กลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 2565

ตารางวเิ คราะห์เพอ่ื จัด
กลุ่มสาระการเรยี นร้สู ังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระท่ี ๓ เศ
มาตรฐาน ส ๓.๒ เข้าใจระบบและสถาบันทางเศรษฐกิจตา่ ง ๆ ความสัมพันธ์ทาง

ตวั ช้วี ัด เป
๑. อธิบายความสัมพันธท์ างเศรษฐกจิ ของคนใน ความรู้ (K)
ชุมชน
-ความสัมพนั ธท์ างเศรษฐกิจขอ
๒. อธบิ ายหนา้ ทเ่ี บื้องต้นของเงนิ -อาชีพ สนิ ค้าและบรกิ ารต่างๆ
ชมุ ชน
-หนา้ ทีเ่ บอ้ื งต้นของเงนิ
-การสรา้ งความเข้มแขง็ ให้ชมุ ช
-ความหมายและประเภทของเง

69

ดทำคำอธบิ ายรายวชิ า
ละวัฒนธรรม ชนั้ ป.๔ รหัสวชิ า ส ๑๔๑๐๑
ศรษฐศาสตร์
งเศรษฐกิจ และความจำเป็นของการร่วมมือกันทางเศรษฐกิจในสงั คมโลก

ป้าหมายคณุ ภาพผ้เู รียนทห่ี ลกั สูตรแกนกลางฯ กำหนด

ทักษะกระบวนการ (P) คุณลักษณะ (A)

องคนในชมุ ชน -อธิบาย -

ๆทีผ่ ลติ ใน

-อธบิ าย -
ชน
งนิ

ตารางวิเคราะห์เพื่อจดั

กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระท่ี ๕ ภูม

มาตรฐาน ส ๕.๑ เข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ และความสัมพนั ธ์ขอ

ภมู ศิ าสตร์ ในการค้นหา วิเคราะห์ สรุป และใชข้ ้อมูลภมู ิสารสนเทศอย่างมปี ระส

ตัวช้ีวัด เ
ความรู้ (K)

๑. ใช้แผนที่ ภาพถา่ ย ระบุลกั ษณะสำคญั ทางกายภาพ -แผนที่ ภาพถ่าย ลกั ษณะทา

ของจงั หวัดตนเอง ของจงั หวัดตนเอง

๒. ระบุแหล่งทรัพยากรและ สิ่งต่างๆ ในจังหวัดของ -ตำแหนง่ ระยะทาง และทศิ

ตนเองดว้ ยแผนท่ี ทรัพยากรและส่ิงต่างๆในจังห

๓.ใชแ้ ผนที่ อธิบาความสมั พนั ธ์ของสิ่งตา่ ง ๆ ทมี่ อี ยู่ใน -แผนทแี่ สดงความสมั พนั ธข์ อง
จังหวดั อยใู่ นจังหวัด
-สภาพทางกายภาพ (ภูมิลักษ
ภมู ิอากาศทมี่ ผี ลต่อสภาพสังค
จงั หวัด

70

ดทำคำอธบิ ายรายวชิ า

ละวฒั นธรรม ช้นั ป.๔ รหสั วชิ า ส ๑๔๑๐๑

มิศาสตร์

องสรรพสง่ิ ซึ่งมีผลตอ่ กนั และกนั ในระบบของธรรมชาติ ใช้แผนท่ีและเครือ่ งมือทาง

สทิ ธภิ าพ

เป้าหมายคณุ ภาพผเู้ รยี นทห่ี ลักสตู รแกนกลางฯ กำหนด

ทกั ษะกระบวนการ (P) คณุ ลกั ษณะ (A)

างกายภาพ -ใชแ้ ผนท่ี -เหน็ คุณคา่ ของแผนท่ี

ศของ -ระบุ -เหน็ คณุ คา่ ของทรพั ยากรใน
หวดั ของตน ท้องถิ่นของตน

งส่ิงตา่ งๆท่ีมี -ใชแ้ ผนท่ี -เหน็ คณุ คา่ ของแผนที่

ษณแ์ ละ
คมของ

ตารางวเิ คราะห์เพอื่ จัด
กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระที่ ๕ ภ
มาตรฐาน ส ๕.๒ เข้าใจปฏิสมั พนั ธร์ ะหวา่ งมนุษยก์ บั สภาพแวดล้อมทางกายภาพ
และส่ิงแวดล้อม เพอ่ื การพฒั นาทีย่ ่งั ยืน

ตัวช้วี ัด เ
ความรู้ (K)

๑ อธบิ ายสภาพ แวดลอ้ มทางกายภาพของชุมชนที่ -สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพ

ส่งผลตอ่ การดำเนินชีวติ ของคนในจงั หวดั ต่อการดำเนนิ ขชีวิตของคนใน

ลกั ษณะบ้าน อาหาร

๒ อธบิ ายการเปลยี่ นแปลงสภาพแวดล้อมในจังหวัด -การเปล่ียนแปลงของสภาพแ

และผลทเ่ี กดิ จากการเปลย่ี นแปลงนนั้ และผลทีเ่ กิดจากการเปลยี่ นแ

ตั้งถน่ิ ฐาน การยา้ ยถ่ิน

๓. มสี ว่ นรว่ มในการอนุรกั ษส์ ่งิ แวดล้อมในจังหวดั

71

ดทำคำอธบิ ายรายวชิ า
ละวัฒนธรรม ชนั้ ป.๔ รหสั วชิ า ส ๑๔๑๐๑
ภูมิศาสตร์
พท่กี อ่ ให้เกิดการสรา้ งสรรค์วัฒนธรรม มีจติ สำนกึ และมีสว่ นรว่ ม ในการอนรุ ักษ์ทรพั ยากร

เปา้ หมายคุณภาพผู้เรยี นทหี่ ลกั สตู รแกนกลางฯ กำหนด

) ทักษะกระบวนการ (P) คุณลักษณะ (A)

พของชุมชนที่ส่งผล -อธิบาย -เหน็ คุณคา่ ของสิ่งแวดลอ้ มใน

นจงั หวัด เชน่ ชุมชน

แวดล้อมในจงั หวดั -อธบิ าย -เห็นคณุ ค่าของส่งิ แวดลอ้ มใน
แปลง เชน่ การ ทอ้ งถิ่นของตน

-มสี ่วนร่วม -เห็นคณุ ค่าของส่ิงแวดลอ้ มและ
ทรพั ยากรธรรมชาติในท้องถ่นิ
ของตน

72

รหสั วชิ า ส1๔101 คำอธบิ ายรายวิชาสงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม
ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี ๔
กลุ่มสาระการเรยี นรู้สังคมศึกษาศาสนาและวฒั นธรรม
เวลาเรียน 40 ชว่ั โมง/ปี

ศึกษาความสำคัญของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือ สรุปพุทธประวัติ ตั้งแต่บรรลุธรรมจนถึง

ประกาศธรรม หรือประวัติศาสดาที่ตนนับถือหรือปฏิบัติตนตามแบบอย่างการดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติ
สาวก ชาดก เรื่องเล่า และศาสนิกชนตัวอยา่ ง แสดงความเคารพพระรัตนตรยั ปฏิบัติตามไตรสิกขาและหลักธรรม

โอวาท 3 ในพระพุทธศาสนา หรือหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ ชื่นชมการทำความดีของตนเอง บุคคลใน
ครอบครวั โรงเรยี น และชมุ ชน ตามหลักศาสนา พร้อมทัง้ บอกแนวปฏิบตั ิในการดำเนินชวี ิต สวดมนต์ แผ่เมตตา มี
สติ มีสมาธิในพระพุทธศาสนา หรือการพฒั นาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถอื ปฏิบัติตนตามหลักธรรมของ

ศาสนาท่ีตนนับถือหรือปฏบิ ัติตนเป็นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย เปน็ ผู้นำ ผูต้ ามที่ดี วเิ คราะห์สิทธิพ้ืนฐานท่ีเด็ก
ทกุ คนพงึ ไดร้ ับตามกฎหมายศกึ ษา วเิ คราะห์ความแตกตา่ งทางวัฒนธรรมของกลุ่มคนในท้องถ่นิ เสนอวิธีการท่ีจะอยู่

รว่ มกันอยา่ งสันติสุขในกลมุ่ ประเทศอาเซียน อำนาจอธิปไตย ความสำคญั ของระบอบประชาธิปไตย บทบาทหน้าท่ี
ของพลเมืองในกระบวนการเลือกตั้ง ความสำคัญของสถาบันพระมหากษัตริย์ตามระบอบประชาธิปไตยอันมี
พระมหากษตั ริยท์ รงเปน็ ประมุข ปจั จยั ทีม่ ีผลตอ่ การเลือกซอ้ื สินค้าและบรกิ าร สทิ ธิพน้ื ฐานและรักษาผลประโยชน์

ในฐานะผู้บริโภค หลักการของเศรษฐกิจพอเพียงและการนำไปใช้ในชีวิตประจำวันตามศาสตร์พระราชา
ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจของคนในชุมชน หน้าที่เบื้องต้นของเงิน ลักษณะทางกายภาพของจังหวัดตนเอง

แหล่งทรัพยากรและสถานที่สำคัญในจังหวัดของตน ลักษณะทางกายภาพที่ส่งผลต่อแหล่งทรัพยากรและสถานท่ี

สำคัญในจงั หวดั สง่ิ แวดล้อมทางกายภาพท่สี ่งผลต่อการดำเนินชีวติ ของคนในจงั หวัดผลกระทบของการทิง้ ขยะไม่เป็น
ที่ในชมุ ชน การเปล่ยี นแปลง จดั การ ส่ิงแวดล้อมในจงั หวัดและผลท่เี กดิ จากการเปลยี่ นแปลง

โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบคน้ ข้อมลู กระบวนการปฏิบตั ิ กระบวนการทางสงั คม กระบวนการ

กลุ่ม กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหากระบวนการสังเกตการแปลความข้อมูลทางภูมิศาสตร์การใช้

เทคนิคและเครื่องมือทางภูมิศาสตรก์ ารตงั้ คำถามเชงิ ภูมศิ าสตร์ การรวบรวมขอ้ มลู การจดั การข้อมูล การวิเคราะห์

ข้อมลู การสรุปเพื่อตอบคำถาม

เพอื่ ใหเ้ กดิ ความรู้ ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนินชีวิต มีคุณธรรม จรยิ ธรรม มีคุณลักษณะ
อันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ

สามารถดำเนินชวี ิตอยา่ งสนั ติสุขในสงั คมไทยและสงั คมโลก

ตัวชี้วัด

ส 1.1 ป.4/1 ป.4/2 ป.4/3 ป.4/4 ป.4/5 ป.4/6 ป.4/7 ป.4/8

ส 1.2 ป.4/1 ป.4/2 ป.4/3 ส 2.1 ป.4/1 ป.4/2 ป.4/3 ป.4/4 ป.4/5

ส 2.2 ป.4/1 ป.4/2 ป.4/3 ส 3.1 ป.4/1 ป.4/2 ป.4/3

ส 3.2 ป.4/1 ป.4/2 ส 5.1 ป.4/1 ป.4/2 ป.4/3

ส 5.2 ป.4/1 ป.4/2 ป.4/3

รวม 30 ตวั ช้วี ัด

ตารางวิเคราะหเ์ พอ่ื จัด
กลมุ่ สาระการเรียนร้สู ังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระที่ ๑ ศาสนา ศ
มาตรฐาน ส๑.๑ รู้ และเข้าใจประวตั ิ ความสำคัญ ศาสดา หลกั ธรรมของพระพทุ

หลกั ธรรม เพือ่ อยรู่ ่วมกันอย่างสันติสุข

ตวั ช้วี ัด ความร
-ความสำคัญของพระพ
๑. วเิ คราะห์ความสำคัญของพระพุทธศาสนา หรือศาสนา ศาสนาที่ตนนบั ถอื ในฐ
ทีต่ นนบั ถือในฐานะที่เป็นมรดกทางวฒั นธรรมและหลักใน วัฒนธรรมและหลกั ใน
การพัฒนาชาติไทย -พทุ ธประวัติตั้งแตเ่ สด
พทุ ธกิจสำคัญหรอื ประ
๒. สรุปพุทธประวัติตง้ั แต่เสด็จกรงุ กบิลพัสดุ์ จนถงึ พุทธ ถือตามทกี่ ำหนด
กจิ สำคัญหรือประวตั ศิ าสดา -แบบอยา่ งการดำเนนิ ช
ทตี่ นนับถือตามท่กี ำหนด ประวัติสาวก ชาดก เร
ชนตวั อย่างตามทก่ี ำหน
๓. เหน็ คณุ ค่าและประพฤติตนตามแบบอย่างการดำเนิน -องคป์ ระกอบของพระ
ชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาวก ชาดก เร่อื งเล่าและศา สำคญั ของพระไครปฏิ ก
สนิกชนตวั อย่างตามทกี่ ำหนด
๔. อธิบายองคป์ ระกอบและความสำคญั ของพระไตรปฏิ ก
หรอื คัมภีร์ของศาสนาที่ตนนับถอื

73

ดทำคำอธิบายรายวิชา
ละวฒั นธรรม ชั้น ป.๕ รหสั วิชา ส ๑๕๑๐๑
ศลี ธรรม จรยิ ธรรม
ทธศาสนาหรือศาสนาทตี่ นนับถือและศาสนาอน่ื มศี รทั ธาท่ีถกู ตอ้ ง ยึดมนั่ และปฏิบตั ติ าม

เปา้ หมายคุณภาพผู้เรียนท่ีหลกั สตู รแกนกลางฯ กำหนด

รู้ (K) ทักษะกระบวนการ (P) คณุ ลกั ษณะ (A)

พุทธศาสนาหรอื -วเิ คราะห์ -

ฐานะทเี่ ป็นมรดกทาง

นการพฒั นาชาตไิ ทย

ดจ็ กรุงกบิลพัสด์จุ นถงึ -สรปุ -ภูมิใจ

ะวตั ศิ าสดาท่ตี นนบั

ชีวติ และขอ้ คิดจาก -เห็นคุณค่า -ภูมิใจ
ร่อื งเลา่ และศาสนกิ -ประพฤติตน -
นด
ะไตรปฏิ กหรือความ -อธบิ าย
ก

๕. แสดงความเคารพพระรัตนตรยั และปฏิบตั ติ าม -พระรัตนตรัยและปฏิบ
ไตรสิกขาและหลกั ธรรม ไตรสกิ ขาและหลกั ธรร
โอวาท ๓ ในพระพทุ ธศาสนา โอวาท ๓ ในพระพทุ ธศ
หรือหลกั ธรรมของศาสนาท่ี หรอื หลกั ธรรมของศาส
ตนนับถอื ตามทก่ี ำหนด ตนนับถอื ตามทก่ี ำหนด

๖. เห็นคุณค่าและสวดมนต์ -สวดมนต์

แผเ่ มตตา มสี ติท่เี ปน็ พื้นฐานของสมาธิใน แผ่เมตตา มีสติท่ีเปน็

พระพทุ ธศาสนาหรอื การพฒั นาจติ ตามแนวทางของ พระพทุ ธศาสนาหรือก

ศาสนาที่ตน นบั ถอื ตามทก่ี ำหนด แนวทางของศาสนาทต่ี

กำหนด

๗. ปฏิบตั ติ นตามหลักธรรมของศาสนาที่ตนนบั ถอื เพือ่ การ -การปฏบิ ตั ติ นตามหล

พัฒนาตนเองและสิ่งแวดลอ้ ม ตนนบั ถือเพอ่ื การพฒั น

สิง่ แวดล้อม

74

บตั ิตาม -แสดงความเคารพพระ -ออ่ นน้อม
รม รตั นตรยั และปฏบิ ัติตาม -มีสัมมาคาราวะ
ศาสนา ไตรสกิ ขาและหลกั ธรรม
สนาที่ โอวาท ๓
ด

นพื้นฐานของสมาธใิ น -เห็นคุณค่าและสวดมนตแ์ ผ่ -มสี มาธิ
การพัฒนาจติ ตาม เมตตามีสตทิ ่เี ปน็ พื้นฐานของ
ตน นบั ถอื ตามที่ สมาธิ

ลักธรรมของศาสนาท่ี -ปฏิบตั ติ นตามหลกั ธรรมของ -

นาตนเองและ ศาสนาท่ีตนนับถือ

ตารางวิเคราะหเ์ พ่อื จดั
กลมุ่ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระที่ ๑ ศาสนา ศ

มาตรฐาน ส ๑.๒ เขา้ ใจ ตระหนักและปฏบิ ตั ติ นเปน็ ศาสนกิ ช

ตัวชี้วัด เ
ความรู้ (K)
๑. จัดพธิ กี รรมตามศาสนาท่ีตนนบั ถืออยา่ งเรยี บ -การจดั พิธกี รรมตามศาสนาท
งา่ ย มีประโยชน์ และปฏบิ ัติตนถูกตอ้ ง อยา่ งเรยี บงา่ ย มีประโยชน์ แ
ตนถกู ตอ้ ง
๒. ปฏิบตั ิตนในศาสนพิธี พธิ ีกรรมและวนั สำคัญทาง -ในศาสนพธิ ี พธิ ีกรรมและวนั ส
ศาสนาตามท่ีกำหนดและอภิปรายประโยชน์ทไ่ี ดร้ ับ ศาสนาตามที่กำหนดและอภิป
จากการ เข้ารว่ มกจิ กรรม ประโยชน์ทไ่ี ด้รับจากการ เข
กจิ กรรม
๓. มมี รรยาทของความเปน็ ศาสนกิ ชนทีด่ ี ตามที่ -มรรยาทของความเปน็ ศาสน
กำหนด ตามที่กำหนด

75

ดทำคำอธิบายรายวิชา
ละวฒั นธรรม ชั้น ป.๕ รหสั วิชา ส ๑๕๑๐๑
ศีลธรรม จริยธรรม

ชนท่ีดี และธำรงรกั ษาพระพุทธศาสนาหรือศาสนาทีต่ นนับถือ

เป้าหมายคณุ ภาพผ้เู รียนท่หี ลักสตู รแกนกลางฯ กำหนด

ทกั ษะกระบวนการ (P) คณุ ลักษณะ (A)

ที่ตนนบั ถือ -อธบิ าย -ปฏิบตั ติ น

และปฏบิ ตั ิ

สำคัญทาง -สรุป -ปฏิบัตติ น
ปราย -อภิปราย
ข้ารว่ ม

นกิ ชนทดี่ ี -อธบิ าย -ปฏิบัตติ น
-สาธติ

ตารางวิเคราะห์เพื่อจัด
กลุ่มสาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระที่ ๒ หน้าท่พี ลเมอื ง วฒั นธร
มาตรฐาน ส ๒.๑ เข้าใจและปฏบิ ัตติ นตามหนา้ ท่ีของการเปน็ พลเมอื งดี มคี า่ นยิ ม

และสงั คมโลกอยา่ งสันติสุข

ตัวชวี้ ัด ความรู้ (K)
-การปฏบิ ัตติ นตามสถานภ
๑. ยกตวั อย่างและปฏิบัติตนตามสถานภาพ สทิ ธเิ สรีภาพ และหน้าท่ีใ
บทบาท สิทธิ เสรภี าพและหน้าทใี่ นฐานะพลเมืองดี พลเมืองดี
-วิธีการปกป้องคมุ้ ครองตน
๒. เสนอวิธกี าร ปกป้องค้มุ ครองตนเองหรอื ผอู้ ่ืน จากากรละเมดิ สิทธเิ ดก็
จากการละเมดิ สิทธเิ ด็ก -คุณค่าวัฒนธรรมไทยทีม่ ีผ
๓. เหน็ คุณค่าวฒั นธรรมไทยทีม่ ผี ลต่อการดำเนนิ ดำเนนิ ชวี ิตของคนในสงั คม
ชีวิตในสังคมไทย -การอนุรักษแ์ ละเผยแพรภ่
๔. มีส่วนร่วมในการอนรุ กั ษแ์ ละเผยแพร่ภูมปิ ญั ญา ท้องถ่ินของชมุ ชน
ทอ้ งถนิ่ ของชุมชน

76

ดทำคำอธิบายรายวชิ า
ละวฒั นธรรม ช้นั ป.๕ รหัสวิชา ส ๑๕๑๐๑
รรม และการดำเนินชวี ติ ในสงั คม
มทีด่ งี าม และธำรงรกั ษาประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดำรงชวี ติ อยูร่ ่วมกันในสังคมไทย

เป้าหมายคุณภาพผเู้ รียนที่หลักสูตรแกนกลางฯ กำหนด

) ทักษะกระบวนการ (P) คุณลักษณะ (A)

ภาพ บทบาท -ยกตัวอยา่ ง -ปฏิบัติตน ตามสถานภาพๆ

ในฐานะ -ปฏบิ ัตจิ รงิ

นเองหรอื ผู้อ่นื -เสนอ -

ผลต้อการ - -เหน็ คุณคา่
มไทย -มสี ่วนร่วม -
ภมู ปิ ญั ญา

ตารางวเิ คราะห์เพื่อจัด
กล่มุ สาระการเรยี นรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระที่ ๒ หน้าที่พลเมอื ง วัฒนธร
มาตรฐาน ส ๒.๒ เข้าใจระบบการเมอื งการปกครองในสงั คมปัจจบุ ัน ยึดม่ัน ศร

เป็นประมขุ

ตวั ชี้วัด ความรู้ (K)
-โครงสรา้ ง อำนาจหนา้ ท
๑. อธบิ ายโครงสร้างอำนาจ หน้าที่และความสำคัญ ความสำคัญของการปกคร
ของการปกครองสว่ นท้องถิน่ ทอ้ งถนิ่
-บทบาท หน้าท่ี และวธิ
๒. ระบบุ ทบาทหนา้ ทแี่ ละวิธกี ารเข้าดำรงตำแหน่ง ตำแหนง่ ของผู้บริหารท้อง
ของผู้บรหิ ารท้องถ่นิ

๓. วเิ คราะห์ประโยชนท์ ี่ชุมชนจะไดร้ บั จากองค์กร -ประโยชนท์ ชี่ ุมชนจะไดร้ บั

ปกครองสว่ นท้องถิ่น สว่ นท้องถิ่น

77

ดทำคำอธิบายรายวิชา
ละวฒั นธรรม ชั้น ป.๕ รหสั วชิ า ส ๑๕๑๐๑
รรม และการดำเนนิ ชวี ติ ในสงั คม
รทั ธา และธำรงรักษาไวซ้ งึ่ การปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมพี ระมหากษัตรยิ ์ทรง

เป้าหมายคณุ ภาพผ้เู รยี นที่หลกั สูตรแกนกลางฯ กำหนด

) ทักษะกระบวนการ (P) คณุ ลักษณะ (A)

ที่และ -อธิบาย -ปฏบิ ตั ติ นได้

รองส่วน

ธกี ารเข้าดำรง -ระบุ -ปฏิบตั ิตนได้
งถนิ่

บจากองค์กร -วิเคราะห์ -ปฏบิ ัตติ นได้

ตารางวิเคราะห์เพือ่ จดั
กลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระท่ี ๓ เศ
มาตรฐาน ส ๓.๑ เข้าใจและสามารถบริหารจัดการทรพั ยากรในการผลิตและการ

หลักการของเศรษฐกิจพอเพียง เพ่อื การดำรงชีวติ อย่างมดี ลุ ยภาพ

ตัวชี้วัด คว

๑. อธบิ ายปัจจยั การผลิตสนิ ค้าและบริการ -ปจั จยั การผลิตสินค
๒. ประยกุ ต์ใชแ้ นวคดิ ของปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ในการทำกจิ กรรมตา่ ง ๆ ในครอบครัวโรงเรียนและชุมชน -แนวคิดของปรชั ญา
การทำกิจกรรมต่าง
๓. อธิบายหลกั การสำคญั และประโยชน์ของสหกรณ์ และชุมชน
-หลกั การสำคัญและ

78

ดทำคำอธิบายรายวชิ า
ละวัฒนธรรม ชน้ั ป.๕ รหัสวชิ า ส ๑๕๑๐๑
ศรษฐศาสตร์
รบรโิ ภค การใช้ทรัพยากรทมี่ อี ยู่จำกัดไดอ้ ยา่ งมีประสทิ ธภิ าพและคุ้มค่า รวมทั้งเข้าใจ

เป้าหมายคณุ ภาพผู้เรียนท่หี ลักสตู รแกนกลางฯ กำหนด

วามรู้ (K) ทักษะกระบวนการ (P) คุณลกั ษณะ (A)

คา้ และบริการ -อธิบาย -ปฏิบตั ิตน

าของเศรษฐกจิ พอเพียงใน -วเิ คราะห์ -ปฏบิ ตั ติ น

ๆ ในครอบครวั โรงเรยี น

ะประโยชน์ของสหกรณ์ -อธบิ าย -ปฏบิ ตั ิตนตามหลักการ
สำคญั

ตารางวเิ คราะหเ์ พอื่ จดั
กลุ่มสาระการเรียนร้สู ังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระที่ ๓ เศ
มาตรฐาน ส ๓.๒ เข้าใจระบบและสถาบนั ทางเศรษฐกจิ ตา่ ง ๆ ความสมั พนั ธ์ทาง

ตวั ชี้วัด เป้าห
ความรู้ (K)
๑. อธบิ ายบทบาทหน้าท่ีเบ้อื งต้นของธนาคาร -บทบาทหนา้ ที่เบือ้ งต้นข
๒. จำแนกผลดี ผลเสียของการก้ยู มื -ผลดี ผลเสยี ของการกยู้ ืม

79

ดทำคำอธบิ ายรายวิชา
ละวัฒนธรรม ช้ัน ป.๕ รหสั วิชา ส ๑๕๑๐๑
ศรษฐศาสตร์
งเศรษฐกจิ และความจำเปน็ ของการรว่ มมอื กนั ทางเศรษฐกจิ ในสงั คมโลก

หมายคุณภาพผเู้ รียนท่ีหลักสตู รแกนกลางฯ กำหนด

ทักษะกระบวนการ (P) คุณลักษณะ (A)

ของธนาคาร -อธิบาย -

ม -จำแนก -

ตารางวิเคราะห์เพอื่ จัด
กลมุ่ สาระการเรยี นรูส้ ังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระที่ ๕ ภูม
มาตรฐาน ส ๕.๑ เขา้ ใจลักษณะของโลกทางกายภาพ และความสมั พันธข์ องสรร
ในการค้นหา วิเคราะห์ สรปุ และใช้ข้อมูลภูมสิ ารสนเทศอย่างมปี ระสิทธภิ าพ

ตวั ชี้วัด เป
ความรู้ (K)
๑. รตู้ ำแหนง่ (พกิ ัดภูมศิ าสตร์ ละตจิ ดู ลองจจิ ูด)
ระยะ ทิศทางของภูมภิ าคของตนเอง -ตำแหนง่ (พิกดั ภูมิศาสตร์ ล
ระยะ ทิศทางของภูมภิ าคของ

๒. ระบุลักษณภ์ ูมลิ กั ษณะ ท่ีสำคญั ในภูมภิ าคของ -ภมู ลิ กั ษณะท่สี ำคัญในภูมภิ าค
ตนเองในแผนที่ ตนเอง เชน่ แม่นำ้ ภเู ขา ป
๓. อธบิ ายความสมั พันธ์ของลกั ษณะทางกายภาพกับ -ความสมั พันธ์ของลักษณะทา
ลักษณะทางสังคมในภูมิภาคของตนเอง ลักษณ์และภูมอิ ากาศ) และล
(ภูมสิ ังคมในภมู ิภาคของตน)

80

ดทำคำอธบิ ายรายวิชา
ละวัฒนธรรม ช้ัน ป.๕ รหัสวิชา ส ๑๕๑๐๑
มิศาสตร์
รพสงิ่ ซงึ่ มีผลตอ่ กนั และกันในระบบของธรรมชาติ ใชแ้ ผนที่และเครื่องมือทางภูมิศาสตร์

ป้าหมายคุณภาพผ้เู รียนท่ีหลกั สตู รแกนกลางฯ กำหนด คุณลกั ษณะ (A)
) ทกั ษะกระบวนการ (P)
-
ละติจดู ลองตจิ ดู ) -รตู้ ำแหนง่
งตนเอง

คภาคกลางของ -ระบุ -
ปา่ ไม้ -สังเกต -
างกายภาพ (ภมู ิ -อธบิ าย
ลกั ษณะทางสงั คม

ตารางวิเคราะห์เพ่ือจดั

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระท่ี ๕ ภ

มาตรฐาน ส ๕.๒ เข้าใจปฏิสัมพนั ธร์ ะหวา่ งมนษุ ยก์ ับสภาพแวดลอ้ มทางกายภาพ

และสง่ิ แวดลอ้ ม เพ่ือการพฒั นาทย่ี ัง่ ยืน

ตัวชีว้ ัด เ
ความรู้ (

๑. วิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม ทางกายภาพทมี่ อี ทิ ธพิ ล -สภาพแวดลอ้ มทางกาย

ต่อลกั ษณะการตงั้ ถ่นิ ฐานและการยา้ ยถ่นิ ของ ต่อลักษณะการตั้งถน่ิ ฐา

ประชากรในภูมิภาค ถน่ิ ของประชาชนในภูม

๒. อธบิ ายอิทธพิ ลของสง่ิ แวดล้อม ทางธรรมชาติ ที่ -อทิ ธพิ ลของส่งิ แวดล้อม

กอ่ ให้เกิดวถิ ชี วี ิตและการสรา้ งสรรค์วฒั นธรรมในภมู ภิ าค ก่อให้เกิดวิถีชีวิตในการ

วัฒนธรรมในภมู ภิ าค

๓. นำเสนอตัวอยา่ งท่ีสะท้อนใหเ้ ห็นผลจากการรกั ษา -ผลจากการรกั ษาและก

และการทำลายสภาพแวดลอ้ มและเสนอแนวคดิ ในการ สภาพแวดล้อม

รักษาสภาพ แวดลอ้ มในภมู ิภาค -แนวทางการอนุรักษแ์ ล

สภาพแวดล้อมในภูมภิ า

81

ดทำคำอธิบายรายวชิ า
ละวฒั นธรรม ช้นั ป.๕ รหสั วิชา ส ๑๕๑๐๑
ภูมิศาสตร์
พทกี่ ่อให้เกดิ การสร้างสรรค์วฒั นธรรม มจี ติ สำนกึ และมสี ่วนร่วม ในการอนรุ ักษท์ รพั ยากร

เป้าหมายคณุ ภาพผ้เู รียนทีห่ ลักสตู รแกนกลางฯ กำหนด

(K) ทกั ษะกระบวนการ (P) คุณลกั ษณะ (A)

ยภาพทม่ี อี ิทธิพล -วิเคราะห์ -รกั และหวงแหนทอ้ งถน่ิ

านและการยา้ ย ของตน

มภิ าค

มทางธรรมชาตทิ ี่ -อธบิ าย -รักและหวงแหนทอ้ งถิน่

รสร้างสรรค์ ของตน

การทำลาย -นำเสนอตวั อย่าง -รกั และหวงแหน
ทรพั ยากรธรรมชาตใิ น
ละรักษา ท้องถ่ินของตน
าค

82

รหัสวชิ า ส1๕101 คำอธบิ ายรายวชิ าสังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม
ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ ๕
กล่มุ สาระการเรียนรูส้ ังคมศกึ ษาศาสนาและวัฒนธรรม
เวลาเรยี น 40 ช่วั โมง/ปี

ศกึ ษา วิเคราะหเ์ รอื่ ง ความสำคัญของศาสนาทตี่ นนับถอื ในฐานะเป็นมรดกทางวัฒนธรรม และเป็นหลักใน
การพัฒนาชาตไิ ทย ประวตั ศิ าสนาและศาสดาของศาสนาตา่ งๆ หลกั ธรรมและพธิ ีกรรมของศาสนาต่างๆ สถานภาพ
ของบุคคลในสังคม การปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย คุณลักษณะของพลเมืองดีตามศาสตร์
พระราชา สิทธิเด็ก วัฒนธรรมไทย และภูมิปัญญาท้องถิ่นความแตกต่างระหว่างจริยธรรมและการทุจริต
การปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ ปัจจัยการผลิต เทคโนโลยใี นการผลติ สนิ ค้าและบรกิ าร พฤตกิ รรมของผู้บริโภค สินค้าและ
บริการในชมุ ชน เศรษฐกิจพอเพียง สหกรณ์ ธนาคารและบทบาทหนา้ ที่ ดอกเบี้ย การฝากเงิน และการถอนเงิน การ
กู้ยืมเงิน ตำแหน่ง ระยะ ทิศทางของภูมิภาคตนเอง ลักษณะภูมิลักษณ์ที่สำคัญของภาคต่างๆ ความสัมพันธ์ของ
ลักษณะทางกายภาพ และลักษณะสังคมในภูมิภาค สภาพแวดล้อมทางกายภาพที่มีอิทธิพลต่อการตั้งถิ่นฐาน และ
การย้ายถิ่นฐานของประชากร อิทธิพลของสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ ผลท่ีเกิดจากการทำลายสภาพแวดล้อม
แนวทางอนุรักษ์ และรกั ษาสภาพแวดล้อมในภมู ภิ าคและในอาเซยี น

โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสบื คน้ ข้อมูล กระบวนการปฏบิ ัติ กระบวนการทางสังคม กระบวนการ
กลมุ่ กระบวนการแก้ปัญหา

เพื่อใหเ้ กดิ ความรู้ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏิบตั ิในการดำเนินชีวิต มคี ณุ ธรรมจรยิ ธรรม มคี ณุ ลกั ษณะอัน
พงึ ประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ มีหลกั ธรรมในการดำเนนิ ชีวิต รักความเปน็ ไทย มีจิตสาธารณะ
และสามารถดำเนนิ ชีวิตในสังคมได้อย่างสันติสขุ
ตัวช้วี ัด

ส 1.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4, ป.5/5, ป.5/6, ป.5/7
ส 1.2 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3
ส 2.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4
ส 2.2 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3
ส 3.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3
ส 3.2 ป.5/1, ป.5/2
ส 5.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3
ส 5.2 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3
รวม 28 ตัวชวี้ ัด

ตารางวิเคราะหเ์ พือ่ จดั
กลุ่มสาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระที่ ๑ ศาสนา ศ
มาตรฐาน ส ๑.๑ รู้ และเขา้ ใจประวตั ิ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพทุ

หลักธรรม เพ่อื อย่รู ่วมกนั อย่างสันตสิ ขุ

ตวั ชีว้ ัด ความ

๑. วิเคราะหค์ วามสำคญั ของพระพุทธศาสนาในฐานะเปน็ -ความสำคญั ของพระพ
ศาสนาประจำชาติ หรอื ความ สำคญั ของศาสนาทีต่ น นบั ถือ ศาสนาประจำชาตหิ รือ
ท่ตี นนบั ถือ
๒. สรุปพุทธประวัตติ ้งั แต่ปลงอายุสงั ขารจนถึงสงั เวชนยี สถาน -พุทธประวตั ิตง้ั แตป่ ลง
หรอื ประวตั ศิ าสดาท่ตี น นับถือตามท่ีกำหนด นียสถานหรือประวัตศิ า
๓. เห็นคุณคา่ และประพฤติ -แบบอยา่ งการดำเนนิ ช
ตนตาม แบบอยา่ งการดำเนนิ ชีวติ และข้อคิดจากประวัตสิ าวก ประวตั สิ าวก ชาดก เ
ชาดก เรื่องเลา่ และศาสนกิ ชน ตวั อยา่ งตามทกี่ ำหนด ศาสนิกชนตัวอยา่ งท่กี ำ

๔. วเิ คราะหค์ วามสำคญั และเคารพพระรตั นตรยั ปฏิบัติ -ความสำคญั และเคารพ
ตาม ไตรสิกขาและหลกั ธรรมโอวาท ๓ ในพระพทุ ธศาสนา ตามไตรสกิ ขาและหลัก
หรือหลกั ธรรมของศาสนาทตี่ นนับถือตามทก่ี ำหนด พระพุทธศาสนาหรือห
ตนนับถอื ตามทีก่ ำหนด
๕. ชื่นชมการทำความดีของบคุ คลในประเทศตามหลกั ศาสนา -การทำความดตี ามหล
พร้อมท้งั บอกแนวปฏิบัตใิ นการดำเนินชีวิต แนวปฏิบตั ิในการดำเน

83

ดทำคำอธบิ ายรายวิชา
ละวฒั นธรรม ช้ัน ป.๖ รหัสวชิ า ส ๑๖๑๐๑
ศลี ธรรม จริยธรรม
ทธศาสนาหรอื ศาสนาทตี่ นนบั ถือและศาสนาอื่น มีศรทั ธาที่ถูกตอ้ ง ยึดมัน่ และปฏบิ ัติตาม

เป้าหมายคุณภาพผูเ้ รยี นทห่ี ลกั สตู รแกนกลางฯ กำหนด

มรู้ (K) ทกั ษะกระบวนการ (P) คุณลักษณะ (A)

พุทธศาสนาในฐานะเป็น -วิเคราะห์ -.

อความสำคญั ของศาสนา

งอายสุ งั ขารจนถงึ สังเวช -สรุป -
าสดาทต่ี นนบั ถอื -ปฏิบตั ิตนตามแบบอย่าง -เห็นคณุ ค่า
ชิวติ และขอ้ คิดจาก
เร่อื งเลา่
ำหนด

พพระรตั นตรยั ปฏิบัติ -วเิ คราะห์ -
กธรรมโอวาท ๓ใน -ปฏบิ ตั ติ น -ช่ืนชม
หลกั ธรรมของศาสนาท่ี
ด -ปฏบิ ัติตน
ลักศาสนาพร้อมทง้ั บอก
นินชีวิต

๖. เหน็ คุณค่า และสวดมนต์ แผ่เมตตาและบริหารจิต เจริญ -การสวดมนตไ์ หว้พระ

ปัญญา มสี ติท่เี ป็นพื้นฐานของสมาธิในพระพุทธศาสนาหรือ บริหารจิตเจริญปญั ญา

การพัฒนาจติ ตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถอื ตามทีก่ ำหนด

๗. ปฏบิ ัติตน ตามหลักธรรมของศาสนาที่ตนนบั ถอื เพือ่ -ตามหลักธรรมของศาส

แก้ปญั หาอบายมุขและสง่ิ เสพติด แก้ปญั หาอบายมขุ และ

๘. อธบิ ายหลักธรรมสำคญั ของศาสนาอื่นๆโดยสังเขป -หลักธรรมสำคญั ของศ

๙.อธิบายลักษณะสำคัญของศาสนพิธี พิธกี รรม ของศาสนา -ลักษณะสำคัญของ
อ่นื ๆ และปฏิบตั ติ นได้อย่างเหมาะสมเมื่อตอ้ งเข้าร่วมพิธี ศาสนพิธี พิธกี รรม ขอ
ปฏบิ ตั ิตนได้อย่างเหมา

84

การแผเ่ มตตาการ -บรหิ ารจติ -เหน็ คุณค่า
า -ปฏิบตั ิจริง -
-สวดมนต์แผ่เมตตา -
สนาที่ตนนบั ถือเพื่อ -ปฏิบตั ิ
ะส่งิ เสพตดิ -ปฏิบตั ติ นเหมาะสม

ศาสนาอ่ืนๆโดยสังเขป -อภิปราย

-อธิบาย
องศาสนาอนื่ ๆ และ
าะสมเมอ่ื ต้องเขา้ รว่ มพิธี

ตารางวิเคราะห์เพือ่ จัด
กลุม่ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระท่ี ๑ ศาสนา ศ

มาตรฐาน ส ๑.๒ เข้าใจ ตระหนกั และปฏิบตั ิตนเปน็ ศาสนกิ ช

ตัวชว้ี ัด ความรู้ (K

๑. อธิบายความรูเ้ ก่ยี วกบั สถานทีต่ ่าง ๆในศาสนสถานและ -ความรู้เก่ยี วกบั สถานที่ต

ปฏิบตั ิตนไดอ้ ย่างเหมาะสม สถานและปฏิบัติตนไดอ้ ย

๒. มีมรรยาทของความเปน็ ศาสนกิ ชนท่ีดตี ามที่กำหนด -มรรยาทของความเปน็ ศ

ตามทกี่ ำหนด

๓. อธบิ าย ประโยชน์ของการเขา้ รว่ มในศาสนพธิ ี พิธกี รรม -ประโยชน์ของการเข้ารว่

และกิจกรรมในวนั สำคญั ทางศาสนาตามทก่ี ำหนดและปฏบิ ัติ พธิ ีกรรมและกจิ กรรมในว

ตนได้ถูกตอ้ ง ศาสนาตามที่กำหนดและ

ถกู ตอ้ ง

๔. แสดงตนเป็นพุทธมามกะ หรอื แสดงตนเป็นศาสนกิ ชน -การแสดงตนเป็น

ของศาสนาที่ตนนบั ถือ พุทธมามกะ หรอื แสดงตน

85

ดทำคำอธบิ ายรายวชิ า
ละวัฒนธรรม ชัน้ ป.๖ รหัสวิชา ส ๑๖๑๐๑
ศลี ธรรม จรยิ ธรรม

ชนทีด่ ี และธำรงรกั ษาพระพทุ ธศาสนาหรือศาสนาทีต่ นนับถอื

เปา้ หมายคณุ ภาพผ้เู รยี นท่ีหลกั สตู รแกนกลางฯ กำหนด

K) ทักษะกระบวนการ (P) คุณลกั ษณะ (A)

ตา่ ง ๆในศาสน -อธิบาย -

ย่างเหมาะสม

ศาสนิกชนท่ีดี - -

วมในศาสนพิธี -อธบิ าย -เข้ารว่ มศาสนพิธี
วันสำคญั ทาง -ปฏิบตั ติ น
ะปฏบิ ตั ติ นได้

-แสดงตนเป็นพทุ ธมามกะ -
นเป็นศาสนิกชน

ตารางวิเคราะห์เพอ่ื จัด

กลุ่มสาระการเรยี นร้สู ังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระที่ ๒ หน้าท่พี ลเมือง วัฒนธร

มาตรฐาน ส ๒.๑ เข้าใจและปฏบิ ัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมอื งดี มีค่านิยม

และสังคมโลกอยา่ งสันติสขุ

ตวั ชีว้ ัด เ
ความรู้ (

๑. ปฏบิ ัตติ ามกฎหมายท่ีเกย่ี วขอ้ ง กบั ชีวติ ประจำวัน ของ -กฎหมายทเ่ี ก่ียวข้องกับช

ครอบครัว และชมุ ชน ของครอบครวั และชุมชน

๒. วิเคราะหก์ ารเปล่ยี นแปลงวัฒนธรรมตามกาลเวลา -การเปลยี่ นแปลงวัฒนธร

และธำรงรักษาวฒั นธรรมอนั ดงี าม และธำรงรกั ษาวฒั นธรรม

๓. แสดงออกถงึ มารยาทไทยได้เหมาะสมกบั กาลเทศะ -มารยาทไทยตามกาลเท

๔. อธิบายคุณค่าทางวัฒนธรรมที่แตกต่างกนั ระหวา่ ง -คุณคา่ ทางวัฒนธรรมที่แ
กล่มุ คนในสงั คมไทย ระหว่างกลุ่มคนในสังคมไ
๕. ติดตามขอ้ มูลขา่ วสาร เหตุการณต์ ่าง ๆ ในชวี ิต -ข้อมูล ข่าวสาร เหตุกา
ประจำวัน เลือกรบั และใชข้ อ้ มูลข่าวสารในการเรียนรู้ ชวี ิตประจำวัน การเลือก
ได้เหมาะสม ข่าวสารในการเรยี นรูอ้ ยา่

86

ดทำคำอธิบายรายวชิ า
ละวัฒนธรรม ช้นั ป.๖ รหัสวิชา ส ๑๖๑๐๑
รรม และการดำเนินชีวิตในสงั คม
มท่ดี ีงาม และธำรงรกั ษาประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดำรงชวี ติ อยู่รว่ มกนั ในสงั คมไทย

เปา้ หมายคุณภาพผู้เรยี นที่หลกั สูตรแกนกลางฯ กำหนด

(K) ทักษะกระบวนการ (P) คุณลกั ษณะ (A)

ชวี ติ ประจำวนั -ปฏิบตั ิ -ปฏิบตั ติ ามกฎหมาย

น

รรมตามกาลเวลา -วเิ คราะห์

มอนั ดงี าม

ทศะ -แสดงออก -มมี ารยาทเหมาะสมตาม

กาลเทศะ

แตกตา่ งกัน -อธิบาย

ไทย

ารณ์ต่างๆใน -ตดิ ตาม -เป็นคนติดตามข้อมูล

กรบั และใช้ขอ้ มูล -เลือกรบั ขา่ วสารและเลือกรับใช้

างเหมาะสม -ใช้ ข้อมูล ข่าวสาร อยา่ ง

เหมาะสม

ตารางวเิ คราะห์เพอ่ื จดั
กลุ่มสาระการเรียนรูส้ ังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระท่ี ๒ หนา้ ทพ่ี ลเมือง วัฒนธร
มาตรฐาน ส ๒.๒ เขา้ ใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจบุ ัน ยึดมั่น ศรัท
พระมหากษัตรยิ ท์ รงเปน็ ประมุข

ตวั ชี้วัด ความรู้ (

๑. เปรยี บเทียบบทบาท หนา้ ท่ี ขององค์กรปกครองสว่ น -บทบาทหน้าท่ีขององค์กร
ทอ้ งถ่ินและรฐั บาล ท้องถ่นิ และรัฐบาล

๒. มีส่วนร่วมในกิจกรรมตา่ งๆ ทีส่ ่งเสรมิ ประชาธิปไตย -กิจกรรมตา่ งๆท่ีส่งเสรมิ ป

ในทอ้ งถิน่ และประเทศ ท้องถ่นิ และประเทศ

๓.อภปิ รายบทบาท ความสำคญั ในการใช้สิทธิออกเสียง -บทบาทความสำคญั ในกา
เลือกต้ัง ตามระบอบประชาธปิ ไตย เลือกตัง้ ตามระบอบประ

87

ดทำคำอธบิ ายรายวิชา
ละวฒั นธรรม ช้นั ป.๖ รหสั วิชา ส ๑๖๑๐๑
รรม และการดำเนินชีวติ ในสังคม
ทธา และธำรงรกั ษาไวซ้ ึง่ การปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมี

เป้าหมายคณุ ภาพผเู้ รยี นท่หี ลกั สตู รแกนกลางฯ กำหนด

(K) ทักษะกระบวนการ (P) คุณลักษณะ (A)

รปรกครองส่วน -เปรยี บเทยี บ -

ประชาธปิ ไตยใน -มีสว่ นรว่ ม -

ารใชส้ ิทธอิ์ อกเสยี ง -อภิปราย -
ะชาธิปไตย

ตารางวเิ คราะหเ์ พ่ือจัด
กลมุ่ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระที่ ๓ เศ
มาตรฐาน ส ๓.๑ เข้าใจและสามารถบรหิ ารจดั การทรพั ยากรในการผลิตและการ

หลักการของเศรษฐกิจพอเพียง เพอ่ื การดำรงชีวติ อย่างมีดลุ ยภาพ

ตัวชวี้ ัด ความรู้ (K

๑. อธบิ ายบทบาทของผู้ผลติ ทีม่ ีความรับผิดชอบ -บทบาทของผูผ้ ลติ ทีม่ ีควา
๒. อธบิ ายบทบาทของผบู้ รโิ ภคที่รเู้ ท่าทัน -บทบาทของผู้บริโภคทร่ี ู้เท
๓. บอกวิธแี ละประโยชน์ของการใช้ทรพั ยากรอย่างยงั่ ยืน -วิธแี ละประโยชน์ของการ
อย่างยงั่ ยืน

มาตรฐาน ส ๓.๒ เข้าใจระบบและสถาบนั ทางเศรษฐกจิ ต่าง ๆ ความสมั พันธท์ าง

ตัวชีว้ ัด ความรู้ (K

๑. อธบิ ายความสมั พันธร์ ะหวา่ งผผู้ ลติ ผบู้ รโิ ภค ธนาคาร -ความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งผผู้ ล
และรฐั บาล ธนาคารและรัฐบาล
๒. ยกตัวอย่างการรวมกลมุ่ ทางเศรษฐกิจภายในทอ้ งถิน่ -การรวมกลุม่ ทางเศรษฐกจิ

88

ดทำคำอธบิ ายรายวิชา
ละวฒั นธรรม ชัน้ ป.๖ รหสั วชิ า ส ๑๖๑๐๑
ศรษฐศาสตร์
รบรโิ ภค การใช้ทรัพยากรที่มอี ยูจ่ ำกดั ไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพและคุ้มค่า รวมท้ังเข้าใจ

เป้าหมายคณุ ภาพผูเ้ รยี นท่หี ลกั สูตรแกนกลางฯ กำหนด คณุ ลักษณะ (A)
K) ทักษะกระบวนการ (P)
-
ามรบั ผดิ ชอบ -อธิบาย -
ทา่ ทนั -อธบิ าย -
รใชท้ รัพยากร -อธบิ าย

งเศรษฐกจิ และความจำเปน็ ของการร่วมมอื กนั ทางเศรษฐกจิ ในสังคมโลก

เปา้ หมายคณุ ภาพผเู้ รียนทหี่ ลักสูตรแกนกลางฯ กำหนด

K) ทักษะกระบวนการ (P) คุณลักษณะ (A)

ลิต ผบู้ รโิ ภค -อธบิ าย -

จภายในท้องถิ่น -อธบิ าย -

ตารางวิเคราะห์เพ่อื จัด
กลมุ่ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระที่ ๕ ภมู
มาตรฐาน ส ๕.๑ เข้าใจลกั ษณะของโลกทางกายภาพ และความสมั พนั ธ์ของสร
ในการค้นหา วิเคราะห์ สรปุ และใช้ข้อมูลภมู ิสารสนเทศอยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ

ตัวช้ีวัด เป
ความรู้ (K
๑. ใช้เครื่องมอื ทางภมู ศิ าสตร์ (แผนที่ ภาพถ่ายชนดิ
ต่าง) ระบุลกั ษณะสำคญั ทางกายภาพและสังคมของ -เคร่ืองมอื ทางภูมศิ าสตร์ (
ประเทศ ชนิดต่างๆ ทแ่ี สดงลกั ษณ
๒. อธิบายความสมั พันธ์ระหว่างลกั ษณะทางกายภาพ ของประเทศ
กบั ปรากฏการณท์ างธรรมชาตขิ องประเทศ -ความสัมพันธ์ระหว่างลักษ
กายภาพกบั ปรากฏการณ์ท
ของประเทศ เช่น อทุ กภ
วาตภัย ภูมิลกั ษณท์ ่ีมตี อ่ ภ
ประเทศไทย

89

ดทำคำอธิบายรายวชิ า
ละวัฒนธรรม ชัน้ ป.๖ รหัสวิชา ส ๑๖๑๐๑
มิศาสตร์
รรพสิ่งซงึ่ มผี ลต่อกนั และกันในระบบของธรรมชาติ ใช้แผนทแ่ี ละเคร่ืองมือทางภมู ศิ าสตร์

ป้าหมายคณุ ภาพผเู้ รียนที่หลกั สูตรแกนกลางฯ กำหนด

K) ทักษะกระบวนการ (P) คณุ ลักษณะ (A)

(แผนท่ี ภาพถา่ ย -ใช้เครื่องมือ -

ณะทางกายภาพ -ระบุ

-สงั เกต

ษณะทาง -อธิบาย -

ทางธรรมชาติ

ภยั แผน่ ดนิ ไหว

ภมู สิ งั คมของ

ตารางวิเคราะห์เพอื่ จัด
กลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนา แล

สาระท่ี ๕ ภ
มาตรฐาน ส ๕.๒ เข้าใจปฏิสัมพนั ธร์ ะหวา่ งมนษุ ยก์ ับสภาพแวดล้อมทางกายภาพ
และสง่ิ แวดลอ้ ม เพ่ือการพัฒนาทยี่ ่งั ยืน

ตัวชว้ี ัด ความรู้ (K

๑. วเิ คราะห์ความสมั พันธ์ระหวา่ งสิง่ แวดลอ้ ม -ส่งิ แวดล้อมทางธรรมชาติกบั

ทางธรรมชาติ กับส่ิงแวดลอ้ มทางสงั คมในประเทศ สงั คมในประเทศ

-ความสัมพันธแ์ ละผลกระทบ

๒. อธิบายการแปลงสภาพ -ผลทเ่ี กดิ จากการปรบั เปล่ยี น

ธรรมชาตใิ นประเทศไทยจากอดตี ถงึ ปัจจุบันและ ทางธรรมชาตใิ นประเทศจาก

ผลที่เกดิ ขึน้ จากการเปล่ยี นแปลงน้นั ผลที่เกดิ ขึน้ (ประชากร เศร

และวฒั นธรรม

๓. จดั ทำแผนการใช้ทรพั ยากรในชุมชน -แนวทางการใช้ทรพั ยากรขอ
โดยมีจิตสำนกึ รู้คณุ คา่ ของทร
-แผนอนรุ ักษท์ รัพยากรในชุม

90

ดทำคำอธิบายรายวิชา
ละวฒั นธรรม ชน้ั ป.๖ รหสั วิชา ส ๑๖๑๐๑
ภมู ิศาสตร์
พทก่ี ่อใหเ้ กดิ การสรา้ งสรรคว์ ัฒนธรรม มจี ติ สำนกึ และมสี ว่ นร่วม ในการอนุรกั ษ์ทรพั ยากร

เปา้ หมายคุณภาพผู้เรียนทห่ี ลกั สตู รแกนกลางฯ กำหนด

K) ทกั ษะกระบวนการ (P) คุณลกั ษณะ (A)

บส่ิงแวดล้อมทาง -วิเคราะห์ -เห็นคณุ ค่าของส่งิ แวดลอ้ ม

ธรรมชาติ

บ

นหรอื ดดั แปลงสภาพ -อธิบาย -เห็นคณุ คา่ ของสง่ิ แวดลอ้ ม

กอดตี ถึงปจั จบุ นั และ ธรรมชาติ

รษฐกิจ สังคม อาชีพ

องคนใหใ้ ชไ้ ด้นานขึ้น -จดั ทำ -เหน็ คุณคา่ ของ
รพั ยากร ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละ
มชนหรอื แผนอนรุ กั ษ์ ส่ิงแวดลอ้ ม

91

รหัสวชิ า ส1๖101 คำอธิบายรายวิชาสังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ ๖
กล่มุ สาระการเรยี นรู้สังคมศกึ ษาศาสนาและวฒั นธรรม
เวลาเรียน 40 ช่ัวโมง/ปี

ศึกษา วเิ คราะห์ เร่อื งความสำคัญของพระพุทธศาสนาในฐานะเป็นศาสนาประจำชาติ และความสำคัญของ

ศาสนาที่ตนนับถือ ประวัติศาสดา หลักธรรมสำคัญของศาสนาต่างๆ พิธีกรรมทางศาสนา กฎหมายที่

เกี่ยวกับชีวิตประจำวัน ประโยชน์ของการปฏิบัติตนตามกฎหมาย ความหมาย ประเภท การเปลี่ยนแปลง

ความแตกต่าง การขดั แย้งกันประโยชน์ส่วนตนและส่วนรวมการทุจริต การอนรุ กั ษว์ ัฒนธรรม ข่าวและเหตุการณ์

การปกครองส่วนท้องถน่ิ กิจกรรมประชาธิปไตย การเลือกตัง้ บทบาทของผู้ผลิตและผบู้ ริโภค การใชท้ รัพยากรอยา่ ง

ยั่งยนื ตามศาสตร์พระราชา ระบบเศรษฐกจิ หนว่ ยเศรษฐกิจ ความสมั พันธ์ทางเศรษฐกจิ ภาษี สิทธผิ บู้ รโิ ภคและผู้ใช้

แรงงาน การรวมกลุ่มเชิงเศรษฐกิจ ลักษณะทางกายภาพของประเทศไทยและอาเซียน ความสัมพันธ์ระหว่าง

ลักษณะทางกายภาพกับภัยธรรมชาติ ภูมลิ ักษณ์ที่มอี ทิ ธิพลตอ่ ภมู ิสงั คมของไทย สงิ่ แวดล้อม ความสัมพันธ์ระหว่าง

มนุษย์กับสิ่งแวดล้อม ความเสื่อมโทรมของทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมและผลกระทบที่เกิดขึ้น แนวการใช้และการ

อนุรกั ษ์ทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ มในชมุ ชน

โดยใชก้ ระบวนการคิด กระบวนการสบื คน้ ข้อมูล กระบวนการปฏบิ ัติ กระบวนการทางสังคม กระบวนการ

กลมุ่ กระบวนการแก้ปญั หา

เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏิบัติในการดำเนนิ ชีวติ มีคุณธรรมจริยธรรม มีคุณลักษณะ

อันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ มีหลักธรรมในการดำเนินชีวิต รักความเป็นไทย มีจิต

สาธารณะ และสามารถดำเนนิ ชวี ิตในสงั คมไดอ้ ย่างสันติสุข
ตวั ชว้ี ัด

ส 1.1 ป.6/1, ป.6/2, ป.6/3, ป.6/4, ป.6/5, ป.6/6, ป.6/7, ป.6/8, ป.6/9
ส 1.2 ป.6/1, ป.6/2, ป.6/3, ป.6/4
ส 2.1 ป.6/1, ป.6/2, ป.6/3, ป.6/4, ป.6/5
ส 2.2 ป.6/1, ป.6/2, ป.6/3
ส 3.1 ป.6/1, ป.6/2, ป.6/3
ส 3.2 ป.6/1,ป.6/2
ส 5.1 ป.6/1, ป.6/2
ส 5.2 ป.6/1, ป.6/2,ป.6/3

รวม 31 ตัวช้ีวดั

92

โครงสรา้ งรายวิชาสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

โครงสร้างรายวชิ า สังคมศึกษา กลมุ่ สาระสังคมศึกษาศาสนาและวฒั นธรรม

ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 1 จำนวน 40 ชวั่ โมง/ปี

ลำดบั ชอ่ื หนว่ ย มาตรฐานการ สาระสำคัญ เวลา น้ำหนกั

ท่ี การเรียนรู้ เรียนรู้ / ตัวชวี้ ัด (ชม.) คะแนน

1 พระพทุ ธศาสนากบั ส 1.1 ป.1/1 การศกึ ษาพทุ ธประวัติ หรอื ประวัตขิ องศาสดา ๑๐ ๒๕

การดำเนนิ ชีวติ ป.1/2 ที่ตนนับถือทำให้เกิดความศรัทธาและเห็น

ป.1/3 แบบอย่างที่ดี ซึ่งสามารถนำไปใช้เป็น

ป.1/4 แบบอย่างในการดำเนินชีวิต ข้อคิดที่ได้จาก

ส 1.2 ป. 1/1 ประวัติสาวก ชาดก เรื่องเล่า และศาสนิกชน

ป. 1/2 ตัวอย่าง ที่เคารพ ศรัทธา สามารถนำมา

ป. 1/3 ประยุกต์ใช้ในการประพฤติ ปฏิบัติตน

หลักธรรมของศาสนาและการเห็นคุณค่าของ

การสวดมนตแ์ ผ่เมตตา ก่อใหเ้ กดิ ความศรัทธา

สามารถยึดถือเป็นแนวทางในการดำเนินชวี ติ

และพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตน

นับถือ การประพฤติตนอย่างถูกต้องตาม

หลักการของศาสนาและการบำเพ็ญประโยชน์

ต่อวัดหรือ ศาสนสถาน การแสดงตนเป็น

พุทธมามกะ และการปฏิบัติตนในศาสนพิธี

และวันสำคัญทางศาสนาถือเป็นการส่งเสริม

จิตสาธารณะของตนเองและเป็นการธำรงไว้

ของศาสนาทต่ี นนับถอื

๒ สมาชิกที่ดีของ ส 2.1 ป. 1/1 การเป็นสมาชิกที่ดีในครอบครัวและโรงเรียน ๗ ๒๐

ครอบครวั และ ส 2.2 ป. 1/1 ปฏิบัติตนตามบทบาท สิทธิ และหน้าที่ของ

โรงเรยี นทไี่ ม่ทนตอ่ ป. 1/2 ตนด้วยความผิดชอบ ย่อมส่งผลต่อการอยู่

การทจุ รติ ส 2.1 ป. 1/2 ร่วมกันอย่างสงบสุข และมีความสัมพันธ์ที่ดี

ระหว่างกัน บุคคลย่อมมีความสามารถ

แตกต่างกัน แต่ก็สามารถทำความดีที่เป็น

ประโยชน์ต่อสังคม

ลำดับ ชือ่ หน่วย มาตรฐานการ สาระสำคัญ 93
ท่ี การเรยี นรู้ เรยี นรู้ /ตวั ชีว้ ัด เวลา นำ้ หนัก
(ชม.) คะแนน
๓ ประชาธปิ ไตยใน ส 2.2 ป. 1/3 สมาชิกในครอบครัวและโรงเรยี น ย่อมมีส่วน 4 10
๙ 2๕
ครอบครัวและ ร่วมในการตัดสินใจและทำกิจกรรมตาม
๕ ๑๐
โรงเรียน กระบวนการประชาธิปไตย ซึ่งจะส่งผลต่อ
5 10
การปลกู ฝังพ้ืนฐานสำคัญของประชาธิปไตย

ตอ่ เยาวชน

๔ จ่ายเปน็ ออมได้ ส 3.1 ป. 1/1 สินค้าและบริการที่ใช้อยู่ในชีวิตประจำวัน

ไมข่ ดั สน ป. 1/2 นน้ั มีจำนวนมากและหลากหลาย เราจงึ ควร

ป. 1/3 เลือกใช้ทรัพยากรในชีวิตประจำวันอย่าง

ประหยัดการใชจ้ ่ายเงนิ ใชีวิตประจำวันเพ่ือ

ส 3.2 ป. 1/1 ซื้อสินค้าและบริการที่ไม่เกินตัวและคุ้มค่า

และรู้จักเก็บออม ไว้ย่อมส่งผลดีต่อสภาพ

ความเป็นอยู่ในการ ดำเนินชีวิต

การทำงานที่กอ่ ใหเ้ กิดรายไดอ้ ย่างสุจรติ นัน้

ยอ่ มส่งผลดีตอ่ ความสงบสขุ ของครอบครวั

และสงั คม

๕ สงิ่ ตา่ งๆรอบตัว ส 5.1 ป. 1/1 สิง่ ต่างๆ รอบตวั เรามีท้ังส่ิงที่เกดิ ขน้ึ เองตาม

ส 5.2 ป. 1/3 ธรรมชาติและที่มนุษย์สร้างขึ้น ซึ่งมีผลต่อ

ส 5.1 ป. 1/2 การดำเนนิ ชีวติ ดงั น้ันเราจึงต้องจัดระเบียบ

ป. 1/3 สิ่งแวดล้อมที่บ้านและที่โรงเรียน เพื่อที่จะ

ป. 1/4 สามารถดำรงชีวิตได้อย่างมีความสุขและ

ปลอดภัย การบอกตำแหนง่ ของสิง่ ต่างๆ ที่

อยูร่ อบตัวเรานนั้ จะตอ้ งร้ทู ิศหลกั และทตี่ ง้ั

ของสิ่งต่างๆ โดยใช้ความสัมพันธ์ของ

ตำแหน่ง ระยะ ทศิ ของสิง่ เหล่าน้นั

๖ สภาพอากาศ มนุษย์ ส 5.1 ป. 1/5 การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศในรอบ

กับสภาพแวดลอ้ ม ส 5.2 ป. 1/1 วนั และการเปล่ยี นแปลงของสภาพแวดลอ้ ม

ป. 1/2 จะมีผลต่อมนุษย์ดังนั้นเราจึงต้องรู้จัก

ปรับตัวให้เข้ากับสภาพการเปลี่ยนแปลง

ดังกลา่ ว เพื่อดำเนินชวี ิต

ได้อยา่ งมคี วามสุข

รวมท้งั สิ้น 40 100

โครงสร้างรายวิชา สังคมศึกษา 94
ชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 2
กลมุ่ สาระสงั คมศกึ ษาศาสนาและวฒั นธรรม
จำนวน 40 ชัว่ โมง/ปี

ลำดับ ช่ือหนว่ ย มาตรฐานการ สาระสำคัญ เวลา นำ้ หนัก
ท่ี การเรยี นรู้ (ชม.) คะแนน
1 ศาสนาน่ารู้ เรยี นรู้ / ตัวชว้ี ัด
6 15
2 เราตอ้ งทำดี ส 1.1 ป.2/1 ศาสนาทุกศาสนาล้วนแต่มีความสำคัญ
6 20
3 กฎของการอยู่ ป.2/2 และเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจให้กระทำ
ร่วมกนั 4 10
ความดีซึ่งศาสนิกชนทุกคนพึงศึกษาประวัติ
4 เด็กดีมีมารยาท ๖ 1๕
ไมท่ นต่อการ ศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือ และนำ
ทุจรติ
ป.2/7 แบบอย่างที่ดีไปเป็น แนวปฏิบัติตนการ

ส 1.1 ป.2/4 เคารพพระรัตนตรัย ปฏิบัติตามหลักธรรม

โอวาท 3 ด้วยการไม่ทำชั่ว ทำความดี ทำ

จิตใจให้บริสุทธิ์ ย่อมทำให้ผู้ปฏิบัติดำเนิน

ชวี ิตไปในทางท่ถี ูกตอ้ ง

ส 1.1 ป.2/3 การปฏิบัติตนตามหลักธรรมคำสอนของ

ป.2/5 ศาสนาที่ตนนับถือ และการศึกษาการทำ

ส 1.1 ป.2/6 ความดีของบุคคลจากตัวอย่างต่างๆ รวมทง้ั

ส 1.2 ป.2/1 เห็นคุณค่าของการทำความดีเหล่านั้น ช่วย

ป.2/2 ให้พัฒนาตนเพื่อการอยู่ร่วมกันได้อย่างสงบ

สุขในสังคมชาวพุทธที่ดีพึงปฏิบัติตนตาม

มรรยาทชาวพุทธ ศาสนพิธี พีธีกรรม และ

วันสำคัญทางศาสนาได้ถูกต้อง และสวด

มนต์ แผ่เมตตา มสี ติทเ่ี ป็นพืน้ ฐานของสมาธิ

ส 2.1 ป.2/1 ข้อตกลง กฎระเบียบ กฎหมาย เป็นสิ่งที่

ป.2/3 กำหนดขึ้นเป็นข้อปฏิบัติหรือข้อบังคับใน

ป.2/4 การ อยู่ร่วมกัน เพื่อให้คนจำนวนมาก

สามารถอยู่ร่วมกันได้โดยไม่ขัดแย้งกัน โดย

จะต้องยอมรับความคิด ความเชื่อและการ

ปฏิบัติของบุคคลอื่นที่แตกต่างกันโดย

ปราศจากอคติตลอดทั้งต้องเคารพในสิทธิ

เสรีภาพของตนเองและผู้อ่ืน

ส 2.1 ป.2/2 การปฏบิ ตั ติ นตามมารยาทไทยเก่ยี วกับความ

ส 2.2 ป.2/1 เคารพ การยนื การเดนิ การฟัง การทกั ทาย

ป.2/2 การแตง่ กายอยา่ งเหมาะสม ย่อมทำใหเ้ ป็นผู้

ท่ี มีบุคลกิ ภาพที่ดี เป็นท่ียอมรับของสงั คม

และพฤติกรรมท่เี กีย่ วกับความละอายและ

ความไมท่ นต่อการทจุ ริต

95

ลำดบั ชอื่ หนว่ ย มาตรฐานการ สาระสำคัญ เวลา นำ้ หนกั
ท่ี การเรียนรู้ (ชม.) คะแนน
เรียนรู้ / ตวั ช้วี ัด
๕ รจู้ กั ซือ้ รู้จกั ใช้ ๗ 1๕
ไม่ขดั สน สมาชิกทุกคนในชุมชนมีความสัมพันธ์ที่ดีตอ่
4 10
๖ สง่ิ แวดล้อม กัน มีการช่วยเหลือในกิจกรรมของชุมชน
รอบตวั ๗ 1๕
การดำเนินงานในโรงเรียนและชุมชนจะ
๗ ภูมิศาสตร์นา่ รู้ 40 100
สู่ความอศั จรรย์ เปน็ ไปอยา่ งมีประสิทธิภาพ โดยผ้มู ีอำนาจใน
ของโลก
การตดั สนิ ใจ

ส 3.1 ป.2/1 สินค้าและบริการล้วนมาจากทรัพยากรจึง

ป.2/2 ควรใช้ ให้เกิดประโยชน์ที่คุ้มค่ามากที่สุด

ป.2/3 การรู้ที่มาของรายได้และรู้จักบันทึกรายรับ

ป.2/4 และรายจ่ายของครอบครัวทำให้วาง

ส 3.2 ป.2/1 แผนการใช้จ่ายได้อย่างเหมาะสมกับรายได้

ป.2/2 รวมทั้งสามารถเก็บออมเงิน เพื่อใช้จ่ายใน

ยามจำเป็น การแลกเปลี่ยนสินค้าและ

บริการสามารถทำได้ ทัง้ ใช้เงนิ เปน็ ส่ือกลาง

และไม่ใช้เงิน ทั้งผู้ซื้อและ ผู้ขายต่างก็มี

บทบาทสำคญั และมคี วามสมั พนั ธ์ กนั

ส 5.1 ป.2/1 ส ิ ่ ง แ ว ด ล ้ อ ม ท ี ่ อ ย ู ่ ร อ บ ต ั ว แ ล ะ

ส 5.2 ป.2/1 ทรัพยากรธรรมชาติ มีคุณค่าและมี

ป.2/2 ประโยชน์ตอ่ การดำรงชีวิตของ มนุษย์และ

ป.2/4 สิ่งมีชีวิตต่างๆ ดังนั้นทุกคนจึงควรใช้

ทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้แล้วไม่หมดไปและ

ที่ใช้แล้วหมดไปได้อย่างคุ้มค่า และมีส่วน

ร่วมใน การฟื้นฟู ปรับปรุงสิ่งแวดล้อมใน

โรงเรยี น และชุมชน

ส 5.1 ป.2/2 การสำรวจหรอื ศกึ ษาเก่ียวกับลูกโลก แผนท่ี

ส 5.1 ป.2/3 แผนผัง และภาพถ่าย ซึ่งเป็นเครื่องมือทาง

ส 5.2 ป.2/3 ภมู ศิ าสตร์ท่ใี ชใ้ นการศกึ ษาตำแหนง่ และ

ลักษณะทางกายภาพของส่งิ ตา่ งๆ ในโลก

โ ลก ดว ง อ าทิตย์ และ ดว ง จัน ทร ์ มี

ความสมั พันธ์กนั ทำใหเ้ กิดปรากฏการณ์ทาง

ธรรมชาติ ซึ่งส่งผลต่อการดำเนินชีวิตของ

มนษุ ย์

รวมทั้งส้ิน

โครงสร้างรายวชิ า สังคมศึกษา 96
ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 3
กลุ่มสาระสังคมศกึ ษาศาสนาและวัฒนธรรม
จำนวน 40 ชัว่ โมง/ปี

ลำดับ ชื่อหนว่ ย มาตรฐานการ สาระสำคัญ เวลา นำ้ หนัก
ท่ี การเรยี นรู้ เรียนรู/้ ตัวชวี้ ัด (ชม.) คะแนน
1 ศาสนาของเรา
ส 1.1 ป.3/1 พระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนับถือมี 5 15
2 แบบอย่างทดี่ ี ป.3/2 ความสำคัญต่อการสร้างสรรค์วัฒนธรรม

3 วถิ ชี วี ิตของเรา ส 1.1 ป.3/4 อันเกิดจากความศรัทธา การศึกษาพุทธ
ป.3/5 ประวัติและประวัติศาสดาของศาสนาอื่น
ป.3/6
ป.3/7 ย่อมทำให้ได้คุณธรรมอันเป็นแบบอย่างไป
ประยกุ ต์ปฏิบตั ิ
การแสดงความเคารพพระรัตนตรัยและ

การปฏิบัติตนตามหลักธรรมโอวาท 3 ใน
พระพุทธศาสนาย่อมทำให้การดำเนินชีวิต

ไปในทางที่ถูกตอ้ ง การสวดมนต์ แผเ่ มตตา
การมีสติเป็นพื้นฐานของสมาธิ ศาสนิกชน
ทุกคนพึงปฏิบัติตนต่อศาสนวัตถุ ศาสน-

สถาน และศาสนบุคคลของศาสนาอืน่ อย่าง
เหมาะสม

ส 1.1 ป.3/3 การศึกษาประวัติสาวก ชาดก และ 5 15
ศาสนิกชนตัวอย่างย่อมทำให้ได้ข้อคิดและ
ส 1.2 ป.3/1 คติธรรมอันเป็นแบบอย่างที่ดี สามารถ
ป.3/2 นำมาประยุกตใ์ ชใ้ นการดำเนินชวี ติ ได้

ป.3/3 พุทธศาสนิกชนทุกคนพึงปฏิบัติตน
อย่างเหมาะสมต่อสาวก ศาสนสถาน
ศาสน-วัตถุของศาสนา ปฏิบัติตนในศาสน
พิธี พิธีกรรม วันสำคัญทางศาสนา และ
แสดงตนเปน็ พทุ ธมามกะ

ส 2.1 ป.3/1 การศึกษาประเพณีและวัฒนธรรมใน 5 10

ป.3/2 ครอบครัว ท้องถิ่น การดำเนินชีวิตของ
ป.3/3 ผู้คนในแต่ละวัฒนธรรม ความสำคัญของ
ป.3/4 วันหยุดราชการ ตลอดจนประวัติและ

ผลงานของบุคคลที่ทำประโยชน์ให้กับ
ชุมชนหรือท้องถิ่น และคุณค่าของการทำ

ความดีย่อมเป็นประโยชน์ต่อการดำเนิน
ชวี ติ และการอยูร่ ่วมกันในสังคม

97

ลำดับ ชื่อหนว่ ย มาตรฐานการ สาระสำคญั เวลา นำ้ หนกั
ท่ี การเรยี นรู้ เรยี นรู/้ ตัวช้วี ัด (ชม.) คะแนน
4 หลักประชาธิปไตย
ส 2.2 ป.3/1 การเปลี่ยนแปลงในชั้นเรียน โรงเรียน และ 4 10
5 รู้จักเลือก รู้จักใช้
ไดป้ ระโยชน์ ป.3/2 ชมุ ชน เปน็ ผลจากการตัดสินใจของบุคคลและ
ป.3/3 กลุ่มคน โดยวิธีการออกเสียงโดยตรงและ

ตัวแทนออกเสยี ง นอกจากนนั้ สมาชกิ ในชมุ ชน
ทุกคนยังต้องมีบทบาทหน้าที่ในการเข้าร่วม
กิจกรรมต่างๆ ตามกระบวนการประชาธปิ ไตย

ส 3.1 ป.3/1 สินค้าและบริการที่ตอบสนองความต้องการ ๑๑ ๓0

ส 3.1 ป.3/2 ของมนุษย์มีอยู่หลายประเภท ซึ่งจะต้องรู้
ส 3.2 ป.3/2 หลักการเลือกซื้อสินค้าและบริการที่จำเป็น
ก่อนตัดสินใจเลือกซื้อสินค้า ประชาชนทุกคน
ส 3.1 ป.3/3 ต้องรู้จักวางแผนการใช้จ่ายเงนิ ของตน และมี
ส 3.2 ป.3/3 หน้าที่เสียภาษีให้แก่รัฐทั้งทางตรงและ

ทางอ้อม เพื่อรัฐจะได้นำมาเป็นค่าใช้จ่ายใน

การพัฒนาประเทศ ทรัพยากรทีเ่ รานำมาใช้ใน

การผลติ สนิ คา้ และบรกิ ารมีอยูอ่ ยา่ งจำกดั การ

แข่งขนั ทางการคา้ มีผลทำใหร้ าคาสนิ คา้ ลดลง

8 สงิ่ ตา่ งๆ รอบตัวเรา ส 5.1 ป.3/1 แผนที่ แผนผัง และภาพถ่ายมีความสำคัญใน 5 10
10
ป.3/2 การใช้หาข้อมูลทางภูมศิ าสตร์ในชุมชน แสดง 100
ป.3/3 ที่ตั้งของสถานที่สำคญั ในบริเวณโรงเรียนและ

ชุมชน นอกจากนั้นยังเป็นข้อมูลทำให้รู้
ความสัมพันธ์ของลักษณะทางกายภาพกับ
ลกั ษณะของสังคมของชมุ ชน

9 มนุษย์กบั ส 5.2 ป.3/1 สภาพแวดล้อมในชุมชนจากอดีตถึงปัจจุบันมี 5
สง่ิ แวดล้อม
ป.3/2 การเปลี่ยนแปลงไป มีการพึ่งพาสิ่งแวดล้อม
ป.3/3 และทรัพยากรธรรมชาติในการสนองความ
ป.3/4 ต้องการพื้นฐานของมนุษย์และการประกอบ

ป.3/5 อาชีพ กิจกรรมต่างๆ ของมนุษย์ส่งผลให้เกิด
มลพิษ นอกจากนัน้ ยังมีความแตกต่างกันของ

เมืองและชนบทและความละลายต่อการทิ้ง
ขยะไม่ถูกทใี่ นหมบู่ า้ น

รวมท้ังสนิ้ 40

98

โครงสร้างรายวิชา สังคมศึกษา กลุ่มสาระสงั คมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม
ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 4 จำนวน 40 ชั่วโมง/ปี

ลำดบั ชอ่ื หน่วย มาตรฐานการ สาระสำคญั เวลา นำ้ หนกั
ท่ี การเรียนรู้ เรยี นรู้ / ตวั ชีว้ ัด (ชม.) คะแนน

1 ศาสนา หลักธรรม ส 1.1 ป.4/1 ศาสนามีความสำคัญในฐานะเป็นศูนย์รวม ๗ ๒๐

นำความดี ป.4/2 จิตใจของศาสนิกชน การศึกษาประวัติของ

ป.4/8 ศาสนา ศาสดาของแต่ละศาสนา จะทำให้

เกิดความเข้าใจศาสนาต่างๆ มากขึ้น และ

สามารถอยู่ร่วมกนั ไดอ้ ยา่ งมคี วามสุขศาสนา

ส 1.1 ป.4/4 ต่างๆ จะมีหลักธรรมคำสอนที่แตกต่างกัน

ป.4/7 การปฏิบัติตนตามหลักธรรมของศาสนาท่ี

ส 1.1 ป.4/3 ตนนบั ถือ เพอ่ื ใหอ้ ยรู่ ว่ มกันเปน็ ชาติได้อย่าง

ป.๔/๕ สมานฉันท์ แบบอย่างการดำเนินชีวิตและ

ข้อคิดจากประวตั ิพระสาวก ชาดก เรื่องเลา่

และศาสนิกชนตัวอย่างเป็นแนวทางให้เกิด

การทำความดีของตนเอง บุคคลใน

ครอบครัว โรงเรียน และชุมชนตาม

หลกั ธรรมของศาสนาทีต่ นนบั ถอื

๒ ศาสนิกชนที่ดี ส 1.1 ป.4/6 ศาสนิกชนที่ดีต้องประพฤติปฏิบัติตน 4 10

ส 1.2 ป.4/1 ในศาสน-พิธี และพิธีกรรมในวันสำคัญทาง

ป.4/2 ศาสนา ตามมรรยาทของศาสนาและมีส่วน

ป.4/3 ร่วมในการบำรุงรักษาศาสนสถานที่ตนนับ

ถือ

๓ สมาชกิ ที่ดีของ ส 2.1 ป.4/1 สมาชิกที่ดีของชุมชนย่อมต้องเข้าร่วม 4 10

ชมุ ชน ป.4/2 กิจกรรมตามวถิ ีประชาธิปไตย เป็นผู้นำและ

ป.4/3 ผตู้ ามทด่ี ี และคำนึงถึงสทิ ธพิ ้ืนฐานท่ีเด็กทุก

ป.4/5 คนพึงได้รับ คำนึงผลกระทบของการท้ิงขยะ

ไม่เป็นที่ในชุมชน และสามารถอยู่ร่วมกัน

อยา่ งสันตสิ ุข

๔ วัฒนธรรม วิถีชวี ติ ส 2.1 ป.4/4 วัฒนธรรมเป็นแบบแผนของวิถีการดำเนิน ๕ ๑3

ตามระบอบ ส 2.2 ป.4/1 ชีวติ ซ่งึ มีความแตกตา่ งกันในแต่ละทอ้ งถน่ิ

ประชาธปิ ไตย ป.4/2 ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ป ก ค ร อ ง ด ้ ว ย ร ะ บ อ บ

ป.4/3 ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตรยิ ์ทรงเป็น

ประมุข ประชาชนมบี ทบาท หนา้ ที่ เสรีภาพ

และปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดีตามระบอบ

ประชาธิปไตย ร่วมกนั ไปเลอื กต้งั