WIM Tanaman T2 - Deraf Rintis

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/K (2/2) Muka : 6 Drp : 11

LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA

1.2.3 Rancangkan susunan polibeg
1.2.4 Bentang lapik plastik hitam

1.2.5 Susunkan 5 x 20 beg atau 4 x 25 beg dalam petak.

1.2.6 Sediakan juga lorong untuk memudahkan pengangkutan.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/K (2/2) Muka : 7 Drp : 11

LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA

2. Menyedia bekas semaian 2.1 Sediakan media semaian (pasir sungai).
plastik

2.2 Sediakan bekas semaian plastik dan Isikan medium

semaian ke dalam bekas semaian sehingga 2.5cm daripada
bibir bekas semaian dengan menggunakan sudip tangan

2.3 Susun kotak semaian yang telah diisi media di bawah
rumah teduhan

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/K (2/2) Muka : 8 Drp : 11

LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA

3. Menyedia dulang semaian 3.1 Sediakan media semaian (peatmoss).
berbilang sel

3.2 Sediakan dulang berbilang sel dan taburkan peatmoss ke
dalam dulang berbilang sel menggunakan tangan sehingga ¾
penuh

3.3 Ratakan peatmoss menggunakan tangan

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/K (2/2) Muka : 9 Drp : 11

3.4 Susun dulang yang telah diisi dengan peatmoss di tempat
yang dikhaskan

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/K (2/2) Muka : 10 Drp : 11

BIL TAHAP PENCAPAIAN SENARAI SEMAK KERJA TIDAK CATATAN
A. PROSES KERJA TERIMA
TERIMA

1 Isi tanah ke dalam polibeg.

2 Sediakan kawasan tapak semaian.
3 Susun polibeg.

4 Isi pasir ke dalam bekas semaian plastik.
5 Susun bekas semaian plastik di bawah rumah teduhan.
6 Isi peat moss ke dalam dulang semaian berbilang sel
7 Susun dulang berbilang sel di kawasan yang telah

dikhaskan.

B. HASIL KERJA
1 Tanah dimasukkan secukupnya di dalam polibeg.

2 Kawasan tapak semaian dilapik dengan plastik hitam

3 Polibeg disusun dengan teratur.

4 Pasir diisi secukupnya ke dalam bekas semaian plastik.
5 Bekas semaian plastik disusun dengan teratur
6 Peatmoss diisi ke dalam dulang berbilang sel dengan

kadar yang betul
7 Dulang berbilang sel didusun dengan teratur.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/K (2/2) Muka : 11 Drp : 11

C. SIKAP
1 Kerjasama dalam kumpulan
2 Tanggungjawab dan menepati masa

D. KESELAMATAN KERJA
1 Prosedur kerja yang betul

2 Gunakan peralatan keselamatan semasa bekerja

(Tandatangan & Nama Calon) (Tandatangan & Nama PP)
Tarikh Tarikh

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

ARAS 4-8, BLOK E9
KOMPLEKS KERAJAAN PARCEL E

PUTRAJAYA.

KERTAS PENERANGAN

KOD DAN NAMA AF-010-1 PEKERJA AM TANAMAN
PROGRAM / PROGRAM TAHAP 1
CODE AND NAME

TAHAP / LEVEL

NO DAN TAJUK M04 PENYENGGARAAN TAPAK SEMAIAN

MODUL/ MODULE NO
AND TITLE

NO DAN PERNYATAAN 02.01 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN BUAH-BUAHAN
TUGASAN TASK(S) NO 02.02 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN SAYUR-SAYURAN
AND STATEMENT 02.03 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN HIASAN

OBJEKTIF MODUL / SENGGARA TAPAK SEMAIAN MENGGUNAKAN PERALATAN
OBJECTIVE MODULE PENYEDIAAN TAPAK SEMAIAN, BAHAN PENYEDIAAN TAPAK
SEMAIAN, BAHAN PENYEDIAAN MEDIA TANAMAN DAN
BEKAS SEMAIAN SUPAYA TAPAK SEMAIAN DAN BEKAS
MEDIA SEMAIAN DISEDIAKAN, MEDIA SEMAIAN DIISI DALAM
BEKAS DAN DISUSUN DENGAN KEMAS DAN TERATUR
MENGIKUT SOP.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 1/3 ) Muka : 1 Drp : 11

TAJUK : PENGENALAN TAPAK SEMAIAN

TUJUAN :

Kertas penerangan ini bertujuan untuk memberi kefahaman kepada pelatih mengenai pengetahuan dan
kemahiran dalam aktiviti menyedia tapak semaian menggunakan peralatan yang betul dengan selamat
tanpa membahayakan keselamatan diri dan rakan kerja.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 1/3 ) Muka : 2 Dpd : 11

PENERANGAN :

1.0 Pengenalan

Tapak semaian adalah kawasan di mana anak-anak pokok disemai dan dijaga sebelum ia ditanam
di tempat yang kekal. Anak benih dijaga sehingga ia cukup besar untuk ditanam di tempat yang
kekal.

2.0 Tapak semaian
2.1 Terdapat beberapa jenis tapak semaian. Di antaranya adalah seperti berikut :

• Semaian sayur-sayuran
• Semaian buah-buahan
• Semaian tanaman hiasan

Tapak semaian biasanya dibina di kawasan yang berhampiran ladang atau kebun untuk
memudahkan kerja-kerja penyemaian dan pemindahan.

3.0 Bahagian-bahagian tapak semaian

Tapak semaian terdiri daripada beberapa bahagian seperti berikut:

Pejabat dan kaunter jualan

Ianya perlu dilengkapi dengan kemudahan perabot asas
dan peralatan perhubungan untuk memudahkan urusan
pentadbiran. Pejabat ini perlu ditempatkan di satu lokasi
yang strategik samada berhampiran jalan utama atau
kawasan yang tinggi supaya dapat mengawal kesemua
aktiviti di dalam dan di luar kawasan semaian. Kawasan
pejabat juga disediakan surau dan tandas.

Kaunter jualan disediakan untuk mengurus aktiviti jualan
dan pemasaran anak pokok, benih, pasu, baja dan hasil
semaian lain.

Stor

i. Stor kimia :

Stor kimia perlu dibina jauh sedikit daripada tempat
orang ramai kerana ianya menempatkan bahan kimia
seperti racun kulat, racun serangga, racun rumpai, dan
bahan lain jenis meruap yang berbahaya kepada
kesihatan manusia. Stor ini perlu mempunyai sistem
pengudaraan yang baik.

ii. Stor baja :

Stor baja ialah tempat untuk menyimpan stok baja yang
hendak digunakan di kawasan semaian.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 1/3 ) Muka : 3 Dpd : 11

iii. Stor peralatan, kelengkapan dan bahan :

Stor ini untuk menyimpan peralatan, kelengkapan dan
bahan yang perlu untuk pembiakan dan
penyelenggaraan tanaman. Ia perlu dibina berasingan
dengan stor kimia kerana bahaya kebocoran bahan
kimia boleh merosakkan peralatan dan kelengkapan
lain.

Tempat Naungan Media

Bagi sebuah nurseri yang besar, sebuah struktur
berbumbung diperlukan untuk menyimpan media
campuran. Di bawah struktur berbumbung tersebut
sekurang-kurangnya 3 petak dibina untuk mengisi tanah,
bahan organik dan pasir. Ia juga mempunyai satu ruang
kerja di mana kerja-kerja percampuran media dan
pengisian media ke dalam polibeg / pasu dilaksanakan.

Garaj

Ianya dibina khusus untuk menempatkan jentera dan
mesin pertanian seperti traktor dua roda, mesin
‘shredder’ dan lain-lain.

Rumah Pembiakan

Rumah pembiakan ialah satu bahagian yang dibina
untuk membiak tanaman. Bumbung struktur ini terdiri
dari bahan yang boleh lutcahaya. Peratus teduhan
bergantung kepada jenis tanaman yang hendak
dibiakkan. Sistem pengairan perlu disediakan untuk
penyiraman. Rumah pembiakan bergantung kepada
jenis tanaman yang dibiak dan boleh mempunyai unit-
unit seperti berikut:

i. Kotak percambahan
ii. Tempat penyusunan polibeg
iii. Batas semaian
iv. Tempat rawatan / baik pulih pembiakan

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 1/3 ) Muka : 4 Dpd : 11

Rumah tumbuhan

Rumah tumbuhan disediakan untuk tujuan pembesaran
anak semaian. Ianya mempunyai teduhan yang sesuai
mengikut jenis pokok. Susunan pokok mengikut jenis,
klon dan kod warna. Terdapat juga rak-rak yang dibina
untuk menempatkan anak pokok supaya lebih tersusun
dan mempunyai pengudaraan yang baik.

Kawasan pengerasan/penjagaan lanjutan

Kawasan pengerasan disediakan untuk mematangkan
anak pokok sebelum dikeluarkan atau dijual.
Pengerasan anak pokok ialah aktiviti pendedahan pokok
kepada cahaya matahari secara beransur-ansur.
Pengerasan tanaman buah-buahan dibuat mengikut
peratus teduhan iaitu 100% naungan selama sebulan,
65% sebulan, 35% sebulan dan 0% naungan. Bagi
tanaman hiasan peratus teduhan yang dibuat mengikut
jenis tanaman.

Sumber air

Sumber air amat perlu bagi sesebuah tapak semaian.
Sumber air boleh diperolehi daripada kolam, sungai atau
air yang dibekalkan oleh pihak yang berkuasa.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 1/3 ) Muka : 5 Dpd : 11

Kawasan Pameran Tanaman

Kawasan pameran tanaman disediakan untuk
mempamerkan produk-produk semaian dan bahan
semaian seperti pasu, baja, racun dan media tanaman.

4.0 Jenis alatan dan bahan-bahan yang biasa digunakan di tapak semaian

Jenis Peralatan dan Bahan Kerja Kegunaan

Mesin rumput bergalas digunakan untuk memotong
rumput disekitar kawasan tapak semaian.

1. Mesin rumput bergalas

Digunakan untuk menghancurkan sisa-sisa pertanian
kepada kepada bentuk yang lebih kecil supaya
mudah untuk dilupuskan atau dijadikan kompos.

2. Mesin penghancur (shredder)

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 1/3 ) Muka : 6 Dpd : 11

3. Pencakar Pencakar digunakan untuk mengaut dan mengumpul
4. Plastik sampah sampah atau sisa tanaman seperti daun dan ranting-
ranting kayu.
5. Cangkul
Beg sampah digunakan untuk mengisi sisa-sisa
rumpai dan sampah dan dibawa ke tempat pelupusan

Cangkul digunakan untuk menarah rumput di
kawasan semaian dan kawasan yang terpencil
seperti di celah-celah rak semaian, birai longkang dan
lorong laluan.

Tong sampah digunakan untuk mengisi sisa-sisa
rumpai dan sampah yang hendak dilupuskan.

6. Tong sampah

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 1/3 ) Muka : 7 Dpd : 11

7. Skop Skop digunakan untuk mencedok sisa-sisa rumpai,
sampah ke dalam / keluar kereta sorong atau bekas
sampah bagi tujuan pelupusan.

Digunakan untuk merendam anak benih di dalam air
sebelum disemai.

8. Baldi Plastik Semasa melaksanakan kerja-kerja pembersihan
9. Sarung tangan kawasan semaian, sarung tangan dipakai untuk
10. Kereta sorong keselamatan dan kebersihan diri.

Kereta sorong digunakan untuk mengangkut beg-beg
sampah, sisa-sisa tanaman dan lain-lain sampah ke
tempat pelupusan.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 1/3 ) Muka : 8 Dpd : 11

Digunakan untuk memotong lalang atau rumput di
kawasan sekitar tapak semaian. Hanya sesuai
digunakan untuk kawasan yang kecil. Bagi kawasan
yang luas, lebih sesuai mengunakan mesin rumput
bergalas.

11. Sabit

12. Parang Digunakan untuk kerja-kerja memotong. Boleh
13. Penyapu digunakan untuk memotong kayu-kayu.

Digunakan untuk menyapu/membersihkan lantai
daripada sisa-sisa tanah, rumput atau bahan yang
digunakan semasa melakukan kerja di tapak
semaian.

Digunakan untuk mengumpul sisa-sisa untuk

dipindahkan ke dalam kereta sorong atau dibuang
terus ke tapak pelupusan

14. Pongkes

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 1/3 ) Muka : 9 Dpd : 11

Digunakan untuk membersihkan longkang atau
sistem saliran yang tersumbat oleh tanah atau pasir.
Tekanan air yang tinggi ini akan menghancurkan
tanah yang terkumpul dan melancarkan sistem saliran

15. High Pressure Sprayer

Digunakan untuk menyembur racun pada anak
semaian.

16. Knapsack sprayer

5.0 Keselamatan Pengendalian Alat

Keselamatan pengendalian alat perlu diikuti untuk mengelakkan sebarang kemalangan atau
kecederaan yang boleh berlaku. Di antara aspek keselamatan yang perlu dipatuhi ialah seperti
berikut :

i. Pakaian kerja ladang dan pakaian keselamatan mesti digunakan semasa bekerja.
ii. Apabila menggunakan alat-alat, hendaklah mengikut kaedah dan cara seperti yang

diterangkan di dalam manual penggunaan.
iii. Semua alat hendaklah dikendali dengan cara yang baik.
iv. Jangan tinggalkan alat-alat yang tajam di merata tempat.
v. Semua alat hendaklah diperiksa sebelum digunakan.
vi. Semasa menghidupkan mesin rumput bergalas, pastikan mata pisau tidak diletakkan pada

tanah.
vii. Cermin pelindung mata hendaklah dipakai semasa mengendalikan mesin rumput bergalas.
viii. Jangan biarkan mesin hidup jika tidak digunakan.
ix. Jangan cuba menyesuailaraskan alat mesin semasa bekerja.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 1/3 ) Muka : 10 Dpd : 11

6.0 Penyelenggaraan Alat

Pembersihan mesin selepas digunakan dan penyelenggaraannya adalah amat penting untuk
memelihara ketahanan dan jangkahayat alat berkenaan. Antara langkah-langkah yang boleh
diambil bagi menjaga ketahanan mesin ialah:

i. Kenalpasti kotoran yang terdapat pada mesin jentera seperti tanah, mendapan minyak
pelincir, debu dan sebagainya.

ii. Pilih bahan pembersih kotoran yang sesuai untuk menanggalkan kotoran tersebut.
! Minyak gris – gunakan bahan pelarut
! Debu dan tanah – gunakan kain pelembap dan bahan pencuci
! Kotoran lain – gunakan air bersih dan pengelap.

iii. Sediakan air sabun, serbuk pencuci dan bahan pelarut untuk menanggalkan kotoran.
iv. Pastikan keselamatan pada anggota badan dan tangan dengan memakai pakaian kerja dan

sarung tangan yang sesuai untuk kerja-kerja mencuci.
v. Alat pemberus dan bilah pencuci atau berus gigi lama boleh digunakan untuk membersih

pada bahagian-bahagian terpencil pada mesin.
vi. Gunakan air yang bersih.
vii. Kain pengelap diperlukan untuk mengemaskan pembersihan.

Jawab semua soalan dibawah:-

1. Berikan definisi tapak semaian dan fungsinya.
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

2. Nyatakan 3 jenis tapak semaian.
i. _________________________________________________________________________
ii._________________________________________________________________________

iii. _________________________________________________________________________

3. Senaraikan tiga kesan yang boleh berlaku kepada alatan atau mesin jika diselenggara dengan
sempurna.
i. _________________________________________________________________________
ii. _________________________________________________________________________
iii. _________________________________________________________________________

4. Senaraikan 4 bahagian tapak semaian
i. _________________________________________________________________________
ii. _________________________________________________________________________
iii._________________________________________________________________________
iv._________________________________________________________________________

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 1/3 ) Muka : 11 Dpd : 11

5. Apakah tujuan penyelenggaraan alat?
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

RUJUKAN:
1. Nursery Stock Manual, J.G.D. Lamb, J.C.Kelly & P. Bowbrick, Terbitan Grower Books,London.

ISBN 0-901361-80-1
2. Panduan Penanaman dan Pemprosesan Koko, Terbitan Berita Publishing Sdn. Bhd.

ISBN 967-969-224-8
3. Siri Tanaman Bunga- Bungaan Dalam Lanskap, Bunga Raya. Norain Mohd. Rejab, Terbitan

Dewan Bahasa dan Pustaka. ISBN 983-62-7617-3
4. Pakej Teknologi Terung (1997), Terbitan Jabatan Pertanian. ISBN 983-047-036-9
5. Pakej Teknologi Tomato(1997), Terbitan Jabatan Pertanian. ISBN 983-047-033-4
6. Pakej Teknologi Tanaman Orkid Komersial Untuk Bunga Keratan(1998), Terbitan Jabatan

Pertanian. ISBN 983-047-053-9
7. Majalah Wawasan Pertanian (Jilid 6) – KDN PP 8751/12/96 – Bil:1, Vol:1

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

ARAS 4-8, BLOK E9
KOMPLEKS KERAJAAN PARCEL E

PUTRAJAYA.

KERTAS PENERANGAN

KOD DAN NAMA AF-010-1 PEKERJA AM TANAMAN
PROGRAM / PROGRAM TAHAP 1
CODE AND NAME

TAHAP / LEVEL

NO DAN TAJUK M04 PENYENGGARAAN TAPAK SEMAIAN
MODUL/ MODULE NO

AND TITLE

NO DAN PERNYATAAN 02.01 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN BUAH-BUAHAN

TUGASAN TASK(S) NO 02.02 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN SAYUR-SAYURAN
AND STATEMENT 02.03 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN HIASAN

OBJEKTIF MODUL / SENGGARA TAPAK SEMAIAN MENGGUNAKAN PERALATAN
OBJECTIVE MODULE
PENYEDIAAN TAPAK SEMAIAN, BAHAN PENYEDIAAN TAPAK
NO KOD / CODE NO SEMAIAN, BAHAN PENYEDIAAN MEDIA TANAMAN DAN

BEKAS SEMAIAN SUPAYA TAPAK SEMAIAN DAN BEKAS
MEDIA SEMAIAN DISEDIAKAN, MEDIA SEMAIAN DIISI DALAM

BEKAS DAN DISUSUN DENGAN KEMAS DAN TERATUR
MENGIKUT SOP.

AF-010-1/M04/P( 2/3 ) Muka : 1 Drp : 6

TAJUK : PEMBERSIHAN TAPAK SEMAIAN

TUJUAN :

Kertas penerangan ini bertujuan untuk memberi kefahaman kepada pelatih mengenai cara-cara
membersih tapak semaian dan kepentingannya menggunakan peralatan yang betul dengan selamat
tanpa membahayakan keselamatan diri dan rakan kerja.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 2/3 ) Muka : 2 Dpd : 6

PENERANGAN :

1.0 PEMBERSIHAN TAPAK SEMAIAN

1.1 Definisi kebersihan kawasan semaian

Kebersihan kawasan semaian adalah suasana yang dihasilkan daripada aktiviti kerja seperti
berikut :

• Memotong / mencabut rumput rampai
• Mencuci lantai dan longkang kawasan kerja
• Mengumpul dan memungut sisa tanaman / sampah
• Melupus sisa tanaman / sampah / rumput-rampai

1.2 Kerja-kerja pembersihan yang biasa dilakukan di tapak semaian:

1.2.1 Memotong rumput menggunakan mesin rumput bergalas

• Rumput dipotong dengan menggunakan mesin rumput bergalas dengan kelajuan
yang sesuai mengikut ketebalan rumput.

• Mata pisau / nylon yang berputar diarahkan pada satu ketinggian yang tetap bagi
rumput yang rendah. Bagi rumput yang tinggi, bahagian atas akan dipotong
terlebih dahulu diikuti dengan bahagian bawah.

• Sekiranya menggunakan mata pisau, adalah perlu untuk memastikan kelajuan
enjin adalah rendah jika berdekatan dengan dinding, tiang atau objek yang keras
kerana ia boleh merosakan mata pisau sekiranya tersentuh.

1.2.2 Menarah rumput

• Rumput ditarah menggunakan cangkul untuk membersihkan lorong laluan,
sekeliling pokok semaian atau batas semaian yang memerlukan kawasan bebas
rumpai.

• Rumput ditarah dengan sudut tarahan 10º-20º.

1.2.3 Mengumpul dan memungut sisa tanaman / sampah

• Sisa tanaman dan sampah disapu menggunakan penyapu yang keras seperti
penyapu buluh / penyapu lidi / penyapu nylon.

• Sekiranya sampah terlalu banyak, kumpulkan kepada beberapa longgokan
• Longgokkan sampah dimasukkan ke dalam plastik sampah ataupun kereta

sorong menggunakan skop
• Sampah kemudiannya dibuang ke tempat pelupusan sampah

1.3 Kepentingan menjaga kebersihan kawasan semaian

Kebersihan kawasan semaian amat penting untuk :
• Menentukan kecekapan aktiviti kerja berjalan dengan lancar
• Penggunaan kawasan yang sepenuhnya
• Meningkatkan hasil produktiviti
• Mengurangkan kos pengeluaran
• Menghapuskan perumah bagi perosak tanaman
• Mencantikkan kawasan semaian

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 2/3 ) Muka : 3 Dpd : 6

2.0 SISA TANAMAN/ SAMPAH

2.1 Definisi sisa tanaman / sampah
Sisa tanaman / sampah ialah bahan-bahan buangan atau bahan-bahan yang tidak
dikehendaki. Ianya boleh terdiri daripada perkara-perkara seperti berikut :

• Tin-tin minuman
• Kaca
• Kertas
• Sisa koyakan polibeg
• Bekas racun
• Pecahan pasu
• Sisa pangkasan
• Rumpai
• Guni-guni reput / koyak
• Dan lain-lain

2.2 Pengkelasan sampah

Sampah dan sisa tanaman untuk kebersihan kawasan semaian dikelaskan seperti berikut :

i. Boleh dikitar semula :
Bahan-bahan buangan yang boleh dikitar semula ialah bahan-bahan yang boleh
digunakan dalam bentuk yang lain seperti pembuatan kompos daripada sisa tanaman,
rumpai atau bahan-bahan mereput. Sisa-sisa pasu pecah dan batu-batu boleh
digunakan dalam proses kerja pemasuan semula.

ii. Tak boleh dikitar semula :
Bahan-bahan yang perlu dilupuskan sama ada secara pembakaran atau ditanam seperti

kaca, plastik, bekas racun dan lain-lain.

3.0 RUMPAI

3.1 Definisi rumpai

Rumpai ialah semua jenis tumbuhan yang tidak dikehendaki yang tumbuh dalam sesuatu
kawasan.
Definisi yang lain :

i. Tumbuhan yang hidup di tempat yang tidak diingini
ii. Tumbuhan yang tidak ada tempatnya
iii. Tumbuhan yang mana kegunaannya masih belum diketahui
iv. Tumbuhan yang menggangu objektif manusia dalam keadaan yang tertentu (hiasan,

pengeluaran, perjalanan dan sebagainya)

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 2/3 ) Muka : 4 Dpd : 6

3.2 Jenis-jenis rumpai

Boleh dibahagikan kepada 3 jenis :

i. Daun lebar
Kebanyakannya jenis dikotilidan. Contoh yang biasa ialah ara tanah, mamam pasir,
bayam pasir, paku pakis dan lain-lain.

ii. Rusiga
Rumput berbatang berbentuk tiga segi ,tidak ada upih daun dan kebanyakannya terdiri
daripada keluarga Cyperaceae seperti menerong.

iii. Rumput
Terdiri daripada keluarga Graminea, batang bulat, selalunya berongga, ada upih daun
dan beruas. Contohnya lalang, kemuncup, rumput padi burung dan lain-lain.

4.0 KEPENTINGAN / KEBAIKAN MERUMPUT

i. Tiada persaingan antara tanaman dan rumpai oleh itu tanaman mendapat baja dengan
sempurna dan meningkatkan produktiviti tanaman

ii. Menghapuskan perumah bagi perosak tanaman– perumah musuh/serangga dimusnahkan
dan serangan perosak akan berkurangan.

iii. Mencantikkan kawasan tanaman – keadaan sekitar lebih kemas, kelembapan dan
pengudaraan tanaman lebih sempurna.

4.1 Kaedah merumput.

i. Menggunakan kaedah manual.
Menggunakan peralatan manual seperti parang, sabit dan cangkul.

ii. Mengunakan mekanikal / jentera kecil.
Merumput dengan menggunakan jentera kecil pertanian seperti, Mesin rumput bergalas
(Bush cutter).

Gambar 1: Mesin Rumput Bergalas (Bush cuter)

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 2/3 ) Muka : 5 Dpd : 6

5.0 KESELAMATAN PENGENDALIAN MESIN RUMPUT BERGALAS.

i. Periksa dan pastikan kawasan yang hendak dipotong rumput tiada halangan seperti batu-
batu, kayu, besi, plastik, tali dll.

ii. Pastikan tiada kenderaan diletakkan berdekatan kawasan kerja, batu-batu kecil yang
terpelanting boleh memecahkan cermin kenderaan dan membahayakan pengguna.

iii. Pakaian kerja ladang dan pakaian keselamatan mesti digunakan semasa bekerja.

iv. Apabila menggunakan alat mesin rumput bergalas, hendaklah mengikut kaedah dan cara
seperti yang diterangkan di dalam manual penggunaan mesin rumput.

v. Mesin rumput bergalas hendaklah diperiksa sebelum digunakan.

vi. Semasa menghidupkan mesin rumput bergalas, pastikan mata pisau tidak diletakkan pada
tanah.

vii. Cermin pelindung mata hendaklah dipakai semasa mengendalikan mesin rumput bergalas.

viii. Jangan biarkan mesin hidup jika tidak digunakan.

ix. Jangan cuba menyesuailaraskan alat mesin semasa bekerja.

Jawab semua soalan dibawah:-

1. Apakah kepentingan menjaga kebersihan di tapak semaian.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2. Apakah yang dimaksudkan dengan sampah yang boleh dikitar semula?
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3. Berikan definisi rumpai.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 2/3 ) Muka : 6 Dpd : 6

RUJUKAN:
1. Nursery Stock Manual, J.G.D. Lamb, J.C.Kelly & P. Bowbrick, Terbitan Grower Books,London.
ISBN 0 901361 80 1
2. Panduan Penanaman dan Pemprosesan Koko, Terbitan Berita Publishing Sdn. Bhd.
ISBN 967 969 224 8
3. Siri Tanaman Bunga- Bungaan Dalam Lanskap, Bunga Raya. Norain Mohd. Rejab, Terbitan
Dewan Bahasa dan Pustaka. ISBN 983 62 7617 3
4. Pakej Teknologi Terung, Terbitan Jabatan Pertanian. ISBN 983 047 036 9
5. Pakej Teknologi Tomato, Terbitan Jabatan Pertanian. ISBN 983 047 033 4
6. Pakej Teknologi Tanaman Orkid Komersial Untuk Bunga Keratan, Terbitan Jabatan Pertanian.
ISBN 983 047 053 9
7. Majalah Wawasan Pertanian (Jilid 6) – KDN PP 8751/12/96 – Bil:1, Vol:1

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

ARAS 4-8, BLOK E9
KOMPLEKS KERAJAAN PARCEL E

PUTRAJAYA.

KERTAS PENERANGAN

KOD DAN NAMA AF-010-1 PEKERJA AM TANAMAN
PROGRAM / PROGRAM TAHAP 1
CODE AND NAME

TAHAP / LEVEL

NO DAN TAJUK M04 PENYENGGARAAN TAPAK SEMAIAN

MODUL/ MODULE NO
AND TITLE

NO DAN PERNYATAAN 02.01 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN BUAH-BUAHAN
TUGASAN TASK(S) NO 02.02 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN SAYUR-SAYURAN
AND STATEMENT 02.03 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN HIASAN

OBJEKTIF MODUL / SENGGARA TAPAK SEMAIAN MENGGUNAKAN PERALATAN
OBJECTIVE MODULE PENYEDIAAN TAPAK SEMAIAN, BAHAN PENYEDIAAN TAPAK
SEMAIAN, BAHAN PENYEDIAAN MEDIA TANAMAN DAN
BEKAS SEMAIAN SUPAYA TAPAK SEMAIAN DAN BEKAS
MEDIA SEMAIAN DISEDIAKAN, MEDIA SEMAIAN DIISI DALAM
BEKAS DAN DISUSUN DENGAN KEMAS DAN TERATUR
MENGIKUT SOP.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 3/3 ) Muka : 1 Drp : 8

TAJUK : PENYEDIAAN BEKAS DAN MEDIA TANAMAN

TUJUAN :

Kertas penerangan ini bertujuan untuk memberi kefahaman kepada pelatih mengenai jenis-jenis bekas
semaian, media semaian dan tujuan menyusun bekas semaian menggunakan bahan dan peralatan
yang betul dengan selamat.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 3/3 ) Muka : 2 Dpd : 8

PENGENALAN

1.0 Jenis-Jenis Bekas Semaian

1.1 Kotak semaian (kayu/plastik)

• Sesuai bagi biji yang kecil seperti jambu batu, limau, markisa, belimbing besi dan betik.
• Saiz kotak semaian yang biasa digunakan berukuran 36cm x 22cm x 8cm.
• Kayu yang digunakan dalam pembuatan kotak semaian ini adalah berketebalan 0.6cm tetapi

bagi bahagian bawah (lantai) adalah lebih tebal.
• Bahagian lantai ditebuk atau dibiarkan berlubang untuk kemudahan saliran.

Gambar 1 : Kotak semaian plastik
1.2 Polibeg

• Sesuai bagi biji benih bersaiz besar dan bersaiz sederhana seperti durian, manggis dan
rambutan. Biji benih disemai satu persatu di dalam polibeg.

• Saiz polibeg adalah mengikut keperluan tetapi biasanya 10cm x 15cm, 20cm x 25cm atau
20cm x 30cm.

Gambar 2 : Polibeg
1.3 Dulang semaian

• Sesuai digunakan bagi biji benih yang halus. Anak semaian yang sudah besar mudah
untuk dipindahkan kerana setiap sel hanya mempunyai 1 anak benih. Sesuai digunakan
bagi semaian tomato.

• Kebiasaannya bekas semaian ini mengandungi 104 lubang.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 3/3 ) Muka : 3 Dpd : 8

Gambar 3 : Bekas semaian 104 lubang

2.0 Media Semaian
Media semaian merupakan media pengakaran bagi pertumbuhan bahan tanaman. Berbeza dengan
media tanaman yang berfungsi untuk penanaman pokok yang pertumbuhannya adalah stabil,
contohnya penanaman pokok pasuan, media tanaman ialah John Innes potting mixture (3:2:1 atau
7:3:2).
Manakala John Innes Seedling Compost (2:1:1) merupakan media yang disyorkan untuk
penyemaian bahan tanaman, samada keratan, biji benih atau tut. Angka dalam kurungan mewakili
nisbah tanah atas : bahan organan : pasir sungai. Bahan tanaman bergantung pada media untuk
pegangan akar, mendapatkan sumber air dan nutrien. Maka, nisbah tanah atas, bahan organan dan
pasir sungai perlulah bersesuaian supaya dapat memenuhi keperluan semaian.

3.0 Jenis-Jenis Media Semaian
3.1 Kompos
Iaitu reputan sisa-sisa bahan buangan dari tumbuhan dan najis haiwan. Kompos
dicampurkan dengan medium penanaman atau boleh terus digunakan sebagai baja.

Gambar 4 : Kompos

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 3/3 ) Muka : 4 Dpd : 8

3.2 Peatmoss
Tanah gambut yang diproses dan mengandungi kandungan bahan organik yang tinggi.

Gambar 5 : Peatmoss

3.3 Cocopeat
Cocopeat berasal daripada sabut kelapa yang diproses (kisar) secara halus dengan
menggunakan mesin pengisar khas. Di antara kelebihan penggunaan CocoPeat adalah :-
• Akar tanaman lebih banyak & halus berbandingkan akar yang menggunakan media
tanah kerana cocopeat adalah lebih gembur dan memudah tumbesaran akar.
• Daya penyerapan yang tinggi akan menyebabkan pemberian air-baja amat efektif dan
tidak terbuang.
• Kadar garam yang rendah
• Bebas atau hampir tiada langsung pembiakan bakteria dan serangga perosak
berbanding media tanah.
• Lebih ringan dan mudah dikendalikan.
• Harga yang rendah kerana ia merupakan bahan buangan.
• Walaubagaimanapun, akibat daripada daya serapan air yang tinggi akan
menyebabkannya terdedah kepada risiko rosak dengan cepat sehingga menjejaskan
akar tanaman terutamanya di kawasan yang menerima kadar hujan yang tinggi. Oleh
yang demikian adalah lebih baik sekiranya dibina Struktur Perlindungan Hujan (SPH)
bagi melindungi tanaman dan CocoPeat daripada rosak

Gambar 6 : Cocopeat

3.4 Sekam padi
Sekam padi adalah kulit biji padi (Oryza sativa) yang sudah dikisar. Sekam padi yang biasa
digunakan adalah sekam bakar atau sekam mentah (tidak dibakar). Sebagai media tanam,
keduanya berperanan penting dalam pembaikan struktur media tanaman.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 3/3 ) Muka : 5 Dpd : 8

i. Sekam Bakar atau arang sekam adalah sekam atau kulit padi yang dibakar dengan
teknik sedemikian rupa, sehingga menghasilkan sekam yang menjadi arang (berwarna
hitam). Sekam bakar yang baik adalah sekam yang sudah terbakar, tetapi tidak terlalu
hancur. Sekam bakar juga mampu “memegang” tanaman dengan baik. Mudah didapati
dan lebih murah. Kelemahan sekam bakar adalah ianya lebih mudah lapuk.

ii. Sekam Mentah juga boleh digunakan sebagai komponen media tanam. Kelebihan
sekam mentah sebagai media tanam, selain bersifat porous dan mampu menahan air,
adalah kaya akan vitamin B. Kelebihan ini umumnya tidak dimiliki oleh komponen media
tanam lain. Merupakan sumber kalium (K) yang diperlukan oleh tanaman, dan tidak
mudah menggumpal atau memadat sehinggakan akar tanaman dapat tumbuh dengan
sempurna.

Gambar 7 : Sekam padi bakar Gambar 8 : Sekam padi mentah

4.0 Kaedah Mengisi Media Ke Dalam Bekas Semaian

4.1 Kotak semaian (kayu)

i. Sediakan kotak berukuran 36cm x 22cm x 8cm. Gunakan kayu 0.6 tebal tetapi bahagian
bawah (lantai) lebih tebal. Bahagian lantai ditebuk atau dibiarkan berlubang untuk
kemudahan saliran. Lapiskan dengan rumput/pecahan batu-batu.

ii. Sediakan tanah campuran:
• 2 bahagian tanah lapisan atas
• 1 bahagian tanah gambut/tahi lembu/lain-lain baja organik
• 1 bahagian pasir sungai

Isikan tanah campuran ke dalam kotak. Ratakan sedikit dan tekan supaya padat lebih
kurang 2cm di bawah paras permukaan kotak. Siram kotak sehingga lembab dengan
semburan halus.

4.2 Polibeg

i. Saiz polibeg mengikut keperluan tetapi biasanya 10 cm x 15 cm, 20 cm x 25 cm atau
20 cm x 30 cm.

ii. Gunakan campuran tanah 7:3:2 (tanah atas:baja organik:pasir)
iii. Isi tanah ke dalam polibeg sehingga penuh dan padatkan. Susun polbeg mengikut

kelompok- contoh: 25 x 4 polibeg/kelompok. Jarak antara kelompok adalah 60 cm.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 3/3 ) Muka : 6 Dpd : 8

5.0 Menyusun Bekas Semaian (Polibeg)

5.1 Tujuan menyusun polibeg

• Memudahkan kerja penyemaian anak benih
• Memudahkan kerja penyelenggaraan dari masa ke semasa
• Susunan tanaman lebih sistematik
• Mengurangkan pertumbuhan rumpai
• Mendapatkan jumlah bilangan polibeg yang tepat
• Kerja pengurusan di tapak semaian lebih mudah dan cekap

5.2 Cara menyusun polibeg

• Berpandukan tali, polibeg disusun dengan rapat serta lurus sehingga mencapai
panjang yang ditetapkan misalnya 25 polibeg sebagai petak yang pertama.

• Jarakkan 30 cm hingga 50 cm bagi petak yang seterusnya sebagai laluan untuk
memudahkan kerja penyelenggaraan

Rajah 1 : Susunan polibeg

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 3/3 ) Muka : 7 Dpd : 8

Jawab semua soalan dibawah:-

1. Nyatakan tiga jenis bekas semaian.
i. _________________________________________________________________________
ii. _________________________________________________________________________
iii. _________________________________________________________________________

2. Apakah kelebihan penggunaan cocopeat sebagai media semaian.
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

3. Apakah tujuan menyusun bekas semaian (polibeg)?
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

4. Terangkan secara ringkas tentang sekam
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

5. Senaraikan 5 kelebihan cocopeat
i. ___________________________________________________________________________
ii. ___________________________________________________________________________
iii. ___________________________________________________________________________

iv. ___________________________________________________________________________
v. ___________________________________________________________________________

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/P( 3/3 ) Muka : 8 Dpd : 8

RUJUKAN:
1. Nursery Stock Manual, J.G.D. Lamb, J.C.Kelly & P. Bowbrick, Terbitan Grower Books,London.

ISBN 0 901361 80 1
2. Panduan Penanaman dan Pemprosesan Koko, Terbitan Berita Publishing Sdn. Bhd.

ISBN 967 969 224 8
3. Siri Tanaman Bunga- Bungaan Dalam Lanskap, Bunga Raya. Norain Mohd. Rejab, Terbitan

Dewan Bahasa dan Pustaka. ISBN 983 62 7617 3
4. Pakej Teknologi Terung, Terbitan Jabatan Pertanian. ISBN 983 047 036 9
5. Pakej Teknologi Tomato, Terbitan Jabatan Pertanian. ISBN 983 047 033 4
6. Pakej Teknologi Tanaman Orkid Komersial Untuk Bunga Keratan, Terbitan Jabatan Pertanian.

ISBN 983 047 053 9
7. Majalah Wawasan Pertanian (Jilid 6) – KDN PP 8751/12/96 – Bil:1, Vol:1

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

ARAS 4-8, BLOK E9
KOMPLEKS KERAJAAN PARCEL E

PUTRAJAYA.

KERTAS TUGASAN

KOD NAMA DAN AF-010-1 PEKERJA AM TANAMAN
PROGRAM / PROGRAM
CODE AND NAME TAHAP1
TAHAP / LEVEL
M04 PENYEDIAAN TAPAK SEMAIAN
NO DAN TAJUK MODUL/
MODULE NO AND TITLE 02.01 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN BUAH-
BUAHAN
NO DAN PERNYATAAN
TUGASAN /TASK(S) NO 02.02 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN SAYUR-
AND STATEMENT SAYURAN

OBJEKTIF PENCAPAIAN 02.03 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN HIASAN
AKHIRAN / TERMINAL
PERFORMANCE SEDIA TAPAK SEMAIAN MENGGUNAKAN PERALATAN
OBJECTIVE PENYEDIAAN TAPAK SEMAIAN, BAHAN PENYEDIAAN
TAPAK SEMAIAN, BAHAN PENYEDIAAN MEDIA
TANAMAN DAN BEKAS SEMAIAN SUPAYA TAPAK
SEMAIAN DAN BEKAS MEDIA SEMAIAN DISEDIAKAN,
MEDIA SEMAIAN DIISI DALAM BEKAS DAN DISUSUN
DENGAN KEMAS DAN TERATUR MENGIKUT SOP.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/T( 1/3 ) Muka : 1 Drp : 3

NAMA PELATIH /
TRAINEE’S NAME

TAJUK : PENGENALAN KEPADA TAPAK SEMAIAN

TUJUAN :

Kertas tugasan ini adalah bertujuan menguji kefahaman pelajar mengenai pengetahuan
dan kemahiran dalam aktiviti menyedia tapak semaian sepertimana yang dipelajari
dalam kertas penerangan AF-010-1/M04/P( 1/3 ).
.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M02/T(1/3) Muka : 2 Drp : 3

Jawab semua soalan di bawah dengan merujuk kepada kertas penerangan AF-010-
1/M04/P( 1/3 ).

1. Berikan definisi tapak semaian dan fungsinya.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(5 markah)

2. Namakan 3 jenis stor yang biasa terdapat di tapak semaian dan fungsinya.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(6 markah)

3. Berikan 3 jenis tapak semaian.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(3 markah)

4. Apakah kesan kepada alatan atau mesin yang tidak dijaga dan diselenggara
Dengan baik?

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(2 markah)

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M02/T(1/3) Muka : 3 Drp : 3

5. Nyatakan langkah-langkah keselamatan yang perlu diikuti untuk mengelakkan
sebarang kemalangan atau kecederaan semasa mengendalikan alatan di tapak
semaian.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(9 markah)

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

ARAS 4-8, BLOK E9
KOMPLEKS KERAJAAN PARCEL E

PUTRAJAYA.

KERTAS TUGASAN

KOD NAMA DAN AF-010-1 PEKERJA AM TANAMAN
PROGRAM / PROGRAM
CODE AND NAME TAHAP 1
TAHAP / LEVEL
M04 PENYEDIAAN TAPAK SEMAIAN
NO DAN TAJUK MODUL/
MODULE NO AND TITLE 02.01 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN BUAH-
BUAHAN
NO DAN PERNYATAAN 02.02 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN SAYUR-
TUGASAN /TASK(S) NO SAYURAN
AND STATEMENT 02.03 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN HIASAN
SEDIA TAPAK SEMAIAN MENGGUNAKAN PERALATAN
OBJEKTIF PENCAPAIAN PENYEDIAAN TAPAK SEMAIAN, BAHAN PENYEDIAAN
AKHIRAN / TERMINAL TAPAK SEMAIAN, BAHAN PENYEDIAAN MEDIA
PERFORMANCE TANAMAN DAN BEKAS SEMAIAN SUPAYA TAPAK
OBJECTIVE SEMAIAN DAN BEKAS MEDIA SEMAIAN DISEDIAKAN,
MEDIA SEMAIAN DIISI DALAM BEKAS DAN DISUSUN
DENGAN KEMAS DAN TERATUR MENGIKUT SOP.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/T( 2/3 ) Muka : 1 Drp : 2

NAMA PELATIH /
TRAINEE’S NAME

TAJUK : PEMBERSIHAN TAPAK SEMAIAN

TUJUAN :

Kertas tugasan ini adalah bertujuan menguji kefahaman pelajar mengenai cara-cara
membersih tapak semaian dan kepentingannya sepertimana yang dipelajari dalam
kertas penerangan AF-010-1/M04/P( 2/3 ).
.

Jawab semua soalan di bawah dengan merujuk kepada kertas penerangan AF-010-
1/M04/P( 2/3 ).

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/T(2/3) Muka : 2 Drp : 2

1. Berikan 5 kepentingan menjaga kebersihan tapak semaian.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(5 markah)

2. Apakah perbezaan sampah yang boleh dikitar semula dan yang tidak boleh
dikitar semula?

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(4 markah)

3. Nyatakan jenis-jenis rumpai beserta dengan contoh.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(6 markah)

4. Apakah kepentingan merumput?

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(6 markah)

5. Nyatakan 2 perkara yang perlu dielakkan semasa mengendalikan mesin rumput
Bergalas.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(2 markah)

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

ARAS 4-8, BLOK E9
KOMPLEKS KERAJAAN PARCEL E

PUTRAJAYA.

KERTAS TUGASAN

KOD NAMA DAN AF-010-1 PEKERJA AM TANAMAN
PROGRAM / PROGRAM
CODE AND NAME TAHAP 1
TAHAP / LEVEL
M04 PENYEDIAAN TAPAK SEMAIAN
NO DAN TAJUK MODUL/
MODULE NO AND TITLE 02.01 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN BUAH-
BUAHAN
NO DAN PERNYATAAN 02.02 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN SAYUR-
TUGASAN /TASK(S) NO SAYURAN
AND STATEMENT 02.03 SEDIA TAPAK SEMAIAN TANAMAN HIASAN
SEDIA TAPAK SEMAIAN MENGGUNAKAN PERALATAN
OBJEKTIF PENCAPAIAN PENYEDIAAN TAPAK SEMAIAN, BAHAN PENYEDIAAN
AKHIRAN / TERMINAL TAPAK SEMAIAN, BAHAN PENYEDIAAN MEDIA
PERFORMANCE TANAMAN DAN BEKAS SEMAIAN SUPAYA TAPAK
OBJECTIVE SEMAIAN DAN BEKAS MEDIA SEMAIAN DISEDIAKAN,
MEDIA SEMAIAN DIISI DALAM BEKAS DAN DISUSUN
DENGAN KEMAS DAN TERATUR MENGIKUT SOP.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/T( 3/3 ) Muka : 1 Drp : 2

NAMA PELATIH /
TRAINEE’S NAME

TAJUK : PENYEDIAAN BEKAS DAN MEDIA TANAMAN

TUJUAN :

Kertas tugasan ini adalah bertujuan menguji kefahaman pelajar mengenai jenis-jenis
bekas semaian, media semaian dan tujuan menyusun bekas semaian sepertimana yang
dipelajari dalam kertas penerangan AF-010-1/M04/P( 3/3 ).

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M04/T(3/3) Muka : 2 Drp : 2

Jawab semua soalan di bawah dengan merujuk kepada kertas penerangan AF-010-
1/M04/P( 3/3 ).

1. Berikan 3 jenis bekas semaian.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(3 markah)

2. Nyatakan definisi kompos.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(2 markah)

3. Berikan 5 kelebihan penggunaan cocopeat sebagai media tanaman.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(5 markah)

4. Apakah perbezaan antara sekam padi bakar dan sekam padi mentah?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(4 markah)

5. Nyatakan 3 kesan daripada penyusunan polibeg yang terlalu rapat.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(3 markah)

Date of approval:

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

ARAS 4-8, BLOK E9
KOMPLEKS KERAJAAN PARCEL E

PUTRAJAYA.

KERTAS KERJA

KOD NAMA DAN AF- 010-1 PEKERJA AM TANAMAN
PROGRAM / PROGRAM TAHAP 1
CODE AND NAME

TAHAP / LEVEL

NO DAN TAJUK MODUL/ M03 PENYUNGKUPAN BATAS TANAMAN
MODULE NO AND TITLE

NO DAN PERNYATAAN 01.03 BUAT BATAS TANAMAM (SAYUR-SAYURAN, BUAH-
TUGASAN TASK(S) NO BUAHAN & HIASAN
AND STATEMENT
01.05 BUAT SUNGKUPAN BATAS TANAMAN SECARA
OBJEKTIF MODUL / MANUAL
OBJECTIVE MODULE
SUNGKUP BATAS TANAMAN MENGGUNAKAN TRAKTOR
2-RODA, PERALATAN UNTUK MEMBUAT BATAS

TANAMAN, PERALATAN SUNGKUPAN DAN BAHAN
SUNGKUPAN SUPAYA KAWASAN BATAS DIUKUR,

DITANDA, BATAS DIBINA MENGIKUT UKURAN YANG
TELAH DITETAPKAN, BAHAN SUNGKUPAN DISEDIAKAN,

DIHAMPAR RATA DI PERMUKAAN BATAS, KEMAS,
RAPAT DAN RAPI MELIPUTI KESELURUHAN

PERMUKAAN BATAS MENGIKUT SPESIFIKASI MANUAL
TANAMAN.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M03/K( 1/1 ) Muka : 1 Drp : 7

TAJUK : BUAT DAN SUNGKUP BATAS TANAMAN.

TUJUAN :

Pelatih mesti boleh:

1. Sedia dan kenalpasti peralatan

2. Ukur dan tanda tapak batas.

3. Pasang ridger pada traktor 2 roda.

4. Buat batas.

5. Buat sungkupan

.
ARAHAN :

Kertas kerja ini mengandungi langkah-langkah mengukur dan menanda kawasan batas, memasang
ridger pada traktor 2-roda, membuat batas dan menghampar sungkupan. Pelatih dikehendaki
melaksanakan kerja-kerja tersebut seperti dinyatakan yang ditunjukkan di dalam rajah dengan
menggunakan peralatan, perkakasan dan mesin yang disediakan.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M03/K(1/1) Muka : 2 Drp : 7

LUKISAN, DATA DAN JADUAL :

Rajah 1 : Contoh ukuran batas tanaman

PERALATAN/PERKAKASAN/BAHAN :

i) Pita ukur (100m atau 30m)
ii) Kayu pancang
iii) Tali rafia / nylon
iv) Implemen pembatas (ridger)
v) Cangkul
vi) Traktor dua roda
vii) Penggali
viii) Plastik silvershine

Gambar 1 : Pita ukur (100 m) Gambar 2 : Power tiller (Traktor 2 roda)

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M03/K(1/1) Muka : 3 Drp : 7

LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA

1. Ukur dan tanda tapak 1.1. Gunakan kayu pancang untuk memacak sebagai tanda
batas kepada satu sudut di kawasan tanah yang telah dibajak
dan digemburkan.

Rajah 3 : Kaedah mengukur dan membina batas tanaman
1.2. Gunakan pita ukur untuk mengukur panjang batas yang

akan dibina iaitu 9m dan lebar adalah 120cm
1.3. Ukuran dimulakan pada kayu pancang 1 (K1), seterusnya

ke kayu pancang ke-2 (K2) untuk mengenalpasti lebar
batas. Seterusnya pita ukur ditarik pula ke K3 dan K4
berpandukan ukuran yang ditetapkan pada Rajah 3 di atas.
1.4. Penggunaan tali rafia yang berwarna merah/biru adalah
penting untuk mengenalpasti kedudukan batas yang akan
dibina. Ketinggian batas boleh ditetapkan dengan mengikat
tali pada kayu pancang K1-K4 pada ketinggian 15 cm dari
aras tanah.
1.5. Dengan kaedah yang sama buatkan tanda dengan kayu
pancang empat persegi dengan lebar adalah 45cm hingga
60cm yang merupakan jarak antara batas dan juga sebagai
alur batas. Dan kedalaman alur batas ialah 30cm.

Gambar 3 : Aktiviti mengukur dan membina batas tanaman

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M03/K(1/1) Muka : 4 Drp : 7

2. Pasang ridger pada 2.1 Dapatkan traktor 2 roda dan implemen ridger yang berada
traktor 2-roda . dalam keadaan baik.

2.2 Undurkan traktor menghala ke ridger sehingga diletakkan
dengan betul untuk pemasangan dan laraskan tempat
penyambungan berada pada ketinggian yang betul

2.3 Tarik tuil pencengkam di kedudukan neutral, bebaskan tuil
penggerak dan turunkan penongkat.

2.4 Pasangkan ridger di tengah-tengah traktor di bahagian pelaras
ketinggian

Gambar 4 : Implemen Ridger (untuk traktor
4-roda)

Gambar 5 : Traktor 2-roda (power tiller)

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M03/K(1/1) Muka : 5 Drp : 7

LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA
3. Buat batas.
3.1 Pastikan kedudukan ridger dilaraskan bagi menentukan
kedalaman alur dan ketinggian batas.

Tuil

! pelaras
ketinggian

ridger

Gambar 6 : Traktor 2-roda

3.2 Buat batas dengan traktor 2-roda dengan ukuran lebarnya
90cm, tinggi 15cm dan panjang yang sesuai dengan
kehendak masing-masing, contoh 9m.

3.3 Buat ruang di antara setiap batas dalam lingkungan 45cm –
60cm dengan kedalaman 30cm. Ruang ini bertindak sebagai
alur, tempat saliran dan tempat laluan untuk aktviti
penyelenggaraan dan pembajaan.

3.4 Buat batas dibina mengikut arah dari utara ke selatan untuk
menjamin supaya tanaman memperolehi sinaran cahaya
matahari yang mencukupi.

3.5 Pastikan semasa mengendalikan traktor 2-roda, batas yang
dibina haruslah lurus dan kedudukannya adalah mengikut
kedudukan kontur tanah

Gambar 7: Aktiviti menggembur dan membina
batas tanaman

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M03/K(1/1) Muka : 6 Drp : 7

LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA
4. Hampar sungkupan
4.1 Belah tepi sekeliling batas menggunakan cangkul 10 – 15cm tebal
sehingga ke dasarnya dan anjakkan 5 -10cm dari batas.

Rajah 1 : Kaedah membentangkan plastik silvershine

4.2 Pacakkan dua batang kayu bercabang Y pada hujung batas.
Masukkan kayu bulat 2meter panjang ke dalam lubang gulungan
plastik silvershine.

4.3 Sangkutkan kedua-dua hujung kayu gulungan plastik
silvershine kepada kayu yang bercabang Y.

4.4 Dengan memastikan bahagian bersinar menghala ke atas, tarik
plastik silvershine selari dengan panjang batas dan menutupi
seluruh permukaan batas sehingga ke hujung batas.

4.5 Potong plastik silvershine di hujung batas dengan menggunakan
gunting yang tajam.

4.6 Dengan menggunakan cangkul, timbus semua tepi plastik
silvershine dan pastikan kedudukan plastik selari
sepanjang batas dan plastik dalam keadaan tegang
semasa menimbus tanah.

Gambar 8 : Tanah ditambun di bahagian tepi
plastik silvershine

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M03/K(1/1) Muka : 7 Drp : 7
SENARAI SEMAK KERJA

BIL TAHAP PENCAPAIAN TERIMA TIDAK CATATAN
A. PROSES KERJA TERIMA

1 Ukur dan tanda tapak batas

2 Pasang ridger pada traktor 2-roda .

3 Buat batas

4 Hampar sungkupan
B. HASIL KERJA
1 Tapak batas diukur dan ditanda
2 Ridger dipasang pada traktor 2-roda
3 Batas telah dibuat
4 Sungkupan telah dihamparkan
C. SIKAP
1 Kerjasama dalam kumpulan
2 Tanggungjawab dan menepati masa
D. KESELAMATAN KERJA
1 Prosedur kerja yang betul
2 Gunakan peralatan keselamatan semasa bekerja

(Tandatangan & Nama Calon) (Tandatangan & Nama PP)
Tarikh Tarikh

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

ARAS 4-8, BLOK E9
KOMPLEKS KERAJAAN PARCEL E

PUTRAJAYA.

KERTAS PENERANGAN

KOD DAN NAMA AF- 010-1 PEKERJA AM TANAMAN
PROGRAM / TAHAP 1
PROGRAM CODE AND
NAME

TAHAP / LEVEL

NO DAN TAJUK M03 PENYUNGKUPAN BATAS TANAMAN

MODUL/ MODULE NO
AND TITLE

NO DAN 01.03 BUAT BATAS TANAMAN (SAYUR-SAYURAN,
PERNYATAAN BUAH- BUAHAN & HIASAN)

TUGASAN TASK(S) NO 01.05 BUAT SUNGKUPAN BATAS TANAMAN SECARA
AND STATEMENT MANUAL

OBJEKTIF MODUL / SUNGKUP BATAS TANAMAN MENGGUNAKAN TRAKTOR
OBJECTIVE MODULE
2-RODA, PERALATAN UNTUK MEMBUAT BATAS
NO KOD / CODE NO
TANAMAN, PERALATAN SUNGKUPAN DAN BAHAN
SUNGKUPAN SUPAYA KAWASAN BATAS DIUKUR,

DITANDA, BATAS DIBINA MENGIKUT UKURAN YANG
TELAH DITETAPKAN, BAHAN SUNGKUPAN DISEDIAKAN,

DIHAMPAR RATA DI PERMUKAAN BATAS, KEMAS,
RAPAT DAN RAPI MELIPUTI KESELURUHAN

PERMUKAAN BATAS MENGIKUT SPESIFIKASI MANUAL
TANAMAN.

AF-010-1/M03/P( 1/2 ) Muka : 1 Drp : 11

TAJUK : PENYEDIAAN BATAS TANAMAN

TUJUAN :

Kertas penerangan ini bertujuan untuk memberi kefahaman kepada pelatih mengenai kaedah
membuat batas dan membuat sungkupan tanaman dengan selamat tanpa membahayakan
keselamatan diri dan tidak merosakkan peralatan yang digunakan.

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M03/P( 1/1 ) Muka : 2 Dpd : 11

PENERANGAN :

1. Menyedia Dan Menanda Kawasan Batas Tanaman.

1.1 Pengenalan Batas

Batas ialah tambunan tanah yang dibentuk khusus untuk aktiviti penanaman dan
penyemaian.

1.2 Ciri-ciri batas yang baik ialah:
i. Paras tanah yang dibentuk adalah lebih tinggi dari aras tanah sebenar
ii. Mempunyai alur/saliran air yang baik
iii. Keluasan dan saiz batas adalah menepati ukuran yang ditetapkan bagi jenis
tanaman yang dicadangkan.

Gambar 1 : Batas yang dibentuk dengan menggunakan traktor 4 roda

1.3 Tujuan penyediaan batas

Tujuan penyediaan batas ialah untuk memastikan :
i. Baja organan, tanah campuran dapat disediakan secara lebih efisien di atas batas
ii. Memudahkan aktiviti pembajaan, penyiraman, merumpai dan lain-lain aktiviti

penyelenggaraan
iii. Mudah dikawal dan dapat meningkatkan aktiviti pemantauan dari jarak dekat dan

jauh
iv. Mengelakkan dari tanaman ditenggelami air

1.4 Tujuan mengukur dan menanda batas

Tujuan mengukur dan menanda batas tanaman ialah untuk :
i. Mengenalpasti keluasan kawasan yang ingin dibina batas
ii. Mengenalpasti keadaan muka bumi samaada beralun, berbukit dan rata
iii. Memudahkan pekerja mengenali kawasan yang ditanda sebelum kerja-kerja

menyediakan batas dilaksanakan

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M03/P( 1/1 ) Muka : 3 Dpd : 11

1.5 Jenis dan ukuran batas

Jenis dan ukuran batas dibina berpandukan kepada jenis tanaman yang akan ditanam
serta keadaan permukaan tanah. Berikut ialah contoh jenis batas untuk tanaman
sayuran, buah-buahan dan tanaman hiasan :

Rajah 1 : Saiz dan ukuran batas untuk tanaman keledek
Rajah 2 : Saiz dan ukuran batas untuk jagung

NO KOD / CODE NO AF-010-1/M03/P( 1/1 ) Muka : 4 Dpd : 11

Rajah 3 : Saiz dan ukuran batas untuk aktiviti penyemaian cili

Rajah 4 : Saiz dan ukuran batas untuk tanaman hiasan iaitu bunga orkid