25 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 1 เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 4.2 ใช้เครื่องจักร CNC ชนิดใด ผลิต ............................. ....................................................................................... ....................................................................................... 4.3 ชื่อ. ................................................................................. ....................................................................................... ใช้สำหรับ ...................................................................... ....................................................................................... 4.4 ชื่อ. ................................................................................. ....................................................................................... ใช้สำหรับ ...................................................................... ....................................................................................... 5. เครื่องตัดโลหะด้วยเส้นลวด (Wire Cutting Machine) มีหลักการทำงานอย่างไร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 6. จงบอกข้อดีของการใช้เครื่องจักร CNC มา 3 ข้อ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 7. จงบอกข้อเสียของการใช้เครื่องจักร CNC มา 3 ข้อ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................
26 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 1 เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี แนวเฉลยแบบฝึกหัด เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่างๆ ของเครื่องจักร CNC ตอนที่ 1 1. NC ย่อมาจากคำว่า Numerical Control CNC ย่อมาจากคาว่า Computer Numerical Control FFS ย่อมาจากคำว่า Flexible Manufacturing System CAD ย่อมาจากคำว่า Computer Aide Design CAM ย่อมาจากคำว่า Computer Aide Manufacturing CIM ย่อมาจากคำว่า Computer Integrated Manufacturing 2. เครื่องจักร NC กับเครื่องจักร CNC มีหลักการทำงานคล้ายๆ กันแต่ ต่างกันตรงที่ เครื่องจักร NC ไม่มี คอมพิวเตอร์ในการควบคุมการทำงาน แต่เครื่องจักร CNC มีเครื่อง คอมพิวเตอร์ในการควบคุมการทำงาน ซึ่ง ปัจจุบันโรงงานอุตสาหกรรมจะมีแต่เครื่องจักร CNC 3. ข้อแตกต่างระหว่างเครื่องกัด CNC (CNC Milling Machine) กับเครื่องแมชชีนนิ่ง เซนเตอร์ (CNC Machining Center) คือ เครื่องแมชชีนนิ่งเซนเตอร์ (CNC Machining Center) มีอุปกรณ์การเปลี่ยน Tool อัตโนมัติ ATC (Automatic Tool Changer) ส่วนเครื่องกัด CNC ไม่มีอุปกรณ์การเปลี่ยน Tool อัตโนมัติ โดยการเปลี่ยน Tool ต้องเสียเวลาในการหยุด Spindle ก่อนทุกครั้งแล้ว ทำการเปลี่ยน Tool 4. ตามรูปด้านล่างนี้ เครื่องจักร CNC ใช้สำหรับ และชิ้นงานนั้นใช้เครื่องจักร CNC ชนิด ใดผลิต 4.1 ใช้เครื่องจักร CNC ชนิดใด ผลิต เครื่องสร้าง ต้นแบบ 3 มิติ (Rapid Prototyping Machine) 4.2 ใช้เครื่องจักร CNC ชนิดใด ผลิต เครื่องพับแผ่นโลหะ (CNC Bending Machine 4.3 ชื่อ เครื่องลับเครื่องมือตัด (CNC Tool & Cutter Grinder) ใช้สำหรับ ลับคมตัดของดอก End Mill ดอกสว่าน เป็นต้น 4.4 ชื่อ เครื่องเจาะและต๊าปเกลียว (CNC Tapping & Drilling Machine) ใช้สำหรับ เจาะรูและทำเกลียวบนชิ้นงาน
27 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 1 เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 5. เครื่องตัดโลหะด้วยเส้นลวด (Wire Cutting Machine) มีหลักการทำงาอย่างไร โดยใช้กระแสไฟฟ้าไหลผ่าน ขดลวดที่หมุนตัดชิ้นงาน ซึ่งทำให้บริเวณที่ลวดผ่านจะหลอมเหลว หลุดออกตามแบบที่เขียนโปรแกรม NC ไว้
28 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 1 เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี ใบมอบงานที่ 1 เรื่อง การเลือกใช้เครื่องจักร CNC ในการผลิตชิ้นงานต่างๆ จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. เลือกเครื่องจักร CNC ในการผลิตชิ้นงานได้อย่างถูกต้อง เครื่องมือและอุปกรณ์การปฏิบัติงาน 1. ใบงานที่ 1 2. รูปภาพชิ้นงานต่าง ลำดับขั้นการปฏิบัติงาน 1. แบ่งกลุ่มนักศึกษาออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 4–5 คน 2. ให้นักศึกษาแต่ละกลุ่มดูรูปภาพชิ้นงานตามรูปข้างล่าง และให้เลือกใช้เครื่องจักร CNC สำหรับหรับ การผลิต โดยเขียนชื่อเครื่องจักร CNC ลงในช่องว่างที่กำหนดให้ถูกต้องที่สุด (ข้อละ 1 คะแนน) 3. ให้นักศึกษาแต่ละกลุ่มออกมาอธิบายใบงานที่ 1 หน้าชั้นเรียน (ใช้เวลากลุ่มละ 3–5 นาที) 4. ให้นักศึกษาแต่ละกลุ่มช่วยกันเก็บกวาดห้องเรียนและทำความสะอาดให้เรียบร้อย
29 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 1 เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 1. ………………………………………………. 2.. ………………………………………………. 3. . ………………………………………………. 4. ………………………………………………. 5. ………………………………………………. 6. ………………………………………………. 7. ………………………………………………. 8. ………………………………………………. 9. ………………………………………………. 10. ………………………………………………. 11. ………………………………………………. 12. ………………………………………………. 13. ………………………………………………. 14. ………………………………………………. 15. ………………………………………………. 13. ………………………………………………. 13. ………………………………………………. 13. ………………………………………………. หมายเหตุ : ชิ้นงานแต่ละชิ้นสามารถใช้เครื่องจักร CNC สำหรับใช้ในการผลิตได้มากกว่า 1 เครื่อง
30 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 1 เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี แบบประเมินผล ใบมอบงานที่ 1 เรื่อง การเลือกใช้เครื่องจักร CNC ในการผลิตชิ้นงานต่างๆ ชื่อ................................................สกุล........................................ ระดับชั้น.............................แผนกวิชา........................... ลำดับ รายการประเมิน ส่วนที่ 1 ผลการประเมิน ระดับคะแนน เต็ม 15 1 ความถูกต้องในการเลือกใช้เครื่องจักร CNC สำหรับการผลิตชิ้นงาน คะแนนที่ได้ .................... คะแนน ลำดับที่ รายการประเมิน ส่วนที่ 2 (เจตคติ) ผลการประเมิน ระดับคะแนน ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง 10 (คะแนน) 7 (คะแนน) 5 (คะแนน) 3 (คะแนน) 1. การทำงานเป็นทีมและการรายงานหน้าชั้นเรียน 2. การบำรุงรักษาเครื่องมือและการทำความสะอาด 3. การปฏิบัติตามกฎระเบียบ 4. การปฏิบัติตามหลักความปลอดภัย ระดับคะแนน เต็ม 40 คะแนน คะแนนที่ทำได้…..…………….คะแนน คะแนนเต็ม (55 คะแนน) คะแนนรวมท้งัหมดได.้.............................................................คะแนน เกณฑ์การประเมิน คิดเป็น % = คะแนนที่ได้(1+2) × 100 คะแนนเต็ม (58 คะแนน) ผลการประเมิน เกณฑ์การประเมิน 70% คะแนนจากผลการ ประเมิน…............................................. % ผ่าน ไม่ผ่าน (ลงชื่อ)………………………………ผู้ประเมิน วันที่………..เดือน…………………พ.ศ……..
31 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 1 เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี แบบทดสอบหลังเรียน เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC คำสั่ง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว โดยกาเครื่องหมาย X ลงในกระดาษคำตอบ 1. ปีค.ศ.1947 บริษัทพาร์สันส์เวิร์ก ของ John Parsons ในรัฐมิชิแกน ได้ประดิษฐ์คิดค้นเครื่องจักร 3 แกน เพื่อใช้ผลิตอะไร ก. ควบคุมสั่งการให้เครื่องจักรทำงานตัดแบบของเสื้อผ้า ข. ควบคุมตำแหน่งการเคลื่อนที่และความเร็วของเครื่องกลึงอัตโนมัติ ค. ผลิตชิ้นส่วนของเรือและรถยนต์ ง. ผลิตชิ้นส่วนของเครื่องบินที่เป็นส่วนโค้งและมีความซับซ้อน 2. ปีค.ศ. ใดได้มีการเปิดตัวเครื่องจักรซีเอ็นซี(CNC หรือ Computer Numerical Control) เครื่องแรกที่มี ไมโครโปรเซสเซอร์(Microprocessor) เป็นตัวควบคุม ก. 1966 ข. 1976 ค. 1986 ง. 1996 3. ข้อใด ไม่ใช่ความหมายของ NC ก. รหัสคำสั่งส่วนใหญ่ใช้ตัวเลขในการสั่งการทั้งหมด ข. รหัสคำสั่งที่เป็นตัวเลข ตัวอักษร และสัญลักษณ์ต่างๆ ในการควบคุม ค. การควบคุมการเคลื่อนที่ของเครื่องจักรกลด้วยระบบตัวเลข ตัวอักษร และสัญลักษณ์ต่างๆ ง. การใช้คอมพิวเตอร์ในการสั่งการการเคลื่อนที่ของเครื่องจักร 4. ข้อใดคือความหมายของ CNC ก. การควบคุมการเคลื่อนที่ของเครื่องจักรโดยใช้ระบบตัวอักษรในการสั่งการทั้งหมด ข. การป้อนรหัสสั่งการโดยใช้รหัสตัวอักษรและสัญลักษณ์ในการควบคุม ค. การใช้คอมพิวเตอร์สาหรับควบคุมการทำงานของเครื่องจักรกล ง. การใช้มอเตอร์สั่งการให้เกิดการเคลื่อนที่ของเครื่องจักรกล 5. Computer Aide Manufacturing ย่อมาจากอะไร ก. CAD ข. CNC ค. CAM ง. CIM
32 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 1 เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 6. เครื่องจักรชนิดใดที่ใช้สาหรับหาตำแหน่งของค่า X Y Z บนชิ้นงาน. ก. ข. ค. ง. 7. จากรูปใช้เครื่องจักร CNC ประเภทใดในการผลิต ก. เครื่องพับแผ่นโลหะ (CNC Bending Machine) ข. แขนกลอุตสาหกรรม (Industrial Robot Arms) ค. เครื่องดัดท่อเอ็นซีและซีเอ็นซี(NC and CNC Bender) ง. เครื่องเจาะกระแทกด้วยคอมพิวเตอร์(CNC Punching Machine) 8. เครื่องจักร CNC ชนิดใดที่ใช้ในการสร้างต้นแบบของชิ้นงานโดยมีหลักการทำงานคือจะทำการสร้างชิ้นงาน ขึ้นมาตามคอมพิวเตอร์ที่ได้ออกแบบ NC โปรแกรมไว ้โดยทำการสร้างชิ้นงานขึ้นมาทีละชั้น (Layer By Layer) ก. เครื่องสร้างต้นแบบ 3 มิติ(Rapid Prototyping Machine) ข. เครื่องตัดแผ่นโลหะด้วยน้า (CNC Water Jet Cutting Machine) ค. เครื่องตัดโลหะด้วยลวด (Wire Cutting Machine) ง. เครื่องลับเครื่องมือตัด (CNC Tool & Cutter Grinder)
33 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 1 เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 9. ข้อใดคือข้อดีของเครื่องจักร CNC ก. ชิ้นงานมีขนาดเท่ากันทุกๆ ชิ้น ข. ค่าซ่อมบำรุงตัวเครื่องจักร CNC ไม่แพงมาก ค. ไม่จำเป็นต้องมีชิ้นงานป้อนตลอดเวลา ง. ผู้ใช้งานเครื่องจักร CNC ไม่มีความรู้ก็สามารถใช้งานได้ 10. ข้อใดคือข้อเสียของเครื่องจักร CNC ก. เครื่องจักร CNC และอุปกรณ์ที่ใช้ร่วมมีราคาไม่แพงมาก ข. ผลิตชิ้นงานที่มีความซับซ้อนได้ดีมาก ค. ต้องใช้ช่างควบคุมเครื่องและช่างซ่อมบำรุงที่มีทักษะสูงๆ ง. ช่างควบคุม 1 คน สามารถควบคุมเครื่องได้ประมาณ 2–3 เครื่อง
34 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 1 เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 1. ง 6. ค 2. ข 7. ค 3. ก 8. ก 4. ค 9. ก 5. ค 10. ค
35 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 1 เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี แบบประเมินพฤติกรรม วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 วันที่…..เดือน………….พ.ศ. 25… ที่ ชื่อ-สกุล พฤติกรรม คุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ รวม 5 คะแนน เข้าเรียน ตรงตาม เวลา แต่งกาย ตาม ระเบียบ ผลงาน ประณีต เรียบร้อย ส่งงาน ตาม กำหนด มีน้ำใจ ช่วยเหลือ ผู้อื่น 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 เกณฑ์การประเมิน ในทุกช่อง ถ้าผู้เรียนไม่สามารถปฏิบัติได้ ให้คะแนน 0 , ถ้าผู้เรียนปฏิบัติได้ ให้คะแนน 1 ลงชื่อผู้ประเมิน……………………………………….
36 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 1 เรื่อง ประวัติความเป็นมาและชนิดต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี สื่อ Power Point
37 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี เครื่องกลึง CNC ที่ใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมส่วนใหญ่จะมีลักษณะการทำงานที่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับการ นำไปใช้งาน เช่น เครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed และเครื่องกลึง CNC แบบ SlantBed แต่เครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed จะเป็นที่นิยมในการใช้งานมากกว่าเครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed เพราะเครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed ขณะกลึงจะไม่สะสมเศษโลหะ เครื่องกัด CNC แตกต่างกับเครื่องแมชชีนนิ่งเซนเตอร์ (CNC Machining Center) ตรงที่เครื่องแมชชีนนิ่ง เซนเตอร์ มีอุปกรณ์เปลี่ยน Toolอัตโนมัติ ATC (Automatic Tool Changer) ส่วนเครื่องกัด CNC ไม่มี 1. ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องกลึง CNC 2. ประเภทของเครื่องกลึง CNC 3. ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องกัด CNC 4. ประเภทของเครื่องกัด CNC และเครื่องแมชชีนนิ่งเซ็นเตอร์ จุดประสงค์ทั่วไป เพื่อให้นักศึกษามีความรู้เกี่ยวกับส่วนประกอบประเภทต่าง ๆ ของเครื่องกลึงและเครื่องกัด CNC จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. ด้านความรู้ 1.1 บอกชื่อและหน้าที่ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องกลึง CNC ได้อย่างถูกต้อง 1.2 บอกประเภทของเครื่องกลึง CNC ได้อย่างถูกต้อง 1.3 บอกชื่อและหน้าที่ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องกัด CNC ได้อย่างถูกต้อง 1.4 บอกประเภทของเครื่องกัด CNC ได้อย่างถูกต้อง 1.5 บอกข้อแตกต่างระหว่างเครื่องกัด CNC และเครื่องแมชชีนนิ่งเซ็นเตอร์ ได้อย่างถูกต้อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องกลึง CNC สาระสำคัญ สาระการเรียนรู้ จุดประสงค์การเรียนการสอน
38 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 2. ด้านทักษะ (ภาคปฏิบัติงาน) ใบงานที่ 2 2.1 บอกชื่อส่วนประกอบของเครื่องกลึง CNC ได้อย่างถูกต้อง 2.2 บอกชื่อส่วนประกอบของเครื่องกัด CNC ได้อย่างถูกต้อง 3. ด้านคุณธรรมและจริยธรรม 3.1 เข้าเรียนตรงตามเวลา 3.2 แต่งกายตามระเบียบของสถานศึกษา 3.3 ผลงานประณีตเรียบร้อย 3.4 ส่งงานตามกำหนดเวลา 3.5 มีน้ำใจช่วยเหลือและการปฏิบัติงานร่วมกับผู้อื่น ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน 1. ทำแบบทดสอบก่อนเรียน เรื่องส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 2. ครูนำเข้าสู่บทเรียนโดยใช้คำถามให้นักศึกษาร่วมกันอภิปรายถึงส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ด้วยการสนทนา การซักถาม ดูภาพจากสื่อออนไลน์, และเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับบทเรียน ขั้นสอน 1. ครูให้นักศึกษาอ่านเนื้อหาในใบความรู้และร่วมอภิปราย เรื่องส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 2. ครูอธิบายโดยใช้สื่อ Power point เอกสารใบความรู้ประกอบการบรรยาย เพื่อให้นักศึกษาเข้าใจ เนื้อหาสาระการเรียนรู้เรื่องส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 2.1 ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องกลึง CNC 2.2 ประเภทของเครื่องกลึง CNC 2.3 ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องกัด CNC 2.4 ประเภทของเครื่องกัด CNC และเครื่องแมชชีนนิ่งเซ็นเตอร์ ขั้นสรุป 1. สรุปความรู้เกี่ยวกับส่วนประกอบประเภทต่าง ๆ ของเครื่องกลึงและเครื่องกัด CNC 2. นักศึกษาทำแบบฝึกหัดเรื่องส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC จากนั้นครูและนักศึกษาร่วมกัน เฉลยตรวจคำตอบ เพื่อประเมินผลการเรียน 3. นักศึกษาปฏิบัติงานตามใบมอบงานที่ 2 เรื่องส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 4. นักศึกษาทำแบบทดสอบหลังเรียน เรื่องส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC กิจกรรมการเรียนการสอน ( 4 ชั่วโมง)
39 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี สื่อสิ่งพิมพ์ 1. เอกสารประกอบการสอน 2. แบบประเมินผล สื่อโสตทัศน์ 1. สื่อ power Point ประกอบการสอนแผ่นที่ 2/1 – 2/1 1. คะแนนจากการทำแบบฝึกหัดหน่วยที่ 2 เรื่องส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 2. คะแนนแบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยที่ 2 เรื่องส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 3. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียนหน่วยที่ 2 เรื่องส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 4. คะแนนใบมอบหมายงานหน่วยที่ 2 เรื่องส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 5. คะแนนจากแบบประเมินพฤติกรรม 1. ห้องสมุด 2. ข้อมูลจากอินเตอร์เน็ต เช่น https://www.google.com , http://www.bspc.ac.th เป็นต้น 1. นักศึกษาสืบค้นข้อมูลเพิ่มเติมหรือทบทวนเนื้อหาจากอินเตอร์เน็ตในช่วงเวลาว่าง สื่อการเรียนการสอน การวัดผลและประเมินผล แหล่งการเรียนรู้เพิ่มเติม กิจกรรมเสนอแนะ
40 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี แบบทดสอบก่อนเรียน เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC คำสั่ง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว โดยกาเครื่องหมาย X ลงในกระดาษคำตอบ 1. จากรูป เป็นอุปกรณ์ขอเครื่องกัด CNC ใช้สำหรับ ก. ใช้สำหรับลำเลียงเศษโลหะออก ข. ใช้สำหรับนำชิ้นงานออกจากโต๊ะงาน ค. ใช้สำหรับหมุนโต๊ะงานในการกัดงาน ง. ใช้สำหรับเปลี่ยน Tool และเลื่อนเก็บ Tool 2. จากรูปเป็นส่วนประกอบของเครื่องกลึง CNC ใช้สำหรับ ก. ใช้ลำเลียงเศษวัสดุ ข. ใช้ประคองชิ้นงานเวลากลึงงาน ค. ใช้สำหรับนำหรือส่งชิ้นงานเข้า–ออกจากตัวเครื่องจักร CNC ง. ใช้สำหรับกำหนดค่าความยาวของ Tool ในแนวแกน X Z
41 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี จากรูปข้างล่าง จงตอบคำถามข้อที่ 3–4 รูปที่ 1 รูปที่ 2 3. จากรูปที่ 1 เป็นเครื่องกลึง CNC ประเภทใด ก.เครื่องกลึง CNC แบบ Spindle แนวตั้ง ข.เครื่องกลึง CNC แบบ Spindle แนวนอน ค.เครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed ง.เครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed 4. จากรูปที่ 2 เป็นเครื่องกัด CNC ประเภทใด ก. เครื่องกัด CNC แบบ Spindle แนวนอน ข. เครื่องกัด CNC แบบ Spindle แนวตั้ง ค. เครื่องกัด CNC แบบ 4 ½ แกน ง. เครื่องกัด CNC แบบ 5 แกน 5. ข้อใด คือความแตกต่างระหว่าง เครื่องกัด CNC (CNC Milling Machine) และเครื่อง แมชีนนิ่งเซ็นเตอร์ (CNC Machining Center) ก. อุปกรณ์เปลี่ยน Tool อัตโนมัติ ข. อุปกรณ์วัดความยาวของ Tool ค. อุปกรณ์ชุดลาเลียงเศษโลหะ ง. แนวแกนการติดตั้งของชุด Spindle
42 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี จากรูปข้างล่าง จงตอบคำถามข้อที่ 6–8 6. จากรูปดังกล่าว ชิ้นส่วนหมายเลข 1 คือ ก. Control Panel ข. Pallet Changer ค. Chip Conveyer ง. Foot Switch 7. จากรูปดังกล่าว ชิ้นส่วนหมายเลข 2 คือ ก. Bar Feeder ข. Chip Conveyer ค. Tool Turret ง. Automatic Tool Changer 8. จากรูปดังกล่าว ชิ้นส่วนหมายเลข 3 คือ ก. CNC Rotary Table ข. Control Panel ค. Spindle ง. Carouse จากรูปข้างล่าง จงตอบคาถามข้อที่ 9–10
43 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 9. จากรูปดังกล่าว ชิ้นส่วนหมายเลข 4 คือ ก. Spindle ข. Steady Rest ค. CNC Rotary Table ง. Tool Changing Arm 10. จากรูปดังกล่าว ชิ้นส่วนหมายเลข 5 คือ ก. Bar Feeder ข. CNC Rotary Table ค. Pallet Changer ง. Carousel
44 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 1. ค 6. ง. 2. ง 7. ข 3. ค 8. ข. 4. ง. 9. ก. 5. ก. 10. ข.
45 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี เครื่องกลึง CNC ที่ใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมส่วนใหญ่จะมีลักษณะการทำงานที่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับการ นำไปใช้งาน เช่น เครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed และเครื่องกลึงCNC แบบSlantBed แต่เครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed จะเป็นที่นิยมในการใช้งานมากกว่าเครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed เพราะเครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed ขณะกลึงจะไม่สะสมเศษโลหะ เครื่องกัด CNC แตกต่างกับเครื่องแมชชีนนิ่งเซนเตอร์ (CNC Machining Center) ตรงที่เครื่องแมชชีนนิ่ง เซนเตอร์ มีอุปกรณ์เปลี่ยน Tool อัตโนมัติ ATC (Automatic Tool Changer) ส่วนเครื่องกัด CNC ไม่มี 2.1 ส่วนประกอบต่างๆ ของเครื่องกลึง CNC รูปที่ 2.1 ส่วนประกอบภายนอกของเครื่องกลึง CNC รูปที่2.2 ส่วนประกอบภายในของเครื่องกลึง CNC หน่วยที่ 2 ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ใบความร ู้
46 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 2.1.1 แท่นเครื่อง (Machine Bed) แท่นเครื่องเป็นที่ติดตั้งอุปกรณ์อื่น ๆ ส่วนใหญ่ทำจากเหล็กหล่อและพื้นบนเอียงลาด (Slant Bed) ประมาณ 35°, 45° และ 60° จะช่วยให้เศษโลหะเวลากลึงชิ้นงานตกลงพื้นได้ง่าย รูปที่2.3 ลักษณะแท่นเครื่องกลึง CNC 2.1.2 แนวแกนการเคลื่อนที่ แนวแกนการเคลื่อนที่หลักคือ แนวแกน X และแนวแกน Z โดย แนวแกน X นั้น Tool Turret เคลื่อนที่ แนวขวางกับ Spindle ส่วนแนวแกน Z นั้น Tool Turret เคลื่อนที่ ขนานกับชิ้นงาน รูปที่2.4 แนวแกนการเคลื่อนที่ของเครื่องกลึง CNC 2.1.3 Tool Turret Tool Turret ใช้สำหรับจับยึดTool และหมุนได้2 ทิศทาง ส่วนใหญ่การเรียก Tool มาใช้งานสำมารถทำได้โดยการ เขียน NC โปรแกรมตามหมายเลข Tool ที่ติดตั้งกับ Tool Turret รูปที่ 2.5 ลักษณะของ Tool Turret
47 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี ระบบน้ำหล่อเย็น (Coolant) ที่ใช้กับเครื่องกลึง CNC จะมีแบบพ่นออกมาจากชุด Tool Turret ไปที่ ชิ้นงานโดยตรงและแบบพ่นผ่านท่อ รูปที่ 2.6 น้ำหล่อเย็นฉีดพ่นผ่าน Tool โดยตรง รูปที่ 2.7 น้ำหล่อเย็นฉีดพ่นผ่านท่อ 2.1.4 แกนเพลาหัวจับ (Spindle) แกนเพลา (Spindle) จะติดอยู่กับหัวเครื่อง (Head Stock) สามารถเปิดให้หมุนได้ทั้งทวนหรือตามเข็ม นาฬิกา และที่แกนเพลาหัวจับ (Spindle) มีหัวจับสำหรับจับชิ้นงานแบบ 3 ฟันจับ (3 Jaw Chuck) โดยใช้ ระบบไฮดรอลิกส์ในการจับชิ้นงาน รูปที่2.8 ลักษณะของ Spindle นอกจากนี้ฟันจับ (Jaw) สามารถแยกออกเป็น 1. ฟันจับแบบอ่อน (Soft Jaw) สามารถกลึงได้โดยนำไปใช้จับชิ้นงานที่ผ่านการกลึงขึ้นรูปมาแล้วเพื่อ ป้องกันไม่ให้เกิดตำหนิที่ผิวของชิ้นงาน 2. ฟันจับแบบแข็ง (Hard Jaw) ไม่สามารถกลึงได้โดยนำไปใช้จับชิ้นงานที่ยังไม่ผ่าน การกลึงขึ้นรูปและ ใช้แรงในการบีบจับสูงๆ ได้ รูปที่2.9 ลักษณะของฟันจับแบบอ่อน รูปที่ 2.10 ลักษณะของฟันจับแบบแข็ง
48 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 2.1.5 บอลสกรู(Ball Screw) และ Linear Motion Slide เป็นอุปกรณ์ที่มีความสำคัญมากในระบบขับเคลื่อนของเครื่องกลึง CNC (CNC Lathe) เพราะจะทำให้ เกิดเคลื่อนที่ของแนวแกน X และแนวแกน Z โดยต่อเข้ากับ เซอร์โวมอเตอร์(Servo Motor) หรือสเต็ปเปอร์ มอเตอร์(Stepper Motor) รูปที่ 2.11 ลักษณะของบอลสกรู(Ball Screw) รูปที่ 2.12 ลักษณะของ Linear Motion Slide รูปที่ 2.13 ลักษณะของเซอร์โวมอเตอร์ รูปที่2.14 ลักษณะของสเต็ปเปอร์มอเตอร์ รูปที่ 2.15 การติดตั้งบอลสกรู(Ball Screw) และเซอร์โวมอเตอร์(Servo Motor) 2.1.6 ชุดควบคุม (Control Panel) ชุดควบคุม (Control Panel) ประกอบไปด้วยส่วนหลักๆ ดังนี้ส่วนที่ใช้สำหรับป้อน ข้อมูลและแสดงผล เช่น หน้าจอภาพ (Monitor) แป้นคีย์ข้อมูล และปุ่มต่างๆ ที่ใช้สำหรับ ป้อนข้อมูลและส่วนที่ควบคุมการทำงาน
49 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี เครื่องจักร CNC ทั้งหมด เช่น แผงวงจรควบคุมที่ติดตั้งภายในเครื่องจักร CNC ลักษณะของชุดควบคุมจะแตกต่าง กัน ขึ้นอยู่กับบริษัทผู้ผลิตเครื่องจักร CNC ที่ออกแบบ รูปที่ 2.16 ลักษณะของแป้นคีย์ข้อมูล รูปที่ 2.17 ลักษณะของแผงวงจรของ ชุดควบคุม (Control Panel) ชุดควบคุม (Control Panel) 2.1.7 ชุดยันศูนย์(Tails Stock) ชุดยันศูนย์(Tails Stock) สามารถเลื่อนเข้าออกด้วยการกดปุ่มสั่งงานที่ชุดควบคุม (Control Panel) ซึ่ง ใช้สำหรับยันศูนย์ชิ้นงานยาวๆ ในขณะกลึงขึ้นรูปชิ้นงาน เพื่อป้องกัน ไม่ให้ชิ้นงานโก่งงอและเกิดการสั่นในขณะ กลึงชิ้นงาน รูปที่ 2.18 ชุดยันศูนย์(Tails Stock) รูปที่ 2.19 การใช้งานชุดยันศูนย์(Tails Stock)
50 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 2.1.8 ชุดประคองชิ้นงาน (Steady Rest) ใช้สำหรับประคองชิ้นงานที่มีความยาวมากๆ เพื่อป้องกันชิ้นงานไม่ให้โก่งงอในขณะกลึง รูปที่ 2.20 ชุดประคองชิ้นงาน (Steady Rest) รูปที่2.21 ลักษณะการใช้งานชุดประคองชิ้นงาน 2.1.9 ชุดลำเลียงเศษโลหะ (Chip Conveyor) ใช้สำหรับลำเลียงเศษโลหะ (Chip) ออกจากตัวเครื่องจักร CNC และทิ้งลงถังรอง รูปที่ 2.22 ชุดลำเลียงเศษโลหะ (Chip Conveyor) 2.1.10 Tool Presetting ใช้สำหรับวัดค่าความยาว Tool ในแนวแกน X และแนวแกน Z ของ Tool แต่ละอัน รูปที่ 2.23 ลักษณะของ Tool Presetting รูปที่ 2.24 การเซ็ทความยาวของ Tool แนวแกน X และแนวแกน Z
51 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 2.1.11 สวิตช์เปิด–ปิดฟันจับชิ้นงาน (Foot Switch) สวิตช์เปิด–ปิดฟันจับชิ้นงาน (Foot Switch) ทำงานโดยใช้เท้าเหยียบเพื่อให้ฟันจับที่หัวจับเคลื่อนที่เข้า– ออกในการจับยึดชิ้นงาน รูปที่ 2.25 สวิตช์เปิด–ปิดฟันจับชิ้นงาน (Foot Switch) 2.1.12 ชุดบรรจุและป้อนท่อนชิ้นงาน (Bar Feeder) ใช้สำหรับบรรจุและป้อนชิ้นงานยาว โดยการป้อนผ่านไปยัง Spindle รูปที่ 2.26 ชุดบรรจุและป้อนท่อนชิ้นงาน (Bar Feeder) 2.2 ประเภทของเครื่องกลึง CNC เครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed มีลักษณะคือ มีTool Turret อยู่ระหว่างผู้ควบคุมเครื่องกับ Spindle ซึ่ง Tool Turret นั้นอยู่ทางด้านนอก รูปที่ 2.27 โครงสร้างของเครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed
52 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี เครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed มีลักษณะ คือ อยู่ด้านในแท่นเครื่องเอียงทำมุม ประมาณ 35°, 45° และ 60° กับระดับพื้น และ Tool Turret รูปที่ 2.28 โครงสร้างของเครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed โรงงานอุตสาหกรรมส่วนมากนิยมใช้เครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed มากกว่าเครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed เพราะขณะที่กลึงขึ้นรูปชิ้นงาน ทำให้เศษโลหะไหลตกลงสู่ถาดรองรับเศษโลหะภายในตัวเครื่องกลึง CNC ได้ง่ายกว่า นอกจากนี้ประเภทของเครื่องกลึง CNC สามารถแบ่งตามลักษณะต่างๆ ได้ดังนี้ 2.2.1 เครื่องกลึง CNC แบ่งตามลักษณะของแนวแกน Spindle ได้ดังนี้ 1. Spindle อยู่ในแนวนอน (Horizontal) รูปที่ 2.29 เครื่องกลึง CNC แนวนอน รูปที่ 2.30 การทำงานของเครื่องกลึง CNC แนวนอน 2. Spindle อยู่ในแนวตั้ง (Vertical) รูปที่2.31 เครื่องกลึง CNC แนวตั้ง รูปที่2.32 การทำงานของเครื่องกลึง CNCแนวตั้ง
53 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 2.2.2 เครื่องกลึง CNC แบ่งตามจำนวน Tool Turret และ Spindle 1. แบบ 1 Tool Turret และมี2 แนวแกน คือ มี1 Tool Turret และมีแนวแกน X และแนวแกน Z สำหรับการเคลื่อนที่ รูปที่2.33 เครื่องกลึง CNC แบบ 2 แนวแกน 2. แบบ 1 Tool Turret และมี3 แนวแกน คือ มี1 Tool Turret มีแนวแกน X, Z สำหรับการเลื่อนที่ และแนวแกน C ซึ่งแนวแกน C–Axis ใช้เจาะรูหรือกัดชิ้นงานบนเครื่อง กลึง CNC โดยใช้อุปกรณ์สำหรับเจาะหรือ กัด (Drive Tool) ที่ติดตั้งอยู่กับ Tool Turret รูปที่ 2.34 เครื่องกลึง CNC แบบ 3 แนวแกน รูปที่2.35 ลักษณะการทำงานของแกน 3. แบบ 1 Tool Turret และ 2 หรือ 3 แนวแกน และมี2 Spindle เครื่องกลึง CNC ดังกล่าวที่กล่าวมา นี้สามารถย้ายชิ้นงานจากเพลาหลัก (Main Spindle) ไปยังเพลารอง (Sub Spindle) ทำให้กลึงขึ้นรูปชิ้นงานได้ ทั้ง 2 ด้าน รูปที่2.36 ลักษณะเครื่องกลึง CNC แบบ 1 Tool Turret และ 2 หรือ 3 แนวแกน และมี2 Spindle
54 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 4. แบบ 2 Tool Turret และมี1 หรือ 2 Spindle เครื่องกลึง CNC แบบนี้สามารถเคลื่อนที่ได้ทั้ง แนวแกน X และแนวแกน Z ทำให้กลึงขึ้นรูปชิ้นงานโดยใช้Tool 2 อันได้พร้อมๆกัน เช่น Tool Turret ที่1 กลึง หยาบและ Tool Turret ที่ 2 วิ่งตามเพื่อกลึงเก็บละเอียด รูปที่2.37 เครื่องกลึง CNC แบบ 2 Tool Turret และมี1 หรือ 2 Spindle 2.3 ส่วนประกอบต่างๆ ของเครื่องกัด CNC รูปที่ 2.38 ส่วนประกอบภายนอกของเครื่องกัด CNC รูปที่2.39 ส่วนประกอบภายในของเครื่องกัด CNC
55 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 2.3.1 แท่นเครื่อง (Machine Bed) แท่นเครื่อง (Machine Bed) รวมไปถึงโครงสร้างเครื่องกัด CNC ส่วนใหญ่ทำจากเหล็กหล่อ มีหน้าที่ รองรับอุปกรณ์และชิ้นส่วนต่างๆ ของเครื่องกัด CNC ทั้งหมด รูปที่2.40 แท่นเครื่อง (Machine Bed) 2.3.2 โต๊ะงาน (Table) โต๊ะงานสามารถเคลื่อนที่ตามแนวแกน X และแนวแกน Y อยู่บนหมอนรอง (Saddle) ซึ่งโต๊ะงานจะมี ร่องรูปตัวที(T–Slot) เพื่อใช้ในการจับยึดชิ้นงานและจับยึดปากกา รูปที่ 2.41 ลักษณะของโต๊ะงาน (Table) 2.3.3 แกนเพลาหัวจับ (Spindle) ทำหน้าที่หมุน Tool ในการตัดเฉือนวัสดุ โดยมีมอเตอร์ขับเคลื่อน Spindle ผ่านเกียร์หรือสายพาน หรือ จะต่อตรงรวมเป็นชุดเดียวกัน ซึ่งเพลา Spindle มีทั้งแบบบอลสกรเูทเปอร์ (Taper Ball Screw) หรือแบบ ไฮสปีด (High Speed) รูปที่ 2.42 ทิศทางการหมุนของ Spindle รูปที่ 2.43 ลักษณะ Spindle ของเครื่องกัด CNC
56 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 2.3.4 ชุดควบคุม (Control Panel) ประกอบด้วย แป้นคีย์และปุ่มต่างๆ ที่ใช้สำหรับป้อนข้อมูลและปุ่มควบคุมการทำงานของเครื่องกัด CNC โดยแสงผลรายละเอียดต่างๆ บนหน้าจอภาพ (Monitor) รูปที่2.44 ลักษณะภายนอกชุดควบคุม รูปที่ 2.45 ลักษณะภายในชุดควบคุม 2.3.5 บอลสกรู(Ball Screw) และ Linear Motion Slide เป็นอุปกรณ์ที่ความสำคัญมากในระบบ ขับเคลื่อนของเครื่องกัด CNC (CNC Milling) เพราะจะทำให้เกิดการเคลื่อนที่ของแนวแกน X, Y และแนวแกน Z โดยต่อเข้ากับเซอร์โวมอเตอร ์(Servo Motor) หรือสเต็ปเปอร์มอเตอร ์(Stepper Motor) สำหรับเครื่องกัด CNC ที่ต้องการความแม่นยาสูงๆ จะมี Linear Scale เป็นอุปกรณ์ตรวจสอบหรือบอกตำแหน่งของการเคลื่อนที่ในแต่ ละแนวแกน รูปที่2.46 บอลสกรู(Ball Screw) และ Linear Motion Slide ของเครื่องกัด CNC 2.3.6 อุปกรณ์เปลี่ยน ToolอัตโนมัติATC (Automatic Tool Changer) ชุดเปลี่ยน Tool อัตโนมัติมี เฉพาะเครื่องแมชีนนิ่งเซ็นเตอร์แบบแนวตั้ง (Vertical Machining Center หรือ VMC) และแบบแนวนอน (Horizontal Machining Center หรือ HMC) ส่วนเครื่องกัด CNC นั้นไม่มีการเรียก Tool จากที่เก็บ Tool (Tool Magazine) ต้องเขียน NC โปรแกรม
57 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี รูปที่ 2.47 ชุดสลับเปลี่ยน Tool แบบแขน รูปที่ 2.48 ชุดเปลี่ยน Tool (Arm Type Tool Changer) แบบไร้แขน (Armless Type Tool Changer) นอกจากนี้ที่เก็บ Tool มีทั้งแบบโซ่ (Chain–Type) และแบบจานหมุน (Carousel– Type) โดยที่แบบ โซ่นั้นสามารถเก็บ Tool ได้จำนวนมากกว่าแบบจานหมุน รูปที่ 2.49 ชุดเก็บและเปลี่ยน Tool รูปที่ 2.50 ชุดเก็บและเปลี่ยน Tool แบบโซ่ (Chain Type Tool Magazine) แบบจานหมุน (Carousel Type Tool Magazine) 2.3.7 ชุดลำเลียงเศษโลหะ (Chip Conveyor) ใช้สำหรับลำเลียงเศษโลหะ (Chip) ออกจากตัว เครื่องกัด CNC และทิ้งลงถังรองรับ รูปที่2.51 ชุดลำเลียงเศษโลหะ (Chip Conveyor)
58 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 2.3.8 Tool Presetting ใช้วัดค่าความยาวของ Tools แต่ละอัน สำหรับเครื่องกัด CNC รูปที่2.52 Tool Presetting สำหรับเครื่องกัด CNC แบบต่างๆ 2.3.9 ชุดเปลี่ยนโต๊ะชิ้นงาน (Pallet Changer) ทำหน้าที่เปลี่ยนโต๊ะชิ้นงานออกจากเครื่องกัด CNC เมื่อทำการผลิตเสร็จแล้ว โต๊ะชิ้นงานใหม่จะนำ ชิ้นงานใหม่เข้าทำการผลิตต่อ ชุดเปลี่ยนโต๊ะชิ้นงาน (Pallet Changer) ทำงานแบบอัตโนมัติ(Automatic Pallet Changer; APC) มีเฉพาะเครื่องกัด CNC ตั้งแต่4–Axis ขึ้นไป รูปที่2.53 ลักษณะของชุด Pallet Changer รูปที่ 2.54 การติดตั้งชิ้นงานบน ชุด Pallet Changer 2.3.10 ชุดโต๊ะงานหมุน (CNC Rotary Table) การทำงานของชุดโต๊ะงานหมุน (CNC Rotary Table) ต้องเขียนโปรแกรม NC ให้กับเครื่องกัด CNC ซึ่ง จะหมุนในแนวแกน B (B–Axis ของเครื่องกัดแบบ HMC) และโต๊ะงานนั้นจะหมุนไปยังตำแหน่งที่ต้องการแล้ว หยุดเครื่องกัด CNC จะทำการขึ้นรูปชิ้นงานต่อไป โดยขนาดของมุมที่หมุนของโต๊ะงานต่ำสุดตั้งแต่ 0.01° และชุด โต๊ะงานหมุนได้ถึง 90° ส่วนมากพบในเครื่องกัด CNC ตั้งแต่4–Axis ขึ้นไป รูปที่ 2.55 ชุด CNC Rotary Table ติดกับเครื่องกัด CNC
59 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 2.4 ประเภทของเครื่องกัด CNC และเครื่องแมชีนนิ่งเซ็นเตอร์(CNC Machining Center) 2.4.1 สามารถแบ่งประเภทเครื่องกัด CNC ตามการติดตั้ง Spindle ได้2 แบบคือ 1. Spindle แนวตั้ง (Vertical Machining Center; VMC) ส่วนใหญ่ Spindle จะเคลื่อนที่ ขึ้น–ลง ตามแนวแกน Z รูปที่2.56 เครื่องกัด CNC แบบแนวตั้ง (Vertical Machining Center) 2. Spindle แนวนอน (Horizontal Machining Center; HMC) ส่วนใหญ่ Spindle จะเคลื่อนที่ เข้า–ออก ตามแนวแกน Z และเคลื่อนที่ขึ้น–ลงตามแนวแกน Y รูปที่2.57 เครื่องกัด CNC แบบแนวตั้ง (Vertical Machining Center) 2.4.2 สามารถแบ่งประเภทของเครื่องกัด CNC ตามแนวแกนการเคลื่อนที่ ได้ดังนี้ 1. แบบ 2 แกนครึ่ง (2½–Axis) และแบบ 3 แกน (3–Axis) เป็นเครื่องกัด CNC ที่สามารถเคลื่อนที่พร้อม กันที่ละ 2 แนวแกน เช่น เคลื่อนที่แนวแกน Z ลงถึงตำแหน่งที่ต้องการ แล้วจึงเคลื่อนที่แนวแกน X กับแนวแกน Y พร้อมๆ กัน หรือเคลื่อนที่ได้พร้อมๆ กันทั้ง 3 แนวแกน ส่วนใหญ่เป็นเครื่องกัด CNC แบบVertical Machining Center (VMC) และ Horizontal Machining Cente (HMC) ทำงานได้ทั้ง 2 แกนครึ่ง (2½–Axis) และแบบ 3 แกน (3–Axis) รูปที่2.58 ลักษณะเครื่องกัด CNC 3 แนวแกน
60 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 2. แบบ 3 แกนครึ่ง (3½–Axis) และแบบ 4 แกน (4–Axis) พบมากในเครื่องแบบ HMC ถ้าเป็นเครื่องกัด CNC แบบ 3 แกนครึ่ง (3½–Axis) จะเป็นการหมุนของ Indexing Table ในแนวแกน B แล้วจึงเคลื่อนที่ไป แนวแกน X, Y และ Z แต่ถ้าเป็นเครื่องกัดแบบ 4 แกน (4–Axis) โดยการหมุนของโต๊ะงาน (Rotary Table) ใน แนวแกน B ไปพร้อมๆ กับ การเคลื่อนที่เชิงเส้น (X, Y และ Z) เป็นการเคลื่อนที่ 4 แนวแกนพร้อมๆ กัน ถ้าเป็น เครื่องแบบ VMC จะติดตั้งให้หมุนในแนวแกน A รูปที่2.59 ลักษณะเครื่อง HMC แบบ 4 แกน 3. แบบ 5 แกน (5–Axis) มีการเคลื่อนที่เชิงเส้น (Linear Motion) 3 แนวแกน (X, Y, Z) และการ เคลื่อนที่เชิงมุม (Angular Motion) การหมุน 2 แนวแกน (A หรือ B และ C) เครื่องกัด CNC 5 แกนสามารถ เคลื่อนที่ได้พร้อมๆ กันทั้ง 5 แนวแกน รูปที่ 2.60 เครื่องแมชีนนิ่งเซ็นเตอร์5 แกนเคลื่อนที่แนวแกน X, Y, Zและหมุนแนวแกน B และC รูปที่ 2.61 เครื่องแมชีนนิ่งเซ็นเตอร์5 แกน เคลื่อนที่แนวแกน X, Y, Zและหมุนแนวแกน A และC
61 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี 2.5 สรุป ส่วนประกอบต่างๆ ของเครื่องกลึง CNC เช่น แท่นเครื่อง (Machine Bed), แนวแกน การเคลื่อนที่, Tool Turret, Spindle, อุปกรณ์สำหรับขับเคลื่อน, ชุดควบคุม (Control Unit), ชุดยันศูนย์ (Tail Stock), ชุด ประคองชิ้นงาน (Steady Rest), ชุดลำเลียงเศษชิ้นงาน (Chip Conveyer), สวิตช์เปิด–ปิดฟันจับชิ้นงาน (Main Spindle Clamp Foot Switch) และชุด บรรจุและป้อนท่อนชิ้นงาน (Bar Feeder) เครื่องกลึง CNC ที่ใช้ใน โรงงานอตุสาหกรรมกัน ขึ้นอยู่กับการนำไปใช้งาน เช่น เครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed และเครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed แต่เครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed จะเป็นที่นิยมในการใช้งานมากกว่าเครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed เพราะเครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed ขณะกลึงจะไม่สะสมเศษโลหะ ประเภทของเครื่องกลึง CNC แบ่งออกได้เป็น 2 ลักษณะ ดังนี้ 1. แบ่งตามแนวแกนของ Spindle ประกอบไปด้วย 1.1 เครื่องกลึง CNC แนวแกน Spindle อยู่ในแนวนอน (Horizontal) 1.2 เครื่องกลึง CNC แนวแกน Spindle อยู่ในแนวตั้ง (Vertical) 2. แบ่งตามจำนวน Tool Turret และ Spindle ประกอบไปด้วย 2.1 แบบ 1 Tool Turret และแกนการเคลื่อนที่ 2 แกน 2.2 แบบ 1 Tool Turret และการเคลื่อนที่ 3 แกน 2.3 แบบ 2 หรือ 3 แกน มี2 Spindle 2.4 แบบ 2 Tool Turret อาจมี1 หรือ 2 Spindle แต่ ละ Spindle มีแนวแกน C– Axis ส่วนประกอบต่างๆ ของเครื่องกัด CNC ประกอบไปด้วย เช่น แท่นเครื่อง (Machine Bed), โต๊ะงาน (Table), Spindle, ชุดควบคุม (Control Unit), อุปกรณ์สำหรับขับเคลื่อน, อุปกรณ์ เปลี่ยน Tool อัตโนมัติATC (Automatic Tool Changer), ชุดลำเลียงเศษชิ้นงาน (Chip Conveyer), ชุดเปลี่ยน โต๊ะชิ้นงาน (Pallet Changer) และชุดโต๊ะงานหมุน (CNC Rotary Table) เครื่องกัด CNC แตกต่างกับเครื่อง แมชชีนนิ่งเซ็นเตอร์ (CNC Machining Center) ตรงที่เครื่องแมชีนนิ่งเซ็นเตอร์ มีอุปกรณ์เปลี่ยน Tool อัตโนมัติ ATC (Automatic Tool Changer) ส่วนเครื่องกัด CNC ไม่มีประเภทของเครื่องกัด CNC แบ่งออกได้เป็น 2 ลักษณะดังนี้ 1. แบ่งตามแนวแกนของ Spindle ประกอบไปด้วย 1.1 แบบ Spindle แนวตั้ง (Vertical Machining Center) หรือ VMC 1.2 แบบ Spindle แนวนอน (Horizontal Machining Center) หรือ HMC 2. แบ่งประเภทตามจำนวนแกนการเคลื่อนที่ ประกอบไปด้วย 2.1 แบบ 2 แกนครึ่ง (2 ½–Axis) 2.2 แบบ 3 แกน (3–Axis) 2.3 แบบ 3 แกนครึ่ง (3½–Axis) 2.4 แบบ 4 แกน (4–Axis) 2.5 แบบ 5 แกน (5–Axis)
62 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี แบบฝึกหัด เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 1. จากรูป ชื่อว่า .................................................................. ใช้สำหรับ ........................................................................ ......................................................................................... 2. จากรูป ชื่อว่า .................................................................. ใช้สำหรับ ........................................................................ ......................................................................................... 3. จากรูป ชื่อว่า .................................................................. ใช้สำหรับ ........................................................................ ......................................................................................... 4. หัวจับสำหรับจับชิ้นงานแบบ 3 ฟันจับ ซึ่งฟันจับ (Jaw) นั้นสามารถแยกออกเป็นกี่ชนิด อะไรบ้าง ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... 5. โรงงานอุตสาหกรรมส่วนมากนิยมใช้เครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed มากกว่าเครื่อง กลึง CNC แบบ Flat Bed เพราะอะไร ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... 6. ชุดเปลี่ยนโต๊ะชิ้นงาน (Pallet Changer) ใช้สำหรับ ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... 7. อุปกรณ์เปลี่ยน Tool อัตโนมัติATC (Automatic Tool Changer) สำหรับเครื่องกัดมีกี่แบบ อะไรบ้าง และ ชุดเก็บ Tool มีกี่แบบ อะไรบ้าง ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... 8. จงอธิบายลักษณะของเครื่องกัด CNC แบบ 5 แกน (5– Axis) มาพอเข้าใจ ............................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................
63 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี แนวเฉลยแบบฝึกหัด เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 1. จากรูป ชื่อว่า ชุดลำเลียงเศษโลหะ Chip Conveyor) ใช้สำหรับ ลำเลียงเศษโลหะ (Chip) ออกจากตัวจากตัว เครื่องจักร CNC และทิ้งลงถังรอ 2. จากรูปชื่อว่า ชุดประคองชิ้นงาน (Steady Rest) ใช้สำหรับ ประคองชิ้นงานที่มีความยาวมากๆ เพื่อ . ป้องกัน ชิ้นงานไม่ให้โก่งงอในขณะกลึง 3. จากรูปชื่อว่า เครื่อง Tool Presetting ใช้สำหรับ ใช้วัดค่าความยาวของ Tools แต่ละอัน สำหรับเครื่องกัด CNC 4. หัวจับสำหรับจับชิ้นงานแบบ 3 ฟันจับ ซึ่งฟันจับ (Jaw) นั้นสามารถแยกออกเป็นกี่ชนิด อะไรบ้าง หัวจับสำหรับจับชิ้นงานแบบ 3 ฟันจับ ซึ่งฟันจับ (Jaw) แยกออกเป็น 2 ชนิดคือ ฟันจับแบบอ่อน (Soft Jaw) สามารถกลึงได้ โดยนำไปใช้จับชิ้นงานที่ผ่านการกลึงขึ้นรูปมาแล้ว เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดตำหนิที่ผิวของชิ้นงาน ฟันจับแบบแข็ง (Hard Jaw) ไม่สามารถกลึงได้ โดยนำไปใช้จับชิ้นงานที่ยังไม่ผ่านการกลึงขึ้น รูปและใช้แรงในการ บีบจับชิ้นงานสูงๆ ได้ 5. โรงงานอุตสาหกรรมส่วนมากนิยมใช้เครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed มากกว่าเครื่อง กลึง CNC แบบ Flat Bed เพราะอะไร เพราะขณะที่กลึงขึ้นรูปชิ้นงานจะทำให้เศษโลหะไหลตกลงสู่ถาดรองรับเศษโลหะภายในตัวเครื่อง กลึง CNC ได้ ง่ายกว่า 6. ชุดเปลี่ยนโต๊ะชิ้นงาน (Pallet Changer) ใช้สำหรับ ทำหน้าที่เปลี่ยนโต๊ะชิ้นงานออกจากเครื่องกัด CNC เมื่อทำการผลิตเสร็จแล้ว โต๊ะชิ้นงานใหม่ จะนำชิ้นงานใหม่ เข้าทำการผลิตต่อ ชุดเปลี่ยนโต๊ะชิ้นงาน (Pallet Changer) meงานแบบ อัตโนมัติ (Automatic Pallet Changer; APC) มีเฉพาะเครื่องกัด CNC ตั้งแต่ 4–Axis ขึ้นไป 7. อุปกรณ์เปลี่ยน Tool อัตโนมัติATC (Automatic Tool Changer) สำหรับเครื่องกัดมีกี่แบบ อะไรบ้าง และ ชุดเก็บ Tool มีกี่แบบ อะไรบ้าง อุปกรณ์เปลี่ยน Tool อัตโนมัติ ATC (Automatic Tool Changer) มี 2 แบบคือ 1. ชุดสลับเปลี่ยน Tool แบบแขน (Arm Type Tool Changer) 2. ชุดเปลี่ยน Tool แบบไร้แขน (Armless Type Tool Changer)
64 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี ชุดเก็บ Tool มี 2 แบบคือ 1. ชุดเก็บและเปลี่ยน Tool แบบโซ่ (Chain Type Tool Magazine) 2. ชุดเก็บและเปลี่ยน Tool แบบจานหมุน (Carousel Type Tool Magazine) 8. จงอธิบายลักษณะของเครื่องกัด CNC แบบ 5 แกน (5– Axis) มาพอเข้าใจ มีการเคลื่อนที่เชิงเส้น (Linear Motion) 3 แนวแกน (X , Y , Z) และการเคลื่อนที่เชิงมุม (Angular Motion) การหมุน 2 แนวแกน (A หรือ B และ C) เครื่องกัด CNC 5 แกนสามารถเคลื่อนที่ได้พร้อมๆ กันทั้ง 5 แนวแกน
65 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี ใบมอบงานที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. บอกชื่อส่วนประกอบของเครื่องกลึง CNC ได้อย่างถูกต้อง 2. บอกชื่อส่วนประกอบของเครื่องกัด CNC ได้อย่างถูกต้อง เครื่องมือและอุปกรณ์การปฏิบัติงาน 1. เครื่องไมโครคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ คำสั่ง ให้นักศึกษาแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4-5 คน โดยแบ่งกลุ่มตามความสมัครใจของแต่ละคน ร่วมกันอภิปราย เรื่องส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC และทำการสืบค้นศึกษาเพิ่มเติมจากแหล่งความรู้อื่น เช่น ห้องสมุด หรือทางอินเตอร์เน็ต แล้วร่วมกันสรุปและออกมาอภิปรายหน้าชั้นเรียน ลำดับขั้นการปฏิบัติงาน 1. แบ่งกลุ่มนักศึกษาออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 4–5 คน 2. ให้นักศึกษาแต่ละกลุ่มดูรูปภาพส่วนประกอบของเครื่องกลึง CNC และรูปภาพส่วนประกอบของ เครื่องกัด CNC และเครื่องแมชชีนนิ่งเซนเตอร์ (CNC Machining Center) ตามรูปข้างล่าง และเขียนชื่อ ส่วนประกอบต่าง ๆ ลงในช่องว่างที่กำหนดให้ถูกต้องที่สุด (ข้อ ละ 1 คะแนน) 3. ให้นักศึกษาแต่ละกลุ่มออกมาอธิบายใบงานที่ 2 หน้าชั้นเรียน (ใช้เวลากลุ่มละ 3–5 นาที) 4. ให้นักศึกษาแต่ละกลุ่มช่วยกันเก็บกวาดห้องเรียนและทำความสะอาดให้เรียบร้อย
66 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี รูปภาพส่วนประกอบต่างๆ ของเครื่องกลึง CNc ส่วนประกอบต่างๆ ของเครื่องกลึง CNC หมายเลข หมายเลข 1 6 2 7 3 8 4 9 5 10
67 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี ส่วนประกอบต่างๆ ของเครื่องกัด CNC และเครื่องแมชชีนนิ่งเซนเตอร์ (CNCMachining Center) ส่วนประกอบต่างๆ ของเครื่องกลึง CNC หมายเลข หมายเลข 1 6 2 7 3 8 4 9 5 10
68 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี แบบประเมินผล ใบมอบงานที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ชื่อ................................................สกุล........................................ ระดับชั้น.............................แผนกวิชา........................... ลำดับ รายการประเมิน ส่วนที่ 1 ผลการประเมิน ระดับคะแนน เต็ม 15 1. ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องกลึง CNC คะแนนที่ได้ .................... คะแนน 2. ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องกัด CNC และ เครื่องแมชชีนนิ่งเซ็นเตอร์ (CNC Machining Center) คะแนนที่ได้ .................... คะแนน ลำดับที่ รายการประเมิน ส่วนที่ 2 (เจตคติ) ผลการประเมิน ระดับคะแนน ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง 10 (คะแนน) 7 (คะแนน) 5 (คะแนน) 3 (คะแนน) 1. การทำงานเป็นทีมและการรายงานหน้าชั้นเรียน 2. การบำรุงรักษาเครื่องมือและการทำความสะอาด 3. การปฏิบัติตามกฎระเบียบ 4. การปฏิบัติตามหลักความปลอดภัย ระดับคะแนน เต็ม 40 คะแนน คะแนนที่ทำได้…..…………….คะแนน คะแนนเต็ม (55 คะแนน) คะแนนรวมท้งัหมดได.้.............................................................คะแนน เกณฑ์การประเมิน คิดเป็น % = คะแนนที่ได้(1+2) × 100 คะแนนเต็ม (60 คะแนน) ผลการประเมิน เกณฑ์การประเมิน 70% คะแนนจากผลการ ประเมิน…............................................. % ผ่าน ไม่ผ่าน (ลงชื่อ)………………………………ผู้ประเมิน วันที่………..เดือน…………………พ.ศ……..
69 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี แบบทดสอบหลังเรียนหน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC คำสั่ง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว โดยกาเครื่องหมาย X ลงในกระดาษคำตอบ 1. จากรูป เป็นอุปกรณ์ขอเครื่องกัด CNC ใช้สำหรับ ก. ใช้สำหรับลำเลียงเศษโลหะออก ข. ใช้สำหรับนำชิ้นงานออกจากโต๊ะงาน ค. ใช้สำหรับหมุนโต๊ะงานในการกัดงาน ง. ใช้สำหรับเปลี่ยน Tool และเลื่อนเก็บ Tool 2. จากรูปเป็นส่วนประกอบของเครื่องกลึง CNC ใช้สำหรับ ก. ใช้ลำเลียงเศษวัสดุ ข. ใช้ประคองชิ้นงานเวลากลึงงาน ค. ใช้สำหรับนำหรือส่งชิ้นงานเข้า–ออกจากตัวเครื่องจักร CNC ง. ใช้สำหรับกำหนดค่าความยาวของ Tool ในแนวแกน X Z
70 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี จากรูปข้างล่าง จงตอบคำถามข้อที่ 3–4 รูปที่ 1 รูปที่ 2 3. จากรูปที่ 1 เป็นเครื่องกลึง CNC ประเภทใด ก.เครื่องกลึง CNC แบบ Spindle แนวตั้ง ข.เครื่องกลึง CNC แบบ Spindle แนวนอน ค.เครื่องกลึง CNC แบบ Flat Bed ง.เครื่องกลึง CNC แบบ Slant Bed 4. จากรูปที่ 2 เป็นเครื่องกัด CNC ประเภทใด ก. เครื่องกัด CNC แบบ Spindle แนวนอน ข. เครื่องกัด CNC แบบ Spindle แนวตั้ง ค. เครื่องกัด CNC แบบ 4 ½ แกน ง. เครื่องกัด CNC แบบ 5 แกน 5. ข้อใด คือความแตกต่างระหว่าง เครื่องกัด CNC (CNC Milling Machine) และเครื่องแมชีนนิ่งเซ็นเตอร์(CNC Machining Center) ก. อุปกรณ์เปลี่ยน Tool อัตโนมัติ ข. อุปกรณ์วัดความยาวของ Tool ค. อุปกรณ์ชุดลำเลียงเศษโลหะ
71 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี ง. แนวแกนการติดตั้งของชุด Spindle จากรูปข้างล่าง จงตอบคาถามข้อที่ 6–8 6. จากรูปดังกล่าว ชิ้นส่วนหมายเลข 1 คือ ก. Control Panel ข. Pallet Changer ค. Chip Conveyer ง. Foot Switch 7. จากรูปดังกล่าว ชิ้นส่วนหมายเลข 2 คือ ก. Bar Feeder ข. Chip Conveyer ค. Tool Turret ง. Automatic Tool Changer 8. จากรูปดังกล่าว ชิ้นส่วนหมายเลข 3 คือ ก. CNC Rotary Table ข. Control Panel ค. Spindle ง. Carousel
72 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี จากรูปข้างล่าง จงตอบคาถามข้อที่ 9–10 9. จากรูปดังกล่าว ชิ้นส่วนหมายเลข 4 คือ ก. Spindle ข. Steady Rest ค. CNC Rotary Table ง. Tool Changing Arm 10. จากรูปดังกล่าว ชิ้นส่วนหมายเลข 5 คือ ก. Bar Feeder ข. CNC Rotary Table ค. Pallet Changer ง. Carousel
73 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC 1. ค 6. ง. 2. ง 7. ข 3. ค 8. ข. 4. ง. 9. ก. 5. ก. 10. ข.
74 วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 หน่วยที่ 2 เรื่อง ส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องจักร CNC ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ นายสุรชัย ทันสมัย แผนกวิชาช่างกลโรงงาน วิทยาลัยการอาชีพกาญจนบุรี แบบประเมินพฤติกรรม วิชา โปรแกรมเอ็นซีพื้นฐาน รหัสวิชา 20102-2009 วันที่…..เดือน………….พ.ศ. 25… ที่ ชื่อ-สกุล พฤติกรรม คุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ รวม 5 คะแนน เข้าเรียน ตรงตาม เวลา แต่งกาย ตาม ระเบียบ ผลงาน ประณีต เรียบร้อย ส่งงาน ตาม กำหนด มีน้ำใจ ช่วยเหลือ ผู้อื่น 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 เกณฑ์การประเมิน ในทุกช่องถ้าผู้เรียนไม่สามารถปฏิบัติได้ ให้คะแนน 0 ถ้าผู้เรียนปฏิบัติได้ให้คะแนน 1 ลงชื่อผู้ประเมิน……………………………………….