Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 1 KURIKULUM PERMATA NEGARA ASUHAN DAN DIDIKAN AWAL KANAK-KANAK 0 – 4 TAHUN
Kurikulum PERMATA Negara 2 SeƟ ap Anak PERMATA Negara Cetakan Pertama, November 2008 Hak Cipta c NCDRC, UPSI ISBN 983-3759-41-5 Cetakan Kedua, Januari 2010 Hak Cipta c Bahagian Pendidikan Awal Kanak-Kanak (PERMATA), Jabatan Perdana Menteri ISBN 978-983-43953-1-5 Cetakan Ketiga, Januari 2013 Hak Cipta c Bahagian Pendidikan Awal Kanak-Kanak (PERMATA), Jabatan Perdana Menteri ISBN 978-967-0493-34-3 Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada bahan ini boleh disalin semula dalam mana-mana cara tanpa kebenaran secara bertulis daripada Bahagian Pendidikan Awal Kanak-Kanak (PERMATA), Jabatan Perdana Menteri Bahagian Pendidikan Awal Kanak-Kanak (PERMATA) Jabatan Perdana Menteri, W101, Aras 1, Blok 3440, Enterprise Building1, Jalan Teknokrat 3, 63000 Cyberjaya, Selangor Darul Ehsan, Malaysia Tel : 03-83194000 Faks: 03-83194001/03-83188645 Web : http:/www.permata.jpm.my
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 3 PENGHARGAAN Setinggi-tinggi penghargaan ditujukan kepada Majlis Pelaksanaan Program PERMATA yang dipengerusikan oleh Y.A.B. Dato' Sri Mohd Najib bin Tun Haji Abdul Razak, Perdana Menteri Malaysia di atas sokongan dan kepercayaan berterusan yang diberikan kepada kami untuk menghasilkan dokumen Kurikulum PERMATA Negara ini. Kami amat menghargai keperihatinan dan komitmen kerajaan dalam usaha menambahbaik Program Asuhan dan Didikan Awal Kanak-Kanak (Early Childhood Education and Care) di Negara ini. Syabas diucapkan kepada Y.A.B. Dato’ Sri kerana telah mengambil langkah positif dan proaktif memastikan pewaris generasi bangsa dan modal insan Negara pada masa hadapan mendapat pendidikan awal yang terbaik. Ini semua telah termaktub dalam Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-Kanak Kebangsaan yang telahpun diluluskan oleh kerajaan pada tahun 2008. Penggerak utama Program Asuhan dan Didikan Awal Kanak-Kanak di Malaysia, sehingga tercetusnya Program PERMATA Negara ini ialah Y.A.Bhg. Datin Paduka Seri Rosmah binti Mansor, isteri Perdana Menteri sendiri. Y.A.Bhg. Datin Paduka Seri telah berterusan terlibat secara langsung demi memastikan Program PERMATA Negara dapat dilaksanakan dengan jayanya. Dalam masa yang singkat, Program PERMATA Negara telah dilaksanakan secara berperingkat di seluruh Negara, dan telah memberikan peluang kepada kanak-kanak, khususnya dari luar bandar dan dari keluarga berpendapatan rendah untuk mengikuti pembelajaran awal yang berkualiti dalam suasana yang kondusif dan ceria. Kurikulum PERMATA Negara yang mengintegrasikan aspek pengasuhan dan pendidikan adalah satu usaha yang tepat untuk menyediakan Program Asuhan dan Didikan Awal Kanak-Kanak yang menyeluruh khusus untuk kanak-kanak dari lahir hingga 4 tahun. Penekanan kepada amalan bersesuaian dengan tahap perkembangan, kebolehan dan keunikan individu kanak-kanak adalah suatu pendekatan yang sangat baik dan selaras dengan amalan pendidikan awal yang berkualiti yang dilaksanakan di seluruh dunia. Menggunakan kaedah bermain sebagai asas kepada semua aktiviti pembelajaran adalah cara terbaik dan menyeronokkan kepada kanak-kanak. Fitrahnya, kanak-kanak sentiasa belajar melalui bermain kerana melalui bermain mereka akan: meneroka, ingin tahu, bertanya, mencuba dan mengeksperimen apa-apa sahaja yang terdapat di persekitaran mereka. Kurikulum PERMATA Negara tidak hanya menekankan aspek pembangunan intelek, tetapi memberi penekanan yang besar kepada pembinaan sahsiah, sosioemosi dan kerohanian kanak-kanak. Di samping itu kurikulum ini juga telah mengambil kira aspek pengasuhan penting daripada Kurikulum Asas Asuhan Kanak-kanak (KAAK), Jabatan Kebajikan Masyarakat dan telah mendapat input berhubung kesihatan dan pemakanan bagi bayi dan kanak-kanak dari Kementerian Kesihatan Malaysia. Penggubalan kurikulum ini adalah lengkap dan bersifat holistik. Adalah diharapkan para pendidik akan melaksanakan kurikulum ini dengan sebaiknya, kerana merekalah peneraju utama yang
Kurikulum PERMATA Negara 4 SeƟ ap Anak PERMATA Negara akan menentukan kejayaan usaha murni ini. Keberkesanan pelaksanaan kurikulum ini bergantung sepenuhnya kepada pendidik yang akan mengimplementasinya bersama kanak-kanak. Adalah diharapkan segala usaha dan tenaga yang telah dicurahkan dalam menggubal kurikulum ini akan memberikan manfaat kepada kanak-kanak, khususnya, dan Negara, amnya, dengan komitmen dan keprihatinan tinggi pendidik. Sekalung penghargaan juga disampaikan kepada Ahli Majlis Pelaksanaan Program PERMATA, Ahli Jawatankuasa Kerja Penyelarasan Program PERMATA dan Pengerusi Jawatankuasa Teknikal Program PERMATA di atas segala sumbangan idea dan sokongan yang diberikan. Rakaman terima kasih juga kepada Pengerusi Jawatankuasa Teknikal Kurikulum dan Penyelidikan PERMATA Negara, Pusat Penyelidikan Pembangunan Kanak-kanak Kebangsaan (NCDRC), Universiti Pendidikan Sultan Idris, Universiti Putra Malaysia, Universiti Islam Antarabangsa Malaysia, Universiti Malaya, Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat, Jabatan Kebajikan Masyarakat, Kementerian Pelajaran Malaysia, Institut Pendidikan Guru, Kementerian Kesihatan Malaysia, semua agensi kerajaan, badan-badan bukan kerajaan dan individuindividu professional lain yang telah terlibat secara langsung dan tidak langsung dalam penggubalan dan penerbitan dokumen Edisi Ketiga Kurikulum PERMATA Negara ini. Majlis berseri gilang-gemilang Di tambah seri aluan gendang Budi dan jasa dikenang-kenang Sumbangan diberi tidak kan hilang TERIMA KASIH 1 Oktober 2012
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 5 PRAKATA “Setiap anak perlu diberikan permulaan hidup yang terbaik (the best starts in life), maka dengan itu lahirlah konsep Setiap Anak PERMATA Negara” Assalamualaikum WBT, dan Salam Sejahtera, Sesungguhnya, dalam membangunkan modal insan Negara, pendidikanlah wadah utamanya. Pada hakikatnya, masa hadapan sesebuah Negara bergantung kepada pembangunan modal insan yang berkebolehan. Dari itu, pembangunan modal insan haruslah dimulakan pada peringkat awal kerana proses perkembangan mental dan emosi serta pemupukan nilai-nilai murni dan kemahiran berkembang dengan begitu cepat dalam tempoh tersebut. Ingatan saya masih segar di mana 5 tahun yang lalu saya bersama-sama beberapa orang profesional, profesor, pendidik, pakar perubatan, pegawai polis, peguam, pegawai-pegawai kerajaan membincangkan permasalahan dan gejala sosial di Negara ini. Kami penuh yakin sekiranya anak-anak kecil telah diasuh dengan nilai-nilai murni, mereka akan mempunyai asas peribadi yang baik serta kukuh untuk membesar menjadi remaja bersifat mulia. Akhirnya kami sepakat bahawa salah satu strategi jangka panjang yang berupaya menangani masalah sosial dan sebagai langkah awal membina modal insan Negara ialah dengan memberikan setiap kanak-kanak yang lahir di bumi bertuah ini permulaan hidup yang terbaik atau “the best starts in life”. Pembentukan nilai diri sebagai insan yang cemerlang seharusnya dimulakan sejak awal dan lebih berkesan jika dilakukan sejak lahir lagi. Mereka seharusnya diberikan persediaan yang secukupnya dari segi perkembangan mental, rohani, sosial dan fizikal. Umpama kata pepatah Melayu, “Kalau hendak melentur buluh, biarlah dari rebungnya”. Persediaan yang bersesuaian dengan perkembangan mental, emosi dan fizikal mereka akan memastikan mereka akan berupaya membesar secara positif. Inilah sebenarnya intipati kepada program “Setiap Anak PERMATA Negara” yang menekankan peri pentingnya pendidikan awal diberikan kepada setiap kanak-kanak sejak lahir lagi. Begitulah sejarah bagaimana tercetus idea untuk melaksanakan Program PERMATA Negara. Saya merasa amat berbangga kerana kerajaan telah menerima pandangan kami bahawa salah satu strategi untuk menangani masalah sosial dan membina modal insan Negara ialah memberikan asuhan dan didikan yang terbaik semasa mereka masih kecil lagi. Kita menaruh harapan yang besar kepada mereka sebagai generasi pewaris untuk memakmur dan memajukan Negara kita ini. Alhamdulillah, mengambilkira kepentingan pendidikan awal kanak-kanak, kerajaan telahpun meluluskan Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan pada 2008. Kerajaan juga bersetuju Kurikulum PERMATA Negara dijadikan Kurikulum Asuhan dan Didikan Awal KanakKanak Kebangsaan khusus bagi kanak-kanak di bawah umur 4 tahun untuk diguna pakai oleh semua
Kurikulum PERMATA Negara 6 SeƟ ap Anak PERMATA Negara pusat asuhan kanak-kanak. Dengan ini, standard dan kualiti asuhan dan didikan serta proses pembelajaran yang diterima oleh kanak-kanak adalah sama dan seragam. Saya amat menekankan kepada aspek pendidikan awal diterapkan kepada anak-anak yang berada di TASKA ini agar mereka dapat berkembang dengan menyeluruh, baik dalam semua aspek, intelek, rohani, jasmani, sosial dan komunikasi. Kanak-kanak pada usia 1 hingga 4 tahun sudah boleh didedahkan kepada proses pembelajaran peringkat awal yang mampu memberi kesan positif kepada pembesarannya. Pada usia ini mereka seperti span yang mampu menyerap apa sahaja dengan cepat di persekitarannya. Adalah diharapkan dengan pemakaian Kurikulum PERMATA Negara ini, TASKA tidak lagi dilihat sekadar sebagai kemudahan untuk jagaan anak sahaja, tetapi turut diseimbangkan dengan memberi perhatian yang rapi terhadap perkembangan kanak-kanak itu sendiri dari segi pertumbuhan atau kesuburan, emosi, pemikiran dan tingkah laku. Ucapan terima kasih dan penghargaan saya kepada semua penulis, edisi baru dan lama, dan semua yang terlibat dalam penggubalan dan penerbitan Kurikulum PERMATA Negara Edisi ketiga ini. Saya berdoa semoga khidmat bakti kita ini diberkati dan bersama membawa perubahan positif berpanjangan kepada kehidupan anak-anak pada masa hadapan. Indah Sulaman Selendang Sutera Dipakai oleh gadis jelita Anak-anak kita umpama permata Jika digilap pasti tinggi nilainya Salam hormat Y.A.BHG. DATIN PADUKA SERI ROSMAH MANSOR Isteri Y.A.B Perdana Menteri Malaysia, Pengerusi Jawatankuasa Kerja Penyelarasan Program PERMATA
Kurikulum PERMATA Negara Se ap Anak PERMATA Negara 7 ISI KANDUNGAN PENGHARGAAN .............................................................................................................................................................3 PRAKATA...............................................................................................................................................................................3 1. FALSAFAH DAN DIDIKAN AWAL KANAK - KANAK Falsafah Pendidikan Kebangsaan .................................................................................................... 9 Dasar Asuhan Dan Didikan Awal Kanak-Kanak Kebangsaan...................................................... 9 Falsafah Kurikulum PERMATA Negara ........................................................................................... 9 Matlamat Kurikulum PERMATA Negara ........................................................................................ 12 Ciri-Ciri Anak PERMATA Negara.................................................................................................... 12 2. PENGENALAN KURIKULUM PERMATA NEGARA ....................................................................................... 14 14 16 2.1 Latar Belakang Program PERMATA Negara..................................................................... 2.2 Pelaksanaan Kurikulum PERMATA Negara ..................................................................... 2.3 Prinsip Yang Memandu Kurikulum PERMATA Negara.................................................... 17 2.4 Objektif Kurikulum PERMATA Negara................................................................................ 17 2.5 Indikator Kualiti Kurikulum PERMATA Negara.................................................................. 18 2.6 Reka Bentuk Kurikulum PERMATA Negara ...................................................................... 19 2.7 Siapa Kanak-Kanak ............................................................................................................... 21 2.8 Kepentingan Pembelajaran Awal......................................................................................... 22 2.9 Teori yang Melandasi Kurikulum PERMATA Negara....................................................... 23 2.10 Pendapat Ahli Falsafah Berkaitan Asuhan Dan Didikan Awal Kanak-Kanak ............... 28 2.11 Perspektif Agama dan Fahaman Lain Mengenai Pendidikan Awal Kanak-Kanak ...... 29 2.12 Bukti Kajian Neurosains ........................................................................................................ 29 2.13 Nilai-Nilai Murni Dalam Kurikulum PERMATA Negara..................................................... 30 2.17 Keistimewaan Kurikulum PERMATA Negara .................................................................... 32 3. KANDUNGAN KURIKULUM PERMATA NEGARA ...................................................................................33 3.1 Pengisian Kurikulum .............................................................................................................. 33 3.2 Model Konseptual................................................................................................................... 33 3.3 Skop Kurikulum........................................................................................................................... 3.4 Aspek Pengasuhan Kanak-Kanak Di TASKA.................................................................... 36 3.4.1 Pemakanan Seimbang ....................................................................................36 3.4.2 Penjagaan dan Bayi Dan Kanak-Kanak dan Latihan Urus Diri............................ 40 3.4.3 Keselamatan Kanak-Kanak Dan TASKA.........................................................47 3.4.4 Amalan Pengasuhan Di TASKA ......................................................................49 3.5 Bidang Pembelajaran PERMATA........................................................................................ 54 3.5.1 Perkembangan Sahsiah, Sosioemosi Dan Kerohanian ................................... 54 3.5.2 Perkembangan Bahasa, Komunikasi Dan Literasi Awal ..................................61 3.5.3 Perkembangan Awal Matematik Dan Pemikiran Logik ....................................66 3.5.4 Perkembangan Deria Dan Pemahaman Dunia Persekitaran ...........................72 3.5.5 Perkembangan Fizikal Dan Psikomotor...........................................................79 3.5.6 Perkembangan Kreativiti Dan Estetika .................................................................... 84
Kurikulum PERMATA Negara 8 Se ap Anak PERMATA Negara 4. PEDAGOGI PERMATA ............................................................................................................................................... 88 4.1 Belajar Melalui Bermain ........................................................................................................ 88 4.2 Konsep 3E............................................................................................................................... 93 4.3 Aktiviti-Aktiviti Lain ................................................................................................................. 95 4.4 Peranan Pendidik................................................................................................................... 96 5. MODUL PEMBELAJARAN KANAK-KANAK PERMATA ............................................................................. 98 5.1 Panduan Menggunakan Modul Pembelajaran Kanak-kanak 5.2 MODUL 1 – Peringkat Umur 0 hingga 6 Bulan (0-6 Bulan)............................................. 99 5.3 MODUL 2 – Peringkat Umur 6 hingga 12 Bulan (6-12 Bulan) ...................................... 100 5.4 MODUL 3 – Peringkat Umur (1-2 Tahun)......................................................................... 102 5.5 MODUL 4 – Peringkat Umur 2 hingga 3 Tahun (2-3 Tahun)........................................ 104 5.6 MODUL 5 – Peringkat Umur 3 hingga 4 Tahun (3-4 Tahun)......................................... 106 5.7 MODUL 6 - Modul Tambahan untuk Pengayaan........................................................... 108 6. PERSEKITARAN PEMBELAJARAN PERMATA ............................................................................................. 112 6.1 Keperluan Kemudahan Pembelajaran.............................................................................. 112 6.2 Ciri-Ciri Premis...................................................................................................................... 112 6.3 Konsep Premis ..................................................................................................................... 113 6.4 Aspek Fizikal TASKA.......................................................................................................... 113 6.5 Aspek Sosial ......................................................................................................................... 117 6.6 Kemudahan Peralatan Pembelajaran............................................................................... 118 7. PEMERHATIAN DAN PENAKSIRAN PERKEMBANGAN KANAK-KANAK .......................................121 7.1 Tujuan Pemerhatian Dan Penaksiran Kanak-Kanak..................................................... 121 7.2 Prinsip Pemerhatian Dan Penaksiran Kanak-Kanak ...................................................... 124 7.3 Kaedah Pemerhatian Dan Penaksiran Kanak-Kanak ................................................... 125 7.3.1 Log Harian Kanak-Kanak Dan Lain-Lain Rekod Kanak-Kanak........................125 7.3.2 Pengesanan Awal Kanak-kanak Berkeperluan Khas..........................................128 8. PENJADUALAN DAN PENGURUSAN PEMBELAJARAN .......................................................................... 130 8.1 Perancangan Tahunan, Bulanan Dan Harian TASKA.................................................... 130 8.2 Aktiviti Rutin di TASKA PERMATA 9. KOLABORASI DENGAN IBU BAPA DAN KOMUNITI................................................................................ 141 9.1 Kolaborasi Dengan Ibu Bapa/Keluarga ............................................................................ 141 9.1.1 Tujuan Kolaborasi Dengan Ibu Bapa.................................................................................... 141 9.1.2 Tanggungjawab Ibu Bapa........................................................................................................... 142 9.1.3 Aktiviti Ibu Bapa di TASKA PERMATA ................................................................................ 142 9.1.4. Persatuan Ibu Bapa dan Pendidik........................................................................................ 144 9.2 Kolaborasi Dengan Komuniti.............................................................................................. 144 10. ETIKA DAN PROFESIONALISME PENDIDIK/PENGASUH ..................................................................... 148 10.1 Ciri-Ciri Sahsiah Pendidik/Pengasuh ................................................................................ 148 10.2 Tanggungjawab Pendidik/Pengasuh PERMATA ............................................................ 150 10.3 Etika Pendidik/Pengasuh .................................................................................................... 151
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 9 PENGENALAN KURIKULUM PERMATA NEGARA 1.1 Falsafah Pendidikan Kebangsaan Kurikulum PERMATA Negara dibina berlandaskan Falsafah Pendidikan Kebangsaan sebagai teras untuk membina potensi individual kanak-kanak sebagai modal insan berkualiti tinggi melalui pendidikan awal kanak-kanak. Pada 24 Oktober 2008, Jemaah Menteri telah meluluskan Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan yang memberi penekanan kepada menyediakan pendidikan dan asuhan berkualiti kepada kanak-kanakkanak dari umur lahir hingga 4 tahun. Pernyataan Falsafah Pendidikan Kebangsaan dan Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan 2008 adalah seperti berikut: 1.2 Dasar Asuhan Dan Didikan Awal Kanak-Kanak Kebangsaan 2008 Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan ini merupakan asas penting sebagai landasan jangka panjang dari pelaburan awal dalam pembangunan modal insan seperti yang digariskan di dalam Rancangan Malaysia ke-9. Kanak-kanak hari ini merupakan bakal pewaris dan modal insan negara di masa hadapan. Penumpuan kepada peringkat umur ini merupakan salah satu strategi awal bagi mengasaskan pendidikan sepanjang hayat dengan menghasilkan insan berjiwa murni, berakhlak mulia, berdisiplin serta berkemahiran menangani perubahan teknologi dan sosio-ekonomi global. FALSAFAH PENDIDIKAN KEBANGSAAN Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha yang berterusan ke arah memperkembangkan potensi individu secara menyeluruh dan bersepadu untuk mewujudkan insan yang seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani, emosi, dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah bagi melahirkan rakyat Malaysia yang berilmu pengetahuan, berketerampilan, berakhlak mulia, bertanggungjawab dan berkeupayaan mencapai kesejahteraan diri serta memberi sumbangan terhadap keharmonian dan kemakmuran masyarakat dan negara.
Kurikulum PERMATA Negara 10 SeƟ ap Anak PERMATA Negara Pelaksanaan Dasar ini penting memandangkan kanak-kanak merupakan kumpulan masyarakat yang perlu diberi perhatian oleh Kerajaan, ibu bapa, badan-badan bukan kerajaan, dan pihak swasta supaya mereka dibesarkan mengikut acuan Malaysia ke arah melahirkan modal insan yang berkualiti tinggi dan berperibadi mulia. Justeru semua pihak yang bertanggungjawab perlu menggembleng tenaga, kepakaran dan sumber, menyediakan program, perkhidmatan, pendidikan dan latihan, perlindungan serta kemudahan-kemudahan yang dapat merangsang perkembangan positif kanak-kanak. Objektif Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan adalah:- (i) menyediakan asas kepada pembangunan potensi insan yang seimbang dan optimum berlandaskan acuan tersendiri dengan mengambil kira nilai-nilai tempatan dan amalan bijak antarabangsa; (ii) menggalakkan kanak-kanak di bawah umur 4 tahun mendapat asuhan dan didikan yang berkualiti bagi merangsang perkembangan awal mereka yang sesuai mengikut kumpulan umur dari segi fizikal, bahasa, kognitif, sosio-emosi dan rohani dalam persekitaran yang selamat, sihat dan menyeronokkan; (iii) membangunkan kurikulum yang komprehensif bagi perkembangan awal kanak-kanak secara menyeluruh meliputi pendidikan, pengasuhan, nutrisi dan kesihatan; (iv) mewujudkan kemudahan infrastruktur dan persekitaran pembelajaran termasuk peralatan pembelajaran yang berkualiti bagi membolehkan pencapaian hasil pembelajaran yang positif; DASAR ASUHAN DAN DIDIKAN AWAL KANAK-KANAK KEBANGSAAN 2008 "Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan ialah dasar yang komprehensif bagi memastikan perkembangan yang holistik bagi semua kanak--kanak dari lahir hingga 4 tahun. Ia menjadi asas kukuh kepada pembangunan potensi kanak-kanak berlandaskan acuan Malaysia. Dasar ini adalah pengukuh serta pelengkap kepada Dasar Pendidikan Kebangsaan sedia ada".
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 11 (v) menggalakkan penglibatan dan hubungan yang teguh antara ibu bapa, Kerajaan, pihak swasta dan juga badan bukan kerajaan serta kumpulan masyarakat setempat di dalam pengasuhan dan pendidikan awal kanak-kanak; (vi) meningkatkan kesedaran awam terhadap keperluan memberikan pendidikan awal kanak-kanak dari lahir hingga ke 4 tahun sebagai asas utama pembangunan holistik mereka sebelum memasuki alam persekolahan formal; dan (vii) memastikan pewujudan dan pelaksanaan sistem pemantauan dan penilaian keberkesanan program asuhan dan didikan awal kanak-kanak 1.3 Falsafah Kurikulum Permata Negara Falsafah adalah suatu pegangan yang menjadi teras dalam merekabentuk sesebuah program atau kurikulum. Dalam hal ini, falsafah yang dipegang dalam Kurikulum PERMATA Negara, adalah seperti berikut: Dengan berasaskan Falsafah yang jelas, adalah diharapkan bahawa pihak-pihak yang melaksanakan Kurikulum PERMATA Negara akan dapat memahami dan menghayati peri pentingnya memberi perhatian istimewa dalam membantu perkembangan kanak-kanak yang holistik. Setiap kanak-kanak secara fitrahnya mempunyai potensi dan kecerdasan yang boleh dikembangkan. Jika menggunakan cara yang betul dan dibantu, maka dipercayai potensi ini akan lebih cepat berkembang. Oleh itu asuhan dan didikan awal yang berkualiti adalah amat penting dalam membina generasi masa hadapan Negara yang cemerlang. FALSAFAH KURIKULUM PERMATA NEGARA “Sejak lahir kanak-kanak sudah boleh diasuh dan dididik bagi mengembangkan sahsiah, potensi dan kecerdasan mereka agar dapat menguasai kemahiran berkomunikasi, awal literasi, awal matematik, pemikiran logik, dan pengetahuan asas tentang dunia persekitaran, di samping kemahiran mengurus diri dan amalan nilai-nilai murni agar menjadi individu yang bersahsiah mulia, berdikari, berintelek tinggi, patriotik, dan dapat menyesuaikan diri dengan kemajuan teknologi moden dan persekitaran pelbagai budaya dalam negara dan antarabangsa. Usaha ini memerlukan komitmen dan kolaborasi antara pendidik, ibu bapa dan komuniti, kerana setiap kanak-kanak umpama PERMATA yang tidak ternilai harganya".
Kurikulum PERMATA Negara 12 SeƟ ap Anak PERMATA Negara 1.4 Matlamat Kurikulum Permata Negara Kurikulum PERMATA Negara bermatlamat mengembangkan kemahiran dan peribadi kanak-kanak yang terbaik agar lebih bersedia untuk memasuki alam persekolahan formal. 1.5 Ciri-Ciri Anak Permata Negara Sahsiah Mulia dan Patriotik Mahir Berkomuni kasi Kompeten Belajar Yakin, Berdikari dan Jatidiri Kreatif dan Inovatif MATLAMAT KURIKULUM PERMATA NEGARA Matlamat Kurikulum PERMATA Negara ialah untuk menyediakan program asuhan dan didikan awal yang bersepadu untuk kanak-kanak yang berumur 0-4 tahun. Kurikulum ini juga menyediakan peluang kepada kanak-kanak untuk mendapat pengalaman pembelajaran awal yang berkualiti untuk melahirkan modal insan negara yang mempunyai sahsiah mulia, kerohanian yang mantap, kecerdasan intelek yang tinggi, menghargai kepelbagaian budaya, patriotik, dan mengamalkan gaya hidup sihat.
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 13 Bersahsiah Mulia dan Patriotik x Baik akhlak dan tingkahlaku, sopan santun dan berperibadi luhur x Dapat mengawal emosi, ceria, mesra, penyayang, berempati x Beriman x Menghormati budaya dan identiti bangsa x Sayangkan Negara Mahir Berkomunikasi x Boleh berkomunikasi dalam pelbagai keadaan x Menguasai ekspresi verbal dan bahasa reseptif x Menunjukkan peningkatan dalam penguasaan literasi awal x Mempunyai kemahiran berbual dan faham adab berbual x Memahami Bahasa Inggeris mudah Kompeten Belajar x Boleh memberi fokus dan perhatian semasa belajar x Inkuisitif dan bermotivasi belajar x Pandai membina jaringan x Resilien Yakin, Berdikari dan Berjati Diri x Mempunyai konsep kendiri positif x Mampu mengurus diri x Berani mencuba dan mengambil risiko Kreatif dan Inovatif x Suka merekacipta dan imaginatif x Kreatif menyelesaikan masalah x Menghayati nilai seni dan keindahan
Kurikulum PERMATA Negara 14 SeƟ ap Anak PERMATA Negara PROGRAM PERMATA NEGARA "Anak-anak adalah sumber Negara, penyumbang kelestarian tamadun bangsa, mereka merupakan aset penting bagi pembinaan sesuatu bangsa dan penjana wawasan, pembentuk zaman dan kemajuan" (YAB. Dato’ Seri Mohd Najib bin Tun Hj. Abdul Razak, Perdana Menteri Malaysia) 2.1 Latar Belakang Program Permata Negara Idea mengenai program pendidikan awal kanak-kanak (kini dinamakan Program PERMATA Negara) telah dikonsepsi pada tahun 2004/2005 oleh sekumpulan pakar yang diketuai oleh isteri YAB Timbalan Perdana Menteri (pada masa itu) sebagai satu pendekatan proaktif untuk menangani masalah sosial di kalangan remaja dan belia. Idea itu seterusnya direalisasikan dengan penubuhan Majlis Penyelarasan Dasar PERMATA Negara dan Jawatankuasa Kerja Dasar PERMATA Negara pada April 2006. Sebagai langkah permulaan, sebuah Pusat Penyelidikan Perkembangan Kanak-kanak Kebangsaan atau National Child Development Research Centre (NCDRC) telah ditubuhkan di Universiti Pendidikan Sultan Idris untuk menguruskan pembinaan Kurikulum PERMATA Negara dan pelaksanaan penyelidikan yang berkaitan. NCDRC juga dipertanggungjawabkan untuk menyediakan latihan kepada pendidik dan jurulatih PERMATA. Jemaah Menteri pada 21 Jun 2006 telah meluluskan dasar komprehensif dan holistik berhubung asuhan dan didikan awal kanak-kanak yang dikenali sebagai "Setiap Anak PERMATA Negara", sebagai landasan asas misi nasional membangunkan modal insan berjiwa murni dan berminda kelas pertama. Sebuah sekretariat ditubuhkan di Jabatan Perdana Menteri bagi membangun, memantap dan seterusnya menyelaras dasar tersebut serta melaksanakan Program Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak yang dikenali sebagai Program PERMATA Negara. Pada Mei 2007 Projek Perintis PERMATA Negara telah dilaksanakan di lima buah Pusat Anak PERMATA Negara (PAPN), iaitu di Putrajaya, Subang Jaya, Kepala Batas, Chini, dan Mempaga menggunapakai Kurikulum PERMATA Negara. Projek rintis ini telah dijalankan selama 18 bulan dan hasil penemuannya telah dilaporkan dalam beberapa seminar dan seterusnya di bentangkan di Kabinet. Hasil dapatan menunjukkan perkembangan kanak-kanak dari segi sahsiah, emosi, sosial dan intelek amat menyerlah dan lebih baik daripada kanakkanak yang sebaya dengan mereka yang tidak mengikuti Program PERMATA Negara. Lanjutan daripada itu, Kerajaan telah memutuskan untuk memperluaskan Program PERMATA Negara, dan mengarahkan pelaksanaannya ke semua TASKA kelolaan kerajaan
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 15 seperti TASKA Jabatan Kemajuan Masyarakat (KEMAS), TASKA Jabatan Perpaduan Negara dan Integrasi Nasional (JPNIN), TASKA Tempat Kerja dan TASKA Komuniti di bawah Jabatan Kebajikan Masyarakat. dan TASKA Keluarga di bawah Yayasan Pembangunan Keluarga Terengganu. Kerajaan juga telah meluluskan peruntukan sebanyak RM20 juta dalam Rancangan Malaysia Ke-9 untuk perluasan Program PERMATA Negara di bawah agensi-agensi berkenaan. Pada 24 Oktober 2008, Jemaah Menteri Malaysia telah meluluskan Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan yang memperuntukan penglibatan pihak-pihak lain seperti Kementerian Pelajaran, Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat, Jabatan Kemajuan Masyarakat (KEMAS), Jabatan Perpaduan Negara dan Integrasi Nasional (JPNIN), Pusat Penyelidikan Perkembangan Kanak-kanak Kebangsaan di Universiti Pendidikan Sultan Idris (NCDRC), Kementerian Kesihatan, dan Bahagian Pendidikan Awal Kanak-Kanak (PERMATA) di Jabatan Perdana Menteri untuk mengambil langkah-langkah yang telah digariskan bagi memastikan pelaksanaan Kurikulum PERMATA Negara berjalan dengan sempurnanya (Perintah Menteri-menteri Kerajaan Persekutuan (No. 2) 2008 [P.U.(A) 170/2008]). Pada 2010, satu penyelidikan yang menyeluruh telah dijalankan oleh Jawatankuasa Teknikal Kurikulum dan Penyelidikan untuk menentukan keberkesanan pelaksanaan Kurikulum PERMATA Negara oleh semua agensi yang terlibat. Hasilnya telah dibentangkan dalam sebuah seminar yang dihadiri oleh semua pihak-pihak yang terbabit. Laporan penyelidikan tersebut menunjukkan bahawa pelaksanaan Kurikulum PERMATA Negara oleh pihak-pihak berkenaan telah dijalankan dengan efisyen dan berkesan. Dapatan yang diperolehi menunjukkan perkembangan kanak-kanak PERMATA melonjak lebih tinggi dengan menggunakan Kurikulum PERMATA Negara. Pandangan dari ibu bapa menunjukkan bahawa mereka amat berpuas hati dengan perkembangan anak-anak mereka dan bersetuju bahawa Kurikulum PERMATA Negara adalah sebuah kurikulum yang berkualiti dan anak-anak mereka telah mendapat faedah yang sangat besar daripadanya. Sebelum wujudnya Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak (2008), di negara Malaysia telah terdapat Akta Taman Asuhan Kanak-kanak (Akta TASKA 1984) - juga dikenali sebagai Akta 308. Akta ini mewajibkan semua TASKA didaftarkan di bawah Jabatan Kebajikan Masyarakat Malaysia untuk tujuan pemantauan kualiti dan bantuan khidmat perundingan dan latihan. Semua pihak yang ingin membuka TASKA atau yang berminat menjadi pengasuh di TASKA diwajibkan mengikuti Kursus Asas Asuhan Kanak-kanak (KAAK). Selain itu, terdapat pula Akta Kanak-kanak 2001 dan pindaan 2011 (yang dinamakan Akta 611). Akta ini dibentuk sehaluan dengan Konvensyen Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mengenai Hak Asasi Kanakkanak (CRC) yang ditandatangi oleh negara Malaysia pada tahun 1995. Akta 611 menyatakan dengan jelas hak kanak-kanak untuk mendapat pendidikan yang berkualiti, selain daripada hak untuk mendapat penjagaan dan perlindungan daripada ibu bapa/penjaga atau negara daripada kemiskinan, penderaan, pengabaian dan eksploitasi, dan hak untuk bersuara.
Kurikulum PERMATA Negara 16 SeƟ ap Anak PERMATA Negara 2.4 Pelaksanaan Kurikulum Permata Negara Kurikulum PERMATA Negara telah disemak dan diperbaki pada tahun 2008 sebelum ianya dilaksanakan di semua PAPN, Taska KEMAS, JPNIN, Taska di Tempat Kerja, Taska Komuniti dan Taska Keluarga YPKT. Seterusnya, semakan kedua telah dilakukan pada tahun 2012 untuk mengintegrasikan aspek pengasuhan bayi dan kanak-kanak serta kemahiran pengurusan TASKA yang terdapat dalam Kursus Asas Asuhan Kanak-kanak (KAAK) ke dalam Kurikulum PERMATA Negara. Dengan adanya penekanan dalam aspek pengasuhan dan penjagaan bayi dan kanak-kanak, maka Kurikulum PERMATA Negara edisi ke-3 ini boleh dianggap sebagai lengkap dan menyeluruh. Latihan bagi Pendidik/Pengasuh juga telah dikaji semula dan sebuah modul latihan yang lengkap telah dibina. Kursus Pendidik/Pengasuh PERMATA yang ditawarkan mulai 2013 adalah mengandungi sebahagian besar daripada komponen asas yang diambil daripada Kursus Asas Asuhan Kanak-kanak (KAAK) Jabatan Kebajikan Masyarakat Malaysia. Setiap Pendidik/Pengasuh adalah diwajibkan mempunyai Sijil Kursus Permata bagi melayakkan mereka berkhidmat di TASKA PERMATA mulai 2013. Kurikulum PERMATA Negara menggunakan pendekatan belajar melalui bermain yang menekankan suasana keseronokan dan keselesaan semasa bermain, kebebasan meneroka dan mengeksperimen, peluang berinteraksi bersama rakan, Pendidik dan ibu bapa yang menggalakkan kemahiran sosial yang sihat, serta penekanan kepada pembentukan sahsiah yang baik dan konsep kendiri yang positif. Fokus utama ialah untuk membantu perkembangan kanak-kanak dalam semua aspek iaitu sahsiah, emosi, sosial, kerohanian, intelek, fizikal dan kreativiti. Aktiviti penjagaan, pengasuhan dan pendidikan PERMATA disediakan untuk semua peringkat umur kanak-kanak, dari umur lahir hingga 4 tahun. Kanak-kanak, seawal usia 3 bulan juga boleh diterima untuk dijaga dan asuh di TASKA PERMATA. Kurikulum PERMATA Negara menyediakan modul-modul pembelajaran khusus mengikut umur kanak-kanak. Terdapat 6 buah modul pembelajaran PERMATA untuk kanak-kanak 0-6 bulan, 6-12 bulan, 1-2 tahun, 2-3 tahun, 3-4 tahun dan modul tambahan bagi kanak-kanak yang berumur 4 tahun tetapi mempunyai kebolehan melebihi umurnya. Modul ini menyediakan aktiviti pembelajaran tambahan untuk pengayaan. Kurikulum PERMATA Negara menekankan latihan mengurus diri semasa berada di TASKA. Kanak-kanak dilatih dan diajar untuk boleh menjaga diri sendiri seperti makan, mandi, pergi ke tandas, memakai pakaian, mengosok gigi, menyikat rambut, mengambil barang mainan sendiri, dengan diselia dan dibantu oleh Pendidik/Penolong Pengasuh. Dengan cara ini, kanakkanak belajar berdikari dan berdisiplin. Aspek kebersihan dan keselamatan diri amat penting diterapkan dalam diri kanak-kanak. Amalan lain yang wajar disebut ialah mengenai penekanan kepada permakanan dan gaya hidup sihat di kalangan kanak-kanak. Dengan itu, diharap kanakkanak yang dilahirkan daripada program PERMATA Negara ini bakal menjadi warga negara Malaysia yang terbaik dari segi peribadi, ceria, bijaksana, dan berakhlak mulia.
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 17 2.5 Prinsip Yang Memandu Kurikulum Permata Negara Kurikulum PERMATA Negara berpegang kepada prinsip-prinsip berikut: i. Setiap kanak-kanak mempunyai potensi yang sangat unik yang perlu dihormati, dikembangkan dan disanjungi. ii. Tiga tahun pertama dalam kehidupan kanak-kanak adalah sangat kritikal (mengikut kajian neurosains), terutama dalam pembentukan sahsiah, membina kemahirankemahiran sensorimotor dan intelek. iii. Kanak-kanak secara semulajadi suka meneroka, mencuba, mengeksperimen, dan mencipta, maka cara terbaik mengasuh dan mendidik kanak-kanak ialah melalui bermain, dalam suasana dan persekitaran yang ceria, selesa dan menggembirakan, mengupayakan, selamat dan penuh kasih sayang. iv. Amalan dan sumber pembelajaran adalah bersesuaian dengan perkembangan kanak-kanak, menggunakan bahan-bahan dalam persekitaran mereka, sesuai dengan budaya tempatan, berintegrasi teknologi dan jaringan global. v. Persekitaran pembelajaran hendaklah ceria, mesra, mengupayakan dan merangsangkan, dalaman dan luaran yang selamat kepada kanak-kanak. vi. Kolaborasi dengan ibu bapa/keluarga dan komuniti menjadi teras penting dalam menentukan kejayaan kurikulum PERMATA Negara. vii. Menghormati hak asasi, agama dan budaya kanak-kanak, normal dan yang berkeperluan khas. 2.6 Objektif Kurikulum Permata Negara Objektif Kurikulum PERMATA Negara adalah untuk menyediakan garis panduan kepada pendidik melaksanakan aktiviti pengasuhan dan pendidikan awal kanak-kanak bagi mencapai hasil pembelajaran yang telah ditetapkan iaitu: i. Membina emosi, akhlak dan spiritual kanak-kanak untuk melahirkan individuindividu yang bersahsiah mulia, tenang, ceria, bersopan santun, penyayang, berempati dan adil.
Kurikulum PERMATA Negara 18 SeƟ ap Anak PERMATA Negara ii. Membina kemahiran interpersonal dan sosial, yang baik untuk membolehkan kanakkanak bergaul dalam masyarakat pelbagai budaya. iii. Membimbing kanak-kanak menguasai kemahiran awal berbahasa, berkomunikasi dan literasi dalam Bahasa Melayu, bahasa ibunda dan Bahasa Inggeris. iv. Mendidik kanak-kanak mengamalkan pemakanan sihat, kebersihan dan keselamatan diri dan gaya hidup sihat. v. Melatih kanak-kanak mengurus diri sendiri sehingga mereka yakin, mampu berdikari dan boleh membuat keputusan berdasarkan kebolehan diri. vi. Membantu kanak-kanak mengembangkan kemahiran motor kasar dan motor halus serta perkembangan fizikal yang mapan. vii. Membina kemahiran awal matematik dan pemikiran logik kanak-kanak serta keupayaan mereka menumpukan perhatian. viii. Membimbing kanak-kanak memahami dunia persekitaran melalui aktiviti bermain, meneroka, mencuba idea baru, mengeksperimen dan mencipta, sama ada di dalam atau di luar kelas, menggunakan pelbagai bahan yang terdapat dalam persekitaran mereka. ix. Membina hubungan positif dengan ibu bapa, komuniti dan pihak-pihak berkenaan yang boleh menyumbang kepada pendidikan dan kesejahteraan kanak-kanak. 2.7 INDIKATOR KUALITI KURIKULUM PERMATA NEGARA Indikator yang boleh diambil kira bagi menentukan kualiti Kurikulum PERMATA Negara adalah seperti berikut : i. Kanak-kanak aktif dan terlibat dalam aktiviti pembelajaran. ii. Matlamat yang ingin dicapai jelas dan difahami oleh semua pihak. iii. Kurikulum adalah berasaskan penyelidikan. iv. Menggunakan pedagogi belajar melalui bermain, meneroka, mengeksperimen, mengalami, membaca, bercerita, menyanyi dan lain-lain, secara bebas atau terancang. v. Kurikulum yang komprehensif dan bersesuaian dengan perkembangan kanak-kanak.
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 19 vi. Ada standard piawaian (SOP PERMATA) untuk mengawal selia kurikulum. vii. Penaksiran perkembangan kanak-kanak dibuat melalui pelbagai teknik yang menggambarkan prestasi kanak-kanak yang sebenar. viii. Terdapat sistem sokongan yang jelas yang membolehkan ibu bapa, agensi dalam komuniti, masyarakat tempatan dan pihak kerajaan untuk terlibat di TASKA. ix. Membina kehidupan kanak-kanak yang sihat, selamat dan sejahtera. 2.8 Reka Bentuk Kurikulum Permata Negara Kurikulum ini dibentuk hasil penelitian mendalam ke atas pelbagai penyelidikan yang dijalankan di dalam dan luar negara. Ia juga mengambil kira kajian dan tinjauan yang telah dibuat ke atas beberapa Program Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak yang telah dilaksanakan di Negara-Negara maju di dunia. Di samping itu, ia juga direkabentuk berlandaskan teori dan falsafah yang mantap, yang mengintegrasikan kepelbagaian budaya dan agama selaras dengan suasana pelbagai kaum di Malaysia. Matlamatnya adalah bersifat global dan futuristik supaya menghasilkan generasi baru yang akan meletakkan negara di mercu tinggi dan setara dengan negara-negara maju di dunia. Kurikulum PERMATA Negara juga telah dipastikan berpaksikan kepada Falsafah Pendidikan Kebangsaan dan berteraskan kepada prinsip-prinsip Rukun Negara. Semasa proses pembinaannya, pihak penggubal telah mengkaji dan melihat beberapa model kurikulum awal kanak-kanak negara maju serta program asuhan dan didikan awal yang telah dilaksanakan dengan berjaya di luar negara. Antara yang menjadi rujukan ialah: Kurikulum Montessori: Fokus kepada kemahiran deria dan motor Menggunakan kaedah pembelajaran secara hands-on dan deria; kurikulum berpusatkan kanak-kanak Persekitaran terancang (prepared environment) Ibu bapa digalakkan terlibat bagi memastikan ada kesinambungan pembelajaran di rumah
Kurikulum PERMATA Negara 20 SeƟ ap Anak PERMATA Negara Kurikulum Reggio Emilia: Fokus dalam memberi peluang kepada kanak-kanak untuk membuat keputusan dan menyelesaikan masalah Menggunakan pendekatan projek berasaskan inisiatif kanak-kanak Menekankan persekitaran semulajadi yang mana pendidik adalah pasangan kepada kanak-kanak Menekankan penglibatan aktif ibu bapa Kurikulum HighScope (Amerika Syarikat): Fokus kepada membina keyakinan diri dan self-esteem kanak-kanak Menggunakan konsep pembelajaran aktif, berpusatkan kanak-kanak Meneroka persekitaran semulajadi Ibu bapa memainkan peranan penting dalam membangunkan kurikulum dan pengajaran Kurikulum Early Years Foundation Stage (EYFS) (United Kingdom): Fokus kepada anak sebagai individu unik, hubungan positif, persekitaran mengupayakan, pembelajaran dan perkembangan kanak-kanak Menggunakan kaedah belajar melalui bermain Persekitaran mengupayakan kanak-kanak (enabling environment) Kurikulum Te Whariki (New Zealand): Fokus kepada perkembangan individu melalui pengupayaan untuk melahirkan kanak-kanak yang yakin dan berdikari Menekankan penggunaan teknologi dan jalinan keluarga/ komuniti untuk membantu kanak-kanak belajar. Fokus pembelajaran ialah membina ‘learning stories’ Persekitaran yang mengupayakan dan mengutamakan teknologi Menekankan hubungan ibu bapa dan komuniti untuk membantu pembelajaran kanak-kanak Kurikulum PERMATA Negara mempunyai beberapa persamaan dengan kurikulum asuhan dan didikan awal kanak-kanak seperti yang tersebut di atas, terutamanya dalam memberi penekanan kepada kombinasi antara aspek jagaan, asas asuhan dan penggarapan
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 21 elemen pendidikan, merangsang perkembangan holistik kanak-kanak, pendekatan belajar melalui bermain, penyediaan persekitaran yang kondusif dan selamat serta kolaborasi ibu bapa dan komuniti. Secara umumnya, semua kurikulum asuhan dan didikan awal kanak-kanak adalah berfokus kepada membangunkan dan mengembangkan kualiti diri kanak-kanak serta membentuk keperibadian dan ketinggian jati diri yang akan membantu mereka menjadi modal insan yang berkualiti dan dapat menyumbang kepada negara pada masa hadapan. Namun begitu, setiap negara mempunyai perspektif sendiri dari segi budaya, norma sosial masyarakat dan kualiti modal insan yang mereka inginkan. Begitu juga dengan negara Malaysia. Dari segi kandungan Kurikulum PERMATA Negara mempunyai perspektif tersendiri dan kualiti modal insan yang diinginkan. Kurikulum PERMATA Negara menegaskan supaya aspek pembentukan sahsiah kanak-kanak diberikan perhatian utama, selain membantu kanakkanak berkembang dari segi emosi, rohani, sosial, dan intelek. Harapan negara daripada pelaburan yang disalurkan dalam program ini ialah untuk melahirkan modal insan yang cemerlang dari segi rohani, emosi, sosial, fizikal, dan intelek, disamping mempunyai jati diri mapan, resilien serta mampu berdaya saing di peringkat tempatan dan global. 2.9 Siapa Kanak-Kanak Pengertian tentang siapa itu kanak-kanak dan bagaimana menyediakan pendidikan awal untuk kanak-kanak diterangkan dengan jelas sekali dalam Konvensyen Hak Asasi Kanak-kanak Bangsa-bangsa Bersatu atau The United Nation Convention on the Rights of the Child, ringkasnya CRC. Menurut CRC, kanak-kanak adalah individu yang berumur di bawah 18 tahun. Mereka dianggap kanak-kanak atau individu ‘minor’ kerana belum cukup matang untuk membuat keputusan sendiri mengikut undang-undang, maka mereka perlu diletakkan dalam penjagaan dan perlindungan orang dewasa dan mereka mempunyai hak untuk mendapat pendidikan, penjagaan, perlindungan dan penglibatan dalam masyarakat serta bersuara dalam negaranya. Di sesetengah negara, janin (fetus) yang belum lahir tetapi telah cukup sifat-sifatnya juga termasuk dalam kategori kanak-kanak dan mereka juga mempunyai hak untuk mendapat penjagaan dan perlindungan dalam negaranya. Kanak-kanak dari perspektif Kurikulum PERMATA Negara adalah individu yang berumur 4 tahun ke bawah, yang memerlukan penjagaan dan pengasuhan yang teliti sertai pendidikan awal yang bersesuian ke arah membentuk keperibadian mereka yang mantap dan akal atau minda yang sihat. Kurikulum PERMATA Negara mempercayai bahawa kanak-kanak adalah insan yang fitrahnya sentiasa ingin belajar. Semenjak di dalam kandungan lagi, ‘insan’ ini telah mulai belajar melalui ‘perasaan’ ibunya dan boleh ‘merasai’ kesan-kesan daripada setiap tindakan ibunya. Selepas dilahirkan, insan ini ‘belajar’ dengan lebih cepat daripada orang lain dan dunia persekitarannya. Pembelajaran atau pengalaman awal ini yang akan membentuk sahsiah dan personalitinya kelak. Oleh itu, menjadi tanggungjawab ibu bapa, penjaga dan pendidik untuk menyediakan persekitaran dan pengalaman pembelajaran dengan penuh kasih
Kurikulum PERMATA Negara 22 SeƟ ap Anak PERMATA Negara sayang bagi mengembangkan potensinya. Kurikulum PERMATA Negara menganggap setiap kanak-kanak sebagai individu yang mempunyai keunikan tersendiri dan sejak lahir sudah boleh dikembangkan kualiti dirinya dari segi fizikal, emosi dan rohani, sosial dan intelek. Berdasarkan pandangan tersebut di atas, dan pandangan pemikir-pemikir dari barat dan timur, ternyatalah kanak-kanak itu adalah insan yang begitu berharga, seumpama butir-butir permata yang harus digilap supaya terserlah dan terpancar kilauan cahayanya. 2.10 Kepentingan Pembelajaran Awal Penyelidikan telah membuktikan bahawa pembelajaran awal membantu kejayaan kanakkanak di sekolah dan kehidupan masa hadapan mereka. Potensi pembelajaran bermula sejak awal kanak-kanak dilahirkan, malah ketika di dalam kandungan lagi. Pada peringkat awal ini, kanak-kanak lebih mudah dilentur dan dibentuk peribadi dan inteleknya. Pada ketika ini, pembelajaran awal sepatutnya dimulakan untuk membantu mereka mencapai perkembangan yang menyeluruh dari segi rohani dan jasmani. Kanak-kanak pada usia 1 hingga 4 tahun sudah boleh didedahkan kepada proses pembelajaran peringkat awal yang mampu memberi kesan positif kepada tumbesarannya. Pada usia ini otak kanak-kanak seperti span yang mampu menyerap apa sahaja dengan cepat dari persekitarannya. Selain itu, menurut pakar psikologi, personaliti kanak-kanak sudah terbentuk sebelum usia mereka mencapai 5 tahun. Pengalaman awal dan persekitaran di mana kanak-kanak dibesarkan adalah faktor utama yang mencorakkan personaliti mereka. Personaliti yang terbentuk di peringkat awal telah dibuktikan oleh penyelidik-penyelidik bidang psikologi dan pendidikan awal kanak-kanak boleh berkekalan sehingga dewasa. Oleh itu, jika ibu bapa inginkan anak-anak mereka mempunyai personaliti yang baik dan mulia, positif dalam perhubungan dan pengurusan diri, berdaya maju, bijak berkomunikasi serta pandai menyesuaikan diri dalam apa sahaja keadaan, maka berikanlah kepada mereka pendidikan dan pengalaman awal yang berkualiti. 2.11 Tiga Tahun Pertama Perkembangan otak kanak-kanak adalah kritikal pada umur tiga tahun pertama. Kebanyakan daripada perkembangan asas kanak-kanak berlaku pada peringkat umur ini dan sebahagian daripadanya dikatakan akan kekal sehingga dewasa. Saintis menganggarkan bahawa menjelang umur tiga tahun kanak-kanak telah membina sebanyak 1,000 trilion jaringan (sinaps) - kira-kira dua kali ganda penjaringan yang ada dalam minda orang dewasa. Minda kanak-kanak dikatakan sebagai “superdense” atau sangat tepu dengan maklumat menjelang usia 10 tahun. Bermula daripada usia 11 tahun, ia akan membuang jaringan-jaringan yang kurang sesuai dan keanak-anakan – proses ini dinamakan pruning atau ‘mencantas’. Jaringan
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 23 yang tinggal adalah jaringan-jaringan yang berkesan untuk membina asas pemikiran yang kukuh dan matang. Oleh itu, adalah amat penting setiap kanak-kanak diberikan peluang mengikuti program pembelajaran awal yang berkualiti. Kanak-kanak yang mendapat asuhan dan didikan awal yang baik dijangka akan membesar menjadi individu yang cerdas minda, kreatif, berkeyakinan diri serta mempunyai personaliti yang ceria dan positif. Malaysia amat memerlukan tenaga manusia yang produktif, kreatif dan berdaya maju untuk menerajui negara ke arah pembangunan yang berlipat ganda menjelang 2020 dan selepasnya. 2.12 Teori Yang Melandasi Kurikulum Permata Negara Teori adalah idea yang dihasilkan melalui penyelidikan. Idea ini diuji berulang kali melalui penyelidikan dan dibuktikan benar sehingga terdapat teori lain yang boleh menolaknya. Sebelum diterima, idea ini akan diperdebatkan oleh ahli-ahli pemikir dalam bidang tersebut, sehingga dianggap mantap dan diterima sebagai sebuah teori. Pelaksanaan kurikulum PERMATA Negara akan lebih berkesan jika pendidik memahami teori-teori yang berkaitan perkembangan dan pembelajaran kanak-kanak. Pembinaan Kurikulum PERMATA Negara telah dilandaskan kepada beberapa teori yang relevan dengan keperluan perkembangan kanak-kanak di Malaysia. Ia dinamakan teori eklektik (eclectic) atau teori integratif; di mana ia menggabungkan beberapa teori dan pandangan tokoh-tokoh serta perspektif agama (Islam, Buddha, Hindu dan Fahaman Confucious) - untuk melahirkan satu susunan aktiviti pembelajaran yang sesuai dengan acuan Malaysia. Kurikulum ini kelak dapat diterima sebagai satu kurikulum kebangsaan oleh semua. Antara teori dan falsafah yang digunapakai dalam Kurikulum PERMATA Negara ialah seperti berikut:
Kurikulum PERMATA Negara 24 Se ap Anak PERMATA Negara Teori Dan Falsafah Yang Melandasi Kurikulum PERMATA Negara (i) Teori Psikologi Sosial Erik Erikson (1902-1994). Menurut Erikson, terdapat 8 peringkat perkembangan psikososial sepanjang hidup seseorang individu. Peringkatperingkat perkembangan Erikson membantu kita memahami cara mendidik kanak-kanak untuk melahirkan individu yang berjati diri, yakin, mempunyai harga diri tinggi dan mempunyai kemahiran sosial untuk berfungsi dalam masyarakatnya dengan efektif. Kurikulum PERMATA Negara melandaskan sebahagian kaedah-kaedah pembinaan sahsiah dan identiti diri kanak-kanak PERMATA daripada Teori Erikson. (ii) Teori Perapatan Bowlby (1969, 1988): Teori ini menyatakan bahawa perapatan (attachment) adalah ‘ikatan emosi yang istimewa’ antara bayi dengan ibu atau pengasuh yang melibatkan saling rasa selesa, kasih sayang dan kepuasan. Bowlby menerangkan perapatan sebagai ‘ikatan’ (bonding) psikologi yang terbentuk di antara manusia, yang memberi kesan sehingga dewasa. Beliau berpendapat bahawa hubungan intim ini dapat membantu survival kanak-kanak apabila dalam keadaan yang terdesak. Bowlby mencadangkan proses perapatan atau ikatan (bonding) berlaku pada umur lahir hingga 6 bulan pertama. Pada masa ini, bayi lumrahnya ‘melekat’ pada ibu, bapa atau pengasuhnya. Daripada umur 6 hingga18 bulan, bayi akan meragam jika dipisahkan dengan orang yang rapat dengannya. Teori ini khususnya dipakai dalam membina hubungan Pendidik dengan bayi dan dalam semua aktiviti bersama bayi PERMATA. • Teori Psikologi Sosial -- ERIKSON • Teori Attachment – BOWLBY Pembentukan Sahsiah dan tingkah laku Perkembangan Sosial • Teori Pembelajaran Sosial - BANDURA & VYGOTSKY Perkembangan Intelek • Teori Perkembangan Intelek – PIAGET & VYGOTSKY • Teori Kepelbagaian Kecerdasan -- GARDNER Kecerdasan dan potensi kanak-kanak • Teori Sistem Ekologikal -- BRONFENBRENNER Kepentingan kolaborasi ibu bapa dan komuniti dan sistem sokongan Pengaruh budaya • Dari pandangan Islam, Confucius, Buddha & Hindu
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 25 (iii) Teori Pembelajaran Sosial Bandura (1925-kini) - Bandura menyatakan bahawa kanak-kanak belajar dengan cara meniru gaya atau gelagat orang lain. Beliau menyatakan kanak-kanak belajar berkongsi, bekerjasama, bergaul dan sebagainya selepas memerhati orang lain melakukannya. Beliau membuktikan melalui kajiannya bahawa kanak-kanak belajar menjadi agresif apabila melihat ibu bapa atau orang lain bertindak agresif, dan begitu juga sebaliknya. Ibu bapa dan pendidik adalah ‘model’ utama yang menjadi tiruan tingkah laku kanak-kanak. (iv) Teori Perkembangan Kognitif (Intelek) Jean Piaget (1896-1980) dan Vygotsky (1896-1934): Mengikut Piaget perkembangan intelek kanak-kanak berlaku melalui proses pembinaan (construction) di mana ilmu pengetahuan atau kemahiran dan nilai baru yang dipelajari ditambah kepada ilmu pengetahuan atau kemahiran dan nilai sedia ada dalam minda kanak-kanak. Lebih banyak pengalaman pembelajaran yang dialami oleh kanakkanak, maka lebih cepat perkembangan inteleknya berlaku. Teori ini dikenali juga sebagai Teori Konstruktivisme. Maklumat, fakta, perbendaharaan kata, bahasa dan konsep daripada pengalaman pembelajaran yang baru, sama ada diserap terus (atau diasimilasikan) atau disesuaikan (atau diakamodasikan) ke dalam minda kanak-kanak untuk membina struktur intelek yang dinamakan skemata. Skemata menyimpan semua maklumat yang dipelajari dan membolehkan minda menggunakan maklumat tersebut untuk berfikir, mena’akul dan menyelesaikan masalah. Menurut Piaget, kanak-kanak sentiasa memperbaharui dan menambah maklumat kepada skematanya yang akan menjadi semakin kompleks, semakin meningkat usianya. Piaget adalah pakar pendidikan awal kanak-kanak pertama yang mengkaji tentang perkembangan intelek kanak-kanak. Beliau mencadangkan intelek kanak-kanak berkembang dalam 4 peringkat, iaitu: 1. Sensorimotor (lahir-2 tahun) 2. Pra-operasi (2-7 tahun) 3. Operasi konkrit (7-12 tahun) 4. Operasi formal (12 tahun ke atas) Teori Piaget menjadi landasan utama dalam menyediakan aktiviti-aktiviti pembelajaran PERMATA untuk kanak-kanak mengikut umur dan tahap perkembangan intelek mereka. Bermula dengan peringkat sensorimotor di mana kanak-kanak membina kemahiran deria dan motor kasar, koordinasi mata dan motor kasar serta motor halus (psikomotor), pembentukan konsep ‘object permanence’, keupayaan membuat representasi simbolik, permulaan pemikiran logik, dan kemunculan literasi awal, sehingga ke peringkat pra-operasi di mana, kanak-kanak mula menguasai bahasa, kemahiran berkomunikasi, pembinaan pemahaman awal matematik, awal sains, dan dunia persekitaran serta pembentukan keupayaan menaakul nilai dan moral.
Kurikulum PERMATA Negara 26 SeƟ ap Anak PERMATA Negara Untuk memastikan pembentukan intelek kanak-kanak cepat berlaku, pendidik digalakkan sentiasa memberi pengukuhan kepada kanak-kanak. Menurut Skinner (1953, 1978), tingkah laku boleh dibentuk dan diperkasakan melalui pengukuhan positif (melalui pujian atau ganjaran) atau pengukuhan negatif (hukuman). Kurikulum PERMATA Negara menekankan supaya pendidik sentiasa memberi pengukuhan positif kepada kanak-kanak dan tidak sebaliknya. Teori Vygotsky – juga menerangkan perkembangan intelek kanak-kanak tetapi dari segi perspektif sosiobudaya. Beliau menyatakan bahawa perkembangan intelek adalah disebabkan oleh interaksi sosial kanak-kanak di dalam budayanya. Kanak-kanak belajar daripada orang lain dalam persekitaran sosial dan budayanya, termasuklah budaya di rumahnya sendiri. Vygotsky menganggap bahasa adalah alat penting yang menghubungkan dunia sosio-budaya dengan fungsi minda seseorang dan beliau menegaskan bahawa penguasaan bahasa diperolehi melalui interaksi dengan orang lain dan orang dewasa. Seseorang kanak-kanak boleh berkembang secara sendirian dalam satu zon yang kecil, tetapi dengan adanya interaksi atau bantuan (scaffolding) daripada orang dewasa, misalnya pendidik atau guru, maka zon perkembangan proksimal kanakkanak boleh diperbesarkan. Berlandaskan teori Piaget dan Vygotsky, Kurikulum PERMATA Negara penekankan supaya pendidik sentiasa merangsang dan mencabar minda kanak-kanak melalui soalan-soalan dan perbincangan, membantu mereka mempelajari kosa kata baru, dan menguasai bahasa supaya mereka dapat melahirkan perasaan atau pandangan melalui bahasa yang mereka kuasai. Penekanan kepada rangsangan minda melalui interaksi dengan kanak-kanak dengan pendidik, ibu bapa dan komuniti dalam persekitarannya dapat menyumbang secara signifikan kepada perkembangan intelek kanak-kanak. (v) Teori Kepelbagaian Kecerdasan Gardner (1943-kini): Horward Gardner percaya bahawa setiap individu mempunyai beberapa jenis kecerdasan dan tidak ada satu kecerdasan yang lebih baik daripada yang lain. Semuanya sama penting. Teorinya mencadangkan bahawa setiap kanak-kanak bukan sahaja belajar dengan cara berbeza tetapi mempunyai kekuatan / kecerdasan yang berlainan yang menjadikan mereka individu yang unik. Terdapat lapan jenis kecerdasan yang dikenal pasti oleh Gardner daripada kajian-kajiannya selama dua abad.
Kurikulum PERMATA Negara Se ap Anak PERMATA Negara 27 Kepelbagaian Kecerdasan Gardner (1983) Pembinaan Kurikulum PERMATA Negara telah mengambilkira Teori Kepelbagaian Kecerdasan Gardner. Setiap kanak-kanak PERMATA adalah unik dan diyakini mempunyai beberapa kecerdasan seperti yang disarankan oleh Gardner. Oleh itu, semua TASKA PERMATA dimestikan mengujudkan ruang-ruang untuk pelbagai aktiviti kanak-kanak dan memberi peluang kanak-kanak memilih permainan yang mereka minati. Pendidik perlu sentiasa sedar tentang kecenderongan kanak-kanak dan membantu mereka mengembangkan bakat/minat mereka dalam sesuatu permainan tertentu. Misalnya, jika kanak-kanak itu didapati sangat berminat bermain alat-alat muzik, maka Pendidik PERMATA wajar memberi dorongan dan peluang kepada kanak-kanak ini untuk terus memilih permainan tersebut setiap kali. Begitu juga dengan minat dalam lainlain bidang, Pendidik mesti sentiasa peka dan membantu kanak-kanak memilih permainan atau aktiviti yang mereka gemari. Pelaksanaan aktiviti Bermain Bebas, boleh 1. Kecerdasan bahasa kebolehan menggunakan bahasa dalam percakapan dan tulisan. 2. Kecerdasan logik-matematik kebolehan berfikir secara induktif dan deduktif, mena’akul, logik, menggunakan nombor, dan mengenali corak-corak abstrak. 3. Kecerdasan muzikal kebolehan memahami muzik dan ritma, nada dan rentak. 4. Kecerdasan visual-spatial kebolehan minda menggambarkan objek dan dimensi ruang. 5. Kecerdasan kinestetikbadan kebijaksanaan badan dan kebolehan mengawal pergerakan fizikal. 6. Kecerdasan interpersonal kebolehan berkomunikasi secara berkesan dengan orang lain, membina hubungan dan bergaul. 7. Kecerdasan intrapersonal kebolehan memahami emosi, jiwa dan perasaan sendiri, motivasi diri, dan membuat refleksi kendiri. 8. Kecerdasan naturalis kebolehan memahami dan menghargai dunia dan alam sekitar. 9. Kecerdasan Existentialis Kebolehan mereflek mengenai kewujudan alam, Manusia dan soal hidup dan mati.
Kurikulum PERMATA Negara 28 SeƟ ap Anak PERMATA Negara memberi maklum balas kepada Pendidik dan ibu bapa tentang kecenderongan dan potensi kanak-kanak secara kasar. (vi) Teori Sistem Ekologikal Bronfenbrenner (1917-2005): Teori ini menyatakan bahawa perkembangan kanak-kanak adalah dipengaruhi secara langsung atau tidak langsung oleh faktor-faktor dalam persekitarannya, terutama orang-orang dalam lingkungan hidup kanak-kanak itu sendiri, seperti ibu bapa, ahli keluarga terdekat, rakanrakan dan guru atau Pendidik. Dalam persekitarannya yang lain, ahli keluarga jauh, jiranjiran, ahli masyarakat dan prasarana yang terdapat di sekeliling tempat tinggal kanakkanak juga mempengaruhi secara tidak langsung terhadap perkembangannya. Demikian juga, dasar, norma, nilai dan sistem politik negara, semua ini dikatakan akan turut mempengaruhi perkembangan kanak-kanak secara langsung atau tidak langsung. Oleh itu, adalah penting semua pihak terutama ibu bapa, Pendidik, Pengurus TASKA, agensiagensi kerajaan dan bukan kerajaan, serta ahli komuniti memastikan keperluan kanakkanak di TASKA PERMATA disokong dan dibantu supaya menyuburkan lagi perkembangan kanak-kanak ke arah melahirkan modal insan negara yang cemerlang. 2.13 Pendapat Ahli Falsafah Berkaitan Pendidikan Awal Kanak-Kanak Imam Al-Ghazali (1058-1111): menyatakan bahawa kanak-kanak dilahirkan dengan jiwa suci dan bersih. Ibu bapa dan pendidik wajar menjadi contoh teladan yang baik kepada anakanak sejak dari awal usianya, kerana belajar melalui kebiasaan, akhirnya akan menjadi satu amalan dalam kehidupannya. John Amos Comenius (1592-1670): seorang advokator bangsa Czech abad ke-16 menyatakan bahawa pendidikan dan pengasuhan yang baik akan menjadikan kanak-kanak individu yang baik. Beliau menegaskan kanak-kanak belajar dari pangkuan ibunya semua pengalaman berkaitan kehidupan. John Locke (1632-1704): seorang ahli falsafah Inggeris abad ke-17, mengemukakan teori tentang tabula rasa dan percaya bahawa kanak-kanak umpama kain putih yang mendapat pengalaman daripada ibu bapanya, masyarakat dan dunia persekitaran. Jean Jacques Rousseau (1712-1778): ahli falsafah Roman berpendapat kanak-kanak dilahirkan suci bersih dan persekitarannyalah yang menjadikannya baik atau sebaliknya. Friedrich Froebel (1782-1852): seorang tokoh pendidikan bangsa Jerman memperkenalkan konsep ‘Taman Kanak-Kanak’ di mana kanak-kanak perlu diasuh dalam persekitaran yang menyuburkan jiwa dan minda mereka, umpama biji benih yang disemai di
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 29 taman, akan tumbuh subur jika dijaga dan dibajai selalu. Pendidikan awal yang diterapkan dalam suasana yang sihat dan ceria akan dapat membentuk keperibadian kanak-kanak yang mantap, yakin diri, bersikap positif, berdisiplin, dan bermotivasi tinggi untuk belajar. 2.14 Pandangan Islam Dan Fahaman Agama-Agama Lain Dari Pandangan Islam, anak adalah amanah Allah kepada ibu bapanya yang bertanggungjawab mendidiknya menjadi insan yang kamil. Setiap anak dilahirkan dalam keadaan fitrah yang suci, ibu bapa bertanggungjawab membesarkan anak-anak agar menjadi insan yang beriman, berakhlak mulia, dan berilmu. Mereka umpama sehelai kain putih yang bersih, ibu bapalah yang mencorakkan sahsiah mereka. Ibu bapa perlu menjadi teladan yang baik kepada anak-anak. Agama Hindu meletakkan tanggungjawab kepada ibu bapa untuk mendidik anak-anak menjadi seorang Hindu yang baik. Kanak-kanak memerlukan perhatian yang lebih kerana mereka sedang membesar; tidak hanya untuk menjadi pandai, tetapi mempunyai sifat kasih sayang dan jujur yang menjadi penunjuk jalan dalam kehidupannya kelak. Mengikut Fahaman Confucius, anak-anak yang baru lahir adalah suci dan bersih, tetapi kesucian ini tercemar selepas terdedah kepada masyarakat. Kanak-kanak yang masih kecil belajar daripada kepercayaan dan tingkah laku ibu bapa atau penjaganya. Jika anak-anak berjaya dengan baik, ibu bapa dianggap telah mencapai status moral tertinggi dalam hidup. Confucius juga menekankan pentingnya memberi perhatian mendidik anak-anak terutama pada tiga tahun pertama umur mereka. Mengikut Agama Buddha, kanak-kanak patut mempunyai tiga kualiti berikut: a) Insan yang lengkap atau yang tidak mendatangkan masalah b) Bijak atau tidak jahil c) Kasih sayang atau tidak bermusuhan dengan orang lain Sekiranya anak-anak dididik dengan baik pada masa kecil, kehidupan mereka pada masa hadapan akan menjadi baik dan kebaikan itu dan akan melimpah kepada ibu bapa mereka juga. 2.15 Bukti Dari Kajian Neurosains Kajian-kajian dalam bidang neurosains (brains research) mendapati otak kanak-kanak berkembang dengan cara tertentu daripada pengalaman dan rangsangan yang diterima
Kurikulum PERMATA Negara 30 SeƟ ap Anak PERMATA Negara melalui deria-derianya. Pengalaman awal ini sangat penting dalam menentukan cara bagaimana sel-sel otak (neuron) dihubungkan antara satu sama lain atau ‘dijaringkan’ (wired). Setiap neuron boleh membina sehingga 15,000 hubungan atau sinaps. Demikianlah banyaknya hubungan dan jaringan yang boleh berlaku dalam otak, dan begitulah banyak sekali maklumat yang boleh disimpan. Proses ini dinamakan ‘penjaringan’ atau ‘wiring’ – dan berlaku dengan pantas dalam otak kanak-kanak terutama pada tiga tahun pertama umurnya. Bayi belajar mengenali ibu, bapa atau pengasuhnya melalui deria hidu (membau), melihat, mendengar atau mengecam suara, dan merasa sentuhan mereka. Pengalaman melalui deria ini disimpan dalam bentuk hubungan ‘sinaps’ dalam otaknya. Sebab itulah pengalaman awal kanak-kanak mempunyai impak yang besar kepada senibina otak kanakkanak sehingga mereka dewasa. “In the first 3 years of life, children learns, or fail to learn, how to get along with others, how to resolve disputes peacefully, how to use language as a tool of learning and persuasion, and how to explore the world without fear. Brain research reveals that most of the connections that will be maintained throughout life are formed during childhood.” (Bredekamp & Copple,1997). Walaupun pembelajaran berlaku sepanjang hayat, namun masa kemuncak (prime time) atau waktu peluang terbuka (windows of opportunity) ialah apabila otak menjadi sebagai supersponge, menyerap maklumat sebanyak-banyaknya berbanding masa-masa lain dan menghasilkan perkembangan yang sangat cepat. Saintis mendapati masa kemuncak ini ialah pada tiga hingga lima tahun pertama umur kanak-kanak. Misalnya, kanak-kanak mampu belajar bahasa yang baru lebih mudah dan cepat berbanding orang dewasa. 2.16 Nilai-Nilai Murni Kurikulum Permata Negara Kurikulum PERMATA Negara juga memberi fokus kepada penerapan nilai-nilai murni yang berkaitan dengan diri, masyarakat, Negara dan alam sekitar, sesuai dengan nilai-nilai murni yang dipegang oleh bangsa dan negara kita. Nilai-nilai tersebut ialah: keyakinan wujudnya Tuhan sebagai pencipta alam dan mematuhi segala suruhan-Nya, berlandaskan prinsip Rukun Negara. kanak-kanak digalakkan supaya berdisiplin and melakukan sendiri sesuatu tugas tanpa bergantung kepada orang dewasa. kanak-kanak digalakkan mengambil berat terhadap perasaan orang lain dan boleh memaafkan orang lain. Kepercayaan kepada Tuhan Keyakinan Diri Baik Hati
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 31 kanak-kanak sanggup melakukan perkara yang mencabar seperti mencuba aktiviti baru, meneroka persekitaran baru, bertemu dengan orang baru dan menghadapi situasi yang biasanya menakutkan kanak-kanak (seperti tempat gelap, bunyi guruh, masuk ke tandas sendiri, dan sebagainya). kanak-kanak digalakkan tekun menyiapkan kerja yang diberikan dan berusaha melakukan sesuatu perkara secara berterusan. kanak-kanak diajar supaya hormat pada ibu bapa, pendidik, orang dewasa, rakan-rakan, adik-beradik dan sesiapa sahaja; juga rasa hormat pada bendera, lagu kebangsaan, peraturan, dan undang-undang. kanak-kanak diajar supaya sayangkan diri sendiri, Tuhan, ibu bapa, ahli keluarga, kawan-kawan, pendidik, tumbuh-tumbuhan, haiwan, buku, alat permainan, harta awam, dan cintakan Negara. kanak-kanak diajar supaya mengucapkan terima kasih, menjawab ucapan salam, meminta izin, bercakap dengan lemah lembut tanpa menjerit atau menyampuk, bercakap ikut giliran dan sebagainya. kanak-kanak diajar supaya bercakap benar, mengaku jika bersalah, dan membuat kerja tanpa mengharapkan upah atau balasan. kanak-kanak digalakkan untuk sentiasa mencuba, cekal dan tidak mudah berputus asa. kanak-kanak dipupuk rasa tanggungjawab terhadap diri, keluarga, rakan-rakan, barang kepunyaan dan alat mainan. Nilai-nilai murni perlu diterapkan melalui aktiviti bermain dan rutin harian kanak-kanak Pendidik digalakkan mempelbagaikan kaedah penerapan yang bersesuaian dengan nilai-nilai tersebut. Berani Rajin Hormat Kasih sayang Berbudi bahasa Jujur Daya tahan diri (resilien) Bertanggungjawab
Kurikulum PERMATA Negara 32 SeƟ ap Anak PERMATA Negara 2.17 Keistimewaan Kurikulum Permata Negara x Ianya satu kurikulum yang mengintegrasi secara bersepadu asas asuhan lengkap dan asas didikan awal yang holistik. x Ia menekankan kepada amalan sentuhan dan belaian, mesra dan kasih sayang yang memapu melahirkan insan yang ceria, positif dan yakin diri. x Ia menggalakkan interaksi dengan kanak-kanak yang dapat membina kemahiran sosial dan penguasaan bahasa – bahasa Melayu, Bahasa Inggeris dan bahasa ibunda. x Ia mendedahkan kanak-kanak kepada persekitaran semulajadi, tradisi dan budaya pelbagai kaum di Malaysia yang dapat meahirkan warga negara yang toleren dan inklusif. x Ia membolehkan pengesanan dan intervensi awal dilakukan melalui kaedah pemerhatian secara berterusan dan perancangan aktiviti yang bersesuaian mengikut peringkat umur dan kebolehan kanak-kanak dan membolehkan intervebnsi awal dilakukan. x Ia menitikberatkan kepentingan amalan pemakanan sihat, bersih dan berkhasiat untuk kanak-kanak. x Ia mewajibkan kolaborasi ibu bapa dengan TASKA untuk menjadi pemangkin kepada perkembangan kanak-kanak, dan kesinambungan asuhan dan didikan awal di TASKA dan di rumah. x Ia memastikan penglibatan komuniti sebagai satu kolaborasi dan tanggungjawab dalam menyediakan perkhidmatan, asuhan dan didikan awal yang terbaik dalam pelbagai aspek perkembangan kanak-kanak. x Ia memberikan perhatian kepada aspek keselamatan, kesihatan dan kecergasan kanak-kanak – yang akhirnya melahirkan insan yang mengamalkan gaya hidup sihat x Ia menyokong pembangunan profesionalisme pendidik.
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 33 KANDUNGAN KURIKULUM PERMATA NEGARA 3.1 Pengisian Kurikulum Kurikulum PERMATA Negara adalah satu garis panduan kepada pengusaha dan pendidik TASKA dalam melaksanakan peranannya untuk membangunkan kecemerlangan potensi kanak-kanak. Kurikulum ini mencakupi aspek penting yang membantu perkembangan menyeluruh kanak-kanak. Perkara-perkara yang dititikberatkan ialah: a) Kaedah dan cara berinteraksi dengan kanak-kanak b) Memberi pengalaman pembelajaran yang maksimum c) Menyediakan asuhan secara holistik d) Merancang aktiviti yang boleh menaksir perkembangan kanak-kanak e) Mengadakan kerjasama erat dengan ibu bapa, ahli keluarga, dan komuniti. Justeru kurikulum ini berupaya membantu memperkembangkan potensi kanak-kanak secara holistik bagi melahirkan modal insan yang seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani, emosi, jasmani dan sosial berdasarkan kepercayaan dan kepatuhan kepada Tuhan untuk mencapai wawasan Negara. 3.2 Model Konseptual Kurikulum Permata Negara Kurikulum PERMATA Negara dibina berasaskan kepada konsep berikut: i. Pendidikan secara holistik atau whole brain learning. ii. Pendekatan kurikulum menekankan pengupayaan kanak-kanak (empowerment) di mana kanak--kanak digalakkan meneroka, mencuba, menjalankan eksperimen, berinteraksi dengan rakan--rakan dan orang dewasa secara bebas dalam persekitaran yang selamat. iii. Pembelajaran adalah menyeronokkan (learning is fun), bertujuan membina kemahiran sosial, kemahiran awal matematik dan awal literasi, merangsang minda dan meningkatkan minat ingin tahu (curiosity) yang tinggi, di samping membina sosioemosi yang ceria dan tenang.
Kurikulum PERMATA Negara 34 SeƟ ap Anak PERMATA Negara iv. Kurikulum dan pedagogi melibatkan penyertaan aktif ibubapa dan komuniti, termasuk pakar bidang awal kanak-kanak, pegawai kesihatan/perubatan, psikologi, neurosaintis, sosiologis, jabatan-jabatan kerajaan dan pihak--pihak berkuasa tempatan. v. Program asas pengasuhan berkualiti untuk bayi dan kanak--kanak adalah meliputi aspek-aspek membina hubungan emosi (attachment), penjagaan, pemakanan, kebersihan, kesihatan, keselamatan dan keselesaan persekitaran (well-being). vi. Proses pendidikan disebatikan dengan proses pengasuhan agar perkembangan pembelajaran kanak-kanak dapat berlaku secara serentak, optimum dan berkesan. vii. Penaksiran dan penilaian kanak--kanak adalah berasaskan pemerhatian klinikal menggunakan kaedah 'pedagogi bermain' (play pedagogy) yang direkodkan dengan jelas. Model Konseptual Kurikulum PERMATA Negara Model konseptual Kurikulum PERMATA Negara ditunjukkan seperti rajah di bawah. Model ini menunjukkan penggabungan komponen pengasuhan dan pendidikan yang perlu di upayakan PENDIDKAN PEMAKANAN SEIMBANG KESELAMATAN KANAK-KANAK PENJAGAAN DAN LATIHAN URUS DIRI AMALAN PENGASUHAN PERKEMBANGAN AWAL MATEMATIK DAN PEMIKIRAN LOGIK PERKEMBANGAN BAHASA , KOMUNIKASI & AWAL LITERASIA PERKEMBANGAN SAHSIAH, SOSIOEMOSI & KEROHANIAN PERKEMBANGAN DERIA &PEMAHAMAN DUNIA PERSEKITARAN PERKEMBANGAN FIZIKAL & PSIKOMOTOR PERKEMBANGAN KREATIVITI & ESTETIKA PENDIDIK IBU BAPA SISTEM KOMUNITI
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 35 melalui usaha pendidik yang terlatih dan profesional, penglibatan ibu bapa dan komuniti dengan bantuan sistem sokongan yang mantap dari pihak berwajib. 3.3 Skop Kurikulum Permata Negara Skop Kurikulum PERMATA Negara meliputi 4 Asas Pengasuhan dan 6 Bidang Pembelajaran untuk perkembangan kanak-kanak seperti berikut: (A) Aspek Asas Pengasuhan: Terdiri daripada empat komponen: 1. Pemakanan Seimbang 2. Keselamatan Kanak-kanak 3. Penjagaan dan Latihan Urus Diri Bayi dan Kanak-Kanak 4. Amalan Pengasuhan (B) Bidang Pembelajaran untuk Perkembangan Kanak-kanak: Terdiri daripada enam bidang iaitu: 1. Perkembangan Sahsiah, Sosio-Emosi dan Kerohanian 2. Perkembangan Bahasa, Komunikasi dan Literasi Awal 3. Perkembangan Awal Matematik dan Pemikiran Logik 4. Perkembangan Deria dan Pemahaman Dunia Persekitaran 5. Perkembangan Fizikal dan Psikomotor 6. Perkembangan Kreativiti dan Estetika
Kurikulum PERMATA Negara 36 SeƟ ap Anak PERMATA Negara 3.4 ASAS PENGASUHAN KANAK-KANAK Setiap pendidik perlu memahami bahawa pengasuhan memberi impak kepada pendidikan yang cemerlang. Pengasuhan yang lengkap dan berkualti memainkan peranan yang penting dalam menentukan keberkesanan perkhidmatan sesebuah TASKA. Pemakanan yang seimbang, keselamatan, kebersihan, dan penjagaan serta amalan pengasuhan yang sempurna merupakan aspek penting dalam pengasuhan kanak-kanak PERMATA. ASAS PENGASUHAN KANAK-KANAK PERMATA 3.4.1 Pemakanan Seimbang Amalan pemakanan yang sihat dan seimbang adalah penting untuk kanak-kanak kerana ianya menyumbang kepada kesihatan, tumbesaran dan perkembangan mereka. Keperluan pemakanan kanak-kanak adalah berbeza mengikut umur kerana kadar tumbesaran dan perkembangan mereka yang berbeza. TASKA perlu menyediakan permakanan yang seimbang, mengikut Garis Panduan Pemberian Makanan Bayi dan Kanak-Kanak Kecil, Kementerian Kesihatan Malaysia 2008, dan sebaik-baiknya mengikut selera dan budaya setempat. Adalah tidak wajar memaksa kanak-kanak makan sesuatu makanan yang tidak disukainya. Pendidik boleh menggantinya dengan jenis makanan lain yang mengandungi zat atau nutrien yang sama, supaya kanak-kanak dapat menikmati makanan berkhasiat.
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 37 (a) Penyusuan Ibu dan Makanan Pelengkap Kurikulum PERMATA Negara memberi penekanan khusus kepada penyusuan ibu, sekurang-kurangnya sehingga bayi berumur 6 hingga 8 bulan. Tetapi ibu-ibu digalakkan meneruskan penyusuan ibu sehingga kanak-kanak berumur 12 bulan. Pendidik hendaklah menggalak dan menyokong penyusuan ibu. Setiap TASKA perlu menyediakan kemudahan dan ruang yang bersesuaian untuk ibu menyusukan bayinya atau menyediakan susu ibu untuk disusukan kemudian oleh pendidik kepada bayi. Pemakanan bayi dan kanak-kanak yang sihat perlu mengikut jenis yang sesuai, dalam kuantiti yang telah ditetapkan seperti dinyatakan dalam Buku Standard Piawaian Operasi Pelaksanaan Kurikulum PERMATA Negara (SOP PERMATA). Pendidik perlulah memahami: x Tempoh optimum penyusuan susu ibu x Umur yang sesuai untuk diperkenalkan dengan makanan pejal x Keperluan nutrien bagi bayi yang masih menyusu x Keperluan tenaga yang dibekalkan oleh makanan pejal Jadual 1 dan 2 memberikan anggaran kuantiti susu yang diperlukan oleh bayi dalam sehari dan keperluan tenaga harian daripada makanan pejal atau pelengkap yang dipetik daripada Garis Panduan Pemberian Makanan Bayi dan Kanak-Kanak Kecil, Kementerian Kesihatan Malaysia, 2008. Kurikulum PERMATA juga menggunapakai Garis Panduan Diet Malaysia, Kementerian Kesihatan Malaysia, 2008 dalam cadangan menu dan penyediaan makanan untuk kanak-kanak di bawah umur 4 tahun. Pelaksanaan cadangan-cadangan yang diberikan dalam garis panduan tersebut akan meningkatkan standard pemakanan dan kualiti penjagaan kesihatan kanak-kanak, sebagaimana harapan yang digariskan dalam Pelan Tindakan Pemakanan Kebangsaan Malaysia 2006 – 2015 (NPANM 2006-2015).
Kurikulum PERMATA Negara 38 SeƟ ap Anak PERMATA Negara (b) Penyediaan Makanan Seimbang untuk Kanak-kanak Pemakanan seimbang amat penting bagi tumbesaran dan perkembangan kanakkanak. Semasa umur kanak-kanak meningkat, mereka perlu diberikan makanan yang seimbang yang mengandungi semua nutrien yang diperlukan. Pendidik hendaklah memastikan makanan yang disediakan adalah segar, berkhasiat dengan amaun yang mencukupi sebagaimana yang ditetapkan dalam garis panduan Kementerian Kesihatan Malaysia. Beberapa aspek penting perlu diberi perhatian oleh pendidik mengenai pemakanan kanak-kanak, ialah: x Kepelbagaian jenis makanan untuk kanak-kanak x Cara dan teknik penyediaan – sebelum, semasa dan selepas memasak; x Amaun makanan x Persekitaran makan – ruang, peralatan, perabot, jadual, dan menu harian x Cara memberi makanan kepada kanak-kanak x Interaksi positif dengan kanak-kanak semasa makan x Adab sebelum, semasa dan selepas makan
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 39 Contoh Menu Harian kanak-kanak TASKA PERMATA Waktu makan Semua kanak-kanak dari umur 6 bulan–4 tahun Sarapan pagi x Bijirin, biskut, atau roti. x Minuman: koko/malta, susu, yogurt buah-buahan, air, dan lain-lain. Minum pagi & snek x Buah-buahan tempatan, oren, apel, anggur, dan lainlain. x Jus atau air kosong. Makan tengahari x Nasi atau bubur, ayam/daging/ikan, digoreng/ dibakar/dikukus. x Sayur yang dimasak (goreng/kukus atau rebus); x Air kosong. Minum petang x Kueh, biskut dan susu/koko/air. Menu yang disediakan perlu mengikut umur dan tahap kesihatan kanak-kanak. Sekiranya terdapat kanak-kanak yang kurang sihat atau mengalami alahan, pendidik perlu menyediakan makanan yang bersesuaian dengan kesihatan mereka. Pendidik juga perlu dari masa ke semasa berbincang dengan ibu bapa tentang keperluan pemakanan anak mereka. Amaun makanan mengikut Garis Panduan Pemberian Makanan Bayi dan Kanak-Kanak Kecil, Kementerian Kesihatan Malaysia, 2008
Kurikulum PERMATA Negara 40 SeƟ ap Anak PERMATA Negara 3.4.2 Penjagaan dan Latihan Urus Diri Bayi Dan Kanak-Kanak (a) Penjagaan Kesihatan Bayi dan Kanak-Kanak di TASKA Kesihatan yang baik adalah asas kepada perkembangan kanak-kanak yang optimum. Pendidik mestilah sentiasa peka terdapat perubahan kesihatan dan tanda-tanda (symptoms) pada diri kanak-kanak. Jika perlakuan kanak-kanak nampak berbeza daripada biasa, maka pendidik perlu memberi perhatian lebih kepada kanak-kanak tersebut, dan jika terdapat tandatanda kanak-kanak tidak selesa, maka pendidik perlu memberitahu ibu bapa dengan segera supaya kanak-kanak dapat dibawa untuk pemeriksaan perubatan. Pendidik perlu mempunyai kefahaman tentang jenis-jenis penyakit yang mudah berjangkit, alahan, dan epidemik dalam kalangan kanak-kanak, dan langkah-langkah awal mencegah serta mengawal penyakit di TASKA. Pendidik juga hendaklah menjalankan pemeriksaan rambut, badan, kuku, dan gigi kanak-kanak secara kerap dan berkala. Setiap kanak-kanak perlu mempunyai Buku Rekod Kesihatan sendiri yang sentiasa dikemaskini. Buku Rekod Kesihatan Kanak-kanak mestilah mengandungi maklumat - maklumat berikut: x Rekod imunisasi dan vaksinasi (jenis imunisasi/vaksinasi dan tarikh diberikan) x Rekod tumbesaran, iaitu tinggi, berat badan, saiz kepala, sebarang kecacatan, dan indeks BMI x Rekod pemeriksaan rawatan kanak-kanak oleh pegawai perubatan x Maklumat status kesihatan kanak-kanak seperti: alahan, asma, hemofilia, kekurangan zat makanan tertentu, masalah pendengaran/penglihatan, atau sesuatu ketidakupayaan fizikal, dan lain-lain. (b) Pemeriksaan Kesihatan Kanak-Kanak: Bayi dan kanak-kanak berisiko tinggi dijangkiti penyakit di TASKA kerana pergaulan sesama mereka. Setiap kanak-kanak mengalami keadaan sakit dari masa ke semasa. Kerap kali kanak-kanak sakit tanpa disedari kerana kanak-kanak kurang pengalaman dan tidak memahami bahawa apa yang dirasakan itu adalah petanda dan simptom penyakit. Pendidik perlu memainkan peranan penting mencegah dan mengawal penyebaran penyakit berjangkit di TASKA.
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 41 Pemeriksaan kesihatan kanak-kanak hendaklah dijalankan secara berkala dengan menjemput pegawai kesihatan kanak-kanak ke TASKA. Pegawai kesihatan akan memaklumkan kepada pendidik sekiranya terdapat perubahan dari segi tahap kesihatan kanak-kanak supaya pemeriksaan lanjut boleh dijalankan. (c) Mengapa bayi dan kanak-kanak lebih mudah dijangkiti penyakit x Bayi dan kanak-kanak belum mempunyai imuniti yang mencukupi untuk melawan kuman yang paling biasa, terutama jangkitan berkaitan pernafasan (selesema). x Bayi dan kanak-kanak mempunyai banyak ciri-ciri perkembangan yang mudah menyebabkan penyebaran kuman, seperti meletakkan objek ke dalam mulut, mengisap jari/puting, lelehan air liur, merangkak dan menyentuh lantai, memakai lampin, dan belum mahir menggunakan tandas dengan betul. x Jumlah kanak-kanak yang ramai di TASKA meningkatkan risiko kanak-kanak dijangkiti kuman/penyakit. x Peredaran udara dalam bilik/ruang penjagaan bayi/kanak-kanak yang kurang memuaskan juga boleh menyebabkan penyakit mudah merebak. (d) Penyakit Berjangkit Dalam Kalangan Kanak-Kanak Penyakit berjangkit adalah penyakit yang boleh merebak dari seorang ke seseorang yang lain. Biasanya penyakit-penyakit ini disebabkan oleh kuman seperti virus, bakteria, kulat dan parasit yang boleh berpindah dari pesakit kepada orang lain melalui sentuhan, penafasan dan luka. Jangkitan sangat mudah berlaku, jika: x bersentuhan dengan kulit seperti jangkitan kurap, kudis, campak, dan lain-lain x menyedut udara yang mengandungi kuman daripada batuk, bersin, ludahan orang yang mengidap penyakit seperti selesema dan batuk x pemindahan kuman daripada najis kanak-kanak yang dijangkiti penyakit seperti cirit-birit Bagi memastikan penyebaran penyakit berjangkit tidak berlaku di TASKA, pendidik hendaklah dapat mengenal pasti pembawa penyakit tersebut, mengasingkan pesakit daripada kanak-kanak lain, menghubungi ibu bapa kanak-kanak tersebut untuk membawanya pulang atau untuk mendapatkan rawatan doktor. Setiap pendidik diwajibkan mencuci tangan dengan teliti selepas menukar lampin bayi atau membawa bayi ke tandas, dan menggunakan ubat nyahkuman dan pengudaraan yang mencukupi di TASKA.
Kurikulum PERMATA Negara 42 SeƟ ap Anak PERMATA Negara (e) Jenis Penyakit Berjangkit Di TASKA x Demam selsema dan batuk x Sakit tekak (sore throat) x Sakit telinga x Cirit birit x Seriawan (thrush) x Penyakit Cocksackie [Tangan, Kaki dan Mulut (HFM)] x Cacar air ( chicken pox) x Sakit mata ( conjunctivitis) x Kudis bButa (Scabies) (f) Panduan Kepada Pendidik Pendidik hendaklah memeriksa keadaan kesihatan kanak-kanak pada setiap pagi dan sebelum kanak-kanak pulang dari TASKA. Pendidik boleh melakukannya secara rambang semasa menyambut ketibaan kanak-kanak seperti berikut. x Melihat mood kanak-kanak (gembira, sedih, mengantuk, meragam, dan lain-lain) x Mengambil suhu badan kanak-kanak menggunakan thermometer x Memberi perhatian jika terlihat ada ruam di kulit, bintik luar biasa, bengkak atau lebam, kanak-kanak menggaru kerana gatal, kepala gatal dan sebagainya x Kanak-kanak mengadu sakit atau kurang sihat, kerap menangis x Wujud tanda-tanda sakit yang lain seperti batuk, bersin, susah bernafas, cirit-birit, muntah dan sebagainya x Melihat log harian yang ditulis oleh ibu/bapa sekiranya kanak-kanak sememangnya kurang sihat sebelum datang ke TASKA Sekiranya pendidik mempunyai kebimbangan tentang keadaan kesihatan kanak-kanak, berhubunglah dengan ibu bapa untuk berbincang. Kemungkinan ibu bapa perlu membawa anaknya pulang dan mendapatkan pemeriksaan perubatan daripada pengamal perubatan. Sekiranya pendidik merasakan bahawa kanak-kanak boleh meneruskan aktiviti di TASKA, pastikan ibu bapa dimaklumkan tentang keadaan anaknya dan ambil langkah-langkah yang boleh mengurangkan kesakitan anak tersebut. Pendidik perlu memastikan keadaan kanak-
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 43 kanak tersebut sentiasa diperhatikan dan membuat catatan dari masa ke semasa, bagi memudahkan ibu bapa memahami keadaan kesihatan anak mereka. Bagi kanak-kanak yang kurang sihat di TASKA pendidik hendaklah: x menyediakan bilik kuarantin untuk memastikan kanak-kanak mendapat rehat yang cukup sementara menunggu ibu bapa datang menjemput anak mereka; x memberi tugas kepada salah seorang pendidik untuk memerhati dan bersama dengan kanak-kanak bagi membantu keperluan kanak-kanak tersebut; x berikan ubat mengikut preskripsi yang betul dengan keizinan ibu bapa; x elakkan kanak-kanak lain mendekati kanak-kanak yang kurang sihat. (g) Penjagaan Kesihatan Oral Pendidik perlu memastikan kesihatan oral bayi dan kanak-kanak diberi perhatian. Kanak-kanak perlu dilatih untuk menggosok gigi dan menjaga kebersihan oral mereka. Panduan cara menggosok gigi yang betul hendaklah dipamerkan supaya kanak-kanak memahami cara yang betul melakukannya. Pihak TASKA hendaklah menjemput pakar pergigian untuk menjalankan pemeriksaan kesihatan oral kanak-kanak sekurang-kurangnya 4 kali setahun. Sebarang maklumat berkaitan dengan kesihatan oral kanak-kanak hendaklah diamklumkan kepada ibu bapa. (h) Latihan Urus Diri Bayi Dan Kanak-Kanak Kanak-kanak hendaklah digalakkan menjaga kebersihan diri dan peralatan peribadi mereka. latihan urus diri yang dijalankan oleh pendidik kepada kanak-kanak akan membantu mereka memahami cara menguruskan diri mereka terutamanya yang berkaitan dengan kebersihan, kesihatan, adab dan keselamatan diri mereka. Sebahagian besar peruntukan masa kanak-kanak di TASKA digunakan untuk melatih kanak-kanak mengurus diri sendiri. Latihan ini dijadikan sebagai aktiviti rutin yang wajib dilaksanakan oleh pendidik. Melalui aktiviti rutin, kanak-kanak dilatih mengurus diri seperti makan, mandi, gosok gigi, buang air di tandas, memakai pakaian, menyediakan alat permainan, mengemas peralatan selepas aktiviti, dan sebagainya. Semua aktiviti ini merupakan kemahiran asas hidup yang diperlukan oleh seorang kanak-kanak untuk dapat hidup secara berdikari. Ia juga dapat membina daya ketahanan dan jati diri kanak-kanak.
Kurikulum PERMATA Negara 44 SeƟ ap Anak PERMATA Negara (i) Kebersihan Diri Sendiri Jenis Latihan Latihan Yang Diberikan Kepada Kanak-Kanak Membasuh tangan x Beratur untuk menggunakan sinki x Buka pili dengan perlahan x Basuh tangan menggunakan sabun x Tutup pili air x Lap tangan dengan tuala sendiri Mandi sendiri : (pendidik hendaklah memastikan kanak-kanak lelaki dan perempuan mandi berasingan) Memakai pakaian dan menghias diri x Mandi pada masa yang ditetapkan x Membuka pakaian dan meletakkannya ke dalam bekas/bakul yang disediakan x Memakai tuala setiap kali masuk dan keluar bilik mandi x Menggunakan sabun dan shampoo dengan betul x Mandi sendiri dalam kumpulan kecil (dipantau oleh pendidik mesti memantau) x Kanak-kanak lelaki dan perempuan mandi di bilik mandi berasingan atau pada masa yang berlainan x Menyimpan semua peralatan mandian selepas digunakan x Menyidai tuala mandi di tempat yang disediakan x Menyimpan pakaian kotor dalam beg berasingan untuk dibawa pulang x Memakai pakaian bersih, menyikat rambut dan memakai bedak Mengosok gigi x Menggosok gigi setiap kali selepas makan x Menggunakan ubat gigi x Berkumur menggunakan cawan x Simpan berus gigi dan cawan di tempatnya Latihan ke tandas bagi bayi dan kanak-kanak kecil dan bayi Kanak-kanak 1-2 tahun: x Lihat tanda-tanda kesediaan kanak-kanak ke tandas, misalnya lampin kanak-kanak kering dalam jangka masa yang lama, maka sudah tiba masanya untuk ke tandas x Latih kanak-kanak ke tandas dengan lebih kerap (contohnya; 2 hari pertama latih kanak-kanak ke tandas setiap 20 minit atau mengikut kadar yang perlu) x Latih kanak-kanak ke tandas pada waktu pagi atau setiap kali selepas makan x Gunakan potty atau tandas yang sesuai x Puji kanak-kanak yang berjaya melatih diri ke tandas x Pujuk dan beri sokongan kepada kanak-kanak yang masih belum berjaya ke tandas sendiri
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 45 Kanak-kanak 2 tahun ke atas: x Kanak-kanak digalakkan ke tandas pada waktu pagi, selepas x Makan dan sebelum memulakan aktiviti x Membasuh tangan setiap kali menggunakan tandas x Memaklumkan pendidik sebelum dan selepas ke tandas (NOTA: pendidik hendaklah memastikan tempoh kanak-kanak di tandas tidak terlalu lama atas faktor keselamatan) Waktu tidur x Membantu pendidik menyusun alas tidur x Membantu pendidik mengemas tempat tidur (nota: pendidik hendaklah mengawasi kanak-kanak semasa mereka tidur atas faktor keselamatan) Waktu pulang x Menyusun beg dan barangan sendiri yang akan dibawa pulang x Menunggu ibu bapa/penjaga menandatangani buku rekod pulang x Bersalam denagn pendidik dan mengucapkan ‘selamat tinggal’ sebelum pulang (j) Latihan Urus Diri – Mengurus Peralatan Peribadi Dan Barang Permainan Jenis Latihan Latihan Yang Diberi Kepada Kanak-Kanak Semasa ketibaan: Kasut dan beg pakaian x Menyusun kasut dan beg di tempat yang disediakan apabila tiba di TASKA x Kanak-kanak hendaklah mengambil dan menggunakan peralatan peribadi sendiri sahaja (nota: pendidik hendaklah melatih kanak-kanak mengenal peralatan peribadi mereka) Semasa bermain: Penjagaan barang mainan x Keluarkan barang mainan yang telah dipilih dari bekasnya x Menjaga barang permainan dengan baik x Menyimpan semula semua barang permainan yang telah digunakan ke tempat asalnya x Membantu pendidik membersihkan barang permainan seminggu sekali
Kurikulum PERMATA Negara 46 SeƟ ap Anak PERMATA Negara (k) Latihan Urus Diri – Menjaga Adab dan Kesopanan Jenis Latihan Latihan Yang Diberikan Kepada Kanak-Kanak Bersalam x Bersalam dengan pendidik dan kawan-kawan x Bersalam dengan ibu bapa, tetamu dan orang dewasa x Menggunakan bahasa yang sopan semasa berbual x Sentiasa hormat kepada ibu bapa, tetamu dan orang dewasa Berjalan x Menundukkan kepala setiap kali melintas di hadapan orang x Jangan/Tidak makan atau minum sambil berjalan Bermain Semasa aktiviti bermain dan belajar x Beratur dan menunggu giliran dengan sabar semasa mengambil barangan. x Berkumpul dengan tertib dalam kumpulan sebelum bermain x Bermain bersama rakan-rakan, berkongsi dan bekerjasama x Bantu membantu semasa bermain dengan rakan x Tidak berebut atau menganggu rakan yang sedang bermain x Memohon maaf sekiranya terlanggar rakan, terambil barang rakan-rakan semasa bermain x Sentiasa mendengar nasihat dan tunjuk ajar pendidik semasa bermain x Menunggu giliran untuk bermain dengan sesuatu alat permainan seperti; buaian; jongkang jongkit; gelongsor dan lain-lain x Menjaga kebersihan kawasan, jika terdapat sampah, dibuang ke dalam tong sampah. Makan x Basuh tangan sebelum dan selepas makan x Duduk dengan sopan x Membaca doa sebelum dan selepas makan x Menghormati rakan-rakan semasa makan x Tidak menumpahkan makanan x Mengambil makanan secukupnya x Meletakkan pinggan dan cawan di tempat yang disediakan selepas makan x Membantu pendidik mengemas dan membersih ruang makan makan Tidur x Membaca doa sebelum dan selepas tidur x Tidur dengan tertib x Menghormati rakan-rakan yang sedang tidur Pulang x Bersalam dengan ibu bapa/penjaga. x Mengucapkan terima kasih kepada pendidik dan rakan x Bersalam dengan pendidik dan melambaikan ‘goodbye’.
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 47 3.4.3 Keselamatan, Kebersihan dan Kesihatan (a) Keselamatan Kanak-Kanak Di TASKA Pendidik bertanggungjawab memastikan setiap pergerakan kanak-kanak diawasi dan mereka berada dalam keadaan yang selamat dan jauh dari segala bentuk bahaya. Memandangkan TASKA sebagai sebuah institusi yang mempunyai sejumlah kanak-kanak, maka suasananya amatlah berbeza daripada rumah mereka. Setiap ruang yang disediakan hendaklah mempunyai ciri-ciri keselamatan yang sudah ditetapkan sama ada oleh pihak pengurusan TASKA atau agensi yang terlibat dengan pendaftaran sesebuah TASKA. Setiap pendidik perlu memberi perhatian yang serius terhadap aspek keselamatan TASKA, terutamanya keselamatan kanak-kanak semasa mereka berada di TASKA. Pelbagai langkah perlu diambil untuk memastikan kanak-kanak sentiasa berada dalam keadaan selesa dan selamat. (b) Keselamatan Fizikal, Peralatan Dan Ruang Pembelajaran Kanak-Kanak Keadaan premis/bangunan sesebuah TASKA memainkan peranan penting dalam menentukan tahap keselamatan kanak-kanak semasa berada di TASKA. Bangunan yang digunakan untuk sesebuah TASKA perlulah mendapat kelulusan daripada semua agensi yang terlibat dalam proses pendaftaran sesebuah TASKA. Kebenaran yang diperolehi dari semua agensi ini juga akan menentukan keluasan sesebuah TASKA dan jumlah kanak-kanak yang dibenarkan berada di TASKA. Selain daripada itu semua langkah-langkah keselamatan berhubung dengan keperluan pihak Jabatan Bomba dan Penyelamat dan Jabatan Kesihatan perlulah dipatuhi dan diperbaharui dari masa ke semasa mengikut keperluan pendaftaran. TASKA yang baik akan menyediakan kelengkapan serta pelbagai program yang dapat merangsang perkembangan pembelajaran kanak-kanak. Setiap ruang yang digunakan untuk keperluan dan kegunaan kanak-kanak hendaklah dilengkapi dengan peralatan dan perabot yang bersesuaian dan selamat untuk digunakan. Jangan sekali-kali menggunakan perabot atau peralatan yang telah rosak atau tidak boleh digunakan lagi. Setiap perabot atau peralatan yang rosak hendaklah diperbaiki atau disimpan ditempat berasingan sebelum dilupuskan.
Kurikulum PERMATA Negara 48 SeƟ ap Anak PERMATA Negara (c) Memastikan Keselamatan Fizikal Kanak-Kanak Di TASKA Ruang Spesifikasi Keselamatan Pagar/pintu masuk x Pintu/pagar sentiasa ditutup dan dikunci supaya kanak-kanak dan orang asing tidak mudah keluar dan masuk dari bangunan. x Jika mampu boleh guna sistem kad sentuh semasa masuk dan keluar bangunan TASKA Ruang menunggu x Peralatan dan perabot yang digunakan hendaklah tidak dibuat daripada bahan yang membahayakan kanak-kanak seperti meja atau almari yang diperbuat daripada kaca x Hiasan bunga hendaklah dari jenis yang tidak beracun x Tanda dilarang merokok ditampal di dinding ruang menunggu Ruang Pembelajaran x Semua barang mainan dan pembelajaran kanak-kanak daripada bahan yang selamat, dan tidak beracun x Cat yang digunakan hendaklah jenis tanpa bahan kimia pelambam (lead) x Bucu meja dan almari yang bulat x Rak tidak terlalu tinggi dan tidak menggunakan pintu kaca x Sentiasa berada bersama kanak-kanak semasa mereka bermain Ruang Tidur x Tingkap yang rendah x Katil tidur disusun kemas x Peralatan tidur (tilam, bantal, selimut) disimpan dengan teratur dalam almari x Semua peralatan tidur dibasuh seminggu sekali dengan pencuci nyahkuman Ruang Makan x Peralatan dan perabot dilap dengan pencuci nyahkuman x Peralatan makan dibasuh dan dikeringkan setiap kali selepas digunakan Tandas x Pintu tandas sentiasa ditutup x Lantai tandas dilap hingga kering x Semua peralatan mandian disimpan dengan baik Dapur x Meletakkan pagar atau pintu keselamatan x Kanak-kanak tidak dibenarkan masuk ke ruang dapur x Peralatan elektrik ditempatkan jauh dari kanak-kanak x Lantai dapur sentiasa kering x Gas ditutup setiap kali digunakan Laluan dan tangga x Tiada halangan atau perabot x Cahaya yang cukup terang x Lantai yang tidak licin x “Railing” mengikut ketinggian kanak-kanak terutama di tangga x Meletakkan pagar keselamatan ditempat yang bersesuaian Permainan luar x Peralatan yang digunakan diperbuat dari bahan yang selamat mengikut standard yang ditetapkan x Saiz yang sesuai dengan kanak-kanak x Tidak menghalang pergerakan kanak-kanak x Tiada bucu tajam atau permukaan licin Persekitaran Luar x Rumput selalu dipotong, tiada haiwan atau serangga merbahaya, tiada air bertakung yang membiak nyamuk, dan lain-lain.
Kurikulum PERMATA Negara SeƟ ap Anak PERMATA Negara 49 (d) Keselamatan Emosi Kanak-kanak berada di TASKA dalam tempoh yang agak lama, iaitu hampir separuh/sepanjang hari dan kebanyakan masa mereka adalah bersama pendidik. Dalam konteks ini, sebahagian besar masa aktif kanak-kanak dihabiskan di TASKA oleh itu pendidik mempunyai peranan yang amat penting dalam memastikan kanak-kanak sentiasa berada dalam keadaan selesa dan jauh daripada perasaan takut atau curiga. Kanak-kanak perlu memahami setiap sudut dan ruang di TASKA adalah direkabentuk untuk kegunaan mereka. Pendidik perlu peka tentang setiap keperluan kanak-kanak semasa berada di TASKA, dan memastikan setiap keperluan kanak-kanak dipenuhi mengikut jadual aktiviti yang disediakan. Dalam membina sahsiah dan sosio-emosi yang stabil, kanak-kanak perlu sentiasa merasa dirinya selamat semasa di TASKA. Pendidik hendaklah memastikan sebarang tindakan yang diambil tidak akan menjejaskan emosi kanak-kanak. Sekiranya kanak-kanak melakukan kesalahan, pendidik hendaklah menggunakan pendekatan yang paling berhemah dan berlemah-lembut untuk menegur, dengan cara yang baik, menggunakan bahasa yang mudah difahami oleh kanak-kanak dan dengan kasih sayang untuk membolehkan mereka menerima teguran dengan lebih berkesan. 3.4.4 Amalan Pengasuhan Di TASKA Pendidik perlu memainkan peranan yang penting dalam memberikan pengasuhan dan pendidikan yang terbaik untuk kanak-kanak di TASKA. Semasa di TASKA, pendidik merupakan individu yang paling hampir dengan kanak-kanak. Mereka seolah-oleh "ibu" kedua kepada kanak-kanak. Pendidik berperanan untuk memberikan sepenuh kasih sayang dan perhatian yang diperlukan oleh kanak-kanak selain daripada memberi sokongan dan tunjuk ajar pelbagai aspek kehidupan kepada kanak-kanak. Antara amalan asuhan yang boleh diamalkan oleh pendidik bagi membantu menggalakkan perkembangan positif kanakkanak ialah: x Menggalakkan hubungan dan interaksi antara pendidik, kanak-kanak dan ibu bapa x Prihatin terhadap keperluan kanak-kanak x Empati dengan keadaan fizikal dan emosi kanak-kanak x Memberi kasih sayang yang sama rata terhadap kanak-kanak x Menggalakkan kanak-kanak melibatkan diri dalam aktiviti yang dijalankan x Memberi pujian dan sanjungan kepada hasil kerja dan peningkatan pembelajaran kanak-kanak x Menerima kanak-kanak mengikut tahap keupayaan dan kebolehan mereka
Kurikulum PERMATA Negara 50 SeƟ ap Anak PERMATA Negara x Mengamalkan sikap adil dan tidak pilih kasih terhadap kanak-kanak x Sentiasa peka dengan keperluan kanak-kanak x Melayan kanak-kanak dengan senyuman dan suara yang lemah lembut x Sentiasa menjaga ketrampilan diri yang kemas dan bersih. Sehubungan itu, bagi mengalakkan kesinambungan amalan asuhan yang baik dan berkualiti di TASKA dan di rumah, pendidik hendaklah sentiasa berkomunikasi dengan ibu bapa. Ibu bapa perlu dimaklumkan tentang setiap program yang dijalankan di TASKA supaya amalan asuhan tersebut berterusan dan memberi kesan yang baik kepada kanak-kanak. Kerjasama baik antara pendidik dan ibu bapa dalam aspek asuhan akan membuatkan kanakkanak lebih berkeyakinan kerana mereka sememangnya memerlukan perhatian dan kasih sayang daripada ibu bapa dan pendidik mereka. Alam kanak-kanak merupakan suatu proses perkembangan yang dilalui oleh setiap manusia. Proses ini membawa kepada perubahan dan perkembangan fizikal, mental dan juga sosial diri seseorang dan berkekalan sehingga dewasa. Oleh sebab itu, bagi memastikan proses perkembangan ini berlaku dengan baik, pendidik diingatkan supaya sentiasa komited untuk memberikan sepenuh perhatian dan bimbingan kepada anak-anak/kanak-kanak dalam jagaan mereka. Wujudkanlah perasaan kasih sayang antara pendidik dan anak-anak di bawah jagaan mereka. Berkomunikasilah dengan anak-anak secara positif, contohnya dengan makan bersama-sama akan memberi ruang untuk para pendidik dan anak-anak untuk berinteraksi secara lebih mesra dan santai. Ini membolehkan pendidik memahami kanakkanak dengan lebih baik. Dan yang penting ialah, utamakanlah keselamatan dan kebersihan semasa bersama-sama mereka. (a) Keselesaan Kanak-Kanak Di TASKA TASKA adalah rumah kedua bagi kanak-kanak dengan sebahagian besar masa kanakkanak dihabiskan di TASKA. Pusat-pusat seumpama ini selain daripada menjadi tempat di mana anak-anak kecil ini dapat ditinggal dan dijaga dengan baik akan juga dapat menentukan pertumbuhan yang sihat dari segi fizikal dan mental mereka/kanak-kanak kecil ini. Oleh itu, pembesaran dan perkembangan kanak-kanak sangat bergantung kepada persekitaran fizikal TASKA seperti kebersihan, makanan yang seimbang dan tahap keselamatan TASKA yang terbaik. TASKA mestilah tidak mengabaikan aspek perkembangan minda dan personaliti anakanak di samping aspek jagaan dan keselamatan. Selain mengambil kira aspek-aspek keselamatan fizikal dan emosi semasa kanak-kanak, TASKA juga perlu memberi perhatian kepada keselesaan kanak-kanak. Keselesaan kanak-kanak semasa berada di TASKA akan membolehkan kanak-kanak menggunakan sepenuhnya peluang yang diberikan kepada