ຫັດແຕ່ງ- ຊອ. ປທ. ສີບຸນດ່ອນ ແກ້ວພິຈິດ

44 ນໍ ້າຕກົ ຕາດຜາສວ້ ມເປັນຕາດທີ ່ມຄີວາມສວຍສດົ ງດົງາມເປັນຢ່ າງຍິ ່ ງ,ມນີໍ ້າຂາວໃສສະອາດໄຫ ອອກມາຈາກຮ່ ອມຜາລງົ ມາໂຕນໃສ່ຕາດທີ ່ ເປັນຫ າຍຂັນ້ກະແຈກ ກະຈາຍ ນໍ ້າຕກົ ຕາດຜາສວ້ມມຄີວາມສູງປະມານ 6 ແມດັ ແລະມຄີວາມກວ້າງ 7 ແມດັ , ຄໍາວ່າສວ້ ມເປັນພາສາລາວໝາຍເຖງິຫອ້ງຫໍ ຫ ຫອ້ງນອນຊຶ ່ ງລກັ ສະນະ ຂອງຕາດລວ້ ມຄາ້ຍຄຫ ອ້ງຫໍຂອງຄ່ ູ ສມົ ລດົ ໃໝ່ , ຈດຸ ເດັ ່ນຂອງນໍ ້າຕກົ ຕາດຜາສວ້ ມຄສ າຍນໍ ້າທີ ່ ໄຫ ຜ່ານຫນິ ຜາຂະໜາດໃຫຍ່ທີ ່ມລີກັ ສະນະເປັນແທງໆຮູບ ຮ່າງຄາ້ຍ ຫອ້ງຫໍ ບໍລເິວນອອ້ ມຂາ້ງນໍ ້າຕກົ ຕາດຜາສວ້ ມມທີ ໍາມະຊາດທີ ່ ອຸດມົ ສມົ ບູນ,ມຝີ າໄມທ້ ີ ່ ຂຽວກະຈງີດົງາມຍິ ່ ງ, ປະກອບດວ້ ຍຕົນ້ ໄມນ້ອ້ຍ-ໃຫຍ່ລວມທງັຊວີະນາໆພນັ ອາໄສຢ່ ູ. ເມ ່ອມາທ່ອງທ່ ຽວ “ນໍ ້າຕກົ ຕາດຜາສວ້ ມ”ແຫ່ງນີ ້ນກັ ທ່ອງທ່ ຽວຈະໄດສ້ໍາຜດັ ກບັນໍ ້າທີ ່ ໃສສະອາດ, ອາກາດທີ ່ ເຢັນສດົ ຊ ່ນ, ເພດີ ເພນີກບັບນັ ຍາກາດທີ ່ ຜ່ ອນຄາຍ, ໄດສ້ໍາຜດັທ່ ຽວຊມົ ຄວາມສວຍ ງາມທີ ່ ແຕກຕ່າງກນັຂອງຕາດໂດຍ ການຄ່ອຍໆຍ່າງຂຶ ້ນຕາມເສັນ້ທາງຂາ້ງຕາດ ຫ ຂ ້ນມາຕາມຕາດເລຍີ ເພ ່ອສໍາຜດັກບັສາຍນໍ ້າເຢັນ ສດົຊ ່ນເມ ່ອນໍ ້າຕກົ ຟົ ້ງໃສ ພອ້ ມທງັສາມາດເຂົ ້າຫ ິ ້ນນໍາ ເຂົ ້າໄປໃນກອ້ງຕາດທີ ່ມນີໍ ້າໄຫ ຜ່ານຢ່ າງໜາ້ຕ ່ ນຕາຕ ່ ນໃຈເໝາະສໍາລບັ ຜູທ້ ີ ່ມກັ ການທ່ ອງ ທ່ ຽວໃນຮູບແບບ ພະຈນົ ໄພ. (ຄດັຈາກ ແວບັhttp://www.sethakit-psx.la/detail6037.html ວນັທີ03/10/2021) 3. ເທສະນາໂວຫານ ເທສະນາໂວຫານໝາຍເຖງີ ການຂຽນເພ ່ອໃຫຜູ້ອ້່ານເຫນັຄຸນ ແລະ ໂທດ ເພ ່ອແນະນໍາສັ ່ງສອນ ແລະ ໃຫ້ປະ ຕບີດັ ຕາມ ໃຫມ້ ແີນວຄດິ ອ່ ຽງໄປຕາມຄວາມຄດິ ຂອງຜູຂ້ ຽນ ການຂຽນເທສະໜາໂວຫານ ຈີ ່ ງຍາກກວ່າ ບນັ ລະຍາຍ ໂວຫານ ແລະ ພນັ ລະນາໂວຫານ ແຕ່ ຕອ້ ງໃຊວ້ ທິ ີຊກັ ຈງູຜູອ້່ານ ການຂຽນເທສະນາໂວຫານເໝາະກບັ ການຂຽນບດົ ຄວາມທີ ່ ສະແດງເຖີງຄວາມຄວາມກະຕນັ ຍູກະຕະເວທ,ີຄວາມສ ່ສດັ ສຸຈະລດິ , ຄວາມພາກພຽນ, ປະຢັດມດັທະຍດັ , ຄວາມເມກຕາກະລຸນາ ແລະ ເລ ່ອງກ່ ຽວກບັຄໍາສອນທາງພຸດທະສາສະໜາ, ຫ ກັ ການຂຽນເທສະໜາໂວຫານມດີ ັ ່ງນີ ້ : - ຕອ້ງໃຊໂ້ວຫານຕ່າງໆ ຄບ ນັ ລະຍາຍໂວຫານ, ພນັ ລະນາໂວຫານ, ອຸປະມາໂວຫານ ແລະ ສາທກົ ໂວຫານທງັນີ ້ ເພ ່ອ ໃຫເ້ນ ້ອໃນໃຈຄວາມຊດັ ເຈນຈະແຈງ້ ມທີ ງັບນັຫາຕນົ ຕໍແລະ ສໍາຮອງ. ຜູອ້່ານມຄີວາມເຂົ ້າໃຈ ເກດີມຄີວາມຮູສ້ກຶ ນກຶ ຄດິ ຄອ້ ຍອ່ ຽງໄປຕາມຜູຂ້ ຽນ, ຖາ້ເປັນການສະແດງຄວາມຄດິ ເຫນັ ຄວນອະທບິ າຍທງັດາ້ນຄຸນປະໂຫຍດ ແລະ ເປັນ ໂທດ ຫ ສະແດງເຫດ ແລະ ຜນົ . - ຜູຂ້ ຽນເທສະໜາໂວຫານ ຕອ້ ງມຄີວາມຮູກ້່ ຽວກບັ ເລ ່ ອງທີ ່ ຕນົ ຈະຂຽນ ຕອ້ ງຮູໃ້ຊເ້ຫດຜົນ ແລະ ຫ ກັ ຖານອາ້ງອງີ ຄວາມຄດິ ເຫນັທີ ່ຕນົສະເໜມີ າລຽງລໍາດບັທີ ່ຕນົສະເໜມີ າລຽງລໍາດບັຂໍຄ້ ວາມໃຫສ້ໍາພນັກນັ .

45 ຕວົຢ່ າງ: ເທສະໜາໂວຫານ ບດົຄວາມ ວດັທະນະທໍາລາວ ຄນົລາວເສມີ ສາ້ງ ໂດຍ: ພນັສບັ ຊາດລາວເຮາົ ນບັ ໄດວ້່າເປັນຊາດທີ ່ ເກົ ່າແກ່ ມປີ ະຫວດັ ຄວາມເປັນມາອນັ ຍາວນານ ແລະ ກໍມມີ ູນ ເຊ ້ອທາງ ດາ້ນວດັທະນະທໍາ, ຮດີຄອງປະເພນີເປັນເອກະລກັ ຂອງຕນົ ເອງ. ສິ ່ ງເຫ ົ ່ານີ ້ລວ້ ນແລວ້ ແຕ່ ແມ່ນ ອອກມາຈາກຫວົ ຄດິ ປັນຍາ, ຄວາມພະຍາຍາມຂອງບນັ ພະບຸລຸດຂອງພວກເຮາົ ເປັນຜູແ້ປງທາງສາ້ງໄວ້ເພ ່ອໃຫຄ້ ນົ ຮຸ່ນລູກຮຸ່ນຫ ານ ໄດສ້ ບ ທອດໄປໃນພາຍພາກໜາ້, ມລໍ ະດກົ ອນັລໍ ້າຄ່ານີ ້ມນັຈະຢ່ ູຄ່ ູກບັຄນົລາວ ພວກເຮາົນັນ້ ກໍແມ່ນຂ ້ນກບັພວກເຮາົຫັນ້ ແຫ ະ ເນາະຫາກເວົ ້າເຖງິວດັທະນະທໍາແລວ້ ບໍ ່ ວ່າຍຸກໃດສະໄໝໃດ ກໍເຫນັ ວ່າມຄີວາມໝາຍສໍາຄນັ ບໍ ່ ໜອ້ ຍ ຕໍ ່ກບັ ແບບແຜນ ວຖິ ທີ າງການດໍາລງົຊວີດິຂອງມະນຸດ ເພາະໃນກະໂຕວດັທະນະທໍາມນັປະກອບດວ້ ຍຄວາມຮູຕ້່າງໆ ຄວາມເຊ ່ອຖ ສລິະ ປະ, ສລິ ະທໍາ, ຮດີຄອງປະເພນ, ີວທິ ະຍາການ, ກດົໝາຍ ແລະ ໝດົທຸກ ຢ່ າງທີ ່ມະນຸດໄດຄ້ ົນ້ ຄດິປະດດິສາ້ງ ເພ ່ອນໍາ ມາປະພດຶປະຕບິດັຕາມຄວາມເໝາະສມົ ໃນແຕ່ລະຍຸກແຕ່ ລະສະໄໝຂອງປະຫວດັສາດ, ໃນປັດຈບຸ ນັ , ວດັທະນະທໍາລາວ ກໍຍງັແມ່ນປັດໄຈສໍາຄນັທີ ່ຄນົລາວເຮາົຈະຕອ້ງຮູຈ້ກັ ແລະ ເຂົ ້າໃຈແລວ້ ພອ້ ມ ພາກນັ ອະນຸລກັ ຮກັ ສາ ແລະ ສົ ່ງເສມີ ເພ ່ ອບໍ ່ ໃຫສ້ ົ ່ງຍອດຍິ ່ ງ ສິ ່ ງດງີາມທີ ່ຖ ກກັ ່ນຕອງ ພອ້ ມທງັ ໄດຮ້ ບັ ການປັບປຸງ ປຸງ ແຕ່ງ ຈນົກາຍເປັນທີ ່ຍອມຮບັຂອງມວນຊນົນັນ້ນຫາຍໄປກບັການເວລາ, ຊາດລາວ ເຮາົໄດຊ້ ່ວ່າເປັນຊາດທີ ່ມວີດັທະນະ ທໍາທາງດາ້ນຈດິໃຈອນັສູງສົ ່ງ ຈະຕອ້ງຮູຈ້ກັ ວດັທະນະທໍາຂອງຕນົ ໄດ້ການປະພດຶປະຕບິດັກໍ ່ໃຫຢ້່ ູໃນຂອບເຂດເຄົ ້າເດມີ ຂອງວດັທະນະທໍາເຊັ ່ນວ່າ: ເປັນຄນົຊ ່ສດັສຸຈະລດິ ມີຄວາມໂອບເອ ້ອອາລຕີໍ ່ ເພ ່ອນມະນຸດດວ້ ຍກນັ . ເຖງິຢ່ າງໃດກໍ ່ຕາມ, ໃນຂະນະທີ ່ ພກັ ແລະ ລດັ ພວມເອາົໃຈໃສ່ ຊີ ້ນໍາໃຫປ້ ະຊາຊນົ ລາວບນັ ດາເຜົ ່າ ຟ ້ນຟູອະນຸ ລກັ ຮກັ ສາວດັ ທະນະທໍາຢ່ າງຈງິຈງັນັນ້ ພດັ ຍງັມຄີນົ ຖ ເບາົບໍ ່ ຢາກປະຕບິ ດັ ຕາມ. ເຂາົເຫ ົ ່ານັນ້ ມກັ ຈະເວົ ້າວ່າ ຮດີຄອງ ປະເພນນີ ັນ້ ແມ່ນສິ ່ ງທີ ່ ເກົ ່າແກ່ຫ າ້ກະໄພ, ບນັຫານີ ້ ເຮາົຈະເຫນັ ຢ່ າງປະຈກັ ຕາ ໃນກຸ່ມຄນົ ໄວໜ່ ຸມເຊັ ່ນ: ປະພດຶຕນົ ໃນ ທາງເສ ່ອມເສຍ, ການນ່ ຸງຖແ ບບຊາວຕ່າງຊາດ ເວົ ້າຈາປາໄສ ກໍບໍ ່ສຸພາບອ່ອນໂຍນ ທງັບໍ ່ມຄີວາມເຄາົລບົນອບນອ້ມ ຕໍ ່ຜູ້ ຊງົຄຸນວຸດທ, ິບາງຄັ ້ງກໍ ່ ເກດີມໃີນກຸ່ມຄນົທີ ່ ເປັນ ຫວົ ໜາ້ຄອບຄວົ ເອງເຮດັ ໃຫເ້ກດີມແີນວຄດິຈດິ ໃຈຄບັ ແຄບ ຕ່າງຄນົ ຕ່າງເລັ ່ງເຮດັທຸລະກດິ , ເຂາົຖວ ່າ ວດັຖຸເງນິຄໍາ ຄສ ິ ່ ງສໍາຄນັ ຕໍ ່ຊວີດິປະຈໍາວນັ ເງນິຄໍາເປັນສິ ່ ງຊ່ ວຍສາ້ງໃຫຖ້ ານະບດົ ບາດ ເດັ ່ນຢ່ ູໃນວງົສງັຄມົ . ສະນັນ້ ຈຶ ່ ງເກດີມກີ ານແຂ່ງຂນັຊ່ ວງເສງັ ເພ ່ອຊອກທຸກວທິ ທີ າງໃຫໄ້ດວ້ ດັຖຸນັນ້ມາຄອບຄອງ ໂດຍ ບໍ ່ ຄໍານງຶ ເຖງິຈດິໃຈຄນົ ອ ່ນ, ບໍ ່ ຄໍານງຶເຖງິບາບບຸນຄຸນໂທດ ຂໍພຽງແຕ່ ໃຫໄ້ດຕ້າມໃຈປະສງົແລວ້ ກໍພໍ.ໃນພາວະທາງດາ້ນ ວດັ ຖຸໃນປະເທດເຮາົໄດກ້ າ້ວສ່ ູຄວາມຈະເລນີສວີ ໄິລທນັ ສະໄໝນັນ້ , ມນັ ເປັນຂດີ ຈໍາກດັ ໃຫກ້ ານພດັ ທະນາທາງດາ້ນ ຈດິ ໃຈຕອ້ ງຫຸ ດໜອ້ ຍຖອຍລງົ. ບນັ ຫາເຫ ົ ່ານີ ້ ເຖິງວ່າພວກເຮາົຈະ ໃຊຄ້ ວາມພະຍາຍາມຢ່ າງຫ ວງຫ າຍ ເພ ່ ອຟ ້ນຟູສົ ່ງ ເສມີ ແລວ້ກໍຕາມ ເລ ່ອງຈດິໃຈກໍຍງັບໍ ່ທນັ ໄດຮ້ ບັການ ພດັທະນາເທົ ່າທີ ່ຄວນ. ດັ ່ງນັນ້ , ສມົ ຄວນແລວ້ ທີ ່ ພວກເຮາົທຸກຄນົ ໃນສງັຄມົ ຄວນໂຮມແຮງໂຮມໃຈເປັນກໍາລງັແຮງ ເພ ່ ອພດັ ທະນາ ວດັທະນະທໍາທາງຈດິໃຈໃຫສູ້ງຂຶ ້ນ ໂດຍນໍາວທິ ກີ ານສກຶ ສາອບົ ຮມົ ແນວຄດິ ໃຫຄ້ ນົ ຮຸ່ນໜ່ ຸມ ໄດຮ້ໍ ່າຮຽນວດັທະນະທໍາ

46 ຮດີຄອງປະເພນອີນັ ດງີາມຂອງລາວເຮາົ ບໍ ່ ວ່າຄວາມຮກັ ແພງສາມກັ ຄີແລະ ແບບແຜນການດໍາລງົຊວີດິ ຕະຫ ອດຮອດ ການນ່ ຸງຖ ແລະ ອ ່ນໆ. ວດັທະນະທໍາລາວ ຄນັຖາ້ຄນົ ລາວເຮາົບໍ ່ ນບັຖ ບໍ ່ ປະຕບິດັ ຕາມແລວ້ ແມ່ນໃຜຈະມານບັຖ. ສະນັນ້, ພວກເຮາົ ຄນົ ລາວຄວນພາກພູມໃຈຕໍ ່ ບນັ ພະບູລຸດລາວ ທີ ່ ໄດສ້ າ້ງໄວໃ້ຫ້ຈະເຮດັ ຫຍງັ ທໍາຫຍງັ ກໍຄວນຄດິ ແລະ ຄໍານງຶເຖິງ ຮດີຄອງ ສິ ່ ງທີ ່ ບໍ ່ ສອດຄ່ ອງເໝາະສມົ ກບັວດັທະນະທໍາລາວ ກໍ ່ບໍ ່ ຄວນເຮດັ ມນັຈຶ ່ ງຈະສມົ ກບັຄໍາວ່າ ວດັທະນະທໍາລາວ ຄນົລາວເປັນຜູເ້ສມີ ສາ້ງ. (ຄດັຈາກວາລະສານວນັນະສນິ ສະບບັປະຈາໍ ເດອ ນກນັຍາ 2000, ໜາ້ 5 – 6) 4. ສາທກົ ໂວຫານ ໝາຍເຖີງການຂຽນເພ ່ ອຍກົ ຕວົ ຢ່ າງ ສະນບັ ສະໝູນເລ ່ ອງທີ ່ ກ່າວມານັນ້ ໃຫເ້ຂົ ້າໃຈດຍີ ີ ່ ງຂ ້ນ, ໃຫໜ້ ກັ ແໜນ້ ແລະ ເປັນໜາ້ເຊ ່ອຖ ເລ ່ອງທີ ່ນໍາມາຍກົ ຕວົຢ່ າງໄດແ້ກ່ ນທິ ານຊາດກົ , ເລ ່ອງຈາກວນັນະຄະດີແລະ ເລ ່ອງຈາກປະຫວດັ ສາດໂວຫານປະເພດນີ ້ມກັ ແຊກເຂົ ້າຢ່ ູໃນເທສະໜາໂວຫານ. ຕວົຢ່ າງ 1: ການຂຽນສາທກົ ໂວຫານ ຄນົທີ ່ທໍາປະໂຫຍດແກ່ຄນົ ອ ່ນ ຖາ້ຈະປຽບທຽບໃຫງ້່າຍ ກໍຄຕ ົນ້ ໄມໃ້ນບາ້ນ ທຸກບາ້ນລວ້ ນແຕ່ມຕີນົ ໄມ,້ ຕົນ້ ໄມບ້າງຊະນດິ ກໍ ່ປູກໄວເ້ພ ່ອກນິໝາກ ຕົນ້ ໄມເ້ຫ ົ ່ານີພ້ ວກເຮາົຖະນຸຖະໝອມ ບວົລະບດັຮກັ ສາ ແຕ່ມຕີ ົນ້ ໄມບ້າງຊະນດິ ທີ ່ ເຮາົບໍ ່ຕອ້ງການເຮາົກໍ ່ບໍ ່ ເອາົຫວົຊາ ແລະ ບໍ ່ປົກປັກຮກັ ສາ ທງັນີກ້ ໍ ່ ເພາະວ່າ ມນັບໍ ່ ເປັນປະໂຫຍດແກ່ເຮາົ ຄນົ ເຮາົກໍ ່ຄກ ບັ ຕົນ້ ໄມ,້ຄນົອ ່ນຈະຮກັ ແພງ ຫ ຊງັ ກໍ ່ຍອ້ນເຮາົກະທໍາມປີະໂຫຍດ ຫ ບໍ ່ມປີະໂຫຍດແກ່ເຂາົ. ບດົອ່ານເພີ ່ມ : ມລໍ ະດກົ ລາ້ນຊາ້ງຫ ວງພະບາງ (ຄດັຈາກ ເວບັ https://lanxanglpb.weebly.com/3737376437353762373737223762373237713713.html ມລໍ ະດກົ ລາ້ນຊາ້ງຫ ວງພະບາງ ວນັທີ03/10/2021) ຍອດນທິ ານ ຊາດກົ ພຣະເຈົ ້າ 10 ຊາດ ນທີ ານ ທີ ່ພວກທ່ານຈະໄດອ້່ານ ຂາ້ງລ່ ຸມນີ ້ແມ່ນນທິ ານ ທີ ່ ໄດມ້ າຈາກຝາຜະໜງັ ຕາມວດັຕ່າງໆພາຍໃນເມອ ງ ລວງ ພຣະ ບາງ ທີ ່ ໄທເຮາົເຈົ ້າຂອ້ ຍເຄຍີໄດສ້ໍາພດັມານັນ້ແຫ ະ ເປັນຍອດຊາ ດກົ ເລ ່ອງຂອງພະພຸດທະເຈົ ້າໃນ 10 ຊາດ ກ່ອນ ໜາ້ທີ ່ຈະມາ ເກດີເປັນເຈົ ້າຊາຍສດິທດັທະ ພະສໍາມາສໍາພຸດທະ ເຈົ ້າທີ ່ພວກເຮາົໄດຮູ້້ແລະ ເຫນັມາຈນົປັດຈບຸ ນັ . 1. ພຣະ ເຕເມໃບ ້(ຊາດທີ ່ຍິ ່ ງດວ້ຍ ເນກຂມັ ມະ ປາຣະມ)ີ ເປັນເວລາອນັ ເຫງິນານມາແລວ້ ຍງັມພະີ ລາຊາຜູຍ້ ິ ່ ງໃຫຍ່ອງົໜຶ ່ ງ ຊ ່ວ່າ: ເຈົ ້າກາສກິ ະລາດ ຜູເ້ປັນເຈົ ້າປົກຄອງ ເມອ ງພະລານະສີພອ້ມດວ້ ຍມະເຫສຜີູມ້ ພະນາ ີ ມວ່າ ພຣະນາງຈນັທາເທວ.ີ

47 ເຖງິວ່າກະສດັອງົນີ ້ຈະມມະີ ເຫສທີ ີ ່ ງາມເລດີພອ້ມດວ້ ຍສະໜມົ ເປັນຈາໍ ນວນຫລາຍກໍຕາມ ແຕ່ກໍຍງັບໍ ່ມຄວາມ ີ ສຸກຍອ້ນວ່າບໍ ່ມີໂອລດົ ຫລ ທດິ າທີ ່ຈະມາສບ ເຊ ້ອແທນແນວ. ມາວນັໜຶ ່ ງຊາວເມອ ງທງັຫລາຍຮບີຮອ້ ນໃຈຢາ້ນຣາດ ຊະວງົຈະສູນສິ ້ນບໍ ່ມຜີູສ້ ບ ແທນຕໍ ່ ໄປຈຶ ່ ງກາບທູນໃຫພະ້ ອງົເຮດັພທິ ບວງສວງ ີ ສງັເວຍີ ເທບທດິ າຟາ້ດນິ ເພ ່ອຂໍບຸດໂດຍທົ ່ວ ກນັ . ແຕ່ປາກດົວ່າບໍ ່ມໃຜີ ຈະໄດສ້ມົ ປະສງົຈກັ ຄນົ . ສ່ວນນາງຈນັທາເທວີຜູເ້ປັນອກັ ຄະມະເຫສີໄດຖ້ ປ ະຕສິນົທແິຕ່ ພຽງຜູດຽວ. ້ ໂດຍແມ່ນເທບພະບຸດຜູທ້ ີ ່ ເຄຍີ ເປັນເຈົ ້າກຸງພະລານະສມີ າກ່ອນ. ເມ ່ອເຈົ ້າກາສກິ ະລາດຊງົຊາບກໍ ່ປ ມ້ ປິຕຍິນິ ດເີປັນ ຢ່ າງຍິ ່ ງເມ ່ອຄບົ 10 ເດອ ນ ນາງກໍໄດປະສູດ ້ ໂອຣດົ ອອກມາ ພອ້ມດວ້ ຍເມຍຂອງເຫ ົ ່າອໍາມາດທງັ 500 ຄນົກໍ ປະສູດບຸດພອ້ມກບັນາງຈນັທາເທວ, ີພະເຈົ ້າກາສກິ ະລາດຈິ ່ ງເອາົກຸມມານເຫ ົ ່ານັນ້ມາເປັນເພ ່ອນຂອງໂອລດົຕນົທງັໝດົ ພອ້ມກບັ ເອາົນາງນມົ ມາລຽ້ງເຖງິ 65 ຄນົ . ຈາກນັນ້ພະອງົກໍໃຫໂ້ຫນຣາຈານທງັຫລາຍມາໃສ່ຊ ່ ໃຫໂ້ອຣດົ . ໂຫຣາຈານ ທູນພະຍາກອນວ່າເປັນຜູຊ້ງົບຸນຍາທກິ ານອນັປະເສດີອາດເປັນພະຣາຊາທລິ າດເຖງິ 4ທະວບີທງັຈະບໍ ່ມອີນັຕະລາຍມາ ພອ້ງພານດວ້ ຍ, ດັ ່ງນັນ້ ໃນການທີ ່ພຣະຣາດຊະກຸມມານປະສູດມຝີົນຕກົ ທົ ່ວລາຊະອານາຈກັ ໃຫຄວາມ ້ ຊຸ່ມເຢັນແກ່ຄນົ , ສດັ ແລະ ພດ ຕ່າງໆໂຫຣາຈານຈິ ່ ງພອ້ມກນັຖວາຍພຣະນາມວ່າ: ພຣະເຕເມ. ເມ ່ອອາຍຸໄດ້11ເດອ ນ ພຣະເຕເມພອ້ມດວ້ ຍນາງນມົ ທງັຫ າຍມາເຂົ ້າເຝົ ້າພະລາດຊະບດິ າ,ເມ ່ອນັນ້ພຣະເຕເມເຫນັພໍ ່ ຂອງຕນົຕດັສັ ່ງໃຫລ້ງົໂທດອາຍາແກ່ ໂຈນທງັ 4, ຈິ ່ ງນກຶ ໄດວ້່າ: ໂອ! ພະລາດຊະບດິ າຂອງເຮາົຕອ້ງໄປສະເຫວຍີທຸກຢ່ ູທີ ່ ນະຣກົ ແນ່ນອນ. ຄນັແລວ້ເມ ່ອກບັທີ ່ຂອງຕນົ ເອງ ຈຶ ່ ງລະລກຶ ຊາດປາງກ່ອນຂອງຕນົ ເອງໄດວ້່າ ໃນຊາດອາດດີຕະການຕນົ ເຄຍີເປັນເຈົ ້າ ຄອງນະຄອນແຫ່ງນີ ້ແລະ ໄດເ້ຫນັພໍ ່ຂອງຕນົຕດັສນິອາຍາແກ່ ໂຈນນັນ້ອກີອນັ ເປັນເຫດໃຫເ້ຮາົໄປຕກົ ນະຣກົ ແນ່ນອນ. ເມ ່ອຊງົດໍາຣເິຊັ ່ນນັນ້ຈິ ່ ງສະດຸງ້ຕ ່ນຢາ້ນກວາເປັນຍິ ່ ງໜກັ ແລວ້ ຈິ ່ ງຄດິຕໍ ່ ໄປວ່າເຮດັແນວໃດນໍເຮາົຈິ ່ ງຈະພົນ້ ຈາກລາດຊະ ມນົທຽນແຫ່ງນີ ້ . ຄາວໜຶ ່ ງກໍ ່ມເທບ ີ ພະທດິ າຜູເ້ຄຍີ ເປັນແມ່ຂອງພະອງົໃນຊາດ ປາງກ່ອນປະກດົຕວົອອກມາແລວ້ ຕດັ ໃຫ້ ຄໍາແນະນໍາວ່າ: ໃຫທ້ ໍາຕນົ ເປັນຄນົ ເປຍ້ ລ່ອຍງ່ອຍງະບາ້ໃບ້ແລວ້ເຂາົກໍຈະເຂ່ຍອອກລາດສມົ ບດັ ໄປດັ ່ງປະສງົແທແ້ລວ້. ຕໍ ່ນັນ້ມາລາດຊະກຸມມານກໍບໍ ່ສະແດງອາການໃດໆທງັສິ ້ນ ແມກ້ ະທັ ້ງຢາກນມົ ກໍ ່ບໍ ່ຮອ້ງບໍ ່ ໄຫ້ແລະ ກໍ ່ບໍ ່ ເຄ ່ອນໄຫວ ໃດໆທງັສິ ້ນຈນົນາງນມົ ທງັຫລາຍລງົຄວາມເຫນັວ່າເປັນຄນົ ເປ້ຍລ່ອຍງ່ອຍໃບ, ້ດັ ່ງນັນ້ຈິ ່ ງທດົລອງໃຫສະ້ ເຫວຍີນມົ ທບິ ເປັນເວລາ 1 ປີກໍຍງັຄງົເຊັ ່ນນັນ້. 2 ປີຕໍ ່ມາທດົລອງດວ້ ຍການເອາົເຂົ ້າໜມົ ມາອອຍ ກໍຍງັເຊັ ່ນເຄຍີ ບໍ ່ມທີ່າທໃດໆ. ີ 3 ປີ ທດົລອງດວ້ ຍຜນົລະໄມ.້4 ທດົລອງດວ້ ຍຂອງຫລິ ້ນ. 5 ປີທດົລອງດວ້ ຍດນົຕມະີ ໂຫລຕີ່າງໆ ແຕ່ກຸມມານກໍຍງັບໍ ່ສນົ ພະໄທ. 6 ປີທດົລອງດວ້ ຍການເອາົກຸມມານ ແລະ ເດກັ ທງັ 500 ຄນົ ໄປໄວເ້ຮອ ນໃບລານ ແລວ້ ຈູດໄຟຂຶ ້ນ, ເດກັ ນອ້ຍຄນົອ ່ນແລ່ນໜອອກ ີ ມາໝດົ ແຕ່ກຸມມານຍງັນິ ້ ງເສຍີ. 7 ປີທດົລອງດວ້ ຍຊາ້ງຕກົ ມນັ . 8 ປີທດົລອງດວ້ ຍໃຫງູ້ ກຽ້ວພນັ . ເຖງິວ່າພະລາຊາຜູເ້ປັນພໍ ່ຈະໃຫກ້ ານທດົລອງດວ້ ຍວທິ ການ ີ ຕ່າງໆນາເຊິ ່ ງອນັ ເປັນຜນົ ຮາ້ຍໃຫແ້ກ່ກຸມມານແຕ່ ກຸມມານກໍຍງັນິ ້ ງເສຍີ. ຈນົມາຮອດອາຍຸໄດ້14 ປີພະລາຊາ ກໍຍງັບໍ ່ລດົລະຄວາມພະຍາຍາມຈິ ່ ງທດົລອງດວ້ ຍໃຫໄປ້ ນອນເກອ ກກົວ້ອຸດຈະລະ. ອາຍຸ 15 ປີໃຫໄປ້ ນອນເທງິແທ່ນທີ ່ມຖີ່ານໄຟແຕ່ພະກຸມມານກຍໍ ງັອດົກັນ້ ໄດ.້ ຈນົລ່ວງເຂົ ້າອາຍຸໄດ້16 ປີຕອນນີພ້ ະກຸມມານເປັນໜ່ ຸມແລວ້ ພະລາຊາຈິ ່ ງ ໃຫເ້ອາົສາວທີ ່ ສວຍທີ ່ສຸດຫລາຍຕໍ ່ຫລາຍ ຄນົມາປະເລົ ້າປະລມົ ແຕ່ສຸດທາ້ຍກໍບໍ ່ ໄດຜ້ ນົອກີ ເຊັ ່ນເຄຍີ. ພະເຈົ ້າກາສກິ ະລາດຈິ ່ ງໄດໃ້ຫໂຫຣາຈານ ້ ມາທໍານາຍອກີຄັ ້ງ

48 ໂຫຣາຈານຈິ ່ ງຕດັວ່າ ຖາ້ຂນ ລຽ້ງໄວຈະ້ ເປັນກາລະກຈະີ ເກດີອາເພດຂຶ ້ນສາມປະການ: ໜຶ ່ ງ ຈະເປັນອນັຕະລາຍແກ່ພະ ຊນົຊບີຂອງພະອງົ ສອງ ຈະເປັນອນັຕະລາຍແກ່ເສດຕະສດັຂອງພະອງົ ແລະ ສາມ ແມ່ນອນັຕະລາຍແກ່ມະເຫສຂອງ ີ ພະອງົ ເມ ່ອເປັນເຊັ ່ນນັນ້ພະລາຊາຈິ ່ ງ ຕດັສັ ່ງຂບັ ໄລ່ໜອອກ ີ ຈາກວງັແຕ່ນາງຈນັທາເທວຈີ ິ ່ ງອອ້ ນວອນຂໍໄວຖ້ າ້ຈະຂບັ ໄລ່ ໄສສົ ່ງກຂໍ ໍໃຫລູກ້ ຂອງຕນົ ເອງໄດສະ້ ເຫວຍລາດ ີ ໄດ7້ປີກ່ອນ. ແຕ່ພະລາຊາບໍ ່ຍອມ. ມະເຫສກີ ໍບໍ ່ລດົລະຄວາມພະຍາມ, ດວ້ ຍເຫດນັນ້ພະລາຊາຈິ ່ ງຕດັ ໃຫສະ້ ເຫວຍ ລາດ ີ ພຽງ 7ວນັ ຕາມຄໍາອອ້ ນວອນຂອງມະເຫສ.ີ ຕໍ ່ມາພະຊາລາຊາກໍໄດທ້ ໍາພທິ ລີາຊາພເສກ ິ ໃຫແ້ກ່ກຸມມານຂອງຕນົ ຈນົ ເຖງິວນັຖວ້ ນເຈດັແຫ່ງການຄອງລາດຊະ ສມົ ບດັ ແລະ ເປັນວນັແຫ່ງຄວາມຕາຍຂອງພະເຕເມກໍມາເຖງິ. ນາຍສຸນນັ ສາຣະຖີໄດຮ້ ບັລາດຊະອງົການໄປຝັງເສຍທີ ່ ປ່ າຊາ້ຜດີບິ ຕາມຄໍາແນະນໍາຂອງໂຫຣາຈານແຕ່ເຊົ ້າໆ ທ່າມກາງສຽງຮອ້ງໄຫອາ້ ໄລອາ ວອນຂອງຜູເ້ປັນແມ່. ເມ ່ອນາຍ ສາຣະຖຂີບັລດົອອກມາແທນທີ ່ຈະໄປທາງທດິຕາເວນັຕກົ ກບັ ໄປທາງທດິຕາເວນັອອກ. ເມ ່ອຣດົ ຂອງກຸມມານພົນ້ ຈາກ ປະຕູເມອ ງ ກປໍ ມ້ ພະໄທ ຄວາມປະສງົຂອງເຮາົໄດມ້ າເຖງິທສຸດີ ແລວ້. ຝ່ າຍນາຍສາຣະຖຂີບັລດົມາໄກແລວ້ ກໍແວະເຂົ ້າ ປ່ າຊາ້ອກີ ແຫ່ງໜຶ ່ ງທີ ່ບໍ ່ ແມ່ນປ່ າຊາ້ຜດີບິ ,ແລວ້ ລງົຈາກລດົ ໄປຂຸດຂຸມເພ ່ອທີ ່ຈະຈດັການຝັງສບົຂອງເຕເມກຸມມານ. ພະເຕ ເມກໍທດົລອງເຄ ່ອນໄຫວທຸກສ່ ວນຂອງຮ່າງກາຍເບິ ່ ງເມ ່ອເຫນັວ່າຍງັໃຊການ ້ ໄດຢ້່ ູຈິ ່ ງໂດດລງົຈາກລດົ ແລວ້ມຸ່ງໜາ້ໄປຫາ ນາຍສາຣະຖີແລວ້ຖາມວ່າ : ທ່ານຂຸດຂຸມສີ ່ຫ່ ຽມນີ ້ ເພ ່ອອນັ ໃດ? ນາຍສາຣະຖຈີ ິ ່ ງຕອບວ່າ ຈະຝັງສບົ ພຣະກຸມມານບາ້ ໃບ້ພອ້ມທງັແຫງນໜາ້ຂຶ ້ນເບິ ່ ງແຕ່ກໍ ່ຍງັຈາໍ ບໍ ່ ໄດແ້ລວ້ຖາມວ່າ ທ່ານເປັນເທວະດາ ຫລ ວ່າຄນົຫັນ້. ເຮາົກໍເປັນຜູທ້ ີ ່ທ່ານ ຈະຝັງນັນ້ແຫລະ.ບໍ ່ຕອ້ງສງົໄສດອກທ່ານ ເຮາົຄເຕ ເມຜູທ້ ີ ່ທ່ານຈະຝັງນັນ້ແຫ ະ ພະກຸມມານຫວົຂຶ ້ນແລວ້ ຕດັສັ ່ງຕໍ ່ ໄປວ່າ : ຄວາມຈິ ່ ງແລວ້ເຮາົບໍ ່ ໄດເ້ປັນຄນົ ເປຍ້ ລ່ອຍງ່ອຍໃບດ້ ອກ ເຮາົບໍ ່ຢາກຈະເປັນພະເຈົ ້າແຜ່ນດນິ ເພາະກວົຈະຕກົ ນະຣກົ ຈິ ່ ງໄດແ້ກງ້ທໍາເພ ່ອໃຫລາດ ້ ຊະບດິ າເຂ່ຍອອກຈາກລາດຊະສມົ ບດັ ເສຍ ຊຶ ່ ງທຸກຢ່ າງກໍສໍາເລດັຕາມຄວາມປະສງົຂອງເຮາົ. ນາຍສາຣະຖທີ ງັງງົພອ້ມທງັຫ ຽວໄປເບິ ່ ງທີ ່ລດົ ເພ ່ອຄວາມແນ່ ໃຈ. ເພ ່ອຄວາມແນ່ ໃຈພະເຕເມຈິ ່ ງຕດັສັ ່ງໃຫນາຍ ້ ສາຣະຖີ ໄປສໍາຫ ວດເບິ ່ ງທີ ່ລດ. ຈາກ ົ ນັນ້ພະເຕເມຈິ ່ ງໄດດ້ໍາລໃິຫນາຍ ້ ສະຣະຖີເຖງິເລ ່ອງການກະທໍາຂອງພະເຈົ ້າແຜ່ນດນິທີ ່ຈະ ສົ ່ງຜນົ ໄປຕກົ ນະຣກົ ໃຫຟ້ ັງ. ຄນັແລວ້ ພະເຕເມກໍ ່ ເວົ ້າອກີ ວ່າ ເຮາົຈະຂໍບວດດກີວ່າ ຈະບໍ ່ ໄດຕ້ກົ ນະຣກົ ອກີຕໍ ່ ໄປເຮາົບໍ ່ຢາກເປັນດອກພະເຈົ ້າ ແຜ່ນດນິນັນ້. ເມ ່ອເປັນເຊັ ່ນນັນ້ນາຍສາຣະຖກີ ໍຂໍບວດຕາມ. ແຕ່ພະເຕເມກໍບໍ ່ປະຕເສດ ິ ແຕ່ວ່າຕອ້ງໄດໄປ້ ບອກບດິ າມານ ດາຂອງເຮາົກ່ອນແລວ້ທ່ານຈິ ່ ງກບັມາບວດນໍາເຮາົ ເຮາົຈະລໍທ່ານຢ່ ູທີ ່ນີ ້ . ເມ ່ອນາຍສາຣະຖກີ ບັ ໄປແລວ້ ພະເຕເມກໍໄດບວດ ້ ເປັນລສ ີຢ່ ູໃນອາສມົ ທີ ່ພະວສິະນຸ ໄດສ້າ້ງຖວາຍນັ ່ງບໍາເພນັພຽນ ຢ່ ູ. ນາຍສາຣະຖໄີດເ້ຂົ ້າໄປກາບທູນແລວ້ເລົ ່າເລ ່ອງທີ ່ຕນົ ໄດພ້ ບົ ໃຫພະ້ ລາຊາ ແລະ ມະເຫມຟີັງທຸກປະການ ເມ ່ອຮູ້ ດັ ່ງນັນມະ ້ ເຫສກີ ໍດໃຈີ ເປັນທີ ່ສຸດ ຈິ ່ ງອອກເດນີທາງໄປຫາພະເຕເມກ່ອນໝ່ ູຮວມທງັສະໜມົ 16 000 ນາງ. ສ່ວນພະ ລາຊາກຕາມ ໍ ຫລງັມາເຊັ ່ນກນັ ແລວ້ ພະລາຊາກໍໄດວອນ ້ ໃຫພະ້ ເຕເມກບັ ໄປສະເຫວຍີລາດຕ ່ມ, ແຕ່ພະເຕເມກໍປະຕເສດ ິ ແລວ້ ຍງັໄດເ້ລົ ່າເລ ່ອງຜນົ ແຫ່ງກໍາທີ ່ຈະເປັນເຫດໃຫໄປ້ ຕກົ ນະຣກົ ໃຫທຸກ້ ຄນົຟັງໃນນະທີ ່ນັນ້.ເມ ່ອ ທຸກຄນົ ໄດຟ້ ັງແລວ້ກໍ ສະລດົ ໃຈ ຈາກນັນ້ກພໍ າກນັບວດນໍາລສ ເຕີ ເມໝດົທຸກຄນົລວມທງັພະລາຊາ ແລະ ມະເຫສນີໍາ ຈນົ ເຮດັ ໃຫພະນະ ້ ຄອນ ຈະຫວ່າງເປົ ່ າໄປດວ້ ຍຜູຄ້ ນົ . ປະຊາຊນົ ໃນເມອງ ເມ ່ອຮ ຂ້່າວວ່າ ພະເຈົ ້າແຜ່ນດນິຂອງຕນົອອກບວດກໍ ່ຄອ້ ຍຕາມໄປ ບວດນໍາກນັໝດົທຸກຄນົ . ນະປ່ າແຫ່ງ ນັນ້ກໍເຕມັ ໄປດວ້ ຍອາສມົ ລສ ສີ່ວນສດັສາວາສິ ່ ງຕ່າງໆກໍປ່ ອຍເຂົ ້າປ່ າໄປໝດົ . ລສ ີ

49 ທງັໝດົພາຍໃຕການ ້ ນໍາ ພາຂອງພະເຕເມໄດພ້າກນັຕັ ້ງໃຈບໍາເພນັພຽນຈນົ ໄດຊານ ້ ສະມາບດັ ແລວ້ ໄດໄປ້ ເກດີໃນພມົ ມະ ໂລກໃນທີ ່ສຸດ. 2 ພຣະມະຫາຊະນກົ (ຊາດທີ ່ຍິ ່ ງດວ້ຍ ວຣິຍິ ະ ປາຣະມ)ີ ໃນຊາດນັນ້ພະອງົຊງົເກດີເປັນໂອລດົຂອງພະເຈົ ້າ ອະລດິຖະຊະນກົ ແຫ່ງເມອ ງມຖິ ລິ າ, ພະບດິ າສະ ຫວນັນະ ຄດົຕັ ້ງແຕ່ພະອງົຍງັຢ່ ູໃນພະຄນັ ເນ ່ອງຈາກເຮດັສງົຄາມກບັພະເຈົ ້າໂປລະຊະນກົ ຜູເ້ປັນພະອານຸຊາແລວ້ເສຍໄຊໃນສະ ໜາມຮບົ , ພະມານດານຊງົລບົລີ ້ໄພແລວ້ເດນີທາງໄປເມອ ງ ກາ ລະຈາໍ ປາ. ອາຈານທສິ າປາໂມກ ເດນີທາງຜ່ານມາພບົ ພະນາງແລວ້ເກດີສງົສານເລຍີຮບັ ເອາົເປັນນອ້ງສາວໃຫດ້ໍາລງົຊວີດິຢ່ ູກບັຄອບຄວົຂອງຕນົ . ຕໍ ່ມາບໍ ່ນານພະນາງກໍປະສູດໂອຣດົ ອອກມາ ແລວ້ ໃສ່ຊ ່ ໃຫໂ້ອຣດົ ຊ ່ວ່າ ພຮະມະຫາຊະນກົ ກຸມມານ ເມ ່ອຈະເລນີ ເຕບີໂຕ ຂຶ ້ນກໍຊງົມພວກ ີ ເດກັ ນອ້ຍ ໃນ ໝ່ ູບາ້ນນັນ້ເປັນເພ ່ອນຫລິ ້ນແຕ່ເຖງິຄາວອາລະວາດຜດິຖຽງກນັພວກເດກັ ນອ້ຍກເໍວົ ້າໃຫ້ ວ່າ ລູກກໍາພາ້ ພະອງົກຖາມ ໍ ພະມານດາຢ່ ູຕະຫລອດເຖງິເຫດ ຜນົທີ ່ຖກ ເອີ ້ນວ່າລູກກໍາພາ້ ພະນາງເຫນັທີ ່ຈະສຸດທີ ່ຫລກີ ລຽ້ງບໍ ່ ໄດຈ້ ິ ່ ງຊງົເລົ ່າເລ ່ອງຄວາມຈງິໃຫຟ້ ັງ, ຕັ ້ງແຕ່ນັນ້ມາພະມະຫາຊະນກົ ຈິ ່ ງຕັ ້ງພະໄທສກຶ ສາສລິະປະວທິ ະຍາທີ ່ ເກ ້ອກຸນ ຕໍນາມພະອງົໃນພາຍພາກໜາ້ຈນົສໍາເລດັ . ວນັໜຶ ່ ງພະມະຫາຊະນກົ ຕດັສນິພະໄທວ່າ ຈະສະເດດັ ໄປຍງັເມອ ງມຖິ ລິ າເພ ່ອແກ່ແຄນ້ ແທນພະລາດຊະບດິ າໃຫໄ້ດ້ ແຕ່ຈະເດນີທາງໂດຍໄວກໍຄເ ດນີ ເຮອ ທາງທະເລ ພະອງົຊງົຄດິ ເຖງິການຄາ້ຂາຍເພ ່ອຈະຊ່ ວຍໃຫມ້ ທີ ນຶພໍເຕົ ້າໂຮມພນົ ແລະຫາຊ ້ອາວຸດໄວໃ້ຊ້ຂະບວນເຮອ ແລ່ນອອກຈາກທ່າໄດ້ 7 ວນັ ກເໍກດີລມົ ພະຍຸຮາ້ຍພດັຢ່ າງແຮງຈນົ ເຮດັ ໃຫເ້ຮອ ເພພງັພວກພໍ ່ຄາ້ຕ່າງກຕໍ ກົ ໃຈເປັນອນັມາກ ສ່ວນພະຊະນກົ ບໍ ່ ໄດຕ້ກົ ພະໄທໄປຕາມຄນົອ ່ນເວລາເຮອ ຈມົ ນໍ ້າກໍປີນຂຶ ້ນໄປ ເສາົໃບລມົ ຂອງເຮອ ແລວ້ຫລຽວໄປເບິ ່ ງທດິທາງຂອງເມອ ງມຖິ ລິ າແລວ້ກໂດດ ໍ ລງົສ່ ູແມ່ນໍ ້າທະເລ. ວນັທເີຮອ ຂອງພະ ມະຫາຊະນກົຫລົມ້ ຈມົ ນັນ້ ທີ ່ ເມອ ງມຖິ ລິ າພະເຈົ ້າໂປລະຊະນກົ ຊງົສະຫວນັນະຄດົ ພະມະຫາຊະນກົ ຊງົລອຍນໍ ້າຢ່ ູກາງ ທະເລໄດເ້ຈດັວນັ ພໍເຖງິວນັອຸໂປສດົພໍດີພະອງົກໍຊງົບວ້ ນປາກດວ້ ຍນໍ ້າທະເລແລວ້ ຊງົສະມາທານອຸໂປສດົສນິ . ວນັນັນ້ ນາງມະນເມກ ີ ຂະຫລາເທບທດິ າຜູກວດ ້ ທອງ້ທະເລ ໄດບ້ ນິມາພບົພະມະຫາຊະນກົ ຊງົລອຍນໍ ້າຢ່ ູ ຈິ ່ ງຊງົຖາມພະມະຫາ ຊະນກົ ພະອງົຈິ ່ ງຕອບນາງມະນເີມກຂະຫລາວ່າ ເຊ ່ອຫມັນ້ວ່າຄວາມພະຍາຍາມຈະເຮດັ ໃຫສ້ໍາເລດັຜນົພະອງົຈິ ່ ງເລົ ່າ ຄວາມຈງິໃຫຟ້ ັງ ນາງສງົສານຈິ ່ ງຊ່ວຍອູມ້ ເອາົພະມະຫາຊະນກົ ໄປສົ ່ງທີ ່ສວນອຸທຍິ ານໃນເມອ ງມຖິ ລິ າແລວ້ ຊງົວາງພະອງົ ລງົໄວແ້ຜ່ນຫນີແຜ່ນໜຶ ່ ງ. ພະເຈົ ້າໂປລະຊະນກົ ມພະີ ທດິ າອງົໜຶ ່ ງຊ ່ ສວີະລີເຈົ ້າຍິ ່ ງອງົນີມ້ ຮູບີ ໂສມງດົງາມ ຊາຍໃດໄດເ້ປັນພະສາມີຈະໄດເ້ປັນ ກະສດັປົກຄອງລາດຊະສມົ ບດັສບ ຕໍ ່ພະເຈົ ້າໂປລະຊະນກົທີ ່ ເມອ ງມຖິ ລີ າແຕ່ຊາຍທີ ່ຈະໄດເ້ປັນພະສາມຂອງ ີ ນາງນັນ້ ຕອ້ງມຄຸ ີນສມົ ບດັຄ 1ເຮດັ ໃຫເ້ຈົ ້າຍງິໂປດປານ 2 ສາມາດຍກົ ຄນັທະນູຂະໜາດ1000ຄນົຍກົ ໄດ້ 3 ຮູຈ້ກັຫວົນອນ ບນັລງັສີ ່ຫລ່ ຽມ 4 ຊາຍທີ ່ຊີ ້ຂຸມຊບັ 16ແຫ່ງໄດ.້ແຕ່ບໍ ່ມຊາຍ ີ ຄນົ ໃດທໍາຕາມເງ ່ອນໄຂໄດເ້ລຍີ ຈນົກະທັ ້ງປ່ ອຍລາດຊະລດົ ສ່ ຽງທວາຍຄ່ ູລາດຊະລດົກໍແລ່ນໄປຢຸດບນົພະແທ່ນບ່ອນພະມະຫາຊະນກົ ນອນຢ່ ູ. ພະມະຫາຊະນກົ ຈິ ່ ງໄດອ້ ະພເສກ ິ ສມົ ລດົກບັພະນາງສວີະລຕາມ ີ ເງ ່ອນໄຂທີ ່ ໄດກ້ ໍານດົ ໄວ້ ດວ້ ຍຄວາມປິຕຍິນິດຂອງ ີ ຂາ້ພະລາດຊະບໍລພິ ານແລະ ຊາວ ເມອ ງເປັນອນັມາກ. ພະເຈົ ້າມະຫາຊະນກົ ຊງົຄອງລາດສະສມົ ບດັມານານ ເລຍີນກຶ ເຖງິພະລາດຊະມານດາແລະອາຈານ ທສິ າປາໂມກທເີມອງກາລະ ຈາໍ ວນັໜຶ ່ ງຈິ ່ ງຊງົໃຫທ້ ະຫານອໍາມາດໄປຮບັທງັສອງມາຢ່ ູນໍາທີ ່ ເມອ ງມຖິ ລີ າ. ຄັ ້ງໜຶ ່ ງພະມານ ດາປະທານໂອວາດຂໍໃຫພະ້ ເຈົ ້າມະຫາຊະນກົ ຊງົປົກຄອງແຜ່ນດນິດວຍ້ ສນິທໍາແລະໃຫສ້າ້ງໂຮງທານຂຶ ້ນ 6 ແຫ່ງ ແລະ

50 ຕັ ້ງພະໄທບໍາລຸງບາ້ນເມອ ງບໍາບດັທຸກບໍາລຸງສຸກແກ່ປະຊາລາດຊະດອນ ອກີຍງັນມິ ນົພະປັດເຈກພຸດທະເຈົ ້າມາສນັພດັຕາ ຫານທີ ່ພະລາດຊະວງັເລ ້ອຍໆ. ພະເຈົ ້າມະຫາຊະນກົ ຈິ ່ ງມພະລາດຊະ ີ ໂອລດົອງົໜຶ ່ ງມພະນາ ີ ມວ່າທຄີາອຸ ພະອງົຊງົ ແຕ່ງຕັ ້ງໃຫເ້ປັນມະຫາອຸປະລາດ ແລະ ຊງົໃຫປ້ ະຕບິດັລາດຊະການແທນພະອງົຢ່ ູສະເໝໆີ. ວນັໜຶ ່ ງພະອງົຊງົຄດິ ປຽບທຽບກບັການເປັນກະສດັແລະການອອກບວດ ພະອງົຈິ ່ ງລະລກຶ ເຖງິພະປັດເຈກພຸດທະເຈົ ້າຈິ ່ ງຕດັສນິພະໄທ ອອກບວດໂດຍມອບໝາຍພະລາດຊະກດິໃຫແ້ກ່ພະໂອລດົ ແລະ ກ່າວລາພະນາງສວີະລີສະເດດັມຸງໜາ້ໄປເຖງິປ່ າຫມິ ມະພານກໍຕັ ້ງພະໄທຈະເລນີສນິເປັນເວລາແປດວນັ ໄດສ້ໍາເລດັອະພນິຍາຊະມາບດັແລວ້ກໍຂຶ ້ນໄປສະເຫວຍີສຸກໃນພມົ ມະ ໂລກຕໍ ່ ໄປ. 3 ພຣະສຸວນັນະສາມ ຄັ ້ງອາດດີຕະການເມ ່ອພະພຸດທະເຈົ ້າເປັນພະໂພທສິດັສະເຫວຍີຊາດເປັນພະສຸວນັນະສາມ ມເີລ ່ອງເລົ ່າວ່າຊາຍ ໜ່ ຸມຊ ່ ທຸກຸນຣະ ກບັ ຍງິສາວຊ ່ ປາຣກິ າ ທງັສອງເປັນລູກຂອງນາຍພານ ແລະ ຖກ ບງັຄບັ ໃຫແ້ຕ່ງງານກນັ ແຕ່ຊາຍໜ່ ຸມ ແລະ ຍງິສາວບໍ ່ຕອ້ງການ ເພາະເຫນັວ່າ ການມຄີ່ ູເປັນທຸກແຕ່ບໍ ່ສາມາດຫລກີລຽງໄດ້ເມ ່ອແຕ່ງງານແລວ້ ຈິ ່ ງຊວນກນັ ອອກບວດເປັນຣສ ີແລະ ຣສ ນີ ີໃນປ່ າຫມິ ະພານ ແຕ່ເຂາົທງັສອງກໍ ່ບໍ ່ ເຄຍີຄດິ ເລຍີທີ ່ຈະລ່ວງລະເມດີປະເວນກີນັ . ພະ ອນິຢ່ ູທີ ່ສວງສະຫວນັຊງົເບິ ່ ງເຫນັວ່າໃນອະນາຄດົຮສ ທີ ງັສອງຈະຕາບອດຊວີດິຈະລໍາບາກເພາະບໍ ່ມຄີນົ ເບິ ່ ງແຍງດູແລ ຈິ ່ ງ ບອກໃຫຮ້ ສ ທຸ ີ ກຸນຣະລູບທອ້ງຂອງຣສ ນີປີາຣກິ າໃນເວລານາງຈະມລະດູ ີ ຄບົຮອບເດອ ນ ໃຫມ້ ລີູກທງັສອງເຫນັວ່າບໍ ່ ໄດ້ ປະພດຶພມົ ມະຈາລຈີ ິ ່ ງປະຕບິດັຕາມ ຕໍ ່ມາບໍ ່ນານຣສ ນີປີາຣກິ າຈິ ່ ງຕັ ້ງຄນັ ແລະ ຄອດບຸດອອກມາເປັນຊາຍຊ ່ວ່າ ສຸວນັນະ ສາມ. ສຸວນັນະສາມເປັນເດກັ ມບຸນ ີ ຈດິໃຈດມີ ເມດ ີ ຕາ ສດັ ໃນປ່ າກໍ ່ລວ້ ນແຕ່ເປັນມດຂອງ ິ ສຸວນັນະສາມໝດົທງັສິ ້ນ. ວນັ ໜຶ ່ ງພໍ ່ ແມ່ຂອງສຸວນັນະສາມອອກໄປຫາເກບັໝາກໄມຄະນະ ້ ເດນີທາງກບັກໍເກດີມຝີົນຕກົ ໜກັ ທງັສອງຈິ ່ ງລບົຝົນໄປຊົນ້ ຢ່ ູທີ ່ຈອມປວກກອ້ງຫົ ່ມໄມແ້ຫ່ງໜຶ ່ ງ ທນັ ໃດນັນ້ງູ ເຫົ ່າໄດອອກ ້ ມາຈາກຈອມປວກແລວ້ກໍພົ ່ນພດິໃສ່ເຮດັ ໃຫທ້ ງັສອງຕາ ບອດທນັທ, ີສຸວນັນະສາມເປັນຫ່ວງພໍ ່ ແມ່ຫລາຍຈິ ່ ງໄດອອກ ້ ໄປຕາມຊອກຫາພບົວ່າທງັສອງຕາບອດເສຍແລວ້. ສຸວນັ ນະສາມເສຍໃຈຫລາຍຈິ ່ ງຮອ້ງໄຫເ້ພາະສງົສານແລວ້ກໍຫວົອອກມາດວ້ ຍຄວາມດໃຈີ ທີ ່ຈະໄດລ້ ຽ້ງດູພໍ ່ ແມ່ຢ່ າງເຕມັ ທ, ີ ຕອນນັນ້ສຸວນັນະສາມມອາຍຸ ີ ໄດ້16 ປີ. ສຸວນັນະສາມຕັ ້ງໃຈເຝົ ້າບວົລະ ບດັຮບັ ໃຊພ້ໍ ່ ແມ່ຢ່ າງໃກສ້ດິແລະມຄວາມສຸກ ີ ຕະຫລອດມາ. ສຸວນັນະສາມໄດມ້ ດັ ເຊອ ກເນັ ່ງຈາກສາລາໄປສະຖານທີ ່ຕ່າງໆເຊັ ່ນ:ບ່ອນຖ່າຍໜກັ ແລະຖ່າຍເບາົ,ບ່ອນພກັ ຜ່ອນກາງເວນັ ແລະບ່ອນພກັ ຜ່ອນກາງຄນ ,ບ່ອນຍ່າງຈງົກມົ ເພ ່ອເປັນຮາວໃຫແ້ກ່ບດິ າມານດາຂອງຕນົ ໄດຈ້ ບັກາ້ວເດນີໄປ. ສຸວນັນະ ສາມໃຫພ້ໍ ່ ແມ່ຂອງຕນົ ໄດແອບ ້ ຝຶກຈບັຍ່າງໄປຕາມສະຖານທີ ່ຕ່າງໆຈນົຊນິ ເຄຍີ ແລວ້ ບອກໃຫພ້ໍ ່ ແມ່ສະບາຍໃຈ ແລະ ໃຫຢ້່ ູຢ່ າງບໍ ່ຕອ້ງກງັວນົ ໃຈ. ບດິ າມານດາມຄວາມ ີ ຮູສ້ກຶ ຕ ້ນຕນັ ໃຈ ແຕ່ ໃນຂະນະດຽວກນັຈິ ່ ງຮູສ້ກຶ ສງົສານລູກທີ ່ຕອ້ງມາ ຮບັພາລະອນັຍິ ່ ງໃຫຍ່ຄລ ຽ້ງດູບດິ າມານດາ. ວນັໜຶ ່ ງພະເຈົ ້າກະບນິຣະຍກັ ຣາຊາແຫ່ງເມອ ງພະຣານະສສີະເດດັປະພາດອອກໄປລ່າສດັຢ່ ູທີ ່ປ່ າຫມິ ະພານຕາມລໍາພງັຈິ ່ ງ ໄດເ້ຫນັສຸວນັ ນະສາມກໍາລງັຕກັ ນໍ ້າໃຫຝູ້ງໝ່ກູ ວາງທີ ່ກໍາລງັກນິນໍ ້າຢ່ ູແລວ້ ສງົໄສວ່າເປັນເທວະດາຫລວ ່ານາກຈິ ່ ງໄດຍ້ງິທະ ນູໃສ່ຖກ ຂາ້ງຂອງສຸວນັນະສາມເຮດັ ໃຫສຸ້ວນັນະສາມລົມ້ ລງົເລອ ດໄຫລນອງເຕມັ ພ ້ນດນິ ຝູງສດັກໍສະເດດີຕ ່ນແລ່ນໜີ ໄປໝດົ ພະຣາຊາກະບນິຣະ ຍກັ ອອກມາເບິ ່ ງແລວ້ ແນະນໍາຕນົ ເອງຕໍ ່ສຸວນັນະສາມ. ສ່ວນສຸວນັນະສາມຈິ ່ ງໄດກາບ ້ ທູນ ເຖງິຄວາມເປັນຫ່ວງບດິ າມານດາວ່າ ຖາ້ຕນົ ເອງຕາຍ ແລວ້ ບດິ າມານດາຈະຕອ້ງທຸກກໍຕອ້ງລໍາບາກເພາະບໍ ່ມຄີນົ ເບິ ່ ງແຍງ ດູແລ, ສ່ວນພະຣາຊາຮູວ້່າຕນົ ເອງມຄວາມ ີ ຜດິຢ່ າງຍິ ່ ງທີ ່ ໄດກ້ ະທໍາລງົໄປຈິ ່ ງໄດໃ້ຫສ້ ດັຈະສນັຍາຕໍ ່ສຸວນັນະສາມວ່າຈະ ເບິ ່ ງແຍງດູແລພໍ ່ ແມ່ ່ໃຫດ້ທີ ີ ່ສຸດ. ແລວ້ຖາມທາງໄປສາລາ ຈາກນັນ້ສຸວນັນະສາມກໍ ່ສະລບົ ໄປ. ພະຣາຊາກໍ ່ ໄດສາລະພາບ ້

51 ທີ ່ຕນົ ເອງມຄວາມ ີ ຜດິຕໍ ່ຣສ ທີ ງັສອງ. ຣສ ທີ ງັສອງບໍ ່ ໄດຄ້ ດິຄຽດແຄນ້ ແຕ່ຢ່ າງໃດ, ແຕ່ກໍຮອ້ງໄຫດ້ ວຍ້ ຄວາມທຸກໂສກ ແລວ້ ຂໍໃຫຊ້່ວຍພາໄປຫາສຸວນັນະສາມ ເມ ່ອໄປເຖງິນາງປາຣິກາຣສ ນີລີູບຄໍາເບິ ່ ງກໍຮູວ້່າສຸວນັນະສາມຍງັບໍ ່ຕາຍຈິ ່ ງຕັ ້ງສດັ ຈະອາທິຖານຂໍໃຫຢາ້ ພດິ ໄດເ້ຫອ ດຫາຍໄປຈາກຮ່າງກາຍຂອງລູກຊາຍ, ໃນຂະນະນັນ້ເທບທດິ າສູນທະລຊີ ຶ ່ ງເຄຍີ ເປັນ ມານດາຂອງສຸວນັນະສາມ ແຕ່ຊາດອາດດີມາແລວ້ເຖງິເຈດັຊາດ ແລະ ຄອຍຄຸມ້ ຄອງຊ່ວຍເຫ ອ ສຸວນັນະສາມຢ່ ູກໍກາບ ຄໍາສດັຈະອາທຖິ ານ ສຸວນັນະສາມຈິ ່ ງຟ ້ນຂຶ ້ນ ມາຢ່ າງໜາ້ອດັສະຈນັ ອກີ ຍງັເຮດັ ໃຫດວງ ້ ຕາຂອງພໍ ່ ແລະແມ່ຫາຍເປັນປົກ ກະຕິທງັສີ ່ມຄວາມ ີ ດອີກົ ດໃຈີ ຫ າຍແລວ້ກບັ ໄປທີ ່ສາລາ. ສຸວນັ ນະສາມກາບທູນພະຣາຊາໃຫຕ້ ັ ້ງຢ່ ູໃນສນິກນິໃນທໍາພະ ຣາຊາຈິ ່ ງນອ້ມຮບັ ເອາົຄໍາເວົ ້າຂອງສຸວນັນະສາມໄປປະຕບິດັຕາມ ແລວ້ ຂໍຂະມາສຸວນັນະສາມ ຈາກນັນ້ກໍອໍາລາຣສ ແີລະຣ ສນີກີບັ ໄປທີ ່ພະນະຄອນຂອງຕນົ ພະຣາຊາກະບນິຣະຍກັ ຊງົບາໍ ເພນັກຸສນົຕ່າງໆຕະ ຫລອດຈນົ ເຖງິພະຊນົຊບີ ຝ່ າຍສຸ ວນັນະສາມແລະບດິ າມານດາກຕໍ ັ ້ງໃຈຈະເລນີບໍາເພນັທໍາຈນົ ໄດຊານ ້ ຊະມາບດັຢ່ ູມາຈນົຄວນແກ່ອາຍຸໄຂແລວ້ ໄປເກດີໃນ ພມົ ມະໂລກ. 4. ພຣະເນມຣີາດ ເມ ່ອຄັ ້ງອາດດີຍງັຕະການຍງັມພີະເຈົ ້າເນມຣີາດເປັນຣາຊາທີ ່ສບ ເຊ ້ອສາຍຮາຊວງົມາແຕ່ພະຣາຊາມະຄະເທວະ ພະອງົສບ ຮາດຊະສມົ ບດັທເີມອ ງມຖິ ລິ າແຄວນ້ ວເທຫະ ິ ເມ ່ອຊງົຈະເລນີເຕບີ ໂຕຂຶ ້ນກໍຊງົຍນິດໃນີ ການບໍລຈິ າກທານແລ ະຮກັ ສາສນິ ພະຣາຊາເນມຣີາດສັ ່ງໃຫສ້າ້ງໂຮງທານຢ່ ູທີ ່ທ່າມການເມອ ງແລະທີ ່ປະຕູອອ້ມພະນະຄອນ. ພະອງົຊງົ ສະຫລະຣາຊສມົ ບດັ ເພ ່ອໃຊຈ້່າຍໃນການບໍາເພນັທານທຸກວນັຊງົຮກັ ສາສນິຫາ້ແລະໂບສດົ ເລ ້ອຍໆມາ ຊາວເມອ ງກໍ ພາກນັ ເຮດັບຸນໃຫທານ ້ ຮກັ ສາສນິ ເຊັ ່ນກນັ , ຊາວເມອ ງເຫລົ ່າ ນັນ້ເມ ່ອຕາຍໄປແລວ້ກໄປໍ ເກດີຢ່ ູສະຫວນັຊັນ້ຕ່າງໆ ແລະ ຕ່າງຄນົກໍເວົ ້າຍອ້ງຍໍສນັລະເສນີພະກຽດຕກຸນິ ຂອງພະເຈົ ້າເນມຣີາດໃຫຖວາຍ ້ ເທບເທວາຟັງ. ຢ່ ູມາວນັໜຶ ່ ງພະເຈົ ້າເນ ມຣີາດຊງົສງົໄສຢ່ ູວ່າຄວາມດທີ ີ ່ ພະອງົຊງົບໍາເພນັຢ່ ູນັນ້ຄການ ໃຫທານ ້ ກບັການຮກັ ສາສນິຢ່ າງໃດມຜີນົຫລາຍກວ່າກນັ , ເຖງິເວລາໃກຈະ້ ຮຸ່ງຂອງວນັ 15ຄໍ ່າວນັໜຶ ່ ງ ພະອນິ ໄດສະ້ ເດດັມາຫາພະອງົທຫີ ອ້ງບນັທມົ ແລວພະ ້ ເຈົ ້າເນມຣີາດຈິ ່ ງຖາມ ຂໍສ້ງົໄສ, ພະອນິຊງົຕອບວ່າ: ການຮກັ ສາສນິມຜີນົຫລາຍກວ່າການໃຫທານ ການ ້ ໃຫທານ ້ ສົ ່ງຜນົ ໄປໃຫເ້ກດີແຕ່ເທງິ ສະຫວນັ , ແຕ່ການຮກັ ສາສນິສົ ່ງຜນົ ໃຫໄປ້ ເກດີທີ ່ພມົ ມະໂລກ, ແທຈ້ງິແລວ້ການໃຫທານ ້ ແລະການຮກັ ສາສນິຕ່າງກໍເປັນ ການສາ້ງຄວາມດີຈິ ່ ງຄວນເຮດັທງັສອງຢ່ າງຄວບຄ່ກູ ນັ ໄປ. ເມ ່ອພະອນິກບັ ໄປເຖງິສະຫວນັຊັນ້ ດາວະດງິຈິ ່ ງຕດັ ເລົ ່າເລ ່ອງ ຂອງພະເຈົ ້າເນມຣີາດໃຫເທວະ ້ ດາທງັຫລາຍຟັງ, ເທວະດາທງັຫລາຍຈິ ່ ງຂໍອງັເຊນີໃຫພະ້ ເຈົ ້າເນມຣີາດສະ ເດດັຂຶ ້ນມາ ເທງິສະຫວັນ ຊັນ້ດາວະດງິ, ພະອນິກໍຊງົມບີນັຊາໃຫມ້ າຕະລເທບພະ ີ ບຸດມາຮບັພະເຈົ ້າເນມຣີາດສະເດດັ ໄປທີ ່ສະ ຫວນັ ຊັນ້ດາວະດງິ. ພະເຈົ ້າເນມຣີາດຊງົຮບັຄໍາເຊນີ ແລະ ກໍໄດອ້ໍາລາພະຣາຊບໍຣພິ ານສະເດດັຂຶ ້ນນັ ່ງທີ ່ ເວຊຍນັຣາດຊະຣດົ . ກ່ອນເຖງິສະຫວນັຊັນ້ດາວະດງິມາຕະລເທບພະ ີ ບຸດກໍໄດນ້ໍາພາພະເຈົ ້າເນມຣີາດ ສະເດດັທ່ ຽວຊມົ ນະຣກົ ກ່ອນ, ມາຕະລີ ເທບພະບຸດບນັດານໃຫນ້ ະຣກົ ຂຸມຕ່າງໆປະກດົ ໃຫພະ້ ເຈົ ້າເນມຣີາດໄດເ້ຫນັ ໃນເວລາດຽວກນັ ເນ ່ອງຈາກເວລາບໍ ່ພໍທີ ່ຈະ ຊມົ ນະຣກົ ທງັ 16 ຂຸມ. ຫລງັຈາກຂບັ ເວດຊະຍນັຣາຊຣດົ ນໍາພະເຈົ ້າເນມຣີາດທ່ ຽວຊມົ ຂຸມນະຣກົ ແລວ້ມາຕະລເທບພະ ີ ບຸດກໍນໍາໄປຊມົ ສະຫວນັ ໄດພ້ ບົວມິ ານຂອງນາງເທບທດິ າອາລຸນກີ່ອນເປັນອນັດບັທໍາອດິ ວມິ ານນັນ້ເປັນແກວ້ມະນກີວ້າງ ໃຫຍ່ ໄດ12້ ສອງໂຍດ ມຍີອດປະດບັດວ້ ຍແກວ້ມະນີໃນບໍລເວນ ິ ຂອງວມິ ານນັນ້ມສວນ ີ ແລະສດັ ໂບຄະຣະນໜີ າ້ຊ ່ນຊມົ , ຈາກນັນ້ມາຕະລເທບພະ ີ ບຸດກຂໍ ບັ ເວຊະຍນັຣາຊຣດົ ນໍາພະເຈົ ້າເນມຣີາດໄປທ່ ຽວຊມົ ວມິ ານອງົອ ່ນໆມເທີ ບພະບຸດແລະ ເທບທດິ າເຈົ ້າຂອງວມິ ານອອກມາຕອ້ ນຮບັແລວ້ ບອກຜນົບຸນຕ່າງໆທຕີນົ ເອງໄດກ້ ະທໍາມາແຕ່ຊາດດດີໃຫພະ້ ເນມຣີາດ ໄດຮບັຟັງ ມາຕະລເທບພະ ີ ບຸດກໍບນັດານໃຫສ້ ະຫວນັຊັນ້ຕ່າງຕ່າງປະກດົແລວ້ກໍຟາ້ວນໍາພະເຈົ ້າເນມຣີາດສະເດດັ ໄປເຝົ ້າ ພະອນິທີ ່ສຸທໍາມາເທວະສະພາຕາມພະບນັຊາຂອງພະອນິ . ພະເຈົ ້າເນມຣີາດໄດກ້່າວທໍາໃຫເ້ຫລົ ່າເທວະດາທງັຫລາຍໄດ້

52 ຟັງຕດິຕໍ ່ກນັ ເຖງິເຈດັວນັ ຈາກນັນ້ພະອງົໄດກ້່າວສນັລະເສນີພະຄຸນຂອງມາຕະລເທບພະ ີ ບຸດທີ ່ ໄດພາ້ ຕນົ ເອງຊມົ ນະຣກົ ແລະສະຫວນັແລວ້ທູນລາພະອນິກບັ ໂລກມະນຸດ. ໝ່ອູ ໍາມາຣາດຊະບໍລພິ ານແລະຊາວເມອ ງຕ່າງກໍທູນຂໍໃຫພະ້ ເນມຣີາດ ເລົ ່າສິ ່ ງທີ ່ຕນົ ເອງເຫນັ ໃຫພວກ ້ ເຂາົຟັງ, ພະເຈົ ້າເນມຣີາດຊງົເລົ ່າໃຫຟ້ ັງເມ ່ອໄດຟ້ ັງເລ ່ອງນະຣກົ ສະຫວນັແລວ້ທຸກຄນົຕ່າງ ກໍມຈີດິໃຈຍດຶ ໝັນ້ທໍາຄວາມດຢີ່ ູໃນບຸນກຸສນົຂອງຕນົຂຶ ້ນຫລາຍກວ່າເກົ ່າສະເໝມີ າ. ຝ່ າຍພະເຈົ ້າເນມຣີາດຊງົສະ ເຫວຍີຣາດໂດຍຜາສຸກສບມາ , ຈນົວນັໜຶ ່ ງພະອງົຊງົເຫນັ ເສັນ້ຜມົ ຂອງຕນົຫງອກຂາວອອກມາເສັນ້ໜຶ ່ ງຈິ ່ ງເຂົ ້າໃຈໃນ ຄວາມບໍ ່ທ່ ຽງແທຂອງ ້ ສງັຂານ, ພະອງົຈິ ່ ງຊງົອອກບວດຕາມບູຮານຣາຊປະເພນແີລວ້ ຈະເລນີພມົ ວຫິ ານ 4 (ເມດຕາ ກະຣຸນາ ອຸເບກຂາ ແລະ ມຸທຕິ າ) ຈນົສໍາເລດັຊານຊະມາບດັຄນັຕໍ ່ກາລະນານ ກໍໄດເ້ຖງິຊວີດິຕກັ ກະໄສໄປບງັເກດີໃນພມົ ມະໂລກ. 5. ພຣະມະໂຫສດົ ໃນກາລະຄັ ້ງໜຶ ່ ງນານມາແລວ້ ຢ່ ູທີ ່ນະໝ່ບູ າ້ນແຫ່ງໜຶ ່ ງຊ ່ ປາຈນີວະນະມດັຊະຄາມ ແຫ່ງເມອ ງມຖິ ລີ າແຄວນ້ ວເທິ ຫະ ມີ ເສດຖທີ ີ ່ມຊີ ່ວ່າສຣີ ິວດັທະນະກະ ແລະ ມພີນັລະຍາ ຊ ່ ສຸມະນະເທວີທງັສອງມລູກີ ຊາຍຄນົໜຶ ່ ງຊ ່ວ່າ ມະໂຫສດົ ທີ ່ ໄດຊ້ ່ ນີກ້ ໍເພາະວ່າເວລາຄອດອອກມານັນ້ມະໂຫສດົກໍາຢາອອກມານໍາແລວ້ ສົ ່ງໃຫມານ ້ ດາເພ ່ອແຈກໃຫຄ້ ນົທີ ່ ເຈບັ ໄຂໄ້ດ້ ພະຍາດຕ່າງໆທຸກຊະນດິ ເຮດັ ໃຫຝູງ້ ຊນົຕ່າງກໍຫາຍດຈາກ ີ ໂຣກຕ່າງໆທີ ່ຕນົມຢີ່ ູ. ຂະນະທີ ່ມະໂຫສດົ ເກດີນັນ້ພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດຊຶ ່ ງເປັນກະສດັຊງົພະສຸບນິນມິ ດິປະຫລາດ ແລວ້ ນກັ ປາດຕ່າງກໍພາກນັທໍານາຍວ່າຈະມນີກັ ປາດຄນົ ໃໝ່ທີ ່ຫາໃຜ ມາສະເໝເີໝອ ນບໍ ່ ໄດກ້ ໍາເນດີຂຶ ້ນມາ. ເມ ່ອມະໂຫສດົອາຍຸໄດ້7ຂວບ ໄດອອກ ້ ແບບສາຣາຫລງັໃຫຍ່ ໄວກາງ ້ ໝ່ບູ າ້ນມີ ລກັ ສະນະແຕກຕ່າງສາຣາທົ ່ວໄປແບ່ງເປັນຫອ້ງໆສໍາລບັຄນົຍາກຈນົ , ນກບວດ ັ , ພໍ ່ຄາ້, ແລະຄນົ ເດນີທາງ ຍງິອານາຖາ ເກດີລູກ, ອກີຍງັມສີະໜາມກລິາ ແລະ ບ່ອນປະຊຸມ ມະໂຫສດົຍງັອອກແບບສະນໍ ້າສໍາລບັຄນົພກັ ອາໄສໄດລ້ງົອາບ. ສ່ວນພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດຊງົສົ ່ງອໍາມາດສີ ່ຄນົຊອກຫານກັ ປາດຕາມທີ ່ຕນົ ໄດສຸ້ບນິນມິ ດິ. ອໍາມາດຄນົໜຶ ່ ງໄດໄປ້ ທີ ່ສາລາ ທມະີ ໂຫສດົອອກແບບໄວຈ້ ິ ່ ງໄດຮູ້ວ້່ານກັ ປາດຄນົນັນ້ຄມະ ໂຫສດົກຸມມານ ແລວ້ ຈິ ່ ງໄປກາບທູນພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດ, ພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດຈິ ່ ງສັ ່ງໃຫສ້ງັເກດການເບິ ່ ງກ່ອນ. ອໍາມາດຕັ ້ງໃຈສງັເກດການເບິ ່ ງ ຈິ ່ ງໄດເ້ຫນການ ັ ແກບ້ນັຫາຫລາຍ ເລ ່ອງດວ້ ຍປັນຍາຂອງມະໂຫສດົກຸມມານ ຈິ ່ ງແນ່ ໃຈວ່າເປັນນກັ ປາດແນ່ນອນຕວົຢ່ າງເຊັ ່ນເລ ່ອງ: ງວົ ມຊາຍ ີ ຄນົໜຶ ່ ງຊ ້ ງວົ ມາຈາກບາ້ນນອກ ພໍເດນີທາງມາຮອດລະຫວ່າງທາງຈິ ່ ງພກັ ຜ່ ອນຢ່ ູກອ້ງຮົ ່ມໄມແ້ຫ່ງໜຶ ່ ງແລວ້ເຊອ ບລບັ ໄປ, ເມອ ຕ ່ນຂຶ ້ນ ມາບໍ ່ ເຫນັ ງວົຂອງຕນົຈິ ່ ງໄດແ້ລ່ນໄລ່ຕາມຫາ ຈນົມາເຫນັ ໂຈນຄນົໜຶ ່ ງກໍາລງັຈູງງວົຂອງຕນົຍ່າງໄປ ແຕ່ ໂຈນກໍອາ້ງວ່າເປັນ ຂອງຕນົຖຽງກນັ ໄປຖຽງກນັມາ ຈນົມາເຖງິສາລາຂອງມະໂຫສດົ . ມະໂຫສດົຈິ ່ ງຕດັສນິດວ້ ຍການຖາມຊາຍທງັສອງວ່າ ໃຫງ້ວົກນິຫຍງັເປັນຄັ ້ງສຸດທາ້ຍໂຈນຕອບວ່າໃຫກ້ ນິແປງ້ປົນກບັ ງາ ແລະ ເຂົ ້າໜມົ ສດົຕ່າງຕ່າງ ສ່ວນອກີຄນົໜຶ ່ ງໃຫກ້ ນິ ຫຍາ້ຢ່ າງດຽວ, ມະໂຫສດົຈິ ່ ງໃຊໃ້ຫຄ້ ນົ ໄປຫາໃບປະຍງົ ມາເຮດັຢາແລວ້ ໃຫງ້ວົກນິປາກດົວ່າງວົຮາກອອກມາເປັນຫຍາ້ ຄວາມຈງິ ຈິ ່ ງປາກດົ . ມະໂຫສດົ ໄດແ້ກບ້ນັຫາເລ ່ອງຍາດລູກ, ຢ່ ູມາວນັໜຶ ່ ງຍງິຄນົໜຶ ່ ງກໍາລງັລງົອາບນໍ ້າ ແລະ ກໍໄດວາງ ້ ລູກຂອງຕນົ ໄວແຄມ ້ ແມ່ນໍ ້າ ຂະນະນັນ້ນາງຍກັ ສນິ ໂຕິ ໜຶ ່ ງໄດຈ້າໍ ແລງແປງເພດເປັນຍງິມາຂໍອູມ້ ເອາົເດກັ ແລວ້ກໍຍ່າງລບົ ຫນໄປ ີ ແມ່ຂອງເດກັ ຈິ ່ ງແລ່ນຕາມ ເກດີໂຕຖຽງ ້ ກນັມາເຖງິສາລາຂອງມະໂຫສດົ . ມະໂຫສດົຈິ ່ ງຂດີເສັນ້ລງົ ໃສ່ໜາ້ດນິ ແລວ້ ວາງເດກັ ລງົຂວາງເສັນ້ ຈາກນັນ້ ໃຫ້ ນາງຍກັ ສນິຈິບັມເ ດກັ ສ່ວນແມ່ຈບັຂາເດກັ ແລວ້ ໃຫດ້ງຶ ຖາ້ໃຜຍາດແຍ່ງໄດກ້ ໍ ເປັນລູກຂອງຄນົນັນ້ເມ ່ອຕ່າງຝ່ າຍຕ່າງດງຶຈິ ່ ງເຮດັ ໃຫເ້ດກັ ນອ້ຍເຈບັ ແລວ້ ຮອ້ງໄຫຍ້ງິຄນົທີ ່ ຈບັຂາກໍຟາ້ວປ່ ອຍເດກັ ຄນົ ນັນ້ແຕ່ອກີຄນົໜຶ ່ ງບໍ ່ຍອມປອ່ຍ ມະໂຫສດົຈິ ່ ງຕດັສນິວ່າຄນົທີ ່ຟາ້ວປອ່ຍແມ່ນແມ່ຄນົທີ ່ ແທຈ້ງິຂອງເດກັ ເພາະແມ່ມກັມີ ຈດິໃຈອ່ອນໂຍນໃນເມ ່ອເຫນັລູກຕອ້ງໄດຮ້ ບັບາດເຈບັ ສ່ວນອກີຄນົຫນຶ ່ ງເປັນນາງຍກັ ສນິ ິມະໂຫສດົຈິ ່ ງແນະນໍາໃຫນາງ ້ ຍກັ ສນິ ີໃຫຕ້ ັ ້ງໝັນ້ຢ່ ູໃນສນິກນິໃນທໍາ. ວນັໜຶ ່ ງມະໂຫສດົຕອ້ງແກບ້ນັຫາເລ ່ອງໄກ່ເພາະພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດໄດຮ້ ບັສັ ່ງ

53 ໃຫຊ້າວບາ້ນວ່າໃຫສ້ ົ ່ງງວົເຜອ ກ ທມີ ເີຂາົຢ່ ູຂາມໜອກ ີ ທີ ່ຫວົ ຮອ້ງວນັລະ 3ເວລາ ໄປໃຫ້ຖາ້ບໍ ່ ໄດຈະ້ ປັບໃຫມເປັນເງນິ ພນັຕໍາລງຶ, ມະໂຫສດົຈິ ່ ງບອກໃຫຊ້າວບາ້ນນໍາເອາົໄກ່ຂາວໄປຖວາຍເພາະໄກ່ຂາວມໜອກ ີ ທີ ່ຫວົ ເປັນຄໜ ອກງວົ ແລະ ມີ ເດອ ຢ່ ູຂາຄເ ຂາົງວົ ແລວ້ ຍງັຂນັວນັລະສາມເວລາ ເມ ່ອຊາວບາ້ນນໍາໄກ່ຂາວມາຖວາຍພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດພະອງົສຸດທີ ່ ດີ ພະໄທເປັນອນັມາກເພາະໄດຕາມ ້ ປະສງົ. ພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດຊງົອອກອຸບາຍລບັສັ ່ງໃຫສ້ ົ ່ງແກວ້ມະນທີ ີ ່ ນອ້ຍແລະບອບບາງປະມານແປດຄດົ , ສົ ່ງໃຫຊ້າວບາ້ນ ເອາົດາ້ຍເກົ ່າທີ ່ຮອ້ ຍຢ່ ູນັນ້ອອກແລວ້ ຮອ້ ຍໃຫມ່ເສຍ ຖາ້ເຮດັ ບໍ ່ ໄດຈະ້ ປັບໄຫມເປັນ ເງນິພນັຕໍາລງຶ, ມະໂຫສດົກຸມມານ ຈິ ່ ງຮບັອາສາ, ຄເ ອາົດາ້ຍໃຫມ່ຈ່ມຸ ນໍ ້າເຜິ ້ ງແຍ່ເຂົ ້າໄປຮູຂອງແກວ້ມະ ນແີລວ້ ໃຊນ້ໍ ້າເຜິ ້ ງທາແກວ້ມະນອີກີ ເບ ້ອງໜຶ ່ ງຈາກ ນັນ້ຈິ ່ ງໄດນ້ໍາໄປໄວໃ້ກກ້ ບັຮງັມກົ ແດງ ມດົແດງໄດກ້ ນິຈິ ່ ງຄາບດາ້ຍເຂົ ້າໄປໃນຮູຂອງແກວ້ມະນີແລະ ຄາບດາ້ຍເກົ ່າອອກ ດາ້ຍໃຫມ່ຈິ ່ ງຮອ້ ຍເຂົ ້າໄປແທນດາ້ຍເກົ ່າ, ຈາກນັນ້ມະໂຫສດົກຸມມານສັ ່ງໃຫຄ້ ນົນໍາໄປຖວາຍພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດພະອງົ ພໍພະໄທມາກ. ພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດຮບັສັ ່ງໃຫມະ້ ໂຫສດົ ເຂົ ້າເຝົ ້າ ພອ້ມມາ້ອດັສະດອນ ມະໂຫສດົ ເດນີທາງມາພອ້ມບດິ າ, ບໍລວິ ານ ແລະ ລາ, ພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດຊງົມຄວາມ ີ ເຊ ່ອຢ່ ູວ່າພໍ ່ ແມ່ຍ່ອມດກີວ່າລູກສະ ເໝີມະໂຫສດົຄດັຄາ້ນວ່າບໍ ່ ເປັນຢ່ າງທີ ່ ພະອງົຄດິສະເໝໄປີ , ນກັ ປາດທງັສີ ່ບໍ ່ພໍໃຈທີ ່ມະໂຫສດົຄດັຄາ້ນແລະ ສະຫລາດກວ່າ ມະໂຫສດົຈິ ່ ງທູນໄປວ່າລາທີ ່ນໍາມາ ໂຕລະເທົ ່າໃດ ພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດຕດັວ່າປະມານແປດຕໍາລງຶ ມະໂຫສດົຈິ ່ ງຖາມອກີວ່າມາ້ອດັສະດອນທີ ່ ເປັນລູກຂອງ ລາໂຕນີມ້ ຄີ່າເທົ ່າໃດພະ ອງົຕດັວ່າ ຫາປະເມນີຄ່າບໍ ່ ໄດ້ມະໂຫສດົຈິ ່ ງກາບທູນວ່າ ເພາະເຫດນີ ້ບດິ າຫລມານ ດາບໍ ່ດກີວ່າ ບຸດສະ ເໝໄປ ພະ ີ ເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດດພະີ ໄທມາກ ພະອງົຈິ ່ ງຂໍມະໂຫສດົ ໄວເ້ປັນຣາຊບຸດບຸນທໍາຈາກສຣີວິດັທະ ນະກະ ເສດຖຜີູເ້ປັນບດິ າ ແລວ້ ໃຫຢ້່ ູເປັນຂາ້ເຝົ ້າຮບັຮາຊການຕໍ ່ ໄປ. ມະໂຫສດົຮບັຣາຊການຖວາຍພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດຈນົມີ ອດິສະຣຍິ າຍດົ ແລະ ບໍລວິ ານມາກມາຍ. ເມ ່ອມະໂຫສດົອາຍຸໄດ້16 ປີພະ ນາງອຸທຸມ ພອນມະເຫສຂອງ ີ ພະເຈົ ້າວເທິ ຫະຣາດ ຈະຈດັຫາຍງິມາໃຫເ້ປັນຄ່ຂອງ ູ ມະໂຫສດົແຕ່ມະໂຫສດົຂໍເລອ ກເອງຈິ ່ ງປອມຕວົ ເປັນຊ່າງຊຸນຜາ້ ເດນີທາງໄປ ເຖງິໝ່ບູ າ້ນອຸດຕະຣະວະຍະມດັສະຄາມ.ໃນລະຫວ່າງທາງນັນ້ເອງ ມະໂຫສດົ ໄດສວນ ້ ທາງກບັນາງອະມອນເຊິ ່ ງເປັນ ທດິ າຂອງຕະກຸນເສດຖທຸກີ ຍາກ ກໍາລງັນໍາເຂົ ້າຕົມ້ ໄປສົ ່ງບດິ າ ຢ່ ູທນາ ີ ແຕ່ນາງເປັນຄນົທີ ່ສະຫລາດປາດເປ ອງດວ້ ຍປັນຍາເ ໝາະສມົ ທຈະີ ເປັນຄ່ ູຄອງຂອງຕນົ , ຕໍ ່ມາທງສອງ ັ ພະເຈົ ້າວເມິ ຫະລາດກໍໄດຈ້ ດັ ງານແຕ່ງງານໃຫທ້ ງັສອງຢ່ າງສມົ ກຽດ. ຕັ ້ງ ແຕ່ນັນ້ມານາງອະມອນ ແລະ ໂຫສດົກໍຢ່ ູດວ້ ຍກນັ ໂດຍຜາສຸກ. ສ່ວນມະໂຫສດົ ໄດເ້ປັນເສບໍດຜີູທ້ ີ ່ທຸກຄນົຮວ່ມທງັພະ ມະຫາກະສດັກໍນບັຖເ ປັນຢ່ າງຍິ ່ ງເຂາົໄດຮ້ ບັຣາດຊະການສະໜອງພະເດດພະຄຸນມາຕາບຈນົອາຍຸໄຂຂອງຕນົ . 6. ພຣະພູຣທິ ດັ ພຣະທດິ າຂອງພະເຈົ ້າພມົ ມະທດັຊຶ ່ ງມພະນາ ີ ມວ່າ ພຣະນາງສະມຸດທະຊາ ໄດອ້ ະພເສກ ິ ສມົ ຣດົ ກບັພະຍານາກຜູແປງ ້ ກາຍເປັນມະນຸດ ຊ ່ວ່າພຣະຕະຣດົ ກະສດັ ແຫ່ງນາກພພິບົມພຣະ ີ ໂອຮດົດວ້ ຍກນັ 4ພຣະອງົຄ: ສຸທດັສະນະກຸມານ, ພຣະທດັຕະກຸມມານ, ສຸໂພຄະກຸມມານ ແລະ ອະຣດິທະກຸມມານ ເມ ່ອພຣະໂອຣດົ ຈະເລນີ ເຕບີໂຕ ພຣະຍານາກຕະ ຮດົ ໄດແ້ບ່ງສມົ ບດັ ໃນນາກພພິບົ ໃຫປ້ ົກຄອງກນັຄນົລະສ່ວນຄ: ທດັຕະກຸມມານໄປເຝົ ້າພະບດິ າເດອ ນລະສອງຄັ ້ງ ສ່ ວນ ພະໂອຣດົ ອສາມ ີ ພະອງົເຝົ ້າພຽງເດອ ນລະຄັ ້ງ ດວ້ ຍສາເຫດທີ ່ທດັຕະກຸມມານສະຫ າດກວ່າຈິ ່ ງສະໜອງວຽກງານໄດຫ າຍ ້ ກວ່າ ຄັ ້ງທາ້ວວຣິູປັກ ພາພວກນາກຂຶ ້ນໄປເຝົ ້າພະອນິ ເທງິສະຫວັນຊັນ້ດາວະດງຶທດັຕະກຸມມານກໍຕາມສະເດດັ ໄປນໍາ ໃນເວລານັນ້ເຫ ົ ່າເທວະດາແກຂ້ໍສ້ງົໄສຂອງພະອນິບໍ ່ ໄດ້ທດັຕະກຸມມານ ຈິ ່ ງອາສາຂໍສະແດງຄວາມສາ ມາດເຮດັ ໃຫພະ້ ອນິ ໂປດປານ ແລະ ປະທານຊ ່ ໃຫວ້່າ: ພູຣທິ ດັກຸມມານ ແປວ່າກຸມມານຜູມ້ ປີັນຍາ ກວ້າງຂວາງດຸດແຜ່ນດນິ ແລະ ເມ ່ອໄດໄປ້ ເຫນັສະຫວນັ ພູຣິທດັມຄວາມ ີ ຮູສ້ກຶ ຢາກເກດີເປັນເທວະດາທີ ່ຈະໄດຢ້່ ູເທງິສະຫວນັ , ເມ ່ອເຄຍີໄດຮູ້ວ້່າຢາກ

54 ໄປເກດີເປັນເທວະດາຕອ້ງຮກັ ສາສນິ ພູຮທິ ດັຈິ ່ ງກາບທູນຂໍອານຸຍາດບດິ າມານດາ ແລະ ພະຊາຍາ ຂຶ ້ນມາຮກັ ສາສນິຢ່ ູ ເທງິໂລກມະນຸດ ພູຮທິ ດັກຸມມານຮກັ ສາສນິ ໄດຢ້່ າງເຄັ ່ງຄດັ ອາທຖານ ິ ຈດິໄວວ້່າ: ໜງັ ເອນັ ກະດູກ ເລອ ດຂອງເຮາົ ຫາກໃຜຕອ້ງການກໍຈົ ່ງເອາົໄປເຖດີ ເຮາົຈະບໍ ່ຫວງ ບໍ ່ປອ້ ງກນັ ຍນິດຍອມ ີ ສະຫ ະໃຫ້ພູຣທິ ດັຈາໍ ສນິຢ່ ູທີ ່ນັນ້ເປັນເວລາ ປົກ ກະຕສຸກິ ສະເໝມີ າ. ມນີາຍພານສອງພໍ ່ລູກມາຈາກເມອ ງພະຣານະສອີອກຫາລ່າສດັມາຕາມແຄມແມ່ນໍ ້າ ມາເຖງິບ່ອນພະພູຣທິ ດັຈາໍ ສນິຢ່ ູກໍ ເຫນັຮອຍຕນີສດັນາໆຊະນດິ ລງົໄປກນິນໍ ້າໃນແມ່ນໍ ້າຈິ ່ ງເຝົ ້າມອງດູເບິ ່ ງ ພານສອງພໍ ່ລູກໄດຍ້ ນິສຽງເພງບນັ ເລງຈິ ່ ງຮູວ້່າ ພວກນາກມາຖວາຍສກັ ກາຣະແດ່ ພູຣທິ ດັກຸມມານ ທງັສອງຈິ ່ ງເຂົ ້າໄປຫາພູຮທິ ດັກຸມມານແລວ້ຖາມເຖງິເລ ່ອງລາວ ພູຣິ ທດັ ເລົ ່າຄວາມເປັນມາດວ້ ຍທ່າທາງທີ ່ ເປັນມດິຕໍ ່ນາຍພານທງັສອງແລວ້ ຈິ ່ ງສົ ່ງພານທງັສອງພໍ ່ລູກໄປນາກພພິບົທາງສາຍນໍ ້າ ວນົ ເມ ່ອມາເຖງິນາກພພິບົທງັສອງໄດຮ້ ບັການຕອ້ ນຮບັ ເປັນຢ່ າງດີສ່ວນພູຣທິ ດັກຸມມານ ກໍສະເດດັກບັ ໄປຈາໍ ສນິຢ່ ູທີ ່ ເດມີ ຕໍ ່ມາມພາມ ີ ຄນົໜຶ ່ ງ ຊ ່ອາລໍາພາຍ ໄດຮຽນ ້ ເວດມນົການຈບັ ງມາ ູ ຈາກຣສ ຕີນົໜຶ ່ ງ ອໍານາດມນົຊ່ວຍໃຫໄ້ດແ້ກວ້ວິ ເສດມາຈາກນາງນາກ ພາມເດນີໃຊເ້ວດມນົມາເລ ້ອຍໆ ຈນົມາພບົພານສອງພໍ ່ລູກ ພານພໍ ່ ເຫນັລູກແກວ້ວເສດ ິ ເກດີຢາກ ໄດຈ້ ິ ່ ງຂແໍ ກວ້ວເສດ ິ ຈາກພາມຄນົນັນ້ ຝ່ າຍພາມກໍຍນິດແີຕ່ຕອ້ງມຂີໍແ້ລກປ່ ຽນຄໃ ຫບອກ ້ ທີ ່ຢ່ ູຂອງພະຍານາກ ຝ່ າຍພານ ລູກບໍ ່ພໃຈໍ ທີ ່ບດິ າອະກະຕນັຍູຈິ ່ ງໄດໜ້ ໄປີ ບວດເປັນຮສ ີເມ ່ອພາມໄປເຖງິທີ ່ຢ່ ູຂອງພະຍານາກຕາມຕອ້ງການແລວ້ ພານ ພໍ ່ກໍໄດແ້ກວ້ວເສດ ິ ຈາກພາມ ແຕ່ແລວ້ ແກວ້ວເສດ ິ ກໍໄດຫລຸດ ້ ອອກຈາກມຂອງ ເຂາົຈມົ ຫາຍລງົໄປໃນນາກພພິບົ ພາມອາ ລໍາພາຍ ທ າພທິ ໃີຊເ້ວດມນົຈບັພູຣທິ ດັ ເຮດັ ໃຫພ້ ະຍານາກພູຣທິ ດັ ສະເຫວຍທຸກ ີ ຄະເວດທະນາແສນສາຫດັແຕ່ພະຍາຍາ ຂົ ່ມໃຈບໍ ່ ໂກດເຄອ ງເພ ່ອຮກັ ສາສນິ ໄວ້ພາມຈບັພູຣທິ ດັ ໃສ່ຖງົມດັ ເຖາົວນັແລວ້ເດນີທາງໄປທີ ່ ຕ່າງໆເພ ່ອສະແດງໃຫພ້ ະ ເຈົ ້າພະຣານະສທອດ ີ ພະເນດຢ່ ູທີ ່ປະຕູເມອ ງ ຂະນະນັນ້ສຸທດັສະນະກຸມມານຜູເ້ປັນອາ້ຍປອມຕວົ ເປັນຣສ ີແລະ ນາງ ນາກອດັຈະມຸຄປອມ ີ ເປັນລູກຂຽດ ສຸທດັສະນະກຸມມານຈິ ່ ງທາ້ທາຍໃຫພາມ ້ ນໍາພູຣທິ ດັນາກໃຫມາ ້ ສູກ້ ບັຂຽດຂອງຕນົ ພາມຮບັຄໍາທາ້ ແລວ້ ຂຽດກໍຄາຍພດິອອກມາສາມຢົດໃສ່ຝ່ າມຣ ສ ແປງອາຍ ີ ພດິ ໄດຖ້ ກ ຜວິໜງັຂອງພາມເຮດັ ໃຫກາຍ ້ ເປັນໂລກເຮ ້ອນທນັທີພາມຕກົ ໃຈຢາ້ນກວົຈິ ່ ງຍອມປອຍພະຍານາກພູຣທິ ດັນາກ ເມ ່ອພະຍານາກພູຣທິ ດັ ໄດຮ້ ບັ ອດິສະຫ ະພາບແລວ້ ກສະໍ ແດງຣດິ ແປງຮ່າງເປັນມະນຸດມເີຄ ່ອງຊງົສວຍງາມດວ້ ຍການບໍາເພນັສນິບາຣະມຂີ ັນ້ສູງສຸດ ເຖງິຈະຖກ ທໍລະມານຈນົ ເກອ ບ ຕາຍກໍບໍ ່ທໍາຮາ້ຍຕໍ ່ຜູທ້ ີ ່ທໍລະມານນັນ້ ຟ່ າຍພະເຈົ ້າພະຣານະສເີມ ່ອຊງົຊາບວ່າພະຍານາກ ເປັນພະໂອຣດົ ຂອງພະນາງສະມຸດທະຊາ ຜູເ້ປັນພະທນິຂີອງພະອງົກໍດພະີ ໄທ ຊງົໂອບກອດຫ ານດວ້ ຍຄວາມຍນິດຫີ ລງັ ຈາກນັນ້ຈິ ່ ງແຍກຍາ້ຍກບັວຫິ ານສະຖານຂອງຕນົ .ນາງສະມຸດທະຊາຢ່ ູໃນເມອ ງນາກ ຈນົສິ ້ນອາຍຸໄຂ ສວ່ນພູຮທິ ດັ ແລະບໍຣວິ ານ ເມອ ສິ ້ນອາຍຸສງັຂານແລວ້ ໄດໄປ້ ບງັເກດີໃນສະຫວນັອນັ ເຕມັ ໄປດວ້ ຍບໍລມົ ສຸກທຸກຖວ້ ນໜາ້. 7. ພຣະຈນັທະກຸມມານ ພະເຈົ ້າເອກະລາດແຫ່ງເມອ ງບຸບພະວະດີຊງົມພະີ ໂອຣດົ ພະນາມວ່າເຈົ ້າຊາຍ ຈນັທະກຸມມານ ດໍາລງົຕໍາແໜ່ງອຸປະຣາດ ເຮດັໜາ້ທີ ່ວ່າຣາຊະການແທນພະເຈົ ້າເອກະຣາດ ມປຸ ີໂຣຮດິຄນົໜຶ ່ ງຊ ່ ກນັທະຫາລະເຂາົເຮດັວຽກ ແລະ ຊ ່ສດັພກັ ດໃນີ ທໍາອດິ ແຕ່ຕໍ ່ມາເປັນຄນົບໍ ່ຊ ່ກງົເພາະຮບັສນິບນົ , ວນັຫນຶ ່ ງເຈົ ້າຊາຍຈນັທະກຸມມານ ຊງົພບົຊາຍຄນົໜຶ ່ ງຍ່າງມາດວ້ ຍ ຄວາມໂສກເສົ ້າເສຍໃຈ ເຈົ ້າຊາຍຈິ ່ ງຕດັຖາມ ຊາຍຄນົນັນ້ຈິ ່ ງໄດຮູ້ວ້່າເຂາົຄຜ ູຊະນະ ້ ຄະດແີຕ່ຕອ້ງຖກ ຕດັສນິໃຫແ້ພ້ຈິ ່ ງ ສະເດດັ ໄປສາລາວ່າຄວາມແລວ້ ຮບັສັ ່ງໃຫຮ້ ຟ ້ນຄະດຂີ ຶ ້ນມາພຈິ າລະ ນາໃຫມ່ຊງົສອບສວນດວ້ ຍພະອງົເອງ ແລະ ເມ ່ອ ພຈິ າລະນາລກັ ຖານແລວ້ ຈິ ່ ງຕດັສນິໃຫຊາຍ ້ ຄນົນັນ້ຊະນະຄະດີປະຊາຊນົຈິ ່ ງໄດຍ້ ອ້ງຍໍສນັລະເສນີ ພະເຈົ ້າເອກະຣາດຈິ ່ ງ ຊງົຕັ ້ງເຈົ ້າຊາຍຈນັທະກຸມມານໃຫເ້ປັນຜູພ້ ພິ າກສາແທນກນັທະຫາລະ, ກນັທະຫາລະຮູສ້ກຶ ອບັອາຍແລະໂກດແຄນ້ເຈົ ້າ ຊາຍ ຈິ ່ ງຫາທາງແກແ້ຄນ້ ຕະຫ ອດເວລາ ຄນ ວນັໜຶ ່ ງພະເຈົ ້າເອກະຣາດຊງົສຸບນິ ນິມດິເຖງິສະຫວນັຊັນ້ດາວະດງຶ ພໍຮຸ່ງ

55 ເຊົ ້າ ກນັທະຫາລະມາເຂົ ້າເຝົ ້າຈິ ່ ງຕດັຖາມເຖງິທາງໄປສະຫວັນ ກນັທະຫາລະເຫນັ ໂອກາດຈະໄດແ້ກແ້ຄນ້ ຈິ ່ ງກາບທູນໃຫ້ ທໍາພທິ ບີູຊາຍນັ ດວ້ ຍການຂາ້ພະມະເຫສ,ີພະໂອຣດົ ແລະ ພະທດິ າຖວາຍໃຫເທບພະ ້ ເຈົ ້າ ຄວາມຈງິແລວ້ ກນັທະຫາລະ ມປີະສງົຈະຂາ້ເຈົ ້າຊາຍຈນັທະກຸມມານພຽງພະອງົດຽວ ແຕ່ຢາ້ນຈະຖກ ກ່າວຫາວ່າມຄວາມ ີ ແຄນ້ ຕໍ ່ ເຈົ ້າຊາຍ ຈິ ່ ງເອາົຄນົ ອ ່ນມາກ່ ຽວຂອ້ງນໍາ ເພ ່ອບໍ ່ ໃຫພະ້ ເຈົ ້າເອກະຣາດສງົໄສ. ເຈົ ້າຊາຍຈນັທະກຸມມານຊງົຢ ນຢ່ ູປາກຂຸມບູຊາຍນັ ແລະ ກາບ ທູນວິ ້ ງວອນວ່າ: ຂາ້ແຕ່ພະບດິ າພໍ ່ ແມ່ທງັຫ າຍໃນໂລກຍ່ອມຢາກໄດລູກ້ ແມຈ້ະຍາກພຽງໃດກໍບໍ ່ຫວັ ່ນ ຖາ້ໄດສ້ມົ ປາຖະ ໜາແລວ້ກຕໍ ອ້ງອບົອອ້ມລຽ້ງດູດວ້ ຍຄວາມຮກັ ແຕ່ພະອງົເປັນເຖງິກະສດັຜູທ້ ີ ່ພຽບພອ້ມດວ້ ຍສກັ ສະລນິຄານ ເຫດໃດ ໄດລູກ້ ເມຍມາແລວ້ ຈະຂາ້ຖິມ້ ເສຍ. ຝ່ າຍພະເຈົ ້າເອກະຣາດຕດັວ່າເມ ່ອພວກເຈົ ້າເປັນທຸກເພາະຮກັ ຊວີດິ ພໍ ່ກໍເປັນທຸກ ເພາະຮກັ ພວກເຈົ ້າ ແຕ່ພໍ ່ຢາກໄປສະຫວນັຍິ ່ ງໜກັ ຈິ ່ ງຈະຂາ້ຄນົ ເລົ ່ານນີ ້ບູຊາຍນັ ເຖງິລູກເມຍຂອງເຮາົຕາຍແລວ້ກໍຈະໄດ້ ໄປຢ່ ູບນົສະຫວນັກບັ ເຮາົ ຂະນະທີ ່ທຸກຄນົກໍາລງັໂສກເສົ ້າຢ່ ູນັນ້ການທໍາພທິ ບີູຊາຍນັກໍສໍາເລດັພໍດີ ອໍາມາດຈິ ່ ງຈບັພະກຸ ມມານໃຫເ້ຂົ ້າໄປປະທບັກົມ້ ພະສຽນລໍຄມົ ດາບຢ່ ູທີ ່ປາກຂຸມ, ຝ່ ານປຸໂຣຫດິກນັທະຫາລະຫ ຽວເບິ ່ ງເຈົ ້າຊາຍດວ້ ຍຄວາມ ແຄນ້ເຂາົກໍາດາບໄວແ້ໜນ້ ຍ່າງເຂົ ້າໄປໃກ້ ຫວງັຈະໝາຍຕດັພະສຽນຂອງເຈົ ້າຊາຍໃຫກະ້ ເດນັສມົ ແຄນ້ ແລວ້ທນັ ໃດນັນ້ ດວ້ ຍການອະທຖິ ານຂອງພະ ນາງຈນັທາພະຊາຍາຂອງເຈົ ້າຊາຍຈນັທະກຸມມານກໍມສຽງ ີ ລັ ່ນອອກມາຈາກເບ ້ອງບນົຟາ້ ຢ່ າ ຢ່ າແຕະຕອ້ງເຈົ ້າຊາຍຈນັທະກຸມມານຜູເ້ປັນທີ ່ຮກັ ຂອງຂາ້ຖາ້ເຈົ ້າຝ ນຂດັຄໍາສັ ່ງຂອງຂາ້ຂາ້ຈະຕຫີ ວົຂອງເຈົ ້າໃຫແ້ຫ ກ ລະອຽດ ພະອນິຊງົຖກະບອງ ເຫ ກັ ແກ່ວງຢ່ ູກາງອາກາດເບິ ່ ງດູປຸໂຣຫດິດວ້ ຍສາຍພະເນດແຂງແຂງ ແລວ້ ຕດັກບັພະເຈົ ້າ ເອກະຣາດວ່າ ທ່ານເອງເປັນເຖງິພະຣາຊາ ແຕ່ກໍຊົ ່ວຊາ້ໂງ່ງ່າວ ຫ ງົເຊ ່ອຄໍາຍຸແຍ່ເຖງິກບັຍອມຂາ້ລູກເມຍຕວົ ເອງ ດວ້ ຍ ຫວງັວ່າຈະໄດໄປ້ ສະຫວັນແຕ່ບໍ ່ມທາງ ີ ໄດໄປ້ ດອກ ນອກຈາກຈະໄດລ້ງົນະຣກົ ເທົ ່ານັນ້ແຫ ະ ເມ ່ອພະອນິມາຊ່ວຍພວກ ຊາວບາ້ນກໍໄດໂອກາດ ້ ໂຮມກນັ ເຂົ ້າໄລ່ຕກີນັທະຫາຣະ ເຖງິກບັຕາຍໄປເລຍີ, ຈາກນັນ້ກໍ ່ພາກນັລ່ ູເຂົ ້າມາຫວງັຈະປົງພະ ຊນົຊບີຂອງເຈົ ້າເອກະຣາດ ເຈົ ້າຊາຍຈນັທະກຸມມານເຂົ ້າຂດັຂວາງແລະວອນຂໍຊວີດິພະບດິ າຂອງຕນົ ພວກຊາວເມອ ງ ຍອມຍກົ ໂທດໃຫແ້ຕ່ບໍ ່ຍອມຮບັພະເຈົ ້າເອກະຣາດເປັນພະເຈົ ້າແຜ່ນດນິຂອງຕນົອກີຕໍ ່ ໄປ, ພວກເຂາົພອ້ມໃຈກນັ ເນຣະ ເທດພະອງົໃຫໄປ້ ຢ່ ູໃນເມອ ງຂອງຄນົຈນັທານ ແລະ ອາພເສກ ິ ເຈົ ້າຊາຍຈນັທະກຸມມານຂຶ ້ນເປັນພະເຈົ ້າແຜ່ນດນິແທນ. ເຈົ ້າຊາຍຈນັທະກຸມມານຊງົຈາໍ ໃຈໃຫພະ້ ບດິ າຖກ ເນຣະເທດຕາມະຕຂອງ ິ ມະຫາຊນົ ຫລງັຈາກຊງົຈດັການປົກຄອງບາ້ນ ເມອ ງຮຽບຮອ້ ຍແລວ້ ພະອງົກໍສະເດດັອອກໄປຢຽ້ມພະບດິາຢ່ ູບໍ ່ຂາດ ຮບັສັ ່ງໃຫເ້ຈົ ້າຫນາ້ທີ ່ດູແລ ແລະຈດັຫາສິ ່ ງທີ ່ພະ ບດິ າຕອ້ງການມາໃຫ້ ເມອ ງບຸບພະວະດກີບັສ່ ູສະພາວະປົກກະຕອິກີຄັ ້ງໜຶ ່ ງຜູຄ້ ນົ ເບກີບານແຈ່ມໃສດໍາລງົຊວີດິຢ່ ູດວ້ ຍ ກນັຢ່ າງມຄວາ ີ ມສຸກຕະລອດກາລະນານ. 8. ພຣະນາຣະທະ ເມ ່ອຄັ ້ງພະເຈົ ້າອງັຄະຕຣິ າດສະເຫວຍີຣາຊສມົ ຢ່ ູໃນເມອ ງມຖິ ລິ າພະອງົມພີະຣາຊທດິ າຊງົພະນາມວ່າພຣະນາງ ຣຸຈາຣາດກຸມາຣີມອີໍາມາດຜູໃ້ຫຍ່ 3 ນາຍ ຄ: ວໄຊ ສຸ ິ ນາມ ແລະ ອະລາດ. ຄນັ ເຖງິວນັ ເພນັ ເດອ ນ12 ຊາວເມອ ງກໍ ພາກນັຕບົແຕ່ງພຣະນະຄອນ ແລວ້ຫລິ ້ນມະຫໍຣະສບົຄກຶ ຄ ້ນສະໜຸກສະ ໜານ ຝ່ າຍພຣະເຈົ ້າອງັຄະຕໄິດຮຽກ ້ ປະຊຸມ ອໍາມາດທງັສາມຊງົຕດັປຶກສາວ່າ ໃນຄນ ເດອ ນຫງາຍຢ່ າງນີ ້ ເຮາົຄວນທໍາຢ່ າງໃດຈິ ່ ງຈະດ? ີ ອໍາມາດທງັສາມຕ່າງຖວາຍຄໍາ ແນະນໍາຄນົລະຢ່ າງວ່າ ຂໍເດຊະ ເຮາົຄວນຍກົທບັ ໄປຕເີອາົບາ້ນເມອ ງທີ ່ຍງັບໍ ່ຂຶ ້ນແກ່ເຮາົ ຢ່ າງນີ ້ຈິ ່ ງຈະດີອະລາດອໍາມາດ ກາບທນູ . ຂເດຊະ ໍ ເຫ ົ ່າອະຣຣິ າດສດັຕູຕ່າງໆຕ່າງກໍພາກນັພ່າຍແພສວາ ້ ມພີກັ ຕໍ ່ພະອງົແລວ້ທງັນັນ້ ໃນຣາຕຢີ່ າງນີ ້ຄວນລຽ້ງ ດູອວຍໄຊໃຫພອນ ້ ແລະ ມການ ີ ຟອ້ ນລໍາຂບັຮອ້ງໃຫສະໜຸກ ້ ສະໜານຈະເປັນການດກີວ່າ ສຸນາມອໍາມາດທນູ . ສ່ວນວິ ໄຊອໍາມາດຄນົສຸດທາ້ຍທູນວ່າການລຽ້ງດູອວຍໄຊໃຫພອນ ້ ແລະ ການຟອ້ ນລໍາບໍ ່ຈາໍ ເປັນເລຍີ ເພາະຫາສາລະບໍ ່ ໄດຄວນ ້ ສະແຫວງຫາສາລະປະໂຫຍດ ດວ້ ຍການໄປໄຕ່ຖາມກບັສະມະ ນະພຣາມຜູມ້ ສີນິທມັ ຈະດກີວ່າ. ເມ ່ອພະເຈົ ້າອງັຄະຕິ

56 ໄດຟ້ ັງດັ ່ງນັນ້ແລວ້ ກໍເຫນັດວ້ ຍກບັວໄຊິ ອໍາມາດກຍໍ ກົ ພນົ ໂຍທາອອກໄປຍງັມະຣກຶ ຄະທາຍະວນັ ຕດັຖາມປັນຫາກບັຄຸ ນາຊວີກົ ວ່າ ຄນົຄວນປະພດຶຕນົຕໍ ່ມານດາບດິ າ ຄູອາຈານ ພນັລະຍາຄນົຊະລາສະມະນະພຣາມພນົພາຫະນະ ບາ້ນເມອ ງ ຢ່ າງໃດ? ຄນົປະພດຶ ເຊັ ່ນໃດຈິ ່ ງຈະໄປສະຫວນັ ແລະ ນະຣກົ ໄດໂ້ປຣດຊີ ້ແຈງໃຫຂ້າ້ພະເຈົ ້າໄດຊາບ ້ ດວ້ ຍເຖດີ . ຄຸນາຊີ ວກົ ໄດຊ້ ແຈງ ີ ແກ່ພະຣາຊາດວ້ຍ ປາສາຂອງນກັ ບວດນອກສາສະໜາ ກ່າວຄ ປະຕເສດ ິ ບາບບຸນ ຄຸນໂທດ ຄຸນບດິ າມານ ດາ ທງັໝດົຊຶ ່ ງຂໍ ້ໄຂຂອງຄຸນາຊວີກົ ນີ ້ໄດຮ້ ບັການສະຫນບັສະໜູນຈາກອະລາດອໍາມາດເປັນຢ່ າງດ.ີຂະນະດຽວກນັບຸຣຸດ ເຂນັ ໃຈຜູນ້ ັ ່ງຢ່ ູຂາ້ງໆ ຄນົໜຶ ່ ງໄດຟ້ ັງຄໍາຂອງຄຸນາຊວີກົ ແລະອະລາດອໍາມາດແລວ້ ກໍຮອ້ງໄຫ້ພະເຈົ ້າອງັຄະຕຈິ ິ ່ ງຕດັຖາມ ເຖງິສາເຫດ ເຂາົໄດທູນ້ ວ່າ ເພາະໄດຟ້ ັງຄໍາຂອງທ່ານທງັສອງນັນ້ເກດີຣະລກຶ ຊາດຫນົຫລງັໄດແ້ລວ້ ນໍາເລ ່ອງອາດດີມາເລົ ່າ ຟັງວ່າ ໃນອາດດີຂາ້ພະເຈົ ້າໄດເ້ກດີເປັນເສດຖີຢ່ ູໃນເມອ ງສາເກດໃຫທາ ້ ນຮກັ ສາສນິ ເປັນນດິຄນັຕາຍຈາກຊາດນັນ້ແລວ້ ໄດມາ ້ ເກດີເປັນລູກທາສໃນີ ເມອ ງນີ ້ໄດຮ້ ບັຄວາມຍາກຈນົ ເລ ້ອຍມາຈນົບດັນີ ້ແຕ່ແລວ້ ຂາ້ພະເຈົ ້າກໍທໍາຄວາມດຢີ່ ູສະເໝີ ຄວາມດບີມໍ ເີລຍີ ຂາ້ພະເຈົ ້າຮູສ້ ກຶ ເສຍແຮງທີ ່ທໍາຄວາມດເີປັນອນັມາກຈຶ ່ ງຮອ້ງໄຫ.້ ເມ ່ອພະເຈົ ້າອງັຄະຕໄິດສ້ ະດບັຟັງຖອ້ ຍຄໍາຂອງມດິສາທດິຖບີຸກຄນົດັ ່ງນັນ້ແລວ້ກໍຊງົມພະີ ໄທນອ້ມໄປນໍາແລວ້ ສະເດດັ ກບັ ໄປສ່ ູວງັຊງົຮບັສັ ່ງໃຫບ້ໍາເລພະີ ອງົດວ້ ຍເບນັຈະກາມ ງດົການຊ່ວຍເຫ ອ ເກ ້ອກຸນໄພຟາ້ຂາ້ແຜ່ນດນິ ເສຍ ບໍາລຸງພະອງົ ໃຫເ້ພດີເພນີຢ່ ູໃນຄວາມສຸກເທົ ່ານັນ້. ຕໍ ່ມາ ພວກລຽ້ງນາງນມົ ໄດນ້ໍາພດຶຕກິ ໍາຂອງພະເຈົ ້າອງັຄະຕໄປິ ກາບທູນພະນາງຣຸ ຈາໃຫຊ້ງົຊາບ ພະນາງຊງົສະຣົດພະໄທຈຶ ່ ງເຂົ ້າເຝົ ້າກາບທູນແນະນໍາດວ້ ຍ ຊງົຫວງັຈະໃຫພະ້ ຣາຊບດິ າລະມດິສາທດິຖິ ເສຍ ແຕ່ເຖງິແມພ້ ະນາງຈະທູນແນະນໍາດວ້ ຍປະການໃດໆພະຣາຊບດິ າກໍບໍ ່ຊງົລະມດິທດິຖໄິດ້ພະນາງຈິ ່ ງຕັ ້ງຈດິອາທິ ຖານຂໍໃຫທ້ າ້ວໂລກກະບານມະຫາພມົ ຊະມະນະພາມຜູຊ້ງົທາໍ ແລະ ເທວະດາມາຊ່ວຍຊີ ້ແຈງໃຫພະ້ ຣາຊບດິ າກບັຕັ ້ງຢ່ ູ ໃນສໍາມາທດິຖທິ ີ ່ ເຄຍີມາ ໃນຂະນະນັນ້ນາຣະທະພມົ ຊາບເຫດການໂດຍຕະຫລອດແລວ້ ຈິ ່ ງເນຣະມດິເພດເປັນຣສ ີ ເຫາະລງົມາສ່ ູຈນັທະປະສາດ ຢ ນຢ່ ູຕງົພະພກັ ຂອງພະເຈົ ້າອງັຄະຕິແລະ ພະນາງຣຸຈາຣາດ , ພະນາງຣຸຈາຣາດເຫນັດັ ່ງ ນັນ້ກໍຊງົໂສມານດັຍນິດີແລວ້ຖວາຍນະມດັສະການ ຝ່ າຍພະເຈົ ້າອງັຄະຕຣິ າດໄດສະ້ ເດດັລງົຈາກບນັລງັປະທບັຢ ນຢ່ ູ ນະພາກພ ້ນແລວ້ ຕດັຖາມວ່າ ທ່ານເປັນໃຜ ມາຈາກໃສ? ນາຣະທະຣສ ຕອບ ີ ວ່າ ອະຕະມາ ຊ ່ນາຣະທະ ມາຈາກເທວະ ໂລກເປັນກດັສະປະໂຄດເມ ່ອຢ່ ູໃນເມອ ງມະນຸດ ພະເຈົ ້າອງັຄະຕຖາມ ິ ວ່າ ທ່ານນາຣະທະທ່ານເຫາະໄດດ້ ວ້ ຍເຫດອນັ ໃດ? ດວ້ ຍບໍາເພນັທໍາ 4 ປະການ ຄ ສດັຈະ ສຸຈະຣດິ ການຝຶກຝົນກາຍ ແລະ ໃຈ ແລະ ການບໍລຈິ າກທານ ນາຣະທະ ຣສ ຕອບ. ຈາກ ີ ນັນ້ນາຣະທະຣສ ໄີດສ້ ະແດງທມັ ເພ ່ອໃຫພະ້ ອງົລະມສິາທດິຖເສຍ ິ ແລວ້ ສະແດງທຸກຂະໄພໃນນະຣກົ ມີ ປະການຕ່າງໆ ແລະ ສຸກໃນສະຫວນັມາກມາຍໃຫພະ້ ອງົສະດບັຟັງ. ເມ ່ອພະອງົລະມດິສາທດິຖິແລະ ຕັ ້ງຢ່ ູໃນສນິແລວ້ ທູນແນະນໍາໃຫພະ້ ອງົລະຖິມ້ ຄນົຊົ ່ວ ແລະ ບໍ ່ ໃຫຊ້ງົປະໝາດອກີຕໍ ່ ໄປ. ຄນັແລວ້ ນາຣະທະຣສ ກີ ໍກບັ ເທວະໂລກຕາມ ເດມີ ພະເຈົ ້າອງັຄະຕຣິ າດໄດຕ້ ັ ້ງຢ່ ູໃນໂອ ວາດຂອງນາຣະທະຣສ ີພະເຈົ ້າອງັຄະຕຣິ າດ ໄດບ້ໍາເພນັທານເປັນນດິສະເໝມາ ີ ຄນັແລວ້ ສະເດດັສະຫວນັນະຄດົ ກໍໄປສ່ ູເທວະໂລກດວຍ້ ປະການສະນີ ້ ເອງ… 9. ພຣະວທິ ນູ ນະມດິຊາຊນິະອຸດທຍິ ານພະເຈົ ້າທະນນັ ໄຊໂກບໄດພ້ ບົຊາຍສາມຄນົ ຄນົທີ ່ ໜຶ ່ ງ ເປັນພະອນິແປງ ຄນົທີ ່ສອງເປັນພະຍາ ຄຸດແປງ ແລະ ຄນົທີ ່ສາມເປັນພະຍານາກແປງ ທງັສີ ່ມາທີ ່ອຸດທຍິ ານແຫ່ງນີກ້ ເໍພ ່ອຫາທີ ່ວເວດ ິ ຮກັ ສາສນິອຸໂບສດົ ແລະ ໄດສ້ ນົທະນາກນັວ່າໃຜຈະຮກັ ສາສນິອຸໂບສດົ ໄດດ້ກີວ່າກນັ ພະອນິກ່າວວ່າ ສນິຂອງພະອງົດກີວ່າຜູອ້ ່ນເພາະພະອງົໄດ້ ສະລະສມົ ບດັຢ່ ູສະຫວັນມາຮກັ ສາສນິ ສ່ວນພະຍາຄຸດກ່າວວ່າສລິຂອງຕນົດກີວ່າເພາະວ່າບໍ ່ຈບັນາກກນິເປັນອາຫານ ແລວ້ ພະຍານາກກ່າວວ່າສນິຂອງຕນົດກີວ່າເພາະຕນົບໍ ່ ເຄຍີໂກດພະຍາຄຸດຜູເ້ປັນສດັຕູແລະ ພະເຈົ ້າທະນນົ ໄຊໂກບ ກ່າວ ວ່າຕນົຫລກີໜສີ ິ ່ ງຍົວ້ເຍາົໃນວງັເພ ່ອມາຮກັ ສາສນິ ສະນັນ້ສລິຂອງຕນົດກີວ່າແນ່ນອນແຕ່ແລວ້ທງັສີ ່ກໍສະຫລຸບບໍ ່ ໄດວ້່າ

57 ໃຜຮກັ ສາສລິ ໄດດ້ກີວ່າກນັ ພະເຈົ ້າທະນນົ ໄຊໂກບ ຈິ ່ ງພາມາຫາພະວທິ ນູ ບນັດດິ ຊ່ວຍຕດັສນິ ຊຶ ່ ງວທິ ນູ ບນັດດິນັນ້ເປັນ ບນັດດິປະຈາໍ ຣາດຊະສໍານກັ ຂອງພະເຈົ ້າທະນນົ ໄຊໂກບ ມໜີ າ້ທີ ່ຖວາຍຄວາມຮູດ້າ້ນຕ່າງໆແກ່ພະຣາຊາເມ ່ອວທິ ນູ ບນັດດິ ໄດຟ້ ັງເລ ່ອງລາວກໍວໄສິ ວ່າສິ ່ ງທີ ່ພະອງົທງັສີ ່ ໄດທ້ ໍານັນ້ລວ້ ນແຕ່ເປັນຄວາມດສະີ ເໝເີໝອ ນກນັຫາກທໍາໃນຖານະ ແລະ ໂອກາດຕ່າງກນັຫາກມພີອ້ມຢ່ ູບຸກຄນົ ໃດກໍຈະທໍາໃຫສ້ ະຫງບົລະງບັຈາກສິ ່ ງຊົ ່ວຮາ້ຍຕ່າງໆ ຫ ບາບກ າໄດ້ກະສດັ ທງັສີ ່ພໍພະໄທໃນຂໍວ້ ນິ ໄສິ ຂອງວທິ ນູ ບນັດດິມາກ ເມ ່ອພະຍານາກກບັ ເຖງິນາກພພິບົແລວ້ກໍໄດເ້ລົ ່າເລ ່ອງໃຫນາງ ້ ວມາລາ ິ ຜູເ້ປັນມະເຫສແີຫ່ງຕນົຟັງ ນາງຈິ ່ ງເກດີສດັທາຢາກຟັງທໍາ ຈິ ່ ງວາງແຜນໃຫພະຍາ ້ ນາກໄປນໍາວທິ ນູ ບນັດດິມານາກພພິບົ ນາງຈິ ່ ງທໍາເປັນຄນົນອນປ່ ວຍບໍ ່ ໄດອອກ ້ ໄປເຝົ ້າສາມເີໝອ ນແຕ່ກ່ອນ ພະຍານາກສະເດດັມາຢຽ້ມພະນາງຈິ ່ ງກາບທູນວ່າ ທີ ່ປ່ ວຍເຊັ ່ນນີ ້ ເພາະຢາກໄດຫ້ ວົ ໃຈຂອງວທິ ນູ ບນັດດິ ພະຍານາກຕດັວ່າ ຢາກໄດຫ້ ວົ ໃຈຂອງວທິ ນູ ບນັດດິ ກປຽບ ໍ ເໝອ ນ ຢາກໄດດວງ ້ ອາທດິຍາກທີ ່ຈະເຂົ ້າເຖງິຕວົ ໄດເ້ມ ່ອ ອຣິນັທະດີຜູເ້ປັນທດິ າຮູເ້ລ ່ອງ ນາງກາບທູນພະນາງວມິ າຣາ ວ່າຈະຂຶ ້ນ ໄປໂລກມະນຸດແລວ້ ນໍາຫວົ ໃຈຂອງວທິ ນູ ບນັ ດດິມາຖວາຍ ທີ ່ຊາຍຝັ ່ ງມະຫາສະມຸດໃກປ້່ າຫມິ ະພານມບຸບຜາ ີ ກາຣະຄຣີີ ຕັ ້ງເປັນຕະງານ ນາງອຣິ ັນທະດີ ຂຶ ້ນຈາກນາກພພິບົແລວ້ເຫາະປະກດົຕວົພອ້ມກບັຂບັຮອ້ງເພງວ່າຜູໃດ້ ນໍາຫວົ ໃຈຂອງ ວທິ ນູ ບນັດດິມາຖວາຍມານດາຂອງຕນົ ໄດນາງ ້ ຍນິດຈະີ ເປັນເມຍຂອງຜູນ້ ັນ້ ຂະນະນັນ້ ປຸນນະຍກັ ຂີ ່ມາ້ສນິທບົ ເຫາະມາ ພບົນາງກໍເກດີຫລງົຮກັ ຈິ ່ ງຮບັອາສານໍາຫວົ ໃຈຂອງວທິ ນູ ບນັດດິມາຖວາຍໃຫໄ້ດ້ ນາງອຣິນັທະດໄີດພ້າປຸນນະຍກັ ມາ ເຝົ ້າພະບດິ າ ແລະ ພະມານດາໃນນາກພພິບົ . ປຸນນະຍກັ ເຫາະໄປເອາົແກວ້ມະນດວງຫ ີ ນຶ ່ ງທີ ່ພູເຂາົເວປຸນຣະ ແລວ້ກໍມຸ່ງ ຫນາ້ໄປຍງັເມອ ງອນິທະປັດ ເພ ່ອທາ້ພະເຈົ ້າທະນນົ ໄຊໂກບຫ ິ ້ນຊະກາຖາ້ຫາກພະເຈົ ້າທະນນົ ໄຊໂກບຊະນະຈະໄດແ້ກວ້ ວເສດ ິ ແລະມາ້ສນິທບົ ແຕ່ຖາ້ແພ້ຈະຕອ້ງໃຫສ້ ິ ່ ງທີ ່ຕນົຕອ້ງການເປັນຂໍແ້ລກປ່ ຽນຍກົ ເວັນ້ຕວົພະອງົ ແລະ ອກັ ຄະມະເຫ ສີ ເມ ່ອການພະນນັຈບົ ເປັນວ່າພະເຈົ ້າທະນນົ ໄຊໂກບເປັນຄນົແພ້ ສະນັນ້ປຸນນະຍກັ ຈິ ່ ງກ່າວວ່າຕອ້ງການນໍາຕວົຂອງວິ ທູນບນັດດິ ໄປ ພະເຈົ ້າທະນນົ ໄຊໂກບຊງົຄດັຄາ້ນ ເພາະພະອງົຖວ ່າວທິ ນູ ບນັດດິ ເປັນຍາດຄນົໜຶ ່ ງ ເມ ່ອທງັສອງຕກົ ລງົ ກນັບໍ ່ ໄດຈ້ ິ ່ ງໄປຫາວທິ ນູ ບນັດດິ ເພ ່ອໃຫຊ້່ວຍຕດັສນິ ຟ່ າຍວທິ ນູ ບນັດດິກ່າວວ່າຕນົ ເປັນຊບັສມົ ບດັຂອງພະເຈົ ້າທະນນົ ໄຊໂກບເປັນທາດຮບັ ໃຊມ້ າຕັ ້ງແຕ່ເກດີ ແລະ ບໍ ່ອາດຍກົ ຕນົສະເໝພີະເຈົ ້າທະນນົ ໄຊໂກບຈິ ່ ງບໍ ່ຍອມຍກົ ເວັນ້ພະເຈົ ້າທະ ນນົ ໄຊໂກບເສຍພະໄທມາກ ແຕ່ຕອ້ງຍອມໃຫປຸນນະ ້ ຍກັ ເອາົວທູນິ ບນັດດິ ໄປ ປຸນນະຍກັ ບອກໃຫວ້ທິ ນູ ບນັດດິ ເກາະ ຫລງັຂີ ່ມາ້ໄປດວ້ ຍກນັ ມຸ່ງຫນາ້ໄປຍງັເຂາົກາຣະຄຣີີທີ ່ປ່ າຫມິ ະພານ ຂະນະທີ ່ຂີ ່ມາ້ໄປນັນ້ປຸນນະຍກັ ຄດິຂາ້ວທິ ນູ ບນັດດິ ຕະຫລອດເວລາ ຈິ ່ ງສັ ່ງມາ້ຂອງຕນົ ເລດັລອດໄປຕາມກິ ່ ງໄມ້ແລະ ກອ້ນຫນີຊ່ອງແຄບໆ ວທິ ນູ ບນັດດິຈິ ່ ງຖາມເຫດຜນົ ທີ ່ຄດິຈະຂາ້ຕນົ ປຸນນະຍກັ ຈິ ່ ງຕອບວ່າ ເພ ່ອນໍາຫວົ ໃຈໄປໃຫນາງ ້ ວມາລາມະ ິ ເຫສຂອງ ີ ພະຍານາກຜູເ້ປັນແມ່ຂອງນາງ ອຣິນັທະດີ ຫາກທໍາໄດສ້ໍາເລດັກໍຈະໄດນາງ ້ ອຣິນັທະດມາ ີ ເປັນຄ່ ູຄອງ ວທິ ນູ ບນັດດິ ໄດສະ້ ແດງທໍາໃຫປຸນ້ ນະຍກັ ຟັງ ສະຫລຸບໄດວ້່າບໍ ່ ໃຫທ້ ໍາລາຍມດິບໍ ່ ໃຫຫ້ ລງົໄຫລໃນສະຕຣີ ຈນົປຸນນະຍກັ ເຫ ້ອມໃສແລວ້ ຈິ ່ ງໃຫປຸນ້ ນະຍກັ ພາມາຍງັ ນາກພພິບົວທິ ນູ ບນັດດິ ໄດແ້ນະນໍາພະຍານາກ ໃຫທ້ ໍາບຸນດວ້ ຍການແພ່ເມດຕາຈດິໃຫແ້ກ່ນາກບໍລວິ ານທງັຫ າຍ ຈາກນັນ້ ຈິ ່ ງເຂົ ້າພບົນາງວມິ າຣາທນັທທີ ີ ່ ຮູວ້່າຊາຍທີ ່ຢ ນຢ່ ູຂາ້ງໜາ້ຄວ ທິ ນູ ບນັດດິ ນາງວມິ າຣາກດໍ ໃຈີ ເປັນອນັມາກ ພະຍານາກກບັ ນາງວມິ າຣາເກດີສດັທາວທິ ນູ ບນັດດິມາກ ຈາກນັນ້ຈິ ່ ງຍກົ ນາງອຣິນັທະດໃີຫແ້ກ່ປຸນນະຍກັ ຕາມທີ ່ຕກົ ລງົໄວ້ຝ່ າຍປຸນນະ ຍກັ ກໍປຣາບປຣຶມ້ ໃຈເປັນທີ ່ສຸດໄດກ້່າວຍກົ ຍອ້ງວທິ ນູ ບນັດດິວ່າເປັນຜູມ້ ພະີ ຄຸນ ແລວ້ ໄດມອບ ້ ແກວ້ມະນດວງ ີ ທີ ່ທາ້ ພະນນັກບັພະເຈົ ້າທະນນົ ໄຊໂກບ ຈາກນັນ້ຈິ ່ ງນໍາວທູນິ ບນັດດິຂຶ ້ນຫລງັມາ້ມາສົ ່ງທີ ່ນະຄອນອນິທະປັດ ວທິ ນູ ບນັດດິ ໄດ້ ອວຍພອນໃຫປຸນ້ ນະຍກັ ກບັນາງອຣິນັທະດຢີ່ ູດວ້ ຍກນັຢ່ າງມຄວາມສຸ ີ ກແລວ້ທງັສາມກໍລາຈາກກນັ . ຈາກນັນ້ວທິ ນູ ບນັດດິ ໄດໃ້ຫໂອວາດ ້ ແກ່ປະຊາຊນົດັ ່ງທີ ່ ເຄຍີມາ ໄດບ້ໍາເພນັບາ ຣາມມາ ຕາບ ີ ຈນົສນິອາຍຸສງັຂານແລວ້ ໄດໄປ້ ເກດີໃນ ສະຫວນັ .

58 10. ພຣະເວດສນັດອນ ຄັ ້ງອາດດີຕະການຊາ້ນານມາແລວ້ທີ ່ພະນະຄອນເຊດຕຸດອນຣາຊທານີພຣະເວດສນັດອນຂຶ ້ນຄອງ ຣາຊຕັ ້ງແຕ່ອາຍຸ ໄດ16້ ພນັສາ ອະພເສກ ິ ສມົ ຣດົ ກບັພະນາງມດັທເີຈົ ້າຍງິແຫ່ງແຄວ້ ນ ມກັ ຄະມພະີ ໂອຮດົ ແລະ ທດິ າຄເ ຈົ ້າຊາຍຊາລີ ແລະ ເຈົ ້າຍງິກນັຫາ ພະເວດສນັດອນໃຈບຸນມາກສາ້ງໂຮງທານໄວບ້ໍລຈິ າກທານໃຫແ້ກ່ຄນົຍາກຈນົ ເຖງິ 6ແຫ່ງ, ຕໍ ່ມາ ໄດຊ້ງົທານຊາ້ງປັດໃຈນາຄຊຶ ່ ງເປັນຊາ້ງມຸງຄຸນໃຫແ້ກແ້ຄວ້ ນ ກະລງິຄະລດັທສີ ົ ່ງທູດມາຂໍເຮດັ ໃຫຊາວ ້ ເມອ ງສພີບີໍ ່ພໍໃຈ ເຖງິກບັພາກນັ ໄປກາບທູນພະເຈົ ້າສນົ ໄຊຜູເ້ປັນພະບດິ າໃຫເນລະ ້ ເທດອອກໄປຈາກບາ້ນເມອ ງ ພະບດິ າຍອມທໍາຕາມ ມະຕຂອງ ິ ມະຫາຊນົ ພຣະເວດສນັດອນເອງກຍອມ ໍ ຮບັ ແຕ່ກ່ອນຈະ ຈາກໄປນັນ້ ໄດທູນ້ ຂໍໂອກາດບໍລຈິ າກທານຄັ ້ງຍິ ່ ງ ໃຫຍ່ເອີ ້ນວ່າສດັຕະຊາດກົ ມະຫາທານຄໃ ຫຂອງ ້ ຢ່ າງລະ700ເປັນທານຊຶ ່ ງພະບດິ າກໍຊງົອານຸຍາດ ຝ່ າຍພະນາງພຸດສະດຜີູ້ ເປັນພະມານດາເສຍພະໄທມາກ ເຖງິກບັຮອ້ງໄຫພະ້ ເຈົ ້າສນົ ໄຊສຸດສງສານ ົ ພະ ນາງມດັທີແລະ ພະເຈົ ້າຫ ານທງັສອງພະ ອງົຫ າຍຈິ ່ ງຕດັສັ ່ງໃຫພະນາ ້ ງມດັທີແລະ ພະເຈົ ້າຫ ານຢ່ ູແຕ່ພະນາງມດັທີບໍ ່ຢ່ ູແຕ່ຈະຂໍຕາມສະເດດັ ໄປນໍາພະສາມໄປີ ຢ່ ູ ປ່ າດວ້ ຍ ລະຫວ່າງທາງທີ ່ ຈະໄປເຂາົວງົກດົຕອ້ງຜ່ານເມອ ງເຈດຕະຣາດພະເຈົ ້າເຈດຕະຣາດຊງົຖວາຍການຕອ້ ນຮບັ ແລະ ທູນເຊນີໃຫສະ້ ເດດັຄອງ ຣາຊສມົ ບດັທີ ່ບາ້ນເມອ ງຂອງພະອງົ ແຕ່ພະເວດສນັດອນຊງົປະຕເສດ ິ ແລະ ໃຫເຫດ ້ ຜນົ ເຖງິ ການອອກ ບວດເປັນຮສ ຢີ່ ູທີ ່ ເຂາົວງົກດົພະເຈົ ້າເຈດຕະຣາດຈິ ່ ງຖວາຍຄໍາແນະນໍາທາງທີ ່ຈະໄປ ແລະໃຫພານ ້ ເຈດຕະບຸດ ໄປບວົລະບດັຮກັ ສາລະຫວ່າງທາງ. ນະໝ່ບູ າ້ນທູນນະວດິແຄວນ້ ກະລງິຄະຣດັ ມຄີອບຄວົຜວົ ແກ່ເມຍສາວຢ່ ູຄ່ ູໜຶ ່ ງຜວົ ແກ່ຊ ່ ຊູຊກົ ສ່ວນເມຍສາວຊ ່ອະມດິ ຕະຕາ ນາງອະມດິຕະຕາບອກຊູຊກົ ໃຫໄປ້ ຂສອງ ໍ ກຸມມານຄ ຊາລີແລະ ກນັຫາ ມາເປັນຄນົຮບັ ໃຊ້ຊູຊກົ ຈິ ່ ງອອກ ເດນີທາງໄປທີ ່ ແຄວນ້ ສພີສອບ ີ ຖາມເລ ່ອງລາວຂອງພະເວດສນັດອນເລ ້ອຍໄປ ຂະນະເດນີທາງໄປນັນ້ເຖົ ້າຊູຊກົ ໄດພ້ ບັ ກບັພານເຈດຕະບຸດຈິ ່ ງອາ້ງຕນົ ເອງວ່າເປັນທູດທີ ່ມາຈາກແຄວ້ ນສພີ ເີພ ່ອທູນເຊນີພຣະເວດສນັດອນພະນາງມດັທີພະ ໂອຣດົ ແລະ ພະທດິ າ ກບັ ໄປຍງັແຄວນ້ ສພີ ີຊູຊກົ ເດນີໄປຕາມທາງທີ ່ນາຍພານເຈດຕະບຸດບອກຈນົ ໄປເຖງິສາຣາຂອງ ອດັຈຕຸ ະຣສ ີຊູຊກົ ຖາມເຖງິທາງໄປສາຣາຂອງພະເວດສນັດອນໂດຍຕວົ ະວ່າມາເພ ່ອພບົປະສນົທະນາທມັ ກບັພະເວດ ສນັດອນ. ເມ ່ອຊູຊກົ ມາຮອດສາຣາຂອງພະເວດສນັດອນ ເວລານັນ້ພະ ນາງມດັທເີຂົ ້າປ່ າໄປຫາຫມາກໄມຕ້່າງໆ ຊູຊກົ ຈິ ່ ງເຂົ ້າໄປຂໍພະໂອຣຣດົ ແລະ ພະທດິ າ ເວດສນັດອນຈິ ່ ງເວົ ້າເຫດ ແລະ ຜນົ ໃຫພະ້ ໂອຣດົ ແລະ ພະທດິ າຮູເ້ລ ່ອງເຖງິ ການບໍາເພນັ ໃຫທານ ້ ຄັ ້ງຍິ ່ ງໃຫຍ່ ແລະ ໄດຕ້ ັ ້ງລາ ຄາຄ່າໄຖ່ ພນົຈາກຄວາມເປັນທາດຄ ຕອ້ງມທາດ ີ ຮອ້ ຍໜຶ ່ ງ ທາສຮີອ້ ຍ ໜຶ ່ ງ ຊາ້ງຮອ້ ຍ ມາ້ຮອ້ ຍ ງວົອຸສຸພະຣາຊ ຮອ້ ຍ ແລະ ທອງຄ າອກີ ຮອ້ ຍເຫ ັມ້ ເມ ່ອຜູໃ້ດນ້ໍາຊບັ ເຫ ົ ່ານີມ້ າຖວາຍໄດແ້ລວ້ ຈະ ພົນ້ ຈາກຄວາມເປັນທາດຈາໍ ໄວໃ້ຫດ້.ີຈາກນັນ້ພະເວດສນັດອນກໍບໍລຈິ າກ ພະໂອຣດົ ແລະ ພະທດິ າ ໃຫແ້ກ່ຊູຊກົ ໄປ ເມ ່ອພະນາງມດັທຊີງົຊາບກໍເສຍພະໄທມາກ ພະເວດສນັດອນຈິ ່ ງຊີ ້ແຈງເຖງິການບໍາເພນັທານ ພະນາງມດັທີ ່ຈິ ່ ງອານຸໂມ ທະນາໃນການບໍລຈິ າກຄັ ້ງນີ ້ . ການບໍາເພນັທານບາຣະມຂອງ ີ ພະເວດສນັດອນຍງັບໍ ່ສມົ ບູນພະອນິຈິ ່ ງແປງເພດເປັນພານ ໄປທູນຂພະນາ ໍ ງມດັທກີບັພະເວດສນັດອນ ເຖງິວ່າພະເວດສນັດອນຈະຮກັ ນາງມດັທຫ າຍ ີ ແຕ່ເພ ່ອການບໍາເພນັບາຣາມີ ສມົ ບູນຈິ ່ ງຍອມສະຫ ະພະນາງມດັທສີ່ວນນາງມດັທເີຂົ ້າພະໄທດຈີ ິ ່ ງອານຸໂມທະນາ ຝ່ າຍພະອນິກໍໄດຖວາຍ ້ ນາງມດັທີ ຄນ ແກ່ພະເວດສນັດອນ ແລະ ໄດຖວາຍ ້ ພອນແກ່ພະເວດສນັດອນໄດແ້ກ່ ຫນຶ ່ ງຂໍໃຫພະ້ ເຈົ ້າສນົ ໄຊມາທູນສະເດດັກບັ ພະນະຄອນເພ ່ອຄອງຣາຊ ສອງຂໍໃຫຊ້່ວຍຊາວເມອ ງໃຫພ້ ົນ້ທຸກ ສາມໃຫຊາວ ້ ເມອ ງຈົ ່ງມຄວາມ ີ ສຸກທຸກເພດທຸກໄວ ສີ ່

59 ຂໍໃຫຢ້່ າໄດຕ້ກົ ຢ່ ູໃຕອ້ໍານາດຂອງສະຕຣີຫາ້ຂໍໃຫໄ້ດພ້ ບົພະໂອຣດົ ແລະ ພະທດິ າທີ ່ ໄດພ້ ດັ ພາກຈາກກນັ ຫກົ ຂໍໃຫໄ້ດ້ ອາຫານທບິທຸກວນັນບັຕັ ້ງແຕ່ ໄດຄອງຣາຊ ້ ເຈດັຂໍໃຫມ້ ຈີດິໃຈຜ່ອງໃສໃນການໃຫທານ ້ ແປດເມ ່ອຈາກໂລກນີ ້ຂໃໍ ຫໄປ້ ຢ່ ູສະຫວນັ ແລະ ເມ ່ອເກດີມາເປັນມະນຸດອກີຄັ ້ງກໍຂໍໃຫໄ້ດຕ້ ດັສະຣູເ້ປັນພະພຸດທະເຈົ ້າ ພະເວດສນັດອນນອ້ມຮບັຄໍາ ອວຍພອນດວ້ ຍຄວາມຍນິດ.ີຊູຊກົ ພາພະກນັຫາ ແລະ ພະຊາລມີ າເຖງິທາງແບ່ງສອງທາງ ທາງສາຍໜຶ ່ ງແຍກໄປທາງອ ່ນ ສ່ວນອກທາງ ີ ສາຍໜຶ ່ ງໄປເມອ ງເຊດຕຸດອນ ຣາຊ ທານແີຕ່ດວຍ້ ບຸນຂອງພະສອງກຸມມານ ຈິ ່ ງບນັດານໃຫຊູ້ຊກົ ຕດັສນິ ໃຈໄປເມອ ງເຊດຕຸດອນ ເພ ່ອພາສອງກຸມມານເຂົ ້າເຝົ ້າພະເຈົ ້າສນົ ໄຊ ເມ ່ອເຫນັຫ ານທງັສອງກໍຈາໍ ໄດພະນາ ້ ງບຸດສະດກີ ໍ ເຊັ ່ນກນັທງັສອງພະອງົດພະີ ໄທມາກ ຮບັສັ ່ງໃຫສ້ ບັສນິ ແລະ ສິ ່ ງຂອງສ່ວນພະອງົມາໄຖ່ ເອາົຫ ານຮກັ ຂອງຕນົ ແລະ ໃຫ້ ຊບັສນິອ ່ນໆເປັນຈາໍ ນວນຫ ວງຫລາຍແລວ້ ລຽ້ງອາຫານຊູຊກົ ຢ່ າງເຕມັ ທີ ່ ສ່ວນຊູຊກົ ໂລບມາກກນິອາຫານຫລາຍຈນົ ເກນີໄປເຮດັອາຫານຍ່ອຍຍາກແລະທອ້ງກໍແຕກຕາຍໄປໃນທີ ່ສຸດ ພະເຈົ ້າສນົ ໄຊຮບັສັ ່ງຂະບວນໃຫໄປ້ ຮບັ ເອາົພະເວດ ສນັດອນ ແລະ ນາງມດັທຢີ່ ູເຂາົວງົກດົ ຂະນະນັນ້ພະເຈົ ້າກະລງິຄະຣດັ ກໍໃຫພາມ ້ ນໍາຊາ້ງປັດໃຈນາຄມາຄນ ພະເຈົ ້າສນົ ໄຊຈິ ່ ງນໍາຂະບວນດວ້ ຍຊາ້ງປັດໃຈນາຄ. ເມ ່ອກະສດັທງັ 6 ພະອງົໄດແ້ກ້ພະເຈົ ້າສນົ ໄຊ ພະນາງບຸດສະດີພະເວດສນັ ດອນ ພະນາງ ມດັທີພະຊາລກຸມມານ ີ ແລະ ພະກນັຫາກຸມມາຣີໄດພ້ ບົກນັກໍດພະີ ໄທ ຮອ້ງໄຫຈ້ ນົສະລບົ ໄປທຸກ ພະອງົ ພະອນິຈິ ່ ງດນົບນັດານໃຫຝ້ ົນຕກົ ເຮດັ ໃຫກ້ ະສດັທງັຫກົ ຈິ ່ ງຟ ້ນຂຶ ້ນມາ ເມ ່ອສະເດດັກບັພະນະຄອນ ພະເວດສນັດອນ ຈິ ່ ງໄດຂ້ ຶ ້ນຄອງຣາຊສມົ ອກີຄັ ້ງໜຶ ່ ງດວ້ ຍຄວາມສນັຕສຸກ ິ ເມ ່ອພະເວດສນັດອນສະຫວນັນະຄດົ ໄປສະຫວຍສຸກ ີ ຢູບນົສະ ຫວນັຊັນ້ດຸສດິສະຫວນັນະທີ ່ນນັ ເປັນເວລາຊາ້ງນານຈິ ່ ງຈຕຸ ລິ ງົມາເກດີເປັນເຈົ ້າຊາຍສດິທດັທະກຸມມານ ແລະໄດຕ້ ດັສະ ຮູເ້ປັນພະພຸດທະເຈົ ້າຂອງເຮາົໃນກາຣະຕໍ ່ມາ. 5. ອຸປະມາໂວຫານ ໝາຍເຖງີການຂຽນປຽບທຽບ ໂດຍສາມາດປຽບທຽບ ເລ ່ອງທີ ່ ເປັນຮູບປະທໍາ ແລະ ນາມມະທໍາເພ ່ອໃຫຜູ້້ ອ່ານເຂົ ້າໃຈດາ້ນຄວາມໝາຍ, ດາ້ນພາບ ແລະ ເກດີອາລມົ . ອຸປະມາໂວຫານເປັນໂວຫານເສມີ ການບນັລະຍາຍໂວຫານ, ພນັລະນາໂວຫານ ແລະ ເທສະໜາໂວຫານເພ ່ອໃຫຊ້ ດັ ເຈນ ຜູອ້່ານເຂົ ້າໃຈ ເປັນໜາ້ເຊ ່ອຖ. ເວລາຂຽນຄວນເລອກໂວ ຫານໃຫແ້ທດເໝາະກບັແຕ່ລະປະເພດຂອງບດົ ແລະ ເນ ້ອໃນ. ຕວົຢ່ າງ: ການຂຽນບດົອຸປະມາໂວຫານ ພຸດທະເຈົ ້າປຽບເໝອ ນຄນົພາທາງໄປສ່ ູປະທບີຊີ ້ສ່ອງຫນົທາງໃຫເ້ຮາົເຫນັຢ່ າງຖະມດັຕາປະທບີນີ ້ຄພ ະທໍາ ຜູ້ ໃດໄດຟ້ ັງທໍາມະເທສະໜາ ຫ ອ່ານໜງັສທ ໍາຈະໄດຊ້ ່ວ່າສະຫ າດຮູຈ້ກັກາ້ວເດນີເຂົ ້າຫາດວງໄຟເພ ່ອອາໃສແສງສະ ຫວ່າງ ໃຫແ້ລເຫນັ ເສັນ້ທາງເດນີໄປຢ່ າງແຈ່ມແຈງ້ໂດຍບໍ ່ຕອ້ງເຕະສະດຸດ ຫ ຕກົ ຂູມ ອາດເດນີໄປສູສ້ ະຖານທີ ່ ແຫ່ງຄວາມສຸກ ໄດ້ໂດຍສະດວກສະບາຍ ສ່ວນຜູທ້ ີ ່ກຽດຄາ້ນບໍ ່ມກັ ຟັງທໍາມະວໄິນ ກໍ ່ບໍ ່ຕ່າງຫຍງັກບັຜູໂ້ງ່ຈາ້ ທີ ່ບໍ ່ຮູຈ້ກັກາ້ວເດນີໄປຫາ ດວງໄຟຖາ້ຫາກວ່າຕນົ ເອງເຕະສະດຸດ ຫ ຕກົ ຂູມ ຈະຕຜິູອ້ ່ນບໍ ່ ໄດ້ເພາະກະໂຕເຂາົເອງມນີາ້ທີ ່ຊ່ວຍຕນົ ເອງ ເຊີ ່ ງກງົກບັ ສຸພາສດິທີ ່ວ່າ “ຕນົ ເປັນທີ ່ ເພີ ່ ງຂອງຕນົ ”

60 ສະຫູ ບ ການຂຽນກໍ ່ແມ່ນການສ ່ສານຢ່ າງໜ ່ ງ ລະຫວ່າງຜູຂ້ ຽນກບັຜູອ້່ານໂດຍໃຊຕ້ ວົອກັ ສອນເປັນພາຫານະ ສະນັນ້ ເວລາຂຽນຕອ້ງໄດນ້ໍາໃຊຫ້ ກັ ການຂຽນ ໃຫຖ້ ກ ຕອ້ງ ແລະ ເມາະສມົ ກບັ ເນ ້ອໃນປະເພດບດົຕ່າງໆນັນ້ເພ ່ອເຮດັ ໃຫຜູ້້ ອ່ານເຂາົໃຈເນ ້ອໃນຄວາມໝາຍຂອງບດົຊດັ ເຈນ.

61 ບດົທ2ີ ການແຕ່ງເລ ່ອງ 1. ຄວາມໝາຍຂອງການແຕ່ງເລ ່ອງ ການແຕ່ງເລ ່ອງໝາຍເຖີງການຈດັລໍາດບັ ຄວາມຕ່າງໆໃຫກ້ າຍເປັນເລ ່ ອງທີ ່ ໜາ້ສນົ ໃຈການແຕ່ງເລ ່ອງເປັນການ ເຝີກໃຫຜູ້ຂ້ ຽນຮູຈ້ ກັ ໃຊຄ້ ວາມຄດິ , ຄວາມເຫນັ ແລະ ຄວາມຮູຂ້ ອງຕນົ ເອງໃນການຂຽນເພ ່ອຖ່າຍທອດອອກມາໃຫຜູ້້ ອ່ານຮບັຮູ.້ ຜູທ້ ີ ່ ຈະແຕ່ງເລ ່ອງທີ ່ ໜາ້ສນົ ໃຈນັນ້ ຈະຕອ້ງເປັນຄນົທີ ່ມຄີວາມຮູ,້ ມປີະສບົການ, ຊ່າງສງັເກດ, ຊ່າງຄດິ , ຈດົ ຈາໍ ແລະ ມຄີວາມສາມາດໃນການໃຊພ້າສາ ເພ ່ອຈະມາຮຽບຮຽງເປັນເລ ່ອງໃຫຜູ້ອ້່ານເຂົ ້າໃຈໄດຢ້່ າງຈະແຈງ້. 2. ຫ ກັ ການຂອງແຕ່ງເລ ່ອງ - ຂຽນຊ ່ ເລ ່ອງໄວເ້ຄີ ່ ງການເຈຍ້ - ຂຽນດວ້ ຍລາຍມທ ີ ່ອ່ານງ່າຍ, ຊດັ ເຈນ, ຖກ ຕອ້ງ, ຫຍໍໜ້ າ້ເຈຍ້ ໃຫພ້ໍດງີາມ ບໍ ່ຂຽນແຈກຄໍາ - ຍະຫວ່າງໜາ້ເຈຍ້ທາງດາ້ນຊາ້ຍ ແລະ ດາ້ນຂວາໃຫພ້ໍດພີ ໍງາມບໍ ່ຂຽນກາຍຂອບເຈຍ້ຫ ຂ ຽນຕກົ ຂອບເຈຍ້. - ວາງໂຄງເລ ່ອງເພ ່ອຈດັລຽງເນ ້ອໃນໃຫເ້ປັນໄປຕາມລໍາດບັກ່ອນແລວ້ ຈີ ່ ງລງົມຂ ຽນ. - ບໍ ່ຄວນແຕ່ງເລ ່ອງພຽງຫຍໍໜ້ າ້ດຽວຕອ້ງແບ່ງເປັນແຕ່ລະຫຍໍໜ້ າ້ເຊັ ່ນ: ເປິດຫວົ ເລ ່ອງ, ເນ ້ອເລ ່ອງ ແລະ ສະຫູ ບເລ ່ອງ, ການຕັ ້ງຫຍໍໜ້ າ້ແຕ່ລະເທ ່ອຄວນໃຫຊ້ ່ກນັ . - ການແຕ່ງເລ ່ອງຄວນໃຫອ້ງົປະກອບທງັສາມສ່ວນກ່ ຽວເນ ່ອງກນັ , ເປັນເລ ່ອງດຽວກນັຕາມລໍາດບັ ເນ ້ອໃນ. - ໃຊພ້າສາງ່າຍໆ, ບໍ ່ ໃຊສ້ ບັຍາກ. - ໃຊພ້າສາທາງການ ແລະ ພາສາເຄີ ່ ງທາງກາ່່ນ ບໍ ່ຄວນໃຊພ້າສາເວົ ້າ, ພາສາທອ້ງຖີ ່ ນ ຫ ພາສາຕະຫ າດ - ບໍ ່ ໃຊຄ້ໍາຫຍໍ ້ຫ ຕວົ ເລກຍກົ ເວັນ້ເວົ ້າເຖີງ ວນັ , ເດອ ນ, ປີ, ສະຖຕີ ິຫ ຈ າໍ ນວນຕ່າງໆ. ຫາກຈໍາເປັນຕອ້ງໃຊອ້ກັ ສອນ ຫຍໍ ້ຕອ້ງໃຊອ້ກັ ສອນຫຍໍທ້ ີ ່ຄນົທົ ່ວໄປເຂົ ້າໃຈ ແລະ ຍອມຮບັ ຫ ນຍິມົ ກນັ - ໃຊຄ້ໍາ ແລະ ສໍານວນ ໃຫກ້ ະທດັ ເຮດັກງົກບັຄວາມໝາຍ ບໍ ່ ຟູມເຟ ອຍ ແລະ ກວບລວມເກນີໄປ - ເນັນ້ເນ ້ອໃນຄໍາສບັຂອງເລ ່ອງ ໂດຍໃຊປ້ ະໂຫຍກສັນ້. - ເນ ້ອໃນຕອ້ງປະກອບດວ້ ຍຂໍມ້ ູນທີ ່ ເປັນຈງີ, ຜູຂ້ ຽນຄວນຄົນ້ ຄວາ້ເລ ່ອງທີ ່ຈະຂຽນໃຫລ້ ະອຽດເສຍກ່ອນ. 3. ອງົປະກອບຂອງການແຕ່ງເລ ່ອງ ການແຕ່ງເລ ່ອງກໍ ່ຄກ ານຂຽນປະເພດອ ່ນໆເຊີ ່ ງປະກອບດວ້ ຍສາມພາກສ່ວນດັ ່ງນີ ້ : 1. ເປີດຫວົ ເລ ່ອງ. ເປັນສນົທີ ່ສາ້ຄວາມສນົ ໃຈໃຫແ້ກ່ຜູອ້່ານ, ມຄີວາມຍາວພໍປະມານ ໃຊສ້ ະແດງຄວາມຮູສ້ກຶ ນກຶ ຄດິຂອງຜູຂ້ ຽນ ຕໍ ່ຫວົຂໍ ້ເລ ່ອງ ແຈງ້ຈດຸ ປະສງົເພ ່ອນໍາເຂົ ້າສ່ ູເນ ້ອເລ ່ອງ. ການຂຽນເປີດຫວົ ເລ ່ອງອາດຈະຂ ້ນຕົນ້ ດວ້ ຍການຍກົ ຄໍາສຸພາສດິ

62 ຫ ຄໍາຄະຕພິດົມານໍາສະເໜີເປັນການອະທບິ າຍຄວາມໝາຍຍກົ ຂໍຄ້ ວາມທີ ່ຕດັຕອນມາກ່າວ, ເລົ ່າເຫດການຫ ຍ ກົ ບນັຫາ ນໍາເຂົ ້າສ່ ູເນ ້ອເລ ່ອງ. ຕວົຢ່ າງ: ຄນົ ເຮາົບໍ ່ ແມ່ນວ່າຈະອາໃສຕນົ ເອງໄດສ້ ະເໝໄີປ ຄນົຮັ ່ງມກີ ໍ ່ອາດຈະຍາກຈນົລງົໄດ,້ຄນົແຂງແຮງກໍ ່ຍງັມເີວລາເຈບັປ່ ວຍ ຄນົສະຫ າດ, ຄນົແຂງແຮງ,ຖາ້ມໂີລກໄພໄຂເ້ຈບັ ເປັນໂລກອໍາມະພາດ ຫ ປະສາດພກິ ານກໍ ່ຊ່ວຍຕນົ ເອງບໍ ່ ໄດ.້ເມ ່ອເປັນ ແນວນັນ້ການທີ ່ ເຮາົຈະອວດອົ ່ງ ທະນງົຕນົບໍ ່ຕອ້ງເພີ ່ ງພາອາໄສຄນົອ ່ນຈ ່ ງເປັນຄວາມປະໝາດອນັ ໃຫຍ່ຫ ວງ. 2. ເນ ້ອເລ ່ອງ ເປັນຫຍໍໜ້ າ້ຖັດຈາກເປີດຫວົ ເລ ່ ອງ ສ່ ວນຂອງເນ ້ອເລ ່ ອງເປັນເນ ້ອໃນທີ ່ ສໍາຄນັ ຂອງເລ ່ ອງ ທີ ່ ເປັນຄວາມຈງີ, ຄວາມຮູ,້ຄວາມຄດິ ເຫນັ ຂອງຜູຂ້ ຽນທີ ່ ຕອ້ງການສ ່ສານໃຫຜູ້ອ້່ານຮບັຮູ້ຫາກເນ ້ອເລ ່ອງແຍກເປັນປະເດນັ ອາດຈະແຍກ ຂຽນເປັນປະເດນັ ລະຫຍໍໜ້ າ້, ແຕ່ທຸກປະເດນັ ຕອ້ ງກ່ ຽວເນ ່ອງກນັ ຕາມລໍາດບັ ຂອງເວລາ, ເຫດການ ແລະ ມເີຫດຜນົ ຫາກເປັນເລ ່ອງທີ ່ສກຶ ສາຄົນ້ ຄວາມາ ້ ຕອ້ງມຫີ ກັ ຖານອາ້ງອງີ. ຕວົຢ່ າງ: ມະນຸດເຮາົເກດີມາດໍາລງົຊວີດິ ໃນໂລກນີ ້ຍ່ ອມມກີ ານ ເກດີ , ແກ່ , ເຈບັ ແລະ ຕາຍຕາມການປ່ ຽນແປງຂອງ ອາຍຸສງັຂານຄກ ບັສີ ່ ງທີ ່ມຊີວີດິອ ່ນໆໃນໂລກ, ທຸກຊວີດິຍ່ອມມກີ ານເພີ ່ ງພາອາໄສເຊີ ່ ງກນັ ແລະ ກນັ ເຊັ ່ນ: ສດັ ປ່ າຈະມີ ຊວີດິຢ່ ູໄດຍ້ ອ້ ນມພີູຜາປ່ າໄມເ້ຊີ ່ ງເປັນແຫ່ ງຂອງອາຫານສໍາລບັ ສດັ , ປາຈະມຊີວີດິຢ່ ູໄດຍ້ ອ້ ນອາໄສນໍ ້າ, ຄນົ ຈະມຊີວີດິຢ່ ູ ໄດຕ້ ອ້ງອາໄສປັດໃຈພ ້ນຖານສີ ່ ຢ່ າງຄ: ອາຫານ, ເຄ ່ອງນຸງ້ຮົ ່ມ, ທີ ່ ຢ່ ູອາໄສ ແລະ ຢາປີ ່ ນປົຍພະຍາດ. ບໍ ່ ພຽງແຕ່ເທົ ່ານັນ້ ຄນົ ເຮາົດໍາລງົຊວີດິ ໃນສງັຄມົ ໜ ່ ງໆ ຈະຢ່ ູໂດດດ່ ຽວພຽງລໍາພງັບໍ ່ ໄດ້ຕອ້ງອາໄສຜູອ້ ່ນ ເພາະວ່າຄນົ ເຮາົບໍ ່ ແມ່ນຈະຮູ້ແລະ ຈະເກັ ່ງໝດົທຸກຢ່ າງ, ນກັ ຮຽນຈະຮຽນເກັ ່ງໄດກ້ ໍ ່ຕອ້ງອາໄສຮໍ ່າຮຽນນໍາຄູອາຈານ, ໝ່ ູເພ ່ອນ ແລະ ບຸກຄນົ ອ ່ນໆ ທີ ່ມປີະ ສບົການມາກ່ອນ, ຄນົທີ ່ມເີງນີກໍ ່ຕອ້ງອາໄສເທ ່ອແຮງ, ອາໄສແນວຄດິມນັສະໝອງຄນົທີ ່ມຄີວາມຮູ,້ຄວາມສາມາດ, ຜູ້ ບໍລຫິ ານຢາກມຄີວາມສໍາເລດັ ໃນການປະຕບິ ດັ ວຽກງານໃດໜ ່ ງ ກໍ ່ຕອ້ ງອາໄສເພ ່ ອຮ່ ວມງານທີ ່ ດ,ີມຄີວາມຮູ,້ ຄວາມ ສາມາດ ຈີ ່ ງຈະປະສບົຜນົສໍາເລດັທີ ່ ເປັນໜາ້ເພີ ່ ງພໍໃຈ. 3. ສະຫູ ບເລ ່ອີງ ເປັນການສະຫູ ບເນ ້ອໃນທີ ່ສໍາຄນັຂອງເລ ່ອງທງັໝດົ ໃຫຜູ້ອ້່ານໄດຮ້ ບັຮູ,້ຝາກຂໍຄ້ ດິ ,ໂດຍໃຊຄ້ໍາສຸພາສດິທີ ່ກ່ ຽວ ຂອ້ງກບັບດົ ເລ ່ອງເພ ່ອໃຫເ້ກດີຄວາມປະທບັ ໃຈໃຫແ້ກ່ຜູອ້່ານ. ຕວົຢ່ າງ: ສະຫູ ບລວມແລວ້ ຄນົ ເຮາົຕອ້ ງມກີ ານອາໄສເພີ ່ ງພາເຊີ ່ ງກນັ ແລະ ກນັ . ສະນັນ້ ຈງີຕອ້ ງມເີພ ່ ອນມດິສະຫາຍ ເຮາົຈະເຮດັຫຍງັກໍ ່ຕອ້ງຄໍານ ່ ງເຖີງປະໂຫຍດສ່ ວນຕວົ ແລະ ປະໂຫຍດຂອງຜູອ້ ່ນບໍ ່ ໃຫຄ້ ດັກນັ ໂດຍສະເພາະກໍ ່ຕອ້ງຄໍາ ນງ ເຖງີປະໂຫຍດສ່ວນລວມເປັນໃຫຍ່ເພ ່ອຄວາມຢ່ ູເຢັນເປັນສຸກຂອງຕນົ ເອງແລະ ຂອງສ່ວນລວມດັ ່ງຄໍາສຸພາສດິທີ ່ວ່າ: ໄມລ້ໍາດຽວ ລອ້ມຮົວ້ ບໍ ່ ໄຂວ່ ໄພ່ບໍ ່ພອ້ມ ແປງບາ້ນບໍ ່ ເຮອ ງ.

63 4. ຂັນ້ຕອນຂອງການແຕ່ງເລ ່ອງ 1. ຫາຂໍມ້ ູນ ແລະ ປະສບົການກ່ ຽວກບັ ເລ ່ອງທີ ່ຈະຂຽນໂດຍການອ່ານ, ການເບີ ່ ງ ແລະ ການຟັງ ຈາກແຫ່ ງຄວາມຮູ້ ຕ່າງໆ ແລວ້ ລວບລວມຄວາມຮູ,້ປະສບົການ ແລະ ຄວາມຄດິ ແລວ້ມາວາງແນວທາງການຂຽນ ເຊີ ່ ງມກີ ານຈດັລຽງ ຄວາມຄດິ ໄວຢ້່ າງເປັນລະບຽບ. 2. ນໍາເອາົຄວາມຄດິທີ ່ກໍານດົ ເປັນແນວທາງການຂຽນມາເຮດັ ເປັນໂຄງຮ່າງບດົ ໂດຍການຈດັ ເປັນຫວົຂໍຕ້່າງໆ ແລະ ມີ ລາຍລະອຽດປະກອບ. 3. ນໍາເອາົຫວົຂໍທ້ ີ ່ກໍານດົ ໄວໃ້ນໂຄງຮ່າງມາຂຽນໃນຂັນ້ຮ່າງ, ມຫີ ຍໍໜ້ າ້, ຫວົຂໍແ້ຕ່ລະຫວົຂໍອ້າດເປັນຫຍໍໜ້ າ້ໜ ່ ງຂຽນໃຫ້ ມຄີວາມສໍາພນັຕໍ ່ ເນ ່ອງກນັ . 4. ເມ ່ອຂຽນຂັນ້ຮ່າງແລວ້ ຈີ ່ ງນໍາມາປັບປຸງແກໄ້ຂ ແລະ ຮຽບຮຽງໃຫເ້ປັນບດົບາດສມົ ບູນ. 5. ປັບປຸງແກໄ້ຂຖອ້ ຍຄໍາສໍານວນຂັນ້ສຸດທາ້ຍ ເພ ່ອໃຫຖ້ ກ ຕອ້ງຕາມລໍາດບັຂັນ້ຕອນລະອຽດລວມທງັຕວົສະກດົ , ສະຫ ະ, ພະຍນັຊະນະ ແລະ ວນັນະຍຸດໃຫຖ້ ກ ຕອ້ງຕາມເຫ ກັ ການຂອງພາສາລາວ. 5. ການວາງໂຄງຮ່າງ ການວາງໂຄງຮ່າງຄກ ານນໍາເອາົຄວາມຄດິທງັໝດົ ມາລຽງລໍາດບັ ເປັນຂໍຄ້ ວາມສັນ້ ໆໃຫມ້ ຄີວາມສໍາພນັ ຕໍ ່ ເນ ່ອງ ກນັ ເປັນວທິ ໜີ ່ ງທີ ່ ຈະຊ່ ວຍໃຫເ້ກດີຄວາມຄດິ ເຫນັ ໃນເລ ່ອງໃດເລ ່ອງໜ ່ ງໄດ້ກໍ ່ຄກ ານຊອກຫາຄໍາທີ ່ມຄີວາມກ່ ຽວຂອ້ງ ກບັຄໍາທີ ່ກໍານດົ ໃຫຢ້່ າງນອ້ນ 10 ຄໍາ ແລວ້ ນໍາຄໍາເຫ ົ ່ານັນ້ ໄປແຕ່ງເປັນປະໂຫຍກສັນ້ໆ ດັ ່ງຕວົຢ່ າງລ່ ູມນີ ້ : ເຮອ ນເປັນຄໍາທີ ່ ກໍານດົ ໃຫຄ້ ໍາອ ່ ນໆທີ ່ ກ່ ຽວຂອ້ ງ 10 ຄໍາຄ: ພໍ ່ , ແມ່ , ລູກ, ຄວາມສຸກ, ຮກັ , ນໍ ້າ, ພກັ ຜ່ ອນ, ອາຫານ, ສະບາຍ, ສໍາຄນັ ແລະ ອ ່ນໆ... ເພ ່ອນໍ ່ຄໍ ່ ເຫ ົ ່ານັນ້ ໄປຜູກເປັນປະໂຫຍກສັນ້ ໆ ກໍ ່ຈະໄດປ້ ະໂຫຍກເຊັ ່ນ: ເຮອ ນເປັນບ່ ອນ ທີ ່ ໃຫຄ້ ວາມສຸກແກ່ຄນົ . ເຮາົໄດກ້ ນິອາຫານ, ໄດກ້ ນີອາຫານ ແລະ ດ ່ມນໍທ້ ີ ່ ເຮອ ນ ພໍ ່ ແມ່ຮກັ ລູກ ແລະ ດູແລລູກໃຫສຸ້ກສະບາຍ ເຮອ ນມຄີວາມສໍາຄນັສໍາລບັຄນົ ເຮາົໝດົທຸກຄນົແລະ ອ ່ນໆ. ຕວົຢ່ າງ: ຢ່ ູແບບມໝີ ່ ເູພ ່ອນ ຄນົ ເຮາົບໍ ່ ແມ່ນວ່າຈະອາໄສຕນົ ເອງໄດສ້ ະເໝໄີປ ຄນົຮັ ່ງມກີ ໍ ່ອາດຍາກຈນົລງົໄດ,້ ຄນົແຂງແຮງກໍ ່ຍງັມເີວລາເຈບັ ປ່ ວຍ, ຄໄນສະຫ າດ, ຄນົ ແຂງແຮງ ຖາ້ມໂີລກໄພໄຂເ້ຈບັ ເປັນໂລກອໍາມະພາດ ຫ ປະສາດພກິ ານກໍ ່ຊ່ ວຍຕນົ ເອງບໍ ່ ໄດ,້ ເມ ່ອເປັນແນວນັນ້ການທີ ່ ເຮາົຈະອ່ວດອົ ່ງທະນງົຕນົ ບໍ ່ຕອ້ງເພີ ່ ງມາອາໄສຜູອ້ ່ນ ຈີ ່ ງເປັນຄວາມປະໝາດອນັຫຍີ ່ ງໃຫຍ່. ມະນຸດເຮາົເກດີມາດໍາລງົຊວີດິ ໃນໂລກນີ ້ຍ່ອມມກີ ານ ເກດີ, ແກ່, ເຈບັ ແລະ ຕາຍຕາມການປ່ ຽນແປງຂອງອາຍຸສງັຂານ ຄກ ບັ ສີ ່ ງທີ ່ມຊີວີດິ ອ ່ ນໆໃນໂລກ, ທຸກຊວີດິ ຍ່ ອມມກີ ານເພີ ່ ງພາອາໄສເຊີ ່ ງກນັ ແລະ ກນັ ເຊັ ່ນ: ສດັ ປ່ າຈະມຊີວີດິຢ່ ູໄດ້ ຍອ້ ນມພີູຜາປ່ າໄມເ້ຊີ ່ ງເປັນແຫ່ ງຂອງອາຫານສໍາລບັ ສດັ , ປາຈະມຊີວີດິຢ່ ູໄດຍ້ ອ້ ນອາໄສນໍ ້າ, ຄນົ ຈະມຊີວີດິຢ່ ູໄດຕ້ ອ້ງອາ ໄສປັດໃຈພ ້ນຖານສີ ່ ຢ່ າງຄ: ອາຫານ, ເຄ ່ອງນຸງ້ຮົ ່ມ, ທີ ່ ຢ່ ູອາໄສ ແລະ ຢາປີ ່ ນປົຍພະຍາດ. ບໍ ່ ພຽງແຕ່ເທົ ່ານັນ້ ຄນົ ເຮາົດໍາ ລງົຊວີດິໃນສງັຄມົ ໜ ່ ງໆ ຈະຢ່ ູໂດດດ່ ຽວພຽງລໍາພງັບໍ ່ ໄດ້ຕອ້ງອາໄສຜູອ້ ່ນ ເພາະວ່າຄນົ ເຮາົບໍ ່ ແມ່ນຈະຮູ້ແລະ ຈະເກັ ່ງໝົ

64 ດທຸກຢ່ າງ, ນກັ ຮຽນຈະຮຽນເກັ ່ງໄດກ້ ໍ ່ຕອ້ງອາໄສຮໍ ່າຮຽນນໍາຄູອາຈານ, ໝ່ເູພ ່ອນ ແລະ ບຸກຄນົອ ່ນໆ ທີ ່ມປີະສບົການມາ ກ່ອນ, ຄນົ ທີ ່ມເີງນີກໍ ່ຕອ້ ງອາໄສເທ ່ ອແຮງ, ອາໄສແນວຄດິມນັ ສະໝອງຄນົ ທີ ່ມຄີວາມຮູ,້ ຄວາມສາມາດ, ຜູບ້ ໍລຫິ ານ ຢາກມຄີວາມສໍາເລດັ ໃນການປະຕບິດັ ວຽກງານໃດໜ ່ ງ ກໍ ່ຕອ້ງອາໄສເພ ່ອຮ່ ວມງານທີ ່ ດ,ີມຄີວາມຮູ,້ ຄວາມສາມດ ຈີ ່ ງ ຈະປະສບົຜນົສໍາເລດັທີ ່ ເປັນໜາ້ເພີ ່ ງພໍໃຈ. ສະຫູ ບລວມແລວ້ ຄນົ ເຮາົຕອ້ ງມກີ ານອາໄສເພີ ່ ງພາເຊີ ່ ງກນັ ແລະ ກນັ . ສະນັນ້ ຈງີຕອ້ ງມເີພ ່ ອນມດິສະຫາຍ ເຮາົຈະເຮດັຫຍງັກໍ ່ຕອ້ງຄໍານ ່ ງເຖີງປະໂຫຍດສ່ ວນຕວົ ແລະ ປະໂຫຍດຂອງຜູອ້ ່ນບໍ ່ ໃຫຄ້ ດັກນັ ໂດຍສະເພາະກໍ ່ຕອ້ງຄໍາ ນງ ເຖງີປະໂຫຍດສ່ວນລວມເປັນໃຫຍ່ເພ ່ອຄວາມຢ່ ູເຢັນເປັນສຸກຂອງຕນົ ເອງແລະ ຂອງສ່ວນລວມດັ ່ງຄໍາສຸພາສດິທີ ່ວ່າ: ໄມລ້ໍາດຽວ ລອ້ມຮົວ້ ບໍ ່ ໄຂວ່ ໄພ່ບໍ ່ພອ້ມ ແປງບາ້ນບໍ ່ ເຮອ ງ. ຂໍສ້ງັເກດ 1. ຂໍຄ້ ວາມໃນແຕ່ລະຫຍໍໜ້ າ້ ມຄີວາມສໍ ່ພນັຕໍ ່ ເນ ່ອງກນັແຕ່ຕົນ້ ຈນົຈບົ , ສະຫູ ບຂໍ ່ຄວາມສໍາຄນັ ໄດວ້່າ: ຄນົ ເຮາົຕອ້ງເພີ ່ ງ ພາອາໄສກນັຈີ ່ ງຕອ້ງມໝີ ່ເູພ ່ອນໄວ້ແລະຈະເຮດັຫຍງັກໍ ່ຕອ້ງຄໍານງ ເຖງີປະໂຫຍດທງັຂອງຕນົ ເອງ ແລະ ແລະ ຂອງຜູອ້ ່ນ ບໍ ່ ໃຫຂ້ ດັກນັ . 2. ມກີ ານລງົທາ້ຍດວ້ ຍຄໍາສຸພາສດິນບັວ່າເໝາະສມົ ທີ ່ສຸດ. 6. ການຂຽນຫຍໍ ້ເນ ້ອຄວາມ. 6.1. ຄວາມໝາຍຂອງການຂຽນຫຍໍຄ້ ວາມ. ໃນຊວີປິະຈາໍ ວນັຂອງພວກເຮາົ ຈະຕອ້ງໄດຫ້ ຍໍຄ້ ວາມຢ່ ູສະເໝເີພາະມເີລ ່ອງຕ່າງທີ ່ ເຮາົປະສບົພບົ ເຫນັ ແລະ ນໍາ ມາເລົ ່າສ່ ູກນັຟັງຫ າຍຢ່ າງ ແຕ່ເຮາົບໍ ່ມເີວລາຫ າຍພໍທີ ່ຈະອ່ານ ຫ ຟ ັງເລ ່ອງນັນ້ ໂດຍລະອຽດ. ຜູຟ້ ັງຕອ້ງການຮບັຟັງສະເພາະ ໃນຄວາມສໍາຄນັ ເທົ ່ານັນ້ ຫ ຫາກສນົ ໃຈລາຍລະອຽດອາດຈະຕດິຕາມຟັງ ຫ ອ ່ານຕາມຫ ງັກໍ ່ ໄດ.້ການບອກ ຫ ເລົ ່າ ສະ ເພາະໃຈຄວາມສໍາຄນັກໍ ່ຄກ ານຫຍໍຄ້ ວາມ ຫາກໃຈຄວາມສໍາຄນັມຫີ າຍສ່ ວນ ຫ ຫ າຍໃຈ ຄວາມຜູເ້ລົ ່າຕອ້ງເຮດັ ໃຫເ້ນ ້ອ ເລ ່ອງຕດິຕໍ ່ກນັ ໃຫໄ້ດໃ້ຈຄວາມສັນ້ໆ ແລະ ຄບົຖວ້ ນ. ການຂຽນຫຍໍຄ້ ວາມໝາຍເຖີງການຂຽນໃຫສ້ ັນ້ກົ ່ວເກົ ່າໂດຍການເກບັກໍາສະເພາະເນ ້ອໃນ ຫ ໃຈຄວາມສໍາຄນັ ເທົ ່ານັນ້ແລວ້ ນໍາມາຂຽນຄນ ໃໝ່ ໃຫໄ້ດໃ້ຈຄວາມສັນ້ໆ ແລະ ຄບົຖວ້ ນ. 6.2. ຫ ກັ ການຂຽນຫຍໍຄ້ ວາມ. -ອ່ານຫ ຟັງຂໍຄ້ ວາມນັນ້ທງັໝດົ ແລະ ພຈິ າລະນາວ່າ ລກັ ສະນະຂອງຂໍຄ້ ວາມນັນ້ເປັນການຂຽນປະເພດໃດເຊັ ່ນ: ເປັນຄໍາຮອ້ ຍແກວ້ ຫ ຄ ໍາຮອ້ ຍກອງ ຮູບແບບເປັນຈດົໝາຍ, ປະກາດ, ນທິ ານ, ນຍິາຍ, ນະວະນຍິາຍ, ເລ ່ອງສັນ້, ບດົ ຄວາມ, ສາມລະຄະດເີປັນຕົນ້. - ວເິຄາະອງົປະກອບຂອງເລ ່ອງວ່າໃຈຄວາມສໍາຄນັນັນ້ມຈີກັ ຢ່ າງ ຄຢ ່ າງໃດແດ່ . - ຕຄີວາມໃຫລ້ ະອຽດຂໍຄ້ ວາມນັນ້ໆໝາຍຄວາມວ່າແນວໃດ? ຜູຂ້ ຽນສະແດງອາລມົ , ເຈຕະນາ ແລະ ຄວາມຮູສ້ກ ແນວໃດ?

65 - ຈບັໃຈຄວາມສໍາຄນັແຕ່ລະອນັວ່າໃຜເຮດັຫຍງັ? ຢ່ ູໃສ? ແນວໃດ? ເມ ່ອໃດ? ໃຈຄວາມສໍາຄນັສໍາຮອງສ່ວນໃດທີ ່ສະ ແດງໃຫເ້ຫນັ ເຖງີອາລມົ , ຄວາມຮູສ້ກຶ ຫ ເຈຕະນາຂອງຜູຂ້ ຽນ - ຈດັລຽງຂໍຄ້ ວາມນັນ້ ໃໝ່ຕາມລໍາດບັ ເຊັ ່ນ: +ໃຊຄ້ໍາເຊ ່ອມ, ຄໍາຕໍ ່ ເນ ້ອໃນທຸກອນັ ໃຫຄ້ ບົຖວ້ ນເໝາະສມົ ໂດຍໃຊຄ້ໍາເວົ ້າຂອງຕນົ ເອງ. +ຄໍາແທນນາມຂອງບຸກຄນົ ໃນບດົ ເລ ່ອງຕອ້ງປ່ ຽນເປັນບຸລຸດທີ ່ ສາມເພາະເປັນເລ ່ອງເລົ ່າໃໝ່ທີ ່ ຜູຫ້ ຍໍກ້່າວເຖງີ. +ຄໍາສບັຍາກຍາວໆປ່ ຽນເປັນຄໍາເວົ ້າທໍາມະດາທີ ່ຄນົທົ ່ວໄປເຂົ ້າໃຈ. +ບໍ ່ ໃຊອ້ກັ ສອນຫຍໍ ້ໃນຂໍຄ້ ວາມທີ ່ຫຍໍນ້ ອກຈາກບາງຄໍາເຊີ ່ ງເປັນທີ ່ຍອມຮບັ ແລະ ທຸກຄນົ ເຂົ ້າໃຈຢ່ ູແລວ້. +ຖາ້ມຄີໍາລາຊາສບັ ໃນເລ ່ອງໃຫຮ້ກັ ສາໄວບ້ໍ ່ຕອ້ງປ່ ຽນແປງກ +ຖາ້ເລ ່ອງເກົ ່າເປັນຄໍາຮອ້ ຍກອງຕອ້ງຖອດເປັນຄໍາຮອ້ງແກວ້ກ່ອນ ແລວ້ ຈີ ່ ງຫຍໍ ້ເປັນຮອ້ ຍແກວ້ -ອ່ານທບົທວນໃຈຄວາມສໍາຄນັຂອງທງັໝດົ ໃໝ່ພຈິ າລະນາວ່າຂໍຄ້ ວາມໃດຍງັບໍ ່ສມົ ບູນ, ຂໍຄ້ ວາມໃດຄວນຕດັອອກ ຫ ຂໍຄ້ ວາມໃດຜດິຜຽ້ນໄປ ແລວ້ ຮຽບຮຽງໃໝ່ອກີ ຄັ ້ງໜ ່ ງ. - ກ່ອນຂຽນເລ ່ອງຫຍໍຕ້ ອ້ງຂ ້ນຕົນ້ຫຍໍຄ້ ວາມຕາມປະເພດຂອງເລ ່ອງ ແລວ້ ຂຽນໃຈຄວາມຂອງເລ ່ອງທີ ່ຫຍໍ ້. 6.3. ອງົປະກອບຂອງການຂຽນຫຍໍຄ້ ວາມ -ໃຈຄວາມສໍາຄນັ ຄໃ ຈຄວາມທີ ່ສໍາຄນັທີ ່ສຸດຂອງຂໍ ່ ຄວາມນັນ້ໆ ຫາກຕດັ ໃຈຄວາມນັນ້ອອກຈະສ ່ສານກນັບໍ ່ ເຂົ ້າໃຈ ເນ ້ອໃນຂອງໃຈຄວາມຈະແມ່ນຄວາມເປັນຈງີ, ຂໍຄ້ ດິ ເຫນັ ຫ ຂໍຄ້ ວາມທີ ່ສະແດງອາລມົ ແລະ ຄວາມຕອ້ງການຂອງຜູ້ ຂຽນກໍ ່ ໄດ.້ -ໃຈຄວາມສໍາຄນັສໍາຮອງເປັນຂໍຄ້ ວາທີ ່ຂະຫຍາຍໃຈຄວາມສໍາຄນັ ໃຫເ້ຂົ ້າໃຈໄດຈ້ ະແຈງ້. 6.4. ຊະນດິຂອງການຂຽນຫຍໍຄ້ ວາມ ການຂຽນຫຍໍຄ້ ວາມແບ່ງອອກເປັນ 3 ຊະນດິ ດັ ່ງລ່ ູມນີ ້ : 1. ຫຍໍຄ້ ວາມຈາກປະເພດຄໍາຮອ້ ຍແກວ້ເຊັ ່ນ: ນທິ ານ, ບດົປາຖະກະຖາ, ຄໍາອະທບິ າຍ, ເລ ່ອງສັນ້, ຄໍາໂອວາດ, ຈດົ ໝາຍເປັນຕົນ້. 2. ຫຍໍ ່ຄວາມຈາກຄໍາຮອ້ ຍກອງເຊັ ່ນ: ກາບກອນ, ກາວນິຍີາຍເປັນຕົນ້. 3. ຫຍໍຄ້ ວາມຈາກເລ ່ອງຕ່າງໆທີ ່ ໄດຟ້ ັງມາ. ຕວົຢ່ າງ ການຫຍໍຄ້ ວາມນທິ ານເລ ່ອງ “ສາມອາ້ຍນອ້ງ” ສະໄໝກ່ອນຢ່ ູນະຄອນພະລານະສມີ ຄີອບຄວົ ໜ ່ ງທີ ່ມອີ າ້ຍນອ້ງສາມຄນົ ໄດດ້ ໍາລງົຊວິດິຮ່ ວມກນັ ພາຍຫ ງັທີ ່ ພໍ ່ ແມ່ຂອງເຂາົໄດຕ້າຍໄປ, ອາ້ຍກກົ ກໍເປັນຜູເ້ບີ ່ ງແຍງຄອບຄວົ . ເຂົ ້າເຈົ ້າໄດພ້ ອ້ມກນັອອກເຮ ່ອເທແຮງ ເພີ ່ມພູນຜະລດິຜນົ ຈນົມຊີ ່ວ່າ: “ຄອບຄວົ ເລົ ້າເຂົ ້າຫ ວງ” ຍອ້ນແນວນັນ້ພວກຈນົຈີ ່ ງມາປອງລກັ ເຂົ ້າ ແລະ ຄວາຍ ສາມອາ້ຍນອ້ງສາມກັ ຄກີນັ ປອ້ ງກນັ ເປັນຢ່ າງດີໂຈນທີ ່ມາປອງລດັນັນ້ຕອ້ງຜ່າຍໜໄີປ. ຢ່ ູມາໄລຍະໜ ່ ງ ນອ້ງຊາຍຫ າ້ໄດເ້ຊ ່ ອຟັງຄໍາໂຈນຜູໜ້ ່ ງກໍ ່ມແີນວຄດິ ຂດັ ແຍງ້ກນັ ແລະ ຢາກພາເມຍຂອງຕນົ ອອກເຮອ ນຢ່ ູຕ່າງຫາກ. ມ ໜ້ ່ ງອາ້ຍນອ້ງທງັສາມໄດແ້ ບ່ງປັນນາທີ ່ ພໍ ່ ແມ່ ນປະໄວໃ້ຫນ້ ັນ້ . ອາ້ຍກກົ ໄດໂ້ສກເສົ ້າຫງ່ວມ

66 ເຫງາົພອ້ມທງັຮອ້ງໄຫ້ເມ ່ອເຫນັ ງ່າໄມງ້່າໜ ່ ງຢ່ ູຕໍ ່ໜາ້ເຮອ ນຫ່ ຽວແຫງ້ລົ ່ນລງົດນີ, ນອ້ງຊາຍທງັສອງເຫນັສະພາບອາ້ຍຈ ່ ງ ຖາມວ່າ: ກກົ ໄມນ້ ັນ້ມນັມອີນັ ໃດທີ ່ພາໃຫອ້າ້ຍຮອ້ງໄຫ?້ ອາ້ຍກກົ ຕອບວ່າ: ແຕ່ກ່ອນງ່າໄມທ້ ີ ່ຫາຽວແຫງ້ນັນ້ ມນັ ຂຽວງາມດ,ີ ມນັມຊີວີດິ ຄກ ບັ ງ່າອ ່ ນ, ພອ້ ມກນັ ສົ ່ງພດຶ ຜນົ ຄວາມເບອ ກເຢັນມາສ່ ູ ຄອບຄວົ ເຮາົ; ມາເຖີງດຽວນີ ້ຄວາມເຍອ ກເຢັນຂອງມນັ ເກດີຂ ້ນຍອ້ ນມບີ ົ ້ງເຈາະລໍາຕົນ້ ຂອງມນັ , ກີ ່ ງຫງ່າສາຂາໃກຈ້ ະ ຫ ົ ່ ນອອກຈາກລໍາມນັ ແລວ້ ; ມນັ ປ່ ຽບເໝອ ນລູກຊາຍຫ າ້ທີ ່ ຮ່ ວມທອ້ ງແມ່ດຽວກນັທີ ່ ຈະຈາກພວກເຮາົໄປໃນເວລານີ ້ . ຄດິ ເຖງີບ່ອນນີ ້ຈີ ່ ງພາໃຫອ້າ້ຍຮອ້ງໄຫເ້ພາະເປັນຮ່ວງນໍາຄອບຄວົ ນອ້ງຊາຍຫ າ້ສະເດດີຂ ້ນ ເພາະຮູຄ້ ວາມຜດິຂອງຕນົ ເອງ ແລະ ກໍ ່ຮອ້ງໄຫຕ້ າມກນັ ຍອ້ ນເຫນັ ຄວາມຜດິ . ແຕ່ນັນ້ມາເຂາົ ເຈົ ້າກໍ ່ ໄດປູ້ມ້ ລູມກນັສາ້ງສາ ແລະ ຂະຫຍາຍການເພີ ່ມພູນຈນົ ໄດກ້ າຍເປັນຄອບຄວົແບບຢ່ າງ. ຫຍໍນ້ທິ ານເລ ່ອງ “ສາມອາ້ຍນອ້ງ” ເປັນຄໍາຮອ້ ຍແກວ້ ຄດັຈາກປ ມ້ ວນັນະກໍາ ມດັທະຍມົ ໜ ່ ງຂອງກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ທໍາມະການ 1978 ໜາ້ທີ ່ 24 ໝາຍຄວາມວ່າ: ຢ່ ູນະຄອນພະລານະສີມຄີອບຄວົໜ ່ ງມອີາ້ຍນອ້ງສາມຄນົ ໄດດ້ໍາລງົຊວີດິຮ່ວມກນັພໍ ່ແມ່ ໄດຕ້າຍປະເຂາົເຈົ ້າໄດ້ ພາກນັ ສາ້ງສາຈນົ ໄດຊ້ ່ວ່າ: ຄອບຄວົ ເລົ ້າເຂົ ້າຫ ວງ ຢ່ ູມາມ ໜ້ ່ ງ, ນອ້ງຊາຍຫ າ້ເຊ ່ອຟັງຄໍາຄນົ ບໍ ່ ດເີລຍີ ເຮດັ ໃຫພ້ ີ ່ ນອ້ງຕອ້ງ ແຕກແຍກຄວາມສາມກັ ຄກີ ນັ . ຈາກຄໍາເວົ ້າຂອງອາ້ຍເຮດັ ໃຫນ້ ອ້ ງຊາຍສໍານກຶ ໄດ້ແລວ້ ພວກເຂາົກໍ ່ກບັ ມາຮກັ ແພງ ສາມກັຄກີນັຄເ ກົ ່າ ຈນົກາຍເປັນຄອບຄວົແບບຢ່ າງ. 7. ການຂຽນຕ ່ມຮ່າງ (ແບບຟອມ) 7.1. ຄວາມໝາຍຂອງການຂຽນຕ ່ມຮ່າງ (ແບບຟອມ) ການຂຽນຕ ່ມຮ່າງໝາຍເຖງີການຂຽນແບບລາຍການທີ ່ທາງລດັຖະການ ບໍລສິດັ ຫ ສໍານກັ ງານຕ່າງໆ ກໍານດົ ໄວ້ ໃຫຂ້ ຽນຕາມຮ່າງຂໍຄ້ ວາມຕາມຈດຸ ປະສງົຂອງແຕ່ລະໜ່ວຍງານ. ຜູຂ້ ຽນຕ ່ມໃສ່ຮ່າງຕອ້ງອ່ານລາຍລະອຽດໃຫດ້.ີ 7.2. ຫ ກັ ການຂຽນຕ ່ມຮ່າງ - ອ່ານຄໍາອະທບິ າຍໃຫເ້ຂົ ້າໃຈ ກ່ອນຕ ່ມໃສ່ຮ່າງ - ຂຽນໃຫສ້ ະອາດ ຈະແຈງ້ ຖກ ຕອ້ງ ກບັຄວາມເປັນຈງີ. - ປະຕບິດັຕາມຂໍກ້ ໍານດົ ໃນແບບພມິ ຢ່ າງເຄັ ່ງຄດັ . +ໃບຄໍາຮອ້ງ ກ. ຄວາມໝາຍຂອງຄໍາຮອ້ງ ຄໍາຮອ້ງແມ່ນໜງັສຮ ອ້ງຂໍໃຫແ້ກໄ້ຂບນັຫາໃດໜ ່ ງຂອງບຸກຄນົ ຫ ກມົ ກອງທີ ່ຢ ່ ນເຖງີຜູມ້ ໜີ າ້ທີ ່ຮບັຜດິຊອບ ແລະ ມສີດິ ແກໄ້ຂຄໍາຮອ້ງຂດໍ ັ ່ງກ່າວເຊັ ່ນ: ຄໍາຮອ້ງຂໍເຂົ ້າຮຽນ, ຄໍາຮອ້ງຂໍເຂາົເຮດັວຽກ ແລະ ອ ່ນໆ. ເພ ່ອໃຫສ້ ະດວກ ແລະ ເອກະພາບກນັ ໃນການເຮດັ ຄໍາຮອ້ງ ສ່ ວນຫ າຍເພີ ່ ນໄດກ້ ໍານດົ ແບບຄໍາຮອ້ງໄວໃ້ຫທ້ ຸກ ຄນົ ເຮດັຕາມ ຫ ຂຽນໃສ່ຮ່າງຄໍາຮອ້ງນັນ້. ການຂຽນຄໍາຮອ້ງສີ ່ ງສໍາຄນັຄວນໃຫຖ້ ກ ແບບທີ ່ກໍານດົ ໄວ.້ ແຕ່ບາງບ່ອນກໍ ່ຍງັ ບໍ ່ທນັມແີບບອນັແນ່ນອນຈີ ່ ງຈາໍ ເປັນຕອ້ງຮູວ້ທິ ຂີຽນຄໍາຮອ້ງ.

67 ຂ ວທິ ຂີຽນຄໍາຮອ້ງ - ເນ ້ອໃນຂຽນຄໍາຮອ້ງຕອ້ງກະທດັຮດັ , ຈະແຈງ້, ເວົ ້າຕາມຄວາມເປັນຈງີ, ບໍ ່ ເວົ ້າຕວົ ະ ຫ ຫ ອກລວງ ຖາ້ບໍ ່ດັ ່ງນັນ້, ສໍາ ນກັ ງານທີ ່ຮບັຜດິຊອບຈະບໍ ່ພຈິ າລະນາຄໍາຮອ້ງຮອ້ງຂໍຂອງຕນົ . - ຄໍາເວົ ້າທີ ່ຂຽນຕອ້ງສຸພາບ - ການຂຽນຕວົໜງັສຕ ອ້ງໃຫຈ້ ະແຈງ້, ອ່ານງ່າຍ ຂຽນດວ້ ຍນໍ ້າມກ ສດີໍາ ຫ ສຟີ າ້ ບໍ ່ຂຽນດວ້ ຍນໍ ້າມກຶສແີດງ, ບໍ ່ຄວນລມ ຫ ເຮດັ ໃຫເ້ປ ້ອຍ, ຄວນໃຫເ້ຈຍ້ຂະໝາດເໝະສມົ ແລະ ໃຫສ້ ະອາດງາມຕາ. ຕວົຢ່ າງ: ໃບຄໍາຮອ້ງ (ໃບຄໍາຮອ້ງສະເພາະໃນ ວທິ ະຍາໄລຄູປາກເຊ)

68 ສາທາລະນະລດັ ປະຊາທປິະໄຕ ປະຊາຊນົລາວ ສນັຕພິ າບ ເອກະລາດ ປະຊາທປິະໄຕ ເອກະພາບ ວດັທະນະຖາວອນ ວທິ ະຍາໄລຄູປາກເຊ ເລກທ……… ີ /ວຄປ ນະຄອນປາກເຊ, ວນັທ……. ີ ............ ໃບຄໍາຮອ້ງ ຮຽນ: ທ່ານ ຜູອ້ໍານວຍການ ວທິ ະຍາໄລຄູປາກເຊ ( ໂດຍຜ່ານ ................................................................................................... ) ເລ ່ອງ: .............................................................................................................. ຂາ້ພະເຈົ ້າຊ ່ ທາ້ວ/ນາງ............................................... ນາມສະກຸນ ..................................ອາຍຸ .......ປີ ເກດີເມ ່ອວນັທ.ີ.................................ເດອ ນ...................ປີ.....................ບາ້ນເກດີ....................................... ເມອ ງ.............................................ແຂວງ ..................ບາ້ນຢ່ ູປະຈບຸ ນັ ........................................................ ເມອ ງ.............................................ແຂວງ............................................................................................. ຈດຸ ປະສງົ....................................................................................................................... ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ຂາ້ພະເຈົ ້າຂໍປະຕຍິ ານຕນົວ່າ: 1. ......................... 2. ....................... 3. ................... 4. ................... 5. ........................... ຫວງັຢ່ າງຫຍີ ່ ງວ່າ ................................................................. ຄງົຈະພຈິ າລະນາຕາມທາງຄວນດວ້ ຍ. ຮຽນມາດວ້ ຍຄວາມເຄາົລບົ ແລະ ນບັຖຢ ່ າງສູງ ທີ ່ ........................................... ວນັທີ................ເດອ ນ.............ປີ ລາຍເຊນັຜູຮ້ ອ້ງຂໍ ....................................... .................................... (ຊ ່ ແລະ ນາມສະກຸນ)......... ເອກະສານຄດັຕດິ : 1................ ສະບບັ ; 2................. ສະບບັ ;

69 3.................. ສະບບັ . 7.3. ໜງັສສີະເໜີ ໜງັສສ ະເໜີແມ່ນໜງັສຂ ອງອງົການຈດັຕັ ້ງຕ່າງໆທີ ່ ໃຊພ້ ວົພນັວຽກງານ, ສະເໜວີຽກງານພາກສ່ວນທີ ່ກ່ ຽວຂອ້ງຫ ຂ ັນ້ ເທງີທີ ່ມ່ສດິແກໄ້ຂຄໍາສະເໜດີ ັ ່ງກ່າວເຊັ ່ນ: ສະເໜພີວົພນັວຽກງານລະຫວ່າງອງົການຈດັຕັ ້ງດວ້ ຍກນັ , ສະເໜອີະນຸມດັ ຕ່າງໆຈາກຂັນ້ເທງີ ແລະ ອ ່ນໆ. ສີ ່ ງທີ ່ຄວນເອາົໃຈໃສ່ ໃນການຂຽນໜງັສສ ະເໜີ - ການຂຽນເນ ້ອໃນຂອງໜງັສສ ະເໜຕີອ້ງຈະແຈງ້, ກະທດັຮດັ . ຖາ້ມເີອກະສານທີ ່ຈາໍ ເປັນຕອ້ງຕດິຄດັມາພອ້ມຢ່ າງຄບົ ຖວ້ ນ. - ໃຊຄ້ໍາສຸພາບຄກ ນັກບັຄໍາຮອ້ງ - ໜງັສສີະເໜຕີອ້ງຜ່ານຄໍາເຫນັ ແລະ ລາຍເຊນັຂອງພາກສ່ວນທີ ່ກ່ ຽວຂອ້ງຢ່ າງຄບົຖວ້ ນ. ຕວົຢ່ າງ ໜງັສສ ະເໜ ີ (ໜງັສສ ະເໜສີະເພາະໃນ ວທິ ະຍາໄລຄູປາກເຊ)

70 ສາທາລະນະລດັ ປະຊາທປິະໄຕ ປະຊາຊນົລາວ ສນັຕພິ າບ ເອກະລາດ ປະຊາທປິະໄຕ ເອກະພາບ ວດັທະນະຖາວອນ ວທິ ະຍາໄລຄູປາກເຊ ເລກທ……… ີ /ວຄປ ນະຄອນປາກເຊ, ວນັທ……. ີ ............ ໜງັສສ ະເໜ ີ ຮຽນ: ທ່ານ ຜູອ້ໍານວຍການ ວທິ ະຍາໄລຄູປາກເຊ ( ໂດຍຜ່ານ ................................................................................................... ) ເລ ່ອງ: .............................................................................................................. - ອງີຕາມ...................................................................................................................... - ອງີຕາມ...................................................................................................................... ຂາ້ນອ້ຍຊ ່ ທາ້ວ/ນາງ.............................................................ນາມສະກຸນ............................................... ຂໍຮຽນສະເໜມີ າຍງັທ່ານເພ ່ອ................................................................................................................... ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ຫວງັວ່າທ່ານຄງົພຈິ າລະນາແກໄ້ຂຄໍາສະເໜນີ ີ ້ຕາມສມົ ຄວນດວ້ ຍ. ຮຽນມາດວ້ ຍຄວາມເຄາົລບົ ແລະ ນບັຖຢ ່ າງສູງ ທີ ່ ........................................... ວນັທີ................ເດອ ນ.............ປີ ຜູອ້ໍານວຍການ ລາຍເຊນັຜູສ້ ະເໜ ີ ລາຍເຊນັ ....................................... .................................... (ຊ ່ ແລະ ນາມສະກຸນ).........

71 7.4. ໃບຝາກ ແລະ ຖອນເງນີສດົທາງໄປສະນີ ກ. ຄວາມໝາຍຂອງໃບຝາກ ແລະ ຖອນເງນີສດົທາງໄປສະນີ ໃບຝາກ ແລະ ໃບຖອນເງນີສດົທາງໄປສະນີແມ່ນຮ່າງ ຫ ແບບຟອມເພ ່ອຂຽນຕ ່ມໃສ່ ໃນເວລາສົ ່ງເງນີທາງ ໄປສະນທີ ີ ່ສະດວກ ປອດໄພ. ຜູຝ້າກສາມາດສົ ່ງເຖງີຫອ້ງການໄປສະນໄີດທ້ ຸກແຫ່ງ. ໂດຍເອາົເງນີໄປມອບໃຫຫ້ ອ້ງການ ໄປສະນເີພ ່ອສົ ່ງໃຫຫ້ ອ້ງການໄປສະນອີກີ ແຫ່ງໜ ່ ງ ຈ່າຍໃຫກ້ ບັອກີບຸກຄນົຕາມຄວາມຕອ້ງການຂອງຜູຝ້ າກ. ຂ. ວທິ ຂີຽນຕ ່ມຮ່າງ ຫ ແບບຟອມການຝາກ ແລະ ຖອນເງນີສດົທາງໄປສະນີ - ອ່ານໃຫລ້ ະອຽດກ່ອນຈະຂຽນຂໍຄ້ ວາມຕ ່ມໃສ່ - ຂຽນດວ້ ຍບກິ ສຟີ າ້ ຫ ສດີໍາ ຫາກຂຽນຜດິ ໃຫຂ້ ຽນສະບບັ ໃໝ່ - ຂຽນຊ ່ , ທີ ່ຢ່ ູຂອງຜູຮ້ ບັ ເງນີ ແລະ ຜູຝ້າກເງນີໃຫລ້ ະອຽດຊດັ ເຈນ - ຂຽນໃຫຈ້ ດັ ເຈນ ຫາກມກີ ໍລະນສີງົໃສປະການໃດ ກໍ ່ສອບຖາມພະນກັ ງານຮບັຜດິຊອບໃຫລ້ ະອຽດ. 7.5. ໃບມອບ ແລະ ຖອນເງນີສດົ ໃນທະນາຄານ ກ. ຄວາມໝາຍຂອງໃບມອບ ແລະ ຖອນເງນີສດົ ໃນທະນາຄານ ໃບມອບ ແລະ ຖອນເງນີສດົ ໃນທະນາຄານແມ່ນຮ່າງຫ ແ ບບຟອມ ເພ ່ອຂຽນຕ ່ມໃສ່ ໃສເວລາຝາກ ຫ ຖອນ ເງນີສດົຢ່ ູທະນາຄານ. ຂ. ວທິ ຂີຽນຕ ່ມຮ່າງ ຫ ແບບຟອມໃບມອບ ແລະ ຖອນເງນີສດົ ໃນທະນາຄານ ໃບມອບ ແລະ ຖອນເງນີສດົ ໃນທະນະາຄານ ແມ່ນຮ່າງ ຫ ແບບຟອບເພ ່ອຂຽນຕ ່ມໃສ່ ໃນເວລາຝາກ ຫ ຖອນ ເງນີສດົຢ່ ູທະນາຄານ. ຂ. ວທິ ຂີຽນຕ ່ມໃສຮ້່າງ ຫ ແບບຟອມໃບມອບ ແລະ ຖອນເງນີສດົ ໃນທະນາຄານ - ອ່ານໃຫລ້ ະອຽດ ກ່ອນຈະຕ ່ມຂໍຄ້ ວາມໃສ່ - ຂຽນຊ ່ ແລະ ນາມສະກຸນແລະ ເລກບນັຊໃີສຫອ້ງທີ ່ກໍານດົ ໃຫຖ້ ກ ຕອ້ງ - ຂຽນດວ້ ຍປີກສຟີ າ້, ຫ ສດີໍາ ຫາກຂຽນຜດິ ໃຫຂ້ ຽນສະບບັ ໃັໝ່ - ຫາກມກີ ໍລະນສີງົໄສປະການໃດ ກໍ ່ສອບຖາມພະນກັ ງານຮບັຜດິຊອບໃຫລ້ ະອຽດ. ສະຫູ ບ ການແຕ່ງເລ ່ອງໝາຍເຖີງການຈດັລໍາດບັ ຄວາມຕ່າງໆໃຫກ້ າຍເປັນເລ ່ ອງທີ ່ ໜາ້ສນົ ໃຈການແຕ່ງເລ ່ອງເປັນການ ເຝີກໃຫຜູ້ຂ້ ຽນຮູຈ້ ກັ ໃຊຄ້ ວາມຄດິ , ຄວາມເຫນັ ແລະ ຄວາມຮູຂ້ ອງຕນົ ເອງໃນການຂຽນເພ ່ອຖ່າຍທອດອອກມາໃຫຜູ້້ ອ່ານຮບັຮູ.້ ຜູທ້ ີ ່ ຈະແຕ່ງເລ ່ອງທີ ່ ໜາ້ສນົ ໃຈນັນ້ ຈະຕອ້ງເປັນຄນົທີ ່ມຄີວາມຮູ,້ ມປີະສບົການ, ຊ່າງສງັເກດ, ຊ່າງຄດິ , ຈດົ ຈາໍ ແລະ ມຄີວາມສາມາດໃນການໃຊພ້າສາ ເພ ່ອຈະມາຮຽບຮຽງເປັນເລ ່ອງໃຫຜູ້ອ້່ານເຂົ ້າໃຈໄດຢ້່ າງຈະແຈງ້.

72 ບດົທ3ີ ການແຕ່ງບດົພນັລະນາ 1. ຄວາມໝາຍຂອງບດົພນັລະນາ ບດົ ພນັ ລະນາແມ່ນບດົ ແຕ່ງປະເພດໜ ່ ງທີ ່ ໃຊຄ້ໍາເວົ ້າ ແລະ ສໍານວນເພ ່ອວາດພາບທວິທດັ , ພາບຄນົ , ພາບສດັ ແລະ ພາບການເຄ ່ອນໄຫວດໍາລງົຊວີດິຕ່າງໆ.(ມທີ ອງ ສຸວນັມໄີຊ ແຫວນເພດັ ສສີຸລາດ 1999; ໜາ້ 108) ບດົ ພນັ ລະນາແມ່ນບດົ ແຕ່ງປະເພດໜ ່ ງ ທີ ່ ໃຊຮູ້ບພາບພນັ ລະນາ. ສບັ ສໍານວນຄໍາເວົ ້າທີ ່ ໃຊເ້ຂົ ້າໃນການພນັ ລະນານັນ້ ຕອ້ ງຈະແຈງ້ຊດັ ເຈນ ເພ ່ ອໃຫຜູ້ອ້່ານ, ຜູຟ້ ັງສໍານກຶ ເຫນັ ຮູບພາບທໍາມະຊາດ, ວດັ ຖຸ, ຄນົ ,ສດັ ແລະ ການເຄ ່ ອນໄຫວ ຕ່າງໆ. (ຄໍາເມງິ ດວງທອງລາ ມອນຄໍາ ໄຊຍະວງົ 2008, ໜາ້ 91 ) ຕວົຢ່ າງ: ນກັ ແຕມ້ ແລະ ນກັ ປະພນັ ຕ່າງກໍ ່ວາດພາບເຮອ ນ, ພາບທໍາມະຊາດ... ແຕ່ວທິ ສີ ະແດງອອກຂອງນກັ ແຕມ້ ແລະ ນກັ ປະພນັ ຈະມຄີວາມແຕກຕ່າງກນັ ເຊັ ່ນ: ນກັ ແຕມ້ ພນັ ລະນາຮູບພາບດວ້ ຍຮອຍແຕມ້ , ເສັນ້ ການຂດິຂຽນ ແລະ ສສີນັ ຕ່າງໆ; ສ່ ວນນກັ ປະພນັ ພດັ ໃຊຄ້ໍາເວົ ້າ, ສໍານວນ ແລະ ຖອ້ ຍຄໍາປະດດິຄດິແຕ່ງ ວາດພາ. ແຕ່ຄນົ ຊມົ ຮູບແຕມ້ ຫ ອ່ານບດົປະພນັຈະຮູສ້ກ ວ່າຕນົພວ້ ນຢ ນຕໍ ່ໜາ້ພາບທີ ່ ນກັ ປະດດິແຕ່ງທງັສອງນັນ້ວາດພາບອອກມາຕາມຄວາມຮູສ້ ກ ຂອງ ເຂາົເຈົ ້າ. ຄວາມສໍາຄນັຂອງບດົພນັລະນາ ໃນການປະດດິແຕ່ງບດົ ພນັ ລະນາຕ່າງໆ ນອກຈາກວທິ ເີລົ ່າເລ ່ ອງ, ສະແດງອາລມົ ຈກິ ແລວ້ , ການພນັ ລະນາກໍ ່ ແມ່ນວທິ ກີ ານໜ ່ ງສໍາຄນັ , ຂາດບໍ ່ ໄດທ້ ີ ່ ນກັ ປະພນັ ໝູນໃຊເ້ຂົ ້າໃນການປະດດິ ແຕ່ງໂດຍສະເພາະການພນັ ລະນາພາບທໍາ ມະຊາດ,ຄນົ ,ສດັ , ວດັຖຸສີ ່ ງຂອງຕ່າງໆ. ທງັນີກ້ ໍ ່ ເພ ່ອເຮດັ ໃຫຜູ້ອ້່ານ, ຜູຟ້ ັງໄດສ້ໍານກຶ ເຫນັ ຮູບພາບທໍາມະຊາດຕ່າງໆ ເປັນ ຕົນ້ ແມ່ນຮູບພາບທໍາມະຊາດ, ພາບການເຄ ່ອນໄຫວຕະຫ ອດຮອດຮູບຮ່າງວາດຊງົຂອງຕວົລະຄອນ ເຊີ ່ ງຄາ້ຍກບັວ່າຕນົ ເອງພອມຢ່ ູໃນເຫດການນັນ້. ສະນັນ້, ເວລາສອນຄູຄວນເນັນ້ ໜກັ ເປັຍພເິສດຈດຸ ເດັ ່ນໃນໃຈກາງ ແລະ ສກຶ ສາໃຫນ້ ກັ ຮຽນເຂົ ້າໃຈເລກີ ເຊີ ່ ງເຖງີຄວາມສໍາຄນັ ຖາ້ບໍ ່ດັ ່ງນັນ້ຈະເຮດັ ໃຫລ້ ດົຊາດຂອງບດົພນັລະນາຈດ ຈາງກາຍເປັນຄໍາເວົ ້າທໍາມະ ດາໆ. (ຄໍາເມງິ ດວງທອງລາ ມອນຄໍາ ໄຊຍະວງົ 2008, ໜາ້ 91 ) ດັ ່ງນັນ້ຄວາມສໍາຄນັຂອງການພນັລະນາຄວນເພີ ່ມເຕີ ່ມບນັຫາຕໍ ່ ໄປນີ ້ : - ການພນັລະນາສາມາດໜນູ ໃຊ້ເພ ່ອແຕມ້ ແຕ່ງຮູບພາບທີ ່ພບົ ເຫນັ ເພ ່ອໃຫຜູ້ອ້ ່ນໄດຮູ້ນ້ໍາ - ການພນັ ລະນາຍງັຊີ ້ບອກໂດຍລະອຍດກ່ ຽວກບັຮູບພາບບນັ ຍາກາດ ແລະ ຄວາມເປັນຈງີຂອງເຫດການທຸກ ຢ່ າງໄດ.້ ໃນບດົອະທບິ າຍກໍາໃຊກ້ ານພນັລະນາເພ ່ອເຮດັ ໃຫກ້ ານອະທບິ າຍມສີສີນັສລີະປະຂ ້ນຕ ່ມ.(ມທີ ອງ ສຸວນັມໄີຊ ແຫວນເພດັ ສສີຸລາດ 1999; ໜາ້ 108)

73 ສະຫູ ບ ບດົພນັລະນາແມ່ນບດົແຕ່ງທີ ່ ໃຊສ້າໍ ນວນຄາໍ ເວົ ້າເຂົ ້າໃນການພນັລະນາ ການຂຽນຕອ້ງຈະແຈງ້ຊດັ ເຈນ ເພ ່ອໃຫ້ ຜູອ້່ານ, ຜູຟ້ ັງສາໍ ນກຶ ເຫນັຮູບພາບທີ ່ຜູພ້ ນັລະນາໄດແ້ຕ່ງນັນ້. 2.ປະເພດຂອງບດົພນັລະນາ ບດົພນັລະນາປະກອບມີ4 ປະເພດຄ: ພນັລະນາທວິທດັ , ພນັລະນາສດັ , ພນັລະນາຄນົ ແລະ ພນັລະນາວດັຖຸ ສີ ່ ງຂອງ. ກ. ພນັລະນາຄນົ ພນັ ລະນາຄນົ ແມ່ນບດົ ແຕ່ງປະເພດໜ ່ ງເຊີ ່ ງເອາົຄນົ ເປັນເປົ ້າໝາຍໃນການພນັ ລະນາ ຖາ້ປຽບທຽບໃສ່ ບດົ ພນັ ລະນາປະເພດອ ່ນໆກໍ ່ ເຫນັວ່າ. ການພນັລະນາຄນົຍາກວກ່ວາເພາະວ່າຄນົມກີ ານເຄ ່ອນໄຫວທີ ່ສບັສນົກວ່າ. ໃນການພນັ ລະນານັນ້ ຈະຊ່ ວຍໃຫພ້ ວກເຮາົຮູຈ້ ໍາແນກໄດວ້່າ ຄນົ ຜູນ້ ີ ້ຕ່າງກບັຄນົ ຜູອ້ ່ນ, ທາງດາ້ນນໃີສໃຈຄໍ, ການປະພດຶທາງດາ້ນ ພາຍໃນກໍ ່ຄພ າຍນອກ ການພນັ ລະນາຄນົ ຈະຊ່ ວຍເປົ ້າໝາຍຂອງບດົ ເລ ່ ອງຈະແຈງ້ ແລະ ຊດັ ເຈນຂ ້ນ. ການພນັ ລະນາ ຄນົຖກ ນໍາໃຊຫ້ າຍຢ່ ູໃນການແຕ່ງເລ ່ອງປະເພດຕ່າງໆ ຍອ້ນວ່າຄນົ ເປັນຈດຸ ໃຈກາງຂອງການພນັລະນາ. ຂ. ພນັລະນາສດັ ບດົ ພນັ ລະນາສດັ ແມ່ນບດົ ພນັ ລະນາປະເພດໜ ່ ງທີ ່ ເອາົສດັ ປະເພດໃດປະເພດໜ ່ ງຕາມຈດຸ ປະສງົມາເປັນເປົ ້າ ໝາຍໃຫແ້ກ່ການພນັລະນາເຊັ ່ນ: ພນັລະນາແມວ, ຄວາຍ, ໝ,ູ ໝາ, ເປັດ, ໄກ່, ນກົ ກາງແກ,...ເປັນຕົນ້. ຄ. ພນັລະນາວດັຖຸສີ ່ ງຂອງ ພນັ ລະນາວດັຖຸສີ ່ ງຂອງແມ່ນບດົ ແຕ່ງປະເພດໜ ່ ງເຊີ ່ ງເອາົວດັຖຸສີ ່ ງຂອງຊະນດິ ໃດໜ ່ ງເປັນຈດຸ ປະສງົເປົ ້າໝາຍ ໃຫແ້ກ່ການພນັລະນາເຊັ ່ນ: ບກິກາ້ນໜ ່ ງ, ສໍເສັນ້ໜ ່ ງ, ປ ມ້ ຫວົໜ ່ ງ... ເປັນຕົນ້ ງ. ພນັລະນາທວິທດັ ພນັ ລະນາທວິທດັ ແມ່ນບດົ ພນັ ລະນາປະເພດໜ ່ ງເຊີ ່ ງເອາົພາບທວິທດັ ເປັນເປົ ້າໝາຍຕົນ້ ຕໍໃນການຊ່ ອງແສງ. ທວິທດັ ແມ່ນພາບອນັ ໜ ່ ງເຊີ ່ ງອາດຈະເປັນພາບທໍາມະຊາດຫ ພ າບທີ ່ ຄນົ ເຮາົສາ້ງຂ ້ນໃນການພນັ ລະນາທວິທດັ ຕອ້ງໄດ້ ເວົ ້າເຖີງຄນົ , ສດັ , ວດັຖຸສີ ່ ງຂອງຕ່າງໆສີ ່ ງເຫ ົ ່ານັນ້ເມ ່ອພນັ ລະນາແລວ້ ຈະຕອ້ງໄດຈ້ ດັວາງໃຫຖ້ ກ ຕອ້ງຕາມລະບຽບຄກັ ແນ່. ແຕ່ ໃນນັນ້ຕອ້ງໄດເ້ອາົໃຈໃສ່ພນັລະນາພາບທໍາມະຊາດເປັນຕົນ້ ຕໍ. ສ່ວນວ່າການພນັລະນາການເຄ ່ອນໄຫວຂອງຄນົ , ສດັນັນ້ ເຖງີວ່າພນັລະນາກໍ ່ໃຫຖ້ ວ ່າເປັນພຽງສີ ່ ງສໍາຮອງເທົ ່ານັນ້. 3.ຂັນ້ຕອນການແຕ່ງບດົພນັລະນາ 1. ເລອ ກຫວົ ເລ ່ ງທີ ່ຈະພນັລະນາ ການເລອ ກເລ ່ ອງທີ ່ ຈະພນັ ລະນາ ເປັນຂັນ້ ຕອນທີ ່ ສໍາຄນັ ເຊີ ່ ງຜູແ້ ຕ່ງຈະຕອ້ ງມຄີວາມຮູ້ຢ່ າງກວ້ າງຂວາງ ເພ ່ ອ ເປັນບ່ ອນອງີໃນການຂຽນ, ມຫີ ວົ ຄດິ ປະກດິສາ້ງ ຮູເ້ບີ ່ ງບນັ ຫາຢ່ າງມເີຫດຜນົ ພອ້ ມທງັຮູຈ້ ກັ ສາຍເຫດ ແລະ ວທິ ແີກ້ ບນັ ຫາ ຫ ວທິ ີສະເໜີຄວາມຄດິ ທີ ່ຖ ກຕອ້ ງເໝາະສມົ ດວ້ ຍເຫດນັນ້ ຜູຝ້ ກແບບໃໝ່ ຄວນເລອ ກຫວົ ເລ ່ ອງ ທີ ່ ຕນົ ມີ ຄວາມຮູໃ້ນເລ ່ອງນັນ້ດ.ີ

74 2. ວາງເປົ ້າໝາຍ ແລະ ຈດຸ ປະສງົ ເມ ່ອຜ່ານຂັນ້ຕອນການເລອ ກຫວົຂໍແ້ລວ້ ການຂຽນເລ ່ອງສັນ້ຄວນເລອ ກເປົ ້າໝາຍ ແລະ ຈດຸ ປະສງົທີ ່ ແນ່ນອນ ເຊັ ່ນ: ເປັນຫຍງັຈີ ່ ງຂຽນເລ ່ ອງນີ ້ , ຈະຂຽນໃຫໃ້ຜອ່ານ, (ຜູໃ້ຫຍ່ , ເດກັ ນອ້ ຍ ຫ ທົ ່ ວສງັຄມົ )ຈະໃຫຜູ້ອ້່ານແຕ່ ລະເປົ ້າ ໝາຍນັນ້ ໄດຫ້ ຍງັ (ຄວາມຮູ,້ຄວາມຄດິ , ຄວາມບນັ ເທງີໃຈ, ຕໍານວິຈິ ານ, ຍອ້ງຍໍສນັລະເສນີ ແລະ ອ ່ນໆ. 3. ຊອກຂໍມ້ ູນ ອງີໃສ່ຫວົ ເລ ່ອງ ຈດຸ ປະສງົ ແລະ ເປົ ້າໝາຍທີ ່ກ່າວມານັນ້ ຜູຂ້ ຽນຈະຕອ້ງຊອກຂໍມ້ ູນທີ ່ມຄີວາມກ່ ຽວພນັກບັ ເລ ່ອງ ຫ ເຫດການໃນເລ ່ອງສັນ້ ແລວ້ມວີທິ ສີະເໜຢີ່ າງມສີລີະປະ ແລະ ມຄີວາມຮບັຜດິຊອບ ອກີດວ້ ຍ 4. ສາ້ງໂຄງຮ່າງ ການສາ້ງໂຄງຮ່າງເປັນບາດກາ້ວທີ ່ ສໍາຄນັ ເມ ່ອຜ່ານຂັນ້ ຕອນການເລອ ກເລີ ່ ອງວາງຈດຸ ປະສງົເປົ ້າໝາຍ ແລະ ຊອກຂໍມ້ ູນແລວ້ ກ່ອນຈະລງົມຂ ຽນ ຕອ້ງມກີ ານວາງໂຄງເລ ່ອງ ເພ ່ອເປັນແນວທາງການຂຽນເຊັ ່ນ: ການຕັ ້ງຊ ່ ເລ ່ອງ, ກໍາ ນດົການຕັ ້ງຫວົ ເລ ່ອງ, ເດນີເລ ່ອງ ແລະ ສະຫູ ບເລ ່ອງເປັນຕົນ້. 4. ວທິ ແີຕ່ງບດົພນັລະນາ ຢາກແຕ່ງບດົພນັລະນາໄດດ້ ີຈະຕອ້ງໄດຊ້ ອກຮູ້ແລະ ສງັເກດດວ້ ຍອະໄວຍະວະສໍາຜດັ ຂອງຕນົ ເຊັ ່ນ: ຫູ, ຕາ, ດງັ... ໃນການຊອກຮູ້ແລະ ສງັເກດຕອ້ງ ໃຊກ້ ານເບີ ່ ງດວ້ ຍຕາ, ຕາເບີ ່ ງຫຍງັ? ເບີ ່ ງຮູບຮ່າງ, ສສີນັ ແສງ ແລະ ກລິຍິ າ ອາການ. ຫູຟັງຫຍງັ, ຟັງສຽງ ສໍານຽງຕ່າງໆ ແລະ ການສໍາຜດັອ ່ນໆ. ພາບທີ ່ ເຮາົໄດເ້ຫນັນັນ້ ໄດກ້ ໍ ່ໃຫເ້ກດີມຄີວາມຮູສ້ ກຶ ແນວໃດ? (ມ່ວນຊ ່ນ, ໂສກເສົ ້າ, ຮກັ , ຊງັ...) ຢາກແຕ່ງບດົ ພນັ ລະນາໄດດ້ ກີ່ອນອ ່ນໝດົ ຜູແ້ຕ່ງຕອ້ງສງັເກດຈາກອນັ ລວມຫາສີ ່ ງທີ ່ ລະອຽດ. ນອອກຈາກນນັ ຍງັຮູວ້ ທິ ີແລະ ຫ ກັ ການແຕ່ງ ບດົ ພນັ ລະນາແຕ່ ລະປະເພດ ເຊນັ : ພນັ ລະນາພາບ, ພນັ ລະນາສດັ , ພນັ ລະນາວດັ ຖຸສງີ ຂອງ, ພນັລະນາຄນົອກີດວ້ ຍ.(ວທິ ສີອນພາສາລາວ2 ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ກມົ ສາ້ງຄູສູນພດັທະນາຄູ ປີ2008) ໃນການພນັ ລະນາບໍ ່ ຈໍາເປັນວ່າພາບໃດກໍ ່ ຕອ້ ງໄດໃ້ຊກ້ ານສໍາຜັດທຸກໆອາການ ທຸກໆກໍລະນຄີ ໄ ດກ້່າວມານັນ້ , ເພ ່ ອ ສງັເກດເຫນັ ແລວ້ ກໍ ່ ຕອ້ ງຮູຈ້ ກັ ຄດັ ເລອ ກເອາົແຕ່ ຮູບພາບທີ ່ ເປັນຕົນ້ ຕໍແລະ ຂໍປ້ ີກຫຍ່ ອຍທີ ່ ສໍາຄນັ ເຊີ ່ ງເຫນັ ວ່າເຮາົມີ ຄວາມຕອ້ງການເທົ ່ານັນ້.ຖາ້ຢາກສງັເກດໄດດ້,ີລະອຽດ, ຄບົຖວ້ ນ ແລະ ຖກ ຕອ້ງກບັ ເຫດການຄວາມເປັນຈງີຜູສ້ງັເກດ ຕອ້ງມຫີ ກັ ໝັນ້, ນບັຖເ ຫດການທີ ່ ເປັນຈງີຢ່ າງພາວະວໄິສບໍ ່ ແມ່ນວ່າຈະບດິ ເບອ ນຄວາມຈງີໄປຕາມສີ ່ ງທີ ່ ເຮາົຕອ້ງການ. ຫ ກັ ການ ແລະ ວທິ ສີອນແຕ່ງບດົພນັລະນາ ຫ ກັ ການແຕ່ງບດົພນັລະນາ - ຢາກແຕ່ງບດົພນັລະນາໄດດ້ ີກ່ອນອ ່ນໝດົຕອ້ງມຈີດຸ ປະສງົ ແລະ ເປົ ້າໝາຍຄກັ ແນ່ ວ່າຈະພນັລະນາອນັ ໃດ ຢ່ ູໃສ ເພ ່ອໃຫຜູ້ອ້່ານຮບັຮູແ້ຈງ້ວ່າເຂາົເຈົ ້າຈະອ່ານຫຍງັເພ ່ອຮບັຮູສ້ ີ ່ ງໃດຈາກບດົປະພນັນັນ້.

75 ຕວົຢ່ າງ: ບດົພນັລະນາ ລະດູໜາວທີ ່ບາ້ນຜາຮຽງ ມ ໜ້ ່ ງໃນຕອນທາ້ຍລະດູໜາວ ເຮາົໄດຂ້ ້ນໄປບາ້ນຜາຮຽງເຊີ ່ ງເປັນບາ້ນໜ ່ ງທີ ່ຕັ ້ງຢ່ ູຈາ້ຍພູ. ແຖບນີ ້ລະດູໜາວມາ ຮອດໄວ ແລະ ກໍ ່ໜາວຫ າຍກົ ່ວແຖບທົ ່ງພຽງ. ຍາມເຊົ ້ານໍ ້າໜອກຂຸນ້ ປົກຫູມ້ ຕາມກີ ່ ງໄມ້ແລະ ທົ ່ງຫຍາ້ຈນົຂາວຈານພ່ານ ລມົ ໜາວໄດພ້ ດັ ວີ ່ ໆ ເປັນຮູດ ເປັນ ຮູດ ນໍາເອາົຄວາມເຍອ ກເຢັນປວດປານເຂມັ ສກັ ເຂມັ ແທງມາສ່ ູຄນົ ແລະ ສດັ ເບີ ່ ງພູຜ່າປ່ າໄມ້ຫວ້ ຍຮ່ ອງລອ້ງພູກໍ ່ຄບ າ້ນ ຊ່ ອງຈມົ ຢ່ ູໃຕເ້ມກໝອກອນັ ຕບ ໜາ. ກ່ ູມເມກລອຍຕາມໜາ້ດນີ ແລະ ຫ ັ ່ງ ເຂົ ້າໄປໃນເຮອ ນເຮດັ ໃຫຄ້ ວາມມດຶປົກຄູມ ໄປທົ ່ວຈນົບໍ ່ຫ ຽວເຫນັຫຍງັ. ຕໍ ່ມາໄລຍະໜ ່ ງ ທອ້ງຟາ້ຈີ ່ ງສະຫວ່າງເຮດັ ໃຫພ້າບທໍາມະຊາດປະກດົຕວົອອກພໍມວົໆ, ຄອນໆກໍ ່ ໄດຍ້ ນີຄນົ ເອີ ້ນ ຫາກນັ ເບີ ່ ງຄກັ ໆຈີ ່ ງເຫນັ ເງາົຜູຄ້ ນົ ເໜງັຕງີຜ່ານມ່ານໝອກພໍລຸດໆ ລາ້ຍໆ. ໃນຄະນະນັນ້ ກໍ ່ ໄດຍ້ ນີສຽງໝາກກະດງີດງັ ກີ ່ ງໆ ປະສານກບັສຽງບາດຕນີຂອງມາ້ຕ່າງເຄ ່ອງດງັກອ້ງມາແຕ່ຕນີພູ. ພໍສວຍມາເມກໝອກຈີ ່ ງຄ່ ອຍເພກີ ອອກ ທອ້ງຟາ້ແຈງ້ສະຫວ່າງ ແລະ ສູງຂ ້ນເລ ້ອຍໆ ທວິທດັທໍາມະຊາດໄດ້ ຄ່ ອຍໆເຜີຍຕວົ ອອກຢ່ າງຈະແຈງ້, ຢ່ ູຕໍ ່ ໜາ້ເຮອ ນ ແມ່ນຕົນ້ ໝາກຄາ້ຍລຽນລາຍຊາ້ຍເຫ ອ ແຕ່ກີ ່ ງຫງ່າ ສ່ ວນໃບຂຸຫ ົ ່ ນ ແລວ້ . ຢ່ ູເທງີຫງ່າຮຽວ ພອມມໝີ ໍ ່ ແໜງແຕກອອກເປັນຕ່ ູມເປັນຕາ ແລະ ມດີອກສອີ່ ອນບານຊອນສະຫ ບັ ອອກມາຊມົ ລະດູບານໃໝ່ . ກກົ ແປກເຖົ ້າສູງຮຽວຊູດລູດຄບ ໍ ່ຫວົ ຊາຕໍ ່ ອາກາດອນັ ວກິ ດິ ໃດໆເລຍີ . ອາກາດຍີ ່ ງໜາວເຢັນເທົ ່າໃດຕນົ ແປກຍີ ່ ງຂຽວງາມເທົ ່ານັນ້, ເມ ່ອມລີມົ ພດັມາສຽງໃບແປກດງັວວີວີ ່ ວວີວີ ່ ເໝອ ນສຽງດນົຕບີນັ ເລງ ບໍ ່ ເຊາົ ຕາມຫວ່າງຜາ ຫນິໜາມໝໍ ່ມໄີຮ່ເຂົ ້າ,ສວນໝາກທົ ່ວຂຽວອ່ ູມທ່ມູ ຊອນຢ່ ູແນມເບີ ່ ງຄຕ າຜາ້ສະໂລ່ງ. ແມ່ປາ້ນະສາວລາວສູງຕ່າງກໍ ່ພາຍເປ້ ແຕ່ລະຄນົ ພນັ ແຄ່ງດວ້ ຍຜາ້ດໍາຍອ້ ມນໍ ້ານນິຢ່ າງເປັນໝ່ ູຄ່ ູມຸງ້ນາ້ໄປໄຮ່ . ເຖີງວ່າອາດກາດຈະໜາວສະບັນ້ ປານໃດກໍ ່ຕາມ ເຂາົເຈົ ້າກໍ ່ບໍ ່ ໄດຫ້ ວາດຫວັ ່ນທໍຖ້ ອຍຍງັພາກນັຕັ ້ງໜາ້ ເສຍຫຍາ້ ພູນດນີປູກເຄ ່ອງປູກຂອງຝັງຢ່ າງຫາ້ວຫນັຊໍ ້າບໍ ່ໜໍາຄອນໆ ຍງັໄດຍ້ ນີສຽງຂບັມົ ້ງດງັແວວມາຕາມສາຍລມົ ດວ້ ຍສຽງອນັ ເສາະໃສເປັນໜາ້ອອນຊອນແທ.້ - ຕອ້ງເອາົໃຈໃສ່ ຄວາມເປັນສະບຽບ ແລະ ຄວາມຈະແຈງ້ ຂອງປະໂຫຍກຄໍາເວົ ້າໝາຍຄວາມວ່າ: ການທີ ່ ຈະຂຽນບດົ ພນັລະນາບດົໜ ່ ງໆຜູຂ້ ຽນຕອ້ງຮູກ້ ານປະກອບສາ້ງຂອງປະໂຫຍກຢ່ າງຖກ ຕອ້ງຄາມຫ ກັ ການ. ບດົ ປະພນັທີ ່ ດເີດັ ່ນຕອ້ງມຄີວາມເປັນເອກະພາບຂອງແຕ່ ລະພາກສ່ ວນ, ຂອງປະໂຫຍກ ແລະ ຂໍຄ້ ວາມເຊີ ່ ງເກາະກ່າຍ ກນັຢ່ າງເປັນລະບບົ , ເນ ້ອຄວາມຂອງແຕ່ລະປະໂຫຍກໃນແຕ່ລະຕອນ ແລະ ບດົຈະຕອ້ງຈດັວາງໃຫເ້ປັນລະບຽບ ແລະ ເໝາະສມົ . ລະບຽບຄວາມໝາຍວ່າ ລະດບັ ຂອງກະລະ (ເວລາ), ເທສະ (ສະຖານທີ ່ ), ເຫດ ແລະ ຜນົ ຫ ຄວາມສໍາ ຄນັ . +ຄວາມຖກ ຕອ້ງຂອງປະໂຫຍກ ຕວົຢ່ າງ: ພໍສວຍມາເມກໝອກຈີ ່ ງຄ່ ອຍເພກີ ອອກ, ທອ້ ງຟາ້ແຈງ້ສະຫວ່າງ ແລະ ສູງຂ ້ນເລ ້ອຍໆ, ທວິທດັ ທໍາມະຊາດ ໄດຄ້່ ອຍໆ ເຜຍີຕວົ ອອກຢ່ າງຈະແຈງ້ ຂໍຄ້ ວາມໃນປະໂຫຍກຄໍາເວົ ້ານີ ້ໄດຈ້ ດັລຽງເປັນລະບຽບຢ່ າງເໝາະສມົ ຕາມລໍາດບັ ຂອງປະກດົການທີ ່ ເກດີຂ ້ນຢ່ າງຕໍາເນ ່ອງກນັ ເຊັ ່ນ: ໝອກຈີ ່ ງຄ່ອຍໆເພກີອອກ ທອ້ງຟາ້ແຈງ້ສະຫວ່າງ, ເມກສູງຂ ້ນເລີ ້ຍໆ

76 ຫາກບໍ ່ ແມ່ນວ່າ: ສູງຂ ້ນເລ ້ອຍໆ ທອ້ງຟາ້ແຈງ້ສະຫວ່າງແລວ້ ເມກມອກຈີ ່ ງຄ່ອຍໆເພກີອອກ,ຖາ້ຫາກເອາົປະກດົການມາ ສບັ ສບົ ປົນເປກນັ ໂດຍບໍ ່ຖກ ຕາມລະດບັ ເຫດການຈະເຫນັ ວ່າປະໂຫຍກນນັບໍ ່ຖກ ຕອ້ງຕາມມູນຄວາມຈງີໂລດ, ຄວາມ ຈງີແລວ້ ຫ ງັຈາກເມກໝອກເພກີ ອອກແລວ້ ເຮາົຈີ ່ ງຄ່ ອຍໆເຫນັ ທອງຟາ້ແຈງ້ສະຫວ່າງ...ໃນນີ ້ປະໂຫຍກຍ່ ອຍທີ ່ ວ່າ: ເມກໝອກຄ່ອຍໆເພກີອອກ ແມ່ນ ເຫດ ແລະ ປະໂຫຍກຍ່ອຍທີ ່ ທອ້ງຟາ້ແຈງ້ສະຫວ່າງ ແມ່ນຜນົ .... ຖາ້ເມກມອກບໍ ່ ເພກີອອກໄປເຮາົກໍ ່ຈະບໍ ່ສາມາດແນມເຫນັຄວາມແຈງ້ສະຫວ່າງຂອງດວງຕາເວນັ . +ບດົ ພນັ ລະນາຕອ້ງເປັນບດົທີ ່ມຂີໍຄ້ ວາມແຈງ້ ພາໃຫເ້ຂົ ້າໃຈງ່າຍເຊັ ່ນ: ການພນັ ລະນາພາບທໍາມະຊາດ ຈະຕອ້ງພນັ ລະ ນາໄປຕາມຂໍປ້ ີກຍ່ອຍທີ ່ປະກອບເຂົ ້າກນັຢ່ າງເໝາະສມົ ໄດຄ້: ເມກມອກເພກີອອກ, ທອ້ງຟາ້ແຈງ້ສະຫວ່າງ ແລະ ສູງຂ ້ນ ເລ ້ອຍໆ ທວິທດັທໍາມະຊາດໄດຄ້່ ອຍໆເຜຍີຕວົ ອອກຢ່ າງຈະແຈງ້. ຢ່ ູຕໍ ່ນາ້ເຮອ ນແມ່ນຕນົ ໝາກຄາ້ຍລຽນຊາ້ຍລາ້ຍເຫ ອ ແຕ່ກີ ່ ງຫງ່າ... ສ່ ວນໄປຂຸຫ ົ ່ນໄປໝດົ ແລວ້ . ຢ່ ູເທງີຫງ່າຮຽວພວ້ ມມໝີ ໍ ່ ແໜງແຕກອອກເປັນຕ່ ູມເປັນຕາ ແລະ ມດີອກສີ ອ່ ອນບານຊອນສະຫ ບັ ອອກມາຊມົ ລະດູບານໃໝ່ ... ຄໍາພນັ ລະນຂາ້ງເທງີນີ ້ປະໂຫຍກທໜີ ່ ງພນັ ລະນາດນີຟາ້ອາກາດ, ປະໂຫຍກທສີອງພນັ ລະນາໂສມໜາ້ທໍາມະຊາດບາ້ນຜາຮຽງ ແລະ ປະໂຫຍກທສີ າມພນັ ລະນາເຖີງສີ ່ ງທີ ່ ປະກອບໃຫ້ ພາບ ທໍາມະຊາດມສີສີນັທີ ່ອຸດມົ ສມົ ບູນຂ ້ນຕ ່ມ. - ບດົ ພນັ ລະນາຕອ້ງມລີະດບັ ເຫດການທີ ່ ເປັນລະບບົ . ຕວົ ຢ່ າງ ບດົ ພນັ ລະນາ ລະດູໜາວທີ ່ ບາ້ນຜາຮຽງ ກ່ອນອ ່ນໝດົ ຜູປ້ ະພນັ ໄດເ້ເລີ ່ມພນັລະນາບາ້ນຜາຮຽງໃນຍາມເຊົ ້າ.ຕໍ ່ມາຈີ ່ ງພນັລະນາຍາມສວຍ ແລວ້ ຈີ ່ ງພນັ ລະນາຍາມທ່ ຽງເວນັ ເຊີ ່ ງ ສະແດງວ່າ ຜູປ້ ະພນັ ໄດຈ້ ດັລໍາດບັ ເຫດການ ຫ ລໍາດບັການຜນັປ່ ຽນຂອງເວລາ ໃຫເ້ຫນັຢ່ າງຈະແຈງ້. -ບດົພນັລະນາຕອ້ງມໂີຄງຮ່າງ ໃນບດົ ພນັ ລະນາໜ ່ ງໆ ຈະຕອ້ ງປະກອບດວ້ ຍສາມພາກສ່ ວນດວ້ ຍກນັ ຄ: ເປີດຫວົ ເລ ່ ອງ, ເນ ້ອໃນເລ ່ ອງ ແລະສະຫູ ບ ເລ ່ອງ. ບດົພນັລະນາຄດ ັ ່ງກ່າວຈີ ່ ງສາມາດມາຍເປັນບດົພນັລະນາທີ ່ ແທຈ້ງີໄດ.້ ກ. ເປີດຫວົ ເລ ່ອງ: ເປີດຫວົ ເລ ່ອງເປັນການສະເໜໂີດຍສງັເຂບ ເຊີ ່ ງໃຊຄ້ໍາເວົ ້າທີ ່ ສັນ້ ແຕ່ມຄີວາມໝາຍສງັລວມເຖີງສີ ່ ງທີ ່ ເປັນໃຈ ກາງຂອງເລ ່ອງທີ ່ຕນົ ເອງຈະພນັລະນາໃນບດົນັນ້ໆ ເພ ່ອໃຫຜູ້ອ້່ານເຂົ ້າໃຈເປົ ້າໝາຍທີ ່ຕນົຈະພນັລະນາ. ຕວົຢ່ າງ: ມ ໜ້ ່ ງໃນຕອນທາ້ຍລະດູໜາວເຮາົໄດຂ້ ້ນໄປບາ້ນຜາຮຽງເຊີ ່ ງເປັນບາ້ນໜ ່ ງທີ ່ ຕັ ້ງຢ່ ູຈາ້ຍພູ ແຖບນີ ້ລະດູໜາວມາ ຮອດໄວ ແລະ ກໍ ່ໜາວຫ າຍກົ ່ວແຖບທົ ່ງພຽງ. ຄໍາເວົ ້ານີ ້ ເປັນຕອນເປີດຫວົ ເລ ່ອງໃຫແ້ກ່ບດົພນັລະນາ ລະດູໜາວຢ່ ູບາ້ນ ຜາຮຽງ ຂ. ເນ ້ອເລ ່ອງ. ພາກສ່ ວນນີ ້ພາກສ່ ວນສໍາຄນັຕົນ້ ຕໍຂອງບດົພນັ ລະນາເພາະວ່າຜູແ້ຕ່ງຈະຕອ້ງພນັ ລະນາຢ່ າງລະອຽດ ສີ ່ ງ ທີ ່ ຕນົ ຢາກສະແດງໃຫຜູ້ອ້່ານໄດມ້ ຄີວາມຮບັ ຮູ້ແລະ ເຂົ ້າໃຈນໍາ. ກ່ອນຈະເຮດັ ໄດແ້ນວນັນ້ຜູຂ້ ຽນຈະຕອ້ງກະກຽມໂຄງ ຮ່າງຂອງບດົຄກັ ແນ່ຄວນເລັ ່ງໃສ່ເປົ ້າໝາຍອນັ ໃດເພ ່ອພນັລະນາ ແລະ ສີ ່ ງທີ ່ຈະພນັລະນາ ນັນ້ມຄີຸນປະໂຫຍດຮບັ ໃຊໃ້ຫ້ ແກ່ອນັ ໃດ, ຫ ງັຈາກນັນ້ ຈີ ່ ງເຂົ ້າສ່ ູການຂຽນບດົ ພນັ ລະນາ ແລະ ພອ້ ມກນັ ນັນ້ ກໍ ່ຕອ້ງຊ ່ກງົຕໍ ່ ໂຄງຮ່າງທີ ່ ຕອ້ງກະກຽມໄວ້ ເພ ່ອໃຫເ້ນ ້ອເລ ່ອງເປັນໄປຕາມລໍາດບັ ຂອງກາລະ ແລະ ເທສະຢ່ າງຄກັ ແນ່ ; ຖາ້ບໍ ່ ດັ ່ງນັນ້ ຈະພາໃຫບ້ ດົ ຂຽນມຄີວາມສບັ ສນົ ແລະ ລ ມ້ ໄປລ ມ້ ມາ.

77 ຕວົຢ່ າງ: ບດົພນັລະນາ ລະດູໜາວຢ່ ູບາ້ນຜາຮຽງ - ຍາມເຊົ ້ານໍ ້າໝອກຂຸນ້ ຕກົ ປົກຫູມ້ ຕາມກີ ່ ງໄມ້ແລະ ທົ ່ງຫຍາ້ຈນົຂາວຈ່ານຜ່ານ - ຕໍ ່ມາໄລຍະໜ ່ ງທອ້ງຟາ້ຄ່ອຍໆ ສະຫວ່າງ ເຮດັ ໃຫພ້າບທໍາມະຊາດປະກດົຕວົອອກພໍມວົໆ... - ພໍສວຍມາເມກໝອກຈີ ່ ງຄ່ອຍໆເພກີອອກ, ທອ້ງຟາ້ແຈງ້ສະຫວ່າງ ແລະ ສູງຂ ້ນເລ ້ອຍໆ... ສີ ່ ງເຫ ົ ່ນີ ້ແມ່ນການພນັລະນາຕາມເວລາ ເຊີ ່ ງເລີ ່ມແຕ່ຕອນເຊົ ້າຈນົຮອດຕອນສວຍ. ການພນັລະນາຕາມລໍາດບັຂອງສະຖານທີ ່ກໍ ່ສະແດງອອກໃນບດົພນັລະນາທີ ່ ໄດກ້່າວມາແລວ້ຄເ ລີ ່ມແຕ່ຂອບເຂດໃນ ເຮອ ນ ອອກສ່ ູພາຍນອກ - ທອ້ງຟາ້ຄ່ອຍໆສະຫວ່າງເຮດັ ໃຫພ້າບທໍາມະຊາດປະກດົຕວົອອກພໍ, ມວົໆ, ຄອນໆ ກໍ ່ ໄດຍ້ ນີສຽງຄນົ ເອີ ້ນ ຫາກນັ ເບີ ່ ງຄກັ ໆຈີ ່ ງເຫນັ ເງາົຜູຄ້ ນົ ເໜງັຕງີຜ່ານມ່ານໝອກພໍລຸດທລາ້ຍໆ. - ພໍສວຍມາເມກທີ ່ຄ່ອຍເພກີອອກ... ທວິທດັທໍາມະຊາດໄດຄ້່ອຍໆເຜຍີຕວົອອກຢ່ າງຈະແຈງ້. - ຢ່ ູເທງີຫງ່າຮຽວພວມມໝີ ໍ ່ ແໜງແຕກອອກ... - ກກົ ແປກເຖົ ້າສູງຮຽວຊູດລຸດ... - ຕາມຫວ່າງຜາຫນິໜາມໜໍ ່ມໄີຮ່ເຂົ ້າ... - ແມ່ປາ້ໜາ້ສາວລາວສູງຕ່າງກໍ ່ພາຍເປ.້.. ມຸງ້ໜາ້ໄປໄຮ່ ... - ພາກນັຕັ ້ງໜາ້ເສຍຫຍາ້ພູນດນີ... ການພນັ ລະນາຍງັຈະຕອ້ງພນັ ລະນາລະອຽດແຕ່ລະຂໍປ້ ີກຫຍ່ອຍຕົນ້ ຕໍ, ສ່ ວນຂໍປ້ ີກຫຍ່ອຍສໍາຮອງອາດຈະພນັ ລະນາໂດຍຜ່ານໆກໍ ່ ໄດ.້ ຄ. ສະຫູ ບ (ມວ້ນທາ້ຍ) ພາກສ່ ວນສະຫູ ບເລ ່ອງກໍ ່ຄວນຂຽນແບບກະທດັ ຮດັ ແຕ່ຕອ້ງສະແດງເຖງີຄວາມຮູສ້ ກຶ ນກຶ ຄດິຂອງຜູຂ້ ຽນຕໍ ່ທດັ ສະນຍິະພາບ ຫ ຕວົລະຄອນທີ ່ ເຮາົພນັລະນາ ການສະແດງຄວາມຮູສ້ກຶ ຂອງຕນົອາດຈະກ່າວໂດຍທາງກງົ ຫ ທາງອອ້ມ ເພ ່ອໃຫຜູ້ອ້່ານ ຫ ຜູຟ້ ັງມຄີວາມປະທບັ ໃຈກບັສີ ່ ງທີ ່ ເຮາົພນັລະນານັນ້. ຕວົຢ່ າງ: ຕອນມວ້ ນທາ້ຍຂອງບດົ ພນັ ລະນາ ລະດູໜາວຢ່ ູບາ້ນຜາຮຽງ ເຖີງວ່າອາກາດຈະໜາວສະບັນ້ ປານໃດກໍ ່ຕາມ ... ຄອນໆຍງັໄດຍ້ ນີສຽງຂບັ ມົ ້ງດງັແວໆມາຕາມສາຍລມົ ດວ້ ຍສຽງເສາະໃສເປັນໜາ້ອອນຊອນແທ້ ປະໂຫຍກເລົ ່ານີ ້ ເປັນການສະ ແດງວ່າຜູພ້ ນັລະນາໄດເ້ນັນ້ໜກັ ເຖງີສີ ່ ງທີ ່ຕນົພນັລະນາທີ ່ຜ່ານມານັນ້. - ການຂຽນບດົພນັລະນາຄວນໃຊສ້ໍານວນແນວໃດ? ການພນັລະນາຕອ້ງຮູໃ້ຊສ້ ບັສໍານວນທີ ່ມຮີູບພາບ ເຊີ ່ ງສະແດງເຖງີຮູບຮ່າງ, ກລິຍິ າ, ສສີນັ , ສຽງ, ກີ ່ນ ຫ ລດົ ... ຕວົຢ່ າງ: ໝາຍເຖງີສຽງຄ: ດງັປັອກແປັກ, ດງັຮມຶ ໆ, ດງັອູດອດິ ...

78 ເວົ ້າເຖງີຮູບຮ່າງ ແລະ ສສີນັຄ: ດໍາຄກຶມກຶ , ສູງແຕວແວດ, ເຫ ້ອມຍບີໆ ຫ ມາບມບີ... ຄໍາສບັ ແລະ ຂໍປ້ ີກຫຍ່ ອຍລະອຽດກໍ ່ຕອ້ງເລອ ກເຟັນ້ ຄກັ ແນ່ວ່າຄວນເອາົສີ ່ ງໃດ ແລະ ບໍ ່ ຄວນເອາົສີ ່ ງໃດເພ ່ ອໃຫແ້ທດ ເໝາະກບັສີ ່ ງທີ ່ຕນົຈະເອາົມາພນັລະນາ ໂດຍສະເພາະໃນເວລາພນັລະນາເພ ່ອຢາກສະແດງຂອບເຂດເນ ້ອໃນແນວຄດິ ໃດ ໜ ່ ງຕອ້ງໄດອ້ງີໃສ່ເປົ ້າມາຍຂອງປັນຫາທີ ່ຕນົຈະເອາົມາພນັລະນາເພ ່ອເລອ ກໃຊຄ້ໍາສບັແລະ ຂໍປ້ ີກຫຍ່ອຍຕ່າງໆໃຫເໝາະ ້ ສມົ . (ມທີ ອງ ສຸວນັມໄີຊ ແຫວນເພດັສສີຸລາດ 1999,ໜາ້ 109-115) ການແຕ່ງບດົພນັລະນາກໍ ່ຄການ ແຕ່ງບດົປະພນັປະເພດອ ່ນໆ ນອກຈາກຂໍມ້ ູນເຫດການຕ່າງໆແລວ້ ບນັຫາຫ ກັ ການປະດດິແຕ່ງກໍ ່ແມ່ນເງ ່ອນໄຂໜ ່ ງຕດັ ສນິຊີ ້ຂາດບດົ ພນັລະນາ. ການພນັ ລະນາຈະມ່ວນອອນຊອນສາມາດດງ ດູດຈດິ ໃຈຂອງຜູອ້່ານ , ຜູຟ້ ັງໄດນ້ ັນ້ ມນັຂ ້ນກບັວທິ ປີ ະດດິແຕ່ງຂອງນກັ ປະພນັ , ນກັ ຂຽນແຕ່ລະຄນົ . ສະນັນ້ ເພ ່ອຢາກກາ້ວ ໄປເຖງີການພນັລະນາຂດິຂຽນໃຫໄ້ດດ້ມີ ນັມຄີວາມຈາໍ ເປັນທີ ່ຄູສອນຕອ້ງໄດນ້ໍາສະເໜວີທິ ີແລະ ຫ ກັ ການແຕ່ງ. ຕວົຢ່ າງໂຄງຮ່າງບດົພນັລະນາປະເພດຕ່າງໆ. ຕວົຢ່ າງ1 ແບບໂຄງຮ່າງບດົພນັລະນາວດັຖຸສິ ່ ງຂອງ ຫວົບດົ : “ພນັລະນາໝວກໜ່ ວຍໜຶ ່ ງ ກ. ເປີດຫວົ ເລ ່ອງ ແນະນໍາໝວກໜ່ວຍນັນ້ ຊ ້ຢ່ ູໃສ ? ເວລາໃດ ? ຂ. ເນ ້ອໃນເລ ່ອງ ພັນລະນາທົ ່ ວໄປກ່ ຽວກບັ ໝວກໜ່ ວຍນັນ້ ເປັນພວກແບບໃດ ເຊັ ່ ນ ໝວກແພ, ໝວກໃບລານ ຫ ໝວກ ຊະນດິ ໃດ ? ໝວກແງບັ,ພນັ ລະນາພາກສ່ ວນຕ່າງໆພາຍນອກໝວກ ເຊັ ່ນ ຮູບຮ່າງ, ຂະໜາດ, ສ, ີຈອມ, ແຂບ, ສາຍ, ແບ ( ການພນັລະນານີ ້ຕອ້ງເອາົໃຈໃສ່ເຖງິຈດຸ ແຕກຕ່າງລະຫວ່າງໝວກໜ່ວຍນີກ້ ບັໝວກໜ່ວຍອ ່ນ). ຄ. ສະຫຸ ບເລ ່ອງ ສະເໜຄີວາມຮູສ້ກຶ ນກຶ ຄດິຂອງຕນົຕໍ ່ກບັໝວກໜ່ວຍດັ ່ງກ່າວ ແລະ ຄຸນປະໂຫຍດຂອງມນັ ມຫີ ຍງັແດ່ ? ຈະ ປົກປັກຮກັ ສາ ແລະ ຖະນຸຖະໜອມແນວໃດ ? ຕວົຢ່ າງ 2 ແບບໂຄງຮ່າງບດົພນັລະນາສດັ ຫວົບດົ : “ ພວກນອ້ງຈົ ່ງພນັລະນາໄກ່ຜູໂ້ຕໜຶ ່ ງໃນຝູງໄກ່ ກ. ເປີດຫວົ ເລ ່ອງ ແນະນໍາໄກ່ຜູໂ້ຕນັນ້ຢ່ ູໃສ? ມລີກັ ສະນະຄແ ນວໃດ ? ຂ. ເນ ້ອໃນເລ ່ອງ ການເນັນ້ -ພນັລະນາທົ ່ວໄປກ່ ຽວກບັ ໄກ່ຜູໂ້ອກໂຕນັນ້ ໃຫຍ່ ຫ ເຊິ ່ ງມນັມຄີວາມແຕກຕ່າງກບັ ໄກ່ຜູໂ້ອກໂຕອ ່ນ.ນອ້ຍແນວໃດທີ ່ ເປັນລກັ ສະນະພເິສດ -ພນັລະນາພາກສ່ວນຕ່າງໆ ເຊັ ່ນ ຫວົ , ຫອນ, ຕາ, ຕາ້ງ, ສບິ , ຄໍ, ເລາົຄງີ, ປີກ, ຂາ, ຂນົ ,ຫາງ, ຕນີ, ເດອ ຍ ເປັນ ແນວໃດ ?

79 -ພນັລະນານໄິສໃຈຄໍຫ ສ ນັຊາດຕະຍານການເຄ ່ອນໄຫວເປັນຕົນ້ ແມ່ນຂງຶຂງັ, ອ່ອນນອ້ມ,ສຽງຂນັ , ຕບົປີກ, ການຊອກ ຫາກນິຂອງມນັ ເປັນແນວໃດ ? ຄ. ສະຫຸ ບເລ ່ອງ ສະແດງຄວາມຮູສ້ກຶ ຂອງຕນົຕໍ ່ກບັ ໄກ່ຜູໂ້ອກໂຕນັນ້ເປັນຕົນ້ ແມ່ນຂນັຂອ້ ນແຈງ້ເພ ່ອຢຸກໃຫຄ້ ນົຕ ່ນນອນ ຮູຈ້ກັ ເວລາ ແລະ ອ ່ນໆ. ຕວົຢ່ າງ3 ແບບໂຄງຮ່າງບດົພນັລະນາຄນົ ຫວົບດົ : “ ຈົ ່ງພນັລະນາຮູບຊງົຂອງເພ ່ອນຜູໜ້ ຶ ່ ງທີ ່ຢ່ ູຫອ້ງດຽວກນັ ກ. ເປີດຫວົ ເລ ່ອງ ແນະນໍາເພ ່ອນຜູນ້ ັນ້ (ຮຽນຢ່ ູຫອ້ງດຽວ) ຮຽນນໍາກນັທຸກມ ້ດັ ່ງອາ້ຍນອ້ງເກດີຮ່ວມອຸທອນ. ຂ. ເນ ້ອໃນເລ ່ອງ ພນັ ລະນາໂດຍທົ ່ວໄປ, ອາຍຸເທົ ່າໃດ ? ໃຫຍ່ນອ້ ຍປານໃດ ? ( ກ່າວເຖງິລກັ ສະນະພເິສດຂອງຄນົ ຜູນ້ ັນ້ ເຊັ ່ນ ຄນົສູງໂຢກເຢກ, ຕາຕໍ ້ຫ ບໍ ່ຕບໍ ່ສູງ, ພໍປານກາງ, ຮ່າງກາຍແຂງແຮງ....ຮູບຊງົ, ຜມົ ,ດງັ,ເລາົຄງີ,ແຂນຂາເປັນແນວໃດ? ( ກ່າວເຖງິຈດຸ ແຕກຕ່າງອນັ ເດັ ່ນ ເຊັ ່ນ ຜວີໜງັຕາໝາກຫວາ້ ແຂນຂາສວ້ ຍ ແລະ ລບີ ...) ການນ່ ຸງຖແ ບບເບາົບາງບໍ ່ ຍຸ່ມ ຍ່າມສະອາດດ, ີຕາມປົກກະຕິເມ ່ອໄປຮຽນລາວເຄຍີນ່ ຸງໂສງ້ເສ ້ອສໃີດ ? ການເວົ ້າຈາທ່າທ, ີການເຄ ່ ອນໄຫວໄປມາ, ກລິຍິ າທ່າທາງ, ເມ ່ອນັ ່ງໃນຫອ້ ງຮຽນ ແລະ ການອອກຫ ີ ້ນເຫນັ ລາວເປັນ ແນວໃດ? ໃບໜາ້ຊ ່ນບານ, ສຸພາບອ່ອນໂຍນ, ຊ ່ສດັ ... ຄ. ສະຫຸ ບເລ ່ອງ ຮກັ ແພງເພ ່ອນຫ າຍ, ຖາ້ຫ່າງເຫນີຈກັ ໜອ້ ຍແມ່ນຄດິຮອດ, ຢາກໃກສ້ດິ ເພ ່ອນເລ ້ອຍໆ. ໄດບ້ ດົຮຽນຫຍງັແດ່ ຈາກເພ ່ອນ ຕວົຢ່ າງ ແບບສາ້ງໂຄງຮ່າງບດົ ພນັລະນາມະຊາດ. ກ. ເປີດຫວົ ເລ ່ອງ ( ພວກນອ້ງຈົ ່ງພນັລະນາຫ່າຝົນຫ່າໜຶ ່ ງ ). - ພາບ ແລະ ໄລຍະເວລາເກດີຂອງປາກດົການທໍາມະຊາດ ຫ່າຝົນຕກົ ໃນເວລາໃດ ? - ຄນົພວມເຮດັຫຍງັ ? - ທຸກການຂຽນບດົພນັລະນາ ຂ. ເນ ້ອໃນ ສົ ່ງສນັຍານໃຫຮູ້ປ້າກດົການທໍາມະຊາດ, ສະພາບທອ້ງຟາ້ໃນເວລາຝົນຕກົ , ອາກາດອບົ ເອາົ, ລມົ ພດັ ... ການປ່ ຽນແປງຂອງທໍາມະຊາດຝົນເລີ ່ມຕກົ , ຝົນຫ່າໃຫຍ່.... ຜນົສະທອ້ ນຂອງປະກດົການທໍາມະຊາດ, ຫ່າຝົນມຜີນົ ສະທອ້ ນແນວໃດຕໍ ່ສິ ່ ງທີ ່ມຊີວີດິ ... ຄ. ສະຫຸ ບເລ ່ອງ ສະແດງຄວາມຮູສ້ກຶ , ຫ່າຝົນມຜີນົປະໂຫຍດແນວໃດຕໍ ່ຄນົ , ສດັ , ຫ ງັຈາກທີ ່ອາກາດອບົ ເອົ ້າ, ຢ່ ູຍາກ..

80 ບດົພນັລະນາການໃຊຄ້ໍາສບັພນັລະນາໃນວນັນະຄະດບີູຮານ ແລະ ວນັນະຄະດສີະໄໝໃໝ່ ຜ່ານຈາກການອ່ານ ການຄົນ້ ຄວາ້ທາງດາ້ນເນ ້ອໃນ ແລະ ຮູບການປະດດິ ແຕ່ງຂອງບດົ ວນັ ນະຄະດທີ ງັສອງ ສະໄໝນັນ້ ພວກເຮາົສາມາດຈໍາແນກ ປຽບທຽບຕາມສອງຍຸກສະໄໝປະຫວດັ ສາດທີ ່ ແຕກຕ່າງກນັ , ສາມາດເຫນັ ໄດ້ ການໃຊສ້ໍານວນຄໍາສບັ ໃນການພນັລະນາ ແມ່ນມຄີວາມແຕກ ຕ່າງກນັຢ່ າງຈະແຈງ້. 1. ການໃຊຄ້ໍາສບັພນັລະນາໃນວນັນະຄະດບີູຮານ ວນັ ນະຄະດບີູຮານມເີນ ້ອໃນອຸດມົ ສມົ ບູນ ຮູບການສລິ ະປະການແຕ່ງກໍມຊີວີດິຊວີ າ, ວນັ ນະ ຄະດບີູຮານໄດ້ ກາຍເປັນມໍລະດກົ ທີ ່ ຕກົ ທອດມາໃຫຄ້ ນົ ເຮາົແຕ່ລະຍຸກ ແຕ່ລະສະໄໝໄດສ້ ກຶ ສາຮຽນຮູ້ແລະ ສບ ທອດກນັມາຈນົ ເຖິງ ສະໄໝປັດຈບຸ ນັ . ວນັ ນະຄະດບີູຮານປະກອບດວ້ ຍຄໍາສບັ ສໍານວນ ພນັ ລະນາທີ ່ ເລກິ ແລບແນບນຽນ ມເີນ ້ອໃນເຊ ່ ອງ ຊອ້ ນ ແລະ ແອບແຝງຢ່ ູໃນຮູບການຂອງບດົ ວນັ ນະ ຄະດ, ີສິ ່ ງເຫ ົ ່ານັນ້ ລວ້ ນແຕ່ ສ່ ອງແສງເຖິງຄວາມໝາຍເລກິ ຂອງ ບນັຫາ. ສະນັນ້, ກ່ອນຈະເຂົ ້າໃຈ ບນັຫາດັ ່ງກ່າວນີ ້ໄດ້ຕອ້ງໄດຜ້່ານການອະທບິ າຍ ວເິຄາະ ຈໍາແນກຢ່ າງລະອຽດ ເຖງິ ຄວາມ ໝາຍເລກິ ຂອງບດົ ຈິ ່ ງຈະເຂົ ້າໃຈແຈງ້ຕໍ ່ ເຫດການປະຫວດັ ສາດຂອງຍຸກສະໄໝວນັ ນະຄະດບີູຮານ,ປະມວນ ສບັ ຕ່າງໆເຫ ົ ່ານັນ້, ມນັລວ້ ນແຕ່ສະຫ ບັສບັຊອ້ ນຢ່ ູນບດົວນັນະຄະດຕີ່າງໆເຊັ ່ນ ບດົ ວນັ ນະກໍາເລ ່ອງທາ້ວກາລະເກດ, ຈໍາ ປາສີ ່ ຕົນ້ , ທາ້ວຮຸ່ງທາ້ວເຈອ ງ, ກາບເມອ ງພວນ, ເລ ່ ອງ ພະເວດສນັ ດອນ, ນາງແຕງອ່ ອນ, ສງັສນິ ໄຊ, ສານລບຶ ພະສູນ ແລະ ບດົວນັນະຄະດປີະເພດອ ່ນໆ. ຕວົຢ່ າງ ພວກເຮາົຈະເຫນັ ຄໍາສບັ ພນັ ລະນາຢ່ ູໃນສານລບຶ ພະສູນ" ເຊິ ່ ງນກັ ແຕ່ງໄດໃ້ຊສ້ໍານວນໃນການ ພນັ ລະນາ ວາດ ພາບໃຫເ້ຫນັ ຮູບພາບຂອງຄນົ , ສດັ , ວດັ ຖຸສິ ່ ງຂອງ, ດນິ ຟາ້ອາກາດ, ທວິທດັ ທາ່ໍມະຊາດ ແລະ ອ ່ ນໆອກີ ຫ າຍຢ່ າງ ໂດຍສະເພາະແລວ້ ພວກເຮາົເຫນັຢ່ ູໃນນັນ້ "ບງັລະຫດັ” ເຊິ ່ ງ ມບີດົກອນ ຕອນໜຶ ່ ງໄດຂ້ ຽນໄວວ້່າ: ດວງນີ ້ຊ ່ວ່າ ບຸແຜ່ນທໍລະນດີ ັນ້ ກຸມພະກອນກໍາໂຮບ ເກາະກ່າຍເກຍີ ໂລບລຽ້ວ ສະເໝນຄາ້ນໂຄ່ນຄອນ ຄະເຄ ່ອນຄຸງ ແກ່ນເຫງ ົ ້າ ກາກາບໄກວກະຈດັ ເສນາ ເນາົພູຜາ ເກ ່ອນທະລງັ ທະລາຍຢອ້ ງ ອານນົ ເນາົແນບພ ້ນ ເພ ່ອນຟາດ ຟອງສະໝຸດ ນາໂຄຄະ ຄາດໂຮງ ຮາມຢອງ ຈກັກະວານ ເຫ ້ອມຄລີ ີ ຫງວາຍຫງ່ວນ ນາຄະ ເຟ ອນຟັ ່ງຟາ້ວ ຟູມເຟ ້ອ ແຄ່ເຟ ອຍ. ຫ ວ ່າຄໍາສບັພນັລະນາຢ່ ູໃນບດົ ເລ ່ອງ ທາ້ວຮຸ່ງທາ້ວເຈອ ງ ຄດັຕອນ ກອງທບັທາ້ວຮຸ່ງຕຜີ່າ ເຂົ ້າເມອ ງເງນິຍາງ” ມຄີໍາກອນຕອນໜຶ ່ ງໄດຂ້ ຽນວ່າ ເມ ່ອນັນ້ ພະບາດ ຕາ້ນເຕນີສັ ່ງ ເສນາ ໃຜຈກັ ວາງຕາວຕໍາກ່ອນເຈອ ງ ຈອມໄຫ້

81 ແຕ່ນັນ້ ຂຸນຫ ວງສາ້ງມາຄອງ ຕາງຍີ ່ ກູນີ ້ ບໍ ່ ໃຊ່ເຊ ້ອຝູງໄບ້ ຊົ ່ວຊາມ ອນັວ່າ ການທີ ່ ເຂັມ້ ກູຄວ່າງ ອາສາ ເສງັສງົຄາມ ກ່ອນເຈອ ງ ໃຈກາ້ ຜວີ່າ ຖອຍຄນ ໃຫຟ້ ັນຫວົ ໄປປ່ າວ ບໍ ່ຫ່ອນຮູ້ຄໍາຢາ້ນ ຢ່ ອນກວົ ດັ ່ງນັນ້, ຈິ ່ ງເວົ ້າໄດວ້່າບນັດາຄາ່ໍສບັທີ ່ ໃຊເ້ພ ່ອພນັລະນາຢ່ ູໃນວນັນະຄະດບີູຮານເວົ ້າລວມ,ເວົ ້າສະເພາະ ແລວ້ ແມ່ນວນັນະຄະດປີະເພດຄໍາຮອ້ ຍກອງ. ແຕ່ກ່ອນເຮາົຈະເຂົ ້າໃຈລະອຽດກ່ ຽວກບັ ເນ ້ອໃນເຊ ່ອງຊອ້ ນໄວຢ້່ ູໃນຮູບການ ສລິະປະເຫ ົ ່ານັນ້ ໄດດ້ ີຕອ້ງໄດຜ້່ານການອະທບິ າຍ, ພສິູດ, ວເິຄາະຈາໍ ແນກຢ່ າງລະອຽດຖີ ່ຖວ້ ນຈິ ່ ງຈະເຂົ ້າໃຈເລກິ ເຊິ ່ ງ. 2. ຄໍາສບັພນັລະນາໃນບດົວນັນະຄະດສີະໄໝໃໝ່ ວນັນະຄະດບີູຮານແລວ້ ເຫນັວ່າມຄີວາມແຕກຕ່າງກນັຫ າຍທີ ່ສຸດ. ສິ ່ ງດັ ່ງກ່າວນັນ້ແມ່ນຂຶ ້ນກບັ ສະພາບການ, ເງ ່ອນໄຂທາງດາ້ນປະຫວດັສາດຂອງຍຸກສະໄໝທີ ່ມຄີວາມແຕກຕ່າງກນັ , ເງ ່ອນ ບດົ ວນັ ນະຄະດີສະໄໝໃໝ່ ໃນການໃຊຄ້ າ່ໍສບັ ເຂົ ້າໃນການພນັ ລະນາ ຖາ້ປຽບທຽບກບັ ໄຂ ສະພາບປະ ຫວດັ ສາດໄດອ້ໍານວຍຄວາມສະດວກທຸກຢ່ າງໃຫແ້ກ່ການປະຕດິ ແຕ່ງບດົ ວນັ ນະ ສະຕິສລິ ະປະກາຕ່າງໆ ນກັ ແຕ່ງໄດ້ ອງີໃສ່ ເງ ່ອນໄຂດັ ່ງກ່າວເພ ່ ອປະດດິ ແຕ່ງບດົ ປະພນັ , ບດົ ກະວປີ ະ ເພດ ຕ່າງໆໄດຢ້່ າງຫ ວງຫ າຍ. ການໃຊສ້ ບັ ພາສາໃນ ການແຕ່ງກໍມລີກັ ສະນະຊາດມລີກັ ສະນະມະ ຫາຊນົ ແລະ ລກັ ສະນະວທິ ະຍາສາດ, ບດົ ປະພນັ ບດົກະວີທີ ່ມລີກັ ສະ ນະກະທດັ ຮດັ ງ່າຍດາຍ ຊດັ ເຈນ ແລະ ເຮດັ ໃຫຜູ້ອ້່ານ, ຜູຟ້ ັງເຂົ ້າໃຈງ່າຍ. ນອກນັນ້, ການໃຊສ້ ານວນພນັ ລະນາກໍລວ້ ນ ແຕ່ສ່ອງແສງ ສະພາບຄວາມເປັນຈງິຂອງສງັຄມົ ມລີກັ ສະນະຊ ່ຕງົແຕ່ນິມ້ ນວນ. ບດົ ວນັ ນະຄະດີສະໄໝໃໝ່ ທຸກປະເພດ ນບັ ແຕ່ ບດົ ປະພນັ , ບດົ ກະວ, ີບດົ ກອນຂບັ ລາ ທອ້ ງຖິ ່ ນຕ່າງໆຕະ ຫ ອດຮອດກອນຂບັ , ທໍານອງເພງ ກໍລວ້ ນແຕ່ສ່ ອງແສງເຖງິສະພາບການຕວົຈງິຂອງ ສງັຄມົ ລາວສະໄໝໃໝ່ ໂດຍບໍ ່ ໄດ້ ປິດບງັເນ ້ອໃນຄວາມໝາຍແປນ ແລະ ເປັນຄໍາສບັ ຂອງສາມນັຊນົ ມລີກັ ສະນະຈະແຈງ້ເຂົ ້າໃຈງ່າຍ ແລະ ຮບັ ຮູໄ້ວກວ່າ ການອ່ານບດົວນັນະຄະດສີະໄໝບູຮານ, ດວ້ ຍ ເທດນັນ້, ບດົວນັນະຄະດສີະໄໝໃໝ່ ເມ ່ອອ່ານແລວ້ກໍເຂົ ້າໃຈໂລດໂດຍ ບໍ ່ຕອ້ງການອະທບິ າຍຫ າຍ. ຕວົຢ່ າງ ເມ ່ອພວກເຮາົອ່ານບດົ ເລ ່ອງ “ຜູສ້ ບ ທອດ ພວກເຮາົຈະໄດຮູ້ວ້່າ ນກັ ແຕ່ງໄດໃ້ຊຄ້ໍາສບັ ໃນການພນັ ລະນາເຊິ ່ ງ ສ່ ອງແສງໃຫເ້ຫນັ ຮູບພາບ ທີ ່ ໜາ້ຮກັ ຂອງນກັ ຮບົ ໜ່ ຸມທີ ່ ຍາມໃດກໍສະແດງໃຫ້ເຫນັ ເຖິງນາໃຈຕໍ ່ ສູອ້ ນັ ບໍ ່ ຍອມຈໍານນົຕໍ ່ ສດັ ຕູຜູຮຸ້ກຮານ ໂດຍຜ່ານຮູບພາບຕວົ ລະຄອນ “ທາ້ວອດິ ສະຫ ະ ເພາະຕວົ ລະຄອນ “ທາ້ວອດິສະຫ ະ ໄດເ້ປັນຕວົ ລະ ຄອນໜຶ ່ ງໃນບດົ ເລ ່ອງສະໄໝໃໝ່ ສະໄໝ ການຕໍ ່ສູເ້ພ ່ອປົດປ່ ອຍປະເທດຊາດ. ຜ່ານການສງັເກດ ຕລີາຄາ ປຽບທຽບການໃຊຄ້າ່ໍສບັ ເຂົ ້າໃນສໍານວນພນັລະນາ ໃນການ ແຕ່ງບດົວນັນະຄະດລີະຫວ່າງ ສອງຍຸກສະໄໝປະຫວດັ ສາດທີ ່ ແຕກຕ່າງກນັນັນ້, ພວກເຮາົສາມາດ ສະຫຸ ບໄດວ້່າ ສບັທີ ່ ໃຊພ້ ນັ ລະນາຢ່ ູໃນບດົ ວນັ ນະ ຄະດສີ ະໄໝບູຮານ ມຄີວາມໝາຍເລກິ ແລບເຊ ່ອງ ຊອ້ ນເປັນສ່ ວນຫ າຍ ເຮດັ ໃຫຜູ້ອ້່ານທີ ່ ບໍ ່ມຄີວາມຮູອ້ ນັ ແນ່ນອນນັນ້

82 ເຂົ ້າໃຈຍາກແຕ່ການໃຊຄ້ໍາສບັ ໃນ ລາດແຕ່ງຂອງວນັນະຄະດສີ ະໄໝໃໝ່ ກໍມເີນ ້ອໃນຕດິພນັກບັຄວາມໝາຍສດັຈະທໍາ ຂອງຍຸກ ສະໄໝ, ມລີກັ ສະນະສ່ ອງແສງຕວົ ຈງິຊ ່ ຕງົ ເຂົ ້າໃຈງ່າຍ ແລະ ສາ້ງປະຖົມປັດໄຈໃຫຄ້ ນົ ຍຸກໃໝ່ ສາມາດເບິ ່ ງ ກວາ້ງມອງໄກ ສາ້ງວໄິສທດັແກ່ຕນົ ເອງໃຫມ້ ອີຸດມົ ການອນັສູງສົ ່ງ ແລະ ແນ່ນອນ. 3. ການສອນຫ ກັ ການແຕ່ງບດົພນັລະນາ ເພ ່ອເຮດັ ໃຫກ້ ານພນັລະນາເປັນໄປຕາມຈດຸ ປະສງົທີ ່ຜູຂ້ ຽນຕັ ້ງໄວນ້ ັນ້ ກ່ອນຈະແຕ່ງໄດດ້ ຄີູຕອ້ງຮູຫ້ ກັ ການຕໍ ່ ໄປນີ ້ : - ສອນໃຫນ້ກັ ຮຽນຮູກ້ ໍານດົຈດຸ ປະສງົເປົ ້າໝາຍຂອງເຫດການທີ ່ຈະພດັທະນາ. - ສອນໃຫນ້ກັ ຮຽນເອາົໃຈໃສ່ການປະກອບສາ້ງຂອງປະໂຫຍກໃຫເ້ປັນລະບບົຕໍ ່ ເນ ່ອງ - ສອນໃຫນ້ກັ ຮຽນຮູຈ້ ດັລະດບັ ເຫດການຂອງເລ ່ອງທີ ່ພນັລະນາຢ່ າງເປັນລະບບົ . - ສອນໃຫຮູ້ຈ້ກັ ສາ້ງໂຄງຮ່າງກ່ອນຈະຂຽນບດົພນັລະນາ. - ສອນໃຫນ້ກັ ຮຽນຮູໃ້ຊຄ້ໍາສບັສໍານວນທີ ່ມ່ວນເຂົ ້າໃນການພນັລະນາ. 4.1. ວທິ ແີຕ່ງບດົພນັລະນາສດັ 1. ຄວາມໝາຍຂອງບດົພນັລະນາສດັ ບດົ ພນັ ລະນາສດັ ແມ່ນບດົ ພນັ ລະນາປະເພດໜ ່ ງ ເຊີ ່ ງເອາົສດັ ປະເພດໃດໜ ່ ງຕາມຈດຸ ປະສງົມາເປັນເປົາໝາຍ ໃຫແ້ກ່ການພນັລະນາເຊັ ່ນ: ຄວາມ, ໝ່ ,ູ ແມວ ເປັນຕົນ້(ຄໍາເມງິ ດວງທອງລາ ມອນຄໍາ ໄພຍະວງົ 2008,ໜາ້ 92) 2. ວທິ ແີຕ່ງບດົພນັລະນາສດັ ເພ ່ອຢາກພນັລະນາສດັ ໂຕນ ່ ງໃຫໄ້ດດ້,ີກ່ອນອ ່ນໝດົ ເຮາົຕອ້ງກໍາໄດດ້ ັ ່ງນີ ້ : - ພນັລະນາລວມໆກ່ອນເຊັ ່ນ: ເປັນສດັສອງຕນີ, ສີ ່ຕນີ ຫ ສດັ ເລອ ຄານ ຂະໜາດ ແລະ ສສີມົ ທຽບກບັສດັອ ່ນໄດຍ້ ີ ່ ງດ.ີ - ພນັ ລະນາເຖີງຈດຸ ປີກຫຍ່ອຍເຊັ ່ນ: ຫວົ , ຫາງ, ຕນົ ໂຕ ຖາ້ມອີນັ ໃດແປກ ກໍ ່ ເນັນ້ ໃຫຈ້ ະແຈງ້ເຊັ ່ນ: ຫ່ານຄໍຍາວ, ແຮດ ມນີໍ, ເໝັນ້ມຂີນົ ເປັນອາວຸດ. - ບອກຄວາມເປັນຢ່ ູແລະ ນໄີສເຊັ ່ນ: ກະຕ່າຍມກັກນິຜກັ , ເຈຍມກັ ຢ່ ູບ່ອນມດຶເປັນຕົນ້. - ບອກຄຸນປະໂຫຍດ ແລະ ໂທດ ຂອງມນັທີ ່ມຕີໍ ່ມະນຸດເຮາົ ເຮາົອາດຈະເອາົໃຈໃສ່ ແຕ່ສີ ່ ງທີ ່ຕອ້ງການເທົ ່ານັນ້, ສ່ວນໃດ ທີ ່ ເດນັກວ່າໝ່ຈູ ະພນັລະນາກ່ອນ ແລະ ແລະ ພນັລະນາໃຫລ້ ະອຽດ, ສ່ວນໃດທີ ່ບໍ ່ມອີນັພເິສດ ກໍ ່ອາດຈະປະປ່ ອຍໄປກໍ ່ ໄດ.້ (ສມົ ເໝາະ ປັນຍາວງົ ສພີອນ ສຸນນັທາ 2011,ໜາ້ 61) ເພ ່ອຢາກສອນແຕ່ງບດົພນັລະນາສດັ ໃຫໄ້ດດ້ ີຄູຄວນແນະນໍານກັ ຮຽນປະຕບິດັດັ ່ງນີ ້ : - ສອນໃຫນ້ກັ ຮຽນຮູສ້ງັເກດຈດຸ ພເິສດ, ຮູບຮ່າງ, ລກັ ສະນະຂອງສດັ ທີ ່ຕອ້ງການພດັທະນາ. - ສອນໃຫນ້ ກັ ຮຽນຮູຈ້ ກັ ພັນລະນາຈຸດໃຈກາງຕົນ້ ຕໍຂອງສັດ ເຊັ ່ ນ: ພັນລະນາອັນລວມໆແລວ້ ຈີ ່ ງກາ້ວເຂົ ້າຫາຈດຸ ປີກຫຍ່ອຍຕາມລໍາດບັ . - ສອນໃຫນ້ກັ ຮຽນຮູໃ້ຊສ້ ບັພາສາ ເຂົ ້າໃນການພດັທະນາສດັ ໃຫຖ້ ກ ຕອ້ງເໝາະສມົ ໃຊຄ້ໍາສບັປຽບທຽບຫ ໃ ຊຄ້ໍາຊໍ ້າ. ສອນໃຫນ້ ກັ ຮຽນຮູຈ້ ກັ ການພນັ ລະນານໄິສໃຈຄໍ, ວາດຢ່ ູກນິ ຫ ການເຄ ່ອນໄຫວຕ່າງໆຂອງສດັ ໃຫຖ້ ກ ຕອ້ງກບັຄວາມ ເປັນຈງີ. (ຄໍາເມງິ ດວງທອງລາ ມອນຄໍາ ໄພຍະວງົ 2008,ໜາ້ 94-95)

83 - ເພ ່ ອຢາກແຕ່ງບດົ ພນັ ລະນາສດັ ໂຕໜ ່ ງໃຫໄ້ດດ້ ,ີກ່ອນອ ່ ນມດົ ຕອ້ງພນັ ລະນາແບບລວມໆ ກ່ອນ ແລວ້ ຈີ ່ ງພນັ ລະນາ ເຖີງຈຸດປີກຍ່ ອຍແຕ່ ບໍ ່ ຈໍາເປັນຕອ້ ງພັນລະນາຕາມລໍາດັບແຕ່ ຫົວເຖີງຕີນສເິໝີໄປ. ເຮົາອາດຈະເອາົໃຈໃສ່ ແຕ່ ສີ ່ ງທີ ່ ຕອ້ງການເທົ ່ານັນ້, ສ່ ວນໃດທີ ່ ເດັ ່ນກວ່າໝ່ ູຕອ້ງພນັ ລະນາກ່ອນ ແລະ ພນັ ລະນາໃຫລ້ ະອຽດ, ສ່ ວນໃດບໍ ່ມອີນັ ພເິສດກໍ ່ ອາດຈະປ່ ອຍໄປກໍ ່ ໄດ.້ - ບດົພນັລະນາສດັຕອ້ງປະກອບດວ້ ຍສາມພາກສ່ວນຄວ ທິ ຂີຽນບດົພນັລະນາປະເພດອ ່ນໆ. - ການໃຊສ້ ບັ ສໍານວນໃນການພນັ ລະນາສດັ ກໍ ່ຄກ ນັກບັບດົ ພນັ ລະນາປະເພດອ ່ ນໆ ເຊີ ່ ງນອກຈາກໃຊສ້ ບັ ສະແດງເຖີງ ເປົ ້າໝາຍທີ ່ ເຮາົຈະພນັ ລະນາແລວ້ ຍງັຕອ້ງໃຊສ້ ບັ ປຽບທຽບກບັສີ ່ ງຂອງອ ່ນໆ ເພ ່ອໃຫຜູ້ອ້່ານເຂົ ້າໃຈແຈງ້ ແລະ ສໍານກຶ ອອກໄວ້ທງັຈ ່ຈໍາໄດດ້ ນົ , ເພາະວ່າ ຈາກການປຽບທຽບຈະຊ່ ວຍການອະທບິ າຍແຈງ້ກວ່າເກົ ່າ, ການປຽບທຽບຊ່ ວຍໃຫ້ ສີ ່ ງທີ ່ ເຮາົພນັ ລະນາ ມຮີູບປະທໍາຫ າຍຂ ້ນ, ພອ້ ມກນັ ນັນ້ ການໃຊຄ້ ໍາຊໍ ້າ(ຊໍ ້າຄໍາ) ກໍ ່ມຄີວາມໝາຍສໍາຄນັ ເພາະວ່າ ມນັ ຊ່ວຍເນັນ້ນກັ ຄວາມໝາຍ ໃຫຄ້ໍານັນ້ໆ ໜກັ ແໜນ້ ຂ ້ນຕ ່ມ ເຊັ ່ນ: ເຫ ້ອມ ຫຍບີໆ, ສົ ່ງສຽງຄ່ອຍໆ, ນໍ ້າໃສໆ. ງ.ຄວນພນັລະນານໄິສໃຈຄໍ, ວາດຢ່ ູກນີ, ແລະ ການເຄ ່ອນໄຫວຂອງສດັ ,ໃຫຖ້ ກ ກບັຕວົຈງີ. ເມ ່ອພນັ ລະນານໄິສໃຈຄໍ, ວາດຢ່ ູກນິ ແລະ ການເຄ ່ ອນໄຫວຂອງສດັ ເຮາົຕອ້ ງເອາົໃຈໃສ່ ຈດຸ ພເິສດຂອງສດັ ແຕ່ ລະ ປະເພດ . (ມທີ ອງ ສຸວນັມໄີຊ ແຫວນເພດັສສີຸລາດ 1999,ໜາ້ 121-125) 2.1. ອງົປະກອບຂອງບດົພນັລະນາ ບດົພນັລະນາສດັຕອ້ງປະກອບດວ້ ຍສາມພາກສ່ວນ ຄກ ນັກກບັວທິ ຂີຽນບດົພນັລະນາອ ່ນໆຄ: ກ. ເປີດຫວົ ເລ ່ອງ ຂ. ເດນີເລ ່ອງ ຄ. ສະຫູບ ເລ ່ອງ 2.2. ການໃຊສ້ ບັສໍານວນໃນບດົພນັລະນາສດັ ການໃຊສ້ ບັ ສໍານວນໃນບດົ ພນັ ລະນາສດັ ກໍ ່ ຄກ ບັ ບດົ ພນັ ລະນາປະເພດອ ່ ນໆ ເຊີ ່ ງນອກຈາກໃຊສ້ ບັ ທີ ່ ເຮາົສະ ແດງ ເຖງີເປົ ້າໝາຍທີ ່ ເຮາົຈະພນັລະນາແລວ້ ຍງັຕອ້ງໃຊສ້ ບັປຽບທຽບກບັສີ ່ ງຂອງອ ່ໜໆ ເພ ່ອໃຫຜູ້ອ້ ່ນເຂົ ້າໃຈແຈງ້ ແລະ ສໍານກຶ ອອກໄວ ທງັຈ ່ຈາໍ ໄດດ້ ນົ ເພາະວ່າການປຽບທຽບຊ່ ວຍໃຫກ້ ານອະທບິ າຍແຈງ້ຂ ້ນກວ່າເກົ ່າ, ການປຽບທຽບຊ່ ວຍ ໃຫສ້ ີ ່ທີ ່ ເຮາົພນັ ລະນານັນ້ມຮີູບປະທໍາຫ າຍຂ ້ນ ພອ້ ມກນັນັນ້ ການໃຊຄ້ໍາຊໍ ້າ(ຊໍ ້າຄໍາ) ກໍ ່ມຄີວາມໝາຍສໍາຄນັ ເພາະວ່າມນັ ຊ່ວຍເນັນ້ໜກັ ຄວາມໝາຍໃຫຄ້ໍານັນ້ໜກັ ແໜນ້ ຕ ່ມເຊັ ່ນ: ເຫ ອ ມຍບິໆ, ສົ ່ງສຽງຄ່ອຍໆ, ນໍ ້າໃສໆ. 2.3. ຄວນພນັລະນານໄິສໃຈຄໍ, ການຢ່ ູກນິ ແລະ ການເຄ ່ອນໄຫວຂອງສດັ ໃຫຖ້ ກ ກບັຕວົຈງີ ເມ ່ອພນັລະນານໄິສໃຈຄໍ, ການຢ່ ູກນິ ແລະ ການເຄ ່ອນໄຫວຂອງສດັ , ເຮາົຕອ້ງເອາົໃຈໃສ່ຈດຸ ພເິສດຂອງສດັແຕ່ລະ ປະເພດເຊັ ່ນ: ຖາ້ຫາກພນັລະນານໄິສ, ວາດຢ່ ູກນີຂອງໝພູ ວກເຮາົຕອ້ງພນັລະນາດັ ່ງນີ ້ : ... ມນັມກັ ກນິທີ ່ ສຸດ, ທຸກໆເຊົ ້າພໍແຕ່ມກີ ີ ່ນຫອມຂອງຮໍາປິວມາເຂົ ້າດງັຂອງມນັກໍ ່ຮອ້ງອູດໆຂ ້ນຄ່ ອຍໆ ແລວ້ ຫູກໍ ່ຕັ ້ງຂ ້ນ ພອ້ ມທງັແກ່ວງຫາງດກິ ໆ ແລວ້ ຍ່າງອອກມາຊຸກສບົ ໃສ່ ຮາງແລວ້ ກໍ ່ສວາບກນິຮໍາຈນົມສີຽງດງັຈວາບໆ... ຫ ເ ມອ ພນັລະ ນາເຖງີໄກ່ຜູໂ້ອກໂຕໜ ່ ງ

84 ... ໄກຜູ້ໂ້ອກຫອນແດງ ຍາມໃດກໍ ່ວາງທ່າຂງ ຂງັມງັມໍສະແດງໂຕວ່າເປັນຫວົ ໜາ້ໝ່ ູຢ່ ູສະເໜີຍາມກນິ ເຂົ ້າມນັ ຈະຫງ ຫວງບ່ອນຂອງມນັບໍ ່ ໃຫໄ້ກ່ ໂຕອ ່ນເຂົ ້າໄປໃກ,້ມແີຕ່ ໄກ່ແມ່ເຫ ອ ງນາ້ແດງໂຕດຽວທີ ່ມນັໃຫກ້ ນິເຂົ ້າຮ່ວມໄດ.້.. ລວມຄວາມວ່າ: ບດົ ພນັ ລະນາສດັ ກໍ ່ ເປັນບດົ ພນັ ລະນາປະເພດໜ ່ ງທີ ່ ເອາົສງັເປັນເປົ ້າໝາຍຂອງການພນັ ລະນາໂດຍເລັ ່ງ ໃສ່ທງັຮູບຮ່າງ, ສສີນັ , ນດິ ໄສໃຈຄໍ, ວາດການດໍາລງົວຊິດິກໍ ່ຄກ ານເຄ ່ ອນໄຫວຂອງສດັ ເປັນຈດຸ ໜກັ . ໝາຍຄວາມວ່າ ຢາກພນັລະນາສດັ ໄດດ້ ຕີອ້ງ: -ສງັເກດຮູບຮ່າງລກັ ສະນະຂອງສດັ ໂຕນັນ້ ໃຫຄ້ກັ ແນ່ -ພນັລະນາຮູບນອກຂອງສດັຈີ ່ ງເຂົ ້າໄປພນັລະນາ ສີ ່ ງປີກຍ່ອຍ. -ຕອ້ງປະຕບິດັຕາມຂັນ້ຕອນຂອງການແຕ່ງບດົພນັລະນາຄເ ລີ ່ມຈາກການເປີດຫວົ ເລີ ່ ງ, ເດນີ ເລ ່ອງ ແລວ້ ຈີ ່ ງສະຫູ ບ ເລ ່ອງ. -ຄວນມສີລີະປະໃນການໃຊສ້ໍາ ແລະ ສໍານວນ. -ຄວນພນັລະນານໄິສໃຈຄໍຂອງສດັ ໃຫຖ້ ກ ຕອ້ງກບັຄວາມເປັນຈງີຂອງມນັ . ໂຄງຮ່າງບດົພນັລະນາສດັ ຫວົບດົ ບດົພນັລະນາສດັ ແມວສໝີ ົ ່ນປະກອບມດີ ັ ່ງນີ ້ : ກ.ເປີດຫວົ ເລ ່ອງ ແຈງ້ເປົ ້າໝາຍວ່າພນັລະນາສດັປະເພດໃດ? (ພນັລະນາແມວໂຕໜ ່ ງ) ຂ. ເດນີເລ ່ອງ -ຮູບຮ່າງ ແລະ ສສີນັຂອງສດັ ເປັນແນວໃດ? (ມສີໝີ ົ ່ນ, ຕຸຍ້ງາມ) -ນດິໄສໃຈຄໍ, ທ່າທາງ ແລະ ການເຄ ່ອນໄຫວຂອງສດັ ເປັນແນວໃດ? (ມນີໄີສດ,ີບໍ ່ດ,ີຢ່ ູງຽບໆ...) ຄ.ສະຫູ ບເລ ່ອງ -ຄຸນປະໂຫຍດຂອງສດັ (ຈບັໜທູ ີ ່ມາກດັຖງົເຂົ ້າ ຫ ເວົ ້າສີ ່ ງອ ່ນໆ) -ທດັສະນະຂອງຜູຂ້ ຽນຕໍ ່ສດັ (ຍອ້ງຍໍຄວາມສະຫູາດ ແລະ ໜາ້ຮກັ ຂອງແມວ)

85 ຕວົຢ່ າງ 1: ບດົພນັລະນາ ແມວສໝີ ົ ່ນ ໃນເຮອ ນຂອງຂອ້ ຍມແີມວຜູໂ້ຕໜ ່ ງ ເຊີ ່ ງຂອ້ ຍຂໍເອາົນໍາປາ້ມາລຽ້ງຕັ ້ງແຕ່ຄາວມນັຫາກໍ ່ປະນມົ ແມວໂຕນີ ້ ເປັນ ແມວຄໍາຮູ້ແລະ ໜາ້ຮກັ ມນັມສີໝີ ົ ່ນ ຂນົສໄີໝຂາວ ແລະ ສຂີ ີ ້ ເທົ ່າ ປົນກນັຢ່ າງລະອຍດອ່ອນເລຍີກາຍເປັນສໝີ ົ ່ນຄກ ບັ ຜາ້ຂນົສດັຍອ້ນແນວນັນ້ມນັຈີ ່ ງໃສ່ຊ ່ວ່າ ບກັ ໝົ ່ນ. ແມວສີໝົ ່ ນຕວົ ນີ ້ຢ່ ູພ ້ນທອ້ ງຂອງມນັ ມສີ ີຂາວ ຖາ້ຫາກເບີ ່ ງໃກທ້ ສີໝົ ່ ນບໍ ່ ຄ່ ອຍສະອາດເພາະເປັນສມີ ດຶໆ ວາດໃດວາດໜ ່ ງ. ແຕ່ ຄວາມຈງີແລວ້ ຂນົ ຂອງມນັ ສະອາດ ແຕ່ ເມ ່ອເຮາົເອາົມມ າລູບເບີ ່ ງຈີ ່ ງຮູວ້່າ ມນັ ສະອາດ ຈນົມ ່ນ ລດິ ໆ ຄກ ບັ ເຮາົເອາົມລ ູບຜາ້ໄໝກໍາມະຢີ ່ ຮູບຮ່າງຂອງແມວໂຕນີ ້ຄກ ບັ ແມວທົ ່ ວໄປ ມນັ ບໍ ່ມຮີມີ ສບົ ແຕ່ ວ່າມນັມດີ ງັ ແດງໆງາມເປັນຕາໜາ້ຮກັ , ຕາທງັຄ່ ູຂອງມນັ ມນົມຶ ້ ງກ ້ ງ ແລະ ມແີກວ້ ຕາໃສ່ ໆຄກ ບັ ໝາກບຕີອ້ ງແສງຕາເວນັ , ຢ່ ູກອ້ງ ຮູດງັ ແລະ ຄາງມີໜວດ ຫ່າງ ແລະ ແຂງໆ, ຮ່າງຄງີຂອງມນັຕຸຍ້, ເລບັຕນີແຫ ມໆ ແລະ ສະອາດ ຍາມກາງເວນັ ແມວ ໂຕນີ ້ມນັ ນອນສົ ່ງສຽງຫາຍໃຈດງັຫດຶຫາດໆ, ຮອດຍາມກາງຄນ ມດັຊໍ ້າພດັ ວ່າບໍ ່ ນອນເພາະວ່າ ແມ່ນຍາມອອກໄປຫາ ກນິ ແຕ່ລະມ ້ຄໍ ່າໆມາມນັກໍ ່ຄ່ອຍໆຈອບຢ່ ອງແຢ່ ງອອກໄປຕາມເງາົມດຶເພ ່ອໄປຈອບຈບັຫາໜມູ າກນິເປັນອາຫານ ຍອ້ນສີ ຂອງຂນົແມວໂຕນີມ້ ດຶໆ ຈີ ່ ງເຮດັ ໃຫມ້ ນັຮກັ ສາໂຕບໍ ່ ໃຫໜ້ ເູຫນັມນັກ່ອນ. ຕາມປົກກະຕີເມ ່ອມນັຫວິມນັຈະຮອ້ງເປັນສຽງຕດິໆກນັວ່າ ແມວ ! ແມວ ! ... ເພ ່ອໃຫເ້ຈົ ້າຂອງເອາົເຄ ່ອງກນິມາໃຫ້ ມນັກນິ . ມນັບໍ ່ ລກັ ກນິຊີ ້ນປາແບບແມວທົ ່ວໄປ. ຍາມມນັກນິກໍ ່ກນິຢ່ າງ ງຽບໆ ບໍ ່ ປີນຂ ້ນພາເຂົ ້າ ແຕ່ລະມ ພ້ ວກຂອ້ ຍ ມກັ ຈະເອາົເຂົ ້າປົນກບັຊີ ້ນໃຫມ້ ນັກນິ ຫ ເອາົກະດູກທີ ່ມຊີ ີ ້ນຕດິຢ່ ູໃຫມ້ ນັແຫນ້ . ຫ ງັຈາກກນິອີ ່ມແລວ້ ມນັກໍ ່ ໃຊຕ້ ນີທງັ ສອງເບ ້ອງປ່ ຽນກບັລູບຖຸປາກ ແລະ ໜວດໃຫສ້ ະອາດຢ່ ູສະເໝ.ີ ແມວສໝີ ົ ່ນຂອງຂອ້ ຍມທີ່າທາງອາດຫານ ແລະ ໃຈດ,ີຖາ້ມໜີ ມູ າກດັ ເຄ ່ອງ ຫ ກດັຖງົເຂົ ້າຢ່ ູບ່ອນໃດມນັກໍ ່ຈະ ອອກໄປຈອບ ມໂີອກາດມນັກໍ ່ຈະຄູບເອາົໜູຈນົ ໄດ.້ ສະນັນ້ ໃນເຮອ ນ ແລະ ເລົ ້າເຂົ ້າ ຂອງພວກຂອ້ ຍຈີ ່ ງບໍ ່ມໜີ ູມາກດັ ສີ ່ ງຂອງຕ່າງໆ. ຍອ້ ນແນວນັນ້ ຄນົ ໃນເຮອ ນຂອ້ ຍກໍ ່ຄເ ຮອ ນໃກຄ້ ຽງ ໃຜໆກໍ ່ຮກັ ແພງແມວສໝີ ົ ່ນທີ ່ ສະຫ າດ ແລະ ນາ້ຮກັ ໂຕນີ ້ແທໆ້. ຕວົຢ່ າງ 2: ບດົພນັລະນາ ຝູງເປັດເທບນອ້ຍ ຢ່ ູເຮອ ນຂອງຂອ້ ຍນອກຈາກລຽ້ງໄກ່ ແລະ ລຽ້ງເປັດລາດແລວ້ ຍງັລຽ້ງເປັດເທບຕ ່ມອກີ . ຝູງເປັດເທບນອ້ ຍ ຫາກໍ ່ແຕກພາກນັແຫ່ຕາມຫ ງັແມ່ຂອງພວກມນັຍາວໆ ຈັ ່ງແມ່ນເປັນຕາແພງແທ.້ ຝູງເປັນເທບຫາກໍ ່ ແຕກອອກຈາກໄຂ່ມາໄດສ້ າມມ ້ , ໂຕເປັດໃຫຍ່ກວ່າໜ່ ວຍໄຂ່ ໜອ້ ຍໜ ່ ງເທົ ່ານັນ້ ຂນົ ເປັດມສີ ເີຫ ອ ງ ອ່ ອນເຫ ອ ມຄສ ໄີໝອ່ ອນ ທີ ່ຫາສາວອອກມາຈາກຝັກຫ ອກ, ແຕ່ສີ ່ ງທີ ່ ງາມກວ່າມ່ ູແມ່ນຕາ ແລະ ສບົ ຂອງມນັ . ໜ່ ວຍ ຕາດໍາໆເຫ ອ ມຄສ ນີ ໍ ້ານນີ ຍາມໃດກໍ ່ ເຫ ອ ມຍບີໆ ເລ ່ອນໄປເລ ່ອນມາຄຈ ັ ່ງວ່າມນີໍ ້າ, ສບົນອ້ຍໆສເີຂາົກວາງອ່ອນງາມໆຕງີ ຍຸບຍບີ ! ຍຸບຍບີ ! ຕນີທງັຄູຍງັນອ້ຍໆອ່ອນໆ ຍ່າງເຕາະແຕະໄປມາທງັສົ ່ງສຽງຮອ້ງ ຈບິ! ຈບີ!

86 ແມ່ເປັດເທບມທີ່າທເີຊີ ້ຊາ້ແຕ່ ໃຈດ,ີຍາມໃດກໍ ່ຄຈ ັ ່ງວ່າແນມພຸນ້ ແນມພີ ້ ເພ ່ອປ້ອງກນັບໍ ່ ໃຫມ້ ສີ ີ ່ ງມາບຽດບຽນພວກມນັ ດນົໆມນັກໍ ່ຮອ້ງຫາລູກ ໃນເມ ່ອມນັຊອກຫາອາຫານໄດ້ມນັກໍ ່ ເອາົມາສ່ ູລູກມນັກນີ, ເມ ່ອຍນີສຽງແມ່ຮອ້ງເປັດເທບນອ້ ຍ ກໍ ່ຫູມ້ ມາອອ້ມໂຕແມ່ຂອງພວກມນັ . ໃນບດົພນັລະນານີ ້ໄດເ້ນັນ້ໜກັ ການໃຊສ້ໍານວນເພ ່ອພດັທະນາ ແລະ ປຽບທຽບເຊັ ່ນ: - ຕວົມນັໃຫຍ່ກວ່າໄຂ່ໜອ້ ຍໜ ່ ງເທົ ່ານັນ້ - ຂນົມນັມສີເີຫ ອ ງອ່ອນເຫ ອ ມຄສ ໄີໝອ່ອນທີ ່ຫາກໍ ່ສາວອອກມາຈາກຝັກດອກ - ໜ່ວຍຕາດໍາໆເຫ ອ ມຄສ ນີໍ ້ານນີ - ເລ ່ອນໄປເລ ່ອນມາຄຈ ກັ ວ່າມນີໍ ້າ - ຍງັນອ້ຍໆ ອ່ອນໆ - ຮອ້ງຈບີ ! ຈບີ ຕວົຢ່ າງ 3: ພນັລະນາແຮດຕວົໜ ່ ງ ຂອ້ ຍອ່ານເລ ່ ອງສວນສດັ ໃນສງັສຮ ຽນຂອງຂອ້ ຍ, ເລຍີ ເກດີຄວາມສນົ ໃຈຢາກຮູເ້ລ ່ ອງແຮດຕ ່ມອກິ ຈີ ່ ງໄປຂໍ ຮອ້ງພໍ ່ຂອງຂອ້ ຍພາໄປເບີ ່ ງຢ່ ູສວນສດັ , ໃນທີ ່ສຸດຕອນເຊາົວນັ ເສາົຂອງທດິຕໍ ່ມາພໍ ່ຂອງຂອ້ ຍກໍ ່ພາໄປແທໆ້. ແຮດເປັນສດັ ສີ ່ ຕນີ ມນັຢ່ ູຕາມປ່ າ, ໂຕໃຫຍ່ເກອ ບສໍາລູກຄວາຍມນັຕຸຍ້ ພີແລະ ເຕຍ້ ຮູບຮ່າງມນັ ໃຫຍ່ ອຸຕຸເປັນຕາຢາ້ນ, ຕນີມນັມກີບີ , ຫາງຄຫ າງໜ,ູ ໜງັໜາ້ຫ າຍໆ. ສສີນັ ເປັນສຂີ ີ ້ ເຖົ ່າຄຄ ວາຍ ໜາ້ມນັຄກ ນັກບັໜາ້ໜແູ ຕ່ທີ ່ ເປັນຕາຢານກໍ ່ຄ ສສີນັດງັຂອງມນັມນີໍເຊີ ່ ງມນັໃຊເ້ປັນອາວຸດປອ້ ງກນັຕວົຂອງເຫນັວ່າແຮດມລີກັ ສະນະຜດິກບັສດັອ ່ນໆກໍ ່ຍອ້ ນນໍນີ ້ແຫ ະ. ແຮດມກັ ຢ່ ູຕາມປ່ າແລະ ກນິອາຫານຕ່າງໆຄກ ບັສດັ ອ ່ນໆ ສດັ ສ່ ວນຫ າຍມກັ ກນິຫຍາ້ ຫ ໃ ບໄມແ້ຕ່ ແຮດມກັ ກນິໜາມ. ຂອ້ ຍມກັ ເບີ ່ ງແຮດແລວ້ ແຮ່ງຮູສ້ກຶ ວ່າມນັ ເປັນສດັທີ ່ ແຂງແຮງຊະນດິໜ ່ ງມນັຄງົຕໍ ່ສູກ້ ບັສດັອ ່ນໆຢ່ າງເອາົເປັນເອາົຕາຍ. ນໍ ແຫ ມຂອງມນັໃຊຊ້ ດິສດັຕູໄດດ້ ີແລະ ໜງັໜາ້ຂອງມນັຄງົປອ້ ງກນັອາວຸດໄດດ້.ີຫ າຍຄນົກນັວ່າ ມນັ ເປັນສດັຮາ້ຍຊະນດິ ໜ ່ ງ. ຂອ້ ຍຄດິວ່າ ນາຍພານຄງົກນີຊນີແຮດເໝອ ນກນັ ໜງັຂອງມນັໃຊແ້ບບດຽວກນັກບັໜງັງວົ ແລະ ໜງັຄວາຍ ພໍ ່ ຂອງຂອ້ ຍບອກວ່າເລອ ດຂອງແຮດນັນ້ເປັນຢາດກີ ນິແລວ້ ແຂງແຮງ ນໍຂອງມນັກໍ ່ມປີະໂຫຍດເອາົມາດອງເຫ ົ ້າກນິກໍ ່ ເປັນ ຢາກໍາລງັຢ່ າງວເິສດອກີດວ້ ຍ. 4.2 ວທິ ແີຕ່ງບດົພນັລະນາຄນົ ກ.ວທິ ສີອນແຕ່ງບດົພນັລະນາຄນົ ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສໍາຄນັຂອງການພນັລະນາຄນົ 1.1. ຄວາມໝາຍຂອງບດົພນັລະນາຄນົ ບດົ ພນັ ລະນາຄນົ ແມ່ນບດົ ພນັ ລະນາປະເພດໜ ່ ງເຊີ ່ ງເອາົຄນົ ເປັນເປົ ້າໝາຍໃນການພນັ ລະນາຖາ້ຈະປຽບທຽບ ໃສ່ກບັບດົພນັລະນາປະເພດອ ່ນໆ ກໍ ່ ເຫນັວ່າການພນັລະນາຄນົຍາກກວ່າ.

87 1.2. ຄວາມສໍາຄນັຂອງບດົພນັລະນາຄນົ ຄວາມສໍາຄນັ ຂອງບດົ ພນັ ລະນາຄນົມຢີ່ ູບ່ ອນວ່າມນັຈະຊ່ ວຍໃຫຮູ້ສ້ ກຶ ຈໍາແນກໄດວ້່າຄນົ ຜູນ້ ີ ້ຕ່າງກບັຄນົ ຜູອ້ ່ນ, ການພນັ ລະນາຄນົ ຈະຊ່ ວຍໃຫເ້ປົ ້າໝາຍຂອງບດົ ເລ ່ ອງຈະແຈງ້ ແລະ ຊດັ ເຈນຂ ້ນ ການພນັ ລະນາຄນົ ຖ ກນໍາໃຊເ້ຂົ ້າຫ າຍຢ່ ູໃນ ການແຕ່ງເລ ່ອງປະເພດຕ່າງໆ. ຍອ້ນວ່າຄນົ ເປັນຈດຸ ໃຈກາງຂອງການພດັທະນາ. 2.ວທິ ແີຕ່ງບດົພນັລະນາຄນົ ສອນບດົພນັລະນາຄນົ ຄູຄວນແນະນໍາດັ ່ງນີ ້ : - ສອນໃຫຮູ້ພ້ ນັລະນາຮູບຮ່າງພາຍນອກ ເຊີ ່ ງກ່ອນອ ່ນໝດົຕອ້ງພນັລະນາລວມໆ ແລວ້ ຈີ ່ ງກາ້ວເຂົ ້າຫາພາກສ່ວນປີກ ຫຍ່ອຍ ໂດຍລະອຽດ. - ສອນໃຫນ້ກັ ຮຽນຮູຈ້າໍ ແນກຈດຸ ພເິສດ ແລະ ລກັ ສະນະຂອງຄນົ . - ສອນໃຫນ້ກັ ຮຽນຮູວ້ທິ ພີນັລະນາ, ນໄິສໃຈຄໍ, ຄວາມຮູສ້ກຶ , ແລະ ການເຄ ່ອນໄຫວອ ່ນໆໃຫເ້ມາະສມົ ກບົຕວົຈງີຂອງ ຕນົຜູນ້ ັນ້.(ຄໍາເມງິ ດວງທອງລາ ມອນຄໍາ ໄພຍະວງົ ໜາ້ 96.) ການພນັ ລະນາຄນົ ຈະຕອ້ງເລີ ່ມຈາກການພນັ ລະນາຮູບຮ່າງ, ລກັ ສະນະ ແລະ ນໄິສໃຈຄໍຄວາມຮູສ້ ກຶ ນກຶ ຄດິ , ການກະທໍາເຊີ ່ ງສາມພາກສ່ ວນນີ ້ມກີ ານພວົ ພນັກນັຢ່ າງຊະໜດິແໜນ້ ນໍາກນັ . ເພາະວ່ານໄິສໃຈຄໍແລະຄວາມຮູສ້ ກຶ ນກຶ ຄດິສະແດງອອກໂດຍຜ່ານຮູບຮ່າງ ແລະ ການກະທໍາ ແຕ່ສ່ວນຫ າຍແລວ້ ຈະສະແດງອອກໂດຍຜ່ານການກະທໍາເປັນຕົນ້ ຕໍ. ເມ ່ອພນັລະນາຕວົລະຄອນໃດໜ ່ ງ ຈະເນັນ້ໜກັ ໄປທາງໃດນັນ້ມນັຂ ້ນຢ່ ູກບັຈດຸ ປະສງົ ແລະ ລະດບັຄາດໝາຍຂອງບດົທີ ່ ເຮາົແຕ່ງ ວ່າເຮາົຈະເນັນ້ ໜກັ ໄປທາງດາ້ນຮູບຮ່າງພາຍນອກ ຫ ນໄິສໃຈຄໍ, ຄວາມຮູສ້ ກຶ ນກຶ ຄດິຫ ຈະເນັນ້ ໜກັ ໄປທາງ ດາ້ນການກະທໍາ. 2.1.ການພນັລະນາຮູບຮ່າງພາຍນອກ ການພນັ ລະນາຮູບຮ່າງພາຍນອກ, ກ່ອນອ ່ນໝດົ ຕອ້ງພນັ ລະນາລວມໆກ່ອນແລວ້ ຈີ ່ ງກາ້ວເຂົ ້າຫາແຕ່ລະພາກສ່ ວນໂດຍ ລະອຽດເຊັ ່ນ: ໃບໜາ້, ຕນີ , ມ, ເຄ ່ ອງນ່ ຸງຫົ ່ມ, ກລິຍີ າທ່າທີຖາ້ຫາກມຄີວາມຕອ້ ງການພນັ ລະນາເຖີງເຄ ່ ອງໃຊສ້ ອຍ ຕ່າງໆ ຂອງຕວົລະຄອນນັນ້ຕ ່ມອກີ . ການພນັ ລະນາຮູບຮ່າງພາຍນອກ ບໍ ່ ຈໍ ້າເປັນຕອ້ງລງົເລກີ ຂໍປ້ ີກຫຍ່ອຍ ຄວນພນັ ລະນາແຕ່ຈດຸ ສໍາຄນັ ຕ່າງໆ ທີ ່ ເດັ ່ນພເິສດ ສະເພາະເທົ ່ານັນ້, ແຕ່ລະຄນົລວ້ ນແຕ່ມຈີດຸ ພເິສດສະເພາະຕ່າງກນັຄ: ຕາ, ປາກ, ດງັ, ຜມົ ... ຕວົ ລະຄອນແຕ່ລະຕວົມຄີວາມແຕກຕ່າງກນັທາງດາ້ນເພດ, ອາຍູ, ສະພາບແວດລອ້ ມຂອງຄອບຄວົ , ສງົຄມົ , ວຊິ າຊບີ ແລະ ຊນັຄນົ , ສະນັນ້ ເມ ່ອພນັລະນາຕອ້ງຊີ ້ໃຫເ້ຫນັຈດຸ ພເິສດສະເພາະຕວົລະຄອນແຕ່ລະຕວົ ເພ ່ອບໍ ່ ໃຫຕ້ ວົລະຄອນທີ ່ ເຮາົພນັລະນານັນ້ຫ ງົກບັຕວົລະຄອນອ ່ນ. ບໍ ່ພຽງແຕ່ເທົ ້ານັນ້ເມ ່ອພນັລະນາຮູບຮ່າງພາຍນອກ ກໍ ່ຕອ້ງເອາົໃຈໃສ່ເລອ ອກເຟັນ້ ສ່ວນລະອຍດຂອງຂໍປ້ ີກຫຍ່ອຍຕ່າງໆ ເພ ່ອສະແດງໃຫເ້ຫນັນດິໃສໃຈຄໍສ່ວນໜ ່ ງຂອງຕວົລະຄອນ.

88 ຕວົຢ່ າງ: ບດົພນັລະນາ ນາງແພດບວົກຽນ ນາງບວົກຽນເປັນນາງໝໍປະຈໍາໂຮງໝໍແຫ່ງໜ ່ ງ, ຕາມປົກກະຕຢີ່ ູໃນໂຮງໝໍນາງຈະຢ່ ູໃນຊຸດສຂີ າວສະອາດຂອງ ເຄ ່ ອງແບບແພດໝໍໃນເວລາພວມປະຕບິ ດັ ໜາ້ທີ ່ ນາງບວົ ກຽນເປັນຄນົທີ ່ມເີລາົຄງີລາງຮ່າງນອ້ ຍ, ຜວິ ຂາວ, ຜມົ ສດີ ໍາ ເຫ ອ ມ ຈນົ ເປັນເງາົງາມລາວມກັ ຈະມດັ ມວຍຜົມໄວໃ້ຫເ້ປັນລະບຽບຢ່ ູສະເໜີເພ ່ ອບໍ ່ ໃຫລ້ ບົ ກວນໃນເວລານາງເຮດັ ວຽກ. ນາງແພດບວົກຽນເປັນຄນົສະສຸພາບຄ່ ຽມຄມົ , ໃນດີແລະ ງ່າຍດາຍ ເຊີ ່ ງສະແດງອອກໃນຮອຍຍີມ້ ແລະ ສຽງ ເວົ ້າຈາປາໄສຕໍ ່ ຄນົທົ ່ ວໄປ. ນາງເປັນຄນົ ວ່ ອງໄວ, ຫາ້ວຫນັ ແລະ ບໍ ່ທໍຖ້ ອ້ ຍງໍ ້ງຽງຕໍ ່ ສະພາບຄວາມຫຍຸງ້ຍາກໃດໆ. ຄນົ ເຈບັທຸກຄນົກໍ ່ຄເ ພ ່ອນຮ່ວມງານຂອງນາງໄດສ້ ນັລະເສນີນາງວ່າ: ນາງແພດໃຈດ.ີ.. ບດົພນັລະນາ ພໍ ່ນາຜູໜ້ ່ ງ ...ລູງທອງສາຍ ເປັນພໍ ່ ນາຜູດຸ້ໝັ ່ນຄນົ ໜ ່ ງ ທີ ່ ບາ້ນຫວຍ້ ນໍ ້າອຸ່ນ, ລູງເປັນຄນົທີ ່ມຮີູບຮ່າງສູງ ລໍາສນັ ແລະ ເຂັມ້ ແຂງ, ມສີ ີ ເນ ້ອດໍາແດງເບີ ່ ງໃບໜາ້ເຄັ ່ງຂງ ປະສມັ ກກບັ ຂນົ ຄວິອນັ ດກົ ໜາ, ປີນີ ້ລູງທອງສາຍອາຍຸໄດຫ້ າ້ສບີສາມປີແລວ້ , ແຕ່ ເບີ ່ ງ ເພີ ່ ນຍງັແຂງແຮງດ,ີ ຜມົ ຂອງເພີ ່ ນຍງັດກົ ດໍາປ ້ໆປານຖານໄຟບໍ ່ທນັ ມຜີມົ ຫງອກຈກັ ເສັນ້ ເພີ ່ ນຈົ ່ງໜວດກົ ່ງເຂາົຄວາຍມີ ສດີໍາດັ ່ງດຽວກບັຜມົ . ລູງທອງສາຍເປັນຄນົ ໃຈດຊີ ່ສດັບໍ ່ມກັ ເວົ ້າຫ າຍ ແຕ່ເຮດັວຽກໄດຫ້ າຍຢ່ າງ. ເພີ ່ນມກັ ນ່ ຸງເຄ ່ອງຍອ້ມດຽວນໍ ້ານນິ ແລະ ມກັ ຄຽນຫວົດວ້ ຍຜາ້ຂາວມາ້ ເບີ ່ ງຍາມໃດກໍ ່ຄຈ ັ ່ງວ່າກຍມພອ້ມອອກສ່ ູທົ ່ງນາຢ່ ູສະເໝ.ີ.. ແບບຢ່ າງ ບດົພນັລະນາຄນົ ສີ ່ ງທີ ່ພວກເຮາົສງັເກດເຫນັ ເນ ້ອຄວາມການພນັລະນາສອງບດົຂາ້ງເທງີນີ ້ລວ້ ນແຕ່ແມ່ນການພນັລະນາຮູບຮ່າງພາຍນອກຂອງຄນົ ເຊີ ່ ງເລີ ່ມ ຕົນ້ ດວ້ ຍການພນັ ລະນາຮູບຮ່າງລວມໆ ແລວ້ ຈີ ່ ງກາ້ວເຂົ ້າເຖີງການພນັ ລະນາຈດຸ ພເິສດຂອງແຕ່ລະຄນົ ເຊັ ່ນ: ວາດການ ກນິຢ່ ູແລະ ການນ່ ຸງຖເ ຮາົກໍ ່ ເຫນັ ໄດວ້່າລະຫວ່າງເພດຍງີກບັ ເພດຊາຍມສີ ີ ່ ງທີ ່ ແຕກຕ່າງກນັຢ່ ູແລວ້ ແຕ່ທາງໃນແນວຄວາມ ຄດິກໍ ່ຍີ ່ ງມອີນັ ທີ ່ ແຕກຕ່າງກນັ , ໃນນີພ້ ວກເຮາົກໍ ່ ເຫນັ ແຈງ້ແລວ້ ວ່າ ຮູຍຮ່າງພາຍນອກຂອງແຕ່ ລະຕວົ ລະຄອນກໍ ່ມຈີດຸ ພເິສດຂອງໃຜມນັ ເຊັ ່ນວ່າ: ນາງບວົ ກຽນເປັນຄນົ ຄງີບາງຮ່າງນອ້ ຍ, ສ່ ວນ ລູງທອງສາຍພດັ ເປັນຄນົ ໃຫຍ່ ລໍາສນັ ...ເບີ ່ ງ ພຽງແຕ່ຮູບນອກເຮາົກໍ ່ຮູໂ້ລດວ່າທງັສອງຄນົມວີຊິ າອາຊບີແຕກຕ່າງກນັ . 2.2. ພນັລະນານໄິສໃຈຄໍແລະ ຄວາມຮູສ້ກຶ ນໄິສໃຈຄໍແລະ ຄວາມຮູສ້ ກຶ ຂອງຄນົ ລວ້ ນແຕ່ເປັນສີ ່ ງທີ ່ມອງບໍ ່ ເຫນັ ໄດຄ້ ກ ບັຮູບຮ່າງພາຍນອກແລະ ການກະ ທໍາຂອງຕວົລະຄອນ. ບາງເທອ ຄວາມເວົ ້າແລະ ການກະທໍາພດັກງົກນັຂາມກບັແນວຄດິຈດິໃຈກໍ ່ມ.ີດັ ່ງນັນ້, ຖາ້ຢາກພນັ ລະນານໄິສໃຈຄໍແລະ ຄວາມຮູສ້ ກຶ ຂອງຕວົລະຄອນ ຈີ ່ ງມຄີວາມຫຍຸງ້ຍາກ. ຖາ້ຢາກພນັ ລະນານໄິສໃຈຄໍແລະ ຄວາມ ຮູສ້ກຶ ນກຶ ຄດິຂອງຕວົລະຄອນໄດດ້ ີກໍ ່ມແີຕ່ອາໄສວທິ ກີ ານສງັເກດດັ ່ງນີ ້ : - ສງັເກດເບີ ່ ງປະກດົການທີ ່ຄນົຜູນ້ ັນ້ສະແດງອອກໂດຍຜ່ານຮູບຮ່າງ, ໃບໜາ້ ແລະ ວາດຊງົການກນິກໍ ່ຄກ ານນ່ ຸງຖ. - ສງັເກດເບີ ່ ງເຄ ່ອງໃຊສ້ ອຍ, ກລິຍິ າທ່າທາງການກະທໍາ ແລະ ການປາກເວົ ້າ...

89 - ສງັເກດເບີ ່ ງຄວາມຊນີເຄຍີໃນຊວີດິປະຈາໍ ວນັຂອງເຂາົ. ເມ ່ອພນັ ລະນານໄິສຂອງຕວົ ລະຄອນນັນ້, ກໍ ່ຕອ້ ງຮູຈ້ ກັ ເລອ ກເອາົຈດຸ ໃຈກາງຈດຸ ໜ ່ ງທີ ່ ເປັນປະກດົການຕົນ້ ຕໍ ສໍາຄນັແລະ ເປັນພ ້ນຖານ ກວ່າໝ່ ູສ່ວນຈດຸ ສໍາຮອງທີ ່ ເປັນປົກກະຕບີໍ ່ພນັລະນາກໍາໄດ.້ ເວົ ້າລວມແລວ້ ເຖີງວ່າຈະພນັ ລະນານໄິສໃຈກໍຕາມ, ເມ ່ອແນະນໍາອາຍຸ, ຮູບຮ່າງສນັຖານ, ເລາົຄງີ... ແລວ້ ຜູ້ ແຕ່ງຍງັຈະຕອ້ງພນັ ລະນາ ຮູບຮ່າງພາຍນອກຂອງຕວົ ລະຄອນແບບເຜນີໆເສຍກ່ອນ ແລວ້ ຈີ ່ ງກາ້ວເຂົ ້າພນັ ລະນານໄິສ ໃຈຄໍອນັ ເປັນສ່ ວນສໍາຄນັ ຂອງບດົ ແຕ່ກ່ອນຈະພນັ ລະນາໄດແ້ ນວນັນ້ ກໍ ່ຕອ້ ງຜ່ານການສງັເກດໃຫລ້ ະອຍດວ່າ ນໄິສ ໃຈຄໍຂອງຕວົ ລະຄອນທີ ່ ເຮາົຈະພນັ ລະນານັນ້ ສະແດງອອກໃນການກະທໍາແນວໃດ, ການສະແດງອອກໃນການເວົ ້າຈາ ປາໄສແນວໃດ, ສະແດງອອກໃນການປະພດຶຕໍ ່ຕໍ ່ຄນົອ ່ນແນວໃດ ແລະ ໃນນາ້ທີ ່ວຽກງານແນວໃດ. ຕວົຢ່ າງ 1: ... ນາງແສງຈນັ ເປັນຄນົ ເປີດເຜຍີ , ຄດິແນວໃດນາງກໍ ່ ເວົ ້າອອກມາແນວນັນ້. ເມ ່ອສໍາຫ ວດກວດກາປະຈໍາອາທດິ ຫ ປະ ຈາໍ ເດອ ນໃຜເຮດັຜດິ ຫ ເ ຮດັຖກ ລາວກໍ ່ ເວົ ້າຢ່ າງກງົໄປກງົມາ ພອ້ມທງັຊີ ້ ເຫດຜນົ ໂດຍບໍ ່ ເກງໃຈໃຜ. ຍອ້ນແນວນັນ້ຈີ ່ ງບໍ ່ມີ ຄຽດໃຫນ້າງແສງຈນັ ເພາະວ່າລາວບໍ ່ ເຄຍີມນີໄິສໃຈຄໍທີ ່ບໍ ່ດຕີໍ ່ໝ່ເູພ ່ອນ ແລະ ນາງກໍ ່ບໍ ່ ເຄຍີຈົ ່ມວ່າໃຜຈກັ ເທ ່ອ... ຕວົຢ່ າງ 2: ...ທາ້ວຄໍາເຫ ກັ ມນີ ໄິສຕ່າງໝ່ ູ, ລາວເປັນຄນົ ທີ ່ມຄີວາມກາ້ຫານຕອບຄໍາຖາມຄູຢ່ ູສະເໝີເຖີງແມ່ນວ່າຄວາມຄດິ ເຫນັ ຂອງລາວຈະຜດິ ຫ ຖ ກ ລາວກໍ ່ ເວົ ້າໄປຕາມທີ ່ ລາວສາມາດລາວເປັນຄນົ ມກັ ເຮດັ ແທທ້ ໍາຈງີ, ຈາກຄວາມກາ້ຫານຂອງ ລາວຈ ່ ງເຮດັ ໃຫລ້ າວເປັນຄນົ ທີ ່ ມນີ ໄິສມກັ ນໍາໜາ້ພາທາງໝ່ ູຄ່ ູບໍ ່ ວ່າການຮໍ ່າຮຽນ, ການອອກແຮງງານກໍ ່ຄກ ານເຄ ່ ອນ ໄຫວນອກຫ ກັ ສູດອ ່ນໆຍອ້ນແນວນັນ້ຄູແລະໝ່ຄູ ່ ູຂອງລາວໃຜໆກໍ ່ມຄີວາມພໍໃຈ ແລະ ໝັນ້ ໃຈໃນຕວົຂອງຄໍາເຫ ກັ ຢ່ ູສະ ເໝ.ີ.. ຕວົຢ່ າງ 3: ... ຢ່ ູບາ້ນຂອ້ ຍມລີູງທດິນວນຕາ ເປັນຜູມ້ ນີໄິສມກັ ມ່ວນມກັ ຊ ່ ນ, ມກັ ຕະຫ ກົ ໃຫໝ້ ່ ູຄ່ ູຫວົ ຈນົ ໄສຂ້ ດົ ໄສໂ້ຂຢ່ ູເລ ່ ອຍໆ ຖາ້ເພີ ່ ນຢ່ ູບ່ ອນໃດແມ່ນໄດຍ້ ນິສຽງຫວົ ແຊວໆໂລດ, ອາດຈະແມ່ນຍອ້ ນລຸງທດິ ນວນຕາ ເປັນຜູມ້ ອີ າຍຸແກ່ມຄີວາມຮູ້ ຫ າຍອນັ ຫ າຍແນວແລະ ມຄີວາມສາມດພເິສດໃນການເລົ ່າເລ ່ ອງ. ເພີ ່ ນມກັ ເວົ ້າຫ ີ ້ນ ແກມອີ ່ຫ ີແຕ່ທຸກສີ ່ ງທີ ່ ເພີ ່ ນເວົ ້າ ປະກດົ ວ່າເປັນຕາຟັງແທໆ້ ແລະ ມເີນ ້ອໃນສກຶ ສາອບົ ຮມົ ໄປພອ້ ມ ເພີ ່ ນບໍ ່ ອໍ ່າອ່ ຽງຕໍ ່ ສີ ່ ງທີ ່ ເພີ ່ ນຮູເ້ພີ ່ ນເຫນັ ເພ ່ ອເຄີຍ ຕກັ ເຕອ ນບອກສອນແນວດແີນວງາມໃຫພ້ ນີອ້ງຊາວບາ້ນດວ້ ຍຄວາມຈງີໃຈ... ຕວົ ຢ່ າງຂອງບຸກຄນົທງັສາມທີ ່ ຍກົ ຂ ້ນມາຂາ້ງເທງີນັນ້ ລວ້ ນແຕ່ເປັນການພນັ ລະນາເຖີງນດິ ໄສໃຈຄໍແນວຄວາມຄດິ ເຫນັ ຂອງຕວົ ລະຄອນ ເຊີ ່ ງຈະເຫນັ ໄດຍ້າກຖາ້ຫາກບໍ ່ມກີ ານສງັເກດໂດຍລະອຍດທີ ່ຖວ້ ນ, ຕອ້ງສງັເເກດຜ່ານການສະແດງ ອອກຂອງເຂາົຫ າຍເທ ່ອຈີ ່ ງສາມາດສະຫູ ບໄດວ້່າອນັ ໃດເປັນນໄິສໃຈຄໍ ແລະ ຄວາມນກຶ ຄດິຂອງເຂາົແທ້ ສະນັນ້ ເພ ່ອ ພນັ ລະນານໄິສໃຈຄໍ ແລະ ຄວາມນກຶ ຄດິ ຂອງເຂາົແທ.້ ສະນັນ້ ເມ ່ອພນັ ລະນານດິ ໄສຂອງຕວົ ລະຄອນ ຕອ້ ງຮູຈ້ ກັ ສງັ ເເກດລວມປະກດົການຕ່າງໆ ແລວ້ ສງັເກດເບີ ່ ງວ່າປະກດົການອນັ ໃດມກັ ມປີະຈໍາ. ຕອ້ງຖເ ອາົປະກດົການນັນ້ເປັນນດິ ໄສສໍາຄນັຕອ້ງສະແດງໄດວ້່ານດິໄສເປັນຈດຸ ແຕກຕ່າງໝ່ ູສ່ວນປະກດົການສໍາຮອງບໍ ່ຈາໍ ເປັນຍກົ ມາພນັລະນາ ກໍາໄດ.້

90 2.3.ພນັລະນາການກະທໍາຂອງຕວົລະຄອນ. ຖາ້ຢາກພນັ ລະນາການກະທໍາຂອງຕວົ ລະຄອນໃດໜ ່ ງ, ເຮາົຕອ້ງມນັລະນາຕວົ ລະຄອນນັນ້ ຢ່ ູໃນວຽກໃດໜ ່ ງ ແລະ ເວລາໃດໜ ່ ງຂອງຂອບເຂດສະພາບແວດລອ້ມທີ ່ ເປັນຈງີ. ດວ້ ຍຄວາມເປັນຈງີຂອງວຽກງານ ແລະ ເວລາທີ ່ຢ່ ູໃນສະພາບແວດລອ້ມນັນ້ ເຮາົກໍ ່ຕອ້ງຄດັຈອນຂໍປ້ ີກຫຍ່ ອຍ ໃຫເ້ໝາະສມົ ກບັຕວົ ລະຄອນໃນເວລາພນັ ລະນາຈ ່ ງຈະສາມາດສະແດງໃຫເ້ຫນັ ນໍ ້າໃຈ ທ່ານທີແລະ ທາດແທຂ້ ອງເຂາົ ໄດ.້ ຕອ້ງເລອ ອກເຟັນ້ ເອາົການເຄ ່ອນໄຫວຕ່າງໆທີ ່ມລີກັ ສະນະຕວົ ແທນເພ ່ອສະແດງເຖີງຄວາມໝາຍຂອງການກະທໍາ ຢ່ າງເລກີ ເຊີ ່ ງ ຂອງຕວົລະຄອນໃຫໄ້ດ.້ ຕວົຢ່ າງ ເມ ່ອພນັລະນາການເຄ ່ອນໄຫວຂອງນກັ ຮຽນຄນົໜ ່ ງ ເຮາົອາດຈະເລອ ກເອາົສະພາບຢ່ ູໃນຫອ້ງຮຽນຫ ໃນການ ອອກແຮງ ລວມຢ່ ູໃນໂຮງຮຽນ, ເວລາຮໍ ່າຮຽນ ຫ ເພີ ່ມພູນຜະລດິຜນົ ຕ່າງໆ... ການກະທໍາອາດຈະແມ່ນໄລຍະເຮດັບດົ ເຝ ກຫດັ , ຕອບຄໍາຖາມຂອງຄູ, ການອະນາໄມໃນຫອ້ງ ຫ ເດນີ ໂຮງຮຽນ ການບວົ ລະບດັ ສວນຜກັ ... ຜ່ານການພນັ ລະນາການກະທໍາຂອງເຂາົ ເຮາົອາດຈະເວົ ້າເຖີງລກັ ສະນະພເິສດກ່ຍວກບັທດັ ສະນະທ່າທ,ີນໍ ້າໃຈຮບັ ຜດິ ຊອບ ແລະ ລະດບັຄວາມສາມາດໃນການອອກແຮງງານ ຫ ອອກແຮງງານໄດ.້ ນກັ ຮຽນເກັ ່ງຂອງຫອ້ງຮຽນ. ... ທາ້ວບຸນສເີປັນນກັ ຮຽນດເີດັ ່ນໃນຫອ້ງຮຽນຂອງຂອ້ ຍ ຍອ້ ນວ່າລາວເປັນຜູທ້ ີ ່ມຄີວາມຕັ ້ງໃຈຟັງຄໍາອະທບິ າຍຂອງຄູ ຄົນ້ ຄດິ ແລະ ຕອບຄໍາຖາມຂອງຄູໄດດ້ ,ີບຸນສເີຄຍີສະແດງຄວາມກາ້ຫານຂອງຕນົ ເອງດວ້ ຍການເຜີຍແຜ່ ຄວາມຮບັ ຮູ້ ອອກສ່ ູຄູ, ແລະ ມ່ ູຄ່ ູດວ້ ຍຄວາມຈງີໃຈ. ພອ້ມກນັນັນ້ລາວຍງັອອກແຮງຊ່ ວຍເຫ ອ ໝ່ຄູ ່ ູຜ່ ູທີ ່ ບໍ ່ ເຂົ ້າໃຈເນ ້ອໃນບດົຮຽນ ຫ ບໍ ່ທນັ ຮູວ້ ທິ ຮີ ໍ ່າຮຽນທີ ່ ດ.ີດວ້ ຍທດັ ສະນະແບບແຜນດຸໜັ ່ນຂະຫຍນັພຽນຂອງລາວ ບຸນສຈີ ີ ່ ງມຄີະແນນຮໍ ່າຮຽນທີ ່ ດີນໍາ ນາ້ມ່ ູຄ່ ູຕະຫ ອດມາ. ລາວໄດຮ້ ບັຄວາມຮກັ ແພງສະນດິສະໜມົ ຈາກຄູແລະ ໝ່ຄູ ່ ູເປັນຢ່ າງດ.ີ.. ເມ ່ອພນັລະນາການກະທໍາ ຫ ການເຄ ່ອນໄຫວ ກ່ອນອ ່ນໝດົກໍ ່ຕອ້ງພນັລະນາຮູບຮ່າງໂດຍເຜນີໆກ່ອນ, ສ່ວນນໄິສໃຈຄໍ ຄວນພດັທະນາປະກອບກບັການກະທໍາຂອງຕວົ ລະຄອນ. ສີ ່ ງຕົນ້ ຕໍແມ່ນພນັ ລະນາການກະທໍາຂອງຕວົ ລະຄອນ. ການ ພນັລະນາການກະທໍາຂອງຕວົລະຄອນ ຄວນເລອ ກເອາົແຕ່ການກະທໍາທີ ່ ເປັນສີ ່ ງທີ ່ ເດັ ່ນ ແລະ ລກັ ສະນະເປັນຕວົແທນ. ໂຄງຮ່າງບດົພນັລະນາ ກ. ເປີດຫວົ ເລ ່ອງ - ແນະນໍາກ່ ຽວກບັຄນົຜູນ້ ັນ້? ຢ່ ູໃສ? ເປັນແມ່(ເປັນເພ ່ອນ ຮຽນນໍາກນັທຸກມີດັ ່ງອາ້ຍນອ້ງເກດີຮ່ວມອຸທອນ) ຂ. ເດນີເລ ່ອງ - ພນັລະນາໂດຍທົ ່ວໄປ, ອາຍຸເທົ ່າໃດ, ໃຫຍ່ນອ້ຍປານໃດ? (ກ່າວເຖງີລກັ ສະນະພເິສດ ຂອງຄນົຜູນ້ ັນ້ເຊັ ່ນ: ສູງໂຢກ ເຢກ, ຕໍ ່າອໍປ້ໍ ້ຫ ບໍ ່ຕໍ ່າ, ບໍ ່ສູງ, ພໍປານກາງ ຮ່າງກາຍແຂງແຮງ) - ຮູບຊງົ, ຜມົ , ດງັ, ເລາົຄງີ ແຂນຂາເປັນແນວໃດ? ເວົ ້າເຖງີຄວາມແຕກຕ່າງໝ່ອູ ນັ ເດັ ່ນເຊັ ່ນ: ຜວິໜງັດໍາໝາກຫວາ້, ແຂນຂາສວ້ ຍ ແລະ ລບີ...) - ການນ່ ຸງຖແ ບບເບາົບາງໆ, ສະອາດດີຕາມປົກກະຕ,ີເມ ່ອໄປຮຽນລາວເຄຍີນ່ ຸງໂສງ້ເສ ້ອສໃີດ?

91 - ການເວົ ້າຈາທ່າທ,ີການເຄ ່ອນໄຫວໄປມາ, ກລິຍິ າທ່າທາງ, ເມ ່ອນັ ່ງໃນຫອ້ງຮຽນ ແລະ ອອກຫ ີ ້ນ ເຫນັ ເປັນແນວໃດ ເຊັ ່ນ: ໃບນາ້ຊ ່ນບານ, ສຸພາບຮຽບຮອ້ ຍອ່ອນໂຍນ ແລະ ສດັຊ ່ . ຄ. ສະຫູ ບເລ ່ອງ ສະແດງຄວາມຮູສ້ກຶ ຕໍ ່ຄນົທີ ່ຕນົພນັລະນາ(ເປັນເພ ່ອນ, ເປັນຜູທ້ ີ ່ໜາ້ເຊ ່ອຖ) ຕບົຢ່ າງ 1: ພນັລະນາ ນາງ ບຸນທໍາ ຂອ້ ຍມເີພ ່ອນຄນົ ໜ ່ ງຊ ່ ວ່າ ນາງ ບຸນທໍາ. ຖາ້ຫາກວ່າ ຜູໃ້ດພບົ ເຫນັ ລາວເທ ່ອໜ ່ ງແລວ້ ກໍ ່ແມ່ນບໍ ່ຫ ງົລມ ໄດຈ້ ກັ ເທ ່ອ ທງັບໍ ່ຄດິວ່າລາວຊຄິຄ ນົອ ່ນໆອກີ . ນາງບຸນທໍາມຮີູບຮ່າງເລາົຄງີອວ້ ນສມົ ບູນໄດສ້່ວນດ,ີ ແຂນທງັສອງລໍ ້າສນັ ຕນົຕວົຕຸຍ້ ບ່າສອງເບ ້ອງກມົ ອອດຫ ອດ ແລະ ຄໍຍາວຈກັ ໜ່ອຍ ນາງ ບຸນທໍາ ປາຖະໜາຢາກໄດຜ້ ມົ ກກັ ດໍາ ແຕ່ຜມົ ຂອງລາວພດັແດງກີ ່ຊີ ່ ແລະ ບໍ ່ຢາວເປັນຈກັ ເທ ່ອຂນົ ຄວິດກົ ໜາເຮດັ ໃຫແ້ສງຕາຄມົ ຂອງລາວຫວານຊ ່ນຢ່ ູສະເໝີເມ ່ອເບີ ່ ງໃຜ, ແສງຕາຂອງລາວສກັ ໃສ່ນາ້ໂລດ. ນາງບຸນທໍາຄດິແນວໃດ, ນາງກໍ ່ ເວົ ້າອອກມາ ເມ ່ອສໍາຫ ວດວຽກງານນໍາໝ່ ູນໍາຈຸໃຜເຮດັຖກ ເຮດັ ຜດິລາວກໍ ່ ເວົ ້າກງົໄປກງົ ມາມເີຫດມຜີນົ ຢ່ າງບໍ ່ ເກງໃຈໃຜ. ເຖີງວ່າຈະມນີດິ ໄສແນວນັນ້ກໍ ່ຕາມກໍ ່ບໍ ່ມໃີຜຄຍດໃຫ້ເພາະລາວບໍ ່ ເຄຍີມນີດິ ໄສອນັ ຮາ້ຍກາດ ແລະ ບໍ ່ຈົ ່ມວ່າໃຫໝ້ ່ຄູ ູ່່ຈກັ ເທ ່ອ. ນາງ ບຸນທຽນ ແບບເໝອ ນລໍາຕະບອງເພດັ , ເຖີ ່ ງຈະຕດັ ສັນ້, ຕດັ ຍາວພຽງໃດ ເມ ່ອຈໍ ້າລງົດນີແລວ້ມນັກໍ ່ ເກດີ ແລະ ແຜ່ ຂະຫຍາຍງອກງາມຄເ ກົ ່າ ນາງກນິ ເຂົ ້າໄດຫ້ າຍ ກນິ ແຊບ ກນິນວົ ບໍ ່ມຫີ ຍງັກນີກບັ ກໍ ່ກນ ລງົຄໍ, ບາງເທ ່ ອນາງເລກີ ຮຽນ ເພີ ່ມກບັມາຊາ້ ແມ່ນເຫນັວ່າມຄີວາມດຸໝັ ່ນຫ າຍ ອດີູຕນົລູກ ຈີ ່ ງແບ່ງຂອງກນີໄວໃ້ຫຫ້ າຍແດ່ ແຕ່ນາງກໍ ່ກນີແບບທໍາມະ ດາ. ເມ ່ອມຽ້ນພາເຂົ ້າແລວ້, ນາງ ບຸນທຽນມກັ ຮຽນໜງັສ ຖາ້ບໍ ່ ໄດເ້ຮດັຫຍງັລາວຢ່ ູບໍ ່ ເປັນ ວນັຂ ້ນປີໃໝ່ຫ າຍຄນົນ່ ຸງເຄ ່ອງໃໝ່ ຫ ີ ້ນກນີມ່ວນຊ ່ ນ ແຕ່ ນາງ ບຸນທໍາກໍານ່ ຸງເຄ ່ ອງແບບທໍາມະດາ ລາວບໍ ່ມກັ ອວ້ ດ, ບໍ ່ມກັ ຍອ້ງຄໝ ່ ູຄ່ ູຜູອ້ ່ ນ. ໃນລະດູຮອ້ ນ ລາວມກັ ນ່ ຸງເສ ້ສຂີາວ, ລະດູໜາວມາຮອດຈະເຫນັລາວນ່ ຸງເສອ ກນັໜາວສແີດງເປັນປະຈາໍ . ນາງ ບຸນທໍາມຊີວີດິການດໍາລງົແບບງ່າຍໆ ຍາມພກັ ຮຽນລາວໄດຕ້ ດິແທດກບັທົ ່ງນາ, ເປັນເພ ່ອກບັແດດກບັຝົນ ເພ ່ອເຮດັ ໃຫຕ້ ົນ້ເຂົ ້າງອກງາມຂ ້ນຈນົ ເຖງິເວລາເກບັກ່ ຽວ. ນອກຈາກລາວມຮີ່າງກາຍແຂງແຮງແລວ້ ລາວຍງັເປັນຄນົຊ່າງຄດິ ແລະ ມຈີດິ ໃຈເອ ້ອຍເຟ ້ອເພ ່ ອແຜ່ . ບາງເທ ່ ອລາວເບີ ່ ງໂທລະພາບເຫນັ ບາງເລ ່ອງໂສກເສົ ້າ, ລາວກໍ ່ມຄີວາມສະຫູດົ ໃຈນໍາຈນົ ເຮດັ ໃຫນ້ໍ ້າຕາໄຫ ອາບແກມ້ . ເຖງີແມ່ນວ່າລາວຈະເປັນຄນົທີ ່ມນີດິໄສຕ່າງໝ່ກູ ໍ ່ຕາມ ແຕ່ຂອ້ ຍ ແລະ ໝ່ເູພ ່ອນໃຜໆກໍ ່ຮກັ ແພງລາວມາຕະຫ ອດ. ຕວົຢ່ າງ 2: ພນັລະນາແມ່ ຂອ້ ຍມແີມ່ຄກ ນັກບັ ເພ ່ອນໆ, ແມ່ຂອງຂອ້ ຍຊ ່ວ່າວນັ ລີມຮີູບຮ່າງໃຫຍ່ສູງ ຜວິຂາວ ອາຍຸໄດ້36ປີຂອ້ ຍມກັ ຂີ ້ແມງວນັ ໃກຮ້ມີ ສບົຂອງແມ່, ເບີ ່ ງຄວ ່າມນັ ເຮດັ ໃຫແ້ມ່ຂອງຂອ້ ຍໜາ້ຮກັ ຂ ້ນແມ່ຂອ້ ຍມກັ ແຕ່ງຕວົ ງາມໆໃສ່ເສ ຜ້ າ້ລາຄາແພງ ສ່ວນ ຫ າຍແມ່ຈະຕດັ ເອາົເອງເພາະຢ່ ູເຮອ ນມຈີກັ ຫຍບີໜ່ ວຍໜ ່ ງບາງເທ ່ ອກໍ ່ຕດັ ໂສງ້ເສອ ໃຫຂ້ ອ້ ຍ ແລະ ພີ ່ ນອ້ງຂອງຂອ້ ຍ

92 ເມ ່ ອພໍ ່ ໄປເຮັດວຽກ ແມ່ ນເປັນຜູເ້ບີ ່ ງແຍງເຮ ອນ ແລະ ແຕ່ງກີນ ແມ່ ຂອ້ ຍມສີ ີມໃ ນການແຕ່ງອາຫານທຸກປະເພດ. ອາຫານທີ ່ ແມ່ແຕ່ງມລີດົຊາດແຊບຖກ ປາກ ຂອງພວກເຮາົທຸກຄນົ ໃນຄອບຄວົ . ໝ່ຂູ ອງພໍ ່ຫ າຍຄນົ ເວົ ້າວ່າແມ່ມສີະເໜ່ ໜ້ າຮກັ . ສ່ວນການຊກັ ແລະ ລດິ ເຄ ່ອງແມ່ກໍ ່ ເອາົໃຈໃສ່ເປັນພເິສດ ແມ່ຊກັ ລດິຜາ້ເປັນປະຈາໍທຸກວນັ . ເມ ່ອຜູໃ້ດ ຜູໜ້ ່ ງເຈບັປ່ ວຍ ແມ່ຈະຕກົ ອກົ ຕກົ ໃຈຮບີຮອ້ ນເບີ ່ ງແຍງ ແລະ ມຄີວາມຮູທ້ າງດາ້ນສຸຂານາໄມ ເມ ່ອເຫນັ ວ່າໃຜມອີາການຜດິປົກກະຕີ ກໍ ່ຮບີຮອ້ ນປີ ່ ນປົວຮກັ ສາ, ຖາ້ເປັນເລ ່ອງເລກັ ໆນອ້ຍ ແມ່ກໍ ່ຈດັການເອາົເອງ ແຕ່ຖາ້ເຈບັ ເປັນໜກັ ກໍ ່ຮບີພາຜູປ້່ ວຍໄປໂຮງ ໝໍພວກເຮາົມທີ່ານ ໝໍບວົ ທອງເປັນທ່ານໝໍປະຈໍາຄອບຄວົ ຂອງເຮາົ ແຕ່ ບາງທີແມ່ກໍ ່ຈດັການໃຫຜູ້ປ້່ ວຍໄປຮກັ ສາຢ່ ູ ໂຮງໝໍ. ມຄີ ັ ້ງໜ ່ ງ ພໍ ່ ຂອງຂອ້ ຍເປັນວນິໜາ້ມດ ແມ່ຢ້ານວ່າພໍ ່ ຈະເປັນໂລກຄວາມດນັ ເລອ ດສູງກໍ ່ຈດັການພາພໍ ່ ໄປໂຮງໝໍ ທນັທີແຕ່ ໂຊກດີທ່ານໝໍບອກວ່າ ເປັນໂລກທໍາມະດາ. ແມ່ຂອງຂອ້ ຍເອາົໃຈໃສ່ ຕໍ ່ກບັທຸກຄນົ ໃນເຮອ ນ ເພີ ່ ນເປັນຄນົ ລະມດັລະວງັພະຍາຍາມໃຫທ້ ຸກໆຄນົ ໃນເຮອ ນ ເປັນສຸກ. ຂອ້ ຍຮກັ ແມ່ຢ່ າງບອກບໍ ່ຖກ ຂອ້ ຍຄດິວ່າໃນໂລກນີຜ້ ູທ້ ີ ່ ໃຫຄ້ ວາມສຸກແກ່ຂອ້ ຍຫ າຍທີ ່ ສຸດຄແ ມ່ ພໍ ່ ບອກຂອ້ ຍ ວ່າພໍ ່ ແມ່ມບີຸນຄຸນແນວນີຫ້ ະ ເພີ ່ ນຈີ ່ ງຮຽກວ່າເປັນບຸບພະກາລຂີ ອງລູກ ຂອ້ ຍຄດິ ວ່າຈະຕອ້ ງສະແດງຄວາມກະຕນັ ຍູ ກະຕະເວທຕີໍ ່ ເພີ ່ນຕະຫ ອດຊວີດິ . 2.4. ພນັລະນາການເຄ ່ອນໄຫວຂອງຄນົ ໃນສງັຄມົ . ໃນສງັຄມົ ໜ ່ ງໆ ຄນົ ເປັນໃຈກາງຂອງທຸກໆການເຄ ່ ອນໄຫວ, ສະນັນ້ ໃນການພນັ ລະນາ ການເຄ ່ ອນໄຫວໃນ ສງັຄມົ ຈະຕອ້ງເອາົໃຈໃສ່ການເຄ ່ອນໄຫວຂອງຄນົ ເປັນຈດຸ ໜກັ . -ຖາ້ຫາກວ່າຢ່ ູໃນການເຄ ່ອນໄຫວໃນສງັຄມົ ນັນ້ ຫາກມຕີວົ ລະຄອນຫ າຍຕວົ ເຮາົກໍ ່ຕອ້ງຈໍາແນກລະຫວ່າງຕວົ ລະຄອນ ຕົນ້ ຕໍກບັຕວົລະຄອນສໍາຮອງ ລະຫວ່າງຈດຸ ສໍາຄນັ ແລະ ຈດຸ ສໍາຮອງແລວ້ ຈີ ່ ງສູມໃສ່ພນັລະນາຕວົລະຄອນຕົນ້ ຕໍເປັນຈດຸ ໜກັ ສ່ ວນຕວົ ລະຄອນສໍາຮອງນັນ້ ອາດຈະເປັນການພນັ ລະນາຜ່ານໆໄປ ເພ ່ ອໃຫຕ້ ວົ ລະຄອນຕົນ້ ຕໍແລະ ສໍາຄນັ ນັນ້ ພົນ້ເດັ ່ນຂ ້ນ. -ກ່ ຽວກບັ ການພນັ ລະນາຮູບພາບທີ ່ ບໍ ່ ສບັ ສນົ ແລະ ຕວົ ລະຄອນບໍ ່ຫ າຍ ກໍ ່ອາດສາມາດພນັ ລະນາແຕ່ ລະຄນົ ໄດໂ້ດຍ ລະອຽດ ແຕ່ ໃນການພນັລະນາຮູບພາບ ທີ ່ມຕີວົລະຄອນຫ າຍຄນົນັນ້ ຈະຕອ້ງໄດແ້ຈກເປັນຈຕຸ ວົລະຄອນທີ ່ສໍາຄນັ . ຫ ງັ ຈາກນັນ້ ຈີ ່ ງພນັ ລະນາຈຕຸ ວົ ລະຄອນທີ ່ ສໍາຄນັ ໂດຍລວມໆ. ແລວ້ ຈີ ່ ງພນັ ລະນາລະອຽດ ແລະ ເຂົ ້າເລກີ ບາງຈດຸ ທີ ່ ດເີດັ ່ນ ຂອງບາງຕວົລະຄອນທີ ່ດເີດັ ່ນກວ່າໝ່ ໃູ ນເຫດການນັນ້. ສ່ວນຈສຸ ໍາຮອງອາດຈະພນັລະນາເຜນີໆ ເປັນບາງຈດຸ ເທົ ່ານັນ້. -ການພນັລະນາພາກສ່ວນລວມຕອ້ງປະສມົ ປະສານກບັການພນັລະນາພາກສ່ວນສະເພາະເຮດັ ໄດແ້ນວນັນ້ຈີ ່ ງຈະປະສບົ ຜນົ ສໍາເລດັ , ເຖີງວ່າຈະມຕີວົ ລະຄອນຫ າຍຕວົ ແລະພາບບໍ ່ ສບັ ສນົ ປົນເປກໍ ່ຕາມ, ຮູບພາບ ແລະຕວົ ລະຄອນທີ ່ ເປັນຕວົ ແທນຈ ່ ງຈະພົນ້ເດັ ່ນຂ ້ນ. ໃນການພນັ ລະນາພາບການເຄ ່ອນໄຫວໃນສງັຄມົ ນັນ້, ຈໍາເປັນຕອ້ງພນັລະນາວາດຊງົພາຍນອກຂອງຕວົລະຄອນ ເຄ ່ອງ ໃຊກ້ ໍ ່ຄສ ະພາບແວດລອ້ ມທໍາມະຊາດ ແລະ ສງັຄມົ ນັນ້ , ທີ ່ ຢ່ ູຮອບຕວົ ເຂາົເພ ່ ອຊ່ ວຍໃຫກ້ ານກະທໍານັນ້ ພົນ້ ເດັ ່ນ, ແຕ່ ຕອ້ ງພນັ ລະນາຢ່ າງກະທດັ ຮດັ ແລະ ຫ ີກເວັນ້ ການເວົ ້າແບບຍດ ຍາວ ແຕ່ ບໍ ່ ມເີຫດຜົນ, ເຮາົຈະຕອ້ ງເລອ ກເອາົແຕ່ ຂໍ ້ ປີກຫຍ່ອຍທີ ່ ເດັ ່ນເປັນພເິສດ ເຊີ ່ ງເໝາະກບັການເຄ ່ອນໄຫວຂອງຕວົລະຄອນເທົ ່ານັນ້.

93 ຕວົຢ່ າງ: ການພນັລະນາການເຄ ່ອນໄຫວໃນສງັຄມົ . ຫດັກາຍະບໍລຫິ ານ ໃນໂຮງຮຽນກນິ ນອນແຫ່ງໜ ່ ງ ພໍຮຸ່ງເຊົ ້າຫ ຽວເບີ ່ ງຂອບຟ້າເບ ້ອງຕາເວັນ້ ອອກ ທອ້ ງຟ້າຍງັມວົ ໆ ກາງເດີນ ຕາມຫ່ອມຫຍາ້ ນໍ ້າໜອກສົ ່ງແສງເຫ ້ອມຍບີຍບັ ແລະ ມຄີວາມປຍກສ່ ູມຢ່ ູສຽງນກົ ກກົ ຮອ້ງກວາກໆ ດງັກອ້ງກງັວານ ບໍລເິວນໂຮງຮຽນຍງັງຽບສະຫງດັ ຢ່ ູໃຕບ້ ນັ ຍາກາດອນັ ເຍອ ກເຢັນ. ສາຍລມົ ຍາມເຊົ ້າພວມພດັ ໃບໄມເ້ປ ້ອງປີ ່ ນໄປມາ. ໄກ່ຜູທ້ ງັຫ າຍພາກນັກົ ່ງ ຄໍຂັນ້ ຈນົມສີຽງດງັຟົດສະໜັ ່ນ ມາຈາກລກົ ຄກ ບັວ່າ ເໜອ ນກບັວ່າພວກເຂາົພວມຊ ່ນຊມົ ກບັອາລຸນວນັ ໃໝ່ທີ ່ ຈະກາ້ວ ເຂົ ້າມານີ ້ . ພໍແຕ່ສຽງກະລໍປຸກຊີ ້ນສຸດລງົ ນກັ ຮຽນທຸກຄນົກໍ ່ຟາ້ວຕ ່ນຈາກນອນ, ບາງຜ່ ອງກໍ ່ຟາ້ວພບັ ຜາ້ຫົ ່ມ, ຮ ມ້ ຸງ້, ບາງຜ່ ອງກໍານັ ່ງ ຕູມ້ ຜາ້ນັ ່ງກອດເຂົ ່າຢ່ ູ ບາງຄນົກໍ ່ຫາວນອນວາບວບີ ບໍ ່ ພໍຄາວສຽງໜາກຫວດິກໍາດາັງຂ ້ນ ຫວດິ ! ຫວດິ ຢ່ ູກາງເດີ ່ ນ. ໝ່ ູ ນກັ ຮຽນທງັຍງີ ແລະ ຊາຍ ກໍ ່ພາກນັແລ່ນອອກໄປຫາເດນີ ຈນົ ໄດຍ້ ນີສຽງບາດຕນີດງັ ທບ ! ທບ ຫ ງັຈາກທຸກຄນົມາເຕົ ້າໂຮມກນັ ແລວ້ ຫວົ ນາ້ຜູຮ້ ບັ ຜດິຊອບຂອງໂຮງຮຽນກໍ ່ສັ ່ງໃຫຈ້ ດັ ແຖວ ເຊີ ່ ງແຕ່ລະຄນົຫ່າງກນັ ວາ ໜ ່ ງ ເປັນທີ ່ ຮຽບຮອ້ ຍແລວ້ ເພີ ່ ນກໍ ່ ເປົ ່ າໝາກຫວດິຫດັ ກາຍະບໍລຫິ ານ ສຽງໝາກຫວດິດງັເປັນຈງັຫວະ ຫວດິ ! ຫວດິ ນກັ ຮຽນຍກົ ແຂນ ຂ ້ນພອ້ມກນັດງັພບ ! ພບ ! ຢ່ າງພອ້ມພຽງກນັແທໆ້. ເຂາົເຈົ ້າວາແຂນອອກ ເດແຂນໄປ,ຍກົ ແຂນຂ ້ນ ທບົ ແຂນເຂົ ້າເກນີວ່າເປັນຕາເບີ ່ ງ. ເຖີງຈງັຫວະທີເຈດັ ເຂາົເຈົ ້າ ເລ ່ອນຊາ້ຍ ຍາ້ຍຂວາ ແລະ ຊາ້ຍຫນັ ຂວາຫນັ ບາດໃກ້ ຈະສຸດເຂາົເຈົ ້າຢ ນຂາດຽວຕ່ອງຢ່ ອງ ບາງຄນົ ເຊຊດັ ຊລິມົ ເປັນຕາມ່ວນແທໆ້ ຕອນສຸດທາ້ຍພວກເຂາົເຕັນ້ ຂະຫຍ່ອງ!ຂະ ຍອງ! ວາແຂນອອກພບັ ແຂນເຂົ ້າ ຍກົ ແຂນຂ ້ນ, ວາງແຂນລງົ ເບີ ່ ງຄາ້ຍຄຟ ອງນໍ ້າ, ເມ ່ອຫດັກາຍໝດົທຸກຈງັຫວະແລວ້ ຫວົນາ້ໝ່ຈູ ີ ່ ງປະກາດເລກີ . ຫ ງັຈາກຫດັກາຍຍະບໍລຫິ ານແລວ້ , ຫ ຽວເບີ ່ ງໃບໜາ້ນກັ ຮຽນຜູໃ້ດກໍເບກີ ບານໃຈ, ເຂົ ້າເຈົ ້າຮອ້ງລໍາແຊວໆ ແລວ້ ພາກນັ ຫຸ ລັ ່ງໄປສວ່າຍໜາ້ ທງັເວົ ້າຫວົດວ້ ຍຄວາມມ່ວນຊ ່ນ. 4.3 ວທິ ແີຕ່ງບດົພນັລະນາວດັຖຸ 1.ຄວາມໝາຍຂອງບດົພນັລະນາວດັຖຸສີ ່ ງຂອງ ການພນັລະນາວດັຖຸສີ ່ ງຂອງ ແມ່ນການພນັລະນາປະເພດໜ ່ ງໃນບນັດາປະເພດບດົພນັລະນາ. ໃນນັນ້ ເພີ ່ນໃຊ້ ສໍານວນຄໍາເວົ ້າ. ຮູບປະພນັສສີນັ ເພ ່ອສະແດງໃຫເ້ຫນັຈດຸ ພເິສດຕ່າງໆ, ຄວາມມຊີວີດິຊວີາອນັ ເດນັຊດັກ່ ຽວກບັວດັຖຸສີ ່ ງ ຂອງ. ເມ ່ອໄດຟ້ ັງ ຫ ໄດອ້່ານແລວ້ ສາມາດເຮດັ ໃຫຜູ້ຟ້ ັງ ແລະ ຜູອ້່ານ ຮູສ້ ກຶ ວ່າຕນົ ເອງປະກດົ ໄດເ້ຫນັ ປະຈກັ ຕາ ເຖີງ ພາບເຫ າົນັນ້ ເຊັ ່ນ: ສໍດໍາ, ປ ້ມ, ເກບີ , ໝວກ, ມດິ , ພາ້, ໂຕະ, ຕັ ່ງ, ຄາດ, ໄຖ, ລດົ ຖີບ, ລດົ ຈກັ , ລດົ ໃຫຍ່ , ເຮອ ຈກັ ເປັນຕົນ້. ສີ ່ທີ ່ຄວນເອາົໃຈໃສ່ການການພນັລະນາວດັຖຸສີ ່ ງຂອງ ການພນັລະນາວດັຖຸສີ ່ ງຂອງຕອ້ງພນັລະນາຕາມລໍາດບັ ເຊັ ່ນ: ພນັລະນາຮູບຮ່າງພາຍນອກກ່ອນ ແລວ້ ຈີ ່ ງກາ້ວເຂົ ້າເຖີງ ສ່ວນສໍາຄນັຕ່າງໆຂອງສີ ່ ງຂອງນນັ , ຕອ້ງຍກົ ໃຫເ້ຫນັການພວົພນັລະຫວ່າງສີ ່ ງຂອງກບັຄນົ ເຮາົ. 2.ວທິ ພີນັລະນາວດັຖຸສີ ່ ງຂອງ