ศึกษาสำนวนสุภาษิตจีนที่ปรากฏในซีรีส์เรื่อง 錦心似玉 (ร้อยรักปักดวงใจ) รูปเล่ม

กจิ กรรมกลุ่ม : ศกึ ษาสำนวนสภุ าษิตจีนที่ปรากฏในซีรสี เ์ รอ่ื ง 錦心似玉 (ร้อยรักปกั ดวงใจ)

สมาชกิ กลมุ่ 2

นางสาว วนี สั รา ดวงสิน รหัสนกั ศึกษา 6321340007

นางสาว วราภรณ์ สวา่ งภพ รหัสนักศึกษา 6321340008

นางสาว ปานรดา สกี ะชา รหัสนกั ศึกษา 6321340026

นางสาว ศริ ิเนตร บวชชัยภูมิ รหัสนักศึกษา 6321340028

นางสาว สธุ าฎา จันทงาม รหัสนกั ศึกษา 6321340030

หมเู่ รียน D2

ผลงานชน้ิ นเ้ี ป็นสว่ นหนงึ่ ของรายวิชานทิ านสุภาษิตจนี (2104510)
ภาคเรียนที่ 1 ปกี ารศึกษา 2565

ศกึ ษาสำนวนสุภาษติ จนี ทีป่ รากฏในซีรสี ์
( กรณีศกึ ษา : ซรี สี เ์ ร่อื ง 錦心似玉 รอ้ ยรกั ปักดวงใจ )

ความเป็นมาของปัญหา
ธรรมเนยี มการปฏิบัติของสามภี รรยาในสมยั ประวัติศาสตรข์ องชนชาติจนี นนั้ ผชู้ ายมคี วามเป็นใหญ่

และผหู้ ญิงตอ้ งปรนนิบัติสามีหลงั จากได้มีการแต่งตั้งให้ทำหน้าท่ีเป็นภรรยา ในอดีตจะไม่สามารถเลือกคู่ครอง
เองได้ การเลือกคูค่ รองต้องมีการจัดเตรียมจากญาติผู้ใหญ่เท่านั้น คนจีนให้ความสำคัญกับการปฏิบตั ิหน้าที่
หลังจากแต่งงานเข้าไปในสกลุ นั้นๆ โดยแบง่ หน้าทต่ี ามลำดับชนชัน้ ของฝา่ ยหญิงที่จะแตง่ เข้ามาเป็นภรรยา คน
ทม่ี ฐี านะท่ีดี มีต้นตระกูลท่ดี ีก็จะได้เปน็ ภรรยาเอกเรยี กอกี อย่างหน่งึ คือ ฮหู ยิน（夫人） ส่วนลำดบั ต่อมาคือ
ภรรยารอง（妾） จะแต่งเข้ามาเพื่อทำหนา้ ที่รับใชภ้ รรยาเอกและมีหน้าที่ปรนนิบตั ิรับใช้สามีเชน่ กัน ลูกที่
เกิดมาจากภรรยารองลงมานั้น ก็จะมีสิทธ์ิไมเ่ ท่าเทียมกับลกู ของภรรยาเอก แต่จะมฐี านะดีกวา่ ลูกของสามญั
ชนท่ัวไป ซ่ึงสะทอ้ นใหเ้ หน็ วฒั นธรรมขนบธรรมเนียมของคนจนี ยคุ โบราณ

ซีรีส์เรือ่ ง 錦心似玉 (ร้อยรักปกั ดวงใจ) เผยแพร่เมื่อวันที่ 26 เดือนกุมภาพนั ธ์ พ.ศ. 2564 จำนวน
ทั้งหมด 45 ตอน ตอนละ 45 นาที ออกอากาศทางแอปพลเิ คชัน IQIYI และ WeTv ซึ่งซรี ีส์เร่อื งน้ีเปน็ เรอ่ื งราว
ในชว่ งราชวงศห์ มิง ในสมยั ทมี่ คี า่ นยิ มชายเปน็ ใหญส่ ามารถมีบา้ นเล็กบ้านน้อย และมภี รรยาหลายคน สตรตี ้อง
รักนวลสงวนตัว มีได้เพียงสามีเดียวเท่านั้น การแต่งงานของหนุ่มสาวจะต้องเป็นไปตามที่ผู้ใหญ่กำหนด
ตระเตรียมเลอื กหามาให้ ไม่วา่ จะเปน็ ภรรยาเอกหรืออนภุ รรยากต็ าม สิทธขิ องอนุภรรยาและลกู ของอนุภรรยา
จะไมเ่ ทา่ เทียมกบั ภรรยาเอกและลูกของภรรยาเอก ซึ่งสะทอ้ นใหเ้ ห็นถึงการแบ่งชนช้นั วรรณะ ความเท่าเทียม
ทางเพศ การแก่งแย่งกนั ความอจิ ฉาริษยา อำนาจและคา่ นยิ มเกยี่ วกับบทบาทของสตรีในอดตี

จากเหตุผลดังกล่าวข้างต้น ผู้วิจัยจึงสนใจที่จะศึกษาค้นคว้าหาความหมายของสำนวนสุภาษิตจีน
รวมถึงวิเคราะห์สำนวนสุภาษิตจีนที่เกีย่ วกับหลักคุณธรรม 三从四德 ที่ปรากฏในซรี ีส์เรื่องน้ี เพื่อเป็นการ
เพ่ิมพนู ความรู้และนำไปปรบั ใช้ได้อย่างถูกตอ้ งและเหมาะสม

วตั ถุประสงค์ของการวจิ ยั
1. เพอ่ื ศกึ ษาสำนวนสุภาษิตจนี ทีป่ รากฏในซีรสี ์เรอ่ื ง 錦心似玉 (ร้อยรกั ปักดวงใจ)
2. เพื่อวเิ คราะห์สำนวนสภุ าษิตจีนท่เี กย่ี วกบั หลักคุณธรรม 三从四德

วธิ กี ารดำเนนิ การ
1. สมาชกิ ในกลมุ่ ร่วมกันแสดงความคดิ เห็นในการเลอื กหวั ขอ้ ทต่ี อ้ งการทจี่ ะศกึ ษา
2. เม่อื ไดห้ ัวข้อทต่ี อ้ งการศึกษาแลว้ ทำการศกึ ษาคน้ ควา้ สำนวนสุภาษติ จนี ทป่ี รากฏในซรี ีส์เร่อื ง
錦心似玉 (รอ้ ยรกั ปกั ดวงใจ) จำนวนทงั้ หมด 45 ตอน ซ่ึงแบ่งกันศกึ ษาคนละ 9 ตอน โดยดู
ซรี ีส์เรอื่ งนีผ้ ่านแอปพลเิ คชนั WeTv
3. นำสำนวนสุภาษิตจนี ทไี่ ดท้ ้งั หมดมาแปลความหมายและเรียบเรยี งขอ้ มลู

4. ถอดบทสนทนาของตัวละครที่มีสำนวนสภุ าษิตจนี ปรากฏอยพู่ รอ้ มกบั แปลบทสนทนานนั้
5. วเิ คราะห์สำนวนสุภาษิตจีนที่เก่ยี วกบั หลกั คณุ ธรรม 三从四德
6. นำข้อมูลทง้ั หมดทไี่ ดม้ าสรปุ และนำเสนอ

ขอบเขตการวิจยั
ศกึ ษาวิเคราะห์สำนวนสภุ าษิตจีนที่ปรากฏในซรี ีส์เร่ือง 錦心似玉 (ร้อยรกั ปักดวงใจ) ซึง่ เผยแพรเ่ มื่อ

วนั ท่ี 26 เดอื นกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564 จำนวนท้งั หมด 45 ตอน ผา่ นแอปพลิเคชนั WeTv
ศึกษาสำนวนสุภาษิตจีนท่ีปรากฏในซีรีส์เรื่อง 錦心似玉 (ร้อยรักปกั ดวงใจ) โดยเน้นศึกษาสำนวน

สภุ าษิตจนี ทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั หลักคณุ ธรรม 三从四德 เปน็ หลกั

ประโยชน์ท่คี าดว่าจะได้รับ
1. ได้รับความรู้ความเข้าใจในความหมายของสำนวนสุภาษิตจีนที่ปรากฏในซีรีส์เรื่อง 錦心似玉
(ร้อยรักปักดวงใจ)
2. ได้รบั ความรเู้ กย่ี วกบั สำนวนสุภาษติ จีนทเี่ กย่ี วกบั หลักคุณธรรม 三从四德

แนวคดิ สามคลอ้ ยส่ีคณุ ธรรม “三从四德”
หลักสามคล้อยสี่คุณธรรม “三从四德” คือ หลักปฏิบัติที่สตรีจีนในสมยั สังคมศักดินาต้องปฏิบตั ิ

ตามคัมภรี ห์ ลจ่ี ี้ 《礼记》คมั ภีร์วา่ ด้วยเรอื่ งพิธีกรรม หนง่ึ ในหา้ คมั ภีร์สำคัญของแนวคิดลัทธขิ งจื๊อหรือ 儒家
ได้บญั ญัตแิ นวคิดสามคล้อยสี่คุณธรรมไว้

“สามคล้อยตาม”（三从) ในคัมภีร์สํานักขงจื๊อเรื่อง “อี๋หล่ี ซังฝู จื่อเซี่ยจ้วน” 《仪礼·丧
服·子夏传》ได้กล่าวไว้ว่า “สตรีพึงมีคุณธรรมสามประการ” เรยี กว่า “สามคล้อยตาม” กลา่ วคอื สตรีทย่ี ัง
ไม่ออกเรือนต้องปฏิบัติตามคําสั่งสอนของบิดา（未嫁从父) หลังจากแต่งงานแล้วก็ต้องเชื่อฟังคําสามี
（既嫁从夫) หากสามเี สียชีวิตกต็ ้องเชื่อฟังความคิดเห็นของบตุ รชาย （夫死从子)

“สี่คุณธรรม”（四德) ในวรรณกรรมเรื่อง บันทึกสตรีต้นแบบ บทที่ 8 “สืบทอดประเพณี”
（秉礼）ปรากฏคาํ สอนว่า มจี รรยา ร้พู าที มีรูปสวย รวยฝมี ือ คอื ส่ีคุณลักษณะแห่งสตรี “ส่ีคุณลักษณะ”
หรอื “สคี่ ุณธรรม” หมายถงึ คณุ ธรรมสาํ คัญสําหรับสตรี 4 ประการ เพือ่ กาํ หนดมาตรฐานของการรักษาความดี
งามของสตรจี ึงมีความจําเปน็ อยา่ งยิง่ ทีส่ ตรีตอ้ งเรยี นรเู้ พอ่ื ขัดเกลาตนเองให้กลายเปน็ ภรรยาและมารดาที่น่ายก
ยอ่ งโดยคณุ ธรรมทง้ั 4 ประการมี ดงั นี้

1. คุณธรรมสตรี （妇德) ซึ่งได้แก่ การรักษาพรหมจรรย์ ความถ่อมตัว ประพฤติดีและควบคุมตน
ความประพฤติและคุณธรรมเป็นพื้นฐานของการฝกึ ฝนตน หากต้องการจะเป็นภรรยาที่ได้รับการยก
ย่องจะขาดคุณธรรมไม่ได้ โดยในตําราสอนสตรีได้อ้างถึงแนวทางในการฝึกฝน ความประพฤติและ
คณุ ธรรมของตัวเอง 3 ประการ ไดแ้ ก่ กตัญญูต่อบดิ ามารดาของตนรวมถงึ บดิ ามารดาของสามีดว้ ย ทํา
แตค่ วามดลี ะเวน้ ความช่ัวไม่อจิ ฉาริษยา และเหน็ คุณธรรมสาํ คัญกว่าเงินทอง

2. วาจาสตรี （妇言) หมายถึง ระมัดระวังคําพดู ไม่พูดหยาบคาย รู้กาลเทศะ และไม่พูดไร้สาระ ใน
ตาํ ราสอนสตรีคาํ พดู และการกระทําเก่ียวขอ้ งกับลักษณะของสตรี และยงั เก่ียวขอ้ งกับการเรียนรู้เรื่อง
ของพธิ กี รรมและงานรนื่ เริง ซึง่ มีผลตอ่ ขนบจารตี ประเพณีในสังคมเปน็ อย่างมาก โดยมีแนวทางสําคัญ
2 สิง่ ไดแ้ ก่ ต้องสงวนคาํ พดู ไม่พดู มากจนถึงนงิ่ เงยี บ หลีกเล่ยี งความขัดแยง้ และระมดั ระวังคําพดู ไม่
พูดเร่อื งไม่จริงและไมว่ า่ ร้ายผอู้ ่ืน

3. รูปโฉมสตรี （妇容) คือการรักษารูปลักษณ์ของสตรี ดูแลความสะอาดของร่างกาย แต่งกาย
เรยี บรอ้ ยและเหมาะสมอยูเ่ สมอ ตาํ ราสอนสตรีมิได้มงุ่ เน้นเร่อื งความงามภายนอกของสตรี โดยเหน็ ว่า
ความงามภายนอกนั้นไมส่ าํ คญั เท่ากับจิตใจทม่ี ีคณุ ธรรม สตรีท่ีงดงามไม่จาํ เป็นตอ้ งแตง่ องคท์ รงเครื่อง
และสวมใส่เคร่ืองประดับแก้วแหวนเงินทองแต่งกายเรียบง่าย สะอาด เรยี บรอ้ ยแตค่ งไว้ซึ่งความสง่า
งาม เช่นนก้ี ถ็ อื วา่ มคี ณุ สมบัตขิ องกุลสตรตี ามขนบจารตี ของจีนแลว้

4. หน้าที่ของสตรี （妇功) ในวรรณกรรมเรื่องเตือนหญิง ปานเจาได้กําหนดหน้าที่ของภรรยาไว้ว่า
“ตั้งใจปั่นด้ายทอผ้า ไม่ชอบการละเล่นรื่นเริง จัดเตรียมสุราอาหารเพื่อต้อนรับแขก สิ่งเหล่านี้คือ
หน้าท่ขี องสตรี” ทั้งหมดนลี้ ว้ นเปน็ หน้าทภ่ี รรยาทพ่ี ึงปฏิบัติภายในบ้าน นอกจากน้ีคุณธรรมข้อนี้ยัง

มุ่งอบรมให้สตรีเป็นผู้มีความขยันหมั่นเพียรและมัธยัสถ์ สองสิ่งนี้ควรปฏิบัติควบคู่กันไปจึงจะเกิด
ประสิทธิผลช่วยส่งเสรมิ ให้ครอบครัวเจรญิ ร่งุ เรอื งและร่ำรวยทรัพยส์ มบตั ิ

วเิ คราะห์ข้อมลู
ซีรีส์เรื่อง 錦心似玉 (ร้อยรักปักดวงใจ) เผยแพร่เมื่อวันที่ 26 เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564 จำนวน

ท้ังหมด 45 ตอน ตอนละ 45 นาที ออกอากาศทางแอปพลเิ คชนั IQIYI และ WeTv ซึ่งซีรีส์เรอื่ งน้ีเป็นเร่ืองราว
ในช่วงราชวงศ์หมงิ ในสมัยที่มคี ่านิยมชายเป็นใหญ่ สามารถมีบ้านเล็กบา้ นน้อย และมีภรรยาหลายคน สตรี
ต้องรักนวลสงวนตัว มีได้เพียงสามีเดียวเท่านั้น การแต่งงานของหนุ่มสาวจะต้องเป็นไปตามทีผ่ ู้ใหญ่กำหนด
ตระเตรียมเลอื กหามาให้ ไม่วา่ จะเป็นภรรยาเอกหรืออนภุ รรยาก็ตาม สิทธิของอนภุ รรยาและลูกของอนุภรรยา
จะไม่เทา่ เทียมกับภรรยาเอกและลูกของภรรยาเอก โดยมรี ายละเอียดในแตล่ ะตอนดังนี้

1. วิเคราะห์สำนวนท่ปี รากฏทง้ั หมดในซรี สี เ์ รอื่ ง 錦心似玉 (รอ้ ยรกั ปักดวงใจ)
2. จำแนกสำนวนสภุ าษิตจนี ท่ีเก่ียวขอ้ งกบั หลกั คณุ ธรรม 三从四德

1.วิเคราะหส์ ำนวนท่ปี รากฏท้ังหมดในซรี ีส์เร่ือง 錦心似玉 (ร้อยรกั ปกั ดวงใจ)

ตอนท่ี 1 พบสำนวนท่ปี รากฏทง้ั สิ้น 7 สำนวน

เรอ่ื งยอ่ ตอนที่ 1 การปรากฏตวั ครั้งแรกของสอื อีเหนยี ง
สอื อีเหนยี งเป็นลกู สาวของนางสนม ไทฮ่ หู ยนิ หลัวไม่เคยพบนางท่ีจวนตงั้ แต่ยังเป็นเดก็ ในตอนต้นของ

เรื่อง สืออีเหนียงอยู่บนท้องถนนแม่และสาวใช้ของนาง และกำลังเตรียมที่จะไปพักผ่อนในโรงแรม แต่สืออี
เหนียงถูกโจรจ้ี โชคดที ่ีโจรเป็นเปา้ หมายของสวีล่งิ อ๋ี สืออีเหนียงพลดั ตกลงไปในน้ำโดย โชคดีที่สวีลิ่งอี๋ช่วยไว้
สอื อเี หนียงได้กลับมาที่จวนสกลุ สวี แต่นางไดไ้ ปหาอาจารยค์ นแรกที่สอนงานปักให้กบั นาง หลัวหยวนเหนียงซ่ึง
แต่งงานกบั สวีลิ่งอ๋ี มีลูกชายด้วยกันหน่ึงคน ลูกของนางค่อนข้างไม่คุ้นเคยกบั พอ่ ของตน นางสนมคนอืน่ ๆ ดู
เหมือนจะดูถูกหยวนเหนียงและลกู ของเขาเปน็ อยา่ งมาก

สำนวนทป่ี รากฏในตอนท่ี 1 ดังนี้

jí jī zhī nián

1. 及笄 之 年 วยั ออกเรอื น หมายความว่าผูห้ ญิงท่ีถงึ วยั ท่ตี ้องแต่งงานแล้ว

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 20:16

简师傅：细算下来，你也过了及笄之年了。罗大太太，应该是打算给你安排婚事了
吧。

อาจารย์เจี่ยน：นับไปนบั มา เจ้ากถ็ ึงวัยออกเรือนแล้ว นายหญิงใหญ่หลัว คงจะวางแผนจัดงานแต่งงานให้เจ้า
แล้ว

yǎn zhōng dīng

2. 眼 中 钉 หนามยอกอก หมายถึง คนท่ีเกลียดท่สี ุด,คนทนี่ ่าขยะแขยง

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 20:24

十一娘：她一向视我们母女为眼中钉能给我安排什么好婚事。况且我见惯了罗家后院
的尔虞我诈，我都不想嫁人了。我倒是想像师父这样，独善其身，逍遥自在。

สืออีเหนียง：ที่ผ่านมานางเห็นเราแม่ลูกเปน็ หนามยอกอก มีหรือจะจัดงานแต่งงานทีด่ ีให้ อีกอย่าง ข้าเห็น
ครอบครัวสกุลหลัว ตา่ งคนต่างวางอุบายกันไปมา ข้ากไ็ มอ่ ยากจะแตง่ งานกับใครแล้ว ข้าอยากเป็นอย่างท่าน
อาจารย์ อยู่ตวั คนเดียว มีชีวติ อสิ ระ

dú shàn qí shēn

3. 独 善 其 身 อยู่ตัวคนเดียว อบรมบ่มสอนแต่คุณธรรมของตัวเอง อปุ มาถึง คำนงึ ถึงแต่ประโยชน์
ของตนเอง คนอน่ื เปน็ อยา่ งไรก็ไมส่ น

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 20:35

十一娘：她一向视我们母女为眼中钉，能给我安排什么好婚事。况且我见惯了罗家后
院的尔虞我诈，我都不想嫁人了。我倒是想像师父这样，独善其身，逍遥自在。

สืออีเหนียง：ที่ผ่านมานางเห็นเราแม่ลกู เปน็ หนามยอกอก มีหรือจะจัดงานแต่งงานที่ดีให้ อีกอย่าง ข้าเห็น
ครอบครวั สกลุ หลัว ตา่ งคนต่างวางอุบายกนั ไปมา ข้ากไ็ มอ่ ยากจะแตง่ งานกับใครแล้ว ข้าอยากเป็นอย่างท่าน
อาจารย์อยตู่ ัวคนเดยี ว มีชวี ิตอิสระ

xiāo yáo zì zài

4. 逍 遥 自 在 เป็นอสิ ระเสรี หมายถึง เป็นอิสระไม่มีขอ้ ผูกมดั ใดๆทั้งส้นิ

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 20:36

十一娘：她一向视我们母女为眼中钉能给我安排什么好婚事。况且我见惯了罗家后院
的尔虞我诈，我都不想嫁人了。我倒是想像师父这样，独善其身，逍遥自在。

สืออีเหนียง：ที่ผ่านมานางเห็นเราแม่ลูกเปน็ หนามยอกอก มีหรือจะจัดงานแต่งงานทีด่ ีให้ อีกอย่าง ข้าเห็น
ครอบครวั สกุลหลัว ต่างคนตา่ งวางอุบายกนั ไปมา ข้ากไ็ ม่อยากจะแต่งงานกับใครแล้ว ขา้ อยากเป็นอย่างท่าน
อาจารย์ อยู่ตัวคนเดียว มีชวี ติ อสิ ระเสรี

zhuō jīn jiàn zhǒu

5. 捉 襟 见 肘 อัตคัดขัดสน หมายถึง ท้อแท้และใช้ชีวิตอย่างสิ้นหวัง,มีปัญหามากเกินไปที่จะ
รบั มอื

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 21:06

十一娘：师父，这次回京，十一娘自知难有顺途，加之如今已是捉襟见肘，日后又免
不了花销可不可以麻烦师父帮我转卖绣品以解燃眉之急？

สืออีเหนียง：อาจารย์ กลับเมืองหลวงครั้งนี้ สืออีเหนียง รู้ดีว่ายากที่จะมีเส้นทางที่ราบรื่น อีกอย่างยามน้กี ็
อตั คัดขัดสน วันหนา้ ยังมคี า่ ใชจ้ า่ ยอีกมาก ไมท่ ราบวา่ จะรบกวนอาจารย์

ān ān wěn wěn

6. 安 安 稳 稳 สงบร่มเยน็

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 33:42

二娘：你还不够分量,我奉劝你啊还是安安稳稳地，等着你的好亲事吧。

เออ้ ร์เหนียง：เจ้ายังไม่มกี ำลงั พอหรอก ข้าเตือนเจ้าไวน้ ะ อย่อู ย่างสงบร่มเย็นเฝ้ารอการแต่งงานท่ีดีของเจ้าไป

méi tóu méi nǎo

7. 没 头 没 脑 ไม่มีตน้ สายปลายเหตุ หมายถึง การพูดหรือการกระทำทีไ่ มม่ ีตรรกะ ไร้เหตุผล ทำ
แบบไมค่ ิด

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 33:56

五娘：她到底想说什么呀。这没头没脑的，还亲事不亲事。

อ่เู หนียง：นางคดิ จะพดู อะไรกนั แน่ ไมม่ ีตน้ สายปลายเหตุ เรื่องแต่งงานของนางอีก

ตอนที่ 2 พบสำนวนที่ปรากฏทัง้ สน้ิ 3 สำนวน

เรอื่ งยอ่ ตอนท่ี 2 หลัวหยวนเหนียงเลอื กภรรยาเอกใหส้ วลี ่ิงอี๋
หลัวหยวนเหนียงหวังว่าสวีลิ่งอ๋ีจะมีตำแหน่งสูงเพื่อที่ลูกชายของนางจะได้มีหลักประกันในอนาคต

ด้วยเหตุน้ีหยวนเหนียงจึงตดั สนิ ใจปทู างให้ลกู ชายของนางกอ่ นที่นางจะเสียชวี ิตในภายภาคหน้า ไทฮ่ ูหยินหลัว
พาสืออีเหนียง, เอ้อรเ์ หนียงและอู่เหนียงไปท่ีจวนของสวีลิ่งอี๋ เพื่อเยี่ยมเยียนหยวนเหนียงแต่ปรากฎวา่ หยวน
เหนียงต้องการใครสักคนที่จะดแู ลมาลูกชายของนางและต้องการเลือกใครคนใดคนหนึง่ คนเพื่อที่จะแต่งงาน
เข้าสกลุ สวี เฉียวเหลียนฝางลูกสาวของไทฮ่ ูหยินเฉียวแอบรักสวลี ิ่งอ๋ีมาเป็นเวลานาน หยวนเหนยี งหวังว่าเอ้อร์
เหนียงจะมาที่สกุลสวีในฐานะภรรยาเอกในอนาคต และปล่อยให้อู่เหนียงแต่งงานกับสกุลหวัง และหยวน
เหนียงเชื่อว่าเฉียวเหลียนฝางจะเป็นอุปสรรคที่ใหญ่ที่สุดในเรื่องนี้ เพราะแม่ของเฉียวเหลียนฝางเป็น
ลูกพี่ลูกน้องของไท่ฮูหยินสวีและทั้งสองได้ตกลงที่จะให้เฉียวเหลียนฝางแต่งงานกับสวีลิ่งอี๋ คืนวันงานเลี้ยง
เนื่องจากหยวนเหนยี งไม่สามารถไปร่วมงานเลี้ยงได้ นางจึงสั่งให้เตรียมกระดาษวา่ วไว้สำหรับสาวๆท่ีเหน่อื ย
จากการดูงิ้ว แต่เหลือเพียงสืออีเหนยี งท่ีอยู่ดูงิว้ ตอ่ นี่เป็นแผนของหยวนเหนียงและนางตัดสินใจว่าจะใหส้ ืออี
เหนยี งแต่งงานกับสวีลิง่ อี๋ ในทางกลับกนั หยวนเหนียงส่ังให้สาวใช้ทำเส้ือผ้าของเฉียวเหลยี นฝางเปียก และพา
นางไปในจวนสกลุ สวี ในขณะท่ีเฉยี วเหลยี นฝางกำลังเปลย่ี นเสอ้ื ผ้าก็บงั เอิญพบกบั สวีลิ่งอี๋

สำนวนทปี่ รากฏในตอนท่ี 2 ดงั นี้

dǎ cǎo jīng shé

1. 打 草 惊 蛇 แหวกหญ้าให้งตู นื่ หมายถึง ทำสง่ิ ใดๆโจ่งแจ้งเกนิ ไปจนทำใหอ้ ีกฝ่ายร้ตู วั

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 17:27

徐令宜：朝中若无人勾结海盗江槐和刘勇。如何从我大菅中逃脱，既然刘勇没有去东
南，那目然是想要进京求助。

สวีลิ่งอี๋：หากในราชสำนักไม่มีผู้ใดสมรู้ร่วมคิดกับโจรสลัด เจียงไหวและหลิวหย่งจะหลบหนีออกจากค่าย
ทหารของขา้ ได้อย่างไรในเม่ือหลิวหย่งมิไดไ้ ปแถบตะวันออกเฉียงใตเ้ ชน่ นั้นย่อมอยากเข้าเมืองหลวง เพื่อขอ
ความชว่ ยเหลือเปน็ ธรรมดา

临波：那属下，便在九埋伏人手待他一出现就将他擒获。

หลนิ ปอ：เช่นนัน้ ข้าน้อยจะเตรยี มคนดักซุ่มอยู่ประตูท้งั เกา้ รอเขาปรากฎตวั แล้วทำการจบั กมุ เขา

徐令宜：与其打草惊蛇不如顺藤摸瓜。

สวีลิง่ อี๋：เทยี บกับการแหวกหญ้าให้งูตน่ื สตู้ ามรอยไปสืบดูไมด่ ีกวา่ หรอื

shùn téng mō guā

2. 顺 藤 摸 瓜 ตายรอยไปสบื หมายถงึ การตรวจสอบสงิ่ ตา่ ง ๆ ตามหาเบาะแสบางอยา่ ง

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 17:29

临波：那属下，便在九埋伏人手待他一出现就将他擒获。

หลนิ ปอ：เช่นนัน้ ขา้ นอ้ ยจะเตรยี มคนดกั ซุ่มอยปู่ ระตูทง้ั เกา้ รอเขาปรากฏตวั แลว้ ทำการจบั กมุ เขา

徐令宜：与其打草惊蛇不如顺藤摸瓜。

สวลี งิ่ อ๋ี： เทียบกบั การแหวกหญ้าใหต้ นื่ สตู้ ามรอยไปสืบดูไมด่ กี วา่ หรอื

cái mào shuāng quán

3. 才 貌 双 全 รูปงามความสามารถเด่น หมายถึง ฉลาดมีความรู้ความสามารถทั้งยังรูปร่าง
หน้าตาดี

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 26:53

姜少夫人：罗家的女儿果然不同，个个都才貌双全。

ฮูหยนิ น้อยเจียง：ลกู สาวของสกลุ หลัวช่างแตกต่างเสยี จริงแตล่ ะนางลว้ นรปู งามความสามารถเด่น

罗太夫人：才貌双全不敢当。不过略识几个字会些针黹女红罢了。

ไท่ฮูหยินหลัว：ยังไม่กล้ารูปงามความสามารถเด่น เพียงแค่รู้จักตัวอักษรไม่กี่ตัวเย็บปักถักร้อยเป็นหน่อย
เทา่ นน้ั

ตอนท่ี 3 พบสำนวนที่ปรากฏท้ังสน้ิ 22 สำนวน

เร่อื งยอ่ ตอนที่ 3 สืออีเนยี งวางแผนหนีการแตง่ งาน
หลวั หยวนเหนียงและสอื อเี หนียงเดินผ่านหนา้ จวน ได้ยนิ เสียงเหลียนฝางอยใู่ นจวนจงึ เข้าไปดู ทง้ั คเู่ ขา้

ไปในจวนก็เห็นสวีลิ่งอี๋และเหลียนฝางอยู่ด้วยกัน หยวนเหนียงคิดว่าเหลียนฟางล่อลวงสวีลิ่งอี๋ หลัวหยวน
เหนียงใชโ้ อกาสน้ีเพอ่ื บังคับเหลียนฝางใหเ้ ปน็ นางสนมของสวีลิ่งอ๋ี เดิมทสี วีลงิ่ อ๋ตี อ้ งการให้เหลียนฝางออกไป
จากจวนเพื่อหลีกเลีย่ งการแต่งงาน แต่เหลียนฝางเตม็ ใจที่จะแตง่ งานกับสวีลิ่งอ๋ี เหลียนฝางจึงตกลงที่จะเปน็
นางสนมของสวีลิ่งอี๋ สืออเี หนยี งท่กี ลบั มาที่จวนสกุลหลัวแล้วคดิ เกย่ี วกับเร่ืองท้ังหมด สืออีเหนียงคิดว่าหยวน
เหนียงต้องเลอื กตนให้เป็นภรรยาเอกของสวีล่งิ อ๋แี น่นอน วันรุ่งขึน้ สอื อเี หนยี งจงึ ไปทท่ี ่าเรอื นางตอ้ งการเช่าเรอื
จึงรีบหาเรือทันทีแต่แล้วก็ไปชนกับแผงขายของของชายคนหนึ่ง และนางจึงบังเอิญพบกับสวีลิ่งอี๋ที่ท่าเรือ
หลังจากนั้นนางก็ได้พบกับหลินป๋อ สืออีเหนียงมาที่ท่าเรือเพื่อหาเรือกลับไป 余杭（Yúháng） และนัด
หมายกับคุณชายหลินเพื่อที่จะขึ้นเรือในเดือนหนา้ และท่ีจวนสกุลหลวั ก็มีจดหมายจากสกุลเจียงส่งมาท่ีสกลุ
หลัว เพื่อให้เอ้อร์เหนียงแต่งงานกับหวังอว้ี เอ้อร์เหนียงรูเ้ ร่ืองการแต่งงานคร้ังน้ี และได้ยินมาว่าหวังอว้ีเปน็
ผู้ชายจอมเสเพลไมเ่ อาไหน เออ้ ร์เหนียงจึงไปหาหวังอว้ีและโกหกหวงั อว้ีวา่ เอ้อร์เหนยี งมีรา่ ยกายทอี่ อ่ นแอมาก

สำนวนที่ปรากฏในตอนท่ี 3 ดงั น้ี

lǐ yì lián chǐ

1. 礼义 廉 耻 มารยาทและเกียรติยศ หมายความว่า มารยาทเป็นตัวกำหนดผู้สูงศักดิ์และคนต่ำ
ต้อย ความชอบธรรมเป็นเกณฑ์สำหรับการกระทำ ความซื่อสัตย์คือความซื่อสัตย์สุจริต และความ
ละอายคอื ความรู้สึกละอาย หมายถึง มาตรฐานทางศลี ธรรมทางสังคมและบรรทดั ฐานของพฤติกรรม

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 04:56

罗元娘 ：没想到，你一个世家大小姐，竟全然不顾礼义廉耻，在我眼皮子底下，都敢
做出这样不堪的事。

หลวั หยวนเนยี ง：คดิ ไมถ่ งึ เลย เจา้ ท่ีเป็นคณุ หนใู หญข่ องสกลุ จะไม่สนใจมารยาทและเกยี รตยิ ศ ไม่รู้จักละอาย
เช่นนี้ ถงึ กบั กล้าทำเร่ืองนา่ รังเกยี จเชน่ นตี้ ่อหน้าต่อตาขา้

yǎn pí zi dǐ xià

2. 眼皮子底 下 ตอ่ หน้าต่อตา ;อยู่ใต้สายตา ;อยใู่ นสายตา

ตัวอยา่ งบทสนทนาท่ี 1 ปรากฏในนาทที ี่ 04:59

罗元娘 ：没想到，你一个世家大小姐，竟全然不顾礼义廉耻，在我眼皮子底下，都敢
做出这样不堪的事。

หลัวหยวนเนยี ง：คิดไม่ถงึ เลย เจา้ ท่ีเป็นคณุ หนใู หญข่ องสกุลจะไม่สนใจมารยาทและเกียรตยิ ศ ไมร่ ้จู ักละอาย
เชน่ น้ี ถึงกบั กล้าทำเรื่องนา่ รังเกียจเชน่ นี้ต่อหน้าต่อตาขา้

ตัวอยา่ งบทสนทนาท่ี 2 ปรากฏในนาทีที่ 08:03

乔太夫人 ：莲房可是我们乔家的嫡女。你竟然让她进门为妾。罗元娘你也太狠心了
吧。

ไทฮ่ ูหยินเฉยี ว： เหลยี นฝางเป็นถึงบุตรีภรรยาเอกของสกุลเฉยี วเรา เจ้ากลับใหน้ างแต่งเป็นอนุรึ หลัวหยวน
เหนียงเจา้ กอ็ ำมหติ เกนิ ไปแล้วกระมงั

罗元娘 ：我狠心。你女儿在我家，在我眼皮子底下做出此等不知廉耻之事，难道还想
全身而退。让他做妾都是便宜她了。

หลวั หยวนเนยี ง：ข้าอำมหติ บุตรสาวของทา่ นทำเรื่องไมร่ จู้ กั อายเชน่ นี้ตอ่ หน้าต่อตาข้า หรอื คดิ จะปลีกตัวไป
อย่างหมดจด ให้นางเป็นอนุกน็ ับวา่ ใหน้ างได้กำไรไปแล้ว

quán shēn ér tuì

3. 全 身 而 退 ปลีกตัวไปอย่างหมดจด หมายถึง การถอนตวั จากเหตกุ ารณ์ที่เกี่ยวข้องกบั ตนเอง
เพ่อื ปกป้องตนเอง

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 08:07

乔太夫人 ：莲房可是我们乔家的嫡女。你竟然让她进门为妾。罗元娘你也太狠心了
吧。

ไท่ฮูหยินเฉยี ว：เหลยี นฝางเป็นถึงบุตรีภรรยาเอกของสกลุ เฉียวเรา เจ้ากลับให้นางแต่งเป็นอนุรึ หลัวหยวน
เหนยี งเจา้ ก็อำมหิตเกินไปแลว้ กระมงั

罗元娘 ：我狠心。你女儿在我家，在我眼皮子底下做出此等不知廉耻之事，难道还想
全身而退。让他做妾都是便宜她了。

หลัวหยวนเนยี ง：ข้าอำมหติ บุตรสาวของท่านทำเรอ่ื งไมร่ จู้ กั อายเช่นน้ตี ่อหนา้ ต่อตาข้า หรอื คิดจะปลีกตัวไป
อยา่ งหมดจด ใหน้ างเป็นอนกุ ็นับวา่ ใหน้ างได้กำไรไปแล้ว

qíng shēn yì zhòng

4. 情 深 义 重 มรี ักลึกล้ำ เปรยี บเปรยถึงความรู้สึกท่ีลึกซึง้

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 10:40

乔莲房：姊母我知道你是为我好，但是我已经想清楚了。我愿意一辈子何侯侯爷，我
愿意为妾。

เฉียวเหลียนฝาง：ท่านป้าข้ารู้ว่าท่านเห็นแกข่ ้า แต่ข้าคดิ ดีแล้ว ข้ายินดปี รนนบิ ัตทิ ่านโหวไปทั้งชีวิต ข้ายินดี
เปน็ อนภุ รรยา

徐太夫人：既然乔小姐对我们家侯爷如此情深义重，至死不渝。

ไท่ฮหู ยนิ สวี：ในเม่ือคณุ หนูเฉยี วมรี ักลึกลำ้ ต่อท่านโหวของเราเชน่ น้ี แมต้ ายก็ไมเ่ ปลี่ยนแปร

zhì sǐ bù yú

5. 至 死不渝 แม้ตายกไ็ มแ่ ปรเปลยี่ น หมายถึง ไมเ่ ปล่ียนแปลงไปจนตาย

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 10:42

乔莲房：姊母我知道你是为我好，但是我已经想清楚了。我愿意 一辈子何侯侯爷，我
愿意为妾。

เฉียวเหลียนฝาง：ท่านป้าขา้ รู้ว่าท่านเห็นแก่ข้า แต่ข้าคิดดีแล้ว ข้ายินดีปรนนบิ ัติท่านโหวไปทั้งชีวิต ข้า
ยนิ ดี เป็นอนุภรรยา

徐太夫人:既然乔小姐对我们家侯爷如此情深义重，至死不渝。

ไทฮ่ หู ยนิ สวี： ในเมื่อคุณหนเู ฉียวมีรกั ลึกล้ำตอ่ ท่านโหวของเราเช่นน้ี แมต้ ายก็ไมเ่ ปลย่ี นแปร

xiāng rú yǐ mò

6. 相 濡以沫 คู่ช่วยเหลือยามยาก หมายถึง ช่วยเหลือซึ่งกันและกันด้วยพลังที่น้อยนิด เปรียบ
เปรยคนที่อยู่ในความทกุ ขย์ ากเดียวกันทจ่ี ะสนบั สนุน ใหก้ ำลัง และแม้กระท่งั รกั ษาชวี ิตของกนั และกนั
เปน็ ความสัมพนั ธ์ระหวา่ งคนทพี่ ง่ึ พาอาศัยกันและไม่ยอมแพ้

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 11:37

徐令宜 ：我以为我们夫妻，纵然做不到相儒以沫，但至少也能相敬如宾。可如今乘下
的，只有猜疑和算计。

สวลี ่ิงอี๋： ข้านึกไปวา่ พวกเราสามมีภรรยาไม่อาจเปน็ ถึงคู่ชว่ ยเหลือยามยาก แต่อย่างนอ้ ยก็ยังเคารพกันดุจ
แขกได้ แต่สิ่งทห่ี ลงเหลอื ในวนั น้มี เี พยี งระแวงสงสัยและวางแผนทำรา้ ย

xiāng jìng rú bīn

7. 相 敬 如 宾 เคารพกันดุจแขก หมายถึง สามีภรรยาเข้ากันได้ดี เคารพซึ่งกันและกัน และ
ปฏิบัตติ ่อกนั เหมอื นแขก

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 11:42

徐令宜 ：我以为我们夫妻，纵然做不到相儒以沫，但至少也能相敬如宾。可如今乘下
的，只有猜疑和算计。

สวลี ง่ิ อ๋ี：ขา้ นกึ ไปว่าพวกเราสามมีภรรยาไม่อาจเปน็ ถงึ คู่ชว่ ยเหลอื ยามยาก แต่อย่างนอ้ ยก็ยังเคารพกนั ดจุ แขก
ได้ แต่ส่ิงทีห่ ลงเหลอื ในวนั นมี้ ีเพยี งระแวงสงสัยและวางแผนทำรา้ ย

kǒu kǒu shēngshēng

8. 口 口 声 声 พดู ซำ้ แล้วซ้ำเล่าหรือบ่อยครั้ง

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 12:23

徐令宜 ：别糟蹋我对你的情分。

สวีล่ิงอ๋ี：อย่าดหู มนิ่ รักและไมตรขี องข้าที่มีต่อเจา้

罗元娘 ：情分，你对我从来都只有夫妻之间的分,何曾有过情。难道是我绑着乔莲房
入内院的。侯爷不去责怪那不知廉耻的贱人，竟然口口声声地质问。我这个遭受羞辱
的妻子，是谁在糟践谁。

หลวั หยวนเนยี ง：รกั และไมตรี แตไ่ รมากับขา้ แล้วทา่ นกม็ ีเพยี งไมตรีสามมีภรรยา ไมเ่ คยมีคำว่ารัก เป็นข้าท่ี
มัดเฉียวเหลียนฝางมาเรือนในหรือไร ทำไมท่านโหวไม่ไปโทษคนต่ำช้าที่ไม่รู้จักยางอายผู้นั้น กลับมาเอาแต่
ซกั ถามซ้ำแลว้ ซำ้ เลา่ ภรรยาทถ่ี กู หยามเกยี รติผ้นู ้ี เป็นใครทีด่ หู มิ่นใครกันแน่

rén wēi yán qīng

9. 人 微 言 轻 คนต่ำตอ้ ยคำพดู ยอ่ มไมม่ ีนำ้ หนกั หมายความว่า บุคคลท่ีมฐี านะตำ่ ต้อย ความเห็น
ไม่ถอื เอาเอาจรงิ เอาจัง

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 15:10

十一娘：太夫人说笑了，小女人微言轻不过是一局外人罢了，况且君子有所为，有所
不为。小女今日所为会有不妥之处，但扪心自问并没有私心。

สืออี้เหนียง：ไท่ฮูหยินกล่าวขนั แลว้ ข้าน้อยฐานะด้อยไม่มีปากมีเสยี งเป็นแค่คนนอกบทงิ้วก็เท่านั้น อีกทง้ั
วญิ ญูชนมีเรื่องทสี่ มควรทำ เรื่องท่ีไม่สมควรทำ การกระทำของข้านอ้ ยในวนั นีอ้ าจมีจดุ ท่ไี มเ่ หมาะสม แต่สัมผัส
ถามใจตนแล้วมิมใี จเหน็ แกต่ นแลว้

mén xīn zì wèn

10. 扪 心 自 问 ถาม (ใจ) ตวั เองดู บง่ บอกถึงการสะทอ้ นตวั เอง

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 15:19

十一娘：太夫人说笑了，小女人微言轻不过是一局外人罢了，况且君子有所为，有所
不为。小女今日所为会有不妥之处，但扪心自问并没有私心。

สืออี้เหนียง：ไท่ฮูหยินกล่าวขันแล้ว ข้าน้อยฐานะด้อยไม่มีปากมีเสยี งเปน็ แค่คนนอกบทงิ้วก็เท่านั้น อีกท้งั
วญิ ญูชนมเี รอื่ งท่สี มควรทำ เรอ่ื งทไี่ มส่ มควรทำ การกระทำของข้านอ้ ยในวนั นอ้ี าจมจี ุดทีไ่ มเ่ หมาะสม แต่สัมผัส
ถามใจตนแล้วมิมีใจเห็นแก่ตนแล้ว

líng yá lì chǐ

11. 伶 牙俐 齿 เลน่ ลนิ้ หมายถงึ พดู เก่ง ปากจดั พดู ยอกยอ้ นไมต่ รงไปตรงมา

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 15:23

十一娘：太夫人说笑了，小女人微言轻不过是一局外人罢了，况且君子有所为，有所
不为。小女今日所为会有不妥之处，但扪心自问并没有私心。

สืออี้เหนียง：ไท่ฮูหยินกล่าวขันแล้ว ข้าน้อยฐานะด้อยไม่มีปากมีเสียงเป็นแค่คนนอกบทงิ้วก็เท่าน้ัน อีกท้ัง
วญิ ญชู นมีเรอื่ งท่ีสมควรทำ เรอื่ งที่ไม่สมควรทำ การกระทำของข้านอ้ ยในวนั น้ีอาจมจี ดุ ที่ไม่เหมาะสม แต่สัมผัส
ถามใจตนแล้วมมิ ีใจเห็นแกต่ นแลว้

徐太夫人：这小嘴还伶牙俐齿的，但愿如你所说。

ไท่ฮหู ยินสวี：ปากเล็กๆน่ีช่างเล่นล้นิ เสยี จริง หวงั วา่ จะเป็นเชน่ ที่เจา้ พดู แล้วกนั

wò tà zhī cè qǐ róng tā rén hān shuì

12. 卧榻 之 侧，岂 容 他 人 鼾 睡 ข้างเตียงนอนจะยอมให้ผู้อื่นมานอนกรนได้หรือ
หมายถึง เวลานอนจะให้คนอื่นมานอนกรนอยูข่ ้างๆได้ย่างไร เปรยี บเปรยว่าไม่ยอมให้คนอื่นบุกเข้า
มาในเขตอทิ ธพิ ลของตน

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 16:57

罗太夫人：元娘你这步棋未免是得太险了些。

ไท่ฮูหยินหลัว：หยวนเหนียงหมากนี้ของเจ้าวางไดอ้ นั ตรายเกนิ ไปแล้วกระมัง

罗元娘：娘心里应该比我清楚，卧榻之侧，岂容他人鼾睡。我要是不挑个最硬的敲
碎，只会后患无穷。

ไท่ฮูหยินหลัว：ในใจท่านแม่น่าจะรู้ดยี ่ิงกว่าลูก ข้างเตียงนอนจะยอมใหผ้ ู้อืน่ มานอนกรนได้หรือ หากลูกไม่
เลอื กใช้วิธที โี่ หดเหีย้ มที่สดุ มีแตจ่ ะเกดิ ภัยมากมายในภายหลัง

wán kù zǐ dì

13. 纨绔子弟 ลูกผู้ลากมากดี ;ลูกผู้ดีมีเงิน หมายถึง ลูกหลานของครอบครัวที่ร่ำรวยและมีอำนาจ
เช่น ข้าราชการและเจา้ ของบ้าน ทกี่ ิน ดม่ื และสนกุ สนานตลอดท้ังวันและไม่ไดท้ ำงานทเ่ี หมาะสม

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 22:20

冬青：我就知道夫人叫我们回来准没好事，王煜这种纨绔子弟，寻常人家卖儿鬻女都
不会选他，更何况托付终身。

ตงชิง：ข้ากว็ า่ อยู่ ฮหู ยนิ เรยี กพวกเรากลับมาคงไมม่ เี รื่องดีแน่ หวังอวี้คุณชายลูกผูล้ ากมากดีเช่นนี้ คนท่ัวไปท่ี
ขายลกู กนิ ก็ยงั ไม่มที างเลือกเขา อย่าวา่ แต่เรอ่ื งฝากท้ังชวี ติ ให้เลย

mài ér yù nǚ

14. 卖儿鬻女 ขายลูกกนิ หมายถึง ความยากจนขัน้ รุนแรง ไม่สามารถเลี้ยงดูครอบครวั ได้ ถูกบังคับ
ใหข้ ายลกู

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 22:20

冬青：我就知道夫人叫我们回来准没好事，王煜这种纨绔子弟，寻常人家卖儿鬻女都
不会选他，更何况托付终身。

ตงชงิ ：ข้าก็ว่าอยู่ ฮหู ยินเรยี กพวกเรากลับมาคงไมม่ เี รื่องดีแน่ หวงั อวี้คณุ ชายลกู ผ้ลู ากมากดเี ชน่ น้ี คนท่วั ไปท่ี
ขายลูกกนิ กย็ งั ไมม่ ที างเลอื กเขา อยา่ ว่าแตเ่ รอื่ งฝากทัง้ ชวี ติ ใหเ้ ลย

tuō fù zhōng shēn

15. 托 付 终 身 ฝากทั้งชีวติ หมายถึง ชว่ ยเหลอื ซง่ึ กนั และกนั ไปตลอดชวี ิต

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 22:22

冬青:我就知道夫人叫我们回来准没好事，王煜这种纨绔子弟， 寻常人家卖儿鬻女都
不会选他，更何况托付终身。

ตงชิง：ข้าก็ว่าอยู่ ฮูหยินเรียกพวกเรากลับมาคงไม่มีเรื่องดีแน่ หวังอวี้คุณชายลูกผู้ลากมากดีเช่นนี้ คน
ทัว่ ไปทขี่ ายลูกกนิ ก็ยงั ไมม่ ที างเลอื กเขา อย่าวา่ แตเ่ ร่ืองฝากท้งั ชีวิตใหเ้ ลย

móu shì zài rén

16. 谋 事 在 人 ทำอะไรอยู่ทต่ี วั เรา หมายถึง ความสำเร็จข้ึนอยกู่ บั ความมมุ านะของตวั เอง

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏนาทที ี่ 27:21

吕姨娘：此事又怎么能轮到你来做主啊。这大太太决定的事情，是谁也改变不了的。

อนหุ ลีว่ ์：เรือ่ งนจี้ ะเวียนมาให้เจา้ ตดั สินใจเองไดห้ รอื เรือ่ งทน่ี ายหญิงใหญผ่ ้นู ีต้ ดั สนิ ใจแล้ว ใครกเ็ ปลี่ยนไม่ได้

十一娘：谋事在人。

สืออเี หนยี ง：ทำอะไรอยู่ที่ตัวเรา

d à dà liē liē

17. 大大 咧 咧 เลินเล่อ เปรียบเปรยถึงบุคคลที่ประมาทเกินไปและไม่ยึดติดกับรายละเอียดเล็กๆ
น้อยๆ

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 28:55

冬青：你路上要小心啊，注意安全。

ตงชิง：ทา่ นเดินทางระวังนะเจ้าคะ ระวงั ความปลอดภัยด้วย

十一娘：放心吧。我没那么娇弱，倒是你大大咧咧的。别把绣品弄丢了。

สืออีเหนียง：วางใจเถอะ ข้าไมไ่ ดอ้ ่อนแอขนาดนน้ั แต่เจ้านน่ั แหละเลินเล่อเช่นน้ี อย่าทำเคร่อื งปกั หายล่ะ

yú lóng hùn zá

18. 鱼 龙 混 杂 คนดีคนเลวสมุ รวมกัน หมายถงึ คนดีและคนเลวอยู่ปะปนกัน

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 22:22

徐令宜：罗家怎么会让你来这种鱼龙混杂的地方。

สวลี ิ่งอี๋：สกลุ หลัวจะให้เจา้ มาสถานท่ีคนดคี นเลวสมุ รวมกนั เชน่ น้ีได้อย่างไร

十一娘：我的下人都在那边等着我。

สอื อีเหนียง：ขา้ รับใช้ของขา้ ล้วนรอข้าอยตู่ รงนั้น

shì chū yǒu yīn

19. 事 出 有 因 เร่ืองนีม้ ีสาเหตุ ;ทกุ เรอ่ื งทเ่ี กิดข้นึ ล้วนมีเหตุปจั จยั

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 31:04

徐令宜：他们真的会把你一个人丢在这里，说实话。

สวีล่งิ อ๋ี：พวกเขาทิง้ เจ้าไว้ท่ีนี่คนเดียวจริงรึ พูดตามมาตรง

十一娘：事出有因,侯爷就当没见过我吧。

สืออีเหนยี ง：ทุกเรอ่ื งท่เี กิดข้ึนล้วนมีเหตุปัจจัย ทา่ นโหวก็คดิ เสยี ว่าไมเ่ คยพบข้าเถิด

wàng zì fěi bó

20. 妄 自 菲 薄 ดูถกู ตนเอง หมายถึง ประเมินตวั เองต่ำเกนิ ไป อุปมาถงึ ความด้อยกวา่

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 35:31

十一娘：我倒觉得公子不必妄自菲薄。虽然我们不能选择出身，但命远都是掌握在自
己手中的。你看公子现在这样岂不是很好。

สืออเี หนียง：ขา้ กลับคิดว่าคุณชายไม่จำเปน็ ต้องดูถกู ตนเอง แมเ้ ราไม่สามารถเลือกเกิดได้ แต่โชคชะตาล้วน
อยู่ในมอื ของเรา ทา่ นดสู คิ ณุ ชายเป็นเช่นยามนีก้ ็ดีมากมใิ ชห่ รือ

zì qiáng bù xī

21. 自 强 不息 บากบั่นไม่ลดละ หมายถึง พยายามอย่างไม่หยุดยั้งเพื่อให้เข้มแข็งยิ่งขึ้น เปรียบ
เปรยถึงการมีทัศนคติทด่ี ตี ่อชีวิต

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 35:47

林世显：姑娘果然与众不同。

หลนิ ซ่อื เสี่ยน：แมน่ างไมเ่ หมอื นคนทั่วไปจริงๆ

十一娘：公子不惧出身自强不息，才令人敬佩。

สืออเี หนยี ง：คณุ ชายมิเกรงชาติกำเนดิ บากบนั่ ไมล่ ดละ จงึ ทำใหค้ นชน่ื ชม

yǎng bīng qiān rì yòng bīng yì shí

22. 养 兵 千 日， 用 兵 一 时 เลี้ยงคนพันวัน เพื่อใช้งานวันเดียว หมายถึง การตระเตรียม
ความพร้อมในยามปกตเิ ป็นระยะเวลายาวน้นั เพอ่ื ไวใ้ ช้ในยามเร่งดว่ น

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏนาทีที่ 38:43

罗太夫人：养兵千日，用兵一时。身为罗家人，自然要为罗家分忧，为谆哥的前程尽
力。况且，他只是个庶女能嫁到茂国公府。那是他的造化。他要是个聪明人，自然要
知道感恩。

ไท่ฮหู ยนิ หลัว：เล้ียงคนพนั วัน เพ่อื ใช้งานวันเดียว เป็นคนสกุลหลัวยอ่ มต้องช่วยแบ่งเบาให้สกุลหลัว ทุ่มเท
เพ่อื อนาคตของหลานจนุ อกี ทั้ง นางเป็นแค่ลกู อนุได้แต่งไปจวนเม่ากวั๋ กง ก็เปน็ โชคดีของนาง หากนางเป็นคน
ฉลาดยอ่ มตอ้ งร้จู ักสำนึกบุญคุณ

ตอนท่ี 4 พบสำนวนท่ีปรากฏทั้งสนิ้ 8 สำนวน

เรอื่ งยอ่ ตอนที่ 4 สอื อีเหนียงตกอยใู่ นสถานการณก์ ลืนไมเ่ ขา้ คายไม่ออก
การแต่งงานระหว่างเออ้ รเ์ หนยี งกบั หวงั อวี้ถูกยกเลกิ แตห่ วังอว้ีจะแต่งงานกับสืออ้ีเหนียงแทน แตส่ กลุ

หลวั แคอ่ ยากจะแต่งงานกับสกุลหวัง และใหไ้ ดร้ ับการสนับสนุนจากสกุ ลเจยี งเพอื่ เปน็ กำลังให้ลูกชายของหลัว
หยวนเหนียง ดงั นัน้ สกลุ หลวั จงึ ตดั สินใจให้สืออเี หนยี งแต่งงานกับลกู ชายสกุลหวัง แม่ของสอื อีเหนียงท่รี ขู้ ่าวจึง
ไปถามผเู้ ปน็ สามี แตส่ ามีไมส่ ามารถทำอะไรได้เลย เพราะเร่ืองน้ีไทฮ่ ูหยนิ หลัวเป็นคนจัดการท้ังหมด ตนจึงไม่
สามารถเปลี่ยนแปลงเรื่องการแต่งงานได้ ไท่ฮูหยินหลัวใช้การลักลอบขายงานปักผ้าของสืออเี หนียงมาข่มขู่
และสั่งให้สาวใช้ของตนเฆี่ยนตีแม่และสาวใช้ของสืออีเหนียง บังคับสืออีเหนียงให้แต่งงานกับหวังอว้ี และใน

วันท่ีเหลยี นฝางแต่งงานเข้าสกุลสวี นางไดร้ ับการสัง่ สอนจากสาวใช้ของหลัวหยวนเหนยี ง ในคนื เข้าหอสวีลิ่งอี๋
ได้ทำรา้ ยจติ ใจของเหลยี นฝาง

สำนวนทีป่ รากฏในตอนที่ 4 ดงั นี้

qī nán bà nǚ

1. 欺 男 霸女 ระรานบรุ ษุ ข่มเหงสตรี หมายถงึ กลน่ั แกล้งผู้ชายและครอบครองหญิงหรือหญงิ สาว

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 06:04

罗家家主：那王煜是出了名的浪荡子啊。他流连勾栏瓦舍也就罢了。他还蛮横暴戾，
欺男霸女。你总不能把我女儿，往火坑里推吧。

เจ้าตระกลู หลัว：เจา้ หวังอวี้น่นั ขน้ึ ชอื่ เร่อื งความเสเพลเจ้าสำราญ เขาขลุกอย่ตู ามหอนางโลมสถานเรงิ รมย์ยัง
พอทำเนา เขายังโหดเหย้ี มหยาบคาย ระรานบุรุษขม่ เหงสตรี เจา้ ผลกั ลูกสาวข้าตกลงขมุ นรกไดอ้ ย่างไร

fù mǔ zhī mìng méi shuò zhī yán

2. 父母 之 命 ，媒 妁 之 言 คำสง่ั ของพอ่ แม่ คำพดู ของแม่สอ่ื (คำสอนของขงจ๊ือ)
เปรยี บเปรยการแต่งงานทีเ่ จ้าบา่ วเจ้าสาวไมไ่ ด้รักชอบกนั /ไมร่ จู้ ักกันมาก่อน แตพ่ ่อแม่เปน็ คนจัดการ
แม่สอ่ื เป็นคนแนะนำ

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 07:15

罗太夫人：婚姻大事凭的是父母之命，媒妁之言。怎能由得孩子的性子。老爷放心，
我自会让他心甘情愿地上花轿。

ไท่ฮูหยินหลัว：การแต่งงานเรื่องใหญ่ต้องฟังคำส่ังของพ่อแม่ คำของแม่ส่ือแม่ชัก จะปล่อยให้ลูกทำตามใจ
ชอบไดอ้ ยา่ งไร ท่านพี่วางใจเถิด ข้าจะทำให้นางขึน้ เกี้ยวเจ้าสาวด้วยความเตม็ ใจเอง

ān fèn shǒu jǐ

3. 安 分 守 己 สงบเสงี่ยมเจียมตัว หมายถึง พอใจกับหน้าท่ีที่กำหนดไว้และทำในสิ่งท่ีอยูใ่ นสิทธิ
ของตนเองเท่าน้ัน

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 11:30

罗太夫人：十一娘今日的事，是做母亲给你个教训，没有规矩不成方圆。在罗家，我
就是规矩。

ไท่ฮหู ยนิ หลัว：สืออีเหนยี ง เร่ืองวนั น้ี ข้าในฐานะแมใ่ หบ้ ทเรยี นสัง่ สอนเจ้า ไรก้ ฎระเบยี บกค็ งทำตัวเหลวไหล
ในสกุลหลัว ขา้ กค็ ือกฎระเบียบ

十一娘：母亲，女儿真的知道错了。从今往后，女儿定当安分守己，绝不敢再逾越。

สืออี้เหนียง：ท่านแม่ ลูกสำนึกผิดแลว้ จริงๆต่อจากน้ีไป ลูกจะสงบเสงี่ยมเจียมตัว ไม่กล้าแหกกฎเป็นอนั
ขาด

máo shǒu máo jiǎo

4. 毛 手 毛 脚 ซุ่มซา่ ม ;สะเพรา่

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 12:31

丫鬟：世子。

สาวใช้：ทา่ นชาย

王煜：烫！

หวังอวี้：ร้อน

王太夫人：毛手毛脚的，还不快快退下去。

ไท่ฮูหยินหวงั ：ซุ่มซา่ มเสยี จรงิ ยังไม่รีบออกไปอีก

gān zhī rú yí

5. 甘 之 如饴 มใี จรกั ลกึ ซง้ึ เปรียบเปรยว่าเต็มใจท่ีจะทนทุกขห์ รอื เสียสละ

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 30:59

乔莲房：我又怎知，我不是甘之如饴。从我见到你的第一眼起，我就将你放在心中。

เฉียวเหลียนฝาง：ท่านจะรไู้ ด้อย่างไรวา่ ข้าไมไ่ ด้มีใจรักลกึ ซ้ึง ต้ังแตค่ รงั้ แรกท่ีขา้ เหน็ ท่าน ข้าก็เก็บท่านไว้อยู่
ภายใจใน

huān tiān xǐ dì

6. 欢 天 喜地 ดใี จจนเนื้อเต้น หมายความว่า อาการของคนท่ดี ีอกดีใจสุดๆ หรอื ตืน่ เต้นมากๆ จน
ทำใหแ้ สดงอาการออกนอกหน้า ไม่สามารถควบคุมอารมณเ์ หลา่ นนั้ ได้
ตรงกบั สำนวนไทยวา่ “กระดไ่ี ด้นำ้ ”

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 33:20

照影：侯爷怎么回来了。乔姨娘今日才刚过门。旁人家纳了妾室都是欢天喜地的。像
这般愁眉不展的，也只有侯爷您了。

จ้าวองิ ：ทา่ นโหวทำไมถึงกลับมาแลว้ ละ่ นายหญิงเล็กเฉยี วเพ่ิงแต่งเข้ามา บา้ นตระกูลอื่นรับอนุกันทลี ว้ นดีใจ
จนเนอ้ื เต้น หนา้ นิ่วค้วิ ขมวดแบบนี้ คงมแี ค่ทา่ นโหวคนเดยี ว

chóu méi bù zhǎn

7. 愁 眉 不 展 หน้านิ่วคิ้วขมวด หมายถึง อาการที่ทำหน้าย่นขมวดคิ้วแสดงความโกรธ
ความเครยี ด หรอื เจ็บปวด

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 33:21

照影：侯爷怎么回来了。乔姨娘今日才刚过门。旁人家纳了妾室都是欢天喜地的。像
这般愁眉不展的，也只有侯爷您了。

จา้ วอิง：ท่านโหวทำไมถึงกลบั มาแลว้ ละ่ นายหญิงเลก็ เฉยี วเพ่ิงแตง่ เข้ามา บ้านตระกูลอ่ืนรบั อนกุ ันทลี ้วนดีใจ
จนเนื้อเตน้ หน้าน่วิ คิ้วขมวดแบบน้ี คงมแี ค่ทา่ นโหวคนเดียว

gǒu yán cán chuǎn

8. 苟 延 残 喘 ฝืนยืดลมหายใจเฮอื กสดุ ทา้ ย ;ดิ้นรนทุรนทุราย หมายถึง การเอาชีวิตรอดหรอื
ดน้ิ รนจะใหพ้ น้ จากทรมาน

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 38:18

乔莲房：妾身来给姐姐请安。姐姐身体可好啊。

เฉยี วเหลียนฝาง：ข้าน้อยมาคารวะพ่ีหญงิ เจา้ ค่ะ พี่หญงิ สบายดหี รอื ไมเ่ จ้าคะ

罗元娘：本就是苟延残喘，哪里称得上好不好的。

หลัวหยวนเหนยี ง：เดิมก็ฝืนยืดลมหายใจเฮือกสดุ ทา้ ย จะเรียกวา่ ดหี รือไมไ่ ด้อยา่ งไร

ตอนท่ี 5 พบสำนวนที่ปรากฏทง้ั สิ้น 13 สำนวน

เรื่องย่อตอนที่ 5 แมข่ องสอื อีเหนียงถูกฆาตกรรม
สอื อเี หนียงเม่อื ไดร้ ูว้ ่าตนเองตอ้ งแต่งงานกับหวงั อว้ีผชู้ ายจอมเสเพลไม่เอาไหน สืออเี หนียงและแมร่ วม

ไปถึงสาวใช้คนสนทิ จึงคดิ พากนั หนีออกจากจวนสกุลหลัวเพอื่ กลับไปยงั 余杭（Yúháng） ระหว่างทางหนี
แมข่ องสอื อเี หนยี งทำผา้ ทอลายปกั หล่นระหวา่ งทางจึงเดนิ กลับไปหา แตน่ ึกไมถ่ ึงวา่ แม่ของสอื อเี หนยี งจะถกู ฆ่า
ตาย สืออีเหนียงเสยี ใจมากๆ นางได้เจอผา้ ทอลายปักที่อยู่ในมือของแมเ่ ขา ต่อมาสืออีเหนียงพยายามสืบหา
เบาะแสคนร้ายทฆ่ี า่ แมข่ องเธอจากผ้าทอลายปกั ทเ่ี ป็นหลกั ฐานช้ินเดยี วในมอื นางไดส้ งสัยวา่ คนทฆ่ี า่ แม่ของตน
ไม่ใช่นักโทษหลบหนี เพราะผ้าท่ีนักโทษคนนั้นใส่กับผ้าปักที่อยู่ในมือแมข่ องนางน้ันแตกต่างกันมาก พอสืออี
เหนียงเรมิ่ ทำใจได้แล้ว นางกค็ ดิ ได้ว่าตอ้ งหาคนร้ายตวั จริงให้ได้และแกแ้ คน้ แทนแม่ของตน

สำนวนที่ปรากฏในตอนท่ี 5 ดังน้ี

jǐn yán shèn xíng

1. 谨 言 慎 行 ระวังการกระทาํ และคาํ พูด หมายถงึ พดู อยา่ งระมัดระวงั กระทําดว้ ยความ
ระมดั ระวงั มกั ใช้เพ่อื อธบิ ายคาํ พดู และการกระทําของผู้คนอย่างระมดั ระวงั

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 02:03

元娘：妹妹今后，还是要谨言慎行，伺候好侯爷，让侯爷败兴而归。

หยวนเหนยี ง：จากนไ้ี ปนอ้ งหญงิ ยังต้องระวงั การกระทำและคำพดู ปรนนบิ ัติท่านโหวให้ดอี ย่าใหท้ ่านโหวต้อง
หมดอารมณ์กลบั ไปเหมือนเมอ่ื คืนน้อี ีก

jīng chéng suǒ zhì jīn shí wèi kāi

2. 精 诚 所 至 ， 金 石 为 开 แม้ว่าศิลาที่แข็งกร้าวก็ยังสั่นสะเทือนและแยกออกได้
หมายถงึ ตราบใดท่ียงั ซอ่ื สตั ย์สจุ รติ ปญั หาท่ียากๆ ก็สามารถแกไ้ ขได้

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 02:42

莲房：姐姐教训得是。但是妹妹认为，精诚所至，金石为开。假以时日，定会得到侯
爷垂怜。姐姐身体欠安，还是顾好身体最为要紧啊。

เหลยี นฝาง：พีห่ ญงิ ตักเตอื นไดถ้ กู แล้ว แต่นอ้ งคดิ ว่า คนเราหากมีความจริงใจแมศ้ ิลาทีแ่ ขง็ กรา้ วก็แตกออกได้
ขอเวลาอีกสกั หนอ่ ยจะต้องได้รับความเมตตาจากทา่ นโหวแน่ พี่หญงิ สขุ ภาพไมค่ ่อยแข็งแรง ยงั ไงรกั ษาสุขภาพ
กเ็ ป็นเร่ืองสำคญั ที่สุดนะ

gǎn tiān dòng dì

3. 感 天 动 地 ฟ้าดินสน่ั ไหว อธิบายความคบั ข้องใจคร้งั ใหญ่

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 03:27

元娘：我这病也不是一两日了，有妹妹伺候侯爷，我自然是放心的可是这感情的事
啊，妹妹可能还不懂，诚心所至，虽能感天动地，金石迸裂，可这人心呀，有的时候
却比石头还硬。

หยวนเหนยี ง：โรคของขา้ กไ็ มใ่ ช่แค่วนั สองวันแล้ว มีน้องหญิงคอยปรนนบิ ตั ิทา่ นโหว ขา้ ก็วางใจ แต่ว่าเร่ือง
ของความรู้สึกนี้น้องหญิงอาจจะยังไม่เข้าใจแม้ความจริงใจ จะทำให้ฟ้าดินสั่นไหว ศิลาแตกออก แต่ใจคน
น้ัน บางคร้งั แข็งย่ิงกว่าศลิ าเสียอกี

kǒu mì fù jiàn

4. 口 蜜腹 剑 หน้าเนื้อใจเสอื เปรยี บเหมอื นปากปราศรยั นำ้ ใจเชอื ดคอ หมายถงึ คนพูดดดี ว้ ยแต่
ในใจมงุ่ คิดรา้ ยต่อผูอ้ นื่

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 03:53

丫鬟：夫人，我看这口蜜腹剑，也不是省油的灯。

สาวใช้：ฮูหยิน ข้าว่าหนา้ เน้อื ใจเสือเช่นน้ี แลว้ ยังเปน็ คนเรื่องมาก

bú shì shěng yóu de dēng

5. 不 是 省 油 的 灯 ไม่ใช่ตะเกียงประหยดั น้ำมัน คือ คนเรื่องมาก ;คนที่จัดการได้ยาก ใช้ใน
การเปรียบเทยี บกบั คนท่ีเรื่องมาก มกั จะสรา้ งความยงุ่ อยากให้ผ้อู ื่นเสมอ หรอื พวกท่ีเรามักจะเรียกว่า
เยอะน่ันเอง

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 03:55

丫鬟：夫人，我看这口蜜腹剑，也不是省油的灯。

สาวใช้：ฮหู ยนิ ขา้ ว่าหนา้ เนอ้ื ใจเสือเชน่ นี้ แล้วยงั เปน็ คนเรื่องมากอกี

dà hǎi lāo zhēn

6. 大 海 捞 针 งมเข็มในมหาสมุทร เปรียบเปรยการหาเข็มชิ้นเลก็ ในมหาสมุทรที่กว้างใหญ่ การ
ค้นหาจงึ ยากมากแทบจะเป็นไปไม่ได้เลย

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 07:01

徐令宜：京师街巷密集，京师街巷密集，人口众多。刘勇有意隐藏要掌握他的行踪。
犹如大海捞针，难以实行。

สวลี ่ิงอ๋ี：เมอื งหลวงมีถนนหนทางมากมาย ประชาชนกแ็ น่นแออดั หลิวหยง่ มเี จตนาหลบซ่อน ถ้าอยากจะรู้
ความเคลื่อนไหวเขา กเ็ หมอื นงมเขม็ ในมหาสมทุ ร ยากต่อการปฏิบตั ิ

shùn téng mō guā

7. 顺 藤 摸 瓜 สาวไส้ให้กากิน หมายถึง นำความลับของฝ่ายตนไปเปิดเผยให้คนอื่นรู้เป็นการ
ประจานตนหรือพรรคพวกของตน

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 07:17

临波：所以侯爷是故意将其引入城东，再秘密派人搜查的，这样获取刘勇的行踪就方
便很多。

หลินปอ：ดังนัน้ ทา่ นโหวเลยจงใจล่อเขามาทางตะวันออกของเมอื ง แล้วคอ่ ยแอบระดมคนเขา้ ไป คน้ หาแบบ
นีห้ าเบาะแสของหลวิ หย่งก็งา่ ยข้ึนเยอะแลว้

徐令宜：等刘勇发现搜查松懈，必会抓紧时机，去寻可求助之人，到时候我们便能顺
藤摸瓜，找到与其勾结者。

สวีลิ่งอ๋ี：รอหลิวหย่งพบว่าการค้นหาเร่ิมหละหลามก็จะต้องรีบฉวยโอกาสนี้ไปหาคนที่จะช่วยเขาได้แน่ ถึง
เวลาพวกเรากร็ อเขาสาวไสใ้ ห้กากนิ หาตัวผคู้ บคดิ กับเขา

kǒu wú zhē lán

8. 口 无 遮 拦 อย่าพูดจาไมม่ หี รู ดู หมายถึง การพูดทีไ่ ม่ร้จู กั กาละเทศะ อยากจะพดู อะไรก็พดู

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 17:28

徐太夫人：你兄长呢？

ไทฮ่ หู ยนิ สวี：พ่ีใหญเ่ จา้ ล่ะ

徐令宽：四哥他出恭去了，说一会儿就回来。

สวีลงิ่ ควาน：พี่สไี่ ปหอ้ งน้ำบอกว่าอกี พกั จะกลบั มา

徐太夫人： 宽儿！不许口无遮拦。

ไทฮ่ หู ยินสวี：ควานเออ๋ ร์! อยา่ พูดจาไมม่ หี รู ดู

fàng sì wú jì

9. 放 肆无 忌 กำเริบเสิบสาน

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 31:53

罗大太太：老爷以为，吕姨娘放肆无忌，私自带你出府,可我知道却不是这样的，是你
要出府，你想逃婚。

ไท่ฮูหยินหลัว：นายท่านคิดว่าอนุหลี่ว์กำเริบเสิบสาน พาเจ้าออกไปโดยพลการ แต่ข้ารู้ว่ามันไม่ใช่แบบน้ัน
เปน็ เจา้ ทจี่ ะออกจากจวนเจ้าอยากหนกี ารแตง่ งาน

fù mǔ zhī mìng méi shuò zhī yán

10. 父母 之 命 ，媒 妁 之 言 คำส่ังของพ่อแม่ คำพดู ของแม่สื่อ (คำสอนของขงจื๊อ)
เปรียบเปรยการแต่งงานที่เจ้าบา่ วเจา้ สาวไมไ่ ด้รักชอบกัน/ไม่ร้จู กั กนั มากอ่ น แต่พอ่ แมเ่ ป็นคนจดั การ
แม่สื่อเป็นคนแนะนำ

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 32:15

罗大太太：婚姻本就是父母之命，媒妁之言。世人皆是如此。你只能顺从感恩。

นายหญงิ ใหญห่ ลวั ：การแต่งงานเดมิ กเ็ ป็นคำส่งั ของพอ่ แม่ เป็นคำชดั พาจากแมส่ ่ือ คนบนโลกลว้ นเป็นเช่นน้ี
ท้งั นน้ั เจา้ ทำไดแ้ คเ่ ชอื่ ฟังและขอบคณุ

róng huá fù guì

11. 荣 华 富 贵 ความมัง่ คัง่ คาํ อุปมามีความเจริญรุ่งเรือง

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 33:30

十一娘：我从来就不稀罕罗家的荣华富贵。我凭什么不能决定我自己的命运。凭什么
我离开罗家就是大逆不道。凭什么我只能顺从感恩。

สืออเี หนียง：ขา้ ไมเ่ คยแยแสความม่งั ค่ังมากมขี องสกุลหลัวเลยสักนดิ ทำไมข้าจะตดั สินชะตาชวี ิตข้าเองไม่ได้
ทำไมขา้ ไปจากสกุลหลัวก็คอื การเนรคณุ เหตใุ ดข้าทำไดแ้ คเ่ ช่ือฟังและขอบคุณ

wǎng zhě bù kě jiàn lái zhě yóu kě zhuī

12. 往 者 不 可 谏 , 来 者 犹 可 追 อดีตแกไ้ ขไม่ได้ แตอ่ นาคตยังตอ้ งดำเนินตอ่

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 33:28

罗大太太 ： 可若非你想逃婚，吕姨娘今日就不会离开罗家，便不会死了。你说她要是
泉下有知，会不会后悔，生了你这么个自私任性的女儿，往者不可谏 ，来者犹可追。
望你好自为之，莫因一己之私累及他人。我不是吕姨娘，更不会纵容你。

ไทฮ่ ูหยินหลวั ：ถ้าไม่ใช่เพราะเจา้ อยากหนงี านแต่งงาน วันนีอ้ นุหลว่ี ์กค็ งไมต่ อ้ งไปจากสกุลหลัว และกไ็ ม่ต้อง
มาตาย เจ้าว่าถ้านางที่อยูใ่ นปรโลกรู้เข้า จะเสียใจไหมนะที่ให้กำเนิดลูกสาวเห็นแกต่ ัวแลว้ เอาแต่ใจอย่างเจา้
มา อดีตแกไ้ ขไมไ่ ด้ แตอ่ นาคตยังตอ้ งดำเนนิ ต่อ หวังว่าเจ้าจะระวงั ตัวไวใ้ ห้ดี อย่าใหค้ นอน่ื มาเดือดร้อนเพราะ
ความเห็นแก่ตัวของเจา้ อีก ข้าไม่ใช่อนุหลีว์ อย่าหวังว่าข้าจะใจดกี บั เจา้

rén suàn bù rú tiān suàn

13. 人 算 不如 天 算 คนเราหรอื จะสูฟ้ ้ากำหนด หมายความวา่ บางครั้งผลลพั ธ์สุดท้ายของการ
ทําส่งิ ต่าง ๆ จะขดั ต่อความคาดหวงั ดงั น้ันคณุ ควรปล่อยให้เป็นไปตามธรรมชาติ

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 35:32

文姨娘：我才想只是我猜想，也许她们早就知道，我们要去慈安寺的消息，所以故意
前往,假装与我们偶然相遇。我们当然不能视而不见,少不了与她们应酬，这样关系不就
亲近了吗。当然 她们有这样的心思，本无可厚非，可人算不如天算，竟发生那等惨
案。

อนุเหวนิ ：ข้าเดานะ แคเ่ ป็นการเดาของข้านะ บางทีพวกนางอาจจะรูข้ ่าว วา่ พวกเราจะไปวัดฉืออันแต่แรก
แล้วก็เลยจงใจมุ่งไปที่นั่น แกล้งทำเป็นเจอกับพวกเราโดยบังเอิญ แน่นอนพวกเราก็แกล้งทำเป็นไม่เห็น
ไมไ่ ด้ ยงั ไงกต็ ้องเข้าไปทักทายพวกนาง แบบน้ีความสมั พนั ธก์ ็แน่นแฟ้นแล้วมิใช่หรือ แน่นอน พวกนางมีใจ
คดิ เช่นนี้ เดิมกไ็ ม่ไดผ้ ิดจนอภยั ไม่ได้ แต่ว่าคนเราหรอื จะสู้ฟ้ากำหนด ดันมาเจอเหตกุ ารณเ์ ลวรา้ ยน้เี สียได้

ตอนที่ 6 พบสำนวนทปี่ รากฏทั้งส้นิ 7 สำนวน

เรอื่ งยอ่ ตอนท่ี 6 หลัวหยวนเหนยี งเสยี ชวี ิต
สอื อเี หนียงก็ไดแ้ อบไปทีศ่ าลซุน่ เทียน นางคดิ ว่าเรอื่ งน้ีมีความจรงิ อ่นื ซอ่ นอยู่ นางคิดว่าฆาตรยังมีคน

อื่นอีก นางมีหลักฐานก็คือผ้าทอลายปักช้ินนัน้ จึงขอเข้าไปร้องทุกข์กับใต้เท้าแต่ใต้เท้าไม่ยอมเพราะมีแค่ผ้า
เล็กๆ ถ้าสืบสวนคดีใหม่จะทำให้เสียเวลาเกินไปสืออีเหนียงจึงถูกไล่ออกไปจากศาล สืออีเหนียงคิดว่านางมี
พยานวัตถุในมือแล้ว หากหาพยานบุคคลได้บา้ งอาจทำให้ศาลซุ่นเทยี นไต่สวนคดีแม่ของนางใหมไ่ ด้ นางไปท่ี
วัดซืออันเพื่อสอบถามเบาะแสเพม่ิ เติมจากเณรน้อย เณรน้อยกไ็ ดเ้ ห็นเพยี งเงาด้านหลงั และน่าจะเป็นสตรีของ
จวนสกุลสวี เพราะวันนั้นในวัดรับรองแค่สกุลสวี เณรน้อยจึงมั่นใจ สืออีเหนียงจึงคิดว่าสกุลสวีอาจมีส่วน
เกีย่ วข้องกบั เรือ่ งนี้ นางจึงคิดหาวิธีเขา้ ใกลส้ กลุ สวีให้ได้ แต่วา่ ไท่ฮูหยนิ หลัวจะสง่ สืออีเหนยี งไปแตง่ งานเข้าสกุล
หวงั และหลังจากแต่งงานเขา้ สกุลหวังแล้วก็ยากจะเข้าสกลุ สวีไดอ้ ีก สอื อีเหนียงรู้สกึ วา่ เรื่องน้ีไม่ชอบมาพากล
เพราะกอ่ นหน้าน้ีไท่ฮูหยินหวังบังเอิญเผยออกมาวา่ หวงั อวี้ชอบสืออีเหนียง เขารูส้ ึกแปลกใจเพราะเคยพบกัน
แคค่ รง้ั เดียว และตอนนน้ั หลงั อว้กี ็ไมร่ จู้ กั สอื อีเหนยี ง แตเ่ อ้อร์เหนยี งพูดอย่างเตม็ ปากว่าหวงั อว้ชี อบสอื อีเหนียง
แลว้ เรอ่ื งน้ีไมส่ มเหตสุ มผลผู้ท่ีได้ประโยชน์จากเรื่องน้กี ็คอื เออ้ รเ์ หนียงเพื่อที่ตนจะไดไ้ ม่ต้องแต่งานกับหวังอว้ี
ต่อมาสกุลหวังก็ถือสินสอดมายังสกุลหลัว แล้วสืออีเหนียงก็นำภาพวาดตัวเองไปให้หวังอวี้ดูต่อมาหวังอวี้ก็
เดินทางมายงั สกุลหลัวด้วยความโมโหเพอ่ื มาพบสืออเี หนียง แตป่ รากฎว่าภาพวาดกับคนท่ีเขาเจอนั้นไม่ใช่คน
เดียวกัน เขาจึงจบั ไดว้ า่ เอ้อร์เหนียงไปหลอกเขา อ้างตัวว่าเป็นสืออีเหนียง แต่คนท่ีหวังอวีต้ ้องการก็คือเอ้อร์
เหนยี ง เออ้ รเ์ หนยี งไมอ่ ยากแต่งงานแต่ก็ไมส่ ามารถมใี ครขัดได้ ต่อมาอาการป่วยของหยวนเหนียงเรม่ิ ทรดุ ลงจงึ
ขอใหส้ ามรี บั ปากว่าจะแตง่ กับสืออเี หนียง ให้นางเป็นฮหู ยินเพ่ือเล้ยี งดูลกู ชายของนาง สวีลิ่งอ๋เี ห็นใจภรรยาจึง
ยอมรบั ปาก หลงั จากคาขอสดุ ท้ายของหยวนเหนียงจบลง นางก็ได้จากไปอยา่ งสงบ

สำนวนท่ปี รากฏในตอนท่ี 6 ดงั น้ี

qiáng tóu cǎo liǎng biān dǎo

1. 墙 头 草 ， 两 边 倒 หญ้าบนกำแพงล้มเอนได้ทั้งสองฝั่ง หมายถึง ไม่มีความเห็น
ตำแหนง่ ไมม่ ่ันคง พรว้ิ ไหวตามแรงลม

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 09:53

十一娘：要是没有琥珀，我连门都出不了。

สืออีเหนียง：หากไมม่ ีหู่พอ่ ข้าคงก้าวออกจากประตูไมไ่ ด้

冬青：墙头草，两边倒。这种人最不可信了。

ตงชิง：หญา้ บนกำแพง ล้มเอนไดท้ ง้ั สองฝงั่ คนเชน่ นเ้ี ช่อื ไมไ่ ด้มากท่สี ดุ แลว้

yòng bīng zhī dào gōng xīn wéi shàng

2. 用 兵 之 道 ， 攻 心 为 上 วิถีแห่งยุทธ์ มุ่งเน้นที่การชนะใจ หมายถึง การต่อสู้
เท่าน้นั ทีจ่ ะมปี ระโยชน์ในสงคราม

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 10:39

大太太：用兵之道，攻心为上，其实用人也一样。只要能击溃她的意志，拿捏她的软
肋，恩威并施。任她怎么折腾，她也逃不出我的手心去。

นายหญิงใหญ่：วิถีแหง่ ยุทธ์ มุ่งเน้นที่การชนะใจ ที่จริงการใช้คนก็เหมอื นกัน ขอเพียงทำลายความตัง้ ใจ
ของนางได้ ควบคุมจุดอ่อนของนาง ใช้ทั้งบุญคุณและความเกรงขาม ต่อให้นางพยายามเช่นไร นางก็หนี
ออกจากมือของขา้ ไม่ได้

ēn wēi bìng shī

3. 恩 威 并 施 บุญคุณและความเกรงขาม หมายถึง ใช้ความเกรงขามและความสง่างามในเวลา
เดยี วกัน

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 11:02

大太太：用兵之道攻心为上，其实用人也一样。只要能击溃她的意志，拿捏她的软
肋，恩威并施。任她怎么折腾，她也逃不出我的手心去。

นายหญิงใหญ่：วิถีแห่งยุทธ์ มุ่งเน้นทีก่ ารชนะใจ ที่จริงการใช้คนกเ็ หมือนกัน ขอเพียงทำลายความตัง้ ใจ
ของนางได้ ควบคุมจุดอ่อนของนาง ใช้ทั้งบุญคุณและความเกรงขาม ต่อให้นางพยายามเช่นไร นางก็หนี
ออกจากมือของข้าไม่ได้

yá jiān zuǐ lì

4. 牙 尖 嘴 利 ปากคอเราะรา้ ย หมายถึง พูดเสยี ดสีจกิ กัด ปากกลา้

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏสำนวนนาทที ี่ 20:03

十一娘：若与侯爷闲话两句便是不要脸，那大姐尚还健在便迫不及待摆出一副侯府夫
人模样的人。岂不是连廉耻都不要了。

สืออีเหนียง：หากการคุยเล่นกับท่านโหวสองประโยคคือการหน้าด้าน เช่นนั้นพี่หญิงใหญ่ยังมีชีวิตอย่าง
แขง็ แรงอยไู่ ด้อดใจไมไ่ หวที่จะแสดงเป็นคนแบบฮหู ยินจวนโหว นนั่ ไม่ยง่ิ ไรค้ วามละอายกว่าอกี หรือ

二娘：你牙尖嘴利，我劝你最好安分点。

เออ้ รเ์ หนยี ง：เจา้ ปากคอเราะร้าย ข้าแนะนำทางท่ดี เี จ้าควรสำรวมหนอ่ ย

shén chū guǐ mò

5. 神 出 鬼 没 ผีเข้าผีออก หมายถงึ อารมณ์ไม่แน่นอน เดีย๋ วดีเด๋ยี วรา้ ย

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 18:33

徐令宜：神出鬼没，帘窥壁听。这就是你们罗家的闺范吗。

สวีลงิ่ อี๋：ผเี ข้าผีออก สอดรู้สอดเหน็ นค่ี อื ลักปฏบิ ตั ิของสตรสี กุลหลวั อย่างพวกเจา้ หรือ

十一娘：我们罗家闺范如何，无须侯爷操心，只是那日我们出府与徐家没有关系。

สืออีเหนียง：หลักปฏิบัติของสตรีสกลุ หลัวเป็นอยา่ งไร ท่านโหวไม่จำเป็นต้องกังวล เพียงแต่วันนั้นพวกข้า
ออกจากจวน ไม่ไดเ้ ก่ยี วอะไรกับสกุลสวี

lián kuī bì tīng

6. 帘 窥 壁 听 สอดรู้สอดเห็น หมายถึง สนใจใคร่รู้เร่ืองของคนอนื่

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 18:34

徐令宜：神出鬼没，帘窥壁听。这就是你们罗家的闺范吗。

สวีล่ิงอี๋：ผีเข้าผอี อก สอดรสู้ อดเห็น น่ีคือลกั ปฏบิ ัตขิ องสตรสี กุลหลวั อย่างพวกเจา้ หรอื

十一娘：我们罗家闺范如何，无须侯爷操心，只是那日我们出府与徐家没有关系。

สืออีเหนียง：หลักปฏิบัติของสตรีสกลุ หลัวเป็นอยา่ งไร ท่านโหวไม่จำเป็นต้องกังวล เพียงแต่วันนั้นพวกขา้
ออกจากจวนไมไ่ ด้เกยี่ วอะไรกับสกลุ สวี

huì jiào de gǒu bù yǎo rén

7. 会 叫 的 狗 不 咬 人 สุนัขที่เหา่ มักไม่กัด หมายถึง คนที่ดีแตส่ ่งเสียงเอะอะอวดเกง่ แต่ไม่
ยอมต่อสูห้ รือตอบโต้

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 32:28

丫鬟：大太太，看她们今日闹成这样会不会闹出什么事来，要不我过去看看吧。

สาวใช้：นายหญิงใหญ่ ดจู ากวันนีท้ ี่พวกนางกอ่ เร่ืองจนเปน็ เช่นน้ีจะกอ่ จนเกิดเรอื่ งอะไรหรือไม่หรือไม่ข้าจะ
ไปดเู สยี หนอ่ ย

大太太：会叫的狗不咬人。若是她真要死，自个儿在屋里挂根白绫。谁拦得住她呀。

นายหญิงใหญ่：สุนขั ทเ่ี หา่ มักไมก่ ดั หากนางอยากตายจริงๆ แขวนผา้ ขาวผกู คออย่ใู นหอ้ ง ผูใ้ ดจะหยดุ นางได้

ตอนท่ี 7 พบสำนวนท่ปี รากฏทงั้ สน้ิ 17 สำนวน

เร่ืองย่อตอนท่ี 7 สอื อเี หนียงแตง่ งานกับสวลี ง่ิ อ๋ี
ไท่ฮหู ยินสวีคอ่ นขา้ งไม่พอใจกบั สถานะของสืออีเหนยี งเพราะนางเป็นลกู ของอนุ หากไม่ใชเ่ พราะว่าสวี

ลิ่งอี๋ได้ให้สัญญากับหยวนเหนียงแล้ว นางก็คงไม่เห็นด้วยกับการแตง่ งานครั้งน้ี ในวันที่สืออีเหนียงกลับไปท่ี
วัดซืออันไปพบเณรน้อยแต่กลับไม่พบกับเณรน้อยเพื่อทีจ่ ะสบื หาเบาะแสเกี่ยวกับการเสียชีวิตของแมข่ องตน
หนึง่ ปตี ่อมา ในทส่ี ุดสอื อีเหนยี งก็กำลงั จะแตง่ งานกับสวีล่งิ อี๋ แตก่ วา่ หนึง่ แล้วปกี ย็ ังไม่พบเณรน้อย สืออีเหนียง
จึงไมม่ ขี ่าวคราวความคืบหนา้ เก่ยี วกับเรื่องการเสียชีวิตของแม่ของตน ในคนื ท่เี ข้าหอ สวีล่ิงอ๋ียกผ้าคลุมศีรษะ
ของสืออีเหนยี ง และบรรยากาศระหวา่ งทั้งสองก็ค่อนข้างน่าอาย ในทางกลับกันไทฮ่ ูหยินสวีสัญญากบั เฉยี ว
เหลียนฝางว่าแม้ว่าสวีลิ่งอีจ๋ ะมีภรรยาเอก สวีลิ่งอี๋ก็จะไม่ปฏิบัติต่อนางในทางไม่ดี เอ้อร์เหนียงคิดถึงสวีลิ่งอ๋ี
เสมอ ในคืนนั้นนางทะเลาะกับหวังอวี้เพราะเครื่องประดับ และนางก็ถูกทุบตี และในศาลซุ่นเทยี นก็มีปัญหา
มากมายเกี่ยวกบั การปดิ ทะเล ตอ่ มาถูกเลือ่ นออกไปโดยอา้ งวา่ มีเรื่องอ่นื ท่สี ำคัญกว่าน้นั

สำนวนท่ีปรากฏในตอนที่ 7 ดงั นี้

yòng xīn liáng kǔ

1. 用 心 良 苦 ผา่ นเรือ่ งลำบากดว้ ยการทำด้วยใจ

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 02:08

文姨娘：不过夫人他真是用心良苦，前脚刚走后脚就把妹妹嫁进来了。这丧期一年一
过,侯夫人的位置，名正言顺还是罗家人的。

อนุเหวิน：แตว่ ่าฮหู ยินก็พยายามผา่ นเร่ืองลำบากด้วยการทำด้วยใจอยา่ งมากจรงิ ๆ ตนพ่งึ จะเสียไปไมท่ นั ไรก็
ใหน้ อ้ งสาวแต่งเขา้ มาแล้ว ชว่ งไวท้ กุ ข์ผา่ นไปหน่ึงปีแลว้ ตำแหน่งฮูหยนิ โดยชอบธรรมยงั คงตกเป็นของคนสกุล
หลัว

bēi gōng qū xī

2. 卑 躬 屈膝 ปรนนิบตั ริ ับใช้ หมายถงึ ประจบประแจงอย่างไม่รู้สกึ ละอาย

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 03:06

文姨娘：妹妹对候爷情深义重令人钦佩，只是一想到在未来的日里，身份如此高贵的
妹妹，要对那个庶女卑躬屈膝。姐姐就替妹妹不值啊。

อนเุ หวิน：น้องหญิงช่างจริงใจต่อทา่ นโหวเหลือเกิน น่าเลื่อมใสย่ิงนกั เพียงแตพ่ อคิดว่าในภายภาคหน้าน้อง
หญงิ ทีฐ่ านะสูงศักดิเ์ ชน่ นี้ จะต้องไปปรนนิบัติรบั ใช้บุตรอี นุภรรยาผู้น้นั พี่กเ็ สียดายแทนนอ้ งหญิงเหลอื เกนิ

zhēng fēng chī cù

3. 争 风 吃 醋 แก่งแย่งชิงดีกัน หมายถึง ความหึงหวงและการทะเลาะวิวาทเนื่องจาก
ความสมั พนั ธ์ระหว่างชายและหญิง

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 03:43

徐令宜：主母刚刚去世,她们不但没半分悲戚，还顾着争风吃醋这样的后宅有何意义。

สวีลง่ิ อี๋：นายหญิงใหญ่พึ่งจะเสียไป พวกนางไมเ่ พยี งไม่โศกเศร้าเลยแม้แต่นอ้ ย ซ้ำยังเอาแต่แก่งแย่งชิงดีกัน
เรอื นหลังจะไปมคี วามหมายอะไร

chá fàn bù sī

4. 茶 饭 不思 กนิ น้ำตาต่างขา้ ว ความหมายว่า ไม่เปน็ อนั กนิ อนั นอน
ตรงกบั สำนวนไทยวา่ “กินไม่ไดน้ อนไมห่ ลับ”

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 04:18

怡真：侯爷这些天意志消沉，茶饭不思真是让人担，真是让人担心。

อีเ๋ จิน：หลายวนั มานีท้ ่านโหวจิตใจหดหู่ ไม่เปน็ อันกินอนั นอน ช่างน่าเป็นห่วงเสยี จรงิ

xiāng jìng rú bīn

5. 相 敬 如 宾 เคารพกันดุจแขก หมายถึง สามีภรรยาเข้ากันได้ดี เคารพซึ่งกันและกัน และ
ปฏบิ ัติตอ่ กนั เหมอื นแขก

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 04:28

徐太夫人：记得元娘刚入门时，侯爷与她也算是相敬如宾啊，可是后来发生了太多的
事了。这夫妻俩才渐渐疏离。

ไท่ฮหู ยนิ สวี：จำได้ว่าสมัยทห่ี ยวนเหนียงเพิ่งแต่เข้ามา ท่านโหวกับนางก็ถอื ว่ารกั ใคร่ปรองดองกนั เคารพกัน
ดุจแขกแต่ต่อมาภายหลงั เกิดเร่อื งขน้ึ มากมาย สองสามีภรรยาจงึ ค่อยๆหา่ งเหนิ กัน

jǐn yán shèn xíng

6. 谨 言 慎 行 ระวงั การกระทาํ และคาํ พูด หมายถึง พดู อยา่ งระมัดระวงั กระทาํ ด้วยความ
ระมัดระวัง มกั ใชเ้ พือ่ อธบิ ายคาํ พดู และการกระทําของผูค้ นอย่างระมดั ระวัง

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 10:56

罗太夫人：今日过了门，你就是永平候夫人，可不比在家中这般随意。切记谨言慎
行，不能有一丁点的差错。候府的下人们也是鼻孔朝天的。

ไท่ฮหู ยินหลวั ：วันน้แี ตง่ ไปแล้ว เจา้ กค็ ือฮูหยินของหยง่ ผงิ โหวแล้ว จะทำตามอำเภอใจเหมอื นอยู่บ้านน้ีไม่ได้
จำใหม้ น่ั ต้องระวงั การกระทำและคำพดู ไว้ใหม้ าก ห้ามมีข้อผิดพลาดแมแ้ ตน่ ดิ เดียว พวกคนรบั ใช้ของจวนโหว
ตา่ งก็ยกตนขม่ ทา่ น

bí kǒng cháo tiān

7. 鼻 孔 朝 天 ยกตนขม่ ทา่ น ความหมายว่า คนหยง่ิ ผยองมองลงมาท่ผี ้คู นเต็มไปด้วยการดูถูก
ไมเ่ ห็นใครอยใู่ นสายตา

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 11:04

罗太夫人：今日过了门，你就是永平候夫人，可不比在家中这般随意。切记谨言慎
行，不能有一丁点的差错。候府的下人们也是鼻孔朝天的。

ไทฮ่ หู ยนิ หลวั ：วันน้แี ตง่ ไปแล้ว เจ้าก็คือฮูหยินของหยง่ ผิงโหวแล้ว จะทำตามอำเภอใจเหมือนอยู่บ้านน้ีไม่ได้
จำให้มั่นต้องระวังกริยามารยาทไว้ให้มากห้ามมีข้อผิดพลาดแม้แต่นิดเดียว พวกคนรับใช้ของจวนโหวต่างก็
ยกตนข่มทา่ น

jiān róng bìng bāo

8. 兼 容 并 包 เปิดรบั ทกุ สรรพสิง่ หมายถงึ การเปดิ รับทุกด้านอย่างกว้างขวาง

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 14:11

徐令宜：何谓大本审诸时势之宜兼容并包，不流于姑息规玄览，不失于苛察总揽独
断，不嫌于苛刻，观变于动静阴阳之妙，而化裁无迹者是已。何以端天之治本，而跻
一切于雍熙，修德而不运之以机，则虽有所谋漠智虑亦将流于偏见寡识。

สวลี ิง่ อี๋：สงิ่ ใดคือพืน้ ฐานคอื พนิ จิ ความเหมาะสมของการสมยั แล้วจงึ ทุม่ เทสรรพกำลังเปดิ รับทกุ สรรพสง่ิ แต่มิ
ปลอ่ ยปะจนเกนิ งาม คาดคะเนถึงการไกล สืบเสาะถ่ีถ้วนมิพลาดพล้ัง เด็ดขาดครอบคลมุ มยิ ่นย่อความลำบาก
สังเกตสารัตถะในความเปลี่ยนแปลงแหง่ คู่ตรงข้าม แล้วจึงประยกุ ต์อย่างแนบเนียน เหตุใดเบื้องบนแก้ปัญหา

จากพื้นฐาน จึงนำพาสรรพสิ่งสูส่ ันติสุขไดก้ ็ด้วยประพฤติตนในครรลองแลมิฉวยโอกาสก็ด้วยประพฤติตนใน
ครรลองแลมิฉวยโอกาส หากมีแผนแยบยลอยู่ก็จะเปลีย่ นด้วยอคตติ น้ื เขิน

xīn huái pǒ cè

9. 心 怀 叵测 จิตใจไมบ่ รสิ ทุ ธิ์ เปรยี บว่า แฝงไปดว้ ยจิตใจอนั ช่วั ร้าย ยากจะหยง่ั ถงึ ได้

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 20:52

徐令宜：也只有你才会在此时此刻，直视新郎的双眼。

สวลี ิง่ อี๋：ในเวลาอยา่ งนกี้ ็มีเพียงเจ้าทีส่ บตาเจา้ บา่ วโดยตรง

十一娘：所说只有心怀叵测之人，才不敢直视别人双眼。

สืออีเหนียง：ไดย้ ินวา่ มีเพยี งคนที่จติ ใจไมบ่ รสิ ทุ ธิ์เท่านัน้ ทไ่ี มก่ ลา้ สบตาผู้อ่ืนโดยตรง

yá jiān zuǐ lì

10. 牙 尖 嘴 利 ปากคอเราะร้าย หมายถงึ ชอบพูดจาหรอื โต้เถียงดว้ ยถ้อยคาํ แขง็ กร้าวไม่สภุ าพ ด่า
เกง่ ชอบพูดจาหยาบคาย

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 20:55

徐令宜：也只有你才会在此时此刻，直视新郎的双眼。

สวีลิ่งอี๋：ในเวลาอย่างนี้กม็ ีเพียงเจา้ ท่ีสบตาเจา้ บา่ วโดยตรง

十一娘：所说只有心怀叵测之人，才不敢直视别人双眼。

สอื อเี หนียง：ไดย้ นิ วา่ มีเพียงคนท่จี ิตใจไมบ่ ริสุทธเ์ิ ทา่ นน้ั ทไี่ มก่ ลา้ สบตาผอู้ น่ื โดยตรง

徐令宜：还是那么牙尖嘴利。

สวลี ่ิงอ๋ี：ยังปากคอเราะร้ายเชน่ เคย

wú xiá gù jí

11. 无 暇 顾及 ไมม่ เี วลามาเอาใจใส่

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 27:13

徐太夫人：莲房啊，你是个好孩子，只是侯爷一时军务繁忙，无暇顾及你。

ไทฮ่ ูหยิน：เหลียนฝางเจา้ เป็นเดก็ ดีแค่พักนี้ทา่ นโหวงานกิจการทหารยุ่งมากจึงไม่มีเวลามาเอาใจใส่เจา้

wèi guó jìn zhōng

12. 为 国 尽 忠 จงรักภกั ดีตอ่ ชาติบา้ นเมือง

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 27:17

乔莲房：侯爷为国尽忠为君效力已辛苦。莲房又岂能只顾儿女私情呢。我只想好好照
顾太夫人，以解侯爷后顾之忧。

เฉยี วเหลยี นฝาง：ท่านโหวจงรักภกั ดีต่อชาติบ้านเมอื งรับใช้ฮอ่ งเตก้ ็ลำบากอยู่แล้ว เหลยี นฝางจะมัวแต่สนใจ
เร่ืองส่วนตวั ได้อย่างไร ขา้ แค่อยากดูแลไทฮ่ หู ยนิ อยา่ งเต็มที่ทา่ นโหวจะได้ไม่เป็นกังวล

xīn mǎn yì zú

13. 心 满 意足 มคี วามพอใจเป็นอยา่ งย่ิง

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 27:58

乔莲房：太夫人，莲房只需要能够陪在侯爷身边便无心满意足了。况且太夫人您这么
疼爱我。莲房没有别的奢求了。

เฉยี วเหลียนฝาง：ไทฮ่ หู ยินเหลียนฝางขอแค่ได้อยู่เคียงขา้ งท่านโหวก็พอใจแล้วเจ้าคะ่ อีกอยา่ งไทฮ่ หู ยินท่าน
เอ็นดขู ้าถงึ เพยี งนี้ เหลียนฝางก็ไมข่ อส่ิงอื่นใดแลว้ เจา้ ค่ะ

wěi qū qiú quán

14. 委 曲 求 全 กล้ำกลืนฝนื ทน

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 29:35

周妈妈：姨娘如此玲珑通透，尚未得到候爷的心。那罗十一娘无是个人小小的庶女。
论才情见识，又怎能与姨娘相比。怎会得到侯爷的青睐。再说了，她有今日的位置靠
是多元难手段。侯爷心思通请透，怎能看不出来。

ป้าโจว：นายหญิงเล็กฉลาดปราดเปร่ืองเช่นนี้ยังไม่เคยได้ใจท่านโหวเลยหลัวสืออีเหนียงนั่นก็เป็นแค่บุตรี
อนุภรรยาตัวเลก็ ๆเท่านั้น ทั้งความปราดเปรื่องและความรู้จะเทยี บกับนายหญงิ เลก็ ได้อย่างไร จะได้รับความ
โปรดปรานจากท่านโหวได้อย่างไรเจ้าคะ อีกอย่าง ที่นางมีวันนี้ได้เพราะอาศัยแผนการของหลัวหยวนเหนียง
ท่านโหวฉลาดปราดเปรื่องจะดไู มอ่ อกไดอ้ ยา่ งไรกนั เจา้ คะ

乔莲房：我若能把牢这点,倒也不必委曲求全。

เฉยี วเหลยี นฝาง：หากขา้ รู้อยา่ งนกี้ ็ไม่จำเปน็ ต้องกล้ำกลืนฝืนทนแลว้

yǐn láng rù shì

15. 引 狼 入 室 ล่อหมาป่าเข้าเรือน หมายถึง การชักนำคนร้ายเข้ามาทำร้ายคนในบ้านตัวเอง
สดุ ท้ายกท็ ำร้ายตวั เองและครอบครวั ดว้ ย
ตรงกับสำนวนไทยท่วี า่ “ชกั นำ้ เข้าลกึ ชักศกึ เข้าบ้าน”

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 37:40

靖远侯：不然若非海禁之策坚壁清野，海盗之患才得以止步于沿海。若国门大开中原
沃土，必被海盗染指何为太平。永平侯莫不是要引狼入室。

จิ้งหยว่ นโหว：ไม่เปน็ เช่นนัน้ ท่เี สริมการป้องกันเกบ็ ธัญญาหารภัยโจรสลัดจึงได้หยุดไว้ทชี่ ายฝงั่ ทะเล หากปิด
แควน้ คา้ ขาย ดินแดนภาคกลางอนั อุดมสมบรู ณ์จะต้องถูกโจรสลัดมาแบ่งยดึ ไปแน่ แลว้ จะสงบร่มเยน็ ไดอ้ ย่างไร
หย่งผิงโหวคงมิได้ล่อหมาปา่ เข้าเรอื นกระมงั

yīn yē fèi shí

16. 因 噎 废 食 อดอาหารสำลักข้าว หมายความว่า หยุดทำงานบางอย่างเนื่องจากผิดหวังใน
บางครัง้ เกรงเกดิ ปัญหาเลยไมท่ ำเสยี ดอ้ื ๆ

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 37:55

徐令宜：食君之禄思君之事，坚守海防剿灭海盗，不正是我等职责。如若因为海盗之
患，而断绝海外贸易。那岂不是因噎废食，尸位素餐。

สวีลงิ่ อ๋ี：กินเบยี้ หวดั ฮ่องเต้ จงรกั ภกั ดีตอ่ ฮ่องเต้ เฝา้ รักษาชายฝงั ทะเล กวาดล้างโจรสลดั มิใช่หน้าที่ของพวก
เราหรอก หรอื หากตดั ขาดการคา้ ทางทะเลพระภยั โจรสลัด ไยมิกลายเป็นเพราะอดอาหารสำลกั ข้าว ถือยศกิน
เบ้ยี หวัดโดยไมท่ ำงาน

shī wèi sù cān

17. 尸 位 素 餐 ถือยศกินเบี้ยหวัดโดยไม่ทำงาน หมายความว่า เข้าครองตำแหน่งเป็นหมาหวงก้าง
โดยไม่ยอมทำงานแมแ้ ต่นอ้ ย

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 37:57

徐令宜：食君之禄思君之事，坚守海防剿灭海盗，不正是我等职责。如若因为海盗之
患，而断绝海外贸易。那岂不是因噎废食，尸位素餐。

สวีลง่ิ อี๋：กนิ เบ้ียหวัดฮ่องเต้ จงรักภักดตี ่อฮ่องเต้ เฝา้ รักษาชายฝงั ทะเล กวาดลา้ งโจรสลดั มิใช่หน้าท่ีของพวก
เราหรอก หรือหากตัดขาดการค้าทางทะเลพระภัยโจรสลัด ไยมิกลายเป็นเพราะอดอาหารสำลกั ข้าว ถือยศกิน
เบี้ยหวัดโดยไม่ทำงาน

ตอนท่ี 8 พบสำนวนทป่ี รากฏทั้งสิน้ 8 สำนวน

เร่อื งยอ่ ตอนท่ี 8 สวีลงิ่ อ๋ีเตอื นสืออีเหนยี ง
สืออเี หนียงเขา้ พบไท่ฮหู ยินสวี และนางไดพ้ บกบั อนุเฉียวและลกู จุนซ่งึ สนิดสนมกับอนุเฉียว ลูกจุนที่รู้

ว่านางเป็นอนุภรรยาซึ่งฐานะต่ำต้อยกว่ามารดาของตนท่ีเสียไป ดังนั้นลูกจุนเลือกทีจ่ ะไมเ่ คารพนับถือสืออี
เหนียงแทนมารดาของตน แต่อย่างไรกต็ ามหลัวสืออีเหนยี งมีความเฉลยี วฉลาด ทำให้ลูกจุนคดิ ข้ึนมาได้ และ
ยอมเรียกสืออีเหนียงว่าท่านแม่ ตันหยางจากที่นางได้ทราบว่าสืออีเหนียงเป็นบุตรของอนุภรรยา นางก็ไม่
อยากลดฐานะตนไปเก่ียวขอ้ งด้วย เพราะรู้สึกอับอายที่ต้องเคารพสืออเี หนียง แต่ท้ายที่สดุ นางก็ต้องยอมทำ
เพื่อสามีของนาง ที่จวนจิ้งหยวนโหวเหล่าตระกูลโอวได้หารือเรื่องที่สวีลิ่งอี๋จะทำการยื่นขอเปลี่ยนแปลง
พระราชบญั ญัติเร่ืองยกเลกิ การปิดทะเล โอวเยี่ยนสงิ กลวั วา่ เร่อื งการปดิ ทะเลน้จี ะทำให้การค้าขายเจรญิ รุ่งเรือง
ซ่ึงการคา้ ทตี่ ระกลู โอวทำไว้กับโจรสลัดจะพังพินาศ เขาตัดสินใจจะจดั การสวีล่ิงอ๋ีแตก่ ไ็ ม่งา่ ยอย่างทคี่ ิด เพราะ
บรรดาศักด์ขิ องสวลี ิ่งอีเ๋ ป็นตระกลู ที่ใหญ่โต ไม่สามรถทีจ่ ะทำลายได้ง่าย ต่อมาอนุเฉียวได้คืนหนา้ ที่ดแู ลจวน
ให้สวอี ีเหนียง เพราะเป็นหนา้ ที่ของฮหู ยนิ ทต่ี ้องดูแลเรอื่ งในจวน หลัวสืออเี หนยี งได้ปฏเิ สธเพราะตนไม่ร้จู กั งาน
ในเรือนมากนัก เลยยกให้อนุเฉียวดูแลเรื่องนี้ไปก่อน ถัดมามีผ้าไหมพระราชทานที่สาวใช้ได้ขโมยไป และ
ตันหยางซึง่ อยากไดพ้ ัดทท่ี ำจากผ้าไหม สืออเี หนียงกไ็ ดเ้ สนอวา่ ตนเอง มคี วามสามารถเกยี่ วกับดา้ นน้ีเป็นอย่าง
ดี จงึ รบั ท่จี ะปักพัดใหก้ บั ทกุ เรือนในจวน นางต้องการดลู ายผ้าท่แี ตล่ ะเรือนเพราะอยากสืบหาเบาะแสการตาย
ของมารดาจากลายผ้าของแตล่ ะเรอื นในจวนสวี

สำนวนที่ปรากฏในตอนที่ 8 ดงั นี้

hé mù xiāng chǔ

1. 和 睦 相 处 อยู่กนั อย่างปรองดอง

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 01:49

徐太夫人：莲房来见见吧！她是连房，以后你们姐妹之间要和睦相处。

ไท่ฮูหยินสวี：เหลียนฝางมาพบกันหน่อย! นางคือเหลียนฝาง วันหน้า พวกเจ้าพี่น้องต้อง อยู่กันอย่าง
ปรองดอง

xiù shǒu páng guān

2. 袖 手 旁 观 นง่ิ เฉย อปุ มาวา่ นิง่ ดูดาย วางตวั เฉยในเร่อื งท่ีเก่ยี วข้องกับตัวเอง

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 05:43

区励行：多谢岳个大人今日殿前相助。

โอวลีส่ งิ ：ขอบพระคุณทา่ นพอ่ ตามากที่ช่วยเหลอื ข้าในทอ้ งพระโรงวนั น้ี

书周大人：贤婿勿谢 本官自不能袖手旁观。

ใต้เทา้ โจว：เร่ืองนีเ้ ก่ยี วพนั ถึงราชวงศ์ ตัวข้าย่อมไม่อาจนง่ิ เฉยอยไู่ ด้

yǔ yìjiàn fēng

3. 羽 翼 渐 丰 ปกี กลา้ ขาแข็ง หมายถงึ ผคู้ นค่อยๆ เติบโตขน้ึ และเป็นผู้ใหญ่ อปุ มาถึงการเติบโต
และวุฒิภาวะของผู้คนอย่างค่อยเป็นค่อยไป

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 07:00

区大人：徐令宜羽翼渐丰，与我区家有不世之仇，日后必成心腹大患。

ใต้เท้าโอว：สวีลงิ่ อี๋ปกี กล้าขาแข็งขนึ้ ทกุ ที มีความแค้นใหญห่ ลวงกับพวกเราสกุลโอว วนั ข้างหนา้ จะกลายเป็น
ปัญหาใหญ่

wēn shùn tǐ tiē

4. 温 顺 体 贴 อ่อนโยนชา่ งเอาใจใส หมายถึงการดูแลทอี่ ่อนโยนและมีน้ำใจ

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 24:30

琥珀：这秦姨娘，本是大夫人身边侍候的丫鬟。太夫人喜她温顺体贴，便派到侯爷身
过去伺候。有一次侯爷受伤昏迷，是秦姨娘在候爷身边贴身顾了一段时日。等侯爷清
醒之后，太夫便做主让侯爷将她收房，可管是文姨娘还是姨娘。似乎，都不怎么受侯
爷宠爱。

ห่พู ่อ：นายหญงิ เลก็ ฉิน เดมิ ทีเป็นสาวใช้ ทคี่ อยดแู ลปรนนิบัติ ไทฮ่ ูหยนิ ชอบทีน่ างออ่ นโยนช่างเอาใจใส่ จึงส่ง
นางไปดูแลปรนนิบตั ิท่านโหว มีคร้งั หนึ่งทา่ นโหวได้รับบาดเจ็บจนหมดสติไป นายหญิงเล็กฉินก็ดูแลปรนนิบัติ
ทา่ นโหว อย่างเอาใจใสอ่ ย่ชู ่วงหน่ึง จนทา่ นโหวได้สติข้นึ มา ไทฮ่ ูกหยนิ จงึ ออกหนา้ ให้ทา่ นโหวรับนางเปน็ อนุ แต่
ไมว่ า่ จะเปน็ นายหญงิ เลก็ เหวินหรือว่านายหญงิ เล็กฉิน ก็ดเู หมอื นว่า ตา่ งไม่คอ่ ยไดร้ ับความโปรดปรานจากท่าน
โหวนกั

qǐng xīn guǎ yù

5. 请 心 寡 欲 มีใจสงบสันโดษ หมายถงึ การรกั ษาจิตใจที่บริสทุ ธิแ์ ละมคี วามปรารถนานอ้ ยลง

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 25:29

十一娘：这候爷看起来，也不是如此地请心寡欲啊。难道其中有什么蹊跷。

สอื อีเหนยี ง：ท่านโหวนี่ดๆู แลว้ กไ็ ม่นา่ จะมใี จสงบสันโดษเชน่ น้ีนะ หรือวา่ จะมลี บั ลมคมในอะไรแอบแฝงอยู่

yí jiàn shuāng diāo

6. 一 箭 双 雕 ยิงธนูนัดเดียวได้นกสองตัว หมายถึง กระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งแต่กลับ
ไดผ้ ลลบั ท้ังสองอย่าง
ตรงกับสำนวนไทยท่ีว่า “ยงิ ปืนนัดเดยี วได้นกสองตัว”

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 33:16

十一娘：这只不过是乔姨娘的一箭双雕之计罢了。

สอื อีเหนียง： นี่เป็นเพียงแคแ่ ผนยงิ ปนื นัดเดยี วได้นกสองตวั ของอนฉุ ินกเ็ ทา่ นน้ั ละ่

冬青：一箭双雕。

ตงชงิ ：ยิงปืนนดั เดยี วได้นกสองตัวหรอื

十一娘：她想借此绣品便我知难而退，还能借此离间我和两位姨娘的关系。这还不是
一箭双雕。

สืออีเหนียง：นางอยากใช้เครือ่ งปักพวกนี้มาขู่ข้าให้ล้มเลิกไปเอง ทั้งยังใช้โอกาสน้ีแยกข้าให้ห่างจากอนทุ ้งั
สอง นีไ่ มใ่ ช่ยงิ ปืนนดั เดียวไดน้ กสองตวั หรือ

dǎ cǎo jīng shé

7. 打 草 惊 蛇 แหวกหญ้าใหง้ ตู ื่น หมายถงึ เวลาจะทำเรอื่ งราวอะไรก็อยา่ กระโตกกระตากให้อีก
ฝ่ายรูต้ วั กอ่ น

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 35:31

范伟纲：我明白了。所以今日侯爷，故意重提海禁之事，也是故意打草惊蛇，以便引
蛇出洞。

ฟ่านเวย่ กาง：ขา้ เขา้ ใจแลว้ ดังนั้นท่านโหว จึงแสร้งเอ่ยถึงเรอ่ื งคำส่ังปดิ ทะเล ตัง้ ใจแหวกหญา้ ให้งูตืน่ เพือ่ จะ
ลอ่ เสือออกจากถ้ำ

yǐn shé chū dòng

8. 引 蛇 出 洞 ล่องูออกจากถ้ำ หมายถึง กลอุบายที่ล่อหลอกข้าศึกให้ออกมาจากที่ตั้งอัน
แข็งแกร่งแล้วโจมตที ำลาย
ตรงกบั สำวนไทยทว่ี า่ “ล่อเสือออกจากถำ้ ”

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 35:32

范伟纲：我明白了，所以今日侯爷，故意重提海禁之事，也是故意打草惊蛇，以便
引蛇出洞

ฟ่านเวย่ กาง：ขา้ เขา้ ใจแล้ว ดังนน้ั ทา่ นโหว จงึ แสร้งเอ่ยถงึ เรื่องคำสงั่ ปิดทะเล ต้ังใจแหวกหญ้าให้งูตื่นเพ่ือจะ
ลอ่ เสือออกจากถำ้

ตอนที่ 9 พบสำนวนทีป่ รากฏทง้ั สิ้น 20 สำนวน

เรือ่ งย่อตอนท่ี 9 สอื อีเหนียงอยู่จวนอย่างยากลำบาก
วันนี้เป็นวันทีส่ ืออีเหนียงกลบั บ้านแม่ของนาง เอ้อร์หนียง และ อู่เหนียงก็กลับมา เอ้อร์เหนียงพูดถึง

หยวนเหนยี งและแมข่ องสืออีเหนียง ทำใหส้ อื อเี หนยี งไม่สบายใจและถูกไทฮ่ ูหยนิ หลัวดุ โชคดีที่สวีลิ่งอี๋มาช่วย
ทนั แต่ทโ่ี ตะ๊ อาหารพูดถึง ซ่ึงทำให้สวีลิง่ อี๋และสืออีเหนยี งทะเลาะกัน และไม่มคี วามสขุ ในการเดนิ ทางกลบั บ้าน
วันรุ่งขึ้น สวีลิ่งอ๋ีไปทานอาหารเย็นท่ีจวนของอนุ แต่เนื่องจากอาหารเยอะเกินไป เขาจึงรีบจากไปเพราะมี
บางอยา่ งต้องทำ ฝนั ถึงอดีตทีถ่ ูกสกุลโอวบกุ จโู่ จม หลงั จากตน่ื นอน เขากอ็ อกไปเดนิ เลน่ และพบกับสืออเี หนยี ง
ทั้งสองพูดคุยกันที่น่เี ทา่ นั้น

สำนวนที่ปรากฏในตอนท่ี 9 ดงั น้ี

shēn gēng bàn yè

1. 深 更 半 夜 ดกึ ด่ืนเทีย่ งคืน ดึกดืน่ ค่อนคนื ดึกมากแล้ว

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในบทสนทนานาทีท่ี 01:51

徐令宜 ：深更半夜为什么不睡觉。

สวลี ่งิ อ๋ี：ดึกด่นื คอ่ นคืนทำไมยงั ไม่นอน

十一娘 ：我有点月睡睡不着，我想去看会儿书 。

สืออีเหนียง：ขา้ นอนไมค่ อ่ ยหลบั ขา้ อยากไปอ่านตำราสกั หน่อย

zhí shū xiōng yì

2. 直 抒 胸 臆 ระบายความในใจ

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในบทสนทนานาทที ่ี 06:07

徐令宜 ：听卫国公刚才的语气，对胡大又的死，依然无法释怀，只是为圣旨，无法直
抒胸臆罢了，范大人，我们或许，可以趁这次夏苗之机，与卫国公井诚布公地谈谈。

สวลี ่งิ อี๋： ฟงั น้ำเสียงเว่ยกวั๋ กงเม่อื ครู่แล้ว คงยังไมอ่ าจทำใจกบั การจากไปของใตเ้ ท้าหู เพยี งแต่มีราชโองการ
จึงไม่อาจระบายความในใจออกมาเท่านั้น ใต้เท้าฟั่น บางทีพวกเรา ควรถือโอกาสงานล่าสตั ว์ฤดูร้อน พูดคุย
กับเว่ยก๋วั กงกันอย่างจริงใจเปดิ เผย

kāi chéng bù gōng

3. 开 诚 布 公 จรงิ ใจเปิดเผย อุปมาสำหรบั การปฏิบัตติ ่อผคู้ นอย่างจรงิ ใจและตรงไปตรงมาและ
ไมเ่ ห็นแก่ตัว

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 06:17

徐令宜 ：听卫国公刚才的语气，对胡大又的死，依然无法释怀，只是为圣旨，无法直
抒胸臆罢了，范大人，我们或许，可以趁这次夏苗之机，与卫国公开诚布公地谈一
谈。

สวีลิ่งอี๋：ฟังน้ำเสียงเว่ยก๋ัวกงเมื่อครู่แล้ว คงยังไม่อาจทำใจกับการจากไปของใตเ้ ท้าหู เพยี งแต่มีราชโองการ
จึงไม่อาจระบายความในใจออกมาเทา่ นั้น ใต้เท้าฟั่น บางทพี วกเรา ควรถือโอกาสงานล่าสัตว์ฤดูร้อน พูดคยุ
กับเวย่ ก๋วั กงกนั อย่างจรงิ ใจเปิดเผย

fèi jìn xīn sī

4. 费 尽 心 思 ทำทุกวิถที าง

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในบทสนทนานาทที ี่ 10:17

罗太夫人：庶出终归是庶出，元娘费尽心思为你铺路，没想到你这么不中用，尧被一
个妾室，抢了主母之权。

ไทฮ่ ูหยนิ หลวั ：ลกู อนุก็เปน็ ลกู อนอุ ยู่วนั ยงั คำ่ หยวนเหนยี งทำทกุ วิถีทางเพ่ือปทู างให้เจ้า คดิ ไมถ่ งึ ว่าเจ้าจะไร้
ประโยชนข์ นาดนี้ ถึงขนาดถกู ลกู อนุคนหนง่ึ ฮบุ อำนาจการเปน็ นายหญิงใหญ่

jǐn yán shèn xíng

5. 谨 言 慎 行 ระวงั การกระทำและคําพูด หมายถึง พดู อย่างระมดั ระวัง กระทำดว้ ยความ
ระมดั ระวัง มักใช้เพือ่ อธิบายคาํ พดู และการกระทาํ ของผูค้ นอยา่ งระมัดระวัง

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในบทสนทนาที่ 11:08

罗太夫人：你以为也会容得下你吗？到时候，莫说是圣母的木劝，就连主的名分你也
保不住了。

ไทฮ่ หู ยนิ หลัว：เจ้าคดิ ว่านางจะปลอ่ ยเจา้ ไว้หรอื ถงึ ตอนนั้น อย่าวา่ แต่อำนาจเป็นนายหญิงใหญ่แม้แต่ฐานะ
นายหญงิ ใหญก่ ็คงหลุดมอื เจ้าด้วย

十一娘 ：是 ，女儿谨遵母亲教诲，一定谨言慎行。

สืออีเหนยี ง：เจา้ คะ่ ลกู จะทำตามคำสอนของท่านแม่ จะระวังการกระทำและคำพดู

xiān fā zhì rén

6. 先 发 制 人 การแกง่ แยง่

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 11:13

罗太夫人：光谨慎什么用，后宅之争先发制人，后发制于人。

ไท่ฮูหยินหลวั ： แคร่ ะวังจะมีประโยชนอ์ ะไร การแกง่ แยง่ ในบรรดาสตรเี รือนหลงั ต้องลงมอื ตัดกำลังอีกฝ่าย
กอ่ น

róng guāng huàn fā

7. 容 光 焕 发 หน้าตาแจ่มใส

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในบทสนทนาท่ี 12:29

五姑娘 ：你看这衣服多精致啊，还有这首饰，二姐你快看看，我十一妹妹戴的这戒
指，我呀见都没见过呢。

อู่เหนียง：เจ้าดูสิเสื้อผา้ งามเหลือเกิน เครื่องประดับนี่ก็ด้วย พี่หญิงรองท่านรีบดูสิ แหวนที่นอ้ งสืออีเ้ หนียง
ของขา้ สวม ข้านะ ไมเ่ คยเห็นเลยด้วยซำ้

十一娘 ： 哪比得上姐姐倍受宠爱，容光焕发呀。

สอื อีเหนียง：จะเท่ยี วกบั พีห่ ญิงทไี่ ดร้ ับความรกั ท่วมท้น หน้าตาแจม่ ใสไดอ้ ย่างไร

fū bù yù fù zé wēi yí fèi quē fù bú shì fū zé yì lǐ duò què

8. 夫 不 御 妇，则 威 仪 废 缺 ；妇 不 事 夫 ，则 义 理 堕 阙 ถ้าสามีไม่ปรนนิบัติ
ภรรยา อำนาจก็จะขาด ถา้ ภรรยาไมป่ รนนิบตั สิ ามี ความชอบธรรมก็จะเสอื่ มโทรม

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 14:20

罗太夫人：你在我跟前时，我分明教过你，夫不御妇，则威仪废缺；妇不事夫，败理
堕阙。你身为主母自然要小心谨慎以身作则。若总是这般举止冒失行事粗糙怎能担负
起主母之责。怪不得婆家不信住你。

ไท่ฮูหยนิ หลัว：ตอนเจ้าอยู่กับข้า ข้าเคยสอนเจ้าแลว้ แท้ๆ สามีไม่อาจปรนนิบัตภิ รรยา ความน่าเกรงขามก็
หมดสิ้น ภรรยาไม่อาจปรนนิบัติสามี คุณธรรมก็หมดสิ้น เจ้าในฐานะนายหญิงใหญ่ ย่อมต้องระวังรอบคอบ
ประพฤตติ นเปน็ แบบอยา่ ง ถา้ ยังมัวทำตวั เป็นม้าดดี กะโหลกทำอะไรกระโดกกระเดกจะทำหนา้ ที่นายหญิงใหญ่
ได้ยังไง นินา่ บ้านสามถี งึ ไมเ่ ชือ่ ใจเจ้า

xiǎo xīn jǐn shèn

9. 小 心 谨 慎 ระวังรอบคอบ หมายถงึ ระมดั ระวงั ในคำพดู และการกระทำ อย่าประมาท

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 14:29

罗太夫人：你在我跟前时，我分明教过你，夫不御妇；则威仪废缺，妇不事夫，败理
堕阙。你身为主母自然要小心谨慎以身作则。若总是这般举止冒失行事粗糙怎能担负
起主母之责。怪不得婆家不信住你。

ไท่ฮูหยนิ หลัว：ตอนเจ้าอยู่กับข้า ข้าเคยสอนเจ้าแล้วแท้ๆ สามีไม่อาจปรนนิบัติภรรยา ความน่าเกรงขามก็
หมดสิ้น ภรรยาไม่อาจปรนนิบัติสามี คุณธรรมก็หมดสิ้น เจ้าในฐานะนายหญิงใหญ่ ย่อมต้องระวังรอบคอบ
ประพฤติตนเป็นแบบอย่าง ถ้ายงั มัวทำตัวเป็นม้าดีดกะโหลกทำอะไรกระโดกกระเดกจะทำหนา้ ท่ีนายหญิงใหญ่
ไดย้ งั ไง นนิ ่าบา้ นสามถี ึงไม่เช่ือใจเจ้า

yǐ shēn zuò zé

10. 以 身 作 则 ประพฤตติ นเป็นแบบอยา่ ง

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 14:30

罗太夫人：你在我跟前时，我分明教过你，夫不御妇；则威仪废缺，妇不事夫，败理
堕阙。你身为主母自然要小心谨慎以身作则。若总是这般举止冒失，行事粗糙怎能担
负起主母之责。怪不得婆家不信住你。

ไท่ฮูหยนิ หลัว：ตอนเจ้าอยู่กับข้า ข้าเคยสอนเจ้าแลว้ แท้ๆ สามีไม่อาจปรนนิบัตภิ รรยา ความน่าเกรงขามก็
หมดสิ้น ภรรยาไม่อาจปรนนิบัติสามี คุณธรรมก็หมดสิ้น เจ้าในฐานะนายหญิงใหญ่ ย่อมต้องระวังรอบคอบ
ประพฤติตนเป็นแบบอย่าง ถ้ายงั มวั ทำตัวเปน็ ม้าดดี กะโหลกทำอะไรกระโดกกระเดกจะทำหนา้ ท่นี ายหญิงใหญ่
ได้ยังไง นินา่ บ้านสามีถึงไมเ่ ชื่อใจเจา้

yá jiān zuǐ lì

11. 牙 尖 嘴 利 ฝปี ากคมกลา้ ;ปากคอเราะร้าย หมายถงึ พูดเสยี ดสีจิกกดั ปากกลา้

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 19:35

临波：侯爷，新夫人如何。

หลนิ ปอ：ท่านโหว ฮูหยนิ คนใหม่เป็นอยา่ งไรบ้าง

徐令宜：牙尖嘴利，胆大包天。

สวีลิง่ อ๋ี：ฝปี ากคมกล้า ความกล้าคับฟา้

dǎn dà bāo tiān

12. 胆 大 包 天 ความกล้าคับฟา้ หมายถงึ ใจกล้าทจี่ ะทำให้สง่ิ ต่างๆ

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 19:37

临波：侯爷，新夫人如何。

หลนิ ปอ：ท่านโหว ฮหู ยนิ คนใหมเ่ ป็นอย่างไรบ้าง

徐令宜：牙尖嘴利，胆大包天。

สวีลงิ่ อ๋ี：ฝปี ากคมกล้า ความกลา้ คับฟา้

zhī shū dá lǐ

13. 知 书 达礼 รู้หนังสือเปี่ยมมารยาท เปรียบเปรยถึงบุคคลที่มีการศึกษา มีเหตุผล และเข้าใจ
มารยาท อธิบายลกั ษณะนสิ ยั และความรขู้ องผ้หู ญงิ

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 19:50

临波：上回在码头您还说过刘御史的女儿，说她年方十八，知书达礼，貌美如花。

หลนิ ปอ：คร้ังก่อนทท่ี ่าเรือ ท่านเคยพดู ถงึ บุตรสาวของผู้ตรวจการหลิวไงเล่า บอกว่านางอายุเพ่ิงสิบแปด รู้
หนงั สือเป่ียมมารยาท โฉมงานราวบปุ ผา

mào měi rú huā

14. 貌 美 如 花 โฉมงามราวบปุ ผา หมายถึง ความงามของผูห้ ญงิ ดั่งดอกไม้

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 19:51

临波：上回在码头您还说过刘御史的女儿，说她年方十八，知书达理，貌美如花。

หลินปอ：คร้งั กอ่ นทีท่ ่าเรือ ท่านเคยพดู ถงึ บตุ รสาวของผูต้ รวจการหลิวไงเล่า บอกวา่ นางอายุเพิ่งสิบแปด รู้
หนงั สอื เปี่ยมมรรยาท โฉมงานราวบุปผา

xiāng ān wú shì

15. 相 安无 事 อยรู่ ่วมกันอย่างสงบปรองดอง หมายถงึ อยู่ดว้ ยความสงบละไม่ทะเละเบาะแวง้ กัน

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในบทสนทนาท่ี 20:12

徐令宜 ：续弦事非找本愿，只是尽家主之责，偿元娘之愿罢了，只要能各尽本分，相
安无事，便是最好。

สวีล่งิ อี๋：เรอ่ื งแตง่ ภรรยาใหม่ มใิ ช่ประสงค์ของข้า เพยี งแต่ทำตามหน้าท่ีประมุขสกุล สนองปรารถนาหยวน
เหนียงกเ็ ทา่ น้ัน ขอแค่ตา่ งทำหน้าท่ีตนให้ดี อยูร่ ว่ มกนั อย่างสงบปรองดอง ก็จกั ดที ีส่ ุด

shàng shàng xià xià

16. 上 上 下 下 ข้ึนๆลงๆ ;เหนอื กวา่ และดอ้ ยกวา่ ;เลก็ ใหญ่

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในบทสนทนาท่ี 22:33

罗大太太 ：侯爷！你天到晚忙于公务好不容易有了空，干吗老到我这儿平啊！宜儿
啊，这徐家上上下下都要依仗着你。你得多去看看她们。

ไทฮ่ หู ยินหลวั ：ทา่ นโหว เจา้ เอาแตท่ ำงานทั้งวันจนค่ำมดื ไม่งา่ ยเลยกวา่ จะมเี วลาว่าง ทำไมชอบมาหาแม่ท่ีน่ี
เล่า อ๋ีเออ๋ ร์ คนทั้งจวนสกลุ สวีเลก็ ใหญ่ล้วนต้องพ่งึ พาเจา้ เจ้าตอ้ งไปเยย่ี มพวกนางมากหน่อย

zhēng fāng dòu yàn

17. 争 芳 斗 艳 ประชันความงาม หมายถึง การแข่งขันเพอื่ แสดงความงามของรูปร่าง

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 22:49

徐令宜：在她们的眼里，我只不过是争权夺利的工具罢了。

สวีลิ่งอ๋ี：ในสายตาพวกนาง ลกู กเ็ ปน็ แค่ เคร่ืองมือชิงอำนาจก็เท่านนั้

徐太夫人：胡说，她们争芳斗艳不假，但她们并非对你毫无感情。

ไทฮ่ หู ยินสวี：เหลวไหล พวกนางประชนั ความงามชิงความโปรดปรานกจ็ ริง แตพ่ วกนางมิไดไ้ รร้ กั ในตัวเจา้

jià zhí lián chéng

18. 价 值 连 城 มคี ่าเหลอื ลน้ ;มลู ค่ามากโข

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในบทสนทนาท่ี 30:56

秦姨娘 ：我这汤里呀！还放了松蕈鹿茸，加在一起价值连城呢，只要徐令宜喜欢，花
再多银子都是值得的。

อนุฉิน：ในแกงนข้ี องขา้ ยังใสเ่ ห็ดสน เขาออ่ นกวาง พอรวมกันแลว้ มูลคา่ มากโขนกั เชยี ว ขอแค่ท่านโหวชอบ
ใหจ้ ่ายเงนิ อกี เทา่ ใดก็คุ้มค่า

gěng gěng yú huái

19. 耿 耿 于 怀 งานเลี้ยงวสันตอ์ ยู่ในใจ หมายถงึ ส่ิงทนี่ า่ วิตกกงั วลซ่งึ ยากจะแกไ้ ขในหัวใจ

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทีที่ 36:47

徐令宜：若真是如此，你就不会在这里了。

สวีลิง่ อี๋：หากเป็นเชน่ นจี้ รงิ เจ้าก็คงไม่ได้มาอยู่ที่นี่

十一娘：看来，侯爷对春日宴之事，还在耿耿于怀。

สืออี้เหนียง：ดูทา่ ท่านโหวยงั คงเก็บเรื่องงานเลยี้ งวสนั ตอ์ ย่ใู นใจ

yuǎn jiàn zhuó shí

20. 远 见 卓 识 วสิ ัยทศั น์ยาวไกล หมายถึง มีวสิ ัยทัศนส์ ูงส่งและมีความเข้าใจอนั ยอดเยยี่ ม

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 37:26

徐令宜：你倒是看得挺透彻，看来暖阁看书是有点用的。

สวลี ่ิงอี๋：เจา้ ก็มองได้ปรุโปรง่ ดีน่ี ดทู า่ อา่ นตำรทหี่ ้องทำความร้อนก็มปี ระโยชนอ์ ยู่

十一娘：那自然是比不上侯爷远见卓识。

สอื อ้เี หนียง：ย่อมเทียบไม่ไดก้ ับท่านโหวทม่ี ีวสิ ยั ทศั นย์ าวไกล

ตอนที่ 10 พบสำนวนที่ปรากฏท้ังส้ิน 30 สำนวน

เรื่องยอ่ ตอนท่ี 10 สืออีเหนียงตามหาหลักฐาน
สอื อีเหนียงไปหาอ๋เี จินเพ่อื ดูผา้ แต่ไม่พบงานปกั ที่คล้ายกับของแม่ ระหวา่ งทางกลบั หอ้ งสืออีเหนียงได้

พบกบั สวลี ่ิงอี๋ สวีลิ่งอ๋ีบอกสอื อีเหนียงว่านางเป็นนายหญิงของตระกลู สวี ทำใหน้ างไม่เขา้ ใจเจตนาของสวีลิ่งอี๋ท่ี
กล่าวมา ต่อมาสืออีเหนียงได้ใช้โอกาสในการดูงานปักของตระกูลสวีเพ่ือหาหลักฐาน เหลียนฝางบอกกับไท่ฮู
หยนิ สววี ่านางฝมี ือเยบ็ ปกั ของนางไม่มีใครเทียบได้ และนางยังวางแผนทจ่ี ะส่งผ้าหม่าเวยไปให้สอื อีเหนยี ง เพื่อ
ทำใหผ้ ลงานของสอื อเี หนียงด้อยกวา่ ของตน แต่สอื อีเหนยี งไม่ได้ไม่สนใจเลย ป้าเถาท่ที ี่เห็นผ้าท่ีส่งมาให้สืออี
เหนียงโกรธมาก ป้าเถาไปหาป้าโจวด้วยความโกรธเคืองเพราะผ้าท่ีสง่ มาไม่ใช่ผ้าทีฮ่ ูหยินจะต้องไดร้ ับ จึงเกิด
การทะเลาะววิ าทกนั ขึน้ เหลยี นฝางมาเห็นเหตุการณ์จึงส่งั ให้โบยปา้ เถา โชคดที ส่ี อื อเี หนียงมาช่วยทันและท้ัง
สองก็ทะเลาะกนั เมอ่ื ปญั หารู้มาถงึ หูของไท่ฮูหยนิ สวนี าง นางกบ็ อกวา่ เรอื่ งน้เี ปน็ ความผิดของสอื อเี หนียง ทไ่ี ม่
สามารถควบคุมดูแลได้ หลงั จากนั้นเหลียนฝางก็สวมชดุ ทเี่ ยบ็ ปกั จากผา้ สจู ิ่นไปหาสวีลิง่ อี๋ เหลยี นฟางนำขนมไป
หาสวลี ่งิ อี๋ แตถ่ ูกตำหนิและบอกนางวา่ ไมค่ วรสวมชุดน้อี ีก ทำให้เหลยี นฝางนอ้ ยใจและโกรธ เพราะตนตอ้ งการ
เป็นฮหู ยนิ ทยี่ ืนเคยี งขา้ งสวลี งิ่ อี๋ ตอ่ มาตนั หยางไปทวี่ ดั ซอื อันเพอ่ื ขอพร และหมอดบู อกกบั นางว่าให้อยู่ห่างจาก
คนทเี่ กิดปฉี ลู ซ่งึ สอื อีเหนยี งเกิดปฉี ลู ดงั น้นั ไท่ฮูหยนิ สวจี ึงวางแผนใหส้ อื อเี หนยี งยา้ ยออกไปจากจวน

สำนวนทปี่ รากฏในตอนที่ 10 ดงั นี้

wén tāo wǔ lüè

1. 文 韬 武 略 มีความสามารถรอบด้าน

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 03:46

十一娘：听闻二爷徐令安文韬武略。本是世子二嫂嫁与他，也定非等之人。是我大
意。万幸的是，她似乎并无恶意。

สืออีเหนยี ง：ไดย้ ินว่าพรี่ อง สวีล่งิ อันมีความสามารถรอบดา้ นแถมยงั เป็นท่านชาย พสี่ ะใภร้ องแต่งกับเขาได้
ก็จะต้องไมใ่ ชค่ นธรรมดาแน่ ข้าประมาทไปเอง แต่โชคดีที่นางเหมอื นไม่ได้คดิ รา้ ยอะไร

máo shǒu máo jiǎo

2. 毛 手 毛 脚 ซ่มุ ซ่าม ;สะเพร่า ;เลนิ เลอ่

ตวั อย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 06:12

周妈妈：毛手毛脚，这可是御赐的蜀锦，要是有个万一，我剥了你的皮。按照颜色品
级一一分好，明日按份例，给各府各院送去。

ปา้ โจว：ซุ่มซา่ ม น่ันผ้าไหมสูจ่นิ พระราชทานเชียวนะ ถ้าเกิดเป็นอะไรขน้ึ มา ขา้ จะถลกหนังเจ้า แบ่งตามสกี ับ
คุณภาพใหด้ ี พรงุ่ น้ีก็ดูตามสทิ ธ์ิ แลว้ สง่ ไปตามจวนตามเรอื นตา่ งๆ

shí shí wù zhě wéi jùn jié

3. 识 时 务 者 为 俊 杰 ผู้รู้สถานการณ์ คือผูม้ สี ตปิ ญั ญาเปน็ เลิศ (สามกก๊ )

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 09:32

这罗是一娘虽说坐上了正室的位置，可到底还是上下了台面。您才略施手段，他就退
却了。

สาวใช้：หลวั สืออีเหนียงนี่ แมจ้ ะได้ตำแหนง่ ภรรยาเอกแล้วกเ็ ถดิ แต่ยังออกหน้าออกตาอะไรไมไ่ ด้ ทา่ นแค่ใช้
วิธีนิดหนอ่ ย นางก็ถอยเสยี แล้ว

乔莲房：识时务者为俊杰。她倒是有些自知之明的。我打理徐家上下这么久，岂是她
能够轻易动摇的。

เฉยี วเหลยี นฝาง：ผรู้ ู้สถานการณ์ คือผ้มู สี ติปญั ญาเปน็ เลศิ นางก็รจู้ กั เจียมตัวอยู่ ข้าดูแลทุกเรอ่ื งในจวนสวีมา
ตงั้ นาน จะให้นางมาทำให้ส่ันคลอนงา่ ยๆได้อย่างไร

zì zhī zhī míng

4. 自 知 之 明 รู้จกั เจยี มตัว เปรยี บวา่ รจู้ ักขอ้ บกพรอ่ งของตนเอง,ประเมินตนเองไดถ้ กู ต้อง

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 09:33

这罗是一娘虽说坐上了正室的位置，可到底还是上下了台面。您才略施手段，他就退
却了。

สาวใช้：หลัวสืออเี หนยี งนี่ แมจ้ ะไดต้ ำแหน่งภรรยาเอกแล้วก็เถิด แตย่ งั ออกหนา้ ออกตาอะไรไม่ได้ ทา่ นแค่ใช้
วิธนี ิดหนอ่ ย นางก็ถอยเสยี แล้ว

乔莲房：识时务者为俊杰。她倒是有些自知之明的。我打理徐家上下这么久，岂是她
能够轻易动摇的。

เฉียวเหลียนฝาง：ผู้ร้สู ถานการณ์ คือผู้มีสติปญั ญาเป็นเลศิ นางก็รูจ้ ักเจยี มตวั อยู่ ขา้ ดแู ลทกุ เร่ืองในจวนสวีมา
ต้ังนาน จะใหน้ างมาทำให้ส่ันคลอนง่ายๆไดอ้ ย่างไร

chéng shèng zhuī jī

5. 乘 胜 追 击 ต้อนให้จนมุม ใช้ประโยชน์จากสถานการณ์ที่ได้รับชัยชนะ ไล่ตามศัตรูและ
ขยายชัยชนะตอ่ ไป

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ี่ 09:56

张妈妈 ：姨娘如今虽执掌中馈，可终究名不正言顺，日后若那庶女站稳了脚，还是个
隐患，不如趁姨娘现在大权在握，乘胜追击。

ปา้ จาง : แมต้ อนนี้ในหญงิ เล็กจะได้อำนาจดแู ลจวน แต่ยงั ไงกย็ ังไมถ่ ูกทำนองคลองธรรม วันข้างหน้าถ้าลูกอนุ
นั้นปกี กลา้ ขาแข็งข้ึนมาก็จะเปน็ ภยั ไดเ้ ช่นกัน ไมง่ น้ั ก็ถือโอกาสตอนนี้อำนาจยังอย่ใู นมอื นายหญิงเล็ก ต้อนให้
จนมมุ ไปเลย

shàng shàng xià xià

6. 上 上 下 下 ข้ึนๆลงๆ ;เหนือกว่าและด้อยกว่า ;เล็กใหญ่

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 09:56

丫鬟 ：周妈妈，你说这么久以来，我们家姨娘掌管了家里的上上下下，这
没有功劳，也有苦劳不是。

สาวใช้：ป้าโจว ท่านว่าตลอดเวลาที่ผ่านมานายหญิงเล็กของเรา ดูแลทุกเร่ืองเล็กใหญ่ในจวนหมด ถ้าไม่มี
ความดีความชอบ ก็ตอ้ งมคี วามเหน่อื ยยากบา้ งแหละถกู ไหม

qī ruǎn pà yìng

7. 欺 软 怕 硬 รงั แกคนทอี่ อ่ นแอกว่า แต่กลวั คนที่แข็งแกร่งกว่า

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 13:48

陶妈妈：夫人您是不知道啊。这些人哪，惯是欺软怕硬的。您这第一次要是妥协了，
他们还以为我们好欺负呢。再者说了，这论理纲常尊卑有序，岂能容得了她们随意造
次。

ป้าเถา：ฮูหยนิ ท่านคงไม่ทราบสิ คนพวกนี้นะ ถนัดรงั แกคนทอ่ี อ่ นแอกว่า แต่กลวั คนที่แขง็ แกร่งกว่า ถ้าท่าน
ยอมใหต้ งั้ แต่ครัง้ แรก พวกนางจะคดิ ได้ว่า พวกเรารงั แกได้งา่ ยๆนะ อกี อยา่ ง ตามหลกั จรยิ ธรรมมีลำดับฐานะ
สูงต่ำ จะปลอ่ ยให้พวกนางกล้าดเี อาใหญง่ ่ายๆไดอ้ ยา่ งไร

zūn bēi yǒu xù

8. 尊 卑 有 序 มีลำดบั ฐานะสงู ตำ่ หมายถึง มีระเบียบท่ีเขม้ งวดระหวา่ งความเหนือกว่าและความ
ด้อยกว่า

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 13:49

陶妈妈：夫人您是不知道啊。这些人哪，惯是欺软怕硬的。您这第一次要是妥协了，
他们还以为我们好欺负呢。再者说了，这论理纲常尊卑有序，岂能容得了她们随意造
次。

ปา้ เถา：ฮูหยินทา่ นคงไมท่ ราบสิ คนพวกน้นี ะ ถนัดรงั แกคนท่อี ่อนแอกวา่ แต่กลัวคนที่แข็งแกรง่ กวา่ ถ้าท่าน
ยอมใหต้ ้งั แต่ครัง้ แรก พวกนางจะคิดไดว้ ่า พวกเรารงั แกได้งา่ ยๆนะ อีกอย่าง ตามหลักจริยธรรมมีลำดับฐานะ
สูงตำ่ จะปลอ่ ยใหพ้ วกนางกล้าดเี อาใหญง่ า่ ยๆไดอ้ ยา่ งไร

dāng miàn yí tào bèi hòu yí tào

9. 当 面 一 套 ， 背 后 一 套 ต่อหน้าอย่าง ลับหลังอย่าง หมายถึง คนที่ไม่มีความจริงใจกบั
ใคร ต่อหนา้ แสร้งทำเปน็ พูดจาดดี ว้ ย แตล่ บั หลังพูดจาให้ร้ายเขาสารพดั
ตรงกับสำนวนไทยว่า “หน้าไหว้หลังหลอก”

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 14:24

琥珀：太夫人才不会操心这些小事呢。如今执掌中馈的，是乔姨娘。

หู่พอ่ ：ไทฮ่ ูหยินไมม่ าใส่ใจกบั เร่ืองเลก็ ๆแบบน้ีหรอก บัดนีค้ นท่มี ีอำนาจดูแลจวนคือนายหญิงเล็กเฉียว

冬青：乔姨娘，是她的话就更应该闹一闹。当面一套，背后一套。

ตงชงิ ：นายหญงิ เลก็ เฉียว ถ้าเป็นนางละกก็ ย็ ง่ิ ควรโวยวายเลย ตอ่ หนา้ อย่าง ลบั หลงั อยา่ ง

bù wén bú wèn

10. 不 闻 不 问 ไม่ถามไถ่ ;ไมเ่ หลียวแล ;ไม่สนใจ

ตัวอยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 14:42

乔莲房：是这陶妈妈先出手伤人。我遇上了，若是不闻不问，要是被侯爷
知晓了，岂不会责怪我管家不严。

เฉยี วเหลียนฝาง：ป้าเถาน่ีเป็นคนเรม่ิ ลงไมล้ งมือก่อน ข้ามาพบเข้า ถา้ ไมถ่ ามไถ่สกั หน่อยแล้วเกิดท่านโหวรู้
เรอื่ งขึ้นมา จะไม่โทษข้าวา่ ดแู ลจวนไมด่ ีหรือ

bù zhī shēn qiǎn

11. 不 知 深 浅 ไมร่ ู้จกั ทีต่ ำ่ ที่สูง

ตัวอย่างบทสนทนา ปรากฏในนาทที ่ี 17:47

乔莲房：妾身不过是责罚了一位不知深浅的老奴。夫人，你怎么就给我扣这么大一顶
帽子。

เฉียวเหลียนฝาง：ข้ากแ็ คล่ งโทษบา่ วท่ีไม่รจู้ กั ที่ตำ่ ที่สงู คนหนงึ่ ก็เทา่ นัน้ ฮหู ยนิ ทำไมท่านจะต้องยัดโทษใหข้ ้า
หนงั หนาเพียงนล้ี ่ะ

wū yān zhàng qì

12. 乌 烟 瘴 气 วุน่ วายอลหม่าน หมายถงึ บรรยากาศทีเ่ ลวรา้ ย,สังคมท่ีเลวทรามปา่ เถอ่ื น

ตวั อยา่ งบทสนทนา ปรากฏในนาทีท่ี 20:22

徐太夫人：听说箭两天，着家里为了蜀锦闹了场乌龙。那两个婆子把家里闹得乌烟瘴
气的，成何体统。

ไทฮ่ ูหยนิ สวี：ไดย้ นิ ว่าสองวันกอ่ น ในจวนเกิดเรื่องเบาะแว้งเพราะแยง่ ผ้าไหมสูจน่ิ กนั ยายป้าสองคนน่ันทำ
จวนวนุ่ วายอลหมา่ นไปหมด งามหนา้ เสยี ที่ไหน