ธุรกจิ ของคุณ ถ่ายทอดสอนผู้อ่ืนได้หรือไม่ ?
ถ้าธุรกิจของคณุ เรียนรู้ได้ยากเกินไป มีขบวนการท่ีซบั ซ้อนเกินไป มีคนเกง่ เชน่ คณุ เทา่ นนั้
10จงึ จะทําได้ ถ้าลกั ษณะสนิ ค้าและบริการของคณุ เป็นเชน่ นี ้ก็ไมค่ วรท่ีจะนํามาทําระบบแฟ
รนไชส์ เพราะคณุ ต้องใช้เวลานานในการสอนกนั และยงั ต้องการความสามารถเฉพาะบคุ คลอีก อยา่ งนีก้ ็ยาก
11ในการสร้างระบบแฟรนไชส์ เพราะธรุ กิจแฟรนไชส์นนั้ จะต้องถ่ายทอดสผู่ ้อู ื่นได้ โดยใช้เวลาการอบรมไมน่ าน
นกั และมนั ยากถ้าคณุ ต้องประกาศปด้วย
ธุรกจิ ของคุณต้องใช้พรสวรรค์หรือไม่ ?
งานศลิ ปะท่ีต้องอาศยั พรสวรรค์เฉพาะบคุ คลเป็นลกั ษณะ
ธุรกิจที่ไมเ่ หมาะท่ีจะทําแฟรนไชส์ เชน่ การวาดรูป ถ้าคณุ
พิจารณาดแู ล้ววา่ ธุรกิจของคณุ จําเป็นต้องอาศยั พรสวรรค์พิเศษเฉพาะบคุ คล คณุ
ก็ตดั สนิ ใจได้วา่ เป็นไปไมไ่ ด้ท่ีจะทําแฟรนไชส์ หรือในบางกรณี กลมุ่ ของธรุ กิจ
ประเภทนีอ้ าจจะต้องใช้คนกลมุ่ อาชีพเดียวกนั อยา่ งแฟรนไชส์การออกแบบและ
ตกแตง่ ก็จะกําหนดคณุ สมบตั ขิ องคนที่จบสถาปนิก หรืออาชีพคลนิ ิกแพทย์เฉพาะ
ทาง ก็จะกําหนดคณุ สมบตั ขิ องอาชีพแพทย์ วธิ ีนีก้ ็จะเป็นทางออกท่ีเป็นไปได้ แต่
12ปัญหามีอยวู่ า่ คณุ จะควบคมุ มาตรฐานของงานศลิ ป์ ให้เป็นรูปแบบเดียวกนั ได้อยา่ งไร
ธุรกจิ ของคุณนัน้ ลอกเลียนแบบได้ยากไหม ?
มีแฟรนไชส์ขายอาหารเช้า ท่ีเปิดตวั ขนึ ้ มาอยา่ งฮือฮา แตก่ ็ต้อง
ทยอยปิดตวั กนั ไป เพราะตวั สินค้าขาดคณุ สมบตั ขิ ้อนี ้คือเป็น
ธุรกิจที่ลอกเลียนแบบได้ง่ายเกินไป การขายอาหารเช้ามี
ลกั ษณะท่ีสามารถลอกเลียนแบบได้ง่ายทําให้ผ้ลู งทนุ ไมเ่ ห็นความจําเป็นท่ีจะต้อง
จา่ ยเงินเพ่ือซือ้ แฟรนไชส์สามารถฝึกและทดลองด้วยตวั เอง หรือใช้ผ้รู ู้แนะนํา หรือ
เรียนระยะสนั้ ๆ มาก็ทําได้แล้ว
สนิ ค้าและบริการของคุณ มีการซอื้ ซาํ้ หรือไม่ ?
มีธุรกิจหนง่ึ เป็นอาหารเสริมนํามาทําระบบแฟรนไชส์ ซง่ึ ชว่ งแรกที่แฟรนไชซี่ซือ้ ไปทํา ทํา
13ได้ดมี าก เพราะเป็นธุรกิจที่ลงทนุ ตา่ํ ขายเพียง 4-5 ชดุ ก็คืนทนุ ได้แล้วในเวลาเพียง 2-3
อาทิตย์เทา่ นนั้ ท่ีขายหลงั จากนนั้ ก็คือกําไร ดเู สมือนวา่ ธุรกิจนีน้ า่ สนใจมีจดุ ดงึ ดดู ที่ไมต่ ้องลงทนุ มาก ไมม่ ี
ความเสี่ยงเลย แตป่ รากฏว่าเมื่อทําไปเร่ือยๆ นานๆ จงึ จะมีรายได้เข้ามาที เพราะสนิ ค้าที่นํามาขายเป็นของท่ี
14ลกู ค้ารู้สึกวา่ ไมใ่ ชข่ องจําเป็น ไมค่ อ่ ยมีการมาซือ้ ซํา้ อีก สดุ ท้ายแฟรนไชซ่ีก็ขาดรายได้ หรือมีรายได้ไมส่ มํ่าเสมอ
ไมเ่ พียงพอตอ่ ชีวติ ประจําวนั จนต้องหนั ไปทําอาชีพอื่น
ธุรกจิ ของคุณมีการแข่งขัน สูงหรือไม่ ?
มีธุรกิจรายใหญ่ของไทย 2-3 ราย ที่มีคณุ สมบตั ิ
ครบถ้วนสมบรู ณ์พร้อม มีทงั้ ช่ือ มีสาขาที่เปิดมาแล้ว มี
ประสบการณ์ชํ่าชองในธรุ กิจเป็นผ้นู ําตลาด แตท่ ้ายที่สดุ ต้องเปลี่ยนกลบั ไปใช้
ระบบดลี เลอร์อยา่ งเก่า เพราะมาตายด้วยการเป็นธรุ กิจท่ีอยทู่ า่ มกลางการ
แขง่ ขนั ที่ดเุ ดอื ด เพราะสินค้าเหลา่ นนั้ ในท้องตลาดก็มีขายเชน่ เดียวกนั เกิด
การลดราคาสะบนั้ หนั่ แหลก ในที่สดุ ร้านแฟรนไชส์ก็ไมม่ ีจดุ ท่ีได้เปรียบ แต่
กลบั เสียเปรียบเพราะระเบยี บข้อกําหนดตา่ งๆในระบบแฟรนไชส์ คณุ จะเห็น
15วา่ แม้คณุ สมบตั ทิ ่ีครบถ้วนเกือบจะเพอร์เฟค 100% แตป่ ัญหาการแขง่ ขนั สงู ก็
จะทําให้ระบบแฟรนไชส์ไปไมร่ อดอยา่ งไมน่ า่ เชื่อ
ธุรกจิ คุณไม่ลงทนุ สูงเกนิ ไป (ไม่เกนิ 3 ล้าน)
ใช่ไหม ?
การลงทนุ ในธุรกิจของคณุ ไมค่ วรสงู เกินไป อยา่ งกรณี
ของฟาสท์ฟ้ดู ในไทยนนั้ ปิดตวั ลงไปมาก เพราะสาเหตทุ ่ีลงทนุ สงู เกินไป
จะต้องสร้างยอดขายตอ่ เดอื นมากเทา่ ไหร่จงึ จะคนื ทนุ ได้
การลงทนุ ท่ีสงู เกินไปก็จะทําให้หาแฟรนไชซ่ียาก มีความเส่ียงและทําให้โอกาส
ในการขยายตวั ได้ยากขนึ ้ ไปด้วย สําหรับตวั เลขการลงทนุ ที่ระบไุ ว้ไมเ่ กิน 3
ล้านนนั้ ได้มาจากการลงทนุ ของแฟรนไชส์สว่ นใหญ่ในบ้านเราจะอยใู่ นระดบั นี ้
16 ผลกาํ ไรไม่ต่าํ เกนิ ไป (มากกว่า 30,000 บาท/เดอื น)
คณุ จะสงั เกตเห็นวา่ แฟรนไชส์ท่ีลงทนุ ต่ําเป็นคีออสรถเข็นตา่ งๆ
จะบมู กนั อยพู่ กั หนง่ึ แล้วก็ถดถอยเหมือนๆกนั หมด จนกระทง่ั
บางรายปิดตวั หายจากท้องตลาดไปเลย ทงั้ ท่ีบางรายบริษัทแมเ่ ป็นยกั ษ์ใหญ่
การท่ีแฟรนไชส์ลงทนุ ตํ่า ที่มีคนตกงานเข้ามาซือ้ แฟรนไชส์ไปทํากนั เยอะแยะ
มากมาย ดแู ล้วเหมือนบมู สดุ ๆ แตแ่ ฟรนไชส์ลงทนุ ตํ่าเหลา่ นนั้ ก็ย่อมทํากําไรได้ตํ่า
ด้วยเชน่ กนั ผ้ทู ี่ลงทนุ ซือ้ แฟรนไชส์รถเขน็ เปิดอย่ขู ้างถนน เมื่อทําไประยะหนงึ่ ก็รู้สกึ
วา่ ขาดความก้าวหน้า และไมเ่ หน็ ทางท่ีจะทําให้รวยขนึ ้ ได้เพราะเงินที่ได้รับไม่
เพียงพอตอ่ การใช้จา่ ยประจําเดอื น
ร้านแฟรนไชส์ไมค่ วรที่จะมีสินค้าที่มีเปอร์เซ็นต์ของกําไร (มาร์จิน้ ) น้อยเกินไป เพราะคณุ จะต้องเก็บคา่ รอยลั ตี ้
ฟี จากแฟรนไชซ่ีของคณุ ที่สว่ นใหญ่จะหกั กนั ประมาณ 5-10% ของยอดขาย ดงั นนั้ ถ้าสินค้าและบริการนนั้ มี
เปอร์เซ็นตข์ องกําไรตํา่ คณุ ก็จะเก็บคา่ รอยลั ตี ้ตอ่ เดือนไมไ่ ด้ คณุ ก็จะขาดเงินมาบริหารระบบแฟรนไชส์ของคณุ
และเม่ือแฟรนไชซี่ของคณุ หกั คา่ ใช้จา่ ยทงั้ หมดแล้ว รวมทงั้ หกั เปอร์เซน็ ต์ยอดขายให้คณุ แล้ว กําไรสทุ ธิคงเหลือ
ไมน่ า่ จะตํ่ากว่า 20,000 บาทตอ่ เดือน หรือไมต่ าํ่ กวา่ เกณฑ์เงินเดอื นท่ีคนทวั่ ได้รับ มีรายได้เพียงพอท่ีคนทว่ั ไป
ใช้จา่ ยตอ่ คนตอ่ เดือน รวมทงั้ ใกล้เคียงตอ่ การเปรียบเทียบทางเลือกระหวา่ งการลงทนุ ทําธรุ กิจ กบั การเป็น
17ลกู จ้างบริษัทคุณเป็ นเจ้าของสทิ ธิท่ถี ูกต้องหรือไม่ ?
เป็นเร่ืองที่ไมน่ า่ เช่ืออีกเร่ืองหนงึ่ ที่ บริษัทยกั ษ์ใหญ่ท่ีทําแฟรน
ไชส์มานาน มีระบบการทําตลาดท่ีแขง็ แกร่ง ยงั ต้องปรับปรุง
รูปแบบร้านแฟรนไชส์เข้าสวู่ ิธีการเดมิ ก็คอื ดีลเลอร์ เพราะมีข้อผิดพลาดที่ไมใ่ ช่
เจ้าของสิทธ์ิย่ีห้อสนิ ค้าที่ขาย เชน่ สนิ ค้าไอที และคอมพวิ เตอร์ท่ีขายบริษัทไมไ่ ด้เป็น
เจ้าของสนิ ค้าเอง ชว่ งแรกๆท่ีทํานนั้ บริษทั แมไ่ ด้สิทธ์ิในการขายสินค้ายี่ห้อดงั เพียง
รายเดียว แตต่ อ่ มาภายหลงั ทกุ คนสามารถขายยี่ห้อเดียวกนั และราคาที่ตายตวั
แตร่ ้านแผงลอย ร้านทว่ั ไปกลบั มีสนิ ค้าให้ลกู ค้าเลือกได้อยา่ งหลากหลายมากมายหลายย่ีห้อ และยงั มีการ
ตอ่ รองราคาได้อยา่ งสนกุ สนาน ทําให้ร้านที่อยใู่ นระบบแฟรนไชส์ต้องการที่จะมีอิสระในการทําเช่นนนั้ บ้าง เพ่ือ
ความอยรู่ อดตอ่ การแขง่ ขนั ท่ีร้อนแรง ในที่สดุ ร้านแฟรนไชส์ดงั ของบริษัทยกั ษ์ใหญ่ต้องกลบั มาใช้ระบบดีลเลอร์
อยา่ งเกา่
ซง่ึ ถ้าหากธุรกิจดงั กลา่ วให้ความสําคญั มงุ่ มน่ั ในการสร้างรากฐาน การจดั การที่แข็งแกร่งมากกวา่ เรื่อง
18เปา้ หมายการขายตวั สนิ ค้าแล้ว เชน่ การสร้างจดุ เดน่ ในเรื่องการให้บริการ จะทําให้ร้านแฟรนไชส์นนั้ ยืนยาวอยู่
ได้
คุณเป็ นผู้บริหารท่มี ีความสามารถหรือไม่ ?
ถ้าคณุ ขายแฟรนไชส์ออกไปนนั้ คณุ จะต้องมีทกั ษะในการบริหารงานในระบบใหญ่ และ
มนั ก็จะยากยง่ิ ขึน้ เมื่อคณุ ต้องบริหารแฟรนไชซ่ี ที่ไมใ่ ชล่ กู จ้างของคณุ ดงั นนั้ จงึ จําเป็น
อยา่ งยง่ิ ท่ีคณุ จะต้องเป็นผ้บู ริหารที่มีความแขง็ แกร่ง อยา่ งไรก็ตามหากคณุ ทราบว่าคณุ ออ่ นในเรื่องใด ขอ
แนะนําให้คณุ หาที่ปรึกษาหรือจ้างคนท่ีเก่งในเร่ืองนนั้ ๆ มาชว่ ยเสริมสร้างให้มีพฒั นาการที่ดีย่ิงขนึ ้ หรือมีทีมงาน
บริษทั ท่ีเข้มแขง็ ยิง่ ขนึ ้
อีกกรณีหนงึ่ คือ ลกั ษณะนิสยั สว่ นตวั คณุ รู้ไหมวา่ เหตกุ ารณ์ที่ผา่ นมานนั้
มีแฟรนไชส์หลายรายที่กําลงั จะไปได้ดี แตผ่ ้บู ริหารมีนิสยั การใช้เงินที่
ฟ่ มุ เฟื อย จนกระทง่ั หมดเงินจา่ ยให้กบั ซพั พลายเออร์ในท่ีสดุ ร้านของแฟ
รนไซซ่ีก้ไมไ่ ด้สินค้าเข้ามาขายภายในร้าน ทําให้แฟรนไชส์เหลา่ นนั้
ล้มเหลวลงไปอยา่ งนา่ เสียดายมาก
Step 1 จัดระเบียบ
ธุรกจิ ใหม่ สร้าง
ระบบงาน
ทําระบบมาตรฐาน QSC ของท่ี
ต้องมี
มันคืออะไรหรือคะ ?
มันคือ การทาํ ให้ร้านทุกแห่ง มีสินค้า-บริการ ท่ลี ูกค้าพงึ พอใจ เหมือนกันทุกร้าน พูดง่าย
มากค่ะ แต่ทาํ ไม่ง่ายนะคะ
ไมว่ า่ กิจการค้าปลีกประเภทไหนก็ตาม จะมีผลวิจยั ออกมาเหมือนกนั หมดว่า หวั ใจของความสําเร็จ ของธุรกิจ
ค้าปลีก ขนึ ้ อยกู่ บั 3 เร่ือง คือ QSC
ที่เน้นตรงนี ้คือ ก่อนจะขายแฟรนไชส์ คณุ ต้องจดั ระเบียบ ระบบของกิจการให้แข็งเสียก่อน ด้วยการสร้างความ
ความคงเส้นคงวาในการบริหารจัดการ แตถ่ ้าคณุ ไมร่ ู้วา่ มนั จะเริ่มจากตรงไหน น่ีคอื ข้อแนะนํา
QSC เกิดผล ให้ลกู ค้ากลบั มาซํา้ แล้วซํา้ อีก ความพงึ พอใจของลกู ค้านี ้จะทําให้เขาพาลกู ค้ารายใหมม่ าให้คณุ
เพม่ิ ขนึ ้ อีก จดุ นี ้แหละคะ่ ที่จะสร้างความมนั่ คงระยะยาวๆ และสร้างยอดขายอยา่ งตอ่ เนื่อง
แต่ เราจะทาํ ได้อย่างไร ?
Q=Quality วิธีการควบคมุ คณุ ภาพสนิ ค้า ให้ดเี ลศิ เสมอ
S=Service กระบวนการ ให้บริการท่เี ยยี่ มยอด
C=Cleaning กระบวนการรักษาบรรยากาศ และความสะอาดของร้าน
QSC ท้งั 3 นีอ้ ย่างต้องมาก่อน จึงสร้างช่ือเสียงได้ แต่ทกุ อย่างนี้ กม็ าจากคนกระทาํ ดงั น้ันระบบก็
คือเรากาํ ลงั สร้างวธิ ีการ ให้คนกระทาํ กบั ลูกค้าอย่างมรี ะบบ และตรวจสอบได้ มกี ารถ่ายทอดได้
การสร้าง กระบวนการ QSC ที่เป็ นเลศิ
Q=Quality การมีสินค้าท่ีเป็ นเลศิ Product Excellent คือไร ?
สินค้าของคณุ มีความเป็นเลิศที่ตรงไหน ดเี ลิศหรือยงั เรามองตรงไหนคะ สว่ นใหญ่จะมองแคส่ นิ ค้าถงึ มือลกู ค้า
แตเ่ ราต้องมองจากการใช้ซํา้ ของลกู ค้าคะ่ คณุ คดิ ว่าร้านท่ีเจ๊งกนั สว่ นมากมาจากอะไร เพราะความไมค่ งเส้นคง
วา เชน่ มาวนั นีอ้ ร่อย มาอีกวนั ไมอ่ ร่อยแล้ว เคม็ ไป ,หน้าตา
เปล่ียนไป มาวนั นีใ้ ห้เยอะ มาอีกวนั ให้น้อย ความไม่
เหมือนเดมิ นี่แหละ คอื ตวั การที่ทําให้ร้านสว่ นมาต้องปิดตวั
คณุ วา่ จริงมยั๊
กระบวนการสร้าง Q คณุ ภาพสินค้าที่ยอดเย่ียม คือ ต้อง
เริ่มตงั้ แตก่ ระบวนการหาสินค้าวา่ คณุ ภาพเป็นแบบไหน
สมมตุ ิ วา่ การทอดไขเ่ จียว ซ่ึงการทอดไขเ่ จียวของแตล่ ะร้าน
ก็ไมเ่ หมือนกนั เริ่มตงั้ แตก่ ระบวนการเลือกไข่ ต้องใช้เบอร์อะไร วิธีการจดั เก็บต้องทําอยา่ งไร การตไี ขต่ ้องตเี บา
แรงอยา่ งไร นานแคใ่ หน ใช้อปุ กรณ์อะไร แม้กระทงั่ เคร่ืองมือทอด จะใช้กระทะแบน กระทะกลม คณุ ภาพที่ได้ก็
ออกมาไมเ่ หมือนกนั ถ้าเราไมเ่ ข้าใจวา่ อปุ กรณ์ท่ีเราใช้ แบบไหนตอบโจทย์ได้ดีท่ีสดุ หรือไมม่ ีวธิ ีการใดทําให้
สินค้าเรามีคณุ ภาพมากท่ีสดุ เราก็กําลงั ไปผิดทาง
ฉะนนั้ เรื่องของ Q ก็คือทําระบบอยา่ งไร เพื่อให้ได้คณุ ภาพสนิ ค้าได้ตามท่ีกําหนดอย่างเคร่งครัด ซงึ่ ถ้าเราไมไ่ ด้
วางกระบวนการไว้ สินค้าของเราจะไปถึงมือลูกค้าอย่างมีคุณภาพได้อย่างไร น่ีคือตัวอย่างของการ
สร้างระบบคณุ ภาพให้กบั สินค้าที่ต้องมีมาตรฐานเทา่ กนั ทกุ ร้าน ไมว่ า่ ร้านจะมีกี่สาขาก็ตาม แล้วคณุ มีหรือยงั
การท่ีลกู ค้า กลบั มาซํา้ แล้วซํา้ อีก นน่ั คือ ความมน่ั คงของกิจการคณุ คณุ ต้องสามารถสร้างความพงึ พอใจให้กบั
ลกู ค้าได้ตลอด เพราะมนั คือรายได้ท่ีแนน่ อนของคณุ และเม่ือไหร่ก็ตาม ท่ีคณุ ไมส่ ามารถสร้างความพงึ พอใจ
ให้กบั ลกู ค้าได้ คณุ ก็จะใช้ในกลยทุ ธ์ในเร่ืองของราคาเข้ามา คือ ลด แลก แจก แถม แตน่ น่ั คอื คณุ กําลงั ทําลาย
ธรุ กิจคณุ เอง
ดงั นนั้ สิ่งท่ีเราต้องคดิ ก็คอื เราจะมีกระบวนการอยา่ งไร ที่จะนําสนิ ค้าไปถงึ มือลกู ค้าอยา่ งดเี ลิศจริงๆทกุ ๆครัง้
และตอบสนองความพอใจให้ลกู ค้าได้อยา่ งมนั่ ใจ ซง่ึ เป็นกระบวนการท่ีสามารถตรวจสอบระบบได้ เช็คได้ วดั
ได้ ตงั้ แตต่ ้นทาง กลางทางและก็ปลายทาง นน่ั แหละท่ีเรียกวา่ เป็นระบบที่เสถียร มนั คอื สิง่ ที่สําคญั ที่สดุ ใน
ธรุ กิจ เพราะถ้าคณุ มีสนิ ค้าที่ดแี ล้ว แตม่ นั ขนึ ้ ๆ-ลงๆ ไมเ่ สถียร คณุ เจ๊งแนๆ่
S = Service บริการทยี่ อดเยย่ี ม Service Excellent ยงั ไง ?
เมื่อมีสนิ ค้าแล้ว บริการก็ต้องเยี่ยมด้วย แตเ่ ราจะมนั่ ใจได้ยงั ไงวา่ การบริการของเราที่จะให้กบั ลกู ค้ามนั ดเี ลิศ
ตลอดเวลา ณ วนั นี ้การแขง่ ขนั จะรุนแรงขนึ ้ ตลอดเวลา มีการแขง่ กนั ในเร่ืองบริการอยา่ งดเุ ดือดด้วยในทกุ ๆ
ธรุ กิจ ท่ีเห็นได้ชดั ในธรุ กิจธนาคาร ท่ีแขง่ ขนั บริการใหมๆ่ อยตู่ ลอดเวลา
และธรุ กิจสง่ ไปรณีย์ ท่ีจดั เต็ม แขง่ กนั ทางด้านบริการที่ลํา้ กวา่ อยเู่ สมอ
ขอยกตวั อยา่ ง เชน่ กระบวนการบริการในร้านอาหาร เราไมไ่ ต้องการให้
ลกู ค้ารอนานใชไ่ หมคะ ถ้าอยา่ งนนั้ เราก็จะแจ้งไปเลยวา่ อาหารจะมาใน
3 นาที หรืออาหารจะมาใน 5 นาที ฉะนนั้ เราก็จะมี ระบบบริการ หรือ
กระบวนการที่ทําให้มน่ั ใจได้ทกุ ครัง้ วา่ อาหารจะมาถึงมือลกู ค้าตาม
เวลาที่แจ้งเอาไว้เสมอ ไมม่ ีข้อผิดพลาดใดๆ ซง่ึ เราจะสร้างกระบวนการนี ้
ขนึ ้ มาตายตวั เป็นขนั้ เป็นตอน ทดสอบแล้วได้ตามเปา้ จริง ทกุ ครัง้ คณุ
คดิ ว่าคณุ ทําได้ไหมคะ ? ไมน่ า่ ยากนะคะ
คือต้องมีมาตรฐาน มาวดั เช่น เวลามาตรฐานคอื 5 นาที ถ้าไมม่ ี
มาตรฐานที่ตงั้ ไว้ ก็ไมม่ ีอะไรมาเปรียบเทียบวา่ อะไรคือดีท่ีสดุ อะไรคอื เลวที่สดุ ดงั นนั้ การสร้างบริการท่ีเป็น
เลิศ จะต้องมีมาตรฐานเข้ามารองรับ มีตวั ชีว้ ดั นี่คือส่งิ ท่ีเรียกวา่ ระบบการบริการ ท่ีดเี ลิศ บริการท่ีเย่ียม ใครๆก็
รู้ แตว่ ิธีการท่ีเป็นระบบมีไหมละ่ คะ
C = Cleanness ความสะอาดร้าน รวมไปถงึ บรรยากาศร้าน
ความสะอาด บรรยากาศของร้านสร้างยอดขายอย่างไร ?
เร่ืองความสะอาด และบรรยากาศร้าน คอื หวั ใจ
ความสําเร็จของกิจการค้าปลีกเชน่ กนั เพราะ มนั เป็ น
ความประทบั ใจแรกเม่ือลูกค้าเข้าร้านใช่มยั๊ คะ
ฉะนนั้ คณุ ก็ต้องมีกระบวนการที่ทําให้แนใ่ จวา่ ร้านของ
คณุ สะอาดเน๊ียบ และมีบรรยากาศท่ีทําให้ลกู ค้าพงึ
พอใจได้ตลอดเวลา
ตวั อยา่ งของระบบ ความสะอาด และ สร้างบรรยากาศ
ร้าน เชน่ การทําตารางทําความสะอาด และวิธีการ
อยา่ งละเอียด ในเร่ือง โซนครัว อปุ กรณ์ครัว โซนที่นง่ั
ของลกู ค้า เค้าเตอร์ ทางเดนิ พืน้ ที่ภายนอกอาคาร ปา้ ย
โฆษณา รวมทงั้ การซ่อมแซมอปุ กรณ์ตา่ งๆให้อยใู่ น
สภาพท่ีดีเสมอ เป็นต้น โดยทที่ ุกคนในร้านสํานึกได้
ว่า ความสกปรก หรือของทชี่ ํารุด คุณและ
พนักงานจะเหน็ ก่อน และแก้ไขได้ก่อน ทล่ี ูกค้าจะเหน็ ทาํ ได้มยั๊ คะ
เราต้องเข้าใจ และจับประเด็น QSC ได้ให้ได้จริงๆ และเข้มงวดกบั มนั จริงๆ มันเป็ นคาํ ส้ันๆ แต่สร้าง
ความสําเร็จระยะยาวของธุรกจิ ค้าปลกี ทุกชนิดค่ะ ระบบ QSC นี ้จะใช้กนั ในกิจการร้านอาหารแบรนด์ดงั ทมี่ ี
สาขาทวั่ โลก เชน่ KFC ,พิซซา่ ฮทั ,สเวน่ เวน่ ส์ เป็นต้น เพราะถกู พิสจู น์กนั มาแล้วมากมาย ผ้เู ชีย่ วชาญที่อยกู่ บั กระบวนการนี ้
และใช้ระบบ QSC มาแล้วกวา่ 20 กวา่ ปี ตา่ งยืนยนั วา่ ถ้า 3 ตวั นไี ้ มด่ ี ยอดขายไมเ่ กิดแนค่ ะ่
ระบบตรวจ QSC ของท่ีต้องมีคู่กนั
เป็นธรรมชาติคะ่ เวลาทํางานนานๆ จนเคยชิน ระเบียบ วินยั ก็ตก หยอ่ นยานลง จริงไหมคะ แม้ตวั เราเองก็เป็น
คะ่ ดงั นนั้ เราจะต้องมี กระบวนการตรวจเช็ค 3 QSC ด้วยอยา่ งสม่ําเสมอ เพ่ือตอกยํา้ รักษา กระบวนการ
ทํางานให้มีความคงท่ีคะ่ โดยทําอยา่ งครบวงจร ด้วยระบบตรวจประเมิน ท่ีเป็นของที่ต้องมี และต้องมาคกู่ นั คะ่
เราเช็คอะไร ในการตรวจมาตรฐาน QSC
- เชค็ วา่ ลกู ค้าได้สนิ ค้าท่ีเขาคาดหวงั ไหม
- เขาได้การบริการท่ีดีไหม
-มีการพดู คยุ ทกั ทายลกู ค้าหรือไม่ อยา่ งไร
-ร้านของเราสะอาดเรียบร้อยหรือไม่ เป็นต้น
และ ถ้าตก QSC มนั คือ ลกู ค้าไมเ่ กิดความ
พงึ พอใจ ยอดขายมนั ไมเ่ กิดแนน่ อน ดงั นนั้
มนั จงึ สอดคล้องกนั อยู่
ที่เราคยุ เรื่อง QSC มนั ตวั ใหญ่ท่ีเรา
จําเป็นต้องเชค็ ทกุ วนั มันเป็ นเคร่ืองมือท่ี
จําเป็ น ทที่ าํ ให้ทาํ งานมปี ระสิทธิภาพ Check list เหลา่ นี ้สามารถใช้ได้กบั ทกุ ๆธรุ กิจ การทํางานอยา่ งนี ้ทําให้
ไมท่ ําอยบู่ นความรู้สกึ ของคน แตม่ นั จะยืนอยทู่ ่ีระบบท่ีทําไว้คะ่
ก่อนทจ่ี ะมกี ารสร้างระบบแฟรนไชส์ให้สําเร็จได้จริง คุณจาํ เป็ นอย่างยง่ิ ทตี่ ้องจัดระเบียบกจิ การ
ของตวั เองให้ดีเสียก่อน เพราะกจิ การคุณเอง ยงั คุมไม่ได้ แล้วจะคุมร้านของแฟรนไชซี่ อกี หลายๆ
สาขาได้อย่างไร ?
ลงมือ เด๋ยี วนี้ เลยค่ะ
ถ้าคณุ ต้องการขายแฟรนไชส์อยา่ งมนั่ ใจ จําเป็นมาก ท่ีคณุ ควรสร้างร้านต้นแบบขึน้ มาเสียกอ่ น และถึงแม้วา่ คณุ
อาจจะมีร้านสาขาอยหู่ ลายแหง่ ที่แตกตา่ งกนั 5-6 แหง่ แล้วก็ตาม แตร่ ้านต้นแบบนี ้ จะเป็นรูปแบบแบบที่ชดั เจน
แบบเดยี วกนั กบั ที่คณุ ต้องการจะขายแฟรนไชส์ออกไป เพื่อให้ร้านต้นแบบนี ้เป็นครูที่ดที ี่สดุ ในการเตรียมพร้อมรับ
สถานการณ์ และปัญหาท่ีจะเกิดขนึ ้ ข้างหน้า ซงึ่ มนั จะค้มุ คา่ มากกวา่ การไปตามแก้ปัญหาภายหลงั
แล้วร้านต้นแบบ สร้างอย่างไรล่ะ ? เรามีข้อแนะนําค่ะ
การทาํ ร้านต้นแบบ หรือ Pilot Project อาจจะมาจากการปรับปรุงร้านเดิม ให้มมี าตรฐานทดี่ ยี ง่ิ ขนึ้
จดั ระบบระเบยี บใหม่ หรืออาจสร้างสาขาขนึ้ มาแห่งใหม่กไ็ ด้ โดยให้ผู้อ่ืนบริหาร ทเ่ี สมือนเป็ นเถ้าแก่
อสิ ระคนหนึ่ง น่ีเป็ นโอกาสทดี่ ี ทคี่ ุณได้ใช้โอกาสเดียวกนั นี้ ปรับปรุงจุดบกพร่อง และพฒั นาระบบแฟ
รนไชส์ที่ ให้ดีขนึ้ ได้พร้อมๆกนั
เรามาเร่ิมกกนั ที่
กาํ หนดจุดมุ่งหมาย หรือคอนเซ็ปทธ์ ุรกิจ
การสร้างร้านต้นแบบนี ้ คือการได้ทบทวนกิจการของ
ตวั เอง และเตรียมความพร้อมในด้านตา่ งๆก่อน
ขายแฟรนไชส์จริง ดงั นนั้ ก่อนทําร้านต้นแบบควรมี
การกําหนดจดุ ประสงคห์ รือเปา้ หมายของโครงการ
ให้ชดั เจนเสียก่อน เพ่ือให้บรรลผุ ลตามเปา้ ที่วางไว้
เชน่ ระบวุ า่ ต้องการทําธุรกิจประเภทไหน ตงั้ อย่ทู ํา
เลอยา่ งไร มีใครเป็นลกู ค้า ชนิดของอาหาร หรือ
สนิ ค้าคอื อะไร รวมทงั้ ภาพลกั ษณ์ หน้าตาร้าน โลโก้
ที่จดจํางา่ ยอยา่ งไร มีวิธีการขายอยา่ งไร เป็นต้น
เราสามารถเขียนให้เป็นสโลเกน ง่ายๆสนั้ ๆ ให้กบั ร้านต้นแบบของเรา เพ่ือสร้างความชดั เจนของคอนเซปท์ และชว่ ย
ให้พนกั งานทกุ คนมีเปา้ หมายร่วมกนั และทํางานไปในแนวทางเดียวกนั เชน่ “ร้าน ไทแท้ คือร้านต้นตาํ หรับอาหาร
ไทยในตาํ นาน” หรือ ร้าน โคโคนทั ชอ็ ป คือร้านค้าปลีกจากผลิตภณั ฑ์จากมะพร้าว โดนใจคนรุ่นใหม่ บริการไกลทวั่
โลก” เป็นต้น คุณล่ะ ร้านต้นแบบของคุณมสี โลแกน หรือ มีคอนเซปท์ ทเ่ี ป็ นเอกลกั ษณ์เฉพาะหรือยงั ?
ใครบริหาร ?
สิ่งที่ต้องกําหนดตอ่ ไปก็คอื ร้านต้นแบบควรจะบริหารงานโดยใคร ถ้าจะ
ร้านต้นแบบสมบรู ณ์จริงๆ คุณควรท่จี ะเลือกผู้ท่ีจะมาดาํ เนินงานร้าน
ต้นแบบนี้ เป็ นเสมือนเจ้าของกจิ การอสิ ระ และอาจจะทําในรูปแบบร่วม
ลงทนุ หรือแบง่ เปอร์เซ็นตจ์ ากผลกําไร เพ่ือทดสอบการเป็นตวั แทนของแฟ
รนไชซ่ี ท่ีชดั เจนมากขนึ ้
ทงั้ นี ้เพ่ือเกิดประโยชน์ในการเรียนรู้ทงั้ 2 ฝ่าย คือ ฝ่ ายบริหารที่เป็นเจ้าของ
บริษทั ฯ และฝ่ ายแฟรนไชซี่ท่ีเป็นตวั แทนของเจ้าของร้านนนั่ เอง
สร้าง เอกลกั ษณ์หรือภาพลกั ษณ์ของร้าน Corporate Identity
ความจําเป็นของธุรกิจแฟรนไชส์ คือการสร้างเอกลกั ษณ์ของร้าน ท่ีสร้างแรง
ดงึ ดดู ใจให้ลกู ค้า มาใช้บริการ เอกลกั ษณ์โดดเดน่ เฉพาะตวั ของคณุ และทดสอบ
วา่ ภาพลกั ษณ์กิจการคณุ จะ สร้างความได้เปรียบ สร้างพลงั ในการตอ่ ส้กู บั คแู่ ขง่
ได้หรือไม่ ร้านต้นแบบควรจะตอบโจทย์นีไ้ ด้ ก่อนการขายแฟรนไชส์
Theme หรือ ชุดการออกแบบ ของร้านต้นแบบนี ้สําคญั ยิ่ง เพราะ จะคณุ ต้อง
ใช้ในวนั ข้างหน้าอีก 5 สาขา 10 สาขา 100 สาขา ในวนั ข้างหน้า ดงั นนั้ มนั จงึ ควรดู
ดมี ากตงั้ แตเ่ ร่ิมต้น และเวริ ์คที่สามารถดงึ ดดู ให้ลกู ค้าเข้าร้านได้อยา่ งดี และ
เกิดผลตอ่ การสร้างยอดขายได้เพ่มิ ขนึ ้ Theme หรือ ชุดรูปแบบท่เี ข้าพวกกัน
ได้นี้ มาจากการออกแบบ ถอดระหรัส DNA ของธุรกิจคุณ มาสู่ โลโก้ สีสัน ลายกราฟ
ฟิ ค ท่ีจะทาํ มาใช้ในทุกส่ือ ทกุ หนทุกแห่ง
ตงั้ แค่ ปา้ ยร้าน สีสนั ทงั้ นอกร้านและในร้าน ดงั นนั้ สีท่ีคณุ เลือกใช้ จะต้องตรงกบั คอนเซป็ ท์ของธุรกิจที่ออกแบบไว้
เสมอ เชน่ การตกแตง่ ภายใน พืน้ ท่ีโซนของลกู ค้า สว่ นต้อนรับ จดุ เค้าเตอร์ขาย เป็นต้น รวมไปถงึ การแตง่ กายของ
พนกั งาน ข้าวของเคร่ืองใช้ ที่มีรูปแบบและสีสนั มีเอกลกั ษณ์เฉพาะ เป็นไปในแนวทางเดียว อยา่ งกลมกลืน ดดู ี ท่ี
ลกู ค้ากลมุ่ เปา้ หมายของคณุ ประทบั ใจ
ทาํ เลในการต้งั ร้าน
ทําเลที่ตงั้ ในการทําธุรกิจ เป็นตวั บอกถงึ ความสําเร็จหรือ
ล้มเหลวของธรุ กิจอยา่ งแท้จริง ร้านต้นแบบท่ีตงั้ ขนึ ้ มาใหม่
นี ้ อาจจะได้ทดลองอยใู่ นท่ีท่ีไมเ่ คยอยมู่ ากอ่ น เชน่ หาก
คณุ มีกิจการท่ีประสบความสําเร็จในกรุงเทพมากมาย แต่
ร้านยงั ไมเ่ กิดในตา่ งจงั หวดั เลย ร้านต้นแบบนีอ้ าจได้ใช้
ทดลองเปิดขนึ ้ ในตา่ งจงั หวดั เพ่ือทําให้แนใ่ จวา่ วิธีในการ
เลือกสรรทําเลท่ีคิดเอาไว้นนั้ ใช้ได้จริงหรือไม่
ศาสตร์ของการตดั สินใจเลือกทําเล เป็นจดุ สําคญั ท่ีคณุ ต้องแกะจากสญั ชาตญานของคณุ ออกมาเป็นวธิ ีการ เชน่
ต้องมีหมบู่ ้านในรัศมี 5 กิโล 20 แหง่ มีโรงเรียน 2 แหง่ มีท่ีจอกรถได้ 100 คนั ต้องมีคนเดนิ ผา่ นหน้าร้านตอ่ วนั 1,000
คน เป็นต้น
ทงั้ นี ้เพ่ือทําให้แนใ่ จวา่ คณุ จะให้คําแนะนําท่ีดี และถกู ต้องแก่แฟรนไชซี่ในรายตอ่ ไปได้ แตถ่ ้าพลาด เลือกทําเลผิด
ตงั้ แตร่ ้านต้นแบบยงั อย่ใู นขนั้ ทดลอง ปัญหาท่ีจะเกิดขนึ ้ ก็จะถกู แก้ไขได้ก่อน และกลายเป็นความรู้ใหม่ ท่ีจะเกิดความ
แมน่ ยํายง่ิ ขนึ ้
เกบ็ ตวั เลข รายไดค้ ่าใชจ้ ่าย ในรอบบญั ชี
สงิ่ สําคญั ท่ีต้องทํา เมื่อมีร้านต้นแบบก็คือ การทบทวน โครงสร้างทางการเงินของคณุ เพราะมนั เป็นตวั ชีว้ ดั
ตรงไปตรงมาของสถานะกิจการท่ีแท้จริง
ทดสอบระบบการจดั การ การเก็บข้อมลู สดั สว่ น รายได้-คา่ ใช้จา่ ยท่ีเคยตงั้ เป็น
ประมาณการเอาไว้ จะได้รับการพสิ จู น์ว่าจะเป็นจริง
หรือไม่ ร้านต้นแบบที่ทําขึน้ คอื คําตอบ ที่ให้ความ
ชดั เจนในเร่ือง คา่ ใช้จา่ ย ด้านคา่ เชา่ ร้าน และมียอด
รายรับ เป็นเทา่ ไหร่กนั แน่ มีสดั สว่ นเป็นก่ีเปอร์เซ็นต์ นี่
คอื ตวั เลขท่ีสําคญั ท่ีจะได้กลบั มาจากร้านต้นแบบ ที่จะ
ทําเป็น โครงสร้าง ทางการเงินของร้าน ในเร่ืองการ
ลงทนุ ร้าน และ รายละเอียด รายได้ คา่ ใช้จา่ ย การทํา
กําไรของร้านในแตล่ ะเดือน ที่ให้นําไปใช้ในการตงั้
แสดงใน โปรแกรมการขายแฟรนไชส์ที่กําลงั จะเกิดขนึ ้
ได้ใกล้เคียงกบั ความเป็นจริงมากที่สดุ
ระบบการจดั การของร้านตน้ แบบ จะทาํ ใหร้ ้านเครือขา่ ย
สามารถพ่ึงตนเองไดห้ รือไม่? นี่คือ ประเดน็ สาํ คญั ของ
การทาํ ร้านตน้ แบบนน้ี และน่ีคือโจทย์ ที่ตอ้ งการได้
คาํ ตอบจากร้านตน้ แบบ เพื่อทาํ ใหค้ ุณแน่ใจไดว้ า่
-ระบบการจดั การสินคา้ จะทาํ อยา่ งไร ?
-การบริหารสตอ็ ก
-วธิ ีการบริการลูกคา้
-ระบบบญั ชีแบบ Small Business ที่สามารถรู้กาํ ไร
ขาดทุนของร้านไดท้ ุกเดือน
-ระบบบริหารบุคคลภายในร้าน
-กฎระเบียบการบริหารที่มี ใหพ้ นกั งานในร้าน เขา
ปฏิบตั ิตามไดไ้ หม อยา่ งไร
-ระบบอื่นๆ
ร้านตน้ แบบน้ี จะทาํ ให้ เจา้ ของร้านแฟรนไชส์จะสามารถเรียนรู้ไดอ้ ยา่ งไร และเขาจะทาํ งานเองไดไ้ หม และขอ้
สาํ คญั มากควรมีการจดบนั ทึกการทาํ งานแบบ Dairy Report ทุกวนั ร้านตน้ แบบจะจาํ ลองเหตุการณ์ให้เห็นจริงไดว้ า่
ข้นั ตอนปฏิบตั ิระหวา่ งทุกฝ่ ายท่ีเกี่ยวขอ้ ง จะเป็นไปอยา่ งไร
การทาํ ร้านตน้ แบบ ควรมีการบนั ทึกควบคู่กบั การถ่ายรูปทุกข้นั ตอนการทาํ งาน และมองหาปัญหาอุปสรรคการ
ดาํ เนินงาน เพอื่ วางแนวทางการแกป้ ัญหาไวอ้ ยา่ งละเอียด รวมถึงรูปแบบ การสนบั สนุนจากสาํ นกั งานใหญ่ จะตอ้ งมี
รายการอะไรบา้ ง การคิดค่าใชจ้ ่าย คา่ รอยลั ด้ี พอกบั การใชจ้ ่าย และพอกบั การทาํ กาํ ไรของเจา้ ของร้านหรือไม่ ควร
ปรับปรุงโปรแกรมอยา่ งไร
การบนั ทึกร้านตน้ แบบ ควรเร่ิมต้งั แต่การเตรียมการตกแต่งร้าน การจดั สินคา้ กิจกรรมทางการตลาดต่างๆ รวมถึง
ข้นั ตอนการดาํ เนินงานทุกข้นั ตอนของร้าน จนเกิดผลกาํ ไร และที่ก็จะเป็นที่มาของการจดั ทาํ คู่มือการดาํ เนินงานไปได้
พร้อมๆกนั ในทีเดียว
ทดสอบเทคโนโลยลี ่าสุด
การพฒั นาเทคโนโลยีตา่ งๆเป็นความจําเป็นในการสร้างธรุ กิจแฟรนไชส์ ร้านต้นแบบจะชว่ ยในการทดสอบ
ประสิทธิภาพของเทคโนโลยีใหมๆ่ ที่นํามาใช้ ตงั้ แตก่ ารออกแบบ ตดิ ตงั้ ระบบงานตา่ งๆ ระบบคอมพิวเตอร์ ระบบ
ดจิ ิทลั ออนไลน์ และเทคโนโลยีใหมๆ่ มีความสําคญั มากในการทําธุรกิจแบบ SMEs เพราะจะชว่ ยประหยดั เวลา เพ่มิ
ประสทิ ธิภาพในการบริหารจดั การ ท่ีผ้บู ริหารแฟรนไชส์ ต้องนํามาช่วยในการบริหารงานตา่ งๆ และชว่ ยในการ
ตรวจสอบการทํางานได้อย่างง่ายดาย
ทมี ตรวจประเมิน
งานของระบบแฟรนไชส์ ท่ีขาดไมไ่ ด้อีกอยา่ งหนง่ึ ก็คอื ผ้ตู รวจประเมนิ มาตรฐานของร้าน การทําร้านต้นแบบ อาจจะ
สร้างระบบการตรวจประเมินเอาไว้ด้วยเลย เพราะทีม Audit หรือผ้ตู รวจประเมินมาตรฐานร้านจะเข้าไปตรวจสอบ
การทํางานของแฟรนไชซ่ีด้วย ซงึ่ การมี Audit แฟรนไชซ่ีนนั้
มีวตั ถปุ ระสงค์ 2 ข้อด้วยกนั คือ
-ชว่ ยตรวจดรู ะบบและการทํางานตลอดจนคณุ ภาพมาตรฐานของสินค้า และบริการของธรุ กิจตรงตามที่กําหนด
หรือไม่
-และ ตรวจสอบเพื่อชว่ ยแฟรนไชซี่ให้พฒั นา และสร้างมาตรฐานได้ตรงตามท่ีกําหนด รวมทงั้ ชว่ ยตรวจสอบการ
ทจุ ริตท่ีพนกั งานในร้านอาจมีตอ่ แฟรนไชซี่ได้ด้วย
5 ประโยชน์ ของร้านต้นแบบ มีคนเข้าร้านตอ่ วนั ก่ีคนจงึ จะอยไู่ ด้ ในแตล่ ะเดือนมี
คา่ ใช้จา่ ยอยา่ งไรบ้าง การลงทนุ ของร้านเทา่ ไหร่
จดั ระเบียบใหม่ ให้กิจการของคณุ เป็นคา่ อะไรบ้าง เป็นต้น
เพ่ือสร้างความเข้มแขง็ ในการบริหาร รู้ปัญหาของร้าน คณุ อาจจะบอกว่า
จดั การร้านให้แน่น หลายแฟรนไชส์ท่ี
คณุ ทํากิจการของคณุ เองมานานแล้ว รู้
1ตายไปแล้ว เพราะข้ามขนั้ ตรงนี้ ปัญหาหมดแล้ว แตใ่ นที่นีห้ มายถึงปํ ญ
ไดท้ ดสอบเรื่องใหม่ๆ เช่น ระบบ
การสง่ สินค้า,เทคโนโลยีที่ใช้ในร้าน, 4หาของร้านต้นแบบท่ีบริหารโดยคนอ่ืน
การพฒั นาบคุ คลกร, การอบรมการ สร้างความมน่ั ใจ พร้อมขายแฟรนไชส์
ถึงแม้วา่ บางกิจการอาจจะมีร้านสาขา
2ทํางาน,การใช้คมู่ ือปฏิบตั งิ าน เป็นต้น
ไดต้ วั เลขที่ใกลค้ วามเป็นจริง เม่ือ 5ของตวั เองแล้วเป็นสิบๆ แหง่ ก็ตาม แต่
คณุ เร่ิมเสนอขายแฟรนไชส์ให้ใครราย
ก็ยงั จําเป็นท่ีต้องมีร้านต้นแบบที่บริหารโดยผ้อู ื่น
3หนง่ึ ในฐานะท่ีคณุ เป็นแฟรนไชซอร์ เพื่อทําให้มนั่ ใจว่าเจ้าของคนใหมจ่ ะสามารถ
ดําเนินกิจการได้เอง โดยยงั รักษามาตรฐานไว้ได้
มือใหม่ คณุ จะต้องชีแ้ จงรายละเอียดมากท่ีสดุ และได้ผลกําไร
ให้กบั คนท่ีจะมาซือ้ แฟรนไชส์ โดยเฉพาะอยา่ งยิง่
ตวั เลขทางการเงินของร้าน ที่ผ้ซู ือ้ แฟรนไชส์ทกุ คน ถ้าไมท่ ําร้านต้นแบบมาก่อน คณุ คดิ วา่ เกิดจาก
ต้องการรู้วา่ ร้านจะมียอดขายประมาณเทา่ ไร ต้อง อะไรขนึ ้ ?
มีหลายคนใจร้อน ขา้ มข้นั ตอนน้ีไป และแฟรนไชส์กพ็ งั เป็นเหมือนหนงั ท่ีฉายซ้าํ ไป ซ้าํ
มา และจบในแบบเดียวกนั
จัดทาํ โครงสร้างทางการเงนิ
เมื่อร้านต้นแบบของคณุ ดําเนนิ งานมาครบรอบปี คณุ จะเก็บข้อมลู รายได้
และคา่ ใช้จา่ ย ทงั้ ปีมาได้แล้ว เรานํามาหาคา่ เฉล่ียตอ่ เดือน (หาร 12) แล้ว คดิ เป็นคา่ เฉล่ียเป็น % ออกมา
นน่ั ก็คือ คณุ ได้โครงสร้างทางการเงินของคณุ (เรื่องนี ้คณุ หานกั บญั ชีเข้ามาชว่ ยจะง่ายมาก) ดตู วั อยา่ ง
กาํ ไร-ขาดทุน ของร้านต่อเดอื น (ประกอบด้วย)
บาท %
รายได้ ................ ................
รายได้จากการขาย ................ ................
รายได้อ่ืน ................ ................
ต้นทุน (ประกอบด้วย)
วตั ถดุ บิ ................ ................
คา่ เชา่ ................ ................
คา่ จ้างพนกั งาน ................ ................
คา่ สาธาณปู โภค (นํา้ ,ไฟ,โทรศพั ท์......) ................ ................
คา่ ใช้จา่ ยอื่นๆ ................ ................
กําไร/ขาดทนุ ................ ................
(โครงสร้างทางการเงินของแตล่ ะกิจการ อาจแตกตา่ งกนั ไป นี่เป็นเพียงการยกตวั อย่างพอให้เข้าใจ)
สร้างทางการเงิน ทําไปเพ่ือ อะไร อาจพดู ได้วา่ เป็นสิ่งสําคญั ที่สดุ จําเป็นต้องมีก็ได้ เพราะ
ทําไม จงึ ต้องทาํ โครงสร้าง ทางการเงนิ ?
1.ผ้ซู ือ้ แฟรนไชส์ เขาต้องการรู้วา่ เงินที่เขาจะจา่ ยเงินให้คณุ นนั้ กิจการ จะมีรายได้ คา่ ใช้อยา่ งไร เพ่ือดวู า่ เขา
ต้องเตรียมเงินไว้อยา่ งไร เป็นคา่ อะไรบ้าง และเมื่อเปิดร้านแล้ว ผลท่ีกลบั มา จะมีแนวโน้มเป็นอย่างไร
2.ใช้คํานวณ เรื่อง การเก็บคา่ แฟรนไชส์ ฟี คา่ ธรรมเนียมแฟรนไชส์ หรือ คา่ แรกเข้า ท่ีคณุ เก็บจากผ้ซู ือ้ แฟ
รนไชส์ ก้อนแรกนนั้ เหมาะสมหรือไม่ ตวั เลขทางการเงิน และระยะเวลาการทําสญั ญาแฟรนไชส์ จะต้อง
นํามาใช้ด้วย (ดเู พ่มิ เตมิ เร่ือง ..........................)
3.ใช้คํานวณ คา่ รอยลั ตี ้ฟี ซงึ่ เป็นการเก็บรายเดือนทกุ ๆเดือน ที่เราจะเหน็ ชดั ว่า ในแตล่ ะเดือน มีกําไรเฉล่ีย
เทา่ ไร หากเรา เก็บมวั่ ๆ ไมม่ ีโครงสร้างทางการเงินนีด้ ู คณุ อาจจะเรียกเก็บมากเกินกวา่ กําไร ตอ่ เดือนท่ีแฟรน
ไชซ่ีของคณุ ได้รับก็ได้
3.เป็นข้อมลู ที่ใช้ในการเสนอขายแฟรนไชส์ ถ้ามีคนมาซือ้ แฟรนไชส์คณุ คณุ ไมไ่ ด้จดั เตรียมเรื่องนีไ้ ว้ มนั ทํา
ให้คณุ ดไู มม่ ืออาชีพ เลยคะ่ เพราะคณุ ต้องถกู ถามรายละเอียดเก่ียวกบั รายได้ และคา่ ใช้จา่ ยของร้านอยา่ ง
แนน่ อน ที่คณุ จําเป็นต้องเตรียมคําตอบไว้พร้อมแล้ว
แต่มีข้อห้ามท่สี ําคญั ในเร่ืองนีก้ ค็ ือ 1.อย่าโกหก ทาํ ตัวเลขให้สวย เพ่ือ จูงใจผู้
ซือ้ แฟรนไชส์
หลายกิจการ มีการโชว์โครงสร้างทางการเงินแบบ
ทําให้เหน็ กําไรเยอะๆ เพ่ือจงู ใจให้ผ้ซู ือ้ แฟรนไชส์
รีบควกั กระเป๋ ามาซือ้ แฟรนไชส์ แตน่ นั่ คือการการ
ฆา่ ตวั ตายของคณุ เอง เพราะถึงเวลาจริงๆแล้ว
ไมไ่ ด้ตามนนั้ จะขดั แย้งกนั จนยากจะแก้ไข คณุ ไม่
ต้องการเหตกุ ารณ์แบบนีใ้ ชไ่ หมคะ
สง่ิ ท่ีควรทําก็คือ แสดงตวั เลขท่ีใกล้เคียงความเป็น
จริง จะดีกวา่ พร้อมทงั้ อธิบายถงึ เง่ือนไขความ
เป็นไปได้ ท่ีจะทําให้ได้ผลกําไรมากขนึ ้ หรือลดลง
2.ห้ามพดู ถงึ ระยะเวลาคืนทนุ
ผ้ทู ่ีซือ้ แฟรนไชส์ ต้องการรู้วา่ ลงทนุ ไปแล้วเม่ือไหร่
จะได้คนื ท่ีหลายคนทําผดิ เสมอก็คือ โฆษณาชวน
เชื่อวา่ เพียงไมก่ ี่เดือนก็คนื ทนุ มาได้หมดแล้ว เรื่อง
นี ้กฎหมายบางประเทศ ถือว่าผดิ กฎหมาย สําหรับ
การทําแบบนี ้
เพราะ ไมม่ ีใครทายถกู จริงๆวา่ จะคนื ทนุ ได้เม่ือไร
เพราะมีสถานการณ์ท่ีเราไมค่ าดคดิ เกิดขนึ ้ ได้เสมอ
สง่ิ ท่ีควรเน้นก็คือ การทําความเข้าใจเรื่อง การ
ตงั้ ใจบริหารกิจการท่ีได้มารตรฐานจริงๆ อยา่ งไร
ถึงจะได้ผลตามเปา้ หมายมากกว
ผ้ซู ือ้ แฟรนไชส์เขาเตม็ ใจ ยอมจา่ ยคา่ ธรรมเนียมแฟ เก็บตงั ค์คา่ แฟรนไชส์แรกเข้ามาแล้ว แคช่ ว่ ยเปิด
รนไชส์ก้อนโต ก็เพื่อแลกกบั ทกั ษะที่คณุ มี เพ่ือมา ร้านให้ และแนะนําเลก็ ๆน้อย คร่าวๆ โดยปล่อย
สอนเขา จนเขาทําเองได้อยา่ งราบรื่น และมีรายได้ ให้เขาไปเผชิญชะตากรรมเองตอ่ เจ๊งหมดนะคะ
กลบั เข้ามา อยา่ งนา่ พอใจ นน่ั เอง นน่ั เพราะ คณุ ไมม่ ีกระบวนการสอนที่ดี ไมม่ ีคมู่ ือ
การบริหารจดั การร้านให้ และขาดการตรวจ
แตป่ ัญหาที่เกิดขนึ ้ คือ เจ้าของกิจการส่วนมากจะ ประเมินมาตรฐานร้าน คะ่
ล้มเหลว สอบตกเรื่องนี ้ แล้วก็งงๆวา่ ทําไม ? ก็ฉนั แล้วจะมีวธิ ีการถ่ายทอด กระบวนการบริหาร
ก็สอนทกุ อยา่ งไปแล้ว บอกไปหมดแล้ว แตท่ ําไม จดั การร้านอยา่ งไร แคไ่ หน และจะเริ่มอยา่ งไร ?
คนอื่นถงึ ทําไมไ่ ด้ หลายคนทําผิดมหนั ต์ คอื เมื่อ
คู่มือ คือ คาํ ตอบค่ะ เจ้ากิจการจะล้มป่ วย หรือจากไปกะทนั หนั ทกุ คนก็
ยงั ทํางานตามระบบได้
ทกุ ธุรกิจ ไมว่ า่ ใหญ่หรือเล็ก ตา่ งก็ต้องการพฒั นา
งานให้มีมาตรฐาน และกระบวนการทํางานท่ีดีขนึ ้ เมื่อคณุ มีการจ้างพนกั งานมาเพียง 1 คน เท่ากบั วา่
ด้วยกนั ทงั้ สนิ ้ มีเคร่ืองมือท่ีจําเป็นเพื่อใช้ในเรื่องนี ้ คณุ ต้องการให้คนอ่ืนเข้าใจงานทกุ รายละเอียดใช่
เรียกวา่ คมู่ ือการดาํ เนนิ งาน หรือ Operation ไหมคะ คณุ ต้องการให้เขา เข้าใจวา่ งานของคณุ
Manual ซงึ่ มนั คอื เคร่ืองมือ ท่ีจะทําให้การ ต้องทําอยา่ งไร เพื่อทําให้ผลงานออกมาอยา่ งคงที่
ดาํ เนินงานในร้านราบร่ืน โดยเฉพาะอยา่ งยิ่ง เมื่อ แล้วเราจะเขียนคมู่ ือ อยา่ งไรละ่ ?
เจ้าของกิจการไมไ่ ด้ยืนอยตู่ รงนนั้ จากประสบการณ์ที่พบมา เจ้าของกิจการ มกั จะ
และน่ีเป็ นเคร่ืองมือท่ีทรงประสทิ ธิภาพ คดิ ตวั เองไมไ่ ด้มีความรู้พอ ระบบงานยงั ไมด่ ี ไมร่ ู้
มากกว่าท่ีคิด เพราะมนั จะทําให้คณุ ขยายกิจการ วา่ จะเอาอะไรมาเขียน แตท่ ี่จริงแล้ว การท่ีคณุ
ได้อยา่ งไมจ่ ํากดั ไมว่ า่ จะเป็นสาขาของคณุ เอง สามารถทํากิจการมีกําไร ทกุ เดือนๆได้กําไร และ
หรือขายแฟรนไชส์ ก็ตาม สามารถหาเงินเลีย้ งชีพมาได้ตลอดหลายสิบปี นน่ั
แหละ คณุ มีระบบของคณุ เองแล้วคะ่ แกะมนั
คอนเซ็ปท์ คู่มือ ? ออกมาซคิ ะ
มนั สําคญั มากนะคะ ที่จะต้องลงมือ เขียนคมู่ ือสกั ถึงแม้วา่ จะมีบางจดุ ท่ีไมเ่ รียนร้อย เช่น ร้านไม่
เลม่ ถึงแม้วา่ คณุ ไมค่ ิดจะขายแฟรนไชส์ หรือ สะอาด พนกั งานยงั เข้าๆ-ออกๆ ปัญหาการรับ
ขยายสาขาก็ตาม การทําคมู่ ือขนึ ้ มา จะทําให้การ ลกู ค้ายงั มีเยอะ ก็ตาม แตค่ ณุ ก็สามารถที่จะ
ทํางานในร้านของคณุ งา่ ยขนึ ้ มากมาย และปัญหา ปรับปรุง ให้ดขี นึ ้ มาเป็นเรื่องๆไป และบรรจลุ งใหม่
ที่เกิดซํา้ ๆ จะลดลงทนั ทีคะ่ คอนเซ็ปท์ ของการทํา ในคมู่ ือ เพิ่มเตมิ ภายหลงั ได้คะ่
คมู่ ือ ก็คือ การให้การทํางานไมข่ นึ ้ กบั ตวั บคุ คล จะ และ ถ้าคณุ ทําไปเร่ือยๆ คณุ จะแปลกใจตวั เอง วา่
ขนึ ้ กบั ระบบ ระเบยี บการทํางานที่วางเอาไว้ แม้วา่ เอ๊ะ นี่ฉนั มีความรู้มากมาย ขนาดนีเ้ลยหรือน่ี
จะเร่ิม จากตรงไหน ? คณุ สามมารถ ทําคมู่ ือ ของคณุ เองได้คะ่ โดย
กําหนดหวั ข้อไว้ก่อน เหมือนการทําสารบญั หนงั สือ
มีข้อแนะนํา ท่ีจะชว่ ยให้การเขียนคมู่ ือ ของขนึ ้ งา่ ย แล้วคอ่ ยๆลงรายละเอียดท่ีละเรื่อง แล้วลองใช้ดู
ขนึ ้ ก็คือ การกําหนดหวั ข้อ ขนึ ้ มา ซงึ่ หนงั สือ เลม่ นี ้ ถ้าเวิร์ค คือ งานได้มาตรฐานดีขนึ ้ ปัญหาลดลง
จะให้ตวั อยา่ งไว้ท้ายเลม่ เพื่อให้คณุ คิดออก วา่ พนกั งานทํางานงา่ ยขนึ ้ และลกู ค้าได้รับสินค้า
ควรมีหวั ข้ออะไรบ้าง แล้วนําไปปรับใช้ ให้ คณุ ภาพสม่ําเสมอ ไมผ่ ดิ พลาด คณุ จะสามารถ
สอดคล้องกบั กิจการของคณุ คะ่ ก้าวตอ่ ไปในเรื่องอื่นๆ ได้อย่างงา่ ยดายคะ่
คมู่ ือ การดําเนนิ งานของแตธ่ ุรกิจมีความแตกตา่ ง
กนั ไป คณุ ต้องสร้างสรรค์ขนึ ้ มาสกั เลม่ เพื่อเป็น
แผนท่ีธุรกิจของคณุ ท่ีคณุ ต้องกลนั่ ออกมาเอง จงึ
จะนําไปใช้ได้จริง เพราะหลายกิจการเสียรู้ จ้าง
บริษทั ที่ปรึกษาทําให้ เสียคา่ ใช้จา่ ย หลกั หลาย
แสน ถึงหลกั ล้านบาท เพื่อให้ได้คมู่ ือ มาใช้ แต่
ปรากฏวา่ เนือ้ หาสว่ นใหญ่ ลอกมาจากกิจการอ่ืน
และนํามาปรับตกแตง่ ใหม่ แต่ สดุ ท้ายวางทงิ ้ ไว้
อยา่ งไร้ประโยชน์คะ่
ข้นั ตอนการเขียนคู่มือ มีดงั นี ้ ขัน้ ท่ี สาม แตกหวั ข้อย่อย
ขัน้ ตอนแรก คุณต้องคิดถงึ จุดประสงค์ในการ เมื่อคณุ ได้หวั ข้อหลกั ๆแล้ว คณุ ก็แตกหวั ข้อยอ่ ย
ออกมา เชน่ เรื่องอร่อยทกุ เมนู แตกออกมาซวิ า่
ใช้งานจริง และลงมือจดั ทําให้ตรงจดุ เมนู อะไรบ้าง
เชน่ ประเภท อาหาร มี 20 เมนู เชน่ ขาหมู
ก่อนอื่น คณุ ต้องคดิ ก่อนวา่ คมู่ ือนี ้คณุ ทําไปเพื่อ เยอรมนั ,ยําทะเลเดือด,ส้มตํา ปมู ้า,........
จากนนั้ แตล่ ะเมนู จะแตกย่อย รายละเอียด
อะไร น่ีคอื คมู่ ือแฟรนไชส์ ใชไ่ หมคะ คือ ใช้สอน ออกไปอีก เชน่
การเลือกซือ้ วตั ถดุ บิ ,การจดั ซือ้ ,การเก็บรักษา,-การ
เจ้าของกิจการ และทีมงานให้บริหารจดั การร้านให้ เตรียมอปุ กรณ์,การปรุงอาหาร แตล่ ะเมนู
-ฯลฯ
มีกําไร และสามารถดําเนนิ งานร้านอยา่ งมี เมื่อคณุ แตกหวั ข้อยอ่ ยมาแล้ว สง่ิ ท่ีเจอก็คอื คณุ
จะสบั สน ท่ีเอาแตล่ ะเรื่อง ไปใสใ่ นหมวดอ่ืน มวั่
มาตรฐานเดียวกนั ดงั นนั้ การลงมือเขียนคมู่ ือ ของ ไปหมด ดงั นนั้ คณุ ก็ต้องทบทวน จดั ระเบยี บใหม่
ให้แตล่ ะเรื่องลงล็อคอยใู่ นหวั ข้อของมนั เสียก่อนคะ่
คณุ ก็ต้องตอบโจทย์ในเรื่อง นี ้ ด้วยการทําขนั้ ตอ่ ไป
ขัน้ ท่ี สอง กาํ หนดสารบัญหวั ข้อ หรือ หมวด
หลักๆ
องค์ประกอบในการทํากิจการของคณุ ให้สําเร็จได้
นนั้ เกิดจากอะไรบ้าง ? หาคาํ ตอบตรงนีอ้ อกมาซิ
คะ เขียนออกมาตามท่ีคดิ ไว้ก่อนเลยคะ่ เด๋ยี ว
คอ่ ยมาจดั ลําดบั ภายหลงั เพียงเทา่ นี ้คณุ ก็จะได้
หวั ข้อหลกั ๆ ของคมู่ ือแฟรนไชส์ของคณุ แล้วคะ่
และนี่ก็คือ ตวั อยา่ ง สมมตุ วิ ่า เป็น ร้านอาหารคํ่า
ABC ปัจจยั ความสําเร็จของร้านก็คือ-ร้าน
บรรยากาศสนกุ สนาน
-คณุ ภาพสนิ ค้า อร่อยทกุ เมนู ออกแบบหน้าอาหาร
ไมเ่ หมือนใคร
-การให้บริการที่รวดเร็ว อยา่ งกระตอื รือร้น
-เสียงเพลง แนวลกู ทงุ่
-พนกั งาน มีความสขุ อยนู่ าน มีระบบตอบแทนท่ี
จงู ใจ ในการทํางาน (ได้ทิปเยอะกวา่ ร้านอ่ืน)
เป็นต้น
ขัน้ ท่ี ส่ี ลงรายละเอียด ของหัวข้อย่อยท่แี ตก
รายละเอียดออกมา
คณุ ควรจะจดั ทําหวั ข้อหลกั หรือ สารบญั ให้
เรียบร้อยเสียก่อน พร้อมแตกรายละเอียดออกมา
จนได้หวั ข้อที่จําเป็นครบ คณุ จะมองเห็นโครงร่าง
การทํางานของกิจการคณุ แล้ว คณุ อาจจะตกใจ
มาพร้อมๆกบั ความภมู ิใจวา่ น่ีฉนั มีความรู้มาก
ขนาดนีเ้ ลยหรื อ
คราวนีแ้ หละคะ่ เรามาลงมือ ลงรายละเอียดแต่
ละหวั ข้อย่อยกนั งา่ ยใชไ่ หมคะ่ ทําได้ไหมคะ ? ดู
ตวั อยา่ ง
การลงรายละเอียดของการกระบวนการทํางาน
มนั งา่ ยมาก เพราะคณุ สามารถนําเทคนิคตา่ งๆเข้า
มาชว่ ย เชน่ การถ่ายภาพวตั ถดุ บิ อปุ กรณ์ท่ีใช้
วิธีการทํา แล้วนําภาพมาวางเรียงกนั พร้อม
คําอธิบายกํากบั เอาไว้
หรือ ถ่ายทํา เป็น คลิปวีดโี อ ของแตล่ ะเรื่องไว้เลย
ตามหวั ข้อที่จดั ไว้แล้ว
เหน็ ไหมคะ่ ไมย่ ากเลย คณุ ทําได้แน่คะ แตจ่ ะใช้
เวลามากหนอ่ ย แตม่ นั ค้มุ คา่ กวา่ จริงๆคะ่ ถ้าคณุ
ได้ใช้มนั เป็นเคร่ืองมือ การบริหารงาน และนํามา
ขายแฟรนไชส์ได้ รวมทงั้ ยงั เป็นทรัพย์สิน เป็น
ลขิ สทิ ธ์ิของกิจการคณุ ที่กฎหมายค้มุ ครองทนั ที
โดยอตั โนมตั เิ ลยคะ่ (เหมือนกบั การเขียน หนงั สือ
เขียนเพลง กฎหมายค้มุ ครองความเป็นเจ้าของ
ทนั ที โดยไมต่ ้องจดแจ้งกบั ทางราชการก็ได้คะ่ )
ขัน้ ท่ี ห้า ทดลองใช้ และแก้ไข อาจจะเป็นคนให้ข้อมลู แล้วมีคนอื่นจดั ทําเป็นคมู่ ือ
ออกมา เม่ือทําเสร็จแล้ว ก๊กุ ที่ชํานาญตวั จริง ก็
คมู่ ือ ที่คณุ ทําขนึ ้ มา ยงั ใช้ไมไ่ ด้นะคะ คมู่ ือท่ีดี ต้องตรวจความถกู ต้องกอ่ น รวมทงั้ เจ้าของร้าน ก็
เย่ียม ก็คอื ให้คนไมร่ ู้เรื่องอะไรเลย สามารถทํา ต้องตรวจเซ็นอนมุ ตั อิ ีกครัง้ เพ่ือยืนยนั ความ
ตามได้ แล้วออกมาได้ผลดี ตามเปา้ บอ่ ยครัง้ ที่ ถกู ต้องวา่ กระบวนการทํางานในคมู่ ือนนั้ ได้
คมู่ ือ ไมเ่ วริ ์คคะ่ หรือ ส่ือสารยากเกินไป ไมเ่ ข้าใจ มาตรฐานของร้านจริง เพ่ือใช้งานตอ่ ไปคะ่
หรือ มีจดุ ท่ีผิด เราต้องลองเอามาใช้จริงก่อนคะ่
และได้แก้ไขจดุ บกพร่องเสียกอ่ น จงึ พร้อมใช้งาน ขัน้ ท่ี เจ็ด ประกาศใช้
หากข้ามขนั้ ตรงนี ้จะเกิดปัญหาภายหลงั ท่ีแก้ยาก
กวา่ คะ่ คือการแจ้งให้ผ้ปู ฎิบตั งิ าน ได้รับรู้วา่ มีกฎระเบยี บ
ในมาตรฐานการปฏิบตั งิ านตามคมู่ ือท่ีวางไว้ และมี
ขัน้ ท่ี หก ผู้ท่เี ก่ียวข้อง อนุมัติ และประกาศใช้ เงื่อนไขอยา่ งไร หลายคนไมอ่ ยากอา่ น ไมอ่ ยาก
เปล่ียนแปลง จงึ ต้องมีการประกาศใช้และอธิบาย
คมู่ ือ ต้องให้ผ้ทู ่ีเก่ียวข้อง และเจ้าของกิจการ ให้เข้าใจคะ่
ตรวจทานความถกู ต้องก่อนคะ เพราะบางท่ีคน
ทําคมู่ ือ กบั เจ้าของเรื่องเป็นคนละคนกนั คะ่ เชน่
ก๊กุ ท่ีไมถ่ นดั การเขียน การ
ถา่ ยภาพ ตดั ตอ่ คลิป
แนวทางการร่าง คู่มือ
ขอยกตวั อยา่ งแนวทางการร่าง คมู่ ือ เพื่อให้ ภารกิจ
สว่ นนีข้ องงา่ ยขนึ ้ คะ่ ให้คณุ เร่ิมจาก การหา
คําตอบจากหวั ข้อเหลา่ นี ้ จะชว่ ยให้คณุ คดิ ออกว่า
จะไปตอ่ ได้อยา่ งไร
1.โดยเร่ิมต้นตงั้ แต่ วชิ ช่ัน และ พันธกจิ ธรุ กิจ
คณุ คอื คําสโลแกนของกิจการคณุ เพื่อให้
พนกั งานทกุ คน เข้าใจจดุ ยืนเดียวกนั เชน่ บริษัท
เรา จะเป็น ผ้ผู ลติ สินค้าจากมะพร้าวท่ีเป็นที่รู้จกั ทว่ั
โลก, ร้านส้มตําของเรา เป็นส้มตําอินเตอร์ สะอาด
วางใจได้” สินค้าช็อคโกเล็ต“ละลายในปาก ไม่
ละลายในมือ” หรือ ตวั อยา่ ง S&P “ช่ือนี ้มีแต่
ความอร่อย” เป็นต้น
2.เขียนรายการ สินค้า และ บริการท่มี ีคุณมี มีกี่หมวด อะไรบ้าง ? แล้วมาลงรายละเอียด แตล่ ะรายการ
3.จุดมุ่งหมาย สินค้า และ บริการท่ีลูกค้าได้รับ ต้องเป็นอยา่ งไร ? บอกเป็นข้อๆ ก็ได้คะ่
4.แผนผัง โครงสร้างขององค์กร เป็นอยา่ งไร มีใครบ้าง ตาํ แหนง่ ไหน ขนึ ้ กบั ใคร ? เขียนทงั้ หมดที่เกี่ยวข้อง
กบั การดาํ เนนิ งานประจําวนั โดยคดิ วา่ ใครท่ีเกี่ยวข้องกบั อยา่ งไร และพวกเขาเหลา่ นีน้ นั่ แหละ จะเป็นคนที่
ชว่ ยเขียนเรื่องที่เจาะลกึ ลงไป เชน่ ผงั การจอดรถด้านหลงั ร้าน,ระบบความปลอดภยั ,โต้ตอบข้อความโทรศพั ท์
หรือ ทางไลน์ลกู ค้า,การทกั ทายลกู ค้า เป็นต้น
5.JD หรือ รายละเอียดหน้าท่กี ารปฏบิ ัตงิ านของแต่ละตาํ แหน่ง
6.กระบวนการทาํ งาน ตัง้ แต่เปิ ดร้าน จน ปิ ดร้าน มีงานอะไรบ้าง ? แตล่ ะงานมีกระบวนการอยา่ งไร ?
7.ลักษณะ การเลือก ทาํ เลเปิ ดร้าน ทําอยา่ งไร ?
8.รายการ เบอร์ โทร อีเมลล์ ไลน์ หรือ การตดิ ตอ่ ท่ีอยู่ ของผ้ทู ี่รับผิดชอบงาน
9.รายการสินค้าท่ตี ้อง จัดซือ้ ท่ีอยู่ เบอร์ โทร หรือไลน์ หรือ ชอ่ งทางติดตอ่ ของซพั พลายเออร์ตา่ งๆ
10.อธิบาย ขัน้ ตอน การให้ บริการลูกค้า
รวมถึง ปัญหาที่พบ และวธิ ีแก้ไข
11.วธิ ีการ หาลูกค้า การตลาด และ การขาย มีวิธีไหนบ้าง และ ทําอยา่ งไร ?
คณุ อาจจะเก็บข้อมลู พืน้ ฐาน นามบตั รลกู ค้า โบร์ชวั ร์ วสั ดโุ ปรโมชน่ั ตา่ งๆ วางอย่ตู รงไหน หรือ คณุ พมิ พ์บอ่ ยแค่
ไหน คณุ อาจต้องอธิบายถึงการสร้างมนั ขนึ ้ มา และตดิ ตามผลตอบรับ อธิบายถึงวธิ ีการบริหารจดั การลกู ค้า
อยา่ งไร และอธิบายถงึ การทําอะไรก็ตามเพ่ือสร้างลกู ค้าใหม่ และอะไร ท่ีทําให้ลกู ค้ากลบั มาใช้ซํา้ แล้วซํา้ อีก
12.ความรู้เร่ือง การใช้เทคโนโลยี เชน่ เครื่องรับชําระเงิน การรับเงินด้วยบตั รอเิ ลคทรอนิค ,การเคร่ืองสแกน
บาร์โค๊ด เป็นต้น เขียนรายละเอียดอปุ กรณ์ คอมพิวเตอร์ ซอฟแวร์ และเครื่องมือตา่ งๆ ที่ทําให้ธรุ กิจของคณุ เดนิ
ได้ หารือกนั ถงึ อปุ กรณ์ ชนิ ้ สว่ นตา่ งๆของเทคโนโลยีวา่ มนั ทํางานอยา่ งไร และซอ่ มแซมอยา่ งไร ใครบ้างท่ี
จําเป็นต้องใช้มนั และจะฝึกพนกั งานใช้อยา่ งไร
13.ให้ความรู้เร่ืองการจัดการทางการเงนิ และ วธิ ีการ บริหารกิจการให้มีกําไร รวมไปถึง รายการเงินของ
กิจการ และอธิบายถึงงบการเงิน และการประเมนิ ผลทางการเงิน ครอบคลมุ ไปถงึ รายละเอียดทางการเงินของ
บริษัท เชน่ การหาเงินทนุ จากท่ีไหน อะไรท่ีทําให้มีกําไร คณุ ตงั้ คา่ ธรรมเนียมสําหรับสินค้าและบริการอย่างไร
คณุ จดั การการจา่ ยเงินเดอื นพนกั งานอยา่ งไร และรายละเอียดเก่ียวกบั การเชา่ ซือ้
14.การบริหารจัดการบุคลากร อย่างละเอียด เชน่ การรับสมคั ร,การคดั เลือก,ระเบยี บตา่ งๆ,การเทรน
พนกั งาน,การจา่ ยคา่ จ้าง เป็นต้นให้คณุ เขียน ตําแหนง่ ของพนกั งานในร้าน ทกุ ตําแหนง่ พร้อมทงั้ รายละเอียด
ของงานของพนกั งานตาํ แหนง่ นนั้
สําหรับพนกั งานปัจจบุ นั ให้บนั ทกึ รายละเอียดด้วยวา่ เริ่มเมื่อไหร่และอยา่ งไร แตล่ ะคนเริ่มทํางานและจบงาน
อยา่ งไร รวมทงั้ จดั ทําสําเนาคมู่ ือพนกั งานที่ครอบคลมุ ทงั้ เรื่องการแตง่ กาย จนถึง ทําอยา่ งไรจงึ จะได้รับโบนสั
และวนั หยดุ
15.การรับมือ กับปัญหาต่างๆ และวธิ ีแก้ไข เชน่ เม่ือลกู ค้าโกรธ วธิ ีปฏิบตั ิ คือ 1…,2….,3…. หรือ เม่ือ มี
โจรปล้นร้าน วธิ ีปฏิบตั ิ คือ 1…,2….,3…. หรือ , เม่ือเครื่องคดิ เงินเสีย วิธีปฏิบตั ิ คือ 1…,2….,3…. เป็นต้น
ไมย่ ากเลย ใช่ไหมคะ่ มไี กด์นําทาง ให้หวั ข้อไว้แล้ว เพียงตอบคําถามตามหวั ข้อ
เหลา่ นนั ้ ความรู้ในงานของคณุ จะพร่ังพรูออกมาแน่ๆคะ่ เพราะมนั อดั แน่นอย่ใู นตวั คณุ
น่ีคะ่
คมู่ ือการดําเนินงานร้าน เป็นเคร่ืองมือจําเป็น ที่ถอดรหสั ดเี อนเอ การทํากิจการของคณุ และ อะไรก็ตามท่ีคณุ
ทําในแตล่ ะวนั และเม่ือกิจการของคณุ ขยายขนึ ้ คณุ ก็ต้องแยกคมู่ ือของคณุ ออกเป็นแตล่ ะแผนก แตล่ ะสว่ น
คณุ อาจจะพฒั นาเป็นเวอชน่ั พืน้ ฐานสําหรับพนกั งานของคณุ และเวอชนั่ ที่มี
คณุ ลองทบทวนดซู วิ า่ ทกุ สิ่งท่ีคณุ ทําในชีวิตประจําวนั มนั อยใู่ นหมวดไหน แล้วจดั ระเบยี บใสล่ งไปในหมวด
นนั้ ๆ อยา่ สบั สน แยกเรื่องให้ขดั ๆคะ่
ลองใช้เวลาลงมอื เขียนคมู่ อื ของธรุ กิจคณุ เดย๋ี วนีเ้ลยคะ่ มนั ง่ายมากที่จะได้เห็นภาพใหญ่ที่ฉาย
ออกมาจากการดําเนนิ งานของธรุ กิจคณุ มนั ไมน่ า่ กลวั เลย เพราะมนั จะเป็นงานอีกอยา่ งนงึ ท่ีคณุ จะสนกุ สนาน
กบั มนั มากคะ่
ตวั อย่างสารบัญ คู่มือสําหรับแฟรนไชซ่ี
SECTION 1
แนะนําตวั
ใน SECTION 1 นีจ้ ะเขียนครอบคลมุ ในหวั ข้อดงั ตอ่ ไปนี ้
1.ประวตั ิการเกิดบริษัท
2.ความเข้าใจในเร่ืองระบบท่ี ประสบความสําเร็จ
3.สตู รความสําเร็จ
4.ปรัชญาในการทํางาน
5.โลแกนของระบบ
6.การเพมิ่ ความรู้ (ทีละขนั้ ตอน)
7.แผนผงั ของระบบท่ีประสบความสําเร็จ
SECTION 2 โครงสร้าง
1.การเปิ ดร้ าน
• เปิดร้าน
• การได้รับความชว่ ยเหลือจากผ้เู ช่ียวชาญ ฝ่ ายที่จําเป็น เชน่ นกั บญั ชี นกั กฎหมาย
• การทํางานเอกสาร
• การชว่ ยเจรจาเชา่ ร้านให้
• ปัจจยั การเลือกทําเล
• มาตรฐานในการเลือกทําเล
• 8 ขนั้ ตอนในการคดั เลือกทําเล เพื่อให้ได้ทําเลท่ีดีท่ีสดุ
• แบบฟอร์มนโยบายในการคดั เลือกทําเล
• รายละเอียดอื่นๆ
2.ประมาณการเริ่มต้ นเปิ ดร้ าน
• ประมาณตวั เลขการลงทนุ
• ประมาณการจดุ ค้มุ ทนุ ทกุ ต้นสปั ดาห์
• การเซ็นสญั ญาเชา่ พืน้ ท่ี
3.การออกแบบร้ าน
• ความสําเร็จในการเจรจาเชา่
• ขนั้ แรก ใช้เวลาชว่ งหนงึ่ ทําตามขนั้ ตอนตอ่ ไปนี ้
- การออกแบบร้าน
- นโยบายของร้าน
- แบบฟอร์มที่ระบลุ กั ษณะของร้าน
- อปุ กรณ์ที่ต้องใช้
- แบบของร้านท่ีมีประสทิ ธิภาพ ในการดาํ เนินงานที่ดีที่สดุ
- บริเวณพืน้ ที่ของลกู ค้า
- พืน้ ท่ีในการเตรียมอาหาร และครัว
- ทางเดนิ ของลกู ค้า
- ปา้ ยเมนอู าหาร
- พืน้ ท่ีด้านหลงั เคาน์เตอร์
- ผงั ของร้าน
- ผงั ของร้านที่กําหนดทิศทางการเดนิ
- รายการสิง่ ของรายละเอียดเครื่องมือ อปุ กรณ์
- แผนผงั ของร้านด้านหลงั ท่ีเป็นสว่ นของพนกั งาน
- แผนผงั ด้านหน้าร้าน
- ตารางตรวจเช็คพืน้ เพดาน แสงสวา่ ง
4.การเตรี ยมสร้ างร้ าน
• คาํ ขนึ ้ ต้นการเริ่มต้นสร้างร้านในขนั้ ตอนตอ่ ไป
• การขออนญุ าตจากราชการในการก่อสร้าง
• ตรวจสอบความเรียบร้อย
• ตรวจสอบให้แนใ่ จในสว่ นสําคญั ตามกฎหมายกําหนด
7.เช็คลิสท์ตรวจสอบร้ านก่อนเปิ ดดําเนินการ
o ก่อน 5 สปั ดาห์ ตรวจสอบปา้ ย ยนู ิฟอร์ม อปุ กรณ์ที่ใช้ในการเปิดตวั
o ก่อน 4 สปั ดาห์ รายการติดตอ่ กบั กลมุ่ ตา่ งๆ กอ่ นเปิดตวั
o ก่อน 3 สปั ดาห์ ตรวจสอบอปุ กรณ์ที่ติดตงั้
o ก่อน 2 สปั ดาห์ โทรยืนยนั เรื่องอาหาร/เคร่ืองด่ืม/อบรมพนกั งาน ณ จดุ ขาย
ทบทวนแผนการตา่ งๆ และแผนการเปิดตวั
o ก่อน 1 สปั ดาห์ ตอ่ เนื่องงานที่เตรียมไว้ทงั้ หมด
o 4 วนั กอ่ นเปิด ทําความสะอาด/ตดิ ปา้ ย/ทดสอบพนกั งาน
o 2 วนั ก่อนเปิด ทําความสะอาด/ตดิ ปา้ ย/ทดสอบพนกั งาน
o 1 วนั ก่อนเปิด ทําความสะอาด/ตดิ ปา้ ย/ทดสอบพนกั งาน
SECTION 3
บริการลูกค้าความสาํ เร็จของคุณขึน้ อยู่กับเร่ืองนี้
ใน SECTION นี ้ประกอบด้วย
• คน
• สินค้า
• ความสะอาด
• บริการยํา้ แผนผงั ปรัชญาความสําเร็จ
• อธิบายการผกู ใจลกู ค้า ด้วยการพดู การยมิ ้ การใช้สายตาที่เป็นมิตรตอ่ ลกู ค้า
• เม่ือลกู ค้าเข้าร้านครัง้ แรก ยํา้ การบริการลกู ค้า
• การทําให้ลกู ค้ากลบั มาเพม่ิ ขนึ ้ บอกสตู รความสําเร็จด้วยคน สนิ ค้า ความสะอาด บริการ
• การเติบโต เพม่ิ รายการสินค้า เพมิ่ ราคาสงู ขนึ ้ เพิ่มรายการอาหาร
• สร้างความประทบั ใจ ณ จดุ จา่ ยเงิน
ตารางการทํารายงานโดยใช้คอมพวิ เตอร์
1. ใช้คอมพวิ เตอร์คํานวณรายงานการขายประจําวนั และสปั ดาห์ บอกขนั้ ตอนการทํางานแตล่ ะ
ขนั ้
2. รายงานตารางเงินเดือน เวลาทํางาน
3. รายงานสนิ ค้าคงคลงั ดตู ้นทนุ จะได้รายงานการคํานวณต้นทนุ สินค้า
SECTION 4
คุณภาพอาหารและอาหารท่มี ีคุณภาพ สัญญาท่ตี ้องให้กับลูกค้า
ใน SECTION นีป้ ระกอบด้วย
1. การซพั พลายวตั ถดุ บิ และการสต๊อก
2. ประมาณการวตั ถทุ ่ีใช้ในแตล่ ะสปั ดาห์
3. แบบฟอร์มสงั่ อาหาร
4. แบบฟอร์มสง่ั ซือ้ ของราย 2 สปั ดาห์
5. การจดั สง่
6. การตรวจสอบคณุ ภาพวตั ถดุ ิบท่ีจดั สง่
• เนือ้
• เนือ้ ปลา
• สินค้าที่ใช้วนั ตอ่ วนั
• อาหารแชแ่ ข็ง
• ฯลฯ
7. การเก็บรักษาอาหาร
8. การปรุงด้วยวิธีท่ีปลอดภยั
• อณุ หภมู ิ
• การแชแ่ ข็ง,แชเ่ ย็น
• การทําลาย
• การอนุ่ อาหาร
• ฯลฯ
SECTION 5
การจัดเตรียมอาหารสร้างธุรกจิ ของคุณ ด้วยการรักษาคุณภาพอาหารให้คงเส้นคงวา
เนือ้ หาของ SECTION นีป้ ระกอบไปด้วย
1. การเตรียมอาหาร
1.1 เมนไู ก่ทอด ABC
- อปุ กรณ์และวตั ถดุ บิ ท่ีต้องใช้
- วิธีการเตรียม
1.2 เมนู ก้งุ เปรีย้ วหวาน
- อปุ กรณ์ และวตั ถดุ บิ ที่ต้องใช้
- วิธีการเตรียม
1.3 การหงุ ข้าว
- อปุ กรณ์ และวตั ถดุ บิ ที่ต้องใช้
- วิธีการเตรียม
1.5 วิธีการทอด
- อปุ กรณ์ และวตั ถดุ บิ ท่ีต้องใช้
- วิธีการเตรียม
1.6 วธิ ีทําความสะอาด เคร่ืองทอดหรือกระทะ
SECTION 6
ความสะอาดภายในร้ าน
ความสะอาดภายในร้าน คือความประทบั ใจเม่ือแรกเหน็
เนือ้ หาของ SECTION นีป้ ระกอบไปด้วย
1.ความประทบั ใจเมื่อแรกเห็น จะสร้างความสําเร็จให้คณุ
2.เริ่มต้นด้วยการทําความสะอาดตวั คณุ เอง
3.การกําหนดความรับผิดชอบในการทําความสะอาด ของพนกั งานทกุ คน
4.สิง่ ท่ีต้องทําความสะอาดทกุ วนั
4.1 บรรยากาศรอบๆ ร้าน/ภายในร้าน
4.2 ทางเดิน
4.3 ที่ทิง้ ขยะ/ท่ีทงิ ้ เศษอาหาร
4.4 โต๊ะ/เก้าอี ้
4.5 ปา้ ยเมนใู นร้าน
4.6 เคาน์เตอร์สําหรับรับออเดอร์
4.7 เครื่องผสมเครื่องดมื่
4.8 เครื่องทํากาแฟเยน็
4.9 เคาน์เตอร์เตรียมอาหารด้านหน้า
4.10 พืน้ ท่ีประกอบอาหาร
- ผ้าคลมุ ศรีษะ
- เครื่องมือ เคร่ืองใช้ประกอบอาหาร
- เครื่องทอดตา่ งๆ
4.11 พืน้ ท่ีสําหรับซกั ล้าง
- อา่ งล้างตา่ งๆ
4.12 ห้องแชเ่ ย็น
4.13 ปา้ ยประกาศ
4.14 ห้องเก็บของ
- พืน้ ห้อง
- ผนงั ห้อง
4.15 ถงั โซดา/ถงั นํา้ /เคร่ืองควบคมุ ตา่ งๆ
4.16 การทําความสะอาดข้างในทวั่ ๆไป
รายการเช็คลสิ ท์ความสะอาดของร้าน
1.ดรู ายการท่ีต้องเช็คลสิ ท์ทกุ วนั
2.รายการตรวจเช็คความสะอาดกอ่ นปิดร้าน
3.รายการตรวจเช็คทกุ วนั (จนั ทร์,องั คาร,พธุ ,พฤหสั บด,ี ศกุ ร์,เสาร์,อาทิตย์)
4.รายการตรวจเช็คทกุ สปั ดาห์
SECTION 7
พนักงานผู้วางความสาํ เร็จภายในร้าน
ใน SECTION นีป้ ระกอบไปด้วยหวั ข้อตอ่ ไปนี ้
o พนกั งาน-ทรัพยากรท่ีมีคณุ คา่
o การจ้างพนกั งาน ต้องถกู ต้องตงั้ แตเ่ ร่ิมต้น
o จะทําอยา่ งไรตอ่ ไป เมื่อจ้างพนกั งานแล้ว
o จะประสบความสําเร็จหรือล้มเหลวอยทู่ ี่แฟรนไชซี่
o ปัญหาทางด้านกฎหมายเร่ืองแรงงาน
o ความมีเอกภาพในรูปแบบเดียวกนั (ของพนกั งาน)
o ชดุ ยนู ฟิ อร์ม
o เครื่องประดบั ตกแตง่
o การแตง่ กายของแตล่ ะคน
o อนาคตที่สดใสกบั ร้านแฟรนไชส์
o แบบฟอร์มการประเมนิ ผลพนกั งาน
o แบบฟอร์มการรับสมคั ร
SECTION 8
คู่มือการทาํ งานของพนักงานประจาํ
SECTION นีป้ ระกอบไปด้วยหวั ข้อ
ภาพรวมของบริษัท
เรื่องเกี่ยวกบั บริษทั
คณุ จะได้รับอะไรจากทางบริษทั
อะไร? ที่ทางบริษทั ต้องการจากคณุ
1. การจ้างงาน
- ฝ่ายบคุ คล
- แฟ้มพนกั งาน
- หมวดการจ้างงาน
- พนกั งานประจํา
- นโยบายการจ้างงาน
- การวดั การทดสอบความนา่ เช่ือถือ
- ความสมั พนั ธ์กบั ลกู ค้า
- ใบอนญุ าต และประวตั ิการขบั ขี่
- โอกาสในการทํางานท่ีเสมอภาค
- การไลอ่ อก
- พนกั งานเก่า
- การก่อกวน ขม่ ขู่ คกุ คาม
- การตรวจสขุ ภาพ
- คณุ ได้รับการคดั เลือกเข้ามาได้อย่างไร
- ชว่ งทดลองงาน
- ตรวจสอบความปลอดภยั
- เราต้องการความคดิ สร้างสรรค์จากคณุ
- การกระทําท่ีไมเ่ ป็นที่ยอมรับ
- การปฏิบตั ิตามกฎหมาย และระเบียบ
2. การปฏิบตั งิ าน และคา่ ตอบแทน
- เงินชดเชย,เงินเดือน
- การหกั เงินเดือน
- ความผิดพลาดในการจา่ ยเงิน
- การจา่ ยคา่ ทํางานลว่ งเวลา
- ระยะเวลาการจา่ ย
- การแจ้งวนั จา่ ย
- การมีสว่ นร่วม
- ระยะเวลาพกั เที่ยง
- สาธารณปู โภคในห้องพกั กลางวนั
- การบนั ทกึ การลา การขาดงาน
- คา่ ชดเชยเมื่อโดนไลอ่ อก
- ตารางการทํางาน
- การลงเวลา และการมาสาย
3. คา่ ตอบแทน
- เงินตอบแทน
- การหกั เงินจากการลา และขาด
- วนั หยดุ
- นโยบายวนั หยดุ
- การลา
- รวมเวลาการลา
- สิทธิท่ีสะสมวนั ลา
- การจา่ ยในกรณีการลา
- การจา่ ยในกรณีลาออก
- ความชว่ ยเหลือเมื่อเสียชีวิต
- ด้านการศาล
- ความพกิ าร
- ขาดงานเพราะการศกึ ษา,ลาเพ่ือการศกึ ษา
- วนั เลือกตงั้
- ชว่ งเวลาท่ีต้องเข้ารับราชการทหาร
- ลากิจ
- การกลบั เข้ามาทํางานหลงั จากลาออก
4. การทําประกนั
- ประกนั หมู่
- ประกนั สขุ ภาพ
- ประกนั ชีวติ
- ลนิ ้ สดุ การประกนั
- ความชว่ ยเหลือของรัฐ
- บตั รประกนั สงั คม
5. นโยบายอื่นๆ
- การศกึ ษา การฝึกอบรม การสมั มนา
- การประชมุ บริษัท
- การให้สว่ นลด
- การสวมเสือ้ ผ้า
- การให้สมั ภาษณ์
- การปฐมพยาบาลเบอื ้ งต้น