การจัดสายการบังคับบัญชาในงานการ ปคส.ภายในเรือ

- ๙๘ -
๕. หมนุ สวทิ ชใหญไ ปท่ีตําแหนง “Day Time” แลวจึงกดปุม สตารทเครอื่ ง (ถา เปน กลางคืนใหห มนุ
สวิทช ไปทต่ี าํ แหนง “Night Time” ) หลงั จากเครอื่ งติดแลว ใหป ลอยปมุ กด ในกรณสี ตารทเคร่อื งดว ยมอื ให
ดึงเชอื กสตารท ทก่ี านดึง
๖. ในทนั ทที เี่ ครื่องเดนิ ตดิ แลว ใหด นั ปมุ โชค คืนสูท่ีเดิม (หากเปน เวลาทีอ่ ากาศเยน็ จดั ใหคอย ๆ ดนั โช
คกลับเขาทช่ี า ๆ เพอ่ื เลย้ี งใหเ คร่ืองติดโดยราบรนื่ )
การสูบนาํ้ และการฉดี นํา้
๑. ดงึ ปุมโยกของเครอื่ งปม สูญญากาศลงเพ่ือรับกาํ ลงั ฉุดของสายพาน V เครือ่ งปนสญู ญากาศจะเริ่ม
ทํางานเมือ่ อากาศถกู ไลอ อกหมดแลวก็จะเกดิ กาํ ลงั ดดู นา้ํ เขา เคร่ืองปม นา้ํ กจ็ ะไหลออกจากทอถา ยของปม
สูญญากาศ จากนน้ั ใหรีบดนั กลับปมุ โยกของเครื่องปม สญู ญากาศคนื สูทเ่ี ดิม
๒. คอ ย ๆ เปด วาลว ปลอ ยนาํ้ เพื่อเร่ิมปลอ ยนาํ้
๓. หมนุ ทค่ี วบคุมความเรว็ ทีละนอ ย ๆ ไปสตู ําแหนง ความเรว็ สูงหลงั จากกดปุมควบคุมความเรว็ แลว
( เมอ่ื ปลอยปมุ ควบคมุ ความเร็วแลว เข็มหนา ปทมจะแสดงอยู ณ ตาํ แหนง ความเร็วนนั้ )
การดับเครือ่ งยนต
๑. ปด วาลวนาํ้ มันแลว ต้ังทค่ี วบคุมความเรว็ มาอยใู นตาํ แหนง ความเรว็ ตํ่า
๒. ปด สวิทซป ระธานมาทตี่ ําแหนง “ STOP “
๓. หลงั จากเครอื่ งหยดุ เดนิ แลว ใหเ ปดกอ กตาง ๆ เพือ่ ใหนา้ํ ไหลออกจากเคร่ืองใหห มด หลงั จากถายนํา้
ออกจากเครอ่ื งหมดแลว ใหป ด กอ กทุกอนั รวมทงั้ วาลว ปลอยนํา้ ดว ย
ขอควรระวังระหวา งใชเครื่อง
๑. ถาสตารท เคร่ืองไมต ิดทันที อยา ใชปมุ สตารท ครง้ั หนง่ึ เกิด ๓ วนิ าที และใหคอยประมาณ ๕ วนิ าที
เพอ่ื ใหแบตเตอรี่เกดิ พลังตามเดมิ และจงึ สตารททดลองดใู หม หากเครือ่ งตดิ ใหร ีบปลอ ยปมุ กดสตารท ทนั ที
หากมีการกดปมุ อยนู าน ๆ จะทาํ ใหต ัวมอเตอรหรือแบตเตอรีเ่ สีย ขัดของได
๒. ตรวจดูใหแ นใ จวามนี าํ้ ไหลออกจากทอ ถา ย ซงึ่ อยสู ว นลา งของเคร่ืองสบู อยาใชเ ครื่องเกิน ๑ นาที
หากปรากฎวา ไมมนี ้าํ ปลอยออกมา ( ในสภาพเชน น้ีเข็มควบคมุ ความเรว็ ตองอยูในตาํ แหนง “ความเร็วตํ่า “
๓. อยาใชเครอ่ื งปมสูญญากาศนานเกนิ กวา ๑ ๑/๒ นาที ในกรณีทที่ าํ การสูบนา้ํ จากแหลงน้ําซงึ่ อยลู ึก
มาก ตองระวงั อยา ใหจงั หวะการทาํ งานของปม สญู ญากาศเปลี่ยนไป จนกวา จะแนใจวา ทําการสูบนํ้าขึ้นได
แลว
๔. อยาไดแตะตอ งสปริงปรบั คมุ แรงดงึ เปน อนั ขาด
๕. ในกรณที ท่ี าํ การสูบนาํ้ จากแหลง นาํ้ สกปรก ตอ งใชต ะแกรงหรือวตั ถพุ วกหวั กรองทป่ี ลายทอ ดูดทุก
ครง้ั
ขอ ควรระวังหลงั จากการใชเคร่อื ง
๑. หลังจากใชเคร่ืองสูบน้าํ สูบน้าํ ทะเลแลว ใหใ ชน ํา้ จดื ชะลา งเครื่องใหท วั่ และลางสว นในของเคร่ือง
ดวย

- ๙๙ -
๒. หลงั จากใชง านแลว ใหเปด กอ กระบายนํ้าท้งิ ทกุ ตวั สาํ เรจ็ แลวจงึ ปด กลับทเ่ี ดิมทกุ ตวั กอ นทจี่ ะเก็บ
เคร่อื ง
๓. กอ นเก็บเครอื่ งสูบนา้ํ กอกทุกตวั ตลอดทั้งฝาปด ทอดดู จะตอ งอยูในตําแหนง ปดหมด คันโยกทาํ
สญู ญากาศก็เชนกนั ตองปด กลับไปอยูในตาํ แหนง “ O” เสมอ

เคร่ืองขัดขอ งเมอื่ ใชง านและการบาํ รงุ รักษา
เครอ่ื งยนตต ิดยาก
๑. หากกดปมุ สตารท เครอ่ื งแลว ไมเดิน ใหตรวจดดู ังน้ี

- ฟวส หากขาดใหตอ ใหม
- สายไฟ หากหลวมหรอื สายที่ตอกนั ไวสกปรก ใหท าํ ความสะอาดและตอใหแ นน
- แบตเตอรี่ หากไมป ระจุไฟ ใหทาํ การประจไุ ฟ ( ชารจ ) ใหมห รอื เปลย่ี นแบตเตอรใ่ี หม เมื่อตรวจแก
แลว เคร่อื งยงั ไมเดนิ ใหป รกึ ษารานจาํ หนา ยผลิตภณั ฑโตฮัทสุทีอ่ ยูใ กล
๒. หากกดปมุ สตารท แลวเคร่ืองเดนิ แตไ มต ดิ ใหปฏบิ ตั ดิ ังนี้
อุปกรณเกย่ี วกับไฟฟา
ก. ใหตรวจดูหวั เทียน หากขั้วไหม สกปรก หรอื ชาํ รดุ หรอื มผี งคารบอนตดิ อยูมาก ใหทาํ ความ
สะอาดหรอื ต้ังเขี้ยวใหม หรอื มฉิ ะนน้ั ก็เปลยี่ นหัวเทียนชดุ ใหมเ ลย
ข. ใหต รวจดูตวั แมกนโิ ตวา สปารค และทํางานปกติหรอื ไม
ค. ใหตรวจตวั เครื่อง C.D.I. วาทาํ งานไดเปน ปกตหิ รอื ไม
ง. ใหตรวจคอยลทาํ หนา ท่ีจดุ เคร่อื งวา อยูใ นสภาพดหี รอื ไม
จ. ใหตรวจสายทต่ี อกับจุดเคร่อื งวา อยใู นสภาพดีและตอไวถ ูกตอ งหรือไม

ขอปฏิบัตทิ กี่ ลาวขางตน ใชใ นกรณีทไี่ มไ ดป รึกษากบั รานจาํ หนา ย
ระบบนํ้ามัน
ก. ตรวจถังนา้ํ มันวามีนาํ้ มนั เชอื้ เพลิงอยเู ต็มหรอื ไม
ข. ตรวจดวู า นํา้ มนั ไหลสง ในทอน้าํ มันสะดวกหรือไม

หากจําเปน ใหท ําความสะอาดทอ ปุมโยกและคาบูเรเตอร และตรวจดวยวา รูระบายอากาศฝาถงั
นาํ้ มนั มสี ภาพปกตหิ รือไม

ค. หากนาํ้ มนั ทวมใหปด ทอสงนา้ํ มนั และเอาหวั เทยี นออกกอ น ทาํ การหมุนเครื่องไปหลาย ๆ ครัง้
เพื่อใหน ้าํ มนั ทท่ี วมอยหู มดไป

ง. ถานา้ํ มนั ไหลไมท นั ( ไหลไมพอ ) ใหเปด โชคในกรณที ี่อากาศเยน็
การตรวจสอบกําลงั อัด

ในกรณีท่ีความดนั เปน ปกติ ใหตรวจดูวาหวั เทยี นใสเ ขา ที่สนทิ และอยใู นสภาพดหี รอื ไม และตรวจ
ดว ยวา ฝาสบู ใสเ ขา ที่แนน หรอื ไม

การดูดนาํ้ ไมข น้ึ

- ๑๐๐ -
ใหตรววจดูดงั นี้

- ถาอากาศรั่วเขาปม ไดใ หต รวจดวู า ขอตอ ทางดดู นํ้าขนั แนน หรอื ไม ปะเกนมีหรอื ไม และดูวา ปด
แนน หรอื เปลา รวมทง้ั ตรวจวาลว ทอ จายนาํ้ ตองปดสนิทดว ย

- ปุม โยกถายน้าํ ออกและวาลว ปลอ ยนา้ํ อยใู นสภาพปด หรอื ไม
- ถา ปม สญู ญากาศไมท าํ งาน ตรวจดนู ้ํามนั เคร่ืองในอุณหภูมิตาํ่ ใชนา้ํ มนั คอ นขา งใส ตรวจกอ ก
และสปริงวา หลวมหรอื ไม
- ตรวจตาง ๆ วา มีรอยแตกราวหรอื หลวมหรอื ไม และตรวจสายทอวดั แรงดนั และสญู ญากาศ
วา ตอ กนั ในสภาพแนน สนทิ หรอื ไมประการใด
- ตรวจซลี ของเครอื่ งวา อยใู นสภาพดหี รอื ไม หากร่วั ใหด าํ เนนิ การปรกึ ษากับรานจาํ หนา ย
แรงฉดี ออน
- สายสบู ตรวจดูตะแกรงกรองวาไมม สี ่ิงใดไปอดุ ตันอยู และตรวจดวู ามีลมรัว่ ออกสว นใด อนั
เนอ่ื งจากตอ แลว ขนั ไมแ นน
- ตวั เครื่องสบู ตรวจวา มีสิง่ สกปรกติดอยกู บั ใบพัดหรือไม ใหท ําความสะอาดเสียถา จาํ เปน
การดูแลรักษาอปุ กรณไ ฟฟา
แมกนิโต ( คอยลจ ุดเชอ้ื เพลงิ เครอื่ งยนต )
๑. C.D.I. แมกนิโต
หากปกตแิ มกนโิ ตแบบทว่ั ไป กระแสไฟจะเกดิ ข้นึ และเดนิ ไปยังคอยลกระตุน กระแสไฟใหเปน
แมเ หลก็ เม่อื แผนคอนแทกซเ ปด กระแสไฟแรงสงู จะเกิดขึ้นในตวั คอยล จดุ ประกายไฟ แลวผา นไปยงั หวั
เทยี น สว นระบบ C.D.I. แมกนิโตน้ันตา งกนั ทีเดยี ว เนื่องจากไมใ ชแ ผน คอนแทกซ แตใชเครอื่ งเปลยี่ น
กระแสไฟแบบวัตถุแข็งแทน ดงั นน้ั การบาํ รงุ รกั ษาจึงสะดวกขน้ึ ไมต องทาํ ความสะอาดหรือใสแ ผน คอน
แทกซอีกตอไป
๒. กดสวทิ ซไ ปทตี่ ําแหนง “ STOP “ แตสายดนิ ของคอยลก ระตนุ กระแสไฟฟา เพอ่ื ใหเกดิ สปารค เปน
วิธีการดบั เครอ่ื ง
๓. หวั เทยี นขอแนะนาํ ใหใช NGK B 7HS ของแตละแบบรนุ และชวงหางมาตรฐานของแผนธาตกุ ลาง
เข้ยี วหวั เทียนใหอ ยูในระหวา ง ๐.๖ - ๐.๗ ม.ม.
๔. ไดต ิดคอยลส ําหรบั ไฟแสงสวา งและระบบกระแสไฟ A.C. ไวตางหากเปน อิสระ ใชเ ปนกาํ ลงั ในการ
ชารจแบตเตอร่โี ดยผา นเรคติไฟเออร และจายกระแสไฟสญั ญาณเคร่อื งทาํ งาน และไฟแสงสวา งอน่ื ๆ อกี
ดว ย
๕. รักษาหวั เทยี นใหสะอาดและใสใ หเขาท่ี
๖. ตรวจผังการเดินสายไฟวา อยใู นสภาพปกตหิ รือไม
๗. ทดสอบโดยการตดิ เครอื่ งใหเ ดนิ อยางนอ ยเดือนละ ๑ ครง้ั
การบํารุงรักษาและดแู ลอปุ กรณสวนประกอบตาง ๆ

- ๑๐๑ -

เพอื่ ใหไ ดป ระโยชนใ นการใชเครือ่ งอุปกรณน ี้ในการดบั เพลงิ อยางเตม็ ที่ จงึ จําเปน ท่จี ะตอ งดูแล

รกั ษาเปน อยา งดี เกีย่ วกับอปุ กรณสว นประกอบ ดงั น้ี

สายสง นา้ํ

จะตอ งผง่ึ ใหแ หงหลงั จากใชง านแลว ถาสายเปย กและสกปรกจะทําใหอ ายกุ ารใชงานสั้นลงใน

ขณะทีใ่ ชฉดี นา้ํ ควรระวงั ไมใ หส ายงอหรอื หกั ได และในขณะดึงสายไปควรจะยกขน้ึ อยา ลากไป เพราะจะทาํ

ใหขอ ตอบุบเสียหายได

ทอสูบนาํ้

จะตอ งขันสกรตู รงขอ ตอใหแ นน ถา ขันไมแ นน อากาศจะเขาสูป ม ได เปน เหตุใหป ระสทิ ธิภาพของ

ปมลดลง ปะเก็นของทอ ดูดกเ็ ชนเดยี วกนั ถาชํารุดกจ็ ะทาํ ใหอากาศเขา ได จะเปน เหตุใหดดู นา้ํ เขา ยาก

ดงั นนั้ ตอ งหมน่ั ตรวจเสมอ ถาพบวา ชาํ รดุ ตองเปลยี่ นใหมท ันที

ทอแยกและหวั ฉดี

ขอแนะนาํ ใหใชลวดพนั ทอแยกเพือ่ ใหปลอดภยั และสะดวกในการจับฉวย ท้งั น้แี บบหวั ฉดี ขนาดตา ง

ๆ ใหพจิ ารณาใชใ หเหมาะสมกับขนาดหวั สบู น้ํา ขนาดยาวของสายสบู ขนาดมว นของสายสง และ

สภาวการณ ดงั นนั้ การจดั เตรยี มหวั ฉีดขนาดตา ง ๆ ใหพ จิ ารณาใหเ หมาะสมเพ่อื ผลในการฉีดตาม

สถานการณ

ขอ สังเกต การใชส ายสูบขนาดสั้นเทา ใดยิง่ เปน ผลดี ทาํ ใหเครื่องสูบนา้ํ มอี ายุการใชงานไดยนื ยาว

ถาวร หวั สบู ควรจะหา งในระยะไมเ กนิ ๓ เมตร

การบาํ รงุ รักษาและปรบั เครอื่ งอยูเปน ประจาํ

๑. ขจัดเขมา ควันที่จบั อยทู เ่ี ครือ่ ง หลงั จากใชงานแลว ๑๐๐ ชวั่ โมง

๒. เม่ือเครอ่ื งยนตใ ชเ ดินครบ ๕๐๐ ชว่ั โมง ใหดาํ เนนิ การยกเคร่ืองโอเวอรฮอล ( ถอดช้ินสวนตา ง ๆ

ออกทําความสะอาด )

๓. ตรวจสภาพแบตเตอรี่ไวเปนประจาํ เดอื นละ ๑ ครงั้

จ. วิธใี ชเ ครอ่ื งสบู นาํ้ ดับเพลิงแบบซีเกลอร ทีเอส (Ziegler - TS)

๑. ลักษณะทวั่ ไป

เปนเครอ่ื งสบู น้าํ ดับเพลงิ เคลอ่ื นท่ี นา้ํ หนกั เบาใชเ ครอ่ื งยนตเบนซนิ ๒ จงั หวะขบั เครอ่ื งสูบนาํ้ ซ่ึงทาํ

ดวยโลหะผสมเบาไมเปน สนิม มอี ุปกรณด บั เพลิงครบถว น

๒. เครอ่ื งยนตตน กาํ ลงั

๒.๑ ชนิดเคร่ืองยนต เบนซนิ ๒ จงั หวะ ๒ กระบอกสูบ ระบายความรอ นดว ย

อากาศ

๒.๒ กาํ ลงั แรงมา ๒๘ แรงมา ที ๔๕๐๐ รอบ / นาที

๒.๓ ระบบจดุ ติดเครื่องยนต แมกนีโต

๒.๔ อลั เทอเนเตอร ๑๐๐ วตั ต

- ๑๐๒ -

๒.๕ ชนิดน้ํามันเชอ้ื เพลงิ เบนซนิ + นํา้ มนั เครอื่ งเกรด ๓๐

๒.๖ อตั ราสว นผสมนา้ํ มนั เชื้อเพลงิ ๑ / ๒๕ ( น้ํามนั เครอ่ื ง ๑ สว นตอ เบนซนิ ๒๕ สวน )

๒.๗ ระบบหลอลน่ื ใชน ้าํ มนั ผสม ๑ / ๒๕

๒.๘ ขนาดความจถุ ังน้ํามนั เชื้อเพลิง ประมาณ ๑๕ ลิตร

๓. เครื่องสบู น้าํ ดับเพลิง

๓.๑ ชนดิ เครื่องสูบ แบบแรงเหวย่ี งหนศี ูนย ระหดั หรอื กงั หนั ชนั้ เดียว

๓.๒ ชนิดโลหะเครอื่ งสบู เรือนสูบและสว นตาง ๆ ท่สี มั ผสั นํา้ ทาํ ดว ยโลหะผสมเบา

เพลาทําดว ยเหล็กสะแตนเลส

๓.๓ ชนิดคลทั ซ แบบอตั โนมัติ เมือ่ เดินเครื่องเบา ( รอบต่ํา ) เฟองจะจาก

เมือ่ เรงเคร่อื งเฟอ งจะจับโดยอตั โนมตั ิ

๓.๔ เคร่ืองทาํ สญู ญากาศ แบบอัตโนมัตสิ มบูรณ ไมต อ งเตมิ นาํ้ มนั หลอลน่ื ไมตอง

ใชน้ําลอไมตอ งปรนนิบตั บิ ํารุง สามารถทํางานและเลิก

ทาํ งานไดเองโดยตลอด

๔. วิธตี ดิ เครอ่ื งยนตส บู นํา้

๔.๑ ปดลิน้ สง นาํ้ และกอ กระบายน้าํ ทีใ่ ตป ม

๔.๒ ตอ ทอ ทางดูด ตอสายสง นา้ํ ดับเพลงิ ( ปลายทอ ทางดดู ตองจมนา้ํ อยา งนอย ๑๖ นิ้ว และตอง

อยูเหนือพนื้ ดนิ โคลนอยางนอ ย ๑๒ นวิ้

๔.๓ เปดกอกนํา้ มนั เช้ือเพลงิ

๔.๔ ปรบั คันเรงไปประมาณ ๑ / ๔

๔.๕ ตดิ เครื่องยนต โดยกดปมุ หรอื ใชเชือกกระตุก

๕. วธิ ตี ดิ เครอ่ื งยนตเ มอื่ อากาศเยน็

๕.๑ ปดโชค

๕.๒ ปรบั คนั เรงไปประมาณ ๑ / ๔

๕.๓ ตดิ เคร่อื งยนต ( เมอ่ื ใชเชอื กกระตกุ ตดิ ใหดงึ เชอื ก ๒-๓ คร้งั เพ่ือเรียกนาํ้ มนั กอ นกระตุกตดิ )

๕.๔ เปด โชคทนั ทีเม่ือเครอ่ื งยนตติด

๖. วธิ ตี ิดเครอ่ื งยนตเ มือ่ เคร่อื งรอ นหรืออากาศรอ น

๖.๑ เปดโชค

๖.๒ ปรบั คันเรงไปประมาณ ๑ / ๔

๖.๓ ติดเครอ่ื งยนต

๗. วิธีใชเครือ่ งสบู นาํ้ ดบั เพลงิ

๗.๑ ปด ลิ้นสง นาํ้ และกอกระบายนา้ํ ทง้ิ ทีใ่ ตปม

๗.๒ ตอ ทอ ทางดดู และสายสง นาํ้ ดับเพลงิ

- ๑๐๓ -
๗.๓ เปด กอ กน้าํ มนั เชื้อเพลงิ
๗.๔ ปรบั คนั เรง ไปทป่ี ระมาณ ๑ / ๔
๗.๕ ติดเครือ่ งยนต
๗.๖ ปรับคนั เรง ไปท่ปี ระมาณ ๑ / ๓ - ๑ / ๒ ( เครอ่ื งทาํ สญู ญากาศจะเริ่มทาํ งานเองที่ ๑ / ๓ -
๑ / ๒ หรือท่ีรอบ ๑,๐๐๐ - ๑,๕๐๐ รอบตอ นาที และจะเลกิ ทํางานทันทีเมอ่ื สูบนาํ้ ขึ้นแรงดนั ประมาณ
๒ บาร หรอื ๒๙ ปอนดตอตารางนว้ิ )
๗.๗ เปด ล้ินสง นาํ้
๗.๘ เรง เครอ่ื งยนตเ พมิ่ ใหไดแรงดนั นา้ํ ตามตองการ
๘. วิธปี ฏิบัตเิ มื่อเลิกใชเ ครอ่ื งสบู นาํ้
๘.๑ ผอ นคนั เรง เบาสดุ
๘.๒ ปด ลนิ้ สง นาํ้
๘.๓ เปด กอ กระบายนาํ้ ท้งิ ใตปม แลวถอดทอ ทางดดู ออกจากปม
๘.๔ เรง เคร่ืองใหร ะบบทําสญู ญากาศทาํ งานนานประมาณ ๒๐ วนิ าที เพ่ือใหระบายนาํ้ ท้ิงไดห มด
๘.๕ ผอนคนั เรงเบาสดุ แลว ดบั เคร่ืองโดยกดปุมดบั
๘.๖ ปด กอกน้าํ มนั เช้อื เพลงิ และกอกระบายนา้ํ ทิง้ ท่ีใตปม
๙. วิธที ดสอบปมโดยการสบู แหง
เพอ่ื ใหเครื่องสบู อยูในสภาพพรอมทจ่ี ะใชง านไดท กุ โอกาส ดังนนั้ หลงั ใชงานแลว ทุกครั้งควรทดลอง
สูบแหง ดู เพ่ือตรวจหารองรอยอากาศร่วั ซมึ เขาปม การทดสอบใหกระทาํ ภายหลังจากระบายนํา้ คา งปม
ทง้ั หมด แลวโดยใหปฏิบัติดงั น้ี
๙.๑ ปด ฝาทอ ทางดูดนํา้ ใหแ นน
๙.๒ ปด ชอ งทางสง นํา้ และกอ กระบายนา้ํ ท้งิ ใหแนน
๙.๓ ติดเครอ่ื งยนต แลว เดนิ เครื่องรอบปานกลาง ( ๑๕๐๐ รอบ / นาที ) นานประมาณ ๒๐ วนิ าที
๙.๔ เฝา ดทู ีม่ าตรวดั สญู ญากาศ เข็มจะชตี้ กไปทางตวั เลขสีแดงอยา งนอย ๘ เมตร
๙.๕ ดับเคร่ืองยนตแลว เฝาดูมาตรวัดสญู ญากาศ เข็มจะคอย ๆ เล่ือนกลบั ทีเ่ ดมิ อยา งเช่ืองชา ใน
อตั ราประมาณ ๑ เมตร / นาที ( ถา เขม็ ตกเรว็ กวา นีแ้ สดงวาปม หลวมอากาศร่วั เขา ได )
๙.๖ เปด กอกระบายนาํ้ ทงิ้ เมอื่ เลิกทดสอบและปดกลับทเี่ ดิมทกุ ครง้ั หลงั เปดแลว
๑๐. วิธรี ะวงั รกั ษาเครอื่ งสบู นํา้
๑๐.๑ ลางเคร่ืองสบู ทอทางดดู หวั กรองผงและอุปกรณอ ืน่ ๆ ดวยนาํ้ จืดทกุ ครง้ั หลงั จากใชสูบนาํ้
ทะเลหรอื น้ําสกปรก
๑๐.๒ ใช เครอ่ื งสูบนาํ้ สูบนาํ้ จืดเพ่ือลา งภายในปม ทกุ ครัง้ เมอ่ื ใชสบู นา้ํ ทะเลหรือนา้ํ สกปรก
๑๐.๓ เปลยี่ นนาํ้ มนั หลอลนื่ เฟองปม ทุก ๕๐ ชวั่ โมง ของการใชง าน หรือ อยางนอยปล ะครงั้ โดย
ใชน ํ้ามนั หลอลืน่ เกรด ๘๐ หรอื เกรด ๙๐ ประมาณ ๐.๖ ลติ ร

- ๑๐๔ -
๑๐.๔ อัดจารบีที่จดุ อัดจารบีหลงั ปม ทกุ ๒๐ ชวั่ โมงของการใชง าน ( อดั ครัง้ ละประมาณ ๕ นาที )
๑๐.๕ ถาเครอ่ื งสบู ไมไ ดใชงานเปนเวลานาน ๆ ใหทาํ การทดสอบแหง ตามขอ ๙
ทุก ๆ ๔ สปั ดาห / คร้งั
๑๑. วิธรี ะวงั รกั ษาเครอื่ งยนตตน กาํ ลงั
๑๑.๑ ชะโลมน้าํ มนั ไสกรองอากาศทุก ๓๐ ชว่ั โมง ของการใชงาน เมอื่ ใชในภาวะอากาศสกปรก
และทุก ๕๐ ชวั่ โมง ของการใชง าน เม่อื ใชใ นภาวะปกติ ลา งไสก รองอากาศอยา งนอยปล ะคร้งั
๑๑.๒ นา้ํ มนั เชื้อเพลิง ตองมเี ตม็ ถงั อยูต ลอดเวลา
๑๑.๓ ลางทาํ ความสะอาดหวั เทียนเปน ประจํา
๑๑.๔ ดูคําแนะนาํ วิธีใชแ ละวิธบี าํ รุงรกั ษาเคร่ืองยนตใหล ะเอยี ด
๑๑.๕ ทดสอบแบตเตอรที่ ุก ๆ ๔ สัปดาหต อ ครง้ั ถา ไฟออ นใหประจุไปใหเ ตม็

…………………………………

บทท่ี ๑๑
ระบบดบั เพลงิ อตั โนมตั แิ ละก่ึงอัตโนมตั ิ
(Automatic Firefighting System and Semi Automatic Firefighting System)
ระบบสารดบั ไฟ HALON ๑๓๐๑ แบบอัตโนมัติ
ระบบที่ฉดี สาร HALON เขาไปภายในหอ งซงึ่ เกดิ ไฟไหมด วยความเขมขน อนั เหมาะสม การ
จัดระบบนที้ าง NATIONAL FIRE PROTECTION ASSOCIATION หรอื เรียกยอ ๆ วา NFPA ซ่ึงเปน
สมาคมทมี่ ีชือ่ เสยี งและไดร บั ความเช่อื ถือกนั เปน อยา งยง่ิ ในทวั่ โลก เกีย่ วกับการดบั เพลงิ ท้งั ปวง ไดกําหนด
มาตรฐานไวอยางละเอียดตามขอ NFPA ๑๒ A เกีย่ วกับ HALONEMATED EXTINGUISHING AGENT
SYSTEM HALON ๑๓๐๑ ในมาตรฐานนไี้ ดก ําหนดใช HALON ๑๓๐๑ ไมเ กนิ ๗ % ของปริมาตรอากาศ
ภายในหอ ง ซงึ่ เปน สถานทม่ี คี นทาํ งานอยแู ละอาจสงู ถงึ ๑๐ % สาํ หรบั หอ งเก็บเอกสาร หอ งเก็บของตา ง ๆ
และหองทไี่ มม เี จาหนาท่อี ยปู ระจํา
การทาํ งานของระบบนโ้ี ดยทว่ั ๆ ไป ไดแบง ภาคการทาํ งานของอุปกรณไ วด ังน้ี
๑. ภาคตรวจจบั ( DETECTOR ) จะทาํ หนา ทเ่ี พอ่ื ตรวจดวู าไดม ไี ฟไหมเ กิดขนึ้ กจ็ ะสงสญั ญาณแจง
ไปยงั ภาคแผงควบคุม ( CONTROL PANEL ) ทนั ที และตัว DETECTOR มี ๒ แบบ คอื
๑.๑ แบบ HEAT DETECTOR จะทาํ งานโดยการตรวจจบั ความรอนหรอื อณุ หภมู ิในบรเิ วณนน้ั
ซ่งึ สงู ผิดปกตแิ ละยงั แบงออกไดอีก ๒ ชนดิ ทีไ่ ดตั้งเอาไว
๑.๑.๑ ชนดิ ตง้ั อุณหภมู ิคงที่ ( ๑๓๕ - ๑๙๐ ฟ ) จะทาํ งานตามอุณหภมู ิ
๑.๑.๒ ชนดิ เปลยี่ นคา ของอณุ หภูมติ อวนิ าที ( ๔ F / SEC )
๑.๒ แบบ SMOKE DETECTOR จะทาํ งานโดยการตรวจจับควนั หรอื กา ซซงึ่ เกดิ จากการเผา
ไหมใ นบริเวณน้นั ทเี่ พิ่มขึ้นเปน เปอรเซน็ ต / วนิ าที ตอปริมาตรของอากาศภายในหองหรือบริเวณนน้ั ๆ
หมายเหตุ ภาคตรวจจับ( DETECTOR ) ควรจดั ทําเปน ชนิด CROSSED ZONE หรือชนดิ DAUL
CIRCUITคือตองมตี วั DETECTOR จํานวน ๒ ตวั ซง่ึ ทาํ งานอยคู นละวงจร เพอ่ื ปอ งกนั การทาํ งานผิดพลาด
ของตวั DETECTOR เอง
๒. ภาคแผงควบคุม ( CONTROL PANEL ) ทําหนา ท่คี วบคมุ การทาํ งานของระบบทงั้ หมด เรม่ิ
ต้ังแตร บั สญั ญาณเพลงิ ไหม , สงสัญญาณเตือนภัย , สง สัญญาณไปยังภาคอปุ กรณ เปด ล้นิ ปลอย ซงึ่
จะตอ งผานภาคถวงเวลา ( TIME - DELAY ) กอ น
๓. ภาคแหลงจา ยพลังงานไฟ ( D.C. POWER SOURCE ) ทาํ หนา ทจ่ี ายไฟฟา กระแสตรง (
D.C ) เพ่อื ใชใ นการทาํ งานของระบบแหลง จา ยพลังงานไฟฟา น้มี ี ๒ ระบบ
๓.๑ ระบบแบตเตอรี่ จะจา ยพลงั งานไฟฟา กระแสตรง ( DC.) ใหก บั การทาํ งานของระบบเมือ่
ไฟฟา กระแสสลบั ( AC. ๒๒๐ V. ) ขดั ขอ ง
๓.๒ ระบบไฟฟา กระแสสลับ ( AC. ๒๒๐ V. ) จะแปลงไฟฟา กระแสสลับ ( AC. ) เปน ไฟฟา
กระแสตรง ( DC.) เทา กบั แบตเตอรีเ่ พ่อื จายไฟฟา กระแสตรง ( DC. ) ใหก บั การทาํ งานของระบบและยงั ทาํ
การประจแุ บตเตอรีไ่ วใช เมือ่ ไฟฟา กระแสสลบั ( AC. ๒๒๐ V. ) ขดั ขอ งดวย

- ๑๐๖ -
๔. ภาคสง สญั ญาณเตอื นภยั ( WARNING ALARM ) จะทํางานภายใตการควบคุมของภาคแผง
ควบคุม ( CONTROL PANEL ) หลงั จากไดร ับสญั ญาณเพลงิ ไหมจ ากตวั DETECTOR ทัง้ ๒ ตวั สัญญาณ
เตือนภัยนย้ี งั แยกออกไดหลายทาง เชน เสยี งการพูด เสียไซเรน เสยี งกระดงิ่ ไฟฟา สัญญาณแสง และ
สญั ญาณรโี มท
๕. ภาคถว งเวลา ( TIME - DELAY ) การทาํ งานของภาคน้ีจะถว งเวลาไวประมาณ ๒๐ - ๕๐
วินาที ( แลว แตจะตั้งเอาไว ) ไมใ หภ าคอปุ กรณเปด ลน้ิ ปลอย ทาํ งานเพอ่ื ใหภ าคสญั ญาณเตอื นภัย
( WARNING ALARM ) ทาํ งานเตือนใหบคุ คลที่อยใู นหอ งนนั้ ไดหนีออกมาเสยี กอน กอ นทีส่ าร HALON จะ
ฉีดเขา ไป
๖. ภาคอปุ กรณเ ปด ลนิ้ ปลอย ( HALON SOLINOID VALVE ) ภาคนี้จะทํางานตอจากภาคถว ง
เวลา ( TIME - DELAY ) โดยใชระบบแมเ หลก็ ไฟฟา ( SOLINOID ) เปน ตวั เปด ลน้ิ ท่ขี วด ( HALON ) สาร
HALON กจ็ ะไหลไปตามทอ จนถงึ หวั ฉดี HALON
๗. ภาคขวด HALON เปนขวดทาํ ดว ยเหลก็ กลา บรรจุสาร HALON ภายใตก ําลังดนั ของ
ไนโตรเจน ๑๐๐ ปอนด / ตารางนิว้ ที่อณุ หภมู ิประมาณ ๗๐ ฟ เมอ่ื สาร HALON อยูใ นขวดเปนของเหลว
และจะตองมีจาํ นวนเพยี งพอทด่ี บั ไฟในพ้ืนท่นี น้ั ไดต ามทส่ี มาคม N F P A ไดกาํ หนดไวค อื
สาร HALON ๑๓๐๑ จะตองฉีดออกมาครอบคลุมบรเิ วณพน้ื ที่ ๆ ตอ งการดบั ไฟ ภายในระยะเวลา
๑๐ วนิ าที ดว ยความเขมขน ตามมาตรฐานของสมาคมขอ N F P A ๑๒ A
ฉะนน้ั ในการติดตงั้ ระบบสารดบั ไฟ HALON ๑๓๐๑ นี้ จงึ ตองมกี ารคาํ นวณขนาดของพน้ื ทห่ี อ ง
ขนาดของหวั ฉดี ขนาดทอ นํากา ซ ปรมิ าณของสาร HALON ภายในขวด ระยะเวลาการฉดี และความ
เขมขน ตามทกี่ าํ หนด
หลงั จากติดตง้ั ระบบเรยี บรอ ยแลวจะตอ งมกี ารทดลองทาํ การฉดี HALON เพ่อื ดกู ารทาํ งานดงั นี้

- ระยะเวลาการฉีดสาร HALON เปนไปตามกาํ หนดเวลาหรือเปลา คือ ๑๐ วนิ าที
- หลังการฉีดครอบคลมุ พน้ื ที่แลว มคี วามเขมขน ถูกตอ งตามมาตรฐานหรือไม
- การกระจายครอบคลุมพ้ืนท่สี ม่ําเสมอเทา กันหรือไม
- ระยะเวลาการสลายตัวหลงั จากมคี วามเขม ขนเพยี งพอแลว กจ็ ะตอ งคงตัวอยูในระยะเวลาอนั
สมควร เพ่อื ใหดบั ไฟไดอยา งสงบราบคาบจริง ๆ
๘. ภาคหัวฉดี ( DISCHARGE NOZZLE ) หัวฉีดจะตอ งมจี าํ นวนเพยี งพอและครอบคลมุ พืน้ ที่
ซงึ่ ตองดบั ไฟไดห มดสามารถรับอัตราการไหลของกาซ HALON ไดตามท่ีตองการ และตดิ ตั้งอยูในตําแหนงท่ี
เหมาะสม
ระบบสารดบั ไฟ HALON ๑๓๐๑ แบบเปด ทวมหอ ง
การทาํ งานภายในระบบ ไดแ บงแยกออกเปน สว นประกอบดงั น้ี
๑. ขวด CO2 ( CO2 ACTUATOR CYLINDERS )
๑.๑ เปน CO2 ขนาดบรรจุ ๕ ปอนด นา้ํ หนกั รวมทงั้ ขวดประมาณ ๑๔ - ๑๕ ปอนด

- ๑๐๗ -
๑.๒ กาํ ลงั ดนั ของ CO2 ภายในขวด จะเปน ตัวไปขบั ดนั ใหล น้ิ ACTUATOR VALVE ทีข่ วด
HALON เปด พรอมกนั นัน้ กจ็ ะเปน ตัวขับดัน PRESSURE SWITCH ของสัญญาณเตือน ( WARNING
ALARMS ) สัญญาณไฟแสงสวา ง ( LIGHT ) และตดั ระบบระบายอากาศ ( VENTELATION SHUT -
DOWN )
๑.๓ คันกระเดื่องบงั คับลิ้น CO2 ( MANUAL CONTROL HEAD LEVER OPERATED )
มี ๒ ตาํ แหนง คอื

๑.๓.๑ ตําแหนง “ปด” คันกระเดอื่ งบงั คบั ฯ อยูดา นบน
๑.๔ แผน ปอ งกนั อันตราย ( RUPTURE DISC ) แผนนจี้ ะแตกออกเมอ่ื กําลงั ดนั ภายในขวดเกนิ
( ระหวา ง ๒,๖๕๐ - ๓,๐๐๐ PSI. )
๑.๕ สลักนริ ภยั ( LOCKING PIN ) จะหามคนั กระเดอื่ งบังคับ ฯ ทงั้ ตําแหนง เปดและปด จะมี
ลวดกบั ตราตะก่ัวผกู ไวอกี คร้งั หนง่ึ
๑.๖ ปกติ CO2 จํานวน ๑ ขวด จะมกี ําลงั ขบั ดันระบบตา ง ๆ ของ HALON นี้ไดอ ยางเพยี งพอ
๒. ทอ จา ย CO2 ( ๑ / ๔ นวิ้ FLEX DISCHARGE LOOP )
๒.๑ เปน ทอ โลหะออนขนาด ๑ / ๔ นว้ิ ทนกําลงั ดนั ไดสงู
๒.๒ ปลายทอ ดา นทีต่ อขวด CO2 เปน เกลยี วตัวแบบ SWIVEL - FEMALE
๒.๓ ปลายทอ ดา นทีต่ อ กับลิ้นกนั กลบั CO2 ( ๑ / ๔ นวิ้ CHECK VALVE ) เปนเกลียวตวั เมยี
แบบ ( SOCDET - WELDED )
๓. ล้ินกนั กลบั CO2 ( ๑ / ๔ นว้ิ CHECK VALVE )
๓.๑ เปน ตวั บงั คับให CO2 ไหลไปไดทางเดียวเทา นน้ั
๓.๒ ปลายทางดานท่ี CO2 ออกตอกับทอ รวม CO2 ( ACTUATION MANIFOLD )
๔. ทอรวม CO2 ( ACTUATION MANIFOLD )
๔.๑ เปน ทออยูระหวางล้นิ กนั กลับ CO2 กบั ชุดถวงเวลา ( TIME DELAY ASSEMBLY )
๕. เพรสเซอร สวทิ ซ ( PRESSURE SWITCH )
๕.๑ สวทิ ซนจ้ี ะทาํ งานโดยไดรับแรงขับดันจาก CO2
๕.๒ สวทิ ซต วั ท่ี ๑ จะตอวงจรไฟฟา สาํ หรับสญั ญาณเตอื นภายในหอ งและสญั ญาณไฟภายใน
และภายนอกหอ ง
๕.๓ สวทิ ซต วั ท่ี ๒ จะตดั วงจรไฟฟา ในระบบระบายอากาศ
๕.๔ สวทิ ซต วั ที่ ๓ จะตอ วงจรไฟฟา สาํ หรบั สัญญาณแสดงการทาํ งานของ HALON
( เปนไฟสีเหลอื ง )
๖. ชุดถว งเวลา ( TIME DELAY ASSEMBLY ) และชุด BY - PASS
๖.๑ ชดุ ถว งเวลา ( TIME DELAY ASSEMBLY ) จะถว งเวลา CO2ไว ๖๐ วินาที กอ นที่ CO2
จะไปถึงขวด HALON เพือ่ ให

- ๑๐๘ -

- บุคคลที่อยูภายในหองนนั้ หนีออกมาไดทนั

- ระบบพดั ลมระบายอากาศหยดุ ใหเรยี บรอย

๖.๒ ชดุ BY - PASS มอี ยู ๒ แบบ คือ

๖.๒.๑ แบบคนั กระเดื่องบงั คบั ลิ้น BY - PASS ( BY - PASS CONTROL DELAY LEVER

)

- คันกระเดอ่ื งบงั คับ ฯ นจี้ ะอยูดา นบนของชดุ ถวงเวลา

( TIME DELAY ASSEMBLY )

- คันกระเดอื่ งบงั คับ ฯ มีลกั ษณะการทาํ งานเหมอื นกบั คันกระเดือ่ งบงั คับ ฯ

ทข่ี วด ( CO2 ) - เม่ือไมต องการถว งเวลา ก็ใหย กคันกระเด่ืองบังคบั ข้ึนกจ็ ะทาํ ให CO2 ผา นไปยงั
ขวด HALON ทนั ที

๖.๒.๒ แบบลนิ้ BY - PASS ( BY - PASS VALVE )

- เปน ล้นิ BY - PASS เปด - ปด ดว ยมือ ( MANUAL BY - PASS VALVE )

โดยตอครอมชุดถว งเวลาเอาไว

- โดยทัว่ ๆ ไป เรอื รบของ ทร.อม. ทตี่ ดิ ตั้งระบบ HALON จะใชล น้ิ BY - PASS

แบบน้มี ากกวา แบบคันกระเดอื่ งบังคบั ฯ

คาํ เตือน ไมว า จะใชลน้ิ BY - PASS แบบปด ตอ งคาํ นงึ ถงึ บคุ คลทอี่ ยูในหองนน้ั ๆ ดว ยวา มเี วลา

พอที่จะหนอี อกมาไดทนั หรอื ไม

๗. ลิน้ ระบาย CO2 ( ACTUATION VENT FIFING )
๗.๑ เมือ่ CO2 มาขบั ดนั ลนิ้ ทขี่ วด HALON แลว ยงั มกี าํ ลงั ดนั เหลอื อยูกจ็ ะมาระบายออกทาง

ล้ินน้ี

๘. ทอ CO2 ขบั ( ๑ / ๔ นวิ้ FLEX ACTUATION LOOP )
๘.๑ เปน ทอ โลหะออ น ขนาด ๑ / ๔ นวิ้ ทนกาํ ลงั ดนั ไดสงู

๘.๒ ปลายทอ ดา นทต่ี อกบั ทอ รวม CO2 ( ACTUATION NANIFOLD ) เปน เกลียวตัวเมยี แบบ
SOCKET WELDED

๘.๓ ปลายทอ ดา นที่ตอกับลิน้ ของขวด HALON เปนเกลียวตัวเมียแบบ SWIVEL - FEMALE

๙. ขวด HALON ๑๓๐๑ ( HALON ๑๓๐๑ CYLINDERS )

๙.๑ ทาสีแดง - ขาว แผน ฉลากทาสีเทา

๙.๒ มีขนาดบรรจุ ๑๐ ๖๐ ๙๕ และ ๑๒๕ ปอนด

๙.๓ บรรจุอยใู นขวดจะเปน ของเหลวภายใตกาํ ลังดันของไนโตรเจน ๖๐๐ PSI. ทอ่ี ณุ หภมู ิ

๗๐ ฟ ( ๒๑.๑ ซ )

๙.๔ แตละขวดจะมเี กซวดั กาํ ลงั ดนั ตดิ อยู

- ๑๐๙ -
๙.๕ แผนปองกนั อันตราย ( RUPTURE DISC ) ท่ขี วดจะแตกออกเมอ่ื กาํ ลงั ดันภายในขวดสูง
ระหวา ง ๒,๖๕๐ - ๓,๐๐๐ PSI.
๑๐. ทอ จา ย HALON ( HALON DISCHARGE HOSE )
๑๐.๑ เปน ทอโลหะออน ขนาด ๑ ๑ / ๒ นวิ้ ทนกําลงั ดนั สูง
๑๐.๒ ปลายทอดานท่ีติดกบั ขวด HALON เปนเกลยี วตวั เมียแบบ SWIVEL FEMALE
๑๐.๓ ปลายทอ ดานท่ีตดิ กบั ล้นิ กนั กลบั HALON ๑ ๑ / ๒ CHECK VALVE ) เปนเกลยี วตวั
เมียแบบ SOCKET - WELDED
๑๑. ล้ินกนั กลบั HALON ( ๑ ๑ / ๒ CHECK VALVE )
๑๑.๑ เปน ตวั บังคบั ให HALON ไหลไปไดทางเดียว
๑๑.๒ ปลายทางดาน HALON ออกตอกบั ทอ รวม HALON
๑๒. ทอรวม HALON ( DISCHARGE MANIFOLE )
๑๒.๑ เปน ทอ อยรู ะหวา งลน้ิ กนั กลับ HALON กบั หวั ฉดี HALON
๑๓. หวั ฉีด HALON ( DISCHARGE NOZZLE )
๑๓.๑ เมอื่ HALON ถูกจา ยออกมาจากขวดผา นทอทางตา ง ๆ มาถงึ หวั ฉดี กจ็ ะแผก ระจายเปน
ละออง ( GAS VAPOR ) ครอบคลมุ พน้ื ทท่ี ่ีเกิดไฟไหม
๑๓.๒ หวั ฉดี จะมฝี าครอบหวั ฉดี ( NOZZLE CAP ) ทาํ ดวยพลาสตดิ ครอบอยูเ พื่อปอ งกนั การ
อดุ ตันและเปนส่งิ แสดงใหร ูวา HALON ไดฉ ีดออกมาแลว
๑๔. ทอ ระบาย HALON ( ๓ / ๘ นว้ิ RUTTURE DISC LOOP )
๑๔.๑ เปนทอ โลหะออน ขนาด ๓ / ๘ นวิ้ ทนกําลงั ดันสูง
๑๔.๒ ปลายทอ ทตี่ อกบั ขวด HALON ทางแผน ปอ งกนั อนั ตรายเปน เกลยี วตวั เมยี แบบ
SWIVEL - FEMALE
๑๔.๓ ปลายทอ ดานทีต่ อ กบั ทอระบายรวม ( BURST DISC MANIFOLD ) เปนเกลียวตัวเมีย
แบบ SOCKET - FEMALE
๑๕. ทอระบายรวม ( BURST DISC MANIFOLD )
๑๕.๑ ตอกับทอระบาย HALON และทอ ระบาย CO2
๑๕.๒ สาํ หรับระบาย HALON และ CO2 เมอื่ มกี าํ ลงั ดันสูงเกินกวา อตั ราทก่ี าํ หนดไว ซงึ่ จะทาํ
ใหแ ผนปองกนั อนั ตรายแตกออก
๑๕.๓ ทอนตี้ อ ออกไปยงั พน้ื ที่ ท่ไี มม บี คุ คลอาศยั อยู
วธิ ใี ช
๑. ดึงสลักนริ ภยั ( LOCKING PIN ) ออกจากขวด CO2
๒. ผลักคนั กระเด่อื งบังคบั ฯ ทีข่ วด CO2กจ็ ะบงั คับลนิ้ ท่ขี วด CO2 ใหเปด CO2 กจ็ ะไหลไปตามทอ เขา ระบบ
PRESSURE SWITCH ตา ง ๆ แผน ชดุ ถว งเวลา ( TIME - DELAY ASSEMBLY ) ไปจนถงึ ลนิ้ ที่

- ๑๑๐ -
ขวด HALON ดว ยแรงขับดนั ของ CO2 ก็จะบังคบั ลิน้ ทีข่ วด HALON ใหเปด HALON ก็จะไหลไปตามทอ เขา
หวั ฉีด

๓. ตรวจดูใหแ นใ จวา PRESSURE SWITCH ตาง ๆ ทํางานหรอื ไมโ ดยสงั เกตดจู ากสญั ญาณท่ี
แสดงดังนี้

๓.๑ สญั ญาณเตอื นภยั ( WARNING ALARM ) และสญั ญานไฟแสงสวา ง ( LIGHT )
๓.๒ ระบบพดั ลมระบายอากาศถกู ปด
การบาํ รงุ รกั ษาระบบสารดับไฟ HALON ๑๓๐๑ ( PMS )
๑. ทุก ๆ ๑ เดอื น จะตอ งตรวจระบบทง้ั หมด
๒. ทุก ๆ ๓ เดอื น จะตองทดลองการทาํ งานของ PRESSURE SWITCH ตาง ๆ ทดสอบระบบ
ทางเดินของ HALON
๓. ทกุ ๆ ๖ เดอื น
- ตรวจระดบั ของสาร HALON ในขวด ถา นอยกวา ระดบั ใหท าํ การเปลย่ี นขวดใหมแ ทน
- ทดลองการทํางานของชดุ ถว งเวลา ( TIME - DELAY ASSEMBLY )
- ชัง่ นํา้ หนกั ของ CO2 ทง้ั หมด
๔. งานตามความตอ งการ
- ชง่ั นํา้ หนักหรอื เปลีย่ นขวด HALON ที่ตดิ ตั้งอยู
- ตรวจการรว่ั ที่ขวด HALON ทต่ี ิดตัง้ อยู
- ตรวจการร่วั ท่ีขวด
- เอาขวด HALON ทีใ่ ชแลวออกไป นาํ ขวดใหมมาเปลย่ี นแทน

คาํ เตือน
- กอ นทาํ การบํารงุ รกั ษาหรือซอมในระบบ จะตอ งตรวจดูใหแนใจวา ไมมีกาํ ลงั ดันเหลอื ตกคา ง

อยใู นระบบ

- ๑๑๑ -

ภาคการทํางานของอปุ กรณในระบบ HALON 1301
แบบอตั โนมตั ิ (TOTAL FLOODING SYSTEM)

ตัวจบั ความรอ น ตวั จบั ควนั
(SMOKE DETECTOR)
(HEAT DETECTOR)

๑. ภาคตรวจจับ เสียงเทปพดู

(DETECTOR) (SOUND TAPE)

๓. ภาคจายไฟ ๒. ภาคควบคุม ๔. ภาคสญั ญานเตือน ไซเรน

(DC.POWER SOURCE) (CONTROL PANEL) (WARNING ALARM) (SIREN)

ไฟแสงสวา ง

(VISUAL/LIGHT)

๕. ภาคถวงเวลา ไฟฟากาํ ลงั
(POWER ELECTRIC
20 - 50 SEC. TIME - DELAY
รีโมท

(REMOTE)

๖. ภาคอปุ กรณเ ปด ลิ้นปลอ ย ๗. ภาคขวด ๘. ภาคหวั ฉดี
(DISCHARGE NOZZLE)
(HALON SOLINOID VALVE) (HALON 1301)

- ๑๑๒ -

แบบระบบฮาลอนทว มหอ ง (Typical Halon 1301 System)

- ๑๑๓ -
ระบบสารดับไฟผสม
( Twinned Agent Fire Extinguishing System of TAFEK )
ก. ชนิดและคณุ สมบัตขิ องสารดบั ไฟผสม แบงออกได ๒ ชนิด
๑. ฟองทางกล (Mechanical Foam) คือ นํ้ายาฟองขน ทต่ี อ งอาศัยกลจกั รในการผลิตเพือ่ ทาํ ใหเกดิ
ฟอง ซงึ่ นา้ํ ยาฟองกลน้มี อี ยดู วยกนั ๔ ชนดิ คอื
๑.๑ โปรตนี โฟม (Protein Foam)
๑.๒ ซินเทซ ทท คิ โฟม (Synthetic Foam)
๑.๓ เอเควียสฟลม ฟอรมมิ่งโฟม (Aqueous Film Forming Foam)
๑.๔ ฟลอู อโรโปรตนี โฟม (Fluoro Protein Foam)
ในทนี่ ้ีจะขอกลา วเฉพาะเอเควียสฟลม ฟอรมมงิ่ โฟม (Aqueous Film Forming Foam) มชี อ่ื ยอ วา AFFF
เพราะเปน โฟมทใี่ ชอ ยใู นระบบนี้
เอเควียสฟลม ฟอรมมง่ิ โฟม (Aqueous Film Forming Foam) เปน โฟมทไ่ี ดจากสารประกอบ
ประเภท ฟลอู อริเนตเตท คอมเปาด (Fluorinated Compound) ซึ่งไดผ ลติ ใชในประเทศสหรฐั อเมรกิ าเมอ่ื ป
ค.ศ. ๑๙๖๒ ไดพฒั นามาจากซนิ เทซทท คิ โฟมนน่ั เอง การพฒั นาเนน หนกั ในดานทําใหสามารถลอยตัวเปน
ฝา บนผวิ หนา ของเช้อื เพลงิ เหลวไดน าน ถงึ แมโฟมจะเกดิ การสลายตวั แลวก็ตามที กย็ งั คงลอยตัวบนผวิ หนา
ของเชื้อเพลงิ ไดโดยไมจมลงทันที ถึงแมว า โฟมนี้จะมคี วามหนาแนน และหนกั กวา นํา้ กต็ าม ซง่ึ คณุ ลักษณะ
ดังกลาวของโฟมนี้ โรางงานผูผลิตแหงแรกจงึ ใชชื่อทางการคาวา Light Water
คณุ สมบตั กิ ารดับไฟของโฟมแบบ AFFF
เอเควยี สฟล ม ฟอรมม่งิ โฟม (AFFF) เมอ่ื ผสมกบั นาํ้ ฉีดไฟบรเิ วณผงิ หนา เช้อื เพลงิ จะแผก ระจาย
คลมุ (Smothering) ผวิ หนา เช้ือเพลงิ เชน เดียวกับโฟม (Foam) ชนดิ อนื่ คือ เมือ่ ฟองอากาศสลายตัวลง นาํ้
ซง่ึ เปน สว นผสมของนาํ้ ยาโฟม จะออกมารวมตัวกบั ออกซิเจนภายนอกได ทาํ ใหสามารถดบั เพลงิ ไดเ รว็ ข้ึน
และยงั ปอ งกันการกลับลกุ ตดิ ไฟของเชือ้ เพลิงอกี คร้ังหนงึ่ ไดด ี โฟม (Foam) ชนดิ นใ้ี ชดบั ไฟที่ลกุ ไหมจ ากวตั ถุ
เชอ้ื เพลงิ ประเภทนํ้ามนั ไดเรว็ กวา ชนดิ โปรตีนโฟมถงึ ๓ เทา จงึ เหมาะสาํ หรับใชดบั เพลิงท่เี กิดลกุ ไหมว ตั ถุ
เชื้อเพลิงประเภทนา้ํ มัน (ประเภท ข.) ไดด ีมาก
การเก็บรกั ษา
๑. ใหเกบ็ ในทอ่ี บอุน มอี ากาศถา ยเท โดยอยา ใหถ กู แสงแดด และเกบ็ ในที่มอี ณุ หภูมสิ ูง
๒. ปดฝาถังบรรจใุ หแนน
๓. ขนาดบรรจุ ในถงั ๕ แกลลอน และ ๒๐๐ ลติ ร (๕๒.๘๔แกลลอน)
๒. ผงเคมีแหง (Dry Chemical) มีหลายชนดิ ทใ่ี ชใ นการดับเพลงิ แตในกองทพั เรอื ไทย อนมุ ัตใิ หใชม ีอยู
๒ ชนิด คอื

- ๑๑๔ -
๒.๑ ผงเคมีแหง ชนิด BC ไดแ ก โซเดียมไบคารบอเนต (Sodium Bicarbonate) หรือ โปแตส
เซียมไบคารบ อเนต (Potassium Bicarbonate) หรอื ท่ีเรียกวา PKP (Purple K. Powder ) ใชดับไฟประเภท
ข.และ ค. ไดผลดี
๒.๒ ผงเคมีแหง ชนิด ABC ไดแ ก โมโนแอมโมเนยี มฟอสเฟต (Mono Ammonium Phosphate) ใช
ดบั ไฟประเภท ก.,ข.,และ ค. ไดผ ลดี
ในทนี่ ้ผี งเคมที ใ่ี ชค วบคูกบั ฟองทางกลนนั้ ได ผงเคมแี หง แบบผง PKP ฉะนน้ั จะขอกลาวเฉพาะผง
เคมีแบบนคี้ ือ
ผงเคมแี หง ชนดิ ผง PKP ลกั ษณะเปน ผงสชี มพอู มมว ง ขบั ดนั โดยใชคารบ อนไดออกไซด (CO2) แกส
หรือ ไนโตรเจน (N2) แกสเปน ตวั ขบั ดัน ขนาดบรรจุ ๒ , ๓ และ ๑๐ ปอนด แบบเคลอื่ นที่และแบบประจาํ ท่ี
ขนาด ๑๒๕ ปอนด กลไกในการดบั ไฟ สารชนิดน้ีไมไปครอบคลุมไฟ หรือไมไ ปทําใหเปน ลงแตจ ะเปนตัวไป
กอกวนหรือไปสอดแทรกปฏกิ ิริยาทางเคมขี องการเผาไหม โดยจะแฝงอยูใ นไฟซงึ่ จะเปน ฉากกน้ั ชว่ั คราว
ระหวา งความรอน ออกซเิ จน และเช้ือเพลิงไวใ นเวลานานพอทีจ่ ะทาํ ใหไ ฟดบั ลงได ผงเคมีแหงชนดิ PKP นี้
จะดับไฟไดผ ลดีสําหรบั ไฟประเภท ข. และ ค. แตอยา งไรก็ตาม สารชนดิ นเี้ ปน ตวั ทาํ ใหสงิ่ ของเครื่องมือ
เคร่ืองใชต า ง ๆ ท่ีเกิดไฟไหมขึน้ เปนสนมิ และผกุ รอ นไดง า ย ฉะนนั้ จึงควรใชด บั ไฟประเภท ค.ในกรณฉี กุ เฉิน
เทานนั้
ข. สวนประกอบของอปุ กรณในระบบ
๑. ถังบรรจุโฟม ( Storage Tank )
๑.๑ ขนาดความจุ ๕๐ - ๑๐๐ แกลลอน ใชบนดาดฟา และหองเครื่อง
๑.๒ ขนาดความจุ ๓๐๐ - ๓๐๐ แกลลอน ใชบ นดาดฟา เครอื่ งบนิ
๑.๓ ถงั บรรจโุ ฟมทําดวยโลหะผสม ทองแดง ๙๐ % นิเกิ้ล ๑๐ % ( ๙๐ - ๑๐ Copper - Nickel )
๑.๔ ดา นนอกถงั บรรจโุ ฟม มีหลอดแกว ดูดโฟมและมลี นิ้ เปด - ปด ดา น บน - ลา ง เคร่อื งหมาย X
๑.๕ ชองบรรจุดา นบนถงั เปน รูปกรวย

- เสน ผา ศูนยก ลางดา นบน ๘ นว้ิ
- เสน ผาศูนยก ลางดา นลา ง ๓ นวิ้ และมีตะแกรงกรองหา งจากกน ถงั ประมาณ ๓ นวิ้
๑.๖ ฝาครอบชอ งบรรจุ มีเกลยี วไมเ กิ น ๓ รอบ และมยี างกนั รวั่ ( Gasket ) อยูดานใน
๑.๗ ฝาครอบทอ ระบาย สาํ หรับระบายอากาศภายใจถงั ( ๑/๒ Qunce / SQI Pressure , ๑/๒
Qunce / SQI Vacuum )
๑.๘ ระยะการตดิ ตง้ั ถงั บรรจุ
- ดานลา งหา งจากพน้ื ดาดฟาอยา งนอย ๓๓ นว้ิ
- ดานบนหางจากพ้นื เพดานอยงนอย ๑๘ นวิ้
๑.๙ โฟมที่เตรียมไวส าํ รอง
- ขนาด ๕ แกลลอน อยา งนอ ย ๕ ถัง

- ๑๑๕ -
- จะตอ งไมว างซอนกันเกนิ ๒ ช้ัน
- อยภู ายในระยะ ๒๐ ฟตุ
๒. ทอดูดโฟม ( AFFF Suction Line ) เปน รูปกรวย
๒.๑ ดา นบนกวา ง ๔ เทาของทอดูดโฟม
๒.๒ ทอ และลน้ิ ระบายโฟมออกจากถงั เคร่ืองหมาย X
๒.๓ ล้ินปด - เปด ทอ ดูดโฟม เครอ่ื งหมาย W จะลอ คใหอ ยใู นตาํ แหนงเปด
๓. ทอโฟมไหลกลบั ( AFFF Recirculation Line )
๓.๑ มไี วเ พือ่ การบาํ รุงรกั ษา ( PMS )
๓.๒ มลี ้นิ เปด - ปด จะถูกลอ คใหอยใู นตาํ แหนง ปด เคร่อื งหมาย X
๔. ตวั กรอง ( Strainer ) สาํ หรับกรองสง่ิ สกปรก
๕. ลน้ิ เปด - ปด โฟม ( Powertrol Valve )
๕.๑ ควบคุมโฟมใหไหลเขาเครื่องผสมโฟม ( FP - 180 )
๕.๒ จะมี ๒ ตาํ แหนง
- ปด ( Closed ) จะถูกดนั ดว ยสปรงิ ภายในตัวดว ยแรงดันประมาณ ๑๕ ปอนด ดนั ดา นบน
แผน ไดอะแฟรม
- เปด ( Open ) แผนไดอะแฟรมถูกดนั กลบั ดว ยกาํ ลังดนั ของนาํ้ ไฟรเ มนควบคมุ ซึ่งมีกาํ ลงั ดนั
สูงกวา ชนิดกาํ ลังดันของสปรงิ
สงั เกตไดจากกานลน้ิ ท่อี ยูใ นครอบแกวดา นบนของลนิ้ ควบคุมโฟม ( Powertrol Valve )
- ดานลิ้นสงู ขน้ึ จะอยูในตาํ แหนง เปด
- ดานลน้ิ ตํ่าลง จะอยูในตาํ แหนง ปด
๖. ทอ นา้ํ ไฟรเมน ( Firemain Supply Line )
๖.๑ ขนาด ๒ ๑/๒ นว้ิ
๗. ลนิ้ เปด - ปด นํ้าไฟรเมน ( Firemain Root Valve) เคร่ืองหมาย W ปดไวตลอด
๘. ตัวกรอง ( Marine Strainer ) กรองส่งิ สกปรกจากนาํ้ ไฟรเ มน
๙. ลน้ิ ควบคมุ น้ําไฟรเ มน ( Hytrol Valve )
๙.๑ ควบคมุ น้ําไฟรเ มนใหไ หลไปยังเครอื่ งผสมโฟม ( FP - 180 )
๙.๒ ควบคุมนํา้ ไฟรเ มนไปควบคุมล้ินควบคุมโฟม ( Powertrol Valve )
๙.๓ มี ๒ ตาํ แหนง
- ปด ( Closed ) โดยกาํ ลงั ดนั นาํ้ ไฟรเมน ควบคุมทม่ี าจากลิ้นควบคุมดว ยมอื (Manual
Control Valve )
- เปด ( Open ) เมอื่ กาํ ลงั ดันนา้ํ ไฟรเ มน ควบคุมทมี่ าจากลนิ้ ควบคุมดว ยมอื ( Manual
Control Valve ) ลดกําลังดนั ลง

- ๑๑๖ -
๑๐. ทอกาํ ลงั ดนั นา้ํ ไฟรเมน ควบคุม ( Hydraulic Control Line )

- ทอ ขนาด ๓/๘ นว้ิ ตอ แยกมาจากทอนํา้ ไฟรเมน
- ทอน้ีจะตอจากดาดฟาลงไปถงึ ท่ีติดตั้งผงเคมที ง้ั หมด ( PKP. Station ) ในหองเคร่ืองโดยจะผา น
ล้ิน ๓ ทาง ( ๓ - Way Interlock Valve ) เพ่ือใหใชระบบโฟม และผงเคมีไดรว มกัน
๑๑. ล้นิ เปด - ปด กําลงั ดันนํ้าควบคมุ ( Control Line Cut - out Valve )
- ตดิ ตงั้ อยบู นดาดฟาปองกนั ความเสียหาย เครื่องหมาย W
๑๒. ตัวกรอง ( Strainer ) สาํ หรบั กรองสงิ่ สกปรกของนาํ้ ทะเล
๑๓. ลิน้ ควบคมุ กําลงั ดนั ( ๘๑ M Check Valve )
- การทาํ งานของล้ินนา้ํ ถา กาํ ลงั ดนั นา้ํ ทางเขา ตา่ํ กวาทางออก ลนิ้ นจี้ ะปด
- ควบคุมกาํ ลงั ดนั นาํ้ ไฟรเ มนใหไ หลไปไดท างเดียว
- ปองกันในระบบไมใ หท าํ งานเมอ่ื กําลงั ดนั ของนาํ้ ไฟรเ มนลดลงตาํ่ หรอื ระบบนํ้าไฟรเ มนขัดของ
๑๔. ล้นิ ควบคมุ ดว ยมอื ( Manual Control Valve )
๑๔.๑ ติดตงั้ อยบู นดาดฟาปองกนั ความเสยี หาย
๑๔.๒ ตอ ทอ กําลงั ดนั นา้ํ ไฟรเ มนควบคุม ขนาด ๓/๘ นว้ิ เขา ดา นบนของลน้ิ ควบคมุ น้าํ ไฟรเ มน
( Hytrol Valve )
๑๔.๓ ตอ ทอ กาํ ลงั ดนั นาํ้ ไฟรเ มนควบคมุ ขนาด ๓/๘ นว้ิ มาจากลนิ้ ๓ ทาง ( ๓ - Way Interlock
Valve ) ซ่ึงอยใู นหอ งเคร่ือง มี ๒ ตําแหนง

๑. ปด ( Closed ) กาํ ลังดนั นํา้ ไฟรเ มนควบคุมจะไหลผา นลนิ้ ควบคุมดวยมอื
( Manual Control Valve ) ไปเขา ลิน้ ควบคุมนาํ้ ไฟรเมน ( Hytrol Valve ) เพือ่ ปด ลน้ิ ควบคุมนา้ํ ไฟรเ มน

๒. เปด ( Open )
- จะหยดุ กาํ ลงั ดนั นํ้าไฟรเมนควบคมุ ทไ่ี ปเขาลิน้ ควบคมุ นํา้ ไฟรเ มน ( Hytrol Valve )
- กําลังดนั นา้ํ ไฟรเมนควบคมุ ท่ลี นิ้ ควบคุมไฟรเมนจะลดลงและไหลออกทางทอระบาย

ของลิน้ ควบคมุ ดวยมอื ( Manual Control Valve )
- ลิ้นควบคมุ น้ําไฟรเ มน ( Hytrol Valve ) กจ็ ะเปด
- นํา้ ไฟรเมนก็จะไหลผา นเขาเคร่ืองผสมฟอง ( FP - 180 )
- ปกตจิ ะอยูในตาํ แหนงปด

๑๕. เครอ่ื งผสมฟอง ( FP - 180 Foam Proportioner )
- เปนเครอื่ งผสมฟองในแนวตั้ง จา ยฟองท่ผี สมแลวทางดา นลา ง
- มีจดุ ระบายอากาศอยูดา นบน
- ทอ นา้ํ ไฟรเมนเขา และทอ จา ยฟองทผี่ สมออกของเครอื่ งผสมฟอง ( FP - 180 ) เปน ยางออนตวั ได

ขนาดของ ๒ ๑/๒ นว้ิ

- ๑๑๗ -
- กอกระบายฟอง ( Pet Cock ) ขนาด ๑/๔ นว้ิ เคร่ืองหมาย W เพอ่ื ตรวจดูวายามปกติลน้ิ
ควบคุมนาํ้ ไฟรเ มน ( Hytrol Valve ) รั่วหรือไม และเม่อื ขณะใชงานระบบเคร่อื งผสมฟองทาํ งานถูกตอ ง
หรือไม
- ล้นิ เปด - ปด ฟองทางกลไปยังหองเคร่ือง เครอื่ งหมาย W อยใู นตําแหนง เปดตลอดเวลา
- อตั ราการผสมฟอง นาํ้ ๙๔ % ฟอง ๖ %
- อตั ราการผลิตฟอง ขนึ้ อยกู ับกาํ ลงั ดันของนาํ้ ไฟรเมน เชน

กาํ ลงั ดนั ๗๕ - ๑๗๕ PSI.
ผลิตได ๖๐ - ๑๘๐ GPM.
อตั ราการหมุน ๔๐๐ - ๑,๓๐๐ RPM.
- ฟองที่ผสมแลวจะจา ยไปตามสายสบู และหัวฉดี ดงั นี้
สายสูบเดย่ี ว ( Single Hose Reel )
ขนาดเสน ผา ศนู ยกลาง ๑ ๑/๒ น้ิว ยาว ๑๒๕ ฟุต จะตดิ ตงั้ อยูบนดาดฟา

- เปน สายยางแข็งสีดํา จะมลี ิ้นเปด - ปด เคร่อื งหมาย X สายสูบเปน แบบลอหมุนดว ยมอื
( Handwheel Brake on Reel )

- มสี ลกั หามลอ ขนาด ๕/๘ นว้ิ
หัวฉีด ( Nozzle )

- แบบดา มปน
- ปรบั นาํ้ เปน ลาํ และเปน ฝอยในมมุ กวา ง
- หวั ฉีดจะตองตง้ั ไวท ี่ ๙๕ GPM. หามตัง้ ไวท ่ี ๑๒๕ GPM. ( ELKHART Only )
- การบบี ไก ตอ งบบี ใหส ดุ
สายสบู คู ( Dual Hose Reel ) ติดตั้งอยภู ายในหองเคร่ืองใกล ๆ ทางขน้ึ - ลง หรอื ทางหนี
ฉุกเฉิน ประกอบดว ยสายสบู ๒ ชนดิ ซงึ่ ผกู มัดตดิ กนั
๑. สายสบู ฟองทางกล ( AFFF Hose )

- ขนาดเสน ผา ศูนยก ลาง ๑ ๑/๒ นวิ้ ยาว ๕๐ ฟตุ
- เปนสายยางแขง็ สดี ํา
- มลี นิ้ เปด - ปด ฟองทางกล ในหองเครื่อง
- เครอื่ งหมาย W ถูกลอ คใหเปดไวต ลอด
๒. สายสบู ผงเคมี ( PKP Hose )
- ขนาดเสน ผา ศูนยก ลาง ๓/๔ นิ้ว ยาว ๕๐ ฟุต
- เปนสายยางแข็งสีดาํ
- ท่ีเกบ็ สายสบู เปน แบบลอ หมนุ ดว ยมือ ( Handwheel Brake on Reel )
- มสี ลักหา มลอ ขนาด ๕/๘ นวิ้

- ๑๑๘ -
จาํ นวนสายสบู ตอ ระบบ ( Number Reels for System )

- อยางนอ ย ๓ ตําแหนง ( Minimum Three Total ) คือ
สายสบู คู ๒ ตาํ แหนง
สายสบู เดย่ี ว ๑ ตาํ แหนง

- อยางมาก ๕ ตําแหนง ( Maxmum Five Total )
สายสบู คู ๔ ตําแหนง
สายสบู เดี่ยว ๑ ตาํ แหนง

หวั ฉดี สายสูบคู ( Twin Agent Dual Hose Nozzle ) มีอยู ๒ แบบ
๑. หัวฉดี ฟองทางกล ( AFFF Nozzle )
- เปนแบบดามปน ( Pistol Grip )
- ปรบั แตงไมไ ด ( ตง้ั ไวคงท่ี ) แตเ มอ่ื ฉดี ฟองจะกระจายออกไปที่ปลายหัวฉีดจะเปน

ตะแกรงครอบ
- อตั ราการไหล ๙๐ - ๙๕ GPM
- หา มใชอัตราการไหล ๖๐ GPM

๒. หวั ฉีดผงเคมี ( PKP Nozzle )
- เปน แบบดามปน ( Pistol Grip )
- ปรบั แตงไมไ ด ปลายหวั ฉดี เปน กระบอกกลม
- จายผงเคมปี ระมาณ ๒ ปอนด / วินาที + ๑๐ %

๑๖. ไนโตรเจน ( Nitrogen Cylinder )
- ใชสําหรบั ขับผงเคมี ( PKP )
- บรรจุขวด ขนาด ๑๑๐ CU.FT
- กําลังดันในการใชง าน ตา่ํ สุด ๑๕๐๐ ปอนด สงู สุด ๒๒๐๐ ปอนด
- เกจวดั กาํ ลงั ดันอานแลว คณู ดวย ๑๐๐
- สลกั นิรภยั ผูกติดไวดวยลวดตะกัว่ ทขี่ วดไนโตรเจน
- คนั กระเดื่องเปด เร็ว ( Quick Acting Pull Lever ) เมื่อตองการผงเคมี และฟองทางกลมาดบั ไฟใน

หองเครอื่ ง
- ล้ินเปด - ปด ขวด แบบมอื หมนุ ( Valve Handwheel ) ใชเ ม่ือคันกระเด่ือง ฯ ไมท ํางาน จะตอ ง

เปด ลิน้ นี้ดว ยมือ
- แผนปอ งกนั อนั ตราย ( Rupture Disc ) ปองกนั กาํ ลงั ดนั เกนิ แผนนจี้ ะแตกเมอ่ื กาํ ลังดัน

ระหวา ง ๓,๖๐๐ - ๔,๐๐๐ ปอนด / ตร. นว้ิ ( PSI. )
- ทอตอ ขวดไนโตรเจน ( Nitrogen Discharge Line ) เปน ทอยางตอเขา ตวั ปรับกําลงั ดัน (

Regulator )

- ๑๑๙ -
๑๗. ตวั ปรับกาํ ลังดนั ( Regulator )

- กําลังดนั ไนโตรเจนทม่ี าจากขวดใหอยรู ะหวา ง ๒๑๐ - ๒๓๐ ปอนด / ตร. นวิ้ PSI.
- ล้นิ ผอนกาํ ลงั ดนั ( Safety Relief Valve ) จะระบายไนโตรเจนออกเมอ่ื กําลงั ดัน ๗๒๕ ปอนด /
ตร. นวิ้ ( PSI. )
๑๘. หวั ตอ แยกตวั “ท”ี ( TEE Connection )
- ตอจากตัวปรับ กําลงั ดนั ( Regulator )
- ตอ ไปเขาถงั ผงเคมี ( PKP )
- ตอ ไปเขา ลิ้น ๓ ทาง ( ๓ - Way Interlock Valve )
๑๙. ผงเคมี ( PKP Cylinder )
- ขวดขนาดความจุ ๑๒๕ ปอนด
- ใชกําลังขบั จากไนโตรเจน ๒๑๐ - ๒๓๐ ปอนด / ตร. นวิ้ ( PSI.)
- ฝาปด ขวดผงเคมี ( PKP Fill Cap ) มรี รู ะบาย เม่ือมกี าํ ลังดนั ภายในขวด
- ผงเคมี จะถกู ขบั ออกทางทอ ดา นลา งผา นลนิ้ เปด - ปด ( Black Ball Valve ) ทาสีดาํ
เครือ่ งหมาย W ( ถกู ปด ไว )
- ลิ้นเปด - ปด ( Blue Ball Valve ) ทาสนี าํ้ เงนิ เคร่ืองหมาย X ( ถกู ปด ไว ) อยดู านบน ใชส าํ หรับ
ระบายผงเคมที ีต่ กคางตามทอ ตา ง ๆ และสายสูบออกหลังจากเลิกใชท กุ คร้ัง
๒๐. การจายไนโตรเจนเขา ลิน้ ๓ ทาง ( Nitrogen Discharge Line to ๓ - Way Interlock Valve )
จะตอ งผานลนิ้ ควบคุม ( ๘๑ M.Check Valve ) เพือ่ ปอ งกนั นา้ํ ทะเลเขามาสูขวดผงเคมี
- ลนิ้ ระบายไนโตรเจน ( Nitrogen Bleed Valve ) ทาสเี ขยี ว ( Green Ball Valve )
เคร่ืองหมาย X ( ถูกปดไว ) ระบายไนโตรเจนระหวา งขวดผงเคมีกับลน้ิ ๓ ทาง ทาํ ใหล้ินควบคุมนา้ํ ไฟรเ มน
ปด ( Nitrogen Valve to Close )
๒๑. ลิ้น ๓ ทาง ( ๓ - Way Interlock Valve )
- มหี นา ทเ่ี ปด - ปด กาํ ลังดนั นาํ้ ไฟรเมนทไี่ ปควบคุมการทํางานของลนิ้ ควบคุมนาํ้ ไฟรเมน
( Hytrol Valve )
- ตดิ ตง้ั อยูภายในหองเครื่อง
- อาการทาํ งานดังนี้

๑. กําลังดนั ของไนโตรเจน ( ๒๑๐ - ๒๓๐ PSI.) จะสงู กวา กําลงั ดนั ของนาํ้ ไฟรเมนควบคุม
( ๑๕๐ PSI.)

๒. กาํ ลงั ดนั นา้ํ ไฟรเมนควบคุม ท่ีจะไปเขา ล้ินควบคุมนาํ้ ไฟรเมน ( Hytrol Valve )
จะถกู ปด

๓. กําลงั ดันนาํ้ ไฟรเ มนควบคมุ ระหวา งลน้ิ ควบคมุ นาํ้ ไฟรเมนกับลิน้ ๓ ทาง ( ๓ - Way
Interlock Valve ) จะไหลออกทางทอ ระบายของลน้ิ ๓ ทาง

- ๑๒๐ -
๔. ลิน้ ควบคมุ นํ้าไฟรเมน ( Hytrol Valve ) ก็จะเปด จา ยฟอง ( AFFF ) ทผ่ี สมแลวไปตามสาย
สูบเด่ียว และสายสูบคทู งั้ หมด

- ผงเคมี ( PKP ) ก็จะจายไปตามสายสบู คเู ชน เดยี วกนั
ค. การทํางานของระบบสารผสมดับไฟ ( Twinned Agent Fire Extinguishing System of TAFEK )
แบงการทาํ งานออกได ๒ วธิ ี

๑. แบบใชฟ องดบั ไฟอยา งเดียว
๒. แบบใชฟ องดับไฟผสมกบั ผงเคมี
วธิ ที ่ี ๑

เราโยกคนั บังคับลิ้นควบคมุ ดวยมอื ( Manual Control Valve or MCV ) ไปอยใู นตําแหนง เปด (
Open ) กาํ ลังดันนาํ้ ไฟรเมนควบคุมที่ไหลมาตามทอ ๓/๘ นวิ้ ผานลน้ิ ๓ ทาง ( ๓ - Way Interlock Valve )
มาท่ีลนิ้ ควบคมุ นา้ํ ไฟรเมน ( MCV. ) กถ็ ูกปดก้ันไวและกาํ ลงั ดนั ไฟรเ มนควบคมุ ชว งระหวา งลิน้ ควบคุมดวย (
MCV.) ทาํ ใหล ้ินควบคมุ นาํ้ ไฟรเ มนเปด นาํ้ ไฟรเ มนกจ็ ะไปเขาเครือ่ งผสมฟอง
( FP - 180 ) และกาํ ลังดนั นาํ้ ไฟรเ มนอีกสวนหนง่ึ ก็จะไหลแยกผา นไปตามทอ ขนาด ๓/๘ นว้ิ ไปเปด ล้นิ เปด
- ปด โฟม ( Powertrol Valve ) โฟมก็จะไหลเขา เครอ่ื งผสมฟอง ( FP - 180 ) เมื่อนํา้ ไฟรเ มน
และโฟมไหลมาเขาเครื่องผสมฟอง ( FP - 180 ) จะผสมกันในอตั ราสว น นา้ํ ๙๔ % โดย ๖ % และจายไป
ตามสายสบู เดยี่ ว และสายสบู คเู พ่ือพรอมใหใ ชไดท นั ที

วิธีที่ ๒
เมอื่ เกิดเหตกุ ารณไฟไหมใ นหองเคร่ืองเราไมจําเปนตอ งไปโยกคันบงั คบั ลนิ้ ควบคุมดว ยมอื

( MCV. ) ซง่ึ ติดตัง้ อยบู นดาดฟา ใหอยูในตาํ แหนง “เปด ” ( Open ) เหมอื นแบบท่ี ๑ สาํ หรับแบบท่ี ๒ นี้ ใช
วธิ ีดึงคนั กระเดือ่ งเปดเร็ว ( Quick Acting Pull Lever ) หรอื จะใชว ธิ เี ปด ดว ยล้ิน เปด - ปด ขวดแบบมือหมนุ
( Valve Handwheel ) กไ็ ดถา หากดงึ คนั กระเดอ่ื งเปด เร็ว ( Quick Acting Pull Lever ) แลวไมท ํางานเม่ือ
เปด ไนโตรเจน
( Nitrogen ) จากขวดไดกจ็ ะไหลผา นตวั ปรบั กาํ ลังดนั เพื่อลดกําลงั ดันท่มี าจากขวด ๑,๕๐๐ - ๒,๒๐๐ PSI.
ใหอ ยูระหวาง ๒๑๐ - ๒๓๐ PSI. ผา นไปเขาหัวตอแยกตัว “ท”ี ( TEE Connection ) แลว แยกออกไปอีก ๒
ทางดังนี้

๑. เขา ขวดผงเคมี ( PKP Cylinder ) เพอื่ ขับผงเคมีใหไ หลไปตามสายสบู จนถงึ หัวฉดี
๒. เขา ล้ินควบคมุ ( ๘๑ M. Check Valve ) เพ่อื ปอ งกนั นาํ้ ทะเลเขามาสขู วดผงเคมี
(เพราะการทาํ งานของล้ินน้ีจะบงั คบั การไหลใหผ า นไปไดทางเดียว ) เมื่อไนโตรเจน ( Nitrogen ) ผา นลนิ้
ควบคุม
( ๘๑ M. Check Valve ) แลว กไ็ ปเขาลน้ิ ๓ ทาง ( ๓ - Way Interlock Valve ) ซ่ึงมกี าํ ลงั ดันระหวา ง ๒๑๐ -
๒๓๐ PSI. สูงกวากําลงั ดันนาํ้ ไฟรเมนควบคุม ( ๑๕๐ PSI.) กําลังดนั นํ้าดงั กลา วก็จะถกู ปด กนั้ และกําลงั ดัน
นาํ้ ไฟรเมนควบคมุ ระหวา งลน้ิ ควบคมุ นํ้าไฟรเมน ( Hytrol Valve ) กบั ล้ิน ๓ ทาง ( ๓ - Way Interlock

- ๑๒๑ -
Valve ) กถ็ ูกระบายออกทางทอระบายของลิน้ ๓ ทาง ( ๓ - Way Interlock Valve ) ทาํ ใหลน้ิ ควบคุมนา้ํ ไฟร
เมน ( Hytrol Valve ) เปด นํ้าไฟรเ มนก็จะไหลเขาไปยงั เครอื่ งผสมฟอง ( FP - 180 ) และกาํ ลังดนั ของนาํ้ ไฟร
เมนอกี สว นหน่ึงกจ็ ะไหลผา น
ทอ ๓/๘ นว้ิ ไปเขา ลิน้ เปด - ปด โฟม ( Powertrol Valve ) เพ่อื เปดโฟมใหไหลมาเขา เครอ่ื งผสมฟอง ( FP -
180 )
เมือ่ นํา้ ไฟรเ มนและโฟมไหลเขาเครื่องผสมฟอง ( FP - 180 ) จะผสมกนั ในอตั ราสวน นาํ้ ๙๔ % โฟม ๖ %
และจา ยไปตามสายสบู เด่ียว และสายสบู คเู พื่อพรอมใชไ ดทันที สาํ หรบั ในหองเคร่ืองน้นั จะติดต้ังแบบ
สายสูบคู และหวั ฉดี ทัง้ สองคตู ิดคกู นั ยดึ ดวยแผน เหลก็ ฉะน้ันเวลาใชใ นหอ งเคร่ืองจงึ สามารถใชท ัง้ สอง
อยา งรวมกนั โดยบบี ไกทห่ี วั ฉีดแตละตัว ฟองทางกล ( AFFF ) และผงเคมี ( PKP ) กจ็ ะออกมาดับไฟ

ภาพแสดงการทํางานของระบบสารดบั ไฟผสม

เครื่องมอื ดับไฟ CO2 ชนดิ ตดิ ตง้ั ประจําที่ (Installed CO2 Extinguishers)
เคร่อื งมอื ดับไฟ CO2 ท่ตี ดิ ตง้ั ประจาํ ท่ีในเรอื ทั่วไป มคี วามมงุ หมายที่จะให CO2 สาดลงมาคลมุ

พื้นทีเ่ ฉพาะแหง ซง่ึ เกิดไฟไหมข ึน้ อาการกระทําของระบบเชน น้ี จะเปนไปอยา งรวดเร็วและไดผ ล ระบบ
CO2 ติดต้งั ประจาํ ท่ี ประกอบดว ย CO2 ขนาด ๕๐ ปอนดห น่ึงขวด หรอื มากกวา ขวด CO2 เหลานจ้ี ะ
ติดตั้งเดยี่ ว ๆ หรอื จัดเปนหมูละสองขวด หรือ มากกวา CO2 ขนาด ๕๐ ปอนด สวนใหญแ ลว มี
ลกั ษณะเชน เดียวกบั ขวด CO2 ๑๕ ปอนด ชนดิ เคลอ่ื นที่ไดท กุ ประการ นอกจากจะมขี นาดใหญก วา และ
ระบบกลไก ในการเปดลนิ้ ไมเหมอื นกนั เทา นนั้

- ๑๒๒ -
CO2 ชนิดระบบติดตงั้ ประจําที่มี ๒ แบบ คือ แบบสายกา ซพนั อยใู นรน (Hose - and - Reel
Installatiom) และระบบเปดกา ซทว ม (Flooding System)
ระบบตดิ ตง้ั แบบสายกา ซพนั อยูในรน ประกอบดว ยขวด CO2 สองขวด สายกา ซ CO2 ชนิดพิเศษ
พันอยูร อบวงลอ และกระบอกฉดี ท่ีเปน ฉนวนไฟฟาพรอมดว ยลน้ิ ควบคุมการเปด - ปด ติดอยู ถาสายกา ซ
และวงลออยใู กลก ับขวด CO2 ทข่ี วด CO2 แตล ะขวดจะมีทีค่ วคมุ การเปด - ปด แยกจากกัน ถา ขวด CO2
อยูไกลจากสายกาซและวงลอ จะมหี บี ควบคุมการเปด - ปด จากระยะไกล ตดิ อยทู ่วี งลอ สายกาซ เพือ่ ทํา
การเปด CO2 จากขวดใดขวดหนึ่งได ระบบนี้มักจะพบในหองเครื่องจักรใหญแ ละหองเคร่อื งจกั รชวย สวน
จํานวนขวด CO2 ข้ึนอยกู บั ขนาดของหองนั้น ๆ

ภาพ ซ.ี โอ.ทู ชนิสายกา ซพนั อยูใ นรนโดยใชค วบคุมทีต่ ัวขวด
วธิ ีการใช

๑. ตรวจลิ้นปด ที่กระบอกฉดี ใหอ ยูใ นตําแหนง “ OFF “
๒. ถอดสลักนริ ภยั หรอื เปดลิ้นทห่ี ัวตอขวด CO2 หรอื ดึงสลักนริ ภัยปลอ ยท่ีอยูไกลออกไป
(Remmote Release) ซ่ึงแลว แตบริษทั ผผู ลติ จะออกแบบมาให
๓. นาํ กระบอกฉีดและสายฉีดไปทบ่ี ริเวณไฟ
๔. เปดล้นิ ปดท่ีกระบอกฉดี และทําการดับไฟ
๕. ปด ลิน้ ปด เมือ่ ทาํ การดบั ไฟเรียบรอยแลว

- ๑๒๔ -

ภาพ ซ.ี โอ.ทู ชนิดสายกา ซพนั อยูในรนโดยใชค วบคมุ ทหี่ บี ควบคมุ
วิธกี ารเกบ็ หลงั จากเลิกใชแ ลว

๑. มวนสายกา ซเขา ทีเ่ ดมิ
๒. ใสส ลักนิรภยั หรอื เคร่ืองกลไกการเปด - ปด CO2 เขาทเี่ ดมิ
๓. ปลดสายกา ซออกจากหวั ตอขวด
๔. นาํ ขวด CO2 ออกจากแทน เพ่ือไปทาํ การบรรจุใหม หรือเปลย่ี นใหม
การทดลองและตรวจตรา
๑. ในทุกสปั ดาหใ หมกี ารตรวจสายกาซ และกระบอกฉดี สลักนริ ภัย และแทน ยึด ดวยเหตุที่แทน
ยดึ มักจะคลอน อนั เน่ืองจากอากาโคลง หรอื อาการสนั่ ของเรอื จงึ ตองทําการกวดใหแ นน เพอ่ื ไมให
ขวด CO2 เสียหาย
๒. ทกุ หกเดือน ทาํ การชง่ั นาํ้ หนกั และบรรจใุ หม ถา ลดลงไป ๑๐ % ใหบ รรจใุ หม
๓. ตองทาํ การช่ังขวด CO2 ทกุ คร้งั กอนท่ีจะทําการตดิ ต้งั (๑๕ ปอนด เหลือนอยกวา ๑๓.๕)
ระบบ CO2 เปด กา ซทว ม (CO2 Flooding System) ระบบนี้ ปกตจิ ะตงั้ อยใู นกระซบั สี หรือหอ งเกบ็ ถงั
นํ้ามนั เชอ้ื เพลงิ ทน่ี าํ มาไวรวมกนั ซึ่งหองตา ง ๆ เหลา นี้ มกั จะไมคอยมีเจาหนาทปี่ ระจํา จาํ นวนขวด CO2 ที่

- ๑๒๕ -
ใชขึน้ อยูกบั ขนาดของหองนน้ั ๆ CO2 ระบบน้ี ประกอบดว ยขวด CO2 หนง่ึ ขวด หรอื มากกวา มที อตอ ถงึ กนั
(Manifold) ดว ยขอ ตอ และมที อ จา ยไปยงั หองทตี่ องการ โดยแยกออกไปจากทอ น้ี ดานนอกหอ ง ซงึ่ เปน
ทีต่ ดิ ต้งั ขวด CO2จะมหี ีบควบคมุ การปด - เปด (Pull Boxes) โดยมีสายเคเบลิ ควบคุมไปยงั ล้นิ เปด - ปด ที่
ขวด CO2 การเปด CO2 กระทําไดโ ดยการทุบกระจกดา นหนา หบี ใหแ ตก แลง จงึ ดงึ สลักขน้ึ มา นอกจากนั้น
บางชนดิ ยงั ติดตง้ั ระบบสญั ญาณภยั (Alarm System) แบบแสงและเสียง ซงึ่ ตดิ ตั้งสวทิ ซอตั โนมตั ิ โดยการ
กระตนุ ดว ยกาํ ลงั ดนั ของ CO2 ท่ีผา นมาตามทอ จา ย สญั ญาณไฟที่ตดิ ตง้ั อยูข า งชองทางเขา ไปยงั หองท่เี ปด
CO2 เขา ไป ปกตมิ ี สามสี สขี าว และสเี ขยี ว แสดงถงึ สภาพปกติ เม่อื ยังไมไ ดใ ช CO2 (Normal) สีแดง
แสดงถึงเม่ือไดเปด CO2 เขาไปในหองนนั้ แลว สวทิ ซไ ฟฟา ทง้ั สามสีเหลานี้ เปดไดโดยอาการกระตุน จาก
การทกี่ าํ ลงั ดันเพมิ่ ขึน้ ขณะเดียวกนั สญั ญาณกรงิ่ จะดงั ขน้ึ เปนการชวยเตอื นใหท ราบอกี ระบบหนึง่
นอกจากนนั้ ยงั ไดตดิ ตัง้ สวทิ ซต ัวท่ีสอง ซงึ่ มลี กั ษณะการทํางานเชน เดยี วกับสวทิ ซต วั แรก เมอ่ื เปด CO2 เขา
ไป สวทิ ซตวั ทีส่ องนจี้ ะตัดทางระบายอากาศไปยังหองน้ันทนั ที สวทิ ซต วั ท่สี องน้ี เมื่อไดเปดอตั โนมตั ิแลว
จะตอ งใชเจาหนา ทีไ่ ปตัง้ ใหมด วยตนเอง

ภาพแสดง ซี.โอ.ทู ระบบเปด ทว มหอง

วิธกี ารใช
๑. ดึงสายเคเบิลทส่ี ถานคี วบคมุ การเปด - ปด จากระยะไกล สถานีควบคุมชนิดน้อี าจมหี นึ่งหรือ

หลายสถานี แลวแตชนดิ ของเรอื นนั้ ๆ
๒. ปดหอ งทีจ่ ะปลอ ย CO2 เขาไปโดยทาํ การปด ชอ งทางเขา - ออก และชองทางระบายอากาศทกุ

ดาน

- ๑๒๖ -
๓. หลังจากปลอ ย CO2 เขา ไปแลว ใหเ วลาไว ๑๕ นาที เพือ่ ปลอ ยใหส ารไหมไ ฟเยน็ ลงตา่ํ กวา
จุดตดิ ไฟเอง (Ignition Temperture)
๔. ทาํ การสาํ รวจความเสียหายภายในหอ ง โดยการสวมหนากาก OBA. หรอื เคร่อื งชว ยหายใจ
อยา งอนื่ ๆ ในระหวา งน้ี หา มทําการระบายอากาศอยางเดด็ ขาด
การทดลองและตรวจสอบ
๑. ทุกสปั ดาห ทาํ การตรวจลน้ิ ปด - เปด ท่ีขวด CO2 หวั ตอ สลักนิรภยั และซลี ผนกึ ขวดทกุ แหง
๒. ทําการช่ังขวด CO2 ขนาด ๕๐ ปอนด ทกุ ๆ ๖ เดอื น

…………………………….

- ๑๓๐ -

บทที่ ๑๒

เคร่อื งมือและอุปกรณใ นการปองกนั อนั ตรายสว นบุคคล

๑. ชุดและอุปกรณใ นการดับไฟ
ในการเขา ผจญเพลิงน้นั ชุดและอุปกรณทใี่ ชน ัน้ ก็มีความสําคัญ เพราะจะทําใหก าร ปฏบิ ตั งิ านตา ง

ๆ นน้ั มปี ระสทิ ธภิ าพ และสามารถปอ งกนั อบุ ตั ิเหตตุ าง ๆ ท่อี าจจะเกิดข้ึนได อปุ กรณต าง ๆ ไดแก
๑. ชุดดบั เพลงิ ตามมาตรฐานแบง ออกเปน ๒ ชนิด คอื แบบทใี่ ชบ นบก และแบบท่ีใชใ นเรอื
๒. อปุ กรณต า ง ๆ ในการดบั เพลงิ ไดแก
๒.๑ สายสบู ดบั เพลิง
๒.๒ หัวฉีดนาํ้ ดบั เพลิง
๒.๓ ขอ ตอนํ้าดบั เพลงิ
๒.๔ เครื่องชวยการหายใจ
๒.๕ ไฟฉายพรอ มอปุ กรณก ารชวยชวี ติ

ชดุ ดบั เพลิง ตามมาตรฐานของ ทร.นน้ั แบงชุดดบั เพลิงเปน ๒ ชนดิ ตามลักษณะของการปฏิบตั ิงาน
ดงั น้ี

ก. ชดุ ดบั เพลงิ (แบบบก) ใชประกอบกับการดับเพลงิ ตามอาคารหรอื สง่ิ ปลูกสรา งตา ง ๆ ซงึ่ สวนใหญ
จะใชประกอบกับรถดับเพลงิ

ลกั ษณะท่ัว ๆ ไป ของชุดดับเพลงิ มดี ว ยการหลายแบบ และหลายชนดิ ตามการผลติ ของผูผลติ มีหลายสี
เนอื้ ผามีหลายชนิด สว นใหญจ ะเปน ผา ปาน หรอื ผาฝายชั้นเดียว หรือสองชั้น พรอ มอาบนํ้ายากนั ความรอ น

สวนประกอบทั่วไปประกอบดวย
๑. เสอื้ ดับเพลิง มีความยาวจากคอเส้ือถงึ ชายเสือ้ ไมน อ ยกวา ๘๐ ซ.ม. อาจจะมีหมวกผาคลุม

ศีรษะ โดยเยบ็ ติดกับคอเสอื้ ประกอบอยดู วย หรือไมก็แลว แตช นดิ มกี ระดุมติดดานหนา หรอื ตะขอเกย่ี ว
จาํ นวน ๕ อัน พรอ มกระเปา ทัง้ ๒ ใบ ดา นละ ๑ ใบ

๒. กางเกง บางชนิดหรือบางแบบมีเฉพาะเสอ้ื อยา งเดยี ว บางแบบมีกางเกงดว ยโดยลกั ษณะกางเกง
เปน กางเกงยาวคลุมถึงขอเทา ทรี่ อบเอวอาจจะมตี นี ตกุ แกหรือใชเ ชอื กรอ ยสําหรับผกู รัดได

๓. รองเทา เปน รองเทา บทู ยางภายในบผุ าสักหลาดสงู ไมนอยกวา ๓๕ ซม. พื้นรองเทา เสริมเหล็ก
สปรงิ กันตาปู หัวรองเทาเสรมิ เหล็กภายในสีดาํ คาดสเี หลอื ง หรือสีดําสลับสเี หลอื ง ขนาดตามมาตรฐาน

๔. ถุงมอื เปนผาฝาย ๒ ช้นั ภายนอกอาบน้ํายากนั ความรอ น สเี ปนสีน้าํ ตาล อาจมีแถบสสี ะทอ น
แสงคาดไวท ห่ี ลงั มือขางละ ๑ แถบ

๕. หมวก เพื่อปอ งกนั การกระทบกระทง่ั หรอื ส่งิ ของท่ีจะกระทบถูกศรี ษะได ทาํ ดว ยไฟ
เบอรกลา สผสมนาํ้ ยา สามารถปอ งกันการกระทบกระแทก และกนั ความรอ นที่อณุ หภมู สิ งู ๆ ได สามารถทํา
ความสะอาดไดง าย เพียงใชน ้ําสบูหรือน้ํายาทําความสะอาด ภายในบดุ ว ยโฟมเพ่อื ปอ งกนั การกระแทก และ
เปนฉนวนกนั ความรอ นไดด ว ย

- ๑๓๑ -
ข.) ชดุ ดับเพลิง (แบบเรือ) ใชเ พอ่ื ปอ งกนั ความรอน และเปลวไฟในระยะใกลไฟ มีอยดู ว ยกนั ๓ ขนาด
คอื ขนาดเลก็ ขนาดกลาง และขนาดใหญ

ลักษณะโดยทัว่ ไป
๑. ทําดวยผาทนความรอ นไดไมต ่ํากวา ๙๐๐ ซ.
๒. สีเขยี วคลาํ้
๓. เส้ือและกางเกงเปนชดุ ไมตดิ กัน ทําดวยผา ฝา ยอาบนาํ้ ยา เปน ผา ๒ ชั้น
๔. ถงุ มอื เปนถุงมอื ผา หรือหนงั แลวแตค วามเหมาะสม
๕. รองเทา บทู ทาํ ดว ยยางกนั ความรอน

สว นประกอบของชดุ ดับไฟ
๑. เสอื้ ดบั เพลิง เปน เสอื้ คอปด แขนยาว เอวปลอ ย ระยะจากคอเส้ือถึงชายเส้อื ยาวไมนอยกวา ๘๐

ซม. มหี มวกผา ซ่งึ เปนเนอื้ ผาชนิดเดียวกนั คลุมศีรษะเยบ็ ติดกับคอเส้ือ พรอ มมเี ชอื กรอ ย สาํ หรบั ผกู รัดใต
คาง ตัวเสอื้ ดา นหนาและแขนเสอ้ื ใชผ า ๒ ช้นั มกี ระเปา ดานในขางซา ย ๑ กระเปา กระดมุ เสื้อดา นหนาแบบ
กดตดิ และปดซอน
เรยี บรอ ย จํานวน ๕ กระดมุ แผน ผา ดานซา ยปด ทับดา นขวา ซอ นกนั ไมน อยกวา ๑๕ ซม.

๒. กางเกงดับเพลงิ เปนกางเกงขายาวเอวปลอย มีเชอื กรอ ยสําหรบั ผกู รัดท่เี อว
๓. รองเทา เปนรองเทา บทู ยาง ภายในบดุ วยผา สกั หลาด สูงไมน อยกวา ๓๔ ซม. พ้ืนรองเทา
เสรมิ เหลก็ สปรงิ กนั ตะปู หัวรองเทาเสรมิ เหลก็ ภายใน สีดําคาดดว ยสีเหลืองที่หวั รองเทาขอบลาง และ
สว นกลางของรองเทา
๔. ถงุ มือ ทําดว ยผา ฝาย หรือสักหลาด สีกากี หรอื สีดํา มแี ถบสีสะทอนแสงสีสม หรอื สเี หลือง
ภายในบดุ ว ยผา สําลี สามารถกันความรอ นได

ชดุ ดับเพลงิ หมวกดับเพลงิ รองเทาดบั เพลิง
ถุงมอื ดับเพลงิ

๒. หนา กากชว ยในการหายใจ (Oxygen Breathing Apparatus = O.B.A. )
ก. คุณลักษณะและความมุงหมายในการใช O.B.A. รุน A - 4

๑. เปน ระบบท่ไี มตองใชบรรยากาศภายนอก

- ๑๓๒ -
ก) ผลติ ออกซิเจนไดเ อง
ข) กรองอากาศที่หายในออกใหบริสทุ ธิ์ เพอื่ ใชหายใจไดต อ ไปโดยการผา นสารเคมี
ค) ระบายความรอ นใหอากาศท่บี รสิ ทุ ธ์ินนั้ เย็นลงโดยการผา นทอ และถงุ พกั อากาศ
ง) เกบ็ ออกซเิ จนไวในถุงพักอากาศ เพือ่ พรอมที่จะหายใจไดใ หม
จ) ออกซเิ จนท่ีผลติ ขึน้ มจี ํานวนมากหรือนอ ยขึ้นอยกู ับ คารบ อนไดออกไซด และความชื้นจาก
อากาศหายใจออก

๑) ผใู ช O.B.A. เหน่ือยมากกจ็ ะทําใหผลติ ออกซิเจนไดจาํ นวนมาก
๒. ออกแบบเพ่ือใชในบรรยากาศท่เี ปนอันตราย

ก) ในขณะทาํ การดับไฟ เพื่อปองกนั
๑) ควัน
๒) คารบ อนโมนอกไซด
๓) ไอน้ํารอน
๔) ไอระเหย
๕) แกส ทม่ี คี วามรอน

ข) ในการตรวจหอ งกั้นนํา้ เชน ถังนํา้ , ถังน้ํามนั , ถังวา ง ( Void ) หอ งทบึ ซ่ึงใชคกู บั ตะเกยี ง
นิรภยั ( Flame Safety Lamp ) และเคร่ืองตรวจแกส ระเบดิ ( Explosimeter )

๑) ออกซิเจนไมเ พยี งพอในการหายใจ
๒) มแี กสพษิ
๓) มีควนั และฝุน
ข. แบบตาง ๆ ของ O.B.A. ๖ แบบ
๑. แบบ A.
ก) เปน แบบแรกสุด มีถุงพกั อากาศแยกเปน ๒ สวน ขวาและซาย
ข) เลิกใชเพราะมขี อเสยี หลายอยา ง
๒. แบบ A - 1
ก) ลกั ษณะรปู รา งคลา ยแบบ A แตมถี งุ พกั อากาศเปน ถงุ เดียว
ข) ดัดแปลงใหด ขี ึน้ จากแบบ A
๓. แบบ A - 2
ก) ดัดแปลงใหด ีข้ึนจากแบบ A - 1
ข) สามารถถอดเปล่ยี นกระปอ งยาเคมี ( Canister ) ไดในหอ งทม่ี อี ากาศเปน พิษ
๔. แบบ A - 3
ก) เปนแบบลา สุดที่กําลงั ใชอยู ดัดแปลงใหด ีข้นึ จากแบบ A - 2
ข) ตัดระบบการถอดเปล่ยี นกระปองยาาเคมใี นหองที่มอี ากาศเปน พษิ ออก
ค) ลกั ษณะรปู รางคลายแบบ A - 1 แตกตา งกันที่

- ๑๓๓ -
๑) เพม่ิ สว นประกอบในถงุ พักอากาศเพอ่ื ระบายอากาสทกี่ รองบริสุทธิแ์ ลว ใหเ ย็นขึน้ กวา
แบบ A - 1
๒) แยกทอ หายใจเขาหางจากโครงประกอบสว นกลาง ( Central Casting ) ซ่งึ รอ น
เพือ่ ทาํ ใหอากาศบริสุทธท์ิ ี่กรองแลวไมรอนตามไปดว ย
๓) เปลี่ยนยางรดั หนา กาก เพื่อใหจัดแตง กระชับกับใบหนา ไดรวดเร็วขึ้น
๕. แบบ B
ก) มีใชในเรอื บรรทุกเคร่ืองบิน เพ่ือชว ยการหายใจของพลประจําเรอื ในกรณีฉกุ เฉินไมสามารถ
หยบิ ฉวย แบบ A - 1 ไดท ัน หรือมแี บบ A - 1 ไมเพียงพอ
ข) มนี ํ้าหนกั เบากวา แบบ A - 1
ค) O2 ทีผ่ ลิตใชไดน าน ๑ / ๒ เทา ของแบบ A - 1
ง) สามารถเปลี่ยนกระปองเคมีไดใ นหอ งทีอ่ ากาศเปนพิษ
ค. แบบตา ง ๆ ของ O.B.A. ท่กี ลา วมาแลวมีลักษณะการทํางานในการผลิต O2 และการกรองอากาศ
หายใจออกใหบ รสิ ุทธิเ์ หมอื นกนั
๑. โดยมีสารเคมีเปน ตวั ดดู คารบ อนไดออกไซด และความชืน้ ออกจากอากาศท่ีหายใจออก
๒. ทําปฏิกริ ยิ าเคมีผลติ O2
แตกตา งกันทกี่ ารออกแบบรปู รา ง และวธิ กี ารเปลี่ยนกระปองยาเคมีขณะกําลังใชง านอยเู ทา นน้ั
ก) แบบ A - 2 และ B สามารถเปลีย่ นกระปองยาเคมีในหอ งท่มี อี ากาศเปน พษิ ได

๑) เมื่อถอดกระปอ งยาเคมอี อกแลว อากาศภายนอกเขามาภายในหนากาก O.B.A.
ไมได

๒) จะหายใจเอาอากาศท่เี พง่ิ หายใจออกกลับเขาไปใหม
๓) คารบ อนไดออกไซด ทห่ี ายใจเขา ไปขณะถอดเปลีย่ นกระปองยาเคมีซ่งึ ใชเ วลา
ประมาณ
๑๕ - ๓๐ วินาที ไมเปน อนั ตรายตอ รางกาย
ข) แบบ A , A - 1 , A - 3
๑) เม่ือถอดกระปอ งยาเคมอี อกแลว อากาศภายนอกจะเขาไปภายใน O.B.A. ได
๒) หา มถอดเปลี่ยนกระปองยาเคมใี นหอ งทมี่ อี ากาศเปน พษิ
๓) ตองรีบออกไปถอดเปลีย่ นภายนอกหอ ง หรือในที่ทมี่ ีอากาศบริสทุ ธิ์
ง. สว นตาง ๆ ของ O.B.A. แบบ A , A - 1 , A - 2 , A - 3
๑. หนากาก ( Face Piece )
ก) ทาํ ดวยยางทนความรอ น
ข) มแี วน ตาทําดว ยพลาสตกิ ๒ ขา ง แยกจากกนั
ค) มีกระบอกพูดสําหรับพดู ตดิ ตอ กนั ไดเ มอื่ สวม O.B.A.
ง) ยางรัดศีรษะ ๖ เสน

- ๑๓๔ -

๒. ล้นิ เร่มิ ตน ( Starter Valve )

ก) ใชเ มือ่ ตองการอากาศภายนอกเขา ไปกระตุน กระปอ งยาเคมเี พือ่ เร่ิมทาํ งาน

ข) เม่อื กดลน้ิ อากาศจากภายนอกอาจเขาไปภายใน หรืออากาศจากภายในอาจออกไปสภู ายนอกได

ค) อาจใชเ มอ่ื รสู กึ หายใจไมออก

๓. ล้ินสําหรบั หายใจ เขา - ออก

๔. ทอสาํ หรับหายใจ เขา - ออก

๕. โครงประกอบสวนกลาง ( Central Casting )

ก) เปน สว นยึดทแ่ี ข็งแรงทสี่ ดุ

ข) จบั สว นกลางนีเ้ สมอเมือ่ นาํ O.B.A. เคล่อื นที่

๖. นาฬกิ า

ก) ต้ังเวลาไดถ งึ ๖๐ นาที แตค วรตงั้ ไวท ี่ ๓๐ นาที

ข) ตองตั้งเวลาใหมากวา ๑๐ นาทขี น้ึ ไปเพ่อื ใหลานมคี วามตงึ พอทจี่ ะสั่งกร่ิงสัญญาณได

ค) กริ่งสัญญาณเตือนใหทราบถงึ เวลาท่ีตัง้

๗. ชองใสก ระปองยาเคมี ( Canister Guard )

๘. เตือนหยดุ กระปอ งยาเคมี ( Canister Stop )

ก) เพื่อใหก ระปอ งยาเคมหี ยดุ อยใู นตําแหนงพรอ มใชงาน

ข) กดใหห ลบตวั และดนั กระปอ งยาเคมีเขา ท่ี เมอื่ ถงึ เวลาใชงาน

๙. เหล็กรองรบั กนกระปอ งยาเคมแี ละเกลียวกวดกระปอ งยาเคมเี ขาท่ี ( Ball and

Handwheel )

๑๐. มถี งุ พกั อากาศ

ก) เปนทเี่ กบ็ อากาศทีก่ รองบรสิ ทุ ธิ์ สาํ รองไวเพื่อใชห ายใจ

ข) เปน ท่ที ี่ทาํ ใหอ ากาศเยน็ ลงโดยอากาศจะแผรงั สีความรอนออก

ค) มที อทางภายใน สรางขนึ้ เพอ่ื กันถงุ พกั อากาศแฟบตวั

๑๑. สายรัดไหล

ก) มหี วงรปู ตัว D ตดิ อยขู า งหลงั ใชประกอบกับสายชวยชีวิต ขนาด ๓/๑๖ นวิ้ ยาว ๒๐ ฟุต

๑) เชอื กชวยชวี ิตหามใชเ มอื่ มีผใู ช O.B.A. ตัง้ แต ๒ คนขนึ้ ไป

๒) สัญญาณที่ใชส าํ หรบั เชอื กชว ยชวี ติ ใชไ ดท้ังผูใช O.B.A. ไปยงั ผูชวยเหลอื ภายนอก

และจากผชู ว ยเหลือภายนอกไปยังผูใช

สัญญาณ ดงึ ความหมาย

O ๑ ครัง้ ไมม อี ะไรผดิ ปกติ

A ๒ ครั้ง เดนิ หนา

T ๓ ครัง้ ถอยหลัง

H ๔ ครง้ั รบี ออกโดยเรว็ หรอื ขอความชวยเหลือ

- ๑๓๕ -
๑๒. สายรัดเอว
๑๓. กระปองยาเคมี มี ๒ ชนดิ คือ

ก) ชนิดมาตรฐาน ( Standard Canister )
๑) กระปอ งสีเทา เริม่ ทํางานโดยการกระตนุ อากาศหายใจ เขา - ออก หลาย ๆ คร้ัง
๒) ใชไ ดก ับ O.B.A. ทกุ แบบ นอกจากแบบ B

ข) ชนิดให O2 เรว็ ( Quick Starting Canister )
๑) กระปอ งสีเขยี วมี Chlorate Candle ๒ แหง ท่ีกน กระปอ ง
ก) เปนตวั จุดเพื่อผลติ O2 เริ่มแรก โดยการดงึ สายตอ สลกั ออก
ข) ให O2 ประมาณ ๑๐ ลติ ร
ค) ใชไ ดก บั O.B.A. ทกุ แบบ นอกจากแบบ ๓

ค) อากาศทเ่ี กดิ ขน้ึ เมือ่ O2 จวนจะหมด
๑) รสู กึ หายใจออกอดึ อดั
ก) อาจเปน เพราะ O2 จวนจะหมด หรือ
ข) ถุงพักอากาศมีอากาศมากเกนิ ไป
๑) กดลน้ิ เร่ิมตนแลวปลอยอากาศจากถงุ พักอากาศออก แลว หายใจใหมถายังอึดอัดอีก

แสดงวา O2 จวนจะหมดแลว
๒) มีไอน้ําจบั อยทู ่ีกระบอกตาพลาสติก เม่ือหายใจเขา

จ. การใช O.B.A.
๑) สวม O.B.A.
ก) กอนสวมใหคลายสายรดั หนา กากออกจนหา งจากปลายสายประมาณ ๓ นิ้ว
ข) สายรดั ไหลข างหนึ่งคลอ งเขากบั หวงรปู ตัว D โดยโครงประกอบสว นกลางดา นบนบรเิ วณ

หนา ออก เมือ่ คลอ งแลว จะเปนหวงสอดแขน
ค) มือหน่ึงจบั ที่โครงประกอบสวนกลาง ปลายใหห นา กากหอ ยอยู อกี มือหนง่ึ สอดเขา กบั หว ง

รดั ไหลท ีท่ าํ ขนึ้ ตอนแรกกบั ยกสายรดั ไหลค ลอ งคอ
ง) เปลี่ยนมอื มาจับโครงประกอบสวนกลางแทนมือทจ่ี บั อยู แลวคลอ งปลายสายรดั ไหลท เ่ี หลอื

เขา กบั หว งรูปตัว D อีกขางหนงึ่
จ) แตงสายรดั ไหลใ หก ระชบั เขาท่ีแนใจวา เมื่อสวมหนา กากแลว เวลาหนา หรือเงยหนา จะไม

ไปกระทบกบั นาฬิกา หรอื บรเิ วณล้ินหายใจเขา - ออก
ฉ) คลอ งสายรดั เองเขา กบั หว งและแตงใหก ระชบั
ช) ใสกระปอ งยาเคมี โดยคร้งั แรกเปด ฝาครอบกระปองยาเคมเี สียกอ น
๑) เมอ่ื เปด ฝาครอบแลว จะเหลอื แตแ ผน ตะก่ัวบาง ๆ เทา นัน้
๒) ตองแนใ จวา ไมมีแผน เหลก็ หรอื แผนกระดาษอน่ื ปด อยูอกี ชนั้ หน่ึง

- ๑๓๖ -
๓) ถาเปน Quick Starting Canister ใหเปดฝาครอบ
Chlorate Candle ใตก ระปอ งตวั ใด

ตวั หน่งึ ออก
๔) โยกเหลก็ กรองรบั กนกระปองยาเคมีขึ้น เพื่อเปด ชอ งทางใสก ระปองเคมโี ดยคลาย

เกลยี วออกใหสดุ
๕) ใสก ระปอ งยาเคมีเขาชอ ง โดยเอาดา นคอกระปอ งเขา ใสตามความโคงพอดขี องชอง
๖) โยกเหลก็ รองรับกน กระปองลงเขา ที่ แลว กวดเกลียวจนกระทั่งกระปองยาเคมีชนปมุ

หยดุ กระปอ ง
๗) ขณะน้ี O.B.A. อยใู นตาํ แหนง พรอมใชง าน

- ๑๓๗ -

ภาพของสว นประกอบตา งๆของกระปอ งผลิตออกซเิ จน
(Canister)

ซ) สวมหนากาก
๑) ขยายสายรัดออกกอน
๒) สอดใหคางเขา
๓) แตงสายรัดศรี ษะใหก ระชบั
ก) แตงจากสายรดั ลางไปหายสายรัดบน

๒. ทดลองร่ัว
ก) บีบทอหายใจเขา - ออก เขาดวย

- ๑๓๘ -
ข) หายใจเขา ลกึ ๆ
ค) ถาหนา กากอดั แนน ไมรว่ั - หนากากยางจะบมุ ตามขณะหายใจเขา
๓. กระตุนกระปอ งยาเคมี
ก) กระปอ งยาเคมชี นิดมาตรฐาน

๑) รวบทอหายใจเขา - ออก เขา ดว ยกนั ดว ยมอื หนง่ึ
๒) อกี มอื หนงึ่ กดลนิ้ เรมิ่ ตน แลวหายใจเขา
๓) ปลอยมือทรี่ วบทอหายใจเขา - ออก ปลอยล้ินเรมิ่ ตน พรอ มกบั หายใจออก
๔) ทาํ อยา งน้ีมอี กี จนกวา ถงุ พักอากาศจะพอเต็ม ( ประมาณ ๓ - ๔ คร้ัง )
๕) กดลน้ิ เรม่ิ ตน กดถงุ พกั อากาศ ปลอยใหอ ากาศออก
๖) แลวเรมิ่ ตน ทําต้งั แต ๑ - ๕ ใหม จนกระทง่ั กระปอ งยาเคมีเรม่ิ รอ น
๗) ถา อุณหภมู ิของอากาสตาํ่ กวา ๕๐ องศาฟาเรนไฮต อาจจะตอ งหายใจเขา - ออก หลาย
ครงั้ มาก กวาธรรมดา
ข) Quick Starting Canister
๑) ดงึ สายตอสลกั Chlorate Candle ออกในทางตรงใหหลุด
๒) ในระยะเร่ิมแรกอาจจะมีควันทไ่ี มมอี นั ตราย เนื่องจากปฏกิ ริ ิยาเคมี
๓) อาจจะตอ งถา ย O2 ออกทางลน้ิ เร่ิมตน บา งถา มี O2 ในถงุ พกั อากาศมากเกนิ ไปจนรสู กึ
อดึ อัด ระหวา งที่ Chlorate Candle กําลงั เผาไหมป ระมาณ ๒ - ๔ นาที
๔) ถา อุณหภมู ิของอากาสตํา่ กวา ๔๐ องศาฟาเรนไฮต Chlorate Candle ตัวแรกไม
ทาํ งานใหใ ช Chlorate Candle ทเ่ี หลอื อกี ตวั หนึ่ง
๔. ตงั้ นาฬกิ า
ก. ระยะเวลาการใชง านของกระปอ งยาเคมี ขึน้ อยูกับงานที่ทาํ
๑) ปกติตงั้ ไว ๓๐ นาที สําหรบั งานหนกั
๒) ๔๕ นาที สําหรับงานเบา
๓) ถา ไมแ นใจวา จะใชสาํ หรบั งานหนกั หรอื งานเบา ใหต ้งั ๓๐ นาทไี วกอ นเพือ่ ความ
ปลอดภัย
๔) ถา ครง้ั แรกตั้งไว ๓๐ นาที เม่อื กรงิ่ สญั ญาณดังขนึ้ แลว ยงั ไมมีอาการบง บอกวา O2 จะ
หมด

ก) หายใจอดึ อัด
ข) มีไอนํา้ จบทก่ี ระบอกตาพลาสตกิ ใหต ัง้ ตอ ไปอกี ๑๕ นาทไี ด
ข. เม่อื กร่งิ สัญญาณดังแลว และแนใจวา O2 จะหมด
๑) ใหรีบออกไปเปลย่ี นกระปอ งยาเคมใี หมภ ายนอกหอ งสําหรบั O.B.A. แบบ A , A -
1,A-3
๒) เปลยี่ นกระปองยาเคมีใหมในหอ งน้นั ได สาํ หรับ O.B.A. แบบ A - 2 และ B

- ๑๓๙ -

ภาพแสดงเสนทางการไหลเวยี นของอากาศในเครอ่ื งชวยหายใจ
O.B.A

๕. การเปลยี่ นกระปองยาเคมี
ก) หาบริเวณที่แหง และสะอาดปราศจากนํ้า และน้ํามนั
ข) ยนื ถางขา
ค) กมตัวไปขา งหนา
ง) คลายเกลียวออก โยกเหลก็ รองรบั กนกระปอ งขน้ึ
๑) เขยาใหก ระปอ งตกลงพนื้
จ) ควรสวมถุงมือสําหรับจบั กระปองยาเคมีเพือ่ ไมใ หต กลงพนื้ ถา พ้ืนมีนา้ํ มันหรือนํ้าปนนา้ํ มัน

๖. ขอควรระวงั

- ๑๔๐ -
ก) อยาใหน า้ํ เขา ไปในกระปอ งยาเคมี ซงึ่ ยังไมไ ดใ ชจะทําใหเ กิดปฏกิ ริ ิยายาผลิต O2 อยางรนุ แรง
ข) อยา โยนท้งิ กระปองยาเคมีท่ใี ชไ ปบา งแลวลงในน้าํ ใตท องเรือ หรอื ท่ีอื่นทม่ี ีนาํ้ มนั หรอื น้าํ ปน
นํ้ามันอยู เพราะอาจทําใหระเบดิ ได

๑) O2 ผสมกบั นา้ํ มันจะเกดิ การระเบิด
ค) สารเคมีในกระปองยาเคมเี ปนอันตรายตอผิวหนัง
๗. การทง้ิ กระปอ งยาเคมีทใ่ี ชแ ลว
ก) ในทาเรือ

๑) เจาะรูท่กี น กระปอง ๓ - ๔ รู
๒) แชในภาชนะที่ใสด ว ยนาํ้ จดื หรือ น้ําทะเลที่ไมมคี ราบนํ้ามนั
๓) ท้งิ ไว ๒๔ ชัว่ โมง
ข) ในทะเล
๑) เจาะรูทก่ี น กระปอง ๓ - ๔ รู
๒) โยนท้งิ ทา ยเรอื สดุ ซง่ึ ผิวหนาน้ํา ไมม คี ราบนํ้ามัน

เคร่ืองชว ยหายใจ O.B.A. แบบ A - 4
เครือ่ งชวยหายใจ เปนอปุ กรณท ม่ี ีไวใ ชในเรือในเมอ่ื เกดิ เหตุฉุกเฉินซ่ึงจะสามารถปอ งกนั กับบุคคลใน

เม่อื สถานทเ่ี กดิ เหตุไมมีออกซิเจนเพยี งพอตอ การหายใจ อีกท้งั ตองมีการฝกใหส ามารถในงานไดอ ยา ง
ชํานาญ กอ นท่ีจะเกดิ เหตกุ ารณจ ริง ตลอดจนการบาํ รงุ รักษาก็ตอ งกระทําเพอ่ื ใหเครอื่ งชวยหายใจสามารถใช
งานไดต ลอดเวลา

รายละเอยี ดของเครอ่ื งชว ยหายใจ O.B.A แบบA- 4
๑. สวนหนากาก

ประกอบดว ยเลนสเพยี งชิ้นเดียว และสว นที่สัมผสั กับใบหนาจะมียางเพ่ือผนกึ ไมใหอ อกซเิ จนใน
หนากากร่วั ออกมาได สายรดั ศรี ษะมี ๕ เสน กระบอกพูดมแี ผน ไดอะแฟรม สามารถพดู ตดิ ตอ กนั ได

๒. ทออากาศหายใจ
ทอ อากาศหายใจมี ๒ ทอ ขนาดตางกนั ความยาวของทอ จะเพยี งพอทจ่ี ะใหศ ีรษะเคลอ่ื นไหวได

สะดวก ทป่ี ลายทอ ดา นชดิ กบั ถุงพักอากาศเปน ชนิดตอเรว็ ทขี่ อตอ สนี ํ้าเงนิ ทอ หายใจเขาสดี ําทอ หายใจออก
๓. ทออากาศ ทีต่ อระหวา งถงุ พักอากาศ ๒ ถุง เปนทอ อลมู ิเนยี มและเปน สว นท่ีแขง็ แรง
๔. สายรดั ลาํ ตวั เปน สายรดั ชนดิ ปรับแตง เรว็ และมหี ว งรูปตัว “D” ติดอยเู พื่อตอ กับลวดชวยชวี ิต
๕. ถุงพักอากาศหายใจ เปนถงุ ท่เี ก็บออกซเิ จนซึง่ เกิดจากการผลติ ของกระปองน้าํ ยาเคมี ถุงพกั

อากาศน้จี ะทําหนาท่ีคลา ย ๆ กบั ปอด และถงุ นี้จะเปน สวนที่ทําใหอากาศเยน็ ดว ย กอ นที่จะหายใจเขารางกาย
ท่ีถุงพกั อากาศจะมลี ้ินผอนกาํ ลังดนั เพื่อดงึ แผนยางดา นหนา จะปลอ ยอากาศทเี่ กินออกทิง้

นอกจากน้ี ยงั มชี ุดสวนกลาง ซ่ึงจะทาํ ใหอ อกซิเจนจากกระปอ งน้าํ ยาเคมเี ขา สูถงุ พกั อากาศ และ
สวนทเี่ จาะกระปองนํ้ายาเคมีกม็ ีซีลยางเพอ่ื ปอ งกนั อากาศรว่ั และปองกันน้าํ เขา กระปอ งน้ํายาเคมี

๖. แผน รองรบั เปน สวนตดิ กับหนา อกของผสู วม

- ๑๔๑ -
๗. สายรดั เอว เปน สวนท่ที ําให O.B.A. ตดิ กับลําตวั เมอ่ื ผสู วมกมลงทํางานและไมแ กวง

ภาพแสดงเสน ทางการไหลเวยี นของอากาศภายในเครือ่ งชว ยในการหายใจ O.B.A แบบ A-
4

๘. ชองใสกระปองน้าํ ยาเคมี
ประกอบดว ยชองเปน รูปโคง เขา หาตัว และยังมีคันยกสาํ หรบั ใหก ระปอ งนํา้ ยาเคมเี ขา ท่ี จะมี

๒ ตําแหนง เมื่อคนั ยกอยลู างจะเปนตาํ แหนง “STANDBY” หลังจากใสกระปองนํ้ายาเคมี และที่
คันยกกระปอ งนํ้ายาเคมนี ม้ี แี ผนโลหะสําหรับปลดเหลก็ ยึดทงั้ ตาํ แหนง บนและลา ง

๙. นาฬกิ า
อยูในตาํ แหนง ท่ีสามารถมองเห็นไดตลอดเวลา เม่อื หมดเวลาทตี่ ัง้ ไวจ ะมีสญั ญาณดังติดตอ กัน

นาน ๑๐ วนิ าที ต้งั ไดสูงสุด ๖๐ นาที ปกตจิ ะตัง้ ไวท ี่ ๓๐ นาที ( การตงั้ เวลา หมนุ ไปท่ี ๖๐ นาที กอ นแลว
หมนุ กลับมาท่ี ๓๐ นาที )

๑๐.กระปอ งน้าํ ยาเคมี
เปนชนดิ เร่ิมตน เร็ว ( กระปอ งสีเขยี ว ) มี Candle อันเดยี วภายในกระปอ งบรรจดุ วย

Potassium Superoxide และมี Candle สําหรับผลิตออกซิเจน ( Chlorate ) ในเวลา ๑
นาที ถงึ ๔ นาที จะผลิต O2 ได ประมาณ ๑๐ ลติ ร และจะผลติ O2 จนกวา กระปอ งนา้ํ ยาเคมจี ะทาํ งาน
กระปองนํ้ายาเคมจี ะผลิตออกซิเจนเมอ่ื ความชนื้ และคารบ อนไดออกไซดจากลมหายใจออกทาํ ปฏกิ ิรยิ ากบั
Potassium Superoxide

- ๑๔๒ -
๑๑.เชอื กชวยชวี ิต

มีความยาว ๕๐ ฟตุ ขนาด ๓ / ๑๖ นว้ิ เปนโลหะหุมดว ย Nylon มีขอเกย่ี วทง้ั ๒ ดาน
เมื่อเกี่ยวกบั
D - RING และมีสัญญาณดงั น.ี้ -

(๑) O - กระตกุ หนง่ึ ครงั้ หมายถึง “ปกต”ิ
(๒) A - กระตกุ สองครงั้ หมายถึง “เคลื่อนทไี่ ปขางหนา”
(๓) T - กระตกุ สามครงั้ หมายถงึ “ถอยหลงั กลับ”
(๔) H - กระตกุ ส่ีครั้งหรอื มากกวา หมายถงึ “ขอความชว ยเหลอื ”
ปลายลวดชวยชีวติ ทเ่ี หลอื อีกดานหนึง่ ใหต อ GROUNDS เพอื่ ปอ งกนั SHOCK
การใช O.B.A. แบบ A - 4
๑. ตรวจคันยกกระปอ งนา้ํ ยาเคมีใหอยตู ําแหนง Standby ( ลาง )
๒. คลายสายรดั ทุกเสนใหส ดุ

สายรดั ศีรษะคลายออกใหส ดุ แลว พลกิ กลับมาไวด านหนา กาก
๓. วิธสี วม

๓.๑ มอื หนง่ึ จบั ทส่ี ายรดั ศรี ษะ และทอ ตอเชอื่ มถงุ พักอากาศสวนอีกมอื หนึง่ จับทสี่ ายรัด
ไหล

๓.๒ ยกสายรัดไหล สวมหวั และให O.B.A. อยูบรเิ วณหนา อก
๔. พยายามใหสายรัดไหลห อยอยดู า นหลัง และเกยี่ วขอเกีย่ วกับหวงท่ีตัว O.B.A.
๕. ตาํ แหนงของแผน รองรับตอ องอยทู ห่ี นา อก

๕.๑ ขอ ตอทอ อากาศหายใจ ตอ งอยูใตหวั ไหลเล็กนอยและเม่ือตอ ทอแลว จะตอ งไมตดิ ขดั
เมอื่ สวมหนา กาก

๖. เม่ือ O.B.A. อยใู นตําแหนงท่ถี กู ตอ งใหป รับสายรดั ใตไ หลกอนเสรจ็ แลว ปรับดานบน
จนกระท่ังมีความสะดวกพอ
หมายเหตุ

จดุ รวมของสายรดั จะตอ งอยตู รงกลางดานหลงั ต่าํ กวา คอเลก็ นอ ย
๗. เอาหนา กากไวด านหลงั โดยใหท ออากาศครอ มศีรษะ
๘. ใสสายรัดเอว และปรบั แตงใหพ อดี
๙. นํากระปอ งนํา้ ยาเคมสี เี ขียวเพือ่ เตรยี มใช
๑๐. เปด ฝากระปองนํา้ ยาเคมี ใหเหลือแตแ ผนทองแดง
๑๑. เปด ฝาครอบ Candle ออก ปลอยฝาครอบหอยลง
๑๒. การใสกระปอ งน้ํายาเคมี ( Canister )

(ก) หนั ดานคอกระปองข้นึ หันดานเวน เขา หาลําตวั
(ข) ใสกระปองเขา ในชอง และจะถกู ยดึ โดยคันยก

- ๑๔๓ -

ภาพแสดงเมื่อสวมใสเครื่องชวยหายใจเรยี บรอยแลว พรอมสวนประกอบตางๆของเครอ่ื งชว ยหายใจ
๑๓. ใสหนากาก
(ก) สวมหนา กากโดยเอาคางเขากอ น
(ข) ดึงสายรัดศีรษะกลบั มาไวด านหลัง เสรจ็ แลว ดงึ สายรัดดานลา งกอ น ตอไปดึงดา นขา ง

เสร็จแลว ดึงสายบนศีรษะทเี่ หลอื
(ค) ทดลองร่ัวหนากาก โดยบบี ทออากาศหายใจใหแนน แลวหายใจเขาเบา ๆ แลวกล้ัน

หายใจ ถา หนา กากแนน แผน หนา จะยบุ เขา ตดิ กับใบหนา ถาร่ัวใหป รบั แตง ใหมจ นไมรัว่
๑๔. ปลดคันยกโดยใชม อื ทงั้ กดแผน ปลดลอ ก แลว ดงึ คันยกขึ้นจนถงึ ตวั ลอ กดา นบนสดุ ตรวจ

ใหแนใจวา คนั ยกถกู ลอกดานบนแนนแลว แลวดงึ ฝาครอบซึง่ มีสายตดิ อยดู านลาง การดึงใหด ึงออกนอก
ลําตัว และตอ งแนใจวา สลกั บนหลุดติดตามเชือกออกมาหลังจากถงุ พกั อากาศพองแลว แสดงวามี ออกซเิ จน
อยูในถงุ กส็ ามารถเร่ิมตง้ั เวลาได โดยหมนุ ไปทีต่ ําแหนง ๖๐ นาที กอ นแลวหมนุ กลับมาไวท ี่ ๓๐ นาที

๑๕. การถอดกระปอ งนํ้ายาเคมี
ก. ยืนกางขา และกม ตวั ไปขางหนาเลก็ นอ ย
ข. ปลดลอกคันยกโดยกดที่แผนปลดลอก
ค. กดคันยกลงมาตําแหนง ต่าํ สุด ( Standby )

- ๑๔๔ -

ง. ดงึ แถบผา เพ่อื ปลดกระปอ งนํา้ ยาเคมี

จ. กระปองนา้ํ ยาเคมจี ะหลดุ ออกมาจาก O.B.A.

( อนั ตรายจากกระปองนาํ้ ยาเคมีเหมือนกบั แบบ A- 3 )

๓. เครื่องชวยการหายใจแบบอากาศอัด ( SELF CONTAIN BREATHING

APPARATUS = SCBA )

วัตถปุ ระสงคใ นการใชง าน

๑. ใชใ นงานดับเพลิง และกูภ ยั

๒. ใชใ นสถานทอ่ี ับอากาศ มีควนั ในบรเิ วณอากาศท่ีเปน พษิ ตอ การหายใจ

คุณลกั ษณะทว่ั ไป และคุณลกั ษณะของการทาํ งาน

๑. เปน ชนิดสะพายหลัง ระยะเวลาในการใชงานตัง้ แต ๐ - ๓๐ นาที

๒. มีสัญญาณเตอื นเม่ือมอี ากาศเหลือประมาณ ๒๐ - ๒๕ %

๓. ใชในอณุ หภูมทิ ่ีไมต าํ่ กวา – ๒๕ ฟ. ( - ๓๑ ซ. )

๔. สะดวกในการใชและซอ มบํารุง

๕. ปลอดภยั ตอ การหายใจและการใชงาน

สว นประกอบ

๑. ทอบรรจอุ ากาศ ( CYLINDER ) เปนแบบชนดิ ทอเด่ียว ทําดว ยอะลมู ินม่ั ทน

กาํ ลงั ดนั นา้ํ

( HYDROSTATIC TEST ) ไดไ มต าํ่ กวา ๑ ๒/๓ เทา ของกาํ ลังดันใชก ารสงู สดุ ตามท่ี

บริษัทผูผลิตกาํ หนด

๒. สว นประกอบของทอบรรจอุ ากาศมลี ิ้นเปด – ปด แผน รองหลังและสายรัดตวั

๓. ปริมาตรอากาศใชงานไมนอ ยกวา ๔๒ ลกู บาศกฟตุ

๔. สายยางสง อากาศครบวงจร

๕. ลิน้ บังคบั อากาศ ( REGULATOR )

๖. มีมาตรวัดกําลงั ดัน

๗. อากาศสํารองไมน อยกวา ๑๐ % และมีสญั ญาณเตอื น

๘. หนา กากเปนแบบชนดิ ชอ งกระจกกวา ง

๙. นาํ้ หนกั ทงั้ ชดุ เมือ่ บรรจอุ ากาศเต็มที่ไมเ กนิ ๓๕ ปอนด ( ไมร วมหบี )

๑๐. มหี ีบหรือกระเปา บรรจุเรียบรอ ย

- ๑๔๕ -

ระยะเวลาการใชอากาศภายในขวด ( SERVICE LIFE )
เคร่ืองชวยการหายใจแบบน้ีใชก ับงานขนาดปานกลางถงึ งานขนาดหนกั ๆ ได ผทู ่ใี ชไมควรคิดวา

จะตอ งหมดพอดี ๓๐ นาทีเสมอไป อาจจะมากหรือนอยกวาเวลาทกี่ ําหนดได ขึ้นอยกู ับองคป ระกอบ
ตอ ไปน้ี

๑. ชนดิ ของงานทจ่ี ะตองกระทาํ
๒. สภาพทางรา งกายของผใู ช เชน รา งกายเหนอ่ื ยออน , ปอดใหญ ฯลฯ จะใชอากาศมากกวา
ปกติ
๓. ความชํานาญในการฝก และความคุนเคย ความตื่นเตน ความกลวั ฯลฯ
๔. อากาศอดั เตม็ ขวดหรือไม
๕. เปนไปไดใ นการอดั อากาศเขาขวดอาจจะมีคารบ อนไดออกไซด ( CARBON –
DIOXIDE )
มากกวา ๐.๐๔% จากอากาศธรรมดา เชนเคร่อื งอัดอากาศอัดเอาแกส เสยี ผสมเขา ไปหรอื สภาพอากาศในท่ี
นัน้ ๆ
๖. สภาพของเครื่องชว ยการหายใจอาจจะร่วั ตามสาย หรอื ตามรอยตอ ตาง ๆ
๗. กําลังดนั ของบรรยากาศ ณ ทน่ี นั่ เชน ในอโุ มงหรอื บอลกึ ๆ
สมมุตวิ า สภาพแวดลอ มมีกําลังดนั เทา กบั ๑ กําลงั ดันบรรยากาศขวดอากาศมกี าํ ลังดนั ขนาด ๑๕
ปอนด / ตารางนวิ้ ( PSI ) จะใชใ น ๓๐ นาที ถา สภาพแวดลอ มมกี าํ ลงั ดนั เทา กบั ๒ กาํ ลังดันบรรยากาศ
ขวดอากาศมกี าํ ลงั อดั ขนาด ๑๕ ปอนด / ตารางนวิ้ ( PSI ) จะใชใ น ๑๕ นาที และถา สภาพแวดลอมมี
กําลังดนั เทากบั ๓ กาํ ลังดันบรรยากาศขวดอากาศมีกําลงั อดั ขนาด ๑๕ ปอนด / ตารางน้วิ ( PSI ) จะใช
ใน ๑๐ นาที
การตรวจสภาพการทาํ งานโดยทัว่ ไป ( REGULAR OPARATIONAL
INSPECTION)
โดยปกตแิ ลวจะตอ งตรวจทกุ วัน แตเน่ืองจากเราไมไ ดใ ชเ ปนประจาํ วนั อยา งนอยจะตอ งตรวจเดือน
ละคร้งั และ หลังจากการใชใ นแตละคร้ัง

- ๑๔๖ -
วธิ ีตรวจสอบ

๑. ทาํ การตรวจสอบสวนประกอบตา ง ๆ ใหพรอ มใชอ ยเู สมอไมใ หเกดิ การชาํ รดุ
๒. ตรวจสอบขวดอากาศดว ยกําลงั ดัน ( HYDROSTATIC TEST ) ตามกําหนดเวลา
คือ

๒.๑ ขวดอากาศทเ่ี ปน เหล็ก อลูมเิ นยี มภายใน ๕ ป
๒.๒ ขวดอากาศทเี่ ปนโลหะผสมภายใน ๓ ป
๓. ตรวจขวดอากาศวา มรี อบบบุ ขนาดใหญ ๆ หรือยนเปน รองหรือไม อาจเกิดการระเบิดข้ึน ได
เมือ่ ไดรบั ความรอนสงู ๆ หรือเปลวไฟ และอีกประการหน่งึ ถาขวดอากาศไดรับความรอนสูง ๆ หรือเปลว
ไฟจนสขี วดอากาศไหมเ กรียมเปน สีนํา้ ตาลหรือดาํ ควรตรวจอุปกรณวดั กําลังดันของอากาศภายในดว ย เชน
สว นท่ีเปนยางและเปนพลาสติกอาจจะชาํ รดุ ได
๔. ตรวจเข็มวดั กําลงั ดันทีข่ วดอากาศใหอ ยูใ นตาํ แหนง FULL ถานอ ยกวา ตองบรรจุใหม
๕. ตรวจใหแ นใจวาเกลยี วตอ ทอ่ี ากาศ ( REGULARTOR HOSE COUPLING
) ตอ กบั ขวดอากาศแนน หรอื ไม

ขอควรจาํ ใหใ ชมือกวด หา มใชป ระแจกวด เพราะจะทาํ ใหเปก ก้ิงชาํ รุด
๖. ปดลิ้นสง ผาน ( BY- PASS VALVE ) ปมุ สีแดงท่ีตวั ควบคุมอากาศโดยหมนุ ตามเขม็

นาฬกิ า
๗. ปดล้นิ ปด- เปดอากาศ ( MAINLINE VALVE ) ปุม สีเหลอื งทต่ี ัวควบคุมอากาศ

( REGULATOR ) โดยกดแผน ลอ ก ( LOCK TAB ) แลว หมนุ ตามเข็มนาฬกิ า
๘. ตรวจความเรยี บรอยทั่ว ๆ ไปของตวั ควบคมุ อากาศ ( REGULATOR ) ถามสี วนใด

ชํารุดใหจ ดั การแกไขหรือสง ซอ ม
๙. ตรวจเกลยี วตอ ทอหายใจวาชํารดุ หรอื ไม
๑๐. ตรวจการทาํ งานของไดอะแฟรม ( DIAPHRAGM ) ตอไปนี้
๑๐.๑ ใชปากเปาทีท่ างออกของตวั ควบคมุ อากาศ ( REGULATOR OUTLET )

อากาศจะไมรั่วออกหรือไหลผา นตัวควบคมุ อากาศ ( REGULARTOR )
๑๐.๒ ใชปากดดู ที่ทางออกของตวั ควบคมุ อากาศ ( REGULATOR OUTLET )

อากาศจะไมร่ัวเขา หรอื ไหลผานตวั ควบคมุ อากาศ ( REGULATOR )
คําเตือน ถาเกิดการรั่วไหลตรวจล้นิ สง ผาน ( BY – PALL VAVLE ) และลิน้ ปด – เปดอากาศ
( MAINLINE VALVE ) วาปด สนิทหรอื ไม เสร็จแลว ตรวจขอ ๑๐.๑ และ ๑๐.๒ ซาํ้ อีกครัง้
และถา ยงั รว่ั อกี ใหก วดตวั ควบคมุ อากาศ ( REGULATOR ) สงซอ ม

๑๑. เปด ลิ้นปด – เปด อากาศ ( MAINLINE ) ปุมสเี หลือง โดยหมนุ ทวนเข็มนาฬกิ าจนได
ยินเสียงดงั “กริ๊ก” แสดงวาแผนยึด ( LOCK TAB ) ทาํ งาน ( ปองกัน MAINLINE
KNOB เคล่ือนตวั )

- ๑๔๗ -
๑๒. เปด ลนิ้ ขวดอากาศโดยหมนุ ทวนเข็มนาฬิกาประมาณ ๑/๒ - ๑ รอบ ( ๒ - ๓ กริก๊ ) จะได
ยินสัญญาณดังชว่ั ครู ตรวจเข็มช้ีวัดกําลังดนั ท่ี REGULATOR GAUGE ใหอยใู นตําแหนง
FULL และตรวจการรั่วตามจุดตา ง ๆ
๑๓. สวมหนา กาก ( FACE PIECE ) เขากับใบหนา ใหเรยี บรอย เอาฝามือปด ปลายทอ
หายใจแลว หายใจเขาทงิ้ ไว ๕ - ๑๐ วินาที ทดลองขยบั หนากากดวู ามแี รงดูดกับใบหนาหรือไม ถาหากไมม ี
แรงดูดแสดงวา หนากากอาจรัว่ ตามรอยตอ หรือสวมไมแนน
๑๔. เอาฝามอื ปด ปลายทอ หายใจแลวหายใจออกอากาศจะตองไมออกทางทอ นี้
๑๕. ตอ ทอ หายใจเขา กบั ทางออกของตัวควบคมุ อากาศ ( REGULATOR OUTLET )
และหายใจเขาอากาศจากขวดจะไหลผา นตวั ควบคมุ อากาศ ( REGULATOR ) เขา มาอยางเบา ๆ
๑๖.ตั้ง SELECTOR LEVER ตาํ แหนง ON จะมีอากาศไหลเขา มาในหนากากเลก็ นอย
หายใจเขาหลายๆ ครั้ง ต้ัง SELECTOR LEVER ตาํ แหนง OFF ถอดทอ หายใจออกทางอากาศ
ออก ( REGULATOR OUTLET ) ถอดหนากากออก
๑๗. ปดล้นิ ขวดอากาศ ( โดยการกดแลว หมนุ ตามเขม็ นาฬกิ า )
๑๘. ระบายกาํ ลงั ดันของทค่ี างอยูโดยคอย ๆ ต้ัง SELECTOR LEVER ไปทต่ี าํ แหนง
ON ( จะไดย นิ เสยี งสญั ญาณชว่ั ครู ) หลงั จากอากาศออกหมดแลวใหตงั้ SELECTOR
LEVER ไวต าํ แหนง OFF
คําเตอื น ถาสญั ญาณไมด งั ใหถ อด REGULATOR สง ซอม

ขอ ควรระวัง
- ถาพบขอ บกพรอ งจะตองตรวจแลวสงไปซอ ม
- ในกรณีที่ให REGULATOR ทาํ งานตองแนใ จวาลนิ้ BY – PASS ปด สนิทและลิ้น

MAINLINE เปดหมด

การสวมและการใชง าน ( DONNING AND NORMAL OPERATE )
ผใู ชท ุกคนจําเปน ตองผา นการฝกใชม าอยา งดี โดยมขี ัน้ ตอนการปฏบิ ัตดิ งั นี้
๑. ตรวจอากาศภายในขวดอากาศ โดยดูจากเข็มชที้ ่เี กชวดั กําลังดนั ใหอ ยใู นตาํ แหนง FULL
๒. เอาหนากากและทอ หายใจประกอบเขาดว ยกนั นาํ ออกมาวางไวขา งนอกกลองระวงั อยาใหเลนซ

ถลอก ขดู ขีดเปน รอย
๓. ปรับเขม็ ขัดรัดเอวและสายรดั ขางใหย าวสดุ เขม็ ขดั รดั เอวยงั ไมต อ งตอ เขา กบั หวั เขม็ ขดั
๔. สองมือจับแผนรองหลัง ( BACK PLATE ) ใหแ นนยกออกจากกลอง
๕. ยกขวดอากาศต้งั ตรง โดยใหเกชวดั กาํ ลงั ดนั ของขวดอากาศ ( CYLINDER VALVE

PRESSURE GAUGE ) อยูดานบนแลว ยกขามศีรษะใหขอศอกทงั้ สองขางแนบลําตวั กมหลงั
เล็กนอ ยตอหัวเข็มขัดรัดเอวปรบั สายรดั ทางขา งใหพ อดกี บั ลําตัว

๖. ตอ เขม็ ขัดรัดเอวและปรบั แตง
๗. ตัง้ SELECTOR LEVER ไวตาํ แหนง OFF

- ๑๔๘ -
๘. ตรวจล้นิ BY- PASS ( ปุมสีแดง ) ใหปดสนทิ โดยหมนุ ตามเขม็ นาฬกิ า และ ตรวจลน้ิ
MAINLINE ( ปมุ สีเหลือง ) ใหเปด หมด โดยหมุนทวนเขม็ นาฬกิ า

ขั้นที่ ๑ คลายสายรดั ใหห ลวม มอื ท้งั สองสอดจบั กึง่ กลางขวด พรอ มยกขามศรี ษะ เหมอื นสวมเสอ้ื โดยสาย
รัดไหลอ ยใู ตศ อก

ข้ันที่ ๒ ปรับแตง สายรัดไหล โดยมือท้งั สองจับทปี่ ลายสายรัด คอยๆดงึ ลงพรอมกับขยม ตวั เลก็ นอ ย

ขนั้ ท่ี ๓ ปรบั สายรัดเอว โดยเกย่ี วขอเขา กบั หว ง

- ๑๔๙ -

ขน้ั ท่ี ๔ สวมหนา กาก พรอมดงึ สายรดั คลู าง-คกู ลาง-บน ใหก ระชบั

ขัน้ ท่ี ๕ ตรวจสอบรอยรั่วของตวั หนากากในขนั้ สดุ ทา ย(โดยปดทางเขา อากาศ พรอมหายใจเขาแรงๆถา
หนา กากยุบแสดงวาไมมรี อยร่ัว)
คาํ เตอื น ระวังอยาใหทางออกของ REGULATOR อุดตนั โดยล้ิน BY – PASS เปดอาจจะทําให
แผน ไดอะแฟรมชํารดุ เสียหายได

๙. เปด ลนิ้ ขวดอากาศ ๑/๒ - ๑ รอบ สญั ญาณจะดังชว่ั ครตู รวจ REGULATOR
PRESSURE GAUGE ใหเข็มชอี้ ยูในตาํ แหนง FULL และสวมหนา กาก

๙.๑ ปรบั สายรัดศรี ษะทกุ เสนออกสุด
๙.๒ จบั สายรัดดงึ ออก หรือจะดงึ ขึน้ ไวบ นหนา กากก็ได
๙.๓ สวมหนา กากเขากบั ใบหนา โดยใหคางเขา ไปอยใู นตาํ แหนงรองคางทีห่ นา กากกอ น
๙.๔ ดงึ สายรัดศีรษะท้งั สองใหแ นน พอสมควร
๙.๕ สายรัดอนั บนอยาใหแ นน หรอื หลวมเกนิ ไป
๙.๖ ใชฝ า มืออดุ ปลายทอ หายใจแลว หายใจเขา ชา ๆ ถาหากไมร ัว่ จะสงั เกตเหน็ ไดโ ดยหนา กาก
จะยุบลง
๑๐. ตอ ทอหายใจเขา กับทางออกของ REGULATOR ( ตรวจดใู หแ นน )
๑๑. ต้ัง SELECTOR LEVER ในตาํ แหนง ON จะไมไ ดยนิ เสียงไหลของอากาศผา น
REGULATOR หรอื อากาศจะไมไหลผา นเขา หนา กาก ถาหากมกี ารไหลไดบ า งแสดงวาเกดิ การรั่ว
หา มนําไปใช ต้ัง SELECTOR LEVER ในตาํ แหนง OFF จะใชเวลาสวมหรือถอดหนา กาก
เทานนั้

- ๑๕๐ -
๑๒. ตรวจกําลังดนั ของอากาศที่ REGULATOR PRESSURE GAUGE ระหวา ง
การใชว ายงั คงมีเพียงพอทจ่ี ะออกมาหรอื ไม
คําเตือน
- จะตองออกจากพืน้ ทน่ี ัน้ ทนั ทเี ม่ือไดย นิ สัญญาณ เพราะอากาศจะเหลือภายในขวดประมาณ
๒๐– ๒๕ %
- ถาหากในพนื้ ท่ีน้ันมเี สยี งดังมาก ๆ หรอื ใชเครอ่ื งชว ยหายใจมากกวา ๑ เคร่ืองจะตองใชม อื สมั ผัส
REGULATOR ในเม่ือไดยนิ เสียงสญั ญาณดงั
๑๓. หลงั จากออกมายงั ท่ปี ลอดภัยตั้ง SELECTOR LEVER ในตาํ แหนง OFF ถอด
ทอหายใจออกจาก REGULATOR แลว ถอดหนา กากออกปด ล้ินขวดอากาศ ( โดยการกดและหมนุ
ตามเข็มนาฬกิ า )
๑๔. ระบายอากาศทคี่ างอยอู อก โดยตง้ั SELECTOR LEVER ไปตําแหนง ON อยาง
ชา ๆ หลงั จากอากาศออกหมดแลวใหต ัง้ ไวต ําแหนง OFF

วธิ ีฉุกเฉิน
ในขณะที่กาํ ลงั ปฏิบตั งิ านอยู REGULATOR อาจจะเกดิ การขัดขอ งหรือเสียหายข้ึนได เรา

จะตอ งปฏิบัตดิ งั น้ี
๑. เปด ลิน้ BY – PASS ( ปุมสีแดง ) โดยหมนุ ทวนเขม็ นาฬกิ าปรับแตง อากาศใหไ หลตาม

ความตอ งการ

คาํ เตือน
- อยา เปด ลนิ้ BY-PASS มากเกนิ ไปจะทําใหอากาศหมดเรว็ ( อาจจะออกมายังที่ปลอดภยั ไม

ทัน )
๒. กดแผน ยดึ ( LOCK TAB ) ลง ปดลิน้ MAINLINE ( ปุมสเี หลือง ) โดยหมุน

ตามเข็มนาฬกิ าจนสดุ
๓. ทนั ทที ีใ่ ชว ิธฉี ุกเฉิน ( EMERGENCY OPERATE ) จะตอ งรบี ออกมาสพู นื้ ท่ี

ปลอดภยั
คําเตือน

- ในขณะเปด ลิ้น BY-PASS อยา ใหส ิ่งหน่ึงสงิ่ ใดอุดทางออกของ REGURATOR
เพราะจะทําใหแ ผนไดอะแฟรม ( DIAPHRAGM ) ชาํ รุดเสยี หาย

- การใชแบบวิธีฉกุ เฉนิ ( EMERGENCY OPERATE ) นจ้ี ะใชเ ฉพาะเวลาฉกุ เฉนิ
เทาน้นั อยาใชใ นกรณีอื่น ๆ

๔. เขียนปา ยบอกแสดงการชํารดุ และถอดสง ซอม

วธิ กี ารเปลี่ยนขวดอากาศ ( CYLINDER REPLACEMENT PROCEDURE )
๑. ต้ัง SELECTOR LEVER ในตําแหนง OFF ถอดทอหายใจออกจาก

REGULATOR

- ๑๕๑ -
๒. ปด ลน้ิ ขวดอากาศโดยการกดปุมลนิ้ ปด – เปด ขวดอากาศ ( CYLINDER VALVE
KNOB )หมนุ ตามเขม็ นาฬิกา
๓. ระบายอากาศท่คี า งอยูอ อกไป โดยการตง้ั SELECTOR LEVER ในตําแหนง ON
ชา ๆ หลังจากอากาศหมดแลวใหไ วใ นตําแหนง OFF
๔. ถอดทออากาศ ( REGULATOR HOSE ) ออกจากขวดอากาศ
๕. ดึงคันลอกสายรัดขวด ( CYLINDER CLAMPING LEVER ) ลง
๖. ยกขวดอากาศเกา ออกนาํ ขวดใหมที่บรรจเุ ต็มสวมแทนใหอยใู นตาํ แหนงพอเหมาะ
๗. กดดนั ลอ กสายรดั ขวด ( CYLINDER CLAMPING LEVER ) ข้ึน โดยให
ขวดอากาศและแผน รองหลงั ( BACK PLATE ) ยดึ เขาทใ่ี หเ รียบรอ ย
๘. ตอ ทอ อากาศ ( REGULATOR HOSE ) ท่ีถอดออกเขากบั ขวดอากาศตามเดมิ
คาํ เตือน อยาใชประแจกวดเพราะจะทําใหแ ปก กิ้ง ( GASKET ) ในเกลยี วตอชํารดุ
๙. เปด ลิ้นขวดอากาศ ๑/๒ - ๑ รอบ โดยหมนุ ทวนเขม็ นาฬิกา ( ประมาณ ๒ - ๓ กรกิ๊ ) แลว
ตรวจการร่วั ไหลท่ขี วดอากาศ
๑๐. เมอื่ ทกุ อยางเรยี บรอ ยแลว ก็พรอมท่ีจะนําไปใชงานตอไป

การทําความสะอาดและการเกบ็ รักษา ( STAND BY CLEANING AND
STORAGE )
ขอ ควรจาํ

การปฏิบัตติ อไปน้ีรวมถงึ การตรวจสอบตามปกติ และหลงั จากการใชใ นแตล ะคร้งั ดว ย
๑. ตรวจสอบสว นประกอบตา ง ๆ และสว นท่เี ปน ยางวา ชาํ รุดหรือไม
๒. ทางที่ดแี ลววิธีการลางหนา กากใหใ ชน าํ้ สบอู นุ ๆ หรอื ผงซกั ฟอกออ น ๆ และใชแ ปรงออ น ๆ ถู

เฉพาะสวนทเ่ี ปน ยาง สว นทเี่ ปนเลนซ ( LENS ) หา มใชแปรงถูเดด็ ขาดเพราะจะทําใหเกดิ เปน รอย
๓. ลา งหนากากกับทอ หายใจท้งั ภายในและภายนอก โดยใชน า้ํ กรอกเขา ทางเกลียวตอ ทอ หายใจให

นํา้ ออกทางหนากาก
๔. ฆาเชือ้ โรคหนา กากโดยการแชล งในสารละลายตอ ไปน้ี

คาํ เตอื น อยาผสมสารละลายหลาย ๆ ชนิดรวม ใหใ ชอ ยา งใดอยา งหน่ึงเทา นนั้
๔.๑ ใช ETHYL; METRYL OR ISOPROPYL ALCOHOL ๗๐

%
๔.๒ CHLORINE ๒ ชอ นโตะผสมกบั นา้ํ ๑ แกลลอน ( จะไดส ารละลาย

HYPOCHLORITE )
๔.๓ TINCTURE OF IODINE ๑ ชอนชาผสมกับน้ํา ๑ แกลลอน

ขอ ควรจํา อณุ หภูมิของสารละลายทีใ่ ชฆา เชือ้ โรคจะตอ งไมเกิน ๑๒๐ ฟ.
๕. ลางหนา กากใหทวั่ ๆ แลว นาํ ไปตากใหแหง
๖. ใชฟ องนํา้ หมาด ๆ ทาํ ความสะอาดสว นประกอบอน่ื ๆ ทเ่ี หลอื