งบประมาณสนับสนุนงานมูลฐาน (Fundamental Fund) ประจํ าป งบประมาณ พ.ศ. 2566 จากกองทุนส่งเสริ มว ิ ทยาศาสตร์ ว ิ จ ั ยและนว ั ตกรรม ผลลพธ ั ท ์ พ ี ึ งประสงค์ ของเขตสุขภาพนํ ารอง ่ การปฏรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ิ 1, 4, 9 และ 12) ี Desired Outcomes of Health Under Area Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) ผลลพธ ั ท ์ พ ี ึ งประสงค์ ของเขตสุขภาพนํ ารอง ่ การปฏรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ิ 1, 4, 9 และ 12) ี Desired Outcomes of Health Under Area Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) กองยุทธศาสตรและแผนงาน ์ สํานักงานปลดกระทรวงสาธารณสุข ั กองยุทธศาสตรและแผนงาน ์ สํานักงานปลดกระทรวงสาธารณสุข ั โครงการวจ ิ ย ั
ผลลพธ ั ท ์ พ ี ึ งประสงค์ ของเขตสุขภาพนํ ารอง ่ การปฏรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ิ 1, 4, 9 และ 12) ี Desired Outcomes of Health Under Area Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) ผลลพธ ั ท ์ พ ี ึ งประสงค์ ของเขตสุขภาพนํ ารอง ่ การปฏรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ิ 1, 4, 9 และ 12) ี Desired Outcomes of Health Under Area Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) โครงการวิ จย ั
PDF. ดาวน ์โหลดเอกสาร E-book PDF.
นายกษมศานตຏปชัยศิลปຊปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ดร.วิเลลักษณຏปรืองรัตนตรัยปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป นางÿาวน้ๅาทิพยຏปÿรพิมพຏปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป นางÿาวกาญจนาปเพรมยຏปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป นางÿาวÿุกัญญาปปทะมังกลางปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป โครงการวจ ิ ย ั ผลลพธัท ์ พ ี ึงประสงค์ของเขตสุขภาพนํารอง่ การปฏรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ิ 1, 4, 9 และ 12) ี Desired Outcomes of Health Under Area Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) ท ปรี กษา ึ ผูຌชวยศาÿตราจารยຏป(พิศษ)ปนพ.ÿุภชคปปวชภัณฑຏภÿัชปปปปปป นพ.นรศฤทธิ่ปปขัดธะÿีมาปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป นพ.นนทຏปจินดาวชปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป นักวจิยั ผูช้ ่ วยวจิยั ผูຌชวยปลัดกระทรวงÿาธารณÿุข ผูຌอ้านวยการกองยุทธศาÿตรຏละผนงานป ÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุข รองผูຌอ้านวยการกองยุทธศาÿตรຏละผนงานป ÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุขป นักวิคราะหຏนยบายละผนช้านาญการพิศษ กองยุทธศาÿตรຏละผนงาน ÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุข นักวิคราะหຏนยบายละผนชีไยวชาญ กองยุทธศาÿตรຏละผนงาน ÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุขปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป นักวิคราะหຏนยบายละผนปฏิบัติการ กองยุทธศาÿตรຏละผนงาน ÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุข นักวิคราะหຏนยบายละผน กองยุทธศาÿตรຏละผนงาน ÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุข นักวิชาการÿาธารณÿุขปฏิบัติการ กองยุทธศาÿตรຏละผนงาน ÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุข
ปปปปปปปปปปปปการศึกษาวิจัยปรืไองปผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป 1,ป4,ป9ปละป12)ปเดຌรับการÿนับÿนุนงบประมาณจากกองทุนÿงÿริมวิทยาศาÿตรຏปวิจัยละนวัตกรรมป(กองทุน)ป ปຓนงินอุดหนุนปการท้ากิจกรรมÿงÿริมละÿนับÿนุนการพัฒนาวิทยาศาÿตรຏปวิจัยละนวัตกรรมป(ววน.)ปละเดຌรับ ความกรุณาจากผูຌอ้านวยการกองยุทธศาÿตรຏละผนงานปÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุขปทีไ฿หຌการÿนับÿนุน ฿หຌมีการด้านินงานศึกษาวิจัยปฯปดังกลาวปผูຌวิจัยขอขอบคุณปผูຌชวยศาÿตราจารยຏป(พิศษ)ปนายพทยຏÿุภชคปวชภัณฑຏภÿัชป (ผูຌชวยปลัดกระทรวงÿาธารณÿุข)ปนายพทยຏนนทຏปจินดาวชป(รองผูຌอ้านวยการกองยุทธศาÿตรຏละผนงานป ÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุข)ปทีไเดຌ฿หຌค้าปรึกษาปละ฿หຌค้านะน้าการด้านินงานอยางตอนืไองปขอขอบคุณ รองศาÿตราจารยຏจารุวรรณปธาดาดชป(คณะÿาธารณÿุขศาÿตรຏปมหาวิทยาลัยมหิดล)ปนายพทยຏธงธนปพิไมบถศรีป (ÿ้านักงานขับคลืไอนการปฏิรูปประทศปยุทธศาÿตรຏชาติปละการÿรຌางความÿามัคคีปรองดอง)ปนางÿุนียຏปÿวางศรี (กองตรวจราชการปÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุข)ปซึไงปຓนผูຌชีไยวชาญ฿หຌค้านะน้าการจัดท้าละตรวจÿอบ บบÿอบถามพืไอ฿ชຌกใบรวบรวมขຌอมูลปละผูຌวิจัยขอขอบคุณผูຌบริหารของหนวยบริการ฿นขตÿุขภาพน้ารอง ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12ป(รงพยาบาลศูนยຏปรงพยาบาลทัไวเปปละรงพยาบาลชุมชน)ปทุกทานปทีไกรุณา ตอบบบÿอบถามปละ฿หຌขຌอมูลทีไปຓนประยชนຏ฿นการด้านินงานตามผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารอง การปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ปรวมทัๅงประชาชนทีไมารับบริการ฿นหนวยบริการ ของขตÿุขภาพน้ารองปทีไเดຌ฿หຌขຌอมูลกีไยวกับความพึงพอ฿จ฿นการมารับบริการตามผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏ ฿นการปฏิรูปขตÿุขภาพปละปNewปServiceปModelปของตละขตÿุขภาพปจนท้า฿หຌผลงานวิจัยฉบับนีๅกิดขึๅนเดຌจริงป ผูຌวิจัยขอขอบพระคุณเวຌปณปทีไนีๅ ปปปปปปปปปปปป฿นทຌายทีไÿุดนีๅปผูຌวิจัยหวังปຓนอยางยิไงวาผลการวิจัย฿นครัๅงนีๅปจะปຓนประยชนຏกับหนวยงานทีไกีไยวขຌอง ฿นการน้าผลการวิจัยละขຌอÿนอนะเป฿ชຌ฿นการพัฒนาการด้านินงานปพืไอ฿หຌกิดผลลัพธຏละการบริหารจัดการ ของขตÿุขภาพปมีการบูรณาการรวมกันระหวางราชการÿวนกลางปÿวนภูมิภาคปละÿวนทຌองถิไนปละการตอบÿนอง ฿นการ฿หຌบริการดຌานÿาธารณÿุขเดຌอยางทัไวถึงมากขึๅนปพืไอ฿หຌมีการจัดบริการÿุขภาพทีไกิดประยชนຏÿูงÿุดกประชาชน ตอเป เกษมศานต ช์ ัยศิลป วไลล ิกษณั ์ เรองรืตนตรัย ั มนาคม 2567 ี กตต ิ กรรมประกาศ ิ ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) ก
ปปปปปปปปปปปปการวิจัยนีๅมีวัตถุประÿงคຏพืไอป1)ปศึกษาผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพ 2)ปศึกษาปรียบทียบผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏกอนละหลังการปฏิรูปขตÿุขภาพน้ารองป3)ปศึกษาปຑจจัยทีไมีผลตอ ผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพปวิธีวิจัยบบผÿมปMixedปMethodปResearchป ระยะวลาการศึกษา฿นระหวางดือนตุลาคมป2565ปถึงดือนมีนาคมป2567ปริไมดຌวยวิธีวิจัยชิงปริมาณปกลุมตัวอยาง ประกอบดຌวยปผูຌบริหารหนวยบริการของขตÿุขภาพน้ารองป(รงพยาบาลศูนยຏปรงพยาบาลทัไวเปปละรงพยาบาล ชุมชน)ป฿นขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12ปจ้านวนป299ปคนป(ÿงขຌอมูลตอบกลับป210ปคน)ปครืไองมือ฿ชຌบบÿอบถาม กีไยวกับผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพปทีไผูຌวิจัยเดຌจัดท้าขึๅนปมีความชืไอมัไนป (Reliabilityป:ปALPHAป=ป0.97)ปÿถิติ฿นการวิคราะหຏขຌอมูลปรຌอยละปคาฉลีไยปÿวนบีไยงบนมาตรฐานปT-testป (PairedปsampleปT-test)ปChi-squareปละปMultipleปRegressionปAnalysisปวิคราะหຏขຌอมูลวิธีการทางÿถิติ ดຌวยปรกรมคอมพิวตอรຏปละตามดຌวยวิธีวิจัยชิงคุณภาพปกลุมตัวอยางปคือปประชาชนทีไมารับบริการปจ้านวนป 40ปคนปครืไองมือ฿ชຌบบÿัมภาษณຏทีไผูຌวิจัยเดຌจัดท้าขึๅนปละวิคราะหຏขຌอมูลชิงคุณภาพดຌวยการวิคราะหຏชิงนืๅอหาป ปปปปปปปปปปปปผลการศึกษาปพบวาประดับความคิดหในของผูຌบริหารหนวยบริการของขตÿุขภาพน้ารองกีไยวกับปปปปป การบริหารจัดการทีไÿงผลตอผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏ฿นการจัดบริการทีไมีคุณภาพ฿นภาพรวมÿวน฿หญรຌอยละป61.9 อยู฿นระดับÿูงป(126ป-ป170ปคะนนปจากคะนนตใมป170ปคะนน)ปมืไอพิจารณาปຓนรายดຌานปพบวาปดຌานอภิบาลระบบ ละภาวะผูຌน้าปมีคะนนปຓนอันดับป1ปคิดปຓนรຌอยละป79.5ปรองลงมาปคือปดຌานก้าลังคนดຌานÿุขภาพปดຌานการงิน การคลังปดຌานขຌอมูลÿารÿนทศปดຌานทคนลยีÿุขภาพปคิดปຓนรຌอยละป78.8ปป76.3ปป75.1ปละป73.5ปตามล้าดับป มืไอปรียบทียบผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏกอนละหลังการปฏิรูปขตÿุขภาพน้ารองปพบวาป฿นภาพรวมมีความตกตางกัน อยางมีนัยÿ้าคัญทางÿถิติทีไระดับป0.01ปดยคะนนฉลีไยภาพรวมภายหลังการปฏิรูปขตÿุขภาพน้ารองพิไมขึๅน จากป26.2ปปຓนป40.0ปคะนนป(คะนนตใมป48ปคะนน)ปÿอดคลຌองกับผลการวิจัยชิงคุณภาพทีไพบวาผูຌรับบริการ ÿวน฿หญมีความพึงพอ฿จตอการ฿หຌบริการภายหลังทีไมีการปฏิรูปขตÿุขภาพปมืไอพิจารณารายดຌานปพบวาปปຑจจัยกีไยวกับ การบริหารจัดการดຌานอภิบาลระบบละภาวะผูຌน้าปดຌานก้าลังคนดຌานÿุขภาพปดຌานการงินการคลังปดຌานขຌอมูล ÿารÿนทศปละดຌานทคนลยีÿุขภาพปมีความÿัมพันธຏกับผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูป ขตÿุขภาพปอยางมีนัยÿ้าคัญทางÿถิติปทีไระดับป0.01ปทัๅงป5ปดຌานปละมืไอวิคราะหຏปຑจจัยทีไมีผลตอผลลัพธຏ ทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพปพบวาปปຑจจัยดຌานขຌอมูลÿารÿนทศปมีอิทธิพลชิงบวก ฿หຌกิดผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพปอยางมีนัยÿ้าคัญทางÿถิติทีไระดับป0.01 ดยÿามารถอธิบายการผันปรเดຌถึงรຌอยละป51.3ป(Rปsquareป=ป0.513) ปปปปปปปปปปปปปปปขຌอÿนอนะปÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุขปควรขยายผลการด้านินงานตามนวทางการปฏิรูป ขตÿุขภาพ฿หຌครอบคลุมป12ปขตÿุขภาพปÿ้านักงานขตÿุขภาพทัๅงป12ปขตปควรพัฒนาละÿรຌางความขຌมขใง ฿นการด้านินงานกีไยวกับการบริหารจัดการทัๅงป5ปดຌานปประกอบดຌวยปดຌานการอภิบาลระบบละภาวะผูຌน้าปดຌานก้าลังคน ดຌานÿุขภาพปดຌานการงินการคลังปดຌานขຌอมูลÿารÿนทศปละดຌานทคนลยีÿุขภาพปทัๅงนีๅปควร฿หຌความÿ้าคัญ กับการพัฒนาดຌานขຌอมูลÿารÿนทศปปຓนอันดับรกปขຌอÿนอÿ้าหรับการวิจัยครัๅงตอเปปควร฿หຌความÿ้าคัญกับ การติดตามผลลัพธຏการด้านินงาน฿นป12ปขตÿุขภาพ บทค ั ดยอ ่ ผลลพธัท ์ พ ี ึงประสงค งประสงค์ของเขตสุขภาพน ของเขตสุขภาพนํารองการปฏ องการปฏ ่ รูปเขตสุขภาพ รูปเขตสุขภาพ ิ (เขตสุขภาพท 1, 4, 9 และ 12) ี ค้าÿ้าคัญ:ปขตÿุขภาพน้ารอง;ปปหนวยบริการของขตÿุขภาพน้ารอง;ปผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏป ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) ข
Abstract Desired Health Outcomes Under Regional Health Area Reform Project (Area health 1, 4, 9 and 12) ปปปปปปปปปปThisปresearchปObjectปtoป1)ปStudyปtheปDesiredปHealthปOutcomesปUnderปRegionalปHealthป AreaปReformปProject.ป2)ปStudyปandปcompareปtheปDesiredปHealthปOutcomesปbeforeปandปafter theปUnderป Regionalป Healthป Areaป Reformป Projectป 3)ป Studyปtheป factorsป affectingปtheป Desired HealthปOutcomesปUnderปRegionalปHealthปAreaปReformปProject.ปMixedปMethodปResearch,ปstudyป periodปfromปOctoberป2022ปtoปMarchป2024.ปFirstปweปstartปwithปquantitativeปresearchปmethods.ป TheปsampleปgroupปconsistedปofปadministratorsปofปserviceปunitsปinปHealthปAreaปReform.ป(centerป Hospital,ป generalป hospitalป andป communityป hospital)ป inป Regionalป Healthป Areaป (1,ป 4,ป 9,ป andป 12) totalingป299ปpeopleป(210ปresponses).ปDataปwereปcollectedปusingปaปnewlyปdevelopedปquestionnaire hasปaปreliabilityปvalueป(Reliability:ปALPHAป0.97).Statisticsปforปdataปanalysis:ปpercentage,ปmean,ป standardปdeviation,ปT-testป(PairedปsampleปT-test),ปChi-square,ปandปMultipleปRegressionปAnalysis. Dataปanalysisปusingปstatisticalปmethodsปbyปcomputerปprogramsปandปfollowedปbyปqualitativeป researchปmethods.ปTheปsampleปgroupปwasป40ปpeopleปwhoปcameปtoปreceiveปservices.ปTheปinstrument usedปaปnewlyปdevelopedปin-depthปinterviewปandปanalyzedปqualitativeปdataปusingปcontentปanalysis.ป ปปปปปปปปปTheปresultsปofปtheปstudyปfoundปthatปtheปlevelปofปopinionsปofปtheปserviceปunitปexecutives ofปtheป pilotป healthป districtปregardingปmanagementป affectsปtheปDesiredปHealthปOutcomesป in providingปqualityปservices.ปOverall,ปtheปmajority,ป61.9ปpercent,ปwasปatปaปhighปlevelป(126ป-ป170 pointsปoutปofปaปfullปscoreปofป170ปpoints).ปWhenปconsideringปeachปaspect,ปitปwasปfoundปthatปthe governance,ปsystemปandปleadershipปaspectsปItปhasปaปscoreปofปnumberป1,ปaccountingปforป79.5 percent,ป followedป byป healthป manpower.ป Financialป aspectป Informationป healthป technology Representingป 78.8,ป 76.3,ป 75.1,ป andป 73.5ปpercent,ปrespectively.ปWhenป comparingปtheปDesired HealthปOutcomesปbeforeปandปafterปtheปUnderปRegionalปHealthปAreaปReform,ปitปwasปfoundปthatป overallปthereปwasปaปstatisticalปsignificantปdifferenceปatปtheป0.01ปlevel,ปwithปtheปoverallปaverageป scoreปafterปtheปUnderปRegionalปHealthปAreaปReformปincreasingปfromป26.2ปtoป40.0.ปScoreป(fullปscore 48ปpoints).ปThisปisปconsistentปwithปtheปresultsปofปqualitativeปresearchปthatปfoundปthatปmostปservice recipientsปwereปsatisfiedปwithปservicesปafterปtheปRegionalปHealthปAreaปReform.ปWhenปconsidering eachปaspect,ปitปwasปfoundปthatปfactorsปrelatedปtoปmanagementปofปtheปadministrativeปsystemปand leadershipปinปtheปareaปofปปhealthปmanpowerปFinancialปaspectปInformationปandปhealthปtechnology ItปisปsignificantlyปrelatedปtoปtheปdesiredปresultsปofปDesiredปHealthปOutcomesปUnderปRegional HealthปAreaปReformปatปtheป0.01ปlevelปinปallป5ปparts.ปAndปwhenปanalyzingปtheปfactorsปaffectingป theปdesiredปresultsปofปtheปhealthปdistrictปreformปpilotปhealthปdistrict,ปitปwasปfoundปthatปinformation factorsปHaveปaปpositiveป influenceปonปDesiredปHealthปOutcomesปUnderปRegionalปHealthปArea Reform.ป Statisticallyปsignificantป atป theป 0.01ป levelป Itป canป explainป upป toป 51.3ป percentป ofป the variationป(Rปsquareป=ป0.513).ป ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) ค
Abstract Desired Health Outcomes Under Regional Health Area Reform Project (Area health 1, 4, 9 and 12) ปปปปปปปปปSuggestions:ปOfficeปofปtheปpermanentปSecretary,ปMinistryปofปPublicปHealthปshouldปbe expandedปaccordingปtoปtheปreformปguidelines.ปUnderปRegionalปHealthปAreaปReformปtoปcoverปinป allป12ปRegionalปhealthปArea.ปShouldปdevelopปandปstrengthenปoperationsปregardingปmanagement inปallป5ปPart,ปconsistingปofปsystemปgovernanceปandปleadership,ปmanpower,ปhealth,ปandปfinance.ป Informationปandปhealthปtechnology.ปPriorityปshouldปbeปgivenปtoปtheปdevelopmentปofปinformation asปaปfirstปpriority.ปProposalsปforปfutureปresearchปshouldปfocusปonปtrackingปtheปOutcome.ปOperations inป12ปRegionalปhealthปArea. Keywords:ปHealthปAreaปReform;ปServiceปunitsปofปHealthปAreaปReform;ปDesiredปHealth Outcomes ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) ง
กตติ กรรมประกาศ ิ บทคัดยอ ่ สารบญ ั สารบญตาราง ั สารบญแผนภาพ ั บทน ํ า บทท ี 2 แนวค ิ ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง 1.ปผนการปฏิรูปประทศละผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปป1.1ปผนการปฏิรูปประทศป(พ.ศ.ป2561ป-ป2565)ปละป(ฉบับปรับปรุง)ปพ.ศ.ป2564ป-ป2565 ปปปป 2.ปการปฏิรูปขตÿุขภาพปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปป2.1ปจุดริไมตຌนการปฏิรูปขตÿุขภาพปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปป2.2ปปງาหมายปตัวชีๅวัดปขัๅนตอนปตามผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง) พ.ศ.ป2564ป-ป2565ป:ปกิจกรรมทีไป5ปการปฏิรูปขตÿุขภาพ฿หຌมีระบบบริหารจัดการบบบูรณาการ คลองตัวปละการรวมรับผิดชอบดຌานÿุขภาพระหวางหนวยงานละทຌองถิไน ปปป2.3ปการด้านินงานละขับคลืไอนการปฏิรูปขตÿุขภาพ฿หຌÿอดคลຌองตามผนการปฏิรูป ประทศดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง)ปพ.ศ.ป2564ป-ป2565 ปปปปปปปป2.3.1ปการจัดท้าขຌอÿนอปSandboxปการบริหารจัดการทีไÿงผลตอผลลัพธຏ฿นการจัด บริการทีไมีคุณภาพปละการก้าหนดผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูป ขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) ปปปปปปปป2.3.2ปการปรับขัๅนตอนด้านินงานละการขับคลืไอนการปฏิรูปขตÿุขภาพ฿หຌÿอดคลຌอง ตามผนปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง)ปพ.ศ.ป2564ป-ป2565 บทท ี 1 สารบญ ั หน ้ า ก ข ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) จ จ ซ ฌ 1 6 1.ปความปຓนมาละความÿ้าคัญ 2.ปวัตถุประÿงคຏของการวิจัย 3.ปประยชนຏทีไคาดวาจะเดຌรับ 4.ปขอบขตการวิจัยปป 5.ปนิยามศัพทຏทีไ฿ชຌ฿นการวิจัย 6.ปค้าÿ้าคัญปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป 6 7 7 9 10 11 14 27 27 30 32 32 33 ปปป1.2ปผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป(พ.ศ.ป2561ป-ป2565)ปละป(ฉบับปรับปรุง) พ.ศ.ป2564ป-ป2565
บทท ี 2 แนวค ิ ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้อง (ตอ) ่ ปปปป2.4ปนวทางการติดตามละประมินผลการบริหารจัดการละบริการบบบูรณาการ ของพืๅนทีไขตÿุขภาพน้ารองป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ปปปป ปปปป2.5ปหนวยบริการของขตÿุขภาพน้ารองป(รงพยาบาลศูนยຏปรงพยาบาลทัไวเปป ละรงพยาบาลชุมชน) 3.ปงานวิจัยทีไกีไยวขຌองปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป 4.ปกรอบนวคิด฿นการวิจัยปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป 5.ปÿมมติฐานการวิจัยป บทท ี 3 ระเบยบว ี ธ ิ ว ี จ ิ ย ั 1.ปหนวยทีไ฿ชຌ฿นการวิคราะหຏปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป 2.ปประชากรละกลุมตัวอยางทีไ฿ชຌ฿นการวิจัยปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป 3.ปพืๅนทีไ฿นการวิจัยปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป 4.ปครืไองมือทีไ฿ชຌ฿นการวิจัยปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป 5.ประยะวลาการวิจัยปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป 6.ปขัๅนตอนการวิจัยปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป 7.ปการวัดระดับตัวปรปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป 8.ปการประมวลผลละการวิคราะหຏขຌอมูลปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป 9.ปจริยธรรมการวิจัยปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป บทท ี 4 ผลการวเคราะห ิ ์ ข ้ อมูล 1.ปผลการวิคราะหຏขຌอมูลปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปป1.1ปขຌอมูลคุณลักษณะÿวนบุคคลของผูຌ฿หຌขຌอมูลปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปป1.2ประดับความคิดหในของผูຌบริหารหนวยบริการของขตÿุขภาพน้ารองกีไยวกับ การบริหารจัดการทีไÿงผลตอผลลัพธຏ฿นการจัดบริการทีไมีคุณภาพของขตÿุขภาพน้ารอง การปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) ปปป1.3ปผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไ 1,ป4,ป9ปละป12) ปปป1.4ปผลการวิคราะหຏปรียบทียบผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏกอนละหลังการปฏิรูป ขตÿุขภาพน้ารองป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) สารบญ ั (ตอ) ่ หน ้ า ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) ฉ 38 44 57 71 72 73 73 81 81 83 83 85 88 90 91 91 93 109 124
บทท ี 4 ผลการวเคราะห ิ ์ ข ้อมูล (ตอ) ่ ปปป1.5ปผลการวิคราะหຏความÿัมพันธຏของผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏการปฏิรูปขตÿุขภาพ น้ารองป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ป(หลังการปฏิรูปขตÿุขภาพน้ารอง)ปกับปຑจจัย ดຌานการบริหารจัดการทีไÿงผลตอผลลัพธຏ฿นการจัดบริการทีไมีคุณภาพ ปปป1.6ปผลการวิคราะหຏปຑจจัยทีไมีผลตอผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารอง การปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) 2.ปขຌอมูลความพึงพอ฿จของประชาชนทีไมารับบริการตามผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏ฿นการปฏิรูป ขตÿุขภาพปละปNewปServiceปModelปของตละขตÿุขภาพ บทท ี 5 การอภปรายผลการว ิ จ ิ ยและข ั ้อเสนอแนะ 1.ปการอภิปรายผลการวิจัยปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปป1.1ปผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไ 1,ป4,ป9ปละป12) ปปป1.2ปการทดÿอบÿมมติฐานปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป 2.ปขຌอÿนอนะปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปป2.1ปขຌอÿนอนะพืไอการพัฒนาปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปป2.2ปขຌอÿนอนะ฿นการวิจัยครัๅงตอเปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป บรรณานุกรม ภาคผนวก -ปอกÿารรับรองการพิจารณาจริยธรรมครงการวิจัยป -ปบบÿอบถาม -ปนวค้าถามชิงลึกป(Inป-ปdepthปInterview)ป:ปความพึงพอ฿จผูຌรับบริการ สารบญ ั (ตอ) ่ หน ้ า ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) ช 125 128 131 137 137 139 144 144 145 147
สารบญตาราง ั ปปปปปปปปปปปปปปปหนวยบริการÿังกัดÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุขปจ้านกตามขตÿุขภาพน้ารองป (ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) ตารางท 1ี ปปปปปปปปปปปปปปปจ้านวนประชากรกลุมตัวอยางทีไ฿ชຌ฿นการวิจัยชิงปริมาณปพืไอศึกษาผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏ ของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) ตารางท 2ี ปปปปปปปปปปปปปปปจ้านวนกลุมตัวอยางทีไ฿ชຌ฿นการวิจัยชิงคุณภ ตารางท 3ี าพป(ความพึงพอ฿จ฿นการรับบริการ) ปปปปปปปปปปปปปปปรຌอยละของผูຌบริหารของหนวยบริการ฿นขตÿุขภาพน้ารองป(ผูຌ฿หຌขຌอมูล)ปจ้านกตามพศ อายุประดับการศึกษาปประÿบการณຏการปຓนผูຌบริหารรงพยาบาลปละประภทของรงพยาบาลทีไปฏิบัติงาน ฿นปຑจจุบัน ตารางท 4ี ปปปปปปปปปปปปปปปปรຌอยละของผูຌบริหารของหนวยบริการ฿นขตÿุขภาพน้ารองปจ้านกตามระดับความคิดหใน กีไยวกับการบริหารจัดการทีไÿงผลตอผลลัพธຏ฿นการจัดบริการทีไมีคุณภาพ ตารางท 5ี ปปปปปปปปปปปปปปปปคาฉลีไยปÿวนบีไยงบนมาตรฐานปละรຌอยละของคะนนฉลีไยจากคะนนตใมปจ้านกตาม ความคิดหในกีไยวกับการบริหารจัดการทีไÿงผลตอผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏ฿นการจัดบริการทีไมีคุณภาพ (รายดຌาน) ตารางท 6ี ปปปปปปปปปปปปปปปปรຌอยละของผูຌบริหารของหนวยบริการ฿นขตÿุขภาพน้ารองปจ้านกตามความคิดหในกีไยวกับ การบริหารจัดการทีไÿงผลตอผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏ฿นการจัดบริการทีไมีคุณภาพป(รายขຌอ) ตารางท 7ี ปปปปปปปปปปปปปปปปปรຌอยละของผูຌบริหารของหนวยบริการ฿นขตÿุขภาพน้ารองปจ้านกตามระดับการด้านินงาน ตามผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) ตารางท 8ี ปปปปปปปปปปปปปปปปคาฉลีไยปÿวนบีไยงบนมาตรฐานปละรຌอยละของคะนนฉลีไยจากคะนนตใมปจ้านกตาม การด้านินงานตามผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4, 9ปละป12)ป(รายดຌาน) ตารางท 9ี ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปรຌอยละของผูຌบริหารหนวยบริการ฿นขตÿุขภาพน้ารองปจ้านกตามการด้านินงานตามผลลัพธຏ ทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ปกอนการปฏิรูป ขตÿุขภาพปละหลังการปฏิรูปขตÿุขภาพป(รายขຌอ) ตารางท 10ี ปปปปปปปปปปปปปปปปปคาฉลีไยของคะนนการด้านินงานตามผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏการปฏิรูปขตÿุขภาพน้ารองป (ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ปจ้านกตามกอนละหลังการปฏิรูปขตÿุขภาพน้ารอง ตารางท 11ี ปปปปปปปปปปปปปปปปการวิคราะหຏความÿัมพันธຏระหวางการด้านินงานตามผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏการปฏิรูป ขตÿุขภาพน้ารองป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ปกับตัวปรตางปโ ตารางท 12ี ปปปปปปปปปปปปปปปปปคาÿัมประÿิทธิ่ÿหÿัมพันธຏป(CorrelationปCoefficient)ปของตัวปรทีไ฿ชຌ฿นการวิคราะหຏ ความÿัมพันธຏระหวางตัวปรตางปโปกับการด้านินงานตามผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารอง การปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) ตารางท 13ี ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปผลการวิคราะหຏปຑจจัยทีไมีผลตอการด้านินงานตามผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารอง การปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) ตารางท 14ี หน ้ า ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) ซ 45 75 80 92 93 98 99 110 116 117 124 126 129 130
สารบญแผนภาพ ั ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปÿรุปกิจกรรมปฏิรูปป(฿หม)ปกับประดใ แผนภาพท 1 ี นปฏิรูปป(ดิม) ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปกรอบนวคิดการศึกษาผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพ (ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) แผนภาพท 2ี หน ้ า ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) ฌ 20 71
บทท 1 ี บทน ํ า
ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 1 1. ความเป นมาและความสําคัญ ปปปปปปปปปปຑจจุบันบริบทของÿังคมปศรษฐกิจปÿิไงวดลຌอมปการÿืไอÿารปละทคนลยีÿารÿนทศเดຌปลีไยนเปปปปปป อยางรวดรใวปครงÿรຌางประชากรเทยก้าลังขຌาÿูÿังคมผูຌÿูงอายุปละพฤติกรรมดຌานÿุขภาพของประชาชนปปปปปปปปปปป ทีไกอ฿หຌกิดรคเมติดตอมีมากขึๅนปรวมทัๅงÿภาวการณຏของรคระบาดละรคอุบัติ฿หมทีไมีวิวัฒนาการปละมีนวนຌม ทีไพิไมขึๅนของเวรัÿÿายพันธุຏ฿หมปโปท้า฿หຌมีการพรกระจายละกิดการระบาดเดຌอยางรวดรใวปÿงผลกระทบ กับÿุขภาพประชาชนปຓนวงกวຌางทัๅง฿นระดับประทศละทัไวลกปปຑจจัยตางปโปหลานีๅปลຌวนÿงผล฿หຌกระทรวง ÿาธารณÿุขตຌองหันกลับมาทบทวนนยบายละการขับคลืไอนการด้านินงานพืไอรับมือกับบริบททีไปลีไยนปลง ละความทຌาทายทีไจะกิดขึๅน฿นอนาคตป(กองยุทธศาÿตรຏละผนงาน,ป2561)ปคณะกรรมการปฏิรูปประทศ ดຌานÿาธารณÿุขปภาย฿ตຌการน้าของศาÿตราจารยຏคลินิกปกียรติคุณปนายพทยຏอุดมปคชินทรปเดຌรวมกับกระทรวง ÿาธารณÿุขละองคຏกรดຌานÿุขภาพทีไกีไยวขຌองปจัดท้าผนปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง)ป พ.ศ.ป2564ป-ป2565ปดยเดຌก้าหนด฿หຌมีกิจกรรมÿ้าคัญป(BigปRock)ปทีไมุงนຌนการขับคลืไอนละด้านินงาน พืไอ฿หຌกิดการปลีไยนปลงตอระบบÿุขภาพประชาชนอยางมีนัยÿ้าคัญป5ปรืไองปประกอบดຌวยป1)ปการปฏิรูป การจัดการภาวะฉุกฉินดຌานÿาธารณÿุขปรวมถึงรคระบาดระดับชาติละรคอุบัติ฿หมปพืไอความมัไนคงหงชาติ ดຌานÿุขภาพป2)ปการปฏิรูปพืไอพิไมประÿิทธิภาพละประÿิทธิผลของการÿรຌางÿริมÿุขภาพปความรอบรูຌดຌานÿุขภาพ การปງองกันละดูลรักษารคเมติดตอÿ้าหรับประชาชนละผูຌปຆวยป3)ปการปฏิรูประบบบริการÿุขภาพผูຌÿูงอายุปปปป ดຌานการบริบาลการรักษาพยาบาลทีไบຌาน/ชุมชนปละการดูลÿุขภาพตนอง฿นระบบÿุขภาพปฐมภูมิชิงนวัตกรรม 4)ปการปฏิรูประบบหลักประกันÿุขภาพละกองทุนทีไกีไยวขຌอง฿หຌมีความปຓนอกภาพปบูรณาการปຓนธรรมปทัไวถึง พียงพอละยัไงยืนปดຌานการงินการคลังป5)ปการปฏิรูปขตÿุขภาพ฿หຌมีระบบบริหารจัดการบบบูรณาการปคลองตัว ละการรวมรับผิดชอบดຌานÿุขภาพระหวางหนวยงานละทຌองถิไนป(ÿภาพัฒนาการศรษฐกิจละÿังคมหงชาติ,ป2564) บทน ํ า บทท 1 ี
ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 2 บทน ํ า บทท 1 ี ปปปปปปปปปปกระทรวงÿาธารณÿุขปละคณะกรรมการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขปรวมทัๅงองคຏกรดຌานÿุขภาพปปปปปปป ทีไกีไยวขຌองปเดຌลใงหในความÿ้าคัญ฿นการขับคลืไอนกิจกรรมการปฏิรูปป(BigปRock)ป฿นพืๅนทีไขตÿุขภาพป พืไอปຓนการปฏิรูปการบริหารจัดการ฿หຌÿามารถปรับระบบบริการ฿หຌประชาชนเดຌรับบริการดຌานÿุขภาพเดຌมากทีไÿุด มุงนຌน฿หຌความÿ้าคัญ฿นการกระจายอ้านาจ฿หຌกับขตÿุขภาพปพืไอปຓนการลดอ้านาจรัฐปละพิไมอ้านาจประชาชน ดยการคัดลือกขตÿุขภาพน้ารองป4ปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ปปຓนพืๅนทีไปງาหมายป(Setting) ฿นการขับคลืไอนละด้านินการตามกิจกรรมปฏิรูปป(การจัดการภาวะฉุกฉินละรคระบาดปรคอุบัติ฿หมปการดูล รครืๅอรังปการดูลผูຌÿูงอายุประบบหลักประกันÿุขภาพปละการปฏิรูปขตÿุขภาพ)ปดยด้านินการ฿หຌป4ปขตÿุขภาพ น้ารองปมีการปฏิรูประบบบริหารจัดการ฿หຌกิดการบูรณาการปคลองตัวปละรวมรับผิดชอบดຌานÿุขภาพระหวาง หนวยงานละทຌองถิไนปดยก้าหนด฿หຌมีการด้านินงานบงปຓนป3ประยะปประกอบดຌวยประยะทีไป1ปจัดท้ากลเก/ นวทางการปฏิรูปขตÿุขภาพป(Sandbox)ป:ปมกราคมป-ปมิถุนายนป2564ประยะทีไป2ปขตÿุขภาพน้ารองขับคลืไอน การด้านินงานการปฏิรูปตามรูปบบปSandboxป:ปกรกฎาคมป2564ป-ปมิถุนายนป2565ปละระยะทีไป3ปการติดตาม ประมินผลละจัดท้าขຌอÿนอพืไอการบริหารจัดการขตÿุขภาพตามปງาหมายปละกຌเขกฎระบียบทีไกีไยวขຌอง :ปกรกฎาคมป-ปธันวาคมป2565ป(กองยุทธศาÿตรຏละผนงาน,ป2564) ปปปปปทีไผานมาปกระทรวงÿาธารณÿุขมีนยบายผลักดัน฿หຌมี การก้าหนดทิศทางการพัฒนาระบบÿุขภาพปละกลเก การท้างาน฿นรูปบบขตÿุขภาพมาตัๅงตปปพ.ศ.ป2556ป ดยการÿนอขอจัดตัๅงÿ้านักงานขตบริการÿุขภาพป ผานคณะกรรมการพัฒนาครงÿรຌางกระทรวงÿาธารณÿุขป ดยมีค้าÿัไงกระทรวงÿาธารณÿุขปทีไป1449/2556ปลงวันทีไป 30ปกันยายนป2556ปพืไอจัดตัๅงÿ้านักงานขตบริการÿุขภาพ ละคณะกรรมการขตบริการÿุขภาพขตทีไป1ป-ป12ป ละค้าÿัไงกระทรวงÿาธารณÿุขทีไป616/2557ปลงวันทีไป 14ปพฤษภาคมป2557ปรืไองปจัดตัๅงÿ้านักงานขตบริการÿุขภาพ ละคณะกรรมการขตบริการÿุขภาพขตทีไป1ป-ป13ป฿หຌปຓน ÿวนราชการบริหารÿวนกลางทีไตัๅงอยูÿวนภูมิภาคปมีฐานะ ทียบทากอง฿นÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุขป ละตอมาปงบประมาณปพ.ศ.ป2557ปกระทรวงÿาธารณÿุขเดຌมีการปรับรูปบบการบริหารจัดการ฿นÿวนภูมิภาค ปຓนขตÿุขภาพปบงปຓนป12ปขตปละกรุงทพมหานครปมีการบริหารงาน฿นรูปบบคณะกรรมการระดับอ้าภอ (DistrictปHealthปSystem)ปละระดับขตปดยมอบหมาย฿หຌผูຌตรวจราชการกระทรวงÿาธารณÿุขปปຓนประธาน คณะกรรมการขตÿุขภาพป(ChiefปExecutiveปปOfficerป:ปCEO)ปละมีตัวทนจากหนวยบริการระดับตางปโ ปຓนคณะกรรมการขตÿุขภาพป(Regionalปhealthปboard)ป
ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 3 ปปปปปปปปปปปป2561ปเดຌมีการตงตัๅงคณะกรรมการขับคลืไอนขตÿุขภาพปละคณะท้างานขับคลืไอนขตÿุขภาพปปปปป พืไอทบทวนค้าÿัไงจัดตัๅงÿ้านักงานขตÿุขภาพปประกาศหลักกณฑຏกลาง฿นการคัดลือกคณะกรรมการอ้านวยการ ละคณะกรรมการขตÿุขภาพปละรางค้าขอจัดตัๅงÿวนราชการÿ้านักงานขตÿุขภาพปละนวทางการพัฒนา ศักยภาพขตÿุขภาพทีไป1ป-ป12ปดย฿หຌปรับปรุงรายละอียดปพืไอ฿หຌÿอดคลຌองกับนวทางการจัดตัๅงÿวนราชการปปปป ฿นภูมิภาคของปก.พ.ร.ปฉบับ฿หมปปงบประมาณปพ.ศ.ป2561ปประกอบกับปกระทรวงÿาธารณÿุขเดຌด้านินการ ปฏิรูปกลเกการด้านินงานของกระทรวงÿาธารณÿุขป(Retreat)ปซึไง฿นการประชุมชิงปฏิบัติการปฏิรูปกลเกปปปปปปปปปปปปป การด้านินงานของกระทรวงÿาธารณÿุขป(Retreat)ปมืไอวันทีไป18ป-ป19ปมกราคมป2561ปทีไประชุมมีมติหในชอบปปปปปปปป กับการกระจายอ้านาจปดยการตัๅงขตÿุขภาพละคณะกรรมการขตÿุขภาพป(RegionalปHealthปBoard:ปRHB)ป ตามผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขปพ.ศ.ป2561ป-ป2565ปดยก้าหนด฿หຌมีกลเกการท้างาน฿นรูปบบปปปปป ขตÿุขภาพปด้านินการดยทบทวนบทบาทปภารกิจปละการก้าหนดทิศทางการพัฒนาระบบบริการÿุขภาพป พืไอ฿หຌการบริหารจัดการภาย฿นขตÿุขภาพปของกระทรวงÿาธารณÿุขปຓนเปอยางมีประÿิทธิภาพปÿามารถจัดบริการ ฿หຌกิดประยชนຏÿูงÿุดกประชาชนปซึไงขตÿุขภาพมีหนຌาทีไละอ้านาจ฿นการบริหารผนปก้าหนดปງาหมายปกลยุทธຏ ผลÿัมฤทธิ่ปการจัดÿรรทรัพยากรปงบประมาณละก้าลังคนปละก้ากับปติดตาม฿หຌการปฏิบัติงานบรรลุปງาหมาย ละผลÿัมฤทธิ่ตามทีไก้าหนดเวຌอยางบูรณาการ฿นภาพรวมของขตÿุขภาพปทีไÿอดคลຌองกับนยบายปละผนพัฒนา ดຌานÿุขภาพของประทศป(กองยุทธศาÿตรຏละผนงาน,ป2564) บทน ํ า บทท 1 ี
ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 4 บทน ํ า บทท 1 ี ปปปปปปปปปปจากขຌอมูลการด้านินงานทีไผานมาปกองยุทธศาÿตรຏละผนงานป(2564)ปเดຌÿรุปÿาระÿ้าคัญปจากการประชุม คณะกรรมการติดตามละประมินผลการบริหารจัดการละบริการบบบูรณาการของพืๅนทีไขตÿุขภาพน้ารองป (ขตÿุขภาพทีไป1ปขตÿุขภาพทีไป4ปขตÿุขภาพทีไป9ปละขตÿุขภาพทีไป12)ปมืไอวันทีไป28ปตุลาคมป2564ปพบวาป กระทรวงÿาธารณÿุขเดຌมีการด้านินงานการกระจายอ้านาจ฿หຌขตÿุขภาพมีการบริหารจัดการภาย฿นขตÿุขภาพ มาระยะหนึไงลຌวปตยังพบปຑญหาÿ้าคัญ฿นการบริหารจัดการละการจัดบริการทีไยังเมÿามารถด้านินงาน เดຌอยางปຓนรูปธรรมปอ้านาจ฿นการบริหารจัดการของขตÿุขภาพเมบใดÿรใจปยกÿวนปจึงกຌปຑญหาบางอยาง เมเดຌชัดจนปÿงผล฿หຌป ปปปปปซึไงจากขຌอมูลผลจากการด้านินงาน฿นชวงทีไผานมาละปຑญหาอุปÿรรคตางปโปดังกลาวปจึงท้า฿หຌการปฏิรูป ขตÿุขภาพปถูกบรรจุเวຌ฿นผนปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขปฉบับปรับปรุงป(พ.ศ.ป2564ป-ป2565)ปดยมีระยะวลา ด้านินงาน฿หຌหในผลของการปลีไยนปลงทีไชัดจนภาย฿นปป2565 1.ก ารดูแลรกษาและการเขั ้าถึงบรการิ ของประชาชนยงมัความเหลีอมลื าใน แตละเขตสุขภาพ ่ 3.การจัดสรรทรัพยากร ด้านงบประมาณ และกําลังคน มีความเหลื อมลาในแต ละเขตบร่ ิการ เพราะเป นการจัดสรรจากส่วนกลาง 2.การบริหารจัดการหรือการดูแล ยังไม่สามารถแก้ป ญหาของพื นท ีโดยตรง แตย่ ังเป นการทางานเพํ ื อสนองตอบ นโยบายจากส่วนกลาง 4.การบริหารจัดการยังขาด การมีส่วนร่วมจากภาคประชาชน และหน่วยงานอื น ๆ
ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 5 บทน ํ า บทท 1 ี ปปปปปปปปปปຑจจุบันการด้านินการขับคลืไอนการปฏิรูปขตÿุขภาพปดยขตÿุขภาพน้ารองป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ป ละป12)ปเดຌมีการด้านินงานครบทัๅงป3ประยะปมาระยะหนึไงลຌวปจากการÿรุปผลการด้านินงานภาย฿ตຌครงการปป การบริหารจัดการละบริการขตÿุขภาพบบบูรณาการ฿นพืๅนทีไขตÿุขภาพน้ารองปละจากขຌอÿรุปผลปปปปปปปปปปปป การด้านินงานภาย฿ตຌคณะกรรมการติดตามละประมินผลการบริหารจัดการละบริการบบบูรณาการป ของพืๅนทีไขตÿุขภาพน้ารองป(ขตÿุขภาพทีไป1ปขตÿุขภาพทีไป4ปขตÿุขภาพทีไป9ปละขตÿุขภาพทีไป12)ป กองยุทธศาÿตรຏละผนงานป(2565)ปเดຌÿรุปผลเวຌ฿นการประชุมคณะกรรมการก้ากับทิศทางละนยบาย ดຌานขตÿุขภาพปครัๅงทีไป2/2565ปมืไอวันพุธทีไป3ปÿิงหาคมป2565ปพบวาปการขับคลืไอนการด้านินงานของการปฏิรูป ขตÿุขภาพท้า฿หຌกิดกลเกของคณะกรรมการป3ประดับปประกอบดຌวยป1)ปคณะกรรมการก้ากับทิศทางละนยบาย ดຌานขตÿุขภาพป:ปรัฐมนตรีวาการกระทรวงÿาธารณÿุขปຓนประธานป2)ปคณะกรรมการอ้านวยการขตÿุขภาพป: ผูຌตรวจราชการกระทรวงÿาธารณÿุขปຓนประธานป3)ปคณะกรรมการบริหารขตÿุขภาพป:ปผูຌอ้านวยการÿ้านักงาน ขตÿุขภาพปຓนประธานปซึไงท้าหนຌาทีไ฿นการก้าหนดนยบายปควบคุมปก้ากับปละบริหารจัดการการด้านินงาน ของขตÿุขภาพปปຓนกลเกÿ้าคัญของการขับคลืไอนการปฏิรูปขตÿุขภาพปทีไÿงผล฿หຌกิดผลลัพธຏดຌานการบริหาร ขตÿุขภาพละผลลัพธຏดຌานÿุขภาพกับประชาชนป4ปขตÿุขภาพน้ารองปดังนีๅ กิดปSandboxป4ปขตÿุขภาพน้ารองละการกระจายอ้านาจปรวมทัๅงกลเกการบริหารขตÿุขภาพ ดยมีระบียบกระทรวงÿาธารณÿุขวาดຌวยการจัดตัๅงขตÿุขภาพพืไอการปฏิรูปการขับคลืไอนระบบÿุขภาพ พ.ศ.ป2564ปมีการมอบอ้านาจ฿หຌผูຌตรวจราชการกระทรวงÿาธารณÿุขปละผูຌอ้านวยการÿ้านักงานขตÿุขภาพ ปฏิบัติราชการทนปลัดกระทรวงÿาธารณÿุขปท้า฿หຌกิดความคลองตัว฿นการบริหารจัดการละบูรณาการ ด้านินงานภาย฿นขตÿุขภาพ กิดปNปewปServiceปModelปทีไหลากหลายÿนองตอบปຑญหาตามปPainปPointปของตละขตÿุขภาพป (ขตÿุขภาพทีไป1ป:ปรคปอดอุดกัๅนรืๅอรังป(COPD)ปขตÿุขภาพทีไป4ป:ปการดูลÿุขภาพระหวางตัๅงครรภຏป ขตÿุขภาพทีไป9ป:ปการดูลÿุขภาพของมละดใก฿นชวงระหวางตัๅงครรภຏละหลังคลอดปขตÿุขภาพทีไป12ป: การดูลผูຌปຆวยหอบหืดปละรคปอดอุดกัๅนรืๅอรัง)ปซึไงมืไอด้านินการตใมรูปบบÿงผล฿หຌประชาชนป 4ปขตÿุขภาพน้ารองปเดຌรับประยชนຏครอบคลุมประชากรป28.5ปลຌานคน ผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏ฿นการด้านินงานการปฏิรูปขตÿุขภาพป(4ปขตÿุขภาพน้ารอง) ปป3.1)ปประชาชนเดຌรับวัคซีนปງองกันปCOVID-19ปอยางนຌอยป2ปขใมปรຌอยละป70ป-ป82ป ปป3.2)ปผูຌปຆวยปCOVID-19ปเดຌรับการรักษาปท้า฿หຌมีอัตราปຆวยตายต้ไากวากณฑຏปมีอัตราปຆวยตายปรຌอยละ 0.5ป-ป1.0ป(กณฑຏเมกินรຌอยละป1.5)ป ปป3.3)ปผูຌÿูงอายุเดຌรับการดูลตามปCareปPlanปรຌอยละป88ป-ป95ป(กณฑຏรຌอยละป90)ป ปป3.4)ปผูຌÿูงอายุทีไพบความÿีไยงภาวะÿมองÿืไอมเดຌรับการดูลรักษารຌอยละป70ป-ป100ป(กณฑຏเมนຌอยกวา รຌอยละป30)ป ปป3.5)ปผูຌÿูงอายุทีไพบความÿีไยงการกิดภาวะหกลຌมเดຌรับการดูลรักษาปรຌอยละป92ป-ป100ป(กณฑຏเมนຌอยกวา รຌอยละป30)ป
ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 6 บทน ํ า บทท 1 ี ปปปปปปปปปซึไงขຌอมูลจากการประชุมปฯปดังกลาวปปຓนการÿรุปผลการด้านินงานภาย฿ตຌปງาหมายละตัวชีๅวัดทีไเดຌก้าหนดเวຌ ตยังเมพบขຌอมูลรายละอียด฿นชิงลึกของผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏปการปรียบทียบผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏกอนละหลัง การการปฏิรูปขตÿุขภาพน้ารองปละปຑจจัยทีไมีผลตอผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูป ขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ปรวมทัๅงยังเมมีหนวยงานหรือองคຏกร฿ดทีไท้าการศึกษารืไองดังกลาว ฿นระดับหนวยบริการของขตÿุขภาพน้ารองป(รงพยาบาลศูนยຏปรงพยาบาลทัไวเปปละรงพยาบาลชุมชน) ซึไงหนวยบริการตางปโปดังกลาวปเดຌมีการ฿หຌบริการทีไ฿กลຌชิดกับประชาชนปละมีการจัดระบบบริการÿุขภาพภาย฿ตຌ กิจกรรมผนปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง)ปพ.ศ.ป2564ป-ป2565ปประกอบดຌวยป1)ปการจัดการ ภาวะฉุกฉินละรคระบาดปรคอุบัติ฿หมป2)ปการดูลรครืๅอรังป3)ปการดูลผูຌÿูงอายุปซึไงการด้านินงาน ตามกิจกรรมดังกลาวเดຌถูกบรรจุเวຌ฿หຌปຓนผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพป ดังนัๅนปผูຌวิจัยจึงหในความÿ้าคัญละÿน฿จทีไจะศึกษาผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูป ขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ปปปปป 2.1 2.2 2.3 2. วตถุประสงค ั ์ ของการวจิยั พืไอศึกษาผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูป ขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) พืไอศึกษาปຑจจัยทีไมีผลตอผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพ น้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) พืไอศึกษาปรียบทียบผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏกอนละหลัง การปฏิรูปขตÿุขภาพน้ารองป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12) 3. ประโยชน์ ท คาดว ี าจะได ่ร้บ ั ปปปปปปปปทราบถึงผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูป ขตÿุขภาพปผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏกอนละหลังการปฏิรูปของขตÿุขภาพ น้ารองปละปຑจจัยทีไมีผลตอผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารอง การปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ปรวมทัๅงเดຌองคຏความรูຌ พืไอปຓนขຌอมูล฿นการพัฒนาขຌอÿนอการบริหารจัดการขตÿุขภาพป ซึไงปຓนขຌอมูลÿ้าคัญทีไÿามารถน้าเป฿ชຌประยชนຏ฿นการพัฒนาการด้านินงาน ฿หຌขตÿุขภาพมีความขຌมขใงปÿามารถบูรณาการละบริหารจัดการ การ฿หຌบริการประชาชนเดຌรับบริการทีไมีคุณภาพปละประÿิทธิภาพ พืไอขยายผลการด้านินงาน฿หຌครอบคลุมขตÿุขภาพปทัๅงป12ปขตÿุขภาพ เดຌตอเป
ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 7 บทน ํ า บทท 1 ี 4. ขอบเขตของการวจิยั ปปปปปปปการวิจัยครัๅงนีๅปຓนการวิจัยชิงÿ้ารวจป(SurveyปResearch)ป฿ชຌวิธีวิจัยบบผÿมปMixedปMethodปResearchป ดย฿ชຌวิธีวิจัยชิงปริมาณป(QuantitativeปResearch)ปท้าการศึกษาผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารอง การปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ปประกอบดຌวยป1)ปการจัดการภาวะฉุกฉินปละรคระบาด รคอุบัติ฿หมป2)ปการดูลรครืๅอรังป3)ปการดูลผูຌÿูงอายุปละการปรียบทียบผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏกอนละหลัง การปฏิรูปขตÿุขภาพน้ารองปรวมทัๅงศึกษาปຑจจัยทีไมีผลตอผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูป ขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ปท้าการศึกษา฿นหนวยบริการของขตÿุขภาพน้ารองป(รงพยาบาลศูนยຏ รงพยาบาลทัไวเปปละรงพยาบาลชุมชน)ปทุกหงปหนวย฿นการวิคราะหຏปຓนปຑจจกบุคคลปคือปผูຌบริหารของหนวยบริการ ฿นขตÿุขภาพน้ารองละ฿ชຌวิธีวิจัยชิงคุณภาพป(QualitativeปResearch)ปศึกษาขຌอมูลความพึงพอ฿จของประชาชน ทีไมารับบริการกับหนวยบริการ฿นขตÿุขภาพน้ารองปดຌวยการÿัมภาษณຏชิงลึกป(Inป-ปdepthปInterview)ประยะวลา การศึกษา฿นระหวางดือนตุลาคมป2565ปถึงดือนมีนาคมป2567 5.1 5.2 5.3 5. นิยามศัพทท ์ ใชี ้ ในการวจิยั เขตสุขภาพนําร่องการปฏิรูปเขตสุขภาพ หมายถึงปขตÿุขภาพตามระบียบกระทรวงÿาธารณÿุขวาดຌวยการจัดตัๅงขตÿุขภาพพืไอการขับคลืไอน การปฏิรูประบบÿุขภาพปพ.ศ.ป2564ปลงวันทีไป18ปมิถุนายนป2564ปประกอบดຌวยปขตÿุขภาพทีไป1ป ขตÿุขภาพทีไป4ปขตÿุขภาพทีไป9ปละขตÿุขภาพทีไป12 หน่วยบริการของเขตสุขภาพนําร่อง หมายถึงปหนวยบริการทีไมีบทบาทÿ้าคัญ฿นการปຓนมขาย฿นการบริหารจัดการละจัดระบบบริการ ของขตÿุขภาพทีไป1ปขตÿุขภาพทีไป4ปขตÿุขภาพทีไป9ปละขตÿุขภาพทีไป12ปประกอบดຌวยปรงพยาบาลศูนยຏ รงพยาบาลทัไวเปปละรงพยาบาลชุมชนปทุกหง ผลลพธัท์พ ี งประสงค ึ ของเขตสุขภาพน ์ ํารองการปฏ ่ รูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ิ ี 1, 4, 9 และ 12) หมายถึงปการทีไหนวยบริการของขตÿุขภาพน้ารองมีการด้านินงาน฿หຌบริการประชาชนภาย฿ตຌกิจกรรม ผนปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง)ปพ.ศ.ป2564ป-ป2565ปรายละอียดปดังนีๅปปปปปปปปป 1) การจั ดการภาวะฉุกเฉินและโรคระบาด โรคอุบัตใหม ิ ่ หมายถึงปการด้านินงานการจัดการภาวะฉุกฉินละรคระบาดปรคอุบัติ฿หมปเดຌกปกลเก การบริหารจัดการÿถานการณຏปผนบูรณาการละการจัดการครงÿรຌางพืๅนฐานประบบ ขຌอมูลÿารÿนทศละทคนลยีดิจิทัล
ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 8 บทน ํ า บทท 1 ี 2) การดูแลโรคเรื อรัง หมายถึงปการด้านินงานการดูลรครืๅอรังปเดຌกปการบูรณาการการด้านินงานประบบ หลักประกันÿุขภาพละชุดÿิทธิประยชนຏประบบขຌอมูลละทคนลยีดิจิทัล 3) การดูแลผู้สูงอายุ หมายถึงปการด้านินงานการดูลผูຌÿูงอายุปเดຌกประบบละกลเกการบริบาลประบบ ÿารÿนทศละทคนลยีดิจิทัลประบบการงินการคลังละหลักประกันÿุขภาพ 5.4 การบริหารจั ดการท ีส่งผลตอผลล่ ัพธ์ในการจั ดบริการท ีมีคุณภาพ หมายถึงปการทีไผูຌบริหารหนวยบริการของขตÿุขภาพน้ารองปมีความคิดหในตอการด้านินงาน ตามขຌอÿนอปSandboxปบงออกปຓนป5ปดຌานปประกอบดຌวยปปปปปปปปปป 1) การอภบาลระบบและภาวะผูิ ้นํา หมายถึงปการด้านินงานดຌานการอภิบาลระบบละภาวะผูຌน้าปเดຌกปการท้างานรวมกัน ภาย฿นขตÿุขภาพปการก้าหนดผนการท้างานทีไÿอดคลຌองกับปງาหมายระดับประทศปปปปปปปปปป ละความตຌองการของขตÿุขภาพปมีกลเกการท้างานรวมกันของทุกภาคÿวนทีไกีไยวขຌอง ละมีการติดตามปละประมินผลอยางตอนืไอง 2) กําลังคนด้านสุขภาพ หมายถึงปการด้านินงานดຌานก้าลังคนดຌานÿุขภาพปเดຌกปการจัดครงÿรຌางบุคลากรป กลเกการบริหารจัดการก้าลังคนระดับขตÿุขภาพปการพัฒนาก้าลังคนของขตÿุขภาพ 3) การเงินการคลัง หมายถึงปการด้านินงานดຌานการงินการคลังปเดຌกปการบริหารการงินการคลังบบบูรณาการ ภาย฿นขตÿุขภาพปการก้าหนดนวทางการบริหาร/จัดÿรรงบประมาณทีไÿอดคลຌองกับนวทาง การด้านินการ฿นระดับประทศละระดับขตÿุขภาพ 4) ข้อมูลสารสนเทศ หมายถึงปการด้านินงานดຌานขຌอมูลÿารÿนทศปเดຌกปการรวบรวมขຌอมูลละการบริหารจัดการ ขຌอมูลทีไท้า฿หຌกิดประยชนຏÿูงÿุดปการพัฒนาระบบละฐานขຌอมูล฿หຌมีความครอบคลุมขຌอมูล ทีไกีไยวขຌองกับการพัฒนาระบบÿุขภาพปการ฿ชຌขຌอมูลบบบูรณาการละกิดประยชนຏ ตอการจัดบริการรวมกัน 5) เทคโนโลยีสุขภาพ หมายถึงปการด้านินงานดຌานทคนลยีÿุขภาพปเดຌกปกลเกการจัดซืๅอ/จัดจຌางปพืไอท้า฿หຌกิด การซืๅอ/จຌางทีไมีประÿิทธิภาพละเดຌประยชนຏÿูงÿุดป(การจัดซืๅอรวมกัน/อืๅอตอการลงทุน ละการพัฒนาบริการ)ปการพัฒนากลเกการประมินความหมาะÿมของการลงทุนป ละก้าหนดผนการลงทุนทีไหมาะÿมละตรงกับความตຌองการของพืๅนทีไปปป
ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 9 บทน ํ า บทท 1 ี 6. คํ าสําคัญ 6.1 เขตสุขภาพนํารอง ่ 6.2 หน่วยบรการิ ของเขตสุขภาพนํารอง่ 6.3 ผลลพธั ์ ท พี ึงประสงค์
บทท 2 ี ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ด ิ ด และงานว และงานวจ ิ จ ิ ยท ั ยท ั เก ี เก ี ยวข ี ยวข ี ้ อง ้ อง
1 2 3 4 5 ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง ปปปปปปปปปการวิจัยครัๅงนีๅปปຓนการศึกษาผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพทีไ 1,ป4,ป9ปละป12)ปซึไงผูຌวิจัยเดຌทบทวนนวคิดละผลงานวิจัยทีไกีไยวขຌองปพืไอก้าหนดกรอบนวคิดการวิจัยปดังนีๅ ผนการปฏิรูปประทศละผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป การปฏิรูปขตÿุขภาพ งานวิจัยทีไกีไยวขຌอง กรอบนวคิด฿นการวิจัย ÿมมติฐานการวิจัย ปปปปปปปปปปปรัฐธรรมนูญหงราชอาณาจักรเทยปพุทธศักราชป2560ปหมวดป16ปการปฏิรูปประทศปเดຌบัญญัติ฿หຌมี การปฏิรูปประทศปซึไงตຌองด้านินการพืไอบรรลุปງาหมายป3ปประการปเดຌกป1)ปประทศชาติมีความÿงบรียบรຌอย มีความÿามัคคีปรองดองมีการพัฒนาอยางยัไงยืนตามหลักปรัชญาของศรษฐกิจพอพียงปละมีความÿมดุล ระหวางการพัฒนาดຌานวัตถุกับการพัฒนาดຌานจิต฿จป2)ปÿังคมมีความÿงบÿุขปปຓนธรรมปละมีอกาÿอันทัดทียมกัน พืไอขจัดความหลืไอมล้ๅาปละป3)ปประชาชนมีความÿุขปมีคุณภาพชีวิตทีไดีละมีÿวนรวม฿นการพัฒนาประทศ ละการปกครอง฿นระบอบประชาธิปเตยอันมีพระมหากษัตริยຏทรงปຓนประมุขป(คณะกรรมการรางรัฐธรรมนูญ,ป 2560)ปรวมทัๅงเดຌบัญญัติ฿หຌการด้านินการตางปโปทีไกีไยวขຌองกับการปฏิรูปประทศปຓนเปตามพระราชบัญญัติ ผนละขัๅนตอนการด้านินการปฏิรูปประทศปพ.ศ.ป2560ปดยมาตราป6ปหงพระราชบัญญัติดังกลาวปเดຌบัญญัติ ฿หຌการจัดท้าผนการปฏิรูปประทศตละดຌานตຌองÿอดคลຌองกับผนมบทภาย฿ตຌยุทธศาÿตรຏชาติปรวมทัๅง ฿หຌหนวยงานของรัฐทุกหนวยมีหนຌาทีได้านินการ฿หຌปຓนเปตามผนการปฏิรูปประทศพืไอ฿หຌบรรลุผลÿัมฤทธิ่ปปปปปปปป ตามระยะวลาทีไก้าหนดเวຌ฿นผนการปฏิรูปประทศป(ÿภาพัฒนาการศรษฐกิจละÿังคมหงชาติ,ป2561) 1. แผนการปฏรูปประเทศและแผนปฏ ิ รูปประเทศด ิ านสาธารณสุข ้ บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 10
1.1 แผนการปฏรูปประเทศ (พ.ศ. 2561 - 2565) และ (ฉบ ิ บปร ั บปรุง) พ.ศ. 2564 - 2565 ั ปปปปปปปปปปปปดยมืไอวันทีไป3ปธันวาคมป2562ปคณะรัฐมนตรีปจึงมีมติหในชอบ฿หຌมีการปรับปรุงผนปฏิรูปประทศป ÿงผล฿หຌตຌองมีการพิไมติมผนการปฏิรูป฿นบางประดใน฿หຌÿอดคลຌองกับยุทธศาÿตรຏชาติละผนมบท ภาย฿ตຌยุทธศาÿตรຏชาติปตอมาคณะรัฐมนตรีจึงมีมติหในชอบ฿นการปรับปรุงองคຏประกอบละตงตัๅงพิไมติม คณะกรรมการปฏิรูปดຌานตางปโปมืไอวันทีไป30ปมิถุนายนป2563ปรวมป13ปดຌานป(มีดຌานวัฒนธรรมปกีฬาปรงงาน ละการพัฒนาทรัพยากรมนุษยຏปปຓนดຌานทีไมีการพิไมติม)ปละ฿หຌด้านินการปรับปรุงผนการปฏิรูปประทศปปปปปปปปปปป ทัๅงป13ปดຌานป฿หຌลຌวÿรใจภาย฿นวันทีไป28ปกันยายนป2563ปละ฿หຌคณะกรรมการปฏิรูป฿นดຌานตางปโปด้านินการ ปรับปรุงผนการปฏิรูปประทศทัๅงป13ปดຌานป฿หຌลຌวÿรใจภาย฿นวันทีไป28ปกันยายนป2563ปละก้าหนดปปปปปปปปปปปปปป ฿หຌหนวยงานทีไกีไยวขຌองด้านินการ฿หຌกิดผลÿ้ารใจตามผนปฏิรูปประทศปกรอบระยะวลาด้านินงานปปปปปปปปปป ตัๅงตปปพ.ศ.ป2561ป-ป2565ปซึไงปຓนการด้านินงานตามรัฐธรรมนูญหงราชอาณาจักรเทยปพุทธศักราชป2560ปปปปปปปปป หมวดป16ปบัญญัติ฿หຌด้านินการปฏิรูปประทศดຌานตางปโปตามทีไก้าหนด฿นมาตราป258ปของรัฐธรรมนูญป ละตามพระราชบัญญัติผนละขัๅนตอนการปฏิรูปประทศปพ.ศ.ป2560ป:ปประทศเทยมีผนการปฏิรูปประทศป กຌปຑญหารงดวน฿นระยะป5ปปปดยผนการปฏิรูประทศป(พ.ศ.ป2561ป-ป2565)ปก้าหนดปງาหมายÿ้าคัญ พืไอการด้านินงานป1)ปภาครัฐป:ปทันÿมัยปกะทัดรัดปปรับตัวตอการปลีไยนปลงเดຌป2)ปภาคอกชนป:ปพัฒนาปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ขีดความÿามารถ฿นการขงขัน฿หຌทาทันกับกระÿลกาภิวัฒนຏป3)ปชุมชนละทຌองถิไนป:ปÿังคมหงอกาÿปปปปปปปปปป กิดความÿามัคคีขຌมขใงปบริหารจัดการตนองเดຌป4)ปประชาชนป:ปมีคุณภาพชีวิตทีไดีขึๅนละมีความÿุขป 1.1.1 แผนการปฏรูปประเทศ (พ.ศ. 2561 - 2565) ิ ปปปปปปปปปปปÿภาพัฒนาการศรษฐกิจละÿังคมหงชาติป(2561)ปเดຌกลาวถึงผนการปฏิรูปประทศป(พ.ศ.ป2561ป-ป 2565)ปมืไอวันทีไป6ปมษายนป2561ปราชกิจจานุบกษาประกาศ฿ชຌผนการปฏิรูปประทศป11ปดຌานปอันประกอบดຌวย 1)ปดຌานการมืองป2)ปดຌานการบริหารราชการผนดินป3)ปดຌานกฎหมายป4)ปดຌานกระบวนการยุติธรรมป5)ปดຌานศรษฐกิจ 6)ปดຌานทรัพยากรธรรมชาติละÿิไงวดลຌอมป7)ปดຌานÿาธารณÿุขป8)ปดຌานÿืไอÿารมวลชนทคนลยีÿารÿนทศป 9)ปดຌานÿังคมป10)ปดຌานพลังงานปละป11)ปดຌานการปງองกันละปราบปรามการทุจริตละประพฤติมิชอบปดยปຓนผน การปฏิรูปประทศตามมาตราป8ปหงพระราชบัญญัติผนละขัๅนตอนการด้านินการปฏิรูปประทศปพ.ศ.ป2560 ละตอมาเดຌมีการจัดท้าผนการปฏิรูปประทศดຌานการศึกษาปตามมาตราป258ปจ.ปดຌานการศึกษาปปຓนดຌานทีไป12 ฿นวันทีไป7ปพฤษภาคมป2562ปทัๅงนีๅปวันทีไป18ปมษายนป2562ปราชกิจจานุบกษาเดຌประกาศ฿ชຌผนมบทภาย฿ตຌ ยุทธศาÿตรຏชาติปจ้านวนป23ปประดในปภายหลังจากทีไยุทธศาÿตรຏชาติปพ.ศ.ป2561ป-ป2580ปมีผลบังคับ฿ชຌมืไอวันทีไป 13ปตุลาคมป2561ปพืไอปຓนปງาหมายการพัฒนาประทศอยางยัไงยืนปตามหลักธรรมาภิบาลปละ฿ชຌปຓนกรอบ ฿นการจัดท้าผนตางปโป฿หຌÿอดคลຌองละบูรณาการกันพืไอปຓนพลังผลักดันรวมกันเปÿูปງาหมายดังกลาว ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 11
1.1.2 แผนการปฏรูปประเทศ (ฉบ ิ บปร ั บปรุง) พ.ศ. 2564 - 2565 ั ปปปปปปปปปปปปการด้านินงานตามผนปฏิรูปประทศป(พ.ศ.ป2561ป-ป2565)ปเดຌมีการด้านินงานดยหนวยงานทีไกีไยวขຌอง ตามผนปฏิรูป฿นดຌานตางปโปมา฿นชวงระยะวลาหนึไงปÿภาพัฒนาการศรษฐกิจละÿังคมหงชาติปจึงเดຌÿรุปผล การด้านินงานละจัดท้ารายงานผลการด้านินการตามผนการปฏิรูปประทศปประจ้าปป2562ปละป2563ป ตามล้าดับปพืไอÿดงความกຌาวหนຌาของÿถานการณຏบรรลุปງาหมายของรืไองละประดในปฏิรูปตามผนปปปปปปปป การปฏิรูปประทศปดยประดในปຑญหาอุปÿรรค฿นการด้านินงานทีไพบÿวน฿หญปเดຌกป 1)ปการÿรຌางความรูຌความขຌา฿จ฿หຌกับหนวยงานผูຌรับผิดชอบ฿หຌทราบ ถึงจตนารมณຏÿาระÿ้าคัญทีไทຌจริงของกิจกรรมตามทีไระบุเวຌ ฿นผนการปฏิรูปประทศป 2)ปความชัดจนของปງาหมายละตัวชีๅวัดของผนการปฏิรูปประทศ ท้า฿หຌหในถึงปງาหมายทีไปຓนรูปธรรมดียวกันละÿามารถประมิน ละวัดผลความÿ้ารใจเดຌอยางทຌจริงป 3)ปกิจกรรมตามผนการปฏิรูปประทศมีความซ้ๅาซຌอนกับภารกิจปกติ ของหนวยงานปท้า฿หຌการปฏิรูปประทศเมกิดการปลีไยนปลง ตอประชาชนเดຌอยางทຌจริงป 4)ปการบูรณาการระหวางหนวยงานทีไกีไยวขຌองปพืไอ฿หຌกิด ความชืไอมยงละÿงผลตอการด้านินงานทีไกีไยวนืไองกันป ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 12
ปปปปปปปปปปปป฿นบืๅองตຌนÿภาพัฒนาการศรษฐกิจละÿังคมหงชาติละคณะกรรมการทีไกีไยวขຌองปจึงเดຌน้าขຌอมูล ผลการด้านินงานละปຑญหาอุปÿรรคตางปโปดังกลาวปมาก้าหนดปຓนหลักกณฑຏ฿นการพิจารณาพืไอจัดท้า ปຓนขຌอÿนอ฿นการปรับปรุงผนการปฏิรูปประทศปละÿนอ฿หຌคณะรัฐมนตรีพิจารณา฿นระยะตอเปปดยมุงนຌน การปรับปรุงผนการปฏิรูปประทศ฿หຌมีกิจกรรมการด้านินงานฉพาะกิจกรรมปฏิรูปทีไจะÿงผล฿หຌกิดการปลีไยนปลง ตอประชาชนอยางมีนัยÿ้าคัญป(BigปRock)ปละ฿หຌความÿ้าคัญกับการขับคลืไอนการด้านินงานตามกิจกรรมดังกลาว ฿นทางปฏิบัติปพืไอ฿หຌกิดการบรรลุปງาหมายของผนการปฏิรูปประทศอยางปຓนรูปธรรมป(ดยด้านินการ฿หຌปຓนเป ตามมติคณะรัฐมนตรีปมืไอวันทีไป3ปธันวาคมป2562ปละป30ปมิถุนายนป2563)ปตอมาทีไประชุมรวมประธานคณะกรรมการ ปฏิรูปประทศปคณะกรรมการยุทธศาÿตรຏชาติปละคณะรัฐมนตรีปมีมติหในชอบผนการปฏิรูปประทศป(ฉบับปรับปรุง) มืไอวันทีไป19ปตุลาคมป2563ปวันทีไป9ปพฤศจิกายนป2563ปละวันทีไป8ปธันวาคมป2563ปตามล้าดับปดย฿หຌความÿ้าคัญ กับการคัดลือกฉพาะกิจกรรมปฏิรูปประทศทีไจะÿงผล฿หຌกิดการปลีไยนปลงตอประชาชนอยางมีนัยÿ้าคัญ (BigปRock)ปซึไงปຓนกิจกรรมทีไมีความÿ้าคัญรงดวนละด้านินการรวมกันหลายหนวยงานปÿามารถด้านินการ ละวัดผลเดຌอยางปຓนรูปธรรมป฿นชวงปป2564ป-ป2565ปพืไอบรรจุ฿นผนการปฏิรูปประทศป(ฉบับปรับปรุง)ป ประกอบดຌวยป1)ปดຌานการมืองป2)ปดຌานการบริหารราชการผนดินป3)ปดຌานกฎหมายป4)ปดຌานกระบวนการยุติธรรมป 5)ปดຌานศรษฐกิจป6)ปดຌานทรัพยากรธรรมชาติละÿิไงวดลຌอมป7)ปดຌานÿาธารณÿุขป8)ปดຌานÿืไอÿารมวลชนทคนลยี ÿารÿนทศป9)ปดຌานÿังคมป10)ปดຌานพลังงานป11)ปดຌานการปງองกันละปราบปรามการทุจริตปละประพฤติมิชอบป 12)ปดຌานการศึกษาป13)ปดຌานวัฒนธรรมปกีฬาปรงงานปละการพัฒนาทรัพยากรมนุษยຏป(ÿภาพัฒนาการศรษฐกิจ ละÿังคมหงชาติ,ป2564)ป ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 13
1.2.1.1 ข 1.2.1.1 ข้อเสนอของสภาปฏ อเสนอของสภาปฏรูปแห ิ ่งชาต (สปช.) ิ ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 14 1.2 แผนการปฏรูปประเทศด ิ านสาธารณสุข (พ.ศ. 2561 - 2565) และ (ฉบ ้ บปร ั บปรุง) ั พ.ศ. 2564 - 2565 1.2.1 แผนการปฏรูปประเทศด ิ านสาธารณสุข (พ.ศ. 2561 - 2565) ้ ปปปปปปปปปปปปปกองยุทธศาÿตรຏละผนงานป(2564)ปเดຌกลาวถึงÿาระÿ้าคัญละวิวัฒนาการของผนการปฏิรูปประทศ ดຌานÿาธารณÿุขปพบวาป฿นการจัดท้าผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขปคณะกรรมการปฏิรูปประทศ ดຌานÿาธารณÿุขปซึไงมีนายพทยຏÿรีปตูຌจินดาปปຓนประธานปเดຌน้ารายงานผลการศึกษาละขຌอÿนอนะทีไกีไยวขຌอง กับการปฏิรูปประทศของÿภาปฏิรูปหงชาติปละÿภาขับคลืไอนการปฏิรูปประทศปซึไงตัๅงขึๅนตามรัฐธรรมนูญปปปปป หงราชอาณาจักรเทยป(ฉบับชัไวคราว)ปพุทธศักราชป2557ปมาตราป27ปละรัฐธรรมนูญหงราชอาณาจักรเทยป (ฉบับชัไวคราว)ปพุทธศักราชป2557ปกຌเขพิไมติมป(ฉบับทีไป1)ปพุทธศักราชป2558ปมาตราป39/2ปตามล้าดับป ซึไงทัๅงป2ปÿภาปมีบทบาทÿ้าคัญ฿นชวงปป2558ป-ป2560ป฿นการศึกษาละจัดท้าขຌอÿนอการปฏิรูปประทศ ฿นดຌานตางปโปดยคณะกรรมการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขปเดຌน้าขຌอÿนอของÿภาปฏิรูปหงชาติทีไÿงตอ ฿หຌÿภาขับคลืไอนการปฏิรูปประทศปมา฿ชຌประกอบการพิจารณาจัดท้าผนปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป ซึไงมีผลการศึกษาละขຌอÿนอนะทีไกีไยวขຌองกับการปฏิรูป฿นดຌานตางปโปเดຌกปดຌานระบบบริหารจัดการ ดຌานÿุขภาพปดຌานระบบบริการÿาธารณÿุขปดຌานการคุຌมครองผูຌบริภคละบุคลากรดຌานการพทยຏละÿาธารณÿุขป ละดຌานความยัไงยืนละพียงพอดຌานการงินการคลังÿุขภาพปดังนีๅป :ปขຌอÿนอปคือป(1)ปปลีไยนฐานของระบบบริการจากปรงพยาบาล ปຓนฐานปปຓนปพืๅนทีไปຓนฐานปก้าหนด฿หຌมีปคณะกรรมการÿุขภาพ พืๅนทีไ/อ้าภอป(District/LocalปHealthปBoard)ปนຌนระบบการพัฒนา ครือขายทีไมีทีมผูຌ฿หຌบริการÿหวิชาชีพป(MatrixปTeam)ปละบริการ ปຓนกลเกขับคลืไอนหลักปมีกลเกการงินทีไพัฒนาชุดÿิทธิประยชนຏ จ้าพาะพืๅนทีไปละพัฒนาระบบขຌอมูลทีไมีการชืไอมยงทัๅงระบบ รวมถึง฿หຌมีการปฏิรูปการพทยຏฉุกฉินปปฏิรูปความรอบรูຌละ ÿืไอÿารÿุขภาพปพืไอ฿หຌครบÿมบูรณຏของระบบบริการÿุขภาพ 1) การปฏรูประบบบร ิ การสุขภาพ ิ ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี
ขຌอÿนอปคือปยึดหลักการปทุกนยบายหวง฿ยÿุขภาพป(HealthปinปAllปPoliciesปApproach)ปละ฿หຌÿวนทຌองถิไน มีบทบาท฿นการปฏิบัติการปดย฿หຌชุมชนมีÿวนรวม฿นทุกขัๅนตอนพืไอÿริมÿรຌางศักยภาพการดูลÿุขภาพตนอง ของชุมชนปบุคคลละครอบครัวปดังนวทางป(1)ปปรับวิธีการด้านินงาน฿นทุกขัๅนตอนของหนวยงานทุกระดับปปปป ตຌอง฿ชຌกระบวนการพัฒนานยบายÿาธารณะพืไอÿุขภาพบบมีÿวนรวมป(ParticipatoryปHealthyปPublicปPolicy Process:ปPHPPP)ป(2)ปการพัฒนากลเกปคณะกรรมการÿาธารณÿุขระดับจังหวัดปละปคณะกรรมการ ÿาธารณÿุขระดับชุมชนหรือทຌองถิไนปพืไอ฿หຌกิดการบูรณาการทุกภาคÿวนละครือขายพันธมิตรป(Collectiveป Leadership)ปประกอบดຌวยปหนวยงานภาครัฐปภาคประชาชนปภาคทຌองถิไนปภาคพลมืองปภาคประชาÿังคมปปปปปปปป ละภาควิชาการหรือวิชาชีพป(3)ปพัฒนาขีดความÿามารถป(CapacityปBuilding)ป฿หຌองคຏกรปกครองÿวนทຌองถิไน รวมทัๅงการÿรຌางÿิไงวดลຌอมพืไอÿุขภาพทีไดีป (Healthyป Environment)ป (4)ป การพัฒนากฎหมายพืไอการปฏิรูป ระบบงานการÿรຌางÿริมÿุขภาพปปງองกันละควบคุมรคปละภัยคุกคามÿุขภาพป 2) การปฏรูประบบการส ิ ่งเสรมสุขภาพ ป ิ องกน ควบคุมโรค ั และภยคุกคามสุขภาพ ั ขຌอÿนอปคือปจัดตัๅงคณะกรรมการนยบายÿุขภาพหงชาติปซึไงจะมีคณะกรรมการป3ประดับปคือป(1)ปคณะกรรมการ ก้าหนดนยบายÿุขภาพหงชาติป(NationalปHealthปPolicyปBoard)ป(2)ปคณะกรรมการÿุขภาพขตป(Areaป HealthปBoard)ปละป(3)ปคณะกรรมการÿงÿริมÿุขภาพละปງองกันรคระดับจังหวัดปพืไออภิบาลระบบÿุขภาพ ฿นระดับประทศละระดับพืๅนทีไปทัๅงนีๅปÿ้าหรับการปฏิรูประบบการงินการคลังดຌานÿุขภาพปมีขຌอÿนอปคือป(1)ปจัดตัๅง คณะกรรมการประกันÿุขภาพหงชาติปหรือÿภาประกันÿุขภาพหงชาติปปຓนหนวยงานกลาง฿นการบริหารจัดการ กองทุนÿุขภาพตางปโปพัฒนาÿิทธิประยชนຏขัๅนพืๅนฐานดຌานÿุขภาพทีไหมาะÿมของประชาชนทุกคนป(2)ปจัดตัๅง ÿ้านักมาตรฐานละการจัดการÿารÿนทศระบบบริการÿุขภาพหงชาติป(ÿมÿÿ.)ปพืไอปຓนศูนยຏกลางการบริหารจัดการ ขຌอมูลÿารÿนทศการประกันÿุขภาพป(3)ปพิไมภาษีผลิตภัณฑຏหรืออาหารละครืไองดืไมทีไปຓนภัยตอÿุขภาพปรวมทัๅงปปปปปป พิไมการประกันÿุขภาพ฿นกลุมประชากรตางปโปละการพัฒนาการพทยຏผนเทยคูขนานกับพทยຏผนปຑจจุบันป ละป(4)ปการกระจายอ้านาจการบริหารจัดการจากÿวนกลางÿูภูมิภาคปชนประบบขตÿุขภาพปพืไอÿริมÿรຌาง ประÿิทธิภาพละความคุຌมคาของการ฿ชຌงบประมาณดຌานÿุขภาพภาครัฐป 3) การปฏรูประบบบร ิหารจิดการและการเงันการคลิงดั านสุขภาพ ้ ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 15
ปมีประดในละขຌอÿนอ฿นการปฏิรูประบบÿาธารณÿุขทีไขับคลืไอนตอจากÿภาปฏิรูปหงชาติป(ÿปช.)ปดังนีๅ 1.2.1.2 ข 1.2.1.2 ข้อเสนอของสภาข อเสนอของสภาขับเคลอนการปฏ อนการปฏ ื รูปประเทศ (สปท.) รูปประเทศ (สปท.) ิ 1 2 ฿นรูปบบองคຏการมหาชนปพืไอท้าหนຌาทีไปຓนศูนยຏกลางการบริหารจัดการขຌอมูลÿารÿนทศปการประกันÿุขภาพ ละปຓนคลังขຌอมูลบริการÿุขภาพทีไÿนับÿนุนการบริหารจัดการปการบริการÿุขภาพละงานวิจัยปซึไงปຓน จุดตัๅงตຌนของการวางรากฐานการพัฒนาระบบÿารÿนทศบริการÿุขภาพของประทศ 3 การจัดกใบภาษีครืไองดืไมทีไมีปริมาณน้ๅาตาลกินกณฑຏมาตรฐานÿุขภาพปพืไอจัดการกับปຑญหารคอຌวน ละรคเมติดตอรืๅอรังปดยการทบทวนพิกัดการจัดกใบภาษีÿรรพÿามิต฿หຌมีความทันÿมัยละÿอดคลຌอง กับÿถานการณຏปຑจจุบันปดยออกรางพระราชบัญญัติประมวลกฎหมายÿรรพÿามิตปพ.ศ.ป....ปพืไอลดหรือบรรทา ความรุนรงของผลกระทบจากการบริภคครืไองดืไมทีไมีน้ๅาตาลทีไมากกินเปป 4 ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปดยรางพระราชบัญญัติผลิตภัณฑຏ ÿมุนเพรปพ.ศ.ป....ปละรางพระราชบัญญัติคุຌมครองละÿงÿริมภูมิปຑญญาการพทยຏผนเทยป(ฉบับทีไป..)ป พ.ศ.ป....ปพืไอดูลคุຌมครองภูมิปຑญญาการพทยຏผนเทยอยางจริงจังจากการละมิดÿิทธิ่ปละÿงÿริมพัฒนา ฿หຌการพทยຏผนเทยมีศักยภาพละมาตรฐานป฿หຌบริการคูขนานกับการพทยຏผนปຑจจุบันป 5 ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป(1)ปจัดตัๅงศูนยຏรับจຌงหตุฉุกฉินหงชาติ ลขหมายดียวป(2)ปปฏิรูประบบความรูຌละความÿามารถรืไองการปฐมพยาบาลละการฟຕนคืนชีพ บืๅองตຌนป(First-AidปandปResuscitation)ป(3)ปพิไมบริการการพทยຏฉุกฉินนอกรงพยาบาลป(4)ปจัด฿หຌมีศูนยຏ จายงานทีไมีประÿิทธิภาพป(5)ป฿หຌองคຏกรปกครองÿวนทຌองถิไนตางปโปละกรุงทพมหานครปຓนผูຌด้านินงาน ละบริหารจัดการการพทยຏฉุกฉินนอกรงพยาบาลของจังหวัดป(6)ป฿หຌปຓนอ้านาจหนຌาทีไขององคຏกร ปกครองÿวนทຌองถิไน฿นการบริหารจัดการการพทยຏฉุกฉินนอกรงพยาบาลป 6 ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปประทศเทยพบปຑญหารงดวน฿นระบบบริการปฐมภูมิปÿรุปเดຌป3ปดຌานป คือป(1)ประบบบริการปฐมภูมิป(2)ปการบริหารการงินการคลังปละป(3)ปก้าลังคนดຌานÿุขภาพปขຌอÿนอ การปฏิรูปปคือป(1)ปหนวยบริการปฐมภูมิจัดบริการรวมกลุมปຓนปPrimaryปCareปClusterปดูลประชาชน รวมกันปClusterปละประมาณป1ป-ป3ปหมืไนคนป(2)ปบริหารละหมุนวียนทรัพยากรรวมกัน฿นกลุม บริการปฐมภูมิทัๅงดຌานงบประมาณละบุคลากรป(3)ปกลุมบริการปฐมภูมิ฿หຌบริการกประชาชนปตามปຑญหา ของพืๅนทีไปละประÿานกิจกรรมปรวมกับองคຏกรภาคประชาชนปดยนຌนภารกิจดຌานÿงÿริมÿุขภาพละ ปງองกันรคปຓนหลักมากกวาการ฿หຌบริการรักษาพยาบาลปละป(4)ปประชาชนเดຌรับบริการตามปຑญหา ทีไกิดขึๅนจริงละตามความรงดวน฿นตละพืๅนทีไป จปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปดตั งคณะกรรมการนโยบายสุขภาพแห ั ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปงชาต่ ิพืไอ฿หຌมีการอภิบาลระบบบริการÿุขภาพทัๅง฿นระดับ ประทศปละระดับพืๅนทีไปดยการออกรางพระราชบัญญัติคณะกรรมการนยบายÿุขภาพหงชาติปพ.ศ.ป....ป ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี จดตั งสั ํานักงานมาตรฐา นและการจดการสารสนเทศระบบบร ั การสุขภาพแห ิงชาต่ (สมสส.) ิ การป องกนแล ะควบคุมป ั จจยเส ั ียงตอสุขภาพด ่ านอาหารและโภชนาการ ้ การปฏรูป การแพทย ิ แผนไทยและระบบยาสมุนไพรแห ์งชาต่ ิ ระบบการแ พทยฉุกเฉ์ ินชวงก่อนถ่ งโรงพยาบาล ึ การปฏรู ประบบบร ิ การปฐมภูม ิ ิ ดยประดใน ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 16
7 8 การปฏ ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป รูป ระบบหล ิ กประก ั นสุขภาพของประชาชน ั ปปปปปปปปปปปปปปปปปดยมีขຌอÿนอปคือปการลดความหลืไอมล้ๅา ระหวางระบบหลักประกันÿุขภาพปดຌวยการจัดการชุดÿิทธิประยชนຏหลักดຌานÿุขภาพป(Coreปhealth benefitปpackage)ประหวางหลักประกันÿุขภาพของรัฐปละมีÿิทธิประยชนຏÿริมตามความตຌองการ ของกองทุนปละประชาชนป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปขຌอÿนอปคือป(1)ปปฏิรูปยุทธศาÿตรຏละกลเก ฿นการขับคลืไอนดຌานความรอบรูຌละการÿืไอÿารขຌอมูลดຌานÿุขภาพป(2)ปปฏิรูประบบการประมินผลป ดยนຌนผลลัพธຏทีไประชาชนมีความÿามารถ฿นการดูลÿุขภาพตนองละมีพฤติกรรมÿุขภาพทีไพึงประÿงคຏ ฿นทุกกลุมวัยป(3)ปจัดตัๅงคณะกรรมการÿรຌางÿริมความรอบรูຌละการÿืไอÿารÿุขภาพหงชาติป ละป(4)ปกระทรวงÿาธารณÿุขปกระทรวงศึกษาธิการปละกระทรวงมหาดเทยปควรรวมมือกันพืไอÿนับÿนุน ฿หຌกิดรงรียนรอบรูຌดຌานÿุขภาพป(HealthปLiterateปSchool)ปรงพยาบาลรอบรูຌดຌานÿุขภาพป(HealthปLiterateป Hospital)ปละชุมชนรอบรูຌดຌานÿุขภาพป(HealthปLiterateปCommunication) 1.2.1.3 สรุปสาระส 1.2.1.3 สรุปสาระสําคญของแผนการปฏ ญของแผนการปฏ ั รูปประเทศด รูปประเทศด ิ านสาธารณสุข (พ.ศ. 2561 - 2565) านสาธารณสุข (พ.ศ. 2561 - 2565) ้ ปปปปปปปปปปจากผลการพิจารณาขຌอÿนอการปฏิรูปของÿภาปฏิรูปหงชาติละÿภาขับคลืไอนการปฏิรูปประทศป การศึกษาละการน้าÿนอขຌอมูลของหนวยงานทีไกีไยวขຌองปรวมทัๅงการรับฟຑงความคิดหในของผูຌมีÿวนเดຌÿวนÿีย ดยฉพาะประชาชนปคณะกรรมการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขปจึงเดຌจัดท้าผนการปฏิรูปประทศ ดຌานÿาธารณÿุขปดยÿภาพัฒนาการศรษฐกิจละÿังคมหงชาติป(2561)ป฿นฐานะลขานุการของคณะกรรมการปฯ จึงเดຌด้านินการตามขัๅนตอนของการจัดท้าผนการปฏิรูปประทศปซึไงผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป เดຌประกาศ฿นราชกิจจานุบกษาปมืไอป6ปมษายนป2561ปตามประกาศÿ้านักนายกรัฐมนตรีปรืไองปการประกาศ ผนการปฏิรูปประทศปผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป(พ.ศ.ป2561ป-ป2565)ปดยเดຌก้าหนดปງาหมาย การด้านินงานทีไÿ้าคัญพืไอ฿หຌปประชาชนทุกภาคÿวนมีความรอบรูຌดຌานÿุขภาพมีÿวนรวม฿นการวางระบบ ฿นการดูลÿุขภาพเดຌรับอกาÿทีไทาทียมกัน฿นการขຌาถึงบริการÿาธารณÿุขทีไจ้าปຓนละอยู฿นÿภาพวดลຌอม ทีไอืๅอตอการมีÿุขภาวะตามหลักปรัชญาของศรษฐกิจพอพียงปภาย฿ตຌระบบÿาธารณÿุขทีไปຓนอกภาพ ละการอภิบาลระบบทีไดีปดยก้าหนด฿หຌมีประดในการปฏิรูปทีไÿ้าคัญป4ปดຌานป10ปประดในปดังนีๅ ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี การปฏรูปคว ามรอบรู ิ และการส ้ ื อสารสุขภาพ ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 17
ดานระบบบร ้ หารจิดการ ั ปปปป-ปการปฏิรูประบบบริหารจัดการดຌานÿุขภาพปประกอบดຌวยป(1)ปการจัดตัๅงกลเก ระดับชาติทีไมีÿมรรถนะÿูงปพืไอก้าหนดการขับคลืไอนติดตามก้ากับนยบายละ ยุทธศาÿตรຏ฿นภาพรวมละดຌานตางปโป(2)ปมีระบบบริการ฿นขตพืๅนทีไทีไถูกออกบบ ฿หຌรองรับกับÿภาพปຑญหามีการ฿ชຌทรัพยากรคุຌมคา ปปปป-ปการปฏิรูประบบทคนลยีละÿารÿนทศÿุขภาพ ปปปป-ปการปฏิรูปก้าลังคนดຌานÿุขภาพป ดานระบบบร้ การสาธารณสุข ิ ปปปปปปปป-ปการปฏิรูประบบบริการปฐมภูมิ ปปปปปปปปป-ปการปฏิรูปการพทยຏผนเทยละÿมุนเพรเทย พืไอศรษฐกิจ ปปปปปปปป-ปการปฏิรูประบบการพทยຏฉุกฉิน ปปปปปปปปป-ปการปฏิรูปการÿรຌางÿริมปງองกันละควบคุมรค ดานการคุ้มครองผู้บร้ โภค ิ -ปการปฏิรูปความรอบรูຌดຌานÿุขภาพ -ปการปฏิรูปการคุຌมครองผูຌบริภค ดานความย้งยั นและเพ ื ี ยงพอดานการเง้นิ การคลงสุขภาพ ั -ปการปฏิรูประบบหลักประกันÿุขภาพ ปปปปปปปปปปทัๅงนีๅปมืไอวันทีไป18ปมษายนป2562ปราชกิจจานุบกษาปประกาศ฿ชຌผนมบทภาย฿ตຌยุทธศาÿตรຏชาติป จ้านวนป23ปประดในปพืไอปຓนปງาหมายการพัฒนาประทศอยางยัไงยืนตามหลักธรรมาภิบาลปละ฿ชຌปຓนกรอบ ฿นการจัดท้าผนตางปโป฿หຌÿอดคลຌองละบูรณาการกันปÿงผล฿หຌตຌองมีการปรับปรุงผนการปฏิรูปประทศป พืไอ฿หຌÿอดคลຌองกับยุทธศาÿตรຏชาติละผนมบทภาย฿ตຌยุทธศาÿตรຏชาติปจึงเดຌมีค้าÿัไงตงตัๅงคณะกรรมการ ปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป:ปคปÿธ.ป(ชุด฿หม)ปจึงเดຌมีการด้านินงานตามนยบายของรัฐบาลทีไก้าหนด฿หຌ มีการขับคลืไอนการปฏิรูปดຌานÿุขภาพ฿หຌหในผลภาย฿นป2ปปป(พ.ศ.ป2564ป-ป2565)ปละจัดท้าผนปฏิรูปประทศ ดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง)ปป ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 18
ดยพิจารณาด้านินการปรับปรุงตามประดในÿ้าคัญป6ปประดในปเดຌกป1)ปการก้าหนดปງาหมายละตัวชีๅวัดปปปปปปปป ฿นระดับผน฿หຌชัดจนปÿามารถวัดผลการด้านินการเดຌป2)ปการปรับตัดกิจกรรมทีไขຌาขายปຓนภารกิจปกติปปปปปปป ของหนวยงานปละคัดลือกฉพาะกิจกรรมปฏิรูปประทศทีไจะÿงผล฿หຌกิดการปลีไยนปลงตอประชาชน อยางมีนัยÿ้าคัญป(BigปRock)ป3)ปการทบทวนกฎหมายภาย฿ตຌผนการปฏิรูปประทศปดยคัดลือกฉพาะกฎหมาย ทีไมีความÿ้าคัญปรวมทัๅงจัดล้าดับความÿ้าคัญของการÿนอกฎหมายป4)ปการทบทวนขຌอÿนอ฿หຌจัดตัๅงหนวยงาน ของรัฐตามผนการปฏิรูปประทศปตามมติคณะรัฐมนตรีมืไอวันทีไป2ปมกราคมป2562ป5)ปพิจารณาความหใน ของหนวยงานรับผิดชอบตามผนการปฏิรูปประทศปตามมาตราป26ปละมาตราป27ปของพระราชบัญญัติปฯป ละป6)ปปรับคຌาครงของผนการปฏิรูปประทศตละดຌาน฿หຌปຓนรูปบบดียวกัน 1.2.1.4 แผนการปฏ 1.2.1.4 แผนการปฏรูปประเทศด รูปประเทศด ิ านสาธารณสุข ฉบ านสาธารณสุข ฉบ ้ บปร ั บปรุง (พ.ศ. 2564 - 2565) บปรุง (พ.ศ. 2564 - 2565) ั ปปปปปปปปปปปจากการน้าขຌอÿนอการปฏิรูปดຌานÿาธารณÿุขของÿภาปฏิรูปหงชาติปละÿภาขับคลืไอนการปฏิรูป ประทศปจนถึงการจัดท้าผนละขับคลืไอนการปฏิรูปตามผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป (พ.ศ.ป2561ป-ป2565)ปผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง)ปพ.ศ.ป2564ป-ป2565ปจึงมี ปງาประÿงคຏพืไอ฿หຌผูຌปຆวยปผูຌÿีไยงรคปละผูຌÿูงอายุเดຌรับบริการทีไมีประÿิทธิภาพปประÿิทธิผลปละทันÿมัย มีความรอบรูຌดຌานÿุขภาพพิไมขึๅนปÿามารถปງองกันปละลดรคทีไÿามารถปງองกันเดຌปพรຌอมทัๅงผูຌÿูงอายุÿามารถดูล ÿุขภาพตนองปละเดຌรับการบริบาลละรักษาพยาบาลทีไมีคุณภาพทีไบຌานละ฿นชุมชนปดยก้าหนดกิจกรรม ปฏิรูปประทศทีไจะÿงผล฿หຌกิดการปลีไยนปลงตอประชาชนอยางมีนัยÿ้าคัญจ้านวนป5ปกิจกรรมปประกอบดຌวยป 02 01 การปฏรูปการจ ิดการภาวะฉุกเฉั ินดานสาธารณสุข รวมถ ้ งโรคระบาดระด ึบชาตั ิ และโรคอุบตั ใหม ิ เพ่อความมื นคงแหั งชาต่ดิ านสุขภาพ ้ การปฏรูปเพ ิอเพื มประส ิ ิทธภาพและประส ิ ิทธผลของการสร ิ างเสร ้ มสุขภาพ ความรอบรู ิ ้ ดานสุขภาพ การป ้องก นและดูแลรั กษาโรคไม ัต่ดติ อส่ ําหรบประชาชนและผู ั ป้วย 05 04 03 การปฏรูประบบบร ิ การสุขภาพผู ิ สูงอายุด ้านการบร้บาลการริกษาพยาบาลั ทบ ี าน/ชุมชน และการดูแลสุขภาพตนเองในระบบสุขภาพปฐมภูม ้เชิงนวิตกรรม ั การปฏรูประบบหล ิ กประก ั นสุขภาพและกองทุนท ัเก ี ยวข ี องให ้ม้ ความเป ีนเอกภาพ บูรณาการ เปนธรรม ท วถั ง เพึยงพอ และยีงยั น ดืานการเง้นการคลิง ั การปฏรูปเขตสุขภาพให รูปเขตสุขภาพให ิม้ระบบบรีหารจิดการแบบบูรณาการ คล ดการแบบบูรณาการ คลัองต่วั และการร และการรวมร่บผัดชอบดิ านสุขภาพระหว านสุขภาพระหว ้างหน่ ่วยงานและท วยงานและทองถ้น ิ ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 19
ปปปปปปปปปปปดยการด้านินการตามกิจกรรมดังกลาวทัๅงป5ปกิจกรรมปคณะกรรมการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุข คาดหวังวาจะปຓนการด้านินงานทีไÿงผล฿หຌประชาชนเดຌรับบริการÿาธารณÿุขทีไมีประÿิทธิภาพอยางทัไวถึง รัฐบาลมีการบริการÿาธารณÿุข฿หຌมีคุณภาพละมีมาตรฐานÿูงขึๅนอยางตอนืไองปซึไงผนการปฏิรูปประทศ ดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง)ปพ.ศ.ป2564ป-ป2565ปเดຌน้าประดในการปฏิรูปป10ปประดในดิมปตามผนการปฏิรูป ประทศดຌานÿาธารณÿุขป(พ.ศ.ป2561ป-ป2565)ปปຓนปInternalปProcessปพืไอÿนับÿนุนÿงÿริม฿หຌการด้านินงาน ภาย฿ตຌผนปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง)ปทัๅงป5ปกิจกรรมปÿามารถด้านินงาน฿หຌกิดผลÿ้ารใจ ตามปງาหมายทีไตัๅงเวຌป กจกรรมปฏ ิ รูป (ใหม ิ ) ก่ บประเด ั นปฏ ็ รูป (เด ิ ม) ท ิ ใช ี ้เป นกระบวนการภายใน Internal Process การปฏรูปการจ ิดการั ภาวะฉุกเฉิน ดานสาธารณสุข ้ รวมถงโรคระบาด ึ ระดบชาตั ิ และโรคอุบตั ใหม ิ ่ เพื อความมนคงั แห่งชาตดิ านสุขภาพ ้ การปฏรูประบบบร ิการิ สุขภาพผูสูงอายุ ้ ดานการบร้บาลิ การรกษาพยาบาลทับ ี าน/ ้ ชุมชน และการดูแล สุขภาพตนเอง ในระบบสุขภาพปฐมภูมิ เชิงนวตกรรมั การปฏรูประบบ ิ หลกประก ั นสุขภาพ ั และกองทุนทเก ียวข ี ้อง ให้มความเป ี นเอกภาพ บูรณาการ เป นธรรม ทวถั ง เพึ ียงพอและ ยงยั นดืานการเง้นิ การคลงั การปฏรูปเขตสุขภาพ ิ ใหม้ระบบบรีหารจิดการั แบบบูรณาการ คลองต่ว ั และการรวมร่บผัดชอบิ ดานสุขภาพระหว ้าง่ หน่วยงานและทองถ้ นิ กจกรรมปฏ ิ รูป/ ิ ประเดนการปฏ ็ รูปิ ดานสาธารณสุข ้ 1) ประเดนระบบ็ บรหารจิดการั ดานสุขภาพ ้ 2) ประเดนระบบ็ เทคโนโลยและี สารสนเทศสุขภาพ 3) ประเดนก็ ําลงคนั สุขภาพ 4) ประเดนระบบ็ บรการปฐมภูม ิ ิ 5) ประเดนการแพทย็ ์ แผนไทย 6) ประเดนการแพทย็ฉุกเฉ์ ิน 7) ประเดนการสร ็ างเสร ้มิ สุขภาพและการป องกนโรค ั 8) ประเดนความรอบรู็ ้ ดานสุขภาพ ้ 9) ประเดนการคุ็ ้มครอง ผูบร้ โภค ิ 10) ประเดนระบบหล็ กประก ันั สุขภาพ แผนภาพท 1 ี สรุปกจกรรมปฏ ิ รูป (ใหม ิ ) ก่ บประเด ั นปฏ ็ รูป (เด ิ ม) ิ ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี กจกรรมปฏ จกรรมปฏ ิ รูปท ิ 1 ี การปฏรูปเพ ิอเพื มิ ประสิทธภาพและิ ประสิทธผลของิ การสรางเสร ้ มสุขภาพ ิ ความรอบรูด้ านสุขภาพ ้ การปองก นและดูแลั รกษาโรคไม ัต่ดติอ่ สําหรบประชาชน ั และผูป้วย กจกรรมปฏ จกรรมปฏ ิ รูปท ิ 2 ีกจกรรมปฏ จกรรมปฏ ิ รูปท ิ 3 ีกจกรรมปฏ จกรรมปฏ ิ รูปท ิ 4 ีกจกรรมปฏ จกรรมปฏ ิ รูปท ิ 5 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 20
ปปปปปปปปปปปปปปปทัๅงนีๅปÿ้าหรับปງาหมายละตัวชีๅวัดของกิจกรรมตามผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง) พ.ศ.ป2564ป-ป2565ปมีรายละอียดปดังนีๅ 1) การปฏรูปการจ ิดการภาวะฉุกเฉั ินดานสาธารณสุข รวมถ ้ งโรคระบาดระด ึบชาตั ิ และโรคอุบตั ใหม ิเพ่อความมื นคงแหั ่งชาตดิ านสุขภาพ ้ ปปปปปปปปปปปปประทศมีระบบงานความมัไนคงดຌานÿุขภาพละระบบจัดการ ภาวะฉุกฉินดຌานÿาธารณÿุขปทีไครบวงจรละบูรณาการปพืไอยกระดับ ความมัไนคงหงชาติดຌานÿุขภาพป(NationalปHealthปSecurity)ปÿามารถ ตอบตຌภาวะฉุกฉินเดຌทุกภัยปรวมถึงรคระบาดระดับชาติละรคอุบัติ฿หมปปปปปปปปปป อยางรวดรใวปปຓนระบบปมีความปຓนอกภาพปมีประÿิทธิภาพปประÿิทธิผล ละปลอดภัยปพืไอปกปງองชีวิตปÿวัÿดิภาพปละความปຓนอยูของประชาชน ชาวเทยปดຌวยความรวมมือจากทุกภาคÿวนบบบูรณาการละยัไงยืน ปปปปปปปปปป-ปรຌอยละของจังหวัดทีไมีกลเกบริหารÿถานการณຏละบัญชาการหตุการณຏทีไÿอดคลຌองชืไอมยง กับกลเกละระบบทีไกรมปງองกันละบรรทาÿาธารณภัยมีอยูปละÿามารถตัดÿิน฿จปละÿัไงการเดຌอยางมีอกภาพ (คาปງาหมายปงบประมาณป2564ปคือป27ปจังหวัดปละคาปງาหมายปงบประมาณป2565ปคือป60ปจังหวัด) ปปปปปปปปปปปป-ปมีผนบูรณาการพืไอยกระดับศักยภาพปละครงÿรຌางพืๅนฐานดຌานการจัดการภาวะฉุกฉินดຌานÿาธารณÿุข ละความมัไนคงดຌานÿุขภาพผานความหในชอบจากปครม. ปปปปปปปปปปป-ประบบขຌอมูลÿารÿนทศละทคนลยีดิจิทัลทีไÿามารถÿดงปcriticalปinformationปเดຌบบปrealปtime ครบทุกองคຏประกอบทัๅง฿นระดับจังหวัดปละระดับประทศ ปปปปปปปปปป-ปทุกจังหวัดÿามารถควบคุมÿถานการณຏรคติดชืๅอเวรัÿครนาป2019ป฿หຌÿงบเดຌภาย฿นป21ปวัน ปปปปปปปปปป-ปอัตราปຆวยตายจากรคติดชืๅอเวรัÿครนาป2019ปนຌอยกวารຌอยละป1.4ป฿นปป2564ปละป2565 ปปปปปปปปปปป-ปผนปรับปรุงครงÿรຌางการท้างานความมัไนคงดຌานÿุขภาพละการจัดการภาวะฉุกฉินดຌานÿาธารณÿุข เดຌรับความหในชอบจากคณะรัฐมนตรีปปปปปปปปปปปปปปปปปป 1.2) ตวชั ีวดั 1.1) เป าหมาย ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 21
2) การปฏรูปเพ ิอเพื มประส ิ ิทธภาพและประส ิ ิทธผลของการสร ิ างเสร ้ มสุขภาพ ิ ความรอบรูด้ านสุขภาพ การป ้องก นและดูแลรั กษาโรคไม ัต่ดติ อส่ ําหรบประชาชนและผู ั ป้วย ปปปปปปปปปผูຌปຆวยละคนวัยท้างานทีไÿีไยงกับรคเมติดตอปดยฉพาะบาหวาน ละความดันลหิตÿูงปเดຌรับบริการทางการพทยຏละการÿรຌางÿริมÿุขภาพ นว฿หมปทีไมีประÿิทธิภาพละประÿิทธิผลพิไมมากขึๅนปดຌวยการบูรณาการ บริการÿรຌางÿริมÿุขภาพปความรอบรูຌดຌานÿุขภาพละปງองกันรคขຌากับ การรักษาอยางปຓนระบบละตอนืไอง ปปปปปปปปปปป-ปนยบาย฿นทีไท้างานป(workplaceปpolicy)ปละมาตรการป฿นการบูรณาการการÿรຌางÿริมÿุขภาพป ความรอบรูຌดຌานÿุขภาพปการปງองกันรคปการตรวจละขຌาÿูการรักษาทีไบูรณาการขຌา฿นระบบบริหารทรัพยากรมนุษยຏ ละÿวัÿดิการปรวมถึงการมีผูຌดูลÿุขภาพหลักป(ChiefปHealthปOfficer)ป฿นÿถานทีไท้างานภาครัฐละอกชน ปปปปปปปปปปป-ประบบหลักประกันÿุขภาพภาครัฐของประทศมีชุดÿิทธิประยชนຏทีไนຌนรูปบบบริการชิงนวัตกรรม ซึไงรวมถึงมาตรการ฿นการบูรณาการการÿรຌางÿริมÿุขภาพปความรอบรูຌดຌานÿุขภาพปการปງองกันรคขຌากับ การรักษารคเมติดตอดยฉพาะบาหวานละความดันลหิตÿูงทีไพิไมประÿิทธิภาพละประÿิทธิผลของการดูล รักษาผูຌปຆวยปรวมถึงการ฿ชຌทคนลยีดิจิทัลพืไอÿนับÿนุนบริการปรับปลีไยนพฤติกรรมละการÿรຌางÿริมÿุขภาพ การพิไมงบÿรຌางÿริมÿุขภาพละปງองกันรคป(P&P)ปละการบริหารจัดการงบ฿หຌตรงตามวัตถุประÿงคຏ ละเมซ้ๅาซຌอนละการÿริมÿรຌางศักยภาพ฿นดຌานนีๅของÿถานพยาบาลปละบุคลากรทีไกีไยวขຌอง ปปปปปปปปปป-ประบบขຌอมูลÿุขภาพทีไมีบูรณาการละมีมาตรฐานปทีไอืๅอตอการÿรຌางความรอบรูຌละนวทาง การปฏิบัติตนละปรับปลีไยนพฤติกรรมของผูຌปຆวยละผูຌÿีไยงรคเมติดตอปละชืไอมยงกับขຌอมูลÿุขภาพ ÿวนบุคคลป(personalปhealthปrecord)ปผานการÿืไอÿารทีไทันÿมัยปพรຌอมกับทคนลยีดิจิทัลละอุปกรณຏดิจิทัล ÿวนบุคคลปพืไอÿริมÿรຌางความรอบรูຌดຌานÿุขภาพปการÿรຌางÿริมÿุขภาพปละปງองกันรคป รวมทัๅงการขຌาถึง บริการรักษาพยาบาล 2.2) ตวชั ีวดั 2.1) เป าหมาย ปปปปปปปปปปปป-ปความกຌาวหนຌา฿นการขับคลืไอนมาตรการปรวมทัๅงภาษีปละกฎหมาย กฎระบียบทีไกีไยวขຌองป฿นการปງองกันละลดอันตรายจากอาหารละÿารคมี ทีไปຓนÿาหตุของรคเมติดตอปดยฉพาะน้ๅาตาลปซดียมละÿารคมีอันตราย ทีไ฿ชຌ฿นภาคการกษตรปรวมทัๅงปຑจจัย/ÿภาพวดลຌอมทีไÿนับÿนุนการปຓนองคຏกร ÿรຌางÿริมÿุขภาพการ฿ชຌทคนลยีดิจิทัลพืไอÿรຌางÿริมÿุขภาพปละการคุຌมครอง ผูຌบริภค ทบทวนแนวค ทบทวนแนวค ิ ดและงานว ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 22
3) การปฏรูประบบบร ิ การสุขภาพผู ิ สูงอายุด ้านการบร้บาลการริกษาพยาบาลั ทบ ี าน/ชุมชน และการดูแลสุขภาพตนเองในระบบสุขภาพปฐมภูม ้เชิ ิงนวตกรรม ั ปปปปปปปประทศมีระบบบริการÿุขภาพผูຌÿูงอายุดຌานการบริบาลการรักษาพยาบาล ทีไบຌาน/ชุมชนละการดูลÿุขภาพตนอง฿นระบบÿุขภาพปฐมภูมิชิงนวัตกรรม พืไอยกระดับคุณภาพชีวิตละลดความหลืไอมล้ๅา฿นการขຌาถึงบริการ ดยการมีÿวนรวมของทຌองถิไน ปปปปปปปปปปป-ประบบละกลเกการÿรຌางผูຌบริบาลผูຌÿูงอายุทีไบูรณาการความรวมมือระดับชาติพืๅนทีไองคຏกรปกครอง ÿวนทຌองถิไนปละชุมชนปรวมถึงคูมือปรูปบบทีไปຓนนวัตกรรม฿นการรงÿรຌางผูຌบริบาลผูຌÿูงอายุทัไวประทศป ฿หຌมีจ้านวนมากอยางรวดรใวละมีคุณภาพปมาตรฐานละการรับรองคุณวุฒิปครือขายความรวมมือระดับตางปโ ฿นการÿรຌางผูຌบริบาลปการ฿หຌบริการกผูຌÿูงอายุปละมีทะบียนผูຌÿูงอายุละระดับการพึไงพาปทะบียนผูຌบริบาล ฿นระดับตางปโปรวมทัๅงÿมาชิก฿นครอบครัวทีไเดຌรับการอบรม฿หຌมีทักษะ฿นการปຓนผูຌบริบาลผูຌÿูงอายุ ปปปปปปปปปป-ประบบละกลเกการบริบาลละรักษาพยาบาลผูຌÿูงอายุทีไบຌาน/ชุมชนปรวมทัๅงระบบบริการของทีมพทยຏ ประจ้าครอบครัวประบบÿนับÿนุนปละรวมด้านินการของÿถานพยาบาลปองคຏกรปกครองÿวนทຌองถิไนปชุมชน ละพืๅนทีไปรวมทัๅงอาÿาÿมัครละÿมาชิก฿นครอบครัวปดยการบริบาลละรักษาพยาบาลÿ้าหรับผูຌÿูงอายุ ทีไตຌองการการพึไงพิงจนถึงระยะÿุดทຌายของชีวิต ปปปปปปปปป-ประบบÿารÿนทศละทคนลยีดิจิทัลพืไอการÿนับÿนุนการบริบาลละการรักษาพยาบาลผูຌÿูงอายุ ทีไบຌาน/ชุมชนป รวมทัๅงปtele-medicine,ปtele-pharmacy,ปtele-nursing,ป videoป callป ละอุปกรณຏดิจิทัล ÿวนบุคคลปปຓนÿวนหนึไงของระบบÿุขภาพปฐมภูมิชิงนวัตกรรม ปปปปปปปปป 3.2) ตวชั ีวดั 3.1) เป าหมาย ปปปปปปปปป-ประบบขຌอมูลÿารÿนทศละการÿืไอÿารÿ้าหรับผูຌÿูงอายุป พืไอÿนับÿนุนการÿรຌางÿริมÿุขภาพปความรอบรูຌดຌานÿุขภาพปการปງองกันรคป การปรับปลีไยนพฤติกรรมละการดูลตนองของผูຌÿูงอายุปผานการÿืไอÿาร ทีไทันÿมัยปการ฿ชຌอุปกรณຏดิจิทัลÿวนบุคคลปละอาÿาÿมัคร฿นทຌองถิไน/ชุมชน ปปปปปปปปปป-ปมีระบบละกลเกการงินการคลังทีไยัไงยืนรวมทัๅงระบบ หลักประกันÿุขภาพปกองทุนปการดูลระยะยาวละมาตรการÿนับÿนุน ÿงÿริมรูปบบ฿หมปรวมถึงความÿนับÿนุนขององคຏกรปกครองÿวนทຌองถิไน ละระบบการคุຌมครองผูຌบริภค ทบทวนแนวค ิ ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 23
4) การปฏรูประบบหล ิ กประก ั นสุขภาพและกองทุนท ัเก ียวข ี องให ้ม้ ความเป ีนเอกภาพ บูรณาการ เปนธรรม ท วถั ง เพึยงพอ และยีงยั น ดืานการเง้นการคลิง ั ปปปปปปปปปป-ปประทศมีระบบหลักประกันÿุขภาพละกองทุนทีไกีไยวขຌอง ทีไมีการบูรณาการละปຓนอกภาพปปຓนธรรมปทัไวถึงปพียงพอละยัไงยืน ดຌานการงินการคลังปอีกทัๅงÿงผล฿หຌการด้านินการตามปງาหมาย ของการปฏิรูปดຌานการจัดการภาวะฉุกฉินดຌานÿาธารณÿุขปรคเมติดตอ ผูຌÿูงอายุละขตÿุขภาพÿามารถบรรลุผลÿ้ารใจพิไมขึๅนปดยมุงนຌน การบูรณาการป8ประบบทีไÿ้าคัญปเดຌกป(1)ประบบบริหารการจายคาบริการ ÿรຌางÿริมÿุขภาพละปງองกันรคป(P&P),ปบริการปฐมภูมิป(primaryปcare), บริการดูลผูຌปຆวย฿นชุมชน/ทีไบຌานป(community/Homeปcare),ปบริการผูຌปຆวย฿นป(IP)ป(2)ประบบการบริหารจัดการ รวมทัๅงÿิทธิประยชนຏละกลเกการจายชดชยคาบริการรองรับวิกฤติดຌานÿุขภาพดยฉพาะรคระบาดระดับชาติ ละรคอุบัติ฿หมป(3)ประบบงบประมาณละกิจกรรมÿรຌางÿริมÿุขภาพละปງองกันรคทีไตอนืไองป(4)ประบบ การดูลระยะยาว฿นชุมชน/ทีไบຌานป(5)ประบบขຌอมูลการบิกจายคาบริการÿุขภาพป(6)ประบบประกันÿุขภาพ คนตางดຌาวป(7)ปการจัดบริการทีไนຌนคุณคาป(8)ปการจายชดชยคาบริการการพทยຏฉุกฉิน ปปปปปปป-ปประชาชนขຌาถึงบริการอยางทัไวถึงละมีความพึงพอ฿จพิไมขึๅนปปปปปปป ปปปปปปปป-ปมีกลเกหลัก฿นการบริหารจัดการทางการคลังÿุขภาพระดับชาติปรวมทัๅงชุดÿิทธิประยชนຏหลักละกลเก การจายทีไ฿ชຌรวมกันระหวางกองทุนปละมีการบูรณาการระบบฐานขຌอมูลการบิกจายป(Nationalปclearingป house)ปรวมกันละมีมาตรฐานดียวปดยทีไทุกกองทุนหลักประกันÿุขภาพภาครัฐมีการบริหารการจายทีไปຓน ระบบดียวกันป(singleปpaymentปsystem)ปÿ้าหรับบริการÿรຌางÿริมÿุขภาพละปງองกันรคป(P&P),ปบริการ ปฐมภูมิป(primaryปcare),ปบริการดูลผูຌปຆวย฿นชุมชน/ทีไบຌานป(community/Homeปcare),ปบริการผูຌปຆวย฿นป(IP) ปปปปปปปปป-ปทุกกองทุนประกันÿุขภาพภาครัฐ฿ชຌระบบการบริหารจัดการระบบดียวละหนวยบริหารดียวปรวมทัๅง ÿิทธิประยชนຏละกลเกการจายชดชยคาบริการรองรับวิกฤติดຌานÿุขภาพปดยฉพาะรคระบาดระดับชาติ ละรคอุบัติ฿หมซึไงตຌองมีประดใน฿นการปรับปรุงพระราชบัญญัติรคติดตอปพ.ศ.ป2558ปดຌวย ปปปปปปปปป-ปยกงบประมาณÿ้าหรับบริการÿรຌางÿริมÿุขภาพละปງองกันรคป(healthปpromotionปandปปprevention) ออกจากงบประมาณรักษาพยาบาลปÿ้าหรับระบบหลักประกันÿุขภาพภาครัฐทัๅงป๏ประบบปละปครม.ปหในชอบ฿หຌ ÿปÿช.ปขยายการบูรณาการบริการÿรຌางÿริมÿุขภาพปງองกันรคปรวมกับปÿÿÿ.ปก.ÿธ.ประบบหลักประกันÿุขภาพ ภาครัฐปซึไงรวมถึงระบบประกันÿังคมละÿวัÿดิการรักษาพยาบาลขຌาราชการปละกองทุนทีไกีไยวขຌองพืไอบูรณาการ งบประมาณละกิจกรรมÿรຌางÿริมÿุขภาพปງองกันรคทีไตอนืไองปครม.ปหในชอบ฿หຌปÿปÿช.ปบูรณาการบริการ ระยะยาวทีไชุมชน/ทีไบຌานปรวมกับกองทุนตางปโปละหนวยงานทีไกีไยวขຌอง ทบทวนแนวค ิ ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 24 4.1) เป าหมาย 4.2) ตวชั ีวดั
ปปปปปปปปปป-ปมีการน้าขຌอมูลการบิกจายบริการÿุขภาพเป฿ชຌประยชนຏป฿นการวางผนการด้านินการของผูຌมีÿวนเดຌÿวนÿีย (stakeholders)ปตางปโปเดຌกปผูຌ฿หຌบริการปประชาชนปกองทุนประกันÿุขภาพภาครัฐละหนวยงานรัฐอืไนปโ ปปปปปปปปป-ปคนตางดຌาวทุกคนทีไขຌามา฿นประทศเทยปตຌองมีระบบประกันÿุขภาพภาคบังคับปดยมีทางลือกรูปบบตางปโ มีผลลัพธຏของการจัดบริการบบนຌนคุณคาป(valueปbasedปhealthcare)ป฿นพืๅนทีไน้ารองป(Sandbox) ปปปปปปป-ปมีการปรับปรุงอัตราปงืไอนเขปละกณฑຏจายชดชยคาบริการการพทยຏฉุกฉินป(UCEP)ป฿หຌปຓนระบบ ดียวกันปทัๅงรัฐละอกชน ปปปปปปป-ประบบขຌอมูลÿุขภาพของประชาชนปรวมถึงขຌอมูลของผูຌÿูงอายุละผูຌทีไความตຌองการพึไงพิงทีไบูรณาการป ครบถຌวนปละขຌาถึงเดຌปดยขຌอมูลการ฿ชຌบริการของผูຌปຆวย฿นระบบหลักประกันÿุขภาพหงชาติทุกกองทุน มีการบูรณาการละมีมาตรฐาน฿นการชืไอมยงปลกปลีไยนปละ฿ชຌประยชนຏรวมกันละมีขຌอมูลหลัก฿นทะบียน ผูຌปຆวยทีไÿถานพยาบาลภาย฿ตຌพระราชบัญญัติÿถานพยาบาลทุกหงจะตຌองÿงลกปลีไยนกันปพืไอประยชนຏ ของผูຌปຆวยละคืนขຌอมูลÿุขภาพÿวนบุคคล฿นรืไองความÿีไยงละÿถานการณຏการจใบปຆวยดຌวยรคเมติดตอ ดยฉพาะรคบาหวานละความดันลหิตÿูง฿หຌกับผูຌปຆวยพืไอการดูลตนอง 5) การปฏิรูปเขตสุขภาพให้มีระบบบริหารจัดการแบบบูรณาการ คล่องตัว และการรวมร่บผัดชอบดิ านสุขภาพระหว ้างหน่ ่วยงานและทองถ้ น ิ ปปปปปปปปปปปปประทศมีขตÿุขภาพทีไมีระบบบริหารจัดการบบบูรณาการ ละรวมรับผิดชอบระหวางหนวยงานละทຌองถิไนปมีความคลองตัวป ประÿิทธิภาพปละประÿิทธิผลปÿามารถท้า฿หຌกิดผลÿ้ารใจ฿นพืๅนทีไ ตามปງาหมายของการปฏิรูปประทศดຌานÿุขภาพละÿาธารณÿุขป รวมถึงการจัดการภาวะฉุกฉินดຌานÿาธารณÿุขปรคเมติดตอปผูຌÿูงอายุป ระบบหลักประกันÿุขภาพละกองทุนทีไกีไยวขຌอง ปปปปปปปป-ประบบการบริหารจัดการขตÿุขภาพบบบูรณาการปคลองตัวปมีประÿิทธิภาพปประÿิทธิผลปละรวมรับผิดชอบ ดยขตÿุขภาพปหนวยงาน฿นพืๅนทีไละองคຏกรปกครองÿวนทຌองถิไนปละ฿ชຌกลเกทีไมีอยูปชนปคณะกรรมการ พัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอ้าภอประดับต้าบลปละระดับจังหวัดปละกลเก฿หมชิงนวัตกรรมป(ด้านินการ฿นพืๅนทีไ 4ปขตÿุขภาพน้ารอง) ทบทวนแนวค ิ ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 25 5.1) เป าหมาย 4.2) ตวชั ีวดั
ปปปปปปปปปปป-ปประชาชนรวมทัๅงผูຌÿูงอายุ฿นพืๅนทีไปเดຌรับบริการละการÿนับÿนุนปตามปງาหมายการปฏิรูปดຌานÿุขภาพ ละÿาธารณÿุขปรวมถึงการภาวะฉุกฉินดຌานÿาธารณÿุขปรคเมติดตอปผูຌÿูงอายุประบบประกันÿุขภาพ ละกองทุนทีไกีไยวขຌองป(ด้านินการ฿นพืๅนทีไป4ปขตÿุขภาพน้ารอง)ปเดຌกป1)ปประชาชนทีไเดຌรับประยชนຏ จากการตรียมพรຌอมละการจัดการภาวะฉุกฉินดຌานÿาธารณÿุขป2)ปผูຌปຆวยทีไเดຌรับประยชนຏจากการพิไมประÿิทธิภาพ ละประÿิทธิผลของการÿรຌางÿริมÿุขภาพปความรอบรูຌดຌานÿุขภาพปการปງองกันละดูลรักษารคเมติดตอป ดยฉพาะรคบาหวานละความดันลหิตÿูงป3)ปประชาชนทีไเดຌรับประยชนຏจากการพิไมประÿิทธิภาพละ ประÿิทธิผลของการÿรຌางÿริมÿุขภาพปความรอบรูຌดຌานÿุขภาพปการปງองกันละดูลรักษารคเมติดตอปดยฉพาะ รคบาหวานละความดันลหิตÿูงป4)ปผูຌÿูงอายุทีไเดຌรับการบริบาลดูลละรักษาทีไบຌาน/ชุมชนป5)ปผูຌบริบาล ดูลผูຌÿูงอายุประภทละระดับตางปโปผูຌปຆวยทีไเดຌรับประยชนຏจากการปฏิรูประบบหลักประกันÿุขภาพละ กองทุนทีไกีไยวขຌอง ปปปปปปปปป-ประบบบริหารจัดการประบบบริการปละมาตรการÿนับÿนุน฿นพืๅนทีไทีไเดຌรับการพัฒนาละเดຌริไม ด้านินการตามปງาหมายการปฏิรูปดຌานÿุขภาพละÿาธารณÿุขปรวมถึงการภาวะฉุกฉินดຌานÿาธารณÿุขป รคเมติดตอปผูຌÿูงอายุประบบประกันÿุขภาพละกองทุนทีไกีไยวขຌองป(ด้านินการ฿นพืๅนทีไป4ปขตÿุขภาพน้ารอง) ปปปปปปปปปป-ปหนวยบริการ/หนวยงาน฿นพืๅนทีไทีไเดຌรับการพัฒนาศักยภาพละเดຌริไมด้านินการ/รวม฿หຌบริการ บบบูรณาการตามปງาหมายการปฏิรูปดຌานÿุขภาพละÿาธารณÿุขปรวมถึงการภาวะฉุกฉินดຌานÿาธารณÿุข รคเมติดตอป ผูຌÿูงอายุป ระบบประกันÿุขภาพละกองทุนทีไกีไยวขຌองป ชนป รงพยาบาลป ละองคຏกรปกครอง ÿวนทຌองถิไนป(ด้านินการ฿นพืๅนทีไป4ปขตÿุขภาพน้ารอง) ทบทวนแนวค ิ ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 26
2. การปฏรูปเขตสุขภาพ ิ 2.1 จุดเร มติ นการปฏ ้ รูปเขตสุขภาพ ิ ปปปปปปปปปปปปปกองยุทธศาÿตรຏละผนงานป(2564)ปเดຌÿรุปÿาระÿ้าคัญของการปฏิรูปขตÿุขภาพ฿นระยะริไมตຌน พบวาปคณะกรรมการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป:ปคปÿธ.ปภาย฿ตຌการน้าของปศาÿตราจารยຏคลินิกปกียรติคุณ นายพทยຏปอุดมปคชินทรปเดຌริไมจัด฿หຌมีการประชุมปรึกษาหารือพืไอจัดท้าผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุข (ฉบับปรับปรุง)ปบบเมปຓนทางการปณปหຌองประชุมÿภาพยาบาลปจ้านวนป5ปครัๅงป(ครัๅงทีไป1ปมืไอวันทีไป28ปกรกฎาคมป2563 ครัๅงทีไป2ป-ป5ปมืไอวันทีไป1ป4ป6ป11ปÿิงหาคมป2563ปตามล้าดับ)ปจนเดຌรางผนปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป (ฉบับปรับปรุง)ปบืๅองตຌนป4ปกิจกรรมปประกอบดຌวย 1 2 3 4 การปฏรูปิการจดการภาวะฉุกเฉั ินดานสาธารณสุข ้ รวมถงโรคระบาดระด ึบชาตั ิ และโรคอุบตั ใหม ิ เพ่อความมื นคงแหั ่งชาตดิ านสุขภาพ ้ การปฏรูปเพ ิอเพื มประส ิ ิทธภาพและประส ิ ิทธผลของการสร ิ างเสร ้ มสุขภาพ ิ ความรอบรูด้ านสุขภาพ การป ้องก นและดูแลรั กษาโรคไม ัต่ดติอ่ สําหรบั ประชาชนและผูป้วย การปฏรูประบบบร ิ การสุขภาพ ิผูสูงอายุ ้ดานการบร้บาลการริกษาพยาบาลทับ ี าน/ ้ ชุมชน และการดูแลสุขภาพตนเองในระบบสุขภาพปฐมภูมเชิงนวิตกรรม ั การปฏรูประบบ ิหลกประก ั นสุขภาพและกองทุนท ัเก ียวข ี ้องให้มความเป ีนเอกภาพ บูรณาการเปนธรรม ท วถั ง เพึยงพอและยีงยั นดืานการเง้นการคลิง ั ปปปปปปปปปปปปคณะกรรมการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขละผูຌกีไยวขຌองปรวมทัๅงผูຌทนประชาชน฿นพืๅนทีไปปปปปปปปปปปปปปปป เดຌปรึกษาหารือรวมกัน฿นการขับคลืไอนละด้านินการตามกิจกรรมปฏิรูปทัๅงป4ปกิจกรรมปซึไงปคปÿธ.ปเดຌลใงหใน ความÿ้าคัญ฿นการขับคลืไอนกิจกรรมการปฏิรูป฿นพืๅนทีไขตÿุขภาพปซึไงมีความหมาะÿม฿นการบริหารจัดการ พืไอ฿หຌÿามารถปรับระบบบริการ฿หຌประชาชนเดຌรับบริการดຌานÿุขภาพเดຌมากทีไÿุดปซึไงจะÿงผลถึงความÿ้ารใจปปปปป ฿นการด้านินงานตามผนปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขปทีไ฿หຌประชาชนเดຌรับประยชนຏละÿรຌางความขຌมขใง ฿หຌประชาชนÿามารถดูลÿุขภาพตนองเดຌดຌวยตนองละพึไงพาชวยหลือกัน฿นชุมชนปประกอบกับคณะกรรมาธิการ การÿาธารณÿุขปวุฒิÿภาปมีขຌอÿนอตอกระทรวงÿาธารณÿุขป฿นการปรึกษาหารือรวมกันมืไอวันทีไป27ปÿิงหาคมป2563 ซึไงการปรึกษาหารือมีประดในมุงนຌน฿หຌความÿ้าคัญรวมกัน฿นรืไองการปฏิรูป฿นประดในการกระจายอ้านาจ ฿หຌกับขตพืๅนทีไปดยฉพาะรืไองระบบหลักประกันÿุขภาพถຌวนหนຌาทีไควร฿หຌประชาชนขຌามารวมบริหารÿถานบริการ ซึไงจะปຓนการลดอ้านาจรัฐละพิไมอ้านาจประชาชนปนืไองจากทีไผานมาการบริหาร฿นรูปบบนีๅยังเมชัดจนป ดังนัๅนปคณะกรรมการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขปจึงเดຌÿนอ฿หຌมีการพิไมกิจกรรมการปฏิรูปประทศ ดຌานÿาธารณÿุขปกิจกรรมทีไป5ปการปฏิรูปขตÿุขภาพ฿หຌมีระบบบริหารจัดการบบบูรณาการปคลองตัวป ละการรวมรับผิดชอบดຌานÿุขภาพระหวางหนวยงานละทຌองถิไนดยการคัดลือกขตÿุขภาพน้ารองป4ปขตÿุขภาพ ปຓนพืๅนทีไปງาหมายป(Setting)ป฿นการขับคลืไอนละด้านินการตามกิจกรรมปฏิรูปทัๅงป4ปกิจกรรมป(การจัดการ ภาวะฉุกฉินละรคระบาดปรคอุบัติ฿หมปการดูลรครืๅอรังปการดูลผูຌÿูงอายุประบบหลักประกันÿุขภาพ) ละด้านินการ฿หຌป4ปขตÿุขภาพน้ารองปมีการปฏิรูประบบบริหารจัดการ฿หຌกิดการบูรณาการปคลองตัวป ละรวมรับผิดชอบดຌานÿุขภาพระหวางหนวยงานละทຌองถิไนป ทบทวนแนวค ิ ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 27
ปปปปปปปปทีไผานมาปกระทรวงÿาธารณÿุขมีนยบายผลักดัน฿หຌมีการก้าหนด ทิศทางการพัฒนาระบบÿุขภาพปละมีกลเกการท้างาน฿นรูปบบ ขตÿุขภาพมาตัๅงตปปพ.ศ.ป2556ปดยการÿนอขอจัดตัๅงÿ้านักงาน ขตบริการÿุขภาพปผานคณะกรรมการพัฒนาครงÿรຌางกระทรวง ÿาธารณÿุขปดยมีค้าÿัไงกระทรวงÿาธารณÿุขปทีไป1449/2556ปลงวันทีไป 30ปกันยายนป2556ปพืไอจัดตัๅงÿ้านักงานขตบริการÿุขภาพละ คณะกรรมการขตบริการÿุขภาพขตทีไป1ป-ป12ปละค้าÿัไงกระทรวง ÿาธารณÿุขทีไป616/2557ปลงวันทีไป14ปพฤษภาคมป2557ปรืไองปจัดตัๅง ÿ้านักงานขตบริการÿุขภาพละคณะกรรมการขตบริการÿุขภาพ ขตทีไป1ป-ป13ป฿หຌปຓนÿวนราชการบริหารÿวนกลางทีไตัๅงอยูÿวนภูมิภาค มีฐานะทียบทากอง฿นÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุขปละตอมาปงบประมาณปพ.ศ.ป2557ปกระทรวง ÿาธารณÿุขปเดຌมีการปรับรูปบบการบริหารจัดการ฿นÿวนภูมิภาคปຓนขตÿุขภาพปบงปຓนป12ปขตÿุขภาพป ละกรุงทพมหานครปมีการบริหารงาน฿นรูปบบคณะกรรมการระดับอ้าภอป(DistrictปHealthปSystem)ป ละระดับขตปดยมอบหมาย฿หຌผูຌตรวจราชการกระทรวงÿาธารณÿุขปปຓนประธานคณะกรรมการขตÿุขภาพ (ChiefปExecutiveปปOfficerป:ปCEO)ปละมีตัวทนจากหนวยบริการระดับตางปโปปຓนคณะกรรมการขตÿุขภาพ (Regionalปhealthปboard)ป ปปปปปปปปปป2561ปเดຌมีการตงตัๅงคณะกรรมการขับคลืไอนขตÿุขภาพป ละคณะท้างานขับคลืไอนขตÿุขภาพปพืไอทบทวนค้าÿัไงจัดตัๅง ÿ้านักงานขตÿุขภาพปประกาศหลักกณฑຏกลาง฿นการคัดลือก คณะกรรมการอ้านวยการปละคณะกรรมการขตÿุขภาพป ละรางค้าขอจัดตัๅงÿวนราชการÿ้านักงานขตÿุขภาพปละนวทาง การพัฒนาศักยภาพขตÿุขภาพทีไป1ป-ป12ปดย฿หຌปรับปรุงรายละอียด พืไอ฿หຌÿอดคลຌองกับนวทางการจัดตัๅงÿวนราชการ฿นภูมิภาค ของปก.พ.ร.ปฉบับ฿หมปปงบประมาณปพ.ศ.ป2561ปประกอบกับ กระทรวงÿาธารณÿุขเดຌด้านินการปฏิรูปกลเกการด้านินงานของกระทรวงÿาธารณÿุขป(Retreat)ปซึไง฿นการประชุม ชิงปฏิบัติการปฏิรูปกลเกการด้านินงานของกระทรวงÿาธารณÿุขป(Retreat)ปมืไอวันทีไป18ป-ป19ปมกราคมป2561 ทีไประชุมมีมติหในชอบกับการกระจายอ้านาจปดยการตัๅงขตÿุขภาพละคณะกรรมการขตÿุขภาพป(Regional HealthปBoard:ปRHB)ปตามผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขปกลเกการท้างาน฿นรูปบบขตÿุขภาพด้านินการ ดยทบทวนบทบาทปภารกิจปละการก้าหนดทิศทางการพัฒนาระบบบริการÿุขภาพปพืไอ฿หຌการบริหารจัดการ ภาย฿นขตÿุขภาพปของกระทรวงÿาธารณÿุขปຓนเปอยางมีประÿิทธิภาพปÿามารถจัดบริการ฿หຌกิดประยชนຏÿูงÿุด กประชาชนปซึไงขตÿุขภาพมีหนຌาทีไละอ้านาจ฿นการบริหารผนปก้าหนดปງาหมายปกลยุทธຏปผลÿัมฤทธิ่ปปปปปปปปปป การจัดÿรรทรัพยากรปงบประมาณละก้าลังคนปละก้ากับปติดตาม฿หຌการปฏิบัติงานบรรลุปງาหมายละผลÿัมฤทธิ่ ตามทีไก้าหนดเวຌอยางบูรณาการ฿นภาพรวมของขตÿุขภาพปทีไÿอดคลຌองกับนยบายละผนพัฒนาดຌานÿุขภาพ ของประทศป ทบทวนแนวค ิ ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 28
ซ งจากขึ ้อมูลผลจากการดําเนินงานในช่ วงทผ ีานมา่ และป ญหาอุปสรรคตาง ๆ ด่งกลัาว จ่งทึ ําให้การปฏรูปเขตสุขภาพ ิ ถูกบรรจุไวในแผนปฏ ้ รูปประเทศด ิ านสาธารณสุข (ฉบ ้ บปร ั บปรุง) ั โดยมระยะเวลาดี ําเนินงานให้เห ็นผลของการเปลยนแปลง ี ทช ี ัดเจน ภายใน ป 2565 ปปปปปปปปปปปปปจากขຌอมูลการด้านินงานทีไผานมาปพบวาปกระทรวงÿาธารณÿุขเดຌมีการด้านินงานการกระจายอ้านาจ ฿หຌขตÿุขภาพมีการบริหารจัดการภาย฿นขตÿุขภาพมาระยะหนึไงลຌวปตยังพบปຑญหาÿ้าคัญ฿นการบริหารจัดการ ละการจัดบริการทีไยังเมÿามารถด้านินงานเดຌอยางปຓนรูปธรรมปอ้านาจ฿นการบริหารจัดการของขตÿุขภาพ เมบใดÿรใจปยกÿวนปจึงกຌปຑญหาบางอยางเมเดຌชัดจนปÿงผล฿หຌป1)ปการดูลรักษาละการขຌาถึงบริการ ของประชาชนยังมีความหลืไอมล้ๅา฿นตละขตÿุขภาพป2)ปการบริหารจัดการหรือการดูลยังเมÿามารถกຌปຑญหา ของพืๅนทีไดยตรงปตยังปຓนการท้างานพืไอÿนองตอบนยบายจากÿวนกลางป3)ปการจัดÿรรทรัพยากรดຌานงบประมาณ ละก้าลังคนปมีความหลืไอมล้ๅา฿นตละขตบริการปพราะปຓนการจัดÿรรจากÿวนกลางป4)ปการบริหารจัดการ ยังขาดการมีÿวนรวมจากภาคประชาชนละหนวยงานอืไนปโปซึไงจากขຌอมูลผลจากการด้านินงาน฿นชวงทีไผานมา ละปຑญหาอุปÿรรคตางปโปดังกลาวปจึงท้า฿หຌการปฏิรูปขตÿุขภาพปถูกบรรจุเวຌ฿นผนปฏิรูปประทศ ดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง)ปดยมีระยะวลาด้านินงาน฿หຌหในผลของการปลีไยนปลงทีไชัดจนป ภาย฿นปป2565ป ทบทวนแนวค ิ ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 29
2.2 เป าหมาย ตวชั ี วด ขั ั นตอน ตามแผนการปฏรูปประเทศด ิ านสาธารณสุข ้ (ฉบบปร ั บปรุง) พ.ศ. 2564 - 2565 : ักจกรรมทิ 5 การปฏ ี รูปเขตสุขภาพให ิ ้มระบบี บรหารจิดการแบบบูรณาการคลัองต่ว และการรัวมร่บผัดชอบดิ านสุขภาพระหว ้าง่ หน่วยงาน และทองถ้ นิ ปปปปปปปปปปปปปปปปÿภาพัฒนาการศรษฐกิจละÿังคมหงชาติป(2564)ปเดຌบรรจุปງาหมายปตัวชีๅวัดปขัๅนตอนการปฏิรูป ขตÿุขภาพป฿นผนการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง)ปพ.ศ.ป2564ป-ป2565ปดังนีๅป ประทศมีขตÿุขภาพทีไมีระบบบริหารจัดการบบบูรณาการละรวมรับผิดชอบระหวางหนวยงาน ละทຌองถิไนปมีความคลองตัวปประÿิทธิภาพปละประÿิทธิผลปÿามารถท้า฿หຌกิดผลÿ้ารใจ฿นพืๅนทีไ ตามปງาหมายของการปฏิรูปประทศดຌานÿุขภาพละÿาธารณÿุขปรวมถึงการจัดการภาวะฉุกฉิน ดຌานÿาธารณÿุขปรคเมติดตอปผูຌÿูงอายุประบบหลักประกันÿุขภาพละกองทุนทีไกีไยวขຌอง ปปปปปปป1)ประบบการบริหารจัดการขตÿุขภาพบบบูรณาการปคลองตัวปมีประÿิทธิภาพปประÿิทธิผลป ละรวมรับผิดชอบดยขตÿุขภาพปหนวยงาน฿นพืๅนทีไละองคຏกรปกครองÿวนทຌองถิไนละ฿ชຌกลเก ทีไมีอยูปชนปคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอ้าภอประดับต้าบลละระดับจังหวัดปละกลเก฿หม ชิงนวัตกรรมป(ด้านินการ฿นพืๅนทีไป4ปขตÿุขภาพน้ารอง) ปปปปปปปป2)ปประชาชนรวมทัๅงผูຌÿูงอายุ฿นพืๅนทีไปเดຌรับบริการละการÿนับÿนุนปตามปງาหมายการปฏิรูป ดຌานÿุขภาพละÿาธารณÿุขปรวมถึงภาวะฉุกฉินดຌานÿาธารณÿุขปรคเมติดตอปผูຌÿูงอายุประบบ ประกันÿุขภาพละกองทุนทีไกีไยวขຌองป(ด้านินการ฿นพืๅนทีไป4ปขตÿุขภาพน้ารอง) ปปปปปปปปปปปป2.1)ปประชาชนทีไเดຌรับประยชนຏจากการตรียมพรຌอมละการจัดการภาวะฉุกฉิน ดຌานÿาธารณÿุข ปปปปปปปปปปปปปป2.2)ปผูຌปຆวยทีไเดຌรับประยชนຏจากการพิไมประÿิทธิภาพละประÿิทธิผลของการÿรຌางÿริม ÿุขภาพป ความรอบรูຌดຌานÿุขภาพป การปງองกันละดูลรักษารคเมติดตอป ดยฉพาะรคบาหวาน ละความดันลหิตÿูง ปปปปปปปปปปปปปปป2.3)ปประชาชนทีไเดຌรับประยชนຏจากการพิไมประÿิทธิภาพละประÿิทธิผลของการÿรຌางÿริม ÿุขภาพปความรอบรูຌดຌานÿุขภาพปการปງองกันละดูลรักษารคเมติดตอปดยฉพาะรคบาหวาน ละความดันลหิตÿูง ปปปปปปปปปปปปป2.4)ปผูຌÿูงอายุทีไเดຌรับการบริบาลดูลละรักษาทีไบຌาน/ชุมชน ปปปปปปปปปปปปปป2.5)ปผูຌบริบาลดูลผูຌÿูงอายุประภทละระดับตางปโปผูຌปຆวยทีไเดຌรับประยชนຏจากการปฏิรูป ระบบหลักประกันÿุขภาพละกองทุนทีไกีไยวขຌอง 2.2.1 เป าหมาย 2.2.2 ตวชั ี วดั ทบทวนแนวค ิ ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 30
ปปปปปปขั้นตอนที่ 1 : ศึกษาละÿนอนะกลเกการบูรณาการปการบริหารงานÿุขภาพของประทศ ระดับตางปโปทีไชืไอมยงระดับชาติละขตÿุขภาพปรวมทัๅงกลเก/คณะกรรมการนยบายÿาธารณÿุข ระดับชาติปพืไอ฿หຌกิดความปຓนอกภาพปบูรณาการละความตอนืไองชิงนยบายปดยเม฿ช ดຌานการบริหารปละก้าหนดนวทาง฿นการตัๅงขตÿุขภาพละการบริหารจัดการบบบูรณาการ ละรวมรับผิดชอบประยะเวลาดําเนินการป:ปดือนทีไป1ป-ป6 ปปปปปปปปขั้นตอนที่ 2ป:ป1)ปจัดท้าผนการบริหารจัดการขตÿุขภาพบบบูรณาการป2)ปก้าหนดขตÿุขภาพ จ้านวนป4ปขตปพืไอท้าปSandboxปละน้าขຌาคณะรัฐมนตรีปพืไออนุมัติด้านินการประยะเวลา ดําเนินการป:ปดือนทีไป7ป-ป12 ปปปปปปปขั้นตอนที่ 3ป:ป1)ปบริหารจัดการบบบูรณาการปบริหารดຌวยคณะกรรมการขตÿุขภาพ นຌนบริหารจัดการรืไองก้าลังคนปการงินปงบประมาณประบบหลักประกันÿุขภาพป2)ประบบบริการ ฿นรืไองÿงÿริมปງองกันปรักษาปคุຌมครองผูຌบริภคปพทยຏผนเทยประบบการพทยຏปฐมภูมิปการพทยຏ ฉุกฉินป3)ประบบขຌอมูลปขาวÿารป4)ปติดตามประมินผลปวิธีบริหารจัดการบบ฿หมปละผลลัพธຏ ฿นกิจกรรมทีไป1ป-ป4ป(การจัดการภาวะฉุกฉินละรคระบาดปรคอุบัติ฿หมปการดูลรครืๅอรังปการดูล ผูຌÿูงอายุประบบหลักประกันÿุขภาพ)ป5)ปการกຌเขปกฎหมายประบียบปการมอบอ้านาจปพืไอปฏิรูป การบริหารจัดการขตÿุขภาพประยะเวลาดําเนินการป:ปดือนทีไป13ป-ป24 ปปปปปป3)ประบบบริหารจัดการประบบบริการละมาตรการÿนับÿนุน฿นพืๅนทีไปทีไเดຌรับการพัฒนาละ เดຌริไมด้านินการตามปງาหมายการปฏิรูปดຌานÿุขภาพละÿาธารณÿุขปรวมถึงการภาวะฉุกฉิน ดຌานÿาธารณÿุขปรคเมติดตอปผูຌÿูงอายุประบบประกันÿุขภาพละกองทุนทีไกีไยวขຌองป(ด้านินการ ฿นพืๅนทีไป4ปขตÿุขภาพน้ารอง) ปปปปปป4)ปหนวยบริการ/หนวยงาน฿นพืๅนทีไทีไเดຌรับการพัฒนาศักยภาพละเดຌริไมด้านินการ/รวม฿หຌบริการ บบบูรณาการตามปງาหมายการปฏิรูปดຌานÿุขภาพละÿาธารณÿุขปรวมถึงการจัดการภาวะฉุกฉิน ดຌานÿาธารณÿุขปรคเมติดตอปผูຌÿูงอายุประบบประกันÿุขภาพละกองทุนทีไกีไยวขຌองปชนปรงพยาบาล ละองคຏกรปกครองÿวนทຌองถิไนป(ด้านินการ฿นพืๅนทีไป4ปขตÿุขภาพน้ารอง) 2.2.2 ตวชั ี วดั 2.2.3 ขั นตอนและวธิการด ี าเนํ ินการปฏรูป ิ ทบทวนแนวค ิ ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 31
2.3 การดําเนินงานและขับเคลอนการปฏ ื รูปเขตสุขภาพให ิ ้สอดคลองตามแผน้ การปฏรูปประเทศด ิ านสาธารณสุข (ฉบ ้ บปร ั บปรุง) พ.ศ. 2564 - 2565 ั ปปปปปปปปปปปปปกองยุทธศาÿตรຏละผนงานป(2564)ปเดຌÿรุปÿาระÿ้าคัญของการด้านินงานละขับคลืไอน การปฏิรูปขตÿุขภาพ฿หຌÿอดคลຌองตามผนปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขป(ฉบับปรับปรุง)ปพ.ศ.ป2564ป-ป2565 ดังนีๅป 2.3.1 การจดทัาขํ ้อเสนอ Sandbox การบรหารจิดการทั ส ี่งผลตอผลล่พธั ในการจ ์ดั บรการทิม ีคุณภาพ และการกีาหนดผลลํพธัท์พ ี งประสงค ึ ของเขตสุขภาพน ์ ํารองการปฏ ่ รูปิ เขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท 1, 4, 9 และ 12) ี ปปปปปปปปปปปปปปปปปคณะกรรมการปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุขปละผูຌบริหารกระทรวงÿาธารณÿุขปเดຌมีการประชุม ปรึกษาหารือรวมกันพืไอบูรณาการการท้างานปมืไอวันทีไป11ปพฤศจิกายนป2564ปณปหຌองประชุมป2ปชัๅนป2ปอาคารป1 ÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุขปซึไงทีไประชุมเดຌมอบหมาย฿หຌปนพ.ÿภณปมฆธนปคณะกรรมการปฏิรูปประทศ ดຌานÿาธารณÿุขป(อดีตปลัดกระทรวงÿาธารณÿุข)ปปຓนประธานคณะท้างานรืไองการปฏิรูปขตÿุขภาพปดยก้าหนด ฿หຌหนวยงาน฿นÿังกัดÿ้านักงานปลัดกระทรวงÿาธารณÿุขปประกอบดຌวยปกองตรวจราชการป(ลขานุการ)ป ละกองยุทธศาÿตรຏละผนงานป(ลขานุการรวม)ปรวมกับหนวยงานทีไกีไยวขຌองปด้านินการบูรณาการการท้างาน พืไอ฿หຌกิดการปลีไยนปลงดยการปฏิรูปขตÿุขภาพ฿หຌมีระบบบริหารจัดการบบบูรณาการปคลองตัวป ละการรวมรับผิดชอบดຌานÿุขภาพระหวางหนวยงานละทຌองถิไนปตามผนปฏิรูปประทศดຌานÿาธารณÿุข ดยก้าหนด฿หຌขตÿุขภาพน้ารองปปຓนพืๅนทีได้านินการปฏิรูปขตÿุขภาพปประกอบดຌวยปขตÿุขภาพทีไป1,ป4, 9ปละป12ปละจัดท้าผนการด้านินงานการขับคลืไอน฿หຌกิดการปฏิรูปขตÿุขภาพปÿรุปÿาระÿ้าคัญ ของขຌอÿนอปSandboxปการบริหารจัดการทีไÿงผลตอผลลัพธຏ฿นการจัดบริการทีไมีคุณภาพปละการก้าหนด ผลลัพธຏทีไพึงประÿงคຏของขตÿุขภาพน้ารองการปฏิรูปขตÿุขภาพป(ขตÿุขภาพปทีไป1,ป4,ป9ปละป12)ปดังนีๅ ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปทีไจะÿงผลตอผลลัพธຏ ฿นการจัดบริการทีไมีคุณภาพพืไอ฿หຌกิดประยชนຏกับประชาชน฿หຌเดຌมากทีไÿุดปประกอบดຌวยป ด้านภาวะผู้นําและการอภบาลระบบ ิ ด้านกําลังคนด้านสุขภาพ ด้านการเงินการคลัง ด้านข้อมูลสารสนเทศ ด้านเทคโนโลยีสุขภาพ 1 2 3 4 5 ทบทวนแนวค ิ ดและงานวจ ิ ยท ั เก ี ยวข ี ้ อง บทท 2 ี 2.3.1.1 ข้อเสนอ Sandbox การบรหารจิดการ 5 ดัาน้ ผลลัพธ์ท ีพึงประสงค์ของเขตสุขภาพนําร่อง Desired Health Outcomes Under Regional Health Area การปฏิรูปเขตสุขภาพ (เขตสุขภาพท ี 1, 4, 9 และ 12) Reform Project (Area Health 1, 4, 9 and 12) 32