สิ่งที่รออยู่หลังเส้นชัย

เมลด็ พันธ์ุ

พิณพพิ ัฒน ศรที วี

หลวงอนิ ทรเ์ พง่ิ กลบั ไป ยายรวยบดิ เอวกรอ๊ บ ฉวยมดี กม้ หนา้ ผา่ เมลด็ หนา
ในมอื  เนอื้ ในยาโหยขาวสะอาดคอ่ ยเพม่ิ จำ� นวนลงในจานสงั กะสลี ายดอก
ชบา ยายรวยมองมอื เหยี่ วของตน หลายปมี านเี้ นอ้ื หนงั แกถกู ยางยาโหย
ขดู จนบาง อกี ไมน่ านคงถงึ กระดกู  ยางเหนยี วสง่ั สมอยตู่ ามฝา่ มอื และนว้ิ
ลบี แหง้ ทง้ั เกา้  ยายรวยเปน็ คนพนั ธพ์ุ น้ื เมอื ง ขา้ งบา้ นแกกเ็ คยรม่ ครม้ึ ไป
ด้วยไม้พันธุ์พ้ืนเมืองอย่างมะม่วงหิมพานต์ ปู่ย่าแกเรียกยาโหย พ่อแม ่
แกก็เรียกยาโหย แกเลยเรียกมะม่วงหิมพานต์ว่ายาโหยมาตั้งแต่เกิด 
ยาโหยตน้ สดุ ทา้ ยยนื ตายไปเมอื่ สามปกี อ่ น เปลอื กมนั พอกพนู ตรงโคนตน้
ความทกุ ขท์ อ้ ของแกสง่ั สมเปน็ รอยคราบดำ� บนฝา่ มอื  ยายรวยรดู้ วี า่ คราบ
ดำ� ของยางยาโหยไม่มีวนั หายไปจนกว่าแกตาย

“กตู าย ใครจะดอู ตี ืน่ มัน” หญงิ ชราคดิ
ควันสีเทาหนาแทรกดงยาโหยข้ึนมาก่อน จากนั้นควันบางๆ สี
ขาวลอยขน้ึ เบยี ดสเี ทา ยายรวยมองหาประกายยบิ ยบั เหนอื ดง ตอ้ กระจก
ท�ำให้ภาพท่ีแกเห็นมีแต่บดเบลอ ยายรวยนึกถึงหลายสิบปีก่อน แกเห็น
ประกายยิบยับน่ันชัดเจนราวน้�ำในขัน ไม่มีอะไรเท่ียงแท้เอาซะเลย ชีวิต
กูนี่ผ่านร้อนหนาวมาเท่าไหร่ ส่ิงเดียวท่ีจะเกิดขึ้นแน่ไม่ช้าก็เร็วคือความ

ตาย ดีเหมือนกัน จะได้หมดทุกข์หมดเศร้าเสียที แต่ก็น่ันแหละ ใครจะ
ดูแลอตี ่ืน

รถแหห่ าเสยี งผา่ นหนา้ บา้ นซอมซอ่  ขณะทค่ี วามคดิ ของยายรวย
วกวนไปมาระหว่างอยากตายกับไม่อยากตาย หญิงชรานั่งหลังคู้นึกถึง
รอ้ นฝนทแ่ี กผา่ น ในดงยาโหยแกกเ็ กอื บเอาลมหายใจไปทงิ้ หลายท ี เปลว
ระยิบเหนือดงน่ันแกไม่ได้หลงใหลอะไร นอกจากอดีตของตัวเอง อดีตท่ี
สัง่ สมดว้ ยความเป็นและความตาย 

“ยายเพ้ออะไรอีก” จู่ๆ คนบ้าก็สติดีขึ้นมา อีตื่นหลานสาวแก
น่ันเอง

“กูดูควัน…”
“ฉันหิวขา้ ว” 
ท่ีดินป่าริมทะเลนับร้อยไร่ เป็นท่ีของเขตห้ามล่าสัตว์ป่าทั้งน้ัน
บา้ นทย่ี ายรวยซกุ หวั นอนกด็ ว้ ย เขาจะมาไลเ่ มอ่ื ไหรก่ ็ไมร่  ู้ แตท่ ร่ี ยู้ ายรวย
โดนความยากจนไล่ต้อนมาทัง้ ชวี ิต 
ยายรวยย่องแยง่ ไปเกบ็ ยาโหย เจอผลงามๆ ก็เพลินใส่ถงุ พรอ้ ม
ฝันถึงรสชาติหวานอมฝาดจ้ิมน�้ำพริกกะปิ จนกระทั่งเสียงใครคนหน่ึง
ตวาด
“อแี ก่บา้  ยาโหยตรงนีข้ องพวกก”ู
“ตรงไหน”
“ตรงทีม่ งึ เหยียบอยนู่ ่นั ”
ถุงยาโหยของยายรวยไปอยู่ในมือคนมาทีหลัง เมล็ดหน่ึงร่วง
ตอนถูกกระชาก ยายรวยน้�ำตาคลอ ก้มเก็บเมล็ดยาโหยร่วงมาก�ำแน่น
วันน้ีอีตื่นจะกินข้าวกับอะไร หญิงชรามืดมนไปหมด เหมือนทุกที่ที่แก
ยา่ งเหยยี บจะมเี จา้ ของไปหมดแลว้  ทกุ คนเปน็ เจา้ ของพชื พนั ธธ์ุ ญั ญาหาร
ยกเว้นแกคนเดียว

152 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

วนั ตอ่ มา ยายรวยเดนิ หาขวดพลาสตกิ รมิ ทะเล หญงิ ชราเงยหนา้
จากขวดเกา่  เหน็ ควนั สเี ทาคลงุ้ อยเู่ หนอื ดงยาโหย สกั พกั แกเหน็ ประกาย
ระยิบระยับเต้นเหนือกลุ่มควัน แล้วเสียงปะทุเปร๊ียะเปร๊ียะก็ดังข้ึน ยาย
รวยวางกระสอบใส่ขวด เดินเข้าหาทิศทางท่ีความร้อนรออยู่ ไฟก�ำลังวิ่ง
ล้อกบั ลมไปเรื่อย หญ้าไหมเ้ กรยี มด�ำเป็นวง ใครคนหนง่ึ กำ� ลังจ่อไฟแชก็
เข้าท่ีขวดพลาสติก ไฟลุก สอดขวดไฟเข้าในกอหญ้า หญิงชรานึกถึง
ความยับย่อยของผลไม้พันธุ์พ้ืนเมืองลูกสุดท้ายของฤดูกาล แกอุตส่าห์
หมายมองไว ้ ยายรวยตะโกนสดุ เสยี งแตช่ า่ งแผว่ เบาเหลอื เกนิ ในดงไฟระอ ุ

“อย่าเผา…”
มือไฟชะงัก หันหาหญิงชรา สีหน้าเรียบเฉยแต่นัยน์ตาส่ันระริก
ปากขยับตอบ
“อแี กบ่ ้า ยงุ่ ไม่เข้าเรื่อง”
มือเผาเดินหนี ยายรวยฉวยก่ิงไม้แห้ง ทุบลงกองไฟสุดแรงชรา
เม็ดไฟกระจายตกสู่กอหญ้าแห้ง ไฟยิ่งลุกลาม หญิงชราหันมองรอบตัว
แกกบั ตน้ ยาโหยติดในกองไฟเสยี แลว้
ระเบียบใหม่ออกมาแล้ว สมาชิกสภาฯ ลดจากสองเหลือหนึ่งคนต่อ
หมู่บ้าน อบต.ประกาศรับสมัคร กกต.ประจ�ำต�ำบล ไว้ควบคุมดูแลการ
เลือกตั้ง หลวงอินทร์ประกาศชัดเจนว่าจะลงสมัครสมาชิกสภาฯ เป็น
ตวั แทนหมบู่ า้ น วนั เลอื กตง้ั จะมาถงึ อกี ไมน่ าน ใบไมใ้ บหญา้ ขยบั ตวั คกึ คกั
นกกาในดงยาโหยร่าเริงกว่าปกติ ขณะที่ชีวิตของยายรวยยังคงเช่ืองช้า 
และหม่นมัว เช้ามืดหญิงชราต่ืนมาบ้านหมุน คล่ืนไส้ ใจสั่นรัว เดิน 
สะเปะสะปะออกมาเหน็ หลานสาววยั สบิ แปดนอนคดุ คใู้ ตผ้ า้ หม่ ขาดๆ ยาย
รวยนึกอยากตายให้พ้นๆ อยู่ทุกวัน เม่ือวานหลวงอินทร์หิ้วปลากระป๋อง 
มาให้แกถึงบ้าน ถามสารทุกข์สุกดิบด้วยน้�ำเสียงราวญาติสนิท ยายรวย

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 153

น�้ำตาซึม ความคิดอยากตายหายไป โลกน้ียังมีคนไม่ทอดทิ้งแก เบี้ย 
ผู้สูงอายุเจ็ดร้อยของแกหมดไปแต่ต้นเดือน กับค่าน�้ำค่าไฟ ค่าหนี้สินที่
รา้ นของชำ� ตาแหวง ขา้ วสาร นำ้� มนั  นำ�้ ปลา อตี นื่ จะไดก้ นิ ขา้ วกบั ยำ� ปลา 
กระป๋อง หลังจากกินเต้ายาโหยจ้ิมน้�ำพริกมาหลายวัน สาธุ หลวงอินทร์
พ่อมหาจ�ำเรญิ  ถ้ากูตาย อีตืน่ ก็ไมม่ ีใครดมู นั หรอกพ่อเอ๊ย หญงิ ชราคดิ
เปลวไฟวิ่งเข้าหาหญิงชรา ควันคลุ้งไปทั่ว แสบคอแสบจมูก กล่ินไหม้
ทะลักเข้าสุดโพรงจมูก ยายรวยทรุดตัวอย่างจ�ำนนชะตากรรม น้�ำตา
ทะลัก ใบหน้าอีต่ืนผุดวูบวาบ โธ่เอ๋ย กูตายแล้วใครจะดูแลมัน ยายรวย
คิด แล้วน�้ำตาก็ทะลักออกมาอีก หญิงชราไม่รู้ตัวแล้วว่าท�ำไมต้องน�้ำตา
ไหล เพราะเจบ็ ปวดหรอื ดีใจกนั แน ่ เพราะหลายวบู ทแ่ี กรสู้ กึ ดีใจท่ีไดต้ าย
สักท ี แตแ่ ลว้ ก็สะท้านเยอื ก แกตายแล้วใครจะดูแลอตี ่ืนคนปญั ญาออ่ น

“ยายรวย ยายรวย…”
หญิงชราสะดุ้ง หลุดจากกองไฟมาน่ังอยู่หน้าบ้าน หญิงชราสุด
งงงวย ภาพความจ�ำของแกกลับไปกลับมาน่าเวียนหัว นี่แกน่ังอยู่หน้า
บา้ นทงั้ ทีร่ สู้ กึ ว่ามอื ยงั กำ� ยาโหยร่วงเมลด็ น้ันแน่นอยู่เลย เปลวแดดระยบิ
อยเู่ หนอื หวั ชายวยั กลางคน ผมหยกิ  ผวิ ดำ� แดง ทเ่ี ดนิ ตรงเขา้ มา หญงิ ชรา
หลงๆ ลืมๆ ความจ�ำผลุบโผล่ไม่มีแบบแผนใดๆ แกคล้ายจะรู้จักชายคน
นน้ั  แต่แลว้ กน็ ึกไม่ออกว่าเปน็ ใคร
“ฉันเอง” ชายกลางคนร้องบอก
“ใคร” หญิงชราตะโกน ทง้ั ทห่ี ่างกันไม่ถึงสามเมตร
“ฉันเอง…” เขาย�้ำค�ำเดิม เหง่ือซึมเป็นเม็ดเต็มหน้าผากกว้าง
เวน้ ไว้แต่ตรงรอยแผลเปน็ นนู
“อ้อ รองเริญ” อยๆู่  หญงิ ชรากลบั จำ� ไดข้ ึน้ มาง่ายๆ “ผ่าแดดมา
รองมอี ะไรหรือเปล่า”

154 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

“ฉนั เอาปลากระป๋องมาฝาก”
ตอนมีดพลาดสับปลายนิ้วช้ีข้างซ้ายขาด ยายรวยคิดว่าน่ันเป็นความ 
เจ็บปวดท่ีสุดในชีวิต ต่อมา ตอนท่ีแกต้องการขอขึ้นทะเบียนคนพิการ
เพ่ือรับเบี้ยพิการเดือนละแปดร้อย แต่หมอไม่รับรองให้ ด้วยเหตุผลว่า
แกยังท�ำการท�ำงานได้ ถือว่าไม่เข้าเกณฑ์ หญิงชราก็คิดว่านั่นคือความ
เจบ็ ปวดทสี่ ดุ ในชวี ติ จรงิ ๆ เจบ็ เสยี ยง่ิ กวา่ นวิ้ ขาดเปน็ คนพกิ ารที่ไมม่ สี ทิ ธ์ิ
รบั เบ้ียความพกิ ารเสยี อีก

แต่พอวันหน่ึงที่แกกลับจากหายาโหย แล้วพบอีตื่นนอนสะอื้น
เลือดเต็มผ้าถุง แล้วบอกแกว่าใครก็ไม่รู้เอาตุ๊กตาใจร้ายเข้ามาในผ้าถุง
มัน ยายรวยก็พบว่า ส่ิงนี้ต่างหากท่ีเป็นความเจ็บปวดที่สุดในชีวิตเน่าๆ
ของแก

“ฉนั เอาปลากระปอ๋ งมาฝาก” รองเรญิ วา่ แลว้ ถอื วสิ าสะลงนง่ั  ยาย
รวยงกเงนิ่ ปัดกวาด พน้ื ดำ� ด่างด้วยยางยาโหย กวาดเท่าไหร่ก็ไม่ออก

“ขอโทษจะ้  พื้นมนั สกปรก”
“ไม่เป็นไร ฉันนั่งเด๋ียวเดียวก็ไป ต้องไปเยี่ยมบ้านอ่ืนอีก อีตื่น
มันเปน็ ยังไงม่งั ”
หญิงชราตอบยาวเหยียด “ก็นอนซึมๆ ประสามันน่ันแหละ 
เวรกรรมของมันแท้ๆ พ่อแม่ก็ท้ิง ป�้ำๆ เป๋อๆ ยังมีคนท�ำมันได้ลงคอ
รองเริญดีต่อฉันกับหลานจริงๆ อยากกินยาโหยก็บอกนะ ฉันจะไปหาผ่า
ไวใ้ ห ้ อตี น่ื มนั ชอบกนิ ปลากระปอ๋ ง นหี่ ลวงอนิ ทรก์ เ็ พงิ่ เอามาใหเ้ มอ่ื วาน”
รองเริญตาวาววาบ ลุกจากไป ไม่ทันเห็นยายรวยก้มกราบ 
ปลากระป๋อง
เฟซบุ๊กท�ำให้ทุกคนรู้ เมล็ดยาโหยหรือมะม่วงหิมพานต์ราคาไม่ธรรมดา 

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 155

ควั่ กรอบ หอมควนั ไฟ ขายออนไลนถ์ งุ หนงึ่ หลายรอ้ ยบาท มแี ตย่ ายรวย
เทา่ นนั้ ที่ไมร่ เู้ รอ่ื งน ้ี หญงิ วยั เกนิ เจด็ สบิ อยา่ งแกรแู้ คว่ า่  ทกุ เมลด็ ยาโหยท่ี
แกหาได้ คืออาหารต่อล�ำไส้สองชีวิต วันที่หลานชายหลวงอินทร์กับลูก
รองเริญต่อยแย่งเขตยาโหยกันท่ีร้านตาแหวง จนต่อมาลุกลามไปถึงคน
เฒ่าคนโตของสองฝ่าย เป็นสัญญาณว่าการเลือกต้ังที่ก�ำลังจะมาถึงต้อง 
ดเุ ดอื ดเปน็ แน ่ วนั นน้ั ยายรวยเดนิ หาขวดนำ้� ทชี่ ายฝง่ั  ฝนตงั้ เคา้ อยใู่ นทะเล
ฟา้ แลบวบั วาบ ลมพาเมฆดำ� ระบายทอ้ งฟา้ จนมดื ครม้ึ  คลนื่ ซดั ตมู ๆ เขา้
สู่ฝั่ง คลื่นแรงแบบนี้ขวดพลาสติกขึ้นดีนัก ยายรวยก้มเงยเก็บจนเพลิน
ไมส่ นฟา้ ฝน ขณะเดยี วกนั ทร่ี า้ นของชำ� ตาแหวง หมดั แรกของหลานชาย
หลวงอนิ ทรถ์ กู ปลอ่ ยออก ทชี่ ายทะเล ฟา้ สายแรกกฟ็ าดเปรยี้ งไลย่ ายรวย
เช่นกัน หญิงชราลากกระสอบหนีเข้าดงยาโหย ฝนเทตูมลงทุกทาง ฟ้า 
เปรี้ยงลงไล่หลังอีกที พร้อมกับหมัดลุ่นลูกชายรองเริญก็กระแทกเข้า 
ด้ังจมูกฝ่ายตรงข้าม ท้ังสองกระเด็นออกสู่สายฝน ต่อจากน้ัน ภาพท่ี
ปรากฏในม่านฝน โดยมีเสียงฟ้าผ่าเปร้ียงปร้างเป็นพื้นหลัง คือน้�ำฝน
กลายเป็นสีชมพู ท้ังเด็กและผู้ใหญ่นับสิบเปียกปอน หลายคนได้แผล
เลือดไหลปนกับสายฝนจนหาสีแดงไม่เจอ ภาพตัดมาที่ดงยาโหย หญิง
ชราคนหน่ึงน่ังคุดคู้ตัวส่ันงันงกข้างกระสอบขยะ ใต้ต้นไม้พันธุ์พ้ืนเมือง
ท่ีกำ� ลงั เต้นร�ำ

“ยาย ยาย” 
หญิงชราสะดุ้ง หลุดจากสายฝนออกไปโผล่กลางวงล้อมแห่งไฟ
หญิงชราตะลึง กูตายแล้วหรือ นี่คงเป็นนรก ดีแล้ว ดีแล้ว ได้พ้นทุกข์
ทรมานเสียที แต่ถ้ากูตาย ใครจะดูอีตื่นมัน ไม่ได้ กูตายไม่ได้ ใช่ กูต้อง
ไมต่ ายแลว้ ยายรวยกก็ ลบั มาโผลก่ ลางสายฝนตามเดมิ  ฝนกระแทกใบหนา้
เหี่ยวย่นจนเจ็บ ยายรวยหนาวส่ัน แม้แต่กลางสายฝน เหตุการณ์ถูกไฟ
ลอ้ มเกอื บตายกย็ งั คอยหลอกหลอน หญงิ ชราขลาดกลวั ปศี าจชะตากรรม

156 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ท่ีแสนโหดเหี้ยมไม่จบสิ้น   
“ยาย ปลากระป๋องอร่อย…” ยายรวยสะดุ้งโหยง อีต่ืนวางช้อน

สีหน้างวยงงเมือ่ เหน็ ท่าทางผ้เู ปน็ ยาย
“อือ โหมว อบต.ให้มา” ยายรวยบอก ใจยังสั่นรัว ภาพหลอน

เม่ือสกั ครยู่ งั ติดตา 
“ตน่ื อยากเปน็ ปลาป๋อง” เด็กสาวชอบแทนตัวเองด้วยช่ือ
“บา้  เปน็ คนดๆี  ไม่เอา”
“ต่ืนเปน็ คนดี ตืน่ อยากเป็นปลาปอ๋ ง” อตี ่ืนพดู อกี
“เออ เป็นอะไรกช็ า่ งมงึ  อยา่ มาเป็นเหมอื นกู”
“ตน่ื ตาย จะเกดิ เป็นปลาปอ๋ ง อบต.”
“อะไรของมงึ ”
“ยายจะไดก้ นิ ตนื่ แทนยาโหย”
เดก็ สาวไมส่ มประกอบยม้ิ แปน้  หญงิ ชราลกุ ยอ่ งแยง่ ไปหลงั ครวั  

วกั น้ำ� ล้างนำ้� ตา
การเลือกต้ังสมาชิกสภาฯ ถูกพูดถึงหนาหูข้ึนทุกวัน ขณะยายรวยยังคง
เข้าป่าริมทะเลหายาโหย หูตาฝ้าฟางของคนชราท�ำให้แกไม่รู้เลยว่าดง
ถกู แบง่ เปน็ สองซกี แลว้  เมลด็ พนั ธพ์ุ น้ื เมอื งหอมมนั ถกู ลกู หลานฝา่ ยหลวง
อินทรก์ บั รองเริญสง่ ขายทางออนไลน์เปน็ ว่าเลน่  ในขณะทีย่ ายรวยไดแ้ ต่
สงสยั  ทำ� ไมไมผ้ ลชนดิ เดยี วทแี่ กพอหากนิ ไดเ้ มอ่ื กอ่ น กลบั หายากหาเยน็
ราวทองคำ� กลบั ชาตมิ าเกดิ  ยงั ดที หี่ ลวงอนิ ทรก์ บั รองเรญิ หวิ้ ปลากระปอ๋ ง 
มาใหห้ ลายแพก็  ราวกบั ฝนั ชวั่ คนื  พอปลากระปอ๋ งหมด ยายรวยกก็ ลบั สู่
โลกแหง่ ความจรงิ คอื เมลด็ ไมผ้ ลทตี่ อ่ ลำ� ไสม้ าตงั้ แตเ่ กดิ  แตท่ า้ ยฤดอู ยา่ งนี้
คงยาก เปลย่ี นเปน็ หาเหด็ ดกี วา่  ทงิ้ ใหอ้ ตี นื่ นง่ั บน่ วา่ อยากเปน็ ปลากระปอ๋ ง
ของมันไปก่อน หลานสาวสติสตังไม่ดีของแกก�ำลังท้องแก่ คงไม่มีใคร

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 157

แอบเขา้ ไปทำ� อะไรมนั อกี  
ฝนสองฝนสามลง ยาโหยลูกสุดท้ายหายไป ยายรวยย่องแย่ง

ตงั้ แตเ่ ชา้ เขา้ ดงยาโหยเขยี่ ดนิ หาเหด็ เสมด็ ทมี่ าเปน็ อาหารตอ่ ลำ� ไสแ้ ทนท่ี
ไม่ทันไดส้ ักทีแกงกม็ เี สยี งลัน่

“หยดุ นะ คนแก่บา้  เห็ดแถวน้ีของกเู พ”
หญงิ ชราสะดุ้ง หันหาทม่ี าของเสียงยกั ษ ์
“ฉนั เอาไปต้มกนิ กบั น�้ำชุบสกั มอื้ ” 
“ไม่ได้ กูหลานหลวงอินทร์ เห็ดทุกดอกท่ีนี่เป็นของหลวงอินทร์
เอามา”
ยายรวยทรดุ นงั่  นกึ ถงึ อตี น่ื  ตอนนคี้ งนง่ั บน่ อยากเปน็ ปลากระปอ๋ ง
ต่ืนอยากเป็นปลาป๋อง ตื่นอยากเป็นปลาป๋อง โธ่เอ๋ย อีตื่น ชีวิตมึงท�ำไม
เสดสาเวทนาอยา่ งน ี้ กเู องกจ็ ะเขา้ โลงอยแู่ ลว้  ตอ่ ไปใครจะดแู ลมงึ  เหนอื่ ย
เหลอื เกนิ แลว้ ก ู ตายใหพ้ น้ ๆ กด็  ี แตก่ ตู ายใครจะดแู ลอตี นื่ มนั  มงึ อยา่ เปน็
เลยปลาปอ๋ ง ให้กเู ปน็ เหอะ กูจะเปน็ ปลาปอ๋ งให้ลน้ หลังคาบา้ นเลย อีตนื่
เอย๊  มึงไมอ่ ดแลว้
“งมึ งำ� บา้ ไหร คนแกน่ ี”้
“มึงไมอ่ ดแลว้  มึงรอดแลว้ อีต่นื ”
“บา้  เอาเห็ดกมู า”
ยายรวยหยุดเพอ้ เจ้อ เขย่ี ถุงเหด็ พอพ้นตัว เร่ยี วแรงแกหมดส้ิน
แล้ว หญิงชรานั่งมองถุงเหด็ ทกี่ ำ� ลังจะเปล่ยี นมอื
“เหด็ นน่ั ของอตี ืน่ …”
“เหด็ นน่ั ของก”ู  มเี สยี งผมู้ าใหม ่ ยายรวยชะงกั  เหน็ ไอจ้ รญั ลกู ชายรองเรญิ
ยืนกัดกราม ยายรวยคิดถึงอีตื่น มันคงหิว ล�ำไส้ของมันรอการกลับไป
ของแก

158 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

“อแี กบ่ า้ หลกี ไป กจู ะถบี หนา้ ไอค้ นทำ� หรอยสกั ท”ี  ผมู้ าใหมต่ ะคอก
ปากเบ้ หางตาหันหาไอ้สมพรอย่างจงใจ

“ถยุ  ไอ้กระจอก กระจอกเหมอื นรองเริญพ่อมึง”
ไอ้จรัญลูกชายหัวแก้วหัวแหวนของรองเริญ กระทืบเท้า ก่อน
ตรงเขา้ กระชากถงุ เหด็ จากมอื ยายรวย แลว้ ยา่ งสามขมุ เขา้ หาไอส้ มพร “น่ี
เหด็ เขตพ่อกู จะเอายดั ปากมึง ดซู ิจะปากดอี ีกมั้ย” 
ยายรวยน้�ำตาไหล นึกถึงหน้าซ่ือของอีตื่น ป่านนี้มันคงหิว
อาหารของแกกำ� ลงั จะถกู ใชเ้ ปน็ อาวธุ ของคนสองฝา่ ย ทแี่ กกบั หลานสาว
ไม่สมประกอบไมม่ สี ว่ นเกีย่ วขอ้ งใดๆ เลย
‘…ไม่ใช่แค่อีต่ืนกับกูสองคนหรอก ลูกในท้องของมันด้วย’ ยาย
รวยสะท้านใจ ได้แต่คิด เวรกรรมอะไรของกูหนักหนา อีตื่นถูกข่มขืน 
วนั นน้ั ยงั ไมพ่ ออกี หรอื  ชะตากรรมถงึ สง่ เดก็ มาในทอ้ งมนั อกี  โธเ่ อย๋  ถา้ กู
ตายใครจะดแู ลมงึ กบั ลูก ในหมูบ่ ้านทม่ี แี ต่คนแยง่ ชงิ อาหารกนั
ยายรวยพยุงกาย รวบรวมก�ำลังเดินเซกลับบ้าน โดยมีภาพ 
พื้นหลังเป็นไอ้จรัญกับไอ้สมพรก�ำลังเป็นไก่ชนตาแตก คราบเลือดแดง
ฉานเปรอะเป้ือนใบหนา้ และดวงตาจนมดื มดิ ท้ังสองฝ่าย
ยายรวยกระเสอื กกระสนจนถงึ ถนน หญงิ ชราเหนอ่ื ยแทบขาดใจ ความคดิ
อยากตายเขา้ ครอบ แกอยากเหนอ่ื ยตายอยตู่ รงน ี้ ไมอ่ ยากขา้ มถนนกลบั
บ้านอีกแล้ว แดดจ้ากลายเป็นมืด ยายรวยทรุดน่ัง วิงเวียน น�้ำขมทะลัก
คอหอยเข้าในปาก แต่แล้วเสียงอีต่ืนแว่วจากไหนไม่รู้ หิวข้าวแล้ว ขอ
ปลาป๋อง ขอปลาป๋อง หญิงชราใจหายวาบ ป่านน้ีมันคงหิวแย่ กูจะตาย
ไมไ่ ด ้ ตอ้ งอย ู่ ตอ้ งอย ู่ ยายรวยคดิ ขณะเสยี งอตี นื่ ใกลเ้ ขา้ มา รถกระบะตดิ
แผ่นป้ายแนบสองข้างตรงมา เสียงอีต่ืนใกล้เข้าพร้อมรถหาเสียง พอรถ
ถึงจุดท่ียายรวยก�ำลังจะเป็นลมแดด หญิงชราก็รู้ว่าเสียงที่แกได้ยินไม่ใช่

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 159

อีต่ืนขอปลากระป๋อง แต่เป็นเสียงผู้สมัครขอคะแนน แกไม่แน่ใจว่าเป็น
ของรองเรญิ หรือหลวงอินทร ์ บางทีอาจเป็นผู้สมคั รคนอื่น

ตอนทย่ี ายรวยดนั ประตรู ะโหยโรยแรงเขา้ บา้ น อตี น่ื นง่ั พบั เพยี บ
แขวนตวั เองและลกู ในทอ้ งไวก้ บั ลกู กรงหนา้ ตา่ ง หญงิ ชรามอื ไมอ้ อ่ น หนา้
มืด เย็นเยียบ รวบรวมก�ำลังสุดท้ายวิ่งเข้าครัวคว้ามีดผ่ายาโหยคู่กรรม
โชคดีที่อีต่ืนยังดิ้นอยู่ และโชคดีท่ีท้ังบ้านไม่มีเก้าอ้ีสักตัวให้คนท้องรอง
ตวั ขนึ้ ผกู คอกบั ขอ่ื  แกจงึ ตดั เชอื กทนั  ยายรวยนำ�้ ตานองหนา้  ตนผดิ เอง
ที่เกิดมาจน ผิดท่ีทิ้งคนสติไม่สมประกอบและเด็กในท้องเอาไว้กับความ
หวิ โหย รอยเขยี วชำ�้ ทลี่ ำ� คอของอตี นื่ คงตราตรงึ ไปอกี นาน แวบหนง่ึ หญงิ
ชราอยากชวนตายพรอ้ มกนั ใหร้ แู้ ลว้ รรู้ อด แตเ่ ดก็ ในทอ้ งของอตี น่ื นนั้ เลา่
ฉะนน้ั แกตอ้ งอย ู่ คดิ ไดด้ งั นน้ั ยายรวยจงึ วง่ิ ออกไปตะโกนหนา้ บา้ นวา่ ชว่ ย
ด้วย ช่วยอีตื่นมันที ไม่ถึงห้านาทีบ้านซอมซ่อของแกก็เต็มไปด้วยผู้คน
ใครต่อใครรุมถามแกจนเวียนหัว พอทรุดน่ังพิงฝาบ้านแกก็เริ่มคิดอยาก
ตายขึ้นมาอีก คร้ันพอใครบางคนจ่อหลอดยาดมให้ตรงรูจมูก ยายรวยก็
สดู เขา้ ปอด แลว้ คดิ  เออหนอ กจู ะตายไปทำ� ไม ใครตอ่ ใครมากนั เตม็ บา้ น
สบั ปะรังเค แสดงว่าอีตืน่ กบั กูมันก็คนเหมือนอย่างเขา กูจะตอ้ งไมต่ าย

อีตื่นถูกส่งไปโรงพยาบาลด้วยรถกู้ชีพ ยายรวยไม่ทันรู้หรอกว่า
เพ่ือนบ้านคนไหนโทร ๑๖๖๙ ให้แก หญิงชราได้แต่ถามคนโน้นคนน้ีว่า
ใครหนอชา่ งดกี บั แกเพยี งน ้ี ไมม่ คี ำ� ตอบ แตบ่ างคนบอกยายรวยวา่ ไดย้ นิ
ใครบางคนโทรหาเจา้ หน้าท่พี ฒั นาสังคมฯ ดว้ ย  

คนแทบทั้งหมู่บ้านมากองกันอยู่ท่ีบ้านของหญิงชรา ยกเว้นลูก
หลานของหลวงอินทร์กับรองเริญ หลายคนบ่นเสียดายท่ีพวกนั้นไม่มา
ไมง่ น้ั อาจไดด้ มู วยฟร ี ยายรวยหนั หารองเรญิ กบั หลวงอนิ ทร ์ ไรเ้ งาคนทงั้
คู่เช่นกัน รถแห่หาเสียงยังวิ่งไปมาบนถนนกลางหมู่บ้าน ยายรวยได้ยิน
หลายคนเปลย่ี นความจอแจเรอ่ื งอตี นื่ มาเปน็ เรอื่ งการเลอื กตงั้ สมาชกิ สภา

160 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

อบต. ใครบางคนพูดถึงปลากระป๋อง เร่ืองการแย่งชิงเขตดงยาโหย จาก
นัน้ ค่อยเงยี บลงและห่างออกไป 

บา้ นซอมซอ่ กลบั มาเงยี บงนั  เสยี งรถหาเสยี งดงั แวว่ ฝา่ ดงยาโหย 
ยายรวยน่ังมองฝ่ามือด�ำด่าง โธ่เอ๋ย อีตื่นเอ๋ย กูสงสารมึงเหลือเกิน 
มึงไม่น่าท�ำอย่างน้ีเลย ถ้ามึงตายขึ้นมาก็อดกินปลากระป๋อง รถหาเสียง
ใกล้เข้ามา ยายรวยน�้ำตาร้ืน เป็นน�้ำตาท่ีมีท้ังเศร้าใจและแซมความหวัง
อย่างน้อยการเลือกต้ังท่ีจะมาถึงคงช่วยให้ได้สมาชิกสภา อบต.ดีๆ เข้า
มาช่วยผ่อนปรนความทุกข์ยากของอีตื่นกับแกได้บ้าง ส่วนแกจะเลือก
ใครระหว่างหลวงอินทร์กับรองเริญ หรือถ้ามีช่องไม่เลือกใคร แกอาจกา
ช่องนั้นเหมือนอย่างคราวเลือกต้ัง ส.ส. เม่ือสองปีก่อน ยายรวยบอก 
ตัวเองวา่ ชีวติ วัยเจ็ดสิบสองเป็นของก ู กูมีสิทธิ์คดิ ดกู ่อน
ฟ้าครึ้ม ฝนตั้งเค้า นกว่อนหาแมลงเหนอื ดงยาโหย รถหาเสียงแล่นผ่าน
หนา้ บา้ น ยายรวยฟงั ไมช่ ดั วา่ เปน็ ของรองเรญิ หรอื ของหลวงอนิ ทร ์ หรอื  
ผู้สมัครรายอ่ืน อีต่ืนหลับไปแล้วหลังจากให้นมลูก หญิงชรามองทารก
เพศหญงิ  ตวั แดงเหมอื นลกู หน ู จมกู ปากจม้ิ ลม้ิ  ทก่ี ำ� ลงั พรมิ้ ตาในออ้ มอก
ของแม่ผู้ปัญญาอ่อน หญิงชราคิดว่าถึงแม้แกอาจจะมีลมหายใจอีกไม่กี่
ตัวเสื้อ และอีต่ืนหลานสาวจะไม่มีสิทธ์ิกากบาทเลือกใครเพราะสติมันไม ่
สมประกอบ แตท่ ารกหญงิ ในออ้ มกอดของมนั จะเตบิ โตขนึ้ ทดแทน กอ่ น
ตายแกจะดูแลชีวิตน้อยๆ ให้ดีที่สุด เท่าที่มือเปื้อนยางยาโหยของแกจะ
ทำ� ได ้

หญิงวัยเจ็ดสิบสองกระย่องกระแย่งถือเสียมสนิมเขรอะไปหน้า
บ้าน ยาโหยเม็ดสุดท้ายที่เก็บไว้ แกจะปลูกมันให้งอกงามด้วยมือของ
แกเอง

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 161



แว่วข่าวคราวว่าขา้ วแขง็

พัชรพร ศุภผล

-๑-

“ตนหงุ ข้าวเปน็ ม้าย อย่พู รือแกป่ า่ นนแ้ี ล้ว ยังหุงข้าวไมเ่ ปน็ ”
ถกู ใจ ๓๐ คน
“จะอดตายอย่แู ลว้  ยงั จะเลือกมาก น่าปล่อยให้อดจรงิ ”
ถกู ใจ ๑๒ คน
“ใสน่ ้�ำเยอะๆ สิวะ ช่วยตัวเองบ้างเปน็ ไหม”
ถูกใจ ๒ คน
“ไม่กนิ กเ็ อาคืนมาเลย เอาไปใหค้ นล�ำบากจริงๆ เถอะ”
ถกู ใจ ๓ คน
“เรอื่ งมากก็ไมต่ อ้ งแด…” ชงิ ชยั สรปุ ออกมาแบบนน้ั  ตอนทอ่ี า่ น
ความคิดเห็นของคนอื่นบนโซเชียลมีเดีย คลิปวิดีโอเล่นภาพของชาย 
สูงวัยผู้หนึ่ง รุ่นราวคราวเดียวกับพ่อของชิงชัยเห็นจะได้ รูปร่างแกผอม
กะหรอ่ ง เส้ือกล้ามสีขาวหม่นท่ีแกสวมทับอยู่เปิดเผยซ่ึงไหปลาร้าท่ีแห้ง
ขอดเหมือนแม่น�้ำเลือดยามเข้าฤดูแล้ง สองมือเห่ียวย่นปูดโปนด้วย
เสน้ เลอื ดเสน้ เอน็ เปน็ ปมุ่ ปำ่�  ประคองถว้ ยพลาสตกิ หนง่ึ ใบทพี่ นู เตม็ ไปดว้ ย

ขา้ วสวย เดนิ เสส่ า่ ยหาชายหญงิ ผมู้ งุ ด ู ซา้ ยท ี ขวาท ี เสยี งโวยวายแหบๆ
แหง้ ๆ ออกจากปากแกวา่ ขา้ วนน้ั ช่างแขง็ เหลอื เกิน 

“ขา้ วไมด่  ี แขง็  กนิ ไมไ่ ดเ้ ลย” แวว่ เสยี งของแกพดู พรำ่� เปน็ ระยะๆ
จนในนาทที สี่ องของคลปิ วดิ โี อ จงึ ปรากฏเจา้ หนา้ ทสี่ องคนในชดุ ยนู ฟิ อรม์
ของหนว่ ยงานทอ้ งถน่ิ เขา้ มาพดู คยุ กบั แก หนง่ึ ในสองของเจา้ หนา้ ทย่ี กมอื
แกกอบก�ำไว้ ชิงชัยอ่านปากเจ้าหน้าที่ได้ว่า “ใจเย็นๆ” ผู้ถ่ายคลิปเองก็
อยากมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นบ้าง เธอแผดเสียงแปร่งๆ ติด
ส�ำเนียงใต้ แทรกขึ้นมาว่า “ดูเอาต๊ะ ได้ข้าวฟรีไป มาโวยวายว่าแข็งกิน
ไมไ่ ด ้ แกอเิ ปลย่ี นทา่ เดยี ว” เขาถอนหายใจเฮอื กใหญแ่ ลว้ เลอื่ นสายตาไป
อา่ นความคดิ เหน็ ของผเู้ ขา้ ชมทห่ี ลง่ั ไหลเขา้ มาอยา่ งตอ่ เนอื่ ง แตล่ ะความ
เห็นล้วนพูดแทนสิ่งที่อยู่ในใจเขาไปหมดแล้ว ราวกับว่าผู้คนทั้งประเทศ
เข้ามานัง่ อยู่ในหวั ใจเขาอยา่ งไรอยา่ งน้นั  

“ไปแลเอธิโอเปียเขาอยู่บ้างนะลุงเหอ” ความคิดเห็นล่าสุดของ
ผู้ใช้สาวรายหน่ึง ท�ำเอาชิงชัยอยากจะกดปุ่ม “ถูกใจ” ให้เธอสักพันครั้ง
เขานึกภาพตามท่ีเธอบอก ที่เอธิโอเปียคงไม่มีใครโอดครวญเรื่องข้าว
แข็งหรือนิ่ม เขาอ่านความคิดเห็นของเธอซ�้ำแล้วกดถูกใจในหัวใจของ
ตนเองอกี พนั รอบ 

-๒-

ชิงชัยบรรจงตักกุ้งตัวใหญ่จากแกงส้มถ้วยนั้นวางลงบนข้าว แล้วดอก
กะหล�่ำชิ้นเล็กๆ สองช้ินกับผักบุ้งก็ตามมาสมทบ เขาพอใจในฝีมือท�ำ
กับข้าวของภรรยาเหลือเกิน ข้างๆ แกงส้มมีไข่เจียวสีเหลืองทองร้อนๆ
วางอยู่บนจาน ลูกสาวของเขาพยายามเขี่ยหัวหอมท่ีซ่อนอยู่ใต้เนื้อนุ่ม
ของไขอ่ อกจนบางส่วนของไขห่ ล่นมาขอบจาน

“กนิ เขา้ ไปเถอะหวั หอม มปี ระโยชน ์ อยา่ เลอื กกนิ ” ผเู้ ปน็ แมด่ ลุ กู

164 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

เบาๆ เดก็ นอ้ ยเกา้ ขวบสง่ ตาละหอ้ ยใหพ้ อ่  แตก่ ย็ อมตกั สว่ นทมี่ หี วั หอมตดิ
ไปดว้ ย ชงิ ชยั มองลกู สาวดว้ ยความเอน็ ด ู “อยา่ เลอื กกนิ ” คำ� นข้ี องภรรยา
แล่นมาในหวั  ค่ำ� คืนนเ้ี ขารแู้ ล้วว่าจะเลา่ เร่อื งอะไรให้เธอฟัง

คลปิ วดิ โี อของลงุ ขา้ วแขง็  ชงิ ชยั เรยี กแบบนน้ั  ถกู เลน่ ซำ้� อกี รอบ
บนโต๊ะอาหารในค่�ำคืนนั้นเอง ความคิดเห็นจากผู้คนเพ่ิมขึ้นเป็นร้อย 
เป็นพันเท่าทวีคูณจากเมื่อเช้า เขาคาดหวังเหลือเกินว่าภรรยาเขาจะให้
ความคดิ เหน็ ไม่น้อยหนา้ ใครอน่ื ในโซเชียล 

“จนแลว้ มากเรอ่ื ง จนไมเ่ จยี ม” เธอไมท่ ำ� ใหเ้ ขาผดิ หวงั จรงิ ๆ จรติ
การจีบปากจีบคอของเธอน้ัน ท�ำเขาถูกใจเสียอย่างจัง เขาวาดภาพปุ่ม
กดไลกก์ ลางอากาศแล้วกดมอบใหเ้ ธอทนั ท ี

“ดูไว้น�้ำหนึ่ง คนเราเกิดมาจนแล้วอย่าเร่ืองมาก เขาให้อะไรมา
ก็ต้องขอบคุณเขา ไม่ใชโ่ วยวาย ตาลงุ น่ีสงสัยตดิ หร ู กนิ แตข่ องดๆี ” เธอ
สอนลกู ซำ�้  ชงิ ชยั เออออยกยมิ้ ภมู ิใจในสายตาทอ่ี า่ นขาดของภรรยา เรอื่ ง
ของลงุ ขา้ วแขง็ เปน็ หวั ขอ้ สนทนาบนโตะ๊ อาหารไปอกี นาน เสยี้ วแวบหนง่ึ
เขาเองก็รู้สึกสะทกสะท้านในอกยามนึกถึงค�ำก่นด่าที่ผู้คนทั่วทุกสารทิศ
จะมมี าใหแ้ ก คนทผี่ า่ นโลกมานานแบบนน้ั  แกจะรตู้ วั บา้ งไหมวา่ ชอ่ื เสยี ง
และการกระทำ� ของแกจะโลดแลน่ ซำ�้ ไปซำ�้ มาบนหนา้ จอสเี่ หลย่ี มของใคร
อื่นไม่รู้กี่จบ และคงไม่เงียบลงง่ายๆ ในวันสองวัน แล้วแวบเดียวกับท่ี
ภรรยาของเขาเล่าว่าเพ่ือนๆ สมัยเรียนของเธอถูกเชิญออกจากงานกัน
เกอื บหมดแลว้  นนั่ แหละ เขาจงึ ไดไ้ ลค่ วามสะทกสะทา้ นวบู ไหวนน้ั ไปเสยี
จะไปนึกสงสารมนั ทำ� ไมคนพรรค์นี้ เขาคดิ   

-๓-

โรคระบาดกระจายตวั อยา่ งรวดเรว็  ชงิ ชยั ตดิ ตามขา่ วการตดิ เชอื้ ของผคู้ น
ทเี่ พม่ิ ขนึ้ ในแตล่ ะวนั อยา่ งใกลช้ ดิ  โรคระบาดนนั้ นา่ กลวั  แตผ่ ลกระทบของ

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 165

มันน่ากลัวยิ่งกว่า ผู้คนกักตัวเองไว้ในบ้าน ความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดท่ีสุด
เกิดขึ้นได้แค่ ๒ เมตร เขาเพิ่งเคยประชุมงานผ่านอินเทอร์เน็ตเป็นคร้ัง
แรกในชวี ติ  ตอนทเี่ ขาตะโกนถามภรรยาวา่ ทำ� ยงั ไงใหห้ นา้ จอเปลยี่ นเปน็
แนวนอน เขาแทบไม่รู้ตัวด้วยซ�้ำว่าภาพของตัวเองได้โผล่สู่สายตาของ
เพื่อนร่วมงานนับร้อยชีวิตแล้ว แม้จะเก้ๆ กังๆ จนเป็นที่ตลกขบขันของ
เพอ่ื นรว่ มงานทอี่ ายนุ อ้ ยกวา่  เขากย็ งั โชคดกี วา่ คนหลายพนั คนนกั  เทยี บ
กบั ผคู้ นขา้ งนอกทถี่ กู พกั งาน บา้ งกถ็ กู เลกิ จา้ ง เพราะกจิ การเปน็ อนั ชะงกั
กนั หมดแลว้  การเป็นตวั ตลกนนั้ เจบ็ ปวดน้อยกวา่ มาก 

ไม่มีใครรวู้ า่ เม่ือไหรส่ ถานการณ์โรคระบาดจะคลคี่ ลาย
แต่ทุกคนรู้ว่าจะรบั ถุงยงั ชพี ได้ท่ีไหนบา้ ง
เพ่ือนรว่ มงานหลายคนพูดถงึ ส่งิ น้หี ลังการประชมุ  หลายคนเริ่ม
วิตกกังวลถึงอนาคตข้างหน้า ครอบครัวข้าราชการครูอย่างชิงชัยไม่รู้สึก
กงั วลมากนกั  ดว้ ยเงนิ เดอื นของภรรยากบั ของตนนน้ั สามารถประคองกนั
และกันจนผ่านวิกฤติน้ีไปได้ หากแต่เพ่ือนครูบางคนที่มีครอบครัวใหญ่
ต้องรับภาระผู้เดียวเพราะสมาชิกอื่นๆ ในบ้านต่างถูกบังคับให้หยุดงาน
จนหมดน้ัน ชิงชัยเองก็เห็นใจเขาอยู่บ้าง ไหนจะน้องๆ ที่เพิ่งเข้ามาเป็น
ครูใหมๆ่  รนุ่ นอ้ งคนหนงึ่ ถงึ กบั บน่ ปอดแปดออกมาวา่  เดอื นนคี้ งตอ้ งกนิ
ปลากระป๋องไปกอ่ น ไม่งนั้ รถยนต์ท่มี ีอยูไ่ มว่ ายตอ้ งขายคืนใหโ้ รงงานทำ�
กระปอ๋ งเปน็ แน ่ ถงุ ยงั ชพี ทรี่ ฐั นำ� มาจดั สรรไวช้ ว่ ยเหลอื ประชาชนในพนื้ ท่ี
คงจะช่วยรนุ่ นอ้ งคนนน้ั ประหยัดคา่ ปลากระป๋องไปไดส้ ักเดอื น
“ได้ข้าวแข็งมาก็อย่าเอาไปโมโหเขาหลาวนั้น ขี้เกียจตามไป
แชร์บนเฟซบุ๊ก” เพ่ือนครูคนหน่ึงท้ิงท้ายไว้ก่อนที่แต่ละคนจะปิดหน้าจอ 
ทำ� เอาคนทเ่ี หลอื ฮาครนื กบั การประชดประชนั นนั้  ชงิ ชยั เองกเ็ ชน่ กนั  นกึ
ไม่ถึงว่าเพ่ือนเขาจะคิดขึ้นมาได้ ลุงข้าวแข็งเขาคงเป็นท่ีรู้จักของผู้คน
ไปทั้งประเทศแล้ว เขานึกคิดในใจว่าถ้าแกรู้เข้าคงโทษตัวเองที่ออกมา

166 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

โวยวายแบบน้นั  แล้วบ่ายวันเดยี วกนั  สมมตฐิ านของเขาก็ถูกทำ� ลายลง

-๔-

ชงิ ชยั แทบไมอ่ ยากเชอ่ื สายตาของตวั เองวา่ ลงุ ขา้ วแขง็ จะกลบั มาอกี  คลปิ
วิดีโอนั้นเป็นของใหม่ คราวน้ีแกกลับมาพร้อมถุงข้าวสารห้ากิโลสองถุง
หนา้ ตาของแกในคลปิ วิดีโอบง่ บอกความเหน็ดเหนอื่ ยเหลือประมาณ ช่ัว
เวลาเดียวตัวเลขจ�ำนวนการกดถูกใจก็เพ่ิมจากร้อยสู่พัน สัญลักษณ์อื่นๆ
อยา่ งรปู หนา้ กลมๆ โกรธๆ สแี ดงๆ กเ็ รม่ิ ตามมา “ไมร่ จู้ ะทำ� ยงั ไงกบั ตนด ี
เดินหอบข้าวสิบกิโลจากบ้าน จะขอข้าวนุ่มข้าวหอมมะลิอย่างเดียว” คือ
คำ� บรรยายของคลปิ นน้ั  ชงิ ชยั เองกพ็ านโกรธไปดว้ ย คดิ ถกู แลว้ ทไี่ มส่ งสาร
แกตง้ั แตแ่ รก เขาปดิ มันทนั ทดี ้วยไมอ่ ยากจะเสียอารมณม์ ากนัก

ภรรยากับลูกของเขานั่งอยู่ไม่ไกล ท้ังคู่ช่วยกันเลือกเส้ือผ้าเก่า
เกบ็ ไปบรจิ าค ขา่ ววา่ ครอบครวั หนงึ่ หา่ งจากบา้ นเธอไปสเี่ สาไฟฟา้ ถกู ไฟ
ไหม้จนย่อยยับ ผปู้ ระสบชะตากรรมเปน็ ครอบครวั พอ่ ลกู สองและยงั มีตา
ยายอยู่ในบา้ นอกี ดว้ ย ชาวบา้ นละแวกนน้ั ตา่ งขอรบั บรจิ าคเพอื่ ชว่ ยเหลอื
ครอบครัวน้ีในทันที ภรรยาของเขาเองก็รับรู้มาผ่านเพ่ือนบ้าน เขาน่ังดู
สองแมล่ กู กลุ กี จุ อรอื้ ผา้ มาพบั เตรยี มสง่ มอบดว้ ยความตงั้ ใจ พลางคะเนไป
ดว้ ยวา่ พอ่ ของเดก็ ทงั้ สองคนนน้ั จะสามารถใสเ่ สอ้ื ผา้ ของเขาไดห้ รอื เปลา่

“ตัวน้ันมันเก่ามากเลยลูก ขาดเป็นรูเบ้อเร่ิม ท้ิงเถอะอย่าเอาไป
ให้เขาเลย” ผู้เป็นแม่เตือนลูกสาว เมื่อเห็นเธอหยิบเส้ือยืดตัวหน่ึงข้ึนมา
แมเ่ คยซอื้ ใหเ้ ธอเมอ่ื สองปที แี่ ลว้  ทวา่ ตอนนมี้ นั กลบั ไมน่ า่ รกั เหมอื นตอน
นั้น ลวดลายเจ้าหญิงบนเส้ือก็เลือนรางหลุดลอกเป็นแผ่นๆ ตามวัสดุท่ี
สกรีนมันขึ้นมา ด้านหลังมีรูขนาดใหญ่จากการใส่ไปวิ่งเล่นข้างนอกอยู่
บอ่ ยครั้ง 

“ให้เขาไปเถอะแม่ แค่ขาดเอง” เธอตอบ แววตาเปล่งประกาย

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 167

ใสแห่งวยั เยาว์
“มนั เกา่ มากดซู  ิ สกปรกดว้ ย” ผเู้ ปน็ แมย่ งั ไมย่ อมแพ ้ มอื ชี้ไปยงั

จุดน�ำ้ ตาลๆ สองสามจุดทเี่ ปรอะอย่บู นเสื้อ   
“ให้เขาไป เขาจะกล้าใส่ได้ยังไง” หญิงสาวบ่นพึมพ�ำ ก่อนจะ

หยบิ เสอ้ื ตัวน้นั โยนไว้อกี ฝง่ั
“แตเ่ ขากำ� ลงั ลำ� บาก” เดก็ หญงิ แยง้ ทนั ควนั  สรา้ งความสงสยั ใหผ้ ู้

เปน็ แม ่ ตอนนเี้ องทชี่ งิ ชยั สนใจสง่ิ ทเี่ กดิ ขนึ้ ระหวา่ งสองแมล่ กู อยา่ งใกลช้ ดิ
“คนจนอย่าเลือกมาก เขาให้อะไรก็ต้องขอบคุณเขา” เด็กหญิง

ยืนยันแบบนั้น ชิงชัยใจหายวาบ เขาเหลือบมองหน้าภรรยา เห็นสีหน้า
เธอเจื่อนลงจางๆ 

“มนั ไมเ่ หมอื นกนั ” แมเ่ ธอตอบเชน่ นนั้  แลว้ ก็ไมร่ บั ฟงั สงิ่ ใด เขา
โล่งใจท่ีลูกสาวไม่ตั้งค�ำถามใดๆ อีก แต่ความรู้สึกประหลาดบางอย่าง
ยังคงมวนตัวอยู่ในท้องของเขา “มันไม่เหมือนกัน” เขานึกถึงถ้อยค�ำ
ภรรยา อะไรนะท่ีไม่เหมือนกัน ถ้าลูกเขาสงสัยอย่างที่เขาคิดเล่า เธอจะ
หาค�ำตอบเช่นไร 

คนื นน้ั เขาคดิ ถงึ คำ� พดู ของลกู สาวทง้ั คนื สลบั กบั คำ� พดู ของภรรยา
แล้วภาพลุงข้าวแข็งก็โผล่มาทักทายเป็นระยะๆ เขาพลิกซ้ายขวาตลอด
คนื  มนั จะเปน็ ไปไดไ้ หม หากลงุ คนนน้ั มสี ทิ ธิ์ไดเ้ ลอื กกบั เขาบา้ ง “บา้ นา่ !”
เขาพมึ พำ�  โมโหตวั เองทเ่ี กบ็ เอาเรอ่ื งไมเ่ ปน็ เรอื่ งมาขบคดิ  กเ็ หน็ ๆ กนั อยู่
ว่าคนแบบนี้ไม่สมควรเลือกมาก จะข้าวแข็ง ข้าวน่ิม ผ้าเก่า ผ้าใหม่ ก ็
เหมอื นๆ กนั ละ่ วา้  เขาสะกดจิตตวั เองแบบนั้นแล้วหลับไป 

-๕-

ชิงชัยมาถึงจุดรับถุงยังชีพตั้งแต่เช้า หากแต่เช้าแค่ไหนก็ไม่ทันความ
หิวโหยของเพ่ือนมนุษย์ด้วยกัน วันน้ีเป็นคิวของหมู่บ้านเขา เพียงก้าว

168 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

แรกท่ีเขามาถึง แถวน้ันก็ยาวไปไกลกว่าสิบห้าเมตรเสียแล้ว เจ้าหน้าท่ี
ของหนว่ ยงานทอ้ งถนิ่ ทร่ี บั หนา้ ทม่ี าแจกถงุ ยงั ชพี ในวนั นก้ี ำ� ลงั ทยอยวดั ไข้ 
ผู้มาต่อแถว เป็นธรรมเนียมปฏิบัติท่ีทุกคนต้องปฏิบัติเหมือนกันหมดใน
สภาวะเชน่ นี ้

“๓๖.๕” หญิงสาวพูดกับชิงชัยโดยไม่สบตามอง เขาแอบดีใจอยู่
ลกึ ๆ ดว้ ยตวั เลขสองตวั ทเี่ ธอบอกนนั้ ทำ� ใหเ้ ขาสบายใจอยหู่ นอ่ ยวา่ เขายงั
สบายดี “ข้นั ตอนถัดไปยืน่ บัตรประชาชน” เธอแจง้ แก่เขา

เขาไม่ชกั ช้ารีรอ เดินไปยังโตะ๊ ขา้ งหลังหญิงสาวทีม่ กี ระดาษเอส ี่
พิมพ์อักษรติดไว้ว่า “จุดรับถุงยังชีพ” ยื่นบัตรประจ�ำตัวประชาชนของ
ตนเองส่งให้เจ้าหน้าที่ การต่อแถวนานท�ำให้เขารู้ล่วงหน้าว่าจะต้องท�ำ 
สิ่งใด เขามองหาเลขท่ีบ้านของตนเองบนเอกสารที่เจ้าหน้าที่เตรียมไว้ 
พอเจอกเ็ ซน็ ชอ่ื ตวั เองลงไปกำ� กบั อยา่ งคลอ่ งแคลว่  เจา้ หนา้ ทคี่ นนน้ั คงยม้ิ
พอใจภายใต้หน้ากากอนามัยอยู่บ้าง ท่ีเขาช่วยให้งานง่ายข้ึน ไม่เหมือน
บางคนท่ียืนเงอะงะอยู่นานสองนานก่อนหน้านี้ เขารับถุงยังชีพมาพินิจ
ดูอยู่ข้างแถว ข้าวสารที่เขาเช็กดูแล้วว่าเป็นข้าวหอมมะลิดีทีเดียวห้า
กิโลกรัม บะหมี่กึ่งส�ำเร็จรูปและปลากระป๋องอย่างละ ๑ แพ็ก น้�ำมันพืช
และน้�ำปลาอย่างละ ๑ ขวด ในถุงยังให้น้�ำยาท�ำความสะอาดเส้ือผ้าขวด
เลก็ ๆ แกเ่ ขาอกี  ๑ ขวดอยา่ งนอ้ ยภรรยาเขาจะประหยดั คา่ ใชจ้ า่ ยในครวั
ไปได้สักระยะ ชิงชัยวางแผนไว้แล้ว กลับบ้านไปเขาจะให้ภรรยาย�ำปลา 
กระป๋องให้กินสักมื้อ เขาเดินอุ้มถุงยังชีพไปยังกระบะคู่ใจท่ีจอดอยู่ โยน
ข้าวของท้ังหมดไว้ที่กระบะหลัง มือเปิดประตูรถเตรียมเข้าไปน่ัง แต่ถูก
ขดั โดยเสยี งของใครบางคนเสยี ก่อน

“อ้าว ครูชัย มาเอากับเขาด้วยเหรอ” หญิงสาวคนหน่ึงเธอร้อง
ทักขึ้นมา พร้อมกับไหว้งามๆ ให้เขาเสียหนึ่งที เขารับไหว้แบบงงๆ ปิด
ประตูรถ แล้วค่อยสังเกตผู้มาเยือน หน้ากากอนามัยเผยใบหน้าแค่คร่ึง

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 169

เดียว แต่พอเหลือบเห็นรูปร่างอ้วนท้วมกับผมหยิกๆ บนหัวของหล่อน
เข้า เขาก็ร้องอ๋อในใจ ไม่ใช่ใครท่ีไหน ผู้ปกครองของเด็กแสบประจ�ำ
หอ้ งเรียนเขานั่นเอง

“นึกว่าใคร แม่ติ่งน่ีเอง ไม่พาเจ้าบาสมาด้วยล่ะ” เขาถามไถ่ถึง
ศิษย์ตัวแสบของเขา ท่ีขยันหาเรื่องให้เขาได้พบปะพูดคุยกับผู้ปกครอง
จนสนทิ กนั ถึงทุกวันน้ี

“โอ้ย ไม่มาหรอกรายนั้น ป่านน้ียังนอนไม่ต่ืนเลยคุณครู” เธอ
ตอบแต่สายตามองผ่านเขาไปยังท้ายรถกระบะ ชิงชัยสังเกตเห็นอาการ
ยกุ ยิกๆ ของเธอคล้ายอยากจะพูดอะไร 

“นิครู พูดตรงๆ นะ” แม่ต่ิงเร่ิมลดเสียงลง แล้วขยับมาใกล้
เขา “ครูก็เป็นคนมีตังค์นะ แล้วจะมาเอาทำ� ไมกับถุงยังชีพถุงสามสี่ร้อย
ฉนั ว่าครูเอาไปบริจาคให้คนจนๆ ไม่ดกี วา่ เหรอ”  

ชงิ ชยั อยากบอกเหลอื เกนิ วา่ ถงุ ยงั ชพี นนั้ สำ� คญั กบั เขาแคไ่ หน แต่
เมอ่ื เทยี บสถานะทางการเงนิ ระหวา่ งเขากบั แมต่ งิ่ แลว้  เขากก็ ลวั เหลอื เกนิ
วา่ จะพูดค�ำวา่ ลำ� บากออกมาไม่ได้ 

“อะ ไม่ต้องตอบฉันก็ได้ครู ฉันก็ฝากไว้ให้คิดแค่น้ันแหละ
คนรวยนะ ก็ไม่น่ามาเอาของแจก” แม่ต่ิงฝากไว้แค่น้ันจริงๆ เพราะหลัง
จากนั้นเธอก็ยกมือสวัสดีแล้วเดินไปต่อคิวรับถุงยังชีพ ทิ้งแต่ความงุนงง
สงสยั ใหเ้ ขา ทำ� ไมกนั  เขาทเี่ พง่ิ ใชส้ ทิ ธขิ์ องตวั เองตอนนถี้ งึ กลบั กลายเปน็
ผ้รู ้ายของคนจนไปเสียน่ี 

-๖-

ชิงชัยไม่มีความสุขเลยต้ังแต่รับถุงยังชีพมา เขารู้สึกเหมือนตัวเอง 
เบียดบังส่ิงใดไปจากคนอ่ืนท่ียากล�ำบากกว่า ทั้งๆ ที่โรคระบาดไม่เคย
เลือกฐานะชนชั้น เขาหยิบโทรศัพท์ขึ้นมาถูไถไปตามอารมณ์ขุ่นมัวของ

170 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ตวั เอง หวงั สง่ิ บนั เทงิ ในโลกออนไลนจ์ ะชว่ ยสลายกอ้ นทกุ ขน์ นั้ ได ้ ลงุ ขา้ ว
แข็งของเขายังคงติดกระเสอันดับหน่ึงในโซเชียล แกปรากฏตัวแทบทุก
หน้าเฟซบุ๊กของบุคคลที่เขารู้จัก แต่ละคนสาดความคิดเห็นต่างๆ นานา
เขาเล่ือนอ่านอย่างไม่ใส่ใจ ด้วยรู้อยู่แล้วว่ามันจะออกมาในทิศทางไหน
แต่ปรากฏหนึ่งความเหน็ ท่ีดงึ สายตาเขาเอาไวอ้ ยู่หมดั

“จนไมจ่ รงิ นห่ี วา่  คนจนจรงิ เขาไมเ่ ลอื กอยหู่ รอก” ถกู ใจ ๑ คน 
ไม่เกินหนึ่งนาที เขาเห็นผใู้ ชร้ ายหนึ่งตอบกลบั ความคดิ เห็นนน้ั ทันทีวา่

“ท�ำตัวเปน็ คนรวย สงสยั เศรษฐเี ก่า” ถูกใจ ๑ คน
เปน็ ครงั้ แรกทเี่ ขาชกั จะอดึ อดั รำ� คาญกบั คำ�  รวยๆ จนๆ พวกนนั้  
“คำ� กค็ นจน สองคำ� กค็ นรวย ขา้ รวย ขา้ จนแลว้ ขา้ ไมใ่ ชค่ นหรอื ไง 
โวย้ ” เขาโพลง่ ออกมากบั ตวั เอง แลว้ กอ้ นทกุ ขน์ อ้ ยๆ กค็ ลายตวั ออกจาก
หัวใจเขา ความรู้สึกผิดที่แม่ต่ิงท้ิงไว้ให้ก็มลายหายไปด้วย เขาตัดสินใจ
เล่ือนข้ึนไปดูคลิปวิดีโอนั้นอีกคร้ัง แล้วภาพของลุงข้าวแข็งท่ีเขาคุ้นเคย
ก็เล่นซ�้ำอีกรอบ ชายวัยเกษียณ รูปร่างผอมโปร่ง มือไม้ยาวเก้งก้าง แก
โอบอมุ้ ถงุ ขา้ วสารหนกั หา้ กโิ ลกรมั สองถงุ ทหี่ นกั หนาเหมอื นหวั ใจแก เกดิ
เป็นท่าทียักแย่ยักยัน จนหลังแอ่นเอียงเซซ้ายขวา เสียงผู้ถ่ายแทรกมา
เปน็ ระยะวา่  “มาแลว้ หลาว มาแลว้ หลาว” ลงุ ขา้ วแขง็ ยงั คงหวั แขง็ เหมอื น
เดมิ  แกวางขา้ วสองถงุ ของแกลงทเ่ี กา้ อข้ี องสำ� นกั งานดงั ตบุ  แลว้ แกกท็ ง้ิ
ตัวเองลงข้างเสาแห่งอาคาร เหง่ือแกไหลย้อยถึงปลายคาง ใบหู ใบหน้า
แดงเร่าด้วยเหนื่อยร้อน สายตาเจือปนความน้อยอกน้อยใจ และความ
คบั แคน้ ไปทว่ั อาณาบรเิ วณ 
“ขา้ วในถงุ ยงั ชพี มนั แขง็  มนั กนิ ไมไ่ ด”้  แกพดู ประโยคเดมิ ๆ แลว้
เจา้ หนา้ ทขี่ องหน่วยงานท้องถิ่นสามสคี่ นก็เร่มิ เขา้ มา
“ลงุ ขอเปลยี่ น เปน็ ขา้ วนมุ่ ไดไ้ หม มนั กนิ ไมไ่ ด”้  แกพดู พลาง ชน้ี ว้ิ  
ไปยงั ถงุ ขา้ วของแก สหี นา้ ของผฟู้ งั ตา่ งไมพ่ อใจไปตามๆ กนั  เจา้ หนา้ ทบ่ี าง

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 171

คนสง่ ยมิ้ แหง้ ๆ กลบเกลอื่ นความไมพ่ อใจ ชงิ ชยั ยงั คงดตู อ่ ไป แมเ้ ขาชกั
จะหงุดหงิดขึ้นมาบา้ งก็ตาม 

“ถ้าเปล่ียนให้ลุง ก็ต้องเปลี่ยนให้ชาวบ้านคนอ่ืนกันหมด ท�ำไม่
ไดห้ รอก” เจา้ หนา้ ทคี่ นหนงึ่ พยายามอธบิ าย แตก่ ็ไมไ่ ดท้ ำ� ใหแ้ กละความ
พยายามแมแ้ ตน่ อ้ ย

“กเ็ ปลย่ี นมนั ใหห้ มดเลย แลว้ มนั ไมด่ เี หอ ขา้ วนมิ่ ๆ นนั้ ” ลงุ ตอบ
เสียงจิ๊จ๊ะเกิดขึ้นเบาๆ จากผู้ร่วมเหตุการณ์ คลิปวิดีโอน้ันยังคงด�ำเนิน
ไป ภาพของลุงข้าวแข็ง เจ้าหน้าท่ีและถุงข้าวสิบกิโลกรัมของแก ถูกตัด
สลับไปมาอย่างไม่รู้ว่าจะไปจบที่มุมไหน ใครบางคนในหมู่เจ้าหน้าที่เริ่ม
สง่ เสียงข้นึ มาบา้ งว่า

“ลุงเอาไปเหอะ แข็งหนอ่ ยก็ใส่นำ้� เพม่ิ เอา ใครๆ กก็ ินไดแ้ บบนี”้
“กินได้ แล้วเอ็งกินไหม ข้าวแข็งขนาดน้ี” ลุงข้าวแข็งสวน 
ทนั ควนั  ชายหนมุ่ เจา้ ของเสยี งเงยี บไป ชาวบา้ นทมี่ ามงุ ดตู า่ งเรม่ิ สง่ เสยี ง 
“อายลกู อายหลานมงั่ ลงุ เออ้ ” เสยี งสะทอ้ นจากชาวบา้ นคนหนงึ่ ตะโกนมา
“อายไหร” แกซัดกลับไปห้วนๆ “ให้ข้าวชาวบ้านกินแข็งๆ แบบ
นี้ ไม่น่าอายกว่าเหร้อ” ลุงลงเสียงหนัก แกก�ำสองมือแกไว้แน่นหลังพูด
เสร็จ ราวกบั แกกักเกบ็ ความขุ่นหมองท้งั หลายใตฝ้ า่ มอื แก
“หนูว่าตอนน้ีลุงก�ำลังล�ำบาก ลุงรับข้าวไว้ก่อนดีกว่านะ ดีกว่า
ตอ้ งไปเสยี เงนิ ซอ้ื กนิ ” เจา้ หนา้ ทห่ี ญงิ คนหนง่ึ  เธอโผลเ่ ขา้ มาไกลเ่ กลย่ี  แม้
เธอจะพยายามใชเ้ สยี งและทา่ ทนี มุ่ นวลเพยี งไร แตก่ ็ไมส่ ามารถตา้ นทาน
ความร้สู กึ ของลงุ ไว้ได้
“แล้วข้าวนี้ไม่ใช่เสียภาษีได้มาเอ้อ จนแล้วไม่เสียภาษีเอ้อ ถึง
ได้ให้กินแต่เศษข้าวเศษน้�ำกัน” ในตอนนั้นเอง ท่ีชิงชัยได้เห็นน�้ำตาของ
ลงุ ขา้ วแข็งเป็นครงั้ แรก  
“ให้กลับไปหุงกิน ท้ังถุงให้มาแต่น�้ำปลากับปลาป๋องน้ันแล แล้ว

172 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ไสถึงให้ได้ไม่เหมือนเขา ล�ำบากทีนึงแล้ว ต้องซ้�ำเติมกันด้วยข้าวแบบ
นอี้ ีกเออ้ ”

แล้วค�ำถามและภาพลุงข้าวแข็งตาแดงกล�่ำก็กลายเป็นภาพ
สุดท้ายของคลิปวิดีโอ ชิงชัยฟังลุงข้าวแข็งพูดถึงสิ่งที่มีในถุงยังชีพก็นึก
ใจหาย  เหลือบมองไปยังส่ิงที่ตนมี ในความยากล�ำบากเดียวกัน บน
ประเทศเดียวกัน ท�ำไมหนอเราถึงได้รับความช่วยเหลือไม่เท่ากัน ความ
คดิ เหน็ จากผู้เขา้ ชมรายใหม่ๆ ยังคงผุดขน้ึ นาทีตอ่ นาท ี

“อยากให้ฟอ้ งใหห้ ลาบนะ เสียชอ่ื ต�ำบลหมด” ถูกใจ ๓ คน
“บ้านฉ้านได้ปลาป๋องใสแจ๋ว ฉ้านยังไม่แหลงเลยค่า กินเพ่ืออยู่
ไม่ใชอ่ ยเู่ พ่ือกิน” ถูกใจ ๔ คน
“หนักแล้วลุง โยงไปเรื่องภาษีหลาว” ถกู ใจ ๖ คน
“สงสัยอะไรนักหนา จะอดตายกันหมดแล้วยังจะมาสงสัยอีก
อยากกินของดกี ็ไปซอื้ กินเอง” ถูกใจ ๑๑ คน
แลว้ ขา้ วของลงุ ท่ชี งิ ชยั เคยรู้สึกว่ามนั เปน็ ขา้ วธรรมดาๆ ก็ดแู ข็ง
ขึ้นมาทนั ที 

-๗-

เด็กหญิงเก้าขวบเธอชอบนิทานเร่ืองใหม่ เธอกระโดดโลดเต้นดีใจหยิบ 
ฉวยเอานิทานเล่มเล็กวิ่งไปหาพ่อ ชิงชัยชอบฟังนิทานของลูกสาว มัน
ท�ำให้โลกของเขาอ่อนโยนน่าอยู่มากข้ึน วันนี้เธอเล่าเร่ืองแม่วัวกับสุนัข
จงิ้ จอก

“….สนุ ขั จงิ้ จอกสญั ญาวา่ จะไมจ่ บั แมว่ วั กนิ และจะคอยดแู ลฝงู ววั
แลกกับนำ้� นมเต็มถังของแมว่ วั ทุกตวั ในทุ่ง ววั ทุกตวั ท�ำตามสญั ญาอย่าง
เครง่ ครดั  มนั รดี เคน้ นำ้� นมของตวั เองทกุ วนั เพอ่ื ใหด้ แู ลสนุ ขั จงิ้ จอก สนุ ขั
จ้ิงจอกมีนมวัวให้ดื่มกินอย่างสุขสบาย วันหน่ึงความแห้งแล้งเกาะกินไป

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 173

ทุกหย่อมหญ้า ฝูงวัวก�ำลังจะอดตาย แต่ยังคงมอบน้�ำนมอันอุดมให้แก่
สุนัขจ้ิงจอกต่อไป ลูกวัวเกิดใหม่ตัวหน่ึงนึกสงสัยข้ึนมาว่า ท�ำไมสุนัข
จิ้งจอกถึงไม่ช่วยหาทุ่งหญ้าที่อุดมสมบูรณ์กว่า ปล่อยให้ฝูงวัวต้องกิน
หญ้าเหี่ยวแห้งเช่นน้ี มันรวบรวมความกล้าเข้าไปถามสุนัขจ้ิงจอก สุนัข
จิ้งจอกโกรธมากจึงกล่าวว่า “เจ้าวัวเอ๋ย หน้าแล้งเช่นนี้ เราไม่จับเจ้ากิน
เป็นอาหารกด็ ีเท่าไหร่แลว้ ” วา่ แล้วมันกจ็ ับลูกวัวโง่กินเสีย…”

นิทานจบแล้ว แต่ชิงชัยรู้สึกเหมือนบางสิ่งบางอย่างผิดพลาด
“นทิ านเรื่องน้ีสอนอะไร” เขาถามลกู สาว

“นทิ านเร่อื งนี้สอนให้รู้ว่า” เธอตัง้ ใจอา่ นบรรทดั สดุ ท้ายของหนา้
อยา่ งต้งั ใจ 

“เราควรพอใจในส่งิ ที่ตนเองม”ี  เด็กหญิงตอบเสยี งดังฟงั ชดั
“ไมส่ ิ ไม่ใช่” หวั ของเขาแย้งแบบนัน้  แตไ่ มก่ ล้าพูดไป 
คืนนั้นเขาฝันถึงนิทานของลูกสาว ทว่าบิดเบี้ยวประหลาดนัก
ลกู ววั  จงิ้ จอก วง่ิ โลดไลก่ นั ไปในทงุ่ หญา้  “ลกู ววั ไมผ่ ดิ /ลกู ววั ไมผ่ ดิ /ความ
สงสัยนั่นก็ไม่ผิด/หญ้าท่ีแห้งแล้งก็ไม่ผิด” เขาเห็นตัวเองตีอกชกลมใน
ความฝันแล้วภาพของลุงข้าวแข็งก็ซ้อนทับขึ้นมา แกหอบข้าวสารสิบ
กิโลกรัมเดินตามหาน�้ำนมของตัวเองท่ีหล่นหายไปในท้องสุนัขจ้ิงจอก
แกจะต้องโดนมันจับกิน แกจะต้องตายโดดเดี่ยวท่ามกลางทุ่งหญ้าแห้ง
แลง้ นั่น
เขาสะดุ้งเฮอื กตอนนาฬกิ าปลกุ ท�ำงาน 
๐๙.๐๐ น.
แว่วข่าวว่า ข้าวของลุงไม่แข็งอีกต่อไปแล้ว หน่วยงานท้องถิ่น
ใจดียอมเปล่ียนเป็นข้าวคุณภาพดีมีราคา ให้คนท้ังพ้ืนที่ ชาวบ้านต่าง
เกรงอกเกรงใจในความเมตตาน้ี ลุงข้าวแข็ง ไม่สิ ชิงชัยเรียกเช่นนั้นไม่

174 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ได้อีกแล้ว แกยืนถือข้าวหอมมะลิสิบกิโลกรัมอยู่หน้าบ้าน เป็นภาพเด่น
หราบนหน้าเฟซบุ๊กของใครหลายคน ปิดต�ำนานลุงข้าวแข็ง ใครบางคน
ต้ังช่ือภาพให้แบบน้ัน หลากหลายความคิดเห็นผุดพรายขึ้นใต้ภาพน้ัน
อยา่ งรวดเร็ว 

“วนุ่ วายทง้ั อ�ำเภอ เพื่อเธอคนเดียวนะรู้ม้าย” ถกู ใจ ๒๒ คน
“พอใจแล้วนะ ได้ข้าวน่ิมแล้ว ไม่น่าเอาไปให้กินนิ” ถูกใจ ๑๖ 
คน
“อยากรู้งบประมาณจัดซอื้ ถงุ ยังชพี ค่า”
“วนั หลงั อยา่ ไปแจกใหม้ นั กนิ อกี  ทำ� คณุ บชู าโทษ” ถกู ใจ ๓ คน
 “ฮาย อยา่ มวั แตม่ านง่ั จบั ผดิ เรอื่ งงบตะ๊  เวลาแบบน ี้ ใหร้ อดจาก
โรคระบาดกอ่ นเฮอะ” ถูกใจ ๑๐ คน 
ชงิ ชยั ตามอา่ นความคดิ เหน็ เกา่ ใหมอ่ ยา่ งไมร่ สู้ กึ เบอ่ื หนา่ ย คลนื่
อารมณห์ ลากหลายแหแ่ หนเขา้ มาโอบเรา้ สว่ นสมอง ทา่ มกลางเสยี งกน่ ดา่
ประชดประชนั  เขายงั คงนง่ิ เงยี บอยอู่ ยา่ งนน้ั  ยากจะเดาวา่ เขาคดิ หรอื ไม่
คดิ สงิ่ ใด หากแตภ่ าพของลงุ ยงั ถกู เปดิ คา้ งไว ้ รอคอยความคดิ เหน็ ถดั ไป
จากใครสักคน

ก�ำลงั พิมพ์……

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 175



สนุ ขั นำ�ทาง

แพรพลอย วนชั

ชั่วขณะท่ีรถติดไฟแดงบนสี่แยกทางเล่ียงเมือง ภาพในอดีตหวนกลับมา
ในห้วงค�ำนึงของเขาอีกครั้ง สิงห์พักมือซ้ายจากพวงมาลัย เหลือบมอง
ลูกสาวแวบหน่ึงก่อนเอ้ียวตัวไปส�ำรวจความเรียบร้อยของเพ่ือนลูกบน
เบาะหลัง เก้าปีที่ผ่านมาอย่างน้อยเวลาก็ท�ำให้ความทุกข์ในใจทุเลาลง
บา้ ง แตว่ นั นรี้ ถบรรทกุ คนั ขา้ งหนา้ กลบั พาเขาเดนิ ทางกลบั ไปในรอยอดตี
อกี ครงั้ อยา่ งไมต่ ง้ั ตวั และเลย่ี งไมพ่ น้  หว้ งขณะทเ่ี หตกุ ารณเ์ กา่ ๆ กำ� ลงั คบื
คลานเข้ามาเสียงโทรศัพท์มือถือก็ดังข้ึน น้�ำเสียงที่รัวมาตามสายฟังดู 
ร้อนใจ 

“คุณต้องคุยกับลูก” ปลายสายรวบรัดสรุปเมื่อผ่านไปครู่หนึ่ง
ไดย้ ินเขาตัดบทวา่ ต้องวางสายเพราะสัญญาณเปลย่ี นเปน็ ไฟเขยี วแล้ว 

ออกรถไปได้สักพักลูกสาวจึงถามว่าเกิดอะไรข้ึน เธอว่าแม่คงมี
เรอ่ื งรอ้ นใจ สงิ หเ์ ลกิ ควิ้ เพราะตอนรบั สายเขาแทบไมไ่ ดพ้ ดู อะไรนอกจาก
ส่งเสียงงึมง�ำ ราวกับรู้ว่าพ่อคิดอะไรอยู่ กวางว่าถ้าพ่อไม่ได้พูดอะไร
นอกจากฟัง ปลายสายเป็นใครไปไม่ได้นอกจากแม่ และรู้ด้วยว่าแม่โทร
มาปรกึ ษาเรอ่ื งน้องชาย 

“ได้ยนิ พอ่ ถอนหายใจถึงสามครัง้  แสดงว่าต้องเปน็ เร่ืองซเี รยี ส”

“แม่โทรมาก็จริง แต่พ่อจ�ำได้ว่าเม่ือก้ีไม่ได้เอ่ยช่ือเบิร์ดสักค�ำ
กวางรไู้ ดย้ งั ไงลูก”

“พวกเรามปี ระสาทสมั ผสั พเิ ศษคะ่  ใชไ่ หมลโี อ” หญงิ สาวเอย้ี วตวั
หันไปยิม้ ให้เพ่ือน “วา่ แตเ่ บริ ด์ ไปทำ� อะไรให้แมห่ นักใจคะ”  

“ไม่มอี ะไรหรอก เรือ่ งสพั เพเหระประสาเด็กผู้ชายนะ่ ”
“ถ้าเป็นเร่ืองสัพเพเหระ ท�ำไมแม่ต้องโทรบอกพ่อให้คุยกับน้อง
ท�ำไมพ่อต้องปิดบัง แม่ก็เหมือนกัน ก่อนท่ีพ่อจะมารับ กวางถามว่ามี
เร่อื งอะไรก็ไม่ยอมบอก”
“แม่เขาคงไม่อยากเอาเรื่องหยุมหยิมไปเล่าให้ลูกฟัง พ่อกับแม่
เป็นหว่ งกวางนะ”
“กวางไปใช้ชีวิตอยู่อเมริกาคนเดียวต้ังสี่ปีนะคะพ่อ และตอนน้ี
ก็เรียนจบแล้วด้วย ที่พ่อไม่เล่าเพราะคิดว่ายังไงกวางก็ช่วยอะไรไม่ได้
มากกวา่  พอ่ เห็นว่ากวางไมเ่ หมือนคนอืน่  และไมม่ วี นั จะเหมือนด้วย”
คนฟังถึงกับอ้ึงเม่ือสัมผัสได้ว่าถ้อยค�ำเหล่าน้ันแฝงแววตัดพ้อ
สิงห์เองก็ไม่ทันนึกว่าลูกจะขุ่นเคือง กิริยาที่เธอนั่งน่ิงบอกให้รู้ว่าไม่ต้อง
เสียเวลาอธิบายอะไรอีก ส่วนหนุ่มน้อยหน้ามนแม้ฟังไม่รู้เร่ืองว่าพ่อลูก
ขุ่นข้องหมองใจกันเร่ืองอะไรแต่ฉลาดพอท่ีจะน่ังเงียบๆ ทั้งสามเดินทาง
มาถงึ ที่หมายขณะแสงสีทองอาบไลบ้ ้านสวนรม่ รน่ื แมกไม้รายล้อม กล่นิ
หญา้ และไอดนิ ผสานแดดยามเยน็ สดชนื่ เหมอื นเคย ทวา่ ระหวา่ งสงิ หก์ บั
ลกู ยามนด้ี ูว่างเปลา่ โหวงเหวง 
“พอ่ ใหน้ อ้ ยเตรยี มกบั ขา้ วไวแ้ ลว้  เหน็ วา่ ไดป้ ลาชอ่ นนาจากตลาด
หลายตวั กเ็ ลยทำ� หอ่ หมกใบยอ มพี ะแนงกงุ้ ดว้ ยนะ ทบั ทมิ กรอบกเ็ ตรยี ม
ไว้แล้ว ของโปรดลูกท้ังน้ันเลย” เขาพูดอย่างเอาใจ ลูกฟังแล้วพึมพ�ำ
ขอบคุณกอ่ นหันไปบอกลีโอวา่ จะไปเดนิ เล่น แล้วทงั้ คูก่ ผ็ ละออกไป 
ปกตกิ วางคนุ้ เคยกบั ทนี่  ี่ แมว้ า่ สป่ี ีใหห้ ลงั ยา้ ยไปเรยี นตา่ งประเทศ

178 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

แตก่ ลบั บา้ นชว่ งปดิ เทอมทไี รกแ็ วะมาคา้ งดว้ ยเสมอ ลกู สาวกลบั มาคราว
นี้เพื่อพักผ่อนและรอบินกลับไปเรียนต่อปริญญาโท สิงห์แวะไปหาลูกท่ี
บา้ นอดตี ภรรยาหลายครงั้ แลว้  แตเ่ พง่ิ มโี อกาสไปรบั มาคา้ งทอี่ มั พวา บา้ น
ทเี่ ขาลงทนุ สรา้ งไวเ้ พอ่ื พกั ผอ่ นกบั ลกู ในวนั หยดุ  เพราะปกตกิ วางกบั เบริ ด์  
อยบู่ า้ นแมเ่ ปน็ หลกั  หลงั จบชนั้ มธั ยมปลายจากโรงเรยี นนานาชาติในเมอื ง
ไทย กวางไปเรียนต่อด้านจิตวิทยาที่มหาวิทยาลัยในแคนซัส เธอและ 
ลโี อพบกนั ครงั้ แรกทน่ี วิ ยอรก์ เมอ่ื สองปกี อ่ น หลงั จากนน้ั ทงั้ คกู่ ็ไมห่ า่ งกนั
อีกเลย การกลับแผ่นดินเกิดคร้ังนี้สร้างความปีติให้คนเป็นพ่อแม่ แม้จะ
ใจหายเพราะอีกไมก่ เ่ี ดือนข้างหน้าลูกกต็ ้องจากไปอกี  

‘เขาจะเอาหมูพวกน้ีไปไหนคะพ่อ’ เสียงนุ่มของลูกยังก้องอยู่ใน
โสต จะให้ลืมได้อย่างไร ในเม่ือค�ำถามประโยคนี้เกิดข้ึนก่อนหน้าที่ฝัน
รา้ ยจะจโู่ จมครอบครวั เขาไมก่ ช่ี ัว่ โมงเท่านั้น 
“แกนนำ� นกั ศกึ ษาถกู หมายหวั  เบริ ด์ เปน็ หนง่ึ ในนน้ั ” เสยี งปลายสายจาก
อดตี ภรรยายงั บอกความวติ กหลงั พยายามตดิ ตอ่ ลกู ชายแตฝ่ า่ ยนนั้ ไมร่ บั
สาย ถงึ ขนั้ ปดิ โทรศพั ทม์ อื ถอื  มสั ยาไดข้ า่ วจากเพอ่ื นทกี่ ระทรวงฯ วา่ เจา้
หน้าที่ก�ำลังเตรียมสลายการชุมนุม เพราะเหตุการณ์เร่ิมบานปลายมาก
แล้ว เมื่อนักศึกษาหลายสถาบันแห่กันออกมาเรียกร้องให้ยุบสภาเพราะ
ไม่พอใจการท�ำงานของรัฐบาล สิงห์ปลอบเธอไปว่าโทรคุยกับเบิร์ดแล้ว
ลกู สบายด ี ขา่ วทแ่ี พรภ่ าพออกไปเกนิ จรงิ อยบู่ า้ งเพราะยงั ไมม่ เี หตรุ นุ แรง 

“รฐั สง่ เจา้ หนา้ ทมี่ าคมุ เชงิ จรงิ  แตย่ งั ใหอ้ สิ ระนกั ศกึ ษาแสดงความ
คดิ เห็น ยงั ไงพวกเขากต็ ้องรกั ษาฐานคะแนนเลือกต้ังครั้งตอ่ ไป”

“ถงึ อยา่ งนนั้ กเ็ ถอะ กวางกเ็ ปน็ อยา่ งนนั้ คนหนง่ึ แลว้  ฉนั คงรบั ไม่
ได้ถ้ามีอะไรเกดิ ขึ้นกับเบิรด์ อีก”

“นๆ่ี  คณุ  อยา่ พดู ถงึ กวางแบบนอี้ กี นะ ลกู ไดย้ นิ เขา้ จะเสยี ใจ เอา

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 179

เป็นวา่ เรอ่ื งเบิรด์ ผมจดั การเอง”
หลังวางสายจึงเปิดทีวีดูข่าวสาร เห็นกลุ่มขบวนนักศึกษาจาก

มหาวิทยาลัยทั่วประเทศก�ำลังเคล่ือนตัวไปรวมกันที่หน้ารัฐสภาเพ่ือ 
เรียกร้องให้รัฐมนตรีลาออกภายในสิบห้าวัน ด้วยข้อกล่าวหาทุจริตใน
หน้าท่ี กักตุนผลผลิตทางการเกษตรเพ่ือส่งออกและหาผลประโยชน์ให้
พวกพอ้ ง ทง้ั ทปี่ ระชาชนในประเทศตกอย่ใู นภาวะขาดแคลนเครอื่ งอปุ โภค
บริโภคอย่างหนักในช่วงภัยพิบัติน�้ำท่วม เห็นชัดว่าน่ีคือฟางเส้นสุดท้าย
ของประชาชนและนักศึกษา ขนาดสิงห์เองเคยสนับสนุนนักการเมือง
กลุ่มนี้ ปัจจุบันก็ยังโบกมือลาเพราะทนการบริหารงานที่ไร้ประสิทธิภาพ
ไม่ไหว ปกติเบิร์ดเป็นคนมีเหตุผลและมีความเป็นผู้น�ำสูง เชื่อว่าลูกเอา
ตัวรอดจากการชุมนุมได้ แต่อีกทางหนึ่ง เด็กที่มีความคิดเป็นตัวของ 
ตัวเองสูงมักถูกมองว่าเป็นตัวสร้างปัญหาในสังคมที่อ้างเพียงลมปากว่า
เปิดรบั ความเห็นตา่ ง

เห็นกวางและลีโอกลับเข้าบ้านสิงห์จึงปิดทีวี อาหารค�่ำม้ือนั้น
เงียบเหงาปร่าแปร่งเพราะลูกสาวกินไปเงียบๆ หลังม้ือค่�ำเสร็จส้ินกวาง
และลีโอจูงกันไปเดินย่อยที่สวนหลังบ้าน ท่ามกลางแสงไฟรายรอบบน
ทางเดนิ ทส่ี งิ หอ์ อกแบบใหอ้ ำ� นวยความสะดวกแกล่ กู สาวมากทส่ี ดุ  ผเู้ ปน็
พ่อมองตามไปด้วยความรู้สึกท้ังเอ็นดูและหดหู่ในคราวเดียวกัน ภาพใน
อดตี ไหลบา่ เขา้ มาเยือนอกี ครง้ั ...

เกา้ ปที แ่ี ลว้ กวางยงั เปน็ เดก็ ปกต ิ ชา่ งคดิ ชา่ งฝนั และแจม่ ใส เชน่
เดียวกับสถานภาพของครอบครัวที่ยังราบร่ืน หลังปิดเทอมใหญ่และ
ประกาศผลสอบเขา้  ม. ๑ กวางรบเรา้ ใหพ้ อ่ กบั แมพ่ าไปฉลองความสำ� เรจ็
ทที่ ะเลทางภาคใต ้ ระหวา่ งทางรถตดิ ไฟแดงเธอสนอกสนใจรถบรรทกุ คนั
หนงึ่ เปน็ พเิ ศษ ขณะทน่ี อ้ งชายกำ� ลงั นง่ั ตอ่ หนุ่ ยนตท์ เี่ บาะหลงั กบั แม ่ กวาง
ลดกระจกลง พยักพเยดิ

180 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

“ดสู ิคะ ร้องแขง่ กนั ใหญเ่ ลย เขาจะเอาหมพู วกน้ีไปไหนคะพอ่ ” 
เสยี งขดั จงั หวะจากโทรศพั ทม์ อื ถอื ทำ� ใหเ้ ขารสู้ กึ โลง่ อก นกึ ขอบคณุ  
เลขาฯ ท่ีช่วยให้เลี่ยงตอบค�ำถาม สิงห์ยอมรับว่าเลี้ยงลูกด้วยความ
ทะนุถนอม เด็กๆ โตมาอย่างชาวกรุงเต็มขั้นไม่ต่างจากตัวเขาเองและ
ภรรยาท่ีเกิดในตระกูลชนชั้นกลางค่อนไปทางมีอันจะกิน โลกของกวาง
และเบิร์ดส่วนใหญจ่ งึ พบเห็นแต่หา้ งสรรพสนิ คา้ และความก้าวล้ำ� นำ� สมัย
พูดภาษาอังกฤษปร๋อและใช้คอมพิวเตอร์คล่องแคล่วต้ังแต่อายุไม่ก่ีขวบ
แต่โลกของเด็กเมืองกรุงอาจดูคับแคบอยู่บ้างในสายตาคนท่ัวไปท่ีไม่รู้ว่า 
หมูในรถบรรทกุ เหลา่ นนั้ กำ� ลงั จะถกู พาไปไหน หลงั รถเคลอ่ื นตวั เดนิ ทาง 
ตอ่ เขาลมื คำ� ถามของลกู เสยี สนทิ  กวางเองกด็ ว้ ย หนั ไปคยุ จอ้ กบั แมแ่ ละ
น้องสลับกับฟังเพลงจากไอพอดเป็นระยะ ตลอดเวลาในการเดินทาง
สีหน้าท่าทีของลูกยังแจ่มใส ทว่าความผิดปกติเริ่มปรากฏไม่กี่ช่ัวโมง
หลงั จากนัน้  
“ท�ำไมน้�ำขุ่นจัง” ลูกชะโงกหน้าลงไปจ้องผืนทะเลระหว่างท่ีอยู่
บนเรือกอ่ นลงดำ� น�ำ้
“ก็ปกตินี่ลูก” 
“ไมน่ ะคะ ขุ่นมาก” 
หากสังเกตจริงๆ จะพบว่าลูกขมวดคิ้วมุ่น และไม่ได้พูดแค่ครั้ง
เดยี วแตบ่ น่ ถงึ สามสค่ี รง้ั  วนั ตอ่ มากวางเรม่ิ เดนิ เซและชนโนน่ เตะน ่ี มสั ยา
รู้สึกว่ามีบางอย่างไม่ชอบมาพากลก็ตอนท่ีลูกเกาะแขนขอให้พาไปเข้า
ห้องน้�ำ โปรแกรมท่ีเหลือถูกยกเลิก หมอตรวจตาอย่างละเอียด วินิจฉัย
ว่ามีความเป็นไปได้ท่กี วางจะมีเนือ้ งอกในสมอง หลงั จากทำ� MRI สแกน
สมอง ขอ้ มลู เชงิ เตอื นจากแพทยท์ ค่ี นเปน็ พอ่ แมถ่ งึ กบั ตวั สนั่ คอื การผา่ ตดั
มคี วามเส่ยี งสูง อาจถึงข้ันเสยี ชีวิต แตพ่ วกเขามีทางเลอื กอนื่ ล่ะหรือ 
หลงั ผา่ ตดั กวางนอนพกั ฟน้ื ในโรงพยาบาลนานถึงหา้ วนั  สายตา

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 181

เริ่มดีข้ึน แต่วันสุดท้ายก่อนกลับบ้านลูกกลับมองไม่เห็นอะไรอีกเลย จะ
ว่าไปกวางเองยอมรับความจริงได้ดีกว่าพ่อแม่ หมอบอกว่าส่วนหน่ึง
เพราะยังเด็กจึงไม่โศกเศร้ามากนัก ขณะที่มัสยาประคองสติได้ดีกว่าเขา
แต่ยามค่�ำคืนได้ยินแต่เสียงสะอื้นไห้ ไม่ว่าพยายามอย่างไรสิงห์ก็ยัง 
รับไม่ได้ สิบสามปีก่อนท่ีโลกของเธอจะมืดดับ กวางรับรู้มาตลอดว่า 
ตัวเองเกิดมาพร้อมดวงตาที่งดงามราวสวรรค์ประทานให้ นัยน์ตากลม
โตสดใส ประกายวาววับสุกสว่างเต็มไปด้วยชีวิตชีวา คิดอย่างเห็นแก่ตัว
ในความเป็นมนุษย์แต่หากคิดในฐานะพ่อ ท�ำไมฝันร้ายเช่นนี้ไม่เกิดกับ 
คนอื่น ทำ� ไมตอ้ งมาเกิดกบั ลูกสาวของเขาด้วย 

เหตุการณ์เลวร้ายข้ึนเม่ือฝ่ายวิชาการเชิญผู้ปกครองไปพบ 
แจง้ วา่ ทางโรงเรยี นไมม่ บี คุ ลากรเฉพาะทางทจ่ี ะทมุ่ เวลาเอาใจใส ่ เกรงวา่
จะเป็นอุปสรรคต่อการเรียนของกวางเอง มัสยาจึงติดต่อไปยังโรงเรียน
อ่ืนอีกหลายแห่งแต่ได้รับการปฏิเสธทุกที่ ด้วยเหตุผลเหมือนกันหมดว่า
ทางโรงเรียนไม่มีความพร้อม สิงห์ตัดสินใจพาลูกเข้าไปคุยกับโรงเรียน
นานาชาติแห่งหนึ่งด้วยตัวเอง โชคดีท่ีทางน้ันอ้าแขนรับ แม้จะออกตัว
วา่ ยงั ไมเ่ คยรบั เดก็ พกิ ารทางสายตามากอ่ น กวางจงึ เปน็ นกั เรยี นตาบอด 
คนแรกและคนเดียวของทีน่ ัน่  

ลูกเร่ิมเรียนอักษรเบรลล์ และแม้ว่าใช้คอมพิวเตอร์คล่องอยู่
แล้วแต่นั่นคือตอนที่สายตายังปกติ มัสยาจึงหาครูมาสอนคอมพิวเตอร์
ส�ำหรับคนตาบอดให้ท่ีบ้าน สิงห์สั่งให้ภรรยาลาออกจากงานผู้จัดการ
ฝา่ ยประชาสมั พนั ธ์โรงแรมเพอ่ื มาดแู ลลกู สาว สว่ นลกู ชายเรยี นโรงเรยี น
ประจ�ำอยู่แล้วจึงมีเวลาทุ่มเทให้กวางเต็มที่ ซึ่งมัสยาก็ท�ำหน้าที่ได้ด ี
ไม่ขาดตกบกพร่อง ทั้งขับรถรับส่งและเป็นพี่เล้ียงลูกเต็มตัว จูงมือเข้า
ช้ันเรียน รอจนจบแต่ละคลาส พาลูกเข้าห้องน้�ำห้องท่า ซึ่งทางโรงเรียน
อนุญาตให้เข้าไปดูแลเป็นกรณีพิเศษ และรอจนกระท่ังเลิกเรียนทุกวัน

182 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ตลอดสองปนี ับแต่ตามองไมเ่ ห็นกวางจงึ ไมเ่ คยใช้เครือ่ งชว่ ยน�ำทาง จริง
อยู่ว่าหน้าท่ีการงานระดับผู้บริหารสิงห์มีก�ำลังพอที่จะจ้างพ่ีเล้ียงมาดูแล
ลูกแต่มัสยาไม่ไว้ใจคนอื่น โดยท่ีเขาไม่รู้เลยว่าอีกด้านหนึ่งภรรยาก�ำลัง
สรา้ งความกดดันและเคร่งเครียดใหต้ วั เองมากข้นึ เร่ือยๆ 

ปแี รกสงิ หย์ งั ชว่ ยดแู ลลกู อย ู่ แตเ่ ขา้ ปที ส่ี องเขาเรมิ่ โหมงาน และ
เรม่ิ พบปะสงั สรรคเ์ พอ่ื นฝงู คอการเมอื งเดยี วกนั  ปนี นั้ ทง้ั ฝา่ ยคา้ นและฝา่ ย
สนับสนุนรัฐบาลก่อม็อบปะทะกันและแบ่งแยกเป็นฝักฝ่ายอย่างเปิดเผย
สิงห์และเพื่อนไม่พลาดท่ีจะเข้าร่วมชุมนุม ย่ิงเม่ือบริษัทเป็นผู้สนับสนุน
หลักรบั ผดิ ชอบข้าวปลาอาหารใหก้ ลมุ่ ผู้ชมุ นมุ  เขาจึงกลายเป็นผบู้ ริหาร
ที่ประกาศจุดยืนในการเลือกฝ่ายอย่างชัดเจน เมื่อทุ่มเทให้การเมืองแล้ว
ช่วยให้ลืมความขมขื่นเกี่ยวกับลูกจึงเดินหน้าเต็มขั้น เพราะโดยส่วน
ตัวเขาสนใจการเมืองเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว คุยกับคนอื่นมากขึ้น แต่กับ
ภรรยากลับสื่อสารกันน้อยลงจนกลายเป็นความเฉยชาเหินห่าง ย่ิงเม่ือ
เธอค้านหัวชนฝาที่เขาเอาตัวไปยุ่งเก่ียวกับการเมืองเพราะยังฝังใจเรื่อง
พ่อ --- อาจารย์คณะรัฐศาสตร์ท่ีถูกยิงพร้อมนักศึกษาจากเหตุการณ์ ๖
ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๑๙ 

“ยุคนี้ไม่เลวร้ายขนาดนั้นหรอกน่า ข่าวสารเทคโนโลยีไปไวยัง
กับอะไร”

“คณุ ไมเ่ ข้าใจหรอก”
“ออ้  จรงิ ส”ิ  เขาชะงกั  หมนุ ตวั กลบั มามองหนา้ เธอนง่ิ  “แฟนเกา่  
คณุ กจ็ ากไปเพราะเหตกุ ารณพ์ ฤษภาทมฬิ  ผา่ นมาตง้ั กป่ี แี ลว้ คณุ กย็ งั ไมล่ มื ”
คนตายไปแล้วเขาคงไม่หึงหวง แต่การท่ีเธอยังฝังใจกับคนรัก
เก่าท�ำให้เขารู้สึกเหมือนตัวส�ำรองไร้ค่า ความรู้สึกท่ีเกิดขึ้นก้�ำกึ่งกันอยู่
ระหว่างผิดหวังและถือดี ไม่นานหลังจากน้ันสิงห์ก็พบผู้หญิงคนหน่ึง
นอกจากโสดและสวยแล้วยังหลงใหลเรื่องการเมืองการปกครองด้วย

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 183

เมื่ออุดมการณ์ไม่ต่างกันจึงคุยกันถูกคอเป็นพิเศษ นับวันยิ่งเหินห่าง
กับภรรยา ต้ังแต่ลูกตาบอดย่ิงเหมือนคุยกันไม่รู้เร่ืองเพราะต่างคนต่าง
เครียด ต่างฝ่ายต่างปรับตัวและท�ำใจยอมรับไม่ได้ กลางวันขลุกกับงาน
ในบริษัท กลางคืนและวันหยุดเข้าร่วมกลุ่มผู้ชุมนุมประท้วง หลายคร้ัง
เลยเถิดถึงข้ันอ้างว่าอยู่ในกลุ่มชุมนุมท้ังท่ีไปค้างกับผู้หญิงคนน้ัน คิดว่า
มัสยาคงไม่ระแคะระคายเพราะง่วนอยู่กับการดูแลลูก จนกระทั่งวันหน่ึง
เธอบอกอย่างอ่อนล้าว่าช่วงซัมเมอร์จะส่งลูกไปเข้าค่ายที่ศูนย์ฝึกทักษะ
การใชช้ วี ิตสำ� หรบั คนตาบอดในอเมริกา 

“กวางมองไม่เห็นมาสองปีแล้ว แต่ลูกยังใช้ไม้เท้าไม่เป็นเพราะ
มคี นคอยนำ� ทางตลอด”

“จะปล่อยลูกไปอยู่คนเดียวยังไงตั้งสองเดือน แล้วที่ศูนย์ฯ ทั้ง
ครูฝึกท้ังพนักงานก็มีแต่คนตาบอด” สิงห์โคลงหัวเม่ือได้ยินเธอบอกว่า
จ�ำเป็นตอ้ งแขง็ ใจ 

“ลูกต้องหดั เดินดว้ ยตัวเอง อีกอย่าง ฉันตอ้ งไปพบแพทย”์
“ว่าไงนะ!” สิงห์หันมาโบกมือขอตัวหลังกดรับสาย คุยโทรศัพท์
ครหู่ นง่ึ กห็ นั มาบอกอยา่ งเรง่ รบี วา่ จะออกไปโรงพยาบาล “ลกู นอ้ งทที่ ำ� งาน
ถกู ยงิ  โดนลูกหลงในกล่มุ ผู้ชมุ นมุ ” 
เขาผละออกไปไม่สนใจภรรยาอีก ช่วงน้ันกลุ่มผู้ชุมนุมทั้งสอง
ฝา่ ยเรมิ่ รนุ แรงขนึ้ เมอื่ ฝา่ ยคา้ นกดดนั ใหย้ บุ สภา ขา่ วตา่ งประเทศเผยแพร่
ออกไปว่ารัฐบาลเลือกที่รักมักที่ชัง ใช้ก�ำลังปราบจลาจลเฉพาะกับฝ่าย
ตรงข้าม ท้ังที่มีมูลเหตุน่าสงสัยว่าแผนก่อจลาจลมาจากฝ่ายผู้สนับสนุน
รฐั ทงั้ ส้ิน 
หลังกลับจากเข้าค่ายท่ีอเมริกา กวางเปลี่ยนไปในทางที่ดีข้ึนมาก
กระตอื รอื รน้ เรยี นรทู้ กุ อยา่ งทงั้ อกั ษรเบรลล ์ ศลิ ปะการปอ้ งกนั ตวั  และหดั

184 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ท�ำกับข้าว ขอเรียนเปียโนท้ังท่ีตอนสายตาปกติแม่รบเร้าอย่างไรก็ไม่สน
มสั ยาจงึ หาครมู าสอนทบี่ า้ น สว่ นครูโรงเรยี นนานาชาตทิ ี่ไดร้ บั มอบหมาย
ให้ดูแลกวางเป็นชาวอเมริกัน มีความเสียสละและทุ่มเทจนผลการเรียน
ของกวางเป็นท่ีน่าพอใจ ท�ำคะแนนได้ดีทุกวิชา โดยเฉพาะวิทยาศาสตร์
ท�ำได้ดีกว่าคนตาปกติเสียอีก การเปล่ียนแปลงท่ีเห็นได้ชัดหลังกลับจาก
เขา้ คา่ ยที่ศูนยฝ์ กึ ฯครั้งน้ีคอื กวางยอมรบั และเรยี กตวั เองว่าคนตาบอดได้
แล้ว มัสยาเองก็เร่ิมผ่อนคลาย กล้าใช้ค�ำนี้ต่อหน้าลูก ที่ผ่านมาทั้งคู่มัก
เลีย่ งด้วยการใช้ค�ำว่า ‘ตามองไมเ่ ห็น’

ขณะท่ีกวางเริ่มดีขึ้นชีวิตสิงห์กลับเตลิด ทุ่มเทท้ังการเมืองและ 
ผหู้ ญงิ  ระยะหลงั ยง่ิ เปดิ เผยออกนอกหนา้ ทงั้ ในทท่ี ำ� งานและกลมุ่ ผชู้ มุ นมุ
เมื่อรู้มัสยายื่นค�ำขาดว่าหากไม่เลิกเธอจะเป็นฝ่ายไป สิงห์คิดว่าเธอแค่
ขู่จึงรับปากส่งๆ แต่ก็ท�ำไม่ได้ ซ้�ำยังออกไปค้างข้างนอก กลับเข้าบ้าน
อาทติ ยล์ ะครงั้  ยง่ิ การชมุ นมุ ยดื เยอื้ ยง่ิ หา่ งเหนิ ครอบครวั  จนกระทง่ั กลาง
ดึกคืนหน่ึงกลับบ้านแล้วไม่พบใคร มีเพียงโน้ตจากมัสยา ท้ิงข้อความไว้
ว่าพากวางกับเบริ ์ดไปเที่ยวต่างประเทศ 

สงิ หช์ ะงกั เมอื่ พบจดหมายจากโรงเรยี นของลกู ชาย กวาดตาอา่ น
จบเขาถึงกับอ้ึง ผลการเรียนตกยังพอท�ำเนา แต่ความประพฤติที่ทาง
โรงเรยี นใชค้ ำ� วา่  ‘นา่ เปน็ หว่ ง’ ทำ� เขาใจหายวาบ ควา้ โทรศพั ทม์ อื ถอื อยา่ ง
รวดเร็ว พบว่ามัสยาโทรมาถึงเจ็ดครั้ง เขาพยายามติดต่อกลับแต่ปลาย
สายไม่มีสัญญาณ ย้อนกลับไปดูโน้ตบนโต๊ะอีกครั้ง ภรรยาบอกไว้ว่าจะ
กลับวันศุกร์ที่ ๑๓ ซึ่งเป็นวันนั้น สิงห์เริ่มส�ำเหนียกว่าสองสามอาทิตย์ท่ี
ผ่านมาแทบไม่ได้กลับบ้าน ครู่ต่อมาเลขาฯ โทรมาบอกว่าตอนนี้มัสยา
และลกู ยงั ออกจากสนามบนิ ไมไ่ ด ้ เพราะกลมุ่ ผชู้ มุ นมุ ทก่ี อ่ นหนา้ นน้ั บกุ ยดึ
อาคารรัฐสภาเข้ายึดสนามบินแล้ว การชุมนุมกดดันรัฐบาลยืดเยื้อออก
ไปจนต้องประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน กว่าจะเคลียร์ผู้โดยสารออกจาก 

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 185

สนามบินได้กินเวลามาก ขณะที่มัสยาและลูกติดอยู่ท่ีนั่นเกือบสองวัน
ชว่ งทบี่ า้ นวา่ งเปลา่ นนั้ เองทส่ี งิ หส์ ำ� นกึ ไดว้ า่ ทผ่ี า่ นมาละเลยครอบครวั มาก 
แค่ไหน เขาเป็นผู้น�ำครอบครัวท่ีไร้ประสิทธิภาพไม่ต่างจากคณะรัฐบาล
ที่ตัวเองพยายามต่อต้าน สิงห์ตัดสินใจบอกเลิกผู้หญิงคนนั้น ไม่ว่าเธอ
จะร้ังอย่างไรเขาก็ตระหนักแล้วว่าไม่มีวันหวนกลับไปอีก แต่เม่ือกลับถึง
บา้ นมสั ยากลบั ขอแยกทาง

“ผมบอกว่าเลิกก็คือเลิก” เขายืนยันเสียงหนัก ได้ยินเธอพูด
เรียบๆ ว่าไม่ใช่แค่เร่ืองผู้หญิงจึงรับปากว่าจะเพลาเร่ืองการเมือง เพราะ
อีกไมน่ านกจ็ ะมกี ารสลายกล่มุ ผชู้ มุ นุมท้งั สองฝ่ายแล้ว 

“เรอ่ื งปดิ สนามบิน ผมเองก็ไมเ่ ห็นด้วยหรอกแต่มนั จำ� เป็น”
“ฉันถามอะไรอย่างได้ไหมสิงห์ คุณทุ่มเทให้การเมือง แล้ว
นักการเมืองให้อะไรคณุ บ้าง เราได้อะไร”
“แลว้ ถา้ ทกุ คนปลอ่ ยผา่ นบา้ นเมอื งจะเปน็ ยงั ไง คณุ อยากใหโ้ ลก
นมี้ ีแตค่ นไม่รู้ร้อนรูห้ นาวหรอื ”
มสั ยามองหนา้ เขานง่ิ  นานเนนิ่  “ไมว่ า่ เมอื่ วาน วนั น ้ี หรอื พรงุ่ น ้ี
เราตา่ งกเ็ ปน็ เหยอ่ื  เปน็ หมูในฟารม์  รอวนั ใหน้ กั การเมอื งจบั ขนึ้ รถบรรทกุ
ส่งเข้าโรงเชือด”
สองเดือนต่อมาการสลายกลุ่มผู้ชุมนุมทั้งสองฝ่ายส�ำเร็จด้วยด ี
ขณะท่ีสิงห์ประวิงเวลาหย่าร้างออกไปแต่ผู้หญิงคนน้ันกลับไม่ยอมเลิก
ขู่ว่าหากไม่ยอมหย่าจะส่งเรื่องอ้ือฉาวระหว่างเธอและเขาไปยังผู้บริหาร
ระดบั สงู ทส่ี ำ� นกั งานใหญใ่ นองั กฤษ สงิ หร์ วู้ า่ เธอไมไ่ ดเ้ ลน่ เกมเพราะตอ้ งการ
เขา แต่ต้องการเงินในกระเป๋าของเขามากกว่าจึงส่งทนายไปเจรจา กว่า
จะตกลงตัวเลขและเลิกแล้วต่อกันได้ก็กินเวลายืดเย้ือเป็นปี ขณะตัวเลข
ในบัญชีพร่องไปหลายโข ย่ิงรู้ภายหลังว่าเธอใช้วิธีน้ีกับนักธุรกิจมาแล้ว
หลายรายยิ่งเสียความรู้สึก ประสาผู้ชาย เขาคิดจะพลิกวิกฤติเป็นโอกาส

186 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ใชเ้ หตกุ ารณค์ รง้ั นเี้ ปน็ ขอ้ อา้ งขอความเหน็ ใจจากภรรยาแตม่ สั ยาเดด็ ขาด
กวา่ ทค่ี ดิ  ความสมั พนั ธข์ องทงั้ คจู่ งึ สนิ้ สดุ ลงคงเหลอื แตส่ ถานะพอ่ กบั แม ่

วันที่กวางอายุครบสิบหก เขาพาลูกท้ังสองมาค้างบ้านสวนที่
อัมพวา สิงห์ถึงกับพูดไม่ออกเมื่อรู้จากกวางว่าช่วงสองสามปีท่ีผ่านมา
แม่ของเธอเครียดจนตอ้ งไปพบจติ แพทย ์ นอ้ งชายเองก็ไม่ต่างกนั  เบริ ์ด 
รับไม่ได้กับชีวิตเด็กประจ�ำท่ีต้องคอยก้มหัวให้รุ่นพ่ีที่ท�ำตัวไม่ต่างจาก
มาเฟียคุมซอย เขาอยากอยู่กินข้าวกับพ่อแม่และพี่สาวทุกเย็นมากกว่า
ปล่อยใครก็ไม่รู้มาท�ำตัวเป็น ‘ผู้ปกครอง’ โชคดีท่ีสามแม่ลูกได้เปิดใจ 
คุยกันช่วงท่ีไปเท่ียวต่างประเทศ เหตุนี้เองมัสยาจึงพาเบิร์ดกลับมาอยู่
บ้าน นับเป็นการตัดสินใจที่ถูกต้อง เพราะเบิร์ดปรับตัวได้ดีกับแนวทาง
การสอนของโรงเรยี นทางเลือกแหง่ ใหม่

“พอ่ จำ� วนั แรกทกี่ วางฟน้ื หลงั ผา่ ตดั ไดไ้ หมคะ พอลมื ตาขนึ้ กวาง
ถามอะไรพอ่ อยา่ งหนึ่ง”

“จำ� ไดส้ ิ”
“พ่อจ�ำได้ว่ากวางถามอะไรแต่พ่อยังไม่ได้ตอบ หลังจากน้ันพ่อ
ก็หายไปจากชวี ิตพวกเรา” เงยหน้าข้นึ มองพอ่ ทง้ั ท่ีตามองไม่เหน็  “กวาง 
กบั เบริ ด์ ... เราคุยกนั บอ่ ยๆ เราร้สู ึกเหมือนคนหลงทาง”
สงิ หร์ สู้ กึ เหมอื นหนิ จกุ อย่ใู นลำ� คอ วนั แรกทรี่ วู้ า่ ตวั เองตาบอดลกู
ยงั ไมเ่ ศรา้ อยา่ งน ี้ คำ� พดู ของอดตี ภรรยายงั ตดิ อยใู่ นโสต “ประเทศขาดผนู้ ำ�
ฉนั กบั ลกู ก็ไม่ต่างกนั ” 
แม้ไม่มีภาพยืนยัน แต่การวิเคราะห์ข่าวจากช่องทีวีดิจิทัลและสายจาก
มัสยาท�ำให้สิงห์อดร้อนใจไม่ได้ เม่ือผู้ประกาศข่าวคาดการณ์ว่าแกนน�ำ
นักศึกษาจากเก้าสถาบันก�ำลังจะถูกเจ้าหน้าท่ีควบคุมตัว มีความเป็น
ไปได้สูงว่ารัฐบาลจะประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน และโยนข้อกล่าวหาให้

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 187

นักศึกษาว่าซ่องสุมจนก่อให้เกิดความขัดแย้งอย่างรุนแรง ซ่ึงเป็นผลมา
จากการถูกปลุกปั่นจากพรรคการเมืองฝ่ายค้าน สิงห์รีบโทรบอกเลขาฯ
ใหเ้ ขา้ ไปดสู ถานการณ ์ หลงั วางสายกวางบอกวา่ รเู้ รอ่ื งทกุ อยา่ งแลว้  เมอื่
เช้าก็เพิ่งคุยกบั นอ้ ง 

“เบิร์ดบอกว่าทางรัฐบาลจะเชิญแกนน�ำนักศึกษาไปพูดคุย และ
จะไมม่ กี ารใชค้ วามรนุ แรงใดท้ังส้นิ  พ่อไมต่ อ้ งหว่ งนะคะ”

“จะไม่ให้ห่วงได้ยังไง การเมืองสกปรกกว่าที่ลูกคิด ข่าวว่าตอน
น้แี กนน�ำทัง้ เกา้ ถูกควบคุมตวั แล้ว”

“พ่อลองดูข่าวช่องอ่ืนด้วยสิคะ กวางฟังตั้งแต่เม่ือคืน ช่องท่ีพ่อ
เพ่ิงดูน่าจะอย่ฝู ่ายตรงขา้ มรฐั ”

สิงห์อึ้งไปเป็นครู่เมื่อรู้สึกว่าตัวเองแตกต่ืนเกินเหตุ รีบกดรีโมต
เปลย่ี นชอ่ ง ภาพทเ่ี หน็ คอื เบริ ด์ และแกนนำ� นกั ศกึ ษากำ� ลงั ใหส้ มั ภาษณส์ ด
กับนักข่าว โดยไม่มีเจ้าหน้าท่ีควบคุมตัวอย่างที่ได้ยินมาก่อนหน้า เบิร์ด
และเพ่ือนพูดจาฉะฉานมีเหตุผล อีกท้ังข้อมูลแม่นย�ำครบถ้วน เม่ือฟัง
รายละเอียดจนครบสิงห์จึงรู้สึกใจชื้นข้ึน ความกังวลท่ีเกิดข้ึนก่อนหน้า
หายไปเกอื บครงึ่  จนกระทง่ั เลขาฯ โทรมาบอกวา่ สถานการณป์ กต ิ ขณะน ี้
เบริ ด์ และแกนนำ� นกั ศกึ ษาอกี แปดคนเขา้ พบนายกรฐั มนตรแี ลว้  โดยทาง
คณะรฐั บาลอนญุ าตใหส้ อื่ มวลชนเขา้ ไปฟงั และบนั ทกึ ภาพดว้ ย คาดวา่ คง
ใชเ้ วลาในการพดู คยุ ไมต่ ำ่� กวา่ หนงึ่ ชวั่ โมง แตไ่ มต่ อ้ งกงั วลเพราะทกุ อยา่ ง
เป็นไปอยา่ งราบรนื่  

“สบายใจข้ึนหรือยังคะพ่อ” กวางถามยิ้มๆ เมื่อได้ยินพ่อถอนใจ
หลงั วางสาย 

“ฟังอย่างน้ีแล้วค่อยโล่งอก เห็นท่าทีเบิร์ดกับเพ่ือนๆ แกนน�ำ
นกั ศกึ ษาแลว้  ทผ่ี า่ นมาพอ่ อาจจะวติ กเกนิ เหต ุ แตค่ นเปน็ พอ่ แมก่ อ็ ดหว่ ง
ไม่ได ้ สักวนั ลูกจะเข้าใจ”

188 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

กวางพนมมอื ไหวผ้ เู้ ปน็ พอ่  เอย่ ขอโทษทเี่ มอ่ื วานหงดุ หงดิ  “กวาง
เขา้ ใจวา่ พอ่ กบั แมห่ ว่ ง แตค่ วามหว่ งควรจะมาจากเหตผุ ลอน่ื  ไม่ใชเ่ พราะ
ความพิการ”

“มันไม่ใช่อย่างน้ันนะลูก”
“พอ่ คะ ทกี่ วางดนิ้ รนขอไปเรยี นไกลถงึ ตา่ งประเทศ เพราะกวาง
ไมต่ อ้ งการอะไรนอกจากอยากใชช้ วี ติ เหมอื นคนปกต ิ สองปแี รกทตี่ าบอด
ก็อย่างที่พ่อรู้ว่ากวางไม่เคยใช้ไม้เท้า แต่ตอนไปเข้าค่ายที่ศูนย์ฝึกฯ เขา
โยนไม้เท้าให้กวางเป็นอย่างแรกเลย ทุกคนท่ีน่ันใช้ชีวิตปกติ กวางคง
เปลยี่ นทศั นคตขิ องคนอนื่ ทม่ี ตี อ่ คนพกิ ารไมไ่ ด ้ แตก่ บั พอ่ แม ่ ขอแคม่ อง
กวางไมต่ า่ งจากคนอน่ื  สามารถทำ� งาน คดิ และแกป้ ญั หาไดไ้ มต่ า่ งจากคน
ปกติท่ัวไป ถึงแก้ไม่ได้ อย่างน้อยก็รับฟัง ส่วนเบิร์ด น้องบรรลุนิติภาวะ
แล้วทั้งอายุและความคิด ถึงเวลาที่ผู้หลักผู้ใหญ่จะหันมาฟังเสียงคนรุ่น
หลัง พวกเขามคี วามคิด ไม่ใชจ่ ะยยุ งปลกุ ปน่ั กันได้ง่ายๆ”
สิงห์อ้ึงเมื่อเข้าใจความรู้สึกท่ีแท้จริงของลูก เห็นกวางชวนลีโอ
ไปเดนิ เลน่ จงึ เดนิ ตามไป ทา่ มกลางแมกไมน้ อ้ ยใหญบ่ นทางเดนิ ทอดยาว
สุนัขพันธุ์ลาบราดอร์ริทริฟเวอร์สีครีมนวลเพศผู้ก�ำลังเดินน�ำผู้หญิงตัว
เล็กๆ ขณะท่ีเธอกระตุกสายจูงเป็นระยะ ท่ีแคนซัสกวางเป็นนักศึกษา
ตาบอดเพยี งคนเดียวของมหาวิทยาลยั  แต่ทางมหาวทิ ยาลยั มีเจา้ หนา้ ที่
คอยช่วยเหลืออย่างดีและปรับการเรียนการสอนให้เหมาะสม เช่นต�ำรา
เรยี นหรอื เอกสารทแ่ี จกในชน้ั เรยี น กวางจะไดร้ บั ลว่ งหนา้ เพอ่ื นำ� มาแปลง
เป็นไฟล์ดิจิทัลท่ีโปรแกรมคอมพิวเตอร์ส�ำหรับคนตาบอดสามารถอ่าน
ใหฟ้ งั ได ้ ขณะที่ลีโอผา่ นการฝึกจากโรงเรยี นฝึกสุนขั นำ� ทางในนิวยอรก์  
อาจเพราะคนไทยไม่คุ้นเคยกับสุนัขน�ำทาง หลายคนจึงคิดว่า
สุนัขน�ำทางต้องรู้ทาง ทั้งที่จริงแล้วคนพิการต้องมีความสามารถในการ 
ใช้ชีวิตได้ด้วยตัวเองอยู่แล้ว สามารถเดินทางได้ด้วยตัวเองและต้องรู้ 

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 189

เส้นทางก่อนว่าจะไปอย่างไรจึงจะสั่งสุนัขน�ำทางให้ไปตามทิศทางน้ัน
บังเหียนเป็นส่ิงที่ลีโอใช้สื่อสารกับกวาง เช่นให้หลบทางซ้ายหรือขวา
ขณะที่สายจูงเป็นสิ่งท่ีกวางใช้สื่อสารกับลีโอด้วยการกระตุกสายเมื่อเขา
ทำ� ผดิ หรอื เสยี สมาธ ิ ทงั้ คเู่ ดนิ ทางขา้ มนำ�้ ขา้ มทะเลขนึ้ เครอื่ งบนิ  รถใตด้ นิ
รถเมล์ รถแท็กซี่ ไปไหนมาไหนด้วยกันมาแล้วหลายเมือง ท้ังนิวยอร์ก
บอสตัน ลอนดอน พอร์ตแลนด์ และซีแอตเทิล แต่ไม่มีการเดินทาง
ไหนที่กวางจะลุ้นและตื่นเต้นเท่าการใช้ระบบขนส่งมวลชนในกรุงเทพฯ
เพราะระบบโครงสร้างไม่ได้ท�ำไว้เพื่อรองรับกลุ่มคนพิเศษอย่างเธอเช่น
ในตา่ งประเทศ

“ทผ่ี ่านมาลโี อกะระยะผิดบอ่ ยไหมลูก”
“มบี า้ งคะ่  บางทเี ขาพน้ สง่ิ กดี ขวางแตก่ วางไมพ่ น้  อยา่ งเมอื่ วานก็
ชนกงิ่ ลลี าวด ี กวางกต็ อ้ งคอ่ ยๆ สอน คอ่ ยๆ ฝกึ เขา” เธอเวน้ ชว่ งครหู่ นงึ่
มองไปขา้ งหนา้  “พอ่ คะ ทผี่ า่ นมากวางรวู้ า่ เหตทุ พี่ อ่ ไมต่ อบวา่ เขาเอาหมู
พวกนั้นไปไหนเพราะต้องการปกป้อง ไม่อยากให้รับรู้ว่าโลกนี้โหดร้าย
และกวางกร็ ู้มาตลอดวา่ ถา้ ไม่มีพ่อกบั แม่กวางคงมาไมถ่ งึ จดุ นี้” 
“กวาง... ลกู ”
“กวางเคยเล่าให้พ่อฟังใช่ไหมคะว่าหลังจากส่งคนมาสัมภาษณ์
ดูที่พัก ไปดูมหาวิทยาลัย สังเกตการใช้ชีวิตและพฤติกรรมการเดินของ
กวางวา่ เรว็ ชา้ มากนอ้ ยแค่ไหน ทางโรงเรียนจงึ เลือกใหก้ วางคู่กับลโี อ”
“มอี ะไรจะบอกพอ่ หรอื ”
“กวางแคอ่ ยากบอกพอ่ กบั แมว่ า่ หว่ งเบริ ด์ ไดแ้ ตต่ อ้ งปลอ่ ยใหเ้ ขา
โบยบนิ  ปลอ่ ยใหน้ อ้ งไดเ้ ลอื กผนู้ ำ� และผแู้ ทนดว้ ยตวั เขาเอง ถา้ ผนู้ ำ� ทำ� ผดิ
พลาด พวกเขาก็มีสิทธิโต้แย้ง หากผู้น�ำพ้นสิ่งกีดขวางคนเดียว โอบอุ้ม 
ผู้แทนที่ไร้ประสิทธิภาพ แต่ปล่อยให้ประชาชนท่ีเหลือเผชิญหน้าสิ่ง
กดี ขวางตามลำ� พงั  พวกเขากต็ อ้ งลกุ ขนึ้ มาเปลง่ เสยี งเพอ่ื กระตกุ จติ สำ� นกึ

190 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

กวางเองไม่มีสิทธิเลือกสุนัขน�ำทาง โชคดีที่โรงเรียนจับคู่ได้เหมาะสม
แต่เบิร์ดกับเพื่อนๆ ไม่ได้ตาบอด หูไม่หนวก ออกเสียงได้ชัดเจน จึงไม่
แปลกทีพ่ วกเขาจะเปล่งเสยี งด้วยความภาคภมู ”ิ

แต่ไหนแต่ไรกวางพร่ังพร้อมไปด้วยความสามารถ เกียรตินิยม
อันดับหน่ึงเป็นเคร่ืองยืนยันว่าลูกท�ำให้เขาและอดีตภรรยาภูมิใจมากแค่
ไหน ทวา่ วนั นส้ี งิ หต์ ระหนกั แลว้ วา่ สง่ิ ทล่ี กู ๆ ม ี ไม่ใชแ่ คเ่ รอ่ื งผลการเรยี น
พวกเขามสี งิ่ หนงึ่ ทที่ ำ� ใหค้ นเปน็ พอ่ แมภ่ าคภมู ิใจอยา่ งแทจ้ รงิ  สง่ิ นเี้ องคอื
เคร่ืองยืนยันว่าจากนี้ไปลูกจะยืนหยัดบนโลกได้อย่างเต็มภาคภูมิ ห้วง
ขณะแดดยามเช้าทอประกาย สิงห์มองภาพที่ก�ำลังเคลื่อนไหวตรงหน้า
ด้วยความรู้สึกเต็มต้ืน ภาพที่ลีโอก�ำลังเดินน�ำ ขณะท่ีกวางเดินตามแต่
เป็นผู้กระตุกสายจูงเพื่อออกค�ำสั่ง ภาพท่ีเห็นสะท้อนให้สิงห์มองเห็นตัว
เองชัดเจนข้ึน ช่ัวขณะนั้นเองที่สิงห์ตระหนักว่าท่ีผ่านมาเขาต่างหากที่
เป็นฝ่ายมองไม่เหน็  ไมเ่ คยเห็นเลยตลอดหลายปที ผ่ี ่านมา

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 191



เสยี งรำ�่ ไหจ้ ากหมิ พานต์

รตี รติธรณ

ระยะทางจากโลกถึงความสุขไกลแค่ไหน? วิทยาการอันล�้ำหน้าชะลอ 
ดวงจนั ทร์ใหใ้ กลเ้ ขา้ มา แตค่ วามสขุ กลบั ไกลออกไป ใครจะอยากดกู ระตา่ ย
บนดวงจนั ทรห์ ากรวู้ า่ มนั เปน็ แคห่ บุ เหวสงู ตำ�่ ธรรมดา พญานาคสญู พนั ธ์ุ
ไปแล้วต้ังแต่บั้งไฟเป็นเพียงลูกก๊าซมีเทน เหล่าเซเปียนส์ผู้หลักแหลม
เข้าใจทกุ อยา่ ง แตไ่ ม่เคยร้วู ่าความสุขสรา้ งข้นึ จากธาตุชนิดใด

-๑-
ห้องผนังสีขาวดูขาวเกินไป ราวกับสกัดมาจากหัวใจของทารก หน้าต่าง
กระจกบานยาวเปิดเผยให้เห็นความลับของท้องฟ้าอย่างใกล้ชิด ช้ัน 
เจด็ สบิ หก... สงู สดุ เหมอื นยอดเขาไกรลาส อากาศภายในหนาวเหนบ็ กวา่
ความจรงิ  และคำ� พดู แทบจะกลายเปน็ นำ�้ แขง็  ความลบั ในหอ้ งแหง่ นนั้ จงึ
ไม่มีวนั ถกู แพร่งพรายจนกวา่ จะถึงเวลา

ตอนที่บทสนทนาของบ่ายวันน้ันก�ำลังจะเร่ิมขึ้น น�้ำตาก็ไหล
รินไปมากมายแล้ว กระดาษทิชชูหลายม้วนกลายเป็นก้อนขย�ำที่เปียก
ชื้น และดวงตาที่แวววามเหมือนดวงดาราคู่น้ันก็หม่นมัวด้วยริ้วรอยของ
กำ� สรด หญงิ สาวเชด็ นำ�้ ตาหยดสดุ ทา้ ยจนแหง้  กอ่ นจะเรมิ่ ตน้ เกมกบั ชาย

หนุม่ ตรงหนา้ อีกครัง้  เกมถามตอบทด่ี ูไร้กตกิ า
“รูส้ กึ อยา่ งไรกับการน่งั รถยนตเ์ ป็นครง้ั แรก”
เสียงนุ่มทุ้มของอินทัชท�ำให้ความหว่ันวิตกค่อยบรรเทาลง 

เล็กน้อย ต่างจากคนอ่นื ทเ่ี อาแต่ห้วนกรา้ ว บีบเคน้ จะเอาแต่คำ� ตอบท่รี ูด้ ี
วา่ เธอไม่มีให้

“เวียนหัว” ตากลมโตสีเขียวจัดหลับลงช้าๆ ราวกับความรู้สึก 
ดงั กล่าวยังเหลอื อยู่ในหวั  

รอยยมิ้ เลก็ นอ้ ยระบายบนใบหนา้ ทป่ี กตจิ ะเฉยชา การแสดงออก
อยา่ งซอ่ื ๆ ของเธอทำ� ใหห้ วั ใจทแี่ ขง็ กระดา้ งของชายหนมุ่ ออ่ นยวบลงทกุ
คร้งั  

เธอออกฤทธอิ์ อกเดชกบั ทกุ คน จนไมม่ เี จา้ หนา้ ทค่ี นไหนกลา้ เขา้
ใกลเ้ กนิ ระยะปอ้ งกนั ตวั  นกั โภชนาการคนลา่ สดุ ถกู หามสง่ โรงพยาบาล มี
บางสง่ิ ผดิ พลาดตอนเขา้ มาสง่ อาหาร หมอกำ� ลงั วติ กวา่ อาจตอ้ งเสยี นว้ิ มอื
ทงั้ หา้ นวิ้ ... คงมอี นิ ทชั เพยี งผเู้ ดยี วทห่ี ญงิ สาวมกั ยอมใหเ้ ขา้ ใกลแ้ ละตอบ
ค�ำถามแต่โดยดี นั่นอาจเป็นเพราะแววตาที่ดูช่างเคยคุ้น ราวกับเคยสบ
พบพานมาหลายคร้งั ... อาจหลายรอ้ ยครั้ง

หญงิ สาวยงั คงเปน็ ความลบั สดุ ยอดจนกวา่ จะถงึ เวลา... การเกบ็
ข้อมูลล่าช้ากว่าก�ำหนดการไปมากแล้ว ท่านรัฐมนตรีคนส�ำคัญก็โทรมา
เรง่ เรา้ วนั ละหลายรอบ แตเ่ มอ่ื อนิ ทชั บตุ รชายเพยี งคนเดยี วตอบกลบั ดว้ ย
น้ำ� เสยี งไม่พึงพอใจ โทรศพั ท์จากเบ้ืองบนก็เรมิ่ ซา

ชายหนมุ่ ยอ่ มรดู้ กี วา่ ใครในฐานะหวั หนา้ โครงการ หญงิ สาวตอ้ ง
พรอ้ มกอ่ นวนั แถลงขา่ ว ทงั้ การตอบคำ� ถามทตี่ อ้ งตระเตรยี ม และลดการ
แสดงออกทร่ี นุ แรงยามตน่ื กลวั  การลองนง่ั รถเคลอื่ นยา้ ยกเ็ ปน็ หนง่ึ ในการ
ซกั ซอ้ ม ในวนั สำ� คญั เชน่ นน้ั ไมค่ วรมแี ขกผมู้ เี กยี รตคิ นไหนตอ้ งเสยี แขน...
แต่จะท�ำอยา่ งไรได้หากน่ันเป็นสัญชาตญาณของเผา่ พันธ์ ุ

194 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ปกี คงู่ ามหบุ ลอู่ ยกู่ บั แผน่ หลงั  หอ้ งสขี าวมขี นาดเลก็ เกนิ กวา่ ทเี่ ธอ
จะสยายมนั ออกไดจ้ นสดุ  บอ่ ยครงั้ ทช่ี ายหนมุ่ จติ นาการวา่ มนั จะสวยงาม
สักเพยี งไหน หากได้โบยบินอยู่ในเสรภี าพ

“คณุ ตอ้ งการอะไรเพิ่มเตมิ อีกบ้าง”
“ปล่อยเราไป...”
หยดนำ้� เออ่ ขงั กลบสเี ขยี วจนหมน่ มวั  แลว้ นำ�้ ตาทแี่ หง้ ไปเมอ่ื สกั ครู่
กห็ ยาดลงอีกครัง้ ... ครงั้ ท่เี ท่าไหร่จำ� ไมไ่ ด้ ตง้ั แต่ฟนื้ ตื่นขนึ้ ในเช้าวันนนั้
ชายหนมุ่ เออื้ มมอื ขา้ มโตะ๊ เพอ่ื เชด็ ตรงทมี่ นั เปอ้ื นแกม้ นวล ความ
รสู้ กึ เจบ็ แปลบพงุ่ เขา้ จโู่ จมโดยไมท่ นั ตงั้ ตวั  มนั ทม่ิ แทงหวั ใจจนแทบจะรวั่
พรนุ พรอ้ มกนั ทง้ั สหี่ อ้ ง... เขาอยากลม้ เลกิ โครงการบา้ บอของบดิ าเตม็ ที
แลว้ ปลอ่ ยเธอไปสอู่ สิ รภาพทพี่ รำ�่ ขอ... พอ่ จะรสู้ กึ อะไร เขาตา่ งหากทตี่ อ้ ง
ทนอยทู่ น่ี  ่ี อยกู่ บั เสยี งรำ่� ไหแ้ ละผลพวงจากรอยชำ้� ในดวงตางามคนู่ น้ั  นำ้� ตา
ของหญงิ สาวเออ่ ทว่ มโครงการวจิ ยั  และละลายหวั ใจทเี่ ยน็ ชาจนแทบเปอ่ื ย
ยยุ่  แตท่ า่ นรัฐมนตรีจะรสู้ ึกอะไร
“สักวัน... ผมจะท�ำทกุ อย่างทค่ี ุณขอ”
คำ� ตอบแผว่ เบายงิ่  เพอื่ ไมใ่ หม้ นั เลด็ ลอดออกสภู่ ายนอก ชายหนมุ่
รู้ดีว่าเขาไม่อาจพูดหรือท�ำส่ิงใดได้มากกว่าน้ี พ่อและทีมงานคนอ่ืนๆ
ก�ำลังจบั ตาดผู า่ นกล้องส่งสญั ญาณ
แคปซลู สรา้ งเนอ้ื เยอ่ื เปน็ นวตั กรรมลา่ สดุ  ผลงานชนิ้ เอกจากหลบื
หยักในสมองของอินทัช เดิมทีมันถูกสร้างข้ึนด้วยวัตถุประสงค์ที่ต่างไป
จากน้ีมากนัก ความสามารถเร่งการแบ่งตัวของเซลล์ ท�ำให้เนื้อเย่ือและ
โครงสร้างของส่ิงมีชีวิตถูกสร้างข้ึนใหม่ในเวลาอันรวดเร็ว น่ันแปลว่า
อวยั วะทีเ่ สยี หายจะถกู ซ่อมแซมหรือหาซอื้ ไดไ้ มย่ ากอีกต่อไป
ดวงตากลมโตมองสบอยา่ งวงิ วอน... วนั นที้ กุ อยา่ งผดิ ไปจากเดมิ  
ความส�ำเร็จของโครงการไม่ใช่เพื่อพาโลกไปสู่จุดสูงสุดของวิทยาการ 

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 195

สำ� หรบั พอ่ คอื การพาตวั เองไปถงึ ตำ� แหนง่ สงู สดุ  ยอดปรารถนา ตำ� แหนง่
รฐั มนตรกี ระทรวงเทคโนโลยฯี  จะยง่ิ มน่ั คง ใครบา้ งจะไม่ใหก้ ารสนบั สนนุ
ผู้ที่สามารถคืนชีพให้ชีวิตท่ีสูญหาย หญิงสาวจากนิทานปรัมปราถูกเสก
ลมหายใจขึน้ อีกคร้งั ... กนิ รีตนสุดทา้ ยจากหิมพานต์ 

-๒-
พญานาคีสูญพันธุ์ไปแล้วพร้อมกับนิทานท่ีไม่มีคนอ่าน กระต่ายบนดวง
จนั ทรก์ เ็ ชน่ กนั  แตเ่ ธอถกู ชบุ ชวี ติ ขน้ึ อกี ครงั้ ราวกบั เวทมนตร.์ .. เซเปยี นส ์
มีความฝันทั้งยามหลับและตื่น เช่ือกันว่าสัตว์อ่ืนก็อาจมีเช่นกัน แล้ว 
หญิงสาวลูกคร่ึงมนุษย์มีความฝันหรือไม่? เธอฝันเห็นอะไรผ่านสายตา 
ที่ผิดแปลกไปจากเรา...

บ่วงน่ันไม่ใช่ของศักดิ์สิทธ์ิอะไร เป็นแค่เชือกธรรมดาเส้นหน่ึง
ค�ำโปป้ ดหลอกลวงต่างหากที่มฤี ทธท์ิ �ำให้ลมุ่ หลง

ท่ามกลางพ่ีสาวที่งดงามหลายตน นั่นอาจเป็นทางเดียวท่ีท�ำให้
เธอกา้ วพ้นจากเงาของผ้อู ืน่  และเมอื่ ค�ำล่อลวงสมจรงิ ... เธอจงึ หลงเชื่อ

“เจ้าจะไดเ้ ป็นใหญ่กวา่ ใคร ในแผน่ ดนิ อนื่ ทสี่ วยงามกวา่ นี้”
“เราจะแน่ใจไดอ้ ยา่ งไร?”
“แลว้ เจา้ จะไดส้ ง่ิ ใดตอบแทนหากอยู่ใตร้ ม่ เงาของพสี่ าวเหลา่ นนั้ ”
พรานผู้น้ันวางแผนหลบหนีขณะท่ีพ่ีน้องท้ังหมดลงอาบน้�ำ เขา
แสร้งตะโกนโห่ร้องเสียงดังจนพวกเธอตกใจ ขณะชุลมุนหญิงสาวจึงสบ
โอกาสเลด็ ลอดออกมา…
ความฝันของเธอพร่างพราวแทนแสงดาว การออกจากนครท่ี
เติบโตมาเป็นเหมือนการผจญภัยแสนตื่นเต้น เจ้าชายรูปงามและความ
ย่ิงใหญ่รออยู่เบ้ืองหน้า... แต่โลกจริงต่างไปจากฝัน ไม่มีแผ่นดินใดท่ี
สวยงามไปกวา่ บา้ น ไมม่ ขี บวนแหแ่ หน ไมม่ ีเก้ียวน�ำพา เทา้ ทม่ี กี รงเล็บ

196 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ยาวต้องฉีกขาดโชกเลือดเพราะไม่เคยเดินทางไกล และเมื่อเริ่มลังเลทุก
อย่างก็สายเกนิ ไปเสียแล้ว 

พรานผหู้ ลายเลห่ ม์ ดั เธอไวด้ ว้ ยเชอื กเสน้ นน้ั  ลากถลู ถู่ กู งั ไปตาม
แนวปา่  ไกลออกไปจากบา้ น... เชอื กเนอื้ เหนยี วเกนิ กวา่ จะตดั ขาด พอดงึ
รั้งก็รัดรึงจนบาดเนื้อ อิสระมีระยะแค่วงเชือกจะปรานี ปีกแห่งทางรอด
เดียวถูกมัดรวบไว้แนบติดแผ่นหลัง ขนปีกหลุดร่วงไปมากมายอย่างน่า
เวทนา บางแห่งเห็นเน้ือแดงช้�ำ ปีกท่ีไร้ค่าไม่ต่างอะไรกับภาระเกะกะที่
ปลดเปลอ้ื งไมไ่ ด ้ เตยี งออ่ นบรรจถรณท์ เี่ คยนอน ปราสาทแวน่ ฟา้ ทเ่ี พยี บ
พรอ้ มดว้ ยสรรพนานาแหง่ สขุ สบายกห็ ายวบั  ตอ้ งทอดกายอนั ออ่ นลา้ บน
ดินกระด้าง บางคราเจ็บร้าวจนข่มตานอนไม่หลับ คร้ันแล้วก็ถอนใจ...
กรีดร้องไปก็เท่านั้น ค�ำอ้อนวอนยิ่งไร้ประโยชน์ หญิงสาวน่ังลงร�่ำไห้ต่อ
โชคชะตาของตนเอง นหี่ รอื คอื วธิ ที จ่ี ะพานางไปเปน็ ชายาของเจา้ ชายแหง่
เมอื งใหญ่... มีใครเขียนบทผิดไปหรือไม?่

และเมื่อจันทราเยี่ยมเยือนฟ้าเป็นราตรีท่ีเท่าไหร่ก็สุดนับ การ 
เดินทางก็จบลงตรงหน้าประตูใหญข่ องเมืองที่ไมร่ จู้ กั  

.......
ความสุขเหมือนมายากล อาจรู้สึกแต่ไม่เคยมีจริง เจ้าชาย 
รูปงามรับเธอมาจากมือของพรานป่าด้วยแววตาต่ืนเต้นดีใจ เธอไม่เคย
ถามว่า “รักหรือไม่”... นั่นไม่ใช่ประโยคค�ำถาม เป็นเพียงการเปิดทางสู่
การโกหกคำ� โต สง่ิ สำ� คญั สำ� หรบั เจา้ ชายคอื การไดค้ รอบครองของหายาก
สงิ่ ท่หี มายถงึ อำ� นาจและศรทั ธาท่เี หลา่ ผคู้ นจะชื่นชม
“เจ้าชายจบั นางนกใหญไ่ ด้จากหมิ พานต”์
“บุญบารมแี ทๆ้  ถึงได้สมบัตเิ ชน่ นั้นมาครอบครอง”
“บญุ ของชาวเมอื งอยา่ งพวกเราด้วยเช่นกัน”
“สาธุ”

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 197

“สาธุ”
ยกมือท่วมหัววันทา ศรัทธาหาซื้อได้ไม่ยาก มูลค่าของมัน
เท่ากับเหรียญทองท่ีมอบให้เป็นรางวัลแก่พรานป่า แต่ส่ิงท่ีเจ้าชายจะได้
กลับมามากอนันต์กว่านั้น เธอคือของขวัญช้ินส�ำคัญท่ีจะน�ำมาซึ่งความ
ม่ันคงของศรัทธาและเสียงเล่าลือถึงบุญบารมี เป็นบันไดที่จะน�ำไปสู่จุด
สูงสุดของห่วงโซ่ทางสงั คม
นางผอู้ อ่ นโชคถกู จบั ใสก่ รงทองตงั้ แตน่ น้ั  ไมไ่ ดบ้ นิ เพราะไมอ่ ยาก
บนิ ... พนั ธนาการคอื แววตาออ่ นโยนทเี่ นอื้ เหนยี วกวา่ บว่ งบาศใด แววตา
ท่ตี อ่ ให้กาลผ่านล่วงเธอก็ไมอ่ าจลมื เลอื น 

-๓-
ความฝันในนิทราโบราณมีสีสันหรือไม่? มีทางออกส�ำหรับห้วงเวลาที่
ตีบตนั หรอื เปลา่ ? และเมอื่ ต่ืนขึน้ อีกครง้ั จะจดจำ� โลกเกา่ ไดม้ ากแค่ไหน?

หอ้ งแถลงขา่ วเปน็ โถงขนาดใหญท่ มี่ กี ระจกนริ ภยั กนั้ ระหวา่ งหญงิ
สาวกบั ผรู้ ว่ มงาน แสงสวา่ งวาบทำ� ใหแ้ สบจนนำ�้ ตาไหล ผคู้ นมากมายตรง
หน้ามีผลให้สมองตึงเครียด กรงเล็บจิกแน่นลงบนพื้น พยายามหักห้าม 
อารมณ์ไม่ให้พลุ่งพล่านเข้าท�ำร้ายใคร ไม่อย่างนั้นอินทัชอาจผิดหวัง 
ในตัวเธอ กรงเล็บแหลมคมติดตัวมาต้ังแต่เกิดเช่นเดียวกับปีกคู่งาม 
เป็นธรรมชาติของเผ่าพงศ์วงศาคณานกนักล่า ท่ีจับสัตว์เล็กเป็นอาหาร
พละก�ำลังท่ีมีอาจฉีกกระชากหัวของใครให้หลุดออกจากตัวได้อย่าง
งา่ ยดาย แตก่ ระสนุ ปนื มฤี ทธานภุ าพรนุ แรงกวา่ นน้ั  จงึ อาจยงั ไม่ใชเ่ วลา 

เธอเคยคิดว่าการหลับใหลในราตรีอันยาวนานอาจท�ำให้พบ
ความสุขทางใจ และเหตุการณ์วุ่นวายก็ไม่อาจรบกวนได้อีก กระท่ังเธอ
ลมื ตาขน้ึ อกี ครง้ั ในเชา้ วนั นนั้  มนั เหมอื นการตนื่ หลงั จากหลบั เตม็ ท ่ี สดใส
กระปร้ีกระเปร่า... แต่หัวใจกลับตกวูบ เม่ือรู้ว่านี่ไม่ใช่โลกเดิมอีกต่อไป 

198 วรรณกรรมรางวลั พานแวน่ ฟา้

ผู้คนรอบตัวหล่นหายเมื่อผ่านกาลเวลา นาฬิกาหมุนผ่านไปมากแค่ไหน
ก็สุดรู้ ผู้ปลุกเธอก็ไม่อาจบอกจ�ำนวนของเวลาที่แน่นอนได้เช่นกัน แต่
ท่ีท�ำให้หญิงสาวตกใจกว่าโลกท่ีเปลี่ยนไปคือสันดานมนุษย์ท่ียังไม่ได้
เปลีย่ นไป...

วันน้ีไม่ต่างอะไรจากกาลก่อน ผนังกระจกกับกรงทองท�ำจาก
วสั ดทุ แ่ี ตกตา่ ง แต่ใหค้ วามรสู้ กึ ไมต่ า่ งกนั ... เธอเปน็ เพยี งสญั ลกั ษณข์ อง
อ�ำนาจและศรัทธาไม่วา่ ยคุ สมยั ใด 

“ความส�ำเรจ็ ในคร้งั น้ีถอื ว่าเป็นส่ิงทยี่ ิง่ ใหญ่ท่ีสุดหรอื ยังคะ?”
“มโี ครงการจะคนื ชพี สง่ิ อืน่ อีกหรอื ไมค่ รบั ?”
“ท่านรัฐมนตรีจะถูกเสนอชื่อให้เป็นผู้ชิงต�ำแหน่งนายกรัฐมนตรี
คนตอ่ ไปหรอื เปล่าคะ?”
น่าแปลก... ทงั้ ทหี่ ญงิ สาวเปน็ ผเู้ ดินทางข้ามเวลามาต้ังไกล แต่
ไมม่ ีคำ� ถามใดทเี่ จาะจงเรอ่ื งของเธอโดยตรงสกั ค�ำถามเดียว ชายสองคน
ที่เธอมองผ่านกระจกบานหนาต่างหากท่ีส�ำคัญ รัฐมนตรีส่งยิ้มให้ผู้คน
ตลอดเวลาท่ีตอบคำ� ถาม คำ� วา่  “วทิ ยาการ” และ “ความต้ังใจ” เป็นค�ำท่ี
ไดย้ นิ บอ่ ยครงั้ ในบรรดาคำ� พดู ทยี่ ดื ยาวเหลา่ นนั้  ประโยคทวี่ า่  “ผมพรอ้ ม
รับใช้ทุกท่านเสมอ” เป็นเหมือนประโยคกึ่งกลางท่ีใช้เช่ือมประโยคอ่ืนๆ
เขาดมู คี วามสขุ ที่ไดย้ นื อยหู่ นา้ แสงไฟ ปน้ั ยม้ิ จอมปลอมทคี่ นแสรง้ ทำ� เปน็
ไมร่  ู้ และเอาไปเขียนขา่ วว่าท่านรฐั มนตรีผู้มวี สิ ัยทัศน์
อนิ ทชั ยงั คงปน้ั หนา้ เครง่ ขรมึ  สงวนคำ� ตอบเฉพาะสว่ นทเี่ กยี่ วกบั  
งานของตน บ่อยครั้งที่เขาหันมาทางเธอด้วยแววตาอ่อนโยน ราวกับจะ
ปลอบประโลมให้อดทนอีกสักนิด การแสดงของท่านรัฐมนตรีใกล้จบลง
แล้ว
กระแสขา่ วถกู แพรอ่ อกไปสกั พกั แลว้ วา่  บรษิ ทั ยกั ษ์ใหญข่ องเจา้
กระทรวงเทคโนโลยีฯ สามารถคืนชีพส่ิงมีชีวิตจากนิทานได้ส�ำเร็จ แต่นี่

ประจำ� ปี ๒๕๖๓ 199