ĐH 071

CONÂ G CHUAÙ TIENÂ MÔIÙ

TRANÀ MINH CHAÙNH / K24

Sau hai tuaàn söûa chöaû tieuå kyø taiï Haûi Quanâ Coâng Xöôõng,
chiená hamï Tieân Môiù HQ 601 nhanä leänh bieät phaùi cho Vuøng IV
Duyeân Haûi. Taát caõ thuyû thuû ñoanø ñeàu hanâ hoan vì vunø g naøy ratá
quen thuoäc, bienå eâm ít khi noiå soùng, daân cö raát hieàn hoaø , thöcï
phamå ñaày ñu.û Tình hình quaân söï cuõng ít khi caêng thanú g, chieán
haïm thöôøng tuaàn tra caùc ghe thuyenà , ngaên chanä söï xamâ nhaäp
cuaû Vieät Coäng vunø g bacé Phuù Quoác hay Döông Ñonâ g, hay bao
vuøng Thoã Chaâu vaø phía nam Caø Mau hay Hoøn Tre. Ñoâi khi
chanä baté ghe cuûa Thaiù Lan hay Cambochia. Chieán hamï cuõng
hanø h quaân yemå trôï haiû phaùo taiï Maät khu Maët Quyû vaø Döông
Ñoâng, hay vaøo ñaûo Thoå
Chaâu ñonù ÑPQ ñi phepù veà
An Thôùi.

Ñauà thanù g 4/75, chiená
haïm tuaàn duyeân taïi Vuøng
IV/ZH, haï só voâ tuyeán baùo
caoù nhanä conâ g ñieän töø BTL/
HQ Bieån ra leänh cho HQ
601 phaûi taêng phaùi cho
Vunø g I/ZH trong thôiø gian nhanh nhatá . Thuù thatä toiâ khoâng tin laø
HQ 601 ñoiå vunø g xa nhö vayä . Ñoiá vôiù chiená hamï lôùn nhö DER,
WHEC, PCE khonâ g coù gì phaiû suy nghó, nhöng ñoiá vôiù PGM thì
ratá hiemá , coù leõ tình hình chiená söï ratá canê g thanú g soiâ ñoäng neân
canà haiû phaoù yeåm trôï haønh quanâ . Sau khi banø giao vuøng haønh
quanâ cho HQ 619 (Haiû Quanâ Ñaïi uùy Nguyenã Vanê Tanà ), chieán
hamï tröcï chæ Vunø g I.

Xuyeân qua Vuøng III/ZH tình hình bieån vaãn yeân tónh, ghe
taøu löu thoâng bình thöôøng, thöông thuyeàn vaãn neo taïi Vuõng
Taøu. Nhöng khi vaøo phía baéc Vuøng II/ZH, tình hình bieån soâi
ñonä g hanú leân, nhieàu chiecá ghe thuyenà vaø xaø-lan chatá ñayà ngöôiø

ÑA HIEÄU 71 201

chen chucù chamä chapï höônù g veà Nam; treân maët bieån coù nhönõ g
chiecá ghe thaû troiâ bapä benà h nhapá nhoâ theo tönø g côn sonù g, nhönõ g
canù h tay vayã goiï , nhönõ g ñamù haiû auâ bay tönø g ñanø vôiù nhönõ g tiená g
hotù runø g rônï , nhöng vì nhiemä vuï gapá phaiû thi hanø h, HQ 601 vanã
voâ tình tiená veà Bacé , khonâ g theå giupù ñôõ gì cho nhönõ g canù h tay vayã
goiï ño.ù Thatä ñau xotù voâ cunø g!

HQ 601 baùo caoù nhaäp Vunø g I/ZH, nhöng qua khoûi Cuø lao
Reù, ñöôcï lenä h trôû veà bietä phaùi Vunø g II/ZH. Vaøo caên cöù HQ/TV
Qui Nhôn tieáp teá daàu. Moät phanâ ñoiä ñi bôø vaø ban aåm thöïc ñi
chôï. Moiã ngöôiø ñöôïc trang bò M16 vaø motä maùy voâ tuyeán PRC-
25 ñeå lieân laïc vôùi chieán hamï . Tình hình thanø h phoá Qui Nhôn
raát soâi ñoäng, töøng ñoaøn xe GMC chaát ñaày ngöôøi ñang tieán
nhanh veà Nam, treân quoác loä I töøng ñoaøn xe chen chuùc noái
ñuoâi nhau, noãi lo sôï hieän treân neùt maët moïi ngöôøi. Vaøi tieáng
sunù g noå ñoù ñaây moïi ngöôiø chaïy taùn loaïn tìm choã nupù . Ban aåm
thöïc mua voäi vaõ nhanh chaân leân xe lam veà taøu khoâng coøn
hönù g thuù tham quan thanø h phoá Qui Nhôn. Chieán hamï vaãn tieáp
tuïc tuaàn duyeân Vuøng II vaø nhaän leänh vaøo Soâng Caàu yeãm trôï
cho Duyeân Ñoanø 23 di taûn.

Tình hình bieån canø g luùc caøng soâi ñonä g hôn, ghe thuyenà
caøng taáp naäp, nhöõng thaûm caûnh khoâng theå naøo traùnh khoûi,
nhönõ g chiecá xaø-lan chaát ñayà ngöôiø ñaõ troâi veà phöông naøo, naøo
ai bieát. HQ 601 vaøo vònh Cam Ranh caäp caàu Cam Ranh ñoái
dieän song song vôùi LST. Toâi leân BTL trình dieän phoøng haønh
quaân nhaän leänh, gaëp baïn laø Tr/U Tröông Taná Laïc laø baïn raát
thanâ cunø g phucï vuï treân HQ 1 ngayø xöa. Chuùng toâi ñi anê vaø hanø
huyenâ tamâ sö.ï Ñoù laø lanà gapë sau cunø g cuaû chunù g toiâ .

Khoaûng 2 giôø sö ñoaøn TQLC xuoáng caàu Cam Ranh vaø
baét ñaàu leân LST. Toâi gaëp laïi caùc nieân tröôûng K22B, K23 vaø
caùc baïn khoaù 24 trong ñoaøn quaân. LST töø töø tacù h caàu vaø rôøi
khoûi vònh Cam Ranh, moät em beù chaïy töø xa xuoná g caàu vaø vayã
goïi LST. Em ñönù g motä mình vaø khocù . Toâi baoû haï só Möu xuoáng
caàu vaø danã em ñená gapë toiâ . Em coù cha laø Trung só thuoäc SÑ/
TQLC trenâ LST. Tenâ em laø Nguyenã Thò Thanh Höông khoaûng
9-10 tuoåi. Troâng em raát hoác haùc, oám yeáu theâ thaõm, nhöng

202 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

göông maët ratá aâm thamà vaø cöông quyeát. Bietá laøm sao bayâ giôø,
em khonâ g coù thanâ nhanâ naoø ôû ñayâ ñeå nuoiâ naná g vaø saên socù cho
em; chæ conø caùch duy nhaát laø ñeå em lenâ taøu vaø ñöa veà Saøigonø ,
hy voïng em seõ gaëp laïi cha meï, nhöng hy voïng thaät laø mong
manh. Vaø keå töø luùc naøy quaân soá cuûa HQ 601 taêng theâm moät
ngöôiø ; moïi ngöôiø ñeuà vui veõ chapá nhanä em trenâ chieán hamï .

Saùng hoâm sau, chieán haïm caäp caàu laáy daàu roài neo taïi
Vònh vì an ninh khoâng cho caäp caàu nöõa. Ghe taøu neo ñaày
trong Vònh. Moät chieác ghe cuûa ZÑ xin capä vaoø taøu. Toâi nhanä
ra nieân tröôûng K23 Nguyeãn Maïnh Thonâ g Chæ Huy Phoù ZÑ töø
Vuøng I/ZH di taûn. Anh em raát vui möøng gapë laïi nhau. Toâi bomâ
dauà cho ghe anh vaø anh töø bieät toiâ xuoâi Nam. HQ 601 tieáp tucï
tuaàn duyeân taïi Vuøng II. Coâ beù Thanh Höông baây giôø troâng
sacï h se,õ vui töôi hoàn nhieân haún leân, khoâng coøn khocù hay buonà
khi nhaéc ñeán cha meï em nöõa vì baây giôø em ñang vui ñuøa vôiù
nhieàu Ba. Em goïi toâi laø Ba Haïm Tröôûng; Tham laø Ba Haïm
Pho;ù Ba Phuïng hay Ba Möu vaø moïi ngöôøi trenâ chieán haïm ñeàu
laø Ba cuûa em. Cunõ g töø ñoù chuùng toiâ goiï em laø Coâng Chuùa Tienâ
Môùi. Moïi ngöôøi ñeuà thöông yeâu vaø sanê soùc em nhaát laø Haï só
Möu. Em aên côm vaø nguû chung vôùi Möu vaø caû “ñi ca” ñeâm
vôùi Möu nöõa. Nhöõng ngaøy coù em, khoâng khí treân chieán haïm
vui töôi hôn, em soáng hoàn nhieân an vui vôùi moïi ngöôøi; em
cuõng chöa bao giôø say soùng; em raát thoâng minh, hoïc haønh
chaêm chó vaø soáng raát vui veõ vôùi moïi ngöôøi.

Trung tuaàn thaùng 4/75, HQ601 nhaän leänh töø BTL/HQ Bienå
vaøo canû g Phan Rang ñoùn phaùi ñoaøn VIP. Matë trôøi toái ñen, trôøi
möa taàm taõ, soùng cao gioù maïnh; chieán hamï töø töø tieán vaoø caûng
Phan Rang. Haï só voâ tuyeán baoù caoù coù lenä h BTL/HQ Bienå cho
xuoàng CS/DC caäp vaoø chieán haïm treân ñoù coù VIP. Xuoàng CS/
DC caäp vaoø , coù vò Trung taù CS/DC daãn theo 2 coâ gaùi vaø motä
ñöùa beù nhoû cunø g moät ñoaøn tuøy tuøng toång conä g hôn 20 ngöôiø .
Hai coâ gaiù ñoù töï giôùi thieäu laø Traàn Thò Kim Thoa vaø Tranà Thò
Kim Duyeân, thaân nhaân cuûa Toång Thoáng Nguyeãn Vaên Thieäu.
Sau ñoù HQ 601 ñöôc leänh ñöa phaùi ñoaøn veà Saøigoøn laäp töùc.
Trôøi vaãn möa taàm taõ, nhöõng ngoïn soùng cao ñaäp vaøo taøu laøm

ÑA HIEÄU 71 203

thanø h tauø rung leân laøm cho vieäc vaän chuyeån trong ñeâm caøng
khoù khaên theâm. Nhöõng ngöôøi khaùch ñaõ an giaác hay ñaõ nguû
vuøi vì say soùng. Chieán haïm tröïc chæ Vuøng III vaø phaûi chaïy
chamä laïi vì phaûi traùnh cacù ghe taøu cunø g xuoâi Nam.

Sanù g homâ sau, chieán hamï vaoø canû g Vunõ g Tauø ; ghe thuyenà
caøng ñoâng hôn daäp dìu trong caûng. HQ 601 töø töø vaøo Soâng
Lonø g Tauø . Nhöõng chieác PBR chayï ñaày soâng ñeå kieåm soaùt ghe
tauø vaoø Saiø gonø . Tình hình trenâ sonâ g cunõ g ratá canê g thanú g, chiená
hamï cunõ g bò kiemå soatù nhieuà lanà . Ñená CC/HQ Nhaø Beø, HQ 601
ñöôcï lenä h caäp caàu vaø chôø lenä h. Motä lucù sau, Trung Taù Nguyenã
Xuanâ Nghóa xuoná g cauà vaø nhanä thaân nhaân.

Chiená hamï vanã capä caàu taiï CC/HQ Nhaø Be.ø Toiâ ñonù xe veà
BTL/HÑ nhanä lenä h, ñonà g thôiø veà thamê gia ñình. Ba Me,ï cacù em
vaø Hoa vôï toiâ ratá vui mönø g gapë laiï nhau hôn motä thanù g röôiõ tuanà
duyenâ xa gia ñình. Chieuà 7 giôø veà laïi chiená hamï . Nhanâ vieân chæ
conø laiï moät phanâ ñoiä . Toiâ buoàn böcï voâ cuøng, nhanâ vienâ khonâ g
chôø lenä h maø ñaõ ñi bô,ø taoï söï khoù khanê cho toiâ voâ cunø g; vôiù tình
tranï g khanå tröông nhö theá nayø lamø sao ganù h vaùc cho noåi neuá coù
chuyeän gì xaûy ra. Khoaûng 10 giôø ñeâm, BTL/HÑ ra leänh HQ
601 veà Saøigoøn. Vaän chuyeån thaät khoù khaên vaø caêng thaúng vì
khonâ g ñuû ngöôìø vaø vì coù nhieuà chiená hamï nhoû vaø ghe thaû troiâ
ñayà sonâ g. HQ 601 capä Cauà H, trong lonø g buoàn böïc khoâng nguû
ñöôïc. Sanù g homâ sau, toiâ môiù nguoâi gianä vì quanâ soá veà taøu ñaày
ñuû. Taäp hoïp nhaân vieân, “xaït” moät maùch, moïi ngöôøi ñeàu yeân
lanë g vì bieát loiã , keå caõ Hamï Phoù Tham.

Trình dieän BTL/HÑ vaø HQ 601 ñöôïc leänh öùng chieán haønh
quanâ cho BTL/HÑ keå töø giôø phuùt nayø . Nhieäm sôû tacù chieán 24/
24, tuy nhieân toiâ vanã cho moät phanâ ñoäi ñi bôø vaø ra lenä h chiená
haïm önù g chiená vaø caám traiï thanø h phaàn coøn laïi; chieán hamï seõ
vaän chuyeån baát cöù luùc naøo.

Toâi daãn beù Höông veà nhaø ra maét moïi ngöôøì trong gia
ñình. Ñeå choïc phaù Hoa chôi, toâi baoû Höông “chaoø Meï ñi con”;
“Höông laø con cuûa anh môùi tìm nhaän nhau”; Hoa röng röng
nöôùc maét. Toâi voäi cöôøi vaø keå söï vieäc veà beù Höông cho moïi

204 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

ngöôøi cuøng nghe. Luùc ñoù Hoa môùi vui veõ daãn beù Höông ñi
taém vaø thay quaàn aùo môùi cho em chôø gaëp oâng Noäi. Ba nghe
xong chuyeän cuûa beù Höông, baûo laø phaûi traû em veà vôùi gia
ñình, cho em ñoaøn tuï vôùi ngöôì thaân, ñöøng phaân chia toäi cho
gia ñình em; bieát ñaâu gia ñình em ñang lo laéng vaø tìm kieám
em. Em khoâng chòu ôû nhaø chôi vôùi caùc chò vaø ñoøi veà chieán
haïm. Saùng hoâm sau, toâi daãn em ñeán BTL/SÑ/TQLC ôû ñöôøng
Leâ Thaùnh Toân. Toâi tìm gaëp Só Quan Phoøng Xaõ Hoäi ñeå trình
baøy veà vieäc cuûa em Höông vaø traû em veà vôùi gia ñình. Höông
Khoùc vaø ñoøi veà vôùi Ba Haïm Tröôûng, vôùi Ba Möu. Toâi töø góa
em, oâm em vaoø loøng vaø mong em gapë laïi gia ñình trong nhöõng
ngaøy saép tôùi.

Nhöng ñaõ gaàn 30 naêm, neáu baây giôø coøn soáng, em ñaõ
tröôûng thaønh, em ñaõ laø ñaøn baø 40 tuoåi. Khoâng bieát em ñang
löu laïc nôi naøo? Em vanã conø ôû Vieät Nam hay nôi phöông trôiø
naoø ñoù. Em coù coøn nhôù chuyeän ngaøy xöa? Em coù coøn nhôù ñeán
caùc Ba cuûa HQ 601 Tuaàn Duyeân Haïm Tieân Môùi vaø nhöõng
ngaøy leânh ñeânh treân bieån caû?

Toâi ngoài ñayâ , nhôù ñeán Thanh Höông nenâ vietá baiø naøy vôiù
töaï laø Conâ g Chuùa Tieân Môùi. Caùc Ba cuaû beù Höông khoâng bao
giôø queân beù cuøng nhöõng kyû nieäm cuûa chuyeán haûi haønh cuoái
cuøng cuûa HQ 601 cuõng nhö nhöõng ngaøy cuoái cuøng cuûa Haûi
Quaân Vieät Nam Coäng Hoøa!

ÑA HIEÄU 71 205

Ngayø ayá .... Saøigoøn vaøo ñaàu thaùng Tö naêm
banï beø 75, tình hình quaân söï laãn chính trò
keû ôû ñaõ bieán chuyeån doàn daäp töøng ngaøy
ngöôiø ñi nhö thaáy treân caùc ñaøi truyeàn hình,
truyeàn thanh, baùo chí trong vaø ngoaøi
Thieát Tranâ - nöôùc, coäng vôùi quaù nhieàu tin ñoàn.
Cuõng vì caùc tin töùc, tin ñoàn ñaày bi
quan naøy neân nhieàu gia ñình giaøu
coù ñaõ mua taøu thuyeàn leùn luùt vöôït
bieân ñeán ñöôïc Thaùi Lan, Maõ Lai,
Phi luaät Taân, trong ñoù coù moät gia
ñình ñeán ñöôïc taän UÙc. Luùc ñoù chöa
ñöôïc quoác teá coâng nhaän laø “boat
people” neân hoï bò nhaø chöùc traùch
cuûa nhöõng quoác gia sôû taò baét giam
chôø toáng xuaát veà Vieät Nam.

Sau khi nghæ daøi haïn ñeå
döôõng beänh ñöôïc 2 thaùng, töø ñaàu
thaùng Hai ñeán ñaàu thaùng Tö, toâi
ñöôïc chuyeån qua thaëng soá chôø
leänh thuyeân chuyeån. Nhöng coøn
ñôn vò naøo nöõa maø thuyeân chuyeån!
Leänh ra: Ai ôû ñaâu ôû yeân ñoù. Caùc
Haûi Ñoäi Duyeân Phoøng, caùc Duyeân
Ñoaøn, Giang Ñoaøn thuoäc Vuøng 1,
Vuøng 2 ñaõ di tan? veà taïm truù ñoâng
ngheït taïi Caên Cöù Haûi Quaân
(CCHQ) Caùt Laùi.

Ñôn vò cuõ cuûa toâi laø Giang
Ñoaøn 91 Truïc Loâi (GD91TL), thuoäc
Löïc Löôïng Ñaëc Nhieäm 218.3, Boä
Tö Leänh Haûi Quaân/Bieät Khu Thuû
Ñoâ , ñoùng taò CCHQ Caùt Laùi. Luùc
coøn laøm tröôûng phoøng haønh quaân
giang ñoaøn, toâi raát baän roän vôùi caùc

206 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

keá hoaïch haønh quaân phoáí hôïp Boä Binh, Ñòa Phöông Quaân Keå
caû Khoâng Quaân ñeå truy luøng du kích, ñaëc coâng VC xaâm nhaäp
Thuû Thieâm, Caùt Laùi, Nhaø Beø. Tình hình ñòch quanh vuøng toâi
khaù naém vöõng tuy nhieân toâi vaãn thöôøng chaïy qua Trung Taâm
Haønh Quaân BTL Vuøng 3 Soâng Ngoøi cuõng naèm trong caên cöù
do n/t Hoaøng Ñ. Thanh k.16, HQ Trung taù Trung taâm tröôûng
ñeå “vaán keá”.

Ñaàu thaùng Tö naêm 75, caùc só quan thuoäc thaëng soá phaûi
ñeán trình dieän moãi ngaøy taïi CCHQ Nhaø Beø ñeå laáý giaáy pheùp
“Ñi bôø”. Rieâng caùc só quan töø caáp ñaïi uùy trôû leân vì quaù ít
neân ñöôïc ñaëc bieät cho moãi
saùng thöù Hai ñeán trình dieän
laáy pheùp ñi suoát tuaàn. Coøn caùc
só quan töø caáp trung uyù trôû
xuoáng phaûi thay phieân theo
caùc ñôn vò, giang ñoaøn ñi tuaàn,
ñi kích, öùng tröïc moãi ñeâm; nhieäm vuï baûo veä thuûy loä soâng
Saøigoøn Haûi Quaân Coâng Xöôõng (HQCX), caùc CCHQ Caùt
Laùi, Nhaø Beø, kho ñaïn Thaønh Tuy Haï, kho xaêng Nhaø Beø,
v.v…Cuõng may toâi vöøa ñöôïc leân ñaïi uùy caùch ñoù khoâng laâu
neân ñöôïc caáp giaáy pheùp ôû nhaø suoát tuaàn. Lôïi duïng thôøi
gian naøy toâi cöôùi vôï vaøo ngaøy 13 thaùng Tö.ï Ñaøn em Nguyeãn
H. Phuùc Ñ/u Chæ Huy phoù GD93TL, laøm reã phuï.. Coøn nhôù
khaùch döï böõa tieäc cöôùi hoâm ñoù ñöôïc nhaéc nhôû phaûi rôøi
khoûi nhaø haøng treã laém laø 4 giôø chieàu vì 5 giôø giôùi nghieâm.
Phuùc cuøng vôï vöôït bieân sau ngaøy 30 thaùng Tö bò cheát theâ
thaûm khi can ñaûm choáng cöï vôùi haûi taëc ñeå baûo veä vôï. Hình
ñaùm cöôùi coù Phuùc laøm reã phuï coøn ñaây nhöng thaân xaùc
Phuùc ñaõ “nhö hoa soùng tan trong ñaïi döông”!

Khoaûng giöõa thaùng Tö tình hình caøng ngaøy caøng soâi ñoäng
hôn. Vì khoâng coøn ñôn vò ñeå phuïc vuï neân toâi coù nhieàu thì
giôø “lang thang” ôû BTL Haûi Quaân (trong ñoù coù BTL Haïm
ñoäi), HQCX, caùc CCHQ Caùt Laùi, Nhaø Beø, Caùt Lôû (Vuõng Taøu)
ñeå gaëp gôõ baïn beø luoân dòp bieát theâm tình hình. Toâi ñaõ gaëp
Traàn M. Chaùnh k.24, HQ Ñ/u nhieàu laàn, luùc thì treân HQ 601
do Chaùnh laøm haïm tröôûng, luùc thì taïi nhaø Chaùnh, bieät thöï soá

ÑA HIEÄU 71 207

1 Cöôøng Ñeå ( Ba Chaùnh laø Ñeà ñoác Tö leänh HQ). HQ601
thuoäc loaïi PGM laø loaïi chieán haïm nhoû nhaát cuûa HQ Vieät
Nam do Coast Guard Myõ chuyeån giaoï Vì nhoû goïn vaø löôùt
soùng nhanh neân ñöôïc choïn laøm soaùi haïm, thöôøng öùng tröïc
taïi caàu “A” tröôùc BTL/QH daønh cho caùc Tö leänh ñi coâng taùc.

Chaùnh tính tình hoøa nhaõ, khieâm toán. Trong tröôøng ñoáí
vôùi ñaøn anh ñaøn em treân kính döôùi nhöôømg, ñoái vôùi baïn beø
thì giuùp ñôõ taän tình. Tuy hieàn hoøa nhöng raát “chòu chôi”, khi ra
tröôøng ñaõ daùm caõi “leänh boá”, choïn Thuûy quaân luïc chieán oai huøng
ñeå roài khoaûng 2 thaùng sau “bi” keùo veà Haûi Quaân. Ñöôïc hoûi veà
chuyeän ñi hay ôû, Chaùnh coù veû kín ñaùo nhö khoâng muoán noùi
nhieàu veà chuyeän naøî Toâi thoâng caûm cho Chaùnh vì Chaùnh ôû cöông
vò nhö theá.(Thaät daùng tieác, ñeán ngaøy cuoáí Chaùnh cuøng thaân phuï
khoâng ñi ñöôïc keå caû Haø Tham laø haïm phoù.)

Saün ñang ôû BTL/HQ, toâi leân BTL Haïm ñoäi ñeå gaëp 2 baïn
k.23 laø Taïo vaø Thaïnh ñang laøm só quan tröïc haønh quaân treân
ñoù. Taïo thuoäc Haønh Quaân Löu Ñoäng Bieån coøn Thaïnh thuoäc
Haønh Quaân Löu Ñoäng Soâng. Taïo vôùi baûn tính khoân ngoan,
lanh lôïi ñ~a cho toâi bieát seõ ñem caû ñaïi gia ñình ñi neáu ñöôïc
vaø cho bieát nhieàu tin raát “hot”. Coøn Thaïnh thì traùi laïi noùi ñeán
ñaâu hay ñeán ñoù. Toâi cuõng ñaõ gaëp Phaïm N. San k.24 vôùi hy
voïng seõ bieát theâm nhieàu tin töùc vì San ñang laø só quan an
ninh BTL. Sau ñoù toâi chaïy sang HQCX gaëp Xuaân cuøng khoùa
ñang laø chuyeân vieân haûi doà thuoäc Sôû Thuûy Ñaïo Haûi Quaân.
Coøn nhôù ñuùng 4 naêm veà tröôùc, cuõng vaøo thaùng Tö naøy, sau
khi ra tröôøng luyeän theâm Anh ngöõ 4 thaùng ôû Tröôøng Sinh
Ngöõ Quaân Ñoäi, chuùng toâi 6 ñöùa keå caû Taïo, Xuaân ñaõ leân
döôøng sang Myõ hoïc haûi nghieäp taïi moät tröôøng SQ Haûi Quaân
Myõ. Boán ñöùa coøn laïi ñi Nha Trang hoïc. Xuaân vôùi tính tình
ngöôøi mieàn Nam “thuaàn tuùy” noùi “ai sao mình vaäy” neáú ôû laïò

Nhöõng laàn ñi loanh quanh ôû BTL/HQ toâi cuõng ñaõ gaëp
caùc ñaøn em k.25 nhö Vuõ H. Nghi.., Nguyeãn V. Linh. Caû hai
ñeàu laø goác “di cö” 54 neân hoï nhaát ñònh ra ñò Rieâng Nghò
chieám giaûi “voâ ñòch” vì coù oâng anh laø HQ trung taù haïm tröôûng
khu truïc haïm HQ4 neân ñem ñöôïc caû ñaïi gia ñình, keå caû gia

208 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

ñình n/t Vuõ H. Thuyeát k.20, toång coäng hôn 50 ngöôøi! Rieâng
Linh, ñaàu naêm 71 toâi ñaõ cuøng hoïc vôùi Linh ôû Tröôøng SNQD,
ñeán cuoáí naêm 73 toâi vaø Linh laïò gaëp nhau ôû Saigon trong luùc
caû hai chôø ñi Myõ laàn nöõa ñeå theo hoïc moät khoùa chuyeân moân
nhöng khoâng ñi ñöôïc vì tình hình baát lôïi neân Quoác Hoäi Myõ
ñaõ caét giaûm ngaân saùch vieän trôï cho Vieät Nam. Vì naèm chôø ôû
Saigon khaù laâu neân toâi khoâng ñöôïc trôû veà Naêm Caên (Caø
Mau) ñeå tieáp tuïc laøm tröôûng phoøng haønh quaân Haûi Ñoäi 5
Duyeân Phoøng. Giaõ töø nhöõng ngaøy thaùng nôi “aæ ñòa ñaàu”
Naêm Caên vôùi nhöõng traän ñuïng ñoä aùc lieät taïi cöûa Boà Ñeà,
soâng OÂng Ñoác. Maùu cuûa caùc chieán só Haûi Quaân ñaõ ñoå nhieàu
laàn taïi cöûa Boà Ñeà. Döông T. Vieät, baïn cuøng khoùa, cuøng phoøng
luùc hoïc beân Myõ, ñaõ suyùt cheát khi haûi vaän haïm HQ402 cuûa
Vieät töø Saigon xuoáng tieáp teá bò truùng ñaïn suùng coáí, B40 töø
hai beân bôø taïi cöûa Boà Ñeà. Luùc doù Vieät ñang chuaån bò ñi du
hoïc beân Myõ ñeå laáý baèng master veà electronics.

Toâi cuõng ñaõ gaëp n/t Nguyeãn V. Töng k.22b, ngöôøi ñöôïc
nhieàu só quan, lính raát thaùn phuïc,goïi laø “ngöôøi huøng soâng
nöôùc U Minh” qua chuyeän keå laïi nhö moät huyeàn thoïai: Trong
moät traän ñuïng ñoä taïò U Minh, Ñoàng Thaùp, n/t Töng bò truùng
maûnh ñaïn moät beân maét nhöng n/t Töng nhaát quyeát khoâng
chòu ñöôïc taûn thöông, moät tay bòt maét bò thöông, moát tay caàm
khaåu Colt 45 hoâ caùc chieán ñónh thuoäc Giang ñoøan Thuûy boä
xung phong tieán chieám muïc tieâuï Nieân tröôûng Töng cuõng
thöôøng boû ñi pheùp thöôøng nieân ñeå ôû laïi dôn vò ñi haønh quaân.

Toáí 29 thaùng Tö, phaàn lôùn caùc chieán haïm cuûa haïm ñoäi
ñaõ nhoå neo rôøi beán tröïc chæ Phuù Quoác. Treân caùc chieán haïm
naøy coù raát nhieàu giôùi chöùc cao caáp quân söï laãn daân söï Cuõng
ñeâm 29 naøy phi tröôøng Taân Sôn Nhaát bò phaùo kích döõ doäi
khieán phi tröôøng bò baát khieån du.ng. 9 giôø saùng 30 thaùng Tö,
toång thoáng Döông V. Minh tuyeân boá ñaàu haøng. Nhìn caûnh
hoãn loaïn khaép ñöôøng phoá Saigon, beán Baïch Ñaèng, beán phaø
Thuû Thieâm toâi bieát tình hình ñaõ ngaõ nguõ. Khoâng theå chaàn
chôø ñöôïc nöõa, toâi chaïy voäi veà nhaø luùc ñoù laø 10 giôø saùng , ñeå
cuøng baø xaõ traùnh neù ñaùm Nhaân daân Töï Veä ñang baén chæ

ÑA HIEÄU 71 209

thieân böøa baõi, chaïy thaúng ra beán Baïch Ñaèng, vaøo ñöôïc HQCX,
leân ñöôïc HQ2 ñang naèm chôø söûa chöõa ñaïi kyø. Treân taøu toâi
ñaõ gaëp vôï choàng Hoàng k.23, Bieät doâng quaân, vôùi ñöùa con
trai môùi 2 thaùng. Sau 3 tieáng doàng hoà ñöôïc suûa chöõa, HQ 402
chæ chaïy ñöôïc 2 maùy leâ leát ra ñöôïc tôùi Phuù Quoác maát ñeán 2
ngaøy ñeâm, mang theo ñöôïc 2.000 ngöôøò Luùc giaõ töø gia ñình,
toâi ñaõ nghó raèng mình seõ chaïy xuoáng Vuøng 4 vì löïc löôïng nôi
doù coøn nguyeân veïn, hoaëc cuøng laém laø ra Phuù Quoác ñeå roài
sau doù quaân ta seõ phaûn coâng gioáng nhö quaân Nam Trieàu
Tieân ñaõ bò doàn xuoáng taän. Pusan (Phuù Sôn) sau doù ñaùnh thoác
leân daåy Baéc quaân ñeán taän soâng AÙp Luïc.

Thaät ra toáí 29 ñaùng leõ toâi ñaõ raùng baùm theo haïm doäi roài
vì saùng 29 Taïo vaø Thaïnh ñaõ ræ tai toâi chuyeän haïm doäi seõ ra ñò
Saùng 30 toâi ñaõ goïi gia ñình bên vôï cuøng ñi nhöng hoï khoâng
daùm vì sôï caûnh chen chuùc baén gieát nhau treân taøu nhö tin ñoàn
phaàn vì tieác cuûa ñeå laïò Tröôùc doù oâng boá vôï toâi ñaõ ñöôïc baïn
laø Chuaån töôùng KQ Nguyeãn Ng. OÏ, cuøng goác Nam Ñònh,
höùa lo cho ñi caû gia ñình. Roát cuoäc hoï khoâng ñi ñöôïc vì phi
tröôøng Taân sôn Nhaát ñaõ bò phaùo kích tôi bôøi ñeâm 29. OÂng boá
vôï toâi coù noùi vôùi toâi raèng baát cöù giaù naøo toâi phaûi ra ñi vôùi vôï
toâi vì oâng hieåu theá naøo laø coïng saûn. Coøn ba toâi khuyeân haõy
chôø xem vì duø sao vaãn coøn caùi goïi laø Maët Traän Giaûi Phoùng
Mieàn Nam khieán coïng saûn Baéc Vieät khoâng laøm gì ñöôïc mieàn
Nam ñaâu! OÂng cho bieát Huyønh Taán Phaùt, Nguyeãn Höõu Thoï
laø baïn hoïc cuõ ôû Peùtrus Kyù ngaøy xöaï Sau khi ra tröôøng, ba toâi
laø nhaân vieân cuûa moät xí nghieäp Phaùp coøn hoï sau naøy theo
Vieät Coïng; hai cuoäc ñôøi hai höôùng ñi.

Nieân tröôûng Leâ V. Quyeàn k.13, Trung taù Duø, phuïc vuï taïi
Phuû Toång Thoáng ñaõ thöôøng noùi vôùi toâi: “Baát cöù giaù naøo toâi
phaûi ñi vì khoâng muoán bò boïn chuùng loâi ra troùi taïi Buøng Binh
tröôùc chôï Beán Thaønh, xuùi daân chuùng neùm daù xong seõ chaët
ñaàu taïi choã. Söï vieäc xaûy ra seõ y heät nhö Teát Maäu Thaân ôû
Hueá.” Rieâng toâi, toâi ra ñi tröôùc heát vì lyù do taàm thöôøng thoâò
Toâi sôï boïn du ñaõng trong xoùm töø laâu ñaõ “gôøm” mình töø khi
mình vaøo Voõ Bò, coïng vôùi boïn “ba möôi“, boïn VC naèm vuøng,

210 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

troùi mình taïi moät goùc phoá ñeå höùng chòu nhöõng traän ñoøn thuø
tröôùc maët thaân nhaân mình. Thaät ñau ñôùn vaø nhuïc nhaõ!.Neáu
khoâng coù cuoäc taém maùu nhö beân Kampuchia thì cuõng coù
chuyeän haønh haï, taåy naõo trong caùc traïi taäp trung. Toâi ñoaùn
nhö theá. Nhö vaäy laø n/t Quyeàn vaø toâi ñaõ “thaám” nhöõng lôøi
“tuyeân truyeàn” cuûa Toång Cuïc Chieán Tranh Chính Trò maø n/t
Traàn V. Trung laø Toång cuïc tröôûng.

Coù nhöõng ngöôøi vaøo ngaøy cuoáí ñaõ quyeát dònh ôû laïi vì
nhöõng lyù do: cha meï giaø yeáu khoâng ai saên soùc, ñaøn em daïi
khoâng nôi nöông töïa, ñaát nöôùc ñaõ thoáng nhaát, daân hai mieàn
seõ haân hoan “noáí voøng tay lôùn“, thaønh phaàn thöù ba, MTGPMN
coøn ñoù v.v… Tuy nhieân coù nhöõng ngöôøi maø ta phaûi kính
phuïc hoï laø anh huøng vì hoï ñaõ ôû laïi deå thöïc hieän yù doà phuïc
quoác ñeå roài töï saùt hoaëc vaøo tuø. Nhö nhieàu nieân tröôûng caùc
khoùa 20, 21, 22 beân Thuûy quaân Luïc chieán maø toâi daõ gaëp vaøo
moät buoåi chieàu aûm ñaïm theâ löông kheùt muøi thuoác suùng taïi
beán phaø Neak Luong (Kampuchia) trong luùc giang phaùo haïm
Taàm Seùt HQ 331maø toâi laø só quan ñeä tam (haønh quaân-troïng
phaùo) ñang chuyeån ñoå quaân, yeãm trôï haûi phaùo cho caùc tieåu
ñoaøn TQLC trong cuoäc haønh quân vöôït bieân qua ñeán taän thuû
ñô Phnom Penh sau “muøa Heø ñoû löûa” 1972.

Ngoaøi ra chuùng ta cuõng neân caûm thoâng cho nhöõng ngöôøi
trong nhöõng ngaøy cuoái vì ñang haønh quaân xa nhaø, raát muoán
ñem caû gia ñình ñi maø khoâng ñöôïc. Nhö caùc nieân ñeä Sum,
Khang K26; Quoác, Phi K27 vaø nhieàu nieân ñeä nöõa thuoäc caùc
khoùa 26 vaø 27 ñang thöïc taäp treân caùc chieán haïm thuoäc Ñeä
Thaát Haïm Ðoäi Myõ. Nhö Daân k.23, ñang haûi haønh treân chieán
haïm tuaàn döông . Toâi khoâng bao giôø queân Daân ñaõ leùn cho vôï
choàng …son chuùng toâi nguû trong phoøng nguû só quan treân chieán
haïm cuûa Daân trong khi haøng ngaøn ngöôøi khaùc trong ñoù coù
nhieàu vò quan to chöùc lôùn phaûi nguû treân boong taøu giöõa trôøi.

Coù bao giôø chuùng ta thöû töôûng töôïng coù chuyeän xoùa baøi
laøm laïi: Ngaøy mai laø ngaøy 30 thaùng Tö naêm 75, vôùi kinh
nghieäm dau thöông ñaõ traûi qua, ta seõ haønh ñoäng khaùc vôùi
haønh ñoäng ngaøy aáy ?

ÑA HIEÄU 71 211

Tình thô Ñaø Laït

Ba möôi naêm ta xa Ñaø Laït.
Chöøng aáy naêm em coù nhôù ta?
Chieán maõ mô ngaøy veà choán cuõ.
Baâng khuaâng tìm laïi daáu quan haø!

Ta kheõ goïi em – Ñaø Laït ôi!
Muøa thu trôû laïnh döôùi chaân ñoài.
Laù rôi laùc ñaùc treân ñöôøng vaéng.
Laù coù thöông ngöôøi choán xa xoâi?!

Ta kheõ goïi em – Ñaø Laït xöa!
Hoà xanh maét bieác gioù giao muøa.
Thoåi tung maùi toùc hoân vaàng traùn.
Thôm caû trôøi hoa buoåi naéng tröa!

Ta kheõ goïi em – Ngöôøi tình nhoû!
Coøn ta, teân lính môùi Quaân tröôøng.
Boãng yeâu tha thieát ñôøi söông gioù.
Coù phaûi em laø caû queâ höông?!

Ta kheõ goïi em – Saàu phoá nuùi!
Voøng tay khoâng aám luùc chia ly!
Queâ höông maùu leä chöa ngöøng chaûy.
Ñaâu daùm hoaøi mong buoåi quay veà!

Ta kheõ goïi em chieàu haønh quaân.

212 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Mong manh sôïi naéng boû queân röøng.
Trang thö daøi suoát muøa binh löûa.
Neùt chöõ mô hoà gôïi nhôù nhung!

Ta kheõ goïi em ngaøy maát nöôùc.
Lôøi thô nhoû maùu choán löu ñaày!
Queâ höông ta vieát caâu “Tröôøng haän”
Thaám taän trong loøng nhöõng ñaéng cay!

Ta goïi em ngaøy thaùng löu vong.
Nhôù ngöôøi, - OÂi nhôù nuùi thöông soâng!
Bôûi queâ höông quaù nhieàu ñau khoå.
Ta traû chöa xong nôï tang boàng.

Vaø goïi em Ñaø Laït baây giôø.
Doøng ñôøi vaøng uùa caû trang thô!
Lôøi theà thuôû aáy coøn nguyeân veïn.
Haõy ñôïi ta veà nhö öôùc mô! ...

Voõ Vaên Leâ / K25

ÑA HIEÄU 71 213

Ñaø Laït
Tröôøng Meï
Khoâng Quaân
Tröôøng Dì

Baéc Ñaåu Voõ YÙ - K17

Moãi quaân tröôøng ñeàu coù nhöõng leã tieát mang tính truyeàn
thoáng rieâng. Ngöôøi cöïu SVSQ naøo cuõng ñeàu haõnh dieän veà
truyeàn thoáng quaân tröôøng maø hoï xuaát thaân. Tröôøng Voõ Bò Quoác
Gia Ñaø Laït laø loø ñaøo taïo nhöõng thanh nieân tình nguyeän trong
thôøi gian 4 naêm thaønh nhöõng só quan hieän dòch cho Quaân löïc
Coäng hoøa, neân Tröôøng Meï (chæ Quaân tröôøng Voõ Bò Quoác Gia
Vieät Nam Ñaø Laït) cuõng coù nhöõng leã tieát mang tính truyeàn
thoáng ñaëc bieät. Moät trong nhöõng leã tieát ñaëc bieät ñoù laø Leã Baén
cung trong Ngaøy Maõn Khoùa.

Ngöôøi SVSQ thuû khoa cuûa Khoùa ñöôïc vinh döï ñaûm nhaän
vai troø naày sau khi ñaõ ñöôïc gaén caáp baäc Thieáu uùy hieän dòch
vaø vò taân só quan seõ ñaïi dieän Khoùa, döông cung baén 4 muõi
teân ñi 4 phöông trôøi. Boán muõi teân tung gay boán phöông taùm
höôùng theå hieän chí “tang boàng hoà thæ” cuûa ngöôøi taân só quan,
saün saøng ñi baát cöù ñaâu, vaøo baát cöù thôøi ñieåm naøo ñeå chu toaøn
nhieäm vuï cuûa quaân ñoäi giao phoù laø choáng ngoaïi xaâm vaø baûo
veä sinh maïng taøi saûn cuûa ngöôøi daân.

Ngöôøi chieán binh ngaøy xöa chæ phuïc vuï trong hai quaân
chuûng ñoù laø luïc quaân vaø haûi quaân: boä khoân baèng ngöïa, thuyû
khoân baèng thuyeàn. Ngaøy nay, do khoa hoïc kyõ thuaät taân tieán, ñaõ
phaùt minh moät phöông tieän chieán ñaáu môùi voâ cuøng lôïi haïi, ñoù
laø...taøu bay. Neáu baø Ñoaøn thò Ñieåm coù taùi sinh ñeå nhuaän saéc
baûn dòch Chinh Phuï Ngaâm Khuùc, chaéc haún baø seõ phaûi böùc ñaàu
böùc toùc ñeå vieát theâm maáy caâu taû caûnh xuaát chinh cuûa ngöôøi
phi coâng, dó nhieân khoâng theå naøo ngang pheø nhö sau:

Ngoaøi phi tröôøng maùy bay gaàm theùt

214 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Trong phi ñoaøn pai loát briefing
Daáu chaøng vun vuùt caùnh chim
Thieáp nhìn caùnh saét laãn chìm taàng maây
Loøng thieáp töïa saân bay troâng ngoùng....

Tröôùc 1958 thì chuùng toâi khoâng bieát, nhöng keå töø Khoaù16,
döôùi thôøi Chæ huy tröôûng Ñaïi taù Traàn Ngoïc Huyeán, Tröôøng Voõ Bò
Quoác Gia Vieät Nam coù quy cheá cho pheùp SVSQ ñöôïc choïn theo
Haûi quaân (HQ) hoaëc Khoâng quaân (KQ) sau hai naêm ñaàu. Caùc Só
quan ñaïi dieän HQ vaø KQ ñöôïc phaùi leân Tröôøng Meï ñeå thuyeát
trình veà Quaân chuûng lieân heä vaø môøi goïi SVSQ ghi danh. Caùc
SVSQ ñöôïc quyeàn ghi danh choïn löïa Quaân chuûng maø hoï öa
thích. Nhöõng SVSQ naày seõ ñöôïc caùc chuyeân vieân mang may
moùc thieát bò leân Tröôøng Meï ñeå xeùt nghieäm. Treân nguyeân taéc,
nhöõng SVSQ ñöôïc tuyeån choïn sang KQ hay HQ seõ rôøi Tröôøng
Meï trong Muøa Quaân söï (töø thaùng11 ñeán thaùng 3) ñeå veà caùc
Tröôøng Dì (chæ caùc Trung Taâm Huaán Luyeän caùc Quaân binh chuûng)
ñeå thuï huaán caùc phaàn chuyeân moân. Rieâng caùc SVSQ ñöôïc KQ
tuyeån choïn sau khi pass xeùt nghieäm sô khôûi veà phaûn öùng trí oùc
vaø tay chaân, seõ veà Trung Taâm Giaùm Ñònh Y Khoa KQ ôû Taân Sôn
Nhaát ñeå khaùm ñuû caùc caùi tai maét muûi hoïng tim gan pheøo phoåi.
Tæ leä truùng tuyeån khaâu naày cao laém chöøng 30 phaàn traêm, soá coøn
laïi bò röôït voû chuoái vôùi nhöõng lyù do ñôn giaûn nhö maét caän, maét
leù, naëng tai, uø tai, thieáu caân, thieáu thöôùc (treân 1,6m), loøi tró, saâu
raêng, hoài hoäp, run tay, luõng phoåi, tim böï, tim teo v.v...

Rieâng soá SVSQ pass tieâu chuaån söùc khoûe, ñöôïc KQ chính
thöùc thu nhaän vaø hoï tieáp tuïc thuï huaán taïi Tröôøng Meï cho ñeán
maõn khoùa hoïc. Trong ngaøy maõn khoùa, Boä Tö Leänh KQ cöû moät
só quan bay leân Ñaø Laït, mang theo ñaày ñuû noùn muû, caân ñai,
lon laù ñeà trao cho caùc Taân Só quan KQ vaø höôùng daãn hoï veà
trình dieän Boä Tö Leänh (BTL) ôû Taân Sôn Nhöùt vaø Trung Taâm
Huaán Luyeän Khoâng Quaân (TTHLKQ) ôû Nha Trang sau ñoù.

Tuøy theo lòch trình ñaøo taïo caùc khoùa hoïc chuyeân moân
veà kyõ thuaät hay phi haønh taïi Nha Trang hay taïi Myõ, caùc cadet
(chæ Sinh vieân Só quan KQ) vaø caùc só quan khoùa sinh (SQKS)
seõ tuyø theo ñoù maø ñöôïc gôûi ñi thuï huaán. Ñieàu baét buoäc baát

ÑA HIEÄU 71 215

cöù cadet hay SQKS KQ naøo khi coøn tröïc thuoäc quaân soá
TTHLKQ vaãn laø hoïc...Anh ngöõ vaø chôø cho ñeán khi coù khoùa
hoïc ñeå ñöôïc cöùu xeùt gôûi ñi.

Coù nhieàu cadet hoaëc khoùa sinh bò keït an ninh hoaëc trôû ngaïi
söùc khoûe vaøo giôø choùt, ñaønh dang dôû moäng du hoïc thaønh KQ
bay treân trôøi, thaäm chí dang dôû caû moäng laøm KQ boø döôùi ñaát !!

Khoâng quaân laø moät Quaân chuûng môùi, naëng tính kyõ thuaät
vaøñaëc bieät laø loaïi lính trang hoaøng thaønh phoá (neân chöõ thoï
coù daáu baûo hieåm?!) ñaõ haáp daãn bieát bao thanh nieân nuoâi
moäng chim trôøi. Vaøo thaäp nieân 60, quyeån Ñôøi Phi Coâng cuûa
taùc giaû Toaøn Phong Nguyeãn Xuaân Vinh ra ñôøi ñaõ laøm naùo
nöùc haøng vaïn thanh nieân ghi danh gia nhaäp KQ, keå caû nhi nöõ
cuõng aâm thaàm xaây moäng thaønh ngöôøi yeâu lyù töôûng cuûa nhöõng
hieäp só khoâng gian naøy...

Moät trong nhöõng nguyeân taéc chieán ñaáu cuûa KQ laø... baát ngôø
vaø vuõ khí cuûa KQ laø bom ñaïn hoûa tieån, nhöng phöông tieän mang
vuõ khí ñoù ñeå taïo baát ngôø cho ñòch chính laø phi cô vaø phi coâng.

Ñeå moät phi vuï caát caùnh an toaøn, mang vuõ khí ñeán huyû
dieät muïc tieâu quaân thuø roài trôû veà caên cöù an toaøn, coù bieát bao
nhieâu laø quaân nhaân lieân traùch nhieäm lieân quan vieäc naày. Vì
laø Quaân chuûng naëng tính kyõ thuaät, neân raát toán keùm veà söûa
chöõa baûo trì phi cô. Giaù thaønh cuûa moät chieác phi cô loaïi baø
giaø cuõng caû trieäu ñoâ, noùi gì ñeán nhöõng phi cô keành caøng taân
tieán khaùc?. Ngoaøi xaêng nhôùt bom ñaïn, phi cô coøn phaûi ñöôïc
giöõ gìn trong ñieàu kieän toát, traùnh gioù baûo, phaùo kích phaù hoaïi
hoaëc ñaùnh caép, töø ñoù phaùt sinh ra vaán ñeà phoøng thuû an ninh
...Coøn ngöôøi phi coâng, ngoaøi ngaân khoaûn huaán luyeän hoï thaønh
taøi xeá laùi phi cô, KQ coøn phaûi lo chaêm soùc söùc khoûe hoï, lo cho
gia ñình vôï con hoï, lo quaân trang quaân duïng ñaëc bieät cho moãi
phi vuï hoï xuaát chinh...töø ñoù naûy sinh ra y só phi haønh, thuoác
men, löông boång, aùo bay, helmet bay, duø, aùo phao, aùo giaùp,
tieáp lieäu, chieán tranh chính trò v.v...Giöõa phi cô vaø phi coâng coù
moái lieân heä gaén boù nhö thòt vôùi xöông. Nhöng trong chieán ñaáu
neáu phi cô truùng ñaïn hoaëc hoûa tieån cuûa ñòch quaân thì ngöôøi
phi coâng (neáu coøn heà haán gì) coù quyeàn nhaûy duø thoaùt thaân ,

216 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

chöù khoâng cheát theo taøu nhö beân HQ. Coù theå phi cô chieán ñaáu
khoâng chôû haønh khaùch chaêng? Moät ñieàu baát ngôø laø tuy phi cô
vaø phi coâng coù moái lieân heä höõu cô, nhöng laïi coù söï khaùc bieät
maø ngay caû ngöôøi KQ cuõng ít khi nhìn thaáy. Moät trong nhöõng
khaùc bieät ñoù laø tröôùc khi caát caùnh, phi cô caàn ñoå ñaày xaêng,
coøn phi coâng thì phaûi xaû heát xaêng.

Trang bò cho phi cô vaø phi coâng ñeàu toán keùm, coù theå vì
leõ ñoù maø ngöôøi phi coâng ñaét gía trong thôøi chieán chaêng ?
Ngaïn ngöõ coù caâu: Chieác aùo khoâng laøm neân thaày tu! Thì ñuùng
vaäy! Vaø chieác aùo lieàn quaàn baûy tuùi maøu oâ liu hay maøu da cam
cuõng coù theå khoâng laøm neân ngöôøi phi coâng nhöng heã ai
chính thöùc maëc chieác aùo lieàn quaàn naày thì deã gaây ngaïc nhieân
coù khi boái roái cho ngöôøi ñoái dieän baát luaän laø nam phuï hay
laõo aáu. Chieác aùo bay khaùc xa vôùi caùi aùo traøng maøu giaø lam
hay maøu naâu cuûa thaày tu. Chieác aùo bay noùi leân söùc treû, nhaëm
leï, naêng ñoäng xoâng xaùo vaø chòu ñöïng. Heã ai maëc chieác aùo
naày, ngoaøi caùi ngoaïi dieän laø “coi ñöôïc” coøn caùi noäi dieän thì
baûo ñaûm söùc khoûe ñaït tieâu chuaån 100% vaø khoâng caàn phaûi
duøng ñeán tam tinh haûi caåu moãi laàn ñaùp hay caát caùnh!

Vì KQ coù söùc quyeán ruû nhö vaäy, neân soá SVSQ thuoäc
caùc khoùa K16 vaø K17 ghi danh raát ñoâng. Rieâng K17 ghi
danh 100/200. Neáu khoâng bò giôùi haïn ban ñaàu veà thò löïc nhö
caän thò vieãn thò hoaëc caân löôïng vaø chieàu cao, thì con soá ghi
danh coù theå 100%. Sau caùc kyø test veà phaûn öùng tay chaân vaø
trí oùc cuõng nhö khaùm nghieäm veà söùc khoûe, con soá pass chính
thöùc laø 30/100. Thôøi K17, thöôïng caáp ruùt kinh nghieäm cuûa
K16, neân khoâng tuyeån SVSQ töø Ñaø Laït qua HQ nöõa, aâu ñoù
cuõng laø moät ñieàu heân. Lyù do? K16 ghi danh qua HQ 15 ngöôøi.
Khi 15 SQKS naày veà Trung Taâm Huaán Luyeän Haûi Quaân thì
ñöôïc caùc “nieân tröôûng” SVSQ HQ “chaøo ñoùn” ñaët bieät taän
tình ñeå daèn maët cho bieát caùi leã tieát truyeàn thoáng cuûa HQ, vaø
hoï coi nhö ignor caùi haøm thieáu uùy cuûa moät taân só quan ñaõ toát
nghieäp taïi moät quaân tröôøng ñöôïc xeáp vaøo haïng nhöùt nhì
Ñoâng Nam AÙ. Tröôùc caûnh phuû phaøng naày, coù ñeán 8 NT tình
nguyeän trôû veà Boä binh, soá coøn laïi nhaån nhòn chòu ñöïng thuï
huaán cho ñeán ngaøy ra tröôøng vaø ñaõ giöõ nhöõng chöùc vuï troïng

ÑA HIEÄU 71 217

yeáu trong HQ nhö Haïm Tröôûng (Hoaøng Troïng Bieåu, Nguyeãn
Nhö Phuù), Duyeân Ñoaøn Tröôûng (Nguyeãn Hoàng Dieäm), Giang
Ñoaøn Tröôûng (Hoaøng Ñình Thanh) v.v...(1)

Xeùt cho cuøng, nhöõng vò rôøi boû vaø nhöõng vò ôû laïi Tröôøng Dì
HQ ñeàu noùi leân tính khí haøo huøng vaø ngang taøng cuûa moät SVSQ
xuaát thaân töø Tröôøng Meï Ñaø Laït !

Trong lòch söû cuûa Tröôøng Meï, coù ñeán hai khoùa lieân tieáp
ñöôïc KQ leân taän Tröôøng ñeå tuyeån sinh. Ñoù laø K16 vaø K17.

Coù 26 SVSQ K16 ñöôïc choïn sang KQ, nhöng con soá
chính thöùc laø 24, coøn hai vò kia bò keït an ninh. Haàu heát caùc
SQKS KQ K16 ñeàu du hoïc Myõ ngaønh hoa tieâu Tröïc thaêng.
Coù hai vò la øhoa tieâu Khu truïc, (NT Nguyeãn Anh veà sau chuyeån
qua Kieåm Baùo vaø NT Mai Nguyeân Höng), hai vò theo ngaønh
Quan saùt , (NT Nguyeãn vaên An, sau ñoåi veà Boä Chæ Huy Haønh
Quaân KQ vaø Laâm Quang Ñanè g, vaø motä vò thuocä ñôn vò Phonø g thu,û
( NT Nguyenã Uyenâ )(1).

Trong soá 19 só quan K16 ngaønh hoa tieâu tröïc thaêng, vaøo
giôø choùt, coù moät vò giöõ chöùc vuï Khoâng Ñoaøn Tröôûng, töông
ñöông Trung Ñoaøn tröôûng Boä binh, (NTù Tröông Thaønh Taâm),
moät vò giöõ chöùc vuï Khoâng Ñoaøn Phoù, (NT Nguyeãn Vaên ÖÙc),
vaø 05 vò Phi Ñoaøn Tröôûng, töông ñöông Tieåu ñoaøn tröôûng
BB, (caùc NT Leâ Vaên Chaâu, Döông
Quang Leã, Cao Quaûng Khoâi, Vónh
Quoác vaø Traàn Chaâu Reát).

Moät NT K16 (Toân Thaát
Laêng) töø Thuyû quaân Luïc chieán
chuyeån sang KQ, giöõ chöùc vuï
Lieân Ñoaøn Tröôûng LÑ/SVSQ/KQ thuoäc Trung Taâm Huaán
Luyeän KQ Nha Trang.

Moät hoa tieâu tröïc thaêng K16 ñöôïc an taùng taïi Nghóa
Trang Quoác Gia Hoa Kyø, (NT KQ Nguyeãn Baûo Tuøng) thuoäc
Bieät ñoäi Loâi Hoå chuyeân thaû toaùn Bieät kích, bò maát tích vôùi
hai ñoàng ñoäi ôû bieân giôùi Vieät Laøo töø thaäp nieân 60, maõi ñeán
naêm 2001 môùi tìm ñöôïc xaùc rôi vaø quan taøi cuaû ba ngöôøi anh
huøng KQ naày ñeàu ñöôïc phuû côø vaøng ba soïc ñoû vaø quoác taùng

218 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

taïi Nghóa Trang Quoác Gia
Arlington, Thuû ñoâ Washington DC,
Hoa Kyø trong thaùng 06/02 vöøa qua.

Coøn K17 ñöôïc KQ tuyeån sang
30 vò, taát caû ñeàu ñöôïc thuï huaán
Khoùa L1 taïi Nha Trang, do caùc
Huaán Luyeän Vieân trong Toaùn
Huaán luyeän Löu ñoäng cuûa Khoâng
löïc Myõ gôûi sang VN ñeå phuï traùch huaán luyeän taïi quoác gia sôû
taïi. Muïc ñích cuûa keá hoaïch huaán luyeän thí nghieäm löu ñoäng
naøy coù theå laø ñeå tieát giaûm ngaân khoûan vieän trôï cho KQ Vieäât
Nam chaêng? Ñeå hoaøn chænh keá hoaïch naày, KQ Myõ ñaõ gôûi
qua caên cöù Nha Trang khoâng nhöõng huaán luyeän vieân hoa
tieâu, maø coøn caû huaán luyeän vieân cô khí, chuyeân vieân söûa
chöõa baûo trì vaø caû phi cô Cessna U17 goàm saùu choã ngoài hai
caàn laùi ñeå duøng laøm phi cô huaán luyeän nöûa.

Sau gaàn moät naêm hoïc anh vaên vaø hoïc bay, 30 SQKS K17
ñeàu toát nghieäp vaên baèng hoa tieâu quaân söï ngaønh quan saùt. 30
phi coâng baø giaø naøy laïi ñöôïc gôûi veà Caên Cöù KQ Myõ ôû Bieân
Hoaø ñeå hoïc tieáp veà kyõ thuaät bay haønh quaân treân O1 töùc L19
(hay coøn goïi noâm na laø baø giaø tôùp tôùp) vôùi caùc hoa tieâu huaán
luyeän vieân Myõ ñang bay haønh quaân taïi caùc Phi ñoäi Bird Dog
(O1E, töùc L19 loaïi môùi cuûa BB Myõ) . ÔÛ trong doanh traïi Myõ,
aên hot dog Myõ, bay huaán luyeän haønh quaân vôùi phi coâng chieán
ñaáu Myõ, nhöng khoâng phaûi laø daân du hoïc Myõ, thaønh thöû vaên
baèng phi coâng quan saùt duø do Myõ kyù nhöng caáp phaùt taïi Nha
Trang hay Bieân Hoøa vaãn khoâng maáy danh giaù so vôùi caùc vaên
baèng toát nghieäp ñöôïc caáp phaùt beân chính quoác nöôùc Myõ.

Caùc phi coâng toát nghieäp ñöôc phaân coâng veà caùc Phi
ñoaøn Quan saùt 110 Ñaø Naüng, 114 Nha Trang, 112 Bieân Hoaø
vaø 116 Caàn Thô.

Sau 6 thaùng ñeán 1 naêm bay treân caùc phi cô baø giaø cho
ñeán khi Boä Tö Leänh KQ ra thoâng caùo tuyeån sinh theo hoïc
nhöõng khoaù hoïc Khu truïc, Vaän taûi taïi Myõ thì moät soá caùc só
quan KQ K17 laïi laøm ñôn xin du hoïc chuyeån ngaønh. Thaønh

ÑA HIEÄU 71 219

thöû, KQ K17 phuïc vuï caû
trong 3 ngaønh, ña soá ôû
ngaønh Quan saùt, tieáp theo laø
Khu truïc vaø sau cuøng laø Vaän
taûi. Coù 10 hoa tieâu Quan saùt
K17 xin xuyeân huaán qua AD6 (töùc khu truïc cô Skyraider) vaø
sau cuøng xuyeân huaán qua phaûn löïc cô A37, vaø 04 hoa tieâu
Quan saùt K17 xin xuyeân huaán qua Vaän taûi cô C47 hay coøn
goïi laø Dakota. Veà sau, vì nhu caàu cuûa ñôn vò, moät soá caùc só
quan KQ K17 ñöôïc boå nhieäm giöõ nhöõng chöùc vuï veà Huaán
luyeän Tham möu hay Phoøng thuû taïi TTHL KQ Nha Trang
hoaëc taïi caùc ñôn vò caáp Ñoaøn, Phoøng, Lieân ñoaøn, Khoâng
ñoaøn, Sö ñoaøn KQ lieân heä : ñoù laø caùc KQ Nguyeãn Tieán
Ñöùc, Döông Thanh Long, Nguyeãn Phuïng, Nguyeãn Vaên Thình,
Nguyeãn Höõu Xuaân, Nguyeãn Vaên Hoaøng, Huyønh Coâng Ñaëng,
Voõ Phi Hoå, Vuõ Khaéc Huy, Nguyeãn Duy, Hoaøng Thieân Höïu...

Moät soá KQ K17 giöõ nhöõng chöùc vuï chæ huy trong nhö :

- Bieät Ñoaøn tröôûng Bieät ñoaøn Tieàn phöông Phuù Baøi,
Hueá; Quyeàn Khoâng ñoaøn tröôûng
KÑ 41 Chieán thuaät, Ñaø Naüng: KQ
Nguyeãn Duy Dieäm

- Lieân Ñoaøn tröôûng Trôï
löïc, Pleiku : coá KQ Haø Thuyeân

- Ñôn vò tröôûng Phoøng
thuû, Traø noùc : KQ Huyønh Cao Khaûi

- Phi ñoaøn tröôøng Vaän taûi : coá KQ Huyønh Thanh Toøng,

- Phi ñoaøn phoù Vaän taûi : KQ Traàn Baïch Thanh

- Phi ñoaøn tröôûng Quan saùt : caùc KQ Nguyeãn Ñöùc Gia,
Nguyeãn Xuaân Taùm, Leâ Só Thaéng, Voõ YÙ.

Tröôùc K16 & K17, cuõng ñaõ coù moät soá só quan Ñaø Laït
ñöôïc chuyeån sang phuïc vuï trong Quaân chuûng KQ. Ñöôïc
bieát, Quaân Ñoäi VNCH ñöôïc Phaùp thaønh laäp vaøo naêm 1948.
Ñeán naêm 1952 thì thaønh laäp KQ. Vì nhu caàu chieán tröôøng va
øñeå hình thaønh Quaân chuûng neân moät soá ñoâng só quan cuûa ba

220 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Quaân tröôøng Ñaø Laït, Hueá (tieàn thaân cuûa VBÑL) vaø Thuû Ñöùc
ñöôïc tuyeån sang KQ (2) ñeå ñaøo taïo thaønh caùc hoa tieâu caùc
loaïi hoaëc caùc ngaønh chuyeân moân döôùi ñaát nhö Kyõ thuaät,
Tieáp lieäu, Kieåm baùo, An ninh...(3) . Nhöõng quaân nhaân môùi
tuyeån naày ñeàu ñöôïc ñi hoïc chuyeân moân vaø khi toát nghieäp
hoï ñöôïc caáp chöùng chæ mang chæ soá KQ (AFSC) theo ngaønh
ngheà ñöôïc huaán luyeän. (3)

Saùu naêm sau ngaøy chia ñoâi ñaát nöôùc, töùc vaøo naêm 1960,
Vieät coäng coâng khai khai chieán, luùc ñoù môùi coù keá hoaïch
tuyeån SVSQ töø caùc Quaân tröôøng sang KQ ñeå ñaùp öùng nhu
caàu chieán tröôøng. K16 vaø K17 naèm trong giai ñoaïn naày (2).

Hình nhö sau K17, Boä Tö Leänh KQ khoâng coøn cöû
chuyeân vieân leân Quaân tröôøng VBQG Ñaø Laït ñeå tuyeån sinh
nöûa, maø tuyeån thaúng caùc só quan töø caùc ñôn vò Boä binh. Ñaây
laø giai ñoaïn Vieät Nam hoùa chieán tranh vaø ña soá caùc só quan
naày ñöôïc ñaøo taïo ngay trong nöôùc thaønh nhöõng hoa tieâu tröïc
thaêng. Moät soá caùc nieân ñeä thuoäc caùc Khoùa K19, K20,
K21...ñöôïc tuyeån qua KQ naèm trong giai ñoaïn naày.

Nhö vaäy, suoát trong cuoäc chieán quoác coäng, vaø suoát trong
trang söû hình thaønh Quaân Ñoäi Quoác Gia trong ñoù coù Quaân
chuûng Khoâng quaân, haàu heát caùc huynh ñeä xuaát thaân Tröôøng
Meï ñeàu coù maët trong Quaân chuûng môùi meû naày vaø giöõ nhöõng
vai troø quan troïng trong vieäc cuûng coá vaø vun ñaép vaøo söï
tröôûng thaønh cuûa KQVNCH thaønh moät Quaân chuûng xeáp
haøng thöù ba treân theá giôùi. Xin ñöôïc neâu leân danh taùnh moät
vaøi Nieân tröôûng KQ xuaát thaân Tröôøng Meï: (2)

1- Ñaïi taù Traàn Phöôùc (töùc nhaø vaên KQ buùt hieäu laø Meä),
K2 Hueá ( ÔÛ Hueá ñaøo taïo hai khoaù Só quan hieän dòch. Khoaù 3
töø Hueá dôøi veà Ñaø Laït vaø trôû thaønh K1 Ñaø Laït, laø tieàn thaân
cuûa Quaân tröôøng VBQG VN (3) : Chæ Huy Phoù Trung Taâm
Huaán Luyeän KQ Nha Trang; Chæ Huy Tröôûng Tröôøng Chæ
Huy Tham Möu Trung Caáp KQ.

2- Chuaån töôùng Voõ Dinh, K3 : Tham Möu Tröôûng KQ.

3- Chuaån töôùng Nguyeãn Ngoïc Oaùnh, K3 : CHT Trung
Taâm Huaán Luyeän KQ Nha Trang.

ÑA HIEÄU 71 221

4- Ñaïi taù Ñinh Vaên Chung, K3: TMP/CTCT - BTLKQ

5- Ñaïi taù Töø Boä Cam, K3: TMPHQ - BTLKQ,

6- Trung taù Nguyeãn Vaên Tröông, K4 : CHT Tröôøng Quaân
Söï TTHLKQ Nha Trang,

7- Ñaïi taù Phan Quang Phuùc, K5 TLP/SÑ2 KQ Nha Trang,

8- Ñaïi taù Ñoã Trang Phuùc, K6: Chæ Huy tröôûng Caên Cöù
20 Chieán thuaät KQ

9- Trung taù Traàn Troïng Ngoïc, K10 : Phuï taù Tham Möu
Phoù Haùnh Quaân Boä Tö Leänh KQ,

10- Trung taù Nguyeãn Vaên Quyù, k10 : Tröôûng phoøng Vuõ
khí/TMP Tieáp Vaän BTLKQ

11- Trung taù Phaïm vaên Moân, K12 : Tröôûng Phoøng Caûnh
Veä/TMPHQ/BTLKQ,

12- Trung taù Leâ Troïng Hieäp, K12 : Khoâng Ñoaøn Tröôûng
KÑ Ñoaøn Yeåm Cöù Nha Trang

13- Ñaïi taù Hoaøng Thanh Nhaõ, k14 : Khoâng Ñoaøn Tröôûng
KÑ 23 Chieán Thuaät Bieân Hoøa,

14- Ñaïi taù Phaïm Höõu Phöông, K14 Khoâng Ñoaøn Tröôûng
KÑ Yeåm Cöù Phuø Caùt,

15- Trung taù Traàn Ñình Giao, K14 Khoâng Ñoaøn Tröôûng
KÑ Yeåm Cöù Phan Rang

16- Trung taù Nguyeãn Vaên Thieät, K14 Tröôûng Phoøng An
Ninh SÑ2 KQ.

Lo goâ cuûa KQ veõ nöûa hình roàng, ñang cuoän mình trong
neàn trôøi xanh lô coù ñieåm laøn maây traéng, caùnh roàng bieåu töôïng
hình côø vaøng ba soïc ñoû vôùi 4 chöõ Toå Quoác Khoâng Gian ôû
döôùi ñeá. Toå Quoác luùc naøo cuõng treân heát, Khoâng Gian nhaát
ñònh khoâng daønh rieâng cho baát kyø ai, cho neân ngoaøi quyù
huynh ñeä Ñaø Laït ra, KQ coøn laø nôi hoäi tuï cuûa nhöõng caùnh
chim Vieät khaép moïi mieàn Toå Quoác.

Sau ñaây laø danh taùnh nhöõng caáp Chæ huy KQ xuaát thaân
Khoùa 1 Nam Ñònh :

- Tö leänh KQ : Ñaïi taù Nguyeãn Xuaân Vinh, Thieáu töôùng

222 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Nguyeãn Cao Kyø,

- Tö Leänh Sö Ñoaøn KQ : caùc Chuaån töôùng Phan Phuïng
Tieân, Nguyeãn Vaên Löôïng, Nguyeãn Höõu Taàn...(2)

- Tham Möu Phoù/BTL : Chuaån töôùng Ñaëng Ñình Linh,
Ñaïi taù Nguyeãn Khaéc Ngoïc, Ñaïi taù Vuõ Thöôïng Vaên...(3)

- Tham Möu Tröôûng Sö Ñoaøn KQ : Ñaïi taù Nguyeãn Ñình
Giao (3)

Danh taùnh caáp Chæ huy KQ xuaát thaân Khoaù1 Thuû Ñöùc :

- Tö Leänh vaø Tö Leänh Phoù KQ : Trung töôùng Traàn Vaên
Minh, Thieáu töôùng Voõ Xuaân Laønh,

- Chæ Huy Tröôûng Lieân Ñoaøn Kieåm Baùo: Ñaïi taù Phaïm
Duy Thaân, (2)

.......

Boán muæ teân ñöôïc baén ñi khaép boán phöông trôøi seõ ñaäm
ñaø yù nghóa “tang boàng hoà thæ” hôn ñoái vôùi moät só quan xuaát
thaân Tröôøng Meï neáu vò só quan ñoù phuïc vuï trong KQ. Khoâng
phaûi Thöôïng caáp khoâng nghieân cöùu kyõ löôõng tröôùc khi leân
keá hoaïch tuyeån caùc SVSQ VB Ñaø Laït sang KQ. Veà hình thöùc,
KQ coù veû nhö an toaøn hôn caùc ñôn vò Boä binh, nhöng treân
thöïc teá, moãi Quaân Binh chuûng ñeàu coù nhöõng hieåm nguy
rieâng. Moät vaät laï bay vaøo turbin phi cô, moät côn baûo baát
thaàn, moät vieân ñaïn phoøng khoâng xuyeân phoøng laùi, moät sô
soùt kyõ thuaät, taát caû ñang chöïc chôø ngöôøi phi coâng khoâng tìm
ñöôïc xaùc rôi. Vaø khoâng ít caùc huynh ñeä Tröôøng Meï chuyeån
sang KQ ñaõ vì Toå Quoác Khoâng Gian maø bay tít vaøo taän hö voâ.

Xin haõy traàm laéng phuùt giaây ñeå töôûng nhôù nhöõng caùnh
chim KQ Nguyeãn Theá Anh K ?, KQ Nguyeãn Taâm Ñaêng
K?.(3), KQ Mai Nguyeân Höng K16, KQ Nguyeãn Baûo Tuøng
K16, Laâm Quang Ñaèng K16, KQ Nguyeãn Hoaøng Anh K17,
KQ Buøi Vaên Lôïi K17, KQ Nguyeãn Vaên Xuaân k17, KQ Hoaøng
Ñöùc Thònh, KQ Traàn Minh Vuõ K17 vaø bieát bao huynh ñeä
khaùc nöûa...

Ca dao ngaïn ngöõ coøn truyeàn : cheát Cha coøn Chuù, cheát
Meï buù Dì. Meï cho con voùc daùng vaø nhaân caùch, Dì giuùp con

ÑA HIEÄU 71 223

phöông tieän ñeå chieán
ñaáu baûo veä moà maû ruoäng
ñoàng. Moät caùnh chim
rôi, ruoät Dì ñöùt ñoaïn, cô
hoà ruoät Meï lòm hoàn!

Duø coõi döông hay veà
coõi aâm

Coõi naøo cuõng töû só chinh nhaân

Nguyeän hoàn quyù huynh ñeä hoàn thieâng soâng nuùi

Soáng laøm KQ thaùc laøm thieân thaàn ...

Moät ñieåm nhoû raát yù nhò maø khoâng noùi ra thì caán caùi
trong loøng, maø noùi ra thì cuõng khoâng laáy gì goïi laø haøo hoa
hay haøo hieäp nhö ngöôøi ta vaãn gaùn cho ngöôøi chieán só KQ.
Neáu nhö KQ khoâng coù caûnh “nieân tröôûng SVSQ” aên hieáp
“taân Só quan Khoùa sinh” nhö beân HQ, thì cuõng khoâng ít nhieàu
coù caûnh phaân bieät thaønh hai loaïi KQ, ñoù laø Khoâng quaân
Chính thoáng (nghóa laø KQ tuyeån töø daân söï vaøo vaø du hoïc
Myõ) vaø Khoâng quaân Lai...gioáng! (nghóa laø KQ tuyeån töø BB
sang vaø huaán luyeän taïi Myõ hoaëc taïi VN).

Ñaây cuõng laø moät hình thöùc veà nieàm töï haøo Quaân chuûng.

Nieàm töï haøo naøo cuõng toát, nhaát laø nieàm töï haøo veà Quaân
tröôøng maø mình xuaát thaân, hay Quaân Binh chuûng maø mình
phuïc vuï. Chính nhôø nieàm töï haøo naày maø nhöõng chieán só töï
do ñaõ vieát leân nhöõng chieán coâng oanh lieät cho Quaân löïc Vieät
Nam Coäng Hoaø trong cuoäc chieán Quoác Coäng vöøa qua. Nhöng
nieàm töï haøo veà KQ Chính thoáng neâu treân coù moät chuùt gì
vaøng voõ bònh hoaïn cuûa moät keû maéc beänh töï kyû aùm thò neáu
khoâng noùi laø aûo töôûng cuûa moät kieâu binh.

Chuùng toâi coù dòp phoûng vaán NT K14 Traàn Ngoïc Giao,
Chæ Huy tröôûng Trung Taâm Kieåm Baùo Ban Meâ Thuoät vaø sau
cuøng laø Khoâng Ñoaøn Tröôûng KÑ Yeåm Cöù Phan Rang, veà suy
nghó nhö theá naøo cuûa moät cöïu SVSQ xuaát thaân Tröôøng Meï
phuïc vuï trong Quaân chuûng KQ.

224 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

NT Giao (De Couteau) ñaõ traû lôøi qua email nhö sau: Toâi raát
haõnh dieän ñaõ xuaát thaân Tröôøng Meï Ñaø Laït. Ngoaøi laõnh vöïc chuyeân
moân KQ, ñieåm noåi troäi cuûa nhöõng Só quan Ñaø Laït laø caên banû quaân
söï, haønh chaùnh vaø laõnh ñaïo chæ huy. (2)

Coøn Ñaïi taù Nguyeãn Vaên Baù, nguyeân Khonâ g ñoaøn tröôûng KÑ
72 Chieán thuaät Pleiku, khi ñeà caäp ñeán nhöõng só quan K17 phuïc vuï
döôiù quyeàn, thì oâng cho raèng, cacù toi ñaõ ñöôïc reøn luyeän thaønh caáp
Chæ huy Trung ñoäi tröôùc khi hoïc thaønh moät ngöôøi laùi chieác phi cô!

Nhaân danh moät só quan KQ xuaát thaân Tröôøng Meï, chuùng
toâi xin ñöôïc vinh haïnh ñoùn nhaän nhaän xeùt thieän caûm mang
tính haøo hieäp cuûa Quaân chuûng KQ naày cuûa NT Nguyeãn Vaên
Baù myõ danh laø Baù Leøo!

Baéc Ñaåu Voõ YÙ - K17

Ghi chuù

(1) Theo Email cuûa NT KQ Nguyeãn Vaên An K16

(2) Theo Email cuûa NT KQ Traàn Ñình Giao K14

(3) Theo Email cuûa NT KQ Traàn Phöôùc (töùc Meä),
K2 Hueá tieàn thaân VBDL.

ÑA HIEÄU 71 225

Hanä Chiená Tröônø g

Haø Ly Maïc – K16

Toâi vaø Anh, chuùng mình xöa laø lính,
Coù bao giôø toan tính chuyeän töông lai
Noùn saét, ba loâ, giaày sautt, aùo chieán,
Suùng caàm tay vaø chaân vaãn böôùc hoaøi.

Töø Trò Thieân leân Taây Nguyeân, Ñoã Xaù
Qua chieán tröôøng Ñoàng Thaùp, Caø Maâu
Röøng U Minh, soâng Caàu, Bình Giaû,
Baïc chieán baøo, ai daùm nghó gì ñaâu.

Khoâng quaûn ngaïi vaø chaúng neà gian khoå,
Vöôït ñeøo cao, doác nuùi thaúm maø ñi.
Chaúng sôøn loøng, döôùi ñaïn rôi, bom noå,
Vaãn beàn gan chieán ñaáu kieân trì.

Ai coù ngôø ñaâu giöõa caûnh ñôøi,
Chieán tröôøng bom ñaïn maùu xöông rôi.
Ngai vaøng, dinh thöï saéc, höông, röôïu,
Boû maëc ba quaân, laùnh xöù ngöôøi.

Moät tieáng hoâ, ngaøn quaân boû suùng,
Töôùng öôn heøn, binh maõ tieâu tan.
Nhuïc bao naêm ñaàu quaân döôùi tröôùng,
Theïn choa i! Chæ moät tieáng haøng...

Sa cô, thaát theá laïi veà ñaây,
Vuøng trôøi ñaát laï taïm dung naøy.
Ta maõi laø ngöôøi xöa lính traän,
Maëc daàu chaúng coøn suùng trong tay.

226 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Toâi vaø Anh, chuùng mình xöa laø lính,
Bôûi theá côø, vaän nöôùc luùc suy.
Theá chieán quoác, ai ngöôøi say tænh,
Maëc cho ñôøi, cöù luaän cuøng suy.

Thaéng hoaëc baïi, ai maø bieát ñöôïc,
Maát vaø coøn, ñuùng nghóa laø sao?
Ñöôïc daân, maát nöôùc: coøn taát caû.
Baùn daân, maát nöôùc, nhuïc theá naøo?

Nôï nöôùc hai vai, chöa traû heát,
Tình queâ moät gaùnh vaãn coøn vöông.
Nöûa ñôøi binh nghieäp ñaønh buoâng suùng,
Moät phuùt haøng quaân, haän chieán tröôøng.

Haø Ly Maïc – K16

ÑA HIEÄU 71 227

NHÖÕNG NGAØY
CHÖA QUEÂN

..Ñeå nhôù laïi ngaøy thaùng cuõ,
nhôù Khoâng quaân, nhôù Voõ Bò.

Nguyeãn vaên An (K16)

Ñeå goùp phaàn cho chuû ñeà cuûa Ña Hieäu 71 “Nhôù baïn beø,
Nhôù anh em”, toâi xin keã laïi vaøi maãu chyeän nhoû coù lieân quan
ñeán nhöõng ngöôøi anh; ngöôøi baïn Khoâng quaân vaø Voõ Bò ñaõ
naèm xuoáng hay coøn soáng maø toâi ñaõ cuøng laøm vieäc ,bay
chung,hoc chung hay ñaõ tieáp xuùc nhieàu laàn…ñöôïc coi nhö
nhöõng kyõ nieäm ñöôïc nhaéc laïi.

Xeáp buùt nghieân.

Gaàn cuôùài naêm 1959, toâi ñang theo hoïc Ñeä nhaáàt B1
tröôøng Quoác hoïc Hueá ….

…. Ñöôïc tin nhaø tröôøng cho biàeát tröôøng Voõ Bò Quoâc gia
Ñaø Laït caàn tuyeån moä SVSQ theo hoïc khoùøa boán naêm. Sau
khi ra tröôøng ñöôïc choïn Haûi Luïc Khoâng quaân vaø ñöôïc caáàp
phaùøt vaên baøêng toàt nghieäp töông ñöông Ñaïi hoïc khoa hoïc

Toâi phaán khôûi , cô hoäi toát ñeán vôùi toâi chaêng ?. Toâi coù
theå tieáp tuïc vieäc hoïc ñeå sau naày trôû thaønh nhaø giaùo, nhöng
trong toâi vaãën aùm aûnh maõi hình aûnh ngöôøi cha trong boä quaân
phuc ñaäm maøu maø luùc nhoû toâi raât öa thích. Lôùn leân toâi cuõng
coù nhöõng khaùc voïng cao xa…; toâi khoâng theå ngoài yeân. Cuoái
cuøng boû hoïc ñöôøng, boû saùch vôû, töø giaû ngöôøi baïn aùo traéng
vöøa thaân. Toâi ñi, mang theo söùc sôùâng hai möôi ,gia nhaäp
tröôøng Voõ Bò Quoác Gia Vieät Nam.

Thaùng 11/1959 toâi nhaäp hoïc khoùa 16 tröông VB/ÑL.
Khoùa coù treân hai traêm ngöôøi, goàm nhöõng thanh nieân treû khaêép
moïi neûo ñaát nöôùc mieàn Nam veà ñaây ñeå thi thoá, thöû thaùch vôùi
nhöõng cam go tröôùc maët…….

228 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Söï haêm hôû haùo höùc ban ñaàu khi taäp trung ôû tröôùc coång
tröôøng ñaõ nhöôøng choã cho söï thaát voïng, caêm töùc sau ñoù…Môùi
vaøo ñaõ baét chaïy, ñaõ bò khoaù 14 ñaøn anh haønh haï, la loái, naït
noä…Coù ngöôøi vaêng caû haønh lyù ôû doïc ñöôøng cuõng khoâng
muoán nhaët laïi. Vaøo ñaây roài laø bò haønh xaùc bò kyû luaät. Phaûi töø
giaû maùi toùc boàng beành bay böôùm thuôû naøo. Taäp hoâ, taäp
chaïy, taäp aên, taäp noùi, taäp ñi, taäp ñöùng, taäp ngoài... Hoïc taäp;,canh
gaùc doàn daäp suoát ngaøy. Sau hai tuaàn leã taát caû ñaõ maát heát
daùng daáp thö sinh… Moät soá chòu khoâng noåi hoaëc bò beänh xin
trôû laïi daân chính. Coá gaéng roài cuõng qua ñöôïc. Sau taùm tuaàn
leå sô khôûi phaûi chinh phuïc ñænh Laâm vieân, veà môùi ñöôïc gaén
caáp hieäu SVSQ.

Naêm thöù nhöùt baét ñaàu vôùi muøa hoïc vaên hoaù vaø quaân söï.
Kyû luaät thaät gaét gao, hoïc taäp; canh gaùc…Luoân luoân toû ra laø
Sinh vieân göông maãu, chaøo kính khoùa ñaøn anh nghieâm chænh
vaø laøm göông chokhoùa ñaøn em…

Keát quaû naêm ñaàu, hôn naêm möôi ngöôøi phaûi rôøi khoûi tröôøng
vì thieàu ñieåm vaên hoùa, maëc duø ñieåm quaân söï cuûa hoï khaùø cao…

Giöûa naêm thöù hai chunù g toâi baét ñauà choïn quaân chuûng. Monä g
ñaõ thaønh söï thatä ñaây. Hoài raát nhoû khi toiâ hocï tieåu hoïc tröônø g laøng,
thayà coù daïy baøi thô noùi veà maùy bay; ñoäc ñaùo nhö sau :

Maùy bay thaàn tình thaät Tieáng keâu uø uø döõ

Khi laø laø maët ñaát Heã noù bay ñeán ñaâu

Khi tít tòt treân khoâng Rung rinh caû vuõ truï

Lanh nhö con chim caét

Bay maø caùnh khoâng ruõ

Toâi cho laø hay laém … Lôùn leân khi hoïc trung hoïc, toâi ñoïc taäp
truyeän Ñôøi phi coâng cuûa Toaøn phong Nguyeãn xuaân Vinh. Chaøng
hoïc bay benâ trôøi Taây göûi thö veà cho em ôû queâ nhaø, coù ñoaïn…” Ban
ñeâm nhìn leân trôøi em ñeám ñöôïc bao nhieâu vì sao, tình anh yeuâ em
coøn hôn theá nöõa…” Tình töù vaø laõng maïn quaù…Cho neân, meâ khonâ g
quaân laø ñieàu toiâ töøng apá uû trong loøng.

Moät soá SVSQ ñöoïc choïn veà Saøi goøn, vaøo Trung taâm

ÑA HIEÄU 71 229

giaùm ñònh y khoa KQ ôû TSN khaùm söùc khoûe, bò loaïi khaù
nhieàu vì thieáu tieâu chuaån.Toâi ôû trong toaùn thuû Quoác vaø Quaân
kyø cuûa nhaø tröôøng, coù taùm ngöôøi, ñöôïc choïn naêm,ba ngöôøi
rôùt coù Toân thaát Chung, ngöôøi cao raùo, khaù baûnh trai, thuû Quaân
kyø bò loaïi vì maét loaïn thò, chaøng ta tieác laém…Coù khoaõng 20
ngöôøi ñöôïc choïn qua KQ .

Cuoái naêm thöù hai, khoâng khí ñaõ khaù deã thôû hôn , vieäc hoïc
taäp ñöôïc ñaø troâi chaûy, hoa mai vaøng caàm chaéc trong tay. Baáy
giôø chuùng toâi laø ñaïi nieân tröôûng, ñöôïc ra phoá cuoái tuaàn thoaõi
maùi hôn. Khoaù 15 ñaõ ra tröôøng, khoùa 17 ñöôïc moät naêm ,
chuùng toâi phaûi laøm HLV cho khoùa 18 trong taùm tuaàn sô khôûi.

Thôøi gian roài cuõng qua mau ñaõ gaàn heát naêm thöù ba, khoùa
19 ñaõ nhaäp hoïc. Vì nhu caàu chieán tröôøng luùc baáy giôø khoùa
toâi phaûi maõn khoùa sôùm hôn gaàn moät naêm. Chuùng toâi laïi phaûi
taäp dieãn haønh, taäp traän Ñoáng ña, chuaån bò cho hoâm maõn
khoùa... Hoâm ñoù ngaøy 22-12-62, moät ngaøy thaät ñeïp trôøi, toâi
coøn nhôù maõi … Leã maõn khoùa ñaõ dieãn ra thaät trang nghieâm,
coù Toång Thoáng Ngoâ ñình Dieäm vaø quí vò Töôùng laûnh, quan
khaùch ngoaïi quoác tham döï. Hai tieåu ñoaøn SVSQ K16 hôn
hai traêm ngöøôi saép thaønh hai khoái ngay ngaén tröôùc khaùn ñaøi
danh döï vôùi quaân phuïc Ñaïi leå traéng, SV khoùa sau ñöùng hai
beân, SV thuû khoa K16 Buøi Quyeàn ñöùng giöûa gaàn khaùn ñaøi .
Sau dieãn vaên ngaén cuûa T/T NÑD ; T/T ñaët teân cho khoùa laø
khoùa ‘” Aáp chieán löôïc “ …CHT cöïu Ñaïi taù Traàn ngoïc Huyeán
doõûng daïc hoâ “Quyø xuoáng SVSQ “, nhöõng caëp lon vôùi hoa
mai vaøng ñöôïc caùc SQ/HLV gaén leân vai cho moãi ngöôøi . “
Ñöùng daäy Taân Só quan “ taát caõ ñoàng loaït ñöùng leân, nhö caû
moät muøa xuaân böøng daäy Trong loøng moïi ngöôøi haân hoan roän
raøng nieàm vui khoù taû.

“Ñeâm nay môùi thaät laø ñeâm,

Ai ñem traêng töôùi leân treân vöôøn cheø”

Ngaøy thaùng Khoâng quaân.

Ngaøy thaùng Khoâng quaân baét ñaàu. Ñaàu naêm 1963 , chuùng
toâi trình dieän Boä Tö leänh KQ. Tö leänh KQ laø cöïu Ñaïi Taù

230 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Huyønh höõûu Hieàn, chuùng toâi laøm caùc thuû tuïc ôû phoøng nhaân
vieân, moät soá vì vaán ñeà an ninh bò ñöa veà laïi Boä binh. Thuû tucï xong
chuyenå veà canê cöù HL/KQ ôû Nha trang hocï Anh vanê ñeå ñi du hocï . Moiï
ngöôiø phaná khôiû nhöng khonâ g kemù phanà lo laéng, laïi hocï nöõa, nhöõng
khoù khanê ñang ñonù chô…ø Lucù ñoù Chæ huy tröônû g canê cöù HL/KQ ôû Nha
trang laø cöuï Trung Taù Nguyenã ngocï Oanù h, Tieuå ñoanø tröônû g SVSQ vaø
Khoaù sinh laø cöuï Ñaiï uyù Ñinh theá Truyenà . HLV Anh vanê laø cöuï Ñaiï uyù
Toanø vaø anh Hienå … Veà ôû NTG, ÔÛ trong canê cöù , côm hai böaõ ñaõ coù cauâ
lacï boä . Khí hauä matù me,û canû h ñepï , coù döaø xanh, vôiù baiõ catù trané g chayï
daiø canï h ñöônø g Duy tanâ , coù nhönõ g Kiosk raiû racù . Moiã chieuà , sau motä
ngayø hocï Anh vanê , luyenä gionï g ,lamø test, ra ngoià baiõ bienå maø höônû g caiù
matù , caiù amâ thanh rì raoø cuaû sonù g bieån maø ngamã cuocä ñôiø , nghó ñená
tröônø g cuõ ,banï beø moiã ngöôiø motä nôi. Cuocä ñôiø thatä ñanù g yeuâ , nhöng
cunõ g lamé thöû thacù h, nhieuà biená chuyenã . Hanè g ngayø chunù g toiâ hocï anh
vanê ,coù lamø Só quan tröcï cho khoaù 62C vaø khoaù 63A. Coù nhönõ g buoiå ra
phi ñaoï hocï vaø quan satù cacù phi cô, lamø baptemâ e de l’air ñeå lanõ tienà bay.
Motä homâ ñi hocï trôû ve,à ngang qua phi ñaoï thayá coù motä soá SQ/phi conâ g
Khu truïc ñönù g ôû Hangar. Hoï maët aoù bay, ñoäi noùn roäng vaønh nhö
Cowboy, mang sunù g, choná g naïnh tronâ g ratá haùch, nhìn chunù g toiâ motä
cacù h ít camû tình. Coù anh ñaõ noiù :“ Cacù onâ g bay boû boá chæ coù Tr. Uyù , cacù
anh môiù qua ñi hocï maø mang Th. Uyù “... Nhöng cunõ g laø anh em ca,û sau
nayà chunù g toiâ ratá ganà guiõ vaø thanâ matä vôiù cacù anh nayà .

Maáy thaùng hoïc taâp, roài thi ESL, moät soá ñuû ñieåm ñöôïc ñi
hoïc Tröïc thaêng ôû Hoa kyø, coù caùc baïn nhö: Tröông thaønh
Taâm, Baûo Sung , Vónh Quoác, Huøng , Traàn chaâu Reát , Nguyeãn
vaên ÖÙc , Döông quang Leå, Böûu Ngoâ, Taân, Ñinh quoác Thinh
... hoïc khu truïc coù Nguyeãn Anh vaø Mai nguyeân Höng ( Höng
veà sau bò töû naïn phi cô sau phi vuï oanh kích trôû veà). Phaàn
coøn laïi coù toâi, Toaûn, Toaøn ( Taây giaø ), Khoâi (giaø Roâ), Tröøng;
Nhöôøng, Ñaèng, Tuøng, Voïng, Chaâu ( Thoän ); Chaâu ( Loã),
Chaâu ( Oâng chuû ). Phía KQ coù Vinh; Voû, Haäu, Ba ( Buïng ),
Haïnh, Phöôùc, Khaâm, Cao….veà laïi caên cöù TSN hoïc khoùa Tröïc
thaêng vôùi phi cô H19 do do SQ/HLV Hoa kyø ñaõm traùch . Phía
Vieât nam coù cöïu Ñaïi uùy Nguyeãn huy Aùnh ( sau nayà laø Ch. Töônù g
Sö ñoanø Tröônû g SÑ 4 KQ, bò töû nanï phi cô naêm 1972 ). ; coù Ñaïi uùy
Thaäp laø SQ ñaïi dieän vaø theo doõi khoùa hoïc. Ñaây laø khoùa hoc Tröïc

ÑA HIEÄU 71 231

thanê g ñaàu tieân taïi Vieät nam, KQ Hoa
kyø bieät phaùi SQ/HLV coù khaû naêng,
moät soá phi cô H19 môùi ñöïôc chuyeãn
qua TSN. Caùc ngöøôi treû môùi ra
tröøông,thích bay boång,ai cuõng toû ra
haêm hôû, thích thuù. Toâi vaø Toaøn (Taây
gia)ø cuøng HLV laø Lt. Albertson,sau toiâ ñoiå qua bay chung vôùi Toaûn,
HLV laø Capt.Mayo. Laàn daàu ñi hoïc, ñöôcï HLV bay bieåu dieãn quanh
vuøng Saøi goøn,bay löôïn laõ löôùt ,nhanh chaäm; leân cao xuoáng thaáp,
hover, force landing, autoration …, ñeå xem phanû öùng cuaû mình. toâi
vaãn bình tænh vaø toû ra thích thuù nöõa. Lanà sau HLV bay moät luùc laø baûo
: “ You have it “ , toâi ñaùp “ I have it “ … ; Döôùi ñaát ñaõ briefing tröùôc
khi bay nhöng laàn ñauà caàm laiù neân toâi hôiù vuïng veà. Toâi coá gaéng vaø
chamê chæ roài cuõng quen thoâi. Cuoái cunø g thaày thaû cho toâi ñöôcï SOLO.
Xuoáng ñaát ñöôïc HLV vaø caùc baïn oâm choaøng möøng rôû…Ñeán giai
ñoaïn bay instrument, tröôcù khi ra tröôøng.

Ñ/ Uùy Aùnh ñaõ bay “ check progress “ vôùi toâi, oâng baûo:
“anh bay cuõng smooth laém…”. Toâi bieát toâi coù trôû ngaïi.

Laâm quang Ñaèng vaø toâi ñöôïc BTL/KQ cho ñi hoïc khoùa Quan
Saùt, khoaûng giöõa naêm 63, cuøng hoïc vôùi Só quan Thuû ñöùc chuyeån
qua, coù caùc baïn nhö Nguyeãn Phuïng, Löu, Khai, Nguyeãn höõu
Caûnh ( sau bay C130 ôû Phi ñoaøn 437 ) Kieät, Sôn … Toâi laïi trôû veà
Nha trang, gaëp laïi caùc anh em Khoùa 17/ ÑL ñang hoïc khoùa 1
Cessna nhö: Leâ só Thaéng, Nguyeãn duy Dieäm, Nguyeãn vaên Thình,
Voõ YÙ , Voû phi Hoå, Ngoâ Nhôn, Toøng, Thanh, Nhöït, Taùm, Höïu, Huy,
Vuõ, Khaûi, Xuaân Anh, Lôïi …

Chuùng toâi ñöôïc chuyeõn veà Bieân hoøa tieáp tuïc hoïc Quan Saùt
- Ñaïi Uùy Trònh vaên Thaân laøm SQ tröôûng toaùn HLV. Chuùng toâi
ñöôïc maõn khoaù vaø thuyeân chuyeån ñi caùc Phi ñoaøn…

Phi ñoaøn 110.

Ñaàu naêm 1964 toâi vaø KQ Ñaèng (töû naïn trong phi vuï
haønh quaân 1965) ñöôïc ñöa veà Phi ñoaøn 110 ôø Ñaø naüng, gaëp
laïi caùc KQ khoaù 17/ ÑL nhö : Vuõ, Thaéng, Dieäm, Khaûi, Xuaân,
Anh, Höïu, Lôïi... Toâi cuõng gaëp laïi caùc baïn Khoaù 16 nhö KQ

232 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Cao quaûng Khoâi vaø Chaâu ( Thoän ) vaø bieát caùc anh “ Thôï bay
“ Tröïc thaêng nhö KQ Nguyeãn kim Boâng, Ñaëng vaên Phöôùc,
Voû vaên Trieäu .

Vuøng ñiaï ñaàu hoûa tuyeán … coù khaù nhieàu phi vuï Haønh quaân.
Toaøn SQ treû, ña soá coøn ñoâc thaân, khoâng khí thaân maät bay chung
vôùi nhau raát vui. Khi ñôïi Phi vuï coù thì giôø laø ñoïc truyeän Kieám
hieäp, chôi Domino, thænh thoaûng leùn chôi xì pheù. KQ Traàn Daät raát
heân, hay aên, thöôøng ñöùng daäy ñoøi veà neân bò anh em chöûi . KQ
ñöôïc ôû thaønh phoá, coù veû nhaøn nhaõ, nhöng nhieàu hieåm nguy ñang
ñôïi chôø. Khi coù phi vuï haønh quaân laø hoï xoâng xaùo, baát chaáp löûa
ñaïn ñeå yeåm trôï quaân baïn ôû moïi tình huoáng, hoï heát loøng vôùi traùch
nhieäm, hoï goùp phaàn mang laïi thaéng lôïi cho quaân baïn. Cuõng coù
laém chuyeän ñau loøng, vöøa aên ñieåm taâm ôû caâu laïc boä buoåi saùng,
tröa khoâng bao giô øcoøn gaëp nhau laïi nhau nöõa. Baïn Ñöôïc PÑ516
bò truùng ñaïn khi chuùi xuoáng thaû bom trong phi vuï yeåm trôï quaân
baïn, maáy hoâm sau môùi mang xaùc veà. “Khoâng quaân ñi, khoâng ai
tìm xaùc rôi”…

Khoâng quaân laãm lieät nhö theá, mong raèng moät hai con saâu
seõ khoâng “laøm raàu noài canh”….

CHT Phi ñoaøn 110 luùc ñoù
laø Ñ/Uùy Ngoâ taán Dieâu, coù Ñ/
Uùy Hoaït, Ba Lyù, Nhôn, Löôïng.
.Sau Ñ/Uùy Maïnh thay theá Ñ/Uùy
Dieâu…. Phi ñoaøn baïn laø Phi
ñoaøn Khu truïc 516, coù QK
Vöôïng, Chaâu, An, Du … Toâi coù
nhieàu phi vuï höôùng daãn Khu truïc ñi ñaùnh phaù nhöõng muïc
tieâu vaø caên cöù cuaû ñòch ôû nhöõng vuøng ñoài nuùi soâng raïch xa
veà phía Tam kyø… Nhôù hoâm ñi bieät phaùi Quaõng ngaõi, bay
chung vôùi Myõ, moät hoâm ñöôïc leänh höôùng daãn Khu truïc
oanh kích töï do moät vuøng ñoài nuùi ôû phiaù taây baéc Quaõng ngaõi.
Khi bay xuoáng thaáp thaáy toaøn thöôøng daân maëc aoù quaàn ñen
ñang laøm raåy, sôï laàm...toâi ñaõ höôùng daån phi tuaàn AD6 thaû
bom treân nuùi. Veà toâi baùo caùo phoøng Quaân baùo: “ Thaáy coù
ñaùm chaùy lôùn, hai tieáng noå phuï… Chieán tröôøng ñaõ soâi ñoäng

ÑA HIEÄU 71 233

töø luùc ñoù …

Hueá vaø toâi.

Phi ñoaøn 110 ôû Ñaø naúng gaàn Hueá neân toâi raát thích … Hueá
ñoái vôùi toâi coù nhieàu kyû nieäm. Toâi sinh ra vaø lôùn leân ôû ñoù, toâi coøn
nhôù caùc tröôøng hoïc maø toâi ñaõ töøng maøi ñuõng quaàn töø luùc coøn aáu
thô, tröôøng tieåu hoïc An truyeàn, Gia hoäi hoïc lôùp nhaát tröôøng Theá
Daï…toâi coøn nhôù teân Coâng Taèng Toân nöõ thò Phuøng Thaêng, nhôù
Lan, cöù phuïng phòu xin boû bôùt ñieåm xaáu vì hay noùi chuyeän
trong lôùp, khi toâi giöû baûn Linh hoaït. Nhôù thoân Vyõ ; nôi coù doøng
hoï Nguyeãn Khoa ; noãi tieáng khoa baûng vaø nhöõng teân ñeïp nhö
Nguyeãn khoa Dieäu - Trang, Dieäu- Haïnh .. Nôi maø Haøn Maëc Töû
ñaõ moät thôøi vöông vaán :

Coù ai veà chôi thaêm thoân Vyõ

Nhìn naéng haøng cau naéng môùi leân

Vöôøn ai möôùt quùa xanh nhö ngoïc

Laù truùc che ngang maët chöû ñieàn …

Phía Haøng me, beân kia Ñäaäp ñaù coù Nga Mi, Traø Mi, Dieäm Mi
( em cuaû KQ Nguyeãn ñình Hueä bò töû naïn khi laøm HLV Cessna ôû
NTG …anh coá ñaùp sau ñuoâi cuaû C 130 ñang caát caùnh ) .

Nhôù tröôøng Trung hoïc Nguyeãn Tri Phöông, nôi maø naêm
1952 khi thi vaøo Ñeä thaát, toâi ñoã thöù ba, ñoå ñaâu laø Traàn ñaïi
Böu, thöù hai laø Nguyeãn Doaõn, thöù tö laø Nguyeãn vaên Cung (
Baùc só ôû Orange county). Trong soá ba traêm thí sinh truùng
tuyeån cuûa hôn hai ngaøn ngöôøi döï thi: goàm hoïc troø ôû Hueá ,
Quaõng nam, Quaõng ngaõi, Hoäi an ñeán … Meï toâi raát möøng!

Tröôøng Quoác Hoïc vôùi coång tröôøng maøu ñoû uy-nghi, coù
haøng phöôïng Væ vôùi saân roäng nhaø chôi lôùn, coù ve keâu reàn ræ
baùo hieäu muøa thi saép ñeán. Naêm Ñeä nhò, hoïc sinh “ hoïc gaïo “,
hoïc heát mình, hoïc caû döôùi caây ñeøn ñöôøng tröôùc nhaø cho
thoaùng maùt … Phaûi hoïc ñeå thi ñoã vì töông lai cho mình maø
cuõng laø nieàm haõnh dieän cuõa gia ñình. Phaûi ñoå Tuù taøi I vì sang
naêm leân Ñeä nhaát ñöôïc hoïc chung vôùi con gaùi töø tröôøng Ñoàng
Khaùnh qua. Tröôøng Quoác hoïc vaø Ñoàng Khaùnh raát gaàn nhau,

234 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

ñaùm con trai thöôøng ñöùng beân naày nhìn hoaëc treâu gheïo ñaùm
con gaùi aùo traéng phía beân kia … Coù laàn bò thaày Hieäu tröôûng
Nguyeãn vaên Hai baét gaëp oâng xæ vaû cho moät traän môùi thoâi …

… Hueá vôùi soâng Höông nuùi Ngöï vôùi ñeàn ñaøi laêng taåm cuûa
moäng mô, cuûa caàu Tröôøng tieàn saùu vaøi möôøi hai nhòp, vôùi möa
daàm gioù baác, vôùi nhöõng côn luït lôùn … Hueá coù baùnh beøo beán
Ngöï, buùn boø Gia Hoäi, coù nöõ sinh vôùi aùo daøi tha thöôùt… vôùi tieáng
guoác khua vang roän væa heø moãi buoåi tan hoïc veà. Caùc coâ gaùi
Hueá, Haø huyeàn Chi coù nhöõng vaàn thô hay :

Gaùi Hueá cöôøi duyeân sau noùn Hueá

Traùi tim boïc vaûi quaán traêm voøng

Ñaõ nhö bieån ñoäng coøn e leä

Tình naáp ñaèng sau nhöõng chaán song

……

Tình caûm cuûa toâi ñoái vôùi Hueá thieát tha nhö vaäy … toâi
thöôøng ñi theo KQ Mai laùi tröïc thaêng veà ñoù
khi coù phi vuï .

“Tröôùc sau naøo thaáy boùng ngöôøi

Hoa ñaøo naêm ngoaùi coøn cöôøi gioù ñoâng“

Bieát laø nhöõng ngöôøi baïn naêm xöa khoâng
coøn nöõa toâi vaãn muoán veà thaêm Hueá . …

Ñaø Naüng vôùi toâi.

Ñaø Naúng cuõng laø nôi ñaùng ghi nhôù cuûa
toâi. ÔÛ ñoù toâi ñöôïc quen Oâng cuï thaân sinh ngöôøi
baïn ñôøi cuûa toâi. OÂâng uyeân thaâm Haùn hoïc vaø
khaù gioûi veà moân töû vi. Luùc ño naøng ñang hoïc
Döôïc naêm thöù hai ôû Saøi goøn, cuøng laø baïn ñoàng
song vôùi chò Hieáu (phu nhaân cuûa KQ Ñaëng kim
Qui ) vaø chò Thanh Höông ( phu nhaân cöïu Ch/T
KQ Nguyeãn vaên Löôïng )

Gaàn cuoái naêm 65 toâi laïi phaûi thuyeân chuyeån veà laøm taïi
Boä Chæ Huy Haønh Quaân KQ, cuõng ñöôïc thuaän tieän cho toâi

ÑA HIEÄU 71 235

ñöôïc gaàn guûi vaø laøm leå cöôùi vôùi nhaø toâi .

Boä CHHQKQ.

Veà BCHHQ/KQ toâi laøm SQ tröïc Khoâng vaän , tröôûng
phoøng laø Th/Taù Trònh vaên Ñaøo. Moãi chieàu phaûi bieát phi cô
khaû duïng cuûa Vaän taûi Tröïc thaêng ñeå saép xeáp caùc chuyeán bay
hoâm sau. Coâng vieäc baän roän, coù Th/Taù Ñaøo hay pha troø neân
cuõng vu . Raát tieác Th/Taù Ñaøo ñaõ thieät maïng do tai naïn xe coä
ôû ñöôøng Coâng lyù reân ñöôøng veà nhaø. Hoâm ñöa ñaùm anh toâi
veà nhaø laáy phong phaùo coøn laïi qua ñoát döôùi choå ñeå hoøm khi
di quan ñeå hoàn ma sôï maø ñi, khoâng coøn laån quaån ôû nhaø nöõa
(?). Trong khoaûng thôøi gian naày coù Th/Taù Anh vaø Th/Taù Long
(oanh taïc Dinh Ñoäc Laäp 1962) bò töû naïn khi bay chung treân
AD 6 trong phi vuï huaán luyeän ôû Bieân hoøa

Ñaàu naêm BCHHQ dôøi qua khu nhaø laàu lôùn do KQ/Hoa
kyø trao laïi. Toâi laøm SQ tröïc Haønh quaân chung vôùi SQ tröïc
Hoa kyø. Coâng vieâc khaù baän roän ,traùch nhieäm naëng neà vì
phaûi lieân tuïc ñieàu ñoäng vaø theo doõi caùc phi vuï yeåm trôï haønh
quaân khaép boán vuøng chieán thuaät …

Teát Maäu Thaân 68.

Ñ/Uùy Tuaán goïi toâi vaø KQ Ñinh sinh Long ñi bay quan
saùt SGN treân Cessna U17 luùc saùng sôm. Bay voøng beänh
vieän Coïng hoøa ñaõ thaáy coù maáy ñaùm chaùy, ñaøi phaùt thanh,
chôï Thieát cuõng coù ñaùm chaùy; thaáy caû quaân ta ñang giao tranh
vôùi VC, daân chuùng chaïy hôùt haõi hoån loaïn … Anh Tuaán cho
maùy bay xuoáng thaáp gaàn ngoïn caây ñeå quan saùt treân ñöôøng
xuoáng Myõ tho, gaàn Beán löùc thì boång nghe tieáng noå loäp boäp,
ñuùng laø moät loaït ñaïn töø suùng AK ñang nhaém baén vaøo chuùng
toâi. Phi cô bò baén, xaêng chaûy nhieàu ôû hai caùnh, phi cô maát
cao ñoä, rôø thaân theå khoâng thaáy bò thöông. ÑSL lieân laïc voâ
tuyeán veà BCHHQ/KQ baùo caùo ñòa ñieåm bò baén , anh Tuaán
phaûi ñaùp khaån caáp xuoáng phi tröôøng Bình ñöùc, VC coøn roùt
suùng coái 81 ly vaøo theâm maáy quaû. Hoaøn caûnh chuùng toâi luùc
ñoù that nguy hieåm, treân phi tröôøng khoâng thaáy phi cô, khoâng
coù boùng ngöôøi, chuùng toâi cuõng khoâng coù suùng ñeå töï veä.

236 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Chuùng noù vaøo baét chaéc khoù thoaùt … Ñeán chieàu coù moät Cessna
leân ñoùn, phi cô ñaùp xuoáng chuùng toâi phaû ichaïy theo, môû cöûa
saün, nhaûy leân cho leï vaø caát caùnh luoân … Trôøi ñaõ toái, thaáy toâi
veà nhaø toâi suyùt khoùc vì möøng. .Sau ñoù phi cô ñöôïc caâu veà,
anh Cô khí vieân ñaõ ñeám coù hôn boán möôi vieân ñaïn AK truùng
khaép thaân vaø hai bình xaêng. Anh Tuaán noùi vôùi chuùng toâi : “
Tuïi baây bay vôùi tao khoûi lo, oâng Huyønh Lieân xem tao coù
maïng lôùn, ñaïp leân mìn cuõng khoâng noå …” . Thôøi gian ngaén
sau ñoù anh ñaõ bò naùt thaây vì quaân khuûng boá gaøi löïu ñaïn döôùi
xe Jeep cuûa anh ñaäu tröôùc nhaø ôû ñöôøng Tröông minh Giaûng.

Giöõa naêm 69, Ñaïi Taù Vuõ vaên Öôùc veà laøm CHT BCHHQ/
KQ, CHP laø Ñ/Taù Voõ coâng Thoáng , caùc khoái vaø phoøng sôû
ñöôïc saép xeáp qui cuû. Toâi laøm Phuï taù tröôûng phoøng Thoáng keâ
vaø Huaán luyeän. Toâi ñaõ huaán luyeän ñöôïc
nhieàu khoùa SQ/LLÑK cho caùc SQ beân Haûi
quaân göûi qua hoïc vaø cuõng ñaõ toå chöùc nhieàu
khoùa Trung só cho caùc binh só thuoäc boán
TTHQ/KT. Toâi coù söï lieân heä nhieàu vôùi Tr/
Taù Toân thaát Laêng (K16) KQ Hoaøng nhö AÙ
thuoäc TTHL/KQ ôû Nha trang..

Toâi hoïc Luaät.

… Veà SGN toâi tieáp tuïc ñi hoïc treân
tröôøng Luaät. Cuõng “ con ñöôøng Duy Taân
caây daøi boùng maùt..”, toâi ñaõ traû lôøi ngöôøi baïn hoïc raèng:“ Anh
hoïc ñöôïc, toâi laø quaân nhaân, nhöng neáu coù cô hoäi toâi cuõng
hoïc ñöôïc “. Toâi may maén gaëp CHT laø Ñ/Taù Öoùc ñaõ naâng ñôõ
cho ñaøn em hieáu hoïc. Oâng lô cho ñi hoïc laø quí laém roài. Sau
boán naêm hoïc toâi ñaõ laáy xong Cöû nhaân Luaät, ban Coâng phaùp.

Thöøa thaéng xoâng leân, toâi ghi danh hoïc Cao hoïc khoùa hai
Chính trò & Kinh doanh Vieän Ñaïi hoïc Ñaø laït, coù chi nhaùnh taïi
Thöông xaù Tax ôû SGN. Vieän tröôûng luùc ñoù laø Gs Phoù baù
Long. Ñieàu ngaãu nhieân lyù thuù laø toâi gaëp anh Nghieâm xuaân
Khuyeán (cöïu Tr/Taù KQ ), anh daïy toâi veà moân Tieáp thò. Gaëp
toâi anh cöôøi hoûi: “ Caäu vaøo hoïc ñaây aø ? “ , toâi ñaùp : “ Daân hoïc
maø, cuõng nhö anh vaäy “, anh em cuøng cöôøi xoaø vui veû. Toâi

ÑA HIEÄU 71 237

saép thi cuoái naêm I thì gaëp bieán coá troïng ñaïi cuûa ñaát nöôùc
……

Thaùng Tö Buoàn.

Nhaø toâi laøm vieäc cho Bank of America ôû SGN … Chuùng toâi
ñöôïc nhaø Bank cho di taûn khoûi Vieät Nam. Nhôø ôn Trôøi Phaät che
chôû phuø hoä … trong ñôøi toâi ñöôïc gaëp nhieàu may maén ! Giaùm
ñoác cuûa B of A laø Oâng Tussey vaø anh Leâ höõu Löïu .Anh Voû vaên
Thaân tröôûng phoøng Nhaân vieân ñaõ daøn xeáp saép ñaëc cho chuùng
toâi ñöôïc ñi. Hoâm ñi coù moät soá quaân nhaân thuoäc gia ñình caùc baø.
Quaân nhaân coù theå bò Quaân caûnh baét trôû laïi, oâng ngöôøi Myõ/CIA
cho bieát nhö vaäy. Coù ngöôøi muoán trôû veà, cuoái cuøng nhôø söï lanh
trí vaø khoân kheùo cuûa chò Moäng Lang phuï taù Tr phoøng Nhaân
vieân, tìm caùch ñöa chuùng toâi vaøo DAO ôû trong phi tröôøng TSN.
Chieàu ngaøy 24-4-75 ôû trong DAO toâi coù maëc caûm cuûa moät quaân
nhaân ñaøo nguõ, nhöng toâi bieát hoaøn caûnh khoù khaên cuûa ñaát nöôùc
luùc baáy giôø .Boû nöôùc maø ñi, moïi thöù ñeå laïi ñaèng sau … Chieàu
hoâm ñoù toâi thaáy coù moät soá SQ coù caáp böïc vaø chöùc vuï cao ñaõ ñöa
thaân nhaân cuûa hoï vaøo ñeå ñi tröôùc. Saùng ngaøy 25-4-75, C 130
cuûa KQ/Hoa kyø ñöa chuùng toâi ñeán Guam , sau ñeán caên cöù
Pendleton ôû San Diego. Khoaûng moät thaùng sau chuùng toâi ñöôïc
B of A baûo laûnh cho veà ôû taïi Alvingrôom – Oakland, Cali…..

Cuoäc soáng môùi.

Cuoäc soáng môùi nôi ñaát khaùch, chuùng toâi thaáy xa laï...
Luùc ñoù ngöôøi Vieät ta qua ñaây khoâng nhieàu, ñi chôï hoaëc
Shopping gaëp nhau möøng laém, laï cuõng thaønh quen, hoûi han
chuyeän troø ríu rít … Nhaø haøng aên cuõng ít coù, ôû Oakland maø
leân taän San Francisco ñeå aên moät toâ phôû. Trong nhoùm nhaø Bank,
ngöôøi thì ñi hoïc, ngöôøi ñi laøm coâng vieäc khaùc nhau. Noãi buoàn
maát nöôùc,xa queâ höông, maát maùt,xa ngöôøi thaân thuoäc, gia ñình
tan naùt ñeø naëng leân taâm tö cuaõ moãi ngöôøi. Cuoäc soáng baän roän,thaùng
ngaøy cuõng laëng leõ troâi qua . Chuùng toâi cuõng bieát ñöôïc moät soá
tin töùc beân queâ nhaø…… Toâi vöøa ñi laøm vöøa ñi hoïc veà Data
processing vaøi naêm treân College, sau toâi ñi laøm cho Tymshare,
GTE, Amdahl vaø sau cuøng laøm Programmer/Analyst cho Wells
Fargo Bank trong toaùn Maintenance/develop; language chính laø

238 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

COBOL. Ñoàng löông cuûa Myõ cuõng khoâng phaûi deã… Khi phaûi
tröïc “ On call “, coù ñeâm hai ba giôø saùng bò goïi ñeå söõa chöõa
System coù trôû ngaïi, gaëp loãi phöùc taïp phaûi maát caû giôø . Heä thoáng
Main frame, CPU khaù lôùn, khoâng chaïy moät giôø maát cuûa hoï raát
nhieàu tieàn. Trôøi San Francisco laïnh maø ñoâi khi toâi ñaõ toaùt moà hoâi

Vì ñaâu neân noãi.

Coù luùc buoàn, toâi mieân man nghó ngôïi … Toâi coù hôn möôøi
laêm naêm trong quaân nguõ, coù leû toâi ñaõ ñoùng goùp phaàn nhoûø coâng
söùc cuûa mình cho ñaát nöôùc. Nhöõng ngöôøi baïn, nhöõng lính anh
huøng cuûa Quaân ñoäi VNCH ñaõ beàn gan chieán ñaáu trong hôn hai
möôi naêm thì coâng lao cuûa hoï quaù lôùn lao. Bao nhieâu ngöôøi ñaõ
naèm xuoáng, bao nhieâu xöông maùu ñaõ ñoå ñeå baûo veä mieàn Nam
töï do… Sau ngaøy maát nöôùc, coù nhieàu ngöôøi ñaõ vieát veà nhieàu
nguyeân nhaân, coù theå ñuùng ít hoaëc nhieàu. Söï kieän moät chính theå
Quoác gia bò xoùa teân treân baûn ñoà, moät daân toäc bò goâng cuøm xieàng
xích ñoùi khoå, thì khoâng theå chæ coù moät nguyeân nhaân ñôn thuaàn,
maø do nhieàu nguyeân nhaân phöùc taïp khaùc taïo neân: Chính saùch
thoái naùt, chính khaùch baát nhaân, ñoàng minh phaûn boäi, nhaø tu baùn
löông taâm, noäi tuyeán tung hoaønh … vaø nhieàu nguyeân nhaân khaùc.
Duø nguyeân nhaân naøo ñi nöõa, neáu khoâng coù söï hy sinh to lôùn cuûa
Quaân ñoäi VNCH, khoâng coù nhöõng chieán só anh huøng quaû caûm ,
khoâng coù chieán thaéng veû vang oanh lieät cuûa Quaân ñoäi ta thì vôùi
yù ñoà xaâm chieám mieàn Nam vaø baûn chaát gian manh cuûa VC,
chaéc mieàn Nam chuùng ta ñaõ maát töø laâu vaøo tay Coäng saûn.

Coù khi;, caùch ñaây 18 naêm, toâi cuõng laåm caåm nghó raèng:
Neáu nhö quaân ñoäi chuùng ta coøn toàn taïi ñeán baáy giôø… Theo
luaät ñaøo thaûi, tre giaø maêng moïc, thì theá heä chuùng toâi ñaõ coù
nhöõng ngöôøi thuoäc Khoâng quaân, Haûi quaân, Thuû Ñöùc Voõ bò Ñaø
Laït ñaõ coù nhöõng vò coù caáp baäc lôùn, caàm giöõ nhöõng chöùc vuï
quan troïng trong Quaân ñoäi. Hoài tröôùc 75, rieâng khoùa 16/ÑL
ñaõ coù nhöõng ngöôøi mang caáp baäc Ñaïi Taù, giöõ caùc chöùc vuï:
Trung ñoaøn tröôûng, Tieåu ñoaøn tröôûng, Löõ ñoaøn tröôûng, Löõ ñoaøn
phoù cuûa Nhaûy duø vaø TQLC nhö: Nguyeãn vaên Huy, Nguyeãn
höõu Thoâng, Nguyeãn Thieàu, Vónh Daùc, Ñaêng ph. Thaønh,
Nguyeãn xuaân Phuùc, Ñoå höõu Tuøng, Nguyeãn ñaèng Toáng, Traàn

ÑA HIEÄU 71 239

Ñaêng Khoâi, Leâ minh Ngoïc Buøi Quyeàn …KQ ñaõ coù nhöõng Tr/
Taù giöû chöùc vuï Khoâng ñoaøn tröôûng; Phi ñoaøn tröôûng nhö: Tröông
thaønh Taâm, Nguyeãn vaên ÖÙc, Traàn chaâu Reát, Döông quang Leã,
Cao quaõng Khoâi ..Haæ Quaân coù Tr/Taù Haïm Tröôûng : Nguyeãn
nhö Phuù, Hoaøng Ñ Thanh. Vaäân nöôùc ñaõ an baøi , laøm sao bieán
ñoåi ñöôïc …

Vöõng tin ngaøy mai.
Caùch ñaây hôn möôøi naêm, toâi gaëp laïi ngöôøi baïn ñoàng
khoùa töø VN môùi ñeán, anh nöûa ñuøa nöûa thaät noùi vôùi toâi raèng:
“ Baây giôø tao môùi qua ñaây, traâu chaäm uoáng nöôùc ñuïc “. Toâi
khoâng nghó nhö vaäy, ñaây laø xöù sôû cuõa cô hoäi, hoâm naøo coøn
thaáy xe coä chaïy taáp naäp ngaøy ñeâm treân xa loä , caùc dinh thöï
coøn moïc leân, thì moïi ñoùn môøi vaãn coøn ñoù … Nhöng khoâng
may, chuùng ta qua sau naày … sau bao naêm trong nguïc tuø
Coïng saûn, söùc khoûe bò suy giaûm, laïi theâm tuoåi ñôøi choàng
chaát, khoâng coù ñöôïc nhieàu choïn löïa …Nhöng may maén thay
laø chuùng ta coù theá heä con chaùu . Ngöôøi Vieät voán thoâng
minh; caàn cuø; nhaãn naïi, chaêm chæ…. Ñaõ coù bao göông thaønh
coâng, danh voïng hieån haùch trong moïi laõnh vöïc ôû khaép naêm
chaâu boán beå cuûa theá heä treû. Nhaø naøo cuõng coù con em toát
nghieäp Ñaïi hoïc….
Öôùc mong moät ngaøy khoâng xa, khi khoâng coøn Coäng saûn
baïo taøn , nhöõng con em theá heä treû trôû veà xaây döïng laïi queâ
höông xöù sôû trong töï do, aám no, thanh bình vaø thònh vöôïng

Muøa Xuaân Cali. 2004.
Nguyeãn vaên An

240 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Vietá cho Anh Vuõ Tiená Töônø g C/20

Kính göiû Toøa soaïn ñacë san Ña Hieäu

Toiâ ñaõ nhanä ñöôcï Ña Hieuä 69 vaø nay 70. Toiâ ratá layá lamø
xucù ñonä g ñöôcï lienâ lacï vôiù cacù CSVSQ trong gia ñình Voõ Bò
sau khi ñöôcï môiø ñi döï hopï matë Khoaù 20, ñieuà maø töø lauâ toiâ
muoná kiemá laiï motä chutù goiï laø dö amâ cuaû hình anû h chonà g toiâ
trong nhönõ g namê thanù g conø hocï taiï Voõ Bò Ñaø Latï .

Keå töø sau naêm 75, choàng toâi ñi hoïc taäp vaø hai naêm sau
(11/77) troán traïi.... Vaø töø ñoù khoâng coù ngaøy trôû veà cuøng vôùi
gia ñình. Nhieuà lanà toâi coá tìm kiemá trong cuoán niemâ giamù
ñienä thoaiï cuaû ngöôiø Vietä , soá phone cuaû Voõ Bò, nhöng goïi
maiõ khoâng ñöôcï .

Sau ngayø hopï matë Khoaù 20, toâi ñöôïc gapë laïi nhöõng ngöôiø
banï cunø g khoùa cuaû choàng toiâ . Toâi ratá xuùc ñonä g vaø caûm thayá
nhö soná g laïi vaøo nhönõ g ngayø cuoiá tuanà ñi thaêm vieáng chonà g
toiâ trong thôiø gian conø hoïc taiï Voõ Bò Ñaø Laït.

Ñocï trong cuoná Ña Hieuä 70 coù thonâ g baoù chung cho chuû
ñeà “Nhôù banï be,ø nhôù anh em”, toiâ xin göiû baiø thô camû xucù veà
chonà g toiâ vaoø ngayø 20 thanù g 8 hanø g namê , vaø toiâ xem ñoù nhö laø
ngayø gioã ñeå cacù con töônû g nhôù töø ngayø batë tin chonà g toiâ . Baiø
nayø layá tieuâ ñeà laø “Gôiï nhô”ù , coù hai phanà - nghó laiï thôiø gian
hocï tapä ôû traiï Sonâ g Beù (Buø Gia Mapä ) ñöôcï ñi thamê lanà chotù 2/
9/77, vaø sau ñoù troná traiï . Ñoanï keá tiepá nghó laiï cho thanâ phanä
cuaû chính mình trong nhönõ g namê thanù conø laiï keå töø ngayø chonà g
ñi khonâ g trôû laiï , vaø ñená nay con caiù ñaõ khonâ lônù .

Toâi xin göûi toøa soanï chi phí $35, vaø kính camù ôn nhönõ g
tapä Ña Hieäu maø toøa soanï ñaõ göiû cho.

Kính
Chaâu Nga
Santa Monica 2/20/04

ÑA HIEÄU 71 241

Gôiï nhôù

Chim bay löôtù nheï treân khonâ g
Maây bay lô löûng chaúng tronâ g loiá veà
Vôiù ta mang naëng cauâ theà
Xin cho göiû gioù mang veà vôiù maây
Honà anh vöông vaná ñauâ ñayâ
Batë tin canù h nhaïn tuø ñaày namê xöa
Ra ñi bienà bietä chieàu möa
Rönø g sauâ nöôùc ñocä damë ñöônø g nuùi non
Hanø h trang uatá hanä vanã conø
Trong tuø caiû taoï chaúng monø thôøi gian
Bieát raèng muoân neûo gian nan
Canh khuya vöôït nguïc tìm ñanø g thoatù thanâ
Thoatù ñi bao canû h cô canà
Cuûa quanâ luïc sucù ngu ñanà gômù thay
Caàu xin Trôøi chonï soá may
Töï do tìm ñená ñoåi thay cuocä ñôøi
Ra ñi göiû meï motä lôiø
Tha con batá hieuá thatá thôiø nghiepä binh
Con thô ngayâ daiï bieát chi
Cha ñanø h gaït leä khaéc ghi bonù g hình
Xin em thauá hieåu ñôiø mình
Laøm trai thôiø chieán boû tình bô vô
Töông lai em hayõ ñôiï chôø
Thay anh nuoiâ dayï con thô thaønh ngöôiø
Canh khuya tænh giacá trôû mình
Traiû qua monä g ñeïp cuocä tình namê xöa
Ñôùn ñau bieát mayá cho vöøa
Goiá chanê giaù lanï h anh chöa trôû veà
Traûi bao möa naéng eâ cheà

242 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Con nay khonâ lônù yeân beà löùa ñoiâ
Ñoiâ hanø g leä nhoû trenâ moâi
Trong canê phoøng nhoû ñôn coiâ motä mình
Thöông con nhôù chauù ngamé hình
Thanù g naêm chonà g chatá tocù xanh ñoiå maàu
Ñôøi ta ñaõ gaãy nhòp cauà
Bieát than soá kieàp aâu sauà vôiù ai
Cauâ theà vöônù g naëng hai vai
Nay ñaõ giöõ troïn khonâ g phai lôiø theà
Saùng tröa chieàu toiá ñi veà
Vui cunø g hoa thamé xöônù g ñeà caâu thô

Chaâu Nga
Baø goaù phuï Vuõ Tiená Töônø g Khoùa 20 - Ñaïi ñoäi C

ÑA HIEÄU 71 243

NIEMÀ NHÔÙ KHOÂN NGUOÂI

Hoaøi Quocá Leâ vanê Döông/ K21

Ñaõ mayá thuôû xoâng pha nôi traän maïc
Maiõ nhôù Tröônø g xöa töïa moiá tình si
Döïa lyù töôûng quoác gia maø ñönù g thaúng
Nanâ g niu caâu “Töï thané g ñeå chæ huy”.

Xöa say ñaém chuyeän anh huøng haûo haùn
Neân thaám vaøo hoàn nhöõng baûn huøng ca
Ñená khi toùc ñaõ gaàn theo maøu tuyeát
Vaãn thaån thôø öôùc voïng chuyeän xoâng pha

Ai phaûn ñoái chuyeän toâi yeâu Tröôøng Meï
Luùc conø ôû trenâ laàu ñaïi ñoiä G?
Khi vong quoác khoâng laøm teân aån daät
Cuõng khoâng ñaønh laøm keû ñöùng beân leà

OÂi! tatá caû vaãn conø trong kyù öcù
Maø sao ngaøy ñoù ñaõ voiä xa xamê
Bao lanà ñönù g döôiù Trôøi hoâ thaät lôùn:
Hôõi Non Soâng! Hôõi cacù baïn ngaøn naêm.

Ñoâi khi ñaäp ly say tröøng maét hanä
Maáy thuôû vong quoác maáy thuôû hôøn caêm
Theânh thang ñatá trôiø loøng ta bonã g roäng
Vaãn khoâng vöøa cho noãi nhôù Tröôøng xöa.

Chæ maáy namê maø noãi nhôù bao naêm
Chæ moät thôøi maø noiã nhôù moät ñôiø .

HQ.

244 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

TAMÂ SÖÏVÔIÙ BAÏN ÑAÕ RA ÑI
(Phamï Vanê Höuõ K. 13)

Qua chuû ñeà cuûa ÑH 71"Nhôù Baïn Beø, Nhôù Anh Em”,
Toiâ xin göiû baiø thô sau ñayâ ñeå gopù matë trong chuû ñeà naøy.

Trôøi Taäy Baéc thöôøng hay möa lanï h...
Nhôù mayø , tao goiï ñeå ñieåm danh:
Naøy Höuõ ! sao ñi ñaâu voäi the?á
Chôø tao, ñeå coù banï ñoàng haønh!

Laø thö sinh, vaoø tröônø g Voõ Bò
Nöôcù non binh löaû , coù heà chi!
Nôï nöôcù , thuø nhaø hai vai nanë g,
Tang boàng, hoà thæ chí nam nhi.

Ngaøy nhapä tröôøng mayø conø manê g söaõ
Khonâ g bieát “thonâ g noøng”, chöa “ñayå du cô”
Ngaøy maõn khoaù thanø h anh Phaoù Thu.û
Tao phuïc mayø , anh em chaoø thua!

“Tienà satù ” goiï , ngay boong “toïa ño”ä
“Thuocá Ñayå Xacï 5” mayø toáng vo,â
“Hoaû Phaoù Trì Hoaõn” mayø chænh saün,
“Nonø g daøi, cao ñoä, checä h ñi mo?â

ÑA HIEÄU 71 245

“Gia toác, ñanø hoià ” keùm ai ñauâ ?
Yeåm trôï quanâ banï : öu tienâ ñauà !
“T.O.T” mayø cho phuû chuïp,
Phöông phaùp nayø mayø raát thoâng laàu.

Nhôù mayø , laät Kyû Yeáu coi chôi,
Ñoâi cauâ mayø vietá , khieán tao cöôøi:
“Em ôi ñöøng layá quanâ Phaùo Thu!û
Noù baén ngaøy ñemâ , bané suotá ñôiø ...”
“Queâ höông Vemï chieám, ñaønh ra ñi,
Beân bôø löu lacï coù vui gì!”
Boác ñoàng maøy phaùn khi hoiä ngoä
Ñaiï Hoiä möôiø hai ôû Cali
Hai ñöaù con mayø ñeàu Danh Y
Ngamä nguøi, thucù thu,û tieãn maøy ñi...
Veà mieàn Mienâ Vieãn, chôø tao nhe!ù
Nhôù khonâ g maøy? “SINH KYÙ, TÖÛ QUY”

Thuøy Chaâu - K13

246 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Veà Thaêm Tröôøng Meï thaân yeâu

Phong Vuõ
(Vuõ Bình Chính – Cuøi 20) vieát töø Vieät Nam

Ta trôû veà thaêm Ñaø Laït 247
Sau bao naêm daøi caùch xa
Caùc neûo ñöôøng xöa loái cuõ
Giôø ñaõ ñôûi thay roài maø

Ñöôøng ñaõ traûi nhöïa laùt gaïch
Coøn ñaâu neùt cuõ hoang sô
Caây “röøng aùi aân” ñoát saïch
Ñeå “hoà Than Thôû” bô vô
Thoaït nhìn töôûng laø “hoá bom”
“Vuõng nöôùc” hay “ao” ngöôøi ñaøo?
Quanh hoà caây khoâng coøn goác
Tang thöông loøng muoán theùt gaøo!
37 naêm roài caùch xa (1)
Loøng ta thöông nhôù bao la
Hình boùng ngaøy xöa hieän laïi
Röng röng maét leä chan hoøa!
Naêm thaèng cuøi cuøng len loûi (2)
Phía sau cuûa aáp Thaùi phieân
“Ñoài Baéc” baây giôø trô troïi
Ñaâu coøn neùt cuõ hoàn nhieân?
Ta coá men töøng goác caây
Taâm tö rung ñoäng phuùt giaây
Coá tìm “coång tröôøng Voõ Bò”
Maø ta thöông nhôù vôi ñaày

ÑA HIEÄU 71

Hieän ra nhö trong giaác mô
Coång xöa nhö vaãn ñôïi chôø
Maét nhìn loøng se saét laïi...
Chieán chinh, ai coù naøo ngôø!

Khoâng coù ñoåi thay bao nhieâu
Vaãn hieân ngang döôùi naéng chieàu
Coång xöa vaãn coøn nhö theá
Beân trong thì ñaõ tieâu ñieàu!
Buoàn thöông daâng leân toät ñoä!
Leä ngaán traøo treân ñoâi mi!
OÂi thaùng ngaøy xa xöa cuõ
Soùt thöông ñôøi laém “suy vi”!
Ta ñöùng söõng nhö “trôøi troàng”
Cho buoàn thöông traøn meânh moâng
Ñaõ 37 naêm xa caùch
Giôø chæ laø con soá khoâng!
Nay ta trôû veà Ñaø Laït
Sau thôøi gian daøi phoâi pha
Tieàm thöùc nhö ñang troãi daäy
Nhôù baøi Voõ Bò huøng ca!
31 ñöùa con cuûa Meï (3)
Hieän giôø ôû taän muoân nôi
Chuùng con luoân luoân haõnh dieän
Kính yeâu Meï nhaát treân ñôøi!
Gioù “hoà Xuaân höông” troãi daäy,
Trong ñeâm muøa Heø thaùng 5
Treân baàu trôøi sao laáp laùnh
Döôùi hoà soùng gôïn laên taên!
37 naêm xa caùch
Vaãn töôûng nhö laø hoâm qua!
Hình aûnh cao nguyeân gioù laïnh
Maõi maõi trong taâm hoàn ta!

(1) K20 ra tröôøng naêm 1965 ñeán 2002 = 37 naêm
(2) 5 cuøi K 20 laø Chính, Vaân, Huøng, Ñoùa, Laïc
(3) Tính ñeán 30/4/75 laø 31 Khoùa

248 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM

Nhôù Thöông Tröôøng Meï

(Traân troïng göûi quùi cöïu SVSQ/ TVBQG/ VN )

Ñaõ lauâ chöa veà thaêm tröônø g
Nieàm ñau ray röùt ñoanï ñöôøng gai chonâ g..!!
Motä mai ra beå veà ñoàng
Caù Hoài xòn nhôù doøng sonâ g coãi nguoàn
Thieân Di xoaûi caùnh du phöông
Röøng phong rôïp laù coá höông ñeà hueà
Ta töø muôn neûo sôn kheâ
Löûa binh doàn daäp daëm veà xa xaêm..
Taây Nguyeân ñaát ñoû möa daàm
Caø Mau nöôùc maën röøng thaâm u buonà
Baây giôø bieån ñoäng maây tuoân
Bôø Tayâ tranê trôû noiã buoàn bôø Ñoâng
Baây giôø thuyeàn giaït giöõa doøng
Beán xöa ñoåi chuû cho loøng xoùt xa
Ngöôøi ñi vöông vaán queâ nhaø
Thöông ta ñaâu coù ñeå maø vaná vöông ..!!
Ngöôøi ñi töôûng nhôù Quanâ Tröôøng
Thöông ta Tröôøng maát, giöõa ñöônø g bô vô !!!!
Chim Thieâng coøn ñoù höõng hôø
Chim bay bieån Baéc tieác ngô nganå hoàn !!!
Ñoø chieàu naëng tróu hoaøng honâ
Canù h buomà veà laiï coâ thonâ nhoïc nhanè !!!
Ngaøy xöa chöa kòp veà thaêm
Ngaøy nay thöông nhôù goïi thaàm trong mô:
Conå g tröôøng - Phaïn xaù - Saân cô.ø ....
Leã Ñemâ Truy Ñieäu nganå ngô boià hoàò...!!!
Lôõ cô tay traéng ngaäm nguøi
Ngöïa Hoà* phöông Baéc noåi troiâ phöông Ñoaøi !!!
Chaïnh loøng soná g muõi cay cay
Vaån vô nghó ngôiï dong daiø thauâ ñeâm
Vöõng tin chaân cöùng ñaù meàm
Ngaøy nao vieáng ñænh Laâm Vieân moät ngaøy...!!!

Nguyeãn Minh Thanø h - K22
(GA April 1-2004)

* Thô coå: Hoà Maõ teá Bacé phong!

(Ngöïa Hoà nghe gioù Bacé nhôù xöù hí bi ai)

ÑA HIEÄU 71 249

Nhöõng Chaøng
Kikuchiyo
Khoùa 21

Buiø Thöïôïng Phong

Vaøo moät buoiå tröa Heø namê 2003, nhaân dòp anh Ñaøo Ngoïc
Toá gheù Houston, chunù g toâi 6 maïng: anh Toá, anh Hoøa, anh Lay,
anh Chanù h, anh Ñaït vaø toâi ngoià taùn docù ôû motä quaùn nhoû, trong
khu HongKong mall.

Caâu chuyenä danà daø ñöa ñená choã hoià töôûng laiï nhönõ g bieán
coá ñaõ xaåy ra cho khoùa 21, keå töø luùc coøn laø taân-khoaù -sinh, cho
ñeán khi xong Duïc Myõ, khoaùc aùo ra tröôøng.

Trong lucù soiâ -ñonä g, coá ñaoø xôiù laiï caiù hoá sauâ cuaû kyû-nieäm;
ñöôcï khuùc naoø nhôù thì toiâ cunõ g onà aøo ñonù g gopù ; coøn gapë nhönõ g
chuyenä ñaõ queân, thì ñanø h phaûi ngoài yeân, cöôiø cöôiø , voâ tö …

Xui motä caiù laø chuyeän nhôù thì ít, maø chuyeän quenâ laïi quaù
nhieàu, khieán toiâ cöù phaûi cöôøi cöôiø , voâ tö … hôi laâu! Ñená noiã anh
Hoøa ñaõ phaûi voã vai toâi:

— Sao toâi nghi oâng khoâng phaûi laø khoaù 21 quaù ?! Coù
nhöõng chuyeän caû khoùa ñeuà bieát, maø sao chæ coù mình oâng laø …
“khoâng nhôù” !?

Bietá anh chæ noùi ñuaø , nhöng neáu anh Hoaø coù nghi thaät thì
cuõng ñunù g thoiâ ! Toiâ khonâ g nhôù bôiû vì toâi … ñaõ quenâ !

Anh ôû Tieåu-ñoaøn 1, coøn toâi Tieåu-ñoaøn 2, caùch nhau caû
moät caiù saân côø, roäng vaø daiø . Laiï nöaõ , khoaù 21 coù nhöõng 235
maïng, deã gì nhôù heát maët nhau !

Cunõ g may hoâm ñoù coù anh Chaùnh, Traàn Ngoïc Chanù h ñaïi-
ñoäi E khoùa 21. E vaø G luoân luoân cuøng moät toaùn hoïc, anh
Chanù h ñaõ voäi vanø g ñôõ toâi:

— Khoâng co!ù Thanè g naøy ôû ñaïi-ñoäi G, khoùa 21 thatä maø !

250 NHÔÙ BAÏN BEÛ - NHÔÙ ANH EM