จุดประสงค์ ทดสอบผลการละลายของตัวละลายชนิดต่าง ๆ ในตัวทำละลายชนิดเดียวกัน วัสดุอุปกรณ์ 1. บีกเกอร์ 5. ตัวทำละลาย ได้แก่ น้ำกลั่น เอทิลแอลกอฮอล์ 2. กระบอกตวง 6. ตัวละลาย ได้แก่ น้ำตาลทราย เกลือ น้ำมันพืช 3. หลอดทดลองขนาดกลาง น้ำส้มสายชู แป้งสาลี 4. เครื่องชั่งสาร วิธีปฏิบัติ 1. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 5-7 คน ออกแบบการทดลองเกี่ยวกับชนิดตัวละลายต่อสภาพละลายได้ของ สาร โดยใช้วัสดุอุปกรณ์ และสารเคมีที่กำหนดให้ โดยแผนการทดลองมีองค์ประกอบ ดังนี้ - ปัญหา - สมมติฐาน - ตัวแปรต้นและตัวแปรตาม - สารเคมีและอุปกรณ์ที่ใช้ - วิธีการทดลอง - ตารางบันทึกผล 2. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอแผนการทดลองที่ร่วมกันออกแบบไว้ แล้วร่วมกันอภิปรายเพื่อตรวจสอบความ ถูกต้องของแผนการทดลอง และปรับปรุงแผนการทดลองให้ถูกต้องเหมาะสม 3. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มทำการทดลองตามที่ออกแบบไว้ 4. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลการทดลอง วิชา วิทยาศาสตร์ (ว22101) หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย กิจกรรมที่ 8 เรื่อง ผลของชนิดตัวละลายต่อสภาพละลายได้ของสาร ** เฉลยใบกิจกรรมสำหรับครูผู้สอน **
การออกแบบการทดลอง (ตัวอย่าง) ปัญหา : ตัวละลายต่างชนิดกันละลายในตัวละลายชนิดเดียวกันได้เหมือนกันหรือไม่ สมมติฐาน : ตัวละลายต่างชนิดกันละลายในตัวทำละลายชนิดเดียวกันได้แตกต่างกัน ตัวแปร : ตัวแปรต้น ชนิดของตัวละลาย ตัวแปรตาม ความสามารถในการละลายของตัวละลายในตัวทำละลาย สารเคมีและอุปกรณ์ที่ใช้: ตัวทำละลาย คือ น้ำกลั่น ตัวละลาย คือ น้ำตาลทราย เกลือ แป้ง วิธีการทดลอง 1. ใส่น้ำกลิ่นปริมาตร 10 มิลลิลิตร ลงในบีกเกอร์ จำนวน 3 ใบ 2. ชั่งน้ำตาลทราย เกลือ และแป้ง จำนวน 1 กรัม ใส่ลงในบีกเกอร์ที่มีน้ำกลั่นอยู่ ซึ่งแต่ละไบใส่ตัวละลาย เพียง 1 ชนิด และคนให้ตัวละลายละลายจนหมด หรือจนสังเกตเห็นว่าตัวละลายไม่ละลายในตัวทำละลาย 3. สังเกตการละลายของตัวละลายทั้ง 3 ชนิด ในตัวทำละลาย ตารางบันทึกผลการทดลอง ชนิดของตัวละลาย การละลายของตัวละลายในตัวทำละลาย (น้ำกลั่น) น้ำตาลทราย ละลาย เกลือ ละลาย แป้ง ไม่ละลาย อภิปรายและสรุปผลการทดลอง ตัวละลายต่างชนิดกันจะละลายในตัวทำละลายชนิดเดียวกันได้แตกต่างกัน ซึ่งตัวทำละลายอาจละลายตัว ละลายชนิดหนึ่งได้ดี แต่อาจไม่สามารถละลายตัวละลายอีกชนิดหนึ่งได้ ตัวละลายแต่ละชนิดละลายในตัวทำละลายชนิดเดียวกันได้เหมือนหรือแตกต่างกัน อย่างไร ตัวละลายต่างชนิดกันละลายในตัวทำละลายชนิดเดียวกันได้แตกต่างกัน ซึ่งตัวทำละลายอาจละลายตัวละลาย ชนิดหนึ่งได้ดี แต่อาจไม่ละลายตัวละลายอีกชนิดหนึ่ง ค ำถำมหลังกิจกรรม
จุดประสงค์ ทดสอบผลการละลายของตัวละลายชนิดเดียวกันในตัวทำละลายชนิดต่างๆ วัสดุอุปกรณ์ 1. บีกเกอร์ 5. ตัวทำละลาย ได้แก่ น้ำกลั่น เอทิลแอลกอฮอล์น้ำมันพืช 2. กระบอกตวง น้ำส้มสายชู น้ำยาล้างเล็บ 3. หลอดทดลองขนาดกลาง 6. ตัวละลาย ได้แก่ น้ำตาลทราย เกลือ แป้งสาลี 4. เครื่องชั่งสาร วิธีปฏิบัติ 1. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 5-7 คน ออกแบบการทดลองเกี่ยวกับชนิดตัวทำละลายต่อสภาพละลายได้ของ สาร โดยใช้วัสดุอุปกรณ์ และสารเคมีที่กำหนดให้ โดยแผนการทดลองมีองค์ประกอบ ดังนี้ - ปัญหา - สมมติฐาน - ตัวแปรต้นและตัวแปรตาม - สารเคมีและอุปกรณ์ที่ใช้ - วิธีการทดลอง - ตารางบันทึกผล 2. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอแผนการทดลองที่ร่วมกันออกแบบไว้ แล้วร่วมกันอภิปรายเพื่อตรวจสอบความ ถูกต้องของแผนการทดลอง และปรับปรุงแผนการทดลองให้ถูกต้องเหมาะสม 3. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มทำการทดลองตามที่ออกแบบไว้ 4. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลการทดลอง วิชา วิทยาศาสตร์ (ว22101) หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย กิจกรรมที่ 9 เรื่อง ผลของชนิดตัวทำละลายต่อสภาพละลายได้ของสาร ชื่อ-สกุล……………………………………………….………………. ชั้น/ห้อง ……..……. เลขที่ …………....
การออกแบบการทดลอง ปัญหา : ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สมมติฐาน : ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ตัวแปร : ตัวแปรต้น ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ตัวแปรตาม ………………………………………………………………………………………………………………………………………. สารเคมีและอุปกรณ์ที่ใช้: …………………………………………………………………………………………………………………………….…. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. วิธีการทดลอง ……………………………………………………..…………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ตารางบันทึกผลการทดลอง อภิปรายและสรุปผลการทดลอง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ตัวละลายชนิดเดียวกันละลายในตัวทำละลายแต่ละชนิดได้เหมือนหรือแตกต่างกัน อย่างไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ค ำถำมหลังกิจกรรม
จุดประสงค์ ทดสอบผลการละลายของตัวละลายชนิดเดียวกันในตัวทำละลายชนิดต่างๆ วัสดุอุปกรณ์ 1. บีกเกอร์ 5. ตัวทำละลาย ได้แก่ น้ำกลั่น เอทิลแอลกอฮอล์น้ำมันพืช 2. กระบอกตวง น้ำส้มสายชู น้ำยาล้างเล็บ 3. หลอดทดลองขนาดกลาง 6. ตัวละลาย ได้แก่ น้ำตาลทราย เกลือ แป้งสาลี 4. เครื่องชั่งสาร วิธีปฏิบัติ 1. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 5-7 คน ออกแบบการทดลองเกี่ยวกับชนิดตัวทำละลายต่อสภาพละลายได้ของ สาร โดยใช้วัสดุอุปกรณ์ และสารเคมีที่กำหนดให้ โดยแผนการทดลองมีองค์ประกอบ ดังนี้ - ปัญหา - สมมติฐาน - ตัวแปรต้นและตัวแปรตาม - สารเคมีและอุปกรณ์ที่ใช้ - วิธีการทดลอง - ตารางบันทึกผล 2. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอแผนการทดลองที่ร่วมกันออกแบบไว้ แล้วร่วมกันอภิปรายเพื่อตรวจสอบความ ถูกต้องของแผนการทดลอง และปรับปรุงแผนการทดลองให้ถูกต้องเหมาะสม 3. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มทำการทดลองตามที่ออกแบบไว้ 4. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลการทดลอง วิชา วิทยาศาสตร์ (ว22101) หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย กิจกรรมที่ 9 เรื่อง ผลของชนิดตัวทำละลายต่อสภาพละลายได้ของสาร ** เฉลยใบกิจกรรมสำหรับครูผู้สอน **
การออกแบบการทดลอง (ตัวอย่าง) ปัญหา : ตัวละลายชนิดเดียวกันละลายในตัวทำละลายต่างชนิดกันได้เหมือนกันหรือไม่ สมมติฐาน : ตัวละลายชนิดเดียวกันละลายในตัวทำละลายต่างชนิดกันได้แตกต่างกัน ตัวแปร : ตัวแปรต้น ชนิดของตัวทำละลาย ตัวแปรตาม ความสามารถในการละลายของตัวละลายในตัวทำละลาย สารเคมีและอุปกรณ์ที่ใช้: ตัวทำละลาย คือ น้ำกลั่น เอทิลแอลกอฮอล์ น้ำมันพืช ตัวละลาย คือ น้ำตาลทราย วิธีการทดลอง 1. ใส่น้ำกลั่น เอทิลแอลกอฮอล์ และน้ำมันพืช ปริมาตร 10 มิลลิลิตร ลงในบีกเกอร์ใบที่ 1 2 และ 3 ตามลำดับ 2. ใส่น้ำตาลทราย จำนวน 1 กรัมในบีกเกอร์แต่ละใบ และคนให้น้ำตาลทรายละลายจนหมด หรือจนสังกต เห็นว่าน้ำตาลทรายไม่ละลายในตัวทำละลาย 3. สังเกตการละลายของน้ำตาลทรายในตัวทำละลายทั้ง 3 ชนิด ตารางบันทึกผลการทดลอง ชนิดของตัวทำละลาย การละลายของตัวละลาย(น้ำตาลทราย) ในตัวทำละลาย น้ำกลั่น ละลาย เอทิลแอลกอฮอล์ ละลาย น้ำมันพืช ไม่ละลาย อภิปรายและสรุปผลการทดลอง ตัวละลายชนิดเดียวกันจะละลายในตัวทำละลายต่างชนิดกันได้แตกต่างกัน ซึ่งตัวละลายอาจละลายได้ดีในตัว ทำละลายชนิดหนึ่ง แต่ไม่ละลายในตัวทำละลายอีกชนิดหนึ่ง ตัวละลายชนิดเดียวกันละลายในตัวทำละลายแต่ละชนิดได้เหมือนหรือแตกต่างกัน อย่างไร ตัวละลายชนิดเดียวกันละลายในตัวทำละลายต่างชนิดกันได้แตกต่างกัน ตัวละลายอาจละลายได้ดีในตัวทำ ละลายชนิดหนึ่ง แต่ไม่ละลายในตัวทำละลายอีกชนิด ค ำถำมหลังกิจกรรม
ใบงานที่ 3.2 สภาพละลายได้ของสาร คำชี้แจง : จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง สาร A มีสภาพละลายได้ในน้ำ 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร ที่อุณหภูมิต่าง ๆ ดังตาราง อุณหภูมิ(องศาเซลเซียส) 20 50 100 สภาพละลาย (กรัมต่อน้ำ 100 กรัม) 36 85 120 - ถ้าละลายสาร A จนอิ่มตัวที่ 100 องศาเซลเซียส แล้วลดอุณหภูมิเป็น 20 องศาเซลเซียส จะมีสาร X แยกตัวออกมากี่กรัม ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ - ถ้าสารละลาย A อิ่มตัวที่ 50 องศาเซลเซียส ถูกเพิ่มอุณหภูมิเป็น 100 องศาเซลเซียส จะสามารถละลาย สาร A ได้เพิ่มอีกกี่กรัม ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................... ......................................... - สารละลาย A จำนวน 200 กรัม ในน้ำ 150 ลูกบาศก์เซนติเมตร ที่อุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส เมื่อ สารละลายอิ่มตัวจะสามารถละลายสาร A ได้หมดหรือไม่ ถ้าไม่หมดจะเหลือสาร A กี่กรัม ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................
ใบงานที่ 3.2 เฉลย สภาพละลายได้ของสาร คำชี้แจง : จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง สาร A มีสภาพละลายได้ในน้ำ 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร ที่อุณหภูมิต่าง ๆ ดังตาราง อุณหภูมิ(องศาเซลเซียส) 20 50 100 สภาพละลาย (กรัมต่อน้ำ 100 กรัม) 36 85 120 - ถ้าละลายสาร A จนอิ่มตัวที่ 100 องศาเซลเซียส แล้วลดอุณหภูมิเป็น 20 องศาเซลเซียส จะมีสาร X แยกตัวออกมากี่กรัม ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ - ถ้าสารละลาย A อิ่มตัวที่ 50 องศาเซลเซียส ถูกเพิ่มอุณหภูมิเป็น 100 องศาเซลเซียส จะสามารถละลาย สาร A ได้เพิ่มอีกกี่กรัม ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................... ......................................... - สารละลาย A จำนวน 200 กรัม ในน้ำ 150 ลูกบาศก์เซนติเมตร ที่อุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส เมื่อ สารละลายอิ่มตัวจะสามารถละลายสาร A ได้หมดหรือไม่ ถ้าไม่หมดจะเหลือสาร A กี่กรัม ........................................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................... .................. ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ 84 กรัม ละลายได้ไม่หมด เพราะที่อุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส น้ำ 150 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะละลายสาร A ได้180 กรัม ดังนั้น เมื่อสารละลายอิ่มตัวจะเหลือสาร A 20 กรัม 35 กรัม
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 13 สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายวิชา วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565 หน่วยการเรียนรู้ที่3 เรื่อง ความเข้มข้นของสารละลาย เวลา 5 ชั่วโมง --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ ว 2.1 เข้าใจสมบัติของสสาร องค์ประกอบของสสาร ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติของสสารกับโครงสร้างและ แรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาค หลักและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงสถานะของสสาร การเกิด สารละลาย และการเกิดปฏิกิริยาเคมี ตัวชี้วัด ว 2.1 ม.2/5 ระบุปริมาณตัวละลายในสารละลายในหน่วยความเข้มข้นเป็นร้อยละปริมาตรต่อปริมาตร มวลต่อมวล และมวลต่อปริมาตร 2. จุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วัด 2.1 ความรู้(K) 1. อธิบายความหมายของความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละโดยมวล ร้อยละโดยปริมาตร และร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร (K) 2. คำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละโดยมวล ร้อยละโดยปริมาตร และร้อยละโดย มวลต่อปริมาตร (K) 2.2 ทักษะ/กระบวนการ/กระบวนการคิด (P) 1. เตรียมสารละลายในหน่วยร้อยละโดยปริมาตรและร้อยละโดยมวลต่อปริมาตรได้ (P) 2. ใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์ได้อย่างถูกต้อง (P) 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์(A) 1. มีความสนใจใฝ่รู้หรืออยากรู้อยากเห็น (A) 2. ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ (A) 3. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด ความเข้มข้นของสารละลายเป็นค่าที่แสดงปริมาณของตัวละลายที่ละลายอยู่ในตัวทำละลายหรือในสารละลาย ได้แก่ ร้อยละโดยมวล เป็นหน่วยที่บอกถึงปริมาณตัวละลายเป็นกรัมที่ละลายในสารละลาย 100 กรัม นิยมใช้กับ สารละลายที่เป็นของแข็ง ร้อยละโดยปริมาตร เป็นหน่วยที่บอกถึงปริมาตรของตัวละลายเป็นลูกบาศก์เซนติเมตร ที่ ละลายในสารละลาย 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร นิยมใช้กับสารละลายที่เป็นของเหลว หรือแก๊ส และร้อยละโดยมวลต่อ ปริมาตรเป็นหน่วยที่บอกถึงปริมาณของตัวละลายเป็นกรัมที่ละลายในสารละลาย 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร นิยมใช้กับ ตัวละลายที่เป็นของแข็งในตัวทำละลายที่เป็นของเหลว
4. สาระการเรียนรู้ 4.1 ความรู้ (K) ความเข้มข้นของสารละลาย - ร้อยละโดยมวล - ร้อยละโดยปริมาตร - ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร 4.2 ทักษะที่สำคัญ (P) - การเตรียมสารละลาย - การใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์ 4.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) รักชาติ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่ความรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) (จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน) ทักษะ 3R Reading (อ่านออก) (W)Riting (เขียนได้) (A)Rithmetics (คิดเลขเป็น) ทักษะ 8C Critical Thinking and Problem Solving : ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา Creativity and Innovation : ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม Collaboration Teamwork and Leadership : ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ Cross-cultural Understanding : ทักษะด้านความเข้าใจความต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ Communications Information and Media Literacy : ทักษะด้านการสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ Computing and ICT Literacy : ทักษะด้านคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร Career and Learning Skills : ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ Compassion : มีคุณธรรม มีเมตตา กรุณา มีระเบียบวินัย
ทักษะ 2L Learning Skills : ทักษะการเรียนรู้ Leadership : ภาวะผู้นำ 7. การบูรณาการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 7.1 ความพอประมาณ การใช้อุปกรณ์และสารเคมีในการทดลองอย่างพอเหมาะ 7.2 ความมีเหตุผล ตอบคำถามและวิเคราะห์สถานการณ์อย่างมีเหตุผล การปฏิบัติกิจกรรมอย่างมีเหตุผล 7.3 การมีภูมิคุ้มกัน - 7.4 เงื่อนไขความรู้ ความเข้มข้นของสารละลาย 7.5 เงื่อนไขคุณธรรม การปฏิบัติกิจกรรมด้วยความซื่อสัตย์และมีวินัย 7.6 4 มิติ 7.6.1 ด้านเศรษฐกิจ - 7.6.2 ด้านสังคม - 7.6.3 ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม - 7.6.4 ด้านวัฒนธรรม - 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ชั่วโมงที่ 1 ขั้นนำ ขั้นที่ 1 กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. ครูตั้งคำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียนว่า “สารละลายโพแทสเซียมเปอร์แมงกาเนตความเข้มข้นร้อยละ 5 และ 10 โดยมวลต่อปริมาตร และอธิบายว่า สารละลายโพแทสเซียมเปอร์แมงกาเนตทั้ง 2 บีกเกอร์ มีน้ำเป็นตัวทำ ละลาย และโพแทสเซียมเปอร์แมงกาเนตเป็นตัวละลาย ดังนั้น สารละลายทั้ง 2 ชนิดนี้แตกต่างกันอย่างไร” (แนวตอบ : สารละลายทั้ง 2 ชนิด มีปริมาตรตัวละลายในสารละลายที่แตกต่างกัน โดยในบีกเกอร์ที่มีสีม่วงเข้มจะมี ปริมาณโพแทสเซียมเปอร์แมงกาเนตมากกว่า ทำให้สารละลายมีความเข้มข้นมากกว่าอีกบีกเกอร์ที่มีสีม่วงอ่อนกว่า)
2. จากนั้นครูถามคำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียนเพื่อนำเข้าสู่การเรียนการสอนว่า “สารละลายจะ เข้มข้นมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับปัจจัยใดบ้าง” (แนวตอบ : คำตอบของนักเรียนขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครูผู้สอน เช่น สารละลายจะเข้มข้นมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับ ปริมาณตัวละลายที่ละลายอยู่ในตัวทำละลายไม่เท่ากันดังนั้นจึงให้ความเข้มข้นที่แตกต่างกัน) ขั้นสอน ขั้นที่ 2 สำรวจค้นหา (Explore) 1. ครูอธิบายกับนักเรียนว่า “ความเข้มข้นของสารละลายเป็นค่าที่แสดงปริมาณตัวละลายที่อยู่ในตัวทำละลาย หรือสารละลาย สามารถบอกความเข้มข้นของสารละลายได้หลายประเภท ได้แก่ ร้อยละโดยมวล ร้อยละโดยปริมาตร และร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร” 2. นักเรียนศึกษา เรื่อง ความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละโดยมวลต่อมวลจากหนังสือเรียนรายวิชา พื้นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.2 เล่ม 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย 3. ให้นักเรียนสแกน QR code เรื่อง สารละลายและความเข้มข้นของสารละลาย เพื่อศึกษาและทำความเข้าใจ เกี่ยวกับวิธีการคำนวณหาความเข้มข้นร้อยละโดยมวลต่อมวลจากสูตรที่กำหนด 4. ให้นักเรียนสังเกตตัวอย่างที่ 3.1 วิธีการคำนวณหาความเข้มข้นร้อยละโดยมวลต่อมวล ขั้นที่ 3 อธิบายความรู้ (Explain) 5. ครูตั้งโจทย์คำถามเกี่ยวกับการหาความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละโดยมวลต่อมวล โดยให้ นักเรียนฝึกคำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละโดยมวลต่อมวล จากนั้นครูสุ่มนักเรียนออกมาแสดง วิธีการคำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายบริเวณหน้าชั้นเรียน โดยมีโจทย์ดังนี้ - จงคำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายโซเดียมคลอไรด์ ซึ่งประกอบด้วยโซเดียมคลอไรด์5 กรัม ละลายในน้ำ จนได้ สารละลาย 200 กรัม (แนวตอบ : ร้อยละโดยมวล = (มวลของตัวละลาย / มวลของสารละลาย) x 100 = (5 / 200) x 100 = 2.5 ดังนั้น สารละลายสารละลายโซเดียมคลอไรด์มีความเข้มข้นร้อยละ 2.5 โดยมวล) - หากต้องการเตรียมสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตความเข้มข้นร้อยละ 10 โดยมวลจำนวน 500 กรัม จะต้องใช้คอป เปอร์ (II) ซัลเฟตกี่กรัม (แนวตอบ : ร้อยละโดยมวล = (มวลของตัวละลาย / มวลของสารละลาย) x 100 10 = (มวลของตัวละลาย / 500) x 100 มวลของตัวละลาย = (10 x 500) / 100 = 50 ดังนั้น ต้องใช้คอปเปอร์ (II) ซัลเฟต จำนวน 50 กรัม เพื่อเตรียมสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตความเข้มข้นร้อยละ 10 โดยมวล จำนวน 500 กรัม) - หากต้องการเตรียมสารละลายน้ำตาลกลูโคสความเข้มข้น 12.5 กรัม จำนวน 400 กรัม จะต้องใช้น้ำตาลกลูโคสและ น้ำอย่างละกี่กรัม
(แนวตอบ : ร้อยละโดยมวล = (มวลของตัวละลาย / มวลของสารละลาย) x 100 12.5 = (มวลของตัวละลาย / 400) x 100 มวลของตัวละลาย = (12.5 x 400) / 100 = 50 มวลของตัวทำละลาย = มวลของสารละลาย – มวลของตัวละลาย = 400 – 50 = 350 ดังนั้น ต้องใช้น้ำตาลกลูโคส 50 กรัม ผสมกับน้ำ 350 กรัม เพื่อเตรียมสารละลายน้ำตาล กลูโคสความเข้มข้นร้อยละ 12.5 โดยมวล จำนวน 400 กรัม) 6. นักเรียนทำใบงานที่ 3.3 เรื่อง ความเข้มข้นของสารละลาย โดยให้นักเรียนตอบคำถามให้ถูกต้อง ชั่วโมงที่ 2 ขั้นที่ 2 สำรวจค้นหา (Explore) 7. ทบทวนความรู้จากชั่วโมงที่แล้วพอสังเขป 8. นักเรียนศึกษา เรื่อง ความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละโดยมวลต่อปริมาตรจากหนังสือเรียน 9. ให้นักเรียนสแกน QR code เรื่อง สารละลายและความเข้มข้นของสารละลาย เพื่อศึกษาและทำความเข้าใจ เกี่ยวกับวิธีการคำนวณหาความเข้มข้นร้อยละโดยมวลต่อปริมาตรจากสูตรที่กำหนด 10. ให้นักเรียนสังเกตตัวอย่างที่ 3.2 วิธีการคำนวณหาความเข้มข้นร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร ขั้นที่ 3 อธิบายความรู้ (Explain) 11. ครูตั้งโจทย์คำถามเกี่ยวกับการหาความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร โดยให้ นักเรียนฝึกคำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละโดยมวลต่อมวล จากนั้นครูสุ่มนักเรียนออกมาแสดง วิธีการคำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายบริเวณหน้าชั้นเรียน โดยมีโจทย์ดังนี้ - ละลายน้ำตาลกลูโคส 15 กรัมในน้ำ จนได้สารละลายปริมาตร 200 ลูกบาศก์เซนติเมตร จงหาความเข้มข้นของ สารละลายกลูโคส (แนวตอบ : จากสูตร ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร = (มวลของตัวละลาย / ปริมาตรของสารละลาย) x 100) = (15 / 200) x 100 = 7.5 ดังนั้น สารละลายน้ำตาลกลูโคสมีความเข้มข้นร้อยละ 7.5 โดยมวลต่อปริมาตร) - ละลายโซเดียมคลอไรด์ 7.5 กรัม ในน้ำจนได้สารละลายปริมาตร 350 ลูกบาศก์เซนติเมตร จงหาความเข้มข้นของ สารละลายโซเดียมคลอไรด์ (แนวตอบ : จากสูตร ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร = (มวลของตัวละลาย / ปริมาตรของสารละลาย) x 100) = (7.5 / 350) x 100 = 2.14 ดังนั้น สารละลายโซเดียมคลอไรด์มีความเข้มข้นร้อยละ 2.14 โดยมวลต่อปริมาตร)
- หากต้องการเตรียมสารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์ ความเข้มข้นร้อยละ 17.5 โดยมวลต่อปริมาตร จำนวน 250 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะต้องใช้โซเดียมไฮดรอกไซด์กี่กรัม (แนวตอบ : จากสูตร ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร = (มวลของตัวละลาย / ปริมาตรของสารละลาย) x 100) 17.5 = (มวลของตัวละลาย / 250) x 100 มวลของตัวละลาย = (17.5 x 250) / 100 = 43.75 ดังนั้น ต้องใช้โซเดียมไฮดรอกไซด์ 43.75 กรัม ในการเตรียมสารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์ ความเข้มข้นร้อยละ 17.5 โดยมวลต่อปริมาตร จำนวน 250 ลูกบาศก์เซนติเมตร) 12. นักเรียนทำใบงานที่ 3.3 เรื่อง ความเข้มข้นของสารละลาย โดยให้นักเรียนตอบคำถามให้ถูกต้อง ชั่วโมงที่ 3 ขั้นที่ 2 สำรวจค้นหา (Explore) 13. ทบทวนความรู้จากชั่วโมงที่แล้วพอสังเขป 14. นักเรียนศึกษา เรื่อง การคำนวณหาความเข้มข้นในหน่วยร้อยละโดยปริมาตรต่อปริมาตร และการ คำนวณหาความเข้มข้นในหน่วยส่วนในล้านส่วนจากหนังสือเรียน 15. ให้นักเรียนสแกน QR code เรื่อง สารละลายและความเข้มข้นของสารละลาย เพื่อศึกษาและทำความ เข้าใจเกี่ยวกับวิธีการคำนวณหาความเข้มข้นร้อยละโดยปริมาตรต่อปริมาตรจากสูตรที่กำหนด 16. ให้นักเรียนสังเกตตัวอย่างที่ 3.3 วิธีการคำนวณหาความเข้มข้นร้อยละโดยปริมาตรต่อปริมาตร ขั้นที่ 3 อธิบายความรู้ (Explain) 17. ครูตั้งโจทย์คำถามเกี่ยวกับการหาความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละโดยปริมาตรต่อปริมาตร โดย ให้นักเรียนฝึกคำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละโดยปริมาตรต่อปริมาตร จากนั้นครูสุ่มนักเรียน ออกมาแสดงวิธีการคำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายบริเวณหน้าชั้นเรียน โดยมีโจทย์ดังนี้ - นำกรดแอซีติก 25 ลูกบาศก์เซนติเมตร มาละลายในน้ำ 200 ลูกบาศก์เซนติเมตร จงหาความเข้มข้นของสารละลาย กรดแอซีติก (แนวตอบ : ร้อยละโดยปริมาตร = (ปริมาตรของตัวละลาย / ปริมาตรของสารละลาย) x 100 = (25 / 200+25) / 100 = 11.11 ดังนั้น สารละลายกรดแอซีติกมีความเข้มข้นร้อยละ 11.11 โดยปริมาตร) - สารละลายเอทิลแอลกอฮอล์ความเข้มข้นร้อยละ 7.5 โดยปริมาตร จำนวน 400 ลูกบาศก์เซนติเมตร จงหาปริมาตร ของเอทิลแอลกอฮอล์ที่ละลายอยู่ในสารละลายนี้ (แนวตอบ : ร้อยละโดยปริมาตร = (ปริมาตรของตัวละลาย / ปริมาตรของสารละลาย) x 100 7.5 = (ปริมาตรของตัวละลาย / 400) x 100 ปริมาตรของตัวละลาย = (7.5 x 400) / 100 = 30 ดังนั้น ปริมาตรของเอทิลแอลกอฮอล์ที่ละลายอยู่ในสารละลายนี้เท่ากับ 30 ลูกบาศก์เซนติเมตร)
- ถ้าต้องการเตรียมสารละลายเอทิลแอลกอฮอล์ความเข้มข้นร้อยละ 15 โดยปริมาตร จำนวน 500 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะต้องใช้น้ำและเอทิลแอลกอฮอล์อย่างละกี่ลูกบาศก์เซนติเมตร (แนวตอบ : ร้อยละโดยปริมาตร = (ปริมาตรของตัวละลาย / ปริมาตรของสารละลาย) x 100 15 = (ปริมาตรของตัวละลาย / 500) x 100 ปริมาตรของตัวละลาย = (15 x 500) / 100 = 75 ปริมาตรของตัวทำละลาย = ปริมาตรของสารละลาย – ปริมาตรของตัวละลาย = 500 – 75 = 425 ดังนั้น การเตรียมสารละลายเอทิลแอลกอฮอล์ความเข้มข้นร้อยละ 15 โดยปริมาตร จำนวน 500 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะต้องใช้เอทิลแอลกอฮอล์ 75 ลูกบาศก์เซนติเมตร ผสมกับน้ำ 425 ลูกบาศก์เซนติเมตร) - ถ้าต้องการเตรียมสารละลายกรดแอซีติกความเข้มข้นร้อยละ 12.5 โดยปริมาตร จำนวน 800 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะต้องใช้น้ำ และกรดแอซีติกอย่างละกี่ลูกบาศก์เซนติเมตร (แนวตอบ : ร้อยละโดยปริมาตร = (ปริมาตรของตัวละลาย / ปริมาตรของสารละลาย) x 100 12.5 = (ปริมาตรของตัวละลาย / 800) x 100 ปริมาตรของตัวละลาย = (12.5 x 800) / 100 = 100 ปริมาตรของตัวทำละลาย = ปริมาตรของสารละลาย – ปริมาตรของตัวละลาย = 800 – 100 = 700 ดังนั้น การเตรียมสารละลายกรดแอซีติกเข้มข้นร้อยละ 12.5 โดยปริมาตร จำนวน 800 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะต้องใช้กรดแอซีติก 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร ผสมกับน้ำ 700 ลูกบาศก์เซนติเมตร) 18. นักเรียนทำใบงานที่ 3.3 เรื่อง ความเข้มข้นของสารละลาย โดยให้นักเรียนตอบคำถามให้ถูกต้อง ชั่วโมงที่ 4 ขั้นที่ 2 สำรวจค้นหา (Explore) 19. ทบทวนความรู้จากชั่วโมงที่แล้วพอสังเขป 20. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 5-7 คน เพื่อทำกิจกรรมการเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลาย เป็นของเหลว เพื่อให้นักเรียนเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลวให้ได้ความเข้มข้นตามที่ ต้องการ 21. ครูแนะนำอุปกรณ์การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลวที่ประกอบด้วย เอ ทานอล น้ำกลั่น แท่งแก้วคนสาร บีกเกอร์ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร และกระบอกตวงขนาด 100 ลูกบาศก์ เซนติเมตร
22. นักเรียนดำเนินการเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลวตามวิธีการทดลองในใบ กิจกรรมที่ 10 การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว และบันทึกผลการทดลอง อภิปรายผล การทดลอง และตอบคำถามท้ายการทดลอง ขั้นที่ 3 อธิบายความรู้ (Explain) 23. นักเรียนออกมานำเสนอผลการทำกิจกรรมการเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็น ของเหลวบริเวณหน้าชั้นเรียน ชั่วโมงที่ 5 ขั้นที่ 2 สำรวจค้นหา (Explore) 24. ทบทวนความรู้จากชั่วโมงที่แล้วพอสังเขป 25. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 5-7 คน (กลุ่มเดิม) เพื่อทำกิจกรรมการเตรียมสารละลายที่ตัวละลายเป็น ของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว เพื่อให้นักเรียนเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลาย เป็นของเหลวให้ได้ความเข้มข้นตามที่ต้องการ 26. ครูแนะนำอุปกรณ์การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลวที่ ประกอบด้วย คอปเปอร์ (II) ซัลเฟต น้ำกลั่น แท่งแก้วคนสาร กระบอกตวงขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร บีกเกอร์ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร และเครื่องชั่งสาร 27. นักเรียนดำเนินการเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลวตามวิธีการ ทดลองในใบกิจกรรมที่ 11 การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว และบันทึก ผลการทดลอง อภิปรายผลการทดลอง และตอบคำถามท้ายการทดลอง ขั้นที่ 3 อธิบายความรู้ (Explain) 28. นักเรียนออกมานำเสนอผลการทำกิจกรรมการเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำ ละลายเป็นของเหลวบริเวณหน้าชั้นเรียน 29. จากนั้นครูสุ่มนักเรียนเพื่อตอบคำถามท้ายทำกิจกรรม โดยใช้คำถามต่อไปนี้ - สารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต มีสารใดเป็นตัวทำละลายและตัวละลาย เพราะเหตุใด (แนวตอบ : สารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต มีน้ำเป็นตัวทำละลาย และคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต เป็นตัวละลาย เนื่องจาก สารทั้ง 2 ชนิด อยู่ในสถานะต่างกัน แต่เมื่อผสมกันแล้วได้สารละลายที่อยู่ในสถานะของเหลวเช่นเดียวกับน้ำ) - สารละลายที่เตรียมจากคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต 2 5 และ 10 กรัม มีลักษณะเหมือนและแตกต่างกันอย่างไร (แนวตอบ : สารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตที่เตรียมจากคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตปริมาณแตกต่างกัน จะมีความเข้มข้น ของสารละลายแตกต่างกัน ซึ่งสารละลายที่มีความเข้มข้นมากจะมีสีเข้ม ส่วนสารละลายที่มีความเข้มข้นน้อยจะมีสีที่ อ่อนกว่า) - จงคำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต ในหน่วยร้อยละโดยมวลต่อปริมาตรจากสารละลาย คอปเปอร์ (II) ซัลเฟตที่เตรียมได้จากกิจกรรม (แนวตอบ : จากสูตร ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร = (มวลของตัวละลาย / ปริมาตรของสารละลาย) x 100 สารละลายที่เตรียมจากคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต 2 กรัม
ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร = (2 / 100) x 100 = 2 สารละลายที่เตรียมจากคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต 5 กรัม ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร = (5 / 100) x 100 = 5 สารละลายที่เตรียมจากคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต 10 กรัม ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร = (10 / 100) x 100 = 10 ดังนั้น สารละลายที่เตรียมได้จากคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต จำนวน 2 5 และ 10 กรัม จะมีความเข้มข้นร้อยละ 2 , 5 และ 10 โดยมวลต่อปริมาตร ตามลำดับ) 30. นักเรียนและครูร่วมกันอภิปรายผลกิจกรรม การเตรียมสารละลายที่ตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำ ละลายเป็นของเหลว เพื่อให้ได้ข้อสรุป ดังนี้ สารละลายที่เตรียมได้จะมีความเข้มข้นร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร ซึ่งมีน้ำ เป็นตัวทำละลาย และคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตเป็นตัวละลาย โดยสารละลายที่เตรียมจากคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต จำนวน 10 กรัม จะมีความเข้มข้นสูงที่สุด คือ ร้อยละ 10 โดยมวลต่อปริมาตร ตามด้วยสารละลายที่เตรียมจากคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต จำนวน 5 และ 2 กรัม ซึ่งมีความเข้มข้นร้อยละ 5 และ 2 โดยมวลต่อปริมาตร ตามลำดับ ขั้นที่ 4 ขยายความเข้าใจ (Elaborate) 31. นักเรียนทำแบบฝึกหัดที่ช่วยทบทวนเนื้อหาและตรวจสอบความรู้ความเข้าใจของผู้เรียน (Exercise 3.3) 32. ครูถามคำถามสำคัญกับนักเรียน โดยใช้คำถามต่อไปนี้ - หากต้องการเตรียมสารละลายเอทิลแอลกอฮอล์ความเข้มข้นร้อยละ 40 โดยปริมาตร จำนวน 800 ลูกบาศก์ เซนติเมตร จะต้องใช้เอทิลแอลกอฮอล์และน้ำอย่างละกี่ลูกบาศก์เซนติเมตร (แนวตอบ : การเตรียมสารละลายเอทิลแอลกอฮอล์ความเข้มข้นร้อยละ 40 โดยปริมาตร จำนวน 800 ลูกบาศก์ เซนติเมตร จะต้องใช้เอทิลแอลกอฮอล์ 320 ลูกบาศก์เซนติเมตร ผสมกับน้ำ 480 ลูกบาศก์เซนติเมตร) ขั้นสรุป ขั้นที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate) 33. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปเกี่ยวกับการคำนวณความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยต่าง ๆ 34. ครูตรวจสอบและประเมินผลดังนี้ - ตรวจสอบผลกิจกรรมการเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว - ตรวจสอบผลกิจกรรมการเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว - ตรวจสอบความถูกต้องจากใบกิจกรรมที่ 10 การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว - ตรวจสอบความถูกต้องจากใบกิจกรรมที่ 11 การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว - ตรวจสอบความถูกต้องจากใบงานที่ 3.3 เรื่อง ความเข้มข้นของสารละลาย - ตรวจสอบผลการทำกิจกรรม Exercise 3.3 ของนักเรียน - สังเกตการตอบคำถาม การทำกิจกรรม กระบวนการกลุ่ม และการนำเสนอผลงานของนักเรียน
9. สื่อการสอน 1. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เล่ม 1 2. สื่อการเรียนรู้ PowerPoint 3. แบบฝึกทักษะ 4. ใบงานที่ 3.3 เรื่อง ความเข้มข้นของสารละลาย 5. ใบกิจกรรมที่ 10 การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว 6. ใบกิจกรรมที่ 11 การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว 7. อุปกรณ์การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว 8. อุปกรณ์การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว 10. แหล่งเรียนรู้ในหรือนอกสถานที่ 1. ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ 2. อินเทอร์เน็ต
11. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 11.1 การประเมินระหว่าง การจัดกิจกรรม 1) ความเข้มข้นของ สารละลาย - การตอบคำถามใน ระหว่างการเรียน - การบันทึกผลและการ ตอบคำถามในใบ กิจกรรมที่ 10 , 11 - ตรวจใบงานที่ 3.3 - ตรวจ Exercise 3.3 - คำถามจากครูผู้สอน - ใบกิจกรรมที่ 10 - ใบกิจกรรมที่ 11 - ใบงานที่ 3.3 - Exercise 3.3 - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ 2) การปฏิบัติการ - ประเมินการปฏิบัติการ - แบบประเมินการ ปฏิบัติการ - ระดับคุณภาพพอใช้ ขึ้นไปผ่านเกณฑ์ 3) พฤติกรรมการทำงาน รายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - ระดับคุณภาพพอใช้ ขึ้นไปผ่านเกณฑ์ 4) พฤติกรรมการทำงาน รายกลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายกลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายกลุ่ม - ระดับคุณภาพพอใช้ ขึ้นไปผ่านเกณฑ์ 5) การนำเสนอผลงาน - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน - แบบประเมินการนำเสนอ ผลงาน - ระดับคุณภาพพอใช้ ขึ้นไปผ่านเกณฑ์ 6)คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ - สังเกตคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ขึ้นไปผ่านเกณฑ์ 12. กิจกรรมเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
13. บันทึกผลการเรียนรู้ และข้อเสนอแนะ 13.1 ผลการจัดการเรียนรู้ 13.1.1 ด้านความรู้ (K) 1) อธิบายความหมายของความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละโดยมวล ร้อยละโดยปริมาตรและ ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) คำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละโดยมวล ร้อยละโดยปริมาตร และร้อยละโดย มวลต่อปริมาตร ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.2 ด้านทักษะที่สำคัญ (P) 1) เตรียมสารละลายในหน่วยร้อยละโดยปริมาตรและร้อยละโดยมวลต่อปริมาตรได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) ใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์ได้อย่างถูกต้อง ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.3 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) 1) มีความสนใจใฝ่รู้หรืออยากรู้อยากเห็น ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.4 ด้านสมรรถนะ (C) 1) ความสามารถในการสื่อสาร ผู้เรียนที่เกิดสมรรถนะ มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่เกิดสมรรถนะ มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) ความสามารถในการคิด ผู้เรียนที่เกิดสมรรถนะ มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่เกิดสมรรถนะ มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................
3) ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ผู้เรียนที่เกิดสมรรถนะ มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่เกิดสมรรถนะ มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.2 ปัญหา อุปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 13.3 แนวทางแก้ไขปัญหา / ข้อเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ลงชื่อ............................................................. (นางสาวจิรนันท์ ทนงยิ่ง) ตำแหน่ง ครูผู้ช่วย
จุดประสงค์ เพื่อเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว วัสดุอุปกรณ์ 1. บีกเกอร์ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 4. กรวยกรอง 2. ขวดวัดปริมาตรขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 5. น้ำกลั่น 3. แท่งแก้วคนสาร 6. น้ำหวาน (สีแดงหรือสีเขียว) วิธีปฏิบัติ 1. ตวงน้ำหวานปริมาตร 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร ไส่ลงในบีกเกอร์ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 2. ตวงน้ำกลั่นปริมาตร 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร ใส่ลงในบีกเกอร์ในข้อ 1. ใช้แท่งแก้วคนสารคนให้เข้ากัน แล้ว เทลงในขวดวัดปริมาตรขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 3. ตวงน้ำกลั่น 10 ลูกบาศก์เซนติเมตร ใส่ลงในบีกเกอร์ในข้อ 1. เพื่อล้างสารละลายที่ตกค้างในบีกเกอร์ แล้ว เทลงในขวดวัดปริมาตรในข้อ 2. ทำซ้ำอีก 2 ครั้ง เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีสารละลายเหลืออยู่ในบีกเกอร์ 4. เติมน้ำกลั่นลงในขวดวัดปริมาตรจนสารละลายทั้งหมดมีปริมาตร 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร แล้วเทลงใน บีกเกอร์ ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร สังเกตสีของสารละลาย และบันทึกผล 5. ทำการทดลองซ้ำข้อ 1. - 4. โดยเปลี่ยนปริมาตรของน้ำหวานเป็น 10 ลูกบาศก์เซนติเมตร และ 40 ลูกบาศก์ เซนติเมตรตามลำดับ สังเกตสีของสารละลาย บันทีกผล และเปรียบเทียบกับสารละลายที่เตรียมได้ในครั้งแรก วิชา วิทยาศาสตร์ (ว22101) หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย กิจกรรมที่ 10 การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว ชื่อ-สกุล……………………………………………….………………. ชั้น/ห้อง ……..……. เลขที่ …………....
ตารางบันทึกผลการทดลอง ปริมาณน้ำหวาน ที่ใช้เตรียมสารละลาย (ลูกบาศก์เซนติเมตร) ความเข้มข้นของ สารละลายที่เตรียมได้ (ร้อยละโดยปริมาตร) สีของสารละลาย ที่เตรียมได้ 10 ……………………………. …………………………………………………. 20 ……………………………. …………………………………………………. 40 ……………………………. …………………………………………………. อภิปรายและสรุปผลการทดลอง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สารละลายน้ำหวานมีสารใดเป็นตัวทำละลายและตัวละลาย เพราะเหตุใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สารละลายที่เตรียมจากน้ำหวานปริมาตร 10 20 และ 40 ลูกบาศก์เซนติเมตร มีลักษณะเหมือนหรือแตกต่างกัน อย่างไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… จงคำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายน้ำหวานในหน่วยร้อยละโดยปริมาตร จากสารละลายน้ำหวานที่เตรียม ได้จากกิจกรรม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ค ำถำมหลังกิจกรรม
จุดประสงค์ เพื่อเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว วัสดุอุปกรณ์ 1. บีกเกอร์ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 4. กรวยกรอง 2. ขวดวัดปริมาตรขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 5. น้ำกลั่น 3. แท่งแก้วคนสาร 6. น้ำหวาน (สีแดงหรือสีเขียว) วิธีปฏิบัติ 1. ตวงน้ำหวานปริมาตร 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร ไส่ลงในบีกเกอร์ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 2. ตวงน้ำกลั่นปริมาตร 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร ใส่ลงในบีกเกอร์ในข้อ 1. ใช้แท่งแก้วคนสารคนให้เข้ากัน แล้ว เทลงในขวดวัดปริมาตรขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 3. ตวงน้ำกลั่น 10 ลูกบาศก์เซนติเมตร ใส่ลงในบีกเกอร์ในข้อ 1. เพื่อล้างสารละลายที่ตกค้างในบีกเกอร์ แล้ว เทลงในขวดวัดปริมาตรในข้อ 2. ทำซ้ำอีก 2 ครั้ง เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีสารละลายเหลืออยู่ในบีกเกอร์ 4. เติมน้ำกลั่นลงในขวดวัดปริมาตรจนสารละลายทั้งหมดมีปริมาตร 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร แล้วเทลงใน บีกเกอร์ ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร สังเกตสีของสารละลาย และบันทึกผล 5. ทำการทดลองซ้ำข้อ 1. - 4. โดยเปลี่ยนปริมาตรของน้ำหวานเป็น 10 ลูกบาศก์เซนติเมตร และ 40 ลูกบาศก์ เซนติเมตรตามลำดับ สังเกตสีของสารละลาย บันทีกผล และเปรียบเทียบกับสารละลายที่เตรียมได้ในครั้งแรก วิชา วิทยาศาสตร์ (ว22101) หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย กิจกรรมที่ 10 การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายและตัวทำละลายเป็นของเหลว ** เฉลยใบกิจกรรมสำหรับครูผู้สอน **
ตารางบันทึกผลการทดลอง ปริมาณน้ำหวาน ที่ใช้เตรียมสารละลาย (ลูกบาศก์เซนติเมตร) ความเข้มข้นของ สารละลายที่เตรียมได้ (ร้อยละโดยปริมาตร) สีของสารละลาย ที่เตรียมได้ 10 10 สีแดงจางๆ 20 20 สีแดงอ่อน 40 40 สีแดงเข้ม อภิปรายและสรุปผลการทดลอง สารละลายที่เตรียมได้จะมีดวามเข้มข้นเป็นร้อยละโดยปริมาตร ซึ่งมีน้ำเป็นตัวทำละลาย และน้ำหวานเป็นตัว ละลาย โดยสารละลายที่เตรียมจากน้ำหวาน 40 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะมีความเข้มข้นสูงที่สุด คือ ร้อยละ 40 โดย ปริมาตร ตามด้วยสารละลายที่เตรียมจากน้ำหวาน 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะมีความเข้มข้นร้อยละ 20 โดยปริมาตร และสารละลายที่เตรียมจากน้ำหวาน 10 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะมีความเข้มขันร้อยละ 10 โดยปริมาตร ตามลำดับ สารละลายน้ำหวานมีสารใดเป็นตัวทำละลายและตัวละลาย เพราะเหตุใด สารละลายน้ำหวานมีน้ำเป็นตัวทำละลายและน้ำหวานเป็นตัวละลาย ซึ่งสารทั้ง 2 ชนิด อยู่ในสถานะเดียวกัน สารที่มีปริมาณมากกว่าจึงเป็นตัวทำละลาย สารละลายที่เตรียมจากน้ำหวานปริมาตร 10 20 และ 40 ลูกบาศก์เซนติเมตร มีลักษณะเหมือนหรือแตกต่างกัน อย่างไร สารละลายน้ำหวานที่เตรียมจากน้ำหวานปริมาตรแตกต่างกันมีความเข้มข้นของสารละลายแตกต่างกัน ซึ่ง สารละลายที่มีความเข้มข้นมากมีสีเข้ม ส่วนสารละลายที่มีความเข้มข้นน้อยมีสีอ่อนกว่า จงคำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายน้ำหวานในหน่วยร้อยละโดยปริมาตร จากสารละลายน้ำหวานที่เตรียม ได้จากกิจกรรม สารละลายที่เตรียมได้จากน้ำหวานปริมาตร 10 20 และ 40 ลูกบาศก์เซนติเมตร มีความเข้มข้นร้อยละ 10 20 และ 40 โดยปริมาตร ตามลำดับ ค ำถำมหลังกิจกรรม
จุดประสงค์ เพื่อเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว วัสดุอุปกรณ์ 1. บีกเกอร์ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 5. เครื่องชั่งสาร 2. กระบอกตวงขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 6. น้ำกลั่น 3. แท่งแก้วคนสาร 7. คอปเปอร์ (II) ซัลเฟต 4. ขวดวัดปริมาตร วิธีปฏิบัติ 1. ใส่คอปเปอร์ (II) ซัลเฟตปริมาณ 5 กรัม ลงในบีกเกอร์ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 2. เติมน้ำกลั่น 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร ลงในบีกเกอร์ที่มีคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต แล้วใช้แท่งแก้วคนสารคนให้ คอปเปอร์ (II) ซัลเฟตละลายจนหมด 3. เทสารละลายในข้อ 2. ลงในขวดวัดปริมาตรขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร แล้วเติมน้ำกลั่นลงใน บีกเกอร์ปริมาณเล็กน้อย เพื่อล้างสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตที่ติดอยู่ในบีกเกอร์ และนำไปเทลงในขวดวัดปริมาตร ทำซ้ำ 2-3 ครั้ง เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตเหลืออยู่ในบีกเกอร์ 4. เติมน้ำกลั่นลงในขวดวัดปริมาตรจนสารละลายมีปริมาตร 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร สังเกตสีของสารละลาย และบันทึกผล 5. ทำการทดลองซ้ำในข้อ 1. - 4. โดยเปลี่ยนปริมาณสารคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตเป็นปริมาณ 2 กรัม และ 10 กรัม ตามลำดับ สังเกตสีของสารละลาย บันทึกผล และเปรียบเทียบกับสีของสารละลายที่เตรียมได้ในครั้งแรก วิชา วิทยาศาสตร์ (ว22101) หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย กิจกรรมที่ 11 การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว ชื่อ-สกุล……………………………………………….………………. ชั้น/ห้อง ……..……. เลขที่ …………....
ตารางบันทึกผลการทดลอง ปริมาณคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต ที่ใช้เตรียมสารละลาย (กรัม) ความเข้มข้นของ สารละลายที่เตรียมได้ (ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร) สีของสารละลาย ที่เตรียมได้ 2 ……………………………. …………………………………………………. 5 ……………………………. …………………………………………………. 10 ……………………………. …………………………………………………. อภิปรายและสรุปผลการทดลอง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สารละลายน้ำหวานมีสารใดเป็นตัวทำละลายและตัวละลาย เพราะเหตุใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สารละลายที่เตรียมจากน้ำหวานปริมาตร 10 20 และ 40 ลูกบาศก์เซนติเมตร มีลักษณะเหมือนหรือแตกต่างกัน อย่างไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… จงคำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายน้ำหวานในหน่วยร้อยละโดยปริมาตร จากสารละลายน้ำหวานที่เตรียม ได้จากกิจกรรม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ค ำถำมหลังกิจกรรม
จุดประสงค์ เพื่อเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว วัสดุอุปกรณ์ 1. บีกเกอร์ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 5. เครื่องชั่งสาร 2. กระบอกตวงขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 6. น้ำกลั่น 3. แท่งแก้วคนสาร 7. คอปเปอร์ (II) ซัลเฟต 4. ขวดวัดปริมาตร วิธีปฏิบัติ 1. ใส่คอปเปอร์ (II) ซัลเฟตปริมาณ 5 กรัม ลงในบีกเกอร์ขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร 2. เติมน้ำกลั่น 20 ลูกบาศก์เซนติเมตร ลงในบีกเกอร์ที่มีคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต แล้วใช้แท่งแก้วคนสารคนให้ คอปเปอร์ (II) ซัลเฟตละลายจนหมด 3. เทสารละลายในข้อ 2. ลงในขวดวัดปริมาตรขนาด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร แล้วเติมน้ำกลั่นลงใน บีกเกอร์ปริมาณเล็กน้อย เพื่อล้างสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตที่ติดอยู่ในบีกเกอร์ และนำไปเทลงในขวดวัดปริมาตร ทำซ้ำ 2-3 ครั้ง เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตเหลืออยู่ในบีกเกอร์ 4. เติมน้ำกลั่นลงในขวดวัดปริมาตรจนสารละลายมีปริมาตร 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร สังเกตสีของสารละลาย และบันทึกผล 5. ทำการทดลองซ้ำในข้อ 1. - 4. โดยเปลี่ยนปริมาณสารคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตเป็นปริมาณ 2 กรัม และ 10 กรัม ตามลำดับ สังเกตสีของสารละลาย บันทึกผล และเปรียบเทียบกับสีของสารละลายที่เตรียมได้ในครั้งแรก วิชา วิทยาศาสตร์ (ว22101) หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย กิจกรรมที่ 11 การเตรียมสารละลายที่มีตัวละลายเป็นของแข็งและตัวทำละลายเป็นของเหลว ** เฉลยใบกิจกรรมสำหรับครูผู้สอน **
ตารางบันทึกผลการทดลอง ปริมาณคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต ที่ใช้เตรียมสารละลาย (กรัม) ความเข้มข้นของ สารละลายที่เตรียมได้ (ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร) สีของสารละลาย ที่เตรียมได้ 2 2 สีฟ้าอ่อนๆ 5 5 สีฟ้า 10 10 สีฟ้าเข้ม อภิปรายและสรุปผลการทดลอง สารละลายที่เตรียมได้จะมีความเข้มข้นร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร ซึ่งมีน้ำเป็นตัวทำละลาย และคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตเป็นตัวละลาย โดยสารละลายที่เตรียมจากคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต 10 กรัม จะมีความเข้มข้นสูงที่สุด คือ ร้อยละ 10 โดยมวลต่อปริมาตร ตามด้วยสารละลายที่เตรียมจากคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต 5 กรัม จะมีความเข้มข้นร้อยละ 5 โดย มวลต่อปริมาตร และสารละลายที่เตรียมจากคอปเปร์ (II) ซัลเฟต 2 กรัม จะมีความเข้มข้นร้อยละ 2 โดยมวลต่อ ปริมาตร ตามลำดับ สารละลายน้ำหวานมีสารใดเป็นตัวทำละลายและตัวละลาย เพราะเหตุใด สารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต มีน้ำเป็นตัวทำละลายและคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต เป็นตัวละลาย เนื่องจากสาร ทั้ง 2 ชนิด อยู่ในสถานะต่างกันแต่เมื่อผสมกันแล้วได้สารละลายที่อยู่ในสถานะของเหลวเช่นเดียวกับน้ำ สารละลายที่เตรียมจากน้ำหวานปริมาตร 10 20 และ 40 ลูกบาศก์เซนติเมตร มีลักษณะเหมือนหรือแตกต่างกัน อย่างไร สารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต ที่เตรียมจากคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต ปริมาณต่างกัน มีความเข้มข้นต่างกัน ซึ่ง สารละลายที่มีความเข้มข้นมากมีสีเข้ม ส่วนความเข้มข้นน้อยมีสีอ่อนกว่า จงคำนวณหาความเข้มข้นของสารละลายน้ำหวานในหน่วยร้อยละโดยปริมาตร จากสารละลายน้ำหวานที่เตรียม ได้จากกิจกรรม สารละลายที่เตรียมได้จากคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต จำนวน 2 5 และ 10 กรัม มีความเข้มข้นร้อยละ 2 5 และ 10 โดยมวลต่อปริมาตร ตามลำดับ ค ำถำมหลังกิจกรรม
ใบงานที่ 3.3 ความเข้มข้นของสารละลาย คำชี้แจง : จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง 1. ละลายโซเดียมคลอไรด์ 15 กรัม ในน้ำ 250 กรัม สารละลายโซเดียมคลอไรด์ที่ได้จะมีความเข้มข้นเท่าใด .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 2. หากต้องการเตรียมสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตความเข้มข้นร้อยละ 7.5 โดยมวล จำนวน 350 กรัม จะต้องผสมคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตกับน้ำอย่างละกี่กรัม .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 3. หากต้องการสารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์ความเข้มข้นร้อยละ 12.5 จำนวน 750 กรัม จะสามารถเตรียม ได้อย่างไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................... .... .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .................
4. ผสมกรดแอซีติก 25 ลูกบาศก์เซนติเมตร ในน้ำ 450 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะได้สารละลายกรดแอซีติกมี ความเข้มข้นร้อยละโดยปริมาตรเท่าใด และมีปริมาตรเท่าใด .............................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................................... ..................... .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ .................................. .............................................................................................................................................................................. 5. หากต้องการเตรียมสารละลายเอทิลแอลกอฮอล์ความเข้มข้นร้อยละ 12.5 โดยปริมาตร จำนวน 550 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะต้องใช้เอทิลแอลกอฮอล์และน้ำอย่างละกี่ลูกบาศก์เซนติเมตร ........................................................................................................................................... ................................... .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 6. หากต้องการเตรียมสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตความเข้มข้นร้อยละ 8 โดยมวลต่อปริมาตร จำนวน 350 ลูกบาศก์เซนติเมตร สามารถเตรียมได้อย่างไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
ใบงานที่ 3.3 เฉลย ความเข้มข้นของสารละลาย คำชี้แจง : จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง 1. ละลายโซเดียมคลอไรด์ 15 กรัม ในน้ำ 250 กรัม สารละลายโซเดียมคลอไรด์ที่ได้จะมีความเข้มข้นเท่าใด .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 2. หากต้องการเตรียมสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตความเข้มข้นร้อยละ 7.5 โดยมวล จำนวน 350 กรัม จะต้องผสมคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตกับน้ำอย่างละกี่กรัม .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 3. หากต้องการสารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์ความเข้มข้นร้อยละ 12.5 จำนวน 750 กรัม จะสามารถเตรียม ได้อย่างไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................... ........................... .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. วิธีทำ ร้อยละโดยมวล = (มวลของตัวละลาย / มวลของสารละลาย) x 100 = (15 / 250 + 15) x 100 = 5.66 ดังนั้น สารละลายโซเดียมคลอไรด์มีความเข้มข้นร้อยละ 5.66 โดยมวล วิธีทำ ร้อยละโดยมวล = (มวลของตัวละลาย / มวลของสารละลาย) x 100 7.5 = (มวลของตัวละลาย / 350) x 100 มวลของตัวละลาย = (7.5 x 350) / 100 = 26.25 มวลของตัวทำละลาย = มวลของสารละลาย – มวลของตัวละลาย = 350 – 26.25 = 323.75 ดังนั้น ต้องผสมคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต 26.25 กรัม กับน้ำ 323.75 กรัม เพื่อเตรียมสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตความเข้มข้นร้อยละ 7.5 โดยมวล จำนวน 350 กรัม วิธีทำ ร้อยละโดยมวล = (มวลของตัวละลาย / มวลของสารละลาย) x 100 12.5 = (มวลของตัวละลาย / 750) x 100 มวลของตัวละลาย = (12.5 x 750) / 100 = 93.75 มวลของตัวทำละลาย = มวลของสารละลาย – มวลของตัวละลาย = 750 – 93.75 = 656.25 ดังนั้น ต้องชั่งโซเดียมไฮดรอกไซด์93.75 กรัม ผสมกับน้ำ 656.25 กรัม เพื่อเตรียมโซเดียมไฮดรอกไซด์ ความเข้มข้นร้อยละ 12.5 จำนวน 750 กรัม
4. ผสมกรดแอซีติก 25 ลูกบาศก์เซนติเมตร ในน้ำ 450 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะได้สารละลายกรดแอซีติกมี ความเข้มข้นร้อยละโดยปริมาตรเท่าใด และมีปริมาตรเท่าใด .............................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................................... ..................... .............................................................................................. .............................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 5. หากต้องการเตรียมสารละลายเอทิลแอลกอฮอล์ความเข้มข้นร้อยละ 12.5 โดยปริมาตร จำนวน 550 ลูกบาศก์เซนติเมตร จะต้องใช้เอทิลแอลกอฮอล์และน้ำอย่างละกี่ลูกบาศก์เซนติเมตร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 6. หากต้องการเตรียมสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟตความเข้มข้นร้อยละ 8 โดยมวลต่อปริมาตร จำนวน 350 ลูกบาศก์เซนติเมตร สามารถเตรียมได้อย่างไร .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................... .................... .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. วิธีทำ ร้อยละโดยปริมาตร = (ปริมาตรของตัวละลาย / ปริมาตรของสารละลาย) x 100 = (25 / 450 + 25) x 100 = 5.26 ดังนั้น สารละลายกรดแอซีติกมีความเข้มข้นร้อยละ 5.26 โดยปริมาตร และมีปริมาตรสุดท้ายเท่ากับ 475 ลูกบาศก์เซนติเมตร วิธีทำ ร้อยละโดยปริมาตร = (ปริมาตรของตัวละลาย / ปริมาตรของสารละลาย) x 100 12.5 = (ปริมาตรของตัวละลาย / 550) x 100 ปริมาตรของตัวละลาย = (12.5 x 550) / 100 = 68.75 ลูกบาศก์เซนติเมตร ปริมาตรของตัวทำละลาย = 550 – 68.75 = 481.25 ลูกบาศก์เซนติเมตร ดังนั้น ต้องใช้เอทิลแอลกอฮอล์ 68.75 ลูกบาศก์เซนติเมตร ผสมน้ำ 481.25 ลูกบาศก์เซนติเมตร เพื่อให้ได้ สารละลายเอทิลแอลกอฮอล์ความเข้มข้นร้อยละ 12.5 โดยปริมาตร จำนวน 550 ลูกบาศก์เซนติเมตร วิธีทำ ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร = (มวลของตัวละลาย / ปริมาตรของสารละลาย) x 100 8 = (มวลของตัวละลาย / 350) x 100 มวลของตัวละลาย = (8 x 350) / 100 = 28 ดังนั้น ต้องใช้คอปเปอร์ (II) ซัลเฟต 28 กรัม ผสมกับน้ำที่ปริมาตรน้อยกว่า 350 ลูกบาศก์เซนติเมตร (อาจใช้ปริมาตรน้ำครึ่งหนึ่งจากปริมาตรสุดท้ายของสารละลาย) แล้วจึงปรับปริมาตรสุดท้ายเป็น 350 ลูกบาศก์เซนติเมตร
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 14 สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายวิชา วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565 หน่วยการเรียนรู้ที่3 เรื่อง การใช้สารละลายในชีวิตประจำวัน เวลา 3 ชั่วโมง --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด สาระที่ 1 วิทยาศาสตร์กายภาพ มาตรฐานการเรียนรู้ ว 2.1 เข้าใจสมบัติของสสาร องค์ประกอบของสสาร ความสัมพันธ์ระหว่างสมบัติของสสารกับโครงสร้างและ แรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาค หลักและธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงสถานะของสสาร การเกิด สารละลาย และการเกิดปฏิกิริยาเคมี ตัวชี้วัด ว 2.1 ม.2/6 ตระหนักถึงความสำคัญของการนำความรู้เรื่องความเข้มข้นของสารไปใช้โดยยกตัวอย่างการ ใช้สารละลายในชีวิตประจำวันอย่างถูกต้องและปลอดภัย 2. จุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วัด 2.1 ความรู้(K) 1. อธิบายการนำสารละลายไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน (K) 2. ระบุความเข้มข้นของสารละลายที่นำมาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน (K) 2.2 ทักษะ/กระบวนการ/กระบวนการคิด (P) 1. ประยุกต์ใช้ความรู้เกี่ยวกับสารละลายมาใช้ในชีวิตประจำวันได้ (P) 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์(A) 1. มีความสนใจใฝ่รู้หรืออยากรู้อยากเห็น (A) 2. ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ (A) 3. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด สารละลายถูกนำมาใช้ในชีวิตประจำวัน ซึ่งจะใช้ที่ความเข้มข้นแตกต่างกัน เช่น น้ำส้มสายชูมีความเข้มข้นของ กรดแอซีติกร้อยละ 4-18 โดยปริมาตร แอลกอฮอล์ล้างแผลมีความเข้มข้นของเอทิลแอลกอฮอล์ร้อยละ 70 โดยปริมาตร น้ำเกลือมีความเข้มข้นของโซเดียมคลอไรด์ร้อยละ 0.9 โดยมวลต่อปริมาตร หรือร้อยละ 15 โดยมวลต่อปริมาตร น้ำยา ล้างเล็บมีความเข้มข้นของแอซีโตนร้อยละ 80 โดยปริมาตร สำหรับสารทำความสะอาดและสารเคมีกำจัดศัตรูพืชจะถูก นำมาทำให้เจือจางก่อนนำไปใช้
4. สาระการเรียนรู้ 4.1 ความรู้ (K) การใช้สารละลายในชีวิตประจำวัน 4.2 ทักษะที่สำคัญ (P) - 4.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) รักชาติ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่ความรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) (จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน) ทักษะ 3R Reading (อ่านออก) (W)Riting (เขียนได้) (A)Rithmetics (คิดเลขเป็น) ทักษะ 8C Critical Thinking and Problem Solving : ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา Creativity and Innovation : ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม Collaboration Teamwork and Leadership : ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ Cross-cultural Understanding : ทักษะด้านความเข้าใจความต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ Communications Information and Media Literacy : ทักษะด้านการสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ Computing and ICT Literacy : ทักษะด้านคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร Career and Learning Skills : ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ Compassion : มีคุณธรรม มีเมตตา กรุณา มีระเบียบวินัย ทักษะ 2L Learning Skills : ทักษะการเรียนรู้ Leadership : ภาวะผู้นำ
7. การบูรณาการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 7.1 ความพอประมาณ การใช้อุปกรณ์และสารเคมีในการทดลองอย่างพอเหมาะ 7.2 ความมีเหตุผล ตอบคำถามและวิเคราะห์สถานการณ์อย่างมีเหตุผล การปฏิบัติกิจกรรมอย่างมีเหตุผล 7.3 การมีภูมิคุ้มกัน - 7.4 เงื่อนไขความรู้ การใช้สารละลายในชีวิตประจำวัน 7.5 เงื่อนไขคุณธรรม การปฏิบัติกิจกรรมด้วยความซื่อสัตย์และมีวินัย 7.6 4 มิติ 7.6.1 ด้านเศรษฐกิจ - 7.6.2 ด้านสังคม - 7.6.3 ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม - การใช้สารละลายในชีวิตประจำวันโดยไม่ส่งผลกระทบต่อธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 7.6.4 ด้านวัฒนธรรม - 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ชั่วโมงที่ 1 ขั้นนำ ขั้นที่ 1 กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. ครูถามคำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียนเพื่อนำเข้าสู่การเรียนการสอนว่า “สารละลายที่นักเรียนรู้จักใน ชีวิตประจำวันมีอะไรบ้าง” (แนวตอบ : คำตอบของนักเรียนขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครูผู้สอน เช่น น้ำส้มสายชูเป็นสารละลายที่ประกอบด้วยน้ำเป็น ตัวทำละลาย และกรดแอซีติกเป็นตัวละลาย ใช้เพิ่มรสเปรี้ยวให้กับอาหารหรือแอลกอฮอล์ล้างแผลเป็นสารละลายที่ ประกอบด้วยเอทิลแอลกอฮอล์เป็นตัวทำละลาย และน้ำเป็นตัวละลาย ใช้ล้างแผลเพื่อฆ่าเชื้อโรคต่าง ๆ ) ขั้นที่ 2 สำรวจค้นหา (Explore) 2. ครูอธิบายกับนักเรียนว่า “ปัจจุบันมีการนำสารละลายต่าง ๆ มาใช้ประโยชน์ในหลายด้าน ทั้งด้านอุปโภค บริโภค ด้านการแพทย์ ด้านการเกษตร และด้านอุตสาหกรรม สารละลายแต่ละชนิดถูกใช้ที่ความเข้มข้นแตกต่างกัน”
3. นักเรียนศึกษาเรื่อง การนำความรู้เรื่องสารละลายไปใช้ในชีวิตประจำจากหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน วิทยาศาสตร์ ม.2 เล่ม 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย 4. นักเรียนและครูร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับการใช้สารละลายในชีวิตประจำวัน เพื่อให้ได้ข้อสรุป ดังนี้ สารละลายแต่ละชนิดจะใช้ที่ความเข้มข้นแตกต่างกัน ตัวอย่างเช่น - น้ำส้มสายชู มีน้ำเป็นตัวทำละลาย และกรดแอซีติกเป็นตัวละลาย ถูกนำมาใช้ที่ความเข้มข้นร้อยละ 4-18 โดยปริมาตร - แอลกอฮอล์ล้างแผล มีเอทิลแอลกอฮอล์เป็นตัวทำละลาย และน้ำเป็นตัวละลาย ถูกใช้ที่ความเข้มข้นร้อยละ 70 โดยปริมาตร - น้ำเกลือ มีน้ำเป็นตัวทำละลาย และโซเดียมคลอไรด์เป็นตัวละลาย ถูกใช้ที่ความเข้มข้นร้อยละ 0.9 หรือ 15 โดยมวลต่อปริมาตร ตามวัตถุประสงค์ของการใช้งาน - สารทำความสะอาด มีกรดไฮโดรคลอริกหรือกรดซัลฟิวริกเป็นตัวละลาย ถูกใช้ที่ความเข้มข้นต่ำ 5. นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น 4 กลุ่ม หรือตามความเหมาะสมเพื่อสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับการใช้สารละลายใน ด้านต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน ตามหัวข้อดังนี้ - กลุ่มที่ 1 เรื่อง การใช้สารละลายในด้านการอุปโภคและบริโภค - กลุ่มที่ 2 เรื่อง การใช้สารละลายในด้านการแพทย์ - กลุ่มที่ 3 เรื่อง การใช้สารละลายในด้านการเกษตร - กลุ่มที่ 4 เรื่อง การใช้สารละลายในด้านอุตสาหกรรม ชั่วโมงที่ 2 ขั้นที่ 2 สำรวจค้นหา (Explore) 6. ทบทวนความรู้จากชั่วโมงที่แล้วพอสังเขป 67. นักเรียนแต่ละกลุ่มทำชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) เรื่อง ป้ายนิเทศการใช้สารละลายในชีวิตประจำวัน ขั้นที่ 3 อธิบายความรู้ (Explain) 8. นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมานำเสนอชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) เรื่อง ป้ายนิเทศการใช้สารละลาย ในชีวิตประจำวันที่ได้จัดทำขึ้นบริเวณหน้าชั้นเรียน โดยเปิดโอกาสให้เพื่อนร่วมชั้นร่วมกันซักถามและแสดงความคิดเห็น ได้อย่างอิสระ ชั่วโมงที่3 ขั้นที่ 4 ขยายความเข้าใจ (Elaborate) 9. นักเรียนทำแบบฝึกหัดที่ช่วยทบทวนเนื้อหาและตรวจสอบความรู้ความเข้าใจของผู้เรียน (Exercise 3.4) 10. ครูถามคำถามสำคัญกับนักเรียน โดยใช้คำถามต่อไปนี้ - น้ำในแอลกอฮอล์ล้างแผลกับในน้ำเกลือทำหน้าที่เหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร (แนวตอบ : น้ำในแอลกอฮอล์ล้างแผลทำหน้าที่เป็นตัวละลาย แต่น้ำในน้ำเกลือทำหน้าที่เป็นตัวทำละลาย)
- เพราะเหตุใดการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชจึงต้องนำมาผสมน้ำก่อนใช้ (แนวตอบ : เนื่องจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืชเป็นสารอันตราย หากได้รับเข้าสู่ร่างกายจะก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย หรือก่อให้เกิดสารพิษตกค้างในสิ่งแวดล้อมได้ จึงต้องนำมาผสมน้ำเพื่อทำให้มีความเข้มข้นลดลงก่อนนำไปใช้ เพื่อไม่ให้ เกิดอันตรายต่อผู้ใช้ หรือตกค้างในสิ่งแวดล้อม) 11. นักเรียนร่วมกันสรุปเนื้อหาสาระสำคัญของหน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย 12. นักเรียนทำกิจกรรมส่งเสริมฝึกทักษะกระบวนการคิด โดยนักเรียนพิจารณาสถานการณ์ที่กำหนดให้แล้ว ตอบคำถามให้ถูกต้อง ขั้นสรุป ขั้นที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate) 13. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปเกี่ยวกับการใช้สารละลายในชีวิตประจำวัน ประโยชน์และโทษของสารละลายที่ ใช้ในชีวิต จากนั้นสรุปสาระสำคัญของหน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลายลงในสมุดประจำตัว 14. นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง สารละลาย เพื่อวัดความรู้ที่นักเรียนได้รับ หลังจากผ่านการเรียนรู้ 15. ครูตรวจสอบและประเมินผลดังนี้ - ตรวจสอบการทำชิ้นงาน/ภาระงาน(รวบยอด) เรื่อง ป้ายนิเทศการใช้สารละลายในชีวิตประจำวัน - ตรวจสอบความถูกต้องจากการสรุปสาระสำคัญของหน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย - ตรวจสอบความถูกต้องจากการทำแบบทดสอบหลังเรียนหน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย - ตรวจสอบความถูกต้องจากใบงานที่ 3.4 เรื่อง การใช้สารละลายในชีวิตประจำวัน - ตรวจสอบผลการทำกิจกรรม Exercise 3.4 ของนักเรียน - สังเกตการตอบคำถาม การทำกิจกรรม กระบวนการกลุ่ม และการนำเสนอผลงานของนักเรียน 9. สื่อการสอน 1. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เล่ม 1 2. สื่อการเรียนรู้ PowerPoint 3. แบบฝึกทักษะ 4. ใบงานที่ 3.4 เรื่อง การใช้สารละลายในชีวิตประจำวัน 5. แบบทดสอบหลังเรียนหน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สารละลาย 10. แหล่งเรียนรู้ในหรือนอกสถานที่ 1. ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ 2. อินเทอร์เน็ต
11. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 11.1 การประเมินระหว่าง การจัดกิจกรรม 1) สารใช้สารละลายใน ชีวิตประจำวัน - การตอบคำถามใน ระหว่างการเรียน - ตรวจใบงานที่ 3.4 - ตรวจ Exercise 3.4 - ตรวจสรุปสาระสำคัญ - ตรวจป้ายนิเทศ - คำถามจากครูผู้สอน - ใบงานที่ 3.4 - Exercise 3.4 - แบบประเมินชิ้นงาน - แบบประเมินชิ้นงาน - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ 2) การปฏิบัติการ - ประเมินการปฏิบัติการ - แบบประเมินการ ปฏิบัติการ - ระดับคุณภาพพอใช้ ขึ้นไปผ่านเกณฑ์ 3) พฤติกรรมการทำงาน รายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - ระดับคุณภาพพอใช้ ขึ้นไปผ่านเกณฑ์ 4) พฤติกรรมการทำงาน รายกลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายกลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายกลุ่ม - ระดับคุณภาพพอใช้ ขึ้นไปผ่านเกณฑ์ 5) การนำเสนอผลงาน - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน - แบบประเมินการนำเสนอ ผลงาน - ระดับคุณภาพพอใช้ ขึ้นไปผ่านเกณฑ์ 6)คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ - สังเกตคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ขึ้นไปผ่านเกณฑ์ 11.2 การประเมินหลังการ จัดกิจกรรม - ตรวจแบบทดสอบหลัง เรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 - แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ 12. กิจกรรมเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
13. บันทึกผลการเรียนรู้ และข้อเสนอแนะ 13.1 ผลการจัดการเรียนรู้ 13.1.1 ด้านความรู้ (K) 1) อธิบายการนำสารละลายไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) ระบุความเข้มข้นของสารละลายที่นำมาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.2 ด้านทักษะที่สำคัญ (P) 1) ประยุกต์ใช้ความรู้เกี่ยวกับสารละลายมาใช้ในชีวิตประจำวันได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.3 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) 1) มีความสนใจใฝ่รู้หรืออยากรู้อยากเห็น ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.4 ด้านสมรรถนะ (C) 1) ความสามารถในการสื่อสาร ผู้เรียนที่เกิดสมรรถนะ มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่เกิดสมรรถนะ มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) ความสามารถในการคิด ผู้เรียนที่เกิดสมรรถนะ มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่เกิดสมรรถนะ มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 3) ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ผู้เรียนที่เกิดสมรรถนะ มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่เกิดสมรรถนะ มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................
13.2 ปัญหา อุปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 13.3 แนวทางแก้ไขปัญหา / ข้อเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ลงชื่อ............................................................. (นางสาวจิรนันท์ ทนงยิ่ง) ตำแหน่ง ครูผู้ช่วย
ใบงานที่ 3.4 การใช้สารละลายในชีวิตประจำวัน คำชี้แจง : จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง 1. ในชีวิตประจำวันนักเรียนสามารถพบเห็นหรือใช้ประโยชน์จากสารละลายอะไรบ้าง 2. ความเข้มข้มที่ระบุไว้ข้างขวดสารละลายในภาพมีความหมายว่าอย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
เฉลย ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ใบงานที่ 3.4 การใช้สารละลายในชีวิตประจำวัน คำชี้แจง : จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง 1. ในชีวิตประจำวันนักเรียนสามารถพบเห็นหรือใช้ประโยชน์จากสารละลายอะไรบ้าง 2. ความเข้มข้มที่ระบุไว้ข้างขวดสารละลายในภาพมีความหมายว่าอย่างไร สารละลายภายในขวดปริมาตร 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร ประกอบด้วยแอลกอฮอล์ 75 ลูกบาศก์เซนติเมตร และน้ำ 25 ลูกบาศก์เซนติเมตร การใช้ประโยชน์จากสารละลายส่วนใหญ่จะเป็นทางด้านการอุปโภคบริโภค เช่น การดื่มน้ำอัดลม น้ำผลไม้ รวมทั้งน้ำหวานชนิดต่างๆ อาหารหลายชนิดในขั้นตอนการปรงอาหารจะใช้น้ำเป็นตัวทำละลาย เมื่อเกิดบาดแผลจะใช้สารละลายแอลกอฮอล์ 70% เพื่อทำความสะอาดบาดแผล
ภาคผนวก - ใบงาน/เฉลยใบงาน - แบบประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน - แบบประเมินการปฏิบัติการ - แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม - แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
แบบประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน ลำดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 4 3 2 1 1 ความสอดคล้องกับจุดประสงค์ 2 ความถูกต้องของเนื้อหา 3 ความคิดสร้างสรรค์ 4 ความตรงต่อเวลา รวม เกณฑ์การประเมิน ประเด็นที่ประเมิน ระดับคะแนน 4 3 2 1 1. ความสอดคล้อง กับจุดประสงค์ ผลงานสอดคล้อง กับจุดประสงค์ทุก ประเด็น ผลงานสอดคล้อง กับจุดประสงค์เป็น ส่วนใหญ่ ผลงานสอดคล้อง กับจุดประสงค์บาง ประเด็น ผลงานไม่สอดคล้อง กับจุดประสงค์ 2. ความถูกต้องของ เนื้อหา เนื้อหาสาระของ ผลงานถูกต้อง ครบถ้วน เนื้อหาสาระของ ผลงานถูกต้องเป็น ส่วนใหญ่ เนื้อหาสาระของ ผลงานถูกต้องบาง ประเด็น เนื้อหาสาระของ ผลงานไม่ถูกต้อง เป็นส่วนใหญ่ 3. ความคิด สร้างสรรค์ ผลงานแสดงถึง ความคิดสร้างสรรค์ แปลกใหม่ และเป็น ระบบ ผลงานแสดงถึง ความคิดสร้างสรรค์ แปลกใหม่ แต่ยังไม่ เป็นระบบ ผลงานมีความ น่าสนใจ แต่ยังไม่มี แนวคิดแปลกใหม่ ผลงานไม่มีความ น่าสนใจ และไม่ แสดงถึงแนวคิด แปลกใหม่ 4. ความตรงต่อ เวลา ส่งชิ้นงานภายใน เวลาที่กำหนด ส่งชิ้นงานช้ากว่า เวลาที่กำหนด 1 วัน ส่งชิ้นงานช้ากว่า เวลาที่กำหนด 2 วัน ส่งชิ้นงานช้ากว่า เวลาที่กำหนด 3 วัน ขึ้นไป เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 14 – 16 ดีมาก 11 – 13 ดี 8 – 10 พอใช้ ต่ำกว่า 8 ปรับปรุง
แบบประเมินการปฏิบัติการ ลำดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 4 3 2 1 1 การปฏิบัติการทดลอง 2 ความคล่องแคล่วในขณะปฏิบัติการ 3 การนำเสนอ รวม เกณฑ์การประเมิน ประเด็นที่ประเมิน ระดับคะแนน 4 3 2 1 1. การปฏิบัติการ ทดลอง ทำการทดลองตาม ขั้นตอน และใช้ อุปกรณ์ได้อย่าง ถูกต้อง ทำการทดลองตาม ขั้นตอน และใช้ อุปกรณ์ได้อย่าง ถูกต้อง แต่อาจต้อง ได้รับคำแนะนำบ้าง ต้องให้ความ ช่วยเหลือบ้างในการ ทำการทดลอง และ การใช้อุปกรณ์ ต้องให้ความ ช่วยเหลืออย่างมาก ในการทำการทดลอง และการใช้อุปกรณ์ 2. ความคล่องแคล่ว ในขณะปฏิบัติการ มีความคล่องแคล่ว ในขณะทำการ ทดลองโดยไม่ต้อง ได้รับคำชี้แนะ และ ทำการทดลองเสร็จ ทันเวลา มีความคล่องแคล่ว ในขณะทำการ ทดลองแต่ต้องได้รับ คำแนะนำบ้าง และ ทำการทดลองเสร็จ ทันเวลา ขาดความคล่องแคล่ว ในขณะทำการ ทดลองจึงทำการ ทดลองเสร็จไม่ ทันเวลา ทำการทดลองเสร็จ ไม่ทันเวลา และทำ อุปกรณ์เสียหาย 3. การบันทึก สรุป และนำเสนอผลการ ทดลอง บันทึกและสรุปผล การทดลองได้ถูกต้อง รัดกุม นำเสนอผล การทดลองเป็น ขั้นตอนชัดเจน บันทึกและสรุปผล การทดลองได้ถูกต้อง แต่การนำเสนอผล การทดลองยังไม่เป็น ขั้นตอน ต้องให้คำแนะนำใน การบันทึก สรุป และ นำเสนอผลการ ทดลอง ต้องให้ความ ช่วยเหลืออย่างมาก ในการบันทึก สรุป และนำเสนอผลการ ทดลอง เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 11 – 12 ดีมาก 9 - 10 ดี 6 - 8 พอใช้ ต่ำกว่า 6 ปรับปรุง
แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล ลำดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1 การแสดงความคิดเห็น 2 การยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น 3 การทำงานตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย 4 ความมีน้ำใจ 5 การตรงต่อเวลา รวม เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 14 – 15 ดีมาก 11 – 13 ดี 8 – 10 พอใช้ ต่ำกว่า 8 ปรับปรุง
แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม ลำดับที่ ชื่อ - สกุล การแสดงความคิดเห็น การยอมรับฟังคนอื่น การทำงานตามที่ได้รับ มอบหมาย ความมีน้ำใจ การมีส่วนร่วมในการ ปรับปรุงผลงานกลุ่ม รวม15 คะแนน เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 14 – 15 ดีมาก 11 – 13 ดี 8 – 10 พอใช้ ต่ำกว่า 8 ปรับปรุง
แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ด้าน รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ 1.1 ยืนตรงเคารพธงชาติ และร้องเพลงชาติได้ 1.2 เข้าร่วมกิจกรรมที่สร้างความสามัคคี ปรองดอง และเป็นประโยชน์ต่อ โรงเรียน 1.3 เข้าร่วมกิจกรรมทางศาสนาที่ตนนับถือ ปฏิบัติตามหลักศาสนา 1.4 เข้าร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์ตามที่โรงเรียนจัดขึ้น 2. ซื่อสัตย์ สุจริต 2.1 ให้ข้อมูลที่ถูกต้อง และเป็นจริง 2.2 ปฏิบัติในสิ่งที่ถูกต้อง 3. มีวินัย รับผิดชอบ 3.1 ปฏิบัติตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบ ข้อบังคับของครอบครัว มีความตรงต่อเวลาในการปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน 4. ใฝ่เรียนรู้ 4.1 รู้จักใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ และนำไปปฏิบัติได้ 4.2 รู้จักจัดสรรเวลาให้เหมาะสม 4.3 เชื่อฟังคำสั่งสอนของบิดา - มารดา โดยไม่โต้แย้ง 4.4 ตั้งใจเรียน 5. อยู่อย่างพอเพียง 5.1 ใช้ทรัพย์สินและสิ่งของของโรงเรียนอย่างประหยัด 5.2 ใช้อุปกรณ์การเรียนอย่างประหยัดและรู้คุณค่า 5.3 ใช้จ่ายอย่างประหยัดและมีการเก็บออมเงิน 6. มุ่งมั่นในการทำงาน 6.1 มีความตั้งใจและพยายามในการทำงานที่ได้รับมอบหมาย 6.2 มีความอดทนและไม่ท้อแท้ต่ออุปสรรคเพื่อให้งานสำเร็จ 7. รักความเป็นไทย 7.1 มีจิตสำนึกในการอนุรักษ์วัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทย 7.2 เห็นคุณค่าและปฏิบัติตนตามวัฒนธรรมไทย 8. มีจิตสาธารณะ 8.1 รู้จักช่วยพ่อแม่ ผู้ปกครอง และครูทำงาน 8.2 รู้จักการดูแลรักษาทรัพย์สมบัติและสิ่งแวดล้อมของห้องเรียนและโรงเรียน รวม เกณฑ์การให้คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน ช่วงคะแนน 51 – 60 ระดับคุณภาพ ดีมาก ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน ช่วงคะแนน 41 – 50 ระดับคุณภาพ ดี ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 1 คะแนน ช่วงคะแนน 30 – 40 ระดับคุณภาพ พอใช้ ช่วงคะแนนต่ำกว่า 30 ระดับคุณภาพ ปรับปรุง