บทความ

เพราะป่าเหล่านั้นคอื ทรพั ยส์ นิ คารบ์ อนทเ่ี จา้ สัวเขาลงทุนไว้ บางรายเดอื ดรอ้ นยง่ิ กวา่ นน้ั เกดิ มไี ฟป่าจากหมู่บา้ นอื่นลามมาถึง
ดับไฟไม่ทนั ปา่ คาร์บอนเสียหาย เจา้ สวั บางรายถึงกบั จะฟอ้ งร้องว่าไมด่ ูแลทรัพยส์ ินใหด้ ี
ในความโชครา้ ย กอ็ าจมีแงด่ อี ยบู่ ้าง หลายรายไดเ้ งินจากการปลูกปา่ ค้าคาร์บอน ได้ส่วนแบ่งคาร์บอนเครดิต แต่ไดด้ ้วยความ
เปน็ คนจนกข็ ายเครดติ ไปหมดสิ้นในราคาถูก มารทู้ หี ลงั วา่ ตัวเองขายไปร้อยเหรยี ญตอ่ หน่วยในราคาทผี่ เู้ ชีย่ วชาญรบั รอง แต่
เจา้ สวั เอาไปขายตอ่ ในตลาดต่างประเทศได้เปน็ หน่วยละเปน็ หมน่ื ชาวบ้านบางรายเก็บคาร์บอนเครดติ ไว้เป็นทุนสารองเลีย้ ง
ชีพ แต่กต็ ้องแลกกบั ปา่ ทพี่ วกเขาไมไ่ ดม้ ีสิทธจิ ดั การเต็มท่ีเหมือนกอ่ น
ชาวชุมชนวิน-วินนยิ มพากันสาละวันกบั การลงทุนปลกู ปา่ คา้ คาร์บอนเครดติ จนลมื ไปว่า เจ้าสวั คา้ คารบ์ อนเหล่านเ้ี พม่ิ กาลังการ
ผลิตทงั้ โรงไฟฟ้า เหมอื งถา่ นหิน ฟาร์มปศสุ ตั ว์ มากข้ึนทกุ ปี ๆ ปล่อยมลพษิ สดู่ ิน น้า อากาศและคารบ์ อนมากข้นึ ผ้เู ชีย่ วชาญ
บางรายมองโลกแงด่ วี า่ “เรากม็ ากันชว่ ยกาหนดเกณฑค์ ัดเลอื กเฉพาะนายทุนทพ่ี ยายามใหเ้ หน็ ว่าลดปล่อยคารบ์ อนจากธุรกจิ
ตวั เองมากอ่ นจึงจะมสี ิทธมิ าคา้ ขายคารบ์ อน” แตโ่ ลกไมไ่ ด้สวยหรูเชน่ นั้น นายทุนหลายรายลดปล่อยอย่างละนิดละหนอ่ ย บาง
รายให้ผเู้ ชี่ยวชาญใหค้ านวณการลดอย่างไม่มหี ลักฐานรองรบั หลายรายไม่มีคาสญั ญาใด ๆ วา่ จะเลิกปล่อยคาร์บอนเมอื่ ไหร่
แตโ่ ดยรวมแล้วส่วนใหญก่ ระโจนเขา้ หาโอกาสหรือทางรอดจากธรุ กจิ ตลาดคาร์บอนกนั หมด เพราะไมม่ ีใครยอมเสย่ี งทจ่ี ะปรับ
ธุรกจิ ตวั เองใหล้ ดปล่อยคารบ์ อนโดยด่วน แม้นายทุนหรือเจ้าสัวหลายรายไม่ไดต้ ัง้ ใจทีจ่ ะเล่หเ์ หลยี่ มเพมิ่ กจิ กรรมทารา้ ย
ธรรมชาตสิ ร้างโลกรอ้ นเพ่ิมขน้ึ แตเ่ พราะกลไกตลาดที่การลงทนุ เปลยี่ นแปลงไปสู่ธุรกจิ คาร์บอนตา่ มันมตี น้ ทุนสงู และไมก่ ล้า
เสยี่ งทจ่ี ะเปลย่ี นไลนก์ ารผลิต เมื่อมีทางออกเรื่องคาร์บอนเครดติ พวกเขากย็ ังยดึ ตดิ กบั ธรุ กจิ อุตสาหกรรมท่ีปลอ่ ยคารบ์ อน
ต่อไป ดังนนั้ แทนทธี่ รุ กจิ ปลอ่ ยคารบ์ อนในเมืองวิน-วนิ นิยมจะลดลงแตก่ ลบั เตบิ โตขึ้น แต่เป็นการเติบโตท่ีไม่โดนด่าแล้วว่า
ทาลายธรรมชาติ เพราะทุกรายล้วนอา้ งวา่ บรรลเุ ป้าหมายคารบ์ อนเป็นกลางด้วยกนั หมดทัง้ สิน้ ชาวบ้านทป่ี ลูกปา่ กไ็ ด้แบง่
ผลประโยชน์ และปลกู ปา่ ผลติ คารบ์ อนเครดติ คา้ จนุ ธรุ กจิ ท่ปี ล่อยคารบ์ อนตอ่ ไป จนมาถงึ ฤดกู าลหนึง่ ฝุน่ ควนั มลพิษทสี่ ่งั สม
มาก ๆ ไดก้ ลายเปน็ พิษทาลายสุขภาพชาวบา้ น ความร้อนในอากาศสงู ทาใหพ้ ืชพันธุ์ธัญญาหารการเกษตรเสยี หาย น้าใหห้ ว้ ย
หนองคลองบงึ เหือดแห้ง แตพ่ อเขา้ สฤู่ ดฝู นแทนท่ฝี นจะตกตามปรกติ กลบั ตกหนกั รนุ แรงเกิดนา้ ทว่ ม อทุ กภยั สรา้ งความ
เดือดรอ้ นใหก้ บั ชวี ติ และทรัพยส์ นิ และยังมีโรคระบาดทง้ั โรคเก่า โรคใหม่แพร่ในชมุ ชน ชาวบ้านหลายรายขาดอาหาร รายได้
ลดลง ตอ้ งกหู้ นย้ี มื สนิ ทางานรบั จา้ งหนักข้ึน ชาวบา้ นหลายรายพากนั ยา้ ยออกเมือง เพราะได้ขา่ วว่าเมอื งจะจมนา้ ทะเลอีกไม่
นาน มเี พียงน้อยรายทย่ี า้ ยไปได้ แตห่ ลายคนยากจนไม่มที ุน ไม่มีทางเลอื กจะไปไหนได้ สว่ นพวกเจา้ สัวละ่ พวกเขาย้ายไป
ลงทนุ ทอี่ นื่ นานแล้ว คราวนพี้ ัฒนาไลน์ธรุ กจิ ใหมเ่ ปน็ ธรุ กจิ คารบ์ อนตา่ และค้ากาไรคารบ์ อนเครดติ ทอ่ี ืน่ ต่อ
เมืองวนิ -วนิ นิยมจงึ เหลอื แต่ชาวบ้านยากจนท่จี มอยกู่ บั มลภาวะและภยั โลกรอ้ นวบิ ัติท่ีต้องการชว่ ยเหลอื จากผูป้ กครองยิ่ง
กว่าเดิม โดยไมม่ ีการช่วยเหลอื ใด ๆ จากกลุ่มนายทนุ เพราะพวกเขาไมใ่ ช่ต้นไม้หรอื ธรรมชาตทิ จี่ ะดูดซบั คารบ์ อนฯ ได้ ชวี ิต
พวกเขาจึงเปน็ คาร์บอนเครดติ ไมไ่ ด้ กอ่ นที่ชาวบ้านจากเมอื งวิน-วนิ นิยมกลุ่มหน่งึ ทเ่ี คยปลกู ปา่ ขายคาร์บอนกาลังเตรียมยา้ ย
ถ่ินฐานไปหางานทาทีอ่ น่ื พวกเขาผา่ นไปยงั เมอื งนิเวศนยิ ม พบว่าชุมชนเหล่านไี้ มส่ นใจปลูกปา่ คาร์บอน แต่พวกเขาดูแลรักษา
ป่าชุมชนใหเ้ ปน็ ป่าธรรมชาตทิ ่ีมคี วามหลากหลายชีวภาพ มีบรกิ ารนเิ วศทดี่ ี มคี วามมน่ั คงอาหาร ทาเกษตรท่ยี ัง่ ยนื และมี
รายได้จากป่าชุมชนจากผลผลติ อาหาร ผลติ ภณั ฑ์จากป่าและการเกษตร และการท่องเทย่ี ว ชาวชุมชนเหลา่ นไี้ ดร้ ายไดจ้ ากปา่
เพมิ่ ข้ึนทุกปี พวกเขาไมย่ ากจน ไมต่ ้องรอการช่วยเหลอื จากรัฐหรอื นายทนุ และยามเมอ่ื เกดิ ภยั พบิ ตั ิ ระบบนิเวศป่าชมุ ชนของ
เขากช็ ว่ ยรบั มือผ่อนหนกั เปน็ เบาได้อยา่ งดี ป่าชุมชนในเมอื งนิเวศนยิ มถูกวดั ว่าดดู ซับคาร์บอนไดม้ าก นบั ว่าช่วยลดโลกรอ้ นได้
เยอะ มีนายทนุ หลายรายอยากมาสนับสนนุ ป่าชมุ ชนของพวกเขา พวกเขากย็ ินดี แต่ก็ยนื ยนั ไมข่ ายคารบ์ อนเครดิต เพราะ
รายไดจ้ ากป่าชุมชนก็ดอี ยแู่ ล้ว และไม่อยากไปเป็น “นั่งร้าน” ใหก้ ับธุรกจิ ทาลายธรรมชาติปล่อยคาร์บอน และเม่ือรัฐบาล
กลางควบคมุ ให้ธุรกิจในเมอื งนิเวศนยิ ม ธุรกิจเหล่านกี้ พ็ ยายามปรบั เปลีย่ นลดการปลอ่ ยก๊าซในธรุ กจิ ของตัวเอง แม้จะใช้ทุนสูง
แต่รัฐบาลและประชาชนก็สนบั สนนุ ประกอบกบั เทคโนโลยคี าร์บอนตา่ ใหมๆ่ มรี าคาถกู ลงมาก ผลสุดทา้ ย เมอื งนิเวศนยิ มก็
กลายเป็นเมืองคารบ์ อนต่าจรงิ ๆ เปน็ “Real ZERO” ไม่ใช่ Net ZERO” อย่างเมืองวนิ -วินนิยม

นทิ านคารบ์ อนเครดิตแหง่ เมอื งวนิ -วนิ นิยม1 กันยายน 2022
เพอ่ื ใหท้ า่ นไดต้ ดั สนิ ใจไดง้ า่ ยขึน้ วา่ จะอา่ นบทความนี้ต่อไปหรอื ไม่ ผมไดน้ าสาระสาคญั และเอกสารอา้ งอิงมาเสนอไว้ในแผ่น
ภาพข้างตน้ นี้ (เรยี กว่าภาพท่ี 1) โดยรายละเอียดจะคอ่ ยๆ ทยอยตามมา เมื่อกลางเดือนกันยายนท่ผี ่านมา องคก์ าร
อตุ ุนยิ มวิทยาโลกไดอ้ อกรายงาน “United in Science 2022” ฉบบั ล่าสดุ สรปุ ไดว้ ่า “การเปล่ยี นแปลงสภาพภมู ิอากาศ
(climate change) กาลังทาลายโลกอย่างท่เี ราไม่เคยรู้จกั มากอ่ น … มคี วามเปน็ ไปได้ 48% ทใ่ี นช่วง 5 ปีขา้ งหน้านี้ จะ
มอี ยา่ งนอ้ ย 1 ปที ี่อุณหภมู ขิ องโลกจะสงู ถึง 1.5 องศาเซลเซยี สเม่ือเทียบกับยุคกอ่ นอุตสาหกรรม” คือมาเร็วกวา่ ท่ไี ด้

กาหนดไว้ในข้อตกลงปารีสถงึ กวา่ 75 ป”ี นอกจากน้ี จากการศึกษาเบอื้ งตน้ รายงานฉบับนยี้ ังพบวา่ “ในช่วงมกราคม-
พฤษภาคม 2022 ปริมาณการปล่อยกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซดไ์ ด้เพมิ่ ขน้ึ 1.2% เมอื่ เทยี บกับช่วงเดียวกนั ของปี 2019 ซง่ึ
ยังไมเ่ กดิ โควิด-19” นี่แสดงวา่ คาประกาศของผนู้ าท่วั โลกกวา่ 180 ประเทศเม่ือปี 2015 น้นั ล้มเหลวอยา่ งสิ้นเชิง เพราะเปน็
แค่ “NATO” คือ “No Action, Talk Only” ในเมื่อเรือ่ งนีเ้ ปน็ เรอื่ งสาคัญมากของโลก และในโอกาสทป่ี ระเทศไทยจะเป็น
เจา้ ภาพการประชมุ กลุ่มเอเปก (APEC) ในวนั ท่ี 18-19 พฤศจิกายน น้ี เราจงึ ควรมาทาความรจู้ กั กับบทบาทกลมุ่ นี้กนั สกั หน่อย
นะครับ
คาว่า “APEC” ยอ่ มาจาก “Asia-Pacific Economic Cooperation” ซึง่ เป็นความร่วมมอื ทางเศรษฐกจิ ของ 21 เขต
เศรษฐกิจ โดยก่อตงั้ และเปิดประชมุ ครงั้ แรกในปี 1989 ทป่ี ระเทศออสเตรเลยี มีสานกั งานใหญ่อยู่ในสงิ คโปร์ สาหรับประเทศ
และเขตเศรษฐกจิ ทเี่ หลอื จะอยู่ในภาพที่ 2
โปรดสังเกตกราฟทางขวามอื ของภาพ ซงึ่ แสดงถึงปริมาณการปลอ่ ยกา๊ ซเรอื นกระจกในชว่ งเกือบ 30 ปี (1990-2018 ยา้ ก๊าซ
เรอื นกระจก) พบว่า ค่าเฉล่ยี ต่อหวั ประชากรของประเทศที่ไมใ่ ชก่ ลมุ่ APEC ไม่ไดเ้ พ่มิ ขน้ึ เลย คือประมาณ 4 ตันต่อปี แต่
คา่ เฉลีย่ ของกลมุ่ APEC น้ันเพิ่มขน้ึ เกอื บทกุ ปี โดยที่ในปี 2018 มาอย่ทู ี่เกือบ 10 ตันต่อคนต่อปี
กราฟทีส่ องในภาพนี้ แสดงปรมิ าณการปล่อยกา๊ ซคาร์บอนไดออกไซด์และจีดีพีตอ่ หัวประชากรในกลมุ่ APEC ประจาปี 2020
ประเทศทมี่ กี ารปลอ่ ยมากและนอ้ ยที่สุดคอื บรไู น (23.2 ตนั ต่อคน) และปาปัวนิวกนิ ี ซึง่ เท่ากับ 0.74 ตันตอ่ คน
สาหรบั รายไดห้ รอื จดี พี ีตอ่ หวั ประชากร (US$) จากกราฟ เราสามารถสังเกตไดว้ า่ ประเทศที่มรี ายไดต้ า่ จะมกี ารปล่อยก๊าซฯ
น้อยมาก จากขอ้ มลู จาก Our World in Data พบวา่ ในระดับโลกประชากรกลมุ่ ที่มีรายได้ต่าทสี่ ดุ ซ่ึงมปี ระชากรรวมกัน 9%
ของโลก แต่ปลอ่ ยก๊าซคารบ์ อนฯ เพียง 0.5% ของโลก (0.26 ตันตอ่ คน) เทา่ นั้น และคนจนเหลา่ นจี้ ะไดร้ บั ผลกระทบจากการ
เปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศมากท่สี ดุ ประเด็นทนี่ า่ สนใจและท้าทายสาหรับประชากรแตล่ ะคนและตอ่ รัฐบาลด้วยกค็ ือ เราใน
ฐานะคนไทยคนหนึง่ ทป่ี ลอ่ ยก๊าซคารบ์ อนไดออกไซดค์ นละ 3,690 กโิ ลกรมั ตอ่ ปี จะตอ้ งทาอย่างไรบา้ งจงึ จะสามารถลดการ
ปลอ่ ยกา๊ ซฯลงจนสสู่ ภาพเปน็ กลางทางคาร์บอนหรือ carbon neutrality (คือปรมิ าณท่ปี ลอ่ ยเทา่ กับปริมาณที่ธรรมชาติ
สามารถดดู ซบั ไดห้ มด) คาตอบสว่ นหนึ่งจะอยูใ่ น 2 ภาพถัดไปครบั
สาม การตอบสนองของกลุม่ APEC
จากรายงานของกลุ่ม APEC ทปี่ รากฏในภาพท่ี 1 พบว่า ผู้นากลุม่ ได้ยกประเดน็ การเปลยี่ นแปลงสภาพภูมิอากาศมาพิจารณา
ครัง้ แรกตัง้ แต่ปี 1997 และมีคาประกาศไว้ 2 วธิ ีการคอื (หน่งึ ) จะเพมิ่ พืน้ ที่ปา่ 20 ลา้ นเฮกตาร์ (125 ล้านไร่ หรือ 40% ของ
พืน้ ทป่ี ระเทศไทย) ภายในปี 2020 และ (สอง) จะเพิม่ การใชพ้ ลังงานหมนุ เวยี นเปน็ 2 เทา่ ของปี 2010 ภายในปี 2030 โดย
อ้างว่าเป้าหมายเรือ่ งพน้ื ที่ป่าไดส้ าเรจ็ ไปแลว้ ต้งั แตป่ ี 2018 นอกจากนก้ี ลุม่ APEC จานวน 19 เขตเศรษฐกิจไดป้ ระกาศจะทา
ใหเ้ ป็น net-zero carbon emission ภายในปี 2050 หรอื 2060
ขอยอ้ นกลับไปที่คาประกาศของผนู้ ากลมุ่ APEC เม่อื ปี 1997 ผมวา่ มีปัญหาทงั้ 2 วิธกี าร
เอาวิธแี รกก่อน คือ การเพม่ิ พนื้ ทป่ี า่ ถือว่าเปน็ สง่ิ ที่ดคี รบั แตจ่ ะลดโลกร้อนไมใ่ ห้เกิน 1.5 องศาเซลเซยี สไดจ้ ริงหรอื ผมมขี อ้ มูล
และบทสรปุ อยใู่ นแผน่ ภาพแล้วครบั สรปุ กค็ อื แม้วา่ มนษุ ยท์ งั้ โลกสามารถเพ่ิมพนื้ ทีป่ า่ ไดเ้ ปน็ 2 เท่าของทีม่ ีอยู่ ก๊าซฯ ก็ยัง
เหลอื อยใู่ นชน้ั บรรยากาศโลก ผา้ ห่มโลกจึงหนาขึ้นกวา่ เดมิ โลกกร็ อ้ นข้ึนกวา่ เดมิ
สาหรบั เปา้ หมายทส่ี อง คือ การเพมิ่ พลังงานหมุนเวยี นข้ึนเป็น 2 เท่า กเ็ ป็นสง่ิ ท่ีดเี ชน่ กนั แตถ่ ้าสามารถกระทาไดจ้ รงิ กไ็ มไ่ ด้
ประกนั ว่าการปลอ่ ยก๊าซฯ จะไมเ่ พม่ิ ขึน้ เพราะ “การเพิ่มพลังงานหมนุ เวยี นเป็น 2 เท่า” ไมไ่ ด้หมายความว่าการใชพ้ ลงั งาน
ฟอสซิลโดยรวมจะลดลง (โปรดหยดุ คดิ สกั คร!ู่ ) น่ันคือ การปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซดอ์ าจจะเพม่ิ ขนึ้ กไ็ ด้ สิง่ สาคัญทีข่ าด
หายไปจากนโยบายดังกล่าวคอื “การใช้พลงั งานใหม้ ปี ระสิทธภิ าพ”
โดยสรุปกค็ ือ ท้ังสองนโยบายและวธิ กี ารท่ีผู้นา APEC ประกาศและนามาคยุ โวนน้ั เป็นการลวงโลกครบั
รวมทง้ั นโยบายการปลกู ปา่ และไลค่ นออกจากป่าของประเทศไทยเราเองด้วย จนกลายเป็น “คดีโลกรอ้ น” ของ คสช. (คณะ
รักษาความสงบแห่งชาต)ิ และรฐั บาลพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชาในปัจจบุ นั ด้วย
ส่ี เสน้ างสู่ Net Zero Carbon ที่ควรจะเป็น
ในภาพท่ี 2 ไดเ้ สนอปรมิ าณการปลอ่ ยกา๊ ซคาร์บอนไดออกไซดต์ อ่ หัวประชากร และภาพที่ 3 เสนอขอ้ มูลการเพ่ิมการปลกู ปา่
ตอ่ ใหท้ าอย่างเตม็ ที่แคไ่ หนก็ไมส่ ามารถลดโลกรอ้ นไดเ้ พราะเรามพี น้ื ท่ีจากัด
ภาพที่ 4 แสดงการเปรียบเทยี บการผลติ ไฟฟ้าด้วยโซลาร์เซลล์ของกลุ่ม APEC ในปี 2015 (ปที ี่มีขอ้ ตกลงปารีส) กับปี 2021
(ซึ่งเป็นปีทส่ี หประชาชาติจดั ประชมุ COP26 และประกาศนโยบาย Net Zero Carbon Emission)

ผมขออนุญาตนาขอ้ ความในภาพมายา้ กนั อกี ครัง้ คอื ปี 2015 ไทยผลิตไฟฟ้าจากโซลารเ์ ซลลไ์ ดม้ ากเป็นอันดบั 8 ของกลุ่ม
APEC (มากกว่าคา่ เฉล่ยี ของโลก) แตใ่ นปี 2021 ได้ลดฐานะลงมาทอี่ นั ดับ 11 (น้อยกวา่ ค่าเฉลย่ี ของโลก) โดยถูกเวยี ดนาม จีน
และเม็กซิโก แซงหนา้ ไปแลว้
มันเกดิ อะไรขน้ึ กบั ประเทศไทยของเราในชว่ ง 8 ปขี องพลเอก ประยทุ ธ์ จนั ทรโ์ อชา
จากขอ้ มลู ในภาพท่ี 3 มนุษย์ปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซดป์ ีละ 39,000 ลา้ นตนั ถ้าจะเปน็ net zero ก็ต้องปล่อยไม่เกินที่
ธรรมชาตสิ ามารถดดู ซบั ได้คือ 21,000 ลา้ นตัน ถ้าเร่มิ ตน้ ทนั ทีในปี 2023 จนถึงปี 2030 หรืออีก 7 ปีข้างหนา้ คดิ อยา่ งงา่ ยๆ ก็
ต้องลดลงปลี ะ 6.6% ติดต่อกันทกุ ปี แตใ่ นความเปน็ จรงิ ชาวโลกปล่อยกา๊ ซฯ เพิ่มขนึ้ ปีละ 1.6%
สาหรับทางออกทเ่ี ป็นรายบุคคล ผมมขี ้อมลู อยู่ในหมายเหตุของภาพท่ี 4 แลว้ โดยสามารถลดการปลอ่ ยกา๊ ซ
คารบ์ อนไดออกไซดไ์ ด้ถงึ 44% ของคา่ เฉล่ยี ของคนไทยเรา และประหยัดคา่ ไฟฟา้ ท่ีราคากาลังขาขน้ึ ดว้ ยครับ
หา้ สรุป ในตอนตน้ ของบทความน้ี ผมไดอ้ ้างถงึ รายงานที่วา่ “การเปลยี่ นแปลงสภาพภมู อิ ากาศกาลังทาลายโลกอยา่ งท่ีเรา
ไม่เคยรู้จักมาก่อน” แต่วนั น้ี (19 กนั ยายน) สานกั ข่าวแห่งหน่งึ ได้ลงขา่ วคาเตอื นของรฐั บาลญี่ปนุ่ ว่า “คน 8 ลา้ นคนถกู ส่งั
ใหอ้ พยพเน่อื งจากซปุ เปอร์ไตฝ้ นุ่ Nanmadol : ฝนตกอย่างท่ไี มเ่ คยมากอ่ น” นันตอกย่้าวา่ เรืองนี้รุนแรงจรงิ ๆ โปรดช่วยกนั
อย่างจริงๆ จงั ๆ เถอะ ทุกคนลงมือทา่ ได้และทา่ ได้ทันที ไมต่ ้องรอผู้น่ารฐั บาลหรือผู้นา่ กลมุ่ APEC ครับ

คาเตือนสดุ ท้าย: วกิ ฤตสิ ภาพภมู ิอากาศที่ทุกคนตอ้ งรจู้ ากรายงาน IPCC ฉบับท่ี628 สงิ หาคม 2021
คล่นื ความร้อนทท่ี าใหแ้ คนาดามอี ณุ หภมู สิ ูงสดุ เกอื บ 50 องศาเซลเซยี ส สงู ท่สี ดุ ในประวัตศิ าสตร์ ตามมาด้วยไฟป่าทล่ี ุกลาม
ท่ามกลางขา่ วภัยพบิ ตั ิทางธรรมชาตขิ ้ันรนุ แรงจากทั่วทุกมุมโลก นา้ ทว่ มใหญท่ จ่ี ีนและเยอรมนี คลน่ื ความร้อนท่ที าให้แคนาดา
และอิตาลมี ีอณุ หภมู สิ ูงสดุ เกอื บ 50 องศาเซลเซยี ส สงู ที่สดุ ในประวตั ิศาสตร์ ตามมาดว้ ยไฟปา่ ทล่ี ุกลามราวกับไฟบรรลัยกลั ป์
ในแคนาดา อเมรกิ า กรซี ตุรกี แอลจีเรยี คณะกรรมการระหวา่ งประเทศวา่ ด้วยการเปลย่ี นแปลงสภาพภูมิอากาศ หรือ IPCC
ก็เปดิ เผยรายงานการประเมินผลกระทบจากการเปลยี่ นแปลงสภาพภูมิอากาศฉบับล่าสดุ ทบี่ ง่ ชี้วา่ หายนะด้านสภาพภมู อิ ากาศ
กาลงั เข้าใกลค้ วามเป็นจริงเขา้ ไปทกุ ที รายงานฉบบั น้เี ป็นการรวบรวมหลักฐานสาคัญทสี่ ดุ นับตง้ั แตร่ ายงานการประเมินของ
IPCC ฉบับที่ 5 (AR5) เม่อื 8 ปีทีแ่ ล้ว เลขาธกิ ารสประชาชาติ นายอนั โตนโิ อ กูเตอร์เรส กลา่ วกับสอ่ื มวลชนว่า “รายงานฉบับ
นคี้ อื รหสั ฉุกเฉนิ (code red) สาหรบั มนุษยชาต”ิ มอี ะไรตอ้ งรบู้ ้างจากรายงานฉบับนแี้ ละจะมผี ลตอ่ นโยบายระหว่าง
ประเทศขนาดไหน กอ่ นอื่นตอ้ งทาความเขา้ ใจก่อนว่ารายงานของ IPCC สาคัญอย่างไรIPCC เปน็ คณะกรรมการทาง
วทิ ยาศาสตร์วา่ ดว้ ยสภาพภูมอิ ากาศท่ไี ด้รบั การจดั ต้ังขน้ึ มาตง้ั แต่ปี 1988 นบั เปน็ คณะกรรมการท่ีได้รบั การยอมรบั สูงสดุ ใน
ระดับโลกเกย่ี วกับองค์ความรดู้ า้ นการเปลยี่ นแปลงสภาพภมู อิ ากาศ เพราะเปน็ ความรว่ มมอื ระหว่าง สหประชาชาติ (United
Nation – UN) องค์การอตุ นุ ยิ มวทิ ยาโลก (World Meteorological Organization – WMO) และนักวจิ ัยผูเ้ ชีย่ วชาญชน้ั นา
สาขาตา่ งๆ ทช่ี ่วยกันทบทวน สรปุ และสังเคราะหข์ ้อมลู ทไ่ี ดร้ ับการตพี มิ พท์ างวทิ ยาศาสตรน์ บั หมืน่ ช้นิ จากทัว่ โลก จนออกมา
เปน็ รายงานการประเมิน (Assessment Report) ระดับโลกในแตล่ ะครัง้ ซึง่ ข้อมลู ภายในรายงานยังตอ้ งไดร้ บั การเหน็ ชอบจาก
ตัวแทนของประเทศสมาชกิ ข้อมลู จาก AR ฉบบั ตา่ งๆ จงึ คอ่ นข้างแมน่ ยาและมคี วามน่าเช่อื ถือสูงมาก
IPCC แบ่งการทางานออกเปน็ 3 คณะ คณะทางานชดุ ที่ 1 (Working Group I) ศกึ ษาเก่ียวกบั วิทยาศาสตร์กายภาพของการ
เปล่ียนแปลงสภาพภมู อิ ากาศ คณะทางานชุดที่ 2 (Working Group II) ศกึ ษาเร่ืองผลกระทบ การปรบั ตัวและความเปราะบาง
ต่อการเปลีย่ นแปลงสภาพภมู ิอากาศ และคณะทางานชุดท่ี 3 (Working Group III) ศึกษามาตรการลดกา๊ ซเรือนกระจก
นอกจากนยี้ งั อาจมกี ารแต่งตัง้ คณะทางานชุดพเิ ศษตามวาระตา่ งๆ เชน่ การประชมุ ทก่ี รุงปารีสเม่ือเดือนมนี าคม 2018 ได้
แต่งตงั้ คณะทางานเพ่ือปรบั ปรุงความสมดุลระหวา่ งเพศและประเดน็ ทเี่ ก่ียวขอ้ งกับความเสมอภาคทางเพศด้านอ่ืนๆ
ย้อนกลับดูรายงานการประเมนิ ฉบบั แรกเมอื่ ปี 1990 ผลสรปุ สาคญั ในตอนน้ันคอื “การปลอ่ ยกา๊ ซเรือนกระจกอนั เนื่องมาจาก
กิจกรรมของมนุษยไ์ ดเ้ พมิ่ ความเขม้ ข้นของคารบ์ อนไดออกไซดใ์ นชั้นบรรยากาศอย่างมาก ซง่ึ จะทาใหเ้ กิดปรากฏการณ์เรอื น
กระจกสง่ ผลให้อณุ หภมู ิเฉลยี่ ของโลกสูงข้นึ ” ซ่งึ รายงานผลการศึกษาของ IPCC มักถกู ตงั้ คาถามจากฝา่ ยทีไ่ ม่เชอ่ื เร่อื งโลก
ร้อนว่ายงั มีความไมแ่ น่นอนเกี่ยวกบั ผลการศกึ ษาหรอื โมเดลท่ใี ช้ยงั ไมล่ ะเอยี ดเพยี งพอ อยา่ งไรก็ตามตัง้ แตน่ ั้นมากม็ กี าร
ประเมนิ ใหมท่ กุ ๆ 5-7 ปี การประเมินในช่วง 20 ปีหลงั มีหลกั ฐานทางวิทยาศาสตรส์ นับสนนุ มากขึน้ เรอ่ื ยๆ จนแทบไม่มี
ข้อโตแ้ ยง้ ทางวทิ ยาศาสตร์อีกแล้ว รายงานการประเมนิ คร้ังนีเ้ ปน็ รายงานฉบบั ท่ี 6 เรยี นกันยอ่ ๆ ว่า AR6 ของคณะทางานชุด
ที่ 1 หา่ งจากรายงานฉบับท่ีแล้ว (AR5 WG1) เมื่อปี 2013 ถึง 8 ปAี R6 เปน็ ผลผลิตของนกั วิทยาศาสตร์ 234 คนจาก 66
ประเทศ ใชเ้ วลาท้ังหมด 5 ปใี นการประมวลข้อมลู จากงานวจิ ยั กวา่ 14,000 ฉบับโดยในกระบวนการนย้ี ังมีการตรวจทานอีก
หลายข้ันตอน รา่ งฉบับแรกได้รบั ความเหน็ จากผ้เู ชี่ยวชาญดา้ นตา่ งๆ 23,000 จุด ซง่ึ แตล่ ะจดุ ก็ตอ้ งมคี าอธิบายประกอบ รา่ ง

ฉบับทส่ี องได้รบั ความเห็นอีกวา่ 50,000 จดุ จากผเู้ ช่ียวชาญและตัวแทนรฐั บาลประเทศตา่ งๆ กอ่ นท่ีจะนามาปรับเปน็ รา่ ง
รายงานฉบบั สดุ ท้ายทีเ่ ปดิ เผยต่อสาธารณะ รายงานของคณะทางานชดุ ท่ี 1 ฉบับนล้ี ่าช้าไปเกอื บ 1 ปีอันเป็นผลกระทบมาจาก
โควดิ สว่ นรายงานของคณะทางานชุดท่ี 2 และ 3 มีกาหนดแล้วเสรจ็ ในปี 2022 โดยคาดวา่ จะมรี ายงานสรปุ (Synthesis
Report) ออกมาในเดอื นกนั ยายน ปี 2022 กระบวนการตรวจทานที่มสี ่วนรว่ มจากตัวแทนรฐั บาลประเทศต่างๆ นับเปน็
ข้ันตอนสาคญั ท่ีทาใหผ้ ลการศึกษาของ IPCC มีความเชือ่ มโยงกบั การผลักดนั ดา้ นนโยบายโดยอตั โนมตั ิ แทนท่ีจะเป็นเรอ่ื ง
ของผ้เู ช่ียวชาญแตล่ ะสาขาเพยี งอย่างเดยี ว ขอ้ มูลจาก AR6 WG1 จงึ เป็นข้อมลู สาคัญในการตัดสนิ ใจของผู้นาโลกก่อน
หน้าการประชุมสดุ ยอดวา่ ดว้ ยการเปลย่ี นแปลงสภาพภมู ิอากาศ (COP26) ทีน่ ครกลาสโกว สกอ็ ตแลนด์ ในเดอื น
พฤศจิกายนทจี่ ะถึงนี้ ลองมาไล่ขอ้ มลู สาคญั จากรายงาน ฉบบั นี้กนั
1. โลกร้อนข้ึนแล้ว 1.09 องศาเซลเซยี สและมนษุ ยค์ อื สาเหตุอย่างไมม่ ขี อ้ โต้แย้ง เปน็ คร้งั แรกทรี่ ายงานของ IPCC ยนื ยนั หนัก
แนน่ จนไม่เหลอื ขอ้ สงสยั ทางวทิ ยาศาสตรอ์ กี ตอ่ ไปว่า มนษุ ย์คอื ตัวการทท่ี าให้เกดิ สภาวะโลกร้อนซึ่งปรากฎการณด์ งั กลา่ ว
สามารถสงั เกตได้ทงั้ ในชนั้ บรรยากาศ บนบกและในมหาสมุทร โดยพบวา่ อุณหภมู ิพืน้ ผวิ เฉล่ยี ไดเ้ พ่ิมสงู ขึ้นแล้ว 1.09 องศา
เซลเซียสระหว่างชว่ งปี 1850-1900 และชว่ งทศวรรษท่ี 2010 โดยอณุ หภมู ิไดเ้ พ่ิมสูงข้นึ จากรายงานฉบับก่อนเมือ่ ปี 2013 ถึง
0.29 องศาเซลเซียส IPCC ตระหนกั ดวี ่ามีสาเหตุอ่นื ๆตามธรรมชาตทิ ่มี ีสว่ นทาใหโ้ ลกรอ้ นขึ้นด้วย อย่างไรก็ตาม
นกั วทิ ยาศาสตร์สามารถระบไุ ด้วา่ สภาวะโลกร้อนอนั เกดิ จากกา๊ ซเรอื นกระจกของมนษุ ยม์ สี ว่ นสาคญั ท่ที าใหโ้ ลกร้อนขนึ้ ถึง
1.07 องศาเซลเซยี สจาก 1.09 องศาเซลเซียสทเี่ พ่ิมขนึ้ หรอื พดู งา่ ยๆว่าเปน็ ผลมาจากมนษุ ยเ์ องเกือบทั้งหมด อุณหภมู ิที่
เพ่มิ ขน้ึ ในช่วง 50 ปที ผ่ี า่ นมายงั สงู ทส่ี ดุ ที่วดั ได้เมือ่ เทยี บกับช่วง 50 ปอี ืน่ ๆ ตลอด 2 พันปีท่ีผ่านมา และยงั ส่งผลกระทบลงไปใต้
ทะเลท่คี วามลกึ กว่า 2 พนั เมตร หา้ ปที ี่ผา่ นมาเป็นปีทีร่ ้อนที่สุดต้ังแตเ่ คยมีการบันทึกอณุ หภมู ิเม่ือปี 1850 กจิ กรรมมนษุ ยย์ งั ได้
ส่งผลกระทบต่อรูปแบบการตกของฝนและหมิ ะ ตง้ั แต่ปี 1950 เป็นตน้ มานา้ ฝนและหิมะมปี ริมาณเพ่ิมสงู ขน้ึ แตม่ กี ารกระจาย
ไมเ่ ทา่ กัน บางภมู ิภาคชุ่มชน้ื มากขนึ้ ในขณะท่ีบางภูมิภาคแห้งแล้งยงิ่ กวา่ เดมิ พ้นื ท่ีทีอ่ ยูบ่ นแผน่ ดินใหญ่มักไดร้ ับปริมาณนา้ ฝน
มากข้นึ และถข่ี นึ้ อันเน่ืองมาจากชนั้ บรรยากาศท่อี บอ่นุ สามารถนาพาความช้ืนไปไดม้ ากกว่า ทกุ ๆ 1 องศาท่ีเพิ่มข้นึ จะยง่ิ มี
ความช้ืนเพมิ่ ข้นึ 7% ฤดูฝนจึงจะย่งิ มีปริมาณฝนมากขน้ึ และรุนแรงขนึ้ จงึ มีแนวโนม้ ทีจ่ ะเกดิ อุทกภัยบ่อยครั้งขนึ้
2. ความเขม้ ขน้ ของคารบ์ อนไดออ็ กไซดส์ ูงสดุ ในรอบ 2 ลา้ นปี
ความเขม้ ขน้ ของคาร์บอนไดออกไซดใ์ นชั้นบรรยากาศในปัจจบุ ันเพม่ิ ขึ้นและยงั คงเพมิ่ สงู ขน้ึ อยา่ งรวดเร็วกวา่ ชว่ งใดๆในเวลา 2
ลา้ นปที ผ่ี า่ นมา ระดบั คารบ์ อนไดออกไซด์ตง้ั แตย่ คุ ปฏวิ ตั ิอตุ สาหกรรมเมอื่ ปี 1750 พงุ่ สงู ข้นึ อยา่ งรวดเร็วถึง 10 เทา่ เมอื่ เทยี บ
กบั ชว่ งเวลา 8 แสนปที ี่ผา่ นมา และเร็วกวา่ 4-5 เทา่ เมอื่ เทียบกับช่วง 56 ล้านปีทผ่ี ่านมา
85% ของการปลอ่ ยกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซดม์ าจากการเผาผลาญเชอื้ เพลงิ ฟอสซิล อกี 15% เกิดจากการเปลยี่ นแปลงการใช้
ท่ดี นิ โดยเฉพาะการตดั ไม้ทาลายปา่ และการเสือ่ มโทรมของป่าไม้ ความเขม้ ขน้ ของกา๊ ซเรอื นกระจกตวั อ่นื ๆก็อย่ใู นภาวะวกิ ฤติ
เช่นกนั ทั้งมเี ทนและไนตรสั ออกไซด์ ซง่ึ เปน็ กา๊ ซเรอื นกระจกอันดับสองและสามทส่ี ่งผลตอ่ สภาวะโลกรอ้ น ตา่ งมปี ริมาณเพมิ่
สูงขึ้นอยา่ งรวดเรว็ สาเหตหุ ลักของการปลอ่ ยกา๊ ซมีเทนมาจากการเลย้ี งปศุสตั วแ์ ละการใชเ้ ช้อื เพลงิ ฟอสซลิ สว่ นไนตรัสอ็อก
ไซดม์ ีทม่ี าจากการใช้ปุ๋ยไนโตรเจนเป็นหลกั
3. สภาพอากาศสดุ ขวั้ กาลังรนุ แรงขึน้ อย่างมีนยั สาคญั รายงานฉบับนย้ี ืนยันจากสถติ วิ า่ สภาพอากาศรอ้ นจัด คล่นื ความร้อน
รนุ แรง และฝนท่ีตกแบบถล่มทลาย เกิดบ่อยครง้ั และมคี วามรุนแรงมากขึ้นเรือ่ ยๆ ตัง้ แต่ปี 1950 ปรากฎการณ์ไฟปา่ มหากาฬ
ในออสเตรเลยี คลน่ื ความรอ้ น ภาวะแหง้ แลง้ รวมไปถงึ ไฟปา่ ทส่ี รา้ งความเสยี หายอย่างหนักในอเมริกาเหนือและยโุ รปในระยะ
หลงั ลว้ นเปน็ ผลโดยตรงจากการเปล่ียนแปลงสภาพอากาศอันเน่ืองมาจากกจิ กรรมของมนุษยป์ รมิ าณน้าฝนท่มี แี นวโนม้ มาก
ขน้ึ ทาใหเ้ กดิ การสะสมของชีวมวลในป่าจานวนมาก เมอื่ เกดิ ภาวะแหง้ แลง้ ในฤดูร้อนอันเนื่องมาจากคล่นื ความรอ้ น ชวี มวลท่ี
เพมิ่ มากขึ้นจึงกลายเป็นเช้ือเพลิงชน้ั ดีทาใหแ้ นวโนม้ การเกดิ ไฟปา่ ในระยะหลังมีความรุนแรงและยากตอ่ การดบั กว่าแต่กอ่ น
4. คลื่นความร้อนในมหาสมุทรจะเกดิ ขึ้นบอ่ ยกว่าเดมิ 4 เทา่ มหาสมทุ รดดู ซบั พลังงานสว่ นเกนิ อันเกิดจากกา๊ ซเรือนกระจกใน
ชั้นบรรยากาศไว้ราว 91% จนนาไปสู่สภาวะมหาสมุทรร้อนขน้ึ และเกิดคลนื่ ความร้อนใตน้ า้ บ่อยครัง้ ในชว่ ง 15 ปีทีผ่ ่านมา
คลนื่ ความร้อนในทะเลเคยเป็นเหตุการณท์ ่ีนานๆจะเกิดข้นึ สักคร้ัง แตใ่ นชว่ งหลงั เกดิ ขนึ้ บ่อยและทาใหเ้ กดิ ปรากฏการณ์
ปะการงั ฟอกขาวอย่างรนุ แรงในหลายพนื้ ที่ ผลกระทบทช่ี ัดเจนที่สุดคงจะเปน็ ปรากฎการณป์ ะการังฟอกขาวครง้ั ใหญใ่ นแนว
ปะการงั Great Barrier Reef ของออสเตรเลียทเ่ี กดิ ข้นึ ในปี 2016 2017 และ 2020 หรือเกดิ ข้นึ ถงึ 3 ครงั้ ในรอบ 5 ปี จนทา
ใหแ้ นวปะการงั ท่มี ีขนาดใหญ่กว่า 200 ลา้ นไร่และมีความยาวกวา่ 2,300 กิโลเมตรตายลงกว่าครึง่ คลน่ื ความร้อนในมหาสมุทร
ยังทาใหเ้ กดิ สาหร่ายบลมู (algal bloom) และเกิดการเปลี่ยนแปลงขององค์ประกอบสิง่ มีชวี ติ ในระบบนเิ วศ

สงิ่ ทีน่ ่ากังวลอยา่ งย่ิงจากรายงานฉบับนค้ี อื แมเ้ ราจะจากดั การเพมิ่ ขนึ้ ของอุณหภูมไิ มใ่ ห้สงู เกนิ 1.5-2 องศาได้ตาม
ข้อตกลงปารีส แตค่ วามรอ้ นท่สี ะสมไวแ้ ล้วและท่ีจะเกดิ ขนึ้ อกี ในอนาคตจะทาให้เกดิ คลื่นความรอ้ นบ่อยกว่าเดมิ ถึง 4 เทา่
ภายในศตวรรษน้ี ภาวะทะเลเป็นกรดอนั เนือ่ งมาจากปรมิ าณคารบ์ อนไดออกไซดท์ ่ีมหาสมุทรดดู ซบั เอาไว้กาลังเกดิ ขึ้นใน
มหาสมทุ รทุกแหง่ ท่ัวโลก และส่งผลกระทบลงไปถึงความลึกระดับ 2,000 เมตรในมหาสมทุ รตอนใตแ้ ละแอตแลนตกิ ตอนเหนอื
5. ระดบั นา้ ทะเลสงู ขนึ้ อย่างรวดเรว็ กวา่ ในอดีตถึง 3 เทา่
การละลายของแผ่นนา้ แขง็ และธารนา้ แขง็ ทว่ั โลก และการขยายตวั ของมหาสมทุ รอันเนือ่ งมาจากพลังงานความรอ้ นทีส่ ะสมทา
ใหร้ ะดับน้าทะเลเพ่ิมสูงข้นึ แล้วราว 20 เซนตเิ มตรระหวา่ งปี 1901-2018 แต่ส่งิ ท่นี ่ากังวลมากกว่าคอื อตั ราการเพ่มิ สงู ขนึ้ ท่ีเพม่ิ
จาก 1.3 มิลลเิ มตรต่อปีในช่วงปี 1901-1971 เปน็ 1.9 มลิ ลิเมตรตอ่ ปใี นชว่ งปี 1971-2006 และเพิ่มเป็น 3.7 มิลลเิ มตรต่อปี
ในช่วง 2006-2018 นั่นหมายความวา่ ในชว่ งทศวรรษหลงั สดุ ระดบั นา้ ทะเลเพม่ิ ขึน้ เร็วกว่าเดมิ ถึงเกือบ 2 เทา่ หรือเกอื บ 3 เท่า
เมอื่ เทียบกบั ชว่ งก่อนปี 1971 อัตราการเปล่ียนแปลงแบบกา้ วกระโดดทาให้ รายงานฉบับนร้ี ะบวุ า่ เปน็ ไปได้ที่ระดบั นา้ ทะเล
อาจเพ่มิ สงู ขึน้ ถงึ 2 เมตรภายในศตวรรษน้ี และอาจสูงถงึ 5 เมตรภายในปี 2150 ซ่งึ หมายความวา่ ประชาชนหลายรอ้ ยลา้ นคน
ทอี่ าศัยในพ้นื ท่ชี ายฝั่งจะต้องอพยพหาที่อยใู่ หม่ รวมไปถึงมหานครท่วั โลกทีจ่ ะเสียหายอยา่ งหนักไม่ว่าจะเป็นนวิ ยอร์ก เซี่ยงไฮ้
โตเกียว มมุ ไบ กรุงเทพฯ โฮจมิ ินหซ์ ิตี้ จาการต์ า
6. การเปลี่ยนแปลงหลายอย่างไมส่ ามารถหยุดยงั้ ได้อกี แล้ว ถงึ แม้เราจะหยุดการปล่อยก๊าซเรอื นกระจกไดใ้ นอีก 20-30 ปี
ข้างหน้า ความเสยี หายอนั เกดิ จากการเปลยี่ นแปลงสภาพภมู ิอากาศจะยังคงดาเนนิ ตอ่ ไปอีกหลายรอ้ ยปีหรือแม้แต่พันปี เชน่
อณุ หภมู ิทส่ี ูงขึน้ 2 องศาจะสง่ ผลใหร้ ะดับนา้ ทะเลท่ัวโลกสูงขน้ึ อยา่ งน้อย 2-6 เมตรในช่วงเวลา 2,000 ปขี า้ งหนา้ ซึ่งแนน่ อน
ว่าระดับน้าทะเลจะยิ่งสูงรวดเร็วกว่าน้ีหากอณุ หภมู ิเพ่ิมสงู กวา่ ระดบั 2 องศา ธารน้าแขง็ ที่เริม่ ละลายหดหายไปต้ังแตท่ ศวรรษ
1950 จะยังคงละลายต่อไปอีกหลายสิบปี แมว้ า่ จะเราทาให้อณุ หภูมขิ องโลกคงทแี่ ลว้ กต็ าม เชน่ เดียวกบั ภาวะทะเลเปน็ กรดท่ี
จะยังคงสภาพดงั กล่าวไปอีกนับพนั ปีแมว้ ่าเราจะหยดุ ปลอ่ ยก๊าซคารบ์ อนไดออกไซดไ์ ดแ้ ล้ว รายงานฉบบั น้ียงั คาดการณ์ดว้ ยว่า
เปา้ หมายของข้อตกลงปารสี ท่พี ยายามปอ้ งกนั ไมใ่ หอ้ ณุ หภมู สิ ูงขนึ้ ไมเ่ กนิ 2 องศาเซลเซียสภายในศตวรรษนี้ และไม่เกนิ 1.5
องศาถ้าเป็นไปได้ มแี นวโน้มจะล้มเหลวค่อนข้างแน่นอน เม่ือพจิ ารณาถึงความเป็นไปได้ในการลดการปลอ่ ยก๊าซเรอื นกระจกที่
มอี ยใู่ นปจั จุบัน นกั วิทยาศาสตร์คาดการณ์วา่ อณุ หภมู เิ ฉลยี่ น่าจะเพมิ่ ถึง 1.5 องศาภายในปี 2040 และอาจจะเร็วกวา่ นถ้ี ้า
อัตราการปล่อยกา๊ ซเรือนกระจกยงั ไม่ลดลง ทางเดยี วท่จี ะทาใหอ้ ณุ หภูมโิ ลกจะเพม่ิ ขึน้ ไมเ่ กิน 2 องศาภายในศตวรรษนีค้ ือ การ
ปลอ่ ยก๊าซคาร์บอนไดออกไซดต์ อ้ งเป็นศูนย์ (Net Zero) ภายในปี 2050
7. งบประมาณคารบ์ อนท่เี หลืออยู่ รายงานฉบบั น้มี ีการปรับปรงุ การคานวณปรมิ าณคาร์บอนไดอ็อกไซดท์ ่สี มั พนั ธ์กบั อณุ หภมู ทิ ่ี
เพม่ิ ขนึ้ เพ่ือท่ีจะบอกวา่ เรามีงบประมาณคารบ์ อน (Carbon budget) หรอื ปลอ่ ยก๊าซคารบ์ อนไดออ็ กไซด์ได้อกี เทา่ ไหร่ จึงจะ
สามารถควบคุมให้อณุ หภมู ไิ มส่ ูงเกนิ กว่าระดับทต่ี ้องการ ท้ังนไ้ี ดม้ ีการทบทวนขอ้ มูลสาคญั หลายอยา่ งเชน่ การเพม่ิ ข้ึนของ
อุณหภูมติ อ่ ปริมาณคารบ์ อนไดออ็ กไซด์ อตั ราการเพ่ิมขึ้นของอณุ ภูมหิ ลังจากท่ีเข้าสยู่ ุค Net Zero การเพิม่ ขนึ้ ของอุณหภมู ิ
นอกเหนอื จากคารบ์ อนไดออ็ กไซด์ รวมไปถงึ ปจั จยั อื่นๆ ทอี่ าจเร่งการปล่อยกา๊ ซเรือนกระจก อาทิ การละลายของช้นั ดนิ เยอื ก
แขง็ หรือเพอร์มาฟรอสต์ (Permafrost) ซงึ่ หากละลายทั้งหมดจะปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกเทียบเทา่ กบั ก๊าซคารบ์ อนไดออ็ ก
ไซด์ 66 กกิ ะตนั (1 กกิ ะตนั = 1 พันลา้ นตนั ) ผลการประเมินลา่ สดุ ในรายงาน AR6 ใกล้เคยี งกับรายงาน IPCC ฉบบั พเิ ศษ
(Special Report: Global Warming of 1.5C) เม่อื ปี 2018 ซึง่ สูงกวา่ งบประมาณคารบ์ อนทเี่ คยประเมินไวใ้ นรายงานฉบับที่
5 (AR5) ค่อนข้างมาก ตัวอย่างเช่น ในรายงาน AR6 หากมีโอกาสควบคมุ อุณหภมู ิไมใ่ ห้สงู เกิน 1.5 C อยา่ งน้อย 50% นับจาก
ปี 2020 งบประมาณคาร์บอนท่ีเหลืออยคู่ ือ 500 กกิ ะตัน ในขณะทรี่ ายงาน AR5 ระบวุ า่ เหลอื อยู่ไมถ่ ึง 200 กิกะตนั ดว้ ยอัตรา
การปลอ่ ยคาร์บอนในปจั จุบันอย่ทู ปี่ ลี ะ 40 กกิ ะตนั เราจะมเี วลาเหลอื อกี แค่ 12 ปี หากตอ้ งการเพ่มิ ความนา่ จะเป็นให้สงู ข้ึน
เปน็ 67% หรือ 2 ใน 3 งบประมาณคาร์บอนท่ีเหลืออยจู่ ะลดลงเหลอื 400 กกิ ะตนั หรอื 10 ปี หากตอ้ งการเพิ่มความน่าจะ
เป็นใหส้ งู ถงึ 83% งบประมาณคาร์บอนจะเหลอื อยแู่ ค่ 300 กิกะตนั หรือไม่ถงึ 8 ปี “รายงาน AR6 ไดอ้ ธบิ ายถงึ การทดลอง
ท่สี ุดแสนจะอันตรายและไมเ่ คยปรากฏมากอ่ นกับโลกใบเดยี วทีเ่ รารจู้ ัก โลกท่เี ป็นบา้ นของเราและสงิ่ มีชวี ิตทั้งมวล” ไมเคลิ
แมนน์ นกั วทิ ยาศาสตร์ดา้ นสภาพภูมิอากาศกลา่ วถึงรายงานฉบับน้ี ส่วนนายอันโตนโิ อ กูเตอรเ์ รส เลขาธกิ ารสหประชาชาติ
แถลงกับสื่อมวลชนว่า “ถ้าเรารว่ มมือกนั เดยี๋ วน้ี เราอาจจะหลกี เลย่ี งหายนะจากสภาพอากาศสุดขวั้ ได้ รายงานฉบับนค้ี อื
หลักฐานทางวทิ ยาศาสตรท์ ่ีสาคัญทสี่ ดุ ที่บอกวา่ เราไมม่ ีเวลาจะเสยี อกี แล้ว ไมม่ ีคาแก้ตวั ใดๆ และผมหวังวา่ ผู้นารฐั บาล
ทกุ คน รวมทง้ั ผู้มีสว่ นเกี่ยวขอ้ งทกุ ฝ่ายจะร่วมมือกนั เพอ่ื ความอย่รู อดของมวลมนษุ ย”์ ดา้ น เกรตา ธนั เบริ ก์ สาวน้อยนัก
รณรงคด์ า้ นสภาพภมู อิ ากาศชาวสวีเดน บอกว่าเธอไม่แปลกใจเลยกบั ผลการประเมินล่าสดุ

“ความจริงวทิ ยาศาสตรม์ คี าตอบทชี่ ัดเจนมากว่า 30 ปแี ลว้ บรรดานกั การเมืองและผู้นาประเทศทไ่ี มส่ นใจคาเตือนเหล่านน้ั
หนูยงั มองไมเ่ หน็ ความต้ังใจทางการเมอื งท่จี ะแกป้ ัญหานี้ คามนั่ สัญญาสวยหรทู ้ังหลายรวมทั้งเปา้ หมายอนั ห่างไกล(อีก 30 ปี
ข้างหนา้ ) แทบจะไมม่ ีความหมายอะไรเลย ตราบท่อี ตั ราการปล่อยกา๊ ซเรือนกระจกยังคงพงุ่ สงู และมกี ารอนุมัติโครงการ
พฒั นาเช้อื เพลิงฟอสซิลอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง” ดว้ ยข้อมูลทชี่ ดั เจนและหนกั แน่นจากรายงาน IPCC AR6 ฉบับนี้ การประชุม
สมชั ชาประเทศภาคอี นสุ ัญญาสหประชาชาติวา่ ดว้ ยการเปลยี่ นแปลงสภาพภมู อิ ากาศ (Conference of Parties: COP)
การประชมุ สุดยอดวา่ ด้วยการเปลยี่ นแปลงสภาพภมู ิอากาศ ครั้งที่ 26 ที่จะเกดิ ขน้ึ ในเดือนพฤศจกิ ายนท่จี ะถึงน้ี ณ เมอื ง
กลาสโกว์ สกอ็ ตแลนด์ จงึ นบั เปน็ เวทีตอ่ รองระดบั โลกท่สี าคัญอกี ครง้ั หน่งึ ที่มอี นาคตของโลกเปน็ เดมิ พัน

COP26 คืออะไร มบี ทบาทอย่างไรในการต่อสู้กบั Climate Change 30 ตลุ าคม 2021
การประชมุ ภาคีอนุสญั ญาสหประชาชาติว่าดว้ ยการเปล่ียนแปลงสภาพภูมอิ ากาศคร้ังท่ี 26 หรือ UN Climate Change
Conference of the Parties (COP26) จะมขี ึน้ ระหวา่ งวันท่ี 31 ตลุ าคมถึง 12 พฤศจกิ ายน นี้ ท่เี มืองกลาสโกว์ สกอตแลนด์
โดยมสี หราชอาณาจักรเป็นเจา้ ภาพในสายตาของหลายๆ คน การประชมุ COP26 ไมไ่ ด้เปน็ เพียงแคก่ ารประชุมระดับ
นานาชาตงิ านหนึง่ เท่านนั้ แตถ่ อื เป็นชว่ งเวลาสาคญั ทจ่ี ะกาหนดวา่ เราจะสามารถปอ้ งกนั ภัยพิบตั ทิ างสภาพภมู อิ ากาศที่จะเกิด
ในอนาคตอนั ใกล้ไดด้ ีเพียงใด ซึ่งเว็บไซต์การประชมุ อยา่ งเป็นทางการระบุวา่ COP26 “มคี วามเรง่ ดว่ นเปน็ พิเศษ” และอาจ
เปน็ “โอกาสสุดท้ายของโลกทจี่ ะทาใหก้ ารเปล่ียนแปลงสภาพภมู อิ ากาศ (climate change) อยู่ภายใต้การควบคมุ ”
COP26 คืออะไร
COP ยอ่ มาจาก Conference of the Parties เป็นการประชมุ สมชั ชาประเทศภาคีอนสุ ญั ญาสหประชาชาตวิ า่ ด้วยการ
เปลีย่ นแปลงสภาพภูมิอากาศ ซึง่ จดั ขึ้นทุกปีในชว่ ง 26 ปีทีผ่ ่านมา (แต่เนื่องจากการระบาดของโควดิ -19 การประชุมในปีท่แี ลว้
จึงถูกเลอื่ นไป) และถือเป็นเครือ่ งมือทีจ่ ะชว่ ยนาปัญหาการเปล่ียนแปลงสภาพภูมอิ ากาศไปสรู่ ะดบั โลก
การประชุม Conference of the Parties ครัง้ ท่ี 26 หรือ COP26 จะเรม่ิ ขึน้ อยา่ งเปน็ ทางการในสิน้ เดอื นตลุ าคมนี้ การ
ประชุมจะจดั ขึน้ ทีเ่ มืองกลาสโกว์ ประเทศสกอตแลนด์ ตง้ั แตว่ นั ท่ี 1 ถงึ 12 พฤศจิกายน โดยคาดวา่ จะมีผเู้ ขา้ รว่ มการประชุม
ทั้งหมดราว 30,000 คน ประกอบดว้ ย ผู้นาระดบั โลก ผูแ้ ทนองคก์ รผู้สงั เกตการณ์ และนกั ข่าว
COP26 สาคญั อย่างไร เนอื่ งจากอุณหภมู ิของโลกสงู ขึ้นเร็วกวา่ ทน่ี ักวทิ ยาศาสตรค์ าดการณ์ไวเ้ มอ่ื กอ่ นหนา้ นี้
ในการประชุม COP21 เมือ่ ปี 2015 ณ กรงุ ปารีส 196 ประเทศไดต้ กลงที่จะรว่ มมอื กนั รกั ษาอุณหภูมโิ ลกไมใ่ หส้ ูงขน้ึ เกนิ 2
องศาเซลเซยี ส เมอื่ เทยี บกับระดบั กอ่ นยุคอตุ สาหกรรม โดยตง้ั เปา้ ไวท้ ่ี 1.5 องศาเซลเซยี ส ซึง่ ทาใหเ้ กดิ ข้อตกลงปารสี (Paris
Agreement) ขึน้ ภายใตข้ อ้ ตกลงนี้ ประเทศต่างๆ ทวั่ โลกมุ่งมนั่ ที่จะสรา้ งการมีส่วนร่วมทีป่ ระเทศกาหนด (Nationally
Determined Contributions หรอื NDCs) ซ่ึงเป็นแผนปฏบิ ัตกิ ารลดการปลอ่ ยมลพิษระดับชาติ โดยทกุ ๆ 5 ปี ประเทศต่างๆ
จะต้องกลบั มาด้วยแผนการฉบับทป่ี รบั ปรงุ ใหม่ (NDCs ล่าชา้ ไปหนึ่งปเี น่ืองจากการระบาดของโควิด-19)
สาหรับ COP26 ทงั้ 200 ประเทศจะประกาศแผนการลดการปลอ่ ยมลพิษภายในปี 2030 นอกจากนยี้ ังมขี ้อตกลงเฉพาะ
เกย่ี วกับการเลิกใช้ถ่านหิน การเปลี่ยนไปใชย้ านพาหนะไฟฟา้ และคาดว่าจะมีการดาเนินการเพ่ือปกป้องธรรมชาติมากขึน้
ซึง่ ฉันทามติเป็นไปตามเปา้ หมายทวี่ างไวท้ ีป่ ารีสเมอ่ื ปี 2015 ถึงแม้ว่าเปา้ หมายจะย่ิงใหญเ่ พยี งใด แต่กย็ ังไม่เพยี งพอทีจ่ ะลด
การเปลย่ี นแปลงสภาพภมู อิ ากาศ ตามรายงานของ BBC แค่เพียงเปา้ หมายเหลา่ นี้อาจจะทาให้อุณหภมู ิของโลก “เพมิ่ ข้นึ 3
องศาเซลเซยี สภายในปี 2100 เมอ่ื เทียบกบั ระดบั ก่อนยคุ อตุ สาหกรรม” รายงานลา่ สดุ ของ UN ชวี้ า่ แผน NDCs ปัจจุบนั ซึ่ง
รวมทเ่ี สนอเขา้ มาใหมแ่ ละท่แี กไ้ ขปรับปรุงของสหรัฐฯ สหราชอาณาจกั ร สหภาพยโุ รปและอกี กวา่ 100 ประเทศ ยังไมเ่ พยี งพอ
เพราะมผี ลให้การปลอ่ ยก๊าซเพมิ่ ขน้ึ 16% ห่างไกลจากเปา้ หมายการลดการปลอ่ ยก๊าซลง 45% อกี มาก
ดงั น้นั แผนการลดการปลอ่ ยมลพษิ ระดับชาตทิ ่ปี ระเทศต่างๆ จะเปดิ เผยในการประชมุ COP26 จงึ มคี วามสาคญั อยา่ งยิ่ง
เน่อื งจากแต่ละประเทศถกู กระตุน้ ใหป้ รบั แก้ไข NDCs ให้สอดคล้องกบั เปา้ หมาย 1.5 องศาเซลเซียส โดยนกั วิทยาศาสตร์
คาดการณ์ว่าการปล่อยมลพิษจะตอ้ งลดลง 45% เม่ือเทยี บกบั ระดบั ปี 2010 ภายในปี 2030 และการปลอ่ ยมลพษิ จะเป็นศูนย์
ภายในปี 2050 อุณหภมู ขิ องโลกกม็ ีโอกาสท่จี ะอยู่ในเกณฑ์ 1.5 องศาเซลเซยี ส
ทาไม 1.5 องศาเซลเซยี สถึงมีความหมาย
ในฐานะท่เี ป็นสว่ นหนงึ่ ของขอ้ ตกลงปารีส คณะกรรมการระหวา่ งรฐั บาลวา่ ดว้ ยการเปลย่ี นแปลงสภาพภมู ิอากาศ
(Intergovernmental Panel on Climate Change หรือ IPCC) ซง่ึ เปน็ หนว่ ยงานชน้ั นาของโลกด้านวทิ ยาศาสตร์ภมู อิ ากาศ
ไดป้ ระเมินผลทม่ี ตี อ่ โลกจากอณุ หภูมทิ ่ีเพิม่ ขึ้น 1.5 องศาเซลเซยี สอย่างละเอยี ดถึง โดบพบว่าความเสยี หายทีเ่ กดิ จากอณุ หภูมิท่ี
เพม่ิ ข้ึน 1.5 องศาเซลเซยี สกบั 2 องศาเซลเซยี สนน้ั แตกตา่ งกนั มาก และสรุปไดว้ า่ อณุ หภมู ทิ ี่ต่ากวา่ นนั้ มีความปลอดภยั กวา่

มาก แม้อุณหภมู เิ พมิ่ ข้ึน 1.5 องศาเซลเซยี สกย็ งั คงส่งผลใหร้ ะดบั นา้ ทะเลสูงขน้ึ แนวปะการงั ฟอกสี และการเพม่ิ ขึน้ ของคล่ืน
ความร้อน ภยั แลง้ นา้ ท่วม พายุทร่ี นุ แรง และรปู แบบอ่ืนๆ ของสภาพอากาศท่รี นุ แรง แตจ่ ะนอ้ ยกวา่ ผลสุดขวั้ ของอุณหภูมทิ ี่
เพิ่มขน้ึ 2 องศาเซลเซียส ผลการวจิ ยั เพิม่ เตมิ จาก IPCC ท่เี ผยแพรใ่ นเดอื นสิงหาคม เนน้ ย้าคาเตือนเหลา่ นี้ และสรปุ ว่ายงั มี
โอกาสท่โี ลกจะอยภู่ ายในเกณฑ์ 1.5 องศาเซลเซียส แต่จะต้องมคี วามพยายามรว่ มกนั ทส่ี าคญั คอื ยงั พบว่าทกุ ๆ ระดับของการ
เพิม่ ขน้ึ ของอณุ หภมู มิ คี วามสาคัญ ยังห่างจากเปา้ แค่ไหน อุณหภมู ทิ ั่วโลกอยู่เหนอื ระดบั ก่อนยุคอุตสาหกรรมประมาณ 1.1-1.2
องศาเซลเซยี ส และการปล่อยกา๊ ซเรือนกระจกยังคงมีแนวโนม้ สูงข้ึน การปล่อยกา๊ ซคาร์บอนไดออกไซดล์ ดลงในชว่ งลอ็ กดาวน์
จากการแพรร่ ะบาดของโควดิ -19 เม่อื ปที แี่ ล้ว แต่เปน็ เพียงชวั่ คราวและเพม่ิ ขึ้นอีกครั้งนับตัง้ แต่เศรษฐกจิ ฟน้ื ตวั การปล่อย
มลพษิ ท่วั โลกตอ้ งลดลงประมาณ 7% ต่อปีในทศวรรษนี้ เพอื่ ให้อุณหภูมเิ พ่ิมขนึ้ ไม่เกนิ 1.5 องศาเซลเซียส ปล่อยคารบ์ อนเป็น
ศนู ย์ไดไ้ หม เพอื่ ให้ใหอ้ ณุ หภมู เิ พ่ิมขึ้นไม่เกิน 1.5 องศาเซลเซยี ส เราต้องหยดุ ปลอ่ ยกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์และก๊าซเรือน
กระจกอื่นๆ จากการเผาไหม้เชอ้ื เพลิงฟอสซลิ จากการเกษตรและการเลยี้ งสัตว์ ซึ่งทาให้เกดิ กา๊ ซมีเทน จากการตัดตน้ ไมแ้ ละ
จากกระบวนการทางอตุ สาหกรรมบางประเภทใหไ้ ด้เกือบท้ังหมด ภายในช่วงกลางศตวรรษน้ี การปลอ่ ยสิ่งตกค้างทเ่ี หลืออยู่ใน
ขณะนน้ั เชน่ จากกระบวนการที่ไมส่ ามารถแกไ้ ขได้ จะต้องชดเชยดว้ ยการเพิม่ ปรมิ าณคารบ์ อนที่กกั เก็บในโลก เชน่ ปา่ ไม้
พ้ืนที่พรุ และพ้ืนที่ชุ่มนา้ ซึง่ ทาหน้าทีเ่ ป็นแหลง่ กักเก็บคารบ์ อนขนาดใหญ่ ยอดคงเหลือน้ันคือ การปลอ่ ยทีเ่ ปน็ ศูนยส์ ุทธิ
อยา่ งไรกต็ าม เปา้ หมายระยะยาวยงั ไมเ่ พียงพอ สภาพภมู อิ ากาศตอบสนองตอ่ การปล่อยมลพิษสะสม และกา๊ ซ
คาร์บอนไดออกไซด์จะคงอยู่ในบรรยากาศเปน็ เวลาประมาณหนง่ึ ศตวรรษหลงั จากทมี่ กี ารปล่อยก๊าซออกไป ดงั นนั้ เราจึง
สามารถบรรลุเปา้ หมายการปล่อยคาร์บอนสุทธิเปน็ ศนู ย์ภายในปี 2050 แต่ยงั คงปล่อยกา๊ ซออกมามากในระหว่างน้ีจนเกิน
เกณฑ์ 1.5 องศาเซลเซยี สอยา่ งไมอ่ าจหลกี เลยี่ งได้
COP26 ประชมุ เฉพาะ 1.5 องศาเซลเซยี สเทา่ นน้ั หรือ?
NDCs เปน็ ประเดน็ สาคัญของการหารือ และการทาให้ประเทศตา่ งๆ ลงนามในเป้าหมายการปลอ่ ยคารบ์ อนสุทธิเป็นศนู ยใ์ น
ระยะยาวกม็ คี วามสาคญั เชน่ กัน แต่การท่สี หราชอาณาจกั รเปน็ ประธานการประชุมคร้ังน้ีกห็ วังทจี่ ะช่วยใหบ้ รรลุเป้าหมาย
เหล่านโ้ี ดยมงุ่ เน้นไปทดี่ า้ นอ่ืนๆ อีก 3 ด้าน ได้แก่ การเงนิ เพอื่ การเปล่ยี นแปลงสภาพภมู อิ ากาศอากาศ การเลกิ ใช้ถ่านหิน และ
การแก้ปัญหาท่อี ิงธรรมชาติ การเงนิ เพ่อื การเปล่ยี นแปลงสภาพภูมอิ ากาศคอื เงนิ ที่จา่ ยให้กบั ประเทศยากจน ทงั้ จากภาครัฐ
และเอกชน เพือ่ ช่วยประเทศเหลา่ น้ีลดการปล่อยมลพษิ และรับมือกบั ผลกระทบของสภาพอากาศทรี่ นุ แรง ประเทศยากจน
ได้รับคามนั่ ทกี่ ารประชุม COP ทโ่ี คเปนเฮเกนในปี 2009 วา่ จะไดร้ ับเงนิ 100 พันลา้ นดอลลารต์ อ่ ปีภายในปี 2020
แต่การสนบั สนนุ ทางการเงินพลาดเปา้ โดยรายงานของ OECD ในเดือนกนั ยายนระบวุ า่ ได้มีการใหเ้ งนิ ประเทศยากจนเพียง
80 ล้านดอลลารเ์ ทา่ นัน้ ในปที ่ีแล้ว ประเทศกาลังพัฒนาตอ้ งการการรับประกันว่าจะได้รับเงินเร็วที่สดุ เท่าท่เี ปน็ ไปได้ และ
ตอ้ งการเห็นขอ้ ตกลงทางการเงินรปู แบบใหม่ทีจ่ ะขยายเงินทนุ ทีม่ อี ยูม่ ากให้นานเกินกวา่ ปี 2025
การเลิกใชถ้ า่ นหินมีความสาคญั เพอ่ื ใหอ้ ณุ หภมู เิ พ่มิ ขึ้นไมเ่ กนิ 1.5 องศาเซลเซียส หลายประเทศต่างๆ ไดด้ าเนินการในทิศทาง
นี้ เชน่ จีน ซ่ึงเป็นผู้ใช้ถ่านหนิ รายใหญท่ ่สี ุดของโลก จะหยดุ การจดั หาเงินทนุ สาหรบั โรงไฟฟา้ ถ่านหนิ แห่งใหมใ่ นตา่ งประเทศ
เปน็ ต้น แต่ จีน อนิ เดยี อนิ โดนเี ซยี เม็กซิโก ออสเตรเลีย และอีกหลายประเทศยังคงเปน็ ผผู้ ลติ และผูบ้ ริโภคถ่านหินรายใหญ่
และยงั ต้องทาอีกมาก การแกป้ ญั หาที่องิ ธรรมชาติคือโครงการตา่ งๆ เช่น การอนรุ ักษแ์ ละฟืน้ ฟูป่าทีม่ อี ยู่ พืน้ ทพ่ี รุ พ้นื ท่ชี ุ่มน้า
และแหล่งกักเกบ็ คาร์บอนตามธรรมชาติอน่ื ๆ และปลูกต้นไมเ้ พ่มิ สิ่งเหลา่ น้ีเปน็ ความคดิ รเิ ริม่ ทีส่ าคญั และปา่ แอมะซอนและ
ป่าฝนอนื่ ๆ ทวั่ โลกท่ีถูกทาลาย มสี ว่ นอย่างมากต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภมู อิ ากาศและการสญู เสยี ความหลากหลายทาง
ชีวภาพ อย่างไรกต็ าม ผเู้ ชย่ี วชาญเตอื นว่า แม้ว่าการปลกู ตน้ ไม้จะเปน็ ความคิดท่ีดี แตก่ ไ็ มม่ ที ่ีวา่ งให้ปลกู ตน้ ไม้ทกุ ต้นอยา่ งท่ี
บางคนแนะนา และไมส่ ามารถแกไ้ ขวกิ ฤติสภาพภูมิอากาศเพียงอย่างเดียวได้ การใช้เช้อื เพลิงฟอสซลิ กต็ อ้ งส้นิ สดุ ลงเชน่ กัน
นอกจากนยี้ งั มคี วามคืบหน้าในประเดน็ ตา่ งๆ เช่น ก๊าซมเี ทน กา๊ ซเรอื นกระจก ซ่ึงมาจากการเล้ียงสัตว์ ของเสยี ทางการเกษตร
การขดุ เจาะนา้ มัน และการสารวจเชื้อเพลิงฟอสซลิ อื่นๆ ท่ที าใหโ้ ลกร้อนไดม้ ากกว่าคาร์บอนไดออกไซด์ถงึ 80 เทา่ สหภาพ
ยโุ รปและสหรัฐอเมรกิ าไดจ้ บั มอื เปน็ พนั ธมติ รกันเพ่ือลดการปล่อยกา๊ ซมเี ทนท่วั โลกภายในปี 2030 ซ่งึ งานวจิ ัยลา่ สดุ พบว่าสว่ น
ใหญส่ ามารถทาไดโ้ ดยเสียคา่ ใช้จ่ายเพยี งเลก็ น้อยหรอื ไมม่ ีค่าใชจ้ ่ายเลย
ทาไม COP ถงึ มีมาอยา่ งยาวนานจนถึงครงั้ ท่ี 26
หลังการปฏิวตั ิอตุ สาหกรรม โลกยคุ ใหมก่ ข็ บั เคลอื่ นด้วยเชอื้ เพลงิ ฟอสซิล เราอย่ใู นยุคทคี่ วามเจริญและเทคโนโลยีเกือบท้ังหมด
ถูกสรา้ งข้ึนด้วยพลงั งานราคาถกู และเขา้ ถงึ ไดง้ ่ายจากเชือ้ เพลงิ ฟอสซลิ การทจี่ ะยุตยิ ุคของเชอื้ เพลิงฟอสซลิ ได้นนั้ เราจะต้อง
สร้างการเปลย่ี นแปลงคร้ังใหญ่ในระบบพลงั งาน สิง่ แวดล้อมสรรคส์ ร้าง การขนส่ง รวมท้งั ในพฤติกรรมและอาหารของเรา

การจะทาใหท้ ั้ง 196 ประเทศเห็นด้วยกบั สง่ิ ท่ีคอ่ นขา้ งซับซอ้ นเปน็ เร่อื งทไี่ ม่ง่าย ประเทศทพี่ ัฒนาแล้วไมเ่ ต็มใจทจี่ ะแบก
รับภาระ ในขณะทป่ี ระเทศที่กาลงั พฒั นาเรียกร้องสิทธิในการใช้เช้ือเพลงิ ฟอสซิลต่อไปเพือ่ ให้เกดิ การเตบิ โตทางเศรษฐกจิ และ
ยังมีการถกเถยี งกนั เกยี่ วกับความรับผิดชอบทางประวตั ศิ าสตร์ การรว่ มแบง่ เบาภาระ คา่ ใช้จ่าย วทิ ยาศาสตร์ และการเมอื ง
ซ่งึ ได้รับอิทธิพลมาจากการเปลย่ี นแปลงของรฐั บาลในประเทศสาคญั ๆ เชน่ โดนลั ด์ ทรมั ป์ ทถ่ี อนสหรฐั ฯ ออกจากข้อตกลง
ปารสี อยา่ งไรกต็ าม ในทางบวก คา่ ใช้จา่ ยดา้ นพลงั งานหมนุ เวยี นและเทคโนโลยที ีเ่ ปน็ มติ รต่อส่งิ แวดลอ้ มลดลงในชว่ งไมก่ ปี่ ที ่ี
ผ่านมา ทาใหป้ จั จบุ ันมีราคาถูกเหมอื นกบั เช้อื เพลิงฟอสซิลในพ้นื ทสี่ ว่ นใหญ่ของโลก เทคโนโลยรี ถยนต์ไฟฟ้ากก็ า้ วหน้าไปอยา่ ง
รวดเรว็ และเชอ้ื เพลิงใหม่ๆ เชน่ ไฮโดรเจนก็กาลังถกู พัฒนา
หวั ข้อสาคญั ในการประชมุ COP26 ในการประชมุ ที่กลาสโกว์ มีหวั ขอ้ สาคัญมากมาย ตงั้ แตเ่ รอื่ งการเงนิ บทบาทของประเทศ
จีน ไปจนถึงผลลพั ธ์ของ COP26 ที่อาจส่งผลกระทบตอ่ ชวี ติ ประจาวนั ของคนท่วั ไป
โดยจากการบรรยายสรปุ ของ Covering Climate Now และ Climate Central ได้แบ่งหัวขอ้ เปน็ 3 ประเด็นหลกั ดงั นี้
“1.5 องศาเซลเซียส” ตวั เลขที่สาคัญทส่ี ดุ ใน COP26
ตัวเลขดงั กล่าวมาจากการเปดิ เผยของนักวทิ ยาศาสตรว์ ่าเราต้องรกั ษาอณุ หภมู เิ ฉลย่ี โลกไม่ใหเ้ พิม่ ขึน้ เกิน 1.5 องศาเซลเซยี ส
เพ่ือหลีกเลย่ี งผลกระทบทรี่ า้ ยแรงทีส่ ุดของการเปล่ยี นแปลงสภาพภมู อิ ากาศ ซงึ่ รายงานของ IPCC ทีไ่ ดเ้ ผยแพร่ในเดอื น
สงิ หาคมปีนี้แสดงใหเ้ หน็ อยา่ งชดั เจนว่าเราตอ้ งรักษาระดบั อณุ หภูมใิ หต้ ่ากว่า 1.5 องศาเซลเซยี สใหม้ ากท่สี ุดเทา่ ท่ีจะทาได้
ไมเคลิ ออปเพนไฮเมอร์ ศาสตราจารย์ด้านธรณีศาสตร์และวเิ ทศสมั พนั ธ์ที่ Princeton เผยในการบรรยายสรุปเมอ่ื ไม่นานนว้ี า่
หากอณุ หภมู สิ ูงข้ึนเกนิ 1.5 องศาเซลเซยี ส “มีความเส่ียงท่สี ภาพอากาศจะควบคมุ ไมไ่ ด้ เกนิ กว่าความสามารถของเราที่จะ
ปรับตวั ใหเ้ ขา้ กับมนั ” ซง่ึ ปัจจบุ ันเราอยทู่ ี่ 1.1 องศาเซลเซยี ส การรกั ษาอณุ หภมู ิทเ่ี พ่ิมขนึ้ ใหอ้ ย่ใู นระดบั 1.5 องศาเซลเซยี ส
ยงั คงเปน็ ไปได้ ตามทผ่ี เู้ ช่ียวชาญหลายคนไดก้ ลา่ วไว้ แตจ่ ะต้องมกี ารเปลยี่ นแปลงในระดบั ท่ไี มเ่ คยมมี ากอ่ น
ความเปน็ ธรรมทางสภาพภูมอิ ากาศ ในปจั จบุ นั ผลกระทบเชิงลบของการเปลีย่ นแปลงสภาพภูมอิ ากาศส่งผลกระทบมากท่ีสุด
ตอ่ ประเทศยากจน แมว้ า่ ประเทศเหล่านั้นจะเปน็ เพียงสว่ นเลก็ ๆ ของการปลอ่ ยกา๊ ซเรือนกระจก ทท่ี าให้เกิดภยั แล้ง นา้ ทว่ ม
ไฟไหม้ และภยั พบิ ตั ิอื่นๆ “เหย่ือของมลพิษคือเหลา่ ประชาชนท่ียากจนบนโลก” ซาลีมูล ฮกุ ผูอ้ านวยการของ International
Center for Climate Change and Development ท่กี รุงธากา ประเทศบังกลาเทศ กลา่ วในระหวา่ งการบรรยายสรุป
ในฐานะสว่ นหน่ึงของเสน้ ทางส่คู วามยุตธิ รรมทางสภาพภมู ิอากาศ เหลา่ ประเทศทย่ี ากจนตอ้ งการแผนการวา่ ประเทศท่ีร่ารวย
จะสง่ มอบเงนิ จานวน 5 แสนลา้ นดอลลาร์ที่พวกเขาคา้ งชาระในช่วงเวลา 5 ปที ี่ผา่ นมาไดอ้ ยา่ งไร
โดยเงนิ ท่ไี ด้รบั จากประเทศทร่ี า่ รวย 80% นาไปชว่ ยประเทศกาลังพฒั นาท่มี ขี นาดใหญล่ ดการปลอ่ ยมลพษิ มเี พียงแค่ 20%
เทา่ นนั้ ทนี่ าไปชว่ ยเหลือประเทศทอ่ี ่อนแอใหป้ รบั ตวั เขา้ กบั การเปล่ียนแปลงสภาพภูมิอากาศ “เงินคร่งึ หนงึ่ ควรนาไปชว่ ยเหลอื
เหลา่ ประเทศท่อี อ่ นแอ เพอื่ ชว่ ยพวกเขาปรบั ตวั ให้เขา้ กับผลกระทบจากการเปล่ียนแปลงสภาพภูมอิ ากาศ” ฮกุ กล่าว
หากไม่ช่วยเหลอื ประเทศท่ียากจน โลกกม็ คี วามหวังเพียงเลก็ นอ้ ยเท่านัน้ ทจี่ ะรกั ษาอณุ หภมู ไิ ว้ท่ี 1.5 องศาเซลเซียส ซ่งึ
หมายความวา่ ประเทศทร่ี ่ารวยก็จะไดร้ ับผลกระทบจากการเปลยี่ นแปลงสภาพภูมิอากาศอย่างรุนแรงเช่นกนั
อุปสรรคทางการเมอื ง บริษทั และประเทศต่างๆ มกั ขดั ขวางความคบื หนา้ ในการตอ่ สกู้ บั การเปลี่ยนแปลงสภาพภมู อิ ากาศ
เน่ืองจากเช้อื เพลิงคาร์บอนทฝ่ี ังลกึ ลงในระบบเศรษฐกจิ รวมถงึ นโยบายดา้ นภาษีและกฎระเบียบเกย่ี วกับคาร์บอน ยกตวั อย่าง
เช่นสหรัฐอเมรกิ า จีน และซาอุดอี าระเบยี ทีส่ นบั สนนุ เชอ้ื เพลิงฟอสซิล Covering Climate Now ระบวุ ่า “ความม่ังคั่งและ
อานาจของบริษทั ตา่ งๆ เช่น Exxon และ Aramco อาจเป็นเหตผุ ลใหญ่ที่สดุ วา่ ทาไมการเจรจาด้านสภาพอากาศของ UN ใน
หลายทศวรรษที่ผ่านมาจงึ ประสบความสาเร็จเพยี งเล็กนอ้ ยเท่านั้น”
เป้าหมายพเิ ศษของ COP26 คอื อะไร
เวบ็ ไซต์ทางการของ COP26 ได้วางเป้าหมายที่ COP26 ต้องบรรลไุ ว้ 4 เปา้ หมายท่แี ตกต่างกนั ดังน้ี

ทาใหก้ ารปล่อยมลพษิ สทุ ธิทัว่ โลกเป็นศูนยภ์ ายในกลางศตวรรษและรกั ษาระดบั อุณหภูมไิ ว้ท่ี 1.5 องศาเซลเซยี ส
ประเทศต่างๆ จะถกู ขอให้นาเสนอแผนการท่จี ะชว่ ยยกเลกิ การใชถ้ ่านหิน การเร่งให้เปลี่ยนมาใช้รถยนต์ทข่ี บั เคลือ่ นด้วยไฟฟา้
การใชพ้ ลงั งานหมนุ เวยี นให้มากขน้ึ และการควบคุมการตัดไมท้ าลายปา่

ปรบั ตัวเพอื่ ปกปอ้ งชุมชนและธรรมชาติ รวมถงึ การปกป้องระบบนิเวศ ฟน้ื ฟูระบบนิเวศทไี่ ดร้ บั ความเสยี หาย และปอ้ งกนั
ผลกระทบจากการเปลยี่ นแปลงสภาพภมู ิอากาศ เช่น น้าท่วม ภยั แลง้ และไฟไหม้

ระดมทุน ในปี 2020 ประเทศที่พัฒนาแลว้ ได้ใหค้ ามัน่ สญั ญาทีจ่ ะมอบเงนิ จานวน 1 แสนล้านดอลลาร์ตอ่ ปี เพ่อื ชว่ ยเหลือ
ประเทศท่ียากจน ซ่ึงประเทศเหลา่ นัน้ จะตอ้ งทาตามคาม่นั สญั ญานี้

ทางานรว่ มกนั การที่จะเรง่ การดาเนนิ การไดน้ ั้นจาเปน็ ตอ้ งอาศยั การทางานร่วมกันของภาครัฐบาล ธุรกิจ และประชา
สงั คม ออปเพนไฮเมอร์กล่าวในการบรรยายสรปุ ของ Covering Climate Now ล่าสดุ วา่ “สง่ิ ตา่ งๆ อาจเลวรา้ ยลงได้เสมอ
และไม่ว่ามนั จะดีข้ึนหรือแยล่ ง มนษุ ย์กจ็ ะได้รบั ความเสยี หาย แทนทจี่ ะยอมแพ้ เราต้องพยายามทาใหม้ นั ดขี ึ้น”
กลาสโกว์ ทาไมต้องจดั ทก่ี ลาสโกว์ การเปน็ ประธานการประชมุ ในแตล่ ะปีขึ้นอย่กู บั วา่ ใครได้ไป และมแี นวโนม้ ที่จะแกว่งไปมา
ระหว่างประเทศที่พฒั นาแลว้ และกาลังพฒั นา และท่วั โลกเพื่อให้ทกุ ภมู ิภาคเป็นตวั แทน การประชมุ ทม่ี ชี ่ือเสยี งกอ่ นหน้าน้จี ดั
ขึ้นในโคเปนเฮเกน, เกียวโต, มารร์ าเกช, ลมิ า และเดอร์บนั และในปหี นา้ มแี นวโนม้ ทีจ่ ะจัดที่อยี ปิ ต์ อันทีจ่ ริงสหราชอาณาจกั ร
เป็นเจา้ ภาพ COP26 ร่วมกับอิตาลี ซง่ึ ไดเ้ ป็นเจา้ ภาพการประชมุ ผ้นู าหลายคร้งั รวมถงึ การประชุมลว่ งหนา้ และการประชมุ
COP เยาวชนในมลิ าน จะเกดิ อะไรข้ึนหาก COP26 ลม้ เหลว ผูร้ ว่ มประชุมรายใหญ่ ทั้งสหประชาชาติ สหราชอาณาจักร
สหรัฐอเมริกา ยอมรับแลว้ วา่ COP26 จะไม่บรรลทุ กุ ส่งิ ท่ีหวังไว้ NDCs ทีจ่ ะประกาศในกลาสโกวจ์ ะไมม่ ีผลมากขนึ้ เมอ่ื รวมกับ
สงิ่ ท่ที ามาท้งั หมด ท่จี ะคมุ อุณหภมู ไิ ม่ใหส้ ูงเกนิ 1.5 องศาเซลเซยี ส ผสู้ ังเกตการณ์หลายคนผดิ หวงั แตก่ ็ไมน่ ่าแปลกใจ เพราะ
ความซับซ้อนของการประชมุ หารอื ผลลพั ธท์ ีส่ มบรู ณ์แบบกม็ คี วามเป็นไปได้น้อย สง่ิ ท่เี จ้าภาพสหราชอาณาจกั รมงุ่ เน้น
ในตอนนค้ี อื การทาให้แนใ่ จว่ามคี วามคืบหนา้ เพยี งพอในการลดการปล่อยมลพิษในปี 2030 เพอ่ื หล่อเล้ยี งการเพม่ิ ข้ึนของ
อณุ หภมู ไิ วท้ ี่ 1.5 องศาเซลเซยี ส และเพื่อดาเนินการตามแนวทางอน่ื ๆ อีกมากมาย ทั้งการเลกิ ใช้ถา่ นหนิ การลดมเี ทน การเลกิ
ใช้เชอ้ื เพลิงฟอสซิลเพื่อการขนสง่ การทาใหภ้ าคธุรกจิ สถาบันการเงนิ และหน่วยงานรัฐระดบั ยอ่ ยลงไป วางแผนลดการปล่อย
มลพิษใหส้ อดคลอ้ งกบั การรกั ษาอุณหภมู ิไมใ่ หเ้ กิน 1.5 องศาเซลเซยี ส ซึง่ จะช่วยให้บรรลเุ ปา้ หมายดงั กล่าวโดยเรว็ ทสี่ ุด
ประเดน็ สาคญั ประการหน่ึงในขณะน้คี ือ การทาใหแ้ นใ่ จวา่ การหารอื ราบร่ืน การประชมุ ทีโ่ คเปนเฮเกนในปี 2552 ไดร้ ับการ
ยอมรบั อย่างกว้างขวางว่าเป็นความลม้ เหลว แม้จะมขี ้อตกลงบางส่วนท่ีกลายเปน็ รากฐานของปารีส แต่ก็ปดิ ฉากแหง่ ความ
โกลาหล การแบง่ แยก การกล่าวหา และความบาดหมางกนั หากสามารถหลกี เลย่ี งสิง่ เหล่านไ้ี ด้ และมแี ผนทมี่ ีแนวทางชดั เจน
ซึง่ สามารถป้องกนั โลกไมใ่ หร้ อ้ นขน้ึ เกนิ 1.5 องศาเซลเซียสไดอ้ ย่างนา่ เชื่อถือ การประชมุ COP26 อาจยงั คงประสบ
ความสาเร็จ

คาม่นั แรกจาก Cop26 กว่า 100 ประเทศหยุดการตัดไมท้ าลายปา่ ภายในปี 2030 3 พฤศจกิ ายน 2021
วันท่ี 2 พฤศจกิ ายน 2564 ซึ่งเปน็ วนั ที่สองของการประชุมภาคีอนสุ ญั ญาสหประชาชาติว่าดว้ ยการเปล่ียนแปลงสภาพ
ภูมอิ ากาศครัง้ ท่ี 26 หรอื UN Climate Change Conference of the Parties (COP26) ทีม่ ขี ้ึนในเมืองกลาสโกว์
สกอตแลนด์ ผนู้ าจากประเทศหลกั และประเทศอื่นๆรวมกวา่ 100 ประเทศไดใ้ ห้คามน่ั ท่จี ะหยดุ ยง้ั การทาลายปา่ พรอ้ มฟ้ืนฟูผืน
ป่าและผนื ดินทเี่ สือ่ มโทรม ภายในปี 2030 ผู้นาระดับโลกไดต้ อกย้าความสาคญั ของปา่ ไม้ในการสรา้ งสมดลุ ระหวา่ งการปลอ่ ย
และกาจดั กา๊ ซเรือนกระจก การปรับตัวให้เข้ากับผลกระทบของการเปล่ยี นแปลงสภาพภูมอิ ากาศ และการรักษาความเข้มแขง็
ของระบบนเิ วศให้แข็งแรง และเรยี กรอ้ งใหด้ าเนินการ “ปฏริ ปู ” ผ่านความพยายามรว่ มกันในการอนรุ กั ษป์ ่าไม้ สง่ เสรมิ
นโยบายการคา้ และการพฒั นาท่ยี ง่ั ยนื ลดความเปราะบางของมนุษย์ ออกแบบนโยบายการเกษตรใหม่ และเพมิ่ แรงจูงใจทาง
การเงินในนามของ “การเปลย่ี นผ่านการใชท้ ดี่ ินอย่างยง่ั ยืน” การประกาศคามนั่ มีขน้ึ ในห้องประชุมทสี่ รา้ งบรรยากาศให้
เสมอื นอยใู่ นผนื ปา่ ที่สมบรู ณ์ ดว้ ยการใชไ้ ฟสีเขยี ว มเี สยี งนกรอ้ ง และเสยี งใบไม้สายเสียดกราวเกรยี วจากหนา้ จอและลาโพง
ขนาดยกั ษ์ ทาใหผ้ ู้เขา้ ร่วมประชมุ รสู้ ึกสงบ และรสู้ ึกราวกับวา่ ไดส้ ดู อากาศสดชืน่ อย่างเตม็ ปอด“วันนี้จะเป็นวนั ทย่ี งิ่ ใหญ่ เรา
กาลังกาหนดแนวทางวา่ เราจะรกั ษาปอดของโลกไดอ้ ย่างไร” Sandrine Dixson-Declève พิธกี รของานกลา่ วต้อนรบั ผู้เขา้ รว่ ม
งานสาคัญดา้ นป่าไมแ้ ละการใชท้ ่ดี นิ ในที่ประชุม COP26 เมื่อวนั องั คาร(2 พ.ย.)เมอื่ การกล่าวต้อนรับเสรจ็ สิน้ ลงไดม้ ีการฉาย
ภาพยนตร์ทบี่ รรยายโดยเซอรเ์ ดวดิ แอตเทนบะระห์ ขึน้ บนหนา้ จอ“การทาลายปา่ คอื การที่เรากาลงั ทารา้ ยความหลากหลาย
ทางชวี ภาพและชีวิตของเรา… ป่าไมเ้ ปน็ แหล่งน้าจดื อากาศสะอาดใหเ้ ราหายใจ สร้างแรงบันดาลใจใหค้ ุณคา่ ทางจติ วญิ ญาณ
และให้อาหารแก่เรา… ความทา้ ทายของเราในตอนนีค้ อื ต้องหยุดการตัดไมท้ าลายป่าและเริ่มฟ้นื ฟูปา่ เปน็ งานใหญแ่ ละทกุ
ประเทศจะต้องมีแนวทางของตวั เอง”เสยี งของเซอรเ์ ดวิด แอตเทนบะระห์ ก้องกงั วานไปทั่วหอ้ งประชุมและทกุ คนรับรู้ถึงการ
เรยี กร้องนายกรฐั มนตรีองั กฤษ บอริส จอหน์ สนั เดินไปยังโพเดยี ม เพ่ือประกาศว่า อย่างนอ้ ย 110 ประเทศ ซึ่งมีสดั ส่วน 85%
ของปา่ ไมท้ ่วั โลกไดล้ งนามใน”ปฏญิ ญาผนู้ ากลาสโกว์วา่ ดว้ ยการปา่ ไม้และการใชท้ ี่ดนิ ของผู้นากลาสโกว์” (Glasgow
Leaders’ Declaration on Forests and Land Use) ในการประชมุ COP26 โดยมุง่ มัน่ ทีจ่ ะหยดุ และฟน้ื ฟูการตดั ไมท้ าลาย
ปา่ ภายในปี 2030 “การปกป้องผนื ปา่ ของเราไมเ่ พียงเปน็ แนวทางในการแก้ไขปัญหาการเปลยี่ นแปลงสภาพภูมิอากาศเทา่ นั้น
แต่ยงั รวมถึงอนาคตทเ่ี จรญิ รุ่งเรอื งอีกดว้ ย” นายจอหน์ สนั กล่าว นายจอหน์ สันเนน้ วา่ จนี รสั เซยี และบราซลิ ได้เขา้ รว่ มใน

ปฏิญญานดี้ ้วย ซ่งึ เช่ือวา่ อาจเป็นโอกาส “คู่ขนาน” สาหรับการสรา้ งงาน ประธานาธบิ ดรี สั เซีย วลาดมิ ีร์ ปูตนิ และ
ประธานาธบิ ดจี าอีร์ โบลโซนาโรของบราซิล ปรากฏตัวในวิดีโอท่ีบนั ทกึ ไวล้ ว่ งหน้า เพื่อสนับสนนุ การให้คามัน่
“การลงนามในปฏญิ ญาเป็นสว่ นทงี่ ่าย จาเปน็ อยา่ งยง่ิ ทจ่ี ะต้องมกี ารดาเนนิ การในขณะนสี้ าหรบั ผคู้ นและโลก” นายอันโตนโิ อ
กเู ตอร์เรส เลขาธิการองค์การสหประชาชาติ เรยี กรอ้ งผา่ นทวิตเตอร์
ประเทศทล่ี งนาม Glasgow Leaders’ Declaration on Forests and Land Useมที ้ังหมด 122 ประเทศ
ปฏญิ ญาว่าดว้ ยการป่าไมแ้ ละการใช้ทด่ี ินของผู้นากลาสโกวค์ ืออะไร ดว้ ยปฏิญญาน้ี ผู้นาให้คามั่นว่าจะเสรมิ สร้างความพยายาม
ร่วมกันในการอนุรักษ์ปา่ ไมแ้ ละระบบนิเวศบนบกอน่ื ๆ และเรง่ การฟื้นฟู ตลอดจนอานวยความสะดวกด้านนโยบายการค้าและ
การพัฒนาทย่ี ั่งยนื ท้ังในระดบั สากลและในประเทศ เนือ้ หาของปฏิญญายังระบุถึง การใหอ้ านาจแกช่ ุมชนทอ้ งถน่ิ รวมถึงชน
เผา่ พน้ื เมอื ง ซง่ึ มักได้รับผลกระทบในทางลบจากการแสวงประโยชนแ์ ละความเสื่อมโทรมของปา่
ปฏิญญานมี้ ีจดุ ม่งุ หมายเพือ่ ดาเนนิ การและออกแบบนโยบายและแผนงานดา้ นการเกษตรใหม่ เพอ่ื ลดความหิวโหยและมผี ล
ทางบวกตอ่ สิง่ แวดลอ้ ม การเงินยังเป็นประเด็นสาคัญของการให้คามน่ั โดยผู้นาสญั ญาว่า จะอานวยความสะดวกในการจัดสรร
กระแสเงนิ โดยมเี ปา้ หมายระดบั โลกทจ่ี ะฟนื้ ฟกู ารสูญเสียและความเสื่อมโทรม ในขณะเดยี วกนั กร็ ับประกันนโยบายเพือ่ เรง่
การเปลยี่ นแปลงไปส่เู ศรษฐกิจทเ่ี ปน็ มิตรตอ่ ส่ิงแวดล้อม ซีอโี อจากสถาบนั การเงนิ กว่า 30 แหง่ ซ่งึ มที รัพยส์ นิ รวมกนั กว่า 8.7
ลา้ นล้านดอลลารท์ ั่วโลก มุ่งมั่นท่ีจะลดการลงทุนในกิจกรรมทเี่ ชอ่ื มโยงกบั การตดั ไมท้ าลายปา่ และสนิ คา้ เกษตร ควบคไู่ ปกบั
การระดมเงินของเอกชนหลายพนั ลา้ นเพ่ือสนบั สนนุ เศรษฐกจิ ป่าไมผ้ ่าน 3 ความคิดรเิ รมิ่ ท่สี าคญั ในชว่ งทศวรรษท่ีผ่านมา เงนิ
ไดไ้ หลเขา้ ไปสกู่ ารใช้ทด่ี นิ ที่สร้างผลกระทบทางลบและทาใหด้ นิ เสือ่ มโทรม มากกว่าการปกป้องป่า การทาการเกษตรเชิง
อนุรักษแ์ ละย่งั ยนื ถงึ 40 เท่า นายโจโค วิโดโด ประธานาธบิ ดแี ห่งอินโดนีเซยี รว่ มกบั นายบอริส จอหน์ สนั ประกาศวา่ 28
ประเทศ ซึ่งมีสดั สว่ น 75% ของการคา้ ทว่ั โลกในผลิตภัณฑ์หลกั ทค่ี กุ คามผนื ป่า เช่น น้ามนั ปาล์มและโกโก้ ได้ให้คามัน่ ที่
จะดาเนนิ มาตรการเพ่ือสง่ มอบการคา้ ท่ยี ั่งยนื นายกรัฐมนตรีอังกฤษช้วี า่ Forest, Agriculture and Commodity Trade
Roadmap for Action (FACT) ซง่ึ เป็นโรดแมปความรว่ มมอื ใหมร่ ะหวา่ งรัฐบาลของประเทศผผู้ ลติ รายใหญแ่ ละประเทศ
ผู้บริโภคจะตัดการเชื่อมโยงระหวา่ งการตัดไม้ทาลายป่าและสนิ ค้าเกษตร โรดแมปใหม่นจ้ี ะเรง่ การดาเนนิ การท่จี ูงใจให้เกิด
ความย่งั ยืนในห่วงโซอ่ ปุ ทาน สนบั สนนุ เกษตรกรรายยอ่ ยให้เข้ารว่ มในตลาด เพ่มิ ความโปรง่ ใสของหว่ งโซ่อุปทาน และ
ขบั เคลอื่ นเทคโนโลยีและนวตั กรรมใหม่ การระดมเงนิ ประเทศผูบ้ รจิ าค 12 รายให้คาม่ันวา่ จะจัดหาเงินทนุ ดา้ นสภาพ
ภูมิอากาศมลู คา่ 12 พันล้านดอลลาร์ (8.75 พนั ล้านปอนด์) ในช่วงปี 2021 ถงึ 2025 ให้กบั Global Forest Finance
Pledge ซง่ึ จะสนบั สนนุ การดาเนนิ การในประเทศกาลังพฒั นา รวมถงึ การฟนื้ ฟูทีด่ ินทีเ่ ส่ือมโทรม การแกไ้ ขปัญหาไฟปา่ และ
การส่งเสรมิ สทิ ธิของชนเผ่าพื้นเมอื งและชมุ ชนท้องถิ่น นอกจากนี้ 12 ประเทศและผบู้ ริจาคเพ่ือการกุศลให้คามั่นวา่ จะให้เงนิ
อย่างน้อย 1.5 พนั ลา้ นดอลลาร์ (1.1 พันลา้ นปอนด์) เพ่ือปกปอ้ งปา่ ในลุม่ น้าคองโก ซึ่งเปน็ พ้นื ท่ีทม่ี ีปา่ ฝนเขตรอ้ นท่ีใหญ่เปน็
อนั ดบั สองของโลก และมคี วามสาคญั อย่างยงิ่ ต่อความพยายามระดบั โลกในการแกไ้ ขปัญหาการเปล่ยี นแปลงสภาพภูมิอากาศ
ตลอดจนการพฒั นาที่ยง่ั ยืนในภูมภิ าค 14 ประเทศและผบู้ ริจาคเพอ่ื การกศุ ลยงั ได้ใหค้ าม่นั ว่าจะสนับสนนุ เงนิ อยา่ งนอ้ ย 1.7
พันล้านดอลลารช์ ่วงปี 2021 ถึง 2025 เพอ่ื พฒั นาสิทธกิ ารครอบครองป่าของชนเผ่าพน้ื เมืองและชมุ ชนทอ้ งถิ่น และสนับสนนุ
บทบาทของพวกเขาในฐานะผู้พิทกั ษ์ปา่ และธรรมชาติ Lowering Emissions by Accelerating Forest Finance (LEAF)
บรรลผุ ลเกินเปา้ หมายในการระดมเงิน 1 พนั ลา้ นดอลลาร์จากภาครัฐและเอกชน โดยLEAF จะจัดหาเงนิ ทุนใหก้ บั ประเทศเขต
รอ้ นและกง่ึ เขตรอ้ นทป่ี ระสบความสาเร็จในการลดการปลอ่ ยมลพษิ จากการตดั ไมท้ าลายปา่ และความเส่อื มโทรม ส่วนเงินจาก
ภาคเอกชนจะมาจากบรษิ ทั ทม่ี ุ่งมน่ั จะลดการปลอ่ ยมลพิษในห่วงโซอ่ ุปทานของตนเองเทา่ นน้ั แต่สอดคลอ้ งกับเปา้ หมายทาง
วทิ ยาศาสตร์(science-based targets) ซง่ึ คาดวา่ จะกลายเปน็ หน่งึ ในการดาเนินการของภาครัฐและเอกชนทใี่ หญท่ ่ีสุดในการ
ปกป้องป่าเขตร้อนและสนบั สนุนการพฒั นาทย่ี ัง่ ยนื ธนาคารเพือ่ การพัฒนา 9 แห่งยงั ได้ออกแถลงการณ์ร่วมซ่งึ ระบุถงึ ส่ิงทจ่ี ะ
ดาเนนิ การเพ่ือให้เปน็ ไปตามนโยบาย การวิเคราะห์ การประเมิน คาแนะนา การลงทนุ และการปฏิบตั งิ าน ตามภารกจิ และ
รูปแบบการดาเนินงาน
การค้าสินค้าเกษตร รัฐบาล 28 ประเทศ ซ่ึงมสี ดั ส่วน 75% ของการคา้ สินค้าหลักท่วั โลกท่อี าจะเป็นภยั ตอ่ ปา่ ไม้ ไดล้ งนามใน
FACT ซ่งึ เปน็ ส่วนหนึง่ ของแผนงานการดาเนินงานทีจ่ ดั ทาขนึ้ เพอื่ สง่ มอบการค้าที่ยัง่ ยนื และลดแรงกดดนั ต่อปา่ ไม้ รวมถงึ การ
สนับสนนุ เกษตรกรรายย่อยและการปรบั ปรงุ ความโปรง่ ใสของห่วงโซอ่ ุปทาน นอกจากนี้ บรษิ ัททใ่ี หญ่ที่สุด 10 รายที่มีการค้า
สินค้าโภคภณั ฑ์ทม่ี คี วามเสี่ยงตอ่ ปา่ ไม้ที่สาคัญกว่าคร่ึงโลก เชน่ น้ามนั ปาล์มและถว่ั เหลือง ได้ประกาศวา่ ภายในการประชุม
COP27 จะจดั ทาแผนงานร่วมกันสาหรับการดาเนนิ การในหว่ งโซ่อปุ ทานท่ีดีขน้ึ ซึ่งสอดคลอ้ งกับแนวทางการควบคมุ อณุ หภูมิ
โลกไม่ใหส้ ูงเกิน 1.5 องศาเซลเซยี ส

ผลของการประชุมแสดงใหเ้ หน็ ว่าการดาเนนิ การกบั ปา่ ไมแ้ ละการใชท้ ่ดี นิ ช่วยใหท้ างการควบคุมอุณหภูมโิ ลกไมใ่ หส้ งู เกิน 1.5
องศาเซลเซยี ส มคี วามเปน็ ไปได้ เพ่อื สนบั สนุนการดารงชีวติ ทยี่ ง่ั ยืน และเพอื่ ให้เป็นไปตามคามน่ั รว่ มกนั ในเรือ่ งการปรบั ตัว
และการเงิน

COP26 กบั ความหวงั สาคญั ในการอนุรักษ์มหาสมุทร 7 พฤศจกิ ายน 2021
การประชมุ สุดยอดดา้ นการเปล่ียนแปลงสภาพภมู อิ ากาศ (COP26) ครง้ั ท่ี 26 ทกี่ รงุ กลาสโกว์ ประเทศสกอตแลนด์
ระหวา่ งวันท่ี 31 ต.ค. ถึง 12 พ.ย. 2564 นบั เป็นการประชุมด้านสิ่งแวดล้อมคร้งั สาคัญทีส่ ดุ ครงั้ หน่งึ ที่ทวั่ โลกตา่ งใหค้ วาม
สนใจ หลายคนเชือ่ วา่ ผลของการประชุมน่าจะสรา้ งแรงกระเพือ่ มสาคัญตอ่ ตอ่ การแก้วกิ ฤติดา้ นสภาพภมู ิอากาศที่จะสง่ ผล
ต่อทศิ ทางการพัฒนาในหลายๆ ด้าน ไมว่ า่ จะเปน็ การเปล่ียนผ่านไปสู่พลังงานหมนุ เวยี น การเลกิ ใช้พลังงานถ่านหิน การ
ยุติการทาลายป่าไม้ รวมไปถึงความหวงั ในการอนรุ ักษม์ หาสมทุ ร ซง่ึ มีบทบาทสาคัญอย่างยง่ิ ในการแก้ปญั หาสภาวะโลก
ร้อน แตม่ ักถกู มองขา้ มมาโดยตลอด มหาสมทุ รและการเปลย่ี นแปลงสภาพภมู ิอากาศ มหาสมุทรครอบคลุมพน้ื ท่ีผิวของโลก
ราวรอ้ ยละ 70 และคอื ท่ีกักเก็บนา้ ร้อยละ 96.5 ของโลก จึงไม่น่าแปลกใจท่ีมหาสมุทรคอื กลไกควบคมุ สมดุลของสภาพ
ภมู ิอากาศและระบบนเิ วศทคี่ ้าจนุ ชวี ิตบนโลกอย่างแท้จรงิ ผ่านวฏั จกั รของน้า กระแสคลืน่ ลมทีไ่ หลเวยี นไปท่วั โลก รวมท้ัง
ส่งิ มีชีวิตที่ทาหนา้ ท่เี หมอื นปมั๊ นา้ ชีวภาพขนาดยกั ษ์อย่างวาฬ และส่งิ มีชวี ิตขนาดเล็กจว๋ิ อยา่ งแพลงก์ตอนพชื ทท่ี าให้มหาสมุทร
เปน็ แหล่งผลิตออกซเิ จนราวครึ่งหนึง่ ของอากาศท่ีเราทกุ คนหายใจ ชว่ ยดูดซบั ความรอ้ นกว่าร้อยละ 90 เนือ่ งจากกา๊ ซเรอื น
กระจกจากกิจกรรมมนษุ ย์ และยังกกั เก็บกา๊ ซคาร์บอนไดออกไซดร์ าว 1 ใน 4 ทีถ่ ูกปลอ่ ยออกมาทกุ ๆ ปี นอกจากนี้ ระบบ
นเิ วศชายฝ่ังและทะเลโดยเฉพาะปา่ ชายเลน หญา้ ทะเล และพน้ื ทช่ี ุ่มน้าชายฝง่ั ทะเลประเภทอ่ืน ยังมบี ทบาทสาคญั อย่างยงิ่ ใน
การชว่ ยดดู ซบั คาร์บอนไดออกไซดจ์ ากชนั้ บรรยากาศ งานวิจัยในช่วงหลงั พบว่าป่าชายเลนสามารถกกั เก็บคารบ์ อนได้มากกว่า
ป่าบกถงึ 10 เทา่ ในขณะที่หญ้าทะเลกักเกบ็ คาร์บอนไดม้ ากกว่าป่าเขตร้อนถงึ 35 เทา่ ปจั จัยทที่ าให้ระบบนิเวศชายฝัง่ เป็น
แหล่งดูดซบั คารบ์ อนช้ันดี กเ็ พราะเป็นพืชโตเรว็ และสามารถกกั เก็บคารบ์ อนไว้ในดนิ ตะกอนทีท่ บั ถมสะสมอยไู่ ด้นับพันๆ ปี
ต่างจากพืชบนบกทม่ี ีอายุการดดู ซบั คารบ์ อนได้สูงสดุ ราว 50 ปเี ทา่ นน้ั จึงเป็นทีม่ าของชอื่ เรยี กระบบนิเวศทางทะเลทสี่ าคญั
อย่างหญา้ ทะเลและป่าชายเลนว่า คารบ์ อนสีน้าเงิน (blue carbon) ซ่งึ ปัจจุบันไดร้ บั การยอมรบั ว่าเปน็ เคร่อื งมือสโู้ ลกรอ้ นท่ี
ทรงอานุภาพทสี่ ดุ รายงานลา่ สดุ ของ IPCC วา่ ดว้ ยมหาสมุทรและหมิ ะภาค ระบุว่าพน้ื ทีป่ า่ ชายเลนหรอื หญ้าทะเลเพียง 1 ไร่
สามารถกักเกบ็ คารบ์ อนโดยเฉลยี่ ไดถ้ งึ 160 ตนั ต่อปี สงู กว่าระบบนเิ วศปา่ ไมบ้ นบกซึง่ กกั เก็บคาร์บอนโดยเฉลยี่ 4-5 ตนั ต่อปี
หลายสิบเท่า อยา่ งไรกต็ าม ความรอ้ นและคารบ์ อนไดออกไซด์ทม่ี หาสมุทรกักเกบ็ ไวม้ หาศาลเรม่ิ ส่งสญั ญานอนั ตรายชดั เจนข้นึ
เรอ่ื ยๆ วา่ มหาสมทุ รอันกว้างใหญก่ ็เร่ิมจะรบั มือกบั การเปล่ียนแปลงไมไ่ หวแล้วเช่นกนั ในปี 2020 รอ้ ยละ 80 ของมหาสมทุ ร
ทั่วโลกเผชญิ กับคลน่ื ความรอ้ น และสง่ ผลกระทบลงลกึ ไปถึงระดบั 1,000 เมตร ส่ิงทน่ี า่ กังวลอย่างยิง่ จากรายงานประเมินฉบบั
ลา่ สดุ ของ IPCC (AR6) กค็ อื แมเ้ ราจะจากดั การเพิ่มขึน้ ของอุณหภูมไิ มใ่ หส้ งู เกนิ 1.5-2 องศาได้ตามขอ้ ตกลงปารสี แตค่ วาม
ร้อนท่สี ะสมไวแ้ ล้วและทีจ่ ะเกดิ ขนึ้ อีกในอนาคตจะทาใหเ้ กิดคลน่ื ความรอ้ นบอ่ ยกวา่ เดมิ ถึง 4 เทา่ ภายในศตวรรษน้ี ซึง่ แนน่ อน
ว่าจะส่งผลกระทบโดยตรงตอ่ ความหลากหลายทางชวี ภาพในทะเลและนเิ วศบริการด้านต่างๆ คล่นื ความรอ้ นในทะเลเคยเปน็
เหตุการณ์ที่นานๆ จะเกิดขึน้ สกั ครั้ง แต่ในชว่ งหลังเกดิ ข้ึนบ่อยและทาให้เกิดปรากฏการณป์ ะการงั ฟอกขาวอย่างรนุ แรงใน
หลายพนื้ ที่ รายงานการประเมนิ ผลกระทบด้านระบบนเิ วศของ IPCC ระบวุ า่ ปะการงั เกอื บท้งั หมดในโลก (99%) จะเสื่อม
โทรมหรอื ตายลงหากอณุ หภูมเิ ฉลี่ยของโลกเพิม่ ขึ้นเกนิ 2 องศาเซลเซียส คล่ืนความรอ้ นในมหาสมทุ รยงั จะส่งผลให้เกิด
สาหร่ายบลูม (algal bloom) บ่อยและรนุ แรงขึ้น เกิดการขยายตวั ของเขตมรณะที่ไรอ้ อกซิเจน (dead zone) และเกิด
การเปล่ียนแปลงขององค์ประกอบส่ิงมชี วี ิตในระบบนเิ วศ รปู แบบการแพรก่ ระจายของสตั วน์ ้าในภมู ภิ าคต่างๆ จะ
เปลี่ยนไป สัตวน์ ้าเริม่ เคล่ือนยา้ ยจากเขตร้อนใกล้เสน้ ศนู ยส์ ูตร ระดับคาร์บอนไดออกไซดท์ ี่สะสมในมหาสมุทรยงั ทาปฏิกริ ยิ า
กบั น้าทะเลเกดิ เป็นกรดคารบ์ อนกิ โมเลกลุ ของกรดคารบ์ อนิกทาปฏกิ ริ ิยากับโมเลกลุ ของน้า เกิดเปน็ ไอออนไบคาร์บอเนตและ
ไอออนไฮโดรเจน (H+) ซึง่ เปน็ ปัจจยั หลกั ที่ทาใหเ้ กดิ ภาวะเปน็ กรดในทะเล (ocean acidification) และกาลงั เกิดขึ้นในอัตราที่
รวดเรว็ ทสี่ ดุ ในประวัติศาสตร์ของโลก หากไมไ่ ดร้ บั การแกไ้ ขปรากฏการณท์ ะเลเป็นกรดทรี่ นุ แรงขนึ้ จะส่งผลให้สตั วท์ ะเล
จานวนมากโดยเฉพาะสตั วม์ เี ปลอื ก ไม่วา่ จะเป็น กงุ้ หอย ปู เม่นทะเล หรือแมแ้ ต่ปะการงั ไมส่ ามารถสร้างเปลอื กและ
โครงสร้างแข็งได้ ข้อมูลในอดตี ชี้ว่าผลกระทบของสภาวะทะเลเปน็ กรดคือปจั จัยหลกั ทีท่ าให้เกดิ การสญู พันธคุ์ รงั้ ใหญข่ อง
ส่งิ มชี ีวิต (mass extinction) ซึ่งมหี ลักฐานปรากฏเม่อื 66 ลา้ นปมี าแลว้ ทีพ่ บวา่ สงิ่ มชี วี ติ ในทะเลสญู พนั ธุ์ไปกวา่ ร้อยละ 75
ผลกระทบจากการละลายของแผน่ น้าแข็งและธารน้าแขง็ ท่ัวโลก และการขยายตัวของมหาสมทุ รอนั เนื่องมาจากพลังงาน
ความร้อนทีส่ ะสมส่งผลให้ระดับนา้ ทะเลเพ่มิ สงู ขนึ้ แล้วราว 20 เซนติเมตรระหว่างปี 1901-2018 แตส่ ิ่งทีน่ ่ากังวล

มากกวา่ คอื อตั ราการเพิ่มสงู ขน้ึ ทเ่ี พ่ิมจาก 1.3 มลิ ลเิ มตรต่อปใี นชว่ งปี 1901-1971 เปน็ 1.9 มิลลิเมตรตอ่ ปใี นชว่ งปี
1971-2006 และเพ่ิมเปน็ 3.7 มลิ ลิเมตรต่อปใี นชว่ ง 2006-2018 นนั่ หมายความว่าในชว่ งทศวรรษหลังสุดระดับนา้ ทะเล
เพ่มิ ข้ึนเรว็ กว่าเดิมถงึ เกือบ 2 เทา่ หรอื เกือบ 3 เท่าเมือ่ เทียบกับชว่ งก่อนปี 1971 อัตราการเปลย่ี นแปลงแบบกา้ วกระโดด
ทาใหเ้ ปน็ ไปไดท้ ี่ระดับนา้ ทะเลอาจเพมิ่ สูงข้นึ ถงึ 2 เมตรภายในศตวรรษนี้ และอาจสูงถงึ 5 เมตรภายในปี 2150 ซ่งึ นอกจากจะ
สง่ ผลกระทบระดบั หายนะตอ่ มหานครทั่วโลก เชน่ กรงุ เทพฯ ท่ีตั้งอยรู่ มิ ทะเล ยงั ส่งผลตอ่ ระบบนเิ วศชายฝง่ั ทั้งหมด เช่น ปา่
ชายเลนและหญา้ ทะเลทีอ่ าจปรับตัวไมท่ ัน หรือไม่มีพ้นื ท่ีใหถ้ อยรน่ ไดอ้ กี แลว้ เพราะมีการตั้งถิ่นฐานและการใชป้ ระโยชน์ของ
มนษุ ยค์ รอบครองอยู่ ดา้ นหน่ึงมหาสมุทรมบี ทบาทสาคญั อยา่ งยิ่งในการชว่ ยบรรเทาปัญหาจากการเปล่ียนแปลงสภาพ
ภูมิอากาศ แต่อีกดา้ นหน่ึงมหาสมทุ รเองก็ได้รับผลกระทบอย่างหนกั จากสภาวะโลกรอ้ นเชน่ กนั ไมน่ ับวิกฤติดา้ นต่างๆ ท่กี าลัง
คกุ คามสมดลุ ของระบบนิเวศทางทะเล ไมว่ า่ จะเปน็ การทาประมงเกนิ ขนาด การทาประมงดว้ ยเครอ่ื งมือทาลายล้าง ขยะ
พลาสติกจานวนมากในทะเลทีเ่ มื่อปลอ่ ยไวใ้ นสภาพแวดลอ้ มก็ปลดปลอ่ ยก๊าซมเี ทนและเอทลิ นี ซ่ึงเป็นกา๊ ซเรือนกระจกทม่ี ี
ความรนุ แรงกว่าคารบ์ อนไดออกไซด์ถงึ 30 เทา่
COP26 กับข้อเรียกร้องเพือ่ การอนรุ ักษท์ ะเล
ความเช่ือมโยงกันอยา่ งแยกไมอ่ อกระหวา่ งมหาสมุทรและสภาพภมู อิ ากาศ ทาให้มีความพยายามยกระดบั ความสาคญั ของการ
อนรุ กั ษแ์ ละปกป้องระบบนิเวศทางทะเลให้เปน็ เครอ่ื งมือสาคัญในการต่อส้กู ับการเปลย่ี นแปลงสภาพภมู อิ ากาศตั้งแตก่ าร
ประชุมสดุ ยอดดา้ นสภาพภมู อิ ากาศเมอ่ื ครง้ั ท่แี ล้ว (COP25) ทีก่ รุงมาดริด ประเทศสเปน การประชุมครั้งน้ันได้รบั การขนาน
นามวา่ เป็นการประชุมสดุ ยอดสีนา้ เงิน หรอื Blue COP ซง่ึ นกั วิทยาศาสตรท์ างทะเลคาดหวงั ว่า ในการประชุมสดุ ยอดครั้งท่ี
26 จะมขี ้อตกลงดา้ นการคุม้ ครองมหาสมทุ รที่เปน็ รูปธรรมมากยงิ่ ขน้ึ
กอ่ นหน้าการประชมุ COP26 ไดม้ คี วามเคลือ่ นไหวเกยี่ วกบั การอนุรกั ษม์ หาสมุทรทน่ี ่าสนใจหลายอยา่ ง เรม่ิ จาก
สหประชาชาตไิ ดก้ าหนดให้ทศวรรษ 2021-2030 เป็นทศวรรษแห่งวทิ ยาศาสตรท์ างทะเลเพอ่ื สนับสนนุ การพัฒนาที่
ยั่งยนื (The United Nations Decade of Ocean Science for Sustainable Development) ซึ่งมีคาขวัญวา่
“วทิ ยาศาสตรท์ ี่เราจาเป็นตอ้ งรเู้ พอื่ ทะเลทเ่ี ราตอ้ งการ” ซึง่ พยายามช้ีใหเ้ หน็ ว่ามหาสมุทรมีบทบาทสาคัญอยา่ งย่ิงต่อการ
หาทางออกของวิกฤตหิ ลายด้านในปัจจบุ ัน ไมว่ า่ จะเปน็ การแก้ปัญหาสภาวะโลกร้อน เศรษฐกจิ ถดถอย ไปจนถึงความม่ันคง
ทางอาหาร ในเดือนมิถุนายนที่ผา่ นมา รฐั บาลและองค์กรอนรุ ักษน์ านาชาตหิ ลายแหง่ ได้พยายามกระตนุ้ ใหม้ กี ารพดู คุยเกยี่ วกบั
การอนุรกั ษท์ ะเลอกี ครัง้ หลงั จากท่ีทุกอยา่ งถกู ทาใหห้ ยดุ ชะงกั เพราะโควดิ มกี ารประชุมระดบั สงู โดยสหประชาชาติว่าด้วย
เป้าหมายการพฒั นาท่ยี ่งั ยนื ท่ี 14 (มหาสมุทร) และการประชุมนานาชาตเิ พอ่ื แก้ปญั หาประมงผดิ กฎหมาย ซ่งึ ลว้ นได้ผลสรปุ ไป
ในทิศทางเดยี วกนั คือ ขอ้ เรียกร้องทางออกท่ีต้องนาไปสู่การเปลย่ี นแปลงแบบขุดรากถอนโคน (transformative change)
และปฏิบตั ไิ ดจ้ รงิ เพอื่ บรรลเุ ปา้ หมายในการแก้ปัญหามลภาวะทางทะเล คุ้มครองและฟ้ืนฟรู ะบบนเิ วศอย่างจริงจงั และ
หยดุ ยง้ั ปัญหาการทาประมงผดิ กฎหมาย รวมไปถงึ หยดุ เงินอดุ หนุนการประมงเกนิ ขนาด
กจิ กรรมของมนษุ ย์หลายอยา่ งในทะเลส่งผลโดยตรงต่อการเปลย่ี นแปลงสภาพภูมอิ ากาศ เช่น การขนส่งทางเรือที่ยงั คงปล่อย
ก๊าซเรอื นกระจกปรมิ าณมหาศาล การทาประมงดว้ ยเครื่องมือทาลายลา้ ง และการทาเหมอื งใต้ทะเล งานวิจัยท่ีเพ่งิ ตพี ิมพใ์ น
วารสาร Nature เมอ่ื ต้นปีทผี่ ่านมา รายงานวา่ การทาประมงดว้ ยเรอื อวนลาก (bottom trawling) ซึง่ เปิดหนา้ ดนิ บรเิ วณพน้ื
มหาสมุทรทาให้เกิดการปลดปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์สูงถึง 1.5 พนั ล้านตนั ทุกๆ ปี มากกว่าอตุ สาหกรรมการบินทวั่ โลก
เสยี อกี การทาประมงทใ่ี ชเ้ ครอื่ งมือทาลายล้างจึงจาเป็นต้องได้รับการควบคมุ อยา่ งเครง่ ครัดและต้องพิจารณาปรบั เปล่ียน
เคร่อื งมือให้มีความยงั่ ยนื และรบั ผิดชอบมากขน้ึ จอห์น เคอรร์ ี ผูแ้ ทนพิเศษด้านสภาพภูมอิ ากาศของสหรฐั อเมริกา กลา่ วในที่
ประชมุ สหประชาชาตเิ รว็ ๆ น้วี า่ สหรฐั อเมรกิ าตระหนกั ดีถึงความเชอ่ื มโยงระหวา่ งมหาสมุทรกบั สภาพภมู อิ ากาศอย่างแยกไม่
ออก และจะใหก้ ารสนับสนุนโครงการอนรุ ักษท์ ะเลท่ีสาคญั ๆ เช่น 30×30 ซงึ่ ตง้ั เป้าเพม่ิ พื้นท่ีคุ้มครองทางทะเล หรือพน้ื ที่ท่ี
ปลอดจากกิจกรรมประมงทาลายล้าง เชน่ อวนลาก ใหไ้ ด้ร้อยละ 30 ภายในปี 2030 รวมไปถึงการผลักดนั พันธกจิ ลดการ
ปล่อยกา๊ ซเรือนกระจกในการขนสง่ ทางเรือใหเ้ ปน็ ศนู ย์ (Zero Emission Shipping Mission) โดยเรอื ขนส่งขนาดยักษ์อย่าง
นอ้ ยร้อยละ 5 ต้องเดนิ เรือโดยไมป่ ล่อยก๊าซเรือนกระจกเลยภายในปี 2030
ข้อเรียกร้อง 30×30 ทีพ่ ยายามผลักดันให้เกดิ พื้นทีค่ มุ้ ครองทางทะเลทัว่ โลกให้ไดอ้ ย่างนอ้ ยรอ้ ยละ 30 ภายในปี 2030
ไดร้ บั ความสนใจมากขน้ึ เรอ่ื ยๆ และได้รับการบรรจุอยูใ่ นร่างเบื้องต้นของขอ้ ตกลงการประชมุ สุดยอดด้านความ
หลากหลายทางชีวภาพ (COP15) เปน็ ท่เี รยี บร้อยแล้ว เพราะนักวทิ ยาศาสตรม์ องวา่ เป็นมาตรการทีช่ ดั เจนและจบั ตอ้ งได้
ที่สุด โดยในปัจจบุ ันเรามีพื้นท่ีค้มุ ครองทางทะเลโดยรวมท้งั หมดท่วั โลกราวร้อยละ 8 เทา่ นนั้ สว่ นของประเทศไทย ปจั จบุ ันมี
พ้นื ทค่ี ้มุ ครองทางทะเลไมถ่ งึ รอ้ ยละ 6 การเพ่ิมพ้นื ทีค่ ุม้ ครองทางทะเลใหไ้ ดถ้ งึ รอ้ ยละ 30 ทั้งในระดับประเทศและระดบั โลกจงึ

นับเปน็ ความทา้ ทายอย่างยง่ิ ความรว่ มมือ Because the Ocean เปน็ การรวมกลุ่มของประเทศพัฒนาและกาลังพฒั นา
จานวน 41 ประเทศ (พ.ย. 2021) ทต่ี อ้ งการชูบทบาทของมหาสมุทรในนโยบายการเปลย่ี นแปลงสภาพภูมิอากาศ (Ocean-
Climate nexus) ตงั้ แตก่ ารประชุม COP21 ทก่ี รงุ ปารีส ตลอด 5 ปีท่ีผา่ นมา ความร่วมมอื Because the Ocean ไดผ้ ลกั ดนั
ใหเ้ กดิ ความกา้ วหน้าในการพิจารณามาตรการอนุรกั ษ์ทะเลให้เปน็ สว่ นหนงึ่ ของเปา้ หมายการลดก๊าซเรือนกระจกของประเทศ
(Nationally Determined Contributions – NDCs) ภายใตข้ ้อตกลงปารีส นอกจากนยี้ งั ไดร้ วบรวมมาตรการท่ีเกย่ี วข้องกับ
มหาสมทุ รในยุทธศาสตรด์ า้ นสภาพภมู อิ ากาศ ซง่ึ นาเอามหาสมทุ รมาเปน็ สว่ นหนง่ึ ของทางออก ซึง่ สามารถใช้ไดก้ ับ NDCs
แผนการปรบั ตัวตอ่ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมอิ ากาศแหง่ ชาติ (NAPs) แผนการสอื่ สารด้านการปรับตวั (AC) และกรอบ
นโยบายระดบั ชาติ (National Policy Framework) แอนนา-มารี ลอรา ผ้อู านวยการนโยบายสภาพภมู อิ ากาศของ Ocean
Conservancy กล่าววา่ การประชุม COP26 ตอ้ งบรู ณาการประเดน็ ตา่ งๆ ท่เี กีย่ วข้องกบั มหาสมทุ รเขา้ ไปในกระบวนการ
พจิ ารณาด้วย โดยหวงั วา่ จะเห็นการเชื่อมโยงดา้ นนโยบายระหว่างมหาสมทุ รและสภาพภมู อิ ากาศ (Ocean-Climate
Dialogue) เปน็ ผลสาเร็จหลงั การประชมุ ส่วน Ghislaine Llewellyn รกั ษาการฝา่ ยมหาสมทุ รของ WWF International ให้
ความเห็นว่า หาก COP26 ประสบความสาเร็จ เราคงจะได้เห็นเรือ่ งของมหาสมุทรอยูใ่ นแผนการแกป้ ญั หาการเปลย่ี นแปลง
สภาพภมู ิอากาศที่ชัดเจน รวมไปถงึ การลงทุนด้านงบประมาณให้มากเพยี งพอตอ่ การแก้ไขปญั หา
“คนนบั ลา้ นๆ ทีอ่ าศยั อยตู่ ามชายฝงั่ และหมูเ่ กาะทล่ี มุ่ ตา่ ไมม่ ีทางเลอื กอน่ื ใดนอกจากตอ้ งสสู้ ุดชีวิต และเรียกร้องให้หวั หน้า
รัฐบาลในงานประชมุ ครงั้ น้ตี ้องยกระดับการแก้ปญั หา เพราะวกิ ฤติดา้ นสภาพภมู อิ ากาศกค็ ือวิกฤตทิ างทะเล ซ่งึ เราไดเ้ หน็
ตวั อย่างจากปรากฏการณ์คล่ืนความร้อนที่ทาใหอ้ ณุ หภูมิของมหาสมทุ รสงู ขึน้ จนทาใหร้ ะบบนเิ วศทางทะเลหลายแหง่ พังพินาศ
โดยเฉพาะแนวปะการงั เกรตแบรเิ ออร์รฟี ในออสเตรเลยี ” แอนนา-มารี กลา่ วทง้ิ ท้าย ลา่ สุดระหวา่ งการประชุม
COP26 ปานามา เอกวาดอร์ โคลมั เบีย และคอสตารกิ า ได้ประกาศถงึ ความรว่ มมอื ในการจดั ตงั้ เครอื ขา่ ยพ้นื ท่คี ้มุ ครอง
ทางทะเลของมหาสมุทรแปซิฟิกดา้ นตะวันออก (Eastern Tropical Pacific Marine Corridor หรือ CMAR) ทจี่ ะทาให้
เกิดพ้นื ท่ีค้มุ ครองทางทะเลที่ปราศจากการทาประมงทมี่ ขี นาดใหญ่กวา่ 3 ร้อยล้านไร่ หรอื มขี นาดพอๆ กับประเทศไทยทง้ั
ประเทศ พน้ื ท่ดี งั กล่าวเป็นเส้นทางการอพยพสาคญั ของสตั วท์ ะเลหายากท้ังเต่าทะเล วาฬ ฉลาม และปลากระเบน นับเป็น
การแสดงเจตนารมณส์ าคญั ในการอนุรักษม์ หาสมทุ ร ท่ีจะช่วยสนบั สนนุ มาตรการแก้ปญั หาโลกร้อน
การประชมุ COP26 เปน็ เวทีสาคญั ในการประชมุ และต่อรองเพอื่ หาทางออก ทุกประเทศตอ้ งเร่งแก้วกิ ฤติสภาพภูมิอากาศ
อยา่ งเร่งด่วนและรับผดิ ชอบโดยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกแบบกา้ วกระโดดใหไ้ ด้ และต้องตระหนกั ว่าการแกป้ ัญหา
วกิ ฤติทางทะเลก็นบั เปน็ การลงมอื แก้ปญั หาสภาพภูมอิ ากาศดว้ ยเช่นกนั ตอ้ งติดตามวา่ จะมีแผนการอนุรักษ์มหาสมทุ รทไี่ ด้
รบั รองจากการประชุม COP26 ครงั้ นีห้ รอื ไม่ ทงั้ นท้ี ั้งน้ัน ทกุ ประเทศต้องไมล่ มื ว่าการทม่ี หาสมุทรจะชว่ ยปกปอ้ งเราจาก
ผลกระทบของการเปลยี่ นแปลงสภาพภมู ิอากาศได้ ต้องเป็นระบบนเิ วศที่ยังสมดลุ สมบรู ณ์และได้รบั การดแู ลอยา่ งมี
ประสทิ ธภิ าพเท่าน้นั

Ownership Economy เศรษฐกจิ แบบมคี วามเป็นเจา้ ของ 4 สงิ หาคม 2021
ช่วงนีม้ แี ตค่ นพดู ถงึ Blockchain กับ Crypto กนั มากมาย ผูอ้ ่านคงหาความรกู้ ันได้มากมายจากผรู้ อบรู้บนโลก Online สิ่งที่
ผมเหน็ ในมมุ ของประโยขนข์ องการเปน็ สังคมท่ขี ับเคลอ่ื นดว้ ยข้อมลู คือ กลไกของ Blockchain เป็นเทคโนโลยที ี่ช่วยสร้าง
เครือขา่ ย Platform กระจายอานาจและประสานการทาธุรกจิ ธรุ กรรม ที่เกดิ ขน้ึ ได้โดยตรง ไม่มคี นกลาง ชว่ ยทาให้เกิด
กลไกทางเศรษฐกิจ และ สงั คมทม่ี ีประสทิ ธภิ าพหากถกู ออกแบบมาใหม้ คี วามเท่าเทยี ม
โดยท่ีเครอื ข่าย Platform สามารถถกู สร้าง จัดการ ระดมทุน เป็นเจ้าของโดย ผู้ใช้ (คล้ายๆ co-op สหกรณ์) การเปน็ เจ้าของ
การมีสว่ นไดส้ ว่ นเสีย การมสี ่วนร่วม ของเครือขา่ ยนี้ ทาให้เครือข่ายสามารถขยายตวั ไดเ้ ร็ว กระบวนการท่ที าให้เกิด
Transaction กเ็ ป็นข้อมลู ทน่ี าไปในการวิเคราะหเ์ พือ่ ทาความเข้าใจลักษณะของธรุ กรรมตา่ งๆมากขน้ึ
ถ้าจะเปรยี บเทยี บกับ Platform แบบทมี่ ีมาเชน่ Wikipedia Youtube เนื้อหามาจากการสรา้ งของผูใ้ ช้ แตร่ ายไดห้ รือการเป็น
เจา้ ของยังเป็นของตวั Platform เอง (Youtuber ไดร้ ายได้ทางอ้อมจากโฆษณาที่ไปตกลงกบั Sponsor เอง) ในขณะที่
Blockchain ท่ีมกี ารใช้ Smart Contract คลา้ ยสญั ญาทเ่ี ขียนดว้ ยโปรแกรม ในการกาหนดวิธกี ารทาธุรกรรมรว่ มกนั มาเปน็
ตวั ในการบริหารจดั การ (Governance) ความร่วมมอื ของผูใ้ ช้ ยกตวั อยา่ งเช่น Celo ท่ีใช้ Blockchain มาช่วยในการให้คนทีม่ ี
มือถอื Smartphone สามารถเขา้ ถงึ บริการดา้ นการเงินได้ สง่ เงนิ และซื้อของผา่ นโทรศพั ท์ คณุ คงถามวา่ มนั ต่างยงั ไงกับส่ิงท่ี
เรามอี ยตู่ อนน้ี ส่งิ ทต่ี ่างคอื ระบบน้ีไม่ได้ถูกควบคมุ โดยใครคนไดค้ นหน่ึง เป็นระบบเปดิ ทีใ่ หก้ ล่มุ developer มาพฒั นาต่อ
ยอดสรา้ ง นวัตกรรมด้านการเงนิ บนเครือข่ายน้ี (การกระจายอานาจ สรา้ งความเปน็ เจ้าของให้กับผใู้ ช้และนักพัฒนา)

ในช่วงโควดิ Celo ถูกนาไปใชใ้ นการส่งเงินสนบั สนนุ ชว่ ยเหลอื จากกลมุ่ Celo Alliance for Prosperity (ทีม่ ี Grameen
Foundation ทีเ่ ปน็ Social Enterprise ทม่ี ชี ือ่ เสยี งเปน็ หน่งึ ในสมาชิก)ให้กับผู้ประกอบการหญงิ ที่ไดร้ ับผลกระทบทางธรุ กจิ
จานวน 733 คนในฟิลปิ ปีนส์ กระบวนการจดั การสามารถทาไดร้ วดเร็วภายใน 20 นาทีกบั การโอนเงนิ ขา้ มประเทศด้วย
ค่าธรรมเนียมท่ีต่ากวา่ ปกติถึง 99.5% (ค่าธรรมเนยี มนอ้ ย กวา่ 33 สตางค)์ บริษัทท่ชี อ่ื Foundation เปน็ ตลาด
แลกเปลยี่ นผลงานทศ่ี ลิ ปนิ สร้างงาน Digital Art แล้วมาขายโดยศลิ ปินกาหนดราคาและใหผ้ ู้ซอ้ื มาประมลู ดว้ ยสกลุ เงิน Crypto
เช่น Ethereum งานแตล่ ะช้ินจะมชี ้ินเดยี วในโลก copy ไมไ่ ด้เพราะถกู บันทึกไวใ้ นระบบสามารถตรวจสอบได้
โลกของ Blockchain กบั การสรา้ งเศรษฐกิจแบบใหม่มคี วามคลา้ ยสงั คมอุดมคติท่ีมกี ารสร้างความเปน็ เจา้ ของโดยไมม่ ีคนกลาง
แตค่ วบคมุ ดว้ ยระเบยี บท่ถี ูกโปรแกรมทาใหก้ ารจดั การการทางานรว่ มกนั ของหลายๆภาคส่วนทางานอย่างมปี ระสิทธภิ าพ
แนวคิดน้ีจรงิ ๆแล้วสามารถทจี่ ะนามาใชก้ บั องค์กร และ หนว่ ยงานทีต่ อ้ งทางานประสานร่วมกันหลายฝ่ายได้ สง่ิ ตา่ งๆที่เปน็
ขอ้ มลู สามารถถกู บันทึกเพอื่ ตรวจสอบความโปร่งใสได้ นเี่ ป็นอุดมคตขิ องสิง่ ที่องคก์ ร รวมทัง้ รัฐควรจะเปน็
ถา้ ประชาชนไทยเป็นเจ้าของประเทศน้ีแลว้ สุดท้ายแล้วเราจะมีกระบวนการแบบ Blockchain นมี้ ย้ั ท่คี นในประเทศ
สามารถทจ่ี ะมสี ิทธิ มสี ่วนรว่ มในการทาให้ประเทศนี้ดีขึน้

การประชุมสดุ ยอดผู้นากลมุ่ BRICS ครั้งที่ 9 จากคาศัพทเ์ พ่อื “การลงทุน” ส่กู ลุ่มเศรษฐกิจที่อนาคตสดใส
ในชว่ งระหว่างวันท่ี 3-5 กันยายน 2560 น้ี จะมีการประชมุ สดุ ยอดของผ้นู าประเทศสมาชกิ กลมุ่ BRICSคร้ังที่ 9 ข้นึ ทเ่ี มอื งเซ่ีย
เหมนิ มลฑลฝูเจย้ี น สาธารณรัฐประชาชนจนี กลุม่ BRICS เป็นองค์กรระหวา่ งประเทศทปี่ ระกอบด้วย 5 ประเทศกาลงั พฒั นา
หรอื เศรษฐกจิ ตลาดเกดิ ใหม่ (emerging market) ไดแ้ ก่ บราซลิ รสั เซีย อินเดีย จนี และแอฟริกาใต้ การประชุมผนู้ ากลมุ่
BRICS ครั้งนี้มีสาระท่ีเปน็ กรอบใหญ่ของการประชุมวา่ “BRICS: การเปน็ ห้นุ สว่ นท่เี ข้มแข็งมากขึ้น เพอ่ื อนาคตท่สี ดใสย่ิงข้นึ ”
(BRICS: Stronger Partnership for a Brighter Future) ทีผ่ ่านมา กล่มุ BRICS พฒั นาขึ้นมาจนกลายเป็นเวที (platform)
ความรว่ มมือระหวา่ งประเทศกาลงั พัฒนาและประเทศที่เปน็ ตลาดเกดิ ใหม่ ประเทศสมาชิก BRICS มาจากทวปี เอเชีย แอฟริกา
ยุโรป และอเมริกาใต้ ทั้ง 5 ประเทศสมาชกิ กลุ่ม BRICS รวมกันมสี ดั ส่วน 26.4% ของพนื้ ทที่ ้ังหมดของโลก 42.5% ของ
จานวนประชากรในโลก 13.2% ของคะแนนเสียงในธนาคารโลก และ 14.9% ของคะแนนเสยี งใน IMF ทาง IMF คาดการณ์วา่
ในปี 2015 มูลค่า GDP ของโลก 22.5% มาจากกลมุ่ BRICS และการเติบโตของเศรษฐกจิ โลกในระยะ 10 ปที ผี่ า่ นมา 50%
เป็นผลมาจากการเติบโตของกลมุ่ BRICS
จุดเรม่ิ ต้นจากบทวิเคราะหข์ อง Goldman Sachs เมอ่ื วันที่ 16 มิถนุ ายน 2009 ที่เมือง Yekaterinburg รสั เซยี มกี าร
ประชมุ องค์กรระหวา่ งประเทศใหมข่ ้ึนเปน็ ครง้ั แรก การประชุมสดุ ยอดของผู้นาครง้ั น้ี ประกอบด้วยประเทศท่อี กั ษรตวั แรก
ของชื่อประเทศกลายมาเป็นชอ่ื องค์กรว่า BRIC คอื Brazil Russia India และ China ในปี 2011 South Africa ไดร้ ับเชญิ
ใหเ้ ขา้ รว่ มกลมุ่ ทาให้ชอื่ กลมุ่ เปล่ียนเปน็ BRICS ในอนาคต หากว่า Indonesia เข้ารว่ ม ช่ือกลุ่มกจ็ ะเปล่ยี นไปเป็น BRIICS
การประชุมสุดยอดคร้งั แรกของกลมุ่ BRICS มแี ถลงการณว์ า่ ประเทศกาลงั พัฒนาและตลาดเกดิ ใหมจ่ ะต้องมีสทิ ธ์ิมเี สียงและ
ตัวแทนมากข้ึนในองค์กรการเงนิ ระหวา่ งประเทศ คาประกาศนีส้ ะทอ้ นถึงเปา้ หมายของกลมุ่ BRICS ทีต่ ้องการจะปฏริ ูปให้
ระเบียบเศรษฐกิจการเมืองระหว่างประเทศมีความเทา่ เทียม เปน็ ประชาธปิ ไตย และสะท้อนโลกทม่ี หี ลายขั้วอานาจมาก
ข้ึน BRICS ตอ้ งการใหก้ ารดาเนินงานขององคก์ รเศรษฐกิจระหว่างประเทศ เปน็ ไปอยา่ งโปรง่ ใส โดยเฉพาะการคดั เลอื ก
ผู้บรหิ ารธนาคารโลกหรือ IMF ซ่ึงที่ผา่ นๆ มาเกิดจากการตกลงที่ไมเ่ ป็นทางการระหวา่ งสหรัฐฯ กับยโุ รป
ต้นกาเนิดของกลุ่ม BRICS แตกต่างจากกลุ่มเศรษฐกิจอืน่ ๆ ส่วนใหญแ่ ลว้ องคก์ รระหวา่ งประเทศตงั้ ขน้ึ มาจากการริเรม่ิ ของบาง
ประเทศเพอ่ื วตั ถปุ ระสงคบ์ างอยา่ ง เช่น สหภาพยโุ รปเกิดขึ้นในปี 1993 โดยพัฒนาตอ่ เน่ืองจากประชาคมยุโรป แตค่ วามคดิ
เรอ่ื งกล่มุ BRICS กลบั มาจากบทวเิ คราะหช์ ่อื “Building Better Global Economics BRICs” ของ Jim O’Neill นกั
เศรษฐศาสตร์ของ Goldman Sachs ธนาคารเพอื่ การลงทนุ ที่เขยี นข้ึนในปี 2001 เพือ่ แนะนาลู่ทางการลงทนุ ใหม่ๆ แก่นกั
ลงทุนระหวา่ งประเทศ ในปี 2001 Jim O’Neill หัวหนา้ ฝ่ายวจิ ยั เศรษฐกิจของ Goldman Sachs พยายามมองหากลุม่
ประเทศกาลังพัฒนาขนาดใหญท่ เ่ี ศรษฐกจิ เติบโตอยา่ งรวดเรว็ และจะมีบทบาทสาคัญต่อเศรษฐกิจโลกในอนาคต โดยพจิ ารณา
จากอตั ราการเตบิ โตทางเศรษฐกจิ รายได้ประชากรตอ่ คน และขนาดของประชากร เพื่อนาเสนอบทวเิ คราะห์แก่นกั ลงทุน โดย
Jim O’Neill ไมไ่ ด้คาดหมายวา่ ในเวลาตอ่ มา กลุ่มประเทศทเี่ ขาเรยี กว่า BRICs จะพัฒนามาเปน็ องคก์ รระหว่างประเทศใหม่
ข้นึ มา กลมุ่ BRICS จึงเป็นตวั อยา่ งที่หาได้ยาก ท่กี ารเกิดขึน้ ขององคก์ รระหวา่ งประเทศมาจากบทวเิ คราะห์ดา้ นการลงทุน
ในเวลาตอ่ มา Jim O’Neill ไดอ้ ธบิ ายความเป็นมาของแนวคิด BRICs วา่ “ลองจนิ ตนาการถงึ สถานการณ์ทที่ าให้ผมเกิด
แนวคดิ น้ขี ้ึนมา หลังจากเหตุการณ์ 9/11 การโจมตีของผู้กอ่ การรา้ ยทนี่ วิ ยอร์กและวอชงิ ตันย่งิ มาเสรมิ ความเชอ่ื มัน่ ของ

ผมวา่ การครอบงาของประเทศตะวนั ตกจาเปน็ ทจ่ี ะตอ้ งถูกแทนทห่ี รอื เสรมิ โดยบางสงิ่ บางอย่าง หากโลกาภิวตั นจ์ ะดาเนิน
ไปไดอ้ ยา่ งประสบความสาเร็จ สงิ่ นีไ้ มค่ วรจะโลดแล่นไปภายใตธ้ งของสหรฐั ฯ มองจากขนาดของประเทศและประชากร
ทาใหผ้ มเหน็ วา่ จนี อนิ เดีย รัสเซยี และบราซิล มศี กั ยภาพทางเศรษฐกิจ ตลาดเกดิ ใหม่มสี ่งิ ทร่ี ่วมกนั อยอู่ ย่างหน่งึ คอื
อนาคตทสี่ ดใส” ในหนงั สือชือ่ The Growth Map (2011) Jim O’Neill เขยี นอธบิ ายวา่ การทีเ่ ขาเลือกบราซลิ รสั เซีย
อินเดยี และจนี เพราะเปน็ ตลาดเกดิ ใหม่ ที่มีประชากรจานวนมาก ซงึ่ จะกลายเปน็ กาลงั การผลิตที่สาคัญ ปจั จัยท่ีเปน็ ตัวช้ีขาด
ของ GDP คอื ประชากรและผลติ ภาพ จานวนประชากรทีท่ างานมากข้ึน จะทาให้เศรษฐกจิ เตบิ โตไดง้ า่ ยขนึ้ เพราะหมายถึง
แรงงานทจ่ี ะผลติ ส่งิ ของมีมากขึน้ คนมีรายได้จะมจี านวนเพม่ิ มากขน้ึ ซึ่งเป็นรากฐานให้กับการบรโิ ภค สว่ นผลติ ภาพหมายถงึ
หากคนงานกลมุ่ หนึง่ ผลติ ของไดม้ ากข้ึน จากปัจจัยการผลติ ท่ีมีอยใู่ นปรมิ าณที่แน่นอน เช่น เวลาทางานจนถึงวัตถุดบิ
เศรษฐกจิ กจ็ ะเตบิ โตเพมิ่ สูงขนึ้ ในปี 2003 Goldman Sachs พมิ พ์รายงานเร่อื ง “Dreaming with the BRICs: The Path to
2050” บทวเิ คราะห์ชิน้ น้ี คาดหมายแบบชดั เจนมากข้นึ และส่งผลสะเทอื นอย่างมาก เพราะพยากรณไ์ วว้ า่ ในปี 2050
เศรษฐกิจกลมุ่ BRICs จะมขี นาดใหญ่กว่าเศรษฐกิจกล่มุ G-6 ทป่ี ระกอบด้วย สหรฐั ฯ เยอรมนี ญีป่ นุ่ สหราชอาณาจักร
ฝร่ังเศส และอติ าลี ในปี 2005 Goldman Sachs แถลงวา่ การกา้ วขน้ึ มาเปน็ ยักษใ์ หญ่ทางเศรษฐกจิ ของกลุ่ม BRICs จะเร็ว
ขึน้ กว่าท่เี คยคาดการณไ์ ว้ในปี 2003 และในปี 2010 Goldman Sachs เรียก 10 ปแี รกของศตวรรษที่ 21 วา่ “ทศวรรษของ
BRICS”
ความสาคญั ของกลมุ่ BRICS นับตงั้ แต่เรม่ิ แรก คาว่ากล่มุ BRICS สร้างความสนใจอยา่ งมากแกว่ งการเศรษฐกจิ และการลงทุน
ระหวา่ งประเทศ เพราะเปน็ คาทบ่ี ง่ ชี้ถงึ ส่ิงท่เี ป็นเร่อื งใหมท่ างเศรษฐกจิ โลก แต่ทวา่ มคี วามหมายสาคญั อย่างมาก เพราะเป็น
ครั้งแรกทก่ี ลมุ่ ประเทศทจี่ ะกา้ วขนึ้ มามฐี านะนาทางเศรษฐกจิ ของโลก ไม่ใช่บรรดาประเทศอตุ สาหกรรมตะวันตก เหมอื นกับท่ี
ผา่ นๆ มา นอกจากนี้ นับจากทศวรรษ 1990 เปน็ ต้นมา ประเทศในกลุม่ BRICS มีอตั ราการเติบโตทางเศรษฐกิจสูงกว่า
ประเทศตะวันตก และยังมีศักยภาพทีจ่ ะเติบโตในอตั ราทสี่ งู ต่อไปในอนาคต จนในที่สดุ จะกลายเป็นเคร่อื งจกั รให้กบั การเตบิ โต
ของเศรษฐกิจโลกอีกดว้ ย เพราะเหตนุ ี้ ศกั ยภาพของกลมุ่ BRICs เปรียบเหมอื นกบั เสาเข็มของเศรษฐกจิ โลกในศตวรรษ ท่ี 21
ปัจจยั สาคัญทจ่ี ะทาให้กลมุ่ ประเทศกาลงั พัฒนาอยา่ งเช่นกลมุ่ BRICS กา้ วขน้ึ มามบี ทบาทเด่นในการขับเคล่ือนเศรษฐกิจ
โลกในศตวรรษที่ 21 ก็คอื การเตบิ โตทางเศรษฐกจิ ทีล่ ดต่าลงของประเทศตะวันตก แตป่ จั จัยท่สี าคญั กว่าคือ
ความสามารถของประเทศกาลังพฒั นาหรอื ตลาดเกดิ ใหม่ ทีเ่ ศรษฐกจิ จะเติบโตในอตั ราทส่ี งู โดยสรา้ งผลผลติ ใหแ้ ก่
เศรษฐกิจโลกเพ่ิมมากขน้ึ ทงั้ ในแง่ที่เปน็ แหล่งของแรงงานการผลติ และตลาดของผบู้ รโิ ภค แตใ่ นบรรดาประเทศกาลงั
พัฒนาและตลาดเกดิ ใหมท่ ัง้ หมด กลุ่มประเทศ BRICS มีความสาคัญมากทีส่ ดุ สมาชกิ แต่ละประเทศของกล่มุ BRICS ลว้ น
เปน็ ประเทศทม่ี ีขนาดใหญโ่ ตและมอี ิทธิพลมากทส่ี ดุ ในแต่ละภมู ภิ าคสาคญั ของโลกเรา 4 ภูมิภาค คือ บราซิลในอเมรกิ าใต้
รัสเซยี ในดินแดนระหว่างยโุ รปกบั เอเชยี หรือยเู รเซยี อนิ เดยี ในเอเชียใต้ จนี ในเอเชยี ตะวันออก และแอฟรกิ าใตใ้ นทวีป
แอฟรกิ า กลุม่ ประเทศ BRICS ทั้งหมดมีประชากรรวมกนั มากกวา่ 3 พนั ล้านคน ประเทศในกลุม่ BRICS ต่างมคี วามเป็นมา
และบทเรียนทางเศรษฐกิจคล้ายๆ กัน หลังสงครามโลกคร้ังท่ี 2 บางประเทศอย่างเชน่ รสั เซยี กบั จีนอยนู่ อกระบบเศรษฐกจิ
การค้าเสรีของโลก บางประเทศ เช่น อินเดียกับบราซลิ เข้ารว่ มกบั เศรษฐกจิ โลกเพียงบางส่วน โดยใช้นโยบายการพฒั นา
เศรษฐกิจแบบทดแทนการนาเข้า เมือ่ มองเห็นความผิดพลาดทางด้านนโยบาย ประเทศเหล่าน้กี ็หนั มาใช้นโยบายเศรษฐกจิ
การตลาดและเขา้ เปน็ ส่วนหนึง่ ของโลกาภวิ ัตน์ ทาให้เศรษฐกจิ เตบิ โตอยา่ งรวดเรว็ เพราะความสามารถในการผลติ ของ
ประเทศกาลังพฒั นา ถูกผนวกรวมเป็นอนั หนึ่งอนั เดยี วกับเศรษฐกจิ ประเทศท่ีพัฒนาแล้ว ทวี่ งการเศรษฐศาสตร์เรยี กวา่ พลวัต
ของเอกภาพทางเศรษฐกิจครัง้ ใหญ่ (Great Convergence) ในปี 2015 เศรษฐกิจของ 5 ประเทศกลมุ่ BRICS มีมลู คา่ รวมกัน
16.4 ลา้ นลา้ นดอลลาร์ เท่ากบั มลู ค่าเศรษฐกิจของสหภาพยุโรป หรอื 11 เทา่ ของเศรษฐกจิ เกาหลีใต้ แม้วา่ ประเทศสมาชิก
กลุ่ม BRICS จะมลี ักษณะทีเ่ หมอื นกนั ในเร่อื ง ศักยภาพทจี่ ะเติบโตในอนาคต แต่ก็มีความแตกตา่ งกนั ในแต่ละประเทศ เชน่
รัสเซยี และบราซลิ เปน็ ประเทศส่งออกวตั ถุดบิ และทรัพยากรธรรมชาติ สว่ นจีนกับอินเดยี เปน็ ประเทศสง่ ออกสินคา้
อุตสาหกรรมและการบริการรายใหญ่ ในทางการเมือง จีนกบั อินเดยี กม็ ีปัญหาพพิ าทพรมแดน ทาใหผ้ สู้ อ่ื ข่าว New York
Times เขียนวิเคราะหไ์ ว้ในปี 2012 วา่ “กล่มุ BRICS ประสบปญั หาการแขง่ ขนั และขดั แยง้ ในหมกู่ นั เอง จนเป็นอุปสรรค
ต่อการดาเนนิ งานของกลมุ่ ท่มี เี ปา้ หมายต้องการจะปฏิรปู สถาบนั การเงินระหว่างประเทศทช่ี าตติ ะวนั ตกครอบงาอยู่”
อยา่ งไรกต็ าม แม้ว่ากลมุ่ ประเทศ BRICS จะยังมศี กั ยภาพทีจ่ ะเตบิ โตทางเศรษฐกจิ ทส่ี งู กวา่ ประเทศตะวันตก แตก่ ารเตบิ โตทาง
เศรษฐกิจในอนาคตของกลมุ่ ประเทศ BRICS จะมอี ตั ราทสี่ ูงหรอื ต่าลง ก็ยังขึ้นกบั ปจั จยั ทางการเมือง เพราะการเติบโตทาง
เศรษฐกิจไมส่ ามารถอธบิ ายดว้ ยปจั จยั ทางเศรษฐกิจเพยี งอยา่ งเดยี ว แตย่ ังตอ้ งอาศยั ปจั จัยทางการเมอื ง เชน่ ภาวะผ้นู า
ระบอบการเมือง กฎเกณฑ์ด้านธรรมาภบิ าล และประสิทธิภาพของกลไกรัฐ เปน็ ต้น

พฒั นาการของความคดิ Modern Business Strategy ตอบโจทย์ ทาอยา่ งไรให้ธรุ กจิ เติบโตมกี าไรอย่างยั่งยนื 4 ธนั วาคม
2017 วารสารธรุ กจิ ของ PricewaterhouseCoopers ช่อื Strategy+Business ฉบบั Winter 2017 ไดเ้ ลือก If You’re
in a Dogfight, Become a Cat เป็นหนังสือดีท่ีสดุ ปี 2017 ด้านกลยุทธ์ธุรกิจ หนงั สือเลม่ นเ้ี ขียนโดย Leonard Sherman
อาจารย์วิทยาลยั บรหิ ารธรุ กจิ มหาวิทยาลยั Columbia ผเู้ ขยี นบอกว่า ธุรกิจที่เปน็ ผนู้ าตลาด ไมจ่ าเป็นเสมอไปวา่ ในที่สุดแลว้
ตอ้ งประสบภาวะตกตา่ เหมอื นกบั ทีค่ นจานวนมากคดิ ว่า เม่อื ธุรกิจเตบิ โตเปน็ เจา้ ตลาดกต็ อ้ งตกตา่ ลง เพราะเปน็ ตามกฎแหง่
การแขง่ ขนั หรือกฎแหง่ ความไดเ้ ปรียบ ที่มพี ลวตั สูง ผ้เู ขยี นหนังสือเลม่ นเ้ี หน็ ว่า บริษัทท่เี ปน็ ผู้นาตลาด และสามารถรักษาการ
เติบโตทม่ี ีผลกาไรได้อย่างยง่ั ยืน ตวั อย่างเช่น บริษัท Southwest Airlines, IKEA และ Apple โดยบรษิ ัทเหล่าน้ดี าเนนิ กลยทุ ธ์
ธรุ กิจ ทอี่ าศยั การสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ มาเปน็ วธิ กี ารแก้ปัญหาสาคญั ๆ ขององคก์ รตวั เอง อยา่ งเชน่ บริษทั Ford เปล่ียนฐานะ
จากผูผ้ ลติ รถยนตร์ ายหน่งึ ในปี 1910 มาเป็นผนู้ าตลาด เพราะกลยทุ ธ์ “การเปน็ ประชาธิปไตยของการเป็นเจ้าของ
รถยนต์” โดยการผลติ รถยนต์ Model T ร่นุ เดยี ว และมสี ีดาอยสู่ เี ดยี ว ทาใหร้ ถยนตไ์ ม่ใช่สนิ ค้าของคนที่มีฐานะมัง่ คัง่ เทา่ นน้ั
จดุ เรม่ิ ต้นของกลยทุ ธธ์ รุ กิจสมยั ใหม่ ความคดิ ท่จี ะแสวงหากลยทุ ธ์ธุรกจิ หรอื วิธีการบริหารที่ดี เพือ่ ให้ธรุ กจิ เตบิ โตมผี ลกาไร
อยา่ งยาวนาน ไมใ่ ช่เร่ืองใหม่แต่อย่างใด ในชว่ งทศวรรษ 1970 Michael Porter พมิ พ์บทความทโี่ ดง่ ดงั เร่อื ง How
Competitive Forces Shape Strategy ทีถ่ ือกนั ว่าเป็นรากฐานความคิดกลยทุ ธ์ธุรกิจสมัยใหม่ Porter กลา่ วถึงพลังการ
แข่งขนั 5 อย่าง ท่ีกาหนดชะตากรรมของบริษัทที่ทาธุรกิจในอุตสาหกรรมใดหนง่ึ และความคิดน้ีใชอ้ ธิบายว่า ทาไมบรษิ ทั หน่งึ
จงึ มผี ลกาไรมากกว่าอีกบรษิ ัทหน่งึ
แนวคดิ 5 พลงั ที่กดดันโครงสรา้ งอุตสาหกรรมของ Michael Porter ที่มาภาพ : tutor2u.net
พลังการแข่งขนั 5 อยา่ ง ไดแ้ ก่ อานาจตอ่ รองของซพั พลายเออร์ อานาจตอ่ รองของผบู้ รโิ ภค ภยั คกุ คามของผ้ผู ลติ รายใหม่ ภยั
คุกคามของสนิ คา้ ทดแทน และการแข่งขนั ภายในธุรกจิ น้นั ธุรกจิ ทจ่ี ะเตบิ โตมกี าไรอย่างต่อเน่ืองตอ้ งเปน็ ธรุ กจิ ทีป่ ัจจัย 5 อย่าง
น้ีมพี ลังอานาจไม่สงู แนวคิด Porter ไม่ได้บอกวา่ ธุรกิจจะวางตาแหน่งการแขง่ ขนั อยา่ งไร เพยี งแต่เสนอใหธ้ ุรกิจใชก้ ลยทุ ธ์
ตน้ ทุนตา่ ท่สี ดุ หรือไม่กใ็ ชก้ ลยทุ ธก์ ารมผี ลิตภณั ฑด์ ีทสี่ ดุ แต่ Leonard Sherman บอกวา่ แม้จะเผชญิ กบั สภาพไมเ่ อื้ออานวย
จากปัจจัยการแข่งขัน 5 ประการนี้ แตธ่ ุรกิจก็ยังสามารถเตบิ โตได้ จากกลยทุ ธ์การสร้างความตา่ งของผลิตภณั ฑ์ หรอื วาง
ตาแหนง่ ทางตลาดที่ผู้บรโิ ภคให้คณุ คา่ ในทศวรรษ 1970 อีกเช่นกัน เกดิ ความกา้ วหน้าดา้ นความคดิ กลยทุ ธ์ธรุ กิจ เมือ่
Boston Consulting Group (BGC) เสนอแนวคดิ ทเี่ รยี กวา่ ตาราง Growth-Share Matrix โดยจาแนกบริษทั ต่างๆ ให้อย่ใู น
ตารางใดหน่งึ จากทงั้ หมด 4 ตาราง ตารางนีส้ ร้างขึ้นจากหลกั เกณฑ์ (1) สัดสว่ นการครองตลาด (market share) และ (2)
อตั ราการเตบิ โตโดยรวมของอุตสาหกรรมนน้ั (business growth rate) ธุรกจิ ท่มี สี ว่ นแบ่งตลาดสูง และอตุ สาหกรรมนนั้ เติบโต
รวดเร็ว อย่ใู นตารางเรยี กวา่ “ดาวเด่น” (star) แต่ธุรกิจดาวเด่น เมอื่ ถึงจุดหน่ึงก็กลายเป็นธรุ กจิ อม่ิ ตวั (mature) และถูกจดั ให้
อยใู่ นตารางเรยี กวา่ “วัวนม” (cash cows) โดยส่งิ ทธ่ี รุ กิจกลมุ่ น้ีทาได้คือเกบ็ เกี่ยวดอกผลเท่าน้นั ทั้งแนวคิดของ Porter และ
BGC มีลักษณะเป็นความคิดทีม่ องกลยุทธธ์ ุรกิจแบบโครงสรา้ งของตลาดและการแขง่ ขนั (structuralist) แตก่ เ็ ป็นแนวคดิ ที่
ได้รบั การยอมรับมากในเวลาน้ัน กล่มุ ธุรกจิ ทมี่ กี ิจการมากมาย เช่น General Electric (GE) ก็คัดกรองบรษิ ทั ในเครอื วา่ ธรุ กจิ
ไหนจะเปน็ ตัวขบั เคล่อื นการเตบิ โต ธุรกิจไหนมฐี านะแคเ่ ก็บเกยี่ วดอกผล และธรุ กจิ ไหนตอ้ งถอนตวั ออกมา Jack Welch CEO
ของ GE เคยประกาศวา่ ธรุ กจิ GE ตอ้ งเปน็ ผู้นาตลาดอันดบั 1 หรอื 2 หากทาไม่ได้ กต็ อ้ งขายหรอื ปดิ กิจการ
กลยุทธค์ อื Best Practice
หลังจากมแี นวคดิ กลยทุ ธธ์ ุรกิจของ Porter และ BGC ในชว่ งนับจากทศวรรษ 1980 เปน็ ตน้ มา นักวจิ ัยและวิชาการดา้ นการ
บริหารไดพ้ ฒั นาแนวคดิ กลยุทธ์ธรุ กิจในดา้ นตา่ งๆ ออกมา เช่น กลยทุ ธ์ธุรกจิ ที่มาจากวธิ ีการปฏบิ ตั ทิ ี่ดเี ลศิ (best practices)
แนวคดิ เรื่องเทคโนโลยใี หม่ท่ีกระทบเทคโนโลยเี ดมิ (disruptive technology) การสร้างความตา่ งของผลติ ภณั ฑ์ (product
differentiation) และแนวคดิ การระดมทุกภาคส่วนขององค์กร เพือ่ ให้การดาเนนิ กลยุทธข์ องบรษิ ทั เกดิ ประสทิ ธิผล
ในทศวรรษ 1980 ความสนใจของแนวคิดกลยทุ ธธ์ ุรกจิ เปลยี่ นจากการมองโครงสร้างธรุ กิจไปเป็นวธิ ีการบริหารและพฤติกรรม
องค์กรท่ีจะทาให้ธรุ กิจประสบความสาเร็จ หนงั สือธุรกจิ ขายดีในปี 1982 คอื In Search of Excellence ของ Tom Peters
กับ Robert Waterman จากบรษิ ทั McKinsey หนังสอื เล่มนไ้ี ดศ้ กึ ษาวธิ ดี าเนินงานของธรุ กิจท่ปี ระสบความสาเรจ็ โดยระบุ
หลักการพ้ืนฐาน 8 อย่างท่ีจะทาให้การบรหิ ารมีประสิทธิผล เช่น ใกลช้ ดิ ลกู คา้ ส่งเสรมิ ประสทิ ธภิ าพองค์กรผ่านพนักงาน ทา
ในส่ิงทอี่ งคก์ รรู้ดที ่สี ดุ ฯลฯ แต่ตอ่ มาคนเรม่ิ ต้งั ขอ้ สงสยั ว่า แนวคิดแบบ best practice ทาให้ธุรกิจประสบความสาเรจ็ จริงหรอื
เพราะหลายๆ บริษทั ทีห่ นังสอื บอกวา่ เป็นเลศิ นั้น ก็ค่อยๆ ลม้ ละลายลงไป เช่น Kodak Kmart หรือ Wang
Laboratories

แตค่ วามสนใจของคนทัว่ ไปกย็ งั อยใู่ นเร่อื งความลบั ของการบรหิ ารทที่ าใหธ้ รุ กจิ ประสบความสาเร็จ หนงั สือท่ีสะทอ้ นแนวคดิ นี้
คอื Built to Last และ Good to Great ของ Jim Collins ท่ใี ช้วธิ ีการศึกษาแบบจับค่บู ริษทั ท่ที าธุรกิจแบบเดียวกัน แตผ่ ล
ดาเนนิ งานตา่ งกนั โดยพยายามมองหาวิธีการบรหิ ารของ 2 บริษทั นี้ แตม่ ผี ลประกอบการดา้ นการเงนิ แตกตา่ งกนั การศกึ ษา
ของ Jim Collins ได้ขอ้ สรปุ วา่ ลกั ษณะของบรษิ ัทท่ีประสบความสาเรจ็ จะประกอบดว้ ย วสิ ยั ทรรศน์ ความสามารถระดบั 5
ของผู้บรหิ าร การไดค้ นมีความสามารถมาร่วมงาน สามารถเผชิญหน้ากับสภาพเป็นจริงทางธรุ กิจโดยไมล่ ม้ เลกิ ความหวัง และ
ทางานแบบตวั ตุ่น ไม่ใชส่ นุ ขั จง้ิ จอก คอื ทาในส่งิ ทตี่ ัวเองทาได้ดีท่สี ดุ เท่านน้ั แต่คนเรามกี ม็ จี ดุ ออ่ นท่วี า่ มักจะไดข้ ้อสรปุ ที่มาจาก
ความประทับใจรวมๆ ตอ่ สิ่งใดสิ่งหนึ่ง ธรุ กจิ น้นั กเ็ หมอื นกีฬา ผู้จดั การคนหนึ่งของทมี เบสบอล Baltimore Orioles เคยพูดไว้
วา่ “คณุ ไม่เคยแย่เหมือนกบั ที่ถูกมองในเวลาแพ้ และคณุ ก็ไม่ไดด้ เี ลิศเหมอื นกบั ทถ่ี ูกมองในเวลาชนะ” ดังนัน้ บริษัทที่
ดาเนินธุรกิจ ไมว่ ่าจะไดผ้ ลดหี รอื ไมด่ ีกต็ าม มักจะสรา้ งความเข้าใจแก่คนท่วั ไป ความเขา้ ใจนมี้ ผี ลต่อการมองกลยุทธ์ ผบู้ ริหาร
พนักงาน หรอื วฒั นธรรมองค์กร บริษัทที่ Jim Collins ระบวุ ่าเป็นตวั อย่างการบรหิ ารทด่ี ี เช่น Motorola หรอื Sony ปัจจุบนั
กลายเปน็ บริษทั ทีม่ ีฐานะตกต่าลงไป ธรุ กจิ ทั้งหลายจะเผชิญกบั สภาพการแข่งขันทางธุรกจิ ท่เี ปล่ียนแปลงอยตู่ ลอดเวลา ดงั นั้น
จงึ ไม่มหี ลักการทยี่ ืนยงหรือเป็นสากลในเรอ่ื งประสทิ ธผิ ลด้านการบรหิ าร หากจะมีขอ้ แนะนาท่ีเปน็ อมตะ สงิ่ นั้นก็คอื ธุรกิจและ
ผูบ้ รหิ ารจะต้องปรบั กลยุทธ์ธุรกจิ เพอ่ื ตอบสนองต่อสภาพแวดลอ้ มทเี่ ปลี่ยนแปลง กลยุทธ์ธุรกจิ ทไ่ี ดผ้ ลจงึ มลี กั ษณะเป็นพลวตั
(dynamic)
แนวคดิ Disruptive Technology ในปีทศวรรษ 1990 หนังสือกลยทุ ธ์ธรุ กิจทม่ี ีอทิ ธพิ ลอย่างมาก คอื Innovator’s
Dilemma ของ Clayton Christensen ที่อธิบายเรือ่ งเทคโนโลยใี หม่มาทาให้เทคโนโลยเี ดิมล้าสมยั เรยี กว่า disruptive
technology แนวคดิ ของ Christensen มีอิทธพิ ลมาก เพราะใช้ไดก้ บั อุตสาหกรรมทกุ ประเภท ไมว่ ่าจะไฮเท็คหรือโลวเ์ ทค็ ไม่
ว่าจะเปน็ การผลิตสนิ คา้ หรือธรุ กิจบรกิ าร การยดึ ตดิ กับแนวคิดกลยทุ ธเ์ ดมิ ๆ อาจเปน็ สาเหตุทาใหธ้ รุ กจิ ตกตา่ เชน่ การใกล้ชิด
กับลูกค้า หรือการทาในสงิ่ ทต่ี วั เองถนัด disruptive technology ทาใหภ้ มู ทิ ศั น์การแข่งขันทางธุรกจิ เปลย่ี นแปลงไปมาก บาง
ธุรกจิ การเปล่ียนแปลงเกิดจากความก้าวหนา้ ทางด้านเทคโนโลยใี หมๆ่ เชน่ Wikipedia เข้ามาแทนท่ี Encyclopedia
Britannica กโ็ ดยอาศยั เทคโนโลยดี ้านอินเทอรเ์ นต็ บางกรณไี มไ่ ด้เกดิ จากพัฒนาผลิตภณั ฑ์ใหม่ แต่มาจากการใช้ Business
Model ใหม่ในการทาธรุ กจิ เชน่ คลนี ิกแพทยแ์ บบคนเดนิ ไปหา ต้ังอยู่ในศูนยก์ ารคา้ ให้ความสะดวกแกค่ นไข้ และเสีย
คา่ ใช้จ่ายน้อยกวา่ การใช้บริการของคลนี กิ แพทยแ์ บบเดมิ ๆ disruptive technology ไดร้ ับการยอมรับมากวา่ เป็นการพัฒนา
คร้ังสาคญั ของแนวคิดดา้ นกลยุทธ์ธุรกิจสมยั ใหม่ ในอตุ สาหกรรมหลายอยา่ ง disruptive technology ทาใหผ้ ลติ ภณั ฑ์เดมิ
ล้าสมัย เกิดกระบวนการทเ่ี รยี กว่า “การทาลายแบบสร้างสรรค์” (creative destruction) อุตสาหกรรมหลายอย่างประสบ
ปญั หาท่เี รยี กว่า big bang disruption เช่น กล้องถา่ ยรปู หนงั สอื โทรศัพท์บา้ น หนังสือพมิ พ์ หนงั สอื Yellow Pages
หนังสอื นาเที่ยว เทปบนั ทกึ เสยี ง แผน่ ที่ นาฬิกาขอ้ มือ หรอื เครือ่ งคิดเลข เป็นต้น การเกดิ big bang disruption ยังมาจาก
บทบาททม่ี ากข้นึ ของซอฟตแ์ วร์ ท่ีทาใหเ้ กิด business model รูปแบบใหม่ แต่ความคดิ disruptive technology จะชว่ ยให้
ผู้บริหารธรุ กจิ มองเห็นวา่ ความปน่ั ป่วนของวงจรชวี ิตผลติ ภณั ฑ์ และโครงสรา้ งอตุ สาหกรรม จะเกิดขน้ึ อย่างต่อเน่อื ง บรษิ ทั
ตา่ งๆ ไมส่ ามารถคาดการณ์ไดว้ ่าธุรกิจตวั เองจะรักษาความได้เปรยี บได้อยา่ งยาวนาน ยกเวน้ ว่าธรุ กจิ นนั้ พร้อมที่จะสร้าง
นวตั กรรมอยา่ งต่อเนื่อง แม้จะกอ่ ผลเสยี ตอ่ ผลติ ภณั ฑ์เดิมของตวั เองทีย่ ังครองตลาดอยู่ ในปี 2005 มีหนังสอื ทไ่ี ดร้ ับการชน่ื ชม
มากช่ือ Blue Ocean Strategy ท่ีเขยี นโดย W. Chan Kim และ Renee Mauborgne ช่อื หนังสือมาจากคาเปรยี บเทียบท่ี
เรียกว่า ทะเลแดง (Red Ocean) กับทะเลนา้ เงิน (Blue Ocean) ทะเลแดงหมายถึงตลาดดง้ั เดิมท่ธี รุ กจิ แข่งขันแย่งชิงลกู คา้
ธุรกจิ ทว่ี า่ ยนา้ ในทะเลแดงการเตบิ โตจะน้อย ส่วนตา่ งกาไรตา่ และถกู แรงกดดันเรอ่ื งราคา แต่ธรุ กจิ ท่ีสามารถสรา้ งทะเลนา้ เงิน
ขึ้นมาคอื ธรุ กจิ ท่สี ามารถสรา้ งความแตกต่างของสนิ ค้าทไี่ ม่เพียงแตส่ นองความตอ้ งการลกู ค้าของตัวเองแตย่ ังได้ลกู คา้ ใหม่ และ
เป็นธุรกิจในทะเลแดงมองข้าม สถานีโทรทศั นข์ ่าว CNN และนาฬิกา Swatch เปน็ ตัวอยา่ งของ Blue Ocean Strategy ทที่ า
ใหก้ ารรายงานข่าวสารและนาฬิกา เป็นธุรกจิ ทม่ี สี ีสัน สนิ คา้ อปุ โภคบริโภคจะประสบปญั หามากในการสรา้ งความแตกต่างใน
สายตาของลกู คา้ เพราะผู้ซ้อื เองยงั แยกไมอ่ อกเลยว่า ยาสฟี นั Colgate กับ Darkie แตกต่างอย่างไร หรอื รถยนต์ Toyota กบั
Honda แตกต่างกนั อย่างไร ในหนงั สือช่อื Different: Escaping the Competitive Herd ผู้เขียนคอื Youngme Moon
เสนอวา่ กญุ แจสาคญั ท่ีจะสรา้ งสนิ ค้าใหแ้ ตกตา่ งจากคู่แข่งคอื การมองจดุ ออ่ นของธุรกจิ ทง้ั หมด โดยไม่มองที่จดุ ออ่ นของตวั
สินคา้ แตล่ ะอยา่ ง อย่างเช่น สนิ คา้ ประเภทถงุ เทา้ ซง่ึ เปน็ สนิ ค้าทไ่ี มม่ อี ะไรน่าสนใจเลย เวลาขายกข็ ายเปน็ คู่ คนซ้ือดทู ี่
ประโยชนใ์ ช้สอย เชน่ ถงุ เท้าใสไ่ ปทางาน หรือถุงเทา้ กีฬา สนิ ค้าประเภทนจ้ี ึงยากท่จี ะสรา้ งนวตั กรรม การยอมรับคุณคา่ ของ
ตราสนิ ค้ากต็ า่ ผซู้ ื้อไมค่ อ่ ยยนิ ดที จ่ี ะจา่ ยเงนิ แพงข้ึน แต่แลว้ กม็ บี รษิ ทั ชื่อ LittleMissMatched ทขี่ ายถงุ เท้า 3 อนั การ

ออกแบบถุงเทา้ เตม็ ไปดว้ ยสสี ันทแี่ ต่ละอันไมเ่ หมอื นกัน มกี ารออกแบบใหม่ๆ สตู่ ลาดเปน็ ระยะๆ ถงุ เทา้ ของ
LittleMissMatched ประสบความสาเรจ็ ดา้ นตลาด แบบเดยี วกับการออกแบบที่มีสสี ันของนาฬกิ า Swatch
บทสรปุ แนวคดิ กลยทุ ธ์ธุรกิจสมยั ใหม่ เกดิ ขน้ึ มาเพ่ือหาคาตอบคาถามสาคญั 2 ข้อทีว่ ่า ทาไมจึงเป็นเร่ืองยากทีธ่ ุรกิจจะเติบโต
อยา่ งมผี ลกาไรได้อยา่ งยาวนาน และธรุ กจิ จะบรรลเุ ป้าหมายนไี้ ดอ้ ยา่ งไร หนงั สอื If You’re in a Dogfight, Become a Cat
ไดใ้ หข้ ้อสรุปไวว้ า่ จากการพฒั นาแนวคิดสาคัญๆ ดา้ นกลยุทธธ์ รุ กจิ ในระยะ 40 ปีที่ผา่ นมา ช่วยให้มองเห็นวา่ กลยทุ ธ์ทจ่ี ะ
ขับเคล่ือนให้ธรุ กจิ เตบิ โตอย่างมกี าไรไดย้ าวนาน คือ การมนี วัตกรรมทีต่ อ่ เนอ่ื ง การสรา้ งความแตกตา่ งของสนิ คา้ ที่
ผู้บรโิ ภคให้คณุ ค่า และการระดมสรรพกาลงั ตา่ งๆ ขององคก์ ร เพื่อบรรลเุ ปา้ หมายบรษิ ทั

ความสาเร็จของโมเดล “ประเทศนอรด์ ิก” การค้าเสรี ความรกั ชาติ และทุกคนมสี ่วนร่วม17 มกราคม 2020

เวบ็ ไซต์ theguardian.com รายงานวา่ ซานนา มาริน (Sanna Marin) นายกรฐั มนตรหี ญิงคนใหม่ของฟินแลนด์ ทีม่ ีอายุ
เพียง 34 ปี ไดเ้ สนอความคดิ เร่ือง การทางาน 6 ช่วั โมงตอ่ วนั และ 4 วันในหนงึ่ สัปดาห์ เพอ่ื ใหค้ นฟนิ แลนดใ์ ชเ้ วลากับ
ครอบครวั มากขึน้ และการเวลาทางานทีล่ ดลงนี้ ยงั จะสง่ ผลดตี อ่ ผลติ ภาพการทางานของพนักงานอกี ดว้ ย
ก่อนหน้านี้ ฟนิ แลนดไ์ ดร้ ับความชนื่ ชมจากทว่ั โลกมาแลว้ ในเรื่องความสาเรจ็ ทางการศกึ ษาของเดก็ นกั เรยี นฟินแลนด์ จากการ
สารวจของนานาชาติ นบั จากปี 2000 เป็นต้นมา เยาวชนฟินแลนดไ์ ด้คะแนนสูงสดุ หรอื เกือบสูงสุดมาตลอด ในด้านการอ่าน
คณิตศาสตร์ และวทิ ยาศาสตร์ ทาให้นกั การศึกษาจากทั่วโลกเดนิ ทางไปดงู านโรงเรยี นของฟนิ แลนด์ จนเกดิ ส่งิ ทีเ่ รยี กว่า
“ความมหศั จรรยฟ์ ินแลนด”์ ประเทศนา่ อยูท่ ีส่ ุดในโลก หนังสือช่ือ The Nordic Theory of Everything ของ Anu
Partanen เขยี นไวว้ า่ ในปี 2010 นิตยสาร Newsweek ได้สารวจภาวะความสุขของประเทศต่างๆ ทัว่ โลก ใน 5 ด้าน คอื
การศกึ ษา สขุ ภาพ คณุ ภาพชีวิต ความสามารถในการแข่งขนั ทางเศรษฐกจิ และสภาพแวดลอ้ มทางการเมือง ผลการสารวจป
ราฏว่า ฟนิ แลนดเ์ ป็นประเทศทด่ี ที ส่ี ดุ ในโลก ในปี 2012 สหประชาชาตไิ ด้เผยแพรร่ ายงานชอื่ World Happiness Report
ปรากฏว่า ฟินแลนด์ติดอันดบั ที่ 2 โดยอนั ดบั 1 คือเดนมาร์ก และอนั ดบั 3 คือนอรเ์ วย์ ท้ัง 3 ประเทศน้ี รวมท้ังสวเี ดนและ
ไอซแ์ ลนด์ อยู่ในกล่มุ ทเ่ี รียกวา่ ประเทศนอร์ดิก (Nordic Nations) ความสาเรจ็ ดา้ นวฒั นธรรมของระเทสนอรด์ ิก ก็ได้รบั การ
ชน่ื ชมเชน่ เดยี วกัน สวเี ดนสรา้ งคณะนกั ดนตรีช่อื ดงั Abba รา้ นเสอ้ื ผ้า H&M รา้ นเฟอร์นิเจอร์ Ikea และรถยนต์ Volvo สว่ น
เดนมารก์ เปน็ เจ้าของ LEGO บริษัทของเล่นเดก็ ความสาเรจ็ ดงั กลา่ ว ทาใหน้ ิตยสาร Vanity Fair เขียนไวว้ ่า โลกเราไดม้ ี
ประสบการณก์ บั “ความสาเร็จของสแกนดิเนเวยี ” โมเดลนอรด์ ิกื ปัจจุบัน ประเทศต่างๆ ในโลก กาลงั เผชิญปญั หาท้าทายทาง
เศรษฐกิจและสงั คม ความเหลอ่ื มล้าเพิ่มมากขึ้น ความเป็นเอกภาพของสังคมออ่ นแอลง และสังคมประสบวิกฤตดิ า้ นอตั ลกั ษณ์
เกิดการประท้วงขึน้ ในหลายประเทศ จากฝร่ังเศสไปจนถงึ ชลิ ี สิ่งทค่ี นทัว่ ไปมองเห็นว่าเปน็ ผรู้ ้ายคอื การคา้ เทคโนโลยี และผู้
อพยพ สว่ นความเชอื่ ม่นั ในรัฐบาล กม็ ีนอ้ ยลง บทความชอ่ื The New Nordic Model ในนิตยสาร Foreign Affairs กล่าววา่
ประเทศแถบนอรด์ กิ ไดใ้ ห้แบบอยา่ งสาหรบั ทางออกในการแก้ไขปญั หาดงั กลา่ ว โมเดลนอร์ดิกทบ่ี ุกเบกิ มาหลายทศวรรษ มี
องค์ประกอบพืน้ ฐานไม่กอ่ี ย่าง คอื
(1) รฐั สวสั ดกิ าร ที่ประกอบดว้ ยการศึกษาที่มีคณุ ภาพสูงและฟรแี ก่ประชาชน รวมทัง้ ระบบดูแลสุขภาพ
(2) การจา้ งงานท่ยี ดื หยนุ่ พร้อมกบั การประกนั สังคมท่ีเข้มแขง็
(3) เศรษฐกจิ ทเี่ ปดิ กว้าง เกบ็ ภาษนี าเข้าตา่ และมีการกีดกันการค้าที่น้อยมาก
นอกจากลกั ษณะพน้ื ฐานดังกลา่ ว โมเดลนอรด์ ิกยงั ประกอบด้วยความคดิ ชาตินิยมท่ีสรา้ งสรรค์ (constructive
nationalism) ความคดิ ชาตนิ ยิ มไมไ่ ด้มคี วามหมายว่าคนเรามตี ้นกาเนดิ อย่างไร หรอื มีชาตพิ ันธุอ์ ยา่ งไร แต่อย่ทู ี่ว่าคนคน
นน้ั มสี ว่ นอยา่ งไรต่อความเป็นอยทู่ ดี่ ีของชมุ ชน เมือ่ ประสานกบั แนวโนม้ เศรษฐกจิ ทเี่ ปน็ ไปในทางบวก องคป์ ระกอบ
ดังกล่าวทาใหเ้ กิดโมเดลดา้ นธรรมาภบิ าล ท่ผี สมผสานการเตบิ โตกับพลวตั รวมทั้งความเทา่ เทียมกันและภาวะสนั ตสิ ขุ
ของสงั คม บทความ The New Nordic Model กลา่ ววา่ คนท่ัวไปในโลกมักมองวา่ แบบอย่างของประเทศนอรด์ กิ คือระบบรัฐ
สวสั ดกิ ารทก่ี ว้างขวาง จรงิ ๆ แลว้ โมเดลนอร์ดิกเปน็ ความคดิ ท่มี ุง่ มน่ั ดาเนนิ การใน 3 ดา้ น คอื โมเดลเศรษฐกจิ สังคม
ทัศนคตดิ า้ นสงั คม และความคดิ ทแ่ี กป้ ญั หาโดยใช้วธิ ีการปฏบิ ัติ (pragmatism)
โมเดลเศรษฐกิจสงั คม โมเดลเศรษฐกจิ สงั คมนป้ี ระกอบดว้ ย 3 เสาหลกั คอื ระบบรักษาสุขภาพฟรีถว้ นหน้า การศึกษาท่มี ี
คุณภาพ และบา้ นพักอาศัยที่คนสามารถซอ้ื ได้ เสาหลกั ทัง้ 3 ดังกล่าวเปน็ หลักประกนั ที่แสดงใหเ้ ห็นถึงการเขา้ ถงึ ส่งิ ที่เรยี กว่า
โอกาสที่เท่าเทยี มกัน และยงั ถือเปน็ หวั ใจสาคญั ของนโยบายรฐั โมเดลนย้ี ังรวมถึงนโยบายทม่ี ีต่อตลาดแรงงานแบบยดื หยนุ่ และ
มหี ลกั ประกัน คาว่ายดื หยุ่นหมายความวา่ นายจ้างสามารถปรับลดคนงานได้อย่างรวดใดเร็วตามสภาพตลาดธรุ กจิ ท่ี

เปล่ียนแปลงไป ส่วนคาว่าหลกั ประกันหมายถงึ การทลี่ ูกจ้างสามารถอย่ไู ด้ในชว่ งยากลาบากน้ี เพราะรฐั ให้หลักประกนั จาก
การวา่ งงาน ที่เป็นเงนิ มาจากภาษี ลกั ษณะสุดท้ายของโมเดลเศรษฐกิจสงั คมคอื การค้าเสรีและการแขง่ ขนั นโยบายนที้ าให้
ผูป้ ระกอบการของประเทศนอรด์ กิ สามารถแข่งขันในตลาดโลก และยงั ส่งเสรมิ การนาเขา้ จากต่างประเทศ ทาใหป้ ระเทศนอร์
ดิกมเี ศรษฐกจิ ที่เปดิ กว้างและสามารถแข่งขันไดม้ ากทสี่ ุดของโลกแหง่ หน่ึง ครงั้ หนึง่ เดนมารก์ เคยเปน็ ประเทศช้ันนาในด้าน
อุตสาหกรรมต่อเรอื ปจั จุบัน อตุ สาหกรรมดังกล่าวหนั มาทาธุรกิจการผลติ เครอ่ื งยนตค์ ณุ ภาพสงู แทน
ทัศนคตชิ าตินยิ มสรา้ งสรรค์ บทความ The New Nordic Model กล่าวอกี ว่า ส่วนทีส่ าคญั อกี อยา่ งน่งึ ของโมเดลนอรด์ กิ คอื
ความคิดชาตินยิ มท่สี ร้างสรรค์ การเปน็ คนสวเี ดน เดนมาร์ก นอร์เวย์ หรือฟนิ แลนด์ หมายถงึ การมีทศั นคตทิ างสังคมในเชิง
บวก ความคิดรกั ชาตขิ องนอร์ดกิ คือการมีความม่งุ มัน่ ตอ่ โมเดลทางเศรษฐกจิ สงั คม ท่ีสง่ เสริมความไวว้ างใจในหมู่
ประชาชน ภาคธรุ กิจ และรฐั บาล เพือ่ ใหแ้ ตล่ ะภาคส่วนมคี ุณปู การต่อความเป็นอยทู่ ด่ี ขี องสงั คมโดยรวม
ความเชือ่ ม่ันไว้วางใจทคี่ นนอรด์ ิกมีตอ่ กันและกนั ทาใหเ้ กดิ คณุ ประโยชนม์ หาศาล รัฐบาล สหภาพแรงงาน และธุรกิจ สามารถ
ทางานรว่ มกนั แทนทจ่ี ะเปน็ ปรปกั ษ์ตอ่ กนั สรา้ งหลักประกันใหร้ ัฐบาลทางานที่มคี วามโปรง่ ใสที่สงู และใหบ้ ริการอย่างมี
ประสิทธภิ าพ โดยเฉพาะการบรกิ ารสุขภาพ ความคดิ ชาตินยิ มของนอร์ดกิ ยงั กลายเป็นส่ิงทีม่ ีคณุ ประโยชน์ ในยามที่เกิดการ
เปลย่ี นแปลงทางเทคโนโลยี ทาใหต้ ้องมกี ารปรับเปลยี่ นดา้ นเศรษฐกจิ สังคม ประเทศนอร์ดิกกลายเป็นประเทศบกุ เบิกด้าน
หนุ่ ยนต์ ปญั ญาประดษิ ฐ์ และนวตั กรรมอน่ื ๆ การเนน้ การศกึ ษาที่มคี ณุ ภาพ และการฝึกอบรมที่ต่อเนอ่ื ง ทาใหแ้ รงงานสามารถ
ปรับตัวกบั การเปลย่ี นแปลงทเ่ี กดิ ขึน้ บทความ The New Nordic Model เสนอว่า โมเดลนอรด์ ิกสอดคลอ้ งกบั ยคุ สมัยท่ี
เปน็ อยอู่ ยา่ งมาก โดยสามารถเป็นแนวทางให้แกป่ ระเทศอ่นื ๆ ทต่ี ้องการรุง่ เรืองทางเศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยี สง่ิ ทเี่ ป็น
พนื้ ฐานคอื ความคดิ ที่ว่า เศรษฐกิจจะประสบความสาเรจ็ ทกุ คนทุกฝา่ ยจะตอ้ งมสี ่วนร่วม การทาให้ประชาชนมีความเทา่ เทียม
ทางโอกาส สิง่ เหลา่ นีช้ ่วยเสรมิ ความแข็งแกรง่ ใหแ้ กร่ ะบบเศรษฐกิจตลาดเชงิ สงั คม (social market economy)
ประเทศอื่นๆ สามารถนาโมเดลนอร์ดกิ ไปเป็นบทเรยี น เชน่ การสรา้ งความไวว้ างใจระหว่างกันและกนั ในหมู่ประชาชน และ
ภาคส่วนตา่ งๆ การสง่ เสรมิ พลวตั เศรษฐกิจและการแขง่ ขัน โดยมกี ารปกปอ้ งแรงงาน และคดั คา้ นการกีดกันการค้า มเี ศรษฐกิจ
เปิดกวา้ ง และภาคเอกชนทสี่ ามารถแข่งขันได้ และประเทศยังสามารถมีรายไดเ้ พียงพอจากการเกบ็ ภาษี เพือ่ นามาใชด้ ้านรฐั
สวสั ดิการ

ASEAN Roundup กัมพชู าเปิดตลาดค้าชายแดนร่วมเวียดนาม มาเลเซียหา้ มสบู บุหรี่ในรา้ นอาหาร 1 ม.ค.256329 ธนั วาคม
2019

 กมั พชู าเปดิ ตลาดคา้ ชายแดนร่วมเวยี ดนาม
 เวียดนามเลง็ เกบ็ ภาษเี หลก็ แผน่ นาเข้าอุม้ ผผู้ ลติ ในประเทศ
 สิงคโปรป์ ระกาศมาตรฐานประหยดั พลังงานขัน้ ต่า
 มาเลเซียห้ามสบู บหุ รีใ่ นรา้ นอาหาร 1ม.ค. 2563
 อนิ โดนีเซยี ตง้ั เป้าดึงนกั ทอ่ งเท่ยี วยโุ รป
 เมียนมาหา้ มรับการชาระเงนิ ผ่านโมบายจากนักทอ่ งเที่ยวศูนย์เหรียญจนี

กัมพูชาเปิดตลาดค้าชายแดนรว่ มเวียดนาม
เม่อื วนั ที่ 24 ธันวาคม 2562 ไดม้ กี ารเปดิ ตลาดการคา้ ชายแดนร่วมระหว่างเวยี ดนามกับกมั พูชาซึง่ เป็นตลาดตน้ แบบการค้า
ชายแดน ทค่ี าดว่าจะสนบั สนนุ การคา้ ชายแดนและเสรมิ ความรว่ มมอื ทางเศรษฐกิจให้มากขึ้นของท้ังสองประเทศ
สมเด็จอัครมหาเสนาบดี เดโช ฮุน เซน นายกรัฐมนตรีกัมพูชาและ รองนายกรฐั มนตรเี วียดนาม นายจงี ด่งิ ยวงุ๋ ได้ทาพธิ ีเปิด
ตลาดดา(Da market) ในเขตเศรษฐกจิ พิเศษท่ีบริเวณชายแดนของ จงั หวดั ตโบงคมุม ของกมั พชู า และ จงั หวดั ไตนงี ของ
เวียดนาม โดยมเี จา้ หน้าทร่ี ัฐและประชาชนในพื้นทรี่ ่วมอยูด่ ว้ ย
สมเดจ็ ฮนุ เซนกลา่ วว่า ตลาดเปน็ แหลง่ การคา้ ทส่ี าคญั และมสี ว่ นในการลดความยากจน เสรมิ คณุ ภาพชวี ติ ของประชาชนรวมทั้ง
เสรมิ ความสัมพันธข์ องทง้ั สองประเทศให้แน่นแฟน้ มากขึ้น
สมเดจ็ ฮนุ เซน คาดวา่ การค้าแบบทวภิ าคีของสองประเทศจะเพมิ่ ขน้ึ เปน็ 5 พันล้านดอลลาร์ในปี 2020 ดงั น้นั การสนบั สนุน
การคา้ การแลกเปลี่ยนชายแดนจึงมีความจาเป็น และช่วยสนบั สนุนความรว่ มมือด้านการค้าการลงทนุ ของธรุ กจิ จากทงั้ สอง
ประเทศ

นายดงิ่ ยว๋งุ กลา่ ววา่ ความร่วมมอื ทางเศรษฐกจิ และการลงทนุ ระหวา่ งเวยี ดนามและกมั พูชาขยายตัวมากข้นึ ในชว่ ง 2-3 ปนี ้ี
และเป็นเสาหลักของความสมั พนั ธข์ องทั้งสองประเทศ
นายดิง่ ยวุ๋ง กลา่ ววา่ เวียดนามเปน็ 1 ใน 5 นักลงทุนที่มีการลงทนุ สงู สดุ ในกัมพชู า มีโครงการลงทนุ ทงั้ หมด 214 โครงการ
มูลค่าจดทะเบยี นรวม 3.3 พนั ล้านดอลลาร์ นาย เจ่นิ ต๊วง แองห์ รฐั มนตรวี ่าการกระทรวงการค้าและอุตสาหกรรมเวยี ดนาม
กลา่ วว่า ตลาดชายแดนจะเป็นโอกาสทที่ ง้ั สองฝา่ ยได้ศกั ยภาพและจดุ เด่นไดอ้ ยา่ งเตม็ ที่ ซึ่งจะมสี ่วนขยายการคา้ ระหว่างกนั
พฒั นาระบบกระจายสนิ คา้ และสรา้ งงาน นายต๊วง แองห์ กลา่ ววา่ ตลาดแหง่ นีย้ งั จะชว่ ยพฒั นาพื้นทช่ี ายแดนให้เปน็ เมอื งมากข
ข้นึ และเปน็ เขตเศรษฐกิจทค่ี ึกคกั ขน้ึ ในรอบ 11 เดือนของปี 2562 การค้าระหวา่ งเวยี ดนามกับกมั พชู ามมี ลู คา่ 4.81 พันลา้ น
ดอลลาร์ เพ่ิมขน้ึ 11% จากงวดเดยี วกนั ของปีก่อน โดยการส่งออกของเวยี ดนามไปกมั พูชามีมลู ค่า 3.97 พนั ล้านดอลลาร์
เพ่ิมข้ึน 15.8% ทาใหเ้ วียดนามเกนิ ดุลการคา้ กับกมั พชู ามลู ค่า 3.14 พันล้านดอลลาร์
เวยี ดนามเลง็ เกบ็ ภาษีเหลก็ แผน่ นาเขา้ อุ้มผผู้ ลติ ในประเทศ
เวียดนามเตรยี มพจิ ารณาท่จี ะเก็บภาษเี หลก็ แผ่นนาเขา้ เพ่อื คมุ้ ครองผู้ผลติ เหล็กในประเทศ หลังจากทมี่ กี ารนาเหลก็ ท่ีมี
ต้นทุนการผลิตท่ีตา่ กว่าจากต่างประเทศเขา้ มามาก ประกอบกับกาลงั การผลิตท่เี พ่มิ ข้ึนในปี 2020 ซึง่ มีผลใหเ้ กิดภาวะโอ
เวอรซ์ พั พลาย มาตรการกีดกันนีอ้ าจจะมีผลตอ่ การขยายตัวของการนาข้าเหลก็ แผ่นรีดร้อน (Hot-Rolled Coil:HRC) ใน
เวยี ดนาม ซงึ่ เปน็ หนงึ่ ในประเทศเอเชยี ท่ไี ม่มกี ารเกบ็ ภาษนี าเขา้ เหล็กแผ่นรดี รอ้ น
ผผู้ ลิตเหล็กรายใหญ่ ได้ล้อบบรี้ ฐั บาลใหใ้ ช้มาตรการภาษี เช่นเดียวกบั การคุ้มครองเหล็กแท่งยาวและเหลก็ ทรงยาว
ราคานาเขา้ เหล็กแผ่นรดี ร้อนลดลงมากกว่า 100 ดอลลาร์ต่อตันในช่วงเดอื นกรกฎาคมถึงตลุ าคม เป็นผลจากแรงกดดนั จาก
การหั่นราคาอยา่ งนา่ กลวั ของผสู้ ง่ ออกอนิ เดยี ในช่วงฤดฝู น และลดลงหลังจากทีร่ าคาอา้ งองิ แร่เหลก็ เพมิ่ ขึ้นสงู สดุ ทเ่ี หนอื 125
ดอลลาร์ตอ่ ตนั ซ่ึงเป็นราคาขนส่งทางเรือจากจีน ทาให้ต้นทนุ การผลติ เหล็กสูงขึ้นกอ่ นทรี่ าคาเหลก็ แผน่ รดี รอ้ นจะลดตา่ ลง
โอกาสทีผ่ ้ปู ระกอบการในประเทศจะไดร้ ับผลกระทบและกาลังการผลิตใหม่ที่จะเพม่ิ ขึ้ในปี 2020 ทาใหร้ ัฐบาลเตรยี มหา
แนนวทางทจ่ี ะคมุ้ ครองดว้ ยการเกบ็ ภาษีเหล็กแผน่ รีดรอ้ น ผู้ผลิตรายใหญใ่ นประเทศ Hua Phat จะเริ่มผลติ เหลก็ แผน่ รดี ร้อน
เฟส 2 อีก 2 ล้านตันตอ่ ปีในปีนีห้ ลงั จากท่คี วบรวม โรงเหล็ก Dong Quat เขา้ มาในไตรมาส 2 ปี 2020 ขณะท่ี Formosa
ผผู้ ลิตรายอีกรายมกี าลังการผลิต 7 ล้านตนั ต่อปี โดยท่ี 5.2 ลา้ นตนั เป็นเหลก็ แผน่ รดี รอ้ น รวมกาลงั การผลติ ของท้งั สองรายมี
สัดสว่ นราว 70% ของความตอ้ งการในประเทศ สว่ นท่ีเหลอื อกี 30% เปน็ การนาเข้า ปรมิ าณเหล็กท่เี พิ่มขนึ้ ในตลาดเปน็ ชว่ งท่ี
ความต้องการปลายนา้ ลดลงอย่างมากในปี 2019 และการก่อสร้างในภาคอสังหารมิ ทรพั ยช์ ะงกั ในเมอื งใหญ่ เพราะอย่รู ะหว่าง
การพจิ ารณาอนุมตั ิ และอาจจะกนิ เวลาไปจนถงึ ปลายปี 2020 สว่ นโครงการในเมอื งรองอาจจะช่วยลดผลกระทบจากความ
ต้องการท่ีอ่อนตวั ในเมืองหลกั ได้สว่ นหนง่ึ และการสง่ ออกก็ชว่ ยไมไ่ ดม้ าก ผผู้ ลติ ท่อเหล็กขายสนิ ค้าไมไ่ ดม้ ากในปนี ีแ้ ละไม่
สามารถสง่ ออกไปขายในประเทศเพื่อนบ้านได้ ทาให้ยอดขายเดือนตลุ าคมถึงพฤศจกิ ายนลดลง 30-40% จากช่วงเดียวกันของ
ปีก่อน ผู้บรโิ ภคคัดคา้ นการเก็บภาษีนาเข้าเหล็กเพราะทาใหต้ ้นทุนเพ่ิมข้ึน และชี้ว่าการนาเขา้ สามารถตอบสนองความตอ้ งการ
ในประเทศไดถ้ งึ ครึ่งหน่ึง ในเดอื นกันยายนไดม้ ีการเสนอให้กระทรวงการคลงั เกบ็ ภาษีนาเขา้ เหล็กแผน่ รีดร้อนจากจนี ในอตั รา
5% แตถ่ กู ตตี กไป ช่วง 6 เดือนแรกการผลติ เหลก็ ในประเทศเพม่ิ ขน้ึ 17% เปน็ 7.8 ลา้ นตัน การนาเขา้ เพม่ิ ขนึ้ 21% เปน็ 7.4
ลา้ นตัน ส่วนการสง่ ออกเพ่มิ ข้นึ 8.1% และมกี ารใชเ้ หลก็ เพิม่ ขนึ้ 23% เปน็ 11.8 ลา้ นตัน
สิงคโปร์ประกาศมาตรฐานประหยดั พลงั งานข้นั ตา่
สงิ คโปร์เริม่ ใช้ มาตรฐานประหยัดพลังงานข้ันต่า(Minimum Energy Efficiency Standards:MEES) สาหรบั ระบบผลิต
น้าเย็น(chilled water systems) กบั โรงงานอุตสาหกรรมแห่งใหมต่ ้ังแต่วันที่ 1 ธันวาคม 2563
สานกั งานค้มุ ครองสิ่งแวดลอ้ มแห่งชาติประกาศเมอื่ วันท่ี 26 ธนั วาคม 2562 ทผี่ ่านมา โดยมาตรฐานใหม่น้ีมผี ลกับโรงงาน
อตุ สาหกรรมแห่งใหม่ท่ยี น่ื ขออนญุ าตในวนั ที่ 1 ธนั วาคม 2563 หรอื หลังจากน้นั
สาหรับโรงงงานอุตสาหกรรมท่ใี ช้พลังงานอยา่ งมากซ่ึงปัจจบุ นั อยูภ่ ายใตก้ ฎหมายอนรุ ักษ์พลังงาน(Energy Conservation
Act:ECA) จะต้องปรับใหเ้ ป็นไปตามมาตรฐานใหม่ภายในวนั ท่ี 1 ธันวาคม 2568 และโรงงานอุตสาหกรรมอ่ืนๆจะตอ้ งปรับตาม
มาตรฐานใหม่ภายในวนั ที่ 1 ธนั วาคม 2573 สานักงานคุ้มครองสง่ิ แวดลอ้ มแหง่ ชาตริ ะบุว่า มาตรฐานใหม่นจี้ ะลดการใช้
พลงั งานในโรงงานอุตสาหกรรมอยา่ งน้อย 245 กิกะวตั ตต์ ่อปี หรอื เทยี บเทา่ การลดปรมิ าณรถในทอ้ งถนน 21,000 คัน
การประกาศใชม้ าตรฐานใหมม่ ขี ึน้ หลงั จากทมี่ ขี ้อมูลการใชพ้ ลงั งานของโรงงานอตุ สาหกรรมภายใตก้ ฎหมาย ECA ว่า ระบบ
ผลติ นา้ เยน็ สาหรบั กระบวนการทาความเยน็ มีสดั ส่วนถงึ 16% ของการใชไ้ ฟฟา้ โดยรวม และเปน็ ระบบท่ีใชพ้ ลงั งานสูงเปน็
อนั ดบั สองของภาคอุตสาหกรรม นอกจากนรี้ ฐั บาลยังมีเงินช่วยเหลอื สาหรบั โรงงานทีต่ อ้ งการจะปรบั ปรุงระบบ

มาตรฐาน MEES ประกาศโดยนายมาซากอส ซลั กิฟลิ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสิง่ แวดล้อมและทรพั ยากรน้าในเดือน
พฤศจกิ ายน พรอ้ มระบุว่ามาตรฐานใหมจ่ ะลดตน้ ทนุ พลงั งานของธุรกจิ ลงได้ 37 ล้านดอลลารต์ ่อปภี ายในปี 2568 และยัง
สอดคล้องกบั การใหค้ ามัน่ ของสิงคโปรต์ ่อขอ้ ตกลงปารสี วา่ จะลดการปล่อยกา๊ ซเรือนกระจกลง 36% ในช่วงปี 2548 จนถงึ ปี
2573
มาเลเซียห้ามสบู บหุ ร่ีนรา้ นอาหาร 1 ม.ค.2563 มาเลเซยี หา้ มสบู บหุ ร่แี ละบหุ รไี่ ฟฟ้าในรา้ นอาหารหรอื สถานที่รบั ประทาน
อาหารทุกแห่ง ตง้ั แตว่ นั ที่ 1 มกราคม 2563 น้ี โดยมอบหมายให้กรมอนามยั รบั ผิดชอบ จากการเปิดเผยของ ดาโตะ๊ ดร.
เป็งกวง มังกลิ รฐั มนตรีช่วยว่าการกระทรวงเคหะและรัฐบาลทอ้ งถนิ่ ดาโตะ๊ ดร. เปง็ กวงกลา่ วว่า คณะรฐั มนตรใี ห้ความสาคญั
กบั การยดึ ม่ันตามกฎหมายแห่งรัฐซง่ึ จะมีผลบงั คบั ใช้ในปีหนา้ ตามทกี่ าหนดโดยกระทรวงสาธารณสุข และมอบหมายใหก้ รม
อนามยั แหง่ ซาราวกั รบั ผดิ ชอบ ซ่ึงรวมทง้ั การให้ความรู้และความเข้าใจแกป่ ระชาชนถงึ ความจาเปน็ ทต่ี อ้ งหา้ มการสูบบหุ ร่ีใน
สถานทรี ับประทานอาหารวา่ เป็นอนั ตรายต่อสุขภาพ ในวนั ที่ 20 ธันวาคม 2562 กระทรวงสาธารณสุ ขุ ไดป้ ระกาศหา้ มการสบู
บหุ รี่และบหุ รไ่ี ฟฟา้ ในรา้ นอาหาร สถานทีร่ บั ประทานอาหารทัว่ ประเทศ และให้มผี ลวนั ท่ี 1 มกราคม 2563 ในแหลมมลายู แต่
จะมีผลในวันท่ี 1 กุมภาพนั ธ์ และวนั ที่ 1 มนี าคมใน ซาบาห์และซาราวักตามลาดบั สาหรับผทู้ ่ฝี ่าฝนื จะตอ้ งโทษปรบั เป็นเงิน
250 รงิ กติ แตจ่ ะลดลงเหลือ 150 รงิ กติ หากชาระคา่ ปรับภายใน 1 เดือน และหากไมย่ อมปฏิบัตโิ ทษปรับจะสงู ขน้ึ เป็นเงนิ
10,000 ริงกิต กฎหมายฉบบั นห้ี ้ามสบู บบุหรี่ใกล้สถานท่รี ับประทานอาหารในระยะตา่ กวา่ 10 ฟตุ หรอื 3 เมตร ซ่งึ หากฝา่
ฝืนจะมโี ทษปรับสงู สดุ ถึง 10,000 ริงกติ หรือจาคกุ ไม่เกนิ 2 ปี
อินโดนเี ซียต้ังเปา้ ดึงนักท่องเท่ยี วยโุ รปอนิ โดนเี ซียตง้ั เปา้ ดึงกลมุ่ นกั ท่องเที่ยวยโุ รปหลงั จากนักท่องเท่ยี วจากจนี ลดลง ซึง่
ได้รบั ผลกระทบจากความตงึ เครียดทางการคา้ ระหวา่ งสหรฐั ฯกับจีนนายวิษณุตมะ คูซบู นั ดิโอ รัฐมนตรีว่าการกระทรวง
ท่องเที่ยวและเศรษฐกจิ สรา้ งสรรค์กล่าวว่า ไมจ่ าเปน็ ต้องพง่ึ พานักทอ่ งเทย่ี วจีนตลอดเวลา แตจ่ ะเปลย่ี นเปา้ หมายไปที่
นักทอ่ งเทีย่ วจากยโุ รป เชน่ สหราชอาณาจกั ร ซง่ึ ท่ผี ่านมายังไม่เคยเข้าไปทาตลาด
แหล่งท่องเท่ยี วตามธรรมชาตขิ องอนิ โดนีเซยี สามารถตอบสนองนกั ทอ่ งเทย่ี วยโุ รปได้ดี เพราะสว่ นใหญช่ ื่นชอบกิจกรรม
กลางแจง้ เช่น ล่องเรือในลาบวนบาโจ หรอื ในกะลมิ นั ตันกลาง แตก่ ารทาตลาดแหลง่ ท่องเท่ยี วตามเกาะตา่ งๆกับกลุ่ม
นกั ทอ่ งเที่ยวยโุ รปจะต้องมตี ้นทนุ สงู ขึ้นเพราะมีการดาเนนิ งานมากกวา่ เดมิ แตก่ เ็ ปน็ ตลาดท่มี ศี ักยภาพ
นอกจากนยี้ ังมีเป้าหมายท่จี ะดงึ นักทอ่ งเทย่ี วจากสหรฐั ฯ และออสเตรเลีย ซง่ึ ความสนใจท่คี ล้ายกัน
ข้อมลู จากสานกั สถติ ิพบว่า ในรอบ 9 เดอื นแรกของปีมนี ักท่องเทย่ี วยุโรปเดินทางเข้าอนิ โดนเี ซีย 1.565 ลา้ นคนลดลงเลก็ นอ้ ย
จาก 1.566 ล้านคนในปีก่อน ส่วนนักท่องเท่ยี วสหรฐั ฯมจี านวน 482,500 คนเพม่ิ ข้ึน 12.93% จากปกี อ่ น
อย่างไรก็ตามรับบาลยังมเี ป้าหมายทจ่ี ะดึงนักท่องเที่ยวจนี ให้เพิ่มมากขน้ึ หลงั จากทีเ่ พิ่มข้ึนเพียง 2.2% ในรอบ 5 เดอื นแรก
ของปี แตก่ ็มนี กั ท่องเที่ยวจากมาเลเซียมาทดแทนจนตดิ อนั ดบั หนง่ึ ในกล่มุ นักท่องเทย่ี วต่างชาติเพราะเพ่มิ ข้นึ 23.04%
เมียนมาห้ามรบั ชาระเงินผา่ นโมบายจากนกั ท่องเทีย่ วศนู ยเ์ หรียญ
ธนาคารกลางเมยี นมาสั่ง ห้ามรา้ นค้าในประเทศรบั การชาระเงิน ผ่านแอปพลิเคชั่นวแี ชทเพย(์ WeChat Pay) หรืออาลเี พย์
(AliPay)จากนกั ทอ่ งเทีย่ วศนู ยเ์ หรยี ญจากจนี
การส่งั หา้ มคร้ังเปน็ ผลจากการที่ อู ออ่ ง จอ จอ โอ สมาชกิ สภาเมียนมาไดต้ ั้งคาถามต่อรฐั บาลวา่ มีนโยบายท่จี ะหา้ มรับการ
ชาระเงนิ ผ่านวแี ชทเพย์ หรืออาลีเพย์ของนกั ทอ่ งเท่ยี วศูนย์เหรยี ญจากจนี หรือไม่ เนื่องจากการชาระเงนิ ผา่ นแพล็ตฟอรม์
เหล่านีใ้ นเมียนมาแต่เงนิ จะไหลกลบั ไปจนี อู ติน ลัต รฐั มนตรชี ่วยวา่ การกระทรวงทอ่ งเทย่ี วตอบวา่ ธนาคารกลางเมียนมาไดม้ ี
คาสง่ั หา้ มรา้ นคา้ ในประเทศรับการชาระเงินผา่ นแอปพลเิ คชัน่ วีแชทเพย์(WeChat Pay) หรืออาลีเพย์ (AliPay)จาก
นกั ทอ่ งเที่ยวศนู ย์เหรียญจากจีนแล้ว ขณะเดยี วกนั รัฐบาลจะติดตามการชาระเงนิ หรอื การรับชาระเงนิ ซ้อื สินค้าและบริการใน
สกลุ เงินดอลลารท์ ่ีโรงแรม ร้านอาหารและร้านจาหน่ายของท่รี ะลกึ เพราะฝา่ ฝืนข้อหา้ มที่กาหนดใหร้ บั ชาระเปน็ เงนิ จา๊ ด
เทา่ น้ัน นอกจากนี้การขายทัวรศ์ ูนย์เหรียญเป็นการฝา่ ฝืนกฎหมายหา้ มการผูกขาด กระทรวงจงึ ได้ประสานงานกบั หน่วยงาน
อื่นพ่อื หาแนวทางดาเนนิ การ รัฐบาลเมยี นมาไดผ้ ่อนคลายการขอวีซา่ เข้าประเทศใหก้ ับบางประเทศ โดยอนญุ าตให้ขอวซี ่าที่
สนามบินได(้ Visa on Ariival) สง่ ผลใหน้ กั ท่องเทยี่ วจีนทะลกั เข้าประเทศจานวนมาก ในรอบ 10 เดอื นแรกปนี ี้นกั ท่องเที่ยว
ชาวจนี มีจานวน 1.5 ล้านคนเพ่มิ ขน้ึ 161% จากระยะเดียวกันของปกี ่อน และเปน็ นกั ทอ่ งเทยี่ วตา่ งชาตทิ ่มี จี านวนสูงอนั ดบั
หน่ึงที่เดนิ ทางเขา้ มา แต่เป็นนักทอ่ งเท่ยี วทใ่ี ชจ้ ่ายเงนิ ในเมยี นมาน้อยท่ีสดุ ในบรรดานกั ท่องเท่ยี วต่างชาตดิ ว้ ยกัน โดยได้พกั ที่
โรงแรมซ่งึ มคี นจนี เปน็ เจา้ ของและกนิ อาหารทรี่ า้ นอาหารคนจนี ซึ่งรจู้ ักกันดวี า่ เปน็ นกั ท่องเท่ียวศูนย์เหรยี ญ และบางส่วนยงั ไม่
เคารพวฒั นธรรมของเมียนมา และสร้างปญั หาใหก้ ับผู้ประกอบการและพนักงานในธุรกิจท่องเทย่ี วรวมท้งั ในทีส่ าธารณ

ในเดอื นมนี าคมทผี่ า่ นมา ธนาคารกลางเมยี นมาไดอ้ นุญาตใหม้ กี ารทดลองรบั ชาระงนิ ผา่ นวแี ชทเพย์ ตอ่ มาเดือนกรกฎาคมได้
ขยายระยะเวลาการอนญุ าตให้อีก 3 เดอื น ธนาคารกลางเมยี นมายังไดห้ ารอื กบั ธนาคารในประเทศ องคก์ รระหวา่ งประเทศ ผู้
ให้บริการโอนเงินผ่านโมบายและสมาคมระบบการชาระเงินเมียนมา เพอื่ กาหนดมาตรฐาน EMV และเมยี นมา คิวอารโ์ คด้ เพอื่
วางมาตรฐานการชาระเงนิ ผา่ นคิวอารโ์ คด้

ASEAN Roundup เวยี ดนามเตรยี มต้ัง Financial Center ในโฮจมิ นิ ห3์ กรกฎาคม 2022
ASEAN Roundup ประจาวันท่ี 26 มิถุนายน-1 กรกฎาคม 2565

เวยี ดนามเตรยี มต้ัง Financial Center ในโฮจิมนิ ห์
เวยี ดนามให้ธุรกจิ ทกุ ประเภทใช้ e-invoices เร่มิ 1 ก.ค.
ราคาบา้ นในนครโฮจมิ ินหท์ าสถิติสูงสุดเปน็ ประวตั ิการณ์
อนิ โดนเี ซียเตรยี มขยายโควตา้ สง่ ออกน้ามันปาลม์
อินโดนีเซียลงนาม FTA กบั สหรฐั อาหรับเอมเิ รตส์
ฟลิ ิปปนิ สเ์ ตรียมลงนามFTA เกาหลใี ต้ในปีนี้
เมียนมาเตรยี มขยายการใช้เงนิ หยวน-บาทการค้าชายแดน
เวยี ดนามเตรยี มตง้ั Financial Center ในโฮจมิ นิ ห์
เวยี ดนามเตรยี มการจัดตงั้ ศนู ยก์ ลางทางการเงนิ ในนครโฮจมิ ินห์ โดยไดข้ อใหส้ หราชอาณาจกั รช่วยเหลือในการปรบั ปรงุ กรอบ
กฎหมายดา้ นการธนาคารและการเงิน
นายหวอ่ ง ดงิ ห์ เว้ ประธานรัฐสภาเวียดนามกลา่ วกับนายปเี ตอร์ เอสตลนิ รักษาการนายกเทศมนตรนี ครลอนดอนวา่
เวียดนามตอ้ งการเรียนรจู้ ากประสบการณข์ องประเทศพัฒนาแล้ว รวมถึงสหราชอาณาจกั ร ในการพัฒนาศูนยก์ ลางทาง
การเงนิ โดยชีว้ ่าลอนดอนเปน็ หนงึ่ ในศนู ย์กลางการเงนิ ท่ใี หญแ่ ห่งหนงึ่ ของโลก
นายเว้ พบปะกบั นายเอสตลนิ ในการเดินทางเยอื นสหราชอาณาจักรอย่างเปน็ ทางการระหว่างวนั ที่ 28-30 มถิ นุ ายน
นายเอสตลินกล่าววา่ สหราชอาณาจักรยนิ ดที ี่จะเป็นพันธมติ รกับเวยี ดนามในระดับตา่ งๆ รวมถึงการพฒั นาตลาดการเงินและ
ยกระดับการจดั อันดับความนา่ เชอ่ื ถอื ทางธุรกิจเพือ่ ใหต้ ลาดตราสารหนี้เติบโต
นอกจากนี้ ยังพรอ้ มทจี่ ะสนบั สนนุ ความร่วมมอื ระหวา่ งธนาคารในสหราชอาณาจักรและคคู่ า้ เวยี ดนามเพอ่ื ช่วยใหโ้ ฮจมิ นิ หซ์ ิต้ี
เปน็ ศนู ย์กลางทางการเงิน ในรา่ งแผนงานที่เผยแพร่เม่อื เดอื นกุมภาพนั ธ์ปที แี่ ลว้ นครโฮจมิ นิ ห์เตรยี มการที่จะจัดตั้งศนู ย์กลาง
การเงินระหว่างประเทศภายในปี 2030 บนสามเสาหลัก ได้แก่ ตลาดการเงนิ และการธนาคาร ตลาดทนุ และตลาดอนุพันธ์
เวียดนามใหธ้ รุ กจิ ทุกประเภทใช้ e-invoices เรม่ิ 1 ก.ค. กระทรวงการคลงั ออกหนงั สือเวยี น แจง้ ให้กจิ การทกุ ประเภท ธุรกิจ
ในครอบครวั และกจิ การส่วนบคุ คลท้งั หมดต้องใช้ส์ใบแจ้งหนอ้ี เิ ล็กทรอนิก(e-invoices) แทนใบแจ้งหน้แี บบกระดาษเริ่มตัง้ แต่
วนั ที่ 1 กรกฎาคม หนงั สือเวยี นระบวุ ่า ก่อนวันท่ี 1 กรกฎาคม เฉพาะบรษิ ัททไี่ ดร้ ับการแจง้ เตอื นจากหน่วยงานด้านภาษี
จาเปน็ ต้องเปลยี่ นไปใช้ใบแจ้งหนอี้ ิเลก็ ทรอนิกสภ์ ายใต้กรอบตามระยะเวลาที่กรมสรรพากรกาหนด
ก่อนหนา้ นี้มกี ารสนบั สนุนให้ธุรกจิ ต่างๆ เปลย่ี นไปใชใ้ บแจ้งหน้อี เิ ล็กทรอนกิ ส์ หากมีโครงสร้างพ้นื ฐานที่จาเปน็ ในการตดิ ตั้งใช้
งานการแจ้งหนอ้ี เิ ล็กทรอนิกส์ ในขณะเดียวกนั วิสาหกจิ ขนาดกลางและขนาดยอ่ ม สหกรณ์ ครัวเรือนธรุ กจิ และเจ้าของธุรกิจ
สว่ นบคุ คลในพ้ืนทท่ี ีม่ ภี าวะลาบากและอย่ใู นสภาวะยากลาบากอย่างมากที่ไมส่ ามารถทาธรุ กรรมกบั กรมสรรพากรด้วยวิธกี าร
ทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ได้ และไมม่ ซี อฟต์แวรบ์ ญั ชใี ด ๆ จะไดร้ บั การยกเวน้ การใช้e-invoices
ในความเป็นจรงิ มีการใช้ใบแจ้งหนี้อิเล็กทรอนิกสใ์ น 63 ท้องท่ีทัว่ ประเทศต้งั แต่เดอื นเมษายน 2022 อยา่ งไรกต็ าม ธุรกจิ
ตา่ งๆ ยังคงรายงานปญั หามากมายจากกระบวนการ
ราคาบ้านในนครโฮจิมนิ หท์ าสถติ สิ ูงสดุ เป็นประวตั ิการณ์
ราคาอสงั หารมิ ทรพั ยใ์ นนครโฮจิมนิ ห์พ่งุ ข้นึ อยา่ งรวดเร็วในช่วงไตรมาสทส่ี องของปนี ้ี และทาสถติ สิ งู สดุ เปน็ ประวตั กิ ารณ์ โดย
วลิ ลา่ บางหลงั ในเมืองกาลงั ขายในราคา 700 พันล้านด่อง (30 ลา้ นเหรียญสหรฐั ) ตามแถลงการณ์ในการเสวนา
ในการเสวนาหัวข้อ ‘Money Flow and Real Estate Trends in Late 2022’ ซงึ่ จัดโดย Cafeland เว็บไซต์
อสงั หารมิ ทรัพย์ นายโว เหวยี น ถว่ น เก๊ยี ต ผู้อานวยการฝ่ายการตลาดโครงการบ้านจัดสรรของ CBRE Vietnam เปดิ เผยว่า
บ้านและวลิ ล่าในเขตเมืองทางตะวนั ออกของเมืองมีราคาตลาดตง้ั แต่ 200 ล้านด่อง (8,580 เหรียญสหรฐั ) ถึง 400 ลา้ นด่อง
(17,200 เหรียญสหรฐั ) ตอ่ ตารางเมตร

ด้านปรมิ าณท่ีอยอู่ าศยั นายเกี๊ยตกลา่ วว่า จานวนอพารท์ เมนท์วา่ งในโฮจมิ ินหซ์ ิตเ้ี พิม่ สงู ข้นึ เปน็ 12,000 ยูนิตเพ่มิ ขึ้นจาก
ประมาณ 1,000 ยนู ิตในไตรมาสแรกของปีน้ี อุปทานในไตรมาสทส่ี องเกือบจะเท่ากบั ในไตรมาสท่ีสามของปี 2019 ซ่ึงเปน็
สัญญาณว่าตลาดกาลังฟื้นตัวอยา่ งจริงจงั อย่างไรกต็ าม อพารท์ เมนทเ์ หลา่ นสี้ ว่ นใหญ่เปน็ ระดบั ไฮเอนด์และหรหู ราในโครงการ
ขนาดใหญ่บางโครงการ ดังน้ันจานวนโครงการท่เี ปดิ ตวั ในตลาดจงึ นอ้ ยกว่าชว่ งเดยี วกนั ในปี 2019 นายเกีย๊ ตช้ีวา่ อพาร์ทเมนท์
ในเซ็กเมนตร์ าคาไม่แพงหรือระดบั กลางนน้ั หายากในทกุ วนั น้ี และมกั จะมเี ฉพาะในเขตชานเมอื งเทา่ น้นั นายเกย๊ี ตประเมิน
อปุ ทานอพาร์ทเมนทใ์ นช่วงท่ีเหลือของปีว่า จานวนอพาร์ทเมนทใ์ หมท่ ่เี ปิดตวั ในโฮจมิ ินห์ซติ ใี้ นปี 2022 คาดว่าจะสูงถงึ
22,000-24,000 ยูนิต โดย 14,000 ยนู ติ เปดิ ขายแลว้ ” นายซู งอ็ ก ควง ผู้อานวยการอาวโุ สของ Savills Vietnam เปิดเผยว่า
“ปรมิ าณอพาร์ตเมนตจ์ ะยงั มนี อ้ ยไปจนถงึ ส้นิ ปแี ละอพาร์ทเมนท์จะมรี าคาสูง” “ราคาอพารต์ เมนต์ในโฮจิมินห์ซติ สี้ งู กวา่ รายได้
ของคนในทอ้ งถนิ่ มาก โดยเฉพาะผู้ทีม่ ีอายุ 30 และ 35 ปี” นายควงกล่าว “ดังนนั้ หลายคนจึงมองหาในจงั หวัดใกล้เคยี ง เชน่
ลอ็ ง อาน, บิ่ญเซอื ง และ ดง่ นาย”
อนิ โดนีเซยี เตรยี มขยายโควต้าสง่ ออกน้ามนั ปาลม์
อินโดนีเซียไดเ้ สนอรฐั บาลเพม่ิ โควตาการส่งออกน้ามนั ปาลม์ ในวนั ศุกร(์ 1 ก.ค.) และกาลังพิจารณาที่จะเพิ่มระดบั บังคับของไบ
โอดีเซลในส่วนผสมเชือ้ เพลงิ เพือ่ พยงุ ราคาสาหรบั เกษตรกรในชว่ งเวลาที่สต็อกนา้ มนั ปาลม์ ในประเทศอยู่ในระดบั สงู รัฐมนตรี
อาวโุ สกลา่ วเม่ือวันเสาร(์ 2 ก.ค.) สตอ็ กน้ามันปาลม์ พุ่งข้นึ และการสงั่ ซือ้ ทะลายปาล์มสดจากเกษตรกรมไี มม่ าก หลงั จาก
อินโดนเี ซียระงบั สง่ ออกน้ามันปาลม์ ดบิ และผลติ ภัณฑอ์ ่ืนๆ เปน็ เวลา 3 สปั ดาห์จนถงึ 23 พฤษภาคม เพ่ือควบคมุ ราคานา้ มนั
ปรงุ อาหารในประเทศทพ่ี ุง่ สูงข้นึ อนิ โดนีเซยี หันมาห้ามการสง่ ออกแทนการใชม้ าตรการทางการตลาดภายในประเทศซงึ่
กาหนดให้บรษิ ทั ตา่ งๆ จดั ส่งผลติ ภัณฑส์ ว่ นหน่งึ เขา้ ตลาดในประเทศผ่านโครงการนา้ มันสาหรบั ประกอบอาหารจานวนมากของ
รฐั บาล และใชป้ ริมาณการส่งเขา้ ทอ้ งตลาดในประเทศกับใบอนญุ าตสง่ ออกและโควตาของบริษทั ตา่ งๆ ปรมิ าณทส่ี ่งเขา้ ตลาด
ในประเทศทัง้ หมดในเดอื นมถิ นุ ายนอยทู่ ป่ี ระมาณ 270,000 ตัน ตอนนร้ี ฐั บาลจะอนุญาตใหบ้ ริษทั ทีข่ ายนา้ มันปาลม์ ใน
ประเทศสง่ ออกได้ 7 เท่าของยอดขายในประเทศจากปจั จุบนั ทกี่ าหนด 5 เท่า นาย ลฮู ตุ ปันจาอติ ัน รฐั มนตรีอาวุโสกลา่ ว
“ผมขอใหก้ ระทรวงการคา้ เพ่มิ โควตา้ การสง่ ออกเป็น 7 เทา่ ตั้งแตว่ นั ที่ 1 กรกฎาคม โดยมวี ตั ถปุ ระสงคห์ ลักเพือ่ เพิ่มราคา
ทะลายปาลม์ สดของเกษตรกรอย่างมีนยั สาคญั ” นายลฮู ตุ กลา่ วในแถลงการณ รัฐบาลได้จดั สรรโควตาการส่งออกนา้ มันปาลม์
จานวน 3.4 ลา้ นตนั ภายใต้ “ช่วงการเปลยี่ นผา่ น” หลังจากการหา้ มสง่ ออกและโครงการเรง่ การส่งออก อย่างไรกต็ ามการ
จัดส่งทาไดค้ อ่ นชา้ โดยกล่มุ อตุ สาหกรรมนา้ มันปาลม์ ของอนิ โดนีเซยี GAPKI กล่าววา่ การสง่ ออกมีอุปสรรคจากปญั หาในการ
หาเรือ รัฐบาลจะใช้แผนเพิ่มระดบั การผสมไบโอดีเซลบงั คับเป็น 35% หรอื 40% ขนึ้ อยกู่ บั อุปทานและราคานา้ มนั ปาลม์ ดิบ
จาก 30% ในปจั จุบนั อินโดนเี ซยี ลงนาม FTA กับ สหรฐั อาหรับเอมเิ รตส์
อินโดนเี ซียและสหรฐั อาหรับเอมเิ รตสไ์ ดล้ งนามในขอ้ ตกลงการค้าเสรี(Free Trade Agreement:FTA) เปน็ การกระชับ
ความสัมพนั ธท์ างเศรษฐกจิ ระหว่างเศรษฐกิจทีใ่ หญท่ ่สี ดุ ในเอเชียตะวนั ออกเฉยี งใตก้ บั รัฐอา่ วท่ผี ลติ น้ามนั รายใหญ่
ขอ้ ตกลงดงั กลา่ วมีขึน้ ในระหว่างทป่ี ระธานาธิบดโี จโก วิโดโด ประธานาธิบดอี ินโดนเี ซียเยือนอาบดู าบี ซ่ึงจะมผี ลใหย้ กเลกิ หรอื
ลดภาษสี ินค้าส่วนใหญท่ ่ีซื้อขายระหว่างประเทศมสุ ลมิ อยา่ งมาก
กระทรวงเศรษฐกิจของสหรัฐอาหรับเอมเิ รตสร์ ะบวุ า่ นา้ มนั ปาล์ม ผลิตภณั ฑอ์ าหาร เสื้อผา้ แฟชน่ั ของอินโดนเี ซยี และปิโตร
เคมผี ลติ ภัณฑ์ยาง พลาสติก และเหล็กกลา้ ของเอมเิ รตส์ จะไดร้ ับประโยชนจ์ ากการลดหรือยกเลิกภาษศี ุลกากร
ขอ้ ตกลงยงั รวมไปถงึ ภาคบริการ การลงทนุ สิทธิในทรัพย์สินทางปญั ญา และการยอมรบั รว่ มกันของการรับรองฮาลาลของกนั
และกนั กระทรวงการค้าของอนิ โดนีเซียกล่าว รายละเอยี ดของข้อตกลงไม่มกี ารเปดิ เผยและยงั คงจาเป็นตอ้ งให้ทงั้ สองประเทศ
ให้สัตยาบนั ซึง่ ส่วนใหญ่เปน็ ขนั้ ตอนในสหรัฐอาหรบั เอมเิ รตสท์ มี่ ีอานาจเด็ดขาด แตอ่ าจใช้เวลาหลายเดอื นในระบอบ
ประชาธปิ ไตยของอินโดนีเซยี การสง่ ออกหลกั ของอินโดนเี ซียไปยงั สหรัฐอาหรบั เอมิเรตส์ ไดแ้ ก่ นา้ มันปาล์ม เคร่ืองประดับ
และโลหะมคี ่า ในขณะท่ีการส่งออกของเอมเิ รตสไ์ ปยงั อินโดนีเซยี ส่วนใหญ่เปน็ กา๊ ซปโิ ตรเลียมและน้ามนั ทไ่ี มใ่ ชน่ า้ มันดบิ เหล็ก
และเหล็กกลา้ ประสม ขอ้ มลู ตามรายงานของ Observatory of Economic Complexity สหรฐั อาหรบั เอมเิ รตส์ทีร่ า่ รวยด้วย
นา้ มนั ไดส้ รา้ งความสมั พนั ธท์ างการคา้ ท่ีใกล้ชิดกบั อินโดนเี ซยี ซง่ึ เปน็ ส่วนหน่งึ ของเป้าหมายท่จี ะเพ่ิมเศรษฐกิจขึ้น 2 เทา่ เปน็
816 พนั ลา้ นดอลลารภ์ ายในสนิ้ ทศวรรษ สว่ นหนง่ึ โดยการลงนามในขอ้ ตกลงการค้าเสรี
สหรัฐอาหรบั เอมิเรตสไ์ ด้ลงนามข้อตกลงที่คล้ายกันกับอนิ เดียและอิสราเอลในปีนี้
Abdullah bin Touq รฐั มนตรกี ระทรวงเศรษฐกจิ เอมิเรตส์ อั กล่าวกบั ผ้สู อ่ื ข่าววา่ ข้อตกลงกับอนิ โดนีเซียสามารถเพิ่มการคา้
ทไ่ี มใ่ ช่นา้ มันในระดบั ทวิภาคีเปน็ 10,000 ลา้ นดอลลารภ์ ายใน 5 ปี จากประมาณ 3 พนั ล้านดอลลารใ์ นปที ่แี ล้ว

ซุลกฟิ ลี ฮาซนั รฐั มนตรกี ารค้าอนิ โดนีเซยี กล่าวว่า อินโดนเี ซียคาดวา่ การลงทุนของ UAE ในอนิ โดนีเซยี จะเพ่ิมขนึ้ ตามขอ้ ตกลง
ซ่งึ จะกระตุน้ การสง่ ออกไปยงั ตะวนั ออกกลางและที่อ่ืนๆ สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ซึ่งเปน็ ประเทศทีม่ ีประชากรประมาณ 10 ลา้ น
คน เปน็ ศนู ยก์ ลางการค้าที่สาคญั สาหรบั ตะวนั ออกกลางและบางสว่ นของแอฟริกา เอเชีย และยโุ รป สหรฐั อาหรบั เอมเิ รตสจ์ ะ
ได้ประโยชน์จากการเขา้ ถึงตลาดอนิ โดนเี ซยี ทม่ี ีประชากรมากกว่า 270 ลา้ นคนในชว่ งเวลาท่กี ระจายการเช่อื มโยงทางการค้า
และมองหาการสรา้ งงานให้กับพลเมือง 1 ล้านคน ทานี อาเหม็ด อลั เซยดู ี รัฐมนตรกี ระทรวงการค้าตา่ งประเทศเอมเิ รตส์
บอกกบั สานักข่าวรอยเตอร์ว่า รฐั บาลคาดวา่ ขอ้ ตกลงการคา้ จะสร้างงานทักษะสูง 55,000 ตาแหนง่ ในสหรฐั อาหรับเอมเิ รตส์
ภายในปี 2030 “ขอ้ ตกลงจะเพ่ิมGDP ของเราประมาณ 4.6 พันลา้ นดอลลาร์สหรฐั ภายในปี 2030 จะเพมิ่ การสง่ ออก 3.2
พนั ลา้ นดอลลารส์ หรฐั และเพิม่ การนาเขา้ 2.6 พนั ล้านดอลลารภ์ ายในปี 2030” สหรัฐอาหรบั เอมเิ รตส์อยรู่ ะหว่างการเจรจา
การค้าเสรรี ะดับทวิภาคกี บั ประเทศอ่ืนๆ อยา่ งนอ้ ยหลายสิบประเทศ รวมทง้ั ออสเตรเลยี และเกาหลใี ต้ “เราใกล้จะสรปุ กับ
โคลอมเบีย จะมีการลงนามในอีกไม่ก่ีสปั ดาห์ข้างหน้า” อัล เซยดู ี กล่าว พรอ้ มเสริมวา่ อาจจะบรรลขุ อ้ ตกลงกบั ตุรกไี ดก้ ่อนสนิ้
ปี ฟิลิปปินสเ์ ตรียมลงนามFTA เกาหลใี ต้ในปนี ี ฟลิ ปิ ปนิ สแ์ ละเกาหลีใต้เตรียมลงนาม ขอ้ ตกลงการคา้ เสรีทวภิ าค(ี FTA)
หลังจากประสบความสาเรจ็ ในการเจรจาเมอื่ ปที ่ีแลว้ ทงั้ สองฝ่ายเรม่ิ เจรจาเอฟทีเอในเดือนมิถุนายน 2019 กอ่ นสรปุ การเจรจา
ในเดอื นตลุ าคม 2021 ฟิลปิ ปนิ ส์และเกาหลใี ต้วางแผนที่จะลงนามขอ้ ตกลงในวนั ที่ 30 มิถุนายนปนี ี้ เม่ือมีผลบงั คับใช้ FTA จะ
ยกเลิกภาษศี ุลกากรสาหรบั ผลิตภัณฑ์ส่วนใหญจ่ ากทง้ั สองประเทศ และเปดิ ประตูสู่การเติบโตอย่างรวดเรว็ ของการคา้ ทวิภาคี
ขอ้ ตกลงนี้เป็นเพยี ง FTA ระดบั ทวิภาคีครั้งที่ 2 ของฟิลิปปินส์ ตอ่ จาก FTA กับญ่ปี ุน่ ในปี 2008 การคา้ ระหวา่ งฟลิ ิปปนิ ส์และ
เกาหลใี ตไ้ ดร้ ับประโยชนจ์ าก FTA ของอาเซยี น-เกาหลี ซง่ึ มีผลบังคบั ใช้ในปี 2010 สว่ น FTA ระดบั ทวิภาคีฉบับใหม่จะยิง่ เพม่ิ
การค้าและการลงทุนระหว่างสองประเทศมากนึ้ และสง่ เสรมิ ความสมั พนั ธ์ทีล่ ึกซง้ึ ยิ่งข้นึ ระหว่างเศรษฐกจิ ทเี่ ก้อื หนนุ กัน
สาหรบั ฟลิ ิปปนิ ส์ FTA สามารถช่วยยกระดบั การเข้าถึงตลาดสาหรบั สินค้าเกษตรไปยงั เกาหลใี ต้ ในขณะท่เี กาหลใี ตม้ คี วาม
กระตือรือร้นทจี่ ะขยายการสง่ ออกยานยนตไ์ ปยงั ตลาดฟิลิปปินส์ เมยี นมาขยายการใช้เงนิ หยวน-บาทการค้าชายแดน
เมอื่ วนั ท่ี 26 มิถนุ ายนที่เมืองเนปดิ อว์ ไดม้ ีการจัดประชมุ เรือ่ งการขยายการใชเ้ งินหยวน/จัต๊ ในชนิ ชเวฮอว์ ด้านชายแดนเมยี น
มากับจีน และบาท/จต๊ั ในภาคการค้าของมะริด เกาะสอง แคว้นตะนาวศรี ชายแดนท่ีติดกับไทย
ดอว์ ตาน ตาน สเว รองผวู้ ่าการธนาคารกลางเมยี นมา และเจา้ หนา้ ที่จากธนาคารไทย เชน่ ธนาคารไทยพาณิชย์ ธนาคาร
กรงุ เทพ ธนาคารกสิกรไทย ธนาคารเศรษฐกิจเมียนมา และธนาคารเอกชนในท้องถ่นิ เขา้ ร่วมประชุม
การใชเ้ งนิ ตราต่างประเทศเพื่อชาระค่าสนิ คา่ ชายแดนถูกนามาใช้ท่ชี ายแดนเมียนมา-จีน และการใช้สกลุ เงนิ ท้องถิน่ หยวน/จ๊ั/
บาท ในการค้าชายแดนเมยี นมา-ไทย เมือ่ วันท่ี 21 มีนาคม การประชมุ มุ่งเน้นไปทีก่ ารขยายการใช้เงนิ บาท/จัต๊ ในมะรดิ และ
เกาะสอง และการใช้เงนิ หยวน/จตั๊ ในชนิ ชเวฮอว์ รูปแบบการชาระดว้ ยเงินตราตา่ งประเทศมีจดุ มุ่งหมายเพอ่ื ส่งเสรมิ การคา้ ทวิ
ภาคี การไหลเวยี นทางการคา้ กระบวนการชาระเงนิ และสภาพคลอ่ ง และการใช้สกุลเงนิ ในประเทศใหส้ อดคลอ้ งกบั การ
รวมกลมุ่ ทางการเงนิ ของอาเซียน
คณะทางานเฉพาะกจิ ได้มีการจัดตง้ั ข้นึ เพอ่ื ร่วมมือกับธนาคาร กรมศลุ กากร กระทรวงพาณิชย์ พอ่ ค้าในทอ้ งถ่ิน และหนว่ ยงาน
ของรฐั ในภมู ภิ าค/รัฐ เพื่อเรม่ิ ดาเนินการในสัปดาห์แรกและสปั ดาหท์ ี่สองของเดือนกรกฎาคม และดาเนนิ การตามมาตรฐาน
ขน้ั ตอนและข้อตกลงการธนาคาร(Standard of Procedures and Banking agreement)โดยเรว็ ทส่ี ดุ
นอกจากน้ี ท่ปี ระชุมยงั หารือถงึ แผนการให้ธนาคารเมยี นมารับเงินโอนทส่ี ง่ โดยแรงงานเมียนมาเป็นเงินบาท ผา่ นธนาคารไทย
ในประเทศไทย เพือ่ ใหพ้ ่อแมแ่ ละญาติพ่นี ้องในเมียนมา ภายใต้ความร่วมมือของธนาคารกลางแหง่ เมยี นมา กระทรวงพาณิชย์
กระทรวงการวางแผนและการเงนิ และคณะกรรมการกลางดแู ลความราบรน่ื ของการคา้ และสนิ ค้า(Central Committee on
Ensuring the Smooth Flow of Trade and Goods) การขยายการคา้ ในภมู ภิ าคโดยใช้เงินหยวน/จ๊ัต/ และ บาท/จต๊ั และ
ลดความเสย่ี งจากอตั ราแลกเปลี่ยน เรม่ิ ข้ึนตัง้ แต่ปงี บประมาณ 2021-2022 ภายในระยะเวลานาร่องหยวน/จ๊ัด ต้ังแตม่ กราคม
2022 ถึงสัปดาหท์ ี่ 3 ของเดือนมถิ ุนายน 2022 รายได้จากการส่งออกมมี ลู คา่ 197.464 ล้านหยวน และมกี ารชาระเงนิ สนิ คา้
นาเข้า 77.699 ลา้ นหยวน ทาใหเ้ กินดลุ ในรูปเงนิ หยวน 119.765 ล้าน
ภายในระยะเวลานารอ่ งบาท/จ๊ัต ตั้งแตเ่ ดือนมนี าคม 2022 ถึงสัปดาหท์ ี่ 3 ของเดอื นมิถนุ ายน 2022 รายไดจ้ ากการสง่ ออกใน
รูปเงินบาทมีมลู คา่ 1,540.46 ล้านบาท มลู ค่านาเข้า 1,137.95 ลา้ นบาท จึงเกนิ ดลุ 402.51 ล้านบาท นอกจากนี้ ได้มกี าร
อนญุ าตใหแ้ รงงานโอนเงนิ กลับประเทศได้และมีรายได้ในสัปดาห์ท่ี 3 ของเดือนมิถุนายน 2022 เท่ากับ 29.548 ลา้ นบาท
ธนาคารกลางเมยี นมาไดห้ ารือเกย่ี วกบั กลไกการชาระเงินทดี่ าเนินการโดยธนาคารตา่ งประเทศหลายครงั้ และในประเดน็ ที่
เกยี่ วขอ้ งกบั การชาระเงนิ บาท/จต๊ั และหยวน/จ๊ัต นัน้ ได้มีการประสานงานโดยธนาคารกลางของประเทศไทย ธนาคารจีน

และธนาคารไทย การสนบั สนุนสภาพคลอ่ ง การเงนิ การค้า และเวลาการชาระบญั ชีถูกกาหนดไวอ้ ย่างชดั เจนเพ่อื แปลงสกลุ เงนิ
ท่ไี ดจ้ ากการเกนิ ดลุ การคา้ และไดม้ ีการลงนามขอ้ ตกลง

คลังเอเปคประเมินเศรษฐกิจป’ี 65 ชะลอตวั โลกเจอ 3 ปจั จยั เสยี่ ง ดอกเบ้ยี เงินดอลลารแ์ ขง็ คา่ ราคาพลังงาน
20 ตุลาคม 2022
นายอาคม เตมิ พทิ ยาไพสิฐ รัฐมนตรวี า่ การกระทรวงการคลงั แถลงผลการประชมุ รัฐมนตรวี ่าการกระทรวงการคลงั เอเปค ครัง้
ที่ 29 นายอาคม เตมิ พิทยาไพสฐิ รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงการคลงั แถลงว่า ในวันท่ี 20 ตลุ าคม 2565 กระทรวงการคลังเป็น
เจ้าภาพจดั การประชุมรฐั มนตรีวา่ การกระทรวงการคลงั เอเปค คร้ังที่ 29 (The 29thAPEC Finance Ministers’ Meeting:
APEC FMM) ณ ศนู ย์การประชมุ แห่งชาตสิ ริ ิกติ ์ิ โดยมรี ฐั มนตรวี ่าการกระทรวงการคลัง เปน็ ประธานการประชุมและมี
ผเู้ ข้ารว่ มประชมุ ประกอบด้วย รัฐมนตรวี ่าการกระทรวงการคลังและผู้แทนจาก 21 เขตเศรษฐกจิ และผูบ้ รหิ ารองคก์ าร
ระหว่างประเทศไดแ้ ก่ธนาคารพฒั นาเอเชยี (Asian Development Bank: ADB)กองทนุ การเงินระหวา่ งประเทศ
(International Monetary Fund: IMF) กลุ่มธนาคารโลก (World Bank Group: WBG) องคก์ ารเพือ่ ความร่วมมอื ทาง
เศรษฐกจิ และการพัฒนา (Organization for Economic Cooperation and Development: OECD) และ หน่วยงาน
สนบั สนนุ นโยบายของเอเปค(APEC Policy Support Unit: APEC PSU) เพ่ือรว่ มหารอื ในประเดน็ ดา้ นเศรษฐกจิ การเขา้ ถึง
แหล่งเงินทนุ เพ่ือการพฒั นาทีย่ ่งั ยนื (Sustainable Finance) และการใช้เทคโนโลยดี ิจิทลั เพื่อม่งุ สู่การเป็นเศรษฐกิจดิจิทลั
(Digitalization for Digital Economy) ภายใต้แนวคิด “ขับเคลื่อนเศรษฐกจิ ดิจทิ ลั มงุ่ สู่การเงินการคลงั ย่ังยืน”
โดยมผี ลการประชุมAPEC FMM ครัง้ ที่ 29และกจิ กรรมทส่ี าคญั ดังนี้
ผลการประชุม APEC FMM คร้ังท่ี 29
1.1 ผลการหารอื ประเดน็ ด้านเศรษฐกิจ ท่ีประชมุ ไดห้ ารือและแลกเปลีย่ นความคดิ เหน็ ในประเด็นดา้ นเศรษฐกิจ โดยผ้แู ทน
จาก IMF ได้รายงานการคาดการณ์เศรษฐกิจโลกในปี 2565 วา่ จะขยายตัวทีร่ ้อยละ 3.2 ตอ่ ปี ซ่ึงชะลอลงจากปีก่อนหนา้ ที่
ขยายตัวรอ้ ยละ 6.0 ตอ่ ปี และคาดการณ์ว่าเศรษฐกจิ โลกในปี 2566 จะขยายตวั ท่รี ้อยละ 2.7 ตอ่ ปี ซ่งึ เปน็ แนวโน้มทีช่ ะลอตัว
ลงจากปี 2565 ในส่วนของภาพรวมเศรษฐกิจของสมาชกิ เขตเศรษฐกจิ เอเปคในปี 2565 คาดวา่ จะขยายตวั ท่ีร้อยละ 2.5 ตอ่ ปี
ทช่ี ะลอลงจากปีก่อนหน้าที่ขยายตวั ร้อยละ 5.9 ตอ่ ปแี ละคาดการณว์ า่ ในปี 2566 เศรษฐกิจของสมาชกิ เขตเศรษฐกจิ เอเปคจะ
ขยายตวั ท่ีรอ้ ยละ 2.6 เรง่ ขึ้นเล็กนอ้ ยจากปี 2565 โดยเศรษฐกิจโลกยงั คงมปี จั จัยเสี่ยงจากแนวโน้มการดาเนนิ นโยบาย
การเงินท่ีเขม้ งวด ค่าเงินดอลลาร์สหรัฐฯ ทีแ่ ข็งค่าข้นึ อย่างต่อเนื่องและสถานการณ์ที่ส่งผลตอ่ ราคาพลงั งานท่สี ูงข้นึ
ทงั้ นี้ ผลการคาดการณ์ดงั กลา่ วสอดคลอ้ งกับการวิเคราะห์ของ ADB และ APEC PSU นอกจากนี้ ADB ไดใ้ หข้ ้อเสนอแนะวา่
ความร่วมมอื ของภูมิภาคเอเปคในด้านการดาเนนิ นโยบายเศรษฐกิจและการเงินจะช่วยส่งผลให้เศรษฐกจิ ของเอเปคสามารถฟ้นื
ตวั ไดอ้ ยา่ งยง่ั ยนื และมเี สถยี รภาพ ในการนผ้ี ู้แทนไทยได้นาเสนอสถานการณ์และทศิ ทางเศรษฐกจิ ไทยโดยคาดว่าในปี 2565
เศรษฐกจิ ไทยจะขยายตวั ทีร่ อ้ ยละ 3.0 – 3.5 ตอ่ ปี เปน็ การขยายตัวเรง่ ขึน้ จากปีกอ่ นหนา้ ท่ขี ยายตวั รอ้ ยละ 1.5 ตอ่ ปี โดยมี
ปัจจยั สนบั สนุนจากการบรโิ ภคภายในประเทศทขี่ ยายตวั การฟ้ืนตวั ของภาคการทอ่ งเทย่ี วและนโยบายการคลังในลกั ษณะทมี่ งุ่
เปา้ (Targeted)เพอื่ บรรเทาผลกระทบจากราคาพลังงานและราคาสนิ คา้ อปุ โภคบริโภคทเี่ พม่ิ สงู ข้นึ พรอ้ มท้ังรักษาเสถยี รภาพ
ทางเศรษฐกิจ และสง่ เสรมิ การลงทุนในระดับประเทศและระดบั ภมู ภิ าค
1.2 ผลการหารอื ในประเด็นการเข้าถงึ แหลง่ เงนิ ทนุ เพอื่ การพฒั นาที่ย่ังยนื ADB และ OECD ไดน้ าเสนอประสบการณ์ดา้ น
การสนบั สนนุ โครงการต่าง ๆ ท่ีสอดคล้องกับเปา้ หมายดา้ นสง่ิ แวดล้อมทง้ั น้ี องค์การระหว่างประเทศข้างตน้ ไดก้ ลา่ วถงึ กลไกที่
จะสามารถส่งเสรมิ ให้แตล่ ะเขตเศรษฐกิจสามารถบรรลสุ ่เู ปา้ หมายดงั กล่าวได้ เชน่ การพิจารณาใชก้ ลไกของกองทุนสีเขยี วของ
อาเซียน (ASEAN Catalytic Green Finance Facility: ACGF) เพอื่ ช่วยในด้านการพฒั นาโครงสร้างพ้ืนฐานสีเขียว (Green
infrastructure) การมีกลมุ่ เป้าหมายทชี่ ัดเจนสาหรับการสง่ เสรมิ ดา้ นส่งิ แวดล้อมซึ่งสามารถเชอ่ื มโยงกับการออกพนั ธบัตรเพื่อ
การพฒั นาที่ย่ังยืนตา่ ง ๆ ไดแ้ ก่ การพนั ธบัตรสเี ขยี ว (Green bond) พนั ธบัตรเพ่อื สงั คม (Social bond) พันธบัตรเพื่อความ
ยง่ั ยนื (Sustainability bond) พนั ธบัตรสฟี ้า (Blue bond) หรอื อนื่ ๆ ที่เกย่ี วขอ้ ง เป็นต้น
นอกจากนี้ OECD ไดเ้ นน้ ดา้ นการส่งเสรมิ การลงทุนเพือ่ ความยง่ั ยนื และการเปลย่ี นผา่ นไปสกู่ ารปลอ่ ยก๊าซเรือนกระจกสทุ ธเิ ปน็
ศนู ย์ ซ่งึ มคี วามจาเป็นอยา่ งยิ่งทจี่ ะต้องคานงึ ถงึ การพัฒนาเครื่องมอื และมาตรฐานทสี่ อดคล้องและดาเนินการร่วมกันได้
ในการนี้ ท่ปี ระชมุ ไดร้ ับทราบผลการสัมมนาเรอ่ื ง Developing the Ecosystem for Sustainable Finance in the Capital
Market เมอื่ เดอื นมถิ นุ ายน 2565 และการจดั ทาเอกสารข้อเสนอแนะเชงิ นโยบายเรื่องการเข้าถงึ แหลง่ ทุนเพอ่ื การพฒั นาท่ี
ยง่ั ยืนซึง่ จะสามารถนาไปปรับใชเ้ ป็นแนวทางในการพฒั นาไปสู่เป้าหมายการพัฒนาท่ยี ่ังยนื อย่างเป็นระบบ เชน่ การจดั ทา

นิยามด้านการเงนิ เพ่อื ความยั่งยนื การพัฒนาตลาดซ้ือขายคารบ์ อน การสง่ เสริม SMEs ในช่วงของการเปลย่ี นผา่ นไปสู่
เป้าหมายการลดก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ เป็นต้น
1.3 ผลการหารือในประเด็นการใชเ้ ทคโนโลยีดจิ ทิ ัลเพอ่ื มุ่งส่กู ารเปน็ เศรษฐกจิ ดจิ ทิ ัลที่ประชุมได้รบั ทราบผลของการจัดทา
รายงานเรือ่ งเทคโนโลยีดจิ ิทลั และนโยบายดา้ นภาษีในภูมภิ าคเอเปค(Digitalization and tax policy in Asia and the
Pacific)ของ ADB ซ่ึงมขี อ้ เสนอแนะเชิงนโยบายเพอื่ เพมิ่ ประสทิ ธิภาพการดาเนนิ นโยบายดา้ นภาษี เชน่ การนาเทคโนโลยี
ดิจิทลั เข้ามาปรับใช้ในการให้ความช่วยเหลอื ตอ่ กลุ่มเปา้ หมายโดยตรง การเพิ่มความรวดเรว็ และประสิทธภิ าพในการ
ดาเนินงาน การอานวยความสะดวกโดยการเชอื่ มโยงข้อมลู บคุ คลหรอื ธุรกจิ เข้ากบั เลขประจาตวั การนาปญั ญาประดษิ ฐ์
(Artificial Intelligence: AI) เข้ามาใช้ในการวิเคราะห์และคาดการณผ์ ลตา่ ง ๆ เป็นตน้
ทป่ี ระชมุ ยงั ไดร้ ับทราบผลการสมั มนาเร่ือง Digital Technology for Efficient Tax Collection ท่ีจดั ขนึ้ เมื่อเดือนมิถนุ ายน
2565 โดยเปน็ การหารอื เกยี่ วกับการใชฐ้ านข้อมูลขนาดใหญ่ (Big data) ในการบรหิ ารจดั การด้านข้อมูลภาษี รวมถึงแนวทาง
ปฎบิ ัตดิ า้ นภาษีทเี่ ปน็ สากลยง่ิ ขึ้น ทง้ั นี้ ไดม้ ีการจดั ทาเอกสารขอ้ เสนอแนะเชิงนโยบาย เรอ่ื ง Digitalization of Fiscal
Measures and Policy Innovations during the COVID-19 Pandemic ทกี่ ลา่ วถึงการนาเทคโนโลยีดจิ ทิ ัลมาใช้ในการ
ดาเนินนโยบายชว่ ยเหลือและอานวยความสะดวกต่าง ๆ ซงึ่ ได้แก่ การอานวยความสะดวกด้านภาษี การเงิน การบริการของ
ภาครัฐ การศกึ ษา และสาธารณสขุ ทง้ั น้ี เอกสารข้อเสนอดงั กล่าว ได้ระบถุ ึงกรณศี กึ ษาของไทยในการดาเนนิ นโยบายผา่ น
โครงสรา้ งพื้นฐานดิจทิ ัล อาทิ ระบบการชาระเงนิ แบบอเิ ลก็ ทรอนกิ สแ์ ห่งชาติ (National E-Payment) การเพิ่มการใช้บัตร
อิเล็กทรอนิกส์และเครื่องชาระเงินอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (Electronic Data Capture: EDC) ระบบภาษใี นรปู แบบอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์
และระบบอิเล็กทรอนิกสภ์ าครัฐ (Government e-Payment system)นอกจากนี้ ทป่ี ระชมุ ไดร้ บั ทราบผลการจดั ทาเอกสาร
การพิจารณาเชิงนโยบายการเชอื่ มโยงการชาระเงินและการโอนเงินขา้ มพรมแดน (APEC Policy Considerations for
Developing Cross-border Payments and Remittances) เพอ่ื เปน็ แนวทางสาหรบั เขตเศรษฐกจิ ในเอเปคทีต่ อ้ งการ
เช่อื มโยงการโอนเงินและการชาระเงินระหว่างกนั ซง่ึ เปน็ การอานวยความสะดวกใหป้ ระชาชนสามารถทาธรุ กรรมได้อยา่ ง
สะดวกรวดเร็วปลอดภยั ด้วยต้นทนุ ทถ่ี ูกลงรวมทั้งสนบั สนุนการค้าและการทอ่ งเทีย่ วในภมู ภิ าคซึ่งจะช่วยส่งเสรมิ การฟ้นื ตวั ทาง
เศรษฐกิจของภมู ภิ าคในช่วงหลังโควดิ -19
1.4 ผลการดาเนนิ การตามแผนปฏิบัตกิ ารเซบู ที่ประชมุ ไดร้ บั ทราบความคืบหน้าของผลลพั ธภ์ ายใตก้ ารประชมุ เชงิ ปฏิบตั ิการ
ในหัวข้อประสบการณแ์ ละวิธกี ารสาหรบั การลงทุนด้านการเปลย่ี นผา่ นพลังงานของสมาชิกเขตเศรษฐกิจเอเปค(APEC
Experiences and Available Tools for Financing a Just Energy Transition) จากผู้แทนสหรฐั อเมรกิ า ซง่ึ การประชมุ
เชงิ ปฏบิ ตั กิ ารดงั กล่าวทาใหไ้ ดท้ ราบถงึ แนวทางในการจัดหาเงินทนุ เพื่อการเปลย่ี นผ่านพลังงาน(Just Energy Transition)ซึ่ง
สมาชิกเขตเศรษฐกิจสามารถนาไปปรับใชใ้ ห้เหมาะสมกับรูปแบบของแนวทางในการพฒั นาเศรษฐกิจและสงั คมของแตล่ ะเขต
เศรษฐกจิ ในอนาคตต่อไป
1.5 ผลการพจิ ารณาแถลงการณร์ ว่ มรฐั มนตรีวา่ การกระทรวงการคลังเอเปคคร้งั ที่ 29
หรือ Joint Ministerial Statement of the 29th APEC Finance Ministers’ Meeting ท่ีประชมุ ไดร้ ่วมพิจารณารา่ ง
แถลงการณร์ ่วมรฐั มนตรีว่าการกระทรวงการคลงั เอเปคครัง้ ท่ี 29 (Joint Ministerial Statement of the 29thAPEC
Finance Ministers’ Meeting) โดยสามารถบรรลุฉนั ทามตไิ ด้ในเนอื้ หาส่วนใหญ่ อย่างไรกต็ าม ท่ีประชุมไมส่ ามารถบรรลุ
ฉนั ทามติในบางประเด็น ในการน้ี จงึ จาเป็นต้องออกแถลงการณป์ ระธานรัฐมนตรวี า่ การกระทรวงการคลังเอเปคครง้ั ที่ 29
(Chair’s Statement of the 29thAPEC Finance Ministers’ Meeting) เพ่อื เป็นเอกสารผลลพั ธข์ องการประชมุ ซงึ่ มี
สาระสาคญั สรุปไดด้ งั นี้
1.5.1 ประเดน็ เศรษฐกิจโลกและเศรษฐกจิ ภูมภิ าคเอเปคประเด็นเศรษฐกิจโลกและเศรษฐกิจภูมิภาคเอเปคแม้วา่ สถานการณ์
การแพร่ระบาดของโรคติดเช้อื ไวรสั โควดิ -19 จะคลีค่ ลายลงแตย่ ังคงมีปัจจยั เส่ยี งทสี่ ง่ ผลใหเ้ กดิ การชะลอตวั ทางเศรษฐกิจใน
ภมู ิภาคเอเปคไดแ้ ก่ภาวะเงนิ เฟอ้ ท่ีมีผลตอ่ ราคาพลังงานและราคาอาหารสถานการณ์ด้านภมู ริ ัฐศาสตรส์ ภาวะชะงกั งนั ของ
อปุ ทานรวมถึงภาวะทางการเงินทเี่ ข้มงวดยิ่งขึน้
1.5.2 การเข้าถงึ แหลง่ เงนิ ทุนเพือ่ การพฒั นาท่ยี ง่ั ยืนการเขา้ ถงึ แหล่งเงินทนุ เพื่อการพัฒนาทย่ี ่ังยืนอยา่ งปลอดภัยและมี
ประสทิ ธภิ าพสาหรบั ทุกภาคสว่ นเปน็ ส่ิงสาคญั ตอ่ การเตบิ โตทางเศรษฐกิจอยา่ งครอบคลุมและยงั่ ยืน และจะสามารถนาไปสู่
เปา้ หมายการพฒั นาที่ยัง่ ยืน
1.5.3 การใชเ้ ทคโนโลยดี จิ ทิ ลั เพ่อื มุ่งสูก่ ารเปน็ เศรษฐกิจดจิ ิทลั การพัฒนาเทคโนโลยดี จิ ิทลั มาปรบั ใช้ในการดาเนินนโยบาย
ชว่ ยเหลอื ต่าง ๆ มีความสาคัญอยา่ งยิง่ โดยเฉพาะในช่วงของการแพร่ระบาดของโรคตดิ เชอื้ ไวรสั โควดิ -19 รวมถึงเป็นการ

อานวยความสะดวกใหแ้ ก่ประชาชนและผปู้ ระกอบการในการเขา้ ถึงบริการของภาครฐั อาทิ การจดั การด้านภาษี การระดมทนุ
ผ่านระบบดิจิทลั
1.5.4 การดาเนนิ การตามแผนปฏบิ ัตกิ ารเซบสู ่งเสรมิ การมสี ่วนรว่ มของสมาชิกเขตเศรษฐกิจเอเปคในการเสนอนโยบายทจี่ ะ
ดาเนนิ การภายใตย้ ทุ ธศาสตร์การนาแผนปฏิบตั ิการเซบูสกู่ ารปฏิบตั ฉิ บับใหม่ โดยแต่ละเขตเศรษฐกจิ ไดเ้ ลือกประเดน็ ทจี่ ะ
ดาเนนิ การภายใตเ้ สาหลักของแผนปฏิบัตกิ ารเซบซู ึง่ ได้แก่ การสง่ เสริมการรวมกลมุ่ ทางการเงิน การเรง่ รดั การปฏิรูปและเพ่มิ
ความโปรง่ ใสทางการคลัง การเสรมิ สร้างความแข็งแกรง่ ทางการเงนิ และการเรง่ รดั การลงทุนและการระดมทนุ เพอื่ พฒั นา
โครงสร้างพ้นื ฐาน
1.5.5 ประเด็นอ่นื ๆเช่น การบรหิ ารความเสีย่ งและการประกนั ภัยเพ่อื รองรับความเสย่ี งจากภยั พิบตั ิ การเพม่ิ ความร่วมมอื กับ
ภาคเอกชนในการดาเนินงานของเอเปค การรว่ มมอื กับองค์การระหว่างประเทศในการจดั ทาเอกสารขอ้ มลู จากสมาชกิ เขต
เศรษฐกจิ เอเปคและการพฒั นาการลงทนุ ในโครงสรา้ งพน้ื ฐานทมี่ คี ณุ ภาพและนาไปสู่ความยั่งยนื เปน็ ต้น
ทงั้ น้ี ทปี่ ระชมุ ได้รับทราบการจดั ทาเอกสารจานวน 6 ฉบับ ประกอบด้วย
(1) Policy RecommendationsPaper on APEC sustainable finance to embed a sustainability bond into
Government Sustainable Finance
(2) Seminar Report on Developing the Ecosystem for Sustainable Finance in the Capital Market
(3) Policy RecommendationsPaper on Digitalization of Fiscal Measures and Policy Innovations during the
COVID-19 Pandemic
(4) Webinar Report on Digital Technology for Efficient Tax Collection
(5) Seminar Report on Digitalization for Inclusive Finance Embracing the Digital Fundraising และ
(6) APEC Policy Considerations for Developing Cross-Border Payments and Remittances
ซึ่งเอกสารทงั้ 6 ฉบบั ดังกลา่ ว เปน็ ผลลัพธ์ทเ่ี ปน็ รปู ธรรมสาหรับความรว่ มมือดา้ นเศรษฐกิจ การเงิน และการคลัง ในปีน้ี และ
เปน็ การสานตอ่ ความรว่ มมือระหวา่ งเขตเศรษฐกจิ เพ่อื การม่งุ สู่การพฒั นาท่ยี ่งั ยนื ทางเศรษฐกจิ และเปน็ มติ รตอ่ สิ่งแวดล้อม
การหารอื ระหว่างรฐั มนตรวี ่าการกระทรวงการคลังเอเปคกบั สภาทป่ี รกึ ษาทางธุรกิจเอเปค
ผลการหารือระหวา่ งรฐั มนตรวี า่ การกระทรวงการคลงั เอเปคกับสภาทปี่ รึกษาทางธุรกิจเอเปค
ที่ประชุมได้หารอื ถึงแนวทางในการสรา้ งระบบนเิ วศที่เออ้ื ตอ่ การใหบ้ รกิ ารทางการเงนิ ดิจทิ ัลทค่ี รอบคลมุ ทกุ ภาคสว่ นมากยง่ิ ข้ึน
ใน3 ประเด็นหลัก ไดแ้ ก่
(1) การพฒั นาระบบข้อมลู เปิดที่เชอ่ื มโยงกนั (Inter-operable Open Data) ในภมู ภิ าคเอเชยี แปซฟิ กิ
(2) การพฒั นาโครงสร้างพื้นฐานของตลาดดจิ ทิ ลั สาหรบั สินเชื่อหมนุ เวยี น (Supply Chain Finance) เพือ่ ชว่ ยเหลือวสิ าหกจิ
ขนาดกลาง ขนาดย่อมและรายย่อย ทีไ่ ด้รบั ผลกระทบจากการแพรร่ ะบาดของโควิด-19 และ
(3) การส่งเสรมิ การพัฒนาสกุลเงนิ ดจิ ิทัลของธนาคารกลางท่เี ชอ่ื มโยงกนั (Inter-Operable Central Bank Digital
Currencies (CBDCs) เพือ่ สนบั สนนุ ใหม้ สี กลุ เงนิ ในรูปแบบดิจิทลั ทอ่ี อกโดยธนาคารกลางสาหรับการทาธุรกรรมด้านการเงิน
และดา้ นธรุ กิจ

สภาท่ปี รึกษาทางธุรกิจเอเปคเตรียม 5 ข้อเสนอเร่งด่วนต่อทปี่ ระชมุ สดุ ยอดAPEC
การหารอื ทวภิ าคี รัฐมนตรวี า่ การกระทรวงการคลงั ไดห้ ารือทวภิ าคกี ับ Mr. Christopher Hui Ching-yu, Secretary for
Financial Services and the Treasury หวั หนา้ คณะผแู้ ทนเขตบรหิ ารพิเศษฮ่องกงแห่งสาธารณรฐั ประชาชนจีน โดยได้
หารอื ในประเด็นหลกั เกี่ยวกบั มมุ มองเศรษฐกจิ โลกและเศรษฐกจิ ในภมู ภิ าคเอเปค รวมถึงการสนบั สนนุ ในด้านการเช่อื มโยง
ระบบการชาระเงิน และการดาเนนิ งานด้านการเขา้ ถึงแหลง่ เงินทุนเพ่อื การพัฒนาทย่ี ัง่ ยนื โดยเฉพาะการระดมทนุ เพือ่ การ
พฒั นาโครงสร้างพนื้ ฐานผ่านพนั ธบัตรสเี ขียว และตราสารทางการเงนิ เพ่ือการพัฒนาอน่ื ๆ รวมทงั้ เหน็ พ้องรว่ มกนั ในการ
พฒั นาความร่วมมือทางดา้ นเศรษฐกิจ การเงินและการคลัง ระหว่างกนั และยกระดับความร่วมมอื ดงั กลา่ วใหเ้ ข้มแข็งและสรา้ ง
ผลลพั ธ์ที่เป็นรปู ธรรมมากย่ิงขึ้นในอนาคตอันใกล้ การประชุม APEC FMM คร้ังที่ 29 สะทอ้ นความพยายามในการรว่ มมือกัน
ขับเคลอื่ นไปสกู่ ารพฒั นาทีย่ ่ังยืนของภมู ภิ าคเอเปค และถือเปน็ โอกาสอนั ดีท่ีสมาชกิ เขตเศรษฐกิจเอเปคได้หารือและ
แลกเปลย่ี นความคดิ เห็น รวมถึงรบั ทราบแนวโนม้ สถานการณเ์ ศรษฐกิจโลก ความคบื หน้าในการดาเนนิ การดา้ นการเข้าถึง
แหล่งเงินทุนและการใชเ้ ทคโนโลยดี จิ ิทัลเพ่ือมุ่งสู่การเปน็ เศรษฐกิจดจิ ิทลั ของทั้งภาครัฐและภาคเอกชนรวมถึงแนวทางในการ
ดาเนินนโยบายทเ่ี อ้อื ต่อการไปสู่เปา้ หมายดา้ นเศรษฐกจิ และสิง่ แวดล้อมทเี่ ป็นรูปธรรมต่อไปในอนาคต

สาหรบั การประชุม APEC FMM ครัง้ ตอ่ ไป สหรัฐอเมริกาจะทาหนา้ ทเ่ี ป็นเจา้ ภาพ โดยคาดว่าจะจดั ขนึ้ ในชว่ งเดือนตุลาคม
2566

นายกฯ จต้ี า่ งประเทศแจงจดั งานประชุม APEC ทุกสปั ดาห์ – มติ ครม. เพมิ่ อานาจผวู้ ่าฯ เยียวยานา้ ทว่ ม 20 ลา้ น
18 ตลุ าคม 2022
พล.อ.ประยุทธ์ จนั ทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและรฐั มนตรวี า่ การกระทรวงกลาโหม
นายกฯสั่งทุกกระทรวงเตรยี มของขวญั ปใี หม-่ จีต้ ่างประเทศแจงจัดงานประชมุ APEC ทุกสัปดาห-์ ชู “หนองบวั ลาภ”ู เป็น
จงั หวดั สขี าว – มติ ครม. ไฟเขยี ว 7 แบงก์รฐั จัด 21 มาตรการ – เพม่ิ อานาจผูว้ า่ ฯจ่ายเยยี วยาน้าทว่ ม 20 ลา้ นบาท- เว้นภาษี
เงนิ ได้ 5 ปี หนนุ ตา่ งชาตสิ ร้างภาพยนตร์ในไทย เมือ่ วันที่ 18 ตลุ าคม 2565 พลเอก ประยทุ ธ์ จนั ทรโ์ อชา นายกรฐั มนตรี เปน็
ประธานการประชมุ คณะรัฐมนตรี (ครม.) ณ ตกึ สนั ตไิ มตรี ทาเนยี บรัฐบาล ภายหลงั การประชมุ ครม. เสร็จสน้ิ พลเอก
ประยุทธ์ไดม้ อบหมายใหน้ ายอนุชา บรู พชัยศรี รองเลขาธกิ ารนายกรัฐมนตรี ฝ่ายการเมอื ง ปฏบิ ตั หิ นา้ ทโ่ี ฆษกประจาสานัก
นายกรฐั มนตรี รายงานขอ้ สง่ั การของนายกรฐั มนตรใี หส้ ่ือมวลชนแทนนายกรฐั มนตรี เรง่ หามาตรการเยยี วยานา้ ทว่ ม นาย
อนชุ า กลา่ วถึงข้อส่ังการของนายกรฐั มนตรีวา่ พลเอกประยทุ ธ์กาชบั ให้ทุกหนว่ ยงานตดิ ตามสถานการณน์ ้าอยา่ งทันทว่ งที
โดยเฉพาะประชาชนท่ีอาศยั ริมแมน่ ้า เนือ่ งจากระดบั นา้ ยงั คอ่ นขา้ งสูง และขอใหท้ กุ หน่วยงานเขา้ ไปช่วยเหลอื ประชาชนอยา่ ง
เตม็ ที่ โดยใหส้ ว่ นปฏบิ ัติการนายกรฐั มนตรี ประสานงานรว่ มกบั กรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภัยของกระทรวงมหาดไทย
และหนว่ ยงานตา่ งๆ ตลอด 24 ชว่ั โมง และมกี ารกากบั ดูแลและสนบั สนนุ การทางานของทุกภาคสว่ น
นายอนุชา กลา่ วตอ่ วา่ นายกรฐั มนตรี ไดต้ ิดตามสถานการณน์ า้ อยา่ งใกล้ชิดมาโดยตลอด และพบว่าสถานการณม์ แี นวโนม้ ดี
ข้ึน จากปริมาณน้าฝนทล่ี ดลง และการระบายน้าตา่ งๆ ทงั้ นีอ้ ยากใหผ้ ้ไู ดร้ บั ผลกระทบและหน่วยงานทเี่ กยี่ วข้องเขา้ ไปดแู ลเรื่อง
การเยยี วยาโดยเร่งดว่ นทสี่ ดุ ชู “หนองบวั ลาภ”ู เป็นจงั หวดั สขี าว นายอนชุ า กล่าวถงึ ข้อส่ังการเรื่องมาตรการเก่ียวกบั การ
กระทาผดิ กฎหมายโดยทั่วไป 3 ส่วน ดงั น้ี
สว่ นทห่ี น่งึ เกี่ยวขอ้ งกับยาเสพตดิ โดยกาหนดใหจ้ งั หวดั หนองบัวลาภูเป็นต้นแบบจังหวดั สขี าว ได้สงั่ การใหห้ น่วยงานที่
เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะทีมเฉพาะกจิ ลงพ้ืนท่ี และนาการเรยี นร้แู ละศึกษาส่ิงตา่ งๆ ไปปฏบิ ตั ใิ นพืน้ ทอี่ ่ืนๆ
“ณ ตอนนีไ้ ดม้ ีการปราบปราม เฝา้ ระวัง แหลง่ ส่งของ กักเก็บและสถานท่ีทีม่ กี ารดูแลผ้เู สพยา และบาบดั ให้มีการวางระบบ
แบบยัง่ ยืนของจงั หวัด โดยใหห้ นว่ ยงานทีเ่ ก่ยี วขอ้ งรายงานนายกรฐั มนตรภี ายใน 30 วัน” นายอนชุ า กลา่ ว
สว่ นทสี่ อง การดาเนินการการกระทาผดิ กฎหมายเก่ียวกบั แชรล์ ูกโซ่ เนือ่ งจากยงั พบการกระทาผิดประเภทนจี้ านวนมาก พล
เอกประยุทธจ์ งึ ขอให้หน่วยงานทเ่ี กี่ยวขอ้ ง เรง่ ตรวจสอบ ปราบปราม และดูพฤติกรรมกลมุ่ เหลา่ น้อี ย่างใกล้ชิดเพอ่ื แก้ปญั หา
และนาการดาเนนิ การและรายงานความคบื หน้าภายใน 30 วัน
สว่ นทสี่ าม ปัญหาการพนนั ออนไลน์ และประเด็นคอลเซ็นเตอรท์ ีท่ าให้ทกุ สว่ นไดร้ บั ความเสยี หาย โดยให้หนว่ ยงานทเ่ี กี่ยวข้อง
ไมว่ า่ สานกั งานตารวจแหง่ ชาติ และหนว่ ยงานอน่ื ๆ กวดขนั อยา่ งจริงจัง และรายงานให้ทราบทุกเวลา
สงั่ ทุกกระทรวงเตรยี มของขวญั ปใี หม่
นายอนุชา กล่าวต่อว่า นายกรฐั มนตรี สัง่ การใหท้ กุ กระทรวงหามาตรการเป็น ‘ของขวัญปีใหม่’ สาหรับปลายปี 2565 ไม่ว่าจะ
เป็น การกระตุ้นเศรษฐกิจ โครงการช่วยเหลือประชาชน มาตรการอ่นื ๆ ที่ให้ประชาชนไดร้ บั ความสะดวกสบายใน
ชวี ิตประจาวัน หรอื มาตรการลดคา่ ครองชพี และต้องการใหเ้ สนอเขา้ มาภายในเดอื นพฤศจกิ ายนน้ี พรอ้ มทงั้ ให้
กระทรวงการคลังประเมนิ กรอบทางการเงนิ และวินยั ทางการเงนิ ของมาตรการทีน่ าเสนอมา
จ้ตี า่ งประเทศแจงจดั งาน APEC ทกุ สปั ดาห์
นายอนชุ า กล่าวถึงการประชมุ เอเปคในเดือนพฤศจกิ ายนว่า “นายกรฐั มนตรี บอกวา่ เวลาได้ใกลเ้ ขา้ มาแลว้ ตอนน้เี หลือไม่ถงึ
เดือนทป่ี ระเทศไทยจะเปน็ เจ้าภาพ ซง่ึ ไดก้ าชบั ใหท้ ุกหน่วยงานทเ่ี กีย่ วข้องกับการจัดประชุม เขา้ ไปดแู ลรายละเอยี ดและ
ซกั ซอ้ มความเขา้ ใจ โดยเฉพาะส่งิ ต่างๆ ทจี่ ะทาใหผ้ เู้ ข้าร่วมประชุมในไทยเกิดความม่นั ใจวา่ ประเทศไทยสามารถดาเนนิ การ
ประชมุ ไดอ้ ยา่ งสาเรจ็ ลุล่วง และสรา้ งความประทับใจผมู้ าเยือน โดยใหก้ ระทรวงการตา่ งประเทศรายงานความคบื หน้าทกุ
สัปดาห”์ จัดงบกลาง 56 ล้าน เคลยี รเ์ ยียวยาชาวไร่ยาสูบ นายอนุชา กล่าวต่อว่า นายกรฐั มนตรี ไดก้ ล่าวถึงมาตรการเกยี่ วกับ
เกษตรกรทไี่ ดร้ อ้ งเรียนมาเรื่องยาสูบ โดยพบวา่ มีการเขา้ ใจคลาดเคลอ่ื น เนือ่ งจากสปั ดาห์ท่ีผ่านมามีการพูดเรอื่ งเกษตรกรทยี่ งั
ไม่ไดร้ บั เงินเยยี วยา แต่เมอ่ื ได้ทราบรายละเอียดวา่ ฤดูกาลผลิตปี 2562/63 ได้ชาระไปเรยี บร้อย วงเงนิ ประมาณ 150 ลา้ นบาท
และบางสว่ นมวี งเงนิ คงเหลือและคืนงบกลางไปแลว้

“นายกรัฐมนตรี ทาความเขา้ ใจสว่ นท่ีคลาดเคลอ่ื น สรุปแลว้ เงนิ เยยี วยางบประมาณไม่ไดห้ ายไป แตอ่ ยรู่ ะหวา่ งขนั้ ตอน
พิจารณาหลกั เกณฑช์ าระการเยียวยา โดยทอ่ี นาคตการยาสบู ฯ จะเสนอผา่ นกระทรวงการคลังมาท่ีคณะรัฐมนตรี”
นายอนชุ า กล่าวต่อวา่ ข้ันตอนหลงั จากนี้ การยาสูบแห่งประเทศไทยจะดาเนนิ การพิจารณางบประมาณของฤดกู าลผลิตปี
2563/64 ตามระเบียบผา่ นกระทรวงการคลงั และจะนาเสนอคณะรัฐมนตรเี ปน็ ลาดับต่อไป ทงั้ นี้ โครงการสนบั สนนุ ปจั จยั ค่า
การผลิต วงเงิน 112.32 ลา้ นบาท ที่เกบ็ กับเกษตรกรยาสูบ จงั หวดั เพชรบรู ณ์ เปน็ เงินทก่ี ารยาสบู ฯ อนมุ ตั ิเบือ้ งตน้ 50% ของ
งบประมาณ คดิ เปน็ เงนิ 56.16 ลา้ นบาท ทเ่ี หลืออีก 56 ล้านบาท อยรู่ ะหว่างการขออนมุ ตั ิงบกลาง คาดว่าจะจา่ ยเงินให้
เกษตรกรในกรณีที่จะซ้อื ใบยาสูบฤดกู าลที่ 2565/66 ตง้ั แต่เดอื นเมษายนถงึ พฤษภาคม 2566
มติ ครม. มดี ังน้ี นางสาวไตรศลุ ี ไตรสรณกลุ รองโฆษกฯ, นายอนุชา บูรพชยั ศรี โฆษกประจาสานักนายกรฐั มนตรี และ
นางสาวทิพานนั ศิรชิ นะ รองโฆษกฯ รว่ มกันแถลงผลการประชุม ครม. ณ ตึกนารสี โมสร ทาเนยี บรัฐบาล(ซ้ายไปขวา)
7 แบงก์รฐั จัด 21 มาตรการ เยยี วยานา้ ท่วม
นายอนุชา บรู พชัยศรี รองเลขาธกิ ารนายกรฐั มนตรฝี า่ ยการเมอื ง ปฏบิ ตั ิหนา้ ทโี่ ฆษกประจาสานักนายกรัฐมนตรี กล่าวว่า ที่
ประชุมคณะรฐั มนตรี ครม. รบั ทราบมาตรการใหค้ วามช่วยเหลอื ผ้ไู ด้รับผลกระทบจากสถานการณป์ ี 2565 ของ จานวน 7
แหง่ ได้แก่) รวม 21 มาตรการ ประกอบดว้ ย มาตรการและดอกเบี้ยและปรบั ปรงุ โครงสร้างหน้ี จานวน 9 มาตรการ มาตรการ
สนบั สนนุ ด้านสนิ เช่ือ จานวน 10 มาตรการ มาตรการสนิ ไหมเร่งดว่ น จานวน 1 มาตรการ และมาตรการพักชาระ
คา่ ธรรมเนียมการค้าประกนั และคา่ จดั การคา้ ประกันจานวน 1 มาตรการ รายละเอียด ดังนี้
1. ธนาคารออมสนิ จานวน 5 มาตรการ ได้แก่
1.1 มาตรการพักชาระหนี้ โดยสามารถเลือกชาระเฉพาะดอกเบย้ี รอ้ ยละ 10 – 100 และกรณอี ยูร่ ะหว่างจ่ายดอกเบ้ียตาม
สญั ญาแบบคงท่ี สามารถขอลดการชาระเงินงวดรอ้ ยละ 50 ตามเงื่อนไขท่ีธนาคารกาหนด
1.2 มาตรการสินเช่อื เพอ่ื ชว่ ยเหลือผปู้ ระสบภยั พบิ ตั ิ อตั ราดอกเบยี้ ร้อยละ 0 ต่อเดอื น เปน็ ระยะเวลา 1 ปี โดยปลอดชาระ
คา่ งวด 3 งวดแรก สาหรบั บุคคลธรรมดา เพ่ือเป็นเงนิ ทุนในการดารงชีพ และบรรเทาความเดือดรอ้ นจากอุทกภัย วงเงนิ กู้ราย
ละไมเ่ กนิ 50,000 บาท
1.3 มาตรการสนิ เชื่อเพอื่ บรรเทาความเดอื ดร้อนของผปู้ ระกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดยอ่ ม(Small and
Medium Enterprises : SMEs) ทีป่ ระสบภยั พบิ ตั ิ อตั ราดอกเบย้ี รอ้ ยละ 3.50 ต่อปี เป็นระยะเวลา 2 ปี โดยปลอดชาระเงิน
ตน้ ในปแี รก สาหรับผปู้ ระกอบการ SMEs เพ่อื บรรเทาความเดอื ดรอ้ นจากอุทกภัย วงเงินกสู้ ูงสุดร้อยละ 10 ของวงเงินกู้เดมิ
หรือไมเ่ กิน 5,000,000 บาท
1.4 มาตรการสนิ เชอ่ื เคหะแกผ่ ้ปู ระสบภยั พบิ ตั ิ อัตราดอกเบ้ยี รอ้ ยละ 3.49 เปน็ ระยะเวลา 3 ปี สาหรบั ลกู ค้าเดิมและ
ประชาชนท่ัวไปทีไ่ ดร้ ับผลกระทบจากอุทกภัย เพอื่ ซอ่ มแซมตอ่ เตมิ ท่ีอยู่อาศัยสว่ นทเ่ี สยี หายไดร้ ้อยละ 100 ของหลักประกนั
1.5 มาตรการสินเชื่อบุคคลแกผ่ ปู้ ระสบภัยพบิ ตั ิ อตั ราดอกเบยี้ รอ้ ยละ 3.99 เปน็ ระยะเวลา 3 ปี สาหรบั ประชาชนทวั่ ไปที่
ได้รับผลกระทบจากอุทกภยั เพ่อื เป็นค่าใช้จ่ายอเนกประสงคใ์ นการบรรเทาความเดือดร้อนจากอุทกภยั วงเงินกรู้ ายละไมเ่ กิน
500,000 บาท
ทั้งนี้ สามารถยื่นขอสินเชื่อไดภ้ ายในระยะเวลา 3 เดือน นับต้งั แต่วนั ทปี่ ระกาศภยั พบิ ัติ
2. ธนาคารเพอื่ การเกษตรและสหกรณ์การเกษตร จานวน 3 มาตรการ ไดแ้ ก่
2.1 มาตรการขยายระยะเวลาชาระหน้ี สงู สดุ 12 เดอื น โดยไมค่ ดิ ดอกเบีย้ ปรับ สาหรบั เกษตรกรที่ได้รบั ความเสยี หายจาก
อุทกภยั
2.2 มาตรการสินเชอ่ื เพอ่ื เปน็ ค่าใชจ้ า่ ยฉกุ เฉิน ปี 2565-2566 อตั ราดอกเบี้ยร้อยละ 0 ตอ่ ปี เป็นระยะเวลา 6 เดือน และร้อย
ละของอัตราดอกเบย้ี เงนิ กู้ชนั้ ต่าทธี่ นาคารเรียกเกบ็ จากลูกค้ารายยอ่ ยชนั้ ดี (Minimum Retail Rate: MRR) หรือประมาณ
รอ้ ยละ 6.50 ตอ่ ปี ต้ังแต่เดือนที่ 7 เป็นต้นไป เพอ่ื เปน็ คา่ ใชจ้ ่ายในชวี ิตประจาวนั และคา่ ใชจ้ ่ายฉกุ เฉนิ วงเงินกรู้ ายละไม่เกนิ
50,000 บาท
2.3 มาตรการสินเชอ่ื ฟื้นฟูและพฒั นาคุณภาพชวี ติ อัตราดอกเบี้ยร้อยละ MRR – 2 หรอื ประมาณรอ้ ยละ 4.50 ต่อปี เพ่อื
เป็นค่าซ่อมแชมบ้านเรอื นและทรพั ย์สิน วงเงนิ ก้รู ายละไม่เกนิ 500,000 บาท
ทงั้ น้ี สามารถยนื่ คาขอเข้ารว่ มมาตรการไดต้ ้ังแต่วันน้ีเปน็ ตน้ ไป
3. ธนาคารอาคารสงเคราะห์ จานวน 4 มาตรการ ไดแ้ ก่
3.1 มาตรการลดเงินงวดและลดอัตราดอกเบย้ี ร้อยละ 50 จากเงนิ งวดทีช่ าระปกติ และลดอตั ราดอกเบ้ยี เงนิ กเู้ หลอื ร้อยละ 3
ต่อปี เป็นระยะเวลา 6 เดือน กรณีหลักประกนั ของตนเองหรือคสู่ มรสได้รับความเสยี หาย และอยรู่ ะหว่างจา่ ยดอกเบย้ี ตาม

สัญญาแบบลอยตัว
3.2 มาตรการสนิ เช่ือดอกเบ้ยี ตา่ อตั ราดอกเบยี้ ร้อยละ 3 ตอ่ ปี เปน็ ระยะเวลา 1 ปี กรณีปลูกสรา้ งอาคารทดแทนอาคารเดิม
หรือ กซู้ ่อมแซมอาคารทไ่ี ด้รับความเสียหาย โดยกาหนดวงเงินกตู้ ่อรายไมเ่ กิน 1 ลา้ นบาทต่อหลกั ประกัน สาหรบั ลกู คา้ ปจั จุบนั
และลูกคา้ ใหม่
3.3 มาตรการประนอมหนี้ สาหรบั ลูกค้าท่ีค้างชาระเงนิ งวดตดิ ต่อกนั มากกว่า 3 เดอื น หรอื มสี ถานะอยูร่ ะหวา่ งประนอมหน้ี
3.3.1 กรณีหลักประกนั เสยี หาย ได้รบั การปลอดดอกเบย้ี และเงินงวด 6 เดอื นแรก เดอื นท่ี 7-18 อตั ราดอกเบย้ี ร้อยละ 1 ต่อปี
3.3.2 กรณีได้รบั ผลกระทบต่อรายได้ ได้รบั การปลอดดอกเบย้ี และเงนิ งวด 6 เดอื นแรก เดอื นที่ 7-12 อัตราดอกเบ้ียรอ้ ยละ 1
ต่อปี
3.3.3 กรณีเสยี ชีวติ หรือผู้ก้หู รอื ทายาทผ่อนชาระต่อ ไดร้ บั อตั ราดอกเบ้ียตลอดระยะเวลาท่ีคงเหลอื รอ้ ยละ 0.01 ตอ่ ปี
3.3.4 กรณหี ลักประกนั ไดร้ บั ความเสียหายทง้ั หลงั ไม่สามารถซ่อมแซมได้ ไดร้ ับปลอดหน้ใี นส่วนของราคาอาคาร และใหผ้ ่อน
ชาระต่อเฉพาะในสว่ นของที่ดนิ ทค่ี งเหลือ
3.4 มาตรการสนิ ไหมเร่งด่วน จะได้รับค่าสนิ ไหมเรง่ ดว่ นกรณพี เิ ศษ กรณีทากรมธรม์ประกนั อคั คภี ัย ซึง่ คมุ้ ครองภัยธรรมชาติ
สาหรับลูกหน้ีทเ่ี ป็นผู้ประสบภัย
ทง้ั น้ี สามารถยืน่ คาขอเข้าร่วมมาตรการไดต้ ง้ั แตว่ ันนีจ้ นถงึ วนั ท่ี 30 ธันวาคม 2565
4. ธนาคารพฒั นาวสิ าหกจิ ขนาดกลางและขนาดยอ่ มแห่งประเทศไทย จานวน 2 มาตรการ ไดแ้ ก่
4.1 มาตรการช่วยเหลอื ผ้ปู ระกอบการ SMEs ทีไ่ ดร้ บั ผลกระทบจากภัยพิบตั ิ พกั ชาระเงนิ ต้นเปน็ ระยะเวลา 6 เดือน สาหรบั
ผทู้ ไ่ี ดร้ บั ผลกระทบจากอทุ กภยั ในเขตพน้ื ทที่ ธี่ นาคารกาหนด
4.2 มาตรการสนิ เชอ่ื SMEs Re-Start อตั ราดอกเบ้ียตา่ สดุ รอ้ ยละ 5.5 ตอ่ ปี ปลอดระยะเวลาชาระเงินต้น 2 ปี วงเงินกู้ต่อ
รายไม่เกนิ 5,000,000 บาท
5. ธนาคารอสิ ลามแห่งประเทศไทย (ธอท.) จานวน 1 มาตรการ ไดแ้ ก่ มาตรการช่วยเหลือผปู้ ระสบภัยจากอทุ กภัย 2565
ได้รบั การพกั ชาระหน้เี งินต้น ชาระเฉพาะกาไร เปน็ ระยะเวลาไมเ่ กนิ 6 เดอื น และไดร้ บั การยกเวน้ คา่ ชดเชยผดิ นดั ชาระ (Late
charge) ทส่ี าหรบั บคุ คลธรรมดา หรือ นิตบิ คุ คลทีเ่ ปน็ ลกู คา้ สินเชือ่ อปุ โภคบรโิ ภค ท้งั แบบมหี ลกั ประกนั และไมม่ ีหลกั ประกัน
หรือสินเชื่อธรุ กจิ แบบมกี าหนดระยะเวลาของ ธอท. (Term Financing) ท้ังนี้ สามารถยน่ื คาขอเข้ารว่ มมาตรการไดต้ ้งั แตว่ นั นี้
จนถงึ วันที่ 31 ธันวาคม 2565
6. ธนาคารเพือ่ การส่งออกและนาเข้าแห่งประเทศไทย จานวน 4 มาตรการ ไดแ้ ก่
6.1 มาตรการเพม่ิ วงเงนิ หมนุ เวียนชวั่ คราว สูงสดุ รอ้ ยละ 20 ของวงเงนิ หมนุ เวียนเดมิ แตไ่ ม่เกนิ 2 ล้านบาท
6.2 มาตรการเพ่มิ วงเงินกู้ อตั ราดอกเบีย้ ข้ันต่า (Prime Rate) หรือประมาณรอ้ ยละ 5.75 โดยปลอดชาระเงินต้นสูงสดุ 3
เดอื น วงเงินกเู้ พ่ิมเตมิ สูงสดุ ไมเ่ กนิ 2 ล้านบาท
6.3 มาตรการลดเงนิ ตน้ และดอกเบยี้ สูงสุดรอ้ ยละ 50 เป็นระยะเวลา 1 ปี
6.4 มาตรการขยายระยะเวลาตว๋ั สัญญาใชเ้ งนิ สงู สุด 180 วัน
ทงั้ น้ี หากลูกคา้ ตามขอ้ 6.3 และ 6.4 ชาระหนไ้ี ด้ปกติ จะได้รับสว่ นลดอัตราดอกเบย้ี คนื (Rebate) รอ้ ยละ 2 ต่อปี โดย
สามารถยนื่ คาขอเข้ารว่ มมาตรการไดต้ ง้ั แต่วนั น้ีเป็นต้นไป
7. บรรษัทประกนั สนิ เชอื่ อตุ สาหกรรมขนาดย่อม (บสย.) จานวน 2 มาตรการ ไดแ้ ก่
7.1 มาตรการพักชาระค่าธรรมเนยี มการคา้ ประกันสินเชอ่ื และคา่ จดั การค้าประกัน เป็นระยะเวลา 6 เดือนสาหรบั
ผปู้ ระกอบการ SMEs ปัจจุบนั ของ บสย.ทไี่ ดร้ ับผลกระทบจากอทุ กภยั ปี 2565
7.2 มาตรการชว่ ยเหลอื ลูกหนี้ บสย. สามารถขอปรับปรุงโครงสร้างหนี้ ยดื หนี้ และลดอัตราดอกเบยี้ ไดต้ ่าสุดร้อยละ 0 ต่อปี
เปน็ ระยะเวลาไมเ่ กิน 7 ปี

7 แบงกร์ ัฐ จัด 21 มาตรการ เยียวยานา้ ทว่ ม
เคาะ 9 มาตรการภาษ-ี เพิ่มอานาจผวู้ า่ ฯเยยี วยานา้ ท่วม 20 ล้าน
นายอนุชา กล่าววา่ ที่ประชมุ ครม. รบั ทราบมาตรการให้ความช่วยเหลอื ผทู้ ไ่ี ดร้ บั ผลกระทบจากสถานการณอ์ ุทกภยั ปี 2565
ของกระทรวงการคลงั จานวน 6 หนว่ ยงาน รวม 14 มาตรการ ประกอบดว้ ย กรมสรรพากร จานวน 5 มาตรการ กรมศลุ กากร
จานวน 2 มาตรการ กรมสรรพสามิต จานวน 1 มาตรการ กรมบญั ชกี ลาง จานวน 2 มาตรการ กรมธนารกั ษ์ จานวน 2
มาตรการ และการยาสูบแห่งประเทศไทย จานวน 2 มาตรการ สาระสาคญั ดังน้ี

กรมสรรพากร ประกอบด้วย – มาตรการลดหย่อนภาษี : บุคคลธรรมดาสามารถหกั ลดหยอ่ นได้ 1 เทา่ แตไ่ มเ่ กนิ รอ้ ยละ 10
ของเงนิ ไดพ้ ึงประเมิน กรณีบรษิ ัท/ห้างห้นุ ส่วนนติ บิ ุคคล หักรายจ่ายเงินหรอื ทรัพยส์ นิ ที่บริจาคได้ 1 เท่า แต่ไม่เกินร้อยละ 2
ของกาไรสทุ ธิ สาหรบั การบรจิ าคให้แก่ส่วนราชการหรือองคก์ ารสาธารณกศุ ล รวมทง้ั การบรจิ าคผ่านบรษิ ทั หรือหา้ งห้นุ ส่วนนติ ิ
บุคคลหรอื นิติบุคคลอื่นทนี่ าไปช่วยเหลอื ผู้ประสบอทุ กภยั ดว้ ย ซงึ่ ในกรณีหลังน้ี ผู้ประกอบการยังไดร้ ับการยกเว้น
ภาษมี ลู คา่ เพิ่มสาหรับการบรจิ าคสนิ คา้ ด้วย
– มาตรการยกเว้นภาษี : บุคคลธรรมดาและบรษิ ัทนิตบิ ุคคล ไดร้ ับการยกเว้นภาษเี งนิ ได้ กรณไี ดเ้ งนิ ชดเชยท่ไี ดร้ บั จากรัฐบาล
เงนิ /ทรพั ยส์ ินทไี่ ดร้ ับบริจาคหรอื ชว่ ยเหลือ ไมเ่ กินมลู ค่าความเสยี หาย และสินใหมท่ ดแทนที่ได้รับจากบริษัทประกันภยั
– มาตรการระยะเร่งดว่ น ได้แก่ ขยายระยะเวลายื่นแบบแสดงรายการและชาระภาษหี รือนาส่งภาษี และการขอเสยี อากร
แสตมปเ์ ปน็ ตัวเงนิ จากเดมิ ที่ต้องยนื่ หรอื ขอภายในเดอื นตลุ าคม 2565 และเดือนพฤศจกิ ายน 2565 ออกไปเป็นภายในวันที่
30 ธันวาคม 2565
-มาตรการในระยะถดั ไป : บคุ คลธรรมดา สามารถหกั ลดหยอ่ นคา่ ซอ่ มแซอสงั หารมิ ทรัพย์ ทไ่ี ดร้ บั ความเสยี หายตามท่ีจ่ายจริง
แต่ไมเ่ กนิ 100,000 บาทและ คา่ ซ่อมแซมรถตามทจ่ี า่ ยจรงิ แตไ่ มเ่ กนิ 30,000 บาท
2. กรมศลุ กากร: ยกเว้นอากรศลุ กากรสาหรับของท่นี าเข้ามา เพ่อื บริจาคใหก้ ับผทู้ ไ่ี ดร้ บั ผลกระทบจากอทุ กภัย 2565
3. กรมสรรพสามิต: ขยายกาหนดเวลายน่ื งบเดอื นสาหรบั ผปู้ ระกอบอุตสาหกรรมและผ้ปู ระกอบกิจการสถานบรกิ ารใน
จงั หวัดทม่ี กี ารประกาศเขตพน้ื ทป่ี ระสบอทุ กภยั ตัง้ แต่วนั ท่ี 28 กันยายน – 31 ตุลาคม 2565 จากเดมิ ในเดือนตุลาคม 2565
ออกไปเป็นภายในวนั ท่ี 15 พฤศจิกายน 2565
4. กรมบญั ชีกลาง: ให้ผู้วา่ ราชการจงั หวดั ทีป่ ระกาศใหท้ อ้ งท่เี ป็นเขตการใหค้ วามช่วยเหลือผปู้ ระสบภยั พบิ ตั ฉิ กุ เฉิน สามารถ
ใชจ้ ่ายเงินทดลองราชการในอานาจของผู้ว่าราชการจงั หวัดจานวน 20 ล้านบาท เพื่อชว่ ยเหลอื ผปู้ ระสบอุทกภัย และจังหวัด
สามารถขอขยายวงเงนิ ทดรองราชการเพ่ิมเตมิ ต่อกระทรวงการคลัง ในกรณีทวี่ งเงินทดรองราชการไมเ่ พียงพอได้
5. กรมธนารกั ษ:์ ยกเว้นคา่ เชา่ สงู สุด เปน็ ระยะเวลา 2 ปี สาหรบั ทอ่ี ยู่อาศัยทีเ่ สียหายท้ังหลงั และทอ่ี ยู่อาศยั ทีเ่ สยี หายบางสว่ น
ยกเวน้ ค่าเช่า 1 ปี และในกรณีท่ไี มส่ ามารถชาระคา่ เชา่ ใหย้ กเวน้ การคิดเงนิ เพมิ่ เตมิ ตามระเบยี บกระทรวงการคลังว่าดว้ ยการ
จัดหาประโยชนใ์ นราชพัสดุพ.ศ. 2552
6. การยาสูบแห่งประเทศไทย : ช่วยเหลือพนักงานยาสบู และครอบครัว ตามหลักเกณฑ์ เพอื่ บรรเทาความเดอื ดร้อนจากการ
ดารงชีพและความเสยี หายของทรพั ยส์ นิ หรอื ทอ่ี ยู่อาศยั เป็นตน้
ท้ังนี้ ให้มผี ล ตง้ั แต่ ตามประกาศของหน่วยงานท่เี กยี่ วข้อง
ชว่ ยคา่ แกส๊ หุงต้มผา่ นบตั รคนจน 3 เดือน 100 บาท
นายอนชุ า กลา่ วว่า ทป่ี ระชุม ครม. มมี ติอนุมัติงบฯ ปี 2566 งบกลาง รายการเงนิ สารองจา่ ยเพ่อื กรณฉี ุกเฉนิ หรอื จาเปน็
จานวน 302.5 ลา้ นบาท ใหก้ รมธรุ กจิ พลังงาน เพ่อื เป็นการช่วยเหลอื ผ่านบตั รสวัสดิการแห่งรฐั โดยครอบคลุมถงึ การลด
ค่าใชจ้ า่ ยในครวั เรือนเปน็ วงเงินสว่ นลดค่าซ้ือก๊าซหงุ ต้มจากรา้ นค้าตามทีก่ ระทรวงพลงั งานกาหนด จานวน 100 บาท/คน/3
เดือน ซ่ึงคาดวา่ จะมีผูใ้ ช้สิทธ์ิประมาณ 5.5 ล้านราย
ท้งั น้ี มาตรการดงั กล่าวเป็นการชว่ ยลดภาระคา่ ครองชพี สาหรบั กลมุ่ ผู้มรี ายได้นอ้ ยผา่ นบตั รสวัสดกิ ารแหง่ รฐั โดย
กรมบญั ชีกลางจะดาเนนิ การเบิกจา่ ยสว่ นลดคา่ ซื้อก๊าซหงุ ตม้ ใหก้ ับรา้ นคา้ กา๊ ซหุงตม้ ทผ่ี ูม้ ีบตั รสวสั ดิการแหง่ รัฐไปใชส้ ิทธิ ในช่วง
ตงั้ แตว่ นั ท่ี 25 ตลุ าคม – 31 ธนั วาคม 2565
ต้ังกองทนุ ชดเชยราคาอ้อย-น้าตาลใหมย่ ดึ หลัก WTO
นางสาวทพิ านัน ศริ ิชนะ รองโฆษกประจาสานกั นายกรัฐมนตรี กล่าวว่า ท่ีประชุม ครม. มมี ตเิ ห็นชอบ การจดั ตั้งกองทนุ ออ้ ย
และนา้ ตาลทราย ตามร่าง พ.ร.บ. ออ้ ยและนา้ ตาลทราย (ฉบบั ที่ ..) พ.ศ. …. ตามทีค่ ณะกรรมการนโยบายการบรหิ ารทุน
หมุนเวยี นเสนอ โดยการจดั ตง้ั กองทุนออ้ ยและน้าตาลทราย (ใช้ชื่อตามกองทุนเดิม)
การจดั ตง้ั กองทุนน้ี สืบเนื่องจากไดม้ ีการแกไ้ ขเพมิ่ เตมิ รา่ ง พ.ร.บ. ออ้ ยและน้าตาลทราย (ฉบบั ที่ ..) พ.ศ. …. โดยมกี ารโอน
กองทุนอ้อยและนา้ ตาลทราย ตาม พ.ร.บ. ออ้ ยและนา้ ตาลทราย พ.ศ. 2527 ซงึ่ เปน็ ทนุ หมุนเวียนเดิมไปเป็นทุนหมุนเวยี นใหม่
และมเี พ่ิมเตมิ วัตถุประสงค์ของกองทนุ ฯ
“วัตถปุ ระสงคข์ องกองทนุ น้ี เพ่อื สนับสนุน ส่งเสรมิ ศกึ ษา วิจยั และพฒั นาอตุ สาหกรรมอ้อยและนา้ ตาลทรายใหเ้ ป็นไปตาม
นโยบายของประเทศในดา้ นเศรษฐกจิ สงั คม และส่งิ แวดล้อมอยา่ งยัง่ ยืน รวมท้งั รกั ษาเสถยี รภาพของอตุ สาหกรรมอ้อยและ
น้าตาลทรายเพ่อื ผลประโยชน์ของชาวไร่ออ้ ย โรงงาน และผบู้ รโิ ภค และกระทาการอื่นทจ่ี าเปน็ เพื่อให้บรรลวุ ตั ถุประสงคข์ อง
กองทนุ และเพอ่ื ความม่ันคงทางเศรษฐกิจของประเทศไทย การจา่ ยเงินของกองทุนอ้อยและน้า่ ตาลทราย เพือชดเชยราคา

อ้อยจะตอ้ งดา่ เนนิ การให้สอดคลอ้ งกับพันธกรณีภายใตอ้ งคก์ ารการคา้ โลก หรือ WTO ทกี า่ หนดใหเ้ ปน็ งบประมาณจาก
ภาครฐั ” นางสาวทิพานัน กลา่ ว
นางสาวทพิ านนั กล่าววา่ เงนิ กองทนุ น้นั จะมีทม่ี าจาก 9 แหลง่ คือ คา่ ธรรมเนยี มการบรหิ ารจดั การอตุ สาหกรรมออ้ ยและ
นา้ ตาลทราย คา่ ธรรมเนยี มเพื่อการวิจัยและพฒั นาอตุ สาหกรรมออ้ ยและน้าตาลทราย เบี้ยปรับ เงนิ ทีไ่ ด้รบั ดอกผลของ
กองทนุ เงินกู้ เงนิ และสนิ ทรพั ย์ทไี่ ด้รบั มาเพอื่ คมุ้ ครองและพัฒนาดา้ นสง่ิ แวดล้อม เงนิ และทรัพยส์ ินอน่ื ทีไ่ ด้รับจากการ
ดาเนินงานของกองทุน และเงนิ และทรพั ยส์ นิ ท่ีตกเป็นของกองทุน
เว้นภาษเี งนิ ได้ 5 ปี หนุนต่างชาตสิ รา้ งภาพยนต์ในไทย
นางสาวทพิ านัน กล่าววา่ ทป่ี ระชมุ ครม. มมี ติอนมุ ตั หิ ลักการรา่ งกฎกระทรวงฉบับท.ี่ . (พ.ศ.)…. ออกตามความในประมวล
รัษฎากรว่าดว้ ยการยกเวน้ รัษฎากร (มาตรการภาษเี พ่ือสนับสนุนการถ่ายทาภาพยนตรต์ า่ งประเทศในประเทศไทย) ตามท่ี
กระทรวงการคลงั เสนอ เพ่ือดงึ ดดู การลงทุนถ่ายทาภาพยนตรต์ า่ งประเทศในประเทศไทยไดไ้ ม่นอ้ ยกวา่ 3,500 ล้านบาท
กระต้นุ เศรษฐกจิ และเพมิ่ รายได้ใหแ้ ก่ผปู้ ระกอบการทเี่ ก่ยี วเนอ่ื งกับอุตสาหกรรมภาพยนตรแ์ ละอตุ สาหกรรมการทอ่ งเที่ยว ซง่ึ
ไดร้ บั ผลกระทบจากการแพรร่ ะบาดของโรคตดิ เชือ้ ไวรสั โคโรนา 2019 และส่งเสริมใหเ้ กิดการท่องเท่ียวตามรอยภาพยนตร์และ
นักแสดงที่มชี ่ือเสียงไปยงั ต่างประเทศทั่วโลก
นางสาวทิพานนั กล่าววา่ สาระสาคัญของรา่ งกฎกระทรวงนี้คือจะยกเว้นให้เงนิ ได้ของนกั แสดงภาพยนตร์ท่ีมีภมู ิลาเนาอยใู่ น
ต่างประเทศไดม้ าจากการแสดงภาพยนตร์ต่างประเทศทสี่ ร้างโดยบรษิ ทั หรือ หา้ งหุ้นสว่ นนติ ิบุคคลท่ีตงั้ ข้นึ ตามกฎหมายของ
ตา่ งประเทศและไดร้ บั อนญุ าตการสรา้ งตามกฎหมายวา่ ด้วยภาพยนตรแ์ ละวีดิทัศนข์ องไทย ไม่ต้องรวมคานวณเพ่อื เสยี ภาษีเงิน
ได้ โดยร่างกฎกระทรวงจะมรี ะยะเวลาบงั คบั ใช้ 5 ปนี บั แตว่ นั ท่ีกฎกระทรวงน้ใี ชบ้ ังคับ โดยให้ใชบ้ งั คบั เม่อื พน้ กาหนด 180 วัน
นบั แตว่ นั ที่ประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา
“มาตรการนจี้ ึงเปน็ การดงึ ดดู และจงู ใจใหน้ กั แสดงต่างชาตแิ ละกองถา่ ยภาพยนตรต์ า่ งชาติมาใชส้ ถานทีถ่ า่ ยทาในประเทศไทย
นอกจากจะได้ประโยชนท์ าง soft power ทผี่ ู้ชมภาพยนตร์ทั่วโลกจะไดร้ ู้จกั สถานทตี่ า่ งๆ ในประเทศไทยแล้ว ยังสอดคล้องกบั
นโยบายที่รัฐบาลสนับสนุนตามยุทธศาสตรช์ าติในการสรา้ งรายไดแ้ ละการเพิม่ ขดี ความสามารถในการแขง่ ขนั เพือ่ ส่งเสริมการ
จา้ งงานในธุรกิจการผลติ ภาพยนตร์ กระตนุ้ การบรโิ ภคและการใชจ้ า่ ย” นางสาวทพิ านัน กลา่ ว
นางสาวทพิ านัน กล่าวว่า การยกเว้นการจัดเกบ็ ภาษเี งินได้ร้อยละ 10 จากนกั แสดงภาพยนตร์ทม่ี ภี มู ลิ าเนาอยใู่ นต่างประเทศ
กรณที มี่ ีการถา่ ยทาภาพยนตร์ในประเทศไทย โดยบรษิ ัท หรอื ห้างหนุ้ ส่วนนิตบิ คุ คลตามกฎหมายตา่ งประเทศนั้นคาดว่าจะเปน็
มูลคา่ ปลี ะประมาณ 14.35 ล้านบาท แต่ประเทศไทยจะไดร้ บั ผลประโยชน์ทางตรงจากการลงทุนถ่ายทาภาพยนตรต์ ่างประเทศ
ในประเทศไทยไดไ้ ม่นอ้ ยกวา่ ปลี ะ 3,500 ลา้ นบาท ยังไมน่ ับผลประโยชนท์ างออ้ มจากการถา่ ยทอดความร-ู้ บุคลากร
อุตสาหกรรมภาพยนตร์ ศลิ ปวัฒนธรรมไทยกบั ตา่ งประเทศ รวมถึงผลประโยชน์จากการประชาสัมพันธแ์ หล่งทอ่ งเทีย่ วและ
ส่งเสรมิ ภาพลกั ษณ์ของประเทศผา่ นภาพยนตร์ นักแสดงและบุคคลท่มี ชี อื่ เสยี งของวงการภาพยนตรต์ า่ งประเทศ ซง่ึ ทาง
กรมการท่องเทย่ี ว กระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า จะร่วมกบั หน่วยงานทเี่ กี่ยวข้องสร้างการรบั รู้และความเขา้ ใจเกีย่ วกับ
มาตรการน้ี โดยให้ความสาคญั กับการพัฒนาระบบนเิ วศเพอ่ื ให้เกิดผลประโยชน์กบั ประเทศในระยะยาวตอ่ ไป
ต้งั กองทนุ พฒั นาวสิ าหกจิ ดนั SMEs สู่ 10 อตุ สาหกรรมเปา้ หมาย
นางสาวทิพานนั กลา่ วว่า ทีป่ ระชมุ ครม. มมี ตเิ หน็ ชอบการจดั ต้งั กองทุนพฒั นาวสิ าหกิจ ตามรา่ ง พ.ร.บ. กองทุนพฒั นา
วสิ าหกจิ พ.ศ. …. ตามทคี่ ณะกรรมการนโยบายการบรหิ ารทนุ หมนุ เวียนเสนอ โดยการจดั ต้งั กองทุนพัฒนาวสิ าหกจิ จะเป็น
การยกระดับการดาเนนิ งานของกองทนุ พฒั นาเอสเอม็ อตี ามแนวประชารัฐ (เดิม) ให้มปี ระสิทธิภาพและคล่องตัวมากย่ิงขน้ึ โดย
จะเนน้ การสง่ เสริมสนับสนุนใหค้ วามชว่ ยเหลือด้านเงินทนุ และเพมิ่ ชอ่ งทางเขา้ ถงึ แหลง่ เงินทุนให้กับวสิ าหกจิ ทมี่ ศี กั ยภาพ โดย
มุ่งเน้นการใหก้ ยู้ มื และใหค้ วามช่วยเหลือแกผ่ ปู้ ระกอบการ SMEs ในอุตสาหกรรมเปา้ หมาย และเปน็ นิติบุคคลทไี่ มใ่ ช่คนตา่ ง
ดา้ วเพื่อใหเ้ พิม่ ประสทิ ธิภาพและขดี ความสามารถของผปู้ ระกอบการ รวมท้งั สนบั สนุนการดาเนินงานเก่ียวกบั การแก้ไขปญั หา
และพัฒนาวสิ าหกจิ
นางสาว ทพิ านนั กล่าวว่า กองทนุ พัฒนาวสิ าหกิจเป็นกองทุนท่ตี ้งั ใหม่แทนกองทุนพัฒนาเอสเอม็ อตี ามแนวประชารฐั (เดมิ ) มี
กลไกท่แี กไ้ ขขอ้ ขดั ข้องของกองทุนเดมิ ใหห้ มดไป ซ่ึงกองทนุ นจี้ ัดต้ังขน้ึ เพอื่ มุ่งเน้นการพัฒนาด้านมาตรฐาน การเพมิ่ ผลติ ภาพ
และนวัตกรรมของผปู้ ระกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมทีเ่ ป็นนิติบคุ คลทปี่ ระกอบกจิ การ 10 อุตสาหกรรม
เปา้ หมาย (10 S-Curve) รวมถึงอตุ สาหกรรมเปา้ หมายตามนโยบายของรฐั บาลท่จี ะเกดิ ขน้ึ ในอนาคต
“กองทนุ จะสง่ เสรมิ สนบั สนุน ใหค้ วามช่วยเหลือดา้ นเงินทุน และเพม่ิ ชอ่ งทาง เขา้ ถงึ แหล่งเงินทุนให้กับวิสาหกิจทีม่ ศี กั ยภาพ
โดยมงุ่ เน้นการใหก้ ้ยู ืมและให้ความช่วยเหลอื แก่ SMEs ซึ่งเปน็ อุตสาหกรรมเปา้ หมายและเปน็ นติ บิ คุ คลที่ไมใ่ ชค่ นตา่ งด้าวให้มี

ประสิทธภิ าพ และเพ่มิ ขีดความสามารถในการแขง่ ขนั รวมทงั้ สนบั สนุนการดาเนินงานอน่ื ๆ ทเ่ี กย่ี วกับการแก้ไขปญั หาและ
พฒั นาวิสาหกจิ ตามที่ คกก. บรหิ ารกองทุน เหน็ สมควรดว้ ย” นางสาว ทพิ านัน กลา่ ว
นางสาวทิพานัน กลา่ ว ในการบรหิ ารงานและแหลง่ เงนิ ทุนจะมคี วามโปร่งใส ต้องมีการแสดงรายละเอยี ดของการบริหารทุน
หมุนเวียน เช่น การบรหิ ารกระแสเงินสดรับ-จา่ ยจากการให้กูย้ มื แกก่ ลุ่มเปา้ หมายในแตล่ ะปหี รือระบใุ หช้ ดั เจนว่ามีแหลง่
เงนิ ทนุ มาจากแหล่งใด และต้องชว่ ยเหลือแก่ SMEs อุตสาหกรรมเปา้ หมายอย่างแทจ้ ริง
ยกเวน้ แสดงใบรับรองแพทย-์ ขอรบั ใบอนญุ าตทางาน
นางสาวไตรศลุ ี ไตรสรณกลุ รองโฆษกประจาสานกั นายกรฐั มนตรี กลา่ วว่า ท่ปี ระชมุ ครม. เหน็ ชอบเรื่องการยกเว้นการแสดง
ใบรบั รองแพทยแ์ ละการตอ้ งมารบั ใบอนญุ าตทางานที่นายทะเบยี นออกใหด้ ้วยตนเอง สาหรบั คนตา่ งดา้ วท่ีไดร้ บั การตรวจลง
ตราประเภทคนอย่ชู วั่ คราวเปน็ กรณพี ิเศษ ประเภทผูพ้ านกั ระยะยาว (long-term resident visa) หรอื LTR Visa ทต่ี ้องการ
ขออนุญาตทางานในราชอาณาจกั ร เพอื่ เป็นการอานวยความสะดวกและลดข้ันตอนตดิ ตอ่ กับหนว่ ยงานภาครฐั ใหก้ ับคนต่าง
ด้าวท่ีประสงค์เขา้ มาลงทุน หรือ อยูอ่ าศัยในประเทศไทย เป็นการตอบสนองตอ่ มาตรการกระตุน้ เศรษฐกิจและการลงทุนโดย
การดึงดดู ชาวตา่ งชาติทม่ี ศี กั ยภาพสงู สู่ประเทศไทยของรฐั บาล
ทั้งนี้ กระทรวงแรงงานจะออกร่างประกาศ ทจ่ี ะกาหนดให้คนตา่ งดา้ วและผตู้ ิดตาม ซึง่ เป็นคสู่ มรสทชี่ อบด้วยกฎหมาย ซงึ่ ไดร้ ับ
การตรวจลงตราประเภทคนอยู่ชว่ั คราวเป็นกรณีพเิ ศษ ประเภทผู้พานกั ระยะยาว (LTR Visa) ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย
เรอ่ื ง การอนญุ าตใหค้ นต่างด้าวบางจาพวกเขา้ มาอยใู่ นราชอาณาจักรเป็นกรณีพิเศษ ตามมาตรการกระตุน้ เศรษฐกิจและการ
ลงทนุ โดยการดงึ ดดู คนตา่ งด้าวที่มศี กั ยภาพสูงสูป่ ระเทศไทย ลงวนั ที่ 25 พฤษภาคม 2565 ท่ีจะขออนุญาตทางานใน
ราชอาณาจักร ไดร้ บั การยกเวน้ การแสดงใบรับรองแพทย์และการตอ้ งมารับใบอนญุ าตทางานท่นี ายทะเบยี นออกให้ดว้ ยตนเอง
สรา้ งสะพานข้ามทะเลสาบสงขลา 4,841 ลา้ น-เช่ือมเกาะลันตา 1,854 ล้าน
นางสาวไตรศุลี กลา่ ววา่ ที่ประชุม ครม. อนมุ ตั ดิ าเนนิ งานกอ่ สร้างโครงการสะพานข้ามทะเลสาบสงขลา อาเภอกระแสสินธุ์
จังหวัดสงขลา – อาเภอเขาชัยสน จงั หวัดพัทลงุ ของกรมทางหลวงชนบท ระยะเวลากอ่ สรา้ ง 3 ปี ตงั้ แตป่ ี 2566-2568 วงเงิน
รวมท้งั ส้นิ 4,841 ล้านบาท เปน็ คา่ กอ่ สร้าง 4,700 ลา้ นบาท และคา่ จ้างควบคมุ งานกอ่ สร้าง 141 ลา้ นบาท โดยในสว่ นของคา่
กอ่ สร้าง 4,700 ลา้ นบาท ให้กระทรวงการคลัง จัดหาแหลง่ เงนิ กู้ตามแผนการบรหิ ารหนี้สาธารณะ อตั ราสว่ นของแหลง่ เงนิ กู้
และเงนิ งบประมาณเป็น 70:30 สดั ส่วนเงนิ กคู้ ิดเปน็ วงเงิน 3,290 ลา้ นบาท และสดั สว่ นเงนิ งบประมาณรายจา่ ยประจาปี
วงเงิน 1,410 ลา้ นบาท ส่วนคา่ จ้างควบคุมงาน 141 ลา้ นบาท ให้สานักงบประมาณจดั สรรงบประมาณรายจา่ ยประจาปตี อ่ ไป
ท้งั น้ี โครงการสะพานขา้ มทะเลสาบสงขลา จะชว่ ยลดระยะทางในการเดนิ ทางระหว่างอาเภอกระแสสนิ ธุ์ จังหวดั สงขลา –
อาเภอเขาชัยสน จังหวดั พทั ลุง จาก 80 กิโลเมตร เป็น 7 กโิ ลเมตร และลดระยะเวลาในการเดนิ ทางจาก 2 ชั่วโมง เป็น 15
นาที ชว่ ยพัฒนาเสน้ ทางการขนส่งโลจสิ ติกส์ และเส้นทางทอ่ งเทย่ี วสายใหม่ เช่อื มโยงทะเลอันดามัน – อา่ วไทย เช่ือม 3
จังหวัด คอื ตรงั – พทั ลุง – สงขลา ชว่ ยสง่ เสรมิ และสนบั สนุนภาคการทอ่ งเที่ยวใหก้ บั พ้ืนทีโ่ ดยรอบทะเลสาบสงขลาและ
จังหวดั ใกล้เคยี ง ช่วยบรรเทาปรมิ าณจราจรของถนนทางหลวงและแก้ปัญหาการจราจรทตี่ ิดขดั ชว่ ยยกระดับมาตรฐานความ
ปลอดภยั ในการเดนิ ทางและในกรณีเกิดภยั พิบตั สิ ามารถอพยพประชาชนในพื้นที่ได้รวดเรว็ ทันการณ์ และยงั ชว่ ย สนับสนุน
และอานวยความสะดวกด้านพาณชิ ยกรรม อุตสาหกรรมการบริการและการทอ่ งเท่ยี ว พฒั นาโครงสรา้ งพ้นื ฐานด้านคมนาคม
และการบรกิ ารโลจิสตกิ สใ์ นพนื้ ท่ี
อยา่ งไรกต็ าม ครม. ได้กาชับว่าการดาเนนิ โครงการกอ่ สรา้ งจะต้องไมส่ ่งผลกระทบต่อสิง่ แวดล้อม เนอ่ื งจากพ้ืนทีโ่ ครงการอยู่
ใกล้เขตพนื้ ทีห่ ้ามล่าสตั ว์ปา่ ทะเลหลวงซึง่ ห่างจากบริเวณพื้นท่ีโครงการประมาณ 6 กม. และเป็นบรเิ วณที่มกี ารกาหนดเป็นเขต
คมุ้ ครองโลมาอริ วดี ซงึ่ ในประเด็นนี้ธนาคารโลกซึ่งจะเปน็ ผใู้ ห้กู้ตามโครงการนี้ไดแ้ สดงความห่วงใยมาเช่นเดยี วกนั โดย
กระทรวงการคลงั จะมีการประสานกบั ธนาคารโลกและหน่วยงานต่างประเทศดา้ นสง่ิ แวดล้อม ในการกาหนดแนวทางปอ้ งกัน
ผลจากโครงการก่อสร้างไม่ใหก้ ระทบสัตว์ทีต่ ้องไดร้ ับการคุ้มครองตอ่ ไป
นางสาวไตรศลุ ี กลา่ วว่า พร้อมกันน้ี ครม. ยงั ไดอ้ นมุ ัตดิ าเนนิ งานก่อสรา้ งโครงการสะพานเชือ่ มเกาะลนั ตา ตาบลเกาะกลาง –
ตาบลเกาะลันตานอ้ ย อาเภอเกาะลนั ตา จังหวัดกระบ่ี ของกรมทางหลวงชนบท ระยะทาง 2.2 กม. (ความยาวสะพาน 1.92
กม. และความยาวถนนตอ่ เชื่อม 280 เมตร) ระยะเวลาก่อสรา้ ง 3 ปี ตงั้ แตป่ ี 2566-2568 ในวงเงินรวมท้ังสิ้น 1,854 ล้านบาท
เปน็ ค่ากอ่ สรา้ ง 1,800 ลา้ นบาท และค่าจา้ งควบคมุ งานก่อสรา้ ง 54 ลา้ นบาท โดยในสว่ นของวงเงินค่าก่อสร้าง 1,800 ล้าน
บาท ให้กระทรวงการคลังจดั หาแหลง่ เงินกตู้ ามแผนการบรหิ ารหนสี้ าธารณะ อตั ราส่วนของแหล่งเงนิ ก้แู ละเงินงบประมาณเป็น
70:30 คิดเปน็ เงินกวู้ งเงนิ 1,260 ลา้ นบาท และสัดสว่ นเงินงบประมาณรายจา่ ยประจาปี วงเงนิ 540 ล้านบาท สว่ นคา่ จา้ ง
ควบคุมงาน 54 ลา้ นบาท ใหส้ านกั งบประมาณจดั สรรงบประมาณรายจ่ายประจาปตี ่อไป

สาหรับเหตผุ ลและความจาเป็นในการกอ่ สรา้ งโครงการสะพานเชอ่ื มเกาะลนั ตา เนือ่ งจากปัจจุบนั การเดินทางระหว่าง
แผ่นดินใหญ่ ตาบลเกาะกลางและเกาะลนั ตา อาเภอเกาะลนั ตา จงั หวดั กระบี่ จะต้องผ่านทางหลวงหมายเลข 4206 ส่บู า้ นหัว
หิน ซงึ่ เป็นจุดลงแพขนานยนตไ์ ปยงั เกาะลันตาน้อย แม้วา่ จะมีระยะทางเพียง 1.53 กโิ ลเมตร แต่เน่อื งจากแพขนานยนต์
สามารถบรรทุกรถยนตไ์ ดน้ อ้ ยทาให้เกดิ ปัญหาความลา่ ชา้ ผูโ้ ดยสารจะตอ้ งใชเ้ วลาประมาณ 1-2 ช่ัวโมง หรือมากกวา่ ในการ
เดนิ ทาง ประกอบกับในบางช่วงเวลาจะมีปัญหาเร่ืองระดบั นา้ ทะเลทขี่ นึ้ ลงตามธรรมชาตซิ งึ่ เปน็ อุปสรรคของแพขนานยนต์
อยา่ งหลีกเลย่ี งไมไ่ ด้ ในขณะทต่ี ั้งแต่ปี 2559 เป็นต้นมา กระทรวงคมนาคมได้เปิดใหบ้ รกิ ารสะพานสริ ลิ นั ตา เพือ่ รองรับการ
เดนิ ทางระหวา่ งเกาะลันตาน้อยและเกาะลนั ตาใหญ่แลว้ ดงั นนั้ โครงการสะพานเช่ือมเกาะลันตาจะชว่ ยบรรเทาปริมาณ
การจราจรของถนนทางหลวง แก้ไขปัญหาการจราจรที่ล่าช้าบรเิ วณท่าแพขนานยนต์ พัฒนาและยกระดับมาตรฐานทางหลวง
ชนบทเพ่อื เช่ือมโยงตอ่ เติมโครงขา่ ยการคมนาคมและการขนส่ง แก้ไขปญั หาการจราจรด้วยการสรา้ งทางเชื่อม (Missing Link)
ใหส้ มบูรณ์ยิง่ ข้ึน ยกระดบั มาตรฐานความปลอดภัยในการเดินทางของประชาชนเพม่ิ ศักยภาพในการพัฒนาพน้ื ท่แี ละกระจาย
ความเจรญิ สทู่ อ้ งถน่ิ และภมู ภิ าค
นางสาวไตรศุลีกลา่ ววา่ ประโยชนท์ ่จี ะไดร้ ับจากโครงการสะพานเช่ือมเกาะลันตา มดี ังนค้ี อื ชว่ ยเพิม่ ประสิทธภิ าพในการขนส่ง
ลดระยะเวลาการเดินทาง จากการเดนิ ทางด้วยแพขนานยนตซ์ ง่ึ จะใชเ้ วลา 2 ชวั่ โมง ในขณะท่ีการใชส้ ะพานจะลดเวลาเหลอื
เพียง 2 นาที ชว่ ยเชือ่ มโยงโครงขา่ ยการคมนาคมและการขนสง่ ให้เกิดความสมบรู ณ์และมีประสิทธภิ าพยง่ิ ข้นึ ลดระยะทางการ
เดนิ ทางระหว่างอาเภอคลองท่อม และอาเภอเกาะ ลันตาน้อย จงั หวดั กระบ่ี ชว่ ยยกระดับมาตรฐานความปลอดภยั ในการ
เดนิ ทาง และในกรณีเกดิ ภยั พิบัตสิ ามารถอพยพประชาชนในพื้นที่ได้รวดเร็วทนั การณ์ ชว่ ยสนบั สนนุ และอานวยความสะดวก
ด้านพาณชิ ยกรรม การบริการและการทอ่ งเทย่ี วระหวา่ งเกาะลนั ตาและแผน่ ดนิ ใหญ่ รวมถึงพัฒนาโครงสร้างพน้ื ฐานดา้ น
คมนาคมและการบรกิ ารโลจิสติกสใ์ นพ้นื ที่
เพมิ่ ตาแหน่งรองปลดั สธ.อีก 1 ตาแหน่ง
นางสาวไตรศลุ ี กลา่ ววา่ ทป่ี ระชมุ ครม. อนมุ ตั ิให้กระทรวงสาธารณสุข กาหนดตาแหนง่ รองปลัดกระทรวงสาธารณสุขเพม่ิ ขนึ้
จานวน 1 ตาแหน่ง ตามท่คี ณะกรรมการขา้ ราชการพลเรอื น (ก.พ.) และคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.)เสนอ
โดยให้นาตาแหนง่ นักวิชาการสาธารณสขุ นายแพทยด์ า้ นวจิ ยั หรือดา้ นสาธารณสขุ ระดบั ทรงคุณวุฒติ าแหนง่ เลขท่ี 10 ซึ่ง
ไดร้ ับความเหน็ ชอบจากกระทรวงสาธารณสุขแล้วมาปรบั ปรุงการกาหนดตาแหนง่ เปน็ ตาแหน่งรองปลดั กระทรวง ตาแหน่ง
ประเภทบรหิ าร ระดบั สูง ทั้งนีห้ ากกระทรวงสาธารณสขุ ยังมคี วามจาเปน็ ต้องขับเคลอ่ื นภารกิจดงั กลา่ วตอ่ ไปอกี ในระยะยาว
อาจกาหนดให้ตาแหนง่ รองปลดั กระทรวงรับผดิ ชอบการบริหารและกากบั ดแู ลกลุ่มภารกิจตามการจดั กลมุ่ ภารกจิ ในกระทรวง
สาธารณสุขท่จี ะกาหนดเพ่มิ ใหมต่ อ่ ไป
ทัง้ นี้ ตามพระราชบญั ญัติปรับปรงุ กระทรวง ทบวง กรม พ.ศ.2545 และทีแ่ ก้ไขเพมิ่ เตมิ ไดบ้ ญั ญตั ิให้กระทรวงสาธารณสขุ มี
10 สว่ นราชการ จานวน 3 กลมุ่ ภารกจิ ไดแ้ ก่ กลมุ่ ภารกิจด้านพฒั นาการแพทย์ กลุม่ ภารกจิ ด้านพฒั นาการสาธารณสขุ และ
กลุ่มภารกจิ ด้านสนบั สนนุ งานบริหารสขุ ภาพ โดยปจั จบุ นั กระทรวงสาธารณสุขมตี าแหนง่ รองปลดั กระทรวงรวม 4 ตาแหน่ง
เปน็ ตาแหน่งรองปลดั กระทรวงดา้ นบริหาร 1 ตาแหน่ง และเป็นรองปลดั กระทรวงด้านการจดั กล่มุ ภารกิจในกระทรวง
สาธารณสขุ 3 ตาแหน่ง
นางสาวไตรศลุ ีกล่าวว่า สานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขไดข้ อกาหนดตาแหน่งรองปลดั กระทรวงเพม่ิ ขนึ้ 1 ตาแหนง่ เพอื่
รับผดิ ชอบการบริหารและกากบั ดแู ลงานในภารกิจทีเ่ พม่ิ ขน้ึ ซ่งึ เป็นภารกจิ ทมี่ คี วามสาคัญในการขบั เคล่อื นเปา้ หมายตาม
ยุทธศาสตร์ นโยบายและแผนระดบั ชาติ และภารกิจท่ีตอ้ งเร่งดาเนินการตามกฎหมาย เช่น การบรหิ ารเขตสุขภาพ 12 เขต
และกรุงเทพมหานคร, การขับเคลอ่ื นระบบสุขภาพปฐมภมู ,ิ การบัญชาการในการตอบโตภ้ าวะฉกุ เฉินทางด้านสาธารณสขุ และ
ภัยสุขภาพ, การผลกั ดันงานด้านการตา่ งประเทศ, การส่งเสรมิ นวตั กรรมและศูนยค์ วามเป็นเลศิ ทางการแพทย(์ Medical Hub)
และการพัฒนาเทคโนโลยดี า้ นสขุ ภาพ รวมท้ังการขบั เคลอ่ื นนโยบายกัญชาทางการแพทย์ ซึง่ ล้วนสง่ ผลใหป้ ระชาชนเข้าถึง
บรกิ ารสุขภาพท่ีมปี ระสิทธภิ าพ ลดความเหลอ่ื มลา้ รวมถงึ ชว่ ยขบั เคล่ือนการขยายตวั ของเศรษฐกิจไทยใหฟ้ นื้ ตัวไดเ้ รว็ ขน้ึ ซง่ึ
การมรี องปลดั กระทรวงสาธารณสขุ ใหม่เพิม่ ขึ้นจะช่วยลดความซา้ ซอ้ นของภารกิจและปญั หาภาระงาน สามารถกากับ สงั่ การ
อนุมัติ อนญุ าต ไดอ้ ยา่ งชัดเจนและมีประสทิ ธิภาพ
ตัง้ พล.ต.ต.วิชัย สงั ข์ประไพ นงั่ ทป่ี รกึ ษา รมว.พาณชิ ย์
นางสาวไตรศลุ ี กล่าวว่า วันน้ที ปี่ ระชุม ครม. มมี ตอิ นุมตั ิ/เห็นชอบในเร่ืองแต่งตง้ั โยกย้ายขา้ ราชการและผบู้ ริหารระดับสงู ของ
หนว่ ยงานรฐั มรี ายละเอยี ดดงั น้ี
1. การแตง่ ตั้งข้าราชการพลเรอื นสามัญให้ดารงตาแหน่งประเภทวิชาการระดับทรงคุณวุฒิ (กระทรวงสาธารณสขุ )

คณะรัฐมนตรมี ีมตอิ นุมัตติ ามท่รี ัฐมนตรวี า่ การกระทรวงสาธารณสุขเสนอ แตง่ ต้ังขา้ ราชการพลเรอื นสามัญ สงั กัดกระทรวง
สาธารณสขุ ให้ดารงตาแหน่งประเภทวิชาการ ระดบั ทรงคณุ วฒุ ิ จานวน 2 ราย ตงั้ แตว่ ันที่มคี ณุ สมบตั คิ รบถว้ นสมบรู ณ์ ดังน้ี
1. นายดนัย เจียรกลู ผอู้ านวยการสานกั งาน [ผูอ้ านวยการเฉพาะดา้ น (แพทย)์ ระดับสูง] สานกั งานปอ้ งกนั ควบคมุ โรคที่ 10
จังหวดั อุบลราชธานี กรมควบคมุ โรค ดารงตาแหนง่ นายแพทย์ทรงคณุ วฒุ ิ (ดา้ นเวชกรรมปอ้ งกนั ) กรมควบคุมโรค ตั้งแต่วันท่ี
28 เมษายน 2565
2. นายมนู ศกุ ลสกลุ สาธารณสขุ นเิ ทศก์ (นายแพทย์เชี่ยวชาญ) สานกั งานปลัดกระทรวง ดารงตาแหน่ง สาธารณสขุ นิเทศก์
(นายแพทยท์ รงคณุ วุฒิ) สานกั งานปลดั กระทรวง ตั้งแต่วันที่ 6 มิถนุ ายน 2565
ทง้ั นี้ ต้งั แต่วันทที่ รงพระกรณุ าโปรดเกลา้ โปรดกระหม่อมแตง่ ตง้ั
2. การแตง่ ตงั้ ขา้ ราชการการเมอื ง (กระทรวงพาณชิ ย์)
คณะรฐั มนตรีมมี ติเห็นชอบตามทร่ี ฐั มนตรีวา่ การกระทรวงพาณิชยเ์ สนอแต่งตงั้ พลตารวจตรี วชิ ัย สงั ขป์ ระไพ เปน็ ข้าราชการ
การเมอื ง ตาแหนง่ ที่ปรกึ ษารฐั มนตรวี ่าการกระทรวงพาณชิ ย์ ทง้ั นี้ ต้ังแต่วนั ท่ี 18 ตุลาคม 2565 เป็นตน้ ไป
3. การแต่งตงั้ กรรมการผู้ทรงคณุ วฒุ ิในคณะกรรมการพัฒนาระบบสถาบนั การเงนิ ประชาชน
คณะรฐั มนตรมี ีมตเิ ห็นชอบตามทีร่ ฐั มนตรวี า่ การกระทรวงการคลงั เสนอแตง่ ตง้ั นายกติ ตพิ งศ์ บุญยิง่ เป็นกรรมการ
ผทู้ รงคณุ วุฒิ (ดา้ นการบริหารความเสย่ี งหรอื การประกันภยั ) ในคณะกรรมการพัฒนาระบบสถาบนั การเงนิ ประชาชน แทน
นายสรุ พล โอภาสเสถียร กรรมการผทู้ รงคณุ วุฒิเดมิ ทีพ่ ้นจากตาแหนง่ เนือ่ งจากขอลาออก เมือ่ วันที่ 7 มิถุนายน 2565 ทงั้ นี้
ตัง้ แต่วันที่ 18 ตลุ าคม 2565 เปน็ ตน้ ไป โดยผไู้ ดร้ ับแต่งตง้ั แทนนอ้ี ยใู่ นตาแหน่งเทา่ กับวาระท่เี หลอื อยขู่ องกรรมการซงึ่ ตนแทน
ท้งั น้ี ในครั้งตอ่ ๆ ไปให้กระทรวงการคลงั ดาเนินการแตง่ ต้ังกรรมการผู้ทรงคุณวฒุ ใิ นคณะกรรมการพฒั นาระบบสถาบนั การเงิน
ประชาชนใหเ้ ปน็ ไปตามกรอบระยะเวลาท่กี ฎหมายกาหนดไวอ้ ย่างเครง่ ครดั ดว้ ย ตามนยั มตคิ ณะรฐั มนตรีเม่อื วันที่ 23
กุมภาพันธ์ 2559 (เร่ือง การดาเนนิ การแตง่ ตัง้ กรรมการในคณะกรรมการต่างๆ ตามทก่ี ฎหมายบญั ญตั ใิ หเ้ ปน็ ไปตามกรอบ
ระยะเวลาตามกฎหมาย)

“หยดุ วงจรความยากจนข้ามรนุ่ ” ติดกระดมุ เม็ดแรกด้วย ‘ระบบหลักประกันโอกาสทางการศึกษา’
17 ตุลาคม 2022
‘หยดุ วงจรความยากจนขา้ มรนุ่ ’ ตดิ กระดมุ เมด็ แรกด้วยการพัฒนาระบบหลกั ประกันโอกาสทางการศกึ ษา สรา้ งโอกาสความ
เสมอภาค ปฐมวัย-อดุ มศกึ ษา 20 ปีไร้รอยตอ่
กองทนุ เพือ่ ความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.)ระบุวา่ ขอ้ มลู จากองคก์ ารยเู นสโกระบุวา่ ไทยมเี ยาวชนจากครวั เรือนฐานะ
ยากจนทีส่ ดุ รอ้ ยละ 20 ของประเทศเพียง 8 ใน 100 คนเท่าน้นั ที่สามารถศึกษาตอ่ ในระดบั อดุ มศึกษาได้ ซงึ่ นอ้ ยกวา่ เดก็ ทมี่ า
จากครวั เรอื นร่ารวยท่สี ุดรอ้ ยละ 20 ของประเทศถงึ 6 เทา่ ! ทีเ่ ปน็ เชน่ น้ันไมใ่ ช่เพราะความสามารถและขาดศักยภาพการ
เรยี นรู้ หากแตเ่ ป็นเพราะการเขา้ ไม่ถึงโอกาสทางการศกึ ษา เน่ืองจากเศรษฐานะของครอบครวั และปัจจัยอนื่ ๆ ท่ีไมเ่ อื้อตอ่ การ
เข้าถึงโอกาส และทาใหเ้ ด็กไม่สามารถเรยี นตอ่ ทงั้ น้ี มีผลวจิ ยั ติดตามข้อมูลประชากรเยาวชนมากกว่า 1.5 แสนคนอยา่ ง
ตอ่ เน่ือง 4 ปี พบวา่ ประเทศไทยมเี ดก็ ช้างเผอื ก (Resilient Students) ซง่ึ มาจากครวั เรือนยากจนทส่ี ดุ ของประเทศท่ีแม้จะ
ยากจนแต่สามารถสอบผา่ นเขา้ เรยี นในระดับอุดมศึกษาไดส้ าเร็จราวรอ้ ยละ 14 จากการตดิ ตามข้อมลู อยา่ งตอ่ เนื่องระหว่างปี
2561-2565 ของนกั เรียนยากจนและยากจนพเิ ศษทไ่ี ดร้ ับทนุ เสมอภาคจากของกองทุนเพอื่ ความเสมอภาคทางการศึกษา หรอื
เงนิ อดุ หนุนปัจจัยพืน้ ฐานนกั เรยี นยากจนจากสานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พน้ื ฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกึ ษาธกิ าร
พบวา่ ในปีการศกึ ษา 2565 มีเยาวชนจากครัวเรือนท่รี ายได้น้อยทสี่ ุดรอ้ ยละ 20 ของประเทศกว่า 20,018 คน สามารถสอบ
เข้าศึกษาตอ่ ในระดับมหาวทิ ยาลัยผา่ นระบบ TCAS65 ไดส้ าเร็จ “เมือ่ ปีการศกึ ษา 2561 กสศ. และ สพฐ. ได้รว่ มกันคดั กรอง
และสนบั สนนุ ทนุ การศกึ ษาให้แก่นักเรียนชนั้ ม.3 ท่ีมีสถานะความยากจนในระดบั ยากจนและยากจนพเิ ศษจานวน 106,137
และ 41,884 คนตามลาดบั เพอ่ื ปอ้ งกนั การหลดุ ออกจากระบบการศึกษาของนกั เรยี นจากครัวเรือนทมี่ ีรายได้ตา่ กว่าเสน้ ความ
ยากจน โดย 4 ปตี อ่ มานกั เรยี นในกลมุ่ นจ้ี านวน 20,018 คนสามารถสอบตดิ มหาวทิ ยาลยั ผา่ นระบบ TCAS65 ได้สาเรจ็ คดิ
เปน็ ราวรอ้ ยละ 12-14 ตัวเลขนี้อาจเปน็ จานวนไม่มาก แต่นบั ว่ามีแนวโนม้ ที่เพม่ิ ขึ้นเมื่อเทยี บกบั TCAS64” ดร.ไกรยส ภัทรา
วาท ผู้จดั การกองทนุ เพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) กลา่ วถงึ สถานการณล์ ่าสดุ

กระทรวง อว.-ทปอ. จบั มือ กสศ. เดนิ หนา้ นโยบายทนุ การศกึ ษาสร้างโอกาส ลดภาวะ ‘จนขา้ มรุน่ ’
ทาอย่างไรจึงจะสรา้ ง “โอกาสทางการศกึ ษา” ให้เสมอภาคได้จริง หนง่ึ ในกลุม่ เยาวชนท่ี ดร.ไกรยส พูดถงึ คอื “นักเรยี นทนุ
เสมอภาค” จานวน 41,884 คน ซงึ่ เปน็ นักเรยี นรุ่นแรกของ กสศ. ทไี่ ดร้ ับการคดั กรองมาต้งั แต่ปกี ารศกึ ษา 2561 เวลาน้ัน กส
ศ. ในฐานะองค์กรทมี่ ีภารกจิ ในการลดความเหลื่อมลา้ ทางการศึกษาซึ่งถูกก่อตัง้ ข้ึนเพ่ือเร่งใหเ้ กดิ การปฏิรูประบบการศกึ ษา
ผา่ นการพฒั นากลไก และมาตรการเชงิ ระบบเพ่ือใหส้ ามารถสรา้ งโอกาสทีจ่ ะนาไปสกู่ ารสร้างความเสมอภาคทางการศึกษาได้
อย่างมีประสทิ ธภิ าพและยงั่ ยืน สามารถแกป้ ญั หาได้ตรงจดุ ในภายใตท้ รัพยากรดา้ นงบประมาณของประเทศมจี ากดั เนือ่ งจาก
กสศ. ไดร้ บั การจดั สรรทรพั ยากรคดิ เป็นเพยี งราวรอ้ ยละ 1 เมื่อเทยี บกับงบประมาณดา้ นการศึกษาของประเทศทงั้ ระบบ
กสศ. ไดว้ จิ ัยพฒั นากระบวนการคดั กรองนักเรยี นยากจนพิเศษดว้ ยวิธวี ัดรายได้โดยอ้อม (Proxy Means Test — PMT)
ร่วมกับกระทรวงศึกษาธกิ าร, กระทรวงมหาดไทย และคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ เพ่ือช้เี ปา้ หมายเดก็ และ
เยาวชนทม่ี ีชีวติ ยากลาบากมากทส่ี ดุ รอ้ ยละ 15-20 ของประเทศ ให้ได้รับเงินอุดหนุนอย่างมีเงอื่ นไข หรอื ทนุ เสมอภาค จาก กส
ศ. ตั้งแตร่ ะดบั อนุบาลถึงมธั ยมศึกษาตอนตน้ เพ่ือเป็นคา่ ใช้จา่ ยในการเดินทาง ค่าครองชพี ทางการศกึ ษา โดยมีเง่อื นไขใหต้ อ้ ง
มอี ตั ราการมาเรียนไม่ต่ากว่ารอ้ ยละ 80-85 และมีพฒั นาการทส่ี มวยั กสศ. เช่อื วา่ เป็นนกั เรยี นกลุ่มนเ้ี ปน็ กล่มุ ที่มีความเสย่ี ง
หลุดนอกระบบการศึกษาเพราะความยากจนระดับรนุ แรง แม้วา่ รัฐจะมมี าตรการเรยี นฟรกี ็ตาม แต่กย็ งั ไมเ่ พยี งพอตอ่ สถานะ
ครวั เรือนของประชากรกลุ่มน้ที มี่ รี ายได้ครัวเรือนเฉลยี่ เพยี งเดอื นละ 1,044 บาท หรือน้อยกวา่ วนั ละ 35 บาทเทา่ น้ัน
โดยจากการติดตามกลุม่ เปา้ หมายเหลา่ น้ีตลอด 4 ปีทผี่ า่ นมา พบวา่ เงินอุดหนุนอย่างมีเง่อื นไขช่วยใหน้ ักเรียนมีอตั ราการ
มาเรยี นทด่ี ขี ึ้น ลดอตั ราการหลดุ ออกจากระบบการศึกษา และมีพฒั นาการที่สมวยั มากขนึ้ ทาใหจ้ านวนเดก็ หลดุ ออกนอก
ระบบการศึกษานอ้ ยลงตามลาดบั รวมทัง้ มแี นวโนม้ ทจ่ี ะศึกษาต่อในระดบั การศกึ ษาที่สงู กวา่ ภาคบงั คบั มากขนึ้
“หลักประกนั โอกาสทางการศึกษา” ลดความเหล่ือมล้าในระยะยาว อย่างไรกต็ าม ในระหว่างการศึกษาและประเมินผลที่ กส
ศ. ทาตลอด 4 ปีทผ่ี ่านมา พบวา่ การทาใหเ้ รือ่ งโอกาสทางการศกึ ษาเป็นเร่ืองที่ยงั่ ยนื ไดส้ าหรับนกั เรยี นยากจนและยากจน
พเิ ศษ คือการปิดชอ่ งวา่ งการส่งตอ่ การทางานรว่ มกนั ระหว่างหนว่ ยงานอยา่ งไรร้ อยตอ่ ผา่ นการเชือ่ มต่อฐานข้อมูลและการ
ทางานในการส่งต่อนกั เรยี นยากจนและยากจนพเิ ศษใหส้ ามารถเข้าถงึ ทรัพยากรและเข้าถึงการศึกษาในระดบั ทส่ี งู ข้ึน “ทา
อย่างไรให้การช่วยเหลอื ในระบบไรร้ อยตอ่ จากอนบุ าลถงึ อดุ มศึกษา เม่ือเราค้นพบเดก็ จากการคดั กรองแลว้ ต้องหาทาง
คุ้มครองเขาไมใ่ หห้ ลดุ ออกจากระบบการศึกษา และสง่ ต่อใหเ้ ขาใหม้ ีโอกาสเรยี นใหไ้ ดส้ งู สุดตามศักยภาพและความมงุ่ มนั่ ของ
เขาและครอบครัว เด็กทกุ คนไม่วา่ เกดิ มายากดมี ีจนควรมสี ิทธิบ์ รรลเุ ป้าหมายการศกึ ษาสงู สุดทีเ่ ขาใฝ่ฝนั ส่ิงน้คี ือเป้าหมายชีวิต
ของเขาและเป้าหมายของประเทศ ทงั้ หมดคอื เรื่องเดยี วกัน” การสนบั สนุนเดก็ ชา้ งเผือกไดร้ ับการศกึ ษาสงู สุดอยา่ งเตม็
ศกั ยภาพ เปน็ จุดเรมิ่ ต้นของภารกจิ ของ “ระบบหลกั ประกนั โอกาสทางการศึกษา” ที่ กสศ. รว่ มมือกบั กระทรวงการอุดมศกึ ษา
วิทยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม (อว.) รวมทั้งท่ีประชมุ อธกิ ารบดีแหง่ ประเทศไทย (ทปอ.) ทป่ี ระชุมคณะกรรมการอธกิ ารบดี
มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคล และทปี่ ระชุมมหาวทิ ยาลยั ราชภัฏ ในการเชื่อมโยงข้อมูลนักเรยี นยากจน/ยากจนพิเศษ ท่ี
ศึกษาต่อในระดับอดุ มศกึ ษา ผา่ นระบบ TCAS และสง่ ต่อขอ้ มลู ไปยงั มหาวิทยาลัยรัฐและเอกชนทว่ั ประเทศ เพ่อื ใหจ้ ัดหา
ทุนการศกึ ษาแกน่ ักเรยี นทต่ี อ้ งการความช่วยเหลือ หรือการสนับสนนุ อนื่ ๆ ท่ีจาเป็นอยา่ งรอบดา้ น เพอื่ ให้เยาวชนเหล่านม้ี ี
โอกาสทเี่ สมอภาคทางการศกึ ษาของตน และโอกาสทเี่ สมอภาคในการรว่ มเป็นส่วนหนงึ่ ของการพัฒนาประเทศไทยสู่การเปน็
ประเทศรายไดส้ ูงภายในชว่ งชวี ติ ของเขา การพฒั นา “ระบบหลักประกันโอกาสทางการศึกษา” จะช่วยใหป้ ระเทศไทยมรี ะบบ
สารสนเทศและฐานขอ้ มลู รายบคุ คลและรายสถานศกึ ษาระยะยาว (Longitudinal Database) ครอบคลุมเด็กเยาวชนที่มาจาก
ครัวเรือนซึ่งมรี ายได้น้อยทสี่ ดุ ของประเทศจานวนมากกว่า 1.9 ลา้ นคนในระบบการศึกษาขนั้ พนื้ ฐานเพ่อื ใหห้ น่วยงานตา่ งๆ ที่
เกีย่ วข้องสามารถชว่ ยเหลือสนับสนนุ และส่งเสรมิ ให้เดก็ เยาวชนเหลา่ น้ไี ม่หลดุ ออกจากระบบการศกึ ษา และสามารถศึกษา
ต่อไปจนถงึ ระดับสงู สุดตามศักยภาพต้ังแต่ระดับปฐมวยั จนถงึ ระดับอดุ มศกึ ษา ดร.ไกรยส กลา่ ววา่ ถือเป็นความก้าวหน้าสาคัญ
ในการพัฒนาระบบหลกั ประกนั โอกาสทางการศึกษาท่ี กสศ. และหน่วยงานภาคีเรม่ิ ภารกจิ นเ้ี มอื่ ปลายปี 2564 ปจั จุบนั
เยาวชนทง้ั 20,018 คน กาลังศึกษาอยใู่ นสถาบนั อดุ มศึกษา 75 แหง่ ประกอบด้วย กลมุ่ มหาวิทยาลยั กากบั ของรฐั มากท่ีสดุ
คือ 7,599 คน (ร้อยละ 38) รองลงมาคือสงั กัดมหาวทิ ยาลัยราชภัฏ 5,891 คน (ร้อยละ 29) กลมุ่ มหาวทิ ยาลัยของรฐั 5,132
คน (รอ้ ยละ26) กลุ่มมหาวทิ ยาลัยราชมงคล 1,235 คน (รอ้ ยละ 6) กล่มุ มหาวิทยาลยั เอกชนและสถาบนั การศกึ ษาอื่นๆ 161
คน (รอ้ ยละ 1) ในจานวนนม้ี ีนกั เรยี น 6 คน สอบผ่านการคดั เลอื กเขา้ กลุ่มสถาบันแพทยศาสตรแ์ หง่ ประเทศไทย และเปน็
นกั ศกึ ษาในโครงการครูรกั (ษ์)ถ่ินของ กสศ. 25 คน
เชื่อม BIG DATA 1.9 ลา้ นคน สร้างโอกาสจากปฐมวยั -อดุ มศึกษา 20 ปไี รร้ อยต่อ

ดร.ไกรยส ชี้ว่า ในอนาคตระบบหลักประกันโอกาสทางการศึกษาจะเป็นเครอื่ งมอื ใหห้ น่วยงานดา้ นนโยบาย สามารถกาหนด
เปา้ หมาย และตดิ ตามความกา้ วหนา้ ในการสง่ เสรมิ ความเสมอภาคทางการศึกษาตัง้ แตร่ ะดับปฐมวยั ถงึ ระดบั อดุ มศกึ ษา ของ
ประชาชนคนไทยจากครวั เรือนท่ีมฐี านะทางเศรษฐกจิ และสังคมทีแ่ ตกตา่ งกัน เชน่ หากกระทรวง อว. ตอ้ งการกาหนด
เปา้ หมายดา้ นความเสมอภาคทางการศกึ ษา ให้นักเรียนยากจน/ยากจนพเิ ศษ 1.9 ลา้ นคน มโี อกาสในการศกึ ษาต่อใน
ระดับอุดมศกึ ษาหรือเทียบเทา่ ใกลเ้ คียงกบั นักเรียนจากครัวเรอื นท่มี ฐี านะดีในระดับเดยี วกบั กลมุ่ ประเทศรายไดส้ งู ภายใน 10
ปี ระบบหลกั ประกนั ฯ นก้ี จ็ ะสามารถชว่ ยเป็นเคร่ืองมอื ในการจดั ทานโยบาย และเป็นเครอ่ื งมือติดตามนโยบาย ในการลด
ความเหล่ือมล้าจาก 6 เท่าเหลอื 1.4 เทา่ ซึ่งเทียบเท่ากบั กลมุ่ ประเทศพฒั นาแลว้ ได้
“…การกาหนดเปา้ หมายการพัฒนาประเทศ ใหน้ ักเรยี นยากจน/ยากจนพิเศษมีโอกาสทางการศึกษาท่ีเสมอภาคสามารถสาเรจ็
ในระดับอดุ มศกึ ษาหรอื เทยี บเท่ากบั นกั เรียนจากครวั เรือนทมี่ ีฐานะดีเช่นเดยี วกบั ประเทศพัฒนาแล้ว การปิดชอ่ งวา่ งความ
เหลอ่ื มล้าทางการศึกษา 6 เทา่ นค้ี ือกุญแจดอกสาคญั ในการพาประเทศไทยก้าวออกจากกบั ดักรายไดป้ านกลางไดไ้ ม่ชา้ ไปกวา่
ประเทศอ่นื ๆ ในภมู ิภาคนี้อย่างยัง่ ยืน” ฐานข้อมลู จากระบบหลักประกนั ฯ ยังสามารถใช้สนับสนนุ การวจิ ยั พัฒนานโยบาย
สาธารณะ เพ่ือสนับสนุนมาตรการระยะยาวในการสรา้ งความเสมอภาคทางการศกึ ษาตงั้ แตร่ ะดบั ปฐมวยั ถึงระดับอดุ มศกึ ษา
รวมทงั้ สนบั สนนุ การเชื่อมโยงมาตรการลดความเหลื่อมล้าทางการศกึ ษาในระดบั การศึกษาขั้นพน้ื ฐานและระดับอุดมศกึ ษาใน
อนาคต (Basic and Higher Education Systems Integration) เพ่อื ใหเ้ ดก็ เยาวชนและครอบครวั ทกุ ระดับรายไดแ้ ละทกุ
พน้ื ท่ใี นประเทศไทยมคี วามม่นั ใจวา่ ระบบการศกึ ษาไทยมี “หลกั ประกันโอกาสทางการศึกษา” ใหแ้ กน่ กั เรียนทกุ คน ให้
สามารถบรรลเุ ปา้ หมายทางการศกึ ษาได้ตามขดี ความสามารถและความมุง่ มัน่ ของพวกเขาอยา่ งแทจ้ รงิ มใิ ชเ่ พราะฐานะทาง
เศรษฐกจิ มิใชเ่ พราะความห่างไกล หรอื ปจั จัยอน่ื ๆ การพฒั นาระบบหลักประกนั โอกาสทางการศึกษาใหส้ าเร็จได้ จาเปน็ ต้อง
ได้รับการสนบั สนนุ มากกวา่ เพียงความร่วมมอื และทรัพยากรจากภาครัฐเท่าน้ัน ด้วยพลงั ของข้อมูล การระดมทุน และ
ทรัพยากรจากภาคเอกชน และประชาชนที่สนใจอยากรว่ มสนับสนุนความเสมอภาคทางการศึกษาใหแ้ กเ่ ดก็ เยาวชนทีย่ งั ขาด
โอกาสในการส่งเสริมพฒั นาอยา่ งเต็มที่ถือเปน็ หวั ใจสาคัญในการสร้างความยัง่ ยืนให้แกร่ ะบบนี้ เชน่ โครงการลมหายใจเพือ่
นอ้ ง ของบรษิ ัท ปตท. จากัด (มหาชน) และโครงการกา้ วเพื่อน้อง โดยมลู นิธกิ ้าวคนละกา้ ว ทช่ี ว่ ยเหลอื นกั เรียนชว่ งชั้นรอยตอ่
ท่ีหลดุ จากระบบให้กลบั มาเรียน หรอื การท่ี กสศ. ไดร้ ่วมมือกบั บรษิ ทั แสนสริ ิ และ SCB ในการออกหุ้นกู้ระดมทุนมูลคา่ 100
ล้านบาท เพ่ือทางานในพน้ื ทีจ่ ังหวัดราชบรุ ีเปน็ เวลา 3 ปี ในโครงการ ‘Zero Dropout เด็กทุกคนตอ้ งไดเ้ รยี น’ โดยมี
เปา้ หมายเพือ่ ลดจานวนเด็กเยาวชนนอกระบบในจงั หวัดใหเ้ หลือ ‘ศนู ย์’
‘ติดกระดุมเมด็ แรก’ ของการยตุ วิ งจรความยากจนขา้ มชั่วคน
ดร.ไกรยส ชีว้ า่ โอกาสทางการศึกษาคอื การลงทุนท่ีสรา้ งผลกระทบและใหม้ ลู คา่ ตอบแทนทสี่ งู ทส่ี ุดตอ่ ประเทศ โดยเฉพาะการ
สรา้ งระบบหลกั ประกันโอกาสทางการศึกษา ให้เดก็ เยาวชนสามารถกา้ วขา้ มรอยต่อในระบบการศึกษา อันเกดิ จากปัญหาความ
ยากจนด้อยโอกาสต่างๆ และพัฒนาตนเองไปส่รู ะดบั การศกึ ษาสูงที่สดุ เท่าทีศ่ กั ยภาพจะพาไปถึง ซ่ึงจะส่งผลถงึ รายได้จากการ
ประกอบอาชีพหลังจบการศึกษา โดยประชากรกลมุ่ นีส้ ว่ นใหญจ่ ะเปน็ คนรนุ่ แรกของครอบครัวท่จี บการศกึ ษาสงู กว่าพ่อแม่ ที่
เดมิ มคี า่ เฉลี่ยระดับการศึกษาสงู สดุ เพียงชั้นประถมศึกษาหรือเทียบเทา่ มากกว่า 10 ปี แล้วเมอ่ื วันท่คี นรุน่ นีม้ ีรายไดส้ ูงขึน้ กว่า
คนรนุ่ กอ่ น ย่อมหมายถงึ การเปดิ ประตสู ู่โอกาสในชีวิตทม่ี ากกว่า และแน่นอนวา่ จะนาไปสู่การเปลยี่ นแปลงสถานะทางสังคม
เศรษฐกิจ และหยุดวงจรความยากจนทีส่ ง่ ตอ่ กนั จากร่นุ สรู่ ่นุ ใหส้ ิน้ สุดลงในรุ่นของพวกเขา
จากการประมาณการรายไดต้ ลอดช่วงชวี ิตการทางาน (อายุ 22-60 ป)ี และผลตอบแทนทางเศรษฐกจิ ในกรณที ่นี ักศกึ ษา
20,018 คนจากครัวเรือนรายได้ต่ากว่าเสน้ ความยากจนจะได้รับ เมื่อพวกเขาสาเร็จการศึกษา ซง่ึ คานวณจากมลู ค่าทาง
เศรษฐกจิ ปจั จบุ นั (Present Value) จากขอ้ มลู การสารวจภาวะการทางานของประชากร ปี 2562 โดยใช้สมมตฐิ าน
อตั ราคดิ ลด (Discount Rate) ที่ 3% จะเท่ากบั วา่ คนท่ีเรยี นจบมหาวทิ ยาลัย จะมรี ายไดส้ งู กว่าคนท่ีเรยี นจบแคช่ นั้ ม.3
แล้วหลดุ ไปจากระบบการศกึ ษา เพมิ่ ขน้ึ ถึงคนละ 3.6 ล้านบาท จานวนน้ถี ้าคูณ 20,018 คนเขา้ ไป เท่ากบั วา่ ถ้าเรา
คมุ้ ครองดแู ลใหท้ กุ คนจบการศึกษาและเขา้ ไปประกอบอาชพี ได้ ประเทศไทยจะมมี ลู คา่ ทางเศรษฐกจิ เพ่มิ ข้ึน 72,000 ลา้ น
บาท ในระยะเวลาราว 20-30 ปขี ้างหนา้ นี้ ยังไมร่ วมผลตอบแทนทางสงั คมดา้ นอ่ืนๆ อกี มากมาย
“จะเห็นว่ามลู คา่ ที่กลา่ วถึงนไี้ ม่ได้เปน็ เพยี งผลตอบแทนส่วนบคุ คลของเดก็ กลมุ่ น้ี แตเ่ ป็นการลงทนุ ตอ่ ประเทศทส่ี าคญั ใน
สถานการณ์ท่ีประเทศไทยตอ้ งการจะก้าวออกจากกับดักรายไดป้ านกลางภายใตย้ ทุ ธศาสตร์ชาติ 20 ปที ี่ตัง้ ไว้ เพราะเม่อื ตัวเลข
ของเยาวชนกลมุ่ น้ีขยับขน้ึ ไปจาก 14% ในอนาคต เราอาจจะหลดุ ออกจากกบั ดักประเทศรายได้ปานกลางไดไ้ มช่ ้ากวา่ ประเทศ
เพอ่ื นบา้ นอ่นื ๆ ในภมู ภิ าคน”้ี ดร.ไกรยส กล่าว

สี จ้ินผงิ ประกาศจนี เร่งสรา้ งรูปแบบการพัฒนาใหม่ มุง่ การพัฒนาคณุ ภาพสูง สเู่ ศรษฐกจิ สมยั ใหม่16 ตลุ าคม 2022
ประธานาธบิ ดสี ี จน้ิ ผิง ของจนี ประกาศวา่ จีนจะเร่งสรา้ งรปู แบบการพัฒนาใหม่ และเนน้ การพฒั นาทมี่ ีคุณภาพสงู
เมือ่ วนั ท่ี 16 ตุลาคม 2565 ประธานาธิบดี สี จิน้ ผิง ไดน้ าเสนอรายงานในนามของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมวิ นิสตจ์ นี ชดุ
ท่ี 19 ตอ่ การเปดิ ประชมุ สมชั ชาใหญ่พรรคคอมมิวนสิ ต์จนี (CPC) ครั้งที่ 20 ทีจ่ ัดขน้ึ ณ ศาลามหาประชาคม(Great Hall of
the People)“ในการสร้างประเทศสงั คมนิยมสมัยใหมใ่ นทุกดา้ น อนั ดบั แรกและสาคญั ท่ีสุด ตอ้ งมกี ารพัฒนาท่ีมี
คณุ ภาพสูง” ประธานาธิบดสี ีกลา่ วรายงาน“เราต้องใช้ปรชั ญาการพฒั นาใหม่อยา่ งเตม็ ท่ีและซอ่ื สัตยใ์ นทกุ ดา้ น ดาเนนิ การ
ปฏิรูปต่อไปเพือ่ พัฒนาเศรษฐกจิ ตลาดแบบสงั คมนยิ ม ส่งเสรมิ การเปดิ กวา้ งที่มีมาตรฐานสงู และเร่งความพยายามในการ
สง่ เสริมรูปแบบใหม่ของการพฒั นา ทเ่ี น้นเศรษฐกิจในประเทศและจดุ เด่นของปฏสิ มั พนั ธ์เชงิ บวกระหวา่ งวงจรเศรษฐกจิ ใน
ประเทศกับเศรษฐกจิ ระหวา่ งประเทศ”จีนจะดูแลใหก้ ารดาเนนิ การตามยุทธศาสตร์เพอื่ ขยายอุปสงคภ์ ายในประเทศนั้นบรู ณา
การเขา้ กบั ความพยายามในการปฏริ ปู โครงสรา้ งดา้ นอุปทานให้ลึกยง่ิ ขึ้น จะพยายามเพิ่มพลวตั และความนา่ เช่ือถือของ
เศรษฐกจิ ภายในประเทศ ในขณะที่มีสว่ นร่วมในเศรษฐกจิ โลกในระดบั ท่สี งู ขึ้น จนี จะเคลอ่ื นไหวเรว็ ขนึ้ เพ่ือสรา้ งเศรษฐกิจท่ี
สมยั ใหม่ จีนจะเพมิ่ ผลติ ภาพรวม (Total Factor Productivity) ทาให้อุตสาหกรรมและห่วงโซอ่ ปุ ทานมคี วามสามารถในการ
ปรับตัวและมน่ั คงยิ่งขน้ึ และสง่ เสริมการพฒั นาเมืองและชนบทแบบบรู ณาการและการพัฒนาระดับภมู ิภาคทีป่ ระสานกัน
เพอื่ ท่จี ะยกระดับและขยายผลผลติ ทางเศรษฐกิจอย่างเหมาะสมอยา่ งมปี ระสิทธผิ ล สกี ลา่ ว
ประธานาธิบดสี ี จิน้ ผิงกล่าวว่า จนี จะพยายามสรา้ งเศรษฐกจิ ตลาดแบบสงั คมนิยมทม่ี ีมาตรฐานสูง “เราจะดาเนนิ การเพอื่ ให้
ตลาดมบี ทบาทชีข้ าดในการจดั สรรทรัพยากรและรัฐบาลจะมบี ทบาทท่ดี ขี ึ้น”
ระบบอตุ สาหกรรมจะตอ้ งปรบั เปล่ยี นให้ทนั สมยั พรอ้ มมาตรการเพอื่ ความก้าวหนา้ ของอุตสาหกรรมใหม่ และเสรมิ สร้างความ
แขง็ แกร่งของจนี ในดา้ นการผลติ คุณภาพผลติ ภณั ฑ์ การบินและอวกาศ การขนสง่ ไซเบอรส์ เปซ และการพัฒนาดิจทิ ลั

ประธานาธิบดี สี จ้ินผิง” ประกาศวนั ชาติครบรอบ 70 ปี “ไมม่ ีอะไรมาหยดุ ย้ังความกา้ วหน้าของจนี ”
จีนจะยังคงใหค้ วามสาคญั กับการพฒั นาการเกษตรและชนบทเปน็ อนั ดบั แรก รวมทั้งขยายผลความสาเร็จในการบรรเทาความ
ยากจนและทาให้แขง็ แกรง่ ขนึ้ ตลอดจนเสริมสรา้ งรากฐานสาหรบั ความม่ันคงดา้ นอาหารในทกุ ด้าน เพ่อื ขับเคลือ่ นการฟืน้ ฟู
ชนบทให้ถ้วนท่วั จีนจะดาเนินการตามยทุ ธศาสตรก์ ารพัฒนาระดับภมู ภิ าคทม่ี ีการประสานกัน ยุทธศาสตรร์ ะดบั ภูมภิ าคท่ี
สาคัญ ยุทธศาสตร์การแบง่ เขตตามหนา้ ท่ี และยทุ ธศาสตร์การทาใหเ้ ปน็ เมืองใหม่อยา่ งทว่ั ถึง
นอกจากนย้ี ังสง่ เสรมิ การเปิดกว้างท่มี มี าตรฐานสงู อีกด้วย จีนจะขยายการเปดิ กว้างของสถาบนั อยา่ งตอ่ เน่ือง โดยคานงึ ถึงกฎ
ระเบียบ การจัดการ และมาตรฐาน เรง่ การเปลยี่ นแปลงสผู่ คู้ า้ ท่มี ีคณุ ภาพ และส่งเสรมิ การพฒั นาคณุ ภาพสูงของโครงการ
ความริเริม่ หนึ่งแถบหนึง่ เส้นทาง(Belt and Road Initiative )
ให้คามน่ั ยกระดับความเป็นอยูข่ องผคู้ น
ประธานาธบิ ดสี ี จน้ิ ผิง ยังได้ให้คามั่นในทจี่ ะ ยกระดับความเปน็ อยแู่ ละคณุ ภาพชีวติ ของประชาชน
“ประเทศนีค้ ือประชาชน ประชาชนคือประเทศ ในขณะพรรคคอมมวิ นิสต์จีนไดน้ าประชาชน ในการตอ่ สูเ้ พอื่ ก่อต้ังและพัฒนา
สาธารณรัฐประชาชน พรรคกไ็ ด้ตอ่ สเู้ พ่อื ไดร้ บั การสนบั สนนุ อย่างแทจ้ รงิ ๆ”

พรรคคอมมวิ นิสต์จนี ผา่ นมตปิ ระวัตศิ าสตร์ ตอกย้าสถานะสี จน้ิ ผงิ
การยังผลประโยชนม์ าสู่ประชาชนเป็นหลักการพ้ืนฐานของธรรมาภบิ าล ประธานาธิบดสี ี จ้ินผิงกลา่ ว โดยชว้ี ่า การทางานเพ่ือ
ความเปน็ อยูท่ ดี่ ขี องประชาชนเปน็ สว่ นสาคญั ของความมงุ่ มนั่ ของพรรคในการใหบ้ รกิ ารสาธารณะทดี่ แี ละการบรหิ ารงานเพ่ือ
ประชาชน“เราต้องดแู ลและยกระดบั ความเป็นอยู่ท่ีดขี องประชาชน ในการเส้นทางการพัฒนา และสนบั สนุนใหท้ ุก
คนทางานอยา่ งหนักรว่ มกนั เพ่ือตอบสนองความปรารถนาของประชาชนทจี่ ะมชี ีวติ ทดี่ ีขน้ึ ”
พรรคคอมมิวนิสตจ์ ะทางานอย่างหนักเพอื่ แก้ไขปัญหาเรง่ ดว่ นและปัญหาทเ่ี ก่ยี วขอ้ งกับประชาชนมากทส่ี ดุ ปรบั ปรุงระบบ
บรกิ ารสาธารณะขัน้ พืน้ ฐานเพอื่ ยกระดบั มาตรฐานการบรกิ ารสาธารณะ และทาใหก้ ารบริการสาธารณะมีความสมดลุ และ
เข้าถึงไดม้ ากขน้ึ เพือ่ ให้บรรลคุ วามก้าวหน้าทีม่ ั่นคงในการส่งเสรมิ ความเจรญิ รงุ่ เรอื งร่วมกัน
ประธานาธบิ ดสี ี จน้ิ ผงิ กล่าวว่า….
จนี จะปรับปรงุ ระบบการกระจายรายได้
“เราจะดแู ลให้มกี ารจา่ ยเงนิ มากขนึ้ สาหรับงานทม่ี ากขึน้ และสนับสนนุ ใหผ้ คู้ นประสบความสาเร็จผา่ นการทางานหนัก”
ประธานาธบิ ดสี ี จนิ้ ผงิ กลา่ วและวา่ “เราจะส่งเสริมความเทา่ เทียมกนั ของโอกาส เพิ่มรายไดข้ องผมู้ ีรายได้น้อย และขยาย
ขนาดของกลมุ่ ท่ีมีรายได้ปานกลาง”

จีนจะดาเนนิ การมากขึ้นเพอ่ื ช่วยเหลือผ้ทู ี่มปี ญั หาในการหางานทา และตอบสนองความตอ้ งการขั้นพนื้ ฐานของพวกเขา และ
ปรบั ปรงุ ระบบประกันสงั คมด้วยการขยายความครอบคลุมของโครงการประกันสังคม
ประเทศจะดาเนนิ การให้เรว็ ข้นึ เพอ่ื สร้างระบบทอี่ ย่อู าศยั ทมี่ ีซพั พลายเออรห์ ลายรายและช่องทางการสนบั สนนุ ตา่ งๆ ท้ังการ
เช่าและการซ้ือทอี่ ยู่อาศัย สาหรับการขับเคล่อื นความรเิ ริ่ม Healthy China Initiative จนี จะกาหนดระบบนโยบายเพือ่ เพ่ิม
อตั ราการเกดิ ดาเนนิ ยทุ ธศาสตรร์ ะดับชาติเชิงรุกเพ่ือตอบสนองต่อประชากรสงู อายุ และส่งเสรมิ การอนุรักษ์และการพฒั นา
นวัตกรรมของการแพทยแ์ ผนจนี นอกจากนี้ ระบบสาธารณสขุ จะไดร้ บั การปรับปรุง โดยจะเสรมิ สรา้ งระบบปอ้ งกนั ควบคุม
และรักษาโรคระบาดใหเ้ ข้มแข็งขน้ึ ตลอดจนความสามารถในการรบั มือเหตุฉุกเฉนิ เพอื่ ทจี่ ะควบคมุ โรคตดิ ต่อทส่ี าคญั ไดอ้ ย่าง
มปี ระสิทธิภาพ ประธานาธบฺ ดสี ี จนิ้ ผงิ กล่าว
มุ่งสง่ เสรมิ ประชาคมมนุษยชาตทิ มี่ อี นาคตรว่ มกัน
จนี ทุม่ เทเพอ่ื ส่งเสรมิ ประชาคมมนษุ ยชาติท่มี ีอนาคตรว่ มกัน ประธานาธิบดสี ี จน้ิ ผงิ กล่าว
ประธานาธบิ ดสี ี จ้นิ ผงิ กลา่ วว่า จนี ยดึ มั่นเปา้ หมายดา้ นนโยบายตา่ งประเทศในการธารงสนั ติภาพของโลกและส่งเสริมการ
พฒั นารว่ มกันมาโดยตลอด ประธานาธิบดีสี จ้ินผงิ ย้าวา่ สังคมมนุษยชาตติ ้องเผชิญกบั ความทา้ ทายหลายด้านทไ่ี มเ่ คยเกดิ
ข้นึ มากอ่ น และเรียกรอ้ งให้ทกุ ประเทศยดึ ม่ันคา่ นยิ มรว่ มกนั ของมนษุ ยชาตใิ นดา้ นสนั ติภาพ การพัฒนา ความเปน็ ธรรม ความ
ยตุ ิธรรม ประชาธปิ ไตย และเสรภี าพ และส่งเสรมิ ความเข้าใจซ่ึงกันและกนั และสร้างสายสมั พันธ์ที่ใกล้ชดิ กบั ชนชาติอน่ื ๆยง่ิ ขนึ้
“ขอใหเ้ ราทุกคนรว่ มมือกันเพ่อื รับมือกบั ความท้าทายระดบั โลกทุกรูปแบบ” ประธาธิบดสี ี จนิ้ ผิงกล่าว
จีนยงั คงยนื หยัดในการดาเนินนโยบายการต่างประเทศแหง่ สันตภิ าพทเ่ี ปน็ อิสระ กาหนดจุดยนื และนโยบายในประเดน็ ตา่ งๆ
โดยพจิ ารณาจากขอ้ เท็จจริงมาโดยตลอด ยดึ มน่ั บรรทัดฐานข้นั พนื้ ฐานทก่ี ากับดูแลความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งประเทศ และปกปอ้ ง
ความเปน็ ธรรมและความยุติธรรมระหวา่ งประเทศ

ประธานาธบิ ดีสี จ้นิ ผิง ยนั “จีนไมค่ รองโลก” ช้ีโลกตอ้ งการ “ความยุตธิ รรม”
จีนยืนหยัดต่อต้านลทั ธอิ านาจครอบงาและการเมอื งแบบใช้อานาจบงั คับทุกรปู แบบ แนวคิดสงครามเยน็ การแทรกแซงกจิ การ
ภายในของประเทศอ่นื ๆ และการกระทาสองมาตรฐาน จนี จะไม่มวี นั แสวงหาการใช้อานาจครอบงาหรอื มสี ว่ นรว่ มในการขยาย
อานาจ จนี ยดึ ม่นั ในหลกั การ 5 ประการของการอยรู่ ว่ มกันอยา่ งสนั ต(ิ Five Principles of Peaceful Coexistence) ในการ
แสวงหามิตรภาพและความรว่ มมอื กบั ประเทศอน่ื ๆ มุ่งมัน่ ทีจ่ ะสง่ เสรมิ ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศรปู แบบใหม่ กระชบั และ
ขยายความเป็นหุ้นส่วนระดับโลกบนพ้นื ฐานของความเสมอภาค การเปดิ กวา้ ง และความรว่ มมือ และขยายการบรรลผุ ล
ประโยชน์กบั นานาประเทศ จนี พยายามเสรมิ สรา้ งความเปน็ นา้ หน่ึงใจเดยี วกันและความรว่ มมือกบั ประเทศกาลังพัฒนาอื่นๆ
และปกปอ้ งผลประโยชนร์ ่วมกนั ของประเทศกาลังพัฒนา ภายใตห้ ลกั การความจริงใจ ผลลพั ธ์ท่ีแทจ้ รงิ ความใกล้ชดิ และ
ความสจุ รติ ใจ และดว้ ยความมุ่งมน่ั ทจี่ ะสร้างผลประโยชนท์ ่ยี งิ่ ใหญแ่ ละรว่ มกนั มากขึน้ จนี ม่งุ มั่นท่ีจะปฏบิ ตั ิตามนโยบาย
ระดับชาตขิ ้ันพืน้ ฐานในการเปิดสู่โลกภายนอก และดาเนนิ ยทุ ธศาสตร์การเปิดกว้างที่เป็นประโยชนร์ ่วมกัน ม่งุ มนั่ ทจ่ี ะสรา้ ง
โอกาสใหมๆ่ ให้กบั โลกดว้ ยการพฒั นาของจีนเอง และมสี ว่ นรว่ มในการสรา้ งเศรษฐกิจโลกทเ่ี ปดิ กว้างซึ่งมอบผลประโยชนแ์ ก่
คนทุกหมเู่ หลา่ ท่ีมากขึ้น จนี ยดึ ม่ันในแนวทางที่ถูกต้องของโลกาภิวัตน์ทางเศรษฐกจิ มงุ่ ม่นั ที่จะทางานรว่ มกับประเทศอ่นื ๆ
เพอื่ สง่ เสริมสภาพแวดลอ้ มระหว่างประเทศ ท่เี อ้อื ต่อการพฒั นาและสรา้ งแรงขับเคลอื่ นใหมส่ าหรบั การเตบิ โตของโลก จนี มี
สว่ นรว่ มอยา่ งแข็งขันในการปฏริ ูปและพฒั นาระบบธรรมาภิบาลโลก โดยจนี สนบั สนนุ ลัทธิพหภุ าคที แ่ี ท้จริง สง่ เสรมิ ให้ใช้
ประชาธปิ ไตยในความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งประเทศมากข้นึ และทางานเพอ่ื ทาใหธ้ รรมาภิบาลโลกมคี วามเปน็ ธรรมและเท่าเทยี มกัน
มากขน้ึ ประธานาธบิ ดสี ี จ้นิ ผิง กล่าววา่ โลกได้มาถงึ ทางแยกแห่งประวตั ิศาสตร์อีกคร้งั และเส้นทางในอนาคตจะถกู ตดั สนิ
โดยประชาชนทัว่ โลก ชาวจีนพร้อมทางานรว่ มกับผ้คู นทว่ั โลกเพอื่ สร้างอนาคตทสี่ ดใสยงิ่ ข้นึ สาหรบั มนษุ ยชาติ
ขับเคลอื่ นวิสยั ทัศน์ Beautiful China Initiative ประธานาธบิ ดสี ี จนิ้ ผงิ เรียกร้องให้เดนิ หน้าโครงการ Beautiful China โดย
ช้วี ่า การเคารพ การปรับตัว และปกป้องธรรมชาตเิ ป็นสิ่งสาคญั ในการสรา้ งจีนให้กลายเปน็ ประเทศสงั คมนิยมสมัยใหมร่ อบ
ดา้ น โดยเรียกร้องให้ใชแ้ นวทางแบบองคร์ วมและเปน็ ระบบในการอนรุ ักษ์และปรบั ปรุงภเู ขา นา้ ปา่ ไม้ พ้นื ที่เพาะปลูก ทุ่ง
หญ้า และทะเลทราย “เราจะดาเนนิ การปรับโครงสร้างอตุ สาหกรรม ควบคุมมลพษิ อนรุ กั ษ์ระบบนิเวศน์ และตอบสนอง
ต่อสภาพอากาศ และเราจะส่งเสรมิ ความพยายามร่วมกนั ในการลดการปล่อยกา๊ ซคาร์บอน ลดมลพิษ ขยายการพัฒนาสี
เขียว และส่งเสรืมการเติบโตทางเศรษฐกจิ ”จนี จะให้ความสาคญั กบั การปกป้องระบบนิเวศ อนุรักษท์ รพั ยากร และใช้อย่างมี
ประสทิ ธภิ าพ และดาเนินการพฒั นาท่ีเปน็ มิตรตอ่ ส่ิงแวดล้อมและคาร์บอนต่า จนี จะใชก้ ลยทุ ธก์ ารอนรุ กั ษ์ทคี่ รอบคลมุ ส่งเสริม
อตุ สาหกรรมสีเขียวและคาร์บอนต่า และสง่ เสรมิ การบรโิ ภคทีเ่ ป็นมติ รกบั ส่งิ แวดล้อมประธานาธิบดสี ี จิน้ ผงิ ให้คามั่นวา่ จะ
กาจดั มลพษิ ทางอากาศทร่ี า้ ยแรง รวมถงึ แหล่งนา้ สดี าท่มี ีกล่นิ เหม็นในเมอื งต่างๆ เสรมิ สร้างการป้องกนั และควบคมุ การ

ปนเป้อื นในดนิ ที่ต้นทางใหเ้ ขม้ แข็งขึ้น จีนจะทางานอยา่ งจริงจังและรอบคอบเพอื่ บรรลเุ ปา้ หมายในการปลอ่ ยคาร์บอนแตะ
ระดับสูงสุดและความเปน็ กลางของคาร์บอน “จากทนุ ทางพลงั งานและทรพั ยากรของจนี เราจะผลักดนั ความคิดรเิ รมิ่ ให้มีการ
ปล่อยก๊าซคาร์บอนสงู สดุ ดว้ ยการวางแผนที่ดีและเปน็ ข้นั ตอนตามหลกั การของการสรา้ งสิ่งใหม่ก่อนทจ่ี ะท้ิงสิ่งเก่า”
ถ่านหนิ จะถูกใชอ้ ย่างสะอาดและมปี ระสทิ ธิภาพมากขึน้ และจะมีการเรง่ การวางแผนและพัฒนาระบบสาหรบั แหลง่ พลังงาน
ใหม่ พร้อมกบั จนี จีนจะมสี ่วนร่วมอยา่ งแข็งขนั ในธรรมาภบิ าลโลกเพอ่ื ตอบสนองต่อการเปลย่ี นแปลงสภาพภมู อิ ากาศ

“สี จนิ้ ผงิ ” กบั การเดินทางครั้งใหม่ นาพรรคคอมมวิ นสิ ต์จีนสศู่ ตวรรษท่ี 29 พฤศจกิ ายน 2021
ประธานาธบิ ดสี ี จ้ินผิง ของจนี ดเู หมอื นวา่ จะวางรากฐานสาหรบั การดารงตาแหนง่ เปน็ วาระที่ 3 ขณะท่ีเจ้าหน้าทีร่ ะดบั สงู ของ
พรรคคอมมิวนิสต์ทม่ี อี านาจทัง้ หมดจะประชมุ ร่วมกนั ในสัปดาหน์ ีท้ ก่ี รงุ ปักก่ิงสานกั ขา่ วซนิ หัว ส่อื ทางการของรฐั รายงานว่า สี
จนิ้ ผิง ซงึ่ เป็นท้งั ประธานาธิบดีและเลขาธิการพรรคไดจ้ ัดทารา่ งมตเิ กีย่ วกับ “ความสาเร็จทส่ี าคัญและประสบการณท์ าง
ประวัติศาสตร์” ของพรรคในการประชุมสมาชิกคณะกรรมการกลาง ของพรรคคอมมวิ นิสต์จีน ทเ่ี รม่ิ ตน้ ในวนั ท่ี 8 พ.ย.2564
นักวชิ าการกล่าววา่ รา่ งมติดังกล่าวจะถอื เป็นแถลงการณ์สาคญั ครง้ั ที่ 3 ในประวัติศาสตร์ 100 ปขี องพรรค ตอกยา้ สถานะ
ของประธานาธบิ ดีสี ทเ่ี ทา่ เทยี มกบั เหมา เจอ๋ ตง ผกู้ ่อตงั้ สาธารณรฐั ประชาชนจีน และเตง้ิ เสีย่ วผงิ ผู้สบื ทอดตาแหนง่ ซ่งึ
ดแู ลการปฏิรปู เศรษฐกิจทสี่ าคัญประเทศจนี ยกเลกิ การจากดั ระยะเวลาการดารงตาแหนง่ ประธานาธบิ ดใี นปี 2561 ซง่ึ อาจจะ
ทาใหป้ ระธานาธิบดสี ีอยูใ่ นตาแหน่งสูดสดุ ไปตลอดช่วงชวี ติ ทเ่ี หลอื โดยคาดว่าจะไดร้ บั การแตง่ ตั้งเปน็ หัวหนา้ พรรคอีกครัง้ ผา่ น
กระบวนการปดิ ในการประชุมใหญ่สภาประชาชนแห่งชาตใิ นปหี น้าซงึ่ จัดขึ้นทุกๆ 5 ปี การประชมุ ของคณะกรรมการกลาง
ประมาณ 200 คนในสปั ดาห์น้มี กี าหนด 4 วันส้นิ สุดวันพฤหสั บดี โดยจะมกี ารออกแถลงการณห์ ลงั การประชุมคร้งั สดุ ทา้ ย
หยาง หยาง ศาสตราจารยป์ ระจาคณะรฐั ศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตรแ์ หง่ มหาวทิ ยาลัยรฐั ศาสตรแ์ ละกฎหมายแหง่ ประเทศ
จนี กล่าววา่ ประธานาธบิ ดีสไี ดเ้ ปดิ เผยความคดิ ของเขาผ่านการประกาศต่อสาธารณะและแถลงการณเ์ กยี่ วกับประวตั พิ รรคอยู่
แลว้ จึงไม่คาดวา่ จะมเี รื่องแปลกใจใดๆ อีก มตดิ งั กลา่ วจะสรุปการเติบโตของจนี ท่หี ลดุ พ้นจากการครอบงาของต่างชาติ การ
ยกระดบั ทางเศรษฐกจิ และการกา้ วขึน้ เปน็ มหาอานาจของโลก หยางกลา่ ว “เอกสารนีจ้ ะเน้นยุคใหมข่ องการปกครองของ
พรรคคอมมวิ นิสต์ภายใตก้ ารนาของประธานาธิบดีสี และนน่ั จะเปน็ การวางรากฐานใหป้ ระธานาธบิ ดีสี ทัดเทียมประธาน
เหมาและเต้ิง อดตี ผนู้ า และเป็นฐานให้กบั ประธานาธบิ ดสี ี ครองอานาจตอ่ ในสมยั หน้า” หยางกลา่ ว
พรรคได้เผยแพรก่ ารประเมนิ ประวตั ศิ าสตร์มาแลว้ สองครงั้ ก่อนหน้านี้ คอื ในปี 1945 ขณะที่กาลังเดนิ หนา้ ไปสกู่ ารยดึ อานาจ
ในอีก 4 ปตี ่อมาจากพรรคชาตินิยมของเจยี ง ไคเชก และในปี 1981 เมื่อเติง้ เสย่ี วผงิ นาการประเมนิ การปฏวิ ตั วิ ฒั นธรรมของ
ประธานเหมาในปี 1966-76 ในการประเมินท้ังสองคร้งั พรรคพยายามขจดั ความแตกแยกและฟ้นื ฟคู วามสามัคคภี ายใน
ผ้บู ริหารหนึ่งทศวรรษหลังจากเข้ารบั ตาแหนง่ ผูน้ า ประธานาธบิ ดสี ตี อ้ งเผชิญหนา้ กับคู่แข่งทไี่ ม่ชัดเจนในพรรค และไดร้ วม
อานาจด้วยการกากบั ดูแลเศรษฐกจิ ท่ีมน่ั คง นโยบายตา่ งประเทศทแี่ น่วแน่ การยกระดบั กองทพั ครั้งใหญ่ และการปราบปราม
การทุจรติ อยา่ งตอ่ เนื่อง ทีจ่ ับทงั้ เจา้ หน้าท่รี ะดบั สูงทย่ี ังปฏิบตั หิ น้าทแ่ี ละเกษียณอายไุ ปแล้ว
สี จนิ้ ผิง ปรบมือให้กับบุคลากรทไี่ ดร้ บั เหรยี ญรางวัลระหวา่ งงานชมุ นมุ ใหญเ่ พือ่ เฉลิมฉลองครบรอบ 40 ปกี ารปฏิรูปและการ
เปิดประเทศของจนี ทศี่ าลาประชาคมในกรงุ ปกั กิง่ 18 ธันวาคม 2018
ผ้นู าพรรคบนเสน้ ทางใหม่ มือ่ วันท่ี 6 พฤศจิกายน สานกั ขา่ วซนิ หัวไดเ้ ผยแพรร่ ายงานประวตั ิและผลงานประธานาธบิ ดีสี จ้นิ ผิง
ในเร่อื ง Profile: Xi Jinping, the man who leads CPC on new journey โดยเรม่ิ ต้นวา่ ตลอดปี 2021 ซึ่งเปน็ ปพี เิ ศษใน
ประวตั ศิ าสตร์ของจนี ตารางงานของประธานาธิบดสี ี จิน้ ผิง แน่นมาก ชว่ งหลายเดอื นทีผ่ ่านมา ประธานาธิบดสี ไี ดก้ ลา่ ว
ปราศรยั ในพธิ ีฉลองครบรอบ 100 ปขี องพรรค ซึ่งได้ประกาศวา่ สังคมมคี วามเจรญิ ร่งุ เรืองในระดบั ปานกลางทุกแง่มุม มกี าร
ไปเยอื นทเิ บต มีการพดู คยุ กบั นักบินอวกาศท่ที างานในสถานอี วกาศแห่งแรกของจีน เขา้ ร่วมการประชุมออนไลนข์ อง
สหประชาชาติ และโทรศพั ท์ หรือวิดีโอคอลพูดคยุ กับผนู้ าระดบั โลก รวมถงึ ประธานาธิบดรี สั เซีย วลาดมิ ีร์ ปูตนิ และ
ประธานาธบิ ดี โจ ไบเดน ของสหรฐั อเมริกา สปั ดาห์นี้ สี จิน้ ผิง เลขาธิการคณะกรรมการกลางพรรคคอมมวิ นสิ ตจ์ ีน (CPC) จะ
เข้ารว่ มการประชุมใหญ่ของพรรคคอมมิวนิสตจ์ ีน ซึง่ เปน็ การประชมุ เตม็ คณะคร้งั ท่ี 6 ของคณะกรรมการกลางพรรค
คอมมิวนสิ ตจ์ ีน สมยั ท่ี 19 เอกสารสาคญั จะถกู นาเสนอในการประชมุ ครง้ั สาคญั น้ี น่นั คอื มตเิ กี่ยวกบั ความสาเร็จท่สี าคัญและ
ประสบการณ์ทางประวัตศิ าสตร์ของการดาเนินการ 100 ปขี องพรรค CPC พรรคการเมอื งไมก่ พี่ รรคทัว่ โลกท่ีสามารถอวด
ประวัติศาสตร์อนั ยาวนานและชว่ งการปกครองของรัฐทไ่ี ม่ขาดตอน พรรคคอมมิวนิสตเ์ ป็นพรรครฐั บาลของจนี มาเปน็ เวลา 72
ปแี ล้ว ปจั จบุ นั สี จิ้นผิง เป็นแกนหลกั ของผนู้ าพรรค โดยกอ่ นหน้าสี จน้ิ ผิง ผ้นู าสว่ นกลางได้ส่งตอ่ รุ่นตอ่ รุน่ ต่อเนือ่ งมาเป็นเวลา
หลายทศวรรษ โดยมเี หมา เจอ๋ ตง, เติ้ง เสยี่ วผงิ , เจียง เจอ๋ หมิน และหู จิ่นเทา เป็นผ้นู า นบั ตั้งแตไ่ ด้รบั เลือกเปน็ เลขาธกิ าร

ทั่วไปของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จนี เมอ่ื เดอื นพฤศจกิ ายน 2012 สี จ้นิ ผงิ ถูกมองวา่ เปน็ คนมีความมุ่งม่ันและลง
มอื ทา เปน็ คนมคี วามคดิ และความร้สู กึ ทลี่ กึ เป็นผสู้ บื ทอดสิง่ ทีค่ นรนุ่ ก่อนหน้าทาไดแ้ ตก่ ลา้ ทีจ่ ะสรา้ งสรรคส์ ่ิงใหมๆ่ และเป็นคน
ทีม่ ี วสิ ยั ทศั น์ มองไปข้างหน้าและมงุ่ มั่นทีจ่ ะทางานอยา่ งไมร่ ู้จักเหนด็ เหน่อื ย ภายใตก้ ารนาของสี จิ้นผงิ จีนกาลงั กลายเปน็
ประเทศมหาอานาจ และขณะนี้กาลังเข้าสยู่ คุ แห่งความแขง็ แกรง่ จากการรายงานของ Channel News Asia ในการเดินทาง
ครง้ั ใหม่ สี จนิ้ ผิง เปน็ บคุ คลสาคญั ในการสรา้ งเส้นทางแห่งประวตั ศิ าสตรอ์ ย่างไมก่ ังขา สี จิน้ ผิง จะนาพรรคอย่างไรเมอ่ื เผชญิ
กับโอกาสและความทา้ ทาย และจะนาจนี กลบั มาสเู่ วทีโลกไดอ้ ย่างไร วันน้ี โลกกาลังจับตามอง สี จน้ิ ผงิ อยา่ งใกลช้ ิดเหมือน
เมอื่ 9 ปีทีแ่ ลว้ เดนิ เคยี งขา้ งประชาชน ในเดอื นกนั ยายน ระหว่างการเยอื นหมูบ่ า้ นเกาสโี กว ทางตะวนั ตกเฉยี งเหนอื ของ
มณฑลส่านซี สี จิน้ ผงิ ได้แวะไปยงั พนื้ ทีเ่ กษตรกรรมเพอื่ สารวจพชื ผลและพดู คยุ กับชาวบา้ นท่ีทางานในทงุ่ นาและทอ้ งสวน สี จ้ิ
นผงิ ชน่ื ชมความสาเรจ็ ของการบรรเทาความยากจนในท้องถน่ิ เกาสโี กวเคยเปน็ หมู่บ้านยากจน วนั นมี้ คี วามเจรญิ รุ่งเรอื งดว้ ย
ความพยายามอย่างไมล่ ดละของผปู้ ฏิบัตงิ านและชาวบ้าน ในปี 1974 ทเ่ี มืองเหลียงเจียเหอของมณฑลสา่ นซี อยหู่ า่ งจากเกาสี
โกวประมาณ 150 กโิ ลเมตร เป็นท่ี สี จิ้นผงิ ได้เข้ารว่ มพรรค โดยมอี ายุเพยี ง 15 ปีเม่อื มาถึงเหลยี งเจยี เหอในปี 1969 ในฐานะ
“เยาวชนทม่ี ีการศึกษา” สี จิ้นผิง ใชเ้ วลา 7 ปีต่อมาอาศัยอยู่ในหมบู่ า้ นเล็กๆ บนทร่ี าบสงู ลมหอบ (loess plateau) ในชนบท
เมื่อเสร็จสน้ิ จากการทางานแต่ละวนั สี จ้นิ ผงิ จะกลบั ไปในถา้ เกา่ แก่ที่ทาเป็นบ้านและนอนบนเตียงดนิ ธรรมดา สี จิ้นผิง ไดใ้ ช้
เวลาถงึ 38 ปีรวมทั้งการรับตาแหน่งหลายดา้ นในระดับตา่ งๆ ของลาดับชั้นของพรรคกว่าจะเลือ่ นข้นึ สตู่ าแหน่งสงู สุด
หลงั จากเข้ารว่ มพรรคคอมมวิ นสิ ตจ์ นี แล้ว สี จิ้นผงิ กก็ ลายเป็นเลขาธกิ ารพรรคประจาเหลียงเจยี เหอ หนึ่งในเพื่อนรว่ มงานใน
หมู่บ้านของเขาชี้ให้เหน็ ถงึ ความสามารถของเขาวา่ สี จ้ินผิง “ทางานอยา่ งมีมโนธรรม มคี วามคดิ มากมาย และสามารถรวม
ผคู้ นและผ้ปู ฏบิ ตั งิ านใหเ้ ปน็ หนงึ่ เดยี ว” เมอ่ื หวนคดิ ถงึ ชว่ งเวลาของเขาในหมู่บ้านที่ยากจน สี จ้ินผงิ กล่าวว่า…
สิ่งทีเ่ ขาตอ้ งการมากกวา่ สิ่งอ่นื ใดคอื การทาใหช้ าวบ้าน “มีเน้ือในจานขา้ ว” เพอ่ื ยกระดับชวี ติ ของผทู้ ี่ใช้ชมุ ชนนี้เปน็ บา้ น สี จ้ิ
นผงิ ไดร้ เิ ริ่มโครงการตา่ งๆ รวมถงึ บ่อนา้ ทงุ่ นาขน้ั บนั ได และบ่อผลติ ก๊าซมเี ทน โครงการท่ี “เรียบง่าย” เหลา่ นม้ี ผี ลอย่างมาก
ต่อชวี ติ การงาน และทศั นคตขิ องชาวบ้าน ในยามว่าง หน่มุ สี จิ้นผงิ ทุ่มให้กับการอา่ นหนังสอื ใหม้ ากทีส่ ุดเทา่ ท่จี ะทาได้ โดย
อา่ น Das Kapital ถึง 3 รอบ ความคิดของเขาทตี่ ีพมิ พใ์ นวารสารทสี่ าคัญมมี ากถงึ 18 เล่ม สี จง้ ซวิน พ่อของเขา เป็นหน่งึ ใน
ผนู้ าส่วนกลางของพรรคคอมมิวนสิ ตร์ ุ่นแรก สี จิน้ ผงิ มักจะอ้างถงึ ภมู ปิ ัญญาทผี่ ูเ้ ป็นพอ่ ถ่ายทอดให้ และจากการท่ไี ดร้ ับแรง
บนั ดาลใจจากหนังสือเรยี นทค่ี นชื่นชอบมาก สี จ้ินผิง จงึ ตดั สนิ ใจวา่ จะสานตอ่ คบเพลิงปฏวิ ัติต้งั แตอ่ ายยุ งั น้อย ในปี 1975 สี จ้ิ
นผงิ ได้เข้าเรยี นทีม่ หาวิทยาลยั ชงิ หวา ซ่งึ เป็นมหาวทิ ยาลยั อนั ดับตน้ ๆ ในกรงุ ปกั กิง่ หลังจากสาเรจ็ การศกึ ษา ไดเ้ ขา้ ทางานท่ี
สานักงานท่วั ไปของคณะกรรมาธกิ ารการทหารกลางกอ่ นจะย้ายไปทเ่ี มืองเจ้ิงตง้ิ ในมณฑลเหอเปย่ ตอนเหนือในปี 1982 เมือ่
พูดถึงการย้ายไปเจงิ้ ติ้ง สี จ้นิ ผงิ กล่าวว่า เขาอาสาทางานในระดบั รากหญ้าในหม่ปู ระชาชน โดยบอกวา่ เขาตอ้ งการ “รกั
ประชาชนเหมอื นรกั พ่อแม”่ จากเจิ้งติง้ อาชีพทางการเมืองของสี จิ้นผิง พาเขาไปที่ฝเู จ้ยี น จงั หวัดชายฝั่ง เจ้อเจยี ง และมหา
นครเซ่ยี งไฮ้ ไม่วา่ เขาจะไปทไ่ี หน ความสมั พันธ์ใกล้ชดิ ของเขากบั ผู้คนก็โดดเดน่ เขาเขียนเรียงความจากใจจรงิ เพ่ือระลึกถึง
เพื่อนและเพอ่ื นรว่ มงานทีเ่ สียชวี ิตในเจงิ้ ต้ิง เขาใช้เงินของตวั เองชว่ ยหาเงินคา่ รกั ษาพยาบาลชาวบา้ นจากเหลยี งเจยี เหอ
การดูแลประชาชนของ สี จ้นิ ผิง เห็นไดใ้ นทุกแงม่ ุมจากงานของเขา จาง หงหมงิ หน่งึ ในเพื่อนรว่ มงานของเขาในเจ้อเจียงยงั คง
จาทศั นคติและจรรยาบรรณในการทางานของ สี จน้ิ ผิง ในครั้งทพี่ ายุไตฝ้ นุ่ มณฑลได้ “แม้วา่ การอพยพ 9 ใน 10 ของเราจะไม่
เกดิ ประโยชน์ เรายังตอ้ งทาเพื่อความปลอดภัยของประชาชนอยา่ งแท้จริง” …จางกล่าวทวนคาพูดของสี จน้ิ ผิง
สี จน้ิ ผิง เย่ยี มชาวบ้านท่ยี ากจนในหมบู่ า้ นหลวั โถววั่น ตาบลหลงฉวนกวน เขตฟ่ผู ิง มณฑลเหอเป่ย ทางเหนอื ของจีน วันที่ 30
ธันวาคม 2012 หลิว จงิ เป่ย ศาสตราจารยแ์ ห่งสถาบนั ความเปน็ ผนู้ าบรหิ ารจนี ในผู่ตง เซี่ยงไฮ้ กลา่ ววา่ ปรัชญาทีย่ ึด
ประชาชนเปน็ ศูนยก์ ลางของสี จน้ิ ผงิ แสดงออกมาในการที่สี จน้ิ ผิง สั่งใหด้ าเนินการอยา่ งไม่ลดละในการชว่ ยชีวิตผคู้ นใน
ทกุ วิถีทางในชว่ งการระบาดของโควดิ -19 ในปี 2007 สี จ้ินผงิ กลบั ไปปกั กิง่ เพ่อื รับตาแหนง่ คณะกรรมการประจาสานกั
กจิ การการเมอื งของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนสิ ต์จนี และตอ่ มาได้กลายเปน็ รองประธานาธบิ ดขี องจนี เขาดแู ลหลาย
ด้าน ทง้ั การสรา้ งพรรค งานองค์กร กิจการฮ่องกงและมาเก๊า และการเตรยี มการสาหรับโอลมิ ปิกปักกงิ่ 2008 เมือ่ อายไุ ด้ 59 ปี
สี จนิ้ ผิง ไดเ้ ล่ือนขึ้นสู่ตาแหน่งอาวโุ สทสี่ ดุ ของพรรคในเดือนพฤศจิกายน 2012 และราวหนึง่ เดือนต่อมา เขาไดฝ้ ่าความหนาว
เย็นไปเยย่ี มชาวบ้านที่ยากจนในเหอเป่ย สี จิ้นผงิ ทรดุ ตัวลงนง่ั กับชาวบา้ น สอบถามเกย่ี วกับรายไดข้ องพวกเขา และถามด้วย
ว่ามีอาหารเพยี งพอหรอื ไม่ มผี า้ หม่ และถ่านหินเพียงพอที่จะทาใหร้ า่ งกายอบอนุ่ ตลอดฤดหู นาวหรอื ไม่ สี จ้นิ ผงิ กลา่ ววา่ ใจ
สลายทไ่ี ดเ้ หน็ วา่ ชาวบ้านบางคนยงั คงด้นิ รนเพื่อประทงั ชีวิต
เสรมิ ความเขม้ แขง็ ให้พรรค ปี 2021 ยงั เปน็ ปที ี่ 9 ของการรณรงคต์ อ่ ตา้ นการทุจรติ ของประธานาธิบดสี ี จ้นิ ผงิ ซึง่ นับเปน็ ปที ี่
เขม้ ขน้ ทส่ี ุดในประวตั ศิ าสตรจ์ นี และไมม่ สี ญั ญาณแห่งความย่อท้อ

เจา้ หน้าทแี่ ละผูบ้ รหิ ารระดับสูงในภาคการเงนิ มากกว่า 20 คนถูกลงโทษหรือสอบสวนในปีน้ี ในชว่ ง 30 วันที่ผา่ นมา มกี าร
สอบสวนอดตี เจา้ หน้าทร่ี ะดบั รฐั มนตรคี นหนง่ึ ในหนว่ ยงานบังคับใชก้ ฎหมายของรฐั บาลกลาง ขณะทอี่ กี คนหนึ่งถูกลงโทษ
เม่ือสี จน้ิ ผิง ไดร้ บั เลือกเป็นเลขาธกิ ารคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนสิ ตจ์ นี ประเทศจนี เปน็ ประเทศท่มี ีเศรษฐกจิ ใหญเ่ ปน็
อันดับ 2 ของโลกอยู่แล้ว แตต่ อ้ งเผชญิ กบั ความทา้ ทายจากภายใน “ความจรงิ ไดป้ รากฎอยู่แล้ววา่ หากปล่อยให้การคอรร์ ัปชัน
แพรข่ ยายได้ ในท่สี ุดกจ็ ะนาไปส่กู ารทาลายพรรคหนง่ึ และการลม่ สลายของรฐั บาล” …สี จิ้นผงิ กลา่ วเตอื นอย่างดดุ ัน
ในช่วง 9 ปที ี่ผา่ นมา เจ้าหน้าทร่ี ะดบั รฐั มนตรขี ึน้ ไปกวา่ 400 คนถูกลงโทษหรือสอบสวน รวมถึงอดีตสมาชิกคณะกรรมการ
ประจาสานักกิจการการเมืองของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนสิ ตจ์ นี และอดีตรองประธานคณะกรรมาธิการทหารกลาง
2 คน ตงั้ แต่ปี 2014 ถงึ 2020 ผูล้ ภี้ ยั มากกว่า 8,300 คนถูกส่งตวั กลบั ประเทศและภูมิภาคมากกวา่ 120 ประเทศ
“ในช่วงเวลาวิกฤติ สี จนิ้ ผงิ พลกิ สถานการณไ์ ด้” บทบรรณาธิการของสือ่ ต่างประเทศระบุ สี จ้นิ ผิง ไดส้ ่ังใหด้ าเนนิ การ “คง
อานาจภายใต้การตรวจสอบอย่างเปน็ ระบบ” นอกจากน้ี เขายงั เป็นหัวหอกในการจดั ตัง้ คณะกรรมการกากับแหง่ ชาติ
พนักงานภาครัฐทงั้ หมดอยภู่ ายใตก้ ารกากบั ดูแลหลงั การปฏริ ปู การกากบั ดูแล ในฐานะเลขาธกิ ารท่ัวไปของคณะกรรมการกลาง
พรรคคอมมิวนิสตจ์ นี สี จนิ้ ผิง ไดเ้ ปน็ ผู้นาในการจดั ทาและแกไ้ ขขอ้ บังคับภายในพรรคประมาณ 200 ฉบับ นอกจากน้ี เขายัง
เปิดตัวแคมเปญการศึกษาทั่วท้ังพรรค 5 แคมเปญเพ่อื กระชบั อุดมการณ์และความเชอ่ื มั่นของสมาชิกพรรค และเพอ่ื ประกนั ว่า
พวกเขาดาเนนิ การอยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพและพร้อมเพรยี งกนั สี จน้ิ ผงิ ยังใหค้ วามสาคญั อย่างย่งิ ตอ่ ระบอบประชาธิปไตยภายใน
พรรค ความคดิ เหน็ ข้อเรยี กร้องจากสมาชกิ พรรคคอมมวิ นสิ ต์ไดร้ บั การนามาบรรจุในรายงานการประชมุ ระดบั ชาติของพรรค
เอกสารทไ่ี ดร้ ับการตรวจสอบในการประชุมเตม็ คณะ และเอกสารสาคัญ การตดั สนิ ใจ และนโยบายการปฏริ ปู ของพรรค
ในเดือนมถิ ุนายนปนี ี้ จานวนสมาชกิ พรรคคอมมิวนสิ ต์จนี ไดเ้ พ่มิ ข้นึ เปน็ 95 ลา้ นคน ซง่ึ มากกวา่ จานวนประชากรในเยอรมนถี ึง
10 ล้านคน ผเู้ ชยี่ วชาญกิจการจีนกลา่ วว่า พรรคนม้ี รี ะเบยี บวนิ ยั สมบูรณ์ และมพี ลงั มากข้ึน
สี จิ้นผงิ ไดร้ บั การสนบั สนุนจากภายในพรรคมากขึน้ นลี ทอมัส ผสู้ งั เกตการณ์จนี กลา่ ว ในปี 2016 การประชุมเต็มคณะคร้ังท่ี
6 ของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนสิ ตจ์ ีนสมยั ท่ี 18 ไดก้ าหนดสถานะของสี จิ้นผงิ ใหเ้ ปน็ แกนหลักของคณะกรรมการ
กลางพรรคคอมมวิ นสิ ต์จนี และท้ังพรรค หวงั จวนิ เหวย่ นักวิจยั จากสถาบันประวตั ิศาสตร์พรรคและวรรณกรรมของ
คณะกรรมการกลางพรรค คอมมวิ นิสต์จนี Institute of Party History and Literature of the CPC Central Committee
กล่าววา่ หากปราศจากแกนนาที่เขม้ แข็ง จะเปน็ การยากสาหรบั พรรคคอมมิวนสิ ตท์ จ่ี ะรวมเจตจานงของพรรคทัง้ พรรคเปน็
หนงึ่ เดียว หรือสรา้ งความเปน็ นา้ หน่งึ ใจเดยี วกันและความสามัคคีในหมปู่ ระชาชนจากทุกกลมุ่ ชาติพนั ธ์ุ พรรคคอมมิวนสิ ต์จีน
ไม่สามารถบรรลุผลใดๆ หรอื ดาเนนิ การ “การต่อสคู้ ร้งั ยง่ิ ใหญก่ บั คณุ ลกั ษณะทางประวัตศิ าสตรใ์ หมๆ่ มากมาย”
ในเดอื นตุลาคม 2017 อดุ มการณเ์ รือ่ งสงั คมนิยมกับคณุ ลักษณะของจนี ในยคุ ใหม่หรือ Thought on Socialism with
Chinese Characteristics for a New Era ของ สี จิ้นผงิ ได้รับการรับรองอยา่ งเปน็ ทางการในการประชุมพรรคคอมมวิ นิสต์
สมัยที่ 19 และเขียนไว้ในธรรมนญู พรรคคอมมวิ นิสต์และรัฐธรรมนญู ของจนี เชน่ เดียวกับเหมา เจ๋อตง และเติง้ เสยี่ วผงิ สี จ้ิ
นผงิ ได้ยกระดบั การประยุกตล์ ทั ธมิ ากซใ์ หเ้ ข้ากับบรบิ ทของจีนและคงความสาคญั ไว้ จากความเหน็ ของซิน หมิง ศาสตราจารย์
แหง่ วิทยาลัยการปกครองแห่งคณะกรรมการพรรคคอมมวิ นิสตจ์ นี
ทาใหจ้ นี แขง็ แกร่ง หลงั สงครามฝน่ิ ในปี 1840 จีนคอ่ ยๆ ถูกลดระดบั ลงเป็นสังคมก่งึ อาณานคิ มและกง่ึ ศกั ดนิ า และถูกยา่ ยโี ดย
มหาอานาจจากตา่ งประเทศ ประสบกับความเดือดรอ้ นจากความยากจนและความอ่อนแอ
“ชา่ งนา่ อัปยศอดสจู ริงๆ! จนี ถกู เหยยี บยา่ ในเวลาน้นั ” สี จ้นิ ผงิ กลา่ วเม่ือย้อนนกึ ถงึ ประวัติศาสตร์ช่วงน้ัน
พรรคคอมมิวนสิ ตจ์ ีนกอ่ ตัง้ ข้ึนในปี 1921 เพื่อพลิกสถานการณ์ หาน ชิงเซียง ศาสตราจารย์ประจาวิทยาลัยการปกครองแหง่
คณะกรรมการพรรคคอมมวิ นสิ ต์จนี กลา่ ววา่ การมุ่งฟนื้ ฟูชาติมีจดุ ยนื สาคัญ 4 ประการ น่นั คือ การกอ่ ต้ังพรรคในปี 1921,
การกอ่ ตง้ั สาธารณรัฐประชาชนจีน (PRC) ในปี 1949, การปฏริ ปู และการเปดิ กว้างในปี 1978 และยคุ ใหม่หลังการประชมุ
พรรคสมยั ท่ี 18 ในปี 2012 สองสัปดาหห์ ลังสี จิ้นผิง ไดร้ ับการรบั เลอื กเป็นเลขาธิการคณะกรรมการกลางพรรคคอมมวิ นิสต์
จนี เขาได้ขับเคลอื่ น “Chinese Dream” เพอ่ื การฟน้ื ฟูประเทศ ในเดือนตลุ าคมที่ผา่ นมา ในงานฉลองครบรอบ 110 ปีของ
การปฏิวตั ิปี 1911 สี จิน้ ผิง กล่าวถึง “การฟื้นฟู” 25 คร้ังในการกลา่ วสุนทรพจน์ 35 นาที ทาให้เป็นหนงึ่ ในขอ้ ความท่ีเน้นย้า
มากท่สี ดุ สี จิน้ ผิง เชอ่ื ว่า การฟน้ื ฟตู ้องอาศยั ท้งั การวางกลยทุ ธแ์ ละการทางานหนกั เขาเปน็ ผนู้ าโดยเปน็ ผูล้ งมอื ทา เฉพาะปี
2019 เพียงปเี ดยี ว เขาได้มสี ว่ นรว่ มในงานสาคญั มากกวา่ 500 รายการ กาหนดการเดินทางทางานของเขาครอบคลมุ วนั หยดุ
สุดสปั ดาหป์ ระมาณ 30 สปั ดาหใ์ นปนี นั้ เขาไดแ้ กไ้ ขรา่ งแผนปฏิรูปสาคญั ทุกฉบับ

แม้วา่ สี จิน้ ผงิ มีเวลาสว่ นตัวน้อยลง แตเ่ ขากส็ ามารถหาเวลาไปวา่ ยนา้ ได้ การออกกาลังและการใชแ้ รงงานในวัยหนุ่มของเขา
เป็นหลักประกันว่า เขามคี วามแขง็ แกรง่ เพียงพอที่จะจดั การกับกจิ การของพรรค รัฐบาล และกองทพั ที่สาคัญเขาทางาน
เพราะให้ความสาคญั กบั เปา้ หมายของภารกิจ
“ความสุขเกิดข้ึนไดจ้ ากการทางานหนัก” สี จนิ้ ผิง กล่าว สี จน้ิ ผิง มกั จะไปเยีย่ มชมฟารม์ หมบู่ า้ นชาวประมง บ้านเกษตรกร
ร้านอาหารขนาดเลก็ ซูเปอรม์ ารเ์ กต โรงงาน ห้องปฏบิ ัติการ โรงพยาบาล โรงเรยี น และแม้กระทง่ั ไปดคู อกหมแู ละหอ้ งน้า
เพอื่ ให้ไดข้ อ้ มูลตรงการดารงชีวติ ของผคู้ นดว้ ยตัวเอง สี จนิ้ ผงิ เยีย่ มโรงเรยี นประถมของเขตเหลาเสยี น, เทศบาลผงิ ลี่ ของเมือง
อนั คัง มณฑลส่านซี ทางตะวันตกเฉยี งเหนือของจีน วนั ที่ 21 เมษายน 2020 จาง เมงิ่ จนิ อดตี เพ่อื นรว่ มงานของสี จ้นิ ผิง ใน
มณฑลเจอ้ เจยี งกล่าววา่ “สี จนิ้ ผงิ มขี ้อมูลมากพอในแตล่ ะวนั ดงั นัน้ จึงเปน็ ไปไมไ่ ดท้ จี่ ะหลอกเขาด้วยการโกหกหรือคยุ โว เรา
ตอ้ งซอ่ื สัตย์เมือ่ รายงานเขา” สี จน้ิ ผิง ยืนหยัดผ่านการทดสอบท่ามกลางอปุ สรรคและวกิ ฤตมิ ากมายในชว่ ง 9 ปที ี่ผ่านมา
ในช่วงตน้ ปี 2015 เม่ือเยเมนเข้าสคู่ วามโกลาหล เขาสงั่ ใหก้ องทพั เรอื อพยพชาวจนี ทต่ี กคา้ งหลายรอ้ ยคน
เม่ือสหรฐั ฯ เริม่ ต้นสงครามการค้ากับจีน เขาไดว้ างแผนกลยทุ ธ์ทจ่ี นี ไม่ตอ้ งการใหเ้ กดิ สงครามการค้า แตไ่ มก่ ลัวสงครามการคา้
และพรอ้ มจะสหู้ ากจาเปน็ สี จนิ้ ผงิ ยงั กลา่ วอกี วา่ การเสรมิ สร้างการเจรจาและความรว่ มมอื เปน็ ทางเลอื กเดียวท่เี หมาะสม
สาหรับท้งั สองประเทศ “มหาสมุทรแปซิฟกิ อนั กว้างใหญม่ ีพน้ื ท่ีเพยี งพอสาหรับสองประเทศใหญ่ทั้งจีนและ
สหรัฐอเมรกิ า” สีกลา่ ว ต้ังแต่การลาดตระเวนตามปกตใิ นนา่ นน้าของหมู่เกาะเตียวหยู การไมเ่ ห็นพ้องตอ่ อนญุ าโตตุลาการใน
ทะเลจนี ใต้ การแสวงหาแนวทางแกไ้ ขความขัดแยง้ ชายแดนจีน-อนิ เดยี ไปจนถงึ การอานวยความสะดวกในการกลับมาของชาว
จนี ทีถ่ ูกกักขงั อย่างผดิ กฎหมายในต่างประเทศ สี จิ้นผงิ เป็นผูน้ าในการวางแผนเชิงกลยทุ ธแ์ ละยุทธวธิ ีและหากจาเปน็ กจ็ ะ
แทรกแซงดว้ ยตวั เอง ในปี 2019 เม่ือเหตุการณค์ วามไม่สงบทางสังคมเกิดขน้ึ ในฮ่องกง สี จิน้ ผงิ ไดใ้ ห้แนวทางในการ
ดาเนนิ การปกป้อง “หนึง่ ประเทศ สองระบบ” และบดขย้คี วามพยายามท่จี ะยยุ งให้เกิด “การปฏิวตั สิ ”ี หรือ color
revolution กอ่ นวันตรษุ จีนปี 2020 การแพรร่ ะบาดของไวรสั โควดิ -19 ทบี่ ดบงั การเฉลมิ ฉลองทาให้สี จิน้ ผงิ นอนไม่หลบั ทง้ั
คืน วันรุ่งขน้ึ เขาเรยี กประชมุ ผู้นาพรรคเพอ่ื หารือเกี่ยวกบั การตอบสนองของประเทศ กอ่ นการประชุม สี จิ้นผิง ไดต้ ดั สนิ ใจท่ี
จะใชม้ าตรการเขม้ งวดจากดั การสญั จรของคนและการเข้าออกในหูเปย่ และอฮู่ น่ั เมื่อเวลาผา่ นไปไดแ้ สดงให้เห็นวา่ แนวทางท่ี
เขม้ งวดนเ้ี ป็นเพยี งทางเลือกเดียวทีท่ าได้ สี จิ้นผิง พูดคยุ กบั ผปู้ ว่ ยและเจา้ หน้าที่ทางการแพทย์ผา่ นลิงกว์ ิดโี อทโี่ รงพยาบาล หัว่
เสนิ ซาน ในอู่ฮ่นั มณฑลหเู ปย่ ์ตอนกลางของจนี 10 มนี าคม 2020 สี จ้นิ ผงิ ไดน้ าคาวา่ “หงส์ดา” และ “แรดเทา” มาใช้เปน็
คาเตือนใจของพรรค (หงสด์ า black swan และแรดเทา grey rhino ถือวา่ เป็นบทเรียนในการบรหิ ารความเสย่ี ง เพราะ
เปรียบเปรยถึงเหตกุ ารณท์ ่ไี มค่ าดว่าจะเกดิ ขึน้ หรือมคี วามเป็นไปไดส้ ูง และมผี ลกระทบสูง แตม่ กั จะถกู ละเลย)
หาน ศาสตราจารย์ประจาวทิ ยาลยั การปกครอง ระบุว่า การป้องกนั ความเส่ียงและการจดั การความเสย่ี งเปน็ จดุ สาคญั ของ
ยุคใหม่ “มนั เป็นความรับผดิ ชอบทย่ี ิ่งใหญแ่ ละยากลาบากในการปกครองประเทศใหญ่เชน่ น”้ี สี จิน้ ผิง กล่าวเม่อื ตอบคาถาม
จากนกั การเมืองตา่ งชาต“ิ ผมเตม็ ใจทีจ่ ะเสยี สละและอุทิศตนเพือ่ การพัฒนาของจนี ผมจะไมท่ าใหป้ ระชาชนผดิ หวงั ”
ฉีกแนวปฏิรูป เม่ือสี จิ้นผิง เข้ารบั ตาแหน่งเลขาธกิ ารคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนสิ ต์ ความแข็งแกรง่ ของจนี เพม่ิ ขนึ้
อย่างมีนัยสาคญั หลงั จากการปฏริ ปู และเปดิ ประเทศมากว่า 30 ปี แตก่ ็มปี ัญหา ซ่งึ รวมถึงแรงกดดนั ดา้ นเศรษฐกิจ ความ
เหลอื่ มลา้ ทางรายได้ สิ่งแวดล้อมเสียหาย และความตงึ เครยี ดทางสังคม การปฏริ ูปยังเผชญิ กับการต่อตา้ นบางอย่าง
จาเปน็ ต้องมกี ระบวนการทางวิทยาศาสตร์ในระดบั บนมากขน้ึ สี จนิ้ ผงิ ไดอ้ อกแบบโมเดลความทนั สมยั ของจนี โดยยดึ การ
พฒั นาดว้ ยนวัตกรรม การประสานงาน เป็นมิตรตอ่ สงิ่ แวดลอ้ ม และเปดิ กว้างสาหรบั ทุกคน ผสู้ ังเกตการณ์กลา่ วว่า วสิ ยั ทัศน์
การพัฒนานี้มจี ุดมงุ่ หมายเพ่อื นาสงั คมนยิ มจีนออกจากกบั ดกั การพฒั นาที่พ่งึ พาการเตบิ โตในวงกว้างขวางและไมม่ ีประสิทธิ
ภาพ ซึ่งตอ้ งแลกกบั ความเสยี หายทางนิเวศวิทยา การยกระดับประเทศไปสกู่ ารพฒั นาทมี่ ีคณุ ภาพสงู และหลกี เลย่ี ง
สถานการณ์ทคี่ นรวยรวยข้ึนและคนจนจนลง ในฐานะหัวหน้าคณะกรรมาธกิ ารกลางเพ่อื การปฏริ ูปโดยรวมทล่ี กึ ย่งิ ขึ้น หรอื เดิม
คือกลมุ่ ผนู้ ากลาง สี จ้นิ ผิง ไดเ้ ปดิ การปฏิรปู หลายระลอกทีฉ่ ีกแนว ขณะทีส่ ง่ เสรมิ การปฏิรูปและการเปดิ กวา้ งของเต้ิง เสย่ี วผิง
การปฏิรปู ครอบคลุมไปถึงนโยบายการใชท้ ี่ดิน การสรา้ งพรรคในรัฐวิสาหกิจ กระบวนการยตุ ิธรรม การวางแผนครอบครัว
นโยบายการคลังและภาษี ตลาดอสังหารมิ ทรัพย์ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และการตอ่ ต้านการผูกขาด
มาตรการปฏริ ูปดา้ นทโ่ี ดดเด่นเหนอื ดา้ นอืน่ ๆ คอื การยกระดับสถาบนั ให้ทันสมยั ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อการพัฒนาและ
เสถยี รภาพในระยะยาวของจนี สาระสาคญั ของมาตรการคือ การสง่ เสรมิ และปรับปรุงสังคมนิยมด้วยคณุ ลักษณะจีน และ
ปรับปรุงระบบและความสามารถในการปกครองของจนี ให้ทนั สมยั ในบางครั้ง การปฏริ ูปประสบปัญหาอย่างมาก เพ่ือจดั การ
กบั ขอ้ โต้แย้งและขจดั การขดั ขวาง สี จิน้ ผงิ ตอ้ งเป็นคนตดั สินในทส่ี ดุ สี จิน้ ผงิ เปน็ หัวหนา้ กล่มุ ทไ่ี ดร้ บั มอบหมายใหร้ า่ ง
เอกสารการประชมุ เตม็ คณะครัง้ ท่ี 3 ของการประชุมคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนสิ ตจ์ ีนสมัยที่ 18 เอกสารน้เี น้นที่การ

ปฏริ ูปโดยรวมทล่ี กึ มากขึ้น เจา้ หนา้ ทแ่ี ละผเู้ ชีย่ วชาญทีเ่ ข้ารว่ มในการรา่ งและการประเมินกล่าววา่ สี จน้ิ ผงิ ได้ทาการศกึ ษา
และตดั สินใจดว้ ยตวั เอง ทาให้มีแนวทางใหม่ๆ มากมาย ตัวอยา่ งเชน่ ขอ้ เสนอใหม่ “ปล่อยใหต้ ลาดมบี ทบาทชีข้ าดในการ
จัดสรรทรพั ยากร” เป็นผลมาจากการตดั สนิ ใจทส่ี าคญั ของสี จน้ิ ผิง “หากไม่มคี วามตัง้ ใจที่แนว่ แนข่ องเลขาธกิ ารสี ก็คงเปน็ ไป
ไม่ไดท้ จี่ ะดาเนนิ การปฏริ ปู ครั้งใหญห่ ลายๆ ครงั้ ” แหล่งข่าวท่คี ้นุ เคยกบั กระบวนการกลา่ ว
สี จิ้นผิง เรยี นร้เู กยี่ วกับการอนุรกั ษร์ ะบบนเิ วศน์ของภูเขาฉินหลิง ท่เี ขตอนุรักษ์ธรรมชาตแิ ห่งชาติหนิวเป่ยเหลียง มณฑลสา่ นซี
ทางตะวันตกเฉยี งเหนือของจีน เมอื่ วันที่ 20 เมษายน 2020 เพอื่ ฟ้นื ฟูส่ิงแวดลอ้ มทีเ่ สยี หาย สี จิน้ ผิง เรยี กรอ้ งให้โรงงานท่กี ่อ
มลพิษแกไ้ ขปญั หา ไมเ่ ช่นนัน้ จะถกู ส่งั ปดิ เขาออกคาสัง่ ห้ามทาการประมงเป็นเวลา 10 ปเี พ่ือปกป้องแมน่ า้ แยงซีทย่ี าวทส่ี ดุ
ของจนี รวมทัง้ ใหค้ าแนะนา 6 ข้อในการรือ้ ถอนวลิ ลาทส่ี รา้ งอย่างผดิ กฎหมายในเทือกเขาฉินหลงิ ซ่งึ เป็นทีอ่ ยู่ของแพนดา้ ยกั ษ์
ลิงจมกู เชิด และสตั วป์ ่าหายากอน่ื ๆ อกี มากมาย สาหรับคนจีนจานวนมาก ส่งิ แวดล้อมมกี ารปรับปรุงอย่างชดั เจน ในปี
2020 วันทม่ี ีคณุ ภาพอากาศดอี ยทู่ ี่ 87 เปอรเ์ ซน็ ต์ในหลายๆ เมอื ง ในระดบั จังหวัดและสูงกวา่ ระดับจงั หวดั สดั ส่วนนา้ ผวิ
ดินท่มี คี ณุ ภาพค่อนข้างดีเพิม่ ขนึ้ เป็น 83.4 เปอรเ์ ซน็ ต์ สง่ ผลใหค้ นจนี 89.5 เปอร์เซน็ ต์พอใจกบั สงิ่ แวดล้อม
การปฏิรปู ทาใหจ้ นี เปดิ กวา้ งมากข้ึน ในปี 2013 ไดม้ ีการจดั ตั้งเขตการคา้ เสรนี าร่องแหง่ แรกขึน้ ในเซยี่ งไฮ้ ตอนนเ้ี ขตการคา้ เสรี
มมี ากถึง 21 เขตแลว้ รวมถงึ เกาะไหหลาท้ังเกาะ ซึ่งมีขนาดประมาณประเทศเล็กๆ ในยุโรป รายการทีไ่ มเ่ ปดิ เสรสี าหรับการ
ลงทุนจากต่างประเทศ (negative list) ของจนี ไดต้ ดั ใหส้ น้ั ลงอกี ในขณะที่บางประเทศเลอื กที่จะสร้างอปุ สรรคทางการค้า จนี
ได้เปน็ เจ้าภาพจดั งานแสดงสนิ ค้าและการลงทนุ ระดบั โลก สี จิน้ ผิง เปน็ ผู้รเิ ร่ิมงาน China International Import Expo ซึ่ง
เป็นหน่ึงในงานแสดงสินคา้ ระดบั นานาชาตทิ ว่ั ประเทศ จีนยังเป็นผนู้ าในการให้สตั ยาบันความตกลงห้นุ สว่ นทางเศรษฐกจิ ระดับ
ภมู ิภาค (Regional Comprehensive Economic Partnership) สี จิน้ ผิง ประกาศวา่ ณ ส้ินปี 2020 จนี ไดเ้ ปดิ ตัวแผนการ
ปฏิรูป 2,485 แผนในระยะเวลากว่า 7 ปี เปา้ หมายและภารกิจท่ีกาหนดไวใ้ นการประชุมเตม็ คณะครงั้ ท่ี 3 ของคณะกรรมการ
กลางพรรคคอมมิวนิสต์จีนสมัยท่ี 18 ไดบ้ รรลผุ ลสาเร็จตามกาหนดการแล้ว ในชว่ งปี 2013 ถึงปี 2020 GDP ของจนี เตบิ โตขึ้น
โดยเฉลย่ี ประมาณ 6.4 เปอรเ์ ซน็ ตใ์ นแต่ละปี โดยมสี ่วนสนับสนุนการเตบิ โตเฉล่ยี ของเศรษฐกิจโลกมากกวา่ 30 เปอร์เซ็นตเ์ ป็น
เวลาหลายปีตดิ ตอ่ กัน GDP ของจีนทะลุ 100 ล้านลา้ นหยวนในปี 2020 หรอื ประมาณ 7 ใน 10 ของสหรฐั อเมริกา ในปี 2021
ประเทศจีนตดิ อนั ดบั ท่ี 12 ในดัชนีนวัตกรรมโลก สงู กวา่ ญีป่ นุ่ อสิ ราเอล และแคนาดา จนี ยังเป็นประเทศผรู้ ับการลงทนุ
โดยตรงจากตา่ งประเทศและเป็นตลาดผู้บรโิ ภคอันดับหนงึ่ ของโลก หลิว หรงกงั นกั วิจัยอีกคนท่ีสถาบันประวัติศาสตรแ์ ละ
วรรณกรรมของพรรคกลา่ วว่า จนถงึ ปัจจุบนั ความสาเร็จทีน่ ่าประทับใจท่ีสุดในยุคใหม่คือการบรรลุ “เปา้ หมายรอ้ ยปีแรก”
ไดแ้ ก่ การสรา้ งสังคมทร่ี งุ่ เรอื งพอประมาณทุกดา้ น คาว่ารงุ่ เรอื งพอประมาณ หรอื “เซยี วกงั ” ในภาษาจีน มีต้นกาเนดิ มา
จากหนังสือเพลงของจีนโบราณ เปน็ ความทะเยอทะยานท่จี ะมชี วี ิตที่ดี ท่ีคนจีนยกย่องมานานนับพนั ปี จีนมีระบบประกันสังคม
ทคี่ รอบคลมุ มากท่ีสดุ ในโลกและมกี ล่มุ ที่มรี ายได้ปานกลางที่ใหญท่ ีส่ ดุ ความยากจนสดุ ขว้ั ไดถ้ ูกขจดั ใหห้ มดส้นิ อยา่ งถาวร
ตลอด 9 ปที ีผ่ ่านมา มคี นราว 100 ลา้ นคนหลดุ พน้ จากความยากจนขนั้ รนุ แรง สี จน้ิ ผงิ สงั่ ให้สมาชกิ พรรคและเจา้ หน้าที่
ประจาการในหมู่บา้ นทีย่ ากจนเพือ่ ดาเนินมาตรการบรรเทาความยากจนตามเปา้ หมายในแนวหน้า สี จน้ิ ผงิ ไดไ้ ปเย่ยี ม
เยียนพนื้ ทีย่ ากจนทส่ี ดุ ของประเทศทง้ั หมด 14 แห่ง การขจดั ความยากจนขน้ แค้นเปรยี บไดก้ ับการสรู้ บในสงคราม แต่อันท่จี รงิ
การรณรงคค์ รั้งนส้ี ร้างวีรบรุ ุษ โดยมีคนมากกวา่ 1,800 คนเสยี ชีวติ ในการปฏบิ ตั หิ นา้ ที่
สี จ้นิ ผงิ ขน้ึ เรือบรรทุกเครอ่ื งบนิ ซานตง และตรวจแถวทหารกองเกยี รตยิ ศท่ีท่าเรอื ในซานย่า มณฑลไห่หนาน ทางตอนใตข้ อง
จนี 17 ธ.ค. 2019 สี จนิ้ ผิง ยังได้ปฏริ ปู กองทพั อย่างครอบคลุม ย้าหลกั การทก่ี าหนดโดยเหมา เจ๋อตงวา่ “พรรคคมุ ปนื ” สี
จนิ้ ผิง ไดน้ าการปฏิรปู ระบบผนู้ าและคาส่งั ของกองทพั ขนาด โครงสร้าง และองคป์ ระกอบของกาลงั หลายระลอก เขา
เรยี กร้องให้ทหารพรอ้ มรบ มกี ารตรวจเยี่ยมฐานทพั ทหารเปน็ ประจา รวมท้งั ขน้ึ เรือบรรทกุ เครื่องบินท่ีผลิตในประเทศลา
แรกของจีนและเรือดานา้ พลงั งานนวิ เคลยี ร์รนุ่ ใหม่ เกริ ด์ คามนิ สกี นกั วิชาการดา้ นกฎหมายและผรู้ อบรวู้ ชิ าอารยธรรมจนี
ชาวออสเตรีย กลา่ ววา่ หลังจากการประชุมระดับชาติของพรรคคอมมวิ นสิ ต์ สมัยที่ 18 คุณลกั ษณะเฉพาะของจนี กลายเปน็
หลกั การช้ีนาที่เปน็ ศนู ย์กลางมากขน้ึ ในประเดน็ สาคัญๆ ทงั้ หมดของการพฒั นาของจนี ซึ่งรวมถงึ ปรัชญาการปกครองด้วย หาน
ชงิ เซยี ง กล่าวว่า ในกระบวนการดงั กล่าว อดุ มการณส์ ี จ้นิ ผงิ หรือ Thought on Socialism with Chinese Characteristics
for a New Era ได้ผ่านการทดสอบ “มันนาไปสเู่ ส้นทางประวัติศาสตร์ของการฟน้ื ฟูชาตอิ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพและมีอิทธิพลต่อ
ท้งั โลก”
มีส่วนร่วมในประชาคมโลก สี จน้ิ ผงิ นาหน้าการดาเนินการของจนี ในการมสี ่วนรว่ มและมสี ่วนชว่ ยในประชาคมโลก กอ่ นการ
ระบาดของโควดิ -19 สี จิน้ ผิง ไดไ้ ปเยือน 69 ประเทศจากการเดินทาง 41 คร้งั และเปน็ ประมุขแหง่ รัฐจนี คนแรกทเี่ ข้ารว่ มการ
ประชมุ World Economic Forum ในเมืองดาวอส เขากล่าววา่ แมก้ ารใชเ้ วลาสว่ นใหญ่กับการไปต่างประเทศอาจถือได้วา่

เปน็ “ความหรหู รา” แต่เขาเห็นวา่ “คุ้มค่า” ตารางงานของเขาในระหว่างการเยอื นต่างประเทศมักจะแน่นและยาวไปจนเหลอื
เวลาไม่ก่ชี ่ัวโมง เขายังเดินทางตา่ งประเทศในนวันคลา้ ยวันเกิดด้วย “ทกุ ส่ิงที่คอมมวิ นสิ ต์จนี เราทาคอื การทาใหช้ ีวิตของชาวจีน
ดีขนึ้ ฟ้นื ฟชู าติจีน และสง่ เสรมิ สันติภาพและการพฒั นาสาหรับมนษุ ยชาติ” …สี จ้ินผงิ กล่าว อลั ไต อตั ลี นกั วิชาการในเมอื ง
อสิ ตนั บลู ประเทศตรุ กี กลา่ ววา่ การมีสว่ นร่วมของจีนในกิจการระหว่างประเทศมกี ารเปลย่ี นแปลง ไมว่ า่ จะเปน็ ทางเศรษฐกจิ
หรอื การทตู ภายใต้การนาของสี จน้ิ ผิง และโลกกาลังเหน็ การปรากฎข้ึนของประเทศใหญ่ทีม่ อี ทิ ธพิ ลระดับโลก สี จนิ้ ผงิ กลา่ ว
วา่ … “โลกนก้ี ว้างใหญเ่ กนิ ไป มีความท้าทายมากเกนิ ไป ท่ีจะเดินหนา้ โดยไมฟ่ งั เสยี งจากจนี ไมม่ ีการแบ่งปันแนวคิดการ
แกป้ ัญหาจากจนี และไมต่ ้องเกี่ยวขอ้ งกับจีน” สี จน้ิ ผิง กลา่ วปาฐกถาพิเศษ “Work Together to Build a Community of
Shared Future for Mankind” ทีส่ านกั งานสหประชาชาตใิ นกรุงเจนีวา ประเทศสวติ เซอรแ์ ลนด์ วนั ที่ 18 มกราคม 2017
ในปี 2013 สี จน้ิ ผงิ ไดเ้ สนอแนวคดิ เร่ือง “การสร้างประชาคมท่ีมอี นาคตร่วมกนั สาหรับมนษุ ยชาต”ิ “building a
community with a shared future for humanity” ในการชแ้ี จงวิสยั ทัศนข์ องเขา สี จ้ินผงิ เสนอวา่ ประชาคมระหวา่ ง
ประเทศควรสง่ เสรมิ การเปน็ หนุ้ สว่ น ความมั่นคง การเตบิ โต การแลกเปลยี่ นระหว่างอารยธรรม และการสร้างระบบนเิ วศทีด่ ี
โดยอา้ งสภุ าษิตท่วี า่ “ผลประโยชน์ที่คานงึ ถงึ ควรเปน็ ผลประโยชน์ของทกุ คน” ประชาคมทมี่ ีอนาคตรว่ มกนั ของมนุษยชาติมา
จากสายเลือดท่ียอดเยี่ยม นักรัฐศาสตรไ์ ดต้ ้ังข้อสังเกตวา่ แนวความคดิ นีส้ บื ทอดแนวคดิ มากซสิ ต์เร่อื ง “การรวมกล่มุ ทก่ี าร
พัฒนาอยา่ งเสรขี องแตล่ ะฝา่ ยเปน็ เงือ่ นไขสาหรบั การพฒั นาอย่างเสรขี องทุกคน” “an association in which the free
development of each is the condition for the free development of all” และอดุ มคตขิ องจีนเรอ่ื ง “ความสามคั ค”ี
เป็นข้อเสนอลา่ สุดเกี่ยวกับการตา่ งประเทศทีเ่ สนอโดยพรรคคอมมวิ นิสต์ ตาม “ทฤษฎสี ามโลก” (Three Worlds Theory )
ของเหมา เจอ๋ ตง และ “สันตภิ าพและการพัฒนาเปน็ สองประเด็นหลกั ของโลก” ของเต้ิง เสี่ยวผงิ
การตอบสนองจากประชาคมระหวา่ งประเทศเปน็ ไปในเชิงบวก เมอื่ สี จนิ้ ผงิ นาเสนอวสิ ยั ทัศน์ของเขาทท่ี าการองคก์ าร
สหประชาชาติ ณ กรงุ เจนวี าในเดอื นมกราคม 2017 นักการเมอื ง นกั การทูต และคนดังท่ัวโลกต่างตอบรบั ด้วยเสียงปรบมอื
มากกว่า 30 ครัง้ ใน 47 นาที ภายใต้แนวคิดนี้ สี จ้ินผงิ ไดเ้ สนอแนวทางใหมใ่ นความสมั พันธร์ ะหว่างประเทศโดยอาศยั ความ
ร่วมมือทเี่ ป็นประโยชนร์ ่วมกันและหลกั การบรรลกุ ารเติบโตร่วมกันผ่านการหารอื และความร่วมมอื ในธรรมาภิบาลระดบั โลก
“ระบบระเบียบและธรรมาภิบาลระหว่างประเทศแบบไหนทเ่ี หมาะสมกับโลกและเหมาะสมกับประชาชนของทุกประเทศ
มากทสี่ ดุ น่คี อื สงิ่ ท่ที ุกประเทศควรตัดสนิ ใจผา่ นการปรึกษาหารอื ไมใ่ ช่ประเทศเดียวหรอื สองสามประเทศ” สี จน้ิ ผิง กล่าว
หลกั การเดยี วกันนด้ี าเนนิ ไปตามกรอบความสมั พันธร์ ะหวา่ งประเทศหลักๆ ดงั ที่สี จ้นิ ผิง สนับสนนุ ซง่ึ มคี วามมน่ั คงโดยรวม
และการพัฒนาทสี่ มดลุ หลายคร้งั ท่เี ขาเน้นว่าหากประเทศต่างๆ รกั ษาการสอื่ สารและปฏบิ ตั ติ อ่ กันดว้ ยความจรงิ ใจ จะ
สามารถหลกี เล่ียง “กับดักของธสู ิดดิ ีส” ได้ (Thucydides trap คือ หนทางไปส่สู งคราม)
ภายในปี 2019 มี 180 ประเทศมคี วามสัมพนั ธท์ างการทตู กบั จีน เพิ่มขึ้นอยา่ งรวดเร็วจากประมาณ 30 ประเทศในชว่ ง
ทศวรรษ 1950 ในช่วงไมก่ ีป่ ที ผี่ า่ นมา 5 ประเทศในอเมรกิ ากลางและภมู ภิ าคแปซิฟิกได้ก่อต้งั หรือกลบั มาสานสมั พันธท์ างการ
ทูตกบั จนี อีกคร้ัง “เรามเี พื่อนในทกุ มุมโลก” สี จ้ินผิง กลา่ ว เม่อื พบกบั นายกรัฐมนตรีเยอรมนี อังเกลา แมรเ์ คลิ ผา่ นวดิ โี อ
ลิงกใ์ นเดือนตลุ าคม สี จ้นิ ผงิ เรยี กเธอว่า เพื่อนเก่า “คนจนี ให้ความสาคญั กับมิตรภาพ เราจะไม่ลมื เพื่อนเก่า และจะเปิด
ประตตู ้อนรับคุณเสมอ” ในปเี ดียวกับที่สี จ้นิ ผงิ เรยี กร้องให้โลกร่วมกันสร้างประชาคมท่มี ีอนาคตรว่ มกนั สาหรับมนษุ ยชาติ
เขายังเสนอโครงการ Belt and Road Initiative (BRI) ในเดอื นสิงหาคม 2021 ประมาณ 172 ประเทศและองคก์ รระหวา่ ง
ประเทศไดล้ งนามในเอกสารความร่วมมือมากกวา่ 200 ฉบับกบั จนี ภายใต้กรอบน้ี จากรายงานของธนาคารโลก โครงการ
BRI สามารถช่วยใหผ้ คู้ น 7.6 ลา้ นคนหลดุ พ้นจากความยากจนขน้ั รนุ แรง และ 32 ล้านคนพ้นจากความยากจนปานกลาง
ทว่ั โลก สี จ้ินผงิ ไดเ้ ยี่ยมชมโครงการ BRI หลายโครงการดว้ ยตวั เอง รวมถึงท่าเรอื Piraeus ในกรีซ โรงงานเหลก็
Smederevo ในเซอรเ์ บยี และสวนอตุ สาหกรรมจีน-เบลารสุ ในมินสค์ เบลารสุ อย่างไรก็ตาม การพฒั นาระดบั โลกไมค่ วรต้อง
แลกมาด้วยตน้ ทุนของสง่ิ แวดลอ้ ม และในปี 2020 สี จน้ิ ผิง ไดส้ ่งสญั ญาณทช่ี ัดเจนถึงความมุง่ มนั่ เม่อื ประกาศกับโลกว่า ระดบั
การปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซดข์ องจีนจะแตะระดับสูงสดุ กอ่ นปี 2030 และบรรลคุ วามเปน็ กลางทางคารบ์ อนก่อนปี 2060
“โลกควรขอบคณุ จีนทีม่ สี ว่ นร่วมในการตอบสนองการเปลย่ี นแปลงสภาพภมู ิอากาศ” เควนิ รัดด์ อดตี นายกรัฐมนตรี
ออสเตรเลียกลา่ ว สี จิน้ ผงิ ประกาศการสนับสนุนอยา่ งเข้มแข็งของจนี ตอ่ ข้อตกลงปารสี เม่ือ 4 ปีทแี่ ล้ว และหากปราศจากการ
สนับสนนุ จากจนี ข้อตกลงจะไม่เปน็ อยา่ งทีเ่ ปน็ อยใู่ นขณะน้ี รัดด์กลา่ วเสรมิ ความมุง่ มน่ั ของสี จิ้นผิง ในการใหค้ วามชว่ ยเหลอื
อยูเ่ หนือประเดน็ ด้านส่งิ แวดล้อมและการพัฒนา ทาใหป้ ัจจบุ นั จีนเปน็ กาลังสาคญั ในการแก้ไขปญั หาประเด็นรอ้ นท่วั โลกและ
ระดับภมู ิภาค ตัง้ แต่การแพรก่ ระจายของนวิ เคลยี รไ์ ปจนถงึ การรบั มอื โรคระบาด “เราตอ้ ง ‘จับมอื กัน’ แทนท่ีจะ ‘ปล่อยมือ’
เราจาเปน็ ตอ้ ง ‘ทลายกาแพง’ ไมใ่ ช่ ‘สรา้ งกาแพง”… สี จ้นิ ผงิ กลา่ ว

สี จน้ิ ผงิ เปน็ ประธานการประชุมสุดยอดจีน-แอฟริกาเรือ่ งความเปน็ ปึกแผ่นต่อต้านโควดิ -19 และกลา่ วปาฐกถาในกรุงปกั ก่ิง
17 มถิ นุ ายน 2020 เม่ือไม่กีเ่ ดอื นก่อน ตอนที่มีการถอนทหารสหรัฐฯ อยา่ งกะทนั หันทาใหเ้ กิดความไมส่ งบในอัฟกานสิ ถาน สี
จนิ้ ผิง ไดส้ นทนาทางโทรศพั ทก์ ับประธานาธิบดี วลาดิมรี ์ ปตู นิ ของรัสเซยี และได้พบกับผนู้ าของสมาชกิ องค์กรความรว่ มมือ
เซ่ยี งไฮ้ผ่านวดิ ีโอคอล เพือ่ เรียกร้องให้สนบั สนนุ การเปล่ียนผ่านอยา่ งม่ันคงของอฟั กานสิ ถาน ให้ประเทศมีส่วนร่วมในการ
เจรจาและช่วยเหลือชาวอฟั กัน เมอ่ื เกิดการระบาดใหญ่ของโควดิ -19 สี จน้ิ ผิง เรียกร้องให้มคี วามสามคั คีและความร่วมมอื
ระดับโลก ตามคาแนะนาของเขา จีนไดจ้ ดั หาอุปกรณป์ อ้ งกันไวรสั ใหก้ บั กว่า 150 ประเทศและองคก์ รระหวา่ งประเทศ 14
แห่ง และสง่ ทีมแพทย์ 37 ทมี ไปยงั 34 ประเทศ สี จนิ้ ผงิ ใหค้ ามั่นทจ่ี ะใหว้ ัคซนี ปอ้ งกนั โควดิ -19 ของจีนเปน็ สินคา้ สาธารณะ
ทวั่ โลก และสญั ญาวา่ จนี จะจัดหาวคั ซนี 2 พนั ล้านโดสใหก้ บั โลกในปนี ้ี จนี ยงั สัญญาว่าจะบริจาคเงนิ 100 ล้านดอลลาร์สหรฐั
ใหก้ ับโครงการ COVAX ตลอด 100 ปที ี่ผา่ นมา ประเทศทม่ี ปี ระชากรมากทส่ี ดุ ในโลกไดเ้ ดนิ ทางอย่างเหลอื เชื่อ จากประเทศที่
ยากจนไปสปู่ ระเทศที่ตอบสนองความตอ้ งการข้นั พน้ื ฐาน และกา้ วสสู่ ถานะปัจจุบันทม่ี ่งั ค่งั ปานกลาง สี จน้ิ ผงิ ถอื ว่า
ความสาเรจ็ น้ีเปน็ ประโยชน์ตอ่ มนษุ ยชาติ มากกวา่ 70% ของการลดความยากจนทัว่ โลกในชว่ ง 40 ปที ผ่ี า่ นมาอยใู่ นจีนและ
โดยจนี ซ่งึ หมายความว่าบรรลุเป้าหมายการลดความยากจนจากวาระการพฒั นาทยี่ ง่ั ยนื ของสหประชาชาติ 2030 กอ่ นกาหนด
10 ปี มาเรยี เฟอร์นนั ดา เอสปิโนซา การเ์ ซส ประธานการประชุมสมัชชาใหญ่แหง่ สหประชาชาติสมยั ที่ 73 อธิบายถึงความ
ประทบั ใจของเธอทมี่ ีต่อสี จน้ิ ผงิ โดยเรยี กเขาว่า “กปั ตันมอื ฉมงั ” ซ่งึ มสี ่วนสนับสนนุ อย่างสาคญั ในหลายดา้ น เช่น การ
สนับสนุนพหภุ าคีนิยม โครงการ BRI และแนวคดิ ประชาคมทมี่ ีอนาคตรว่ มกนั สาหรับมนุษยชาติ สานเปา้ หมายภารกจิ ใหม่
พรรคคอมมิวนิสตจ์ ีน วางแผนท่ีจะบรรลกุ ารฟน้ื ฟชู าตดิ ้วยสองเป้าหมายท่เี รยี กวา่ “สองศตวรรษ” Two หมายถงึ รอบ 100 ปี
สองคร้ัง ในช่วง 9 ปีท่ีผา่ นมา ในฐานะผู้นาอาวโุ สทส่ี ดุ ของพรรค สี จน้ิ ผิง ได้เปน็ ผ้นู าประเทศในการทาเป้าหมายแรกใหล้ ลุ ่วง
และเปน็ ประธานในการวางแนวเปา้ หมายท่ี 2 ของแผนประวัตศิ าสตรน์ ้ี ประการแรก เปน็ ประเทศสังคมนยิ มทท่ี ันสมยั ภายใน
ปี 2035 ความทันสมัยของสงั คมนิยมควร และประการท่สี อง สร้างจนี ให้เปน็ ประเทศสงั คมนยิ มสมยั ใหมท่ ่ยี งิ่ ใหญท่ ี่มั่งค่งั
เข้มแข็ง เป็นประชาธปิ ไตย ก้าวหน้าทางวฒั นธรรม เปน็ หนึ่งเดยี ว และสวยงามในชว่ งกลางศตวรรษที่ 21 ซึ่ง จะ
ครบรอบ 100 ปขี องสาธารณรฐั ประชาชนจนี อกี ครง้ั โรดแมปที่จดั ทาเพมิ่ เตมิ สนบั สนุนเปา้ หมายทคี่ รอบคลมุ เหล่าน้ี ท่ีโดด
เด่นทสี่ ดุ คือ สี จิน้ ผิง เปน็ หวั หอกในการรา่ งข้อเสนอของผนู้ าพรรคสาหรบั แผน 5 ปฉี บับท่ี 14 (2021-2025) และเปา้ หมาย
ระยะยาวปี 2035 ซ่งึ ไดร้ บั การรับรองในเดือนตลุ าคม 2020 สี จนิ้ ผงิ บรรยายถงึ ศตวรรษท่ีผา่ นมาของพรรคคอมมิวนสิ ต์จีนวา่
เปน็ “ปาฏหิ ารยิ ์ทางประวัตศิ าสตร์” และแสดงความม่ันใจว่า ชาตจิ นี กาลังรุ่งเรือง อย่างไรกต็ าม เขายงั เตอื นด้วยวา่ นี่ไมใ่ ช่
เวลาสาหรบั การไมต่ ัดสินใจ “ในช่วงเวลาวกิ ฤติน้ี เราต้องไม่หยดุ ลังเล หรอื รอ”… สี จิน้ ผิง กลา่ ว
สี จน้ิ ผิง เตอื นวา่ การบรรลกุ ารฟนื้ ฟูชาตไิ มใ่ ชเ่ ร่อื งงา่ ย และการทดสอบทจ่ี ะเจอกจ็ ะย่ิงซบั ซอ้ นมากขน้ึ
“การทาให้ความฝนั อนั ยิง่ ใหญ่นีเ้ ปน็ จริง ตอ้ งมีการต่อสคู้ รง้ั ใหญ่” สี จิ้นผงิ กลา่ ว ดังนน้ั การประชุมเตม็ คณะครงั้ ที่ 6 ของ
คณะกรรมการกลางพรรคคอมมวิ นิสต์จีนสมยั ท่ี 19 จะมาถงึ ในชว่ งเวลาทสี่ าคญั เนื่องจากจะมกี ารหารอื เกยี่ วกับความสาเร็จท่ี
สาคญั และประสบการณท์ างประวตั ิศาสตรใ์ นประวตั ศิ าสตร์ 100 ปขี องพรรค “กว่า 100 ปีของการตอ่ สู้ พรรคคอมมิวนิสตจ์ นี
ไดส้ ่ังสมประสบการณอ์ ันยาวนาน เขา้ ใจกฎเกณฑ์ที่สาคญั พัฒนาทฤษฎีการปกครอง และมภี มู ิปญั ญา สมบตั อิ นั ยงิ่ ใหญน่ ค้ี วร
ไดร้ บั การสรุปเพอื่ สร้างแรงบนั ดาลใจใหก้ ารปกครองของพรรคดขี ้นึ ” หาน ชิงเซียง กลา่ ว ในชว่ ง 100 ปที ี่ผา่ นมาพรรค
คอมมิวนสิ ตจ์ นี ได้ใช้มตเิ พยี ง 2 ข้อท่เี กยี่ วข้องกับประเด็นทางประวตั ิศาสตรใ์ นปี 1945 และ 1981 พวกเขาวเิ คราะหส์ าเหตุ
และสรปุ เหตุการณ์และตัวเลขทางประวัตศิ าสตร์ทส่ี าคญั โดยท่ที ้งั พรรคมีฉนั ทามตทิ ช่ี ดั เจนและเตบิ โตขึ้น เปน็ อันหน่งึ อันเดียว
มากขึ้น “มติก่อนหน้านีข้ องพรรคในประเด็นประวตั ศิ าสตรม์ บี ทบาทอย่างมากในการสรา้ งฉนั ทามติและระดมกาลังเพ่ือบรรลุ
ภารกจิ ใหม่ น่ีคือส่งิ ท่ีเราคาดหวงั จากการประชุมใหญ่ทีก่ าลงั จะมาถงึ ” หวัง จวนิ เหว่ย นกั วจิ ยั กลา่ ว
ประวตั ิศาสตร์ไดก้ ลายเป็นคายอดฮติ สาหรบั สมาชกิ พรรคคอมมวิ นสิ ต์จีน ทกุ คนในปีนี้ แคมเปญการศกึ ษาท่ีกวา้ งขวางชว่ ยให้
ผปู้ ฏบิ ตั งิ านรับรถู้ งึ ประวตั ิศาสตรข์ องพรรคและมกี ารเปดิ พิพธิ ภณั ฑพ์ รรคคอมมวิ นสิ ตจ์ นี แห่งใหม่
เม่อื วันที่ 18 มถิ นุ ายน สี จิ้นผงิ และคณะไดไ้ ปเยี่ยมชมพิพธิ ภัณฑ์ ดกู ารจดั แสดงตา่ งๆ เช่น พันธบัตรทีอ่ อกโดยรฐั บาลในราง
วงศช์ ิง ซ่ึงใชใ้ นการจา่ ยคา่ ชดเชยสงครามตามทกี่ าหนดไว้ในสนธสิ ญั ญาชโิ มโนเซกิทไี่ มเ่ ท่าเทยี มกัน ตน้ ฉบับบันทกึ ของ คารล์
มากซ์ จากบรสั เซลส์ รายช่อื สมาชกิ พรรคคอมมิวนสิ ต์จีน 58 คนเมื่อกอ่ ตั้งพรรค รถที่ผลิตในชว่ งปีแรกๆ ของจีน และโมเดล
ยานสารวจดาวอังคารของจนี การจัดแสดงแต่ละอย่างเปน็ การตอกยา้ วิธีที่พรรคนาจนี เดนิ หนา้ อย่างชัดเจน
นิทรรศการจบลงด้วย “อุโมงค์เวลา” ซง่ึ เชือ่ มโยงจุดเช่ือมตอ่ ทางประวัติศาสตรท์ สี่ าคญั ทั้งหมดต้ังแตป่ ี 1921จนถงึ ปัจจุบัน นา
ผู้ชมไปสอู่ นาคต สี จิ้นผิง และคณะ หล่ี เคอ่ เฉยี ง, หลี่ จั่นซ,ู่ หวาง หยาง, หวาง หูหนิง, จา้ ว เล่อจ,ี หาน เจิ้ง และหวาง ฉซี าน
กลา่ วคาปฏญิ านหลงั จากเยย่ี มชมนทิ รรศการประวตั ิศาสตร์พรรคคอมมิวนิสตจ์ นี ทีพ่ ิพธิ ภณั ฑพ์ รรคคอมมิวนิสตจ์ ีนในกรุงปักก่ิง

18 มิถนุ ายน 2021 สี จ้นิ ผิง เคยอา้ งคาพูดของเหมา เจ๋อตง ท่กี ลา่ วว่า “หลังจากผ่านไปหลายทศวรรษ ชัยชนะของการปฏวิ ตั ิ
ประชาธปิ ไตยประชาชนจีน เม่ือมองย้อนกลับไปจะดูเหมือนเปน็ เพียงบทนาสน้ั ๆ ของละครยาว ละครเรมิ่ ตน้ ด้วยอารมั ภบท
แตอ่ ารมั ภบทไม่ใชจ่ ดุ สาคญั สงู สดุ ” “ประวตั ศิ าสตรย์ ังไมส่ นิ้ สุด และไมอ่ าจสน้ิ สุดได้” สี จิ้นผงิ กลา่ วในการประชุมเนอื่ งใน
วาระครบรอบ 95 ปีของการก่อตงั้ พรรคคอมมิวนิสตจ์ ีน “พรรคคอมมิวนสิ ตจ์ นี และประชาชนชาวจนี มคี วามม่นั ใจใน
ความสามารถของตนในการหาแนวทางแกป้ ญั หาของจีน เพ่อื ชว่ ยในการแสวงหาระบบสังคมท่ดี ีขนึ้ สาหรับมนษุ ยชาติ”
หลังจากเสรจ็ ส้นิ การทัวรช์ มนิทรรศการ สี จิน้ ผิง และคณะได้ใหค้ ามนั่ ตอ่ หน้าธงของพรรคเพอื่ ราลึกถงึ พิธกี รรมท่ดี าเนินการ
โดยสมาชกิ พรรคคอมมิวนสิ ต์จนี ใหม่ทง้ั หมด “เราจะต่อสู้เพ่ือคอมมิวนิสต์ ตลอดชีวติ ท่ีเหลอื ของเรา” สี จิ้นผงิ กล่าวนาคา
ปฏิญาน

สิ้นสดุ ยคุ “โรงงานโลก” ของจีน ผลลพั ธ์จากสงครามการคา้ สหรฐั ฯ – จีน
ในช่วงการประชุมกลุม่ G-20 ทีโ่ อซากา ระหว่างวนั ท่ี 28-29 มถิ นุ ายนทผ่ี า่ นมา โดนัลด์ ทรัมป์ และสี จ้ินผิง ได้มกี ารประชุม
ทวิภาคีแบบนอกรอบระหวา่ งสหรฐั อเมรกิ ากบั จีน แมผ้ ลการเจรจาจะยังไมม่ กี ารเปดิ เผยรายละเอยี ดทช่ี ัดเจนออกมา แตท่ ้ัง
สองฝา่ ยเห็นพ้องกันทจี่ ะกลับมามกี ารเจรจาการคา้ ขน้ึ มาใหม่ หลังจากทีห่ ยุดชะงักไปต้งั แตพ่ ฤษภาคมท่ีผา่ นมา
ทรัมปแ์ ถลงวา่ สหรัฐฯ จะไมเ่ ก็บภาษีนาเขา้ เพ่มิ ขน้ึ อกี 25% สาหรบั การนาเขา้ จากจีนทมี่ มี ูลคา่ 300 พนั ลา้ นดอลลาร์ และ
ยินยอมผอ่ นคลายขอ้ หา้ มบางอยา่ งต่อบรษิ ทั หัวเวย่ ยกั ษ์ใหญ่เทคโนโลยีของจีน ส่วนจีนจะเรมิ่ นาเขา้ สนิ ค้าอาหารและสินค้า
เกษตรจากสหรัฐฯ ทันที และทรมั ป์บอกกับสี จ้ินผิง วา่ สหรฐั ฯ เปิดรับท่ีจะมี “ข้อตกลงการค้าที่เปน็ ธรรมคร้งั
ประวัติศาสตร์” กับจีน
ส้ินสดุ ยุค “โรงงานโลก” ของจีน ในบทความชื่อ A China-US Trade Truce Could Enshrine a Global Economic
Shift ของ New York Times กล่าววา่ แมส้ หรฐั ฯ กบั จีนจะสงบศึกสงครามการค้าไวเ้ ปน็ การชัว่ คราว แตค่ วามขดั แยง้
และสงครามการค้าท่ผี ่านมาไดท้ าให้เกดิ เงาทีม่ ืดมนต่อภาวะเศรษฐกิจโลก ส่วนการสงบศกึ ทม่ี ลี กั ษณะเปราะบางนี้ จะย่ิง
ไปช่วยสนับสนุนการเปล่ียนแปลงของระเบยี บเศรษฐกิจโลก ที่สนั่ คลอนฐานะของจีนในการเป็น “โรงงานการผลติ ของ
โลก” มานานหลายสบิ ปีบทความของ New York Times กลา่ วอกี ว่า แม้เพียงแคก่ ารสงบศึกษาจากสงครามการคา้ ระหว่าง
สองประเทศ ก็ยงั จะมีผลกระทบตอ่ กระบวนการผลติ ของโลก เนอ่ื งจากสหรฐั ฯ สามารถนามาตรการเกบ็ ภาษีนาเขา้ มาใช้
เมอ่ื ไหรก่ ไ็ ด้ ซ่งึ อาจจะเปน็ ภายในหน่งึ เดอื น หรอื อีกหนึง่ ปขี า้ งหนา้ บรษิ ัทชั้นนาของโลกยอ่ มจะมปี ฏกิ ริ ยิ าตอ่ ความไม่แน่นอนนี้
โดยการยา้ ยการผลิตออกจากจนี อยา่ งน้อยก็ในขน้ั ตอนสดุ ท้ายของการผลติ คอื การประกอบสินคา้ สาเร็จรปู
แตก่ ระแสการย้ายการผลิตออกจากจนี จะไมเ่ กดิ ขนึ้ ทันทีทนั ใด จีนยงั คงเปน็ ยักษใ์ หญใ่ นเรือ่ งการประกอบการผลิต เพราะ
มีหว่ งโซ่อปุ ทานและแรงงานมีฝมี ืออยา่ งกวา้ งขวาง แมแ้ ต่บรษิ ทั ทยี่ ้ายการผลิตขน้ั ตอนสุดทา้ ยออกจากจนี กย็ งั ต้องซ้ือ
ชิน้ ส่วนการผลติ ตา่ งๆ จากจนี อยา่ งเชน่ กรณลี า่ สุด New York Times รายงานเมื่อวนั ท่ี 28 มิถนุ ายนน้ีวา่ แอปเปิลจะยา้ ย
การผลติ เครอ่ื งคอมพิวเตอร์ Mac Pro รนุ่ ใหม่ จากสหรัฐฯ ไปยังจนี เครื่อง Mac Pro เป็นคอมพิวเตอรร์ ะดบั สูงของแอปเปลิ
ราคาเครื่องละ 6,000 ดอลลาร์ แอปเปิลแถลงว่า เครอ่ื ง Mac Pro กเ็ หมือนผลติ ภัณฑ์อน่ื ๆ ของแอปเปลิ คอื มีการออกแบบ
และการสรา้ งระบบของเครือ่ งในสหรฐั ฯ ชนิ้ สว่ นต่างๆ มาจากหลายประเทศ และขน้ั ตอนสุดทา้ ยในการประกอบการผลติ กเ็ ปน็
เพียงแค่ส่วนหน่งึ ของกระบวนการผลติ ทัง้ หมด
แต่นาย Jacque deLisle ผอู้ านวยการ ศนู ยจ์ ีนศึกษาของมหาวทิ ยาลยั เพนซลิ เวเนยี ใหค้ วามเหน็ วา่ “ตราบใดที่ยงั ภยั คกุ คาม
น้อี ยู่ กม็ คี วามเสีย่ งท่จี ะไปอาศยั หว่ งโซอ่ ุปทานดังกล่าว ธรุ กิจทง้ั หลายลว้ นไม่ชอบความไมแ่ น่นอน และส่ิงนเ้ี ป็นการทาให้
ความไมแ่ น่นอนยดื เยอ้ื ออกไปอีก”การใชม้ าตรการตอบโต้ด้วยการเก็บภาษนี าเขา้ ท้ังสหรฐั ฯ และจนี ตา่ งก็ถอื วา่ ไมใ่ ช่การ
แก้ปัญหาในแบบดที ีส่ ดุ สหรฐั ฯ ตอ้ งการให้จีนเปลยี่ นนโยบายเศรษฐกจิ ระดบั มูลฐาน โดยเฉพาะเร่ืองทร่ี ัฐบาลจนี ให้การ
อุดหนุนแก่บริษทั ธรุ กิจของจนี เพือ่ แขง่ ขันกบั บรษิ ทั อเมริกัน ส่วนฝา่ ยจีนต้องการใหส้ หรัฐฯ ยกเลิกการเกบ็ ภาษนี าเข้าต่อสินค้า
จนี ดังกลา่ ว จนี ไมต่ ้องการท่ีจะไปร้ือโมเดลเศรษฐกิจทีใ่ ช้อยเู่ พราะประสบความสาเรจ็ อย่างมาก ที่ทาใหค้ นจนี หลายร้อยลา้ น
คนหลุดพ้นจากความยากจนหนังสือพมิ พ์ China Daily ของจนี กเ็ ขียนบทนาวา่ มโี อกาสมากขนึ้ ทีส่ หรัฐฯ กับจนี จะบรรลุ
ขอ้ ตกลงทางการคา้ แตก่ ็ยงั ไม่มีหลักประกนั ว่าจะไปถงึ จดุ ดงั กล่าว “ความตกลงกนั ใน 90% ของปัญหาตา่ งๆ พิสูจนแ์ ลว้ ว่ายงั
ไมพ่ อ และส่วนทเี่ หลืออีก 10% คือจดุ ทีม่ คี วามแตกตา่ งกนั ระดบั มลู ฐาน ทาให้ไม่ใช่เรอ่ื งงา่ ยท่จี ะเห็นพอ้ งกัน 100% เพราะ
ในขณะน้ี ท้ังสองฝ่ายยังแตกตา่ งกนั มากแม้ในเชงิ ความคิด”
ทัศนะจนี ต่อสงครามการค้าในบทความของนิตยสาร Foreign Affairs เรอื่ ง How China Really Sees the Trade War ท่ี
เขียนโดย Andrew J. Nathan ผเู้ ช่ียวชาญจีนของมหาวิทยาลัยโคลมั เบยี กล่าววา่ นับจากปี 2017 จุดยืนพน้ื ฐานของจนี ต่อ

สงครามการคา้ ไมไ่ ด้มกี ารเปลยี่ นแปลงใดๆ ข้อเสนอของจนี คอื จะซือ้ สนิ คา้ สหรฐั ฯ มากข้นึ เพ่ือทจ่ี ะลดความไดเ้ ปรียบ
ดุลการค้าทจี่ ีนมีกบั สหรฐั ฯส่วนท่าทีดา้ นอ่นื ๆ ของจนี ก็ได้แก่ การคมุ้ ครองทรัพยส์ นิ ทางปญั ญา แตห่ ากธรุ กิจต่างประเทศเตม็ ใจ
ท่ีจะแบ่งปันความลับทางการค้ากบั บรษิ ัทจนี เพ่ือเขา้ สตู่ ลาดจีน รฐั บาลจนี กจ็ ะไมเ่ ข้าไปเกย่ี วข้องในเรอ่ื งนี้ แต่ในจุดนี้ ทาง
สหรฐั ฯ กล่าวหาวา่ เปน็ “การบงั คบั ใหถ้ ่ายทอดเทคโนโลย”ี จนี จะดาเนินการเพ่อื ธุรกจิ ธนาคารให้กบั ธนาคารต่างประเทศ แต่
จะไมเ่ ร่งดาเนนิ การเรื่องน้ี คา่ เงนิ หยวนจะผกู กับตะกรา้ เงนิ หลายสกุล และจนี ไดล้ ดการโฆษณาในเรอื่ ง นโยบาย Made in
China 2025 แต่จนี จะไมล่ ดการวจิ ัยพัฒนาในดา้ นหนุ่ ยนต์และปญั ญาประดิษฐ์บทความของ Andrew Nathan กลา่ วว่า จนี
จะไมย่ อมใหม้ กี ารเปลีย่ นแปลงโครงสร้างเศรษฐกจิ ท่เี ป็นโมเดลการพฒั นาของจนี แต่จนี ยนิ ดที ีท่ รัมปถ์ กู มองวา่ เปน็ ฝ่ายไดร้ ับ
ชัยชนะในสงครามการคา้ กบั จีน เพื่อทที่ รัมปจ์ ะได้นาไปใช้หาเสียงในการเลอื กตัง้ ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ปี 2020
ในช่วงแรกของการเจรจาการคา้ จนี คิดวา่ ทรัมป์คงจะรบั ข้อเสนอของจีน แต่ตอ่ มาจีนมองเหน็ ว่า ทรมั ป์รับฟังความเหน็ ของ
นาย Peter Navarro ทป่ี รกึ ษาทางการค้า และนาย Robert Lighthizer ผแู้ ทนการคา้ ทม่ี ีแนวคดิ สายเหยี่ยวมากขึน้ ทง้ั สอง
คนมีความเห็นวา่ การเปล่ยี นแปลงระดับมลู ฐานของโมเดลเศรษฐกจิ จนี เทา่ น้นั ทีจ่ ะทาให้สหรฐั ฯ ยังสามารถรักษาฐานะนาใน
เศรษฐกจิ โลก ภาวะเศรษฐกิจและตลาดหนุ้ ที่แข็งแกร่งของสหรฐั ฯ ชว่ ยทาให้ทรัมป์ใชท้ ่าทีแข็งกรา้ วกบั จีน
เดือนเมษายน 2019 คณะเจรจาการคา้ ของสหรัฐฯ ไดย้ ื่นรา่ งข้อเสนอของสหรฐั ฯ ต่อจนี ทีป่ ระกอบด้วยข้อเรียกรอ้ ง เชน่ ให้
จนี ยกเลกิ การสนับสนนุ พเิ ศษแกร่ ฐั วิสาหกิจ อนุญาตใหบ้ รษิ ทั สหรัฐฯ เข้าตลาดจนี โดยไม่ตอ้ งแบ่งปันเทคโนโลยี แก้กฎหมายที่
ไมส่ อดคลอ้ งกับความต้องการของสหรฐั ฯ และอนญุ าตใหส้ หรฐั ฯ ต้ังสานักงานทปี่ กั ก่ิง เพอื่ ติดตามการดาเนินงานของจนี
หลังจากทก่ี ารเจรจาถูกเลกิ ลม้ ไปในเดอื นพฤษภาคม นายหลวิ เหอ้ รองนายกรัฐมนตรแี ละหวั หนา้ คณะการเจรจาฝ่ายจีน
กลา่ วยอมรบั วา่ ฝา่ ยจีนไดข้ ดี ฆา่ เนื้อหารา่ งข้อตกลงหลายอยา่ งทส่ี หรัฐฯ ใสเ่ พม่ิ เข้ามา และบอกวา่ มี 3 ประเดน็ ทฝ่ี า่ ยจนี เหน็
ว่าทาให้การเจรจาดาเนินต่อไปไดย้ าก คอื
(1) จนี ต้องการใหย้ กเลิกมาตรการลงโทษโดยการเก็บภาษนี าเขา้ ทง้ั หมด ก่อนที่ข้อตกลงการคา้ จะไดข้ อ้ สรปุ สดุ ท้าย ไมใ่ ช่การ
ยกเลกิ แบบเป็นขั้นตอน
(2) ความเห็นที่ขัดแย้งกันในเรอื่ งปรมิ าณการซ้ือสนิ คา้ สหรฐั ฯ ของจนี
(3) เรอ่ื งเนอ้ื หาข้อตกลง จะต้องตงั้ อย่บู นความสมดลุ ของสองฝ่าย เพราะแตล่ ะประเทศลว้ นมเี กยี รตศิ กั ด์ิศรีของตวั เอง
Andrew Nathan กล่าวว่า จนี ไมม่ ีวันที่จะยอมละทงิ้ การมอี านาจเหนือเศรษฐกจิ ของตัวเอง ผู้นาจีนทุกคนเจรจาภายใตเ้ งา
ของ “สนธิสญั ญาทีไ่ มเ่ ท่าเทยี มกัน” ท่ีจนี เคยถกู บังคับให้ทากบั มหาอานาจตะวนั ตกในศตวรรษที่ 19 การเติบโตทางเศรษฐกิจ
ทร่ี วดเร็วในระยะทผี่ า่ นมา ไมไ่ ดเ้ ยยี วยารักษาบาดแผลนีท้ ี่ในจีนเรียกว่า “หนึง่ รอ้ ยปขี องความอปั ยศ” ดงั นน้ั สี จิน้ ผิง จะลง
นามในขอ้ ตกลงการคา้ ทย่ี ดึ หลักการความเสมอภาคและตา่ งตอบแทนกันเทา่ นน้ั
ใครเสยี หายมากกวา่ กนั
บทความของ Andrew Nathan กล่าวอีกว่า แมส้ หรฐั ฯ จะเห็นว่าจนี เป็นฝ่ายตอ้ งการความตกลงการคา้ มากกว่าสหรัฐฯ แตจ่ ีน
กลับมองเหน็ ว่าตวั เองมฐี านะการเจรจาที่แขง็ แกร่งกวา่ ผนู้ าเขา้ ของสหรัฐฯ ไมส่ ามารถจะหาแหล่งผลติ สินค้าอ่นื ๆ มาแทน
สนิ คา้ จีน จงึ ต้องผลกั ภาระภาษที ส่ี ูงข้นึ ใหก้ บั ผ้บู รโิ ภคในสหรัฐฯ ช่วง 5 เดอื นแรกของปี 2019 การสง่ ออกของจนี ไปสหรฐั ฯ
ลดลง 4.8% ส่วนการสง่ ออกของจีนไปอยี เู พิ่ม 14.2% และอาเซยี นกลายเปน็ ตลาดส่งออกใหญ่อันดับ 2 ของจีน แทนสหรฐั ฯ
แตส่ งครามการค้าทาใหเ้ ศรษฐกิจสหรฐั ฯ เสยี หายมากกว่าทรี่ ัฐบาลทรัมปย์ อมรับ การตอบโตด้ ว้ ยการเกบ็ ภาษีนาเข้าสินคา้ จาก
สหรฐั ฯ ท่สี งู ขน้ึ ทาใหจ้ ีนหันไปนาเขา้ จากประเทศคู่ค้าอื่นๆ ชว่ ง 5 เดือนของปี 2019 สหรฐั ฯ ส่งออกไปจีนลดลง 26% การ
สง่ ออกสนิ ค้าเกษตรของสหรัฐฯ ไปจนี อาจเกดิ ความเสียหายแบบถาวร เพราะทาใหจ้ นี ค้นพบแหล่งนาเข้ารายใหม่ เช่น
อารเ์ จนตินา และบราซลิ นอกจากน้ี จนี ยังกลายเป็นตลาดสาคญั ของบรษิ ทั ยักษ์ใหญส่ หรัฐฯ จานวนมาก บริษัทรถยนต์ GM
(General Motors) ขายรถยนตใ์ นจนี มากกว่าทข่ี ายในสหรัฐฯ รถยนต์ของ GM บางรนุ่ ผลติ ในจนี จงึ ไมถ่ อื ว่านาเข้าจากสหรฐั ฯ
แตผ่ ลกาไรท้งั หมดของ GM สง่ กลบั มายังสหรฐั ฯ จากตวั เลขของจีนเอง ปี 2017 บรษิ ทั สหรัฐฯ มีรายไดท้ ้งั หมดในจีน 700
พันล้านดอลลาร์ และมผี ลกาไรมากกวา่ 50 พันลา้ นดอลลาร์ จนี มองวา่ ระบอบประชาธิปไตยจะทาใหส้ หรัฐฯ มจี ดุ ออ่ นจาก
ผลกระทบทางการเมอื งของสงครามการคา้ มากกวา่ จนี ท่ีเป็นประเทศอานาจนยิ ม คนงานสหรัฐฯ ท่ีไดร้ ับผลกระทบจาก
สงครามการค้า เม่อื ตกงาน กไ็ มม่ รี ะบบสวสั ดิการรองรับ ขณะทีใ่ นจนี เศรษฐกิจท่รี ัฐมีบทบาทนา สามารถสรา้ งงานใหมใ่ ห้กบั
คนงานทตี่ กงาน การส่งออกสินคา้ เกษตรและมลรัฐทอ่ี ิงการผลติ อุตสาหกรรม เป็นปัจจัยสาคญั ท่ที รมั ปจ์ ะชนะการเลือกตงั้ ใน
ปี 2020 แตส่ ี จ้นิ ผิง ไม่ตอ้ งกังวลในเรื่องนี้ จีนมองสงครามการค้ากบั สหรัฐฯ วา่ เปน็ ปญั หาท่ีดารงอยแู่ บบยาวนาน แหลง่ ข่าว
ในจนี อ้างคาพดู ของสี จ้นิ ผงิ ทกี่ ลา่ ววา่ ในการกา้ วขึน้ มาเป็นชาติที่รงุ่ เรือง จีนต้องคาดหมายวา่ จะเผชญิ กับการปดิ ลอ้ มและท้า

ทายจากสหรัฐฯ เป็นระยะเวลา 30 ปี โดยจะไปส้ินสดุ ลงในปี 2049 ทีค่ รบรอบ 100 ปขี องการสถาปนาสาธารณรฐั ประชาชน
จีน เม่ือถึงเวลาน้นั จีนกจ็ ะกา้ วล้าหนา้ สหรัฐฯ ทง้ั ทางเศรษฐกจิ และการทหาร

ศลิ ปะการไล่ตามทางเศรษฐกิจ เพอื่ หลุดพ้น “กบั ดกั รายไดป้ านกลาง”4 ตุลาคม 2022
เมอื่ 15 ปมี าแลว้ นักเศรษฐศาสตร์ 2 คนของธนาคารโลกได้เสนอรายงาน An East Asian Renaissance: Ideas for
Economic Growth (2007) โดยชใ้ี ห้เห็นวา่ ในอกี ไมน่ าน เอเชยี ตะวนั ออกจะพฒั นากลายเป็นภมู ิภาครายไดป้ านกลาง
(middle-income region) และไดเ้ สนอแนวคดิ “กบั ดักรายไดป้ านกลาง” (middle-income trap)
ปี 2011 นักเศรษฐศาสตร์ 2 คนนไี้ ดพ้ ฒั นาแนวคิดชัดเจนมากขนึ้ ว่า เมอ่ื ประเทศกาลังพัฒนาหลดุ พน้ จาก “กบั ดกั ความ
ยากจน” (poverty trap) ในชว่ งท่ยี งั อยูใ่ นขน้ั ตอนการพัฒนาเศรษฐกจิ ทมี่ รี ายได้ต่า และเมอ่ื เข้าสชู่ ว่ งขน้ั ตอนการพฒั นาไปสู่
ระดับรายไดป้ านกลาง ประเทศอาจประสบกบั ภาวะการเตบิ โตชะงักงนั โดยไมส่ ามารถกา้ วสบู่ นั ไดการพัฒนาทไ่ี ปสูร่ ะดับ
รายไดส้ ูง
สองประเทศใหม่ “รายไดส้ ูง” ในรายงาน China 2030 ของธนาคารโลก ทีเ่ ผยแพร่ออกมาในปี 2012 ระบวุ า่ นับจากปี 1960
เป็นตน้ มา ประเทศรายได้ปานกลางมที ง้ั หมด 101 ประเทศ ท่สี ามารถยกระดบั เปน็ ประเทศรายไดส้ ูงมีแค่ 12 ประเทศ โดย
มาจากประเทศ “รายได้ปานกลางระดบั สงู ” 9 ประเทศ คือ กรซี โปรตุเกส สเปน ไอร์แลนด์ ฮอ่ งกง อิสราเอล ญ่ปี ุ่น
มอริเชยี ส เปอร์โตริโก และสิงคโปร์ มาจากประเทศ “รายได้ต่า” 2 ประเทศ คอื เกาหลีใตแ้ ละไต้หวัน และมอี ีก 1
ประเทศท่สี ง่ ออกนา้ มัน คือ อเิ ควทอเรียลกินี ปจั จุบันนี้ ธนาคารโลกแบง่ กลุ่มประเทศจากการวัดระดบั รายได้ โดยพิจารณา
จากรายได้ประชาชาติตอ่ หัว (capita national income — CNI) ในปี 2015 ธนาคารโลกแบ่งประเทศออกเปน็
(1) ประเทศรายได้ตา่ (low income) โดยรายไดต้ อ่ คนน้อยว่า 1,025 ดอลลาร์
(2) ประเทศรายได้ปานกลางระดบั ล่าง (lower middle income) รายไดต้ ่อคน 1,026-4,035 ดอลลาร์
(3) ประเทศรายไดป้ านกลางระดบั บน รายได้ตอ่ คน 4,036-12,475 ดอลลาร์
(4) ประเทศรายไดส้ ูง (high income) รายไดต้ อ่ คนมากกวา่ 12,475 ดอลลาร์ขึ้นไป
จากหลักเกณฑด์ ังกล่าว เวบ็ ไซต์ globaltimes.cn รายงานความเหน็ ของ Justin Lin Yifu อดีตหัวหนา้ นักเศรษฐศาสตร์
ธนาคารโลก ท่ีกลา่ วว่า จากตัวเลขของสานักงานสถิตแิ หง่ ชาติของจีน ในปี 2021 รายได้ตอ่ หัวของจีนอยทู่ ี่ 12,551
ดอลลาร์ ซ่งึ จะขยับเข้ามาใกล้หลกั เกณฑ์ประเทศรายได้สงู ของธนาคารโลก เพราะฉะนนั้ จนี จะกลายเปน็ ประเทศรายได้
สูงในปี 2023
Justin Lin Yifu กลา่ วอีกวา่ การทีจ่ นี ประสบความสาเรจ็ กลายเปน็ ประเทศรายได้สงู ถือเป็นความสาเรจ็ ครงั้ ใหญ่ของ
ประวัติศาสตร์มนุษยชาติ
“นับจากสงครามโลกครง้ั ท่ี 2 เปน็ ต้นมา มีเพียง 2 เศรษฐกิจเท่านั้น ที่สามารถกา้ วจากประเทศรายไดต้ ่าสู่ประเทศรายไดส้ ูง
คอื เกาหลใี ต้และไต้หวนั และจนี จะเปน็ ประเทศท่ี 3”
สว่ นสงิ คโปร์และฮอ่ งกง แม้เปน็ ประเทศที่ขยบั จากรายได้ปานกลางสรู่ ายไดส้ ูง แตเ่ ป็นเศรษฐกจิ แบบนครรฐั (city economy)
จึงไม่ถอื ว่าอยู่ในกลมุ่ ประเทศรายไดป้ านกลางทัว่ ไป
สว่ นมาเลเซยี มีศกั ยภาพที่จะเปน็ ประเทศที่ 4 ตอ่ จากจีน ท่ีจะก้าวขนึ้ มาจากประเทศรายไดต้ า่ สปู่ ระเทศรายไดส้ ูงภายในปี
2024-2028 หรือใน 2-6 ปขี ้างหนา้ จากตัวเลขของธนาคารโลก ในปี 2021 รายไดต้ อ่ หวั ของมาเลเซียอย่ทู ่ี 10,930 ดอลลาร์
ขาดไป 1,545 ดอลลาร์กจ็ ะเข้าหลักเกณฑป์ ระเทศรายไดส้ งู ในช่วงปี 2023-2025 หากเศรษฐกจิ มาเลเซียเติบโตปีละ 4%
รายไดต้ ่อหวั ของมาเลเซยี จะเพมิ่ เปน็ 12,786 ดอลลารใ์ นปี 2025
คาว่า “กบั ดกั รายได้ปานกลาง”
หนังสอื China Surpassing the Middle Income Trap (2021) เขยี นอธบิ ายเรอ่ื ง “กบั ดักรายได้ปานกลาง” ไว้ว่า คาว่า
ประเทศรายไดส้ ูง ไม่จาเปน็ ตอ้ งหมายถึงการประเทศทพ่ี ฒั นาแล้ว หรอื ว่ามีเศรษฐกิจเจริญกา้ วหนา้ เสมอไป หลายประเทศใน
เอเชียและลาตินอมริกายงั ตดิ กบั ดกั รายไดป้ านกลางอยู่ สว่ นญ่ีปุ่นและ 4 ประเทศเสือเอเชยี ไดก้ า้ วพ้นกับดกั น้ีไปแล้ว
นอกจากหลักเกณฑก์ ารวดั รายไดต้ อ่ หัวท่สี ูงกวา่ 12,475 ดอลลาร์แลว้ อกี หลักเกณฑ์หนง่ึ ของการวดั คอื เทียบรายไดต้ ่อคนของ
ประเทศนน้ั กบั ของสหรัฐอเมรกิ า โดยมสี ัดสว่ นมากกว่า 40% ขึน้ ไป เช่นปี 1964 รายไดต้ ่อหวั ของญป่ี ุ่นคอื 5,668 ดอลลาร์
เทา่ กับ 40.1% ของรายไดต้ ่อคนของสหรัฐฯ ดังนน้ั ญ่ปี ุ่นจึงเปน็ ประเทศรายไดส้ ูงนบั จากนัน้ เป็นตน้ มา ปี 1991 รายไดต้ อ่ คน
ญปี่ นุ่ เพิ่มเป็น 19,347 ดอลลาร์ เท่ากบั 84.7% ของสหรัฐฯ ชว่ งฟองสบู่แตก สัดส่วนลดลง 10% เหลอื 74% ของสหรัฐฯ

การพลาดโอกาสของไทย China Surpassing the Middle Income Trap หยบิ ยกกรณีศกึ ษาของประเทศไทย กับการติดกบั
ดกั รายไดป้ านกลาง เน่ืองจากวิกฤติการณก์ ารเงินเอเชยี 1997 เรมิ่ ตน้ จากไทย การศึกษากรณปี ระเทศไทยช่วยทาใหเ้ ห็นวา่
ประเทศทไี่ ดร้ ับผลกระทบอยา่ งรนุ แรงจากวิกฤติเศรษฐกิจ ทาใหพ้ ลาดโอกาสทจี่ ะกา้ วพ้นจากกับดกั รายได้ปานกลาง
กอ่ นหน้าวิกฤติการเงนิ เอเชีย ช่วงปี 1986-1996 เศรษฐกจิ ไทยเติบโตเฉลยี่ ปลี ะ 8% ทาใหร้ ายไดต้ ่อคนเพม่ิ จาก 1,727
ดอลลารใ์ นปี 1986 เปน็ 3,705 ดอลลารใ์ นปี 1996 รายได้ต่อคนของจีนในปี 1996 อยทู่ ี่ 1,335 ดอลลาร์ หรอื เทา่ กับ 36%
ของไทย แต่วิกฤตกิ ารเงินทาใหเ้ ศรษฐกิจไทยท่เี คยเตบิ โตสูงสิน้ สดุ ลง เขา้ สู่ช่วงเศรษฐกิจซบเซานานจนถงึ ปี 2002 ท่ีเศรษฐกจิ
กลบั มาเตบิ โตไดใ้ นระดับกอ่ นเกิดวิกฤติ ปี 2015 รายไดต้ ่อคนของไทยอยทู่ ี่ 5,775 ดอลลาร์ แต่ของจนี สงู กว่าโดยอยูท่ ่ี 6,497
ดอลลาร์ China Surpassing the Middle Income Trap บอกวา่ หากใช้หลกั เกณฑ์เปรยี บเทียบกับรายไดต้ ่อหวั ของสหรฐั ฯ
ในปี 1990 รายไดต้ ่อหวั ของไทยเทา่ กบั 17.6% ของสหรัฐฯ ในปี 1996 เพิม่ เป็น 23.5% เมอ่ื เกดิ วิกฤติการเงินเอเชยี สัดส่วน
รายได้ตอ่ คนของไทยกบั สหรัฐฯ ลดลงในช่วง 10 ปี คอื ระหว่างปี 1997-2007 แตใ่ นปี 2007 รายได้ตอ่ คนของไทยฟืน้ ตัว
กลับคืนมาระดับปี 1996 หากวา่ ไทยสามารถรกั ษาระดบั รายได้ตอ่ หวั ที่ไล่ตามสหรฐั ฯ เหมอื นกับในชว่ งปี 1990-1996 ไทยจะ
ก้าวขน้ึ มาเป็นประเทศรายไดส้ ูงในปี 2012
กลยุทธไล่ตามทางเศรษฐกิจ
หนังสือ The Art of Economic Catch-Up (2022) อธิบาย “กบั ดักรายไดป้ านกลาง” วา่ อาจจะไมใ่ ช่ “กบั ดกั ” ก็ได้ แตท่ ี่
แนน่ อนกค็ ือ เปน็ สภาพท่ปี ระเทศรายไดป้ านกลางไมส่ ามารถยกระดับการพฒั นาไปสูป่ ระเทศรายไดส้ ูง เพราะไมส่ ามารถ
รกั ษาการเติบโตในอัตราสงู ได้อยา่ งต่อเน่ือง จะเปรยี บเทยี บกค็ อื …
หนทางจากประเทศรายไดป้ านกลางไปสปู่ ระเทศรายไดส้ ูง เป็นเสน้ ทางทีค่ ับแคบ แตกตา่ งจากช่วงพัฒนาใหม้ รี ายได้ปานกลาง
เปน็ ถนนหลวง
ที่แล้วมา การเสนอแนวทางยกระดับพฒั นาเศรษฐกิจมักจะเสนอออกมาเป็น “สตู รสาเร็จรปู สากล” เช่น แนวคิด “ฉนั ทานุมัติ
วอชิงตัน” (Washington Consensus) เสนอวา่ เศรษฐกจิ ประเทศกาลังพัฒนาจะเตบิ โตมีอนาคตได้เมอ่ื ใช้ “ชุดนโยบาย” ที่
ประกอบด้วย รฐั แทรกแซงเศรษฐกจิ ใหน้ ้อยสดุ แปรรปู รัฐวสิ าหกิจเปน็ ของเอกชน เปดิ เสรกี ารคา้ และการเงนิ หรือส่งเสรมิ การ
ลงทนุ ของบริษทั ต่างประเทศ แต่ The Art of Economic Catch-Up บอกว่า การจะพัฒนาไปสปู่ ระเทศรายไดส้ ูง ประเทศ
รายได้ปานกลางต้องมีกลยุทธเ์ ฉพาะของตัวเองทีแ่ ตกตา่ งกนั ไป เพราะเสน้ ทางทจ่ี ะเดนิ ไปเปน็ เส้นทางทแี่ คบมาก แตล่ ะ
ประเทศต้องมีกลยุทธข์ องตัวเองในแตล่ ะขน้ั ตอนการพัฒนา ในช่วงระดบั รายไดต้ า่ จะเกี่ยวขอ้ งกับสถาบนั การเมอื งและ
ทรพั ยากรมนษุ ยร์ ะดับพื้นฐาน ในระดบั รายไดส้ งู จะเก่ียวข้องกับความสามารถดา้ นนวตั กรรม และการศกึ ษาระดับสูงขึ้น
นกั เศรษฐศาสตร์บางคนมองว่า กับดักรายไดป้ านกลางอาจไมใ่ ชก่ บั ดกั แต่คอื ความลม้ เหลวของประเทศรายไดป้ านกลาง ที่จะ
ปรบั ตัวทางเศรษฐกิจ หรือสร้างนวัตกรรม โดยเฉพาะเรือ่ ง “ความสามารถดา้ นนวตั กรรม” ไดร้ ับการยอมรบั ว่าคอื กญุ แจ
สาคัญที่จะทาใหเ้ ศรษฐกิจหลดุ ออกจากกบั ดกั รายได้ปานกลาง แต่ The Art of Economic Catch-Up มองว่า การหลดุ พน้
กบั ดักรายไดป้ านกลางไมใ่ ช่เรอื่ งง่าย เพราะสาเหตสุ าคญั ทีห่ นงั สอื เล่มน้เี รียกว่า “สองความล้มเหลว และหนึ่งสง่ิ กีดขวาง”
(two failures and one barrier)
ความลม้ เหลวประการแรก คอื ประเทศกาลังพัฒนาประสบปญั หา “การสร้างความสามารถด้านนวตั กรรม” โดยเฉพาะตัว
ละครเศรษฐกิจคือบริษทั เอกชนที่มรี ะดบั ความสามารถนี้ตา่ ขาดเงนิ ทนุ ในการวิจัยพัฒนา เพราะเกรงกลวั วา่ ผลตอบแทนท่ีได้
ไม่แน่นอน เพราะเหตุน้ี การทาธรุ กจิ ที่ปลอดภัยสาหรับประเทศกาลงั พัฒนาจึงอาศยั การซ้ือเทคโนโลยจี ากต่างประเทศแทน
หรือทาได้แคธ่ รุ กรรมการประกอบการผลิต
ความลม้ เหลวประการที่สอง คอื ความลม้ เหลวด้านขนาด (size failure) หมายถงึ ความยากลาบากของประเทศรายได้ปาน
กลาง ที่จะสรา้ งธรุ กิจขนาดใหญ่ (big business – BB) ขึน้ มา สงิ่ นเ้ี ป็นปัจจัยสาคญั ต่อการก้าวสู่ประเทศรายไดส้ ูง รปู แบบ
ธุรกจิ ส่วนใหญ่ในประเทศกาลงั พฒั นาคอื SME แตว่ ่าไมส่ ามารถอาศยั SME เป็นธุรกจิ นาพาประเทศไปสรู่ ายไดส้ ูง ประเทศทม่ี ี
SME ดา้ นบรกิ ารมากเกนิ ไปกลับเป็นสญั ญาณทไ่ี ม่ดดี ว้ ยซา้ เพราะหมายถงึ “การมีภาคบริการมากเกนิ ไปโดยท่ียังไม่ถงึ เวลา”
หรอื เรยี กวา่ premature servicization ธุรกิจขนาดใหญเ่ ป็นส่งิ จาเป็นต่อการเปลยี่ นผ่านของเศรษฐกจิ ทีจ่ ะยกระดบั จาก
รายได้ปานกลางสูร่ ายไดส้ งู เพราะธรุ กจิ ขนาดใหญส่ ามารถไดป้ ระโยชน์จากปรมิ าณการผลติ ทมี่ าก สามารถทาธรุ กรรมสาคญั มี
มลู ค่าสูงในห่วงโซก่ ารผลติ เช่น ดา้ น “การวิจัยและพัฒนา” และด้าน “การตลาด” การมีบรษิ ัทยกั ษใ์ หญ่ระดบั โลกเป็นของ
ตัวเองหรอื ไมเ่ ป็นตัวช้ีวัดเหมอื นกนั วา่ ประเทศน้ันตดิ กบั ดกั รายไดป้ านกลางหรอื ไม่ ตุรกีและไทยมีบรษิ ทั แหง่ เดยี วที่ตดิ อนั ดบั
Global Fortune 500 เกาหลใี ตม้ ี 14 บรษิ ัท และไตห้ วัน 8 บริษัท สว่ นอุปสรรคกีดขวางหนึ่งอย่าง หนงั สือ The Art of
Economic Catch-Up เรียกว่า การใชก้ ารคมุ้ ครองทรพั ย์สินทางปญั ญา (intellectual property rights — IPR) มาเลน่ งาน