E-book นวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศทางการศึกษา

e-book

รวบรวมโดย
ว่าที่ร้อยตรี พงศธร พงศ์สว่าง

รายวิชานวัตกรรม
และเทคโนโลยีสารสนเทศทางการศึกษา

หลักสูตรประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู
มหาวิทยาลัยราชภัฎนครศรีธรรมราช



เนื้อหา No.1

นวัตกรรมและเทคโนโลยี
สารสนเทศการศึกษา

นวตั กรรมแล

ผศ.ดร.
สาขาวชิ าคอมพวิ เตอร

ละเทคโนโลยีสารสนเทศ
ทางการศึกษา

.กรวรรณ สบื สม
ร์ คณะครศุ าสตร์

vความหมายของนวตั กรรมการเรียน

vเทคโนโลยีการศึกษาและการเรียนร
vความสาํ คญั เทคโนโลยีการศึกษา

v นวตั กรรมและเทคโนโลยีการเรียนร

vเทคโนโลยีการเรียนร้สู มยั ใหม่

Your Date Here Your Foo

หวั ข้อบรรยาย

นรู้
รู้
รู้

oter Here 2

” นวตั กรรม ( Innovation)” มาจากภาษาลา
modify ได้มีนักการศึกษา หลายคนได้ให้คว

ความหมายของนวตั กรรม

าตินว่า Innovare แปลว่า to renew หรอื to
วามหมายไว้ ดงั นีP

“เป็ นการนําวิธีก
ได้รับการพัฒน
(Invention) พฒั น
โครงการทดลองป
มีความแตกต่าง
นวตั กรรม (Innov

ททออมมัสสั ฮฮวิิวชช* ์((TThhoommaass HHuugghheess))

ความหมายของนวตั กรรม

การใหม่ ๆ มาปฏิบตั ิหลงั จากได้ผ่านการทดลองหรือ
ามาเป็ นขันE ๆ แล้ว โดยเรIิมมาตังE แต่การคิ ดค้น
นาการ (Development) ซึIงอาจจะเป็นไปในรปู ของ
ปฏิบตั ิก่อน (Pilot Project) แล้วจึงนําไปปฏิบตั ิจริง ซIึง
งไปจากการปฏิบตั ิเดิมทีIเคยปฏิบตั ิมา และเรียกว่า
vation)”

4

“การทาํ ให้ใหม่ข
เก่า และการพฒั
องคก์ ารนันM ๆ น
แต่เป็นการปรบั ป

ทอมมอัสรต* ฮนั วิ ช(M* (Tohrtoomn,aJs.AH.u) ghes)

ความหมายของนวตั กรรม

ขึนP อีกครงัP (Renewal) ซง,ึ หมายถงึ การปรบั ปรงุ ของ
ฒนาศกั ยภาพของบุคลากร ตลอดจนหน่วยงาน หรอื
นวตั กรรมไม่ใช่การขจดั หรอื ลม้ ลา้ งสง,ิ เก่าใหห้ มดไป
ปรงุ เสรมิ แต่ง และพฒั นาเพอ,ื ความอยรู่ อดของระบบ”

5

ทอมมอัสรต* ฮนั วิ ช(M* (Tohrtoomn,aJs.AH.u) ghes) “วิธีการปฏิบตั ิใ
คิดค้นพบวิธีกา
เหมาะสม และสง
เช,อื ถอื ไดแ้ ลว้ ว่า
ปลายทางไดอ้ ยา่

ความหมายของนวตั กรรม

ใหม่ ๆ ทXีแปลกไปจากเดิม โดยอาจจะไดม้ าจากการ
ารใหม่ ๆ ขMึนมา หรือการปรุงแต่งของเก่าให้ใหม่
งิ, ทงัM หลายเหลา่ นMีไดร้ บั การทดลอง พฒั นามาจนเป็นท,ี
าไดผ้ ลดใี นทางปฏบิ ตั ิ ทําใหร้ ะบบก้าวไปสู่จุดหมาย
างมปี ระสทิ ธภิ าพขนMึ ”

6

“วิ ธี การปฏิ บ
ไดม้ าจากกา
แต่งของเก่าใ
การทดลอง
ในทางปฏิบตั
อยา่ งมปี ระสทิ

ไชยยศ เรืองสวุ รรณ

ความหมายของนวตั กรรม

บตั ิใหม่ ๆ ทIีแปลกไปจากเดิม โดยอาจจะ
ารคดิ คน้ พบวธิ กี ารใหม่ ๆ ขน=ึ มา หรอื การปรุง
ใหใ้ หม่เหมาะสม และสงGิ ทงั= หลายเหล่าน=ีไดร้ บั
พฒั นามาจนเป็นทGีเชGือถือได้แล้วว่าได้ผลดี
ติ ทําให้ระบบก้าวไปสู่จุดหมายปลายทางได้
ทธภิ าพขน=ึ ”

นวตั

นว + อตั ต

ใหม่ + ตนเอง
• การกระทาํ ทXีใ
• การกระทาํ ขอ

นวตั กรรม คืออะไร

ตกรรม

+ กรรม

+ การกระทาํ
ทใหม่ของตนเอง
องตนเองทีXใหม่

Innovation กระทรวง นวตั กรรม =
อุดมศกึ ษาฯ

Innovator = นวตั กร =
นวกรรม, นวการ, นวกิจ =

นวกรรมมิก =

การเกิดของนวตั กรรม

การนําสิBงใหม่ ๆ เข้ามาเปลBียนแปลงเพBิมเติม
วิธีการทีBทาํ อย่เู ดิมเพืBอให้ใช้ได้ผลดียิBงขึนY

ผนู้ ําสBิงใหม่มาใช้
การก่อสร้าง
ผดู้ แู ลการก่อสร้าง

• นวตั กรรม เป็นวธิ กี ารปฏบิ ตั ใิ หมท่ แGี ปลกไ
หรอื การปรบั ปรงุ เสรมิ แต่งของเก่า และสงิG เ
เชอGื ถอื ได้ ทาํ ใหร้ ะบบบรรลุจดุ มงุ่ หมายไดอ้
คณะ)

• นวตั กรรม หมายถงึ การนําสงGิ ใหม่ ๆ เขา้
โดยผา่ นการทดลองเพอGื ใหใ้ ชไ้ ดผ้ ลดยี งิG ขน=ึ

สรปุ ความหมายนวตั กรรม

ไปจากเดมิ โดยอาจจะไดม้ าจากการคดิ คน้
เหลา่ น=ีไดร้ บั การทดลองและพฒั นาจนเป็นทGี
อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ (อญั ชลี โพธทิ V อง และ

ามาเปลยGี นแปลงเพมGิ เตมิ วธิ กี ารททGี าํ อยเู่ ดมิ
น

องคป์ ร

เ

ระกอบของการจดั การนวตั กรรม

เทคโนโลยี บคุ ลากร โครงสรา้ ง
เครื:องมือ นวตั กรรม องคก์ ร

กระบวนการ กลยทุ ธ์

• Dr. Edgar Del ได้ให้ความหมายของคาํ ว่า "เทคโน
วิธีการทาํ งานอย่างมีระบบ ทีIทาํ ให้บรรลุ ตามแผน
V. Good กล่าวว่า เทคโนโลยี หมายถึงการนําความ
ปรบั ปรงุ ระบบการทาํ งานให้มีประสิทธิภาพ

• การนําความร้ทู างวิทยาศาสตรแ์ ละความรดู้ ้านอIืน
ใช้ในสาขาต่าง ๆ ด้วยการใช้ ทรพั ยากรอย่างค้มุ ค
นําไปใช้ในสถานการณ์จริง เพIือแก้ปัญหา ให้บรรล
ระเบยี บทีIบรู ณาการและความซบั ซ้อนอนั ประกอบ

เทคโนโลยี (TECHNOLOGY)

นโลยี" ว่า เทคโนโลยีมิใช่เครอIื งมือ แต่เป็นแผนการ
นการ และจาก Dictionary of Education ของ Carter
มรทู้ างวิทยาศาสตร์ มาใช้ในสาขา วิชาต่าง ๆ เพIือ
นอนั จดั ระเบยี บดีแล้ว มาประยกุ ตอ์ ย่างมีระบบ เพIือ
ค่า ประหยดั ทงัE เวลา ค่าใช้จ่าย และแรงงาน สามารถ
ลจุ ดุ ม่งุ หมายอย่างมี ประสิทธิภาพจึงเป็นการจดั
บไปด้วยคน เครืIองจกั ร วิธีการ และการจดั การ

• หมายถึง การนําเอาความร้ทู างวิทยาศาส
การศึกษา หมายถึง การเปลXียนแปลง พฤต
พฤติกรรมทXีเปลXียนแปลงไปนันP ต้องเป็นท
นานาชาติ ได้ให้คาํ จาํ กดั ความของ เทคโน
ประยกุ ตร์ ะบบเทคนิคและอปุ กรณ์ ให้สาม
เหมาะสม

• แก่นแท้ของเทคโนโลยีการศึกษา กค็ ือ วิธ
ไตรต่ รองหาทางปรบั ปรงุ เกีXยวกบั การเรีย
เป็ นระบบ

เทคโนโลยีทางการศึกษา

สตรม์ าประยกุ ต์ ในการแก้ปัญหาการศึกษา
ติกรรม อนั เนXืองมาจาก ประสบการณ์และ
ทXียอมรบั ของสงั คม สภาเทคโนโลยีทางการศึกษา
นโลยีทางการศึกษาว่า เป็นการพฒั นาและ
มารถนําไปใช้ในสถานการณ์จริงได้อย่าง
ธีการแก้ปัญหาให้แก่การศึกษาด้วยการคิด
ยนการสอน ด้วยการตงัP ข้อสงสยั และทาํ ไปอย่าง

ความ

• เทคโนโลยีทางการศึกษามีบทบาทส

• เทคโนโลยีส่งเสริม Individualized In
• เหทรคอื โกนาโรลเยลีชีย่วนยแใบหบ้ไมด่ต้วย้องคทอาํ มกพาิรวสเตาอธ
• เทคโนโลยีช่วยทาํ ให้เกิดการแลกเป

เป็นไปโดยรวดเรว็ และดีกว่าชนั[ เรีย
• เทคโนโลยีจะช่วยทวีคณู ความร้แู ก่น

มสาํ คญั ของเทคโนโลยีการศึกษา

สาํ คญั ต่อการศึกษามาก เพราะว่า

nstruction
ธิตจริง ๆ เช่น ภาพยนตร์ เทปโทรทศั น์
อรแ์ ทน
ปลWียนทศั นะระหว่างครกู บั นักเรียน ให้
ยนทีWไม่มีการใช้เครืWองกลไกเลย
นักเรียนมากยิWงขึน[

นวตั กร

• หมายถงึ การระดมสรรพความรทู้ ม5ี เี หตุผล
นํามาใชป้ ฏบิ ตั ใิ นสถานการณ์ทเ5ี ป็นจรงิ ใน
การศกึ ษาอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพมากกวา่ เดมิ
• อาศยั พนRื ฐานความรหู้ ลายดา้ น เชน่ โสตทศั
แนะแนว การศกึ ษาพเิ ศษ การบรหิ ารการศ

รรมและเทคโนโลยีทางการศึกษา

มาประยกุ ตใ์ หเ้ ป็นระบบใหม่ และสามารถ
นการแกป้ ัญหาใหบ้ รรลจุ ดุ มงุ่ หมายของ
ม
ศนศกึ ษา การวดั ผล จติ วทิ ยาการศกึ ษาและ
ศกึ ษา รวมทงัR ความรดู้ า้ นอน5ื ๆ ไดแ้ ก่

นวตั กร

@. การเรียนด้วยตนเอง (Self Instruct
S. การเรียนการสอนสาํ เรจ็ รปู (Progr
\. การแสดงนวตั กรรมทางการศึกษาใ
ส่รู ะบบ (System Approach)
g. โสตทศั นศึกษา (Audio Visual Edu
j. คอมพิวเตอรช์ ่วยสอน (Computer

รรมและเทคโนโลยีทางการศึกษา

tion)
rammed Instruction)
ให้เหมาะสมกบั สภาพท้องถbินโยงการเข้า
ucation)
Assisted Instruction หรือ CAI)

นวตั กร

i. การใช้ทรพั ยากร (Resource) ทีXมีอย่ใู ห้เ
o. เครืXองช่วยสอน (Teaching Machine)
t. สXือการศึกษามวลชน (Mass Education
w. ให้ความเสมอภาคทางการศึกษาทกุ ท้อ
xy. ให้ความรทู้ างจิตวิทยาสร้างสถานการ
xx. การศึกษาทางไกลผา่ นดาวเทียม
x{. การศึกษาทางอินเตอรเ์ น็ต เช่น Web-B
13. การเรียนร้ผู า่ นระบบออนไลน์และแอพ
14. Flipped Classroom

รรมและเทคโนโลยีทางการศึกษา

เกิดประโยชน์มากทีXสดุ
nal) เช่น วิทยุ และโทรทศั น์ทางการศึกษา
องถXิน
รณ์การเรียนร้ทู Xีเหมาะสมกบั เอกตั บคุ คล
Base Instruction, E-Learning
พพลิเคชนัX ต่างๆ

การนํานวตั กรร

• ในปัจจบุ นั การเรียนการสอนได้นําทฤษฎีก
คณุ ภาพของการสอน การใช้วสั ดอุ ปุ กรณ์
วิธีการทีXทาํ ให้บทเรียนมีประสิทธิภาพ 4 ป
1. ให้ผเู้ รียนได้มีส่วนร่วมในการเรียนรู้
2. ให้ผเู้ รียนได้รบั ข้อมลู ย้อนกลบั อย่าง
3. ให้ผเู้ รียนได้รบั การเสริมแรง
4. ให้ผเู้ รียนได้เรียนรเู้ ป็นขนัP ตอนทีละน

รมมาใช้พฒั นาการเรียนการสอน

การเรียนรู้ และหลกั การมาใช้ เพืXอให้เกิด
ณเข้าช่วยในการจดั การเรียนการสอนกเ็ ป็น

ประการ คือ
งฉับพลนั
น้อย

แนวคิดพืนV ฐานทีXส่งผล

• จาํ แนกได้ 4 ประการ
• ความแตกต่างระหว่างบคุ คล (Ind
• ความพรอ้ ม (Readiness)
• การใช้เวลาเพืbอการศึกษา
• การขยายตวั ทางวิชาการ และการ

ลต่อนวตั กรรมการเรียนการสอน

dividual Different)
รเปลbียนแปลงของสงั คม

ความแตกต่างระหว่า

• แผนการศึกษาของชาติ ให้ม่งุ จดั การศึกษาตามคว
เป็ นเกณฑ์

• เช่น การจดั ระบบห้องเรียนโดยใช้อายเุ ป็นเกณฑ์ ห
• นวตั กรรมทIีเกิดขึนE ได้แก่

• การเรียนแบบไม่แบง่ ชนั0 (Non-Graded School)
• แบบเรียนสาํ เรจ็ รปู (Programmed Text Book)
• เครอQื งสอน (Teaching Machine)
• การสอนเป็นคณะ (Team Teaching)
• การจดั โรงเรียนในโรงเรียน (School within School)
• คอมพิวเตอรช์ ่วยสอน (Computer Assisted Instructio
• การเรียนการสอนผา่ นระบบออนไลน์

างบคุ คล (INDIVIDUAL DIFFERENT)

วามถนัด ความสนใจ และความสามารถของแต่ละคน
หรอื ใช้ความสามารถเป็นเกณฑ์

on)

• แนวคิดเดิมเชืIอกนั ว่า เดก็ จะเริIมเรียนได้กต็ ้องมีคว
• ปัจจบุ นั การวิจยั ทางด้านจิตวิทยาการเรียนรู้ ชีEให้เ

ถ้าหากสามารถจดั บทเรียนให้พอเหมาะกบั ระดบั ค
ยาก และไม่เหมาะสมสาํ หรบั เดก็ เลก็ กส็ ามารถนํา
• นวตั กรรมทIีเกิดขึนE ได้แก่

• ศนู ยก์ ารเรียน (Learning Center)
• การจดั โรงเรียนในโรงเรียน (School within Sc
• การปรบั ปรงุ การสอนสามชนัE (Instructional D

ความพรอ้ ม (READINESS)

วามพรอ้ มซIึงเป็นพฒั นาการตามธรรมชาติ
เหน็ ว่าความพร้อมในการเรียนเป็นสิIงทIีสรา้ งขึนE ได้
ความสามารถของเดก็ แต่ละคน วิชาทIีเคยเชIือว่า
ามาให้ศึกษาได้

chool)
Development in 3 Phases)

• การจดั เวลาเพIือการสอน หรือตารางสอนในรปู แบ
ถือหน่วยเวลาเป็นชวัI โมง เท่ากนั ทกุ วิชาทกุ วนั แล

• ปัจจบุ นั มีความคิดในการจดั เป็นหน่วยเวลาสอนใ
ไม่เท่ากนั บางวิชาอาจใช้ช่วงสนัE ๆ แต่สอนบอ่ ยค
เท่านันE

• นวตั กรรมทีIเกิดขึนE ได้แก่
• การจดั ตารางสอนแบบยืดหย่นุ (Flexible Sch
• มหาวิทยาลยั เปิ ด (Open University)
• แบบเรียนสาํ เรจ็ รปู (Programmed Text Book
• การเรียนทางไปรษณีย์
• การเรียนการสอนแบบดิจิทลั

การใช้เวลาเพXือการศึกษา

บบเก่า มกั จดั โดยอาศยั ความสะดวกเป็นเกณฑ์ เช่น
ละจดั เวลาเรียนเอาไว้แน่นอน
ให้สมั พนั ธก์ บั ลกั ษณะของแต่ละวิชา ซึIงจะใช้เวลา
ครงัE การเรียนกไ็ ม่จาํ กดั อย่แู ต่เฉพาะในโรงเรียน

heduling)
k)

การขยายตวั ทางว

• ทาํ ให้มีสิIงต่าง ๆ ทIีคนจะต้องเรียนร้เู พิIมขึนE มาก แต่ก
ประสิทธิภาพเพียงพอจึงจาํ เป็นต้องแสวงหาวิธีการใ
ตวั ผเู้ รียน และปัจจยั ภายนอก

• นวตั กรรมทีIเกิดขึนE ได้แก่

• มหาวิทยาลยั เปิ ด
• การเรียนทางวิทยุ การเรียนทางโทรทศั น์
• การเรียนทางไปรษณีย์ แบบเรียนสาํ เรจ็ รปู
• ชดุ การเรียน
• สQือการสอนออนไลน์

วิชาการและการเปลIียนแปลงสงั คม

การจดั ระบบการศึกษาในปัจจบุ นั ยงั ไม่มี
ใหม่ทีIมีประสิทธิภาพสงู ขึนE ทงัE ในด้านปัจจยั เกIียวกบั