พระอภยั มณี
หนี นางผีเสื้อสมุทร
ผู้แต่ง
พระสนุ ทรโวหาร (สนุ ทรภ)ู่
ลกั ษณะคาประพันธ์
กลอนสภุ าพ
ลกั ษณะ นทิ านคากลอน
ตวั ละครสาคญั
พระอภัยมณี โอรสของท้าวสทุ ัศนก์ บั
นางปทุมเกสร แห่งกรงุ รัตนามีน้องชาย
ชือ่ ศรีสวุ รรณ เมือ่ อายไุ ด้ ๑๕ ปี ไดไ้ ปเรยี นวิชา
เป่าปี่กับพระอาจารย์ทศิ าปาโมกข์ จนเชี่ยวชาญ
สามารถทาใหผ้ ูท้ ไ่ี ด้ยินเสยี งป่เี คล้มิ หลบั ได้
ตวั ละครสาคัญ
นางผเี สื้อสมุทร เป็นยักษท์ ี่อาศยั
อยใู่ นถา้ กลางทะเล มีเวทมนตใ์ น
การแปลงกายเป็นหญิงสาวสวยได้ และเป็น
ผลู้ ักพาตวั พระอภยั มณมี าทถ่ี ้า
ตวั ละครสาคัญ
สนิ สมทุ ร เป็นบุตรของพระอภัยมณี
และนางผีเส้ือสมุทร จึงเปน็ คร่ึงยักษ์คร่งึ
มนษุ ย์มรี า่ งกายเป็นมนษุ ย์ แตม่ ตี าสีแดง
มเี ขี้ยวเหมอื นยกั ษ์ มกี าลังมหาศาลว่ายนา้ ได้
อยา่ งคล่องแคลว่ และไดเ้ รียนรู้วิชาเป่าปจ่ี าก
พระอภยั มณี
ตวั ละครสาคญั
นางเงือก รูปรา่ งทอ่ นบนเป็นมนุษย์
ส่วนท่อนลา่ งมีหางอย่างปลา อาศัยอยูก่ ับ
พ่อแมใ่ นทะเล ซง่ึ ครอบครัวของนางเงือก
เปน็ ผทู้ ่ีช่วยพาพระอภัยมณีหนีไปยงั เกาะ
แก้วพสิ ดาร และนางเงือกมีลูกกบั
พระอภยั มณี ชือ่ สดุ สาคร
ตวั ละครสาคญั
พระโยคี เป็นนักบวชอาศยั อยู่บนเกาะ
แก้วพิสดาร กินผลไม้ เผอื ก และมันเป็นอาหาร
มไี มเ้ ท้าวิเศษเป็นอาวธุ ประจากาย และมีเสียง
ระฆังเปน็ สญั ญาณประจาตวั เปน็ ผทู้ ชี่ ่วยเหลือ
พระอภัยมณี
เน้อื เร่ืองย่อ พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเส้ือสมทุ ร
พระอภัยมณีนั้นได้มาอยกู่ นิ กบั
นางผีเสื้อสมุทรทแี่ ปลงกายเป็นหญิงงาม
อาศยั อยู่ในถา้ กลางทะเล จนมลี ูกชาย ๑ คน
ชอื่ สนิ สมทุ ร มลี กั ษณะรูปร่างเหมือนคน
แตม่ ีตาสีแดง มกี าลงั มหาศาล มเี ขี้ยวยกั ษ์
เหมือนแม่
เร่อื งยอ่ พระอภัยมณี ตอน หนนี างผเี สอ้ื สมุทร
เมอื่ อายุได้ ๘ ปี สนิ สมุทรก็แอบเปดิ แผ่นหนิ ทป่ี ดิ หนา้ ถา้ ไปเท่ยี ว
ดา้ นนอก แลว้ พบกับเงือกจงึ จับมาให้พระอภยั มณีดู เมอื่ พระอภัยมณี
รวู้ า่ สนิ สมทุ รแอบออกไปเที่ยวนอกถา้ ก็ตกใจแล้วเตือนสินสมทุ รวา่
ถา้ แม่รคู้ งโกรธมาก เพราะแม่กลวั ว่าสนิ สมทุ รจะพาพอ่ หนี
ออกไปจากทนี่ ไ่ี ด้ พระอภยั มณีจงึ ได้บอกความจริงกับสินสมุทร
วา่ แม่นน้ั เป็นยกั ษ์
เร่อื งยอ่ พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเส้อื สมุทร
เม่ือเงอื กเฒ่าได้ยินพระอภัยมณีและสนิ สมุทรคุยกนั
เงือกจึงขอให้ไวช้ วี ติ ตนและอาสาจะพาพระอภยั มณีหนไี ป
เกาะแก้วพิสดาร ซ่งึ ตอ้ งใช้เวลาว่ายนา้ ๗ วันจึงจะถงึ
ทห่ี มาย ส่วนนางยักษ์นัน้ มีกาลังมากจงึ ใช้เวลาเพียง
๓ วนั ก็จะตามทัน
เร่อื งย่อ พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเสอ้ื สมุทร
คนื น้ัน นางผีเสอ้ื สมุทรฝนั ว่ามีเทวดามาทาลายถา้ และ
เอาคอ้ นมาทบุ ตีนางอกี ท้งั ยงั ควกั ลูกตาไปด้วย นางจึงเลา่ ความ
ฝนั ใหพ้ ระอภัยมณีชว่ ยทานายฝัน พระอภยั มณจี ึงคิดอบุ ายวา่
เทวดาในฝันคือมจั จุราชจะมาเอาชวี ติ นางไป จงึ ตอ้ งสะเดาะ
เคราะหโ์ ดยการไปถอื ศีลอยทู่ ตี่ นี เขาในป่าคนเดียว และอดข้าว
อดนา้ เปน็ เวลา ๓ วนั ๓ คืน
เร่อื งย่อ พระอภัยมณี ตอน หนนี างผเี สือ้ สมทุ ร
นางผเี สอ้ื สมุทรกเ็ ชือ่ ตามทพ่ี ระอภัยมณีบอก นางจงึ ออกจากถ้าไป
จากนน้ั พระอภยั มณกี บั สินสมทุ รกห็ นีไป โดยความชว่ ยหลอื ของเงอื กผวั
เมียและลกู สาวเงือก เพอื่ มุ่งหน้าไปยงั เกาะแก้วพิสดาร
เร่อื งย่อ พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเสือ้ สมุทร
นางผเี ส้อื สมุทรเมอื่ นงั่ รักษาศลี ครบ ๓ วัน จนรา่ งกายของนางอ่อนแรง
และคิดถึงแตพ่ ระอภัยมณี นางจงึ รบี เดนิ ทางกลับถา้ แต่ไม่พบใคร
ทาให้นางรูว้ า่ พระอภัยมณีและลูกหนีไปแล้ว จึงรีบออกตามหา
ระหวา่ งทางสนิ สมุทรไดเ้ ขา้ ถ่วงเวลาไว้ นางผเี สือ้ สมุทรจึงใช้
คาถาแลว้ มองเห็นว่าพระอภยั มณีกาลังหนีไปกับเงอื ก
เรอื่ งยอ่ พระอภยั มณี ตอน หนีนางผเี สอื้ สมทุ ร
นางผีเสอ้ื สมทุ รรบี ไลต่ ามพระอมัยมณไี ปแลว้ เจอกับเงือกสองผัวเมยี
หลอกลอ่ ใหไ้ ปอีกทาง เพ่ือใหเ้ งอื กสาวพาพระอภยั มณีหนีไป เม่อื นางเริม่
สงสยั วา่ ถกู หลอก จงึ โมโหแล้วจบั เงือกทั้งสองกินเป็นอาหาร
จากนั้นก็รีบตามพระอภัยมณตี ่อไปยังเกาะแก้วพิสดาร
เรื่องยอ่ พระอภัยมณี ตอน หนีนางผีเสอ้ื สมุทร
นางเงอื กพาพระอภยั มณหี นีไปจนถึงเกาะแกว้ พสิ ดาร
เมือ่ นางผเี สอ้ื สมทุ รตามมาทนั พระโยคกี เ็ สกทรายขวา้ งไป
กลางทะเล นางผีเสื้อสมทุ รกลัวจึงต้องหนลี งไปในทะเล
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผีเสอ้ื สมุทร
๏ จะกล่าวกลบั จับความไปตามเรื่อง ถงึ บาทเบื้องปรเมศพระเชษฐา
องคอ์ ภยั มณีศรโี สภา ตกยากอยู่คหู ามาชา้ นาน
กับด้วยนางอสุรนี รี มติ เปน็ คู่ชดิ เชยชมสมสมาน
ตอ้ งรกั ใครไ่ ปตามยามกันดาร จนนางมารมีบุตรบุรุษชาย
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผเี สอื้ สมทุ ร
กล่าวถงึ พระอภัยมณอี ยูก่ บั นาง
ผเี ส้ือสมุทร และถูกขงั ให้อยแู่ ตใ่ นถา้ ด้วย
ความลาบากจนกระทงั้ มลี กู ชาย ๑ คน
พระอภัยมณี ตอน หนีนางผเี ส้ือสมุทร แตด่ วงเนตรแดงดดู งั สรุ ยิ ฉ์ าย
ไมค่ ลาดเคลื่อนเหมอื นองค์พระทรงเดช มีเข้ียวคล้ายชนนมี ศี กั ดา
ทรงกาลังดังพระยาคชาพลาย ด้วยเนอื้ ไขมิได้คดิ ริษยา
พระบติ รุ งค์ทรงศกั ดิ์ก็รักใคร่ จนใหญ่กลา้ อายุได้แปดปี
เฝ้าเล้ยี งลกู ผกู เปลแลว้ เหช่ ้า ช่ือสนิ สมุทรกุมารชาญชยั ศรี
จึงใหน้ ามตามอย่างข้างมนษุ ย์ พระภูมถี อดผกู ใหล้ ูกยา
ธามรงคท์ รงมาคา่ บรุ ี
พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเสอ้ื สมทุ ร
ลกู ชายนัน้ มีหน้าตาเหมอื นพ่อ แต่
มดี วงตาสีแดงด่ังดวงอาทติ ย์ มีกาลังดัง่
ช้างสาร มเี ขยี้ วคล้ายแม่ เมอ่ื อายไุ ด้ ๘ ปี
พระอภยั มณกี ต็ งั้ ชอ่ื วา่ “สินสมุทร”
พระอภยั มณี ตอน หนีนางผีเสอ้ื สมุทร
เจยี ระบาดคาดองค์ก็ทรงเปลื้อง ให้เป็นเครือ่ งน่งุ ห่มโอรสา
สอนใหเ้ จา้ เปา่ ปม่ี ีวชิ า เพลงศาตราสารพดั หดั ชานาญ
พระอภัยมณี ตอน หนนี างผเี สือ้ สมทุ ร
พระอภัยมณนี ้นั รกั และเล้ียงดสู นิ สมทุ ร
เปน็ อย่างดี อกี ท้งั ยังไดส้ อนวชิ าเปา่ ปี่
พรอ้ มกบั สอนวชิ าการใช้อาวธุ ต่าง ๆ
ใหก้ บั สนิ สมทุ ร
พระอภัยมณี ตอน หนีนางผเี สื้อสมทุ ร
วันหนงึ่ นางอสรุ ผี ีเส้อื น้า ออกจากถ้าเที่ยวหาภกั ษาหาร
จบั กระโหโ้ ลมากุมภาพาล กินสาราญรื่นเริงบนั เทงิ ใจ
พระอภยั มณี ตอน หนีนางผเี ส้ือสมุทร
วันหนง่ึ นางผเี สือ้ สมุทรออกจากถา้ เพื่อออกหากินโดยการจบั สัตวน์ า้
กินเปน็ อาหารอย่างมคี วามสขุ
พระอภยั มณี ตอน หนีนางผีเสอ้ื สมทุ ร
๏ ฝา่ ยกุมารสนิ สมุทรสดุ สวาท ไม่ห่างบาทบิดาอชั ฌาสยั
ความรกั พ่อย่ิงกว่าแมม่ าแตไ่ ร ดว้ ยมไิ ด้ขเู่ ข็ญเช่นมารดา
เหน็ ทรงธรรม์บรรทมสนิทนิง่ หนีไปวิ่งเลน่ อยใู่ นคหู า
โลดลาพองลองเชิงละเลิงมา เหน็ แผ่นผาพงิ ผนดิ ปิดหนทาง
หนกั หรอื เบาเยาว์อยไู่ ม่รู้จกั เขา้ ลองผลกั ดว้ ยกาลงั กพ็ งั ผาง
เหน็ หาดทรายพรายงามเปน็ เงินราง ทะเลกวา้ งข้างขวาลว้ นปา่ ดง
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผีเส้ือสมทุ ร
ฝา่ ยสินสมทุ รนั้นไม่เคยไปไกลห่างจากพระอภยั มณเี ลย เพราะสินสมุทรรัก
พระอภัยมณีผ้เู ป็นพอ่ มากกว่านางผีเส้ือสมุทรผเู้ ป็นแม่ ครน้ั เหน็ พระอภัยมณี
นอนหลับอยู่ กเ็ ลยหนไี ปวิ่งเล่นและเห็นแผ่นหินพิงปิดปากถา้ ไว้ จงึ ลองผลักด้วย
กาลังทต่ี นเองมกี ส็ ามารถผลักออกได้ เหน็ หาดทรายสวย ระยบิ ระยบั เป็นสีเงิน
เหน็ ทอ้ งทะเลอันกวา้ งใหญ่ มองไปดา้ นขวากเ็ หน็ ป่าเขาเขยี วขจี
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผเี สือ้ สมุทร พระกุมารเพลนิ จิตพิศวง
ไม่เคยเหน็ เปน็ นา่ สนกุ สนาน แล้วโดดลงเลน่ มหาชลาลัย
ออกวิ่งเต้นเล่นทรายสบายองค์ ดาไมผ่ ุดเลยทงั้ วนั กก็ ลนั้ ได้
ดว้ ยหนอ่ นาถชาตเิ ชอ้ื ผเี ส้อื สมทุ ร เท่ียวเลีย้ วไล่ขี่ปลาในสาชล
ยิง่ ถูกน้ากาลังยงิ่ เกรยี งไกร ลอดออกตามซีกเหงอื กเสอื กสลน
ระลอกซดั พลัดเขา้ ในปากฉลาม คดิ ว่าคนมหี างเหมอื นอยา่ งปลา
เหน็ ฝงู เงอื กเกลอื กกลิง้ มากลางชล
พระอภัยมณี ตอน หนนี างผเี ส้อื สมุทร
ครัน้ ถามไถ่ไมพ่ ดู ก็โผนจับ ดูกลอกกลับกลางนา้ ปล้ามจั ฉา
ครน้ั จับไดใ้ หร้ ะแวงแคลงวิญญาณ์ เช่นนีป้ ลาหรืออะไรจะใครร่ ู้
ฉุดกระชากลากหางข้ึนกลางหาด แลประหลาดลกั ษณามีตาหู
จะเอาไปให้พระบดิ าดู แลว้ ลากลูเ่ ขา้ ในถ้าดว้ ยกาลงั
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผเี สือ้ สมุทร
สินสมทุ รอจึงออกไปวิ่งเล่นบนพน้ื ทรายแล้วกระโดดลงไปในน้า
ดว้ ยความทตี่ นเองน้ันมีเชื้อของผเี ส้อื สมทุ รก็สามารถดาผดุ ดาว่ายไดท้ ง้ั วันอยา่ ง
สนกุ สนานไปกับฝงู ปลานานาชนดิ แลว้ ไปพบกับฝูงเงอื กฝงู หนงึ่ เขา้ กแ็ ปลกใจ
เห็นเป็นคนแตม่ ีหางเหมอื นปลา สนิ สมุทรจึงรอ้ งถามไป ฝ่ายเงอื กกไ็ มต่ อบ
สินสมทุ รจงึ กระโดดจบั ได้เงอื กเฒ่าตัวหน่ึง เพื่อจะนาไปใหพ้ ระอภัยมณดี ู
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผีเสอื้ สมุทร
ถึงหุบหอ้ งร้องบอกบิตุเรศ พระลืมเนตรเหลยี วหาทัง้ หน้าหลงั
เหน็ ลูกลากเงือกนา้ แตล่ าพงั จากบัลลงั ก์มาหา้ มแลว้ ถามไป
เมือ่ กีเ้ ห็นเลน่ อยูใ่ นคหู า เงอื กนี้เจ้าเอามาแต่ขา้ งไหน
พระลูกเลา่ ตามจรงิ ทุกสิ่งไป พระตกใจจงึ วา่ ด้วยปรานี
แม้นแมเ่ จา้ เขาร้วู า่ แรงนัก กลัวจะลักลอบพาบิดาหนี
จะโกรธเกรี้ยวเคี้ยวเล่นเปน็ ธลุ ี ไม่พอทีช่ วี ันจะบรรลยั
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผีเสอ้ื สมทุ ร
พอมาถงึ ถา้ กร็ อ้ งหาพระอภัยมณี พระอภัยมณตี ่ืนขึ้นมา เห็นสินสมุทร
ลากเงอื กมากต็ กใจ จงึ ถามสนิ สมุทรว่าไปจับเงือกมาจากไหน สนิ สมุทรกเ็ ลา่ ให้
พระอภัยมณีฟัง พระอภยั มณฟี งั กต็ กใจบอกสินสมทุ รว่าถ้าแม่เจา้ รกู้ ็จะโกรธมาก
เพราะเกรงว่าลกู อาจจะพาพอ่ หนไี ปได้ แลว้ เราจะพากนั ตายหมด
พระอภยั มณี ตอน หนีนางผเี สอ้ื สมุทร
๏ สนิ สมทุ รกุมารชาญฉลาด ฟงั พระบาทบติ ุรงค์ให้สงสยั
จงึ ทูลถามความจรงิ ดว้ ยกรง่ิ ใจ เหตไุ ฉนจงึ จะเป็นไปเช่นน้ัน ฯ
๏ พระฟังคาน้าเนตรลงพรากพราก คิดถงึ ยากยามวโิ ยคยิง่ โศกศัลย์
แถลงเลา่ ลูกยาสารพนั จนพากนั มาบรรทมทร่ี ่มไทร
แมข่ องเจ้าเขาเป็นเชือ้ ผเี สือ้ สมุทร ขนึ้ ไปฉุดฉวยบดิ าลงมาได้
จึงกาเนดิ เกดิ กายสายสุดใจ จนเจ้าได้แปดปีเข้านีแ่ ล้ว
ไปเปดิ ประตูคูหาถ้าเขาเห็น ตายหรอื เป็นวา่ ไม่ถกู เลยลกู แก้ว
แม้นสนิ สมทุ รสุดสวาทพอ่ คลาดแคลว้ ไมร่ อดแลว้ บิตุรงคก์ ค็ งตาย
พระอภัยมณี ตอน หนีนางผเี ส้อื สมุทร
๏ พระโอรสรูแ้ จ้งไมแ่ คลงจิต ราคาญคิดเสียใจมิใครห่ าย
ด้วยแมก่ ลบั อัปลักษณ์เป็นยกั ษร์ ้าย ก็ฟมู ฟายชลนาโศกาลยั
พระอภยั มณี ตอน หนีนางผเี ส้อื สมทุ ร
สินสมทุ รหลังจากฟงั ที่พระอภัยมณีพดู กน็ กึ สงสยั จึงถาม
ความจริงกบั พ่อวา่ ทาไมจงึ เป็นเช่นนัน้ พระอภัยมณีฟงั สนิ สมทุ รพดู
กน็ ้าตาไหล พระอภัยมณจี ึงเลา่ เร่ืองแตห่ นหลงั ใหส้ ินสมุทรฟังวา่
แม่ของเจ้าเป็นผีเส้อื สมทุ ร ไปจับตัวพ่อมาไวท้ ่ถี า้ แล้วแมก่ ็ให้กาเนิด
สินสมทุ รขนึ้ มาจนอายุได้แปดขวบ เจา้ ไปเปิดประตถู ้าแมม่ าเห็นเขา้ ไม่
รวู้ า่ เราพ่อลกู จะอยู่หรอื ตาย พอสนิ สมุทรรคู้ วามจริงวา่ แม่เป็นยักษ์
จึงรอ้ งไหเ้ สียใจ
พระอภยั มณี ตอน หนีนางผีเส้ือสมทุ ร
๏ ฝ่ายเงือกน้านอนกล้งิ นิ่งสดบั กติ ติศพั ท์สองแจง้ แถลงไข
รู้ภาษามนุษย์แนใ่ นใจ จะกราบไหว้วอนว่าให้ปรานี
คอ่ นเขยื้อนเลอื่ นลุกขึ้นทั้งเจ็บ ยังมนึ เหนบ็ นอ้ มประณตบทศรี
พระผ่านเกลา้ เจา้ ฟ้าในธาตรี ขา้ ขอชีวิตไวอ้ ย่าใหต้ าย
พระอภัยมณี ตอน หนีนางผเี ส้ือสมทุ ร
พระราชบตุ รฉุดลากลาบากเหลือ ดังหนงั เนื้อนจ้ี ะแยกแตกสลาย
ทงั้ ลกู เตา้ เผา่ พงศก์ พ็ ลัดพราย ยงั แตก่ ายเกือบจะดน้ิ ส้ินชวี ัน
พระองค์เลา่ เขาก็พาเอามาไว้ เศร้าพระทัยทุกข์ตรอมเหมือนหมอ่ มฉนั
ขอพระองค์จงโปรดแก้โทษทัณฑ์ ชว่ ยผอ่ นผนั ใหต้ ลอดรอดชีวา
ซ่งึ ปากถา้ ทาลายลงเสียหมด ใหโ้ อรสยกตงั้ บังคหู า
ขา้ เห็นอยา่ งนางมารจะนานมา จะอาสาเกล่ียทรายเสียใหด้ ี
หน่ึงพวกพ้องของขา้ คณาญาติ ขอรองบาทบงกชบทศรี
แมน้ ประสงคส์ ่งิ ไรในนที ที่สงิ่ มจี ะเอามาสารพนั
พระอภัยมณี ตอน หนีนางผีเส้ือสมุทร
ฝ่ายเงือกเฒา่ ได้ฟังท่ีพระอภยั มณพี ดู กับสินสมทุ รกเ็ ข้าใจ
เพราะว่าฟังภาษามนุษยไ์ ด้ และรูว้ า่ พระอภัยมณนี น้ั เปน็ เช้อื สายกษตั ริย์
จงึ ทลู รอ้ งขอชวี ิตจากพระอภัยมณีด้วยความเจบ็ ปวดว่า
การท่พี ระราชบุตรของพระองค์ไปฉดุ ลากขา้ มาจากทะเลนัน้ เนือ้ ตัวของขา้
เจบ็ ปวดรวดร้าวไปเสียหมด และต้องพลัดพรากจากลกู เมียและเผา่ พงศ์
ซ่งึ ก็เหมอื นกับพระองคท์ ีถ่ ูกเขาลักพาตัวมา
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผเี สอื้ สมุทร
ไดโ้ ปรดจงไว้ชีวติ ข้าดว้ ยเถดิ ซง่ึ ตอนนี้ปากถา้ ถูกเปดิ ออก
ใหล้ กู ชายของทา่ นนั้นยกหนิ มาปดิ ไว้ใหม่ ข้าเห็นวา่ อกี นานกว่า
นางผีเส้ือสมุทรจะกลับมา ขา้ ขออาสาเกล่ยี ทรายใหเ้ ป็น
เหมอื นเดิม และพวกพ้องของข้าท้ังหมดจะขอรบั ใชท้ ่านตลอดไป
พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเส้อื สมทุ ร
๏ พระฟงั เงอื กพดู ไดใ้ หส้ งสาร จงึ ว่าท่านคดิ น้ดี ขี ยนั
ร้เู จรจาสารพดั น่าอัศจรรย์ อยู่พดู กันอีกสักหนอ่ ยจึงคอ่ ยไป
เราตรองตรึกนึกจะหนีนางผเี ส้อื แตใ่ ตเ้ หนอื ไมร่ ู้แห่งตาแหนง่ ไหน
ทา่ นเจนทางกลางทะเลคะเนใจ ทากระไรจงึ จะพน้ ทนทรมาน
พระอภัยมณี ตอน หนีนางผีเสอื้ สมทุ ร
พระอภยั มณีได้ฟังเงอื กเฒา่ พดู ก็คดิ สงสารแลว้ บอกว่าเจา้ นชี่ า่ ง
รู้จกั เจรจา งน้ั อยคู่ ยุ กันกอ่ นแล้วคอ่ ยไป ข้าตอ้ งการหนนี างผเี ส้อื สมทุ ร
แตไ่ ม่ร้เู ลยว่าตอนนี้อยูท่ ี่ไหน ท่านเงือกมคี วามชานาญทางชว่ ยแนะนา
เราด้วยเถิด วา่ ทาอย่างไรจงึ จะหนพี น้ ไดอ้ ยา่ งปลอดภัย
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผเี สอ้ื สมทุ ร
๏ ฝ่ายเงือกน้าคานับอภวิ าท ขา้ พระบาททราบสน้ิ ทุกถ่นิ ฐาน
อันนา้ น้มี นี ามตามบุราณ อโนมานเคียงกันสีทนั ดร
เป็นเขตแควน้ แดนทน่ี างผเี ส้ือ ข้างฝา่ ยเหนือถึงมหงิ ษะสิงขร
ข้างทศิ ใตไ้ ปจนเกาะแก้วมังกร หนทางจรเจด็ เดอื นไม่เคล่ือนคลา
ไปกลางยา่ นบา้ นเรอื นหามีไม่ สมทุ รไทซง้ึ ซึกลึกหนกั หนา
แต่สาเภาชาวเกาะเมืองลังกา เขาแล่นมามีบา้ งอยลู่ างปี
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผีเสื้อสมุทร
ฝ่ายเงือกเฒ่ายกมอื ข้นึ ไหวแ้ ลว้ บอกพระอภัยมณวี ่ามหาสมุทรนีม้ ีชือ่ ว่า
อโนมาน อย่ตู ิดกบั สีทันดร เปน็ เขตของนางผีเส้ือสมทุ ร ทางเหนือน้ันเป็น
ภเู ขาช่ือ มะหิงสะสิงขร สว่ นทางทิศใตม้ คี วามยาวไปจรดถึงเกาะแก้วมงั กร
เดนิ ทางไปถึงเกาะแกว้ ใชเ้ วลา ๗ เดือน ในกลางมหาสมุทรนไี้ มม่ ีบ้านเรือน
สกั หลัง แตน่ านปจี ะมีเรอื สาเภาจากเมืองลงั กาจะผา่ นมาสักลาหน่ึงเปน็ บาง
ครัง้ บางคราว
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผีเสื้อสมทุ ร
ถา้ เสยี เรอื เหลอื คนแลว้ นางเงือก ขนึ้ มาเลอื กเอาไปชมประสมศรี
เหมอื นพวกพอ้ งของขา้ ร้พู าที ด้วยเดมิ ทปี ู่ย่าเป็นมนุษย์
อายุข้าห้าร้อยแปดสิบเศษ จงึ แจ้งเหตแุ ถวทางกลางสมทุ ร
แม้นจะหนผี เี สอ้ื ดว้ ยแรงรุทร เห็นไม่สุดส้นิ แดนดว้ ยแสนไกล
พระอภยั มณี ตอน หนีนางผีเสอ้ื สมทุ ร
บางครง้ั ถ้าเรอื แตกพวกเงอื กกจ็ ะเลอื กจับคนเอาไปเป็น
คคู่ รอง พวกข้ารูด้ ีด้วยแต่เดมิ ป่ยู ่าของข้าเป็นมนุษย์ สว่ นตวั
ของขา้ นัน้ มอี ายไุ ด้ ๕๐๘ ปเี ศษ จึงรทู้ ีม่ าที่ไปของมหาสมุทรน้ี
ถึงแม้จะหนีนางผีเสื้อสมทุ รไปให้ไกลเท่าไหร่คงไม่พน้ เพราะ
หนทางยาวไกลมาก
พระอภัยมณี ตอน หนีนางผีเส้อื สมุทร
แต่โยคีมีมนตอ์ ยูต่ นหนึง่ อายถุ งึ พนั เศษถือเพทไสย
อยเู่ กาะแกว้ พิสดารสาราญใจ กนิ ลูกไม้เผือกมนั พรรณผลา
พวกเรอื แตกแขกฝรง่ั แลอังกฤษ ขึ้นเป็นศษิ ยอ์ ยู่สานกั น้ันหนกั หนา
ด้วยโยคมี มี นต์ดลวชิ า ปราบบรรดาภูตพรายไม่กรายไป
พระอภยั มณี ตอน หนีนางผเี ส้อื สมุทร
แต่มโี ยคีอยูต่ นหนง่ึ อายุราวพนั ปอี ย่ทู ี่เกาะแกว้ พสิ ดาร
พวกชาวต่างชาตทิ ่เี รือแตกกจ็ ะไปขอเป็นลกู ศิษย์กนั มากมาย
เพราะวา่ โยคีตนนี้มีวิชาอาคมแกก่ ลา้ ภตู ผีปศี าจจงึ ไม่กล้าเขา้ ใกล้
พระอภยั มณี ตอน หนีนางผีเส้ือสมทุ ร
แม้นพระองคท์ รงฤทธจิ์ ะคดิ หนี ถึงโยคีเข้าสานกั ไม่ตักษัย
เผ่ือสาเภาเขาซัดพลัดเขา้ ไป ก็จะไดโ้ ดยสารไปบา้ นเมอื ง
แตท่ างไกลไม่น้อยถึงรอ้ ยโยชน์ ล้วนเขาโขดครี ีรตั น์ขนดั เนอ่ื ง
กลางคงคาสารพัดจะขัดเคือง จงทราบเบอ้ื งบงกชบทมาลย์
แม้นกาลงั ดังขา้ จะพาหนี เจด็ ราตรีเจียวจงึ จะถงึ สถาน
อสุรมี กี าลังดงั ปลาวาฬ ตามประมาณสามวันจะทันตัว
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผีเสอ้ื สมทุ ร
หากพระองค์จะคิดหนไี ปพงึ่ ทา่ นโยคกี ็คงจะปลอดภัย
แล้วเมอ่ื มีเรอื สาเภาผ่านมาท่เี กาะ พระองคก์ ็จะสามารถโดยสาร
กลับบ้านเมอื งได้ แตห่ นทางทจี่ ะไปเกาะแกว้ นั้นไกลนกั ถงึ ร้อยโยชน์
อุปสรรคก็มากมาย กาลงั ของข้าจะพาทา่ นหนไี ปถึงเกาะแกว้ ต้องใช้
เวลา ๗ วันจงึ จะถึง แตน่ างผเี สื้อสมุทรมีกาลงั มากใช้เวลา ๓ วัน
ก็สามรถตามทันได้
พระอภัยมณี ตอน หนีนางผเี สอ้ื สมุทร
ถ้าแกไ้ ขให้นางไปคา้ งปา่ ไดล้ ่วงหน้าไปเสียบ้างจะยงั ชว่ั
จะอาสาพาไปมิไดก้ ลวั ชวี ิตตวั บรรลัยไมเ่ สียดาย
แตพ่ ระองค์ทรงคิดใหร้ อบคอบ ถ้าเห็นชอบท่วงทีจะหนหี าย
จงึ โปรดใชใ้ หอ้ งค์พระลกู ชาย ไปหาดทรายหาขา้ จะมาฟัง
พระอภัยมณี ตอน หนนี างผเี สือ้ สมทุ ร
ถา้ ใชอ้ ุบายใหน้ างผเี ส้ือสมุทรไปอย่ปู ่า แล้วขา้ จะอาสาพา
พระองค์หนีไปลว่ งหนา้ กค็ งจะหนีทัน ถึงแมต้ ัวจะตายก็ไม่เสยี ดาย
ชวี ิต ขอให้พระอภัยมณคี ิดไตรต่ รองใหร้ อบคอบก่อนในการครั้งน้ี
ถา้ คิดดแี ลว้ ก็ให้พระโอรสไปตามขา้ ทีห่ าดทรายจะได้มาฟงั หนทางหนี
พระอภยั มณี ตอน หนนี างผีเสือ้ สมุทร
๏ พระแจ้งความตามคาเงือกน้าเลา่ ค่อยบรรเทาทกุ ขส์ มอารมณ์หวงั
จึงวา่ พมี่ คี ุณน้องสักครั้ง ใหไ้ ด้ดังถอ้ ยคาท่ีราพัน
ซ่ึงลูกรักหกั หาญให้ทา่ นโกรธ จงงดโทษทาคณุ อยา่ หนุ หัน
ช่วยไปปิดปากถ้าที่สาคญั จวนสายณั ห์ยักษ์มาจะว่าเรา
จงึ บัญชาว่าเจ้าสินสมทุ ร ไปชว่ ยฉุดศลิ าใหญ่ขน้ึ ใหเ้ ขา
ขอสมาตาปูอ่ ยา่ ดเู บา ช่วยอุ้มเอาแกออกไปใหส้ บาย