คู่มือครูรายวิชาพื้นฐาน วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่มที่ 2

คูมือครรู ายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 2 | หนว ยท่ี 4 โลกและทอ งฟาของเรา 164

ตาราง แสดงการวิเคราะหท ักษะแหงศตวรรษท่ี 21 ตามระดับความสามารถของนกั เรยี น
โดยอาจใชเกณฑก ารประเมิน ดงั น้ี

ทกั ษะแหง รายการประเมิน ระดับความสามารถ

ศตวรรษท่ี 21 ดี (3) พอใช (2) ควรปรับปรุง (1)

C2 การคิดอยางมี เลือกแบบจําลอง เลือกแบบจําลองทองฟา เลือกแบบจําลองทองฟา ไ ม ส า ม า ร ถ เ ลื อ ก

วิจารณญาณ ท อ ง ฟ า เ ว ล า เวลากลางวันหรือกลางคืน เวลากลางวันหรือกลางคืน แบบจําลองทองฟาเวลา

ก ล า ง วั น ห รื อ มาอธิบายสาเหตุการมอง มาอธิบายสาเหตุการมอง กลางวันหรือกลางคืนมา

กลางคืนมาอธิบาย ไมเห็นดาวสวนใหญบน ไมเห็นดาวสวนใหญบน อธิบายสาเหตุการมองไม

สาเหตุการมองไม ทองฟาเวลากลางวันได ทองฟาเวลากลางวันได เ ห็ น ด า ว ส ว น ใ ห ญ บ น

เห็นดาวสวนใหญ ดว ยตนเอง โดยการชวยเหลือหรือ ทอ งฟา เวลากลางวนั

บ น ท อ ง ฟ า เ ว ล า ชแี้ นะของผูอน่ื

กลางวนั

C4 การส่อื สาร นําเสนอขอมูลที่ได นําเสนอขอมูลที่ไดจาก นําเสนอขอมูลท่ีไดจาก นําเสนอขอมูลท่ีไดจาก

จากแบบจําลอง การแบบจําลองทองฟา การแบบจําลองทองฟา การแบบจําลองทองฟา

เ ว ล า ก ล า ง วั น แ ล ะ เ ว ล า ก ล า ง วั น แ ล ะ เวลากลางวันและกลางคืน

กลางคืนไดถูกตองและ กลางคืนไดถูกตองและ ไดไมถกู ตอ ง

เขาใจงาย เขาใจยาก

C5 ความรวมมือ การมีสวนรวมใน ทํางานรวมกับผูอื่นอยาง ทํางานรวมกับผูอ่ืนอยาง ไมสามารถทํางานรวมกับ
การทาํ กิจกรรม สรางสรรคในการสราง สรางสรรคในการสราง ผูอื่นอยางสรางสรรคใน

แบบจําลองทองฟาเวลา แบบจําลองทองฟาเวลา ก า ร ส ร า ง แ บ บ จํ า ล อ ง
กลางวันและกลางคืน กลางวันและกลางคืน ทองฟาเวลากลางวันและ
และนําเสนอขอมูลที่ได และนําเสนอขอมูลท่ีได กลางคืน และนําเสนอ
จากแบบจําลอง รวมท้ัง จากแบบจําลองแตไม ขอมูลที่ไดจากแบบจําลอง
ยอมรับความคิดเห็นของ ยอมรับความคิดเห็นของ แ ล ะ ไ ม ย อ ม รั บ ค ว า ม
ผูอ น่ื ผูอ ื่น คิดเหน็ ของผอู ่ืน

สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

165 คูมอื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 2 | หนวยท่ี 4 โลกและทอ งฟาของเรา

กิจกรรมทา ยบทที่ 2 ทองฟา และดาว (1 ชั่วโมง)

1. ครูใหนักเรียนวาดรูปหรือเขียนส่ิงที่ไดเรียนรูจากบทน้ี ในแบบบันทึกกิจกรรม หนา
65

2. นกั เรยี นตรวจสอบการสรุปส่ิงที่ไดเรียนรูของตนเองโดยเปรียบเทียบกับแผนภาพใน
หัวขอ รูอะไรในบทนี้ ในหนังสือเรียน หนา 58-59 โดยครูสามารถประเมินการ
เรียนรขู องนกั เรยี นใหไ ดตามจุดประสงคการเรียนรปู ระจาํ บท

3. นักเรียนกลับไปตรวจสอบคําตอบของตนเองในสํารวจความรูกอนเรียน ในแบบ
บันทึกกิจกรรม หนา 53-54 อกี ครั้ง โดยถาคําตอบของนกั เรียนไมถ กู ตองใหนักเรียน
ขดี เสนทบั ขอ ความเหลา นนั้ แลว แกไ ขใหถ กู ตอ ง หรืออาจแกไขคําตอบดวยปากกาที่
มีสีตางจากเดิม นอกจากน้ีครูอาจนําคําถามในรูปนําบทในหนังสือเรียนหนา 47
มารวมกันอภิปรายคําตอบกับนักเรียนอีกคร้ัง ดังน้ี “มองเห็นอะไรบางบนทองฟา
ส่งิ ที่มองเหน็ บนทองฟาเวลากลางวันและกลางคืนแตกตางกันหรือไม บอกไดหรือวา
สิ่งทเ่ี ห็นมีอะไรเปน ดาว” ครูและนักเรยี นรวมกัน อภิปรายแนวทางการตอบคําถาม
เชน บนทอ งฟามองเห็นเมฆ ดวงจันทร ดาว และแสงจากดวงอาทิตย และจากภาพ
อาจบอกไมไดวาส่ิงท่ีมองเห็นบนทองฟาเวลากลางวันและกลางคืนแตกตางกัน
หรือไม แตจากประสบการณเดิมเด็กอาจตอบวาแตกตางกัน โดยท่ีเวลากลางคืนจะ
มองไมเ ห็นดวงอาทิตย แตเวลากลางวันจะมองเห็นดวงอาทิตย และสามารถบอกได
วาบนทองฟา มอี ะไรเปนดาว”

4. นักเรียนทําแบบฝกหัดทายบทที่ 2 ทองฟาและดาว และนําเสนอคําตอบหนาชั้น
เรียน ถาคําตอบยังไมถูกตอง ครูนําอภิปรายหรือใหสถานการณเพ่ิมเติมเพื่อแกไข
แนวคดิ คลาดเคลอ่ื นใหถกู ตอง

5. นักเรียนรว มกนั ทาํ กจิ กรรมรว มคดิ รวมทํา จากอุปกรณที่กําหนดโดยออกแบบภาพ
รา ง ลงมือสรางช้ินงานตามแบบทรี่ า ง ทดสอบปรับปรงุ และนําเสนอ

6. นักเรียนรวมกันอานและอภิปรายเน้ือเรื่องในหัวขอวิทยใกลตัว โดยครูกระตุนให
นักเรียนเห็นความสําคัญของความรูจากส่ิงท่ีไดเรียนในหนวยน้ีวาสามารถนําไปใช
ประโยชนในชีวิตประจําวันไดอยางไรบาง เชน ในเรื่องน้ีนักเรียนไดรูแลววาถาเรามอง

 สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูมอื ครูรายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 2 | หนวยท่ี 4 โลกและทองฟา ของเรา 166

ทองฟาในเวลากลางวัน ซึ่งมีแสงจากดวงอาทิตยท่ีสวางมาก ทําใหมองไมเห็นดาวสวน
ใหญบนทอ งฟา เพราะแสงจากดวงอาทติ ยส วางกวาจึงกลบแสงของดาวเหลาน้ัน แตใน
เวลาเชามืดหรือในเวลาเย็นคนบนโลกอาจมองเห็นดาวพุธ ดาวศุกร หรือดาวบางดวง
ได เนื่องจากแสงจากดวงอาทิตยยังไมสวางมากนัก ซ่ึงความรูในเร่ืองนี้สามารถนําไป
เปรียบเทียบกับเหตุการณที่นักเรียนพบเห็นไดท่ัวไป เชน เวลาเราดูภาพวาดหรือ
ภาพถายซ่ึงในภาพมีสีท่ีออนมาก แลวเราฉายไฟไปท่ีภาพน้ันสีน้ันอาจจะหายไปเลยก็
เปน ได (คลา ยกบั ตอนสแกนภาพ)

7. ครูใหนักเรียนทําแบบทดสอบทายเลม เพ่ือเปนการประเมินการเรียนรูของนักเรียน
ตลอดภาคเรียน หากนักเรียนยังมีแนวคิดคลาดเคล่ือน ครูและนักเรียนอาจรวมกัน
อภิปรายคําตอบเพื่อชว ยใหน ักเรยี นมแี นวคิดท่ีถูกตอง

สถาบนั สง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

167 คูม อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 2 | หนว ยท่ี 4 โลกและทอ งฟา ของเรา

สรปุ ผลการเรียนรูของตนเอง

รปู หรอื ขอความสรปุ ส่ิงทไ่ี ดเรียนรูจากบทนี้ ตามความเขาใจของตนเอง

 สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู ือครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 2 | หนวยท่ี 4 โลกและทอ งฟาของเรา 168

แนวคาํ ตอบในแบบฝก หัดทายบท

1, 3, 6, 8
2, 4, 5, 7

สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

169 คูมอื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 2 | แบบทดสอบทา ยเลม

แนวคาํ ตอบในแบบทดสอบทา ยเลม

 สถาบนั สง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 2 | แบบทดสอบทายเลม 170

สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

171 คูม อื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 2 | แบบทดสอบทา ยเลม

 สถาบนั สง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 2 | แบบทดสอบทายเลม 172

สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

173 คูม อื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.1 เลม 2 | แบบทดสอบทา ยเลม

 สถาบนั สง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

บรรณานกุ รม | คูม อื ครรู ายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.1 เลม 2 174

บรรณานุกรม

ราชบณั ฑติ ยสถาน. (2557). ทักษะแหง ศตวรรษที่ 21. สืบคน 30 เมษายน 2560, จาก http://www.royin.go.th
สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี. กระทรวงศึกษาธิการ.(2561). ตัวช้ีวัดและสาระการ

เรียนรูแกนกลาง กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตร
แกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551. โรงพิมพชุมชนสหกรณการเกษตรแหงประเทศ
ไทย จาํ กดั .
สํานกั งานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ. (11 มีนาคม 2558). การรูดิจิทัล (Digital literacy).
สืบคนเม่ือ 30 เมษายน 2561, จาก https://www.nstda.or.th/th/nstda-knowledge/142-
knowledges/2632.
Fries-Gaither, J. (2009). Common misconceptions about biomes and ecosystems. สืบคนวันที่
7 มกราคม 2560. http://beyondpenguins.ehe.osu.edu/issue/tundra-life-in-the-polar-
extremes/common-misconceptions-about-biomes-and-ecosystems
Missouri Department of Elementary and Secondary Education. (2005). Alerts to student
difficulties and misconceptions in science, สบื คน วนั ที่ 7 มกราคม 2560. https://dese.mo.gov/
sites/ default/ files/alerts-to-student-difficulties-misconceptions-in-science.pdf
Pine, K., Messer D., and John, K. (2010). Children’s misconceptions in primary science: A
survey of teachers’ views. Research in Science & Technological Education. 19(1),
79-96.
Wynn, A.N., Pan, I. L., Rueschhoff, E. E., Herman, M. A. B., Archer, K. (2017). Supplemental
materials for student misconceptions about plant-a first step in building a teaching
resource. Journal of Microbiology & Biology Education. 18(1): 18.1.11.

สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

คมู อื ครรู ายวชิ าพื้นฐานวทิ ยาศาสตร

ชน้ั ประถมศกึ ษาปที่ ๑ เลม ๒ ผูอํานวยการสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและ
เทคโนโลยี
คณะที่ปรกึ ษา ผูชวยผูอํานวยการสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตร
และเทคโนโลยี
ศาสตราจารย ดร.ชูกิจ ลมิ ปจาํ นงค
สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
ดร. กศุ ลิน มสุ กิ ุล สถาบนั สง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
คณะผจู ดั ทําคูมอื ครู สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
สถาบนั สง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
ดร. กุศลนิ มุสกิ ุล สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
นางชุติมา เตมียสถิต สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
นางก่ิงแกว คูอมรพฒั นะ สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
นางสาวดวงกมล เหมะรตั สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
นางสาววราภรณ ถริ สริ ิ สถาบนั สง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
นางสาวลดั ดาวัลย แสงสาํ ลี สถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
ดร. เทพกัญญา พรหมขัติแกว สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
ดร. เบ็ญจวรรณ หาญพิพัฒน สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
ดร. พจนา ดอกตาลยงค สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี
ดร. วนั ชัย นอยวงค สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
ดร. ณฐั ธดิ า พรหมยอด สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี
ดร. เสาวลักษณ บวั อิน สถาบันสง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
นางสาวรตพร หลนิ
นางสาวภคมน เนตรไสว ขาราชการบํานาญ
นางสาวลกั ษมี เปรมชัยพร ขาราชการบํานาญ
นางสาวจีรนนั ท เพชรแกว ขา ราชการบาํ นาญ
นางสาวกมลลักษณ ถนัดกจิ

คณะบรรณาธิการ

ผชู ว ยศาสตราจารยร ัชดา สตุ รา
นางณฐั สรวง ทพิ านุกะ
หมอ มหลวงพิณทอง ทองแถม



สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี (สสวท.)
The Institute for the Promotion of Teaching Science and

Technology (IPST) www.ipst.ac.th