แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 16 สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายวิชา วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565 หน่วยการเรียนรู้ที่6 เรื่อง พายุฝนฟ้าคะนอง เวลา 3 ชั่วโมง --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 3.2 เข้าใจองค์ประกอบและความสัมพันธ์ของระบบโลก กระบวนการเปลี่ยนแปลงภายในโลกและ บนผิวโลก ธรณีพิบัติภัย กระบวนการเปลี่ยนแปลงลมฟ้าอากาศและภูมิอากาศโลก รวมทั้งผลต่อสิ่งมีชีวิตและ สิ่งแวดล้อม ตัวชี้วัด ว 3.2 ม.1/3 เปรียบเทียบกระบวนการเกิดพายุ ฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อน และผลที่มีต่อสิ่งมีชีวิต และสิ่งแวดล้อม รวมทั้งนำเสนอแนวทางการปฏิบัติตนให้เหมาะสมและปลอดภัย 2. จุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วัด 2.1 ความรู้(K) 1. อธิบายการเกิดพายุฝนฟ้าคะนองได้ 2. อธิบายเกี่ยวกับผลของพายุฝนฟ้าคะนองได้ 2.2 ทักษะ/กระบวนการ/กระบวนการคิด (P) 1. นำเสนอแนวทางการปฏิบัติตนให้เหมาะสมและปลอดภัยเมื่อเกิดพายุฝนฟ้าคะนองได้ 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์(A) 1. รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย 2. ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ 3. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด พายุฝนฟ้าคะนอง เป็นลมฟ้าอากาศรูปแบบหนึ่งซึ่งเกิดขึ้นเมื่อมีเมฆคิวมูโลนิมบัส ส่วนใหญ่เกิดในเฉพาะถิ่นใน ระยะเวลาสั้น 4. สาระการเรียนรู้ 4.1 ความรู้ (K) พายุฝนฟ้าคะนอง เกิดจากการที่อากาศที่มีอุณหภูมิและความชื้นสูงเคลื่อนที่ขึ้นสู่ระดับความสูงที่มีอุณหภูมิ ต่ำลง จนกระทั่งไอน้ำในอากาศเกิด การควบแน่นเป็นละอองน้ำ และเกิดต่อเนื่องเป็นเมฆขนาดใหญ่ พายุฝนฟ้าคะนอง ทำให้เกิดฝนตกหนัก ลมกระโชกแรง ฟ้าแลบฟ้าผ่า ซึ่งอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อชีวิตและทรัพย์สิน
4.2 ทักษะที่สำคัญ (P) การสังเกตกระบวนการเปลี่ยนแปลงลมฟ้าอากาศ 4.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) รักชาติ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่ความรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) (จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน) ทักษะ 3R Reading (อ่านออก) (W)Riting (เขียนได้) (A)Rithmetics (คิดเลขเป็น) ทักษะ 8C Critical Thinking and Problem Solving : ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา Creativity and Innovation : ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม Collaboration Teamwork and Leadership : ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ Cross-cultural Understanding : ทักษะด้านความเข้าใจความต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ Communications Information and Media Literacy : ทักษะด้านการสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ Computing and ICT Literacy : ทักษะด้านคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร Career and Learning Skills : ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ Compassion : มีคุณธรรม มีเมตตา กรุณา มีระเบียบวินัย ทักษะ 2L Learning Skills : ทักษะการเรียนรู้ Leadership : ภาวะผู้นำ 7. การบูรณาการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 7.1 ความพอประมาณ 7.2 ความมีเหตุผล 7.3 การมีภูมิคุ้มกัน 7.4 เงื่อนไขความรู้
7.5 เงื่อนไขคุณธรรม มีความรับผิดชอบ มีวินัย มีความซื่อสัตย์สุจริต และมีเจตคติที่ดี 7.6 4 มิติ 7.6.1 ด้านเศรษฐกิจ 7.6.2 ด้านสังคม 7.6.3 ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 7.6.4 ด้านวัฒนธรรม 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. ครูให้นักเรียนสังเกตภาพหน้าหน่วย หน่วยที่ 6 บรรยากาศ 2 หน้า 56 ในหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ม.1 เล่ม 2 แล้วถามคำถามว่า “กิจกรรมของมนุษย์ส่งผลต่อลมฟ้าอากาศอย่างไร” (แนวตอบ ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของผู้สอน เช่น ส่งผลให้ลมฟ้าอากาศเกิดการเปลี่ยนแปลง ทำให้เกิดภัยพิบัติทาง ธรรมชาติ เป็นต้น) 2. ครูถามนักเรียนเกี่ยวกับคำถาม Prior knowledge ว่า องค์ประกอบของลมฟ้าอากาศส่งผลต่อสภาพอากาศ อย่างไร (แนวตอบ ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของผู้สอน เช่น องค์ประกอบของลมฟ้าอากาศที่เปลี่ยนแปลงทำให้เกิดความ แปรปรวนของสภาพอากาศ ดังเช่น เมื่ออุณหภูมิอากาศสูงมาก จะเกิดการระเหยของน้ำได้มาก ส่งผลให้เกิดเมฆขนาด ใหญ่และเกิดฝนตกหนัก เป็นต้น) 3. ครูและนักเรียนร่วมกันทบทวนความรู้เกี่ยวกับการเกิดเมฆที่ทำให้เกิดฝนตก โดยถามนักเรียนว่า - เมฆที่ทำให้เกิดฝนตกหนัก คือเมฆอะไร และมีลักษณะอย่างไร (แนวตอบ เมฆคิวมูโลนิมบัส มีลักษณะเป็นก้อนขนาดใหญ่ เป็นเมฆระดับต่ำ) - เมฆที่ทำให้เกิดฝนตกหนักดังกล่าวสามารถเกิดขึ้นได้อย่างไร (แนวตอบ ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของผู้สอน เช่น เกิดจากอากาศที่ร้อนจัด ทำให้เกิดการระเหยของน้ำปริมาณมาก จึง เกิดเป็นเมฆขนาดใหญ่) - นอกจากเมฆดังกล่าวทำให้เกิดฝนตกหนักแล้ว ยังทำให้เกิดปรากฏการณ์ใดอีกบ้าง (แนวตอบ ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของผู้สอน เช่น ทำให้เกิดฟ้าแลบ ฟ้าผ่า ฟ้าร้อง เป็นต้น) 4. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายจากแนวคำตอบของนักเรียน เพื่อเชื่อมโยงไปสู่การเรียนรู้เรื่องพายุฝนฟ้า คะนอง ชั่วโมงที่ 1
ขั้นสอน สำรวจค้นหา (Explore) 5. นักเรียนศึกษาสื่อวีดิทัศน์ เรื่อง พายุฝนฟ้าคะนอง จาก QR code หน้า 57 6. นักเรียนแบ่งเป็นกลุ่ม กลุ่มละเท่า ๆ กัน ให้แต่ละกลุ่มวางแผนและแบ่งหน้าที่ค้นคว้าความรู้ เรื่อง พายุฝน ฟ้าคะนอง จากหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 57 หรือจากแหล่งการเรียนรู้ทางอินเทอร์เน็ต และเอกสาร อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง 7. นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิด แล้วสรุปข้อมูลเป็นผังมโนทัศน์ เรื่อง พายุฟ้าคะนอง ขั้นสอน อธิบายความรู้ (Explain) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มผลัดกันเล่าเรื่องที่ตนได้ศึกษามาให้สมาชิกในกลุ่มฟัง 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมานำเสนอผังมโนทัศน์ เรื่อง พายุฟ้าคะนอง ของแต่ละกลุ่ม 3. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายผลจากการปฏิบัติกิจกรรม โดยใช้แนวคำถาม ดังนี้ - พายุฝนฟ้าคะนองมีขั้นตอนการเกิดอย่างไร (แนวตอบ เกิดจากอากาศที่ร้อนจัด ทำให้เกิดการระเหยของน้ำปริมาณมาก จึงเกิดเป็นเมฆขนาดใหญ่ ละอองน้ำใน เมฆเกิดการรวมตัวเป็นหยดน้ำฝนปริมาณมากตกลงสู่พื้นดิน) - นักเรียนจะสามารถสังเกตสภาวะอากาศที่อาจจะเกิดพายุฝนฟ้าคะนองได้จากอะไร (แนวตอบ อุณหภูมิอากาศสูง เกิดเมฆคิวมูลัสและคิวมูโลนิมบัสขนาดใหญ่) - นักเรียนจะป้องกันอันตรายจากพายุฝนฟ้าคะนองได้ด้วยวิธีใด (แนวตอบ หลบอยู่ภายในอาคาร โดยอยู่ห่างจากหน้าต่าง หรือของที่อาจตกหล่นลงมา หลีกเลี่ยงการอยู่ในบริเวณ กลางแจ้ง เป็นต้น) - ฟ้าผ่า ฟ้าแลบ ฟ้าร้อง เกิดจากสาเหตุใด (แนวตอบ ฟ้าแลบเกิดจากการเหนี่ยวนำระหว่างประจุในก้อนเมฆ ฟ้าผ่าเกิดจากการเหนี่ยวนำระหว่างประจุในก้อน เมฆและพื้นดิน ส่วนฟ้าร้องเกิดจากอากาศขยายตัวอย่างรวดเร็วจากการเกิดฟ้าผ่าและฟ้าแลบ) ขั้นสรุป ขยายความเข้าใจ (Expand) 4. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปผลจากการปฏิบัติกิจกรรม 5. นักเรียนสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับการเกิดพายุฝนฟ้าคะนองที่รุนแรงทำให้ผู้คนเสียชีวิตเป็นจำนวนมากทั้งใน ประเทศไทยและต่างประเทศ นำภาพหรือข้อมูลที่ได้มาจัดเป็นป้ายนิเทศ เรื่อง ผลกระทบจากพายุฟ้าคะนอง ชั่วโมงที่ 2
ขั้นสอน อธิบายความรู้ (Explain) 1. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมานำเสนอป้ายนิเทศ เรื่อง ผลกระทบจากพายุฟ้าคะนอง 2. ครูเพิ่มเติมความรู้ให้กับข้อมูลที่ตัวแทนนักเรียนนำเสนอ 3. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปราย เรื่อง ความรุนแรงของพายุฟ้าคะนอง ขั้นสรุป ขยายความเข้าใจ (Expand) 4. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 ตรวจสอบผล (Evaluate) 1. ครูตรวจแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. ครูประเมินผังมโนทัศน์ เรื่อง พายุฟ้าคะนอง โดยใช้แบบประเมินชิ้นงาน/ภาระงานรวบยอด 3. ครูประเมินการนำเสนอผังมโนทัศน์ เรื่อง พายุฟ้าคะนอง โดยใช้แบบประเมินการนำเสนอผลงาน 4. ครูประเมินผังป้ายนิเทศ เรื่อง ผลกระทบจากพายุฟ้าคะนอง โดยใช้แบบประเมินชิ้นงาน/ภาระงานรวบยอด 5. ครูประเมินการนำเสนอป้ายนิเทศ เรื่อง ความรุนแรงของพายุฟ้าคะนอง โดยใช้แบบประเมินการนำเสนอ ผลงาน 6. ครูประเมินนักเรียนจากการทำงานกลุ่ม โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายกลุ่ม 7. ครูประเมินนักเรียนจากการสืบค้นข้อมูลและตอบคำถามในชั้นเรียน โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงาน รายบุคคล 9. สื่อการสอน 1. หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 3. PowerPoint เรื่อง พายุฝนฟ้าคะนอง 4. ภาพเกี่ยวกับการเกิดพายุฝนฟ้าคะนองที่รุนแรง ทำให้ผู้คนเสียชีวิตเป็นจำนวนมากทั้งในประเทศไทยและ ต่างประเทศ 5. แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยที่ 6 บรรยากาศ 2 10. แหล่งเรียนรู้ในหรือนอกสถานที่ 1. สิ่งแวดล้อมที่อยู่ใกล้ตัวนักเรียน 2. ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ 3. อินเทอร์เน็ต ชั่วโมงที่ 3
11. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 11.1 ความรู้ (K) 1. อธิบายการเกิดพายุฝนฟ้า คะนองได้ 2. อธิบายเกี่ยวกับผลของพายุ ฝนฟ้าคะนองได้ - ตรวจแบบทดสอบ - ตรวจแบบฝึกหัด - ตรวจสมุดบันทึก - เฉลยแบบทดสอบ - เฉลยแบบฝึกหัด - แบบประเมินชิ้นงาน/ ภาระงานรวบยอด - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 11.2 ทักษะ/กระบวนการ/ กระบวนการคิด (P) 1. นำเสนอแนวทางการ ปฏิบัติตนให้เหมาะสมและ ปลอดภัยเมื่อเกิดพายุฝนฟ้า คะนองได้ - ประเมินการปฏิบัติการ - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน - แบบประเมินการ ปฏิบัติการ - แบบประเมินการนำเสนอ ผลงาน - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 11.3 คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ (A) 1. รับผิดชอบต่อหน้าที่และ งานที่ได้รับมอบหมาย 2. ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่าง สร้างสรรค์ - สังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล - สังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายกลุ่ม - ประเมินคุณลักษณะอัน พึงประสงค์ - แบบสังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายกลุ่ม - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 12. กิจกรรมเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
13. บันทึกผลการเรียนรู้ และข้อเสนอแนะ 13.1 ผลการจัดการเรียนรู้ 13.1.1 ด้านความรู้ (K) 1) อธิบายการเกิดพายุฝนฟ้าคะนองได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) อธิบายเกี่ยวกับผลของพายุฝนฟ้าคะนองได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.2 ด้านทักษะที่สำคัญ (P) 1) นำเสนอแนวทางการปฏิบัติตนให้เหมาะสมและปลอดภัยเมื่อเกิดพายุฝนฟ้าคะนองได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.3 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) 1) รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.2 ปัญหา อุปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 13.3 แนวทางแก้ไขปัญหา / ข้อเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ............................................................. (นางสาวจิรนันท์ ทนงยิ่ง) ตำแหน่ง ครูผู้ช่วย
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 17 สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายวิชา วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565 หน่วยการเรียนรู้ที่6 เรื่อง พายุหมุนเขตร้อน เวลา 3 ชั่วโมง --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 3.2 เข้าใจองค์ประกอบและความสัมพันธ์ของระบบโลก กระบวนการเปลี่ยนแปลงภายในโลกและ บนผิวโลก ธรณีพิบัติภัย กระบวนการเปลี่ยนแปลงลมฟ้าอากาศและภูมิอากาศโลก รวมทั้งผลต่อสิ่งมีชีวิตและ สิ่งแวดล้อม ตัวชี้วัด ว 3.2 ม.1/3 เปรียบเทียบกระบวนการเกิดพายุ ฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อน และผลที่มีต่อสิ่งมีชีวิต และสิ่งแวดล้อม รวมทั้งนำเสนอแนวทางการปฏิบัติตนให้เหมาะสมและปลอดภัย 2. จุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วัด 2.1 ความรู้(K) 1. อธิบายการเกิดพายุหมุนเขตร้อนและบริเวณที่เกิดได้ 2. เปรียบเทียบกระบวนการเกิดพายุฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อนได้ 3. บอกผลของพายุหมุนเขตร้อนที่มีต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อมได้ 2.2 ทักษะ/กระบวนการ/กระบวนการคิด (P) 1. นำเสนอแนวทางการปฏิบัติตนให้เหมาะสมและปลอดภัยจากพายุหมุนเขตร้อนได้ 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์(A) 1. รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย 2. ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ 3. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด พายุหมุนเขตร้อน เกิดขึ้นบริเวณมหาสมุทรและทะเลในเขตร้อนเท่านั้น ทำให้เกิดคลื่นขนาดใหญ่ในทะเล มีผล ต่อการเดินเรือ 4. สาระการเรียนรู้ 4.1 ความรู้ (K) พายุหมุนเขตร้อนเกิดเหนือมหาสมุทร หรือทะเล ที่น้ำมีอุณหภูมิสูงตั้งแต่ 26-27 องศาเซลเซียสขึ้นไป ทำให้ อากาศที่มีอุณหภูมิและความชื้นสูงบริเวณนั้นเคลื่อนที่สูงขึ้นอย่างรวดเร็วเป็นบริเวณกว้าง
4.2 ทักษะที่สำคัญ (P) การสังเกตกระบวนการเปลี่ยนแปลงลมฟ้าอากาศ 4.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) รักชาติ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่ความรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) (จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน) ทักษะ 3R Reading (อ่านออก) (W)Riting (เขียนได้) (A)Rithmetics (คิดเลขเป็น) ทักษะ 8C Critical Thinking and Problem Solving : ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา Creativity and Innovation : ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม Collaboration Teamwork and Leadership : ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ Cross-cultural Understanding : ทักษะด้านความเข้าใจความต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ Communications Information and Media Literacy : ทักษะด้านการสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ Computing and ICT Literacy : ทักษะด้านคอมพิวเตอร์ และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร Career and Learning Skills : ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ Compassion : มีคุณธรรม มีเมตตา กรุณา มีระเบียบวินัย ทักษะ 2L Learning Skills : ทักษะการเรียนรู้ Leadership : ภาวะผู้นำ 7. การบูรณาการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 7.1 ความพอประมาณ 7.2 ความมีเหตุผล 7.3 การมีภูมิคุ้มกัน 7.4 เงื่อนไขความรู้
7.5 เงื่อนไขคุณธรรม มีความรับผิดชอบ มีวินัย มีความซื่อสัตย์สุจริต และมีเจตคติที่ดี 7.6 4 มิติ 7.6.1 ด้านเศรษฐกิจ 7.6.2 ด้านสังคม 7.6.3 ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 7.6.4 ด้านวัฒนธรรม 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. ครูนำภาพ คลิปวีดิทัศน์ หรือข่าวเกี่ยวกับการเกิดพายุมาสนทนากับนักเรียน แล้วตั้งประเด็นคำถามเพื่อ กระตุ้นความสนใจของนักเรียน เช่น ในท้องถิ่นของนักเรียนเคยเกิดพายุหรือไม่ ในลักษณะใด พายุที่เคยสร้างความ เสียหายให้กับประเทศไทยอย่างมาก คือพายุชนิดใดบ้าง เมื่อเกิดพายุนักเรียนจะปฏิบัติตัวอย่างไรเพื่อให้เกิดความ ปลอดภัย 2. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับการเกิดพายุ เพื่อเชื่อมโยงไปสู่การเรียนรู้เรื่องพายุหมุนเขตร้อน ขั้นสอน สำรวจค้นหา (Explore) 3. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ออกเป็นกลุ่มละเท่า ๆ กัน จากนั้นให้แต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมารับใบงาน เรื่อง พายุหมุนเขตร้อน แล้ววางแผนและแบ่งหน้าที่ค้นคว้าความรู้ เรื่อง พายุหมุนเขตร้อน จากหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 58-59 และแหล่งการเรียนรู้ทางอินเทอร์เน็ต หรือเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง 4. นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิด แล้วสรุปข้อมูลเป็นความรู้ของกลุ่ม โดยบันทึกผลลงในใบงานที่ 6.1 เรื่อง พายุหมุนเขตร้อน ข้อที่ 1. ขั้นสอน อธิบายความรู้ (Explain) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมานำเสนอผลการสืบค้นข้อมูลหน้าชั้นเรียน 2. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายผลจากการปฏิบัติกิจกรรม โดยใช้แนวคำถาม ดังนี้ - พายุหมุนเขตร้อนคืออะไร (แนวตอบ พายุที่เกิดขึ้นเหนือบริเวณพื้นมหาสมุทร) - พายุหมุนเขตร้อนเกิดขึ้นอย่างไร (แนวตอบ น้ำมหาสมุทรมีอุณหภูมิสูงขึ้นแล้วระเหยกลายเป็นไอน้ำปริมาณมาก ทำให้อากาศบริเวณนั้นร้อนชื้นและ ลอยตัวสูงขึ้น อากาศบริเวณรอบข้างจึงเคลื่อนมาแทนที่ประกอบกับการหมุนตัวเองของรอบโลก ทำให้อากาศพัดเวียน เข้าหาจุดศูนย์กลางเป็นพายุที่มีความรุนแรง) ชั่วโมงที่ 1 ชั่วโมงที่ 2
- การเรียกชื่อพายุหมุนเขตร้อน โดยใช้เกณฑ์แหล่งกำเนิด แบ่งได้เป็นกี่ประเภท อะไรบ้าง (แนวตอบ 5 ประเภท ได้แก่ ไซโคลน เกิดในมหาสมุทรอินเดีย เฮอร์ริเคน เกิดในมหาสมุทรแอตแลนติกเหนือ ทะเล แคริบเบียน และอ่าวเม็กซิโก ไต้ฝุ่น เกิดในมหาสมุทรแปซิฟิก และทะเลจีนใต้ วิลลี-วิลลี เกิดขึ้นในแถบทวีปออสเตรเลีย บาเกียว เกิดในประเทศฟิลิปปินส์) - การเรียกชื่อพายุหมุนเขตร้อน โดยใช้เกณฑ์ความเร็วของลม แบ่งได้เป็นกี่ประเภท อะไรบ้าง (แนวตอบ 3 ประเภท พายุไต้ฝุ่น มีความเร็วลม 64 นอต ขึ้นไป พายุโซนร้อน มีความเร็ว 34-63 นอต พายุดีเปรสชัน มีความเร็วไม่เกิน 33 นอต) 3. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปผลจากการปฏิบัติกิจกรรม ขั้นสรุป ขยายความเข้าใจ (Expand) 4. นักเรียนสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับการเกิดพายุหมุนเขตร้อนที่รุนแรงทำให้ผู้คนเสียชีวิตเป็นจำนวนมากทั้งใน ประเทศไทยและต่างประเทศ นำภาพหรือข้อมูลที่ได้มาจัดเป็นป้ายนิเทศ เรื่อง ความรุนแรงของพายุหมุนเขตร้อน 5. ครูถามนักเรียนว่า พายุฝนฟ้าคะนองกับพายุหมุนเขตร้อนแตกต่างกันอย่างไร (แนวตอบ ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของผู้สอน เช่น พายุฝนฟ้าคะนองเกิดจากการระเหยของน้ำปริมาณมาก ทำเกิดเมฆ ขนาดใหญ่ ส่วนพายุหมุนเขตร้อนเกิดจากการระเหยของน้ำปริมาณมาก และเกิดจากการหมุนตัวของโลก เป็นต้น) 6. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มเขียนคำตอบลงข้อที่ 2 ในใบงานที่ 6.1 ขั้นสอน สำรวจค้นหา (Explore) 1. ครูถามนักเรียนว่า นักเรียนจะมีวิธีการปฏิบัติตนอย่างไรเมื่อเกิดพายุฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อน (แนวตอบ ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของผู้สอน เช่น ติดตามข่าวพยากรณ์อากาศ เตรียมเครื่องอุปโภคบริโภคยามฉุกเฉิน เป็นต้น) 2. ครูให้นักเรียนศึกษาในหนังสือเรียน เรื่อง แนวทางการปฏิบัติตนเพื่อให้ปลอดภัยจากความแปรปรวนทางลม ฟ้าอากาศ ในหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 60 หรือจากแหล่งสืบค้นอื่น ๆ แล้วตอบคำถามข้อที่ 3 ในใบ งานที่ 6.1 อธิบายความรู้ (Explain) 3. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอสถานการณ์สมมติแนวทางการปฏิบัติตนเมื่อเกิดความแปรปรวน ทางลมฟ้าอากาศ 4. ครูเพิ่มเติมความรู้ให้กับนักเรียน และแก้ไขข้อมูลการนำเสนอของตัวแทนแต่ละกลุ่มให้ถูกต้อง ขั้นสรุป ขยายความเข้าใจ (Expand) 5. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 ตรวจสอบผล (Evaluate) 1. ครูตรวจแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. ตรวจใบงานที่ 6.1 เรื่อง พายุหมุนเขตร้อน ชั่วโมงที่ 3
3. ครูประเมินการนำเสนอใบงานที่ 6.1 เรื่อง พายุหมุนเขตร้อน โดยใช้แบบประเมินการนำเสนอผลงาน 4. ครูประเมินนักเรียนจากการทำใบงาน โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายกลุ่ม 5. ครูประเมินนักเรียนจากการสืบค้นข้อมูลและการตอบคำถามในชั้นเรียน โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล 6. ครูประเมินป้ายนิเทศ เรื่อง ความรุนแรงพายุหมุนเขตร้อน โดยใช้แบบประเมินชิ้นงาน/ภาระงานรวบยอด 9. สื่อการสอน 1. หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 3. PowerPoint เรื่อง พายุหมุนเขตร้อน 4. ใบงานที่ 6.1 เรื่อง พายุฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อน 5. ภาพเกี่ยวกับการเกิดพายุหมุนเขตร้อน ที่รุนแรงทำให้ผู้คนเสียชีวิตเป็นจำนวนมากทั้งในประเทศไทยและ ต่างประเทศ 10. แหล่งเรียนรู้ในหรือนอกสถานที่ 1. สิ่งแวดล้อมที่อยู่ใกล้ตัวนักเรียน 2. ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ 3. อินเทอร์เน็ต
11. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 11.1 ความรู้ (K) 1. อธิบายการเกิดพายุหมุน เขตร้อนและบริเวณที่เกิด 2. เปรียบเทียบกระบวนการ เกิดพายุฝนฟ้าคะนองและ พายุหมุนเขตร้อนได้ 3. บอกผลของพายุหมุนเขต ร้อนที่มีต่อสิ่งมีชีวิตและ สิ่งแวดล้อมได้ - ตรวจแบบฝึกหัด - ตรวจใบงานที่ 6.1 - ตรวจสมุดบันทึก - เฉลยแบบฝึกหัด - เฉลยใบงานที่ 6.1 - แบบประเมินชิ้นงาน/ ภาระงานรวบยอด - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 11.2 ทักษะ/กระบวนการ/ กระบวนการคิด (P) 1. นำเสนอแนวทางการ ปฏิบัติตนให้เหมาะสมและ ปลอดภัยจากพายุหมุนเขต ร้อนได้ - ประเมินการปฏิบัติการ - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน - แบบประเมินการ ปฏิบัติการ - แบบประเมินการนำเสนอ ผลงาน - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 11.3 คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ (A) 1. รับผิดชอบต่อหน้าที่และ งานที่ได้รับมอบหมาย 2. ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่าง สร้างสรรค์ - สังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล - สังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายกลุ่ม - ประเมินคุณลักษณะอัน พึงประสงค์ - แบบสังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายกลุ่ม - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 12. กิจกรรมเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
13. บันทึกผลการเรียนรู้ และข้อเสนอแนะ 13.1 ผลการจัดการเรียนรู้ 13.1.1 ด้านความรู้ (K) 1) อธิบายการเกิดพายุหมุนเขตร้อนและบริเวณที่เกิดได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) เปรียบเทียบกระบวนการเกิดพายุฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อนได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 3) บอกผลของพายุหมุนเขตร้อนที่มีต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อมได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.2 ด้านทักษะที่สำคัญ (P) 1) นำเสนอแนวทางการปฏิบัติตนให้เหมาะสมและปลอดภัยจากพายุหมุนเขตร้อนได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.3 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) 1) รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.2 ปัญหา อุปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 13.3 แนวทางแก้ไขปัญหา / ข้อเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ............................................................. (นางสาวจิรนันท์ ทนงยิ่ง) ตำแหน่ง ครูผู้ช่วย
ใบงานที่ 6.1 เรื่อง พายุฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อน ขั้นตอนการทำกิจกรรม 1. ให้นักเรียนวาดรูปอธิบายการเกิดพายุหมุนเขตร้อนและบริเวณที่เกิด 2. ให้นักเรียนเขียนแผนภาพความแตกต่างระหว่างการเกิดพายุฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อน
3. ให้นักเรียนเขียนแนวทางในการปฏิบัติตนเมื่อเกิดพายุฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………
ใบงานที่ 6.1 เฉลย เรื่อง พายุฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อน ขั้นตอนการทำกิจกรรม 1. ให้นักเรียนวาดรูปอธิบายการเกิดพายุหมุนเขตร้อนและบริเวณที่เกิด 2. ให้นักเรียนเขียนแผนภาพความแตกต่างระหว่างการเกิดพายุฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อน
3. ให้นักเรียนเขียนแนวทางในการปฏิบัติตนเมื่อเกิดพายุฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………… แนวทางในการปฏิบัติตนเมื่อเกิดพายุฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อน ได้แก่ 1. สิ่งที่ควรปฏิบัติก่อนเกิดพายุ - ติดตามข่าวสารสภาพอากาศอยู่เสมอ - เตรียมเครื่องอุปโภคบริโภคให้พร้อมยามฉุกเฉิน - เรียนรู้เกี่ยวกับแผนฉุกเฉินประจำสถานที่ การใช้เครื่องมือไฟฟ้า - เตรียมเบอร์โทรศัพท์ฉุกเฉิน 2. สิ่งที่ควรปฏิบัติขณะเกิดพายุ - อย่าตกใจ ปกป้องตนเองและผู้อื่น - ปิดอุปกรณ์ที่ใช้แก๊สและเครื่องใช้ไฟฟ้าทุกชนิด - หากอยู่ในบ้านหรืออาคาร ควรอยู่ห่างจากหน้าต่างหรือวัตถุอื่น ๆ ที่อาจตกลงมา - หากกำลังขับรถยนต์ ควรจอดรถ โดยจอดห่างต้นไม้ สะพานลอย เสาไฟฟ้า และควรจอดในอาคาร - หลีกเลี่ยงการอยู่บริเวณกลางแจ้ง ควรเข้าไปอยู่ในบ้านหรืออาคาร ไม่ควรหลบใต้ต้นไม้ใหญ่ 3. สิ่งที่ควรปฏิบัติหลังพายุสงบ - ตรวจสอบอาการบาดเจ็บของตนเองและบุคคลรอบข้าง - อพยพจากอาคารที่เสียหาย และไม่เข้าไปในอาคารดังกล่าว - หากได้กลิ่นแก๊ส หรือได้ยินเสียงวัสดุเสียดสีกัน ให้ปิดถังแก๊สและเปิดหน้าต่าง แล้วออกห่างจาก บริเวณนั้นโดยเร็ว - ให้ความช่วยเหลือเพื่อนบ้าน พยายามติดต่อขอความช่วยเหลือโดยใช้โทรศัพท์ทางไกล และติดตาม ข่าวสาร
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 18 สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายวิชา วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565 หน่วยการเรียนรู้ที่6 เรื่อง เกณฑ์การรายงานพยากรณ์อากาศ เวลา 3 ชั่วโมง --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 3.2 เข้าใจองค์ประกอบและความสัมพันธ์ของระบบโลก กระบวนการเปลี่ยนแปลงภายในโลกและ บนผิวโลก ธรณีพิบัติภัย กระบวนการเปลี่ยนแปลงลมฟ้าอากาศและภูมิอากาศโลก รวมทั้งผลต่อสิ่งมีชีวิตและ สิ่งแวดล้อม ตัวชี้วัด ว 3.2 ม.1/4 อธิบายการพยากรณ์อากาศ และพยากรณ์อากาศอย่างง่ายจากข้อมูลที่รวบรวมได้ ว 3.2 ม.1/5 ตระหนักถึงคุณค่าของการพยากรณ์อากาศโดยนำเสนอแนวทางการปฏิบัติตนและการใช้ ประโยชน์จากคำพยากรณ์อากาศ 2. จุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วัด 2.1 ความรู้(K) 1. อธิบายการพยากรณ์อากาศได้ 2. อธิบายเกณฑ์การรายงานพยากรณ์อากาศได้ 2.2 ทักษะ/กระบวนการ/กระบวนการคิด (P) 1. พยากรณ์อากาศอย่างง่ายได้ 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์(A) 1. รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย 2. ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ 3. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด เกณฑ์ในการพยากรณ์อากาศของกรมอุตุนิยมวิทยา ได้แก่ เกณฑ์อากาศร้อน เกณฑ์อากาศเย็น เกณฑ์การ กระจายของฝน เกณฑ์ปริมาณฝน เกณฑ์ปริมาณเมฆในท้องฟ้า เกณฑ์สถานะของทะเล ร่องมรสุม ลมพัดสอบ บริเวณ ความกดอากาศสูง บริเวณความกดอากาศต่ำ เป็นต้น
4. สาระการเรียนรู้ 4.1 ความรู้ (K) การพยากรณ์อากาศเป็นการคาดการณ์ลมฟ้าอากาศที่จะเกิดขึ้นในอนาคตโดยมีการตรวจวัดองค์ประกอบลม ฟ้าอากาศ การสื่อสารแลกเปลี่ยนข้อมูลองค์ประกอบลมฟ้าอากาศระหว่างพื้นที่ การวิเคราะห์ข้อมูลและสร้างคำ พยากรณ์อากาศ 4.2 ทักษะที่สำคัญ (P) การพยากรณ์อากาศ 4.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) รักชาติ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่ความรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) (จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน) ทักษะ 3R Reading (อ่านออก) (W)Riting (เขียนได้) (A)Rithmetics (คิดเลขเป็น) ทักษะ 8C Critical Thinking and Problem Solving : ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา Creativity and Innovation : ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม Collaboration Teamwork and Leadership : ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ Cross-cultural Understanding : ทักษะด้านความเข้าใจความต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ Communications Information and Media Literacy : ทักษะด้านการสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ Computing and ICT Literacy : ทักษะด้านคอมพิวเตอร์ และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร Career and Learning Skills : ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ Compassion : มีคุณธรรม มีเมตตา กรุณา มีระเบียบวินัย ทักษะ 2L Learning Skills : ทักษะการเรียนรู้ Leadership : ภาวะผู้นำ
7. การบูรณาการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 7.1 ความพอประมาณ 7.2 ความมีเหตุผล 7.3 การมีภูมิคุ้มกัน 7.4 เงื่อนไขความรู้ 7.5 เงื่อนไขคุณธรรม มีความรับผิดชอบ มีวินัย มีความซื่อสัตย์สุจริต และมีเจตคติที่ดี 7.6 4 มิติ 7.6.1 ด้านเศรษฐกิจ 7.6.2 ด้านสังคม 7.6.3 ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 7.6.4 ด้านวัฒนธรรม 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. นักเรียนดูภาพ การรายงานสภาพอากาศ แล้วให้นักเรียนแสดงความคิดเห็นว่า ทำไมต้องมีการรายงาน สภาพอากาศในแต่ละวัน จากนั้นสนทนาว่าการรายงานสภาพอากาศนั้นมีประโยชน์ต่อการดำรงชีวิตอย่างไร เช่น การ เลือกช่วงเวลาในการตากเมล็ดพืช การทำกิจกรรมกลางแจ้ง การคมนาคมทางบก หรือทางเรือ เป็นต้น 2. ครูถามคำถามว่า “เราสามารถตรวจสอบองค์ประกอบของลมฟ้าอากาศเพื่อช่วยในการพยากรณ์อากาศได้ อย่างไร” (แนวตอบ สามารถตรวจสอบโดยใช้เครื่องมือวัดองค์ประกอบต่าง ๆ ของลมฟ้าอากาศ และใช้เกณฑ์ในการประเมิน สภาพของลมฟ้าอากาศ รวมไปถึงการใช้แผนที่อากาศ) 3. ครูอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับความหมายของการพยากรณ์อากาศ แล้วให้นักเรียนศึกษาหาความรู้เรื่อง เกณฑ์ การรายงานพยากรณ์อากาศ ขั้นสอน สำรวจค้นหา (Explore) 4. แบ่งนักเรียนเป็นกลุ่ม ออกเป็นกลุ่มละเท่า ๆ กัน ให้แต่ละกลุ่มวางแผนและแบ่งหน้าที่ค้นคว้าความรู้ เรื่อง เกณฑ์การรายงานพยากรณ์อากาศ หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 61 5. นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิด แล้วสรุปข้อมูลเป็นความรู้ของกลุ่ม อธิบายความรู้ (Explain) 6. นักเรียนแต่ละกลุ่มผลัดกันเล่าข้อมูลที่ตนได้ศึกษามาให้สมาชิกในกลุ่มฟัง 7. นักเรียนแต่ละกลุ่มวิเคราะห์ว่า วิธีการพยากรณ์อากาศนั้นมีเกณฑ์ในการพยากรณ์อากาศด้วยวิธีใดบ้าง ชั่วโมงที่ 1
ขยายความเข้าใจ (Expand) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มยกตัวอย่างสถานการณ์ที่เกี่ยวกับลม ฟ้า อากาศ และบอกวิธีการพยากรณ์ โดย ดำเนินการ ดังนี้ 1) วางแผนประชุมในการสืบค้นข้อมูลในการพยากรณ์อากาศ มีเกณฑ์สำคัญใดที่เกี่ยวข้องบ้าง เพื่อ นำมาสร้างสถานการณ์ที่เกี่ยวกับลม ฟ้า อากาศ จากนั้นให้นักเรียนช่วยกันสืบค้นข้อมูล 2) การเตรียมวัสดุ - เตรียมกระดาษปรู๊ฟ ปากกาเมจิก เทปใส - หาภาพที่มีความสัมพันธ์กับพื้นที่ที่นักเรียนจะนำเสนอ - เตรียมวัสดุที่จะใช้ติดบัตรภาพ เพื่อนำบัตรภาพไปติดลงบนกระดาษปรู๊ฟ - ให้นักเรียนตรวจสอบความสมบูรณ์ของสถานการณ์ และปรับปรุงแก้ไขส่วนที่บกพร่อง 2. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลงาน ด้วยการส่งตัวแทนกลุ่มละ 2-3 คน นำเสนอผลการวิเคราะห์เกณฑ์ที่ ใช้ในการรายงานพยากรณ์อากาศ และคำศัพท์ทางอุตุนิยมวิทยาหน้าชั้นเรียน ขั้นสรุป ขยายความเข้าใจ (Expand) 1. ครูให้นักเรียนทำใบงานที่ 6.2 เรื่อง การพยากรณ์อากาศ 2. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 ตรวจสอบผล (Evaluate) 1. ครูตรวจแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. ครูตรวจใบงานที่ 6.2 เรื่อง การพยากรณ์อากาศ 3. ครูประเมินการนำเสนอผลการวิเคราะห์เกณฑ์ที่ใช้ในการรายงานพยากรณ์อากาศ และคำศัพท์ทาง อุตุนิยมวิทยาหน้าชั้นเรียน โดยใช้แบบประเมินการนำเสนอผลงาน 4. ครูประเมินนักเรียนจากการทำงานกลุ่ม โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายกลุ่ม 5. ครูประเมินนักเรียนจากการสืบค้นข้อมูลและตอบคำถามในชั้นเรียน โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงาน รายบุคคล 9. สื่อการสอน 1. หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 3. PowerPoint เรื่อง การพยากรณ์อากาศ 4. ใบงานที่ 6.2 เรื่อง การพยากรณ์อากาศ 5. บัตรภาพ เรื่อง การรายงานสภาพอากาศ 6. เอกสารประกอบการสอน เรื่อง การพยากรณ์อากาศ ชั่วโมงที่ 2 ชั่วโมงที่ 3
10. แหล่งเรียนรู้ในหรือนอกสถานที่ 1. สิ่งแวดล้อมที่อยู่ใกล้ตัวนักเรียน 2. ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ 3. อินเทอร์เน็ต 11. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 11.1 ความรู้ (K) 1. อธิบายการพยากรณ์ อากาศได้ 2. อธิบายเกณฑ์การรายงาน พยากรณ์อากาศได้ - ตรวจแบบฝึกหัด - ตรวจใบงานที่ 6.2 - ตรวจสมุดบันทึก - เฉลยแบบฝึกหัด - เฉลยใบงานที่ 6.2 - แบบประเมินชิ้นงาน/ ภาระงานรวบยอด - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 11.2 ทักษะ/กระบวนการ/ กระบวนการคิด (P) 1. พยากรณ์อากาศอย่างง่าย ได้ - ประเมินการปฏิบัติการ - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน - แบบประเมินการ ปฏิบัติการ - แบบประเมินการนำเสนอ ผลงาน - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 11.3 คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ (A) 1. รับผิดชอบต่อหน้าที่และ งานที่ได้รับมอบหมาย 2. ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่าง สร้างสรรค์ - สังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล - สังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายกลุ่ม - ประเมินคุณลักษณะอัน พึงประสงค์ - แบบสังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายกลุ่ม - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 12. กิจกรรมเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
13. บันทึกผลการเรียนรู้ และข้อเสนอแนะ 13.1 ผลการจัดการเรียนรู้ 13.1.1 ด้านความรู้ (K) 1) อธิบายการพยากรณ์อากาศได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) อธิบายเกณฑ์การรายงานพยากรณ์อากาศได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.2 ด้านทักษะที่สำคัญ (P) 1) พยากรณ์อากาศอย่างง่ายได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.3 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) 1) รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.2 ปัญหา อุปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 13.3 แนวทางแก้ไขปัญหา / ข้อเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ............................................................. (นางสาวจิรนันท์ ทนงยิ่ง) ตำแหน่ง ครูผู้ช่วย
บัตรภาพ เรื่อง เกณฑ์การรายงานการพยากรณ์อากาศ บัตรภาพ
เอกสารประกอบการสอน เรื่อง การพยากรณ์อากาศ ตัวอย่างการรายงานพยากรณ์อากาศ การพยากรณ์อากาศตั้งแต่วันที่ 21-27 มกราคม พ.ศ. 2561 สภาพอากาศทั่วไป มีลมฝ่ายตะวันตกจากประเทศเมียนมาเคลื่อนเข้าปกคลุมภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน สำหรับบริเวณความกดอากาศสูงที่ปกคลุมประเทศไทยตอนบนและทะเลจีนใต้มีกำลังอ่อนลง ทำให้บริเวณดังกล่าวมี หมอกในตอนเช้าและมีหมอกหนาบางพื้นที่ แต่ยังคงมีอากาศหนาวเย็นโดยทั่วไปในภาคเหนือ และภาค ตะวันออกเฉียงเหนือ ในขณะที่มีลมตะวันออกพัดนำความชื้นจากทะเลจีนใต้เข้ามาปกคลุมประเทศไทยและภาคใต้ ลักษณะเช่นนี้ทำให้บริเวณภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง ภาคกลางตอนล่าง ภาคตะวันออก รวมทั้ง กรุงเทพมหานครและปริมณฑลจะมีฝนฟ้าคะนองบางแห่ง ส่วนภาคใต้จะมีฝนตกเพิ่มมากขึ้นกับมีฝนตกหนักบางแห่ง ภาคเหนือ ทางตอนบนของภาค : อากาศเย็นถึงหนาวตลอดช่วง มีหมอกในตอนเช้าและมีหมอกหนา บางพื้นที่อุณหภูมิต่ำสุด 14-16 องศาเซลเซียส อุณหภูมิสูงสุด 28-31 องศาเซลเซียส ส่วนทางตอนล่างของภาค : อากาศเย็นตลอดช่วง กับมีหมอกในตอนเช้าและมีหมอกหนาบางพื้นที่ อุณหภูมิต่ำสุด 18-22 องศาเซลเซียส อุณหภูมิ สูงสุด 32-34 องศาเซลเซียส บริเวณยอดดอยมีอากาศหนาวถึงหนาวจัด อุณหภูมิต่ำสุด 2-12 องศาเซลเซียส ลม ตะวันออกเฉียงเหนือ ความเร็ว 10-30 กม./ชม. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ อากาศเย็นกับมีหมอกในตอนเช้าและมีหมอกหนาบางพื้นที่ โดยมีฝนเล็กน้อยบาง แห่งส่วนมากทางตอนล่างของภาคอุณหภูมิต่ำสุด 17-20 องศาเซลเซียส อุณหภูมิสูงสุด 32-34 องศาเซลเซียส บริเวณ ยอดภูมีอากาศหนาว อุณหภูมิต่ำสุด 7-14 องศาเซลเซียส ส่วนในช่วงวันที่ 23-27 ม.ค. 61 อากาศเย็นกับมีหมอกใน ตอนเช้า โดยมีฝนฟ้าคะนองร้อยละ 10-20 ของพื้นที่ ส่วนมากทางตอนล่างของภาคอุณหภูมิต่ำสุด 18-23 องศา เซลเซียส อุณหภูมิสูงสุด 33-35 องศาเซลเซียส บริเวณยอดภูมีอากาศหนาว อุณหภูมิต่ำสุด 10-15 องศาเซลเซียส ลม ตะวันออก ความเร็ว 10-30 กม. /ชม. ภาคกลาง อากาศเย็นกับมีหมอกในตอนเช้าและมีหมอกหนาบางพื้นที่ โดยมีฝนเล็กน้อยบางแห่งส่วนมากทาง ตอนล่างของภาคอุณหภูมิต่ำสุด 19-22 องศาเซลเซียส อุณหภูมิสูงสุด 30-33 องศาเซลเซียส ส่วนในช่วงวันที่ 23-27 ม.ค. 61 มีเมฆเป็นส่วนมาก กับมีฝนฟ้าคะนองร้อยละ 10-20 ของพื้นที่ ส่วนมากทางตอนล่างของภาคอุณหภูมิต่ำสุด 23-25 องศาเซลเซียส อุณหภูมิสูงสุด 33-35 องศาเซลเซียส ลมตะวันออกเฉียงใต้ ความเร็ว 10-30 กม./ชม. ภาคตะวันออก อากาศเย็นกับมีหมอกในตอนเช้า โดยมีฝนเล็กน้อยบางแห่งอุณหภูมิต่ำสุด 19-22 องศา เซลเซียส อุณหภูมิสูงสุด 31-33 องศาเซลเซียส ส่วนในช่วงวันที่ 23-27 ม.ค. 61 มีเมฆเป็นส่วนมาก กับมีฝนฟ้าคะนอง ร้อยละ 10-20 ของพื้นที่ อุณหภูมิต่ำสุด 23-25 องศาเซลเซียส อุณหภูมิสูงสุด 33-35 องศาเซลเซียส ลมตะวันออก ความเร็ว 15-30 กม./ชม. ทะเลมีคลื่นสูงประมาณ 1 เมตร ภาคใต้ มีฝนฟ้าคะนองร้อยละ 40-60 ของพื้นที่ โดยในช่วงวันที่ 21-23 ม.ค. 61 จะมีฝนตกหนักบางแห่งลม ตะวันออก ความเร็ว 15-35 กม./ชม. ทะเลมีคลื่นสูง 1-2 เมตร บริเวณที่มีฝนฟ้าคะนองมีคลื่นสูงประมาณ 2 เมตร อุณหภูมิต่ำสุด 22-25 องศาเซลเซียส อุณหภูมิสูงสุด 30-33 องศาเซลเซียส
ใบงานที่ 6.2 เรื่อง การพยากรณ์อากาศ คำชี้แจง : ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ 1. การพยากรณ์อากาศคืออะไร ............................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................ 2. ให้นักเรียนพิจารณาภาพ แล้วเขียนรายงานลักษณะของอากาศ 1) ลักษณะของอากาศ ................................................... 2) ลักษณะของอากาศ ................................................... ………………………………………………………………………..…… ………………………………………………………………………..…… 3) ลักษณะของอากาศ ................................................... 4) ลักษณะของอากาศ ................................................... ………………………………………………………………………..…… ………………………………………………………………………..…… 3. เกณฑ์การรายงานพยากรณ์อากาศ ได้แก่อะไรบ้าง ............................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................
ใบงานที่ 6.2 เฉลย เรื่อง การพยากรณ์อากาศ คำชี้แจง : ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ 1. การพยากรณ์อากาศคืออะไร การพยากรณ์อากาศ คือ การคาดการณ์สภาพอากาศล่วงหน้า โดยมีการตรวจวัดองค์ประกอบลมฟ้าอากาศ การสื่อสารแลกเปลี่ยนข้อมูลองค์ประกอบลมฟ้าอากาศ การวิเคราะห์ข้อมูล และสร้างคำพยากรณ์อากาศ 2. ให้นักเรียนพิจารณาภาพ แล้วเขียนรายงานลักษณะของอากาศ 1) ลักษณะของอากาศ ................................................... 2) ลักษณะของอากาศ ................................................... ………………………………………………………………………..…… ………………………………………………………………………..…… 3) ลักษณะของอากาศ ................................................... 4) ลักษณะของอากาศ ................................................... ………………………………………………………………………..…… ………………………………………………………………………..…… 3. เกณฑ์การรายงานพยากรณ์อากาศ ได้แก่อะไรบ้าง เกณฑ์อุณหภูมิอากาศ เกณฑ์การกระจายของฝน เกณฑ์ปริมาณฝน เกณฑ์สถานะของทะเล เกณฑ์ปริมาณเมฆ ในท้องฟ้า ร่องมรสุม ลมพัดสอบ บริเวณความกดอากาศสูง บริเวณความกดอากาศต่ำ เป็นต้น ฟ้าหลัว ทำให้วิสัยทัศน์ใน การมองเห็นไม่ดี ท้องฟ้ามีเมฆมาก มีเมฆเต็มท้องฟ้า การกระจายของฝนมีอยู่ทั่วไป ท้องฟ้าแจ่มใส ทะเลสงบ
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 19 สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายวิชา วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565 หน่วยการเรียนรู้ที่6 เรื่อง แผนที่อากาศ เวลา 3 ชั่วโมง --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 3.2 เข้าใจองค์ประกอบและความสัมพันธ์ของระบบโลก กระบวนการเปลี่ยนแปลงภายในโลกและ บนผิวโลก ธรณีพิบัติภัย กระบวนการเปลี่ยนแปลงลมฟ้าอากาศและภูมิอากาศโลก รวมทั้งผลต่อสิ่งมีชีวิตและ สิ่งแวดล้อม ตัวชี้วัด ว 3.2 ม.1/4 อธิบายการพยากรณ์อากาศ และพยากรณ์อากาศอย่างง่ายจากข้อมูลที่รวบรวมได้ ว 3.2 ม.1/5 ตระหนักถึงคุณค่าของการพยากรณ์อากาศโดยนำเสนอแนวทางการปฏิบัติตนและการใช้ ประโยชน์จากคำพยากรณ์อากาศ 2. จุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วัด 2.1 ความรู้(K) 1. บอกความหมายของสัญลักษณ์ในแผนที่อากาศได้ 2.2 ทักษะ/กระบวนการ/กระบวนการคิด (P) 1. วิเคราะห์และแปลความหมายสภาพอากาศในแผนที่อากาศได้ 2. พยากรณ์อากาศอย่างง่ายจากข้อมูลที่รวบรวมได้ 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์(A) 1. รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย 2. ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ 3. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด แผนที่อากาศ เป็นแผนที่แสดงสภาพลมฟ้าอากาศในช่วงเวลาหนึ่ง ข้อมูลในแผนที่อากาศจะนำไปใช้ในการ พยากรณ์อากาศ 4. สาระการเรียนรู้ 4.1 ความรู้ (K) การพยากรณ์อากาศสามารถนำมาใช้ประโยชน์ด้านต่าง ๆ เช่น การใช้ชีวิตประจำวัน การคมนาคม การเกษตร การป้องกันและเฝ้าระวังภัยพิบัติทางธรรมชาติ
4.2 ทักษะที่สำคัญ (P) การแปลความหมายสภาพอากาศในแผนที่อากาศ 4.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) รักชาติ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่ความรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) (จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน) ทักษะ 3R Reading (อ่านออก) (W)Riting (เขียนได้) (A)Rithmetics (คิดเลขเป็น) ทักษะ 8C Critical Thinking and Problem Solving : ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา Creativity and Innovation : ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม Collaboration Teamwork and Leadership : ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ Cross-cultural Understanding : ทักษะด้านความเข้าใจความต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ Communications Information and Media Literacy : ทักษะด้านการสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ Computing and ICT Literacy : ทักษะด้านคอมพิวเตอร์ และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร Career and Learning Skills : ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ Compassion : มีคุณธรรม มีเมตตา กรุณา มีระเบียบวินัย ทักษะ 2L Learning Skills : ทักษะการเรียนรู้ Leadership : ภาวะผู้นำ 7. การบูรณาการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 7.1 ความพอประมาณ 7.2 ความมีเหตุผล 7.3 การมีภูมิคุ้มกัน 7.4 เงื่อนไขความรู้
7.5 เงื่อนไขคุณธรรม มีความรับผิดชอบ มีวินัย มีความซื่อสัตย์สุจริต และมีเจตคติที่ดี 7.6 4 มิติ 7.6.1 ด้านเศรษฐกิจ 7.6.2 ด้านสังคม 7.6.3 ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 7.6.4 ด้านวัฒนธรรม 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. ครูนำบัตรภาพเกี่ยวกับสัญลักษณ์ทางอากาศ และความหมายของสัญลักษณ์ทางอากาศติดบนกระดาน แล้วสุ่มนักเรียน 5–6 คน แปลความหมายของสัญลักษณ์ทางอากาศในแต่ละภาพ 2. ครูเฉลยคำตอบและอธิบายเพิ่มเติมให้นักเรียนเห็นความสำคัญของสัญลักษณ์ทางอากาศ 3. ครูแสดงภาพแผนที่อากาศและใช้คำถามกระตุ้นความคิด ถามนักเรียนว่า แผนที่อากาศมีประโยชน์อย่างไร ขั้นสอน สำรวจค้นหา (Explore) 4. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ออกเป็นกลุ่มละ 3 คน ให้แต่ละกลุ่มวางแผนและแบ่งหน้าที่ค้นคว้าความรู้ เรื่อง แผนที่อากาศ จากหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 65-66 5. นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิด แล้วสรุปข้อมูลเป็นความรู้ของกลุ่มว่า การอ่านสัญลักษณ์ต่าง ๆ บนแผนที่ อากาศ มีความสำคัญอย่างไรต่อการพยากรณ์อากาศ 6. ครูให้นักเรียนทำใบงานที่ 6.3 เรื่อง แผนที่อากาศ อธิบายความรู้ (Explain) 7. นักเรียนแต่ละกลุ่มผลัดกันเล่าข้อมูลที่ตนได้ศึกษามาให้สมาชิกในกลุ่มฟัง ในประเด็นเกี่ยวกับความหมาย สัญลักษณ์ต่าง ๆ บนแผนที่อากาศ 8. นักเรียนแต่ละกลุ่มวิเคราะห์และแปลความหมายสภาพอากาศในแผนที่อากาศที่เตรียมไว้ ขั้นสอน สำรวจค้นหา (Explore) 1. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ออกเป็นกลุ่มละ 3 คน ให้แต่ละกลุ่มวางแผนและแบ่งหน้าที่ ทำกิจกรรมเรื่อง การ พยากรณ์อากาศอย่างง่ายจากข้อมูลที่รวบรวมได้ จากหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 67 2. ครูให้นักเรียนตอบคำถามท้ายกิจกรรม แล้วบันทึกคำตอบลงในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ม.1 เล่ม 2 ชั่วโมงที่ 1 ชั่วโมงที่ 2
อธิบายความรู้ (Explain) 1. ครูให้แต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมาเขียนคำพยากรณ์อากาศ และนำเสนอการพยากรณ์อากาศล่วงหน้า 1 วัน 2. ครูให้แต่ละกลุ่มเสนอคำตอบท้ายกิจกรรม จากนั้นครูเฉลยคำตอบ ดังนี้ - การพยากรณ์อากาศ คืออะไร และเกณฑ์การรายงานพยากรณ์อากาศได้แก่อะไรบ้าง (แนวตอบ การพยากรณ์อากาศ คือ การคาดหมายสภาวะของลมฟ้าอากาศ และปรากฏการณ์ทางลมฟ้าอากาศที่จะ เกิดขึ้น) - นักเรียนคิดว่า สภาวะของลมฟ้าอากาศ 1 วันข้างหน้า น่าจะมีลักษณะเป็นอย่างไร (แนวตอบ ขึ้นอยู่กับผลการสืบค้นและวิเคราะห์ผลของนักเรียน) - นักเรียนจะมีวิธีการปฏิบัติตนอย่างไรเพื่อให้เหมาะสมกับสภาวะของลมฟ้าอากาศ 1 วันข้างหน้า (แนวตอบ ขึ้นอยู่กับผลการสืบค้นและวิเคราะห์ผลของนักเรียน) 3. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายผลกิจกรรม ขั้นสรุป ขยายความเข้าใจ (Expand) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มประชุมวางแผนรูปแบบของการนำเสนอ ในหัวข้อ “การรายงานข่าวพยากรณ์อากาศ” หน้าชั้นเรียน 2. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลงาน ด้วยการส่งตัวแทนกลุ่มละ 2-3 คน โดยนำเสนอประเด็นการวิเคราะห์ และแปลความหมายสภาพอากาศในแผนที่อากาศ 3. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 ตรวจสอบผล (Evaluate) 1. ครูตรวจแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. ครูตรวจใบงานที่ 6.3 เรื่อง แผนที่อากาศ 3. ครูประเมินการนำเสนอในหัวข้อ “การรายงานข่าวพยากรณ์อากาศ” โดยใช้แบบประเมินการนำเสนอ ผลงาน 4. ครูประเมินนักเรียนจากการทำงานกลุ่ม โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายกลุ่ม 5. ครูประเมินนักเรียนจากการสืบค้นข้อมูล และการตอบคำถามในชั้นเรียน โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล 9. สื่อการสอน 1. หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 3. PowerPoint เรื่อง แผนที่อากาศ 4. ใบงานที่ 6.3 เรื่อง แผนที่อากาศ 5. บัตรภาพ เรื่อง การวิเคราะห์สภาพอากาศในแผนที่อากาศ ชั่วโมงที่ 3
10. แหล่งเรียนรู้ในหรือนอกสถานที่ 1. สิ่งแวดล้อมที่อยู่ใกล้ตัวนักเรียน 2. ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ 3. อินเทอร์เน็ต 11. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 11.1 ความรู้ (K) 1. บอกความหมายของ สัญลักษณ์ในแผนที่อากาศได้ - ตรวจแบบฝึกหัด - ตรวจใบงานที่ 6.3 - ตรวจสมุดบันทึก - เฉลยแบบฝึกหัด - เฉลยใบงานที่ 6.3 - แบบประเมินชิ้นงาน/ ภาระงานรวบยอด - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 11.2 ทักษะ/กระบวนการ/ กระบวนการคิด (P) 1. วิเคราะห์และแปล ความหมายสภาพอากาศใน แผนที่อากาศได้ 2. พยากรณ์อากาศอย่างง่าย จากข้อมูลที่รวบรวมได้ - ประเมินการปฏิบัติการ - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน - แบบประเมินการ ปฏิบัติการ - แบบประเมินการนำเสนอ ผลงาน - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 11.3 คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ (A) 1. รับผิดชอบต่อหน้าที่และ งานที่ได้รับมอบหมาย 2. ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่าง สร้างสรรค์ - สังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล - สังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายกลุ่ม - ประเมินคุณลักษณะอัน พึงประสงค์ - แบบสังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายกลุ่ม - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 12. กิจกรรมเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
13. บันทึกผลการเรียนรู้ และข้อเสนอแนะ 13.1 ผลการจัดการเรียนรู้ 13.1.1 ด้านความรู้ (K) 1) บอกความหมายของสัญลักษณ์ในแผนที่อากาศได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.2 ด้านทักษะที่สำคัญ (P) 1) วิเคราะห์และแปลความหมายสภาพอากาศในแผนที่อากาศได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) พยากรณ์อากาศอย่างง่ายจากข้อมูลที่รวบรวมได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.3 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) 1) รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.2 ปัญหา อุปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 13.3 แนวทางแก้ไขปัญหา / ข้อเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ............................................................. (นางสาวจิรนันท์ ทนงยิ่ง) ตำแหน่ง ครูผู้ช่วย
บัตรภาพ เรื่อง การวิเคราะห์สภาพอากาศในแผนที่อากาศ บัตรภาพ ภาพที่ 1 ภาพที่ 2 ภาพที่ 3 ภาพที่ 4 ภาพที่ 5 ภาพที่ 6 ภาพที่ 7 ภาพที่ 8 ภาพที่ 9
ภาพแผนที่อากาศ
ใบงานที่ 6.3 เรื่อง แผนที่อากาศ ตอนที่ 1 วิเคราะห์และแปลความหมายสภาพอากาศในแผนที่อากาศ คำชี้แจง ให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับสัญลักษณ์ต่าง ๆ ในแผนที่อากาศ แล้วเขียนอธิบายความหมายของแต่ละ สัญลักษณ์ลงบนแผนที่อากาศด้านล่างนี้ พร้อมกับอธิบายสภาพอากาศในแผนที่อากาศด้านล่าง แผนที่อากาศผิวพื้นวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2561 เวลา 01.00 น. ที่มา : https://www.tmd.go.th/programs//uploads/maps/2018-02-15_TopChart_01.jpg สภาพอากาศบริเวณประเทศไทยจากแผนที่อากาศ ............................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................................................... ............................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................................................... ............................................................................................................................. ............................................................... .................................................................................................................................. ..........................................................
เฉลย ใบงานที่ 6.3 เรื่อง แผนที่อากาศ ตอนที่ 1 วิเคราะห์และแปลความหมายสภาพอากาศในแผนที่อากาศ คำชี้แจง ให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับสัญลักษณ์ต่าง ๆ ในแผนที่อากาศ แล้วเขียนอธิบายความหมายของแต่ละ สัญลักษณ์ลงบนแผนที่อากาศด้านล่างนี้ พร้อมกับอธิบายสภาพอากาศในแผนที่อากาศด้านล่าง แผนที่อากาศผิวพื้นวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2561 เวลา 01.00 น. ที่มา : https://www.tmd.go.th/programs//uploads/maps/2018-02-15_TopChart_01.jpg สภาพอากาศบริเวณประเทศไทยจากแผนที่อากาศ สภาพอากาศบริเวณประเทศไทย มีหย่อมความกดอากาศต่ำปกคลุม มีความเร็วลมต่อกว่า 1 กิโลเมตรต่อ ชั่วโมง ตอนบนของประเทศท้องฟ้าแจ่มใส ส่วนตอนกลางและตอนล่างของประเทศท้องฟ้าค่อนข้างโปร่ง อุณหภูมิ อากาศอยู่ที่ประมาณ 18–26 องศาเซลเซียส หย่อมความกดอากาศ อุณหภูมิอากาศ ปริมาณเมฆ
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 20 สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายวิชา วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565 หน่วยการเรียนรู้ที่6 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก เวลา 4 ชั่วโมง --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ว 3.2 เข้าใจองค์ประกอบและความสัมพันธ์ของระบบโลก กระบวนการเปลี่ยนแปลงภายในโลกและ บนผิวโลก ธรณีพิบัติภัย กระบวนการเปลี่ยนแปลงลมฟ้าอากาศและภูมิอากาศโลก รวมทั้งผลต่อสิ่งมีชีวิตและ สิ่งแวดล้อม ตัวชี้วัด ว 3.2 ม.1/6 อธิบายสถานการณ์และผลกระทบการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกจากข้อมูลที่รวบรวมได้ ว 3.2 ม.1/7 ตระหนักถึงผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก โดยนำเสนอแนวทางการปฏิบัติตน ภายใต้การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก 2. จุดประสงค์การเรียนรู้สู่ตัวชี้วัด 2.1 ความรู้(K) 1. อธิบายสถานการณ์และผลกระทบการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกจากข้อมูลที่รวบรวมได้ 2.2 ทักษะ/กระบวนการ/กระบวนการคิด (P) 1. นำเสนอแนวทางการปฏิบัติตนภายใต้การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกได้ 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์(A) 1. รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย 2. ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ 3. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก ส่วนหนึ่งมาจากผลการทำกิจกรรมของมนุษย์ ทำให้เกิดฝุ่นละออง และมี แก๊สเรือนกระจกในบรรยากาศเพิ่มมากขึ้นอย่างรวดเร็ว ส่งผลทำให้อุณหภูมิอากาศของโลกสูงขึ้นและมีแนวโน้มสูงขึ้น เรื่อย ๆ
4. สาระการเรียนรู้ 4.1 ความรู้ (K) ภูมิอากาศโลกเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่องโดยปัจจัยทางธรรมชาติ แต่ปัจจุบันการเปลี่ยนแปลง ภูมิอากาศเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วเนื่องจากกิจกรรมของมนุษย์ในการปลดปล่อยแก๊สเรือนกระจกสู่บรรยากาศ แก๊สเรือน กระจกที่ถูกปลดปล่อยมากที่สุด การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม มนุษย์จึงควรเรียนรู้แนวทาง การปฏิบัติตนภายใต้สถานการณ์ดังกล่าว ทั้งแนวทางการปฏิบัติตนให้เหมาะสมและแนวทางการลดกิจกรรมที่ส่งผลต่อ การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลก 4.2 ทักษะที่สำคัญ (P) - 4.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) รักชาติ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่ความรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการทำงาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน (เฉพาะที่เกิดในหน่วยการเรียนรู้นี้) ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการแก้ปัญหา ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. ทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C + 2L) (จุดเน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน) ทักษะ 3R Reading (อ่านออก) (W)Riting (เขียนได้) (A)Rithmetics (คิดเลขเป็น) ทักษะ 8C Critical Thinking and Problem Solving : ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา Creativity and Innovation : ทักษะด้านการสร้างสรรค์และนวัตกรรม Collaboration Teamwork and Leadership : ทักษะด้านความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ Cross-cultural Understanding : ทักษะด้านความเข้าใจความต่างวัฒนธรรม ต่างกระบวนทัศน์ Communications Information and Media Literacy : ทักษะด้านการสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ Computing and ICT Literacy : ทักษะด้านคอมพิวเตอร์ และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร Career and Learning Skills : ทักษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ Compassion : มีคุณธรรม มีเมตตา กรุณา มีระเบียบวินัย
ทักษะ 2L Learning Skills : ทักษะการเรียนรู้ Leadership : ภาวะผู้นำ 7. การบูรณาการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 7.1 ความพอประมาณ 7.2 ความมีเหตุผล 7.3 การมีภูมิคุ้มกัน 7.4 เงื่อนไขความรู้ 7.5 เงื่อนไขคุณธรรม มีความรับผิดชอบ มีวินัย มีความซื่อสัตย์สุจริต และมีเจตคติที่ดี 7.6 4 มิติ 7.6.1 ด้านเศรษฐกิจ 7.6.2 ด้านสังคม 7.6.3 ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 7.6.4 ด้านวัฒนธรรม 8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. ครูนำภาพการกระทำต่าง ๆ ของมนุษย์มาให้นักเรียนดู แล้วให้นักเรียนช่วยกันวิเคราะห์ว่า การกระทำใน ภาพส่งผลกระทบต่อโลกอย่างไร 2. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียนว่า ปัจจัยที่มีผลต่อุณหภูมิอากาศได้แก่อะไรบ้าง (แนวตอบ ปัจจัยที่มีผลต่ออุณหภูมิอากาศ ได้แก่ รังสีจากดวงอาทิตย์ ความสูงของพื้นที่จากระดับน้ำทะเล ปริมาณ เมฆที่ปกคลุมท้องฟ้า และลักษณะของพื้นที่) ขั้นสอน สำรวจค้นหา (Explore) 3. ครูให้นักเรียนค้นคว้าความรู้เกี่ยวกับปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก จากหนังสือเรียน วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้าที่ 68-71 จากนั้นครูแจกใบงานที่ 6.4 เรื่อง ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของ โลก 4. ครูให้นักเรียนจับคู่ แล้วให้นักเรียนแบ่งหน้าที่กันภายในคู่ของตน ดังนี้ - คู่ที่ 1 ศึกษาความรู้เรื่อง ปัจจัยทางธรรมชาติ - คู่ที่ 2 ศึกษาความรู้เรื่อง การกระทำของมนุษย์ แล้วบันทึกความรู้ที่ได้จากการศึกษาลงในใบงานที่ 6.4 ชั่วโมงที่ 1
ขั้นสอน อธิบายความรู้ (Explain) 1. สมาชิกแต่ละคู่ออกมานำเสนอใบงานที่ 6.4 เรื่อง ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก 2. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปผลจากการปฏิบัติกิจกรรม ขั้นสอน สำรวจค้นหา (Explore) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาแนวทางในการลดการปล่อยแก๊สเรือนกระจก ในหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 72 แล้วช่วยกันแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับแนวทางลดการปล่อยแก๊สเรือนกระจกดังกล่าว 2. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน สืบค้นเกี่ยวกับข่าวผลกระทบที่เกิดจากภาวะโลกร้อนในประเทศไทย อธิบายความรู้ (Explain) 3. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอผลจากการสืบค้นพร้อมทั้งอภิปรายสาเหตุและแนวทางแก้ไข 4. ครูถามคำถามท้าทายความคิดขั้นสูงว่า ปกรณ์ปั่นจักรยานไปให้อาหารโคในฟาร์มขนาดใหญ่ที่เขาเป็น เจ้าของ การกระทำของปกรณ์ช่วยลดปัญหาความแปรปรวนของลมฟ้าอากาศหรือไม่ (แนวตอบ การเดินทางโดยการปั่นจักรยานของนายปกรณ์มีส่วนช่วยในการลดการปล่อยแก๊สเรือนกระจก ซึ่งจะช่วย ลดปัญหาความแปรปรวนของลมฟ้าอากาศ แต่การให้อาหารเลี้ยงโค โคจะปล่อยแก๊สมีเทนออกมา ซึ่งเป็นแก๊สเรือน กระจกที่อาจทำให้อุณหภูมิอากาศโลกสูงขึ้น จึงอาจเกิดความแปรปรวนของลมฟ้าอากาศได้) 5. ครูให้นักเรียนศึกษาเนื้อหาสรุปหน่วยที่ 6 บรรยากาศ 2 ในหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 73– 74 ลงในสมุดบันทึก ขั้นสรุป ขยายความเข้าใจ (Expand) 1. ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน 2. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 3. ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบท้ายเล่ม ตรวจสอบผล (Evaluate) 1. ครูตรวจแบบทดสอบหลังเรียน 2. ครูตรวจแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 3. ครูตรวจใบงานที่ 6.4 เรื่อง ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก 4. ครูประเมินการนำเสนอใบงานที่ 6.4 เรื่อง ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก โดยใช้แบบ ประเมินการนำเสนอผลงาน 5. ครูประเมินนักเรียนจากการทำงานกลุ่ม โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายกลุ่ม 6. ครูประเมินนักเรียนจากการสืบค้นข้อมูลและตอบคำถามในชั้นเรียน โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงาน รายบุคคล ชั่วโมงที่ 2 ชั่วโมงที่ 3 ชั่วโมงที่ 4
9. สื่อการสอน 1. หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 3. PowerPoint เรื่อง การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก 4. ใบงานที่ 6.4 เรื่อง ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก 5. บัตรภาพ การกระทำกิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ เช่น ภาพควันจากโรงงานอุตสาหกรรม 10. แหล่งเรียนรู้ในหรือนอกสถานที่ 1. สิ่งแวดล้อมที่อยู่ใกล้ตัวนักเรียน 2. ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ 3. อินเทอร์เน็ต 11. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 11.1 ความรู้ (K) 1. อธิบายสถานการณ์และ ผลกระทบการเปลี่ยนแปลง ภูมิอากาศโลกจากข้อมูลที่ รวบรวมได้ - ตรวจแบบทดสอบ - ตรวจแบบฝึกหัด - ตรวจใบงานที่ 6.4 - ตรวจสมุดบันทึก - เฉลยแบบทดสอบ - เฉลยแบบฝึกหัด - เฉลยใบงานที่ 6.4 - แบบประเมินชิ้นงาน/ ภาระงานรวบยอด - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 70 ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 11.2 ทักษะ/กระบวนการ/ กระบวนการคิด (P) 1. นำเสนอแนวทางการ ปฏิบัติตนภายใต้การ เปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกได้ - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน - แบบประเมินการนำเสนอ ผลงาน - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 11.3 คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ (A) 1. รับผิดชอบต่อหน้าที่และ งานที่ได้รับมอบหมาย 2. ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่าง สร้างสรรค์ - สังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล - สังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายกลุ่ม - ประเมินคุณลักษณะอัน พึงประสงค์ - แบบสังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรมการ ทำงานรายกลุ่ม - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ - ระดับคุณภาพพอใช้ ผ่านเกณฑ์ 12. กิจกรรมเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
13. บันทึกผลการเรียนรู้ และข้อเสนอแนะ 13.1 ผลการจัดการเรียนรู้ 13.1.1 ด้านความรู้ (K) 1) อธิบายสถานการณ์และผลกระทบการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกจากข้อมูลที่รวบรวมได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.2 ด้านทักษะที่สำคัญ (P) 1) นำเสนอแนวทางการปฏิบัติตนภายใต้การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกได้ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.1.3 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A) 1) รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 2) ทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ ผู้เรียนที่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ ผู้เรียนที่ไม่ผ่านตัวชี้วัด มีจำนวน....................คน คิดเป็นร้อยละ................ 13.2 ปัญหา อุปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 13.3 แนวทางแก้ไขปัญหา / ข้อเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ............................................................. (นางสาวจิรนันท์ ทนงยิ่ง) ตำแหน่ง ครูผู้ช่วย
ใบงานที่ 6.4 เรื่อง ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก คำชี้แจง : ให้นักเรียนอธิบายปัจจัยทางธรรมชาติและการกระทำของมนุษย์ที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก ปรากฏการณ์ เรือนกระจก รูโหว่โอโซน ปัจจัยทางธรรมชาติ
การใช้วัสดุที่มีสารประกอบ คลอโรฟลูออโรคาร์บอน เช่น ผลกระทบ วิธีแก้ไข การใช้เชื้อเพลิงต่างๆ การทำการเกษตร ปัจจัยจากการกระทำของมนุษย์ เช่น ผลกระทบ วิธีแก้ไข เช่น ผลกระทบ วิธีแก้ไข
ใบงานที่ 6.4 เฉลย เรื่อง ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก คำชี้แจง : ให้นักเรียนอธิบายปัจจัยทางธรรมชาติและการกระทำของมนุษย์ที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก แก๊สบางชนิดในบรรยากาศส่งผล ให้โลกได้รับพลังงานความร้อนจากดวง อาทิตย์เพิ่มมากขึ้น ทำให้อุณหภูมิของโลก สูงขึ้น เช่น แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์มีเทน ไนตรัสออกไซด์สารกลุ่มคลอโรฟลูออโร คาร์บอน (CFCs) แก๊สไนตรัสออกไซด์ มี คุณสมบัติในการดูดกลืนรังสีความร้อน ซึ่ง เป็นรังสีคลื่นยาวที่โลก เมฆและแก๊สใน บรรยากาศปล่อยออกมาทำให้บรรยากาศที่ ผิวโลกมีอุณหภูมิสูงขึ้น แก๊สที่มีคุณสมบัติ เหล่านี้จะเรียกว่า แก๊สเรือนกระจก การกระทำของมนุษย์ส่งผลให้มี การปล่อยแก๊สเรือนกระจกเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนรบกวนสมดุลของอากาศ ทำให้เกิดภาวะ เรือนกระจก ทำให้อุณหภูมิเฉลี่ยของโลก สูงขึ้น เรียกว่า ภาวะโลกร้อน โอโซน เป็นแก๊สที่อยู่ในชั้นสตราโทส เฟียร์จะช่วยเป็นเกราะกำบังรังสีจากดวง อาทิตย์ที่และกักเก็บความร้อนบางส่วนเอาไว้ ส่งผลให้โลกมีอุณหภูมิไม่สูงจนเกินไป แต่ใน ปัจจุบันกิจกรรมของมนุษย์ทำให้เกิดการ ปล่อยสารเคมีบางชนิดลอยขึ้นสู่บรรยากาศ แล้วทำลายชั้นโอโซน ตัวอย่างสารเคมีที่ สำคัญ ได้แก่ แก๊สคลอโรฟลูออโรคาร์บอน (CFCs) เป็นแก๊สที่มีความคงตัวสูงและ สลายตัวช้าเมื่อแก๊สได้รับรังสีอัลตราไวโอเลต จะแตกตัวแล้วปล่อยอะตอมของคลอรีน ออกมา อะตอมของคลอรีนจะทำลายชั้นของ โอโซน ทำให้เกิดรูโหว่ขึ้น ซึ่งเรียกว่า รูโหว่ โอโซน การเกิดปรากฏการณ์นี้ทำให้รังสีจาก ดวงอาทิตย์ที่เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิต เช่น รังสีอัลตราไวโอเลต ส่องลงมาบนผิวโลกมาก ขึ้น ปรากฏการณ์ เรือนกระจก รูโหว่โอโซน ปัจจัยทางธรรมชาติ
การใช้วัสดุที่มีสารประกอบ คลอโรฟลูออโรคาร์บอน การใช้เชื้อเพลิงต่างๆ การทำการเกษตร เช่น เครื่องปรับอากาศ ตู้เย็น สเปรย์ น้ำยาดับเพลิง ผลกระทบ สาร CFCs จะไป ทำลายชั้นไอโซน ทำให้เกิดรูโหว่ กว้างขึ้น ส่งผลทำให้รังสีจาก ดวงอาทิตย์ส่งมายังพื้นผิวโลก ได้มากขึ้น เช่น การใช้น้ำมัน ถ่านหิน แก๊ส ธรรมชาติ ผลกระทบ ทำให้เพิ่มปริมาณแก๊ส คาร์บอนไดออกไซด์ในบรรยากาศ มากขึ้น วิธีแก้ไข ลดการใช้น้ำมันเชื้อเพลิง โดยการเดิน ปั่นจักรยาน หรือใช้รถ ขนส่งมวลชน เช่น การตัดไม้ทำลายป่า การเลี้ยงสัตว์ การใช้ปุ๋ยทางการเกษตร ผลกระทบ การทำลายป่าไม้ จะทำให้ปริมาณแก๊ส คาร์บอนไดออกไซด์ในบรรยากาศ เพิ่มมากขึ้น การเลี้ยงสัตว์ จะทำให้ เกิดแก๊สมีเทน ซึ่งเป็นแก๊สเรือน กระจกเพิ่มมากขึ้น วิธีแก้ไข ปลูกต้นไม้และลดการ ทำลายป่าไม้ ปัจจัยจากการกระทำของมนุษย์
ภาคผนวก • ใบงาน / เฉลยใบงาน - ใบงานที่ 4.1 เรื่อง การวัดอุณหภูมิ - ใบงานที่ 4.2 เรื่อง การเปลี่ยนหน่วยวัดอุณหภูมิ - ใบงานที่ 4.3 เรื่อง น้ำเปลี่ยนสถานะ - ใบงานที่ 5.1 เรื่อง การแบ่งชั้นบรรยากาศ - ใบงานที่ 5.2 เรื่อง อุณหภูมิของอากาศ - ใบงานที่ 5.3 เรื่อง เครื่องมือวัดความดันอากาศ - ใบงานที่ 5.4 เรื่อง ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงความชื้นอากาศ - ใบงานที่ 5.5 เรื่อง ลม - ใบงานที่ 5.6 เรื่อง เมฆและฝน - ใบงานที่ 6.1 เรื่อง พายุฝนฟ้าคะนองและพายุหมุนเขตร้อน - ใบงานที่ 6.2 เรื่อง การพยากรณ์อากาศ - ใบงานที่ 6.3 เรื่อง แผนที่อากาศ - ใบงานที่ 6.4 เรื่อง ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก • แบบทดสอบก่อนเรียน / แบบทดสอบหลังเรียน - หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 พลังงานความร้อน - หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 บรรยากาศ - หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 บรรยากาศ 2 • บัตรภาพ / เอกสารประกอบการสอน • แบบประเมิน - แบบประเมินชิ้นงาน/ภาระงานรวบยอด - แบบประเมินการปฏิบัติการ - แบบประเมินการนำเสนอผลงาน - แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม - แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่4 พลังงานความร้อน คำชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. เครื่องมือในข้อใดที่ใช้วัดอุณหภูมิ ก. บารอมิเตอร์ ข. ไฮโกรมิเตอร์ ค. เทอร์มอสตัต ง. เทอร์มอมิเตอร์ 2. อุณหภูมิของวัตถุจะเพิ่มขึ้นได้จากสาเหตุใด ก. ลดความดัน ข. เพิ่มความดัน ค. การดูดความร้อน ง. การคายความร้อน 3. เหตุการณ์ในข้อใดที่อุณหภูมิลดลง ก. น้ำแข็งละลายกลายเป็นน้ำ ข. ไอน้ำระเหยไปในอากาศ ค. น้ำจับตัวกลายเป็นน้ำแข็ง ง. ลูกเหม็นระเหิดกลายเป็นไอ 4. การถ่ายโอนความร้อนแบบใดต้องอาศัยตัวกลาง ก. การดูดความร้อน ข. การพาความร้อน ค. การนำความร้อน ง. การคายความร้อน 5. การถ่ายโอนความร้อนโดยการสั่นของโมเลกุล เป็นการถ่ายโอนแบบใด ก. การแผ่ความร้อน ข. การพาความร้อน ค. การนำความร้อน ง. การดูดความร้อน 6. ข้อใดเป็นการคายความร้อน ก. น้ำกลายเป็นไอน้ำ ข. น้ำกลายเป็นน้ำร้อน ค. น้ำแข็งละลายเป็นน้ำ ง. น้ำกลายเป็นน้ำแข็ง 7. ข้อใดเป็นประโยชน์จากการสมบัติการดูดความร้อน ที่ต่างกันของวัตถุ ก. การสร้างเครื่องเรือน ข. การสร้างรางรถไฟ ค. การเลือกสีทาบ้าน ง. การสร้างถนน 8. วัตถุในข้อใดเมื่อได้รับความร้อนเท่ากันจะมีการขยายตัว มากที่สุด ก. เหล็ก ข. ตะกั่ว ค. ฮีเลียม ง. ออกซิเจน 9. วัตถุขยายตัวได้เพราะอะไร ก. วัตถุมีมวลขนาดเพิ่มมากขึ้น ข. อุณหภูมิของวัตถุมีการลดลง ค. น้ำหนักของวัตถุมีการเพิ่มขึ้น ง. แรงยึดเหนี่ยวระหว่างอนุภาคลดลง 10. ข้อใดเป็นการใช้ประโยชน์ของการขยายตัวของวัตถุเมื่อ ได้รับความร้อน ก. การสร้างเครื่องเรือน ข. การสร้างรางรถไฟ ค. การเลือกสีทาบ้าน ง. การเลือกเสื้อผ้า เฉลย 1. ง 2. ค 3. ค 4. ข 5. ค 6. ง 7. ค 8. ง 9. ง 10. ข