คมู่ ือครูใช้ค่กู บั หนงั สอื เรยี น
มาตรฐานสากล ๓ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี
๒๑ 5ศตวรรษท่ี
BBL Steps
ใช้กระบวนการ
GPAS
เนน้ การท�ำ งานของสมอง
BBL & PBL
จัดการเรยี นรตู้ ามแนวทาง
Backward
Design
เพ่ิมผลสมั ฤทธ์ดิ ้วย
ข้อสอบเนน้ สมรรถนะ
สโทคักู่อรษางะเงศซาตียนวนรบรแรู ษณลทะี่า๒โกลา๑กร
เฉลยค�ำ ตอบ
ละเอียดทกุ ขอ้
คQCวOาRDมEรนส้คู วว่อื าัตมเกสเขรรา้ รใมิ มจ
สถาบันพัฒนาคณุ ภาพวชิ าการ (พว.)
ผังสาระการเรยี นรู้
หนงั สือเรยี น รายวชิ าพนื้ ฐาน สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ช้ันประถมศึกษาปที ี่ ๓ กลุ่มสาระการเรียนรูส้ ุขศกึ ษาและพลศึกษา
หน่วยการเรยี นรูท้ ี่ ๒ หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ ๓ หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ ๕
คุณคา่ ของครอบครวั และเพือ่ น การลว่ งละเมดิ ทางเพศ เล่นเกมสนุกสร้างสุขทางใจ
(พ ๓.๑ ป.๓/๒) (พ ๓.๒ ป.๓/๑, ป.๓/๒)
(พ ๒.๑ ป.๓/๑, ป.๓/๒) (พ ๒.๑ ป.๓/๓)
สาระที่ ๒ : ชวี ติ และครอบครวั หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี ๔ หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี ๖
การเคล่อื นไหวร่างกายข้นั พื้นฐาน การออกก�ำ ลังกาย
(พ ๓.๑ ป.๓/๑) (พ ๓.๒ ป.๓/๑, ป.๓/๒)
สาระท่ี ๑ : การเจรญิ เติบโต สขุ ศึกษา สาระที่ ๓ : การเคล่อื นไหว
และพัฒนาการของมนษุ ย์ และพลศกึ ษา การออกก�ำ ลงั กาย การเล่นเกม กฬี าไทย
ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี ๓
หน่วยการเรียนรูท้ ี่ ๑ และกฬี าสากล
การเจริญเตบิ โตของมนุษย์ สาระที่ ๔ : การสรา้ งเสรมิ สุขภาพ
(พ ๑.๑ ป.๓/๑, ป.๓/๒, ป.๓/๓)
สาระท่ี ๕ : ความปลอดภยั ในชวี ิต สมรรถภาพและการปอ้ งกนั โรค
หนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี ๑๑ หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี ๑๒ หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ ๗ หน่วยการเรียนรทู้ ่ี ๑๐
ความปลอดภยั จากอุบตั ิเหตุในบา้ น การปฐมพยาบาลเมือ่ บาดเจบ็ การสรา้ งเสรมิ และทดสอบสมรรถภาพ ทันตสขุ ภาพ
โรงเรียน และการเดินทาง จากการเล่น ทางกายเพอ่ื สุขถาพ (พ ๔.๑ ป.๓/๔)
(พ ๕.๑ ป.๓/๑, ป.๓/๒) (พ ๕.๑ ป.๓/๓) (พ ๔.๑ ป.๓/๕) หน่วยการเรยี นรู้ที่ ๙
หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี ๘ อาหารหลกั ๕ หมู่ และธงโภชนาการ
การป้องกนั โรคติดตอ่ (พ ๔.๑ ป.๓/๒, ป.๓/๓)
(พ ๔.๑ ป.๓/๑)
คมู่ ือครใู ช้คกู่ บั หนังสือเรียน
สแลุขะศพึกลษศากึ ษา ๓ช้ันประถมศกึ ษาปีที่
ตามมาตรฐานการเรยี นร้แู ละตวั ช้ีวดั
กลุม่ สาระการเรยี นร้สู ขุ ศกึ ษาและพลศึกษา
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑
สงวนลิขสทิ ธิ์
บรษิ ัท พัฒนาคณุ ภาพวิชาการ (พว.) จ�ำ กดั
พ.ศ. ๒๕๖๔
สถาบนั พัฒนาคุณภาพวชิ าการ (พว.)
๑๒๕๖/๙ ถนนนครไชยศรี แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสิต กรุงเทพฯ ๑๐๓๐๐
โทร. ๐-๒๒๔๓-๘๐๐๐ (อตั โนมัติ ๑๕ สาย), ๐-๒๒๔๑-๘๙๙๙
แฟกซ์ : ทุกหมายเลข, แฟกซ์อตั โนมตั ิ : ๐-๒๒๔๑-๔๑๓๑, ๐-๒๒๔๓-๗๖๖๖
website : www.iadth.com
พิเศษ
การพฒั นาคุณภาพผูเ้ รียนทีส่ อดคลอ้ งกบั
G PA S S t e p s เสริมสร้างศักยภาพการเรยี นรู้ตาม
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
การอธิบายเปา้ หมาย เป้าหมายการเรยี นรู้
การเรยี นรู้ และการทำ�
ชนิ้ งานท่ผี ้เู รยี นจะได้ St Stระบเุ ปา้ หมายการเรยี นรใู้ นหลกั สตู รตามแนวทาง ๑.๓ เกมข่มี ้าโยนบอล
คะแนนอย่างชัดเจน ท�ำ ให้ผู้เรยี น Backward Design ซง่ึ ประกอบดว้ ย วิธีเลน่
เห็นทศิ ทางในการเรียน เปน็ การ - มาตรฐานการเรยี นรแู้ ละตวั ชว้ี ดั
ขจดั ความกังวลใจ และสร้าง - สมรรถนะส�ำ คญั ของผเู้ รยี น ๑) แบ่งผ้เู ลน่ เป็นสองฝ่าย คือ ฝ่ายม้าและฝ่ายผขู้ ่ีมา้
ความรู้สกึ เชงิ บวกให้แกผ่ เู้ รยี น - คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ ๒) เรมิ่ เลน่ ใหฝ้ า่ ยม้ายนื ทมี่ มุ แตล่ ะมมุ ของสเี่ หล่ียม ฝ่ายข่ีม้าขน้ึ ไปขี่บน
การใช้คำ�ถาม
หรือก�ำ หนดปัญหา ภาระงาน/ชน้ิ งาน 55%หลงั ฝ่ายมา้ โยนลูกบอลสง่ กันไปมาไม่ให้ลูกบอลหล่นพื้น
ทผ่ี ้เู รียนต้องพบในชีวติ ก�ำ หนดภาระงานหรือช้ินงานของผูเ้ รยี น
(Problem Based Learning: PBL) ซ่ึงเป็นหลักฐานแสดงความเขา้ ใจ ๓) ถ้าลูกบอลหล่นพื้น ฝ่ายผู้ข่ีม้าที่ทำาหล่นจะต้องลงจากหลังฝ่ายม้าแล้ว
เพ่อื สรา้ งความรสู้ กึ ตื่นเตน้ ท้าทาย รีบวิ่งออกไปก่อนที่ผู้เล่นฝ่ายม้าจะเก็บลูกบอลขว้างใส่ตัว ถ้าผู้เล่นฝ่าย
กระตนุ้ อารมณใ์ ห้ผเู้ รยี นสนใจ ep 1 ข่มี า้ ถกู ลกู บอลขวา้ งใสต่ วั จะต้องเปลย่ี นเปน็ ฝ่ายมา้ ทันที
อยากเรียนรู้ อยากสืบสอบ
ซ่งึ ส่งผลต่อการเรียนรู้ทดี่ ี ขัน้ สังเกต
รวบรวมข้อมลู
การรวบรวมขอ้ มลู
จากสง่ิ แวดลอ้ ม 1. ต้ังค�ำ ถาม ตงั้ สมมุตฐิ าน เพ่อื กระต้นุ
และแหล่งเรียนรู้ ประสบการณใ์ หผ้ ้เู รยี นเกดิ การเรยี นรู้
อยา่ งหลากหลาย ผ่านระบบ
ประสาทสมั ผสั (ways of knowing) 2. สงั เกตและรวบรวมข้อมูลจากแหลง่ เรียนรู้
ทงั้ การเหน็ (ทางตา) การได้ยนิ อย่างหลากหลาย เพื่อใหผ้ ้เู รียนรู้จัก
(ทางห)ู การสัมผัส (ทางกาย) เลือกข้อมูลทต่ี อ้ งการ
การได้กลนิ่ (ทางจมกู )
การรับรส (ทางปาก) ทำ�ใหส้ มอง ep 2
เกดิ การเรียนรแู้ ละมีพฒั นาการ
เพราะสง่ิ แวดลอ้ มคือตัวกระตุ้น ขั้นคดิ วเิ คราะห์และสรุปความรู้
พัฒนาการสมอง และสง่ิ แวดลอ้ ม
ที่หลากหลายท�ำ ใหส้ มองเรียนรูไ้ ดด้ ี 3. จดั กระท�ำ ข้อมูลด้วยการคดิ วเิ คราะห์ เกมขี่มา้ โยนบอล
การจัดข้อมลู ของสมอง (จำ�แนก จดั หมวดหมู่ หาความสมั พนั ธ์
จะใช้การคิดหา เปรยี บเทยี บ ฯลฯ) โดยใช้แผนภาพจัด 56 สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๓
ความสมั พนั ธเ์ ชื่อมโยงกับ ความคิดอยา่ งเป็นระบบ สรปุ สาระสำ�คญั
ประสบการณเ์ ดมิ เปรยี บเทียบ สังเคราะหเ์ ปน็ ความคดิ รวบยอด กิจกรรมเสรมิ สร้างศกั ยภาพการเรยี นร้ใู นศตวรรษท่ี 21
จดั กล่มุ และสรปุ เปน็ หลักการ ขอ้ สอบเนน้ สมรรถนะ
ของตนเอง กิจกรรมทเี่ นน้ การคดิ 4. คิดประเมินเพ่ือเพ่ิมคุณค่าโดยเชื่อมโยงกับ
จงึ ทำ�ใหส้ มองเกดิ การเรียนรู้ หลกั คณุ ธรรม จรยิ ธรรม คา่ นยิ ม หลกั ปรชั ญา และสารประโยชนม์ ากมายสำ�หรบั ครู
และครูต้องฝึกใหผ้ ู้เรยี นใช้ ของเศรษฐกิจพอเพียง เพ่ือสร้างความเป็น
แผนภาพความคดิ พลเมืองไทยและพลโลกที่มีคุณภาพ
(Graphic Organizers) แล้วสรุปเป็นความคดิ รวบยอด
เพอ่ื จดั ข้อมลู อยา่ งเปน็ ระบบ
สรา้ งการคิดอย่างมแี บบแผน 5. สรา้ งทางเลอื กโดยออกแบบหรอื คดิ สรา้ งสรรค์
แนวทางอย่างหลากหลาย แล้วตัดสินใจ
เลอื กแนวทางที่ดีทส่ี ดุ
6. วางแผนขนั้ ตอนการปฏบิ ตั งิ านทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ
เพ่ือน�ำ ไปสู่ความส�ำ เร็จ
การคิดประเมินเพือ่ เพ่ิมคณุ ค่า ทำ�ใหผ้ ู้เรียนเห็นความสำ�คัญของสิง่ น้นั
ข้อมลู ทมี่ ีความส�ำ คญั มีความหมายตอ่ ชีวติ สมองจะสนใจและตอบสนอง
จึงส่งขอ้ มลู เหล่านนั้ เข้าสกู่ ระบวนการเรยี นรู้ โดยเช่อื มโยงกับความรู้
และทักษะทม่ี ีอยเู่ ดิม สรา้ งความหมายให้มากย่ิงข้ึน
สุดยอดคู่มือครู 2
พิเศษ
การเรียนรขู้ องสมอง (Brain Based Learning)
มาตรฐานสากลในศตวรรษท่ี 21
Apขp้ันlปyฏiิบnัตgิแลanะสdรCุปoคnsวtาruมcรtiู้หngลังthกeารKปnoฏwิบlัeตdิ ge A ข้ันส่ือสารและน�ำเสนอ ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying the Communication Skill
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
๑.๔ เกมรับ-สง่ บอลโยนลงตะกร้า St St St asean
วิธีเล่น 3ep ขน้ั ปฏหิบลตังั กิแาลระปสฏรบิุปัตควิ ามรู้
๑) แบง่ ผู้เล่นออกเปน็ กลุ่ม กลุ่มละเทา่ ๆ กัน 7. เขียนข้ันตอนการปฏิบตั ิงานจรงิ และ
๒) ให้แต่ละกลุ่มยืนเข้าแถวตอนให้ตรงกับตะกร้าของกลุ่มตนเอง
ระยะห่างประมาณ ๓ เมตร ลงมอื ปฏบิ ตั ติ ามแผน ประเมนิ ความส�ำ เรจ็
๓) เริ่มเล่น ให้หัวแถวโยนลูกบอลให้ลงตะกร้า แล้ววิ่งมาหยิบลูกบอล
โยนส่งใหผ้ เู้ ล่นในทีมคนถัดไปซ่งึ เดนิ เขา้ มาแทนท่ี แล้วตนเองรบี วง่ิ ไปตอ่ ของงานและประเมินการทำ�งานเชิงระบบ
ท้ายแถว แต่หากโยนลูกบอลไม่ลงตะกร้าให้ไปเก็บลูกบอลแล้วกลับมา
โยนใหม่จนกว่าจะลงตะกร้า ทีมใดที่ผู้เล่นสามารถโยนลูกบอลลงตะกร้า เพ่ือปรบั ปรงุ และแก้ปัญหา แล้วสรุป การเคลอ่ื นไหวและ
เป็นความคดิ รวบยอด การลงมือปฏบิ ัตทิ �ำ ให้
55%ได้ครบทกุ คนกอ่ น หรอื ไดค้ ะแนนมากท่สี ดุ เป็นฝา่ ยชนะ
8. น�ำ ความเข้าใจทีเ่ กิดจากการปฏิบตั ิ สมองพัฒนาทั้งสองด้าน
เม่อื ผ้เู รียนน�ำ หลักการจากศาสตร์
มาสร้างองค์ความรู้ หรอื สรปุ เปน็ หลกั การ แขนงตา่ ง ๆ ไปปฏบิ ตั ิหรือลงมือ
แกป้ ัญหามากข้นึ ความร้จู ะย่งิ ถักทอ
ขยายกวา้ งข้ึน เกดิ ทกั ษะการคดิ
รเิ รม่ิ สรา้ งสรรค์ (creative thinking)
ep 4 การคดิ แกป้ ญั หา (problem solving
ขน้ั สื่อสารและนำ� เสนอ thinking) การคดิ อยา่ งมวี จิ ารณญาณ
(critical thinking) ผ้เู รยี นได้พฒั นา
9. สอ่ื สารและน�ำ เสนอผลงานหรอื ความส�ำ เรจ็ ความคดิ ทั้งระบบ และสามารถ
เพอ่ื ขยายความร้ใู นรปู แบบการอภิปราย
การรายงาน นำ�เสนอดว้ ยแผงโครงงาน สร้างองค์ความรไู้ ปพร้อม ๆ กนั
PowerPoint Presentation เป็นต้น เกดิ ความเขา้ ใจทล่ี ่มุ ลึกและเปน็
ความเขา้ ใจที่คงทน สามารถน�ำ ไป
ประดิษฐ์ผลงาน สรา้ งผลติ ภณั ฑ์
จัดท�ำ โครงงาน (Project Based
Learning: PBL) พัฒนาพหปุ ัญญา
และขยายผลสู่สงั คมตามมาตรฐาน
เกมรับ-ส่งบอลโยนลงตะกร้า ep 5 สากลและวิสยั ทศั นใ์ นศตวรรษที่ 21
ขนั้ ประเมนิ เพ่ือเพม่ิ คุณค่า
เลน่ เกมสนกุ สรา้ งสุขทางใจ 57 บริการสังคมและจิตสาธารณะ
กจิ กรรมเสริมสร้างศักยภาพการเรยี นรู้ในศตวรรษท่ี 21 10. เช่ือมโยงความรู้ไปสู่การทำ�ประโยชน์ให้กับ
ขอ้ สอบเนน้ สมรรถนะ ท้องถ่ิน สังคม สิ่งแวดล้อม ในระดับ
ประเทศ อาเซียน และโลก ตามวุฒิภาวะ
และสารประโยชน์มากมายสำ�หรับครู ข อ ง ผู้ เ รี ย น แ ล้ ว ป ร ะ เ มิ น ค่ า นิ ย ม
นสิ ยั แหง่ การคิด การกระท�ำ
Active Learning
3 สุดยอดคู่มือครู
พิเศษ
GPAS กระบวนการเรยี นรู้ BBL อยา่ งแท้จริง
Steps ตามมาตรฐานสากลและวสิ ยั ทศั นใ์ นศตวรรษที่ ๒๑
ep 1
ข้นั สังเกต รวบรวมขอ้ มูล (Gathering)
St
St
St
การรวบรวมข้อมูลเพื่อสร้างฐานการเรียนรู้ กระตุ้นอารมณ์ตื่นเต้น สร้างความรู้สึกเชิงบวก สนุกสนาน
น่าสนใจ ทำ�ใหส้ มองตน่ื ตวั พร้อมเรยี นรู้ ซ่ึงมี ๒ วิธี ดังน้ี
วิธที ี่ ๑ การใช้ค�ำ ถามหรือกำ�หนดปญั หาทผี่ เู้ รียนตอ้ งพบในชีวิต
วธิ ีท ี่ ๒ ให้ผู้เรียนอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ โดยใช้ระบบประสาทสัมผัสรับรู้ข้อมูล เรียนรู้
จากของจริง ส่ิงใกล้ตัว ภาพ บัตรคำ� ฯลฯ รวมท้ังได้สืบคน้ จากแหล่งเรียนร้ตู ่างๆ ดว้ ยตนเอง
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�าuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมคAวาpมpขรั้นlู้yปคiฏรnิบูคgัตวaิแรnลสdะสอCรนoุปnคsวtrาuมcรtiู้หngลังtกheารKปnฏoิบwัตleิ dge
Aตัวชี้วัด ข้ันส่ือสารและน�าเสนอ รอขบั้นSรปู้อeราlะfเเม-ซRินียeเพนg่ือแuเลพlaะิ่มโtลคinกุณgค่า
pplying the Communication Skill asean
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด asean รอบรู้อาเซียนตแลวั ะชโล้วีกัด
จุดประกายความคดิ พต๒วั ช.๑้วี ดั ป.๓/๑
พ ๒.๑ ภป.า๓ร/ะ๑งาน/ช้ินงาน
จดุ ประกายความคดิ
ภภาาพระวงาาดภน/คาพชรอนิ้ วบงาาคดนรัวคขรอองบฉนัครัวของฉัน
1ep 1
ep
รวขบั้นรสวังมเขก้อตรมวูลขบน้ั รสวังมเขกอ้ตมลู
๑. นัก๑เร.ียนนักร่วเมรียกันนสรน่วทมนกาันเกสี่ยนวกทับนาเกี่ยวกับ
นคด(ตงกััร•ันอวเ รอบ้ีคยี ยค รน่ารคนดอบงัวกงััรคา้บข•นงอเำอาครตบี้งคยีรตอคัวรนนบรปอบเัวอคฏา้บขงงิอบอคโยัดตงอรตยิอับวตนยรอป่เมาอบงสฏคงไ่ังิบำารสโถกัดตอาัมบนยิอตยอ่าบงคไำารถกาัมบ
หากมีวหันากหมยีวุดันคหตรยิดอุดคตบตรค่อิดอกตบรัวคั่นอไกรหปัวันลไพหปาลักพยาผัวกยั่นอผว่ัอนนนนนทักทักี่ใเี่ใเรดรดียียนนออยยาากกชชวนวน เล้ียงดู ใ(หต้คัววอามยร่าักงคำาวาตมอหบ่วงใคยอซึ่งยกอันบรมสั่งสอน
๑. ค๑ว. กามาครสวอาำายมคู่ใสนญั ำาคคแรัญอลบแะคลคระวัวคาทวม่ีมามีแคแวตาตกมกตแตต่าา่ งกงขขตอ่อางงงกคคันรรอ อแบลบคะรคกวั รารัวถูกเล้ียงดูที่ และกัน)เลี้ยงดู ให้ความรัก ความห่วงใยซึ่งกัน
กไามรเ่ หอมยอื ู่ในนกคัน รทอาำ ใบหค้คนรเัรวาทมี่ลมักีคษวณาะมนิสแัยตแกละตพ่าฤงตกกิ ันรร มแตลกะตก่างากรันถไูกป เลี้ยงดูท่ี
ไม่เหม ือนก๑นั .๑ ทคำาใวหาค้มสนำาเรคาญั มขีลอักงษคณรอะบนคิสรยั วั และพฤตกิ รรมแตกต่างกนั ไป
๒. นคขข้ออั กวงมาเ๒ตรมู ลนี.ยภแเนแคนอาลลงับกควะคะอาบภกเนรกมัูนันมลี ยค)ิะทภใ จนวึ๑กาาทบผคอม่ี มยลอภปี ตา่ เกรูงปม่ อะโ็คนิ คใดทแจวยรั บผารอทใวมนบจี่ มบภหคปรี ตาวรรร่พืมัออวะ ค ทรั บอใบจ หค รรืัอว
๑.๑ ความสาำ คัญของครอบค รัว ครอบครัวเป็นสถานท่ีแรก
ทสทค่เี ั่ลี่เงรลสย้ี ย้ีอ องงบดนดคคเูใูเรรหรราาจ้ัเอวจรนบนทาเจเ่ีเคอปจริญ็บนรรัิญวคเอตุ่เนนเบิ ปตดโ ็ติบนี ม กโสแตี สาลถ ระมแอาอาลนยบชะู่รใทิอนมก่ีแ บรรมก
สใ่ังนสคอรนอบใหค้เรรัวาทเี่รปู้จ็นักคช่วนยดเีห กลืาอรกอันย ู่ใน ความคดิของตนเองคนละ ๑ อย่าง โดยรวบรวม
ตัวอย่างขแ้อผนมภูลาแพลควะาบมัคนดิ ทึกผลเป็นแผนภาพ
คมรคี วอามบรคกั ครวั วามทห่ี อว่ งบใยอ แุ่ลนะ สามมคัี สคกีมนั า ชิ ก
จมใจเนึงคีปึงเ็นวคเปปคา็นร็นมนอรรรดาากับีกก ฐคคฐาวานรนาัสวคมสำาุณทคหคำา่า่ีัญรคขว่ อู้งจงัญทคใัรี่จกยอทะบช คที่แจร่วัวำาละแใลทยะหะเสำาพ้ทเใือ่าหุกนหมคล้ทคั น2ือุกค3กคกี ันนนั รับประทานคอาวหาามร คิด คอยดแู ล
การอยใู่ นครอบครวั ทอ่ี บอุ่นทำาใหม้ ีความสขุ เปน็ คนดี ร่วมกันทตุกวัวนั อย่างแผนภาพห่วคงใวยากมันคดิ
การอยใู่ นครอบครัวท่ีอบอ่นุ ทาำ ใหม้ คี วามสขุ
รับปรคะวทามาภนาอคาภหมู าใิ รจ คอยดแู ล
ร่วทม่มี กตี ันอ่ ทครกุ อวบันครัว หว่ งใยกนั
ของตนเอง
เสริมความรู้ ครูควรสอน คุณคา่ ของครอบครัวและเพอื่ น 23 ไปเท่ยี วดว้ ยกัน ทค่มีวาตี มอ่ คคภคอุ้มารยคคอปรภบอกูมงคปกใิอ้รนัจงัว
ในวนั หยดุ
วันครอบครัวตรงกบั วนั ที่ ๑๔ เมษายนของทกุ ป ี ซ่ึงตรงกบั ของตนเอง
ช่วงเทศกาลสงกรานต์ของไทย ๓. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
เกยี่ วไกปบั เคทวย่ี าวมดสว้ าำ ยคกญั ันและความแตกตา่ งคอยปกป้อง
เสริมความรู้ ครูควรสอน ของครอในบวคนั รหัวยจดุ ากหนังสือเรียนหรือคมุ้ ครองกนั
แหล่งการเรียนรูท้ ี่หลากหลาย
วนั ครอบครวั ตรงกับวนั ที่ ๑๔ เมษายนของทุกป ี ซึง่ ตรงกับ
ช่วงเทศกาลสงกรานตข์ องไทย ๓. นเกักยี่ เวรกียบั นคศว2าึ3กมษสาำาสคแุดญัยลอดแะคลรู่มือะวคคบรูวราวมมแตขก้อตมา่ ูลง
ของครอบครัว จากหนังสือเรียนหรือ
แหล่งการเรียนรทู้ ห่ี ลากหลาย
สุดยอดคู่มือครู 4 23 สุดยอดคู่มือครู
พเิ ศษ
ep 2
ข้ันคิดวเิ คราะห์และสรปุ ความรู้ (Processing)
St
St
St
สมองจะเกิดการเรียนรู้ทันทีเมื่อประเมินได้ว่า เรื่องที่กำ�ลังเรียนมีความหมายและสำ�คัญต่อการดำ�เนินชีวิต
ดังน้ัน ในการสอนควรให้ผู้เรียนคิดประเมินเพื่อสร้างความหมายของความรู้ในมิติคุณธรรม จริยธรรม และ
ค่านยิ มหลัก ๑๒ ประการ
ผเู้ รยี นจะกระตอื รอื รน้ เมอื่ รา่ งกายไดเ้ คลอ่ื นไหว มสี ว่ นรว่ มในกจิ กรรมการเรยี นรู้ ท�ำ ใหส้ มองพฒั นา มศี กั ยภาพ
ในการคดิ มากขึน้ สมองจะใชก้ ารคิดหาความสัมพันธ์ของส่งิ ตา่ ง ๆ เพื่อเปรยี บเทียบ จัดกลมุ่ และสรา้ งเป็นหลกั การ
ของตนเอง โดยใชแ้ ผนภาพมาชว่ ยจัดความคดิ เหลา่ น้ใี ห้เปน็ ระบบชัดเจน
ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ
A A Spplying and ConstructinAgppขtั้นlhyปeiฏnิบgKัตaิแnnลodะสwCรoุปlneคsวtdrาugมcรteiู้หngลังtกheารKปnฏoิบwัตleิ dge
ขั้นสื่อสารและน�าเสนอ ข้ันประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า
pplying elf RegulatingApplyขinั้นtgสhื่อethสeาCรCแooลmmะนm�าmuเnสuiนcaอntiiocnaStkiioll n Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า -
เสริมความรู้ ครูควรสอน เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด ตัวช้ีวัด 2aรsอeaบnรู้อาเซรียอนแบละรโลู้อกาเซียนและโลก
ep2aseanข้ันคดิ วเิ คราะห์
• การเช็ดตัวแต่ละครั้งควรเช็ดจากด้านนอกเข้าหาหัวใจ
ep และสรุปความรขู้ ั้นคดิ วิเคราะห์
• ก า ร เ ช็ ด ตั ว แ ต่ ล ะ ค รคใั้ งนวกรคเาปรวเลชยี่ ด็รนตเนัวชำ้�๑บ็ ด๐อ่ ย-๒จๆ๐านเกพา่ือทดรี ไักม้ าษช่ าน้าอหณุ นรือหเอภร็วมู กเใิกหินเค้ ไขงปท้ า่ี แหละาคหวรัใวชเ้ใวลจา
ควรเปล่ียนน้ำ�บ่อยๆกาเรพป้อ่ืองรกักันกษาราตอดิ ณุ ต่อหแลภะูมแพิใรหก่ ้คระงจทาย่ี ขแอลงโะรคควรใชเ้ วลา ๖. นักเรียนร่วมกันวิเครแาะลหะ์แสลระุปเสคนวอามรู้
ในการเชด็ ตวั ๑๐-๒๐ นาที ไมช่ า้ หรอื เรว็ เกินไป แนวทางการป้องกันการติดต่อและ
การป้องกนั การตดิ ตอ่ และแพรก่ ระจายของโรค แพ๖พร้อ.ร ่กมนรสะัรกจุปาเเยรปข็ีนยอคนงวโารรมค่วคไมิขด้หรกววััดนบใยวหอิญเดค่ ราะห์และเสนอ
ในรูปแแบบนแผวนทภาาพงคกวาามครดิ ป้องกันการติดต่อและ
การใช้ช้อนกลางในการรับประทานอาหาร ตวั อย่าแงแพผนรภ่กาพรควะามจคาิดยของโรคไข้หวัดใหญ่
ชว่ ยป้องกนั โรคไขห้ วัดใหญ่ เล่นคลุกคลี ผลทเ่ี กดิ ข้นึ
ตากฝน กับผู้ป่วย ตอ่ ตนเอง
๑) ไม่ใกล้ชดิ หรือคลกุ คลีกับผูป้ ่วย พในรร้อูปมแบสบรแุปผเนปภ็นาคพวคาวมามคคิดดิ รวบยอดสาเหตุตดิ โรค
๒) ไม่ใช้ส่ิงของ เครื่องใช้ส่วนตัว เช่น ผ้าเช็ดหน้า ผ้าเช็ดตัว แก้วน้ำา โรคไข้ ทำาให้ไมส่ ามารถ
หวดั ใหญ่
รว่ มกับผ้อู นื่
๓) ใชช้ ้อนกลางในการรบั ประทานอาหารทกุ คร้งั ทำากิจวัตรประจำาวัน
๔) หม่นั ล้างมือด้วยสบใู่ ห้สะอาดและถกู วธิ ี ตามข้นั ตอน ดังน้ี ได้อย่างปกติ
ตอ่ ครอบครวั
ตอ้ งคอยดูแล
ตัวอย่างแผนภาพความคิดใชข้ องรว่ มกบั
ผ้อู ่นื
แนวทางการป้องกนั
ไผม้อู ่ใตืน่ ช ข้าไมอกงเ่ ลใฝชน่ ้สในก่วนลต้ชเิดัวลรกก่วับ่นมับผกคู้ปผบั ว่ลู้ปยกุ ่วคยลเพี สยยี าเบงินาลค่ารกั ษา
สาเหตุ โรคไข้ ผลท่ีเกดิ ข้ึน
หวดั ใหญ่ ต่อตนเอง
ตดิ โรค
ทาำ ให้ไม่สามารถ
ทำากิจวัตรประจำาวัน
ใช้ของรว่ มกับ ไดอ้ ยา่ งปกติ
ผู้อ่ืน ต่อครอบครวั
ต้องคอยดแู ล
แนวทางการปอ้ งกัน
การใช้ชอ้ นกลางในการรับประทานอาหาร การป้องกันโรคตดิ ต่อ 93 ไม่ใชข้ องใชส้ ่วนตวั ร่วมกบั เสยี เงินคา่ รักษา
ชว่ ยป้องกนั โรคไขห้ วัดใหญ่ ผูอ้ น่ื ไม่เล่นใกล้ชิดกับผปู้ ่วย พยาบาล
ไมใ่ กลช้ ิด หรือคลุกคลกี บั ผู้ป่วย
เครื่องใชก้สาร่วใชน้ชเส้อตรนิมัวคกวลาามเงรช ู้ เคป่นร็นูคหวรผลสักอ้าโนภเชชน็ดบัญหญนัต้าิและผมา้ารเยชาท็ดในตกาัวรรับแปกระ้วทานนอำ้าาหาร
ไม่ใช้สิ่งของ ช่วยปอ้ งกนั การตดิ โรคติดตอ่
ร่วมกบั ผอู้ ืน่
ใช้ชอ้ นกลางในการรับประทานอาหารทกุ ครง้ั
หมั่นลา้ งมอื ดว้ ยสบู่ให้สะอาดและถูกวิธี ตามขั้นตอน ดังน้ี
93 สุดยอดคู่มือครู
การป้องกันโรคติดต่อ 93 5 สุดยอดคู่มือครู
พเิ ศษ
ep 3
ข้นั ปฏิบตั ิและสรปุ ความรหู้ ลงั การปฏบิ ตั ิ (Applying and Constructing the Knowledge)
St St
St การน�ำ หลักการที่สรา้ งขนึ้ ไปปฏบิ ัติ ลงมือท�ำ ลงมอื แกป้ ญั หา ท�ำ ใหส้ มองต่อยอดความรูท้ ม่ี อี ย่เู ดมิ เกดิ ความรู้
ทซ่ี บั ซอ้ นขนึ้ ยงิ่ ปฏบิ ตั เิ ปน็ ประจ�ำ จะเกดิ ความช�ำ นาญ กลายเปน็ ความเขา้ ใจทคี่ งทน ซงึ่ เรยี กวา่ องคค์ วามรู้ หรอื ปญั ญา
GPAS 5 GSPtAeSp5sSteps G Patheringข้ันสังGเกตaขtร้ันhวeบสrรiังวnมเgกข้อตมูลรวบรวมข้อมข้ันูลคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้ ขั้นคิดวิเคrรoาcะห
3 ep 3บูรณากขน้ั าปรฏบิบทัตูรักณิ ษากะาศรทตักษวะศรตรวษรรทษท่ี ่ี2211 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep ข้นั ปฏิบตั ิ แหลละังสกราุปรปควฏาิบมตั ริู้ กิจกรรมพฒั นาการอา่ น
แหลละัง๗สก.ร านใปุนรัก ปคเ๒รวฏี ยวาิบนนัมค ตั โริดดิู้รยาใยหกม้ าีอราอหาาหราทรหี่ ขลอางกตหนลเอายง นักเรยี นอา่ นคาำ ศัพทแ์ ละความหมายของคาำ ศัพท์ตอ่ ไปน้ี
ครบ ๕ หมู่ และมอี ัตราสว่ นทเ่ี หมาะสม คาำ ศพั ท์ คำาอา่ น กิจกครวารมมหมพายัฒนาการอ่าน
๗. นักเรียนคิดรายกกับาวรัยอขาอหงตานรเอขงอ เงขียตนนอธเิอบางยให้ นปปกัรรมิะเโารยณชยี นน์ อา่ นคำาปปศะรพัะ- ร-ทิ โ-หม์แยาดนละควากสมำาง่ิ หทหนีเ่ ปดมน็ คผวาลายมดมหีขารกออื นเปงอ้ ็นคยคาำุณศัพท์ต่อไปน้ี
ใน ๒ วนั โดยใ๘ห. นชม้ ดัักอีเจเรนาียหนารร่วทมีห่กันลสารกุปหสิ่งลทาี่เยข้า ใจ ของจำานวน
คกัรบบว ั๕ย ขหอมง่ ู แตลนะ มเ อเหอีปล•็นงตั าคก กวรหาเาาลรมขเาสรลยีย้รู ืว่อคว่ มกนรนกบรทอันั บ๕ ปดเี่ธ หรงัหินบะมมี้ทู่ าใาานนยะสอสัใดาสหมห่วา้นรทท่ี่ี
เหมาะสม จะทาำ ให้ร่างกายเจรญิ เติบโต พลงั งานคำาศพั ท์ พะ - ลงั - งาน ขคคอวงาำามสองิ่สทาา่ มอี่ นาาจรถใหซ้แ่งึ มรงอี งยานูใ่ นไดตวั้ ความห
ชดั เจน และมีพัฒนาการทดี่ ีเพราะไดร้ ับอาหาร ประโยชน์ ประ - โหยด สงิ่ ทเี่ ปน็ ผลดีห
ปริมาณ กำาหนดความม
๘. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กที่เั นหมสาะสรมุ แปละสมิ่ีคงุณทค่ี่าเในขแ้ าตล่ ใะจวัน ปะ - ริ - มาน ของจาำ นวน
เป็นความรูร้ ่วมกัน ดังนี้ พลังงาน พะ - ลงั - งาน ความสามารถซ
• การเลือกรับประทานอาหารที่ ของสิ่งที่อาจให
หลากหลายครบ ๕ หมู่ ในสัดส่วนท่ี
เหมาะสม จะทาำ ใหร้ า่ งกายเจริญเตบิ โต
และมีพัฒนาการทีด่ เี พราะได้รบั อาหาร
ทีเ่ หมาะสมและมีคณุ ค่าในแตล่ ะวัน
120 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๓
สุดยอดคู่มือครู 120
สุดยอดคู่มือครู 6
พิเศษ
ep 4
ขัน้ สอื่ สารและนำ� เสนอ (Applying the Communication Skill)
St
ด ้านภากษาารถก่ารยะทบอวดนคกวาารมนรี้ทู้ �ำ คใหวา้ผมเู้ รคยี ิดนGไคPดAว้แSาลม5กรเSู้สปtึกลepย่ี โsนดคยวใาชม้ภราู้ ษทาัศนแคสตดซิงง่ึถกึงันคข้ันแวาสลมังะGเกสกันาตaมtรถาhวา้รeบนถrร�ำใiวnนเมสgกขนา้ออรมโสูลดื่อยสใาชรค้ หอรมือพปวิ ัญเตญอรา์ ข้ันคิดวิPเคrรo
Stหรอื สือ่ อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ผเู้ รียนกจ็ ะไบดูร้พณฒั ากนาารททกั กษะศดตา้ วนรเรทษคทโ่ีน2โ1ลยีดว้ ย
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
St
การสื่อeสpา3รและนำ�เสขนั้นอปเฏปิบ็นัตกิ ารสร้างอารมณ์เชิงบวกได้อย่างดี เม่ือผู้อ่ืนชื่นชอบผลงานของตน ช่ืนชม
ความส�ำ เร็จของตน ผเู้ รยี นแหลจละะังสเกกราุปรดิ ปคควฏวาบิ ามัตมริู้ภาคภูมใิ จ เกิดแรงบันดา ลใ๔จท. ี่จะปสรร้าะงโสยรชรคน์ผข์ ลองางนกตาอ่ รๆเลไน่ปเกมทมี่ ผี ลต่อสขุ ภาพ
๒๑. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป ส่ิ ง ท่ี เ ข้ า ใ จ ประโยชน์ของการเล่นเกมท่ีมีผลตอ่ สขุ ภาพ มีดังนี้
เปน็ ความรูร้ ่วมกนั ดงั นี้ GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ัน๔คิด.๑วิPเคrรoาcะหสe์แsลรsะiสา้nรงgุปคคววามารมู้ สนุกสนาน เพลดิ เ
4 • ก า ร เ ล่ น เ ก มep 3แ ล ะ ก า ร ล ะ เ ล่ น บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ขัน้ ปฏิบัติ
พื้นเมืองเป็นกิจกรรมกาแหรลละงัเสกรคาปุรปคลวฏาบิ ม่ือัตริู้นไหว ๔.๒ ทำาใหร้ ่างกายสมบรู ณ์ แขง็ แร
๔ข. อปงปปรรกระะาโโะยยรชโชเนยนล์ขชข์อน่ งอนกเงากก์ ราเมลร๔่นเ.ลเ๑ก่นมเสทกรม่ี า้มงผี ทคลวีม่ตามผี่อสสลนุขตกุภ่อสาสนพาุข๔นมภีดเ.พาัง๓พลนดิี้ เพอลินารมณ์สดช่นื รา่ เรงิ แจม่ ใส
ถร่าูกงตกอ้ างยต าถม้ากเฎล่ น ๒ก ๑ต. ต เนปา•ักิกน็ มเคกราวีาหย ารมนแเลรลร้รูล่่วนั่วกมมะเกกกกเนัมันหา แดสมรลังรนุะปอาี้กสะยาิ่งสรท่าล่ีเมะงขเ้า ลใ่นจ ท่ีมผี ลตอ่ สุขภาพ๔.๒ ทำาให้ร่างกายสมบูรณ๔์ แ.ข๔็งแรงสร้างความสามัคคใี นหมู่คณะ
อให้เกิดประโยชน์ พื้นเมืองเป็นกิจกรรมการเคลื่อนไหว
กั บวัย แล้ว จ ะก่ ประโยชน์ ๔.๓ อารมณ์สดช่นื ร่าเริงแจม่ ใส
ร่างกาย ถ้าเล่นตามหลักการอย่าง ของการเล่นเกม
ต่อตัวผู้เล่นท้ังทถกากูับงตวร้อัยงแ่าตลาง้วม กกจฎะา กกย่อตใิก หา้เ จกแิลดิตะปเหรใะมจโายะ ชสนม์ ที่มผี ลตอ่ สุขภาพ ๔.๔ ๔.๕สรา้ งความสามัคคีในหมู่คณะ เป็นพนื้ ฐานในการเล่นกีฬาต่า
อารมณ์ สังคม และสติปัญญาอย่างต่อตัวผู้เล่นท้ังทางร่างกาย จิตใจ ๔.๕ เฝปึกน็ คพว้ืนามฐเาปนน็ ใผนนู้กำาาแรเลละ่น๔สกรา้.ฬี ง๖าคตว่าางมฝๆมน่ัึกใจคในวตานเมองเป็นผ้นู าำ และสรา้ งควา
สงู สดุ อารมณ์ สังคม และสติปัญญาอย่าง ๔.๖
สงู สดุ
การละเล่นเด็กไทยการละเล่นเด็กไทย
ep 4
http://www.khonthai.com/vitithai/play.html
ep ขนั้ สอื่ สารและนา� เสนอ
St http://www.khonthai.com/vitithai/play.html
St กจิ กรรมพฒั นาการอ่าน
๒๒. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำาเสนอ นกั เรยี นอา่ นคาำ ศัพท์และความหมายของคำาศัพทต์ อ่ ไปนี้
คกวาจิ มหกมรายรมพฒั นาการอ่าน
ขนั้ สอ่ื สารและแกนบารบา� ลบเะสนั เลทน่นกึ อกพาื้นรเเมลน่ือเงกขมอเงบกด็ ลเตุ่มลตด็ นหเอรอืง คาำ ศพั ท ์ คำาอ่าน
๒๒. นักเรียนแต่ละกลหุ่มน้าอชัน้ อเรยีกนมานำาเสนอ นกตกัิกาเรียนอ่านคกำาะ ศ- ตัพิ - กทา แ์ ละคกกทฎาำบ่ีวหเคุ กนาคณดมลขฑต้ึนห์ห้ังเแรปตอืมน็ ข่ ห๒อ้าลตยักฝกป่าลขยฏงขบิอึ้นัตไงิปคำาศพั ทต์ ่อไปน้ี
แบบบนั ทกึ การเลน่ เกมเบด็ เตลด็ หรอื สนุกสนานคำาศพัสะท- ห ์นุก - สะ - หนาน คำาอ่าน ร่าเรงิ บันเทิงใจ เพลดิ เพลิน ควา
การละเล่นพ้ืนเมืองของกลุ่มตนเอง เจรญิ ใจ
หนา้ ชั้นเรยี น
สลับ กติกา สะ - หลบั สับกเปะล่ียน- ติ - กา กฎเกณฑห์ ร
ที่บคุ คลต้ังแ
60 สุขศกึ ษาและพลศึกษา ป.๓
กาำ หนดขึน้ เป
สนกุ สนาน สะ - หนกุ - สะ - หนาน ร่าเรงิ บนั เทิง
เจรญิ ใจ
สลบั สะ - หลับ สบั เปลยี่ น
สุดยอดคู่มือครู 60 60 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ป.๓
7 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps Gathering Proc
พเิ ศษ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
3ep
5 ep ข้ันปฏิบัติ กิจกรรมพฒั นาการอา่ น
ขั้นประเมนิ แเหพลลอ่ืะงั สเกพราปุ่ิมรคปคณุวฏาบิคมา่ ัตบริู้รกิ ารสงั คมและจติ สาธารณะ
St (Self-Regulating)
St St St ๗. นกั เรยี นแบง่ กลมุ่ ตามความเหมาะสม นักเรยี นอ่านคาำ ศัพทแ์ ละความหมายของคาำ ศัพท์ต่อไปนี้
ต สง่ิาทม่เีมปาเ็นตมปร่ือแสพรฐสะมตารมโนร่้ลยออรสชะงมถานขกกภบ์เอลลพางอพแุ่ม่ิมผกลทขู้เเะรปล้ึนาวียงืออรสิ กนีกยักะาไทโหยวดยศัิลเ้ธรพนัชบ่อีก่ือ์ใหกนานสลาร์ขศุขอรสอตภเมรสวงาเ้ารรปพกงริม็น ษาเ๒แนสรทริส รทงี่วยั๒ิมเิธำาแช๑ี หิงบ่งกวากรอคยดิ ่ากงาสรมภทกรมู่ํารงคติเะตส้าาำทัวนมศำ�ทัพอใานจทนาต์ กัวสผ่ิเู้งรทีย่ีทนำ� สาจมะพกามู รรค-ซถะตำางขตอา้ย-ุ้นนา่าตในย-วัห ผท้คาลนิดไปสสร้า่สู งังสคสตรมภ้งัรไอาคดพย์้ ู่ไทดร่ี ้่างกคาวยามมแี หSt St St
กิจกรรมน้ัน ๆ วาดภาพและระบายสี เช้อื โรคทีเ่ ขา้ สู่ร่างก
สมข้ันดสังุลGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล
ใหส้ วยงาม พร้อมเขียนคำาบรรยGPาAยS 5 Steps สะข-ั้นคมิดะวิPเค-rรoาดcะหeุน์แsลsะiสnรgุปความรู้ เสมอกนั เทา่ กนั
สมข้อสอบเน้นสมรรถนะ - ดนุ
๘. เนปั กน็ เครวี ยามนรรู้ร่ วว่ มมกกeันัpน3 ดสังรนุ ปแห้ี ลลสขะังสน้ักิ่รงปาปุรฏปคทิบบวฏตัูาริบ่ีมณิเัตรขาิู้ ก้ าารทใักจษะ ศตวรรษที่ 21 สญั ญาณ กจิ กรรมพฒั นากาสรอันา่ น- ยาน เครื่องหมายหรือเคร
ให้เห็นหรือได้ยิน แ
• ก า ร ส ร้ า ง ๗เ.ส นกัรเิรมยี นสแบมง่ กลรมุ่ รตาถมคภวามาเหพมา ะ สม นกั เรยี นอา่ นคาำ ศัพท์และความหมายของคำาศพั ทต์ ่อไปน้ี เพือ่ ให้รลู้ ว่ งหนา้ จะได
ทางกายเพ่ือสุขภแสามตพร่ลระถสกภลาาพุ่มมทเลาางือรกกาถยวิเธพปีกื่อาฏสรขุ สิบภรา้าพัตง เ๒ิ ส รวิมธิ ี ท่บี อกหรอื แนะไว้
ได้หลายวิธี ทั้งกพาร้อรมอบออกกปกระำาโยลชังน์กขอางกยา ร ทำา คาำ ศัพท์ คำาอา่ น ความหมาย
ก า ร ทำ า กิ จ ก ร ร ม นใกหิจัส้ นกวรยรทงมานนม้ัน พ าๆรก้อ วมาาเดขรภียาน พคแแำาลบละรรระะยบ า ายยสี
ทรงตัว ซง - ตัว ตง้ั อยู่ได้
ภมู ิตา้ นทาน พมู - ตา้ น - ทาน สภาพท่รี า่ งกายมแี รงตอ่ ตา้ น
ผังสรปุ สาระสำาคญัเชอื้ โรคทเ่ี ข้าส่รู า่ งกาย
สมดลุ สะ - มะ - ดนุ เสมอกนั เท่ากัน
สม - ดุน
การพักผอ่ น ๘. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจ สัญญาณ
เป็นความรู้รว่ มกัน ดังน้ี ๑สัน.- ยอานงคป์ ระเกครอ่อื งหบมาขยหอรืองเคสรื่อมงแรสดรงไถว้ ภาพทางกายเพอ่ื สขุ ภ
สมรรถภาเใพพห่ือ้เทหให็นา้รหลู้งร่วกืองหไาดนย้ย้าจินะหไแดมมก้ ้อราะยทยู่ใำานตถราะึงมยะคไกวลามสามารถของรา่ งกาย
ep 4 • การสร้างเสริมสมรรถภาพ ไมเ่ หนอ่ื ยงา่ ยทป่ีบอรกหะรกอื แอนบะไวด้ ว้ ย ความแขง็ แรง ความทนทาน ควา
ทางกายเพ่ือสุขภาพสามารถปฏิบัติ
ได้หลายวิธี ทั้งการออกกำาลังกาย ผังสรปุ สาระสำาคญั ความเร็ว ความออ่ นตวั การทรงตัว พลัง และการบังคับรา่ งก
ขน้ั สอื่ สารและกกนาารรา�พทเักำสาผกน่อิจนอก รรมนันทนาการ และ ๑. องค์ประกอบของสมรรถภาพทางกายเพ่ือสขุ ภาพ
สมรรถภาพ๒ทาง.ก ายกหามารยทถึง ดควาสมสอามบารถสขอมงรร่างกรายถในภการาทพำางานทไดา้นางนกายเพื่อสขุ ภาพ
๙. นักเรียนแต่ละกeลpุ่4มออกมานำาเสนอ ๓. วธิ กี ารสรา้ งเสรมิ สมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภสสมมกรกแรราลแถรเราสะภพลถทรรา้าดพอ่ืสะภงสทเสทรสอาารบง้าุขดพมิกงาภสทยเสาอาพรบ๒งรคไิม.กมา่ว งเ่กาหเกามปาานเ็นยรยรอื่ ใว็กทยนิจคงดดกา่วสย้ารานอมรปตมอบรา่ ะ่อทรงสกนี่ปๆมา่อตฏงบรเวัิบพดเรกกัตอ่ืปว้ถาิเปายรพภ็นรยทค่ือับารวตพใกปงารตนรมทิจวงุวัแแจดาขพกกสงง็ ล้าไ้อกแรขงับนราใรงแคหยตคล้สวมเะวพามา่กามทบมง่อืาสูรรทสี่ปมณบนๆขุบงั์แทฏคูรภลาณบัเนะิาบพรพพ์แค่าัฒัตลงว่อื กะานิเมาปคายพควใรหาล่ือมด้อ่ับบยีงตแปิ่งกคขพรรึ้นลรวว่งุ่อวงแจอ่ ขงกสอไวง้ไอขบใคหส้วามมบสรู มณบ์แูรลณะพ์แัฒละน
ผลงานของกลุ่มตนเอขงน้ั พสอื่ สราร้อแลมะนอา� เสธนอิบาย
ห รื อ อ า จ มี ก า๙.ร ผนสัลกงเราาีนยขนธอแิงตตก่ลละเุ่มกพตลนุ่มิ่ เมอองอพเกรมต้อามนิ มอำาเธสิบนายอ เพ่ือสุขภาพ ๓. วิธกี ารสร้างเสรมิ สมรรถภาพทางกายเพอื่ สุขภาพ
ห รื อ อ า จ มี ก า ร ส า ธิ ต เ พ่ิ ม เ ติ ม
หนา้ ช้ันเรียน หนา้ ช้ันเรียน สามารถทำาได้โดยกาสรอาอมกกาำารลงัถกาทยำากไารดทาำ้โกดิจกยรรกมานรนั ทอนอากการกกำาารลพงักั ผก่อานย การทาำ กจิ กรรมนนั ท
การปฏิบัตเิ ป็นปรกะจาาำ จระปทำาฏให้ริบา่ งตั กาเิ ยปแขน็ ง็ แปรงรแะลจะเจำารจญิ ะเตทิบโำาตใตหาม้รวยั่างกายแข็งแรง และเจริญเติบ
ep 5 ขั้นประเมินเพe่ือpเ5พ่ิมขคน้ั ุณประคบเมา่ริกนิ าเพรส่ืองั เคพมิ่มคณุ ค่า
บริการสงั คม และจิตสาธารณะ 86 สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๓
และจิต๑ส๐า.ธ นาัรกเณรียะนคิดกิจกรรมการสร้างเสริม 86 สุขศกึ ษาและพลศึกษา ป.๓
สมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพ
๑๐. นสักมเรรรียถนภคาิดพกทิจกา งรแทใ นกล่ีเรห้วคมมานราำายกะอกสลบาเมับคพกรไัรบปส่ืั อวตปร นฏสเิบเ้าอพัตุ งงข่ื ิอรแเ่วลภใสมะหกคา้รทับรุพิมกอสบมคคานชรมิกัวี
ที่เหมาะสมกับตนสเมอรรงถแภาลพแะลคะสรุขภอาบพทคด่ี ีรัว
แล้วนำากลับไปปฏิบัติร่วมกับสมาชิก
ใ น ค ร อ บ ค รั ว เ พื่ อสุดยอดคู่มือครู ใ8ห6 ้ ทุ ก ค น มี
สมรรถภาพและสุขภาพทด่ี ี
สุดยอดคู่มือครู 8
พเิ ศษ
ค�ำชี้แจงในการใช้หนังสือเรียน
ท่ีได้รับการออกแบบให้สอดคล้องกับการเรียนรู้ของสมอง
หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน สุขศึกษาและพลศึกษา ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
เล่มนี้ ได้จัดทำ�ขึ้นตามมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลางของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน
พุทธศักราช ๒๕๕๑ โดยมีเนื้อหา กิจกรรม และคำ�ถามที่เหมาะสมกับพัฒนาการของผู้เรียน กระตุ้นกระบวนการคิดวิเคราะห์
ให้กับผู้เรียน ซึ่งสอดคล้องกับการเรียนรู้ของสมอง (Brain Based Learning)
๑หน่วยการเรยี นรูท้ ี่
ตวั ชี้วดั การเจริญเตบิ โตของมนษุ ย์
เป็นเป้าหมายในการพฒั นา
ผู้เรียน ที่ผู้เรียนจะได้รับและ ตัวชีว้ ัด
ปฏบิ ัตไิ ด้ในหน่วยการเรยี นรนู้ ้ี
๑. อธิบายลกั ษณะและการเจรญิ เตบิ โตของร่างกายมนษุ ย์ (พ ๑.๑ ป.๓/๑)
ผงั สาระการเรียนรู้ ๒. เปรียบเทียบการเจริญเติบโตของตนเองกับเกณฑ์มาตรฐาน (พ ๑.๑ ป.๓/๒)
เปน็ หวั ข้อที่ผู้เรียนจะได้เรียน ๓. ระบุปัจจัยท่มี ผี ลต่อการเจริญเตบิ โต (พ ๑.๑ ป.๓/๓)
ในหนว่ ยการเรียนร้นู ้ี
ผงั สาระการเรียนรู้
สาระส�ำคัญ
เป็นความร้สู �ำคญั ทีเ่ ปน็ ลกั ษณะ นํ้าหนัก สว่ นสูง ลักษณะ นา้ํ หนัก
ความเขา้ ใจที่คงทน รปู ร่าง รปู ร่าง และส่วนสูง
ทผี่ เู้ รียนจะไดร้ บั
ลักษณะและการเจรญิ เติบโต ลักษณะและการเจรญิ เตบิ โต
ของร่างกายมนษุ ย์ ของเด็กวยั เรียน
การชัง่ นํา้ หนัก การเจริญเตบิ โต
และวัดส่วนสูง ของมนษุ ย์ พันธุกรรม อากาศ น้าํ
การเปรียบเทียบการเจริญเติบโต การปฏบิ ตั ิตน ปัจจยั ทมี่ ีผลตอ่ อาหาร
ของตนเองกบั เกณฑม์ าตรฐาน เพื่อให้มลี กั ษณะและ การเจรญิ เติบโต
การเจริญเติบโตตามวัย
การเปรยี บเทยี บนาํ้ หนักและ การออกกําลงั กาย การพกั ผ่อน
สว่ นสงู กับเกณฑ์มาตรฐาน
สาระสำาคญั
เม่ือเจริญเติบโตข้ึน คนเราจะมีลักษณะรูปร่าง นํ้าหนัก และส่วนสูงแตกต่างกันไป การเปรียบเทียบน้ําหนักและ
ส่วนสูงของตนเองกับเกณฑ์มาตรฐานจะทําให้ทราบการเจริญเติบโตของตนเอง และเราจําเป็นต้องได้รับปัจจัยท่ีมีผล
ต่อการเจรญิ เติบโตอยา่ งเหมาะสม เพ่ือให้มลี กั ษณะรูปร่างและการเจริญเตบิ โตตามวัย
9 สุดยอดคู่มือครู
พิเศษ
จุดประกายความคดิ
จุดประกายความคดิ
เป็นค�ำถามท่ีกระต้นุ ความคดิ
ใหผ้ ูเ้ รยี นฝกึ ใช้ความคิดสรา้ งสรรค์
เกี่ยวกบั เรื่องที่จะเรียน
เน้อื หา นักเรียนคิดว่าฟันของเด็กทั้ง ๒ คน เหมือนหรือต่างกันอย่างไร
ครบตามตัวชวี้ ัดและ
ตรงตามหลักสูตรแกนกลาง ๑. ความสาำ คญั ของฟัน
การศึกษาขน้ั พืน้ ฐาน ฟนั เปน็ อวยั วะทใี่ ชใ้ นการบดเคยี้ วอาหารใหล้ ะเอยี ด หากไมม่ ฟี นั เราจะไม่
พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ สามารถกดั และเคยี้ วอาหารได ้ นอกจากนฟี้ นั ยงั ชว่ ยใหใ้ บหนา้ ของเราสวยงาม
เหมาะสมกบั ระดับช้ัน และทำาใหพ้ ดู ออกเสยี งไดช้ ัดเจน
ของผู้เรยี น
จุดประกายความรู้
จดุ ประกายความรู้
เป็นหัวขอ้ ค�ำถามกระต้นุ ให้ผู้เรยี น วันทันตสาธารณสุขแห่งชาติตรงกับวันใด
ได้ฝึกคดิ พรอ้ มกับมคี �ำตอบให้ คำาตอบ วันทันตสาธารณสุขแห่งชาติตรงกับ วันที่ ๒๑ ตุลาคม
ของทุกปี เพื่อเป็นการน้อมรำาลึกถึงสมเด็จย่า (สมเด็จพระศรีนครินทรา-
บรมราชชนนี) ของคนไทยที่ทรงจัดหน่วยแพทย์อาสา ดูแลผู้ป่วยที่อยู่
ชายแดนและเขตทุรกันดาร
ทนั ตสขุ ภาพ 125
สุดยอดคู่มือครู 10
พเิ ศษ
การปฐมพยาบาลเลือดกาำ เดาไหล ทำาได้ดงั น้ี
๑) กม้ หนา้ ลงใช้มอื บีบจมกู ๒) หากเลือดยังไม่หยุดไหล
ประมาณ ๕-๑๐ นาท ี ให้ใช้ผ้าห่อน้ำาแข็งวางบน
โดยหายใจทางปากแทน ดั้งจมูก แต่ถ้าหากเลือด
เลือดจะหยดุ ไหลเอง ยงั ไมห่ ยดุ ไหลอีก
รบี บอกพอ่ แม ่ ผปู้ กครอง
ใหพ้ าไปพบแพทย์
การน่ังกม้ หน้าบบี จมกู เพอ่ื ใหเ้ ลือดกาํ เดาหยุดไหล คำ� ถามท้าทาย
ค�ำ ถ�มท้�ท�ย เป็นค�ำถามกระต้นุ ความคดิ
ของผเู้ รียนใหเ้ กิดความคดิ
นอกจากการถูกกระแทกที่จมูก มีสาเหตุใดอีกบ้างที่ทำาให้ สร้างสรรค์
เลือดกำาเดาไหล
๕. การปฐมพยาบาลบาดแผลถกู ของแหลมคมบาดหรือทม่ิ ตํา
บาดแผลถกู ของแหลมคมบาดหรอื
ท่ิมตาำ จะทำาให้ผวิ หนงั ฉกี ขาดเปน็ แผล
หรือเป็นรู มีเลือดไหลออกมา ซ่ึงหาก
บาดแผลไม่ใหญ่หรือลึก สามารถทำา
การปฐมพยาบาลไดเ้ อง
การสวมรองเท้าช่วยปอ้ งกนั
การถูกของแหลมคมทม่ิ ตํา
การปฐมพยาบาลเม่ือบาดเจ็บจากการเล่น 153
11 สุดยอดคู่มือครู
พเิ ศษ
ความรเู้ พิม่ เตมิ ความรู้เพิ่มเติม
เปน็ หวั ข้อความรู้ที่เพม่ิ เตมิ
จากเนือ้ หาเพ่อื ให้ผู้เรียน ความสําคัญของไอโอดีน
ไดร้ บั ความรทู้ ี่นอกเหนอื จาก ไอโอดีน เป็นสารอาหารที่มีความสําคัญต่อพัฒนาการทางร่างกายและ
บทเรียนเพ่ิมขน้ึ สมองของมนุษย์ หากได้รับสารไอโอดีนไม่เพียงพอ จะทําให้ร่างกายแคระแกร็น ตัวเตี้ย
เป็นโรคคอพอก สติปัญญาด้อย เป็นโรคเอ๋อหรือปัญญาอ่อน สารไอโอดีนพบมากใน
กิจกรรมพัฒนาการอ่าน อาหารทะเลทุกชนิด และในเกลือที่เสริมไอโอดีน
เปน็ กิจกรรมให้ผู้เรียนได้
ฝกึ อ่านค�ำศพั ท์ภาษาไทย ไอโอดีน เป็นสารอาหารที่มี อาหารทะเลพวก
ในหน่วยการเรียนรู้ พร้อมกบั ประโยชน์และจำาเป็นต่อการเจริญเติบโต กุ้ง หอย ปู ปลาทะเล
มีค�ำอ่าน และความหมาย และพัฒนาการ ทำาให้ร่างกายแข็งแรง สาหร่ายทะเลครับ
มีสติปัญญาดี
นักเรียนลองบอกครูซิครับ
ว่าอาหารชนิดใดบ้าง
ที่มีไอโอดีน
การใช้เกลือ ซอส นํ้าปลา ในผักผลไม้ก็มีไอโอดีนค่ะ
ที่ เ ส ริ ม ไ อ โ อ ดี น ป รุ ง อ า ห า ร เช่น สับปะรด แอปเปิล ผักโขม
ก็ทำาให้ได้รับสารไอโอดีนครับ หน่อไม้ฝรั่ง กระเทียม มะเขือเทศ
กิจกรรมพฒั นาการอ่าน
นักเรยี นอา่ นคาํ ศพั ทแ์ ละความหมายของคําศัพทต์ ่อไปน้ี
คําศัพท์ คําอ่าน ความหมาย
เกณฑ์ เกน หลักทกี่ าํ หนดไว้
ปัจจยั ปัด - ไจ เหตอุ ันเป็นทางให้เกดิ ผล
มาตรฐาน มาด - ตระ - ถาน ส่งิ ทถี่ ือเอาเปน็ เกณฑ์สาํ หรบั
เทียบกําหนดทงั้ ในด้าน
ปริมาณและคุณภาพ
18 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๓
สุดยอดคู่มือครู 12
พิเศษ
อนุรักษ์ส่ิงแวดลอ้ ม อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
เปน็ หวั ขอ้ ความรใู้ นการปลกู ฝงั ก า ร ใ ช้ ร ถ จั ก ร ย า น ใ น ก า ร เ ดิ น ท า ง ช่ ว ย
จิตส�ำนกึ ของผเู้ รยี นใหร้ ้จู กั ลดปัญหามลพิษในอากาศ และเป็นการออกกำาลังกาย
อนุรักษร์ กั ษาสิง่ แวดลอ้ ม ที่ทำาให้ร่างกายแข็งแรง
ปลอดภยั ไว้ก่อน ๒. หลักในการเลือกออกกาำ ลังกาย
เปน็ หวั ขอ้ ความรูท้ ่ใี ห้ผเู้ รยี นร้จู กั
ระมัดระวงั ในการท�ำกจิ กรรม ๒.๑ ๒.๒
ต่าง ๆ โดยสอดแทรกหวั ข้อ เลือกออกกาำ ลังกายทีเ่ หมาะสม ไมอ่ อกกาำ ลังกายที่ต้อง
ที่สัมพนั ธ์กับเรื่องที่เรียน กับวัยและความถนัดของตนเอง ใช้แรงมากหรอื เส่ยี งตอ่ การ
ไดร้ บั อนั ตราย
หลกั ในการเลอื ก
ออกกำาลงั กาย
๒.๓ ๒.๔
ควรเลือกออกกาำ ลังกายโดยใช้ ออกกำาลังกายในขณะท่ีตนเอง
อุปกรณ์ที่ตนเองมีความถนัด มี ส ภ า พ ร่ า ง ก า ย ท่ี ส ม บู ร ณ์
และชาำ นาญ (อา่ นวา่ ชำา - นาน) ไม่ควรออกกำาลังกายขณะ
เจ็บป่วยหรือได้รบั บาดเจบ็
ปลอดภัยไว้ก่อน
การออกกำาลังกายติดต่อกันเป็นเวลานานในสภาพอากาศร้อนจัด
อาจทำาให้กล้ามเนื้อเกร็งและเกิดตะคริวได้ เราจึงควรออกกำาลังกายในช่วงเวลา
ที่มีแสงแดดอ่อน ๆ อากาศไม่ร้อนจนเกินไป และไม่ควรออกกำาลังกาย
อย่างหักโหม หากมีเหงื่อออกมากควรพักดื่มนำ้า
66 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๓
13 สุดยอดคู่มือครู
พิเศษ
ประเภทของการพักผอ่ น
๑) การพักผ่อนทางกาย เป็นการ
ทำาให้ร่างกายอยู่ในท่าที่สบาย ได้หยุดพัก
จากการทำางานหรือทำากิจกรรมต่าง ๆ เช่น
การนัง่ พกั ผ่อน การนอนหลบั การนอนหลบั เปน็ การพักผอ่ น
ที่ทำาใหร้ า่ งกายสดช่ืนกระปรกี้ ระเปรา่
๒) การพกั ผ่อนทางใจ เปน็ การ
ทำาให้จิตใจสงบ หรือรู้สึกสนุกสนาน
สนุกกบั คำ� ศัพท์ เพลิดเพลิน เช่น การฟังเพลง น่ังสมาธิ ดู
เปน็ หัวข้อค�ำศพั ทภ์ าษาอังกฤษ ภาพยนตร์ (อ่านว่า พาบ - พะ - ยน)
ทเี่ กี่ยวกับเรอ่ื งทีเ่ รียน
โดยมีค�ำศพั ท์ ค�ำอ่าน การนง่ั สมาธิช่วยให้จติ ใจสงบ
และความหมาย รูส้ ึกผอ่ นคลาย
การสร้างเสริมสมรรถภาพทางกายด้วยการออกกำาลังกาย การทำา
กิจกรรมนันทนาการและการพักผ่อน จะทำาให้มีสมรรถภาพทางกายที่
สมบูรณ์แข็งแรง เจริญเติบโตตามวัย ทำากิจกรรมต่าง ๆ ได้อย่างมี
ประสิทธิภาพ
สนกุ กับค�ำ ศพั ท์
เวบ็ ไซต์แนะนำ� cinema (ซิน' นะมา) ภาพยนตร์
sport (สพอร์ท) กีฬา
เป็นหวั ข้อท่ใี ห้ผเู้ รียนสามารถ
คน้ หาขอ้ มลู เพิ่มเติมในเรือ่ ง กองสมรรถภาพการกีฬา
ทเี่ รียนจากเว็บไซตท์ ่ีเกี่ยวข้อง http://www.sportscience.sat.or.th/Fndex.aspx
การสรา้ งเสริมและทดสอบสมรรถภาพทางกายเพื่อสขุ ภาพ 85
๓.๑ วิธปี ฏบิ ัตติ นเพื่อความปลอดภัยจากการเดินทางทางบก
๑) การเดินบนทางเท้า ต้องเดินชิดริม
ด้านใน หากเดินริมถนนต้องเดินชิดริมทาง
ดา้ นขวามอื ของตนเอง เพอื่ ใหม้ องเหน็ รถทส่ี วนมา
๒) ไม่วิ่งเล่น หรือหลอกล้อกันริมถนน
เพราะอาจทาำ ใหโ้ ดนรถเฉี่ยวชน
๓) ข้ามถนนโดยใช้สะพานลอยหรือ การเดินชดิ ทางขวามอื ทำาให้มองเห็น
ข้ามทางมา้ ลาย หากไม่มีควรมองดรู ถทางขวามอื รถทสี่ วนมาขา้ งหนา้ เพือ่ หลบหลกี ได้
และมองทางซ้ายมือ แล้วมองทางขวามืออีกครั้ง
เม่ือถนนไม่มีรถจึงเดินข้ามอย่างระมัดระวัง
ไม่ควรว่งิ เพราะอาจทาำ ใหห้ กลม้
๔) การถบี รถจกั รยานและขร่ี ถจกั รยานยนต์
(อา่ นวา่ รด - จกั - กระ - ยาน - ยน) ควรถีบและ
ข่ีชิดรมิ ดา้ นซา้ ยและไมค่ วรถบี และข่ีผาดโผน
๕) สวมหมวกนิรภัย (อ่านว่า นิ-ระ-ไพ) การสวมหมวกนิรภยั
ช่วยป้องกันศรี ษะได้รบั อนั ตราย
หรอื หมวกกนั นอ็ กทกุ ครง้ั เมอื่ ตอ้ งถบี รถจกั รยาน หากเกิดอบุ ัตเิ หตุ
และขี่รถจักรยานยนต์
๖) การขนึ้ รถโดยสาร ควรนงั่ หรอื ยนื ใหเ้ รยี บรอ้ ย หาทย่ี ดึ เกาะใหม้ นั่ คง
ไมห่ อ้ ยโหนบรเิ วณประตู หรอื ยนื่ สว่ นใดสว่ นหนง่ึ ของรา่ งกายออกนอกตวั รถ
ขึ้นหรอื ลงจากรถเม่ือรถจอดสนิทแล้ว
๗) การก้าวลงจากรถโดยสารควรก้าวด้วยเท้าซ้ายลงพื้นก่อน เพ่ือ
ป้องกนั การเสียการทรงตัว ทำาให้ล้มงา่ ย
ความรู้รอบโลก ความรู้รอบโลก
เมืองอัมสเตอร์ดัม (Amsterdam) ประเทศเนเธอร์แลนด์ (Netherlands) เป็นเมือง เปน็ หวั ข้อความรทู้ ี่น�ำเสนอเนื้อหา
ที่มีผู้ใช้จักรยานในการเดินทางเป็นจำานวนมาก เพื่อลดปัญหาการจราจรและเป็นการอนุรักษ์ และความรอู้ นั เปน็ สากลเพอ่ื ใหผ้ เู้ รยี น
สิ่งแวดล้อม มีจติ ส�ำนึกในความเปน็ พลโลก
142 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ป.๓
สุดยอดคู่มือครู 14
พิเศษ
อาชีพน่ารู้ ๔. ไม่อ่านหนังสือหรือดูส่ือลามก และไม่อยู่กับเพื่อนหรือ
คนตา่ งเพศสองตอ่ สองในห้องหรอื ทล่ี บั ตาคน
เปน็ หัวขอ้ ความรใู้ นดา้ นอาชีพ
ต่าง ๆ ให้ผเู้ รียนได้รู้จกั อาชพี ๕. ไม่ดมื่ เคร่ืองดมื่ ท่มี แี อลกอฮอล์ และไม่เสพสารเสพตดิ
ท่หี ลากหลาย ๖. เคารพในสิทธิเน้ือตัวร่างกายของผู้อ่ืน ไม่ชักชวนหรือบังคับ
ผู้อ่ืนให้ทำาในสิ่งที่เขาไม่ชอบ ไม่แตะต้องหรือสัมผัสเนื้อตัวร่างกาย
ผงั สรปุ สาระสําคญั ผอู้ นื่ โดยท่ีเขาไม่ยินยอม
๑. สาเหตุของการบาดเจบ็ จากการเล่น การป้องกันตนเองจากบุคคลใกล้ชิด ที่มาจับต้องร่างกายแล้วรู้สึกอึดอัด
โดยใช้หลัก Why No Go Tell (วาย โน โก เทล) ทำาได้ดังนี้
มีหลายสาเหตุ ส่วนใหญ่เกิดจากความประมาท ไม่ระมัดระวัง การเล่นอย่าง Why (วาย) : คิดว่าทำาไมเขาถึงมาสัมผัสร่างกายของเรา
คึกคะนอง ไม่เล่นตามกฎ กตกิ า การเล่นสง่ิ ของทีเ่ สีย่ งตอ่ อนั ตราย No (โน) : ปฏิเสธการถูกเนื้อต้องตัวที่ไม่ชอบหรือทำาให้อึดอัดนั้น
Go (โก) : รีบหนีไปหาผู้ใหญ่ที่ไว้ใจได้
๒. การปฐมพยาบาลบาดแผลถลอก Tell (เทล) : เลา่ เรือ่ งทีเ่ กดิ ขึน้ ใหผ้ ูใ้ หญฟ่ งั หากผูใ้ หญท่ ีไ่ วใ้ จยงั ไมเ่ ชือ่
ทาำ ได้โดยลา้ งแผลให้สะอาด ซับแผลใหแ้ หง้ ใชแ้ อลกอฮอล์เช็ดรอบบาดแผล ตอ้ งพยายามจนกวา่ จะพบผใู้ หญท่ เี่ ชอื่ และยอมชว่ ยเหลอื
และใสย่ ารักษาแผลสดโดยไม่ตอ้ งปดิ แผล
อาชีพน่ารู้
การปฐมพยาบาล ๓. การปฐมพยาบาลรอยฟกชํา้ นักสังคมสงเคราะห์ คือ ผู้ที่ทำาหน้าที่ช่วยเหลือ ให้คำาปรึกษา
เมอื่ บาดเจบ็ แก่ผู้ที่มีปัญหาทางสังคม เพื่อช่วยแก้ไขปัญหาของบุคคลและปัญหา
จากการเลน่ ทำาได้โดยใช้ผ้าห่อนำ้าแข็งประคบบริเวณฟกช้ำา หลังจากนั้น ๑ วัน ให้ประคบ ของสังคม เช่น นักสังคมสงเคราะห์ของมูลนิธิส่งเสริมความเสมอภาค
ดว้ ยผา้ ชุบนำ้าอนุ่ ทางสังคม โทร. ๐-๒๙๓๐-๐๕๓๓
๔. การปฐมพยาบาลเลอื ดกาํ เดาไหล สำานักงานกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว
http://www.womenfamily.go.th
ทำาได้โดยก้มหน้าลงใช้มือบีบจมูก และหายใจทางปาก หากเลือดไม่หยุดไหล
ให้ใชผ้ ้าหอ่ นำ�้ แขง็ ประคบบรเิ วณดง้ั จมูก การล่วงละเมดิ ทางเพศ 37
๕. การปฐมพยาบาลบาดแผลถูกของแหลมคมบาดหรอื ทิ่มตาํ ผังสรุปสาระส�ำคัญ
เปน็ การสรุปความคิดรวบยอด
ทำาได้โดยบาดแผลที่ไม่ใหญ่ ใช้มือกดห้ามเลือดให้หยุดไหล ใช้สำาลีชุบ ของเน้ือหาในแต่ละหวั ขอ้ ของ
แอลกอฮอลเ์ ชด็ รอบบาดแผลใหส้ ะอาด ใสย่ ารกั ษาแผลสด และใชผ้ า้ กอ๊ ซปดิ แผล หนว่ ยการเรยี นรู้
แตห่ ากเป็นแผลใหญ่มากควรห้ามเลือดและรบี ไปพบแพทย์
15 สุดยอดคู่มือครู
๖. การปฐมพยาบาลอาการข้อเคล็ด
ทาำ ได้โดยใชก้ ระเป๋านาำ้ แขง็ หรือผา้ หอ่ นาำ้ แข็งประคบบรเิ วณขอ้ เคลด็
๗. การห้ามเลือด
เปน็ การทำาให้เลอื ดหยดุ ไหล โดยใชม้ อื หรอื ส่งิ ของต่าง ๆ กดหรอื ปดิ บาดแผล
ไวต้ รงจดุ ทีม่ ีเลอื ดออก ก่อนทำาการรักษาต่อไป
การปฐมพยาบาลเมอ่ื บาดเจบ็ จากการเล่น 157
พเิ ศษ
กิจกรรมการเรยี นรู้ กจิ กรรมการเรียนรู้
เปน็ กจิ กรรมใหผ้ เู้ รียน ๑. นักเรียนแบ่งกลุ่มตามความเหมาะสม ฝึกการปฐมพยาบาลอาการ
ไดฝ้ ึกปฏบิ ตั แิ ละพฒั นาทักษะ บาดเจ็บจากการเล่น แล้วออกมาแสดงการปฐมพยาบาลหน้าชั้นเรียน
ทางด้านการคดิ และความรู้ กลมุ่ ละ ๑ อาการไมใ่ หซ้ ำ้ากัน
ประจ�ำหน่วยการเรียนรู้ ๒. นักเรียนเลือกอาการบาดเจ็บจากการเล่นที่ตนเองเคยเป็น ๑ อาการ
เขียนวิธีการปฐมพยาบาลอาการบาดเจ็บนั้น แล้วออกมานำาเสนอ
ค�ำถามพัฒนากระบวนการคิด หน้าชนั้ เรยี น
เปน็ ค�ำถามท้ายหนว่ ยการเรียนรู้ ๓. นักเรียนช่วยกันบอกประโยชน์ของการปฐมพยาบาล แล้วสรุปข้อมูล
ให้ผู้เรียนได้ฝกึ คิดวิเคราะห์ เปน็ แผนภาพความคดิ
(ตวั อยา่ งแผนภาพความคดิ )
ประโยชน์ของ
การปฐมพยาบาล
คาำ ถามพฒั นากระบวนการคดิ
๑. นักเรยี นรู้สกึ อยา่ งไร เมื่อบาดเจบ็ และไดร้ บั การปฐมพยาบาลทนั ที
๒. ในชว่ งทผี่ า่ นมานกั เรยี นเคยมบี าดแผลถลอกหรอื แผลฟกช�ำ้ หรอื ไม ่ เกดิ จาก
สาเหตุใด
๓. ถ้าเพอ่ื นของนกั เรยี นตกจากทสี่ งู มอี าการฟกช�ำ้ ขนั้ ตอนแรกควรทำาอย่างไร
๔. การปฐมพยาบาลเลอื ดกาำ เดาไหล ถา้ หากเลอื ดยงั ไมห่ ยดุ ไหล ควรทาำ อยา่ งไร
๕. การใช้ยาหม่องทา ถู นวดบริเวณท่ีมีอาการฟกชำ้�ทันที เป็นการปฏิบัติ
ทีถ่ กู ตอ้ งหรือไม่ เพราะเหตุใด
158 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๓
สุดยอดคู่มือครู 16
หนังสือเรยี น
รายวิชาพน้ื ฐาน
สถาบันพัฒนาคุณภาพวชิ าการ (พว.) สแลขุ ะพศลกึ ศกึษษาา
๑๒๕๖/๙ ถนนนครไชยศรี
แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสติ ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๓
กรงุ เทพฯ ๑๐๓๐๐ กลุ่มสาระการเรยี นรู้สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา
โทร. ๐-๒๒๔๓-๘๐๐๐ ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพ้นื ฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑
(อตั โนมตั ิ ๑๕ สาย),
๐-๒๒๔๑-๘๙๙๙ ผูเ้ รียบเรยี ง รองศาสตราจารย์ ดร.เรณุมาศ มาอ่นุ
แฟกซ์ : ทุกหมายเลข, แพทย์หญิงเขมฤทยั วรรณรสพากย์
แฟกซ์อตั โนมัติ :
๐-๒๒๔๑-๔๑๓๑,
๐-๒๒๔๓-๗๖๖๖
สงวนลขิ สิทธ์ิ
บรษิ ทั พฒั นาคณุ ภาพวิชาการ (พว.)
จำากดั
พ.ศ. ๒๕๖๔
ผตู้ รวจ ดร.จุฑามาศ บัตรเจริญ
ดร.ปราณี เสนยี ์
ดร.จรุ ีย์ เลาหพงษ์
website : บรรณาธกิ าร อาจารย์นฤมล วิจติ รรตั นะ
www.iadth.com
หนงั สือเรียน รายวิชาพ้นื ฐาน สขุ ศึกษาและพลศึกษา ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ ๓ กลุ่มสาระ
การเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ได้จัดท�าข้ึนตามมาตรฐานการเรียนรู ้ ตัวช้ีวัดและสาระการ
เรยี นรแู้ กนกลางของหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ โดยมเี นอื้ หา
สาระครอบคลุมสาระท่ี ๑ การเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์ สาระท่ี ๒ ชีวิตและ
ครอบครัว สาระท ่ี ๓ การเคลอื่ นไหว การออกกา� ลังกาย การเล่นเกม กีฬาไทย และกฬี าสากล
สาระท ่ี ๔ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ สมรรถภาพ และการปอ้ งกนั โรค และสาระท ่ี ๕ ความปลอดภยั
ในชวี ติ โดยมงุ่ เนน้ การสรา้ งและพฒั นาพฤตกิ รรมทางสขุ ภาพ ทง้ั ดา้ นความร ู้ เจตคต ิ คณุ ธรรม
คา่ นยิ ม และการปฏบิ ตั ทิ เ่ี กย่ี วขอ้ งกบั สขุ ภาพควบคกู่ นั ไป รวมทงั้ การใชก้ จิ กรรมการเคลอ่ื นไหว
การออกกา� ลังกาย การเลน่ เกม และกีฬา ในการพัฒนาสขุ ภาพทง้ั ดา้ นร่างกาย จิตใจ อารมณ ์
สงั คม และสตปิ ัญญา ใหเ้ หมาะสมกบั วัยของผเู้ รียน
เพื่อใหเ้ กดิ ประโยชน์สูงสุดแกผ่ สู้ อนและผ้เู รียน หนงั สือเรียนเลม่ นจ้ี งึ ได้นา� เสนอเนื้อหา
ท่ีทันสมัย มีค�าถามจุดประกายความคิดกระตุ้นความสนใจของผู้เรียน สอดแทรกข้อมูล
เก่ียวกับอาชีพน่ารู้ อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ปลอดภัยไว้ก่อน จุดประกายความรู้ เว็บไซต์แนะน�า
สนุกกับค�าศัพท ์ ความรเู้ พ่มิ เตมิ ความร้รู อบโลกและกิจกรรมพฒั นาการอา่ น เพ่ือใหผ้ ู้เรยี นมี
ความรู้มากยิง่ ขนึ้
มีกิจกรรมการเรียนรู้ท่ีน�าไปสู่การประเมินผลตรงตามตัวช้ีวัด มีค�าถามพัฒนากระบวน
การคิด เพอื่ ใช้ทบทวนความรูข้ องผูเ้ รียนหลงั จบหนว่ ยการเรยี นรู้
รองศาสตราจารย ์ ดร.เรณุมาศ มาอ่นุ
พญ. เขมฤทัย วรรณรสพากย์
คำ�ชแี้ จง
หนงั สอื เรยี น รายวชิ าพนื้ ฐาน สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ฉบบั นไี้ ดป้ รบั แกไ้ ขเนอ้ื หา
ให้ถูกต้องและสอดคล้องตามพระราชบัญญัติความเท่าเทียมระหว่างเพศ
พ.ศ. ๒๕๕๘ พระราชบัญญัติการป้องกันและแก้ไขปัญหาการต้ังครรภ์ในวัยรุ่น
พ.ศ. ๒๕๕๙ และกฎหมายอ่ืนที่เกี่ยวข้อง ซ่ึงแก้ไขปรับปรุงเน้ือหาภายใต้หลักสูตร
แกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ โดยปรับแก้ไขเน้ือหาในสาระ
ที่ ๑ การเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์ สาระที่ ๒ ชีวิตและครอบครัว และ
สาระที่ ๕ ความปลอดภัยในชีวิต เฉพาะเร่ืองท่ีเกี่ยวข้องกับเพศวิถี ความเท่าเทียม
ระหว่างเพศ การปอ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หาการตัง้ ครรภใ์ นวัยร่นุ ซ่งึ ได้กา� หนดคา� ส�าคัญ
ความหมาย เนอื้ หา และตวั อยา่ ง โดยส�านกั วชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา สา� นกั งาน
คณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน ร่วมกับผู้ทรงคุณวุฒิจากหน่วยงานท่ีเก่ียวข้อง
และภาคประชาสังคมได้จัดท�าข้ึน เพื่อเป็นกรอบและแนวทางให้ทุกส�านักพิมพ ์
ใชใ้ นการปรับแกไ้ ขหนังสอื เรียนให้ถูกตอ้ ง เปน็ ท่เี ขา้ ใจตรงกนั ตง้ั แตช่ ้นั ประถมศึกษา
ปีท ่ี ๑ ถงึ ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี ่ ๖
ทง้ั นี ้ การปรบั ปรุงหนังสือเรียนดงั กล่าว ยงั คงยดึ ถือรากฐานเดิมของสงั คมไทย
ไปพร้อมกับการเปล่ียนแปลงของสังคมโลก ซ่ึงจะเป็นประโยชน์ต่อนักเรียน
ผู้ปกครอง ครู และทุกคนในสังคมในการร่วมสร้างความเข้าใจและยอมรับ
การเปล่ยี นแปลงที่เกดิ ขึน้ ในศตวรรษที่ ๒๑ อยา่ งเทา่ เทยี มไปพรอ้ มกนั
สาระที่ ๑ การเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนษุ ย์ หนา้
หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี ๑ การเจริญเติบโตของมนษุ ย์ ๕
สาระท่ี ๒ ชีวิตและครอบครวั ๒๒
๓๓
หน่วยการเรยี นรทู้ ่ ี ๒ คณุ ค่าของครอบครัวและเพอื่ น
หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี ๓ การล่วงละเมดิ ทางเพศ ๔๑
๕๒
สาระที่ ๓ การเคลื่อนไหว การออกกา� ลังกาย การเล่นเกม ๖๓
กฬี าไทย และกีฬาสากล
๗๕
หน่วยการเรียนรทู้ ี่ ๔ การเคลือ่ นไหวรา่ งกายข้นั พื้นฐาน ๘๙
หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี ๕ เล่นเกมสนุกสรา้ งสขุ ทางใจ ๑๑๐
หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ ๖ การออกก�าลังกาย ๑๒๔
สาระท่ี ๔ การสร้างเสริมสุขภาพ สมรรถภาพ ๑๓๕
๑๔๘
และการป้องกันโรค ๑๕๙
๑๖๐
หน่วยการเรียนรูท้ ่ี ๗ การสรา้ งเสริมและทดสอบสมรรถภาพทางกายเพอื่ สุขภาพ
หน่วยการเรียนรู้ที่ ๘ การป้องกนั โรคตดิ ต่อ
หน่วยการเรยี นรทู้ ่ ี ๙ อาหารหลัก ๕ หมู ่ และธงโภชนาการ
หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี ๑๐ ทนั ตสุขภาพ
สาระที่ ๕ ความปลอดภัยในชีวติ
หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ ๑๑ ความปลอดภัยจากอบุ ตั เิ หตุในบ้าน
โรงเรียน และการเดินทาง
หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ ๑๒ การปฐมพยาบาลเมอ่ื บาดเจบ็ จากการเลน่
จุดประกายโครงงาน
บรรณานุกรม
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
๑หน่วยการเรียนร้ทู ่ี เป้าหมายการเรียนรู้
มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน พ ๑.๑
เข้าใจธรรมชาติของการเจริญเติบโต
และพัฒนาการของมนษุ ย์
การเจรญิ เติบโตของมนษุ ย์ สมรรถนะสำ�คัญของผูเ้ รียน
๑. ความสามารถในการส่อื สาร
ตวั ชวี้ ดั ๒. ความสามารถในการคิด
๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา
๑. อธิบายลกั ษณะและการเจรญิ เติบโตของรา่ งกายมนษุ ย์ (พ ๑.๑ ป.๓/๑) ๔. ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ติ
๒. เปรยี บเทียบการเจริญเติบโตของตนเองกบั เกณฑม์ าตรฐาน (พ ๑.๑ ป.๓/๒) ๕. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
๓. ระบุปัจจัยที่มผี ลต่อการเจริญเติบโต (พ ๑.๑ ป.๓/๓)
คณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์
ผังสาระการเรียนรู้
ใฝ่เรยี นรู้
ลักษณะ นาํ้ หนกั สว่ นสงู ลกั ษณะ น้ําหนัก ตัวชี้วัดท่ี ๔.๑ ต้ังใจ เพียรพยายาม
รปู รา่ ง รูปร่าง และส่วนสูง ในการเรยี นและเขา้ รว่ มกจิ กรรมการเรยี นรู้
ลกั ษณะและการเจรญิ เตบิ โต ลกั ษณะและการเจริญเตบิ โต
ของรา่ งกายมนษุ ย์ ของเดก็ วยั เรียน
การชง่ั นา้ํ หนกั การเจรญิ เตบิ โต
และวัดส่วนสงู ของมนษุ ย์ พันธกุ รรม อากาศ นาํ้
การเปรยี บเทยี บการเจรญิ เตบิ โต การปฏบิ ัตติ น ปัจจัยทมี่ ผี ลต่อ อาหาร
ของตนเองกับเกณฑ์มาตรฐาน เพ่ือให้มีลกั ษณะและ การเจริญเติบโต
การเจรญิ เตบิ โตตามวัย
การเปรียบเทียบน้ําหนักและ การออกกาํ ลงั กาย การพักผอ่ น
ส่วนสงู กับเกณฑม์ าตรฐาน
สาระสำาคญั
เมื่อเจริญเติบโตขึ้น คนเราจะมีลักษณะรูปร่าง น้ําหนัก และส่วนสูงแตกต่างกันไป การเปรียบเทียบนํ้าหนักและ
ส่วนสูงของตนเองกับเกณฑ์มาตรฐานจะทําให้ทราบการเจริญเติบโตของตนเอง และเราจําเป็นต้องได้รับปัจจัยท่ีมีผล
ต่อการเจรญิ เตบิ โตอย่างเหมาะสม เพอื่ ให้มีลักษณะรูปร่างและการเจรญิ เติบโตตามวยั
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
นักเรียนจัดทำ�บัตรคำ�แนะนำ�ในการชั่งนํ้าหนักและวัดส่วนสูง และวิธีการ
เปรียบเทียบนํ้าหนักและส่วนสูงกับเกณฑ์มาตรฐานให้มีขนาดสำ�หรับพกพา
ได้ นำ�ไปแจกให้กบั นกั เรียนในโรงเรียน เพอื่ ใหท้ กุ คนทราบถึงการเจรญิ เติบโต
ของตนเองไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง
5 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ตวั ช้ีวัด จุดประกายความคดิ
พ ๑.๑ ป.๓/๑
ภาระงาน/ช้ินงาน
ภาพวาดระบายสีการเจริญเติบโต
ของร่างกายมนุษยใ์ นเด็กวยั เรยี น
Step 1
ขนั้ สงั เกต เดก็ แตล่ ะคนในภาพมลี กั ษณะรปู รา่ งแตกตา่ งกนั อยา่ งไร
รวบรวมข้อมูล
๑. ลักษณะและการเจรญิ เตบิ โตของรา่ งกายมนษุ ย์
๑. นักเรียนสังเกตภาพเด็กที่มีลักษณะ เมอ่ื เจรญิ เตบิ โตขน้ึ รา่ งกายของมนษุ ยม์ กี ารเปลย่ี นแปลงไปตามเพศ
รูปร่างแตกตา่ งกนั แลว้ ร่วมกนั สนทนา
โดยบอกว่าเด็กแต่ละคนมีรูปร่างที่ และวยั ทําให้มลี ักษณะรปู ร่าง น้ําหนกั และส่วนสงู แตกต่างกัน ดังนี้
แตกตา่ งกันอยา่ งไร ๑.๑ ลกั ษณะรปู ร่าง
๒. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยตอบ เม่ือเจริญเติบโตขึ้น คนเราจะมีลักษณะรูปร่างเปล่ียนแปลงไป
ค�ำ ถาม ดงั น้ี ตามเพศและวยั ทําให้เกิดความแตกตา่ งกัน เช่น เดก็ จะตัวเล็กกว่าผใู้ หญ่
นอกจากเพศและวยั ทท่ี าํ ใหม้ ลี กั ษณะรปู รา่ งแตกตา่ งกนั แลว้ การถา่ ยทอด
• ม นุ ษ ย์ มี ลั ก ษ ณ ะ แ ล ะ ก า ร ลักษณะจากพ่อแม่สู่ลูกก็มีส่วนสําคัญที่ทําให้คนเรามีลักษณะรูปร่าง
เจริญเติบโตของร่างกายอย่างไร แตกตา่ งกัน
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ตัวสูงขึ้น น้ําหนักมากขึ้น 6 สุขศกึ ษาและพลศึกษา ป.๓
ตามอายุ กล้ามเน้ือแข็งแรงขึ้น แขนและขา
ยาวข้นึ )
๓. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
เก่ียวกับลักษณะและการเจริญเติบโต
ของรา่ งกายมนษุ ย์และของเดก็ วยั เรยี น
จากหนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้
ทหี่ ลากหลาย
เสริมความรู้ ครูควรสอน
การถ่ายทอดลักษณะจากพ่อแม่สู่ลูก เรียกว่า พันธุกรรม เป็นการถ่ายทอด
ลักษณะต่าง ๆ ทางสายเลอื ด
สุดยอดคู่มือครู 6
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
Stasean
ep 2
ขน้ั คิดวิเคราะห์
และสรุปความรู้
วยั ทารก วัยก่อนเรียน วยั เรยี น วัยรุ่น วยั ผใู้ หญ่ วัยสูงอายุ ๔. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดง
ค ว า ม คิ ด เ ห็ น เ ก่ี ย ว กั บ วิ ธี ก า ร ดู แ ล
๐-๑ ปี ๑-๖ ปี ๖-๑๒ ปี ๑๒-๒๐ ปี ๒๐-๖๐ ปี ๖๐ ปขี ึ้นไป นํ้าหนักของตนเองให้เหมาะสมกับวัย
รวบรวมข้อมูล แล้วบันทึกผลเป็น
เมอ่ื เจริญเติบโตขน้ึ ลักษณะรปู รา่ งจะเปล่ยี นไปตามวยั แผนภาพความคดิ
ตวั อยา่ งแผนภาพความคดิ
รบั ประทานอาหาร
ในปริมาณท่เี หมาะสม
๑.๒ นา้ํ หนัก วิธกี ารดแู ล
เ มื่ อ ท า ร ก เ จ ริ ญ เ ติ บ โ ต ข้ึ น นํา้ หนกั ของตนเอง
ร่างกายจะมีนํ้าหนักตัวเพ่ิมขึ้น ในวัย ให้เหมาะสม
เดียวกันโดยส่วนใหญ่เพศชายจะมีน้ําหนัก กบั วัย
มากกว่าเพศหญิง นอกจากนี้การปฏิบัติตน
ก็มีผลต่อนํ้าหนักตัว เช่น คนท่ีรับประทาน- รบั ประทานอาหาร ออกก�ำ ลังกาย
อาหารท่ีมีไขมันสูงหรือของหวานเป็นประจํา ทมี่ ปี ระโยชน์ อย่างสม่ําเสมอ
จะมีนํา้ หนักตวั มากหรอื อว้ น คนท่เี บ่ืออาหาร
รบั ประทานอาหารไดน้ อ้ ยจะมนี าํ้ หนกั ตวั นอ้ ย การชัง่ นาํ้ หนกั ทําให้ทราบ ๕. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดง
หรือผอม ซึ่งเราสามารถทราบน้ําหนักของ การเจรญิ เตบิ โตของร่างกาย ค ว า ม คิ ด เ ห็ น เ กี่ ย ว กั บ วิ ธี ก า ร ดู แ ล
ตนเองไดโ้ ดยการชั่งน้ําหนัก ส่วนสูงของตนเองให้เหมาะสมกับวัย
รวบรวมข้อมูล แล้วบันทึกผลเป็น
การเจริญเตบิ โตของมนษุ ย์ 7 แผนภาพความคดิ
ตัวอย่างแผนภาพความคิด
รบั ประทานอาหารทีม่ ี
ประโยชน์โดยเฉพาะแคลเซียม
เสริมความรู้ ครูควรสอน วธิ กี ารดูแล
สว่ นสงู ของตนเอง
การเบอ่ื อาหาร ท�ำ ใหข้ าดพลงั งานและสารอาหาร เกดิ ความเจบ็ ปว่ ยในระยะยาว
การเจริญเติบโตช้าลง ส่งผลถึงการพัฒนาของสมอง หรือเรียนรู้ได้ช้า ให้เหมาะสม
เมื่อโตเปน็ ผูใ้ หญ่ กับวยั
ออกก�ำ ลังกาย พักผอ่ น
อย่างสมา่ํ เสมอ ใหเ้ พียงพอ
7 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขนั้ คดิ วิเคราะห์
และสรุปความรู้
St St ๑.๓ ส่วนสงู 190
Stร่างกายของเราจะสูงขึ้นตามวัยและ180
เริ่มคงท่ีเมื่อถึงวัยผู้ใหญ่ ในวัยเดียวกันโดย 170
๖. นักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เก่ียวกับ 160
150
140
130
120
ลักษณะการเจริญเติบโตของร่างกาย ส่ ว น ใ ห ญ่ เ พ ศ ช า ย จ ะ มี ส่ ว น สู ง ม า ก ก ว่ า
ม นุ ษ ย์ เ ป็ น ค ว า ม คิ ด ร ว บ ย อ ด ใ น เพศหญิง ซึ่งนอกจากเพศและวัยแล้ว ส่วนสูง
รปู แบบแผนภาพความคดิ ของพ่อแม่ก็มีผลต่อส่วนสูงของลูก เพราะหาก
ตวั อยา่ งแผนภาพความคดิ พอ่ แมต่ ัวสูง ลกู กม็ ีโอกาสท่จี ะตัวสงู แตส่ ่ิงสําคญั
ที่ช่วยให้เราตัวสูงข้ึนได้ คือ การออกกําลังกาย
รปู รา่ งเปลีย่ นแปลง นา้ํ หนกั เพ่ิมข้ึน ที่เหมาะสมอย่างสมํ่าเสมอ การรับประทาน
ตามเพศและวัย ตามการเจรญิ เติบโต อาหารที่มีประโยชน์ เช่น ไข่ นม ปลาตัวเล็ก
ผักต่าง ๆ ซึ่งเราสามารถทราบส่วนสูงของ การวัดส่วนสงู ทาํ ให้ทราบ
ตนเองได้โดยการวดั สว่ นสูง การเจรญิ เติบโตของร่างกาย
ลักษณะ
การเจริญเตบิ โต ๒. ลกั ษณะและการเจรญิ เตบิ โตของเดก็ วัยเรยี น
ของร่างกาย เด็กวัยเรียน คือ ช่วงอายุ ๖-๑๒ ปี
มนุษย์
มลี ักษณะและการเจริญเติบโต ดงั น้ี
๒.๑ ลักษณะรูปรา่ ง
สว่ นสงู เพ่ิมข้นึ ตามวัย ชว่ ง ๖-๙ ปี เดก็ ชายและเดก็ หญงิ
และคงท่เี มอื่ เป็นผู้ใหญ่
๗. นักเรียนคิดประเมินเพ่ือเพ่ิมคุณค่า จะมีลักษณะรูปร่างไม่แตกต่างกันมากนัก
โดยร่วมกันแสดงความคิดเห็นว่า แต่เม่ือเข้าสู่ช่วง ๙-๑๒ ปี ทั้งเด็กชายและ
การมลี กั ษณะรปู รา่ งทเี่ หมาะสมกบั วยั เด็กหญิงจะมีลักษณะทางเพศท่ีชัดเจน ลักษณะของเด็กผูห้ ญงิ และเด็กผู้ชาย
มีประโยชน์ต่อการดำ�รงชีวิตของ ในช่วงวยั เรยี น
นักเรียนอย่างไรบ้าง
มากขึน้ เดก็ หญงิ เร่มิ มีหน้าอกใหญ่ข้นึ เอวเล็กลง สะโพกผาย ส่วนเดก็ ชายจะมี
กล้ามเนื้อแข็งแรง ไหล่กว้างขึน้ และสว่ นใหญเ่ ดก็ หญิงจะตัวโตกว่าเด็กชาย
๒.๒ นํ้าหนกั และสว่ นสงู
ep 3 ขน้ั ปฏิบตั ิ ช่วง ๖-๙ ปี เด็กชายจะมีนํ้าหนักและส่วนสูงมากกว่าเด็กหญิง
และสรปุ ความรู้ แตเ่ มอื่ อายุ ๙-๑๒ ปี เดก็ หญิงจะมนี ้าํ หนกั และส่วนสงู มากกว่าเดก็ ชาย
หลังการปฏิบัติ
8 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๓
๘. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มวาดภาพ ep 4
ระบายสีเก่ียวกับการเจริญเติบโต ๙. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป ส่ิ ง ท่ี เ ข้ า ใ จ ขนั้ สอื่ สารและนำ� เสนอ
ของร่างกายมนุษย์ในเด็กวัยเรียน เปน็ ความรรู้ ่วมกนั ดงั นี้
พร้อมเขยี นค�ำ อธบิ ายใหถ้ กู ต้อง • การเจรญิ เตบิ โตของรา่ งกายมนษุ ย์
มีการเปล่ียนแปลงไปตามวัยและ ๑๐. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำ�เสนอ
แตกต่างกันไปตามลักษณะรูปร่าง ภาพวาดการเจริญเติบโตของร่างกาย
นํ้าหนัก และส่วนสูง การปฏิบัติตน มนุษย์ในเด็กวัยเรียนหน้าช้ันเรียน
ให้เหมาะสมจึงมีส่วนสำ�คัญในการ โดยร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง
และรับฟังการอธบิ ายความรเู้ พ่ิมเติม
พฒั นาการเจริญเตบิ โตท่ีดี
สุดยอดคู่มือครู 8
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
จากลักษณะรูปร่างและการเจริญเติบโตดังกล่าว ทําให้เด็กวัยเรียน ตวั ชว้ี ดั
มีความคลอ่ งแคลว่ วอ่ งไว ชอบเคลอ่ื นไหว ไมช่ อบอยนู่ ่งิ ชอบการพดู คยุ และ
เล่นกับกลมุ่ เพือ่ น พ ๑.๑ ป.๓/๒
อาชีพน่ารู้ ภาระงาน/ช้นิ งานSt
โภชนากร (อ่านว่า โพ - ชะ - นา - กอน) คือ ผู้ที่ทําหน้าที่วางแผน
ควบคุมและสั่งงาน เตรียมกําหนดอาหารที่มีสารอาหารตามหลักโภชนาการ แบบบันทึก การเจรญิ เตบิ โต
๓. การเปรียบเทยี บการเจรญิ เตบิ โตของตนเองกับเกณฑม์ าตรฐาน ep 1
การเจริญเติบโตของร่างกาย ตรวจสอบได้ ขนั้ สังเกต
โดยการชั่งน้ําหนักและวัดส่วนสูง แล้วนําผลไป รวบรวมขอ้ มลู
เปรยี บเทยี บกบั เกณฑม์ าตรฐาน ซงึ่ จะทาํ ใหท้ ราบวา่
เรามกี ารเจริญเติบโตเปน็ ไปตามวยั หรือไม่ ๑. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยตอบ
๓.๑ การชัง่ น้ําหนักและวัดสว่ นสูง คำ�ถาม ดงั นี้
๑) ใช้เครื่องช่ังน้ําหนัก และเคร่ืองวัด
ส่วนสูงท่ีได้มาตรฐาน และควรใช้เครื่องชั่งน้ําหนัก • นักเรียนจะทราบได้อย่างไรว่า
และเครือ่ งวัดสว่ นสูงเคร่อื งเดยี วกันทกุ ครง้ั เพอื่ ให้ การเจริญเติบโตของร่างกายตนเอง
เป็นมาตรฐานเดยี วกนั เป็นไปอยา่ งเหมาะสมหรือไม่
๒) การชงั่ นํ้าหนักให้ยืนตวั ตรง วางเท้า
บนเครอื่ งชงั่ ใหเ้ ตม็ เทา้ โดยไมส่ วมรองเทา้ และไมใ่ ส่ (ตัวอย่างคำ�ตอบ เปรียบเทียบนํ้าหนัก
สิ่งของท่ีมีน้ําหนักไว้ในกระเป๋าเส้ือผ้า ให้เพ่ือน และส่วนสูงของตนเองกับเกณฑม์ าตรฐาน)
ช่วยอ่านค่าน้ําหนักที่ชั่งได้จากด้านบนในแนวตรง
และจดบันทกึ ไว้ การชัง่ นํ้าหนกั และวัดสว่ นสงู ทําให้ ๒. ตัวแทนนักเรียน ๓-๔ คน ออกมา
ทราบการเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย บอกวิธีการใช้เครื่องช่ังนํ้าหนักและ
เครื่องวัดส่วนสูงตามที่นักเรียนเคยใช้
๓) การวัดสว่ นสูง ตอ้ งยนื ตัวตรง ศรี ษะ หลงั สะโพก และสน้ เท้า ว่ามีวธิ อี ย่างไรบา้ งหนา้ ชัน้ เรียน
ชิดผนังหรือแถบวัดส่วนสูง ไม่เงยหน้าหรือก้มหน้า เลื่อนไม้วัดระดับจนชิด
ส่วนบนของศีรษะในลักษณะขนานกับพื้น ให้เพ่ือนอ่านค่าส่วนสูงท่ีวัดได้ การชั่งนำ�้ หนัก
และจดบนั ทกึ ไว้ และวดั ส่วนสูง
การเจรญิ เตบิ โตของมนุษย์ 9
9 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
ep 1 บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
St ขัน้ สงั เกต ๓.๒ การเปรยี บเทยี บนา้ํ หนกั และสว่ นสูงกบั เกณฑม์ าตรฐาน
รวบรวมขอ้ มูล
เมื่อเราทราบนํ้าหนักและส่วนสูงแล้ว ให้นําไปเปรียบเทียบกับ
๓. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล เกณฑม์ าตรฐานการเจริญเตบิ โตของเพศชายและเพศหญงิ ดงั น้ี
เกี่ยวกับการเปรียบเทียบน้ําหนักและ กราฟแสดงเกณฑ์อ้างองิ การเจริญเตบิ โต นา�้ หนักตามเกณฑส์ ่วนสูง
ส่วนสูงกับเกณฑ์มาตรฐาน จาก ของเพศชาย อายุ ๕-๑๘ ปี
หนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้
ท่ีหลากหลาย
น�้าหนักตามเกณฑ์ส่วนสูง ส่วนสูงตามเกณฑ์อายุ น�้าหนกั ตามเกณฑอ์ ายุ
แสดงความอว้ น-ผอม แสดงการเจรญิ เตบิ โตด้านความสงู แสดงการเจรญิ เติบโตด้านน�า้ หนัก
ดู ส่ ว น สู ง ต า ม แ น ว น อ น ว่ า อ ยู่ ท่ี จุ ด ใ ด ดอู ายุตามแนวนอนวา่ อยทู่ ่จี ดุ ใด ดอู ายตุ ามแนวนอนวา่ อย่ทู ี่จดุ ใด
แล้วไล่ข้ึนตามแนวต้ังว่าตรงกับน้ําหนัก แล้วไล่ขึ้นตามแนวต้ังว่าตรงกับส่วนสูงท่ี แลว้ ไลข่ ้นึ ตามแนวตง้ั วา่ ตรงกบั นา้ํ หนกั
ทจี่ ดุ ใด อา่ นผลตามเกณฑ์น้ัน : จดุ ใด อ่านผลตามเกณฑส์ ว่ นสูงน้นั : ท่จี ุดใด อ่านผลตามเกณฑน์ า้ํ หนกั น้ัน :
อ้วน เรม่ิ อ้วน ท้วม สมสว่ น สูง ค่อนข้างสงู สว่ นสูงตามเกณฑ์ นํ้าหนกั มากเกนิ เกณฑ์ นา้ํ หนกั ค่อนขา้ งมาก
คอ่ นข้างผอม ผอม ค่อนข้างเต้ยี เต้ยี นาํ้ หนักตามเกณฑ์ คอ่ นขา้ งนอ้ ย นอ้ ยกว่าเกณฑ์
10 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๓
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
การปฏิบตั ติ นอย่างไรช่วยให้ร่างกายเจริญเตบิ โตตามเกณฑ์มาตรฐาน
๑ นอนดกึ ทุกวัน
๒ ด่ืมน้าํ อดั ลมทุกวัน
๓ รบั ประทานอาหารครบ ๕ หมู ่
๔ รับประทานอาหารสุก ๆ ดิบ ๆ
(เฉลย ๓ เพราะการรับประทานอาหารครบ ๕ หมู่ จะชว่ ยใหร้ ่างกายได้รบั
สารอาหารที่มปี ระโยชนแ์ ละจำ�เปน็ ตอ่ การเจรญิ เติบโตอยา่ งครบถ้วน)
สุดยอดคู่มือครู 10
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
กราฟแสดงเกณฑ์อ้างอิงการเจริญเตบิ โต นา�้ หนกั ตามเกณฑอ์ ายุ Stasean
และส่วนสงู ตามเกณฑอ์ ายุ ของเพศชาย อายุ ๕-๑๘ ปี
ep 2
ขั้นคดิ วเิ คราะห์
และสรปุ ความรู้
๔. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๒ กลุ่ม แต่ละกลุ่ม
ร่วมกันวิเคราะห์และอภิปรายเกี่ยวกับ
การเปรียบเทียบน้ําหนักและส่วนสูง
ตามเกณฑ์อายุจากเกณฑ์มาตรฐาน
ของเพศชายและเพศหญิง ดงั นี้
• วธิ อี า่ นกราฟ
- นาํ้ หนกั ตามเกณฑอ์ ายุ
- ส่วนสงู ตามเกณฑอ์ ายุ
• วธิ ีแปลผลกราฟ
- นํา้ หนักตามเกณฑ์อายุ
- ส่วนสงู ตามเกณฑอ์ ายุ
หมายเหตุ : เกณฑ์การประเมนิ การเจริญเตบิ โตของเดก็ วัยเรียนทเี่ หมาะสม ควรใช้ดัชนีสว่ นสูงตามเกณฑอ์ ายุ นํ้าหนกั ตามเกณฑส์ ่วนสูง ร่วมกับนํ้าหนกั ตามเกณฑอ์ ายุ
การเจรญิ เติบโตของมนษุ ย์ 11
11 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
Step 2 ข้ันคิดวิเคราะห์ กราฟแสดงเกณฑ์อ้างอิงการเจรญิ เตบิ โต น้า� หนกั ตามเกณฑส์ ่วนสูง
ของเพศหญิง อายุ ๕-๑๘ ปี
และสรปุ ความรู้
น้�าหนกั ตามเกณฑ์ส่วนสงู ส่วนสงู ตามเกณฑอ์ ายุ นา�้ หนักตามเกณฑอ์ ายุ
๕. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ เปน็ ดชั นบี ง่ ชว้ี า่ นาํ้ หนกั เหมาะสมกบั สว่ นสงู หรอื ไม ่ เป็นดัชนีบ่งชี้ภาวะโภชนาการระยะยาวที่ผ่านมา เป็นดัชนีบ่งช้ีว่านํ้าหนักเหมาะสมกับอายุ
และอภิปรายเก่ียวกับการเปรียบเทียบ สามารถแปลผลภาวะโภชนาการได้โดยไม่ต้องทราบ ว่าส่วนสูงเหมาะสมกับอายุหรือไม่ ถ้าร่างกายมีการ หรือไม่ ถ้าร่างกายขาดอาหารหรือเจ็บป่วยจะมีผล
น้ําหนักตามเกณฑ์ส่วนสูงจากเกณฑ์ อายุเด็ก ถ้าร่างกายขาดอาหารระยะสั้นในปัจจุบันหรือ ขาดสารอาหารแบบเร้ือรังเป็นระยะเวลานานจะมี กระทบต่อขนาดของร่างกายทําให้น้ําหนักลดลง
มาตรฐานของเพศชายและเพศหญิง เกดิ เจบ็ ปว่ ย รา่ งกายจะผอม นํา้ หนกั ตามเกณฑส์ ว่ นสูง ผลกระทบต่อการเจริญเติบโตทางโครงสร้าง ทําให้ และถ้าขาดอาหารระยะยาวเด็กจะผอมและเต้ีย
ดงั น้ี จะมีค่าน้อยกว่าปกติ แต่ถ้าได้รับอาหารเกินความ เด็กเตี้ยกว่าเด็กในเกณฑว์ ัยเดยี วกนั ดังนั้นนํ้าหนักน้อยกว่าเกณฑ์อายุ จะบ่งช้ีการขาด
ต้องการของร่างกาย น้ําหนักตามเกณฑ์ส่วนสูงจะเป็น สารอาหารโดยรวม และสามารถใช้ในการติดตาม
• วธิ อี ่านกราฟ ดัชนบี ง่ ชภ้ี าวะเรมิ่ อว้ น หรืออว้ นไดด้ ที ีเดยี ว การเตบิ โตของเด็กได้
- นํ้าหนักตามเกณฑ์ส่วนสงู
แสดงความอ้วน-ผอม
• วธิ ีแปลผลกราฟ
- นา้ํ หนักตามเกณฑ์สว่ นสูง
จากน้ันร่วมกันสรุปเป็นความคิด
รวบยอด
๖. นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า
โดยตอบคำ�ถาม ดังนี้
• การเปรียบเทียบนํ้าหนักและ
สว่ นสงู กบั เกณฑม์ าตรฐานมปี ระโยชน์
ตอ่ การด�ำ เนนิ ชวี ติ ของนกั เรยี นอยา่ งไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ เพื่อให้ทราบถึงเกณฑ์
มาตรฐาน เพ่ือการดูแลและปรับปรุงให้มี
สุขภาพร่างกายทีด่ ี)
12 สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๓
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ถ้านักเรียนมีนาํ้ หนกั เกนิ เกณฑม์ าตรฐาน ควรปฏบิ ัติตนอยา่ งไร
๑ รบั ประทานอาหารมากขนึ้ กว่าเดมิ
๒ ไม่รบั ประทานอาหารทม่ี ีไขมัน
๓ รับประทานอาหารตามปกติ
๔ นอนหลบั พกั ผ่อนให้มาก ๆ
(เฉลย ๒ เพราะหากรับประทานอาหารทม่ี ีไขมนั มากเกนิ ไป จะท�ำ ให้ไขมัน
ไปสะสมตามส่วนตา่ ง ๆ ของร่างกาย ทำ�ให้อ้วนขึ้น)
สุดยอดคู่มือครู 12
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
กราฟแสดงเกณฑ์อ้างอิงการเจริญเติบโต น้า� หนักตามเกณฑ์อายุSt ขน้ั ปฏิบตั ิ
และสว่ นสงู ตามเกณฑอ์ ายุ ของเพศหญิง อายุ ๕-๑๘ ปี St St และสรุปความรู้
หลังการปฏบิ ัติ
๗. นักเรียนชั่งนํ้าหนักและวัดส่วนสูง
ของตนเอง นำ�ไปเปรียบเทียบกับ
กราฟแสดงเกณฑ์อ้างอิงการเจริญ-
เติบโตตามเพศโดยกำ�เนิดของตนเอง
แล้วบนั ทึกผลลงในแบบบนั ทกึ
ตัวอย่างแบบบันทกึ
แบบบันทกึ การเจริญเตบิ โต
ชอ่ื (ก้องภพ สขุ ภาพด)ี อายุ (๙) ปี
นํา้ หน ัก (๓๘) กก . ส่วนสงู (๑๓๗) ซม.
นํ้าหน ักตา มเกณ ฑ์อ ายุ (น้าํ หนักคอ่ นข้างมาก)
สว่ นส ูงตาม เกณ ฑอ์ าย ุ (สว่ นสูงตามเกณฑ)์
นา้ํ หน ักตา มเกณ ฑ์ส ่วนสูง (สมส่วน)
ท่มี า : http://nutrition.anamai.moph.go.th/ewt_news.php?nid=96&file=nameindex ๘. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งท่ีเข้าใจ
กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสุข เปน็ ความรรู้ ่วมกัน ดงั นี้
ถ้าเปรียบเทียบนํ้าหนักและส่วนสูงของตนเองกับเกณฑ์มาตรฐาน • เราสามารถตรวจสอบ
แล้วเป็นไปตามเกณฑ์ แสดงว่าเรามีการเจริญเติบโตและพัฒนาการ การเจริญเติบโตของร่างกายได้จาก
(อา่ นว่า พดั - ทะ - นา - กาน) ทางรา่ งกายเหมาะสมตามวัย
ก า ร เ ป รี ย บ เ ที ย บ ลั ก ษ ณ ะ รู ป ร่ า ง
การเจรญิ เติบโตของมนุษย์ 13 นํา้ หนกั และส่วนสูงกบั เกณฑม์ าตรฐาน
การเจริญเติบโต เพื่อปฏิบัติตนให้
5ep ข้นั ประเมินเพ่ือเพ่มิ คุณคา่ เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของ
บรกิ ารสงั คม ร่างกาย
และจติ สาธารณะ
ep 4
๑๐. นกั เรยี นรว่ มกนั จดั ท�ำ แผน่ พบั เกย่ี วกบั
การชงั่ นา้ํ หนกั และวดั สว่ นสงู แลว้ น�ำ ไป ขนั้ สอื่ สารและนำ� เสนอ
แลกกับเพ่ือน ๆ ในโรงเรียนเพื่อให้
นำ�ไปปฏบิ ัติอยา่ งถกู ต้อง ๙. นักเรียนออกมานำ�เสนอแบบบันทึก
การเจรญิ เตบิ โตของตนเองหนา้ ชนั้ เรยี น
พร้อมเสนอวิธีปฏิบัติตนให้มีนํ้าหนัก
และส่วนสูงอยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม
ของตนเอง
13 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ตัวชวี้ ัด
๔. ปัจจยั ทม่ี ผี ลต่อการเจรญิ เตบิ โต
พ ๑.๑ ป.๓/๓
การทเี่ ราจะเจรญิ เตบิ โตได้เปน็ ปกตินั้น ร่างกายจาํ เป็นต้องไดร้ ับปจั จัยที่
ภาระงาน/ช้นิ งาน สง่ ผลต่อการเจรญิ เติบโต ดงั นี้
การแสดงบทบาทสมมุติเก่ียวกับการ ๔.๑ พนั ธกุ รรม
ปฏิบัติตนเพ่ือให้มีลักษณะและการ พันธุกรรมเป็นการถ่ายทอดลักษณะต่าง ๆ จากบรรพบุรุษ
ไปสลู่ กู หลาน ทาํ ใหม้ นษุ ยม์ ลี กั ษณะการเจรญิ เตบิ โตทแ่ี ตกตา่ งกนั ออกไป เชน่
เจริญเติบโตตามวัย สดั สว่ นของรา่ งกาย ความสูง เพศ
๔.๒ อากาศ
ep 1 อากาศจําเป็นต่อการดํารง-
ชีวิตและการเจริญเติบโต อากาศท่ีเรา
ขั้นสงั เกต
รวบรวมข้อมลู
St
๑. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยตอบ St หายใจเข้าไปจะใช้ในกระบวนการทํางาน
คำ�ถาม ดังนี้ ต่าง ๆ ของร่างกาย เม่ือได้รับอากาศ
ท่ีบริสุทธ์ิ (อ่านวา่ บอ - ริ - สดุ ) ทําให้
• การเจริญเติบโตของร่างกาย การอยใู่ นท่ีท่ีมีอากาศดี จะทําให้รู้สึกสดช่ืน รา่ งกายมกี ารเจรญิ เตบิ โตทด่ี ี แตห่ ากไดร้ บั
ข้ึนอยกู่ บั ปัจจัยใดบ้าง อากาศท่ไี ม่บรสิ ทุ ธิ์ เชน่ มีฝุ่นละออง มสี ารพษิ (อา่ นวา่ สาน - พดิ ) จะทาํ ให้
ร่างกายเกดิ การเจบ็ ป่วย
(ตัวอย่างคำ�ตอบ การรับประทานอาหาร
การออกกำ�ลงั กาย การพกั ผ่อน พนั ธุกรรม อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
การเผาขยะในบริเวณบ้าน ทําให้เกิดควันและมลพิษ (อ่านว่า มน - ละ - พิด)
ความผิดปกติต่าง ๆ ของร่างกาย) ซึ่งหากสูดดมเข้าไปจะเป็นอันตรายได้
• การปฏิบัติตนอย่างไร จะทำ�ให้มี
๔.๓ น้ํา
การเจริญเติบโตเหมาะสมกับวัยของ
นกั เรยี น น้ําเป็นส่วนประกอบสําคัญของ
(ตัวอย่างคำ�ตอบ รับประทานอาหารครบ อวัยวะตา่ ง ๆ ในร่างกาย เราควรดม่ื นํา้ สะอาด
อยา่ งน้อยวันละ ๘ แกว้ เพ่ือใหอ้ วยั วะต่าง ๆ
๕ หมู่ ออกกำ�ลังกายสม่ําเสมอ ด่ืมน้ําและ ทํางานเป็นปกติ ร่างกายเจริญเติบโตแข็งแรง
ผวิ พรรณสดใส การด่ืมนา้ํ สะอาดอย่างเพียงพอ ชว่ ยให้
พักผ่อนให้เพียงพอต่อความต้องการ 14 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๓ อวัยวะในร่างกายทาํ งานเป็นปกติ
ของร่างกาย)
๒. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
เก่ียวกับปัจจัยท่ีมีผลต่อการเจริญ-
เติบโตและการปฏิบัติตนเพ่ือให้มี ep 2 ขัน้ คดิ วเิ คราะห์
ลักษณะและการเจริญเติบโตตามวัย และสรปุ ความรู้
จากหนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้
ทหี่ ลากหลาย ๓. นักเรียนร่วมกันบอกวิธีการดื่มนํ้าให้เหมาะสม
กั บ ลั ก ษ ณ ะ ก า ร ดำ � เ นิ น ชี วิ ต ข อ ง ต น เ อ ง
พร้อมบอกเหตุผลประกอบ
สุดยอดคู่มือครู 14
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด St รอบรู้อาเซียนและโลก
?จะเลอื กด่ืมนํ้าอะไรดี ปลอดภัยไว้ก่อน ep 2asean
ข้นั คดิ วิเคราะห์
และสรุปความรู้
การดื่มนํ้าอัดลมทําให้ฟันผุและอ้วน ๔. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกัน
หากดื่มในขณะท้องว่างจะทําให้ท้องอืด และ เขียนรายการอาหารที่เหมาะสมกับ
ปวดแสบท้อง กระเพาะอาหารเป็นแผล ใน ร่างกายใน ๑ วัน โดยแบ่งเป็น ๓ มื้อ
นํ้าอัดลมมีส่วนผสมของนํ้าตาลสูงมาก ซึ่งเกิน พ ร้ อ ม เ ขี ย น คำ � อ ธิ บ า ย ป ร ะ ก อ บ แ ล ะ
✓ ✗ ความจําเป็นของร่างกาย วาดภาพระบายสี ตกแต่งให้สวยงาม
จากนั้นร่วมกันแสดงความคิดเห็น
๔.๔ อาหาร เก่ียวกับรายการอาหารใน ๑ วัน
เราจําเป็นต้องรับประทานอาหาร เพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหาร ในแตล่ ะกลมุ่ ว่าครบ ๕ หมหู่ รอื ไม่
อย่างเพียงพอเพื่อใช้ในการเจริญเติบโต และซ่อมแซมส่วนท่ีสึกหรอ
ของรา่ งกาย อาหารท่มี ปี ระโยชน์ต่อรา่ งกาย คอื อาหารหลกั ๕ หมู่
อาหารหมู่ท ี่ ๑ เนอ้ื สตั ว์ นม ไข่ อาหารหมูท่ ี่ ๒
ถั่วเมล็ดแห้ง สรา้ งเสรมิ
การเจริญเตบิ โต ขา้ ว แป้ง น้าํ ตาล ช่วยให้
และซอ่ มแซม ร่างกายทาํ งานเปน็ ปกติ
ส่วนท่สี ึกหรอ
ของร่างกาย ให้พลงั งาน
แก่ร่างกาย
อาหารหมทู่ ่ี ๓ อาหารหลัก อาหารหมทู่ ่ี ๔
ผกั ตา่ ง ๆ ๕ หมู่ ผลไมต้ า่ ง ๆ สรา้ ง
สร้าง
ภูมิต้านทานโรค ภมู ิตา้ นทานโรค
ช่วยใหร้ า่ งกาย ชว่ ยให้รา่ งกาย
แข็งแรง ทํางานเป็นปกติ
อาหารหมู่ที่ ๕ น้ํามนั หรือไขมนั จากพชื และสัตว์
ให้พลงั งานและความอบอุ่นแกร่ ่างกาย
การเจริญเติบโตของมนษุ ย์ 15
เสริมความรู้ ครูควรสอน
ภมู ติ ้านทานโรค แบ่งออกเปน็ ๒ ประเภทใหญ่ ๆ ดังนี้
- ภูมิต้านทานทเ่ี กดิ ขน้ึ โดยธรรมชาติ คอื ภมู ติ า้ นทานทีไ่ ดร้ บั จากแม่
- ภูมติ า้ นทานท่ีเกิดขนึ้ ภายหลงั เมือ่ เจอกบั เชือ้ โรคแล้วสรา้ งข้นึ มาใหม่
15 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ข้นั คิดวิเคราะห์
St ๔.๕ การออกกําลงั กาย
และสรุปความรู้
ก า ร อ อ ก กํ า ลั ง ก า ย ที่ เ ห ม า ะ ส ม
๕. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันอภิปราย การเล่นเกมเป็นการออกกําลังกาย กับนักเรียน ได้แก่ กิจกรรมที่เน้นความ
เก่ียวกับกิจกรรมการออกกำ�ลังกาย ท่ีทาํ ใหร้ ่างกายแข็งแรง สนุกสนานคล่องตัว สร้างเสริมความแข็งแรง
ท่ีเหมาะสมกับวัย พร้อมบอกเหตุผล ของกล้ามเน้ือและระบบการทํางานของร่างกาย
และแนวทางการปฏิบตั ิ เล่นได้ง่ายไม่ต้องใช้อุปกรณ์มากนัก เช่น
๖. นักเรียนยกตัวอย่างการพักผ่อน การวิ่ง เล่นเกม กายบรหิ ารประกอบจงั หวะ กีฬาตา่ ง ๆ เช่น ฟุตบอล วา่ ยน้ํา
ที่เหมาะสมกับวัยของตนเอง บอก บาสเกตบอล โดยใช้เวลาประมาณ ๒๐-๖๐ นาที และควรออกกําลังกาย
แนวทางการปฏิบัติและประโยชน์ ๓-๕ วัน ต่อสัปดาห์ การออกกําลังกายต้องคํานึงถึงความปลอดภัยเป็น
ที่ได้รับจากการพักผ่อนในรูปแบบ สําคัญ เมื่อมีไข้ไม่สบาย เกิดอาการบาดเจ็บหรือความผิดปกติของร่างกาย
ต่าง ๆ ไม่ควรออกกําลังกาย ควรหลีกเล่ียงกิจกรรมท่ีมีการปะทะกระทบกระเทือน
รนุ แรง สภาพอากาศรอ้ นจนเกนิ ไปหรือมีแสงแดดมาก
๗. นักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เกี่ยวกับ ๔.๖ การพกั ผ่อน
ปัจจัยท่ีมีผลต่อการเจริญเติบโตเป็น
ความคิดรวบยอดในรูปแบบแผนภาพ การพักผ่อนเป็นการหยุดพักร่างกายจากการทํากิจกรรมใน
ความคิด ชีวิตประจําวัน การพักผ่อนท่ีจําเป็น คือ การนอนหลับอย่างเพียงพอ
เด็กในวัยเรียนควรนอนหลับอย่างน้อยวันละ
ตัวอย่างแผนภาพความคิด ๘ ชวั่ โมง เพอ่ื ใหร้ า่ งกายรสู้ กึ สดชนื่ ไมอ่ อ่ นเพลยี
นอกจากน้ีในเวลาว่างควรทํากิจกรรมท่ีช่วยให้
อากาศ
พันธุกรรม นา้ํ อารมณด์ ี เช่น ฟงั เพลง อา่ นนทิ าน
การไดร้ บั ปจั จยั ต่าง ๆ เหล่านีอ้ ยา่ งเหมาะสม
ปจั จยั ทม่ี ผี ล การนอนหลับพักผ่อนอยา่ งเพียงพอ
ต่อการ จะทาํ ใหร้ า่ งกายมกี ารเจริญเติบโตทดี่ ี มีสขุ ภาพ
ท่ีแข็งแรง ไม่เจ็บป่วย และดํารงชีวิตได้อย่าง
เจริญเติบโต
อาหาร การออก- มคี วามสขุ ทาํ ใหร้ า่ งกายเจรญิ เตบิ โตตามวัย
กำ�ลังกาย
อนามัยวัยเรียนและเยาวชน กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข
การพกั ผ่อน http://www.anamai.moph.go.th
๘. นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพ่ิมคุณค่า 16 สุขศกึ ษาและพลศึกษา ป.๓
โดยตอบคำ�ถาม ดงั น้ี
เสริมความรู้ ครูควรสอน
• นกั เรยี นมวี ธิ แี นะน�ำ ใหค้ รอบครวั
ของนักเรียนมีพัฒนาการที่เหมาะสม การนอนหลับท่ีเหมาะสมกับวัยของนักเรียน ควรเข้านอนก่อนเวลา ๒๒.๐๐ น.
กบั วัยได้อยา่ งไร จะท�ำ ให้รา่ งกายเจรญิ เตบิ โตไดอ้ ย่างเต็มที่
(ตัวอย่างคำ�ตอบ การออกกำ�ลังกายท่ี
เหมาะสมกับวัยและการเลือกรับประทาน
อาหาร)
สุดยอดคู่มือครู 16
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
Stasean
๕. การปฏิบัตติ นเพ่ือใหม้ ีลกั ษณะและการเจรญิ เติบโตตามวยั ep 3 ขนั้ ปฏิบัติ
และสรปุ ความรู้
หลงั การปฏิบัติ
๙. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่ม
ร่วมกันคิดบทบาทสมมุติเกี่ยวกับ
การปฏิบัติตนเพื่อให้มีลักษณะและ
การเจรญิ เตบิ โตตามวัย โดยใช้ปจั จัย
๑) รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ๒) นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ที่ มี ผ ล ต่ อ ก า ร เ จ ริ ญ เ ติ บ โ ต เ ป็ น
ครบ ๕ หมู่ และด่ืมน้ําให้เพียงพอ เดก็ วยั เรยี นควรนอนหลบั อยา่ งนอ้ ย องค์ประกอบ จากน้ันออกมาปฏิบัติ
อย่างนอ้ ยวันละ ๘ แก้ว วนั ละ ๘ ชัว่ โมง ทลี ะกลุ่ม
๑๐. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป สิ่ ง ที่ เ ข้ า ใ จ
เป็นความรู้รว่ มกนั ดังนี้
• การท่ีจะพัฒนาการเจริญเติบโต
การปฏบิ ัตติ น ทางรา่ งกายทดี่ นี นั้ ขน้ึ อยกู่ บั การไดร้ บั
เพ่อื ให้มลี กั ษณะ ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเจริญเติบโต
และการเจรญิ เติบโต และการปฏิบัติตนให้เหมาะสมกับ
การเจริญเตบิ โตตามวยั ของตนเอง
ตามวัย
๓) ออกกาํ ลงั กายอยา่ งสมา่ํ เสมอ เชน่ ๔) ทาํ จิตใจใหแ้ จม่ ใส
เล่นเกม เล่นกีฬา ด้วยการทํากิจกรรม
ท่ี ช่ ว ย ผ่ อ น ค ล า ย
ใ น เ ว ล า ว่ า ง เ ช่ น
ปลกู ตน้ ไม้อา่ นหนงั สอื
เลี้ยงสตั ว์เลี้ยง
การเจรญิ เตบิ โตของมนษุ ย์ 17
17 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
Step 4
ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ ความรู้เพิ่มเติม
๑๑. นักเรียนแต่ละกลุ่มสรุปผลการแสดง ความสําคัญของไอโอดีน
บทบาทสมมุติและร่วมกันเสนอแนะ ไอโอดีน เป็นสารอาหารที่มีความสําคัญต่อพัฒนาการทางร่างกายและ
เพ่มิ เติม สมองของมนุษย์ หากได้รับสารไอโอดีนไม่เพียงพอ จะทําให้ร่างกายแคระแกร็น ตัวเตี้ย
เป็นโรคคอพอก สติปัญญาด้อย เป็นโรคเอ๋อหรือปัญญาอ่อน สารไอโอดีนพบมากใน
อาหารทะเลทุกชนิด และในเกลือที่เสริมไอโอดีน
ไอโอดีน เป็นสารอาหารที่มี อาหารทะเลพวก
ประโยชน์และจำาเป็นต่อการเจริญเติบโต กุ้ง หอย ปู ปลาทะเล
และพัฒนาการ ทำาให้ร่างกายแข็งแรง สาหร่ายทะเลครับ
มีสติปัญญาดี
นักเรียนลองบอกครูซิครับ
ว่าอาหารชนิดใดบ้าง
ที่มีไอโอดีน
การใช้เกลือ ซอส นํ้าปลา ในผักผลไม้ก็มีไอโอดีนค่ะ
ที่ เ ส ริ ม ไ อ โ อ ดี น ป รุ ง อ า ห า ร เช่น สับปะรด แอปเปิล ผักโขม
ก็ทำาให้ได้รับสารไอโอดีนครับ หน่อไม้ฝรั่ง กระเทียม มะเขือเทศ
กจิ กรรมพัฒนาการอ่าน
นกั เรียนอา่ นคําศพั ท์และความหมายของคาํ ศัพทต์ อ่ ไปน้ี
คําศัพท์ คาํ อา่ น ความหมาย
เกณฑ์ เกน หลักทกี่ ําหนดไว้
ปัจจัย ปัด - ไจ เหตุอันเป็นทางให้เกิดผล
มาตรฐาน มาด - ตระ - ถาน ส่ิงทถี่ ือเอาเป็นเกณฑ์สําหรบั
เทยี บกาํ หนดท้งั ในดา้ น
ปรมิ าณและคุณภาพ
18 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๓
สุดยอดคู่มือครู 18
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ผังสรปุ สาระสําคัญ St5asean
ep ขน้ั ประเมินเพื่อเพ่ิมคุณค่า
บรกิ ารสงั คม
และจิตสาธารณะ
๑๒. นักเรียนร่วมกันจัดทำ�แผ่นป้ายนิเทศ
๑. ลกั ษณะและการเจรญิ เตบิ โตของร่างกายมนุษย์ เก่ียวกับวิธีการปฏิบัติตนเพื่อให้มี
ลักษณะและการเจริญเติบโตตามวัย
ทุกคนเกิดมามีความแตกต่างกัน ท้ังลักษณะรูปร่าง น้ําหนักและ อย่างเหมาะสม พร้อมบอกประโยชน์
ส่วนสูง ตามเพศ วัย การถา่ ยทอดลักษณะจากพอ่ แม่ และการปฏบิ ตั ิตน ของการปฏิบตั ิตน แผ่นปา้ ยละ ๑ วธิ ี
ของแตล่ ะคน
๒. ลักษณะและการเจรญิ เตบิ โตของเดก็ วยั เรยี น ตกแต่งใหส้ วยงาม แลว้ น�ำ ไปตดิ ตาม
อาคารเรียนเพ่ือรณรงค์ให้นักเรียน
เด็กวัยเรียน คือ ช่วงอายุ ๖-๑๒ ปี จะมีการเจริญเติบโตท่ีรวดเร็ว ไ ด้ มี พั ฒ น า ก า ร ก า ร เ จ ริ ญ เ ติ บ โ ต
ทั้งในด้านน้ําหนักและส่วนสูง เริ่มมีลักษณะทางเพศด้านร่างกายอย่าง ที่เหมาะสมตามวัย
ชดั เจน
การเจริญเตบิ โต ๓. การเปรียบเทยี บการเจริญเติบโตของตนเองกับ
ของมนุษย์ เกณฑ์มาตรฐาน
การเจริญเตบิ โตของรา่ งกาย สามารถตรวจสอบได้โดยการชงั่ นํ้าหนัก
และวดั สว่ นสงู แลว้ นาํ ไปเปรยี บเทยี บกบั เกณฑม์ าตรฐานการเจรญิ เตบิ โต
ตามเพศและวัย
๔. ปจั จัยที่มผี ลตอ่ การเจริญเติบโต
พันธุกรรมส่งผลต่อการเจริญเติบโตที่แตกต่างกันของแต่ละบุคคล
นอกจากนร้ี ่างกายยังจาํ เป็นต้องได้รับอากาศ น้ํา อาหาร การออกกาํ ลังกาย
และการพกั ผอ่ นอย่างเหมาะสม เพ่อื ให้การเจริญเตบิ โตเปน็ ไปตามวัย
๕. การปฏบิ ัตติ นเพื่อใหม้ ลี ักษณะและการเจริญเตบิ โตตามวยั
ควรรับประทานอาหารให้ครบ ๕ หมู่ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
ออกกําลังกายอย่างสม่ําเสมอ และทําจิตใจให้แจ่มใสเพ่ือให้มีลักษณะ
และการเจรญิ เตบิ โตตามวัย
การเจริญเตบิ โตของมนษุ ย์ 19
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ขอ้ ใดไม่ใชป่ ัจจยั ท่ที �ำใหร้ า่ งกายเจรญิ เติบโตอยา่ งเหมาะสม
๑ การออกก�ำลงั กายอย่างสมา่ํ เสมอ
๒ การรบั ประทานอาหารท่มี ปี ระโยชน์
๓ การนอนหลบั พกั ผ่อนอยา่ งเพยี งพอ
๔ การรบั ประทานยาเสรมิ กล้ามเน้อื ทกุ วัน
(เฉลย ๔ เพราะการรบั ประทานอาหารครบ ๕ หมู่ จะท�ำ ให้ร่างกายไดร้ ับ
สารอาหารท่มี ปี ระโยชนโ์ ดยไมจ่ �ำ เปน็ ต้องไดร้ ับยาหรอื อาหารเสรมิ )
19 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ตัวชี้วัด กจิ กรรมการเรยี นรู้
พ ๑.๑ ป.๓/๑ ๑. นักเรยี นจบั คกู่ ับเพื่อน พดู คุยเกยี่ วกับลกั ษณะความแตกต่าง
พ ๑.๑ ป.๓/๒ ของรปู ร่างตนเองและเพื่อน
๒. นกั เรียนชั่งน้ําหนกั และวัดสว่ นสูง บันทกึ ขอ้ มูลลงในแบบบนั ทกึ ผล
และนาํ ไปเปรียบเทียบกบั ตารางแสดงเกณฑม์ าตรฐาน แลว้ ตอบคาํ ถาม
(ตวั อยา่ งแบบบนั ทกึ )
แบบบันทึกผลการชั่งนํา้ หนกั และวดั สว่ นสูง
ชื่อ ปี นามสกุล เซนติเมตร
อายุ กิโลกรัม เพศ
นํา้ หนกั ส่วนสงู
๒.๑ เม่ือเปรียบเทียบกับเกณฑม์ าตรฐาน นาํ้ หนกั ตามเกณฑ์อายุ
ของนักเรยี นอยใู่ นเกณฑใ์ ด
๒.๒ เมื่อเปรยี บเทียบกบั เกณฑม์ าตรฐาน สว่ นสูงตามเกณฑอ์ ายุ
ของนักเรยี นอยูใ่ นเกณฑใ์ ด
๒.๓ เมอ่ื เปรยี บเทยี บกบั เกณฑม์ าตรฐาน นาํ้ หนกั ตามเกณฑส์ ว่ นสงู
ของนักเรยี นอยูใ่ นเกณฑใ์ ด
๒.๔ นักเรยี นมีวธิ ีปฏบิ ตั ิตนใหเ้ จริญเตบิ โตเหมาะสมตามวัย
ได้อยา่ งไร
20 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๓
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ขอ้ ใดเป็นปัจจัยทมี่ ผี ลตอ่ การเจรญิ เติบโตมากทสี่ ุด
๑ ฐานะของครอบครัว
๒ การอ่านหนังสือเปน็ ประจ�ำ
๓ การรบั ประทานอาหารราคาแพง
๔ การนอนหลับพักผอ่ นอย่างเพียงพอ
(เฉลย ๔ เพราะการนอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ จะทำ�ใหร้ ่างกายสามารถ
ซอ่ มแซมสว่ นที่สึกหรอและเจริญเตบิ โตได้อยา่ งเต็มที่)
สุดยอดคู่มือครู 20
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
๓. นักเรียนวาดภาพระบายสีตนเอง เขียนชื่อ นามสกลุ นํา้ หนกั ตัวช้ีวัด
และสว่ นสูงใต้ภาพ จากนน้ั นําไปตดิ ในชั้นเรียน
พ ๑.๑ ป.๓/๑
๔. นักเรียนแบง่ กลุ่มตามความเหมาะสม ชว่ ยกันสรุปปัจจัยที่มีผล พ ๑.๑ ป.๓/๓
ตอ่ การเจริญเตบิ โต เปน็ แผนภาพความคิด ตกแตง่ ใหส้ วยงาม
และออกมานําเสนองานหนา้ ชน้ั เรยี น
(ตวั อยา่ งแผนภาพความคิด)
ปัจจัยทีม่ ผี ล
ต่อการ
เจริญเติบโต
คาำ ถามพฒั นากระบวนการคดิ แนวคำ� ตอบ
๑. ถ้านักเรียนมีรูปร่างเล็กกว่าเพ่ือน ๆ ในชั้นเรียน นักเรียนจะมีวิธีพัฒนาตนเอง ๑. ออกกำ�ลังกาย รับประทานอาหารท่ีมี
ให้เจริญเตบิ โตตามวยั อยา่ งไร ประโยชน์ครบ ๕ หมู่ พกั ผ่อนให้เพียงพอ
๒. ถ้านักเรียนช่ังน้ําหนักและวัดส่วนสูงอย่างผิดวิธี จะส่งผลต่อการนําข้อมูล ๒. ได้ผลการเปรียบเทียบที่ไม่ตรงตาม
ไปเปรยี บเทียบกบั เกณฑ์มาตรฐานอยา่ งไร ความเป็นจริง
๓. นกั เรยี นควรปฏิบัตติ นอยา่ งไร เพื่อให้มนี ้าํ หนกั ตัวอยูใ่ นเกณฑ์มาตรฐาน ๓. รั บ ป ร ะ ท า น อ า ห า ร ใ ห้ ค ร บ ๕ ห มู่
๔. นักเรียนเคยสังเกตหรือไม่ว่าพ่อแม่หรือผู้ปกครองมักจะเตือนนักเรียน ออกกำ�ลังกายสมํ่าเสมอและพักผ่อน
ใหเ้ พยี งพอ
ให้ทําอะไรบา้ ง ที่ทาํ ให้รา่ งกายเจริญเติบโต
๔. เตือนให้ด่ืมนมตามเวลา ให้นอนพักผ่อน
การเจริญเติบโตของมนุษย์ 21 และตื่นนอนเป็นเวลา ให้รับประทานผัก
ผลไมแ้ ละอาหารอืน่ ๆ ใหค้ รบ ๕ หมู่
21 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
เป้าหมายการเรียนรู้ ๒หน่วยการเรียนรู้ที่
มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน พ ๒.๑
เข้าใจและเห็นคุณค่าตนเอง ครอบครัว
เพศศึกษา และมีทักษะในการด�ำ เนินชวี ิต
สมรรถนะส�ำ คัญของผ้เู รยี น คุณค่าของครอบครัวและเพื่อน
๑. ความสามารถในการส่อื สาร
๒. ความสามารถในการคิด ตวั ชีว้ ัด
๓. ความสามารถในการแกป้ ญั หา
๔. ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ิต ๑. อธบิ ายความสาำ คญั และความแตกต่างของครอบครวั ทม่ี ตี ่อตนเอง (พ ๒.๑ ป.๓/๑)
๕. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี ๒. อธบิ ายวิธสี ร้างสมั พนั ธภาพในครอบครัวและกลมุ่ เพอื่ น (พ ๒.๑ ป.๓/๒)
คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ ผงั สาระการเรียนรู้
ใฝ่เรียนรู้ คณุ ค่าของ
ตวั ชีว้ ัดท่ี ๔.๑ ต้ังใจ เพียรพยายาม ครอบครัว
ในการเรียนและเข้ารว่ มกิจกรรมการเรยี นรู้ และเพ่ือน
อยู่อย่างพอเพียง ความสาำ คญั และความแตกตา่ ง วิธสี รา้ งสมั พนั ธภาพ
ตวั ชีว้ ัดท่ี ๕.๑ ด�ำ เนนิ ชวี ติ อยา่ งพอประมาณ ของครอบครัว ในครอบครวั และกลุ่มเพื่อน
มเี หตุผล รอบคอบ มีคณุ ธรรม
ความสำาคญั ความแตกต่าง วิธีสร้างสัมพนั ธภาพ วิธีสรา้ งสัมพนั ธภาพ
ของครอบครัว ของครอบครวั ในครอบครัว ในกลมุ่ เพือ่ น
สาระสาำ คัญ
ครอบครัวมคี วามสำาคัญต่อตัวเราแตล่ ะครอบครัวมีความแตกตา่ งกัน เนือ่ งจากสาเหตตุ า่ ง ๆ นกั เรยี นตอ้ งยอมรบั
ครอบครวั ตนเอง สรา้ งสมั พันธภาพท่ีดีในครอบครวั และสรา้ งสมั พนั ธภาพท่ดี ใี นกลุ่มเพอ่ื น จะทาำ ให้ใชช้ ีวิตร่วมกบั
ผ้อู น่ื ในสงั คมไดอ้ ย่างมคี วามสุข
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
นักเรียนจับคู่กันแล้วบอกวิธีสร้างสัมพันธภาพท่ีดีกับบุคคลในครอบครัว
คู่ละ ๑ วิธี และให้แต่ละคู่ลองนำ�ไปปฏิบัติกับสมาชิกในครอบครัวของตนเอง
แลว้ กลบั มาสรุปผลหน้าชัน้ เรียน
สุดยอดคู่มือครู 22
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
จดุ ประกายความคิด ตวั ช้ีวัด
Stพ ๒.๑ ป.๓/๑
ภาระงาน/ชนิ้ งาน
ภาพวาด ครอบครวั ของฉนั
ep 1
ข้ันสงั เกต
รวบรวมขอ้ มลู
หากมีวันหยุดติดต่อกันหลายวัน นักเรียนอยากชวน ๑. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส น ท น า เ กี่ ย ว กั บ
ครอบครัวไปพักผ่อนที่ใด ครอบครัวของตนเอง โดยตอบคำ�ถาม
ดงั นี้
๑. ความสำาคญั และความแตกตา่ งของครอบครวั
• ครอบครัวปฏิบัติอย่างไรกับ
การอยู่ในครอบครัวท่ีมีความแตกต่างกัน และการถูกเลี้ยงดูที่ นกั เรียนบ้าง
ไม่เหมือนกัน ทำาใหค้ นเรามลี ักษณะนสิ ยั และพฤติกรรมแตกตา่ งกนั ไป
๑.๑ ความสาำ คญั ของครอบครวั (ตัวอย่างคำ�ตอบ คอยอบรมสั่งสอน
ครอบครัวเป็นสถานที่แรก เล้ียงดู ให้ความรัก ความห่วงใยซึ่งกัน
ทีเ่ ลย้ี งดเู ราจนเจรญิ เติบโต และอบรม
สั่งสอนให้เราเป็นคนดี การอยู่ใน และกัน)
ค ร อ บ ค รั ว ที่ อ บ อุ่ น มี ส ม า ชิ ก ๒. นั ก เ รี ย น บ อ ก ค ว า ม ป ร ะ ทั บ ใ จ ห รื อ
ใ น ค ร อ บ ค รั ว ที่ รู้ จั ก ช่ ว ย เ ห ลื อ กั น
มคี วามรกั ความหว่ งใย และสามคั คกี นั ค ว า ม ภ า ค ภู มิ ใ จ ที่ มี ต่ อ ค ร อ บ ค รั ว
จึงเป็นรากฐานสำาคัญท่ีจะทำาให้ทุกคน ของตนเองคนละ ๑ อย่าง โดยรวบรวม
เป็นคนดี ข้อมูลและบันทึกผลเป็นแผนภาพ
ความคดิ
คณุ คา่ ของครอบครัวและเพือ่ น 23 ตวั อย่างแผนภาพความคิด
การอย่ใู นครอบครวั ทีอ่ บอนุ่ ทำาใหม้ คี วามสุข รับประทานอาหาร คอยดูแล
ร่วมกันทกุ วนั ห่วงใยกนั
ความภาคภมู ใิ จ
ท่ีมตี อ่ ครอบครัว
ของตนเอง
เสริมความรู้ ครูควรสอน ไปเทย่ี วดว้ ยกัน คอยปกปอ้ ง
ในวันหยดุ คุ้มครองกนั
วนั ครอบครัวตรงกับวันที่ ๑๔ เมษายนของทุกป ี ซึง่ ตรงกบั
ช่วงเทศกาลสงกรานต์ของไทย ๓. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
เกย่ี วกบั ความส�ำ คญั และความแตกตา่ ง
ของครอบครัว จากหนังสือเรียนหรือ
แหลง่ การเรียนรูท้ ี่หลากหลาย
23 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ข้นั คดิ วเิ คราะห์
St
และสรุปความรู้ ๑.๒ ความแตกตา่ งของครอบครัว
๔. นั ก เ รี ย น พิ จ า ร ณ า วี ดิ ทั ศ น์ เ กี่ ย ว กั บ ครอบครวั มคี วามแตกตา่ งกนั ตามพน้ื ฐานของแตล่ ะครอบครวั ดงั น้ี
ครอบครัว ๔ ลกั ษณะ ดงั น้ี ๑) ลักษณะของครอบครวั มีหลายรูปแบบ เช่น
• ครอบครัวเดีย่ ว ๑. ครอบครัวเดี่ยว (Single Family) คือ กลุ่มคนตั้งแต่
• ครอบครวั ขยาย
• ครอบครวั พอ่ แมเ่ ด่ยี ว สองคนขึ้นไปใช้ชีวิตร่วมกันและ
• ครอบครัวข้ามรุน่
จากน้ันร่วมกันวิเคราะห์ เปรียบเทียบ มีความสัมพันธ์กันเป็นครอบครัว
ว่าลักษณะของครอบครัวทั้ง ๔ มี มีสมาชิกประกอบด้วย ผู้ชายกับ
ความแตกตา่ งกนั อยา่ งไร
๕. นักเรียนอ่านและวิเคราะห์สถานการณ์ ผู้หญิงอยู่ด้วยกันเป็นสามีภรรยา
ทกี่ �ำ หนด แลว้ รว่ มกนั ตอบค�ำ ถาม ดงั นี้
หรือพ่อกับแม่และลูก รวมถึง
สถานการณท์ ี่ ๑
ค ร อ บ ค รั ว ท่ี มี ส ม า ชิ ก เ ป็ น ผู้ มี พ่อ แม่ ลกู ในครอบครวั เดยี่ ว
ความหลากหลายทางเพศ เช่น
คู่ชีวิตชายกับชาย คู่ชีวิตหญิงกับหญิง คู่ชีวิตชายกับกะเทย ซึ่งอาจจะ
มลี ูกติด หรอื บุตรบญุ ธรรมอย่ดู ้วย
๒. ครอบครัวขยาย (Extended Family) คือ กลุ่มคน
ครอบครัวของส้มโอมี ๖ คน คือ คุณปู่
คุณย่า พ่อ แม่ พี่สาว และตัวส้มโอ
คุณพ่อของส้มโอเป็นหัวหน้าครอบครัว หลายคนที่เป็นญาติพ่ีน้องใช้ชีวิต
มีอาชีพตำ�รวจ คุณแม่ทำ�งานธนาคาร รว่ มกนั และมคี วามสมั พนั ธก์ นั เปน็
เพราะเรียนจบปรญิ ญาตรที างด้านการเงิน ครอบครัว มีสมาชิกประกอบด้วย
คณุ ปแู่ ละคณุ ยา่ ไมไ่ ดท้ �ำ งาน เพราะสงู อายุ พอ่ แม่ ลูก และมีญาติ เช่น ปู่ ยา่
มากแล้ว พ่ีสาวกำ�ลังเรียนช้ันมัธยมศึกษา ตา ยาย ลุง ป้า น้า อา หลาน
ปที ่ี ๑ สมาชิกครอบครัวเป็นผู้มีความ พ่อ แม่ ลกู และญาติในครอบครัวขยาย
สถานการณท์ ่ี ๒ หลากหลายทางเพศอยดู่ ้วยก็มี
ครอบครัวของลูกตาลมีพ่อ แม่ และ 24 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๓
ตัวลูกตาล คุณพ่อของลูกตาลเป็นหัวหน้า
ครอบครวั มอี าชีพต�ำ รวจ คุณแม่เรียนจบ
ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี ๖ และมีอาชีพขาย
อาหาร
• สถานการณท์ ่ี ๑ จดั เปน็ ครอบครวั
ลักษณะใด
(ครอบครวั ขยาย)
• สถานการณท์ ี่ ๒ จดั เปน็ ครอบครวั
ลกั ษณะใด
(ครอบครัวเด่ียว)
สุดยอดคู่มือครู 24
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
Step 2asean
๓. ครอบครวั พ่อแม่เด่ยี ว (Single-parent Family) คอื ขั้นคดิ วิเคราะห์
และสรปุ ความรู้
กลุ่มคนต้ังแต่สองคนข้ึนไปใช้ชีวิตร่วมกันและมีความสัมพันธ์กันเป็น ๖. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๔ กลุ่ม แต่ละกลุ่ม
ครอบครัว มีสมาชิกประกอบด้วย ร่วมกันวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของ
ครอบครัวในแต่ละลกั ษณะ ดังนี้
พ่ อ ห รื อ แ ม่ ฝ่ า ย ใ ด ฝ่ า ย ห น่ึ ง
กลมุ่ ท่ี ๑ ครอบครัวเดี่ยว
อย่กู บั ลูก หรอื ผปู้ กครองคนเดียว กลุม่ ที่ ๒ ครอบครัวขยาย
กลมุ่ ท่ี ๓ ครอบครวั พ่อแมเ่ ด่ยี ว
อยู่กับเด็ก รวมถึงครอบครัว กล่มุ ท่ี ๔ ครอบครวั ขา้ มรนุ่
พ่ อ แ ม่ เ ด่ี ย ว ข อ ง ผู้ มี ค ว า ม จากนั้นแต่ละกลุ่มสรุปเปน็ ตาราง
๗. ตัวแทนนักเรียน ๒ คน ออกมาแนะนำ�
ครอบครัวท่ีมแี มเ่ ลยี้ งดูลูก หลากหลายทางเพศ เช่น กะเทย
กับลูกติด หรือลกู บญุ ธรรม ตนเอง และเล่าเก่ียวกับสมาชิก
๔. ครอบครวั ขา้ มรนุ่ (Skipped-generation Family) คอื ในครอบครัวของท้ัง ๒ คน โดยมี
กลุ่มคนต้ังแต่สองคนขึ้นไปใช้ชีวิตร่วมกันและมีความสัมพันธ์กันเป็น รายละเอียด ดงั น้ี
• ชอ่ื นามสกลุ ช่ือเลน่ อายุ
ครอบครัว มีสมาชิกประกอบด้วย • ทอี่ ยู่ ซอย ถนน ชือ่ หมบู่ ้าน
• สมาชกิ ในครอบครัว อายุ อาชพี
หลานอยู่กับปู่ ย่า หรือตา ยาย ความสัมพนั ธ์
เ น่ื อ ง จ า ก พ่ อ แ ม่ ส่ ง ลู ก ไ ป อ ยู่
กับญาติ หรือพ่อแม่ไม่สามารถ
เลี้ยงลูกได้ หย่าร้าง หรือเสียชีวิต
ครอบครัวที่มีปู่ ยา่ หรอื ตา ยายเลยี้ งดเู ดก็ สมาชิกในครอบครัวเป็นผู้มีความ
หลากหลายทางเพศอย่ดู ว้ ยกม็ ี
จากน้ันนักเรียนร่วมกันเปรียบเทียบ
ความเหมือนและความแตกต่างของ
ลักษณะของครอบครัว
คณุ ค่าของครอบครัวและเพอื่ น 25
25 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขัน้ คิดวิเคราะห์
St
และสรุปความรู้ ๒) เศรษฐกจิ ของครอบครัว
๘. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น การปลกู ผักไว้รับประทานชว่ ยประหยัดคา่ ใช้จา่ ยในครอบครัว
ว่าเศรษฐกิจของครอบครัวน้ันส่งผล
ต่ อ ค ว า ม เ ป็ น อ ยู่ ข อ ง ค ร อ บ ค รั ว เศรษฐกิจ (อ่านว่า เสด - ถะ - กิด) หรืออาชีพและรายได้
อยา่ งไร ของครอบครัวเป็นสิ่งหนึ่งที่ทำาให้แต่ละครอบครัวมีความเป็นอยู่
แตกต่างกัน ครอบครัวท่ีสมาชิกในครอบครัวประกอบอาชีพที่มั่นคง
๙. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๔ กลุ่ม แต่ละกลุ่ม ใช้ชีวิตอย่างพอเพียง รู้จักประหยัด วางแผนการใช้จ่ายจะทำาให้
ร่วมกันวิเคราะห์เก่ียวกับสภาพสังคม ครอบครัวอยู่อย่างพอกินพอใช้และมีเงินเก็บออมไว้ใช้ในอนาคต
ภายในครอบครัวที่ส่งผลต่อความ (อ่านว่า อะ - นา - คด)
แตกตา่ งของครอบครวั ดังน้ี ๓) สังคมภายในครอบครวั
สภาพสังคมภายในครอบครัว ทำาให้ครอบครัวมีความ
กลมุ่ ที่ ๑ การนับถือศาสนา แตกตา่ งกนั ดังนี้
กล่มุ ที่ ๒ ความสัมพันธ์ภายใน ๑. การนับถือศาสนา (อ่านว่า สาด - สะ - หนา) ทำาให้
แต่ละครอบครัวมีความเช่ือและมีแนวทางปฏิบัติตนที่แตกต่างกัน
ครอบครวั ตามความเช่ือของศาสนาที่ตนนบั ถือ
กลมุ่ ที่ ๓ การอบรมเลี้ยงดใู น
ครอบครวั
กลุม่ ที่ ๔ การมคี วามสัมพนั ธท์ ่ดี ีกบั
เพื่อนบ้าน
26 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๓
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ครอบครัวใดมเี ศรษฐกจิ ในครอบครัวดีทสี่ ดุ
๑ ครอบครวั ทต่ี ้องกู้หนยี้ ืมสิน
๒ ครอบครวั ที่พ่อแม่ ผปู้ กครองไม่มงี านท�ำ
๓ ครอบครวั ทีม่ ีสมาชกิ ในครอบครัวท�ำงานคนเดยี ว
๔ ครอบครวั ทที่ ุกคนในครอบครวั มอี าชพี การงานที่มัน่ คง
(เฉลย ๔ เพราะการทสี่ มาชิกทุกคนในครอบครวั มอี าชีพจะท�ำ ใหค้ รอบครวั มรี ายได้
เพื่อนำ�มาใช้จา่ ยในการด�ำ เนนิ ชวี ิต และไมเ่ กดิ ปญั หาความขดั สนทางการเงนิ )
สุดยอดคู่มือครู 26
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
๒. ความสมั พนั ธ์ St Step 2asean
ข้ันคิดวิเคราะห์
และสรปุ ความรู้
ภายในครอบครัว หากสมาชิก ๑๐. นักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เก่ียวกับ
ในครอบครัวมีความรักความ ความแตกต่างของครอบครัวเป็น
ห่วงใยกัน ทำากิจกรรมร่วมกัน ความคดิ รวบยอดในรปู แบบแผนภาพ
ความคดิ
ในเวลาว่างเสมอ มีความสามัคคี ตัวอยา่ งแผนภาพความคดิ
ไมท่ ะเลาะกนั กจ็ ะทาำ ใหค้ รอบครวั
อบอนุ่ และมีความสุข การทาำ งานร่วมกนั ในครอบครัว ทาำ ให้สมาชิก ลักษณะของ เศรษฐกิจ
ในครอบครัวรักและผกู พันกัน ครอบครัว ของครอบครัว
๓. การอบรมเล้ียงดูในครอบครัว หากได้รับการเล้ียงดู ความแตกตา่ ง
ด้วยความรัก อบรมส่ังสอนโดยใช้เหตุผล จะทำาให้เป็นคนมีเหตุผล ของครอบครัว
กลา้ แสดงออก รู้จกั ยอมรบั ฟงั ความคิดเหน็ ของผ้อู ื่น
๔. การมีความสัมพันธ์ท่ีดีกับเพื่อนบ้าน และเข้าร่วม สังคมภายใน
ทำากิจกรรมของชุมชนเป็นประจำา จะทำาให้สมาชิกในครอบครัวมีความ การศกึ ษา ครอบครวั
เอือ้ เฟ้อื เผื่อแผ่ รจู้ กั ชว่ ยเหลอื ผ้อู น่ื ข้นั ปฏบิ ัติ
ep 3 แหลละงั สกราุปรปควฏาิบมัตริู้
๔) การศกึ ษา
พ้ืนฐานการศึกษาของครอบครัว เป็นสิ่งหน่ึงท่ีทำาให้
๑ ๑. นักเรียนวาดภาพครอบครัวของ
ครอบครัวมีความแตกต่างกัน ครอบครัวที่เห็นความสำาคัญของการศึกษา ตนเอง แล้วเขียนอธิบายความสำ�คัญ
ของครอบครัวที่มีต่อนักเรียนและ
จะมกี ารสง่ เสรมิ (อา่ นวา่ สง่ - เสมิ ) ใหล้ กู หลานมีการศกึ ษาท่ีดี ความแตกต่างของครอบครัวที่มีต่อ
ตนเอง
พื้นฐานของครอบครัวและความแตกต่างของครอบครัวใน
๑๒. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป ส่ิ ง ท่ี เ ข้ า ใ จ
ดา้ นตา่ ง ๆ มีความสำาคัญตอ่ คุณภาพชีวติ ของสมาชกิ ในครอบครวั เปน็ อย่างย่ิง เปน็ ความรูร้ ว่ มกนั ดังนี้
คณุ ค่าของครอบครัวและเพือ่ น 27 • ครอบครัวมีความสำ�คัญต่อการ
ดำ�เนินชีวิตของนักเรียน แต่ละ
5ep ขัน้ ประเมินเพ่อื เพ่มิ คณุ ค่า ครอบครัวย่อมมีความแตกต่างกัน
บรกิ ารสงั คม ในดา้ นตา่ ง ๆ การยอมรบั ความแตกตา่ ง
และจิตสาธารณะ จะทำ�ให้ดำ�เนินชีวิตอยู่ร่วมกันได้
อย่างมีความสขุ
St ep 4
St
๑๔. นักเรียนร่วมกันน�ำ ภาพวาดครอบครัวมาจัดป้ายนเิ ทศเพื่อเผยแพร่ ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ
ความรู้เกย่ี วกบั ความแตกต่างของครอบครัว
๑๓. นักเรียนแต่ละคนออกมานำ�เสนอ
ผลงานภาพวาดครอบครัวของตนเอง
หน้าช้นั เรยี นพรอ้ มอธบิ ายประกอบ
27 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ตวั ชว้ี ัด ๒. วธิ สี รา้ งสัมพันธภาพในครอบครวั และกลุ่มเพือ่ น
พ ๒.๑ ป.๓/๒ สมั พนั ธภาพ (อา่ นวา่ สาำ - พนั - ทะ - พาบ) คือ ความสมั พันธ์ทด่ี ี
ระหวา่ งบคุ คล (อา่ นว่า บกุ - คน) การอยู่ร่วมกนั ในครอบครัวและกลุ่มเพื่อน
ภาระงาน/ชิน้ งาน จึงต้องอาศัยการสร้างสัมพันธภาพ เพ่ือให้ใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันอย่าง
มคี วามสขุ
การแสดงบทบาทสมมตุ เิ กย่ี วกบั วธิ สี รา้ ง ๒.๑ วธิ สี ร้างสัมพนั ธภาพในครอบครัว
St Stสมั พนั ธภาพในครอบครวั และกลมุ่ เพอ่ื น ๒) ให้ความเคารพ เช่ือฟัง ๑) ช่วยเหลอื งานในบ้าน
คาำ ส่งั สอนของผใู้ หญ่ เทา่ ที่สามารถทำาได้
ep 1 ๓)
ใช้คำาพูดทส่ี ุภาพ อ่อนหวาน
ขนั้ สังเกต หนา้ ตายิ้มแย้มแจม่ ใสอย่เู สมอ
รวบรวมข้อมูล
๔)
๑. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยตอบ ใช้เวลาว่างทำากิจกรรม
คำ�ถาม ดงั นี้ ร่วมกับสมาชกิ ในครอบครัว
• นกั เรยี นสามารถสรา้ งสมั พนั ธภาพ ๕)
ทด่ี ีกับผอู้ ืน่ ได้อย่างไรบา้ ง ยอมรับฟงั ความคิดเห็นของผู้อื่น
ไมท่ าำ อะไรตามใจตนเอง
(ตัวอย่างคำ�ตอบ พูดจาไพเราะ ย้ิมแย้ม
แจ่มใสอยู่เสมอ ช่วยเหลือผู้อ่ืนเท่าท่ี ๖) การพกั ผ่อนร่วมกนั ทาำ ให้
สามารถทำ�ได)้ ให้กำาลังใจ และร่วมมือหาทาง ครอบครวั มคี วามสมั พันธท์ ี่ดีต่อกัน
แกไ้ ขเมอ่ื ครอบครวั มีปัญหา
๒. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
เ กี่ ย ว กั บ วิ ธี ส ร้ า ง สั ม พั น ธ ภ า พ ใ น อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
ครอบครวั และกลมุ่ เพอ่ื นจากหนงั สอื เรยี น การใชเ้ วลาวา่ งทาำ กจิ กรรมรว่ มกบั สมาชกิ ในครอบครวั ดว้ ยการนำาสิง่ ของ
หรอื แหล่งการเรียนร้ทู ีห่ ลากหลาย เหลือใช้ในบ้านมาช่วยกันประดิษฐ์เป็นของตกแต่งบ้านจะช่วยสร้างสัมพันธภาพ
ที่ดีในครอบครัว และทำาให้บ้านน่าอยู่
ep 2 ขั้นคดิ วเิ คราะห์
28 สุขศกึ ษาและพลศึกษา ป.๓
และสรปุ ความรู้
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ วิธสี ใรน้าคงรสอัมบพคันรธัวภาพ
๓. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๒ กลุ่มร่วมกัน
เล่นเกม บอกวิธีสร้างสัมพันธภาพใน ข้อใดเป็นวิธสี ร้างสมั พนั ธภาพในครอบครวั
ครอบครัวและกลุ่มเพ่ือน โดยแต่ละ- ๑ พนี่ อ้ งทะเลาะกันเพราะแยง่ ของเลน่
กลมุ่ รว่ มกนั คดิ วธิ สี รา้ งสมั พนั ธภาพใน ๒ ลกู พดู จาก้าวรา้ วกบั พอ่ แม่ ผู้ปกครอง
ครอบครัวและกลุ่มเพื่อนให้ได้มาก ๓ พอ่ แม่ ผ้ปู กครองทะเลาะกันตอ่ หน้าลูก
ท่ีสุด แล้วจดบันทึกไว้ แต่ละกลุ่ม ๔ ลูกปฏิบตั ิตามค�ำแนะน�ำของพ่อแม่ ผปู้ กครองเสมอ
เลือกตัวแทน ๑ คน ออกมาแข่งขัน
บอกวธิ ที ก่ี ลมุ่ ตนเองคดิ สลบั กนั ครงั้ ละ (เฉลย ๔ เพราะการทีล่ กู เช่ือฟังพ่อแม่ ผปู้ กครองชว่ ยใหไ้ ม่เกิดปัญหาความขัดแย้ง
๑ วิธี โดยห้ามซ้ํากัน กลุ่มใดท่ีบอก
วิธีสร้างสัมพันธภาพได้มากกว่าเป็น เกดิ ความรกั ความเข้าใจกัน)
ฝา่ ยชนะ
สุดยอดคู่มือครู 28
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
Step 2asean
๒.๒ วธิ ีสร้างสมั พนั ธภาพในกลุม่ เพื่อน ขน้ั คิดวเิ คราะห์
และสรปุ ความรู้
๑) ๒) ๔. นักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เกี่ยวกับ
ไมเ่ อาเปรียบหรือรงั แกเพ่อื น มนี า้ำ ใจ รจู้ ักแบ่งปัน วิ ธี ส ร้ า ง สั ม พั น ธ ภ า พ ใ น ค ร อ บ ค รั ว
และเออ้ื เฟอ้ื เผอ่ื แผต่ อ่ เพอื่ น แ ล ะ ใ น ก ลุ่ ม เ พ่ื อ น เ ป็ น แ ผ น ภ า พ
ความคดิ
๓)
ใชค้ าำ พดู ทส่ี ุภาพกับเพ่ือน ตวั อยา่ งแผนภาพความคิด
และยิ้มแย้มแจม่ ใสเสมอ
เคารพเช่ือฟัง ชว่ ยเหลอื งาน
ผ้ใู หญ่ เทา่ ทท่ี �ำ ได้
๔) วธิ สี รา้ ง
ให้ความชว่ ยเหลอื เม่ือ สัมพันธภาพ
เพอื่ นเดอื ดรอ้ นหรอื มปี ญั หา ในครอบครัว
การแบง่ ขนมให้เพื่อน ๕) ใชเ้ วลาวา่ งท�ำ กิจกรรม พดู จาสุภาพ
ชว่ ยสรา้ งความสัมพนั ธ์ทดี่ ีต่อกัน มคี วามจรงิ ใจ ไมโ่ กหกหลอกลวงเพือ่ น รว่ มกนั เปน็ ประจ�ำ ออ่ นหวาน
๖) ไมเ่ อาเปรยี บ มนี า้ํ ใจ ให้ความร่วมมือ
ร้จู กั ยอมรบั ฟัง หรือรังแกกัน ชว่ ยเหลือกัน
ความคดิ เห็นของเพือ่ น
การปฏิบัติตนเพื่อสร้างสัมพันธภาพกับสมาชิกในครอบครัวและ วิธสี ร้าง
กลุ่มเพ่ือน เป็นสิ่งสำาคัญที่จะทำาให้สามารถปรับตัวใช้ชีวิตร่วมกับผู้อ่ืน สมั พันธภาพ
ในสงั คมได้อย่างปกตสิ ุข ในกล่มุ เพือ่ น
สนกุ กับค�ำ ศัพท์
บ้านแห่งรัก
http://www.love4home.com friend (เฟรนดฺ) เพ่อื น ยอมรบั ฟังความคิดเหน็ ไมโ่ กหก
กนั และกนั หลอกลวงกัน
คณุ คา่ ของครอบครัวและเพอ่ื น 29 ๕. นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพ่ิมคุณค่า
โดยตอบคำ�ถาม ดงั นี้
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
• ถ้านักเรียนมีสัมพันธภาพที่ดี
ครอบครวั มีความส�ำคัญต่อนักเรียนอย่างไร ต่อครอบครัวและกลุ่มเพื่อนจะส่งผล
๑ เป็นรากฐานทส่ี �ำคัญในการด�ำเนินชวี ิต อย่างไรบ้าง
๒ เป็นศูนยร์ วมทางการศึกษา
๓ เปน็ ท่สี ร้างรายได ้ (ตัวอย่างคำ�ตอบ เกิดความสงบสุขและ
๔ เปน็ ทีพ่ กั อาศัย อยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข ช่วยเหลือซ่ึงกัน
(เฉลย ๑ เพราะครอบครวั เป็นสถานท่ีแรกท่อี บรมสงั่ สอน ถา่ ยทอดปลกู ฝงั และกนั )
ค่านยิ ม ความคิดและพฤตกิ รรมตา่ ง ๆ ท่จี ะน�ำ ไปใชด้ ำ�เนนิ ชีวิตในสงั คมตอ่ ไป)
29 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ขน้ั ปฏบิ ตั ิ กจิ กรรมพฒั นาการอา่ น
แหลละังสกราปุรปควฏาบิ มัตริู้
๖. นักเรยี นแบง่ กลุม่ ๒ กลุ่ม จับสลากเลือก
St Stหัวข้อ แล้วคิดเหตุการณ์สมมุติตาม นกั เรียนอา่ นคำาศัพทแ์ ละความหมายของคำาศัพทต์ ่อไปน้ี
Stหัวข้อท่ีกลุ่มตนเองจบั ได้ ดังนี้
กลุม่ ที่ ๑ วธิ ีสรา้ งสัมพันธภาพ คำาศัพท ์ คาำ อ่าน ความหมาย
ในครอบครัว พฤติกรรม พรึด - ติ - กาำ การกระทาำ หรืออาการ
กลุ่มที่ ๒ วธิ สี รา้ งสัมพันธภาพ ทีแ่ สดงออกทางกลา้ มเน้อื
ในกลมุ่ เพื่อน สมั พนั ธ์ สาำ - พัน ความคิด และความรูส้ ึก
กลมุ่ ละ ๓ เหตกุ ารณ์ พรอ้ มตง้ั คำ�ถาม
ผูกพัน เก่ยี วขอ้ ง
เกี่ยวกับเหตุการณ์สมมุติของกลุ่ม
ตนเอง เหตุการณ์ละ ๑ คำ�ถาม แล้ว
ร่วมกันฝึกซ้อมบทบาทสมมุติเก่ียวกับ ผังสรุปสาระสาำ คญั
เหตุการณ์ดังกล่าว จากนั้นออกมา ๑. ความสำาคัญและความแตกต่างของครอบครวั
ปฏบิ ัติทลี ะกล่มุ พรอ้ มถามคำ�ถาม คณุ คา่ ของ การได้รับการเล้ียงดูและอบรมส่ังสอนจากครอบครัวเป็น
๗. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป ส่ิ ง ท่ี เ ข้ า ใ จ ครอบครวั พื้นฐานสำาคัญของการใช้ชีวิตในสังคมร่วมกับผู้อื่น ซ่ึงแต่ละ
และเพ่อื น ครอบครวั จะมคี วามแตกตา่ งกนั ขนึ้ อยกู่ บั ลกั ษณะของครอบครวั
เปน็ ความรู้ร่วมกัน ดงั น้ี เศรษฐกิจของครอบครวั สงั คมภายในครอบครัว และการศึกษา
• การมสี มั พนั ธภาพทด่ี ใี นครอบครวั ของสมาชิกในครอบครัว
๒. วธิ ีสร้างสมั พนั ธภาพในครอบครัวและกลุ่มเพือ่ น
และกลุ่มเพ่ือนจะทำ�ให้ดำ�เนินชีวิต
ไดอ้ ยา่ งมคี วามสุข
ep 4 การมีความสัมพันธ์ที่ดีกับสมาชิกในครอบครัวและกลุ่มเพ่ือน
ช่วยให้ปรับตัวใช้ชีวิตในสังคมได้ง่าย ซึ่งปฏิบัติได้โดยการใช้
ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ คำาพูดสุภาพ ไพเราะ ย้ิมแย้มแจ่มใส มีนำ้าใจ รู้จักรับฟังความ
คิดเหน็ ของสมาชกิ ในครอบครัวและเพือ่ นเสมอ
๘. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาสรุปผล
ก า ร แ ส ด ง บ ท บ า ท ส ม มุ ติ เ ห ตุ ก า ร ณ์ 30 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๓
ตา่ ง ๆ
5ep ขน้ั ประเมนิ เพือ่ เพ่มิ คณุ ค่า
บรกิ ารสังคม
และจติ สาธารณะ
๙. นักเรียนร่วมกันรวบรวมวิธีสร้างสัมพันธภาพท่ีดีกับคนในครอบครัว
และกลุ่มเพื่อน จัดทำ�เป็นแผ่นพับ ตกแต่งให้สวยงาม แล้วนำ�ไป
เผยแพร่ในโรงเรียน ชุมชน และครอบครัวของตนเอง เพื่อร่วมกัน
สรา้ งครอบครวั ที่อบอ่นุ และการอยูร่ ่วมกับเพ่อื นไดอ้ ย่างมีความสุข
สุดยอดคู่มือครู 30
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
ตัวช้ีวัด
กจิ กรรมการเรยี นรู้ พ ๒.๑ ป.๓/๑
๑. นักเรียนวาดภาพระบายสี สมาชิกในครอบครัวของตนเอง แล้วเขียน พ ๒.๑ ป.๓/๒
เล่าเร่ืองราวใต้ภาพในหัวข้อ “ครอบครัวมีความสำาคัญกับฉันอย่างไร”
จากนั้นออกมานำาเสนอผลงานหน้าชน้ั เรยี น
๒. นกั เรยี นจบั คกู่ ับเพ่ือนแลกเปลยี่ นกนั เลา่ เรอื่ งราวเก่ียวกบั ครอบครัว
และสมาชิกในครอบครัวของตนเอง จากน้ันร่วมกันสรุปว่าครอบครัว
ของตนเองและเพื่อนมีความแตกต่างกันอย่างไร แล้วสรุปเป็นแผนภาพ
ความคิด (ตวั อยา่ งแผนภาพความคิด)
ครอบครัว ครอบครวั
ของตนเอง เหสม่งิ ือทนี่ ของเพ่ือน
กัน
๓. นักเรียนแบ่งกลุ่มตามความเหมาะสม ช่วยกันคิดการแสดงบทบาทสมมุติ
เร่ือง การสร้างสัมพันธภาพในครอบครัว หรือการสร้างสัมพันธภาพ
ในกลมุ่ เพื่อน แล้วออกมาแสดงหน้าชน้ั เรยี นทลี ะกลมุ่
๔. นักเรียนเขียนวิธีสร้างสัมพันธภาพในครอบครัวและในกลุ่มเพื่อน
แลว้ อธิบายผลท่เี กิดขึน้ บนั ทึกข้อมลู เปน็ แผนภาพความคดิ
(ตวั อยา่ งแผนภาพความคิด)
วิธสี รา้ งสัมพนั ธภาพ ผลทเ่ี กิดขึ้น
ในครอบครวั และในกล่มุ เพ่ือน
คณุ ค่าของครอบครวั และเพ่อื น 31
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ข้อใดเป็นวิธีสรา้ งสมั พันธภาพในกลุม่ เพ่ือนทีเ่ หมาะสม
๑ ให้เพ่อื นลอกการบ้าน
๒ สอนการบา้ นในข้อที่เพอ่ื นไมเ่ ขา้ ใจ
๓ น�ำการบา้ นของเพ่อื นไปซ่อนไมใ่ หส้ ่งคร ู
๔ ท�ำการบา้ นให้เพ่ือนแลกกบั ค่าตอบแทน
(เฉลย ๒ เพราะการช่วยสอนการบา้ นทำ�ให้เพอ่ื นมคี วามรคู้ วามเขา้ ใจในบทเรียน
เป็นการแสดงความมนี ้ําใจและปรารถนาดีต่อเพื่อน ทำ�ใหเ้ ปน็ ทรี่ ักของเพ่อื น)
31 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
แนวค�ำตอบ คำาถามพฒั นากระบวนการคดิ
๑. เราควรเคารพและใหค้ วามส�ำ คญั กบั สมาชกิ ๑. นกั เรยี นมคี วามรสู้ ึกตอ่ ครอบครัวลกั ษณะต่าง ๆ อย่างไร
ทุกคนในครอบครวั ไมว่ ่าจะเป็นครอบครัว ๒. เมื่อเปรียบเทียบกับเนื้อหาที่เรียน ครอบครัวของนักเรียนมีลักษณะ
แบบใดก็ตาม อย่างไร เพราะเหตุใด
๓. นักเรียนควรปฏิบัติหน้าท่ีของตนเองอย่างไร เพ่ือสร้างสัมพันธภาพที่ดี
๒. ครอบครัวขยาย เพราะมีสมาชิกใน ในครอบครัว
ครอบครัวคือ พ่อ แม่ น้องสาว ตา ยาย ๔. ถ้ามีนักเรียนย้ายเข้ามาใหม่ในชั้นเรียน นักเรียนจะมีวิธีปฏิบัติตน
ลงุ ป้า และตวั ฉัน เพอื่ สรา้ งสัมพันธภาพกับเพื่อนใหม่อย่างไร
๓. ให้ความเคารพเช่ือฟังพ่อแม่ ผู้ปกครอง งานของเราใกล้สำาเร็จแล้ว การช่วยกันทำางาน ไม่เกี่ยงกัน การรู้จักช่วยเหลือกัน
หรอื ผอู้ าวโุ ส และทำ�กจิ กรรมต่าง ๆ ร่วมกนั เพราะความร่วมมือ จะทำาให้งานสำาเร็จและสร้าง ทำาให้พวกเรารักกันมากขึ้น
เป็นประจำ� ของพวกเราทุกคน ความสามัคคีในกลุ่มอีกด้วย
๔. ชวนเพื่อนพูดคุยอย่างสุภาพ ย้ิมแย้ม
แจม่ ใสใหค้ วามชว่ ยเหลอื เพอ่ื นเทา่ ทที่ �ำ ได้
32 สุขศกึ ษาและพลศึกษา ป.๓
สุดยอดคู่มือครู 32
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
สุขศึกษาและพละ ป.3
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search