A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
จุดประกายความคิด ตัวชว้ี ดั
ศ ๑.๑ ป.๖/๓
ภาระงาน/ช้ินงาน
ภาพวาด ๓ มิติ โดยการใช้แสงเงา
ep 1St
ขน้ั รวบรวมขอ้ มูล
๑. ครวู าดภาพตอ่ ไปนีบ้ นกระดาน
ภาพที่ ๑ ภาพท่ี ๒
นักเรียนเคยเหน็ สิ่งใดบ้างทีม่ รี ูปร่างคลา้ ยกบั จากนั้นให้นักเรียนร่วมกันแสดง
สงิ่ ทอี่ ยใู่ นภาพ บอกมาใหไ้ ด้มากท่ีสดุ ความคิดเห็นว่าภาพใดดูมีน้ําหนัก
มากกวา่ กนั เพราะอะไร
๒ มิติ สู่ ๓ มิติ 35
35 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET
St Step 1
ขนั้ รวบรวมขอ้ มูล ๑. รปู ๒ มติ ิ และรปู ๓ มติ ิ
๒. ให้นักเรียนสืบค้น รวบรวมข้อมูล รูป ๒ มติ ิ เปน็ รปู ท่ีมีเพยี งดา้ นกวา้ งและดา้ นยาว แตร่ ปู ๓ มติ ิ จะเปน็ รปู ทแี่ สดง
และศึกษาเกี่ยวกับการสร้างภาพ ได้ถึงความลึก ความนูน ความหนา
๒ มิติ ให้เป็น ๓ มิติ จากแหล่งเรยี นรู้
ทหี่ ลากหลาย
ep 2 ขนั้ คดิ วเิ คราะห์ ตัวอย่างการแต่งเติมรูป ๒ มิติ ให้กลายเป็นรูป ๓ มิติ
และสรุปความรู้
๓. ให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดง
ความคดิ เหน็ โดยครูใชค้ ำ�ถาม ดงั นี้
• รูป ๒ มิติ กับรูป ๓ มติ ิ แตกต่างกนั
อย่างไร (ตัวอย่างคำ�ตอบ รูป ๒ มิติ
เป็นรูปท่ีมีเพียงด้านกว้างและด้านยาว
แต่รูป ๓ มิติ เป็นรูปที่แสดงได้ถึงความลึก
ความนนู ความหนา)
36 ศิลปะ ป.๖ (เฉลย ๒ เพราะรูปกล้วยมีลกั ษณะที่
สามารถมองเห็นได้ทงั้ ความลึก ความหนา
แนวข้อสอบ O-NET ของภาพ มีลักษณะเป็นรูปทรง ๓ มติ )ิ
ขอ้ ใดเปน็ ภาพ ๓ มติ ิ
๑ ๒
๓ ๔
สุดยอดคู่มือครู 36
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
Step 2asean
ขัน้ คิดวิเคราะห์
และสรปุ ความรู้
๒. รูปทรงกับแสงเงา ๔. ครูวาดภาพรูปร่างหรือรูปทรงต่าง ๆ
เราสามารถลงน�้าหนักแสงเงาเพื่อท�าให้รูปร่างวงกลม ๒ มิติ กลายเป็น บนกระดาน จากนั้นให้นักเรียน
รูปทรงกลม ๓ มิติได้ ร่ ว ม กั น วิ เ ค ร า ะ ห์ ว่ า จ ะ ทำ � อ ย่ า ง ไ ร
ให้ภาพที่ครูวาดมีลักษณะเป็น ๓ มิติ
โดยใหน้ กั เรยี นออกมาสาธติ การวาดภาพ
หนา้ ชนั้ เรียน
ตวั อยา่ งภาพ (ตัวอยา่ งคำ�ตอบ)
รูปทรงส่ีเหลี่ยมซ่ึงเป็นภาพ ๓ มิติ จะมีความสวยงามสมบูรณ์มากขึ้น
เม่ือลงน�้าหนักแสงเงา
รูปทรงต่าง ๆ ในหน้านี้ ล้วนเป็นรูปทรงเรขาคณิต
๒ มติ ิ สู่ ๓ มติ ิ 37
37 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ข้ันGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 2 ข้นั คดิ วิเคราะห์St
และสรปุ ความรู้
๕. ใ ห้ นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น อ ภิ ป ร า ย ว่ า
ภาพก่อน-หลังการลงน้ําหนักแสงเงา
ให้ความรสู้ กึ ทแี่ ตกต่างกนั อยา่ งไร
ภาพลายเส้น ๒ มิติ
กลายเป็นภาพ ๓ มิติได้
เนื่องจากแสดงให้เห็นระยะ
ว่ามีความลึกเข้าไปในภาพ
มีความใกล้และไกล
คำ� ถำมทำ้ ทำย
สิง่ ของเครอื่ งใชอ้ ะไรบา้ ง
ทมี่ รี ปู ทรงกระบอก
38 ศิลปะ ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 38
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
Step 2asean
ขั้นคิดวิเคราะห์
และสรุปความรู้
๓. หลักการลงน�า้ หนักแสงเงา ๖. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ให้แต่ละกลุ่ม
เมื่อแสงไปกระทบกับสิ่งใด ส่วนที่รับแสงจะสว่างมองเห็นได้ชัดเจน ส่วนท ี่ นำ�อปุ กรณต์ อ่ ไปนมี้ าร่วมกนั วเิ คราะห์
ได้รับแสงน้อย หรือไม่ได้รับแสง จะสว่างน้อยลงและมองเห็นไม่ชัดเจนไปตามลา� ดับ • ลกู ปิงปอง ๑ ลูก
• ไฟฉาย ๑ กระบอก
(ครูอาจส่ังไว้ในชั่วโมงที่แล้ว) จากนั้น
ให้นักเรียนส่องไฟฉายไปที่ลูกปิงปอง
ในทิศทางต่าง ๆ ที่ต่างกัน พร้อม
รูปทรงกลมท่ีได้รับแสงมากน้อยต่างกัน วาดภาพบันทึกผล แล้วนำ�ข้อมูล
ทิศทางของแสงก็เป็นส่ิงส�าคัญ เม่ือแสงเข้ามาทางด้านใด ด้านที่รับแสง มาสรุปร่วมกับเพื่อน ๆ ว่าได้ภาพ
จะสว่างมากกว่าส่วนอื่น ๆ ในลกั ษณะใดบา้ ง
แสงจากด้านบน แสงจากด้านล่าง แสงจากด้านซ้าย แสงจากด้านขวา
แสงจากด้านหลัง แสงจากด้านหน้า
๒ มิติ สู่ ๓ มติ ิ 39
แนวข้อสอบ O-NET
ถ้าต้องการวาดภาพแสดงใหเ้ ห็นว่ามสี ่วนท่รี บั แสงน้อย นกั เรยี นควรทำ�อยา่ งไร
๑ ระบายดว้ ยสขี าว (เฉลย ๓ เพราะบรเิ วณทีม่ ีแสงนอ้ ย
๒ ระบายด้วยสีอ่อน การลงนา้ํ หนักแสงเงาจะตอ้ งลงด้วยเส้นและแสง
๓ ระบายด้วยสีเขม้ ท่เี ขม้ เนอ่ื งจากเปน็ ด้านทไี่ ม่ไดร้ บั แสง)
๔ ระบายด้วยสหี ลายสี
39 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ข้ันGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 2 ขั้นคดิ วเิ คราะห์
St
และสรปุ ความรู้ วธิ ีกำรลงนำ้� หนักแสงเงำ
๗. ให้นักเรียนวาดภาพเหมือนกันคนละ ๑) การฝนลายเส้น
๒ ภาพ แล้วลงน้ําหนักแสงเงาด้วย การลงน้�าหนักแสงเงาในภาพอาจใช้ดินสอ ปากกา หรือดินสอสี
วธิ กี าร ดังน้ี ฝนลายเส้นในภาพเพื่อแสดงส่วนท่ีเป็นเงา
• ภาพที่ ๑ ฝนลายเส้น ลงน้ําหนักแสงเงา ๓ ระดับ คือ อ่อน กลาง เข้ม
• ภาพที่ ๒ ใช้สีระบายลงนํ้าหนัก
แสงเงา
จากน้ันให้นักเรียนเปรียบเทียบว่า
ภาพทั้ง ๒ ภาพ เหมอื นหรือแตกต่างกนั
อย่างไร
๒) ใช้สีระบายลงนํ้าหนักแสงเงา
40 ศลิ ปะ ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 40
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 2aseanSt
๓) การระบายสีอ่อนและสีเข้ม ขัน้ คิดวิเคราะห์
การลงน�้าหนักแสงเงาในภาพ ด้านที่ได้รับแสงมากสามารถแสดงได้ด้วย และสรุปความรู้
การระบายสีอ่อน ๆ ส่วนด้านท่ีได้รับแสงน้อยก็ระบายด้วยสีเข้ม
แสง ๑ แสง ๒ แสง ๘. ให้นักเรียนวาดภาพอีกคนละ ๓ ภาพ
๓ (ให้เหมือนกับภาพข้อ ๗) แล้วให้
นักเรียนลงนํ้าหนักแสงเงาด้วยวิธีการ
ได้รับแสง ดังน้ี
น้อยท่ีสุด
• ภาพท่ี ๑ ระบายสีอ่อนและสีเข้ม
นักเรียนต้องฝึกสังเกต เมื่อแสงกระทบรูปทรงต่าง ๆ รอบตัว • ภาพท่ี ๒ ระบายด้วยสที ่ีมี
๔) การระบายด้วยสีท่ีมีนํ้าหนักเข้มและสีที่มีน้ําหนักอ่อน นาํ้ หนักเข้มและสที ี่มีน้าํ หนักอ่อน
การแสดงภาพ ๓ มิติ ด้วยการใช้สีท่ีมีน้�าหนักอ่อนระบายในด้าน • ภาพท่ี ๓ ใชป้ ากกาสีด�ำ
ที่รับแสง และใช้สีที่มีน�้าหนักเข้มระบายในด้านที่ไม่ได้รับแสง จากน้ันให้นักเรียนเปรียบเทียบว่า
ภาพทงั้ ๓ ภาพ เหมอื นหรอื แตกตา่ งกนั
อย่างไร
๑๒
๓๔
๒ มิติ สู่ ๓ มิติ 41
แนวข้อสอบ O-NET
เงาตกกระทบมีผลตอ่ ภาพอย่างไร
๑ ท�ำ ใหภ้ าพมีขนาดใหญ่ขึน้ (เฉลย ๔ เพราะเงาตกกระทบ เกิดจาก
๒ ทำ�ให้ภาพมคี วามสว่างมากยง่ิ ขึน้ แสงท่ีทำ�ให้เกิดเงาของวัตถุซึ่งจะมีรูปร่าง
๓ ทำ�ใหภ้ าพเดยี วมองเหน็ ไดห้ ลายมมุ ตามวัตถุ การวาดเงาตกกระทบจะทำ�ให้
๔ ทำ�ให้ภาพมนี ้าํ หนักสมจริงมากยงิ่ ขนึ้ ภาพมนี าํ้ หนักสมจริงมากยิง่ ขึ้น)
41 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 2 ขน้ั คดิ วเิ คราะห์
St
และสรุปความรู้ ๕) การใช้ปากกาสีดํา
๙. ให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายว่าภาพ ถึงแม้ว่าเราจะมีปากกาสีด�าเพียงด้ามเดียว ก็สามารถลงน�้าหนักแสงเงา
ท้ัง ๕ ภาพ ที่นักเรยี นวาดในขอ้ ท่ี ๗ ในภาพ ๓ มิติ ได้อย่างสมบูรณ์สวยงาม
และ ๘ นกั เรยี นชอบภาพใดมากทสี่ ดุ
เพราะอะไร
42 ศลิ ปะ ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 42
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
Step 2asean
ขน้ั คดิ วเิ คราะห์
และสรุปความรู้
๔. เงาตกกระทบ ๑๐. ให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์ว่า
นอกจากแสงจะท�าให้เกิดเงาท่ีวัตถุแล้ว แสงยังท�าให้เกิดเงาที่บริเวณพ้ืน เงาตกกระทบคืออะไร จากน้ันครู
หรือฉากซ่ึงอยู่ใกล้วัตถุอีกด้วย เม่ือแสงผ่านวัตถุน้ันมาท่ีพ้ืนหรือฉากซ่ึงอยู่ใกล้วัตถุ ให้นักเรียนสำ�รวจส่ิงต่าง ๆ บริเวณ
ไม่ได้ ก็จะเกิดเงาตามรูปร่างของวัตถุขึ้นบนพื้นหรือฉากนั้น ซ่ึงเงาชนิดนี้เรียกว่า โรงเรียน (ในทแ่ี จง้ ) และสังเกตสงิ่ ต่าง ๆ
เงาตกกระทบ ที่มีเงาตกกระทบ แล้วให้นักเรียน
ร่วมกันวิเคราะห์ว่าเงาตกกระทบ
ของสิ่งต่าง ๆ เหล่านั้นมีลักษณะ
อยา่ งไรบา้ ง
๑๑. ให้นักเรยี นวาดภาพสิง่ ตา่ ง ๆ บริเวณ
โรงเรียนที่นักเรียนไปสำ�รวจมา
แล้วใช้ดินสอลงแสงเงาท่ีตกกระทบ
จากนั้นออกมานำ�เสนอหน้าช้ันเรียน
โดยครูคอยให้คำ�แนะนำ�เพิ่มเติม
แลว้ รว่ มกันสรุปความคิดรวบยอด
คำ� ถำมท้ำทำย สนุกกบั คาํ ศพั ท์
ถา้ เป็นเวลาเทย่ี งวนั light (ไลท) แสง
เงาของนักเรยี นจะเปน็ shadow (แชด′โ� ด) เงา
ลักษณะอยา่ งไร ๒ มติ ิ สู่ ๓ มิติ 43
แนวข้อสอบ O-NET (เฉลย ๑ เพราะลักษณะของภาพ
๓ มิติ จะมีความกว้าง ความยาว
สิง่ ใดมลี ักษณะเปน็ ๓ มติ ิ ความลกึ และความหนา)
๑ ถ้ําทม่ี องเห็นความลึก
๒ กระดาษวาดเขียน ๑ แผ่น
๓ ภาพถ่ายขนาด ๔ Ö ๖ นวิ้
๔ ผา้ ทอพน้ื เมือง ๑ ผนื
43 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
Step 2 ขั้นคิดวเิ คราะห์
และสรปุ ความรู้
๑๒. ให้นักเรียนช่วยกันหาภาพทิวทัศน์ ๕. แสงเงาในภาพทวิ ทศั น์
มาแลกเปลยี่ นกนั ดู รว่ มกนั วเิ คราะห์
ลักษณะแสงเงาในภาพแต่ละภาพ ภาพทิวทัศน์ คือ ภาพภูมิประเทศท่ีปรากฏตามธรรมชาติ เช่น ทิวทัศน์ทุ่งนา
ทมี่ ผี ลตอ่ อารมณค์ วามรสู้ กึ ของผชู้ ม ทิวทัศน์ป่าเขา ทิวทัศน์ทะเล ภาพทิวทัศน์เหล่านี้ควรแสดงลักษณะของภาพ
๓ มิติ เพื่อความสวยงามสมจริงและได้บรรยากาศ
แสงเงาในภาพทิวทัศน์
ต้องมีความสอดคล้องกัน
44 ศิลปะ ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 44
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
St Step 2asean
ขัน้ คดิ วิเคราะห์
และสรุปความรู้
๖. แสงเงากับการสรา้ งสรรค์ ๑๓. ใหน้ กั เรยี นคดิ ประเมนิ เพอ่ื เพมิ่ คณุ คา่
โดยร่วมกันแสดงความคิดเห็นว่า
แสงและเงา เป็นปัจจัยส�าคัญในองค์ประกอบภาพ แสงท�าให้ภาพดูสว่าง แ ส ง เ ง า มี ค ว า ม สำ � คั ญ ต่ อ ก า ร
โดดเด่น เงาท�าให้ภาพดูมีน�้าหนัก เปล่ียนรูปร่างจาก ๒ มิติ ให้กลายเป็นรูปทรงแบบ สรา้ งสรรค์งานทัศนศลิ ปอ์ ยา่ งไร
๓ มิติ เสมือนจริงมากย่ิงขึ้น
ลักษณะของแสงเงาจะแบ่งตามค่าน้�าหนักของแสงท่ีเกิดข้ึนบนวัตถ ุ ๑๔. ใหน้ กั เรยี นจนิ ตนาการเรอ่ื งราวส�ำ หรบั
สามารถจ�าแนกเป็นลักษณะต่าง ๆ ได้ดังน้ี วาดภาพระบายสี และวางแผน
๑. บริเวณแสงสว่างจัด เป็นบริเวณท่ีอยู่ใกล้กับแหล่งก�าเนิดแสงมากที่สุด ขัน้ ตอนการปฏบิ ัตงิ าน
๒. บริเวณแสงสว่าง เป็นบริเวณท่ีรับแสงสว่างรองลงมาจากแสงสว่างจัด
๓. บริเวณเงา เป็นบริเวณที่ไม่ได้รับแสงสว่าง ep 3 ขั้นปฏบิ ตั ิ
๔. บริเวณเงาเข้มจัด เป็นบริเวณท่ีอยู่ห่างจากแหล่งก�าเนิดแสงมากที่สุด และสรปุ ความรู้
๕. บริเวณเงาตกทอด เป็นบริเวณของพ้ืนหลังท่ีเงาของวัตถุทาบลงไป หลงั การปฏิบัติ
อยู่ภายนอกวัตถุ
เมื่อนักเรียนมีความรู้พ้ืนฐาน และมีความเข้าใจเกี่ยวกับการลงน้�าหนักแสงเงา ๑๕. ให้นักเรียนลงมือวาดภาพเรื่องราว
แล้ว นักเรียนสามารถน�าความรู้พ้ืนฐานนี้มาประยุกต์สร้างสรรค์ผลงานทัศนศิลป์ ท่ีตนเองได้จินตนาการไว้ จากน้ัน
ในรูปแบบที่แสดงน�้าหนักแสงเงาเหนือความเป็นจริงได ้ การสร้างสรรค์ในลักษณะน ้ี ให้นักเรียนลงแสงเงาภาพ โดยการ
จะเป็นการผสมผสานความรู้เดิมกับจินตนาการของตนเองเพื่อสร้างผลงานที่มีความ ฝนลายเส้น ระบายสี หรือใช้ปากกา
สวยงามแปลกใหม่ได้อย่างลงตัว สดี �ำ คนละ ๑ ภาพ
๑๖. ให้นักเรียนประเมิน ตรวจสอบ
ความเรียบร้อยของผลงานตนเอง
พร้อมหาแนวทางปรับปรุงแก้ไขให้
ดขี นึ้
๒ มติ ิ สู่ ๓ มิติ 45
45 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ข้ันGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
แนวข้อสอบ O-NET
ep 3 ขน้ั ปฏิบัติ
St St St แหลละงั สกราปุรปควฏาิบมตั ริู้ กิจกรรมพฒั นาการอา่ น
๑๗. ให้นักเรียนและครูร่วมกันสรุป ให้นักเรยี นอา่ นคําและความหมายของคําต่อไปน้ี
หลกั การ ดงั นี้
คาํ ศพั ท์ คาํ อ่าน ความหมาย
• การวาดภาพ ๒ มิติให้เป็นภาพ
๓ มิติ ทำ�ได้โดยการลงแสงเงา ทิวทัศน์ ทิว-ทดั ลกั ษณะภูมปิ ระเทศทีป่ รากฏเหน็ ตามธรรมชาติ
ของภาพ ซึ่งทำ�ให้ภาพดูมีมิติ และมี
นํ้าหนักมากข้ึน บรรยากาศ บนั -ยา-กาด อากาศท่ีหุม้ ห่อโลก ความรสู้ ึกหรอื สง่ิ ทอี่ ยู่รอบ ๆ ตวั
ep 4 เว็บไซต์แนะนา�
รปู ๒ มติ ิ และ ๓ มิต ิ www.advertising.clickingme.com
ผงั สรุปสาระส�าคัญ
ขน้ั ส่ือสารและน�ำเสนอ ๒ มิติ รูป ๒ มติ ิและรปู ๓ มิติ รปู ๒ มติ ิ เปน็ รปู ทมี่ ดี า้ นกวา้ งและดา้ นยาว
สู่ ๓ มิติ รปู ทรงกับแสงเงา รูป ๓ มิติ เป็นรูปท่ีแสดงถึงความลึก
๑๘. ให้นักเรียนออกมานำ�เสนอภาพวาด ความนูน ความหนา
๓ มิติ ของตนเองหน้าชนั้ เรยี น 46 ศลิ ปะ ป.๖ หลกั การลงน้า� หนักแสงเงา
รูปทรงกับแสงเงา เม่ือลงแสงเงาในภาพ
5ep ขั้นประเมนิ เพ่ือเพิม่ คณุ ค่า เงาตกกระทบ ๒ มติ ิ จะกลายเป็นรปู ทรง ๓ มติ ิ
บริการสงั คม แสงเงาในภาพทวิ ทัศน์
และจติ สาธารณะ แสงเงากับการสรา้ งสรรค์ หลักการลงน้�าหนักแสงเงาส่วนที่รับแสง
จะสว่างมาก ไมต่ ้องลงน้�าหนกั แสงเงามาก
๑๙. ให้นักเรียนรวบรวมผลงานของ แต่ส่วนท่ีรับแสงน้อยหรือไม่ได้รับแสง
ตนเองและเพ่ือน ๆ จัดทำ�เป็น จะตอ้ งลงน�้าหนักแสงเงามาก
ส มุ ด ภ า พ แ ล้ ว นำ � ไ ป ม อ บ แ ล ะ
จัดแสดงในห้องสมุดของโรงเรียน เงาตกกระทบ เป็นเงาที่เกิดข้ึนตามรูปร่าง
เ พื่ อ ใ ช้ ป ร ะ โ ย ช น์ แ ล ะ ใ ห้ ค ว า ม รู้ ของวัตถุทาบบนพ้ืนหรือฉากนั้น
แกผ่ ู้ทส่ี นใจศึกษา
แสงเงาในภาพทิวทัศน์ ภาพทิวทัศน์ท่ีมีการ
ระบายแสงเงาให้เป็น ๓ มิติ จะท�าให้
สวยงามสมจรงิ
แสงทา� ใหภ้ าพดสู วา่ ง เงาทา� ใหภ้ าพดมู นี า�้ หนกั
เปล่ียนรูปร่างจาก ๒ มติ ิ ให้กลายเปน็ รปู ทรง
๓ มติ ิ
สุดยอดคู่มือครู 46
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
ตัวชี้วัด
กิจกรรมการเรยี นรู้ ศ ๑.๑ ป.๖/๓
๑. ให้นักเรียนวาดรูปเรขาคณิตคนละ ๓ ภาพ จากนั้นให้ลงแสงเงา
ด้วยดินสอ 2B
๒. ให้นักเรียนวาดภาพสัตว์ท่ีชอบ ๑ ภาพ จากน้ันให้ลงแสงเงาด้วยสี
๓. ให้นักเรียนน�าผลงานมาน�าเสนอและร่วมกันบอกข้อดี และข้อควรปรับปรุง
ของผลงาน
คา� ถามพฒั นากระบวนการคดิ แนวค�ำตอบ
๑. ภาพ ๒ มิติ กับภาพ ๓ มิติ ให้ความรู้สึกต่างกันอย่างไร ๑. ภาพ ๓ มิติ ใหค้ วามรู้สึกหนกั
๒. ถ้าจะวาดภาพคนที่หนั หนา้ ไปทางทิศตะวนั ออก ควรให้น้�าหนกั แสงเงาสว่ นใด ๒. ดา้ นหลัง
ของร่างกาย ๓. เหมือนจริง
๓. ภาพผลไม้ที่มีการลงน้�าหนักแสงเงาเข้ม ๆ จะท�าให้ภาพดูเป็นอย่างไร ๔. ควรระบายสที ึบ สีเขม้
๔. บริเวณภาพที่ไม่ได้รับแสงควรระบายสีอย่างไร ๕. ด้านขวา
๕. ถ้าแสงส่องมาทางด้านซ้ายของภาพจะต้องระบายเงาตกกระทบด้านใด
ของภาพ
๒ มิติ สู่ ๓ มิติ 47
47 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
แนวข้อสอบ O-NET
เปา้ หมายการเรยี นรู้
มาตรฐานการเรยี นรู้ ๔หน่วยการเรียนรู้ท่ี
มาตรฐาน ศ ๑.๑
สร้างสรรค์งานทัศนศิลป์ตามจินตนาการ
และความคิดสร้างสรรค์ วิเคราะห์
วิ พ า ก ษ์ วิ จ า ร ณ์ คุ ณ ค่ า ง า น ทั ศ น ศิ ล ป์
ถา่ ยทอดความรสู้ กึ ความคดิ ตอ่ งานศลิ ปะ
อย่างอิสระ ช่ืนชม และประยุกต์ใช้ใน
ชีวิตประจำ�วนั
สมรรถนะสำ�คัญของผ้เู รียน ป้ันแตง่ เติม เพมิ่ และลด
ความสามารถในการคดิ
ตวั ชี้วัด
คุณลักษณะอันพงึ ประสงค์
รกั ความเปน็ ไทย สรา้ งสรรค์งานป้ันโดยใช้หลักการเพิ่มและลด (ศ ๑.๑ ป.๖/๔)
ตวั ช้ีวัดท่ี ๗.๓ อนุรกั ษแ์ ละสบื ทอด
ภูมิปัญญาไทย ผงั สาระการเรียนรู้
หลักการเพ่ิมและลด ปั้นแต่งเตมิ วธิ กี ารปน้ั สงิ่ ต่าง ๆ
ในงานปัน้ เพ่ิมและลด
ตัวอย่าง
รูปปน้ั ตา่ ง ๆ
สาระสา� คญั
หลักการเพม่ิ และลดเป็นสิ่งสาำ คญั ทท่ี าำ ใหง้ านปน้ั เกิดเป็นรูปทรงท่ตี ้องการ
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 จุดประกายโครงงาน
ใหน้ กั เรียนแบ่งกลมุ่ ร่วมกันสรา้ งสรรคง์ านปัน้ วสั ดใุ นท้องถ่ิน
ในหวั ข้อ “ทอ้ งถน่ิ ของเรา„ กลมุ่ ละ ๑ ชน้ิ
สุดยอดคู่มือครู 48
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
จุดประกายความคดิ ตัวชีว้ ดั
ศ ๑.๑ ป.๖/๔
ภาระงาน/ช้ินงาน
งานปั้นแจกนั จากขวดเหลือใช้
ep 1St
ขน้ั รวบรวมข้อมลู
๑. ใ ห้ นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส น ท น า แ ล ะ
แสดงความคิดเห็น โดยครูใช้คำ�ถาม
ดงั น้ี
• สิ่งของรอบตัวใดบ้างท่ีต้องใช้
การปั้น (ตัวอย่างคำ�ตอบ โอ่งมังกร
กระถางดินเผา)
ส่งิ ของรอบตวั ใดบา้ งท่ตี อ้ งใชก้ ารปน้ั
ปั้นแตง่ เตมิ เพม่ิ และลด 49
49 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET
St Step 1
ขน้ั รวบรวมข้อมูล ๑. หลกั การเพม่ิ และลดในงานป้นั
๒. ให้นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น งานทัศนศิลป์ประเภทงานปั้น เป็นงาน ๓ มิติ ซึ่งเกิดจากการนำาวัสดุเน้ืออ่อน
โดยครูใชค้ �ำ ถาม ดังนี้ เช่น ดินเหนียว หรือดินนำ้ามัน มาเปล่ียนรูปร่างโดยการเพ่ิมและลดวัสดุนั้น
ให้เกิดเป็นรูปทรงที่เราต้องการ ซ่ึงการเพิ่มนั้นอาจใช้วิธีการแปะ ติด พอก เพ่ือเพ่ิม
• นกั เรยี นเคยปนั้ รปู อะไรบา้ ง และใช้ เนื้อวัสดุปั้นบนช้ินงาน ส่วนการลดอาจใช้เคร่ืองปั้นหรือใช้อุปกรณ์อ่ืน ๆ ท่ีตรงกับ
วัสดุใดในการป้ัน (ตัวอย่างคำ�ตอบ ความต้องการ มาขูดหรือตัดวัสดุปั้น หรือจะใช้นิ้วมือของเราเองกด บีบ ดึง
เน้ือวัสดุปั้นออกก็ได้
ปัน้ รูปวัว โดยใชด้ นิ เหนยี วปั้น)
๓. ให้นักเรียนออกมาอภิปรายเกี่ยวกับ
ป ร ะ ส บ ก า ร ณ์ ก า ร ปั้ น ข อ ง ต น เ อ ง
หนา้ ชั้นเรียนให้เพอื่ น ๆ ฟัง
๔. ให้นักเรียนสืบค้น รวบรวมข้อมูล
และศึกษาเพ่ิมเติมเกี่ยวกับการป้ัน
จากแหล่งเรียนรู้ที่หลากหลาย
ep 2 ขัน้ คดิ วิเคราะห์ การพอกเพ่ิมดินเหนียวในส่วนที่ต้องการความนูน
และการลดดินเหนียวในส่วนท่ีต้องการความโค้งเว้า
และสรปุ ความรู้
ความงามท่ีลงตัวของงานปั้น ข้ึนอยู่กับการเพิ่ม
๕. ให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดง และลดวัสดุที่ใช้ในการปั้น เพ่ือให้รูปทรงที่ปั้น
ความคิดเหน็ โดยครูใช้ค�ำ ถาม ดังนี้
เกิดความสมดุล พอเหมาะพอดี
• หลักการเพิ่มในงานปั้นคืออะไร
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ การเพมิ่ เปน็ การใชว้ ธิ กี าร สนกุ กับคำ� ศพั ท์
แปะ ติด พอก เพ่ือเพิ่มเนื้อวัสดุปั้นบน
ชิ้นงาน) cut (คทั ) ตัด
plus (พลัส) เพม่ิ บวก
• หลักการลดในงานป้ันคืออะไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ การลดเป็นการใช้ 50 ศิลปะ ป.๖
เครื่องป้ันหรือใช้อุปกรณ์อ่ืนท่ีตรงกับ
ความตอ้ งการมาขดู หรอื ตดั วสั ดปุ น้ั หรอื ใช้ แนวข้อสอบ O-NET
นว้ิ มอื ในการกด บบี ดึง เน้อื วสั ดุป้นั ออก)
ข้อใดเป็นการปัน้ โดยใชห้ ลักการลด
๑ การขูดล�ำ ตวั เป็นรูปป้ันเสอื (เฉลย ๑ เพราะการขดู ล�ำ ตัว
๒ การติดหัวรูปป้ันสงิ โต เปน็ การท�ำ ให้งานปน้ั มขี นาดเล็กลง)
๓ การแปะตารปู ปน้ั แมว
๔ การพอกตวั รปู ป้นั แมวนํ้า
สุดยอดคู่มือครู 50
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
Step 2asean
ขน้ั คิดวิเคราะห์
และสรปุ ความรู้
๒. วธิ กี ารป้ันส่ิงตา่ ง ๆ ๖. ให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์วัสดุ
น้องจุกน่ารัก อุปกรณ์ และข้ันตอนของการป้ัน
นอ้ งจกุ นา่ รกั แลว้ สรปุ ความคดิ รวบยอด
๑. ปั้นดินนำ้ามันเป็นก้อนกลมติดจมูก ใบหู และผมจุก
ใช้ดินสอเจาะลูกตา และเขียนปาก
๒. ปั้นลำาตัว ให้มีแขนขาและนุ่งโจงกระเบน
๓. ประกอบส่วนศีรษะเข้ากับลำาตัว
โดยใช้ไม้จิ้มฟันยึดให้ติดกัน จัดแต่งท่าทาง
ของน้องจุกน่ารักได้ตามใจชอบ
ปน้ั แตง่ เติม เพ่มิ และลด 51
51 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
Step 2 ขน้ั คดิ วิเคราะห์
และสรปุ ความรู้ รถถัง
๗. ใ ห้ นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น วิ เ ค ร า ะ ห์ วั ส ดุ
อุปกรณ์ และขั้นตอนของการปั้น
รถถงั แลว้ สรุปความคดิ รวบยอด
๑. ปั้นดินนำ้ามันเป็นแท่ง ๒. เพ่ิมก้อนดินน้ำามันบนแท่ง
สี่เหลี่ยม ส่ีเหล่ียม เพ่ือทำาเป็นตัวถังรถ และปั้น
ดินน้ำามันก้อนกลมแบนเพื่อนำามาติด
เป็นล้อ
๓. ใช้ปลายดินสอเจาะ ๔. เพิ่มเติมรายละเอียดอื่น ๆ
ตกแต่งดินน้ำามัน ตามจินตนาการ
52 ศิลปะ ป.๖
แนวข้อสอบ O-NET
การปั้นดนิ นํา้ มันให้เปน็ รถควรเริ่มปนั้ รปู ร่างใดก่อน
๑ ทรงกลม (เฉลย ๔ เพราะการปนั้ รถ ควรปน้ั
๒ ทรงรี เปน็ แทง่ สี่เหลย่ี มกอ่ น เพอ่ื ทำ�เปน็ ตวั ถังรถ
๓ ทรงหกเหล่ยี ม แลว้ จงึ ตดิ ลอ้ และสว่ นประกอบอน่ื ๆตาม)
๔ แทง่ ส่ีเหลีย่ ม
สุดยอดคู่มือครู 52
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
Step 2asean
ช้าง ขน้ั คิดวเิ คราะห์
และสรุปความรู้
๘. ใ ห้ นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น วิ เ ค ร า ะ ห์ วั ส ดุ
อุปกรณ์ และขั้นตอนของการปั้น ช้าง
แล้วสรุปความคดิ รวบยอด
๑. ปั้นดินน้ำามันเป็นหัวช้าง และตัวช้าง แล้วนำาหัวช้างมาติดกับตัวช้าง
โดยใช้ไม้จิ้มฟันเป็นตัวยึด
๒. ปั้นดินนำ้ามันชิ้นเล็ก ๆ มาติดเป็นงาท้ัง ๒ ข้าง
ป้ันแตง่ เติม เพิ่มและลด 53
53 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET
Step 2 ขัน้ คดิ วิเคราะห์
และสรปุ ความรู้ แจกัน
๙. ใ ห้ นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น วิ เ ค ร า ะ ห์ วั ส ดุ
อุปกรณ์ และข้ันตอนของการปั้น แจกัน
แลว้ สรุปความคดิ รวบยอด
๑. นำาขวดนมสะอาด ๆ มาแปะพอก ๒. ปั้นแปะพอกดินนำ้ามัน
ดินนำ้ามัน เพิ่มและลดดินนำ้ามันให้เป็นรูปทรง
ของแจกันตามต้องการ
๓. ตกแต่งแจกันให้ดูน่าสนใจ ๔. ใส่นำ้า ปักดอกไม้ แล้วนำาไป
จัดวางสร้างบรรยากาศท่ีสดใสได้ทุกที่
54 ศิลปะ ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 54
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
Step 2asean
ปั้นดอกไม้นูนสูง ขั้นคดิ วเิ คราะห์
และสรปุ ความรู้
๑๐. ให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์วัสดุ
อุปกรณ์ และข้ันตอนของการป้ัน
ดอกไมน้ นู สงู
๑๑. ให้นักเรียนและครูร่วมกันสรุป
ความคิดรวบยอดเก่ียวกับการปั้น
โดยการใชห้ ลักการเพิม่ และลด
๑. ปั้นดินเหนียวเป็นแผ่นบาง ๆ และตัดดินให้เป็นรูปทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า
๒. ปั้นส่วนต่าง ๆ ของดอกไม้นำามาติดทีละส่วน เริ่มจาก กลีบดอก เกสร
ก้าน ใบ
๓. ใช้เครื่องมือ
ค่อย ๆ เกลี่ยตกแต่ง
รอยต่อให้แนบสนิท และ
ตกแต่งพ้ืนผิวเพื่อเพิ่ม
ความน่าสนใจ
ปนั้ แตง่ เติม เพิ่มและลด 55
55 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
St St ep 2 ข้นั คิดวเิ คราะห์ ๓. ตัวอยา่ งรูปปนั้ ต่าง ๆ
และสรปุ ความรู้
๑๒. ให้นักเรียนศึกษา วิเคราะห์ตัวอย่าง
รูปปั้นต่าง ๆ เพื่อเป็นแรงบันดาลใจ
ในการสร้างสรรคผ์ ลงานของตนเอง
๑๓. ใหน้ กั เรยี นแบง่ กลมุ่ รว่ มกนั ออกแบบ
แจกันลวดลายต่าง ๆ พร้อมก�ำ หนด
วัสดุท่ีจะใช้ในการสร้างสรรค์ผลงาน
เช่น ดินนํ้ามัน ดินเหนียว กระดาษ
แช่นํ้าผสมกาว ขวดรูปทรงต่าง ๆ
แล้วร่วมกันวางแผนขั้นตอนการ
ปฏบิ ตั ิงาน
ep 3 ข้ันปฏิบัติ 56 ศิลปะ ป.๖
และสรปุ ความรู้
หลังการปฏบิ ตั ิ
๑๔. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกัน
ส ร้ า ง ส ร ร ค์ ง า น ป้ั น แ จ กั น จ า ก
ขวดเหลือใช้ท่ีออกแบบไว้ พร้อม
เขียนบันทึกข้อมูลขั้นตอนการปั้น
ลงในแบบบนั ทกึ
แบบบันทกึ งานป้นั แจกันจากขวดเหลอื ใช้
ช่อื ผลงาน
วสั ดุ อุปกรณ์
ขัน้ ตอนการป้นั
๔.
๓.
๒.
๑.
สุดยอดคู่มือครู 56
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก
St St St ข้นั ปฏิบัติ
และสรปุ ความรู้
หลงั การปฏิบัติ
กจิ กรรมพัฒนาการอ่าน
๑๕. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกัน
ใหน้ ักเรยี นอำ่ นค�ำและควำมหมำยของค�ำต่อไปนี้ ประเมิน ตรวจสอบความเรียบร้อย
ของผลงาน พร้อมเสนอแนวทาง
คำ� ศัพท์ คำ� อำ่ น ควำมหมำย ปรบั ปรุงแก้ไขใหด้ ีขึ้น
พลว้ิ พลิว้ สะบดั เปน็ คลืน่ ไปตามลม ๑๖. ให้นักเรียนและครูร่วมกันสรุป
สร้างสรรค์ สา้ ง-สนั มีลักษณะริเร่มิ ในทางท่ีดี
เวบ็ ไซตแ์ นะนา� หลกั การ ดงั นี้
งานป้นั หมูบ่ ้านถวาย www.ban-tawai.com • การเพิ่มทำ�ให้งานป้ันเกิดความ
นูน ส่วนการลดทำ�ให้เกิดความ
ผงั สรปุ สาระสา� คัญ โค้งเว้า การเพิ่มและลดในงานป้ัน
จะทำ�ให้ได้งานปั้นที่มีรูปทรงตาม
หลักการเพมิ่ • การเพิ่มทาำ ให้งานปัน้ เกิดความ นนู ต้องการ
และลดในงานป้นั สว่ นการลดทาำ ให้
ปัน้ แตง่ เติม เกดิ ความโคง้ เวา้ ep 4
เพ่มิ และลด • การเพม่ิ และลดในงานปั้น
จะทาำ ใหไ้ ด้งานป้นั ทมี่ ี ข้นั สื่อสารและนำ� เสนอ
รปู ทรงตามต้องการ
๑๗. ใหน้ กั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ ออกมาน�ำ เสนอ
ผลงานงานป้ันแจกันของตนเอง
วิธกี ารปัน้ สิง่ ต่าง ๆ • การปนั้ สง่ิ ต่าง ๆ จะเริ่มจาก หนา้ ช้ันเรียน
ปน้ั ฐานหรือสว่ นทมี่ ขี นาดใหญ ่กอ่ น
จากน้ันปั้นสว่ นทีเ่ ปน็ รายละเอยี ด 5ep ข้ันประเมินเพือ่ เพมิ่ คณุ ค่า
แล้วนาำ มาประกอบกนั บรกิ ารสงั คม
• หลักการเพิม่ : แปะ ตดิ พอก และจติ สาธารณะ
• หลักการลด : ขูด ตัด ดึงเน้ือ
วสั ดปุ ้ันออก ๑๘. ให้นักเรียนรวบรวมงานป้ันแจกัน
ปนั้ แตง่ เติม เพิม่ และลด 57 ของตนเองและเพอื่ น ๆ ไปจดั ตกแตง่
ห้องเรยี นหรือหอ้ งต่าง ๆ ในโรงเรียน
เพอ่ื สรา้ งบรรยากาศที่ดีภายในห้อง
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ให้นักเรียนสำ�รวจสิ่งต่าง ๆ บริเวณโรงเรียน แล้วเลือกสิ่งท่ีสนใจคนละ ๑ สิ่ง
เพื่อนำ�มาใช้เป็นแบบในการป้ัน จากน้ันให้นักเรียนสร้างสรรค์งานปั้น
ของตนเอง โดยการใช้หลักการเพ่ิมและลด แล้วนำ�ผลงานงานปั้นไปมอบให้
น้อง ๆ ในโรงเรียนหรอื ชมุ ชน
57 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ข้ันGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
แนวข้อสอบ O-NET
ตัวช้ีวัด กิจกรรมการเรยี นรู้
ศ ๑.๑ ป.๖/๔ ๑. ให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายว่าในชุมชนมีส่ิงใดบ้างที่เป็นงานปั้น
๒. ให้นักเรียนสร้างสรรค์งานปั้นมา ๑ ผลงาน แล้วออกมานำาเสนอผลงาน
พร้อมกับอธิบายว่าใช้หลักการเพ่ิมและลดอย่างไร
๓. ให้นักเรียนนำาผลงานปั้นมาจัดเป็นนิทรรศการร่วมกัน
แนวคำ� ตอบ ค�าถามพัฒนากระบวนการคิด
๑. หลกั การเพิ่ม ๑. ถ้าต้องการให้งานท่ีปั้นมีขนาดใหญ่ข้ึน จะใช้หลักการใด
๒. การตดั ขดู บีบ ดงึ ๒. วิธีการใดบ้างที่ช่วยลดงานปั้นให้มีขนาดเล็กลง
๓. ผลมงั คุด ๓. ในการปั้นรูปมังคุดควรเริ่มปั้นส่วนใดก่อน
๔. หลกั การเพิ่ม ๔. การทำาให้งานปั้นนูนขึ้นเป็นหลักการเพ่ิมหรือการลด
๕. ท�ำ ใหป้ ้นั รปู ทรงไดต้ ามความตอ้ งการ ๕. การรู้หลักการเพิ่มและลดในงานปั้น มีประโยชน์อย่างไร
58 ศลิ ปะ ป.๖
แนวข้อสอบ O-NET
การปนั้ โดยใช้หลักการเพิ่มหมายถงึ ขอ้ ใด
๑ การทำ�ให้งานปนั้ สวยงาม (เฉลย ๒ เพราะการปัน้ โดยใช้หลกั การเพ่ิม
๒ การเพม่ิ สว่ นประกอบในงานปนั้ เปน็ การเพมิ่ สว่ นประกอบในงานปนั้ โดยการแปะ
๓ การท�ำ ให้เปลย่ี นรปู รา่ ง ติด พอก เพม่ิ เน้ือวัสดุป้นั บนช้นิ งาน)
๔ การทำ�ให้งานปั้นเลก็ ลง
สุดยอดคู่มือครู 58
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
เปา้ หมายการเรียนรู้
๕หน่วยการเรียนรู้ท่ี มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน ศ ๑.๑
ภาพนม้ี ีความหมาย สร้างสรรค์งานทัศนศิลป์ตามจินตนาการ
และความคิดสร้างสรรค์ วิเคราะห์
ตัวชีว้ ัด วิ พ า ก ษ์ วิ จ า ร ณ์ คุ ณ ค่ า ง า น ทั ศ น ศิ ล ป์
ถา่ ยทอดความรสู้ กึ ความคดิ ตอ่ งานศลิ ปะ
สร้างงานทัศนศลิ ป์เป็นแผนภาพ แผนผงั และภาพประกอบเพ่ือถา่ ยทอดความคิด อย่างอิสระ ช่ืนชม และประยุกต์ใช้ใน
หรอื เรอ่ื งราวเกยี่ วกบั เหตกุ ารณ์ต่าง ๆ (ศ ๑.๑ ป.๖/๗) ชวี ิตประจำ�วัน
ผงั สาระการเรียนรู้ สมรรถนะส�ำ คัญของผู้เรยี น
ความสามารถในการคิด
ฝกึ ซ้อมการวาดสง่ิ ต่าง ๆ แผนภาพ
คุณลกั ษณะอันพึงประสงค์
ภาพนี้ มจี ิตสาธารณะ
มีความหมาย ตวั ชวี้ ดั ท่ี ๘.๒ เข้าร่วมกิจกรรมที่เป็น
ประโยชนต์ ่อโรงเรียน ชมุ ชน และสงั คม
ภาพประกอบ แผนผงั
สาระส�าคัญ
การสรา้ งแผนภาพ แผนผงั และภาพประกอบเพอื่ ถ่ายทอดความคดิ หรอื เล่าเรอ่ื งราวตา่ ง ๆ
จำาเป็นต้องมีการจัดลำาดับข้อมูลที่ต้องการนำาเสนอประกอบการใช้ทักษะและความคิดสร้างสรรค์
ในการวาด
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 จุด น
ประกายโครงงา
ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มร่วมกันจัดทำ�หนังสือนิทาน โดยเขียนเรื่องและ
วาดภาพประกอบ กลุ่มละ ๑ เลม่
59 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ข้ันGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
ตวั ชว้ี ดั จดุ ประกายความคดิ
ศ ๑.๑ ป.๖/๗ ห้องนอน ห้องอาหาร
Stภาระงาน/ช้นิ งาน
งานทศั นศิลป์แนะน�ำ โรงเรียนของฉนั ห้องเก็บของ ห้องนั่งเล่น
ห้องนํ้า
ep 1
ขั้นรวบรวมข้อมูล
๑. ใ ห้ นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส น ท น า แ ล ะ
แสดงความคิดเห็น โดยครูใช้คำ�ถาม
ดังนี้
• นักเรียนสามารถถ่ายทอดเรื่องราว
ความรู้สึก เหตุการณ์ในแต่ละวัน
ของนักเรียนได้โดยวธิ ีใดบ้าง
(ตวั อย่างค�ำ ตอบ เขียนบันทึก ถ่ายภาพ
วาดภาพ บนั ทกึ คลปิ เสยี งบนั ทกึ เปน็ วดิ โี อ)
นกั เรียนจะตั้งช่ือภาพน้วี ่าอยา่ งไร
60 ศิลปะ ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 60
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 1asean
St
๑. ฝกึ ซอ้ มการวาดสิ่งตา่ ง ๆ ขัน้ รวบรวมขอ้ มูล
เมื่อนักเรียนจะสร้างแผนภาพ แผนผัง หรือภาพประกอบเพ่ือถ่ายทอด ๒. ให้นักเรียนร่วมกันสนทนาและแสดง
ความคิด หรือเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับเหตุการณ์ต่าง ๆ นักเรียนควรฝึกวาดส่ิงต่าง ๆ ความคิดเห็น โดยครใู ช้ค�ำ ถาม ดงั น้ี
จากด้านมุมต่าง ๆ ให้คล่องแคล่ว
• ถ้าต้องการถ่ายทอดความคิด
ในการวาดแผนผัง ก็ควรฝึกวาดภาพในมุมมองจากด้านบน เนื่องจากแผนผัง ความรู้สึก หรือเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่
จำาเป็นต้องแสดงภาพมุมมองจากท่ีสูงลงสู่ด้านล่าง เป็นภาพตำ่ากว่าระดับสายตา เกดิ ขน้ึ กบั ตนเองเปน็ ภาพวาด นกั เรยี น
จะวาดเก่ียวกับสิ่งใด เพราะอะไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ วาดภาพงานเล้ียง
ในวนั คล้ายวันเกดิ เมื่อปีที่แล้ว)
๓. ให้นักเรียนศึกษาความรู้เรื่อง ฝึกซ้อม
การวาดสิ่งต่าง ๆ แล้วร่วมกันสนทนา
เพ่อื เช่อื มโยงความรู้
ภาพน้มี ีความหมาย 61
เสริมความรู้ ครูควรสอน
ภาพมุมมองจากทสี่ ูงลงสูด่ า้ นล่าง เรยี กวา่ มุมมองแบบตานกมอง
61 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
Step 1
ขน้ั รวบรวมข้อมูล การวาดภาพถ่ายทอดลักษณะต่าง ๆ ในทางศิลปะ ขึ้นอยู่กับความแตกต่าง
ในมุมมองของแต่ละบุคคล ในการรับรู้ผ่านการมองเห็นสิ่งต่าง ๆ ท่ีหยุดน่ิง
๔. ใ ห้ นั ก เ รี ย น พิ จ า ร ณ า ว่ า ค ว า ม รู้ หรือเคลื่อนไหว ผ่านการปรุงแต่งทำาให้เกิดภาพในมุมมองที่หลากหลาย
ความคิด ความรู้สึก หรือเหตุการณ์
ตา่ ง ๆ ทน่ี กั เรยี นอยากจะวาด ประกอบ
ด้วยภาพอะไรบ้าง รวบรวมเป็น
แผนภาพความคิด
พอ่
ของขวัญ
ขนมเค้ก ภาพงาน แม่
วันเกดิ ตวั ฉนั
น้องชาย
62 ศิลปะ ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 62
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 1asean
St
๒. แผนภาพ ข้นั รวบรวมข้อมูล
แผนภาพ คือ ภาพท่ีช่วยอธิบายเรื่อง หรือแสดงถึงส่วนสำาคัญของส่ิงท ่ี ๕. ใ ห้ นั ก เ รี ย น ดู แ ผ น ภ า พ นิ ท า น เ ร่ื อ ง
ต้องการอธิบาย กระต่ายกับเต่า แล้วร่วมกันสนทนา
โดยครูใช้ค�ำ ถาม ดังนี้
ตัวอย่างแผนภาพนิทานเร่ือง กระต่ายกับเต่า
• จากแผนภาพประกอบด้วยอะไรบ้าง
แผนภาพสามารถ (ตัวอย่างคำ�ตอบ กระต่าย เต่า ต้นไม้
สื่อความหมายได้เข้าใจ กบ นก ก้อนหนิ สนุ ัขจ้ิงจอก)
โดยไม่ต้องใช้ตัวอักษร
• แผนภาพท่ีนักเรียนดูมีเรื่องราว
ประกอบแผนภาพ อย่างไร (ตัวอย่างคำ�ตอบ กระต่าย
กับเต่าได้แข่งว่ิงกัน ระหว่างทางกระต่าย
พักนอนหลับ ทำ�ให้เต่าว่งิ เขา้ เส้นชัยก่อน)
๖. ให้นกั เรยี นศกึ ษาความร้เู รือ่ ง แผนภาพ
แ ล้ ว ร่ ว ม กั น ส น ท น า เ พื่ อ เ ชื่ อ ม โ ย ง
ความรู้
ภาพนี้มคี วามหมาย 63
63 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
St St ep 2 ข้ันคิดวิเคราะห์ ตัวอย่างแผนภาพแสดงส่วนต่าง ๆ ของบ้านกระต่ายแสนสุข
และสรุปความรู้
๗. ใหน้ กั เรยี นดแู ผนภาพแสดงสว่ นตา่ ง ๆ
ของบา้ นกระตา่ ยแสนสขุ แลว้ เปรยี บเทยี บ
กบั แผนภาพนทิ านเรอ่ื ง กระตา่ ยกบั เตา่
เพ่ือวิเคราะห์รูปแบบและลักษณะ
ของแผนภาพ
ep 3 ข้นั ปฏบิ ัติ
แหลละงั สกราปุรปควฏาิบมัตริู้
๘. ใหน้ กั เรยี นแบง่ กลมุ่ ตามความเหมาะสม
เลือกอ่านนิทานกลุ่มละ ๑ เร่ือง
แล้วสร้างงานทัศนศิลป์เป็นแผนภาพ
จากนน้ั ผลดั กนั วจิ ารณผ์ ลงาน
การใช้ตัวอักษรประกอบแผนภาพ ช่วยท�าให้แผนภาพ
สามารถส่ือความหมายได้ชัดเจนมากย่ิงขึ้น
diagram สนกุ กับค�ำศพั ท์
picture
(ได′อ� ะแกรม) แผนภาพ แผนผงั
(พคิ ′เ� ชอะ) ภาพ รูปภาพ
64 ศลิ ปะ ป.๖
แนวข้อสอบ O-NET
ถา้ ต้องการจะแสดงส่วนประกอบของอาหารควรนำ�เสนอดว้ ยสิง่ ใด
๑ แผนท่ี (เฉลย ๓ เพราะการวาดภาพจะชว่ ยอธบิ าย
๒ แผนผัง เรอื่ ง หรือแสดงถึงสว่ นสำ�คัญของส่งิ ที่ต้องการ
๓ แผนภาพ อธิบาย เช่น สว่ นประกอบของอาหาร)
๔ แผนภูมิ
สุดยอดคู่มือครู 64
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ตัวอย่างแผนภาพแสดงส่วนประกอบของขนมเค้ก St Step 2asean
ข้นั คดิ วิเคราะห์
และสรปุ ความรู้
๙. ใ ห้ นั ก เ รี ย น ดู แ ผ น ภ า พ แ ส ด ง
ส่ ว น ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ข น ม เ ค้ ก
แล้วรว่ มกนั วเิ คราะห์การน�ำ เสนอ
ep 3 ข้ันปฏบิ ตั ิ
แหลละงั สกราปุรปควฏาิบมัตริู้
๑๐. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มตามความ
เหมาะสม ศึกษาส่วนประกอบของ
อาหารคาวหรืออาหารหวานท่ีชอบ
รับประทาน แล้วนำ�มาสร้างงาน
ทัศนศิลป์เป็นแผนภาพ จากน้ัน
ผลดั กนั วจิ ารณผ์ ลงาน
แผนภาพช่วยอธิบายส่ิงต่าง ๆ ให้เป็นเร่ืองง่าย รวมทั้งช่วยให้
ผู้สร้างและผู้ชมแผนภาพจดจ�ารายละเอียดของสิ่งเหล่าน้ันได้ดีข้ึน
ภาพนมี้ ีความหมาย 65
รอบรู้อาเซียนและโลก
a saeseaann
๑. ให้นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับอาหารอาเซียนท่ีรู้จัก
แล้วบันทกึ ค�ำ ตอบเป็นแผนภาพความคิด
๒. ให้นักเรียนเลือกอาหารอาเซียนที่สนใจมา ๑ อย่าง แล้ววาดภาพแสดง
สว่ นประกอบของอาหารท่ีเลอื ก แล้วน�ำ เสนอผลงานหน้าชัน้ เรียน
65 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
Step 1
ขน้ั รวบรวมข้อมูล ๓. แผนผัง
๑๑. ให้นักเรียนดูแผนผังแสดงที่ตั้ง แผนผัง คือ ภาพแสดงตำาแหน่งท่ีต้ังของส่ิงต่าง ๆ โดยย่อ แผนผังที่ด ี
ของบา้ นและบรเิ วณใกลเ้ คยี ง ชว่ ยกนั จะต้องดูง่าย เข้าใจง่าย มีความถูกต้อง
ตงั้ ค�ำ ถามและตอบค�ำ ถามจากแผนผงั ตัวอย่างแผนผังแสดงที่ตั้งของบ้านและสถานที่ใกล้เคียงกับบ้าน
ของนักเรียน
๑๒. ให้นกั เรียนศกึ ษาความรู้เรือ่ ง แผนผงั
แล้วร่วมกันสนทนาเพื่อเช่ือมโยง
ความรู้
โรงเรยี น
สวนสาธารณะ
บา้ นของฉนั
บา้ นของออย บา้ นของโจ
66 ศิลปะ ป.๖
แนวข้อสอบ O-NET (เฉลย ๒ เพราะการวาดแผนผัง
เป็นการวาดแสดงตำ�แหน่งที่ตั้งของ
การวาดแผนผงั มปี ระโยชน์อยา่ งไร ส่ิงต่าง ๆ โดยย่อ ทำ�ให้มองเห็น
๑ สามารถสอื่ อารมณข์ องภาพไดด้ ี ภาพรวมของสถานทีไ่ ดช้ ัดเจน)
๒ ท�ำ ให้มองเห็นภาพรวมของสถานที่โดยยอ่
๓ เข้าใจเรื่องราวของเหตุการณอ์ ย่างชดั เจน
๔ อธิบายส่วนส�ำ คญั ของเร่อื งตา่ ง ๆ ไดด้ ี
สุดยอดคู่มือครู 66
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ตัวอย่างแผนผังแสดงเส้นทางและต�าแหน่งของสถานท่ีต่างๆ St Step 2asean
ในวนอุทยาน
ขน้ั คดิ วเิ คราะห์
และสรปุ ความรู้
๑๓. ให้ตัวแทนนักเรียนดูแผนผังแสดง
เส้นทางและตำ�แหน่งของสถานที่
ตา่ ง ๆ ในวนอทุ ยาน แลว้ เปรยี บเทยี บ
กับแผนผังแสดงที่ตั้งของบ้านและ
สถานทใ่ี กลเ้ คยี งกบั บา้ นของนกั เรยี น
เพ่ือวิเคราะห์รูปแบบและลักษณะ
ของแผนผงั
ep 3 ขนั้ ปฏบิ ัติ
แหลละงั สกราปุรปควฏาบิ มตั ริู้
๑๔. ให้ตัวแทนนักเรียนออกมาวาด
ตั ว อ ย่ า ง แ ผ น ผั ง จ า ก โ ร ง เ รี ย น
กลบั บา้ นตนเองหนา้ ชน้ั เรยี น โดยครู
และเพอ่ื น ๆ รว่ มกนั วเิ คราะหว์ า่ เขา้ ใจ
หรอื ไม่ พรอ้ มเสนอแนะเพมิ่ เติม
การวาดแผนผัง เป็นวิธีการวาดแบบการมองจากที่สูงลงสู่ด้านล่าง
ท�าให้เห็นภาพรวมท้ังหมดของสถานท่ีเหล่านั้นโดยย่อ
ภาพนมี้ ีความหมาย 67
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ให้นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพ่ิมคุณค่าและปลูกฝังค่านิยมหลัก ๑๒ ประการ
ด้านคำ�นึงถึงประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนตน โดยให้นักเรียน
ร่วมกนั จดั ทำ�ป้ายประกาศ แผนผงั แนะนำ�สถานทที่ ่องเทยี่ วหรือจดุ เดน่ ของชุมชน
67 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ข้ันGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET
Step 1
ขน้ั รวบรวมขอ้ มูล ๔. ภาพประกอบ
๑๕. ให้นักเรียนดูภาพประกอบเร่ือง ภาพประกอบ คือ ภาพที่ทำาขึ้นเพ่ือนำามาแสดงประกอบเร่ืองต่าง ๆ เม่ือ
การปลูกต้นไม้เพ่ือช่วยลดปัญหา นักเรียนต้องอธิบายเรื่องท่ีมีรายละเอียดมาก ภาพประกอบจะช่วยทำาให้ผู้อื่นเข้าใจ
ภาวะโลกร้อน แล้วร่วมกันสนทนา รายละเอียดเหล่านั้นได้ง่ายข้ึน และไม่ว่านักเรียนต้องการจะอธิบายเร่ืองใด
เก่ียวกับความสัมพันธ์ของภาพกับ ภาพประกอบก็จะช่วยให้การอธิบายของนักเรียนน่าสนใจมากข้ึนด้วยเช่นกัน
คำ�อธิบาย
ตัวอย่างภาพประกอบเร่ืองที่มีรายละเอียดเป็นขั้นตอน
๑๖. ให้นักเรียนศึกษาความรู้เรื่อง “กำรปลูกต้นไม้เพื่อช่วยลดปัญหำภำวะโลกร้อน”
ภาพประกอบ แล้วร่วมกันสนทนา
เพอื่ เช่อื มโยงความรู้
๑. เริ่มด้วยการขุดหลุมให้มี ๒. นำาต้นกล้าใส่ลงในหลุม
ขนาดพอเหมาะกับส่วนรากของต้นกล้า แล้วกลบดิน
๓. รดนำ้าให้ชุ่ม ท้ังตอนเช้า การหม่ันดูแล รดน้ำา พรวนดิน ใส่ปุ๋ยให้ต้นไม ้
และตอนเย็น เมื่อต้นไม้เติบใหญ่แตกกิ่งใบจะช่วยลดปัญหา
ภาวะโลกร้อนได้อีกทางหน่ึง
68 ศลิ ปะ ป.๖
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ให้นักเรียนเขียนเล่าเหตุการณ์ในหัวข้อ “อยู่อย่างพอเพียงและเพียงพอ„
และวาดภาพประกอบ
สุดยอดคู่มือครู 68
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ตัวอย่างภาพประกอบเรื่องราวเกี่ยวกับเหตุการณ์ต่าง ๆ St Step 2asean
ขัน้ คิดวเิ คราะห์
และสรปุ ความรู้
“เท่ียวบางแสน„ ๑๗. ให้นักเรียนดูภาพประกอบเร่ือง
เมื่อวันอาทิตย์ท่ีผ่านมา ฉันกับคุณพ่อคุณแม่ได้ไปเที่ยวบางแสน เที่ยวบางแสน แล้วเปรียบเทียบกับ
เรื่อง การปลูกต้นไม้เพ่ือช่วยลด
ปัญหาภาวะโลกร้อน เพ่ือวิเคราะห์
รปู แบบและลกั ษณะของภาพประกอบ
๑๘. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มวางแผนการ
สร้างงานทัศนศิลป์เป็นแผนภาพ
แผนผัง และภาพประกอบเพ่ือ
ฉันดีใจมาก เที่ยวบางแสนนั้นแสนสนุก ลมที่ชายทะเลพัดแรง อากาศแจ่มใส แนะน�ำ โรงเรยี น
ผู้คนคึกคัก บนชายหาดมีเก้าอี้ผ้าใบเรียงรายใต้ร่มคันใหญ่ ท่ีบางแสนมีอาหาร
ขายมากมาย ep 3 ขั้นปฏิบัติ
ครอบครัวของเราน่ังรับประทาน แหลละังสกราุปรปควฏาิบมัตริู้
อาหารกันบนเก้าอ้ีผ้าใบ
เม่ือฉันอยากเล่นนำ้าทะเล คุณพ่อ ๑๙. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกัน
กับคุณแม่ก็พาฉันไปเปลี่ยนชุด คุณพ่อ วาดภาพและเขียนเรื่องเกี่ยวกับ
เช่าห่วงยางมาให้ โ ร ง เ รี ย น โ ด ย อ อ ก แ บ บ ใ ห้ มี
แล้วเราก็เล่นนำ้าทะเลกันอย่าง ความเขา้ ใจงา่ ยและนา่ สนใจมากทส่ี ดุ
สนุกสนาน
ถ้าหากคราวหน้าคุณพ่อจะพาฉัน ๒๐. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกัน
ไปเท่ียวในวันหยุด ฉันจะบอกคุณพ่อว่า ประเมนิ ตรวจสอบความถกู ตอ้ งของ
ฉันอยากมาเท่ียวที่บางแสนอีก ผลงาน พรอ้ มเสนอแนวทางปรบั ปรงุ
แกไ้ ขใหด้ ีขึ้น
ภาพประกอบเร่ืองราวท�าให้
การเล่าเรื่องราวเหตุการณ์
มีความชัดเจนและมีชีวิตชีวา
มากข้ึน
ภาพนม้ี ีความหมาย 69
แนวข้อสอบ O-NET
การอธิบายเหตกุ ารณ์หรอื เรือ่ งราวทีม่ รี ายละเอยี ดมาก ควรแสดงด้วยวิธีใด
๑ สอื่ ด้วยแผนภาพ (เฉลย ๓ เพราะการวาดภาพประกอบ
๒ วาดภาพแสดงเหตุการณ์ เหตุการณเ์ ปน็ วธิ ีการทชี่ ว่ ยใหส้ ามารถอธบิ าย
๓ วาดภาพประกอบเหตกุ ารณ์ เหตุการณ์ หรือเรื่องราวทมี่ ีรายละเอยี ดมาก
๔ วาดแผนผงั ประกอบเหตกุ ารณ์ ใหส้ ามารถเข้าใจได้มากขนึ้ )
69 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ข้ันGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
St St St บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
กิจกรรมพัฒนาการอ่าน
ep 3 ขั้นปฏิบัติ
แหลละังสกราุปรปควฏาบิ มตั ริู้
๒๑. ให้นักเรียนและครูร่วมกันสรุป ให้นักเรยี นอำ่ นค�ำและควำมหมำยของคำ� ต่อไปน้ี
หลกั การ ดังน้ี
คำ� ศัพท์ ค�ำอำ่ น ควำมหมำย
• การฝึกซ้อมวาดภาพต่าง ๆ ใน
มุมท่ีแตกต่างกันจะทำ�ให้ได้ภาพที่ เหตุการณ์ เหด-กาน เรอื่ งท่เี กิดขึ้น
หลากหลายและสื่อความหมายได้
อิสระ อดิ -สะ-หระ ไมข่ น้ึ แกใ่ คร
ถกู ต้อง
• แผนภาพจะช่วยอธิบายเรื่อง ผังสรปุ สาระส�าคัญ
ใหเ้ ข้าใจงา่ ย โดยไมต่ ้องใชต้ วั อักษร ฝกึ ซ้อมการวาด การฝึกซ้อมวาดภาพต่าง ๆ ในมุม
• แ ผ น ผั ง แ ส ด ง ถึ ง ท่ี ต้ั ง ข อ ง สิง่ ตา่ ง ๆ ที่แตกต่างกันจะทำาให้ได้ภาพที่
หลากหลายและส่ือความหมายได้
ส่ิงต่าง ๆ การทำ�แผนผังจะต้องดู ถูกตอ้ ง
เขา้ ใจงา่ ย
• การใช้ภาพประกอบในเนื้อหา แผนภาพ แผนภาพจะช่วยอธิบายเรื่องให้
จะชว่ ยใหเ้ ขา้ ใจมากยง่ิ ขึน้ เข้าใจงา่ ยโดยไมต่ อ้ งใช้ตัวอกั ษร
ep 4 ภาพนี้
มคี วามหมาย
ขน้ั สอื่ สารและน�ำเสนอ
แผนผงั แผนผังแสดงถงึ ที่ต้งั ของสิ่งต่าง ๆ
๒๒. ใหน้ กั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ ออกมาน�ำ เสนอ การทำาแผนผงั จะต้องดเู ขา้ ใจงา่ ย
ง า น ทั ศ น ศิ ล ป์ แ น ะ นำ � โ ร ง เ รี ย น ภาพประกอบ ก า ร ใ ช้ ภ า พ ป ร ะ ก อ บ ใ น เ น้ื อ ห า
ของตนเองหน้าชน้ั เรยี น จะชว่ ยให้เข้าใจมากยงิ่ ขน้ึ
5ep ขั้นประเมินเพ่ือเพ่ิมคุณค่า 70 ศิลปะ ป.๖
บรกิ ารสังคม
และจติ สาธารณะ แนวข้อสอบ O-NET
๒๓. ใ ห้ นั ก เ รี ย น นำ � ผ ล ง า น ข อ ง ต น เ อ ง ถา้ ต้องการจะแสดงส่วนประกอบของรา่ งกายมนษุ ย์ ควรน�ำ เสนอดว้ ยส่ิงใด
ไ ป ติ ด ท่ี ป้ า ย ป ร ะ ช า สั ม พั น ธ์ ข อ ง
โรงเรียน เพ่ือเป็นการช่วยแนะนำ�
โรงเรยี นใหก้ บั ผทู้ จ่ี ะเขา้ มาตดิ ตอ่ งาน
๑ แผนที่
๒ แผนผงั (เฉลย ๓ เพราะแผนภาพแสดงถงึ ส่วนสำ�คญั
๓ แผนภาพ ของสิ่งทต่ี ้องการอธบิ าย)
๔ แผนภมู ิ
สุดยอดคู่มือครู 70
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
ตัวช้ีวัด
กจิ กรรมการเรียนรู้ ศ ๑.๑ ป.๖/๗
๑. ให้นักเรียนแต่งนิทานสั้นตามจินตนาการของตนเอง จากนั้นวาด
เป็นแผนภาพ จำานวน ๔ ช่อง ดังตัวอย่าง
แผนภาพนิทานสั้น
๒. ให้นักเรียนคิดจินตนาการ “โรงเรียนในฝัน„ ว่าอยากให้บริเวณโรงเรียน
มีส่ิงใดบ้าง จากนั้นให้วาด “แผนผังโรงเรียนในฝัน„ แล้วระบายสี
๓. ให้นักเรียนเขียนเล่าเหตุการณ์ที่ประทับใจที่สุด แล้ววาดภาพประกอบ
จากน้ันนำามาเล่าหน้าช้ันเรียน
คา� ถามพฒั นากระบวนการคดิ แนวค�ำตอบ
๑. แผนภาพต่างจากแผนผังอย่างไร
๒. ถ้าต้องการแสดงสถานที่สำาคัญของชุมชนจะใช้การนำาเสนอรูปแบบใด ๑. แผนภาพจะอธิบายเรือ่ งราว
๓. ในสวนสัตว์จะมีส่ิงใดบ้างที่ต้องวาดลงบนแผนผัง รายละเอยี ดของส่ิงตา่ ง ๆ
๔. ถ้าต้องการวาดภาพประกอบเรื่องราวในหัวข้อ “ปีใหม่หรรษา„ แตแ่ ผนผังจะบอกตำ�แหน่งทต่ี ง้ั
นักเรียนควรฝึกซ้อมวาดภาพใดบ้าง ของส่งิ ตา่ ง ๆ
๕. การวาดภาพประกอบเน้ือหามีประโยชน์อย่างไร ๒. แผนผงั
๓. กรงสตั ว์ บอ่ เล้ยี งสตั ว์ ห้องสขุ า
ภาพน้ีมคี วามหมาย 71 ๔. สายรุง้ ลูกโป่ง คน เคก้ เทยี น
หมวกปาร์ตี
๕. ทำ�ให้เข้าใจเน้ือหาได้ง่ายข้ึน
71 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
เป้าหมายการเรยี นรู้
มาตรฐานการเรยี นรู้ ๖หน่วยการเรียนรู้ที่
มาตรฐาน ศ ๑.๒
เข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างทัศนศิลป์ ทศั นศิลป์สะท้อนชีวติ
ประวตั ศิ าสตร์ และวฒั นธรรม เหน็ คุณคา่
งานทัศนศิลป์ท่ีเป็นมรดกทางวัฒนธรรม ตัวช้วี ดั
ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภูมิปัญญาไทยและ
สากล ๑. บรรยายบทบาทของงานทศั นศลิ ป์ทส่ี ะทอ้ นชวี ิตและสังคม (ศ ๑.๒ ป.๖/๑)
๒. อภิปรายเก่ยี วกบั อทิ ธิพลของความเช่ือ ความศรัทธาในศาสนาท่มี ีผลตอ่ งานทศั นศลิ ปใ์ นทอ้ งถน่ิ
สมรรถนะส�ำ คัญของผเู้ รียน (ศ ๑.๒ ป.๖/๒)
ความสามารถในการคดิ ๓. ระบแุ ละบรรยายอทิ ธพิ ลทางวฒั นธรรมในทอ้ งถน่ิ ทมี่ ผี ลตอ่ การสรา้ งงานทศั นศลิ ปข์ องบคุ คล (ศ ๑.๒ ป.๖/๓)
คุณลักษณะอันพงึ ประสงค์ ผังสาระการเรียนรู้
รักความเปน็ ไทย
ตัวช้ีวัดท่ี ๗.๓ อนรุ ักษ์และสืบทอด ทัศนศิลป์
ภูมปิ ัญญาไทย สะท้อนชีวิต
บทบาทของงานทศั นศลิ ป์ อทิ ธพิ ลของศาสนาท่ีมี
ในชีวิตและสังคม ต่องานทศั นศลิ ป์ในท้องถน่ิ
อทิ ธิพลทางวัฒนธรรมในท้องถ่ิน
ที่มีผลต่อการสร้างงานทัศนศลิ ป์
สาระสา� คญั
งานทัศนศิลป์ในท้องถ่ิน มีท่ีมาจากภูมิปัญญาของชาวบ้าน โดยอาศัยแรงบันดาลใจจากอิทธิพลของความเช่ือ
ในศาสนา วฒั นธรรมในท้องถิ่น ผลงานที่ออกมาจึงสะท้อนใหเ้ ห็นถงึ วิถีชวี ติ ของชาวบา้ นในท้องถน่ิ นน้ั ๆ
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 จุดประกายโครงงาน
ใหน้ ักเรียนแบง่ กล่มุ รว่ มกนั ส�ำ รวจว่างานทัศนศลิ ป์ในท้องถนิ่ ของตนเองได้รับ
อทิ ธพิ ลทางวฒั นธรรมจากสงิ่ ใด และสง่ ผลตอ่ ผลงานทศั นศลิ ปเ์ หลา่ นน้ั อยา่ งไร
สุดยอดคู่มือครู 72
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
ตัวช้ีวดั
จุดประกายความคิด ศ ๑.๒ ป.๖/๑
ศ ๑.๒ ป.๖/๒
ศ ๑.๒ ป.๖/๓
ภาระงาน/ชิน้ งาน
แบบบันทึก ผลงานทัศนศิลป์
ในทอ้ งถ่นิ
บ้านเรือนไทยภาคกลาง บ้านเรือนไทยภาคเหนือ Step 1
บ้านเรือนไทยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ บ้านเรือนไทยภาคใต้ ขั้นรวบรวมข้อมลู
๑. ใ ห้ นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส น ท น า แ ล ะ
แสดงความคิดเห็น โดยครูใช้คำ�ถาม
ดังนี้
• ที่บ้านของนักเรียนมีอะไรบ้าง
ทเ่ี ปน็ ผลงานทศั นศลิ ป์ (ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ
ตะกร้าหวาย โอ่ง ชาม เก้าอ้ีไม้ กระด้ง
ประตไู ม้แกะสลัก)
บ้านเรือนไทยท้งั ๔ ภาค มีความเหมือน
และตา่ งกนั อย่างไร
ทศั นศิลปส์ ะทอ้ นชีวติ 73
73 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ข้ันGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET
Step 1
ขั้นรวบรวมขอ้ มลู ๑. บทบาทของงานทัศนศลิ ป์ในชวี ิตและสังคม
๒. ใ ห้ นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส น ท น า แ ล ะ งานทัศนศิลป์ทั่วทุกภาคของประเทศไทย ที่ถ่ายทอดต่อกันมาตั้งแต่
แสดงความคิดเห็น โดยครูใช้คำ�ถาม บรรพบุรุษจนถึงปัจจุบัน เป็นงานที่มีคุณค่า ส่วนมากสร้างข้ึนให้สอดคล้องกับ
ดงั นี้ วิถีชีวิตของผู้คนในท้องถิ่นหรือในสังคมน้ัน ๆ
งานทศั นศิลป ์ มอี ิทธิพลตอ่ การด�ารงชีวิตของมนษุ ย ์ ตอบสนองความตอ้ งการ
• ในชุมชนของนักเรียนมีอะไรบ้าง ด้านความงามและประโยชน์ใช้สอยเป็นหลัก ท�าให้มนุษย์มีรสนิยมที่ดี สามารถ
ที่เป็นงานทัศนศิลป์ (ตัวอย่างคำ�ตอบ น�ามาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจ�าวันได้ งานทัศนศิลป์ให้คุณค่าแก่มนุษย์หลายด้าน
บ้าน วัด สะพาน ศาลา) เช่น ด้านการอยู่อาศัย มนุษย์ได้พัฒนา
๓. ใหน้ กั เรยี นรว่ มกนั ส�ำ รวจงานทศั นศลิ ป์ ท่ีอยู่อาศัยจากอดีตเป็นเพิงผามาเป็นบ้าน
แบบง่าย ๆ ต่อมารู้จักต่อเติมตกแต่งให้
รอบตัวนักเรียนว่ามีอะไรบ้างท่ีสะท้อน สวยงามมากย่ิงข้ึน และด้านเคร่ืองใช้สอย
ถึงการดำ�รงชีวิตของนักเรียนและ ในชีวิตประจ�าวัน มนุษย์ได้พัฒนาโดยน�า
คนในชุมชน ศิลปะเข้าไปเกี่ยวข้องกับงานหัตถกรรมหรือ
๔. ให้นักเรียนศึกษาความรู้เรื่อง บทบาท งานอุตสาหกรรมศิลป์ เพ่ือประโยชน ์
ของงานทัศนศิลป์ในชีวิตและสังคม กระบุง ในการด�ารงชีวิต
แล้วร่วมกันสนทนาเพ่ือเชื่อมโยง
ความรู้
บ้านเรือนไทยภาคกลาง เคร่ืองปั้นดินเผาจากภูมิปัญญาของชาวบ้าน
74 ศิลปะ ป.๖
เสริมความรู้ ครูควรสอน
กระบงุ เปน็ ภาชนะสานทึบรปู กลมสงู แต่พน้ื ก้นเป็นสี่เหลี่ยม กระบุงสานจากไผ่
ที่นำ�มาจกั เป็นตอก นำ�ไปย้อมสี แลว้ นำ�มาสานเป็นลายขัด กระบงุ เปน็ ภมู ิปัญญา
ชาวบ้านท่ที ำ�จากวัสดธุ รรมชาตแิ ละสานเปน็ ลวดลาย
สุดยอดคู่มือครู 74
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
St ep 2asean
ผลงานที่แต่ละท้องถ่ินสร้างข้ึน ข้นั คดิ วิเคราะห์
ล้วนมีความสัมพันธ์เก่ียวข้องกับชีวิต และสรปุ ความรู้
ของผู้คนในสังคมน้ัน ๆ ไม่ว่าจะเป็น
ด ้ า น อ า ชี พ วั ฒ น ธ ร ร ม ป ร ะ เ พ ณ ี ๕. ใ ห้ นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น อ ภิ ป ร า ย ว่ า
การอยู่อาศัย การท�ามาหากิน ผลงาน งานทัศนศิลป์ที่นักเรียนสำ�รวจได้
ที่ อ อ ก ม า ก็ มี ค ว า ม ส� า คั ญ ต ่ อ วิ ถี ก า ร สะท้อนถึงการดำ�รงชีวิตของนักเรียน
ด�ารงชีวิตของคนในสังคมมากเช่นกัน หรือคนในชมุ ชนอยา่ งไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ งอบ สะท้อนถึงอาชีพ
เกษตรกรรม ซ่ึงเป็นอาชีพหลักของคนใน
ท้องถิ่นภาคกลาง)
ตุงหรือธง มีบทบาทต่อความเชื่อและ โคมไฟ มีบทบาทต่อการด�ารงชีวิต
ศาสนา ของภาคเหนือและภาคอีสาน ของคนในสังคมปัจจุบัน
โอ่ง ชาม
ท่ีนอนหวาย
กระเป๋าหวาย ขันโตก
ทัศนศลิ ป์สะท้อนชวี ิต 75
แนวข้อสอบ O-NET
ผลงานทศั นศลิ ปใ์ นแต่ละท้องถิน่ มีอทิ ธิพลมาจากสงิ่ ใด
๑ ภาษาทใ่ี ชใ้ นทอ้ งถ่นิ (เฉลย ๒ เพราะงานทัศนศลิ ปใ์ นแตล่ ะท้องถิน่
๒ วิถีชวี ติ ของคนในท้องถน่ิ ต่างมีเอกลักษณ์โดดเด่นเป็นของตนเอง ซึ่งจะ
๓ จ�ำ นวนประชากรในทอ้ งถน่ิ สะท้อนวิถีชีวิต วัฒนธรรม ประเพณีของคน
๔ รูปร่างหนา้ ตาของคนในท้องถนิ่ ในท้องถ่นิ นนั้ ๆ)
75 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ขั้นGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
Step 2 ขัน้ คิดวิเคราะห์
และสรปุ ความรู้
๖. ให้นักเรียนศึกษาอิทธิพลของศาสนา ๒. อิทธพิ ลของศาสนาที่มีต่องานทศั นศิลป์ในท้องถน่ิ
ท่ีมีต่องานทัศนศิลป์ในท้องถ่ิน แล้ว
ร่วมกันวิเคราะห์ว่าศาสนามีอิทธิพล ศาสนา มีอิทธิพลต่อความเชื่อและชีวิตของมนุษย ์ ในอดีต เม่ือช่างสร้างสรรค์
ต่องานทัศนศิลป์ในท้องถิ่นอย่างไร ผลงานทัศนศิลป์ ก็ได้น�าเอาศาสนามาเป็นแรงบันดาลใจในการสร้างผลงาน
พรอ้ มยกตวั อยา่ งงานทศั นศลิ ปท์ ไี่ ดร้ บั งานทัศนศิลป์ของไทยที่เกี่ยวข้องกับศาสนา ได้แก่ ภาพวาด ภาพพิมพ์ งานปั้น
อิ ท ธิ พ ล ข อ ง ศ า ส น า เ ป็ น แ ผ น ภ า พ ประติมากรรม สถาปัตยกรรม ต่างก็มีลวดลายทางศาสนาท่ีสวยงาม และมี
ความคดิ เอกลักษณ์ ต่างกับลวดลายของชาติอ่ืน ๆ ในโลก
เราเรียกลวดลายนั้นว่า ลายไทย ซ่ึงมีความอ่อนช้อย งดงาม ถือว่าเป็นงาน
ลายกระจงั ปนู ป้นั แกะสลกั ศิลปะของไทยที่สามารถน�ามาประกอบเข้ากับงานต่าง ๆ ได้ เช่น โบสถ์ ท่ีพักอาศัย
เทียนพรรษา ของใช้ ของตกแต่งต่าง ๆ เพ่ือให้มีความสวยงามมากย่ิงข้ึน
ตวั อยา่ งงานทศั นศิลป์
ทไ่ี ด้รบั อิทธิพล
ของศาสนา
รปู เคารพจาก ลายปูนปัน้
การแกะสลักไม้ ตามฐานเจดยี ์
ลายกระจังปูนปั้น วัดราชาธิวาสราชวรวิหาร ลายไทยประดับกระจก
วัดพระศรีรัตนศาสดาราม (วัดพระแก้ว)
76 ศลิ ปะ ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 76
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 2aseanSt
ชา่ งไทยในสมยั โบราณ ไดน้ า� ลายไทยมาประดษิ ฐเ์ ปน็ ลายปนู ปน้ั ตามฐานเจดยี ์ ขน้ั คดิ วิเคราะห์
หรอื ฐานพระพทุ ธรปู เรยี กวา่ ลายบวั ซงึ่ กไ็ ดร้ บั แรงบนั ดาลใจมาจากกลบี ของดอกบวั และสรุปความรู้
น�ามาสร้างเป็นลวดลายได้อย่างสวยงาม มีความเป็นไทยอย่างน่าชื่นชม
๗. ครนู �ำ ภาพงานทศั นศลิ ปท์ ไ่ี ดร้ บั อทิ ธพิ ล
ของศาสนามาให้นักเรียนดู ๓-๔ ภาพ
จากน้ันให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์
และแสดงความคิดเห็น โดยครูใช้
คำ�ถาม ดังน้ี
• ภาพท่ีเหน็ คือภาพอะไร
• ภาพท่ีเห็นเก่ียวข้องกับศาสนา
อยา่ งไร
• นกั เรียนรู้สึกอย่างไรต่อภาพท่เี ห็น
ปูนปั้นลายกนกและลายบัว พระพุทธรูปฐานลายบัว
วัดราชบพิตรสถิตมหาสีมาราม วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม
งานทัศนศิลป์อื่น ๆ ในท้องถ่ินที่ได้รับอิทธิพลจากศาสนา ดังเช่น การแกะสลักไม ้
เป็นรูปเคารพของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ การท�าบาตรพระ ที่บ้านบาตร
กรุงเทพมหานคร การแกะสลักเทียนพรรษา ในวันเข้าพรรษา ของจังหวัดทาง
ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื การแหเ่ รอื ชกั พระของภาคใต ้ จติ รกรรมฝาผนงั ทเ่ี กยี่ วขอ้ ง
กับศาสนา การปั้นพระพุทธรูป รูปเคารพต่าง ๆ
ความร้เู พม่ิ เตมิ
ลายกนก (กะ-หนก) เป็นลายพ้ืนฐาน มีท่ีมาจากลักษณะของเปลวไฟ
ทัศนศิลปส์ ะท้อนชีวิต 77
เสริมความรู้ ครูควรสอน
ชุมชนบ้านบาตร มีอาชีพทำ�บาตรด้วยมือ ซ่ึงเป็นภูมิปัญญามาแต่โบราณ
โดยทำ�ขนึ้ ดว้ ยความศรทั ธาในพระพทุ ธศาสนา เปน็ งานทใี่ ช้ฝีมือ
77 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ข้ันGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 แนวข้อสอบ O-NET
Step 2 ขัน้ คดิ วเิ คราะห์
และสรุปความรู้
๘. ให้นักเรียนและครูร่วมกันสรุปความรู้
เ กี่ ย ว กั บ ง า น ทั ศ น ศิ ล ป์ ที่ ส ะ ท้ อ น
ความเชอื่ ตามหลกั ศาสนาเปน็ ความคดิ
รวบยอด
การแกะสลักเทียนพรรษา จังหวัดอุบลราชธานี
ส่วนใหญ่งานทัศนศิลป์ท่ีเกี่ยวข้องกับศาสนาจะปรากฏตามวัด เพราะศิลปิน
มุ่งเน้นสร้างสรรค์ เพื่อจรรโลงและถวายแด่พระพุทธศาสนา เนื่องจากประชาชน
ส่วนใหญ่ต่างก็อาศัยวัดเป็นท่ีกล่อมเกลาจิตใจมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
78 ศลิ ปะ ป.๖
แนวข้อสอบ O-NET
ผลงานทางทศั นศิลป์ข้อใดมอี ทิ ธิพลจากความเชอื่ ทางศาสนา
๑ เครื่องป้ันดนิ เผา (เฉลย ๓ เพราะเทียนพรรษาน�ำ ไปใช้
๒ ไซจบั ปลาจากไมไ้ ผ่ ในเทศกาลเข้าพรรษา)
๓ เทียนพรรษาแกะสลัก
๔ บา้ นเรือนไทยใต้ถนุ สงู
สุดยอดคู่มือครู 78
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
Step 2asean
๓. อทิ ธพิ ลทางวฒั นธรรมในท้องถ่ินท่ีมผี ลต่อการสรา้ ง ขนั้ คดิ วิเคราะห์
งานทศั นศลิ ป์ และสรุปความรู้
ศิลปะในแต่ละท้องถิ่นมีลักษณะท่ีแตกต่างกันไปตามภูมิประเทศ วิถีชีวิต ๙. ใ ห้ นั ก เ รี ย น ศึ ก ษ า อิ ท ธิ พ ล ท า ง
ประเพณีและวัฒนธรรม มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว เพราะเกิดข้ึนจากการสร้างสรรค์ของ วั ฒ น ธ ร ร ม ใ น ท้ อ ง ถ่ิ น ที่ มี ผ ล ต่ อ
คนในท้องถ่ินนั้น ๆ น�าเอาวัสดุท้องถ่ินมาใช้ให้เกิดประโยชน์กับสภาพแวดล้อม การสร้างงานทัศนศิลป์ แล้วร่วมกัน
การด�ารงชีวิตท่ีมีลักษณะแตกต่างกันไปหลากหลายรูปแบบ เช่น เคร่ืองจักสาน วิเคราะห์ว่าวัฒนธรรมมีอิทธิพลต่อ
ภาพเขียน เครื่องประดับ เครื่องใช้สอยในครัวเรือน ของใช้ส่วนตัว ของเล่น ง า น ทั ศ น ศิ ล ป์ ใ น ท้ อ ง ถิ่ น อ ย่ า ง ไ ร
พ ร้ อ ม ย ก ตั ว อ ย่ า ง ง า น ทั ศ น ศิ ล ป์
ท่ไี ด้รบั อทิ ธิพลทางวฒั นธรรม
แหล่งท�าร่มบ่อสร้าง จังหวัดเชียงใหม่ แนวข้อสอบ O-NET
เรือกอและ จังหวัดนราธิวาส ๑. การสร้างบ้านเรือนท่ีแตกต่างกัน
ในแต่ละท้องถ่ินเกิดจากปัจจัยใด
ทัศนศิลป์สะท้อนชวี ิต 79 เปน็ สำ�คญั
๑ ความเชือ่ และการนบั ถอื
ศาสนา
๒ วฒั นธรรมการแตง่ กาย
๓ วฒั นธรรมการกนิ
๔ สภาพภูมศิ าสตร์
(เฉลย ๔ เพราะเนื่องจากในแต่ละ
ท้องถิ่น แต่ละภูมิภาคมีลักษณะทาง
ภูมิศาสตร์ที่แตกต่างกัน ทำ�ให้วิถีชีวิต
ความเป็นอยู่ วัฒนธรรม รวมถึงการสร้าง
บ้านเรือนที่มีผลมาจากสภาพภูมิประเทศ
และภูมอิ ากาศที่แตกต่างกัน)
๒. การท�ำ ร่มกระดาษสาเป็นผลงาน
ทัศนศิลปท์ ี่สะทอ้ นวถิ ีชีวิตในดา้ นใด
๑ การนบั ถือศาสนา
๒ การประกอบอาชีพ
๓ การสรา้ งทอ่ี ยูอ่ าศัย
๔ การท�ำ เครอ่ื งนุ่งห่ม
(เฉลย ๒ เพราะการทำ�ร่มกระดาษสาเป็น
อาชพี ท่ีชว่ ยสร้างรายได้ให้คนในชมุ ชน)
79 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ข้ันGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 แนวข้อสอบ O-NET
ep 2 ขนั้ คิดวเิ คราะห์
St St วัฒนธรรมท่ีมีอิทธิพลต่อการสร้างผลงานทางทัศนศิลป์ของท้องถ่ิน เช่น
และสรปุ ความรู้
๑๐. ครูนำ�ภาพงานทัศนศิลป์ท่ีได้รับ วัฒนธรรมการกิน มีการท�าเคร่ืองปั้นดินเผา ภาชนะหุงต้ม เพ่ือการ
อทิ ธพิ ลของวฒั นธรรมมาใหน้ กั เรยี น ประกอบอาหาร
ดู ๓-๔ ภาพ จากนั้นให้นักเรียน วัฒนธรรมการอยู่อาศัย มีการสร้างบ้านเรือนตามสภาพภูมิศาสตร์ของ
รว่ มกนั วเิ คราะหแ์ ละแสดงความคดิ เหน็ ท้องถ่ินน้ัน ๆ เช่น บ้านท่ีอยู่ใกล้แม่น�้า จะมีใต้ถุนสูงกว่าบ้านที่อยู่บนเนินเขา
โดยครใู ช้ค�ำ ถาม ดังน้ี วัฒนธรรมการแต่งกาย
มี ก า ร ท อ ผ ้ า เ พ่ื อ ตั ด เ ย็ บ เ สื้ อ ผ ้ า
• ภาพทเ่ี ห็นคอื ภาพอะไร เคร่ืองนุ่งห่ม ที่เป็นเอกลักษณ์ของ
• ภาพทเ่ี หน็ เกย่ี วขอ้ งกบั วฒั นธรรม ท้องถ่ิน และเป็นที่รู้จักของคนทั่วไป
อย่างไร
• นักเรียนรู้สึกอย่างไรต่อภาพ ผ้าซ่ินตีนจก ลวดลายอันเป็นเอกลักษณ์แบบ
ที่เห็น ดั้งเดิมของกรรมวิธีการทอผ้าในกลุ่มคนพื้นเมือง
๑๑. ใหน้ กั เรยี นคดิ ประเมนิ เพอ่ื เพมิ่ คณุ คา่ วั ฒ น ธ ร ร ม ที่ เ กี่ ย ว ข ้ อ ง
โดยรว่ มกนั อภปิ รายวา่ งานทศั นศลิ ป์ ประเพณีต่าง ๆ เช่น การประดิษฐ์
ไม่เพียงรับอิทธิพลจากวัฒนธรรม กระทง ในประเพณีลอยกระทง การท�า
เท่านั้น แต่งานทัศนศิลป์ยังอนุรักษ์ บ้ังไฟ ในประเพณีบุญบ้ังไฟ
และถา่ ยทอดวฒั นธรรมสคู่ นรนุ่ หลงั
ดว้ ย งานประเพณีลอยกระทง จังหวัดสุโขทัย
๑๒. ให้นักเรียนสืบค้นผลงานทัศนศิลป์
ต่าง ๆ ในท้องถ่ินของตนเอง แล้ว
เลือกมาคนละ ๑ ผลงาน จากนั้น วัฒนธรรมประเพณีต่าง ๆ ของไทย มีอิทธิพลต่อการสร้างสรรค์ผลงาน
ใหน้ ักเรียนวางแผนการวิเคราะห์ ทัศนศิลป์ของคนในสังคมตั้งแต่อดีตมาจนถึงปัจจุบัน โดยมีการปรับปรุงให ้
เข้ากับสภาพท้องถ่ิน จนเป็นผลงานท่ีมีเอกลักษณ์ มีคุณค่า ควรแก่การอนุรักษ ์
ep 3 ขั้นปฏิบัติ รักษาให้ลูกหลานได้สืบทอดต่อไป
แหลละังสกราปุรปควฏาิบมตั ริู้
๑๓. ใหน้ กั เรยี นวเิ คราะหว์ า่ ผลงานทศั นศลิ ป์ 80 ศลิ ปะ ป.๖
ใ น ท้ อ ง ถ่ิ น ท่ี นั ก เ รี ย น เ ลื อ ก ม า
สะท้อนถึงอิทธิพลทางศาสนาหรือ แบบบันทกึ งานทัศนศลิ ป์ในท้องถ่นิ
วัฒนธรรมอย่างไร โดยบนั ทึกข้อมลู
ลงในแบบบนั ทึก (ภาพบนั ไดพญานาคทม่ี เี กลด็
ประดับประดาด้วยกระจกสี)
สุดยอดคู่มือครู 80 ช่อื ผลงาน
(บนั ไดพญานาค)
อทิ ธิพลทางศาสนาหรือวัฒนธรรม
(น�ำ กระจกสมี าประดับเปน็ เกลด็ พญานาคใหด้ สู วยงาม)
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด ep 3aseanรอบรู้อาเซียนและโลก
St ขั้นปฏิบัติ
St St และสรปุ ความรู้
หลงั การปฏบิ ตั ิ
กจิ กรรมพัฒนาการอา่ น
๑๔. ให้นักเรียนประเมิน ตรวจสอบ
ใหน้ ักเรยี นอำ่ นค�ำและควำมหมำยของค�ำต่อไปน้ี ความถูกต้องของผลงาน พร้อมหา
แนวทางปรับปรงุ แก้ไขใหด้ ีขน้ึ
คำ� ศพั ท์ คำ� อ่ำน ควำมหมำย
๑๕. ให้นักเรียนและครูร่วมกันสรุป
ศรัทธา สัด-ทา ความเช่ือ ความเลื่อมใส
อทิ ธิพล อิด-ท-ิ พน กา� ลังท่ยี ังผลใหส้ �าเร็จ อ�านาจทีส่ ามารถบนั ดาล หลกั การ ดงั น้ี
ใหเ้ ป็นไปไดต้ า่ ง ๆ • บทบาทของงานทัศนศิลป์ ในชวี ติ
เว็บไซต์แนะน�า และสังคม งานทัศนศิลป์สร้างข้ึน
การดแู ลรักษาโบราณสถาน โบราณวตั ถุ ศิลปวัตถุ www.thailocaladmin.go.th ให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตของคนใน
ทอ้ งถน่ิ เกดิ จากภมู ปิ ญั ญาทเี่ กยี่ วกบั
ความเชื่อ ความศรัทธา ศาสนาและ
ผังสรุปสาระสา� คัญ งานทศั นศลิ ปส์ รา้ งขน้ึ ใหส้ อดคลอ้ ง สภาพภูมศิ าสตร์
บทบาทของงาน กั บ วิ ถี ชี วิ ต ข อ ง ค น ใ น ท้ อ ง ถ่ิ น • อิทธิพลของศาสนาที่มีต่องาน
เ กิ ด จ า ก ภู มิ ปั ญ ญ า ที่ เ กี่ ย ว กั บ
ทัศนศิลป์ในชีวติ และสังคม ความเชอ่ื ความศรทั ธา ศาสนาและ ทัศนศลิ ป์ในทอ้ งถนิ่ งานทศั นศลิ ป์ท่ี
สภาพภมู ศิ าสตร์ ได้รับแรงบันดาลใจจากศาสนาจะมี
ความสวยงามออ่ นชอ้ ยและมเี อกลกั ษณ์
• อทิ ธพิ ลทางวฒั นธรรมในทอ้ งถน่ิ
ทัศนศิลป์ อิทธิพลของศาสนา งานทศั นศลิ ปท์ ไ่ี ดร้ บั แรงบนั ดาลใจ ที่มีผลต่อการสร้างงานทัศนศิลป์
สะทอ้ นชีวติ ที่มีต่องานทศั นศลิ ป์ จากศาสนาจะมีความสวยงาม ในแต่ละท้องถิ่นมีวัฒนธรรม และ
ออ่ นช้อยและมีเอกลักษณ์ ประเพณที เ่ี ปน็ เอกลกั ษณ์ ซงึ่ มผี ลตอ่
ในทอ้ งถน่ิ
อิทธิพลทางวัฒนธรรม ในแต่ละท้องถิ่นมีวัฒนธรรมและ การสร้างผลงานทางทัศนศิลป์
ในทอ้ งถ่นิ ทีม่ ีผลต่อการ ประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ ซ่ึงมีผล
ต่อการสร้างผลงานทางทัศนศิลป์ ep 4
สร้างงานทัศนศลิ ป์
ข้ันสือ่ สารและนำ� เสนอ
ทัศนศิลปส์ ะท้อนชีวติ 81 ๑๖. ใ ห้ นั ก เ รี ย น อ อ ก ม า นำ � เ ส น อ
5ep ขั้นประเมินเพ่ือเพ่มิ คุณค่า แบบบันทึกงานทัศนศิลป์ในท้องถิ่น
บริการสงั คม ของตนเองหน้าช้ันเรียน โดยครู
และจติ สาธารณะ คอยตรวจสอบความถกู ต้อง และให้
ค�ำ แนะนำ�เพิ่มเตมิ
๑๗. ให้นักเรียนร่วมกันจัดทำ�แผ่นพับแนะนำ�ผลงานทัศนศิลป์ที่สะท้อนถึงชีวิต
ของคนในท้องถ่ิน แล้วนำ�ไปวางไว้ที่ห้องสมุดโรงเรียน ห้องสมุดชุมชน หรือ
ศาลาประชุมของชุมชน เพ่ือเผยแพร่ความรู้ให้แก่ผู้ที่สนใจศึกษาและ
เปน็ การประชาสมั พนั ธ์เก่ียวกับชุมชน
81 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 STEPs ข้ันGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
แนวข้อสอบ O-NET
ตัวช้ีวัด กิจกรรมการเรยี นรู้
๑. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มร่วมกันยกตัวอย่างงานทัศนศิลป์ที่สะท้อนชีวิตและ
ศ ๑.๒ ป.๖/๑ สังคมในท้องถิ่น แล้วสรุปลงในแผนภาพความคิด ดังนี้
ศ ๑.๒ ป.๖/๒
ศ ๑.๒ ป.๖/๓
ตุง งานทัศนศิลป์ ลายผ้าซิ่น
ท่ีสะท้อนชีวิตและ
สังคมในเชียงใหม่
๒. ให้นักเรียนยกตัวอย่างงานทัศนศิลป์ที่มาจากอิทธิพลของศาสนา แล้วร่วมกัน
อภิปรายเกี่ยวกับอิทธิพลของความเชื่อ ความศรัทธาในศาสนาท่ีมีผล
ต่องานทัศนศิลป์
๓. ให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับวัฒนธรรมในท้องถ่ินที่มีผลต่อการ
สร้างงานทัศนศิลป์ แล้วบันทึกผลลงในแบบบันทึก ดังน้ี
แบบบันทึก
• วัฒนธรรมอะไร
• วัฒนธรรมน้ีเกี่ยวข้องกับงานทัศนศิลป์ใด
แนวคำ� ตอบ คา� ถามพัฒนากระบวนการคดิ
๑. งานทัศนศิลป์ใดบ้างท่ีสะท้อนชีวิตในด้านการประกอบอาชีพ
๑. เส่ือทอ ๒. การท�าร่มกระดาษสา ขั้นตอนใดท่ีเก่ียวข้องกับงานทัศนศิลป์
๒. การวาดลวดลายลงบนร่ม ๓. ลายไทยมีลักษณะเด่นต่างจากลายอื่นอย่างไร
๓. มีความอ่อนชอ้ ย วิจิตรงดงาม ๔. ในชุมชนมีงานทัศนศิลป์ใดบ้างท่ีมีอิทธิพลจากศาสนา
๔. การปน้ั รูปสิงหอ์ ย่หู น้าวดั ๕. วัฒนธรรมการแต่งกายท�าให้เกิดงานทัศนศิลป์อะไรบ้าง
๕. มกี ารวาดลวดลายต่าง ๆ ลงบนเสอ้ื
และใช้สคี ตู่ รงขา้ ม 82 ศิลปะ ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 82
ดนตรีสาระท่ี ๒
ผังสาระการเรียนรู้ดนตรี
ศ ๒.๑ บรรยายเพลงทฟี่ งั โดยอาศยั องคป์ ระกอบ หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ ๑
ตวั ช้ีวดั ที่ ๑ ดนตรแี ละศัพทส์ ังคีต องค์ประกอบดนตรแี ละศพั ทส์ ังคตี
ตวั ชวี้ ัดที่ ๒ จ�าแนกประเภทและบทบาทหน้าทเ่ี ครื่อง หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ ๒
ดนตรีไทยและเครอ่ื งดนตรีทีม่ าจาก เครอ่ื งดนตรีไทยและเครือ่ งดนตรีสากล
วัฒนธรรมต่าง ๆ
หน่วยการเรียนรทู้ ่ี ๓
ตวั ชวี้ ดั ที่ ๓ อา่ น เขยี นโน้ตไทยและโนต้ สากลท�านอง เครือ่ งหมายและสัญลักษณ์ทางดนตรี
งา่ ย ๆ
ตัวช้วี ดั ท่ี ๔ ใช้เครือ่ งดนตรบี รรเลงประกอบการ หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ ๔
รอ้ งเพลงดน้ สด ทม่ี จี งั หวะและทา� นองงา่ ย ๆ หลักการรอ้ งเพลง
ตัวชว้ี ดั ท่ี ๕ บรรยายความรูส้ ึกที่มตี อ่ ดนตรี หน่วยการเรียนรทู้ ี่ ๕
การวเิ คราะห์เพลงและหลักการฟังเพลง
ตัวชว้ี ัดที่ ๖ แสดงความคดิ เหน็ เกี่ยวกบั ท�านอง หนว่ ยการเรยี นร้ทู ี่ ๕
ศ ๒.๒ จงั หวะ การประสานเสยี ง และคุณภาพ การวเิ คราะห์เพลงและหลกั การฟังเพลง
เสียงของเพลงทฟี่ ัง
หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี ๖
ตัวชีว้ ัดที่ ๑ อธิบายเร่ืองราวของดนตรีไทย ววิ ฒั นาการดนตรไี ทย
ในประวตั ิศาสตร์ หน่วยการเรียนรทู้ ่ี ๖
ววิ ฒั นาการดนตรไี ทย
ตวั ชี้วดั ที่ ๒ จ�าแนกดนตรที มี่ าจากยคุ สมัยท่ีต่างกนั หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖
วิวฒั นาการดนตรไี ทย
ตวั ช้ีวดั ท่ี ๓ อภปิ รายอทิ ธพิ ลของวฒั นธรรมต่อ
ดนตรใี นทอ้ งถิ่น
GPAS 5 STEPs ข้ันGรวaบthรวeมrขin้อgมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
แนวข้อสอบ O-NET
เป้าหมายการเรียนรู้
มาตรฐานการเรยี นรู้ ๑หน่วยการเรียนรู้ท่ี
มาตรฐาน ศ ๒.๑
เข้าใจและแสดงออกทางดนตรีอย่าง แอลงะคศป์ ัพรทะก์สองั บคดตี นตรี
สรา้ งสรรค์ วเิ คราะห ์ วพิ ากษว์ จิ ารณค์ ณุ คา่
ดนตรี ถ่ายทอดความรู้สึก ความคิดต่อ ตวั ชี้วดั
ดนตรีอย่างอิสระ ชื่นชม และประยุกต์ใช้ ● บรรยายเพลงท่ีฟัง โดยอาศยั องค์ประกอบดนตรแี ละศัพท์สังคตี (ศ ๒.๑ ป.๖/๑)
ในชีวติ ประจำ�วนั
สมรรถนะส�ำ คญั ของผเู้ รยี น
ความสามารถในการคิด
คุณลักษณะอนั พงึ ประสงค์ ผังสาระการเรยี นรู้
ใฝ่เรยี นรู้
ตวั ชว้ี ัดที่ ๔.๑ ตั้งใจ เพียรพยายาม องค์ประกอบดนตรี
ในการเรยี นและเขา้ รว่ มกจิ กรรมการเรยี นรู้ และศัพท์สังคีต
องค์ประกอบดนตรี ศพั ทส์ งั คตี
จังหวะ ท�ำนอง
เสียง กำรประสำนเสยี ง
พ้ืนผวิ ของดนตรี คตี ลักษณ์
สาระสา� คัญ
องค์ประกอบดนตรีมีผลต่อความไพเราะของเพลง ศัพท์สังคีตช่วยให้ผู้บรรเลงสามารถบรรเลง
เพลงได้ถูกต้อง และเข้าใจบทเพลงได้ง่ายข้ึน
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มร่วมกันจัดทำ�ป้ายประกาศเก่ียวกับเพลงพระราชนิพนธ์
ตามลกั ษณะขององค์ประกอบดนตรีดา้ นต่าง ๆ กลมุ่ ละ ๑ เพลง
สุดยอดคู่มือครู 84