สิ่งที่รออยู่หลังเส้นชัย

เป็นครั้งแรกท่ีทุกคนได้เห็นเธอ แสงแฟลชวูบวาบและค�ำถามอีกยืดยาว
ไมม่ ีทีท่าว่าจะหมดสิ้นงา่ ยๆ ในเวลาอนั ใกลน้ ้ี

หลายปมี าแล้วแต่ดูราวเพงิ่ เกดิ ข้นึ เม่อื วาน ความต่ืนเตน้ ยังไหล
พลา่ นอยู่ในเสน้ เลอื ดของชายหนมุ่  อนิ ทชั และคณะสำ� รวจดน้ั ดน้ สชู่ นบท
ทห่ี า่ งไกล เดนิ ทางลกึ เขา้ ไปในปา่ ทบึ ทางใตซ้ งึ่ เปน็ ทต่ี งั้ ของเชอื้ สายพราน
ป่าครอบครัวหน่ึง พวกเขาล่าสัตว์และหาของป่าเหมือนวิถีพรานทั่วไป
แต่ส่ิงท่ีชายหนุ่มสนใจคือสมบัติตกทอดชิ้นหนึ่งท่ีมูลค่าของมันแลกได้
กับทองค�ำนับอนันต์... บ่วงบาศในต�ำนาน เชือกท่ีว่ากันว่าเป็นเส้นเดียว
กบั ท่ีพรานต้นตระกลู ใช้จบั นางกินรผี สู้ ดุ ท้อง 

ความอตั คดั ขดั สนทำ� ใหท้ ายาทรนุ่ ปจั จบุ นั ตดั สนิ ใจขายทง้ั เสยี ดาย
ไม่มีใครรู้จ�ำนวนเลขศูนย์ในเช็คใบนั้น แต่คงมากพอที่ท�ำให้คนทั้ง
ครอบครวั ละทง้ิ ชวี ิตด้งั เดิม และหายวับเข้าสเู่ มืองใหญ่ในพรบิ ตา

คราบเลือดท่ีเส้นเชือกบาดเนื้อยังติดอยู่ ดีเอ็นเอต้นแบบเพียง
เล็กน้อยผนวกกับความเชี่ยวชาญอีกนิดหน่อย แคปซูลพิเศษก็สร้าง
ร่างกายและให้กำ� เนดิ เธออีกคร้งั  ลมหายใจใหม่ในโลกใบใหม ่ ท่ามกลาง
ความยินดีของทีมวิจัยและผู้คนมากมายในวันนี้ แต่โดยไม่เต็มใจอย่าง
ย่งิ ของเธอ

หญิงสาวลูกคร่ึงมนุษย์มองผู้คนตรงหน้าก่อนจะก้มมองแขน
และขาที่คลุมด้วยเกล็ดขนาดใหญ่ ปีกมหึมาก็ดูไม่เข้ากับส่ิงใดในห้อง
แห่งนี้… เธอมีค�ำถามมากมายที่อยากเอ่ยต่อชายผู้นั้น แต่ก็หวาดกลัว
ค�ำตอบเกินจะกล้าถาม... ปลุกเธอขึ้นมาท�ำไม? น�้ำตาจากครั้งอดีตแห้ง
สนิทแล้วหรือ ถึงได้ปลุกเธอขึ้นมาเพื่อพบกับชะตาท่ีน่ารังเกียจอีกคร้ัง
ตกเป็นเครื่องมือของผู้คนที่มุ่งแต่ฉวยประโยชน์ เสียงร่�ำไห้ของเธอแผ่ว
เบาลงแล้วหรืออย่างไร หรือผู้คนเร่ิมหลงลืมเสียแล้ว จึงได้ปลุกเธอขึ้น
เพ่ือคร�่ำครวญให้ฟัง

200 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

หญงิ สาวพยายามมองผา่ นบานหนา้ ตา่ งออกไป เสรภี าพกวกั มอื
เรียกอยู่ด้านนอก... น�้ำตาบางหยดท่ียังหลงเหลือจากคร้ังอดีตหยาดริน 
ไม่รู้ว่าเป็นเพราะแสงวูบวาบแสบตาหรือความรวดร้าวในหัวใจ... อีกนิด
เดยี วเม่อื ชายผนู้ ้ันพดู จบ เธอจะไดร้ ่ายร�ำ

-๔-
ลานโล่งกลางนครท่ีชาวเมืองต่างเนอื งแน่น กองไฟโชติช่วงลามเลีย 
แผ่นฟ้า... สิ่งใดร้อนกว่ากัน เปลวเพลิงตรงหน้าหรือไฟท่ีคุกรุ่นในหัวใจ
ของผ้คู น... 

ใครๆ ก็รู้ดีว่าเรื่องดังกล่าวถูกกุข้ึนเพ่ือใส่ร้ายเธอ ความฝันโง่ๆ
ถูกใช้เป็นเครื่องมือในการกำ� จัดเธอให้พ้นทาง การบูชายัญหญิงต่างด้าว
ผูเ้ ป็นกาลกณิ จี ะทำ� ใหบ้ ้านเมอื งรอดพ้นจากความหายนะ... คนโง่เขลาท่ี
โง่เง่ากว่าน้ีก็รู้ดีว่า บ้านเมืองจะอยู่รอดหรือฉิบหายเป็นเพราะผู้ปกครอง
เมือง หาใช่หญิงลูกครึ่งหิมพานต์เช่นเธอไม่ แต่จะท�ำอย่างไรได้ ในเม่ือ
เธอเป็นบรรณาการมาแล้วตงั้ แตต่ น้  

“เจา้ คอื ความวบิ ตั ทิ งั้ ปวง จงึ จำ� ตอ้ งนำ� ไปเผาไฟเพอ่ื ลา้ งความเปน็
กาลกณิ ีตอ่ บ้านเมอื ง” 

ชายอนั เปน็ ทร่ี กั ไม่อาจปกป้องเธอได้อีกตอ่ ไป ความกระหายใน
ดวงตาของคนเหลา่ นั้นฉายชัด 

“การถกู บงั คบั มาถงึ ทนี่ เ่ี ปน็ ความผดิ ของเราอยา่ งนนั้ หรอื  ตลอด
การเดนิ ทางทยี่ ากลำ� บากแสดงถงึ ความเตม็ ใจของเราหรอื  ความผดิ เดยี ว
คงเป็นความอ่อนเยาว์ของความคิด ซ่ึงหวังสร้างโลกในฝันท่ีสวยงาม 
เกนิ จรงิ ”

หญิงสาวย้ิมเยาะอย่างแค้นใจ คร้ังก่อนเธอถูกยกย่องเป็นความ
หมายของบุญบารมี ตอนนี้เมื่อสิ้นส�ำคัญ และอ�ำนาจก�ำลังจะเปลี่ยนมือ

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 201

เธอได้กลายเป็นผู้น�ำพาความหายนะเสียแล้วหรือ... ในนาทีนั้นหญิง 
ผสู้ บื เชอื้ สายแหง่ พญานกกเ็ รมิ่ เขา้ ใจวา่  ในเมอื งทผี่ คู้ นหวิ กระหายอำ� นาจ
ไม่ใช่ที่ซึ่งความผาสุกใดจะสถิตอยู่ หยดน�้ำจากดวงดาราคู่งามหยาดลง
อกี ครงั้  รำ�่ รอ้ งไปกเ็ ทา่ นนั้  เธอจงึ วอนขอสง่ิ สดุ ทา้ ย... ขอใหเ้ ธอไดร้ า่ ยรำ�

-๕-
ลานโล่งที่รายล้อมด้วยตัวอาคารขนาดใหญ่เป็นส่วนหนึ่งของบริษัท กอง
เพลิงถกู จดุ ขนึ้ อกี คร้ังท่ามกลางแขกผู้ทรงเกยี รตแิ ละส่อื มวลชน 

ท�ำนองแปลกแปร่งหู ท่วงท่าอ่อนช้อยแปลกตาไม่เคยมีใครได้
เหน็  บทเพลงจากหมิ พานตถ์ กู ขบั ขาน กงั วานหวานแตว่ งั เวง นำ้� ตาและ
เสียงร่�ำไห้เป็นส่วนประกอบส�ำคัญของเร่ืองเล่าในบทเพลง โลกที่มนุษย์
แก่งแย่งและอธรรมแพร่ระบาดเหมือนเชื้อโรค หญิงสาวจะไม่ใช่เหยื่อ
รายสุดท้ายท่ีต้องหลั่งน้�ำตา และเสียงร�่ำไห้ของเธอจะกังวานอีกนับเน่ิน
นับพันป ี

กาลกอ่ น...ปกี ทภ่ี กั ดเี คยพาเธอบนิ หนจี ากกองไฟ แตเ่ มอ่ื คดิ ได้
จึงรู้ว่านั่นหาใช่ทางออกที่ดีที่สุดเมื่อคนดียังไม่ได้เป็นใหญ่ และคนช่ัวยัง
กระหายอ�ำนาจ หากเธอเปล่ียนโลกไม่ได้ มันก็จะเป็นเช่นนี้เสมอไป ต่อ
ใหถ้ กู ปลกุ ขนึ้ อกี กคี่ รงั้  และหากเธอเปลยี่ นโลกไมไ่ ด ้ แนน่ อนวา่ เธอเปลย่ี น
โลกไมไ่ ด้... เธอก็ปรารถนาเพยี งแคข่ อหลบั ใหลชวั่ นิรันดรป์ เี สยี ดีกว่า

กาลปัจจบุ นั ...เธอจงึ ควรท�ำสิ่งท่ีคา้ งคาจากอดตี  
เธอผเู้ หนอ่ื ยลา้ ขยบั ปกี ขณะรา่ ยรำ�  หนว่ ยอารกั ขาความปลอดภยั
ขยบั ปนื ระแวดระวงั  เชอื กเสน้ นน้ั ผกู มดั เธอไวอ้ กี ครง้ั  เพราะทา่ นรฐั มนตรี
ไมไ่ วใ้ จ เธออาจหนไี ปเชน่ ครง้ั อดตี  เหมอื นตอนหนงึ่ ของนทิ านโบราณที่
บอกเลา่ กันมาจากแดนไกล 

202 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

“แต่นางโนราห์ปัญญามาก ให้แมผ่ วั เบกิ จากไว้สามเหลงิ
เขาจบั โนราห์ไปบชู าเพลิง แต่โฉมฉนิ โนรนิ บินหนไี ป...”*
ขณะท่วงท่าถูกถ่ายทอด ดวงตาก็ทอดไกล ชายผู้จับปลายอีก
ด้านเอาไว้มองสบอย่างอาลัย ชีวิตของหญิงสาวถูกโชคชะตาก�ำหนดไว้
ครึง่ หน่ึง และอยู่ในมือของเขาอกี ครงึ่ หนึ่ง... 
กาลก่อนเขาผู้น้ันไม่อาจช่วยเหลือส่ิงใดได้ ความทุกข์ทรมาน
ของเธอจึงยังปรากฏจนถึงวันนี้ วันท่ีเสียงร้องไห้ดังข้ึนอย่างซ้�ำซาก
เพราะเขาแทๆ้  ทปี่ ลกุ เธอขน้ึ มาเพอ่ื รบั บทเดมิ ... ผสู้ ละรา่ งกายบวงสรวง
ความเปน็ ใหญ ่ ไมว่ า่ จะเปน็ โลกใบไหน หญงิ ผนู้ น้ั ถกู ใชเ้ ปน็ เครอื่ งมอื เพอื่
ขนึ้ สอู่ ำ� นาจเสมอ
และเม่ือสองตาสบกันอีกคร้ัง น้�ำตาก็หลั่งริน ชายหนุ่มกัดริม
ฝปี ากแนน่ กอ่ นจะปลอ่ ยปลายเชอื ก ปลอ่ ยเธอใหท้ ำ� สง่ิ ทสี่ มควรทำ� ตงั้ แต่
ครั้งโน้น ปีกใหญ่กระพือจนเกิดลมแรง หอบทุกสิ่งทุกอย่างปลิวข้ึนสู่
อากาศ และขณะท่ีทุกอย่างก�ำลังสับสนวุ่นวาย ร่างระหงก็โจนทะยานสู่
กองไฟ 
ท่ามกลางเสียงกรีดก้องของผู้คน พระเพลิงเผาไหม้ร่างงามจน
มอดไหม ้ จบสน้ิ ทง้ั ชวี ติ และเชอื กเสน้ นนั้  หลกั ฐานชน้ิ สดุ ทา้ ยทจี่ ะนำ� เธอ
กลับมาจากอดีต
…….
“สักวนั ผมจะปล่อยคุณกลบั สทู่ ้องฟา้ ”
“บนนั้น... พวกเจ้าก็จับเรากลับมาอยู่ดี ขนาดหลับใหลอยู่ใน
อดตี ท่ีห่างไกลจากน้ ี เจ้ายงั น�ำเรากลับมาได”้
ความเงียบคั่นกลางบทสนทนา เสียงร�่ำไห้จากห้วงเวลาอันไกล

*บางตอนจากบทรอ้ งกลอนมโนราห์ เบกิ  หมายถงึ  เปดิ  สามเหลงิ  หมายถงึ  สามแถว

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 203

โพน้ แว่วมาอย่างแผ่วเบา 
“ผมขอโทษ... ไม่ว่าครั้งอดีตหรือวันน้ี” ความจริงใจเต้นระริก

ในดวงตา
“ผมจะท�ำทุกอยา่ งทคี่ ุณขอ”
“ปลอ่ ยเราไป...”
สีเขียวในดวงตาแวววาว... ชายหนุ่มไม่อาจเข้าใจความหมาย

ของบทสนทนาในวันนั้น กระท่ังเธอกระตุกปลายเชือกอีกด้าน เขาจึง
เขา้ ใจ แมส้ ดุ แสนอาวรณแ์ ตก่ ย็ อมปลอ่ ยมอื  ปลอ่ ยเธอไปสเู่ สน้ ทางทก่ี าร
หลบั ใหลชว่ั นริ นั ดรจ์ ะไมถ่ กู รบกวน ดเี อน็ เอคนื ชพี เธอได ้ แตจ่ ะไมม่ สี งิ่ ใด
กลับมาจากกองธุลี... ขอให้ปีกคู่นั้นพาหญิงสาวโบยบินสู่เส้นทางที่ถูก
ตอ้ ง สดู่ นิ แดนทเี่ ธอจะมอี ิสระและความสุขกวา่ นี้

ชายหนุ่มถอนใจยาวนาน... ในวันที่พระจันทร์ถูกชะลอมาใกล้
โลก แตค่ วามสขุ กลับยงิ่ หา่ งไกล

... ถ้าโลกยังไม่เปลี่ยนและปีกแห่งความดีงามยังไม่กาง อีก
หลายชีวติ จะกลายเปน็ บรรณาการบชู าไฟ

เชน่ เธอ

204 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

บทกวี

แผนทแ่ี ละเขยี้ วปลวก

เทดิ ไท นามแทน

นน่ั , แผนทป่ี ระเทศ – เศษเขยี้ วแทะ
เปน็ รอยเหวอะรอ่ งแหวะและเวา้ แหวง่
กระดาษปรทุ ะลคุ ลา้ ยรปู ลายแทง
ดกู รงั แหง้ แขง็ กรอบ – ปลวกลอบกนิ
พอเผลอตา เผลอใจไดท้ ปี ลวก
กย็ กพวกแยง่ กดั จนขาดวนิ่
ปลวกเลวเลวโลดแลน่ ทงั้ แผน่ ดนิ
ทงึ้ จนบนิ่ บอ่ นบา้ นทกุ ดา้ นแดน
พอเผลอพลงั้ วางมอื  มริ อ้ื กวาด
กเ็ คยี้ วกลนื กระดาษขาดทง้ั แผน่
ปลวกชวั่ ชวั่ ตวั รา้ ยทำ� ลายแควน้
ระดมพรรคแหแ่ หนเปน็ แสนยา ฯ
เกดิ จากไหนนะปลวก พวกปากเคย้ี ว
จงึ กรามเขย้ี วคมแกรง่ และแขง็ กลา้
กองทพั ปลวกเกดิ อยา่ งไร ใครกอ่ มา
จงึ กำ� ลงั อหงั การเ์ ตม็ ทา่ ที

206 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

จากดนิ ถมลม่ ภเู ขาเอามาบา้ น 207
หรอื จากลานอนั ขดุ โคก ยกมาน่ี
ฤๅภาพเหน็ สเู้ ฟน้ หาวา่ ดนิ ด ี
ฤ ใจทม่ี สิ ำ� นกึ  มติ รกึ ตรอง
จงึ เหมอื นขนขมุ คา่ ยอนั รา้ ยกาจ
อนญุ าตใหท้ พั เขย้ี วมาเทยี่ วทอ่ ง
จนระหำ่� ยำ�่ ศกึ คกึ คะนอง
เพรดิ ผยองดงั พญาเหนอื ฟา้ ดนิ  ฯ
นนั่ , ทกุ ทศิ แผนทมี่ ปี ลวกทงึ้
เปน็ ปลวกซงึ่ คงอย ู่ มริ สู้ น้ิ
เหน็ แตป่ ลวกเตม็ ตาจนชาชนิ
เหน็ ประเทศสงั เวชวนิ่ จนชนิ ชา
กเ็ ราแหละยกรงั มาสรา้ งปลวก
ใหร้ มุ พวกรวมพลจนพรอ้ มหนา้
ดว้ ยเผลอพลง้ั มติ ง้ั จติ พจิ ารณา
เผลอปญั ญามติ งั้ ตนบนคลองธรรม
เมอื่ ไรด้ ลุ คณุ คา่ ศรทั ธาศลี
ปลวกจงึ ปนี ตนี ปา่ ยไลข่ ยำ�้
เมอ่ื เอาดลุ บญั ชมี าชน้ี ำ�
จงึ ตกตำ่� ใตด้ ลุ ทนุ ปลวกมอม
เมอ่ื มสี ทิ ธ ์ิ มริ คู้ า่ อาญาสทิ ธิ์
มองอามสิ อวยทานวา่ หวานหอม
คำ� กลวงกลวงลวงลอ่ กย็ นิ ยอม
ปลวกจงึ ลอ้ มรวบรดั กดั เสร ี ฯ

ประจำ� ปี ๒๕๖๓

จะรกั ษาแผนทแ่ี ผน่ ทร่ี กั
ควรหวงศกั ดร์ิ กั สทิ ธต์ิ นใหล้ น้ ปร่ี
ควรมนั่ จติ อสิ ระเปน็ คดี
ดว้ ยวถิ ธี รรมาธปิ ไตย
จะดแู ลเรอื นรา้ นบา้ นแสนรกั
ควรตระหนกั ตำ� รบั การขบั ไล่
เอาความรกั เสร ี ทเ่ี ปน็ ไท
กำ� จดั ภยั ปลวกสนิ้ แผน่ ดนิ เรา ฯ

208 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

เมืองนมี้ ภี ูเขา แม่น�้ำ  ฯลฯ

หทยั รัตน ์ จตรุ วัฒนา

เชอ่ื วา่ คอื ความจรงิ ทกุ สง่ิ เหน็
หากแตเ่ ปน็ ความจรงิ ทกุ สงิ่ ไหม
วดั ระยะระหวา่ งความกวา้ งไกล
แทนคา่ ไดโ้ ดยประมาณลานสายตา
ชายคนหนง่ึ มงุ่ หนา้ สทู่ ศิ เหนอื
ขณะเมอ่ื จบั จอ้ งมองภผู า
ภาพครี ที ห่ี า่ งไกลใกลเ้ ขา้ มา
ใหเ้ ชอื่ วา่ เมอื งนมี้ แี ตภ่ ู
ชายอกี คนมงุ่ ตรงลงทางใต้
แมน่ ำ้� ใหญย่ าวกวา้ งทอดขวางอยู่
เขาเหลยี วซา้ ยแลขวาทอดตาดู
ใหน้ กึ รวู้ า่ เมอื งนมี้ แี ตน่ ำ้�
เมอ่ื ทง้ั คกู่ ลบั สยู่ งั หมบู่ า้ น
ดงั มกี ารกระจายขา่ วทกุ เชา้ คำ่�
ตา่ งไดร้ บั เชดิ ชเู ปน็ ผนู้ ำ�
จากผเู้ ลอื กฟงั คำ� แตล่ ะคน

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 209

เพราะเชอ่ื วา่ ทเี่ หน็ เปน็ ความจรงิ
จงึ ใชส้ ง่ิ ทเี่ หน็ เปน็ เหตผุ ล
เขยี นนยิ ามความถกู ตอ้ งแบบของตน
ทบั ลงบนความขาดพรอ่ งตามตอ้ งการ
เมอ่ื ดวงตามองไดใ้ นมมุ เดยี ว
อาจบดิ เบย้ี วจากความจรงิ สงิ่ รอบดา้ น
ควรนำ� ชดุ ความเชอ่ื ของเมอ่ื วาน
มามองผา่ นการขยบั ปรบั มมุ ยนื
ปรบั องศาขวาซา้ ยหมนุ ปลายเทา้
แมน้ ภาพเกา่ หากไดอ้ า่ นดว้ ยมมุ อนื่
รอบครี มี ดี นิ แดนเปน็ แผน่ พน้ื
หลงั เกลยี วคลนื่ ปรากฏแทนเปน็ แผน่ ดนิ
เราตา่ งลว้ นในมอื ถอื จกิ๊ ซอว์
จงรว่ มตอ่ เตมิ แตง่ จากแหวง่ วน่ิ
เปน็ ภาพเมอื งเรอื งรองผอ่ งโศภนิ
ทลี ะชน้ิ ประกอบสรา้ งคอ่ ยวางเรยี ง
กบั ความจรงิ หลายนยิ ามหลากความเหน็
บางประเดน็ ควรผา่ นการถกเถยี ง
แตต่ อ้ งทำ� โดยธรรมไมล่ ำ� เอยี ง
และขอเพยี งแคเ่ ราเคารพกนั

210 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

เว้นพืน้ ท่วี า่ งเอาไว้

คีตญา อนิ ทรแก้ว

เวน้ พนื้ ทวี่ า่ งเอาไว้
ใหค้ วามหลากหลายไดห้ ายใจ

เวน้ ทพ่ี นื้ ทวี่ า่ งเอาไว้
ใหค้ วามแตกตา่ งไดส้ รา้ งความหมายใหมๆ่

เวน้ พนื้ ทวี่ า่ งเอาไว้
ใหพ้ ชื พนั ธ์ุในสวนของเธอไดห้ ยงั่ ราก

เวน้ พน้ื ทวี่ า่ งเอาไว้
ใหก้ ง่ิ  กา้ น ดอก ใบ ไดเ้ รงิ รำ� ในอากาศ
ฤดกู าลไมเ่ คยลำ� เอยี งนง่ิ ฟงั เสยี งชวี ติ ในสวนของเธอ

เวน้ พนื้ ทว่ี า่ งเอาไว้
ใหแ้ ดดและลมเพาะบม่ ลมหายใจ

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 211

เวน้ พน้ื ทว่ี า่ งเอาไว้
ใหแ้ ตล่ ะกา้ วยา่ งไดว้ างเทา้
ถนนหนทางไมไ่ ดเ้ ปน็ ของใครคนใดคนหนงึ่
กอ่ นนนั้ อาจเคยเปน็ ปา่ ปกรกเรอื้
กอ่ นนน้ั อาจเคยเปน็ ทงุ่ หญา้ สดุ ขอบฟา้ ไกล
เสน้ ทางคอ่ ยๆ ปรากฏขน้ึ จากรอยเทา้ ของเรา
ภมู ปิ ระเทศกำ� หนดความคดโคง้
ความงามและความหมายจงึ ปรากฏ
ระหวา่ งทางโคง้ คดทง้ั หมดนนั้

เวน้ พน้ื ทว่ี า่ งเอาไว้
ใหค้ วามหลากหลายรว่ มสรา้ งความหมายใหมๆ่

เวน้ พน้ื ทวี่ า่ งเอาไว้
ใหร้ วู้ า่ โลกนยี้ งั มใี ครตอ่ ใคร

เวน้ พน้ื ทว่ี า่ งเอาไว้
ใหร้ อยเทา้ ทแี่ ตกตา่ งรว่ มสรา้ งหนทางไกล.

(เวน้ พนื้ ทวี่ า่ งเอาไว้
ใหค้ วามแตกตา่ งรว่ มสรา้ งประชาธปิ ไตย)

212 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

๓๕ ชว่ั โมง สัปปายะสภาสถาน

สุธรี  ์ พมุ่ กุมาร

ความมอี ย ู่ คลา้ ยบางทไี มม่ อี ยู่
สง่ิ ทดี่ อู ย่ใู กล ้ เหมอื นไมเ่ หน็
สวา่ งแสงแหง่ จนั ทรค์ นื วนั เพญ็
อาจไมเ่ ปน็ แสงเงา เหมอื นเขา้ ใจ
การขาดหาย บางอยา่ งระหวา่ งนนั้
ยง่ิ ยนื ยนั บางอยา่ งอาจสรา้ งได้
สงิ่ ทวี่ า่  รเู้ หน็ ความเปน็ ไป
เหมอื นอย่ใู กลท้ ย่ี นื  แคย่ นื่ มอื
รสู้ กึ รกั และหว่ งจงึ หวงแหน
เมอ่ื คบั แคน้ ขอ้ งจติ นผ่ี ดิ หรอื  
เมอ่ื รสู้ กึ แทรกแซงถกู แยง่ ยอ้ื
พรอ้ มลกุ ฮอื เขา้ ตา้ นเชน่ ผา่ นมา
เพราะเชอ่ื มน่ั ในวถิ คี วามมอี ยู่
และรบั รสู้ มดลุ แหง่ คณุ คา่
เพราะมนษุ ยชาตทิ พ่ี ฒั นา
ยอ่ มศรทั ธายดึ เหนย่ี วสงิ่ เดยี วกนั ...

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 213

เมอ่ื กลมุ่ ดา้ ยคลายออกมานอกกลมุ่
จกั ขยมุ้ หยบิ จบั สำ� หรบั ฟน่ั
เปน็ ปมเงอื่ นเบอื นบงั รงุ รงั พนั
ยากจะสรรคภ์ ษู าเปน็ อาภรณ์
ฝากมวลดา้ ยไวฝ้ มี อื ผถู้ อื ดา้ ย
คอ่ ยคลคี่ ลายควบคมุ เขา้ กลมุ่ กอ้ น
เงอ่ื นและปมถมทบั ผกู ซบั ซอ้ น
หากรผู้ อ่ นเพลามอื ไมด่ อื้ ดงึ
เสน้ ดา้ ยกรอ-รอยอ้ มและพรอ้ มถกั
ทอดว้ ย “รกั ” และ “เรา” ตา่ งเขา้ ถงึ
ทกุ เสน้ ใยคอื วญิ ญาณสานคำ� นงึ
งามเปน็ หนง่ึ ผา้ ไทยอย่ใู นทาง
ความมอี ย ู่ ขณะทต่ี อ้ งมอี ยู่
เปดิ ใจดดู ว้ ยรสู้ กึ ลกึ และกวา้ ง
ถอดบทเรยี นดำ� รงอยตู่ รงกลาง
หวั ใจตา่ งหวั ใจ รใู้ ครค่ รวญ...
เมอ่ื พลงั พลเมอื งกาเครอ่ื งหมาย
ยอ่ มประกายสอ่ งจากทกุ ภาคสว่ น
เพอ่ื ยนื ยนั บทบาทอำ� นาจมวล
ยงั ครบถว้ นเทา่ เดมิ เมอ่ื เรมิ่ มี
มอบอำ� นาจเพอ่ื ใหใ้ ชอ้ ำ� นาจ
มอบบทบาทเพอื่ มาทำ� หนา้ ท่ี
“ประโยชนช์ าตปิ ระชาชนเกดิ ผลด”ี
ตามวถิ ใี นระบอบอนั ชอบธรรม...

214 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

สามสบิ หา้ ชว่ั โมง เชอื่ มโยงสมยั
ตอ่ เนอ่ื งไปเนน่ิ นานเชา้ ผา่ นคำ่�
เคารพสทิ ธ ิ์ เคารพกฎ เปน็ บทนำ�
เปน็ ภาพจำ� ประทบั ใจไวเ้ ปน็ ครู
“สปั ปายะสภาสถาน”
ไดเ้ ลา่ ขาน “ทฤษฎคี วามมอี ย”ู่
เอาอดตี แลกเปลยี่ นและเรยี นรู้
เปดิ ประต.ู ..สปู่ ญั ญาธปิ ไตย

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 215

นัยแมน่ ้ำ�

นรเศรษฐ์ ทบั ทมิ ทอง

เขานงั่ นง่ิ ดง่ิ จมหลม่ สำ� นกึ
ทร่ี มิ ฝง่ั ความรสู้ กึ ลกึ และกวา้ ง
ตอ่ คำ� ถามเบอ้ื งหนา้ มาจดั วาง
จากหนไหนไหลพรพู รา่ งเขาคลางแคลง
หรอื จากตน้ ธารกอ่ ตอ่ จากราก
จากสายฝนโปรยฝากดนิ ผากแหง้
จากตานำ�้ ผดุ ผลศิ ลิ าแลง
ไหลลงสอู่ แู่ อง่ แหลง่ อารยะ
ผา่ นกร่ี อ้ นกหี่ นาวอา้ วระอุ
กพี่ ายลุ ลุ ว่ งชว่ งขณะ
ฤดกู าลผา่ นวนทน้ ภาระ
ปรศิ นาดาระดะจะคลคี่ ลาย
เพราะแมน่ ำ�้ นนั้ คอื สอ่ื ชวี ติ
คอื ผสู้ รา้ งผสู้ ถติ นมิ ติ หมาย
คอื ผกู้ อ่ หลอ่ เลย้ี งเยย่ี งเรอื นกาย
ทกุ องคาพยพคลา้ ยไดว้ า่ ยวกั

216 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

เปน็ หวั ใจใหง้ านการเกษตร
เปน็ เสน้ เลอื ดใหป้ ระเทศเขตแควน้ หลกั
เปน็ ประกายฉายโชนออ่ นโยนนกั
ทอดแสงเงาเสลาสลกั จกั แบง่ ปนั
แบง่ ปนั แดเ่ ถากอหนอ่ รกเชอ้ื
แดผ่ เี สอื้ เรอ่ื ระบายรา่ ยสสี นั
แดม่ นษุ ยส์ รรพสตั วผ์ ลดั พชื พนั ธ์ุ
รว่ มหลอมปนชนชนั้ อนั เสรี
ดว้ ยแมค่ อื จติ วญิ ญาณดาลสมยั
จากเทอื กเขาลำ� เนาไพรไหลเตม็ ปรี่
ดจุ สายนำ้� โยงใยใสขจี
ดจุ นอ้ งพฤ่ี ดผี องของชวี า
รา่ งของแมแ่ ผไ่ พศาลผา่ นทกุ หน
นนั่ กเ็ พอ่ื เปรอปรนชนทกุ หลา้
วนั  เดอื น ป ี ตแี ซโ่ บยแมโ่ รยรา
รา่ งแมเ่ คยไหลบา่ กลบั ราโรย
ขอเรารว่ มโอบตระกองประคองไว้
ดว้ ยหวั ใจท่โี อนออ่ นกอ่ นแหง้ โหย
ดว้ ยชวี ติ ทไ่ี มค่ ดิ จะกอบโกย
รว่ มโบกโบยโดยชอบธรรมรว่ มคำ�้ คณู

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 217

เปรยี บแมน่ ำ้� คอื ทงั้ ผองของสนั ติ
สรรพสงิ่ จะผดุ ผลมิ ลิ บั สญู
เสน้ เลอื ดใหญจ่ ะยงั ไหลไดเ้ กอ้ื กลู
มนษุ ยย์ งั จะเพม่ิ พนู ความเทา่ เทยี ม
เขานงั่ นงิ่ ดงิ่ จมหลม่ สำ� นกึ
พลนั รสู้ กึ ลกึ และกวา้ งอยา่ งเตม็ เปย่ี ม
ราวสายนำ้� เผยนยั ยะใหต้ ระเตรยี ม
เผยแงเ่ หลยี่ มแหง่ สงั คมอดุ มประชาฯ

218 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

บ้านสองหลัง

ชูชาติ ครุฑใจกลา้

เอง็ จะสรา้ ง บา้ นใหม ่ ดว้ ยไมเ้ กา่
คดิ แบง่ เสา เอากระดาน จากบา้ นพอ่
รอ้ื ลกู ตง้ั  รอดตง คงไมพ่ อ
ถงึ วนั นนั้  เอง็ คงขอ รอ้ื หลงั คา
เพยี งเพราะอยาก อยบู่ า้ น ทนั สมยั
จงึ มองเหน็  เรอื นไทย ไรค้ ณุ คา่
เรอื นฝรงั่  ชา่ งระดบั  ปรญิ ญา
มองสขุ ตา อาจเปน็ ทกุ ข ์ มสิ ขุ ใจ
พอ่ อาจม ี แนวคดิ  จติ นยิ ม
อาจไมม่  ี อารมณ ์ สมสมยั
เอง็ มองเหน็  หรอื ไมเ่ หน็  ไมเ่ ปน็ ไร
แมบ้ า้ นใหม ่ จะดงี าม ตามเอง็ คดิ
ขออยา่ คดิ  จำ� เพาะ เหมาะแกต่ น
เพราะพน่ี อ้ ง ทกุ คน กม็ สี ทิ ธ์ิ
พอ่ กอ็ ย ู่ มากอ่ น คอ่ นชวี ติ
ยงั มจี ติ  ผกู ผนั  บา้ นหลงั นี้

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 219

ถา้ หากเอง็  ปลกู ใหม ่ ไมร่ อื้ เกา่
ครอบครวั  ของเรา พรอ้ มเปน็ หนี้
เพอ่ื รกั ษา ความรกั  สามคั คี
เราจะม ี บา้ นสองหลงั  ตง้ั คกู่ นั
ใครงว่ งหาว หนาวรอ้ น เลอื กนอนได้
ฝนั ของเอง็  กส็ มใจ ทีใ่ ฝฝ่ นั
เอาคดิ ตา่ ง มาแตง่  เพอื่ แบง่ ปนั
นอ้ งคนน ้ี พค่ี นนนั้  มที ยี่ นื
สำ� คญั กวา่  รอบรวั้  และตวั บา้ น
คนื พน้ื ฐาน สายโลหติ  มใิ ชอ่ น่ื
หากปลกู บา้ น ตามอารมณ ์ จะลม้ ครนื
เมอื่ เนอื้ ไม ้ กลายเปน็ ฟนื  เผาครอบครวั

220 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

พินัยกรรม

เสฏฐ ์ บญุ วริ ยิ ะ

อาจไมม่ ลี ายลกั ษณล์ งอกั ษร
แตค่ วามหมายสะทอ้ นยอ้ นใหเ้ หน็
ทกุ ทกุ สมั ผสั ชดั ประเดน็
การขบั , เขน็ เตน้ , ไหวในเสน้ ทาง
จากตนี เปลอื ย-มอื เปลา่ ทก่ี า้ ว, กอ่
เขา้ เตมิ ตอ่  เพาะบม่  ถมและถาง
หยาดเหงอ่ื -เลอื ดหยดกำ� หนดวาง
หลง่ั รนิ จากรา่ งรดทางไป
จากรนุ่ สรู่ นุ่ หนนุ ตอ่ เนอื่ ง
ปลด-เปลอ้ื ง, ปรบั -แปรเขา้ แกไ้ ข
ลม้  ลกุ  คลกุ  คลานมาเทา่ ใด
ทกุ เคลอ่ื นไหวยงั เหน็ อยเู่ ดน่ ชดั
เหน็ ทกุ กา้ วยา่ ง, ยำ่� ทำ� หนา้ ที่
การหลอมรวมวถิ ปี ฏบิ ตั ิ
ทงั้ โศกยคุ -สขุ สมยั  วสิ ยั ทศั น์
เหน็ ความหวงั หยงั่ หยดั พรอ้ มศรทั ธา

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 221

คอื รากเหงา้  คอื ผลติ ผล คอื ตน้ ทนุ
จากรนุ่ สอู่ กี รนุ่ สง่ คณุ คา่
ใหต้ ระหนกั ศกั ดศิ์ รแี หง่ ชวี า
ลกุ ขนึ้ อยา่ งหาญกลา้ เขา้ ฝา่ ฟนั
ดว้ ยความชอบธรรม-กรรมสทิ ธิ์
เขา้ ลขิ ติ เสน้ ทางโดยสรา้ งสรรค์
ไมก่ า้ วกา่ ยเพยี งเกาะกมุ อมุ้ โอบกนั
ไมเ่ หยยี ดหยนั เยาะหยามความเปน็ คน
ไมต่ ดั สนิ  ไมน่ ยิ ามความเปน็ ใคร
เคารพในครรลองของเหต-ุ ผล
ในแตกตา่ งพรอ้ มเตมิ เตม็ เพอ่ื แตกตน
ในตนื้ เขนิ จะเสาะคน้ จนเขา้ ใจ
จะเขม้ ขน้ เมอื่ แคน้ คบั คอยขบั เคลอ่ื น
เขา้ ตอบ เตอื น ปลอบ ปลกุ ยคุ สมยั
ทเี่ กรอะกรงั , คงั่ คา้ งอยขู่ า้ งใน
จะลา้ งรอยหมองไหมไ้ ปดว้ ยกนั
ตระหนกั สงิ่ ทม่ี ีในชวี ติ
ยงั เสรมี สี ทิ ธจ์ิ ะคดิ , ฝนั
อาจภาวะรา้ ว, ระอปุ จั จบุ นั
ใช!่  ตบี ตนั เสน้ ทางระหวา่ งเรา
สง่ สะทอ้ นความคดิ  จติ วญิ ญาณ
จากรากรกจากรากฐานผา่ นรากเหงา้
จากความหมายไหวเตน้ อนั เรน้ -เรา้
จากตนี เปลอื ยมอื เปลา่ เคยกา้ ว, กมุ

222 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ทกุ เรอ่ื งราวลว้ นความหมายเหนอื ลายลกั ษณ์
ใหต้ ระหนกั ในสารการโอบ, อมุ้
อาจไมม่ ขี อ้ ความอนั ครอบคลมุ
แตแ่ งม่ มุ ทส่ี มั ผสั ยอ่ มชดั ใจ
ทกุ แงม่ มุ ทสี่ มั ผสั ยงั ชดั เจน
ตามกฎเกณฑช์ อบธรรมพงึ ทำ� ได้
สทิ ธ ์ิ เสร ี ทด่ี ำ� รงจะสง่ ไป
สรา้ งประชาธปิ ไตย-พนิ ยั กรรม

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 223

เพยี งเส้ยี วส่วนและมวลสาร

กลุ กนก รตั นเสรี

(๑)
‘...ข่าวคนไร้บา้ นไมเ่ ขา้ บา้ น
คนโหยหาอาหารยิง่ หดหู่

เบง่ิ ดินผินฟ้าน้�ำตาพรู
อดสู เอียนอนาถ อ่ิมอาชญา
คนถอื กฎหมายชกู ฎเหมือน -
คนหิวขา้ วเผาเรอื นแลว้ ปล้นฆ่า
หอบท้องตรองเหตโุ ดยเจตนา
จ�ำนนดว้ ยน�ำ้ ตาของตวั เอง...ฯ’

(๒)
เหน่ือยไหมทีร่ ัก...พักหน่อยไหม
วางไว้ ทัง้ รกั เกลยี ดท้งั เครยี ดเครง่
เฝา้ ขื่นขมจมน่งั ก็วงั เวง
คน้ เพลง แวะพกั สกั วรรคนยิ าย
เขา มิใช่แกร่งหินมิบ่นิ หกั  
เธอ ใช่จกั ฝนุ่ ดินแพห้ นิ พ่าย

224 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ฉนั  อาจเปน็ ทั้งเพชรท้ังเม็ดทราย
ทุกส่งิ หมายวนั เวลาตีคา่ เรา
แท้เราคือส่วนเส้ียวของกันและกนั
ประกอบสรา้ งศลิ ปส์ รรค์ปันสขุ เศร้า
อาจบา้ งแยกกันหนกั ผลกั กันเบา
โลกอาจแบง่ แสงเงากเ็ ทา่ น้ัน
จง่ึ ท้งั เขาเราคล้าย...วา่ ยเว้ิงโลกย์
ยนิ ทกุ ข์โศกครัง้ ไหนก็ใจสน่ั
หว่ งมเิ คยเวน้ วรรคไดส้ กั วนั
ความโนม้ เหนย่ี วเกย่ี วพนั เกนิ กน้ั กาง
(๓)
...ศิลารูปกลายร่างอย่างเบาแผว่
คอ่ ยวาวแกว้ กลึงเกลด็ เพียงเพชรพรา่ ง
ทั้งเกีย่ วกอดทอดกายเป็นสายทาง
ทงั้ ถมร่างปูลาดเป็นหาดเรยี ง
บ้างทอ้ งธารน่านนที ธุลีทะเล
คลอคล่ืนเห่เนิบทมุ้ ขบั สุ้มเสียง
อาจเม็ดทรายสลายเนอ้ื หลงเหลือเพยี ง
สักแง่งเง่ยี งประดับคา่ ปะการงั
อาจภูพฤกษผ์ ลกึ หนิ บ่นิ รา่ งรว่ ง
ลงถมหว้ งลึกสมทุ รสดุ แสงหยง่ั
หลับโลกหลบื มดื มดิ สนิทภวังค์
รออกี ครงั้ คลน่ื พาพบตาวัน

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 225

หวนไปเปน็ หาดทรายของชายหาด
สักเม็ดอาจฝ่นุ ละอองของลมนนั่
ขนเคล่อื นเยือนทิศทศั น์มหัศจรรย์
ถมฉากช้ันลิบเสน่หท์ ะเลทราย
...กลบั ไปเปน็ เส้ยี วส่วนและมวลสาร
ประกอบร้านเรอื นตกึ คึกคกั ขาย
บ้างฝนลมซมซดั กระจดั กระจาย
บ้างจมสายนำ้� ถ่ังซบฝั่งชล
...ชวี ิตนท้ี ีร่ กั ...วา่ ยจักรวาล
เปรียบมวลสารทรายเม็ดระเหจ็ ระหน
สดุ เหนอื ใตอ้ อกตกหลังวกวน
ลว้ นพลัดราก พรากถนน...หลน่ เม็ดคว้างฯ!

226 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

แม่นำ�้ สีส่ าย

อภชิ าต ิ ด�ำ ดี

๏ ปงิ -วงั -ยม-นา่ น น ี้ มสี ส่ี าย
รวมกนั กลาย เปน็ เจา้  พระยาใหญ่
แลว้ ตน้ ธาร แหง่ ประชาธปิ ไตย
สายนำ�้ ใด บา้ งหนอ รว่ มกอ่ การ
๏ ประชาธปิ ไตย จะเตบิ ตน
เรม่ิ ทค่ี น มาจาก แหลง่ รากฐาน
บา้ น-วดั -โรงเรยี น-สอ่ื  คอื ตน้ ธาร
สปี่ ระสาน ไหลบา่  มารวมกนั
๏ ครอบครวั คอื  ผสู้ รา้ ง ทางชวี ติ
ใหเ้ ราม ี เสรสี ทิ ธ ิ์ จะคดิ ฝนั
บา้ นหลงั นอ้ ย คอยปลกู  รกั ผกู พนั
สมานใจ เสมอมนั่  ไมส่ น่ั คลอน

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 227

๏ พอ่ แมล่ กู  เหน็ ตา่ ง กนั อยา่ งไร
เปดิ หวั ใจ อดกลนั้  ฟงั กนั กอ่ น
ใชเ้ หตผุ ล พดู จา อยา่ งอาทร
ใชต่ ดั รอน ดอ้ ยคา่  ดว้ ยอารมณ์
๏ ศาสนา คอื แสง แหง่ ปญั ญา
ชว่ ยนำ� พา ใจวบิ าก พน้ จากหลม่
ศรทั ธารว่ ม รวมพลงั  สรา้ งสงั คม
ชว่ ยเพาะบม่  ปฏบิ ตั  ิ ขดั เกลาใจ
๏ ทกุ คำ� สอน โบสถ-์ วดั -มสั ยดิ
สจุ รติ  มงคลมงิ่  สดุ ยง่ิ ใหญ่
ทจุ รติ  คอื มาร ซาตานใด
ตอ้ งขบั ไส จากขนั ธสนั ดาน
๏ การศกึ ษา ของแผน่ ดนิ  ทกุ ศลิ ปศ์ าสตร์
ตอ้ งสรา้ งคน ไปสรา้ งชาต ิ อยา่ งอาจหาญ
แหลง่ ปญั ญา ปลกุ ชวี ติ  จติ วญิ ญาณ
ใหผ้ ลบิ าน หอมหวน เพอ่ื มวลชน
๏ รวู้ ชิ า ชวั่ ด ี รชู้ วี ติ
รรู้ ว่ มคดิ  รว่ มแรง ทกุ แหง่ หน
รแู้ บง่ ปนั  เผอื่ แผ ่ แกผ่ คู้ น
รสู้ ทิ ธ ิ หนา้ ทตี่ น พลเมอื ง

228 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

๏ สอื่ มวลชน จรรยาบรรณ สำ� คญั ยง่ิ
สอ่ื ความจรงิ  สะทอ้ นไป ใหต้ อ่ เนอื่ ง
สอ่ื ความเทจ็  ปลอมขา่ ว สดุ เปลา่ เปลอื ง
สรา้ งแคน้ เคอื ง ยแุ ยก ใหแ้ ตกรา้ ว
๏ ยคุ โซเชยี ล เพยี งใช ้ ปลายนว้ิ มอื
เราทกุ คน ตา่ งคอื  ผสู้ อ่ื ขา่ ว
ตงั้ สต ิ ตรองด ู อยทู่ กุ คราว
สอื่ เรอ่ื งราว แบบไหน ใหย้ นิ ยล
๏ ครอบครวั  ศาสนา การศกึ ษา
สรา้ งประชาธปิ ไตย ใหเ้ ปน็ ผล
รว่ มกบั สอื่  เสรมิ วถิ  ี ชวี ติ คน
สรา้ งชมุ ชน นกั ประชาธปิ ไตย
๏ ถา้ ไมห่ ลอ่  หลอมคน แตต่ น้ นำ�้
ยอ่ มบอบชำ�้  ไมว่ า่ บน หนทางไหน
ปฏวิ ตั  ิ รฐั ประหาร รปู การณ์ใด
กม็ ิใช ่ ทางววิ ฒั น ์ รฐั สภา... 

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 229

เราอยตู่ รงนนี้ านเกินไปแลว้

ปาลติ า ผลประดบั เพ็ชร์

เราอยู่น่นี านไปไหมเธอวา่
ใตผ้ นื ฟา้ ท่ีสฟี า้ ดูเศรา้ เศร้า
ใครระบายสฟี ้าด้วยสเี ทา
และแรเงาเมฆนั้นดว้ ยควันพษิ
น่ัน ล�ำน้ำ�  ผนื ปา่  ย่ิงกวา่ เศร้า
ถูกช�ำเราในนามเศรษฐกจิ
ทง้ั ฉนั เธอรกุ ล้ำ� ในนามมติ ร
ความแปลกหน้าหลากชนิดอยู่ตรงน้ัน
แหละที่นี่-มหานครอนั คับแคบ
เขาออกแบบรงั วัดและจดั สรร
แบ่งทาง ให้วางเทา้ ไมเ่ ทา่ กัน
แบง่ ท่ ี ลดหลน่ั ก้นั กำ� แพง
 

230 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

เราอยนู่ -่ี มหานครอกึ ทกึ
องึ มคี่ ลง่ั คึกทุกหัวระแหง 
กลบเสียงเล็ก-เสียงรอ้ งของแมลง 
มหรสพ ‘การแสดง’ จึงดังไกล 
 
เราอย่นู น่ี านแลว้ นะ, ฉนั ว่า 
ลมื ร้สู ึกรสู้ ากบั หม่นไหม ้
เคยคนุ้ กับฝุ่นเถา้ เขม่าไฟ 
จนสูญเสยี ลมหายใจให้ควันพิษ 
 
เราอยนู่ ี่นานไปไหมเธอว่า 
ทแ่ี ปลกหนา้ ก็กลับไพล่กลายสนิท 
ทีแ่ ปลกปลอมก็หลอมร่างอย่างแนบชดิ  
วปิ ริต-ไมเ่ คลอื บแคลงกลบั คุ้นเคย 
 
เรายนื นงิ่ อยู่นานแลว้ ...เธอกร็ ู้
ทง้ั หดห่แู คบคบั กลบั เพกิ เฉย
จิตวิญญาณสมคั รใจเป็นเชลย
ความเงียบง�ำ-สงั เวยจนเคยชิน
เธอเห็นไหม? ใครลา้ จนเกนิ ลุก
นัน่ ใครสขุ เกนิ สขุ มิสุดสน้ิ
ฟังส ิ เสียงโหยร�ำ่ น�ำ้ ตาริน
หรือเธอยินแต่เสยี งเยาะอันเยียบเย็น

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 231

เราจะอยอู่ ยา่ งน้ีจริงจริงหรือ
บอดบอื้ บา้ ใบ้ไมร่ ้เู หน็
ไมอ่ าทรรอ้ นใจใครตายเปน็
ไม่อาลัยใครลำ� เค็ญกับอาธรรม
สมาทานว่า ‘เงียบงนั ’ คอื  ‘สนั ติ’
ใครรเิ รียกรอ้ งต้องลม้ คว่�ำ
แหละรว่ มสถาปนาวาทกรรม
ไมเ่ ดยี งสาว่าชคู ำ้� อำ� นาจใคร
ดูนน่ั  น�ำ้  ฟ้า ยงั ซึมเศรา้
ดเู ถดิ  เมอื งของเรายังปว่ ยไข้
เพราะเราน่งิ งันนานเกินไป
จนเฉยชาช�ำแรกใจไปชา้ ช้า
เราอยา่ นิ่งนานนัก-นานกว่าน้ี
ให้สองขารู้หนา้ ทค่ี วามเปน็ ขา
ปัดฝนุ่ ผงทปี่ ิดพรางบังสายตา
และร ู้ “คา่ ” ทุกสิทธเิ์ สียง-ทง้ั เสียงเรา

232 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

เร่อื งเลา่ เพอ่ื ลดอคตคิ วามเหน็ ต่าง

อังคาร จันทาทิพย์

๑. 
เลก็ เพยี งเท่าก�ำมอื  ใช่หรอื ไม่
แตย่ ืดหยุ่น กวา้ งใหญ ่ แผไ่ พศาล
พื้นท่ีหน่ึงกอ้ นเน้อื  เหนือประมาณ
รบั และทานทุกแรงในโลกใบนี้
๒.
เลก็ เพียงเทา่ กำ� มือ ใชห่ รือไม่
หดแคบไรท้ ่ีเหยียบยืน ไรพ้ ้ืนท่ี
พนื้ ที่หนง่ึ ก้อนเนอื้  เหลอื เทา่ ธลุ ี
บงั เกดิ มดี ีและชัว่ เป็นตัวตน
๓.
ความซบั ซ้อน โนม้ นำ� สคู่ ำ� ถาม
ถกู มองข้าม สญู หายมาหลายหน
ต้อนเราสูห่ อ้ งหับ มมุ อับจน
เวียนวา่ ยในวงั วนความขัดแย้ง

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 233

๔. 
ใช่หรือไม่ เพราะเธอหยัน และฉนั เหยียด
ประชดประเทียด เบือนบดิ  ขดี เส้นแบง่
เพาะและเพมิ่ แรงเสยี ดทาน การเสยี ดแทง
ฟากกำ� แพง มีใครใฝ ่ เปิดใจฟัง
๕.
สุขและทุกข ์ คอื เน้ือแทก้ ระแสเสยี ง
ตา่ งส�ำเนยี ง รอ้ ยทำ� นองของความหวัง
ชีวติ  ความเปน็ อย ู่ รู้หรอื ยงั
ประชาชน ไม่ควรชัง ประชาชน
๖.
เผอ่ื ตัวเอง มอบท่ียืนคนอื่นด้วย
สวนท่ีสวยด้วยพันธ์ุไม้หลากหลายตน้
คน คน คน คน คน คน คน คน
ตา่ งเหตผุ ล รบั ฟังเถดิ  เปิดหัวใจ
๗.
ความเท่าเทยี มอันพงึ มขี องชีวิต
ยอ่ มมสี ทิ ธ์เิ ทยี มเท่ากนั จะฝันใฝ่
ยตุ ธิ รรม หรือหยามหมิ่น ตดั สนิ ใคร
ขา้ มพน้ ไหมวาทกรรมซอ่ นอำ� พราง

234 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

๘.
อย่าปลอ่ ยพน้ื ทหี่ วั ใจให้รกเร้ือ
ถึงความเชือ่ ผิดแผกและแตกตา่ ง
อยา่ ปล่อยพ้ืนท่หี วั ใจใหร้ กร้าง
แม้จดุ หมายทอดวาง แตกต่างกนั
๙.
ดว้ ยวธิ ี เธอขดุ พรวนสวนของเธอ
สม�่ำเสมอ ฉันเฝ้าพรวนสวนของฉนั
เชน่ ต้นไม ้ ดอกไม ้ ต่างสายพนั ธุ์
แตง่ แตม้ โลกด้วยสีสนั อนั งดงาม... 

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 235

โลกสรา้ งเราใหเ้ ทา่ เทยี ม

ฉัตรสุมาลย์ ภแู ต้มนิล

โลกสรา้ งนกให้ผกผนิ บินอย่างนก
ขา้ มป่ารกร้ัวหนามขา้ มตกึ ใหญ่
ไม่มีพรมแดนถน่ิ แผ่นดนิ ใด
จะขดั ขวางนกไวม้ ิให้บนิ
โลกสร้างปลาอาศัยในแหลง่ น�้ำ
วา่ ยแหวกดำ� ผดุ เลน่ เปน็ เจา้ ถ่ิน
จึงมคิ วรมเี ขื่อนขงั วงั วารินทร์
เป็นกรงแดนแผ่นดนิ ก้นั ถิน่ ปลา
โลกสรา้ งปา่ สรา้ งต้นไม้ไวค้ ู่โลก
คอยกวักโบกกา้ นใบอยู่ในป่า
ให้ลมฝนแดดอ่อนตอนทวิ า
ควรหรอื มาเปน็ แผน่ ไม้อยู่ในเรือน
โลกสรา้ งสัตวม์ ากมายไว้คปู่ า่
ใหส้ ิงขรคหู ามาเป็นเพอ่ื น
ให้โคง้ คุ้งรุ้งราวดาวและเดือน
คอ่ ยคอ่ ยเคลื่อนเยือนเหย้าเฝ้าติดตาม
โลกสร้างคนขึ้นมาใต้ฟา้ กว้าง
ใหค้ นสร้างอารยธรรมสร้างคำ� ถาม
หาค�ำตอบถูกตอ้ งครรลองความ
เพือ่ นยิ ามความนยิ มให้สมบรู ณ์

236 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ให้ความงามความรกั อันศกั ด์สิ ิทธิ์
ด้วยชวี ิตใจจินตม์ ิสิ้นสญู
ใหค้ วามฝนั ลบนำ้� ตาคราบอาดรู
เกบ็ รอยยมิ้ เพ่ิมพนู อนุ่ หวั ใจ
จากหน่งึ คนเป็นกลุ่มคนบนเขตแควน้
สมมตถิ ิ่นดนิ แดนแบบแผนใหม่
มกี รอบกฎวาระอธิปไตย
แฝงอยู่ในรัฐ ประเทศ เขตปกครอง
มรี ัว้ รอบขอบขัณฑก์ ั้นเป็นร้ัว
มสี วนครัวแนน่ ขนัดไม่ขัดขอ้ ง
มีหนงั สือเลม่ ใหญ่ใหอ้ ่านตรอง
มเี ขตห้องรกั ษาพยาบาล
ตลาดใหญ่ในบ้านทำ� การคา้  
ไว้แลกเปลยี่ นเงนิ ตรามหาศาล
เร่ืองร้องทุกขค์ ลายปัญหาตุลาการ
จึงเป็นบา้ นแสนสุขไปทุกครา
คนในบา้ นรรู้ กั สามคั คี
รูห้ นา้ ทีร่ ูส้ ิทธิศ์ กั ดิ์รู้รักษา
มนี ้�ำใจอบอนุ่ กรุณา
รู้คุณค่าความต่างอย่างเขา้ ใจ
โลกมไิ ดส้ รา้ งกฎก�ำหนดมนษุ ย์
จึงผ่องผดุ แผกพันธ์ตุ ่างกันได้
แตค่ วามต่างคอื คณุ คา่ ประชาธิปไตย
ท่ีเราใชส้ ร้างเราใหเ้ ท่าเทยี ม
ท่เี ราใชส้ ร้างสังคมใหส้ มบูรณ์

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 237

เสน้ แบง่

สนั ดร แกว้ เกดิ มี

เปน็ เดก็ พาเพอ่ื นเลน่ ขดี เสน้ แบง่
เขยี นคำ� หยาบสาปแชง่ ใสบ่ นหวั
เอาคำ� ลอ้ ชอ่ื เพอื่ นเขยี นตามตวั
เยย้ กระเซา้ เยา้ ยวั่ ตอกยำ้� กนั
โตขนึ้ อยากลองเลน่ ขดี เสน้ บา้ ง
มมุ มองตา่ งเรมิ่ เหน็ รอยเสน้ กน้ั
เคยปดิ บงั ลา่ งบนเสน้ ชนชน้ั
ขดี เสน้ คน่ั ครอบขงั ฝง่ั ใครเรา
เสน้ ขดี แบง่ ฝง่ั ฝา่ ยขา่ ยความคดิ
ใครคนผดิ เสน้ ชที้ ฝ่ี ง่ั เขา
คราวสรา้ งชอ่ื ซอ่ นเสน้ ขอเปน็ เงา
จมอย่ใู นเสน้ เกา่ ลวงอำ� พราง
เสน้ เปน็ ภาพนา่ กลวั อยทู่ ว่ั ที่
พรอ้ มกบั มคี ำ� ถอ่ ยบนรอยดา่ ง
เปดิ รชู อ่ งชว่ั รา้ ยตามรายทาง
ลว้ นแตค่ วามเหน็ ตา่ งจดุ ตง้ั ธง

238 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

เสน้ ขดี รอบบนลา่ งขา้ งขวาซา้ ย 239
เสน้ สดุ ทา้ ยไวข้ ดี วนั ดดี สง่
ใครบงั อาจคดิ ออกนอกกรอบกรง
เขย่ี เขา้ ดงบาปเวรขดี เสน้ ตาย
มองขา้ มเสน้ เหน็ คา่ ของคนตำ�่
ในทกุ การกระทำ� เขา้ กา้ วกา่ ย
มองเขาเหมอื นมองดศู ตั รรู า้ ย
ดงั่ กรวดหนิ ดนิ ทรายไวเ้ หยยี บเดนิ
คดิ ไปเองหรอื เสน้ ขดี เวน้ ชอ่ ง
จงึ ไดม้ องรอบขา้ งอยา่ งผวิ เผนิ
เสน้ หยกั แยงเสน้ ประยอ้ นเผชญิ
หรอื บงั เอญิ เสน้ แหวกแทรกจนรวย
หากครงั้ เรม่ิ เคยเลน่ ขดี เสน้ แบง่
เปน็ การพาเพอ่ื นแขง่ ขดี เสน้ สวย
มอบดอกไมช้ อ่ หอมพรอ้ มคำ� อวย
เสน้ คงชว่ ยชท้ี างมองกวา้ งไกล
อยากชวนมารว่ มเลน่ ขดี เสน้ ตอ่
เกย่ี วเสน้ รอ้ ยถกั ทอผนื แพรไหม
ถอดลมิ่ ฟากฝง่ั คา่ ยขา้ งฝา่ ยใด
ผกู หอ้ ยเปน็ ดวงไฟประดบั แพร

ประจำ� ปี ๒๕๖๓