หนังสือสวดมนต์ วัดป่าดานวิเวก

โกนาคะมะนัสสะ นะมัตถ ุ พร๎ าหม๎ ะณสั สะ วสุ ีมะโต,

กัสสะปสั สะ นะมตั ถุ วปิ ปะมตุ ตัสสะ สัพพะธิ.

อังคีระสสั สะ นะมตั ถุ สัก๎ยะปตุ ตัสสะ สริ ีมะโต,

โย อมิ งั ธมั มะมะเทเสสิ สพั พะทุกขาปะนทู ะนงั .

เย จาปิ นิพพตุ า โลเก ยะถาภูตัง วปิ สั สสิ ุง,

เต ชะนา อะปิสณุ า มะหนั ตา วีตะสาระทา.

หิตัง เทวะมะนสุ สานัง ยัง นะมัสสนั ติ โคตะมัง,

วชิ ชาจะระณะสมั ปันนัง มะหันตัง วตี ะสาระทัง.

(วชิ ชาจะระณะสมั ปันนงั พทุ ธงั วนั ทามะ โคตะมนั ต.ิ )*

นะโม เม สพั พะพุทธานัง อปุ ปันนานัง มะเหสินัง,

ตัณîหงั กะโร มะหาวีโร เมธงั กะโร มะหายะโส.

สะระณังกะโร โลกะหโิ ต ทีปังกะโร ชตุ ินธะโร,

โกณฑัญโญ ชะนะปาโมกโข มังคะโล ปรุ ิสาสะโภ.

สมุ ะโน สมุ ะโน ธโี ร เรวะโต ระติวัฑฒะโน,

โสภีโต คุณะสัมปนั โน อะโนมะทัสสี ชะนุตตะโม.

ปะทุโม โลกะปชั โชโต นาระโท วะระสาระถ,ี

ปะทุมตุ ตะโร สัตตะสาโร สเุ มโธ อปั ปะฏปิ คุ คะโล.

สุชาโต สพั พะโลกัคโค ปยิ ะทสั สี นะราสะโภ,

อตั ถะทัสสี การุณิโก ธัมมะทสั สี ตะโมนโุ ท.

สทิ ธัตโถ อะสะโม โลเก ติสโส จะ วะทะตงั วะโร,


* ถ้าต่อด้วยบท นะโม เม ไม่ตอ้ งสวดในวงเล็บ


38

ปุสโส จะ วะระโท พทุ โธ วิปัสสี จะ อะนปู ะโม.

สิขี สัพพะหโิ ต สตั ถา เวสสะภู สขุ ะทายะโก,

กะกสุ ันโธ สตั ถะวาโห โกนาคะมะโน ระณัญชะโห,

กสั สะโป สิรสิ ัมปนั โน โคตะโม สกั ๎ยะปงุ คะโว.

เอเต จญั เญ จะ สัมพุทธา อะเนกะสะตะโกฏะโย,

สัพเพ พทุ ธา อะสะมะสะมา สัพเพ พทุ ธา มะหทิ ธิกา.

สัพเพ ทะสะพะลเู ปตา เวสารชั เชหุปาคะตา,

สัพเพ เต ปะฏิชานันติ อาสะภัณฐานะมุตตะมงั .

สีหะนาทงั นะทันเตเต ปะริสาสุ วสิ าระทา,

พร๎ ัห๎มะจกั กัง ปะวตั เตนติ โลเก อปั ปะฏิวตั ตยิ งั .

อเุ ปตา พุทธะธัมเมหิ อัฏฐาระสะหิ นายะกา,

ทว๎ ัตตงิ สะลักขะณเู ปตา สตี ย๎ านุพ๎ยญั ชะนาธะรา.

พ๎ยามปั ปะภายะ สุปปะภา สพั เพ เต มุนกิ ุญชะรา,

พุทธา สัพพัญญุโน เอเต สัพเพ ขณี าสะวา ชินา.

มะหปั ปะภา มะหาเตชา มะหาปัญญา มะหพั พะลา,

มะหาการณุ กิ า ธีรา สัพเพสานัง สุขาวะหา.

ทีปา นาถา ปะติฏฐา จะ ตาณา เลณา จะ ปาณนิ งั ,

คะตี พนั ธู มะหัสสาสา สะระณา จะ หเิ ตสิโน.

สะเทวะกัสสะ โลกัสสะ สพั เพ เอเต ปะรายะนา,

เตสาหัง สริ ะสา ปาเท วนั ทามิ ปรุ สิ ตุ ตะเม.

วะจะสา มะนะสา เจวะ วนั ทาเมเต ตะถาคะเต,


39

สะยะเน อาสะเน ฐาเน คะมะเน จาปิ สพั พะทา.


สะทา สเุ ขนะ รกั ขันตุ พทุ ธา สนั ตกิ ะรา ตวุ ัง,


เตหิ ต๎วัง รักขิโต สนั โต มุตโต สพั พะภะเยนะ จะ.


สัพพะโรคะวนิ ิมุตโต สัพพะสนั ตาปะวัชชโิ ต,


สพั พะเวระมะติกกนั โต นพิ พโุ ต จะ ตวุ งั ภะวะ.


เตสงั สจั เจนะ สเี ลนะ ขันติเมตตาพะเลนะ จะ,


เตปิ ตุมîเห อะนุรักขนั ต ุ อาโรค๎เยนะ สเุ ขนะ จะ.


ปรุ ตั ถิมัส๎มิง ทสิ าภาเค สันติ ภูตา มะหิทธิกา,


เตปิ ตมุ îเห อะนุรกั ขันตุ อาโรค๎เยนะ สุเขนะ จะ.


ทักขณิ ัสม๎ ิง ทสิ าภาเค สันติ เทวา มะหทิ ธิกา,


เตปิ ตุมเî ห อะนุรักขันต ุ อาโรคเ๎ ยนะ สุเขนะ จะ.


ปัจฉิมสั ๎มิง ทิสาภาเค สันติ นาคา มะหิทธิกา,


เตปิ ตมุ îเห อะนรุ ักขนั ตุ อาโรคเ๎ ยนะ สเุ ขนะ จะ.


อุตตะรสั ๎มิง ทิสาภาเค สันติ ยักขา มะหิทธกิ า,


เตปิ ตมุ îเห อะนรุ กั ขนั ตุ อาโรคเ๎ ยนะ สุเขนะ จะ.


ปุริมะทิสงั ธะตะรัฏโฐ ทกั ขิเณนะ วริ ฬุ หî ะโก,


ปจั ฉเิ มนะ วริ ูปักโข กุเวโร อุตตะรัง ทสิ ัง.


จตั ตาโร เต มะหาราชา โลกะปาลา ยะสสั สโิ น,


เตปิ ตุมîเห อะนุรกั ขันตุ อาโรค๎เยนะ สุเขนะ จะ.


อากาสฏั ฐา จะ ภุมมฏั ฐา เทวา นาคา มะหทิ ธิกา,


เตปิ ตุมîเห อะนรุ ักขนั ตุ อาโรคเ๎ ยนะ สุเขนะ จะ.


40

นตั ถิ เม สะระณงั อัญญัง พุทโธ เม สะระณัง วะรัง,


เอเตนะ สจั จะวัชเชนะ โหตุ เต ชะยะมังคะลงั .


นตั ถิ เม สะระณงั อัญญัง ธมั โม เม สะระณงั วะรงั ,


เอเตนะ สัจจะวชั เชนะ โหตุ เต ชะยะมังคะลงั .


นัตถิ เม สะระณัง อัญญัง สงั โฆ เม สะระณัง วะรัง,


เอเตนะ สจั จะวัชเชนะ โหตุ เต ชะยะมังคะลงั .


ยงั กิญจิ ระตะนงั โลเก วิชชะติ วิวธิ ัง ปุถ,ุ


ระตะนัง พุทธะสะมัง นตั ถิ ตัส๎มา โสตถี ภะวันตุ เต.


ยงั กิญจิ ระตะนงั โลเก วิชชะติ ววิ ธิ งั ปุถ,ุ


ระตะนงั ธมั มะสะมัง นตั ถิ ตัส๎มา โสตถี ภะวนั ตุ เต.


ยงั กิญจิ ระตะนงั โลเก วิชชะติ ววิ ิธงั ปถุ ,ุ


ระตะนัง สังฆะสะมงั นัตถิ ตัส๎มา โสตถี ภะวนั ตุ เต.


สกั กัตว๎ า พุทธะระตะนัง โอสะถงั อตุ ตะมัง วะรงั ,


หิตงั เทวะมะนุสสานงั พุทธะเตเชนะ โสตถินา,


นัสสนั ตุปทั ทะวา สัพเพ ทกุ ขา วปู ะสะเมนตุ เต.


สกั กตั ว๎ า ธมั มะระตะนงั โอสะถงั อุตตะมงั วะรัง,


ปะรฬิ าหปู ะสะมะนงั ธัมมะเตเชนะ โสตถินา,


นสั สนั ตปุ ทั ทะวา สัพเพ ภะยา วปู ะสะเมนตุ เต.


สักกัตว๎ า สงั ฆะระตะนงั โอสะถงั อตุ ตะมงั วะรัง,


อาหุเนยยัง ปาหุเนยยัง สังฆะเตเชนะ โสตถนิ า,


นัสสนั ตปุ ทั ทะวา สพั เพ โรคา วปู ะสะเมนตุ เต.


41

สพั พีตโิ ย วิวชั ชันตุ สพั พะโรโค วินสั สะต,ุ


มา เต ภะวตั วันตะราโย สขุ ี ทฆี ายโุ ก ภะวะ.


อะภวิ าทะนะสลี สิ สะ นิจจงั วุฑฒาปะจายิโน,


จตั ตาโร ธมั มา วฑั ฒนั ต ิ อายุ วณั โณ สุขงั พะลงั .


…………………………………


อังคลุ ิมาละปะริตตงั


ยะโตหัง ภะคินิ อะรยิ ายะ ชาติยา ชาโต, นาภิ

ชานามิ สญั จจิ จะ ปาณงั ชีวติ า โวโรเปตา. เตนะ สจั เจนะ

โสตถิ เต โหตุ โสตถิ คัพภัสสะ.


ยะโตหัง ภะคินิ อะริยายะ ชาติยา ชาโต, นาภิ

ชานามิ สัญจจิ จะ ปาณัง ชวี ิตา โวโรเปตา. เตนะ สัจเจนะ


โสตถิ เต โหตุ โสตถิ คพั ภสั สะ.


ยะโตหงั ภะคินิ อะริยายะ ชาตยิ า ชาโต, นาภิ

ชานามิ สัญจจิ จะ ปาณัง ชวี ติ า โวโรเปตา. เตนะ สัจเจนะ


โสตถิ เต โหตุ โสตถิ คพั ภสั สะ.


…………………………………


โพชฌงั คะปะรติ ตงั


โพชฌงั โค สะตสิ งั ขาโต ธมั มานัง วิจะโย ตะถา,


วริ ยิ มั ปีตปิ สั สทั ธิ- โพชฌงั คา จะ ตะถาปะเร.


สะมาธเุ ปกขะโพชฌงั คา สตั เตเต สพั พะทัสสนิ า,

42

มุนนิ า สัมมะทกั ขาตา ภาวติ า พะหลุ ีกะตา.

สงั วตั ตันติ อะภิญญายะ นิพพานายะ จะ โพธิยา,

เอเตนะ สจั จะวัชเชนะ โสตถิ เต โหตุ สัพพะทา.

เอกสั ๎มิง สะมะเย นาโถ โมคคัลลานญั จะ กสั สะปงั ,

คลิ าเน ทกุ ขเิ ต ทสิ ๎วา โพชฌังเค สัตตะ เทสะยิ.

เต จะ ตงั อะภินนั ทติ ว๎ า โรคา มุจจิงสุ ตังขะเณ,

เอเตนะ สัจจะวชั เชนะ โสตถิ เต โหตุ สพั พะทา.

เอกะทา ธมั มะราชาปิ เคลัญเญนาภิปีฬิโต,

จุนทัตเถเรนะ ตญั เญวะ ภะณาเปต๎วานะ สาทะรัง.

สัมโมทติ ว๎ า จะ อาพาธา ตัมîหา วุฏฐาสิ ฐานะโส

เอเตนะ สจั จะวัชเชนะ โสตถิ เต โหตุ สัพพะทา.

ปะหีนา เต จะ อาพาธา ตณิ ณนั นัมปิ มะเหสนิ งั ,

มคั คาหะตะกเิ ลสา วะ ปัตตานุปปัตตธิ ัมมะตงั ,

เอเตนะ สัจจะวชั เชนะ โสตถิ เต โหตุ สัพพะทา.



…………………………………

อะภะยะปะรติ ตงั

ยันทุนนิมิตตัง อะวะมงั คะลญั จะ,

โย จามะนาโป สะกณุ สั สะ สัทโท,

ปาปัคคะโห ทสุ สปุ นิ ัง อะกันตงั ,

พทุ ธานุภาเวนะ วินาสะเมนตุ.


43

ยนั ทนุ นมิ ติ ตัง อะวะมังคะลัญจะ,


โย จามะนาโป สะกุณสั สะ สัทโท,

ปาปัคคะโห ทสุ สุปินงั อะกันตัง,

ธัมมานภุ าเวนะ วนิ าสะเมนต.ุ

ยันทุนนิมิตตงั อะวะมงั คะลญั จะ,

โย จามะนาโป สะกุณัสสะ สัทโท,

ปาปคั คะโห ทุสสปุ นิ ัง อะกันตงั ,

สงั ฆานภุ าเวนะ วนิ าสะเมนตุ.


…………………………………




เทวะตาอยุ โย
ชะนะคาถา

ทุกขัปปัตตา จะ นิททกุ ขา ภะยปั ปัตตา จะ นพิ ภะยา,

โสกัปปัตตา จะ นสิ โสกา โหนตุ สัพเพปิ ปาณิโน.

เอตตาวะตา จะ อมั เî หหิ สมั ภะตัง ปุญญะสัมปะทัง,

สพั เพ เทวานโุ มทนั ตุ สพั พะสมั ปตั ติสิทธิยา.

ทานงั ทะทันตุ สัทธายะ สลี งั รกั ขนั ตุ สพั พะทา,

ภาวะนาภริ ะตา โหนต ุ คจั ฉันตุ เทวะตาคะตา.

สัพเพ พทุ ธา พะลปั ปัตตา ปัจเจกานัญจะ ยงั พะลงั ,

อะระหันตานัญจะ เตเชนะ รักขัง พนั ธามิ สัพพะโส.


…………………………………

44

อุณîหิสสะว
ิชยะคาถา


อัตถิ อณุ หî ิสสะ วชิ ะโย ธัมโม โลเก อะนุตตะโร,


สัพพะสตั ตะหิตัตถายะ ตงั ตîวัง คัณหî าหิ เทวะเต.


ปะริวัชเช ราชะทัณเฑ อะมะนุสเสหิ ปาวะเก,


พîยัคเฆ นาเค วเิ ส ภเู ต อะกาละมะระเณนะ วา.


สัพพสั îมา มะระณา มตุ โต ฐะเปตวî า กาละมาริตัง,


ตัสเสวะ อานุภาเวนะ โหตุ เทโว สุขี สะทา.


สุทธะสีลัง สะมาทายะ ธมั มัง สจุ ะรติ งั จะเร,


ตสั เสวะ อานภุ าเวนะ โหตุ เทโว สุขี สะทา.


ลิกขติ งั จินตติ งั ปชู ัง ธาระณงั วะจะนงั คะรงุ ,




ปะเรสงั เทสะนงั สุตîวา ตัสสะ อายุ ปะวฑั ฒะตตี ิ.

…………………………………


นักขตั ตะยักข์


นักขัตตะยกั ขะภตู านัง ปาปคั คะหะนิวาระณา,


ปะริตตสั สานภุ าเวนะ หันตîวา เตสัง อปุ ัททะเว.


นักขตั ตะยกั ขะภตู านงั ปาปัคคะหะนวิ าระณา,


ปะรติ ตสั สานุภาเวนะ หันตวî า เตสงั อุปัททะเว.


นกั ขัตตะยักขะภตู านงั ปาปัคคะหะนวิ าระณา,


ปะริตตสั สานภุ าเวนะ หนั ตîวา เตสงั อุปัททะเว.

…………………………………

45

พระสตู ร


ธมั มะจักกปั ปะ
วัตตะนะสุตตัง

เอวมั เม สตุ งั . เอกงั สะมะยัง ภะคะวา, พาราณะ-

สิยงั วหิ ะระต,ิ อิสิปะตะเน มิคะทาเย. ตตั ๎ระ โข ภะคะวา
ปัญจะวคั คเิ ย ภกิ ขู อามันเตส.ิ

เทว๎ เม ภิกขะเว อันตา ปพั พะชิเตนะ นะ เสวิ-

ตพั พา, โย จายัง กาเมสุ กามะสุขลั ลิกานโุ ยโค, หีโน
คมั โม โปถชุ ชะนิโก อะนะรโิ ย อะนตั ถะสัญîหิโต, โย จายงั

อัตตะกิละมะถานุโยโค, ทกุ โข อะนะรโิ ย อะนตั ถะสัญหî ิโต.

เอเต เต ภกิ ขะเว อุโภ อันเต อะนปุ ะคมั มะ, มชั ฌมิ า
ปะฏปิ ะทา ตะถาคะเตนะ อะภิสมั พุทธา, จกั ขุกะระณี
ญาณะกะระณี อุปะสะมายะ อะภญิ ญายะ สัมโพธายะ

นิพพานายะ สงั วัตตะติ.

กะตะมา จะ สา ภิกขะเว มัชฌมิ า ปะฏิปะทา
ตะถาคะเตนะ อะภิสัมพุทธา, จักขุกะระณี ญาณะกะระณี
อุปะสะมายะ อะภญิ ญายะ สมั โพธายะ นิพพานายะ

สังวตั ตะติ. อะยะเมวะ อะรโิ ย อัฏฐังคิโก มัคโค. เสยยะ-

ถีทัง. สัมมาทิฏฐิ สัมมาสงั กัปโป, สมั มาวาจา สมั มากมั -

มันโต สมั มาอาชโี ว, สมั มาวายาโม สัมมาสะติ สมั มา-

สะมาธ.ิ อะยงั โข สา ภกิ ขะเว มชั ฌิมา ปะฏปิ ะทา

ตะถาคะเตนะ อะภิสัมพทุ ธา, จกั ขุกะระณี ญาณะกะระณี

46

อปุ ะสะมายะ อะภญิ ญายะ สัมโพธายะ นิพพานายะ

สังวตั ตะติ.

อทิ ัง โข ปะนะ ภิกขะเว ทกุ ขงั อะรยิ ะสัจจัง.

ชาตปิ ิ ทุกขา ชะราปิ ทกุ ขา มะระณมั ปิ ทุกขัง, โสกะ-
ปะรเิ ทวะทุกขะโทมะนัสสปุ ายาสาปิ ทุกขา, อัปปิเยหิ

สมั ปะโยโค ทกุ โข ปิเยหิ วิปปะโยโค ทุกโข ยัมปิจฉงั
นะ ละภะติ ตมั ปิ ทุกขงั , สงั ขติ เตนะ ปญั จปุ าทานักขันธา

ทุกขา. อทิ ัง โข ปะนะ ภกิ ขะเว ทุกขะสะมุทะโย อะริยะ-

สจั จงั . ยายัง ตณั หî า โปโนพภะวกิ า นันทิราคะสะหะคะตา

ตัตร๎ ะ ตตั ๎ราภนิ นั ทิน.ี เสยยะถที ัง. กามะตัณîหา ภะวะ-

ตัณîหา วิภะวะตณั หî า. อิทงั โข ปะนะ ภิกขะเว ทกุ ขะ-

นิโรโธ อะรยิ ะสจั จงั . โย ตสั สาเยวะ ตัณîหายะ อะเสสะ-

วริ าคะนโิ รโธ จาโค ปะฏนิ สิ สคั โค มุตติ อะนาละโย. อิทงั
โข ปะนะ ภกิ ขะเว ทุกขะนิโรธะคามนิ ี ปะฏปิ ะทา อะรยิ ะ-

สัจจัง. อะยะเมวะ อะรโิ ย อัฏฐงั คโิ ก มคั โค. เสยยะถที ัง.
สมั มาทฏิ ฐิ สัมมาสังกปั โป, สมั มาวาจา สมั มากมั มนั โต

สัมมาอาชีโว, สมั มาวายาโม สมั มาสะติ สัมมาสะมาธิ.

อทิ ัง ทกุ ขงั อะริยะสัจจันติ เม ภกิ ขะเว, ปุพเพ
อะนะนสุ สเุ ตสุ ธัมเมส,ุ จกั ขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาท
ิ
ปัญญา อทุ ะปาทิ วชิ ชา อทุ ะปาทิ อาโลโก อทุ ะปาท.ิ ตงั
โข ปะนทิ ัง ทกุ ขงั อะริยะสจั จัง ปะริญเญยยันติ เม


47

ภิกขะเว, ปุพเพ อะนะนสุ สเุ ตสุ ธัมเมสุ, จกั ขงุ อทุ ะปาทิ
ญาณัง อทุ ะปาทิ ปัญญา อุทะปาทิ วิชชา อทุ ะปาท
ิ
อาโลโก อทุ ะปาท.ิ ตงั โข ปะนิทัง ทุกขัง อะริยะสจั จงั

ปะรญิ ญาตนั ติ เม ภิกขะเว, ปพุ เพ อะนะนุสสเุ ตส
ุ
ธัมเมสุ, จักขงุ อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปัญญา

อุทะปาทิ วชิ ชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ.
อทิ งั ทุกขะสะมุทะโย อะริยะสจั จันติ เม ภกิ ขะเว,
ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธมั เมส,ุ จกั ขงุ อทุ ะปาทิ ญาณงั
อทุ ะปาทิ ปัญญา อทุ ะปาทิ วชิ ชา อทุ ะปาทิ อาโลโก
อุทะปาทิ. ตงั โข ปะนทิ งั ทุกขะสะมทุ ะโย อะริยะสัจจัง
ปะหาตัพพันติ เม ภิกขะเว, ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมส,ุ
จกั ขุง อุทะปาทิ ญาณัง อทุ ะปาทิ ปัญญา อุทะปาทิ
วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาท.ิ ตัง โข ปะนิทงั
ทกุ ขะสะมุทะโย อะรยิ ะสจั จัง ปะหีนนั ติ เม ภิกขะเว,

ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธมั เมสุ, จักขงุ อุทะปาทิ ญาณงั
อุทะปาทิ ปญั ญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก

อทุ ะปาท.ิ

อิทงั ทกุ ขะนโิ รโธ อะรยิ ะสัจจันติ เม ภกิ ขะเว,

ปพุ เพ อะนะนสุ สเุ ตสุ ธัมเมสุ, จกั ขงุ อุทะปาทิ ญาณัง
อุทะปาทิ ปัญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก
อทุ ะปาท.ิ ตงั โข ปะนทิ ัง ทุกขะนิโรโธ อะรยิ ะสจั จัง

48

สจั ฉิกาตัพพันติ เม ภิกขะเว, ปพุ เพ อะนะนสุ สุเตสุ
ธัมเมสุ, จกั ขงุ อทุ ะปาทิ ญาณัง อทุ ะปาทิ ปัญญา อุทะ-

ปาทิ วชิ ชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ. ตงั โข ปะนทิ งั
ทกุ ขะนิโรโธ อะริยะสัจจัง สัจฉกิ ะตันติ เม ภกิ ขะเว, ปพุ เพ

อะนะนุสสเุ ตสุ ธมั เมส,ุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อทุ ะปาท
ิ
ปัญญา อุทะปาทิ วิชชา อทุ ะปาทิ อาโลโก อุทะปาท.ิ


อิทงั ทกุ ขะนโิ รธะคามนิ ี ปะฏปิ ะทา อะรยิ ะสจั จนั ติ
เม ภกิ ขะเว, ปพุ เพ อะนะนุสสเุ ตสุ ธมั เมส,ุ จักขงุ อทุ ะ-

ปาทิ ญาณัง อทุ ะปาทิ ปญั ญา อทุ ะปาทิ วชิ ชา อทุ ะปาทิ
อาโลโก อทุ ะปาทิ. ตัง โข ปะนิทัง ทุกขะนิโรธะคามินี
ปะฏิปะทา อะริยะสัจจงั ภาเวตัพพันติ เม ภิกขะเว, ปุพเพ

อะนะนสุ สเุ ตสุ ธัมเมส,ุ จกั ขุง อทุ ะปาทิ ญาณัง อุทะปาท
ิ
ปญั ญา อทุ ะปาทิ วชิ ชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ. ตัง
โข ปะนิทัง ทกุ ขะนโิ รธะคามินี ปะฏิปะทา อะริยะสจั จัง
ภาวิตันติ เม ภิกขะเว, ปพุ เพ อะนะนุสสเุ ตสุ ธัมเมสุ,
จกั ขงุ อุทะปาทิ ญาณัง อทุ ะปาทิ ปญั ญา อุทะปาทิ

วิชชา อทุ ะปาทิ อาโลโก อทุ ะปาทิ.

ยาวะกีวัญจะ เม ภกิ ขะเว อิเมสุ จะตสู ุ อะริยะ-
สัจเจส,ุ เอวันตปิ ะรวิ ัฏฏงั ทว๎ าทะสาการัง ยะถาภูตงั
ญาณะทสั สะนงั นะ สุวสิ ุทธงั อะโหสิ. เนวะ ตาวาหัง
ภกิ ขะเว สะเทวะเก โลเก สะมาระเก สะพร๎ ัหม๎ ะเก, สัสสะ-


49

มะณะพร๎ าหม๎ ะณิยา ปะชายะ สะเทวะมะนุสสายะ, อะนตุ -

ตะรัง สมั มาสมั โพธิง อะภสิ ัมพทุ โธ ปจั จญั ญาสิง. ยะโต
จะ โข เม ภิกขะเว อิเมสุ จะตสู ุ อะริยะสจั เจสุ, เอวนั ติ
ปะรวิ ฏั ฏัง ท๎วาทะสาการงั ยะถาภตู งั ญาณะทัสสะนัง

สุวสิ ทุ ธงั อะโหสิ. อะถาหงั ภิกขะเว สะเทวะเก โลเก

สะมาระเก สะพร๎ หั ม๎ ะเก, สัสสะมะณะพร๎ าหม๎ ะณิยา

ปะชายะ สะเทวะมะนสุ สายะ, อะนุตตะรัง สัมมาสัมโพธงิ
อะภิสมั พุทโธ ปจั จัญญาสงิ , ญาณัญจะ ปะนะ เม ทสั สะนัง
อุทะปาทิ, อะกุปปา เม วมิ ุตต,ิ อะยะมนั ตมิ า ชาต,ิ นัตถ-ิ

ทานิ ปุนัพภะโวต,ิ อิทะมะโวจะ ภะคะวา. อตั ตะมะนา
ปัญจะวัคคิยา ภิกขู ภะคะวะโต ภาสติ ัง อะภนิ ันทงุ .
อิมัส๎มญิ จะ ปะนะ เวยยากะระณสั ม๎ งิ ภัญญะมาเน,
อายัสม๎ ะโต โกณฑัญญสั สะ' วิระชงั วตี ะมะลงั ธัมมะจักขุง

อทุ ะปาท,ิ ยังกญิ จิ สะมทุ ะยะธมั มัง สัพพนั ตัง นโิ รธะ-

ธัมมนั ติ.

ปะวตั ติเต จะ ภะคะวะตา ธัมมะจกั เก, ภุมมา เทวา
สัททะมะนสุ สาเวสุง, เอตมั ภะคะวะตา พาราณะสยิ งั อิสิ-
ปะตะเน มิคะทาเย อะนตุ ตะรงั ธมั มะจกั กัง ปะวัตติตงั ,
อปั ปะฏิวตั ติยัง สะมะเณนะ วา พ๎ราห๎มะเณนะ วา เทเวนะ
วา มาเรนะ วา พร๎ ัห๎มนุ า วา เกนะจิ วา โลกัส๎มินต.ิ

ภมุ มานงั เทวานัง สัททงั สุตว๎ า, จาตมุ มะหาราชกิ า


50

เทวา สทั ทะมะนุสสาเวสุง, จาตมุ มะหาราชกิ านัง เทวานัง
สทั ทงั สตุ ๎วา, ตาวะติงสา เทวา สัททะมะนุสสาเวสุง,

ตาวะตงิ สานัง เทวานัง สัททงั สุตว๎ า, ยามา เทวา สทั ทะ-

มะนุสสาเวสงุ . ยามานงั เทวานงั สทั ทงั สุต๎วา, ตุสิตา
เทวา สทั ทะมะนสุ สาเวสงุ . ตุสิตานงั เทวานงั สัททงั สตุ ว๎ า,
นิมมานะระตี เทวา สทั ทะมะนุสสาเวสงุ . นิมมานะระตีนัง
เทวานงั สทั ทงั สุตว๎ า, ปะระนิมมติ ะวะสะวตั ตี เทวา

สทั ทะมะนุสสาเวสงุ . ปะระนิมมติ ะวะสะวตั ตนี ัง เทวานัง
สัททงั สตุ ๎วา, พรî หั มî ะกายกิ า เทวา สัททะมะนุสสาเวสงุ .

เอตมั ภะคะวะตา พาราณะสิยงั อิสปิ ะตะเน มคิ ะทาเย
อะนุตตะรงั ธมั มะจักกงั ปะวตั ติตงั , อัปปะฏวิ ัตติยัง สะมะ-

เณนะ วา พร๎ าห๎มะเณนะ วา เทเวนะ วา มาเรนะ วา
พร๎ หั ม๎ นุ า วา เกนะจิ วา โลกัสม๎ ินติ. อิตหิ ะ เตนะ ขะเณนะ
เตนะ มุหุตเตนะ, ยาวะ พ๎รหั ม๎ ะโลกา สทั โท อัพภคุ คจั ฉิ.

อะยัญจะ ทะสะสะหัสสี โลกะธาต,ุ สังกัมปิ สมั ปะกมั ปิ
สัมปะเวธิ. อปั ปะมาโณ จะ โอฬาโร โอภาโส โลเก ปาต-ุ
ระโหสิ. อะติกกมั เมวะ เทวานัง เทวานภุ าวัง. อะถะโข
ภะคะวา อทุ านงั อุทาเนส,ิ อัญญาสิ วะตะ โภ โกณฑญั โญ,
อัญญาสิ วะตะ โภ โกณฑัญโญติ. อิติหิทงั อายัสม๎ ะโต
โกณฑัญญสั สะ, อัญญาโกณฑญั โญเตว๎ วะ นามัง, อะโหสตี .ิ


…………………………………

51

อะนัตตะลกั ขะณะสตุ ตัง


เอวมั เม สุตงั . เอกัง สะมะยัง ภะคะวา, พาราณะ-
สยิ งั วิหะระติ, อิสิปะเตนะ มิคะทาเย. ตตั ๎ระ โข ภะคะวา
ปัญจะวคั คิเย ภิกขู อามันเตสิ.

รปู ัง ภกิ ขะเว อะนัตตา. รูปญั จะหิทงั ภิกขะเว
อัตตา อะภะวสิ สะ, นะยทิ งั รปู งั อาพาธายะ สังวตั เตยยะ,
ลัพเภถะ จะ รเู ป, เอวงั เม รูปงั โหตุ เอวงั เม รปู ัง มา

อะโหสีต.ิ ยสั ๎มา จะ โข ภกิ ขะเว รปู ัง อะนตั ตา, ตสั ๎มา
รปู งั อาพาธายะ สังวัตตะติ. นะ จะ ลัพภะติ รูเป, เอวงั
เม รูปัง โหตุ เอวัง เม รปู งั มา อะโหสตี ิ. เวทะนา

อะนตั ตา. เวทะนา จะ หิทัง ภกิ ขะเว อัตตา อะภะวสิ สะ,
นะยทิ ัง เวทะนา อาพาธายะ สังวัตเตยยะ, ลัพเภถะ จะ
เวทะนายะ, เอวงั เม เวทะนา โหตุ เอวงั เม เวทะนา
มา อะโหสีต.ิ ยสั ๎มา จะ โข ภกิ ขะเว เวทะนา อะนัตตา,
ตสั ๎มา เวทะนา อาพาธายะ สงั วตั ตะติ. นะ จะ ลพั ภะติ
เวทะนายะ, เอวัง เม เวทะนา โหตุ เอวัง เม เวทะนา

มา อะโหสตี .ิ สัญญา อะนตั ตา. สัญญา จะ หทิ งั ภกิ ขะเว
อตั ตา อะภะวสิ สะ, นะยิทัง สัญญา อาพาธายะ สังวตั -
เตยยะ, ลพั เภถะ จะ สญั ญายะ, เอวงั เม สญั ญา โหตุ
เอวงั เม สัญญา มา อะโหสตี .ิ ยัสม๎ า จะ โข ภกิ ขะเว


52

สญั ญา อะนตั ตา, ตัส๎มา สญั ญา อาพาธายะ สงั วตั ตะต.ิ
นะ จะ ลัพภะติ สญั ญายะ, เอวงั เม สัญญา โหตุ เอวัง
เม สัญญา มา อะโหสีติ. สังขารา อะนัตตา. สังขารา จะ

หิทัง ภิกขะเว อตั ตา อะภะวิสสังสุ, นะยิทงั สังขารา

อาพาธายะ สงั วัตเตยยงุ , ลพั เภถะ จะ สังขาเรส,ุ เอวัง
เม สังขารา โหนตุ เอวัง เม สงั ขารา มา อะเหสุนต.ิ

ยัส๎มา จะ โข ภิกขะเว สงั ขารา อะนัตตา, ตัส๎มา สังขารา
อาพาธายะ สังวตั ตนั ต.ิ นะ จะ ลัพภะติ สงั ขาเรสุ, เอวงั
เม สงั ขารา โหนตุ เอวัง เม สงั ขารา มา อะเหสนุ ติ.

วญิ ญาณัง อะนตั ตา. วญิ ญาณญั จะ หทิ ัง ภกิ ขะเว อตั ตา
อะภะวิสสะ, นะยทิ ัง วญิ ญาณัง อาพาธายะ สงั วตั เตยยะ,
ลพั เภถะ จะ วญิ ญาเณ, เอวัง เม วิญญาณงั โหตุ เอวงั
เม วิญญาณัง มา อะโหสตี ิ. ยสั ม๎ า จะ โข ภกิ ขะเว วิญญา-

ณงั อะนัตตา, ตสั ๎มา วิญญาณงั อาพาธายะ สงั วตั ตะติ.
นะ จะ ลัพภะติ วิญญาเณ, เอวัง เม วิญญาณัง โหต
ุ
เอวงั เม วญิ ญาณัง มา อะโหสตี ิ.

ตัง กงิ มญั ญะถะ ภิกขะเว รปู งั นิจจงั วา อะนจิ จงั
วาต.ิ อะนิจจัง ภันเต. ยมั ปะนานจิ จัง ทกุ ขงั วา ตัง สขุ งั

วาติ. ทกุ ขงั ภันเต. ยมั ปะนานิจจัง ทุกขัง วิปะริณามะ-

ธัมมงั , กลั ลงั นุ ตัง สะมะนุปัสสิตงุ . เอตัง มะมะ เอโส-

หะมสั ม๎ ิ เอโส เม อัตตาต.ิ โน เหตงั ภันเต. ตัง กงิ


53

มัญญะถะ ภกิ ขะเว เวทะนา นิจจา วา อะนิจจา วาต.ิ
อะนจิ จา ภนั เต. ยัมปะนานิจจัง ทกุ ขงั วา ตัง สุขัง วาต.ิ
ทกุ ขัง ภนั เต. ยัมปะนานจิ จงั ทุกขงั วปิ ะรณิ ามะธมั มัง,

กลั ลัง นุ ตงั สะมะนุปสั สิตุง. เอตัง มะมะ เอโสหะมสั ๎มิ
เอโส เม อตั ตาติ. โน เหตงั ภันเต. ตัง กงิ มญั ญะถะ
ภกิ ขะเว สัญญา นิจจา วา อะนจิ จา วาติ. อะนจิ จา

ภนั เต. ยัมปะนานจิ จัง ทุกขัง วา ตงั สุขัง วาติ. ทุกขงั
ภันเต. ยมั ปะนานจิ จงั ทกุ ขัง วปิ ะรณิ ามะธมั มัง, กลั ลัง
นุ ตัง สะมะนปุ สั สติ ุง. เอตงั มะมะ เอโสหะมัส๎มิ เอโส เม

อัตตาต.ิ โน เหตงั ภันเต. ตงั กิง มัญญะถะ ภกิ ขะเว

สังขารา นจิ จา วา อะนิจจา วาต.ิ อะนิจจา ภนั เต. ยัมปะ-

นานจิ จงั ทุกขงั วา ตัง สขุ ัง วาต.ิ ทกุ ขงั ภนั เต. ยมั ปะ-
นานิจจงั ทุกขัง วปิ ะริณามะธัมมัง, กัลลงั นุ ตงั สะมะ-
นุปัสสติ งุ . เอตัง มะมะ เอโสหะมัส๎มิ เอโส เม อตั ตาต.ิ

โน เหตงั ภันเต. ตงั กงิ มัญญะถะ ภิกขะเว วิญญาณงั
นิจจัง วา อะนิจจัง วาติ. อะนิจจัง ภนั เต. ยมั ปะนานิจ-
จัง ทุกขัง วา ตงั สขุ งั วาติ. ทกุ ขัง ภนั เต. ยัมปะนานิจจัง
ทกุ ขงั วิปะริณามะธัมมัง, กัลลงั นุ ตัง สะมะนุปัสสิตุง.
เอตัง มะมะ เอโสหะมสั ม๎ ิ เอโส เม อตั ตาติ. โน เหตงั

ภนั เต.


54

ตัสม๎ าตหิ ะ ภกิ ขะเว, ยังกิญจิ รูปงั อะตีตานาคะ-
ตะปจั จปุ ปันนงั , อัชฌัตตัง วา พะหทิ ธา วา, โอฬารกิ งั
วา สุขมุ ัง วา, หนี ัง วา ปะณตี งั วา, ยนั ทเู ร สนั ตเิ ก วา,

สพั พงั รปู งั , เนตัง มะมะ เนโสหะมัสม๎ ิ นะ เมโส อัตตาติ.

เอวะเมตัง ยะถาภตู ัง สัมมปั ปัญญายะ ทัฏฐัพพงั . ยา
กาจิ เวทะนา อะตตี านาคะตะปัจจปุ ปันนา, อชั ฌัตตา วา
พะหิทธา วา, โอฬาริกา วา สขุ มุ า วา, หนี า วา ปะณตี า
วา, ยา ทูเร สันตเิ ก วา, สพั พา เวทะนา, เนตัง มะมะ
เนโสหะมัส๎มิ นะ เมโส อัตตาต.ิ เอวะเมตงั ยะถาภูตัง
สัมมัปปญั ญายะ ทฏั ฐพั พงั . ยา กาจิ สญั ญา อะตตี านา-

คะตะปจั จุปปันนา, อชั ฌตั ตา วา พะหทิ ธา วา, โอฬารกิ า

วา สขุ ุมา วา, หนี า วา ปะณตี า วา, ยา ทูเร สันติเก
วา, สพั พา สัญญา, เนตัง มะมะ เนโสหะมสั ม๎ ิ นะ เมโส
อตั ตาต.ิ เอวะเมตัง ยะถาภตู ัง สัมมัปปญั ญายะ ทฏั ฐพั พัง.
เย เกจิ สังขารา อะตีตานาคะตะปัจจปุ ปนั นา, อัชฌตั ตา
วา พะหิทธา วา, โอฬาริกา วา สขุ มุ า วา, หนี า วา

ปะณตี า วา, เย ทเู ร สนั ติเก วา, สัพเพ สงั ขารา, เนตัง

มะมะ เนโสหะมัส๎มิ นะ เมโส อัตตาต.ิ เอวะเมตัง ยะถา-

ภตู งั สมั มัปปญั ญายะ ทฏั ฐัพพัง. ยังกญิ จิ วญิ ญาณงั
อะตีตานาคะตะปัจจปุ ปนั นงั , อชั ฌตั ตัง วา พะหทิ ธา วา,
โอฬารกิ งั วา สขุ ุมงั วา, หีนัง วา ปะณีตงั วา, ยนั ทูเร

55

สันตเิ ก วา, สพั พงั วิญญาณัง, เนตัง มะมะ เนโสหะมสั ม๎ ิ
นะ เมโส อตั ตาติ. เอวะเมตัง ยะถาภตู งั สัมมัปปญั ญายะ
ทฏั ฐัพพัง.

เอวงั ปสั สงั ภกิ ขะเว สุตะวา อะริยะสาวะโก,
รปู ัสม๎ งิ ปิ นิพพนิ ทะต.ิ เวทะนายะปิ นพิ พินทะต.ิ สญั ญา-
ยะปิ นิพพินทะต.ิ สังขาเรสปุ ิ นิพพนิ ทะติ. วิญญา-

ณสั ๎มงิ ปิ นพิ พินทะต.ิ นิพพินทงั วิรชั ชะติ. วิราคา วิมจุ -
จะต.ิ วมิ ุตตัสม๎ ิง วมิ ุตตะมิติ ญาณงั โหติ. ขีณา ชาติ,

วุสิตงั พร๎ ัหม๎ ะจะริยงั , กะตัง กะระณยี ัง, นาปะรงั อิตถตั -

ตายาติ ปะชานาตตี .ิ อทิ ะมะโวจะ ภะคะวา. อตั ตะมะนา
ปญั จะวัคคิยา ภิกขู ภะคะวะโต ภาสติ ัง อะภนิ ันทงุ .
อมิ สั ม๎ ิญจะ ปะนะ เวยยากะระณสั ม๎ ิง ภญั ญะมาเน, ปัญจะ-

วัคคิยานัง ภกิ ขูนงั อะนปุ าทายะ, อาสะเวหิ จิตตานิ

วิมุจจิงสูติ.


…………………………………


อาทติ ตะปะรยิ ายะสุตตงั


เอวัมเม สุตงั . เอกงั สะมะยัง ภะคะวา, คะยายงั

วิหะระติ คะยาสเี ส, สัทธิง ภิกขสุ ะหัสเสนะ. ตัตร๎ ะ โข


ภะคะวา ภิกขู อามันเตสิ.


สัพพงั ภกิ ขะเว อาทิตตงั . กญิ จะ ภิกขะเว สัพพงั


อาทิตตัง. จักขงุ ภกิ ขะเว อาทติ ตัง. รปู า อาทติ ตา.


56

จักขวุ ญิ ญาณงั อาทติ ตงั . จกั ขสุ ัมผัสโส อาทติ โต. ยัมปทิ งั
จักขุสมั ผสั สะปัจจะยา อปุ ปัชชะติ เวทะยิตงั , สขุ งั วา
ทกุ ขัง วา อะทุกขะมะสขุ ัง วา, ตัมปิ อาทิตตัง. เกนะ
อาทิตตงั . อาทิตตงั ราคัคคินา โทสคั คนิ า โมหคั คนิ า,

อาทติ ตัง ชาติยา ชะรามะระเณนะ, โสเกหิ ปะรเิ ทเวหิ
ทุกเขหิ โทมะนสั เสหิ อปุ ายาเสหิ อาทติ ตันติ วะทามิ.
โสตัง อาทิตตงั . สัททา อาทิตตา. โสตะวิญญาณงั อาทติ ตงั .
โสตะสมั ผัสโส อาทิตโต. ยมั ปิทงั โสตะสัมผัสสะปจั จะยา
อุปปชั ชะติ เวทะยิตงั , สุขงั วา ทกุ ขัง วา อะทกุ ขะมะสขุ ัง
วา, ตัมปิ อาทติ ตัง. เกนะ อาทติ ตัง. อาทติ ตงั ราคคั คนิ า
โทสัคคนิ า โมหัคคินา, อาทิตตัง ชาตยิ า ชะรามะระเณนะ,
โสเกหิ ปะรเิ ทเวหิ ทุกเขหิ โทมะนสั เสหิ อปุ ายาเสห
ิ
อาทิตตันติ วะทามิ. ฆานัง อาทติ ตัง. คนั ธา อาทติ ตา.
ฆานะวิญญาณัง อาทติ ตงั . ฆานะสัมผสั โส อาทติ โต. ยัมปิ-
ทงั ฆานะสมั ผัสสะปจั จะยา อปุ ปัชชะติ เวทะยิตัง, สุขัง
วา ทุกขัง วา อะทกุ ขะมะสขุ งั วา, ตมั ปิ อาทิตตงั . เกนะ
อาทิตตงั . อาทิตตงั ราคคั คินา โทสคั คินา โมหัคคินา, อา-
ทติ ตงั ชาตยิ า ชะรามะระเณนะ, โสเกหิ ปะรเิ ทเวห
ิ
ทุกเขหิ โทมะนัสเสหิ อปุ ายาเสหิ อาทติ ตนั ติ วะทาม.ิ

ชิวîหา อาทิตตา. ระสา อาทติ ตา. ชิวîหาวญิ ญาณัง อา-
ทิตตัง. ชิวหî าสมั ผสั โส อาทิตโต. ยมั ปทิ งั ชิวîหาสมั ผสั สะ-


57

ปจั จะยา อปุ ปชั ชะติ เวทะยิตงั , สขุ งั วา ทุกขัง วา
อะทกุ ขะมะสุขัง วา, ตัมปิ อาทติ ตัง. เกนะ อาทติ ตัง.

อาทติ ตงั ราคคั คินา โทสัคคินา โมหัคคนิ า, อาทติ ตงั
ชาตยิ า ชะรามะระเณนะ, โสเกหิ ปะรเิ ทเวหิ ทุกเขห
ิ
โทมะนสั เสหิ อุปายาเสหิ อาทติ ตนั ติ วะทาม.ิ กาโย

อาทิตโต. โผฏฐัพพา อาทิตตา. กายะวญิ ญาณงั อาทิตตงั .

กายะสัมผสั โส อาทติ โต. ยมั ปิทงั กายะสัมผสั สะปัจจะยา
อุปปัชชะติ เวทะยิตัง, สขุ งั วา ทกุ ขัง วา อะทกุ ขะมะสขุ ัง

วา, ตัมปิ อาทติ ตงั . เกนะ อาทิตตัง. อาทติ ตัง ราคคั คินา

โทสคั คินา โมหคั คินา, อาทิตตงั ชาติยา ชะรามะระเณนะ,

โสเกหิ ปะรเิ ทเวหิ ทกุ เขหิ โทมะนัสเสหิ อุปายาเสหิ

อาทติ ตนั ติ วะทาม.ิ มะโน อาทิตโต. ธมั มา อาทิตตา.

มะโนวญิ ญาณงั อาทติ ตัง. มะโนสมั ผัสโส อาทิตโต. ยัมปทิ งั
มะโนสมั ผัสสะปัจจะยา อุปปชั ชะติ เวทะยติ ัง, สุขัง วา

ทกุ ขงั วา อะทุกขะมะสุขงั วา, ตัมปิ อาทติ ตัง. เกนะ
อาทติ ตัง. อาทติ ตัง ราคคั คินา โทสัคคินา โมหัคคินา,

อาทติ ตัง ชาติยา ชะรามะระเณนะ, โสเกหิ ปะรเิ ทเวห
ิ
ทุกเขหิ โทมะนัสเสหิ อุปายาเสหิ อาทติ ตันติ วะทามิ.

เอวัง ปสั สัง ภิกขะเว สุตะวา อะรยิ ะสาวะโก,
จกั ขสุ ม๎ งิ ปิ นพิ พนิ ทะต.ิ รูเปสุปิ นพิ พนิ ทะติ. จกั ขวุ ิญญา-

เณปิ นพิ พนิ ทะต.ิ จักขสุ ัมผสั เสปิ นพิ พินทะติ. ยมั ปทิ งั

58

จกั ขสุ มั ผัสสะปจั จะยา อุปปชั ชะติ เวทะยติ งั , สุขัง วา

ทกุ ขงั วา อะทุกขะมะสุขัง วา, ตัส๎มงิ ปิ นพิ พินทะติ.
โสตัสม๎ งิ ปิ นพิ พินทะติ. สัทเทสุปิ นิพพินทะต.ิ โสตะวิญญา-

เณปิ นพิ พินทะต.ิ โสตะสมั ผัสเสปิ นิพพินทะต.ิ ยัมปทิ ัง

โสตะสัมผัสสะปจั จะยา อุปปชั ชะติ เวทะยติ งั , สุขงั วา
ทกุ ขงั วา อะทกุ ขะมะสุขัง วา, ตสั ๎มงิ ปิ นิพพินทะติ.

ฆานัสม๎ งิ ปิ นิพพนิ ทะติ. คนั เธสุปิ นิพพินทะติ. ฆานะวญิ -

ญาเณปิ นิพพินทะต.ิ ฆานะสมั ผัสเสปิ นพิ พนิ ทะติ. ยมั ปิทัง
ฆานะสมั ผัสสะปจั จะยา อปุ ปัชชะติ เวทะยติ งั , สุขัง วา
ทกุ ขงั วา อะทกุ ขะมะสุขัง วา, ตสั ๎มิงปิ นพิ พินทะต.ิ ชวิ หî า-

ยะปิ นิพพินทะติ. ระเสสปุ ิ นิพพนิ ทะต.ิ ชวิ îหาวิญญาเณปิ
นิพพินทะต.ิ ชวิ îหาสมั ผสั เสปิ นพิ พินทะต.ิ ยมั ปทิ ัง ชิวîหา-

สัมผสั สะปจั จะยา อุปปชั ชะติ เวทะยิตัง, สขุ ัง วา ทุกขัง
วา อะทุกขะมะสขุ งั วา, ตัส๎มงิ ปิ นพิ พนิ ทะต.ิ กายัสม๎ งิ ปิ
นิพพินทะติ. โผฏฐัพเพสปุ ิ นิพพนิ ทะต.ิ กายะวิญญาเณปิ
นพิ พนิ ทะติ. กายะสมั ผสั เสปิ นิพพินทะต.ิ ยมั ปิทงั กายะ-

สมั ผัสสะปัจจะยา อปุ ปชั ชะติ เวทะยิตงั , สุขงั วา ทกุ ขัง
วา อะทุกขะมะสขุ งั วา, ตัส๎มงิ ปิ นิพพนิ ทะติ, มะนัส๎มิงปิ
นพิ พนิ ทะติ. ธมั เมสุปิ นพิ พินทะติ. มะโนวญิ ญาเณปิ
นิพพินทะติ. มะโนสัมผัสเสปิ นิพพนิ ทะติ. ยัมปทิ ัง มะโน-
สัมผสั สะปจั จะยา อปุ ปัชชะติ เวทะยติ ัง, สุขัง วา ทุกขงั

59

วา อะทุกขะมะสุขงั วา, ตสั ม๎ งิ ปิ นิพพินทะต.ิ นพิ พินทงั
วิรัชชะติ. วิราคา วมิ จุ จะติ. วมิ ุตตสั ม๎ งิ วิมุตตะมิติ ญาณัง
โหติ. ขณี า ชาติ, วุสติ ัง พ๎รัหม๎ ะจะรยิ งั , กะตัง กะระณียงั ,

นาปะรงั อติ ถตั ตายาติ ปะชานาตีต.ิ อิทะมะโวจะ ภะคะวา.
อัตตะมะนา เต ภกิ ขู ภะคะวะโต ภาสิตงั อะภนิ นั ทุง.
อิมสั ๎มญิ จะ ปะนะ เวยยากะระณสั ม๎ งิ ภัญญะมาเน,

ตสั สะ ภิกขุสะหัสสัสสะ อะนปุ าทายะ, อาสะเวหิ จติ ตานิ
วิมุจจงิ สูต.ิ



…………………………………


ธมั มะนยิ ามะสตุ ตงั


เอวัมเม สตุ งั . เอกัง สะมะยงั ภะคะวา, สาวตั ถยิ ัง
วหิ ะระติ, เชตะวะเน อะนาถะปณิ ฑกิ ัสสะ, อาราเม. ตัตร๎ ะ

โข ภะคะวา ภกิ ขู อามันเตสิ ภิกขะโวติ. ภะทนั เตติ เต

ภิกขู ภะคะวะโต ปจั จัสโสสงุ . ภะคะวา เอตะทะโวจะ.

อุปปาทา วา ภิกขะเว ตะถาคะตานัง อะนุปปาทา
วา ตะถาคะตานงั , ฐติ าวะ สา ธาตุ ธมั มฏั ฐติ ัตตา ธมั มะ-

นยิ ามะตา, สัพเพ สงั ขารา อะนิจจาติ. ตงั ตะถาคะโต
อะภิสมั พุชฌะติ อะภสิ ะเมต,ิ อะภสิ ัมพชุ ฌิตว๎ า อะภิสะ-

เมต๎วา อาจกิ ขะติ เทเสต,ิ ปญั ญะเปติ ปฏั ฐะเปต,ิ ววิ ะ-

ระติ วภิ ะชะติ อุตตานีกะโรต,ิ สพั เพ สังขารา อะนจิ จาต.ิ
อุปปาทา วา ภิกขะเว ตะถาคะตานัง อะนปุ ปาทา

60

วา ตะถาคะตานงั , ฐติ าวะ สา ธาตุ ธมั มฏั ฐติ ะตา ธมั มะ-
นยิ ามะตา, สพั เพ สงั ขารา ทุกขาติ. ตัง ตะถาคะโต
อะภสิ มั พุชฌะติ อะภสิ ะเมติ, อะภสิ มั พชุ ฌิตว๎ า อะภสิ ะ-

เมตว๎ า อาจิกขะติ เทเสติ, ปัญญะเปติ ปฏั ฐะเปต,ิ วิวะ-

ระติ วิภะชะติ อตุ ตานีกะโรต,ิ สพั เพ สงั ขารา ทกุ ขาต.ิ

อปุ ปาทา วา ภิกขะเว ตะถาคะตานงั อะนปุ ปาทา
วา ตะถาคะตานงั , ฐิตาวะ สา ธาตุ ธมั มัฏฐติ ะตา ธัมมะ-
นิยามะตา, สัพเพ ธมั มา อะนตั ตาติ. ตัง ตะถาคะโต
อะภิสมั พุชฌะติ อะภิสะเมติ, อะภสิ ัมพชุ ฌติ ว๎ า อะภสิ ะ-
เมตว๎ า อาจิกขะติ เทเสติ, ปัญญะเปติ ปัฏฐะเปต,ิ ววิ ะระต
ิ
วภิ ะชะติ อตุ ตานีกะโรติ, สพั เพ ธัมมา อะนัตตาติ.

อทิ ะมะโวจะ ภะคะวา. อตั ตะมานา เต ภิกขู ภะคะ-
วะโต ภาสิตงั , อะภนิ นั ทุนต.ิ



…………………………………


โลกะธัมมะสุตตงั


เอวมั เม สตุ ัง. เอกงั สะมะยัง ภะคะวา, สาวัตถยิ งั
วหิ ะระติ, เชตะวะเน อะนาถะปิณฑิกัสสะ, อาราเม. ตตั îระ
โข ภะคะวา ภิกขู อามนั เตสิ ภกิ ขะโวต.ิ ภะทนั เตติ เต

ภกิ ขู ภะคะวะโต ปัจจสั โสสุง. ภะคะวา เอตะทะโวจะ.

อฏั ฐิเม ภกิ ขะเว โลกะธัมมา โลกัง อะนุปะริวัต-
ตนั ต.ิ โลโก จะ อฏั ฐะ โลกะธัมเม อะนปุ ะรวิ ัตตะต.ิ


61

กะตะเม อัฏฐะ. ลาโภ จะ อะลาโภ จะ, ยะโส จะ อะยะ-
โส จะ, นินทา จะ ปะสังสา จะ, สขุ ัญจะ ทุกขญั จะ. อเิ ม
โข ภกิ ขะเว อัฏฐะ โลกะธมั มา โลกัง อะนุปะรวิ ตั ตันติ.
โลโก จะ อเิ ม อัฏฐะ โลกะธัมเม อะนปุ ะริวัตตะต.ิ อัสสุ-
ตะวะโต ภกิ ขะเว ปถุ ชุ ชะนัสสะ, อุปปชั ชะติ ลาโภป
ิ
อะลาโภป,ิ ยะโสปิ อะยะโสปิ, นนิ ทาปิ ปะสงั สาปิ, สขุ ังปิ
ทุกขงั ปิ, สตุ ะวะโตปิ ภิกขะเว อะริยะสาวะกัสสะ, อุปปชั -
ชะติ ลาโภปิ อะลาโภปิ, ยะโสปิ อะยะโสป,ิ นนิ ทาปิ

ปะสังสาป,ิ สขุ ังปิ ทุกขังป,ิ ตตั รî ะ ภกิ ขะเว โก วเิ สโส โก
อะธปิ ปายะโส' กิง นานากะระณงั , สตุ ะวะโต อะรยิ ะสา-
วะกสั สะ อัสสุตะวะตา ปถุ ุชชะเนนาติ. ภะคะวงั มูละกา

โน ภันเต' ธัมมา ภะคะวังเนตตกิ า ภะคะวังปะฏิสะระณา,
สาธุ วะตะ ภนั เต' ภะคะวันตังเยวะ ปะฏิภาตุ เอตัสสะ

ภาสติ สั สะ อตั โถ, ภะคะวะโต สตุ îวา ภิกขู ธาเรสสนั -

ตีต.ิ เตนะหิ ภิกขะเว สณุ าถะ สาธกุ งั มะนะสิกะโรถะ

ภาสิสสามตี ิ. เอวัมภนั เตติ โข เต ภิกขู ภะคะวะโต

ปัจจัสโสสุง. ภะคะวา เอตะทะโวจะ.

อสั สตุ ะวะโต ภิกขะเว ปถุ ชุ ชะนสั สะ, อปุ ปัชชะติ

ลาโภ, โส นะ อิติ ปะฏิสัญจกิ ขะติ, อปุ ปันโน โข เม อะยัง
ลาโภ, โส จะ โข อะนิจโจ ทุกโข วิปะรณิ ามะธัมโมติ,

ยะถาภูตงั นัปปะชานาต.ิ อปุ ปัชชะติ อะลาโภ, โส นะ


62

อติ ิ ปะฏิสัญจกิ ขะติ, อปุ ปันโน โข เม อะยงั อะลาโภ,

โส จะ โข อะนจิ โจ ทกุ โข วิปะริณามะธมั โมติ. ยะถาภูตงั
นปั ปะชานาติ. อุปปัชชะติ ยะโส, โส นะ อติ ิ ปะฏสิ ัญ-
จิกขะติ, อุปปนั โน โข เม อะยงั ยะโส, โส จะ โข

อะนิจโจ ทุกโข วิปะริณามะธมั โมติ. ยะถาภูตัง นัปปะชา-

นาต.ิ อุปปัชชะติ อะยะโส. โส นะ อิติ ปะฏิสัญจิกขะติ,

อุปปนั โน โข เม อะยงั อะยะโส, โส จะ โข อะนจิ โจ

ทุกโข วิปะริณามะธมั โมติ. ยะถาภูตงั นัปปะชานาต.ิ อุป-

ปัชชะติ นนิ ทา, โส นะ อิติ ปะฏิสญั จกิ ขะติ, อุปปนั นา

โข เม อะยงั นนิ ทา, สา จะ โข อะนิจจา ทุกขา วปิ ะริ-
ณามะธัมมาติ. ยะถาภูตงั นปั ปะชานาติ. อุปปชั ชะต
ิ
ปะสงั สา, โส นะ อติ ิ ปะฏสิ ญั จิกขะต.ิ อปุ ปันนา โข เม
อะยัง ปะสังสา, สา จะ โข อะนจิ จา ทุกขา วิปะรณิ า-

มะธมั มาต.ิ ยะถาภตู งั นัปปะชานาติ. อุปปชั ชะติ สุขัง,
โส นะ อติ ิ ปะฏสิ ัญจกิ ขะติ, อปุ ปันนงั โข เม อทิ งั สขุ งั ,
ตญั จะ โข อะนิจจัง ทุกขัง วปิ ะริณามะธัมมันติ. ยะถา-

ภตู ัง นัปปะชานาต.ิ อุปปชั ชะติ ทกุ ขัง, โส นะ อติ ิ ปะฏิ-

สญั จกิ ขะติ, อุปปันนงั โข เม อทิ ัง ทกุ ขงั , ตัญจะ โข

อะนจิ จงั ทกุ ขัง วิปะรณิ ามะธมั มันต.ิ ยะถาภตู งั นัปปะ-
ชานาติ. ตสั สะ ลาโภปิ จิตตัง ปะริยาทายะ ตฏิ ฐะติ.

อะลาโภปิ จิตตงั ปะรยิ าทายะ ติฏฐะต.ิ ยะโสปิ จติ ตัง


63

ปะริยาทายะ ติฏฐะติ. อะยะโสปิ จติ ตงั ปะริยาทายะ

ตฏิ ฐะต.ิ นินทาปิ จติ ตัง ปะรยิ าทายะ ตฏิ ฐะต.ิ ปะสงั สาป
ิ
จติ ตงั ปะริยาทายะ ตฏิ ฐะติ. สขุ ังปิ จติ ตัง ปะรยิ าทายะ
ตฏิ ฐะต.ิ ทกุ ขงั ปิ จิตตังปะรยิ าทายะ ตฏิ ฐะต.ิ โส จะ

อุปปนั นงั ลาภัง อะนรุ ุชฌะติ อะลาเภ ปะฏิวริ ุชฌะติ.

อปุ ปันนัง ยะสัง อะนุรชุ ฌะติ อะยะเส ปะฏวิ ริ ชุ ฌะต.ิ
อปุ ปนั นัง ปะสงั สงั อะนรุ ุชฌะติ นินทายะ ปะฏิวิรุชฌะติ.
อุปปันนัง สขุ ัง อะนรุ ุชฌะติ ทุกเข ปะฏวิ ริ ชุ ฌะติ. โส
เอวัง อะนโุ รธะวิโรธะสะมาปนั โน, นะ ปะรมิ จุ จะติ ชาติยา

ชะรามะระเณนะ, โสเกหิ ปะรเิ ทเวหิ ทุกเขหิ โทมะนสั เสหิ
อุปายาเสหิ, นะ ปะริมจุ จะติ ทกุ ขสั îมาติ วะทาม.ิ

สุตะวะโต จะ โข ภกิ ขะเว อะรยิ ะสาวะกสั สะ,

อปุ ปัชชะติ ลาโภ, โส อติ ิ ปะฏสิ ญั จิกขะติ, อปุ ปันโน โข
เม อะยัง ลาโภ, โส จะ โข อะนิจโจ ทุกโข วิปะริณามะ-

ธมั โมติ. ยะถาภูตงั ปะชานาติ. อปุ ปัชชะติ อะลาโภ, โส

อติ ิ ปะฏสิ ัญจิกขะติ, อปุ ปนั โน โข เม อะยัง อะลาโภ, โส
จะ โข อะนิจโจ ทุกโข วปิ ะริณามะธัมโมต.ิ ยะถาภตู งั

ปะชานาติ. อปุ ปชั ชะติ ยะโส, โส อิติ ปะฏิสญั จกิ ขะติ,

อุปปนั โน โข เม อะยัง ยะโส, โส จะ โข อะนจิ โจ ทกุ โข
วิปะริณามะธมั โมติ. ยะถาภตู งั ปะชานาติ. อปุ ปัชชะติ

อะยะโส, โส อิติ ปะฏิสญั จิกขะต,ิ อุปปนั โน โข เม อะยงั

64

อะยะโส, โส จะ โข อะนจิ โจ ทุกโข วปิ ะรณิ ามะธมั โมติ.

ยะถาภูตัง ปะชานาติ. อุปปชั ชะติ นินทา, โส อิติ ปะฏิ-

สัญจกิ ขะต,ิ อุปปันนา โข เม อะยัง นินทา, สา จะ โข

อะนิจจา ทกุ ขา วปิ ะรณิ ามะธมั มาต.ิ ยะถาภูตงั ปะชา-

นาติ. อุปปัชชะติ ปะสังสา, โส อติ ิ ปะฏิสัญจกิ ขะติ,

อปุ ปันนา โข เม อะยัง ปะสงั สา, สา จะ โข อะนิจจา
ทกุ ขา วปิ ะริณามะธัมมาต.ิ ยะถาภตู งั ปะชานาต.ิ อุปปชั -

ชะติ สขุ ัง, โส อิติ ปะฏิสญั จิกขะต,ิ อุปปนั นงั โข เม อทิ ัง
สุขัง, ตัญจะ โข อะนจิ จัง ทุกขงั วิปะรณิ ามะธัมมนั ติ.

ยะถาภูตัง ปะชานาติ. อปุ ปชั ชะติ ทกุ ขัง, โส อิติ ปะฏิ-
สัญจกิ ขะติ, อปุ ปันนงั โข เม อทิ ัง ทกุ ขงั , ตัญจะ โข
อะนจิ จงั ทุกขัง วิปะริณามะธัมมนั ต.ิ ยะถาภูตงั ปะชานาต.ิ
ตัสสะ ลาโภปิ จติ ตัง นะ ปะริยาทายะ ติฏฐะต.ิ อะลา-
โภปิ จติ ตงั นะ ปะริยาทายะ ตฏิ ฐะต.ิ ยะโสปิ จติ ตัง นะ
ปะริยาทายะ ตฏิ ฐะติ. อะยะโสปิ จิตตัง นะ ปะริยาทายะ
ติฏฐะต.ิ นนิ ทาปิ จิตตัง นะ ปะรยิ าทายะ ติฏฐะติ. ปะสงั -

สาปิ จิตตัง นะ ปะริยาทายะ ตฏิ ฐะติ. สขุ ังปิ จติ ตัง นะ
ปะริยาทายะ ติฏฐะต.ิ ทกุ ขังปิ จติ ตงั นะ ปะรยิ าทายะ
ติฏฐะต.ิ โส จะ อปุ ปันนัง ลาภงั นานรุ ุชฌะติ อะลาเภ
นัปปะฏวิ ริ ชุ ฌะต.ิ อุปปนั นงั ยะสัง นานุรชุ ฌะติ อะยะเส
นปั ปะฏวิ ริ ุชฌะติ. อปุ ปนั นัง ปะสงั สัง นานรุ ุชฌะติ

65

นนิ ทายะ นปั ปะฏิวิรุชฌะติ. อปุ ปันนัง สุขงั นานุรชุ ฌะติ
ทกุ เข นปั ปะฏิวริ ุชฌะต.ิ โส เอวัง อะนโุ รธะวโิ รธะวปิ ปะ-
หีโน, ปะรมิ จุ จะติ ชาตยิ า ชะรามะระเณนะ, โสเกหิ ปะริ-

เทเวหิ ทุกเขหิ โทมะนัสเสหิ อุปายาเสหิ, ปะรมิ ุจจะติ
ทุกขัสîมาติ วะทาม.ิ อะยัง โข ภิกขะเว วิเสโส อะยงั

อะธิปปายะโส' อทิ งั นานากะระณัง, สุตะวะโต อะรยิ ะ-
สาวะกัสสะ อสั สุตะวะตา ปถุ ุชชะเนนาติ. อทิ ะมะโวจะ
ภะคะวา. อทิ งั วตั îวานะ สุคะโต, อะถาปะรงั เอตะทะ-

โวจะ สตั ถา.


ลาโภ อะลาโภ อะยะโส ยะโส จะ,

นินทา ปะสงั สา จะ สขุ ัง จะ ทุกขัง,

เอเต อะนิจจา มะนุเชสุ ธัมมา,

อะสสั สะตาวีปะริณามะธัมมา.

เอเต จะ ญตั วî า สะติมา สุเมโธ,

อะเวกขะตี วปี ะริณามะธัมเม,

อฏิ ฐัสสะ ธมั มา นะ มะเถนติ จติ ตงั ,

อะนิฏฐะโต โน ปะฏฆิ าตะเมติ.

ตัสสานโุ รธา อะถะวา วโิ รธา,

วิธปู ิตา อัตถะคะตา นะ สนั ต,ิ

ปะทญั จะ ญตั วî า วิระชัง อะโสกงั ,

สัมมปั ปะชานาติ ภะวัสสะ ปาระคตู .ิ


66

มะหาสะมะยะสตุ ตงั





เอวัมเม สุตงั . เอกงั สะมะยงั ภะคะวา, สกั เกสุ
วหิ ะระติ กะปลิ ะวัตถุสม๎ งิ มะหาวะเน, มะหะตา ภิกข-ุ
สงั เฆนะ' สัทธิง ปัญจะมตั เตหิ ภกิ ขุสะเตหิ' สพั เพเหวะ
อะระหันเตห.ิ ทะสะหิ จะ โลกะธาตูหิ' เทวะตา เยภุยเยนะ
สนั นิปะตติ า โหนต'ิ ภะคะวนั ตัง ทัสสะนายะ ภิกขุสังฆญั จะ.
อะถะโข จะตนุ นงั สทุ ธาวาสะกายิกานัง เทวานงั เอตะ-
ทะโหสิ. อะยัง โข ภะคะวา สกั เกสุ วหิ ะระติ กะปลิ ะ-
วตั ถสุ ม๎ ิง มะหาวะเน, มะหะตา ภกิ ขุสังเฆนะ' สัทธงิ
ปญั จะมัตเตหิ ภิกขสุ ะเตหิ' สัพเพเหวะ อะระหนั เตห,ิ

ทะสะหิ จะ โลกะธาตูห'ิ เทวะตา เยภยุ เยนะ สันนิปะตติ า
โหนต'ิ ภะคะวันตัง ทสั สะนายะ ภกิ ขสุ งั ฆญั จะ, ยนั นนู ะ
มะยัมปิ เยนะ ภะคะวา เตนุปะสงั กะเมยยามะ, อุปะสัง-

กะมิตว๎ า ภะคะวะโต สนั ติเก ปัจเจกะคาถา ภาเสยยามาต.ิ
อะถะโข ตา เทวะตา, เสยยะถาปิ นามะ พะละวา ปรุ โิ ส
สัมมญิ ชิตัง วา พาหัง ปะสาเรยยะ' ปะสารติ ัง วา พาหัง

สัมมิญเชยยะ, เอวะเมวะ สุทธาวาเสส'ุ เทเวสุ อันตะระ-
หติ า ภะคะวะโต ปรุ ะโต ปาตุระหงั ส.ุ อะถะโข ตา เทวะตา

ภะคะวนั ตัง อะภิวาเทต๎วา เอกะมันตัง อัฏฐังส.ุ เอกะ-

มนั ตงั ฐิตา โข เอกา เทวะตา ภะคะวะโต สนั ตเิ ก อิมัง

คาถงั อะภาส.ิ


67

มะหาสะมะโย ปะวะนัส๎มงิ เทวะกายา สะมาคะตา,

อาคะตัมห๎ ะ อิมัง ธัมมะสะมะยัง

ทักขิตาเยวะ อะปะราชติ ะสงั ฆันต.ิ

อะถะโข อะปะรา เทวะตา ภะคะวะโต สันติเก

อมิ ัง คาถัง อะภาส.ิ

ตัตร๎ ะ ภกิ ขะโว สะมาทะหงั สุ,

จติ ตงั อัตตะโน อชุ ุกะมะกังสุ,

สาระถวี ะ เนตตานิ คะเหตว๎ า

อินทร๎ ยิ านิ รกั ขนั ติ ปณั ฑติ าต.ิ

อะถะโข อะปะรา เทวะตา ภะคะวะโต สนั ตเิ ก

อิมงั คาถงั อะภาส.ิ

เฉตว๎ า ขีลงั เฉตว๎ า ปะลีฆงั ,

อินทะขีลัง โอหจั จะมะเนชา,

เต จะรนั ติ สุทธา วมิ ะลา

จกั ขุมะตา สทุ นั ตา สุสู นาคาต.ิ

อะถะโข อะปะรา เทวะตา ภะคะวะโต สันติเก

อมิ งั คาถงั อะภาสิ.

เย เกจิ พทุ ธงั สะระณงั คะตา เส,

นะ เต คะมิสสนั ติ อะปายะภูมงิ ,

ปะหายะ มานสุ งั เทหัง

เทวะกายัง ปะริปเู รสสันตตี ิ.


68

อะถะโข ภะคะวา ภกิ ขู อามันเตสิ, เยภยุ เยนะ
ภิกขะเว ทะสะสุ โลกะธาตสู 'ุ เทวะตา สันนปิ ะติตา โหนติ
ตะถาคะตัง ทัสสะนายะ ภิกขสุ ังฆัญจะ, เยปิ เต ภกิ ขะเว
อะเหสุง' อะตีตะมัทธานงั อะระหนั โต สัมมาสมั พทุ ธา,
เตสัมปิ ภะคะวันตานงั เอตะปะระมาเยวะ เทวะตา
สนั นิปะตติ า อะเหสุง. เสยยะถาปิ มัยห๎ ัง เอตะระห,ิ เยปิ
เต ภกิ ขะเว ภะวสิ สนั ต'ิ อะนาคะตะมัทธานงั อะระหันโต
สัมมาสมั พทุ ธา, เตสัมปิ ภะคะวันตานงั เอตะปะระมาเยวะ
เทวะตา สนั นปิ ะติตา ภะวิสสนั ต.ิ เสยยะถาปิ มัยห๎ งั
เอตะระหิ, อาจิกขิสสามิ ภิกขะเว เทวะกายานงั นามาน,ิ
กิตตะยิสสามิ ภิกขะเว เทวะกายานัง นามานิ, เทสสิ สามิ
ภกิ ขะเว เทวะกายานงั นามามิ, ตงั สณุ าถะ สาธกุ ัง
มะนะสกิ ะโรถะ ภาสิสสามีติ. เอวัมภันเตติ โข เต ภกิ ข
ู
ภะคะวะโต ปจั จัสโสสงุ . ภะคะวา เอตะทะโวจะ.

สโิ ลกะมะนุกสั สามิ ยตั ถะ ภมุ มา ตะทสั สติ า,

เย สิตา คริ ิคพั ภะรงั ปะหิตัตตา สะมาหติ า.

ปถุ ู สีหาวะ สลั ลนี า โลมะหังสาภิสัมภโุ น,

โอทาตะมะนะสา สทุ ธา วิปปะสนั นะมะนาวลิ า.

ภยิ โย ปญั จะสะเต ญตั ว๎ า วะเน กาปิละวัตถะเว,

ตะโต อามันตะยิ สัตถา สาวะเก สาสะเน ระเต.

เทวะกายา อะภิกกนั ตา เต วิชานาถะ ภิกขะโว,


69

เต จะ อาตปั ปะมะกะรุง สุต๎วา พุทธัสสะ สาสะนัง.


เตสัมปาตรุ ะหุ ญาณงั อะมะนุสสานะ ทสั สะนัง,


อัปเปเก สะตะมทั ทักขุง สะหสั สงั อะถะ สตั ตะริง.


สะตัง เอเก สะหัสสานัง อะมะนสุ สานะมัททะสุง,


อปั เปเกนันตะมัททกั ขุง ทิสา สัพพา ผฏุ า อะหุง.


ตัญจะ สพั พัง อะภญิ ญายะ วะวกั ขติ ๎วานะ จกั ขุมา,


ตะโต อามนั ตะยิ สตั ถา สาวะเก สาสะเน ระเต.


เทวะกายา อะภิกกันตา เต วชิ านาถะ ภกิ ขะโว,


เย โวหัง กติ ตะยสิ สามิ คริ าหิ อะนุปพุ พะโส.


สัตตะสะหสั สา วะ ยกั ขา ภมุ มา กาปลิ ะวัตถะวา,


อิทธมิ นั โต ชุติมันโต วัณณะวันโต ยะสัสสโิ น,


โมทะมานา อะภกิ กามงุ ภิกขนู ัง สะมติ งิ วะนงั .


ฉะสะหัสสา เหมะวะตา ยักขา นานตั ตะวัณณิโน,


อิทธิมนั โต ชตุ ิมนั โต วณั ณะวนั โต ยะสสั สโิ น,


โมทะมานา อะภกิ กามงุ ภกิ ขูนงั สะมิตงิ วะนัง.


สาตาคิรา ตสิ ะหสั สา ยักขา นานตั ตะวณั ณิโน,


อิทธิมันโต ชตุ ิมนั โต วัณณะวนั โต ยะสัสสิโน,


โมทะมานา อะภิกกามุง ภกิ ขูนงั สะมติ ิง วะนัง.


อิจเจเต โสฬะสะสะหสั สา ยักขา นานัตตะวณั ณิโน,


อทิ ธมิ ันโต ชตุ ิมันโต วณั ณะวนั โต ยะสัสสโิ น,


โมทะมานา อะภิกกามุง ภิกขนู งั สะมติ ิง วะนงั .


70

เวสสามิตตา ปัญจะสะตา ยกั ขา นานัตตะวณั ณโิ น,


อิทธมิ นั โต ชตุ ิมนั โต วณั ณะวันโต ยะสสั สิโน,


โมทะมานา อะภิกกามุง ภิกขูนงั สะมิตงิ วะนัง.


กุมภโิ ร ราชะคะหิโก เวปลุ ลัสสะ นิเวสะนัง,


ภิยโย นัง สะตะสะหัสสัง ยักขานงั ปะยิรปุ าสะต,ิ


กมุ ภโิ ร ราชะคะหโิ ก โสปาคะ สะมติ ิง วะนัง.


ปุรมิ ัญจะ ทิสงั ราชา ธะตะรัฏโฐ ปะสาสะติ,


คันธัพพานัง อาธิปะติ มะหาราชา ยะสสั สิ โส,


ปตุ ตาปิ ตสั สะ พะหะโว อนิ ทะนามา มะหัพพะลา.


อทิ ธิมันโต ชตุ ิมนั โต วัณณะวนั โต ยะสสั สโิ น,


โมทะมานา อะภกิ กามุง ภกิ ขูนัง สะมติ ิง วะนัง.


ทักขณิ ัญจะ ทสิ งั ราชา วริ ฬุ îโห ตัปปะสาสะติ,


กมุ ภณั ฑานงั อาธิปะติ มะหาราชา ยะสสั สิ โส,


ปตุ ตาปิ ตสั สะ พะหะโว อนิ ทะนามา มะหพั พะลา.


อทิ ธมิ นั โต ชุตมิ นั โต วัณณะวันโต ยะสัสสโิ น,


โมทะมานา อะภิกกามงุ ภิกขูนงั สะมิติง วะนงั .


ปจั ฉิมญั จะ ทสิ ัง ราชา วิรปู กั โข ปะสาสะต,ิ


นาคานงั อาธิปะต ิ มะหาราชา ยะสัสสิ โส,


ปุตตาปิ ตสั สะ พะหะโว อนิ ทะนามา มะหพั พะลา.


อทิ ธิมันโต ชตุ มิ นั โต วณั ณะวันโต ยะสสั สโิ น,


โมทะมานา อะภิกกามุง ภกิ ขนู ัง สะมติ งิ วะนงั .


71

อตุ ตะรัญจะ ทสิ งั ราชา กุเวโร ตัปปะสาสะต,ิ


ยกั ขานงั อาธปิ ะติ มะหาราชา ยะสัสสิ โส,


ปตุ ตาปิ ตัสสะ พะหะโว อนิ ทะนามา มะหพั พะลา.


อิทธมิ ันโต ชตุ ิมนั โต วณั ณะวนั โต ยะสัสสโิ น,


โมทะมานา อะภิกกามุง ภกิ ขนู งั สะมิตงิ วะนัง.


ปรุ มิ ะทสิ ัง ธะตะรัฏโฐ ทกั ขเิ ณนะ วริ ฬุ หî ะโก,


ปจั ฉเิ มนะ วริ ปู ักโข กุเวโร อุตตะรัง ทสิ งั .


จัตตาโร เต มะหาราชา สะมันตา จะตุโร ทสิ า,


ทัททัลละมานา อฏั ฐงั สุ วะเน กาปิละวัตถะเว.


เตสงั มายาวิโน ทาสา อาคู วัญจะนิกา สะฐา,


มายา กเุ ฏณฑุ เวเฏณฑุ วฏิ ู จะ วฏิ โุ ต สะหะ.


จันทะโน กามะเสฏโฐ จะ กินนุฆณั ฑุ นฆิ ณั ฑุ จะ,


ปะนาโท โอปะมัญโญ จะ เทวะสโู ต จะ มาตะลิ.


จิตตะเสโน จะ คันธัพโพ นะโฬราชา ชะโนสะโภ,


อาคู ปญั จะสิโข เจวะ ตมิ พะรู สรุ ิยะวจั ฉะสา.


เอเต จญั เญ จะ ราชาโน คันธัพพา สะหะ ราชุภ,ิ


โมทะมานา อะภกิ กามงุ ภิกขนู ัง สะมิติง วะนงั .


อะถาคู นาภะสา นาคา เวสาลา สะหะตัจฉะกา,


กัมพะลัสสะตะรา อาคู ปายาคา สะหะ ญาติภิ.


ยามุนา ธะตะรฏั ฐา จะ อาคู นาคา ยะสสั สิโน,


เอราวณั โณ มะหานาโค โสปาคะ สะมติ งิ วะนัง.


72

เย นาคะราเช สะหะสา หะรันติ,


ทพิ พา ทชิ า ปกั ขิ วสิ ุทธะจักขู,


เวหายะสา เต วะนะมัชฌะปตั ตา,


จติ ๎รา สปุ ณั ณา อติ ิ เตสะ นามัง.


อะภะยันตะทา นาคะราชานะมาส,ิ


สปุ ัณณะโต เขมะมะกาสิ พุทโธ,


สณั ห๎ าหิ วาจาหิ อปุ ะวîหะยนั ตา,


นาคา สปุ ัณณา สะระณะมะกงั สุ พุทธงั .


ชิตา วะชิระหัตเถนะ สะมทุ ทัง อะสรุ า สิตา,


ภาตะโร วาสะวัสเสเต อทิ ธิมนั โต ยะสัสสโิ น.


กาละกัญชา มะหาภสิ มî า อะสุรา ทานะเวฆะสา,


เวปะจติ ติ สจุ ิตติ จะ ปะหาราโท นะมจุ ี สะหะ.


สะตัญจะ พะลิปตุ ตานัง สัพเพ เวโรจะนามะกา,


สนั นยั หติ ๎วา พะลงิ เสนัง ราหุภัททะมุปาคะมุง,


สะมะโยทานิ ภทั ทนั เต ภกิ ขนู งั สะมิติง วะนงั .


อาโป จะ เทวา ปะฐะวี จะ เตโช วาโย ตะทาคะมุง,


วะรุณา วารุณา เทวา โสโม จะ ยะสะสา สะหะ.


เมตตากะรณุ ากายกิ า อาคู เทวา ยะสัสสโิ น.


ทะเสเต ทะสะธา กายา สพั เพ นานตั ตะวัณณิโน,


อิทธิมนั โต ชุติมนั โต วัณณะวันโต ยะสัสสโิ น,


โมทะมานา อะภกิ กามงุ ภกิ ขนู งั สะมิตงิ วะนงั .


73

เวณฑู จะ เทวา สะหะลี จะ อะสะมา จะ ทเุ ว ยะมา,


จันทัสสูปะนิสา เทวา จันทะมาคู ปรุ กั ขิตา.


สุริยัสสปู ะนิสา เทวา สรุ ิยะมาคู ปุรกั ขติ า,


นักขตั ตานิ ปุรกั ขิต๎วา อาคู มันทะวะลาหะกา.


วะสูนงั วาสะโว เสฏโฐ สักโกปาคะ ปุรินทะโท,


ทะเสเต ทะสะธา กายา สัพเพ นานตั ตะวัณณิโน.


อทิ ธิมันโต ชุตมิ ันโต วัณณะวันโต ยะสัสสิโน,


โมทะมานา อะภิกกามุง ภกิ ขูนงั สะมติ งิ วะนงั .


อะถาคู สะหะภู เทวา ชะละมัคคสิ ิขารวิ ะ,


อะริฏฐะกา จะ โรชา จะ อุมมา ปุปผะนิภาสิโน.


วะรณุ า สะหะธมั มา จะ อัจจุตา จะ อะเนชะกา,


สุเลยยะรจุ ริ า อาคู อาคู วาสะวะเนสิโน.


ทะเสเต ทะสะธา กายา สพั เพ นานตั ตะวัณณิโน,


อิทธมิ ันโต ชตุ ิมนั โต วัณณะวนั โต ยะสสั สโิ น,


โมทะมานา อะภิกกามุง ภิกขูนัง สะมิตงิ วะนัง.


สะมานา มะหาสะมานา มานุสา มานุสุตตะมา,


ขฑิ ฑาปะทสู กิ า อาคู อาคู มะโนปะทูสกิ า.


อะถาคู หะระโย เทวา เย จะ โลหติ ะวาสิโน,


ปาระคา มะหาปาระคา อาคู เทวา ยะสัสสโิ น.


ทะเสเต ทะสะธา กายา สัพเพ นานัตตะวณั ณโิ น,


อิทธมิ นั โต ชุตมิ ันโต วัณณะวนั โต ยะสสั สโิ น,


74

โมทะมานา อะภกิ กามงุ ภกิ ขนู งั สะมติ ิง วะนัง.


สุกกา กะรุมหî า อะรุณา อาคู เวฆะนะสา สะหะ,


โอทาตะคัยห๎ า ปาโมกขา อาคู เทวา วิจกั ขะณา.


สะทามัตตา หาระคะชา มิสสะกา จะ ยะสัสสโิ น,


ถะนะยงั อาคา ปะชนุ โน โย ทิสา อะภวิ ัสสะต.ิ


ทะเสเต ทะสะธา กายา สัพเพ นานัตตะวัณณิโน,


อทิ ธิมันโต ชุตมิ นั โต วัณณะวนั โต ยะสสั สโิ น,


โมทะมานา อะภกิ กามุง ภิกขนู ัง สะมติ งิ วะนัง.


เขมยิ า ตสุ ติ า ยามา กัฏฐะกา จะ ยะสสั สิโน,


ลัมพิตะกา ลามะเสฏฐา โชตนิ ามา จะ อาสะวา,


นมิ มานะระติโน อาคู อะถาคู ปะระนิมมิตา.


ทะเสเต ทะสะธา กายา สัพเพ นานัตตะวณั ณิโน,


อทิ ธิมันโต ชุติมันโต วัณณะวนั โต ยะสสั สิโน,


โมทะมานา อะภิกกามุง ภกิ ขูนัง สะมิติง วะนงั .


สัฏเฐเต เทวะนกิ ายา สัพเพ นานัตตะวณั ณโิ น,


นามันวะเยนะ อาคญั ฉงุ เย จัญเญ สะทิสา สะหะ.


ปะวุตถะชาตมิ กั ขลี งั โอฆะติณณะมะนาสะวัง,


ทกั เขโมฆะตะรัง นาคงั จนั ทงั วะ อะสิตาตติ ัง.


สุพ๎รหั ๎มา ปะระมตั โต จะ ปุตตา อทิ ธมิ ะโต สะหะ,


สนั นังกมุ าโร ติสโส จะ โสปาคะ สะมติ ิง วะนัง.

สะหัสสะพîรัหîมะโลกานัง มะหาพรî ัหîมาภติ ฏิ ฐะติ,


75

อปุ ะปันโน ชตุ ิมันโต ภิสîมากาโย ยะสสั สิ โส.


ทะเสตถะ อิสสะรา อาค ู ปัจเจกะวะสะวัตตโิ น,


เตสัญจะ มชั ฌะโต อาคา หาริโต ปะริวาริโต.


เต จะ สัพเพ อะภกิ กันเต สนิ เท เทเว สะพรî หั มî ะเก,


มาระเสนา อะภิกกามิ ปัสสะ กัณหî สั สะ มันทิยัง.


เอถะ คัณîหะถะ พันธะถะ ราเคนะ พนั ธะมตั ถุ โว,


สะมันตา ปะริวาเรถะ มา โว มญุ จติ ถะ โกจิ นงั .


อติ ิ ตตั ถะ มะหาเสโน กัณหî ะเสนงั อะเปสะยิ,


ปาณนิ า ตะละมาหัจจะ สะรงั กัตว๎ านะ เภระวัง.


ยะถา ปาวุสสะโก เมโฆ ถะนะยันโต สะวชิ ชโุ ก,

ตะทา โส ปัจจทุ าวัตต ิ สงั กุทโธ อะสะยงั วะเส.


ตัญจะ สพั พงั อะภิญญายะ วะวกั ขติ ว๎ านะ จักขุมา,


ตะโต อามนั ตะยิ สตั ถา สาวะเก สาสะเน ระเต.


มาระเสนา อะภกิ กนั ตา เต วิชานาถะ ภกิ ขะโว,


เต จะ อาตัปปะมะกะรุง สุตîวา พุทธัสสะ สาสะนัง.


วีตะราเคหิ ปักกามงุ เนสัง โลมมั ปิ อญิ ชะยุง,


สัพเพ วิชิตะสังคามา ภะยาตีตา ยะสัสสโิ น,


โมทันติ สะหะ ภเู ตหิ สาวะกา เต ชะเนสุตาติ.


…………………………………

หมายเหตุ เครอ่ื งหมาย “ ' ” ทา้ ยคำในหนงั สือเล่มน้ี เชน่ สังเฆนะ'


หมายถงึ หยดุ วรรคตอนตามแบบวัดปา่ ดานวิเวก


76

มาตกิ า


ธัมมะสงั คณิ มี าตกิ าปาโฐ


กสุ ะลา ธัมมา อะกสุ ะลา ธมั มา อพั ย๎ ากะตา ธัมมา.

สุขายะ เวทะนายะ สมั ปะยุตตา ธมั มา ทกุ ขายะ
เวทะนายะ สมั ปะยุตตา ธมั มา อะทุกขะมะสุขายะ เวทะ-

นายะ สมั ปะยุตตา ธมั มา.

วปิ ากา ธัมมา วิปากะธัมมะธัมมา เนวะวิปากะนะ-

วิปากะ ธมั มะธัมมา.

อุปาทนิ นปุ าทานิยา ธัมมา อะนปุ าทนิ นปุ าทานยิ า

ธัมมา อะนุปาทินนานปุ าทานิยา ธมั มา.

สงั กลิ ฏิ ฐะสังกเิ ลสิกา ธัมมา อะสงั กิลิฏฐะสงั กเิ ลสิกา

ธัมมา อะสังกิลฏิ ฐาสงั กิเลสกิ า ธมั มา.

สะวิตกั กะสะวิจารา ธัมมา อะวติ กั กะวจิ าระมัตตา

ธัมมา อะวติ กั กาวิจารา ธมั มา.

ปตี สิ ะหะคะตา ธมั มา สขุ ะสะหะคะตา ธมั มา อุเปก-

ขา สะหะคะตา ธัมมา.

ทัสสะเนนะ ปะหาตัพพา ธัมมา ภาวะนายะ ปะหา-
ตพั พา ธัมมา เนวะทัสสะเนนะ นะภาวะนายะ ปะหาตพั พา
ธัมมา.

ทัสสะเนนะ ปะหาตัพพะเหตกุ า ธัมมา ภาวะนายะ

77

ปะหาตพั พะเหตุกา ธัมมา เนวะทสั สะเนนะ นะภาวะนายะ
ปะหาตัพพะเหตุกา ธัมมา.

อาจะยะคามโิ น ธัมมา อะปะจะยะคามโิ น ธัมมา
เนวาจะยะคามิโน นาปะจะยะคามโิ น ธัมมา.

เสกขา ธมั มา อะเสกขา ธัมมา เนวะเสกขานา-

เสกขา ธัมมา.

ปะริตตา ธัมมา มะหคั คะตา ธัมมา อัปปะมาณา

ธัมมา.

ปะริตตารัมมะณา ธัมมา มะหัคคะตารัมมะณา

ธัมมา อัปปะมาณารัมมะณา ธัมมา.

หนี า ธมั มา มัชฌิมา ธัมมา ปะณีตา ธัมมา.

มจิ ฉัตตะนิยะตา ธมั มา สมั มัตตะนยิ ะตา ธมั มา

อะนิยะตา ธัมมา.

มคั คารัมมะณา ธมั มา มคั คะเหตกุ า ธมั มา มัคคา-

ธปิ ะติโน ธัมมา.

อุปปันนา ธัมมา อะนุปปันนา ธัมมา อปุ ปาทโิ น

ธมั มา.

อะตีตา ธมั มา อะนาคะตา ธัมมา ปจั จุปปันนา

ธมั มา.

อะตตี ารัมมะณา ธัมมา อะนาคะตารมั มะณา ธมั มา

ปจั จุปปนั นารัมมะณา ธัมมา.


78

อัชฌัตตา ธมั มา พะหิทธา ธมั มา อัชฌตั ตะพะหทิ ธา

ธัมมา.

อัชฌตั ตารัมมะณา ธัมมา พะหทิ ธารัมมะณา ธมั มา

อชั ฌตั ตะพะหิทธารัมมะณา ธมั มา.

สะนทิ สั สะนะสปั ปะฏฆิ า ธัมมา อะนิทสั สะนะสปั ปะ-

ฏิฆา ธัมมา อะนิทสั สะนาปปะฏฆิ า ธัมมา.



…………………………………


วิปัสสะนาภมู ปิ าโฐ


ปญั จักขันธา. รปู ักขันโธ, เวทะนากขนั โธ, สัญญาก-

ขันโธ, สงั ขารกั ขันโธ, วญิ ญาณกั ขนั โธ.

ทว๎ าทะสายะตะนาน.ิ จกั ขว๎ ายะตะนัง รปู ายะตะนงั ,
โสตายะตะนงั สทั ทายะตะนัง, ฆานายะตะนงั คันธายะ-
ตะนัง, ชิวห๎ ายะตะนัง ระสายะตะนัง, กายายะตะนัง

โผฏฐพั พายะตะนัง, มะนายะตะนัง ธัมมายะตะนงั .

อฏั ฐาระสา ธาตุโย. จักขุธาตุ รูปะธาตุ จกั ขุวญิ ญา-

ณะธาต,ุ โสตะธาตุ สทั ทะธาตุ โสตะวิญญาณะธาต,ุ ฆานะ-

ธาตุ คันธะธาตุ ฆานะวญิ ญาณะธาตุ, ชวิ ห๎ าธาตุ ระสะธาตุ
ชวิ ห๎ าวิญญาณะธาต,ุ กายะธาตุ โผฏฐัพพะธาตุ กายะ-
วญิ ญาณะธาต,ุ มะโนธาตุ ธมั มะธาตุ มะโนวญิ ญาณะธาต.ุ


79

พาวสี ะตินท๎ริยานิ. จักขนุ ทร๎ ิยัง โสตินทร๎ ยิ งั ฆานนิ -

ทร๎ ิยงั ชวิ îหินทร๎ ิยัง กายินท๎รยิ ัง มะนินทร๎ ยิ งั , อิตถนิ ทร๎ ิยัง

ปุริสนิ ทร๎ ยิ ัง ชีวิตินท๎ริยงั , สุขินทร๎ ยิ งั ทุกขินท๎รยิ งั โสมะ-
นัสสินท๎ริยงั โทมะนสั สินท๎รยิ งั อุเปกขนิ ท๎ริยงั , สัทธนิ -

ท๎รยิ ัง วริ ิยินทร๎ ิยงั สะตนิ ท๎รยิ ัง สะมาธินท๎รยิ งั ปญั ญิน-

ท๎ริยัง, อะนัญญะตัญญัสสามีตินท๎ริยัง อัญญิณท๎ริยัง

อัญญาตาวนิ ทร๎ ยิ ัง.

จัตตาริ อะริยะสจั จานิ. ทุกขงั อะริยะสจั จงั , ทกุ ขะ-
สะมุทะโย อะริยะสจั จัง, ทกุ ขะนิโรโธ อะริยะสจั จัง, ทุกขะ-
นิโรธะคามนิ ี ปะฏิปะทา อะริยะสัจจัง.



…………………………………


ปะฏจิ จะสะมุปปาทะปาโฐ


อะวิชชาปัจจะยา สังขารา, สังขาระปัจจะยา
วญิ ญาณงั , วิญญาณะปจั จะยา นามะรปู งั , นามะรปู ะปัจ-

จะยา สะฬายะตะนัง, สะฬายะตะนะปจั จะยา ผัสโส,

ผัสสะปัจจะยา เวทะนา, เวทะนาปัจจะยา ตณั îหา, ตณั îหา-

ปัจจะยา อปุ าทานงั , อุปาทานะปัจจะยา ภะโว, ภะวะปจั -

จะยา ชาต,ิ ชาติปจั จะยา ชะรามะระณัง โสกะปะริเทวะ
ทุกขะโทมะนัสสปุ ายาสา สมั ภะวนั ติ. เอวะเมตัสสะ เกวะ-

ลสั สะ ทกุ ขกั ขันธัสสะ, สะมทุ ะโย โหติ.


80

อะวิชชายะเต๎ววะ อะเสสะวิราคะนโิ รธา สังขาระ-

นิโรโธ, สงั ขาระนิโรธา วญิ ญาณะนิโรโธ, วญิ ญาณะนโิ รธา

นามะรูปะนโิ รโธ, นามะรปู ะนิโรธา สะฬายะตะนะนิโรโธ,

สะฬายะตะนะนโิ รธา ผัสสะนโิ รโธ, ผสั สะนโิ รธา เวทะนา-

นิโรโธ, เวทะนานโิ รธา ตัณหî านิโรโธ, ตัณหî านิโรธา

อุปาทานะนโิ รโธ, อปุ าทานะนโิ รธา ภะวะนโิ รโธ, ภะวะ-
นิโรธา ชาตินิโรโธ, ชาตินิโรธา ชะรามะระณงั โสกะปะ-

ริเทวะทกุ ขะโทมะนสั สุปายาสา นริ ุชฌนั ติ. เอวะเมตสั สะ
เกวะลัสสะ ทกุ ขกั ขันธสั สะ, นโิ รโธ โหติ.



…………………………………
ปฏั ฐานะมา
ตกิ าปาโฐ


เหตุปัจจะโย, อารมั มะณะปัจจะโย, อะธปิ ะติปัจจะโย,
อะนนั ตะระปจั จะโย, สะมะนนั ตะระปจั จะโย, สะหะชา-

ตะปจั จะโย, อญั ญะมญั ญะปจั จะโย, นิสสะยะปัจจะโย,

อุปะนิสสะยะปัจจะโย, ปุเรชาตะปจั จะโย, ปจั ฉาชาตะปัจ-

จะโย, อาเสวะนะปจั จะโย, กมั มะปัจจะโย, วิปากะปัจ-

จะโย, อาหาระปัจจะโย, อนิ ทîรยิ ะปจั จะโย, ฌานะปัจจะโย,

มคั คะปจั จะโย, สมั ปะยตุ ตะปัจจะโย, วปิ ปะยตุ ตะปัจจะโย,

อตั ถปิ ัจจะโย, นตั ถปิ จั จะโย, วิคะตะปจั จะโย, อะวคิ ะตะ-

ปจั จะโย.


81

พระอภิธรรม ๗ คัมภรี
์


พระสังคณิ
ี

กสุ ะลา ธมั มา อะกสุ ะลา ธมั มา อัพ๎ยากะตา ธมั มา.
กะตะเม ธัมมา กุสะลา. ยัสม๎ ิง สะมะเย กามาวะจะรัง

กสุ ะลัง จติ ตงั อุปปันนัง โหต,ิ โสมะนสั สะสะหะคะตงั

ญาณะสัมปะยุตตงั , รูปารัมมะณัง วา สทั ทารัมมะณงั
วา, คันธารมั มะณัง วา ระสารัมมะณัง วา, โผฏฐัพพา-
รัมมะณงั วา ธมั มารมั มะณัง วา, ยัง ยงั วา ปะนารัพภะ,

ตัส๎มงิ สะมะเย ผสั โส โหติ อะวิกเขโป โหต,ิ เย วา ปะนะ

ตัส๎มงิ สะมะเย อัญเญปิ อตั ถิ ปะฏจิ จะสะมุปปนั นา,

อะรูปิโน ธัมมา, อเิ ม ธัมมา กสุ ะลา.



…………………………………


พระวภิ ังค์


ปญั จกั ขนั ธา. รปู ักขันโธ, เวทะนากขนั โธ, สัญญาก-

ขนั โธ, สังขารกั ขันโธ, วญิ ญาณกั ขนั โธ. ตตั ถะ กะตะโม
รูปกั ขันโธ. ยงั กญิ จิ รูปัง อะตีตานาคะตะปัจจปุ ปนั นงั ,

อชั ฌตั ตัง วา พะหทิ ธา วา, โอฬาริกัง วา สุขุมงั วา,

หีนงั วา ปะณีตงั วา, ยงั ทูเร วา สนั ติเก วา, ตะเท-

กชั ฌัง อะภสิ ัญญหู ติ ว๎ า อะภิสงั ขปิ ิต๎วา, อะยงั วุจจะติ

รูปกั ขันโธ.


82

พระธาตุกะถา


สงั คะโห อะสังคะโห. สงั คะหิเตนะ อะสงั คะหติ งั ,
อะสงั คะหิเตนะ สงั คะหิตัง, สังคะหเิ ตนะ สังคะหติ งั ,
อะสังคะหิเตนะ อะสังคะหิตัง. สมั ปะโยโค วปิ ปะโยโค.
สัมปะยุตเตนะ วปิ ปะยตุ ตงั , วิปปะยตุ เตนะ สมั ปะยุตตัง,
อะสังคะหิตงั .


…………………………………





พระปุคคะละปญั ญตั ติ


ฉะ ปญั ญัตติโย, ขนั ธะปัญญัตต,ิ อายะตะนะปญั -
ญัตติ, ธาตุปญั ญตั ติ, สจั จะปญั ญตั ติ, อนิ ทร๎ ิยะปัญญัตต,ิ
ปคุ คะละปัญญตั ต.ิ กติ ตาวะตา ปุคคะลานงั ปุคคะละปญั -

ญัตต.ิ สะมะยะวมิ ตุ โต อะสะมะยะวมิ ตุ โต, กุปปะธมั โม
อะกุปปะธมั โม, ปะรหิ านะธัมโม อะปะรหิ านะธัมโม, เจตะ-

นาภพั โพ อะนรุ กั ขะนาภพั โพ, ปถุ ุชชะโน โคตร๎ ะภู, ภะย-ู
ปะระโต อะภะยูปะระโต, ภพั พาคะมะโน อะภัพพาคะมะโน,
นิยะโต อะนยิ ะโต, ปะฏิปนั นะโก ผะเล ฐโิ ต, อะระหา

อะระหตั ตายะ ปะฏิปันโน.


…………………………………

83

พระกะถาวัตถุ


ปุคคะโล อุปะลัพภะต,ิ สัจฉกิ ัตถะปะระมัตเถนาติ.
อามันตา. โย สัจฉิกตั โถ ปะระมัตโถ, ตะโต โส ปุคคะโล
อปุ ะลพั ภะต,ิ สจั ฉกิ ัตถะปะระมัตเถนาติ. นะ เหวัง วัตตัพ-

เพ. อาชานาหิ นิคคะหงั หัญจ,ิ ปุคคะโล อปุ ะลพั ภะติ,
สจั ฉกิ ัตถะปะระมัตเถนะ, เตนะ วะตะ เร วตั ตพั เพ, โย
สจั ฉิกตั โถ ปะระมัตโถ, ตะโต โส ปุคคะโล อปุ ะลัพภะต,ิ
สัจฉกิ ตั ถะปะระมัตเถนาต.ิ มจิ ฉา.



…………………………………


พระยะมะกะ


เย เกจิ กุสะลา ธัมมา, สัพเพ เต กสุ ะละมูลา. เย
วา ปะนะ กุสะละมูลา, สัพเพ เต ธมั มา กสุ ะลา. เย
เกจิ กุสะลา ธัมมา, สพั เพ เต กสุ ะละมูเลนะ เอกะมลู า.
เย วา ปะนะ กสุ ะละมูเลนะ เอกะมลู า, สัพเพ เต
ธมั มา กุสะลา.


…พ…ร…ะ…ม…ะ…ห…า…ป…ฏั …ฐ…า…น…


เหตปุ ัจจะโย, อารัมมะณะปจั จะโย, อะธิปะตปิ ัจจะโย,
อะนนั ตะระปัจจะโย, สะมะนนั ตะระปัจจะโย, สะหะชา-
ตะปัจจะโย, อญั ญะมญั ญะปัจจะโย, นิสสะยะปัจจะโย,

84

อุปะนสิ สะยะปัจจะโย, ปเุ รชาตะปจั จะโย, ปจั ฉาชาตะปัจ-
จะโย, อาเสวะนะปัจจะโย, กมั มะปัจจะโย, วปิ ากะปัจ-

จะโย, อาหาระปจั จะโย, อนิ ท๎ริยะปจั จะโย, ฌานะปจั จะ
โย, มคั คะปจั จะโย, สัมปะยตุ ตะปัจจะโย, วปิ ปะยตุ ตะ-

ปัจจะโย, อัตถปิ ัจจะโย, นัตถิปจั จะโย, วิคะตะปจั จะโย,

อะวิคะตะปจั จะโย.






………บ…ัง…ส…ุก…ลุ …ต…า…ย…
……

อะนิจจา วะตะ สงั ขารา อุปปาทะวะยะธัมมโิ น,


อุปปชั ชติ ๎วา นิรุชฌันติ เตสัง วปู ะสะโม สุโข.


สัพเพ สัตตา มะรนั ติ จะ มะรงิ สุ จะ มะรสิ สะเร,


ตะเถวาหัง มะรสิ สาม ิ นตั ถิ เม เอตถะ สังสะโย.






………บ…ัง…ส…กุ …ุล…เ…ป…็น…
……

อะจริ งั วะตะยงั กาโย ปะฐะวิง อะธเิ สสสะต,ิ


ฉุฑโฑ อะเปตะวิญญาโณ นริ ัตถงั วะ กะลงิ คะรัง.


…………………………………

85

คาถาต่างๆ


ภัทเทกะรัตตะคาถา


อะตตี งั นานวาคะเมยยะ นปั ปะฏิกังเข อะนาคะตงั ,


ยะทะตตี มั ปะหนี นั ตัง อปั ปตั ตัญจะ อะนาคะตงั .


ปจั จปุ ปันนัญจะ โย ธัมมงั ตัตถะ ตัตถะ วิปัสสะต,ิ


อะสงั หิรัง อะสังกปุ ปัง ตงั วทิ ธา มะนพุ ร๎ หู ะเย.


อัชเชวะ กิจจะมาตัปปงั โก ชญั ญา มะระณัง สุเว,


นะ หิ โน สงั คะรันเตนะ มะหาเสเนนะ มัจจนุ า.


เอวงั วิหารมิ าตาปิง อะโหรตั ตะมะตนั ทติ งั ,


ตัง เว ภัทเทกะรัตโตต ิ สนั โต อาจิกขะเต มนุ ีติ.



…………………………………


ตลิ กั ขะณาทิคาถา


สัพเพ สงั ขารา อะนิจจาติ ยะทา ปัญญายะ ปสั สะติ,

อะถะ นิพพนิ ทะติ ทุกเข เอสะ มคั โค วสิ ทุ ธิยา.

สพั เพ สังขารา ทุกขาติ ยะทา ปญั ญายะ ปสั สะติ,

อะถะ นพิ พนิ ทะติ ทกุ เข เอสะ มัคโค วิสทุ ธิยา.

สพั เพ ธมั มา อะนัตตาติ ยะทา ปญั ญายะ ปสั สะต,ิ

อะถะ นพิ พนิ ทะติ ทุกเข เอสะ มคั โค วสิ ุทธิยา.

อัปปะกา เต มะนสุ เสส ุ เย ชะนา ปาระคามโิ น,


86

อะถายงั อติ ะรา ปะชา ตีระเมวานธุ าวะต.ิ


เย จะ โข สัมมะทักขาเต ธมั เม ธมั มานวุ ัตติโน,


เต ชะนา ปาระเมสสันต ิ มัจจเุ ธยยงั สุทตุ ตะรงั .


กัณîหัง ธัมมัง วิปปะหายะ สุกกงั ภาเวถะ ปัณฑิโต,


โอกา อะโนกะมาคัมมะ วเิ วเก ยตั ถะ ทรู ะมงั .


ตัต๎ราภิระตมิ จิ เฉยยะ หติ ว๎ า กาเม อะกิญจะโน,


ปะรโิ ยทะเปยยะ อัตตานัง จิตตกั îเลเสหิ ปัณฑิโต.


เยสงั สมั โพธยิ งั เคส ุ สัมมา จิตตงั สุภาวิตัง,


อาทานะปะฏินสิ สคั เค อะนปุ าทายะ เย ระตา,


ขีณาสะวา ชตุ มิ ันโต เต โลเก ปะรนิ พิ พตุ าติ.


…………………………………


สลี ทุ เทสะปาโฐ


ภาสติ ะมิทงั เตนะ ภะคะวะตา ชานะตา ปสั สะตา

อะระหะตา สมั มาสมั พทุ เธนะ, สมั ปนั นะสีลา ภิกขะเว

วิหะระถะ สมั ปนั นะปาฏโิ มกขา, ปาฏโิ มกขะสงั วะระสงั -

วุตา วหิ ะระถะ อาจาระโคจะระสมั ปันนา, อะณมุ ัตเตสุ

วัชเชสภุ ะยะทสั สาวี สะมาทายะ สิกขะถะ สกิ ขาปะเทสตู .ิ

ตัสมî าตหิ มั เหหิ สกิ ขิตพั พัง, สมั ปันนะสลี า วิหะริสสามะ

สัมปนั นะปาฏิโมกขา, ปาฏิโมกขะสงั วะระสงั วตุ า วหิ ะริส-

สามะ อาจาระโคจะระสมั ปนั นา, อะณมุ ัตเตสุ วัชเชสุ-

87