คู่มือครูรายวิชาพื้นฐาน วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เล่มที่ 2

คูมือครรู ายวิชาพนื้ ฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยท่ี 5 โลกและอวกาศ 260

ดวยอะไรอีกบางและมีลักษณะอยางไร ตําแหนงของดาวเคราะหมีผลตอ ความรูเพม่ิ เติมสําหรับครู

คาบการโคจรหรอื ระยะเวลาทีใ่ ชใ นการโคจรรอบดวงอาทิตยครบ 1 รอบ

อยางไร ครูบันทึกคําตอบของนักเรียนบนกระดานโดยยังไมเฉลยคําตอบ

แตช ักชวนใหน ักเรียนไปหาคําตอบจากการทํากิจกรรม ขอมูลเพ่มิ เตมิ เกี่ยวกับระบบสุริยะ จาก E-

9. ครูใหนักเรียน อานการผจญภัยของพิท แพทและปอกกี้ โดยครูแบงกลุม Book เร่ืองระบบสุริยะ โดยสถาบันวิจัยดารา
นักเรยี นเพ่ือแสดงบทบาทสมมติเปนพิท แพท ปอกกี้ และดาวแตละดวง ศาสตรแ หง ชาติ
แตล ะกลุมตอ งเลอื กหมายเลขดาวที่นักเรียนสนใจท่ีพิท แพทและ ปอก
ก้ีจะเดินทางไป และเม่ือพิท แพทและปอกก้ีเดินทางมาถึงดาวหมายเลข http://primaryscience.ipst.ac.th/?p=1232

น้ัน ๆ ใหแตละกลุมแสดงบทบาทสมมติ แสดงทาทางท่ีบอกลักษณะของ หรอื จาก http://ipst.me/7847

ดาวดวงน้ัน แลวใหเพื่อนแขงกันทายวา ดาวหมายเลขดังกลาวเปนดาว

อะไร เพื่อใหนักเรียนไดรวมกันรวบรวมขอมูลเก่ียวกับดวงอาทิตยและ

ดาวเคราะหแ ตละดวงผา นการแสดงบทบาทสมมติ

สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

261 คูมือครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยที่ 5 โลกและอวกาศ

แนวคาํ ตอบในแบบบันทึกกจิ กรรม

ดาวเคราะหเปนดาวทไี่ มมีแสงในตวั เอง และโคจรรอบดวงอาทิตย สวนดวงอาทติ ยเปน
ศูนยกลางของระบบสุรยิ ะ และเปน ดาวฤกษด วงเดียวในระบบและท่ีมแี สงในตัวเอง
เน่ืองจากดาวเหลานี้มีขนาดใหญแ ละอยูใ กลโ ลกมาก
ระยะเวลาทดี่ าวเคราะหใ ชในการโคจรรอบดวงอาทิตยครบ 1 รอบ

 สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยที่ 5 โลกและอวกาศ 262

กิจกรรมที่ 1 ระบบสุริยะมลี ักษณะอยา งไร

กิจกรรมนี้นักเรียนจะไดรวบรวมขอมูลเก่ียวกับ ทกั ษะแหงศตวรรษที่ 21
องคป ระกอบและลกั ษณะของระบบสรุ ิยะ เพื่อใชออกแบบ
และสรางแบบจําลอง เพื่ออธิบายลักษณะของระบบสุริยะ C1 การคิดอยางสรา งสรรค
และเปรียบเทียบคาบการโคจรของดาวเคราะหแตล ะดวง C2 การคิดอยา งมวี จิ ารณญาณ
C4 การสอื่ สาร
เวลา 3 ชว่ั โมง C5 ความรว มมือ
C6 การใชเ ทคโนโลยีสารสนเทศ
จดุ ประสงคการเรยี นรู
สอ่ื การเรียนรูและแหลง เรียนรู
1. สรางแบบจําลองและอธิบายลักษณะของระบบ
สุรยิ ะ 1. หนงั สือเรียน ป. 4 เลม 2 หนา 98-102

2. วเิ คราะหข อ มูลและเปรียบเทียบคาบการโคจรของ 2. แบบบนั ทึกกจิ กรรม ป. 4 เลม 2 หนา 92-97
ดาวเคราะหแตละดวงสงั เกต และจําแนกประเภท 3. ตวั อยา งวดี ทิ ศั นป ฏิบัติการวทิ ยาศาสตรเรอ่ื ง
สง่ิ ของตามลกั ษณะทเี่ หมือนหรอื แตกตา งกนั
ระบบสรุ ยิ ะมลี ักษณะอยางไร
วสั ดุ อปุ กรณส ําหรับทํากจิ กรรม
http://ipst.me/8051
สง่ิ ทนี่ ักเรยี นตองเตรยี ม/กลมุ

1. ดินนา้ํ มัน
2. กรรไกร
3. สเี มจิก
4. ไมบรรทัดหรือตลับเมตร
5. กระดาษสี กระดาษแข็ง หรือกระดาษลกู ฟกู

กระดุมแบบตา ง ๆ

ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร

S3 การใชจํานวน
S5 การหาความสมั พันธระหวางสเปซกับเวลา
S13 การตคี วามหมายขอมลู และลงขอ สรปุ
S14 การสรา งแบบจําลอง

สถาบนั สง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

263 คูม อื ครรู ายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ

แนวการจัดการเรยี นรู ค รู รั บ ฟ ง เ ห ตุ ผ ล ข อ ง
นักเรียนเปนสําคัญ ครูยังไม
1. ครนู าํ รปู ทใ่ี ชนาํ เขาสูบทเรียน เร่ืองท่ี 1 ระบบสุริยะ มาใชตรวจสอบความรู เฉลยคําตอบใด ๆ แตชักชวนให
เดมิ และทบทวนความรพู ้นื ฐานเก่ยี วกบั ระบบสรุ ิยะ โดยใชค ําถามดงั น้ี หาคาํ ตอบท่ีถูกตองจากกิจกรรม
1.1 ครนู าํ ภาพดาวฤกษ ดาวเคราะห ดาวหาง และดาวเคราะหนอยติดบน ตา ง ๆ ในบทเรียนี้
กระดาน จากนั้นใหนักเรียนระบุตําแหนงของดาวเหลานั้น (นักเรียน
ตอบไดต ามความคิดของตนเอง โดยครูอาจบันทึกคําตอบของนักเรียน
ไวบนกระดาน เชน ใหดวงอาทิตยเปนศูนยกลางของระบบสุริยะ ดาว
พุธอยูถัดจากดวงอาทิตย ดาวเคราะหนอยอยูระหวางดาวอังคารและ
ดาวพฤหัส เปน ตน )
1.2 ระบบสุริยะยังมีองคประกอบอะไรอีกบาง (นักเรียนตอบไดตาม
ความคิดของตนเอง เชน ดาวเคราะหนอย ดาวหาง)
1.3 คาบการโคจรของดาวเคราะหคืออะไร (นักเรียนตอบไดตามความคิด
ของตนเอง)
1.4 ดาวเคราะหดวงใดนาจะใชเวลาในการโคจรรอบดวงอาทิตยใน 1 รอบ
ยาวนานที่สุด หรือมีคาบการโคจรยาวนานท่ีสุด เพราะเหตุใด
(นกั เรียนตอบไดต ามความคดิ ของตนเอง)

2. ครูกระตุนใหนักเรียนตอบคําถามขอ 1.1-1.4 แตยังไมเฉลยคําตอบ แต
ชักชวนใหนักเรียนหาคําตอบจากการทํากิจกรรมท่ี 1 ระบบสุริยะมีลักษณะ
อยางไร

3. นักเรียนอานชื่อกิจกรรม ระบบสุริยะมีลักษณะอยางไร และ ทําเปนคิดเปน
โดยรวมกันอภิปรายทีละประเด็นเพื่อตรวจสอบความเขาใจเก่ียวกับ
จุดประสงค ในการทาํ กจิ กรรมโดยใชคาํ ถามดังนี้
3.1 กจิ กรรมนี้นักเรียนจะไดเ รยี นเรื่องอะไร (ลกั ษณะของระบบสรุ ยิ ะ)
3.2 นักเรียนจะไดเ รยี นรูเรอ่ื งนี้โดยวธิ ใี ด (สรางแบบจาํ ลอง)
3.3 เม่อื เรยี นแลวนักเรียนจะทําอะไรได (อธบิ ายลักษณะของระบบสุรยิ ะ)

4. นกั เรียนบันทึกจุดประสงคลงในแบบบันทึกกิจกรรม หนา 92 แลว อานสิ่งท่ี
ตองใชในการทํากิจกรรม ครูยังไมแจกวัสดุอุปกรณแกนักเรียน แตนําวัสดุอุ
กรณท ี่ตอ งใชใ นการทาํ กิจกรรมมาแสดงใหนักเรียนดูทีละอยาง

นักเรียนอาน ทําอยางไร ทีละขอแลวรวมกันอภิปรายเพ่ือสรุปลําดับข้ันตอนตาม
ความเขาใจโดยครูอาจชวยเขียนสรุปสั้น ๆ บนกระดานและนําอภิปรายตามแนว
คาํ ถามดังตอ ไปน้ี

4.1 นักเรียนตองรวบรวมขอมูลเกี่ยวกับสิ่งใด (องคประกอบและลักษณะของ
ระบบสุริยะ)

 สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คูม อื ครูรายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ 264

4.2 นักเรียนสามารถรวบรวมขอมูลไดจากแหลงขอมูลใดบาง (จากการอาน
เรอ่ื ง พิท แพท ผจญภยั และใบความรูเร่อื ง วตั ถุทอ งฟา)

4.3 นักเรียนตองทําอะไรอีกบาง (ออกแบบแบบจําลอง บันทึกผล จากน้ัน
สรางแบบจําลอง)

4.4 นักเรยี นสามารถสรางแบบจําลองในรูปแบบใดไดบาง (นักเรียนตอบตาม
ความคิดของกลมุ เชน สรา งแบบจําลองโดยการวาดรูป ปนดินน้ํามัน ปน
กระดาษ หรือ ใชโปรแกรมคอมพิวเตอร เชน Paint หรือโปรแกรม
ประยุกตอ ่ืน ๆ เชน Sketches ในการวาดภาพ 2 มติ ิ)

5. เมอ่ื นกั เรียนเขา ใจขน้ั ตอนการทํากจิ กรรม ครูใหนักเรียนบันทึกขอมูลท่ีไดจาก
การสืบคนเกี่ยวกับองคประกอบและลักษณะของระบบสุริยะ โดยการวาดรูป
หรือเขียนคําอธิบายลงในแบบบันทึกกิจกรรมหนา 92 จากนั้น วิเคราะห
ขอ มูลเก่ยี วกบั ดวงอาทติ ยแ ละดาวเคราะหจากการสบื คนเรื่อง พิท แพท ผจญ
ภัย แลวบันทึกลงในตาราง หนา 93 และคํานวณ (S3) ขนาดเสนผาน
ศูนยกลางของดาวในแบบจําลอง ระยะทางจากดวงอาทิตยไปยังดาวเคราะห
แตละดวงในแบบจําลองเมื่อเทียบกับโลก และบันทึกคาบการโคจรของดาว
เคราะหแตละดวงลงในตาราง ครูอาจใหนักเรียนชวยกันวิเคราะหขอมูลโดย
วิเคราะหขอความ จากเร่ืองพิท แพทผจญภัย จากน้ันตีความหมายเปนโจทย
ทางคณิตศาสตร เพื่อคํานวณขนาดเสนผานศูนยกลางของดาวในแบบจําลอง
ระยะทางจากดวงอาทิตยไปยังดาวเคราะหแตละดวงในแบบจําลองเม่ือเทียบ
กับโลก ดังตัวอยาง จากตาราง ขนาดเสนผานศูนยกลางของดาวพฤหัสบดีมี
ขนาดเปน 10 เทาขนาดเสนผานศูนยกลางของโลกในแบบจําลอง สามารถ
คํานวณไดโดย นํา 10 คูณกับ 1 มิลลิเมตร ดังนั้น ขนาดเสนผานศูนยกลาง
ของดาวพฤหสั บดใี นแบบจําลองมคี าเทากับ 10 มิลลิเมตร

6. ใหนักเรียนพิจารณาวา นักเรียนสามารถสรางแบบจําลองโดยใชขนาดและ
ระยะทางท่ีคํานวณตามมาตราสวนไดหรือไม ควรสรางแบบจําลองบริเวณใด
(นักเรียนสามารถตอบไดตามความคิดของตนเอง หากตอบวา ทําได
แบบจําลองนี้ควรสรางในสนามของโรงเรียนซ่ึงมีขนาดใหญ แตหากตอบวา
ไมสามารถทําได นกั เรยี นควรใหเ หตุผลไดวา ดาวพุธมีขนาดเล็กมากเกินไปไม
สามารถสรางแบบจําลองได หองเรียนมีขนาดเล็กมากเกินไป ซึ่งครูอาจ
เสนอแนะใหน กั เรยี นปรับมาตราสวนขนาดและระยะทางตามความเหมาะสม)

7. นกั เรียนแตละกลุมรวมกันออกแบบแบบจําลองระบบสุริยะ (C1) เพ่ืออธิบาย
ลักษณะของระบบสุริยะ บันทึกผล จากนั้นเร่ิมสรางแบบจําลองระบบสุริยะ
ตามที่ไดออกแบบไว ซ่ึงนักเรียนอาจสรางไดแตกตางกัน เชน สราง

สถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

265 คูมอื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยท่ี 5 โลกและอวกาศ

แบบจําลองโดยการวาดรูป ปนดินน้ํามัน ปนกระดาษ หรือ ใชโปรแกรม

คอมพิวเตอรหรือโปรแกรมประยุกตอื่น ๆ เพ่ือสรางแบบจําลองเปนภาพ 2

มิติหรือ 3 มติ ิ (S14) (C5, C6)

8. ครูตรวจสอบ แบบจําลองของแตละกลุม แลวเลือกแบบจําลองท่ีมีแนวคิด

แตกตา งกนั 2 – 3 กลมุ เพอื่ นําเสนอ (C4)

9. ครูกระตุนใหนักเรียนเปรียบเทียบแบบจําลองระบบสุริยะของตนเองกับ

แบบจําลองระบบสุริยะจากแหลงเรียนรูอ่ืน ๆ (C2) เพ่ือปรับแบบจําลองของ

ตนเองใหถ ูกตองสมบูรณย ิง่ ขน้ึ โดยครูอาจเนนย้าํ ใหนักเรียนพิจารณาประเด็น

ตา ง ๆ รวมกนั ดงั นี้

9.1 องคประกอบในระบบสุริยะ ซึ่งประกอบดวยดวงอาทิตย บริวาร คือ

ดาวเคราะห 8 ดวง และองคประกอบอื่น ๆ ไดแก ดวงจันทรบริวารของ ขอเสนอแนะในการจัดการเรียนรูสาํ หรบั

ดาวเคราะห ดาวเคราะหแ คระ ดาวเคราะหนอย และดาวหาง
9.2 ลักษณะของวงโคจรของดาวเคราะห มีลักษณะเปนวงรีท่ีเกือบกลม แต นกั เรยี นที่มสี มรรถนะแตกตางกนั
ในแบบจําลองอาจไมแสดงเสนวงโคจร เนื่องจากในอวกาศก็ไมปรากฏ
1. นักเรียนที่มีสมรรถนะสูง ครูอาจให
เสนดงั กลา ว เพราะเสนดงั กลา วเปนเพยี งเสนสมมติไมไ ดม ีอยูจรงิ

9.3 ตําแหนงขององคประกอบตาง ๆ ระบบสุริยะประกอบดวยดวงอาทิตย นักเรียนสบื คนขอมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับดาว

เปนศูนยกลาง และมีบริวาร คือ ดาวเคราะห 8 ดวง โคจรรอบดวง ใ น ร ะ บ บ สุ ริ ย ะ จ า ก แ ห ล ง ข อ มู ล ที่
อาทิตย โดยดาวเคราะหแตละดวงมีวงโคจรของตัวเอง ดังนั้น ดาว
เคราะหตาง ๆ จึงดูเหมือนกระจายอยูโดยรอบดวงอาทิตย บางดวงอยู นาเชื่อถือ เพ่ือปรับปรุงแบบจําลอง
ใกล และบางดวงอยูไกลจากดวงอาทิตยมาก สวนดาวเคราะหนอย อธิบายลักษณะของระบบสุริยะ หรือให
สว นมากจะโคจรอยูระหวางวงโคจรของดาวอังคารและดาวพฤหัส นักเรียนออกแบบและสรางแบบจําลอง
9.4 สี รปู ราง และขนาดของดาวตาง ๆ แตกตางกัน เชน ดาวเสารมีสีเหลือง ระบบสรุ ิยะ โดยใชโ ปรแกรมคอมพิวเตอร

ขนาดใหญร องจากดาวพฤหสั และมวี งแหวนโดยรอบ หรอื โปรแกรมประยกุ ตอ ื่น

10. นักเรียนจัดแสดงแบบจําลอง และรวมกันอธิบายองคประกอบและลักษณะ 2. นักเรียนที่ตองการความชวยเหลือ ครู
ของระบบสุริยะ รวมทั้งเปรียบเทียบคาบการโคจรของดาวเคราะหแตละดวง อาจใหเวลาในการทํากิจกรรม และให
(S5) (C4) ครูอาจใชค าํ ถาม เพื่อเปนแนวทางใหน กั เรียนนําเสนอ ดงั ตอ ไปนี้ จับคูกับนักเรียนที่สมรรถนะสูงในการ
10.1 จากแบบจาํ ลอง ระบบสุริยะมลี ักษณะอยางไร (ระบบสุริยะเปนระบบที่

มีดวงอาทติ ยเปนศนู ยก ลาง และมีบริวาร คือ ดาวเคราะห 8 ดวง โคจร คํานวณขนาดของดาวในแบบจําลอง

รอบดวงอาทิตยโดยมีวงโคจรของตัวเอง ซ่ึงวงโคจรมีลักษณะเปนวงรีที่ ออกแบบ และสรา งแบบจําลอง
เกือบกลม)

10.2 จากแบบจําลอง ระบบสุริยะมีองคประกอบอะไรบาง (ระบบสุริยะ

ประกอบดวยดวงอาทิตย และมีบริวาร คือ ดาวเคราะห 8 ดวง

 สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูมอื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยที่ 5 โลกและอวกาศ 266

นอกจากนี้ยังมีองคประกอบอ่ืน ๆ ไดแก ดวงจันทรบริวารของดาว นักเรียนอาจไมสามารถตอบ
เคราะห ดาวเคราะหแ คระ ดาวเคราะหน อย และดาวหาง) คําถามหรืออภิปรายไดตามแนว
10.3 แบบจําลองนี้เหมือนระบบสุริยะจริงอยางไร (นักเรียนตอบไดตาม คําตอบ ครูควรใหเวลานักเรียนคิด
ความคิดของตนเอง เชน แบบจําลองมีองคประกอบครบถวนคลายระบบ อยางเหมาะสม รอคอยอยางอดทน
สุรยิ ะจรงิ ) แ ล ะ รั บ ฟ ง แ น ว ค ว า ม คิ ด ข อ ง
10.4 แบบจําลองน้ีแตกตางจากระบบสุริยะจริงอยางไร (นักเรียนตอบไดตาม นกั เรยี น
ความคิดของตนเอง เชน แบบจําลองมขี นาดท่ีแตกตางจากระบบสรุ ยิ ะจริง)
10.5 แบบจําลองนี้เหมือนหรือแตกตางจากท่ีนักเรียนวาดภาพในกิจกรรม
สํารวจความรูกอนเรียนหรือไมอยางไร (นักเรียนตอบไดตามผลการทํา
กจิ กรรม)
10.6 ดาวเคราะหดวงที่อยูไกลจากดวงอาทิตยมีคาบการโคจรของดาวเคราะห
หรือเวลาที่ใชในการโคจรรอบดวงอาทิตยครบ 1 รอบ เหมือนหรือ
แตกตางจากดาวเคราะหที่อยูใกลกวาหรือไม อยางไร (แตกตางกัน ดาว
เคราะหท่ีมีระยะหางจากดวงอาทิตยยิ่งมากจะมีระยะเวลาในการโคจร
รอบดวงอาทิตยหรือคาบการโคจรของดาวเคราะหมากกวา เชน โลก ซึ่ง
อยูหางจากดวงอาทิตยมากกวาดาวพุธ จะมีคาบการโคจรยาวนานกวา
ดาวพุธ)
11. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายและลงขอสรุปรวมกันวา ระบบสุริยะของเรา
ประกอบดวยดวงอาทติ ยเปนศูนยกลาง โดยมีดาวเคราะห ดวงจันทรบริวารของ
ดาวเคราะหโคจรอยูโดยรอบและวัตถุทองฟาอื่น ๆ กระจายอยูโดยรอบ ดาว
เคราะหแตละดวงมีระยะทางเฉลี่ยที่หางจากดวงอาทิตยแตกตางกันเปนผลให
ดาวเคราะหท่ีอยูหางจากดวงอาทิตยยิ่งมากจะมีคาบการโคจรหรือเวลาที่ใชใน
การโคจรรอบดวงอาทิตยม ากกวา ดาวเคราะหดวงอนื่ ท่ีอยูใกลก วา (S13)
12. นักเรียนรวมกันอภิปรายคําตอบใน ฉันรูอะไร โดยครูอาจใชคําถามเพิ่มเติมใน
การอภปิ รายเพ่ือใหไดแนวคําตอบท่ถี ูกตอง
13. ครใู หน กั เรยี นสรปุ สงิ่ ทไี่ ดเ รยี นรูในกิจกรรมนี้ จากน้ันครูใหนักเรียนอาน สิ่งท่ีได
เรียนรู และเปรียบเทียบกับขอสรปุ ของตนเอง
14. ครูกระตุนใหนักเรียนฝกตั้งคําถามเกี่ยวกับเรื่องที่สงสัยหรืออยากรูเพิ่มเติมใน
อยากรูอีกวา จากน้ันครูอาจสุมนักเรียน 2 -3 คน นําเสนอคําถามของตนเอง
หนา ช้ันเรยี น และใหนักเรียนรว มกนั อภิปรายเกี่ยวกับคาํ ถามที่นําเสนอ
15. ครูนําอภิปรายใหนักเรียนทบทวนวาไดฝกทักษะกระบวนการทาง
วิทยาศาสตรและทักษะแหงศตวรรษที่ 21 อะไรบางและในขั้นตอน
ใดบา ง และใหบันทึกในแบบบันทึกกิจกรรม หนา 97

สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

267 คูมอื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ

แนวคําตอบในแบบบันทึกกิจกรรม

สรางแบบจําลองและอธิบายลกั ษณะของระบบสรุ ิยะ
และเปรียบเทียบคาบการโคจรของดาวเคราะหแตล ะดวง

รปู ระบบสุริยะ
ตามที่สบื คน ได

นกั เรียนตอบไดต ามขอมลู ทนี่ ักเรียนสบื คน เชน ระบบสรุ ยิ ะเปน ระบบท่มี ี ดวงอาทิตย
เปนศนู ยกลาง มีดาวเคราะห 8 ดวงโคจรโดยรอบ ตามลําดับดังน้ี ดาวพุธ ดาวศกุ ร โลก
ดาวองั คาร ดาวพฤหสั บดี ดาวเสาร ดาวยูเรนัส ดาวเนปจนู ดาวเคราะหแ ตล ะดวงใช
เวลาในการโคจรรอบดวงอาทติ ยครบ 1 รอบไมเทา กัน ดาวเคราะหต า ง ๆ จงึ กระจายอยู
โดยรอบดวงอาทิตย นอกจากน้ยี งั มอี งคป ระกอบอน่ื ๆ ไดแ ก ดวงจนั ทรบ ริวารของดาว
เคราะห ดาวเคราะหแคระ ดาวหาง และดาวเคราะหนอย

 สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูมอื ครูรายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ 268

3 243 วนั
41

5 0.5 687 วัน
6 10 50,000 12 ป
78 100,000 30 ป
83 200,000 84 ป
93 300,000 164 ป

ขอมูลนเ้ี ปน ขนาดเสน ผา นศูนยก ลางของดาวและระยะทางโดยประมาณ
เม่ือเทยี บเคยี งกบั ขอ มูลจริง โดยใชมาตรสว น 1 มลิ ลเิ มตร : 13,800 กิโลเมตร

สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

269 คูม อื ครรู ายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยที่ 5 โลกและอวกาศ
นักเรยี นวาดรปู ตามความคิดเหน็ ของกลุม เชน
นักเรยี นบันทกึ ไดตามความคิดเห็นของกลุม

 สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยท่ี 5 โลกและอวกาศ 270

ระบบสรุ ยิ ะเปน ระบบที่มดี วงอาทติ ยเปน ศูนยกลาง และมีบริวาร คอื ดาว
เคราะห 8 ดวง โคจรรอบดวงอาทิตยโดยวงโคจรของดาวเคราะหแตล ะดวง
อยหู างจากดวงอาทติ ยไมเทากัน และเปน วงรีทเี่ กือบกลม
แตกตางกนั ดาวเคราะหท มี่ ีระยะหา งจากดวงอาทติ ยมากจะมรี ะยะเวลาในการ
โคจรรอบดวงอาทติ ยหรือคาบการโคจรของดาวเคราะหมากกวา เชน โลก ซึง่ อยู
หางจากดวงอาทิตยมากกวาดาวพธุ จะมีคาบการโคจรยาวนานกวา
นกั เรยี นตอบไดต ามผลการทํากิจกรรมของกลุม เชน แบบจาํ ลองมอี งคประกอบ
ครบถว นคลา ยระบบสุรยิ ะจริง แตแ บบจําลองมีขนาดทีแ่ ตกตา งจากระบบสรุ ิยะจริง

นักเรียนตอบไดต ามผลการทํากจิ กรรมของกลุม เชน ปรับปรุงแบบจําลองโดยการ
ปรบั ตาํ แหนงของดาวเคราะหแตล ะดวงใหกระจายโดยรอบดวงอาทติ ยหรือไมอยใู น
แนวเสน ตรงเดยี วกัน
ดวงจนั ทรบ ริวารของดาวเคราะห ดาวเคราะหแคระ ดาวเคราะหน อย ดาวหาง
ดาวตกหรือผีพงุ ใต และอุกกาบาต

สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

271 คูมอื ครรู ายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ

ระบบสุรยิ ะของเราประกอบดวยดวงอาทิตยเปนศูนยกลาง โดยมีดาวเคราะห ดวงจันทรบริวาร
ของดาวเคราะหโคจรอยูโดยรอบและวัตถุทองฟาอ่ืน ๆ กระจายอยูโดยรอบดาวเคราะหแตละ
ดวงมีระยะทางเฉลี่ยที่หางจากดวงอาทิตยแตกตางกันเปนผลใหดาวเคราะหท่ีอยูไกลจากดวง
อาทติ ยม คี าบการโคจรหรอื เวลาทใี่ ชในการโคจรรอบดวงอาทติ ยมากกวาดาวเคราะหดวงอ่ืน

ระบบสุรยิ ะของเราประกอบดว ยดวงอาทิตยเปนศูนยกลางโดยมีดาวเคราะห
ดวงจันทรบริวารของดาวเคราะหโ คจรอยรู อบดวงอาทิตย และวตั ถุทองฟา อนื่ ๆ
กระจายอยโู ดยรอบ ดาวเคราะหแ ตละดวงมีคาบการโคจรแตกตางกนั
ดาวเคราะหที่อยไู กลจากดวงอาทติ ยมาก มคี าบการโคจรมาก

 สถาบันสง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ 272

คําถามทนี่ กั เรยี นต้ังตามความอยากรขู อง
ตนเอง







 
 



สถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

273 คูมือครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ

แนวการประเมินการเรียนรู

การประเมนิ การเรียนรูของนกั เรยี นทาํ ได ดงั นี้
1. ประเมินความรูเ ดิมจากการอภิปรายในชนั้ เรียน
2. ประเมินการเรยี นรูจากคําตอบของนักเรียนระหวา งการจดั การเรยี นรูและจากแบบบันทึกกิจกรรม
3. ประเมนิ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรและทักษะแหง ศตวรรษที่ 21 จากการทาํ กจิ กรรมของนกั เรียน

การประเมินจากการทาํ กจิ กรรมท่ี 1 ระบบสรุ ยิ ะมลี ักษณะเปน อยางไร

ระดับคะแนน 2 คะแนน หมายถึง พอใช 1 คะแนน หมายถึง ควรปรับปรงุ
3 คะแนน หมายถึง ดี

รหสั สง่ิ ท่ปี ระเมิน คะแนน
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร
S3 การใชจ าํ นวน
S5 การหาความสัมพนั ธระหวางสเปซกับเวลา
S13 การตคี วามหมายขอมูลและลงขอสรุป
S14 การสรา งแบบจําลอง
ทกั ษะแหงศตวรรษท่ี 21
C1 การคิดอยางสรางสรรค
C2 การคิดอยางมวี จิ ารณญาณ
C4 การส่ือสาร
C5 ความรว มมือ
C6 การใชเทคโนโลยสี ารสนเทศ

รวมคะแนน

 สถาบนั สง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูมือครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยที่ 5 โลกและอวกาศ 274

ตาราง แสดงการวเิ คราะหท ักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรต ามระดับความสามารถของนกั เรยี น

โดยอาจใชเ กณฑก ารประเมนิ ดงั นี้

ทกั ษะ ระดับความสามารถ
กระบวนการทาง รายการประเมิน
วิทยาศาสตร ดี (3) พอใช (2) ควรปรบั ปรงุ (1)

S3 การใชจ าํ นวน การคาํ นวณ สามารถคํานวณขนาดเสน สามารถคํานวณขนาดเสนผาน ไมสามารถคาํ นวณขนาดเสน

-ขนาดเสนผานศูนยกลาง ผาน ศูน ยกล าง ของ ดา ว ศูนยกลางของดาวเคราะหและ ผา น ศูน ย กล า งข อ งด า ว

ของดาวเคราะหแตละดวง เ ค ร า ะ ห แ ล ะ ร ะ ย ะ ท า ง ระยะทางระหวางดวงอาทิตย เ ค ร า ะ ห แ ล ะ ร ะ ย ะ ท า ง

เมื่อเทียบกับขนาดเสนผาน ระหวางดวงอาทิตยมายัง มายังดาวเคราะหแตละดวงเม่ือ ระหวางดวงอาทิตยมายัง

ศนู ยกลางของโลก ดาวเคราะหแตละดวงเม่ือ เทียบกับโลกในแบบจําลองได ดาวเคราะหแตละดวงเมื่อ

-ระ ย ะ ท า ง ร ะ ห ว า ง ด ว ง เทียบกับโลกในแบบจําลอง อยางถูกตอง โดยตองอาศัยจาก เทียบกับโลกในแบบจําลอง

อาทิตยมายังดาวเคราะหแต ไดอยา งถกู ตองดว ยตนเอง การชแี้ นะของครหู รือผอู นื่ ได แมวาจะไดรับคําช้ีแนะ

ละดวง เมื่อเทียบกับโลกใน จากครหู รือผูอ ่นื

แบบจําลอง

S5 ก า ร ห า ก า ร บ อ ก ค ว า ม สั ม พั น ธ สามารถบอกความสัมพันธ สามารถบอกความสัมพันธ ไ ม ส า ม า ร ถ บ อ ก

ค ว า ม สั ม พั น ธ ระหวางตําแหนงของดาว ระหวางตําแหนงของดาว ระ ห ว า ง ตํ า แห น ง ข อง ด า ว ค ว า ม สั ม พั น ธ ร ะ ห ว า ง

ระหวางสเปซกับ เคราะหแตละดวงกับคาบ เคราะหแตละดวงกับคาบ เคราะหแตละดวงกับคาบการ ตําแหนงของดาวเคราะหแต

เวลา การโคจรของดาวเคราะห การโคจรของดาวเคราะหได โคจรของดาวเคราะหได โดย ละดวงกับคาบการโคจรของ

หรือเวลาที่ดาวเคราะหใชใน ดวยตนเอง ตองอาศัยจากการช้ีแนะของครู ดาวเคราะห แมวาจะได

การโคจรรอบดวงอาทิตย หรอื ผอู ืน่ รบั คาํ ชี้แนะจากครูหรอื ผูอ่ืน

ครบ 1 รอบ

S13 การ ตีความหมายขอมูลเก่ียวกับ สามารถตีความหมายขอมูล สามารถตีความหมายขอมูล ไมสามารถตีความหมาย

ตคี วามหมายขอมูล ลักษณะและองคประกอบ เ ก่ี ย ว กั บ ลั ก ษ ณ ะ แ ล ะ เ กี่ ย ว กั บ ลั ก ษ ณ ะ แ ล ะ ขอมูลจากการสืบคนขอมูล

และลงขอ สรุป ของระบบสุริยะจากการ องคประกอบของระบบ องคประกอบของระบบสุริยะ แล ะ ลง ข อส รุ ปเ ก่ี ยว กั บ

สื บ ค น ข อ มู ล แ ล ะ ส ร า ง สุริยะจากการสืบคนขอมูล จากการสบื คน ขอ มูลและสราง ลักษณะและองคประกอบ

แบบจาํ ลอง และสรา งแบบจําลองไดดวย แบบจําลองไดโดยตองอาศัย ของระบบสุริยะได แมจะ

ตัวเอง การชแ้ี นะของครหู รอื ผอู ่นื ไดรับการชี้แนะจากครูหรือ

ผูอ่ืน

S1 4 ก า ร ส ร า ง อ ธิ บ า ย ลั ก ษ ณ ะ แ ล ะ สามารถอธิบายลักษณะ สามารถอธิบายลักษณะและ ไมสามารถอธิบายลักษณะ
แบบจําลอง องคประกอบของระบบ แ ล ะ อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ร ะ บ บ และองคประกอบของระบบ
สุริยะโดยใชแบบจําลองท่ี ร ะ บ บ สุ ริ ย ะ โ ด ย ใ ช สุริยะ โดยใชแบบจําลองท่ี สุริยะ โดยใชแบบจําลองท่ี
สรางขน้ึ แบบจําลองที่สรางข้ึนได สรางขึ้น ไดจากการช้ีแนะ สรางข้ึน แมวาจะไดรับการ
ดวยตนเอง จากครูหรือผอู นื่ ชแ้ี นะจากครูหรือผูอ่ืน

สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

275 คูมอื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยท่ี 5 โลกและอวกาศ

ตาราง แสดงการวเิ คราะหทักษะแหง ศตวรรษท่ี 21 ตามระดบั ความสามารถของนกั เรียน
โดยอาจใชเกณฑการประเมิน ดงั น้ี

ทกั ษะแหง รายการประเมิน ดี (3) ระดบั ความสามารถ ควรปรบั ปรงุ (1)
ศตวรรษที่ 21 สามารถออกแบบ และสรา ง พอใช (2) ไมส ามารถออกแบบ
C1 การคิด ออกแบบ และสรา ง แบบจาํ ลองแสดงตําแหนงและ และสรางแบบจําลอง
อยา ง แบบจาํ ลองแสดง องคป ระกอบตาง ๆ ของระบบ สามารถออกแบบ และสรา ง แสดงตําแหนง และ
สรา งสรรค ตาํ แหนง และ สุริยะ ไดดว ยตนเอง แบบจาํ ลองแสดงตําแหนง องคป ระกอบตาง ๆ ของ
องคป ระกอบตาง ๆ และองคประกอบตา ง ๆ ของ ระบบสรุ ยิ ะได แมว า จะ
C2 การคิด ของระบบสุริยะ ระบบสุรยิ ะได โดยตอ งอาศยั ไดรับคาํ ชแ้ี นะจากครู
อยา งมี การชีแ้ นะจากครูหรอื ผูอืน่ หรอื ผอู ่ืน
วิจารณญาณ วิเคราะหแ ละเลือกใช
ขอมูลจากการสืบคน สามารถวิเคราะหและเลือกใช สามารถวเิ คราะหและเลือกใช ไมส ามารถวเิ คราะหและ
C4 การสื่อสาร แบบจําลองจากแหลง ขอ มลู จากการสบื คน ขอ มูลจากการสบื คน เลอื กใชข อมลู จากการ
เรียนรูอ่ืน ๆ เพ่ือปรับ แบบจาํ ลองจากแหลง เรยี นรอู ่ืน แบบจําลองจากแหลง เรยี นรู สบื คน แบบจําลองจาก
แบบจาํ ลองของตนเอง ๆ เพอ่ื ปรบั แบบจาํ ลองของ อ่นื ๆ เพ่ือปรบั แบบจาํ ลอง แหลง เรยี นรูอ่นื ๆ เพ่ือ
ใหส มบูรณยงิ่ ข้ึน ตนเองใหส มบรู ณยงิ่ ขึ้นไดดว ย ของตนเองใหส มบรู ณย ิ่งขึน้ ได ปรับแบบจําลองของ
ตนเอง โดยตองอาศัยการชีแ้ นะของ ตนเองใหส มบูรณยงิ่ ขนึ้ ได
นาํ เสนอขอมลู จากการ ครูหรอื ผอู ืน่ แมวาจะไดร ับคําแนะนํา
ออกแบบและสรา ง จากครหู รือผูอ่นื
แบบจาํ ลอง มาอธบิ าย นาํ เสนอขอมลู จากการออกแบบ นําเสนอขอมูลจากการ
ลักษณะของระบบ ไมสามารถนําเสนอ
สุรยิ ะและบอก และสรา งแบบจาํ ลอง มา ออกแบบและสราง ขอ มูลจากการออกแบบ
ความสัมพันธร ะหวาง และสรางแบบจาํ ลอง
ตาํ แหนง ของดาว อธบิ ายลกั ษณะของระบบสรุ ยิ ะ แบบจาํ ลอง มาอธิบาย มาอธบิ ายลกั ษณะของ
เคราะหแ ตละดวงกบั ระบบสุรยิ ะและบอก
คาบการโคจรของดาว และบอกความสัมพันธร ะหวาง ลกั ษณะของระบบสุรยิ ะและ ความสัมพันธระหวาง
เคราะห เพ่ือใหผูอ่ืน ตาํ แหนง ของดาวเคราะห
เขา ใจ ตาํ แหนง ของดาวเคราะหแตละ บอกความสมั พันธร ะหวาง แตล ะดวงกับคาบการ
โคจรของดาวเคราะห
ดวงกับคาบการโคจรของดาว ตําแหนง ของดาวเคราะหแ ต เพ่อื ใหผ อู นื่ เขาใจได
แมว า จะไดรบั คาํ ชแี้ นะ
เคราะห เพ่อื ใหผูอ่นื เขาใจได ละดวงกับคาบการโคจรของ จากครหู รือผูอื่น

อยางถูกตอง ครบถวน ดาวเคราะห เพื่อใหผ ูอื่นเขาใจ

ได โดยอาศยั การชี้แนะจาก

ครูหรือผูอ่ืน

 สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยท่ี 5 โลกและอวกาศ 276

ทกั ษะแหง รายการประเมนิ ดี (3) ระดบั ความสามารถ ควรปรบั ปรงุ (1)
ศตวรรษท่ี 21 สามารถทํางานรว มกบั ผอู นื่ ใน พอใช (2) ไมสามารถทํางาน
C5 ความ ทาํ งานรวมกับผูอนื่ ใน การอภปิ รายและสราง รว มกบั ผูอ นื่ ได
รวมมือ การอภิปรายและสรา ง แบบจาํ ลอง เพื่ออธิบาย สามารถทํางานรว มกบั ผอู ่นื ใน ตลอดเวลาที่ทํากจิ กรรม
แบบจําลอง เพ่ือ ลักษณะของระบบสุริยะ รวมทัง้ การอภปิ รายและสรา ง
C6 การใช อธิบายลักษณะของ ยอมรับความคดิ เหน็ ของผูอนื่ แบบจาํ ลอง เพ่ืออธิบาย ไมสามารถสืบคนขอมูล
เทคโนโลยี ระบบสรุ ยิ ะ รวมทงั้ ตั้งแตเ ร่ิมตนจนสําเร็จ ลักษณะของระบบสรุ ิยะ จากแหลง ขอมลู ท่ี
สารสนเทศ ยอมรับความคดิ เห็น รวมท้งั ยอมรบั ความคิดเหน็ นา เชอื่ ถือทาง
ของผูอืน่ สามารถสบื คนขอมูลจาก ของผูอน่ื บางชว งเวลาทีท่ ํา อินเทอรเน็ตและเลือกใช
สืบคนขอ มูลทาง แหลง ขอ มูลที่นาเชอื่ ถือทาง กิจกรรม โปรแกรมคอมพิวเตอร
อินเทอรเนต็ และ อนิ เทอรเ น็ตและเลือกใช หรอื โปรแกรมประยุกต
เลอื กใชโ ปรแกรม โปรแกรมคอมพิวเตอร หรอื สามารถสืบคน ขอมูลจาก อน่ื ๆ ในการสรา ง
คอมพิวเตอรห รือ โปรแกรมประยุกตอ ่ืน ๆ ในการ แหลง ขอ มูลทนี่ าเชอ่ื ถือทาง แบบจําลองได
โปรแกรมประยุกตอ นื่ สรางแบบจาํ ลองไดดวยตนเอง อินเทอรเน็ตและเลือกใช
ๆ ในการสรา ง โปรแกรมคอมพิวเตอร หรือ
แบบจําลอง โปรแกรมประยุกตอ่นื ๆ ใน
การสรา งแบบจําลองไดอยา ง
ถกู ตอง แตไมค รบถวน

สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

277 คูม อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยที่ 5 โลกและอวกาศ

กิจกรรมทายบทที่ 2 ระบบสรุ ยิ ะของเรา (1 ชว่ั โมง)

1. ครูใหนกั เรียนวาดรูปหรือเขียนสรุปส่ิงที่ไดเรียนรูจากบทนี้ ในแบบบันทึก
กิจกรรม หนา 98

2. นักเรียนตรวจสอบการสรุปสิ่งท่ีไดเรียนรูของตนเองโดยเปรียบเทียบกับ
แผนภาพในหวั ขอ รูอ ะไรในบทนี้ ในหนังสอื เรยี น หนา 104

3. นักเรียนกลับไปตรวจสอบคําตอบของตนเองในสํารวจความรูกอนเรียน
ในแบบบันทึกกิจกรรม หนา 90 อีกคร้ัง หากคําตอบของนักเรียนไม
ถูกตอ งใหขีดเสน ทบั ขอความเหลาน้ัน แลวแกไขใหถูกตอง หรืออาจแกไข
คําตอบดวยปากกาตางสี นอกจากนี้ครูอาจนําคําถาม ในหนังสือเรียน
หนา 92 มารวมกันอภิปรายคําตอบกบั นกั เรยี นอีกครั้ง ดังนี้ “ระบบสุริยะ
ของเรานั้นมีลักษณะเปนอยางไร กวางใหญขนาดไหน และนอกจากโลก
แลวยังมีอะไรอีกบางในระบบสุริยะแหงน้ี” ครูและนักเรียนรวมกัน
อภิปรายแนวทางการตอบคําถาม โดยนักเรียนควรตอบคําถามตามความ
เขาใจ และโดยใชคําพูดของตนเอง เชน ระบบสุริยะของเราประกอบดวย
ดวงอาทิตยเปนศูนยกลาง มีดาวเคราะห ดวงจันทรบริวารของดาว
เคราะหโคจรอยูโดยรอบ ดาวเคราะหแตละดวงมีวงโคจรเปนของตัวเอง
ลักษณะคลายวงรที เี่ กอื บกลม นอกจากน้นั ยงั มีวัตถุทองฟาอื่น ๆ กระจาย
อยูโ ดยรอบ

4. นกั เรยี นทํา แบบฝกหัดทายบทท่ี 2 ระบบสุริยะของเรา จากน้ันนําเสนอ
คําตอบหนาชั้นเรียน ถาคําตอบยังไมถูกตองครูนําอภิปรายหรือให
สถานการณเ พมิ่ เติมเพอื่ แกไ ขแนวคิดคลาดเคลื่อนใหถูกตอ ง

5. นักเรียนรวมกันทํากิจกรรม รวมคิดรวมทํา โดยออกแบบยานอวกาศ
เพื่อสํารวจดาวเคราะห โดยนักเรียนควรออกแบบยานอวกาศใหมี
ลักษณะเฉพาะเพ่อื ลงจอดท่ีดาวเคราะหตามทีน่ กั เรยี นเลอื กได

6. นักเรียนรวมกันอานและอภิปรายเนื้อเร่ืองในหัวขอวิทยใกลตัว โดยครู
กระตุนใหนักเรียนตอบคําถามวา เหตุใดเราจึงใหความสนใจกับ
ดาวเคราะหนอกระบบสุริยะเหลานี้และการคนพบนี้เกี่ยวของกับเรา
อยางไร

 สถาบันสง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูม อื ครูรายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ 278

แนวคําตอบในสรปุ ผลการเรียนรขู องตนเอง

ดาวเนปจนู
ดาวเนปจูน
ดาวเคราะหแ คระมีลักษณะคลา ยดาวเคราะห คอื คลายทรงกลม แตแตกตา ง
จากดาวเคราะหต รงที่มีวงโคจรท่ไี มเ ปน อิสระ ซอ นทบั กบั ดาวดวงอืน่

สถาบนั สง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

279 คมู ือครูรายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยที่ 5 โลกและอวกาศ

ดาวตกและอกุ กาบาตเหมือนกนั ตรงที่ เปน วัตถแุ ข็งจําพวกโลหะจากอวกาศทถ่ี ูกดงึ ดดู เขา สูช นั้
บรรยากาศโลก แตแตกตา งตรงที่ บริเวณที่พบ หากลกุ ไหมไมหมดและตกสูพ้นื โลก เรยี ก อุกกาบาต
ดาวอังคาร เพราะ ดาวดวงน้มี ีนาํ้ ไหลอยูใ นบางพ้นื ท่ี จงึ มีความเปนไปไดท ่สี ่ิงมีชวี ิตจะ
อาศยั อยูได
เพราะ บริเวณพน้ื ผิวของดาวเสารเปนแกส ยานจงึ ไมสามารถลงจอดบนดาว
เสารไ ด

นักเรียนควรออกแบบยานอวกาศใหม ีลกั ษณะเฉพาะเพ่ือลงจอดท่ีดาวเคราะห
ตามทีน่ ักเรียนเลือกได เชน ออกแบบยานเพื่อไปสํารวจดาวพธุ โดยเลอื กใช
วัสดทุ ่ีทนความรอ นจดั เนอ่ื งจากดาวพธุ เปน ดาวท่มี ีอณุ หภูมิสูงมาก

 สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยที่ 5 โลกและอวกาศ 280

สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

281 คูมอื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | บรรณานุกรม

บรรณานุกรม

ชินรัตน เชาวนวานิชย ลูกเทนนิส สืบคนเม่ือ 23 มีนาคม 2561 จาก http://mahidolrubber.org/files/
technicalsheet/technical_sheet_tennis%20ball.pdf

ชินรัตน ลาภพูลธนะอนันต ลูกฟุตบอล สืบคนเมื่อ 23 มีนาคม 2561 จาก http://mahidolrubber.org/files/
technicalsheet/technical_sheet_football.pdf

ภวู ดล วริ ยิ พนั ธ. (2559). การปลูกยางพารา พิมพครั้งท่ี 3 กรุงเทพฯ: เกษตรสยาม.
ราชบัณฑติ ยสถาน. (2557). ทักษะแหงศตวรรษท่ี 21. สบื คน 30 เมษายน 2560, จาก http://www.royin.go.th
สถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี. กระทรวงศึกษาธิการ.(2561). ตัวช้ีวัดและสาระการเรียนรู

แกนกลาง กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลาง
การศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551. โรงพมิ พชมุ ชนสหกรณการเกษตรแหง ประเทศไทย จาํ กดั .
สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ. (11 มีนาคม 2558). การรูดิจิทัล (Digital literacy).
สืบคนเม่ือ 30 เมษายน 2561, จาก https://www.nstda.or.th/th/nstda-knowledge/142-
knowledges/2632.
Fries-Gaither, J. (2009). Common misconceptions about biomes and ecosystems. สืบคนวันท่ี 7
มกราคม 2560. http://beyondpenguins.ehe.osu.edu/issue/tundra-life-in-the-polar-
extremes/common-misconceptions-about-biomes-and-ecosystems
Hapkiewicz, A. (1992). Finding a List of Science Misconceptions. MSTA Newsletter, 38, pp. 11-14.
Hoang, C. & Dunford, B. (2018). Misconceptions about the Moon. Retrieved May 3, 2011, from
https://moon.nasa.gov/about/misconceptions/
Missouri Department of Elementary and Secondary Education. (2005). Alerts to student
difficulties and misconceptions in science, สืบคนวันที่ 7 มกราคม 2560. https://dese.mo.gov/
sites/ default/ files/alerts-to-student-difficulties-misconceptions-in-science.pdf
Pine, K., Messer D., and John, K. (2010). Children’s misconceptions in primary science: A survey
of teachers’ views. Research in Science & Technological Education. 19(1), 79-96.
Wynn, A.N., Pan, I. L., Rueschhoff, E. E., Herman, M. A. B., Archer, K. (2017). Supplemental
materials for student misconceptions about plant-a first step in building a teaching
resource. Journal of Microbiology & Biology Education. 18(1): 18.1.11.

 สถาบนั สง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คณะทํางาน | คูมือครรู ายวชิ าพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 282

คมู ือครรู ายวชิ าพืน้ ฐานวิทยาศาสตร

ชัน้ ประถมศึกษาปท่ี ๔ เลม ๒

คณะทป่ี รึกษา ผูอาํ นวยการสถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและ
เทคโนโลยี
ศาสตราจารย ดร. ชกู ิจ ลิมปจาํ นงค ผชู วยผูอาํ นวยการสถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตร
และเทคโนโลยี
ดร. กศุ ลนิ มสุ กิ ุล
สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
คณะผูจดั ทําคมู อื ครู สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
ดร. กศุ ลิน มสุ กิ ลุ สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
นางชตุ มิ า เตมยี สถิต สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
นางกงิ่ แกว คูอมรพฒั นะ สถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
นางสาวดวงกมล เหมะรัต สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
นางสาววราภรณ ถิรสิริ สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
นางสาวลดั ดาวัลย แสงสาํ ลี สถาบันสงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
ดร. เทพกัญญา พรหมขัติแกว สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
ดร. เบญ็ จวรรณ หาญพิพัฒน สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
ดร. พจนา ดอกตาลยงค สถาบันสงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
ดร. วันชยั นอ ยวงค สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
ดร. ณัฐธดิ า พรหมยอด สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
ดร. เสาวลักษณ บวั อนิ สถาบันสงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
นางสาวรตพร หลนิ สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
นางสาวภคมน เนตรไสว สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
นางสาวลักษมี เปรมชยั พร
นางสาวจีรนนั ท เพชรแกว ขาราชการบาํ นาญ
นางสาวกมลลักษณ ถนัดกิจ ขาราชการบาํ นาญ
ขาราชการบาํ นาญ
คณะบรรณาธิการ

ผชู วยศาสตราจารยรชั ดา สตุ รา
นางณัฐสรวง ทพิ านุกะ
หมอ มหลวงพิณทอง ทองแถม

สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี (สสวท.)
The Institute for the Promotion of Teaching Science and

Technology (IPST) www.ipst.ac.th