รายงานการตรวจราชการและนิเทศงาน รอบที่ 1 ปี 2565

90

ตาราง 4 เดก็ อายุ 0-5 ปี ชัง่ น้ำหนัก,วดั สว่ นสูง เต้ีย ผอม อว้ น จ. สระบุรี ไตรมาส 1 (ต.ค. 64– ธ.ค. 64)

ชงั่ น้ำหนัก เตี้ย ผอม อ้วน

อำเภอ วดั สว่ นสงู (ราย) รอ้ ยละ (ราย) ร้อยละ (ราย) รอ้ ยละ

(ราย)

เมืองสระบุรี 1,682 315 18.7 158 9.3 211 12.5

แกง่ คอย 3,669 650 17.7 180 4.9 455 12.4

หนองแค 2,395 491 20.5 173 7.2 373 15.5

วิหารแดง 948 233 24.5 52 5.4 124 13.0

หนองแซง 232 17 7.3 7 3.0 27 11.6

บ้านหมอ 601 87 14.4 21 3.4 95 15.8

ดอนพุด 285 46 16.1 13 4.5 43 15.0

หนองโดน 422 94 22.2 23 5.4 73 17.3

พระพุทธบาท 688 89 12.9 19 2.7 83 12.0

เสาไห้ 763 86 11.2 52 6.8 104 13.6

มวกเหลก็ 1,165 241 20.6 77 6.6 160 13.7

วงั มว่ ง 517 59 11.4 16 3.0 68 13.1

เฉลมิ พระเกียรติ 430 81 18.8 21 4.8 74 17.2

สบ (ตค.64-ธค.64) 13,797 2,489 18.0 812 5.8 1,890 13.7

เขต 4 – ไตรมาส 1 120,654 13,362 11.0 6,603 5.4 13,839 11.4

ประเทศ – ไตรมาส 1 2,090,889 219,066 10.4 109,684 5.2 179,054 8.5

เปา้ หมาย 10 5 10

แหล่งท่ีมา : HDC ไตรมาส 1 ณ วันที่ 24 มกราคม 2565

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสขุ จังหวดั สระบรุ ี

91

ปัญหา อปุ สรรค และข้อเสนอแนะ

มีการประสานติดตามการบันทึกข้อมลู ระหว่างผูร้ ับผดิ ชอบงาน , ผ้บู ันทกึ ข้อมลู , ADMIN อำเภอ , IT รพ. และ
การประสานเครอื ข่ายในพ้นื ท่ี และมกี ารจดั เวทแี ลกเปลย่ี นเรียนรรู้ ะดบั เขต อยา่ งตอ่ เน่ือง แตม่ สี ถานการณ์
โควดิ -19 แพร่ระบาดอยา่ งรนุ แรง มภี าระงานเพมิ่ จากงานประจำ รวมท้ังมีการป่วยของ จนท.และครอบครัว

ขอ้ เสนอแนะเชงิ นโยบายตอ่ สว่ นกลาง

สือ่ ประชาสมั พนั ธส์ าธารณะอย่างตอ่ เน่ือง และหลักสตู ร อสม. เชยี่ วชาญพัฒนาการเด็ก

นวัตกรรมทีส่ ามารถเป็นแบบอยา่ ง

ระบบการใช้ Line group ตดิ ตามพัฒนาการเด็กรว่ มกับพอ่ แม่ ผเู้ ล้ียงดู ในเขตเมือง โดย PCU เคหะ รพ.
สระบุรี

ศพด. เทศบาลตำบลปอ๊ กแปก๊ อ. เมืองสระบุรี ลานเล่นตน้ แบบ (รพ.สต. หนองโน)

ศพด. เทศบาลตำบลดอนพุด อ. ดอนพุด ลานเลน่ ต้นแบบ (รพ. ดอนพุด)

ศพด. เทศบาลตำบลเสาไห้ อ. เสาไห้ ลานเล่นตน้ แบบ (รพ. เสาไห้เฉลิมพระเกยี รติ ๘๐ พรรษา)

ศพด. มิตรภาพ อ. มวกเหล็ก ลานเล่นตน้ แบบ (รพ.สต. มติ รภาพ))

รพ.สต. หนองโน ตน้ แบบมหัศจรรย์ 1,000 วัน

หน่วยงานทรี่ บั ผิดชอบ สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวัดสระบรุ ี

ผูร้ ับผดิ ชอบหลัก นางจันทรฉ์ าย ฉายากุล นักวิชาการสาธารณสขุ ชำนาญการ
กลมุ่ งานสง่ เสริมสุขภาพ โทร 0 3622 3118 ต่อ 130
E-mail : [email protected]

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสขุ จงั หวดั สระบุรี

92

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข ประจำปงี บประมาณ พ.ศ.2565
Functional based ประเด็นท่ี 4 สขุ ภาพกลุ่มวัยและสุขภาพจติ
หัวข้อ เดก็ ปฐมวัย (ระบบบริการ TEDA4I)
สำนักงานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบรุ ี รอบท่ี 1/2565

ตัวชว้ี ัด

รอ้ ยละของเด็กอายุ 9,18,30,42,60 เดอื นทค่ี ัดกรองพฒั นาการแลว้ พบว่ามีพฒั นาการล่าช้าได้รับการกระตุน้
พฒั นาการดว้ ย TEDA4I หรอื เครือ่ งมอื มาตรฐานอืน่
เกณฑเ์ ปา้ หมาย ปีงบประมาณ พ.ศ.2565 : รอ้ ยละ 75

1. สถานการณป์ จั จบุ ัน
ปงี บประมาณ พ.ศ.2565 ไตรมาสท่ี 1 เดก็ ปฐมวยั ในจังหวัดสระบุรี อายุ 9, 18, 30, 42 และ 60 เดอื น

ได้รับการคัดกรองพัฒนาการเด็กด้วยเครื่องมือ DSPM คิดเป็นร้อยละ 26.41 สงสัยล่าช้าร้อยละ 14.59 สงสัย
ลา่ ช้าส่งต่อทันทรี ้อยละ 0.12 ในกลุ่มเด็กพัฒนาการสงสยั ล่าช้าที่สามารถตดิ ตามให้ได้รับการกระตุ้นพัฒนาการ
และประเมินซ้ำด้วยเครื่องมือ DSPM คร้ังท่ี 2 ภายใน 30 วัน คิดเป็นร้อยละ 60.37 โดยกลับมาพัฒนาการ
สมวยั ร้อยละ 98.89 และยังมีพฒั นาการลา่ ชา้ อย่างนอ้ ย 1 ด้านขน้ึ ไปร้อยละ 1.11

ในส่วนสถานการณ์เด็กพฒั นาการลา่ ชา้ ท่ตี อ้ งได้รับการกระตุ้นดว้ ยเครื่องมือ TEDA4I หรือเครอื่ งมืออ่ืน
เช่น โปรแกรมการฝึก/กระตุ้นพัฒนาการตามวิชาชีพ (นักกิจกรรมบำบัด นักกายภาพบำบัด นักเวชศาสตร์สื่อ
ความหมาย) จำนวน 8 คน โดยแบ่งเป็นกลุ่มสงสัยล่าช้าส่งต่อทันที (1B262) จำนวน 5 คน คิดเป็น
ร้อยละ 62.50 ไม่สมวัยหลังการกระตุ้นด้วยเคร่ืองมือ DSPM จำนวน 3 คน คิดเป็นร้อยละ 37.50
ผลการตรวจคัดกรองพัฒนาการพบว่ากลุ่มพัฒนาการล่าช้า 1 ด้าน จำนวน 1 คน และกลุ่มพัฒนาการล่าช้า
3 ด้าน จำนวน 2 คน ซึ่งเป็นเด็กกลุ่มป่วยพัฒนาการจำนวน 4 คน คิดเป็นร้อยละ 50.00 ซ่ึงได้รับการกระตุ้น
พัฒนาการด้วยเคร่ืองมือ TEDA4I จำนวน 2 คน คิดเป็นร้อยละ 25.00 พบปัญหาเด็กพัฒนาการล่าช้าเข้ารับ
บริการกระตุ้นพัฒนาการแต่ข้อมูลไม่เข้าในระบบ Health Data Center (HDC) จำนวน 2 คน (อำเภอดอนพุด
จำนวน 1 คน, และหนองแค จำนวน 1 คน) เด็กพัฒนาการล่าช้าอยู่ระหว่างการติดตามจำนวน 3 คน
คดิ เป็นรอ้ ยละ 37.50 ติดตามไม่ได้จำนวน 3 คน คดิ เป็นร้อยละ 37.50

2. ผลการดำเนินงาน ปีงบประมาณ พ.ศ.2565 (ข้อมูล ณ ไตรมาสที่ 1 : ตุลาคม 2564 - มกราคม 2565)
จังหวัดสระบุรี ได้รับการพัฒนาแนวทางการบันทึกข้อมูลการให้บริการเด็กพัฒนาการล่าช้า TEDA4I

และการพัฒนาศักยภาพบุคลากรเพ่ือเพ่ิมทักษะการส่ือสารกับผู้ปกครองในบุคลากรสาธารณสุข จำนวน 3 คร้ัง
1) ทักษะการสื่อสารกับผู้ปกครอง 2) ทักษะการปรับพฤติกรรมในเด็กปฐมวัย 3) กิจกรรมช่วยส่งเสริม
พัฒนาการเด็ก จากศูนย์สุขภาพจิตที่ 4 และโรงพยาบาลศรีธัญญา และการสนับสนุนชุดเคร่ืองมือ TEDA4I
ให้ทุกโรงพยาบาล จำนวน 26 ชุด จากสถาบันสิรินธรเพ่ือการฟ้ืนฟูสมรรถภาพทางการแพทย์แห่งชาติ
พบว่ามีโรงพยาบาลที่ไม่มีผู้รับผิดชอบงาน จำนวน 2 แห่ง คือ โรงพยาบาลวิหารแดง และวังม่วงสัทธรรม

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวดั สระบรุ ี

93

เมื่อพบเด็กท่ีมพี ัฒนาการลา่ ชา้ จะต้องสง่ ต่อโรงพยาบาลสระบรุ ี หรือโรงพยาบาลพระพทุ ธบาทตามโรงพยาบาล
แม่ขา่ ย

ตารางท่ี 1 รอ้ ยละของเด็กอายุ 9, 18, 30, 42 และ60 เดือนท่คี ดั กรองพัฒนาการแลว้ พบว่ามีพัฒนาการล่าช้า
แล้วได้รับการกระตุ้นพัฒนาการดว้ ยเครอ่ื งมือ TEDA4I หรือเคร่ืองมือมาตรฐานอืน่

อำเภอ รวม ไดร้ ับการกระต้นุ ดว้ ย อยรู่ ะหว่างการติดตาม ติดตามไมไ่ ด้
เปา้ หมาย TEDA4I
เมอื งสระบุรี จำนวน รอ้ ยละ จำนวน รอ้ ยละ
แกง่ คอย 0 จำนวน รอ้ ยละ 00 00
หนองแค 0 00 00 00
วิหารแดง 3 00 1 33.33 2 66.67
หนองแซง 2 00 2 100 00
บา้ นหมอ 0 00 00 00
ดอนพดุ 0 00 00 00
หนองโดน 1 00 00 1 100
พระพุทธบาท 0 00 00 00
เสาไห้ 0 00 00 00
มวกเหล็ก 1 00 00 00
วังมว่ ง 0 1 100 00 00
เฉลมิ พระเกยี รติ 1 00 00 00
รวม 0 1 100 00 00
8 00 3 37.50 3 37.50
2 25.00

ทม่ี า : ขอ้ มลู จาก HDC และรายงานจากผูร้ ับผิดชอบงาน TEDA4I วนั ท่ี 11 กมุ ภาพนั ธ์ 2565

3. วิเคราะหป์ ัญหา อุปสรรคในการดำเนนิ งาน
จงั หวัดสระบุรีพบวา่ เดก็ พฒั นาการล่าชา้ แล้วไมส่ ามารถติดตามเข้ารับบริการกระต้นุ พัฒนาการ และ

ขอ้ มูลไมเ่ ข้าระบบ Health Data Center เน่อื งจาก
1. ผปู้ กครองไม่พาเด็กเข้ารบั การกระตนุ้ พัฒนาการทงั้ ท่มี ีการนดั /ใบส่งตัว จำนวน 1 คน

2. เด็กป่วยดา้ นพัฒนาการเขา้ รบั การกั ษาทค่ี ลินิกพิเศษ แต่ไม่ไดบ้ นั ทึกรหัสของ TEDA4I จำนวน 1 ราย

3. อยรู่ ะหวา่ งการบันทกึ ขอ้ มูลลง HosXp แลว้ ให้ IT สง่ ออกข้อมูล 43 แฟม้ จำนวน 1 คน

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบุรี

94

4. แผนการดำเนนิ งาน ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
- ทบทวนวธิ ีการบนั ทึกขอ้ มลู และกระตุ้นให้หน่วยบรกิ ารบนั ทกึ ข้อมลู ใหท้ ันเวลาทีก่ ำหนด
- คื น ข้ อ มู ล เป้ าห ม าย เด็ ก พั ฒ น าก ารล่าช้ าจ าก Data Exchange ใน ระบ บ Health Data Center
ใหโ้ รงพยาบาลและสำนักงานสาธารณสุขอำเภอทุก 15 วนั
- ทบทวนระบบการรบั – ส่งข้อมลู และประสาน อสม. ติดตามเดก็ พัฒนาการล่าช้ามารับบรกิ าร
- พัฒนาศักยภาพเจ้าหน้าที่ให้มีความเชี่ยวชาญด้านการกระตุ้นพัฒนาการเด็กด้วยเคร่ืองมือ TEDA4I
ใหค้ รอบคลุมทกุ โรงพยาบาล วางแผนพัฒนาในรปู แบบ on the job training

ผรู้ ายงาน นางเสาวลักษณ์ นาคชำนาญ
ตำแหนง่ นกั วชิ าการสาธารณสุขปฏบิ ตั กิ าร
สถานที่ปฏบิ ตั งิ าน สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบรุ ี
เบอรโ์ ทรศัพท์ 086-0300930

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จังหวดั สระบรุ ี

95

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขุ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ.2565
Functional based ประเด็นที่ 4 สุขภาพกลุ่มวยั และสุขภาพจิต
หัวข้อ อตั ราการฆา่ ตัวตายสำเรจ็
สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวัดสระบรุ ี รอบที่ 1/2565

ตวั ชีว้ ดั
อัตราการฆ่าตวั ตายสำเรจ็
เกณฑเ์ ป้าหมาย ปีงบประมาณ พ.ศ.2565 : นอ้ ยกวา่ หรอื เทา่ กับ 8 ต่อประชากรแสนคน

1. สถานการณป์ จั จุบนั
การเปรียบเทียบอัตราการฆ่าตัวตายสำเร็จของจังหวัดสระบุรีกับเขตสุขภาพท่ี 4 และประเทศ

ระหว่างปีงบประมาณ พ.ศ.2561 – 2564 พบว่าอัตราการฆ่าตัวตายสำเร็จมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกปี
มีอัตราการฆ่าตัวตายสำเร็จสูงกว่าระดับเขตและประเทศ โดยตั้งแต่ปีงบประมาณ พ.ศ.2562 - 2564
มีอตั ราการฆา่ ตัวตายสำเร็จเกินเกณฑ์เปา้ หมายของกระทรวงสาธารณสุข ดงั แผนภูมทิ ี่ 1

การเปรียบเทียบอัตราการฆ่าตัวตายสาเร็จ ระหวา่ งปี พ.ศ.2561 - 2564

1642800
2561 2562 2563 2564

จงั หวัดสระบรุ ี 5.49 6.03 8.29 8.67

เขตสขุ ภาพท่ี 4 5.4 5.27 5.36 0

ประเทศ 6.32 6.64 7.37 0

แผนภมู ทิ ี่ 1 การเปรียบเทยี บอัตราการฆา่ ตัวตายสำเร็จระหว่างปงี บประมาณ พ.ศ.2561 – 2564
ที่มา : ศนู ย์ป้องกันการฆ่าตวั ตายระดบั ชาติ
หมายเหตุ : ปงี บประมาณ พ.ศ.2564 ระดบั เขตและประเทศรอข้อมลู จากศูนย์ป้องกันการฆ่าตวั ตายระดับชาติ

ในปีงบประมาณ พ.ศ.2565 (ไตรมาสท่ี 1 เดือนตลุ าคม - ธันวาคม 2564) จังหวัดสระบุรี มี

อตั ราการฆ่าตัวตายสำเร็จเท่ากับ 2.49 ต่อประชากรแสนคน โดยจำนวนการฆ่าตัวตายสำเร็จเท่ากับ 16 ราย มี

พื้นที่เฝ้าระวังท่ีมีอัตราการฆ่าตัวตายสำเร็จสูงเกินเกณฑ์เป้าหมายจำนวน 2 อำเภอ คือ อำเภอหนองโดน

มอี ัตรา 14.35 ต่อประชากรแสนคน และอำเภอหนองแซงมีอตั รา12.63 ต่อประชากรแสนคน ซงึ่ เป็นอำเภอที่มี

จำนวนประชากรน้อยของจังหวัดสระบุรี และเมื่อพิจารณาจากจำนวนการฆ่าตัวตายสำเร็จรายอำเภอ

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสุขจงั หวดั สระบรุ ี

96

พบว่า อำเภอแก่งคอยมีจำนวนการฆ่าตัวตายสำเร็จสูงที่สุดเท่ากับ 5 ราย รองลองมาคืออำเภอพระพุทธบาท
จำนวน 3 ราย ดงั แผนภูมทิ ่ี 2 และ 3

อตั ราการฆา่ ตัวตายสาเรจ็ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 ไตรมาสท่ี 1

16 12.63 14.35
14
12
10
8
6 4.95 4.64 4.98

4 2.11 0 1.77 2.49
2 0 0 00 0
0

แผนภมู ทิ ่ี 2 : อัตราการฆ่าตวั ตายสำเรจ็ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 ไตรมาสท่ี 1
ท่ีมา : รายงาน รง506s

จานวนการฆ่าตวั ตายสาเรจ็ (ราย) ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 ไตรมาสที่ 1
20 16
15

10
5 0520200230110
0

แผนภมู ิท่ี 3 : จำนวนการฆา่ ตวั ตายสำเร็จ (ราย) ปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 ไตรมาสที่ 1
ท่มี า : รายงาน รง506s

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบรุ ี

97

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี ศึกษาถึงข้อมูลและปัจจัยท่ีมีความสัมพันธ์ในกลุ่มที่ฆ่าตัวตาย
สำเร็จจากระบบรายงาน รง 506s ปีงบประมาณ พ.ศ.2565 จังหวัดสระบุรีมีผู้ฆ่าตัวตายสำเร็จ จำนวน 16 ราย
คดิ เปน็ อตั รา 2.49 ต่อแสนประชากร พบว่าเพศชายฆา่ ตัวตายมากกว่าเพศหญงิ ถงึ 3 เท่า ชว่ งอายุ 40 – 49 ปี ที่มี
การฆ่าตัวตายสูงสุด จำนวน 5 คน คิดเป็นร้อยละ 31.25 รองลงมาคือ ช่วงอายุ 30 - 39 ปี จำนวน 4 คน
คิดเป็นร้อยละ 25.00 และช่วงอายุ 50 – 59 ปี คิดเป็นร้อยละ 18.75 ตามลำดับ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นกลุ่ม
วัยทำงาน จำนวน 14 คน คิดเป็นร้อยละ 87.50 และกลุ่มวัยสูงอายุ จำนวน 2 คน คิดเป็นร้อยละ 12.50
กลุ่มอาชีพทพี่ บการฆ่าตวั ตายสูงสุด คือ กลุ่มรับจา้ ง จำนวน 6 คน คิดเป็นร้อยละ 37.50 ค้าขาย จำนวน 2 คน
คิดเป็นร้อยละ 12.50 เกษตรกรรม ตำรวจ และว่างงาน จำนวน 1 คนเท่ากัน คิดเป็นรอ้ ยละ 6.25 สถานภาพท่ี
มีการฆ่าตัวตายสูงสุด คือ สถานภาพคู่ จำนวน 12 คน คิดเป็นร้อยละ 75.00 สถานภาพโสด จำนวน 3 คน
คิดเป็นร้อยละ 18.75 และสถานภาพหย่า/แยก จำนวน 1 คน คิดเป็นร้อยละ 6.25 วิธีการทำร้ายตนเองจน
เสียชีวิตสูงสุด คือ การผูกคอ จำนวน 9 คน คิดเป็นร้อยละ 56.25 ใช้ปืน จำนวน 3 คน คิดเป็นร้อยละ 18.75
กินสารเคมีอ่ืนๆ เช่น น้ำยาล้างห้องน้ำ จำนวน 2 คน คิดเป็นร้อยละ 12.50 กินยาเกินขนาด และกระโดดน้ำ
จำนวน 1 คนเท่ากัน คิดเป็นร้อยละ 6.25 ประวัติมีโรคประจำตัว จำนวน 7 คน คิดเป็นร้อยละ 43.75 โดย
แบ่งเป็นโรคทางกาย (โรคไม่ติดต่อเร้ือรัง : NCDs) จำนวน 3 คน คิดเป็นร้อยละ 18.75 ได้แก่ โรคเบาหวาน
โรคความดันโลหิตสูง โรคไตวายเร้ือรัง โรคปอดเรื้อรัง และโรคหลอดเลือดสมอง โรคทางจิตเวช จำนวน 3 คน
คิดเป็นร้อยละ 18.75 ไดแ้ ก่ โรคจิตเวช จำนวน 2 คน และโรคซึมเศร้า จำนวน 1 คน และโรคร่วมทางกายและ
จิต จำนวน 1 คน คิดเป็นร้อยละ 6.25 ปัจจัยร่วมท่ีมีความสัมพันธ์พบในผู้ท่ีฆ่าตัวตายสำเร็จ คือ ปัญหา
ความสัมพันธ์ จำนวน 11 คน คิดเป็นร้อยละ 68.75 ได้แก่ น้อยใจ/ถูกดุด่า จำนวน 8 คน ผิดหวังความรัก/หึง
หวง จำนวน 2 คน และทะเลาะกับคนใกล้ชิด จำนวน 2 คน ปัญหาการใช้สุรา จำนวน 4 คน คิดเป็นร้อยละ
25.00 ปญั หาการใช้สารเสพติด จำนวน 3 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 18.75 ปัญหาท่ีมาจากการเจ็บปว่ ยด้วยโรคเรื้อรัง
ทางกายหรือโรคทางจิตเวช จำนวน 7 คน คิดเป็นร้อยละ 43.75 ได้แก่ ทุกข์ทรมานจากการเจ็บป่วย จำนวน 5 คน
ไม่มีคนดูแล จำนวน 2 คน ปัญหาทางเศรษฐกิจ จำนวน 6 คน คิดเป็นร้อยละ 37.50 ได้แก่ ตกงาน จำนวน 3 คน
มีหน้ีสิน จำนวน 3 คน และยากจน/ค้าขายขาดทุน จำนวน 2 คน ผลกระทบจากโรคโควิด - 19 จำนวน 3 คน
คิดเป็นร้อยละ 18.75 ประวัติการทำร้ายตนเอง จำนวน 4 คน คิดเป็นร้อยละ 25.00 และไม่มีการส่งสัญญาณเตือน
จำนวน 11 คน คิดเป็นร้อยละ 68.75 ในส่วนผู้พยายามฆ่าตัวตาย จำนวน 47 คน โดยกลับมาทำร้ายตนเองซ้ำ
จำนวน 6 ราย ได้แก่ อำเภอเมืองสระบุรี และอำเภอแก่งคอย จำนวน 2 คนเท่ากัน อำเภอพระพุทธบาท และ
อำเภอมวกเหล็ก จำนวน 1 คนเท่ากัน

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบรุ ี

98

2. ผลการดำเนินงาน ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 (ข้อมูล ณ ไตรมาสท่ี 1 : ตลุ าคม – ธันวาคม 2564)
ตารางที่ 1 แสดงผลการดำเนินงานตามเกณฑช์ ว้ี ดั ภาพรวมจังหวัดสระบรุ ี

ท่มี า : ข้อมูลจาก HDC ณ วันท่ี 5 มกราคม 2565 และรายงาน รง506s

ลำดับ ตัวชวี้ ัด รายการข้อมลู ภาพรวมจังหวัด ภาพรวมจังหวัด
รอบ 1 ณ ไตรมาส 1 รอบ 2 ณ ไตรมาส 3
(ขอ้ มูล ต.ค. – ธ.ค.64) (ขอ้ มลู ต.ค.64– มิ.ย.65)

1 อตั ราการฆ่าตัวตายสำเร็จ ประชากร 643,828
16
(ไม่เกนิ 8 ตอ่ ประชากรแสนคน) ผลงาน 2.49
332
อตั รา 300
90.36
2 รอ้ ยละของผู้พยายามฆา่ ตวั ตาย เปา้ หมาย
12,906
ไมก่ ลบั ไปทำร้ายตนเองซ้ำ ผลงาน 9,582
74.24
ภายใน 1 ปี (ร้อยละ 90) รอ้ ยละ 4,302
3,661
3 ร้อยละของผปู้ ว่ ยโรคซึมเศร้า เปา้ หมาย 85.10
4,108
เข้าถงึ บริการสุขภาพจติ ผลงาน 1,562
38.02
(ไม่น้อยกวา่ ร้อยละ 74) รอ้ ยละ 159
58
4 ร้อยละของผปู้ ่วยโรคจิตเภท เป้าหมาย 36.48
115,767
เข้าถึงบริการสขุ ภาพจิต ผลงาน 35,609
30.76
(ไมน่ ้อยกวา่ ร้อยละ 85) ร้อยละ

5 ร้อยละของผปู้ ว่ ยโรคสมาธสิ น้ั เป้าหมาย

เขา้ ถงึ บริการสขุ ภาพจิต ผลงาน

(ไม่น้อยกวา่ ร้อยละ 35) ร้อยละ

6 ร้อยละของผ้ปู ่วยโรคออทสิ ติก เปา้ หมาย

เขา้ ถึงบริการสุขภาพจิต ผลงาน

(ไม่นอ้ ยกวา่ ร้อยละ 50) รอ้ ยละ

7 การคัดกรองโรคซึมเศร้า (2Q) เปา้ หมาย

ในผูป้ ่วยโรคเรอื้ รงั ผลงาน

ร้อยละ

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวดั สระบรุ ี

ตารางท่ี 2 แสดงผลการดำเนนิ งานตามเกณฑ์ชวี้ ดั รายอำเภอ (เชิงปริมาณ)

ท่มี า : ข้อมูลจากรง 506s (ลำดบั ท่ี 1), ขอ้ มลู 43 แฟ้ม (ลำดับที่ 2 ) และขอ้ มูล H

ลำดบั ตัวชวี้ ัด/รายงานขอ้ มูล รายการ เมอื ง แก่งคอย หนองแค วิหารแดง หนอง
ขอ้ มลู
1 อตั ราการฆา่ ตัวตาย ประชากร 117,876 100,972 94,781 38,977 15,8
สำเรจ็ ผลงาน 0 5 2 0 2
(ไม่เกนิ 8 ตอ่ ประชากร อัตรา 0.00 4.95 2.11 0.00
แสนคน) 12.6
เปา้ หมาย 71
2 รอ้ ยละของผู้พยายามฆา่ ผลงาน 64 57 30 32 9
ตัวตายไม่กลบั ไปทำรา้ ย รอ้ ยละ 90.14
ตนเองซำ้ ภายใน ๑ ปี 51 29 31 9
(ร้อยละ ๙๐) เปา้ หมาย 2,355
ผลงาน 1,737 89.47 96.67 96.88 100.
3 รอ้ ยละของผู้ปว่ ยโรค รอ้ ยละ 73.77
ซึมเศร้าเขา้ ถงึ บริการ 2,004 1,895 775 32
สขุ ภาพจิต เป้าหมาย 785 2,319 1,039 402 18
(ไมน่ อ้ ยกว่ารอ้ ยละ 74) ผลงาน 568 115.74 54.84 51.90 57.9
ร้อยละ 72.37
4 รอ้ ยละของผปู้ ว่ ยโรคจติ 668 632 258 10
เภทเข้าถึงบรกิ าร เปา้ หมาย 756 560 509 188 99
สขุ ภาพจติ ผลงาน 394 83.85 80.60 72.81 91.1
(ไมน่ อ้ ยกว่ารอ้ ยละ 85) รอ้ ยละ 52.11
672 611 258 89
5 ร้อยละของผู้ปว่ ยโรค เป้าหมาย 31
สมาธสิ ั้นเขา้ ถึงบริการ ผลงาน 19 177 217 64 36
สขุ ภาพจิต ร้อยละ 61.29
(ไมน่ ้อยกว่ารอ้ ยละ 35) 26.33 35.50 24.81 40.5
เป้าหมาย 20,935
6 รอ้ ยละของผู้ปว่ ยโรค ผลงาน 4,582 28 25 11 4
ออทสิ ติกเข้าถึงบรกิ าร รอ้ ยละ 21.89
สุขภาพจิต 2 44 1
(ไม่นอ้ ยกว่ารอ้ ยละ 50)
7.14 16.00 36.36 25.0
7 การคัดกรองโรคซมึ เศร้า
17,332 15,605 7,574 3,29
(2Q) ในผปู้ ว่ ยโรคเรื้อรัง 6,794 2,649 3,266 1,52
39.20 16.98 43.12 46.2

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565

99

HDC (ลำดบั ท่ี 3 - 7)

งแซง บา้ นหมอ ดอนพุด หนองโดน พระพุทธ เสาไห้ มวกเหลก็ วังม่วง เฉลิมพระ
บาท เกยี รติ

841 42,143 6,688 13,942 64,667 33,995 56,347 20,093 37,506
2 0 0 2 30110

63 0.00 0.00 14.35 4.64 0.00 1.77 4.98 0.00

9 21 10 5 27 8 30 30 2

9 20 7 4 25 8 23 27 2

.00 95.24 70.00 80.00 100.00 100.00 76.67 90.00 100.00

26 856 137 289 1,314 697 1,120 397 742
89 527 233 97 341 667 384 118 291
99 61.58 169.58 33.58 25.95 95.67 34.29 29.72 39.23

09 285 46 96 438 232 373 132 247
9 156 75 79 267 197 286 85 123
12 54.68 163.76 82.05 60.95 84.77 76.62 64.23 49.74

9 258 39 73 388 199 378 138 248
6 48 7 14 50 105 70 14 105
50 18.58 18.13 19.05 12.87 52.68 18.53 10.14 42.41

4 10 1 3 15 8 15 6 10
1 1 1 0 10411
00 10.00 100.00 0.00 6.67 0.00 26.67 16.67 10.00

90 8,314 1,406 3,275 12,379 7,510 6,701 3,329 8,117
22 3,930 878 1,185 981 2,058 3,053 2,015 2,696
26 47.27 62.45 36.18 7.92 27.40 45.56 60.53 33.21

สำนักงานสาธารณสขุ จังหวดั สระบุรี

100

- การคัดกรองภาวะซึมเศร้าในกลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรัง (ในคลินิกNCDs/ในชุมชน) เม่ือพบผู้ท่ีมีผลประเมินผิดปกติ

สามารถสง่ ต่อคลินิกจิตเวชเพอื่ ทำการบำบัดรักษา และติดตามดูแลอย่างตอ่ เน่ืองเพื่อเฝ้าระวังการทำรา้ ยตนเอง
สำหรับประชาชนท่ัวไป และบุคลากรสาธารณสุขดำเนินการคัดกรองความเครียด (ST-5), ภาวะซึมเศร้า (2Q, 9Q)
และประเมินการฆ่าตัวตาย (8Q) ผ่านระบบ Google Form ของจังหวัดสระบุรี และ Application

Mental Health Check in ของกรมสุขภาพจิต
- การบูรณาการระบบการฆ่าตัวตายเชื่อมกับงาน DHS ติดตามเยี่ยมประเมินผู้ป่วยพร้อมทีมสหวิชาชีพ
ในระดับโรงพยาบาล สำนักงานสาธารณสุขอำเภอ และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล เพื่อประเมินและ
เฝ้าระวังการทำร้ายตนเองซ้ำ รวมถึงติดตามประเมินสภาพจิตใจของครอบครวั สายตรงในกรณีฆ่าตัวตายสำเร็จ
ทุกราย
- การบันทึกข้อมูลแบบเฝ้าระวังการพยายามทำร้ายตนเอง ทั้งกรณีเสียชีวิต และกรณีไม่เสียชีวิต
ในระบบรายงาน 506s ของศูนย์ป้องกันการฆ่าตัวตายระดับชาติ เพ่ือสามารถนำข้อมูลมาวิเคราะห์ วางแผน
และแก้ไขปัญหาการฆ่าตวั ตาย
- การประชุมเชิงปฏิบัติการพัฒนาแผนการดําเนินงานวัคซีนใจในชุมชนระดับจังหวัด และอบรมพัฒนาครู ก.
หลักสูตรเสริมสร้างวัคซีนใจในชุมชนให้แก่บุคลากรระดับ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุกแห่ง
รวมท้ังตัวแทนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รูปแบบ Online เพ่ือเสริมสร้างความรู้ด้านสุขภาพจิตและเฝ้าระวัง
การฆ่าตัวตาย
- การประชุมเชิงปฏิบัติการเพ่ือพัฒ นารูปแบบระบบบริการป้ องกันการฆ่าตัวตายจังหวัดสระบุรี
ให้แก่ผู้รับผิดชอบงานสุขภาพจิตระดับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด สำนักงานสาธารณสุขอำเภอ และ
โรงพยาบาลทุกแห่ง เพื่อพัฒนาระบบบริการและเพ่ิมประสิทธิภาพการดูแลผู้ท่ีมีความเส่ียงสุขภาพจิต
และผปู้ ่วยจิตเวชให้ไดร้ ับการดูแลและป้องกันการฆ่าตัวตาย

3. วเิ คราะหป์ ัญหา อุปสรรคในการดำเนนิ งาน
- การขาดอัตรากำลังในกลุ่มงานสุขภาพจิตและจิตเวชระดับโรงพยาบาลในการขับเคล่ือนการดำเนินงาน

ป้องกนั การฆ่าตัวตาย

- ทมี สอบสวนสาเหตกุ ารฆา่ ตัวตายตามหลกั ระบาดวิทยาการฆา่ ตวั ตายยงั ไม่ครอบคลมุ ในทุกพน้ื ที่
- การสื่อสารประชาสัมพันธ์ Early warning sign เพื่อเฝ้าระวังในกลุ่มท่ีเคยทำร้ายตัวเอง และไม่เคยทำร้าย
ตัวเองยังไมเ่ ขา้ ถึงกลมุ่ ประชาชนทว่ั ไป
- การฆ่าตวั ตายสำเรจ็ ในพ้ืนท่ีส่วนใหญไ่ มไ่ ด้เขา้ ถงึ ระบบบริการสาธารณสุข และไม่มีสญั ญาณเตอื น
- การเฝา้ ระวังการฆ่าตวั ตายทำได้ยาก เน่ืองจากไม่สามารถควบคมุ ปจั จยั ที่นำสู่การฆา่ ตวั ตายไดค้ รอบคลุม
- การคดั กรองภาวะซมึ เศร้าในกลุ่มผปู้ ว่ ยโรคเร้อื รงั โดยเคร่ืองมือ 2Q ในคลนิ กิ NCD/ชมุ ชน ยังไมค่ รอบคลุม

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวดั สระบุรี

101

4. แผนการดำเนินงาน ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
- การขับเคล่ือนนโยบายผ่านคณะอนุกรรมการประสานงานเพื่อการบังคับใช้พระราชบัญญัติสุขภาพจิต
พ.ศ.2551 ระดบั จงั หวดั
- สร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพจิต (Mental Health Literacy) แก่อสม.และแกนนำชุมชนในเฝ้าระวังปัญหา
สุขภาพจิต และสัญญาณเตือนฆ่าตัวตายในประชากรกลุ่มเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตาย ตามหลัก 3 ส Plus (สอดส่อง
มองหา ใสใ่ จรบั ฟงั ส่งตอ่ เชอ่ื มโยง รวมถงึ การให้ข้อมลู และช่วยเหลือใหเ้ ขา้ ถงึ บริการ )
- รณรงค์ประชาสัมพนั ธ์ความรู้เรือ่ งสัญญาณเตือน โรคซึมเศรา้ การป้องกนั และชว่ ยเหลือผู้ท่เี ส่ียงต่อการทำร้าย
ตนเองแกป่ ระชาชนเพอื่ ปอ้ งกันปัญหาการฆา่ ตวั ตาย
- บูรณาการกับงาน Big Rock ประเด็น NCDs ของจังหวัดสระบุรีเพ่ือดำเนินการเสริมสร้างระบบบริการเชิงรุก
ป้องกนั การฆา่ ตัวตายในสถานประกอบการ โดยการสนับสนนุ สอ่ื – เทคโนโลยีจากกรมสุขภาพจิต
- ตดิ ตามการบันทึกข้อมูลแบบเฝ้าระวังการพยายามทำร้ายตนเอง กรณีเสียชีวิต และไม่เสียชวี ิตในรายงาน506s
ให้ครบถ้วนและเป็นปัจจุบันเพื่อวิเคราะห์สถานการณ์ปัญหาในพื้นท่ี และคืนข้อมูลฆ่าตัวตายสำเร็จ
ผ่านการประชุมคณะกรรมการประสานงานสาธารณสุขระดับอำเภอ (คปสอ.)
- การพัฒนาศักยภาพบุคลากรทีมสอบสวนสาเหตุการตายตามหลักระบาดวิทยาการฆ่าตัวตายระดับจังหวัด
และระดบั อำเภอ

ผรู้ ายงาน นางเสาวลักษณ์ นาคชำนาญ
ตำแหน่ง นักวชิ าการสาธารณสขุ ปฏิบตั ิการ
สถานท่ปี ฏิบัติงาน สำนักงานสาธารณสุขจังหวดั สระบรุ ี
เบอรโ์ ทรศพั ท์ 086-0300930

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสุขจงั หวัดสระบรุ ี

102

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขุ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2565
Functional based ประเด็นท่ี 4 สขุ ภาพกลุ่มวยั และสุขภาพจติ

หวั ข้อ การตรวจตดิ ตามกลุ่มสงสัยปว่ ยโรคเบาหวานและ/หรือความดนั โลหติ สูง
สำนกั งานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี รอบที่ 1/2565

1. ประเด็นการตรวจราชการ
รอ้ ยละการตรวจตดิ ตามกลุ่มสงสยั ปว่ ยโรคเบาหวานและ/หรอื ความดนั โลหติ สูง ภายใน 90 วนั

> รอ้ ยละ 80

2. สถานการณ์
โรคไม่ติดต่อเป็นปัญหาที่สำคัญของประเทศ ส่วนใหญ่เป็นผลจากวิถีชีวิตที่มีพฤติกรรมที่ไม่

ถูกตอ้ ง เชน่ การบริโภคอาหารทมี่ ไี ขมนั สงู อาหารประเภทแป้งและน้ำตาล อาหารหวานจดั เค็มจดั และมีภาวะ
เครียด การพักผ่อนไม่เพียงพอ เป็นปัจจัยทีเ่ สี่ยงต่อการเกิดโรคไม่ติดต่อ จากการสำรวจสภาวะสุขภาพอนามัย
ของประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกายครั้งที่ 5 พ.ศ.2557 ความชุกของโรคเบาหวานในประชากรอายุ 15 ปี
ข้ึนไปร้อยละ 8.9 ความชุกสงู ขน้ึ กวา่ การสำรวจฯ ครง้ั ที่ 4 ปี 2552 (ร้อยละ 6.9) และความชกุ ของโรคความดัน
โลหติ สงู ในประชากรอายุ 15 ปขี ึ้นไป ร้อยละ 24.7 สงู ข้ึนกวา่ การสำรวจฯ ครั้งที่ 4 ปี 2552 (ร้อยละ 22)

ข้อมลู การตายจากใบมรณบตั ร จงั หวดั สระบุรี ตั้งแต่ปี พ.ศ.2553-2563 พบว่าอตั ราตายด้วย
โรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงแนวโน้มสูงขึ้น โดยพบ อัตราตายด้วยโรคเบาหวานจาก 3.7 ต่อแสน
ประชากร ในปีพ.ศ.2553 เป็น 11.3 ต่อแสนประชากรใน ปี พ.ศ.2562 พบอัตราตายสูงสุดในปี พ.ศ.2561
(22.3 ต่อแสนประชากร) และได้ปีพ.ศ.2563 อัตรา 9.1 ตอ่ แสนประชากร และอัตราตายดว้ ยโรคความดันโลหิต
สงู จาก 2.3 ต่อแสนประชากรใน ปี พ.ศ.2553 เป็น 11.2 ตอ่ แสนประชากรในปี พ.ศ.2562 มีแนวโนม้ ลดลงจาก
ปี 2561 เพียงเล็กน้อย อัตราตายด้วยหัวใจและหลอดเลือด ได้แก่ โรคหัวใจขาดเลือด และหลอดเลือดสมอง
ของจงั หวดั สระบรุ ี มีแนวโนม้ เพมิ่ ขึน้ โดยพบว่า อตั ราตายจากหัวใจขาดเลือดเพ่ิมขนึ้ เล็กน้อยจาก 42.5 ต่อแสน
ประชากรในปี พ.ศ.2552 เป็น 47.4 ต่อแสนประชากรในปี พ.ศ.2562 พบอตั ราตายสงู สดุ ในปี พ.ศ.2557 (51.5
ตอ่ แสนประชากร) และในปีพ.ศ.2564 อัตราตาย 35.8 ต่อแสนประชากร สว่ นอตั ราตายจากหลอดเลือดสมองมี
แนวโน้มเพ่มิ ขึน้ จาก 51.3 ต่อแสนประชากรในปี พ.ศ. 2553 เป็น 69.8 ตอ่ แสนประชากรในปี พ.ศ.2562 แต่มี
แนวโนม้ ลดลงจากปีที่ผ่านมา โดยทปี่ ีพ.ศ.2564 อตั รา 64.7 ต่อแสนประชากร

3. ผลการดำเนินงาน
ผลการดำเนินงาน Primary Secondary Prevention ไตรมาส 1 ปีงบประมาณ 2565 ข้อมูลจาก HDC

วันที่ 7 มีนาคม 2565 พบว่า ยังไม่ผ่านเกณฑ์ชี้วัด และมีอำเภอที่ผ่านเกณฑ์ 2 อำเภอ คณะกรรมการ NCD Board
จึงได้ประชุมติดตามความก้าวหน้าการดำเนินงานผ่านระบบ Zoom Meeting 2 คร้ัง เพอ่ื ชแ้ี จงนโยบายและร่วมกัน
แนวทางแก้ไขปัญหา และทบทวนรายละเอียดตัวชี้วัดที่มุ่งเน้น และเร่งรัดให้ดำเนินการให้ทันเวลาที่กำหนด
หน่วยบรกิ ารในพ้ืนท่ีสว่ นใหญด่ ำเนินการไปแลว้ อยู่ระหวา่ งรอบันทึกผลงาน และบางสว่ นเริ่มติดตามเก็บตก ในส่วน
ที่เหลือ จึงเร่งรัดให้ดำเนินการตรวจสอบข้อมูล และบันทึกข้อมูลให้ถูกต้องครบถ้วนและเป็นปัจจุบัน และมีมติใช้
Application มาใช้ในการคัดกรองฯ (H4U และ Smartอสม.) เพื่อใหป้ ระชาชนกลุม่ เป้าหมายได้รับการคัดกรองความ
เสี่ยงต่อโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงด้วย Personal Health Record สามารถประเมินสุขภาพตนเองได้ มี
ศักยภาพในการตัดสินใจ จัดการสุขภาพของตนเองและครอบครัวได้ มีความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy)

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสุขจงั หวดั สระบรุ ี

103

รวมทั้งมีระบบการให้คำปรึกษาสำหรับประชาชนทั่วไป กลุ่มเสี่ยง กลุ่มสงสัยป่วย และกลุ่มป่วย ผ่าน Application
คุยกับหมอ
ผลการดำเนนิ งานปีงบประมาณ 2565 ( ขอ้ มูล HDC ณ 7 มี.ค.65 )

1. ผลการคัดกรองความเสยี่ งต่อโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง
ประชาชนอายุ 35 ปขี ้ึนไป ได้รบั คดั กรองความเสยี่ งโรคเบาหวาน ผลงานระดับประเทศร้อยละ 67.14

ระดับเขต ร้อยละ 45.17 จังหวดั สระบุรี รอ้ ยละ 55.87 เปน็ ลำดับท่ี 5 ของเขต ผา่ นเกณฑ์ 2 อำเภอ และอำเภอท่ีมี
ผลงานสูงสุด 3 ลำดบั แรก ไดแ้ ก่ เสาไห้ บา้ นหมอและมวกเหล็ก รอ้ ยละ 95.42 , 92.48 และ 83.20 ตามลำดับ และ
พบกล่มุ สงสยั ป่วย ร้อยละ 0.55 อำเภอที่พบกลุ่มสงสยั ปว่ ยสงู สุดได้แก่ อำเภอดอนพุด ร้อยละ 2.32 ดังตาราง 2

ประชาชนอายุ 35 ปีขึ้นไป ได้รับคัดกรองความเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง ผลงานระดับประเทศร้อย
ละ 67.48 ระดับเขต ร้อยละ 44.77 จังหวัดสระบุรี รอ้ ยละ 56.20 เปน็ ลำดบั ท่ี 5 ของเขต ผา่ นเกณฑ์ 2 อำเภอ และ
อำเภอที่มีผลงานสูงสุด 3 ลำดับแรก ได้แก่ เสาไห้ บ้านหมอและมวกเหล็ก ร้อยละ 95.88 , 94.56 และ 83.09
ตามลำดับ และพบกลุ่มสงสัยป่วย ร้อยละ 3.36 อำเภอที่พบกลุ่มสงสัยป่วยสูงสุดได้แก่ อำเภอดอนพุด ร้อยละ
14.56 ดังตาราง 2

แผนภูมิ 1 ร้อยละประชาชนอายุ 35 ปีข้นึ ไป ไดร้ บั การคัดกรองความเส่ียงโรคเบาหวาน
ปีงบประมาณ 2562 - 2565

100 90 88.85 90 90
87.14
90 79.75 67.14
87.10 69.47 73.69 55.87
63.57 45.17
80 81.06
ปี 2563 ปี 2564 ปี 2565 เปา้ หมาย
67.23 จงั หวดั สระบุรี
เขตสุขภาพที่ 4
60 ประเทศ

40

20
ปี 2562

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวดั สระบุรี

104

แผนภมู ิ 2 รอ้ ยละประชาชนอายุ 35 ปีขน้ึ ไป ไดร้ บั การคัดกรองความเสีย่ งโรคความดนั โลหิต
ปีงบประมาณ 2562 - 2565

100 90 90 90 87.20 90
88.98 75.26 67.48
87.34 56.20
80.54 63.57
80 81.58 70.15

66.91

60

40 44.77 เป้าหมาย
จงั หวดั สระบุรี
20 ปี 2563 ปี 2564 ปี 2565 เขตสขุ ภาพที่ 4
ประเทศ
ปี 2562

ตาราง 1 ร้อยละของประชาชนอายุ 35 ปีข้ึนไป ได้รบั การคดั กรองความเสี่ยงโรคเบาหวานและความดันโลหิตสงู
ปีงบประมาณ 2565 ณ วันที่ 7 มีนาคม 2565

คัดกรอง DM คดั กรอง HT

อำเภอ 35 ปขี ึ้นไป ไดร้ บั การ ร้อยละ 35 ปีขน้ึ ไป ไดร้ บั การ รอ้ ยละ
คดั กรอง คัดกรอง

เมืองสระบรุ ี 59,465 3,882 6.53 52,232 4,027 7.71
แกง่ คอย 42,926 32,400 75.48 36,628 27,984 76.40
หนองแค 43,289 20,389 47.10 37,396 18,321 48.99
วหิ ารแดง 21,758 15,052 69.18 18,771 12,631 67.29
หนองแซง 6,727 4,458 66.27 5,432 3,790 69.77
บ้านหมอ 17,458 16,145 92.48 14,127 13,359 94.56
ดอนพดุ 2,706 1,977 73.06 2,035 1,632 80.20
หนองโดน 5,028 3,285 65.33 3,661 2,335 63.78
พระพทุ ธบาท 27,880 16,152 57.93 23,788 13,338 56.07
เสาไห้ 15,203 14,507 95.42 12,165 11,664 95.88
มวกเหล็ก 21,222 17,657 83.20 18,671 15,514 83.09
วงั ม่วง 7,088 5,791 81.70 5,604 4,621 82.46
เฉลิมพระเกยี รติ 17,056 9,089 53.29 14,001 8,205 58.60
287,806 160,784 55.87 244,511 137,421 56.20
รวม

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสขุ จงั หวดั สระบุรี

105

ตาราง 2 ร้อยละของประชากรอายุ 35 ปีข้ึนไปท่ีไดร้ ับการคดั กรองความเสย่ี งต่อโรคเบาหวาน จงั หวดั สระบุรี

ร้อย ผลการคัดกรอง
ละ
อำเภอ เปา้ หมาย คดั กรอง ปกติ ร้อย เสี่ยง ร้อย สงสัย รอ้ ย นอก รอ้ ย
ละ ละ ปว่ ย ละ เกณฑ์ ละ

เมือง 59,460 3,882 6.53 3,599 92.71 221 5.69 51 1.31 11 0.28

แกง่ คอย 42,926 32,407 75.5 28,273 87.24 3,666 11.31 299 0.92 169 0.52

หนองแค 43,287 20,388 47.1 17,600 86.33 2,250 11.04 98 0.48 440 2.16

วหิ ารแดง 21,757 15,053 69.19 14,710 97.72 230 1.53 11 0.07 102 0.68

หนองแซง 6,727 4,459 66.29 3,903 87.53 483 10.83 61 1.37 12 0.27

บ้านหมอ 17,458 16,145 92.48 15,688 97.17 439 2.72 6 0.04 12 0.07

ดอนพดุ 2,706 1,982 73.24 1,225 61.81 701 35.37 46 2.32 10 0.5

หนองโดน 5,028 3,285 65.33 2,588 78.78 650 19.79 44 1.34 3 0.09

พระพทุ ธบาท 22,761 16,021 70.39 15,802 98.63 163 1.02 13 0.08 43 0.27

เสาไห้ 15,203 14,507 95.42 12,552 86.52 1,525 10.51 116 0.8 314 2.16

มวกเหล็ก 21,222 17,662 83.22 16,412 92.92 1,140 6.45 85 0.48 25 0.14

วังม่วง 7,087 5,791 81.71 5,239 90.47 488 8.43 45 0.78 19 0.33

เฉลิมฯ 17,053 9,088 53.29 8,726 96.02 51 0.56 3 0.03 308 3.39

รวม 282,675 160,670 56.84 146,317 91.07 12,007 7.47 878 0.55 1,468 0.91
หมายเหตุ :: จำนวนคดั กรองในรายงานน้ี ยงั มิไดห้ ักค่านอกเกณฑ์ทน่ี ้อยกวา่ 70 mg%ออก *นอกเกณฑ์ คา่ น้ำตาลตำ่ กว่า 70 mg%

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสขุ จงั หวดั สระบุรี

106

ตาราง 3 ร้อยละของประชากรอายุ 35 ปขี ้นึ ไป ได้รบั การคดั กรองความเสยี่ งตอ่ โรคความดนั โลหติ สงู
จังหวดั สระบรุ ี ปี 2565

ผลการคัดกรอง

อำเภอ เปา้ หมาย คัดกรอง รอ้ ยละ ปกติ ร้อยละ เสี่ยง ร้อยละ สงสยั ร้อยละ นอก รอ้ ย
ปว่ ย เกณฑ์ ละ

เมอื ง 52,227 4,031 7.72 3,273 81.2 368 9.13 365 9.05 4 0.1
0.15
แกง่ คอย 36,628 28,027 76.52 23,990 85.6 2,212 7.89 1,666 5.94 43 0.15
0.06
หนองแค 37,394 18,347 49.06 16,411 89.45 1,182 6.44 684 3.73 28 0.21
0.19
วหิ ารแดง 18,770 12,639 67.34 12,443 98.45 121 0.96 62 0.49 8
0.18
หนองแซง 5,432 3,798 69.92 3,227 84.97 337 8.87 219 5.77 8 0.04
0
บ้านหมอ 14,127 13,385 94.75 12,114 90.5 1,030 7.7 213 1.59 26 0.13
0.06
ดอนพุด 2,035 1,635 80.34 1,124 68.75 265 16.21 238 14.56 3 0.09
0.11
หนองโดน 3,661 2,336 63.81 1,622 69.43 543 23.24 165 7.06 1 0.12

พระพทุ ธบาท 19,261 13,195 68.51 12,663 95.97 454 3.44 73 0.55 0

เสาไห้ 12,165 11,679 96 10,309 88.27 872 7.47 455 3.9 15

มวกเหลก็ 18,671 15,524 83.14 14,561 93.8 626 4.03 303 1.95 10

วงั ม่วง 5,603 4,625 82.55 3,967 85.77 513 11.09 131 2.83 4

เฉลมิ ฯ 13,998 8,213 58.67 8,109 98.73 51 0.62 38 0.46 9

รวม 239,972 137,434 57.27 123,813 90.09 8,574 6.24 4,612 3.36 159

หมายเหตุ ::จำนวนคดั กรองในรายงานน้ี ยังมไิ ดห้ ักค่านอกเกณฑ์ที่ SBP < 50 และ/หรอื DBP <50 ออก

2. กลมุ่ สงสยั ป่วยเบาหวาน/ความดนั โลหติ สงู ได้รบั การตรวจตดิ ตามเพ่อื การวินจิ ฉยั
2.1 กลุ่มสงสัยป่วยเบาหวานไดร้ ับการตรวจติดตามเพื่อการวินิจฉัย ผลงานระดับประเทศ ร้อยละ

24.32 ระดับเขต ร้อยละ 24.56 จังหวัดสระบุรี ร้อยละ14.61 (ไม่ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 80) เป็นลำดับที่ 4 ของเขต
ยังไมม่ ี อำเภอผ่านเกณฑ์ ผลงานสงู สดุ 3 ลำดับแรก ได้แก่ อำเภอดอนพดุ หนองแซงและเสาไห้ ร้อยละ 42.03
, 30.43 และ 29.91 ตามลำดบั และรายใหม่จากกลุ่มสงสัยปว่ ยเบาหวานได้รบั การตรวจตดิ ตาม ร้อยละ 29.85
ดงั แผนภมู ิ 3 , ตาราง 4

แผนภมู ิ 3 รอ้ ยละกลุม่ สงสัยปว่ ยโรคเบาหวานได้รับการติดตามเพื่อการวนิ ิจฉัย ปงี บประมาณ 2563 - 2565

100

80 63.90 60 80 เป้าหมาย
40.68 จังหวดั สระบรุ ี
60 59.99 37.76 24.32 เขตสุขภาพท่ี 4
24.56 ประเทศ
40 37.53 ปี 2564 14.61

30 ปี 2565

20 27.40

0
ปี 2563

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจังหวดั สระบรุ ี

107

ตาราง 4 ร้อยละการตรวจตดิ ตามกลมุ่ สงสยั ป่วยเบาหวาน

อำเภอ กลุม่ สงสยั ปว่ ยโรคเบาหวาน กลมุ่ สงสยั ป่วย ร้อยละ กล่มุ สงสยั ผปู้ ว่ ย รอ้ ยละ
อายุ 35 ปี ขึ้นไป ในเขต โรคเบาหวานอายุ 35 ป่วย เบาหวานราย
รบั ผดิ ชอบไดร้ ับการตรวจยืนยัน ปี ขนึ้ ไป ไดร้ บั การ ใหม่ จากกลมุ่
โดยการตรวจระดับพลาสมา ตรวจยืนยันโดยการ เบาหวาน สงสัยป่วย
กลโู คสหลงั อดอาหารมากกวา่ 8 ตรวจระดับพลาสมา ได้รบั การ
ชว่ั โมง (FPG) (ทง้ั นคี้ วรตรวจ กลูโคสหลังอดอาหาร ตดิ ตาม ได้รับการ
มากกวา่ 8 ชว่ั โมง ตดิ ตาม(คน)
ตดิ ตาม (FPG) ภายใน 90 วัน (คน)

เมืองสระบุรี 38 1 2.63 1 1 100

แกง่ คอย 309 23 7.44 23 8 34.78

หนองแค 97 0 00 00

วหิ ารแดง 12 0 00 00

หนองแซง 69 21 30.43 21 12 57.14

บ้านหมอ 6 0 00 00

ดอนพดุ 69 29 42.03 29 0 0

หนองโดน 46 0 00 00

พระพทุ ธบาท 13 3 23.08 3 1 33.33

เสาไห้ 117 35 29.91 35 10 28.57

มวกเหลก็ 92 22 23.91 22 8 36.36

วงั มว่ ง 48 0 00 00

เฉลมิ พระเกยี รติ 1 0 00 00

รวม 917 134 14.61 134 40 29.85

2.2 กลุ่มสงสัยป่วยความดันโลหิตสูงได้รับการตรวจติดตามเพื่อการวินิจฉัย ผลงานระดับประเทศ
ร้อยละ 62.69 ระดับเขต ร้อยละ 57.17 จังหวัดสระบุรี ร้อยละ 49.70 (ไมผ่ า่ นเกณฑร์ ้อยละ 80) เปน็ ลำดับที่ 6
ของเขต ยังไมม่ ี อำเภอผา่ นเกณฑ์ ผลงานสูงสุด 3 ลำดับแรก ไดแ้ ก่ อำเภอวหิ ารแดง หนองแซงและวังม่วง ร้อย
ละ 77.61 , 76.73 และ 61.07 ตามลำดับ และรายใหม่จากกลุ่มสงสัยป่วยความดันโลหิตสูงท่ีได้รับการตรวจ
ตดิ ตาม รอ้ ยละ 2.66 ดังแผนภมู ิ 4 , ตาราง 5

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสขุ จังหวดั สระบรุ ี

108

แผนภมู ิ 4 รอ้ ยละกลุ่มสงสยั ปว่ ยโรคความดันโลหติ สงู ไดร้ บั การตดิ ตามเพื่อการวินจิ ฉัย
ปีงบประมาณ 2563 - 2565

100

80 75.72 80

68.92 60 62.69
51.58 57.17
60 49.70
52.52 38.45

40 43.54
30

20 เปา้ หมาย
จังหวัดสระบรุ ี
0 ปี 2564 ปี 2565 เขตสขุ ภาพที่ 4
ปี 2563 ประเทศ

ตาราง 5 ร้อยละการตรวจติดตามกลมุ่ สงสยั ปว่ ยความดันโลหิตสูง

อำเภอ กลุ่มสงสยั ป่วย กลมุ่ สงสัยป่วยโรค ร้อยละ กลมุ่ สงสยั ป่วย ผ้ปู ่วยความดันโลหติ รอ้ ยละ
โรคความดัน ความดนั โลหิต ความดนั โลหติ สูง สงู รายใหม่ จากกลุ่ม
สงู อายุ 35 ปี ขึ้นไป ได้รับการตดิ ตาม สงสัยปว่ ยไดร้ ับการ 8.41
โลหิตสงู ได้รับการตดิ ตาม 2.07
(คน) (คน) ตดิ ตาม(คน) 0.76
(คน) 1.92
9 3.72
เมอื งสระบุรี 407 107 26.29 107 25 0.93
แก่งคอย 1,983 1,210 61.02 1,210 1 0
หนองแค 688 131 19.04 131 1 1.37
วิหารแดง 67 52 77.61 52 7 2.7
หนองแซง 245 188 76.73 188 1 6.84
บา้ นหมอ 220 107 48.64 107 0 1.47
ดอนพดุ 251 123 49.00 123 1 0
หนองโดน 160 73 45.63 73 1 6.67
พระพุทธบาท 102 37 36.27 37 18 2.66
เสาไห้ 466 263 56.44 263 2
มวกเหลก็ 303 136 44.88 136 0
วังม่วง 131 80 61.07 80
1
เฉลิมพระเกียรติ 51 15 29.41 15 67
รวม 5,074 2,522 49.70 2,522

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบุรี

109

4. ปญั หา อปุ สรรค และขอ้ เสนอแนะ แนวทางแก้ไข

ปัญหา/อปุ สรรค/ - นำเทคโนโลยีเข้ามาใช้ในการคัดกรอง
ปจั จยั ทท่ี ำใหก้ ารดำเนนิ งานไมบ่ รรลวุ ัตถปุ ระสงค์ เพอื่ เพิ่มความครอบคลมุ และลดภาระใน
การบนั ทกึ ขอ้ มูล
- การคัดกรองยังตำ่ กวา่ เปา้ หมาย - คดั กรองเสร็จแลว้ บนั ทึกผลงานให้เป็น
- การติดตามกลุ่มสงสยั ป่วย พบว่า กลุม่ สงสัยป่วยไม่ไปรบั ปัจจบุ นั
การตรวจ รอผล lab จากรพ. ซึ่งจะบันทึก lab และสง่ เข้า - การติดตามกลุ่มสงสยั ป่วย ให้รพ.สต.
HDC เดอื นละคร้งั เจาะเลือดและนำสง่ รพ. / รพ.ทกุ แหง่
สง่ ออกผล lab เขา้ HDC สปั ดาหล์ ะคร้งั

ผู้รายงาน นางธัญรัตนพ์ ร หาญโสภี
ตำแหน่ง นักวชิ าการสาธารณสุขชำนาญการ

วัน/เดอื น/ปี 8 มีนาคม 2565
โทร. 0661629293 e-mail : [email protected]

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสขุ จังหวัดสระบรุ ี

110

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขุ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ.2565
Functional based ประเด็นที่ 4 สุขภาพกลุ่มวัยและสุขภาพจติ
หัวข้อ ผูส้ ูงอายุมีพฤตกิ รรมสุขภาพท่ีพงึ ประสงค์
สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบรุ ี รอบท่ี 1/2565

ผู้สูงอายคุ ุณภาพ (พลดั ตกหกลม้ )
ตวั ชี้วดั ที่เกีย่ วขอ้ ง

1. รอ้ ยละ 50 ของผู้สงู อายมุ พี ฤตกิ รรมสขุ ภาพท่พี ึงประสงค์
- รอ้ ยละ 10 ของประชากรสงู อายุกลมุ่ ติดสงั คมในระบบ Health Data Center (HDC)

2. ร้อยละ 30 ของผู้สูงอายุที่ผ่านการคัดกรอง พบว่าเสี่ยงต่อการเกิดภาวะสมองเสื่อมหรือภาวะ
หกลม้ และได้รบั การดแู ลรกั ษาในคลนิ กิ ผ้สู ูงอายุ

2.1 ร้อยละ 30 ของผู้สูงอายุที่ผ่านการคัดกรอง พบว่าเสี่ยงต่อการเกิดภาวะสมองเสื่อมและ
ไดร้ บั การดูแลรกั ษาในคลนิ ิกผู้สงู อายุ

2.3 ร้อยละ 30 ของผู้สูงอายุที่ผ่านการคัดกรอง พบว่าเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหกล้มและได้รบั
การดูแลรกั ษาในคลินิกผูส้ งู อายุ

3.ร้อยละ 98 ของตำบลที่มีระบบการส่งเสริมสุขภาพดูแลผู้สูงอายุระยะยาว (Long Term Care)
ในชุมชนผ่านเกณฑ์

- รอ้ ยละ 90 ของผู้สงู อายแุ ละผูท้ ม่ี ีภาวะพึง่ พิงไดร้ ับการดูแลตาม Care Plan
ตวั ช้วี ัดการดำเนนิ งานเสรมิ สร้างสุขภาพผู้สูงอายุ Big Rock ผสู้ ูงอายุ เขตสขุ ภาพท่ี 4

1. ร้อยละ 60 ผ้สู งู อายุไดร้ บั การคัดกรองภาวะการถดถอยดา้ นสุขภาพ
2. ร้อยละ 40 ผู้สูงอายุได้รับการคัดกรองภาวะก–ารถดถอยด้านสุขภาพ ได้จัดทำ Care Plan และ

ได้รับ Intervention อย่างน้อย 1 กิจกรรม

วิเคราะห์สถานการณ์
จากสถานการณ์ การเปลี่ยนแปลงเข้าสสู่ ังคมผสู้ ูงอายเุ ป็นแนวโน้มสำคัญของโลก ปจั จบุ นั ประเทศไทย

มีผู้สูงอายุประมาณ 12 ล้านคนคิดเปน็ ร้อยละ 18 ของประชากรทั้งประเทศ (Aged society) และคาดว่าจะ
เข้าสังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์ (Complete aged society) คือ มีผู้สูงอายุร้อยละ 20 ของประชากรท้ัง
ประเทศ ภายในปี 2565 และหลังจากนั้นอีกประมาณ 10 ปี จะเข้าสู่สังคมสูงอายุแบบสุดยอด (Super aged
society) คือ มีผู้สูงอายุ ร้อยละ 28 หรือมากกว่า 1 ใน 4 ของประชากรทั้งประเทศ ปัจจุบันประเทศไทยมี
ผสู้ ูงอายตุ ิดบ้านตดิ เตยี ง รอ้ ยละ3 จำนวนประมาณ 3 แสนคน และมแี นวโนม้ เพิม่ ข้ึนอย่างต่อเนือ่ ง

จังหวัดสระบรุ ี ปี 2565 มีประชากรรวม จำนวน 643,828 คน มีผู้สงู อายุ (60 ปีขึ้นไป) จำนวน 109,948 คน
คดิ เปน็ ร้อยละ 17.08 ซง่ึ เป็นสังคมผสู้ ูงอายุ (Aged society) การคดั กรองผ้สู ูงอายจุ ำแนกตามความสามารถใน
การทำกิจวัตรประจำวัน (Activities of Daily Living/ADL) จำนวน 101,148 คน คิดเป็น ร้อยละ 92 (ตาราง
ที่ 1) แยกเป็นกลุ่มผู้สูงอายุติดสังคม/กลุ่มดี (Healthy ageing) จำนวน 97,484 คน คิดเป็นร้อยละ 96.37
ผู้สูงอายุติดบ้าน จำนวน 2,608 คน คิดเป็นร้อยละ 2.58 และผู้สูงอายุติดเตียง จำนวน 940 คน คิดเป็นร้อย
ละ 0.93 รวมจำนวนผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงทั้งหมด (ติดบ้าน,ติดเตียง) 3,548 คน คิดเป็นร้อยละ 3.51 ซึ่ง
ปัจจุบันมีระบบการดูแลระยะยาวสำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง (Long Term Care) อย่างเป็นระบบโดยใช้
หลกั 3C คือ Care manager , Caregiver และ Care plan ใหก้ ารดูแลผสู้ ูงอายุ ท่ีมภี าวะพ่งึ พงิ เป็นรายบุคคล

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสุขจังหวดั สระบุรี

111

โดยการสนับสนุนงบประมาณจากสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) และมีการส่งเสริมสุขภาพ
ผู้สูงอายุระยะยาวเชิงป้องกัน (Preventive Long Term Care) ซึ่งครอบคลุมการดูแลผู้สูงอายุส่วนใหญ่ (ติด
สังคม) มีความสำคัญเพือ่ ยืดระยะเวลาการเจ็บปว่ ยให้มสี ขุ ภาพดี และมคี ุณภาพชีวติ ทดี่ อี กี ด้วย
ตารางที่ 1 ร้อยละของผู้สูงอายุจำแนกตามความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน (Activities of Daily
Living / ADL) จังหวัดสระบรุ ี

จานวนผู้สูงอายุ

ลาดับ อาเภอ

จานวนผู้สูงอายุ คัดกรอง รอ้ ยละ ติดสังคม รอ้ ยละ ติดบา้ น รอ้ ยละ ติดเตียง รอ้ ยละกลกุ่มลทุ่มมี่ 1ภี ากวละพุ่มึง่ 2พงิ ก(ตลุ่ิดมบ3า้ นกตลิดุ่มเต4ียง)รวมกลุ่ม 1-4 รอ้ ยละ
ADL≤12 ADL 5-11 ADL 0-4

1 เมืองสระบุรี 19,912 18,220 91.50 17,565 96.41 480 2.63 175 0.96 455 25 157 18 655 3.59

2 แกง่ คอย 15,599 14,186 90.94 13,350 94.11 658 4.64 178 1.25 501 157 103 75 836 5.89

3 หนองแค 15,923 15,249 95.77 14,907 97.76 220 1.44 122 0.80 172 48 91 31 342 2.24

4 วหิ ารแดง 7,094 6,959 98.10 6,674 95.90 213 3.06 72 1.03 178 35 59 13 285 4.10

5 หนองแซง 3,395 3,294 97.03 3,163 96.02 88 2.67 43 1.31 74 14 29 14 131 3.98

6 บ้านหมอ 8,066 7,599 94.21 7,329 96.45 209 2.75 61 0.80 190 19 49 12 270 3.55

7 ดอนพดุ 1,459 1,411 96.71 1,362 96.53 39 2.76 10 0.71 31 8 9 1 49 3.47

8 หนองโดน 2,864 2,747 95.91 2,647 96.36 71 2.58 29 1.06 48 23 16 13 100 3.64

9 พระพทุ ธบาท 11,729 8,952 76.32 8,574 95.78 175 1.95 83 0.93 120 55 61 22 258 2.88

10 เสาไห้ 6,846 6,484 94.71 6,339 97.76 99 1.53 46 0.71 77 22 29 17 145 2.24

11 มวกเหลก็ 7,699 7,622 99.00 7,429 97.47 141 1.85 52 0.68 122 19 39 13 193 2.53

12 วงั ม่วง 2,765 2,722 98.44 2,609 95.85 85 3.12 28 1.03 73 12 22 6 113 4.15

13 เฉลมิ พระเกยี รติ 6,597 5,703 86.45 5,532 97.00 130 2.28 41 0.72 125 5 41 0 171 3.00

รวม 109,948 101,148 92.00 97,480 96.37 2,608 2.58 940 0.93 2,166 442 705 235 3,548 3.51

จากตาราง พบว่าจังหวัดสระบุรี อำเภอที่มีจำนวนผู้สูงอายุมากที่สุด คือ เมืองสระบุรี หนองแค และ
แก่งคอย ซึ่งเป็นอำเภอขนาดใหญ่ลักษณะเป็นชุมชนเมืองอุตสาหกรรม และจากการจำแนกผู้สูงอายุตาม
ความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน (Activities of Daily Living / ADL) อำเภอที่มี Healthy Ageing
มากที่สุด คือ หนองแค เสาไห้ และมวกเหล็ก ร้อยละ 97.76 97.76 และ 97.47 ตามลำดับ และอำเภอที่มี
ภาวะพึ่งพิงมากทสี่ ุด คอื แก่งคอย วงั ม่วง และวหิ ารแดง รอ้ ยละ 5.89 4.15 และ 4.10 ตามลำดับ

การดำเนนิ งานผู้สูงอายุคุณภาพ
กล่มุ ผู้สูงอายตุ ดิ สังคม (Aging Healthy)
การสง่ เสรมิ พฤติกรรมสุขภาพผ้สู ูงอายทุ ี่พึงประสงค์

1. ชี้แจงการดำเนินงานแก่ผู้เกี่ยวข้องในพื้นที่ ในเรื่องการใช้งาน Blue book Application
การประเมนิ พฤตกิ รรมสุขภาพผูส้ งู อายุทพ่ี ึงประสงค์

2. สนบั สนุนค่มู ือ/แนวทางการประเมินพฤติกรรมสุขภาพผสู้ งู อายุที่พงึ ประสงค์
3. ส่ือสารทำความเขา้ ใจการจัดทำแผนส่งเสรมิ สุขภาพดี (Wellness Plan)
4. สนบั สนนุ ค่มู อื แนวทางสำหรับเจ้าหน้าท่แี ละผู้สงู อายุรปู แบบออนไลน์

พฤตกิ รรมการดูแลสุขภาพตนเองของผูส้ ูงอายุ ประกอบด้วย 8 ดา้ น ไดแ้ ก่

1. มีกิจกรรมทางกายที่ระดับปานกลาง (เดิน/ปั่นจักรยาน/ทำงานบ้าน/ ทำไร่/ทำสวน/ทำนา/ออก
กำลังกาย) สะสม 150 นาที/สปั ดาห์

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวดั สระบรุ ี

112

2. กนิ ผกั และผลไมไ้ ด้วันละ 5 กำมือ เป็นประจำ (6-7 วันต่อสปั ดาห)์
3. ดื่มน้ำเปล่าอย่างน้อยวันละ 8 แก้ว ยกเว้น ผู้สูงอายุที่แพทย์ให้จำกัดน้ำดื่ม เช่น ผู้สูงอายุโรคไต
โรคหวั ใจ เปน็ ตน้
4. ไม่สบู บุหร่ี /ไมส่ ูบยาเสน้
5. ไม่ด่ืมเครอื่ งด่มื ท่ีมีสว่ นผสมของแอลกอฮอล์ (เช่น สุรา เบยี ร์ ยาดองเหล้า)
6. มีการดูแลตนเองเมื่อเจ็บป่วย (เมื่อไม่เจ็บป่วยมีการดูแลตนเอง , เมื่อมีโรคประจำตัวมีการ
รบั ประทานยาตอ่ เนือ่ ง หรือเมื่อเจ็บป่วยท่ัวไป เช่น มไี ข้ ไอ จาม ปวดเม่ือยตามตวั สามารถดแู ลตนเองเบ้ืองต้น
ได้ เช่น สามารถกินยาสามัญประจำบ้านได้ด้วยตนเอง และเมื่ออาการไม่ดีขึ้นสามารถไปพบแพทย์
ท่ีโรงพยาบาล หรือ รพ.สต.ได)้
7. มีการนอนหลับอย่างเพยี งพอ อย่างน้อยวนั ละ 7 – 8 ชว่ั โมง ตอ่ คนื
8. การดูแลสุขภาพช่องปากด้วยการแปรงฟันก่อนนอน โดยไม่รับประทานอะไรอีก ยกเว้นน้ำเปล่า
จนกระทั่งเข้านอน

ตารางที่ 2 ร้อยละผู้สงู อายทุ ่มี ีพฤติกรรมสุขภาพทีพ่ ึงประสงค์ แยกรายอำเภอ จังหวดั สระบรุ ี

พฤตกิ รรมสขุ ภาพทพ่ี ึงประสงคข์ องผสู้ งู อายุ แยกรายอาเภอ จงั หวัดสระบรุ ี ปี 2565

ลาดบั อาเภอ จานวนผูส้ งู อายุ ผู้สูงอายุท่ตี อบแบบประเมนิ พฤตกิ รรมสุขภาพที่พงึ ประสงค์
ของผูส้ ูงอายุ(ผา่ น 8 ข้อ)

ทง้ั หมด(คน) จานวน(คน) ร้อยละ จานวน(คน) ร้อยละ

1 เมอื ง 6,472 227 3.51 108 47.58

2 แก่งคอย 9,365 3,401 36.32 981 28.84

3 หนองแค 12,500 327 2.62 53 16.21

4 วหิ ารแดง 3,506 149 4.25 45 30.20

5 หนองแซง 2,036 65 3.19 17 26.15

6 บ้านหมอ 7,428 351 4.73 195 55.56

7 ดอนพดุ 1,345 220 16.36 48 21.82

8 หนองโดน 2,864 431 15.05 365 84.69

9 พระพทุ ธบาท 3,944 275 6.97 94 34.18

10 เสาไห้ 4,776 372 7.79 204 54.84

11 มวกเหล็ก 6,577 616 9.37 413 67.05

12 วังมว่ ง 2,605 623 23.92 318 51.04

13 เฉลิมพระเกียรติ 5,046 2728 54.06 2,462 90.25

รวม 68,464 9,785 14.29 5,303 54.20

ท่ีมา Blue book application รายงานพฤตกิ รรมสขุ ภาพท่ีพงึ ประสงค์ วนั ท่ี 26 กุมภาพนั ธ์ 2565

ตวั ชี้วัด

ร้อยละ 10 ของผูส้ งู อายุตดิ สงั คมไดร้ ับการคดั กรอง

ร้อยละ 50 ของผู้สงู อายุมพี ฤตกิ รรมสขุ ภาพที่พงึ ประสงค์

รายงานผลการดำเนนิ งานการประเมนิ พฤตกิ รรมสุขภาพท่ีพงึ ประสงค์ จงั หวดั สระบุรี ปี 2565

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบุรี

113

ตวั ชวี้ ดั รอ้ ยละ 50 ของผ้สู งู อายมุ ีพฤติกรรมสุขภาพท่ีพึงประสงค์ โดยประเมินพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์

อยา่ งนอ้ ยรอ้ ยละ 10 ของผูส้ ูงอายุในกลุม่ ติดสงั คมในพ้นื ที่

จังหวัดสระบุรี มีประชากรผู้สูงอายุ 109,948 คน ร้อยละ 96.37 เป็นกลุ่มติดสังคม 97,480 คน
จากการประเมินพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์ของผู้สูงอายุ ปี 2565 ผ่าน Bluebook Application มีการ
นำเข้าข้อมูลผู้สูงอายุในโปรแกรม Blue book จำนวน 68,464 คน ซึ่งมีผู้สูงอายุได้รับการประเมินพฤติกรรม
สุขภาพที่พึงประสงค์ จำนวน 9,785 คน คิดเป็นร้อยละ 14.29 พบว่า ผู้สูงอายุมีพฤติกรรมที่พึงประสงค์ผ่าน
เกณฑ์ 8 ด้าน จำนวน 5,303 คน ร้อยละ 54.20 ร้อยละของผู้สูงอายุมีพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์
เป้าหมาย ร้อยละ 50 และคัดกรองในกลุ่มผู้สูงอายุติดสังคมอย่างน้อยร้อยละ 10 อำเภอที่ผ่านเกณฑ์ ได้แก่
เฉลิมพระเกียรติ หนองโดน และวังม่วง ซึ่งทั้ง 3 อำเภอเป็นพื้นที่ค่อนข้างอยู่ในเขตชนบท ปัจจัยความสำเร็จ
จากการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้ง่ายกว่าชุมชนเขตเมืองในการเข้าไปคัดกรองผู้สูงอายุ และการดูแลตนเอง
วิถีชีวิตที่อยู่กับธรรมชาติ มีเวลามากกว่าคนในเมือง ส่วนอำเภอท่ีเหลือยังคงอยู่ระหว่างการดำเนินการตอบ
แบบประเมนิ ปัญหาอุปสรรคจากภาระงานและสถานการณ์การแพรร่ ะบาดของ Covid-2019

แนวทางการดำเนนิ งานเสริมสรา้ งสุขภาพผสู้ ูงอายุ Big Rock ผ้สู งู อายเุ ขตสุขภาพที่ 4
เป้าหมายทตี่ ้องการ คือ คณุ ภาพชวี ิตผสู้ งู อายุ เน้นที่ Functional Ability และสงิ่ ทตี่ อ้ งการให้เกดิ คือ
ชะลอภาวะเสื่อมถอย 9 ด้านของผู้สงู อายุ , พัฒนา Functional Ability ของผู้สูงอายุ เข้าสู่ Healthy Ageing
, ลดหรือป้องกันการเข้าสู่ภาวะพึ่งพิงของผู้สูงอายุ , ใช้แบบคัดกรองให้กระชับครอบคลุม , มีการวางแผน
การดำเนนิ กิจกรรมชดั เจน และเกดิ ระบบสขุ ภาพแบบใหม่
ขั้นตอนการดำเนินงาน Big Rock 4 Step
1. Step 1 Community Screening ดำเนินการไตรมาสที่ 1 คือ แบบคัดกรองผู้สูงอายุในชุมชน

เป็นการคัดกรองภาวะถดถอย 9 ด้านของผู้สูงอายุ โดยหมอที่ 1 (อสม. ,นักบริบาล ,จิตอาสา ,
ครอบครัว) ถา้ พบความผดิ ปกตดิ ้านใดด้านหนงึ่ ใหส้ ่งตอ่ ทำ Step 2
Community Screening 9 ด้าน ประกอบดว้ ย
1. ด้านการเคลอ่ื นไหว : Mobility
2. ดา้ นการขาดสารอาหาร : Malnutrition
3. ด้านการมองเห็น : Visual
4. ด้านการได้ยนิ : Hearing loss
5. ดา้ นภาวะซึมเศร้า : Depressive
6. ด้านการกลน้ั ปัสสาวะ : Urinary Incontinence
7. ดา้ นการปฏบิ ัติกิจวัตรประจำวัน : Activities of Daily Living/ADL
8. ด้านชอ่ งปาก : Dental
9. ด้านความคดิ คามจำ : Cognitive
2. Step 2 In-depth Assessment ดำเนินการไตรมาสที่ 2 คือ การประเมินเชิงลึก เพื่อยืนยัน
และระบุสาเหตุ/ความเสี่ยง โดยหมอที่ 2 (จนท.สธ. ,จนท.รพ.สต. ,แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว)
ถ้ามีความจำเปน็ ตอ้ งส่งต่อคลินิกผสู้ ูงอายุเพื่อการดูแลรกั ษา
3. Step 3 Intervention ดำเนินการไตรมาสที่ 3 ผู้สูงอายุที่พบภาวะผิดปกติที่ได้รับการคัดกรอง

ยืนยัน มีแผนการดูแลตนเองเป็นรายบุคคล (12 สัปดาห์) โดยการวางแผนแก้ไขปัญหาร่วมกัน

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวดั สระบุรี

114

ระหวา่ งหมอ 1 หมอ 2 หมอ 3 (แพทย์คลนิ ิกผสู้ งู อายุ/แพทย์ผู้เชย่ี วชาญ) ชมุ ชนรวมทง้ั ครอบครัว
และตัวผสู้ งู อายุ
4. Step 4 Re-Assessment ดำเนินการไตรมาสที่ 4 การตรวจประเมินความถดถอยซ้ำอีกครั้ง
หลงั จากใหแ้ ผนการดแู ลไปแลว้ 12 สปั ดาห์

การดำเนนิ งาน Step 1 (ตลุ าคม - ธนั วาคม 2564)
1. จดั เตรียมข้อมูลกลุม่ เป้าหมายรายอำเภอ
2. ประชุมชี้แจงสร้างความเข้าใจกับผู้รับผิดชอบงานผู้สุงอายุ แนวทางการดำเนินงาน Big Rock
ผสู้ งู อายุ ปี 2565
2.1 พืน้ ที่/เปา้ หมายการดำเนินงานในจงั หวดั และอำเภอ Bright Spot คอื วหิ ารแดง และ ดอนพุด
2.2 วธิ ีการจดั เก็บและวเิ คราะห์ขอ้ มลู
2.3 การบนั ทกึ ข้อมลู และดูรายงานในระบบ HDC
3. เยี่ยมตดิ ตามในอำเภอ Bright Spot เพ่ือรบั ทราบปญั หาการดำเนินงาน

ตารางที่ 3 ร้อยละผ้สู ูงอายุไดร้ ับการคัดกรองภาวะถดถอยด้านสขุ ภาพ รายอำเภอ จงั หวดั สระบรุ ี

ร้อยละผสู้ งู อายไุ ดร้ บั การคดั กรองภาวะการถดถอยดา้ นสขุ ภาพ ทไี่ ดจ้ ดั ทา Care Plan และไดร้ บั Intervention อยา่ งน้อย 1 กจิ กรรม เขตสขุ ภาพที่ 4 จงั หวัดสระบรุ ี ปงี บประมาณ2565

อาเภอ จานวนหน่วยบรกิ ารท่ี ประชากรผสู้ งู อายุ(คน) จานวนคดั กรองผา่ นเกณฑ์(คน) ร้อยละ จานวนผดิ ปกต/ิ เสยี่ ง(คน) จานวนทไี่ ดร้ ับ รอ้ ยละ
ลาดบั ผา่ นเกณฑ์ intervention(คน)

1 เมอื งสระบุรี 7 20,080 7,729 38.49 737 551 74.76

2 หนองแค 7 15,864 7,443 46.92 1,951 1,454 74.53

3 พระพทุ ธบาท 9 11,722 6,182 52.74 422 332 78.67

4 เสาไห้ 8 6,846 4,098 59.86 306 144 47.06

5 แก่งคอย 9 15,575 10,640 68.31 496 280 56.45

6 วิหารแดง 3 7,081 4,865 68.7 651 287 44.09

7 บ้านหมอ 4 8,062 5,706 70.78 268 164 61.19

8 เฉลิมพระเกยี รติ 4 6,547 4,987 76.17 242 196 80.99

9 มวกเหล็ก 11 7,696 6,011 78.11 467 279 59.74

10 หนองแซง 6 3,393 2,813 82.91 230 117 50.87

11 หนองโดน 4 2,861 2,684 93.81 317 295 93.06

12 ดอนพดุ 5 1,458 1,368 93.83 275 178 64.73

13 วงั มว่ ง 8 2,763 2,671 96.67 465 372 80

รวม 85 109,948 67,197 61.12 6,827 4,649 68.1

ขอ้ มูลจาก Health Data Center (HDC) ณ วนั ท่ี 25 กุมภาพนั ธ์ 2565

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี

115

จากตารางที่ 3 ผู้สูงอายไุ ด้รับการคดั กรองภาวะถดถอยด้านสุขภาพ เป้าหมายการดำเนินงานร้อยละ
60 ผลงานจังหวัดสระบุรี ร้อยละ 61.12 อำเภอที่ผ่านเกณฑ์เป้าหมายทุกอำเภอ ยกเว้นเมืองสระบุรี หนองแค
พระพุทธบาท และเสาไห้ ซึ่งเป็นอำเภอขนาดใหญ่ชุมชนเมือง และสถานการณ์การแพร่ระบาดของ
Covid-2019 ปัญหาอุปสรรคจากภาระงาน อยู่ระหว่างดำเนินการคัดกรองและการบันทึกข้อมูลส่งออก 43
แฟ้มในระบบ HDC และอยู่ระหว่างการดำเนินงาน Step 2 In-depth Assessment การประเมินเชิงลึก
เพื่อยืนยันและระบุสาเหตุ/ความเสี่ยง โดยหมอที่ 2 (จนท.สธ. ,จนท.รพ.สต. ,แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว)
ถ้ามีความจำเป็นต้องส่งต่อคลินิกผู้สูงอายุเพื่อการดูแลรักษา ต่อไป และมีการประสาน Service plan สาขา
ที่เก่ยี วขอ้ งกับภาวะถดถอยของผสู้ ูงอายเุ พื่อมแี นวทางแก้ไขปัญหาเป็นแนวทางเดียวกัน
การขบั เคลือ่ นงานปฐมภมู ิ : ผูส้ ูงอายกุ บั งาน NCDs เขตสขุ ภาพที่ 4 ปี 2565
ความเชื่อมโยงของงานผสู้ งู อายุกับงาน NCDs
มาตรการสำคญั : Community Care
Community Screening 9 ดา้ น เน้น 3 ประเด็นหลัก

- Falling
- Malnutrition
- Dental

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จังหวดั สระบรุ ี

116

ตารางท่ี 4 การคัดกรองผู้สงู อายุ 10 เร่ือง / เรอ่ื งภาวะหกลม้ รายอำเภอ จังหวัดสระบุรี

การคดั กรองผสู้ งู อายุ 10 เร่ือง เขตสขุ ภาพที่ 4 จงั หวดั สระบรุ ี ปงี บประมาณ2565

เรอ่ื งภาวะหกล้ม

ภาวะหกลม้
ลาดบั อาเภอ ผสู้ งุ อายุ(คน)

คดั กรอง รอ้ ยละ ปกติ ร้อยละ ผดิ ปกติ รอ้ ยละ ไม่ระบุ รอ้ ยละ

1 เมอื งสระบุรี 19,912 8,228 41.32 7,798 94.77 426 5.18 4 0.05

2 แก่งคอย 15,599 12,421 79.63 12,208 98.29 213 1.71 0 0.00

3 หนองแค 15,876 10,055 63.33 9,070 90.20 968 9.63 17 0.17

4 วิหารแดง 7,094 6,551 92.35 6,388 97.51 150 2.29 13 0.20

5 หนองแซง 3,395 2,896 85.3 2,792 96.41 104 3.59 0 0.00

6 บ้านหมอ 8,066 6,131 76.01 6,040 98.52 88 1.44 3 0.05

7 ดอนพดุ 1,459 1,308 89.65 1,229 93.96 79 6.04 0 0.00

8 หนองโดน 2,864 2,686 93.78 2,438 90.77 248 9.23 0 0.00

9 พระพทุ ธบาท 11,729 6,690 57.04 6,576 98.30 98 1.46 16 0.24

10 เสาไห้ 6,846 4,419 64.55 4,274 96.72 142 3.21 3 0.07

11 มวกเหลก็ 7,698 6,196 80.49 5,980 96.51 204 3.29 12 0.19

12 วังมว่ ง 2,765 2,680 96.93 2,345 87.50 334 12.46 1 0.04

13 เฉลิมพระเกียรติ 6,596 5,022 76.14 4,830 96.18 184 3.66 8 0.16

รวม 109,899 75,283 68.5 71,968 95.60 3,238 4.30 77 0.10

ขอ้ มลู จาก Health Data Center (HDC) ณ วนั ที่ 5 มีนาคม 2565

จากตาราง พบวา่ จงั หวัดสระบรุ ี คดั กรองภาวะหกลม้ ของผสู้ ูงอายุ จำนวน 75,283 คน คดิ เป็นร้อยละ
68.5 ซึ่งอำเภอที่คัดกรองพบภาวะผิดปกติมากที่สุดคือ วังม่วง หนองแค และหนองโดน ร้อยละ 12.46 9.63
และ 9.23 ตามลำดับ ซึ่งในรายที่พบภาวะผิดปกติที่มีความเสี่ยงหกล้มในผู้สูงอายุ ตามคู่มือแนวทาง
การส่งเสริมสุขภาพดี ชะลอขรา ชีวายืนยาว สำหรับเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ของกรมอนามัย กระทรวง
สาธารณสุของค์ประกอบที่ 2 การเคลื่อนไหวของผู้สูงอายุ จะมีการแนะนำชุดท่าออกกำลังกายป้องกันภาวะ
หกล้ม ดังนี้ ท่าออกกำลังกายเพื่อฝึกการทรงตัว , เสริมสร้างความแข็งแรงและความทนทานของกล้ามเนื้อ ,
ท่ายืดเหยียดกล้ามเนื้อ และการเคลื่อนไหวและออกกำลังกายอื่นๆ เพิ่มเติม รวมทั้งความรู้คำแนะนำจากสื่อ
ตา่ งๆ เชน่ การป้องกนั หกล้มของผูส้ งู อายุ คลังสือ่ เผยแพร่ของกองโรคไม่ติดต่อ , การปอ้ งกันหกล้มในผู้สูงอายุ
กรมอนามยั ฯลฯ สว่ นสำหรับผ้สู งู อายุมีคู่มือแนวทางการส่งเสริมสุขภาพดี ชะลอชรา ชีวายนื ยาว (Individual
Wellness Plan) เป็นแนวทางเช่นกัน

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบรุ ี

117

ตารางท่ี 5 การคดั กรองผสู้ ูงอายุ 10 เรอ่ื ง / เรอ่ื ง BMI (ภาวะโภชนาการ) รายอำเภอ จังหวดั สระบรุ ี

การคัดกรองผ้สู ูงอายุ 10 เรอ่ื ง เขตสุขภาพท่ี 4 จงั หวัดสระบรุ ี ปงี บประมาณ2565

เรอ่ื งภาวะโภชนาการ/BMI

BMI

ลาดบั อาเภอ ผสู้ งุ อาย(ุ คน) ผอม ร้อยละ สมสว่ น ร้อยละ เริ่มอว้ น รอ้ ยละ อว้ น ร้อยละ อว้ น ร้อยละ
คดั กรอง รอ้ ยละ อนั ตราย

1 เมอื งสระบุรี 19,912 10,587 53.17 713 6.73 6,222 58.77 2,665 25.17 929 8.77 57 0.54

2 แก่งคอย 15,599 13,676 87.67 1,236 9.04 8,219 60.10 3,301 24.14 856 6.26 62 0.45

3 หนองแค 15,876 12,489 78.67 978 7.83 7,642 61.19 2,931 23.47 882 7.06 55 0.44

4 วิหารแดง 7,094 5,888 83 500 8.49 3,732 63.38 1,301 22.10 332 5.64 23 0.39

5 หนองแซง 3,395 3,082 90.78 318 10.32 1,794 58.21 762 24.72 199 6.46 8 0.26

6 บ้านหมอ 8,066 5,855 72.59 563 9.62 3,263 55.73 1,536 26.23 468 7.99 25 0.43

7 ดอนพดุ 1,459 1,313 89.99 158 12.03 735 55.98 315 23.99 98 7.46 7 0.53

8 หนองโดน 2,864 2,772 96.79 246 8.87 1,642 59.24 640 23.09 159 5.74 85 3.07

9 พระพทุ ธบาท 11,729 5,323 45.38 319 5.99 3,290 61.81 1,356 25.47 326 6.12 32 0.60

10 เสาไห้ 6,846 5,658 82.65 545 9.63 3,275 57.88 1,423 25.15 397 7.02 18 0.32

11 มวกเหลก็ 7,698 5,924 76.96 621 10.48 3,092 52.19 1,253 21.15 325 5.49 27 0.46

12 วงั มว่ ง 2,765 2,163 78.23 199 9.20 1,058 48.91 704 32.55 190 8.78 12 0.55

13 เฉลมิ พระเกยี รติ 6,596 2,416 36.63 198 8.20 1,463 60.55 578 23.92 163 6.75 14 0.58

รวม 109,899 77,146 70.2 6,594 8.55 45,427 58.88 18,765 24.32 5,324 6.90 425 0.55

ขอ้ มูลจาก Health Data Center (HDC) ณ วันท่ี 5 มีนาคม 2565

จากตาราง พบว่าจังหวัดสระบุรี คัดกรองภาวะโภชนาการของผู้สูงอายุ จำนวน 77,146 คน คิดเป็น
ร้อยละ 70.2 ซ่งึ อำเภอทีค่ ดั กรองพบภาวะผอมมากทสี่ ุดคือ ดอนพดุ มวกเหล็ก และหนองแซง ร้อยละ 12.03
10.48 และ 10.32 ตามลำดับ ซึ่งในรายที่พบภาวะผอม เจ้าหน้าที่สาธารณสุขจะปฏิบัติตามคู่มือแนวทาง
การส่งเสริมสุขภาพดี ชะลอขรา ชีวายืนยาว องค์ประกอบที่ 1 โภชนาการสำหรับผู้สูงอายุ การจัดอาหาร
สำหรับผู้สูงอายุ แบบประเมินพฤติกรรมการกินอาหารและพฤติกรรมอื่นที่เกี่ยวข้อง นำไปสู่การจัดโปรแกรม
การส่งเสริมโภชนาการดี เทคนิคการจัดอาหารสำหรับผู้สูงอายุ การบริโภคอาหารให้ได้ตามธงโภชนาการ
ผ้สู ูงอายุ และมีตวั อย่างเมนูอาหารแนะนำสำหรับผู้สูงอายุด้วย ส่วนสำหรับผสู้ งู อายุมีคู่มือแนวทางการส่งเสริม
สุขภาพดี ชะลอชรา ชีวายืนยาว (Individual Wellness Plan) เปน็ แนวทางเชน่ กนั

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวดั สระบุรี

118

ตารางท่ี 6 การคดั กรองผู้สงู อายุ 10 เร่ือง / เรื่องสขุ ภาพชอ่ งปาก รายอำเภอ จงั หวดั สระบุรี รอ้ ยละ

การคดั กรองผสู้ งู อายุ 10 เร่ือง เขตสขุ ภาพท่ี 4 จงั หวัดสระบรุ ี ปงี บประมาณ2565

เรื่องสขุ ภาพช่องปาก
สขุ ภาพช่องปาก

ลาดบั อาเภอ ผสู้ งุ อายุ(คน)
คดั กรอง ร้อยละ ปกติ รอ้ ยละ ผดิ ปกติ ร้อยละ ไม่ระบุ

1 เมอื งสระบุรี 19,912 8,215 41.26 8,036 97.82 157 1.91 22 0.27

2 แกง่ คอย 15,599 12,425 79.65 12,148 97.77 276 2.22 1 0.01

3 หนองแค 15,876 9,612 60.54 8,862 92.20 743 7.73 7 0.07

4 วหิ ารแดง 7,094 6,482 91.37 6,134 94.63 348 5.37 0 0.00

5 หนองแซง 3,395 2,868 84.48 2,828 98.61 39 1.36 1 0.03

6 บ้านหมอ 8,066 6,054 75.06 6,018 99.41 35 0.58 1 0.02

7 ดอนพดุ 1,459 1,320 90.47 1,318 99.85 2 0.15 0 0.00

8 หนองโดน 2,864 2,687 93.82 2,611 97.17 76 2.83 0 0.00

9 พระพทุ ธบาท 11,729 6,741 57.47 6,656 98.74 79 1.17 6 0.09

10 เสาไห้ 6,846 4,439 64.84 4,268 96.15 170 3.83 1 0.02

11 มวกเหล็ก 7,698 6,242 81.09 6,060 97.08 176 2.82 6 0.10

12 วงั มว่ ง 2,765 2,709 97.97 2,574 95.02 134 4.95 1 0.04

13 เฉลมิ พระเกยี รติ 6,596 5,022 76.14 4,974 99.04 48 0.96 0 0.00

รวม 109,899 74,816 68.08 72,487 96.89 2,283 3.05 46 0.06

ข้อมูลจาก Health Data Center (HDC) ณ วนั ท่ี 5 มนี าคม 2565

จากตาราง พบว่าจังหวัดสระบุรี คัดกรองสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ จำนวน 74,816 คน คิดเป็น
ร้อยละ68.08 ซ่งึ อำเภอท่ีคัดกรองพบภาวะผิดปกติมากท่ีสดุ คือ หนองแค วหิ ารแดง และวงั มว่ ง รอ้ ยละ 7.73
5.37 และ 4.95 ตามลำดับ ซึ่งในรายที่พบภาวะผิดปกติ ตามคู่มือแนวทางการส่งเสริมสุขภาพดี ชะลอขรา
ชีวายืนยาว องค์ประกอบที่ 3 เจ้าหน้าที่สาธารณสุขจะแนะนำเรื่องการดูแลสุขภาพช่องปากสำหรับผู้สูงอายุ
เน้น 3 ประเด็นหลกั ได้แก่ การทำความสะอาดช่องปาก การหลีกเลย่ี งพฤตกิ รรมเส่ียง และการรบั บรกิ ารตรวจ
ช่องปากเพื่อป้องกันและรักาโรคจากทันตบุคลากร ส่วนสำหรับผู้สูงอายุมีคู่มือแนวทางการส่งเสริมสุขภาพดี
ชะลอชรา ชวี ายนื ยาว (Individual Wellness Plan) เปน็ แนวทางเช่นกัน

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบรุ ี

119

ตารางท่ี 7 การคัดกรองผสู้ ูงอายุ 10 เรื่อง / เรอื่ งสมองเส่ือม รายอำเภอ จงั หวัดสระบุรี

การคดั กรองผสู้ งู อายุ 10 เรื่อง เขตสขุ ภาพท่ี 4 จงั หวดั สระบรุ ี ปงี บประมาณ2565

เรอื่ งสมองเส่ือม

สมองเสอื่ ม AMT
ลาดบั อาเภอ ผสู้ งุ อายุ(คน)

คดั กรอง ร้อยละ ปกติ รอ้ ยละ ผดิ ปกติ ร้อยละ ไม่ระบุ รอ้ ยละ

1 เมอื งสระบุรี 19,912 7,188 36.1 7,018 97.63 170 2.37 0 0.0

2 แก่งคอย 15,599 12,428 79.67 12,250 98.57 178 1.43 0 0

3 หนองแค 15,876 9,484 59.74 9,044 95.36 440 4.64 0 0

4 วิหารแดง 7,094 6,437 90.74 6,321 98.20 116 1.80 0 0

5 หนองแซง 3,395 2,897 85.33 2,836 97.89 59 2.04 2 0.07

6 บ้านหมอ 8,066 6,330 78.48 6,316 99.78 14 0.22 0 0

7 ดอนพดุ 1,459 1,370 93.9 1,359 99.20 11 0.80 0 0

8 หนองโดน 2,864 1,769 61.77 1,696 95.87 73 4.13 0 0

9 พระพทุ ธบาท 11,729 6,445 54.95 6,436 99.86 2 0.03 7 0.11

10 เสาไห้ 6,846 4,419 64.55 4,381 99.14 38 0.86 0 0

11 มวกเหลก็ 7,698 6,235 81 6,172 98.99 63 1.01 0 0

12 วงั มว่ ง 2,765 2,713 98.12 2,467 90.93 244 8.99 2 0.07

13 เฉลมิ พระเกียรติ 6,596 4,384 66.46 4,191 95.60 193 4.40 0 0

รวม 109,899 72,099 65.6 70,487 97.76 1,601 2.22 11 0.02

ข้อมูลจาก Health Data Center (HDC) ณ วันที่ 5 มนี าคม 2565

จากตาราง พบวา่ จงั หวดั สระบุรี คัดกรองสมองเสื่อมของผู้สูงอายุ จำนวน 72,099 คน คิดเป็นร้อยละ
65.6 ซึ่งอำเภอที่คัดกรองพบภาวะผิดปกติมากที่สุดคือ วังม่วง หนองแค และเฉลิมพระเกียรติ ร้อยละ 8.99
4.64 และ 4.40 ตามลำดับ ซึ่งในรายที่พบภาวะผิดปกติ ตามคู่มือแนวทางการส่งเสริมสุขภาพดี ชะลอขรา
ชวี ายนื ยาว องคป์ ระกอบท่ี 4 ผูส้ ูงอายสุ มองดี เจ้าหนา้ ทส่ี าธารณสุขจะให้ความรู้และแนะนำการป้องกันภาวะ
สมองเสอ่ื ม และการสง่ เสรมิ สขุ ภาพสมองดี สว่ นสำหรับผูส้ ูงอายุมีคู่มอื แนวทางการส่งเสรมิ สขุ ภาพดี ชะลอชรา
ชวี ายืนยาว (Individual Wellness Plan) เป็นแนวทางเชน่ กัน

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบุรี

120

ผลการดำเนินงาน Big Rock ผู้สูงอายุ คัดกรองภาวะถดถอยของผู้สูงอายุ 9 ด้าน แต่ประเมินตาม Template

3 ด้าน ดงั นี้

ผลงานการดาเนินงาน Big Rock สูงอายุ Step 1 : Community Screening และ Step 2 : In-depth จังหวดั สระบุรี

ณ วนั ที่ 28 กมุ ภาพนั ธ์ 2565

Community Screening พบภาวะถดถอย ดา้ นท่ีพบถาวะถดถอย
ผสู้ งู อายุ (คน) ครบ 3 ดา้ น เสย่ี งหกลม้ /การเคลอ่ื นไหว ขาดสารอาหาร เสยี่ งตอ่ สุขภาพช่องปาก

จานวน ร้อยละ จานวน จานวน ร้อยละ จานวน ร้อยละ จานวน ร้อยละ

109,952 66,485 60.47 6,009 2,659 44.25 2,297 38.23 1,053 17.52

จากตาราง พบว่า จังหวัดสระบุรี คัดกรองภาวะถดถอยของผู้สูงอายุด้านที่พบมากที่สุด คือ ด้านการ
เคลื่อนไหวเสี่ยงต่อภาวะหกล้ม จำวน 2,659 ราย คิดเป็นร้อยละ 44.25 รองลงมา คือ ภาวะขาดสารอาหาร
จำนวน 2,297 ราย คิดเป็นร้อยละ 38.23 และสุขภาพช่องปาก จำนวน 1,053 คิดเป็นร้อยละ 17.52
ตามลำดับ ซึ่งการดำเนินงานยังอยู่ในไตรมาสที่ 2 กำลังดำเนินการ In-depth Assessment และเตรียมการ
เขา้ สไู่ ตรมาสที่ 3 Intervention ต่อไป

คลนิ ิกผสู้ ูงอายใุ นโรงพยาบาล 120 เตยี ง
การดำเนินการจัดบริการคลินิกผู้สูงอายุจังหวัดสระบุรีมี 2 แห่ง คือ โรงพยาบาลสระบุรี และ

โรงพยาบาลพระพุทธบาท ซึ่งปฏิบัติตามแนวทางที่วางไว้ตามบริบทของพื้นที่ และสอดคล้องกับหลักการของ
สว่ นกลาง ซงึ่ ปัจจบุ นั มีการจดั บริการคลนิ กิ ผู้สงู อายุตามนโยบาย คดิ เปน็ ร้อยละ 100
กระบวนการใหบ้ ริการคลนิ กิ ผูส้ ูงอายุ
การให้บริการคลนิ กิ ผสู้ งู อายุ โรงพยาบาลสระบุรี
สถานท่ีต้งั คลินกิ หมอครอบครวั เครือขา่ ยโรงพยาบาลสระบรุ ี
เปิดให้บริการทุกวนั พฤหสั บดี

เวลาในการให้บริการ: เรม่ิ เวลา 8.30 -12.00 น.
ใหบ้ รกิ าร ผู้สูงอายุ 4 - 5 รายตอ่ สปั ดาห์คัดกรองทกุ ด้านตามรายด้าน 9 ด้าน และสง่ เสรมิ สุขภาพดา้ นรายด้าน
ที่พบปัญหา

เกณฑใ์ นการคดั เขา้ คลนิ ิกผูส้ ูงอายุ

-ไดร้ บั การคัดกรองแล้วมอี าการสงสยั กลมุ่ อาการสูงอายุ
- ตอ้ งการมารับบรกิ ารที่คลินิกผู้สูงอายุโดยตรง
-ไดร้ บั การสง่ ต่อปรกึ ษาคลนิ กิ ผ้สู งู อายภุ ายนอก

การให้บรกิ ารคัดกรองกลมุ่ อาการผู้สงู อายุ (Community screening)
-ประเมนิ ADL/IADL
-ประเมินภาวะซึมเศร้า 2Q/9Q
-ประเมินภาวะพลดั ตกหกลม้ TUGT

-ประเมินภาวะสมองเสอื่ ม MMSE
-ประเมินภาวะทุพโภชนาการ MINA

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจังหวัดสระบุรี

121

-ประเมินสายตา VA
-ประเมนิ ปัสสาวะเล็ดราด
-ประเมินเร่อื งการรับประทานยาหลายชนิด
** ผู้สูงอายุได้รับการประเมินมาจากภายนอกส่งมาปรึกษา เช่น ชมรมผู้สูงอายุ โครงการตรวจต่าง ๆ ของ
ผสู้ งู อายุ, การเย่ยี มบ้าน
แนวทางการดแู ล Dementia คลนิ ิกผูส้ งู อายุ โรงพยาบาลสระบุรี
1.Step 1 Community Screening
- มปี ญั หาดา้ นความจำ หรอื ไม่ โดยทำแบบประเมิน mini-cog
- ผิดปกตินัดเขา้ คลนิ ิกผสู้ งู อายุ
2.Step 2 Indepth assessment
- ซักประวตั ิ ใชแ้ บบประเมินวินจิ ฉยั ภาวะสมองเส่ือม
- ตรวจรา่ งกาย
* ถ้าสงสยั ภาวะซึมเศร้าและซึมสับสนเฉียบพลัน ใหต้ รวจเพ่ิมเติม หาสาเหตขุ องสมองเสอ่ื มทีแ่ ก้ไขได้
(reversible cause of dementia )
3. การส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการเพ่ิมเติมได้แก่
3.1 CBC,Electrolyte ,BUN,Cr,TFT,LFT,VDRL,anti HIV
3.2 Imaging สง่ CT brain
4. พบสาเหตุ Dementia ท่แี กไ้ ขได้รักษาตามสาเหตุ ถา้ ไม่พบสาเหตทุ ี่แก้ไขได้ ให้การรักษาทั่วไป และ
การดูแลเฉพาะโรค และส่งปรึกษา for indication of anti-dementia drug
แนวทางการดูแล Falling คลินกิ ผูส้ งู อายุโรงพยาบาลสระบรุ ี
1. Step1 community screen: 6 เดือนทผ่ี ่านมา มีประวตั ิหกล้มหรือไม่
- ผิดปกตนิ ดั เขา้ คลินกิ ผ้สู ูงอายุ
2. Step 2 Indepth assessment : ประเมินความเส่ยี งของการหกลม้ อย่างเป็นองคร์ วม (Multifactorial
assessment) ไดแ้ ก่
- การตรวจร่างกาย
- ประเมินการรู้คิด
- ประเมินความผดิ ปกตขิ องระบบประสาท
- ความผดิ ปกตขิ องการกลนั้ ปัสสาวะ
- ความผดิ ปกตขิ องการเดนิ และการทรงตวั
- ความผดิ ปกติของการมองเห็น
- ความผิดปกติของการได้ยิน
- ภาวะซึมเศร้า
- ทบทวนการใช้ยา

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จังหวดั สระบรุ ี

122

- ทบทวนการใชอ้ ปุ กรณช์ ว่ ยเดนิ ตรวจเทา้ และรองเทา้
- ความเส่ียงของภาวะกระดกู พรนุ
- ประเมนิ ความสามารถในการทำกจิ วตั รประจำวันของผูป้ ่วย
3. ใหก้ ารรักษาและป้องกันภาวะหกลม้
- ให้ความรู้ทัว่ ไปเรื่องการหกล้ม
- ออกกำลังเพ่ิมความแข็งแรงและการทรงตวั
- ปรึกษาจักษุแพทยห์ ากมปี ญั หาการมองเหน็
- ปรึกษา ENT หากมปี ัญหาการได้ยนิ
- ทบทวนการใชย้ าท่เี หมาะสม
- ใหแ้ คลเซยี มและวิตามินดี
- ตดิ ตามเยยี่ มบ้านเพื่อประเมินสภาพแวดลอ้ มทีบ่ ้าน
4. นดั ตดิ ตามอาการและประเมินการเดินและการทรงตัว
แนวทางการดูแล Dental คลนิ ิกผู้สูงอายโุ รงพยาบาลสระบรุ ี
1.นัดมาพบทนั ตแพทย์ เพ่ือประเมนิ สุขภาพช่องปากซำ้ ทุกวนั องั คารช่วงบา่ ย
2.ถ้าพบปญั หาที่สามารถแก้ไขได้ ทำการแก้ไขปญั หาเลย หรือนดั มาแก้ไขภายหลงั

การให้บรกิ ารคลินกิ ผ้สู ูงอายุ โรงพยาบาลพระพุทธบาท
สถานทีต่ ง้ั PCU โรงพยาบาลพระพทุ ธบาท (หน้าท่ีวา่ การอำเภอ)
เปดิ ใหบ้ ริการทุกวนั ศกุ ร์ เวลา 8.30 -16.30 น.
เริม่ ดำเนินการเดือนกมุ ภาพนั ธ์ 2565
ให้บริการคัดกรองรายด้าน 9 ด้าน และแก้ไขปัญหาส่งต่อตามปัญหาที่พบตามระบบ และรับส่งต่อจากพื้นท่ี
ของเครือข่ายโรงพยาบาลพระพทุ ธบาท

ผลการดำเนินงานการคัดกรองพบวา่ เส่ียงต่อภาวะสมองเส่อื มหรือภาวะหกลม้ และส่งต่อคลนิ กิ
ผสู้ งู อายุ ท้งั หมด 113 ราย (สมองเสื่อม 50 ราย , เสยี่ งหกล้ม 63 ราย)
- ผ้สู ูงอายุท่ผี ่านการคัดกรอง พบวา่ เสี่ยงต่อการเกิดภาวะสมองเสื่อม และไดร้ ับการดูแลรักษาในคลนิ ิกผ้สู งู อายุ
จำนวน 11 ราย คิดเปน็ ร้อยละ 22
- ผสู้ ูงอายทุ ผี่ ่านการคัดกรอง พบวา่ เสย่ี งต่อการเกิดภาวะหกลม้ และไดร้ ับการดูแลรกั ษาในคลนิ ิกผู้สูงอายุ
จำนวน 42 ราย คิดเปน็ ร้อยละ 66.67
ปญั หาอุปสรรค
-บรบิ ทชุมชนเมือง การคมนาคม การเดนิ ทาง รถตดิ หาท่ีจอดรถลำบาก ทำให้ไม่มาตามนัด
-ไม่มีญาตพิ ามาตามนดั เน่ืองจากลกู หลานทำงานชว่ งกลางวนั ผสู้ งู อายุอยูบ่ า้ นคนเดยี ว

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวดั สระบรุ ี

123

-สถานการณ์ Covid-2019 ทำให้ลูกหลานไม่อยากพาผู้สูงอายุออกมานอกบ้าน และตัวผู้สูงอายุเองกลัว
โรคโควิด-2019
แนวทางการดำเนินงานตามบริบทพนื้ ท่ี
-การจดั บริการใหส้ ะดวกในการเขา้ ถึงการบรกิ ารในพื้นท่ี
-วางระบบในการฟืน้ ฟคู วบคู่กับการสร้างเครือขา่ ยทีช่ ัดเจน

การดำเนินงานผู้สูงอายุบูรณาการตามนโยบาย “ คนไทยทุกครอบครัว มีหมอประจำตัว 3 คน “
คลินิกผู้สูงอายุและระบบสุขภาพปฐมภูมิ โดยการดำเนินงานตามโครงการพัฒนาระบบการดูแลผู้สูงอายุใน
ชุมชนแบบไร้รอยต่อ เพื่อป้องกันภาวะหกล้มและความถดถอยทางร่างกายของผู้สูงอายุ แนวทางตามกรม
การแพทย์ กระทรวงสาธารณสขุ ให้ครอบคลมุ ทุกพ้ืนทท่ี ัง้ จงั หวัด

การดำเนนิ งานรว่ มกนั ระหว่างการดแู ลผ้ปู ่วยระยะกลาง (Intermediate Care) , Orthopedics และ
คลินิกผู้สูงอายุ เพื่อให้ผู้สูงอายุได้รับการดูแลครบทุกมิติ และได้รับ การแก้ไขตามบริบทที่เหมาะสมที่สำคัญ
ไม่เกิดความพกิ าร ไมต่ ดิ บา้ น ไม่ตดิ เตียง และป้องกนั หกล้มซำ้ ตาม Flow Process ดังนี้

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบรุ ี

124

การบรู ณาการระบบ Intermediate Care , Orthopedics และคลนิ กิ ผ้สู ูงอายุ จังหวดั สระบุรี
กรณผี สู้ ุงอายพุ ลดั ตกหกล้มกระดูกสะโพกหกั

Acute phase
Fracture Hips

./ . ผา่ ตดั ภายใน 72 ขม.
Admit 2 – 5 วัน / Health Literacy

. Admit 1 – 2 สปั ดาห์ / Health Literacy
- เตรียมญาติ - เตรียมชุมชน
IMC bed / Ward

- ปรบั สภาพแวดลอ้ ม เพ่อื เตรียมฟน้ื ฟสู ภาพ

Community base Program ..

6

/ รายงายผลเป็นระยะ / /

-, 1 , 3 และ 6 เดอื น
( 3) /ความเหมาะสม
- . . .(
2)/

-

-Care Manager -Care giver
-

- .( 1) /

-/ Long Term Care

- ./ .

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงบประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จังหวัดสระบรุ ี

125

การดำเนินงานกลมุ่ ผู้สูงอายุทีม่ ีภาวะพ่งึ พิง (กลุ่มตดิ บ้านและติดเตียง)
จังหวัดสระบุรี ผู้สูงอายุติดบ้าน จำนวน 2,068 คน คิดเป็นร้อยละ 2.60 และผู้สูงอายุติดเตียง จำนวน

940 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 0.94 รวมจำนวนผสู้ งู อายทุ ่ีมภี าวะพ่ึงพงิ ทัง้ หมด 3,548 คน คดิ เปน็ ร้อยละ 3.53 อำเภอที่
มผี ู้สงู อายุท่ีมภี าวะพ่งึ พงิ มากท่สี ุด คือ แกง่ คอย วงั ม่วง และวหิ ารแดง รอ้ ยละ 5.89 4.15 และ 4.10 ตามลำดับ
(ตารางท่ี 8)

ตารางที่ 8 แสดงจำนวนและร้อยละของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง , Care manager , Caregiver , Care plan
รายอำเภอ จงั หวัดสระบรุ ี

Care Care Giver จานวน จดั ทา

จานวนผู้สงู อายุ Manager CG CG ทางาน Care Plan CP
ทงั้ หมด ทท่ี าในพ้ืนท่ี
ลาดับ อาเภอ

จานวนผู้สงู อายุ คัดกรอง รอ้ ยละ ติดสงั คม รอ้ ยละ ติดบา้ น รอ้ ยละ ติดเตียง รอ้ ยละ กลมุ่ ท่ีมภี าวะพ่ึงพิง(ตดิ บ้านตดิ เตยี ง) รวมกลมุ่ 1-4 รอ้ ยละ คน คน คน รอ้ ยละ ฉบบั /ราย รอ้ ยละ
ADL≤12 ADL 5-11 ADL 0-4 กลมุ่ 1 กลมุ่ 2 กลมุ่ 3 กลมุ่ 4

1 เมอื งสระบุรี 19,912 18,220 91.50 17,565 96.41 480 2.63 175 0.96 455 25 157 18 655 3.59 22 174 124 71.26 340 51.91

2 แกง่ คอย 15,599 14,186 90.94 13,350 94.11 658 4.64 178 1.25 501 157 103 75 836 5.89 24 261 221 84.67 836 100.00

3 หนองแค 15,876 15,249 96.05 14,907 97.76 220 1.44 122 0.80 172 48 91 31 342 2.24 24 239 157 65.69 266 77.78

4 วหิ ารแดง 7,094 6,959 98.10 6,674 95.90 213 3.06 72 1.03 178 35 59 13 285 4.10 19 118 70 59.32 146 51.23

5 หนองแซง 3,395 3,294 97.03 3,163 96.02 88 2.67 43 1.31 74 14 29 14 131 3.98 8 41 31 75.61 101 77.10

6 บ้านหมอ 8,066 7,599 94.21 7,329 96.45 209 2.75 61 0.80 190 19 49 12 270 3.55 66 95 76 80.00 185 68.52

7 ดอนพดุ 1,459 1,411 96.71 1,362 96.53 39 2.76 10 0.71 31 8 9 1 49 3.47 6 31 16 51.61 49 100.00

8 หนองโดน 2,864 2,747 95.91 2,647 96.36 71 2.58 29 1.06 48 23 16 13 100 3.64 4 90 40 44.44 89 89.00

9 พระพทุ ธบาท 11,729 8,952 76.32 8,574 95.78 175 1.95 83 0.93 120 55 61 22 258 2.88 17 94 75 79.79 258 100.00

10 เสาไห้ 6,846 6,484 94.71 6,339 97.76 99 1.53 46 0.71 77 22 29 17 145 2.24 19 87 70 80.46 86 59.31

11 มวกเหล็ก 7,699 7,622 99.00 7,429 97.47 141 1.85 52 0.68 122 19 39 13 193 2.53 17 136 94 69.12 186 96.37

12 วงั มว่ ง 2,765 2,722 98.44 2,609 95.85 85 3.12 28 1.03 73 12 22 6 113 4.15 9 78 43 55.13 100 88.50

13 เฉลิมพระเกยี รติ 6,597 5,703 86.45 5,532 97.00 130 2.28 41 0.72 125 5 41 0 171 3.00 8 50 50 100.00 138 80.70

รวม 109,901 101,148 92.04 97,480 96.37 2,608 2.58 940 0.93 2,166 442 705 235 3,548 3.51 243 1,494 1,067 71.42 2,780 78.35

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงบประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจังหวดั สระบรุ ี

126

การดำเนนิ งานตำบลทม่ี รี ะบบการส่งเสริมสุขภาพดูแลผสู้ ูงอายุระยะยาว (Long Term Care) ในชมุ ชน
จังหวัดสระบุรี มีดำเนินงานระบบการส่งเสริมสุขภาพดูแลผู้สูงอายุระยะยาว (Long Term Care)
(ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง) จำนวน 111 ตำบล คิดเป็นร้อยละ 100 และตำบลท่ีมีองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน
เข้าร่วมโครงการส่งเสริมสุขภาพดูแลผู้สูงอายุระยะยาว (Long Term Care) ปี 2565 จำนวน 86 ตำบล คิดเป็น
รอ้ ยละ 77.48 ตามตารางท่ี 9

ตารางท่ี 9

รายงานหน่วยจดั บรกิ ารและองคก์ รสว่ นปกครองทอ้ งถนิ่ ทเี่ ข้าร่วมดาเนินงาน Long Term Care ปี 2565

จงั หวัดสระบรุ ี

อปท.ทส่ี มัครเข้ารว่ ม LTC

ลาดบั ท่ี อาเภอ กองทนุ ตาบล (แห่ง) จานวน อปท.(แหง่ ) รอ้ ยละ (เทยี บกองทนุ ตาบล)

1 เมอื งสระบุรี 11 7 63.64

2 แก่งคอย 14 6 42.86

3 หนองแค 18 19 105.56

4 วิหารแดง 6 4 66.67

5 หนองแซง 9 7 77.78

6 บ้านหมอ 9 9 100.00

7 ดอนพดุ 4 2 50.00

8 หนองโดน 4 4 100.00

9 พระพทุ ธบาท 9 7 77.78

10 เสาไห้ 12 10 83.33

11 มวกเหลก็ 6 5 83.33

12 วังมว่ ง 3 4 133.33

13 เฉลมิ พระเกยี รติ 6 2 33.33

รวม 111 86 77.48

1.การดำเนินการส่งเสริมสุขภาพดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงระยะยาว (Long Term Care) มีผู้จัดการ
การดูแลผู้สูงอายุ (Care Manager) จำนวน 243 คน และนักบริบาล (Caregiver) จำนวน 1,494 คน
ซึ่งครอบคลุมทุกหน่วยบริการ ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงทั้งหมด จำนวน 3,548 คน ได้รับจัดทำแผนการดูแล
รายบุคคล (Care Plan) จำนวน 2,780 คน คิดเป็นร้อยละ 78.35 (เป้าหมาย ร้อยละ 90) (ตารางที่ 4) ที่เหลือ
อยู่ระหว่างการดำเนินงาน เนื่องจากอยู่ในสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา-2019 (Covid-2019)
ทำให้ผลงานล่าช้า ซ่ึงการปฏิบัติงานมีแนวทางการปฏิบัติตามสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส
โคโรนา-2019 (Covid-2019) ของ Care Manager , Caregiver พบว่าสาเหตุส่วนใหญ่ของการตดิ เช้ือของผสู้ งู อายุ
คือ ติดเชื้อจากบุคคลในครอบครัว เป็นวัยทำงานที่ต้องออกมาทำงานและรับเชื้อจากสถานที่ทำงานมาสู่ผู้สูงอายุ
ที่บา้ น ในการปฏิบัติงานของ Care Manager และ Caregiver จึงต้องปฏบิ ัติตามแนวทางอย่างเคร่งครดั ระมัดระวัง
เรื่องการป้องกนั การติดเชอ้ื ของผูส้ ูงอายุเปน็ อยา่ งมาก

2.พัฒนาศักยภาพ Care Manager โดยมีการจัดอบรม Care Manager 70 ชั่วโมง ของกรมอนามัย และ

อบรมฟื้นฟู Care Manager ที่ปฏิบัติงานในเขตสุขภาพที่ 4 โดยศูนย์อนามัยที่ 4 สระบุรี ด้วยระบบ

Web Conference โปรแกรม Zoom Meetings เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของ Covid-2019 โดยมี

Care Manager จงั หวดั สระบุรี เขา้ ร่วมอบรมและมีแผนการอบรมอย่างต่อเน่ือง

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงบประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบรุ ี

127

3.การอบรมฟื้นฟู Caregiver โดยศูนย์อนามัยที่ 4 สระบุรี ด้วยระบบ Web Conference โปรแกรม

Zoom Meetings โดยมี Caregiver จงั หวดั สระบรุ ี เขา้ รว่ มอบรมฟืน้ ฟูและมแี ผนการอบรมอยา่ งต่อเน่ือง

ระบบการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ หมายถึง การดำเนินงานส่งเสริม พัฒนา สนับสนุนฟื้นฟูและ
สร้างความเข็มแข็งให้กับภาคีเครือข่ายและชุมชนให้มีส่วนร่วมในการดูแลและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมผู้สูงอายุ
ใหม้ สี ขุ ภาพและคุณภาพชีวิตที่ดี มอี ายุยืนยาว

องค์ประกอบของตำบลที่มีระบบการส่งเสริมสุขภาพดูแลผู้สูงอายุระยะยาว (Long Term Care)
ในชุมชนผ่านเกณฑ์ หมายถึง การมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย และชุมชน ในการดำเนินงานด้านการส่งเสริม
พัฒนา สนบั สนนุ ฟ้นื ฟู และสรา้ งความเข้มแข็งใหผ้ ู้สงู อายุมีสขุ ภาพดี มีอายุยนื ยาว
พื้นที่ประเมินตำบลตามเกณฑ์ 6 องค์ประกอบ ทั้งพื้นที่ใหม่/พื้นที่ที่ผ่านการประเมินมาแล้ว 3 ปีขึ้นไป เพื่อให้
การประเมินและรบั รองซำ้ (RE-Accaditation) เกณฑ์ 6 องค์ประกอบ ไดแ้ ก่
องค์ประกอบท่ี 1 ผู้สูงอายทุ ุกคนในชุมชนไดร้ บั การประเมินคัดกรองปัญหาสขุ ภาพขัน้ พื้นฐานตามชุดสทิ ธิ
ประโยชน์ผา่ น Blue Book Application ด้วย 2 กจิ กรรม คือ

- ประเมินผูส้ งู อายแุ ละผู้มีภาวะพ่ึงพิงตามกลุ่มศักยภาพตามความสามารถในการประกอบ
กจิ วตั รประจำวนั (Barthel Activities of Daily Living: ADL)

- ประเมินสขุ ภาพและคดั ครองกลุ่มอาการผู้สงู อายุ 9 ข้อ (โดยคณะกรรมการพัฒนาเคร่ืองมือ
คัดกรอง และประเมินสขุ ภาพผสู้ ูงอายกุ ระทรวงสาธารณสุข)
องคป์ ระกอบที่ 2 ผ้สู ูงอายุและผู้มีภาวะพึง่ พงิ ทผ่ี ่านการประเมินคัดกรองและมปี ญั หาด้านสขุ ภาพ ได้รบั การดแู ล
และวางแผนการสง่ เสรมิ ดแู ลสุขภาพรายบคุ คล (Care Plan)
องคป์ ระกอบท่ี 3 มรี ะบบเฝ้าระวงั ดา้ นส่งเสรมิ สขุ ภาพและอนามยั สง่ิ แวดลอ้ ม ในเชิงป้องกันสำหรับการดแู ล
ผู้สงู อายุและผู้มีภาวะพึง่ พงิ ในระดับตำบล ได้แก่

- มกี ารดูแลส่งเสรมิ ด้านทันตสุขภาพในผูส้ ูงอายุ
- มีมาตรการส่งเสรมิ สขุ ภาพเชงิ ปอ้ งกันตามสถานการณก์ ารระบาด
และควบคุมโรคในกลุ่มผูส้ ูงอายุ และผมู้ ีภาวะพง่ึ พิงในระดบั ตำบล
- มีการประเมินดา้ นสิ่งแวดล้อม เชน่ ที่อยู่อาศัย ระบบสาธารณูปโภค
การจัดการขยะตดิ เชื้อท่เี อือ้ ต่อการดำรงชวี ิตของกลุม่ ผู้สงู อายแุ ละผู้มี
ภาวะพึ่งพงิ ในระดบั ตำบล เป็นตน้
องค์ประกอบท่ี 4 มี Care Manager/ ทีมสหวชิ าชพี / หมอครอบครัว/ Caregiver/
อาสาสมคั รบรบิ าลท้องถน่ิ / อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมบู่ ้านและแกนนำผสู้ ูงอายลุ งเย่ยี มผูส้ ูงอายแุ ละ
ผู้มีภาวะพ่งึ พงิ ในชมุ ชนตามแผนการส่งเสรมิ ดูแลสขุ ภาพรายบุคคล (Care Plan)
องคป์ ระกอบท่ี 5 มีการรายงานผลการประเมนิ ตามกลมุ่ ศักยภาพตามความสามารถในการประกอบกิจวัตร
ประจำวัน (Barthel Activities of Daily Living:ADL) ของผู้สงู อายแุ ละผู้ท่ีมีภาวะพึ่งพิงรอบ 9 เดอื นและรอบ 12
เดือน ดีขน้ึ ในลักษณะของการเปลีย่ นกลุ่มจาก

- กล่มุ ติดเตียงมาเป็นกลุม่ ติดบา้ น
- กลมุ่ ตดิ บ้านมาเป็นกลมุ่ สังคม
องค์ประกอบที่ 6 มรี ะบบการบันทกึ ข้อมูลผ่านระบบโปรแกรม Long Term Care (3C) ประกอบดว้ ย
- ข้อมลู การข้นึ ทะเบียน CM /CG /และการจัดทำ Care Plan
- ขอ้ มลู การประเมนิ ตำบลตามเกณฑ์ 6 องคป์ ระกอบ ท้งั พ้นื ท่ีใหม่/พื้นทีท่ ท่ี ำการประเมินและ
รับรองซ้ำ (RE–Accreditation) ภายในระยะเวลา 3 ปี

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงบประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จังหวัดสระบรุ ี

128

ตารางท่ี 10 ตำบลทีม่ รี ะบบการส่งเสรมิ สขุ ภาพดูแลผูส้ งู อายุระยะยาว (Long Term Care) ในชุมชนผา่ นเกณฑ์

ตาบล LTC รายอาเภอ ปงี บประมาณ 2565

จงั หวดั สระบรุ ี

ลาดบั อาเภอ จานวนทงั้ หมด ผา่ น รอ้ ยละ ไม่ผา่ น ร้อยละ

1 เมอื งสระบุรี 11 6 54.55 5 45.45

2 แกง่ คอย 14 13 92.86 1 7.14

3 หนองแค 18 9 50.00 9 50.00

4 วหิ ารแดง 6 2 33.33 4 66.67

5 หนองแซง 9 2 22.22 7 77.78

6 บ้านหมอ 9 9 100.00 0 0.00

7 ดอนพดุ 4 3 75.00 1 25.00

8 หนองโดน 4 4 100.00 0 0.00

9 พระพทุ ธบาท 9 9 100.00 0 0.00

10 เสาไห้ 12 5 41.67 7 58.33

11 มวกเหลก็ 6 1 16.67 5 83.33

12 วังมว่ ง 3 2 66.67 1 33.33

13 เฉลิมพระเกียรติ 6 1 16.67 5 83.33

รวม 111 66 59.46 45 40.54

ขอ้ มูลจาก Health Data Center (HDC) ณ วันที่ 5 มนี าคม 2565

จากตาราง พบว่า จังหวดั สระบุรี ตำบลทม่ี รี ะบบการส่งเสริมสุขภาพดูแลผสู้ ูงอายุระยะยาว (Long Term
Care) ในชุมชนผ่านเกณฑ์ จำนวน 66 ตำบล จากทั้งหมด 111 ตำบล คิดเป็นร้อยละ 59.46 เหลืออีก 45 แห่ง
อยู่ระหว่างกำลังดำเนนิ การประเมนิ เน่ืองจากภาระงานและสถานการณก์ ารแพร่ระบาดของโรค Covid-2019

สรปุ ผลงานตามตวั ชว้ี ดั การดำเนินงานทเ่ี กี่ยวข้อง จงั หวดั สระบุรี
1. ร้อยละ 54.20 ของผูส้ งู อายมุ ีพฤติกรรมสขุ ภาพที่พงึ ประสงค์ (เป้าหมาย ร้อยละ 50)
- ร้อยละ 14.29 ของประชากรสูงอายุกลุ่มติดสังคมในระบบ Health Data Center (HDC)

(เป้าหมาย ร้อยละ 10)
2. ร้อยละ 46.90 ของผู้สูงอายุที่ผ่านการคัดกรอง พบว่าเสี่ยงต่อการเกิดภาวะสมองเสื่อมหรือภาวะ

หกลม้ และได้รับการดูแลรกั ษาในคลินิกผสู้ ูงอายุ (เป้าหมาย รอ้ ยละ 30)

ผลการดำเนนิ งานการคัดกรองพบว่าเสีย่ งตอ่ ภาวะสมองเสอ่ื มหรือภาวะหกลม้ และส่งต่อคลนิ ิกผู้สูงอายุ

ท้งั หมด 113 ราย (สมองเส่ือม 50 ราย , เส่ียงหกลม้ 63 ราย)

- ผสู้ ูงอายทุ ่ผี า่ นการคัดกรอง พบวา่ เสีย่ งต่อการเกิดภาวะสมองเส่ือม และไดร้ บั การดูแลรักษาในคลนิ ิก

ผู้สูงอายุ จำนวน 11 ราย คดิ เปน็ รอ้ ยละ 22

- ผู้สงู อายทุ ี่ผา่ นการคัดกรอง พบวา่ เสี่ยงต่อการเกิดภาวะหกลม้ และได้รบั การดูแลรักษาในคลินกิ ผสู้ ูงอายุ

จำนวน 42 ราย คดิ เป็นร้อยละ 66.67

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงบประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวัดสระบุรี

129

3.ร้อยละ 59.46 ของตำบลที่มีระบบการส่งเสริมสุขภาพดูแลผู้สูงอายุระยะยาว (Long Term Care)
ในชุมชนผ่านเกณฑ์ (เป้าหมาย ร้อยละ 98)

- รอ้ ยละ 78.35 ของผู้สูงอายุและผทู้ ่มี ีภาวะพงึ่ พิงไดร้ ับการดแู ลตาม Care Plan (เปา้ หมาย ร้อยละ 90)

สรปุ ผลงานตัวชวี้ ัดการดำเนินงานเสรมิ สรา้ งสขุ ภาพผู้สูงอายุ Big Rock ผู้สงู อายุ จงั หวดั สระบุรี
1. รอ้ ยละ 61.12 ผสู้ ูงอายุไดร้ ับการคดั กรองภาวะการถดถอยดา้ นสขุ ภาพ (เปา้ หมาย รอ้ ยละ 60)
2. ร้อยละ 68.10 ผู้สูงอายุได้รับการคัดกรองภาวะการถดถอยด้านสุขภาพ ได้จัดทำ Care Plan
และได้รบั Intervention อยา่ งนอ้ ย 1 กจิ กรรม (เป้าหมาย รอ้ ยละ 40)

ปัญหาอุปสรรค
1. ระบบข้อมูลในการรายงานมีหลายระบบ / หลายโปรแกรม (Hosxp_pcu / Hosxp รพ. / HDC /
Blue Book App / LTC (3C) / LTC สปสช.)
2. สถานการณ์การระบาดของโรค Covid -2019 ส่งผลต่อการดำเนินงาน เช่น การคัดกรองสุขภาพ
การคัดกรองภาวะถดถอย ลงเยี่ยมบ้านและการจัดทำ Care Plan ให้กับผู้สูงอายุของ CM / CG
ในระดบั พืน้ ที่
3. งาน LTC ของ สปสช. มีความยุ่งยากเรื่องกระบวนการดำเนินงาน , การเขียนโครงการ ,ระบบ
การเบิกจ่ายค่าตอบแทนของนักบริบาล ทำให้พื้นที่ดำเนินการทำงานตามบทบาทหน้าที่โดยไม่รับ
คา่ ตอบแทน
4. การจดั ต้งั คลนิ กิ ผสู้ ูงอายุ อยรู่ ะหว่างดำเนินงานและปรบั ปรุงพฒั นาระบบบริการ เน่ืองจากการบรหิ าร
จดั การผู้รบั ผดิ ชอบทีช่ ัดเจน และสถานการณ์ Covid -19 สง่ ผลต่อการดำเนนิ งานล่าช้า

ขอ้ เสนอแนะ
1. พัฒนาการใช้งานระบบข้อมูล / โปรแกรมต่างๆ ให้เชื่อมโยงข้อมูลกัน ไม่ทำงานซ้ำซ้อน
ลงหลายโปรแกรม
2. เย่ียมเสรมิ พลังและกำกับตดิ ตามการดำเนนิ งานร่วมกบั ภาคเี ครือขา่ ย
3. นิเทศตรวจราชการแบบบูรณาการกบั พน้ื ที่ทุกระดบั รบั ฟงั ปญั หา ลดความคาดหวัง
4. ลดภาระงาน ลดความเครียด ลดแรงกดดัน ใชพ้ นื้ ทีเ่ ป็นฐาน
5. สรา้ งขวัญและกำลังใจในการทำงานทุกระดบั

หนว่ ยงานทีร่ ับผิดชอบ กล่มุ งานส่งเสริมสขุ ภาพ สำนักงานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบุรี
ผู้รบั ผดิ ชอบหลกั นางสาวสุรัสดา นะสดี า
ตำแหน่ง พยาบาลวิชาชพี ชำนาญการ
โทรศัพท์เคล่ือนท่ี 092 995 7878
E-mail : [email protected]

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงบประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวัดสระบุรี

130

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2565
Functional based ประเด็นที่ 4 สุขภาพกลุ่มวัยและสุขภาพจติ
หวั ข้อ ประชาชนมีพฤตกิ รรมปอ้ งกันโรคพึงประสงค์
สำนักงานสาธารณสุขจงั หวัดสระบุรี รอบที่ 1/2565

1. ตวั ชี้วัด/ประเดน็ มุ่งเนน้
ประชาชนมีพฤตกิ รรมป้องกนั โรคพงึ ประสงค์ รอ้ ยละ 80

2. ข้อแนะนำ ข้อเสนอแนะ จากการตรวจราชการรอบที่ 2 ปีงบประมาณ พ.ศ.2564
ไม่มี

3. วเิ คราะห์สถานการณ์ในพนื้ ท่ี

จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ในจังหวัดสระบุรี ยังพบผู้ติดเชื้อยืนยันสะสม (RT-CPR)
จำนวน 11,520 ราย ผู้ติดเชื้อเข้าข่าย ATK จำนวน 10,626 ราย เสียชีวิต 21 ราย (ข้อมูล ณ 12 มีนาคม 2565)
โดยเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในทุกอำเภอ ได้มีการเฝ้าระวังตามระบบการควบคุมโรค ในด้านการป้องกันยังเน้นย้ำให้
ประชาชนได้ป้องกนั ตนเองตามหลัก Universal Prevention เน้นการสวมหน้ากากอนามัยทุกที่ ทุกเวลาเม่ือออกจาก
ที่พักอาศัย ล้างมือบ่อยๆ เว้นระยะห่าง ไม่เข้าไปในสถานท่ีแออัด รวมถึงการเข้ารับการฉีดวัคซีนตามกำหนด และ
หากสงสัยว่าติดเชื้อให้สังเกตอาการผิดปกติแล้วใช้ ATK ตรวจหาเชื้อด้วยตนเอง ทั้งนี้การติดตามข้อมูลข่าวสารก็มี
ความจำเป็นที่จะช่วยให้มีการระวังตัวเองในการเดนิ ทางไปในสถานที่ต่างๆ หลีกเลี่ยงการอยูใ่ กล้ชิดกับบคุ คลอื่น และ
การใกลช้ ิดผ้สู งู อายุ อาจจะเป็นการนำเช้ือโรคฯไปแพรไ่ ด้ ซ่ึงกล่มุ ผสู้ งู อายุ 60 ปี ข้นึ ไป และผู้ป่วย 7 กลมุ่ โรค ต้องฉีด
วัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 เพื่อลดความเสี่ยงอาการรุนแรงและการเสียชีวิตเมื่อติดเชื้อฯ สำหรับผู้ที่ฉีดวัคซีนครบ 2
เข็มนานกว่า 3 เดือน ต้องฉีดกระตุ้นเพื่อเพิ่มภูมิต้านทาน โดยจังหวัดสระบุรีได้เปิดจุดบริการใกล้บ้าน แบบวอล์คอิน
โดยไม่ตอ้ งลงทะเบียนนัดหมาย โดยประชาชนสามารถสอบถามข้อมลู ได้ที่ สายด่วนโควดิ สำนักงานสาธารณสขุ จังหวัด
สระบุรี โทร. 09 6909 9179

ในการเสริมสร้างการรับรู้ขอ้ มูลข่าวสารให้กับประชาชนใหเ้ กิดพฤติกรรมป้องกันโรคโควิด-19 สำนักงาน
สาธารณสขุ จงั หวดั สระบุรีได้มกี ารเผยแพรข่ ้อมูลขา่ วสาร โดยจดั ทำสอื่ ดงั น้ี

- อินโฟกราฟฟิค
- บทความสขุ ภาพ

- ใหส้ มั ภาษณผ์ ้สู ่อื ข่าว

- จัดทำสื่อวิดทิ ัศนร์ ว่ มกับ สนง.ประชาสมั พนั ธ์จงั หวดั สระบุรี
- บทความเสยี งตามสาย, หอกระจายข่าว
- ส่อื จากสว่ นกลาง ศบค. กรระทรวงสาธารณสุข
เผยแพรผ่ า่ นทาง - เฟสบคุ้ ,เวปไซตส์ ำนกั งานสาธารณสุขจังหวดั สระบรุ ี
- กลมุ่ ไลน์สอื่ มวลชน ,เจา้ หน้าที่สาธารณสุข , อสม. ทอ้ งถน่ิ , ภาคเอกชน และเครือข่ายสขุ ภาพ
- เสยี งตามสาย, หอกระจายข่าว ในชุมชน
- เสยี งตามสายในโรงพยาบาล
- เจ้าหน้าทสี่ าธารณสุข , อสม.

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี บประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวดั สระบรุ ี

131

จากการตดิ ตามข้อมลู พฤติกรรมป้องกันโรคพงึ ประสงค์ของประชาชนในจังหวดั สระบุรี รอบท่ี 19
ต้งั แตว่ นั ที่ 1 มกราคม -28 กุมภาพันธ์ 2565 พบวา่ ประชาชนปฏิบตั ติ ามมาตรการ DMH รอ้ ยละ 68.81 (80%)

4. ผลการดำเนนิ งาน
ผลการสำรวจข้อมูลพฤติกรรมป้องกันโรคพึงประสงค์ของประชาชนในจังหวดั สระบุรี Anamai Poll

คร้งั ที่ 19 ( วันที่ 1- 28 กุมภาพนั ธ์ 2565 )

การเปรียบเทียบข้อมลู ผลการสำรวจพฤตกิ รรมของประชาชนในการปอ้ งกันโรคโควิด-19

ข้อมูล ระดับประเทศ เขตสขุ ภาพที่ ๔ จังหวัดสระบรุ ี

DMH 79.20 74.70 74.23

D เว้นระยะห่าง 83.13 79.20 84.16

M สวมหน้ากากอนามยั 95.47 96.87 98.02

H ล้างมอื 89.91 87.20 90.10

จากการสำรวจข้อมูลพฤติกรรมป้องกันโรคพึงประสงค์ของประชาชนในจงั หวดั สระบรุ ี ตั้งแตว่ ันท่ี 1 มกราคม
- 28 กุมภาพันธ์ 2565 พบว่าประชาชนปฏิบัติตามมาตรการ DMH ร้อยละ 77.23 จำแนกเป็น การเว้นระยะห่าง
ร้อยละ 84.16 การสวมหน้ากากอนามัย ร้อยละ 98.02 และการล้างมือ ร้อยละ 90.10 เมื่อเปรียบเทียบข้อมูล
DMH พบวา่ มพี ฤตกิ รรมร้อยละ 77.23 ในระดบั ประเทศ รอ้ ยละ 79.20 และระดับเขตสุขภาพที่ 4 ร้อยละ 74.70

จากเป้าหมายประชาชนมีพฤติกรรมป้องกันโรคพึงประสงค์ ร้อยละ 80 ของกรมอนามัย ได้ครบทั้ง DMH
ผลการสำรวจข้อมลู ของจังหวดั สระบุรี พบว่าประชาชนปฏบิ ัติตามมาตรการ DMH ร้อยละ 77.23

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี บประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดสระบรุ ี

132

ปญั หา/สาเหตุ แผน/กจิ กรรมการแก้ไขปัญหา ความต้องการสนับสนุน จากผู้เกี่ยวข้อง

1.ประชาชนเข้าถงึ แต่ระดับ ( โปรดระบุ)
แอปพลเิ คชนั ได้ไม่
ครอบคลุมพ้นื ที่ 1.แจ้งประชาสมั พนั ธ์ผ่านระบบหนังสือ ควรมีการบูรณาการ ในการเก็บข้อมูล
2.การเข้าถึง
แอปพลิเคชั่น ต้อง ราชการ , ผ่านชอ่ งทางออนไลน์ , เจ้าหนา้ ที่ ในแต่ละกรม กอง ในกระท ร ว ง
ระบุตวั ตน(ระบุเลข 13
หลัก เบอรโ์ ทรศัพท์ สาธารณสขุ , อสม. และเครอื ข่ายสุขภาพ สาธารณสุข เพื่อลดภาระของเจ้าหน้าท่ี
และท่ีอย)ู่ ส่งผลใหผ้ ู้ท่ี
จะตอบแบบสอบถาม 2.แบบสอบถามไมค่ วรระบเุ ลขประชาชน สาธารณสขุ ลดความซำ้ ซอ้ นในการตอบ
เกิดความกงั วลใจใน
ความปลอดภยั ของ ของผูต้ อบแบบสอบถาม แบบสอบถามของประชาชน
ขอ้ มูลสว่ นบคุ คล

ผ้รู ายงาน นางศศธิ ร อัธยาศัย
ตำแหน่ง นกั วชิ าการสาธารณสุขชำนาญการ
วัน/เดือน/ปี 14 มนี าคม 2565
E-mail : [email protected]
โทร 08 1842 8109

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี บประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จังหวดั สระบุรี

133

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข ประจำปงี บประมาณ พ.ศ.2565
Functional based ประเด็นท่ี 4 สุขภาพกลุ่มวยั และสุขภาพจติ
หัวข้อ ประชากรท่ีเข้าร่วมกิจกรรมก้าวทา้ ใจ 5 ลา้ นบญั ชี
สำนกั งานสาธารณสขุ จังหวัดสระบรุ ี รอบท่ี 1/2565

1. ตวั ช้ีวดั /ประเด็นมุ่งเน้น
จำนวนประชากรทีเ่ ข้าร่วมกิจกรรมก้าวทา้ ใจ 5 ลา้ นบัญชี

2. วเิ คราะหส์ ถานการณใ์ นพน้ื ท่ี
ในปี พ.ศ. 2564-2565 จังหวัดสระบุรี มีการขับเคลื่อนก้าวท้าใจร่วมกับหน่วยงานภาคีเครือข่าย

สถานศึกษา สถานประกอบการ องค์กรส่วนท้องถิ่น และ ชุมชน โดยมีการสร้างเครือข่ายร่วมกับชมรม
ออกกำลังกาย ชมรมนักวิ่งรักษ์ทานตะวัน ชมรมศูนย์เรียนรู้วัยรุ่นในชุมชนท่ามะปราง ชมรมออกกำลังกาย
ในสถานประกอบการ 3 แห่ง ได้แก่ บริษัทในเครือปูนซิเมนต์ บาย อินทรี บ.คอนวูด บ.คาร์กิลมีท ไทยแลนด์
กลุ่มพนักงานห้างสรรพสินค้าต่างๆในจังหวัดสระบุรี ได้แก่ ห้างโรบินสัน ห้างเทสโก้ โลตัส ห้างทวีกิจ
คอมแพลกซ์ ห้างสุขอนันต์พารค์ ทำให้มีการขับเคลื่อนการค้นหาสมาชิกก้าวท้าใจ Season 3 ต่อเนื่องถึง
Season 4 แต่เนื่องด้วยสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ทำให้การลงพื้นท่ีมีข้อจำกัด
และเป็นอุปสรรคอย่างมาก จึงทำให้การรณรงค์ในเชิงรุก เพื่อให้ประชาชนเข้าร่วมสมัครเป็นสมาชิกและ
ไม่มีการรวมตวั ในชมรมตา่ งๆข้างต้น ทำให้การค้นหาสมาชกิ ก้าวท้าใจไมเ่ ปน็ ไปตามเป้าหมาย ประกอบกับการ
ลงทะเบียนสมัครมีขั้นตอนที่ประชาชนส่วนใหญ่ไม่คุ้นเคย ทำให้หลายคนลงทะเบียนไม่สำเร็จ แต่จากการ
ติดตามสอบถาม พบว่า ประชาชนสว่ นใหญ่มีการจดั การตนเองในการออกกำลังกายงา่ ยๆตามความสนใจที่บ้าน
ตามวิถีใหม่ (New normal) ด้วยเหตุข้างต้น จึงทำให้การค้นหาสมาชิกก้าวท้าใจของจังหวัดสระบุรี
ในปี 2565 มีเปา้ หมาย 48,653 คน มจี ำนวนผู้สมัครเปน็ สมาชิกทง้ั หมด 10,258 คน

3. การดำเนินงาน แผน/กิจกรรมการแกไ้ ขปญั หา ความก้าวหน้า/ผลการ
ปัญหา/สาเหตุ ดำเนินงาน

1. ผลกระทบจากสถานการณ์การ 1.วางแผนดำเนนิ การเชิงรุกใน 1.อยรู่ ะหวา่ งดำเนนิ การจัด
กจิ กรรมรณรงค์ Kick Off
แพรร่ ะบาดของเชือ้ ไวรัส ไตรมาสท่ี 2 (ม.ค.-มคี .65) เพื่อค้นหา ก้าวท้าใจ Season 4 มกี ิจกรรม
เดิน-วิง่ ระยะทาง 1.5 กโิ ลเมตร
โควิด-19 ทำให้ หน่วยงานแต่ละ สมาชิกใหมใ่ น Season 4 ได้แก่ โดยมนี โยบายมอบให้บุคลากร
สาธารณสุขทกุ แห่งเป็นผู้นำด้าน
แหง่ มีการรักษามาตรการเข้มงวด สถานศึกษา 8 แห่ง และสถาน สขุ ภาพ (Health Leader) และ
คน้ หาสมาชกิ กา้ วทา้ ใจให้ได้ตาม
และมีข้อจำกัดในการเข้าไปใน ประกอบการ 6 แหง่ เป้าหมาย และต้นแบบในการ
ออกกำลังกาย
พน้ื ท่ี เชน่ โรงงาน สถานศึกษาที่ 2. ใช้กลไก 3 หมอ โดย หมอคนที่ 1 2.ใช้กลไก 3 หมอ เพ่ือกระตุ้น
ประชาชนให้มกี ารออกกำลงั กาย
เปิดการเรียนการสอนแบบ และ 2 ในระดับปฐมภูมิไดช้ ่วยกระตนุ้ วถิ ีใหม่ (New normal) ตอ่ เน่ือง

ออนไลน์ ทำใหเ้ ข้าถงึ ให้สมาชกิ ก้าวทา้ ใจมีการส่งเสริม

กลมุ่ เปา้ หมายยากขนึ้ สุขภาพตนเองด้วยการออกกำลงั กาย

2. ระบบการสมัครลงทะเบยี นมี เพื่อต้านภัยโควดิ -19 อย่างต่อเนอ่ื ง

ขนั้ ตอนยงุ่ ยาก ระบบไมเ่ สถยี ร รณรงคใ์ หม้ ีแผนการพชิ ิต 100 วนั

100 แตม้ สุขภาพ

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงบประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสุขจังหวดั สระบุรี

134

4. นวัตกรรม/ตัวอยา่ งที่ดี
ไมม่ ี

5. ขอ้ เสนอแนะ/สง่ิ ทข่ี อรับการสนับสนนุ สำหรับการตรวจราชการ
ต้องการให้ปรับปรุงขั้นตอนในการสมัครลงทะเบียนเป็นสมาชิกก้าวท้าใจให้ง่าย เหมาะสมกับ

ประชาชน และควรมีงบประมาณสนับสนนุ การพัฒนาต้นแบบผู้นำด้านสุขภาพ (Health Leader) เพื่อกระตุ้น
ให้ประชาชนกลุ่มวัยทำงานมีการออกกำลังกายวิถีใหม่ (New normal) ตามความสนใจ มีการปรับเปลี่ยน
พฤติกรรมสุขภาพ อันจะนำไปสู่การลดโรค NCDs ที่ส่วนใหญ่มีสาเหตุมาจาก 3 อ. (อาหาร ออกกำลังกาย
อารมณ์) การบริโภคอาหารไมเ่ หมาะสม ขาดออกกำลังกายที่พอเหมาะ และการจดั การอารมณ์ให้เหมาะสม

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี บประมาณ 2565 ผรู้ ายงาน ดร.เปรมวดี สาริชีวิน
ตำแหน่ง นกั วิชาการสาธารณสุข ชำนาญการ

16 มีนาคม 2565
E-mail [email protected]

โทร 09 59957 9962

สำนกั งานสาธารณสขุ จังหวัดสระบรุ ี

135

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข ประจำปงี บประมาณ พ.ศ.2565
Functional based ประเด็นที่ 4 สุขภาพกลุ่มวัยและสุขภาพจติ

หัวข้อ สุขภาพดีวถิ ใี หม่ Living with COVID (กจิ การ/กิจกรรม/สถานประกอบการปฏบิ ตั ิตามมาตรการ)
สำนกั งานสาธารณสขุ จังหวัดสระบรุ ี รอบที่ 1/2565

1.ประเด็นตรวจราชการ : สุขภาพกลมุ่ วยั และสุขภาพจิต

2.หัวข้อ/เรื่อง Covid Free setting สถานประกอบการประเมินตนเองในระบบ Thai stop covid plus

3.วเิ คราะหส์ ถานการณ์ (ระบพุ น้ื ท่ีท่ีพบปญั หา)
3.1 ปัญหา/สาเหตุ
จังหวัดสระบุรี ยังมีการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 อย่างต่อเน่ืองและมีแนวโน้มเพ่ิมมากข้ึน และมีการ

แพร่ระบาด ในสถานประกอบการท่ีมีความหนาแน่นของประชาชน เช่น โรงงาน ตลาดนัด ตลาดสด ฯลฯ แต่ใน
สถานการณ์ปัจจุบันพบว่า สถานประกอบการประเภทโรงงานขนาดใหญ่ มีการประเมินตนเองโดยภาพรวมอยู่ใน
ระดับต่ำ ท้ังนี้อาจมีสาเหตุมาจาก การส่ือสารประชาสัมพันธ์ไม่ท่ัวถึง หรือสว่ นหนึ่งเจ้าของสถานประกอบการบาง

แห่งยังไม่ใหค้ วามสำคญั ไม่ชำนาญการใช้แพลตฟอรม์ Thai stop covid plus

3.2 แผน/กิจกรรมการแกป้ ัญหา
ในการดำเนินงานเพือ่ การเฝ้าระวงั ป้องกันและควบคมุ โรคโควดิ -19 จำเป็นต้องอาศยั ความร่วมมอื จาก
ทุกภาคส่วนได้มีการบูรณการกำกับ ติดตาม ให้สถานประกอบใช้มาตรการแพลตฟอร์ม Thai stop covid plus
ของกรมอนามัย เพื่อการประเมินตนเอง และกำหนดแนวทางในการแก้ไขส่วนขาดและพัฒนาด้านอนามัย
สิ่งแวดล้อม เฝา้ ระวงั ป้องกันการแพร่ระบาดของโรคโควดิ -19 อยา่ งตอ่ เนือ่ ง ดงั นี้

1) แต่งตง้ั คณะทำงานทมี่ ีหนว่ ยงานจากภาคสว่ นตา่ งๆที่เก่ียวขอ้ งและเชอ่ื มโยงจากระดับจังหวัด/

อำเภอ และองคก์ รปกครองส่วนท้องถน่ิ เพือ่ กำกับ ติดตามในแต่ละ setting ใหม้ ีการประเมนิ ตนเอง

2) สำรวจ รวบรวม database ให้เป็นปจั จบุ ันโดยแยกสถานประกอบการ ประเภทต่างๆ

3) จัดประชุมผ่านระบบออนไลน์ เพ่ือชี้แจงแนวทางและวธิ ีการประเมินโดยใช้ Platform Thai Stop

COVID Plus (TSC+) ของกรมอนามัย

4) ตดิ ตาม สรุปผลรายงาน ข้อมูลของแตล่ ะประเภทและคืนขอ้ มูลผา่ นระบบกลุม่ ไลนเ์ พ่ือกระตุน้

หนุนเสริมและกำกับติดตามอยา่ งต่อเน่ือง

5) คณะกรรมการระดบั จงั หวัด/อำเภอ ลงพ้ืนทสี่ มุ่ ประเมนิ อย่างน้อย 10 % ของแต่ละ setting

6) สรุปรายงานผลการดำเนินงานใหค้ ณะกรรมการโรคติดต่อจังหวัดหรอื สว่ นงานทเี่ กย่ี วข้อง

3.3 รายงานความกา้ วหนา้ และผลการดำเนินงาน Covid Free setting โดยใช้แบบประเมิน Thai
stop covid plus ของกรมอนามัย มผี ลสรุปดงั นี้

จากข้อมูลการการลงทะเบียนประเมินตนเองตามมาตรการ Thai stop covid plus ลงทะเบียน

ประเมินตนเอง 683 แห่ง ประเมินตนเองผ่านเกณฑ์ 620 แห่ง ร้อยละ 91 และ การลงทะเบียนประเมินตนเอง

COVID Free Setting พบว่าสถานประกอบการทง้ั หมด ลงทะเบียนประเมินตนเอง 149 แห่ง ประเมินตนเอง ผ่าน

เกณฑ์ จำนวน 144 แห่ง คดิ เป็นร้อยละ 96.64

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี บประมาณ 2565 สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวดั สระบรุ ี

136

สำหรบั กิจการ/กิจกรรม/สถานประกอบกิจการ ของจังหวดั สระบุรี มีรายละเอียดการประเมินจำแนก

ราย Setting ข้อมูล ณ วันที่ 11 มีนาคม 2565 ดังนี้

1. ตลาด ประเมนิ TSC+ ผ่านเกณฑ์ 22 แห่ง (100%) ประเมิน CFS ผา่ นเกณฑ์ 22 แห่ง (100%)

2. รา้ นอาหาร ประเมิน TSC+ ผา่ นเกณฑ์ 71 แห่ง (88%) ประเมิน CFS ผ่านเกณฑ์ 74 แห่ง (95%)
3. สถานศึกษา ประเมิน TSC+ ผา่ นเกณฑ์ 355 แหง่ (98.61%) ประเมนิ CFS ผ่านเกณฑ์ -
4. สถานพัฒนาฯ ประเมนิ TSC+ ผา่ นเกณฑ์ 85 แห่ง (66.93%) ประเมิน CFS ผา่ นเกณฑ์ -

5. โรงงาน ประเมิน TSC+ ผ่านเกณฑ์ 67 แห่ง (94%) ประเมิน CFS ผ่านเกณฑ์ 29 แหง่ (100%)
ประเมิน CFS ผ่านเกณฑ์ 2 แหง่ (100%)
6. โรงแรม ประเมิน TSC+ ผา่ นเกณฑ์ - ประเมนิ CFS ผา่ นเกณฑ์ 3 แหง่ (100%)

7. รา้ นเสริมสวย ประเมิน TSC+ ผ่านเกณฑ์ 4 แห่ง (94%)

8. หา้ งสรรพสนิ คา้ ประเมิน TSC+ ผ่านเกณฑ์ 17 แห่ง (94%) ประเมนิ CFS ผา่ นเกณฑ์ 17 แหง่ (94%)
ประเมิน CFS ผ่านเกณฑ์ – แห่ง
9. ฟติ เนส ประเมนิ TSC+ ผา่ นเกณฑ์ –

นอกจากน้ี จังหวัดสระบุรี ได้ดำเนินการประชาสัมพันธ์มาตรฐานความปลอดภัยในองค์กรในสถานท่ี
ทำงาน โดยมกี ารผลการประเมินของสถานบรกิ ารสาธารณสุข ดงั น้ี

ลำดับ ประเภทสถานบริการ จำนวน จำนวน ร้อยละผลการประเมิน

ท้งั หมด ทปี่ ระเมนิ ผ่านเกณฑ์

1 โรงพยาบาลศนู ย์ 11 100

2 โรงพยาบาลทว่ั ไป 11 100

3 โรงพยาบาลชมุ ชน 10 10 100

4 โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล 126 126 100

๔.นวัตกรรม/ตัวอย่างท่ดี ี
4.1 โรงแรมตน้ แบบการจดั การอนามัยสงิ่ แวดล้อม ได้แก่
1) โรงแรมไร่พฤกษารสี อรท์ ต.มวกเหล็ก อ.มวกเหล็ก จ.สระบรุ ี
2) บา้ นไร่สมเกยี รตโิ ฮมสเตย์ ต.หนองย่างเสือ อ.มวกเหล็ก จ.สระบรุ ี
4.2 ตลาดนดั น่าซื้อ ได้แก่ ตลาดนัดอภญิ ญา ต.ตาลเดยี่ ว อ.แก่งคอย จ.สระบรุ ี
4.3 ตลาดหวั ปลี ต.พแุ ค อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.สระบุรี

๕.ขอ้ เสนอแนะ/สำหรบั พนื้ ท่ี/สำหรบั ส่วนกลาง
-สนบั สนนุ ให้สถานประกอบการทกุ ประเภท อาทิเชน่ โรงงาน ตลาด ร้านอาหาร โรงแรม รสี อร์ท ฯลฯ

มกี ารประเมนิ ตนเองโดยใช้ Thai stop covid plus เพื่อการปอ้ งกนั โรคโควิด-19 ต้องดำเนนิ งานแบบบูรณาการ
ของทุกภาคส่วนทเี่ กย่ี วข้อง โดยเฉพาะภาคองค์กรปกครองส่วนทอ้ งถิ่น (เทศบาล/อบต.) ซึง่ เป็นผ้อู อกใบอนุญาต
ในการประกอบกิจการในแตล่ ะปี ตอ้ งให้ความสำคัญและบังคบั ใช้ในพ้ืนที่อยา่ งจรงิ จงั

- ลดความซับซ้อนของระบบการลงทะเบยี นและการประเมนิ ตนเอง เพื่อใหง้ ่ายตอ่ ผเู้ ขา้ ใช้งานทว่ั ไป

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี บประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระบรุ ี

๖.หน่วยงานที่รบั ผิดชอบ/ผู้รับผิดชอบ 137

กลมุ่ งานอนามยั ส่ิงแวดล้อมและอาชวี อนามยั
ผรู้ ายงาน นายวิสุทธิ์ สกุ รินทร์
ตำแหน่ง นักวิชาการสาธารณสุขชำนาญการพิเศษ
วนั /เดอื น/ปี 15 มีนาคม 2565

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปีงบประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสขุ จงั หวดั สระบุรี

138

รายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขุ ประจำปงี บประมาณ พ.ศ.2565
Functional based ประเด็นท่ี 5 ลดแออดั ลดรอคอย ลดปว่ ย ลดตาย
หัวข้อ Service plan สาขาหวั ใจและหลอดเลือด
สำนกั งานสาธารณสุขจงั หวัดสระบุรี รอบท่ี 1/2565

1. ประเด็นการตรวจราชการ
(1) ร้อยละของการใหก้ ารรกั ษาผ้ปู ่วย STEMI (i210-i213) ไดต้ ามมาตรฐานเวลาทกี่ ำหนด (ร้อยละ 60)
(2) ร้อยละผปู้ ว่ ยโรคกลา้ มเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉยี บพลนั เสยี ชีวติ ในโรงพยาบาล < ร้อยละ 8

2. วเิ คราะห์สถานการณ์
2.1 ปญั หา/สาเหตุ
จังหวัดสระบุรี ปีงบประมาณ 2561–2563 พบอัตราตายด้วยโรคหลอดเลือดหัวใจ(i20-i25)

ต่อแสนประชากรเท่ากับ 34.73, 41.02 และ 39.63 ตามลำดับ (ข้อมูลจากทะเบียนราษฎร์) ซึ่งมีแนวโน้มที่ลดลง
ในปีงบประมาณ 2563 อำเภอท่ีมีอัตราการตายสูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ อำเภอหนองโดน, หนองแซง และ
ดอนพุด มีอัตราตายต่อแสนประชากรเท่ากับ 71.34, 63.08 และ 59.37 ตามลำดับ พบส่วนใหญ่เป็นเพศชาย
จำนวน 160 ราย คดิ เป็นรอ้ ยละ62.50 และเป็นเพศหญงิ 96 ราย คิดเปน็ รอ้ ยละ 37.50 ช่วงอายุท่ีเสียชีวติ ด้วย
โรคหลอดเลือดหัวใจส่วนใหญ่ อยู่ในช่วงอายุ 50-59 ปี จำนวน 64 ราย คิดเป็นร้อยละ 25.00 เท่ากับ
อยู่ในช่วงอายุ 60-69 ปี จำนวน 64 ราย คิดเป็นร้อยละ 25.00 รองลงมา อยู่ในช่วงอายุ 70-79 ปี จำนวน 50 ราย
คิดเป็นร้อยละ 19.53 จากข้อมูลการเสียชีวิตพบผู้เสียชีวิตมีแนวโน้มอายุท่ีลดลง จึงควรเน้นการส่งเสริมและ
ป้องกันโรคในกลุ่มวัยทำงาน ซึ่งข้อมูลจากตาราง 1 อัตราการผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ท่ีได้รับ
การประเมินโอกาสเส่ียงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด (CVD Risk) จำแนกตามความเสี่ยง พบว่าปีงบประมาณ 2565
มีผู้ป่วยโรคเบาหวาน และโรคความดันโลหิตสูง ที่มีค่า Risk Score ท่ีมีความเสี่ยงอันตรายและเส่ียงมาก
มีแนวโน้มลดลง ซึ่งจังหวัดสระบุรีจัดกิจกรรมส่งเสริมและป้องกันโรคหัวใจขาดเลือด ในมิติสุขภาพหลายๆด้าน
เช่น พฤติกรรมการสูบบุหรี่ พฤติกรรมการด่ืมแอลกอฮอล์ การออกกำลังกาย การตรวจสุขภาพประจำปี
การรับยาตามนัด การรับสื่อทางสุขภาพจากช่องทางต่างๆ และอาการเตือนของโรคหลอดเลือดหัวใจ
เพื่อให้เข้ารบั บริการได้ทันเวลา เป็นต้น ด้านงานระบบบริการจังหวัดสระบุรี มีโรงพยาบาลศูนย์ 1 โรงพยาบาล
คือ โรงพยาบาลสระบุรี,โรงพยาบาลท่ัวไป 1 โรงพยาบาล คือ โรงพยาบาลพระพุทธบาท, โรงพยาบาลชุมชน
ระดับ F1 จำนวน 1 โรงพยาบาล โรงพยาบาลชุมชน ระดับ F2 จำนวน 7 โรงพยาบาล และ โรงพยาบาลชุมชน
ระดับ F3 จำนวน 2 โรงพยาบาล รวม 12 แห่ง ซึ่งโรงพยาบาลทุกแห่งสามารถให้ยาละลายลิ่มเลือดได้และ
โรงพยาบาลสระบุรี มีแพทย์เฉพาะทางและทีมศูนย์หัวใจที่สามารถทำ PCI ได้ ซึ่งปัญหาที่พบในโรงพยาบาลคือ
อัตรากำลังของบุคลากรทีมห้องสวนหัวใจ แพทย์ พยาบาล และนักเทคโนโลยีหัวใจและทรวงอก ไม่เพียงพอต่อ
การรองรับการทำ Primary PCI ตลอด 24 ช่ัวโมง 7 วัน และเมื่อเพ่ิมการตรวจสวนหัวใจตั้งแต่ไตรมาสที่ 2
เตียงสำหรับรับดูแลผู้ป่วยหลังตรวจสวนหัวใจท่ีเป็นผู้ป่วย Elective ไม่เพียงพอ เนื่องจากมีผู้ป่วยเข้ารับ
การรกั ษาในสาขาอายรุ กรรมจำนวนมาก

เอกสารประกอบการตรวจราชการฯ รอบแรก ปงี ประมาณ 2565 สำนักงานสาธารณสขุ จังหวดั สระบุรี