แนวปฏิบัติ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภัยสำหรับผู้ประกอบอาชีพ เพื่อการป้องกันและควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ระยะผ่อนปรน

3. วิธปี รับการท�ำงานส�ำหรบั อาชีพกลมุ่ กอ่ สร้าง
เพอื่ ปอ้ งกนั โรคตดิ เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19)

ลกั ษณะงาน: งานก่อสร้าง เปน็ งานท่มี ผี ู้ปฏบิ ตั ิงานตามหนา้ ทีต่ ่าง ๆ เปน็ จำ� นวน
มาก เช่น งานฐานราก งานปนู งานไม้ งานเหล็ก งานตกแตง่ อาคาร ข้ึนอยกู่ ับขนาดของ
โครงการก่อสร้าง ดังนั้น ผูป้ ฏิบตั ิงานจงึ มโี อกาสเสีย่ งจากการสมั ผสั เช้ือจากการพูดคุย
กับเพื่อนร่วมงาน จากการสัมผัสสารคัดหลั่งท่ีติดตามพ้ืนผิววัสดุ อุปกรณ์ ช้ินงาน
เคร่ืองมอื ตา่ ง ๆ ได้

ความรเู้ บอื้ งตน้ ของโรคตดิ เชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) เปน็ โรคทเี่ กดิ จาก
เช้ือไวรัส กลมุ่ โคโรนาทีท่ �ำใหม้ ไี ข้ และอาการระบบทางเดินหายใจ ผู้ปว่ ยส่วนใหญ่มกั มี
อาการไข้ ไอ เจบ็ คอ หายใจล�ำบาก บางรายอาจมปี อดอักเสบรนุ แรงถึงข้นั เสียชีวติ ได้
เชื้อสามารถตดิ ต่อจากคนสคู่ นแพร่โรคผา่ นทางละอองเสมหะทางการไอ จามของผู้ทีม่ ี
เชื้อและสมั ผสั ใกล้ชดิ ผู้ป่วย หรอื การสมั ผัสส่งิ ของทีป่ นเปอื้ นสารคัดหล่งั แล้วมาสมั ผัส
บรเิ วณ จมกู ปาก ตา มรี ะยะฟักตัว 2-14 วัน องค์การอนามยั โลก ก�ำหนดใหโ้ รคนีเ้ ปน็
โรคระบาดท่วั โลก เมอื่ วันท่ี 11 มนี าคม 2563 ดังนัน้ ความร่วมมอื ของประชาชนเปน็
ส่ิงสำ� คญั ท่ีสดุ เพอื่ ลดการแพร่กระจายของโรค

แนวปฏบิ ัติ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทีป่ ลอดโรคปลอดภยั สำ� หรับผ้ปู ระกอบอาชพี 41
เพอ่ื การปอ้ งกันและควบคมุ โรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ระยะผอ่ นปรน

42 กจิ กรรมหรือขนั้ ตอนการทำ� งานท่มี ีความเสย่ี ง

แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภยั สำ� หรับผู้ประกอบอาชพี ลกั ษณะงาน ขั้นตอน ชอ่ งทางกา
เพ่อื การป้องกันและควบคมุ โรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน 1. งานรกั ษาความ
ปลอดภัย การท�ำงาน เชื้อไวรัสโ

คัดกรองผู้เข้ามาในพ้ืนท่ี มีโอกาสสัมผัสเ
ทั้งผู้ปฏิบัติงานและผู้มา ร่วมงาน/ผู้มาต
ตดิ ตอ่ อาการ หรือผ่า

ซ่ึงอาจมีสารคัด
มายังเคร่อื งมือ อ

2. สำ� นักงาน การให้บริการต่าง ๆ แก ่ มีโอกาสสัมผัสเ
Store/คลงั พัสดุ ผปู้ ฏบิ ัตงิ าน/ผู้มาติดต่อ ร่วมงาน/ผู้มาต
เครือ่ งมือ อุปกรณ์
อาการ หรือผ่า
ซึ่งอาจมีสารคัด
มายังเครือ่ งมือ อ

ารสมั ผสั มาตรการในการปอ้ งกนั /แนวปฏบิ ตั ิใหม่
โคโรนา

เช้ือจากเพ่ือน - สวมหน้ากากผา้ หรอื หน้ากากอนามยั
ติดต่อ หากมี - ทำ� ความสะอาดมอื รวมทง้ั อปุ กรณ์ เชน่ ปากกา วทิ ยุ
านการไอ จาม สือ่ สาร โทรศพั ท์ ดว้ ยแอลกอฮอล์บอ่ ย ๆ
ดหล่ังกระจาย - ไม่ใชม้ ือสมั ผัสใบหนา้ จมูก ปาก
อปุ กรณ์ ได้ - ไมอ่ นญุ าตบคุ คลภายนอกเขา้ มาในพนื้ ที่ หากไมส่ วม

หนา้ กาก และมีไขส้ ูง

เชื้อจากเพื่อน - สวมหน้ากากผา้ หรือหนา้ กากอนามยั
ติดต่อ หากมี - ปฏิบัติตามค�ำแนะน�ำด้านสุขอนามัยตามมาตรการ
านการไอ จาม ในการปอ้ งกนั โรคโควดิ -19 อยา่ งเครง่ ครดั เชน่ ลา้ งมอื
ดหลั่งกระจาย บ่อย ๆ ด้วยสบู่ หรอื แอลกอฮอล์ 70% ข้นึ ไป
อปุ กรณ์ ได้ - รกั ษาระยะห่างทางสังคมอยา่ งนอ้ ย 1 เมตร

- ท�ำความสะอาดอุปกรณ์ เคร่ืองมือ ของใช้ส่วนตัว
ก่อนและหลังท�ำงานทกุ คร้งั
- เช็ดท�ำความสะอาดโต๊ะหรือเคาท์เตอร์ เก้าอ้ี
เครอื่ งคอมพวิ เตอร์ คีย์บอร์ด เมาส์ ก่อนและหลงั การ
ใช้งาน และขณะทำ� งานเปน็ ระยะ ๆ

ลักษณะงาน ขนั้ ตอน ชอ่ งทางกา
การท�ำงาน เช้ือไวรัสโ
แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทีป่ ลอดโรคปลอดภัยสำ� หรับผู้ประกอบอาชีพ
เพ่อื การปอ้ งกันและควบคมุ โรคติดเชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผ่อนปรน 3. งานปฏบิ ตั ิการ ปฏิบัติงานก่อสร้างตาม มีโอกาสสัมผัสเ
ก่อสร้าง ไดแ้ ก่ ลักษณะงานตา่ งๆ ร่วมงาน หากมีอ
- งานควบคุมปัน้ จั่น/ การไอ จาม ซงึ่ อา
เครน กระจายมายงั เคร
- งานนั่งร้าน ชน้ิ งานได้
- งานขนส่งวสั ดดุ ว้ ย
ลฟิ ทช์ ่วั คราว
- งานอาคาร เช่น
งานปนู งานเหล็ก
งานไม้ งานสี
- งานตกแต่ง เช่น
งานไฟฟา้ แสงสวา่ ง
ประปา สุขภัณฑ์
สุขาภบิ าล

43

ารสัมผัส มาตรการในการป้องกนั /แนวปฏิบัติใหม่
โคโรนา

เช้ือจากเพ่ือน - สวมหนา้ กากผา้ หรอื หนา้ กากอนามยั หรอื หนา้ กาก
อาการหรือผ่าน ทต่ี อ้ งใชต้ ามความเหมาะสมกบั ลกั ษณะงานนน้ั ๆ เชน่
าจมสี ารคดั หลงั่ งานเช่ือม งานขดั ฯลฯ
รอื่ งมอื อปุ กรณ์ - ใช้อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคล ตาม

ลักษณะการท�ำงาน เช่น หมวกนิรภัย เข็มชัดนิรภัย
ถงุ มือ เปน็ ตน้
- ปฏิบัติตามค�ำแนะน�ำด้านสุขอนามัยตามมาตรการ
ในการปอ้ งกนั โรคโควดิ -19 อยา่ งเครง่ ครดั เชน่ ลา้ งมอื
บ่อย ๆ ดว้ ยสบู่
- รกั ษาระยะหา่ งทางสงั คมอย่างนอ้ ย 1 เมตร
- ท�ำความสะอาดอุปกรณ์ เคร่ืองมือ ของใช้ส่วนตัว
กอ่ นและหลังทำ� งานทุกคร้ัง

การจัดการส่ิงแวดล้อม
1) ดแู ลความสะอาดพน้ื ทก่ี ่อสร้าง รวมถึง โกดงั จัดเก็บวสั ดุ เครื่องมือ เคร่อื งจกั ร
และอื่น ๆ โดยท�ำความสะอาดเคร่ืองมือ อุปกรณ์ และบริเวณที่มีผู้สัมผัสจ�ำนวนมาก
อย่างสม�ำ่ เสมอ เชน่ โตะ๊ เกา้ อ้ี ห้องสุขา ราวบนั ได ทจ่ี ับประตู ปุ่มกดลฟิ ท์ โทรศพั ท์
ฯลฯ ดว้ ยแอลกอฮอล์ 70% ขน้ึ ไป หรือนำ้� ยาฟอกขาว (โซเดียมไฮโปคลอไรท์) 0.1%
ตามความเหมาะสมของวัสดพุ ้ืนผวิ
2) จัดให้มีอ่างล้างมือ สบู่ พร้อมใช้ในแต่ละพนื้ ทีท่ �ำงาน
3) จัดเตรียมถังขยะท่ีมีฝาปิด เพื่อรองรับขยะ/หน้ากาก และผูกปากถุงให้แน่น
กอ่ นส่งก�ำจดั ทุกวัน
มาตรการเสริมอ่นื ๆ
1) คดั กรองผปู้ ฏบิ ตั งิ านรวมทงั้ ผมู้ าตดิ ตอ่ เชน่ การตรวจวดั อณุ หภมู กิ อ่ นเขา้ พน้ื ที่
ทกุ วัน รวมท้งั จดั เตรยี มหน้ากากอนามัย แอลกอฮอลเ์ จล เพ่ือทำ� ความสะอาดมือ
2) ก่อนปฏิบัติงานในแต่ละวัน หัวหน้างานควรแจ้งวิธีปฏิบัติงานท่ีปลอดภัย
รวมทง้ั วธิ กี ารปอ้ งกันป้องกันโรคติดเชื้อไวรสั โคโรนา 2019 (โควิด-19)
3) กรณีต้องเซ็นช่ือลงเวลาก่อน-หลังเลิกงานเข้างาน ต้องแยกปากกา หรือ
มหี ัวหน้างานเช็คจ�ำนวนเพยี งคนเดียว
4) หากพบเพ่ือนร่วมงาน หรือสมาชิกครอบครัว มีไข้ ไอ ไข้ ไอ จาม มีน้�ำมูก
ผิดปกติ ควรแนะน�ำให้ไปโรงพยาบาลทนั ที เพ่ือรบั การตรวจรักษาตามขน้ั ตอน
5) รณรงค์การล้างมือกอ่ นเข้าทำ� งาน กอ่ นรับประทานอาหาร เคร่ืองดื่ม หลงั เข้า
หอ้ งสว้ ม และก่อนเลกิ งาน
6) การพกั เบรค พักรับประทานอาหารกลางวนั ตอ้ งคำ� นกึ ถงึ ระยะหา่ งทางสงั คม
อยา่ งน้อย 1 เมตรเสมอ
7) อาบน�้ำเปล่ียนเสื้อผ้า ก่อนกลับที่พัก (หากสถานที่ท�ำงานมีห้องน้�ำ) หรือ
ซกั /ทำ� ความสะอาดเส้ือผา้ หลังเลิกงานทกุ วัน
8) ไมร่ วมกลมุ่ สังสรรค์หลงั เลกิ งาน

44 แนวปฏิบัติ (Standard Operation Procedures: SOPs) ท่ีปลอดโรคปลอดภัยสำ� หรับผปู้ ระกอบอาชพี
เพื่อการป้องกันและควบคุมโรคติดเชื้อไวรสั โคโรนา 2019 (โควิด-19) ระยะผอ่ นปรน

การเฝ้าระวังทางสุขภาพ ผู้ปฏบิ ตั ิงาน
1) สังเกตอาการตนเอง หากมีไข้ ไอ เจบ็ คอ ควรหยดุ งานและไปพบแพทย์ทนั ที
2) ปฏิบัตติ ามค�ำแนะนำ� ด้านสุขอนามัยตามมาตรการในการปอ้ งกันโรคโควิด-19
อยา่ งเคร่งครัด เชน่ การลา้ งมือ การสวมหน้ากาก การไมใ่ ช้ของใช้ส่วนตัว เช่น แกว้ น�ำ้
โทรศัพท์มือถือ ฯลฯ ร่วมกับผู้อื่น กรณีจ�ำเป็นต้องใช้เคร่ืองมือ อุปกรณ์ ร่วมกับผู้อ่ืน
ตอ้ งท�ำความสะอาดดว้ ยแอลกอฮอล์ หรอื น้ำ� ยาฆ่าเชอ้ื ก่อนทุกคร้งั
3) ควรหลกี เลี่ยงการไปสถานท่ีแออดั มผี ู้คนจำ� นวนมาก หลังเลิกงาน
4) ออกกำ� ลังกายสม่�ำเสมอ หลีกเล่ยี งการด่มื แอลกอฮอล์ และสูบบหุ รี่
  5) ผู้ประกอบการลงทะเบียนหนว่ ยงานผา่ น https://www.ไทยชนะ.com และ
ประชาสมั พนั ธใ์ หพ้ นกั งาน และบคุ คลภายนอก เชค็ อนิ เชค็ เอาทท์ กุ ครงั้ ทเ่ี ขา้ มาทำ� งาน
หรอื มาส่งอปุ กรณก์ ารก่อสร้าง

แนวปฏิบัติ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภยั ส�ำหรบั ผู้ประกอบอาชีพ 45
เพอ่ื การปอ้ งกนั และควบคุมโรคตดิ เช้ือไวรสั โคโรนา 2019 (โควิด-19) ระยะผ่อนปรน

4. วิธปี รับการทำ� งานสำ� หรับอาชีพพนกั งานรา้ นสะดวกซื้อ
เพือ่ ป้องกันโรคติดเชอ้ื ไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19)

ลกั ษณะงาน: งานจดั เรยี งสนิ ค้า เกบ็ เงนิ และงานทำ� ความสะอาด มโี อกาสตดิ เชอื้
จากการสมั ผสั สารคัดหลั่งท่ีปนเป้ือนบริเวณต่าง ๆ และมคี วามเสยี่ งจากการสัมผสั ผู้คน
ในสถานทีป่ ดิ พ้นื ที่จ�ำกดั และติดต้ังเคร่ืองปรับอากาศ หากไม่ได้ป้องกนั ตนเอง

ความรเู้ บอื้ งตน้ ของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) เปน็ โรคทเี่ กดิ จาก
เชือ้ ไวรสั กลุ่มโคโรนาท่ที �ำใหม้ ีไข้ และอาการระบบทางเดินหายใจ ผ้ปู ่วยสว่ นใหญ่มกั มี
อาการไข้ ไอ เจบ็ คอ หายใจลำ� บาก บางรายอาจมปี อดอักเสบรุนแรงถึงขน้ั เสียชีวติ ได้
เช้อื สามารถติดตอ่ จากคนสคู่ นแพร่โรคผา่ นทางละอองเสมหะทางการไอ จามของผทู้ ีม่ ี
เชือ้ และสมั ผัสใกล้ชดิ ผู้ป่วย หรือการสมั ผัสสง่ิ ของทป่ี นเปอ้ื นสารคดั หลั่ง แล้วมาสมั ผสั
บรเิ วณ จมูก ปาก ตา มีระยะฟกั ตัว 2-14 วัน องคก์ ารอนามัยโลก ก�ำหนดให้โรคนเี้ ปน็
โรคระบาดท่วั โลก เมื่อวนั ท่ี 11 มนี าคม 2563 ดังนั้นความรว่ มมือของประชาชนเปน็
ส่ิงส�ำคัญทีส่ ดุ เพือ่ ลดการแพร่กระจายของโรค

46 แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทปี่ ลอดโรคปลอดภัยสำ� หรบั ผู้ประกอบอาชพี
เพ่อื การป้องกนั และควบคมุ โรคตดิ เชอื้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน

กจิ กรรมหรือข้นั ตอนการท�ำงานท่มี ีความเสี่ยง

แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทีป่ ลอดโรคปลอดภัยสำ� หรับผู้ประกอบอาชีพ ลกั ษณะงาน ขน้ั ตอน ชอ่ งทางกา
เพ่อื การปอ้ งกันและควบคมุ โรคติดเชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผ่อนปรน การท�ำงาน เชอ้ื ไวรัสโ

1. งานจดั เรยี งสินคา้ จัดเรียงสินค้าเข้าชั้นวาง สัมผัสจากการปน
สนิ คา้ พน้ื ผิวสนิ ค้าหรอื

2. งานเก็บเงนิ เก็บ-ทอนเงินจากลูกค้า สัมผัสจากการป
ทมี่ าใชบ้ ริการ สนิ คา้ ธนบตั ร ฯล
สมั ผสั จากลกู คา้ ท
และเพ่ือนร่วมง
สวมหนา้ กาก

3. งานอนุ่ อาหาร อุ่นอาหาร และชงเคร่ือง สัมผัสจากการส
และชงเครอื่ งดม่ื ด่มื ลูกค้าทม่ี าใชบ้ ริการ ปนเปื้อนพ้ืนผิว

47 โอกาสสัมผัสจาก
ไอ จาม และเพอ่ื
ไมไ่ ดส้ วมหนา้ กา

ารสมั ผัส มาตรการในการป้องกนั /แนวปฏิบตั ิใหม่
โคโรนา

นเปื้อนบริเวณ - ผู้ปฏบิ ัติงานสวมหนา้ กากอนามยั หรอื หน้ากากผ้า
อชั้นวางสนิ ค้า - ล้างมือด้วยสบู่ หรือ แอลกอฮอล์ 70% ขึ้นไป

หลงั จัดเรยี งสนิ ค้า
- ไม่ใช้มอื สมั ผัสใบหน้า จมูก ปาก

ปนเปื้อนพื้นผิว - ผปู้ ฏบิ ตั ิงานสวมหน้ากากอนามยั หรือ หนา้ กากผ้า
ลฯ และมโี อกาส - ล้างมือบ่อย ๆ ด้วยสบู่ หรือ แอลกอฮอล์ 70%
ทพ่ี ดู คยุ ไอ จาม ขึน้ ไป
งาน โดยไม่ได้ - ไมใ่ ชม้ อื สมั ผสั ใบหน้า จมูก ปาก

- จัดคิวการรอชำ� ระสนิ คา้ ของลูกค้า โดยใหม้ กี ารเวน้
ระยะห่างจากผอู้ น่ื อย่างนอ้ ย 1 เมตร

สารคัดหลั่งที่ - ผปู้ ฏิบตั งิ านสวมหนา้ กากอนามัยหรือหน้ากากผ้า
วสินค้า และมี - ล้างมือ ด้วยสบู่ หรือ แอลกอฮอล์ 70% ข้ึนไป
กลูกค้าที่พูดคุย ก่อนอุ่นอาหาร หรอื ชงเครอื่ งดืม่
อนรว่ มงาน โดย - ไม่ใช้มอื สมั ผสั ใบหนา้ จมกู ปาก
าก

่ชองทางกา �ทำความสะอาดร้านและ ัสมผัสจากการป
เ ้ืชอไวรัสโ ช้ันวางสิน ้คาต่าง ๆ ุอปกร ์ณ �ทำความ

ขั้นตอน
การ �ทำงาน

ลักษณะงาน
4. งานท�ำความ
สะอาด ้ราน

48 แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภยั สำ� หรับผู้ประกอบอาชพี
เพ่อื การป้องกันและควบคมุ โรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน

ารสมั ผสั มาตรการในการป้องกนั /แนวปฏิบัติใหม่
โคโรนา

ปนเปื้อนพ้ืนผิว - ผู้ปฏิบัติงานสวมหน้ากากอนามัย แว่นครอบตา
มสะอาด ถงุ มอื ยาง รองเท้าบูธ และผา้ กนั เป้อื นพลาสติก

- ระหว่างการทำ� ความสะอาดควรเปิดประตู หนา้ ตา่ ง
เพอื่ ใหม้ ีการระบายอากาศ
- ท�ำความสะอาดพ้ืนผิวที่เสี่ยงต่อการปนเปื้อน เช่น
ชนั้ วางสนิ คา้ โตะ๊ ทร่ี บั ชำ� ระเงนิ ดว้ ยแอลกอฮอล์ 70%
ข้ึนไป หรือน้�ำยาฟอกขาว (โซเดียมไฮโปคลอไรท์)
0.1% ตามความเหมาะสมของวสั ดุพื้นผิว
- ลา้ งมอื บอ่ ย ๆ ดว้ ยสบู่ หรอื เจลแอลกอฮอล์ 70% ขน้ึ ไป
- ไมใ่ ชม้ ือสมั ผสั ใบหนา้ จมกู ปาก
- ก�ำหนดช่วงเวลาท�ำความสะอาดพ้ืนที่ทั่วไปอย่าง
น้อยวันละ 2 ครั้ง และหากเป็นร้านเปิด 24 ชั่วโมง
ทำ� ความสะอาดโตะ๊ ทร่ี บั ชำ� ระเงนิ ทจี่ บั ประตู ตเู้ ครอื่ งดมื่
ตะกร้าหรือรถเข็นใส่สินค้าให้ท�ำความสะอาดทุกวัน
โดยเฉพาะบริเวณที่จบั อยา่ งน้อย 3 ครง้ั /24 ช่ัวโมง

การจัดการส่งิ แวดล้อม
1) จัดสถานที่ต่าง ๆ ของสถานท่ีท�ำงานให้สะอาดและถูกสุขอนามัย โดยมีการ
ท�ำความสะอาดอปุ กรณ์ และบริเวณท่ีมีผสู้ ัมผัสมากอย่างสม่�ำเสมอ เชน่ ช้นั วางสนิ คา้
ที่จับประตูตู้เคร่ืองดื่ม ฯลฯ ด้วยแอลกอฮอล์ 70% ข้ึนไป หรือน�้ำยาฟอกขาว
(โซเดียมไฮโปคลอไรท์) 0.1% ตามความเหมาะสมของวัสดพุ นื้ ผวิ
2) กอ่ นเรม่ิ ทำ� งาน และหลงั เลกิ งาน ควรเปดิ ประตู หนา้ ตา่ ง เพอื่ การระบายอากาศ
ทกุ วนั

มาตรการเสริมอน่ื ๆ
1) จัดเตรียมเจลแอลกอฮอล์ 70% สำ� หรับลูกค้า/ผู้เขา้ มารับบริการ
2) กรณพี บพนักงาน มีไข้ ไอ ไข้ ไอ จาม มีน�ำ้ มูก ผิดปกติ ควรแนะน�ำใหห้ ยุดงาน
และไปพบแพทย์ทนั ที
3) ก�ำหนดให้ผู้เข้าใช้บริการสวมหน้ากากอนามัยหรือหน้ากากผ้า ตลอดการเข้า
ใชบ้ ริการภายในร้าน
4) จำ� กัดจ�ำนวนผใู้ ชบ้ ริการใหเ้ หมาะสมกับขนาดพนื้ ที่ของรา้ น
5) ก�ำหนดมาตรการการเว้นระยะหา่ งในการเข้าใชบ้ รกิ ารภายในร้าน
6) ติดป้ายประชาสัมพันธ์/โปสเตอร์ข้อแนะน�ำต่าง ๆ ในการป้องกันโรคติด
เช้ือโควิด-19 บริเวณท่ีลกู ค้าสามารถเขา้ ถึงได้ เพอื่ กระตุ้นใหล้ กู คา้ ให้ความร่วมมือตาม
มาตรการทท่ี างกำ� หนด
7) สง่ เสริมช่องทางให้ลกู ค้าตดิ ตอ่ สัง่ ซอื้ สินคา้ /บรกิ ารแบบออนไลน์

การเฝา้ ระวงั ทางสุขภาพ ผปู้ ฏบิ ตั ิงาน
1) สังเกตอาการตนเอง หากมไี ข้ ไอ เจ็บคอ ควรหยดุ งานและไปพบแพทยท์ นั ที
2) ปฏบิ ัตติ ามคำ� แนะน�ำด้านสขุ อนามัยตามมาตรการในการป้องกนั โรคโควดิ -19
อย่างเครง่ ครัด เชน่ การลา้ งมอื การสวมหน้ากาก การไม่ใชข้ องใชส้ ่วนตัว เชน่ แก้วน�้ำ
รว่ มกับผ้อู ืน่
3) ควรหลกี เลย่ี งการไปสถานท่แี ออัดมผี คู้ นจำ� นวนมาก
4) ออกกำ� ลงั กายสม่�ำเสมอ หลีกเล่ียงการดื่มแอลกอฮอล์ และสบู บหุ ร่ี

แนวปฏบิ ัติ (Standard Operation Procedures: SOPs) ท่ปี ลอดโรคปลอดภยั ส�ำหรบั ผู้ประกอบอาชีพ 49
เพ่ือการปอ้ งกันและควบคมุ โรคตดิ เช้ือไวรสั โคโรนา 2019 (โควิด-19) ระยะผอ่ นปรน

5. วธิ ปี รับการท�ำงานสำ� หรบั อาชพี สำ� หรับร้านขายอาหารตามสงั่
เพือ่ ป้องกนั โรคตดิ เชื้อไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19)

ลกั ษณะงาน: งานขายอาหารตามสงั่ มโี อกาสตดิ เชอ้ื จากลกู คา้ ทมี่ าซอื้ อาหาร โดย
การพูดคุย หรือ ไอ จาม และอาจมีโอกาสติดเชือ้ จากการสมั ผัสภาชนะ อปุ กรณ์ เชน่
จาน ชาม ช้อน แก้วน้�ำท่ีใช้แล้วของลูกค้า ดังน้ันจึงควรมีการดูแลเพื่อลดและป้องกัน
การแพรก่ ระจายของเชอื้ โรค

ความรเู้ บอื้ งตน้ ของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) เปน็ โรคทเ่ี กดิ จาก
เชือ้ ไวรสั กลุม่ โคโรนาทที่ �ำให้มไี ข้ และอาการระบบทางเดินหายใจ ผปู้ ว่ ยสว่ นใหญม่ กั มี
อาการไข้ ไอ เจ็บคอ หายใจล�ำบาก บางรายอาจมปี อดอกั เสบรุนแรงถึงขัน้ เสยี ชวี ิตได้
เช้อื สามารถติดต่อจากคนสูค่ นแพร่โรคผ่านทางละอองเสมหะทางการไอ จามของผทู้ ม่ี ี
เช้อื และสัมผัสใกลช้ ดิ ผปู้ ่วย หรอื การสมั ผสั สิ่งของทป่ี นเปือ้ นสารคัดหล่ัง แล้วมาสมั ผัส
บริเวณ จมกู ปาก ตา มรี ะยะฟักตวั 2-14 วัน องคก์ ารอนามยั โลก กำ� หนดใหโ้ รคนีเ้ ป็น
โรคระบาดท่วั โลก เม่อื วนั ท่ี 11 มนี าคม 2563 ดังนน้ั ความร่วมมอื ของประชาชนเป็น
ส่ิงส�ำคัญทสี่ ดุ เพื่อลดการแพร่กระจายของโรค

50 แนวปฏิบัติ (Standard Operation Procedures: SOPs) ท่ีปลอดโรคปลอดภัยส�ำหรับผู้ประกอบอาชพี
เพ่ือการป้องกนั และควบคมุ โรคติดเชือ้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควิด-19) ระยะผ่อนปรน

กจิ กรรมหรอื ข้นั ตอนการท�ำงานทมี่ คี วามเส่ยี ง

แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทีป่ ลอดโรคปลอดภัยสำ� หรับผู้ประกอบอาชีพ ลักษณะงาน ข้ันตอน ช่องทางกา
เพ่อื การปอ้ งกันและควบคมุ โรคติดเชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผ่อนปรน ขายอาหารตามสง่ั การทำ� งาน เชื้อไวรัสโ

1. จุดท่ีส่ังอาหาร สมั ผัสจากสารคดั
พูดคยุ ไอ จาม
รบั บริการ

51

ารสัมผสั มาตรการในการปอ้ งกนั /แนวปฏิบตั ิใหม่
โคโรนา

ดหลงั่ เชน่ การ - จัดบรกิ ารอา่ งล้างมอื พรอ้ มสบู่ หรอื เจลแอลกอฮอล์
จากลกู ค้าที่มา 70% สำ� หรบั ทำ� ความสะอาดมอื ไวย้ งั จดุ สง่ั -รบั อาหาร

- จัดหากระดาษหรือมุมไว้ยังจุดสั่งอาหารเพื่อลดการ
สัมผัสจากการพูดคยุ โดยตรง
- ยึดหลักระยะห่างทางสังคม ไม่ให้ลูกค้ายืนออหน้า
ร้าน มีการก�ำหนดจุดเพ่ือก�ำหนดระยะห่าง 1 เมตร
ขึ้นไป

52 ขั้นตอน ช่องทางกา
การทำ� งาน เช้ือไวรัสโ
แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภยั สำ� หรับผู้ประกอบอาชพี ลกั ษณะงาน
เพ่อื การป้องกันและควบคมุ โรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน 2. ปรุงอาหาร - สัมผสั จากอาห
เน้ือสัตว์
- สัมผัสจากสาร
การพูดคุย สอบ
ที่มารบั บริการ

3. การเตรียมสถานท่ีให้ สัมผัสจากการส
บริการท่รี า้ น เช่น โต๊ะ ปนเปื้อนจากภา
เกา้ อี้ ภาชนะใสอ่ าหาร บรกิ ารท่รี า้ น

ารสัมผัส มาตรการในการปอ้ งกัน/แนวปฏิบัติใหม่
โคโรนา

หารสดประเภท - ผู้ปรุงอาหาร/เสิร์ฟอาหาร ต้องสวมหมวกคลุมผม
ผา้ กนั เปอ้ื น (ใสถ่ งุ มอื สำ� หรบั ปรงุ อาหารสด เชน่ สม้ ตำ� )

รคัดหล่ัง เช่น สวมหน้ากากผา้ หรือหน้ากากอนามยั
บถามกับลูกค้า - ไม่ใช้มือหยิบอาหารสดประเภทเนื้อสัตว์ เคร่ืองใน

สัตว์โดยตรง
- แยกภาชนะ อปุ กรณ์ปรุงประกอบอาหาร เชน่ เขียง
มีด ระหว่างอาหารสุกและอาหารดิบ ส�ำหรับอาหาร
ประเภทเนอื้ สัตว์ ควรปรงุ ให้สกุ เสมอ
- ไม่เตรียม/ปรงุ อาหารบนพื้น
- ไมป่ รงุ /ประกอบอาหารบรเิ วณใกลห้ อ้ งนำ้� หอ้ งสว้ ม

สารคัดหล่ังที่ - ควรจดั ในพนื้ ทโี่ ลง่ ท่ีมกี ารระบายอากาศไดด้ ี
าชนะผู้ที่มารับ

ช่องทางกา ัส ม ัผ ส จ า ก ส า
เชื้อไวรัสโ ปนเปื้อนจากภาช
บ ิรการ ีท่ ้ราน

ข้ันตอน 4. การ �ทำความสะอาด
การท�ำงาน ภาชนะใส่อาหาร

ัลกษณะงาน

แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทีป่ ลอดโรคปลอดภัยสำ� หรับผู้ประกอบอาชีพ 53
เพ่อื การปอ้ งกันและควบคมุ โรคติดเชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผ่อนปรน

ารสัมผสั มาตรการในการป้องกนั /แนวปฏบิ ตั ิใหม่
โคโรนา - ดแู ลสถานทปี่ รงุ ประกอบอาหาร บรเิ วณพน้ื โตะ๊ ทนี่ ง่ั
บ ริ เ ว ณ ที่ รั บ ป ร ะ ท า น อ า ห า ร ใ ห ้ ส ะ อ า ด อ ยู ่ เ ส ม อ
โ ด ย ท� ำ ค ว า ม ส ะ อ า ด ด ้ ว ย ผ ง ซั ก ฟ อ ก ห รื อ น้�ำ ย า ท� ำ
ความสะอาดฆา่ เชอ้ื เช่น น้ำ� ยาฟอกขาว (โซเดียมไฮโป
คลอไรท์) 0.1% ทุกวันก่อนปิดรา้ น
- จำ� กดั จำ� นวนผทู้ มี่ ารบั บรกิ ารทร่ี า้ น โดยมกี ารจดั โตะ๊
เกา้ อ้ี โดยเว้นระยะห่างทางสังคมอย่างน้อย 1 เมตร

า ร คั ด ห ลั่ ง ท่ี - ล้างภาชนะ อุปกรณ์ให้สะอาดตามหลักสุขาภิบาล
ชนะ ผู้ท่ีมารับ อาหารดว้ ยนำ้� ยาลา้ งจาน แลว้ ลา้ งนำ�้ ใหส้ ะอาด อบหรอื

ผ่ึงให้แห้งกอ่ นใช้ใส่อาหาร

การจัดการสิ่งแวดลอ้ ม
1) จดั อา่ งลา้ งมอื พรอ้ มสบู่ หรอื เจลแอลกอฮอล์ 70% สำ� หรบั ทำ� ความสะอาดมอื
2) ร้านอาหารไมค่ วรตดิ ตั้งเครื่องปรบั อากาศ ใชว้ ธิ รี ะบายอากาศแบบธรรมชาติ
มาตรการเสริมอืน่ ๆ
1) หากพบเพื่อนร่วมงาน หรือสมาชิกครอบครัว มีไข้ ไอ ไข้ ไอ จาม มีน้�ำมูก
ผิดปกติ ควรแนะนำ� ให้ไปโรงพยาบาลทันที เพื่อรับการตรวจรกั ษาตามข้นั ตอน
2) อาจปรับวิธีการขาย เช่น ขายเฉพาะ take home ไมม่ โี ตะ๊ น่ัง ขายผา่ นชอ่ ง
ทางออนไลน์ หรอื ขายแบบสั่งอาหารบนรถ (drive through)
การเฝา้ ระวงั ทางสขุ ภาพ
1) บุคคลที่เก่ียวข้องกับอาหารต้ังแต่กระบวนการเตรียมปรุงประกอบ เสิร์ฟ
รวมถึงการล้างและเก็บภาชนะอปุ กรณ์ หากมีอาการเจ็บป่วย เชน่ มีไข้ ไอ จาม มนี ้ำ� มูก
หรือเหนอ่ื ยหอบ ใหห้ ยุดปฏบิ ตั ิงาน และ ไปพบแพทย์ทันที
2) ลา้ งมอื บอ่ ย ๆ ด้วยสบู่ หรอื เจลแอลกอฮอล์ 70%
3) ผสู้ มั ผสั อาหารทม่ี บี าดแผลตอ้ งปดิ แผลใหม้ ดิ ชดิ หลกี เลยี่ งการปฏบิ ตั งิ านทตี่ อ้ ง
สมั ผสั อาหารโดยตรง ถ้าไมส่ ามารถหยุดปฏิบัติงานได้ ควรเล่ียงไปปฏิบตั ิงานหนา้ ทีอ่ นื่
แทนจนกว่าบาดแผลจะหายสนทิ จงึ กลับมาปฏบิ ัตงิ านตามปกติ

54 แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทปี่ ลอดโรคปลอดภัยสำ� หรบั ผู้ประกอบอาชีพ
เพอ่ื การป้องกันและควบคุมโรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน

6. วธิ ปี รบั การทำ� งานสำ� หรบั อาชีพชา่ งที่ใหบ้ ริการลา้ งเครื่องปรับอากาศ
เพอ่ื ป้องกนั โรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (โควิด-19)

ลกั ษณะงาน: เปน็ การลา้ งทำ� ความสะอาดเครอ่ื งปรบั อากาศในบา้ น หรอื สำ� นกั งาน
มีโอกาสติดเช้ือจากการสัมผัสสารคัดหล่ังที่ปนเปื้อนบริเวณพื้นผิวและแผ่นกรอง
เครอ่ื งปรบั อากาศ รวมทง้ั มโี อกาสสมั ผสั เชอ้ื จากการทต่ี อ้ งเขา้ ไปในบา้ น หรอื สำ� นกั งาน

ความรเู้ บอื้ งตน้ ของโรคตดิ เชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) เปน็ โรคทเี่ กดิ จาก
เชื้อไวรัส กลมุ่ โคโรนาทีท่ �ำให้มไี ข้ และอาการระบบทางเดนิ หายใจ ผปู้ ่วยสว่ นใหญ่มักมี
อาการไข้ ไอ เจ็บคอ หายใจล�ำบาก บางรายอาจมปี อดอักเสบรุนแรงถึงขั้นเสยี ชีวิตได้
เชอ้ื สามารถติดตอ่ จากคนสู่คนแพรโ่ รคผ่านทางละอองเสมหะทางการไอ จามของผูท้ มี่ ี
เชอ้ื และสมั ผัสใกล้ชดิ ผ้ปู ว่ ย หรอื การสัมผสั ส่งิ ของท่ปี นเปอ้ื นสารคดั หล่ัง แล้วมาสมั ผัส
บรเิ วณ จมกู ปาก ตา มรี ะยะฟกั ตัว 2-14 วัน องค์การอนามยั โลก ก�ำหนดใหโ้ รคนเ้ี ป็น
โรคระบาดทัว่ โลก เมื่อวนั ท่ี 11 มีนาคม 2563 ดังนน้ั ความร่วมมือของประชาชนเป็น
สง่ิ ส�ำคัญทส่ี ุดเพ่ือลดการแพร่กระจายของโรค

แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทป่ี ลอดโรคปลอดภัยสำ� หรบั ผู้ประกอบอาชพี 55
เพ่อื การป้องกันและควบคมุ โรคติดเช้อื ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน

56 กจิ กรรมหรอื ข้นั ตอนการทำ� งานทีม่ คี วามเส่ียง

แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภยั สำ� หรับผู้ประกอบอาชพี ลกั ษณะงาน ขน้ั ตอน ช่องทางกา
เพ่อื การป้องกันและควบคมุ โรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน ใหบ้ รกิ ารล้าง
เครอ่ื งปรับอากาศ การท�ำงาน เช้อื ไวรสั โ

1. ท�ำความสะอาดพื้นผิว สัมผัสจากสาร
รอบ ๆ ตัวเครอื่ ง เปื้อนบริเวณพื้น
2. ถอดแผ่นฝาครอบ กรองระหว่าง
เครืองออกด้วย ความ สะอาด
ระมัดระวัง และส่งให ้
ผชู้ ่วยนำ� ไปลา้ ง
3. ถอดแผ่นกรองของ
เครอื่ ง (หากพบผปู้ ว่ ยตอ้ ง
แชใ่ นนำ�้ ยาฟอกขาวทนั ท)ี
4. ฉีดพ่นล้างคอยล์เย็น
ตามปกติ
5. คอยล์ร้อน (ส่วนท่ีอยู่
ด้านนอกอาคาร) ล้าง
ท�ำความสะอาดตามปกติ

ารสมั ผัส มาตรการในการปอ้ งกนั /แนวปฏิบัติใหม่
โคโรนา

รคัดหลั่งท่ีปน - ชา่ งลา้ งแอรส์ อบถามสำ� นกั งาน หรอื บา้ นวา่ มปี ระวตั ิ
นผิว และแผ่น คนในบ้านหรือส�ำนักงานป่วยด้วยโรคติดเชื้อโควิด-19
การท�ำความ หรอื ไม่

- ชา่ งลา้ งแอรส์ วมหนา้ กากอนามยั หรอื หนา้ กาก N95
(หากพบประวตั มิ ผี ปู้ ว่ ย) แวน่ ครอบตา และผา้ กนั เปอ้ื น
พลาสติก
- ใช้เจลลา้ งมือ 70% แอลกอฮอล์ ก่อนเข้าไปในบ้าน
ลกู คา้
- ระหว่างการท�ำความสะอาดควรเปดิ ประตู หนา้ ต่าง
เพือ่ ใหม้ กี ารระบายอากาศ
- ระหว่างล้างเคร่ืองปรับอากาศไม่ควรสัมผัสใบหน้า
จมกู ปาก
- ท�ำความสะอาดแว่นครอบตา และผ้ากันเปื้อน
พลาสติกหลังลา้ งแอร์ของบา้ น/ส�ำนกั งานแตล่ ะหลงั
- ลา้ งมอื ด้วยสบู่ทุกครัง้ หลงั ลา้ งแอร์
- อาบน�้ำ สระผมและเปล่ียนชุดใหม่หลังงานเสร็จ
ก่อนกลับบา้ น

การจดั การส่งิ แวดล้อม
จดุ ทล่ี า้ งเครอ่ื งปรบั อากาศควรทำ� ความสะอาดพน้ื ผวิ ตา่ ง ๆ ดว้ ยนำ�้ ยานำ้� ยาฟอกขาว
(โซเดียมไฮโปคลอไรท์) 0.1%
มาตรการเสรมิ อ่นื ๆ
1) หากพบเพื่อนร่วมงาน หรือสมาชิกครอบครัว มีไข้ ไอ ไข้ ไอ จาม มีน�้ำมูก
ผิดปกติ ควรแนะน�ำให้ไปโรงพยาบาลทนั ที เพื่อรบั การตรวจรักษาตามข้ันตอน
2) บริษัทท่ีรับจ้างล้างแอร์ควรจัดอบรมช่างล้างแอร์ให้มีความรู้และปฏิบัติตัวให้
ถกู ตอ้ งในการปอ้ งกนั โรคโควดิ -19 หรอื มกี ารสนทนาความปลอดภยั สนั้ ๆ (safety talk)
ก่อนปฏบิ ัตงิ านทกุ คร้งั
3) กรณลี า้ งแอรใ์ นโรงพยาบาลทมี่ ผี ปู้ ว่ ยตดิ เชอ้ื โควดิ -19 กอ่ นการฉดี ลา้ งคอยลเ์ ยน็
ควรส่องอบพื้นผิวคอยล์เย็นด้วยโคมไฟ UVC ชนิดปราศจากโอโซน นานไม่น้อยกว่า
½ ช่ัวโมง *** ชว่ งเวลาท่สี ่งไฟ UVC ใหป้ ดิ ห้องและช่างควรอยู่นอกหอ้ ง เน่ืองจาก UVC
ระคายเคอื งตอ่ ตาและผวิ หนงั โดยมกี ารแจง้ เจา้ หนา้ ทค่ี วบคมุ การตดิ เชอื้ ของโรงพยาบาล
ก่อนปฏบิ ตั งิ านทุกคร้ัง
การเฝา้ ระวังทางสุขภาพ ผปู้ ฏบิ ตั งิ าน
1) สงั เกตอาการตนเอง หากมไี ข้ ไอ เจ็บคอ ควรหยดุ งานและไปพบแพทยท์ นั ที
2) ปฏบิ ตั ิตามค�ำแนะนำ� ด้านสขุ อนามัยตามมาตรการในการป้องกันโรคโควดิ -19
อยา่ งเคร่งครัด เชน่ การล้างมือ การสวมหนา้ กาก การไมใ่ ชข้ องใชส้ ว่ นตัว เช่น แกว้ นำ้�
รว่ มกบั ผ้อู ื่น
3) ออกก�ำลงั กายสม่�ำเสมอ หลีกเล่ยี งการดมื่ แอลกอฮอล์ และสบู บหุ รี่
 

แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ท่ีปลอดโรคปลอดภัยส�ำหรับผปู้ ระกอบอาชพี 57
เพื่อการปอ้ งกนั และควบคมุ โรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผ่อนปรน

7. วธิ ปี รับการท�ำงานสำ� หรับอาชีพพนักงานท�ำความสะอาด
เพ่อื ป้องกันโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19)

ลกั ษณะงาน: งานทำ� ความสะอาด มีโอกาสตดิ เชื้อจากการสัมผัสสารคัดหลั่งทีป่ น
เปือ้ นบริเวณตา่ ง ๆ รวมท้งั การสัมผัสเชอ้ื จากงานเกบ็ ขนขยะ หากไม่ได้ป้องกนั ตนเอง

ความรเู้ บอื้ งตน้ ของโรคตดิ เชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) เปน็ โรคทเ่ี กดิ จาก
เชอ้ื ไวรสั กลุ่มโคโรนาท่ที ำ� ใหม้ ไี ข้ และอาการระบบทางเดินหายใจ ผ้ปู ว่ ยส่วนใหญม่ ักมี
อาการไข้ ไอ เจบ็ คอ หายใจล�ำบาก บางรายอาจมีปอดอักเสบรุนแรงถงึ ข้นั เสยี ชีวติ ได้
เชอื้ สามารถติดตอ่ จากคนสคู่ นแพร่โรคผ่านทางละอองเสมหะทางการไอ จามของผู้ทม่ี ี
เชอ้ื และสมั ผสั ใกลช้ ิดผปู้ ่วย หรอื การสัมผัสสิ่งของที่ปนเปอื้ นสารคัดหลง่ั แล้วมาสมั ผัส
บรเิ วณ จมูก ปาก ตา มีระยะฟกั ตวั 2-14 วัน องคก์ ารอนามยั โลก กำ� หนดให้โรคน้เี ปน็
โรคระบาดทั่วโลก เมื่อวนั ที่ 11 มนี าคม 2563 ดงั นน้ั ความรว่ มมอื ของประชาชนเป็น
ส่งิ สำ� คญั ท่สี ดุ เพ่อื ลดการแพร่กระจายของโรค

58 แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทีป่ ลอดโรคปลอดภัยส�ำหรบั ผู้ประกอบอาชพี
เพอ่ื การปอ้ งกนั และควบคมุ โรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ระยะผอ่ นปรน

กิจกรรมหรือขัน้ ตอนการทำ� งานทมี่ ีความเสีย่ ง

แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทีป่ ลอดโรคปลอดภัยสำ� หรับผู้ประกอบอาชีพ ลกั ษณะงาน ขัน้ ตอน ช่องทางกา
เพ่อื การปอ้ งกันและควบคมุ โรคติดเชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผ่อนปรน ท�ำความสะอาด
การท�ำงาน เชื้อไวรสั โ

1. ทำ� ความสะอาด สัมผัสจากสาร
บริเวณที่มีการสัมผสั รว่ ม เปื้อนบริเวณพน้ื ผ
กนั บ่อยๆ และหอ้ งนำ�้
หอ้ งส้วม

59

ารสมั ผสั มาตรการในการปอ้ งกนั /แนวปฏบิ ัติใหม่
โคโรนา

รคัดหลั่งท่ีปน - ผู้ปฏิบัติงานสวมหน้ากากอนามัย หมวกคลุมผม
ผิว แวน่ ตา/แวน่ ครอบตา ถงุ มอื ยาง รองเทา้ บทู และผา้ กนั

เป้ือนพลาสติก กรณีทำ� ความสะอาดหอ้ งนำ้� ห้องส้วม

- ระหวา่ งการทำ� ความสะอาดควรเปดิ ประตู หน้าต่าง
เพ่อื ใหม้ ีการระบายอากาศ
- การทำ� ความสะอาด หอ้ งน�้ำ ห้องสว้ ม พ้นื ห้องส้วม
ใหฆ้ า่ เชอื้ โดยราดดว้ ยนำ้� ยาฟอกขาว 0.1% ทง้ิ ไวอ้ ยา่ ง
นอ้ ย 10 นาที เชด็ บรเิ วณ ทรี่ องนง่ั ฝาปดิ ทก่ี ดชกั โครก
ฯลฯ ด้วยน�้ำยานำ้� ยาฟอกขาว 0.1% เชน่ เดยี วกนั

ช่องทางกา ัสมผัสจากการปน สัมผัสจากการป ัสมผัสจากการปน
เ ้ชือไว ัรสโ ี่ทท�ำความสะอาด ถังขยะ

้ขันตอน 2. ห ัลงการ �ทำความ 3. การเ ็กบขยะ 4. ก่อนเลิกงาน
การท�ำงาน สะอาด

ัลกษณะงาน

60 แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภยั สำ� หรับผู้ประกอบอาชพี
เพ่อื การป้องกันและควบคมุ โรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน

ารสมั ผสั มาตรการในการป้องกนั /แนวปฏบิ ตั ิใหม่
โคโรนา

- ลา้ งมอื บอ่ ย ๆ ดว้ ยสบู่ หรอื แอลกอฮอล์ 70% ขน้ึ ไป
- ไมใ่ ชม้ อื สมั ผสั ใบหนา้ จมูก ปาก

นเปอ้ื นอปุ กรณ์ - ซักผ้าที่ท�ำความสะอาด และไม้ถูพื้นด้วยน้�ำผสม
ด ผงซกั ฟอก แล้วซกั ด้วยน�้ำสะอาดอีกครงั้ และนำ� ไปผง่ึ

ตากแดดใหแ้ หง้
- ทำ� ความสะอาดอุปกรณป์ อ้ งกนั ตา่ ง ๆ เชน่ แวน่ ตา/
แว่นครอบตาด้วยสบู่ ผ้ากันเปื้อน ถุงมือ รองเท้า
ซักดว้ ยน�ำ้ ผสมผงซกั ฟอก

ปนเปื้อนขยะ/ - ผปู้ ฏบิ ตั งิ านสวมหนา้ กากอนามยั ถงุ มอื ยาง รองเทา้
บูธ และผ้ากันเป้อื นพลาสติก
- มดั ปากถุงขยะใหแ้ นน่ กอ่ นสง่ กำ� จดั
- ล้างมือด้วยสบู่ หรือเจลแอลกอฮอล์ 70% ขึ้นไป
หลงั เกบ็ ขยะทุกครัง้

นเปอื้ นเสอื้ ผา้ - อาบน�้ำ เปลี่ยนเสื้อผ้าก่อนกลับบ้าน (กรณีสถานที่
ท�ำงานมหี ้องน�้ำ)

การจัดการสงิ่ แวดล้อม
1) จัดสถานท่ีต่าง ๆ ของสถานที่ท�ำงานให้สะอาดและถูกสุขอนามัย โดยม ี
การทำ� ความสะอาดอุปกรณ์ และบรเิ วณท่มี ผี ้สู มั ผสั มากอยา่ งสมำ่� เสมอ เชน่ ราวบันได
ที่จับประตู ปุ่มกดลฟิ ท์ เครอื่ งโทรศัพท์ หอ้ งรบั ประทานอาหาร ฯลฯ ด้วย แอลกอฮอล์
70% ขนึ้ ไป หรอื น้�ำยาฟอกขาว (โซเดียมไฮโปคลอไรท์) 0.1% ตามความเหมาะสมของ
วัสดพุ ้ืนผิว
2) ท�ำความสะอาดห้องนำ�้ หอ้ งส้วมของสถานท่ีทำ� งานอยา่ งน้อยวันละ 2 ครัง้
3) กอ่ นเรม่ิ ทำ� งาน และหลงั เลกิ งาน ควรเปดิ ประตู หนา้ ตา่ ง เพอื่ การระบายอากาศ
ทกุ วนั
มาตรการเสรมิ อ่ืน ๆ
1) หากพบเพื่อนร่วมงาน หรือสมาชิกครอบครัว มีไข้ ไอ ไข้ ไอ จาม มีน�้ำมูก
ผดิ ปกติ ควรแนะนำ� ใหไ้ ปโรงพยาบาลทนั ที เพ่อื รับการตรวจรกั ษาตามข้ันตอน
2) กรณีสถานทที่ ำ� งานมีการพ่นน้ำ� ยาฆา่ เช้อื โรคตา่ ง ๆ ไม่ควรเขา้ ไปในบรเิ วณท่ี
ก�ำลงั ฉีดพ่น
การเฝา้ ระวงั ทางสขุ ภาพ ผู้ปฏิบตั งิ าน
1) สงั เกตอาการตนเอง หากมีไข้ ไอ เจบ็ คอ ควรหยุดงานและไปพบแพทย์ทันที
2) ปฏิบัตติ ามคำ� แนะน�ำด้านสขุ อนามัยตามมาตรการในการป้องกันโรคโควดิ -19
อย่างเครง่ ครดั เช่น การล้างมอื การสวมหน้ากาก การไม่ใชข้ องใชส้ ่วนตวั เชน่ แก้วน�้ำ
รว่ มกบั ผอู้ น่ื
3) ควรหลกี เล่ียงการไปสถานทแี่ ออดั มผี คู้ นจำ� นวนมาก
4) เนื่องจากลักษณะการท�ำงานต้องใช้สารเคมีต่าง ๆ ในการท�ำความสะอาด
ดงั นนั้ ควรสงั เกตอาการตนเองหากมอี าการระคายเคอื ง ผนื่ แพต้ า่ ง ๆ ควรไปพบแพทยท์ นั ที

แนวปฏิบัติ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภยั สำ� หรบั ผปู้ ระกอบอาชีพ 61
เพ่อื การป้องกนั และควบคุมโรคตดิ เชอ้ื ไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ระยะผอ่ นปรน

8. วิธปี รับการท�ำงานสำ� หรับอาชีพเจ้าหนา้ ทีร่ ักษาความปลอดภยั
เพ่อื ปอ้ งกนั โรคติดเชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19)

ลกั ษณะงาน: เจา้ หนา้ ทรี่ กั ษาความปลอดภยั (รปภ.) มโี อกาสตดิ เชอื้ จากการพดู คยุ
ติดต่อส่ือสารกับ ผู้มาติดต่อ ณ บริษัท สถานประกอบการ อาคาร ส�ำนักงาน หรือ
กจิ การอน่ื ๆ จากการตรวจสอบ ใหค้ ำ� แนะน�ำ ผมู้ าตดิ ตอ่ ตรวจเช็คสมั ภาระพนักงาน
เม่ือเลิกงานหรือก่อนท่ีจะออกไปนอกบริเวณอาคาร ตามค�ำส่ังของผู้ว่าจ้าง รวมทั้งมี
โอกาสสัมผัสเชื้อจากตรวจเช็คทรัพย์สินท่ีจะน�ำเข้าหรือส่งออกภายในบริเวณที่
รับผดิ ชอบ หากไมไ่ ดป้ อ้ งกนั ตนเอง

ความรเู้ บอื้ งตน้ ของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) เปน็ โรคทเี่ กดิ จาก
เชอ้ื ไวรัส กลมุ่ โคโรนาที่ทำ� ใหม้ ีไข้ และอาการระบบทางเดินหายใจ ผ้ปู ่วยส่วนใหญม่ ักมี
อาการไข้ ไอ เจบ็ คอ หายใจล�ำบาก บางรายอาจมปี อดอกั เสบรุนแรงถึงข้ันเสียชีวิตได้
เช้อื สามารถติดตอ่ จากคนสู่คนแพร่โรคผ่านทางละอองเสมหะทางการไอ จามของผทู้ ีม่ ี
เชื้อและสมั ผสั ใกล้ชิดผปู้ ่วย หรือการสมั ผัสสงิ่ ของทีป่ นเป้อื นสารคดั หลง่ั แลว้ มาสัมผสั
บรเิ วณ จมูก ปาก ตา มรี ะยะฟกั ตัว 2-14 วนั องคก์ ารอนามยั โลก ก�ำหนดให้โรคนเี้ ปน็
โรคระบาดทัว่ โลก เมอ่ื วนั ที่ 11 มีนาคม 2563 ดงั นัน้ ความรว่ มมอื ของประชาชนเปน็
สงิ่ ส�ำคัญทส่ี ุดเพ่อื ลดการแพรก่ ระจายของโรค

62 แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทป่ี ลอดโรคปลอดภัยส�ำหรบั ผู้ประกอบอาชพี
เพ่อื การป้องกันและควบคุมโรคตดิ เช้อื ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน

กิจกรรมหรอื ขน้ั ตอนการทำ� งานท่มี ีความเสย่ี ง

แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทีป่ ลอดโรคปลอดภัยสำ� หรับผู้ประกอบอาชีพ ลักษณะงาน ขน้ั ตอน ช่องทางกา
เพ่อื การปอ้ งกันและควบคมุ โรคติดเชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผ่อนปรน การท�ำงาน เชื้อไวรัสโ

รักษาความปลอดภัย 1. ลงช่อื ปฏบิ ัติงาน ณ จุด สัมผัสเชื้อจากป
ภายใน-นอก บรษิ ทั / ท�ำงาน เช่น ป้อมยาม ลิฟท์
สถานประกอบการ/ หนา้ ทางเขา้ -ออกภายใน
อาคาร/ส�ำนักงาน อาคาร
หรอื กจิ การอืน่ ๆ 2. ตรวจสอบผูท้ ่มี าตดิ ตอ่ สัมผัสจากการพ

บตั ร/เอกสารทจี่

63

ารสมั ผสั มาตรการในการปอ้ งกัน/แนวปฏบิ ตั ิใหม่
โคโรนา

ประตู ลูกบิด - ทำ� ความสะอาดบรเิ วณทป่ี ฏบิ ตั งิ าน ดว้ ยนำ�้ ยาฆา่ เชอ้ื
เช่น แอลกอฮอล์ 70% ข้ึนไป หรือน้�ำยาฟอกขาว
(โซเดียมไฮโปคลอไรท์) 0.1% ทุกวัน
- ผู้ปฏบิ ตั ิงานสวมหนา้ กากอนามัยหรือหนา้ กากผ้า

พูดคุย สัมผัส - จัดหาเจลลา้ งมอื 70% แอลกอฮอล์ ประตูทางเขา้
จะนำ� เขา้ ดา้ นใน สำ� หรบั ผูม้ าติดตอ่

- ไมใ่ ช้มอื สัมผสั ใบหน้า ตา จมกู ปาก
- มปี า้ ยขอ้ แนะนำ� ตา่ ง ๆ สำ� หรบั ผมู้ าตดิ ตอ่ เพอื่ ลดการ
พดู คุย
- ในกรณที ตี่ อ้ งปฏิบตั หิ นา้ ทตี่ รวจวดั อณุ หภมู ริ ่างกาย
ผมู้ าตดิ ตอ่ ดว้ ย ตอ้ งสวมหน้ากากอนามยั กระบังหน้า
ถงุ มอื ยางทางการแพทยช์ นดิ ใชแ้ ลว้ ทง้ิ ขณะใหบ้ รกิ าร
ตรวจวัดอณุ หภูมิ

64 ขนั้ ตอน ช่องทางกา
การท�ำงาน เชอ้ื ไวรสั โ
แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภยั สำ� หรับผู้ประกอบอาชพี ลกั ษณะงาน
เพ่อื การป้องกันและควบคมุ โรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน
3. ตรวจเช็คสัมภาระ สัมผัสจากสัมภา
พนักงานเมื่อเลิกงานหรือ และพดู คยุ
ก ่ อ น ท่ี จ ะ อ อ ก ไ ป น อ ก
บรเิ วณ (กรณีสถานทบี่ าง
แห่ง)

4. พักรับประทานอาหาร สัมผัสจากการพ
กลางวัน รว่ มงาน

ารสัมผสั มาตรการในการป้องกัน/แนวปฏิบัติใหม่
โคโรนา

าระของลูกค้า - ลา้ งมอื ดว้ ยเจลลา้ งมอื แอลกอฮอล์ 70% ขนึ้ ไป หรอื
สบู่ก่อน-หลังการสัมผัส
- ยึดหลักระยะห่างทางสังคม ไม่เข้าใกล้เกินไปถ้าไม่
จำ� เป็น

พูดคุยกับเพ่ือน - ลา้ งมอื ดว้ ยเจลลา้ งมอื แอลกอฮอล์ 70% ขนึ้ ไป หรอื
สบ่กู ่อนรบั ประทานอาหาร
- ยึดหลักระยะห่างทางสังคมระหว่างรับประทาน
อาหาร

การจดั การส่ิงแวดลอ้ ม
จดั สถานทต่ี า่ ง ๆ ของสถานทที่ ำ� งานใหส้ ะอาดและถกู สขุ อนามยั โดยมกี ารทำ� ความ
สะอาดอุปกรณ์ และบริเวณทม่ี ผี ูส้ ัมผสั มากอย่างสมำ�่ เสมอ เชน่ ที่จับประตู ป่มุ กดลิฟต์
ปุ่มกดเปิด-ปดิ ราวกั้นทางเข้า-ออก เครือ่ งโทรศพั ท์ ฯลฯ ดว้ ยแอลกอฮอล์ 70% ข้นึ ไป
หรอื น้�ำยาฟอกขาว (โซเดียมไฮโปคลอไรท)์ 0.1% ตามความเหมาะสม

มาตรการเสริมอ่นื ๆ
หากพบเพอ่ื นร่วมงาน หรอื สมาชกิ ครอบครัว มีไข้ ไอ ไข้ ไอ จาม มนี ำ�้ มกู ผดิ ปกติ
ควรแนะน�ำให้ไปโรงพยาบาลทนั ที เพ่อื รับการตรวจรกั ษาตามขน้ั ตอน

การเฝ้าระวังทางสขุ ภาพ
1) ผปู้ ฏิบตั งิ านสงั เกตอาการตนเอง หากมีไข้ ไอ เจ็บคอ ควรหยุดงานและไปพบ
แพทยท์ ันที
2) ปฏิบตั ิตามค�ำแนะนำ� ดา้ นสขุ อนามยั ตามมาตรการในการป้องกนั โรคโควิด-19
อยา่ งเคร่งครัด เชน่ การล้างมือ การสวมหน้ากาก การไม่ใชข้ องใช้สว่ นตวั เชน่ แก้วนำ�้
รว่ มกบั ผูอ้ น่ื
3) ควรหลกี เล่ียงการไปสถานทีแ่ ออัดมีผู้คนจ�ำนวนมาก
4) ออกก�ำลงั กายสม�ำ่ เสมอ หลกี เลย่ี งการด่ืมแอลกอฮอล์ และสูบบหุ ร่ี

แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทปี่ ลอดโรคปลอดภัยส�ำหรับผปู้ ระกอบอาชพี 65
เพือ่ การปอ้ งกนั และควบคมุ โรคติดเชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควิด-19) ระยะผ่อนปรน

9. วธิ ปี รับการท�ำงานสำ� หรับอาชีพรา้ นเสรมิ สวยทุกขนาด
เพ่อื ปอ้ งกนั โรคตดิ เชือ้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควิด-19)

ลกั ษณะงาน: เปน็ อาชพี ทใี่ หบ้ รกิ ารทำ� ผม แตง่ หนา้ และเสรมิ แตง่ ความงามใหก้ บั
ผูม้ ารับบริการ ทัง้ ผูช้ ายและผู้หญิง เช่น การ ตัด สระ ซอย ยอ้ ม โกรกผม แตง่ หน้า และ
การเสรมิ สวยอนื่ ๆ ซง่ึ มโี อกาสตดิ เชอื้ จากการสมั ผสั สารคดั หลงั่ ทป่ี นเปอ้ื นวสั ดุ อปุ กรณ์
พน้ื ผวิ บรเิ วณตา่ ง ๆ รวมทง้ั การสมั ผสั เชอ้ื จากผมู้ ารบั บรกิ ารได้ หากไมไ่ ดป้ อ้ งกนั ตนเอง

ความรเู้ บอื้ งตน้ ของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) เปน็ โรคทเ่ี กดิ จาก
เชื้อไวรสั กลมุ่ โคโรนาท่ีทำ� ใหม้ ีไข้ และอาการระบบทางเดินหายใจ ผ้ปู ว่ ยส่วนใหญ่มักมี
อาการไข้ ไอ เจบ็ คอ หายใจล�ำบาก บางรายอาจมปี อดอกั เสบรนุ แรงถึงข้ันเสียชีวิตได้
เชอ้ื สามารถติดต่อจากคนส่คู น แพร่โรคผ่านทางละอองเสมหะทางการไอ จามของผู้ทม่ี ี
เชอื้ และสัมผัสใกลช้ ดิ ผูป้ ่วย หรือการสัมผสั สง่ิ ของทีป่ นเปื้อนสารคดั หลัง่ แลว้ มาสัมผัส
บริเวณ จมกู ปาก ตา มีระยะฟักตวั 2-14 วัน องค์การอนามยั โลก ก�ำหนดใหโ้ รคนีเ้ ป็น
โรคระบาดทั่วโลก เม่ือวันที่ 11 มีนาคม 2563 ดังน้ันความร่วมมือของประชาชน
เปน็ สงิ่ ส�ำคัญทส่ี ดุ เพอื่ ลดการแพรก่ ระจายของโรค
ในระยะแรกท่ีเปิดด�ำเนินการ ควรให้บริการเฉพาะสระ ซอย ไดร์ ไปก่อน
สว่ นการให้บรกิ ารอน่ื ๆ ที่มีความเส่ียงสงู ในการสมั ผัสให้รอประกาศจาก ศบค.

66 แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภัยส�ำหรับผู้ประกอบอาชีพ
เพือ่ การป้องกนั และควบคมุ โรคตดิ เช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผ่อนปรน

กจิ กรรมหรอื ขน้ั ตอนการทำ� งานทมี่ ีความเสยี่ ง

แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทีป่ ลอดโรคปลอดภัยสำ� หรับผู้ประกอบอาชีพ ลักษณะงาน ขัน้ ตอน ชอ่ งทางกา
เพ่อื การปอ้ งกันและควบคมุ โรคติดเชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผ่อนปรน การท�ำงาน เช้อื ไวรัสโ

ให้บรกิ ารสระ ไดร์ผม 1. สระ และไดรผ์ มใหแ้ หง้ สัมผัสเชอ้ื ทป่ี นเป
ตัด ซอยผม นอนสำ� หรบั สระผ
คยุ กับลูกคา้ ระหว

67

ารสัมผัส มาตรการในการปอ้ งกัน/แนวปฏิบตั ิใหม่
โคโรนา

ป้อื นตาม เกา้ อ้ี 1. สวมหนา้ กากอนามยั หรอื หนา้ กากผา้ หมวกคลมุ ผม
ผม และการพดู กระบังหน้า เอ้ียมพลาสติกกันเปื้อน (ถุงมือยางทาง
ว่างสระ การแพทย์ชนดิ ใชแ้ ล้วทิ้งในขน้ั ตอนการสระ) ทกุ ครั้ง

2. ล้างมือก่อน-หลังให้บริการทุกครั้ง ด้วยสบู่ อย่าง
นอ้ ย 20 วินาที หรอื ใชเ้ จลแอลกอฮอล์ 70% ข้นึ ไป
3. ก่อน-หลังจากให้บริการทุกคร้ังต่อคน ให้ท�ำความ
เก้าอ้ีนอนสำ� หรบั สระผม หวี ไดรเ์ ปา่ ผม ด้วยการเชด็
แอลกอฮอล์ 70% ขน้ึ ไป
4. จัดให้มีผ้าขนหนูผืนเล็กเช็ดผมจ�ำนวนเพียงพอต่อ
การให้บริการลูกค้า และควรใช้ 1 ผืน/ผู้รับบริการ
1 คน เท่าน้นั

่ชองทางกา
เ ้ืชอไว ัรสโ
ัสมผัสเ ื้ชอท่ีปนเป
ตัดผม แบตตาเ
ตัด-ซอย ห ีว ้ผาค
การพูด ุคย ักบลูก

้ัขนตอน
การ �ทำงาน
2. ตัด/ซอยผม

ัลกษณะงาน

68 แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภยั สำ� หรับผู้ประกอบอาชพี
เพ่อื การป้องกันและควบคมุ โรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน

ารสัมผสั มาตรการในการป้องกัน/แนวปฏิบตั ิใหม่
โคโรนา

ปื้อนตามเก้าอี้ 1. ปฏบิ ตั ติ ามข้อ 1-2 ตามข้นั ตอนการสระ ไดร์
เล่ียน กรรไกร 2. ก่อน-หลังจากให้บริการทุกครั้งต่อคน ให้ท�ำความ
คลุมตัดผมและ สะอาดเก้าอต้ี ัดผม หวี แบตตาเลี่ยน กรรไกรตัด-ซอย
กค้า ด้วยการเช็ดแอลกอฮอล์ 70% ขนึ้ ไป

3. จัดให้มีผ้าคลุมตัดผม 2-3 ผืน หรือตามความ
เหมาะสม และท�ำความสะอาดหลังให้บริการลูกค้า
แตล่ ะคน ดว้ ยแอลกอฮอล์ 70% ขน้ึ ไป หรอื นำ้� ยาฟอกขาว
(โซเดยี มไฮโปคลอไรท)์ 0.1%

การจดั การสิง่ แวดล้อมภายในรา้ นเสรมิ สวย
1) จดั ท�ำแนวทางการเขา้ รบั บรกิ าร พร้อม ชือ่ เบอรโ์ ทรศัพทต์ ิดไว้ให้เห็นชดั เจน
หน้าร้านเพือ่ ใหท้ ราบวิธกี ารเขา้ รับบริการ และโทรนัดควิ ลว่ งหนา้
2) จดั ทำ� ทะเบยี นผูม้ ารับบริการ เช่น ชอื่ -สกุล ทีอ่ ยู่ เบอร์โทรศัพท์
3) จดั สถานทต่ี า่ ง ๆ ของรา้ นใหส้ ะอาดและถกู สขุ อนามยั โดยมกี ารทำ� ความสะอาด
อปุ กรณ์ และบริเวณท่มี ผี ู้สัมผสั มากอยา่ งสม�่ำเสมอ เชน่ ที่จบั ประตู ประตู (หรอื ใชเ้ ปน็
ประตูเปิด-ปิด อัตโนมัติ) ด้วยแอลกอฮอล์ 70% ขึ้นไป หรือน�้ำยาฟอกขาว (โซเดียม
ไฮโปคลอไรท)์ 0.1% ตามความเหมาะสมของวัสดพุ ้ืนผิว
4) จดั เก้าอส้ี �ำหรบั ส�ำหรับบริการต่าง ๆ อย่างนอ้ ยห่างกนั 1.5 เมตร
5) ทำ� ความสะอาดหอ้ งนำ้� หอ้ งสว้ มของรา้ นอยา่ งนอ้ ยวนั ละ 2 ครงั้ (หากมใี หบ้ รกิ าร)
6) กอ่ นเริม่ ใหบ้ รกิ าร และหลังปดิ รา้ น ควรเปิดประตู หนา้ ตา่ ง เพื่อการระบาย
อากาศทุกวนั
7) จัดให้มีเจลแอลกอฮอล์ 70% ให้บริการและก�ำหนดให้ผู้มาให้บริการล้างมือ
ก่อนเขา้ รับบริการทกุ ครง้ั
8) หลังปิดร้านในแต่ละวัน ให้ท�ำความสะอาด เก้าอี้ตัดผม เก้าอ้ีนอนส�ำหรับ
สระผม หวี แบตตาเล่ียน กรรไกรตัด-ซอยด้วยแอลกอฮอล์ 70% ข้ึนไป หรือน�้ำยา
ฟอกขาว (โซเดยี มไฮโปคลอไรท์) 0.1% ตามความเหมาะสมของวสั ดพุ ้นื ผวิ
มาตรการเสริมอน่ื ๆ
ก่อนเปิดให้บริการทุกวัน ควรตรวจวัดอุณหภูมิร่างกายพนักงานทุกคนก่อนเข้า
ทำ� งานทกุ คร้งั และหากพบเพ่ือนร่วมงาน หรอื สมาชกิ ครอบครวั มีไข้ ไอ จาม มนี ้�ำมูก
ผิดปกติ ควรแนะนำ� ใหไ้ ปโรงพยาบาลทันที เพอ่ื รับการตรวจรักษาตามขนั้ ตอน

แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภยั ส�ำหรับผปู้ ระกอบอาชพี 69
เพ่อื การปอ้ งกนั และควบคุมโรคตดิ เชอื้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ระยะผอ่ นปรน

การเฝา้ ระวงั ทางสุขภาพ
1) ชา่ งเสรมิ สวย
- หาก มไี ข้ ไอ จาม มีนำ้� มกู ผดิ ปกติ ควรงดให้บรกิ ารและไปโรงพยาบาลทนั ที
เพ่อื รบั การตรวจรกั ษาตามขนั้ ตอน
- ปฏบิ ตั ติ ามคำ� แนะนำ� ดา้ นสขุ อนามยั ตามมาตรการในการปอ้ งกนั โรคโควดิ -19
อย่างเครง่ ครัด เช่น การล้างมือ การสวมหน้ากาก การไม่ใชข้ องใช้สว่ นตวั เชน่ แก้วนำ้�
รว่ มกับผอู้ ่ืน
- ควรหลกี เล่ียงการไปสถานที่แออัดมผี คู้ นจ�ำนวนมาก
- เนื่องจากลักษณะการท�ำงานต้องใช้สารเคมีต่าง ๆ ในการท�ำความสะอาด
อุปกรณ์ต่าง ๆดังน้ันควรสังเกตอาการตนเองหากมีอาการระคายเคือง ผื่นแพ้ต่าง ๆ
ควรไปพบแพทยท์ นั ที
- ออกกำ� ลังกายสมำ่� เสมอ หลกี เลีย่ งการด่มื แอลกอฮอล์ และสบู บหุ รี่
2) ผมู้ ารับบริการ
- โทรนดั กบั รา้ นเสรมิ สวยกอ่ นทกุ ครงั้ กอ่ นเขา้ รบั บรกิ าร เพอื่ ลดการแออดั ของ
ผู้ให้บรกิ ารในรา้ น
- งดการพดู คยุ โดยไมจ่ �ำเป็นระหว่างการรบั บริการ
- ควรใชบ้ รกิ ารรา้ นเสรมิ สวยทอี่ ยใู่ กลบ้ า้ นเพอี่ ลดการสมั ผสั เชอ้ื ในระหวา่ งการเดนิ ทาง
- สวมหน้ากากอนามยั หรือหนา้ กากผ้าทกุ ครั้ง
- ล้างมอื บอ่ ย ๆ ด้วยน�้ำสบู่ หรือใชเ้ จลแอลกอฮอล์ 70% ข้ึนไป
- หากมีไข้ ไอ จาม มีนำ้� มกู ผิดปกติ ควรงดไปรบั บรกิ ารทร่ี า้ นเสรมิ สวย
3) ผูป้ ระกอบการลงทะเบียนหนว่ ยงานผ่าน https://www.ไทยชนะ.com และ
ประชาสมั พนั ธใ์ หพ้ นกั งาน และผรู้ บั บรกิ ารภายในรา้ น เชค็ อนิ เชค็ เอาทท์ กุ ครง้ั ทเี่ ขา้ มา
ท�ำงาน หรอื มาใช้บริการ

70 แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทีป่ ลอดโรคปลอดภัยสำ� หรบั ผปู้ ระกอบอาชีพ
เพื่อการป้องกนั และควบคุมโรคติดเชือ้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควิด-19) ระยะผ่อนปรน

10. วธิ ปี รบั การทำ� งานส�ำหรบั ผู้ปฏบิ ตั ิงานในหา้ งสรรพสนิ ค้า
เพื่อป้องกนั โรคตดิ เช้อื ไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19)

ลกั ษณะงาน: หา้ งสรรพสนิ คา้ มหี ลายแผนกใหบ้ รกิ าร มผี ปู้ ฏบิ ตั งิ านเปน็ จำ� นวนมาก
จงึ อาจมีโอกาสตดิ เชื้อโควดิ - 19 ในขณะให้บรกิ ารแก่ลกู ค้า เช่น การพดู คยุ เสนอสินคา้
การหยบิ จบั ธนบตั ร/บตั รเครดติ จากการสมั ผสั สารคดั หลงั่ ทปี่ นเปอ้ื นจากสงิ่ แวดลอ้ มตา่ ง ๆ
ภายในอาคาร เช่น ลูกปิด/มอื จับ/กลอนประตู ราวบนั ได/บันไดเลือ่ น ปุ่มกดลิฟท์ โตะ๊
เก้าอี้ รถเขน็ ตะกรา้ ใสข่ อง ฯลฯ รวมทัง้ สัมผัสเพอ่ื นร่วมงานดว้ ย

ความรเู้ บอ้ื งตน้ ของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) เปน็ โรคทเ่ี กดิ จาก
เชือ้ ไวรัส กลมุ่ โคโรนาทีท่ �ำให้มีไข้ และอาการระบบทางเดินหายใจ ผปู้ ่วยส่วนใหญม่ กั มี
อาการไข้ ไอ เจบ็ คอ หายใจลำ� บาก บางรายอาจมปี อดอกั เสบรุนแรงถึงขน้ั เสียชีวิตได้
เชื้อสามารถติดตอ่ จากคนสู่คนแพรโ่ รคผา่ นทางละอองเสมหะทางการไอ จามของผทู้ ่มี ี
เชื้อและสัมผสั ใกล้ชดิ ผปู้ ว่ ย หรอื การสมั ผัสสง่ิ ของท่ปี นเปือ้ นสารคัดหลงั่ แล้วมาสัมผสั
บริเวณ จมูก ปาก ตา มีระยะฟักตัว 2-14 วัน องคก์ ารอนามัยโลก ก�ำหนดใหโ้ รคน้ีเป็น
โรคระบาดท่ัวโลก เม่ือวนั ที่ 11 มีนาคม 2563 ดงั นัน้ ความรว่ มมือของประชาชนเป็นสิ่ง
ส�ำคัญทสี่ ดุ เพื่อลดการแพรก่ ระจายของโรค
ส่วนทไ่ี มค่ วรเปดิ ให้บรกิ าร ได้แก่ บรกิ ารทมี่ คี วามเสี่ยงสงู เชน่ ร้าน สปา/นวด
ฟิตเนส โรงภาพยนตร์ ศูนย์แสดงคอนเสิร์ต ศูนย์แสดงสินค้า สวนน้�ำ สระว่ายน้�ำ
เคร่ืองเล่นเด็ก ผับ บาร์/คาราโอเกะ สถาบันกวดวิชา ร้านเกมส์ ร้านอินเตอร์เน็ต
ศนู ย์พระเคร่ือง ฯลฯ (ยึดตามประกาศของ ศบค.)

แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทปี่ ลอดโรคปลอดภยั สำ� หรับผู้ประกอบอาชีพ 71
เพื่อการปอ้ งกนั และควบคุมโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (โควิด-19) ระยะผ่อนปรน

72 กิจกรรมหรือขั้นตอนการท�ำงานทมี่ ีความเส่ยี ง

แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภยั สำ� หรับผู้ประกอบอาชพี ลกั ษณะงาน ข้นั ตอน ชอ่ งทางกา
เพ่อื การป้องกันและควบคมุ โรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน 1. จุดคดั กรองทาง
เข้าหา้ ง การทำ� งาน เชื้อไวรัสโ

คดั กรองคนเข้า-ออกห้าง - จากสารคดั หล
คุย ไอ จาม จา
เพ่ือนร่วมงาน
- สารคดั หล่งั ท่ปี
พื้นผิว เช่น โต
อุปกรณ์ เครือ่ งม

ารสัมผสั มาตรการในการป้องกนั /แนวปฏิบัติใหม่
โคโรนา

ล่ัง เชน่ การพูด - เจา้ หนา้ ทจี่ ดุ คดั กรองสวมหนา้ กากอนามยั และ face
ากลูกค้า และ shield ถงุ มอื ยางทางการแพทยช์ นดิ ใชแ้ ลว้ ทงิ้ ขณะให้

บริการคัดกรอง
ปนเปอื้ นบริเวณ - รักษาระยะห่างจากผอู้ ่ืนอยา่ งนอ้ ย 1 เมตร
ต๊ะ เคาท์เตอร์ - กำ� หนดระยะห่างลูกค้า ขณะรอคิวตรวจวัดอณุ หภูมิ
มือตา่ ง ๆ อยา่ งน้อย 1 เมตร

- ตรวจวดั อุณหภูมิผู้เขา้ มาในห้างทุกราย
- ไม่อนุญาตให้เข้าภายในห้าง หากไม่สวมหน้ากาก
อนามยั หรือหนา้ กากผ้า และมีอุณหภมู ิร่างกายสูงกว่า
37.5 องศาเซลเซยี ส
- จัดเตรยี มเจลแอลกอฮอล์ 70% สำ� หรับลกู ค้า
- ลา้ งมือด้วยสบหู่ รอื แอลกอฮอล์ 70% ขน้ึ ไป บ่อย ๆ
- เช็ดท�ำความสะอาดโตะ๊ /เคาทเ์ ตอร์ เก้าอี้ กอ่ นและ
หลงั การใช้งาน และขณะท�ำงานเป็นระยะ ๆ
- เช็ดท�ำความสะอาดโทรศัพท์มือถือ หรือวิทยุพก
ติดตามตวั ทีต่ ้องใช้งาน เป็นระยะๆ

แนวปฏิบตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ทีป่ ลอดโรคปลอดภัยสำ� หรับผู้ประกอบอาชีพ ลักษณะงาน ขั้นตอน ช่องทางกา
เพ่อื การปอ้ งกันและควบคมุ โรคติดเชอื้ ไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผ่อนปรน 2. จดุ บริการ การทำ� งาน เช้อื ไวรัสโ
ลูกค้าสัมพันธ์/
ประชาสมั พนั ธ์ ให้บรกิ าร (ตอบคำ� ถาม) - จากสารคดั หล
ลกู ค้าทีม่ าตดิ ต่อ และ คุย ไอ จาม จา
ประชาสมั พันธข์ อ้ มลู รว่ มงาน
ข่าวสารต่างๆ - สารคัดหล่ังท่ปี
พ้ืนผิว เช่น โต
อุปกรณ์ เคร่อื งม

3. แผนกขายสินค้า ขายสินคา้ ตา่ ง ๆ สารคัดหลั่งท่ีปน
ต่างๆ เชน่ ทงั้ ประเภทอปุ โภคและ พื้นผิว เช่น รถเข
Supermarket บรโิ ภค เชน่ เส้อื ผา้
เส้ือผ้า เครื่องส�ำอาง เครอ่ื งส�ำอาง อาหาร
ฯลฯ

73

ารสัมผสั มาตรการในการปอ้ งกัน/แนวปฏิบัติใหม่
โคโรนา

ล่งั เช่น การพดู - สวมหนา้ กากอนามยั หรือหน้ากากผ้า
ากลูกค้า เพื่อน - รกั ษาระยะห่างจากผอู้ ่นื อย่างนอ้ ย 1 เมตร

- จดั เตรียมเจลแอลกอฮอล์ 70% ส�ำหรับลกู คา้ /ผเู้ ขา้
ปนเป้อื นบรเิ วณ มารบั บริการ
ต๊ะ เคาท์เตอร์ - ลา้ งมือด้วยสบหู่ รือแอลกอฮอล์ 70% ข้ึนไป บอ่ ย ๆ
มือตา่ ง ๆ - เช็ดท�ำความสะอาดโต๊ะ/เคาท์เตอร์ เก้าอี้ เคร่ือง

คอมพิวเตอร์ คีย์บอร์ด เมาส์ ก่อนและหลงั การใช้งาน
และขณะทำ� งานเป็นระยะ ๆ
- เช็ดท�ำความสะอาดโทรศัพท์มือถือ หรือวิทยุพก
ตดิ ตามตัว Speakerphone Microphone ท่ตี อ้ งใช้
งาน เป็นระยะ ๆ

นเปื้อนบริเวณ - สวมหนา้ กากอนามยั หรือหนา้ กากผา้
ขน็ - จัดเตรียมเจลแอลกอฮอล์ 70% ส�ำหรับลูกค้า/

ผู้เขา้ มารับบริการ
- ท�ำความสะอาด ท่ีจับประตูตู้ที่ใส่อาหาร หรือ
เคร่ืองดม่ื ต่าง ๆ ตะกร้าหรอื รถเข็น ใสส่ นิ คา้ อยา่ งนอ้ ย
วันละ 2 ครัง้ ด้วยแอลกอฮอล์ 70% ขึ้นไป หรือนำ้� ยา
ฟอกขาว (โซเดียมไฮโปคลอไรท)์ 0.1%
- ปดิ หอ้ งลองเสอื้ ผ้า

74 ขัน้ ตอน ชอ่ งทางกา
การทำ� งาน เชือ้ ไวรสั โ
แนวปฏบิ ตั ิ (Standard Operation Procedures: SOPs) ที่ปลอดโรคปลอดภยั สำ� หรับผู้ประกอบอาชพี ลกั ษณะงาน
เพ่อื การป้องกันและควบคมุ โรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ -19) ระยะผอ่ นปรน - จากสารคดั หล
4. เคาทเ์ ตอรธ์ นาคาร/ ใหบ้ ริการแกผ่ ู้มาใช้ คุย ไอ จาม จา
ศูนยบ์ รกิ ารต่างๆ บรกิ ารในธนาคาร/ศนู ย์ เพ่ือนร่วมงาน
- สารคดั หลั่งทีป่
บริการตา่ ง ๆ เชน่ ศูนย์ พื้นผิว เช่น โต
บริการมือถอื อุปกรณ์ เครอ่ื งม

5. ศูนย์อาหาร/ จุดชำ� ระเงนิ /แลก-รับ - จากสารคัดหล
ร้านอาหาร คูปองจ�ำหนา่ ยอาหาร คุย ไอ จาม จา
เพ่ือนร่วมงาน
- สารคดั หลงั่ ทปี่
พื้นผิว เช่น โต
อปุ กรณ์ เครอ่ื งม