คู่มือครู

คู่มือครูใช้คู่กบั หนังสอื เรยี น
มาตรฐานสากล ๖ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่

๒๑ 5ศตวรรษที่
BBL Steps

ใช้กระบวนการ

GPAS

เน้นการทำ�งานของสมอง

BBL & PBL

จัดการเรยี นรตู้ ามแนวทาง

Backward

Design

เพิม่ ผลสมั ฤทธ์ดิ ว้ ย

O-NET/PISA

สทโคกัู่อรษางะเงศซาตียนวนรบรแรู ษณลทะี่า๒โกลา๑กร

เฉลยคำ�ตอบ

ละเอยี ดทุกขอ้

QคCวOาRDมEรนสู้ควว่อื าตั มเกสเขรรา้ รใมิ มจ

สถาบันพฒั นาคณุ ภาพวิชาการ (พว.)

แผนผงั หวั ขอ้ หน่วยการเรยี นรู้

หนังสอื เรียนรายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 6
กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 1 เทคโนโลยี หนว่ ยการเรยี นร้ทู ี่ 2
การออกแบบวธิ กี ารแกป้ ัญหา (วิทยาการคำ�นวณ) การเขยี นโปรแกรมเพื่อแกป้ ญั หา
ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 6
(ว 4.2 ป.6/1) (ว 4.2 ป.6/2)

วิธีการแก้ปญั หา การทำ�งานของคอมพิวเตอร์
กระบวนการทำ�งานแบบวนซา้ํ การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์
การแก้ปัญหาในชีวติ ประจ�ำ วัน การตรวจสอบข้อผิดพลาดของโปรแกรม
การเขียนโปรแกรมด้วย Scratch
การพฒั นาโปรแกรม

หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ 4 หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 3
การใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศร่วมกันอยา่ งปลอดภยั การใช้อินเทอร์เนต็ คน้ หาข้อมลู

(ว 4.2 ป.6/4) (ว 4.2 ป.6/3)

ผลกระทบและแนวทางป้องกันการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศ เครือข่ายอนิ เทอร์เนต็
สทิ ธิในการเข้าถงึ ขอ้ มลู และรหัสผา่ น เทคนคิ การค้นหาขอ้ มูล
อันตรายจากการติดตงั้ ซอฟตแ์ วร์บนอินเทอร์เน็ต การประยุกตใ์ ชก้ ารค้นหาข้อมลู เพอื่ พัฒนาการเรียน

คมู่ อื ครูใช้คกู่ ับหนังสือเรียน

เ(ทวิทคยโนาโกลายรีคำ�นวณ ) ๖ช้ันประถมศึกษาปีท่ี

ตามมาตรฐานการเรียนรแู้ ละตวั ชว้ี ดั
กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐)
ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขัน้ พน้ื ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑

สงวนลขิ สิทธิ์
สำ�นกั พิมพ์ บริษัทพฒั นาคณุ ภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด
พ.ศ. ๒๕๖๔
สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.)
๑๒๕๖/๙ ถนนนครไชยศรี แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสิต กรงุ เทพฯ ๑๐๓๐๐
โทร. ๐-๒๒๔๓-๘๐๐๐ (อตั โนมตั ิ ๑๕ สาย), ๐-๒๒๔๑-๘๙๙๙
แฟกซ์ : ทุกหมายเลข, แฟกซ์อัตโนมัติ : ๐-๒๒๔๑-๔๑๓๑, ๐-๒๒๔๓-๗๖๖๖

website : www.iadth.com

* โปรแกรมและเว็บไซต์ทอี่ ้างถงึ เป็นชื่อผลติ ภัณฑ์เครื่องหมายการค้าและเป็นลขิ สทิ ธข์ิ องบรษิ ทั นนั้ ๆ ตามกฎหมาย

พเิ ศษ

การพัฒนาคุณภาพผ้เู รยี นที่สอดคล้องกบั
เสริมสร้างศกั ยภาพการเรยี นร้ตู าม
GPAS Steps

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
แนวข้อสอบ O-NET

การอธบิ ายเปา้ หมาย เป้าหมายการเรยี นรู้
การเรียนรู้ และการท�ำ
ชน้ิ งานทีผ่ ู้เรียนจะได้ St Stระบเุ ปา้ หมายการเรยี นรใู้ นหลกั สตู รตามแนวทาง อนั ตรายจากการตดิ ตัง้ ซอฟตแ์ วรบ์ นอินเทอรเ์ นต็
คะแนนอยา่ งชดั เจน ทำ�ใหผ้ เู้ รียน Backward Design ซง่ึ ประกอบดว้ ย
เห็นทศิ ทางในการเรียน เปน็ การ - มาตรฐานการเรยี นรแู้ ละตวั ชว้ี ดั การตดิ ตงั้ โปรแกรมทไ่ี มร่ จู้ กั บนอนิ เทอรเ์ นต็
ขจัดความกังวลใจ และสรา้ ง - สมรรถนะส�ำ คญั ของผเู้ รยี น จะส่งผลกระทบอย่างไร
ความรู้สึกเชิงบวกใหแ้ ก่ผเู้ รียน - คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
การใชค้ �ำ ถาม คำาถามสำาคัญ
หรือก�ำ หนดปญั หา ภาระงาน/ชน้ิ งาน เม่ือคอมพิวเตอร์เช่ือมต่ออินเทอร์เน็ตได้ง่าย และมีความเร็วสูงทำาให้การประมวลผล
ทีผ่ ้เู รยี นต้องพบในชีวติ กำ�หนดภาระงานหรอื ช้ินงานของผเู้ รียน ของคอมพิวเตอร์ทำางานบนคลาวด์คอมพิวติ้ง (Cloud Computing) หรือเรียกอีกช่ือหน่ึงว่า
(Problem Based Learning: PBL) ซง่ึ เปน็ หลักฐานแสดงความเขา้ ใจ การประมวลผลเป็นกลุ่มเมฆ
เพอ่ื สรา้ งความรสู้ ึกตืน่ เตน้ ทา้ ทาย
กระตุ้นอารมณใ์ ห้ผูเ้ รียนสนใจ ep 1 ข้ันสงั เกต คลาวดค์ อมพิวติ้ง
อยากเรียนรู้ อยากสืบสอบ (Cloud Computing)
ซง่ึ สง่ ผลต่อการเรยี นรู้ท่ดี ี รวบรวมขอ้ มูล

การรวบรวมข้อมลู 1. ตั้งคำ�ถาม ตั้งสมมุตฐิ าน เพ่ือกระตนุ้ การสาำ รองข้อมูล
จากสง่ิ แวดล้อม ประสบการณใ์ ห้ผู้เรยี นเกดิ การเรียนรู้ บนระบบคลาวด์
และแหลง่ เรยี นรู้ ระบบพัฒนา
อย่างหลากหลาย ผ่านระบบ 2. สงั เกตและรวบรวมข้อมลู จากแหลง่ เรียนรู้ ดา้ นความปลอดภัย
ประสาทสมั ผสั (ways of knowing) อยา่ งหลากหลาย เพอ่ื ใหผ้ เู้ รียนรจู้ ัก
ทั้งการเหน็ (ทางตา) การไดย้ ิน เลอื กขอ้ มลู ท่ตี ้องการ
(ทางหู) การสัมผสั (ทางกาย)
การไดก้ ล่ิน (ทางจมกู ) ep 2
การรบั รส (ทางปาก) ท�ำ ให้สมอง
เกิดการเรยี นรแู้ ละมีพัฒนาการ ขั้นคิดวเิ คราะหแ์ ละสรปุ ความรู้
เพราะส่งิ แวดลอ้ มคอื ตัวกระตนุ้
พัฒนาการสมอง และสงิ่ แวดล้อม 3. จดั กระท�ำ ข้อมูลดว้ ยการคิดวเิ คราะห์ ภาพท่ี 4.6 คลาวดค์ อมพิวต้ิง (Cloud Computing) พน้ื ทีจ่ ัดเกบ็ ขอ้ มูล
ทห่ี ลากหลายท�ำ ให้สมองเรยี นร้ไู ด้ดี (จำ�แนก จดั หมวดหมู่ หาความสัมพันธ์ แบบออนไลน์
การจัดข้อมลู ของสมอง เปรยี บเทียบ ฯลฯ) โดยใชแ้ ผนภาพจดั
จะใช้การคิดหา ความคิดอย่างเป็นระบบ สรปุ สาระส�ำ คัญ ซงึ่ การประมวลผลสามารถกระทำารว่ มกนั และใชท้ รพั ยากรบางอยา่ งรว่ มกนั ได้ รวมไปถงึ
ความสัมพันธ์เชอ่ื มโยงกับ สงั เคราะห์เปน็ ความคิดรวบยอด การติดตั้งซอฟต์แวร์หรือโปรแกรมต่าง ๆ จะใช้วิธีติดตั้งซอฟต์แวร์ที่เก็บไว้บนอินเทอร์เน็ต
ประสบการณ์เดิม เปรียบเทียบ หรือบนระบบคลาวด์ ทำาให้ไม่ต้องใช้หน่วยความจำาของคอมพิวเตอร์ในการติดต้ังซอฟต์แวร์
จดั กลุ่ม และสรุปเป็นหลักการ 4. คิดประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่าโดยเชื่อมโยงกับ เหมือนในอดตี
ของตนเอง กจิ กรรมท่ีเนน้ การคดิ หลกั คณุ ธรรม จรยิ ธรรม คา่ นยิ ม หลกั ปรชั ญา
จึงทำ�ใหส้ มองเกดิ การเรียนรู้ ของเศรษฐกิจพอเพียง เพ่ือสร้างความเป็น 132
และครูต้องฝกึ ให้ผู้เรียนใช้ พลเมืองไทยและพลโลกท่ีมีคุณภาพ
แผนภาพความคิด แลว้ สรุปเปน็ ความคดิ รวบยอด กจิ กรรมเสรมิ สร้างศักยภาพการเรียนรูใ้ นศตวรรษท่ี 21
(Graphic Organizers) แนวขอ้ สอบ O-NET/PISA
เพ่ือจดั ข้อมูลอยา่ งเปน็ ระบบ 5. สรา้ งทางเลอื กโดยออกแบบหรอื คดิ สรา้ งสรรค์
สรา้ งการคดิ อย่างมีแบบแผน แนวทางอย่างหลากหลาย แล้วตัดสินใจ และสารประโยชนม์ ากมายส�ำ หรับครู
เลอื กแนวทางท่ดี ีทส่ี ดุ

6. วางแผนขนั้ ตอนการปฏบิ ตั งิ านทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ
เพือ่ น�ำ ไปสคู่ วามส�ำ เร็จ

การคดิ ประเมนิ เพอ่ื เพม่ิ คณุ คา่ ท�ำ ให้ผ้เู รียนเหน็ ความส�ำ คญั ของส่ิงน้นั
ขอ้ มลู ท่มี ีความสำ�คญั มีความหมายตอ่ ชวี ิต สมองจะสนใจและตอบสนอง
จงึ ส่งข้อมูลเหล่าน้ันเข้าส่กู ระบวนการเรียนรู้ โดยเช่ือมโยงกบั ความรู้
และทักษะทมี่ ีอยเู่ ดมิ สรา้ งความหมายให้มากยิ่งขนึ้

สุดยอดคู่มือครู 2

พเิ ศษ

การเรยี นร้ขู องสมอง (Brain Based Learning)

มาตรฐานสากลในศตวรรษท่ี 21

Apขpั้นlปyฏiิบnัตgิแลanะสdรCุปoคnsวtาruมcรtiู้หngลังthกeารKปnoฏwิบlัeตdิ ge A ขั้นส่ือสารและน�ำเสนอ ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying the Communication Skill

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

เมื่อระบบออกแบบให้ใช้งานได้ง่ายขน้ึ ทำาใหม้ ีอันตรายตา่ ง ๆ ตามมาด้วยเชน่ กนั St St St asean
เช่น การคลิกเมาส์เลือกข้อมูลหรือโฆษณาปลอม อาจทำาให้มีการติดต้ังโปรแกรม
ทเี่ ราไม่ตอ้ งการลงในคอมพิวเตอร ์ ทาำ ให้การทำางานของเคร่อื งเปลีย่ นไป หรือมภี าพ 3ep ขั้นปฏหิบลตังั กแิ าลระปสฏริบปุ ัตควิ ามรู้
ข้อความบางอย่างดึงดูดใจให้เราคลิกเมาส์เข้าไปแล้วมีการติดต้ังโปรแกรมบางอย่าง
โดยอัตโนมตั ิ 7. เขียนข้ันตอนการปฏิบตั ิงานจริงและ
สำาหรับการค้นหาโปรแกรมบนอินเทอร์เน็ตมาติดต้ังเป็นอีกวิธีการหน่ึงท่ีทำาให้
ติดตั้งซอฟต์แวร์ไดง้ า่ ย แตบ่ างครง้ั ซอฟต์แวรต์ ่าง ๆ อาจเป็นอันตราย และอาจเปน็ ลงมอื ปฏบิ ตั ติ ามแผน ประเมนิ ความส�ำ เรจ็
ซอฟต์แวร์ปลอมท่ีส่งผลเสียต่อคอมพิวเตอร์ของเราได้ ดังนั้น การเลือกซอฟต์แวร์
มาใชค้ วรพิจารณาจากแหล่งขอ้ มลู ดว้ ยว่าเชอ่ื ถอื ได้หรือไม่ ของงานและประเมนิ การท�ำ งานเชงิ ระบบ
ซอฟต์แวร์หรือโปรแกรมต่าง ๆ ท่ีเป็นอันตรายหรือส่งผลเสียต่อการใช้งาน
ทำาให้ไม่สะดวกต่อการใช้งานมีหลายประเภท เช่น ไวรัส (Virus) โทรจัน (Trojan) เพอ่ื ปรับปรงุ และแกป้ ญั หา แลว้ สรุป การเคล่อื นไหวและ
สปายแวร ์ (Spyware) วอรม์ (Worm) เราเรยี กกลมุ่ ของโปรแกรมเหล่าน้ีทอ่ี อกแบบ เป็นความคิดรวบยอด การลงมือปฏบิ ตั ิท�ำ ให้
มาเพ่ือมุ่งร้ายต่อคอมพิวเตอร์ว่า มัลแวร์ (Malware) ดังน้ัน การป้องกันเบื้องต้น
สามารถทำาได้ ดงั น้ี 8. นำ�ความเขา้ ใจทเ่ี กดิ จากการปฏิบัติ สมองพัฒนาท้ังสองด้าน
1. อปั เดตซอฟตแ์ วร์ระบบปฏิบตั กิ ารอย่างสมา่ำ เสมอ เมือ่ ผู้เรยี นนำ�หลกั การจากศาสตร์
2. ตดิ ตง้ั โปรแกรมป้องกันมัลแวรใ์ นคอมพิวเตอร์ มาสรา้ งองค์ความรู้ หรือสรุปเปน็ หลกั การ แขนงตา่ ง ๆ ไปปฏบิ ัติหรือลงมอื
3. ไม่คลิกข้อความท่ีแสดงโฆษณาหรือหน้าโปรแกรมต่าง ๆ ที่แปลกปลอม แกป้ ัญหามากข้นึ ความรู้จะย่ิงถกั ทอ
ระหว่างการใชง้ าน ขยายกว้างขึ้น เกดิ ทกั ษะการคิด
4. ไมด่ าวน์โหลดโปรแกรมจากแหล่งทีไ่ มน่ า่ เช่อื ถือมาติดตง้ั ในคอมพิวเตอร์ รเิ รมิ่ สรา้ งสรรค์ (creative thinking)
5. ไม่เปิดอเี มลหรือไฟลแ์ นบตา่ ง ๆ ทีไ่ ม่รู้จกั ep 4 การคิดแก้ปญั หา (problem solving

ปลอดภยั ไว้กอ่ น ขนั้ ส่อื สารและน�ำเสนอ thinking) การคดิ อยา่ งมวี จิ ารณญาณ
(critical thinking) ผเู้ รยี นไดพ้ ัฒนา
การปรับปรุงหรือการอัปเดตระบบปฏิบัติการคอมพิวเตอร์ เป็นการช่วย 9. สอ่ื สารและน�ำ เสนอผลงานหรอื ความส�ำ เรจ็ ความคิดทั้งระบบ และสามารถ
อุดช่องโหว่และแก้ไขบ๊ักต่าง ๆ ภายในเครื่อง รวมถึงโปรแกรมสแกนไวรัส เพอ่ื ขยายความรใู้ นรปู แบบการอภิปราย
ก็ควรต้ังค่าให้อัปเดตฐานข้อมูลสม่ำาเสมอ และควรตรวจสอบไวรัส การรายงาน นำ�เสนอดว้ ยแผงโครงงาน สรา้ งองคค์ วามรู้ไปพร้อม ๆ กนั
บนคอมพวิ เตอร ์ อยา่ งน้อยทุก ๆ 2 สัปดาห์ PowerPoint Presentation เปน็ ตน้ เกดิ ความเข้าใจที่ล่มุ ลกึ และเปน็
ความเข้าใจที่คงทน สามารถนำ�ไป
133 ประดิษฐผ์ ลงาน สรา้ งผลิตภัณฑ์
จดั ท�ำ โครงงาน (Project Based
Learning: PBL) พฒั นาพหปุ ญั ญา
และขยายผลส่สู ังคมตามมาตรฐาน
ep 5 สากลและวิสยั ทศั น์ในศตวรรษที่ 21
ข้นั ประเมนิ เพอ่ื เพมิ่ คุณคา่
บริการสังคมและจติ สาธารณะ

กจิ กรรมเสริมสรา้ งศักยภาพการเรยี นรใู้ นศตวรรษท่ี 21 10. เชื่อมโยงความรู้ไปสู่การทำ�ประโยชน์ให้กับ
แนวขอ้ สอบ O-NET/PISA ท้องถ่ิน สังคม ส่ิงแวดล้อม ในระดับ
ประเทศ อาเซียน และโลก ตามวุฒิภาวะ
และสารประโยชนม์ ากมายสำ�หรบั ครู ข อ ง ผู้ เ รี ย น แ ล้ ว ป ร ะ เ มิ น ค่ า นิ ย ม
นสิ ัยแหง่ การคิด การกระทำ�

Active Learning

3 สุดยอดคู่มือครู

พเิ ศษ

GPAS กระบวนการเรียนรู้ BBL อย่างแท้จริง
Steps ตามมาตรฐานสากลและวสิ ัยทศั นใ์ นศตวรรษท่ี 21

ep 1

ข้ันสังเกต รวบรวมข้อมูล (Gathering)
St

StSt St
การรวบรวมข้อมูลเพื่อสร้างฐานการเรียนรู้ กระตุ้นอารมณ์ต่ืนเต้น สร้างความรู้สึกเชิงบวก สนุกสนาน
นา่ สนใจ ท�ำ ให้สมองตืน่ ตัวพร้อมเรียนรู้ ซึง่ มี 2 วิธี ดงั นี้

วิธที ่ ี 1 การใช้ค�ำ ถามหรือกำ�หนดปัญหาทผี่ ้เู รียนตอ้ งพบในชวี ิต

วธิ ที ี ่ 2 ให้ผู้เรียนอยู่ในส่ิงแวดล้อมท่ีเอ้ือต่อการเรียนรู้ โดยใช้ระบบประสาทสัมผัสรับรู้ข้อมูล เรียนรู้
จากของจริง ส่ิงใกลต้ วั ภาพ บัตรคำ� ฯลฯ รวมท้งั ไดส้ ืบคน้ จากแหลง่ เรียนรู้ต่างๆ ด้วยตนเองA ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ
pplying and Constructing the Knowledge
Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�าuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

Appข้ันlyปiฏnิบgัตaิแnลdะสCรoุปnคsวtrาuมcรtiู้หngลังtกheารKปnฏoิบwัตleิ dge A ข้ันสื่อสารและน�าเสนอ Skillตัวชีว้ ดั ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

เสริมความรู้ คAรูคpวpขรั้นlกyปสาiฏอnริบgนแัตกaิแnล้ปdะสัญCรoุปหnคsาวtrใาuมนcรtชiู้หngลีวังิตtกhปeารKรปnะฏoจิบwัต�าleิวตdนัgัวeชี้วัด pplying the Communication
Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�าuเnสiนcaอวtio4na.se2Sakniปll .6ร/อ1บรู้อาขเั้นซSปียeรนlะfเแม-ลRินeะเพโgลื่อuกเพlaิ่มtคinุณgค่า

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ภกaาาseรรanเะดงินารอนทบต/ารัวงู้อชชขตานิ้ ีว้เอซัวงดั ียงชานร้ีวนแถลดั ปะโลรกะจาำ ทาง
นกั เรียนมีวธิ เี ลือกเส้นท�งก�รเดินท�งท่ดี ที สี่ ดุ
ได้อย่�งไร
การแกป้ ญั กาหราแใกน้ปชัญวีหิตาใปนรชะวี จิตา�ปวรันะคจำา�าถวานัมสำาคัญ กภวeวกภาา4รรp.าาเ42ะดรรง1.ปเนิ2าะดงน.ท6ปนิ/าา/1นง.ชท6ข้ิน/า/อง1งชรงาขรวน้ินถอขบงป้นังรารรสวนะถงัมจเปขำากท้อรตามะงจลู าำ ทาง
การดำาเนินการตา่ ง ๆ ในชวี ิตของเรา บางเรอ่ื งราวสามารถแก้ปญั หาได้หลายวธิ ี แตล่ ะ 1. กคนepักวาe1pราเรมแ1ียรกนู้จ้ ปรรา่ัววญกขบมัน้ปรรหกสววรงัมัขนบาเะขก้นัใรสอ้ตสสวนมนบงัมลู ชเทขกกี วอ้นตาิมตารลูแณปลร์เกกะเี่ยปจำลวาี่กยวัันนบ
รจวกถิธะับีจวปรว กิ่ถงิะธราเมีจปะรสจเะีปร้นดมำาะรินททจีปะกทาาำาสรางงทาิทะรใไงาสดนมธขงิทิภำาบ่ใเอหเนธาานงมพงวจร ิภบเินรถิธจะือาตาาีจวกปังพงน่า่ิงะรหาจเงมตะกรสวังกจีปต่านไก้ันนหัดำาันดงรากั่าทท วมะกร้อง เมาาสัดดรเ ีรันงงยิชทียีจำาๆใไมถ่� เนมนธ่นุดนง เหีริภบ่มเไชในิ จถหลรนาากีว่นกมพองหิธาชาาจ ือตยดีเรลรวีกังลนต่านไสหเไาติาดงือดกัก่ามยวากร้องขเกันิัดนยรส่ เัเนยอเยีหดๆ มส ท่�า มนงง แเีริมนย้นมไาชใเีจถตรรนงวี ทื่นทอุดหธิาแจช่ไ� นจาเี ลวีงปกลตางอบากกิตกาือจจ่ไยดรา�ขักนปสุดาสรเไงอเดกมส เถาจเหงดรินยด้น่เสเุดาหมรือ่ิน ททังนถาแหม�ทงาาน งตทางืยอรบม�กน้ัจน่ไงานี่หา�ปาปาทรงวท กยกนเลจเี่ดสดเรัน่ีหสปุดรึ่งาเอ่ืินทีา ถสยาหนไลทงมดสี่ ปตารม�้นทึ่งาังนาุดงา้ยาอยไนทราวททยป่ดีงัสงงถ้ัทน่ีหปาเีทสเาย แานงดลลมสี่เถงังกเรึ่งาคีายืุดอดเสยาไาร้ปดำาปตวกนถทถนิ ถญัียก้ยอแเาทารสางังงกวันนคหมเี่หสเถ้น้ปกดลำาไทถาสนถัญดียือทันไา่ีหำาาวก่ึงดน้ หาไมคกน รเดงท้หาสสกัญันถไทึ่งี่หำา้ ้นลดไาค แรน่ีเดทห้ารกหรัญถต่ึงย้ถ าโลา รมปแงด่ลาวกรถรทยตายะะธิาโแี่เจวะรดส่หลี สาำตธิโสทแมายะด่ลี าามตยแงสารยะสะตส่ลสาาสล่ายาะรมยะร
จะวิ่งเส้นทางไมก่เหับกมาือรเนดกนิ ทันา งมขอีจงุดเรจาอดไม่เหมือนกัน ดังนั้น เราต้องเลือกเส้นทางทปา้ี่เยหรถมเมาละ์ สม 11. ปแ.นคแก•ลรลักวากคนะว้้วนราเักจวตารตมแักียาำอราเอรกวรนบมเู้แบจ้ีันยปรครารคก่ีัวอาำยนญกู้จถมำา้ะปปรนถาหากไม่ัวรญรากัเนาะมมคบดใสปสหังนก้ายนดนบรงัชนาทพี้งักะีวในนสาสบิตนาร้ีนบแปณปชทลกัร์ญีเกวนกะาิเต่ีาหยปรจแำลวณาปาล่ีกยวใร์ัเันกนบนกะเชี่ยปจีวำลวาิต่ีกยวัันนบ
กบั การเดนิ ทางของเรา
รถประจำาทาง
เสน้ ทางเดนิ รถ
รถประจาำ ทาง
เสน้ ทางเดินรถ โรงเรยี ปนา้ ยรถเมล์
(น(ป(นต•ตอ••ตอรแป(ัวะนั นันวนนว•ตลรจอไไอักัอกักะำา้วัมนยวมวเยจเตเร่หย่านัอรัห่รก่ ียำาาลอง่ ียีอายวลงนยคเบั บะงนคนันรแบั่ )ไาำาคคำกีรแอเายต)งคบำาป้ตำกะาคนอถ้ายัญไอ้ปตงำราบเาพหบัญมคบอต าบ แโา้ หยบดรดอปกงถายพััง ้ปญบโตนใรดัญบชห ิ ี้ดถย้วรหาปิธ ตใใถากีัฝชญนิรดาต้วนชรถหธิ ใิตี วดตดกี ฝิาตกิด าใ นฝร นโใตดนดชยกตี ว ิ ตก
ตน้ ทาง ป้ายรถเมล์
สาำ นักงานโรงเรียน

ต้นทาง

โรงสเำารนียักนงาน

ต้นทาง โรงเรยี น ก(ตานรัวอออยนอ่าไกงมคจ่หำาาตลกอบั บบ)้ าแนกใ้ปหัญ้เหรา็วรถขต้ึนิด แ โดกย้ปัญหา

ปลายทางสาำ นโรงเรกัยี นงาน 2 2.2 . กจเฝภแสน.ก(แภนสจเกฝขข•ัลด่ีเ3ักถน•า้ัลาด่ีเาักถนา้สสฝเนภกจ(สน รว้ขนว้าพเเหาเจตหตจต•ั้นดน้สาักถรรอน้านนาตตออาา้อ้อเรียนกัวทเีน้ยกกทอทาพเอหนกนทตสอนสงรอนอ นทาภองี่ บนกใ าภ้้โ่ี แนกัอนบงใเียก้ราาโแนนหยอดทงคจนกรสงาพอหวดเทคงน กเ้า่าาำย่ี พ)รอ้ปกวใทปบ้นโแนนมเ้ถกางาำย้รปยีกัญหปบดน็รนจใงกมเีถคาาบอวทสากวนัญเมหเ้น็เหรายใง้้ปวเาีรานปบ้มำาดนสาก้วแาาเนลเมกหเหตดกทัญหขินว็นรรนนใ้งมดกใาบาังา้้อาเลมอาอว)กเดงรหหงเหทนหขป้ิน้วมนารนาสมดรบาถา้เ้ีังา้าเ้นอละมอูญัลก่ารำมไ)งรหงขินนทส หนม็วมจใาแนเาาสรถ้อ่ีหรมมอมแขี้่ห)าะงกรหูล่าำมไบัึ้นกมื่หอตลาทสนาหรม้ถปก้จเก เโะรัอบูล่กรมไี่แรมามแด่หาัญาือทสร ม็อกวบัจตรกโเ่ืหยเอตลฝ่ีดม้ดสหมแปขก่ห่ากากึใกรัอบึ้ยนังินกกันงญ่ืหาาอตลชาืเอกกทรกร อกอก ตรหร้วัอโบกาาาเถแัฝนตกดาดสืรรงอกธิา่า อกตตรึกโยนังีกินงฝด้สปก่ิดเากกทากึอกกยังันงญร าาาัโนเตกกกใกรรงอกดหดาาันตกยรรา

ภาพท่ี 1.18 เสน้ ทางเดนิ รถที่แตกต่างกัน ปลายทาง

สร้างเสรมิ ความเป็นอยอู่ ย่างภพาพอที่เ1พ.18ียเงส้นทางเดินรถทแ่ี ตกตา่ งกัน โรงเรียน

รย ถานยพนกาตหา์รสนใ่วะชนบ้บนบรถุิกคนย ราครถานลนรย สพถแทนรกาโลำาตห้าาดใ์งภรสะนหยใเ่าวละสช้กพสนบ้บรดาทานบมิรรกร่ีถุิกคค1จปาน.าคว1รรรรน8าลารใะม จถเแทชจสเรโลาำป้น้ดนำาใตะ็นหททย้ำาลดิอก้าสามดยขงางารัเกนรอู่ทดัดจปายเำานินรรรชา่ใารอ้ใะงจหื้อถชจยรพ้ปท้นำาเตลพทอ่แี้ำราดิ งาเตมะลพขงกันหทดัิงยี ตเำานย งชา่ใ้ออัดห้ืงอยกีก้ปเคลพันรท่างะลใั้งหิงชยย ้จอัดัง่าีกคชยท่า่วไใั้งดชยย้จ้ดลัง่าชีกยด่วไวปดย่าป้ดรลกลิีกมดาาวรปาย่าใณรกทชิมา้ารางใณช้
สรก้าางรใเสช้บริมริกคาวรารมถเโปดน็ ยอสยารู่อปยรา่ ะงจพำาทอาเพงทยี ำางให้ประหยัดค่าใช้จ่ายได้ดีกว่าการ2ใ3ช้23
รถยนต์ส่วนบุคคลและลดการใช้น้ำามันเช้ือเพลิง อีกทั้งยังช่วยลดปริมาณ
(3•แ เนลสั ก้วน้ ตเทรอาี ยงบ)นคมาำ ถี วาิ ธมี เ ลดื องั นกี้ เ ส้ น ท า ง
3. นจาักกเรหยียนานังนสศพอืกึาหเษ3รน.ียาะคนจนบาน้ักหนกเคถรรหียือวนนน้าแังนสแศห ทือกึลลเาำษะรใง่ ยีาหรกคนวก้ าน้หบารครรรเจือวรวรา้แยี มแาหนจลขลรระ่ง้อตรตู้กมวดิ า่าบรูลขงรเดัเรวๆกยีนม่ยีนอ้ทขรยว้อ่หี้ตู ลกมลา่ งูลับงาเกๆกกีย่าหทรว่หีลแกลาับกยากกป้ าหัญรลแาหกยป้าใญั นหชาวีในติ ชปีวริตะป2จ3ราำะวจำานั วนั

3. นกั เรียนศกึ ษาคน้ ควา้ และรวบรวมขอ้ มลู เกีย่ วกบั การแก้ปัญหาในชีวติ ประจำาวนั ปก(กป(ทต•ารตาำารก(รใระัะัวน3ว••เเ่ีหเหหดดสออ ั้ไยเกยจนิน้นปสยินยัดาัดทั่ถเาทน้กทก่เาางงึวรเทาภงางทวคลเี ทงยงาคี่หาลรำาาที่ดงพใมีตนำายา)ที่ีดนาใมอตยสี่มกนีทนเีบไดุาอสี่ีสดกวรมไ น้เดต้บุดิเาดธีลวทอ้รรไ ิีนืงิเอยาเดธเทเดงลา่ลวกีอ้าสงเลินืเงือไอยลาำสารมทห)่าืก้กนาอางรกทเงไเบักทสรมาสกี่สง้เนา้าุดนทสกรที่ ้เททนดา่ีสงนิาทุดททงา่ี างง

จากหนังสือเรียนหรือแหลง่ การเรียนร้ตู า่ ง ๆ ทหี่ ลากหลาย

ทาำ กใหารไ้ เปดถนิ งึ ททาห่ี งมทา่ดี ยีทไี่ส2ด2ดุ33้ตไรดง้อสเวุดยยลอ่าาดง)คไู่มรือครู
(ตัวอย่างคำาตอบ เลือกเส้นทางท่ี
ประหยัดเวลาในการ22เด33ินทาสงุดมยอาดกคทู่ม่ีสือคุดร ู
ทาำ ใหไ้ ปถึงทีห่ มายได้ตรงเวลา)
สุดยอดคู่มือครู 4

2233 สุดยอดคู่มือครู

พเิ ศษ

ep 2

ขน้ั คิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ (Processing)
St
สมองจะเกิดการเรียนรู้ทันทีเมื่อประเมินได้ว่า เร่ืองที่กำ�ลังเรียนมีความหมายและสำ�คัญต่อการดำ�เนินชีวิต
St ดังน้ัน ในการสอนควรให้ผู้เรียนคิดประเมินเพื่อสร้างความหมายของความรู้ในมิติคุณธรรม จริยธรรม และ
ค่านิยมหลกั 12 ประการ
St
ผเู้ รยี นจะกระตอื รอื รน้ เมอ่ื รา่ งกายไดเ้ คลอื่ นไหว มสี ว่ นรว่ มในกจิ กรรมการเรยี นรู้ ท�ำ ใหส้ มองพฒั นา มศี กั ยภาพ
ในการคดิ มากขึ้น สมองจะใช้การคดิ หาความสัมพนั ธ์ของส่ิงต่าง ๆ เพ่ือเปรยี บเทยี บ จัดกลุ่ม และสร้างเป็นหลักการ
ของตนเอง โดยใช้แผนภาพมาช่วยจดั ความคิดเหล่านใ้ี ห้เป็นระบบชัดเจน

GPAGSPA5S 5StSetpepss Gขั้นสขังั้นGเกสตaังtเรกhวตeaบrรtiรhวnวมgeบขr้อรiมวnูลมgข้อมูล Pข้ันคิดวิPเคrรoาขcะ้ันหe์แคsลsิดะiสวnริเgคุปrครoวาาcะมหeร์แsู้ ลsะiสnรgุปความรู้

บูรณบูราณการกทารักทษักะษศะศตตววรรรรษที่ 2211 แนวข้อสแอนบวOข้อ-NสEอTบ O-NET
2ep 2
ep
แขล้นั ะคสิดแรขวลปุนั้ เิะคคสคิดรวรวาปุาเิะมคคหรวราา์ู้ะมหร์ู้
5. นัก5เ.รียนบันกริกเรรา่วียรมนบรกน่วันเมควกริเันือควขริเ่าคายะรอาหินะ์เหเกท์เี่กยอ่ียวรว์เกนกับ็ับต
บ ริ ก าทร่ีมบีกนารเกคำาหรนื อดขร่ าหยัสผอ่าิ นนกเ าทรอเขร้าใ์ เชน้ง็าตน
ที่มีการแกลำา้วหเขนียดนรคหำาัสตผอบ่านขอกงานรัเกขเ้ารใียชน้งเาปน็น
แล้วเขแียผนนภคาพำาตควอามบคขิดอดงังนตักวั อเยร่าียงนเป็น

แผนภาFพacคeวboาoมkคดิ ดงั ตวั อย่างGmail

Facebook การกำาหนด Gmail ภาพที่ 4.5 การตั้งรหัสผ่านท่ดี ี

รหัสผา่ นบริการ แม้ว่ารหัสผ่านจะทำาให้ใช้งานได้เป็นส่วนตัวมากขึ้น แต่ไม่ควรบันทึกรหัสผ่าน
ไว้ในอุปกรณ์หรือซอฟต์แวร์ต่าง ๆ โดภยาทพ่ัวทไป่ี 4แ.ล5้วกกาารรตกัง้ ำารหหนสั ดผรา่ หนัสทผี่ด่าี นจะให้ยืนยันซำ้า
รหกัสาผรกา่ บอนาำ ินนหบเเทคนรอริกดือราเ์ขรนา่ ต็ย
YouTuบอbนินeเเทคอรอืร์เขน่า็ตย Instagram วบ่าาตงเ้อว็บงกไแซามตร้วร์จห่าะรมัสหีวผิธัส่าีกนผาต่ารนกามำาจหทะนี่ตทด้ังำารไใหวห้หัส้ใผรชือ่า้งนไามในห่ ไมถด้่ าโ้เลดปืมย็นรกสหาัร่สวถนผา่าตมนัวคซมำาอถาฟากมตขห์แ้ึนรวือ รตแ์หิดตรตื่ไอ่อมเวก่ค็บลวับไรซมบตาัน์ ทึกรหัสผ่าน
6. นกั เรยี นรว่ มกนั สรปุ ความคดิ รวบยอด ทไาวงโ้ใทนรอศุปพั กท ์รหณรอื ์หจรดือหซมอายฟอตเิ ล์แก็ วทรร์ตอน่างกิ สๆ ์ ด โงั ดนนั้ย ทใน่ัวกไาปรแกาำลห้วนกดารรหกสั ำาผหา่ นคดวรรหใหัสข้ ผอ้ ่ามนลู จะให้ยืนยันซ้ำา
YouTuเรbกหeี่ยัสวผก่าันบสดิทงั นธิใ้ี นการเขIn้าถstึงaขg้อrมamูลและ ทว่ีส่าำาคตัญ้อใงหก้คารรบรถห้วันส ผส่าำาหนรตับาอมุปกทร่ีตณ้ัง์สไมวัย้หใรหือม่สไมาม่ าถรถ้าเลขืม้าถรึงหข้อัสมผูล่าหนรือซใอช้ฟรหตัส์แผ่าวนร์หรือเว็บไซต์
ดบ้วยางลเาวย็บนไิ้วซมตอื ไ์จดะ้ มีวิธีการกำาหนดรหัสผ่านใหม่ โดยการถามคำาถามหรือติดต่อกลับมา
6. นกั เ รย ี น•รกว่ ามรเกขนั้าใสช้งราปุ นคเวว็บาไมซตค์หดิ รรือวสบ่ือยสังอคดม ทางโทรศพั ท ์ หรอื จดหมายอเิ ลก็ ทรอนกิ ส ์ ดงั นน้ั ในการกาำ หนดรหสั ผา่ นควรใหข้ อ้ มลู
เกี่ยวกอับอนสไิทลธนิ์ตใน่างกๆาสราเมขา้ารถถึงกขำาห้อนมดูลสแทิ ธลิใะห้ ที่สำาคัญคใวหาม้ครรรู้ บอถบ้วโลนก สำาหรับอุปกรณ์สมัยใหม่สามารถเข้าถึงข้อมูลหรือใช้รหัสผ่าน
ดว้ ย ลายFนaิว้ cมeอื IไDด ้เป็นการตรวจสอบตัวตนของผู้ใช้ ซ่ึงเป็นการต้ังรหัสผ่าน
อรห•อสันกผไาลร่าบใคขนนชเอุุณคข้งต์งคา้าดสเน่าใลรมงั งชาภนบ้งไๆาั้ีดตายนส้ิเนหดาเอวลมัง็บก่านานสั้ไรน้ีใซาถหมตผก้เาหู้ใ์หำารชมหถร้คาือนเะวขสดส้รา่ือถปมสึสงรกิทขับังับธ้อคปกใิมรมหาูลุรง้
บุคคลภายนอกสามารถเข้าถึงข้อมูล รปู แบบหนง่ึ โดยยงิ รงั สอี นิ ฟราเรดออกไปและใชก้ ารตรวจสอบรปู ของใบหนา้
ของเราได้ ดังน้ัน ผู้ใช้ควรปรับปรุง แม้ว่าหน้าตาจะเปล่ียนไปเล็กน้อย เปลี่ยนทรงผม ใส่แว่น Face ID ก็ยังคง
คุณสมบัติเหล่าน้ีให้เหมาะสมกับการ สามารถคตวราวมจสรอรู้ บอไบดโ ้ นลยิ กมใช้ในโทรศพั ทเ์ คลอื่ นที่
ใช้งาน
Face ID เป็นการตรวจสอบตัวตนของผู้ใช้ ซึ่งเป็นการตั้งรหัสผ่าน
สุดยอดคู่มือครู 11300
130 รปู แบบหนงึ่ โดยยงิ รงั สอี นิ ฟราเรดออกไปและใชก้ ารตรวจสอบรปู ของใบหนา้

แม้ว่าหน้าตาจะเปล่ียนไปเล็กน้อย เปลี่ยนทรงผม ใส่แว่น Face ID ก็ยังคง

แนวข้อสสาอมบารOถ-NตEรTวจสอบได้ นิยมใช้ในโทรศัพท์เคล่ือนที่
เฉลย 3 เหตุผล รหัสผ่านใช้เป็น
เพราะเหตุใดจึงตอ้ งมกี ารกาำ หนดรหสั ผ่าน การยืนยันตัวตนในการใช้เคร่ืองมือ
1 เ1พ30ือ่ ใช้สำาหรบั ใหท้ ุกคนเข้าระบบ และเปน็ การปอ้ งกนั อนั ตรายจากผอู้ นื่
2 เพื่อใชส้ ำาหรบั เปดิ อปุ กรณต์ ่าง ๆ ทจ่ี ะมาเขา้ ถึงขอ้ มลู ของเรา

3 เพื่อใชส้ ำาหรับยืนยนั ตวั ตนในการใช้เคร่อื งมอื

4 เพื่อแใชน้สวาำขห้อรสบั อบบันทOึก-กNาEรTใชง้ านระบบคอมพวิ เตอร์เฉลย 3 เหตุผล รหัสผ่านใช้เป็น
การยืนยันตัวตนในการใช้เครื่องมือ
เพราะเหตใุ ดจึงต้องมีการกาำ หนดรหสั ผ่าน และเปน็ การปอ้ งกนั อนั ตรายจากผอู้ น่ื
1 เพ่ือใชส้ ำาหรับใหท้ กุ คนเข้าระบบ ที่จะมาเขา้ ถึงข้อมลู ของเรา
2 เพอื่ ใชส้ ำาหรบั เปิดอุปกรณ์ต่าง ๆ

3 เพือ่ ใชส้ าำ หรับยืนยนั ตวั ตนในการใชเ้ คร่อื งมือ

4 เพอ่ื ใชส้ าำ หรบั บนั ทกึ การใชง้ านระบบคอมพิวเตอร์ 5 สุดยอดคู่มือครู

พเิ ศษ

ep 3
St
ขัน้ ปฏิบตั แิ ละสรปุ ความรู้หลงั การปฏบิ ตั ิ (Applying and Constructing the Knowledge)
St
การนำ�หลกั การทีส่ ร้างข้นึ ไปปฏิบัติ ลงมือท�ำ ลงมอื แกป้ ญั หา ทำ�ใหส้ มองต่อยอดความรทู้ ่มี ีอยู่เดิม เกดิ ความรู้
Stทซ่ี บั ซอ้ นขน้ึ ยงิ่ ปฏบิ ตั เิ ปน็ ประจ�ำ จะเกดิ ความช�ำ นาญ กลายเปน็ ความเขา้ ใจทค่ี งทน ซง่ึ เรยี กวา่ องคค์ วามรู้ หรอื ปญั ญา

GPAGSPA5S 5StSeteppss Gขั้นสขังG้ันเกสตaังtรเhกวeบตarรitวnรhมวgeขบ้อrรมiวnูลมgข้อมูล Pข้ันคิดวิPเคrรoาcะขหeั้น์แsลคsะิดiสnรวgุปิเคคrรวoาามcะหรeู้ ์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณบูราณกาากราทรักทษักษะศะศตตววรรรรษษทที่ ่ี2211 แนวข้อสอแบนวOข-้อNสETอบ O-NET
3ep ep 3 แหลลขะังสน้ักรแหปาลปุรลฏขะังปคสิบ้ันกวรฏปาัตาุปรบิ ฏมิปคิบตั วรฏัตาิบิู้ มิ ตั ริู้
7 . 7 ทน.่ีสาำ บ ม นลบอ็าำ รู บกณคล ์ าำด็อสงั ก่งัภ คาพาำ สัง่ มาใส่ใน บมลาอ็ ใกสคใ่ ำานสบงั่ ลอ็ กคาำ สั่ง จะได้โปรแกรม จะได้โปรแกรม
11. นั ก1เ1ร. ี ยนกิัจกนกเแรรรีตยม่นทลี่แะ2ตก.่4ลละเุ่ มขกียลรนุ่่มวโรปม่ วรกแมักนกรั นปมปโฏตฏิ้ตบิ บอั ตั ตบิิ ทสี่ มบูรณ์ ดงั ภาพ

กิจกรรโมดทยปี่ ฏ2บิ .ตั4ิตาเมขขียั้นนตอโนปร(ตแอ่ ก) ดรังมนโ้ี ต้ตอบ
โดย ป ฏบิ ตั 1ติ1.า1มนขาำ ้ันบตล็ออกนคาำ(สตั่งอ่ ) ดงั นี้ มาใสใ่ น
บล11็อ 11ก ..ค21บำาทนลส111็อดาำงั่ 111กบล...ค423ลอาำ ็อพทสสงงัดกมิง่ัรเลนักพคอต์ชโำางปค่อืสรขำารงั่นั ตอแโองปกนบรรกัแมเกรรยี มนเขมา้ ไาปใส่ใน
1 1 .3 พ1มิ 1พ.5ช์ ปือ่ รขับอปงรนุงโักปเรรแียกนรเมขโ้าดไยปให้ถามช่ือ
11.4แลส้วังถเกามตนคามาำ ตสกอุลบ
แจลาว้11ก แถ11สน ..าด65ม้ัจดงนแขปในงัาบอ้บตห1การมบ1ัวัม้ัูลนบบแน.อแ6นัสั้ปยสนทลทใกา่ะรดบึกึหงกรุลุกงัับ้นแงาโผขรขสปทอ้เขล้มดึอรกียูลงแลมนผเขขโกูลงลา้้ปอไรรใลทปมแมทนูลงั้กงาโรใทงหแดมคน้ังใมียยบหหแบ์ ต้ใดบมอบหวั รลอดบด์บ้ถะอออคบัานยอรักมา่นกงทมชงทมา่ึ ก่ือึยากา นาำ บลอ็ กคาำ สั่งมาวาง

ดงั ต1ัว. อนยัก่าเงรยี นเข้าโปรแกรม Scratch ไดห้ รือไม่ นาำ บล็อกคาำ สั่งมาวาง
8. ทดลองรนั โปรแกรมโดยโปรแกรมจะถามชอื่ แลว้ พมิ พช์ อ่ื ของนกั เรยี นเขา้ ไป
แบบบัน3ทกึ ไกดา ้ รเข ียน โปรแกรมไใมหไ่ ต้ด้ัวละคร และสังเกตคาำ ตอบ
แสดงข้อม2.ลู แหนลรักะอื เรรไบัีมยน่ขใ้อชม้กูลลเุ่มขค้าำไาสปั่งทแาลงะคบยี ล์บ็ออกรค์ดำาสอั่งยถา่ ูกงตงา่้อยง 9. ปรบั ปรงุ โปรแกรมโดยใหโ้ ปรแกรมถามชอื่ แลว้ ถามนามสกลุ จากนนั้ ใหแ้ สดง
1. นกั เรียน3เขา้ ถโปูกตร้อแงก รม Scratchไมไ่ถดูกห้ตอ้รงอื ไม่ ขอ้ มลู ท้ังหมดออกมา

2. หน3รักือเไรไ43ดีมย.. ้ น่ หนโ3ปใรักชรือ เแ้กรถไีมยกูกลน่ร ตุ่มมเอ้ปคแงลส ำา่ียดสน ง่ังขกแ้อาลครทวะาำาไบมงมาลใน่ไน็อไดตบมกา้ล่ถมค็อกู คำกาตำาสค้อสำั่างง่ังสถท่ังีู่เกถขูกตียตน้อ้อไงวง้ 8. ทดลองรนั โปรแกรมโดยโปรแกรมจะถามชอ่ื แลว้ พมิ พช์ อื่ ของนกั เรยี นเขา้ ไป
3ถกู ตหอ้ รอืง ไม่ ไม่ถูกต้อง และสงั เกตคาำ ตอบ
9. ปรบั ปรงุ โปรแกรมโดยใหโ้ ปรแกรมถามชอ่ื แลว้ ถามนามสกลุ จากนนั้ ใหแ้ สดง
3. นักเรียน3เปลท่ียาำ งนานข้อความในบลไ็อมก่ทคำางำาาสนั่งถูกต้อง ข้อมลู ท้ังหมดออกมา
หรือไ5ม. ่ นักเรยี นพบปัญหาในการทาำ งานหรอื ไม่
3ถกู ต้องพ บ ( ) ไ3มถ่ ไกูมต่พบอ้ ง 54

4. โปรแกรกมจิ แกสรดรมงกนี้ปารรทะเำามงินานตวัตชา้ีวมดั ควำาส4ั่.ง2ทป่ีเข.6ีย/2นไว้ St Step 4
หรือ1ไ2ม.่ นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงที่เข้าใจเป็นความรู้
3ทำางารน่วมกัน ดังน้ี ไม่ทาำ งาน
5. นกั เ รยี นพบ•ปญัโปรหแากใรนมกSาcรrทatาำcงhาเนปน็หโรปือรแไมกร่ มทใ่ี ชฝ้ กึ 13. ขนั้ สอื่ สารและนา� เสนอ

พบ (บเขนียเวนบ็ โปไซรตแใ์ )กนรรมปู3แสบาไบมมอาพ่อรนบถไเลขนีย์หนรโอปื สราแมการรมถ นั ก เ5ร4ี ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม อ อ ก ม า นำ า เ ส น อ
กิจกรรมดนาป้ี วรนะ์โเมหินลตดัวโปชีว้รดัแกวร4ม.2มาปต.6ิด/2ต้ังบน ก า ร เ ขี ย น โ ป ร แ ก ร ม โ ต้ ต อ บ อ ย่ า ง ง่ า ย
12. นรว่ ักมเรกียันนแเรคดวอรรมนัง่วอ่ื ถนิเมงมึงคี้กทชอาำัันนมโคแสพลรรวิ งะเุปงตเาขสอนียริ่งคน์ ทสอโาี่เมปมขพรา้ารแิวใถกเจตสรเอรมปา้รคง็นไ์ โดำาปคนอ้ รววกี แาณดกม้วรไยรมดู้้
สุดย•อดโคปู่มรือแครกู รม5S5c44ratch เปน็ โปรแกรมทใี่ ชฝ้ กึ 4ด้วยโปรแกรม Scratch ของกลุ่มตนเอง

eหpนา้ ชนั้ เรยี น เพ่อื แลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน
ขนั้ สอื่ สารและนา� เสนอ

เขียนโปรแกรม สามารถเขียนโปรแกรม 13. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำาเสนอ
บนเวบ็ ไซตใ์ นรปู แบบออนไลน์ หรอื สามารถ การเขียนโปรแกรมโต้ตอบอย่างง่าย
ด า ว น์ โ ห ล ด โ ป ร แ ก ร ม ม า ติ ด ตั้ ง บ น ด้วยโปรแกรม Scratch ของกลุ่มตนเอง
เครอ่ื งคอมพวิ เตอร์ สามารถสรา้ งโปรแกรม หนา้ ชัน้ เรยี น เพ่อื แลกเปลีย่ นเรยี นรู้กัน
แอนิเมชันและเขียนโปรแกรมคำานวณได้
รวมถึงทาำ โครงงานคอมพวิ เตอรไ์ ดอ้ ีกด้วย

สุดยอดคู่มือครสูุดยอดคู่ม6ือครู 5544

พิเศษ

ep 4

ขัน้ ส่อื สารและนำ� เสนอ (Applying the Communication Skill)
St
การถ่ายทอดความรู้ คGวPาAมSค5ิดSteคpsวามรู้สึก โดยใช้ภขา้ันษสังาGเกตaแtสรhวดeบrรงiวnถมgึงขค้อมวูลามสามารถในกขา้ันคริดสวื่อิPเคสrรoาาcะรหe์แหsลsระiสnือรgปุปคัญวาญมราู้
St
หคดวา้รานือมสภสอื่าก�ำอษา1เิเาร0รล.จ็eสก็ กpข่ืนกอทรอิ3ัจกสระงกเาอบตรรรนีรยวนแมนิกนลทผสกแแหี่ะู้เตล์าลร2ผนขะ่รงัลียส.้นักู้เ2ำน�ระปรานปุรเกท้ีฏยี ปจสฝคบบิ ลวนำ�ฏึะูรกนตัุ่ามิบใณมเกิเหอตักรขร็จา่ิู้ีวเดิย้ผกะปมานค้เูไรร็นกดโวทียปันักาพ้กนรษปมาัฒแะไฏภศรกดนิตบสารแ้วัามตครรลทิ้ราภกษกังูมทเอษป่ีใิ 2าจะล1รดี่ยเม้ากน ณนิดคเแ์เวท1ชรา2คิงง.ม บโบรขเนดัน้ันวู้ นิ โตกทดทลอาไนศัายงดนไลนีดปบี้้อให้วคทจายเยดตรท่ายีอิซนี่จกงง่ึทจะดะกาสนใี หนั ตรเ้คะมา้แิดวงลันื่ออสลั แะใผกหนรกู้ออ้นวรนัรขำาื่นคทิบ้อึมลผ์ชสถเอ็ อพื่ลนก้าบอื่ กงชนเาขาOรอยี�ำ นท-นเNบำาตโสซปEผ้าำ นอ่Tรแแลลๆอกะงรโไาปมไดปขในยหา้ งต้ขใหัวชอนล้ค้าะงมคอตารวม นา(ซงพ อดมชิวังบภเ่ืน)้ีาต พชอมร์
โดยปฏิบตั ติ ามขน้ั ตอน (ต่อ) ดงั น้ี

10.1 นำาบล็อกการทำาซ้ำาและไปข้างหน้า ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
GPAS 5 Steps
มาวาง

10.2 ทดลองรันโปรแกรบมูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET
จ า ก น้ั น บeัpน3ทึ ก ผ ล ลขัน้ งปใฏิบนัตแิ บ บ บั น ทึ ก
St แหลละงั สกราุปรปควฏาิบมัตริู้

ดังตัวอย่าง 12. ขน้ั ตอนน้ีบทเรยี นจะใหค้ ดิ อัลกอรทิ ึมเพื่อเขียนโปรแกรมใหต้ วั ละคร (ซอมบี)้
เดินทางไปหาดอกทานตะวัน ใหน้ าำ บลอ็ กการทำาซาำ้ และไปขา้ งหน้ามาวาง ดังภาพ
แบบ1บ0ัน. ทนกึักกเราียรนเขแยีต่นละโกปลรุ่มแรก่วรมมกันปฏิบัติ
hแttบpบsว:/ น/mซ าํ้aกโดอิkจ1ยยก0eป.า่รc1ฏงรoบิ มงนตัd่าำทาิตeบยี่ าล.ม2m็อขด.ก2้นั i้วกตcายอฝrรนเoึทกวำาb(เตซบ็ขi้ำา่อียtไแ).ซนลoดะโงัตrไปนgป์ ้ีรขแ้างกหรนม้า
1. นักเรียนเขา้ เวม็บาวไางซต์ https://makecode.
m3icไrดo ้bi t. o rจดg งัา 1ต ก0ไวั .นด2อั้ยน้หทา่ บงรดันลอื อทไงึมกไรันมผ่ โลไ่ปดลรแง้ กใรนมแบบบันทึก
13. ทดลองรันโปรแกรม
2. นกั เรยี นสรา้ งโคแบรบงบงันาทนกึ ใกหารมเขถ่ ยี ูกนโตปอ้รแงกหรรมือไม่
3ถูกตอ้ ง hแ ttบpบsว:/น/mซ้าํaอkยe่าcไงoมงd่าeถ่ย.mูกดiว้ตcยrอ้ เoวbง็บitไ.ซoตrg์
3. นักเรียนใ1ช.้กนลักมุ่เรคียนาำ เสข้า่งั เวแ็บลไซะตบ์ hลttอ็psก:/ค/mำาaสkัง่ecode.
ถ3ูกตถอ้ กู งตหอ้ ร2.งอื ไmน 3มักic เ่ไรrดยีo ้bนiสt. รo้าrงg โ ค ไรดไง้หงมารน่ถอื ใไกูหมไมมต่ ถ่่ไ้อดกู ้งต้องหรือไม่
13. ทดลองรนั โปรแกรม

4. นไดกั ห้ เรรียือนไมแ3่ก. ไ้ ถน3ขกูักตตเถร้อวัียูกงนเตหลใ้อรชงขือ้กไ ตลมุม่ า่ คมาำ ทส่งั ่กี แลำาะไหมบน่ถลกูอ็ดตกคอ้ งำาสง่ั
3ได้ 3 ถกู ตอ้ ง ไม่ไดไ้ ม่ถกู ต้อง

5. ทโป่ีเขรียแกนรไวม4้หแ. รสไน3อื ดดกั ไ้หเงไรมรดกียือ่ ้นไามแร่ กท้ไขำา ตงัวาเนลขตตาามมไทมค่ีกไ่ ดาำาำ ห้สนง่ั ด
3ทาำ งาน5. โทป่เี ขรียแกนรไวมห้แรสือดไงมก่ ไารมท่ทาำ งาำานงตาานมคาำ สงั่

กจิ กรรมนป้ี ร3ะเทมำางนิ านตวั ชว้ี ัด ว 4ไม.2ท่ ำาปงา.น6/2 42
11. รน่วักมเรกียนั น1ดร1.ัง่วนกมนริจ่ว้ีักกกมเรัรนกรียันมสนนดรร้ีปงั่วุปนรมะ้ีสกเมัน่ิงนิสทตรี่เุปวั ขชส้า้ีว่ิงัดทใจี่เวขเ้า4ปใ.จ2็นเปปค็.น6คว/2วาามมรรู้ ู้
42
4 5 • กา ร เขีย•นกโาปรเรขีแยนกโปรรมแคกรอมมคอพมิวพเิวตเตออรร์ ์
epe4p ep 5
มีเครื่องมือmมอีเaคยkรู่หeื่อcงลมoาdือยeอยชสู่หนาลมิาดายรชถเนชเิดข่นียเชน่นเโวปเ็รบวแ็บไกไซซรตมต์ ์
m a k e c o dโeด ย สก าารมว าางรบ ถล็ อเกขคี ยำ า สนั่ งโ ปโ ปรรแกกรรมมที่ 12. นักเรี
StSt epข้นั ประเมินเพื่อเพ่มิ คุณคา่ ขั้นประเมนิ เพอ่ื เพ่มิ คุณคา่
บริการสงั คม บรกิ ารสังคม
St และจิตสาธารณะ
บวนซแำ้าละจิตสาธารณะ
St ยนเขียนโปรแกรมแบ
ขนั้ สอื่ สขารน้ั แลสะอ่ืนา�สเสานรอและนา� เสนอ
รบวบาอบหขงอรอ้ึืบอรนก์ดเวลสแส็บม็บอไอาซบกงตมกข์สคล้ึ นำาาไำาหดสรร้สาใับถชั่มงเท้ ขานาำ ียโรโคำนาถปรโงไนปรกำรปาาแแรไกตใปกรา่ ชใงมรช้ๆกม้เกชไัับ่ทบดน้ ี่ 13. นัก เ รี
ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม อ อ ก ม า นำ า เ ส น อ
12.กแเวาลบ็ ระไนกเขซเวายีัตก็บรน์hเโไเtปขซtรpรยตีีsแย์:นก/h/นรmโtมปtแaแpkรบsตeแบ:c/่วลกo/นcdระซeoมาำ้.dกmอeแยiล.cา่บorงุ่oมrงบgbา่ ยiวอtดข.นoอว้อrซยgงกา้ำ อมยาา่ นใอไงดหยงำ า้ถ้เ่าา่พงกูเยง่ือตส่าดน้อยนงทไว้ ดี่ไยอ้ถมูก่เขต1้า้อใ3งจแ.ใลหะ้เอนขสียยาักมน่าาเโงรรปถงีรยอ่าแธยนกิบไราเดมยข้ถียูกนตโ้อปงรแแลกะสรามมแารบถบอวธนิบซาย้ำา
โดยกา
ออกแ
บอร์ดสมองhกtลtpไsด://้ cใoชdท้ e.าำ oโrคgรโงปกรแากรรตม่าSงcๆratไcดh ้
หhtรtือpเsวส:ุด็บ/ย/อไcดซคoู่มตหdือร์สคือeรำากู.าหoรrเร4ขg4ับยี 22นเโโขปปียรรแนกแรโกมปดรรว้มยแภกSาษรcามรrะaดเtับชcส่นhงู เกรลียุ่มนแเวตรลบู้ก็นนัเะไอซเงวหตน็บ์ h้าชไt้ันซtpเรตsีย์:น/h/เmพt่ือtaแpkลseก:เcป/o/ลcdี่ยนeo.dmei.cororgbitข.oอrgง ให้เพ่ือนท่ีไม่เข้าใจให้เขียนโปรแกรม
กลุ่มตนเองหน้าช้ันเรียน เพ่ือแลกเปล่ียน ได้ถูกต้อง

หรือการเขยี นโปรแกรมด้วยภาษาระดับสูง เรยี นรู้กนั

สุดยอดคู่มือครู 4422 7 สุดยอดคู่มือครู

พิเศษ GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

ep 3 5บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET

eขpั้นปฏบิ ตั ิ
Stแหลละังสกราุปรปควฏาิบมขตั ร้นัิู้ ประเมนิ เพือ่ เพ่มิ คุณค่าบรกิ ารสังคมและจิตสาธารณะ (Self-Regulating)

. นกิจักกเรรรียมนท่ีบ2 ั.น6ทโึปกรผเแมลก่ือหรมสลฝมังึกอจพงามิขกพอปง์ ฏลผิงบู้เใรันตียิ นได้รับก ารเ5ส. รเเิมมข้าื่อแไทปรดแงลลเอ้วชงกิงรดันบ Eโวปnกรtแeอrกยรม่า งตสัวลมะํ่าคเรสจะมพอูดจว่าา “กพสิมพิ่งท์” จ่ีทากำ�น ั้นจใะหก้ผู้เรละ่นตพุ้นิมพใ์ตหัว้คอิดักษสรร้างสรรค์St
แบบบันทกึ สแ่ิงลท้วต่เี ปอน็บปคาำรถะาโมย ชดนงั ตเ์ พวั อมิ่ ยขา่ ึน้ งอีก หลอ่ หลอมเปน็ นสิ ัยแห่งการคดิ การกระทำ�ในตวั ผู้เรียน สามารถขยายผลไปสู่สงั คมได้

แบบบันทกึตการมเขมยี านตโปรรฐแากรนมสฝาึกพกิมลพแ์ ละวิสัยทัศน์ในศตวรรษที่ 21
1. นักเรียนสรา้ งตวั ละครเป็นตวั อักษรได้หรือไม่

3 ได้ ไมไ่ ด้

2. นกั เรยี นแกไ้ ขตวั อกั ษรตามทกี่ าำ หนดไดห้ รอื ไม่ GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
3 ได ้
ไมไ่ ด้

3. นักเรียนกาำ หนดการทาำ ซำ้าได้หรอื ไม่ ep 3 บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ข้นั ปฏิบัติ
3 ได ้ ไมไ่ ด้ พมิ พ์ตวั อักษรแลว้ กด Enter
4. นกั เรยี นเขยี นโปรแกรมใหส้ มุ่ ตวั อกั ษรถกู ตอ้ ง แหลละังสกราปุรปควฏาิบมตัริู้

หรอื ไม่ 19. นั ก เ รี ย น บั น ทึ ก ผ ล ห ลั ง จ า ก ป ฏิ บั ติ 5. เมื่อทดลองรันโปรแกรม ตัวละครจะพูดว่า “พิมพ์” จากนั้นให้ผู้เล่นพิมพ์ตัวอักษร
รีย นไมอ่ถอูกกตแอ้ บงบ สามากแบรจิ กบแถรบบเรบนัลมบทันท่นกึที่ 2กึ แ.ก6ลารว้โเปตขยีรอนแบโกปครรำาแมถกฝารมึกม ฝพดึกมิงั พตพมิ วั พ์ อล์ ยงใ่านง เข้าไปแล้วกด Enter
3 ถกู ตอ้ ง
5. โปรแกรมท่ีนักเ 1. นกั เรยี นสรา้ งตวั ละครเป็นตัวอักษรไดห้ รอื ไม่
ได้หรือไม่
3 ได้ 3 ได ้ ไม่ได้
ไม่ได้
2. นกั เรยี นแกไ้ ขตวั อกั ษรตามทก่ี าำ หนดไดห้ รอื ไม่
กรมให้รอ3 ได้
• ถ้ าต้องก ารพัฒนาโปร แ ไมไ่ ด้

3. นกั เรยี นกำาหนดการทำาซำา้ ได้หรือไม่
การพมิ พ ์ เมอื่ พมิ พถ์ กู 1 ตวั ใหไ้ ด4.ค้ น3ะกั แเ รไดยี นน ้ เขน ยี น โปรแก รไมมใ่ไหดส้้ มุ่ ตวั อกั ษรถกู ต อ้ ง จากโปรแพมิกพรต์ ัวมอกั ษจรแะลว้พกดบEnวte่าrโปรแกรมนี้จะสุ่มตัวอักษรขึ้นมาครั้งละ 1 ตัว แล้วรอ
ตโ1จ ควั ทอะยแย์นน่างีจ้นอะ แัลเขลกเรียะิ่มอตเนม้นรอทิอ่ื ัลพมึ กมิ อพรผ์ ทิ ดิ ึมใไหดจ้ ้อบยโป่า 5 ก. ง ราไหโรไ33•ดแปพร ร้หรือ มิกไถถแรไดมอืูกพก้า้ ร่ไตรต ์มเ้อมม ม้่องท อ่ืงี่นกพักามิ เรรพีพยถ์ นัฒไไกูมมอน่ถ่ไอ 1ดูกกา ้ตตโแป้อวับง รบใ หแสกไ้ามดราค้มระถใแหเ ลน้ร่นนอ การพิมพ์จำานวน 50 ครั้ง
1 คะแนน และเมอื่ พมิ พผ์ ดิ ใหจ้ บโปรแก รม ถ้าต้องการพัฒนาโปรแกรมให้รอการพมิ พ ์ เม่อื พมิ พถ์ ูก 1 ตัว ให้ไดค้ ะแนน
กาำ หนด x, score = 0 โจทย์นจ้ี ะเขียนอัลกอรทิ มึ ได้อยา่ งไร ไ1ด ค้อยะ แา่ งนไ รน จกแาากรพลโปิมระพแเ์จกมำารนม่ืวอ นจพ ะ5พ0ิม บควรพ่าั้งโป์ผรแิดกรใมหนี้จ้จะสบุ่มตโัวปอักรษแรขกึ้นมรามคร ั้งลโะจ 1ท ตยัว ์นแลี้จ้วระอเขียนอัลกอริทึม

ลองพิมพ์ตามฉนั นะ ตวั อย่างอลั กอรทิ มึ ถ้าต้องการพฒั นาโปรแกรมให้รอการพิมพ ์ เมื่อพิมพ์ถูก 1 ตัว ให้ไดค้ ะแนน
1 คะแนน และเม่ือพิมพ์ผิดให้จบโปรแกรม โจทย์น้ีจะเขียนอัลกอริทึม
เร่มิ ต้น

กาำ หนด x, score = 0 ได้อย่างไร

สมุ่ ค่าไว้ใน x ลองพิมพ์ตามฉันนะ

รบั คา่ คำาตอบ สุ่มคา่ ไวใ้ น x 88 88
X = คาำ ตอบ ใช่ score เพ่มิ 1 คา่ รบั ค่าคำาตอบ

X = คาำ ตอบ ใช่ score เพิ่ม 1 คา่

ไม่ใช่ ep 4ไม่ใช่ ep 4 5epe5p ขัน้ ประบเมรขกิินาเน้ัพรสอื่ปงั เคพมริ่มะคุณเมค่าินเพอื่ เพมิ่ คณุ คา่
แสดงคะแนน score
แสดงคะแนน score
จบ
St
St

St St
จบ กิจกรรมนี้ประเมินตวั ชีว้ ดั ว 4.2 ป.6/2 ขน้ั สอื่ สารและนา� เสนอ และจติ สาธารณะบริการสงั คม

กิจกรรมนปี้ ระเมินตัวชี้วัด ว 4.22 0ป. . นร6ว่กั /มเ2รกยี นั น ดรว่ังมนกี้ นั สรปุ สง่ิ ทเ่ี ขา้ ใจเปน็ ควขามนั้ รู้ ส2อื่ 1ส. ากนรักาแรเลรเียขะีนยนแนา� ตโเส่ปละนรกแอลกุ่มรอมอฝกึกมพาินมำาพเ์สขนออง 22. นักเรียนนำาความรู้ทแ่ีไลดะ้ไจปติออสกาแธบาบรณะ

และพัฒนาสื่อการเรียนการสอน เพ่ือ
. นกั เรยี นรว่ มกนั สรปุ สง่ิ ทเี่ ขา้ ใจเ ปน็ ออค•ก วแกาบามบรเแขรยีลู้ นะโพป2ัฒรแ1นก.าร โม ปฝนรกึแัพกกมิรเพมรเ์ใปีหยน็ ้ผกนู้ใาชรแ้ ต่ลเกระลยี มุ่กนตรลนกู้ เนัุ่อมงหอนา้อชน้ักเรมยี นา เพนอ่ื ำแาลเกสเปนลย่ี อน 22เ.ป ็น กนารักแบเ่งรปียันคนวานมรำาูใ้ หค้กวับผา้อู มืน่ รู้ที่ได้ไปออกแบบ
ร่วม• กันกา ดรเังขนยี ี้ นโปรแกรมฝกึ พสุดมิยอพดคสรเู่ม์ วปือามดคน็ราเรูร็วถกฝา8กึ8ร88ทกั ษะการพมิ พกกไ์ ลดาถ้ มุ่รกู ตตเอ้ ขนงแี ยเลอะนงหโนปา้ รชแน้ั เกรยีรนม เฝพึ กอ่ื แพลิ มกเพป์ ขลย่ีอนง และพัฒนาส่ือการเรียนการสอน เพ่ือ
ออกแบบและพัฒนาโปรแกรมให้ผู้ใช้ เรียนรกู้ นั เปน็ การแบง่ ปันความรู้ให้กบั ผูอ้ ื่น

สามารถฝกึ ทกั ษะการพมิ พไ์ ดถ้ กู ตอ้ งและ
รวดเรว็

ดคู่มือครู 8888

สุดยอดคู่มือครู 8

พเิ ศษ

ค�ำชี้แจงในการใช้หนังสือเรียน

ที่ได้รับการออกแบบให้สอดคล้องกับการเรียนรู้ของสมอง

หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เทคโนโลยี (วิทยาการคำ�นวณ) ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เล่มนี้
ได้จดั ท�ำ ขึ้นตามมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วดั กลุม่ สาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 โดยมีเนื้อหา กิจกรรม และคำ�ถามที่เหมาะสมกับพัฒนาการ
ของผู้เรียน กระตุ้นกระบวนการคิดวิเคราะห์ให้กับผู้เรียน มีทักษะสำ�คัญในการค้นคว้าหาความรู้ มีความสามารถในการ
แก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ และพัฒนาทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยีให้กับผู้เรียน ซึ่งสอดคล้องกับการเรียนรู้ของสมอง
(Brain Based Learning)

แผนผังหวั ขอ้ หน่วยการเรียนรู้ อินโฟกราฟกิ
เสริมสรา้ งการเรยี นรู้และการคดิ
เป็นหวั ข้อทผ่ี เู้ รียนจะไดเ้ รยี น เชงิ ระบบ โดยใช้ Infographic
ในหน่วยการเรยี นรู้น้ี

ห2นว่ยการเรยี นร การเขยี นโปรแกรมเพอ่ื แกป้ ญั หาทู้ ่ี

แผนผังหัวขอ้ หน่วยการเรียนรู้ การคเขอยีมนพโวิ ปเตรแอกร์รม

ของกคาอรมทาำพงิวาเนตอร์

การเขยี น ขอ้ ผดิ กพาลราตดรขวอจงสโอปบรแกรม
โปรแกรม
เพ่ือแกป้ ญั หา

การพัฒนาโปรแกรม

กาดรเว้ ขยยี นScโปraรtแcกhรม

ตวั ชวี้ ดั
• ออกแบบและเขียนโปรแกรมอย่างง่าย เพือ่ แก้ปัญหาในชวี ิตประจาำ วนั ตรวจหา
ขอ้ ผดิ พลาดของโปรแกรมและแกไ้ ข (ว 4.2 ป.6/2)

ศพั ท์เทคโนโลยีนา่ รู้

คำาศพั ท์ คำาอ่าน คำาแปล การเพเข่อื ียแนกโป้ ปัญรแหการม
analyze แอน′ นะไลซ วเิ คราะห์
calculate แคล′ คิวเลท คาำ นวณ
control ควบคมุ
memory คนั โทรล′ หนว่ ยความจาำ
operator เมม′ มะรี ตัวดาำ เนินการ
result ออพ′ พะเรเทอร์ ผลลัพธ์
variable ริซลั ท′ ตวั แปร
แว′ รีอะเบิล

ตัวช้วี ดั ศัพท์เทคโนโลยีน่ารู้
เป็นค�ำศัพท์ภาษาตา่ งประเทศทน่ี า่ รู้ เพอ่ื สรา้ งเสริม
เปน็ เปา้ หมายในการพัฒนาผู้เรียน ทผี่ ู้เรียน ความสามารถในด้านทักษะการใชภ้ าษา
จะไดร้ ับและปฏบิ ตั ไิ ด้ในหนว่ ยการเรยี นรู้น้ี
9
สุดยอดคู่มือครู

พิเศษ

เนอื้ หา เทคนคิ การคน้ หาขอ้ มูล

ครบตามตัวช้ีวัดและสาระการเรียนรู้ นักเรียนมวี ธิ ีการคน้ หาข้อมลู บนอนิ เทอร์เน็ตใหต้ รงกับ
แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้ ความตอ้ งการอยา่ งรวดเรว็ ไดอ้ ยา่ งไร
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (ฉบับ
ปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตร คำาถามสำาคัญ
แ ก น ก ล า ง ก า ร ศึ ก ษ า ขั้ น พื้ น ฐ า น การค้นหาข้อมูลบนอินเทอร์เน็ตนั้น โดยท่ัวไปจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ
พทุ ธศกั ราช 2551 เหมาะสมกบั ระดบั ชนั้ คอื การคน้ หาในรปู แบบ Index Directory โดยเลอื กขอ้ มลู ทตี่ อ้ งการจากเวบ็ เบราวเ์ ซอรโ์ ดยตรง
ของผูเ้ รียน อีกวิธีหนึ่ง คือ ใช้ Search Engine แต่เน่ืองจากอินเทอร์เน็ตเป็นแหล่งข้อมูลขนาดใหญ่
การคน้ หาขอ้ มูลแตล่ ะเร่อื งจะพบขอ้ มูลจำานวนมาก ดงั น้ัน เราสามารถใชเ้ ทคนคิ ตา่ ง ๆ ในการ
ค้นหาข้อมลู ทีเ่ หมาะสมแบบเจาะจงได้

สตั ว์ปา่

Infographic ภาพท่ี 3.9 ข้อมูลจำานวนมากบนอินเทอร์เนต็
น�ำเสนอเน้อื หาให้เขา้ ใจงา่ ย
โดยใช้ Infographic เว็บไซต์ Google สามารถป้อนคำาค้นเป็นภาษาต่าง ๆ ได้หลายภาษา ข้อมูลที่ค้นพบ
จะกระจายอยใู่ นเซริ ฟ์ เวอรห์ ลายท ่ี การคน้ หาขอ้ มลู แบบเจาะจงไปยงั เนอ้ื หาทตี่ อ้ งการสามารถ
ใชเ้ ครื่องหมายหรอื ภาษาต่าง ๆ เป็นตัวกาำ หนดเพ่ือใหไ้ ด้ขอ้ มลู ทแี่ คบลงได้

101

สุดยอดคู่มือครู 10

พิเศษ

การตรวจสอบข้อผดิ พลาดของโปรแกรม

เมอื่ นกั เรยี นทดลองรนั โปรแกรมแลว้ ไมแ่ สดงผลลัพธ์
ตามที่ตอ้ งการ นกั เรียนจะทาำ อยา่ งไร

การเขียนโปรแกรมบางครั้งอาจมีข้อผิดพลาดเกิดข้ึน ซ่ึงอาจ คำาถามสำาคัญ คำ� ถามสำ� คญั
เกิดจากการเขียนลำาดับขน้ั ตอนการประมวลผลผิด เรยี งลำาดับของ
คำาส่ังผิด เมื่อพบว่าผลการทำางานของโปรแกรมผิดพลาดหรือเกิดข้อสงสัยว่าโปรแกรม น�ำเสนอปัญหา หรอื ค�ำถาม
ทำางานถกู ตอ้ งหรอื ไม่ อาจทำาโดยการตรวจสอบผลลัพธ์ของการทำางานทีละข้นั ตอน หรอื โจทยก์ อ่ นเรยี นรู้ เพอ่ื กระตุ้น
ใหผ้ เู้ รียนมีความใฝร่ ู้ ใฝเ่ รยี น
ตวั อยา่ ง นักเรียนต้องการเขียนโปรแกรมให้ผึ้งเดินทางไปเก็บนำ้าหวานและผลิตน้ำาผึ้ง แลว้ สบื สอบหาค�ำตอบของค�ำถาม
ดงั ภาพท ี่ 2.1 โดยการทาำ งานแบบวนซาำ้ แตโ่ ปรแกรมทาำ งานผดิ พลาด นกั เรยี น
ต้องหาข้อผิดพลาดโดยตรวจสอบการทำางานทีละคำาส่ัง หรือตรวจสอบจาก
อลั กอรทิ ึมทีละขั้นตอน ดังน ้ี

เรมิ่ ตน้

ไปขา้ งหน้า 1

เก็บนำ้าหวาน 2

หันขวา 3
ไปข้างหนา้ 4

ผลิตนา้ำ ผึ้ง 5

ภาพท่ี 2.1 เส้นทางการเดินทางของผ้ึง หนั ซ้าย 6

ทำาซำ้า 5 คร้งั ไมจ่ รงิ
จรงิ 7

จบ

ผังงานที่ 2.4 ข้นั ตอนการทำางานท่ีผดิ พลาด

43

11 สุดยอดคู่มือครู

พเิ ศษ

กิจกรรม กิจกรรมที่ 2.5 เกมทายตัวเลข

น�ำเสนอกจิ กรรมใหผ้ เู้ รยี นบรู ณาการ เกมทายตัวเลขจะเป็นการรับตัวเลขที่ผู้เล่นป้อนเข้าไป แล้วเปรียบเทียบกับตัวเลข
ระหว่างความรู้กับการฝึกปฏิบัติ ที่คอมพิวเตอร์สุ่ม ถ้าค่าตรงกันแสดงว่าทายได้ถูกต้อง นักเรียนสามารถออกแบบ
พัฒนาทักษะด้านการคิดและการใช้ เกมง่าย ๆ ได้ตามขั้นตอนต่อไปนี้
เทคโนโลยี สร้างความรู้ด้วย 1. สร้างตัวละครเป็นตัวเลขขึ้นมาตั้งแต่ 1 ถึง 5 โดยคลิกเมาส์เลือกที่
ตัวผู้เรียนเอง และประเมินตาม
ตวั ชว้ี ดั ประจ�ำหน่วยการเรียนรู้ โปรแกรมจะแสดงหน้าโปรแกรมสำาหรับวาดภาพ
ให้เลือกที่ แล้วพิมพ์ตัวเลข 1 ลงไป

1. คลกิ เมาส์เลอื กวาดรูป

4. เลอื กแบบตวั อกั ษร
2. เลอื กทพี่ ิมพต์ วั อกั ษร แลว้ พิมพ์ 1

3. คลิกเมาส์เลอื กปรับขนาด

77

สุดยอดคู่มือครู 12

พิเศษ

5. เมื่อทดลองรันโปรแกรม ตัวละครจะพูดว่า “พิมพ์” จากนั้นให้ผู้เล่นพิมพ์ตัวอักษร
เข้าไปแล้วกด Enter

พมิ พ์ตัวอกั ษรแล้วกด Enter

จากโปรแกรม จะพบว่าโปรแกรมนี้จะสุ่มตัวอักษรขึ้นมาครั้งละ 1 ตัว แล้วรอ ค�ำถามหลังท�ำกิจกรรม
การพิมพ์จำานวน 50 ครั้ง
น�ำเสนอค�ำถามที่ใช้ในการอภิปราย เพ่อื ขยาย
ถ้าตอ้ งการพัฒนาโปรแกรมใหร้ อการพมิ พ์ เมื่อพิมพ์ถกู 1 ตวั ใหไ้ ด้คะแนน ประสบการณแ์ ละสรปุ ความรู้ ซ่งึ เป็นค�ำตอบ
1 คะแนน และเม่ือพิมพ์ผิดให้จบโปรแกรม โจทย์น้ีจะเขียนอัลกอริทึม ของค�ำถาม รวมทัง้ ค�ำถามระดับการประยุกต์
ไดอ้ ย่างไร ความรใู้ หผ้ เู้ รยี นได้ตอ่ ยอดการเรียนรู้

88

13 สุดยอดคู่มือครู

พเิ ศษ

การพฒั นาโปรแกรม

ถา้ นักเรียนสามารถสร้างเกมคอมพวิ เตอรไ์ ด้
นักเรยี นจะสรา้ งเกมอะไร เพราะเหตใุ ดจงึ สรา้ งเกมน้นั

คำาถามสำาคัญ

การพัฒนาเกมคอมพิวเตอร์
นั บ ว่ า เ ป็ น ง า น ท่ี ต้ อ ง ใ ช้
ความรู้หลากหลายด้าน เช่น
การออกแบบเกม การออกแบบ ออกแบบเกม ออกแบบเนอ้ื เรือ่ ง การเขยี นโปรแกรม

เน้ือเรื่อง การเขียนโปรแกรม เกมสว่ นใหญม่ กั จะมกี ารสมุ่ ภาพ หรอื สมุ่ ตวั ละครตา่ ง ๆ
สุ่มตัวเลข และการทำาตาม แล้วนำามาแสดงเป็นแอนิเมชัน ตัวอย่างของการทำาแอนิเมชัน
เง่ือนไขตา่ ง ๆ เช่น การแสดงตัวละครแล้วเปลย่ี นภาพของตวั ละครเปน็ รูปร่าง
ตา่ ง ๆ

อาชพี น่ารู้ การแสดงตวั ละคร

น�ำเสนอความรู้ส�ำคัญเก่ียวกับ อาชพี นา่ รู้
อาชีพต่าง ๆ เพื่อเป็นแนวทาง
เลือกประกอบอาชพี ในอนาคต นักออกแบบเกม (Game Designer) เป็นผู้ออกแบบวิธีการเล่นเกม
(Gameplay) กฎเกณฑ์ในการเล่น รวมถึงระบบและโครงสร้างของเกม
โดยคาำ นึงถงึ ความสนกุ และความน่าสนใจในการเล่นเกม

76

สุดยอดคู่มือครู 14

พเิ ศษ

การเขยี นโปรแกรมคอมพวิ เตอร์ เด็กควรรู้
น�ำเสนอความรู้เพิ่มเติมจากเน้ือหาท่ี
นักเรียนเคยใช้เคร่ืองมือใดในการ เกี่ยวข้องในบทเรียน เพ่ือขยายความรู้
เขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ของผเู้ รียน

คำาถามสำาคัญ

การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์เป็นการนำาคำาสั่งที่คอมพิวเตอร์รู้จักมาเรียง
ต่อกันให้เป็นโปรแกรมตามท่ีได้ออกแบบอัลกอริทึมไว้ ปัจจุบันมีเครื่องมือ
ในการเขียนโปรแกรมคอมพวิ เตอรอ์ ยูห่ ลายชนิด เช่น เว็บไซต์ makecode สามารถ
เขียนโปรแกรมโดยการวางบล็อกคำาส่ัง โปรแกรมที่ออกแบบข้ึนสามารถนำาไปใช้กับ
บอรด์ สมองกลได้ ใชท้ ำาโครงงานต่าง ๆ ได ้ หรอื เวบ็ ไซต์สาำ หรับเขียนโปรแกรม เชน่
https://code.org โปรแกรม Scratch หรอื การเขยี นโปรแกรมดว้ ยภาษาระดบั สูง

เด็กควรรู้
micro: bit เป็นไมโครคอนโทรลเลอร์ขนาดเล็กท่ีสามารถเขียนโปรแกรม
ควบคมุ การทาำ งานจากเวบ็ ไซต ์ makecode ลงไปได ้ โดยใชบ้ ลอ็ กคาำ สงั่ ในการเขยี น
โปรแกรมในรูปแบบของการลากและวาง ออกแบบมาเพ่ือทำาให้การเรียนการสอน
ง่ายและสนุก สามารถสร้างสิ่งประดิษฐ์ให้อุปกรณ์เดิมมีประสิทธิภาพมากขึ้น
เช่น ระบบเปิด-ปิดไฟฟ้าอัตโนมัติ อุปกรณ์วัดความเอียง ระบบตรวจสอบ
อณุ หภมู หิ อ้ งแบบเรยี ลไทม ์ กงั หนั ลม หนุ่ ยนต ์ เครอ่ื งชงชา ระบบควบคมุ ไฟจราจร
เคร่ืองเลน่ เสยี งดนตร ี และเคร่ืองนับแตม้

36

15 สุดยอดคู่มือครู

พเิ ศษ

ความรู้รอบโลก ภาพที่ 4.5 การต้งั รหสั ผา่ นท่ดี ี

น�ำเสนอเนอื้ หาและความรู้ แม้ว่ารหัสผ่านจะทำาให้ใช้งานได้เป็นส่วนตัวมากขึ้น แต่ไม่ควรบันทึกรหัสผ่าน
อันเป็นสากล เพื่อใหผ้ เู้ รียน ไว้ในอุปกรณ์หรือซอฟต์แวร์ต่าง ๆ โดยทั่วไปแล้วการกำาหนดรหัสผ่านจะให้ยืนยันซ้ำา
มจี ิตส�ำนกึ ในความเปน็ พลโลก ว่าต้องการรหัสผ่านตามท่ีต้ังไว้หรือไม่ ถ้าลืมรหัสผ่านซอฟต์แวร์หรือเว็บไซต์
บางเว็บไซต์จะมีวิธีการกำาหนดรหัสผ่านใหม่ โดยการถามคำาถามหรือติดต่อกลับมา
ทางโทรศพั ท ์ หรอื จดหมายอเิ ลก็ ทรอนกิ ส ์ ดงั นนั้ ในการกาำ หนดรหสั ผา่ นควรใหข้ อ้ มลู
ที่สำาคัญให้ครบถ้วน สำาหรับอุปกรณ์สมัยใหม่สามารถเข้าถึงข้อมูลหรือใช้รหัสผ่าน
ด้วยลายนิว้ มือได้

ความรูร้ อบโลก

Face ID เป็นการตรวจสอบตัวตนของผู้ใช้ ซ่ึงเป็นการต้ังรหัสผ่าน
รปู แบบหนงึ่ โดยยงิ รงั สอี นิ ฟราเรดออกไปและใชก้ ารตรวจสอบรปู ของใบหนา้
แม้ว่าหน้าตาจะเปล่ียนไปเล็กน้อย เปลี่ยนทรงผม ใส่แว่น Face ID ก็ยังคง
สามารถตรวจสอบได ้ นยิ มใชใ้ นโทรศัพทเ์ คล่ือนท่ี

130

สุดยอดคู่มือครู 16

พเิ ศษ

เครือข่ายอินเทอร์เน็ตมีข้อมูลและบริการต่าง ๆ เป็นจำานวนมาก ข้อมูลต่าง ๆ
ที่เก็บอยู่บนเครือข่ายอินเทอร์เน็ตจะอยู่ในรูปแบบของเว็บเพจ วิธีการอ่านข้อมูล
จะใช้โปรแกรมที่เรียกว่า เว็บเบราว์เซอร์ ซึ่งเป็นโปรแกรมสำาหรับอ่านเอกสาร
บนเว็บเพจ ส่วนการค้นหาข้อมูลนิยมใช้ Search Engine เช่น Google เมื่อเรียก
ใชง้ านจะแสดงหนา้ จอ ดังภาพท ่ี 3.2

ภาพท่ี 3.2 เวบ็ ไซต์ Google ท่ีใช้ในการค้นหาขอ้ มลู

การค้นหาข้อมูลที่เราสนใจ โดยใช้ เวบ็ ไซต์แนะนาํ เวบ็ ไซตแ์ นะน�ำ
Search Engine น้ัน จะต้องใช้ส่ิงท่ี เว็บไซต์ Search Engine ทน่ี ยิ ม น�ำเสนอหัวข้อเร่ืองท่ีให้ผู้เรียนสามารถ
เรียกว่า คำาค้น เม่ือป้อนคำาค้นท่ีต้องการ www.google.com ค้นหาข้อมูลหรือสารสนเทศเพ่ิมเติม
ค้นหาลงไปแล้วกด Enter จะพบข้อมูล www.bing.com ในเร่ืองทเี่ รียนจากเวบ็ ไซต์ที่เกี่ยวข้อง
รายการต่าง ๆ แสดงออกมา www.yahoo.com
www.ask.com
www.AOL.com

93

17 สุดยอดคู่มือครู

พิเศษ

การแกป้ ัญหาในชวี ิตประจา� วนั

นกั เรยี นมีวิธีเลือกเสน้ ท�งก�รเดินท�งทีด่ ีที่สุด
ไดอ้ ย่�งไร

คำาถามสำาคัญ
การดำาเนนิ การต่าง ๆ ในชีวิตของเรา บางเร่อื งราวสามารถแกป้ ัญหาได้หลายวิธ ี แตล่ ะ
วิธีจะมีประสิทธิภาพต่างกัน เช่น การเดินทางจากสถานที่หนึ่งไปยังสถานที่หนึ่ง การโดยสาร
รถประจำาทางในบางจังหวัดมีรถหลายสาย แต่ไปจุดหมายปลายทางเดียวกันได้ รถแต่ละสาย
จะว่ิงเส้นทางไม่เหมือนกัน มีจุดจอดไม่เหมือนกัน ดังน้ัน เราต้องเลือกเส้นทางท่ีเหมาะสม
กบั การเดนิ ทางของเรา

เสน้ ทางเดนิ รถ รถประจำาทาง

ป้ายรถเมล์

ตน้ ทาง โรงเรียน
สาำ นักงาน

โรงเรียน

ปลายทาง

ภาพท่ี 1.18 เสน้ ทางเดนิ รถทีแ่ ตกตา่ งกัน

สรา้ งเสริมความเปน็ อยู่อย่างพอเพียง สร้างเสรมิ ความเปน็ อยอู่ ย่างพอเพยี ง
น�ำเสนอกิจกรรมเพ่ือให้ผู้เรียนได้ฝึกคิด การใช้บริการรถโดยสารประจำาทางทำาให้ประหยัดค่าใช้จ่ายได้ดีกว่าการใช้
เช่ือมโยงการด�ำเนินชีวิตความเป็นอยู่ รถยนต์ส่วนบุคคลและลดการใช้นำ้ามันเช้ือเพลิง อีกทั้งยังช่วยลดปริมาณ
อย่างพอเพียง จากความรู้และการปฏิบัติ ยานพาหนะบนถนน ทาำ ใหก้ ารจราจรตดิ ขดั นอ้ ยลง
กิจกรรม
23

สุดยอดคู่มือครู 18

พเิ ศษ

ปลอดภยั ไว้ก่อน ปลอดภยั ไว้ก่อน
การทิ้งถ่านไฟฉายท่ีไม่มีพลังงานไฟฟ้าแล้ว ควรใส่ถ่านไฟฉายไว้ในถุงพลาสติก
หรือถุงดำา แล้วเขียนว่า “ขยะพิษ” หรือ “ถ่านไฟฉายใช้แล้ว” เจ้าหน้าท่ีจะได้จัดเก็บ น�ำเสนอข้อพึงปฏิบัติและพึงระวังท่ีให้
อยา่ งถกู ตอ้ ง จากน้นั นำาไปทิ้งในถงั ขยะอนั ตราย ผู้เรียนรู้จักระมัดระวังในการปฏิบัติ
5. ตรวจสอบว่าหลอดไฟฟ้าในไฟฉายใช้ได้หรือไม่ ถ้าใช้ไม่ได้แสดงว่า กิจกรรมต่าง ๆ และการด�ำเนินชีวิต โดย
หลอดไฟฟ้าขาด ไฟฉายจึงไม่สวา่ งควรเปลย่ี นหลอดไฟฟ้าใหม่ สอดแทรกหัวข้อท่ีสัมพนั ธ์กับเรือ่ งท่ีเรยี น

✓✗

ภาพท่ี 1.11 การตรวจสอบหลอดไฟฟ้าในไฟฉาย อนุรักษ์สงิ่ แวดลอ้ ม
น�ำเสนอความรู้ในการปลูกฝังจิตส�ำนึก
ในชีวิตประจำาวันของเราจะพบปัญหาได้หลายปัญหา บางปัญหาอาจต้องมี ของผู้เรียนให้รู้จักอนุรักษ์และรักษา
ความรพู้ น้ื ฐาน หรือหาความรูเ้ พ่ิมเตมิ เพื่อให้สามารถแก้ปัญหาน้นั ได้ สิง่ แวดลอ้ ม

อนรุ ักษ์สิ่งแวดล้อม
การใช้หลอดไฟฟ้า LED จะช่วยลดพลังงานไฟฟ้า ลดแก๊ส-
เรอื นกระจกและแกส๊ พษิ อาคารทใี่ ชห้ ลอดไฟฟ้า LED จะมีความรอ้ น
น้อยลงจึงช่วยประหยัดการใช้เครื่องปรับอากาศได้ และหลอดไฟฟ้า
LED ใช้พลังงานน้อย ส่งผลให้เสียค่าไฟฟ้าน้อยลงเป็นการช่วย
ประเทศชาตปิ ระหยดั พลังงานอีกทางหนง่ึ

12

โครงงานสรา้ งสรรค์ โครงงานสรา้ งสรรค์
น�ำเสนอกิจกรรมโครงงานสร้างสรรค์
เพื่อฝึกให้ผู้เรียนมีทักษะกระบวนการ สรา้ งเกมเขาวงกต
ท�ำงาน ความคดิ สรา้ งสรรค์ การแกป้ ญั หา นักเรียนออกแบบเกมเขาวงกตตามจินตนาการของนักเรียน สามารถ
และการร่วมมือท�ำงานเปน็ ทีม ปรับเปลี่ยนรูปแบบเขาวงกตจากรูปแบบส่ีเหล่ียมเป็นรูปแบบวงกลม
สามเหลย่ี ม หา้ เหลย่ี ม รวมถงึ รปู แบบจากสง่ิ ของในธรรมชาต ิ หรอื เกมเขาวงกต
หลายมิติ ดงั ตวั อยา่ งในภาพ

1. ออกแบบเกมเขาวงกตแลว้ วาดลงในกระดาษ
2. ตกแตง่ ใหส้ วยงาม
3. แลกเปลี่ยนกนั เล่นเกมเขาวงกต
4. จดั การแข่งขนั การเลน่ เกมเขาวงกต ใครใช้เวลาน้อยทส่ี ุดเป็นผู้ชนะ

27

19 สุดยอดคู่มือครู

พเิ ศษ

เฉลยกจิ กรรมท่ี 1.2 แสดงวธิ กี ารแก้ปัญหา

หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 1 การออกแบบวิธกี ารแกป้ ญั หา

1. ถา้ ตอ้ งการปกู ระเบอื้ งเปน็ พ้นื ท่กี ว้าง 25 เซนติเมตร ยาว 5 เมตร โดยกระเบอ้ื งแต่ละแผน่ เปน็ รูปส่ีเหลีย่ มจัตรุ สั ขนาด
25 เซนติเมตร × 25 เซนติเมตร และให้สีแต่ละแผ่นเรียงเป็นลำ�ดับ ดังนี้ เขียว เหลือง น้ําตาล แดง เขียว เหลือง
นํ้าตาล แดง อยากทราบว่าจะต้องใช้กระเบ้ืองแตล่ ะสจี ำ�นวนก่แี ผน่

วธิ คี ดิ

(พืน้ ท่ีท่ีตอ้ งการปกู ระเบื้องเป็นพ้ืนทีก่ ว้าง 25 เซนติเมตร และยาว 5 เมตร

เปลย่ี นหนว่ ยความยาวของกระเบ้ืองเป็นเซนตเิ มตร

จะได้ความยาว = 5 × 100

= 500 เซนติเมตร

พนื้ ท่ที ต่ี อ้ งการปูกระเบอื้ ง = 25 × 500

= 12,500 ตารางเซนตเิ มตร

ขนาดของกระเบอ้ื งแตล่ ะแผน่ = 25 × 25

= 625 ตารางเซนติเมตร

จ�ำ นวนกระเบอื้ งท่ีตอ้ งใช้ = 12,500 แผ่น
= 20625

จำ�นวนกระเบื้องแตล่ ะสที ีต่ อ้ งใช้ = 20 แผ่น
= 54

ดงั น้ัน จะต้องใช้กระเบอ้ื งจำ�นวนสีละ 5 แผ่น)

2. ถ้าผ้ึงต้องการเดินทางไปเก็บน้ําหวาน ดังภาพ ซึ่งการเดินแต่ละบล็อกใช้เวลา 2 วินาที การเก็บนํ้าหวานแต่ละครั้ง
ใช้เวลา 2 วินาที จงเขยี นอัลกอรทิ มึ ของการแกป้ ญั หานี้และผ้งึ ต้องใชเ้ วลาในการทำ�งานท้ังหมดเท่าไร

สุดยอดคู่มือครู 20

นักเรียนเขยี นอลั กอริทมึ สั่งการให้ผ้งึ เดนิ ทางไปเกบ็ นํา้ หวาน พิเศษ
(ตวั อย่างค�ำ ตอบ)
21 สุดยอดคู่มือครู
เร่มิ ต้น

เดนิ หนา้

เกบ็ นํ้าหวาน ไม่ใช่

ครบ 5 คร้ัง
ใช่

เลีย้ วขวา
เดินหนา้

เกบ็ น้ําหวาน ไม่ใช่

ครบ 5 คร้ัง
ใช่

เดนิ หนา้

เกบ็ น้าํ หวาน

ครบ 5 ครั้ง ไมใ่ ช่
ใช่

จบ

ผึ้งใชเ้ วลาในการท�ำ งานทงั้ หมดเทา่ ไร
(ใชเ้ วลาในการทำ�งานทั้งหมด 36 วนิ าที)

พิเศษ กิจกรรมที่ 1.4 ค�านวณการเดินทาง

นักเรียนแเสฉดลงวยิธกีคิดจิ แกละรตรอบมคทำาถ่ี 1าม.จ4ากคสถำ� านนวกาณรณก์ตา่อรไปเนดี้ นิ ทาง

รถประจำาทหานงว่ ย2ก คารันเร ียตน้อรงูท้เดี่ 1ินกทาารงอจอากกตแบ้นบทวาธิ งีกไาปรยแกังป้ปญัลาหยาทาง มีระยะทาง
นเักทเร่ายี กนแันส ดคงวืิธอคี ิด1แ8ละ0ต อกบคิโำ�ลถาเมมจาตกสรถ าโนดกายรณจ์ตะอ่ ใไปชน้ค้ี นละเส้นทางกัน ในแต่ละเส้นทางจะมี
จเ ุดส้นรจทถอาปงรดกะันจ Pำ�ใทน ารแงตถ2่ลตคะเัน้อส้นงตทจ้อางองเจดดะินมท ีจ2าุดง0จจา อกนดตา้นPททราี งถแไตปล้อยงะังจปจอลดุดายจ2ท0อางนดมาท ีรWีะแยละ ะทรจาถุงดเจทตอ่า้กอดันงWจคืออรถ1ดต8้อ0 1งกจ5ิโอล ดนเม1ตา5รทนโี ดารทยถีจระคถใชคัน้คันทนทลี่ ี่ 1ะ1
(เ(สเส้น้นททางาสงีนสํ้าเงีนิน)ำ้าเวงิ่งดิน้ว)ย คววิ่งามดเร้ว็วย60คกวิโลาเมมตเรรต็ว่อ ช6ั่ว0โม งกริโถลคันเมท่ี ต2 ร(เสต้น่อทาชงัส่วีแโดมง)งว ่ิงรดถ้วยคคันวาทมเี่ ร็ว2 9(0เสกิโ้นลเทมตารง
สตีแ่อดชว่ั งโม)ง วโดิ่งยดมีเ้วสน้ยทคางวดางั มภาเพร็ว 90 กิโลเมตรต่อชั่วโมง โดยมีเส้นทาง ดังภาพ

รถคันที่ 1 W ปลายทาง
ตน้ ทาง W

รถคนั ที่ 2

รถประจ�ำ ทางคนั ที่ 1 ใช้เวลาเดินทางเทา่ ไร

(รถประจำ�ทางคันที่ 1 วง่ิ ด้วยความเร็ว 60 กโิ ลเมตรตอ่ ชั่วโมง

ใระชย้เวะทลาางใ ในนกรรกาาถถรรเดเปปดินินรรททาะะางงจจ ำำาาททาางง คคัันนทท==ีี่่ 21131688 0ใใ00ชช ้้เเววลลาาเเชกดดิโัว่ ลโมิินนเมงททตราางงเเทท่่าาไไรร
มีจดุ จอด Pรสถอปงจรดุ ะจำาทางคันใ=ด ไ2ป0×ถ2ึง ปลา=ย4ท0านงาทไี ด้เร็วที่สุด และเร็วกว่ากี่นาที
รวมใชเ้ วลาทัง้ หมด = 3 ช่วั โมง 40 นาที)

26สุดยอดคู่มือครู 22

พิเศษ

รถประจำ�ทางคนั ท่ี 2 ใช้เวลาเดินทางเทา่ ไร

(รถประจำ�ทางคันที่ 2 ว่งิ ดว้ ยความเร็ว 90 กโิ ลเมตรต่อช่ัวโมง
กโิ ลเมตร
ระยะทางในการเดินทาง 180
ชั่วโมง
ใชเ้ วลาในการเดินทาง = 180 = 40 นาที
90 = 30 นาที
= 70 นาที
= 2
10 นาท)ี
มีจุดจอด P สองจุด = 20 × 2

มจี ุดจอด W สองจดุ = 15 × 2

รวมเวลาจอดจุดจอด P และ W = 40 + 30

รวมใชเ้ วลาทัง้ หมด = 3 ชั่วโมง

รถประจ�ำ ทางคันใดไปถงึ ปลายทางไดเ้ รว็ ทส่ี ุด และเรว็ กว่ากี่นาที
(รถประจ�ำ ทางคนั ที่ 1 ใชเ้ วลาท้งั หมด 3 ชั่วโมง 40 นาที
รถประจ�ำ ทางคันท่ี 2 ใชเ้ วลาท้ังหมด 3 ช่วั โมง 10 นาที
ดังนั้น รถประจ�ำ ทางคันที่ 2 ไปถึงปลายทางไดเ้ รว็ ที่สดุ และเรว็ กวา่ 30 นาที)

23 สุดยอดคู่มือครู

พเิ ศษ

เฉลยกิจกรรมที่ 3.1 ค้นหาขอ้ มลู บนอินเทอร์เน็ต

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 3 การใชอ้ นิ เทอรเ์ น็ตค้นหาขอ้ มลู

นักเรยี นค้นหาขอ้ มูลเกยี่ วกับสูตรส�ำ หรับคำ�นวณหาพื้นท่ขี องรูปสามเหลยี่ มตอ่ ไปนี้

• นักเรยี นใช้ค�ำ คน้ วา่ อะไร

(ตัวอย่างคำ�ตอบ เม่ือพิจารณาจะพบว่าเป็นรูปสามเหล่ียมท่ีแต่ละด้านมีความยาวไม่เท่ากัน และมีมุมแต่ละมุมไม่เท่ากัน

ดงั นนั้ จงึ เลอื กใชค้ �ำ คน้ วา่ “สตู รค�ำ นวณหาพนื้ ทรี่ ปู สามเหลยี่ มใดๆ”หรอื “สตู รค�ำ นวณหาพน้ื ทรี่ ปู สามเหลย่ี มดา้ นไมเ่ ทา่ ”)

• สตู รค�ำ นวณหาพื้นท่ีเขียนได้อย่างไร

(ตัวอย่างคำ�ตอบ) พ้ืนทรี่ ูปสามเหลี่ยมใด ๆ = s(s - a)(s - b)(s - c)

เมือ่ s = a +2b + c
• นกั เรยี นพบสตู รในเว็บไซต์ใดบา้ ง

(ตัวอย่างคำ�ตอบ) https://mathpaper.net

https://www.slideshare.net/nuthope/14-15010189

https://www.youtube.com/watch?V=IVjvMunvA7w&feature=share

จากนนั้ บันทึกผลลงในแบบบนั ทกึ ดังตวั อย่าง

แบบบนั ทกึ การค้นหาขอ้ มลู เกี่ยวกบั สตู รสำ�หรบั ค�ำ นวณหาพืน้ ท่ขี องรปู สามเหลยี่ ม

1. นักเรียนเปิดใช้งานอินเทอร์เนต็ ได้หรือไม่

3 ได ้ ไมไ่ ด้

2. นกั เรยี นใชค้ ำ�ค้นถกู ตอ้ งหรือไม่

3 ถูกต้อง ไมถ่ ูกตอ้ ง

3. นักเรยี นคน้ หาสูตรค�ำ นวณหาพนื้ ท่ีของรูปสามเหล่ียมพบหรอื ไม่

3 พบ ไมพ่ บ

4. นักเรยี นค�ำ นวณหาพน้ื ที่ของรูปสามเหลี่ยมได้หรือไม่

3 ได้ ไม่ได้

5. นกั เรยี นบอกเวบ็ ไซตค์ ้นหาสูตรค�ำ นวณหาพนื้ ท่ขี องรปู สามเหล่ยี มได้หรอื ไม่

3 ได ้ ไม่ได้

• นักเรียนคน้ หาความรเู้ ก่ียวกบั การน�ำ ถ่านไฟฉาย 3 กอ้ นมาตอ่ กัน พรอ้ มสรปุ สาระส�ำ คัญ
(ตัวอย่างคำ�ตอบ การตอ่ ถ่านไฟฉายแบบอนุกรม คือ การน�ำ ถ่านไฟฉายมาต่อโดยให้ขว้ั บวกของก้อนแรกตอ่ กบั ขวั้ ลบของ
กอ้ นท่ี 2 เรียงกนั ไป ท�ำ ใหพ้ ลังงานไฟฟ้าเพม่ิ มากขนึ้ เปน็ ผลท�ำ ให้มีกระแสไฟฟา้ ผา่ นหลอดไฟฟ้ามากขึน้
การต่อถ่านไฟฉายแบบขนาน คือ การนำ�ถ่านไฟฉายมาต่อโดยให้ข้ัวบวกของทุกก้อนเป็นขั้วเดียวกัน และข้ัวลบของ
ทุกกอ้ นเป็นขัว้ เดยี วกนั ท�ำ ให้พลงั งานไฟฟ้าเพิม่ มากขึ้น เปน็ ผลท�ำ ให้มีกระแสไฟฟ้าผ่านหลอดไฟฟา้ ยังคงเทา่ เดิม)

สุดยอดคู่มือครู 24

หนังสอื เรียนรายวชิ าพนื้ ฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

(วทิ เยทาคกาโนรคโำาลนยวีณ)

ตามมาตรฐานการเรยี นรู้และตัวช้วี ดั กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
(ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พื้นฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑

๖ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี

ผเู้ รียบเรียง
ผ้ชู ่วยศาสตราจารย์ ดร.ธนาวุฒิ ประกอบผล

ผ้ตู รวจ
ดร.ชชั ญาภา วฒั นธรรม
อาจารย์ดวงใจ จันทะเสน
อาจารย์เสาวศกั ด์ิ ผาสุข

บรรณาธิการ
รองศาสตราจารย์ ดร.ปณติ า วรรณพริ ณุ
ดร.ชวนพบ เอย่ี วสานรุ ักษ์

สงวนลขิ สิทธิ์
สำานักพิมพ์ บรษิ ทั พฒั นาคณุ ภาพวชิ าการ (พว.) จำากดั
พ.ศ. ๒๕๖๔
พมิ พค์ รัง้ ที่ ๒ จำานวน ๒๐,๐๐๐ เล่ม
สถาบนั พัฒนาคณุ ภาพวิชาการ (พว.)
๑๒๕๖/๙ ถนนนครไชยศรี แขวงถนนนครไชยศรี เขตดสุ ิต กรงุ เทพฯ ๑๐๓๐๐
โทร. ๐-๒๒๔๓-๘๐๐๐ (อัตโนมตั ิ ๑๕ สาย), ๐-๒๒๔๑-๘๙๙๙
แฟกซ์ : ทุกหมายเลข, แฟกซ์อัตโนมตั ิ : ๐-๒๒๔๑-๔๑๓๑, ๐-๒๒๔๓-๗๖๖๖

website : www.iadth.com

* โปรแกรมและเวบ็ ไซตท์ ี่อา้ งถงึ เปน็ ชื่อผลติ ภณั ฑ์เคร่ืองหมายการคา้
และเป็นลิขสทิ ธ์ขิ องบริษัทนัน้ ๆ ตามกฎหมาย

คาํ นาํ

หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เทคโนโลยี
(วิทยาการคำานวณ) ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ได้จัดทำาขึ้นตามมาตรฐานการเรียนรู้
และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (ฉบับปรับปรุง
พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เพื่อส่งเสริม
การเรียนการสอนและวิธีการจัดการเรียนรู้ให้เป็นไปตามจุดมุ่งหมายของหลักสูตร
โดยมเี นือ้ หาเกีย่ วกบั การออกแบบวธิ กี ารแกป้ ญั หา การเขยี นโปรแกรมเพือ่ แกป้ ญั หา
การใชอ้ นิ เทอรเ์ นต็ คน้ หาขอ้ มลู และการใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศรว่ มกนั อยา่ งปลอดภยั
เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ผู้สอนและผู้เรียนหนังสือเล่มนี้ จึงนำาเสนอ
เนื้อหาที่ทันสมัย มีกิจกรรมและคำาถามพัฒนาการคิดที่เหมาะสมกับวัยของผู้เรียน
ดังนั้น การใช้หนังสือเล่มนี้ควรทำากิจกรรมและตอบคำาถามตามขั้นตอนที่กำาหนดไว้
นอกจากนี้ ยังมีกิจกรรมที่ใช้คอมพิวเตอร์เชื่อมต่อกับเครือข่ายอินเทอร์เน็ตด้วย
หากไม่สะดวกอาจข้ามเนื้อหาในส่วนนี้ไปได้ สำาหรับภาพประกอบของตัวอย่าง
โปรแกรมในหนังสืออาจมีการเปลี่ยนแปลงไปตามรุ่นของซอฟต์แวร์และอุปกรณ์
ที่นำามาใช้
ผู้จัดทำาหวังเป็นอย่างยิ่งว่า หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยี เทคโนโลยี (วิทยาการคำานวณ) จะช่วยพัฒนาผู้เรียนให้สามารถสร้าง
องค์ความรู้ด้วยตนเอง มีทกั ษะการแกป้ ัญหา มคี วามคิดสรา้ งสรรค ์ รวมทั้งเขา้ ใจและ
เห็นคุณค่าของการใช้ประโยชน์จากอุปกรณ์เทคโนโลยี ซึ่งเป็นรากฐานสำาคัญ
ในการพัฒนาเทคโนโลยีต่อไป

สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.)

สารบญั

1หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ หนา้
การออกแบบวิธีการแก้ปัญหา
วิธีการแก้ปัญหา 4
กระบวนการทำางานแบบวนซำ้า 6
การแก้ปัญหาในชีวิตประจำาวัน 15
การเขียนโปรแกรมเพื่อแก้ปัญหา 23
2 การทำางานของคอมพิวเตอร์ 28
การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ 30
การตรวจสอบข้อผิดพลาดของโปรแกรม 36
43
การเขียนโปรแกรมด้วย Scratch 47
การพัฒนาโปรแกรม 76
3
การใช้อินเทอร์เน็ตค้นหาข้อมูล 90
เครือข่ายอินเทอร์เน็ต 92

เทคนิคการค้นหาข้อมูล 101

การประยุกต์ใช้การค้นหาข้อมูลเพื่อพัฒนาการเรียน 113

4 การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศร่วมกันอย่างปลอดภัย 122
ผลกระทบและแนวทางป้องกันการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ 124

สิทธิในการเข้าถึงข้อมูลและรหัสผ่าน 128

อันตรายจากการติดตั้งซอฟต์แวร์บนอินเทอร์เน็ต 132

บรรณานุกรม 136

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET

เป้าหมายการเรียนรู้

มาตรฐานการเรียนรู้ ห1นว่ยการเรยี นร การออกแบบวธิ กี ารแกป้ ญั หาทู้ ่ี

มาตรฐาน ว 4.2 แผนผังหวั ข้อหน่วยการเรยี นรู้
เข้าใจและใช้แนวคิดเชิงคำ�นวณในการ
แ ก้ ปั ญ ห า ท่ี พ บ ใ น ชี วิ ต จ ริ ง อ ย่ า ง เ ป็ น วิธีการแก้ปัญหา ในกชาีวรติแกป้ประัญจหำาวาัน
ขั้นตอนและเป็นระบบ ใช้เทคโนโลยี
สารสนเทศและการสื่อสารในการเรียนรู้ การออกแบบ
การทำ�งาน และการแก้ปัญหาได้อย่างมี วธิ กี ารแก้ปญั หา
ประสิทธิภาพ รเู้ ท่าทนั และมจี ริยธรรม

กระบวนการทาำ งาน
แบบวนซา้ำ

ตัวชวี้ ัด
• ใชเ้ หตุผลเชงิ ตรรกะในการอธิบายและออกแบบวิธกี ารแก้ปัญหาทพ่ี บ
ในชีวติ ประจาำ วนั (ว 4.2 ป.6/1)

ศพั ท์เทคโนโลยนี ่ารู้

คำาศพั ท์ คาำ อา่ น คาำ แปล
ออโทแมท′ ทิค
automatic ดเิ วล′ เลิพเมินทฺ อตั โนมตั ิ
development อิเลค′ ทริเคิล เอน′ เนอรจ์ ี การพัฒนา
electrical energy พลงั งานไฟฟา้
ลูพ
loop เพอรฟ์ อม′ เมนิ ซฺ วนซ้าำ
performance ประสิทธิภาพ
พรอบ′ เลมิ
problem รลู ปัญหา
rules กฎเกณฑ์

สุดยอดคู่มือครู 4

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

วธิ ีแกป้ ัญหาไฟฉายไมส่ วา่ ง asean

ตรวจสอบ ตรวจสอบ ตรวจสอบ สมรรถนะส�ำ คัญของผู้เรียน
สวติ ช์ การใส่ถ่านไฟฉาย หลอดไฟฟา้
1. ความสามารถในการสือ่ สาร
การเกบ็ ขยะจนกว่าจะสะอาด เร่มิ ตน้ 2. ความสามารถในการคดิ
3. ความสามารถในการแก้ปญั หา
เดินไปบริเวณที่มขี ยะ ไม่จริง 4. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชวี ติ
5. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
เก็บขยะ
คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
นำาขยะใสถ่ งั ขยะ
ใฝ่เรยี นรู้
ขยะบรเิ วณนน้ั ตัวช้ีวดั ท ี่ 4.1 ต้ังใจ เพียรพยายามใน
หมดจริงหรือไม่ การเรียนและเขา้ รว่ มกิจกรรมการเรยี นรู้
ตัวชี้วดั ท่ี 4.2 แสวงหาความรู้จากแหล่ง
จริง เรียนรู้ต่าง ๆ ท้ังภายในและภายนอก
จบ โรงเรียน ด้วยการเลือกใช้สื่ออย่าง
เหมาะสม บันทึกความรู้ วิเคราะห์
สรุปเป็นองค์ความรู้ สามารถนำ�ไปใช้
ในชวี ติ ประจ�ำ วันได้

การค้นหาเส้นทางที่ใกลท้ ส่ี ดุ มุ่งมั่นในการท�ำ งาน
ตัวชีว้ ัดที ่ 6.1 ตง้ั ใจและรบั ผดิ ชอบในการ
ปฏบิ ัติหน้าทก่ี ารงาน

ตัวชว้ี ดั ท ่ี 6.2 ทำ�งานด้วยความเพียร
พยายามและอดทนเพ่ือให้งานสำ�เร็จตาม
เป้าหมาย

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21

นกั เรยี นแบ่งกลุ่ม ร่วมกันออกแบบเกมเขาวงกตตามจินตนาการ กลมุ่ ละ 1 เกม
แล้วนำ�เกมเขาวงกตที่ออกแบบมาแลกเปลี่ยนกันเล่น โดยกลุ่มใดใช้เวลา
นอ้ ยทีส่ ุดเป็นผู้ชนะ จากนน้ั น�ำ เสนอเส้นทางหนา้ ช้นั เรียน

5 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
แนวข้อสอบ O-NET

ตัวชว้ี ดัSt วธิ กี ารแก้ปัญหา

ว 4.2 ป.6/1 ในชวี ติ ประจ�ำ วนั นกั เรยี นพบปญั ห�ใดบอ่ ยทส่ี ดุ
และมวี ิธกี �รแกป้ ัญห�นัน้ อย�่ งไร
ภาระงาน/ชิ้นงาน
คำาถามสำาคัญ
การพับกระดาษ
ปัญหาแต่ละปัญหามีวิธีการแก้ไขได้หลายวิธี การแก้ปัญหาอย่างเป็นข้ันตอน
ep 1 ขนั้ สังเกต จะชว่ ยให้แกป้ ญั หาไดอ้ ยา่ งมีประสิทธภิ าพ เชน่ นักเรยี นลมื กลอ่ งดินสอและตอ้ งการ
ได้กล่องดินสอคนื การแกป้ ญั หานีเ้ ราจะตอ้ งทบทวนว่าเราไปทไี่ หนมาบา้ ง แต่ละสถานท ี่
รวบรวมข้อมูล เราไปทำาอะไร แล้วพิจารณาว่าในสถานที่น้ัน ๆ เราทำาอะไรกับกล่องดินสอหรือไม่
หรอื ถา้ เราตอ้ งการลดคา่ ใชจ้ า่ ยประจาำ วนั เราตอ้ งทบทวนวา่ ในแตล่ ะวนั เรามคี า่ ใชจ้ า่ ย
1. นักเรียนร่วมกันสนทนาแลกเปล่ียน เรื่องใดบ้าง มีเรื่องใดท่ีสามารถตัดออกได้บ้าง หรือมีเรื่องใดท่ีสามารถลดค่าใช้จ่าย
ความคิดเห็นเกี่ยวกับวิธีการแก้ปัญหา ในเร่ืองนัน้ ๆ ไดบ้ า้ ง
แลว้ ตอบค�ำ ถาม ดงั น้ี
ภาพที่ 1.1 การแกป้ ญั หาอย่างเป็นข้นั ตอน
• นักเรียนเคยพบปัญหาในชีวิต
ประจำ�วนั บ้างหรือไม่ 6

(เคย/ไมเ่ คย) วิเคราะห์ปญั หา เลือกเครอื่ งมอื
• ในชีวิตประจำ�วันนักเรียนพบ และก�ำ หนด และออกแบบ
รายละเอยี ด วิธีการแก้ปญั หา
ปัญหาใดบ่อยที่สุด และมีวิธีการ การแก้ปญั หา
แก้ปัญหานนั้ อยา่ งไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ไปโรงเรียนสาย ด�ำ เนนิ การ ตรวจสอบ
แ ก้ ปั ญ ห า โ ด ย ก า ร น อ น ใ ห้ เ ร็ ว ขึ้ น แก้ปญั หา และปรับปรงุ
ตั้งนาฬิกาปลุก ทำ�กิจวัตรประจำ�วัน
อยา่ งรวดเรว็ และเผอ่ื เวลาในการเดนิ ทาง)
2. นักเรียนร่วมกันสังเกตภาพการแก้
ปัญหาอย่างเป็นขั้นตอน แล้วตอบ
ค�ำ ถาม ดังน้ี
• จากภาพ นักเรียนคิดว่าเด็กผู้ชาย
พบปญั หาใด
(ตวั อย่างค�ำ ตอบ กลอ่ งดนิ สอหาย)
• เด็กผชู้ ายใช้วธิ ีแกป้ ญั หาดว้ ยวิธใี ด
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ทบทวนว่าไปท่ีไหน
มาบา้ ง ไปท�ำ อะไร และไดใ้ ชก้ ลอ่ งดนิ สอ
หรือไม่)
3. นักเรียนร่วมกันสนทนาแลกเปล่ียน
ความคดิ เหน็ เกยี่ วกบั ขนั้ ตอนแกป้ ญั หา
แล้วเขียนคำ�ตอบของนักเรียนเป็น
แผนภาพความคดิ ดังตัวอยา่ ง

สุดยอดคู่มือครู 66

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

การใช้เหตผุ ลเชิงตรรกะ (logical reasoning) เป็นการใชเ้ หตผุ ล เง่อื นไข หรือ St St ep 1asean
กฎเกณฑ์ท่ีเก่ียวข้องกับปัญหานั้น เพ่ือตรวจสอบความสมเหตุสมผลหรือความ
เปน็ ไปได้ในการแก้ปัญหาต่าง ๆ ขัน้ สงั เกต
รวบรวมขอ้ มูล
ปญั หาบางปญั หามีวิธกี ารแกป้ ญั หาทซ่ี บั ซ้อนข้ึน จึงตอ้ งใชเ้ งอ่ื นไขหรอื ใช้เหตุผล
เชิงตรรกะมาช่วยในการแกป้ ญั หา เชน่ การเลน่ เกมเขาวงกต เราตอ้ งทำาตามเงอื่ นไข 4. นักเรียนร่วมกันรวบรวมข้อมูลและ
ของเกม วิธีการเล่น คือ ใช้ดินสอลากเส้นจากต้นทางไปยังปลายทางโดยต้องไม่ยก อธบิ ายเกยี่ วกบั การใชเ้ หตผุ ลเชงิ ตรรกะ
ดนิ สอออกจากกระดาษ การลากเสน้ น้ันจะตอ้ งให้เดินทางไปยงั ปลายทางไดส้ ั้นทส่ี ดุ แลว้ ตอบคำ�ถาม ดงั นี้
และไมช่ นกับผนัง ดังภาพท่ี 1.2
• การใชเ้ หตุผลเชิงตรรกะคอื อะไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ เป็นการใช้เหตุผล

เงื่อนไข หรือกฎเกณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับ
ปัญหานั้น เพื่อตรวจสอบความสมเหตุ

สมผลหรือความเป็นไปได้ในการ

แกป้ ัญหาต่าง ๆ)

5. นักเรียนศึกษาค้นคว้าและรวบรวม
ข้ อ มู ล เ ก่ี ย ว กั บ วิ ธี ก า ร แ ก้ ปั ญ ห า
จากหนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้
ต่าง ๆ ทหี่ ลากหลาย

ep 2 ขน้ั คดิ วเิ คราะห์

และสรุปความรู้

ภาพที่ 1.2 เกมเขาวงกต ชว่ ยแมม่ ดหาเสน้ ทางเพื่อเดนิ ไปหาไม้กวาด 6. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น วิ เ ค ร า ะ ห์ ภ า พ
เกมเขาวงกต จากนน้ั รว่ มกนั หาเสน้ ทาง
ให้แม่มดเดินทางไปหาไม้กวาด โดย
เ ขี ย น คำ � ต อ บ แ ล้ ว ต อ บ คำ � ถ า ม
ดงั ตวั อยา่ ง

7

• ถ้าพบผนัง มีวธิ กี ารแกป้ ัญหาอย่างไร
(ตัวอยา่ งค�ำ ตอบ เลือกเส้นทางใหม่ จนกวา่ จะพบเส้นทางที่สามารถไปต่อได้)

• เพราะเหตุใดนักเรียนจึงเลือก
เส้นทางน้ี

(ตัวอย่างคำ�ตอบ เพราะเป็นเส้นทาง
ท่สี นั้ และไมซ่ บั ซอ้ น)

77 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
แนวข้อสอบ O-NET
ep 2 ขน้ั คิดวิเคราะห์
St
และสรุปความรู้

7. นักเรียนร่วมกันอภิปรายแลกเปลี่ยน 1 2 3 24 25 26
ความคดิ เหน็ เกย่ี วกบั เกมการแกป้ ญั หา
โดยยกตัวอย่างเกมการแก้ปัญหา เกมที่มีความซับซ้อนมากข้ึน 10 9 4 23 22 27 28
อภิปรายลักษณะหรือรูปแบบของเกม 11 8 5 20 21 30 29
แ ล ะ ทั ก ษ ะ ท่ี เ กิ ด จ า ก ก า ร เ ล่ น เ ก ม อาจเป็นเขาวงกตท่ีซับซ้อนขึ้น หรือ 49 48 47 12 7 6 19 18 31 32
แล้วเขียนคำ�ตอบของนักเรียนเป็น มีเงื่อนไขที่ต้องทำาตามหลายเง่ือนไข 50 51 46 13 14 15 16 17 34 33
แผนภาพความคดิ ดงั ตวั อย่าง เช่น เกมเขาวงกตคณิตศาสตร์ 53 52 45 44 43 42 41 40 35 36

ดงั ภาพ ท่ี 1.3 การหาเสน้ ทางจะตอ้ งใช้ 54 55 56 89 90 91 92 39 38 37
การคิดเชิงคณิตศาสตร์ไปด้วย ผู้เล่น 63 62 57 88 87 86 93 96 97 98
ต้องลากเส้นให้กระต่ายเดินทางไปกิน 64 61 58 83 84 85 94 95 100 99
65 60 59 82 81 78 77
เกมเขาวงกต เกมเททรสิ แคร์รอต โดยเส้นทางน้ันจะเป็น 66 67 70 71 80 79 76
การนับจำานวนของตัวเลขต้ังแต่ 1 68 69 72 73 74 75
เกมการ ถงึ 100
แกป้ ัญหา
ภาพท่ี 1.3 เกมเขาวงกตคณติ ศาสตร์
ที่รจู้ กั

เกม OX เกมบนั ไดงู 4 8 12 16 36 40 เกมอาจมีความซับซ้อนมากขึ้น
136 132 128 20 32 44 48 อีก เช่น หาเส้นทางให้กบกระโดด
8. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เส้นทาง 140 144 124 24 28 56 52 ไปยังสระนำ้า โดยเส้นทางน้ันจะเป็น
เพ่ือออกจากเขาวงกต แล้วตอบคำ�ถาม 228 224 156 152 148 120 84 80 60 64 การนับตั้งแต่ 4 ถึง 400 ซ่ึงการนับ
ดงั ตวั อยา่ ง 232 220 160 164 168 116 88 76 72 68 แต่ละครั้งจะเพิ่มขึ้นครั้งละ 4
236 216 212 208 172 112 92 96 380 384 ดงั ภาพท่ี 1.4
1 2 3 24 25 26 240 252 256 204 176 108 104 100 376 388
10 9 4 23 22 27 28 244 248 260 200 180 352 356 368 372 392
11 8 5 20 21 30 29 280 276 264 196 184 348 360 364 400 396
49 48 47 12 7 6 19 18 31 32
50 51 46 13 14 15 16 17 34 33 284 272 268 192 188 344 340
53 52 45 44 43 42 41 40 35 36 288 292 304 308 320 324 336
54 55 56 89 90 91 92 39 38 37 296 300 312 316 328 332
63 62 57 88 87 86 93 96 97 98
64 61 58 83 84 85 94 95 100 99 ภาพท่ี 1.4 เกมเขาวงกตคณติ ศาสตรท์ ีม่ คี วามซับซอ้ น
65 60 59 82 81 78 77
66 67 70 71 80 79 76 8
68 69 72 73 74 75
4 8 12 16 36 40 • จากเกมเขาวงกตคณิตศาสตร์ที่มีความ
• จากเกมเขาวงกตคณิตศาสตร์ 136 132 128 20 32 44 48 ซบั ซอ้ นเปน็ การนบั จ�ำ นวนของตวั เลขอยา่ งไร
เป็นการนับจำ�นวนของตัวเลขอย่างไร 140 144 124 24 28 56 52
228 224 156 152 148 120 84 80 60 64 (นบั ตง้ั แต่ 4-400 โดยนับเพมิ่ ข้ึนครัง้ ละ 4)
(นับตั้งแต่ 1-100 โดยนับเพิ่มขึ้น 232 220 160 164 168 116 88 76 72 68 • จากเกมเขาวงกตคณติ ศาสตรม์ เี งอ่ื นไขใด
ครัง้ ละ1) 236 216 212 208 172 112 92 96 380 384
240 252 256 204 176 108 104 100 376 388 (ตัวอย่างคำ�ตอบ มีเง่ือนไข คือ เป็นการนับ
244 248 260 200 180 352 356 368 372 392
280 276 264 196 184 348 360 364 400 396 จ�ำ นวนเพิ่มข้นึ ครั้งละ 1 และเพม่ิ ข้นึ ครัง้ ละ 4)

284 272 268 192 188 344 340
288 292 304 308 320 324 336
296 300 312 316 328 332

สุดยอดคู่มือครู 8

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Step 2asean

ขัน้ คิดวเิ คราะห์
และสรปุ ความรู้

การฝึกคิดแก้ปัญหาอย่างเป็นขั้นตอน เป็นพ้ืนฐานสำาหรับการพัฒนาสิ่งต่าง ๆ 9. นักเรียนร่วมกันสนทนาแลกเปลี่ยน
ในอนาคต เชน่ ถา้ เราตอ้ งการเขยี นโปรแกรมใหห้ นุ่ ยนตเ์ ดนิ ไปยงั เปา้ หมายในเขาวงกต ความคิดเห็นเก่ียวกับการแก้ปัญหา
เราต้องนำาวิธีการคิดของเราและเงื่อนไขต่าง ๆ มาเปลี่ยนเป็นโปรแกรมสำาหรับ อย่างเป็นข้ันตอน แล้วตอบคำ�ถาม
หุ่นยนต ์ ดังภาพท่ ี 1.5 ดังนี้

• นักเรียนเคยแก้ปัญหาอย่างเป็น
ขั้นตอนหรือไม่

(เคย/ไมเ่ คย)
• ปัญหาใดท่ีนักเรียนเคยแก้ปัญหา

อย่างเปน็ ขัน้ ตอน

(ตัวอย่างคำ�ตอบ การตื่นสายและ

ขึน้ รถโรงเรียนไมท่ นั )
• นักเรยี นมีวิธแี กป้ ญั หาอย่างไร

(ตัวอย่างคำ�ตอบ แก้ปัญหาโดยการ

เขา้ นอนและตนื่ ใหเ้ รว็ ขน้ึ อาบนาํ้ แตง่ ตวั

และรับประทานอาหารเช้าให้ทันเวลา

กอ่ นทรี่ ถโรงเรียนจะมารบั )
• เพราะเหตุใดจึงต้องแก้ปัญหา

อย่างเปน็ ขน้ั ตอน

(ตัวอย่างคำ�ตอบ เพราะจะช่วยให้

แก้ปญั หาไดอ้ ยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ)

ภาพที่ 1.5 การเขียนโปรแกรมใหห้ ุน่ ยนต์เดินไปในเขาวงกต

9

แนวข้อสอบ O-NET

ในตอนเย็นหลงั เลกิ เรียน นักเรยี นกลบั มาบา้ นแลว้ พบวา่ รถจกั รยานของตนเองยางแบน ไม่สามารถนำ�ไปเล่นกบั เพือ่ นได้

นักเรยี นจะมวี ธิ แี ก้ไขหรอื ตรวจสอบปัญหาน้ีข้ันตน้ อย่างไร

1 ทดลองถอดลอ้ รถจักรยาน ตรวจสอบว่ามีตะปตู ำ�หรือไม่ เฉลย 2 เหตุผล ขัน้ ตอนแรกนกั เรียนควรทดลอง

2 ทดลองเตมิ ลมหรือสบู ลมเพือ่ ตรวจสอบวา่ ยางรว่ั หรือไม่ เติมลมเพอ่ื ตรวจสอบว่ายางรวั่ หรอื ไม่

3 เข็นรถจกั รยานไปใหร้ ้านปะยางซอ่ มหรอื ตรวจสอบ

4 จอดรถจกั รยานไว้แลว้ เดนิ ไปเล่นกับเพอื่ นปกติ

9 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

ep 2 บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ขนั้ คดิ วิเคราะห์
St

และสรปุ ความรู้ การใช้เหตุผล (reasoning) เป็นการคิดและอธิบายความคิดออกมาเป็น

10. นักเรียนส่งตัวแทน 2-3 คน ออกมา แผนงาน โดยแสดงวิธีการแก้ปัญหาเป็นลำาดับขั้นตอน ทำาให้มองเห็นวิธีการแก้ปัญหา
เล่าประสบการณ์การใช้เหตุผลใน ได้อย่างชัดเจน ซึ่งแต่ละขั้นตอนจะต้องพิจารณาเงื่อนไขหรือเหตุผลประกอบด้วย
การแกป้ ัญหาของตนเองหน้าชัน้ เรียน การแสดงขนั้ ตอนการแกป้ ญั หาทาำ ไดโ้ ดยการเขยี น บอกเลา่ วาดภาพ หรอื ใชส้ ญั ลกั ษณ์
เพื่อแลกเปล่ียนเรียนรู้กัน จากน้ัน วธิ กี ารแกป้ ญั หาของแตล่ ะคนอาจมวี ธิ กี ารเหมอื นกนั หรอื แตกตา่ งกนั ขน้ึ อยกู่ บั
ความรู้ความสามารถและประสบการณ์ของแต่ละคน แต่เมื่อพิจารณาให้ละเอียด
ร่วมกันพิจารณาและวิเคราะห์การใช้
จะพบว่าการแกป้ ัญหามีขัน้ ตอนท่คี ล้ายกัน 2 ขั้นตอน ดังน้ี

เหตุผลในการแก้ปัญหาของเพื่อนว่า 1. การพิจารณาปัญหา คอื การทาำ ความเขา้ ใจปญั หาที่เกดิ ข้นึ อย่างละเอยี ด
แลว้ พิจารณาว่าปญั หามีองค์ประกอบอะไรบา้ ง
เหมาะสมหรือไม่ อย่างไร แล้วสรุป 2. การวางแผนแก้ปัญหา คือ การกาำ หนดขน้ั ตอน วธิ กี ารแกป้ ญั หา อุปกรณ ์
เปน็ ความรรู้ ่วมกัน เคร่ืองมือที่ใช้ในการแก้ปัญหา และระยะเวลาที่ใช้ในการแก้ปัญหา โดยการทำางานนี้
11. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละเท่า ๆ กัน อาจต้องทาำ ซำา้ ๆ จนแก้ปัญหาไดส้ ำาเรจ็
จากนนั้ แตล่ ะกลมุ่ รว่ มกนั เลอื กปญั หา

ในชีวิตประจำ�วัน 1 ปัญหา แล้ว ตวั อย่างที่ 1 เราพบว่าไฟฉายทใี่ ช้อยู่เปน็ ประจาำ เมอ่ื เปดิ แล้วไฟไมส่ วา่ ง

วิเคราะห์ปัญหา เพ่ือพิจารณาปัญหา

ในหัวขอ้ ดงั นี้

• สาเหตุของปญั หาเกดิ จากอะไร
• ผลกระทบทีเ่ กิดจากปัญหา
• แนวทางการแก้ปัญหา

12. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันพิจารณา ภาพท่ี 1.6 ปัญหาไฟฉายไม่สว่าง
วางแผนแก้ปัญหาท่ีเลือกในหัวข้อ
ดงั น้ี ไฟฉายจะสวา่ งหรอื ใชง้ านไดต้ อ้ งใชพ้ ลงั งานไฟฟา้ และตอ้ งกดเปดิ สวติ ชเ์ พอ่ื ให้
วงจรทำางาน ไฟฉายจึงจะส่องแสงสว่างได้ แต่เม่ือเปิดสวิตช์แล้วไฟฉายไม่สว่าง
• วธิ ีการแก้ปญั หา อาจแกป้ ัญหาตามขั้นตอนต่อไปนี้
• อปุ กรณ์ เครอ่ื งมอื ทใ่ี ชใ้ นการ
แกป้ ญั หา 10
• ระยะเวลาที่ใชใ้ นการแก้ปัญหา

English talk

condition (คนั ดิช' ชัน) เง่ือนไข
consider (คนั ซดิ ' เดอะ) พิจารณา
method (เมธ' เธดิ ) วิธกี าร
plan (แพลน) วางแผน
step (สเทพ) ลำ�ดบั ขั้นตอน

สุดยอดคู่มือครู 110

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

1. ตรวจสอบว่ากดสวิตช์ถูกต้อง ep 2aseanSt
หรอื ไม่ ถ้าถกู ต้องไปข้ันตอนที ่ 2
ขัน้ คดิ วเิ คราะห์
และสรุปความรู้

13. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันพิจารณา

ตัวอย่างท่ี 1 เราพบว่าไฟฉายที่ใช้อยู่

เป็นประจำ� เมื่อเปิดแล้วไฟไม่สว่าง

ภาพท่ี 1.7 การตรวจสอบสวิตช์ไฟฉาย แล้วร่วมกันวิเคราะห์ เขียนสาเหตุ
ที่ทำ�ให้ไฟฉายไม่สว่างเป็นแผนภาพ
2. ตรวจสอบว่าใส่ถ่านไฟฉาย ความคดิ ดงั ตัวอย่าง
หรอื ไม่ ถา้ ใสแ่ ล้วไปขัน้ ตอนท ี่ 3
กดสวติ ช์ ไม่ได้ใส่
ไม่ถูกตอ้ ง ถ่านไฟฉาย

ภาพท่ี 1.8 การตรวจสอบการใสถ่ ่านไฟฉาย สาเหตุ ปัญหา
ไฟฉายไมส่ วา่ ง
3. ตรวจสอบว่าใส่ถ่านไฟฉาย
ข้ัวบวก ข้ัวลบถูกต้องหรือไม่ ถ้าใส่ถูก ใสถ่ า่ นไฟฉาย ถา่ นไฟฉาย
ตอ้ งไปขน้ั ตอนท ี่ 4 ไมถ่ ูกต้อง ไม่มีพลงั งาน

ภาพที่ 1.9 การตรวจสอบการใสถ่ า่ นไฟฉาย
สลับข้ัว

1.5V 4. ตรวจสอบว่าถ่านไฟฉาย
แต่ละก้อนมีพลังงานไฟฟ้าหรือไม่

ถา้ มีพลังงานไฟฟ้าไปข้ันตอนท่ ี 5

ภาพท่ี 1.10 การตรวจสอบพลังงานไฟฟ้าของ
ถ่านไฟฉาย

11

แนวข้อสอบ O-NET

นกั เรยี นก�ำ ลังจะเปดิ โคมไฟฟ้าเพอ่ื ท�ำ การบา้ นแล้วพบวา่ โคมไฟฟา้ ไมต่ ดิ แตไ่ ฟฟ้าส่วนอื่น ๆ ของบ้านตดิ ปกติ

นักเรียนจะตรวจสอบสาเหตุของปญั หานี้อยา่ งไร

ก. ตรวจสอบปล๊กั ไฟ ข. ตรวจสอบระบบไฟฟา้ ของการไฟฟา้ ค. ตรวจสอบหลอดไฟฟา้

1 ขอ้ ก และ ข เฉลย 3 เหตุผล นักเรียนควรท�ำ การตรวจสอบปลัก๊ ไฟและหลอดไฟฟา้

2 ข้อ ข และ ค ซ่งึ ไม่เก่ยี วกับระบบไฟฟ้าของการไฟฟา้

3 ข้อ ก และ ค

4 ขอ้ ก ข และ ค

111 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET

Step 2 ขน้ั คดิ วิเคราะห์

และสรุปความรู้ ปลอดภัยไวก้ ่อน
การท้ิงถ่านไฟฉายท่ีไม่มีพลังงานไฟฟ้าแล้ว ควรใส่ถ่านไฟฉายไว้ในถุงพลาสติก
14. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ หรือถุงดำา แล้วเขียนว่า “ขยะพิษ” หรือ “ถ่านไฟฉายใช้แล้ว” เจ้าหน้าที่จะได้จัดเก็บ
ตัวอย่างท่ี 1 เราพบว่าไฟฉายที่ใช้อยู่ อย่างถูกต้อง จากน้นั นาำ ไปท้ิงในถงั ขยะอนั ตราย
เป็นประจำ� เมื่อเปิดแล้วไฟไม่สว่าง

แลว้ ตอบค�ำ ถาม (ต่อ) ดังน้ี 5. ตรวจสอบว่าหลอดไฟฟ้าในไฟฉายใช้ได้หรือไม่ ถ้าใช้ไม่ได้แสดงว่า
• นักเรียนมีวิธีการตรวจสอบ หลอดไฟฟา้ ขาด ไฟฉายจึงไมส่ วา่ งควรเปล่ยี นหลอดไฟฟ้าใหม่

อยา่ งไรวา่ ไฟฉายใช้ได้หรือไม่

(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบตรวจสอบสวติ ชไ์ ฟฉาย ✓✗
ถา่ นไฟฉายและหลอดไฟฟา้ ในไฟฉาย

ถ้ากดสวิตช์ถูกต้องแล้ว เราจะต้อง

ตรวจสอบท่ีถ่านไฟฉายว่ามีพลังงาน

อยหู่ รอื ไม่และลองเปลย่ี นถา่ นไฟฉาย

และตรวจสอบหลอดไฟฟา้ ในไฟฉาย

วา่ หลอดไฟฟ้ามีการชำ�รุดหรือไม่) ภาพท่ี 1.11 การตรวจสอบหลอดไฟฟา้ ในไฟฉาย

• นักเรียนมีวิธีการตรวจสอบ ในชีวิตประจำาวันของเราจะพบปัญหาได้หลายปัญหา บางปัญหาอาจต้องมี
อย่างไรวา่ หลอดไฟฟ้าในไฟฉายใช้ได้ ความรพู้ ื้นฐาน หรอื หาความรเู้ พม่ิ เตมิ เพอ่ื ให้สามารถแกป้ ญั หาน้นั ได้
หรอื ไม่

(ตัวอย่างคำ�ตอบ สังเกตภายใน อนุรักษส์ ่ิงแวดลอ้ ม
หลอดไฟฟ้าว่าเส้นลวดขาดหรือไม่ การใช้หลอดไฟฟ้า LED จะช่วยลดพลังงานไฟฟ้า ลดแก๊ส-
ถ้าไม่ขาดแสดงว่าใช้ได้ แต่ถ้าขาด เรอื นกระจกและแก๊สพิษ อาคารที่ใช้หลอดไฟฟา้ LED จะมีความร้อน
แสดงว่าใชไ้ มไ่ ด้) น้อยลงจึงช่วยประหยัดการใช้เครื่องปรับอากาศได้ และหลอดไฟฟ้า
LED ใช้พลังงานน้อย ส่งผลให้เสียค่าไฟฟ้าน้อยลงเป็นการช่วย
ประเทศชาตปิ ระหยดั พลังงานอกี ทางหนึ่ง

12

สุดยอดคู่มือครู 1122

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Step 2asean

ตัวอย่างท่ี 2 เรามีกระดาษ 1 แผน่ ขนาด A4 ตอ้ งการตดั กระดาษเปน็ ขนาด A6 ขั้นคดิ วเิ คราะห์
ให้ไดม้ ากท่ีสดุ เราอาจทำาได้ ดังนี้ และสรปุ ความรู้

วิธีแก้ปญั หา 15. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันพิจารณา
ตัวอย่างท่ี 2 เรามีกระดาษขนาด A4
การแก้ปัญหาในข้อน้ี เราจะต้องมีความรู้พ้ืนฐานเรื่องขนาดของกระดาษ 1 แผน่ ตอ้ งการตดั กระดาษเปน็ ขนาด
โดยการแบ่งขนาดของกระดาษเป็นประเภทตา่ ง ๆ ดังภาพท่ ี 1.12 A6 ให้ได้มากที่สุด จากน้ันวิเคราะห์

สถานการณท์ ก่ี �ำ หนดแลว้ ตอบค�ำ ถาม

A8 A6 A4 ดงั น้ี
A7 14.8 x 10.5 cm • ถ้านักเรียนมีกระดาษขนาด A4
21 x 29.7 cm
A5 3 แผ่น นักเรียนจะได้กระดาษขนาด
A2 กระดาษขนาด A0 แบ่งครึ่งจะเปน็ กระดาษขนาด A1 A6 จ�ำ นวนก่ีแผ่น เพราะเหตใุ ด
14.8 x 21 cm กระดาษขนาด A1 แบง่ ครง่ึ จะเปน็ กระดาษขนาด A2
42.0 x 59.4 cm กระดาษขนาด A2 แบง่ ครึ่งจะเป็นกระดาษขนาด A3 (12 แผ่น เพราะกระดาษขนาด A4
กระดาษขนาด A3 แบ่งครึ่งจะเป็นกระดาษขนาด A4
A3 กระดาษขนาด A4 แบง่ ครง่ึ จะเป็นกระดาษขนาด A5 จ�ำ นวน 1 แผ่น จะได้กระดาษขนาด A6
29.7 x 42.0 cm กระดาษขนาด A5 แบง่ ครึ่งจะเป็นกระดาษขนาด A6
A0 กระดาษขนาด A6 แบ่งครึ่งจะเป็นกระดาษขนาด A7 จำ�นวน 4 แผ่น ถ้าเรามีกระดาษขนาด
84.0 x 118.8 cm กระดาษขนาด A7 แบง่ ครง่ึ จะเปน็ กระดาษขนาด A8
A4จ�ำ นวน3แผน่ กจ็ ะไดก้ ระดาษขนาด
A1
A6 จ�ำ นวน 12 แผน่ )
59.4 x 84.0 cm 16. นกั เรยี นรว่ มกนั สรปุ ความคดิ รวบยอด

A7 10.5 x 7.4 cm เกี่ยวกับวธิ กี ารแกป้ ญั หา ดังน้ี

A8 5.2 x 7.4 cm

ภาพท่ี 1.12 การแบง่ ขนาดกระดาษ • วิธีการแก้ปัญหาควรใช้เหตุผล
ในการคดิ และอธบิ ายความคดิ ออกมา

จากความรู้เกี่ยวกับการแบ่งขนาดของกระดาษจะพบว่ากระดาษขนาด A4 เป็นแผนงาน โดยจะต้องพิจารณา
แบ่งเป็นกระดาษขนาด A5 ได้ 2 แผ่น และกระดาษขนาด A5 แบ่งเป็นกระดาษ เงื่อนไขหรือเหตุผลประกอบด้วย
ขนาด A6 ได ้ 2 แผ่น ดังนนั้ เราสามารถตดั กระดาษขนาด A4 เป็นกระดาษขนาด A6 การแสดงข้ันตอนการแก้ปัญหาทำ�ได้
ได ้ 4 แผน่ นัน่ เอง โดยการเขียน บอกเล่า วาดภาพ หรือ
ใชส้ ญั ลกั ษณ์ โดยวธิ กี ารของแตล่ ะคน
13 อาจเหมือนหรอื แตกต่างกันก็ได้

แนวข้อสอบ O-NET

ถา้ มีกระดาษขนาด A2 1 แผ่น จะตดั เป็นกระดาษขนาด A5 ได้ก่ีแผน่
1 2 แผน่ เฉลย 4 เหตุผล
2 4 แผ่น กระดาษขนาด A2 1 แผน่ ตัดเป็นกระดาษขนาด A3 ได้ 2 แผ่น
3 6 แผน่ กระดาษขนาด A3 2 แผ่น ตัดเปน็ กระดาษขนาด A4 ได้ 4 แผน่
4 8 แผน่ กระดาษขนาด A4 4 แผ่น ตัดเปน็ กระดาษขนาด A5 ได้ 8 แผ่น

1133 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ก�รแบง่ ครึ่งกระด�ษใช้หลักก�รท�งคณติ ศ�สตร์
ep 3 ขั้นปฏิบตั ิ เรือ่ งใด
แหลละังสกราุปรปควฏาิบมัตริู้
17. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันปฏิบัติกิจกรรมที่ 1.1
St Stพับกระดาษ ดงั น้ี
St • นกั เรยี นน�ำ กระดาษขนาด A4 ทมี่ คี วามกวา้ งกิจกรรมที่ 1.1 พับกระดาษ คำาถามสำาคัญ

21 เซนติเมตร และความยาว 29.7 เซนติเมตร นักเรียนนำากระดาษขนาด A4 ที่มีความกว้าง 21 เซนติเมตร และความยาว
มาพับคร่ึงในแนวเดิมไปเร่ือย ๆ จากน้ันเขียน 29.7 เซนติเมตร มาพับครึ่งในแนวเดิมไปเรื่อย ๆ จากนั้นเขียนบันทึกความยาวของ
บันทึกความยาวของกระดาษหลังการพับครึ่ง กระดาษหลังการพับครึ่งแต่ละครึ่งลงในตาราง

แตล่ ะครึ่งลงในตาราง (ตัวอย่างค�ำ ตอบ)

พับครั้งที่ ความยาว (เซนติเมตร) A4 29.7

เริ่มต้น 29.7

1 14.85 ?? ??
2 7.43 พบั คร้ังท่ี 2
3 3.71 พับครั้งท ่ี 1

4 1.86 พับครั้งที่ ความยาว (เซนติเมตร)
5 0.93 เริ่มต้น 29.7
6 0.46
7 0.23 1
8 0.12
2
9 0.06
• ถ้ากระดาษขนาด A4 มีความหนา 3
4
1 มิลลิเมตร การพับแต่ละครั้งความหนาของ 5
กระดาษจะเป็นเทา่ ใด 6
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบความหนาของกระดาษจะเพม่ิ เปน็

2 เทา่ ของความหนาเดิมตามลำ�ดบั ดังนี ้ 1 2 4 8 7
16 32 64 128 มลิ ลเิ มตร ) 8
• ลองนำ�กระดาษขนาด A4 มาพับและพับ 9
ใหไ้ ดจ้ ำ�นวนครง้ั ท่ีมากที่สุดจะพบปัญหาใดบา้ ง
ถา้ กระดาษขนาด A4 มีความหนา 1 มลิ ลิเมตร การพับแต่ละคร้งั
(ตัวอย่างคำ�ตอบ เม่ือพับจนมีขนาดเล็กจะไม่

สามารถพบั หรืองอกระดาษได)้ ความหนาของกระดาษจะเปน็ เท่าใด

กิจกรรมน้ีประเมินตวั ชีว้ ดั ว 4.2 ป.6/1 ลองนำากระดาษขนาด A4 มาพับและพับให้ไดจ้ าำ นวนครงั้ ทีม่ ากทีส่ ดุ

18. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงที่เข้าใจเป็นความรู้ร่วมกัน จะพบปญั หาใดบา้ ง
ดังน้ี
14
• ปญั หาแตล่ ะปญั หามวี ธิ กี ารแกไ้ ขไดห้ ลายวธิ ี
การแกป้ ญั หาอยา่ งเปน็ ขนั้ ตอนจะชว่ ยใหแ้ กป้ ญั หา
ได้อย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการใช้เหตุผล 20. นักเรยี นร่วมกนั อภปิ รายแลกเปล่ียนความคดิ เหน็ จากการตอบคำ�ถาม ดังนี้
เงอ่ื นไข หรอื กฎเกณฑท์ เี่ กย่ี วขอ้ งกบั ปญั หานน้ั เพอ่ื • การแบง่ คร่งึ กระดาษใช้หลกั การทางคณติ ศาสตรเ์ ร่อื งใด
ตรวจสอบความสมเหตสุ มผลหรือความเปน็ ไปได้ (ตวั อยา่ งค�ำ ตอบเรอื่ งพนื้ ทแ่ี ละสดั สว่ นเพราะการแบง่ ครง่ึ กระดาษจะตอ้ งแบง่ ใหพ้ น้ื ทท่ี ง้ั สองสว่ นมขี นาด
4ในการแกป้ ัญหาตา่ ง ๆ
เท่ากัน)
ep
5ep ขน้ั ประเมินเพอ่ื เพ่ิมคุณค่า
บรกิ ารสังคม
ขน้ั สอ่ื สารและนำ� เสนอ และจติ สาธารณะ
19. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำ�เสนอความยาว

ความหนา และปญั หาของการพบั กระดาษของกลมุ่ 21. นกั เรยี นสามารถแกป้ ญั หาไดอ้ ยา่ งเปน็ ขนั้ ตอน และสามารถแนะน�ำ ใหก้ บั ครอบครวั หรอื รนุ่ นอ้ งใหส้ ามารถ
แก้ปัญหาไดถ้ กู ต้องและเปน็ ขัน้ ตอน
ตนเองหน้าช้ันเรียน เพื่อแลกเปลี่ยนเรยี นรกู้ นั

สุดยอดคู่มือครู 114

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ตัวชวี้ ัด

กระบวนการท�างานแบบวนซา้� ว 4.2 ป.6/1

กิจกรรมใดในชวี ิตประจ�ำ วันมีก�รท�ำ ง�นแบบวนซำ�้ บ้�ง ภาระงาน/ชนิ้ งาน

1. วธิ กี ารแก้ปัญหา

เกมหรอื ปญั หาหลายปญั หาจะทาำ งาน คำาถามสำาคัญ 2. เกมทายตัวเลข
แบบวนซ้ำาและมีเง่ือนไขอยู่ภายในด้วย
เช่น การค้นหาของในกล่องจนกวา่ จะพบ ep 1 ขน้ั สงั เกต
ของที่ต้องการ การเก็บขยะต้องเก็บ
จนกวา่ ขยะจะหมด การปกู ระเบอ้ื งบนพนื้ รวบรวมขอ้ มลู
St
St 1. นักเรียนรวบรวมข้อมูลเก่ียวกับ

ตอ้ งปูจนกวา่ จะเตม็ พืน้ ท่ี ภาพท่ี 1.13 การเก็บขยะ กระบวนการท�ำ งานแบบวนซาํ้ แลว้ ตอบ
การทาำ งานแบบวนซา้ำ จะทาำ งานวนซา้ำ ค�ำ ถาม ดังนี้
ไปเรื่อย ๆ จนครบตามทีเ่ งอื่ นไขกำาหนด • กระบวนการทำ�งานแบบวนซํ้า

ตัวอยา่ งท่ี 1 การเก็บขยะ หมายถึงอะไร

เมื่อเราต้องการเก็บขยะ จะต้องเก็บขยะในบริเวณนั้นไปเรื่อย ๆ จนกว่าขยะ (ตัวอย่างคำ�ตอบ การทำ�งานไปเรื่อย ๆ

ในบรเิ วณน้ันจะหมดหรอื สะอาด โดยเขยี นเป็นขั้นตอนหรอื ทางคอมพวิ เตอรเ์ รยี กว่า จนครบตามท่เี ง่ือนไขกำ�หนด)

อลั กอริทมึ และผังงานได ้ ดงั นี้ • นักเรียนเคยทำ�งานแบบวนซํ้า

เร่มิ ต้น หรอื ไม่
1. เดนิ ไปบรเิ วณทม่ี ขี ยะ (เคย/ไม่เคย)
2. เกบ็ ขยะ • กิจกรรมใดในชีวิตประจำ�วันมีการ
3. นำาขยะใสถ่ งั ขยะ
ทำ�งานแบบวนซ้ําบา้ ง

4. ขยะบรเิ วณนั้นหมดจริงหรือไม่ (ตัวอย่างคำ�ตอบ การล้างจานจนกว่า

4.1 ถ้าไมจ่ ริง ไปทาำ ขอ้ 1 จานจะสะอาด หรือการซักผ้า จะซัก
4.2 ถา้ จริงจบการทำางาน ห รื อ ข ย้ี ผ้ า จ น ก ว่ า ผ้ า จ ะ ส ะ อ า ด
15 การรับประทานอาหารจะรับประทาน
จบ จนกว่าจะอิม่ หรอื หมดจาน)

ep 2 ข้นั คิดวเิ คราะห์ 2. นักเรียนศึกษาค้นคว้าและรวบรวม
ข้อมูลเกี่ยวกับกระบวนการทำ�งาน
และสรุปความรู้ แบบวนซ้ํา จากหนังสือเรียนหรือ

3. นักเรียนร่วมกันพิจารณาและวิเคราะห์อัลกอริทึมการเก็บขยะ แล้วตอบคำ�ถาม แหล่งการเรยี นรตู้ า่ ง ๆ ท่ีหลากหลาย

ดังน้ี

• จากอลั กอริทึม การท�ำ งานจะหยุดลงเมอ่ื ใด

(เม่อื ขยะบรเิ วณน้ันหมดจริง)

• ถา้ ขยะบรเิ วณนนั้ ไมห่ มดจริงจะเป็นอย่างไร

(จะเดินไปบริเวณท่ีมีขยะ เก็บขยะ และนำ�ขยะใส่ถังขยะจนกว่าขยะบริเวณน้ัน

จะหมดจรงิ ) 1155 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21St แนวข้อสอบ O-NET

ep 2 ขั้นคดิ วเิ คราะห์ เรม่ิ ต้น

และสรุปความรู้

4. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละเท่า ๆ กัน
จากน้ันแต่ละกลุ่มร่วมกันอภิปราย
พ ร้ อ ม ย ก ตั ว อ ย่ า ง ก า ร อ อ ก แ บ บ
อั ล ก อ ริ ทึ ม ก า ร ทำ � ง า น แ บ บ ว น ซ้ํ า เดนิ ไปบรเิ วณทีม่ ีขยะ

แล้วอภิปรายตรวจสอบความถูกต้อง เก็บขยะ
สรปุ เป็นความรู้ร่วมกัน ดังตวั อย่าง

เร่ิมต้น นาำ ขยะใสถ่ งั ขยะ

1. เดินไปบริเวณทสี่ กปรก ขยะบริเวณน้ัน ไม่จรงิ
2. กวาดพ้นื หมดจรงิ หรือไม่
3. น�ำ สิ่งสกปรกใสถ่ ังขยะ
4. พื้นที่บรเิ วณนน้ั สะอาด จริง
จริงหรือไม่ จบ

4.1 ถ้าไม่จรงิ ไปท�ำ ข้อ 1 ผงั งานท่ี 1.1 ขั้นตอนการเกบ็ ขยะ

4.2 ถา้ จริงจบการทำ�งาน จากตัวอยา่ งจะพบวา่ จะทำางานวนซา้ำ ไปเรื่อย ๆ โดยมีเงอื่ นไข คือ ขยะบริเวณนนั้

จบ หมดแลว้ จรงิ หรือไม ่ ถา้ จริงก็จะออกจากการวนซ้ำา ดงั ผงั งานท่ี 1.1

5. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ ตัวอยา่ งท่ี 2 การปูกระเบือ้ งบนพื้นที่ว่าง
การปูกระเบื้องบนพ้ืนท่ีว่าง แล้ว
ตอบค�ำ ถาม ดังน้ี ถ้าต้องการปูกระเบื้องเป็นสีเรียงกันไปเรื่อย ๆ คือ แดง น้ำาเงิน เหลือง เขียว
แดง น้ำาเงนิ เหลือง เขยี ว ดงั ภาพท ี่ 1.14
• กระเบือ้ งมีทงั้ หมดก่สี ี
(4 ส)ี ภาพที่ 1.14 การปกู ระเบื้องเรยี งสกี ันไปเร่อื ย ๆ
• ถ้าต้องการปูกระเบ้ืองเรียงต่อกัน
และต้องการปูกระเบื้องเรียงต่อกันไปเรื่อย ๆ เป็นจำานวน 15 แผ่น อยากทราบว่า
ไปเร่ือย ๆ เป็นจำ�นวน 15 แผ่น แผน่ ท ่ี 15 จะเป็นกระเบ้อื งสีอะไร
อยากทราบว่า แผ่นที่ 15 จะเป็น
กระเบือ้ งสีอะไร 16
(สเี หลือง)
• ถ้านักเรียนต้องการปูกระเบ้ืองเพ่ิม แนวข้อสอบ O-NET
โดยมีจำ�นวนกระเบื้อง 26 แผ่น
กระเบื้องแผน่ ที่ 26 จะมสี ีอะไร นักเรยี นได้รับมอบหมายใหท้ ำ�ความสะอาดหอ้ งเรยี น กจิ กรรมใดตอ่ ไปน้ี
(สนี าํ้ เงิน)
• ถ้ามกี ระเบือ้ งเรยี งต่อกันไปเร่อื ย ๆ ไม่จำ�เป็นตอ้ งทำ�งานแบบวนซา้ํ
คอื สีแดง สนี ้ําเงิน สเี หลอื ง สเี ขียว และ
สมี ว่ งตามล�ำ ดบั อยากทราบวา่ กระเบอื้ ง 1 ถูพ้ืน
แผ่นที่ 24 จะมสี ีอะไร
(สีเขยี ว) 2 ปิดไฟ เฉลย 2 เหตผุ ล การปดิ ไฟจะกระท�ำ เพียงครัง้ เดยี ว
สุดยอดคู่มือครู 1166
3 กวาดพื้น

4 ลบกระดาน

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Step 2asean

วิธีแก้ปญั หา ข้นั คิดวิเคราะห์
การแก้ปัญหาน้ีจะตอ้ งพิจารณาปัญหาอย่างละเอียด คดิ หาความสมั พันธต์ า่ ง ๆ และสรุปความรู้
โดยการเรียงข้อมูลตามที่โจทย์กำาหนดจะเป็นเงื่อนไขและกฎเกณฑ์ของปัญหานี้
จากการปูกระเบื้องเราสามารถเขียนรูปแบบของกระเบื้องสีต่าง ๆ ให้เป็นข้อมูล 6. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันพิจารณา
อยา่ งงา่ ยได ้ เชน่ แทนสีกระเบือ้ งด้วยตัวเลข ตวั อยา่ งที่ 3 การเขียนโปรแกรมส่งั งาน
ใหผ้ ง้ึ เดนิ ทางไปเกบ็ นาํ้ หวาน หากเขยี น
สีของกระเบื้อง หมายเลข เป็นอัลกอริทึมแบบวนซ้ําจะสามารถ
สีแดง 1 เขียนได้อย่างไร โดยแต่ละกลุ่มเขียน
อัลกอริทึมแบบวนซ้ําลงในกระดาษ
สีนำ้าเงิน 2

สีเหลือง 3 ดงั ตัวอย่าง
สีเขียว 4

เมื่อพิจารณาปัญหาน้ีต่อไป การปูกระเบื้องจะคล้ายกับการนับเลข 1, 2, 3, 4,
1, 2, 3, 4 โดยวนซำ้าไปเร่ือย ๆ จนครบ 15 ตัวเลข แล้วจะพบว่าการนับคร้ังที่ 15
ตรงกบั หมายเลข 3 ซ่งึ หมายถงึ กระเบื้องสเี หลอื งนนั่ เอง

ตัวอยา่ งที่ 3 ผง้ึ เก็บน้าำ หวาน
เราต้องการเขียนโปรแกรมส่ังงานให้ผ้ึงเดินทางไปเก็บนำ้าหวาน ดังภาพท่ี 1.15
จะเขียนคำาสงั่ ไดอ้ ย่างไร
วธิ ีแก้ปญั หา
พิจารณาจากปัญหาของผ้ึง จะพบว่ามีน้ำาหวานอยู่ที่ดอกไม้ 2 ตำาแหน่ง แต่ละ
ตำาแหน่งตอ้ งเก็บนำา้ หวาน 2 ครั้ง โดยเขียนเปน็ ขั้นตอนหรือทางคอมพวิ เตอรเ์ รยี กวา่
อัลกอรทิ ึมได ้ ดังน้ี เรม่ิ ตน้
เรม่ิ ตน้
1. ไปข้างหนา้ ไปขา้ งหน้า
2. เก็บนาำ้ หวาน เก็บน้าํ หวาน
3. เก็บนา้ำ หวาน เกบ็ นํา้ หวาน
4. ไปข้างหนา้
5. เกบ็ น้าำ หวาน
6. เก็บนา้ำ หวาน
จบ
ภาพท่ี 1.15 ผึ้งเดินทางไปเกบ็ นา้ํ หวาน

17 ครบ 2 ครั้ง ไม่จริง

English talk ขอ้ มูล จริง
กฎเกณฑ์ จบ
data (เด' ทะ) ความสมั พนั ธ์
regulation (เรกกิวเล' ชัน) 7. นักเรียนแต่ละกลุ่มอภิปรายและ
relation (รเิ ล' ชนั ) ตรวจสอบผลการเขียนอัลกอริทึม
แบบวนซา้ํ กลมุ่ ตนเองวา่ ถกู ตอ้ งหรอื ไม่
หากไม่ถูกต้อง รว่ มกนั แกไ้ ขใหถ้ กู ตอ้ ง
แลว้ สรุปเปน็ ความรู้รว่ มกัน

1177 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 2 ขน้ั คิดวเิ คราะห์
St

และสรุปความรู้ จากอัลกอริทึมของปัญหานี้ สามารถเขียนอัลกอริทึมใหม่โดยการวนซำ้าได้

8. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ และเขยี นโปรแกรมแบบบลอ็ กคาำ สัง่ ได้ ดังน้ี

เกี่ยวกับอัลกอริทึมการสั่งงานให้ผ้ึง เร่มิ ต้น
เ ดิ น ท า ง ไ ป เ ก็ บ น้ํ า ห ว า น แ ล้ ว
ตอบค�ำ ถาม ดังนี้ 1. ทาำ ซ้าำ 2 ครงั้
• การใชบ้ ลอ็ กคำ�สงั่ 1.1 ไปขา้ งหน้า
1.2 เกบ็ น้ำาหวาน
1.3 เก็บนำา้ หวาน

มีผลดอี ยา่ งไร จบ ภาพท่ี 1.16 บลอ็ กคาํ สง่ั การวนซํ้า

(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ เปน็ การลดบลอ็ กค�ำ สง่ั จากตัวอย่างท่ีผ่านมา จะพบว่าปัญหาเดียวกันจะมีวิธีการแก้ปัญหาหรือ
วิธีการคิดต่างกัน การพัฒนาระบบท่ีทำางานอัตโนมัติ หรือการพัฒนาให้หุ่นยนต์
ในการทำ�งาน และช่วยให้เข้าใจง่ายข้ึน) ทำางานแทนมนุษย์น้ัน เราจะต้องเขียนอัลกอริทึมแล้วเปล่ียนเป็นโปรแกรมสำาหรับ
9. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ ให้ระบบคอมพิวเตอร์ทำางาน โดยระบบท่ีทำางานได้อย่างมีประสิทธิภาพ จะข้ึนอยู่กับ
วธิ ีการคดิ ท่ถี กู ต้องของมนษุ ยด์ ว้ ย
ตัวอย่างท่ี 4 ขั้นตอนการทำ�กระเป๋า
แล้วตอบคำ�ถาม ดงั น้ี ตัวอยา่ งท่ี 4 ร้านขายกระเป๋าร้านหนึ่ง ขายกระเป๋าท่ีทำาด้วยมือแล้วนำามาวางขาย
• วิธีใดใช้เวลาในการทำ�กระเป๋า หนา้ รา้ น โดยการทาำ กระเป๋าน้นั จะม ี 2 สว่ นใหญ ่ ๆ คอื ทาำ กระเป๋า และ
เรว็ ทีส่ ุด เพราะเหตุใด ทาำ สายสะพาย โดยการทาำ กระเปา๋ ใชเ้ วลา 30 นาท ี ทาำ สายสะพายใชเ้ วลา
15 นาที ประกอบกระเป๋าเข้ากับสายสะพายใช้เวลา 10 นาที ถ้าร้าน
(ตัวอย่างคำ�ตอบ วิธีท่ี 3 เพราะจะได้ ขายกระเป๋าร้านนี้ ต้องการทำากระเป๋าออกมาขายจำานวน 10 ใบ จะมี
วิธีการอยา่ งไรบ้าง
กระเป๋าใบแรกออกมาเร็วท่ีสุด ถ้ามี
การแกป้ ญั หานี้ทำาไดห้ ลายวิธี แต่ละวธิ ีจะมีลำาดับขัน้ ตอนท่ีใชเ้ วลาแตกตา่ งกัน เช่น
ลูกคา้ จะท�ำ ให้ขายได้เรว็ ) วธิ ีท ี่ 1 ทำากระเป๋า 10 ใบ ทาำ สายสะพาย 10 เสน้ แลว้ ประกอบกระเป๋าทีละใบ
วธิ ที ่ี 2 ทำากระเป๋า 10 ใบ ทำาสายสะพาย 1 เส้น ประกอบกระเป๋าทีละใบ
แล้วกลับไปทาำ สายสะพายตอ่ แลว้ ประกอบกระเปา๋ จนครบ
วิธที ่ี 3 ทำากระเป๋า 1 ใบ ทำาสายสะพาย 1 เส้น ประกอบกระเป๋า แล้วกลับไป
เรม่ิ ต้นทาำ อกี ครั้งจนได้กระเปา๋ ครบ 10 ใบ

18

สุดยอดคู่มือครู 118

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

ตัวอย่างวิธีการที่กล่าวมานั้น การได้กระเป๋าแต่ละใบจะใช้เวลาต่างกัน แต่ถ้า ขน้ั คิดวิเคราะห์
พิจารณาแต่ละวิธีแล้ว พบว่าวิธีท่ี 3 จะได้กระเป๋าใบแรกออกมาเร็วที่สุด ถ้ามีลูกค้า และสรุปความรู้
เข้ามาในร้านจะทำาให้ขายได้เร็ว ดังนั้น จึงเลือกวิธีที่ 3 เพื่อให้ขายและได้เงินจาก
การขายแต่ละใบเร็วที่สุด โดยเขียนเป็นผังงานได้ ดังน้ี 10. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์
ตัวอย่างท่ี 4 ข้ันตอนการทำ�กระเป๋า
แล้วตอบคำ�ถาม (ตอ่ ) ดงั นี้

• จากผงั งาน ผลลัพธท์ ไี่ ด้คืออะไร

เริม่ ต้น (ตัวอย่างคำ�ตอบ กระเป๋าจำ�นวน
ทำากระเป๋า 1 ใบ
10 ใบ)
• จากผังงาน มีวิธีการทำ�กระเป๋า

อย่างไร

ทาำ สายสะพาย 1 เสน้ (ตัวอย่างคำ�ตอบ ทำ�กระเป๋า 1 ใบ
จากน้ันทำ�สายสะพาย 1 เส้น และ

ประกอบกระเปา๋ ไม่จริง ประกอบกระเปา๋ จนครบ 10 ใบ)

ครบ 10 ใบ 11. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป ค ว า ม คิ ด
จริง รวบยอดเกี่ยวกับกระบวนการทำ�งาน
แบบวนซาํ้ ดงั นี้
จบ
• เ ก ม ห รื อ ปั ญ ห า ห ล า ย ปั ญ ห า
จะทำ�งานแบบวนซํ้าและมีเงื่อนไข

ผงั งานท่ี 1.2 ขนั้ ตอนการทํากระเปา๋ ใหค้ รบ 10 ใบ อยู่ภายในด้วย บางปัญหาการทำ�งาน
แบบวนซํ้าจะช่วยให้การแก้ปัญหา

กระบวนการแก้ปัญหาสามารถใช้ได้ในหลายกรณี ทั้งในการวางแผนงาน สำ�เร็จ โดยจะต้องพิจารณาปัญหา
ในชีวิตประจำาวัน หรือการเล่นเกมต่าง ๆ การฝึกคิดแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ อย่างละเอยี ดด้วย
พิจารณาวิธีการต่าง ๆ จะเป็นประสบการณใ์ นการแกป้ ญั หาที่ซบั ซ้อนมากขึน้

19

1199 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

St St บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET

ep 3 ข้นั ปฏิบัติ กิจกรรมที่ 1.2 แสดงวธิ กี ารแกป้ ญั หา
แหลละงั สกราปุรปควฏาิบมัตริู้

12. นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม ร่ ว ม กั น ป ฏิ บั ติ 1. ถ้าต้องการปูกระเบื้องเป็นพื้นที่กว้าง 25 เซนติเมตร ยาว 5 เมตร โดยกระเบื้อง
กิจกรรมท่ี 1.2 แสดงวิธีการแก้ปัญหา แต่ละแผ่นเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสขนาด 25 เซนติเมตร × 25 เซนติเมตร และ
ตามโจทยต์ ่อไปนี้ ให้สีแต่ละแผ่นเรียงเป็นลำาดับ ดังนี้ เขียว เหลือง นำ้าตาล แดง เขียว เหลือง
นำ้าตาล แดง อยากทราบว่าจะต้องใช้กระเบื้องแต่ละสีจำานวนกี่แผ่น
1. ถ้าต้องการปูกระเบ้ืองเป็นพื้นที่กว้าง
25 เซนติเมตร ยาว 5 เมตร โดยกระเบื้อง 2. ถ้าผึ้งต้องการเดินทางไปเก็บนำ้าหวาน ดังภาพ ซึ่งการเดินแต่ละบล็อกใช้เวลา
แต่ละแผ่นเป็นรูปส่ีเหลี่ยมจัตุรัสขนาด 2 วินาที การเก็บนำ้าหวานแต่ละครั้งใช้เวลา 2 วินาที จงเขียนอัลกอริทึมของ
25 เซนติเมตร × 25 เซนตเิ มตร และใหส้ ี การแก้ปัญหานี้และผึ้งต้องใช้เวลาในการทำางานทั้งหมดเท่าไร
แตล่ ะแผน่ เรยี งเปน็ ล�ำ ดบั ดงั น้ี เขยี ว เหลอื ง
น้ําตาล แดง เขียว เหลือง น้ําตาล แดง รอใส่ภาพ
อยากทราบว่าจะต้องใช้กระเบ้ืองแต่ละสี
จำ�นวนกี่แผ่น

(ดูตวั อยา่ งคำ�ตอบจากหนา้ พเิ ศษ 21)
2. ถ้าผึ้งต้องการเดินทางไปเก็บน้ําหวาน

ดังภาพ ซ่ึงการเดินแต่ละบล็อกใช้เวลา
2 วนิ าที การเกบ็ นาํ้ หวานแตล่ ะครง้ั ใช้เวลา
2 วินาที จงเขียนอัลกอริทึมของการ
แกป้ ญั หานแ้ี ละผงึ้ ตอ้ งใชเ้ วลาในการท�ำ งาน
ทั้งหมดเท่าไร

(ดูตวั อย่างคำ�ตอบจากหน้าพเิ ศษ 22)

กจิ กรรมนปี้ ระเมินตวั ชี้วดั ว 4.2 ป.6/1

13. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงที่เข้าใจเป็นความรู้ 20
รว่ มกัน ดงั นี้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
• การแกป้ ญั หานจี้ ะตอ้ งพจิ ารณาปญั หา นักเรียนเขียนอัลกอริทึมการเดินทางของ
อย่างละเอียด กระบวนการแก้ปัญหา หุ่นยนต์ไปเก็บถ้วยรางวัล โดยต้องเลือกใช้
สามารถใช้ได้ในหลายกรณีท้ังในการ เสน้ ทางทสี่ ั้นทส่ี ุด
วางแผนงานในชีวิตประจำ�วัน การฝึกคิด
แกป้ ญั หาอยา่ งเปน็ ระบบจะเปน็ ประสบการณ์
ในการแกป้ ัญหาทซ่ี บั ซอ้ นมากข้นึ

ep 4

ขนั้ สอ่ื สารและนำ� เสนอ

14. นักเรียนออกมานำ�เสนอการหาจำ�นวน
กระเบ้ือง และเขียนอัลกอริทึมเพ่ือพาผ้ึง
ไปเกบ็ นาํ้ หวานของกลมุ่ ตนเองหนา้ ชนั้ เรยี น
เพอ่ื แลกเปล่ียนเรยี นรกู้ ัน

สุดยอดคู่มือครู 2200

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก

St ขั้นปฏิบัติ
และสรปุ ความรู้
เกมทายตัวเลข หลังการปฏบิ ตั ิ
การทายตัวเลขมีหลายรูปแบบ การทายตัวเลขที่เพ่ือนคิดโดยใช้คำาถาม
เป็นอีกเกมหน่ึงท่ีน่าสนใจ เช่น การเล่นเกมระหว่างเอกับบี โดยเอเป็นผู้ตั้งโจทย์ 15. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันปฏิบัติ
ด้วยการเลือกตัวเลขมา 1 จำานวน ต้ังแต่ 1-1,000,000 และบีเป็นผู้ทายตัวเลขนั้น กิจกรรมเกมทายตัวเลข ทดลองเล่น
โดยจะใช้คำาถามถามไปยังเอว่าตัวเลขนั้นมีค่ามากกว่าหรือน้อยกว่า หรือตัวเลขน้ัน แลว้ แสดงความคดิ เหน็ กนั ภายในกลมุ่
เปน็ เลขค่หู รือเลขค่ี
ตวั อยา่ งเกมทายตวั เลข
ตวั เลขน้อยกว่� ใช่
5,000 ใช่หรอื ไม่ • เกมทายตวั เลขที่เป็นจำ�นวนค่ี
ตั้งแต่ 1-1,000

• เกมทายตัวเลขทเ่ี ป็นจ�ำ นวนคู่

ตง้ั แต่ 1-10,000

บี เอ • เกมทายตัวเลขที่เป็นจำ�นวนท่ี 5
หารลงตวั ต้ังแต่ 1-500
ภาพที่ 1.17 การเล่นเกมทายตัวเลข • เกมทายตัวเลขท่ีเป็นจำ�นวนเฉพาะ
ตัง้ แต่ 2-500
ถ้าเอคิดตัวเลขเป็น 360 แลว้ ใหบ้ ที าย ดังนี้

บี : ตัวเลขน้อยกว่า 5,000 ใช่หรอื ไม่ เอ : ไมใ่ ช่
เอ : ใช่ บ ี : มากกวา่ 300 ใช่หรือไม่
บี : น้อยกว่า 3,000 ใชห่ รอื ไม่ เอ : ใช่
เอ : ใช่ บี : มากกวา่ 350 ใชห่ รือไม่
บ ี : น้อยกว่า 1,000 ใชห่ รือไม่ เอ : ใช่
เอ : ใช่ บี : มากกวา่ 380 ใช่หรือไม่
บี : น้อยกว่า 500 ใชห่ รอื ไม่ เอ : ไมใ่ ช่
เอ : ใช่ บ ี : เปน็ จำานวนค่หู รอื จำานวนคี่
บี : น้อยกวา่ 250 ใช่หรอื ไม่ เอ : จำานวนคู่
เอ : ไมใ่ ช่ บี : 360 ใชห่ รอื ไม่
บี : มากกวา่ 400 ใช่หรอื ไม่ เอ : ใช ่ ถกู ตอ้ งครบั

21

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21

นักเรยี นทายตัวเลขในต�ำ แหน่งทีห่ ายไป 64 128
• 2 4 8 16 3 2 243 729
• 1 3 9 27 81 8 7
• 28 22 17 13 1 0 62 31
• 1,984 992 496 248 12 4

2211 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET

St St St ep 3 ขน้ั ปฏบิ ตั ิ กิจกรรมที่ 1.3 สนุกกบั เกมทายตัวเลข
และสรุปความรู้
หลังการปฏิบตั ิ นักเรียนจับคู่กับเพื่อนทายตัวเลขระหว่าง 1 ถึง 1,000,000 โดยคนหนึ่ง
เป็นผู้ตั้งโจทย์ อีกคนหนึ่งเป็นผู้ตั้งคำาถามและตอบให้ถูกภายใน 20 คำาถาม
16. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันปฏิบัติกิจกรรม
ท่ี 1.3 สนุกกับเกมทายตัวเลข ดงั นี้ นักเรียนตอบถูกภายในกี่คำาถาม
นักเรียนมีวิธีการอย่างไรในการตั้งคำาถาม
นักเรียนจับคู่กับเพ่ือนทายตัวเลขระหว่าง
1 ถงึ 1,000,000 โดยคนหนึ่งเปน็ ผตู้ ัง้ โจทย์
อีกคนหนึ่งเป็นผู้ต้ังคำ�ถามและตอบให้ถูก
ภายใน 20 ค�ำ ถาม

• นักเรียนตอบถกู ภายในกค่ี �ำ ถาม
(ตวั อย่างคำ�ตอบ 10 คำ�ถาม)
• นักเรียนมีวิธีการอย่างไรในการ

ต้งั คำ�ถาม
(ตัวอย่างคำ�ตอบ มีวิธีการ คือ การถาม

ทีละครงึ่ ของจำ�นวนทเี่ หลอื )

กิจกรรมนี้ประเมนิ ตัวชี้วดั ว 4.2 ป.6/1

17. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้
รว่ มกนั ดงั น้ี

• กระบวนการทำ�ซํ้าเป็นกระบวนการ
แกป้ ญั หา สามารถใชไ้ ดใ้ นหลายกรณที ง้ั ใน
การวางแผนงานในชีวิตประจำ�วัน หรือ
การเล่นเกมต่าง ๆ การฝึกคิดแก้ปัญหา
อย่างเป็นระบบ การพิจารณาวิธีการต่าง ๆ
จะเป็นประโยชน์ในการแก้ปัญหาที่ซับซ้อน

epม4ากข้นึ

ขน้ั สอ่ื สารและนำ� เสนอ

18. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำ�เสนอ 22
เกมทายตวั เลขของกลมุ่ ตนเองหนา้ ชนั้ เรยี น
เพื่อแลกเปลย่ี นเรียนรู้กนั แนวข้อสอบ O-NET

5ep ข้ันประเมนิ เพื่อเพ่ิมคุณค่า เกมทายตัวเลขมีขอบเขตของการทายอยู่ระหว่าง 1-100 หากใช้วิธีการแบ่งคร่ึงคำ�ตอบ
บรกิ ารสังคม
และจติ สาธารณะ แล้วค�ำ ตอบสามารถบอกได้วา่ ถูกต้อง ค�ำ ตอบมคี า่ มากกวา่ เลขนน้ั และค�ำ ตอบมีคา่ น้อยกว่า

19. นักเรียนนำ�ความรู้ไปประยุกต์ใช้ใน เลขน้นั นักเรียนจะสามารถทายถูกไดภ้ ายในกี่คร้งั
ชีวิตประจำ�วันได้ และสามารถแนะนำ�ให้
เ พื่ อ น แ ล ะ รุ่ น น้ อ ง แ ก้ ปั ญ ห า ใ น ชี วิ ต 1 5 ครง้ั เฉลย 3 เหตผุ ล ท�ำ ไดโ้ ดยการทายทีละคร่ึงของตวั เลข ดงั นี้
ประจ�ำ วันแบบวนซา้ํ ได้
2 6 ครง้ั คร้ังที่ 1 ทาย 50 คร้งั ที่ 4 ทาย 6 ครง้ั ท่ี 7 ทาย 2

3 7 ครง้ั ครง้ั ท่ี 2 ทาย 25 ครง้ั ท่ี 5 ทาย 3

4 8 ครงั้ คร้ังท่ี 3 ทาย 12 คร้ังท่ี 6 ทาย 1

สุดยอดคู่มือครู 2222

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ตัวชี้วดั

การแก้ปัญหาในชวี ติ ประจา� วนั ว 4.2 ป.6/1

นกั เรียนมวี ธิ ีเลอื กเส้นท�งก�รเดินท�งที่ดีทสี่ ดุ ภาระงาน/ชิ้นงาน
ได้อย่�งไร
การเดนิ ทางของรถประจำ�ทาง

คำาถามสำาคัญ ep 1 ข้ันสังเกตSt
การดาำ เนินการต่าง ๆ ในชีวิตของเรา บางเรือ่ งราวสามารถแก้ปัญหาไดห้ ลายวธิ ี แต่ละ
วิธีจะมีประสิทธิภาพต่างกัน เช่น การเดินทางจากสถานท่ีหน่ึงไปยังสถานท่ีหน่ึง การโดยสาร รวบรวมขอ้ มูล
รถประจำาทางในบางจังหวัดมีรถหลายสาย แต่ไปจุดหมายปลายทางเดียวกันได้ รถแต่ละสาย
จะวิ่งเส้นทางไม่เหมือนกัน มีจุดจอดไม่เหมือนกัน ดังน้ัน เราต้องเลือกเส้นทางท่ีเหมาะสม 1. นักเรียนร่วมกันสนทนาแลกเปลี่ยน
กบั การเดินทางของเรา ความรู้จากประสบการณ์เก่ียวกับ
ก า ร แ ก้ ปั ญ ห า ใ น ชี วิ ต ป ร ะ จำ � วั น
เส้นทางเดนิ รถ รถประจำาทาง แล้วตอบคำ�ถาม ดงั นี้

ปา้ ยรถเมล์ • นักเรียนเคยพบปัญหาในชีวิต
ประจำ�วันอะไรบ้าง
ตน้ ทาง โรงเรยี น
สำานักงาน (ตัวอย่างคำ�ตอบ รถติด ฝนตก
นอนไม่หลับ)

• นักเรียนแกป้ ญั หาโดยใชว้ ธิ ีการใด

โรงเรียน (ตัวอย่างคำ�ตอบ แก้ปัญหารถติด โดย

ปลายทาง การออกจากบ้านให้เร็วขึ้น แก้ปัญหา

ภาพที่ 1.18 เสน้ ทางเดนิ รถทแ่ี ตกตา่ งกัน ฝนตก โดยการกางร่มเมื่อออกนอก

สรา้ งเสรมิ ความเปน็ อยู่อยา่ งพอเพยี ง สถานท่ี แก้ปัญหานอนไม่หลับ โดยการ
การใช้บริการรถโดยสารประจำาทางทำาให้ประหยัดค่าใช้จ่ายได้ดีกว่าการใช้
รถยนต์ส่วนบุคคลและลดการใช้น้ำามันเชื้อเพลิง อีกท้ังยังช่วยลดปริมาณ จัดห้องนอนให้เหมาะสมหรือฝึกการ
ยานพาหนะบนถนน ทาำ ใหก้ ารจราจรติดขดั น้อยลง
เขา้ นอนให้เป็นเวลา)
23 2. นักเรียนรวบรวมข้อมูลจากการสังเกต

ภาพเส้นทางเดินรถท่ีแตกต่างกัน
แลว้ ตอบค�ำ ถาม ดังน้ี

• จากภาพมเี สน้ ทางส�ำ หรบั การเดนิ ทาง

3. นกั เรยี นศึกษาค้นคว้าและรวบรวมขอ้ มูลเกย่ี วกับการแก้ปัญหาในชีวติ ประจำ�วัน กีเ่ สน้ ทาง

จากหนังสือเรยี นหรือแหล่งการเรียนรูต้ ่าง ๆ ทห่ี ลากหลาย (3 เสน้ ทาง)

• นั ก เ รี ย น มี วิ ธี เ ลื อ ก เ ส้ น ท า ง

การเดินทางที่ดีที่สุดได้อยา่ งไร

(ตัวอย่างคำ�ตอบ เลือกเส้นทางท่ี
ประหยัดเวลาในการเดินทางมากท่ีสุด
ท�ำ ให้ไปถึงทหี่ มายได้ตรงเวลา)

2233 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 2 ขน้ั คิดวเิ คราะห์
St

และสรปุ ความรู้ ตัวอย่าง รถยนต์แต่ละคันอาจว่ิงด้วยความเร็วไม่เท่ากัน รถยนต์ที่ว่ิงด้วย

4. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละเท่า ๆ กัน ความเร็วเฉลี่ย 50 กิโลเมตรต่อช่ัวโมง หมายความว่า 1 ช่ัวโมง
จากนั้นแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ จะว่ิงไปได้ 50 กิโลเมตร ถ้าระยะทาง 100 กิโลเมตร จะใช้เวลาวง่ิ 2 ชัว่ โมง

เส้นทางการเดินรถยนต์ A และ รถยนต์ A ต้น ปลาย
รถยนต์ B ที่มีความเร็วไม่เท่ากัน รถยนต์ B ทาง ทาง
แล้วตอบคำ�ถาม ดังน้ี ปลาย
• ความแตกต่างของเส้นทางการ ต้น ทาง
เดนิ รถยนต์ A และรถยนต์ B คืออะไร ทาง

(ความเร็วของรถยนต์ A และรถยนต์ B 300 กิโลเมตร

และจดุ จอดรถยนต ์ จุดพกั รถยนต)์ ภาพท่ี 1.19 เสน้ ทางการเดนิ รถยนต์ A และรถยนต์ B ท่มี ีความเร็วไมเ่ ท่ากนั
• เวลาทใี่ ชใ้ นการเดนิ ทางของรถยนต์
รถยนต ์ A วง่ิ ดว้ ยความเรว็ 50 กิโลเมตรตอ่ ช่วั โมง รถยนต ์ B วง่ิ ดว้ ยความเรว็
A และรถยนต์ B ต่างกนั เทา่ ใด 100 กโิ ลเมตรตอ่ ชว่ั โมง ระยะทางจากตน้ ทางไปถงึ ปลายทางของรถยนต์ทงั้ 2 คัน
เท่ากันคือ 400 กิโลเมตร และเส้นทางของรถยนต์ B มีจุดจอด P โดยรถยนต์
(3 ช่วั โมง) ทุกคัน ที่ผ่านจุดนี้จะต้องจอดเป็นเวลา 1 ช่ัวโมง การหาเวลาที่รถยนต์ท้ัง 2 คัน
ตอ้ งเดินทางจากต้นทางไปยังปลายทางจะทำาได้ ดังน้ี

รถยนต ์ A ไม่มจี ุดจอด ใช้เวลาเท่ากับ 400 กิโลเมตร / 50 กโิ ลเมตร
ตอ่ ช่วั โมง = 8 ชั่วโมง

การค�ำ นวณ รถยนต์ B มีจุดจอดหนึ่งจุด ใชเ้ วลาว่งิ จากจดุ ต้นทางไปยังจดุ จอดเทา่ กับ
การเดินทางทเ่ี หมาะสม
300 / 100 = 3 ชว่ั โมง ใช้เวลาจอด 1 ชวั่ โมง
ใช้เวลาว่งิ จากจุดจอดไปยังปลายทางเท่ากบั 100 / 100
= 1 ชั่วโมง
ดังนัน้ เวลาท่รี ถยนต์ B วิง่ จากจุดต้นทางไปยงั ปลายทาง
คอื 3 + 1 + 1 = 5 ช่วั โมง

24

แนวข้อสอบ O-NET

รถคันหนึ่งว่ิงด้วยความเร็ว 30 กิโลเมตรต่อช่ัวโมง ใช้เวลาเท่าใดจึงจะเคล่ือนที่

ไปถงึ จุดหมายท่อี ยู่หา่ งออกไป 90 กโิ ลเมตร

1 1 ชัว่ โมง เฉลย 2 เหตผุ ล วิง่ ดว้ ยความเรว็ 30 กโิ ลเมตร

2 3 ชั่วโมง จะใชเ้ วลา 1 ช่ัวโมง ถ้าระยะทาง 90 กิโลเมตร

3 5 ชว่ั โมง จะใชเ้ วลา 3 ชัว่ โมง

4 7 ชว่ั โมง

สุดยอดคู่มือครู 2244