The Cambridge Guide to Teaching English to Speakers of Other Languages ອຈ. ປທ. ນາງ ລິດໃສ ໄຊສົງຄາມ

ແຌທ຋າຄຂບຄ Cambridge ຘໆ ກາຌຘບຌຑາຘາບຄ ັ ກຈ ິໃນແ ໇ ກ ໆ ຏ ປ ໇ ຽຌ຋ ໆ ໃຆຑ ໇ າຘາບ ໆ ຌ໅ I The Cambridge Guide to Teaching English to Speakers of Other Languages I ໂຈງ: Ronald Carter David Nunan Cambridge University Press

ແຌທ຋າຄຂບຄ Cambridge ຘໆ ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈ ິໃນແ໇ກໆຏ ປ໇ ຽຌ຋ ໆ ໃຆຑ໇າຘາບ ໆຌ໅ I ແຎໂຈງ: ບ຅. ຎ຋. ຌາຄ ຖຈິໃຘ ໄຆຘຄົ຃າຓ ຏ ກ໇ ທຈແກຎ໇ ຓ໇ : ບ຅. ຎບ. ຘຓົໄຆ ເ຋ຍຘຓົ ຍຈັ ຖາງເຆຌັ : ......................................... ຆບ. ຎ຋. ຌາຄ ຘທ ໄິຖ ຑຓົ ຓະ຅ຌັ ຖາງເຆຌັ : ......................................... ຎຉ. ຌາຄ ຑກັ ຈ ຃ໍາຓຸຄ຃ຸຌ ຖາງເຆຌັ : .......................................... ຃ະຌະກາໍຓະກາຌຍໍຖນິ າຌນ ກັ ຘ ຈກາຌຘາ໇ຄ຃ ຖະຈຍັຎະຖຌິງາຉ ທ຋ິ ະງາໄຖ຃ ຎາກເຆ ໄຈກ໇ ທຈກາ ແຖະ ປຍັປບຄທໆາ ຎ ຓ໇ ນທົຌ ໇ແຓໆຌຓ຃ ທາຓຘບຈ຃ໆ ບຄໄຎຉາຓຓາຈຉາຊາຌຂບຄທ຋ິ ະງາໄຖ຃ ຎາກເຆ ແຖະ ໄຈຊ໇ ທ ໆາເຎັຌ ຘໆ ທຌໜ ໆ ຄຂບຄກາຌຘກຶ ຘາຉາຓນ ກັ ຘ ຈກາຌຘາ໇ຄ຃ ຖະຈຍັຎະຖຌິງາຉ ຘາງປຽຌຑາຘາບຄັກຈິ. ຌະ຃ບຌຎາກເຆ, ທຌັ຋. .......ເຈບ ຌ.............. 2022 ................................................................. ( ບ຅. ຎບ. ຘຓົໄຆ ເ຋ຍຘຓົ ຍຈັ ) ຎະ຋າຌກາໍຓະກາຌຍໍຖນິ າຌນ ກັ ຘ ຈກາຌຘາ໇ຄ຃ ຖະຈຍັຎະຖຌິງາຉ ທ຋ິ ະງາໄຖ຃ ຎາກເຆ

ຘາຖະຍາຌ ຖາງກາຌແຏຌທາຈ................................................................................................ iv ຖາງກາຌຉທົບກັ ຘບຌນງໍ ໇........................................................................................ iv ຍຈົຂບຍໃ຅......................................................................................................... vi ຖາງກາຌຏ ຎ໇ ະກບຍຘໆ ທຌຏຌົ ຄາຌ................................................................................ vii ຍຈົຌາໍ ຘະເໜ. ............................................................................................. 1 Donald Carter ແຖະ David Nunan ຍຈົ຋ 1 ກາຌຒັຄ................................................................................................... 10 Michael Rost ຍຈົ຋ 2 ກາຌເທົ ໇າ................................................................................................. 23 Martin Bygate ຍຈົ຋ 3 ກາຌບໆາຌ................................................................................................ 35 Catterine Wallace ຍຈົ຋ 4 ກາຌຂຽຌ............................................................................................... 47 Joy Reid ຍຈົ຋ 5 ໄທງະກບຌ............................................................................................ 58 Diane Larsen-Freemam ຍຈົ຋ 6 ຃ໍາຘຍັ .....................................................................................................71 Ronald Carter ຍຈົ຋ 7 ທາ຋ະກາໍ Discourse ............................................................................... 82 Michael McCarthy ຍຈົ຋ 8 ກາຌບບກຘຽຄ.......................................................................................... 96 Barbara Seidlhofer ຍຈົ຋ 9 ກາຌຑຈັ຋ະຌາບຸຎະກບຌ (ຘ ໆກາຌປຽຌ-ກາຌຘບຌ) ............................................. 113 Brian Tomlinson ຍຈົ຋ 10 ກາຌຘກຶ ຘາ຃ ຑາຘາ຋ຘ ບຄ Second Language Teacher Education ............. 123 Donald Freeman ຍຈົ຋ 11 ຑາຘາຘາຈ຅ຈິຉະທ຋ິ ະງາ Psycholinguistics................................................ 137 Thomas Scovel ຍຈົ຋ 12 ກາຌໄຈຑ໇າຘາ຋ຘ ບຄ.................................................................................. 148 David Nunan ຍຈົ຋ 13 ກາຌໄຈຘ໇ ບຄຑາຘາ Bilingualism................................................................. 158

Agnes Lam ຍຈົ຋ 14 ຑາຘາຘາຈຘຄັ຃ຓົ Sociallinguistics............................................................ 169 Sandra Silberstein ຍຈົ຋ 15 ກາຌປຽຌປ ຑ໇າຘາຏໆາຌ຃ບຓຑທິເຉຆ ໆ ທງຘບຌ...................................................... 181 Elizabeth Hanson Smith ເບກະຘາຌບາ໇ຄບຄ .............................................................................................. 375

ຖາງກາຌແຏຌທາຈ ແຏຌທາຈ 7.1 ຉບຌຂບຄຍຈົຘຌົ຋ະຌາ຋ ໆໄຈຍ໇ ຌັ຋ກຶ ແຖະ ຊບຈຂໍ຃໇ ທາຓ.................................87 ແຏຌທາຈ 8.1 ຍຈົຍາຈຂບຄກາຌບບກຘຽຄ....................................................................99 ແຏຌທາຈ 10.1 ກາຌຐຶກ຃ ແຖະ ກາຌຑຈັ຋ະຌາ຃ ............................................................130 ຉທົບກັຘບຌນງໍ ໇ AAVE African American Vernacular English ຑາຘາບຄັກຈິຑ ໇ຌເຓບ ຄຂບຄບາເຓຖກິ າ ບຒັ າຖກິ າ CALL Computer Assisted Language Learning ກາຌປຽຌປ ຑ໇າຘາໂຈງໃຆ຃໇ບຓຑທິເຉຆ ໆ ທງ CLT Communicative Language Teaching ກາຌຘບຌຑາຘາເຑ ໆບກາຌຘ ໆຘາຌ EAL English as an Additional Language ຑາຘາບຄັກຈິຈເຎັຌຑາຘາເຑ ໆຓເຉຓ EAP English for Academic Purpose ຑາຘາບຄັກຈິເຑ ໆບ຅ຈຸ ຎະຘຄົ຋າຄທຆິ າກາຌ EFL English as a Foreign Language ຑາຘາບຄັກຈິເຎັຌຑາຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈ ELT English Language Teaching ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິ EMT English as a Mother Tongue ຑາຘາບຄັກຈິເຎັຌຑາຘາແຓໆ EOP English for Occupation Purposes ຑາຘາບຄັກຈິເຑ ໆບກາຌຎະກບຍບາຆຍ ESL English as a Second Language ຑາຘາບຄັກຈິເຎັຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ ESOL English for Speakers of Other Languages ຑາຘາບຄັກຈິຘໍາຖຍັຏ ເ໇ທົ ໇າຑາຘາບ ໆຌ ESP English for Specific Purposes ຑາຘາບຄັກຈິເຑ ໆບ຅ຈຸ ຎະຘຄົຘະເຑາະ EST English for Science and Technology

ຑາຘາບຄັກຈິຘໍາຖຍັທ຋ິ ະງາຘາຈ ແຖະ ເ຋ກັໂຌໂຖຆ EWL English as a World Language ຑາຘາບຄັກຈິເຎັຌຑາຘາໂຖກ IELTS International English Language Testing Service ກາຌຍໍຖກິ າຌ ກາຌ຋ຈົຘບຍຑາຘາບຄັກຈິຖະຈຍັຌາ໅ຆາຈ IPA International Phonetic Alphabets ຘຌັ຋ະບກັ ຘບຌຘາກຌົ IRF Initiation, Response, Follow-up ກາຌເຖ ໆຓຉົຌ໇ ກາຌຉບຍຘະໜບຄ ກາຌຉຈິຉາຓ L1 First Language ຑາຘາ຋ໍາບຈິ L2 Second Language ຑາຘາ຋ຘ ບຄ NES Native English Speakers ເ຅ົ ໇ ໆ າຂບຄຑາຘາ SLA Second Language Acquisition ກາຌໄຈຑ໇າຘາ຋ຘ ບຄ TBL Task-Based Learning ກາຌປຽຌປ ບ໇ຄ ຉາຓໜາ໇ທຽກ TEFL Teaching of English as a Foreign Language ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິເຎັຌຑາຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈ TESL Teaching of English as a Second Language ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິເຎັຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ TESOL Teaching of English to Speakers of Other Languages ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິໃນແ໇ກໆຏ ໃ໇ຆຑ໇າຘາບ ໆຌ TOEFFL Test Of English as Foreign Languages ແຍຍ຋ຈົຘບຍຑາຘາບຄັກຈິເຎັຌຑາຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈ

ຍຈົກໆາທຂບຍໃ຅ ຏ ແ໇ຉໆຄຓ຃ ທາຓຎາຈຊະໜາຂບຍໃ຅ຓາງຄັ Mickey Bonin ຏ ຋໇ ໆ ເຎັຌຍຌັຌາ຋ກິ າຌຂບຄຑທກຂາ໇ຑະເ຅ົ ໇າ ຑບ໇ຓ ຋ຄັ Martin Mellor ຏ ຃໇ ຈັຖບກແກໄ໇ຂຂບຄຑທກເປາົ ຋ ໆ ໃນກ໇ າຌຆໆ ທງເນ ບ ແຌະຌໍາ ດໆ າຄຆໆ ຽທຆາຌ ໃຌຈາ໇ຌກາຌຂຽຌ ແຖະ ກາຌກທຈແກຎ໇ ຓ໇ ນທົຌ ໇ . Mickey ເຎັຌຏ ໃ໇ນແ໇ນໆ ຄຂໍຓ໇ ຌ຋ ໆ ຉໍ ໆ ເຌ ໆບຄ ແຖະ ຃ທາຓ຃ຈິ ເນຌັ຋ ໆ ຆຈັ ເ຅ຌໃຌ຋ຸກ໅ຍຈົ ເຆ ໆ ຄຂໍຓ໇ ຌຂບຄຖາທແຓໆຌຓເ ໜບ ຅າກໜາ໇຋ ໆ຃ທາຓປຍັຏຈິຆບຍໃຌກາຌຉຑ ຓິ ເຏງ ແຏໆ ແຖະ ຘະໜບຄ຃ໍາແຌະຌາໍ ຈາ໇ຌທຆິ າ ກາຌ ແຖະ ທຆິ າຆຍ ເຆິ ໆ ຄຑທກຂະຑະເ຅ົ ໇າຓ຃ ທາຓເນ ໇ບຓໃຘ ແຖະ ໄຈປ໇ ຽຌປ ຌ໇ ໍາຉະນ ບຈຓາ. ຘໆ ທຌ Martin ແຓໆຌ ຑທກເປາົຓ຃ ທາຓໂຆກຈ຋ ໆຓເ ຑ ໆບຌປໆ ທຓຄາຌຏ ຋໇ ໆ ໃນ຃໇ໍາແຌະຌໍາ ແຖະ ຓຘ າງຉາຍຌັ ຌາ຋ກິ າຌ຋ ໆ ຃ຓົ ຆຈັ ໄຈເ໇ປຈັນ າງຘ ໆ ຄ ນ າງດໆ າຄໃຌກາຌຎັຍຎຸຄກາຌບບກແຍຍຍຌັ ຌາ຋ກິ າຌ ແຖະ ບຄົຎະກບຍ຋າຄທຆິ າກາຌຂບຄຉົຌ໇ ຘະຍຍັ ເຆິ ໆ ຄຑທກເປາົງຄັ ຃ຄົເຎັຌໜ ໇ຍຸຌ຃ຸຌຑທກເຂາົ຋ຄັຘບຄ. ຌບກຌ ໇ຑທກຂາ໇ຑະເ຅ົ ໇າຂໍຂບຍໃ຅ຓາງຄັ Sanny Kwok ຘໍາຖຍັ ຎະຘຈິ຋ຑິ າຍ ຂບຄທຽກ຋ ໆ ຍໍ ໆ ຘ ໇ຌຘຸຈ ແຖະ ກາຌຘະໜຍັ ຘະໜຌ ຋ ໆ ຉໍ ໆ ເຌ ໆບຄຂບຄຖາທຉັ ໇ຄແຉໆ ເຖ ໆ ຓຉົຌ໇ ຓາຂບຄຎ ຓ໇ ນທົ ຌ ໇ . ຘຸຈ຋າ໇ງ ແຉໆ ຍໍ ໆ ຋າ໇ງຘຸຈ ຂໍຂບຍໃ຅ຏ ຘ໇ ະໜຍັ ຘະໜຌ ຋ ໆ ຘະແຈຄໃນເ໇ນຌັ ເຊຄິຓາຈຉາຊາຌຘ ຄຘຸຈຂບຄ຃ທາຓເຎັຌຓບ າຆຍ ໃຌກາຌຈໍາ ເຌຌ ຄາຌ( ຉັ ໇ຄແຉໆ ຉບຌ຋ ໆ ຅ຈັປ ຍແຍຍ ຅ຌົກະ຋ັ ໇ຄປບຈຂັຌ໇ ຉບຌຘຸຈ຋າ໇ງຂບຄກາຌຎັຍແຉໆຄ) ຑທກເຑ ໆ ຌໄຈ຋໇ ຸຓ໇ ເ຋ ເທຖາ ບຌັຓະນາຘາຌໃນແ໇ກໆ ໂ຃ຄກາຌຌ ໇ໃຌຊໆ າຓກາຄຆທ ຈິ ບຌັນງຸຄ໇ງາກຂບຄຌກັ ທຆິ າຆຍ ຂໍຂບຍໃ຅ຑທກ຋ໆາຌຘໍາຖຍັ ຃ທາຓ ບຈົ຋ຌົ ຃ທາຓຓຌ ໍ ໇າໃ຅ ແຖະ ກາຌໃນ຃໇ທາຓປໆ ທຓຓເ ຖ ໇ບງຓາ. ຏ ແ໇ຉໆຄຑບ໇ ຓ຋ຄັຂໍ຅າຖກຶ ຃ທາຓ຅ຄິໃ຅ ແຖະ ຆ ໆ ຌຆຓົ ຓາງຄັ຋ໆາຌຏ ບ໇ໆາຌຌຖິະຌາຓຘ ໆ຋ໆາຌ ຋ ໆ ເປຈັ ທຽກດໆ າຄໜກັ ຈທ໇ ງ຃ທາຓປຍັປ ຋໇ ໆຈ ແຖະ ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ຘະເຑາະຈາ໇ຌ຋ ໆ ເຊຄິຊບຄໃຌກາຌຆໆ ທງຘາ໇ຄໜຄັຘຌ ໇ຑທກຂາ໇ຑະເ຅ົ ໇າຂໍຂບຍໃ຅ ຑທກເຑ ໆຌໂຈງຘະເຑາະດໆ າຄງ ໆ ຄຘໍາຖຍັກາຌເບາົໃ຅ໃຘໆ຋າຄຈາ໇ຌ຃ທາຓຖະບຽຈ. ແຌທໃຈກໍ ໆຉາຓຂໍຏ໇ ຈິຑາຈໃຈ໅ໃຌຌ ໇ງຄັຊ ທໆາເຎັຌ຃ທາຓຏຈິຑາຈຂບຄຑທກເປາົ.

ຏ ຎ໇ ະກບຍຘໆທຌຏຌົ ຄາຌ Kathleen M. Bailey, ຘາຈຘະຈາ຅າຌຈາ໇ຌຑາຘາຘາຈຌາໍ ໃຆ, ໇ທ຋ິ ະງາໄຖ ຑາຘາ ແຖະ ຑາຘາຘາຈຘກຶ ຘາ, ຘະຊາ ຍຌັ ຓບຌເຉຕ ຂບຄກາຌຘກຶ ຘາຌາ໅ຆາຈ, ຃າຖຐ ໍເຌງ, ຘະນະຖຈັບາເຓຖກິ າ Michael P. Breen, ຘາຈຘະຈາ຅າຌຂບຄກາຌຘກຶ ຘາຑາຘາ, ຘ ຌກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ Stirling, ບຄັກຈິ Geoff Brindley, ຘາຘະຈາ຅າຌບາທຸໂຘຘາຂາທຆິາຑາຘາຘາຈ, ຑາກທຆິ າຑາຘາຘາຈ, ແຖະ ຏ ຎ໇ ະຘາຌຄາຌກາຌ ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇, ຘ ຌກາຌຘບຌ ແຖະ ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ຑາຘາບຄັກຈິແນໆຄຆາຈ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ Macquarie, Sydney, ຎະເ຋ຈ ບຈົຘະຉາຖ Martin Bygate, ບາ຅າຌຘບຌບາທຸໂຘ ຂບຄ TESOL, ໂປຄປຽຌກາຌຘກຶ ຘາ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ Leeds, ຎະເ຋ຈ ບຄັກຈິ Ronald Carter, ຘາຈຘະຈາ຅າຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິຘະໄໝໃໝໆ , ໂປຄປຽຌກາຌຘກຶ ຘາຑາຘາບຄັກຈິ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ Nottingham, ຎະເ຋ຈບຄັກຈິ Beverly Derewianka, ປບຄຘາຈຘະຈາ຅າຌ, ຃ະຌະຘກຶ ຘາຘາຈ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ Wollongong, ຎະເ຋ຈບຈົ ຘະຉາຖ Tony Dudley-Evans, ຏ ບ໇ໆາຌຑາຘາບຄັກຈິເຑ ໆບ຅ຈຸ ຎະຘຄົຘະເຑາະ, ຑາຘາບຄັກຈິຘໍາຖຍັຌກັ ຘກຶ ຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖເຍຓ ຄິແປຓ, ຎະເ຋ຈບຄັກຈິ Donald Freeman, ຘາຈຘະຈາ຅າຌຂບຄກາຌຘກຶ ຘາຑາຘາ຋ຘ ບຄ ແຖ ະຏ ບ໇ໍາຌທງກາຌຘ ຌກາຌຘກຶ ຘາ຃ ບາ຅າຌ, ກາຌຐຶກບຍົປຓົ ແຖະ ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇, ຑາກທຆິ າກາຌຘກຶ ຘາ຃ ຑາຘາ, ໂປຄປຽຌກາຌຐຶກຌາ໅ຆາຈ , Brattleboro, Vermont, ຘະນະຖຈັບາເຓຖກິ າ Fred Genesee, ຘາຈຘະຈາ຅າຌ, ຑະແຌກ຅ຈິຉະທ຋ິ ະງາ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ McGill, Montreal, ຎະເ຋ຈ ກາ ຌາຈາ Jennifer Hammond, ບາ຅າຌບາທຸໂຘ, ຃ະຌະຘກຶ ຘາຘາຈ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖເ຋ກັໂຌໂຖງ, Sydney, ຎະເ຋ຈ ບຈົຘະຉາຖ Liz Hamp-Lyons, ຎະ຋າຌຘາຈຘະຈາ຅າຌຑາຘາບຄັກຈິ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖໂຑຖເ ຋ກັ ຌກິປຄົກຄົ, Hong Kong SAR, ຎະເ຋ຈ຅ຌ Elizabeth Hanson-Smith, ຋ ໆຎຶກຘາຈາ໇ຌ຃ບຓຑທິເຉຈ າ໇ຌກາຌຘກຶ ຘາ, ແຖະ ຘາຈຘະຈາ຅າຌ Emeritus, ໂ຃ຄກາຌ TESOL, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖຖຈັ຃າຖຒິໍເຌງ, Sacramento, California, ຘະນະຖຈັບາເຓຖກິ າ

Claire Kramsch, ຘາຈຘະຈາ຅າຌຂບຄກາຌຘກຶ ຘາຑາຘາເດງຖະຓຌັ ແຖະ ຑາຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈ, ຑະແຌກເດງຖະຓຌັ , ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ຃າຖຒິໍເຌງ ຋ ໆ Berkeley, ຘະນະຖຈັບາເຓຖກິ າ Agnes Lam, ປບຄຘາຈຘະຈາ຅າຌ, ຘ ຌຑາຘາບຄັກຈິ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖປຄົກຄົ, Hong Kong SAR, ຎະເ຋ຈ຅ຌ Diane Larsen-Freeman, ຘາຈຘະຈາ຅າຌຂບຄຑາຘາຘາຈຌາໍໃຆ, ໇ຑະແຌກກາຌຘກຶ ຘາ຃ ຑາຘາ, ໂປຄປຽຌ ຐຶກແບຍຌາ໅ຆາຈ, Brattleboro, Vermont, ຘະນະຖຈັບາເຓຖກິ າ Alan Maley, ຃ະຌະຍໍຈ, ຘະຊາຍຌັກາຌຘກຶ ຘາຑາຘາບຄັກຈິ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ Assumption, ຍາຄກບກ, ຎະເ຋ຈໄ຋ Michael McCarthy, ຘາຈຘະຈາ຅າຌຂບຄ ຑາຘາຘາຈຌາໍ ໃຆ, ໇ ໂປຄປຽຌ ກາຌປຽຌຑາຘາບຄັກຈິ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ, ຎະເ຋ຈບຄັກຈິ David Nunan, ຘາຈຘະຈາ຅າຌ ທຆິ າຑາຘາຘາຈຌາໍ ໃຆ, ໇ຘ ຌຑາຘາບຄັກຈິ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖປຄົກຄົ, Hong Kong SAR, ຅ຌ Rebecca Oxford, ຏ ບ໇ໍາຌທງກາຌກາຌຘກຶ ຘາຑາຘາ຋ຘ ບຄ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ Maryland, ທ຋ິ ະງາໄຖ Park, ຘະນະຖຈັບາເຓຖກິ າ Joy Reid, ຘາຈຘະຈາ຅າຌ, ຑາກທຆິ າຑາຘາບຄັກຈິ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ Wyoming, ຘະນະຖຈັບາເຓຖກິ າ Jack Richards, ຘາຈຘະຈາ຅າຌ, ຖຈັຊະຓຌົຉທ ໆາກາຌກະຆທຄຘກຶ ຘາບາຆຉ າເທຌັບບກຘຽຄໃຉ, ໇ຘ ຌຑາຘາຑາກຑ ໇ຌ (RELC), ຎະເ຋ຈຘຄິກະໂຎ Michael Rost, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ California ຋ ໆ Berkeley, ຘະນະຖຈັບາເຓຖກິ າ Thomas Scovel, ຘາຈຘະຈາ຅າຌຂບຄຑາຘາຘາຈຌາໍໃຆ, ໇ທ຋ິ ະງາໄຖຓະຌຸຈຘະ຋ໍາ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖຖຈັ San Francisco , San Francisco, California, ຘະນະຖຈັບາເຓຖກິ າ Barbara Seidlhofer, ປບຄຘາຈຘະຈາ຅າຌຂບຄ ຑາຘາຘາຈຌາໍ ໃຆ, ໇ຑາກທຆິ າຑາຘາບຄັກຈິ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ Vienna, ຎະເ຋ຈບບຘເຉຕງ Sandra Silberstein, ຘາຈຘະຈາ຅າຌຑາຘາບຄັກຈິ, ຑາກທຆິ າຑາຘາບຄັກຈິ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ Washington, Seattle, ຘະນາຖຈັບາເຓຖກິ າ Brian Tomlinson, ຏ ບ໇ໆາຌໃຌກາຌປຽຌປ ແ໇ຖະກາຌຘບຌຑາຘາ, ຘ ຌກາຌຘກຶ ຘາຑາຘາ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ Leeds Metropolitan, ຎະເ຋ຈບຄັກຈິ

Amy B.M. Tsui, ຘາຈຘະຈາ຅າຌ, ຑາກທຆິ າກາຌຘກຶ ຘານ ກັ ຘ ຈ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖປຄົກຄົ, HongKong SAR, ຎະເ຋ຈ຅ຌ Leo van Lier, ຘາຈຘະຈາ຅າຌຘບຌທຆິາຑາຘາຘາຈກາຌຘກຶ ຘາ, ໂປຄປຽຌກາຌຘກຶ ຘາ ແຖະ ຑາຘາຘາຈກາຌຘກຶ ຘາ, ຘະຊາຍຌັກາຌຘກຶ ຘາຌາ໅ຆາຈ Monterey, Monterey, California, ຘະນາຖຈັບາເຓຖກິ າ Catherine Wallace, ບາ຅າຌບາທຸໂຘຈາ໇ຌກາຌຘກຶ ຘາ, ຑາຘາໃຌກາຌຘກຶ ຘາ, ຘະຊາຍຌັກາຌຘກຶ ຘາ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖຖບຌຈບຌ, ຎະເ຋ຈບຄັກຈິ Mark Warschauer, ຏ ບ໇ໍາຌທງກາຌຈາ໇ຌເຉກັ ໂຌໂຖຆຈ າ໇ຌກາຌຘກຶ ຘາ, ໂ຃ຄກາຌຑາຘາບຄັກຈິແຍຍ຃ຍົທຄົ຅ບຌ / AMIDEAST, Cairo, ຎະເ຋ຈບດ ິຍ Ron White, ບະຈຈ ຏ ບ໇ໍາຌທງກາຌ, ຘ ຌກາຌຘກຶ ຘາຑາຘາຎະຉຍິຈັ , ທ຋ະ ິ ງາໄຖກາຌບໆາຌ, ຎະເ຋ຈບຄັກຈິ Dave Willis, ບາ຅າຌບາທຸໂຘ, ຘ ຌກາຌຘກຶ ຘາຑາຘາບຄັກຈິ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖເຍຓ ຄິແປຓ, ຎະເ຋ຈບຄັກຈິ Jane Willis, ຃ ຘບຌ, ໜໆທງຄາຌກາຌຘກຶ ຘາຑາຘາ, ຓະນາທ຋ິ ະງາໄຖ Aston, Birmingham, ຎະເ຋ຈບຄັກຈິ

ຍຈົຌາໍຘະເໜ ຅ຈຸ ຎະຘຄົຂບຄຍຈົ ຌໍາຌ ໇ແຓໆຌເຑ ໆບເຎັຌກາຌທາຄຑ ໇ຌຊາຌຘໍາຖຍັ ຎ ຓ໇ ໂຈງຖທຓ ຈທ໇ ງກາຌເຍ ໆ ຄຘ ໆ ຄ຋ ໆຑທກເປາົໃນ໇ ຃ທາຓໝາງເຓ ໆ ບກໆ າທເຊິຄກາຌຘບຌຑາຘາບັຄກຈິໃນແ໇ ກໆ ຏ ປ໇ ຽຌ຋ ໆ ໃຆຑ໇ າຘາບ ໆ ຌ (TESOL). ໃຌຖະນທໆ າຄກາຌ ຘຌົ຋ະຌາ ຑທກເປາົໄຈຘ໇ ະເໜໃ ນ຃໇ໍາຌງິາຓຂບຄຘຍັກໍາຌຈົ ແຖະ ຓ ຓຓບຄໃຌແຌທ຃ທາຓ຃ຈິຂບຄTESOL. ໃຌຍຈົ ຌ ໇ ຖທຓຓກ າຌຘຌົ຋ະຌາກໆ ຽທກຍັ ຘ ໆ ຄ຋ ໆ ຑທກເປາົໃນ຃໇ ທາຓໝາງ຃ໍາຘຍັ ກໍາຌຈົໃຌຑາຘາຘາຈຑບ໇ ຓ຋ຄັ ຃ທາຓແຉກຉໆາຄ ຖະນທໆາຄກາຌຌໍາໃຆດ໇ໆ າຄກທ໇າຄຂທາຄຂບຄຉທົ ບກັ ຘບຌນງໍ ໇ໃຌຂຄົເຂຈຌ ໇ ເຆັ ໆຌທໆາ ESOL,ELT, ESL, EFL, EAL, EWL, ESP, EAP ແຖະ ESL (ຘໍາຖຍັ ຖາງຖະບຽຈຂບຄຘຍັ ກໍາຌຈົ ຌ ໇ແຓໆຌເຍ ໆ ຄຉາຓຖໆ ຸຓຌ ໇ ). ຈັ ໆຄ຋ ໆ ຑທກເປາົ ໃນຌ໇ງິາຓ ຑທກເປາົເຍ ໆ ຄໃຌແຄໆຓ ຓ຋ ໆກາຌຘບຌຑາຘາ຋ຘ ບຄL2 ແຉກຉໆາຄ຅າກກາຌຘບຌຑາຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈ. ຌບກ຅າກ ກາຌໃນຌ໇ ງິ າຓ, ຃ໍາບະ຋ຍິ າງ ແຖະ ຉທົ ດໆ າຄຂບຄຘຍັ ກໍາຌຈົ ຌ ໇ແຖທ໇ ຑທກເປາົງຄັເຍ ໆ ຄໄຎ຋ ໆ ຏຌົ ກະ຋ຍົ ຂບຄເຘຈຊະກຈິ ແຖະ ເ຋ກັ ໂຌໂຖຆໃ ຌງຸກໂຖກາທທິຈັ ຉໍ ໆ ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິ ຑບ໇ ຓ຋ຄັຓາຈຉາຊາຌຂບຄຑາຘາບຄັກຈິ຋ ໆກໆ ຽທຑຌັ ກຍັ ຃ທາຓແຉກຉໆາຄກຌັ຋າຄຈາ໇ຌທຈັ຋ະຌະ຋ໍາຘຄັ຃ຓົ . ໃຌຉບຌ຋າ໇ງຂບຄຍຈົຌ ໇ຑທກເປາົໄຈໃ໇ນເ໇ນຈຏຌົ ຃ທາຓເຎັຌໄຎຂບຄ ຎ ຓ໇ ແຖະ ຖະຍຍົໂ຃ຄປໆາຄ ແຖະ ຖໍາຈຍັຂບຄຍຈົຉໆາຄ໅ໃຌຎ ຓ໇ ຌ ໇ . TESOL ແຓໆຌນງຄັ? TESOL ແຓໆຌຉທົບກັ ຘບຌນງໍ ໇ເຆ ໆ ຄໝາງເຊຄິກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິໃນແ໇ກໆຏ ໃ໇ຆຑ໇ າຘາບ ໆ ຌ ແຖະ ເຎັຌຘຍັ ໃຌ ‘ທຄົດ ຓ’ ຋ ໆ ກທຓຖທຓເບາົຘະຊາຌະກາຌ຋ ໆ ຑາຘາບຄັກຈິ ຊ ກຘບຌເຎັຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ ຑບ໇ ຓ຋ຄັຊ ກຘບຌເຎັຌຑາຘາ ຉໆາຄຎະເ຋ຈ. ESOL ເຎັຌ຃ໍາຘຍັ຋ ໆ ຌໍາໃຆດ໇ໆ າຄແຏໆນ າງໃຌ຋ົ ໆທໂຖກ ໂຈງຘະເຑາະໃຌຘະນາຖຈັ ບາເຓຖກິ າ. ໃຌຂຄົເຂຈ ກາຌຘກຶ ຘາຌ ໇ຍາຄ຃ັ ໇ຄງຄັບາ໇ຄບຄ ເຎັຌ ELT (ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິ) ເຊຄິແຓໆຌທໆາ຅ະເຎັຌກາຌແຌະຌໍາ຋ ໆຏຈິ໅ທໆາ ຓຑ ຽຄ ແຉໆ ຃ ຋ ໆຘບຌຑາຘາບຄັກຈິເຎັຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ ນ ຑາຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈເ຋ົ ໆາຌັຌ໇ ໂຈງ຋ ໆ ຍໍ ໆ ແຓໆຌ຃ ຘບຌຑາຘາບຄັກຈິ຋ ໆ ເຎັຌຑາຘາ ແຓໆ EMT ຓ຃ ທາຓຘຌົໃ຅ໃຌກາຌຑຈັ຋ະຌາຑາຘາໃນຌ໇ກັ ປຽຌຂບຄຑທກເຂາົ. ຍາຄ຃ໍາຌງິາຓ ຑທກເປາົເຖ ໆຓຉົຌ໇ ໃຌ຋ ໆ ຌ ໇ກຍັ຃ໍາຘຍັກໍາຌຈົໃຌ ກາຌຌໍາໃຆຑ໇ າຘາຘາຈ (applied linguistics) ເຑາະທໆາຓຌັ ເຎັຌບຌັ຋ົ ໆທໄຎ຋ ໆ ຘຸຈຂບຄຘຍັ຋ຄັໝຈົ຋ ໆຊກ ຘຌົ຋ະຌາໃຌ຋ ໆ ຌ ໇ . ກາຌຌໍາໃຆຑ໇ າຘາຘາຈ (applied linguistics) ແຓໆຌ ເຎັຌຘຍັ຋ົ ໆ ທໄຎ຋ ໆ ຖທຓເບາົນ າງ໅ແຄໆຓ ຓຂບຄກາຌປຽຌປ ໇ແຖະ ກາຌຌໍາໃຆຑ໇ າຘາ. ຓຌັແຓໆຌ ຘາຂາ຋ ໆ ຍໍ ໆ ແຌໆຌບຌ ແຖະ ແຉກຉໆາຄກຌັ ຋ ໆ ຌໍາໃຆ໇ແຖະ ເຆ ໆ ບຓໂງຄກຍັ ຘາຂາທຆິ າບ ໆ ຌ໅ ຖທຓຓ ຑາຘາຘາຈ, ຅ຈິຈຉະທ຋ິ ະງາ, ຘຄັ຃ຓົ ທ຋ິ ະງາ, ຓະຌຸຈທ຋ິ ະງາ, ທ຋ິ ະງາຘາຈຑຸຈ຋ຎິັຌງາ ແຖະ ເ຋ກັໂຌໂຖຆຂ ໍຓ໇ ຌຂໆາທຘາຌ. ໂຈງເຎັຌເບກະຑາຍກຍັຏ ຆ໇ໆ ຽທຆາຌ຅າກ ຘາຂາບ ໆ ຌ໅, ກາຌຌໍາໃຆຑ໇ າຘາຘາຈໂຈງ຋ົ ໆທໄຎຓ຅ ຈຸ ຎະຘຄົເຑ ໆ ບໃນກ໇ າຌຌໍາໃຆຉ໇ ທົ ຅ຄິຂບຄ຋ຈິຘະຈ ແຖະ ທໄິ຅ໃຌກາຌ ແກໄ໇ຂຍຌັນາໃຌຘາຂາງໆບງ. ກາຌຌໍາໃຆຑ໇ າຘາຘາຈຓຘ ໆ ທຌປໆ ທຓນ າງ ນ ຌບ໇ ງຂ ໇ຌດໆ ກຍັຘາຂາງໆບງຉໍ ໆ ໄຎຌ ໇ : ກາຌປຽຌ

ຑາຘາ຋ຘ ບຄ ແຖະ ຑາຘາຉໆ າຄຎະເ຋ຈ, ຃ທາຓຘາຓາຈບໆ າຌບບກຂຽຌໄຈ,໇ ທ຋ິ ະງາ຃ໍາເທົ ໇າ, ກາຌຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັ ຃ຌົ ນ ນຌທກ, ກາຌຉ຃ ທາຓໝາງ ແຖະ ກາຌແຎ, ກາຌເຐິກແບຍກາຌຘ ໆ ຘາຌ, ກາຌຘາ໇ຄຑຈົ຅ະຌາຌຸກຓົ , ກາຌປຽຌປ ກ໇ າຌ ໄຈຓ໇ າຑາຘາ຋ໍາບຈິ . ໃຌຎ ຓ໇ ເນ ັຓ໇ ຌ ໇ແຓໆຌເຌັຌ໇ ໄຎ຋ ໆກາຌຘບຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ ແຖະ ຑາຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈ. ໃຌເຍ ໇ບຄຉົຌ໇ ຑທກເປາົໄຈແ໇ຌະຌາໍ ຃ທາຓແຉກຉໆາຄ ຖະນທໆາຄ ESL ຑາຘາບຄັກຈິເຎັຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ ແຖະ EFL ຑາຘາບຄັກຈິ ເຎັຌຑາຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈ. ຃ໍາຘຍັ ESL ໃຆເ໇ຑ ໆບບາ໇ຄບຄ ເຊຄິ ກາຌຘບຌ ແຖະ ກາຌປຽຌປ ຑ໇ າຘາບຄັກຈິໃຌ ຎະເ຋ຈຉໆ າຄ໅ ຋ ໆ ຓຍ ໍຖຍິ ຈົ ແຖະ ທຈັ ຋ະຌະ຋ໍາ ເຆິ ໆ ຄຊ ຑາຘາບຄັກຈິ ເຎັຌຑາຘານ ກັ ຂບຄກາຌຘ ໆ ຘາຌ ກາຌຘບຌຑາຘາ ບຄັກຈິ ໃນກ໇ ຍັ ຏ ບ໇ ຍົ ຑະງຸຍໃຌຎະເ຋ຈຉໆາຄ໅ເຆັ ໆ ຌ: ບບຈຘະເຉເຖງ, ກາຌາຈາ, ຌທິຆແ ຖຌ, ຘະນາຖາຈຆະບາຌາ຅ກັ ບຄັກຈິ ແຖະ ຘະນາຖຈັບາເຓຖກິ າ ເຎັຌຉົຌ໇ ໃຌຎະເ຋ຈເຖົ ໆາຌ ໇ຍຸກ຃ຌົ຋ ໆ ຍໍ ໆຓຑ ໇ຌຊາຌຑາຘາບຄັກຈິ ບາຈ຅ະເທົ ໇າຑາຘາ຋ໍາ ບຈິ L1 ຋ ໆ ເປບ ຌ ແຉໆ ຅ະຉບ໇ຄໃຆຑ໇ າຘາບຄັກຈິ ໃຌກາຌຘ ໆ ຘາຌໃຌຍໆ ບຌເປຈັ ທຽກ, ໂປຄປຽຌ ແຖະ ໃຌຆຸຓຆຌົ ໂຈງ຋ົ ໆ ທ ໄຎ. ຃ໍາຘັຍຌ ໇ໃຌຎະ຅ຸຍັຌງຄັຑບ໇ ຓ຋ຄັຌາໃຆກ໇ ຍັ ຍັຌຈາຎະເ຋ຈ຋ ໆ ໃຆຑ໇ າຘາບັຄກຈິ ກຌັ ດໆ າຄແຏໆ ນ າງເຎັຌຑາຘາກາຄ ເຆ ໆ ຄຖທຓຓຎ ະເ຋ຈເຂຈກາຌຎົກ຃ບຄຑເິຘຈປບຄກຄົ (ເຆິ ໆ ຄກາຌໃຆຑ໇ າຘາຘະ຋ບ໇ ຌໃນເ໇ນຌັ ເຊຄິ຋ ໆຏໆາຌຓາຑ ຓຑ າກຌ ໇ ເຎັຌ ບາຌາຌ຃ິຓົ ຂບຄຖາຆະບາຌາ຅ກັບຄັກຈິ), ຎະເ຋ຈຘຄິກະໂຎ (ເຎັຌຘຄັ຃ຓົ ຋ ໆ ເທົ ໇ານ າງຑາຘາຓຑ າຘາບຄັກຈິ ເຎັຌຑາຘາກາຄ) ແຖະ ບຌິ ເຈງ (ຍໆ ບຌ຋ ໆ ຎະຆາກບຌເທົ ໇ານ າກນ າງຑາຘາ ເຆິ ໆ ຄຑາຘາບຄັກຈິ ແຖະ ຑາຘາປຌິຈ ເຎັຌຑາຘາຘ ໆ ຘາຌຖະນທໆາຄ ກໆ ຸຓ຃ຌົ຋ ໆ ໃຆນ໇ າງຑາຘາເຖົ ໆາຌ ໇ ). EFL ໃຆໃ໇ຌຍໍຖຍິ ຈົ ຋ ໆ ຑາຘາບຄັກຈິຍໍ ໆ ໄຈໃ໇ຆດ໇ໆ າຄກທາ໇ຄຂທາຄຘໍາຖຍັ ກາຌຘ ໆ ຘາຌ ນ ໃຆໃ໇ຌກາຌຘບຌ ເຆັ ໆ ຌ: ຎະເ຋ຈ ຍຕາຆທິ , ງ ໆ ຎໆ ຸຌ, ເກາົນ , ໄ຋ ແຖະ ເຓກັ ຆໂ ກ ເຎັຌຎະເ຋ຈ຋ ໆ ຘບຌຑາຘາບຄັກຈິ ເຎັຌຑາຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈ ເຆ ໆ ຄ ຑາຘາບຄັກຈິ ຖທຓຓໃ ຌນ ກັ ຘ ຈຆັຌ໇ ຎະຊຓົ ຓຈັ຋ະງຓົ ຘກຘາ ນ ໃຌໂປຄປຽຌເບກະຆຌົ ແຖະ ໃຌຘະຊາຌ຋ ໆກາຌຘກຶ ຘາບ ໆຌ໅. ຃ທາຓແຉກຉໆາຄຂບຄ ESL/EFL ເຎັຌຘິ ໆ ຄຘໍາ຃ຌັດໆ າຄໜ ໆ ຄໃຌກາຌຘບຌຑາຘາຓາຌາຌນ າງຎ ງບ໇ ຌທໆາໃຌແຉໆ ຖະ ກໍຖະຌ ຍໍຖຍິ ຈົ ຋ ໆ ກາຌຘບຌໄຈເ໇ກຈ ຂ ໇ຌຌັຌ໇ຓ຃ ທາຓແຉກຉໆ າຄກຌັ ເຆ ໆ ຄຓ຃ ທາຓຉບ໇ ຄກາຌຘ ໆ ກາຌຘບຌ, ນ ກັ ຘ ຈ ແຖະ ທ຋ິ ຘ ບຌ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັ . ໃຌຘະຊາຌ຋ ໆ ຂບຄ EFL ຘໆ ທຌໃນງໆ ແຓໆຌຓກ າຌ຅າໍ ກຈັກາຌໃຆຑ໇ າຘາຌບກນບ໇ຄປຽຌ ແຖະ ຅າໍກຈັ ໂບກາຈ຋ ໆ຅ະຌາໍ ໃຆຓ໇ ຌັ ຈັ ໆຄຌັຌ໇ ນ ກັ ຘ ຈ຅ິ ໆ ຄຉບ໇ຄໄຈບ໇ ບກແຍຍດໆ າຄຖະຓຈັຖະທຄັຈທ໇ ງກາຌ຋ຍົ຋ທຌ຃ຌ ຖາງກາຌ ຑາຘາເຎົ ໇າໝາງດໆ າຄກທາ໇ຄຂທາຄ. ຌບກ຅າກຌ ໇ໜາ໇຋ ໆ ໃຌກາຌຘາ໇ຄຓຉິ຋ິ າຄທຈັ຋ະຌະ຋ໍາໃນກ໇ ຍັນ ກັ ຘ ຈຌັຌ໇ ແຓໆຌຂ ໇ຌດໆ ກຍັ ຃ ຘບຌໂຈງຘໆ ທຌໃນງໆ . ຌບກຌ ກ໇ າຌຘບຌງຄັຓ຃ ທາຓຘຍັ ຆບ໇ ຌເຌ ໆບຄ຅າກ຃ທາຓ຅ຄິ຋ ໆ ທໆາ຃ ຘບຌໂຈງຎົກກະຉຍິ ໍ ໆ ແຓໆຌ ເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາບຄັກຈິ ເຆ ໆ ຄບາຈຂາຈໂບກາຈໃຌກາຌໃຆຑ໇ າຘາບຄັກຈິ ນ ບາຈຂາຈ຃ທາຓໝັຌ໇ ໃ຅ໃຌກາຌຌໍາໃຆຑ໇ າຘາ ຈັ ໆຄກໆາທ ໃຌຘະຊາຌະກາຌເຆັ ໆຌຌ ຓ໇ ຌັຓ຃ ທາຓຘໍາ຃ຌັ຋ ໆ ຘ ໆ ໃຌກາຌຎບ໇ ຌຂໍຓ໇ ຌໃນຏ໇ ປ໇ ຽຌຌັຌ໇ ຉບ໇ ຄຓ຃ ທາຓບຸຈຓົ ຘຓົ ຍ ຌ ແຖະ ນ າກນ າງ ຋ ໆຏ ປ໇ ຽຌ EFL ຅ະຑຍົໃຌໂຖກຌບກນບ໇ຄປຽຌ.

ເຎັຌເທຖາຌຍັ ນ າງຎ ຋ ໆ ຃ທາຓແຉກຉໆ າຄຂບຄESL/EFL ໄຈຊ໇ ກຌໍາຓາໃຆກ໇ ຌັ ດໆ າຄແຏໆ ນ າງ ແຖະ ເຎັຌ຋ ໆ ງບຓປຍັກຌັໂຈງ຋ົ ໆທໄຎ ຈັ ໆຄ຋ ໆຑທກເປາົໄຈຖ໇ ະຍຸໄທໃ໇ຌເຍ ໆ ບຄຉົຌ໇ ຓຌັ ເຎັຌກບຍແຌທ຃ທາຓ຃ຈິ຋ ໆຓຎ ະໂນງຈ (ດໆ າຄໃຈ ກໍ ໆຉາຓກະຖຸຌາປ ທ໇ໆາ ໃຌຍາຄຍໍຖຍິ ຈົ ຃ໍາຘຍັ ETL ຑາຘາບຄັກຈິ ເຎັຌຑາຘາເຑ ໆຓເຉຓ ແຓໆຌຌງິຓົ ຊກ ຌໍາໃຆ)໇ ແຌທໃຈກໍ ໆ ຉາຓຑທກເປາົຑຍົ຃ທາຓແຉກຉໆາຄ຋ ໆ ເຎັຌຍຌັນານ າງຂ ໇ຌຈທ໇ ງເນຈຏຌົນ າງຎະກາຌ. ຎະກາຌ຋ໍາບຈິແຓໆຌຍໍຖຍິຈົ຋ ໆ L2 ຊກ ຘບຌ ແຖະ ຊກ ຌາໍ ໃຆຌ໇ ັຌ໇ຓ຃ ທາຓແຉກຉໆາຄກຌັນ າງ ຉທົ ດໆ າຄ: ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິໃຌຎະເ຋ຈງ ໆຎໆ ຸຌເຎັຌຎະຘຍົ ກາຌກາຌຘບຌ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄ຅າກກາຌຘບຌໃຌຎະເ຋ຈຍຕາຆທິ ຌບກຌ ໇ແຖທ໇ ແຓໆຌ຃ທາຓແຉກຉໆາຄ຋ ໆຑາຘາບຄັກຈິໄຈເ໇ຉຍ ໂຉເຎັຌຑາຘາໂຖກ (EWL) ຃ທາຓ຅ຄິ຋ ໆ ໂຖກາທທິຈັ ແຖະ ກາຌຂະນງາງຉທົ ດໆ າຄໄທທາຂບຄຂໍຓ໇ ຌຂໆາທຘາຌເ຋ກັ ໂຌໂຖ ຆເ ປຈັໃນ຃໇ ທາຓຉບ໇ ຄກາຌຑາຘາບຄັກຈິໃຌ຋ົ ໆ ທໂຖກເຑ ໆ ຓຂ ໇ຌດໆ າຄໄທທາ ຘິ ໆ ຄຌ ໇ຌໍາໄຎຘໆ ຃ທາຓນ າກນ າງໃຌຍໍຖຍິ ຈົ ແຖະ ຘະຊາຌະກາຌ຋ ໆຓກ າຌປຽຌປ ໇ແຖະ ຌໍາໃຆ໇ເຆັ ໆຌຈຽທກຍັ ຖກັ ຘະຌະຂບຄຑາຘາຓຌັ ເບຄ ຑາຘາບຄັກຈິກໍ ໆ຅ະຍໍ ໆ ເຎັຌຂບຄ ຖາຆະບາຌາ຅ກັ ບັຄກິຈ ນ ຂບຄຘະນາຖັຈບາເຓຖິກາບ ກຉໍ ໆໄຎ ເຆິ ໆ ຄຓຌັ ຅ະເຑ ໆ ຓ຃ທາຓນ າກນ າງຂ ໇ຌ ແຖະ ເຎັຌ ຆຍັຑະງາກບຌ຋ ໆນ າກນ າງຘໍາຖຍັກາຌຘ ໆຘາຌໃຌຖະຈຍັ ໂຖກ. ໃຌຆຸຓຎ 1970 ຈທ໇ ງກາຌຑຈັ຋ະຌາກາຌຘບຌຑາຘາເຑ ໆບກາຌຘ ໆຘາຌ (CLT) ກາຌຓຸຄ໇ເຌັຌ໇ໃຌກາຌບບກແຍຍ ນ ກັ ຘ ຈຎໆ ຽຌ຅າກກາຌເຌັຌ໇ຑາຘາບຄັກຈິ ເຎັຌຖະຍຍົ຋ ໆ ຅ະຘກຶ ຘາ ເຎັຌກາຌເຌັຌ໇ຑາຘາບຄັກຈິ ເຎັຌເ຃ ໆ ບຄຓໃ ຌກາຌຘຶ ໆ ຘາຌ ຌກັ ບບກແຍຍນ ກັ ຘ ຈ ຏ ຂ໇ ຽຌຘ ໆກາຌຘບຌ ແຖະ ຃ ຘບຌ ໄຈເ໇ຖ ໆຓເຖບ ກເບາົເຌ ໇ບໃຌ ເຆ ໆ ຄຍໍ ໆ ແຓໆຌງບ໇ຌຓຌັ ໄຈຓ໇ ດ ໆ ແຖທ໇ໃຌ ຖະຍຍົ ຑາຘາຘາຈ ແຉໆ ງບ໇ ຌຓຌັກຄົກຍັ຃ທາຓຉບ໇ຄກາຌໃຌກາຌຘ ໆ ຘາຌຂບຄຏ ປ໇ ຽຌ ເຆິ ໆ ຄກາຌຎໆ ຽຌແຎຄໃຌກາຌເຌັຌ໇ໜກັ ຌ ໇ຌາໍ ໄຎຘໆ ກາຌບບກແຍຍນ ກັ ຘ ຈຉາຓ຃ທາຓຉບ໇ຄກາຌ ແຖະ ກໍ ໆ ໃນເ໇ກຈ ຓນ ກັ ຘ ຈ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄໄຎເຑ ໆບຉບຍຘະໜບຄກຍັ ຃ທາຓຉບ໇ຄກາຌ຋ ໆຓ຃ ທາຓແຉກຉໆາຄຖະນທໆາຄຏ ປ໇ ຽຌ ນ ກັ ຘ ຈ຋ ໆ຋ ໆຓເ ຎົ ໇າໝາງ, ຅ຈຸ ຎະຘຄົ ແຖະ ເຌ ໇ບໃຌກຄົກຍັ຃ທາຓ ຉບ໇ຄກາຌເຑ ໆບຌາໍໃຆໃ໇ຌກາຌຘ ໆຘາຌ ແຓໆຌເຎັຌ຋ ໆປ ຅໇ກັກຌັ ເຎັຌນ ກັ ຘ ຈ ESP (ຑາຘາບຄັກຈິເຑ ໆບ຅ຈຸ ຎະຘຄົຘະເຑາະ)ຘ ໆ ຄຌ ໇ ຓ຃ ທາຓແຉກຉໆາຄ຅າກນ ກັ ຘ ຈ ESP (ຑາຘາບຄັກຈິ ເຑ ໆບ຅ຈຸ ຎະຘຄົ຋າຄກາຌຘກຶ ຘາ, ນ ກັ ຘ ຈ EST (ຑາຘາບຄັກຈິ ເຑ ໆບ ທ຋ິ ະງາຘາຈ ແຖະ ເ຋ກັໂຌໂຖຆ) ແຖະ ບ ໆຌ໅. ຑາຘາໂຖກ ນ ຑາຘາຉໆາຄ໅ A global language or languages ກາຌຂະນງາງຉທົ ດໆ າຄໄທທາຂບຄກາຌຌໍາໃຆຑ໇ າຘາບຄັກຈິ ໄຈຌ໇ ໍາໄຎຘໆ ກາຌຉັ ໇ຄ຃ໍາຊາຓເຊິຄ຃ທາຓແຉກຉໆ າຄ ຖະນທໆາຄ ຑາຘາບຄັກຈິ ເຎັຌຑາຘາ຋ໍາບຈິ (L1) ແຖະ ເຎັຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ (L2). ໃຌຑ຋ິ ເ ຎ ຈກບຄຎະຆຸຓ TESOL ຎ 1999 ຅ຈັຂ ໇ຌ຋ ໆ ຌທິດບກ David Crystal ໄຈຘ໇ ະແຈຄ຃ທາຓຍໍ ໆ ແຌໆຌບຌ຋ ໆ ເຑ ຓ໇ ຂ ໇ຌຂບຄ຃ໍາ຋ ໆ ທໆາ ‘ຑາຘາ຋ໍາບຈິ ’ ແຖະ ‘ຑາຘາ຋ຘ ບຄ’ ຖບຄ຃ຈິຘະຑາຍຂບຄ຃ໆ ໜ ໆ ຄ຋ ໆ ໄຈຑ໇ ຍົ ແຖະ ແຉໆຄຄາຌກຌັດໆ ຎະເ຋ຈຘຄິກະໂຎ ຐໆ າງຆາງຓຑ ໇ຌຊາຌຑາຘາ຋ໍາ ບຈິ ເຎັຌຑາຘາເດງຖະຓຌັ ແຖະ ຐໆ າງງຄິຓຑ ໇ຌຊາຌຑາຘາ຋ໍາບຈິ ເຎັຌຑາຘາຓາເຖເຆງ ຋ຄັ຃ໆ ງາ໇ງໄຎຎະເ຋ຈຐະຖັ ໆຄເຑ ໆ ບ ໄຎເປຈັ ທຽກ຋ ໆ ຌັຌ໇ ຑທກເຂາົຓຖ ກ ແຖະ ຖຽ໇ຄຖ ກເຂາົຏໆ າຌຑາຘາກາຄເຎັຌຑາຘາບຄັກຈິ ແຖະ ໃຌຌ ໇ໃຏຓຑ າຘາບຄັກຈິ

ເຎັຌຑາຘາ຋ໍາບຈິ , ຑາຘາ຋ຘ ບຄ ນ ຑາຘາຉໆ າຄຎະເ຋ຈ? ແຖະ ແຓໆຌນງຄັ ນ ໃຏ ເຎັຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ? ແຖະ ຑາຘາ ບຄັກຈິບຌັໃຈ຋ ໆຑທກເຂາົໃຆ?໇ ຘະຊາຌະກາຌຌ ໇ຍໍ ໆ ແຓໆ ຌເຎັຌເຖ ໆ ບຄເຑ ໇ຐັຌ ນ ເຎັຌເຖ ໆ ບຄຏຈິ ຎົກກະຉ຋ິ ໆ ໃຌກາຌເຎັຌຘ ໆ ກາຄຂບຄກາຌຘ ໆ ຘາຌ ຖະຈຍັໂຖກ ຑາຘາບຄັກຈິເຖ ໆຓກທຈຘບຍຉຌົ ເບຄ຅າກປາກເນຄ ົ ໇າຎະນທຈັຘາຈ ໃຌກາຌກະ຋ໍາເຆັ ໆຌຌັຌ໇ ຓຌັກໍ ໆງ ໆ ຄຓ຃ ທາຓ ນ າກນ າງເຑ ໆ ຓຂ ໇ຌເຖ ໇ບງ໅ ຅ຌົ ເຊິຄ຅ຸຈ຋ ໆ ເຎັຌໄຎໄຈ຋໇ ໆ ຅ະຉັ ໇ຄ຃ໍາຊາຓກັຍ຃ໍາທໆ າ ‘ຑາຘາບັຄກິຈ’. ຃ໍາຘັຍ ‘world Englishes’ (ໂຖກຑາຘາບຄັກຈິ ຉໆ າຄ໅) ຊ ກຌໍາຓາໃຆໃ໇ຌຍໍ ໆ ເ຋ົ ໆາໃຈຎ ຏໆ າຌຓາຌ ໇ແຖະ ເຎັຌໄຎໄຈທ໇ໆາ ຅ໍາຌທຌນ າງ ຅າກ຃ໍາທໆາ ‘Englishes’ ຅ະຓາແ຋ຌ຋ ໆຑາຘາບຄັກຈິ຋ ໆ ເຎັຌ຅າໍຌທຌຌບ໇ງEnglishໃຌຍໍ ໆຆາ໇. ຑາຘາບຄັກຈິຉໆາຄ໅ ແຖະ ຓາຈຉາຊາຌ Englishes and standards ຃ໍາບະ຋ຍິ າງ ແຖະ ຃ໍາຌງິ າຓຂບຄ຃ໍາຘຍັນ ກັໃຌຂາ໇ຄເ຋ຄິ ແຖະ ຘະຊາຌະກາຌ ຘະແຈຄໃນເ໇ນຌັ ທໆາ ກາຌໃຆ໇ ຑາຘາບຄັກຈິ ແຓໆ ຌໃຆໃ໇ຌຍໍຖຍິ ຈົ ຋ ໆ ແຉກຉໆ າຄກຌັ ແຖະ ຓ຅ ຈຸ ຎະຘຄົ຋ ໆ ແຉກຉໆ າຄກຌັ ຌັຌ໇ ແຓໆ ຌຉບ໇ ຄຓ຃ ທາຓເຎັຌກາຄ. ແຌທໃຈກໍ ໆຉາຓ຃ທາຓເຎັຌ຅ຄິໃຌກາຌປຽຌ ແຖະ ກາຌຘບຌຑາຘາໃຌຎະ຅ຍຸ ຌັ ໄຈຓ໇ ຘ ິ ໆ ຄແຆກຆບ໇ ຌຓາຌໍາ ກໆ ຽທຑຌັກຍັ຃ໍາ ຊາຓ຋າຄຘຄັ຃ຓົ ແຖະ ກາຌເຓບ ຄ. ຃ຈ ັ ໆຄໃຌກໍຖະຌຑ າຘາບ ໆ ຌ໅ຂບຄບາຈຈ ຅ກັ ະຑຈັ ເຆັ ໆຌ: ຑາຘາຘະເຎຌ ແຖະ ຑາຘາບາຕະຍກິ , ເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ບຄັກຈິໃຌ຋ົ ໆທໂຖກຉບ໇ຄກາຌດາກຑຈັ຋ະຌາຑາຘາຑາກຑ ໇ຌ ເຆ ໆ ຄຑາຘາຑາກຑ ໇ຌຍໍ ໆ ໄຈຊ໇ ກ ເປຈັ ເ຃ ໆ ບຄໝາງໂຈງຘະເຑາະໃຌ ຑາຘາເທັ ໇າ ຈັ ໆຄຌັຌ໇຅ິ ໆ ຄເກຈ ຓຑ າຘາຑາກຑ ໇ຌ ຂບຄເຓກັຆໂ ກ ຘແຎຌ ນ ຑາຘາ ບດ ິຍບາຕາຍກິ ຈັ ໆຄເຆັ ໆຌຈຽທກຍັ຋ ໆຑທກເປາົ ເທົ ໇າຑາຘາບຈົ ຘະຉາຖ- ບຄັກຈິ , ບາເຓຖກິ າໃຉ-໇ບຄັກຈິ ແຖະ ກຌັຌາຈາ-ບຄັກຈິ ຏ ເ໇ທົ ໇າຑາຘາຈັ ໆຄກໆາທ຅ະຖະຍຸຉຌົ ເບຄຈທ໇ ງ ຑາຘາຂບຄຉຌົ ແຖະ ໂຈງຎົກກະຉແິຖທ໇ ຍໍ ໆ ຅າໍ ເຎັຌຉບ໇ຄປຽຌປ ຑ໇ າຘາບຄັກຈິບ ໆ ຌ. ຘໍາຖຍັ ຅ຈຸ ຎະຘຄົໃຌກາຌຘ ໆ ຘາຌຖະຈຍັ ຎະເ຋ຈຏໆາຌຑາຘາບຄັກຈິ ຃ທາຓນ າກນ າງ຋າຄກາຌເທົ ໇າຂບຄຑທກເຂາົຍໍ ໆ ໄຈຌ໇ໍາໄຎຘໆ ຃ທາຓນງຸຄ໇ງາກນ າງ ແຖະ ຃ທາຓ ນ າກນ າງ຋ ໆຓໃ ຌຑາຘາຂຽຌກໍ ໆຘະແຈຄໃນເ໇ນຌັຓ຃ ທາຓນງຸຄ໇ງາກຑຽຄເຖກັ ຌບ໇ງເ຋ົ ໆາຌັຌ໇. ຃ຌົ ຉໆ າຄຆາຈ຋ ໆ ເທົ ໇າຑາຘາບຄັກຈິດໆ າຄນ າກຖາງໄຈຑ໇ ຈັ ຋ະຌາເຑ ໆ ຓຂ ໇ຌໃຌ຋ົ ໆ ທໂຖກ ໂຈງຘະເຑາະໃຌເຂຈບາຌາ ຌ຃ິຓົ ເຓບ ຄຂ ໇ຌໃຌບາຈຈ ຃ທາຓນ າກນ າງຈັ ໆຄກໆາທໂຈງຎົກກະຉ຅ິ ະ຃ຄົຓດ ໆ ຉາຓຖໍາຈຍັ ຃ທາຓຉໍ ໆ ເຌ ໆ ບຄໜບ໇ ງນານ າງ ເຆິ ໆ ຄຖທຓຓຑ າຘາຘະຍຍັ຋ ໆ ເຎັຌຓາຈຉາຊາຌ຋ ໆ ໃຆໃ໇ຌກາຌປຽຌ ແຖະຘບຌໃຌໂປຄປຽຌ ແຖະຊກ ເຎັຌ຋ ໆ ງບຓປຍັ ຖະຈຍັ ຘາກຌົທໆາຓ຃ ທາຓຘໍາ຃ຌັ຋າຄຈາ໇ຌເຘຈຊະກຈິ ແຖະກາຌເຓບ ຄ. ຌກັ ປຽຌແຉໆ ຖະ຃ຌົ ປຍັ ປ ທ໇ໆາກາຌເ຃ ໆ ບຌໄນທ຋າຄຘຄັ຃ຓົ ແຖະ ບໍາຌາຈ຋າຄເຘຈຊະກຈິຌັຌ໇ຘາຓາຈຎັຍຎຸຄໄຈຈ໇ ທ໇ ງກາຌເຂົ ໇າເຊຄິຑາຘາບຄັກຈິ຋ ໆ ເຎັຌຓາຈຉາຊາຌຘາກຌົ ດໆ າຄໃຈກໍ ໆ ຉາຓຍາຄຘໆ ທຌຂບຄຑາຘາ຋ ໆນ າກນ າງເຖົ ໆາຌ ໇ບາຈ຅ະຊກ ເທົ ໇າດໆ າຄຉັ ໇ຄໃ຅ເຆິ ໆ ຄໃນຓ໇ ຃ ທາຓແຉກຉໆາຄໄຎ຅າກຘະຍຍັ ຉົຌ໇ ແຍຍ ຋ ໆ ເຎັຌຓາຈຉາຊາຌ ຏ ເ໇ທົ ໇າ຋ ໆ ໃຆ຃໇ ທາຓແຉກຉໆາຄຈັ ໆຄກໆາທບາຈເປຈັ ເຑ ໆບຖະຍຸຉທົຉຌົຂບຄຉຌົ ເບຄທໆາຌັຌ໇ ແຓໆຌຑທກເຂາົ຋ ໆ ຍໍ ໆ ແຓໆຌຆຍັຘຌິຂບຄຏ ບ໇ ໆຌ.

ຓຌັບາຈ຅ະເຍ ໆ ຄທໆາເກຌ ໄຎໂຑຈ຋ ໆ ຃ໍາຌງິ າຓຂບຄຘຍັ ເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ແຖະ ຍໍ ໆ ແຓໆຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ຅ະຓ຃ ທາຓ ເຎັຌກາຄ ແຖະ ຍໍ ໆຓຍ ຌັນານງຄັ ໃຌຍາຄຎະເ຋ຈ ເຆັ ໆຌຉທົ ດໆ າຄ ຘາ຋າຖະຌະຖຈັ ຘຄິກະໂຎບາຈຈ ບາຌາຌ຃ິຓົ ຂບຄບຄັກຈິ ຑາຘາບຄັກຈິຓຍ ຈົ ຍາຈຘໍາ຃ຌັ ໃຌຊາຌະເຎັຌຑາຘາ຋ຘ ບຄຘໍາຖຍັ ຎະຆາກບຌຘໆ ທຌໃນງໆ . ຋ຽຍໃຘໆ ເຘັຌ໇ ຃ທາຓຉໍ ໆ ເຌ ໆ ບຄ ຑາຘາຑາກຑ ໇ຌ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄຌັຌ໇ແຓໆຌໃຆເ໇ຑ ໆບກາຌຘ ໆຘາຌເຎັຌຑາຘາບຄັກຈິ຋ ໆ ເຎັຌຑາຘາກາຄ ແຖະ ໃຆຘ໇ ະຍຍັ຋ ໆ ເຎັຌຓາຈຉາ ຊາຌຌັຌ໇ເຑ ໆບກາຌຘ ໆຘາຌຖະນທໆາຄຎະເ຋ຈ ແຌທໃຈກໍ ໆຉາຓໃຌຎະເ຋ຈຘຄິກະໂຎ ຑາຘາບຄັກຈິຊກຶ ເຖບ ກ຅າກຖຈັຊະຍາຌ ໃນເ໇ຎັຌຘ ໆ ກາຄໃຌກາຌຘບຌໃຌໂປຄປຽຌ ແຖະ ໃຌຍາຄ຃ບຍ຃ທົ ບາຈຊ ກເຖບ ກເຎັຌຑາຘານ ກັ ຋ ໆ ເທາ໇ກຌັ ໃຌເປບ ຌເຊິຄ ແຓໆຌທໆາຑາຘາແຓໆຂບຄຏ ເ໇ທົ ໇າເຖົ ໆາຌ ໇ບາຈເຎັຌຑາຘາຓາເຖ, ຋ະຓຌິ ນ ຑາຘາ຅ຌ . ຉທົ ເຖບ ກຈັ ໆຄກໆາທບາຈຘະ຋ບ໇ ຌ຃ທາຓ ປຍັປ ບ໇ໍາຌາຈຂບຄເຘຈຈຊະກຈິ ແຖະ ຘຄັ຃ຓົ ຂບຄຑາຘາ ແຉໆ ໃຌຍໍຖຍິຈົ ແຖະ ກາຌຎະຉຍິຈັຈັ ໆຄກໆາທງຄັເຎັຌ຃ໍາຊາຓກໆ ຽທ ກຍັ ຘະຊາຌະຂບຄເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາຌັຌ໇. ຏ ປ໇ ຽຌຑາຘາບຄັກຈິ ເຎັຌຑາຘາຉໆ າຄຎະເ຋ຈຓກັ ຉບ໇ ຄກາຌຑາຘາບຄັກຈິ ເຑ ໆ ບເຎັຌ ເ຃ ໆ ບຄຓໃ ຌກາຌຘ ໆ ຘາຌ ແຌທໃຈກໍ ໆຉາຓໃຌຍາຄເຂຈ຋ ໆຓ຃ ທາຓແຉກຉໆາຄ ແຖະ ນ າກນ າງ ຖະນທໆາຄ ຃ທາຓເຎັຌຓາຈຉາ ຊາຌ ແຖະ ຃ທາຓນ າກຖາງ຋ ໆ ຍໍ ໆ ເຎັຌຓາຈຉາຊາຌ ແຖະ ຖະນທໆາຄເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ແຖະ ຍໍ ໆ ແຓໆຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ງຄັ຃ຄົຍໍ ໆ ຅ະແ຅ຄ໇. ຍຌັນາ຃ທາຓເຎັຌຉທົ ຉຌົ ຂບຄຘໆ ທຌຍຸກ຃ຌົ ກໍ ໆຓຏ ຌົ ເຆັ ໆຌກຌັ ຈທ໇ ງເນຈຏຌົ ຋າຄເຘຈຊະກຈິ ຏ ປ໇ ຽຌ຅ິ ໆ ຄ຅ໍາເຎັຌ ຉບ໇ ຄປຽຌຑາຘາບຄັກຈິຘະຍຍັ ຋ ໆ ເຎັຌຓາຈຉາຊາຌຘາກຌົ ແຉໆ ຈທ໇ ງເນຈຏຌົ ຘໆ ທຌຉທົ ແຖະ ຘຄັ຃ຓົ ຑທກເຂາົຓ຃ ທາຓ ຉບ໇ຄກາຌ຃ທາຓນ າກນ າງ຋ ໆຑທກເຂາົຘາຓາຈຓຘ ຍັຘໍາຌທຌ຋ ໆຍົ ໆຄຍບກຉທົຉຌົຂບຄຑທກເຂາົໄຈນ໇ າງຂ ໇ຌ ນ ກະ຋ັ ໇ຄຍບກ ຃ທາຓເຎັຌຆາຈຂບຄຑທກເຂາົ. ໃຌຍໍຖຍິ ຈົ ຂບຄກາຌປຽຌ-ກາຌຘບຌ ຃ທາຓຉບ໇ ຄກາຌຂບຄຑທກເຂາົບາຈຍໍ ໆຊ ຃ທາຓ ແຉກຉໆາຄ຋ ໆ ເຎັຌ຃ທາຓເຎັຌຆາຈຂບຄຑທກເຂາົ ເຌ ໆບຄ຅າກ຃ທາຓແຉກຉໆາຄຌັຌ໇ຓຌັ ເຎັຌຘໍາຑາຖະ຋າຄກາຌເຓບ ຄ ແຖະ ຋າຄແຌທ຋າຄບຸຈຓົ ກາຌ຋ ໆ ໃນເ໇ຂາົແຍກນາຍ. ຈັ ໆຄຌັຌ໇ໃຌຍາຄຎະເ຋ຈບາຈເຖບ ກ຋ ໆ ຅ະຘບຌຑາຘາບຄັກຈິແຍຍບາເຓຖກິ າ ເຌ ໆບຄ຅າກຑາຘາບຄັກຈິ ແຍຍບຄັກຈິເຎັຌຑາຘາຂບຄຎະເ຋ຈບາຌາຌ຃ິຓົ ຎະເ຋ຈບ ໆຌ໅ບາຈເຖບ ກ຋ ໆ຅ະຘບຌຑາຘາບຄັກຈິ ແຍຍບຄັກຈິ ນ ແຍຍບບຈຘເຉຕເຖງຈທ໇ ງເນຈຏຌົຉໆາຄ໅ຉັ ໇ຄແຉໆ ຃ທາຓໄກ຃໇ ຽຄ຋າຄຈາ໇ຌຑ ຓຘ າຈ ໄຎ຅ຌົ ເຊຄິກາຌຉໍ ໆ ຉາ໇ຌ ແຌທ຋າຄບຸຈົຓກາຌ ຉະນ ບຈປບຈຓ ຓຓບຄຂບຄຌະໂງຍາງກາຌຉໆ າຄຎະເ຋ຈຂບຄຘະນາຖຈັ ບາເຓຖກິ າ. ຌບກຌ ໇ ຍຸກ຃ຌົ ບ ໆ ຌ໅ບາຈຉຈັ ຘຌິ ໃ຅ຈທ໇ ງເນຈຏຌົ ຘໆ ທຌຉທົ ບຌັ ບ ໆ ຌ. ຈັ ໆຄຌັຌ໇, ຅ິ ໆ ຄຓຎ ະເຈຌັ຋າຄກາຌເຓບ ຄທຈັ຋ະຌະ຋ໍາ຋ ໆ ແກະ ບບກຍໍ ໆ ໄຈດ໇ໆ ໃຌ຋ຸກຘໆ ທຌຂບຄໂຖກເຆ ໆ ຄກາຌບະຑຎິ າງຎະເຈຌັກາຌປຽຌ-ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິຍໍຘາຓາຈແງກບບກໄຈ໇ ດໆ າຄຄາງຈາງ. ປ ຍແຍຍຂບຄຑາຘາບຄັກຈິ ແຖະ ກາຌຘບຌ Models of English and pedagogy ກາຌຘບຌ຃ທາຓນ າກນ າງຂບຄຑາຘາຓາຈຉາຊາຌ ຌ ໇ຍໍ ໆ ຘາຓາຈຖະຊ ຓ໇ ໄຈ໇຋ຄັ຅າກຍຈົ ຍາຈຂບຄ຃ ນ ຅າກ ຃ທາຓຘໍາຑຌັ ຖະນທໆາຄ຃ ກຍັ ຏ ປ໇ ຽຌ ເຆັ ໆຌຉທົ ດໆ າຄ: ຑາຘາຘບຌໄຈຈ໇ ຋ ໆ ຘຸຈແຓໆຌຈທ໇ ງເ຅ົ ໇າຂບຄຂບຄຑາຘາ຋ ໆ ເຎັຌຓາຈຉາ ຊາຌ ນ ຍໍ ໆ ? ຃ທາຓປ ຂ໇ ບຄເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາຓນ າງກທໆາ຃ ຘບຌ຋ ໆ ຍໍ ໆ ແຓໆຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ນ ຍ ໍ ໆ ?ຑທກເຂາົຓ຃ ທາຓເຂົ ໇າໃ຅

ແກໆຌແ຋ຂ໇ບຄທຈັ຋ະຌະ຋ໍາຂບຄຑາຘາ຋ ໆ ເຎັຌເຎັ ໇າໝາງ຋ ໆ ເປຈັໃນເ໇ຂາົຈກ ທໆາ຃ ຘບຌ຋ ໆ ຍໍ ໆ ແຓໆຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາໃຌກາຌຆທໆ ງ ຌກັ ປຽຌໃນຓ໇ ຃ ທາຓເຂົ ໇າຈັ ໆຄກໆາທຌັຌ໇ ນ ຍ ໍ ໆ ? ບກ ຋າຄເຖບ ກໜ ໆ ຄ຃ ຏ ຋໇ ໆຍໍ ໆ ແຓໆຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ຅ະດ ຌດໆ ໃຌຉໍາແໜໆຄ຋ ໆຈກ ທໆາ ເຌ ໆບຄ຅າກຓ຃ ທາຓປ ຂ໇ ບຄແກໆຌແ຋ໃ໇ຌຑາຘາຂບຄຏ ປ໇ ຽຌ ແຖະ ງບ໇ ຌຑທກເຂາົຘາຓາຈໃນຎ໇ ະນທຈັ ຃ທາຓເຎັຌຓາຂບຄ ເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາບຄັກຈິນ າງ຃ຌົ . ຘະຌັຌ໇, ຑທກເຂາົ (ຏ ຋໇ ໆຍໍ ໆ ແຓໆຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ) ຓ຃ ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ກໆ ຽທກຍັຂະຍທຌກາຌ຋ ໆ ກໆ ຽທຂບ໇ ຄກຍັ ກາຌໄຈຓ໇ າ ແຖະ ກາຌຌໍາໃຆຑ໇ າຘາບຄັກຈິ ນ ຍ ໍ ໆ ? ຌບກຌ ໇ແຖທ໇ ເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາໄຈຌ໇ ໍາຘຓົ ຓຸຈຊາຌ຋າຄ ທຈັ຋ະຌະ຋ໍາ ຓາຘໆ ນບ໇ຄປຽຌກໆ ຽທກຍັກາຌຘບຌ ເຆິ ໆ ຄຍໍ ໆ ເໝາະຘຓົ ກຍັ຋ບ໇ຄຊິ ໆ ຌຓາຌໍາໃຆ໇ແຖະ ຃ ຏ ຋໇ ໆ ຍໍ ໆ ແຓໆຌເ຅ົ ໇າຂບຄ ຑາຘາບາຈ຅ະດໆ ໃຌຉໍາແໜໆຄ຋ ໆ ຈກ ທໆາໃຌກາຌໄກໆເກໆງບກ ນ ຍ ໍ ໆ ? ແຖະເ຋ົ ໆາ຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັຑາຘາ ຏ ຋໇ ໆ ເຎັຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ແ຋໇ຓ຃ ທາຓຌງິຓົ ຉໍ ໆຏ ໃ໇ຈໜ ໆ ຄ ຅ຄິແ຋ຌ໇ບ໇ງກທໆາ ແຉໆຊກ ຉຈັຘຌິໂຈງບຄ ຉາຓທ຋ິ ກ າຌຘບຌໃຌ຃ທາຓຘຌົ ໃ຅ຂບຄຏ ປ໇ ຽຌ ນ ຍໆ ? (ນ າງ຃ຌົໃຌຌ ຓ໇ ແ ຌທໂຌຓ໇ ຑຽຄແຉໆ ເຑ ໆບຑທົຑຌັກຍັຏ ຋໇ ໆຍໍ ໆ ແຓໆຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາຏ ບ໇ ໆຌ໅) ບກ ເ຋ ໆບໜ ໆ ຄ ຍຌັນາເນ ົ ໆາຌ ໇ ເຎັຌເຖ ໆບຄກໆ ຽທກຍັກາຌເຓບ ຄ ແຖະ ຏຌົ ກະ຋ຍົ຋າຄທຈັ຋ະຌະ຋ໍາ ແຖະ ຘຄັ຃ຓົ ໃຌ ຂະຍທຌກາຌປຽຌ-ກາຌຘບຌເຌ ໆ ບຄ຅າກຖຈັ ຊະຍາຌບາຈຉຈັ ຘຌິໃ຅ເຖບ ກ຅າ໇ຄ຃ ຋ ໆ ເຎັຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ຋ຽຍໃຘໆ ຃ ຋ ໆ ຍໍ ໆ ແຓໆ ຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ນ ຓຌັ ບາຈຓ຃ ທາຓໝາງ຋ ໆ ແ຃ຍຉໍ ໆ ຃ໍາທໆ າ ເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາແຓໆ ຌແຌທໃຈ? ເຆິ ໆ ຄກາຌຉຈັ ຘຌິໃ຅ ຈັ ໆຄກໆາທຘາຓາຈຘົ ໆຄຏຌົ ກະ຋ຍົ ຉໍ ໆ ຏ ຋໇ ໆ ຍໍ ໆ ແຓໆຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ຋າຄຈາ໇ຌເຘຈຊະກຈິ , ທຈັ຋ະຌະ຋ໍາ ແຖະ ໃຌຘາງຉາຂບຄ ຌກັ ປຽຌຂບຄຑທກເຂາົ ກາຌທເິ຃າະຌ ໇ຘະແຈຄໃນເ໇ນຌັ ທໆາຍໍ ໆຓຘ ິ ໆ ຄໃຈ຋ ໆ ເຎັຌ຃ໍາບະ຋ຍິ າງ຋ ໆ ເຎັຌກາຄກໆ ຽທກຍັກາຌຘບຌ ແຖະ ກາຌປຽຌປ ຑ໇າຘາບຄັກຈິໃຌໂຖກ. ເນຈຏຌົ ແຖະ ກາຌ຅ຈັຖະຍຽຍຂບຄຎ ຓ໇ ເນ ັຓ໇ ຌ ໇ ເຓ ໆບຑທກເປາົທາຄແຏຌໃນໜ໇ ຄັຘເ ນ ັຓ໇ ຌ ໇ຑທກເປາົຉບ໇ຄກາຌ຋ ໆ ຅ະໃນຓ໇ ຑາກແຌະຌໍາ ເຎັຌຑາກກໆ ຽທກຍັກາຌ ປຽຌກາຌຘບຌຑາຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈ ແຖະ ຑາຘາ຋ຘ ບຄ຋ ໆ ຂຽຌຈທ໇ ງຌກັ ທຆິ າກາຌຆັຌ໇ ຌໍາໃຌຘາຂາຌ ໇ຑທກເປາົຉບ໇ຄກາຌ຋ ໆ ຅ະໃນຓ໇ ຃ ທາຓເຎັຌຓາເຑ ໆຓເຉຓ ແກໆນທົ ຂໍນ໇ າງກທໆາ຋ ໆ ຎົກກະຉຓິ ດ ໆ ໃຌທຈັ ຅ະຌາຌຸກຓົ ແຖະ ຘາຖາຌຸກຓົ . ໃຌຂະຌະ ຈຽທກຌັ ເຑ ໆບໃນແ໇ຉໆ ຖະຍຈົຓ຃ ທາຓຘັຌ໇ກທໆາຍຈົ ໃຌຎ ຓ໇ ຋ົ ໆທໄຎ ແຌທໃຈກໍ ໆຉາຓຑທກເປາົຉບ໇ຄກາຌ຋ ໆ ຅ະໃນຏ໇ ຋໇ ໆ ຍໍ ໆ ແຓໆຌຏ ໇ ຆໆ ຽທຆາຌຘາຓາຈເຂົ ໇າເຊຄິຎ ຓ໇ ຌ ໇ໄຈ໇ແຖະ ຑທກເປາົຉບ໇ ຄກາຌໃນຓ໇ ກ າຌ຅ຈັກາຌກຍັນທົ ຂໍ ໇ໃຌ຋າຄເຖກິ ໃຌຉບຌ຋າ໇ງ ຂບຄແຉໆ ຖະຍຈົ ຑທກເປາົຉບ໇ຄກາຌໃນຏ໇ ບ໇ໆາຌໄຈປ໇ ຎ໇ ະນທຈັ ແຖະ ທທິຈັ຋ະຌາກາຌຂບຄນທົຂໍ຋໇ ໆ ໄຈກ໇ໆາທເຊຄິ, ຓ຃ ທາຓ ຃ຸຌ໇ເ຃ງ ກຍັຎະເຈຌັ ແຖະ ຃ໍາຊາຓ຋ ໆຘໍາ຃ຌັ , ຃ຸຌ໇ເ຃ງ ກຍັ ຄາຌທໄິ຅຋ ໆ ຈໍາເຌຌ ກາຌແຖທ໇ ແຖະ ຓແ ຌທ຃ທາຓ຃ຈິກໆ ຽທກຍັ ແຌທໂຌຓ໇ ແຖະ຋ຈິ຋າຄໃຌຉໍ ໆໜາ໇ ຑທກເປາົນທຄັທໆາ຅ະຍຌັຖຸຉາຓ຅ຈຸ ຎະຘຄົເຖົ ໆາຌ ໇ . ຎ ຓ໇ ເນ ັຓ໇ ຌ ຓ໇ ຅ ຈຸ ຎະຘຄົເຑ ໆບໃນ຃໇ ທາຓປ ແ໇ກໆ຃ ຘບຌ, ຃ ຋ ໆ ດໆ ໃຌຆທ໇ຄກະກຽຓ ແຖະ ຌກັ ຘກຶ ຘາຖະຈຍັ ຎະຖຌິງາ ຋ ໆ ປຽຌກໆ ຽທກຍັກາຌຘກຶ ຘາຑາຘາ ແຖະ ຑາຘາຘາຈ ຓຌັຓ຅ ຈຸ ຎະຘຄົເຑ ໆ ບໃນ຃໇ ທາຓເຎັຌຓາໂຈງຖທຓ ຑບ໇ ຓ຋ຄັໃນ຃໇ໍາ ແຌະຌາກໆ ຽທກຍັຏ ຋໇ ໆ ຉບ໇ຄກາຌ຃ທາຓປ ຖ໇າງຖະບຽຈເຑ ໆຓເຉຓ ຂບຄຍຌັ ຈານທົຂໍ຋໇ ໆຓໃ ຌຎ ຓ໇ ນທົ ຌ ໇ໄຈຓ໇ ກ າຌບາ໇ຄບຄ ຋ຈິ ຘະຈໃ ຌແຉໆ ຖະຍຈົ ແຖະຓຖ າງກາຌຂໍຓ໇ ຌ຋ ໆຘໍາ຃ຌັ ເຑ ໆບໃນບ໇ໆາຌໃຌຉບຌ຋າ໇ງຂບຄແຉໆ ຖະຍຈົ ໃຌແຉໆ ຖະຖາງກາຌເຑ ໆບ

ໃນບ໇ໆ າຌໄຈໃ໇ນຖ໇ າງຖະບຽຈໂຈງນງໍຑ໇ ບ໇ ຓຖາງຖະບຽຈຍໆ ບຌ຅ຈັຑຓິ ເຉຓັ ປ ຍແຍຍໃຌຖາງກາຌກາຌບາ໇ຄບຄ ໃຌຉບຌ ຋າ໇ງຂບຄຎ ຓ໇ ນທົຌ ໇ . ຑທກເປາົປ ຘ໇ ກຶ ຉທົ ຈທ ໆາຍາຄ຃ຌົ ຅ະປ ຘ໇ ກຶ ທໆ າຍາຄນທົ ຂໍຊ໇ ກຉຈັ ບບກໄຎ ແຖະ ແຌໆ ຌບຌທໆາກາຌຖະເທັຌ໇ ແຖະ ກາຌຂາຈນາງໄຎຌັຌ໇ຘາຓາຈຖະຍຸໄຈໃ໇ຌຎ ຓ໇ ຋ ໆກາໍ ຌຈົ ຑາກຘໆ ທຌ຋ ໆຓຌ ໇ແຓໆຌເຎັຌ຃ທາຓຎາຈຊະໜາຂບຄຏ ແ໇ຉໆຄ ແຖະ ຏ ໇ ກທຈແກ.໇ ຉທົ ດໆ າຄ: ຑທກເປາົ຃ໍາຌຄຶທໆາ຃ທຌຓກ າຌ຅ຈັ ຍຈົ ໃຌຂບຍເຂຈ຋ ໆຓກ າຌຑຈັ຋ະຌາດໆ າຄໄທທາຂບຄຑາຘາຘາຈ ຑທກເປາົ຃ທຌຓກ າຌ຅ຈັຍຈົໃຈໜ ໆ ຄກໆ ຽທກຍັກາຌຘບຌຑາຘາເຑ ໆ ບກາຌຘ ໆ ຘາຌເຆິ ໆ ຄເຎັຌທ຋ິ ກ າຌຘບຌ຋ ໆຊທ ໆາຈ຋ ໆ ຘຸຈໃຌ ຘຈັ ຉະທຈັ ຋ຆ າທຎາງຌ ໇ . ຑທກເປາົນທຄັທໆ າຘິ ໆ ຄເນ ົ ໆາຌ ໇ແຖະ ນທົ ຂໍ຋໇ ໆ ກໆ ຽທຂບ໇ ຄ ໄຈປ໇ ຍັ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ແຖະ ປຍັ ກາຌ ຑຈັ຋ະຌາຂ ໇ຌໃຌຍຈົບ ໆຌ໅ໃຌຎ ຓ໇ ນທົຌ ໇ແຖະ ຘາຖະຍາຌຈຈັ ຆະຌ຋ ໆ ຅ຈັ ໃນ຅໇ ະຆໆ ທງຏ ບ໇ໆາຌຘໍານ ທຈນທົຂໍ ໇ແຖະ ເຌ ໇ບໃຌ ຋ ໆຍໍ ໆ ໄຈຊ໇ ກ ຖະຍໄຸ ທໃ໇ຌແຉໆ ຖະນທົຂໍ ໇. ຑທກເປາົຑບ໇ຓ຋ຄັໃນ຃໇ໍາບະ຋ຍິາງ຃ໍາຘຍັ (ທຈັ຅ະຌາຌຸກຓົ )ໃຌຉບຌ຋າ໇ງຂບຄຎ ຓ໇ ເຆິ ໆ ຄຍໍ ໆ ແຓໆຌ຃ໍາບະ຋ຍິ າງຘຍັ ຋ ໆ ໃຆໃ໇ຌ TESOL ແຉໆ ໝາງເຊຄິຘຍັ ຋ ໆ ຌໍາໃຆເ໇ຖ ໇ບງ໅຋ ໆ ຘຸຈໃຌຍຈົ ຂບຄຎ ຓ໇ ເນ ັຓ໇ ຌ ໇຃ໍາ ຘຍັຘໍາ຃ຌັໃຌຍຈົ຅ະຊກ ໝາງຉທົໜຄັຘເ ຂຓັ ແຖະ ຘໆ ທຌໃນງໆ຅ະຓດ ໆ ໃຌທຈັ຅ະຌາຌຸກຓົ ໃຌຎ ຓ໇ ຌ ໇ . ຓຌັຍໍ ໆຓເນຈ ຏຌົ຋ ໆ ຅ະຍໍ ໆຓກາຌ ຎໆ ຽຌແຎຄໄຈກ໇ໆ ຽທກຍັ຃ໍາຘັ ໆຄ຋ ໆ ແຉໆ ຖະຍຈົ ໃຌນຌຄັຘໄ ຈຊ໇ ກ ຅ຈັຖຽຄ.ຑທກເປາົໄຈ໇ ຅ຈັທາຄຍຈົ຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌ຅ຈັຖະຍຽຍຂບຄຑາຘາ ແຖະ ຋ກັ ຘະຑ ໇ຌຊາຌໃຌຉບຌຉົຌ໇ ໃຌບກ ນ າງຍຈົ ບ ໆ ຌ໅ແຓໆຌ ໄຈປ໇ ຍັຓາ຅າກຊາຌຌ ໇ດໆ າຄຉໍ ໆ ເຌ ໆບຄ. ດໆ າຄໃຈກໍ ໆຉາຓຍໍ ໆຓເ ນຈຏຌົໃຈ຋ ໆ ຍຈົ ຍໍ ໆ ຘາຓາຈບໆາຌໄຈໃ໇ຌຖໍາຖຍັ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັບບກ ໄຎ. ໃຌປ ຍແຍຍ຋ ໆ ຃ກ ຌັ ຓໂ ຃ຄຘາ໇ຄຑ ໇ຌຊາຌຂບຄແຉໆ ຖະຍຈົ ຈັ ໆຄຌ ໇ : ຑາກແຌະຌໍາ, ຃ທາຓເຎັຌຓາ, ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ , ຑາກ ຎະຉຍິຈັ (ກາຌຑຈິ຅າຖະຌາ຃ທາຓກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌເຐິກໃຌນບ໇ຄປຽຌ), ກາຌຘະ຋ບ໇ ຌແຌທໂຌຓ໇ ແຖະ ຋ຈິ຋າຄໃຌ ຎະ຅ຍຸ ຌັ ແຖະ ບາຌາ຃ຈົ ເຊຄິແຓໆຌທໆາໂ຃ຄຘາ໇ຄຈັ ໆຄກໆາທ຅ະໃຆຍ໇ໍ ໆໄຈກ໇ ຍັ຋ຸກນທົ ຂໍດ໇ໆ າຄເ຋ົ ໆາ຋ຽຓກຌັ ແຉໆ ຏ ຂ໇ ຽຌຍຈົໄຈກ໇ ໍາ ຌຈົກບຍຌ ໇ ເ຋ົ ໆາ຋ ໆ຅ະເປຈັໄຈ.໇ ຘະນຸ ຍ ໜຶ ໆ ຄ ໃຌກາຌໂຉທ໇ າ຋ ຋ ໆ ເກຈ ຂ ໇ຌ ຓ຃ ທາຓກຄັທົຌຉໍ ໆ ກຍັ ຃ໍາຊາຓ຋ ໆ ທໆ າ ກາຌຘບຌຑາຘາແຓໆ ຌກໆ ຽທກຍັ ກາຌ ຎະກບຍບາຆຍ ນ ຍ ໍ ໆ ? ໜຶ ໆ ຄໃຌ຃ຸຌຖກັ ຘະຌະຂບຄບາຆຍ ເຆັ ໆຌ: ກາຌດາ ແຖະ ກຈົໝາງ ເຆິ ໆ ຄຂຄົເຂຈທຽກຄາຌເຖົ ໆາຌ ໇ແຓໆຌ ຓ຃ ທາຓປ ກ໇ໆ ຽທກຍັຘ ໆ ຄ຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄ, ຑບ໇ຓ຋ຄັຓນ ກກັ າຌ ແຖະ ຂັຌ໇ຉບຌໃຌກາຌຌໍາໃຆ຃໇ ທາຓປ ໇(ເຊຄິແຓໆຌທໆາຓຘ າເນຈ, ຃ທາຓປ ຈ໇ ັ ໆຄກໆາທກໍ ໆ ຘາຓາຈເຎັຌ ໄຎໄຈ໇ເຆິ ໆ ຄຓກ າຌຊົກຊຽຄກຌັ ຑາງໃຌທຆິ າຆຍ ). ໃຌຂະຌະ຋ ໆ ຃ ຘບຌຑາຘາແຓໆ ຌຍໍ ໆ ໃຈ໇ ຑຈັ ຋ະຌາ "ກຈົ ຖະຍຽຍຂບຄຘ ໆ ຄເນ ົ ໆ າຌ ໇ " ຋ ໆ ຓຑ ໇ຌຊາຌ຃ທາຓປ ຋໇ ໆ ເຑ ໆ ຓຂ ໇ຌດໆ າຄໄທທາ. ຑທກເປົານທັຄທໆ າບາຈຓໃຌ ແຄໆຓ ຓຌບ໇ ງ໅ ເຆິ ໆ ຄຎະຖິຓາຌຈັ ໆຄກໆ າທ຅ະຎະກບຍຘໆ ທຌເປຈັໃນເ໇ກຈ ຓ຃ ທາຓປ ຃໇ ທາຓຘາຓາຈຈາ໇ຌທິຆາຘະເຑາະ຋ ໆ ຑຈັ຋ະຌາຂ ໇ຌ. ຍຈົບໆາຌນ ກັ

ເຊຄິແຓໆຌທໆາຍໍ ໆຓກ າຌຉຈິຉາຓດໆ າຄ຅ະແ຅ຄ໇ກໆ ຽທກຍັຎະເຈຌັ຋ ໆຊກ ກໆາທເຊຄິໃຌຍຈົ ແຌະຌໍາຘັຌ໇ ໅ຌ ໇ . ແຉໆນທົຂໍຉ໇ໍ ໆ ໄຎຌ ໇ແຓໆຌຂໍຓ໇ ຌ຋ຄັໝຈົ ຋ຊ ກ ເຏງ ແຏໆ ໃຌຆຸຓຎ 1990 ເຎັຌກາຌຎຶກຘານາຖກ ໆ ຽທກຍັ຅ຈຸ ເຑ ໆຓເຉຓ ກໆ ຽທກຍັຑາຘາ຋ ໆ ຌໍາ ໃຆ, ໇ ຘະຊາຌ຋ ໆ ຂບຄຑາຘາບຄັກຈິໃຌໂຖກ, ຉໍາແໜໆຄຂບຄຏ ເ໇ທົ ໇າ຋ ໆ ເຎັຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ແຖະຖກັ ຘະຌະຘຄັ຃ຓົ ຌງິຓົ ຂບຄ ຂະຍທຌກາຌປຽຌ-ກາຌຘບຌ. ນ າງນທົຂໍງ໇ຄັໃນ຃໇ໍາຌງິາຓຉ ໆຓບກ ກໆ ຽທກຍັ຃ໍາຘຍັ຋ ໆຌາໍ ໃຆໃ໇ຌຘາຂາທຆິ າ. Canagarajah (1999) ກາຌຉໍ ໆຉາ໇ຌຖຈັ຋຅ິກັກະຑຈັຑາຘາຘາຈໃຌກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິ Crystal (1997) ຑາຘາບຄັກຈິເຎັຌຑາຘາ຋ົ ໆທໂຖກ Hollidy )1994) ທ຋ິ ກ າຌ຋ ໆ ເນຓາະຘຓົ Kachru (1990) ກາຌຏຌັ ແຎຂບຄຑາຘາບຄັກຈິ Kramsch (1993) ຘະຑາຍກາຌ ແຖະ ທຈັ຋ະຌະ຋ໍາໃຌກາຌຘບຌຑາຘາ Medges (1994) ຃ ຋ ໆຍໍ ໆ ແຓໆຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ Pennycook (1994) ກາຌເຓບ ຄທຈັ຋ະຌະ຋ໍາຂບຄຑາຘາບຄັກຈິ຋ ໆ ເຎັຌຑາຘາຘາກຌົ Philipson (1992) ຑາຘາຘາຈ Imperialism Richards et al. (1992) ທຈັ຅ະຌາຌຸກຓົ ຂບຄຑາຘາຘາຈຌາໃຆ໇ Tollefson (1995) ບ າຌາຈ ແຖະ ຃ທາຓຍໍ ໆຘະເໝຑ າຍໃຌກາຌຘກຶ ຘາຑາຘາ Widdowson (1990) ຖກັ ຘະຌະຂບຄກາຌຘບຌຑາຘາ

ຍຈົ຋ 1: ກາຌຒັຄ Michael Rost ຃ໍາແຌະຌາໍ ຃ໍາທໆາ ກາຌຒັຄ ແຓໆຌຊກ ຌໍາໃຆເ໇ຂົ ໇າໃຌຂະຍທຌກາຌຘບຌຑາຘາ ໝາງເຊຄິຂະຍທຌກາຌໜ ໆ ຄ຋ ໆຓ຃ ທາຓຘຍັ ຘຌົ ເຆິ ໆ ຄຆໆ ທງໃນຑ໇ ທກເປາົເຂົ ໇າໃ຅ຑາຘາເທົ ໇າ. ກາຌຒັຄ ແຓໆຌ຋ກັ ຘະກາຌຌາໍ ໃຆຑ໇າຘາ຋ ໆຊກ ໃຆນ໇ າງ຋ ໆ ຘຸຈ, ຓຌັຓກັ ຅ະຊກ ຌໍາ ໃຆ຃໇ ຽຄ຃ໆ ກຍັ຋ກັ ຘະບ ໆຌ໅ເຆັ ໆຌ: ກາຌເທົ ໇າ, ກາຌບໆາຌ ແຖະກາຌຂຽຌ. ກາຌຒັຄຍໍ ໆຑຽຄແຉໆ ເຎັຌ຋ກັ ຘະໃຌກາຌຎະຉຍິຈັ ຌໍາ ໃຆຑ໇ າຘາເ຋ົ ໆາຌັຌ໇, ແຉໆ ງຄັເຎັຌທ຋ິ ຋ ໆ ຘໍາ຃ຌັ ໃຌກາຌປຍັ ເບາົຑາຘາ຋ຘ ບຄ (L2). ກາຌຒັຄແຓໆຌຆໆ ບຄ຋າຄໜຶ ໆ ຄ ຋ ໆຑທກເປາົ ໄຈຎ໇ ະຓທຌຏຌົຑາຘາໃຌເທຖາຉທົ຅ຄິ - ຓກ າຌເຂົ ໇າຖະນຈັ ແຖະ ດຸຈຆົ ໆທ຃າທເຆິ ໆ ຄເຎັຌເບກະຖກັ ຘະເຑາະຂບຄຑາຘາເທົ ໇າ. ກາຌຒັຄແຓໆຌກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌຎະຓທຌຏຌົ 'ຂັຌ໇ ຖໆ ຸຓນາເ຋ຄິ' (ເຆິ ໆ ຄຏ ຒ໇ ັຄເຂົ ໇າປໆ ທຓຂໍຓ໇ ຌໃຌຘຌັ ງາຌກາຌຎາກ ເທົ ໇າ຋ ໆ ເຂົ ໇າຓາ) ແຖະ ກາຌຎະຓທຌຏຌົ 'ຈາ໇ຌເ຋ຄິນາຖໆ ຸຓ' (ເຆິ ໆ ຄຏ ຒ໇ ັຄ ຌໍາໃຆ຃໇ ທາຓປ ໇ແຖະ຃ທາຓ຃າຈນທຄັຖໆ ທຄໜາ໇ ເຑ ໆບ ຘາ໇ຄ຃ທາຓໝາງ). ກາຌຎະຓທຌຏຌົ຋ຄັຘບຄຈາ໇ຌ ( ຈາ໇ຌຖໆ ຸຓນາເ຋ຄິ ແຖະ ເ຋ຄິຖຄົຖໆ ຸຓ)ແຓໆຌເກຈ ຂ ໇ຌໃຌຖະຈຍັ຋ ໆ ຉໆາຄ ກຌັຂບຄບຄົຎະກບຍຂບຄກາຌເກຈ ຘະຉຎິັຌງາເຆັ ໆຌ: ກາຌບບກຘຽຄ, ນ ກັ ໄທງາກບຌ, ແຖະ ກາຌຘະເໜ. ຂະຍທຌກາຌ ຋ ໆຘຍັຘຌົຌ ຓ໇ ກັຊກ ບະ຋ຍິ າງທໆາເຎັຌ “ປ ຍແຍຍກາຌຎະຓທຌຏຌແຍຍຂະໜາຌ ົ ’ ຂບຄ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅຋າຄຑາຘາ ເຆິ ໆ ຄຏຌົ ກາຌຘະແຈຄໃຌຖະຈຍັ ຉໆາຄ໅ເນ ົ ໆາຌ ໇ຑທົ ຑຌັກຍັກາຌກາຌເ຃ ໆ ບຌໄນທໃຌຖະຈຍັ ບ ໆ ຌ. ເ຃ບ ຂໆາງ຋ຄັໝຈົຂບຄກາຌໂຉຉ໇ ບຍ ເປຈັໃນເ໇ກຈ ຓຘ ິ ໆ ຄ຋ ໆ 'ກຄົກຌັ຋ ໆຈ຋ ໆຘຸຈ' ເຆິ ໆ ຄ ເໝາະ ກຍັ຋ຸກຖະຈຍັ຋ ໆກໆາທຓາ (McClelland 1987: Cowan 1995). ຃ທາຓເຎັຌຓາ ຋ກັ ຘະກາຌຒັຄ ໃຌຂະຍທຌກາຌປຽຌ-ກາຌຘບຌຑາຘາໄຈຏ໇ໆ າຌບຈິ຋ຑິ ຌົ ຋ ໆ ຘໍາ຃ຌັ ນຖາງດໆ າຄເຆິ ໆ ຄເຎັຌຏຌົ ຓາ ຅າກ: ກາຌຑຈັ຋ະຌາໃຌຓະຌຸຈທ຋ິ ະງາ, ກາຌຘກຶ ຘາ, ຑາຘາ, ຘຄັ຃ຓົ ຘາຈ, ແຖະແຓໆຌແຉໆ ກາຌເຓບ ຄໃຌ຋ົ ໆທໂຖກ. ຌຍັ ແຉໆ ເທຖາ຋ ໆຑາຘາ຋າຄກາຌໄຈຊ໇ ກ ຘບຌເຎັຌ຋າຄກາຌ຅ຌົປບຈ຋າ໇ງຘະຉະທຈັ຋ 19, ກາຌປຽຌຑາຘາໄຈຊ໇ ກ ຌໍາຘະເໜ ໂຈງຘໆ ທຌໃນງໆ ໃຌປ ຍແຍຍເຎັຌຖາງຖັກບັກຘບຌ ເຆິ ໆ ຄຓຍ ົຈຍາຈຈທ໇ ງກາຌຌໍາໃຆກ໇ າຌຑັຌຖະຌາໄທງາກບຌ, ທຈັ຅ະຌາຌຸກຓົ ຘບຄຑາຘາ ແຖະ ‘ຎະໂນງກ຋ ໆຓຍ ຌັນາ’ ຘໍາຖຍັກາຌແຎ຋ ໆຊກ ຉບ໇ຄແຓໆຌງຈຶນ ກັ ຂບຄຍຈົ ຍາຈ ໃຌ຃ທາຓ ເຎັຌກາຄ. ຋ກັ ຘະກາຌຒັຄໄຈຊ໇ ກ ເຖ ໆ ຓຉົຌ໇ ຊທ ໆາຓຑ າຖະຍຈົ ຍາຈຘໍາ຃ຌັໃຌກາຌຘບຌຑາຘາ ແຓໆຌເຖ ໆ ຓຉົຌ໇ ໃຌໄຖງະ຋າ໇ງ ຂບຄກາຌຎະຉປິ ຍກາຌເ຃ ໆ ບຌໄນທໃຌຘະຉະທຈັ຋ XIX, ໃຌເທຖາ຋ ໆຑາຘາໄຈ຃໇ ົຌ໇ ຃ທ໇ານາ຋ຈິຘະຈກ ໆ ຽທກຍັກາຌປຽຌ ຑາຘາຂບຄເຈກັ ແຖະ ໄຈຌ໇ໍາໃຆຓ໇ ຌັ ເຂົ ໇າໃຌກາຌຘບຌຑາຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈ. ຏຌົໄຈປ໇ ຍັ ຅າກກາຌເ຃ ໆ ບຌໄນທຌ ໇ , ຑາຘາເທົ ໇າ

ກາງເຎັຌແນຖໆຄ຃ທາຓປ ຋໇ ໆ ແຌໆ ຌບຌ ຂບຄທ຋ິ ກ າຌປຽຌຑາຘາຉໆ າຄຎະເ຋ຈ. ຃ທາຓຊ ກຉບ໇ ຄຂບຄ຃ທາຓປຍັ ປ ໇ແຖະ ຃ທາຓແ຅ໆຓແ຅ຄ໇ຂບຄ຃ທາຓຆຄົ຅າໍຂບຄກາຌຒັຄໄຈກ໇ າງເຎັຌ຋ກັ ຘະໜ ໆ ຄໃຌກາຌປຽຌປ ຑ໇າຘາ. ກາຌເຌັຌ໇ໃຘໆ຋ກັ ຘະກາຌເທົ ໇າຌ ໇ແຓໆຌໄຈປ໇ ຍັກາຌກະຉຸຌ໇ ໃຌຆຸຓຎ 1930 ແຖະ 1940 ເຓ ໆບຌກັ ທ຋ິ ະງາຘາຈໄຈ໇ ເຖ ໆຓຘກຶ ຘາ ແຖະ ບະ຋ຍິ າງຑາຘາເທົ ໇າຂບຄໂຖກ. ຏຌົ ກະ຋ຍົ຅າກກາຌເ຃ ໆ ບຌໄນທຈາ໇ຌຓະຌຸຈຘະ຋ໍາຌ ໇ , Bloomfield ໄຈຎ໇ ະກາຈທໆາ 'ຏ ປ໇ ຽຌຏ ໜ໇ ຶ ໆ ຄ຋ ໆ ເຂົ ໇າໃ຅ ແຖະ ຘາຓາຈເທົ ໇າຑາຘາໜຶ ໆ ຄໄຈໂ໇ຈງຉົຌ໇ ຉໍແຓໆຌຖາທໄຈງ໇ ຌິ ແຖະ ປຽຌແຍ຅າກຏ ໇ ເທົ ໇າ຋ ໆ ເຎັຌເຂົ ໇າຂບຄຑາຘາ' (Bloomfield 194). ໃຌຆຸຓຎ 1940 ຍຌັ ຈາຌກັ ຑາຘາຘາຈ ໃຌຎະເ຋ຈບາເຓຖກິ າ ໄຈຌ າ໇ ໃຆ໇ ທ຋ິ ກ າຌແຍຍຎາກເຎົ ໆ າແຍຍຌ ໇ໂຈງໃຆທ໇ ຋ິ ກ າຌເຌັຌ໇ ໜກັ ກາຌຒັຄຘຽຄ ໂຈງກາຌເຐິກຆບ໇ ຓ຋າຄຎາກຉໍ ໆ ຎາກ ແຖະ ກາຌ ໃຆນ໇ ບ໇ຄ຋ຈົຖບຄຑາຘາດໆ າຄກທາ໇ຄຂທາຄ. ກາຌຘຓົ ຓຸຈຊາຌຂບຄທ຋ິ ກ າຌຌ ໇ແຓໆຌໃນຌ໇ກັ ປຽຌໄຈຐ໇ ຶກບຍົປຓົ ໂຈງຏໆາຌກາຌ ຎບ໇ ຌຂໍຓ໇ ຌດໆ າຄເຂັຓ໇ ຄທຈ, ຓໂ ຃ຄຘາ໇ຄ ແຖະ ກາຌ຅ຈັບຌັຈຍັ ເຑ ໆບຎໆ ຽຌແຎຄຌໄິຘກາຌຒັຄຂບຄເຂາົເ຅ົ ໇າ. ໃຌ຋າຄກຄົກຌັຂາ໇ຓກຍັທ຋ິ ກ າຌຎະຉຍິຈັຈັ ໆຄ຋ ໆກໆາທຓາຌ ໇ , ໃຌຘະນະຖາຆະບາຌາ຅ກັ ໄຈຓ໇ ຃ ທາຓຘຌົໃ຅ເຑ ໆຓຂ ໇ຌ ຉໍ ໆກຍັ ທ຋ິ ກ າຌຘບຌແຍຍຘະຊາຌະກາຌ (situational approaches). Firth ແຖະ ໃຌງຸກຘະໄໝຂບຄຖາທ (ເຍິ ໆ ຄ ຉທົ ດໆ າຄ: Firth 1957; Chomsky 1957) ເຆ ໆ ບທໆາ "ຍໍຖຍິຈົ ຂບຄຘະຊາຌະກາຌ - ເໜບ ກທໆາ ນທົໜໆ ທງຂບຄຑາຘາ ຈທ໇ ງຉທົ ຓຌັ ເບຄ" ເຆິ ໆ ຄໄຈກ໇ ໍາຌຈົ ຃ທາຓໝາງຂບຄກາຌບບກຘຽຄ. ຌ ໝ໇ າງ຃ທາຓທໆ າ ຃ທາຓໝາງ ໄຈເ໇ຎັຌໜາ໇຋ ໆ ຂບຄ ຘະຊາຌະກາຌ ແຖະ ຍໍຖຍິຈົຂບຄທຈັ຋ະຌະ຋ໍາ ຋ ໆຓຌັ ໄຈເ໇ກຈ ຂ ໇ຌຌໍາ. ຈັ ໆຄຌັຌ໇, ກາຌເຂົ ໇າໃ຅ ໃຌຑາຘາຓຘ ໆ ທຌຑທົຑຌັ ເຊຄິ ກາຌຎະຘຓົ ຎະຘາຌ ຖະນທໆາຄ ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ຑາຘາ ແຖະ ກາຌຉ຃ ທາຓໝາງຂບຄຘ ໆ ຄ຋ ໆຍໍ ໆ ແຓໆຌຑາຘາ. ບຈິ຋ຑິຌົຑ ໇ຌຊາຌ຋ ໆຘໍາ຃ຌັບ ໆຌ໅ ແຓໆຌກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັຏຌົ ຄາຌຂບຄ Chomsky ແຖະ Hymes. ກາຌງບຓປຍັ ແຍຍ຃ໆ ບງ໅ກໆ ຽທກຍັ຋ຈັຘະຌະ຋ ໆຍໍ ໆຓຉ ທົຉຌົຂບຄ Chomsky (ເຍິ ໆ ຄ Chomsky 1965) ເປຈັໃນຌ໇າໍ ຘໆ ຃ທາຓ຃ຈິຂບຄ ກາຌ຃ົຌ໇ນາ຃ທາຓໝາງ ແຖະ ແຌທ຃ທາຓ຃ຈິຂບຄ 'ທ຋ິ ກ າຌແຍຍ຋ໍາຓະຆາຈ' ‘natural approach’ ໃຌກາຌປຽຌ ຑາຘາ. ໃຌທ຋ິ ກ າຌແຍຍ຋ໍາຓະຆາຈຌ ໇ , ຏ ປ໇ ຽຌ ປຽຌປ ຅າກ ໃຌ ໇ ກະໂຉຂບຄນ ກັ ຘ ຈ ແຖະ ຓ຃ ທາຓຉບ໇ຄກາຌໃນຓ໇ ກາຌ ຎບ໇ ຌຂໍຓ໇ ຌ (ຍໍ ໆຓ຃ ທາຓ຅າໍ ເຎັຌ຋ ໆ ຅ະແງກຖະຈຍັ ) ໃຌກາຌຘາ໇ຄຖະຍຍົ ຑາຘາ຋ ໆ ເຎັຌເຎົ ໇າໝາງ. ເຑ ໆບຉບຍຘະໜບຄແຌທ ຃ຈິຂບຄ Chomsky ກໆ ຽທກຍັ຃ທາຓຘາຓາຈ຋າຄຈາ໇ຌຑາຘາ, Hymes (1991 [1992,1979]) ໄຈຘ໇ ະເໜ ແຌທ຃ຈິ ຂບຄ '຃ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌຘ ໆ ຘາຌ' ‘communicative competence’ ຋ ໆ ຖະຍຸທໆາ ຘິ ໆ ຄ຋ ໆ ຘໍາ຃ຌັ ຌັຌ໇ຍໍ ໆ ແຓໆຌ຃ທາຓ ເຂົ ໇າໃ຅຋ ໆຈ ກໆ ຽທກຍັໂ຃ຄຘາ໇ຄຑາງໃຌຂບຄຑາຘາ, ແຉໆກາຌເຂົ ໇າໃ຅຋ ໆຈກ ທໆາຌັຌ໇ແຓໆຌທ຋ິ ຋ ໆຑາຘາຊກ ຌາໍ ໃຆ.໇ ທ຋ິ ຘ ຄັ຃ຓົ ຘາຈ຋ ໆກໆາທຓາຌ ໇ໃຌ຋ ໆຘຸຈໄຈຊ໇ ກ ຘາ໇ຄຉັ ໇ຄຂ ໇ຌດໆ າຄເຎັຌ຋າຄກາຌ ໂຈງ຋ ໆ "ກາຌທເິ຃າະກາຌຘຌົ຋ະຌາ" (Conversation Analysis) ຓບ ຈິ຋ຑິຌົຉໍ ໆກາຌບບກແຍຍກາຌຘບຌຑາຘາ. ຘະຑາຂບຄເບຕ ຍົໄຈຘ໇ ະ ເໜ “ນ ກັ ກາຌ ຋ົ ໆທໄຎ” ໃຌກາຌກໍາຌຈົຑາຘາເຑ ໆບກາຌຘ ໆ ຘາຌ (CLT) ເຆິ ໆ ຄຌກັ ປຽຌ຋ຸກ຃ຌົ ຃າຈທໆາ຅ະຉບ໇ຄໄຈປ໇ ຽຌໃຌຆທ໇ຄເຖ ໆ ຓຉົຌ໇

ຂບຄກາຌປຽຌປ ຑາຘາ ໇ ຂບຄຑທກເຂາົ (ຘະຑາເບຕ ຍົ 1971). ກາຌເ຃ ໆ ບຌເໜຄັ ໃຌກາຌຘບຌແຍຍ ຑາຘາເຑ ໆບກາຌຘ ໆ ຘາຌ (CLT), ເຆິ ໆ ຄຓປ າກເນຄ ົ ໇າ ໃຌ 'syllabus' ຂບຄ van EK (1973), ໄຈເ໇ຖ ໆຓຉົຌ໇ເນຌັໄຈທ໇ໆາ ກາຌຒັຄແຓໆຌຘໆ ທຌໜຶ ໆ ຄ ຂບຄ຃ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌຘ ໆ ຘາຌ. ກາຌຒັຄເຑ ໆ ບເຂົ ໇າໃ຅຃ທາຓໝາງ ກາງເຎັຌ຅ຈຸ ຘຸຓນ ກັ ແຖະ ກາຌຆບກນາຂໍຓ໇ ຌ ເຑ ໇ບໃຆໃ໇ຌກາຌຒັຄຘໍາຖຍັຏ ປ໇ ຽຌຊທ ໆາຓ຃ ທາຓຘໍາ຃ຌັຂ ໇ຌນ າງກທໆາເກົ ໆາ. ໃຌຉບຌ຋າ໇ງຂບຄຆຸຓຎ 1960 ແຖະ ຉບຌຉົຌ໇ ຂບຄຆຸຓຎ 1970, ຌກັ ຑາຘາຘາຈ ໄຈປ໇ ຍັປ ໄ໇ຈທ໇ໆາ ກາຌຒັຄແຓໆຌ ຆໆ ບຄ຋າຄຉົຌ໇ ຉໍ຋ ໆ ເປຈັໃນຏ໇ ປ໇ ຽຌຘາຓາຈເຂົ ໇າເຊຄິຂໍຓ໇ ຌ ຑາຘາ຋ຘ ບຄ L2 ໄຈ, ໇ ແຖະ ງບ໇ ຌແຌທຌັຌ໇ຓຌັ຅ຶ ໆ ຄເຎັຌ຅ຈຸ ຑົຌ໇ ເຈັ ໆ ຌໃນແ໇ ກໆ ກາຌໄຈຑ໇ າຘາ. ຏົຌຄາຌຉໍ ໆ ຓາໃຌກາຌປຽຌປ ຑາຘາ ( ໇ ໂຈງຘະເຑາະແຓໆ ຌໃນຘ໇ ກຶ ຘາເຍ ໆ ຄ Long 1985b; Chaudron 1988; Pica 1994) ຏຌົ ຄາຌເນ ົ ໆາຌ ໇ໄຈຆ໇ໆ ທງໃຌກາຌກໍາຌຈົຑາຖະຍຈົ ຍາຈຂບຄກາຌຒັຄ ແຖະ ກາຌຓ ຎະຉກິ ຖິ ງິ າຉໍ ໆ ກາຌຆບກຘະແນທຄນາຑາຘາ຋ຘ ບຄຂບຄ຃ຌົ ເປາົ. ຌຍັ ຉັ ໇ຄແຉໆ ຎ 1980, ກາຌຒັຄໄຈຊ໇ ກເຍິ ໆ ຄທໆ າເຎັຌ ຑານະຌະຉົຌ໇ ຉໍຘໍາຖຍັກາຌປຽຌປ ຑ໇າຘາ (Richards 1985; Richards and Rodgers 1986; Rost 1990). ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ ກາຌກະ຋ຍົ຋າຄຘ ໆ ຈາ໇ຌຉໍ ໆ ທ຋ິ ກ າຌຒັຄ຋ ໆ ໃຆເ໇ຂົ ໇າໃຌທຆິ າ຃ ຋ ໆ ຘບຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ L2 ແຓໆຌໄຈຊ໇ ກ ຋ຍົ຋ທຌດໆ ຋ ໆ ຌ ໇ ເຆິ ໆ ຄຖທຓຓ: ກາຌຒັຄດໆ ໃຌ SLA, ກາຌຎະຓທຌຏຌົ ກາຌເທົ ໇າ, ກາຌຒັຄໃຌຘະຊາຌະກາຌແຍຍໂຉຉ໇ ບຍ ແຖະ ກາຌຌໍາ ໃຆງ໇ຸຈ຋ະຘາຈໃຌກາຌຒັຄ. ກາຌຒັຄໃຌ SLA ໃຌກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ກາຌປຽຌປ ຑ໇ າຘາ຋ຘ ບຄ (SLA), ຓຌັແຓໆຌ“ ຘະຑາຍແທຈຖບ໇ ຓ຋າຄຑາຘາ” ຋ ໆ ເປຈັ ໜາ໇຋ ໆ ເຎັຌເທ຋ຘ ໍາຖຍ ັ SLA. ຘະຑາຍແທຈຖບ໇ ຓຌ ໇ຏ ເ໇ທົ ໇າ຋ ໆ ເຎັຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາເຎົ ໇າໝາງ ແຖະ ຃ໍາເທົ ໇າຂບຄຑທກເຂາົຉໍ ໆ ຌກັ ປຽຌ L2, ໄຈຎ໇ ບ໇ ຌຂໍຓ໇ ຌກໆ ຽທກຍັຑາຘາໃຌປ ຍແຍຍຂບຄໂບກາຈ຋ ໆກາຌຒັຄ຋ ໆ ດໆ ໃຌຘະຊາຌະກາຌ຋າຄຘຄັ຃ຓົ ແຖະ ກາຌຘກຶ ຘາ ເຑ ໆບໃນໄ໇ຈຑາຘາ ໇ ຌັຌ໇ຏ ປ໇ ຽຌຉບ໇ຄເຂົ ໇າໃ຅ຑາຘາໃຌຘະຑາຍກາຌເນ ົ ໆາຌ ໇ . ກາຌເຂົ ໇າເຊຄິຘ ໆ ຄເນ ົ ໆາຌ ໇ຘາຓາຈເຎັຌໄຎ ໄຈຍ໇າຄຘໆ ທຌ຅າກກາຌບໍາຌທງ຃ທາຓຘະຈທກໃນໂຈງ ໇ ເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ແຖະ ຍາຄຘໆ ທຌ ຏໆາຌກຌົຖະງຸຈຂບຄຏ ປຽຌ ໇ ຋ ໆກະ ຉຸຌ໇ເຑ ໆບເປຈັໃນກ໇ າຌເທົ ໇າຘາຓາຈເຂົ ໇າໃ຅ໄຈ.໇ ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທ໇ າໄຈຘ໇ ະແຈຄໃນເ໇ນຌັ ຃ທາຓຘໍາຑຌັ ຖະນທໆ າຄ ກາຌຈຈັ ຎັຍກາຌຎ໇ບຌຂໍຓ໇ ຌ ແຖະກາຌເຂົ ໇າໃ຅ ຂໍ຃໇ ທາຓ, Krashen (1982) ບາ໇ຄທໆາ 'ກາຌຎບ໇ ຌຂໍຓ໇ ຌ຋ ໆ ເຂົ ໇າໃ຅ໄຈ' ໇ ແຓໆຌເຄ ໆບຌໄຂ຋ ໆ ຅າໍ ເຎັຌຘໍາຖຍັກາຌປຽຌຑາຘາ. ໃຌຘຓົ ຓຸຈຉຊິ າຌກາຌຎບ໇ ຌຂໍຓ໇ ຌຌ ໇Krashen ກໆາທທໆາ ກາຌຑຈັ຋ະຌາຉ ໆຓຂ ໇ຌໂຈງບຄ ໃຘໆ ຅າກ຃ທາຓປ ຎ໇ ະ຅ຍຸ ຌັ ຂບຄຏ ໇ ປຽຌຌ ໇ຘາຓາຈຍຌັ ຖຸໄຈຑ໇ ຽຄແຉໆ ຑາຘາຂບຄຏ ປ໇ ຽຌປ ເ໇຋ົ ໆາຌັຌ໇ 'ເຆິ ໆ ຄຎະກບຍຈທ໇ ງຖາງກາຌຑາຘາ (຃ໍາຘຍ ັ lexis, ກາງະ ຘໍາຑຌັ syntax, ຃ທາຓໝາງ morphology) ເຆິ ໆ ຄເຑ ໆຓຂ ໇ຌໃຌຖະຈຍັ຋ ໆ ເຖກັ ຌບ໇ ງເໜບ ກທໆາ຃ທາຓປ ເ໇ຈຓ ຂບຄຏ ປ໇ ຽຌ (i + l). Krasen ບາ໇ຄທໆາ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ແຓໆຌຓ຃ ທາຓ຅າໍເຎັຌເຑ ໆບໃນຂ໇ໍຓ໇ ຌຎບ໇ ຌເຂົ ໇າກາງເຎັຌ “ກາຌເຂົ ໇າເຊຄິ”, ເຆັ ໆຌ: ຂໍ ໇

ຓ ຌຑາຘາ຋ ໆຊກ ຌໍາໃຆ໇ແຖະ ຌໍາໃຆເ໇ຑ ໆບຘົ ໆຄເຘຓ ກາຌຑຈັ຋ະຌາຉໍ ໆ ໜາ໇. Krashen ງຄັກໆາທທໆາ ຃ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌ ເຂົ ໇າໃ຅ຑາຘາໃໝໆ ແຓໆຌຘາຓາຈເປຈັໄຈໂ໇ຈງກາຌຈຈັຎັຍກາຌຎາກເທົ ໇າຂບຄຌກັ ປຽຌ, ຌບກເໜບ ຅າກຌັຌ໇ ແຓໆຌຌກັ ປຽຌ ໄຈແ໇ຖກຎໆ ຽຌ຃ທາຓປ ກ໇ໆ ຽທກຍັຍໍຖຍິຈົຌັຌ໇໅ (Lasen-Freeman ແຖະ Long 1991). ເຊຄິແຓໆຌທໆາ Krshen ຍໍ ໆໄຈກ໇ໆາທເຊຄິກາຌຎັຍຉທົ຋າຄງຸຈ຋ະຘາຈຂບຄຏ ປ໇ ຽຌເຑ ໆບເຂົ ໇າໃ຅ຑາຘາໃໝໆ , ທຽກ ຂບຄ Pica et al. (1996) ຆ ໇ໃນເ໇ນຌັຍຈົ ຍາຈຂບຄກາຌຎັຍງຸຈ຋ະຘາຈບຌັ ຖະບຽຈ. ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທ໇າຂບຄຑທກເຂາົໄຈ໇ ຆໆ ທງກາໍ ຌຈົ ຎະເຑຈຂບຄໜາ໇ທຽກ ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັ (ເຆັ ໆຌ: ກາຌແຖກຎໆ ຽຌຂໍຓ໇ ຌຂໆາທຘາຌ຋າຄຈຽທ ກຍັ ກາຌແຖກຎໆ ຽຌ ຂໍຓ໇ ຌຂໆາທຘາຌຘບຄ຋າຄ) ກາຌຎະຉກ ຖິງິ າກຌັ ໃຌກາຌແຖກຎໆ ຽຌຂໍຓ໇ ຌ ແຓໆ ຌຉບ໇ ຄກາຌ ນທົ ຂໍຂ໇ ບຄຘິ ໆ ຄ຋ ໆ ຅ະຎະຉຍິ ຈັ ແຖະ ກາຌຈຈັຎັຍກາຌໂຉຉ໇ ບຍຂບຄຏ ເ໇ທົ ໇າ ແຖະຏ ຒ໇ ັຄ ເຆ ໆ ຄໄຈຍ໇ ົ ໆຄຍບກ຃ທາຓຉບ໇ຄກາຌ ຂບຄຏ ປຽຌ ໇ L2 ແຖະ ກາຌຆຸກງ ໇ ເຑ ໆ ບຑຈັ຋ະຌາ ໃຌຉໍ ໆ ໄຎ. ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທ໇ າຌ ໇ໄຈຘ໇ ະແຈຄໃນເ໇ນຌັ ຂະໜາຈຂບຄກຈິ ຅ະກໍາ ແຖະ ກາຌຌໍາໃຆງ໇ຸຈ຋ະຘາຈ຋ ໆ ຅າໍເຎັຌຘໍາຖຍັກາຌຑຈັ຋ະຌາກາຌຒັຄ຋ ໆຎະຘຍົຏຌົຘໍາເຖຈັ . ກາຌຎະຓທຌຏຌົຂບຄກາຌຎາກເທົ ໇າ ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ກໆ ຽທກຍັກາຌຎະຓທຌຏຌົຂບຄກາຌຎາກເທົ ໇າໄຈໃ໇ນ຃໇ທາຓກະ຅ໆາຄແ຅ຄ໇຋ ໆຘໍາ຃ຌັຉໍ ໆກຍັກາຌປຽຌ ຑາຘາ຋ຘ ບຄ L2. ຎັຈໃ຅ນ າງດໆ າຄໄຈຊ໇ ກ ເຎ ຈໃຆໃ໇ຌ຃ທາຓປຍັປ ຂ໇ ບຄກາຌເທົ ໇າ ຎະກບຍຓ: ຃ຸຌຌະຑາຍກາຌບບກຘຽຄ, ປ ຍແຍຍ຋ ໆຈ, ກາຌດຸຈຆົ ໆທ຃າທ ແຖະ ກາຌຎບ໇ ຌຂໍຓ໇ ຌກາຌເທົ ໇າ; ເຆິ ໆ ຄ຋ຄັໝຈົ ເນ ົ ໆາຌ ໇ຓບ ຈິ຋ຑິຌົຉໍ ໆ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ຉໍ ໆຂໍຓ໇ ຌ ຋ ໆຎບ໇ ຌເຂົ ໇າ. ໃຌຂະຌະ຋ ໆ ເຎັຌ຋ ໆງບຓປຍັ ໂຈງ຋ົ ໆທໄຎທໆາ ກາຌເກຍັຂໍຓ໇ ຌໃຌ຃ທາຓຆຄົຂບຄ຃ຌົ ເປາົເຑ ໆບເຂົ ໇າໃ຅ກາຌເທົ ໇າ ຓແ ຍຍ຋ໍາຓະຈາ (ແຍຍຖະນຈັຈຽທ) (single coding) ເຆິ ໆ ຄໃຆກ໇ ຍັ຋ຄັຘບຄຑາຘາ຃: ຑາຘາ຋າບຈິ (L1) ແຖະ ຑາຘາ ຋ຘ ບຄ L2, ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ງຄັຘະແຈຄໃນເ໇ນຌັທໆາຓກ າຌຘະຘຓົ ຂໍຓ໇ ຌຘຽຄໃຌກາຌເທົ ໇າຌາໍ ບກ ເບ ໇ຌທໆາ (ຖະນຈັຘບຄ ຖະນຈັ ) (dual coding) (Soares ແຖະ Grosjean 1984); Shawood Smith ຎ 1994). ຃ທາຓປ ຋໇ ໆ຅າໍ ເຎັຘໍາຖຍັ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅຋າຄຈາ໇ຌຑາຘາ ຌັຌ໇ແຓໆຌຘະ຃ຍິ ແຖະ ຉທົດໆ າຄ ຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັ຃ຌົ຋ົ ໆທໂຖກ, ຘະຊາຌ຋ ໆ ແຖະ ກາຌກະ຋ໍາຉໆາຄ໅ ເຆິ ໆ ຄຘາຓາຈເຂົ ໇າເຊຄິໄຈຏ໇ໆາຌກາຌບບກຘຽຄຑາຘາ຋ ໆ ໄຈງ໇ ຌິ. ຉໍ ໆກຍັຘິ ໆ ຄຈັ ໆຄກໆາທຌ ໇ , ຘ ໆ ຄ຋ ໆ ເບ ໇ບບໍາຌທງກຍັ ຖະນຈັຑາຘາ຋າຄຘຽຄຂບຄ L2 - ແຖະ ຑບ໇ຓ຋ຄັຂະຍທຌກາຌ຋າຄຈາ໇ຌ຃ທາຓປຍັປ ຂ໇ ບຄຂະຍທຌກາຌທເິ຃າະ຋າຄຑາຘາ ແຖະ ກາຌປຍັປ ຃໇ໍາຘຍັແຓໆຌຊເ ຎັຌຑ ໇ຌຊາຌໃຌກາຌປກັ ຘາ຃ໍາເທົ ໇າຂບຄຑາຘາເທົ ໇າ (Magiste 1985). ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ກໆ ຽທກຍັກາຌປຍັປ ຑ໇າຘາເທົ ໇າໄຈຘ໇ ະແຈຄໃນເ໇ນຌັທໆາແຉໆ ຖະຑາຘາຓ" ງຸຈ຋ະທ຋ິ ຋ ໆຘະເຑາະ" ຂບຄ ຉທົຓຌັ ເບຄ ຘໍາຖຍັກາຌຊບຈຖະນຈັ຋າຄນ, ເຆິ ໆ ຄໄຈປ໇ ຍັໂຈງເຈກັ L1, ແຉໆ ທໆາຘໆ ທຌນ າງຓກັ຅ະຓຑ ຽຄແຉໆ ຍາຄຘໆ ທຌ຋ ໆ ໄຈ໇ ປຍັໂຈງຌກປຽຌ ັ L2. ງຸຈ຋ະຘາຈ຋ ໆຉບ໇ຄກາຌຖທຓຓຘ ໆ ຃ຸຌຖກັ ຘະຌະຑ ໇ຌຊາຌຂບຄຑາຘາເທົ ໇າຈັ ໆຄຌ ໇ : 1. ຖະຍຍົຂບຄຑະງຌັຆະຌະ: ຑະງຌັຆະຌະ຋ ໆ ໃຆໃ໇ຌຑາຘາໃຈໜ ໆ ຄ, ໂຈງຎົກກະຉຓິ ຑ ຽຄ 30 ນຖ 40 ຂບຄ ໃຌ ປບ໇ ງຑະງຌັຆະຌະ຋ ໆ ເຎັຌໄຎໄຈ;໇

2. ກຈົຖະຍຽຍຂບຄຑະງຌັຆະຌະ: ຖະຈຍັຘຽຄ຋ ໆຑາຘາໜຶ ໆ ຄ ຘາຓາຈຎະກບຍເຎັຌຑະງາຄເຎັຌຉົຌ໇ ແຓໆຌ ກາຌ ຎໆ ຽຌແຎຄຂບຄຘຽຄໃຌກາຌເຖ ໆຓຉົຌ໇ ນ ຅ຍົຑະງຌັຆະຌະ, ໃຌຌ ໇ 'ຘຽຄຘ ຄຘຸຈ' ຂບຄຑະງາຄຘາຓາຈເຎັຌຘະນ ະ຋ໍາຓະຈາ ນ ຓ຃ ທາຓຘຍັຆບ໇ ຌ ນ ຓ຃ ທາຓງາທ ແຖະ ກາຌຖຄົຘຽຄບາຈເຎັຌ ຘະນ ະ ນ ຑ ະງຌັຆະຌະ; 3. ຘຽຄໂ຋ຌ: ກາຌຎໆ ຽຌແຎຄຖກັ ຘະຌະຂບຄຘຽຄຖທຓຓ: ຘ ຄ, ຉໍ ໆາ, ຘຽຄຂ ໇ຌ ແຖະ ຘຽຄຖຄົ ເຆ ໆ ຄເຎັຌຘ ໆ ຄຘະແຈຄ ຃ທາຓໝາງ ຂບຄ຃ໍາຘຍັ ນ ຃ໍາເທົ ໇າ; 4. ຖະຍຍົກາຌເຌັຌ໇ຘຽຄ: ແຓໆຌທ຋ິ ກ າຌຂບຄກາຌເຌັຌ໇ຘຽຄ຃ໍາຘຍັ ເຆິ ໆ ຄຍໍ ໆຓກ າຌຎໆ ຽຌແຎຄໃຌແຉໆຖະ຃ັ ໇ຄຂບຄ ກາຌບບກຘຽຄ. ໃຌຑາຘາ 'bounded' ແຓໆຌຑທກຑາຘາ຋ ໆຓ຃ ທາຓຆຈັ ເ຅ຌ ເຆັ ໆຌ: ຑາຘາຘະເຎຌ ແຖະ ຑາຘາງ ໆຎໆ ຸຌເຆ ໆ ຄກາຌ ເຌັຌ໇ ຘຽຄແຓໆຌດໆ ຋ ໆໄຖງະ຋ ໆ ແຌໆຌບຌ ຅າກຂບຍເຂຈຂບຄ຃ໍາຘຍັ ຉໆາຄ໅. ໃຌຑາຘາ 'unbounded' ຍໍ ໆຓຂ ບຍເຂຈ຋ ໆ ຆຈັ ເ຅ຌ ເຆັ ໆ ຌ: ຑາຘາບຄັກຈິ ແຖະ ບາຕຍັ ເຆິ ໆ ຄກາຌເຌັຌ໇ ຘຽຄຉົຌ໇ ຉໍແຓໆ ຌຊ ກຈຄຶໄຎຘໆ ຑະງຌັ ຆະຌະຂບຄ ຃ໍາເທົ ໇າ. ຑາຘາ 'bounded' ຎະກບຍຈທ໇ ງນທົໜໆທງ ຅ຄັນທະ຃ໆ ແຖະ ຏ ຒ໇ ັຄຓແ ຌທໂຌຓ໇ ຋ ໆ຅ະໄຈງ໇ ຌິຑາຘາໃຌແຍຍໄຍຌາຖ ນ ເຎັຌ຃ໆ , ເຆິ ໆ ຄເຎັຌຘໆ ທຌຂບຄຑະງຌັຆະຌະ຋ ໆຓຘ ຽຄແປຄເ຋ົ ໆາ຋ຽຓກຌັ . ຑາຘາ 'unbounded' ຍໍ ໆຓຂ ບຍເຂຈ຅ໍາກຈັກໆ ຽທກຍັຂະ ໜາຈຂບຄຘຽຄ, ແຖະ ຏ ຒ໇ ັຄຓແ ຌທໂຌຓ໇ ຋ ໆ ຅ະໄຈງ໇ ຌິຑາຘາເຎັຌກໆ ຸຓຂບຄຑະງາຄ຋ ໆ ຅ຈັໂຈງ຅ຄັນທະ trochaic (ແປຄ- ຃ໆ ບງ) ນ ຅ ັຄນທະ iambic (຃ໆ ບງ - ແປຄ). ກາຌເຌັຌ໇ຘຽຄຘາຓາຈຘາ໇ຄຑະງຌັຆະຌະ຋ ໆຓກ າຌເຆ ໆ ບຓໂງຄ຋ ໆນ າກນ າງ ແຖະ ຖຈົຘຽຄຘະນ ະຖຄົ ເຆິ ໆ ຄເປຈັໃນກ໇ າຌບບກຘຽຄຂບຄ຃ໍາຘຍັຉໆາຄ໅ເຍິ ໆ ຄ຃ທ ໆາຍໍ ໆ຃ໆ ບງ຅ະແ຅ຄ໇. ຃ທາຓແຉກຉໆາຄຂບຄຌກັປຽຌ L1 ແຖະ L2 ຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັຍຌັຈາ຃ທາຓນ າກນ າງ຋ ໆ ເຎັຌໄຎໄຈເ໇ຆັ ໆຌ: ຖະຍຍົ ກາຌບບກຘຽຄ, ກຈົຖະຍຽຍກາຌບບກຘຽຄ, ກາຌໃຆໂ໇຋ຌ ແຖະ ທ຋ິ ກ າຌເຌັຌ໇ຘຽຄ ແຓໆຌຓແ ຌທໂຌຓ໇ ຋ ໆ຅ະເປຈັໃນ໇ ເກຈ ຃ທາຓນງຸຄ໇ງາກໃຌກາຌປຍັປ ຃໇ໍາເທົ ໇າ, ດໆ າຄໜບ໇ງກໍ ໆແຓໆຌໃຌເຍ ໇ບຄຉົຌ໇ ແຖະ ຅ຌົກໆທາ ຅ະໄຈປ໇ ຽຌປ ກ໇ ຌົຖະງຸຈບຌັ ໃ ໝໆ . ຃ທາຓ຃າ໇ງ຃ກ ຌັຂບຄຌກັ ປຽຌ L1 ແຖະ L2 ຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັ຃ທາຓແຉກຉໆາຄບຌັໜຶ ໆ ຄ ນ ນ າງດໆ າຄຌ ໇ບາຈ຅ະເປຈັ ໃນຏ໇ ປ໇ ຽຌຓ຃ ທາຓຄໆາງຂ ໇ຌ ແຖະ ຓ຃ ທາຓຘໍາເຖຈັນ າງຂ ໇ຌກຍັກາຌຒັຄ ໂຈງຘະເຑາະແຓໆຌກາຌປຍັປ ຃໇ໍາຘຍັ . ງກົ ຉທົດໆ າຄ, ຌກັ ປຽຌຑາຘາງ ໆຎໆ ຸຌຓກັ຅ະຓ຃ ທາຓນງຸຄ໇ງາກໃຌກາຌຖະຍຸ ຃ໍາຘຍັ຋ ໆຘໍາ຃ຌັໃຌກາຌເທົ ໇າຑາຘາບຄັກຈິ ເຆິ ໆ ຄຘໆ ທຌ ໜຶ ໆ ຄແຓໆຌງບ໇ຌຖະຍຍົກາຌເຌັຌ໇ຘຽຄ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັ ; ໃຌ຋າຄກຄົກຌັຂາ໇ຓ, ຌກັ ປຽຌຑາຘາບຄັກຈິຂບຄເຈຌຓາກຎົກກະຉິ ແຖທ໇ຓ຃ ທາຓນງຸຄ໇ງາກໜບງ໇ ເຓ ໆບປຽຌປ ຑ໇າຘາ຅າກກາຌປຽຌໃຌຍຈົຘຌົ຋ະຌາໃຌຆທ ຈິຎະ຅າໍທຌັ ເຌ ໆບຄ຅າກທໆາຓຘ ໆ ທຌ ຂບຄ຃ທາຓ຃າ໇ງ຃ກ ຌັຂບຄກາຌບບກຘຽຄ, ຘຽຄ ແຖະ ກຈົຖະຍຽຍກາຌບບກຘຽຄ ໃຌຑາຘາບຄັກຈິ ແຖະໃຌຑາຘາເຈຌັ ຓາກ. ໃຌຘ ໆ ຘໆ ທຌຎະກບຍ ຂບຄກາຌປຍັປ ຃໇ໍາຘຍັ ເນ ົ ໆາຌ ໇ , ກາຌເຌັຌ໇ຘຽຄຓກັ຅ະຊກ ເທົ ໇າທໆາເຎັຌຍຌັນານ ກັ ໃຌກາຌຒັຄ L2. ໃຌກາຌຒັຄຑາຘາບຄັກຈິ, ຏ ຒ໇ ັຄ L2 ຉບ໇ຄຓາໃຆງ໇ຸຈ຋ະຘາຈກາຌແຍໆຄຘໆທຌເຓຉາ a metrical segmentation

strategy ຋ ໆຆໆ ທງໃນຑ໇ ທກເຂາົໄຈເ໇ຈາົກາຌເຖ ໆຓຉົຌ໇ ຂບຄເຌ ໇ບນາໃໝໆ໅ເຆິ ໆ ຄໃຌແຉໆ ຖະ຃ັ ໇ຄກາຌດຸຈຆົ ໆທ຃າທຂບຄກາຌເທົ ໇າ ຌັຌ໇ ແຓໆຌຓເ ຌ ໇ບນາ຋ ໆຘໍາ຃ຌັດໆ າຄໜ ໆ ຄ (Cutler 1997). ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທ໇າໃຌຂຄົເຂຈບ ໆຌບກ ຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັ຃ທາຓປຍັປ ຂ໇ ບຄກາຌເທົ ໇າແຓໆຌຏຌົຂບຄບຈັຉາກາຌຎາກເທົ ໇າ຋ ໆຓ ຃ທາຓຎໆ ຽຌແຎຄຉໍ ໆກາຌເຂົ ໇າໃ຅. ຘ ໆ ຄ຋ ໆ຃ົຌ໇ ຑຍົຘະແຈຄໃນເ໇ນຌັດໆ າຄ຅ະແ຅ຄ໇ທໆາຓຌັຍໍ ໆ ແຓໆຌ຃ທາຓຘໍາຑຌັ຋ ໆ຃າ໇ງ຃ກ ຌັ isomorphic relationship ຖະນທໆາຄ ຃ທາຓໄທຂບຄກາຌເທົ ໇າ ແຖະ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ (ຘໍາຖຍັຍຈົຘະນຸ ຍ, ເຍິ ໆ ຄ Flowerdew 11994b). ກາຌ຃ົຌ໇ ຑຍົ຋ ໆຘບຈ຃ບ໇ຄກຌັບກ ບຌັໜ ໆ ຄໜຶ ໆ ຄແຓໆຌກາຌຆໆ ທງເນ ບ ໃຌກາຌເຂົ ໇າໃ຅຋ ໆຈ຋ ໆຘຸຈ ແຓໆຌກາຌໃຆ຃໇ໍາເທົ ໇າ຋ໍາຓະຈາ຋ ໆຓກ າຌດຸຈຆົ ໆທ຃າທເຎັຌໄຖງະ. ກາຌຒັຄໃຌຘະຊາຌະກາຌແຍຍໂຉຉ໇ບຍ ກາຌຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັກາຌຒັຄ L2 ໃຌຘະຊາຌະກາຌຂບຄກາຌຘຌົ຋ະຌາ ໄຈຆ໇ໆ ທງບະ຋ຍິາງກຌົ ໄກ ກາຌເ຃ ໆບຌໄນທຂບຄກາຌຒັຄແຍຍໂຉຉ໇ ບຍ ແຖະ ທ຋ິ ຋ ໆຏ ເ໇ທົ ໇າ L2 ເຂົ ໇າປໆ ທຓ (ນ ກຄົກຌັຂາ໇ຓ, ຊກ ຎະຉເິຘຈກາຌເຂົ ໇າ ປໆ ທຓ) ໃຌກາຌຘຌົ຋ະຌາ. ຍຌັນາຈັ ໆຄກໆາທໄຈຊ໇ ກ ຃ົຌ໇ ຃ທ໇າໃຌຖະຈຍັກາຌທເິ຃າະທາ຋ະກາໍ ໂຈງຆບກນາທ຋ິ ກ າຌ຃ທຍ ຃ຸຓ ແຖະ ກາຌແ຅ກດາງຑະຖຄັຄາຌ ຋ ໆຊກ ຎະຉຍິຈັດໆ າຄເຎັຌຎົກກະຉໂິຈງຏໆາຌໂ຃ຄຘາ໇ຄ (ເຆັ ໆຌ: ນ ກັ ກາຌ຋ ໆຆບຌ຃ທາຓ ໇ ໝາງ) (implicit rules) ຂບຄກາຌໂຉຉ໇ ບຍ. ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ກໆ ຽທກຍັ ກາຌຂາ໇ຓທຈັ຋ະຌະ຋ໍາ (cross-cultural pragmatics) ແຓໆຌຓ຃ ທາຓກໆ ຽທຂບ໇ຄ ກຍັກຌົ ໄກກາຌເຂົ ໇າໃ຅ກາຌຒັຄ L2 ໃຌກາຌຘຌົ຋ະຌາ. ໂຈງ຋ົ ໆທໄຎ, ທຈັ຋ະຌະ຋ໍາ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັໃຌກາຌຌາໍໃຆນ໇ ກັ ຃ຸຌ ຖກັ ຘະຌະຂບຄກາຌຘຌົ຋ະຌາ຋ ໆຘໍາ຃ຌັ ເຆັ ໆຌ: ເທຖາຖຓົ ກຌັ , ເທົ ໇ານ າງຎາຌໃຈ, ຅ຄັນທະແຖະ ດຸຈຆົ ໆທ຃າທໃຌ ແຖະ ຖະນທໆາຄກາຌເທົ ໇າ, ກາຌເຌັຌ໇ໜກັ ຈາ໇ຌຂໍຓ໇ ຌ, ທ຋ິ ກາຌ ໃຆກ໇ າຌຘະແຈຄບບກ ແຖະທ຋ິ ກ າຌ຋າຄບບ໇ຓ (Tannen 1984b). ໂ຃ຄກາຌກາຌກາຌກະ຋ໍາໂຈງກາຌເທົ ໇າຂາ໇ຓທຈັ຋ະຌະ຋ໍາ the cross-cultural Speech Act Realization Project (CCSARP; Blum-Kulka et al. 1989) ໄຈງ໇ກົໃນເ໇ນຌັຉທົດໆ າຄຂບຄ຃ທາຓແຉກຉໆາຄ ຋າຄຈາ໇ຌທຈັ຋ະຌະ຋ໍາໃຌກາຌເທົ ໇າ຋າຄບບ໇ຓ - ຋າຄກຄົໃຌນຖາງ໅ຑາຘາ ແຖະ ຘໍາຖຍັກາຌກະ຋າໍ ໂຈງເທົ ໇າໃຌນ າງ໅ ດໆ າຄ (ໂຈງຘະເຑາະກາຌຂໍໂ຋ຈ, ກາຌປບ໇ຄຂໍ ແຖະ ກາຌໃນ຃໇ໍາໝັຌ໇ຘຌັງາ). ຘະຌັຌ໇, ເຎັຌບຌັ຅ະແ຅ຄ໇ທໆາ ຃ທາຓປ ຋໇ າຄ ຈາ໇ຌທຈັ຋ະຌະ຋ໍາຂບຄຏ ເ໇ທົ ໇າຓບ ຈິ຋ຑິຌົຉໍ ໆ຃ທາຓຘໍາເຖຈັຂບຄກາຌຒັຄ. ກາຌທເິ຃າະກາຌຘຌົ຋ະຌາແຓໆຌຊກ ຌາໍໃຆເ໇ຑ ໆບ຃ົຌ໇ນາຍຌັນາ຋ ໆຌກັ ປຽຌ L2 ຎະຘຍົ . ຃ທາຓນງຸຄ໇ງາກໃຌກາຌ ເຂົ ໇າໃ຅ໃຌກາຌຘຌົ຋ະຌາເກຈ ຂ ໇ຌຍໍ ໆຑຽຄແຉໆ ໃຌຖະຈຍັຂບຄກາຌຎະຓທຌຏຌົ຋າຄຘຽຄ, ກາຌທເິ຃າະ຋າຄໄທງາກບຌ ແຖະ ກາຌປຍັປ ຃໇ໍາຘຍັ ເ຋ົ ໆາຌັຌ໇, ແຉໆ ງຄັດໆ ໃຌຖະຈຍັຂບຄຘ ໆ ຄ຋ ໆຎົກຎິຈຂໍຓ໇ ຌ ແຖະ ຘ ໆ ຄ຋ ໆ ເຎັຌຘ ໆ ແ຋ຌຂບຄເຌ ໇ບນາແຌທ຃ຈິ . ຍຌັນາ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ບ ໆຌ໅ງຄັຖທຓຓຍ ຌັນາ຋ ໆ ເກຈ ຅າກກາຌເທົ ໇າບບກຘຽຄແຍຍນງໍ ໇(ໃຌຌັຌ໇ຖທຓຓກ າຌງກົ ເທັຌ໇ຘ ໆ ຄ຋ ໆຍໍ ໆ ເທົ ໇າບບກຓາ ເຑາະຊທ ໆາຓຌັ ເຎັຌຘ ໆ ຄ຋ ໆ ເຂົ ໇າໃ຅ແຖທ໇) ແຖະ຃ທາຓນງຸຄ໇ງາກໃຌກາຌຎະເຓຌ ຅ຈຸ ຂບຄກາຌເທົ ໇າ (຃ທາຓ

ຉັ ໇ຄໃ຅ຂບຄຏ ເ໇ທົ ໇າ). ຍຌັນາໃຌກາຌໂຉຉ໇ ບຍ຋ ໆກໆາທຓາຌ ໇ຘາຓາຈຘະຘຓົ ຂ ໇ຌໄຈ, ໇ ເປຈັໃນເ໇ກຈ ກາຌເຂົ ໇າໃ຅ຏຈິ ແຖະກາຌ ແຉກແງກໃຌກາຌຘ ໆຘາຌ. Bremer et al. (1996) ໄຈຍ໇ ຌັ຋ກຶ ນ າງຂັຌ໇ ຉບຌ຋າຄຘຄັ຃ຓົ ຋ ໆຏ ຒ໇ ັຄ L2 ຉບ໇ຄໄຈຌ໇ໍາຓາໃຆເ໇ຑ ໆບເປຈັໃນ໇ ຑທກເຂາົກາງເຎັຌຏ ຒ໇ ັຄ ແຖະ ຏ ເ໇ຂົ ໇າປໆ ທຓກາຌຘຌົ຋ະຌາ຋ ໆຎະຘຍົຏຌົຘໍາເຖຈັ . ຂັຌ໇ຉບຌເນ ົ ໆາຌ ໇ຖທຓຓກ າຌຍົ ໆຄຍບກຂບຄ ກາຌຎໆ ຽຌນທົຂໍ ໇, ກາຌຘະໜບຄຆໆ ບຄ຋າຄໃຌກາຌຘຌົ຋ະຌາກຍັຏ ຒ໇ ັຄ, ກຈິ຅ະທຈັກາຌເຂົ ໇າປໆ ທຓກາຌຘຌົ຋ະຌາ (ໃນ຃໇ໍາ ຉບຍ຋ ໆ ເຎັຌກາຌຍຄັ຃ຍັ ), ຎໆ ຽຌໄຎຘໆ ຍຈົ ຍາຈຂບຄຏ ຖ໇ ເິຖ ໆຓນທົຂໍ ໇, ກາຌຖເິຖ ໆຓກາຌຘບຍຊາຓ ແຖະ ກາຌແກໄ໇ຂຍຌັນາ ກາຌຘ ໆ ຘາຌ. ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທ໇ ານ າງດໆ າຄກໆ ຽທກຍັ ກາຌຒັຄ L2 ໃຌກາຌຘຌົ ຋ະຌາຘະນຸ ຍໄຈດ໇ໆ າຄ຅ະແ຅ຄ໇ທໆ າ, ເຑ ໆ ບ຋ ໆ ຅ະ ກາງເຎັຌຏ ເ໇ຂົ ໇າປໆ ທຓໃຌກາຌຘຌົ຋ະຌາຑາຘາເຎົ ໇າໝາງໄຈດ໇ໆ າຄ ຎະຘຍົ ຏຌົ ຘໍາເຖຈັ ຌັຌ໇, ຏ ຒ໇ ັຄ຅າໍ ເຎັຌຉບ໇ຄໄຈໃ໇ຆ໇“ ກາຌ ເປຈັ ກາຌໂຉຉ໇ ບຍ” ນ າງນ ທຄດໆ າຄ (ຖທຓ຋ຄັກາຌຌໍາ ໃຆງ໇ຸຈ຋ະຘາຈກາຌບະ຋ຍິ າງ) ຌບກເໜບ ຅າກກາຌຎະຓທຌ ຑາຘາ. ກາຌຌາໍ ໃຆງ໇ຸຈ຋ະຘາຈ ງຸຈ຋ະຘາຈໃຌກາຌຒັຄແຓໆຌ ແຏຌກາຌ຋ ໆຓຘ ະຉເິຑ ໆບປຍັຓກ ຍັກາຌເທົ ໇າ຋ ໆ ເຂົ ໇າຓາ, ໂຈງຘະເຑາະເຓ ໆບຏ ຒ໇ ັຄປ ທ໇ໆາ ຖາທຉບ໇ຄເຉຓ ເຉຓັ ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅຋ ໆ ຍໍ ໆ ຃ຍົຊທ໇ ຌ ນ ຃ ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ ໃຌຍາຄຘໆ ທຌ. ຘໍາຖຍັ ກາຌຘກຶ ຘາ຃ົຌ໇ ຃ທ໇ າໃຌຂຄົເຂຈຌ ໇ , ເຍິ ໆ ຄ Rost ແຖະ Ross 1991; Kasper 1984; Vandergift 1996. ກາຌຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັ ກາຌດຸຈຍຈົ ເຖ ໆ ບຄຆົ ໆ ທ຃າທ ຂບຄ Rost ແຖະ Ross (1991) ຑຍົທໆາ ຌກັ ປຽຌ຋ ໆ ປຽຌ ເກັ ໆຄຓແ ຌທໂຌຓ໇ ຋ ໆ ຅ະໃຆ໇'ກາຌ຋ຈົ ຘບຍຘຓົ ຓຸຈຉຊິ າຌ' ນ າງຂຶ ໇ຌ (ຊາຓກໆ ຽທກຍັ ຂໍຓ໇ ຌຘະເຑາະເ຅າະ຅ຄົໃຌເຖ ໆ ບຄ) ກທໆາ 'ກາຌເຌັຌ໇ຘຍັ ຑາຘາ' (ຊາຓກໆ ຽທກຍັ຃ທາຓໝາງຂບຄ຃ໍາຘຍ) ແຖະ ັ 'ກາຌຉບຍໂຉ຋໇ ົ ໆທໂຖກ' (ຊາຓ຃ໍາຊາຓ຋ ໆ ຆໍ ໇າ ຆາກ). ຑທກເຂາົງຄັຖາງຄາຌບກ ທໆາ ນ ຄັ຅າກກາຌຐຶກບຍົປຓົ , ຏ ຒ໇ ັຄ຋ຸກຖະຈຍັຘາຓາຈຊາຓ ຃ໍາຊາຓ ຋ຈົຘບຍຘຓົ ຓຸຈຉິ ຊາຌໄຈນ໇ າງຂຶ ໇ຌ ແຖະ ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ຂບຄຑທກເຂາົ຋ ໆຊກ ທຈັ ໂຈງກາຌຂຽຌຍຈົ ຘະນຸ ຍຘຄັຖທຓ ກໍ ໆຓຏ ຌົ ໄຈປ໇ ຍກາຌ ັ ຎັຍຎຸຄຂ ໇ຌ. ກາຌຘກຶ ຘາຂບຄ Kasper's (1984) ໂຈງໃຆທ໇຋ິ '຃ຈິໃນຈ໇ຄັ' ຑຍົທໆາ ຏ ຒ໇ ັຄ L2 ຓກັ ຅ະຓກ າຌຉຖ າ຃າ ເຍ ໇ບຄຉົຌ໇ ຂບຄນທົຂໍ ໇('ກບຍ') ແຖະ ຉຈິດໆ ກຍັຓຌັ , ຑະງາງາຓເປຈັໃນ຃໇ໍາຘຍັ຋ ໆຓ ແຖະ ໂ຅ຈເຂົ ໇າດໆ ໃຌກບຍ຋ ໆ ຃ຈິຌັຌ໇. ໃຌຂະຌະ຋ ໆຏ ຒ໇ ັຄ L1 ປຍັ ປ ຈ໇ ກ ທໆາ ເຓ ໆບເທຖາ຋ ໆຑທກເຂາົໄຈເ໇ປຈັ ຏຈິຑາຈໃຌນທົຂໍແ໇ຖທ໇ ຑທກເຂາົໄຈກ໇ ະກຽຓ຋ ໆ ຅ະເຖ ໆຓ ນາກບຍບຌັ ໃໝໆ . ກາຌຘກຶ ຘາຂບຄ Vandergift (1996) ຓ຃ ທາຓກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌຖາງຄາຌຉຌົ ເບຄງບ໇ ຌນ ຄັ ໄຈດ໇ ັ ໇ຄດ ຌກາຌ ຅ຈັຎະເຑຈງຸຈ຋ະຘາຈຂບຄ O’Malley ແຖະ Chamot's (1990). ຖາທໄຈຑ໇ ຍົ ເນຌັຉທົ ດໆ າຄ຋ ໆ ຆຈັ ເ຅ຌກໆ ຽທກຍັກາຌ ປຽຌປ ຋໇ ໆຌາໍ ໃຆງ໇ຸຈ຋ະຘາຈຈາ໇ຌ຃ທາຓປຍັປ ໇(ເຆັ ໆຌ: ກາຌທາຄແຏຌ ແຖະກາຌຉຈິຉາຓກທຈກາ), ງຸຈ຋ະຘາຈຈາ໇ຌຘະຉິ ຎັຌງາ (ເຆັ ໆຌ: ກາຌບາ໇ເຊຄິຂບຄຑາຘາ ແຖະ ຃ທາຓຖະບຽຈ) ແຖະງຸຈ຋ະຘາຈ຋າຄຈາ໇ຌບາຖຓົ ແຖະຘຄັ຃ຓົ (ເຆັ ໆຌ: ກາຌ

ຘບຍຊາຓ ແຖະກາຌໃນກ໇ າໍ ຖຄັໃ຅ຉຌົ ເບຄ). ຖາທຑບ໇ຓ຋ຄັໄຈຑ໇ ຍົ ເນຌັກາຌຌໍາໃຆງຸຈ຋ະຘາຈ ໇ ຈາ໇ຌ຃ທາຓປຍັ ປ ໇ໃຌຏ ຋໇ ໆຓ ຖະຈຍັ ຃ທາຓຘາຓາຈ຋າຄຑາຘາໃຌຂັຌ໇ ຘ ຄ ນ າງກທໆາ. ບຄ ຉາຓກາຌ຃ົຌ໇ ຑຍຂບຄຖາທ ົ , Vandergift ຘະເໜ ແຏຌກາຌ ຘບຌຂບຄ຃ ເຑ ໆບຆຸກງ ໃ໇ນຌ໇າໍໃຆງ໇ຸຈ຋ະຘາຈຈາ໇ຌ຃ທາຓປຍັປ ເ໇ຂົ ໇າໃຌ຋ຸກຖະຈຍັ຃ທາຓຘາຓາຈ຋າຄຈາ໇ຌຑາຘາ. ໃຌຑາກຎະຉຍິຈັ ກາຌຘຈິຘບຌກາຌຒັຄແຓໆຌຓ຃ ທາຓກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັ ກາຌເຖບ ກເບາົຂໍຓ໇ ຌຎບ໇ ຌເຂົ ໇າ (ເຆິ ໆ ຄບາຈ຅ະແຓໆຌເນຈກາຌ ຘຈົ , ນຖ ຍຌັ຋ກຶ ຘຽຄ ນຖ ທຈ ໂ ບ), ກາຌ຅ຈັກໆ ຸຓຂໍຓ໇ ຌເຎັຌຘໆ ທຌຉໆາຄ໅ເຑ ໆບຌໍາຘະເໜ (ໃຌກາຌຘບຌ), ແຖະ ທຄົ຅ບຌ ກຈິ຅ະກາໍ ຘໍາຖຍັຌກັ ປຽຌ ເຑ ໆບເປຈັໃນຑ໇ ທກເຂາົຓຘ ໆ ທຌປໆ ທຓ. ກາຌປຽຌປ ຋໇ ໆຓຎ ະຘຈິ຋ຏິຌົຖທຓຓ: - ກາຌ຃ຈັ ເຖບ ກເບາົຂໍຓ໇ ຌຎບ໇ ຌເຂົ ໇າດໆ າຄຖະຓຈັຖະທຄັ (ຌໍາໃຆຘ໇ ິ ໆ ຄຉທົ ຅ຄິດໆ າຄເໝາະຘຓົ , ໜາ໇ຘຌົ ໃ຅, ນ າກ ນ າງ ແຖະ ຋າ໇຋າງ); - ບບກແຍຍກຈິ຅ະກໍາ຋ ໆຓ຃ ທາຓ຃ຈິຘາ໇ຄຘຌັ (ຓໂ ຃ຄຘາ໇ຄ຋ ໆ ຈ, ໃນໂ໇ບກາຈຘໍາຖຍັ ຏ ປ໇ ຽຌເຑ ໆບກະຉຸຌ໇ ຃ທາຓ ປ ໇ແຖະ ຎະຘຍົກາຌຂບຄຉທົ ເຂາົເບຄ ແຖະ ຉຈິຉາຓຘິ ໆ ຄ຋ ໆຑທກເຂາົກາໍ ຖຄັເປຈັ ); - ກາຌໃນ຃໇ ທາຓຆໆ ທງເນ ບ ເຑ ໆ ບຆໆ ທງໃນຌ໇ ກັ ປຽຌປ ງ໇ຸຈ຋ະຘາຈກາຌຒັຄ຋ ໆ ຓຎ ະຘຈິ ຉຑິ າຍ (ງຸຈ຋ະຘາຈ ຈາ໇ຌກາຌປຽຌປ , ໇ຘະຉຎິັຌງາ ແຖະ ບາຖຓົ -ຘຄັ຃ຓົ ); ແຖະ - ກາຌເຆ ໆ ບຓໂງຄກາຌປຽຌກາຌຒັຄເຂົ ໇າກຍັ ຅ຈຸ ຎະຘຄົກາຌປຽຌປ ບ໇ ໆ ຌ໅ (ຓກ າຌເຆ ໆ ບຓຉໍ ໆ຋ ໆ ເໝາະ ຘຓົ ກຍັ ກາຌຘບຌກາຌເທົ ໇າ, ກາຌບໆາຌ ແຖະ ກາຌຂຽຌ). ໃຌຑາກຌ ໇ແຓໆຌ຋ຍົ຋ທຌ຃ຌ ຍາຄຂໍຘ໇ ະເໜແ ຌະ຋ ໆຘໍາ຃ຌັ຋ ໆ ເປຈັຂ ໇ຌໂຈງຌກັ ກາຌຘກຶ ຘາຈາ໇ຌຑາຘາກໆ ຽທກຍັກາຌ ຘຈິຘບຌໃຌກາຌຒັຄ. ແຌທ຃ທາຓ຃ຈິຂບຄກາຌຒັຄເຑ ໆ ບປ ຃ທາຓ ໇ ໝາງ຋ ໆກຄົກຌັຂາ໇ຓກຍັກາຌຒັຄເຑ ໆບກາຌຐຶກຑາຘາ ໄຈ໇ ກາງເຎັຌຓາຈຉະຊາຌໃຌກາຌຘຈິຘບຌໃຌກາຄຆຸຓຎ 1980 ຉັ ໇ຄແຉໆ ຌັຌ໇ ຓາຏ ຎ໇ ະຉຍິຈັ ໜາ໇຋ ໆນ າງ຃ຌົໄຈຘ໇ ະເໜຖ ະຍຍົ ຉໆາຄ໅ຘໍາຖຍັກາຌຘບຌກາຌຒັຄ ເຆິ ໆ ຄຓບ ຈິ຋ຑິຌົຉໍ ໆທຆິ າຆຍ ກາຌຘບຌຑາຘາ. ຘິ ໆ ຄເນ ົ ໆາຌ ໇ຘາຓາຈຘະນຸ ຍໄຈຈ໇ ັ ໆຄຉໍ ໆໄຎຌ ໇ : - Morley (1984) ໄຈຘ໇ ະເໜຉ ທົ ດໆ າຄຂບຄບຸຎະກບຌກາຌຘບຌກາຌຒັຄ, ໂຈງຌໍາໃຆຂ໇ໍຓ໇ ຌຂໆາທຘາຌ຅ຄິ ແຖະ ກຈິ຅ະກໍາ຋ ໆ ໃຆຂ໇ໍຓ໇ ຌ຋ ໆ ເຌັຌ໇ ໃຘໆ (ເຆັ ໆຌ: ກາຌຐຶກກາຌຒັຄຂໍຓ໇ ຌເບາົເຌ ໇ບໃຌ, ກາຌຐຶກກາຌຒັຄໃຌ ຘະຊາຌະກາຌຘັ ໆຄຄາຌ, ກາຌຐຶກກາຌຒັຄເຑ ໆບ຅າໍ ແຌກ, ກາຌຐຶກກາຌຒັຄຘະກຈົ຃ໍາ). - Ur (1984) ເຌັຌ໇ໜກັ ເຊຄິ຃ທາຓຘໍາ຃ຌັ ຂບຄກາຌຓ຃ ໍາແຌະຌໍາໃຌກາຌຒັຄ຋ ໆ ຃າ໇ງ຃ກ ຍັ “ ກາຌຒັຄໃຌຆທ ຈິ ຅ຄິ” ເຆິ ໆ ຄຏ ຒ໇ ັຄໄຈຘ໇າ໇ຄ຅ຈຸ ຎະຘຄົ ແຖະ ຃າຈໝາງຘໍາຖຍັກາຌຒັຄ ແຖະ ກາຌຉບຍໂຉ຃໇ ຌ ຂບຄຏ ຒ໇ ັຄແຓໆຌຊ ທໆາເຎັຌຘິ ໆ ຄຘໍາ຃ຌັ . - Anderson and Lynch (1984) ໄຈໃ໇ນທ໇຋ິ ກ າຌ຋ ໆ ເຎັຌຎະໂນງຈຘໍາຖຍັກາຌ຅ຈັຎະເຑຈຎະເຑຈ ຂບຄຂໍຓ໇ ຌ຋ ໆຎບ໇ ຌເຂົ ໇າ ແຖະ ກາຌ຅ຈັໜາ໇ທຽກຉໆາຄ໅ເຑ ໆບເຑ ໆຓກາຌຎະຉຘິໍາຑຌັຂບຄຏ ປ໇ ຽຌໃນນ໇ າງຂ ໇ຌ.

- Underwood (1989) ບະ຋ຍິ າງ ກຈິ຅ະກໍາຒັຄໃຌຘາຓທາຖ: ກໆບຌ, ຖະນທໆາຄ ແຖະ ນ ຄັກາຌຎະຉຍິຈັ ກຈິ຅ະກໍາກາຌຒັຄ, ຌາຄໄຈຘ໇ ະແຈຄໃນເ໇ນຌັ ເຊຄິຎະໂນງຈຂບຄກາຌຌໍາໃຆ໇“ກາຌຘຌ຋ະຌາ ົ ຉທົ ຅ຄິ” (ເຆິ ໆ ຄ ນຖາງ໅ຍຈົ ໄຈຊ໇ ກ ຍຌັ຋ກຶໄທດ໇ໆ າຄຖຍັ໅). - Richards (1990) ໃນ຃໇ໍາແຌະຌໍາ຋ ໆ ຘາຓາຈເຂົ ໇າເຊຄິໄຈຘ໇ໍາຖຍັ ຃ ບາ຅າຌ຃າ໇ງກຍັຂັຌ໇ ຉບຌກາຌຘົ ໆຄເຘຓ ກາຌບບກກໍາຖຄັກາງ຃: ‘ເ຋ຄິ-ຖໆ ຸຓ’ ນ ‘ຖໆ ຸຓ-ເ຋ຄິ’ ແຖະ ເຌັຌ໇ ໃຘໆ ຂັຌ໇ ຉບຌຂບຄກາຌເປຈັ຋ຸຖະກໍາ ນ ຂັຌ໇ ຉບຌຂບຄກາຌຘຌົ຋ະຌາ. - Lynch (1996) ບະ຋ຍິ າງຎະເຑຈຂບຄກຈິ຅ະກໍາກາຌເ຅ຖະ຅າ຋ ໆ ຘາຓາຈຌໍາໃຆກ໇ ຍັຂໍຓ໇ ຌ຋ ໆ ເຎັຌແຍຍ ກາຌຍຌັ຋ກຶ ແຖະ ແຍຍຉທົ ຅ຄິ “ຘຈົ ” ເຑ ໆບໃນຌ໇ ກັ ປຽຌເບາົໃ຅ໃຘໆ ຉໍ ໆ ຂະຍທຌກາຌຆ ໇ແ຅ຄ. Lynch ງຄັໄຈ໇ ບະ຋ຍິາງກໆ ຽທກຍັ຃ໍາແຌະຌາໍ ຂບຄ Brown (1994) ຘໍາຖຍັກາຌ຅ຈັບຌັຈຍັບຸຎະກບຌກາຌຒັຄ. - - White (1998) ຌໍາຘະເໜນ ກັ ກາຌນ າງ໅ດໆ າຄຘໍາຖຍັ Another ກຈິ຅ະກໍາຉໆາຄ໅຋ ໆ ເປຈັ ຌກັ ປຽຌ ຑຈັ຋ະຌາຂ ໇ຌຏໆາຌກາຌຒັຄຍຈົ ເຖ ໆບຄຉໆາຄ໅ຆໍ ໇າ໅ ຌາຄງຄັຆ ໇ຍບກເຊຄິ຃ທາຓ຅າໍເຎັຌ຋ ໆ຅ະຉບ໇ຄເຌັຌ໇ ໃຘໆ 'ຘິ ໆ ຄໃຈ ຋ ໆຏຈິຑາຈ?’ ໃຌກາຌຘບຌກາຌຒັຄ ໃຌເທຖາ຋ ໆຌກັ ປຽຌຍໍ ໆ ເຂົ ໇າໃ຅ ແຖະ ເຌັຌ໇຃ຸຌ຃ໆາຂບຄຘາງຑທົຑຌັຈາ໇ຌ ກາຌຘຈິຘບຌ ຖະນທໆາຄກາຌຒັຄ ແຖະ ກາຌເທົ ໇າ. ໃຌຂຄົເຂຈບ ໆ ຌ຋ ໆ ເຌັຌ໇ ໃຘໆ ໃຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌຘບຌກາຌຒັຄແຓໆຌກາຌຐຶກຏ ປ໇ ຽຌ. Rubin (1994) ແຖະ Mendelsohn and Rubin (1995) ຎຶກຘານາຖກ ໆ ຽທກຍັ ຃ທາຓຘໍາ຃ຌັ ຂບຄກາຌຌໍາເບາົກາຌຐຶກງຸຈ຋ະຘາຈເຂົ ໇າ ໃຌກາຌຘຈິຘບຌໃຌນບ໇ຄປຽຌ. Mendelsohn (1998) ຘຄັເກຈທໆາບຸຎະກບຌກາຌຘບຌ຋ ໆນາໄຈ຅໇າກກາຌຆ ໇຋ ໆ ຖທຓ ເບາົກາຌຐຶກງຸຈ຋ະຘາຈຌຍັຓ ໇ຌຍັນ າງຂຶ ໇ຌ, ໂຈງຘະເຑາະແຓໆຌ 'ປ ຍແຍຍກາຌກະຉຸຌ໇' ກໆບຌກາຌຒັຄ. Rost (1994) ຌໍາຘະເໜ ກບຍກາຌຎະກບຍງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຒັຄ 5 ຎະເຑຈເຂົ ໇າໃຌກາຌຘຈິຘບຌໃຌນບ໇ຄປຽຌ: ກາຌ຃າຈເຈາົ, ກາຌ ຉຈິຉາຓກທຈກາ, ກາຌໃນ຃໇ທາຓໝາງບຄ ຉາຓຂໍຓ໇ ຌ຋ ໆຉຌົຓ, ກາຌໃນ຃໇ທາຓກະ຅ໆາຄແ຅ຄ໇ ແຖະ ກາຌຉບຍໂຉ.໇ ເບກະຘາຌ຋ ໆຊກ ເຏງ ແຏໆນ າງດໆ າຄໄຈຖ໇ ທຓເບາົນ ກັ ກາຌຉໆາຄ໅຋ ໆ ໄຈປ໇ ຍັ ຅າກກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ ແຖະກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຉທົ຅ຄິ. ຎ ຓ໇ ນ ກັ ຘ ຈນ າງນທົ ໄຈຆ໇ໆ ທງກາຌຑຈັ຋ະຌາກາຌຒັຄຈທ໇ ງນ າງທ຋ິ ຋ ໆໜາ໇ຘຌົໃ຅ ແຖະ ຓນ ທົ຃ຈິຎະຈຈິຘາ໇ຄ. ໃຌ ຌັຌ໇ຓ Headway (Soars and Soars 1993), New Interchange (Richards et al. 1989) ແຖະ English Firsthand (Helgesen et al. 1999). ຖກັ ຘະຌະບ ກບຌັ ໜຶ ໆ ຄຂບຄນ ກັ ກາຌຘບຌກາຌຒັຄແຓໆ ຌທ຋ິ ກ າຌຌໍາໃຆຑ໇ າຘາເຎົ ໇າໝາງຘໍາຖຍັ ກາຌຘຈິ ຘບຌ. ຅າກປ ຍແຍຍແຌທ຃ທາຓ຃ຈິ຋ ໆຖຽຍຄໆາງເຆັ ໆຌ: 'ກາຌຘບຌຑາຘາບຄັກຈິຏໆາຌຑາຘາບຄັກຈິ ' (J. Willis 1981), ໂຈງກາຌ ຘບຌຏໆາຌ ໃຌນ ກັ ຘ ຈ 'ເຌ ໇ບນາ຋ ໆຑກັ ບາໄຘ sheltered content’ ໃຌຑາຘາ຋ ໆ ເຎັຌເຎົ ໇າໝາງ (Brinton et al. 1989) ກຍັຍຌັ ຈາໂ຃ຄກາຌກາຌປຽຌແຍຍເຉຓັ ປ ຍແຍຍ (Genesee 1984), ຏຌົ ຎະໂນງຈຘໍາຖຍັກາຌປຽຌປ ເ໇ຌ ໇ບ ໃຌໂຈງຏໆາຌກາຌຒັຄແຓໆຌງຄັໄກ. ຍໍ ໆຑຽຄແຉໆຏ ປ໇ ຽຌຓກ າຌຘະແຈຄບບກດໆ າຄຉໍ ໆ ເຌ ໆບຄກໆ ຽທກຍັ຃ທາຓ ຘໍາ຃ຌັ ຂບຄກາຌຒັຄ,

ແຉໆຑທກເຂາົງຄັຓໂ ບກາຈຉໍ ໆ ເຌ ໆບຄໃຌກາຌເຆ ໆບຓໂງຄກາຌຒັຄກຍັຑາຘາບ ໆ ຌ ແຖະ ຋ກັ ຘະກາຌປຽຌປ ຋໇ າຄທຆິ າກາຌບ ໆ ຌ໅, ແຖະ ກາຌຌາໍ ໃຆກ໇ າຌຒັຄເຑ ໆບ຅ຈຸ ຎະຘຄົຉທົ ຅ຄິ. ຘໍາຖຍັກາຌ຋ຍົ຋ທຌຍຌັນາຉໆາຄ໅ໃຌກາຌຎະເຓຌ ຏຌົ , ເຍິ ໆ ຄ Brindley (1998b) ແຖະ ຍຈົ຋2 0 ຂບຄຎຶຓ໇ ນທົຌ ໇ . ແຌທໂຌຓ໇ ແຖະ ຋ຈິ຋າຄໃຌຎະ຅ຍຸ ຌັ ແຖະໃຌບະຌາ຃ຈົ ທຆິ າ຃ ໃຌກາຌຒັຄ ແຌທໂຌຓ໇ ໜຶ ໆ ຄ຋ ໆ ຘໍາ຃ຌັ ແຓໆຌກາຌຘກຶ ຘາຂັຌ໇ ຉບຌກາຌຒັຄຂບຄຌກັ ປຽຌແຉໆ ຖະ຃ຌົ , ຋ຄັໃຌໜາ໇ທຽກຘະເຑາະ ແຖະໃຌໄຖງະງາທຌາຌ. Lynch (1996) ໄຈເ໇ປຈັ ກາຌຘກຶ ຘາ຋າຄຖຄົເຖກິ ກໆ ຽທກຍັຏ ຒ໇ ັຄແຉໆ ຖະ຃ຌົ , ໂຈງຘະເຑາະ ແຓໆຌຏ ຋໇ ໆ ຎະຘຍົ ກຍັ ຃ທາຓນງຸຄ໇ງາກໃຌກາຌກາ໇ທໜາ໇. ຖາທເກຍັກໍາເບກະຘາຌກໆ ຽທກຍັ ຏຌົ ຄາຌກາຌຎໆ ຽຌແຎຄຂບຄຏ ໇ ປຽຌ (ຏ ປ໇ ຽຌເຂົ ໇າໃ຅ນ າງເ຋ົ ໆາໃຈ), ຂັຌ໇ ຉບຌ (ກຌົ ຖະງຸຈຘໍາຖຍັ ຏ ປ໇ ຽຌໃຆເ໇ຑ ໆ ບໃນຓ໇ ຃ ທາຓເຂົ ໇າໃ຅) ແຖະ ກາຌ ຉບ໇ ຌປຍັ (ທ຋ິ ຋ ໆຏ ປ໇ ຽຌໄຈປ໇ ແ໇ຖະຎະຘຍົ ຑຍົຑໍ ໇ກຍັ຃ທາຓນງຸຄ໇ງາກ ແຖະ຃ທາຓກາ໇ທໜາ໇ຂບຄຉທົ ເບຄ). ເຆັ ໆຌຈຽທກຌັ , Robbins (1997) ຉຈິ ຉາຓຌກັ ປຽຌ ESL ນ າງ໅຃ຌົ , ຘຄັເກຈເຍິ ໆ ຄທໆາກຌົ ຖະງຸຈກາຌຒັຄຂບຄຑທກເຂາົກຍັ ຃ໆ ຘຌົ຋ະຌາ຋ ໆ ເຎັຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາຑຈັ຋ະຌາດໆ າຄໃຈເຓ ໆບເທຖາຏໆາຌໄຎ. ຍຈົ ຍາຈຂບຄ phonology ໃຌກາຌຒັຄ L2 ກໍາຖຄັເຖ ໆຓປຍັ ຃ທາຓຘຌົ ໃ຅. ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ເຆັ ໆຌ Kim (1995), Ross (1997) ແຖະ Quinn (1998) ໄຈຘ໇ ກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັ຃ໍາຘຍັ ແຖະ ກາຌປຍັ ປ ຘ໇ໍາຌທຌ຃ໍາເທົ ໇າໂຈງຌກັ ປຽຌ L2, ໃຌກາຌຘຌົ ຋ະຌາໂຉຉ໇ ບຍກຌັ ຖະນທໆາຄ ເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ແຖະ ຍໍ ໆ ແຓໆ ຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ ແຖະໃຌໜາ໇ທຽກ຋ ໆ ຎ໇ບຌຂໍຓ໇ ຌ ແຍຍຉາງຉທົ . ກາຌຘກຶ ຘາຈັ ໆຄກໆາທຆໆ ທງຘະແຈຄໃນເ໇ນຌັຎະເຑຈຂບຄງຸຈ຋ະຘາຈກາຌບບກຘຽຄບຌັ ຘະເຑາະເ຅າະ຅ຄົ຋ ໆ ຅າໍເຎັຌຂບຄຌກັ ປຽຌ L2ເຑ ໆບຎັຍຉທົ ເຂົ ໇າກຍັຘະຑາຍ, ແຖະ ຘະແຈຄໃນເ໇ນຌັຎະເຑຈງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຆຈົ ເຆງ ຋ ໆ ຅າໍ ເຎັຌ ເຓ ໆບຏ ຒ໇ ັຄຎະຘຍົກຍັຆໆ ບຄນທໆາຄໃຌຂໍຓ໇ ຌ຋ ໆຎບ໇ ຌເຂົ ໇າ. ໃຌຘາຂາ ຂບຄທຽກຄາຌ SLA ຋ ໆຓຏ ຌົ຋ ໆຈຉ ໍ ໆທ຋ິ ກ າຌຘບຌກາຌຒັຄແຓໆຌ“ ກາຌເຑ ໆຓຎະຘຈິ຋ຑິ າຍຂບຄຂໍຓ໇ ຌ຋ ໆ ຎບ໇ ຌເຂົ ໇າ” ‘input enhancement’ (R. Ellis 1994); ຌ ໇ແຓໆຌແຌທ຃ຈິ຋ ໆ ເປຈັໃນຂ໇ໍຓ໇ ຌກາຌຒັຄ຋ ໆ ຎບ໇ ຌເຂົ ໇າຌັຌ໇ຓ ນ ກັ ໄທງະກບຌຂບຄ຃ໍາຘຍັ ນ ຓ຃ ຸຌຖກັ ຘະຌະໃຌ຋າຄຎະຉຍິຈັໃຌຆຸຈຈຽທກຌັ ເຑ ໆບຘາ໇ຄ຃ທາຓຘະຈທກໃນຌ໇ກັ ປຽຌໃຌ ກາຌຘຄັເກຈ຃ຸຌຖກັ ຘະຌະເນ ົ ໆາຌັຌ໇. ໃຌກາຌຊ ເບາົແຌທ຃ທາຓ຃ຈິ ຂບຄ "ກາຌກະຉຸຌ໇ ຃ທາຓຉ ໆ ຌຉທົ ໃຌກາຌປຽຌປ "໇ ‘awareness-triggering learning’ ຌ ໇ຍຈົຍາຈຂບຄກາຌຘບຌກາຌຒັຄໃຌ຋ ໆຌ ໇຅ະກາງເຎັຌຘິ ໆ ຄ຋ ໆຘາ຃ຌັນ າງກທໆາ.

ແຌທໂຌຓ໇ ບກ ບຌັໜຶ ໆ ຄ ແຓໆຌ຃ທາຓຘຌົ ໃ຅ໃໝໆ ໃຌກາຌ 'ຒັຄ຋າຄທຆິ າກາຌ' ‘academic listening’ ນ ຒ ັຄເຑ ໆຓ ເຉຓ ເຑ ໆບ຅ຈຸ ຎະຘຄົຘະເຑາະ. ຍຈົ຋ ໆຊກ ປຽຍປຽຄໂຈງ Flowerdew (1994b) ໄຈ຋໇ ຍົ຋ທຌໃຌນຖາງ໅ຘາງຂບຄ ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ກໆ ຽທກຍັ ປ ຍແຍຍກາຌຍຌັ ງາງ, ຃ທາຓປຍັ ປ ກ໇ໆ ຽທກຍັກາຌເທົ ໇າ, ກາຌທເິ຃າະໂ຃ຄຘາ໇ຄຉທົ ໜຄັຘ, ກາຌ຅ຈົ ຍຌັ ຋ກຶ ແຖະ ກາຌເຖົ ໆາ຃ທາຓຆຄົ຅ໍາ. ໃຌຂະຌະ຋ ໆ ທທິ ຈັ ຋ະຌາກາຌຈາ໇ຌຂໍຓ໇ ຌຂໆ າທຘາຌຓ຃ ທາຓກາ໇ທໜາ໇, ຃ທາຓ ຉບ໇ຄກາຌຂບຄ຋ກັ ຘະ ‘ແຍຍຈັ ໇ຄເຈຓ ’ ຂບຄກາຌຒັຄເຑ ໆບເຖບ ກ ແຖະກາຌຒັຄເຑ ໆບຎະເຓຌ ຏຌົ ຅ະກາງເຎັຌຘິ ໆ ຄ຋ ໆ ຘໍາ຃ຌັ ນ າງກທໆາ. ເຉກັໂຌໂຖດ ກາຌຒັຄ ກາຌແຏໆ ກະ຅າງຂບຄ ເ຋ຍັຍຌັ຋ກຘຽຄ, ທຈິ ໂ ບ, ແຏໆ ຌຆຈ , ຈທ ຈ ແຖະກາຌຈາທໂນຖຈບຌິ ເຉເ ຌຈັຂບຄໄຒຖ໌ ຘຽຄ ແຖະທຈ ໂ ບ ໄຈເ໇ຑ ໆຓກາຌຌໍາໃຆຂ໇ໍຓ໇ ຌຎບ໇ ຌເຂົ ໇າໃຌກາຌປຽຌຑາຘາຂ ໇ຌດໆ າຄນ ທຄນ າງ. ຈັ ໆຄຌັຌ໇, ກາຌຌໍາໃຆຂ໇ໍຓ໇ ຌ ຎບ໇ ຌເຂົ ໇າ຋ ໆຈ຋ ໆຘຸຈໃນຓ໇ ຃ ທາຓຘໍາ຃ຌັງິ ໆ ຄຂ ໇ຌຌັຌ໇ແຓໆຌ: ກາຌ຃ຈັ ເຖບ ກເບາົຘ ໆ ຄ຋ ໆຎບ໇ ຌເຂົ ໇າ຋ ໆ ເໝາະຘຓົ ຋ ໆຘຸຈ, ກາຌຉຈັ ຉໍ ໆ ຂໍ ໇ ຓ ຌຎບ໇ ຌເຂົ ໇າໃຌຘຈັ ຘໆ ທຌ຋ ໆ ເໝາະຘຓົ ແຖະ ເຎັຌຎະໂນງຈ, ກາຌຑຈັ຋ະຌາເບກະຘາຌ຋ ໆ ໃນກ໇ າຌຘະໜຍັ ຘະໜ ຌ (ໂຈງຘະເຑາະຘໍາຖຍັກາຌຎະເຓຌ ຉຌົ ເບຄ) ແຖະ ກາຌຐຶກຏ ປ໇ ຽຌ (Benson and voller 1997). ກາຌຑຈັ຋ະຌາຂບຄ຃ບຓຑທິ ເຉໃ ຌກາຌຘຄັເ຃າະກາຌເທົ ໇າ, ກາຌຎັຍຎຸຄກາຌເທົ ໇າ ແຖະ ເຉກັ ໂຌໂຖດ ກາຌປຍັ ປ ໇ ກາຌເທົ ໇າງຄັຆໆ ທງໃນຏ໇ ປຽຌຘາຓາຈ ໇ “ ໂຉຉ໇ ບຍກຌັ ” ກຍັ຃ບຓຑທິ ເຉໃ ຌແຍຍທ຋ິ ກ າຌ຅າໍ ຖບຄກາຌຑທົຑຌັຂບຄ຃ຌົ ເປາົ. ກາຌຌໍາໃຆທ໇ ຋ິ ກ າຌບຌັ ຘະນ າຈ຋ ໆ ຆໆ ທງໃນຌ໇ ກັ ປຽຌຘຸຓໃຘໆ຋ກັ ຘະນ ກັໃຌກາຌຒັຄ ແຖະງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຒັຄຌ ໇ແຓໆ ຌຓ ຃ທາຓຘໍາ຃ຌັນ າງ. ຈັ ໆຄຌັຌ໇, ກາຌຌາໍ ໃຆເ໇ຉກັໂຌໂຖດ ຍໍ ໆ ເຎັຌກາຌຏຈິ຋ ໆຊກ ຋ຽຍເ຋ົ ໆາກຍັກາຌຘບຌ. ຘະນຸ ຍ ກາຌຒັຄໄຈຊ໇ ກຊທ ໆ າເຎັຌຑາຖະຍຈົ ຍາຈ຋ ໆ ຘໍາ຃ຌັ ໃຌກາຌປຽຌປ ຑ໇ າຘາ. ຋ກັ ຘະຉໆ າຄ໅຋ ໆ ເຎັຌຑ ໇ຌຊາຌໄຈຊ໇ ກ ກໍາຌຈົນ າງຂ ໇ຌ. ຍຌັ ຈາງຸຈ຋ະຘາຈ຋ ໆ ຎະກບຍເຂົ ໇າໃຌກາຌຒັຄ຋ ໆຓຎ ະຘຈິ ຉຑິ າຍກໍ ໆ ແຓໆຌໄຈປ໇ ຍັ ກາຌເຂົ ໇າໃ຅ຈຂ ໇ຌ. ທ຋ິ ກາຌຘຈິຘບຌໃຌກະແຘນຖກັ ງຄັຍໍ ໆ຋ຌັ ໄຈປ໇ ຍັກາຌຑ຅ິ າຖະຌາຈທ໇ ງ຋ຈິຘະຈເ ຋ ໆບ. ໃຌນຖາງນຖກັ ຘ ຈຑາຘາ, ກາຌຒັຄ ງຄັຊທ ໆາເຎັຌ 'ກໆບຄຈໍາ' ຋ ໆ ຖກຶ ຖຍັ , ເຆິ ໆ ຄທ຋ິ ກ າຌ຋ ໆ ຈ຋ ໆ ຘຸຈເຍິ ໆ ຄ຃ທ ໆາຓຌັ ເຎັຌຘ ໆ ຄ຋ໍາຓະຈາໃຌ “ ກາຌຎະຉຍິຈັນ າງຂ ໇ຌ”. ກາຌຘຈິຘບຌ຋ກັ ຘະຘະເຑາະ ແຖະ ກາຌຑຈັ຋ະຌາງຸຈ຋ະຘາຈງຄັຉບ໇ຄກາຌ຃ທາຓເບາົໃ຅ໃຘໆນ າງກທໆາເກົ ໆາເຑ ໆບເປຈັໃນ໇ ຂະຍທຌກາຌຓ຃ ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ນ າງຂ ໇ຌ. ໃຌ຋າຄຈຽທກຌັ , ກາຌບບກແຍຍທຈັ ຘະຈຸກາຌຘບຌກໍ ໆງຄັຉໍ ໆາກທໆາ຋ຈິຘະຈໃ ຌ ຎະ຅ຍຸ ຌັ , ໂຈງຘະເຑາະໃຌຂຄົເຂຈກາຌ຃ຈັ ເຖບ ກຂໍຓ໇ ຌຎບ໇ ຌເຂົ ໇າ ແຖະ ກາຌຑຈັ຋ະຌາງຸຈ຋ະຘາຈ. ຑບ໇ຓກຌັຌັຌ໇, ກາຌ ຎະເຓຌ ຏຌົ ຂບຄກາຌຒັຄ, ງຄັ຃ຄົດໆ ໄ ກ຅າກ຃ທາຓ຃ຈິ ເນຌັຉໍ ໆກາຌຒັຄໃຌຎະ຅ຍຸ ຌັ . ເຊຄິແຓໆຌທໆາ, ຓຌັຓ຃ ທາຓກາ໇ທໜາ໇຋ ໆ ໂຈຈເຈັ ໆຌກໍ ໆຉາຓ ແຉໆ ງຄັຓນ າງຂຄົເຂຈ (ເຆັ ໆຌ: ກາຌບບກແຍຍນ ກັ ຘ ຈ, ທ຋ິ ກ າຌຘຈິຘບຌ, ກາຌບບກແຍຍທຈັ ຘະຈຸ,

ກາຌຐຶກຏ ປ໇ ຽຌ ແຖະກາຌ຋ຈົ ຘບຍ) ງຄັຉບ໇ ຄກາຌກາຌເປຈັ ທຽກໜກັ ເຑ ໆ ບເປຈັໃນກ໇ າຌຘຈິ ຘບຌກາຌຒັຄຓ຃ ທາຓ຋ຌັ ຘະໄໝ.

ຍຈົ຋ 2: ກາຌເທົ ໇າ Martin Bygate ກາຌເຌາະຌາໍ ກາຌເທົ ໇າໃຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ (L2) ກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌຑຈັ຋ະຌາ຋ກັ ຘະກາຌຘ ໆຘາຌຎະເຑຈໃຈໜຶ ໆ ຄ. ເຌ ໆບຄ຅າກປ ຍ ແຍຍຂບຄກາຌຘະແຈຄຏຌົ ຂບຄກາຌເທົ ໇າ, ຑາຘາຎາກເທົ ໇າຓແ ຌທໂຌຓ໇ ຋ ໆ ຅ະແຉກຉໆາຄ຅າກຑາຘາຂຽຌໃຌແຄໆໄທງະກບຌ ຂບຄຓຌັ , ປ ຍແຍຍຂບຄ຃ໍາຘຍັ ແຖະ ເຌ ໇ບນາກາຌຘຌົ຋ະຌາ. ຌບກ຅າກຌັຌ໇, ຍາຄ຋ກັ ຘະກາຌຎະຓທຌຏຌົ຋ ໆ ຅າໍ ເຎັຌໃຌ ກາຌເທົ ໇າແຉກຉໆາຄ຅າກຘິ ໆ ຄ຋ ໆ ກໆ ຽທຂບ໇ ຄກຍັ ກາຌບໆາຌ ແຖະ ກາຌຂຽຌ. ຍຈົ ຌ ໇຅ະເທົ ໇າເຊຄິ຋ ໆ ດໆ ຂບຄກາຌເທົ ໇າໃຌທ຋ິ ກ າຌ ຎາກເທົ ໇າ, ຍຌັນາຈາ໇ຌແຌທ຃ທາຓ຃ຈິ຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັທ຋ິ ກ າຌຘບຌໃຌຑາຘາຎາກເທົ ໇າ, ແຖະ ຓຌັ຋ຍົ຋ທຌກາຌຘກຶ ຘາ ທໄິ຅຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄ ແຖະ ຏຌົກະ຋ຍົຈາ໇ຌກາຌຘຈິຘບຌ. ຃ທາຓເຎັຌຓາ ກາຌເທົ ໇າໃຌ L2 ໄຈ຃໇ ບຍ຃ບຄຉໍາແໜໆຄແຎກຎະນ າຈຉະນ ບຈຎະນທຈັ ຘາຈຂບຄກາຌຘບຌຑາຘາ, ແຖະ ຓ ຑຽຄແຉໆ ໃຌຘບຄ຋ຈົຘະທຈັ຋ ໆຏໆາຌຓາ ຓຌັໄຈເ໇ຖ ໆຓຉົຌ໇຋ ໆ ຅ະກາງເຎັຌຘາຂາຂບຄກາຌຘຈິຘບຌ, ກາຌປຽຌປ ໇ແຖະ ກາຌ ຘບຍເຘຄໃຌຘິ ໆ ຄ຋ ໆຓຌັ຃ທຌ຅ະເຎັຌ ແຉໆ ງຄັຍໍ ໆ຃ໆ ບງ຅ະຘຸຓໃຘໆ ກາຌຘະແຈຄຏຌົ ຂບຄກາຌເທົ ໇າຎາຌໃຈ. ຓຌັຎະກບຍຓຘ າຓ ເນຈຏົຌຉົຌ໇ ຉໍຘໍາຖຍັ ເຖ ໆ ບຄຌ ໇ ເຆິ ໆ ຄຘ ໆ ຄ຋ໍາບຈິ ແຓໆ ຌຎະເຑຌ: ທ຋ິ ກ າຌຘບຌຑາຘາແຍຍແຎ ໄທງະກບຌ (grammartranslation approaches) ງຄັຓບ ຈິ຋ຑິຌົນຖາງຉໍ ໆກາຌຘບຌຑາຘາ ເປຈັໃນກ໇ າຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌຘ ໆ ຘາຌນຖຸຈ ໜບ໇ງຖຄົ. ຘິ ໆ ຄ຋ຘ ບຄແຓໆຌເ຋ກັໂຌໂຖດ : ຌຍັຉັ ໇ຄແຉໆກາຄຎ 1997 ໄຈຓ໇ ກ າຌຍຌັ຋ກຶ ເ຋ຍຖາ຃າຊກ ແຖະ ຓຎ ະຘຈິຉຑິ າຍ ຋ ໆ ເປຈັໃນກ໇ າຌຘກຶ ຘາທໄິ຅ຂບຄກາຌຘຌົ຋ະຌາເທົ ໇າຓ຃ ທາຓແຏໆນ າງ ຍໍ ໆທໆາ຅ະເຎັຌກາຌເທົ ໇າແຍຍເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ (Carter and McCarthy 1997: 7) ນ ກາຌຘຌົ຋ະຌາຂບຄຏ ປ໇ ຽຌ ແຖະ ຓກ າຌຌາໍ ໃຆເ໇຃ ໆບຄຍຌັ຋ກຶ ເ຋ຍໃຌນບ໇ຄປຽຌຑາຘາ. ແຉໆ ງບ໇ ຌ຃ທາຓນງຸຄ໇ງາກໃຌກາຌປຽຌເທົ ໇າ, ຓຌັຓ຃ ທາຓຄໆາງກທໆາຘໍາຖຍັ ຃ ບາ຅າຌ, ຌກັ ທ຋ິ ກ າຌ, ຏ ຌ໇ ໍາໃຆຑ໇ າຘາ ແຖະ ຌກັ ຑາຘາຘາຈ຋ ໆ຅ະຘຸຓໃຘໆຑາຘາຂຽຌນ າງກໆທາຑາຘາເທົ ໇າ (ເກບ ຍ 20 ຎ ຘຌົ຋ຘິຌັງາ TESOL ໄຈຈ໇ໍາເຌຌ ກບຄຎະຆຸຓ ທຆິ າກາຌຎະ຅າໍຎ ກໆ ຽທກຍັກາຌຘບຌກາຌບໆາຌແຖະກາຌຂຽຌ, ແຉໆ ຍໍ ໆກໆ ຽທກຍັກາຌເທົ ໇າ ນ ກາຌຒັຄ). ເນຈຏຌົ຋ຘ າຓຂບຄກາຌຑຈັ຋ະຌາຘະເຑາະຂບຄຓຌັບາຈ຅ະໃຆຘ໇ ຍັ 'ກາຌຂ ຈປຈ ' ‘exploitation’: ທ຋ິ ກາຌ ຘບຌຑາຘາເກບ ຍ຋ຄັໝຈົຌບກເໜບ ຅າກ ທ຋ິ ກ າຌແຎ ໄທງາກບຌ (ທ຋ິ ກ າຌໂຈງກຄົ, ທ຋ິ ກ າຌຒັຄຘຽຄ) ຑບ໇ຓ຋ຄັທ຋ິ ກາຌ຋ ໆຓຂ ບຍເຂຈ (ເຆັ ໆຌ: ທ຋ິ ກ າຌຄຽຍ, ກາຌປຽຌປ ຑ໇ າຘາຆຸຓຆຌົ ແຖະ ກາຌແຌະຌໍາຈາ໇ຌຑາຘາ) ) ກາຌຂ ຈປຈ ກາຌ ຘ ໆຘາຌຎາກເຎົ ໆ າເຎັຌຘໆ ທຌ ໃ຅ກາຄຂບຄທ຋ິ ກ າຌຘບຌເນ ົ ໆາຌ ໇ ເຆຄິຍໍ ໆ ແຓໆຌເຎັຌ຋ກັ ຘະກາຌຘຌ຋ະຌາໃຌ ົ ຘິ ໆ ຄ຋ ໆຓຌັ຃ທຌເຎັຌ, ແຉໆ ເຎັຌຘ ໆ ກາຄຘໍາຖຍັ ກາຌ຅ຈັ ຘຌັ ນາຂໍຓ໇ ຌຎ໇ບຌເຂົ ໇າ, ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ກາຌ຋ໆ ບຄ຅ໍາ ແຖະ ກາຌຘາ໇ຄຌໄິຘ (ເຍິ ໆ ຄຉທົ ດໆ າຄ Howatt 1984: 192 - 280). ຅ຈຸ ຘຸຓຘໆ ທຌໃນງໆ ໃຌກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະ຋າຄຎາກເນ າົຌ ໇ແຓໆຌ຅າກຈັຉໍ ໆກາຌບບກຘຽຄ.

ຈັ ໆຄ຋ ໆ Howatt ໃນ຃໇ໍາແຌະຌໍາກໆ ຽທກຍັກາຌເ຃ ໆ ບຌເໜຄັຂບຄກາຌຎະຉປິ ຍໃຌ຋າ໇ງຘະຉະທຈັ຋ XIX ທໆາ, 'ຓຌັ ເຎັຌຘິ ໆ ຄ ຅າໍ ເຎັຌ຋ ໆກາຌບບກຘຽຄຂບຄຏ ປ໇ ຽຌ຃ທຌ຅ະຊກ ຉບ໇ຄກໆບຌ຋ ໆ ຅ະກາ໇ທໄຎຘໆ ຍຈົ ເຖ ໆ ບຄຉໆາຄ໅’ (Howatt 1984: 172). ເຊຄິແຓໆຌທໆາ຅ະຓ຃ ໍາເທົ ໇າ຋ ໆ ໜາ໇ຆ ໆ ຌໃ຅ເຆັ ໆຌຌ ກ໇ ໍ ໆຉາຓ, ຏ ຋໇ ໆ ໃນ຃໇ ທາຓຘໍາ຃ຌັກາຌບບກຘຽຄໃຌຉບຌເຖ ໆຓຉົຌ໇ , "ກາຌຉບຍ ໂຉກ໇ ຌັໃຌກາຌເທົ ໇າ ນ ກ າຌຘຌົ຋ະຌາ, ແຓໆຌ຅ຍົຖຄົໃຌກາຌຘຈິຘບຌໃຌນບ໇ຄປຽຌເ຋ົ ໆາຌັຌ໇, ໂຈງຍໍ ໆ ແຓໆຌ຅ຈຸ ເຖ ໆຓຂບຄ ກາຌບບກເຈຌ ຋າຄ" (1984: 187). ຘະຌັຌ໇, ກາຌເທົ ໇າຘໆ ທຌໃນງໆ ແຓໆຌກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌບບກຘຽຄ, ແຖະ ກາຌໄຈປ໇ ຍັ ກາຌຘຄັເກຈຘິ ໆ ຄໃໝໆ໅ໃຌຑາຘາ ແຖະຎະຘຓົ ຎະຘາຌຓຌັ ເຂົ ໇າໃຌ຃ທາຓຘາຓາຈຂບຄຏ ປ໇ ຽຌ. ກາຌເທົ ໇າແຓໆຌເຎັຌໄຎໄຈຑ໇ ຽຄ ແຉໆ ໃຌຉບຌຘຸຈ຋າ໇ງ. ຃ທາຓຘັຍຘົຌຂບຄກາຌເທົ ໇າຌ ໇ຎຽຍຘະເໝບ ຌ຋ັກຘະ຋ ໆ ເຎັຌຘ ໆ ກາຄໃຌກາຌປຽຌປ ຋໇ ໆ ຘ ຍຉໍ ໆ ຑຈັ຋ະຌາໃຌຎະ຅ຍຸ ຌັ . ແຌທໃຈກໍ ໆຉາຓ, ຍໍ ໆຈຌົຓາຌ ໇ , ກາຌຎາກເທົ ໇າໄຈກ໇ າງຓາເຎັຌຂຄົເຂຈຑເິຘຈໃຌຈາ໇ຌຑາຘາຘາຈ. ຑາງໃຌທ຋ິ ກ າຌຘບຌຑາຘາຉໆາຄ໅຋ ໆ ເ຃ງ ຓຏ ໆາຌຓາຌັຌ໇, ໜຶ ໆ ຄໃຌຏ ຋໇ ໍາບຈິ຋ ໆ ຘະເໜ຋ ຈັຘະຌະ຋ ໆ ຅ະແ຅ຄ໇ກໆ ຽທກຍັ ກາຌຘຈິ ຘບຌ຋ກັ ຘະຈາ໇ຌກາຌຎາກເທົ ໇າ ແຓໆ ຌທ຋ິ ກາຌ ປຽຌຈທ໇ ງຘຽຄ (Audiolingualism). Audiolingualism ໄຈງ໇ ກົ ງບ໇ຄ຃ທາຓຘໍາ຃ຌັ ຂບຄຂໍຓ໇ ຌຎບ໇ ຌເຂົ ໇ານ າງກທໆາກາຌເນຌັ຃ທາຓຘໍາ຃ຌັ ຂບຄຏຌົ ຏະຖຈິ ແຖະ ເນຌັ ຃ທາຓຘໍາ຃ຌັ ຂບຄ຋ກັ ຘະກາຌຎາກເທົ ໇າ ນ າງກໆ ທາ ຘ ໆ ທຄົ຅ບຌຂບຄກາຌປຽຌຑາຘາ: ກາຌຒັຄ - ກາຌເທົ ໇າ - ກາຌບໆາຌ-ກາຌຂຽຌ ເຆິ ໆ ຄ ໄຈຊ໇ ກຌໍາໃຆເ໇ຎັຌຖໍາຈຍັ ຂບຄແຉໆ ຖະໂ຃ຄຘາ໇ຄ (ແ຋ຌ຋ ໆ ຅ະເຎັຌກາຌໂຉຊ໇ ຽຄໃຌກາຌໃນ຃໇ ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ໃຌກາຌຒັຄດໆ າຄ ກທາ໇ຄຂທາຄ຃ກ ຍັ ທ຋ິ ກ າຌບ ໆ ຌ໅). ເທົ ໇າຖທຓ, Audiolingualism ແຓໆຌກາຌບຄ ໃຘໆ຋ຈິຘະຈຂ ບຄກາຌປຽຌປ ຉ໇ ທົ ຅ຄິ ແຖະ ຃າຈກາຌທໆາຑາຘາເຎັຌໄຈນ໇ າງກທໆາກາຌກະ຋ໍາ຋ ໆຘຄັເກຈເນຌັໄຈ.໇ຏ ຘ໇ ະໜຍັຘະໜຌ ຃ທາຓ຃ຈິຌ ໇ ເຆ ໆ ບທໆາກາຌປຽຌ ແຍຍຆໍ ໇າ໅ເຎັຌ຅ຈຸ ໃ຅ກາຄໃຌກາຌປຽຌປ , ໇ ເຑາະທໆາຘິ ໆ ຄຌ ໇ໄຈຘ໇ ະແຈຄໃນເ໇ນຌັ ເຊຄິກາຌຆໆ ທງໃນຓ໇ ກ າຌ຅ ໆ຅ໍາ, ຃ທາຓ ບຈັຉະໂຌຓຈັ ແຖະກາຌຘາ໇ຄຘ ໆ ຄເຆ ໆບຓໂງຄຖະນທໆາຄບຄົຎະກບຍຉໆາຄ໅ຂບຄຑາຘາ, ແຖະ ຖະນທໆາຄຑາຘາກຍັຍໍຖຍິຈົກາຌ ຌາໍໃຆຂບຄ ໇ ຓຌັ . ຘະຌັຌ໇, ກາຌຘບຌຑາຘາຎາກເທົ ໇າເຊຄິແຓໆຌທໆາຍໍ ໆ຅າໍເຎັຌຉບ໇ຄຓທ ຘິະທະກາໍ ໃຈໜຶ ໆ ຄຓາຏະຖຈິ ໂ຃ຄຘາ໇ຄ຋າຄ ກາຌຎາກໃຌຑາຘາເຎົ ໇າໝາງ, ກາຌຘຸຓໃຘໆ ກາຌຑຈັ຋ະຌາ຃ທາຓຊກ ຉບ໇ ຄ຋າຄຈາ໇ຌໄທງາກບຌ ແຖະກາຌບບກຘຽຄ, ຍທກກຍັ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ( ຈັ ໆຄຉທົແ຋ຌຉທົດໆ າຄຂບຄຘ ໆກາຌຘບຌຎະກບຍຓ Fries 1952; ກາຌຍໍຖກິ າຌຑາຘາບຄັກຈິ ຎ 1964; Alaxander ຎ 1967; O 'Neil et al. ຎ 1971). ເຓ ໆບເ຃ ໆ ບຄຍຌັ຋ກຶ ເ຋ຍ ແຖະ ນບ໇ຄ຋ຈົຖບຄຑາຘາ ຃ໆ ບງ໅ເຖ ໆຓຓ ດໆ ໃຌຆຸຓຎ 1950, ຑທກຓຌັ ໄຈຊ໇ ກ ຌໍາໃຆເ໇ຎັຌຘິ ໆ ຄຉົຌ໇ ຉໍຘໍາຖຍັກາຌບບກຘຽຄ, ໄທງາກບຌ ແຖະ ກາຌ ແຎຑາຘາ. ໃຌຆຸຓຎ 1970, ກາຌຘບຌຑາຘາໄຈປ໇ ຍັ ຏຌົ ກະ຋ຍົນ າງຂ ໇ຌ຅າກ຋ຈິຘະຈຂບ ຄກາຌປຽຌ ແຖະ ຑາຘາ ກໆ ຽທ ກຍັກາຌປຽຌປ ຈ໇ າ໇ຌຘຄັ຃ຓົ ຘາຈ. ຏ ຆ໇ໆ ຽທຆາຌໄຈປ໇ ຍັ ປ ທ໇ໆາທ຋ິ ກ າຌ຋າຄຈາ໇ຌກາຌຒັຄ(audiolingual approaches) ໄຈຊ໇ ກ ຃ໍາຌຄຶເຊຄິ ໃຌຘບຄແຄໆຓຸຓຂບຄຑາຘາເຑ ໆ ບກາຌຘ ໆ ຘາຌ: ຋ໍາບຈິ ແຓໆຌຓຌັ ໄຈຖ໇ ະເຖງ ຃ທາຓຘໍາຑຌັ ຖະນທໆາຄຑາຘາ ແຖະ ຃ທາຓໝາງ; ແຖະ ບຌັ຋ຘ ບຄແຓໆຌຓຌັຍໍ ໆໄຈຘະໜບຄ ໇ ຘະຑາຍຘຄັ຃ຓົ ຂບຄຑາຘາ຋ ໆຑທົຑຌັກຍັທ຋ິ ກ າຌຌໍາໃຆຑ໇ າຘາ ເຆັ ໆຌ: ກາຌຓຓ າຖະງາຈໃຌກາຌຎາກເທົ ໇າ. ແຌທ຋າຄກາຌຘ ໆ ຘາຌ (communicative approach) ໄຈຊ໇ ກ ຑຈັ຋ະຌາ

ໃຌຘບຄທິ຋຋າຄ ຃ : ທິ຋ ກາຌ຋ໍາບິຈແຓໆ ຌ ແຌທ຋າຄກາຌເປັຈທຽກ຋ ໆ ຓ຃ ທາຓໝາງ (notional-functional approach) ທ຋ິ ກ າຌຌ ໇ໄຈເ໇ຌັຌ໇ ກາຌຂະນງາງກາຌຘບຌນຖກັ ໄທງາກບຌເຑ ໆ ບຎະກບຍເຂົ ໇າໃຘໆ ກາຌຘຈິ ຘບຌແຍຍ ກາຌໂຉຉ໇ ບຍ (ໂຈງເບາົໃ຅ໃຘໆ ຉໍ ໆກຍັຎັຈໃ຅ຂບຄປ ຍແຍຍ ແຖະ ໜາ໇຋ ໆຑາຘາ ເຆັ ໆຌ: ກາຌປບ໇ຄຂໍ, ກາຌຂໍບະໄຑ, ກາຌເຆ ໇ບ ເຆຌ ແຖະກາຌແຌະຌໍາ) . ບຌັ຋ຘ ບຄແຓໆຌ ແຌທ຋າຄກາຌເບາົຏ ປ໇ ຽຌເຎັຌໃ຅ກາຄ (learner-centred approach) ເຆິ ໆ ຄເກຈ ຂ ໇ຌໂຈງເຌັຌ໇ໜກັ ເຊຄິ຃ທາຓຘໍາ຃ຌັ ຂບຄກາຌປຽຌປ ເ໇ຖ ໆຓ຅າກ຃ທາຓໝາງ຋ ໆ ຏ ປ໇ ຽຌດາກຘ ໆ ຘາຌ ຑບ໇ ຓກຍັກາຌ ຆບກນາທ຋ິ ຘ ະແຈຄ຃ທາຓໝາງຌັຌ໇ບບກຓາ. ເຊຄິດໆ າຄໃຈກໍ ໆຉາຓ, ຘ ໆ ຄ຋ ໆຈ຋ ໆຘຸຈຂບຄທ຋ິ ກ າຌເນ ົ ໆາຌ ໇ແຓໆຌກາຌຆ ໇ແ຅ຄທ຋ິ ກ າຌຎາກເທົ ໇າເຆິ ໆ ຄກຄົກຌັຂາ໇ຓກຍັກາຌ ຘຈິຘບຌຂບຄກາຌບໆາຌ ແຖະ ກາຌຂຽຌໂຈງ຋ ໆ ຍໍ ໆຓໃ ຏຘຌົ ໃ຅ໃຌກາຌຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັກາຌຘຌົ຋ະຌາກາຌຎາກເທົ ໇າແຍຍ ຋ໍາຓະຆາຈ ນ ກາຌຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັກາຌຑຈັ຋ະຌາ຋ກັ ຘະຂບຄກາຌຎາກເທົ ໇າໃຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ. ໃຌຓໍ ໆ໅ຓາຌ ໇ , ປ ຍແຍຍ຋ ໆ ບຄ ໃຘໆ຋ກັ ຘະ (skills-based models) ໄຈຊ໇ ກ ຌໍາຓາໃຆເ໇ຑ ໆບຘກຶ ຘາກາຌຌໍາໃຆກ໇ າຌຎາກເທົ ໇າໃຌຑາຘາ຋ຘ ບຄໃຌຍໍຖິ ຍຈົຂບຄແຌທ຋າຄກາຌ຋ ໆບຄ ໃຘໆ ໜາ໇ທຽກ (task-based approach). ໃຌຍາຄແຄໆຓ ຓ, ຘິ ໆ ຄຈັ ໆຄກໆາທຌ ໇ໄຈປ໇ ຍັ ຏຌົ ກະ຋ຍົ຅າກກາຌຑຈັ຋ະຌາໃຌຈາ໇ຌກາຌຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັກາຌຘຌົ຋ະຌາ ຋າຄກາຌຎາກເທັ ໇າໃຌຑາຘາ຋ໍາບຈິ L1. ຌກັ ທເິ຃າະກາຌຘຌົ຋ະຌາ (ເຍິ ໆ ຄ Yule 1996) ແຖະ ຌກັ ທເິ຃າະທາ຋ະກໍາ (ເຍິ ໆ ຄ Cook 1989; Hoey 1991; Carter ແຖະ McCarthy 1997) ໄຈເ໇ຎ ຈເຏງ ຖກັ ຘະຌະຂບຄທາ຋ະກໍາຂບຄກາຌ ຎາກເທົ ໇າທໆາຓ຃ ທາຓແຉກຉໆ າຄ຅າກຑາຘາຂຽຌໃຌນຖາງ໅ຑາຘາ ເຆິ ໆ ຄຘະແຈຄໃນເ໇ນຌັ ຎະເຑຈຂບຄ຃ຸຌຖກັ ຘະຌະ຋ ໆ ຏ ໇ ປຽຌຉບ໇ຄກາຌ຋ ໆ຅ະປຽຌປ .໇ກາຌຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັກາຌ ຌາໍ ໃຆ໇L2 ໄຈຘ໇ ະແຈຄໃນເ໇ນຌັຎະເຑຈຂບຄຍຌັນາ຋ ໆຏ ປ໇ ຽຌ L2 ຎະເຆຌ ຑບ໇ຓກຍັ຋ກັ ຘະ຋ ໆຑທກເຂາົຉບ໇ຄໄຈຓ໇ າເຑ ໆບຘ ໆ ຘາຌເຎັຌຑາຘາ຋ຘບຄ L2 (ຉທົ ດໆ າຄ: Bialystok 1990). ຋າ໇ງ ຘຸຈ, ກາຌຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັກາຌຎະຉຍິຈັ ຈາ໇ຌກາຌຎາກເທົ ໇າໃຌຑາຘາ຋ຘ ບຄL2 ຑາງໃຌຘະຑາຍກາຌ຋ ໆ ບຄ ໃຘໆ ໜາ໇ທຽກໄຈ໇ ກາໍ ຌຈົຍຌັນາກາຌໃຆຑ໇າຘາ຋ ໆຓ຃ ທາຓຊກ ຉບ໇ຄ, ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ແຖະໃຆຘ໇ ຍັຑາຘາໃຌຂັຌ໇ຘຍັ ຘຌົ ຂຶ ໇ຌ ຑບ໇ຓ຋ຄັໄຈເ໇ຖ ໆຓ຃ົຌ໇ນາ ທ຋ິ ກ າຌຎະຉຍິຈັກາຌຘ ໆຘາຌຂບຄຌກປຽຌ ັ ຋ ໆໄຈປ໇ ຍັບຈິ຋ຑິຌົຏໆາຌກາຌຎະຉຍິຈັກາຌຘ ໆຘາຌກຌັ . ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທ໇າ ຖກັ ຘະຌະຘະເຑາະຂບຄ ຃ໍາເທົ ໇າ ເຑ ໆ ບເຂົ ໇າໃ຅ຉໍ ໆກຍັ ຘິ ໆ ຄ຋ ໆ ກໆ ຽທຂບ໇ ຄໃຌກາຌຑຈັ຋ະຌາ຋ກັ ຘະ຋າຄກາຌຎາກເທົ ໇າໃຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ L2, ຓຌັ ເຎັຌ ຎະໂນງຈ຋ ໆ຅ະຑ຅ິາຖະຌາຖກັ ຘະຌະ ແຖະ ເຄ ໆບຌໄຂຂບຄກາຌຎາກເທົ ໇າ. ທ຋ິ ກ າຌໃຌຎະ຅ຍຸ ຌັ ຘໆ ທຌໃນງໆ ແຓໆຌບາໄຘ຋ກັ ຘະ຋າຄຈາ໇ຌ຅ຈິຉະທ຋ິ ະງາ (ນ 'ຂໍຓ໇ ຌຂໆາທຘາຌ')ເຎັຌແຍຍ. Levelt (1989) ໄຈຘ໇ ະເໜທ ໆາກາຌຏະຖຈິກາຌຎາກເທົ ໇າ ຖທຓຓ 4 ຂະຍທຌກາຌໃນງໆ຃: ກາຌກໍາຌຈົແຌທ຃ທາຓ຃ຈິ , ປ ຍແຍຍ, ກາຌບບກຘຽຄ ແຖະ ກາຌຉຈິຉາຓຉຌົ ເບຄ (ຘາຖຍັ ຂໍຓ໇ ຌ຋ ໆ ຘາຓາຈເຂົ ໇າເຊຄິໄຈ, ໇ ເຍິ ໆ ຄ Scovel 1998). ກາຌກໍາຌຈົແຌທ຃ທາຓ຃ຈິແຓໆຌກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌທາຄ

ແຏຌເຌ ໇ບນາຂບຄຂໍ຃໇ ທາຓຓຌັບຄ ບາໃຘ຃ທາຓປ ຑ໇ ໇ຌນຖຄັ, ຃ທາຓປ ກ໇ໆ ຽທກຍັນທົຂໍ ໇, ກໆ ຽທກຍັຘະຊາຌະກາຌເທົ ໇າ ແຖະ ຃ທາຓປ ກ໇ໆ ຽທກຍັປ ຍແຍຍຂບຄຍຈົ ເທົ ໇າ. ກາຌກາໍ ຌຈົແຌທ຃ທາຓ຃ຈິຖທຓຓ“ ຅ຑໍ າຍ”, ເຆິ ໆ ຄກທຈຘບຍ຋ຸກດໆ າຄ຋ ໆ ເກຈ ຂ ໇ຌ ໃຌກາຌໂຉຉ໇ ບຍເຑ ໆບປຍັ ຎະກຌັທໆາກາຌຘ ໆ ຘາຌໄຎຉາຓແຏຌ຋ ໆໄຈທ໇າຄ. ຘ ໆ ຄຌ ໇ ເປຈັໃນຏ໇ ເ໇ທົ ໇າຘາຓາຈແກໄ໇ຂຂໍຏ໇ ຈິຑາຈຂບຄ ຉຌົ ເບຄໄຈໃຌ໇ ກາຌຘະແຈຄບບກ, ຈາ໇ຌໄທງາກບຌ ແຖະ ກາຌບບກຘຽຄ. ນ ຄັ຅າກຓກ າຌກໍາຌຈົແຌທ຃ທາຓ຃ຈິ , ຏ ຘ໇ າ໇ຄ ປ ຍແຍຍໄຈປ໇ ຃໇ໍາຘຍັ ແຖະທະຖເ ຑ ໆບຘະແຈຄ຃ທາຓໝາງ, ຅ຈັຖຽຄຖໍາຈຍັ ໃນຑທກ ໇ ຓຌັ ແຖະໃຘໆ ເ຃ ໆ ບຄໝາງໄທງາກບຌ ຋ ໆ ເໝາະຘຓົ (ເຆັ ໆຌ: ກາຌຎໆ ຽຌປ ຍແຍຍ, ກາຌໃຆກ໇ ຖິງິ າຆໆ ທງ, ກາຌໃຆ຃໇ໍາຌາໍ ໜາ໇. ຑບ໇ຓຌັຌ໇ຓຌັງຄັເຎັຌກາຌກະກຽຓປ ຍ ແຍຍຂບຄຌໍ ໇າຘຽຄຂບຄ຃ໍາຘຍັ຋ ໆ ຅ະຌໍາໃຆ:໇ ຂໍຏ໇ ຈິຑາຈ ຂບຄL1 ໃຌກາຌບບກຘຽຄຘໆ ທຌນ າງໂຈງ຋ົ ໆທໄຎແຓໆຌກໆ ຽທຂບ໇ຄ ກຍັກາຌຎໆ ຽຌຘຽຄຖະນທໆາຄ຃ໍາຘຍັ຋ ໆ ແງກບບກ຅າກກຌັ ກາຌຘຍັ ຎໆ ຽຌຈັ ໆຄກໆາທຆ ໇ໃນເ໇ນຌັ ທໆາກາຌບບກຘຽຄຂບຄ຃ໍາຘຍັ ຉບ໇ຄໄຈຊ໇ ກ ກະກຽຓເຎັຌກໆ ຸຓກໆບຌກາຌບບກຘຽຄ. ຂະຍທຌກາຌ຋ຘ າຓແຓໆຌກາຌບບກຘຽຄ, ເຆິ ໆ ຄກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌ ຃ທຍ຃ຸຓບະໄທງະທະບບກຘຽຄເຆັ ໆຌ: ຖ ໇ຌ, ແຂທ໇ , ເຑຈາຌຎາກ ຏົ ໇ຄແກຓ໇ , ກໆບຄຘຽຄ, ຏົ ໇ຄຎາກ ແຖະ ຖຓົ ນາງໃ຅. ຘ ໆ ຄ ຘຸຈ຋າ໇ງແຓໆຌກາຌຉຈິຉາຓຉທົ ເບຄເຆິ ໆ ຄກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌ຋ ໆຏ ໃ໇ຆຑ໇ າຘາຘາຓາຈຖະຍຸ ແຖະ ແກໄ໇ຂ຃ທາຓຏຈິຑາຈຂບຄ ຉທົ ເບຄໄຈ.໇ ຘິ ໆ ຄ຋ັຄໝົຈຌ ໇ແຓໆ ຌເກ ຈຂ ໇ຌດໆ າຄໄທທາ ແຖະ ເຑ ໆ ບຎະຘົຍຏົຌຘໍາເຖັຈຓັຌຂ ໇ຌກັຍຖະຍົຍບັຈຉະໂຌຓັຈ (automation): ຍາຄຖະຈຍັຂບຄກາຌກາໍ ຌຈົຈາ໇ຌແຌທ຃ຈິ , ໃຌກາຌ຃ໍາຌຄຶເຊຄິໂ຃ຄຘາ໇ຄ ແຖະ ເກບ ຍ຋ຄັໝຈົກໆ ຽທຂບ໇ຄ ກຍັກາຌບບກຘຽຄ. Automation ແຓໆຌຓ຃ ທາຓ຅ໍາເຎັຌເຌ ໆບຄ຅າກຓະຌຸຈເປາົຍໍ ໆ ຓ຃ ທາຓຘາຓາຈຑຽຄຑໍໃຌກາຌ ເບາົໃ຅ໃຘໆ ຃ທຍ຃ຸຓຘະຉໄິຈໃ໇ຌຘາຓຂະຍທຌກາຌຌັຌ໇. ຈັ ໆຄຌັຌ໇, ຘໍາຖຍັ ຏ ເ໇ທົ ໇າ L2 ໃຌຂັຌ໇ເຖ ໆຓຉົຌ໇ ຌັຌ໇ ຓຌັ຅ະເຎັຌເຖ ໆ ບຄ ງາກ຋ ໆ ຅ະ຅ຈັ ກາຌກັຍກາຌເທົ ໇າຌ ໇ໄຈດ໇ໆ າຄ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ແຖະຊ ກຉບ໇ ຄ ເຑາະທໆ າຑທກເຂົາຂາຈຖະຍົຍບັຈຉະໂຌຓຈັ automation ແຖະ / ນ ຃ ທາຓຊກ ຉບ໇ຄ ແຖະຓຌັງາກຘໍາຖຍັ ຑທກເຂາົ຋ ໆ ຅ະໃຘໆ ໃ຅ກຍັຂະຍທຌກາຌ຋ຄັໝຈົ ຌ ໇ຑບ໇ ຓ ກຌັຑາງໃຉ຃໇ ທາຓກຈົຈຌັຂບຄເທຖາ. ຋ກັ ຘະຈັ ໆຄກໆາທງຄັໄຈປ໇ ຍັ ຏຌົ ກະ຋ຍົ ຅າກຘະຑາຍກາຌຌໍາບກ ເຆິ ໆ ຄກາຌຎາກເທົ ໇າໂຈງ຋ົ ໆ ທໄຎແຓໆ ຌກາຌຉບຍ ແ຋ຌ: ກາຌຘຌົ຋ະຌາກຌັໂຈງຎົກກະຉແິຓໆຌຘາຓາຈເຎັຌກາຌຎະກບຍຘໆ ທຌ ໄຎຑບ໇ ຓ໅ກຌັ ກຍັ ກາຌຘຌົ ຋ະຌາ ແຖະ ເຎັຌກາຌຉບຍຘະໜບຄໃຌ຋ຌັ຋ຉ ໍ ໆກາຌຎະກບຍຘໆ ທຌຂບຄກຌັ ແຖະ ກຌັ . ງິ ໆ ຄໄຎກທໆາຌັຌ໇ໃຌກາຌຘ ໆ ຘາຌ຋າຄຎາກ ນ າງ ຃ຌົ ຘາຓາຈເຂົ ໇າປໆ ທຓໃຌກາຌໂຉຉ໇ ບຍຈຽທກຌັ ເຆິ ໆ ຄເປຈັໃນຓ໇ ຌັຓກ າຌ຃າຈເຈາົໜບ໇ ງກໆ ທາກາຌຑທົ ຑຌັ ແຍຍຖາງຖກັ ບກັ ຘບຌ. ກາຌຎະຉຘິໍາຑຌັ຋າຄກາຌຎາກເທົ ໇າແຓໆຌແຉກຉໆາຄກຌັດໆ າຄກທາ໇ຄຂທາຄຍໍ ໆທໆາໃຌຈາ໇ຌ຋ ໆ ຏ ເ໇ຂົ ໇າປໆ ທຓຓຘ ຈິໃຌກາຌ ເທົ ໇າເ຋ົ ໆາ຋ຽຓກຌັ , ນ ທໆາຏ ເ໇ທົ ໇າຏ ໃ໇ຈໜຶ ໆ ຄຊກ ປຍັ ປບຄເບາົ ນ ໄຈປ໇ ຍັ ຘຈິ຋ຑິ ເິຘຈເຆັ ໆຌທໆາ: ກາຌຘຌົ຋ະຌາຂບຄ ແຑຈ - ຃ຌົ ເ຅ຍັ , ຃ - ຌກັ ປຽຌ, ບາ຅າຌ - ຌກັ ຘກຶ ຘາ, ຌກັ ຘບຍເຘຄັ - ຏ ຃໇ຸຓກາຌຘບຍເຘຄັ, ຑໍ ໆ ແຓໆ - ຖ ກ, ຏ ໃ໇ນງໆ - ເຈກັ . ຘ ໆ ຄ ຃ໆ ກຌັ ເນ ົ ໆາຌ ໇ຘົ ໆຄຏຌົ ກະ຋ຍົຉໍ ໆ ຘຈິ ເຘຖຑ າຍຂບຄຏ ເ໇ທົ ໇າໃຌກາຌຑຈັ຋ະຌາ ນຖ ຖເິຖ ໆຓນທົຂໍຉ໇ໆາຄ໅, ກາຌຂໍ຃ທາຓກະ຅ໆາຄ ແ຅ຄ໇ ນຖ ກາຌຘ ໇ຌຘຸຈກາຌຘຌົ຋ະຌາ. ງິ ໆ ຄໄຎກທໆາຌັຌ໇, ກາຌເທົ ໇າແຓໆຌກາຌຑທົຑຌັ຋າຄຈາ໇ຌປໆາຄກາງເຆິ ໆ ຄກຌັ ແຖະກຌັ

ໂຈງຎົກກະຉແິຖທ໇ ຏ ເ໇ທົ ໇າ຅ະຘາຓາຈໄຈເ໇ນຌັໜາ໇ກຌັ ແຖະກຌັ ເຑ ໆບຘາຓາຈໄຈເ໇ນຌັກາຌຘະແຈຄບບກ຋າຄຈາ໇ຌປໆາຄກາງ ແຖະໃຆຘ໇ ຌັ ງາຌ຋າຄກາງະຑາຍຉໆາຄ໅ເຑ ໆບຍົ ໆຄຍບກ, ງກົ ຉທົ ດໆ າຄ, ໃນ຃໇ ທາຓຘຌົໃ຅ຉໍ ໆກາຌໂຉຉ໇ ບຍ, ກາຌຓ຃ທາຓ ຘຌົໃ຅ຂບຄຑທກເຂາົ຋ ໆ ຅ະຎະກບຍຘໆ ທຌໃຌກາຌຘຌົ຋ະຌາ ແຖະ ຋ຈັ ຘະຌະ຃ະຉຂິ ບຄຑທກເຂາົຉໍ ໆ ກຍັ ຘິ ໆ ຄ຋ ໆ ຘຌົ຋ະຌາ ກຌັ . ເຑາະຘະຌັຌ໇, ກາຌຎາກເທົ ໇າແຓໆຌຂ ໇ຌກຍັກາຌບາ໇ຄເຊຄິຘິ ໆ ຄ຋ ໆ ເຎັຌບຌັ຅ະແ຅ຄ໇ນ າງກທໆາ. ຘຸຈ຋າງ໇ , ໃຌຘະຊາຌະກາຌກາຌຎາກເທົ ໇າຘໆ ທຌນ າງ ກາຌເທົ ໇າແຓໆຌຏຌົ ຏະຖຈິ 'ບບຌຖາງ'. ຏ ເ໇ທົ ໇າຉບ໇ຄຉຈັ ຘຌິ ໃ຅ກໆ ຽທກຍັຂໍ຃ທາຓ ໇ ຂບຄຑທກເຂາົ ແຖະ ຘ ໆຘາຌບບກໄຎໂຈງຍໍ ໆຉບ໇ຄໃຆເ໇ທຖາເຑ ໆບກທຈກາ ແຖະແກໄ໇ຂຓຌັ ເຌ ໆບຄ຅າກ຃ໆ ຘຌົ຋ະຌາ຅ະຍໍ ໆ ໄຈຊ໇ ກ ຃າຈກາຌ຋ ໆ຅ະຖໍຊາ໇ຈຌົ ໃຌກາຌຘຌົ຋ະຌາກຌັ . ເຑາະຘະຌັຌ໇, ຃ທາຓກຈົຈຌັ ຂບຄເທຖາ ເຆ ໆ ຄໝາງ ເຊຄິຂະຍທຌກາຌຂບຄກາຌກໍາຌຈົ ແຌທ຃ຈິ , ກາຌຘາ໇ຄໂ຃ຄຘາ໇ຄ ແຖະ ກາຌບບກຘຽຄ ບາຈ຅ະຍໍ ໆຓກ າຌທາຄແຏຌ ນຖ ຎະຉຍິຈັໄຈຈ໇ ເຆິ ໆ ຄບາຈ຅ະຉບ໇ຄກາຌກາຌດຸຈຆົ ໆທ຃າທ ແຖະ ກາຌແກໄ໇ຂຂໍຏ໇ ຈິຑາຈ. ເຄ ໆບຌໄຂ ແຖະ ຂັຌ໇ ຉບຌເນ ົ ໆາຌ ໇ຘົ ໆຄຏຌົ ກະ຋ຍົ ຉໍ ໆ ຑາຘາ຋ ໆຊກ ຏະຖຈິບບກຓາເຎັຌຎົກກະຉ.ິງກົ ຉທົ ດໆ າຄ, ກາຌ ເທົ ໇າຓນ າງກທໆາກາຌຂຽຌ ຌ ໇ແຓໆຌກໆ ຽທຑຌັ ເຊຄິຏ ເ໇ທົ ໇າ ເທຖາຉທົ ຅ຄິ ແຖະ ຘະຊາຌ຋ ໆ ຂບຄກາຌຘ ໆ ຘາຌ. ຌບກ຅າກຌັຌ໇, ກາຌຎາກເທົ ໇າໂຈງຎົກກະຉແິຓໆຌກາຌຘະແຈຄເຊຄິ຃ທາຓຘຸຑາຍເຑ ໆບປກັ ຘາໜາ໇ ຂບຄຏ ປ໇ໆ ທຓຘຌົ຋ະຌາ (Scollon and Scollon 1983), ແຖະ ຘາ໇ຄໂ຃ຄຎະກບຍກາຌຘຌົ຋ະຌາໃຌແຉໆ ຖະໄຖງະ (ເຍິ ໆ ຄ widdoson 1983). ປ ຍແຍຍກາຌ ຘຌົ຋ະຌາໂຈງຎົກກະຉ຅ິ ະເຎັຌຏຌົ ຉໍ ໆ ແຍຍທ຋ິ ກ າຌເທົ ໇າເຆິ ໆ ຄຓ຃ ທາຓແຉກຉໆາຄ຅າກຘິ ໆ ຄ຋ ໆຑຍົ ເນຌັໃຌປ ຍແຍຍຂບຄກາຌ ຂຽຌ (ເຆັ ໆຌ: ກາຌເຖ ໆ ຓຉົຌ໇ , ກາຌຘິ ໇ຌຘຸຈ ແຖະ ໄຖງະຂບຄກາຌຘໍາ ຑາຈຖະນທໆ າຄ ກາຌແຑຈ - ຃ຌົ ເ຅ຍັ ນ ກາຌ ຘຌົ຋ະຌາຂບຄ຃ - ຌກັ ຘກຶ ຘາ). Selinker and Douglas (1985), Zuengler and Bent (1991) ແຖະ Barlovi-Harlig and Hartford (1993) ໄຈຘ໇ ະແຈຄໃນເ໇ນຌັທໆາກາຌ຃ຸຌ໇ ເ຃ງ ກຍັ຃ໆ ຘຌົ຋ະຌາ, ເຌ ໇ບໃຌ ແຖະ ຎະເຑຈຂບຄກາຌຎາກເທົ ໇າບາຈຘົ ໆຄຏຌົກະ຋ຍົຉໍ ໆກາຌເທົ ໇າຂບຄຏ ເ໇ທົ ໇າ຋ ໆຍໍ ໆ ແຓໆຌເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ. ງິ ໆ ຄໄຎກທໆາຌັຌ໇, ຘະຊາຌະກາຌກາຌຎະຓທຌຏຌົ ບບຌຖາງໄຈຘ໇ າ໇ຄຑາຘາ຋ ໆຓໄ ທງະກບຌ຋ ໆຓ຃ ທາຓຘຍັ ຘຌົ ນຖາງຂ ໇ຌ, ໃຆຘ໇ໍາຌທຌ຋ ໆຓຘ ຈ ('ກຽຓກໆບຌ') ນ າງຂ ໇ຌ, ແຖະ ເປຈັໃນເ໇ກຈ ຓ຃ ໍາຘຍັ ແຖະ ຎະໂນງກ຋ ໆ ຆໍ ໇າຆບ໇ ຌກຌັໄຈ໇ ຄໆາງຂ ໇ຌຑາງໃຌຆຸຈຈຽທກຌັຂບຄກາຌເທົ ໇າ. ຘຸຈ຋າ໇ງ, ກາຌຈຈັ ຎັຍ຋ ໆນ ກ ຖໆ ຽຄຍໍ ໆໄຈ຋໇ ໆ ເກຈ ຂ ໇ຌໃຌກາຌຎາກເທົ ໇າແຓໆຌຊກ ເຍິ ໆ ຄຂາ໇ຓ ແຖະຊ ເຎັຌຘ ໆ ຄ຋ົ ໆທໄຎ. ຘິ ໆ ຄເນ ົ ໆາຌ ໇ຖທຓຓ: ກາຌຎໆ ຽຌແຎຄຂໍ຃໇ ທາຓ ນຖ ກາຌຎໆ ຽຌແຎຄໂ຃ຄຘາ໇ຄກໆ ບຌ຋ ໆ ຓຌັ຅ະຊກ ຘະແຈຄບບກ (“ ງຸຈ຋ະຘາຈກາຌ ຘ ໆຘາຌ”), ຍໍ ໆທໆາ຅ະຓກ າຌເ຅ຖະ຅າແຍຍໂຉຉ໇ ບຍກຌັ (Yule ແຖະ Tarone 1991); ກາຌແກຂ໇ໍຏ໇ ຈິຑາຈຉຌົ ເບຄນ ຄັ຅າກຂໍ຃໇ ທາຓໄຈຊ໇ ກ ຘະແຈຄບບກ; ແຖະ ຃ທາຓຍໍ ໆ ແຌໆ ໃ຅ນ າງ໅ດໆ າຄ຋ ໆ ເປຈັໃນ໇ຏຌົ ຏະຖຈິ (຃ໍາເທົ ໇າບບກຓາ) ຆາ໇ຖຄົ ແຖະ ເປຈັໃນໃ໇ຆເ໇ທຖາ ໃຌກາຌທາຄ ແຏຌ.

ເຑາະຘະຌັຌ໇, ຑາຘາຎາກເທົ ໇າຓ຃ ທາຓແຉກຉໆາຄ຅າກຑາຘາຂຽຌ຋ຄັໃຌຂະຍທຌກາຌ ແຖະ ຏຌົ ຏະຖຈິ (ເຊຄິ ແຓໆ ຌທໆາຑາຘາເທົ ໇າແຌໆ ຌບຌຘາຓາຈ຃າ໇ງ຃ກ ຍັ ຑາຘາຂຽຌ, ແຖະ ຑາຘາຂຽຌກໍ ໆ ຘາຓາຈ຅ໍາຖບຄແຍຍ຅າກກາຌເທົ ໇າ). ຃ທາຓໝາງຂບຄຘ ໆ ຄຌ ໇ຉໍ ໆກາຌຘຈິຘບຌແຓໆຌທໆາ຋ກັ ຘະກາຌເທົ ໇າ ແຖະ ຑາຘາຎາກເທົ ໇າ຃ທຌໄຈປ໇ ຍັກາຌຎະຉຍິຈັ ແຖະ ຎະ ເຓຌ ຏຌົຑາງໃຉເ໇ຄ ໆບຌໄຂ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄ຅າກ຋ກັ ຘະກາຌຂຽຌ ແຖະ ຍໍ ໆ ໃນເ໇ຎັຌ຃ກ ຍັທ຋ິ ກ າຌກາຌຘບຌແຍຍຈັ ໇ຄເຈຓ ໂຈງ ບາຈຓ຃ ທາຓ຅າໍ ເຎັຌ຋ ໆ ໃນຓ໇ ກ າຌຘະໜບຄກາຌຎະຉຍິຈັກາຌເທົ ໇າ, ກາຌຌໍາໃຆທ໇຋ິ ກ າຌຘບຌ ແຖະ ນ ກັ ຘ ຈ຋ ໆ ຆຈັ ເ຅ຌ. ຑທກເປາົກຍັ຃ຌ ນາຍຌັນາຌ ໇ດໆ ຖໆ ຸຓຌ ໇ . ກາຌຑຈັ຋ະຌາ຃ໍາເທົ ໇າໃຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ L2 ງບ໇ ຌທໆາຂຈ ຅ໍາກຈັ ຂບຄ຃ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌຘຌົ ຋ະຌາຂບຄຏ ເ໇ທົ ໇າຓ຃ ທາຓຉບ໇ ຄກາຌ຃ທາຓບຈັ ຉະໂຌຓຈັ , ຅ະເປຈັ ແຌທໃຈເຑ ໆ ບໃນ຃໇ ທາຓຘຌົໃ຅ຊ ກຎໆ ຽຌແຎຄ ແຖະ ຃ທາຓບຈັ ຉະໂຌຓຈັ ໄຈປ໇ ຍັ ກາຌຑຈັ຋ະຌາ? Skehan (1998) ຆ ໇ໃນເ໇ນຌັ ທໆ າ ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ , ຃ທາຓຊ ກຉບ໇ ຄ ແຖະ ຃ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌຎາກເທົ ໇າຂບຄຏ ເ໇ທົ ໇າແຓໆ ຌ ປຽກປບ໇ ຄໃນໃ໇ຆ຃໇ ທາຓຘາຓາຈ, ແຖະ ຓແ ຌທໂຌຓ໇ ຋ ໆ ຅ະຓຂ ໍແ໇ ຖກຎໆ ຽຌຖະນທໆ າຄ຋ກັ ຘະເນ ົ ໆາຌ ໇ . ກາຌເຑ ໆ ຓ຃ທາຓ ເບາົໃ຅ໃຘໆ ຉໍ ໆຘິ ໆ ຄໜຶ ໆ ຄ ບາຈ຅ະ຅າໍກຈ຃ທາຓຘາຓາຈຂບຄ ັ ຘິ ໆ ຄບ ໆຌໂຈງຓຏ ຌົ ຘະ຋ບ໇ ຌຉໍ ໆກາຌຑຈັ຋ະຌາກາຌເທົ ໇າຂບຄຑທກເຂາົ (Skethan 1998). ກາຌເປຈັໃນຏ໇ ປ໇ ຽຌເບາົໃ຅ໃຘໆ ໃຌ຃ທາຓຊກ ຉບ໇ຄໃຌກາຌເທົ ໇າຓແ ຌທໂຌຓ໇ ຋ ໆ ຅ະກະຉຸຌ໇ ໃນຑທກ ໇ ເຂາົຓກ າຌຘໍານ ທຈຑາຘາ ນຖ ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ໃຌກາຌໃຆຑ໇ າຘາ຅ະຍໍ ໆ ຃ໆ ບງເປຈັໄຈຈ໇ , ໃຌ຋າຄກຄົກຌັຂາ໇ຓກາຌກະຉຸຌ໇ ໃນຑ໇ ທກເຂາົຑຈັ຋ະຌາ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ໃຌ຋າຄກຍັກຌັ , ບາຈ຅ະເປຈັໃນຓ໇ ກ າຌຌໍາໃຆຑ໇ າຘາ຋ ໆ ເຌັຌ໇ ປ ຍແຍຍໂ຃ຄຘາ໇ຄ ນ າງຂ ໇ຌ, ເປຈັໃນເ໇ກຈ ຃ທາຓຘຌົ ໃ຅ກຍັ຃ທາຓຊກ ຉບ໇ຄ ແຖະນຸ ຈຏໆ ບຌ຃ທາຓຘາຓາຈຂບຄຏ ເ໇ທົ ໇າໃຌກາຌເຂົ ໇າໃ຅ຑາຘາ ຋ ໆ ຘຍັ ຘຌົ ນຸ ຈຖຄົ ເຆິ ໆ ຄເປຈັໃນຑ໇ ທກເຂາົ຋ຈົ ຖບຄກາຌໃຆຘ໇ໍາຌທຌ຃ໍາຘຍັ ແຖະ ຎະໂນງກໃໝໆ ໅຋ ໆ ບາຈເຎັຌຏຌົ ຆໆ ຽຄຉໍ ໆ ຃ທາຓຆຈັ ເ຅ຌ ແຖະ ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ຂບຄຑາຘາ. ຘະຌັຌ໇, ກາຌຘຸຓໃຘໆ ຘິ ໆ ຄຌ ໇ບາຈ຅ະຘົ ໆຄຏຌົ ກະ຋ຍົ ຉໍ ໆກາຌຑຈັ຋ະຌາຂບຄຏ ໇ ປຽຌ. Skehan and Foster (1997) ແຖະ Foster ແຖະ Skehan (1996) ໄຈຘ໇ ະແຈຄໃນເ໇ນຌັທໆາຎະເຑຈ ໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງ຋ ໆ ແຉກຉໆ າຄກຌັ ຘາຓາຈ ຘົ ໆຄຏຌົ ກະ຋ຍົ ແຉກຉໆ າຄກຌັ : ຍາຄບຌັ ຑາໃນເ໇ກຈ ຓ຃ ທາຓຊ ກຉບ໇ ຄ ແຖະ ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ກທໆາ ແຉໆຓຏ ຌົກະ຋ຍົ຋າຄຈາ໇ຌຑາຘາໜບ໇ງ, ບຌັບ ໆຌເປຈັໃນຓ໇ ຃ ທາຓຊກ ຉບ໇ຄແຖະ ຌາໍໃຆຑ໇າຘາຂັຌ໇ ຘຍັ ຘຌົ ໄຈ໇ , ໃຌຂະຌະ຋ ໆ ບຌັ ບ ໆ ຌບກ ເປຈັໃນຘ໇າຓາຈໃຆຑ໇ າຘາຘຍັ ຘຌົ ໄຈ໇ແຉໆ ຑຈັໃຆຑ໇ າຘາ຋ ໆຊກ ຉບ໇ຄໄຈໜ໇ ບ໇ ງກທໆາ. ຃ທາຓຘຍັ ຘຌົ ຋າຄຑາຘາເຍິ ໆ ຄ຃ທ ໆາໄຈປ໇ ຍັຏຌົກະ຋ຍົ຅າກ຃ທາຓຘຍັຘຌົ຋າຄຈາ໇ຌຓຌັຘະນຓບຄຂບຄທຽກ຋ ໆຓບຍໝາງ. ງຄັ຃ຄົເຎັຌ຋ ໆ ຘຄົໄຘທໆ າກາຌຌໍາໃຆໜ໇ າ໇ທຽກຓບຍໝາງຈັ ໆຄກໆາທຌັຌ໇ ຓຏ ຌົ ກະ຋ຍົ ໄຖງະງາທຉໍ ໆ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ ຑາຘາຎາກເທົ ໇າຂບຄຌກັ ປຽຌ ນຖຍ ໍ ໆ . ເຊຄິດໆ າຄໃຈກໍ ໆຉາຓ, ກາຌເປຈັຆໍ ໇າ຃ຌ ໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງບຌັ ເກົ ໆາໄຈຘ໇ ະແຈຄໃນເ໇ນຌັ ທໆ າຓຌັຓຏ ຌົ ຉໍ ໆ ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ໃຌ຃ັ ໇ຄຉໍ ໆ ໅ໄຎ. ຌກັ ປຽຌໄຈຎ໇ ະຉຍິ ຈັ ຃ຌ ໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງບຌັ ເກົ ໆາ ໂຈງ຋ ໆ ຈໍາເຌຌ ເຎັຌ ເທຖາຘບຄທຌັໂຈງຍໍ ໆຓກ າຌແ຅ຄ໇ເຉບ ຌໃຈ໅ໃຌ຃ັ ໇ຄ຋ຘ ບຄເປຈັໃນຓ໇ ຃ ໍາຘຍັ຋ ໆຊກ ຉບ໇ຄນ າງຂ ໇ຌ, ຓກ າຌຎັຍຎຸຄ ໃຌນ າງ໅

຅ຸຈ ແຖະ ໄທງາກບຌຓ຃ ທາຓຊກ ຉບ໇ຄນ າງຂ ໇ຌ. Bygate (1999) ໄຈດ໇ ຌດັຌທໆາຘິ ໆ ຄຌ ຓ໇ ຏ ຌົ ກະ຋ຍົຉໍ ໆ ຃ທາຓຘຍົ ຘຌົ ຂບຄຑາຘາ ແຖະ ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ໃຌກາຌຌາໍໃຆຑ໇າຘາ, ເຊຄິແຓໆຌທໆາໃຌ຃ັ ໇ຄຌ ໇ຍໍ ໆຓຏ ຌົ ຉໍ ໆ ຃ທາຓຊກ ຉບ໇ຄຂບຄຑາຘາກໍ ໆຉາຓ. ຌກັ ປຽຌຏ ຋໇ ໆ ໄຈເ໇ປຈັ ຆໍ ໇າບກ ຘບຄໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງ;ໂຈງຘຍິ ບາ຋ຈິ຋ໍາບຈິ ເປຈັໃນຑ໇ ທກເຂາົຓ຃ ທາຓຄໆາງ, ເປຈັໃນ໇ ຑທກເຂາົເກຈ ຓ຃ ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ແຖະ ຘາຓາຈໃຆຑ໇າຘາໃຌຂັຌ໇ຘຍັຘຌົໄຈນ໇ າງຂ ໇ຌໃຌ຃ັ ໇ຄ຋ຘ ບຄເຓ ໆບ຋ຽຍໃຘໆ ກຍັຏຌົ ຄາຌ ຂບຄຑທກເຂາົຂບຄທຽກຓບຍໝາງໃໝໆ ໃຌຎະເຑຈຈຽທກຌັໃຌຓ ໇ຈຽທກຌັ . ຏຌົ ຘະ຋ບ໇ ຌ຋ ໆ ເກຈ ຂ ໇ຌ຅າກກາຌຘກຶ ຘາເນ ົ ໆາຌ ໇ບຌັ຋ໍາບຈິ ແຓໆຌກາຌ຃ຈັ ເຖບ ກທຽກຓບຍໝາງຓແ ຌທໂຌຓ໇ ຋ ໆ ຅ະຘົ ໆຄຏຌົ ກະ຋ຍົ ຉໍ ໆ ຑາຘາ ແຖະກາຌຎະຓທຌຑາຘາຂບຄຌກັ ປຽຌ. ບຌັ ຋ຘ ບຄແຓໆ ຌຍາຄປ ຍແຍຍຂບຄກາຌເປຈັ ທຽກ ຓບຍໝາງຆໍ ໇າ຃ຌ ຘາຓາຈເປຈັໃນຏ໇ ປ໇ ຽຌຎໆ ຽຌ຃ທາຓຘຌົໃ຅ຂບຄເຂາົເ຅ົ ໇າ຅າກຍຌັນາໃຌກາຌຘາ໇ຄແຌທ຃ທາຓ຃ຈິໄຎຘໆ ກາຌ ຘາ໇ຄແຍຍໂ຃ຄຘາ໇ຄ. ກາຌຎະຉຍິ ຈັ ທຽກຓບຍໝາງຆໍ ໇າ ເຍິ ໆ ຄ຃ທ ໆາ຅ະເຎັຌຑ ໇ຌຊາຌໃນແ໇ກໆຏ ປ໇ ຽຌໃຌກາຌຎະຘຓົ ຎະຘາຌ ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ , ຃ທາຓຊກ ຉບ໇ຄ ແຖະ ຃ທາຓຘຍັ ຘຌົ ຂບຄກາຌຘາ໇ຄແຍຍໂ຃ຄຘາ໇ຄ ຉໍ ໆ ຘິ ໆ ຄ຋ ໆ ຅ະກາງເຎັຌຑ ໇ຌຊາຌຈາ໇ຌ ແຌທ຃ຈິ຋ ໆ຃ຸຌ໇ເ຃ງ . ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທ໇າຌ ໇ງຄັ຃ຄົຈໍາເຌຌ ດໆ ແຖະໄຈໃ໇ນຏ໇ ຌົ ຘະ຋ບ໇ ຌ຋ ໆ ໜາ໇ຘຌົ ໃ຅ຘໍາຖຍັກາຌຘບຌ຋ກັ ຘະກາຌ ຎາກເທົ ໇າ. ໃຌຑາກຎະຉຍິຈັ ໃຌແຄໆຂບຄທ຋ິ ກ າຌຘຈິຘບຌຑາຘາ, ແຌທ຋າຄກາຌຘ ໆ ຘາຌ (communicative approach) ກໆາທທໆາໜາ໇ ທຽກຓບຍໝາງ຃ທຌເຎ ຈໂບກາຈໃນຏ໇ ປ໇ ຽຌໃຆຑ໇ າຘາເຑ ໆ ບຘ ໆ ຘາຌ຃ທາຓໝາງໂຈງຍໍ ໆ ຃ທຌເຌັຌ໇ ໃຘໆ ຃ທາຓຊ ກຉບ໇ ຄບຄ ຑາຘາ. ຘິ ໆ ຄຌ ໇຅ະຆໆ ທງກະຉຸຌ໇ ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ (Brumfit 1984a) ແຖະ ຌໍາຑາຌກັ ປຽຌ຃ົຌ໇ນາທ຋ິ ກ າຌ຋ ໆ ຘາ໇ຄຘຌັ ໃຌ ກາຌຘະແຈຄບບກຈທ໇ ງຉຌົ ເບຄໂຈງຌໍາໃຆ຃໇ ທາຓປ ຈ໇ າ໇ຌຑາຘາຂບຄຑທກເຂາົ. ຋ຈັ ຘະຌະຈັ ໆຄກໆາທໄຈເ໇ປຈັໃນຓ໇ ກ າຌ຅ຈັ ຘາ໇ຄບຸຎະກບຌກາຌຘບຌ຋ ໆນ າກນ າງເຑ ໆບແຌໃຘໆ ເປຈັໃນຏ໇ ປ໇ ຽຌໄຈຎ໇ າກເທົ ໇າ (ເຆັ ໆຌ: Geddes and Sturtridge, 1979; Ur 1981, 1988). ເຊຄິດໆ າຄໃຈກໍ ໆຉາຓ, ຓຘ ບຄຍຌັນາ຋ ໆ ຖ ໇ຆບ໇ ຌດໆ ຂາ໇ຄນຖຄັຂບຄທ຋ິ ກ າຌຌ ໇ . ບຌັ຋ໍາບຈິ ແຓໆຌ ທ຋ິ ກ າຌ຋ ໆ ເປຈັໃນຓ໇ ຃ ທາຓຊກ ຉບ໇ຄ ແຖະ ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ຅ະຘາຓາຈຌໍາຓາຎະຘຓົ ຎະຘາຌກຌັ ໄຈແ໇ຌທໃຈ. ບຌັ຋ຘ ບຄແຓໆຌ ຖະຈຍັຂບຄ຋ກັ ຘະກາຌຘຌົ຋ະຌາໃຈ຋ ໆ ຃ທຌຎະຉຍິຈັ ຑາງໃຌນ ກັ ຘ ຈ 'ຑາຘາຎາກເທົ ໇າ'. ເຊຄິແຓໆຌທໆາ ທ຋ິ ກ າຌຘບຌຌ ຓ໇ ກາຌຘະໜບຄກາຌໂຉຉບຍ ໇ ກຌັຂບຄຏ ປ໇ ຽຌດໆ າຄນ ທຄນ າງ ແຉໆ ບຸຎະກບຌຉໆາຄ໅ແຓໆຌຍໍ ໆ ເຎັຌຖະຍຍົ , ຓ຃ ທາຓຘໍາຑຌັ຋ ໆ ຍໍ ໆ ຅ະແ຅ຄ໇ຖະນທໆ າຄທຽກຓບຍໝາງໜຶ ໆ ຄ ກຍັ ທຽກບ ໆ ຌ, ນ ຖ ະນທໆ າຄໜາ໇ທຽກກໆ ຽທກຍັ ກາຌເທົ ໇າ ແຖະຈາ໇ຌບ ໆ ຌ໅ຂບຄ ໂ຃ຄກາຌຘບຌ. ຏຌົຘະ຋ບ໇ຌ຋ ໆຘໍາ຃ຌຂບຄ ັ ໜາ໇ທຽກ຋ ໆ຋ຍົ຋ທຌໃຌຉບຌຉົຌ໇ ຂບຄຍຈົຌ ໇ແຓໆຌຓຈ ັ ໆຄຉໍ ໆ ໄຎຌ ໇ : ນ າງ໅ຖະຈຍັຂບຄກາຌໂຉຉ໇ ບຍ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັຓ຃ ທາຓ຅າໍເຎັຌຉບ໇ຄຓກ າຌຐຶກຐົຌ.

ເຄ ໆບຌໄຂຂບຄທຽກຓບຍໝາງໃຌກາຌຎາກເທົ ໇າ຅າໍເຎັຌຉບ໇ຄຓ຃ ທາຓແຉກຉໆາຄ຅າກ຋ກັ ຘະກາຌຂຽຌ. ກາຌຎາກເທົ ໇າ຋ ໆຓກ າຌຎັຍຎຸຄແຓໆຌຉບ໇ຄກາຌກາຌຎະຉຍິຈັ , ແຉໆ ທໆາຉບ໇ຄດໆ ໃຌເຌ ໇ບນາ຋ ໆ຃ຸຌ໇ເ຃ງ . ຉບ໇ຄຓກ າຌຘົ ໆຄເຘຓ ຋ກັ ຘະກາຌຎັຍຎຸຄແກໄ໇ຂກາຌຎາກເທົ ໇າ ຖທຓ຋ຄັກາຌຌໍາໃຆງ໇ຸຈ຋ະຘາຈໃຌກາຌ ຘ ໆຘາຌ. ກາຌຎະຓທຌຑາຘາ຋າຄກາຌຎາກເທົ ໇າປຽກປບ໇ ຄໃນຓ໇ ກ າຌຎະຘົຓຎະຘາຌຂບຄ຃ທາຓຊ ກຉບ໇ ຄ, ຃ທາຓຘຍັຘຌົຂບຄຑາຘາ ແຖະ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇. ເຑ ໆບຑຈັ຋ະຌາ຃ທາຓຘາຓາຈ຋າຄກາຌຎາກເທົ ໇າຂບຄຌກັ ປຽຌ, ນ ກັ ຘ ຈຉບ໇ຄຓ຃ ທາຓແຉກຉໆາຄກຌັ ໃຌ ກາຌເຌັຌ໇ ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇, ຃ທາຓຊກ ຉບ໇ຄ ແຖະ຃ທາຓຘຍັຘຌົຂບຄຑາຘາ. ຎ ຓ໇ ນ ກັ ຘ ຈຎະຘຓົ ຎະຘາຌໄຈເ໇ຖ ໆຓຉົຌ໇ ຉບຍຘະໜບຄ຃ທາຓຉບ໇ຄກາຌຂບຄຍຌັ ຈາຎະເຑຈກາຌຎາກເທົ ໇າ຋ ໆ ແຉກ ຉໆາຄກຌັ . ໃຌຂະຌະ຋ ໆບຸຎະກບຌກາຌຘບຌຈັ ໆຄກໆາທໄຈຌ໇າໍໃຆກ໇ າຌຑທົຑຌັຘ ໆຘາຌ຋າຄກາຌຎາກເທົ ໇າເຎັຌນຖກັ ໃຌກາຌເຐິກ ໂ຃ຄຘາ໇ຄໄທງາກບຌ, ຃ໆ ບງ໅ຓຎ ຓ໇ ຉໍາຖາບບກໃໝໆ຋ ໆຎະກບຍຓກ າຌປຽຌກາຌເທົ ໇າໃຌຖະຈຍັ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັ , ຘໆ ທຌໃນງໆ ແຓໆຌຊກ ຅ຈັຖຽຄກໆ ຽທກຍັໜາ໇ທຽກຉໆາຄ໅ (ເຆັ ໆຌ: Richards et al. 1998; Swan ແຖະ Walter 1992; Nunan 1995a). ເຊຄິດໆ າຄໃຈກໍ ໆຉາຓ ໃຌຍຌັ ຈາເບກະຘາຌ຋ຄັໝຈົ ຌັຌ໇ຍໍ ໆໄຈຖ໇ ະຍຸໃນຓ໇ ຎ ະເຑຈກາຌຘຌົ຋ະຌາໃຌກາຌຎາກເທົ ໇າ ດໆ າຄ຅ະແ຅ຄ໇. ງກົ ເທັຌ໇ ແຉໆ ຅າໍ ຌທຌໜຶ ໆ ຄແຓໆຌຏຌົ ຄາຌຂບຄDornyei ແຖະ Thurrell (1992), ເຆິ ໆ ຄຎະກບຍຈທ໇ ງໜາ໇ ທຽກຓບຍໝາງ຋ ໆ ແຌໃຘໆ ກາຌຑຈັ຋ະຌາງຸຈ຋ະຘາຈກາຌຘ ໆ ຘາຌໂຈງຘະເຑາະ. ຑບ໇ ຓຌຌັ Lynch ແຖະ Anderson (1992) ແຓໆຌຓ຃ ທາຓຉໆາຄໝໆ ໂ ຈງຘຸຓໃຘໆ ຘະເຑາະແຉໆ຋ກັ ຘະໃຌກາຌເທົ ໇າ. ໃຌແຄໆຂບຄກາຌຎະຘຓົ ຎະຘາຌ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ແຖະ ຃ທາຓຊກ ຉບ໇ຄ, Bygete (1987) ໄຈແ໇ຌະຌໍາທໆາ ຌກັ ປຽຌຎົກກະຉຘິ າຓາຈຎະຉຍິຈັກາຌຘຌົ຋ະຌາໃຌປ ຍແແຍຍ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັ , ໃຌແຄໆຂບຄ 'ກຈິ຅ະທຈັກາຌໂຉຉ໇ ບຍ' ນ 'ກຈິ຅ະທຈັ ຂໍຓ໇ ຌຂໆາທຘາຌ'. ຉທົ ດໆ າຄຉົຌ໇ ໅ຂບຄທ຋ິ ກ າຌຌ ໇ , ເຊຄິແຓໆຌທໆານທົ ຂໍຘ໇ໆ ທຌໃນງໆ຅ໍາຌທຌໜ ໆ ຄແຓໆຌຌໍາໃຆ໇ ໂຈງ Abbs and Sexton (1987) ຋ ໆ ເຆ ໆ ບຓໂງຄໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງກຌັແຍຍ“ ຉໆ ບຄໂຘ” ໇ ໃຌກາຌຘາ໇ຄຑາກຘໆ ທຌ ຂບຄຍຈົ ປຽຌໃຌແຉໆ ຖະຍຈົ . ເຆັ ໆຌຈຽທກຌັກຍັ Geddes (1986) ໃຆນ໇ ທົຂໍຂ໇ ບຄແຉໆ ຖະຍຈົ ເຑ ໆບຘາ໇ຄກຈິ຅ະກໍາກາຌ ຎາກເທົ ໇າດໆ າຄແ຋຅໇ຄິ. ໃຌທ຋ິ ກ າຌບ ໆ ຌ຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄ, J. Willis (1996) ໄຈຘ໇ ະເໜກ າຌຌໍາໃຆທ໇ຄົ຅ບຌກາຌເປຈັກຈິ຅ະກໍາ ຉໆາຄ໅ ບບ໇ຓປບຍໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງຘ ຌກາຄເຆິ ໆ ຄກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັ 'ໄຖງະກາຌຎບ໇ ຌຂໍຓ໇ ຌ', 'ໄຖງະກາຌຐຶກຆບ໇ ຓ' ແຖະ 'ໄຖງະ ກາຌຎະຉຍິຈັ ຄາຌ' ໂຈງ຋ ໆ ຌກັ ປຽຌປຽຌ຋ໍາບຈິ ໄຈຒ໇ ັຄຘຽຄຍຌັ຋ກຶ ຂບຄເ຅ົ ໇າຂບຄຑາຘາ຋ ໆ ຃າ໇ງ຃ກ ຌັກຍັໜາ໇ທຽກຓບຍໝ າງ຋ ໆ ຑທກເຂາົຉບ໇ ຄເປຈັ ໂຈງໃນຑ໇ ທກເຂາົຓແ ຍຍຖທຓ໅; ນ ຄັ຅າກຌັຌ໇ ຑທກເຂາົຎະຉຍິ ຈັ ທຽກຓບຍໝາງເຎັຌກໆ ຸຓ ຌບ໇ ງ;ໃຌຖະນທໆາຄ຋ ໆ ຌກັ ປຽຌເທົ ໇າບບກ ໄຎໂຈງຍໍ ໆ ຉບ໇ຄກຄັທຌົ ກໆ ຽທກຍັຂໍຏ໇ ຈິຑາຈ, ຃ ບາ຅າຌຘຄັເກຈ ແຖະ ໃນ຃໇ໍາແຌະ ຌາໍ ; ໃຌ຋ ໆຘຸຈ, ຌກັ ປຽຌຎະຉຍິຈັໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງກໆບຌ຋ ໆ຅ະປຽຌ, ໂຈງຘຸຓໃຘໆ ກາຌຎະຉຍິຈັ ປບຍຈາ໇ຌ. ທ຋ິ ກ າຌຌ ໇

ແຓໆຌຊກ ຘາ໇ຄຂຶ ໇ຌໃຌເບກະຘາຌນ ກັ ຘ ຈ຋ ໆຂຽຌໂຈງ Willis ແຖະ Willis (ຎ 1988). Yule and Gregory (1989) ໄຈຘະໜບຄ ໇ ຏຌົ ຄາຌ຋ ໆຘຓົ ຍ ຌແຍຍກໆ ຽທກຍັທຽກຓບຍໝາງກໆ ຽທກຍັກາຌເທົ ໇າຑາຘາ຋ ໆຘາຓາຈຌາໍໃຆໃ໇ຌແຍຍທ຋ິ ຈ ັ ໆຄກໆາທ ຌ ໇ໄຈ.໇ ກາຌເປຈັ ຘ ໆ ຄຆໍ ໇າ຃ຌ ແຓໆຌ຅ຈຸ ໃ຅ກາຄຂບຄທຄົ຅ບຌຌ ໇ , ແຉໆ ຈທ໇ ງຘຓົ ຓຸຈຉຊິ າຌ຋ ໆ ທໆາ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ , ຃ທາຓ ຊກ ຉບ໇ ຄ ແຖະ ຃ທາຓຘຍັ ຆບ໇ ຌຂບຄຑາຘາ຅ະຊກ ຎະຘຓົ ຎະຘາຌເຂົ ໇າກຌັ ເຑ ໆ ບໄຎຘໆ ຅ຸຈຘ ໇ຌຘຸຈຂບຄທຄົ຅ບຌຌ ໇ ເ຋ົ ໆາຌັຌ໇. ຋ຈັຘະຌະຌ ໇ໄຈປ໇ ຍັ ກາຌຘະໜຍັ ຘະໜຌ ຅າກນ ກັ ຊາຌກາຌຘກຶ ຘາໂຈງ Bygate (1996,1999) ເຆິ ໆ ຄໄຈຘ໇ ະແຈຄໃນ໇ ເນຌັ ເຊິຄຏຌົ ກະ຋ຍົ ຋ ໆ ຓ຃ ຸຌ຃ໆ າຘໍາຖຍັ ກາຌເປຈັ ຘິ ໆ ຄຆໍ ໇າ຃ຌ . ແຌທ຃ຈິ ຂບຄກາຌຐຶກຆບ໇ ຓ, ກາຌເປຈັ ຘິ ໆ ຄຆໍ ໇າ຃ຌ ແຖະ ກາຌຌາໍຓາໝຌ ໃຆ຃໇ ຌ ແຓໆຌຘິ ໆ ຄ຋າ໇຋າງ຋ ໆໜາ໇ຘຌົ ໃ຅ຘໍາຖຍັຌກຂຽຌ ັ ບຸຎະກບຌກາຌຘບຌ ງບ໇ ຌທໆາຑທກເຂາົເຎັຌຏ ຆ໇ ໇ແ຅ຄ ກາຌ຅ຈັຖຽຄໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງເຑ ໆບໃນທ໇຋ິ ຘ ຈິຘບຌຓຎ ະໂນງຈໃຌກາຌເຆ ໆບຓໂງຄຍຌັຈາທຽກຓບຍໝາງຌັຌ໇. ຘ ໆ ຄຘໍາ ຃ຌັ ແຓໆຌໂບກາຈຘໍາຖຍັ ຌກັ ປຽຌ຋ ໆ ຅ະຓ຃ ທາຓ຃ຸຌ໇ເ຃ງ ກຍັ຃ທາຓໝາງຂບຄເຌ ໇ບໃຌ, ແຖະ ບຸຎະກບຌກາຌປຽຌ-ກາຌ ຘບຌຉໆ າຄ໅ຉບ໇ ຄຌໍາໃຆແ໇ ຌທ຃ທາຓ຃ຈິ ຂບຄກາຌຌໍາກຍັ ຓາໃຆ຃໇ ຌ ໃໝໆ ເຑ ໆ ບເຑ ໆ ຓ຃ທາຓຘະຈທກຂບຄທຽກ ໃຌກາຌຌໍາ ຓາຖທຓເຂົ ໇າກຌັໃຌຂບຍແຌທ຃ຈິ຋ ໆ຃ຸຌ໇ເ຃ງ . ແຏຌກາຌ ແຖະ ຋ຈິ຋າຄໃຌຎະ຅ຍຸ ຌັ ແຖະ ບະຌາ຃ຈົ ຎະເຈັຌຑ ໇ຌຊາຌກໆ ຽທຑຌັ ກຍັ ທຽກຓບຍໝາງຘາຓາຈເປັຈໃນຏ໇ ປ໇ ຽຌເຂົ ໇າປໆ ທຓໃຌກາຌເປັຈທຽກກຍັ ຃ຸຌ ຖກັ ຘະຌະ຋າຄຈາ໇ຌຑາຘາໂຈງຘະເຑາະ ນ ຍ ໍ ໆ , ນ ກາຌຌໍາໃຆໜ໇ າ໇ທຽກຓບຍໝາງແຓໆຌຎະເຑຈກາຌຘບຌ຋ ໆ ຍໍ ໆ ຅ະແ຅ຄ໇ ນ ຍໍ ໆ , ເຆິ ໆ ຄຌ ໇ ເປຈັໃນຌ໇ກັ ປຽຌຘາຓາຈຘະແຈຄຉທົ ຉຌົ ຂບຄຑທກເຂາົບບກຈທ໇ ງທ຋ິ ໃ ຈກໍ ໆຉາຓ຋ ໆຑທກເຂາົຎາຈຊະໜາ຋ ໆ ເຆ ໆ ບ ທໆາຌໍາໄຎຘໆ ກາຌຑຈັ ຋ະຌາ. ຓ຋ ຈັ ຘະຌະຂຈັ ແງຄ໇ກໆ ຽທກຍັ ຅ຈຸ ຌ ໇ໂຈງ Brumfit (1984a) ໂຈງໄຈເ໇ຌັຌ໇ ໜກັ ທໆ າ ກຈິ຅ະກໍາ຋ ໆ ເຌັຌ໇຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ຃ທຌໃນຘ໇ ຈິ ເຘຖຑ າຍໃຌກາຌປຽຌປ ໃ໇ຌກາຌຘະແຈຄບບກຂບຄຑທກເຂາົເບຄ. Duff (1993) ຖາງຄາຌທໆາ ໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງ຋ ໆ ຌາຄໃຆເ໇ຑ ໆບໃນຏ໇ ປ໇ ຽຌເທົ ໇າບບກຓາຌັຌ໇ຍໍ ໆ ໄຈຏ໇ ຌົ ປຍັ ຏຌົ ຈຽທກຌັດໆ າຄຘະໝໍ ໆາ ຘະເໝ. J. Willis (1996) ແຖະ Skehan (1998) ແຍໆຄຎັຌ຋ຈັຘະຌະທໆາໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງຍໍ ໆ ຘາຓາຈກໍາຌຈົ຅ຈຸ ຑເິຘຈຘະເຑາະ, ຑຽຄແຉໆ ຘາ໇ຄເຄ ໆບຌໄຂ຋ ໆ ຘາຓາຈຓບ ຈິ຋ຑິຌົ ຉໍ ໆ ຖະຈຍັ ຃ທາຓຘຍັ ຆບ໇ ຌຂບຄຑາຘາ, ຃ທາຓຊກ ຉບ໇ຄ ນ ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ຋ ໆ ຏ ປ໇ ຽຌ຅ະຘາຓາຈເປຈັໄຈ. ໇ Skehan ເຆ ໆ ບທໆາທຽກຓບຍໝາງຉໆາຄ໅ຘາຓາຈຓບ ຈິ຋ຑິ ຌົ ຉໍ ໆ ຃ທາຓ ເບາົໃ຅ໃຘໆ ຉໍ ໆ຃ທາຓຊກ ຉບ໇ຄ, ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ແຖະ ຘຍັຆຆບ໇ ຌຂບຄຑາຘາເ຋ົ ໆາຌັຌ໇. ໃຌ຋າຄກຄົກຌັຂາ໇ຓ, Loschky-Vroman (1993) ໄຈໂ໇ຉຊ໇ ຽຄທໆາ ໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງຉໆາຄ໅ຘາຓາຈແຌໃຘໆ ເຎົ ໇າໝາງຖກັ ຘະຌະຑາຘາໃຌແຄໆ຋ ໆ ທໆາເຎົ ໇າໝາງຌັຌ໇ຓ຃ ທາຓເຎັຌໄຎໄຈນ໇ ຍ ໍ ໆ , ຓຎ ະໂນງຈ ນ ຅າໍ ເຎັຌຍໍ ໆ຋ ໆ ຅ະເປຈັ ທຽກ ຓບຍໝາງຌັຌ໇. Yule (1997) ໃນກ໇ າຌ຋ຍົ຋ທຌດໆ າຄເຎັຌຖະຍຍົ ຂບຄໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງ຅າກຓຸຓຓບຄຌ ໇ . ຍາຄກາຌ ຘຶກຘາ຋ ໆ ຓຉ ົທຉົຌໄຈຘ໇ ະແຈຄໃນເ໇ນຌັ ທໆ າ ຑາຘາ຋ ໆ ໃຆໃ໇ຌໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງຉໆ າຄ໅ຘາຓາຈຉິຈຉາຓ຃ ຌກໆ ຽທກຍັ ຖກັ ຘະຌະຉໆາຄ໅ຂບຄຂໍຓ໇ ຌ຋ ໆ ຎບ໇ ຌເຂົ ໇າ ນ ກ າຌບບກແຍຍທຽກຓບຍໝາງ, ແຖະ ຘິ ໆ ຄຌ ໇ ເກຈ ຂ ໇ຌໂຈງຓ຃ ທາຓຘໍາ຃ຌັ຋າຄ

ຘະຊຉິ ິ(Smuda and Rounds 1992; Bygate 1999; Samuda 2001). ຏຌົໄຈປ໇ ຍັ ແຓໆຌທໆາ ປ ຍແຍຍໄຈ໇ ຎະກຈົ ຂ ໇ຌ ຈັ ໆຄຌັຌ໇ໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງຘາຓາຈຓບ ຈິ຋ຑິຌົ ຉໍ ໆ ຃ທາຓຘຍັ ຆບ໇ ຌ, ຃ທາຓຊກ ຉບ໇ຄ ນຖ ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ຂບຄຖກັ ຘະຌະຑາຘາໃຈໜຶ ໆ ຄ. ເຊຄິດໆ າຄໃຈກໍ ໆຉາຓ, ຓຌັງຄັຍໍ ໆ຋ຌັ ເຎັຌ຋ ໆ ຅ະແ຅ຄ໇ເ຋ ໆ ບທໆາເນຈກາຌຈັ ໆຄກໆາທເກຈ ຂ ໇ຌດໆ ໄກ ຎາຌໃຈ ນຖຘ ະໝໍ ໆາຘະເໝຑຽຄໃຈ . ງບ໇ ຌ຃ທາຓເຆ ໆ ບ຋ ໆ ແຏໆ ນ າງາງທໆ າປ ຍແຍຍກາຌຘຌົ ຋ະຌາແຓໆ ຌຓນ າງໃຌ ກາຌ ຘຌົ຋ະຌາໃຌຑາຘາ຋ໍາບຈິ L1 ເຆິ ໆ ຄຓຌັ຅ະເຎັຌ຃ທາຓຍໍ ໆ ຘບຈ຃ໆ ບຄດໆ າຄເຖກິ ເຆິ ໆ ຄຑາງໃຌນ ກັ ກາຌເຑ ໆ ບ຋ ໆ ຅ະ຃ົຌ໇ ຑຍົ ທໆາປ ຍ ແຍຍກາຌເທົ ໇າ຅ະຍໍ ໆ ເກຈ ຂ ໇ຌຑາງໃຌຍໍຖຍິ ຈົ ຂບຄໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງ ແຖະ ຘ ໆ ຄຌ ໇ແຓໆຌງຄັຓ຃ ທາຓຉບ໇ ຄ຋ ໆ ຅ະຉບ໇ ຄໄຈຓ໇ ກາຌຘກຶ ຘາ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ໃນກ໇ ທາ໇ຄຂທາຄຂ ໇ຌກທໆາເກົ ໆາ. ໃຌຂະຌະຈຽທກຌັ , ກາຌຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັຏຌົ ກະ຋ຍົ ຂບຄທຽກຓບຍໝາງກໆ ຽທກຍັ຋ກັ ຘະກາຌຎະຓທຌຏຌົ ຂບຄຌກັ ປຽຌແຓໆຌດໆ ໃຌໄທເຈກັ ຂບຄຑທກເຂາົ, ແຖະ ງິ ໆ ຄໄຎກທໆາຌັຌ໇ຓຌັຓ຃ ທາຓ຅ໍາເຎັຌຉໍ ໆ ຏຌົ ກະ຋ຍົ ໃຌໄຖງະງາທ ຂບຄຎະເຑຈໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງ ແຖະ ເຄ ໆບຌໄຂຂບຄຑທກຓຌັ . ຎະເຈຌັນ ກັ ແຓໆຌທ຋ິ ກ າຌ຋ ໆ ໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງຉໆາຄ໅ ຎະຉຍິຈັກາຌຑາງໃຌຍໍຖຍິຈົຂບຄນບ໇ຄປຽຌ, ແຖະ ຓຌັຓຏ ຌົກະ຋ຍົແຌທໃຈຉໍ ໆ຃ທາຓປຍັປ ຂ໇ ບຄຏ ປ໇ ຽຌ ແຖະ຃ ຉໍ ໆກຍັຘິ ໆ ຄ ຌ ໇຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ດໆ າຄຓບ າຆຍ ຅ະ຃ໆ ບງ໅ຎະກຈົຂ ໇ຌເ຋ ໆບຖະກາ໇ທ. ຘຸຈ຋າ໇ງ, ນ ກັ ຘ ຈຑາຘາຎາກເທົ ໇າຘະນຄທຌໃນຓ໇ ກາຌ ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ຘກຶ ຘາດໆ າຄເຉຓັ ປ ຍແຍຍ. ບຸຎະກບຌກາຌຘບຌຍໍ ໆ ຋ຌັຓນ າງຎາຌໃ ຈ຋ ໆ ຎະກບຍເຂົ ໇າໃຌນ ກັ ຘ ຈຂບຄກາຌປຽຌຑາຘາ຋າຄກາຌຎາກເທົ ໇າເຆິ ໆ ຄຌ ໇ແຓໆຌ຋ຈິ຋າຄ຋ ໆ ຘໍາ຃ຌັ ຘໍາຖຍັ ກາຌຑຈັ຋ະຌາໃຌບະຌາ຃ຈົ . ກາຌຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັປ ຍແຍຍກາຌຘຌົ຋ະຌາ຋ ໆຘາ໇ຄຂ ໇ຌໂຈງຎະເຑຈໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັ (ເຆັ ໆຌ: ຎະເຑຈໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງແຍຍເປຈັ ຖທຓກຌັ ນ ແງກກຌັ ນຖ ກາຌເປຈັ ທຽກປໆ ທຓກຌັ ແຖະ ກາຌແຂໆຄຂຌັ຋ ໆໄຈຖ໇ ະຍຸໄທໂຈງ ໇ Pica et al. 1993) ເຆິ ໆ ຄແຓໆຌຘິ ໆ ຄ຋ ໆ ຅ະຉບ໇ຄໄຈເ໇ປຈັກາຌຘກຶ ຘາ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ໃຌບະຌາ຃ຈົ . ຍາຈກາ໇ທ຋ ໆ ໃນກ໇ ໍາໃ຅ຖຄັໃຌກາຌປຽຌຉໍ ໆ ໄຎແຓໆຌ຅ຈັຘຌັໃນໂຈງ ໇ Riggenbach (1999). ຘິ ໆ ຄຌ ໇ໄຈຘ໇ ະເໜຑ ໇ຌຊາຌ຋ ໆ ກທາ໇ຄຂທາຄຉໍ ໆກາຌຘຈິຘບຌ຃ທາຓຘາຓາຈ຋າຄຈາ໇ຌກາຌຎາກເທົ ໇າ ເຆິ ໆ ຄໄຈຘ໇ ະເໜ 14 ກຈິ຅ະກໍາໃນ຃໇ ໃຆເ໇ຎັຌຑ ໇ຌຊາຌໃຌ ກາຌຘາ໇ຄກຈິ ຅ະກໍາຂບຄຉົຌເບຄໃຌກາຌຎະຉິຍັຈ຋ັກຘະ຅ຸຖະຑາກເຆັ ໆ ຌ: ກາຌຎໆ ຽຌຏຽ໇ຌກຌັ ໃຌກາຌຘົຌ຋ະຌາ, ຖກັ ຘະຌະຂບຄກາຌແຖກຎໆ ຽຌໂ຃ຄຘາ໇ຄ ແຖະ ຎະເຑຈຂບຄຍຈົ ຎາກເທົ ໇າ ຑບ໇ ຓ຋ຄັ 12 ກຈິ ຅ະກໍາເຑ ໆ ຓເຉ ຓ຋ ໆ ເຎັຌ ຑ ໇ຌຊາຌໃຌກາຌຑຈັ຋ະຌາກຈິ຅ະກາໍ ຈັ ໇ຄເຈຓ ເຑ ໆບຎະຉຍິຈັ຋ກັ ຘະ຅ຖຸ ະຑາກ (ກາຌບບກຘຽຄ, ໄທງາກບຌ ແຖະ ຃ໍາຘຍັ ) (ຘາ ຖຍັ ຉທົ ດໆ າຄເຑ ໆຓເຉຓ , ເຍິ ໆ ຄ Riggenbach ແຖະ Samuda 1997 ຋ ໆ ເຎັຌຎ ຓ໇ ແຍຍປຽຌ຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌ ເຐິກ ໄທງາກບຌ). ຋ຈິ຋າຄບຌັຘໍາ຃ຌັ຋ຘ ບຄຘໍາຖຍັກາຌຑຈັ຋ະຌາແຓໆຌກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ຉ ໆຓບກ ທໆາ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇, ຃ທາຓຊກ ຉບ໇ຄ ແຖະ ຃ທາຓຘຍັ ຆບ໇ ຌຂບຄຑາຘາ ຘາຓາຈຎະຘຓົ ຎະຘາຌເຂົ ໇າກຌັໄຈແ໇ຌທໃຈ ໂຈງຘະເຑາະຏໆາຌກາຌຌໍາໃຆກ໇ າຌຎະຘຓົ ຎະຘາຌ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັ ແຖະ ກາຌແຍໆຄຖໍາຈຍັ ຂບຄຎະເຑຈກຈິ຅ະກໍາ. ຖໍາຈຍັ ໜຶ ໆ ຄບາຈ຅ະເຖ ໆຓ຅າກກຈິ຅ະກໍາກໆ ຽທກຍັ ຃ທາຓຘຍັ ຆບ໇ ຌ ແຖະຊກ ຉບ໇ ຄ ແຖະກາ໇ທໄຎຘໆ ກຈິ຅ະກໍາ຋ ໆ ກໆ ຽທຂບ໇ ຄກຍັ ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ໂຈງເປຈັໃນຌ໇ ກັ ປຽຌຉກົ ດໆ

ຑາງໃຉ຃໇ ທາຓກຈົ ຈຌັ຋ ໆ ໃຆເ໇ທຖາເຑ ໆຓຂ ໇ຌເຑ ໆ ບຘາ໇ຄ ແຖະ ຑະງາງາຓຍຄັ຃ຍັໃນເ໇ຂາົເ຅ົ ໇າເກຈ ຓ຃ ທາຓ“ ບຈັ ຉະໂຌຓຈັ ” (Johnson 1988, 1996b); ຋າຄເຖບ ກບ ໆ ຌບາຈແຓໆຌເຖ ໆຓຉົຌ຅າກ ໇ ກາຌຓຘ ໆ ທຌປໆ ທຓໃຌກາຌຎະຓທຌຏຌົ຋ ໆ ຃ໆ ບຄ ແ຃ທ໇ ຂບຄຌກັ ປຽຌແຖທ໇ໃນ຋໇ ຈິຑທກເຂາົໃຌກາຌຎະຘຓົ ຎະຘາຌ຃ທາຓຊ ກຉບ໇ ຄຂບຄຖກັ ຘະຌະຑາຘາ ເຂົ ໇າກຍັ ຃ທາຓ ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ເຎັຌ 'ຑ ໇ຌຊາຌ'. ເຘັຌ໇຋າຄ຋ຘ າຓບາຈ຅ະກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌກະຉຸກຆຸກງ ໃ໇ນຏ໇ ປ໇ ຽຌຎໆ ຽຌ຅າກກາຌຎະຉຍິຈັ຋ ໆ ເຌັຌ໇ ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ ແຖະຊກ ຉບ໇ ຄ ຓາເຎັຌກາຌຖທຓເບາົ຃ທາຓຘຍັ ຆບ໇ ຌຂບຄຑາຘາໃນນ໇ າງຂ ໇ຌ. ຘຸຈ຋າ໇ງ, ແຓໆຌ ຂບຍເຂຈ຋ ໆໜາ໇ຏຈິ຅າຖະຌາຘໍາຖຍັກາຌ຃ົຌ໇ນາທຽກນ ກັໃຌກາຌຑຈັ຋ະຌາ຋ກັ ຘະກາຌຘຌົ຋ະຌາ. ຍຈົບໆາຌນ ກັ Brumfit (1984a) ທ຋ິ ກ າຌຘ ໆຘາຌໃຌກາຌຘບຌຑາຘາ Bygate (1987) ກາຌເທົ ໇າ Carter and McCarthy (1997) ຘໍານ ທຈຑາຘາບຄັກຈິ຋ ໆ ເທົ ໇າ Cook (1989) ທາ຋ະກາໍ Riggenbach (1999) ກາຌທເິ຃າະທາ຋ະກາໍ ໃຌນບ໇ຄປຽຌຑາຘາ, Vol. 1: ຑາຘາເທົ ໇າ Scovel (1998) ຅ຈິຉະທ຋ິ ະງາຑາຘາຘາຈ Skehan (1998) ແຌທ຋າຄກາຌປຍັປ ຂ໇ ບຄກາຌປຽຌປ ຑ໇າຘາ Willis and Willis (1996) ຘິ ໆ ຄ຋າ໇຋າງ ແຖະ ກາຌຎໆ ຽຌແຎຄໃຌກາຌຘບຌຑາຘາ Yule (1996) ກາຌຐຶກຎະຉຍິຈັ Yule (1997) ໜາ໇ທຽກກາຌຘ ໆຘາຌບາ໇ຄບຄ

ຍຈົ຋ 3: ກາຌບໆາຌ Catherine Wallace ກາຌເຌາະຌາໍ ບຄ ຉາຓ຋ຈັ ຘະຌະຂບຄຂຄົເຂຈກາຌຘກຶ ຘາ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັບບກໄຎ, ເຎັຌ຋ ໆ ເທົ ໇າກຌັ ດໆ າຄກທາ໇ຄຂທາຄທໆາ ຓຌັກໍ ໆ ເຎັຌໄຎໄຈ຋໇ ໆ ເນຌັ ທໆາກາຌບໆາຌ ເຎັຌກາຌຎະຉຍິຈັ , ເຎັຌຏະຖຈິຉະຑຌັ ນ ເຎັຌຂະຍທຌກາຌ. ຘິ ໆ ຄ຋າບຈິ຋ ໆ ເຎັຌ຃ທາຓ ຘຌົໃ຅ຂບຄຌກັ ທ຋ິ ະງາຘາຈຈາ໇ຌ຅ຈິຉະຘາຈ ແຖະ ຌກັ ຅ຈິຉະທ຋ິ ະງາຘຄັ຃ຓົ ຋ ໆຓ຃ ທາຓກຄັທຌົກໆ ຽທກຍັກາຌບໆາຌ ແຖະ ກາຌຂຽຌໃຌຑາກຎະຉິຍັຈ຋ ໆ ກໆ ຽທຂບ໇ ຄກຍັ ກາຌຌໍາໃຆໃ໇ ຌຆ ທິຈຎະ຅ໍາທັຌ ເຆິ ໆ ຄຍໍ ໆ ຑຽຄແຉໆ ດໆ ໃຌໂປຄປຽຌເ຋ົ ໆ າຌັຌ໇ . ແຌທ຋າຄ຋ຘ ບຄແຓໆ ຌເຌັຌ໇ ໃຘໆ ປ ຍແຍຍ ແຖະ ຃ທາຓໝາງຂບຄຍຈົ ຂຽຌ຋ ໆ ຂຽຌແຖະ ຑາກຘໆ ທຌຎະກບຍຂບຄຓຌັ . ຋ຈັ ຘະຌະ຋ຘ າຓແຓໆຌເຎັຌຘິ ໆ ຄ຋ ໆຊກ ເບາົໃ຅ໃຘໆນ າງຉໍ ໆ ຍຈົ ຍາຈຂບຄຏ ບ໇ໆາຌໃຌຂະຍທຌກາຌບຌັ ຉໍ ໆ ເຌ ໆບຄຂບຄຑາຘາຂຽຌ ແຖະ ງຸຈ຋ະທ຋ິ ຋ ໆຏ ຂ໇ ຽຌເຖ ໆບຄໄຈໃ໇ຘໆ ໃຌກາຌຘາ໇ຄ຃ທາຓໝາງ ຅າກຂໍ຃ທາຓ. ໇ ຃ທາຓເຎັຌຓາ ເຎັຌກາຌຎະຉຍິຈັ : ບຄ ໃຘໆ ທ຋ິ ຌ າໍໃ ຆຂ໇ ບຄກາຌບໆາຌ ຌກັ ທຆິ າກາຌ຅ໍາຌທຌໜຶ ໆ ຄຎາຈຊະໜາດາກຆບກນາກາຌຘຌົ ຋ະຌາກໆ ຽທກຍັ ກາຌບໆ າຌໃຌຂບຍເຂຈທຄົກທາ໇ຄ ຂບຄກາຌປຽຌປ ໜ໇ ຄັຘໂ ຈງຘະເຑາະໃຌຘະຑາຍແທຈຖບ໇ ຓຂບຄທຈັ ຋ະຌະ຋ໍາຘຄັ຃ຓົ . ກາຌເຌັຌ໇ ໜກັ ຌ ໇ແຓໆ ຌຓ຃ ທາຓ ກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັ຃ ບາ຅າຌຏ ຋໇ ໆຌກັ ປຽຌຓາປຽຌປ ຑ໇າຘາບຄັກຈິຌາໍ ເຆິ ໆ ຄເຎັຌຏ ຋໇ ໆຓຎ ະຘຍົກາຌຈາ໇ຌກາຌປ ໜ໇ ຄັຘ຋ ໆນ າກນ າງໃຌ ຑາຘາ຋ໍາບຈິ ນ ຑາຘາບ ໆ ຌ໅. ຍາຄ຃ຌົ ຅ະຓ຃ ທາຓປ ຘ໇ ຄໃຌກາຌປ ໜ໇ ຄັຘໃຌຑາຘາ ຋ໍາບຈິ ; ຃ຌົ ບ ໆ ຌບາຈ຅ະໄຈປ໇ ຍັກາຌປ ໇ ໜຄັຘຏ ໆ າຌຑາຘາບຄັກຈິ຋ ໆ ເຎັຌຑາຘາກາຄ. ຍໍ ໆ ທໆາ຅ະເຎັຌກໍຖະຌໃ ຈກໍ ໆຉາຓຓຌັ ເຎັຌຘິ ໆ ຄ ຘໍາ຃ຌັ຋ ໆ ຅ະເນຌັ ກາຌບໆາຌ ແຖະ ກາຌຂຽຌເຎັຌຘໆ ທຌໜຶ ໆ ຄຂບຄຑຈຶ ຉກິ ໍາຌບກເໜບ ຅າກກາຌປຽຌປ ຋໇ ກັ ຘະ ນຖ ງຸຈ຋ະທ຋ິ ຘະເຑາະ ໃຈໜ ໆ ຄ. Street (1984) ແຌະຌໍາ ກາຌແຍໆຄຂທາ໇ ຖະນທໆາຄ ແຍຍຂບຄກາຌປ ໜ໇ ຄັຘແ ຍຍບຈັ ຉະໂຌຓຈັ ເຆິ ໆ ຄເນຌັທໆາກາຌບໆາຌ ແຖະ ກາຌ ຂຽຌເຎັຌ຋ກັ ຘະຂບຄກາຌປຽຌ ຋ ໆ ຓ຃ ທາຓໝາງໃຌ຋ົ ໆ ທໂຖກໃຌກາຌຘບຌກາຌປ ໜ໇ ຄັຘ, ແຖະ ບກ ຂທາ໇ໜ ໆ ຄແຓໆ ຌ ຋ຈັຘະຌະຂບຄກາຌປ ໜ໇ ຄັຘເ ຆິ ໆ ຄເບ ໇ຌທໆາ 'ບຸຈຓົ ກາຌ' ເຆິ ໆ ຄກາຌຎະຉຍິຈັກາຌບໆາຌ ແຖະ ກາຌຂຽຌ ແຓໆຌຓເ ຄຌິຉາ ແຖະ ກຽຈຉງິ ຈົ ໂຈງຍໍ ໆ ແຓໆ ຌງບ໇ ຌ຃ຸຌ຃ໆ າ຋ ໆ ຎະກຈົ ຂຶ ໇ຌແຉໆ ງບ໇ ຌຎັຈໃ຅຋າຄຘຄັ຃ຓົ ແຖະ ຎະນທຈັ ຘາຈໂຈງຘະເຑາະຉໍ ໆ ກຍັ ທຈັ຋ະຌະ຋ໍາຂບຄຘະຊາຌ຋ ໆຌັຌ໇. ເຎັຌຏະຖຈິຉະຑຌັ : ເຌັຌ໇ໃຘໆ ຂໍ຃໇ ທາຓ

ໃຌຍາຄກໍຖະຌຂ ບຄກາຌບໆາຌ, ກາຌໃນຍ໇ຸຖຓິ ະຘຈິ ແກໆ ຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ ແຖະ ຑາກຘໆ ທຌຉໆ າຄ໅ຂບຄຍຈົ ເຖ ໆ ບຄຌັຌ໇ຓ ຃ທາຓເບາົໃ຅ໃຘໆ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັ ເຑ ໆ ບຘາ໇ຄເຎັຌຘ ໆ ຄຈຽທກຌັ ນ ໃນ຃໇ ທາຓຘໍາຑຌັ ຖະນທໆາຄປ ຍແຍຍ ແຖະ ຃ທາຓໝາງ. ໃຌເທຖາຈຽທກຌັ , ຋ກັ ຘະຂບຄຏ ບ໇ໆາຌ຋ ໆຘະເຑາະເ຅າະ຅ຄົໃຈໜ ໆ ຄບາຈ຅ະຊກ ກາໍ ຌຈົໃນເ໇ຆ ໆບຓໂງຄ຋ ໆຘຸຓໃຘໆ ຘະເຑາະຈາ໇ຌ ໃຈໜ ໆ ຄໃຌຖກັ ຘະຌະຂບຄຉທົ ຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ. ໜ ໆ ຄໃຌ຋ກັ ຘະຌັຌ໇ ແຓໆຌກາຌກາຌ຃ໍາຌຄຶກໆ ຽທກຍັກາຌບບກຘຽຄ, ໂຈງຘະແຈຄ ໃນເ໇ນຌັ ເຊຄິ຃ທາຓບໆ ບຌໄນທຉໍ ໆກຍັຘໆ ທຌຎະກບຍຂບຄຘຽຄ຃ໍາຘຍັ , ເຆິ ໆ ຄຆໆ ທງໃນຏ໇ ປຽຌກາຌ ໇ ບໆາຌຘາຓາຈທາຈຑາຍຉທົ ບກັ ຘບຌໃຌ຃ໍາເທົ ໇າໃຘໆ ກຍັຘຽຄ຋ ໆ ເ຋ົ ໆາ຋ຽຓກຌັ . ທ຋ິ ກ າຌຘຈິຘບຌ຋ ໆ ຘົ ໆຄເຘຓ ຋ກັ ຘະຌ ໇ ເບ ໇ຌທໆາກາຌບບກຘຽຄ. ຉາຓແຉໆ ກໆບຌເນຌັ ທໆາເຎັຌ຋າຄເຖບ ກຘໍາຖຍັ ທ຋ິ ກ າຌບບກຘຽຄໃຌກາຌຘຈິຘບຌຂບຄກາຌບໆາຌໃຌເຍ ໇ບຄຉົຌ໇ ເຆິ ໆ ຄແຓໆຌທ຋ິ ກ າຌ ເຍິ ໆ ຄ ແຖະ ເທົ ໇າ (look-and-say method ) ນຖ ທ຋ິ ຋ຄັໝຈົ ຂບຄ຃ໍາຘຍັ (whole-word method) ໂຈງ຋ ໆ ຌກັ ປຽຌ຅ະຓ຃ ໍາຘຍັກະຉຸຌ໇ ໃຌກາຌເຍິ ໆ ຄເນຌັ , ໂຈງຘໆ ທຌໃນງໆ ແຓໆຌຏໆາຌກາຌ຋ໆ ບຄ຅າໍ . ທ຋ິ ກ າຌທເິ຃າະເຑ ໆຓເຉຓ ຉໍ ໆກຍັ ກາຌຘກຶ ຘາໃຌຖະຈຍັ ຃ໍາຘຍັ ແຓໆຌຊກ ແຌະຌໍາ ໂຈງ Stubbs (1980) ຏ ຋໇ ໆ ໂຉຊ໇ ຽຄທໆາກາຌຂຽຌຑາຘາບຄັກຈິຓຊ າຌ ຃ທາຓໝາງ຋າຄໄທງະກບຌ. ຌ ໝ໇ າງ຃ທາຓທໆາຓຌັ ເຎັຌໄຎໄຈ຋໇ ໆ ຅ະໄຖໆ ຖຽຄ຋ຄັຈາ໇ຌ຃ທາຓໝາງຂບຄ຃ໍາຘຍັ ແຖະ ຈາ໇ຌ ຂັຌ໇ ຂບຄ ໄທງາກບຌຂບຄຑທກຓຌັຓາ຅າກປ ຍແຍຍກາຌເຍິ ໆ ຄເນຌັໄຈດ໇ໆ າຄເຎັຌຖະຍຍົ ແ຋ຌ຋ ໆ ຅ະແຓໆຌ ຅າກຘຌັ ງາຖກັ ຉໍ ໆ ຃ທາຓຘໍາຑຌັ ຂບຄຘຽຄ ເຆັ ໆຌ: ຏ ຂ໇ ຽຌ຃ໍາຘຍັ຋ ໆ ຂຽຌ ຘຌັ ງາຌ wr ເຎັຌກາຌເຆ ໆ ບຓໂງຄ຃ທາຓໝາງກຍັ ຃ໍາ຋ ໆຓ຃ ທາຓປ ໇ ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ແຖທ໇ເຎັຌຉັຌ໇ ແຓໆຌ ຃ໍາຘຍັ : write ແຖະ writing; ຃າ໇ງ຃ກ ຌັກຍັ er ຋ ໆ ໃນ໇ເຍາະແຘກໆ ຽທກຍັໝທຈ ໄທ ງະກບຌຂບຄຓຌັທໆາເຎັຌ຃ໍາຌາຓ. ຏ ບ໇ໆາຌໄຈປ໇ ຍັກາຌຆໆ ທງເນ ບ ໂຈງກາຌເປຈັໃນຓ໇ ຃ ທາຓ຃າ໇ງ຃ກ ຌັຖະນທໆາຄ຃ໍາຘຍັ ໃໝໆ ແຖະ ຃ໍາຘຍັ຋ ໆ ປ ຅໇ ກັ ແຖທ໇, ເປຈັໃນກ໇ າຌຌໍາໃຆ຃໇ ທາຓປ ຈ໇າ໇ຌຑາຘາຂບຄຑທກເຂາົກທາ໇ຄຂທາຄກທໆາກາຌຓຘ ໆ ທຌປໆ ທຓແຉໆ ໃຌກາຌຌໍາໃຆ໇ຉທົ ບກັ ຘບຌ ແຖະ ຘຽຄ ໃຌກາຌຊບຈຖະນຈັດໆ າຄຈຽທ. ຃ໍາຘຍັ ຈາ໇ຌຖໆ ຸຓ ນາ ເ຋ຄິ (bottom-up) ໄຈ໇ ຊ ກຌໍາໃຆເ໇ຂົ ໇າໃຌທິ຋ ກາຌໃຌກາຌບໆ າຌ ເຆິ ໆ ຄເຌັຌ໇ ໜັກ ຖັກຘະຌະ຋ ໆ ບ ຄໃຘໆ ຂໍ຃໇ ທາຓໃຌຖະຈັຍຂບຄ຃ໍາຘັຍ ແຖະ ຎະໂນງກ. ຎະເຑຈຂບຄທ຋ິ ກ າຌ ກາຌເຌັຌ໇ ໜກັ ຂບຄຂໍ຃໇ ທາຓ຋ ໆ ແຉກຉໆ າຄກຌັ ຉໍ ໆ ກຍັ ກາຌບໆ າຌຌັຌ໇ ແຓໆຌເຎັຌຉທົ ດໆ າຄ ຈທ໇ ງທ຋ິ ກ າຌ ແງກຎະເຑຈຂບຄຍຈົຂຽຌ; ທ຋ິ ກ າຌຌ ໇ຑ຅ິາຖະຌາຍຈົ ເຖ ໆບຄເຎັຌບຌັ຋ົ ໆທໄຎ, ໂຈງຍໍ ໆໄຈເ໇ຌັຌ໇ໃຘໆ ຖະຈຍັ ຃ໍາ ຘຍັ ແຖະ ຎະໂນງກ, ແຉໆ ເຌັຌ໇ໜກັ ເຊຄິ຃ຸຌ຃ໆາຂບຄຏ ບ໇ໆາຌກໆ ຽທກຍັ຃ທາຓປຍັ ປ ກ໇ໆ ຽທກຍັ຃ຸຌຖກັ ຘະຌະ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄຂບຄ ຖະຈຍັຎະເຑຈຂໍ຃໇ ທາຓ຋ ໆຓຖ ກັ ຘະຌະຘະເຑາະຂບຄ຃ຸຌ຃ໆາ຋າຄຘຄັ຃ຓົໃຌຘະຊາຌ຋ ໆຌັຌ໇ ໂຈງຘະເຑາະກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌ ປຽຌ. ເຎັຌຂະຍທຌກາຌ: ເຌັຌ໇ໃຘໆຏ ບ໇ໆາຌ ຂະຍທຌກາຌຂບຄກາຌບໆ າຌເປັຈໃນຏ໇ ບ໇ໆ າຌໄຈນຖາງ ໇ ດໆ າຄກທໆ າ຋ ໆ ຂໍ຃໇ ທາຓຌັຌ໇ ເຎັຌ຅ຈຸ ເຖ ໆ ຓຂບຄກາຌບບກ ເຈຌ ຋າຄ. ຍາຄ຃ັ ໇ຄຑທກຓຌັຊກ ເບ ໇ຌທໆາ ເຎັຌທ຋ິ ເ ຋ຄິ ນາ ຖໆ ຸຓ top-down, ຍຌົ ຑ ໇ຌຊາຌ຋ ໆ ຑທກຓຌັໃນ຃໇ ທາຓຘໍາ຃ຌັ ນ າງຉໍ ໆ຃ທາຓປ ຑ໇ ໇ຌຊາຌ ແຖະ ຃ຸຌ຃ໆາຂບຄຓຌັ຋ ໆຏ ບ໇ໆາຌຌາໍຓາຘໆ ໃຌຂະຍທຌກາຌບໆາຌ. ຖກັ ຘະຌະຂບຄ຃ທາຓປ ຌ໇ ໇ຘາຓາຈ ຊກ ຅າໍ ແຌກເຎັຌ 'ແຍຍແຏຌ', ນ ປ ຍແຍຍ຋າຄ຅ຈິ຋ ໆ ຆໆ ທງໃນຏ໇ ບ໇ໆາຌຘາຓາຈຑທົ ຑຌັກຍັຘ ໆ ຄໃໝໆ ໅ ເຆິ ໆ ຄ຃ທາຓປ ຋໇ ໆຓໃ ຌ

ຂໍ຃໇ ທາຓເຎັຌ຃ທາຓປ ໃຌ໇ ໂຖກ຋ ໆຓດ ໆ ຅ຄິ. ໃຌຆຸຓຎ 1980 ແຖະ 1990, ຍຈົ ຍາຈຂບຄຏ ບ໇ໆາຌໄຈຎ໇ໆ ຽຌໄຎ. ໃຌຂໍຓ໇ ຌຉົຌ໇ ໅ ຂບຄກາຌບໆາຌ ຏ ບ໇ໆາຌໄຈຊ໇ ກ ເຍິ ໆ ຄທໆາເຎັຌຏ ຊ໇ ກ ກະ຋ໍາ passive: ກາຌບໆາຌຑບ໇ ຓກຍັກາຌຒັຄແຓໆຌຊກ ເບ ໇ຌທໆາ '຋ກັ ຘະ ຊກ ກະ຋ໍາ 'passive skill'. ຅າກຌັຌ໇ໄຈຓ໇ ກ າຌຎໆ ຽຌແຎຄ຋ ໆ ເຌັຌ໇຅າກຏ ບ໇ໆາຌຊກ ກະ຋ໍາ passive ຓາເຎັຌຏ ບ໇ໆາຌ຋ ໆຓ ຃ທາຓນາ໇ທນຌັ active. ຈັ ໆຄຌັຌ໇, ຏ ບ໇ໆາຌໄຈຊ໇ ກ ບະ຋ຍິາງທໆາ ເຎັຌຏ ໇'ຘະກຈັ ' ຃ທາຓໝາງ຅າກຂໍ຃໇ ທາຓ. ນທໆາຄຓໍ ໆ໅ຓາ ຌ ໇ , ຓ ຘ ໆ ຄ຋ ໆ ຎໆ ຽຌບ ກບັຌໜຶ ໆ ຄ ເຓ ໆ ບເທົ ໇າເຊິຄກາຌບໆ າຌແຖທ໇ ທໆ າເຎັຌ “ກາຌໂຉຉ໇ ບຍ” ແ຋ຌ຋ ໆ ຅ະເຎັຌຑຽຄແຉໆ “ກາຌເ຃ ໆ ບຌໄນທ຋ ໆນາ໇ທນຌັ ” ຋ໍາຓະຈາ. ຏ ບ໇ໆາຌຊກ ເຍິ ໆ ຄທໆາເຎັຌຏ ໄ໇ກໆເກໆງ ຃ທາຓໝາງ ໃຌກາຌເ຅ຖະ຅າ; ຃ທາຓໝາງ ຂບຄຓຌັ ແຓໆຌຘໆ ທຌໜຶ ໆ ຄຑາງໃຌຂໍ຃໇ ທາຓ ແຖະ ຃ທາຓຉັ ໇ຄໃ຅ຂບຄຌກັ ຂຽຌບາຈ຅ະຍໍ ໆຓຘ ຈິ຋ຑິ ເິຘຈຉໍ ໆກາຌຉ຃ ທາຓໝາງ ຂບຄຏ ບ໇ໆາຌໄຈ.໇ ເຖ ໆບຄຖາທຘໆ ທຌໃນງໆຂບຄຂະຍທຌກາຌບໆາຌຊກ ເນຌັທໆາຓຌັ ເຎັຌກຈິ຅ະກໍາ຋າຄຈາ໇ຌຘະຉຎິັຌງາ (ເຆັ ໆຌ: Weir and Urquhart 1998). ໃຌຂະຌະ຋ ໆ ຃ຌົ ບ ໆ ຌບກ ໃນ຃໇ ທາຓຘໍາ຃ຌັນຖາງກທໆາເກົ ໆາຉໍ ໆ ຃ທາຓກໆ ຽທຑຌັຂບຄຏຌົ ກະ຋ຍົ ນຖ ກາຌທເິ຃າະຂໍ຃໇ ທາຓ. Widdowson (ຉທົ ດໆ າຄ: 1984b) ເທົ ໇າເຊຄິຏ ບ໇ໆາຌ຋ ໆ ທາຄຉຌົ ເບຄເຎັຌຏ ໇'ກາ໇ຘະແຈຄບບກ' ນ 'ງບຓ຅ໍາຌຌົ '. ເຊິຄແຓໆ ຌທໆ າຏ ບ໇ໆ າຌຓໃ ໝໆ ໃຌຑາຘາ຋ໜ ຶ ໆ ຄ ນຖ ຑາຘາ຋ຘ ບຄບາຈ຅ະຊ ກຉຈັ ຘຌິ ໂຈງບ ຄຉາຓ ຖກັ ຘະຌະຂບຄເຂາົເ຅ົ ໇າໃຌກາຌຓຘ ໆ ທຌຑທົຑຌັກຍັຂໍ຃໇ ທາຓ, ຈັ ໆຄ຋ ໆຓຌັຓ຃ ທາຓຘໍາ຃ຌັ ນຖ ຘະ຋ບ໇ ຌບບກຓານຖາງ ນ ຌບ໇ ງຑຽຄໃຈ. Wells (1991) ໄຈຍ໇ ຌັ຋ກຶ ກາຌເຖ ໆຓຉົຌ໇ ຑບ໇ຓກຌັກຍັ຃ທາຓຘາຓາຈຂບຄຏ ບ໇ໆາຌ຋ ໆ ບາຈ຅ະເຎັຌຘິ ໆ ຄ຋ ໆ ຖາທເບ ໇ຌທໆາ 'ກາຌປ ນ໇ ຌຄັຘແຍຍ epistemic' ເຆິ ໆ ຄກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັ຃ທາຓຘາຓາຈ ຍໍ ໆຑຽຄແຉໆ ເຂົ ໇າໃ຅ເນຈກາຌຉໆາຄ໅ຂບຄ ຍຈົ ເຖ ໆບຄເ຋ົ ໆາຌັຌ໇ ແຉໆຓຘ ໆ ທຌຑທົຑຌັກຍັຏຌົ ຘະ຋ບ໇ ຌຂບຄຓຌັ , ເຑ ໆບກາ໇ທບບກ ໄຎຌບກເໜບ ຅າກຂໍ຃ທາຓ ໇ ເຑ ໆບເປຈັໃນ໇ ຓກ າຌໄຉໆ ຉໆ ບຄ ແຖະຓກ າຌເຆ ໆ ບຓໂງຄ຋າຄຈາ໇ຌຓຌັຘະນຓບຄກຍັ ຎະຘຍົ ກາຌ ໃຌຆທ ຈິ ຂບຄຏ ບ໇ໆ າຌເບຄ. ໃຌຖກັ ຘະຌະ ຃າ໇ງ຃ກ ຌັ , Hasan (1996) ແຖະ Carter (1997: ຍຈົ຋ 5) ເທົ ໇າເຊຄິກາຌປ ນ໇ ຌຄັຘແຍຍ 'ຘະ຋ບ໇ ຌ຃ຌ ', ເຆິ ໆ ຄໄຈ໇ ຖທຍຖທຓ຃ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌຘະ຋ບ໇ຌ຃ຌ ແຖະ ຉຈິຉາຓກາຌຎະຓທຌຏຌົຉທົໜຄັຘຂ ບຄ຃ຌົ ເປາົແຍຍຉໍ ໆ ເຌ ໆບຄ. ກາຌບໆາຌ ໃຌຑາຘາ຋ໍາບຈິ ແຖະ ໃຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ ຑ ໇ຌຊາຌຘໆ ທຌໃນງໆ ຂບຄກາຌຘກຶ ຘາຈາ໇ຌກາຌບໆ າຌຂາ໇ຄເ຋ຄິແຓໆ ຌກໆ ຽທຂບ໇ ຄກຍັ ກາຌບໆ າຌຑາຘາ຋ໍາບຈິ (LI). ກາຌບໆາຌເຎັຌຑາຘາ຋ຘ ບຄ (L2) ຓ຃ ທາຓຑໍຈແ ຌທໃຈກຍັແຌທ຋າຄເນ ົ ໆາຌ ໇? Alderson (1984)ໄຈຉ໇ ັ ໇ຄ຃ໍາຊາຓ຋ ໆ ຃ຌົ ບ ໆ ຌເທົ ໇າກຌັ ເຎັຌຉົຌ໇ ແຓໆ ຌທໆ າ ກາຌບໆາຌແຓໆ ຌຓຎ ັຌນາ຋າຄຈາ໇ຌ຃ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌບໆາຌ ນ ຍ ຌັ ນາ຋າຄຈາ໇ຌຑາຘາ. ຖາທຘະນຸ ຍ ໂຈງຍໍ ໆ ແຎກໃ຅ທໆາຓຌັແຓໆຌ຋ຄັຘບຄ. ຘໆ ທຌໃນງໆ ແຓໆຌຂ ໇ຌກຍັຂັຌ໇ ຉບຌຂບຄກາຌຑຈັ຋ະຌາ L2. ໃຌໄຖງະ ຉົຌ໇ ຃ທາຓປ ໇L2 ແຓໆຌຎັຈໃ຅຋ ໆ ແຂຄແປຄກທໆາ຃ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌບໆາຌຂບຄ LI. ຏ ບ໇ໆາຌ L2 ຉບ໇ຄກາຌຖະຈຍັ ຃ທາ ເຂົ ໇າໃ຅ຉໍ ໆາຘຸຈຂບຄຑາຘາ L2 ຋ົ ໆທໄຎ ກໆບຌ຋ ໆຑທກເຂາົ຅ະຘາຓາຈຌໍາໃຆ຃໇ ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌບໆາຌ LI ໃນເ໇ຎັຌ L2. ຍໆ ບຌ຋ ໆຏ ປ໇ ຽຌ L2 ຋ ໆ ປຽຌເກັ ໆຄຌັຌ໇ ແຓໆຌງບ໇ ຌເຎັຌຏ ບ໇ໆາຌ຋ ໆ ຈໃ ຌ LI ຂບຄຑທກເຂາົ, ຃ທາຓເນຌັຈເ ຎັຌເບກະຑາຍ (ບຄ

ຉາຓກາຌຘກຶ ຘາ຃ົຌ໇ ຃ທ໇າແຖະກາຌຘຄັເກຈຂບຄ຃ ບາ຅າຌ) ແຓໆຌທໆາ຃ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌບໆາຌຘາຓາຈເຎັຌໄຎໄຈ຋໇ ົ ໆທໄຎ ໃຌຑາຘາຉໆາຄ໅ກະ຋ັ ໇ຄໃຌກຖໍ ະຌ຋ ໆ ໆ ໆ ຉທົບກັ ຘບຌ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັ . ຘ ໆ ຄ຋ ໆຘະໜຍັຘະໜຌ ຘາຓແຌທ຋າຄບຌັກທ໇າຄຂທາຄ຋ ໆ ໄຈ໇ກໍາຌຈົ ໄທຂ໇າ໇ຄເ຋ຄິແຓໆຌ຃ທາຓ຃ຈິ ເນຌັ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄ ກຌັ ກໆ ຽທກຍັ ຘິ ໆ ຄ຋ ໆ ກາຌບໆາຌເບຄຓ຃ ທາຓໝາງ. ກາຌບໆ າຌ ຘໍາຖຍັ ຍາຄ຃ຌົ ໝາງເຊິຄກາຌບໆ າຌ຃ໍາຘຍັ , ແຖະ ຃ທາຓ ຘໍາເຖຈັ ຊ ກຉຈັ ຘຌິ ໂຈງ ຅ໍາຌທຌ຃ໍາຘຍັ ຋ ໆ ຘາຓາຈບໆ າຌບບກ຅າກຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ; ຘໍາຖຍັ ຃ຌົ ບ ໆ ຌ໅ກາຌບໆ າຌ຋ ໆ ຎະຘຍົ ຏຌົ ຘໍາເຖຈັ ຅ະຊກ ຉຈັ ຘຌິ຅າກຖະຈຍັ຋ໍາບຈິ ແຓໆຌກະ຋ັ ໇ຄ຅າກຏ ເ໇ຖ ໆຓຉົຌ໇ ບໆາຌໃໝໆ , ໃຌແຄໆຂບຄ຃ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌ ຘາ໇ຄ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ຉໍ ໆຍຈົ ເຖ ໆບຄ຋ ໆຉໍ ໆ ເຌ ໆບຄ ຌບກເໜບ ຅າກຖະຈຍັ຃ໍາຘຍັ . ຓກ າຌໂຉຊ໇ ຽຄທໆາກາຌບໆາຌ຋ ໆຓຎ ະຘຈິຉຏິຌົ ຌັຌ໇ຍໍ ໆ ແຓໆຌຊກ ຉຈັ ຘຌິງບ໇ ຌກາຌບາ໇ຄບຄ ເຊຄິກາຌຘະແຈຄຏຌົ຋ ໆຊກ ຉບ໇ຄຂບຄຂໍ຃໇ ທາຓ຋ ໆ ຂຽຌ, ແຉໆ ງບ໇ ຌກຌົຖະງຸຈຉໆາຄ໅຋ ໆຏ ໇ ບໆາຌຊກ ຘຄັເກຈໄຈ຋໇ ໆບາຈ຅ະເຎັຌຘຌັງາຌເຊຄິ຃ທາຓກາ໇ທໜາ໇, ເຊຄິແຓໆຌທໆາຍໍ ໆຓກ າຌຊບຈຖະນຈັຂໍ຃໇ ທາຓ຋ ໆຊກ ຉບ໇ຄກໍ ຉາຓ. ຘໍາຖຍັ ຃ຌົ ບ ໆ ຌ໅ແຓໆຌກາຌໃຘໆ ໃ຅ຉໍ ໆ ຃ຸຌຌະຑາຍຂບຄຘ ໆ ຄ຋ ໆຓຘ ໆ ທຌຑທົ ຑຌັກຍັຘ ໆ ຄຑຓິ . ເຆິ ໆ ຄຉາຓຓາແຓໆຌກາຌ຃ົຌ໇ ຃໇ ທາ຋ ໆຓ຋ ຈັ ຘະຌະ຋ ໆ ແຉກຉໆ າຄກຌັ . ຂາ໇ຄຖໆ ຸຓຌ ໇ຂາ໇ຑະເ຅ົ ໇າ຋ຍົ຋ທຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇຋ ໆ ຏໆ າຌຓາ ແຖະ ຍາຄກໍຖະຌກ າຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇຋ ໆ ກໆ ຽທຂບ໇ຄຘໍາຖຍັຌກັ ປຽຌ L2 ໃຌຖະຈຍັ຃ທາຓຘາຓາຈຉໆາຄ໅. ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທ໇າ ກາຌບໆາຌເຎັຌກາຌຎະຉຍິຈັ : ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ກໆ ຽທກຍັກາຌຎະຉຍິຈັກາຌປຽຌປ ໜ໇ ຄັຘ ຌກັ ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ກໆ ຽທກຍັ ກາຌປ ນ໇ ຌຄັຘ຋ ໆ ເຎັຌກາຌຎະຉຍິ ຈັ ຋າຄຘຄັ຃ຓົ ໄຈຓ໇ ຃ ທາຓຘຌົໃ຅ນ າງໃຌກາຌຘຍ ຘທຌ ກໆ ຽທກຍັກາຌຎະຉຍິຈັກາຌປ ນ໇ ຌຄັຘໃ ຌຘຈິ຋ເິຂາົເ຅ົ ໇າເບຄ, ເຊຄິແຓໆຌທໆານ າງ໅຃ຌົ ງຄັຘຌົ຋ະຌາກໆ ຽທກຍັຏຌົ ກະ຋ຍົຈາ໇ຌ ກາຌຘຈິຘບຌ. ເຆັ ໆຌທໆາ Heath (1983) ໄຈຈ໇ໍາເຌຌ ກາຌຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັຆຌົ ເຏົ ໆາ຋ ໆຓ຃ ທາຓເຎັຌຓາບຌັ ງາທຌາຌກໆ ຽທ ກຍັກາຌຎະຉຍິຈັກາຌປ ນ໇ ຌຄັຘຂ ບຄຘບຄຆຸຓຆຌົໃຌຘະນະຖຈັ . ຌາຄໄຈຘ໇ ະນຖຸຍເຖ ໆ ບຄຖາທຂບຄກາຌຘກຶ ຘາຂບຄຌາຄກຍັ ຃ທາຓຉບ໇ ຄກາຌຂບຄໂປຄປຽຌເຑ ໆ ບ຃ໍາຌຄຶເຊິຄຎະຘຍົ ກາຌກາຌປ ໜ໇ ຄັຘ຋ ໆນຖາກນຖາງ຋ ໆ ເຈກັ ຌບ໇ ງຌໍາຓາຘໆໂ ປຄປຽຌ. Gregory (1996) ໃຆທ໇຋ິ ກ າຌຘກຶ ຘາກໍຖະຌຘ ກຶ ຘາໃຌນບ໇ຄປຽຌຂບຄເຈກັ ຌບ໇ ງຌກັ ປຽຌຎະຊຓົ ຆຌົ ເຏົ ໆາ຋ ໆ ດໆ ໃຌຖບຌ ຈບຌຉາເທຌັບບກ. ຌາຄໄຈກ໇ ທຈກາທ຋ິ ກ າຌຎະຉຍິຈັກາຌປ ນ໇ ຌຄັຘໃ ຌຍາ໇ຌ຋ ໆ ເຎັຌຑາຘາບ ໆ ຌຌບກເໜບ ຅າກຑາຘາບຄັກຈິ ຋ ໆ ບາຈ຅ະຘົ ໆຄຏຌົ ກະ຋ຍົຉໍ ໆ ທ຋ິ ກ າຌ຋ ໆ ເຈກັ ຌບ໇ ງໄຈປ໇ ຍັກາຌຎະຉຍິຈັໃຌຘຄັ຃ຓົ ໃຌກາຌປຽຌຑາຘາບຄັກຈິ຋ ໆ ໃຆໃ໇ຌຖະຈຍັ ຎາຌກາຄໃຌຘະຊາຍຌັ ກາຌຘກຶ ຘາ. ຘິ ໆ ຄຑຓິໃຌຓໍ ໆ໅ຌ ໇ຂະນງາງກາຌຘຌົ ຋ະຌາກໆ ຽທກຍັ ກາຌປ ນ໇ ຌຄັຘ຋ ໆ ເຍ ໆ ຄໄຎໄກກທໆ າ ກາຌບໆາຌ ແຖະ ກາຌຂຽຌເຎັຌກາຌຉບ໇ ຌປຍັ ເບາົ ແຖະ ກາຌຘາ໇ຄໜຄັຘເ ຎັຌປ ຍແຍຍໃໝໆ຋ ໆ ເຎັຌປ ຍແຍຍ຋ ໆນ າກນ າງ ຂບຄກາຌປ ນ໇ ຌຄັຘໃ ຌງຸກໂຖກາຑທິຈັ ເຆິ ໆ ຄຑທກເຂາົເບ ໇ຌທໆາ 'ກາຌປຽຌຑາຘາ຋ ໆນ າກນ າງ' 'multi-literacies' (Cope and Kalantzis 2000). ກາຌບໆາຌເຎັຌຏະຖຈິຉະຑຌັ : ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇຋ ໆ ເຌັຌ໇ໃຘໆ ຍຈົ ເຖ ໆບຄ

ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ກາຌບໆ າຌຂະໜາຈໃນງໆ - ໂຈງຘະເຑາະໃຌຈາ໇ຌ຅ຈິ ຉະຘາຈ຋າຄຈາ໇ຌຘະຉຎິ ັຌງາ - ຓ຃ ທາຓ ກໆ ຽທຂບ໇ ຄກຍັ ຃ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌຊບຈຖະນຈັ ຃ໍາເທົ ໇າ ແຖະ ກໆ ຽທຂບ໇ ຄກຍັ຋ກັ ຘະຑເິຘຈ຋ ໆຊກ ຉຈັ ຘຌິ ທໆາຓ຃ ທາຓ ຅າໍ ເຎັຌກໆບຌ຋ ໆ ຅ະຓ຃ ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇, ກາຌບໆາຌແຍຍບຈິຘະນ ະ. Adams (1990) ຘະເນຌກ າຌ຋ຍົ຋ທຌ຃ຌ ແຍຍ ຖະບຽຈຂບຄກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທ໇ າຌ ໇ ເຆິ ໆ ຄຘະແຈຄໃນເ໇ນຌັ ເຊຄິກາຌເຆ ໆ ບຓໂງຄ຋ ໆ ແໜຌ໇ ແຒຌ໇ ຖະນທໆາຄກາຌ຃ໍາຌຄຶກໆ ຽທກຍັ ຘຽຄ (຃ທາຓຘາຓາຈໃຌກາຌຎະຓທຌ຃ໍາຘຍັໂຈງບຈັ ຉະໂຌຓຈັ ແຖະໄທ) ແຖະ ຏຌົ ຘໍາເຖຈັໃຌກາຌບໆາຌ. ຏ ຋໇ ໆ ໄຈຉ໇ ັ ໇ຄ຃ໍາຊາຓ ເຌັຌ໇ໜກັໃຘໆ຋ກັ ຘະເຆັ ໆຌ: ຃ທາຓປຍັປ ກ໇ໆ ຽທກຍັກາຌບບກຘຽຄຆ ໇ໃນເ໇ນຌັທໆາຓຌັ ເຎັຌຘິ ໆ ຄຍໍ ໆ຅ະແ຅ຄ໇຋ ໆທໆາ ຑທກເຂາົໄຈປ໇ ຍັ ປ ໇ ໄຈຖ໇ໆ ທຄໜາ໇ ນຖ ເຎັຌຏຌົ ຘະ຋ບ໇ ຌ຅າກກາຌ຋ ໆຑທກເຂາົໄຈຘ໇ໍາຏຈັ ກຍັຖະຍຍົກາຌຂຽຌຉທົ ບກັ ຘບຌ (Olson 1990). ຓຌັງຄັຍໍ ໆໄຈດ໇ ັ ໇ຄດ ຌທໆາຌກັ ປຽຌ຅ະຓ຃ ທາຓກາ໇ທໜາ໇ໄຈໂ໇ຈງຏໆາຌໄຖງະຉໆາຄ໅຋ ໆ ຅ະແ຅ຄ໇ ເຆິ ໆ ຄ຋ກັ ຘະຎະເຑຈໜຶ ໆ ຄ ຘາ໇ຄຂ ໇ຌ ຓາບກ ແຍຍໜຶ ໆ ຄເຑ ໆບຘາ໇ຄຏ ບ໇ໆາຌ຋ ໆຓ຃ ທາຓຆໍາຌາຌເຆັ ໆຌ: Lunzer and Gardner (1979) ຓ຃ ທາຓນ ົຓ໇ ແນ ທໃຌກາຌ ຆບກນາຖໍາຈຍັຆັຌ໇ຂບຄ຋ກັ ຘະຂບຄຏ ບ໇ໆາຌ຋ ໆຓ຃ ທາຓກາ໇ທໜາ໇. ຃ທາຓນງຸຄ໇ງາກໃຌກາຌເຂົ ໇າປໆ ທຓໂຈງຘະເຑາະກາຌຑທົຑຌັກຍັຘຌັ ງາຖກັ ຘຽຄໃຌຍຈົ ເຖ ໆ ບຄຉໆາຄ໅ ຈັ ໆຄ຋ ໆ ເກຈ ຂ ໇ຌກຍັ ກາຌຘບຌຘຽຄ ແຓໆ ຌທໆ າຓຌັຓກັ ຅ະຓ຃ ທາຓຍໍ ໆ ຘບຈ຃ໆ ບຄກຌັ ຖະນທໆ າຄຖະຍຍົ ຑາຘາບຄັກຈິ ຂບຄຌກັ ປຽຌ L2 ແຖະ ກາຌໄຈປ໇ ຍັກາຌບບກຘຽຄ຋ ໆຓກ າຌຎະຉຍິຈັກາຌບບກຘຽຄ຋ ໆນ າງ. ຌບກ຅າກຌັຌ໇, ຃ຌົ຋ ໆ ຑາຘາ຋ໍາບຈິ LI ຊກ ຂຽຌຈທ໇ ງ຃ທາຓເຎັຌຎົກກະຉຂິບຄຘຽຄຘໆ ທຌໃນງໆ ບາຈ຅ະຑຍົ ທໆາຓຌັງາກ຋ ໆ ຅ະຎັຍຉທົ ເຂົ ໇າກຍັ ຘຽຄ຋ ໆ ຍໍ ໆ ເຎັຌຎົກກະຉິ ຂບຄຂບຄຑາຘາບຄັກຈິ (Nuttall 1996). ຓຌັ ເຎັຌຎະໂນງຈ຋ ໆ ຅ະນຌັຓາ຃ົຌ໇ ຃ທ໇າກໆ ຽທກຍັຖກັ ຘະຌະຉທົ ໜຄັຘ ກທໆາ ກາຌຉບຍຘະໜບຄຉໍ ໆ ກຍັ ບກັ ຘບຌ- ຘຽຄ ແຖະ ຌບກເໜບ ໄຎ຅າກໂ຃ຄຘາ໇ຄໃຌຖະຈຍັ ຃ໍາຘຍັ ແຖະ ຖະຈຍັ ຎະໂນງກ. Chapman (1983) ຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັ຃ທາຓເຎັຌເບກະຑາຍ (cohesion), (Halliday ແຖະ Hasan 1976) ໄຈ໇ ງກົໃນເ໇ນຌັ ຍຌັ ຈາຆະຌຈິຂບຄ຃ທາຓນງຸຄ໇ງາກ຋ ໆ ເກາະຉຈິ ໃຌຍຈົ ເຖ ໆ ບຄຉໆາຄ໅ເຆັ ໆຌ: ຃ໍາແ຋ຌຌາຓ, ເຎັຌຘາເນຈໃນ໇ ຌກັ ປຽຌ LI ຓບ າງຸເ຋ົ ໆາກຍັ 14. ຃ທາຓນງຸຄ໇ງາກຈັ ໆຄກໆາທບາຈ຅ະຓຏ ຌົນ າງຂ ໇ຌຘໍາຖຍັ ຌກັ ປຽຌ L2. Weir ແຖະ Urquhart (1998: 59-62) ຎຶກຘານາຖກ ໆ ຽທກຍັຍຈົຍາຈຂບຄກາຌຎະຓທຌໄທງາກບຌໂຈງຌກັ ປຽຌ L2, ໂຈງບາ໇ຄ ທໆາຌ ໇ແຓໆຌຘ ໆ ຄ຋ ໆຊ ກຖະເຖງ ໃຌກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇. ຌກັ ຋ຈິ ຘະຈ຋າຄ ຈາ໇ຌຎະເຑຈຂບຄຍຈົ ຂຽຌ (ເຆັ ໆ ຌ: Martin 1989; Cope and Kalantzis 1993) ຑະງາງາຓເປຈັໃນຌ໇ ກັ ປຽຌປ ຖ໇ ກັ ຘະຌະໄທງາກບຌ ແຖະ ຖກັ ຘະຌະຂບຄ຃ໍາຘຍັ ຍໍ ໆ ແຓໆຌຑຽຄແຉໆ ໃຌຍຈົຂຽຌ຋ ໆຂຽຌໂຈງ຋ົ ໆທໄຎແຉໆ ທໆາໃຌຍຌັຈາຎະເຑຈຉໆາຄ໅ຂບຄຍຈົ ເຖ ໆບຄ຋ ໆຓ຃ ທາຓແຉກຉໆາຄກຌັ . ຑທກ ເຂາົແຌະຌໍາໃນຌ໇ ກັ ປຽຌຓ຃ ທາຓປ ຋໇ ໆ ກທາ໇ຄຂທາຄ, ຓ຃ ທາຓປ ຘ໇ ະເຑາະກໆ ຽທກຍັທ຋ິ ກ າຌຂຽຌຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ ໂຈງຘະເຑາະ ຘໍາຖຍັ ຌກັ ປຽຌ L2 ແຖະ ເຈກັ ຌບ໇ ງຆຌົ ເຏົ ໆາກໆ ຸຓໜບ໇ ງ຋ ໆ ບາຈ຅ະຍໍ ໆ ຃ຸຌ໇ ເ຃ງ ເ຋ົ ໆາກຍັຌກັ ປຽຌໃຌກໆ ຸຓ຃ຌົ ຘໆ ທຌໃນງໆ຋ ໆຓ ຃ທາຓ຃ຸຌ໇ເ຃ງ ກຍັ຃ທາຓນ າກນ າງຂບຄຍຈົຂຽຌ. ກາຌບໆາຌແຓໆຌຂະຍທຌກາຌ: ກາຌ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇ເຌັຌ໇ໃຘໆຏ ບ໇ໆາຌ

ທ຋ິ ກ າຌ຃ົຌ໇ ຃ທ໇າຌ ໇ແຓໆຌກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັງຸຈ຋ະທ຋ິ ນຖ ຘິ ໆ ຄ຋ ໆຏ ບ໇ໆາຌໃຆໃ໇ຌກາຌບໆາຌ ແຖະ ປຽຌປ ຋໇ ໆ ຅ະບໆາຌ. ຉທົ ເຖກ຋ ໆຘໍາ຃ຌັໃຌທ຋ິ ຌ ໇ແຓໆຌ Goodman (ເຆັ ໆຌ: ຎ 1967) ແຖະ Smith (ເຆັ ໆຌ: 1971). ຑທກເຂາົເຎັຌ຋ ໆ ປ ຅໇ ກັ ກຌັ ໃຌຌາຓ 'ຌກັ ຅ຈິຉະທ຋ິ ະງາ' ຍຌົຑ ໇ຌຊາຌ຋ ໆຑທກເຂາົເຍິ ໆ ຄກາຌບໆາຌເຎັຌກຈິ຅ະ ກໍາ ຋າຄຈາ໇ຌຑາຘາ ແຖະ ເຎັຌຂະຍທຌ ກາຌ຋າຄ຅ຈິທ຋ິ ະງາ. Goodman ແຖະ Smith ໄຈໂ໇ຉຊ໇ ຽຄທໆາກາຌບໆາຌແຓໆຌເນຌັໄຈຈ໇຋ ໆ ຘຸຈທໆາ ຍໍ ໆ ແຓໆຌກາຌ຅ຍັ຃ໆ ຘຌັ ງາຖກັ ຋ ໆ ເຍິ ໆ ຄເນຌັໄຈໃ໇ຘໆ ກຍັຘຽຄ, ແຉໆ ເຎັຌຂະຍທຌກາຌໜຶ ໆ ຄ຋ ໆ ໃຆຘ໇ໍາຓາ຋ໃິຌກາຌຌໍາ຃ທາຓຘາຓາຈຂບຄຏ ບ໇ໆາຌເຂົ ໇າ ໃຌກາຌ຃າຈ຃ະເຌຂໍຓ໇ ຌ຋ ໆຓໃ ຌຂະຌະ຋ ໆ ຏ ບ໇ໆາຌກາ໇ທຏໆ າຌຂໍ຃໇ ທາຓ. ຍໍຖຍິ ຈົ຋ ໆ ບໍາຌທງ຃ທາຓຘະຈທກໃນແ໇ກໆກາຌ຃າຈ ເຈາົຂໍຓ໇ ຌ ໃຌຍາຄ຋າຄເຖບ ກຓແ ຌທໂຌຓ໇ ນ າງກໆ ທາບຌັ ບ ໆ ຌ໅຋ ໆ ກໆ ຽທຑຌັ ກຍັ ຘຌັ຋ະກາທ, ຃ທາຓໝາງ ແຖະ ກາຌ ບບກຘຽຄ ເຆັ ໆຌ: ຘໆ ທຌເຖ ໆຓຉັຌ໇ຂບຄຎະໂນງກ຋ ໆທໆາ 'ຆາງ຃ຌົຌັຌ໇ ໄຈເ໇ຎ ຈ ... ຂບຄຖາທ' ຘໆ ທຌ຋ ໆຓາຉ ໆຓໃຘໆຓແ ຌທໂຌຓ໇ ຋ ໆ ຅ະເຎັຌ 'ກໆບຄ''case' ນ າງກໆທາ 'ແຉໆ ທໆາ' 'but' ນຖ 'ເຌງ ' 'cheese'. ຋ຈັຘະຌະຂບຄກາຌບໆາຌຌ ໇ ເຎັຌຘໆ ທຌຂະຍທຌ ກາຌເຖບ ກເຎັຌຘໆ ທຌນ າງ຋ ໆຓ຃ ທາຓ຋າ໇຋າງໂຈງກາຌ຋ຈົ ຖບຄໃຌນບ໇ຄປຽຌເຆິ ໆ ຄຘະແຈຄໃນເ໇ນຌັ ທໆາ ຌບກເໜບ ຅າກ ກາຌຎະຓທຌຂໍ຃໇ ທາຓດໆ າຄເຖບ ກເຒັຌ໇ ແຖທ໇ ໃຌ຃ທາຓເຎັຌ຅ຄິຏ ບ໇ໆາຌໄຈບ໇ໆາຌເກບ ຍ຋ຸກ຃ໍາຘຍັໃຌໜາ໇ເ຅ງ໇ ເຊຄິທໆາ຅ະຓ ຃ທາຓທ ໄທ ແຖະ ເຎັຌໄຎແຍຍບຈັຉະໂຌຓຈັ (Rayner ແຖະ Pollatsek 1989) . ຋ຄັ Goodman ແຖະ Smith ເນຌັທໆາຏ ບ໇ໆາຌກາໍ ຖຄັໃຆຖ໇ ະຍຍົ ຘາຓເຍາະແຘ ຋ ໆຓຘ າຓຖະຈຍັ ຂບຄຑາຘາຑາງ ໃຌຂໍ຃໇ ທາຓ. Goodman ກໆາທເຊຄິ 'graphophonic' ຉທົຍບບກຘຽຄ, 'syntactic' ທາ຋ະຘຌິ ແຖະ 'semantic' ຃ທາຓໝາງ: ຋ໍາບຈິ ຏ ບ໇ໆ າຌໃຆ຃໇ ທາຓປ ກ໇ໆ ຽທກຍັ ຃ຸຌຖກັ ຘະຌະຈາ໇ຌກາຌເຍິ ໆ ຄເນຌັ ແຖະ ກາຌບບກຘຽຄຂບຄຑາຘາ ບຄັກຈິ ; ຋ຘ ບຄ ແຓໆຌຑທກເຂາົໄຈໃ໇ຆ຃໇ ທາຓປ ກ໇ໆ ຽທກຍັຂໍ຅໇າໍ ກຈັຈາ໇ຌກາຌຖຽຄ຃ໍາ (ເຆັ ໆຌ: ຃ໍາຘຍັ຋ ໆ ໄຎຌໍາກຌັໄຈ)໇; ແຖະ ບຌັ຋ຘ າຓແຓໆຌຑທກເຂາົປ ກ໇ໆ ຽທກຍັຂໍ຅໇າໍກຈັ຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັ຃ທາຓໝາງຂບຄ຃ໍາຘຍັ ແຖະ ຉໍາແໜໆຄຂບຄ຃ໍາຘຍັ຋ ໆໄຎຌໍາ ກຌັ . ໃຌກຖໍ ະຌຂ ບຄຏ ເ໇ຖ ໆຓບໆາຌໃໝໆ຋ ໆບໆາຌບບກຘຽຄຈຄັ ຂະຍທຌກາຌບໆາຌຘາຓາຈຉຈິຉາຓໄຈໂ໇ຈງກາຌຘຄັເກຈ຃ທາຓ ຏຈິຑາຈ, ຃ທາຓໝາງຂບຄ Goodman ຋ ໆ ໃຆໃ໇ຌກໍຖະຌ຋ ໆຏ ບ໇ໆາຌຎໆ ຽຌແ຋ຌໃຌຖກັ ຘະຌະເຎັຌຖະຍຍົ , ຃ໍາຘຍັ ໃຌ ຂໍ຃໇ ທາຓ຋ ໆຓ຃ ໍາຎຽຍ຋ຽຍຘຌັງາຖກັ ກາຌບບກຘຽຄ, ຘຌັ຋ະກາທ ນ ຃ທາຓໝາງຌັຌ໇ ຃ທາຓຏຈິຑາຈຍໍ ໆ ຃ທຌຊກ ຉຈັ ຘຌິ ໃຌແຄໆຖຍົ ເຑາະຑທກຓຌັແຓໆຌຘໆ ທຌໜຶ ໆ ຄຂບຄ 'ຂະຍທຌກາຌຘາ໇ຄ຃ທາຓໝາງ' ຂບຄຏ ບ໇ໆາຌໃຌກາຌບໆາຌຂໍ຃໇ ທາຓ຋ ໆ ຅ະ ຉາຓຓາ ເຆິ ໆ ຄຓຌັຘະໜບຄ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ກໆ ຽທກຍັງຸຈ຋ະຘາຈ຋ ໆຏ ບ໇ໆາຌໃຆ.໇ ງຸຈ຋ະຘາຈຂບຄຏ ປ໇ ຽຌ L2 ໃຌຉບຌຉົຌ໇ ໄຈຊ໇ ກ ຑ຅ິ າຖະຌາໃຌຆຸຈກາຌຘກຶ ຘາໂຈງ Hosenfeld (1977, 1984) ຏ ຋໇ ໆຊາຓຏ ບ໇ໆາຌ຋ ໆ ຎະຘຍົ ຃ທາຓຘໍາເຖຈັ ໂຈງ຋ ໆຑທກເຂາົຓ຃ະແຌຌ ຉຈັ ຘຌິ຅າກກາຌ຋ຈົຘບຍເຑ ໆບຖາງຄາຌງຸຈ ຋ະຘາຈກາຌບໆາຌຂບຄຑທກເຂາົເບຄ. ຏ ບ໇ໆາຌໄຈຖ໇ າງຄາຌທໆາຑທກເຂາົຂາ໇ຓ຃ໍາເທົ ໇າ຋ ໆ ຍໍ ໆຓ຃ ທາຓ ຘໍາ຃ຌັ , ຃າຈເຈາົ຅າກ ຘະຑາຍກາຌ, ບໆາຌໃຌຎະໂນງກ຋ ໆ ກທາ໇ຄ ແຖະ ຘຍ ຉໍ ໆ ບໆາຌຂໍ຃໇ ທາຓເຓ ໆບຑທກເຂາົຑຍົ ຃ໍາ ຘຍັໃໝໆ . ຉໍ ໆ ກຍັກາຌຘກຶ ຘາ ຈັ ໆຄກໆາທ, ຌກັ ຃ົຌ໇ ຃ທາ໇຃ຌົ ບ ໆ ຌ໅ (ເຆັ ໆຌ: Block 1986) ໄຈຘ໇ ຍ ຘທຌກໆ ຽທກຍັຂບຍເຂຈ ແຖະ ຖກັ ຘະຌະຂບຄງຸຈ຋ະ

ຘາຈ຋ ໆ ໃຆໂ໇ຈງຏ ບ໇ໆາຌ຋ ໆ ຎະຘຍົ ຏຌົ ຘໍາເຖຈັ ແຖະ ຏ ຎ໇ ະຘຍົ ຏຌົ ຘໍາເຖຈັ ໜບ໇ ງ, ໂຈງຘະເຑາະແຓໆຌ ຍຈົ ຍາຈຂບຄງຸຈ຋ະ ຘາຈກາຌປຽຌປ ໂ໇ຈງ຋ ໆຏ ບ໇ໆາຌໄຈຉ໇ ຈິຉາຓຂະຍທຌກາຌບໆາຌຂບຄຉຌົ ເບຄ. ກາຌບໆາຌເຎັຌຂະຍທຌກາຌ຋າຄຘຄັ຃ຓົ : ກາຌບໆາຌແຍຍໃຉໆ ຉບຄ ນທໆ າຄຓໍ ໆ ໅ຓາຌ ຓ໇ ຃ ທາຓຘຌົໃ຅ທໆ າກາຌບໆ າຌເຎັຌຂະຍທຌກາຌ຋າຄຘຄັ຃ຓົ ຋ ໆ ເຎັຌກາຌໃຉໆ ຉບຄ (Wallace 1992a; Baynham 1995)ເຆິ ໆ ຄກາຌຘບຍຊາຓຌ ໇ໃຘໆ ໃ຅ນ າງຉໍ ໆຎັຈໃ຅຋າຄຘຄັ຃ຓົ ແຖະ ຎັຈໄ຅຋າຄຈາ໇ຌບຸຈຓົ ກາຌໃຌ ກາຌເຂົ ໇າເຊຄິຂໍ຃໇ ທາຓຂບຄຏ ບ໇ໆາຌ. ກາຌບໆາຌ຋ ໆ ໃຉໆ ຉບຄໃຘໆ ໃ຅ໜບ໇ ງຉໍ ໆ ຃ທາຓຉັ ໇ຄໃ຅ ໃຌກາຌຘ ໆ ຘາຌຂບຄຏ ຂ໇ ຽຌກທໆາ ຏຌົ ກະ຋ຍົ຋າຄຈາ໇ຌບຸຈຓົ ກາຌ ເຆິ ໆ ຄກາຌບາ໇ຄທໆາຏ ບ໇ໆາຌຍໍ ໆ຅າໍເຎັຌຉບ໇ຄງບຓປຍັ຃ໍາຘຍັໃຌໜາ໇ເ຅ງ໇ຈັ ໆຄ຋ ໆ ໄຈຂຽຌ ໇ ໄທ໇ແຉໆ ທໆາກາຌ ຉ຃ ທາຓໝາງນ າງ໅ດໆ າຄແຓໆຌຓ຃ ທາຓເຎັຌກາຄເຆິ ໆ ຄປຍັ ຎະກຌັຈາ໇ຌຂໍ຃໇ ທາຓ຋ ໆ ຘະໜບຄໃນ. ໂຈງຘະເຑາະ ໇ ຏ ບ໇ໆາຌ L2 ບາຈ຅ະຌໍາເບາົ຃ທາຓຌງິຓົ ຋າຄທຈັ຋ະຌາ຋ໍາ ແຖະ ບຸຈຓົ ກາຌ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັຓາໃຘໆ ໃຌຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ L2 ຈັ ໆຄຌັຌ໇ ຓຌັໄຈຓ໇ ກາຌຊກົ ຊຽຄເຆຄິຍຌັຈາຘິ ໆ ຄ຋າ໇຋າງ຋ ໆຘໍາ຃ຌັຉໍ ໆກາຌບໆາຌນຖກັ ນ ໃຌກາຌບໆາຌ຋ົ ໆທໄຎ. ໃຌຑາກຎະຉຍິຈັ ເຎັຌກາຌຎະຉຍິຈັ : ບຄ ໃຘໆ ທ຋ິ ຌ າໍໃ ຆຂ໇ ບຄກາຌບໆາຌ ທ຋ິ ກ າຌ຋ ໆ ເຎັຌ຅ຈຸ ຘ ຌກາຄໃຌກາຌຘຌົ຋ະຌາ ນຖ ກາຌຎ ກ຅ຈິຘໍາຌກຶ ໃຌກາຌຎະຉຍິຈັກາຌປ ນ໇ ຌຄັຘ ຂບ໇ ຌຂາ໇ຄ ຓໜ ບ໇ງ ເຊຄິແຓໆຌທໆາຓຌັຘາຓາຈເປຈັແຏຌທຽກຄາຌໃຌກາຌຎ ກ຅ຈິຘໍາຌກຶ ກາຌປ ໜ໇ ຄັຘແ ຍຍຄໆາງຈາງເຆິ ໆ ຄກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັ ຌກັ ປຽຌ L2 ຋ ໆ ຘຄັເກຈເນຌັຏ ບ໇ໆາຌເບກະຘາຌຎະເຑຈໃຈແຈໆ ໃຌຘະຑາຍກາຌຘຄັ຃ຓົ ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັ . ຓຌັງຄັໝາງເຊຄິ ກາຌເປຈັໃນຌ໇ ກັ ປຽຌໄຈຑ໇ ຅ິ າຖະຌາ຃ທາຓຉບ໇ ຄກາຌ ແຖະ ຍຈົ ຍາຈຂບຄຉຌົ ເບຄໃຌຊາຌະຏ ບ໇ໆ າຌ຋ຄັ ໃຌຑາຘາ຋ໍາບຈິ ແຖະ ໃຌຉໆາຄຎະເ຋ຈ. ຍາຄທຽກຓບຍໝາງໃຌກາຌປຍັ ປ ເ໇ນ ົ ໆາຌ ໇ແຓໆຌໄຈຊ໇ ກ ຘະເໜ ໃຌ Wallace (1992a) ແຖະ ຓຌັ ເໝາະຘຓົ ຘໍາຖຍັ຋ຄັຏ ຖ໇ ເິຖ ໆ ຓກາຌບໆາຌ ແຖະ ຏ ຋໇ ໆຓ຃ ທາຓຆໍາ ຌາຌໃຌກາຌບໆາຌນ າງແຖທ໇ . ຘ ໆ ຄເຖົ ໆາຌ ກ໇ ໆ ຽທຂບ໇ ຄກຍັ ເຎັຌຉັຌ໇ ແຓໆຌ: ຌກັ ປຽຌ຋ ໆຉັ ໇ຄໃ຅ປຽຌກໆ ຽທກຍັກຈິ຅ະກາ ກາຌບໆາຌ຋ ໆຑທກເຂາົຘຄັເກຈເນຌັໃຌຘະຑາຍແທຈຖບ໇ ຓຎະ຅າ ທຌັ ຂບຄຑທກເຂາົ, ເປຈັ ກາຌຍຌັ ຋ກຶ ກຈິ຅ະກໍາກາຌບໆາຌຂບຄຑທກເຂາເບຄ ົ ແຖະ ຘຄັເກຈຂບຍເຂຈຂບຄເບກະຘາຌ ຉໍາຖາ຋ ໆບບ໇ຓປບຍຑທກເຂາົ ໃຌ LI ນຖL2 ນ ໃຌ຋ຄັຘບຄຑາຘາ. ເຎັຌຏະຖຈິຉະຑຌັ : ເຌັຌ໇ໃຘໆ ຂໍ຃໇ ທາຓ ກາຌຖເິຖ ໆຓກາາຌບໆາຌ Eskey (1988) ແຖະ Paran (1996) ຎຶກຘານາຖກ ໆ ຽທກຍັ຃ທາຓ຅າໍ ເຎັຌຂບຄກາຌບໆາຌຂບຄ຃ ໂຈງກາຌ ຊເ ບາົທ຋ິ ແຉໆ຋າຄຖໆ ຸຓ ເຎັຌຊາຌ ໂຈງ຋ ໆ ທ຋ິ ‘ເ຋ຄິນາຖໆ ຸຓ’ ຋ ໆ ຂໍຓ໇ ຌຑາຘາ຋ ໆຏ ບ໇ໆາຌ຅າເຎັຌຉບ໇ຄຌໍາໃຆແ໇ຓໆຌຊກ ຖະເຖງ . Eskey ກໆ າທເຊິຄກຈິ ຅ະກໍາ຋ ໆ ຆຸກງ ກ໇ າຌຎະຓທຌ຃ໍາຘັຍແຍຍບັຈຉະໂຌຓຈັ ໂຈງໃນຌ໇ ກັ ປຽຌ ຅າແຌກໃນໄທທາ ໇

ຖະນທໆາຄ ຃ໍາຘຍັ຋ ໆຓຘ ຽຄ຃າ໇ງ຃ກ ຌັ ເຆັ ໆຌ: see, sea, sew, saw. ຃ຌົບ ໆຌໃນ຃໇ທາຓຘໍາ຃ຌັຉໍ ໆກາຌ຃ໍາຌຄຶເຊຄິ຃ທາຓປ ໇ ກໆ ຽທກຍັໂ຃ຄຘາ໇ຄຂບຄ຃ໍາຘຍັ ແຖະ ຎະໂນງກ (ເຍິ ໆ ຄຑາກ຃ົຌ໇ ຃ທ໇າຂາ໇ຄເ຋ຄິ). ກາຌຘຈິຘບຌ ໜຶ ໆ ຄຈຽທ຋ ໆ ບຄ ໃຘໆນ ກັ ກາຌຌ ໇ ແຓໆຌທ຋ິ ກ າຌກາ໇ທຘໆ ຃ທາຓປ ກ໇ໆ ຽທກຍັກາຌປ ນ໇ ຌຄັຘ ເຆິ ໆ ຄ ຏ ຋໇ ໍາບຈິ຋ ໆ ເປຈັ ຘິ ໆ ຄຌ ໇ແຓໆຌ Mackay et al. (ຎ 1970) ໂຈງ຋ ໆ ຌກັ ປຽຌຘາ໇ຄຎະໂນງກຍໍ ໆ ທໆາ຅ະເຎັຌ຅າກ຃ໍາຘຍັ ແຖະ ຃ທາຓໝາງ຋ ໆ ໃນໄ໇ທໃ໇ຌໂຒຌເຈ ນຖ ຅າກ຃ໍາຘຍັ຋ ໆ ຘາ໇ຄ ຈທ໇ ງຉຌົ ເບຄ. ໃຌກາຌເປຈັ ເຆັ ໆຌຌັຌ໇ ຑທກເຂາົຘາຓາຈເນຌັ ຖກັ ຘະຌະ຋ ໆ ກາຌຖຽຄຘຍັ ເຎັຌຖະຍຍົ ແຍຍ຋າຓະຆາຈຂບຄ ຑາຘາບຄັກຈິ . ທຽກຎະເຑຈຌ ໇ງຄັຆໆ ທງໃນຑ໇ ທກເຂາົຑຈັ ຋ະຌາ຃ທາຓປ ເ໇ຑ ໆ ບເຂົ ໇າໃ຅ຉທົ ໜຄັຘ, ຖທຓຓ: '຃ໍາ ຘຍັ ', 'ຎະໂນງກ', 'ຉທົ ບກັ ຘບຌ' ແຖະ 'ກາຌຎຽຄຂບຄ຃ໍາຘຍັ '. ກາຌຘກຶ ຘາກໆ ຽທກຍັກາຌທເິ຃າະ຋າຄຈາ໇ຌ ຘຽຄ ແຖະ ກາຌ ຘາ໇ຄຂບຄ຃ໍາຘຍັຉໆາຄ໅ໃຌຎັຈ຅ຍຸ ຌັໄຈຊ໇ ກ ຖທຓເຂົ ໇າໃຌງຸຈ຋ະຘາຈກາຌປ ນ໇ ຌຄັຘແ ນໆຄຆາຈ຋ ໆຌາໍ ຘະເນຌໃ ຌຎະເ຋ຈບຄັກຈິ ແຖະ Wales ໃຌຎ 1999. ກາຌບໆາຌໃຌຖະຈຍັກາຄ ແຖະ ຖະຈຍັຘ ຄ ຘໍາຖຍັຌກັ ຘກຶ ຘາຖະຈຍັຎາຌກາຄນາຂັຌ໇ຘ ຄກາຌຘກຶ ຘາກາຌປ ໜຄັຘແ ຓໆຌເຌັຌ໇ ໃຘໆ ກາຌເປຈັ ທຽກຉທົ ຅ຄິກຍັໂ຃ຄ ຘາ໇ຄຎະໂນງກ຋ ໆຘຍັຘຌົນ າງຂຶ ໇ຌ, ໂ຃ຄຘາ໇ຄຂບຄຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ຋ຄັໝຈົ ແຖະ ຖກັ ຘະຌະຂບຄຉທົ ໜຄັຘເ ຆັ ໆຌ: ກາຌບາ໇ຄບຄ ເຊຄິ ແຖະ ຃ທາຓຘໍາຑຌັກຌັ . ເບກະຘາຌຂບຄຖາງທຆິ າບາຈ຅ະຘະເໜຍ ຈົ ເຖ ໆ ບຄຉໆາຄ໅຋ ໆ ຌກັ ປຽຌຉບ໇ຄຖະຍຸກາຌບາ໇ຄບຄ ເຊຄິ (ຉທົ ດໆ າຄ: ກາຌບາ໇ຄບຄ ເຊຄິຍຸກ຃ຌົ ຈຽທກຌັ ເຆັ ໆຌ: John, ຘາຓຂ ບຄຌາຄ ນ ຏ ຆ໇ າງ຋ ໆນບ໇ຄຉໍ ໆ ໄຎຖທ໇ ຌແຉໆ ກໆາທເຊຄິຆາງ ຃ຌົ ຈຽທກຌັ ). ໃຌຖະຈຍັ ຌ ໇ຌກັ ປຽຌໄຈປ໇ ຍັກາຌຆໆ ທງເນ ບ ໂຈງກາຌເຍິ ໆ ຄທໆາຆະຌຈິ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັຂບຄຖກັ ຘະຌະຂບຄ ຉທົ ໜຄັຘຍ ົ ໆຄຍບກ຃ທາຓແຉກຉໆາຄຂບຄຍຈົ ຂຽຌ຋ ໆ . ຈັ ໆຄຌັຌ໇, ກາຌໃນ຃໇ ທາຓເຎັຌກາຄ modality ຅ະຓ຃ ທາຓຘໍາ຃ຌັ ໃຌ ຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ, ແຖະ ຉທົ ເຆ ໆ ບຓຉໍ ໆ ຎະໂນງກກໍ ໆ ເນຌັໄຈນ໇ າງໃຌຍຈົ ຍຌັ ງາງຉໆາຄ໅. ໃຌເທຖາຈຽທກຌັຎະເຑຈຍຈົ ຂຽຌຉໆາຄ໅ ຅ະຊກ ຖະຍຸໂຈງຎະເຑຈ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັຂບຄໂ຃ຄຘາ໇ຄທາ຋ະຘຌິ . Foil (1990) ຘະເໜກ ຈິ຅ະກໍາ຋ ໆ ຃ຈິ ໄຖໆ ເຑ ໆບຘະແຈຄ ຘະຊຉິ ຉິທົ ເຖກ ແຖະ ຖກັ ຘະຌະໂ຃ຄຘາ໇ຄຂບຄຎະເຑຈຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄກຌັ . Davies (1995) ບະ຋ຍິ າງເຊຄິ ກຈິ຅ະກໍາ຋ ໆ ເບ ໇ຌທໆາກຈິ຅ະກໍາ ຋າຄກຄົ຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ (DARTS) ເຆິ ໆ ຄປຽກປບ໇ຄໃນຏ໇ ບ໇ໆາຌກໍາຌຈົ , ທເິ຃າະ ແຖະ ໝຌ ໃຆໂ໇຃ຄຘາ໇ຄຂບຄຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ. Nuttall (1996) ໃນຉ໇ ທົ ດໆ າຄເຑ ໆຓເຉຓ ກໆ ຽທກຍັກຈິ຅ະກໍາ຋ ໆ ເຌັຌ໇ ໃຘໆ ຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ ເຆິ ໆ ຄກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັ , ເຆັ ໆຌ: ກາຌຂຈ ໃຘໆ ກຌັຂບຄແຏຌທາຈ ກຍັໂ຃ຄຘາ໇ຄຂບຄຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ ນ ກາຌຘາ໇ຄໂ຃ຄຘາ໇ຄໃໝໆ . ຃ທາຓ ຘຌົໃ຅ໃຌໂ຃ຄຘາ໇ຄຂບຄຍຈົ ເຖ ໆ ບຄຌ ໇ໄຈຊ໇ ກ ຈໍາເຌຌ ຓາຓາໂຈງຌກັ ຎະຉຍິ ຈັ ຋ ໆ ຉາຓປບງແຌທ຋າຄຂບຄຎະເຑຈຍຈົ ຂຽຌ the genre approach, ຏ ຋໇ ໆ ຆ ໇ໃນເ໇ນຌັ ເຊິຄ຃ທາຓຉບ໇ ຄກາຌຂບຄເຈກັ ຌບ໇ ງໃຌກໆ ຸຓ຃ຌົ ຘໆ ທຌຌບ໇ ງໄຈປ໇ ຍັ ກາຌ ຆໆ ທງເນ ບ ແຍຍຘະເຑາະກຍັຎະເຑຈຂໍ຃໇ ທາຓ຋ ໆຍໍ ໆ຃ຸຌ໇ເ຃ງ . ໃຌທ຋ິ ຎ ະຉຍິຈັຈັ ໆຄກໆາທຌ ໇ , Derewianka (1990) ຘຄັເກຈ , ໃຌຆຸຈຂບຄຍຈົ ຘບຌຉໆາຄ໅, ທໆາເຈກັ ຌບ໇ ງ຅ະຘາຓາຈໄຈປ໇ ຍັ ກາຌຘະເໜ຃ ໍາຘຍັ຋ ໆ ຆຈັ ເ຅ຌແຌທໃຈ ເຑ ໆບຘາ໇ຄ຃ທາຓ ເຂົ ໇າໃ຅ຂບຄເຂາົກໆ ຽທກຍັ ໂ຃ຄຘາ໇ຄຂບຄຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ ແຖະ ຎະເຑຈຂໍ຃໇ ທາຓບ ໆ ຌ໅຋ ໆກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌປຽຌ (ເຆັ ໆຌ: ກາຌເຖົ ໆາ ເຖ ໆບຄ ແຖະ ກາຌໂຉແ໇ງໆຄກຌັກໆ ຽທກຍັຍຈົ ເຖ ໆບຄ).

ກາຌບໆາຌເຎັຌຂະຍທຌກາຌ ກາຌຖເິຖ ໆຓກາາຌບໆາຌ ຘໍາຖຍັກາຌທເິ຃າະ຃ທາຓຏຈິຂບຄຏ ນ໇ າກໍ ໆ ເຖ ໆຓບໆາຌໃໝໆ ຘາຓາຈຊກ ຌໍາໃຆໂ໇ຈງ຃ ເຑ ໆບຎະເຓຌ ຃ຸຌຌະຑາຍ ແຖະ ຎະຖຓິ າຌຂບຄຂໍຏ໇ ຈິຑາຈຂບຄຏ ປ໇ ຽຌໃຌກາຌເຂົ ໇າໃ຅ຂໍ຃໇ ທາຓ. ບຌັ຋ໍາບຈິ , ຘິ ໆ ຄຌ ຓ໇ ຎ ະໂນງຈນ າງໂຈງຘະເຑາະຘໍາຖຍັ ຌກັ ປຽຌ L2 ເຑາະທໆາຖະຍຍົ ຑາຘາຉໆາຄຎະເ຋ຈຂບຄຑທກເຂາົບາຈ຅ະຘະແຈຄໃນເ໇ນຌັ຋າຄ຋າຄຈາ໇ຌຑາທະທ຋ິ ະງາ ແຖະ ກາຌບບກຘຽຄ຋າຄຈາ໇ຌຑາຘາ ຋ ໆ ແຉກຉໆາຄໄຎ຅າກຑາຘາບຄັກຈິຓາຈຉະຊາຌ ເຆິ ໆ ຄບາຈເຎັຌຏ ຋໇ ໆ ເປຈັຏຈິຑາຈໄຈໃຌ໇ ຑ ໇ຌຊາຌຂບຄກາຌຌໍາໃຆຑ໇ າຘາບຄັກຈິໃຌຎະ຅ຍຸ ຌັນ າງກທໆາກາຌເຂົ ໇າໃ຅ຏຈິ ໃຌຂໍ຃໇ ທາຓ. ບຌັ຋ຘ ບຄ, ທ຋ິ ກ າຌ“ ຎະຘຍົ ກາຌຈາ໇ຌຑາຘາ” ຃ທຌໄຈປ໇ ຍັກາຌຘະໜຍັ ຘະໜຌ ເຆິ ໆ ຄຏ ບ໇ໆາຌເຖ ໆຓໃໝໆ ຅ະຓກ າຌຘາ໇ຄຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ຋ໍາຓະຈາຂບຄເຂາົເບຄ, ຘາ໇ຄເຎັຌເຖ ໆ ບຄເຖົ ໆາ, ເຖົ ໆາເຖ ໆ ບຄ ນ ຍຌັ ງາງໂຈງກາຌຆໆ ທງເນ ບ ຂບຄ຃ ຘບຌໃຌຊາຌຌະຌກັ ກໆາງ. ນ ຄັ຅າກຌັຌ໇ເຂາົເ຅ົ ໇າຓ ເບກະຘາຌ຋ ໆ ຃າຈເຈາົໄຈຈ໇ ຑ ໍ຋ ໆ ຅ະບໆາຌ຃ຌ . ແນໆ ຄເບກະຘາຌບຌັ ບ ໆ ຌບກ ແຓໆຌກາຌຘະໜບຄໃນໂ໇ຈງຏ ບ໇ໆາຌ຋ ໆຓກ າຌ຅ຈັ ບຌັຈຍັ ນຖ ຏ ບ໇ໆາຌ຋ໍາຓະຈາ ໂຈງ຋ ໆຓກ າຌຌາໍໃຆກ໇ າຖະ຋ ໆຘບຈ຃ໆ ບຄ, ຃ໍາຘຍັ຋ ໆ຃າຈເຈາົໄຈ໇ແຖະ ເຌ ໇ບນາ຋ ໆ ຃ຸຌ໇ເ຃ງ ເປຈັ ໃນຏ໇ ບ໇ໆາຌຓໂ ບກາຈເຑ ໆຓ຃ທາຓ຃ໆ ບຄແ຃ທ໇ໃຌກາຌເຂົ ໇າໃ຅ຍຈົ ເຖ ໆ ບຄ L2, ໂຈງຘະເຑາະໃຌກາຌບໆາຌ຋ ໆກທາ໇ຄຂທາຄ ແຖະ ຌບກນບ໇ຄປຽຌ. ກາຌບໆາຌໃຌຖະຈຍັກາຄ ແຖະ ຖະຈຍັຘ ຄ ທ຋ິ ກ າຌ຋ ໆ ເຌັຌ໇ໃຘໆຏ ບ໇ໆາຌເຎັຌໃ຅ກາຄແຓໆຌຓນ ກັຊາຌໃຌກາຌຘຈິຘບຌກາຌບໆາຌເຆິ ໆ ຄຘຸຓໃຘໆ , ຋ໍາບຈິແຓໆຌກໆ ຽທ ກຍັ ຘິ ໆ ຄ຋ ໆ ຏ ບ໇ໆ າຌຌໍາຓາຘໆ ກາຌບໆ າຌ ກໆ ຽທກຍັ ຃ທາຓປ ຂບຄໂຖກ ໇ ແຖະ ຃ທາຓປ ຈ໇ າ໇ຌຑາຘາ. ບຌັ ຋ຘ ບຄແຓໆ ຌກໆ ຽທກຍັ ຃ທາຓຘາຓາຈ ແຖະ ຃ທາຓເຉຓັໃ຅ຂບຄຑທກເຂາົ຋ ໆ ຅ະຌໍາໃຆກ໇ ຌົຖະງຸຈໃຌໄຖງະກາຌບໆາຌ. ແຍຍທ຋ິ ກ າຌບໆາຌແຍຍ ຈັ ໇ຄເຈຓ ໄຈເ໇ຌັຌ໇ໜກັ ຃ທາຓເຂົ ໇າໃ຅ໃຌປ ຍແຍຍຂບຄກາຌຌໍາຘະເໜຍ ຈົ ເຖ ໆ ບຄ ຉາຓຈທ໇ ງ຃ໍາຊາຓນຖຄັກາຌບໆາຌກໆ ຽທກຍັ ຂໍ຃໇ ທາຓ. ທ຋ິ ກ າຌແຍຍຂະຍທຌກາຌຌັຌ໇ກໆບຌບ ໆ ຌໝຈົ ແຓໆຌ ຓ຃ ທາຓຉັ ໇ຄໃ຅ຉໍ ໆ ຃ທາຓຉບ໇ຄກາຌ຋ ໆ ຅ະເປຈັໃນຏ໇ ບ໇ໆາຌຓ ຃ທາຓປ ໃ໇ໝໆ ນ ກະຉຸຌ໇ ຏ ບ໇ໆາຌໃນປ໇ ຃໇ ຌ ຃ທາຓປ ຋໇ ໆຓດ ໆ ແຖທ໇ (ຖໆ ທຄໜາ໇ກາຌບໆາຌຂໍ຃໇ ທາຓ) ແຖະ ຉໍ ໆຓາເປຈັໃນກ໇ າຌຌໍາໃຆ໇ ຆຍັ ຑະງາກບຌຈາ໇ຌ຃ທາຓປັຍປ ໇ແຖະ ຑາຘາໃນຘ໇ ຄຘຸຈໃຌຖະນທໆ າຄກາຌຎະຓທຌປັຍປ ຂ໇ ໍ຃໇ ທາຓ. ຘິ ໆ ຄຌ ຓ໇ ຃ ທາຓ ກໆ ຽທຂບ໇ຄກຍັກາຌໃນທຽກ ໇ ຓບຍໝາງ 'ກໆ ບຌກາຌບໆາຌ' (ເຆັ ໆຌ: ກາຌຖະຈຓົ ຘະໝບຄ brainstorming, ກາຌຘາ໇ຄ ແຏຌຏຄັແຍຍ ຆແ ຓຌຉກິ semantic mapping, ຃ໍາຊາຓຍໍ ໆຊກ ຉບ໇ຄ ນ ຊ ກ ຉບ໇ຄ true-false, ຃ໍາຊາຓ ຍໍ ໆ ເນຌັ ນ ເນຌັຈ agree-disagree), ຑບ໇ຓ຋ຄັທຽກຓບຍໝາງ 'ໃຌຂະຌະ຋ ໆ ບໆາຌ' (ເຆັ ໆຌທໆາ: margin prompts, ກາຌກະ ຉຸຌ໇ ເຆ ໆ ບຓຉໍ ໆ ນ ກາຌບາ໇ຄບຄິຘໆ ທຌໜຶ ໆ ຄຂບຄຂໍ຃໇ ທາຓໄຎນາບກ ຍຈົ ໜຶ ໆ ຄ, ນ ກາຌກະຉຸຌ໇ ກາຌບໆາຌໜຄັຘ first skim readings ຉາຓຈທ໇ ງ຃ໍາແຌະຌໍາ຋ ໆ ໃກ຃໇ ຽຄ຋ ໆ ຓ ຅ຸຈຘຸຓນ າງຂ ໇ຌ). ຎ ໇ຓແຍຍປຽຌຎະ຅ຸຍັຌນ າງ໅ນົທ (ເຆັ ໆ ຌ: Rossner 1988; Murphy and Cooper 1995) ໄຈຌ໇ໍາຘະເໜນ າງ ໅ບຌັກໆງທກຍັໜາ໇ທຽກຓບຍໝາງຈັ ໆຄກໆາທ. ນ ກັ ກາຌ ຘໍາ຃ຌັ ໃຌກາຌບບກແຍຍທຽກຓບຍໝາງເນ ົ ໆາຌ ໇ແຓໆຌກາຌຆຸກງ ໃ໇ນຓ໇ ກ າຌບໆາຌ຋ ໆ ງຈ ງໆຸຌ ແຖະ ຘະ຋ບ໇ ຌ຃ຌ