MODUL DCA2232 BUILDING CONSTRUCTION 1

Prakata
Salam sejahtera dan salam perpaduan kepada semua tenaga pengajar Program
Teknologi Pembinaan (DVM). Modul ini dibangunkan bertujuan untuk membantu
semua tenaga pengajar dalam melaksanakan PdPc. Malah, tujuan modul ini juga
untuk membantu dalam penyelarasan dan penyeragaman PdPc. Pembangunan
modul ini adalah berpandukan kandungan kursus course outline yang telah
dibangunkan oleh Jurulatih Utama Program Teknologi Pembinaan. Untuk
makluman, modul yang dibangunkan telah disemak oleh Jurulatih Utama
Program Teknologi Pembinaan untuk tujuan kesahan, kebolehpercayaan serta
ketekalan.

Kandungan modul adalah seperti berikut iaitu; pengenalan, objektif, nota
serta isi berkaitan (ringkas mengikut kompetensi), kesimpulan, latihan/penilaian
dan jawapan. Bagi pihak pembangun modul, saya ingin merakamkan setinggi-
setinggi penghargaan kepada semua yang terlibat secara langsung dan tidak
langsung dalam pembangunan modul ini. Sebarang kekurangan dan kelemahan
harap dapat diatasi dari masa ke masa. Semoga modul yang dibangunkan ini
dapat dimanfaatkan serta membantu semua tenaga pengajar.

Sekian, terima kasih

Siva Rabindarang.
Penyelaras Panel Pembangun Modul
Program Teknologi Pembinaan
Kolej Vokasional
Kementerian Pendidikan Malaysia

i

Penghargaan
Salam sejahtera dan salam perpaduan kepada semua tenaga pengajar Program
Teknologi Pembinaan (DVM). Terima kasih kepada pihak BPLTV untuk
memberikan kepercayaan dan sokongan dalam pembangunan modul ini.
Pembangunan modul ini dilaksanakan merujuk Tatacara Pembangunan Modul
Vokasional yang telah dibangunkan. Setinggi-tinggi penghargaan kepada semua
pembangun modul daripada Kolej Vokasional seluruh Malaysia.

KURSUS KOD NAMA PENSYARAH
Rozianah Binti Hinnasir (K)
Green Building DCA 2012
Technology Hafizah Binti Khosran
Alwani Binti Adnan
Landscape DCA 2022
Nor Gayah Binti Mat Khan
Building DCA 2232 Irfahaizah Binti Saad
Construction-I Mazni Binti Kasbolah
Nor Aniza Binti Khori
Basic Quantity DCA 2042 Arnie Loretta Lagason
Surveying Nor Azura Binti Busu
Ajlaa Anis Binti Azmi
Zuraifah Binti Safiee
Norisah Binti Rasman

Atikah Binti Nasaha (K)
Sapiah Binti Rahman
Siti Nabilah Binti Mohd Sarlan
Ts. Aida Norlela Binti Mohamad (K)
Siti Nabilah Binti Mohd Sarlan
Fitriani Binti Abdul Hamid

Setinggi penghargaan juga kepada Ketua JU Puan Alwani binti Adnan serta JU
En. Dzul Helmi bin Arifin dan Puan Nur Ain binti Hashim yang menyemak modul
untuk tujuan kesahan, kebolehpercayaan serta ketekalan modul. Ribuan terima
kasih juga kepada Wan Nuursufila Binti Salleh dan Nurazilla Binti Ahmad Bohari
atas sumbangan untuk susun atur dan mengedit modul ini.

Usaha murni dan sokongan semua amat dihargai.

Terima kasih.

ii

Perancangan Kursus

iii

SENARAI KANDUNGAN

PRAKATA i
PENGHARGAAN ii
PERANCANGAN KURSUS iii
BAB 1 :Kerja Awalan (Preliminary Work) 1
PENGENALAN 2
OBJEKTIF 2
1.1 Garisan sempadan bagi tapak cadangan 4
1.2 Pembersihan tapak 8
1.3 Dinding adang 13
1.4 Meletakkan mesin dan peralatan 16
1.5 Pemancangan 20
KESIMPULAN 22
LATIHAN 23
JAWAPAN 24

BAB 2 : Sub-struktur (Sub-structure) 26
2.1 Pengenalan 28
2.2 Asas 28
2.3 Fungsi asas 28
2.4 Faktor-faktor yang mempengaruhi reka bentuk asas 29
2.5 Jenis-jenis asas 29
30
2.5.1 Asas cetek – Asas pad, Asas Rakit dan Asas Jalur
2.5.2 Asas dalam – Piling cast in-situ Rc, Concrete piles, 30
31
Cast in-situ Bore Pile
2.6 Jenis cerucuk 31
2.7 Asas cetek 32
33
2.7.1 Asas pad 34
2.7.1.1 Kaedah pembinaan

2.7.2 Asas jalur
2.7.2.1 Jenis-jenis asas jalur
2.7.2.2 Kaedah pembinaan

iv

2.7.3 Asas rakit 35
2.7.3.1 Jenis-jenis asas rakit 35

2.8 Asas dalam 36
2.8.1 Pengenalan 36
2.8.2 Pile load method – End bearing pile and Skin friction pile 37
2.8.3 Jenis-jenis cerucuk 40
2.8.4 Alat-alat mencerucuk 40
40
2.9 Piling method 49
2.9.1 Drop hammer 55
2.9.2 Hydraulic 63
2.9.3 Replacement piles 65
65
2.10 Pile cap 78
2.10.1 Penggalian lubang dan peparit cetek
2.10.2 Tafsiran kerja-kerja penggalian tanah 81
2.10.3 Takrif penahan peparit 82
2.10.4 Rekabentuk dan jenis terkini dalam sistem tupang – 85
Penahan peparit 87
2.10.5 Kerja pemotongan cerucuk 88
2.10.6 Konkrit alas 88
90
2.11 Tiang tunggul 90
2.11.1 Membina tunggul tiang 90
2.11.2 Gambarajah tunggul tiang 91
92
2.12 Rasuk bumi 94
2.12.1 Prinsip pembinaan kotak bentuk rasuk bumi 95
2.12.2 Reka bentuk rasuk dan kompenan kotak bentuk
2.12.3 Mendirikan kotak bentuk rasuk bumi
2.12.4 Persediaan awal mendirikan kotak bentuk rasuk bumi
LATIHAN
JAWAPAN

BAB 3 : Infrastructure Work 96
PENGENALAN 97
3.1 Aktiviti kerja tanah 98
3.2 Kerja sementara 103

v

3.3 Retikulasi air 105
3.4 Sistem Sanitari 111
115
3.4.1 Sistem sanitari individu 117
3.4.2 Sistem pembentungan najis dan air sisa 127
3.4.3 Rawatan kumbahan 141
3.5 Paip saluran 154
LATIHAN 156
JAWAPAN

BAB 4 : Civil and External works 158
4.1 Saliran luar, Penutup saliran, Apron dan Sistem kumbahan 159
4.2 Kerja jalanraya dan tempat letak kereta atas tanah, permukaan
161
jalan, penandaan jalan, pembahagi jalan dan papan tanda jalan 184
4.3 Pagar dan pinyu pagar 190
4.4 Bangunan pencawang elektrik

Senarai Rujukan 199

vi

1

PENGENALAN
Kerja-kerja awalan adalah kerja yang dibuat selepas kerja pembersihan
tapak. Kerja awalan adalah bermula daripada habis kerja clearing tanah dan
bermulanya untuk membuat 1 titik mati ukur atau TBM. Kerja awalan yang
paling penting adalah laluan samaada sementara atau permanent untuk
kemudahan semua urusan ditapak kerja.
OBJEKTIF
Di akhir unit ini anda akan dapat:

i. Menyatakan definisi kerja awalan di tapak bina
ii. Menyenaraikan aktiviti bagi kerja awalan di tapak bina
iii. Menerangkan kepentingan setiap aktiviti dalam kerja awalan
iv. Memilih kerja awalan yang bersesuaian di tapak bina
v. Mengatur susun atur tapak di Tapak Pembinaan

2

BAB 1: KERJA AWALAN (PRELIMINARY WORK)

1.0 PENGENALAN

Berikut adalah perkara-perkara yang perlu dimasukkan dalam kerja-kerja Awalan
atau Preliminaries dalam sesuatu pelaksanaan kerja. Walaubagimanapun, ia
tertakluk mengikut kesesuaian skop kerja:

a) Bon Pelaksanaan
b) Insuran Kerja
c) Insuran Tanggungan Awam
d) Bon Untuk Bayaran Pendahuluan
e) Papan Tanda Projek
f) Levy CIDB untuk projek RM 500,000.00 ke atas
g) Hoarding
h) Site Office
i) Work Programme
j) Site Security
k) Penjilidan Dokumen Kontrak
l) Kenderaan Untuk Pegawai Penguasa (SO)
m) Bekalan Air dan Elektrik
n) Kemudahan Untuk Pejabat Tapak seperti mesin fax, mesin fotokopi,

komputer , kamera dan lain-lain lagi.
o) Design Guarantee Bond
p) Kebersihan Di Tapak Projek

3

Rajah 1.1 : Prosedur Persediaan untuk membina

1.1 GARISAN SEMPADAN BAGI TAPAK CADANGAN (BOUNDARY LINES
FOR THE PROPOSED SITE)

• Sebelum memulakan kerja-kerja pembinaan, kedudukan sempadan tapak
bina hendaklah terlebih dahulu dikenalpasti (penentuan sempadan). Ini
adalah penting supaya kerja-kerja pembinaan sesebuah bangunan betul-
betul dilakukan di dalam tapak yang dicadangkan dan tidak memasuki ke
dalam lot tanah milik orang lain.

• Untuk tujuan ini, kerja-kerja mencari dan menentukan kedudukan
sempadan perlulah dilakukan dengan teliti oleh pekerja yang mahir dan
berpengalaman dengan mengukur dan menanda menggunakan
peralatan-peralatan yang berkaitan seperti pelan, alat ukur, peg penanda,
pita pengukur, hammer dan lain-lain.

4

• Kerja-kerja menentukan sempadan ini dimulakan dengan mencari batu-
batu sempadan yang ditanam berpandukan kepada pelan-pelan tanah /
tapak yang telah disahkan.

• Antara masalah yang mungkin timbul semasa mencari batu sempadan
ialah batu sempadan hilang. Kehilangan ini mungkin disebabkan oleh
batu-batu sempadan yang ditanam dahulu tenggelam akibat pergerakan
tanah atau ditutupi oleh akar atau pokok-pokok yang besar dan juga
kemungkinan dialih atau dibuang oleh manusia.

• Kerja mengukur tanah perlu dilakukan ke atas batu-batu sempadan untuk
memastikan keluasan sebenar sesebuah lot tanah itu sama seperti yang
terdapat di dalam pelan. Pernah terjadi di mana, batu-batu sempadan
dialih oleh manusia bagi tujuan tertentu sehingga keluasan tanah mungkin
berkurangan atau bertambah daripada keluasan sebenar yang terdapat di
dalam pelan atau geran tanah.

Rajah 1.2 : Rajah Pelan Lokasi dan Pelan Tapak untuk Kenal Pasti Garisan
Sempadan

1.1.1 Penandaan Peg

Penandaan peg hendaklah dilakukan pada batu-batu sempadan yang telah
dikenalpasti. Tujuannya ialah untuk memberi penglihatan yang lebih jelas supaya
dapat memudahkan melakukan kerja-kerja seterusnya.

5

Kayu peg dibuat daripada kayu bersaiz 25mm x 50mm yang ditajamkan
hujungnya bagi memudahkan ianya ditanam di dalam tanam bersebelahan
dengan batu sempadan. Pada hujung satu lagi pula hendaklah dicatkan dengan
warna merah.
Kayu peg hendaklah ditanam lebih dalam supaya ianya tidak mudah tercabut dan
tidak mengganggu kerja-kerja yang akan dilakukan.

1.1.2 Lawatan / Tinjauan tapak
Dalam melaksanakan sesebuah projek binaan, seorang jurutera merupakan
orang yang bertanggungjawab untuk merekabentuk dan merancang asas
bangunan. Asas bangunan merupakan satu struktur bangunan yang disokong
oleh tanah. Pihak jurutera tidak boleh menukar atau merubah keadaan tanah
yang sebenar tetapi sebaliknya mereka harus mengetahui keadaan tanah yang
sebenar sebelum merekabentuk asas bangunan.

Rajah 1.3 : Lawatan Tapak / Tinjauan Tapak
Tinjauan tapak adalah satu perkara yang penting sebelum kerja-kerja pembinaan
seterusnya dijalankan. Oleh itu, sebelum membuat sebarang pemilihan,
maklumat-maklumat mengenai kawasan cadangan perlu diketahui seperti
dibawah.

6

a) Kedudukan tapak bina itu amat penting. Dari faktor ini, kita dapat
mengetahui dari arah manakah matahari naik. Adalah mustahak jika
ruang-ruang dalam bangunan mendapat cahaya matahari.

b) Pandangan perlu diambil kira. Pandangan yang cantik mendapat harga
pasaran yang baik dan disukai ramai.

c) Tapak bina itu tidak akan mengalami banjir dalam musim hujan. Elakkan
dari tempat yang rendah yang berhampiran dengan sungai.

d) Kemudahan-kemudahan awam seperti bekalan air, elektrik dan juga
perhubungan melalui telefon. Di samping itu, adalah penting kemudahan
pengangkutan, pelajaran, membeli-belah, perubatan dan pusat rekreasi
perlu juga disediakan.

e) Pastikan tapak bina itu adalah daripada tanah asal dan bukan bekas tanah
sawah atau tanah timbun, di mana sampah sarap dibuangkan.

f) Elakkan dari tempat-tempat kendalian lombong dan lapangan terbang
kerana gegaran mungkin berlaku dan bunyinya yang bising mungkin
mengganggu ketenteraman.

1.1.3 Kepentingan lawatan tapak

Lawatan tapak hendaklah dilakukan ke tempat dimana sesuatu projek itu akan
dilaksanakan. Ia bertujuan untuk memberikan gambaran yang lebih jelas
terhadap keadaan sekeliling yang mungkin boleh mempengaruhi kerja
pembinaan. Lawatan tapak ini boleh dilakukan oleh penganggar atau wakil pihak
pengurusan atau kedua-duanya.

Satu laporan tapak perlu dibuat untuk mengkaji keadaan muka bumi dan
keadaan sekeliling di kawasan tapak projek serta dijadikan sebagai sumber
maklumat untuk melakukan anggaran kos pembinaan.

7

Laporan yang lengkap perlulah disediakan berhubung dengan semua perkara
yang melibatkan kos, cara pembinaan dan kedudukan tapak serta keadaan
sekeliling.

Perkara-perkara utama yang perlu diperhatikan semasa lawatan tapak dijalankan
adalah :

a. Kedudukan tapak, berhubung dengan pengangkutan
b. Nama pihak berkuasa tempatan
c. Keterangan mengenai topografi di tapak
d. Kerja meruntuh dan menjaga persekitaran
e. Jalan masuk dan kemungkinan susulan tapak
f. Kaedah tanah berkait dengan kerja-kerja penggalian
g. Kemudahan pembuangan tanah dan sebagainya
h. Perkhidmatan air, pembetungan, elektrik, telefon dan sebagainya
i. Keselamatan
j. Keadaan tenaga kerja setempat
k. Kemudahan mendapat bahan-bahan
l. Keadaan cuaca
m. Peraturan-peraturan pihak penguasa seperti polis, bomba dan majlis

tempatan
n. Lakaran kasar keadaan di tapak perlu juga dibuat untuk menunjukkan

keadaan tapak dan kemungkinan susunannya.
o. Pemeriksaan juga perlu dibuat ke atas perkara-perkara tertentu di tapak

dengan mengambil ukuran dan direkodkan bagi membantu untuk pengiraan
anggaran kos.

1.2 PEMBERSIHAN TAPAK (SITE CLEARING)

Kerja pembersihan tapak bina perlu dibersihkan secara keseluruhannya
sehingga mencapai struktur asal tanah tersebut dan seterusnya diratakan
mengikut had yang ditetapkan dalam pelan-pelan yang diusul. Antara kerja
pembersihan yang perlu diutamakan ialah :

8

a) Menebang, meroboh dan membuang pokok-pokok, akar, semak-
samun, tumbuhanan, tunggul tanah serta segala jenis struktur binaan
lama yang menghalang proses pembinaan yang terdapat dalam
lingkungan kawasan tapak bina tersebut.

b) Membersihkan sampah-sarap, tanah buangan dan bahan kimia juga
perlu dialih dan dibuang daripada mengganggu kawasan tersebut.
Pembersihan perlukan dilakukan dengan menggunakan mesin
jengkaut dan jentolak. Adalah sangat penting dalam pembersihan tapak
bina, kawasan sempadan projek telah ditentukan dan ditanda di atas
tanah supaya kerja-kerja pembersihan tersebut tidak melebihi kawasan
yang ditetapkan.

Kerja ini perlu diberi perhatian dari sudut keselamatan di mana terdapat beberapa
kawasan tapak bina mungkin telah tersedia ada menjadi laluan penghubung
bagi kabel bawah tanah, paip gas dan sebagainya.

Rajah 1.4 : Kerja Pembersihan Tapak
1.2.1 Tujuan pembersihan

Tujuan pembersihan tapak meliputi:

i. Memberi kemudahan untuk kerja-kerja penyediaan tapak seperti
kerja tanah, pemancangan dan penyahairan dapat dilaksanakan
dengan lebih mudah.

9

ii. Kerja-kerja dalam peringkat pembinaan meliputi struktur bawah,
strukur atas dan kerja luar dapat disediakan.

iii. Mengutamakan keselamatan pekerja-pekerja binaan.
iv. Menyediakan laluan keluar masuk sementara
v. Dapat menyediakan kawasan-kawasan penting seperti

bangunan sementara, tempat simpanan bahan binaan, tangki minyak
dan sebagainya

1.2.2 Kerja Tanah (Earthwork)

Kerja tanah merupakan kerja kejuruteraan dalam proses penyediaan
tapak dan bermaksud penyediaan aras pembentukan (formation level)
seperti yang dikehendaki dalam lukisan tapak. Aras pembentukan ialah
aras yang dibentuk sama ada dengan memotong atau menimbun tanah
pada tapak bagi menempatkan struktur bangunan yang dicadangkan. Ia
melibatkan

a) Kerja pemotongan (excavation)
b) Penambakan (embankment)
c) Pemadatan dan
d) Pencerunan tanah di tapak bina.

Melalui formasi dan profil tapak asal yang telah dibersihkan, pelan kerja tanah
dirujuk untuk memberi gambaran aras tanah yang perlu dipotong dan
ditimbus.

1. Jika aras tanah yang tinggi daripada aras pembentukan, kerja
pemotongan tanah perlu dilakukan manakala

2. Jika aras tapak tersebut lebih rendah daripada aras
pembentukan, kerja penimbunan tanah diperlukan.

3. Tapak yang mempunyai aras yang sama seperti aras
pembentukan, ia perlu dikekalkan dan kerja tanah tidak diperlukan.

10

Sesuatu tanah yang dipotong kebiasaannya struktur tanah tersebut telah
sedia ada padat manakala tanah yang ditimbun perlu dimampat dan dipadatkan
terledih dahulu. Proses tersebut merupakan proses yang paling besar dalam
penyediaan tapak kerana ia melibatkan jentera pengangkutan yang banyak
seperti pengorek, jengkaut, jentolak, lori. mesin kompakter dan
sebagainya.

Tambahan pula, ia memakan masa yang lama untuk dikerjakan kerana
setiap daripadanya perlu dilakukan lapis demi lapis lebih-lebih lagi jika
melibatkan topografi yang tidak rata ataupun berbukit dan gaung.

Dalam kes-kes tertentu di tapak binaan yang melibatkan kawasan yang
berbatu, kerja pengalihan batu perlu dilakukan dan dibuang di tempat yang
dibenarkan. Jika batu besar yang tidak boleh diangkut ke tempat lain, proses
letupan batu (rock blasting) perlu dilakukan sehingga kawasan tersebut
benar- benar bebas daripada material keras yang mengganggu pembinaan
terutamanya di dalam tanah.

Pemadatan ialah proses untuk meningkatkan ketumpatan tanah yang longgar.
Tujuannya agar dapat mengelakkan hakisan tanah pada tapak yang sudah
mencapai aras pembentukan. Ia mampu merapatkan butiran tanah dan
membuang air dan udara yang terkandung dalam tanah tersebut. Namun,
proses ini perlukan dilakukan secara berperingkat di mana lapisan demi
lapisan tanah dimampatkan.

Pencerunan adalah proses untuk mendapatkan permukaan mengikut bentuk
dan kecerunan yang dikehendaki dalam pelan. Cerun adalah penting
kepada kerja tanah kerana ia menjadi penampan atau dinding semula jadi
dalam dua aras tanah yang berbeza. Cerun juga perlulah dilakukan dengan
mengikut standard piawai yang diluluskan. Ia melibatkan proses merata dan
melicinkan permukaan tanah dan seterusnya perlu ditanam rumput sebagai
penampan hakisan.

11

Rajah 1.5 : Kerja Mengaut Tanah

Rajah 1.6 : Proses menggerudi batu untuk aktiviti meletupkan batu

Rajah 1.7 : Proses membuat cerun bukit

12

1.3 DINDING ADANG (HOARDING BOARD)
Kerja-kerja pembinaan amat memerlukan pagar dan dinding adang yang
sementara. Mengikut garis panduan dalam kerja pembinaan, ia amat diperlukan
dalam satu-satu tapak bina atas tujuan yang pelbagai.

1.3.1 Tujuan Pemasangan Hording Board

Antara sebab utama diperlukan pagar tersebut adalah kerana faktor keselamatan
dalaman dan luaran pada tapak binaan. Ia meliputi :

a. Keselamatan Awam Dan Keselamatan Tapak Binaan

Ia dapat diasingkan daripada orang ramai yang berada di sekitar.
secara amnya ia dapat menghalang orang yang tidak berkenaan
daripada memasuki tapak binaan. Hal yang demikian kerana kawasan
pembinaan adalah tempat berisiko tinggi akibat daripada kerja-kerja
berat dalam pembinaan, termasuklah segala peralatan dan
suasananya yang tidak memberi keselesaan. Justeru, ia adalah
berbahaya yang memberi risiko kecederaan fizikal mahupun kematian
kepada manusia jika terjadi perkara-perkara yang tidak diduga.

b. Keselamatan Kepada Kontraktor

Apabila pihak yang tidak berkenaan dapat memasuki tapak binaan
dengan mudah, risiko untuk terjadinya kecurian, rompakan dan
sebagainya adalah tinggi yang akan memberi kerugiaan kepada
kontraktor. Ini kerana segala jentera, peralatan, bahan binaan dan
para pekerja yang merupakan aset mudah menerima ancaman
tersebut. Justeru, dengan adanya pagar ini maka keselamatan tapak
binaan akan lebih terjaga kerana dapat menyukarkan kemasukan
orang yang tidak berkenaan.

13

Secara amnya, pagar yang terdapat di kawasan pembinaan mestilah cukup tinggi
sekurang-kurangnya 2 meter tinggi yang menyukarkan orang untuk masuk,
melompat dan memanjat pagar tersebut. Ia perlulah cukup jelas memberi
gambaran serta penegasan bahawa tempat itu adalah berisiko tinggi dan sedang
dijalankan kerja pembinaan. Pagar perlu diletakkan pada sempadan projek
pembinaan. Akan tetapi, rupa bentuk pagar, struktur dan ciri-ciri pagar adalah
berbeza-beza mengikut keperluan tapak binaan. Pagar yang menutupi
lingkungan kawasan pembinaan perlulah mempunyai pintu keluar masuk utama
yang sesuai serta perlu dijaga oleh pengawal yang berfungsi untuk mengawasi
dan memantau kawasan itu.

Sebagai nilai tambah pada fungsi pagar tersebut, pihak pemaju atau kontraktor
disarankan menggunakan idea mereka untuk menghasilkan mesej yang
mempunyai pelbagai kreativiti untuk masyarakat umum. Ini termasuklah
membuat iklan promosi berkenaan projek yang sedang dijalankan, memberi
maklumat projek, peta interaktif, iklan kesedaran dan bermacam-macam lagi
bergantung kepada kesesuaian yang mampu menarik perhatian umum. Malah,
terdapat juga pemaju projek yang membuat keuntungan dengan menyewakan
ruangan pagar untuk iklan kepada syarikat luar, sekaligus dapat memberi variasi
dalam bentuk pengiklanan.

1.3.2 Contoh Garis Panduan Yang Dikeluarkan Oleh Jabatan Rekabentuk
Bandar & Bangunan Dewan Bandaraya Kuala Lumpur Berkenaan
Pagar Perlindungan Sementara Di Tapak Pembinaan.

Antara syarat-syarat amnya ialah:
a) Pembinaan sesuatu bangunan tidak boleh dimulakan sehingga pagar
perlindungan sementara didirikan untuk mengasingkan kawasan
tapak bina
b) Pagar perlindungan sementara hendaklah dibina sepenuhnya di
sekeliling dan menutupi kawasan tapak bina
c) Bagi pagar perlindungan yang berhadapan dengan jalan utama,
pemaju diwajibkan untuk menghiasi pagar dan pintu masuk dengan

14

illustrasi yang menarik yang berkenaan dengan pembangunan
tersebut.
d) Warna pagar perlindungan sementara yang dibenarkan adalah biru
atau kelabu
e) Pagar perlindungan sementara hendaklah tidak menghalang pili
bomba dan alat perkhidmatan kemudahan lain yang sedia ada.
f) Kain kanvas atau plastik hendaklah direntang sekiranya pagar
perlindungan sementara dibuka sementara waktu.
g) Kerja-kerja seperti membina sheetpile, longkang tepi dan sebagainya
yang perlu dijalankan tanpa pagar perlindungan sementara hendaklah
dililitkan dengan pita amaran dengan jarak 1 meter dari kawasan kerja.
Kawasan tanpa pagar perlindungan sementara hendaklah diawasi
oleh pengawal untuk menghalang orang-orang awam daripada
mencerobohi ke dalam tapak pembinaan. Pagar perlindungan
sementara hendaklah dibina semula sebaik sahaja kerja-kerja
tersebut siap dijalankan.

Rajah 1.8 : Ilustrasi rupa bentuk pagar perlindungan sementara

15

Rajah 1.9 : Pagar penghandang sementara yang dihias untuk tujuan
pengiklanan

Rajah 1.10 : Pagar asas yang biasa digunakan (biru)
1.4 MELETAKKAN MESIN DAN PERALATAN (PLACING MACHINERIES

AND EQUIPMENT TO PROPOSED SITE)
Di satu kawasan tapak pembinaan, tapak perlu disusun atur sebelum sesuatu
projek pembinaan dijalankan. Pelan susun atur tapak perlu disediakan
melibatkan bangunan dan jalan sementara. Susun atur tapak merupakan faktor
kecekapan kerja binaan bagi mencapai sasaran kerja binaan di mana ia perlu
mengikut spek masa, kos dan kualiti.

16

1.4.1 Kepentingan Susun Atur Tapak

Di antara kepentingan susun atur tapak bagi menempatkan bangunan dan jalan
sementara ialah:

a) Menyediakan tempat penyimpanan segala jentera dan peralatan
dengan baik

b) Menjamin keselamata pekerja
c) Penggunaan ruang secara optimum bagi menjalan kerja pembinaan
d) Penggunaan tenaga kerja, bahan dan komponen pembinaan yang

minimum

1.4.2 Senarai Susun Atur Tapak Yang Terdapat Dalam Tapak Pembinaan

Antara susun atur tapak yang terdapat dalam tapak pembinaan ialah meliputi:

a) Pejabat tapak
b) Rumah pekerja (kongsi)
c) Kantin
d) Tempat mengumpul bahan binaan / storv.
e) Kawasan tangki minyak dan bahan mudah terbakar
f) Jalan keluar masuk jentera pengangkutan
g) Jalan sementara yang menghubungkan kawasan pembinaan

1.4.3 Laluan Keluar Masuk dan Jalan Sementara

Laluan keluar masuk perlu diutamakan di peringkat awal pembinaan bagi
mengelakkan berlakunya kelewatan projek disebabkan tiada laluan. Laluan
keluar masuk perlu mencukupi dari segi kelebaran dan keupayaan galas tanah
supaya dapat menanggung beban jentera berat. Fungsi jalan sementara adalah
untuk membawa masuk dan keluar bahan-bahan dan komponen. Jalan
sementara mestilah saling berhubung antara laluan masuk, kawasan simpanan
dan kerja-kerja pembinaan. Seperti mana laluan keluar masuk, ia juga perlu

17

mempunyai keupayaan galas yang tinggi untuk menampung beban agar tidak
rosak.

Rajah 1.11: Jalan sementara yang menghubungkan tapak pembinaan
1.4.4 Pejabat Tapak
Projek yang besar memerlukan pejabat tapak bagi maksud pengurusan
pembinaan. Pejabat tapak digunakan oleh kakitangan pengurusan konktraktor
dan perundingan. Setiap perbincangan adalah dilakukan disitu.

Rajah 1.12: Pejabat tapak di kawasan pembinaan
1.4.5 Rumah Pekerja
Dibina berhampiran dengan tapak bina tapi berasingan daripada bangunan di
tapak bina sebagai tempat untuk pekerja beristirehat. Pemaju perlu menyediakan

18

keperluan pekerja, keselamatan dan kesihatan dipatuhi merujuk kepada
peraturan Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerja (DOSH) seperti
longkang, tandas, bilik mandi berbumbung, ruang memasak, alat pemadam api
dan menyediakan tong.

Rajah 1.13: Rumah pekerja di tapak binaan (rumah kongsi)
1.4.6 Stor Simpanan
Dibina berdekatan dengan laluan masuk mudah untuk membuat simpanan
barang dan menyimpan bahan serta peralatan yang perlu di beri perlindungan
Cuaca. Contohnya simen, cat, kerja besi, untuk tingkap dan pintu papan lembut
dan lain-lain. kedudukan stor ini perlu lebih hampir kepada tempat kerja.
Mempunyai ciri2 keselamatan.

Rajah 1.14: Cara Penyimpanan Bahan Yang Selamat Di Tapak Bina

19

1.4.7 Kantin

Berhampiran dengan tempat kerja. Menjimatkan masa perjalanan untuk mencari
tempat makan dan minum. Kemudahan asas juga mestilah disediakan agar
senang untuk.membeli.

1.5 PEMANCANGAN (SETTING OUT)

Pemancangan ialah kerja tanah yang melibatkan proses ukur untuk menanda
bagi menentukan kedudukan titik melibatkan koordinat serta aras ketinggian di
atas tanah berdasarkan penetapan dalam pelan susun atur (layout plan) dan pre-
com plan. Pemancangan ini merupakan satu bentuk rujukan yang menterjemah
lukisan di atas pelan ke atas tanah. Justeru, bentuk yang terdapat di dalam pelan
akan dilukis semula di atas tanah supaya bentuk asal serta aras yang
dikehendaki itu dapat diberikan maklumat tepat untuk proses penyediaan tapak.

Sebelum kaedah pemancangan dilakukan, adalah perlu untuk titik panduan
atau titik datum yang mempunyai koordinat lokasi dan aras ketinggian lokasi
tersebut untuk dirujuk. Titik panduan ini adalah penentu bagi setiap posisi yang
akan ditanda dan diaraskan. Titik datum yang mempunyai aras tanah itu merujuk
kepada aras tanah dari paras laut. Titik datum ini kebiasaannya perlu diletakkan
di kawasan tinggi yang tidak mudah diganggu dan disediakan oleh jurukur yang
bertauliah. Kerja-kerja mengaras dan memancang dilakukan oleh jurukur tanah
dan pemancangan itu kebiasaannya menggunakan pancang buluh, kayu atau
besi.

1.5.1 Perkara yang boleh dipancang untuk kawasan pembinaan

Antara perkara yang boleh dipancang untuk kawasan pembinaan termasuklah:
a. Tapak rumah
b. Jalan
c. Cerun
d. Struktur binaan (atas & bawah)
e. Sistem pengairan

20

Rajah 1.15 : Pemancangan Tapak Rumah Dan Jalan Selepas Dipotong

Rajah 1.16 : Pemancangan Pada Struktur Asas Binaan

Rajah 1.17 : Hasil kerja pemancangan selepas kerja tanah untuk
mendapatkan asas tanah binaan rumah dan jalan

21

1.6 KESIMPULAN
Kerja-kerja awal merujuk kepada semua aktiviti yang terlibat dalam tapak
pembinaan sebelum kerja sebenar dimulakan, seperti perobohan, pembersihan
tapak, ukur tapak, ukur tanah, perancangan, reka bentuk dan anggaran kos.
Kerja-kerja awal memainkan peranan penting dalam kejayaan pelaksanaan dan
penyiapan sesuatu projek. Kerja awal termasuk perancangan, penjadualan,
belanjawan, kejuruteraan nilai, dan keputusan kualiti yang dibuat yang akan
memberi impak yang ketara ke atas pembinaan dan kos akhir projek.
1. Tapak bina mestilah disusun atur dengan rapi untuk melicinkan kerja-

kerja pembinaan.
2. Kemudahan sementara yang di wujudkan mestilah sesuai dengan kos,

saiz dan jenis kerja yang dijalankan di tapak.
3. Kerja permulaan tertentu perlu dilakukan untuk memastikan pengurusan

tapak berlangsung dengan baik.

22

1.7 LATIHAN / PENILAIAN

1. Lawatan tapak adalah satu perkara yang penting diperingkat kerja awalan
iaitu sebelum kerja-kerja pembinaan seterusnya dijalankan. Terangkan dua
(2) kepentingan lawatan tapak?

a. …………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………

b. …………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….

2. Jelaskan dua (2) kemungkinan yang berlaku sekiranya dinding adang tidak
didirikan di tapak bina?

a. …………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………

b. …………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….

3. Kerja pembersihan tapak dan kerja tanah adalah proses penting dalam
penyediaan tapak bina. Kerja-kerja yang terlibat dalam kerja tanah adalah
seperti kerja pemotongan (excavation), penambakan (embankment),
pemadatan dan pencerunan tanah di tapak bina. Berdasarkan rajah di
bawah, terangkan kerja yang perlu dilakukan bagi Kawasan A dan Kawasan
B serta jelaskan kenapa kerja itu dilakukan di Kawasan tersebut.

Aras
formasi

A

B

23

1.8 JAWAPAN

1. Lawatan tapak adalah satu perkara yang penting diperingkat kerja awalan
iaitu sebelum kerja-kerja pembinaan seterusnya dijalankan. Terangkan dua
(2) kepentingan lawatan tapak?

Daripada lawatan tapak, maklumat-maklumat tersebut boleh diperolehi demi
melancarkan proses pembinaan seterusnya.

a. Kedudukan tapak, berhubung dengan pengangkutan
b. Nama pihak berkuasa tempatan
c. Keterangan mengenai topografi di tapak
d. Kerja meruntuh dan menjaga persekitaran
e. Jalan masuk dan kemungkinan susulan tapak
f. Kaedah tanah berkait dengan kerja-kerja penggalian
g. Kemudahan pembuangan tanah dan sebagainya
h. Perkhidmatan air, pembetungan, elektrik, telefon dan sebagainya
i. Keselamatan
j. Keadaan tenaga kerja setempat
k. Kemudahan mendapat bahan-bahan
l. Keadaan cuaca
m. Peraturan-peraturan pihak penguasa seperti polis, bomba dan

majlis tempatan
n. Lakaran kasar keadaan di tapak perlu juga dibuat untuk

menunjukkan keadaan tapak dan kemungkinan susunannya.
o. Pemeriksaan juga perlu dibuat ke atas perkara-perkara tertentu

di tapak dengan mengambil ukuran dan direkodkan bagi
membantu untuk pengiraan anggaran kos.

24

2. Jelaskan dua (2) kemungkinan yang berlaku sekiranya dinding adang tidak
didirikan di tapak bina?

a. Menjejaskan keselamatan Awam Dan Keselamatan Tapak Binaan
kerana orang awam boleh masuk sesuka hati

b. Menjejaskan Keselamatan Kontraktor sekiranya berlaku kecurian atau
kerosakan pada peralatan atau bahan ditapak bina.

3. Kerja pembersihan tapak dan kerja tanah adalah proses penting dalam
penyediaan tapak bina. Kerja-kerja yang terlibat dalam kerja tanah adalah
seperti kerja pemotongan (excavation), penambakan (embankment),
pemadatan dan pencerunan tanah di tapak bina. Berdasarkan rajah di
bawah, terangkan kerja yang perlu dilakukan bagi Kawasan A dan Kawasan
B serta jelaskan kenapa kerja itu dilakukan di Kawasan tersebut.

Aras
formasi

A

B

Kawasan A perlu dilakukan kerja pemotongan kerana aras tanah yang tinggi
daripada aras formasi manakala

Kawasan B perlu dilakukan kerja penambakan/penimbunan kerana aras tapak
tersebut lebih rendah daripada aras formasi

25

26

PENGENALAN
Asas bangunan merupakan bahagian yang paling penting bagi sesebuah
bangunan. Tiap-tiap bangunan bermula daripada asasnya. Oleh sebab itu
asas menentukan kejayaan atau kegagalan pembinaan bangunan tersebut.
Asas bagi sesebuah bangunan ialah bahagian paling bawah terletak diatas
tanah yang menanggungnya. Asas mengandungi struktur bangunan dibawah
tanah yang di panggil substruktur termasuk penapak dan cerucuk jika
cerucuk digunakan. Pembinaan bahagian asas ini memerlukan tindakan
khusus supaya cukup kukuh dan kekal untuk menanggung segala beban
diatasnya.
OBJEKTIF
Di akhir unit ini anda akan dapat:

vi. Mentakrifkan definisi Asas yang termasuk dalam substruktur
vii. Menerangkan fungsi dan faktor rekabentuk asas.
viii. Membezakan diantara Asas Dalam dan Asas Cetek.
ix. Menyatakan jenis- jenis Asas Pad, Asas Jalur dan Asas rakit dan

kegunaannya.
x. Menyenaraikan jenis-jenis cerucuk dan kegunaannya
xi. Menerangkan kaedah pembinaan asas.

27

KANDUNGAN 2 : SUB STRUKTUR (SUB-STRUCTURE)

2.1. PENGENALAN (INTRODUCTION)

Substruktur ialah struktur bahagian bawah atau struktur yang pada dasar atau
menyokong struktur/binaan. Substruktur juga boleh didefinisikan sebagai struktur
bahagian bawah bangunan yang biasanya terletak di bawah paras tanah. Sub
struktur yang menghantar beban daripada super-struktur ke tanah dengan tujuan
memberi sokongan. Sub-struktur ini terdiri daripada asas, tunggul tiang dan rasuk
bumi termasuk lantai aras bawah atau aras bawah tanah.

Rajah 2.1 : Menunjukkan Sub Struktur dan Super Struktur

2.2. ASAS (FOUNDATION)

Asas sesebuah struktur boleh ditakrifkan sebagai bahagian struktur paling bawah
bangunan atau struktur sivil yang bersentuhan langsung dengan tanah. Tanah
akan mengalami enapan dan kadangkalanya gagal apabila dibebankan kerana
biasanya tanah adalah jauh lebih lemah daripada konkrit, keluli dan kayu.
Asas merupakan ‘alat’ yang bertujuan untuk memindahkan beban struktur
kepada bumi dengan selamat iaitu selamat dari segi keupayaan tanah dan juga
enapan yang tidak melebihi had-had tertentu.

2.3. FUNGSI ASAS (FUNCTIONS OF FOUNDATION)

a) Menyediakan kestabilan bagi keseluruhan struktur bangunan
b) Menyediakan permukaan yang rata untuk pembinaan substruktur
c) Mengagihkan sepenuhnya beban dari struktur ke atas kawasan tapak

yang besar dan kemudian ke tanah di bawahnya. Pengagihan Beban
dijalankan secara sama rata.
d) Mencegah bangunan itu daripada mendap akibat gerakan atau
hakisan.

28

e) Menambahkan kestabilan bangunan dengan merendahkan pusat
gravitinya. Ini sebabnya asas bangunan dibina ke dalam tanah.

f) Keamatan beban dikurangkan supaya berada dalam kapasiti
keupayaan galas tanah yang selamat.

g) Kesan pergerakan tanah dapat ditentang dan dihalang melalui
pembinaan asas.

2.4. FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI REKA BENTUK ASAS
(FACTORS INFLUENCING DESIGN OF FOUNDATION)
a) Jenis tanah - Keadaan fizikal tanah dan keupayaan tanggungnya serta
tidak mempunyai kegagalan ricih.
b) Saiz dan bentuk beban - Beban daripada superstruktur bangunan
termasuk beban hidup, beban mati dan beban angin yang
ditanggungnya.
c) Ekonomi – perbandingan kos di antara jenis-jenis asas yang boleh
digunakan.

2.5. JENIS-JENIS ASAS (TYPES OF FOUNDATION)
Terdapat beberapa jenis asas dalam pembinaan. Asas (Foundation) boleh
kelaskan kepada dua iaitu asas cetek dan asas dalam. Asas cetek merupakan
asas yang memindahkan beban struktur kepada tanah yang berada pada
kedalaman yang cetek atau yang berdekatan dengan permukaan tanah.
Sementara asas dalam adalah asas yang memindahkan beban struktur ke
lapisan tanah pada kedalaman yang lebih dalam di bawah permukaan tanah.

Rajah 2.2 : Perbezaan di antara asas cetek dan asas dalam (sumber : Quara)

29

2.5.1 Asas Cetek (Shallow foundation) – Asas Pad (Pad Foundation), Asas
Rakit (Raft Foundation) and Asas Jalur (Strip Foundation)

Asas cetek adalah asas yang dalamnya kurang dari 3m di bawah paras
kemasan / finished ground level. (BS 8004:1986)

Kebiasaannya, asas cetek digunakan untuk bangunan yang bersaiz kecil
hingga sederhana. Selain daripada saiz bangunan, keadaan permukaan
tanah juga memainkan peranan. Contohnya, sekiranya terdapat batuan
dasar (bedrock) yang cetek, asas cetek juga boleh digunakan untuk
bangunan yang besar. Sekiranya keadaan permukaan tanah adalah tidak
baik tetapi telah diubah suai menggunakan teknik pembaikan tanah, maka
asas cetek juga boleh digunakan. Contoh-contoh teknik pembaikan tanah
ialah penyingkiran dan pemadatan semula (removal and recompaction),
penurapan pemadatan (compaction grouting) dan pencampuran tanah
(soil mixing).

Pembinaan asas cetek kebiasannya mudah dan hanya menelan
belanja yang rendah jika dibandingkan dengan pembinaan asas dalam.
Beberapa jenis asas cetek ialah pad foundation, mat or raft foundation dan
strip foundation.

2.5.2 Asas Dalam (Deep Foundation) – Piling Cast in-situ RC, Concrete
pile, Pre cast concrete piles, cast-in-situ Bore Pile.

Asas dalam adalah merupakan asas yang kedalamannya melebihi 3m dari
permukaan tanah dan biasanya digunakan untuk bangunan-bangunan
yang besar dan tinggi atau di mana lapisan tanah dibahagian atas
mempunyai kekuatan bawa beban yang rendah

Asas dalam (cerucuk) digunakan bila tanah bawah tidak sesuai untuk
menanggung beban disebabkan:
• Keupayaan galas tanah yang rendah.
• Mendapan yang berlebihan.
• Keadaan aras air bawah tanah yang tidak menentu.
• Beban mengufuk.

Beberapa jenis asas dalam ialah Piling Cast in-situ RC, Concrete pile, Pre
cast concrete piles, cast-in-situ Bore Pile.

30

2.6 TYPES OF PILES – STEEL PILES, COMPOSITE PILES & WOODEN
PILES

Terdapat cerucuk yang diperbuat daripada pelbagai jenis bahan yang digunakan
dalam asas cerucuk. Secara amnya empat jenis cerucuk digunakan dalam asas
cerucuk bergantung kepada bahan yang digunakan untuk cerucuk.

• Cerucuk konkrit
• Cerucuk Keluli
• Cerucuk Kayu
• Cerucuk komposit

Rajah 2.3 : Cerucuk kayu, keluli, konkrit dan komposit

2.7 SHALLOW FOUNDATION

2.7.1 Pad Foundation

• Asas pad biasanya digunakan sebagai asas kepada bangunan atau
rumah kediaman yang tidak melebihi empat tingkat di atas tanah
kukuh seperti tanah berbatu kelikir. Kebanyakan bangunan
sedemikian berupa struktur kerangka yang bertiang. Beban yang
ditanggung oleh tiang ini tidaklah besar kerana bangunannya rendah.
Oleh yang demikian, penggunaan asas pad sudah memadai.

• Asas pad merupakan alas tiang. Saiz asas pad bergantung kepada
saiz beban yang ditanggungnya serta keupayaan galas tanah. Bagi
bangunan yang lebih tinggi dan lebih besar, asas pad tidaklah sesuai.
Untuk menanggung beban tinggi sudah tentu asas pad yang sangat
besar diperlukan dan perkara ini menyebabkan pembinaannya tidak
praktikal dan tidak ekonomi.

• Direkabentuk dengan tanggaan atau sendian untuk menanggung
beban tiang yang besar

31

2.7.1.1 Rajah 2.4 : Contoh Asas Pad

Kaedah Pembinaan (Construction process)

Biasanya dibina daripada konkrit bertetulang. Nisbah
campuran konkrit yang biasa digunakan ialah 1: 2: 4 (simen :
batu baur halus : batu baur kasar ). Tetulang keluli digunakan
dalam pembinaan asas pad untuk mengukuhkan asas serta
mengurangkan ketebalan asas tersebut. Jenis tetulang keluli
yang biasa digunakan ialah tetulang keluli tegangan tinggi.

1. Penggalian untuk pile cap / asas pad termasuk
pemadatan tanah.

2. Pemasangan kotak acuan kepada ‘pile cap’ / asas pad.
3. Pemasangan tetulang kepada ‘pile cap’ / asas pad dan

tiangnya.
4. Kerja konkrit kepada ‘pile cap’ / asas pad.
5. Penanggalan kotak acuan pada ‘pile cap’ / asas pad dan

pemasangan kotak kepada tiangnya (stump).
6. Pautan video kaedah pembinaan asas pad

https://youtu.be/D5ZMhNEqNMY
https://youtu.be/2DYomngDCAo

2.7.2 Asas Jalur (Strip Foundation)

• Terdapat bangunan yang tidak mempunyai tiang tetapi
menggunakan dinding yang bertindak mengagihkan beban daripada
komponen- komponen lain kepada asas bangunan.

• Oleh sebab dinding merupakan komponen yang panjang, maka asas
yang dibina di bawah dinding ini dinamakan asas jalur.

32

2.7.2.1 Jenis-Jenis Asas Jalur (Types of strip foundation)

Asas jalur boleh dibahagi kepada tiga jenis iaitu:

▪ Asas jalur biasa
▪ Asas jalur lebar
▪ Asas jalur dalam

Jadual 2.1 : Menunjukkan jenis asas jalur dan kegunaannya manakala rajah
menunjukkan jenis asas jalur.

Jenis asas jalur dan kegunaannya

Jenis Asas Kegunaan Gambar Asas
Jalur
Asas Jalur Sesuai digunakan pada
Biasa
tanah yang

berkeupayaan galas

tinggi dan tidak

mengecut seperti tanah

berbatu kelikir.

Asas Jalur Digunakan pada tanah
Dalam
berkelodak atau tanah

liat yang cenderung

mengembang dan

mengecut mengikut

kandungan

lembapannya.

Asas Jalur Sesuai digunakan pada
Lebar
tanah yang

berkeupayaan galas

rendah. Contohnya

tanah liat lembut dan

tanah kampus atau

tambak.

33

2.7.2.2 Construction process

• Penggalian untuk asas jalur termasuk pemadatan tanah.

• Pemasangan kotak acuan kepada asas jalur.

• Meletakkan batu penjarak.

• Pemasangan tetulang kepada asas jalur dan tiangnya.
• Kerja konkrit kepada ‘pile cap’ / asas pad.

• Asas jalur dibina daripada konkrit. Nisbah campuran konkrit

yang biasa digunakan ialah 1 : 2 : 4.

• Penanggalan kotak acuan pada asas Jalur dan

pemasangan kotak kepada tiangnya (stump).

• Pautan Video pembinaan Asas Jalur

https://youtu.be/vX5tNMGpsfQ

2.7.3 Asas Rakit (Raft Foundation)

• Asas rakit diperlukan di tanah yang berkeupayaan galas tanah dan
cenderung mengenap secara tidak sekata apabila dikenakan beban.
Jika asas pad atau asas jalur dibina, luas pad atau lebar jalur agak
besar dan hampir menutupi seluruh luas tapak bangunan. Tambahan
pula, enapan yang tidak sekata akan menyebabkan keretakan pada
komponen- komponen bangunan.

• Oleh itu, papak konkrit lebih sesuai dibina sebagai asas bangunan itu.
Papak jenis ini dinamakan asas rakit.

2.7.3.1 Jenis-Jenis Asas Rakit (Types of Raft Foundation)

Asas rakit boleh dibina dalam beberapa jenis, iaitu:

▪ Asas rakit papak padu
▪ Asas rakit rasuk dan papak
▪ Asas rakit bersel

34

Jadual 2.2 : Menunjukkan jenis asas rakit dan kegunaannya

Jenis asas rakit

Jenis Asas Rakit Kegunaan
Papak Padu Sesuai digunakan bagi bangunan yang tidak
melebihi dua tingkat apabila beban yang
Rasuk dan Papak dikenakan ke atas asas adalah rendah. Oleh itu,
papak yang tidak sampai 300 mm tebal sudah
Bersel memadai.
Sekiranya beban bangunan terlalu besar hingga
memerlukan ketebalan papak melebihi 300 mm,
maka lebih sesuai jika asas rasuk dan papak
dibina.
Sesuai digunakan pada tanah yang longgar atau
tanah yang cenderung mengenap secara tak
sekata seperti tanah bekas tapak lombong yang
dikambus. Tebal keseluruhan asas yang dibina
mungkin mencapai 1 m atau lebih. Asas lain
tidaklah ekonomi

Rajah 2.5 : Contoh Asas Rakit

35

2.8 Deep Foundation (Piling)
2.8.1 Introduction

Melebihi 3m kedalaman dan mengagihkan beban jauh ke dalam tanah.
Asas cerucuk digunakan apabila strata tanah yang mempunyai
keupayaan galas yang tinggi berada jauh ke dalam tanah. Keupayaan
galas tanah ialah kemampuan tanah menerima dan menanggung beban
dengan selamat tanpa enapan atau kegagalan. Asas ini membawa beban
dari bangunan dan disebarkan kebawah melaui tiang cerucuk dan
seterusnya ke tanah.

2.8.2 Pile Load Method – Galas Hujung (End-bearing Pile) dan Geseran
(Skin Friction Pile)
Asas Cerucuk Galas Hujung
1. Cerucuk Galas Hujung memindahkan beban bangunan terus kepada
lapisan kukuh yang terdapat di dalam tanah.
2. Tiang dibina sehingga ke lapisan tanah keras.
3. Cerucuk ini biasanya lebih panjang.
4. Bahan yang digunakan sebagai cerucuk ialah konkrit, keluli dan kayu.
5. Cerucuk boleh bertindak secara bersendirian atau secara
berkumpulan.
6. Biasanya cerucuk dibina secara berkumpulan dan bahagian atas tiang
cerucuk akan dibina tukup tiang atau tukup cerucuk supaya beban
dapat diagihkan.

36

Asas Cerucuk Geseran

1. Cerucuk ini ditanam tidak sampai ke tanah yang keras.
2. Keupayaan menggalas beban bergantung pada daya geseran permukaan

cerucuk daengan tanah disekelilingnya.
3. Luas permukaan keratan cerucuk dapat meningkatkan daya geseran.
4. Oleh itu, cerucuk geseran perlu mempunyai permukaan yang kasar dan

tanah pula daripada jenis yang bergeseran tinggi.
5. Contohnya: Cerucuk konkrit di dalam tanah pasir padat.

2.8.3 Jenis-jenis cerucuk
Berdasarkan kepada jenis bahan cerucuk, pembahagian boleh dibuat seperti
diberikut :

JENIS CERUCUK GAMBARAJAH

i.Cerucuk Bakau

• Saiz 3” atau 5” bulat
• Beban yang dibenarkan

3/2 – 1 tan
Mesti berada di bawah
paras air bawah tanah
yang minima.

37

ii.Cerucuk kayu berubat
(Tanalised Timebr Pile)

• Saiz 5” x 5”, 6” x 6”
• Jenis kayu : kempas &

keruing
Beban yang dibenarkan 8-
15 tan

iii.Cerucuk konkrit

bertetulang ( R.C. Pile )

• Saiz 12” x 12”, 14” x 14”,
15” x 15”

• Beban yang dibenarkan
42– 65 tan

iv.Cerucuk konkrit tegas
dahulu

• Saiz 10” x 10”, 12” x 12”,
14” x 14”, 16” x 16”

• Beban yang dibenarkan 45

–110 tan

38

v.Cerucuk keluli H

• Saiz 8” x 8”, 10” x 10”, 12”
x 12”

• Beban yang dibenarkan 50
– 150 tan

vi.Cerucuk gerek tuang di
tempat ( Cast Insitu Bored
Pile )

• Saiz 18” – 160” bulat
• Beban 60 – 1000 tan.

vii. Cerucuk Komposite
(partially preformed piles)

• Mempunyai gabungan

precast & in-situ concrete

atau steel & in-situ

concrete.

• Sistem piling bagi marin

dan kawasan perairan.

• Pile jenis ini terdiri daripada

steel casing dengan hollow

spun concrete core.

• Merupakan gabungan

kualiti concrete core yang

tinggi dan kekuatan high-

tensile pada permukaan

steel casing.

• Mampu menampung

beban sebanyak 2800 kN

39

Kesimpulan bahan-bahan yang digunakan untuk cerucuk adalah seperti berikut:

1) Kayu – kayu bakau atau kayu lain yang terawet
2) Konkrit – tuang-dahulu (bertetulang)
3) Rencam (composite) – kayu atau keluli (bahagian atas)
4) Tuang disitu
5) Keluli - Cerucuk H, Cerucuk paip, Cerucuk kepingan

2.8.4 Alat-alat mencerucuk (pile driving) bagi Displacement Pile

2.9 Piling Method

2.9.1 Drop hammer
• Jenis alat mencerucuk yang paling lama
• Biasanya digunakan untuk projek yang kecil
• Terdiri daripada 1bongkah iron/steel
• Standart ram weight adalah 2.5-50 kN

Kebaikan drop hammer
• Kos penyelenggaraan yang kurang
• Cara kerja yang mudah

Keburukan drop hammer
Drop • Operasi yang perlahan
hammer• Sangat bergantung kepada kemahiran

operator
• Drop height mudah berubah

Single acting hammer

• Diaktifkan oleh steam atau tekanan udara
• Hammer jatuh kerana daya graviti
• Tenaga yang dihasilkan biasanya 10-2250 kN/m
• Kadar operasi 35-60 blow seminit
• Kebaikan:

~operasi yang konsisten
~kadar hentakan yang lebih tinggi berbanding drop hammer

40

Double acting hammer
• Hammer yang menggunakan udara atau steam dan daya graviti bagi pukulan

ram
• Popular untuk mencerucuk sheet pile
• Lebih laju 2 kali ganda daripada single acting hammer
Hydraulic impact hammer (BSP 375-9)
• Menggunakan sumber tenaga luar untuk menggerakkan hammer
• Hydaulic power pack membekalkan tekanan bendalir untuk menggerakkan

hammer
• Kebaikan hydraulic hammer

✓ Daya hentakan (blow) dikawal sepenuhnya
✓ Kurang bising
✓ Boleh diguna untuk kawasan yang bertanah lembut
Diesel hammer
• Terbahagi kepada dua iaitu open end/single acting diesel hammer
• Konsep-ram jatuh dengan daya graviti,oleh itu ia juga dikenali dengan single
acting hammer
• Diaktifkan oleh liquid fuel
• Langkah Kerja Cerucuk

41

Open end
single acting Gambaran dalam diesel hammer
hammer

Close End Diesel Hammer/Double Acting Hammer

Kejatuhan ram adalah merujuk kepada tindakan daya
graviti dan tekanan dalam bounce chamber
8 bahagian penting dalam close end diesel hammer
~piston/ram
~impact block
~cylinder
~fuel pump
~fuel injector
~exhaus port
~recoil damper
~bounce chamber

42

LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA

1. Terjemah Lukisan • Fahami dan tentukan kehendak lukisan produk
Projek • Tentukan jenis kerja yang akan dilakukan
• Tentukan spesifikasi dan bahan
2. Sediakan • Menentukan ukuran dan jarak
peralatan
• Kenalpasti alat yang diperlukan
• Sediakan alat-alat yang sesuai dan berkaitan dengan

tugasan

3. Kenalpasti dan • Kenalpasti bahan yang diperlukan
sedia bahan • Sediakan bahan yang telah ditetapkan mengikut

senarai

MELAKUKAN KERJA –KERJA CERUCUK

i. Lakukan kerja – kerja menentukan lokasi

4. Menanda penanaman cerucuk menggunakan teodolit.
Poin-Poin ii. Kawasan – kawasan yang hendak ditanamkan
Cerucuk
cerucuk akan ditandakan dengan pin keluli yang

diletakkan tanda merah diatasnya supaya jelas

kelihatan dari jauh.

LANGKAH KERJA BUTIRAN KERJA

i. Cerucuk
dimasuk ke
5. Mendirikan dalam tanah
dengan rig
Kerangka yang
menyokong
Cerucuk/Set up leader
bertujuan
the piling rings mendirikan
cerucuk dan
frame ii. operasi
penukul.
Rajah menunjukkan dua jenis jentera
Rig moden cerucuk yang dirikan
menggunakan
pemanduan
getar
berbanding rig
model lama
menggunakan
penukul
impak.

43