กลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 2565

137

ผลการเรยี นรู้
1. ปฏิบตั ติ นและชักชวนผอู้ ื่นให้มมี ารยาทไทย
2. มสี ่วนร่วมและชกั ชวนผอู้ น่ื ให้อนรุ กั ษท์ รพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อม
3. มีสว่ นร่วมในขนบธรรมเนยี มประเพณีศิลปวัฒนธรรมและภูมิปญั ญาไทย
4. เหน็ คุณค่าและแนะนำผู้อ่นื ใหแ้ สดงออกถึงความรักชาตยิ ึดมัน่ ในศาสนาและเทิดทูนสถาบนั
พระมหากษตั รยิ ์
5. ปฏบิ ตั ิตนตามพระบรมราโชวาทหลกั การทรงงานและหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
6. ปฏิบัติตนและแนะนำผอู้ นื่ ให้ปฏิบัติตามข้อตกลงกตกิ ากฎระเบยี บของหอ้ งเรยี นและโรงเรียน
7. เห็นคณุ ค่าและปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าทมี่ สี ว่ นร่วมและรบั ผิดชอบในการตัดสินใจในกิจกรรม
ของห้องเรยี นและโรงเรียน
8. ยอมรบั ความหลากหลายทางสงั คมวัฒนธรรมในประเทศไทยและอยรู่ ่วมกับผู้อนื่ อย่างสันติและพงึ่ พาซง่ึ
กนั และกนั
9. วเิ คราะหป์ ญั หาความขดั แย้งในประเทศไทยและเสนอแนวทางการแกป้ ญั หาโดยสนั ติวธิ ี
10. ปฏบิ ัตติ นเป็นผู้มวี นิ ยั ในตนเอง

รวมทั้งหมด 10 ผลการเรียนรู้

138

โครงสร้างรายวชิ าเพิม่ เตมิ หนา้ ทพ่ี ลเมือง ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ ๑

ลำดบั ชอ่ื หน่วย ผลการเรียนรู้ สาระสำคญั เวลา นำ้ หนัก
ท่ี การเรียนรู้ (ชม.) คะแนน
ภมู ิใจในความ
๑ เปน็ ไทย ๑) ปฏิบัติตนเป็นผูม้ มี ารยาท มารยาทไทย บทบาทหนา้ ท่ี 10 20

2 เรารักชาติ ศาสนา ไทย ของการเป็นสมาชกิ ทีด่ ีของ
พระมหากษตั รยิ ์
๒) แสดงออกถึงความกตัญญู ครอบครัวการมวี นิ ัยในตนเอง
3 เราเปน็ พลเมืองดี
กตเวทตี ่อบุคลในครอบครัว
4 เราปรองดอง
สมานฉันท์ ๓)เหน็ ความสำคัญของ

ภาษาไทย

10) ปฏิบตั ิตนเปน็ ผมู้ ีวนิ ยั ใน

ตนเอง

4) เขา้ รว่ มกิจกรรมเกยี่ วกบั กจิ กรรมเกย่ี วกบั ชาติ ศาสนา 10 20

ชาติศาสนาและ พระมหากษัตรยิ ์หลักการทรง

พระมหากษัตริย์ งานแนวปฏบิ ตั ใิ นการทรงงาน

5) ปฏิบัติตนตามหลกั การทรง พระบรมราโชวาทความมวี นิ ัย

งาน และหลกั เศรษฐกิจพอเพยี ง

10) ปฏบิ ตั ิตนเป็นผู้มีวนิ ัย

6) ปฏบิ ตั ติ นตามข้อตกลงกตกิ า กฎกตกิ าและขอ้ ตกลงใน 10 20

และหน้าทที่ ี่ต้องปฏิบัติใน หอ้ งเรียน บทบาทและหนา้ ท่ี

ห้องเรยี น ของการเป็นสมาชิกท่ีดี

7) ปฏบิ ตั ติ นตามบทบาทหนา้ ท่ี ความมวี ินัย

ในฐานะสมาชกิ ที่ดีของ

ครอบครวั และห้องเรยี น

10) ปฏบิ ตั ติ นมีวนิ ัยในตนเอง

8) ยอมรบั ความเหมือนและ ความเหมอื นและความ 10 20

ความแตกตา่ งของตนเองและ แตกต่างระหว่างบคุ คล

ผอู้ ืน่ ความขัดแยง้ ในห้องเรียนและ

9) ยกตวั อยา่ งความขัดแย้งและ มวี ธิ ีการแกป้ ัญหาโดยสันติวธิ ี

เสนอวธิ ีการแก้ปญั หาอยา่ ง ความมวี นิ ัย

สันติวิธี

10) ปฏิบตั ิตนเปน็ ผู้มวี นิ ยั ใน

ตนเอง

รวม 40 100

139

โครงสร้างรายวชิ าเพิม่ เตมิ หน้าท่พี ลเมอื ง ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี ๒

ลำดับ ชอื่ หน่วย ผลการเรยี นรู้ สาระสำคญั เวลา นำ้ หนกั
ท่ี การเรียนรู้ (ชม.) คะแนน

1 เราภูมใิ จใน 1) ปฏบิ ัติตนเป็นผ้มู มี ารยาท การปฏิบตั ิตนตามกฎ ระเบียบและ 10 20

ความเป็นไทย ไทย หน้าท่ี ตามบทบาทหนา้ ที่ในฐานะ

2) แสดงออกถึงความกตญั ญู สมาชิกท่ีดขี องโรงเรียน การแสดงความ

กตเวที เคารพ การแต่งกาย การพดู การเดนิ

การนัง่ การแสดงความกตัญญูกตเวที

ต่อบุคคลในโรงเรียน การแสดงออกตาม

มารยาทไทย เปน็ พ้ืนฐานของความเปน็

ไทย

2 เรารกั ชาติ ยดึ 3) เขา้ ร่วมกจิ กรรมเก่ียวกบั ชาติ การแสดงออก และเข้าร่วมกจิ กรรม 10 20

ม่ันในศาสนา ศาสนาและสถาบนั เกีย่ วกับวนั สำคญั ของชาติ ศาสนาและ

และเทิดทนู พระมหากษัตริย์ สถาบันพระมหากษัตริย์ รวมถึงการ

สถาบนั 4) ปฏบิ ตั ิตนตามพระบรม ปฏิบัติจนตามหลักของปรชั ญาเศรษฐกิจ

พระมหากษัตรยิ ์ ราโชวาท หลักการทรงงาน และ พอเพียงเป็นพนื้ ฐานการเป็นพลเมอื งดี

หลกั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง

3 เราเป็นพลเมอื ง 5) ปฏิบตั ติ นตามกฎระเบียบ การปฏิบัตติ นตามกฎระเบียบ และ 10 20

ดีในระบอบ และหน้าที่ท่ีตอ้ งปฏิบัตใิ น หนา้ ที่ตามบทบาทหน้าทีใ่ นฐานนะ

ประชาธปิ ไตย โรงเรยี น สมาชกิ ท่ีดีของห้องเรยี น และโรงเรยี น

อันมี 6) ปฏบิ ัตติ นตามบทบาทหน้าที่ และมคี วามตงั้ ใจปฏิบตั หิ นา้ ท่ีเปน็

พระมหากษัตริย์ ในฐานะสมาชิกท่ีดีของห้องเรียน พน้ื ฐานของการเปน็ พลเมืองดี ความมี

ทรงเปน็ ประมุข และโรงเรียน วนิ ยั

7) ปฏบิ ัติตนเป็นผู้มวี นิ ัยใน

ตนเอง

10) ปฏิบตั ติ นเปน็ ผู้มวี ินยั ใน

ตนเอง

4 เรามีความ 8) ยอมรับความเหมอื นและ มคี วามรักความสามัคคีในหมู่คณะ ไม่ 10 20

ปรองดอง ความแตกตา่ งของตนเองและ แย่งชงิ ขัดแยง้ ทะเลาะเบาะแว้ง มีความ

สมานฉนั ท์ ผู้อ่นื เสมอภาคกนั ตามระบอบประชาธิปไตย

9) ยกตวั อยา่ งความขัดแยง้ ใน ไมเ่ ลือกทีร่ กั มกั ท่ชี ัง ไม่กีดกนั ไม่

โรงเรยี น และเสนอวธิ กี าร แบง่ แยกรังเกียจเดยี ดฉันท์กนั มคี วาม

แกป้ ญั หาโดยสนั ตวิ ธิ ี สำนกึ เป็นอนั หน่ึงอนั เดียวกนั อนั จะ

นำไปสู่การอยู่ร่วมกันอยา่ งสมานฉนั ท์

และอย่รู ว่ มกันอยา่ งสนั ตสิ ุข

รวม 40 100

140

โครงสร้างรายวิชาเพ่มิ เตมิ หนา้ ที่พลเมอื ง ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี ๓

ลำดบั ชอ่ื หน่วย ผลการเรยี นรู้ สาระสำคญั เวลา นำ้ หนกั
ท่ี การเรยี นรู้ (ชม.) คะแนน

1 ภมู ิใจในความ 1) ปฏิบัตติ นเปน็ ผู้มมี ารยาทไทย ลักษณะท่ีดขี องคนไทย มมี ารยาท 10 20

เป็นไทย 2) แสดงออกถึงความกตัญญู ดี กตัญญกู ตเวที เอื้อเฟอ้ื เผ่ือแผ่

กตเวทตี ่อบุคคลในชมุ ชน และเสียสละศลิ ปวฒั นธรรม

3) เห็นคณุ คา่ ของภมู ิปัญญา ขนบธรรมเนยี มและประเพณี

ท้องถนิ่ ซอื่ สัตย์สุจริต ขยนั หมน่ั เพยี ร

10) ปฏิบตั ิตนเป็นผู้มีวินยั ใน อดทน ใฝ่หาความรู้

ตนเอง

2 รกั ชาติ ยดึ มน่ั ใน 4) เข้ารว่ มกิจกรรมเก่ียวกับชาติ เข้ารว่ มกจิ กรรมเกย่ี วกบั ชาติ 10 20

ศาสนา และ ศาสนาและสถาบัน ศาสนา และสถาบนั

เทดิ ทูนสถาบนั พระมหากษัตริย์ พระมหากษัตริย์ ปฏบิ ัติตนตาม

พระมหากษตั ริย์ 5) ปฏิบัตติ นตามพระบรม พระบรมราโชวาท หลกั การทรง

ราโชวาท หลักการทรงงาน และ งาน และหลกั ปรัชญาเศรษฐกิจ

หลักปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง พอเพียง

3 เราเปน็ พลเมืองดี 6) ปฏบิ ัตติ นตามขอ้ ตกลง กตกิ า การปฏิบตั ติ นตามข้อตกลง กติกา 10 20

ในระบอบ กฎระเบียบและหน้าทท่ี ่ีต้อง กฎระเบยี บ และหน้าทต่ี าม

ประชาธิปไตย ปฏบิ ัติในหอ้ งเรียนและโรงเรยี น บทบาทหนา้ ที่ท่ีดขี องห้องเรียน

อนั มี 7) ปฏบิ ตั ติ นตามบทบาทหนา้ ท่ี และโรงเรยี น และมีความตงั้ ใจ

พระมหากษตั รยิ ์ และมีสว่ นรว่ มในกิจกรรมตา่ งๆ ปฏิบัตหิ น้าท่ี เปน็ พ้นื ฐานของการ

ทรงเปน็ ประมุข ของห้องเรยี นและโรงเรยี น เป็นพลเมืองดี

10) ปฏบิ ัติตนเปน็ ผมู้ วี นิ ยั ใน

ตนเอง

4 เรามีความ 8) ยอมรับและอยรู่ ว่ มกับผู้อ่นื ความเหมือนและความแตกตา่ ง 10 20

ปรองดอง 9) ยกตวั อย่างความขดั แย้งใน ระหว่างบุคคลในเรอ่ื งเชือ้ ชาติ

สมานฉันท์ โรงเรยี น และเสนอวธิ กี าร ภาษา เพศ สุขภาพ ความพกิ าร

แกป้ ญั หาโดยสนั ตวิ ิธี ความสามารถ ถิ่นกำเนิด สถานะ

ของบคุ คล ฯลฯ การอยรู่ ่วมกนั

อยา่ งสนั ตแิ ละการพง่ึ พาซง่ึ กนั

และกัน ความขัดแย้งในชมุ ชน

และวธิ กี ารแกป้ ัญหาโดยสันตวิ ิธี

รวม 40 100

141

โครงสร้างรายวชิ าเพ่มิ เติมหนา้ ทพี่ ลเมอื ง ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ ๔

ลำดับ ชอ่ื หน่วย ผลการเรียนรู้ สาระสำคญั เวลา น้ำหนกั
ท่ี การเรยี นรู้ (ชม.) คะแนน
1 รกั ษไ์ ทย
1) เห็นคุณค่าและปฏิบัติตน นักเรยี นเหน็ คุณค่า ปฏิบัติตน 10 20
2 รักชาติ ยดึ มั่นใน
ศาสนา และเทดิ ทนู เป็นผมู้ มี ารยาทไทย เป็นผมู้ ีมารยาทไทยแสดงออก
สถาบัน
พระมหากษัตริย์ 2) แสดงออกถงึ ความกตัญญู ถึงความกตัญญู มีส่วนรว่ มใน

3 พลเมืองดี กตเวทตี ่อผู้ทำประโยชน์ใน ขนบธรรมเนยี มประเพณีไทย

4 เรามีความปรองดอง สังคม
สมานฉนั ท์
3) มีสว่ นรว่ มในขนบธรรมเนยี ม

ประเพณีไทย

4) เห็นความสำคญั และ การแสดงออกถงึ ความรกั ชาติ 10 20

แสดงออกถงึ ความรักชาติ ยึด ยดึ ม่นั ในศาสนา และเทิดทูน

มน่ั ในศาสนา และเทดิ ทูน สถาบันพระมหากษตั ริย์ในเร่อื ง

สถาบนั พระมหากษตั รยิ ์ ต่างๆ ได้อยา่ งเหมาะสมพรอ้ ม

5) ปฏิบตั ิตนตามพระบรม น้อมนำพระบรมราโชวาทและ

ราโชวาท หลักการทรงงาน และ หลักปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง

หลกั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง มาเป็นแนวทางในการดำเนิน

ชวี ติ ไดอ้ ย่างเหมะสม

6) เห็นความสำคญั ของ แสดงออกในการมีสว่ นร่วมการ 10 20

ขอ้ ตกลงในหอ้ งเรียน รวมถงึ สร้างการปฏิบัติตาม ข้อตกลง

กระบวนการมีส่วนรว่ มในการ กติกา ของหอ้ งเรยี น ในการ

สรา้ งข้อตกลงเหตุผล และยดึ ถอื รักษาความสะอาด มรี ะเบียบ

ประโยชน์สว่ นรวม วนิ ยั ในตนเอง

10) ปฏิบัติตนเป็นผมู้ ีวนิ ยั ใน

ตนเอง

7) ยอมรับและอยู่ร่วมกับผู้อื่น ความเหมอื นและความแตกตา่ ง 10 20

อย่างสันติ และพ่งึ พา ระหวา่ งบุคคลการอยรู่ ่วมกัน

ซึ่งกนั และกนั อย่างสันตแิ ละการพ่ึงพาซึ่งกนั

8) วิเคราะห์ปญั หาความขดั แยง้ และกัน ความขัดแยง้ ในทอ้ งถ่นิ

ในทอ้ งถน่ิ และเสนอแนว และวธิ ีการแก้ปัญหาโดยสันตวิ ิธี

ทางการแก้ปัญหาโดยสนั ตวิ ิธี

9) ปฏบิ ตั ิตนเป็นผ้มู ีวินยั ใน

ตนเอง

รวม 40 100

142

โครงสรา้ งรายวิชาเพม่ิ เติมหน้าท่พี ลเมือง ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕

ลำดับ ชอื่ หน่วย ผลการเรยี นรู้ สาระสำคัญ เวลา นำ้ หนัก
ท่ี การเรยี นรู้ (ชม.) คะแนน

1 เราภูมใิ จในความ 1.เห็นคณุ คา่ และปฏิบัติตนเปน็ ผู้ มารยาทไทย การรู้คณุ คา่ และ 10 20

เป็นไทย มมี ารยาทไทย บำรงุ รักษาทรพั ยากรธรรมชาติ

2. รูค้ ุณค่าและบำรุงรักษา สงิ่ แวดล้อมและศิลปวัฒนธรรม

ทรพั ยากรธรรมชาติและ

สง่ิ แวดล้อม

3.มสี ่วนรว่ มในศิลปวฒั นธรรม

ไทย

2 เรารักชาติ ยดึ มัน่ 4.เห็นคณุ ค่าและแสดงออกถึง การใช้สินคา้ ไทย การดแู ล 10 20

ในศาสนาและ ความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา โบราณสถานและโบราณวตั ถุ

เทดิ ทนู สถาบนั และเทิดทนู สถาบนั การรักษาสาธารณสมบตั ิ การ

พระมหากษตั รยิ ์ พระมหากษตั ริย์ ปฏิบัติตนเป็นสมาชิกท่ดี ี การ

5.ปฏบิ ตั ิตนตามพระบรม ปฏบิ ตั ิตนตามพระราชจรยิ วัตร

ราโชวาท หลักการทำงานและ และพระจริยวตั ร พระบรม

หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจ ราโชวาท และการทรงงาน

พอเพียง

3 เราเป็นพลเมืองดี 6.การมีส่วนรว่ มในการสรา้ งและ กฎ ระเบยี บในโรงเรยี น การใช้ 10 20

ในระบอบ ปฏิบัตติ ามกฎ ระเบยี บของ กระบวนการมีส่วนร่วม

ประชาธปิ ไตยอนั มี โรงเรยี น กฎระเบียบ ด้วยหลักเหตุและ

พระมหากษตั รยิ ์ 7.ปฏิบัติตนตามบทบาทหนา้ ที่ มี ผล ยึดถือประโยชนส์ ว่ นรวม

เป็นประมขุ เป็น สว่ นรว่ มและความรบั ผิดชอบใน บทบาทหน้าทก่ี ารเป็นสมาชิกที่

คนดีมีวนิ ยั ใน การตดั สินใจในกจิ กรรมของ ดีของหอ้ งเรยี นและโรงเรียน

ตวั เอง ห้องเรียนและโรงเรยี น ความซือ่ สตั ย์สุจรติ อดทน ใฝ่

10) ปฏิบัตติ นเปน็ ผู้มีวนิ ัยใน เรยี นรู้ ตัง้ ใจปฏิบตั ิหน้าที่

ตนเอง

4 เรามคี วาม 8.ยอมรับความหลากหลายทาง ความหลากหลายทางสงั คมและ 10 20

ปรองดอง สงั คมวัฒนธรรมในทอ้ งถน่ิ และอยู่ วัฒนธรรมในท้องถิน่ การอยู่

สมานฉนั ท์ ร่วมกับผู้อ่นื อย่างสันติ และพ่งึ พา ร่วมกันอย่างสนั ติ การพึ่งพาซ่ึง

ซึง่ กันและกนั กนั และกัน ความขัดแยง้ ใน

9.วเิ คราะหป์ ัญหาความขัดแย้งใน ภมู ิภาคของตนและแนวทางการ

ภมู ภิ าคของตนเอง และเสนอแนว แกป้ ญั หาโดยสนั ตวิ ิธี

ทางการแกป้ ัญหาโดยสันตวิ ิธี

รวม 40 100

143

โครงสรา้ งรายวชิ าเพิม่ เติมหน้าท่ีพลเมอื ง ชัน้ ประถมศึกษาปีที่ ๖

ลำดบั ชอ่ื หน่วย ผลการเรียนรู้ สาระสำคัญ เวลา นำ้ หนัก
ท่ี การเรียนรู้ (ชม.) คะแนน

1 เราภมู ใิ จในความ 1) ปฏบิ ตั ติ นและชกั ชวนผูอ้ ื่นใหม้ ี 10 20

เปน็ ไทย มารยาทไทย การปฏิบัติตนเปน็ ผู้มมี ารยาท

2) มสี ว่ นร่วมและชกั ชวนผู้อื่นให้ ไทยชกั ชวนผู้อืน่ ในการอนรุ ักษ์

อนรุ กั ษท์ รพั ยากรธรรมชาติและ ทรพั ยากรธรรมชาติ และ

สง่ิ แวดลอ้ ม ส่ิงแวดล้อมและมีสว่ นรว่ มใน

3) มสี ่วนร่วมในขนบธรรมเนยี ม ขนบธรรมเนยี มประเพณี

ประเพณี ศลิ ปวฒั นธรรมและภมู ิ ศลิ ปวัฒนธรรม และภมู ิปัญญา

ปญั ญาไทย ไทย

4) ปฏบิ ตั ิตนเป็นผมู้ วี ินัยใน

ตนเอง

2 เรารักชาติ ยดึ ม่ัน 5) เหน็ คณุ ค่าและแนะนำผู้อื่นให้ เรารักชาติยดึ มน่ั ในศาสนา และ 10 20

ในศาสนา และ แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่น เทดิ ทนู สถาบันพระมหากษตั ริย์

เทิดทูนสถาบัน ในศาสนา และเทิดทนู สถาบนั เพ่อื ให้ผเู้ รียนมีลักษณะท่ีดีของ

พระมหากษตั ริย์ พระมหากษัตรยิ ์ คนไทยภาคภมู ิใจและรกั ษาไว้

6) ปฏิบตั ิตนตามพระบรม ซ่ึงความเปน็ ไทยดำเนินชีวติ

ราโชวาท หลกั การทรงงาน และ ตามวถิ ปี ระชาธิปไตยอยูร่ ว่ มกบั

หลกั ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง ผูอ้ ืน่ อย่างสนั ติ สามารถจดั การ

7) ปฏิบัติตนเปน็ ผมู้ วี นิ ยั ใน ความขัดแย้งดว้ ยสันตวิ ธิ ี และมี

ตนเอง วนิ ยั ในตนเอง

3 เราเปน็ พลเมืองดี 8) ปฏิบตั ิตนและแนะนำผู้อนื่ ให้ 10 20

ในระบอบ ปฏบิ ตั ิตามขอ้ ตกลง กติกา กฎ ขอ้ ตกลง กติกา กฎ ระเบยี บใน
หอ้ งเรียนและโรงเรียนการใช้
ประชาธปิ ไตยอันมี ระเบยี บของห้องเรียนและ สงิ่ ของ เคร่ืองใช้ วสั ดุอปุ กรณ์
และสถานท่ขี องสว่ นรวม
พระมหากษัตรยิ ์ โรงเรียน การดแู ลรักษาสง่ิ ของ เครื่องใช้
วสั ดุอปุ กรณ์ และสถานที่ของ
ทรงเป็นประมุข 9) เหน็ คุณคา่ และปฏบิ ตั ิตนตาม
ส่วนรว่ ม
บทบาทหน้าท่ี มีสว่ นรว่ มและ

รบั ผดิ ชอบในการตดั สินใจใน

กิจกรรมของหอ้ งเรยี นและ

โรงเรียน

144

ลำดบั ชื่อหน่วย ผลการเรยี นรู้ สาระสำคัญ เวลา นำ้ หนกั
ท่ี การเรยี นรู้ 10) ยอมรับความหลากหลาย (ชม.) คะแนน
ทางสงั คมวัฒนธรรมในประเทศ
4 เรามีความ ไทย และอยรู่ ่วมกับผ้อู นื่ อย่าง การอยรู่ ่วมกันในสังคมแห่ง 10 20
ปรองดอง สันตแิ ละพึง่ พาอาศยั กัน
สมานฉนั ท์ ความหลากหลายทง้ั วถิ ชี วี ิต 100
รวม
วฒั นธรรม ศาสนา และ

สง่ิ แวดลอ้ มจำเปน็ ตอ้ งมคี วาม

เคารพซึ่งกันและกัน รจู้ กั สทิ ธิ

และหน้าทข่ี องคนเอง เพ่อื ให้

เกดิ ความสนั ติ สังคมสามารถอยู่

รว่ มกนั และก้าวหนา้ ตอ่ ไปได้

อยา่ งสงบสุข

40

145

แนวทางการวดั และประเมนิ ผล กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศึกษาศาสนาและวฒั นธรรม

แนวคิดและหลักการของการประเมินผลตามสภาพจริง

จากการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมที่เน้นให้ผู้เรียนเรียนรู้จากสภาพจริง
มีการบูรณาการการเรยี นรู้จากสาระหลักในกลุ่มวชิ าและต่างกลุ่มสาระรวมไปถึงการจัดการเรยี นรู้ท่เี น้นกระบวนการ
ทำให้การเรียนรู้หลัก ต้องวัดและประเมินผลการเรียนรู้ที่เน้นการประเมินตามสภาพจริงซึ่งหมายถึงกระบวนการ
สงั เกตการบันทึกและการรวบรวมขอ้ มลู จากงานและวิธกี ารทผี่ ู้เรียนทำเพ่อื เป็นพ้นื ฐานของการตดั สินใจในการศึกษา
ถึงผลกระทบต่อผู้เรยี น เน้นการประเมินทกั ษะการคดิ ทีซ่ ับซอ้ นในการทำงานของผู้เรยี นความสามารถในการแก้ไข
ปัญหาและการแสดงออกที่เกิดจากการปฏิบัตใิ นสภาพจริงจากการจดั การเรยี นร้ทู ่เี นน้ ผู้เรยี นเป็นสำคัญ การประเมิน
สภาพจริง จึงมีความต่อเนื่องในการให้ข้อมูลในเชิงคุณภาพที่เป็นประโยชน์ต่อครูผู้สอนและเป็นแนวทางในการ
จัดการเรียนรู้เพือ่ พัฒนาผู้เรียนตามธรรมชาติและเตม็ ศักยภาพ โดยทั่วไปการประเมนิ ผลตามสภาพจริงมีหลักการ
สำคญั ดังนี้

๑. การประเมินตามสภาพจรงิ ไม่เนน้ การประเมนิ ทักษะพืน้ ฐาน (Skill Assessment) แตเ่ นน้ การประเมิน
ทักษะการคดิ ทีซ่ บั ซ้อน (Complex Thinking Skill) ในการทำงาน ความรว่ มมือ ในการแก้ปญั หา และการประเมิน
ตนเองทง้ั ภายในและภายนอกห้องเรยี น

๒. เนน้ การวดั และประเมนิ ความกา้ วหน้าของนกั เรยี น
๓. เนน้ การสะท้อนให้เหน็ การสงั เกตสภาพงานปัจจุบัน (Current Work) ของนักเรียน และส่ิงที่นักเรียนได้
ปฏบิ ตั ิจรงิ
๔. เน้นการผูกตดิ นักเรยี นกับงานที่เปน็ จริง โดยพจิ ารณาจากงานหลาย ๆ ช้ิน
๕. ผู้ประเมินควรมีหลาย ๆ คน โดยมีการประชุมระหว่างกลุ่มผู้ประเมินเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมลู เก่ียวกบั ตัว
นกั เรยี น
๖. การประเมนิ ต้องดำเนินการไปพรอ้ มกบั การเรยี นการสอนอยา่ งตอ่ เน่ือง
๗. การประเมนิ ตามสภาพจริง ควรมกี ารประเมินทัง้ 2 ลกั ษณะ คือ การประเมินทเี่ นน้ การปฏบิ ัติจริง และ
การประเมนิ จากแฟม้ สะสมงาน

146

การประเมินสภาพจริง เป็นการประเมินที่เน้นให้ผู้เรียนปฏิบัติ ถ้าสามรถปฏิบัติได้ในสถานการณ์จริง
จะดมี าก แตถ่ า้ ไม่ได้ อาจใช้สถานการณจ์ ำลองท่ีพยายามใหเ้ หมอื นจริงมากท่ีสุด หรืออาจจะให้ผู้เรยี นไปปฏิบัตินอก
ห้องเรียน หรือที่บ้าน แล้วเก็บผลงานไว้ โดยอาจจะเก็บไว้ในแฟ้มสะสมงาน แล้วครูเรียกมาประเมินภายหลัง
สถานการณ์ที่ประเมินควรเปน็ สถานการณ์ที่ประเมินผู้เรยี นได้หลายมิติ เช่น ทักษะ ความรู้ ความสามารถ การคดิ
และคุณลักษณะตา่ งๆ วธิ กี ารท่ใี ช้ประกอบการประเมนิ ตามสภาพจริงควรมหี ลากหลายประกอบกัน สรุปได้ดังนี้

๑. การสังเกต
๒. การสมั ภาษณ์
๓. การตรวจงาน
๔. การรายงานตนเองของนกั เรยี น
๕. การบันทึกจากผู้ทเี่ กยี่ วข้อง
๖. การใช้ขอ้ สอบแบบเนน้ การปฏิบตั จิ ริง
๗. การประเมนิ โดยใชแ้ ฟ้มสะสมงาน

147