บันทึกหลังสอนแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 1. ผลการสอนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 สอนได้ตามแผนการจัดการเรียนรู้ สอนไม่ได้ตามแผนการจัดการเรียนรู้ เนื่องจาก .............................................................................................................................................................................. 3. ผลที่เกิดกับผู้เรียน 1.) การประเมินผลความรู้หลังการเรียน โดยใช้……………………….....................................พบว่า นักเรียนผ่านการประเมินคิดเป็นร้อยละ.................. ไม่ผ่านเกณฑ์ขั้นต่ าที่ก าหนดไว้คิดเป็นร้อยละ..................... ได้แก่ ................................................................................................................................................................... 2.) การประเมินด้านทักษะกระบวนการเรียน โดยใช้…………………...….….........................พบว่า นักเรียนผ่านการประเมินคิดเป็นร้อยละ.............……. ไม่ผ่านเกณฑ์ขั้นต่ าที่ก าหนดไว้คิดเป็นร้อยละ.................... ได้แก่ .................................................................................................................................................................... 3.) การประเมินด้านคุณลักษณะที่พึงประสงค์เรียน โดย ใช้……………………….......................................พบว่านักเรียนผ่านการประเมินคิดเป็นร้อยละ.............. ไม่ผ่าน เกณฑ์ขั้นต่ าที่ก าหนดไว้คิดเป็นร้อยละ................ ได้แก่ .................................................................................................................................................................... 3. ปัญหาและอุปสรรค กิจกรรมการจัดการเรียนรู้ ไม่เหมาะสมกับเวลา มีนักเรียนท าใบงาน/ใบกิจกรรมไม่ทันตามก าหนดเวลา มีนักเรียนที่ไม่สนใจเรียน อื่นๆ ............................................................................................................................................................... 4. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข ควรน าแผนไปปรับปรุง เรื่อง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. แนวทางแก้ไขนักเรียนที่ไม่ผ่านการประเมิน ................................................................................................ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ไม่มีข้อเสนอแนะ ลงชื่อ ผู้สอน (นางสาวนวรัตน์ เชื้อพราหมณ์แพ) วันที่......../.................../.................
ความคิดเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระฯ 1.เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ ดีมาก ดี พอใช้ ควรปรับปรุง 2.การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ได้น าเอากระบวนการเรียนรู้ ที่เน้นผู้เรียนเป็นส าคัญมาใช้ในการสอนได้อย่าง เหมาะสมกับศักยภาพที่แตกต่างกันของผู้เรียน ที่ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นส าคัญ ควรปรับปรุงพัฒนา ต่อไป 3.เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ น าไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนน าไปใช้ 4.ข้อเสนอแนะอื่นๆ ……………………………………………………………………… ลงชื่อ....................................................... (นางสาวกนกวรรณ ทองเกตุ) ความคิดเห็นของหัวหน้าวิชาการ …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ลงชื่อ................................................ (นางณัฐิญา คาโส) ความคิดเห็นของผู้อ านวยการโรงเรียนพนมศึกษา …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ลงชื่อ................................................ (นางผกา สามารถ) ผู้อ านวยการโรงเรียนพนมศึกษา
แผนการจัดเรียนรู้ที่ 3 ความรู้ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนาชิ้นงาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว23103 เวลา 2 ชั่วโมง 1. มาตรฐาน/ตัวชี้วัด 1.1 ตัวชี้วัด ว 4.1 ม.3/5 ใช้ความรู้ และทักษะเกี่ยวกับวัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ กลไก ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ ให้ถูกต้องกับลักษณะของงาน และปลอดภัยเพื่อแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายความหมายของกลไก ไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ได้ (K) 2. อธิบายวงจรไฟฟ้าแต่ละรูปแบบได้ (K) 3. ยกตัวอย่างอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่อาศัยกลไกส าคัญในการพัฒนาชิ้นงาน (P) 4. เลือกใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ท าหน้าที่ควบคุมการไหลของกระแสไฟฟ้าได้ (P) 5. ออกแบบชิ้นงานโดยอาศัยความรู้เกี่ยวกับกลไก ไฟฟ้า และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ได้ (P) 6. เห็นประโยชน์ของการใช้ความรู้ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนาชิ้นงาน (A) 3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น - การสร้างชิ้นงานอาจใช้ความรู้เรื่อง กลไก ไฟฟ้า อิเล็กทรอนิกส์ เช่น LED LDR มอเตอร์ เฟือง คาน รอก ล้อ เพลา พิจารณาตามหลักสูตรของสถานศึกษา 4. สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด กลไก คือ สิ่งที่ท างานประสานสอดคล้องกันเพื่อให้ระบบท างานได้ เช่น กลไกการย่อยอาหารของ มนุษย์ กลไกในเครื่องยนต์ที่ท าให้รถเคลื่อนที่ได้ โดยอาศัยกลไกที่ส าคัญในการพัฒนาชิ้นงาน ได้แก่ ล้อและ เพลา รอก เฟืองตรง คาน และสปริง ไฟฟ้า คือ พลังงานที่สามารถเปลี่ยนพลังงานจากการเคลื่อนที่ของอิเล็กทรอนิกส์หรือโปรตอน ที่ก่อให้เกิดพลังงานอื่น ๆ เช่น แสงสว่าง ความร้อน พลังงานกล ส่วนอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เป็นการ ควบคุมหรือออกแบบการไหลของกระแสไฟฟ้าในวงจรไฟฟ้า ซึ่งมีอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ท าหน้าที่ ควบคุมการไหลของกระแสไฟฟ้า
5. สมรรถนะส าคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสื่อสาร - ทักษะการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด - ทักษะการให้เหตุผล 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา - ทักษะการแก้ปัญหา - ทักษะการสังเกต - ทักษะการประยุกต์ใช้ความรู้ 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต - ทักษะการท างานร่วมกัน 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี - ทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ 1. มีวินัย รับผิดชอบ 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการท างาน 6. กิจกรรมการเรียนรู้ วิธีการสอนโดยเน้นรูปแบบการสอนแบบใช้ปัญหาเป็นฐาน (Problem-Based Learning) 1. ครูถามค าถามส าคัญประจ าหัวข้อเพื่อกระตุ้นความสนใจของนักเรียนว่า“การมีความรู้เกี่ยวกับ ศาสตร์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการแก้ปัญหาหรือการพัฒนาชิ้นงานมีประโยชน์อย่างไร” (แนวตอบ : ค าตอบของนักเรียนขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครูผู้สอน เช่น การมีความรู้เกี่ยวข้องกับ ศาสตร์ต่าง ๆ จะท าให้นักพัฒนาสามารถออกแบบและพัฒนาชิ้นงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ถูกต้อง เหมาะสม ตามกลไก หรือ กระบวนการท างานต่าง ๆ รวมทั้งสามารถแก้ปัญหา เฉพาะหน้าที่อาจเกิดขึ้นขณะปฏิบัติงาน) 2. ครูอธิบายกับนักเรียนเพื่อเชื่อมเชื่อมโยงเข้าสู่บทเรียนว่า “เทคโนโลยีต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นต้องใช้ กลไก ไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์เป็นส่วนส าคัญในการสร้าง ตัวอย่างเช่น การเคลื่อนที่ของรถ ต้องอาศัยกลไกของล้อและเพลาช่วยให้เคลื่อนที่ได้ นอกจากนี้ ยังอาศัยระบบไฟฟ้าใน การขับเคลื่อนให้ท างานได้สะดวกและรวดเร็ว” ขั้นที่1 ก าหนดปัญหา 1. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 3-5 คน หรือตามความเหมาะสม 2. ครูถามค าถามกระตุ้นความคิดของนักเรียนว่า “นักเรียนรู้หรือไม่ว่า ถ้านักเรียนต้องการ แก้ปัญหาหรือพัฒนาชิ้นงาน นักเรียนจ าเป็นต้องมีความรู้ในเรื่องใดบ้าง” (แนวตอบ : ค าตอบของนักเรียนขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครูผู้สอน) ชั่วโมงที่ 1 ขั้นน า ขั้นสอน
ขั้นที่2 ท าความเข้าใจปัญหา 3. นักเรียนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับกลไกที่ส าคัญในการพัฒนาชิ้นงานจากหนังสือเรียนรายวิชา พื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง วัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ และความรู้ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน ดังนี้ 1) ล้อและเพลา 2) รอก 3) เฟืองตรง 4) คาน 5) สปริง ขั้นที่3 ด าเนินการศึกษาค้นคว้า 4. นักเรียนแต่ละกลุ่มแสดงความคิดเห็นร่วมกันถึงสิ่งของในชีวิตประจ าวันที่เกี่ยวข้องกับ กลไกต่าง ๆ ในการพัฒนาชิ้นงาน 5. ครูอธิบายกับนักเรียนเพื่อให้นักเรียนเข้าใจมากยิ่งขึ้นว่า “การพัฒนาชิ้นงานอาจจ าเป็นต้อง ใช้ไฟฟ้า เนื่องจากไฟฟ้าเป็นแหล่งพลังงานที่ส าคัญที่มนุษย์จ าเป็นต้องใช้และขาดไม่ได้” 6. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาและสังเกตรูปแบบของไฟฟ้าและวงจรไฟฟ้าอย่าง่าย รวมถึง อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ท าหน้าที่ควบคุมการไหลของกระแสไฟฟ้าจากหนังสือเรียน หรือ สืบค้นข้อมูลเพิ่มเติมจากอินเทอร์เน็ต 7. ครูอธิบายกับนักเรียนเพื่อให้นักเรียนเข้าใจมากยิ่งขึ้นว่า “นักเรียนควรระวังตนเองเมื่อต้อง ปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับไฟฟ้า ดังนี้ 1) ก่อนทดลองหรือปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับไฟฟ้าจ าเป็นต้องส ารวจอุปกรณ์ต่าง ๆ ไม่ให้ช ารุดหรือแตกหัก 2) ก่อนปฏิบัติงานต้องเขียนวงจรไฟฟ้าและให้ผู้สอนตรวจสอบก่อนทดลองจริง 3) ขณะท างานมือและเท้าต้องแห้ง หรือสวมรองเท้าเสมอ” ขั้นที่4 สังเคราะห์ความรู้ 8. เปิดโอกาสให้นักเรียนซักถามข้อสงสัย และครูให้ความรู้เพิ่มเติมตามความเหมาะสม 9. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันท าใบงานที่ 3.3.1 เรื่อง กลไก ไฟฟ้า และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ 10. จากนั้นให้นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมาน าเสนอใบงานบริเวณหน้าชั้นเรียน ขั้นที่4 สังเคราะห์ความรู้ 11. ครูทบทวนการเรียนจากชั่วโมงที่แล้วพอสังเขป 12. นักเรียนแบ่งกลุ่ม (กลุ่มเดิม) 13. นักเรียนท ากิจกรรมที่สอดคล้องกับเนื้อหา โดยให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัติ เพื่อพัฒนาความรู้และทักษะ (Design Activity) และบันทึกลงในสมุดประจ าตัว ขั้นสอน ชั่วโมงที่ 2
ขั้นที่5 สรุปและประเมินค่าของค าตอบ 14. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล 15. ครูทบทวนค าถามกระตุ้นความคิดของนักเรียนว่า “นักเรียนรู้หรือไม่ว่า ถ้านักเรียนต้องการ แก้ปัญหาหรือพัฒนาชิ้นงาน นักเรียนจ าเป็นต้องมีความรู้ในเรื่องใดบ้าง” (แนวตอบ : ค าตอบของนักเรียนขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครูผู้สอน เช่น ความรู้เกี่ยวกับวัสดุและ ประเภทของวัสดุ อุปกรณ์และเครื่องมือช่างพื้นฐาน กลไก ไฟฟ้า และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์) ขั้นที่ 6 น าเสนอและประเมินผลงาน 16. นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมาน าเสนอข้อมูลบริเวณหน้าชั้นเรียน โดยครูผู้สอน ประเมินผลงานการน าเสนอของนักเรียนแต่ละกลุ่ม 1. ครูประเมินผลโดยการสังเกตการณ์ตอบค าถาม และการน าเสนอผลงานของนักเรียน 2. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปความรู้เกี่ยวกับวัสดุส าหรับการพัฒนาชิ้นงาน สมบัติของวัสดุ หลักการเลือกวัสดุ หลักการเลือกใช้และการดูแลรักษาอุปกรณ์และเครื่องมือช่างพื้นฐาน รวมถึงความรู้เกี่ยวกับกลไก ไฟฟ้า และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ 3. นักเรียนแต่ละคนท าแบบฝึกหัด (Unit Activity) จากหนังสือเรียน เพื่อทบทวนความรู้ ความเข้าใจ และพัฒนาทักษะการคิดของผู้เรียน โดยการตอบค าถามลงในสมุดประจ าตัว 4. นักเรียนตรวจสอบระดับความสามารถของตนเองจากหนังสือเรียน โดยพิจารณาข้อความว่า ถูกหรือผิด หากนักเรียนพิจารณาไม่ถูกต้องให้นักเรียนกลับไปทบทวนเนื้อหาตามหัวข้อ ที่ก าหนดให้ 5. ครูมอบหมายให้นักเรียนท ากิจกรรม High Oder Thinking ที่สอดคล้องกับตัวชี้วัดตามทักษะ แห่งศตวรรษที่ 21 จากแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานเทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง วัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ และความรู้ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน และท าชิ้นงาน/ภาระงาน(รวบยอด) เรื่อง การน าความรู้มาใช้ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน เป็นการบ้านและน ามาส่งในชั่วโมงถัดไป 6. นักเรียนท าแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง วัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ และ ความรู้ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน หรือท าแบบทดสอบ (Unit Test) จากแบบฝึกหัด 7. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 7.1 การประเมินระหว่างการ จัดกิจกรรม 1) กลไก ไฟฟ้า และ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ - ตรวจใบงานที่ 3.3.1 - ใบงานที่ 3.3.1 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ขั้นสรุป
รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 2) อุปกรณ์และเครื่องมือ ช่างพื้นฐานในการ แก้ปัญหาและสร้าง ชิ้นงาน - ตรวจแบบฝึกหัด - แบบฝึกหัด ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 3) การน าเสนอผลงาน - ประเมินการน าเสนอ ผลงาน - แบบประเมิน การน าเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 4) พฤติกรรมการท างาน รายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การท างาน รายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การท างานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 5) พฤติกรรมการท างาน กลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การท างาน กลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 6) คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - สังเกตความมีวินัย ความรับผิดชอบ ใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่น ในการท างาน - แบบประเมิน คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 7.2 การประเมินหลังเรียน 1) แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง วัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ และความรู้ ในการแก้ปัญหาหรือ พัฒนางาน - ตรวจแบบทดสอบ หลังเรียน - แบบทดสอบหลังเรียน ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 2) การประเมินชิ้นงาน/ ภาระงาน (รวบยอด) เรื่อง การน าความรู้ มาใช้ในการ แก้ปัญหา หรือพัฒนางาน - ตรวจชิ้นงาน/ ภาระงาน (รวบยอด) - แบบประเมินชิ้นงาน/ ภาระงาน (รวบยอด) ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 8. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 8.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง วัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ และความรู้ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน 2) แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง วัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ และความรู้ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน 3) ใบงานที่ 3.3.1 เรื่อง กลไก ไฟฟ้า และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ 8.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) ห้องคอมพิวเตอร์ 2) อินเทอร์เน็ต
เรื่อง กลไก ไฟฟ้าและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ค าชี้แจง : จากภาพที่ก าหนดให้ ให้นักเรียนสังเกตว่าภาพดังกล่าวมีการใช้กลไก ไฟฟ้า และอุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์ประเภทใดบ้าง จงอธิบายพอสังเขป หุ่นยนต์ส ารวจและกู้ภัย รถยนต์บังคับ รายการ ประเภท ส่วนที่ใช้ กลไก ไฟฟ้า และอุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์ รายการ ประเภท ส่วนที่ใช้ กลไก ไฟฟ้า และอุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์ ใบงานที่3.3.1
เรื่อง กลไก ไฟฟ้าและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ค าชี้แจง : จากภาพที่ก าหนดให้ ให้นักเรียนสังเกตว่าภาพดังกล่าวมีการใช้กลไก ไฟฟ้า และอุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์ประเภทใดบ้าง จงอธิบายพอสังเขป หุ่นยนต์ส ารวจและกู้ภัย รถยนต์บังคับ รายการ ประเภท ส่วนที่ใช้ กลไก ล้อและเพลา ล้อรถ มอเตอร์ เฟืองตรง ชุดเฟืองในหุ่นยนต์ สปริง รองรับแรงกระแทก ไฟฟ้า และอุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์ อุปกรณ์ไฟฟ้า อุปกรณ์เซ็นเซอร์ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ สมองกล - - รายการ ประเภท ส่วนที่ใช้ กลไก ล้อและเพลา ล้อรถ มอเตอร์ เฟืองตรง ชุดเฟืองในรถยนต์ - - ไฟฟ้า และอุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์ แหล่งก าเนิดไฟฟ้า ถ่ายไฟฉาย แบตเตอรี่ เครื่องใช้ไฟฟ้าหรือโหลด เครื่องควบคุมความเร็ว หรือ รีโมท - ใบงานที่3.3.1 เฉลย
เรื่อง การน าความรู้มาใช้ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน ค าชี้แจง : ให้นักเรียนออกแบบสิ่งของที่อยู่รอบตัวของนักเรียนคนละ 1 ชิ้น โดยอธิบายแนวทางการพัฒนางาน พอสังเขป วัสดุที่ใช้ คือ เครื่องมือช่างที่ใช้งาน คืออะไร และใช้ส าหรับท าอะไร ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)
เรื่อง การน าความรู้มาใช้ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน ค าชี้แจง : ให้นักเรียนออกแบบสิ่งของที่อยู่รอบตัวของนักเรียนคนละ 1 ชิ้น โดยอธิบายแนวทางการพัฒนางาน พอสังเขป วัสดุที่ใช้ คือ ไม้ ตะปู กาวลาเท็กซ์ เครื่องมือช่างที่ใช้งาน คืออะไร และใช้ส าหรับท าอะไร 1. เลื่อย ใช้ส าหรับเลื่อยไม้กระดาน 2. ค้อน ใช้ส าหรับตอกตะปูบนไม้ 3. ตลับเมตร ใช้ส าหรับวัดความยาวของโต๊ะที่ต้องการ 4. สว่าน ใช้ส าหรับเจาะรู ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) เฉลย
แบบประเมินการน าเสนอผลงาน ค าชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ลงในช่อง ที่ตรงกับระดับคะแนน ล าดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1 ความถูกต้องของเนื้อหา 2 ความคิดสร้างสรรค์ 3 วิธีการน าเสนอผลงาน 4 การน าไปใช้ประโยชน์ 5 การตรงต่อเวลา รวม ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน ............/................./.................... เกณฑ์การให้คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินสมบูรณ์ชัดเจน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินเป็นส่วนใหญ่ ให้ 2 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินบางส่วน ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 14–15 ดีมาก 11–13 ดี 8–10 พอใช้ ต่ ากว่า 8 ปรับปรุง
แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล ค าชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ลงในช่อง ที่ตรงกับระดับคะแนน ล าดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1 การแสดงความคิดเห็น 2 การยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น 3 การท างานตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย 4 ความมีน้ าใจ 5 การตรงต่อเวลา รวม ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน ............/................./.................... เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ าเสมอ ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 14–15 ดีมาก 11–13 ดี 8–10 พอใช้ ต่ ากว่า 8 ปรับปรุง
แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ค าชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ลงในช่อง ที่ตรงกับระดับคะแนน ล าดับที่ ชื่อ–สกุล ของนักเรียน การแสดง ความ คิดเห็น การยอมรับ ฟังคนอื่น การท างาน ตามที่ได้รับ มอบหมาย ความมี น้ าใจ การมีส่วนร่วม ในการ ปรับปรุง ผลงานกลุ่ม รวม 15 คะแนน 3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน ................/................./.................... เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ าเสมอ ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 14–15 ดีมาก 11–13 ดี 8–10 พอใช้ ต่ ากว่า 8 ปรับปรุง
แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ค าชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ลงในช่อง ที่ตรงกับระดับคะแนน คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ด้าน รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ 1.1 ยืนตรงเคารพธงชาติและร้องเพลงชาติได้ 1.2 เข้าร่วมกิจกรรมที่สร้างความสามัคคีปรองดองและเป็นประโยชน์ ต่อโรงเรียน 1.3 เข้าร่วมกิจกรรมทางศาสนาที่ตนนับถือ ปฏิบัติตามหลักศาสนา 1.4 เข้าร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์ตามที่โรงเรียนจัดขึ้น 2. ซื่อสัตย์ สุจริต 2.1 ให้ข้อมูลที่ถูกต้องและเป็นจริง 2.2 ปฏิบัติในสิ่งที่ถูกต้อง 3. มีวินัย รับผิดชอบ 3.1 ปฏิบัติตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบ ข้อบังคับของครอบครัว มีความตรงต่อเวลาในการปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจ าวัน 4. ใฝ่เรียนรู้ 4.1 รู้จักใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์และน าไปปฏิบัติได้ 4.2 รู้จักจัดสรรเวลาให้เหมาะสม 4.3 เชื่อฟังค าสั่งสอนของบิดา-มารดา โดยไม่โต้แย้ง 4.4 ตั้งใจเรียน 5. อยู่อย่างพอเพียง 5.1 ใช้ทรัพย์สินและสิ่งของของโรงเรียนอย่างประหยัด 5.2 ใช้อุปกรณ์การเรียนอย่างประหยัดและรู้คุณค่า 5.3 ใช้จ่ายอย่างประหยัดและมีการเก็บออมเงิน 6. มุ่งมั่นในการท างาน 6.1 มีความตั้งใจและพยายามในการท างานที่ได้รับมอบหมาย 6.2 มีความอดทนและไม่ท้อแท้ต่ออุปสรรคเพื่อให้งานส าเร็จ 7. รักความเป็นไทย 7.1 มีจิตส านึกในการอนุรักษ์วัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทย 7.2 เห็นคุณค่าและปฏิบัติตนตามวัฒนธรรมไทย 8. มีจิตสาธารณะ 8.1 รู้จักช่วยพ่อแม่ ผู้ปกครอง และครูท างาน 8.2 รู้จักการดูแลรักษาทรัพย์สมบัติและสิ่งแวดล้อมของห้องเรียน และโรงเรียน ลงชื่อ..................................................ผู้ประเมิน ............/.................../................ เกณฑ์การให้คะแนน พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและสม่ าเสมอ ให้ 3 คะแนน พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน พฤติกรรมที่ปฏิบัติบางครั้ง ให้ 1 คะแนน ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 51-60 ดีมาก 41-50 ดี 30-40 พอใช้ ต่ ากว่า 30 ปรับปรุง
แบบประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) ว 4.1 ม.3/5 ใช้ความรู้ และทักษะเกี่ยวกับวัสดุ อุปกรณ์เครื่องมือ กลไก ไฟฟ้าและ อิเล็กทรอนิกส์ให้ถูกต้องกับลักษณะของงาน และปลอดภัยเพื่อแก้ปัญหา หรือพัฒนางาน รายการ ประเมิน เกณฑ์การประเมิน (ระดับคุณภาพ) ระดับ ดีมาก (4) ดี (3) พอใช้ (2) ปรับปรุง (1) คุณภาพ 1. วัสดุส าหรับใช้งาน สามารถบอกวัสดุที่ใช้ ส าหรับใช้งานได้ถูกต้องดี มาก สามารถบอกวัสดุที่ใช้ ส าหรับใช้งานได้ดี สามารถบอกวัสดุที่ใช้ ส าหรับใช้งานได้ ค่อนข้างดี ไม่สามารถบอกวัสดุที่ ใช้ส าหรับใช้งานได้ ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง .2เครื่องมือช่างพื้นฐาน และหน้าที่การท างาน สามารถบอกเครื่องมือ ช่างพื้นฐานและหน้าที่ การท างานได้ถูกต้อง ดีมาก สามารถบอกเครื่องมือ ช่างพื้นฐานและหน้าที่ การท างานได้ดี สามารถบอกเครื่องมือ ช่างพื้นฐานและหน้าที่ การท างานได้ค่อนข้างดี ไม่สามารถบอก เครื่องมือช่างพื้นฐาน และหน้าที่การท างาน ได้ 3. ความสมบูรณ์ ของผลงาน ผลงานมีความครบถ้วน สมบูรณ์ดีมาก ผลงานมีความครบถ้วน สมบูรณ์ค่อนข้างดี ผลงานมีความครบถ้วน สมบูรณ์ดีเป็นบางส่วน ผลงานมีความครบถ้วน สมบูรณ์น้อย .4ส่งงานตรงเวลา ส่งภาระงานภายในเวลา ที่ก าหนด ส่งภาระงานช้ากว่า ก าหนด วัน 1 ส่งภาระงานช้ากว่า ก าหนด วัน 2 ส่งภาระงานช้ากว่า ก าหนดเกิน วันขึ้นไป 3 เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 14-16 ดีมาก 10-13 ดี 7-9 พอใช้ 1-6 ปรับปรุง
บันทึกหลังสอนแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 1. ผลการสอนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 สอนได้ตามแผนการจัดการเรียนรู้ สอนไม่ได้ตามแผนการจัดการเรียนรู้ เนื่องจาก .............................................................................................................................................................................. 4. ผลที่เกิดกับผู้เรียน 1.) การประเมินผลความรู้หลังการเรียน โดยใช้……………………….....................................พบว่า นักเรียนผ่านการประเมินคิดเป็นร้อยละ.................. ไม่ผ่านเกณฑ์ขั้นต่ าที่ก าหนดไว้คิดเป็นร้อยละ..................... ได้แก่ ................................................................................................................................................................... 2.) การประเมินด้านทักษะกระบวนการเรียน โดยใช้…………………...….….........................พบว่า นักเรียนผ่านการประเมินคิดเป็นร้อยละ.............……. ไม่ผ่านเกณฑ์ขั้นต่ าที่ก าหนดไว้คิดเป็นร้อยละ.................... ได้แก่ .................................................................................................................................................................... 3.) การประเมินด้านคุณลักษณะที่พึงประสงค์เรียน โดย ใช้……………………….......................................พบว่านักเรียนผ่านการประเมินคิดเป็นร้อยละ.............. ไม่ผ่าน เกณฑ์ขั้นต่ าที่ก าหนดไว้คิดเป็นร้อยละ................ ได้แก่ .................................................................................................................................................................... 3. ปัญหาและอุปสรรค กิจกรรมการจัดการเรียนรู้ ไม่เหมาะสมกับเวลา มีนักเรียนท าใบงาน/ใบกิจกรรมไม่ทันตามก าหนดเวลา มีนักเรียนที่ไม่สนใจเรียน อื่นๆ ............................................................................................................................................................... 4. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข ควรน าแผนไปปรับปรุง เรื่อง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. แนวทางแก้ไขนักเรียนที่ไม่ผ่านการประเมิน ................................................................................................ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ไม่มีข้อเสนอแนะ ลงชื่อ ผู้สอน (นางสาวนวรัตน์ เชื้อพราหมณ์แพ) วันที่......../.................../.................
ความคิดเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระฯ 1.เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ ดีมาก ดี พอใช้ ควรปรับปรุง 2.การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ได้น าเอากระบวนการเรียนรู้ ที่เน้นผู้เรียนเป็นส าคัญมาใช้ในการสอนได้อย่าง เหมาะสมกับศักยภาพที่แตกต่างกันของผู้เรียน ที่ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นส าคัญ ควรปรับปรุงพัฒนา ต่อไป 3.เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ น าไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนน าไปใช้ 4.ข้อเสนอแนะอื่นๆ ……………………………………………………………………… ลงชื่อ....................................................... (นางสาวกนกวรรณ ทองเกตุ) ความคิดเห็นของหัวหน้าวิชาการ …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ลงชื่อ................................................ (นางณัฐิญา คาโส) ความคิดเห็นของผู้อ านวยการโรงเรียนพนมศึกษา …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ลงชื่อ................................................ (นางผกา สามารถ) ผู้อ านวยการโรงเรียนพนมศึกษา
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 การแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่นด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม กลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว23103 เวลา 7 ชั่วโมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ว 4.1 เข้าใจแนวคิดหลักของเทคโนโลยีเพื่อการด ารงชีวิตในสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ใช้ความรู้และทักษะทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อื่น ๆ เพื่อแก้ปัญหาหรือ พัฒนางานอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ ด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เลือกใช้ เทคโนโลยีอย่างเหมาะสมโดยค านึงถึงผลกระทบต่อชีวิต สังคม และสิ่งแวดล้อม ว 4.1 ม.3/1 วิเคราะห์สาเหตุ หรือปัจจัยที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี และ ความสัมพันธ์ของเทคโนโลยีกับศาสตร์อื่น โดยเฉพาะวิทยาศาสตร์ หรือ คณิตศาสตร์ เพื่อเป็นแนวทางการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน ว 4.1 ม.3/2 ระบุปัญหาหรือความต้องการของชุมชนหรือท้องถิ่น เพื่อพัฒนางานอาชีพ สรุปกรอบของปัญหา รวบรวม วิเคราะห์ข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับ ปัญหาโดยค านึงถึงความถูกต้องด้านทรัพย์สินทางปัญญา ว 4.1 ม.3/3 ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา โดยวิเคราะห์เปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือก ข้อมูลที่จ าเป็นภายใต้เงื่อนไขและทรัพยากรที่มีอยู่ น าเสนอแนวทางการ แก้ปัญหาให้ผู้อื่นเข้าใจด้วยเทคนิคหรือวิธีการที่หลากหลาย วางแผน ขั้นตอนการท างานและด าเนินการแก้ปัญหาอย่างเป็นขั้นตอน ว 4.1 ม.3/4 ทดสอบ ประเมินผล วิเคราะห์ และให้เหตุผลของปัญหาหรือข้อบกพร่องที่ เกิดขึ้นภายใต้กรอบเงื่อนไข พร้อมทั้งหาแนวทางการปรับปรุงแก้ไข และ น าเสนอผลการแก้ปัญหา 2. สาระการเรียนรู้ 2.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง 1) เทคโนโลยีมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งมีสาเหตุหรือปัจจัย มาจากหลายด้าน เช่น ปัญหาหรือความต้องการของมนุษย์ ความก้าวหน้าของศาสตร์ต่าง ๆ การเปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม 2) เทคโนโลยีมีความสัมพันธ์กับศาสตร์อื่น โดยเฉพาะวิทยาศาสตร์ โดยวิทยาศาสตร์เป็นพื้นฐาน ความรู้ที่น าไปสู่การพัฒนาเทคโนโลยี และเทคโนโลยีที่ได้สามารถเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ค้นคว้า เพื่อให้ได้มาซึ่งองค์ความรู้ใหม่ 3) ปัญหาหรือความต้องการอาจพบได้ในงานอาชีพของชุมชนหรือท้องถิ่น ซึ่งอาจมีหลายด้าน เช่น ด้านการเกษตร อาหาร พลังงาน การขนส่ง 4) การวิเคราะห์สถานการณ์ปัญหาช่วยให้เข้าใจเงื่อนไขและกรอบของปัญหาได้ชัดเจน จากนั้น ด าเนินการสืบค้น รวบรวมข้อมูล ความรู้จากศาสตร์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อน าไปสู่การออกแบบ แนวทางการแก้ปัญหา
5) การวิเคราะห์ เปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือกข้อมูลที่จ าเป็น โดยค านึงถึงทรัพย์สินทางปัญญา เงื่อนไขและทรัพยากร เช่น งบประมาณ เวลา ข้อมูลและสารสนเทศ วัสดุ เครื่องมือและอุปกรณ์ ช่วยให้ได้แนวทางการแก้ปัญหาที่เหมาะสม 6) การออกแบบแนวทางการแก้ปัญหาท าได้หลากหลายวิธีเช่น การร่างภาพ การเขียนแผนภาพ การเขียนผังงาน 7) เทคนิคหรือวิธีการในการน าเสนอแนวทางการแก้ปัญหามีหลากหลาย เช่น การใช้แผนภูมิ ตาราง ภาพเคลื่อนไหว 8) การก าหนดขั้นตอนและระยะเวลาในการท างานก่อนด าเนินการแก้ปัญหาจะช่วยให้การท างาน ส าเร็จได้ตามเป้าหมาย และลดข้อผิดพลาดของการท างานที่อาจเกิดขึ้น 9) การทดสอบและประเมินผลเป็นการตรวจสอบชิ้นงานหรือวิธีการว่า สามารถแก้ปัญหาได้ตาม วัตถุประสงค์ภายใต้กรอบของปัญหา เพื่อหาข้อบกพร่อง และด าเนินการปรับปรุง โดยอาจทดสอบ ซ้ าเพื่อให้สามารถแก้ไขปัญหาได้ 10) การน าเสนอผลงานเป็นการถ่ายทอดแนวคิด เพื่อให้ผู้อื่นเข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการท างาน และ ชิ้นงานหรือวิธีการที่ได้ ซึ่งสามารถท าได้หลายวิธี เช่น การเขียนรายงาน การท าแผ่นน าเสนอ ผลงาน การจัดนิทรรศการ การน าเสนอผ่านสื่อออนไลน์ 2.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น (พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา) 3. สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมเป็นกระบวนการแก้ปัญหาหรือพัฒนาชิ้นงานอย่างเป็น ขั้นตอนภายใต้ทรัพยากรที่มีอยู่ การวิเคราะห์สถานการณ์ของปัญหา ผลกระทบของการแก้ปัญหา เพื่อ น าไปสู่การออกแบบแนวทางการแก้ปัญหา โดยใช้ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อื่น ๆ ส าหรับกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม โดยการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนนั้น จะมุ่งเน้นพัฒนาชุมชนให้ พึ่งพาตัวเองได้ผ่านการสร้างผู้น าชุมชนที่เข้มแข็ง ท างานตอบสนองต่อสภาพแวดล้อมที่เป็นเอกลักษณ์ของ แต่ละชุมชน น าวิธีการพัฒนาที่ได้ผลมาใช้แก้ปัญหาที่ส าคัญของชุมชน และกระตุ้นให้เกิดการลงมือท า ตลอดจนมีการสร้างเศรษฐกิจให้กับชุมชนและประชาชนในการใช้ทรัพยากรต่าง ๆ เป็นเครื่องมือใน การท างานและสร้างอาชีพได้ โดยอาศัยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมมาช่วยในการสร้างงานเพื่อ แก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในชุมชน เพื่อน าไปสู่การแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในชุมชนอย่างยั่งยืน 4. สมรรถนะส าคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสื่อสาร - ทักษะการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด - ทักษะการให้เหตุผล - ทักษะการคิดอย่างเป็นระบบ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา - ทักษะการแก้ปัญหา - ทักษะการสังเกต 1. มีวินัย รับผิดชอบ 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการท างาน
สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ทักษะการประยุกต์ใช้ความรู้ 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต - ทักษะการท างานร่วมกัน - ทักษะการส ารวจ 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี - ทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ - ทักษะการสืบค้นข้อมูล 5. ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) - ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) เรื่อง การแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่นด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 6. การวัดและการประเมินผล รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 6.1 การประเมินก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การแก้ปัญหาชุมชน หรือท้องถิ่นด้วย กระบวนการออกแบบเชิง วิศวกรรม - ตรวจแบบทดสอบ ก่อนเรียน - แบบทดสอบ ก่อนเรียน ประเมินตามสภาพจริง 6.2 การประเมินระหว่างการจัด กิจกรรม 1) การระบุปัญหา - ตรวจใบงานที่ 4.1.1 - ใบงานที่ 4.1.1 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 2) การรวบรวมข้อมูลและ แนวคิดที่เกี่ยวข้อง - ตรวจใบงานที่ 4.1.2 - ใบงานที่ 4.1.2 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 3) การออกแบบวิธีการ แก้ปัญหา - ตรวจใบงานที่ 4.1.3 - ใบงานที่ 4.1.3 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 4) การวางแผนและ ด าเนินการแก้ปัญหา - ตรวจใบงานที่ 4.1.4 - ใบงานที่ 4.1.4 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 5) กระบวนการออกแบบ เชิงวิศวกรรมกับ การแก้ปัญหาชุมชนหรือ ท้องถิ่น - ตรวจแบบฝึกหัด - แบบฝึกหัด ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 6) การน าวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และ นวัตกรรมไปพัฒนา ชุมชน - ตรวจแบบฝึกหัด - แบบฝึกหัด ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 7) การน าเสนอผลงาน - ประเมินการน าเสนอ ผลงาน - แบบประเมิน การน าเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 8) พฤติกรรมการท างาน รายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การท างาน รายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การท างานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 9) พฤติกรรมการท างาน กลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การท างาน กลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 10) คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - สังเกตความมีวินัย ความรับผิดชอบ ใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่น ในการท างาน - แบบประเมิน คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 6.3 การประเมินหลังเรียน 1) แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การแก้ปัญหา ชุมชนหรือท้องถิ่นด้วย กระบวนการออกแบบ เชิงวิศวกรรม - ตรวจแบบทดสอบ หลังเรียน - แบบทดสอบ หลังเรียน ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 2) การประเมินชิ้นงาน/ ภาระงาน (รวบยอด) เรื่อง การแก้ปัญหา ชุมชนหรือท้องถิ่น ด้วยกระบวนการ ออกแบบเชิงวิศวกรรม - ตรวจชิ้นงาน/ ภาระงาน (รวบยอด) - แบบประเมินชิ้นงาน/ ภาระงาน (รวบยอด) - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 7. กิจกรรมการเรียนรู้ นักเรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่นด้วย กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม
เรื่องที่ 1 : กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมกับการแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่น เวลา 4ชั่วโมง วิธีการสอนโดยเน้นรูปแบบการสอนแบบใช้โครงงานเป็นฐาน (Project-Based Learning) ขั้นที่ 1 ให้ความรู้พื้นฐาน 1. ครูถามค าถามกระตุ้นความคิดของนักเรียนว่า“ในชุมชนที่นักเรียนอาศัยอยู่มีปัญหาอะไร เกิดขึ้นบ้าง และปัญหาเหล่านั้นสามารถแก้ไขได้หรือไม่ อย่างไร” ขั้นที่ 2 กระตุ้นความสนใจ 2. ครูถามค าถามประจ าหัวข้อเพื่อกระตุ้นความสนใจของนักเรียนว่า“นักเรียนคิดว่า กระบวนการ ออกแบบเชิงวิศวกรรม จะช่วยแก้ปัญหาในชุมชนหรือท้องถิ่นของนักเรียนได้อย่างไร” 3. ครูสุ่มนักเรียน 6 คน ออกมายืนเรียงกันบริเวณหน้าชั้นเรียนโดยครูเปิดแผ่นป้าย เรื่อง กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมให้นักเรียนดูและให้นักเรียนคนแรกพูดข้อความ ที่ปรากฏอยู่ในแผ่นป้าย จากนั้นครูเปิดแผ่นป้ายที่ 2 ให้แก่นักเรียนคนถัดไป โดยนักเรียน จะต้องพูดข้อความที่ปรากฏอยู่ในแผ่นป้ายและข้อความจากเพื่อนคนแรก โดยด าเนินการ ต่อไปเรื่อย ๆ จนถึงนักเรียนคนสุดท้าย ตามล าดับ ขั้นที่3 จัดกลุ่มร่วมมือ 1. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 3-5 คน หรือตามความเหมาะสม เพื่อศึกษากระบวนการออกแบบ เชิงวิศวกรรมกับการแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่นจากหนังสือเรียน 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิดเห็นร่วมกันเพื่อระบุปัญหาที่มีภายในชุมชนหรือท้องถิ่น ที่นักเรียนสนใจกลุ่มละ 3 ปัญหา จากนั้นตอบค าถามลงในใบงานที่ 4.1.1 เรื่อง การระบุ ปัญหา และให้นักเรียนออกมาน าเสนอหัวข้อปัญหาที่นักเรียนสนใจบริเวณหน้าชั้นเรียน 3. นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาเกณฑ์การจัดล าดับความส าคัญของปัญหาทั้ง 4 เกณฑ์ จากหนังสือเรียน และคัดเลือกปัญหากลุ่มละ 1 ปัญหาที่ต้องการแก้ไขอย่างแท้จริงพร้อมระบุลงในใบงานที่ 4.1.1 ขั้นที่ 4 แสวงหาความรู้ 4. ให้นักเรียนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับขั้นตอนการรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา จากหนังสือเรียนและตอบค าถามลงในใบงานที่ 4.1.2 เรื่อง การรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่ เกี่ยวข้อง และส่งตัวแทนออกมาน าเสนอข้อมูลบริเวณหน้าชั้นเรียน และเปิดโอกาสให้นักเรียน แลกเปลี่ยนความคิดเห็นร่วมกันได้อย่างอิสระ 5. ให้นักเรียนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับขั้นตอนการออกแบบวิธีการแก้ปัญหาจากหนังสือเรียน จากนั้นให้ตอบค าถามลงในใบงานที่ 4.1.3 เรื่อง การออกแบบวิธีการแก้ปัญหา 6. นักเรียนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับขั้นตอนการวางแผนและด าเนินการแก้ปัญหาและสังเกตตัวอย่าง จากหนังสือเรียน และตอบค าถามลงในใบงานที่ 4.1.4 เรื่อง การวางแผนและด าเนินการ แก้ปัญหา จากนั้นให้แต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมาน าเสนอบริเวณหน้าชั้นเรียน โดยครูคอยให้ ข้อเสนอแนะเพิ่มเติมอย่างใกล้ชิด ขั้นน า ขั้นสอน
7. ให้นักเรียนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับขั้นตอนการทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุงแก้ไขวิธีการ แก้ปัญหาหรือชิ้นงานและสังเกตตัวอย่างประกอบจากหนังสือเรียน 8. นักเรียนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับการน าเสนอวิธีการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหาหรือชิ้นงานและ สังเกตตัวอย่างจากหนังสือเรียน และส่งตัวแทนออกมาน าเสนอความรู้ที่ได้บริเวณหน้าชั้นเรียน ขั้นที่ 5 สรุปสิ่งที่เรียนรู้ 9. ครูถามค าถามกระตุ้นความคิดของนักเรียนว่า“กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมกับ การแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่น ประกอบไปด้วยกี่ขั้นตอน อะไรบ้าง” ขั้นที่ 6 น าเสนอผลงาน 10. เปิดโอกาสให้นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาน าเสนอผลงานหน้าชั้นเรียนโดยครูก าหนดเวลาใน การน าเสนอตามความเหมาะสม จากนั้นให้ครูและเพื่อนร่วมชั้นร่วมกันประเมินผลการน าเสนอ ผลงานของนักเรียนแต่ละกลุ่ม 1. เปิดโอกาสให้นักเรียนซักถามข้อสงสัย โดยครูให้ความรู้เพิ่มเติมตามความเหมาะสม 2. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปเกี่ยวกับกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมกับการแก้ปัญหาชุมชน หรือท้องถิ่น ขั้นสรุป
เรื่องที่ 2 : กรณีศึกษาการน าวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมไปพัฒนาชุมชน เวลา 3 ชั่วโมง วิธีการสอนโดยเน้นรูปแบบการสอนแบบอุปนัย (Induction) 1. ครูให้นักเรียนช่วยกันหาความหมายของค าว่า“การพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน”จากนั้นครูสุ่ม นักเรียน 2-3 คน ตอบค าถาม พร้อมกับอภิปรายร่วมกันภายในห้องเรียน 2. ครูเปิดโอกาสให้นักเรียนสืบค้นปัญหาของชุมชนทั้งในประเทศและต่างประเทศจาก อินเทอร์เน็ต จากนั้นครูสุ่มนักเรียนออกมาเล่าเกี่ยวกับปัญหาของชุมชนตามที่นักเรียนสนใจ บริเวณหน้าชั้นเรียน โดยเปิดโอกาสให้เพื่อนร่วมชั้นร่วมกันแสดงความคิดเห็น 3. ครูยกตัวอย่างกรณีศึกษาการน าวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมไปพัฒนาฮาลา-บาลา เพื่อให้นักเรียนเข้าใจมากยิ่งขึ้นจากหนังสือเรียน 4. ครูถามค าถามประจ าหัวข้อเพื่อกระตุ้นความสนใจของนักเรียนว่า“นักเรียนคิดว่า กรณีศึกษานี้ ช่วยแก้ปัญหาในชุมชนได้อย่างยั่งยืนหรือไม่ อย่างไร” 1. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 3-5 คน หรือตามความเหมาะสม เพื่อศึกษาการน าวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมไปแก้ปัญหาพื้นที่ป่าสาคูในจังหวัดนราธิวาสเพิ่มเติมจากหนังสือเรียน โดยให้นักเรียนศึกษาขั้นตอนการแก้ปัญหาในชุมชนทั้ง 6 ขั้นตอนอย่างละเอียด 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มวิเคราะห์สาเหตุของปัญหาจากขั้นตอนที่ 1 ระบุปัญหา โดยให้แต่ละกลุ่ม พูดคุยกันถึงการระบุปัญหาจากกรณีศึกษาในหนังสือเรียนว่าเหมาะสมหรือไม่ อย่างไร และควร มีปัญหาใดเพิ่มเติม จากนั้นครูสุ่มนักเรียน 2-3 คนออกมาสรุปปัญหาที่พบเพิ่มเติมจากกรณีศึกษา บริเวณหน้าชั้นเรียน 3. นักเรียนแต่ละกลุ่มท าความเข้าใจกับข้อมูลของปัญหาจากขั้นตอนที่ 2 รวบรวมข้อมูลและ แนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา และให้นักเรียนแต่ละกลุ่มรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้อง กับปัญหาเพิ่มเติม โดยการสืบค้นข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต จากนั้นให้นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมา น าเสนอข้อมูลบริเวณหน้าชั้นเรียน และเปิดโอกาสให้นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิดเห็นเพื่อ จัดท าสรุปแนวทางการแก้ปัญหาจากการศึกษาสถานการณ์ 4. นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมาอธิบายสรุปแนวทางในการแก้ปัญหาที่ได้จัดท าขึ้นบริเวณ หน้าชั้นเรียน 5. นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาขั้นตอนต่าง ๆ จากหนังสือเรียนเพื่อขยายความเข้าใจมากยิ่งขึ้นดังนี้ ขั้นตอนที่ 3 ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ขั้นตอนที่ 4 วางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ขั้นตอนที่ 5 ทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุงแก้ไขวิธีการแก้ปัญหา หรือชิ้นงาน ขั้นตอนที่ 6 น าเสนอวิธีการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหา หรือชิ้นงาน 6. จากนั้นให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปจากการศึกษาการน าวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และ นวัตกรรมไปแก้ปัญหาพื้นที่ป่าสาคูในจังหวัดนราธิวาสทั้ง 6 ขั้นตอนในหนังสือเรียน โดยใช้ ขั้นน า ขั้นสอน
วิธีการต่าง ๆ ตามที่นักเรียนสนใจ เช่น ภาพ Infographic ผังมโนทัศน์ แผ่นพับ และ ส่งตัวแทนกลุ่มออกมาน าเสนอข้อมูลบริเวณหน้าชั้นเรียน 7. ครูมอบหมายให้นักเรียนแต่ละคนท ากิจกรรมที่สอดคล้องกับเนื้อหา โดยผู้เรียนฝึกปฏิบัติเพื่อ พัฒนาความรู้และทักษะ (Design Activity) โดยให้นักเรียนแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่นด้วย กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมตามขั้นตอนทั้ง 6 ขั้นตอน จากนั้นให้นักเรียนออกมา น าเสนอข้อมูลในรูปแบบที่นักเรียนคิดว่าน่าสนใจและเปิดโอกาสให้เพื่อร่วมชั้นซักถามข้อสงสัย โดยครูคอยให้ค าแนะน าตามความเหมาะสม 1. เปิดโอกาสให้นักเรียนซักถามข้อสงสัย โดยครูให้ความรู้เพิ่มเติมตามความเหมาะสม 2. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปเกี่ยวกับกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมกับการแก้ปัญหาใน ชุมชนหรือท้องถิ่นเพื่อช่วยแก้ปัญหาในชุมชนได้อย่างยั่งยืน 3. นักเรียนแต่ละคนท าแบบฝึกหัด (Unit Activity) จากหนังสือเรียนเพื่อทบทวนความรู้ ความเข้าใจ และพัฒนาทักษะการคิดของนักเรียน โดยการตอบค าถามลงในสมุดประจ าตัว 4. นักเรียนตรวจสอบระดับความสามารถของตนเองจากหนังสือเรียน โดยพิจารณาข้อความว่าถูก หรือผิด หากนักเรียนพิจารณาข้อความไม่ถูกต้องให้นักเรียนกลับไปทบทวนเนื้อหาตามหัวข้อที่ ก าหนดให้ 5. ครูมอบหมายให้นักเรียนท ากิจกรรมฝึกทักษะกระบวนการคิด และทบทวนเนื้อหาอย่างครบถ้วน ตามตัวชี้วัด และกิจกรรม High Oder Thinking ที่สอดคล้องกับตัวชี้วัดตามทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 จากแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่นด้วยกระบวนการออกแบบเชิง วิศวกรรมเป็นการบ้านและน ามาส่งในชั่วโมงถัดไป 6. นักเรียนท าแบบทดสอบหลังเรียนหน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่นด้วย กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมหรือท าแบบทดสอบ (Unit Test) จากแบบฝึกหัดเพื่อวัด ความรู้ที่นักเรียนได้รับหลังจากผ่านการเรียนรู้ 7. นักเรียนท าชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) เรื่อง การแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่นด้วยกระบวนการ ออกแบบเชิงวิศวกรรม และน ามาส่งในชั่วโมงถัดไป 8. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 8.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่นด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 2) แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่นด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 3) ใบงานที่ 4.1.1 เรื่อง การระบุปัญหา 4) ใบงานที่ 4.1.2 เรื่อง การรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้อง 5) ใบงานที่ 4.1.3 เรื่อง การออกแบบวิธีการแก้ปัญหา 6) ใบงานที่ 4.1.4 เรื่อง การวางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ขั้นสรุป
7) แผ่นป้าย เรื่อง กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 8) บัตรภาพ เรื่อง การร่างภาพ 8.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) ห้องคอมพิวเตอร์ 2) อินเทอร์เน็ต
หน่วยการเรียนรู้ที่4 ค าชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกค าตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมที่สร้างขึ้นมานั้น มีจุดประสงค์อะไร ก. พัฒนาชุมชนให้เป็นแหล่งที่มีความรู้ ข. ท าให้การท างานสะดวกสบายมากยิ่งขึ้น ค. ท าให้ประชาชนรู้จักเทคโนโลยีมากยิ่งขึ้น ง. ช่วยแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นอย่างมีระบบ 2. ข้อใด ไม่ใช่ เกณฑ์ในการจัดล าดับความส าคัญของ ปัญหา ก. ขนาดของปัญหา ข. ความยากง่ายในการแก้ปัญหา ค. ความพึงพอใจของคนแก้ปัญหา ง. ความรุนแรง/ความเร่งด่วนของปัญหา 3. กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมมีกี่ขั้นตอน ก. 6 ขั้นตอน ข. 5 ขั้นตอน ค. 4 ขั้นตอน ง. 3 ขั้นตอน 4. การแก้ปัญหาของชุมชนควรน ากระบวนการใดเข้ามา ช่วยเหลือเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด ก. กระบวนการทางปัญญา ข. กระบวนการทางเทคโนโลยี ค. กระบวนการเทคโนโลยีปฏิบัติการ ง. กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 5. ข้อใดคือขั้นตอนแรกของกระบวนการออกแบบ เชิงวิศวกรรม ก. ระบุปัญหา ข. วางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ค. น าเสนอวิธีการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหา หรือชิ้นงาน ง. รวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา เฉลย 6. ขั้นตอนใดเป็นการก าหนดล าดับขั้นตอนของการแก้ปัญหา ก. ระบุปัญหา ข. ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ค. วางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ง. รวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา 7. ขั้นตอนใดสามารถบอกได้ว่าชิ้นงานนั้นสามารถแก้ปัญหาได้ ก. ระบุปัญหา ข. วางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ค. รวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา ง. ทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุงแก้ไขวิธีการแก้ปัญหา หรือชิ้นงาน 8. การออกแบบด้วยวิธีการใดท าให้เห็นการแสดงล าดับขั้นตอน การท างานได้อย่างชัดเจน ก. การร่างภาพ ข. การเขียนผังงาน ค. การท าแบบจ าลอง ง. การเขียนแผนภาพ 9. ขั้นตอนใดเป็นขั้นตอนสุดท้ายของกระบวนการออกแบบ เชิงวิศวกรรม ก. ระบุปัญหา ข. วางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ค. รวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา ง. น าเสนอวิธีการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหาหรือชิ้นงาน 10. การเขียนแผนภาพเพื่อแสดงรายละเอียดของงานแบบหยาบ ไม่เน้นรายละเอียด เป็นแผนภาพแบบใด ก. แผนภาพลายเส้น ข. แผนภาพแบบผสม ค. แผนภาพแบบบล็อก ง. แผนภาพแบบรูปภาพ แบบทดสอบก่อนเรียน 1. ง 2. ค 3. ก 4. ง 5. ก 6. ค 7. ง 8. ข 9. ง 10. ค
หน่วยการเรียนรู้ที่4 ค าชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกค าตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. ขั้นตอนใดของกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เป็นขั้นตอนที่ท าความเข้าใจกับปัญหาที่เกิดขึ้น ก. ระบุปัญหา ข. ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ค. วางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ง. รวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา 2. แหล่งข้อมูลในข้อใดไม่สามารถน ามาใช้ในขั้นตอน การรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา ก. ทฤษฎี ข. หลักการ ค. ผลงานวิจัย ง. หนังสือพิมพ์ 3. ขั้นตอนใดเป็นขั้นตอนที่น าข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ เปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือกข้อมูลส าหรับแก้ปัญหา ก. ระบุปัญหา ข. ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ค. วางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ง. รวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา 4. ข้อใด ไม่ถูกต้อง ในการพิจารณาปัญหาที่ต้องการ แก้ไข ก. ความยากง่ายในการแก้ปัญหา ข. งบประมาณที่ได้รับในการแก้ปัญหา ค. ความสนใจในการแก้ปัญหาของคนในชุมชน ง. จ านวนคนที่ได้รับผลกระทบในการแก้ปัญหา 5. ขั้นตอนใดท าให้ทราบข้อบกพร่องของการท างาน ก. ระบุปัญหา ข. วางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ค. ทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุงแก้ไขวิธีการ แก้ปัญหาหรือชิ้นงาน ง. รวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา เฉลย 6. ข้อใด ไม่ใช่วิธีการในการน าเสนอชิ้นงาน ก. การประชุม ข. การจัดนิทรรศการ ค. การน าเสนอต่อภาคธุรกิจ ง. การน าเสนอผ่านสื่อออนไลน์ 7. ขั้นตอนใดที่ใช้ในการถ่ายทอดแนวคิดให้ผู้อื่นเข้าใจเกี่ยวกับ กระบวนการท างานและชิ้นงานที่ได้มา ก. ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ข. วางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ค. รวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา ง. น าเสนอวิธีการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหาหรือชิ้นงาน 8. การออกแบบบ้านให้เห็นถึงโครงสร้างต่าง ๆ ภายในบ้าน ควรใช้วิธีการออกแบบใด ก. การร่างภาพ ข. การเขียนผังงาน ค. การเขียนแผนภาพ ง. การสร้างแบบจ าลอง 9. การออกแบบที่ใช้วิธีการเขียนมือเปล่าตามจินตนาการ เป็นการออกแบบตามข้อใด ก. การร่างภาพ ข. การเขียนผังงาน ค. การเขียนแผนภาพ ง. การสร้างแบบจ าลอง 10.การเขียนแผนภาพที่มีทั้งภาพจริงและภาพลายเส้น เป็นการเขียนแผนภาพประเภทใด ก. แผนภาพแบบผสม ข. แผนภาพแบบบล็อก ค. แผนภาพแบบรูปภาพ ง. แผนภาพแบบลายเส้น แบบทดสอบหลังเรียน 1. ก 2. ง 3. ข 4. ข 5. ค 6. ก 7. ง 8. ง 9. ก 10. ก
แผนการจัดเรียนรู้ที่ 1 กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมกับการแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่น กลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 รายวิชา การออกแบบและเทคโนโลยี รหัสวิชา ว23103 เวลา 4 ชั่วโมง 1. มาตรฐาน/ตัวชี้วัด 1.1 ตัวชี้วัด ว 4.1 ม.3/1 วิเคราะห์สาเหตุ หรือปัจจัยที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี และ ความสัมพันธ์ของเทคโนโลยีกับศาสตร์อื่น โดยเฉพาะวิทยาศาสตร์ หรือ คณิตศาสตร์ เพื่อเป็นแนวทางการแก้ปัญหาหรือพัฒนางาน ว 4.1 ม.3/2 ระบุปัญหาหรือความต้องการของชุมชนหรือท้องถิ่น เพื่อพัฒนางานอาชีพ สรุปกรอบของปัญหา รวบรวม วิเคราะห์ข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา โดยค านึงถึงความถูกต้องด้านทรัพย์สินทางปัญญา ว 4.1 ม.3/3 ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา โดยวิเคราะห์เปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือกข้อมูลที่ จ าเป็นภายใต้เงื่อนไขและทรัพยากรที่มีอยู่ น าเสนอแนวทางการแก้ปัญหาให้ผู้อื่น เข้าใจด้วยเทคนิคหรือวิธีการที่หลากหลาย วางแผนขั้นตอนการท างานและ ด าเนินการแก้ปัญหาอย่างเป็นขั้นตอน ว 4.1 ม.3/4 ทดสอบ ประเมินผล วิเคราะห์ และให้เหตุผลของปัญหาหรือข้อบกพร่องที่เกิดขึ้น ภายใต้กรอบเงื่อนไข พร้อมทั้งหาแนวทางการปรับปรุงแก้ไข และน าเสนอผล การแก้ปัญหา 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายความหมายของกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมได้ (K) 2. บอกขั้นตอนของกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมได้ (K) 3. ออกแบบโครงงานตามขั้นตอนกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมได้ (P) 4. เล็งเห็นความส าคัญของการน ากระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมมาใช้แก้ปัญหาในชีวิตประจ าวัน (A) 3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น - เทคโนโลยีมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาตั้งแต่อดีต จนถึงปัจจุบัน ซึ่งมีสาเหตุหรือปัจจัยมาจากหลาย ด้าน เช่น ปัญหาหรือความต้องการของมนุษย์ ความก้าวหน้าของศาสตร์ต่าง ๆ การเปลี่ยนแปลง ทางด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม - เทคโนโลยีมีความสัมพันธ์กับศาสตร์อื่น โดยเฉพาะ วิทยาศาสตร์ โดยวิทยาศาสตร์เป็นพื้นฐานความรู้ ที่น าไปสู่การพัฒนาเทคโนโลยี และเทคโนโลยีที่ได้ พิจารณาตามหลักสูตรของสถานศึกษา
สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น สามารถเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ค้นคว้า เพื่อให้ได้มาซึ่งองค์ความรู้ใหม่ - ปัญหาหรือความต้องการอาจพบได้ในงานอาชีพ ของชุมชนหรือท้องถิ่น ซึ่งอาจมีหลายด้าน เช่น ด้านการเกษตร อาหาร พลังงาน การขนส่ง - การวิเคราะห์สถานการณ์ปัญหาช่วยให้เข้าใจเงื่อนไข และกรอบของปัญหาได้ชัดเจน จากนั้นด าเนินการ สืบค้น รวบรวมข้อมูล ความรู้จากศาสตร์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อน าไปสู่การออกแบบแนวทาง การแก้ปัญหา - การวิเคราะห์ เปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือกข้อมูล ที่จ าเป็น โดยค านึงถึงทรัพย์สินทางปัญญา เงื่อนไข และทรัพยากร เช่น งบประมาณ เวลา ข้อมูลและ สารสนเทศ วัสดุ เครื่องมือและอุปกรณ์ ช่วยให้ได้ แนวทางการแก้ปัญหาที่เหมาะสม - การออกแบบแนวทางการแก้ปัญหาท าได้ หลากหลายวิธี เช่น การร่างภาพ การเขียนแผนภาพ การเขียนผังงาน - เทคนิคหรือวิธีการในการน าเสนอแนวทางการ แก้ปัญหามีหลากหลาย เช่น การใช้แผนภูมิ ตาราง ภาพเคลื่อนไหว - การก าหนดขั้นตอนและระยะเวลาในการท างานก่อน ด าเนินการแก้ปัญหาจะช่วยให้การท างานส าเร็จได้ ตามเป้าหมาย และลดข้อผิดพลาดของการท างานที่ อาจเกิดขึ้น - การทดสอบและประเมินผลเป็นการตรวจสอบ ชิ้นงานหรือวิธีการว่า สามารถแก้ปัญหาได้ตาม วัตถุประสงค์ภายใต้กรอบของปัญหา เพื่อหา ข้อบกพร่อง และด าเนินการปรับปรุง โดยอาจ ทดสอบซ้ าเพื่อให้สามารถแก้ไขปัญหาได้ - การน าเสนอผลงานเป็นการถ่ายทอดแนวคิด เพื่อให้ ผู้อื่นเข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการท างาน และชิ้นงาน หรือวิธีการที่ได้ ซึ่งสามารถท าได้หลายวิธี เช่น การ เขียนรายงาน การท าแผ่นน าเสนอผลงาน การจัด นิทรรศการ การน าเสนอผ่านสื่อออนไลน์
4. สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมเป็นกระบวนการแก้ปัญหาหรือพัฒนาชิ้นงานอย่างเป็น ขั้นตอนภายใต้ทรัพยากรที่มีอยู่ การวิเคราะห์สถานการณ์ของปัญหา ผลกระทบของการแก้ปัญหาเพื่อ น าไปสู่การออกแบบแนวทางการแก้ปัญหา โดยใช้ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อื่น ๆ ส าหรับกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม ประกอบไปด้วย 6 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 ระบุปัญหา ขั้นตอนที่ 2 รวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา ขั้นตอนที่ 3 ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ขั้นตอนที่ 4 วางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ขั้นตอนที่ 5 ทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุงแก้ไข วิธีการแก้ปัญหาหรือชิ้นงาน และขั้นตอนที่ 6 น าเสนอวิธีการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหาหรือชิ้นงาน 5. สมรรถนะส าคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสื่อสาร - ทักษะการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด - ทักษะการให้เหตุผล - ทักษะการคิดอย่างเป็นระบบ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา - ทักษะการแก้ปัญหา - ทักษะการสังเกต - ทักษะการประยุกต์ใช้ความรู้ 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต - ทักษะการท างานร่วมกัน - ทักษะการส ารวจ 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี - ทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ 1. มีวินัย รับผิดชอบ 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการท างาน 6. กิจกรรมการเรียนรู้ วิธีการสอนโดยเน้นรูปแบบการสอนแบบใช้โครงงานเป็นฐาน (Project-Based Learning) ขั้นที่1 ให้ความรู้พื้นฐาน 1. นักเรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่น ด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 2. ครูถามค าถามกระตุ้นความคิดของนักเรียนว่า“ในชุมชนที่นักเรียนอาศัยอยู่มีปัญหาอะไร เกิดขึ้นบ้าง และปัญหาเหล่านั้นสามารถแก้ไขได้หรือไม่ อย่างไร” ชั่วโมงที่ 1 ขั้นน า
(แนวตอบ : ค าตอบของนักเรียนขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครูผู้สอน เช่น ปัญหาด้านการเกษตร ด้านอาหาร ด้านพลังงาน ด้านการขนส่ง) 3. ครูอธิบายกับนักเรียนเพื่อให้นักเรียนเข้าใจมากยิ่งขึ้นว่า“ปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นภายในชุมชน สามารถแก้ไขได้โดยใช้กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมที่อาศัยความรู้ด้านต่าง ๆ เข้ามา จัดการ เช่น วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อื่น ๆ รวมถึงความคิดสร้างสรรค์ เพื่อให้ได้ ผลลัพธ์ที่มีประสิทธิภาพและเหมาะสมที่สุดแก่ชุมชนหรือท้องถิ่น” ขั้นที่ 2 กระตุ้นความสนใจ 4. ครูถามค าถามส าคัญประจ าหัวข้อเพื่อกระตุ้นความสนใจของนักเรียนว่า“นักเรียนคิดว่า กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม จะช่วยแก้ปัญหาในชุมชนหรือท้องถิ่นของนักเรียน ได้อย่างไร” (แนวตอบ : ค าตอบของนักเรียนขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครูผู้สอน เช่น กระบวนการออกแบบ เชิงวิศวกรรมมีส่วนช่วยในการตัดสินใจส าหรับการแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นได้อย่างถูกต้อง ท าให้ การแก้ปัญหามีระบบ โดยอาศัยความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อื่น ๆ รวมถึงความคิดสร้างสรรค์ ดังนั้น การแก้ปัญหาจึงมีประสิทธิภาพ และสร้างผลลัพธ์ที่ดีที่สุด แก่ชุมชนหรือท้องถิ่น) 5. ครูสุ่มนักเรียน 6 คน ออกมายืนเรียงกันบริเวณหน้าชั้นเรียนโดยครูเปิดแผ่นป้าย เรื่อง กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมให้นักเรียนดูและให้นักเรียนคนแรกพูดข้อความ ที่ปรากฏอยู่ในแผ่นป้าย จากนั้นครูเปิดแผ่นป้ายที่ 2 ให้นักเรียนคนถัดไปดู โดยนักเรียน จะต้องพูดข้อความของเพื่อนคนก่อนหน้าและข้อความที่ปรากฏอยู่ในแผ่นป้าย โดยด าเนินการ ต่อไปเรื่อย ๆ จนถึงนักเรียนคนสุดท้ายตามล าดับ ขั้นที่3 จัดกลุ่มร่วมมือ 1. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 3-5 คน หรือตามความเหมาะสม เพื่อศึกษากระบวนการออกแบบ เชิงวิศวกรรมกับการแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่นจากหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การแก้ปัญหาชุมชนหรือ ท้องถิ่นด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิดเห็นร่วมกันเพื่อระบุปัญหาที่มีภายในชุมชนหรือท้องถิ่น ที่นักเรียนสนใจกลุ่มละ 3 ปัญหา จากนั้นตอบค าถามลงในใบงานที่ 4.1.1 เรื่อง การระบุ ปัญหา โดยท าตามขั้นตอน ดังนี้ สรุปรายการปัญหาที่เกิดขึ้นในชุมชนหรือท้องถิ่น จัดล าดับ ความส าคัญของแต่ละปัญหา เลือกปัญหาที่ต้องการแก้ไข และระบุปัญหาที่ต้องการแก้ไข ซึ่งนักเรียนอาจจะศึกษาขั้นตอนต่าง ๆ เพิ่มเติมอย่างละเอียดในหนังสือเรียน 3. ครูอธิบายกับนักเรียนว่า“การส ารวจปัญหาที่พบในชุมชนหรือท้องถิ่น สามารถท าได้โดยใช้ วิธีการต่าง ๆ เช่น การส ารวจปัญหาจากเอกสาร ต ารา วิจัย ฐานข้อมูล การสังเกต การสัมภาษณ์ หรือแบบสอบถาม” 4. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาน าเสนอปัญหาที่นักเรียนสนใจทั้ง 3 ปัญหา และการจัดล าดับ ความส าคัญของกลุ่มตนเองบริเวณหน้าชั้นเรียน ขั้นสอน
5. นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาเกณฑ์การจัดล าดับความส าคัญของปัญหาทั้ง 4 เกณฑ์ และสแกน QR code เรื่อง ตัวอย่างการค านวณล าดับความส าคัญของแต่ละปัญหาจากหนังสือเรียน 6. จากนั้นให้นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิดเห็นร่วมกันเพื่อคัดเลือกปัญหา กลุ่มละ 1 ปัญหา พร้อมระบุปัญหาที่ต้องการแก้ไขอย่างแท้จริงเป็นข้อความสั้น ๆ กะทัดรัดให้มองเห็นเป็น แนวทางของการแก้ปัญหาลงในใบงานที่ 4.1.1 เรื่อง การระบุปัญหา ขั้นที่ 4 แสวงหาความรู้ 7. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม (กลุ่มเดิม) เพื่อศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับขั้นตอนการรวบรวมข้อมูลและแนวคิด ที่เกี่ยวข้องกับปัญหาซึ่งอาจจะเป็นแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี หรือ ศาสตร์อื่น ๆ โดยสืบค้นข้อมูลจากทางอินเทอร์เน็ต และตอบค าถามลงในใบงานที่ 4.1.2 เรื่อง การรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้อง 8. ครูอธิบายเพิ่มเติมกับนักเรียนว่า“ขั้นตอนการรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา เป็นขั้นตอนที่ละเอียดอ่อน และสิ่งที่ยากที่สุด คือ การประเมินความน่าเชื่อถือของแหล่งข้อมูล” 9. ครูอธิบายเกร็ดความรู้ที่เกี่ยวข้องกับเนื้อหา (Design Focus) เรื่อง การรวบรวมข้อมูล 10. เปิดโอกาสให้นักเรียนแต่ละกลุ่มสังเกตตัวอย่างขั้นรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับ ปัญหา จากหนังสือเรียน 11. ครูอธิบายเกร็ดความรู้ที่เกี่ยวข้องกับเนื้อหา (Design Focus) เรื่อง แนะน าเว็บไซต์ด้าน การเกษตรเพิ่มเติม 12. นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมาน าเสนอข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหาตามที่ได้ เก็บรวบรวมข้อมูลบริเวณหน้าชั้นเรียน และเปิดโอกาสให้นักเรียนแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ร่วมกันได้อย่างอิสระ ขั้นที่ 4 แสวงหาความรู้ 13. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม (กลุ่มเดิม) เพื่อศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับขั้นตอนการออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ซึ่งเป็นขั้นตอนที่ช่วยให้ได้แนวทางการแก้ปัญหาที่เหมาะสมแล้วออกแบบแนวทางการแก้ปัญหา โดยอาจร่างภาพ (Sketch) เขียนเป็นแผนภาพ (Diagrams) เขียนผังงาน (Flowchart) หรือ การสร้างแบบจ าลอง (Model) 14. ครูน าบัตรภาพ เรื่อง การร่างภาพ ให้นักเรียนดู และถามค าถามท้าทายความคิดกับนักเรียนว่า “ภาพที่นักเรียนเห็นนั้นคือภาพอะไร” และเฉลยค าตอบที่ถูกต้องแก่นักเรียนพร้อมอธิบายกับ นักเรียนว่า“การร่างภาพเป็นการเขียนภาพโดยใช้มือเปล่าที่เกิดจากความคิดหรือจินตนาการ ของผู้ออกแบบและน าไปเขียนแบบที่มีรายละเอียดต่าง ๆ ให้สมบูรณ์ต่อไป” 15. เปิดโอกาสให้นักเรียนได้สังเกตแผนภาพทั้ง 4 ชนิด จากหนังสือเรียน เพื่อให้เข้าใจมากยิ่งขึ้น ได้แก่ แผนภาพลายเส้น แผนภาพแบบบล็อก แผนภาพแบบรูปภาพ และแผนภาพแบบผสม ชั่วโมงที่ 2 ชั่วโมงที่ 3
16. ครูถามค าถามทบทวนความคิดของนักเรียนว่า“นักเรียนเคยเขียนผังงานหรือไม่ และเขียนแสดง ขั้นตอนการท างานเรื่องใด” และเปิดโอกาสให้นักเรียนแสดงความคิดเห็นร่วมกันในชั้นเรียน จากนั้นครูอธิบายกับนักเรียนว่า“การออกแบบวิธีการแก้ปัญหาสามารถใช้วิธีการเขียนผังงานซึ่ง สามารถเขียนได้ 2 แบบ คือ ผังงานระบบ (System Flowchart) และผังงานโปรแกรม (Program Flowchart)” 17. ครูอธิบายกับนักเรียนว่า“การออกแบบวิธีการแก้ปัญหาที่สามารถบรรยายคุณลักษณะเพื่อให้ ง่ายต่อการท าความเข้าใจ อธิบายรายละเอียดทุกแง่ทุกมุมอย่างชัดเจน ควรใช้แบบจ าลอง (Model) ในการออกแบบเพื่อให้เห็นแต่ละมุมมองและช่วยให้การสื่อสารระหว่างบุคคลมีความ ถูกต้องตรงกันมากขึ้น เพราะแบบจ าลองจะแสดงให้เห็นถึงกระบวนการท างานว่าท าหน้าที่ อะไรและอย่างไร เช่น การสาธิตการแปรงฟันที่ถูกวิธี ควรเลือกใช้แบบจ าลองฟันในการสาธิต เพื่อให้เห็นถึงลักษณะต่าง ๆ ของฟันท าให้ง่ายต่อการสาธิตการแปรงฟันที่ถูกวิธี” 18. เปิดโอกาสให้นักเรียนแต่ละกลุ่มสังเกตตัวอย่างขั้นออกแบบวิธีการแก้ปัญหาจากหนังสือเรียน เพื่อศึกษาการพิจารณาทางเลือกในการแก้ปัญหาและประเมินผลทางเลือกโดยพิจารณาถึง ผลกระทบทางบวกและผลกระทบทางลบ รวมถึงการคัดเลือกทางเลือกเข้ามาใช้ในการแก้ ปัญหาที่เกิดขึ้นจากนั้นให้ตอบค าถามลงในใบงานที่ 4.1.3 เรื่อง การออกแบบวิธีการ แก้ปัญหา 19. ครูอธิบายเกร็ดความรู้ที่เกี่ยวข้องกับเนื้อหา (Design Focus) เรื่อง ฟางข้าวและกระดาษจาก ฟางข้าวเพื่อเป็นแนวทางในการออกแบบวิธีการแก้ปัญหา 20. นักเรียนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับขั้นตอนการวางแผนและด าเนินการแก้ปัญหาและสังเกตตัวอย่าง การวางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา วัสดุที่ใช้ อุปกรณ์ที่ใช้ ขั้นตอนการผลิตจากหนังสือเรียน โดยนักเรียนน าความรู้มาปรับใช้และตอบค าถามลงในใบงานที่ 4.1.4 เรื่อง การวางแผนและ ด าเนินการแก้ปัญหา จากนั้นให้แต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมาน าเสนอแนวทางการวางแผนและ ด าเนินการแก้ปัญหาที่บริเวณหน้าชั้นเรียน โดยครูคอยให้ข้อเสนอแนะเพิ่มเติมอย่างใกล้ชิด 21. ครูอธิบายเพิ่มเติมกับนักเรียนว่า“ขั้นวางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา เป็นการก าหนดล าดับ ขั้นตอนของการแก้ปัญหาและระยะเวลาในการท างานที่ชัดเจนก่อนด าเนินการแก้ปัญหาเพื่อ ลดข้อผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นจากการท างาน แล้วลงมือแก้ปัญหาตามขั้นตอนที่ได้ออกแบบ และวางแผนไว้ ขั้นที่ 4 แสวงหาความรู้ 22. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม (กลุ่มเดิม) เพื่อศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับขั้นตอนการทดสอบ ประเมินผล และ ปรับปรุงแก้ไขวิธีการแก้ปัญหาหรือชิ้นงานและสังเกตตัวอย่างประกอบจากหนังสือเรียน เพื่อให้ นักเรียนเข้าใจมากยิ่งขึ้นพร้อมเปิดโอกาสให้นักเรียนแต่ละกลุ่มทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุง แก้ไขวิธีการแก้ปัญหาหรือชิ้นงาน และบันทึกผลลงในสมุดประจ าตัว 23. ครูอธิบายเกร็ดความรู้ที่เกี่ยวข้องกับเนื้อหา (Design Focus) เรื่อง การต่อยอดธุรกิจ ชั่วโมงที่ 4
24. นักเรียนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับการน าเสนอวิธีการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหาหรือชิ้นงานและ สังเกตตัวอย่าง จากหนังสือเรียน 25. จากนั้นให้นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมาน าเสนอแนวทางการทดสอบ ประเมินผล และ ปรับปรุงแก้ไขวิธีการแก้ปัญหาหรือชิ้นงาน รวมถึงวิธีการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหาหรือ ชิ้นงานที่ได้บริเวณหน้าชั้นเรียน ขั้นที่ 5 สรุปสิ่งที่เรียนรู้ 26. ครูถามค าถามกระตุ้นความคิดของนักเรียนว่า“กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมกับ การแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่น ประกอบไปด้วยกี่ขั้นตอน อะไรบ้าง” (แนวตอบ : กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมกับการแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่น ประกอบด้วย 6 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 ระบุปัญหา ขั้นตอนที่ 2 รวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา ขั้นตอนที่ 3 ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ขั้นตอนที่ 4 วางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ขั้นตอนที่ 5 ทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุงแก้ไขวิธีการแก้ปัญหา หรือชิ้นงาน ขั้นตอนที่ 6 น าเสนอวิธีการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหา หรือชิ้นงาน ขั้นที่ 6 น าเสนอผลงาน 27. เปิดโอกาสให้นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาน าเสนอผลงานหน้าชั้นเรียนโดยครูก าหนดเวลาใน การน าเสนอตามความเหมาะสม จากนั้นให้ครูและเพื่อนร่วมชั้นร่วมกันประเมินผลการน าเสนอ ผลงานของนักเรียนแต่ละกลุ่ม 1. เปิดโอกาสให้นักเรียนซักถามข้อสงสัย โดยครูให้ความรู้เพิ่มเติมตามความเหมาะสม 2. ครูประเมินผลโดยการสังเกตการตอบค าถามและการน าเสนอผลงานของนักเรียน 3. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปเกี่ยวกับกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมกับการแก้ปัญหาชุมชน หรือท้องถิ่น 7. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 7.1 การประเมินก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การแก้ปัญหา ชุมชนหรือท้องถิ่นด้วย กระบวนการออกแบบ เชิงวิศวกรรม - ตรวจแบบทดสอบ ก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรียน ประเมินตามสภาพจริง 7.2 การประเมินระหว่างการ จัดกิจกรรม ขั้นสรุป
รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1) การระบุปัญหา - ตรวจใบงานที่ 4.1.1 - ใบงานที่ 4.1.1 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 2) การรวบรวมข้อมูล และแนวคิด ที่เกี่ยวข้อง - ตรวจใบงานที่ 4.1.2 - ใบงานที่ 4.1.2 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 3) การออกแบบวิธีการ แก้ปัญหา - ตรวจใบงานที่ 4.1.3 - ใบงานที่ 4.1.3 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 4) การวางแผนและ ด าเนินการแก้ปัญหา - ตรวจใบงานที่ 4.1.4 - ใบงานที่ 4.1.4 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 5) การน าเสนอผลงาน - ประเมินการน าเสนอ ผลงาน. - แบบประเมิน การน าเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 6) พฤติกรรมการท างาน รายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การท างาน รายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การท างานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 7) พฤติกรรมการท างาน กลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การท างาน กลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 8) คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - สังเกตความมีวินัย ความรับผิดชอบ ใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่น ในการท างาน - แบบประเมิน คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 8. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 8.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.3 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การแก้ปัญหาชุมชนหรือท้องถิ่นด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 2) ใบงานที่ 4.1.1 เรื่อง การระบุปัญหา 3) ใบงานที่ 4.1.2 เรื่อง การรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้อง 4) ใบงานที่ 4.1.3 เรื่อง การออกแบบวิธีการแก้ปัญหา 5) ใบงานที่ 4.1.4 เรื่อง การวางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา 6) แผ่นป้าย เรื่อง กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม 7) บัตรภาพ เรื่อง การร่างภาพ 8.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) ห้องคอมพิวเตอร์ 2) อินเทอร์เน็ต
การระบุปัญหา ค าชี้แจง : ให้นักเรียนส ารวจปัญหาที่พบในชุมชนหรือท้องถิ่น โดยระบุปัญหาและรายละเอียดต่าง ๆ ให้ถูกต้อง 1. สรุปรายการปัญหาที่เกิดขึ้นในชุมชนหรือท้องถิ่น 1) 2) 3) 2. จัดล าดับความส าคัญของแต่ละปัญหา รายการปัญหา ขนาด (R1) ความรุนแรง (R2) ความยากง่าย (R3) ความสนใจ (R4) ค่าคะแนน รวม ล าดับ ปัญหา ปัญหา ปัญหา 3. เลือกปัญหาที่ต้องการแก้ไข 4. ระบุปัญหาที่ต้องการแก้ไข ใบงานที่ 4.1.1
การระบุปัญหา ค าชี้แจง : ให้นักเรียนส ารวจปัญหาที่พบในชุมชนหรือท้องถิ่น โดยระบุปัญหาและรายละเอียดต่าง ๆ ให้ถูกต้อง 1. สรุปรายการปัญหาที่เกิดขึ้นในชุมชนหรือท้องถิ่น 1) ปัญหาขยะมูลฝอย 2) ปัญหาน้ าเน่าเสีย 3) ปัญหาขาดแคลนไฟฟ้า 2. จัดล าดับความส าคัญของแต่ละปัญหา รายการปัญหา ขนาด (R1) ความรุนแรง (R2) ความยากง่าย (R3) ความสนใจ (R4) ค่าคะแนน รวม ล าดับ ปัญหาขยะมูลฝอย 4 3 2 4 53 3 ปัญหาน้ าเน่าเสีย 5 3 3 5 66 1 ปัญหาขาดแคลนไฟฟ้า 3 4 3 3 51 2 3. เลือกปัญหาที่ต้องการแก้ไข ปัญหาน้ าเน่าเสีย 4. ระบุปัญหาที่ต้องการแก้ไข ปัญหายุงลาย เฉลย ใบงานที่ 4.1.1
การรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้อง ค าชี้แจง : ให้นักเรียนรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา จากนั้นบันทึกลงในตารางด้านล่าง ข้อมูลและแนวคิดในการแก้ปัญหา แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ ใบงานที่ 4.1.2
การรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้อง ค าชี้แจง : ให้นักเรียนรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา จากนั้นบันทึกลงในตารางด้านล่าง ข้อมูลและแนวคิดในการแก้ปัญหา แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ 1. วิธีก าจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย ศูนย์วิจัยสุขภาพกรุงเทพ www.bangkokhealth.com 2. 15 แหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย www.kapook.com 3. “ยุงลาย” ฆาตกรตัวร้ายใกล้ตัวคุณ หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ ออนไลน์ www.thairath.co.th 4. 10 วิธีไล่ยุงอย่างปลอดภัยไม่ใช้สารเคมี เว็บไซต์ให้ความรู้เกี่ยวกับบ้านและสวน www.baanlaesuan.com 5. ผลิตภัณฑ์ไล่ยุงและแมลงจากสมุนไพร สภาเกษตรกรแห่งชาติ www.nfc.or.th 6. โครงการรณรงค์บ้าน โรงเรียน ชุมชน ปลอด ลูกน้ า ยุงลาย ต าบลนาเรียง อ าเภอพรหมคีรีจังหวัด นครศรีธรรมราช www.nareang.go.th › datacenter › doc_download › b.doc ใบงานที่ 4.1.2 เฉลย
การออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ค าชี้แจง : ให้นักเรียนออกแบบวิธีการแก้ปัญหาที่พบในชุมชนหรือท้องถิ่น วิธีการแก้ปัญหา คือ การประเมินผลกระทบของผลิตภัณฑ์ที่เลือกใช้ในการแก้ปัญหา ผลกระทบ ผลกระทบทางบวก ผลกระทบทางลบ 1. ต่อมนุษย์และสังคม 2. ต่อเศรษฐกิจ 3. ต่อสิ่งแวดล้อม ผลิตภัณฑ์ที่จะพัฒนามีลักษณะ ดังนี้ ใบงานที่ 4.1.3
การออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ค าชี้แจง : ให้นักเรียนออกแบบวิธีการแก้ปัญหาที่พบในชุมชนหรือท้องถิ่น วิธีการแก้ปัญหา คือ การท ากับดักยุงลายจากขวดพลาสติก การประเมินผลกระทบของผลิตภัณฑ์ที่เลือกใช้ในการแก้ปัญหา ผลกระทบ ผลกระทบทางบวก ผลกระทบทางลบ 1. ต่อมนุษย์และสังคม - ป้องกันยุงลายที่เกิดขึ้นภายในบ้าน หรือในบริเวณชุมชน - ป้องกันการเกิดโรคต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น จากยุงลาย เช่น โรคไข้เลือดออก - 2. ต่อเศรษฐกิจ - ประชนชนสามารถน าความรู้มาสร้าง รายได้เสริมให้แก่ครอบครัว - 3. ต่อสิ่งแวดล้อม - น าสิ่งของที่ใช้แล้วกลับมาใช้ซ้ า เพื่อลดขยะที่ก่อให้เกิดภาวะโลกร้อน เช่น ขวดน้ า ถุงพลาสติก - ผลิตภัณฑ์ที่จะพัฒนามีลักษณะ ดังนี้ ใบงานที่ 4.1.3 เฉลย แหล่งข้อมูล : https://home.kapook.com/view113871.html
การวางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ค าชี้แจง: ให้นักเรียนท าการวางแผนและด าเนินการแก้ปัญหาที่เลือก วัสดุที่ใช้ อุปกรณ์ที่ใช้ ขั้นตอนการผลิตกับดักยุงลายจากขวดน้ าพลาสติก ใบงานที่ 4.1.4
การวางแผนและด าเนินการแก้ปัญหา ค าชี้แจง: ให้นักเรียนท าการวางแผนและด าเนินการแก้ปัญหาที่เลือก วัสดุที่ใช้ อุปกรณ์ที่ใช้ .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. ขั้นตอนการผลิตกับดักยุงลายจากขวดน้ าพลาสติก 1. ตัดส่วนบนสุดของขวดน้ าพลาสติกออกประมาณ 1/4 ของขวด 2. น าน้ าตาล 50 กรัม มาผสมกับน้ าร้อนปริมาณ 200 มิลลิลิตร แล้วคนให้เข้ากัน ตั้งทิ้งไว้จนกว่าส่วนผสม จะเย็น จึงน าส่วนผสมที่ได้เทใส่ลงในขวดพลาสติก 3. ตักยีสต์เติมลงไป 1 กรัม (ไม่ต้องคนส่วนผสม) 4. คว่ าปากขวดที่ตัดออกมาแล้วใส่ลงไปในขวดพลาสติก พร้อมจัดขอบของขวดน้ าพลาสติกให้เสมอกัน 5. หุ้มขวดด้วยถุงพลาสติกหรือกระดาษหนังสือพิมพ์ 6. จากนั้นน าขวดน้ าไปวางไว้ในที่มืด และรอให้ยุงมาติดกับดัก ใบงานที่ 4.1.4 1. ยีสต์ 2. น้ าอุ่น 3. น้ าตาล 1. ขวดน้ าขนาด 1.5 ลิตร 2. กระดาษหนังสือพิมพ์หรือถุงพลาสติก 3. ปากกาหมึก เฉลย แหล่งข้อมูล : https://home.kapook.com/view113871.html
แผ่นป้าย เรื่อง กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม ขั้นตอนที่ 1 ระบุปัญหา ขั้นตอนที่ 2 รวบรวมข้อมูลและแนวคิด ที่เกี่ยวข้องกับปัญหา
ขั้นตอนที่ 3 ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ขั้นตอนที่ 4 วางแผนและด าเนินการ แก้ปัญหา
บัตรภาพ ขั้นตอนที่ 5 ทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุงแก้ไขวิธีการแก้ปัญหา หรือชิ้นงาน ขั้นตอนที่ 6 น าเสนอวิธีการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหาหรือชิ้นงาน
เรื่อง การร่างภาพ เฉลย แหล่งข้อมูล : https://th.kagouletheband.com/razvlecheniya/20337-kak-narisovat-mashinu-poetapno.html
แหล่งข้อมูล : http://www.supercoloring.com/es/tutorial-de-dibujo/como-dibujar-un-pez-payaso เฉลย