๙๖ แบบทดสอบหลังเรียนผลสัมฤทธิ์ทำงกำรเรียนประจ ำหน่วยกำรเรียนรู้ จงเลือกค ำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงค ำตอบเดียว ๑. ข้อใดเป็นมารยาทที่ดีในการเขียนจดหมาย ๑. เลือกกระดาษและซองใส่จดหมายที่สะอาดเรียบร้อย ๒. เขียนตัวหนังสือให้อ่านง่าย ๓. ใช้ค าขึ้นต้นและค าลงท้ายให้ถูกต้อง ๔. ถูกทุกข้อ ๒. ข้อใดคือค าขึ้นต้นและค าลงท้ายในการเขียนจดหมายกิจธุระ ๑. เรียน ด้วยความเคารพอย่างสูง ๒. เรียน ขอแสดงความนับถือ ๓. กราบเรียน ขอแสดงความนับถือ ๔. กราบเรียน ด้วยความเคารพ ๓. ข้อใดไม่ใช่จดหมายกิจธุระ ๑. จดหมายลากิจ ๒. จดหมายสั่งซื้อสินค้า ๓. จดหมายเชิญเป็นวิทยากร ๔. จดหมายแสดงความยินดี ๔. จดหมายกิจธุระนั้นควรใช้ภาษาระดับใด ๑. ระดับทางการ ๒. ระดับพิธีการ ๓. ระดับกึ่งทางการ ๔. ระดับไม่เป็นทางการ ๕. ส่วนใดของจดหมายกิจธุระที่ไม่จ าเป็นต้องมี ๑. เรื่องที่ต้องการแจ้ง ๒. เรียนผู้ที่จะติดต่อ ๓. สิ่งที่ส่งมาด้วยในจดหมาย ๔. เนื้อความแจ้งรายละเอียดในจดหมาย ๖. “บุคคลมีระดับ ยินดีให้เรารับใช้ ไดน่าคลับส าหรับคุณ” โฆษณานี้ใช้กลวิธีโน้มน้าวใจแบบใด ๑. การอ้างคนส่วนใหญ่ ๒. อ้างบุคคลหรือหน่วยงานที่มีความเชี่ยวชาญ ๓. การกล่าวแต่สิ่งที่เป็นประโยชน์ส าหรับฝ่ายตน ๔. อ้างถึงความนิยมของผู้บริโภคส่วนใหญ่ ๗. การโฆษณาบริการในข้อใดไม่มีการโน้มน้าวใจแฝงอยู่ ๑. ลัลลาดีไซน์ บริการออกแบบและจัดท าป้ายทุกประเภท พร้อมติดตั้ง ๒. ท็อปคาร์เร้นท์ บริการรถเช่าพร้อมคนขับ เชี่ยวชาญเส้นทาง ตรงเวลา บริการสุภาพ
๙๗ ๓. ครัวสายทิพย์ บริการจัดเลี้ยงนอกสถานที่ ต้นต ารับอาหารอร่อยล้ า ในราคาแสนคุ้มค่า ๔. เอสมีเดีย บริการโปรโมทเว็บไซต์ สู่สายตาคนนับล้าน เพื่อธุรกิจเติบโตแบบก้าวกระโดด ๘. โฆษณาเป็นสื่อในลักษณะใด ๑. ให้ความรู้ ๒. โน้มน้าวใจ ๓. จรรโลงใจ ๔. ให้ข้อเท็จจริง ๙. เนื้อหาของโฆษณาต่อไปนี้แสดงความพิเศษด้านใด “ลุ้นรถเบนซ์ ลุ้นเงินล้าน ลุ้นเที่ยวเกาหลี กับชาเขียวพร้อมดื่ม โอไอชาย” ๑. แสดงความพิเศษของสินค้า ๒. แสดงสิทธิพิเศษของสินค้า ๓. แสดงความพิเศษของสถานที่ ๔. แสดงความพิเศษของบริการ ๑๐. ข้อใดไม่ใช่ลักษณะของภาษาโฆษณา ๑. ใช้ถ้อยค าแปลกใหม่ ๒. ใช้ถ้อยค าที่สะดุดหูสะดุดตา ๓. ใช้ถ้อยค า วลี หรือประโยคสั้นๆ ๔. ใช้ถ้อยค าถูกต้องตามหลักภาษาไทย เฉลย ๑. ๔ ๒. ๒ ๓. ๔ ๔. ๑ ๕. ๓ ๖. ๑ ๗. ๑ ๘. ๒ ๙. ๒ ๑๐. ๔
๙๘ กำรประเมินและสะท้อนตนเองหลังเสร็จสิ้นกำรเรียนในหน่วยกำรเรียนรู้ (Self-reflection) ๑. กำรประเมินตนเองของผู้เรียน ให้ด าเนินการดังนี้ ๑.๑ ผู้สอนทบทวนผลการเรียนรู้ประจ าหน่วยทุกข้อให้ผู้เรียนได้ทราบ โดยอาจเขียนไว้บนกระดาน พร้อมทั้งทบทวนถึงหัวข้อกิจกรรมการเรียนว่าได้เรียนอะไรบ้าง ๑.๒ ให้ผู้เรียนเขียนบันทึกการประเมินตนเองไว้ในสมุดงานด้านหลังตามหัวข้อ ดังนี้ บันทึกกำรประเมินและสะท้อนตนเองประจ ำหน่วยกำรเรียนรู้ที่.............. วัน/เดือน/ปี ที่บันทึก ................./................../................... รำยกำรบันทึก ๑. จากการเรียนที่ผ่านมาได้มีความรู้อะไรบ้าง ............................................................................................................................. .......................................... ....................................................................................................................................................................... ๒. ปัจจุบันนี้มีความสามารถปฏิบัติสิ่งใดได้แล้วบ้าง ................................................................................................ ....................................................................... ............................................................................................................................. .......................................... ๓. สิ่งที่ยังไม่รู้ ไม่กระจ่าง ไม่เข้าใจ มีอะไรบ้าง ............................................................................................................................. .......................................... .................................................................................................................................................................. ..... ๔. ผลงานหรือชิ้นงานที่เน้นความภาคภูมิใจจากการเรียนในหน่วยนี้คืออะไร ท าไมจึงภาคภูมิใจ .................................................................................................................................................................... ... ............................................................................................................................. .......................................... ๒. กำรพัฒนำกำรเรียนกำรสอนโดยใช้กระบวนกำรวิจัยในชั้นเรียนของผู้สอน ชื่อเรื่องที่วิจัย...................................................................................................... ๒.๑ ความเป็นมาของปัญหา สิ่งที่คาดหวัง ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
๙๙ สิ่งที่เป็นจริง ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ปัญหาที่พบคือ ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... สาเหตุของปัญหาคือ ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... แนวทางการแก้ไขปัญหาคือ ....................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. ...... ๒.๒ วัตถุประสงค์ในการแก้ปัญหา ๑. เพื่อแก้ปัญหาเรื่อง............................................................................................... ของผู้เรียนชั้น............................... ห้อง................ จ านวน.................คน โดยใช้............................ ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ๒. เพื่อศึกษาผลการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับ............................................................................................ หลังจากที่ได้ทดลองใช้วิธีแก้ปัญหาโดย.......................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๒.๓ ขอบเขตของการแก้ปัญหา ๑. กลุ่มเป้าหมายในการแก้ปัญหาคือ ผู้เรียนชั้น................................ ห้อง....................................... จ านวน......................คน ในภาคเรียนที่................. ปีการศึกษา................... ที่มีปัญหาเกี่ยวกับ....................... ๒. เนื้อหาที่ใช้ในการศึกษาคือ เรื่อง........................................................... หน่วยการเรียนรู้.............. วิชา................................................................................................. ๓. ระยะเวลาในการศึกษา ประมาณ....... สัปดาห์/เดือน ตั้งแต่วันที่ ......... เดือน............. พ.ศ. ....... ถึงวันที่ ............. เดือน ................................ พ.ศ. ...................
๑๐๐ ๒.๔ วิธีด าเนินการในการแก้ไขปัญหา ๑. เครื่องมือที่ใช้ในการแก้ปัญหาคือ .......................................................................................................................... ............................................. ............................................................................................................................. .......................................... ซึ่งมีขั้นตอนในการสร้างและพัฒนาดังนี้ ............................................................................................................................. .......................................... ............................................................................................................................. .......................................... ๒. เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลคือ ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ซึ่งมีขั้นตอนในการสร้างและตรวจสอบคุณภาพดังนี้ ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ๓. การเก็บรวบรวมข้อมูล ได้ด าเนินการเก็บรวบรวมข้อมูลตามวิธีการดังนี้ ๑. น าเครื่องมือที่ใช้ในการแก้ปัญหาไปทดลองใช้กับผู้เรียนในเวลา............................................... โดย........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ๒. น าเครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูลไปเก็บข้อมูลเกี่ยวกับ................................................................ โดย................................................................................................................. .......................... ........................................................................................................................................................ ๔. การวิเคราะห์ข้อมูลและการสรุปผล ได้ด าเนินการวิเคราะห์ข้อมูลและสรุปผลดังนี้ .......................................................................................................................................... ............................. ............................................................................................................................. .......................................... ๒.๕ ผลการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหาเกี่ยวกับ ..................................................................................................................... ของผู้เรียนกลุ่มเป้าหมาย ปรากฏผลดังนี้ ....................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................
๑๐๑ .............................................................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
๑๐๒ เครื่องมือวัดผล เลขที่ ชื่อ-สกุล ควำม สนใจ ควำม ตั้งใจ ควำม ร่วมมือ ควำม รับผิดชอบ ระเบียบ วินัย คะแนน รวม เกณฑ์กำรให้คะแนน ดีมาก ให้คะแนน ๔ ดี ให้คะแนน ๓ พอใช้ ให้คะแนน ๒ ควรปรับปรุง ให้คะแนน ๑ เกณฑ์กำรประเมิน นักเรียนได้คะแนนรวม ๑๖ - ๒๐ อยู่ในเกณฑ์ดีมาก นักเรียนได้คะแนนรวม ๑๑ - ๑๕ อยู่ในเกณฑ์ดี นักเรียนได้คะแนนรวม ๖ - ๑๐ อยู่ในเกณฑ์พอใช้ นักเรียนได้คะแนนรวม ๑ - ๕ อยู่ในเกณฑ์ควรปรับปรุง ลงชื่อ..................................................................................)ผู้ประเมิน( แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน
๑๐๓ กลุ่มที่.............. ข้อที่ รำยกำรประเมิน ดีมำก (๔) ดี (๓) พอใช้ (๒) ควร ปรับปรุง (๑) ๑ ความร่วมมือและการจัดการภายในกลุ่ม ๒ ความสามารถปฏิบัติกิจกรรมที่ได้รับมอบหมายอย่างถูกต้อง ๓ การรักษาระเบียบวินัยในการปฏิบัติกิจกรรม ๔ ความเรียบร้อยในการปฏิบัติงาน ๕ ความสนใจและความกระตือรือร้นของสมาชิกในกลุ่ม ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม............................................................................................................................ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. สรุปผลกำรประเมิน............................................................................................................................. นักเรียนได้คะแนนรวม ๒๑ - ๒๕ แสดงว่าผลงานนักเรียนอยู่ในเกณฑ์ ดีมาก นักเรียนได้คะแนนรวม ๑๖ - ๒๐ แสดงว่าผลงานนักเรียนอยู่ในเกณฑ์ ดี นักเรียนได้คะแนนรวม ๖ - ๑๐ แสดงว่าผลงานนักเรียนอยู่ในเกณฑ์ พอใช้ นักเรียนได้คะแนนรวม ๐ - ๕ แสดงว่าผลงานนักเรียนอยู่ในเกณฑ์ ควรปรับปรุง ลงชื่อ...........................................................................)ผู้ประเมิน( แบบประเมินกำรปฏิบัติกิจกรรมกลุ่ม
๑๐๔ ค ำชี้แจง เขียนเติมคะแนนและระดับคุณภาพตามความเป็นจริง กิจกรรม คะแนน ได้ระดับคุณภำพ เต็ม ได้ กิจกรรม ๑ ข้อ ๑ ๑๐ ......................................... ข้อ ๒ ๕ ข้อ ๓ ๕ ข้อ ๔ ๔ ข้อ ๕ ๑๐ รวมคะแนน ๓๔ กิจกรรม ๒ ข้อ ๑ ๑๐ ......................................... ข้อ ๒ ๓ ข้อ ๓ ๑๐ ข้อ ๔ ๑๒ รวมคะแนน ๓๕ กิจกรรม ๓ ข้อ ๑ ๑๐ ......................................... ข้อ ๒ ๑๐ ข้อ ๓ ๑๐ ข้อ ๔ ๘ รวมคะแนน ๓๘ กิจกรรม ๔ ข้อ ๑ ๕ ข้อ ๒ ๑๐ ......................................... รวมคะแนน ๑๕ ผู้ประเมิน ครู เพื่อน ตนเอง เกณฑ์กำรประเมิน ค าตอบถูกต้อง ชัดเจน มีเหตุมีผล เกณฑ์กำรจัดอันดับคุณภำพ คะแนนรวมในแต่ละกิจกรรมได้ร้อยละ ๘๐ ขึ้นไป ให้ ๓ )ดี( คะแนนรวมในแต่ละกิจกรรมได้ร้อยละ ๕๐ - ๗๙ ให้ ๒ )พอใช้( คะแนนรวมในแต่ละกิจกรรมได้ร้อยละ ๕๐ ให้ ๑ )ควรปรับปรุง( เกณฑ์คุณภำพกำรผ่ำน ได้ระดับ “พอใช้” ขึ้นไป แบบประเมินผลกำรปฏิบัติกิจกรรม
๑๐๕ ๑๓. ข้อเสนอแนะและควำมคิดเห็นของผู้บริหำร ได้ท าการตรวจแผนการจัดการเรียนรู้ของ นางธารวดี ทักขนนท์ แล้วมีความคิดเห็น ดังนี้ ๑๓.๑ เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ ดีมาก ดี พอใช้ ควรปรับปรุง ๑๓.๒ การจัดกิจกรรมได้น าเอากระบวนการเรียนรู้ เน้นผู้เรียนเป็นส าคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นส าคัญ ควรปรับปรุงพัฒนาต่อไป ๑๓.๓ เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ น าไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนน าไปใช้ ๑๓.๔ ข้อเสนอแนะอื่น ๆ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ลงชื่อ................................................... )นายณัฐชภัทร สุราช) ผู้อ านวยการโรงเรียนภูพานวิทยา
๑๐๖ แบบบันทึกหลังกำรสอน ๑.ผลกำรจัดกำรเรียนกำรสอน ๑.๑ กำรประเมินด้ำนควำมรู้ ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ๑.๒ กำรประเมินด้ำนทักษะกระบวนกำร ........................................................................................................................................... ................................... ................................................................................................ .............................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ๑.๓ กำรประเมินด้ำนคุณลักษณะที่พึงประสงค์ ........................................................................................................................... ................................................... ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................................................ .................. .............................................................................................................................................................................. ๒. ปัญหำและอุปสรรค ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ๓. แนวทำงแก้ไข .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ......................................................................................................................................................................... ..... ลงชื่อ........................................................... )นางธารวดี ทักขนนท์( ครูผู้สอน
๑๐๗ ความคิดเห็น / ข้อเสนอแนะ ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ลงชื่อ........................................................... )นางฉวีวรรณ เพ็ญจันทร์( หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ความคิดเห็น / ข้อเสนอแนะผู้บังคับบัญชา ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ................................................................................................................................................................ .............. ลงชื่อ....................................................... )นายณัฐชภัทร สุราช( ผู้อ านวยการโรงเรียนภูพานวิทยา
๑๐๘ แผนกำรจัดกำรเรียนรู้ที่ ๖ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒ รายวิชา ภาษาไทย รหัสวิชา ท ๒๒๑๐๒ ภาคเรียนที่ ๒ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๓ โคลงสุภาษิต พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จ านวน ๗ ชั่วโมง เรื่อง ความรู้เกี่ยวกับโคลงสุภาษิต พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เวลา ๖๐ นาที ๑. มำตรฐำนกำรเรียนรู้/ตัวชี้วัด มำตรฐำน ท ๑.๑ ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อน าไปใช้ตัดสินใจ แก้ปัญหาใน การด าเนินชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน ตัวชี้วัดที่ ๑ อ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองได้ถูกต้อง ตัวชี้วัดที่ ๒ จับใจความส าคัญ สรุปความ และอธิบายรายละเอียดจากเรื่องที่อ่าน ตัวชี้วัดที่ ๓ เขียนผังความคิดเพื่อแสดงความเข้าใจในบทเรียนต่างๆ ที่อ่าน ตัวชี้วัดที่ ๔ อภิปรายแสดงความคิดเห็นและข้อโต้แย้งเกี่ยวกับเรื่องที่อ่าน ตัวชี้วัดที่ ๕ วิเคราะห์และจ าแนกข้อเท็จจริง ข้อมูลสนับสนุน และข้อคิดเห็นจากบทความที่อ่าน ตัวชี้วัดที่ ๗ อ่านหนังสือ บทความ หรือค าประพันธ์อย่างหลากหลายและประเมินคุณค่าหรือแนวคิด ที่ได้จากการอ่าน เพื่อน าไปใช้แก้ปัญหาในชีวิต มำตรฐำน ท ๕.๑ เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็น คุณค่าและน ามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ตัวชี้วัดที่ ๑ สรุปเนื้อหาวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านในระดับที่ยากขึ้น ตัวชี้วัดที่ ๒ วิเคราะห์และวิจารณ์วรรณคดี วรรณกรรม และวรรณกรรมท้องถิ่นที่อ่าน พร้อมยก เหตุผลประกอบ ตัวชี้วัดที่ ๓ อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน ตัวชี้วัดที่ ๔ สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่านไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ตัวชี้วัดที่ ๕ ท่องจ าบทอาขยานตามที่ก าหนด และบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ ๒. สำระส ำคัญ
๑๐๙ ๒.๑ บทน าเรื่อง ๒.๒ ประวัติผู้แต่ง ๒.๓ เนื้อเรื่อง ๒.๔ อธิบายศัพท์ ๓. จุดประสงค์กำรเรียนรู้ ๓.๑ อ่านออกเสียงท านองเสนาะค าประพันธ์ประเภทโคลงสี่สุภาพจากโคลงสุภาษิต พระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ ๓.๒ แปลความหมาย อธิบายเนื้อหา และบอกแนวคิดของโคลงสุภาษิต พระบาทสมเด็จพระ จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ถูกต้อง ๓.๓ เขียนแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับโคลงสุภาษิต พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้อย่าง มีเหตุผล ๓.๔ อธิบายคุณค่าของโคลงสุภาษิต พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวด้านวรรณศิลป์ เนื้อหา และสังคมได้ ๓.๕ แสดงทรรศนะเกี่ยวกับน าความรู้และคุณค่าที่ได้รับจากการอ่านไปใช้ในชีวิตประจ าวันได้อย่าง เหมาะสม ๔. สำระกำรเรียนรู้ ๔.๑ บทน าเรื่อง ๔.๒ ประวัติผู้แต่ง ๔.๓ เนื้อเรื่อง ๔.๔ ค าอธิบายศัพท์ ๕. ชิ้นงำน/ภำระงำน ๕.๑ กิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ๕.๒ ภาระงาน “หาหลักธรรมทางศาสนาพุทธที่เกี่ยวข้องกับกิจ ๑๐ ประการของโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการแล้วเขียนอธิบายเหตุผลถึงผลดีในการปฏิบัติตาม” ๕.๓ ใบงาน ๕.๔ แบบทดสอบ ๕.๕ กิจกรรมเสนอแนะ ๖. ค ำถำมส ำคัญ
๑๑๐ ๖.๑ โคลงสุภาษิตมีจุดมุ่งหมายในการแต่งอย่างไร ๖.๒ โคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์มีเนื้อหาเกี่ยวกับอะไร ๖.๓ โคลงสุภาษิตนฤทุมนาการมีเนื้อหาเกี่ยวกับอะไร ๖.๔ สุภาษิตอิศปปกรณ มีเนื้อหาเกี่ยวกับอะไร ๗. กิจกรรมกำรเรียนกำรสอนเพื่อกำรเรียนรู้ ๗.๑ ขั้นน ำ นักเรียนและครูร่วมกันสนทนาเรื่องการอ่านวรรณคดีประเภทโคลงสุภาษิตต่างๆ เช่น สุภาษิตพระร่วง สุภาษิต โคลงโลกนิติ เป็นต้น โดยนักเรียนใช้ความรู้เดิมเกี่ยวกับลักษณะค าประพันธ์ประเภทโคลงสี่สุภาพมา ผสมผสานกับการสนทนาถึงสุภาษิตโคลงโลกนิติ ครูกล่าวแนะน านักเรียนว่าโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการเป็น พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ๗.๒ ขั้นสอน ๗.๒.๑ โคลงสุภำษิตโสฬสไตรยำงค์ ๑. ครูให้นักเรียนแต่ละคนอ่านท านองเสนาะโคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์ ๒. ครูให้นักเรียนหาความหมายของค าศัพท์ในบทนั้นๆ ๓. นักเรียนช่วยกันแปลความหมายของโคลงสุภาษิตแต่ละบทว่าสอนเกี่ยวกับเรื่องใด และแสดงความ คิดเห็นเพิ่มเติมว่า หากปฏิบัติตามจะเกิดผลดีอย่างไร และหากไม่ปฏิบัติตามจะเกิดผลเสียอย่างไร ๔. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มหาคุณค่าของบทประพันธ์ โดยแบ่งเป็นคุณค่าด้านเนื้อหา คุณค่าด้าน วรรณศิลป์ และคุณค่าด้านสังคม ๕. ให้แต่ละกลุ่มส่งตัวแทนมาน าเสนอหน้าชั้นเรียน ครูให้ค าแนะน าหรือเสนอแนะเพิ่มเติมตามความ เหมาะสม ๗.๒.๒ โคลงสุภำษิตนฤทุมนำกำร ๑. ครูให้นักเรียนอ่านออกเสียงท านองเสนาะค าประพันธ์ประเภทโคลงสี่สุภาพจากโคลงสุภาษิต นฤทุมนาการ โดยครูอ่านออกเสียงหรือเปิดสื่อเสียงจากเทปให้นักเรียนฟังแล้วให้นักเรียนอ่านออกเสียงตาม ๒. ครูให้นักเรียนศึกษาบทน าและโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการจากหนังสือเรียนแม็ค ๓. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่มแล้วช่วยกันแปลความหมายของโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการพร้อมสรุป เนื้อหาและแนวคิดส าคัญเพื่อเตรียมน าเสนอหน้าชั้นเรียน ๔. ครูให้กลุ่มส่งตัวแทนออกมาอธิบายเนื้อหาและแนวคิดของโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการตามผลการ ปฏิบัติงานในข้อ ๓ ครูและนักเรียนกลุ่มอื่นช่วยกันพิจารณาแก้ไข ครูสรุปเพิ่มเติม
๑๑๑ ๕. ครูให้กลุ่มของนักเรียนช่วยกันท าใบงาน ๑ ซึ่งก าหนดให้เขียนแสดงความคิดเห็นตามประเด็นที่ ก าหนด นักเรียนน าส่งครูพิจารณาเป็นรายกลุ่ม ครูตรวจพิจารณาแล้วคัดเลือกกลุ่มที่ปฏิบัติงานได้ถูกต้องและ มีเนื้อหาน่าสนใจประมาณ ๒ – ๓ กลุ่ม ออกมาอ่านออกเสียงให้เพื่อนฟัง ครูและเพื่อนกลุ่มอื่นช่วยกันแสดง ความคิดเห็นเพิ่มเติม ๖. ครูให้กลุ่มของนักเรียนช่วยกันท าใบงาน ๒ ซึ่งก าหนดให้วิเคราะห์และอธิบายคุณค่าของโคลง สุภาษิตนฤทุมนาการด้านวรรณศิลป์ ด้านเนื้อหา และด้านสังคม ๗. ครูให้นักเรียนส่งตัวแทนกลุ่มออกมารายงานผลการปฏิบัติงานในข้อ ๖ โดยให้นักเรียนกลุ่มอื่น ร่วมกันแสดงความคิดเห็น ครูช่วยเพิ่มเติมและแก้ไข ๘. ครูให้นักเรียนช่วยกันแสดงทรรศนะเกี่ยวกับการน าความรู้และคุณค่าที่ได้รับจากโคลงสุภาษิต นฤทุมนาการไปใช้ในชีวิตประจ าวัน โดยก าหนดให้นักเรียนร่วมกันแสดงทรรศนะในประเด็นต่อไปนี้ - การน ากิจแต่ละประการจากโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการไปปฏิบัติในชีวิตประจ าวันจะก่อให้เกิด ประโยชน์แก่ผู้ที่น าไปปฏิบัติอย่างไร และมากน้อยเพียงใด - จากความรู้และคุณค่าที่ได้รับ นักเรียนจะต้องปฏิบัติตนด้านกายกรรม วจีกรรม และมโนกรรม อย่างไรบ้าง จงแสดงทรรศนะพร้อมยกตัวอย่างประกอบ ๗.๒.๓ โคลงสุภำษิตอิศปปกรณ ๑. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับนิทานอีสปที่นักเรียนรู้จักว่ามีเรื่องใดบ้าง เรื่องดังกล่าวมีเรื่องราว อย่างไรและให้คติสอนใจอย่างไร ๒. ครูให้นักเรียนศึกษาโคลงสุภาษิตอิศปปกรณ จากหนังสือเรียนแม็ค โดยอธิบายเพิ่มเติมว่า พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระราชนิพนธ์โคลงอิศปปกรณ จ านวน ๔ เรื่อง ได้แก่ ราชสีห์กับหนู บิดากับ บุตรทั้งหลาย สุนัขป่ากับลูกแกะ และกระต่ายกับเต่า ๓. ให้นักเรียนอ่านท านองเสนาะโคลงสุภาษิตอิศปปกรณ และหาความหมายของค าศัพท์ พร้อมทั้ง แปลค าประพันธ์ ๔. ครูและนักเรียนอภิปรายว่า สาเหตุที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเลือกนิทาน อีสป ๔ เรื่องมา เพราะมีพระราชประสงค์ใด ๕. ครูให้นักเรียนท ากิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ กิจกรรม ๑ ๗.๓ ขั้นสรุป ๑. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปตามประเด็น ดังนี้ ๑. สรุปเรื่อง “โคลงสุภาษิตโสฬสไตรยางค์” ๒. สรุปเรื่อง “โคลงสุภาษิตนฤทุมนาการ”
๑๑๒ ๓. สรุปเรื่อง “โคลงสุภาษิตอิศปปกรณ ” ๒. นักเรียนท าใบงานและกิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจทุกกิจกรรม ๓. ครูแจ้งผลการปฏิบัติงานของนักเรียนและให้ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม ๘. สื่อกำรเรียนรู้/แหล่งเรียนรู้ ๘.๑ สื่อกำรเรียนรู้ ๑. ใบงาน ๑“การเขียนแสดงความคิดเห็น “โคลงสุภาษิตนฤทุมนาการ”” ๒. ใบงาน ๒ “วิเคราะห์และอธิบายคุณค่าที่ปรากฏในโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการ” ๓. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒ ๘.๒ แหล่งเรียนรู้ ๑. ห้องสมุดโรงเรียน ๒. ห้องศูนย์ภาษาของกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ๓. แหล่งเรียนรู้ทางอินเทอร์เน็ต ๙. กำรวัดและกำรประเมินผลกำรเรียนรู้ ๙.๑ การตอบค าถามจากกิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ๙.๒ ผลงานจากใบงาน ๙.๓ ผลงานจากภาระงาน “หาหลักธรรมทางศาสนาพุทธที่เกี่ยวข้องกับกิจ ๑๐ ประการของโคลง สุภาษิตนฤทุมนาการแล้วเขียนอธิบายเหตุผลถึงผลดีในการปฏิบัติตาม” ๙.๔ การท าแบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน ๙.๕ การตอบค าถามกิจกรรมเสนอแนะ
๑๑๓ ๑๐. แบบกำรประเมินกำรสังเกตพฤติกรรมนักเรียน เกณฑ์คุณภำพกำรสังเกตพฤติกรรมนักเรียนด้ำน......................................... ที่ รำยกำรประเมิน ระดับคุณภำพ ๑ ๒ ๓ ๑ การท างานร่วมกัน - ยอมรับมติการท างาน ของกลุ่ม แต่ปฏิบัติตาม น้อยครั้ง - ยอมรับมติของกลุ่ม - ยอมรับมติของกลุ่ม - รับผิดชอบงานที่รับ มอบหมายจากกลุ่ม ๒ ความกระตือรือร้น - ช่วยเหลืองานภายใน กลุ่มเมื่อมีการร้องขอ - ช่วยเหลืองานในกลุ่ม - ร่ ว ม แ ส ด ง ค ว า ม คิดเห็น - ช่วยเหลืองานภายใน กลุ่ม - ร่วมแสดงความ คิดเห็น - ใฝ่รู้ใฝ่เรียน - ศึกษาค้นคว้า ๓ การตอบค าถาม - มีส่วนร่วมในการตอบ ค าถามน้อยมาก - มีส่วนร่วมในการตอบ ค าถามบางครั้ง - ให้ความร่วมมือในการ ตอบค าถามเป็นอย่างดี ๔ ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ - ร่วมกิจกรรมตามที่ กลุ่มขอร้อง - รับฟังแต่แสดงความ คิดเห็นที่คล้อยตาม เพื่อนๆ - ร่วมรับฟังและแสดง ความคิดเห็นที่แตกต่าง แต่มีประโยชน์
๑๑๔ แบบกำรประเมินกำรสังเกตพฤติกรรมนักเรียนด้ำนกำรท ำงำนเป็นกลุ่ม ที่ ชื่อ-สกุล รำยกำรประเมิน รวม (๑๒) สรุปผล กำรท ำงำน ร่วมกัน (๓) ควำม กระตือรือร้น (๓) กำรตอบ ค ำถำม (๓) ควำมคิดริเริ่ม สร้ำงสรรค์ (๓) ผ่ำน ไม่ผ่ำน ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ เกณฑ์กำรประเมิน ๙ - ๑๒ คะแนน ระดับ ๓ = ดี ๕ - ๘ คะแนน ระดับ ๒ = พอใช้ ต่ ากว่า ๕ คะแนน ระดับ ๑ = ควรปรับปรุง สรุปผลกำรประเมิน ดี พอใช้ ปรับปรุง เกณฑ์กำรตัดสินใจ ผ่าน ไม่ผ่าน หมำยเหตุ : เกณฑ์เป็นไปตำมที่โรงเรียนก ำหนด ลงชื่อ............................................................................ผู้ประเมิน ).........................................................................(
๑๑๕ ๑๑. กิจกรรมเสนอแนะ ๑๑.๑ กิจกรรมส่งเสริมกำรอ่ำนเชิงวิเครำะห์ประกอบด้วยขั้นตอน ดังนี้ ขั้นรวบรวมข้อมูล ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่มเพื่อรวบรวมนิทานที่มีเนื้อหาสั้นๆ เกี่ยวกับกิจ ๑๐ ประการในโคลงสุภาษิต นฤทุมนาการ ขั้นวิเครำะห์ นักเรียนช่วยกันอ่านและวิเคราะห์เนื้อหาของนิทานว่าให้ข้อคิดในการด าเนินชีวิตอย่างไร และ เกี่ยวข้องกับโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการข้อใด ขั้นสรุป นักเรียนช่วยกันสรุปเนื้อหาสาระของนิทานนั้นและเก็บใจความส าคัญของข้อคิด รวมทั้งความ สอดคล้องกับสุภาษิตในโคลงนฤทุมนาการแล้วจดเป็นบันทึกไว้ในสมุดงานด้วยส านวนภาษาของนักเรียนเอง ขั้นประยุกต์ใช้ นักเรียนช่วยน าผลในข้อสรุปมาเขียนและจัดป้ายนิเทศน าไปแสดงไว้หลังชั้นเรียน ๑๑.๒ กิจกรรมบูรณำกำร ครูสามารถบูรณาการการเรียนเข้ากับกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สาระที่ ๑ : ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม โดยหาหลักธรรมทางพุทธศาสนาที่เกี่ยวข้องกับกิจประการใดประการหนึ่งใน ๑๐ ประการของโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการ เช่น “ปิยวาจาย่อมก่อให้เกิดมิตร” ซึ่งตรงกับโคลงสุภาษิตนฤทุม นาการข้อ ๒ “เพราะไม่ได้พูดร้ายต่อใคร” มาเขียนอธิบายเหตุผลให้เห็นจริงว่าก่อให้เกิดมิตรได้อย่างไรโดยมี ความยาวประมาณ ๓-๕ บรรทัด
๑๑๖ ภำระงำน “หำหลักธรรมทำงศำสนำพุทธที่เกี่ยวข้องกับกิจ ๑๐ ประกำรของโคลงสุภำษิตนฤทุมนำกำร แล้วเขียนอธิบำยเหตุผลถึงผลดีในกำรปฏิบัติตำม” กำรบูรณำกำร ส ๑.๑ จุดประสงค์กำรเรียนรู้ เขียนอธิบายเหตุผลเกี่ยวกับผลดีที่ได้รับจากการปฏิบัติตามหลักธรรมที่ตรงกับกิจใน ๑๐ ประการของโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการ ผลงำนที่ต้องกำร ข้อความที่อธิบายผลดีของการปฏิบัติตามหลักธรรมที่ตรงกับโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการ ขั้นตอนกำรท ำงำน ๑. หาหลักธรรมที่เกี่ยวข้องหรือตรงกับกิจใน ๑๐ ประการของโคลงสุภาษิตนฤทุมนา การ ๒. เขียนอธิบายถึงผลดีจากการปฏิบัติตามหลักธรรมในข้อ ๑ ด้วยลักษณะที่ถูกต้อง ของการเขียนอธิบาย ๓. เลือกผลงานที่น่าสนใจและการอธิบายที่น่าเชื่อถือมาแสดงที่ป้ายนิเทศในห้องศูนย์ ภาษาของกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย เกณฑ์กำรประเมิน ๑. ความสอดคล้องของหลักธรรมที่หามากับเนื้อหาของโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการ ๒. การเขียนอธิบายผลดีจากการปฏิบัติตามในข้อ ๑ เป็นการเขียนที่ถูกต้องตาม หลักการเขียนอธิบายส านวนภาษาอ่านเข้าใจง่าย ๓. ความตั้งใจ ความเรียบร้อยของชิ้นงาน
๑๑๗ ๑๒. ใบควำมรู้ ใบงำน และเครื่องมือวัดผล ๑๒.๑ ใบงำน ใบงำน ๑ “กำรเขียนแสดงควำมคิดเห็น “โคลงสุภำษิตนฤทุมนำกำร”” ค ำชี้แจง จงเขียนแสดงความคิดเห็นว่า เพราะเหตุใดผู้ประพฤติปฏิบัติตามกิจ ๑๐ ประการในโคลงสุภาษิต นฤทุมนาการต่อไปนี้ จึงไม่เคยพบกับความเสียใจ ๑. การท าความดีทั่วไป โดยไม่เลือกหน้าว่าจะเป็นมิตรหรือศัตรู คนรวยหรือคนจน .............................................................................................................................................. ................................ .............................................................................................................................................................................. ๒. การไม่พูดร้ายต่อผู้อื่น .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ๓. การถามและฟังความก่อนตัดสิน .......................................................................................................................................................... .................... .............................................................................................................................................................................. ๔. การคิดก่อนพูด .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ๕. การไม่พูดเวลาโกรธ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ๖. การมีความกรุณาต่อคนยากไร้ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ๗. การรู้จักขอโทษเมื่อท าความผิด .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
๑๑๘ ๘. การรู้จักอดทนอดกลั้นต่อความประพฤติของผู้อื่น .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ๙. การไม่ฟังค าพูดนินทาไร้สาระ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ๑๐. การไม่หลงเชื่อข่าวร้าย ........................................................................................................................................ ...................................... ............................................................................................................................................................................ )เฉลยแล้วแต่ดุลยพินิจของอาจารย์ผู้สอน(
๑๑๙ ใบงำน ๒ “วิเครำะห์และอธิบำยคุณค่ำที่ปรำกฏในโคลงสุภำษิตนฤทุมนำกำร” ค ำชี้แจง อธิบายคุณค่าที่ปรากฏในโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการ พร้อมยกตัวอย่างค าประพันธ์ประกอบ ๑. คุณค่ำทำงด้ำนวรรณศิลป์ ............................................................................................................................. ......................... ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ............................................................................................................................. .......................... ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... ๒. คุณค่ำทำงด้ำนเนื้อหำ ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... ................................................................................................ ....................................................... ๓. คุณค่ำทำงด้ำนสังคม ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................... ................................................
๑๒๐ เฉลย ใบงำน ๒ “วิเครำะห์และอธิบำยคุณค่ำที่ปรำกฏในโคลงสุภำษิตนฤทุมนำกำร” ๑. คุณค่ำด้ำนวรรณศิลป์ - การใช้ค าซ้ า ค าซ้อนอย่างหลากหลาย ท าให้มีความไพเราะทั้งทางด้านเสียงและความหมายที่ งดงาม ตัวอย่าง ค าซ้อน เช่น รอบคอบ, อ่อนน้อม, เพิ่มพูน, อ้อมค้อม, อดกลั้น, ผิดพลาด, ขุ่นแค้น, ตื่นเต้น, สืบสอบ, ยักย้าย, คละเคล้า, ขู่เข็ญ, ใคร่ครวญ ค าซ้ า เช่น ใดใด ห้วนห้วน - การเล่นสัมผัสใน เป็นคุณค่าทางภาษาที่เด่นชัดมาก เพราะมีอยู่ในโคลงทุกบททั้งสัมผัสสระ และสัมผัสอักษร ท าให้เกิดความไพเราะด้านเสียงของค าคล้องจอง ซึ่งเป็นคตินิยมในการแต่งค าประพันธ์ ตัวอย่าง สละส่อเสียดมารษา ใส่ร้าย, ใครเกะกะระราน, ชนจักชูชื่อช้อน - การใช้ค าในลักษณะขัดแย้งหรือค าซ้อนความหมายตรงกันข้าม ตัวอย่าง แพ้ชนะ, พาเดือด ร้อนพ่อ, ชอบผิดคิดเห็นแม้น, สว่างร้อน, แจ่มเท็จ จริงนา, เท็จและ จริงจานเจือ - การใช้ค าที่มาจากภาษาบาลี สันสกฤตเป็นจ านวนมาก ท าให้โคลงสุภาษิตนฤทุมนาการนี้มี ความงดงามทางภาษาและอลังการอย่างยิ่ง ตัวอย่าง บัณฑิต สรรเสริญ ริษยา มารษา ไขษย ทิฐิมานะ กาล นรชน อาฆาต โมหะ พิจารณ์ ไมตรี - การใช้ค าโบราณ แต่เป็นค าสั้น ๆ เข้าใจง่าย ท าให้โคลงสุภาษิตนฤทุมนาการนี้มีความงดงาม ทางภาษาและ มีเสน่ห์สมกับได้รับยกย่องเป็นวรรณคดีมรดก ตัวอย่าง ประจุบัน ห่อน ไป่ บ้าย บ่ - การใช้ค าน้อยแต่กินความมาก ตัวอย่าง เหตุด้วยเบาความ, คิดแก้โดยโกง, ไป่หมิ่นนินทาบ้าย โทษให้ผู้ใด - การใช้โวหารภาพพจน์ ตัวอย่าง อุปมา ได้แก่ ค าพูดพ่างลิขิต เขียนร่าง เรียงแฮ, ไป่ฉุนเฉียบเฉกพาล อุปลักษณ์ ได้แก่ คือมีดเที่ยวกรีดเถือ ท่านทั่ว ไปนา ๒. คุณค่ำด้ำนเนื้อหำ กล่าวถึงกิจ ๑๐ ประการที่คนในสังคมควรประพฤติปฏิบัติตาม เพราะผู้ปฏิบัติยังไม่เคยพบกับความ เสียใจ โดยมีสาระส าคัญเป็นค าสอนให้รู้จักส ารวมกาย วาจา ใจ ทั้งด้านการกระท า การพูด การฟัง และการคิด
๑๒๑ พร้อมชี้แจงเหตุผลประกอบอย่างนุ่มนวล ไม่ใช่การบังคับ ท าให้ผู้อ่านยินดีจะปฏิบัติตามเพราะรู้ว่าจะเกิดผลดี แก่ตนเองอย่างแน่นอน ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น ๒ ประเภท ดังนี้ ๑( ค าสอนให้ประพฤติปฏิบัติในสิ่งที่ดีที่ถูกที่ควร ได้แก่ การท าความดีทั่วไป การถามฟังความ ก่อนตัดสิน การคิดเสียก่อนพูด การมีความกรุณาต่อผู้ยากไร้ การรู้จักขอโทษเมื่อท าผิด และการรู้จักอดทน อดกลั้นต่อผู้อื่น ๒( ค าสอนให้ลด ละ เลิกประพฤติปฏิบัติในสิ่งที่ไม่ถูกไม่ควร ได้แก่ การไม่พูดว่าร้ายใคร การไม่ พูดเวลาโกรธ การไม่ฟังค าพูดนินทาไร้สาระ และการไม่หลงเชื่อข่าวร้าย ๓. คุณค่ำด้ำนสังคม แสดงให้เห็นวิธีการปฏิบัติตนของคนในสังคมที่ต้องค านึงถึงหลักมนุษยสัมพันธ์อย่างมีคุณธรรม ซึ่ง สอดคล้องกับการปฏิบัติตนตามหลักพระพุทธศาสนา คือ หลักฆราวาสธรรม ๔ และหลักสังคหวัตถุ ๔ โดยมี ความมุ่งหมายให้คนในสังคมอยู่ร่วมกันได้อย่างสงบสุข ไม่มีข้อขัดแย้ง ไม่มีใครต้องเดือดร้อน เพราะคนในสังคม มีแต่ความเอื้อเฟื้อเกื้อกูลกันและกัน ไม่มีใครเบียดเบียนใคร ๑๒.๒ เครื่องมือวัดผล ๑. แบบประเมินการปฏิบัติกิจกรรม )ดูท้ายหน่วย( ๒. แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน )ดูท้ายหน่วย( ๓. แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม )ดูท้ายหน่วย( ๔. แบบทดสอบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนประจ าหน่วยการเรียนรู้ เฉลยกิจกรรมและแบบทดสอบ กิจกรรม ๑ ๑. ฉ ๒. ค ๓. ช ๔. ก ๕. ข ๖. จ ๗. ง
๑๒๒ แบบทดสอบก่อนเรียนผลสัมฤทธิ์ทำงกำรเรียนประจ ำหน่วยกำรเรียนรู้ จงเลือกค ำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงค ำตอบเดียว ๑. โคลงสุภาษิตนฤทุมนาการมีจุดประสงค์ให้ผู้ใดน าไปปฏิบัติ ๑. ข้าราชการทุกหมู่เหล่า ๒. ผู้ที่ได้ศึกษาโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการ ๓. ผู้อ่านทุกคนไม่เลือกเพศเลือกวัย ๔. เจ้านายทุกระดับไม่ว่าจะเป็นเพศใดวัยใด ๒. ข้อใดมีความหมายตรงข้ามกับค าว่า “มล้าง” ๑. สร้างสรรค์ ๒. ช าระ ๓. คัดเลือก ๔. เคร่งครัด ๓. ข้อใดไม่อยู่ในกิจ “เพราะไม่ได้พูดร้ายต่อใครเลย” ๑. พูดหยาบ ๒. พูดเยาะเย้ย ๓. พูดอาฆาต ๔. พูดใส่ร้าย ๔. ข้อใดไม่ใช่ความหมายของค าว่า “มารษา” ๑. โกหก ๒. โป้ปด ๓. มุสา ๔. บ่ายเบี่ยง ๕. “ยินคดีมีเรื่องน้อย ใหญ่ไฉน ก็ดี ยัง บ่ลงเห็นไป เด็ดด้วน” พฤติกรรมจากค าประพันธ์ข้างต้นตรงกับข้อใด ๑. ท าตัวเป็นตาชั่ง ๒. ไม่ฟังเสียงนกเสียงกา ๓. ไม่ฟังความข้างเดียว ๔. ไม่เข้าข้างพวกของตน ๖. ข้อใดสนับสนุนค ากล่าวที่ว่า “ปรารถนาสารพัดในปฐพี เอาไมตรีแลกได้ดังใจจง” ๑. โทมนัสเพราะกิจนี้ ห่อนได้เคยมี ๒. ท าดีไป่เลือกเว้น ผู้ใด ใดเฮย ๓. ไป่หมิ่นนินทาบ้าย โทษให้ผู้ใด ๔. ห่อนตัดสินห้วนห้วน เหตุด้วยเบาความ ๗. ข้อใดไม่ใช่สุภาษิตหรือส านวนที่ปรากฏในโคลงสุภาษิตนฤทุมนาการ ๑. พูดไปสองไพเบี้ย นิ่งเสียต าลึงทอง ๒. ปากคนยาวกว่าปากกา ๓. ให้ท่านท่านจักให้ตอบสนอง ๔. น้ าขึ้นให้รีบตัก
๑๒๓ ๘. ข้อใดใช้อุปมาโวหาร ๑. เหตุผู้ประพฤติปาน ดังกล่าว นั้นนอ ๒. แต่ผูกไมตรีไป รอบข้าง ๓. ฟังตอบสอบค าไข คิดใคร่ ครวญนา ๔. ค าพูดพ่างลิขิต เขียนร่าง เรียงแฮ ๙. “เท็จและจริงจานเจือ คละเคล้า” คนที่มีความประพฤติเช่นนี้เรียกว่าอะไร ๑. คนพูดมุสา ๒. คนพูดเพศนิทาน ๓. คนพูดเพ้อเจ้อ ๔. คนพูดเรื่อยเปื่อย ๑๐. “ยัง บ่ด่วนยักย้าย ตื่นเต้นก่อนกาล” ค าประพันธ์นี้ตรงกับส านวนไทยว่าอย่างไร ๑. กินปูนร้อนท้อง ๒. วัวสันหลังหวะ ๓. กินข้าวต้มกระโจมกลาง ๔. ตีตนก่อนไข้ เฉลย ๑. ๓ ๒. ๑ ๓. ๒ ๔. ๔ ๕. ๓ ๖. ๒ ๗. ๔ ๘. ๔ ๙. ๒ ๑๐. ๔
๑๒๔ แบบทดสอบหลังเรียนผลสัมฤทธิ์ทำงกำรเรียนประจ ำหน่วยกำรเรียนรู้ จงเลือกค ำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงค ำตอบเดียว อ่านค าประพันธ์ต่อไปนี้แล้วตอบค าถามข้อ ๑ – ๔ ๑. ข้อใดใช้สัมผัสพยัญชนะมากที่สุด ๑. ข้อ ๑ ๒. ข้อ ๒ ๓. ข้อ ๓ ๔. ข้อ ๔ ๒. ข้อใดใช้ค าโทโทษ ๑. ข้อ ๑ ๒. ข้อ ๒ ๓. ข้อ ๓ ๔. ข้อ ๔ ๓. ข้อใดแต่งด้วยกลวิธีใช้ค าตรงกันข้าม ๑. ข้อ ๑ ๒. ข้อ ๒ ๓. ข้อ ๓ ๔. ข้อ ๔ ๔. ข้อใดใช้ภาพพจน์อุปลักษณ์ ๑. ข้อ ๑ ๒. ข้อ ๒ ๓. ข้อ ๓ ๔. ข้อ ๔ ๕. ข้อใดเป็นการปฏิบัติทางใจ ๑. ขอโทษบรรดาที่ได้ผิด ๒. งดพูดในเวลาโกรธ ๓. อดกลั้นต่อผู้อื่น ๔. ไม่หลงเชื่อข่าวร้าย ๖. การคิดก่อนพูดให้ประโยชน์ในข้อใดมากที่สุด ๑. จะได้กลั่นกรองค าพูดก่อนพูดออกไป ๒. จะได้กล่าวแต่สิ่งที่มีประโยชน์เท่านั้น ๓. จะได้ไม่เกิดเรื่องบาดหมางต่อกัน ๔. จะได้แต่ค าพูดที่ไพเราะน่าฟังเท่านั้น ๑. ขันตีมีมากหมั้น สันดาน ๒. หยุดคิดพิจารณา แพ้ชนะ ก่อนนา ๓. ไป่ฉุนเฉียบเฉกพาล พาเดือด ร้อนพ่อ ๔. คือมีดเที่ยวกรีดเถือ ท่านทั่ว ไปนา
๑๒๕ ๗. “สามารถอาจห้ามงด วาจา ตนเฮย” การจะปฏิบัติเช่นนี้ได้ต้องอาศัยข้อใดมากที่สุด ๑. สติ ๒. สมาธิ ๓. อุเบกขา ๔. ขันติ ๘. “ผลจักเพิ่มพูนใน อนาคต กาลแฮ” ผลลัพธ์ดังกล่าวได้มาจากสาเหตุในข้อใด ๑. อดกลั้นต่อผู้อื่น ๒. กรุณาต่อคนที่ถึงอับจน ๓. ท าความดีทั่วไป ๔. ถามฟังความก่อนตัดสิน ๙. การที่คนทั่วๆ ไปไม่ค่อยกล่าวค าว่า “ขอโทษ” เป็นเพราะเหตุใด ๑. อายที่จะยอมรับผิด ๒. ไม่คิดว่าตนเองเป็นฝ่ายผิด ๓. มีทิฐิมานะมากเกินไป ๔. คิดว่าจะเสียศักดิ์ศรีหากยอมขอโทษ ๑๐. การทะเลาะวิวาทหรือท าร้ายกันตามข่าวที่ปรากฏเสมอๆ เพราะบุคคลเหล่านั้นขาดคุณสมบัติในข้อใด ๑. ใครเกะกะระราน อดกลั้น ๒. ไป่ฟังคนพูดฟุ้ง ฟั่นเฝือ ๓. ดีกว่าปดอ้อมค้อม คิดแก้โดยโกง ๔. ค าหยาบจาบจ้วงอา- ฆาตขู่ เข็ญเฮย เฉลย ๑. ๓ ๒. ๑ ๓. ๒ ๔. ๔ ๕. ๓ ๖. ๓ ๗. ๔ ๘. ๒ ๙. ๓ ๑๐. ๑
๑๒๖ ๑๓. ข้อเสนอแนะและควำมคิดเห็นของผู้บริหำร ได้ท าการตรวจแผนการจัดการเรียนรู้ของ นางธารวดี ทักขนนท์ แล้วมีความคิดเห็น ดังนี้ ๑๓.๑ เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ ดีมาก ดี พอใช้ ควรปรับปรุง ๑๓.๒ การจัดกิจกรรมได้น าเอากระบวนการเรียนรู้ เน้นผู้เรียนเป็นส าคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นส าคัญ ควรปรับปรุงพัฒนาต่อไป ๑๓.๓ เป็นแผนการจัดการเรียนรู้ที่ น าไปใช้ได้จริง ควรปรับปรุงก่อนน าไปใช้ ๑๓.๔ ข้อเสนอแนะอื่น ๆ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ลงชื่อ................................................... )นายณัฐชภัทร สุราช) ผู้อ านวยการโรงเรียนภูพานวิทยา
๑๒๗ แบบบันทึกหลังกำรสอน ๑.ผลกำรจัดกำรเรียนกำรสอน ๑.๑ กำรประเมินด้ำนควำมรู้ ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ๑.๒ กำรประเมินด้ำนทักษะกระบวนกำร ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ๑.๓ กำรประเมินด้ำนคุณลักษณะที่พึงประสงค์ ............................................................................................................. ................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................. ................................ .............................................................................................................................................................................. ๒. ปัญหำและอุปสรรค ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ........................................................................................................................................................................... ... ............................................................................................................................. ................................................. ๓. แนวทำงแก้ไข ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ลงชื่อ........................................................... )นางธารวดี ทักขนนท์( ครูผู้สอน
๑๒๘ ความคิดเห็น / ข้อเสนอแนะ ....................................................................................................... ....................................................................... ............................................................................................................................. ................................................. ....................................................................................................................................... ....................................... .............................................................................................................................................................................. ลงชื่อ........................................................... )นางฉวีวรรณ เพ็ญจันทร์( หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ความคิดเห็น / ข้อเสนอแนะผู้บังคับบัญชา ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ลงชื่อ....................................................... )นายณัฐชภัทร สุราช( ผู้อ านวยการโรงเรียนภูพานวิทยา
๑๒๙ แผนกำรจัดกำรเรียนรู้ที่ ๗ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒ รายวิชา ภาษาไทย รหัสวิชา ท ๒๒๑๐๒ ภาคเรียนที่ ๒ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๓ โคลงสุภาษิต พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จ านวน ๔ ชั่วโมง เรื่อง ค าที่มาจากภาษาต่างประเทศ เวลา ๖๐ นาที ๑. มำตรฐำนกำรเรียนรู้/ตัวชี้วัด มำตรฐำน ท ๔.๑ เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลัง ของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ตัวชี้วัดที่ ๕ รวบรวมและอธิบายความหมายของค าภาษาต่างประเทศที่ใช้ในภาษาไทย ๒. สำระส ำคัญ ๒.๑ ค าไทยที่มาจากภาษาบาลีสันสกฤต ๒.๒ ค าไทยที่มาจากภาษาเขมร ๒.๓ ค าไทยที่มาจากภาษาจีน ๒.๔ ค าไทยที่มาจากภาษาชวา ๒.๕ ค าไทยที่มาจากภาษาญี่ปุ่น ๒.๖ ค าไทยที่มาจากภาษาอังกฤษ ๓. จุดประสงค์กำรเรียนรู้ ๓.๑ อธิบายลักษณะและหลักการสังเกตค าไทยแท้อย่างละเอียดได้ถูกต้อง ๓.๒ บอกลักษณะและหลักการสังเกตค ายืมภาษาบาลีและสันสกฤตได้ ๓.๓ บอกข้อแตกต่างและจ าแนกค ายืมภาษาบาลีและสันสกฤตออกจากกันได้อย่างมีเหตุผล ๓.๔ บอกลักษณะและหลักการสังเกตค ายืมภาษาเขมรได้ ๓.๕ จ าแนกค าไทยแท้กับค าที่มาจากภาษาอื่น พร้อมยกตัวอย่างและอธิบายเหตุผลได้ถูกต้อง ๓.๖ วิเคราะห์สาเหตุและความส าคัญของค ายืมภาษาต่างประเทศที่ไทยน ามาใช้ ๔. สำระกำรเรียนรู้ ๔.๑ ลักษณะและการสังเกตค าไทยแท้
๑๓๐ ๔.๒ ลักษณะค ายืมที่มาจากภาษาบาลีสันสกฤต ๔.๓ ข้อแตกต่างระหว่างค ายืมภาษาบาลีและสันสกฤต ๔.๔ ลักษณะและหลักสังเกตค าที่มาจากภาษาเขมร ๔.๕ สาเหตุและความส าคัญของค ายืมภาษาต่างประเทศที่ไทยน ามาใช้ ๕. ชิ้นงำน/ภำระงำน ๕.๑ กิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ๕.๒ ภาระงาน “ค้นคว้าจากการอ่านประวัติศาสตร์และเขียนรายงานว่าไทยรับภาษาอื่นเข้ามาใช้ใน สมัยใดและวิธีใด” ๕.๓ ใบงาน ๕.๔ แบบทดสอบ ๕.๕ กิจกรรมเสนอแนะ ๖. ค ำถำมส ำคัญ ๖.๑ ข้อสังเกตค าที่มาจากภาษาบาลี – สันสกฤตคืออะไร ๖.๒ ข้อสังเกตค าที่มาจากภาษาเขมรคืออะไร ๖.๓ ข้อสังเกตค าที่มาจากภาษาจีนคืออะไร ๖.๔ ข้อสังเกตค าที่มาจากภาษาชวาคืออะไร ๗. กิจกรรมกำรเรียนกำรสอนเพื่อกำรเรียนรู้ ๗.๑ ขั้นน ำ นักเรียนและครูร่วมกันสนทนาถึงชื่อของนักเรียนว่าเป็นค าที่มาจากภาษาใด โดยอาจพิจารณาถึงชื่อ เล่นของนักเรียนด้วย เช่น หมวย )มาจากภาษาจีน( แดง )เป็นค าไทยแท้( เบบี้ )มาจากภาษาอังกฤษ( เป็นต้น ๗.๒ ขั้นสอน ๑. ครูให้นักเรียนศึกษาลักษณะค าไทยแท้และค าที่มาจากภาษาอื่นจากหนังสือเรียนแม็ค ๒. ครูให้นักเรียนช่วยกันบอกลักษณะและหลักการสังเกตค าไทยแท้อย่างละเอียด โดยครูช่วย อธิบายและยกตัวอย่าง ๓. ครูให้นักเรียนช่วยกันบอกลักษณะและหลักการสังเกตค ายืมภาษาบาลีและสันสกฤต พร้อมบอก พยัญชนะ-สระของภาษาบาลีสันสกฤตโดยไม่อ่านจากหนังสือ โดยครูช่วยแก้ไข อธิบายเพิ่มเติมและ ยกตัวอย่าง
๑๓๑ ๔. ครูให้นักเรียนช่วยกันบอกข้อแตกต่างของค ายืมภาษาบาลีสันสกฤต โดยครูช่วยสรุป แล้วให้ นักเรียนท าใบงาน ๓ ข้อ ก. ซึ่งก าหนดให้จ าแนกค ายืมภาษาบาลีและสันสกฤตออกจากกัน พร้อมอธิบาย เหตุผล นักเรียนน าส่งครูเป็นรายบุคคล ๕. ครูให้นักเรียนช่วยกันบอกลักษณะและหลักการสังเกตค ายืมภาษาเขมร โดยครูช่วยอธิบายและ ยกตัวอย่างประกอบ จากนั้นให้นักเรียนท าใบงาน ๓ ข้อ ข. ซึ่งก าหนดให้บ่งชี้ว่าค าที่ก าหนดเป็นค าเขมร หรือไม่ ถ้าใช่ให้อธิบายเหตุผลประกอบ ๖. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่มแล้วเข้าห้องสมุด เพื่อช่วยกันท าใบงาน ๔ ซึ่งก าหนดให้นักเรียนค้นหา และรวบรวมค าไทยแท้และค ายืมที่มาจากภาษาต่างประเทศ นักเรียนน าส่งครูเป็นรายกลุ่ม ๗. ครูตรวจพิจารณาผลการปฏิบัติงานในข้อ ๖ แล้วส่งผลงานคืนให้กลุ่มของนักเรียนเพื่อจัดท าป้าย นิเทศในชั้นเรียน โดยก าหนดประเด็น ดังนี้ ๑( ตัวอย่างค าไทยแท้และการอธิบายเหตุผล เช่น ตัวอย่างค า พ่อ ป้า ช้าง ม้า เป็นค าไทยแท้ เพราะมีพยางค์เดียว มีความหมายในตัวเอง ฟังแล้วเข้าใจได้ทันที ๒( ตัวอย่างค ายืมภาษาบาลีและการอธิบายเหตุผล เช่น ตัวอย่างค า วัตถุ สิกขา บุปผา เป็นค ายืมภาษาบาลี เพราะตัวสะกดตัวตามตรงตามวรรค ๓( ตัวอย่างค ายืมภาษาสันสกฤตและการอธิบายเหตุผล เช่น ตัวอย่างค า ศาสนา บุษบา ไมตรี เป็นค ายืมภาษาสันสกฤต เพราะใช้พยัญชนะที่ภาษา บาลีไม่มี ๔( ตัวอย่างค ายืมภาษาเขมรและการอธิบายเหตุผล เช่น ตัวอย่างค า เขนย ถนน ขนง ฉงน เป็นค ายืมภาษาเขมร เพราะอ่านแบบอักษรน า ๘. ครูให้นักเรียนปฏิบัติกิจกรรม ๒ ข้อ ข. ซึ่งก าหนดให้นักเรียนจ าแนกค าไทยแท้กับค าที่มาจาก ภาษาอื่น ครูสุ่มนักเรียนเฉลยผลการปฏิบัติกิจกรรม โดยให้นักเรียนอธิบายเหตุผลหรือหลักสังเกตประกอบ โดยครูเป็นผู้สรุปค าตอบและอธิบายเพิ่มเติม ๙. ครูให้กลุ่มของนักเรียนช่วยกันท าใบงาน ๕ ซึ่งก าหนดให้วิเคราะห์สาเหตุและความส าคัญของค า ยืมภาษาต่างประเทศที่ไทยน ามาใช้ นักเรียนน าส่งครูเป็นรายกลุ่ม ครูตรวจพิจารณาแล้วให้กลุ่มนักเรียนที่ ปฏิบัติกิจกรรมได้ถูกต้อง มีเหตุผล น่าเชื่อถือ ส่งตัวแทนออกมาอ่านค าตอบหน้าชั้นเรียน ครูและนักเรียน กลุ่มอื่นร่วมกันแสดงความคิดเห็น ๗.๓ ขั้นสรุป ๑. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปตามประเด็น ดังนี้
๑๓๒ ๑. ค าไทยที่มาจากภาษาบาลีสันสกฤต ๒. ค าไทยที่มาจากภาษาเขมร ๓. ค าไทยที่มาจากภาษาจีน ๔. ค าไทยที่มาจากภาษาชวา ๕. ค าไทยที่มาจากภาษาญี่ปุ่น ๖. ค าไทยที่มาจากภาษาอังกฤษ ๒. นักเรียนท ากิจกรรมต่างๆ ได้ครบถ้วน ๓. ครูแจ้งผลการปฏิบัติกิจกรรมของนักเรียนพร้อมให้ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม ๘. สื่อกำรเรียนรู้/แหล่งเรียนรู้ ๘.๑ สื่อกำรเรียนรู้ ๑. ใบงาน ๓ “ค ายืมจากภาษาบาลีสันสกฤตและภาษาเขมร” ๒. ใบงาน ๔ “การรวบรวมค าไทยแท้และค ายืมจากภาษาต่างประเทศ” ๓. ใบงาน ๕ “สาเหตุและความส าคัญของค ายืมภาษาต่างประเทศ” ๔. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒ ๘.๒ แหล่งเรียนรู้ ๑. ห้องสมุดโรงเรียน ๒. ห้องศูนย์ภาษาของกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ๓. แหล่งเรียนรู้ทางอินเทอร์เน็ต ๙. กำรวัดและกำรประเมินผลกำรเรียนรู้ ๙.๑ การตอบค าถามจากกิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ๙.๒ ผลงานจากใบงาน ๙.๓ ผลงานจากภาระงาน “ค้นคว้าจากการอ่านประวัติศาสตร์และเขียนรายงานว่าไทยรับภาษาอื่น เข้ามาใช้ในสมัยใดและวิธีใด” ๙.๔ การท าแบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน ๙.๕ การตอบค าถามกิจกรรมเสนอแนะ
๑๓๓ ๑๐. แบบกำรประเมินกำรสังเกตพฤติกรรมนักเรียน เกณฑ์คุณภำพกำรสังเกตพฤติกรรมนักเรียนด้ำน......................................... ที่ รำยกำรประเมิน ระดับคุณภำพ ๑ ๒ ๓ ๑ การท างานร่วมกัน - ยอมรับมติการท างาน ของกลุ่ม แต่ปฏิบัติตาม น้อยครั้ง - ยอมรับมติของกลุ่ม - ยอมรับมติของกลุ่ม - รับผิดชอบงานที่รับ มอบหมายจากกลุ่ม ๒ ความกระตือรือร้น - ช่วยเหลืองานภายใน กลุ่มเมื่อมีการร้องขอ - ช่วยเหลืองานในกลุ่ม - ร่ ว ม แ ส ด ง ค ว า ม คิดเห็น - ช่วยเหลืองานภายใน กลุ่ม - ร่วมแสดงความ คิดเห็น - ใฝ่รู้ใฝ่เรียน - ศึกษาค้นคว้า ๓ การตอบค าถาม - มีส่วนร่วมในการตอบ ค าถามน้อยมาก - มีส่วนร่วมในการตอบ ค าถามบางครั้ง - ให้ความร่วมมือในการ ตอบค าถามเป็นอย่างดี ๔ ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ - ร่วมกิจกรรมตามที่ กลุ่มขอร้อง - รับฟังแต่แสดงความ คิดเห็นที่คล้อยตาม เพื่อนๆ - ร่วมรับฟังและแสดง ความคิดเห็นที่แตกต่าง แต่มีประโยชน์
๑๓๔ แบบกำรประเมินกำรสังเกตพฤติกรรมนักเรียนด้ำนกำรท ำงำนเป็นกลุ่ม ที่ ชื่อ-สกุล รำยกำรประเมิน รวม (๑๒) สรุปผล กำรท ำงำน ร่วมกัน (๓) ควำม กระตือรือร้น (๓) กำรตอบ ค ำถำม (๓) ควำมคิดริเริ่ม สร้ำงสรรค์ (๓) ผ่ำน ไม่ผ่ำน ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ เกณฑ์กำรประเมิน ๙ - ๑๒ คะแนน ระดับ ๓ = ดี ๕ - ๘ คะแนน ระดับ ๒ = พอใช้ ต่ ากว่า ๕ คะแนน ระดับ ๑ = ควรปรับปรุง สรุปผลกำรประเมิน ดี พอใช้ ปรับปรุง เกณฑ์กำรตัดสินใจ ผ่าน ไม่ผ่าน หมำยเหตุ : เกณฑ์เป็นไปตำมที่โรงเรียนก ำหนด ลงชื่อ............................................................................ผู้ประเมิน )..........................................................................(
๑๓๕ ๑๑. กิจกรรมเสนอแนะ ๑๑.๑ กิจกรรมส่งเสริมกำรอ่ำนเชิงวิเครำะห์ประกอบด้วยขั้นตอน ดังนี้ ขั้นรวบรวมข้อมูล นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๓-๔ คน ค้นคว้ารวบรวมข้อเขียน )สารคดี บทความ( ฯลฯ สั้นๆ หรือ ค าประพันธ์ต่างๆ กลุ่มละ ๒ - ๓ ตอน ขั้นวิเครำะห์ นักเรียนช่วยกันหาค ายืมที่มาจากภาษาอื่นซึ่งมีอยู่ในข้อเขียนหรือค าประพันธ์ที่ค้นคว้ารวบรวมมาใน ขั้นรวบรวมข้อมูล โดยจ าแนกให้เห็นชัดเจนว่ามาจากภาษาใดบ้าง ขั้นสรุป นักเรียนช่วยกันสรุปค ายืมที่มาจากภาษาอื่น แล้วบันทึกลงในสมุดบันทึกงานของนักเรียน ขั้นประยุกต์ใช้ กลุ่มของนักเรียนจัดท าข้อเขียนหรือค าประพันธ์พร้อมการจ าแนกค ายืมที่มาจากภาษาอื่นติดป้ายนิเทศ ไว้หลังห้องเรียน ๑๑.๒ กิจกรรมกำรบูรณำกำร ครูสามารถบูรณาการการเรียนรู้กับกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สาระที่ ๔ : ประวัติศาสตร์ โดยก าหนดภาระงานให้นักเรียนค้นคว้าว่าภาษาต่างๆ เข้ามาอยู่ในภาษาไทยว่าเข้ามาใน สมัยใดและเข้ามาโดยวิธีใด แล้วเขียนเป็นรายงานเพื่อการเผยแพร่ต่อไป
๑๓๖ ภำระงำน “ค้นคว้ำจำกกำรอ่ำนประวัติศำสตร์และเขียนรำยงำนว่ำ ไทยรับภำษำอื่นเข้ำมำใช้ในสมัยใดและวิธีใด” กำรบูรณำกำร ส ๔.๒ จุดประสงค์กำรเรียนรู้ มีความพยายามในการค้นคว้าและเขียนรายงานเรื่องภาษาอื่นที่เข้ามาอยู่ในภาษาไทย ผลงำนที่ต้องกำร รายงานเรื่องภาษาอื่นที่เข้ามาอยู่ในภาษาไทยในสมัยใดและวิธีใด ขั้นตอนกำรท ำงำน ๑. ค้นคว้าและอ่านประวัติศาสตร์เกี่ยวกับการรับวัฒนธรรมและภาษาอื่นเข้ามา ปะปนในภาษาไทย ๒. รวบรวมข้อมูลจากการปฏิบัติงานในข้อ ๑ ๓. เขียนรายงานและรวบรวมกันเป็นเล่ม น าไปวางไว้ในห้องศูนย์ภาษากลุ่มสาระการ เรียนรู้ภาษาไทย เพื่อเป็นข้อมูลในการค้นคว้าต่อไป เกณฑ์กำรประเมิน ๑. ความถูกต้องของข้อมูลในการเขียนรายงาน ๒. ลักษณะการเขียนรายงานและการจัดรูปแบบน่าสนใจ ๓. ความสะอาด เรียบร้อยของชิ้นงาน
๑๓๗ ๑๒. ใบควำมรู้ ใบงำน และเครื่องมือวัดผล ๑๒.๑ ใบควำมรู้ ใบควำมรู้เรื่อง “ตัวอย่ำงค ำเขมรที่ใช้อยู่ในภำษำไทย” ก - ข กฎ ข้อก าหนด กรรบิด มีด กรอ เข็ญใจ กระ เต่าทะเล กระจร ขจร กระจอก ง่อย กระจัด ขจัด กระจำย ขจาย กระชับ แน่นสนิท กระดำน ไม้แผ่น กระโดง เสาใบเรือ กระบอง ตะบอง กระบือ ควาย กระพัง แอ่งน้ า กรำด ไม้กวาด กรำล ปู ลาด กังวล ห่วงใย กันดำล กลาง กันเมียง เด็ก ก ำจร ขจร ก ำจัด ขจัด ก ำจำย ขจาย ก ำเดำ เลือดจมูก ก ำธร สนั่น ก ำนล เครื่องบูชา ก ำเนิด เกิด มีขึ้น ก ำพง ท่าน้ า ต าบล ก ำพู ยอด ซี่ฉัตร ก ำเพลิง ปืนไฟ ก ำลัง แรง ขลัง ก ำเลำ เขลา ก ำเลำะ หนุ่ม สาว ก ำหนด กฎ ระเบียบ กูน, โกน ลูก โกรม ใต้ ต่ า โกรย หลัง ขจร ฟุ้งไป ขจอก ง่อย ขจัด ขับไล่ ก าจัด ขจี อ่อน หนุ่ม เขียว ขดำน กระดาน ขตอย แมงป่อง ขนง, โขนง คิ้ว ขนน หมอนอิง ขนอง หลัง ขนอบ นิ่ง ขมอย ลูกหลาน ขมัง พรานธนู ขมี รีบเร่ง ขยม ข้า ฉัน ขยล ลม ขลัง ก าลัง แรง ขลำ เสือ เขนย หมอนหนุน เขมำ ด า ชื่อโกฐ เขลำ โง่ ก าเลา แข พระจันทร์ โขมด ผี เขลำะ ก าเลาะ หนุ่ม สาว ค - ฉ คัล เฝ้า ค ำนัล เฝ้าเจ้านาย ค ำเพลิง ปืน โคก ที่ไม่มีน้ า โคร่ง สูงใหญ่ งงิด, งงืด มืด จงอร ชี้ให้เห็น จญ ประจญ สู้รบ
๑๓๘ จรวจ ตรวจ จรวด ดอกไม้ไฟ จรอก ตรอก จรำง ผุดชันขึ้น จรำญ ท าลาย จรำส ตลอดตัว จรุก หมู จังเก สะเอว จังกวด บ้า จังกูด หางเสือเรือ จัด แก่ เข้ม จันลอง ล าธาร จันเลำ ล าห้วย จำร เขียนด้วยเหล็ก จ ำงำย บ่าย ไกล จ ำบับ จับ ปล้ า จ ำเพำะ เฉพาะ จ ำเลำะ ทะเลาะ จ ำหุด แม่น ส าคัญ เจรียง ขับร้อง เจิม คิ้ว, เพิ่ม ฉงำย ไกล ห่าง ฉทึง แม่น้ า ฉนัง หม้อ ฉน ำ ปี ฉบบ, ฉบับ แบบ ฉบัง ชื่อกาพย์ เฉนียน ฝั่งน้ า เฉพำะ เจาะจง เฉวียง ซ้าย แฉง กะบังศัสตราวุธ ช - ธ ชนวน ชื่อหิน... ชนำง เครื่องดักปลา ชไม ทั้งคู่ ทั้งสอง ชร ลายประกอบริม ชรโมล ทโมน ใหญ่ ชรเรือด แทรก ชะเอม ไม้หวาน ชำ ดี, เก่ง )ลือชา( ช ำงือ วิตกเป็นทุกข์ ช ำนรร, ช ำนัน เหยียบ ช ำเรำ ลึก, ลับ ชุน ถักปะรอยผ้า ชือ ไข้, เป็นทุกข์ เชรำ ซอกผา เชลง แต่งประพันธ์ เชลย ข้าศึกที่จับได้ เชวง รุ่งเรือง เฌอ ต้นไม้ เฌอเอม ชะเอม ดล ถึง ด ำ ปลูกข้าวกล้า ด ำแคง ลือ, ระบือ ด ำเนิน ท าให้เดิน ด ำเนียน ติเตียน ด ำรี, ด ำไร ช้าง เด็จ ขาด )ดัจ( เดิน เคลื่อนไป เดิม แรก ต้น ก่อน แด ใจ โดม แนว แถว โดย ตาม ได มือ ตรวจ สอดส่อง ตระกวน ผักบุ้ง ตระกอง กอด ตระชัก เย็น ตระโมจ ว้าเหว่ ตระอำล หวั่นไหว ตริ ด าริ คิด ตรี ปลา ตังวำย ถวาย ต ำบล ถิ่น ต ำรวจ ผู้ตรวจ ถกล ด ากล สร้าง ถนน หนทาง ถน ำ ยา, ชื่อดิน ถวำย มอบ, ให้ เถกิง ด าเกิง ลั่นลือ เถมิน ทเมิน ไถง วัน ตะวัน ทรรทึง คอย ทรวง อก
๑๓๙ ท ำงน ภาระ, ห่วง ท ำนบ สิ่งที่กั้นน้ า ทึก น้ า ทูล, ท ำนูล บอก เทำ, เตำ ไป ทเมิน ทหาร พรานป่า พวก เหล่า ธม ใหญ่ น - ป นัก นาย, ผู้ถนัด เนำ อยู่ เนียง นาง บง คล้อง, ห่ม บรรจง ผจง บรรจุ ประจุ บรรทม ผทม บรรสม ผสม บรรสำน ผสาน บังเกิด ท าให้เกิด บังคม ไหว้ บังคล มอบให้ บังคัล เฝ้า บังอวจ หน้าต่าง บังอูร ตก, ตกลง บังเอิญ เผอิญ บัด หาย บัดบง สูญหาย บันดล ท าให้เกิดขึ้น บันเดิน ท าให้เดิน บันโดย ท าตาม บันทึก จดย่อๆ บันลือ ท าให้ดัง บำน ได้ บำย ข้าว บ ำบวง เซ่นสรวง บ ำบัด ท าให้หาย บ ำเพ็ญ ท าให้เต็ม ประกำยพรึก ดาวรุ่ง ประแกก แตกร้าว ประจง ผจง ประจญ ผจญ ผจัญ ประจำน ท าให้เข็ด ประจุ บรรจุ, ใส่ ประชุม ผชุม ประเชิญ เผชิญ ประเดิม เผดิม ประดำษ ต่ าช้า ประทำย ค่าย, ป้อม ประทม บรรทม ประสม บรรสม ประสำน บรรสาน ประแอก พิง ประฮำม รุ่งสว่าง ปรัก เงิน ปรัง แล้ง, ชื่อนา ปรึง เร่งรีบ โปรด ชอบ, รัก ผ - ร ผกำ ดอกไม้ ผกำย ประกาย ผคม บังคม ผจง ตั้งใจท าให้ดี ผจญ สู้รบ ผจำน ประจาน ผชุม ท าให้รวมกัน ผทม นอน ผสม รวมกันเข้า ผสำน ท าให้ติดกัน เผชิญ ปะทะกัน เผด็จ ตัด ขจัด เผดิม เริ่มแรก เผอิญ หากให้เป็น เผลียง ฝน ไผท แผ่นดิน พนม ภูเขา พนอง ป่า พยุ ลมแรง พเยีย พวงดอกไม้
๑๔๐ พระฮำม เช้ามืด พลุก งาช้าง พันลอก ผลิ พันเอิญ เผอิญ พิโดร กลิ่นฟุ้งไป เพ็ญ เต็ม เพนียด ที่พัก คอก เพลำ ตัก, ขา เพลิง ไฟ แพนก หน้าตา แพนงเชิง ขัดสมาธิ ไพร )เปร็ย( ป่า ไพเรำะ )ข. พิเราะ( ภุม ไม่ ภุมบำน ไม่ได้ ภุมมำน ไม่มี ภูม บ้าน มดำย แม่ มนิมนำ เร็ว ด่วน มวย หนึ่ง เดียว มำน มี เมิล ดู ยม ร้องไห้ เยิง เรา รนด คราด ระแนง ร่อน ระเบียบ แบบแผน ระมำด แรด ระเมียร ดู น่าดู ระลอก ชื่อโรค, คลื่น รัญจวน ป่วนใจ เรียม พี่ )ชาย( ล - อ ลบอง แบบ, ท า ลมำด แมลงหวี่ ลออ งาม ละบือ ระบือ ลือ ละงำด เวลาเย็น ล ำงำด เวลาเย็น ล ำแพง หอก ล ำอุด อ่อนน้อม ลือ โจษกัน ลือชำ ลือโด่งดัง เลบง แต่ง ประพันธ์ เลอ เหนือ พ้น ยิ่ง วำย ตี วำยทรวง ตีอก แวง ยาว แถว ศก, สก ผม ศรี ผู้หญิง )ข.สี( สดับ ฟัง สด ำ ขวา สนอง ตอบแทน สนุก เพลินใจ สบง ผ้านุ่งพระ สไบ ผ้าแถบ สพำบ พังพาบ สมอ หิน สมอเรือ สรง อาบน้ า สรร เลือก )ข.สรัล( สรวม ขอ สรวล ส ารวล สรำญ ส าราญ สรุก เมือง สรุกเกรำ บ้านนอก สลำ หมาก สลำบ ขน ปีกนก สลึก ใบไม้ สวำ ลิง สวำย มะม่วง สวำยสอ ชื่อมะม่วง สอ คอ ชื่อโกฐ สะกอ หนุ่ม )ตะกอ( สะดม ขโมย สะพัง บ่อน้ า สังกัด รวมอยู่ สัดจอง ทุ่น แพ สันลึก ใบตาล สำบ ห้วงน้ าใหญ่ ส ำแดง แสดง ส ำนอง สนอง
๑๔๑ ส ำนึง สึง สิง อยู่ ส ำบอก เปลือก ส ำรวล หัวเราะ ส ำรำญ สบายใจ ส ำโรง ชื่อต้นไม้ สิง สึง เข้าอยู่ สีสุก ไม้ไผ่บ้าน สุจะ ริ้น เสงี่ยม เรียบร้อย เสด็จ ไป เสน่ง เขาสัตว์ เสนียด ชื่อหวี-ไม้... เสบย สาบาย เสมำ หญ้า เสวย กิน เสพ แสดง ส าแดง แสนง เสน่ง เขน แสบก หนัง แสรก สาแหรก แสวง เสาะหา ๑๒.๒ ใบงำน ใบงำน ๓ “ค ำยืมจำกภำษำบำลีสันสกฤตและภำษำเขมร” ก. ค ำชี้แจง จงพิจารณาค าที่ก าหนดแล้วบอกว่าเป็นค ายืมจากภาษาบาลีหรือภาษาสันสกฤต พร้อม อธิบายเหตุผล ๑. ปัญญา เป็นค าจาก........................................... เพราะ........................................................ ๒. ภรรยา เป็นค าจาก........................................... เพราะ........................................................ ๓. อัคนี เป็นค าจาก........................................... เพราะ........................................................ ๔. จุฬา เป็นค าจาก........................................... เพราะ........................................................ ๕. ครุฑ เป็นค าจาก........................................... เพราะ........................................................ ๖. อัยยิกา เป็นค าจาก........................................... เพราะ........................................................ ๗. พิศวาส เป็นค าจาก........................................... เพราะ....................................................... ๘. ฤกษ์ เป็นค าจาก........................................... เพราะ....................................................... . ๙. ไอยรา เป็นค าจาก.......................................... เพราะ......................................................... ๑๐. สังข์ เป็นค าจาก............................................ เพราะ...................................................... ๑๑. สงเคราะห์ เป็นค าจาก........................................... เพราะ........................................................ ๑๒. สตรี เป็นค าจาก........................................... เพราะ........................................................ ๑๓. จริยา เป็นค าจาก........................................... เพราะ........................................................ ๑๔. ปราโมทย์ เป็นค าจาก........................................... เพราะ........................................................ ๑๕. อัจฉรา เป็นค าจาก........................................... เพราะ........................................................ ข. ค ำชี้แจง จงพิจารณาค าที่ก าหนดแล้วบอกว่าเป็นค ายืมจากภาษาเขมรใช่หรือไม่ ถ้าใช่ให้ท าเครื่องหมาย พร้อมอธิบายเหตุผล
๑๔๒ ๑. ............. เจริญ เพ็ญ เพราะ............................................................ ๒. ............. วุฒิ รัฐ เพราะ............................................................ ๓. ............. ขจร ทหาร เพราะ............................................................ ๔. ............. ตรัส ด ารัส เพราะ............................................................ ๕. ............. โขมด ขนาด เพราะ............................................................ ๖. ............. เสวย โปรด เพราะ............................................................ ๗. ............. บันเทิง บรรทุก เพราะ............................................................ ๘. ............. ท านาย ก าเนิด เพราะ............................................................ ๙. ............. โครม ตรอก เพราะ............................................................ ๑๐. ............. กัญญา ผู้ใหญ่ เพราะ............................................................
๑๔๓ เฉลย ใบงำน ๓ “ค ำยืมจำกภำษำบำลีสันสกฤตและภำษำเขมร” ก. ๑. ปัญญา เป็นค าจากภาษาบาลี เพราะตัวสะกดตัวตามตรงตามวรรค ๒. ภรรยา เป็นค าจากภาษาสันสกฤต เพราะสันสกฤตใช้ รร ๓. อัคนี เป็นค าจากภาษาสันสกฤต เพราะตัวสะกดตัวตามไม่ตรงตามวรรค ๔. จุฬา เป็นค าจากภาษาบาลี เพราะบาลีนิยมใช้ ฬ ๕. ครุฑ เป็นค าจากภาษาสันสกฤต เพราะสันสกฤตนิยมใช้ ฑ ๖. อัยยิกา เป็นค าจากภาษาบาลี เพราะบาลีเศษวรรคตามตัวเอง ๗. พิศวาส เป็นค าจากภาษาสันสกฤต เพราะบาลีไม่มีพยัญชนะตัว ศ ๘. ฤกษ์ เป็นค าจากภาษาสันสกฤต เพราะบาลีไม่มีพยัญชนะตัว ฤ ษ ๙. ไอยรา เป็นค าจากภาษาสันสกฤต เพราะบาลีไม่มีสระ ไอ ๑๐.สังข์ เป็นค าจากภาษาบาลี เพราะตัวสะกดตัวตามตรงตามวรรค ๑๑.สงเคราะห์ เป็นค าจากภาษาสันสกฤต เพราะค าว่า “เคราะห์” ใช้ในภาษา สันสกฤตเท่านั้น ๑๒.สตรี เป็นค าจากภาษาสันสกฤต เพราะสันสกฤตใช้ ส กับพยัญชนะวรรคตะ ๑๓.จริยา เป็นค าจากภาษาบาลี เพราะบาลีนิยมใช้ ริ ๑๔.ปราโมทย์ เป็นค าจากภาษาสันสกฤต เพราะสันสกฤตนิยมค าควบกล้ า ๑๕.อัจฉรา เป็นค าจากภาษาบาลี เพราะตัวสะกดตัวตามตรงตามวรรค ข. ๑. .... .... เจริญ เพ็ญ เพราะค าเขมรมักใช้ ญ เป็นตัวสะกดในมาตราแม่กน ๒. ............. วุฒิ รัฐ ๓. .... .... ขจร ทหาร เพราะค าเขมรมักใช้ ร เป็นตัวสะกดในมาตราแม่กน ๔. .... .... ตรัส ด ารัส เพราะค าเขมรมักใช้ ส เป็นตัวสะกดในมาตราแม่กด ๕. .... .... โขมด ขนาด เพราะค าเขมรมักเป็นอักษรน า ๖. .... .... เสวย โปรด เพราะค าราชาศัพท์บางค าเป็นค าเขมร ๗. .... .... บันเทิง บรรทุก เพราะค าเขมรมักขึ้นต้นด้วย “บัน บรร” ๘. .... .... ท านาย ก าเนิด เพราะค าเขมรมักขึ้นต้นด้วย “ก า จ า”
๑๔๔ ๙. .... .... โครม ตรอก เพราะค าเขมรมักเป็นค าควบกล้ า ๑๐. .............. กัญญา ผู้ใหญ่
๑๔๕ ใบงำน ๔ “กำรรวบรวมค ำไทยแท้และค ำยืมจำกภำษำต่ำงประเทศ” ค ำชี้แจง ให้นักเรียนเข้าห้องสมุดแล้วช่วยกันรวบรวมค าไทยแท้และค ายืมจากภาษาต่างประเทศต่อไปนี้ ภาษาละ ๓๐ ค า ดังนี้ ๑. ภำษำไทยแท้ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ๒. ภำษำเขมร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ๓. ภำษำบำลี .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ๔. ภำษำสันสกฤต .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. )เฉลยใบงานแล้วแต่ดุลยพินิจของอาจารย์ผู้สอน( ใบงำน ๕ “สำเหตุและควำมส ำคัญของค ำยืมภำษำต่ำงประเทศ”