พระอภัยมณี ตอนหนีนางผีเสื้อสมุทร

พระอภยั มณี ตอน หนนี างผเี สื้อสมุทร

๏ นางเงือกนา้ บอกสาคัญวา่ น่นั แลว้ คอื เกาะแกว้ พสิ ดารเป็นชานเขา

พระฟังนางสร่างโศกค่อยบรรเทา จงึ วา่ เราเห็นจะรอดไม่วอดวาย

แลว้ พศิ ดูภูผาศลิ าเสอ่ื ม ชะโงกเงื้อมนา้ วลชลสาย

แลลบิ ลิบหลังคาศาลาราย มีเสาหงสธ์ งปลายปลิวระยับ

พระยนิ ดีช้ีบอกสินสมุทร โนน่ แน่กฏุ มิ์ งุ กระเบอ้ื งเหลอื งสลับ

พระหนอ่ น้อยคอ่ ยเรียงเคยี งคานับ หมายประทบั ทเี่ สาหงสต์ รงเขา้ มา

พระอภยั มณี ตอน หนนี างผเี สือ้ สมุทร

เงอื กบอกว่านั่นคือเกาะแก้วพิสดาร เม่ือฟงั ดงั นัน้ พระอภยั มณี
จึงคลายทุกข์ และคดิ วา่ ตนตอ้ งรอดแน่ ๆ จากนั้นกม็ องไปยงั แผ่นหิน
เห็นหลังคาศาลาเสาหงส์ เหน็ ธงปลวิ พระภยั มณจี งึ ชี้ใหส้ ินสมุทรดวู า่
โนน่ คอื กุฎขิ องโยคเี ปน็ แน่ ตง้ั ใจว่าจะไปอย่ทู ม่ี ตี รงเสาหงสต์ น้ นนั้

พระอภัยมณี ตอน หนนี างผเี สอื้ สมุทร

๏ ฝา่ ยโยคีท่อี ยู่บนภเู ขา กบั คนเหลา่ เหลอื ตายหลายภาษา

ทงั้ จนี จามพราหมณแ์ ขกไทยชวา วิลนั ดาฝรง่ั พรัง่ พรอ้ มกนั

เปน็ ร้อยคนปรนนิบัตอิ ย่เู ชา้ ค่า บ้างต้มนา้ เก็บลกู ไมม้ าใหฉ้ ัน

เปน็ เหลา่ ล้อมพร้อมหน้าเวลานนั้ บ้างนวดฟน้ั ปรนนิบตั นิ ่ังพดั วี

พอบ่ายเบี่ยงเสียงคลนื่ ดงั ครืน้ ครึก อกึ ทึกมาขา้ งหนา้ คริ ศี รี

คร้ันดูลมก็ไมพ่ ัดสงัดดี พระโยคีจบั ยามตามตารา

พระอภัยมณี ตอน หนีนางผีเสอื้ สมุทร

ฝ่ายโยคที ่ีอยบู่ นภูเขา กับคนท่ีรอดตายหลายชาติ ท้ังจนี พราหมณ์
แขก ไทย ชวา วิลนั ดา ฝรงั่ กวา่ รอ้ ยคนไดอ้ าศยั อยกู่ บั โยคี บางคนตม้ นา้
บางคนเกบ็ ผลไม้มาให้ บางคนคอยนวด คอยพัดให้ พอตอนบ่ายเสยี งคลน่ื
ดังมายงั หนา้ ภเู ขา ดลู มกไ็ มม่ ี จงึ จบั ยามสามตาดู

พระอภัยมณี ตอน หนีนางผเี สื้อสมทุ ร วันน้ีชายมีศักดจ์ิ ักมาหา

แลว้ บอกศษิ ยซ์ ึง่ น่ังอยู่ทั้งหลาย เสียงชลาเล่ือนลัน่ สนั่นดงั
ผเี ส้ือนา้ ทาฤทธต์ิ ดิ ตามมา ชว่ ยตวาดขู่ขบั ใหก้ ลบั หลัง
จาจะไปคอยดอู ยทู่ ่ีหาด แขกฝร่งั พร่ังพรอ้ มล้อมลีลา
ฉวยไมเ้ ทา้ กา้ วยา่ งจากบลั ลงั ก์ เหน็ มนุษยไ์ รไรไหลนกั หนา
ถงึ หาดกว้างทางแลกระแสสมทุ ร เวทนาแลดอู ยทู่ กุ คน
ผเี สอ้ื นา้ ทาฤทธต์ิ ดิ ตามมา

พระอภัยมณี ตอน หนนี างผเี สอ้ื สมทุ ร

พระโยคีบอกลกู ศษิ ยว์ ่าจะมผี ู้ชายทีม่ ยี ศศกั ดิ์มาหา แต่จะมีนางผเี ส้อื
สมทุ รมฤี ทธติ์ ามมาดว้ ย เสยี งมหาสมุทรดงั สนั่น เราจะไปคอยดูนางผีเสอ้ื
สมทุ รทช่ี ายหาด แล้วช่วยขบั ไล่นางผีเสื้อสมุทรไป จากน้ันกห็ ยบิ ไมเ้ ทา้ กา้ วลง
บัลลงั ก์ พรอ้ มกับแขกฝรั่งท่รี ายรอบ เม่ือมาถึงหาดกวา้ ง เห็นมนุษยม์ าอยู่
ราไร และมีนางผเี ส้อื สมทุ รตามตดิ มาด้วย ทกุ คนมองดอู ยา่ งเวทนา

พระอภยั มณี ตอน หนีนางผีเสื้อสมทุ ร

๏ พระอภยั มณเี หน็ ผีเสื้อ ความกลวั เหลือว่ายควา้ งอยกู่ ลางหน

ยกั ษ์กระโจมโถมจับแทบอับจน พอเหน็ คนอยู่ทห่ี าดตวาดครืน
เข้าถึงท่ผี เี ส้ือกถ็ งึ ดว้ ย กระชั้นฉวยผดิ เสือกเกลือกเข้าตนื้
พอโยคมี คี าถาลงมายนื ผีเสอ้ื ต่นื ตัวส่ันขยนั้ ย้งั
พระอภัยภูมนิ ทร์กับสินสมุทร ชว่ ยกันฉุดนางเงือกเสอื กเข้าฝ่งั
แลว้ กราบกรานโยคีมกี าลงั แขกฝร่ังพร่ังพรอ้ มลอ้ มพูดจา

พระอภัยมณี ตอน หนีนางผีเสื้อสมุทร

พระอภัยมณเี มื่อเห็นนางผเี สือ้ สมทุ ร รู้สกึ หวาดกลวั นางยักษ์
กระโจนมาใกล้ ยง่ิ เห็นมนุษยอ์ ยทู่ หี่ าดก็ตวาดใส่ พระภัยมณถี งึ เกาะ
แกว้ พสิ ดาร นางผเี ส้อื สมทุ รกถ็ ึงด้วย โยคีลงมายนื รอ นางผเี สอ้ื สมทุ ร
ก็ยนื ตัวสน่ั ดว้ ยความโกรธ พระอภัยมณีและสนิ สมทุ รชว่ ยกนั พานาง
เงือกเขา้ ฝงั่ แล้วกราบไหวพ้ ระโยคี ทง้ั แขกและฝร่ังกม็ าพูดจา

พระอภัยมณี ตอน หนนี างผเี สื้อสมทุ ร

๏ พระโยคมี ีจติ คดิ สงสาร จึงว่าท่านหนีตายหมายมาหา

เราลงมาคอยชว่ ยดว้ ยเมตตา แตก่ จิ จาไมก่ ระจ่างยังคลางแคลง

๏ พระอภยั ไดส้ ดบั สนุ ทรถาม จึงยกความกอ่ นเกา่ เลา่ แถลง

จะหนีนางกลางสมุทรกส็ ดุ แรง ราพันแจ้งความจรงิ ทกุ สิ่งไป

แล้ววอนว่าข้ากับโอรสราช จะรองบาทประดิพทั ธจ์ นตัดษัย

ขอพระองค์ทรงธรรมช์ ว่ ยกันภยั แตพ่ อได้หยุดหย่อนผ่อนสบาย

พระอภยั มณี ตอน หนีนางผีเส้ือสมุทร

พระโยครี สู้ ึกสงสาร ท่ีทัง้ หมดหนีตายมาหา และบอกว่าลงมาคอยช่วยเหลอื
ทกุ คนอยู่ แตบ่ างเรอื่ งบางอยา่ งก็ยังสงสัยวา่ เกิดอะไรขึ้น พระภยั มณีได้ฟงั ดังนั้นจงึ
เล่าเรื่องราวท้งั หมดใหฟ้ ังวา่ อยากหนีนางผีเส้ือสมุทร แตไ่ มม่ กี าลังมากพอ แล้วบอก
ว่าตัวพระภัยมณีกับสินสมุทรจะอย่กู ับพระโยคจี นกว่าจะตาย ขอพระโยคีช่วย
คุม้ ครองป้องกันภยั ให้อย่อู ย่างสงบสุข

พระอภยั มณี ตอน หนีนางผเี สอ้ื สมทุ ร

๏ พระโยคมี ีญาณว่าหลานรัก จงสานักอยใู่ ห้สมอารมณ์หมาย

อนั ยกั ษผี ีสางสมทุ รพราย มาถกู ทรายชายหาดก็ขาดใจ
เราลงเลขเสกทาไว้สาเรจ็ ดังเขอ่ื นเพชรภตู ปีศาจไมอ่ าจใกล้
มนั อยแู่ ต่หา่ งหา่ งชา่ งเปน็ ไร ทาไม่ได้นดั ดาเจ้าอยา่ กลัว

พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเส้ือสมุทร

พระโยคบี อกวา่ หลานรักสามารถพักอยูท่ ี่นไ่ี ดอ้ ย่างสบายใจ เพราะยักษ์
ภตู ผีปีศาจ ไมส่ ามารถเข้ามาได้ เมือ่ ถกู ทรายของชายหาดกจ็ ะตายในทันที
พระโยคีลงเลขเสกยันต์เอาไวแ้ ลว้ ทาใหท้ ี่นเี่ หมือนเขือ่ นเพชรท่ภี ตู ผีปศี าจไม่
สามารถเข้ามาได้ อยไู่ ด้เพียงหา่ ง ๆ หลานไม่ตอ้ งกลัว

พระอภยั มณี ตอน หนนี างผเี สื้อสมทุ ร

๏ ฝ่ายผเี สือ้ เหลอื โกรธโลดทะล่งึ เสียงโผงผงึ เผน่ โผนตะโกนผัว

เหตุไฉนไปนง่ั กาบังตวั เชญิ ทนู หัวเยย่ี มหน้ามาหานอ้ ง

นจิ จาเอ๋ยเคยอยเู่ ป็นคชู่ น่ื ทกุ วันคืนค่าเชา้ ไมเ่ ศรา้ หมอง

จนมลี ูกปลกู เลยี้ งเคยี งประครอง มิให้ขอ้ งเคืองขดั พระอัชฌา

พระอภัยมณี ตอน หนีนางผเี สอ้ื สมทุ ร

ฝ่ายนางผีเสอื้ สมุทรโกรธมาก ตะโกนถามพระอภัยมณวี ่า
วา่ ทาไมไปหลบซอ่ นตวั อยู่ เชิญออกมาหาน้อง อนิจจาเอ๋ย
เคยอยเู่ ป็นค่รู กั กันมาจนมลี ูกดว้ ยกัน ตลอดเวลานอ้ งไมเ่ คย
ทาอะไรใหข้ ดั ใจพระองคเ์ ลย

พระอภยั มณี ตอน หนนี างผเี สื้อสมทุ ร

อยดู่ ีดีหนเี มยี มาเสยี ได้ เสียน้าใจนอ้ งรกั เปน็ นกั หนา

จงึ อตุ ส่าหพ์ ยายามสู้ตามมา ขอเปน็ ข้าบาทบงส์ุพระทรงธรรม์

พระเสดจ็ ไปไหนจะไปดว้ ย เป็นเพ่ือนมว้ ยภัสดาจนอาสัญ

ประทานโทษโปรดเล้ยี งแตเ่ พยี งนน้ั อย่าบากบั่นความรกั น้องนกั เลย

พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเสื้อสมทุ ร

อยู่ดี ๆ หนเี มยี มาทาไม รหู้ รอื ไม่มันทาใหน้ อ้ ง
เสียใจเป็นหนักหนา จงึ ส้อู ุตสา่ ห์พยายามตดิ ตามมา
พจ่ี ะไปท่ีไหนนอ้ งจะขอตามไปดว้ ย ไปเป็นเพอ่ื นตาย
อย่าตัดทอนความรักของนอ้ งเลย

พระอภยั มณี ตอน หนีนางผีเส้ือสมทุ ร อตุ สา่ หฝ์ นื พกั ตร์วา่ นจิ จาเอย๋

๏ พระอภยั ใจอ่อนถอนสะอน้ื พไ่ี ม่เคยอยใู่ นถ้าให้ราคาญ
แม่ผีเสื้อเมอื่ ไม่เหน็ ในใจเลย จะสรอ้ ยเศร้าโศกานา่ สงสาร
คดิ ถึงน้องสองชนกที่ปกเกลา้ ไมแ่ จง้ การว่าขา้ งหลงั เปน็ อยา่ งไร
ดว้ ยพลดั พรากจากมาเปน็ ชา้ นาน จงงดโทษพ่ยี าอัชฌาสัย
จึงจาร้างห่างห้องให้นอ้ งโกรธ นจ่ี นใจเสียด้วยนางต่างกระกูล
แม้นไปไดก้ ็จะพาแกว้ ตาไป

พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเสือ้ สมทุ ร

พระภัยมณเี ริม่ ใจออ่ นสะอน้ื พยายามอธิบายว่านอ้ งไม่เคยเหน็
ใจพ่ีเลย พ่ไี ม่เคยต้องอยใู่ นถ้า พค่ี ิดถึงนอ้ งและพ่อแม่ ท่านคงจะ
โศกเศร้าเสียใจมากเพราะตอ้ งพรากจากกนั มานาน ไม่ทราบข่าววา่
เปน็ อย่างไรบา้ ง ที่ห่างน้องไปทาให้นอ้ งโกรธ น้องอย่าโกรธพเ่ี ลย
ถา้ พีพ่ าเจา้ ไปได้กจ็ ะพาไป แตพ่ จ่ี นใจจรงิ ๆ เราตา่ งตระกูลกนั

พระอภัยมณี ตอน หนีนางผเี สอื้ สมุทร จงคิดหกั ความสวาทให้ขาดสญู

พ่มี นุษยส์ ุดสวาทเป็นชาติยักษ์ จงเพมิ่ พนู ภาวนารักษาธรรม์
กลบั ไปอยู่คหู าอย่าอาดรู หมายวมิ านเมอื งแมนแดนสวรรค์
อยา่ ฆา่ สตั วต์ ดั ชวี ิตพิษฐาน อยา่ โศกศัลย์แคล้วคลาดเหมือนชาตนิ ้ี
จะเกิดไหนขอให้พบประสบกนั เปน็ เพ่ือนมว้ ยเหมือนสดุ ามารศรี
พขี่ อบตุ รสุดใจเอาไปดว้ ย อยา่ ราคีขนุ่ ขอ้ งให้หมองมวั
ขอลาแก้วแววตาไปธานี

พระอภัยมณี ตอน หนีนางผเี สื้อสมุทร

พเ่ี ปน็ มนษุ ย์ส่วนน้องเป็นยกั ษ์ จงหกั อาลยั กลบั ไปถา้ เสยี เถิด
จงเพม่ิ พนู ภาวนารักษาธรรม อยา่ ฆา่ สัตว์ตัดชวี ติ ตัง้ จติ อธษิ ฐานหมาย
วมิ านในสวรรค์ จะเกดิ ชาติไหนกข็ อใหพ้ บกนั อีก อยา่ ได้คลาดแคล้วจาก
กนั เหมือนในชาตนิ ีเ้ ลย พ่ขี อเอาสนิ สมทุ รไปดว้ ยจะไดเ้ ป็นเพือ่ นตาย
เหมอื นแมผ่ เี สอื้ ขอลากลบั เมอื งรัตนาก่อนอย่าได้ขุ่นข้องหมองใจเลย

พระอภยั มณี ตอน หนนี างผีเสือ้ สมทุ ร

๏ ผเี สื้อนา้ ซ้าวอนด้วยออ่ นหวาน ไมโ่ ปรดปรานอนุกูลเลยทูนหัว

ถา้ ท้ิงไวไ้ หนน้องจะครองตัว ทั้งจากผัวจากบุตรสุดอาลัย
มิขออยสู่ ตู้ ายวายชีวติ ไม่เหน็ จติ นอ้ งรกั จะตกั ษัย
เชญิ พระองคล์ งมาชลาลยั เมียจะใหม้ นตเ์ วทวเิ ศษครัน
แล้วรอ้ งเรยี กลกู ยามาดว้ ยพอ่ แมจ่ ะขออาลาเจา้ อาสัญ
อยา่ สงสัยใจจริงทกุ ส่งิ อนั ไม่ราพนั พดู ลวงเจ้าดวงใจ

พระอภยั มณี ตอน หนนี างผีเสอื้ สมทุ ร

นางผีเส้ือสมุทรอ้อนวอนด้วยวาจาอ่อนหวาน ถา้ ทงิ้ นอ้ งไวผ้ ้เู ดียวนอ้ งจะ
อยู่ไดอ้ ยา่ งไร ตอ้ งจากสามีและลกู สดุ แสนจะอาลยั จะไมข่ อมชี วี ติ อยไู่ มเ่ ห็นใจน้อง
เลยหรอื เชิญพระองคล์ งน้ามาเถิด น้องจะให้เวทมนต์ป้องกันตวั แลว้ เรียกให้
สนิ สมุทรมาดว้ ย ไม่เช่นนั้นแมจ่ ะขอลาตาย อย่าได้สงสัยอะไรเลย แม่ไม่ไดโ้ กหก

พระอภยั มณี ตอน หนนี างผีเสอ้ื สมุทร

๏ สนิ สมทุ รสดุ แสนสงสารแม่ ชาเลืองแลดหู น้านา้ ตาไหล

จงึ กราบกรานมารดาแล้ววา่ ไป จะเขา้ ใกล้ทูนหวั ลูกกลัวนกั
เมอื่ วานน้ีตขี า้ น้อยไปหรอื ระบมมือเหมอื นกระดกู ลกู จะหกั
ซ่งึ รักลกู ลกู ก็รอู้ ยู่ว่ารัก มิใช่จกั ลมื คุณกรณุ า
ถึงตัวไปใจลูกยงั ผกู คดิ พอปลดปลดิ เปลือ้ งธรุ ะจะมาหา
อยา่ กรว้ิ โกรธโปรดปรานเถิดมารดา ไปไสยาอยู่ในถา้ ให้สาราญ

พระอภยั มณี ตอน หนนี างผเี สื้อสมุทร

สนิ สมุทรสุดจะสงสารแม่ มองหนา้ แมแ่ ล้วนา้ ตาใหล จงึ กราบแม่แล้ว
บอกว่าจะเข้าใกล้ลกู กลัว เมือ่ วานนตี้ ีลูกนอ้ ยไปหรือ ตลี ูกจนกระดูกแทบ
จะหกั แม่รกั ลูกลูกก็รู้อยู่วา่ รกั ไม่ไดล้ ืมพระคุณแมเ่ ลย ถงึ ตวั จากไปใจลกู ยัง
เฝ้าคดิ ถึงแม่ ทาธรุ ะเสร็จแลว้ จะกลบั มาหา แมอ่ ยา่ โกรธไปเลย ให้แมก่ ลบั ไป
อย่ใู นถา้ อยา่ งสาราญใจ

พระอภยั มณี ตอน หนีนางผีเส้อื สมุทร

๏ ฝ่ายโยคีมียศพจนารถ ให้โอวาทนางยกั ษ์ไม่หกั หาญ

จงตัดบว่ งห่วงใยอาลยั ลาน อย่าปองผลาญลกู ผัวของตัวเลย

ทั้งนี้เพราะเคราะห์กรรมทาให้วุ่น จึงสน้ิ บญุ วาสนาสกี าเอ๋ย

เหน็ มไิ ดไ้ ปอยเู่ ปน็ คูเ่ ชย ดว้ ยสองเคยปลูกเล้ยี งกนั เพียงน้นั

อย่าควรคิดติดตามด้วยความโกรธ จะเปน็ โทษกบั สีกาเมื่ออาสญั

จงยบั ยั้งฟงั คารปู ราพนั ไปสวรรคน์ ฤพานสาราญใจ

พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเสื้อสมทุ ร

ฝา่ ยโยคบี อกนางผเี ส้ือสมทุ รวา่ จงตัดบ่วงหว่ งใยอาลยั อาวรณ์ อย่ารอ้ นใจ
เอาแต่ปองรา้ ยล้างผลาญลูกผัวของตัวเลย ทัง้ น้ีเพราะเคราะห์กรรมทาให้ว่นุ วาย
จึงสน้ิ บุญวาสนาทีม่ ตี อ่ กนั จงึ ไมไ่ ด้อยดู่ ้วยกัน อย่าไดค้ ิดตดิ ตามด้วยความโกรธ
มฉิ ะน้นั จะเป็นโทษต่อสีกาเองเมอ่ื ตายไป จงหยดุ คดิ เสียเถิด ตายแลว้ จะได้ไปสวรรค์
นพิ พาน

พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเสื้อสมุทร

๏ นางผเี สอ้ื เหลอื โกรธพิโรธรอ้ ง มาตั้งซอ่ งศีลจะมอี ย่ทู ่ไี หน

ช่างเฉโกโยคีหนเี ขาใช้ ไม่อยู่ในศีลสัตย์มาตัดรอน
เขาวา่ กันผวั เมียกบั แม่ลูก ยน่ื จมกู เขา้ มาบ้างชว่ ยสง่ั สอน
แมน้ คบคกู่ ูไวม้ ิให้นอน จะรานรอญรบเร้าเฝ้าตอแย

พระอภัยมณี ตอน หนนี างผเี สื้อสมุทร

นางผเี สอ้ื สมทุ รฟังพระโยคีแลว้ รู้สึกโกรธมาก ตะคอกวา่ พระโยคีมาตั้ง
ซอ่ งสุมผคู้ น จะมีศลิ ธรรมได้อยา่ งไร เป็นโยคขี ีโ้ กงหนรี าชการมาไม่อยู่ในศีลสัตย์
มาขัดขวางไมเ่ ข้าเร่อื ง เขาว่าระหวา่ งผัวเมยี กับแม่ลูก นี่มายงุ่ เกยี่ วอะไรกบั เขาด้วย
แหม! มาทาเปน็ สง่ั สอนหากยงั ขดั ขืนแยง่ เอาผวั กูไป ก็จะไมร่ ามือแน่

พระอภัยมณี ตอน หนีนางผเี สื้อสมุทร

แล้วชี้หนา้ ดา่ องึ หงึ นางเงือก ทาซบเสือกสอพลออตี อแหล

เห็นผัวรักยักคอทาทอ้ แท้ พอ่ กับแม่มึงเข้าไปอยู่ในทอ้ ง
ทาป้นั เจอ๋ เย่อหยิ่งมาชิงผัว ระวงั ตวั มงึ ใหด้ อี ีจองหอง
พลางเข่นเขย้ี วเค้ียวกรามคารามรอ้ ง เสยี งกกึ กอ้ งโกลาลูกตาโพลง

พระอภยั มณี ตอน หนีนางผีเส้อื สมุทร

แลว้ ชหี้ น้าด่านางเงอื กวา่ มาทาเป็นซบคออตี อแหล พอเห็นผวั กรู ักก็
แกลง้ ทาเปน็ ยักทา่ รู้เอาไวซ้ ะดว้ ยว่าพอ่ แม่ของมงึ เข้าไปอยใู่ นทอ้ งกแู ล้ว
มาทาเป็นประจบแยง่ ผวั กู ระวังตัวให้ดีเถอะ นางผเี สอื้ สมุทรแยกเขี้ยวคาราม
เสียงดังกอ้ ง ลกู ตาเบิกโต

พระอภยั มณี ตอน หนีนางผีเสอื้ สมทุ ร

๏ พระโยคชี ห้ี น้าวา่ อุเหม่ ยังโวเ้ วว้ ุน่ วายอตี ายโหง

เพราะหวงผัวมวั เมาเฝา้ ตะโกรง ว่ากโู กงมึงก็ตกนรกเอง
อียกั ษาตาโตโมโหมาก รูปกก็ ากปากกเ็ ปราะไมเ่ หมาะเหมง็
นมสองขา้ งอย่างกระโปรงดูโตงเตง ผัวของเองเขาระอาไม่น่าชม

พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเส้ือสมุทร

พระโยคีชี้หนา้ นางผีเสื้อสมุทรวา่ อุเหม ! มงึ ยังมาพดู โวเ้ วว้ นุ่ วายอีตายโหง
เพราะหลงผิด หงึ ผวั จนมัวเมา มาดา่ วา่ กูระวงั จะตกนรก อียกั ษาตาโตโมโหรา้ ย
ปากเปราะ พดู จาหยาบร้าย ดสู ิ ! นมสองข้างของมึงอย่างกบั กระโปรงดโู ตงเตง
ผัวของเอง็ เขาระอา เพราะดูไมน่ ่าชม

พระอภยั มณี ตอน หนีนางผีเสอื้ สมทุ ร มใิ ช่กูรู้เหน็ เทา่ เสน้ ผม

จึงหนีมาอาศยั กูใหอ้ ยู่ จะใหส้ มน้าหนา้ สาแก่ใจ
มาตชี าวา่ กูผดิ ในกิจกรม ดงั ลูกปืนยงิ ยักษ์ให้ตักษยั
แล้วเสกทรายปรายขว้างมากลางคลนื่ กห็ ลบไปตามวนชลธาร
ผเี สื้อกลัวตวั ส่นั เพียงบรรลัย

พระอภัยมณี ตอน หนนี างผีเสื้อสมทุ ร

จึงหนมี าอาศัยกบั กทู ่ีน่ี กไ็ มร่ ูไ้ ม่เห็นเรื่องอะไรด้วย มาหาวา่ กผู ดิ ศลี ธรรม
เอาเถอะกูจะสมน้าหน้าใหส้ าใจ และพระโยคกี เ็ สกทรายควา้ งไปกลางคลน่ื ในทะเล
เสยี งดงั เหมือนปืนยิงยกั ษ์ใหต้ ายไป นางผีเสอ้ื หวาดกลวั ตวั ส่ันแลว้ รบี หนลี งทะเลไป

การวิเคราะหค์ ณุ คา่

วเิ คราะหค์ ณุ คา่ ดา้ นวรรณศิลป์

การใช้พรรณนาโวหาร ทาใหผ้ อู้ า่ นเกิดภาพพจน์และเกดิ ความร้สู ึกรว่ มไปกบั
เหตุการณ์ ดงั เชน่ ตอนทีพ่ ระอภยั มณกี าลงั เพลดิ เพลินในการดูปลา ระหวา่ งทางท่ี
กาลังไปเกาะแก้วพสิ ดาร ดงั ตัวอย่าง

วเิ คราะห์คณุ ค่าด้านวรรณศลิ ป์

๏ พระโฉมยงองคอ์ ภยั มณนี าถ เพลินประพาสพิศดูหมู่มจั ฉา
เหลา่ ฉลามลว้ นฉลามตามกันมา คอ่ ยเคลอื่ นคลาคลา้ ยคล้ายในสายชล
ฉนากอยู่คฉู่ นากไมจ่ ากคู่ ข้ึนฟ่องฟูพน่ ฟองละอองฝน
ฝูงพมิ พาพาฝงู เข้าแฝงวน บ้างผดุ พน่ ฟองน้าบา้ งดาจร

วเิ คราะห์คุณคา่ ดา้ นวรรณศลิ ป์

กระโหเ้ รยี งเคียงกระโห้ข้ึนโบกหาง ลอยสล้างกลางกระแสแลสลอน

มงั กรเกยี่ วเล้ยี วลอดกอดมงั กร ประชุมซ่อนแฝงชลข้นึ วนเวียน

ฝูงม้านา้ ทาทา่ เหมอื นม้าเผ่น ขนึ้ ลอยเล่นเลย้ี วลัดฉวัดเฉวยี น

ตะเพยี นทองล่องนา้ นาตะเพียน ดาษเดยี รดูเพลินจนเกินมา

วเิ คราะหค์ ุณค่าดา้ นวรรณศิลป์

การเลน่ เสียง ทาให้เกดิ ความไพเราะ ทง้ั สัมผสั สระและสมั ผสั อกั ษร

ดงั ตัวอย่าง

นางเงอื กน้อยสรอ้ ยเศรา้ เขา้ มาผลัด แบกกษัตริยว์ า่ ยเสือกเสลอื กสลน

กาลังสาวคราวดว่ นด้วยจวนจน ออกกลางชลโบกหางผางผางไป

วิเคราะหค์ ณุ คา่ ดา้ นวรรณศลิ ป์

จากตวั อย่าง สมั ผสั สระ ไดแ้ กค่ าว่า นอ้ ย-สร้อย เศร้า-เข้า เสอื ก-เสลือก
สาว-คราว ด่วน-จวน กลาง-หาง-ผาง

สมั ผสั อกั ษร ไดแ้ กค่ าวา่ นาง-นอ้ ย สรอ้ ย-เศรา้ กษตั ริย์-เสือก
เสลือก-สลน ด่วน-ดว้ ย จวน-จน

วเิ คราะหค์ ณุ คา่ ดา้ นวรรณศลิ ป์ ปรากฏรสวรรณคดไี ทย ๔ รส ได้แก่

๑. เสาวรสจนี เชน่ บทชมความงามของธรรมชาติ

๏ พระโฉมยงองคอ์ ภัยมณีนาถ เพลนิ ประพาสพศิ ดหู มู่มจั ฉา
เหลา่ ฉลามล้วนฉลามตามกันมา ค่อยเคล่อื นคลาคล้ายคล้ายในสายชล
ฉนากอยคู่ ู่ฉนากไมจ่ ากคู่ ขึ้นฟอ่ งฟพู ่นฟองละอองฝน
ฝูงพมิ พาพาฝูงเขา้ แฝงวน บา้ งผดุ พ่นฟองนา้ บ้างดาจร

วเิ คราะหค์ ุณคา่ ด้านวรรณศิลป์ ปรากฏรสวรรณคดีไทย ๔ รส ไดแ้ ก่
๒. นารีปราโมทย์ เชน่ บทโอ้โลม หรือปลอบประโลมใจ

พ่มี นุษย์สุดสวาทเปน็ ชาติยกั ษ์ จงคิดหักความสวาทให้ขาดสูญ

กลับไปอยคู่ ูหาอย่าอาดรู จงเพมิ่ พนู ภาวนารกั ษาธรรม์

อย่าฆ่าสัตว์ตัดชวี ิตพษิ ฐาน หมายวิมานเมอื งแมนแดนสวรรค์

จะเกิดไหนขอให้พบประสบกัน อย่าโศกศลั ยแ์ คล้วคลาดเหมอื นชาตนิ ้ี

วเิ คราะหค์ ณุ คา่ ดา้ นวรรณศลิ ป์ ปรากฏรสวรรณคดไี ทย ๔ รส ไดแ้ ก่

๓. พโิ รธวาทงั เชน่ บทโกรธ ขัดเคือง ตดั พ้อ ตอ่ วา่

๏ นางผีเส้อื เหลอื โกรธพิโรธรอ้ ง มาตง้ั ซ่องศีลจะมอี ยู่ท่ีไหน

ช่างเฉโกโยคหี นีเขาใช้ ไมอ่ ยู่ในศลี สัตย์มาตัดรอน
เขาวา่ กันผวั เมียกับแมล่ กู ย่นื จมูกเขา้ มาบา้ งชว่ ยสั่งสอน
แมน้ คบคู่กไู ว้มิให้นอน จะรานรอญรบเร้าเฝ้าตอแย
แลว้ ช้หี น้าด่าองึ หึงนางเงือก ทาซบเสือกสอพลออีตอแหล
เหน็ ผัวรักยกั คอทาทอ้ แท้ พ่อกับแม่มึงเขา้ ไปอยูใ่ นทอ้ ง

วเิ คราะห์คุณค่าดา้ นวรรณศลิ ป์ ปรากฏรสวรรณคดไี ทย ๔ รส ไดแ้ ก่

๔. สลั ลาปงั คพสิ ยั เช่น บทโศกเศรา้ ครา่ ครวญ

ถงึ ประตคู หู าเห็นเปิดอยู่ เอ๊ะอกกูเกดิ เขญ็ เปน็ ไฉน

เข้าในห้องมองเขม้นไม่เห็นใคร ยงิ่ ตกใจเพียงจะดน้ิ ส้ินชวี ี
แลดูป่ีท่เี ปา่ เลา่ กห็ าย นางยักษร์ า้ ยรู้วา่ พากนั หนี
เสยี น้าใจในอารมณ์ไม่สมประดี สองมอื ตอี กตมู ฟูมนา้ ตา
ลงกล้ิงเกลอื กเสอื กกายรอ้ งไหโ้ ร่ เสียงโฮโฮดังกอ้ งห้องคหู า
พระรปู หลอ่ พ่อคุณของเมียอา ควรหรือมาทิ้งขว้างหมองหมางเมยี

วิเคราะห์คุณค่าด้านความเชือ่

ความเช่อื เรอ่ื งความฝนั และโชคลาง

พอม่อยหลับกลบั จิตนมิ ติ ฝัน วา่ เทวัญอยทู่ เี่ กาะน้ันเหาะเหนิ
มาสงั หารผลาญถ้าระยาเยนิ แกวง่ พะเนนิ ทุบนางแทบวางวาย
แลว้ อารกั ษ์ควักลว้ งเอาดวงเนตร สาแดงเดชเหาะกลบั ไปลับหาย
ท้ังกายสั่นพรน่ั ตัวด้วยกลวั ตาย พอฟน้ื กายก็พอแจง้ แสงตะวนั

นางผเี ส้อื สมทุ รฝันว่า มีเทวดามาควกั เอาดวงตาของนางและ
หายไป เมือ่ ตืน่ ข้นึ มาจึงเชอื่ ว่าเป็นลางรา้ ย

วิเคราะหค์ ุณคา่ ดา้ นความเช่อื

ความเช่ือเรื่องการสะเดาะเคราะห์

นึกจะใคร่สะเดาะพระเคราะห์เจ้า พอบรรเทาโทษาท่อี าสญั

เหมือนงอนงอ้ ขอชีวิตแกเ่ ทวญั กลวั แตข่ วัญเนตรพีจ่ ะมทิ า

หลังจากที่นางผีเส้อื สมุทรเล่าความฝันให้พระอภยั มณีฟัง
พระอภัยมณีกท็ รงลวงวา่ เปน็ ฝันรา้ ย ต้องสะเดาะเคราะหเ์ พ่ือไม่ให้
เกดิ เร่อื งไมด่ ี