พระธรรมวชิรสิทธาจารย์ (ละเอียด สุทนฺตมหาเถร) เจ้าคณะภาค ๑๕ เจ้าอาวาสวัดคลองวาฬ พระอารามหลวง
ในวโรกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๖๖ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ พระเทพสิทธิวิมล (ละเอียด สุทนฺตมหาเถร) เจ้าคณะภาค ๑๕ เจ้าอาวาสวัดคลองวาฬ พระอารามหลวง เป็นพระราชาคณะชั้นธรรม ในราชทินนาม ที่ พระธรรมวชิรสิทธาจารย์
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
(9)
(10)
(11)
(12)
(13)
(14)
(15)
(16)
(17) ประวัติสังเขป พระธรรมวชิรสิทธาจารย์ (ละเอียด สุทนฺตมหาเถร) พระธรรมวชิิรสิิทธาจารย์์ ฉายา สุุทนฺฺโต นามเดิิม ละเอีียด นามสกุุล วงษ์์เณร เกิิดเมื่ ่� อวัันศุุกร์์ที่่� ๘ พฤศจิิกายน พ.ศ. ๒๔๘๙ ขึ้้�น ๑๕ ค่ำำ� เดืือน ๑๒ ปีีจอ ณ บ้้านทางหวาย หมู่่�ที่่� ๓ ตำำบลคลองวาฬ อำำเภอเมืืองประจวบคีีรีีขัันธ์์ จัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์ บิิดาชื่่�อ นายวอน วงษ์์เณร มารดาชื่่�อ นางแช่่ม วงษ์์เณร ปััจจุุบัันดำำรงตำำแหน่่ง - เจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ พระอารามหลวง - เจ้้าคณะภาค ๑๕ อุุปสมบท อุุปสมบทเป็็นพระภิิกษุุ เมื่ ่� อวัันที่่� ๑๖ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๑๐ ณ วััดคลองวาฬ ตำำบลคลองวาฬ อำำเภอเมืืองประจวบคีีรีีขัันธ์์ จัังหวััด ประจวบคีีรีีขัันธ์์ พระครููศรััทธาโศภิิต (หวล สุุขิิโต) เจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ และ เจ้้าคณะจัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์ เป็็นพระอุุปััชฌาย์์ พระเตี้ ้� ยวััดคลองวาฬ เป็็นพระกรรมวาจาจารย์์ พระสมุุห์์ขจร วััดคลองวาฬ เป็็นพระอนุุสาวนาจารย์์
(18) การศึึกษา - จบชั้้นป�ระถมศึึกษาปีีที่่� ๔ โรงเรีียนบ้้านคลองวาฬ ตำบำลคลองวาฬ อำำเภอเมืือง จัังหวัดปัระจวบคีรีขัีนัธ์์ เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๐๕ - สอบได้้นัักธรรมชั้้�นเอก สำำนัักศาสนศึึกษาวััดคลองวาฬ จัังหวััด ประจวบคีรีขัีนัธ์์ เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๑๗ ความสามารถและความชำำนาญพิิเศษ งานนวกรรม วิิชาช่่างไม้้, ช่่างปููน และแพทย์์แผนโบราณ ชำำนาญ การการก่่อสร้้าง, การปกครอง, และการพััฒนา ตำำแหน่่งการปกครองคณะสงฆ์์ - เป็น็รองเจ้้าอาวาสวัดคัลองวาฬ (ขณะนั้้นยั� ังไม่่เป็น็พระอารามหลวง) เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๑๖ - เป็น็พระกรรมวาจาจารย์์ เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๑๖ - เป็นผู้้ช่่ ็วยเจ้้าอาวาสพระอารามหลวง วัดคัลองวาฬ เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๒๘ - เป็นผู้้รั ็กษัาแทนเจ้้าอาวาสวัดคัลองวาฬ พระอารามหลวง เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๒๙ - เป็น็เจ้้าอาวาสพระอารามหลวง วัดคัลองวาฬ เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๓๐ - ได้รั้บัพระบััญชาแต่่งตั้้�งเป็น็พระอุปัุชัฌาย์์ (วิสิามััญ) เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๓๐ - รองเจ้้าคณะจัังหวัดปัระจวบคีรีขัีนัธ์์ เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๔๒ - เป็นผู้้รั ็กษัาการแทนเจ้้าคณะจัังหวัดปัระจวบคีรีขัีนัธ์์ เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๔๓
(19) - ได้รั้บัพระบััญชาแต่่งตั้้�งเป็น็เจ้้าคณะจัังหวัดปัระจวบคีรีขัีนัธ์์ เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๔๔ - ได้รั้บัพระบััญชาแต่่งตั้้�งเป็น็เจ้้าคณะภาค ๑๕ เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๖๔ ดำำรงตำำแหน่่งการศึึกษา - เป็็นครููสอนพระปริิยััติิธรรมประจำำสำำนัักเรีียนวััดคลองวาฬ เมื่ ่� อ พ.ศ. ๒๕๑๖ - เป็น็พระปริยัิติัิเทศก์ป์ระจำจัำ ังหวัดปัระจวบคีรีขัีนัธ์์ เมื่อ ่� พ.ศ. ๒๕๓๐ - เป็็นเจ้้าสำำนัักศาสนศึึกษาวััดคลองวาฬ เมื่ ่� อ พ.ศ. ๒๕๓๐ - เจ้้าสำำนัักเรีียนคณะจัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์ เมื่ ่� อ พ.ศ. ๒๕๔๔ - เป็นอ็าจารย์์ใหญ่่โรงเรีียนสหศึึกษาบาลีปีระจำจัำ ังหวัดปัระจวบคีรีขัีนัธ์์ เมื่ ่� อ พ.ศ. ๒๕๕๙ เกีียรติิคุุณที่่�ได้้รัับ เจ้้าสำนัำ ักเรีียนตััวอย่่างดีีเด่่น กรมการศาสนา กระทรวงศึึกษาธิิการ ประกาศยกย่่องสำำนัักเรีียน วััดคลองวาฬเป็็นสำำนัักเรีียนตััวอย่่าง เมื่ ่� อ พ.ศ. ๒๕๒๗ จึึงได้้สนัับสนุุนการ ศึึกษาพระปริิยััติิธรรมทั้้�งแผนกธรรมและแผนกบาลีี บริิหารและจััดการการ ศึึกษาของพระภิิกษุุสามเณรและนัักเรีียนธรรมศึึกษาได้้อย่่างมีีประสิิทธิิภาพ จนทำำ ให้้มีีนัักเรีียนในสำำนัักสอบได้้ปีีละหลายร้้อยรููป/คน กรมการศาสนา กระทรวงศึึกษาธิิการ จึึงประกาศยกย่่องเป็็นสำำนัักเรีียนตััวอย่่างดีีเด่่น พ.ศ. ๒๕๓๑
(20) รางวััลเสมาธรรมจัักรทองคำำ ได้รั้บัพระราชทานรางวััลผู้้ทำคุำุณประโยชน์ต่่อ์พระพุุทธศาสนา ประเภท ส่่งเสริิมการศึึกษาพระปริิยััติิธรรม จากสมเด็็จพระเทพรััตนราชสุุดาฯ สยามบรมราชกุุมารีี เมื่ ่� อ พ.ศ. ๒๕๓๒ ปริิญญาศิิลปศาสตรมหาบััณฑิิตกิตติิมศัักดิ์์� ผลงานด้้านการพััฒนาพื้้�นที่่�และเสนาสนะของวััดให้้สะอาดเป็็น ระเบีียบและร่่มรื่ ่� นด้้วยต้้นไม้้นานาพัันธุ์์ และพััฒนาวััดให้้เป็็นอุุทยานการ ศึึกษาแหล่่งเรีียนรู้้ของชุุมชน นอกจากนั้้�นยัังให้้การสนัับสนุุนหน่่วยงาน ราชการและเอกชนในการใช้้อาคารสถานที่่�ของวััดเพื่ ่� อทำำกิิจกรรม ประชุุม อบรม สััมมนา ให้้ความรู้้แก่่ประชาชน จััดทำำกิิจกรรมในวัันสำำคััญทางพระ พุุทธศาสนาเพื่ ่�อส่่งเสริิมความสามััคคีีของชุุมชน จััดกิิจกรรมในวัันสำำคััญ ของชาติิและบ้้านเมืืองเพื่ ่� อให้้ประชาชนได้้มีีโอกาสได้้แสดงออกถึึงความ จงรัักภัักดีีที่่�มีีต่่อชาติิและสถาบัันพระมหากษััตริิย์์ เมื่ ่� อเสนอชื่่�อและผลงาน ให้้สภามหาวิิทยาลััยราชภััฏเพชรบุุรีีได้้พิิจารณา สภามหาวิิทยาลััยฯ มีีมติิ ให้้ถวายปริิญญาศิิลปศาสตรมหาบััณฑิิตกิิตติิมศัักดิ์์� สาขาวิิชาการพััฒนา ชุุมชน ในปีีการศึึกษา ๒๕๕๐ เจ้้าสำนัำ ักปฏิิบััติิธรรมประจำจัำ ังหวัดปัระจวบคีีรีีขัันธ์์ ดีีเด่่น มหาเถรสมาคม มีีมติิ มส. ที่่� ๒/๒๕๕๑ ตั้้�งวััดคลองวาฬเป็็นสำำนััก ปฏิบัิติัธิรรมประจำจัำ ังหวัดปัระจวบคีรีขัีนัธ์์ แห่่งที่่� ๑ เมื่อวั ่� นที่่ ั � ๓๐ เดืือนตุุลาคม พ.ศ.๒๕๕๑ จึึงได้จั้ดัและส่่งเสริิมกิจกิรรมการอบรม - การปฏิบัิติัธิรรม - การ เข้้าค่่ายคุุณธรรมจริิยธรรมทั้้�งสาธุุชนทั่่�วไปและนัักเรีียนนัักศึึกษาทุุกเดืือน
(21) ตลอดทั้้�งปีี รวมทั้้�งส่่งเสริิมกิิจกรรมด้้านศาสนพิิธีีกร (เช่่น โครงการพิิธีีกร รุ่่�นเยาว์์, ดีีเจวิิถีีพุุทธ) - การบรรยายธรรม (เช่่น โครงการฝึึกเทศนาธรรม) - การฟัังธรรม (เช่่น โครงการบวชชีีพราหมณ์์ปฏิิบััติิธรรมฯ) การใช้้จ่่ายจะเน้้น ประหยััดตามแนวเศรษฐกิิจพอเพีียง เพราะกิิจกรรมไม่่มุ่่�งเป็็นธุุรกิิจค้้า กำำ ไรหารายได้้เข้้าวััด ซึ่่�งทำำ ให้้มีีประชาชน เยาวชน นัักเรีียน นัักศึึกษา ครูู ข้้าราชการอื่ ่� นๆ มาเข้้าค่่ายอบรม-ปฏิิบััติิธรรมทุุกเดืือนตลอดทั้้�งปีี จึึงได้้รัับ การพิิจารณายกย่่องให้้เป็็นสำำนัักปฏิิบััติิธรรมประจำำจัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์ ดีีเด่่นประจำำปีี พ.ศ. ๒๕๕๒ รางวััลเสาอโศกผู้้นำศีี ำลธรรม จากผลงานด้้านการส่่งเสริิมเผยแผ่่พิิทัักษ์์ปกป้้องคุ้้มครอง พระพุุทธศาสนา สำำนัักงานพระพุุทธศาสนาแห่่งชาติิจึึงพิิจารณาให้้เป็็น บุคคุลฝ่่ายบรรพชิิตที่่มี�ีผลงานดีีเด่่น เพื่อ ่� เข้้ารับปัระทานรางวััลเสาอโศกผู้้นำำ ศีีลธรรม จากพระเจ้้าวรวงศ์์เธอ พระองค์์เจ้้าโสมสวลีี พระวรราชาทินัิดดัามาตุุ ประจำำปีี พ.ศ. ๒๕๕๘ ปริิญญาดุษุ ฎีบััณฑิิ ีตกิตติิมศัักดิ์์� มหาวิิทยาลััยอินิเตอร์์เนชั่่น�แนล ยููนิิเวอร์ซิ์ตี้้ิ� อ็อฟ็ มอราริตี้้ิ� สหรััฐอเมริกิา ได้้มอบถวายปริิญญาดุุษฎีีบััณฑิิตกิิตติิมศัักดิ์์� (ด้้านคุุณธรรมและสัังคม) ประจำำปีีการศึึกษา ๒๕๖๐ เพื่อ ่� เชิดชููิเกีียรติคุิุณของหลวงพ่่อให้้เป็นที่่ ็ ป�รากฏ กว้้างขวางยิ่่�งขึ้้�น ซึ่่�งทำำ ให้้ศิิษยานุุศิิษย์์ปลาบปลื้้�มยิินดีีเป็็นยิ่่�งนััก
(22) รางวััลพระปฐมเจดีีย์์ทอง ในปีี พ.ศ. ๒๕๖๒ ด้้วยผลงานอุุปถััมภ์์และคุ้้มครองพระพุุทธศาสนา ที่่�เกิิดจากการพััฒนาวััดคลองวาฬ พระอารามหลวง สนัับสนุุนการศึึกษา พระปริิยััติิธรรมทั้้�งแผนกธรรมและแผนกบาลีี ปฏิิบััติิศาสนกิิจในฐานะ เจ้้าคณะจัังหวััด ช่่วยเหลืือหน่่วยงานทั้้�งภาครััฐและเอกชน สัังคมสงเคราะห์์ ช่่วยเหลืือผู้้อื่น ่� มีีหน่่วยงานทั้้�งภาครััฐและเอกชนมอบโล่่เกีียรติคุิุณ อนุุโมทนาบััตร หนัังสืือชมเชยมากมาย เพื่อ ่� แสดงความขอบคุุณและประกาศเกีียรติคุิุณ ให้้เป็นที่่ ็ ป�รากฏแก่่บุคคุลทั่่�วไปจึึงได้รั้บกัารพิจิารณาให้้เป็นบุ็คคุลฝ่่ายบรรพชิิต มีีผลงานดีีเด่่น เพื่ ่� อเข้้ารัับประทานรางวััลพระปฐมเจดีีย์์ทอง จากผู้้แทน พระองค์์ ประจำำปีี พ.ศ. ๒๕๖๒ ซึ่่�งเป็็นปีีแรกแห่่งการประกาศรางวััล พระปฐมเจดีีย์์ทอง ปริิญญาดุษุ ฎีบััณฑิิ ีตกิตติิมศัักดิ์์� มหาวิิทยาลััยมหาจุุฬาลงกรณราชวิิทยาลััย ได้้มอบถวายปริิญญา พุุทธศาสตรดุุษฎีีบััณฑิิตกิิตติิมศัักดิ์์� สาขาวิิชาการจััดการเชิิงพุุทธ ประจำำปีี การศึึกษา ๒๕๖๔ เพื่ ่� อเชิิดชููเกีียรติิคุุณของหลวงพ่่อให้้เป็็นที่่�ปรากฏ กว้้างขวางยิ่่�งขึ้้�นไปอีีก ก็็ยิ่่�งทำำ ให้้ศิิษยานุุศิิษย์์ทั้้�งบรรพชิิตและคฤหััสถ์์ ต่่างปลาบปลื้้�มยิินดีีกัันถ้้วนหน้้า เจ้้าสำนัำ ักปฏิิบััติิธรรมประจำจัำ ังหวัดปัระจวบคีีรีีขัันธ์์ ดีีเด่่น สำำนัักงานเจ้้าคณะใหญ่่หนกลางได้้ยกย่่องให้้เป็็นสำำนัักปฏิิบััติิธรรม ประจำำจัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์ ดีีเด่่นประจำำปีี พ.ศ. ๒๕๖๕
(23) เกีียรติิบััตร จากการได้้บำำเพ็็ญตนเป็็นประโยชน์์ต่่อสัังคม อบรมสั่่�งสอนประชาชน สนับสนุันุให้ทุ้นกุารศึึกษาแก่่เด็ก็และเยาวชน บริจิาคข้้าวสารอาหารแห้้ง สนับั สนุนุเสื้้อผ้�้า (ชุดนัุกัเรีียน) อุปกุรณ์ก์ารเรีียนการสอนการกีีฬา การดนตรีี สร้้าง อาคาร – โรงเรืือนให้้แก่่สถานศึึกษาและโรงเรีียน ฯลฯ จึึงได้รั้บัเกีียรติบัิัตรเพื่อ ่� ประกาศเกีียรติคุิุณจากหน่่วยงานราชการ สถานศึึกษา โรงเรีียนอย่่างมากมาย เข็็มเชิิดชููเกีียรติิ จากการได้บำ้ ำเพ็็ญตนเป็นป็ ระโยชน์ต่่อสั ์ ังคม ซึ่�ง่สามารถเป็น็แบบอย่่าง ให้้ผู้้อื่่�นประพฤติิตามได้้ หน่่วยงานราชการ สมาคม ชมรม จึึงได้้มอบถวาย เข็็มเชิิดชููเกีียรติิเพื่ ่� อยกย่่องในฐานะเป็็นบุุคคลผู้้บำำเพ็็ญประโยชน์์แก่่สัังคม คนดีีศรีีสัังคม ฯลฯ เกีียรติิบััตร โล่่เกีียรติคุิุณ จากการได้้ช่่วยเหลืือหน่่วยงานทั้้�งภาครััฐและเอกชนในกิิจกรรมต่่างๆ จึึงได้้รัับโล่่เกีียรติิคุุณ (เช่่น โล่่เกีียรติิคุุณคนดีีศรีีจัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์, ผู้้บำำเพ็็ญคุุณประโยชน์์แก่่กรมอาชีีวศึึกษา กระทรวงศึึกษาธิิการ เป็็นต้้น) อนุุโมทนาบััตร หนัังสืือชมเชย ฯลฯ เพื่ ่� อแสดงความขอบคุุณและประกาศ เกีียรติิคุุณให้้เป็็นที่่�ปรากฏแก่่บุุคคลทั่่�วไป โอวาทหลวงพ่่อพระธรรมวชิิรสิิทธาจารย์์ คำำสอนเด็็ก-เยาวชนชาวพุุทธให้้เป็็นคนเก่่ง ดีีมีีความสุุข ”ขยััน ไปโรงเรีียน ขยัันเรีียนหนัังสืือ นัับถืือคุุณครูู กตััญญููต่่อพ่่อแม่่ ไม่่แยแส ยาเสพติิด คบมิิตรที่่�ดีี„
(24) สมณศัักดิ์์� - ได้้รัับแต่่งตั้้�งเป็็นฐานานุุกรม ใน พระสุุเมธีีวรคุุณ (หวล สุุขิิโต) เจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ และเจ้้าคณะจัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์ ที่่� พระสมุุห์ ์ เมื่ ่� อ พ.ศ. ๒๕๑๓ - ได้้รัับแต่่งตั้้�งเป็็นฐานานุุกรม ใน พระราชธรรมาภรณ์์ (หวล สุุขิิโต) เจ้้าอาวาสวัดคัลองวาฬ และเจ้้าคณะจัังหวัดปัระจวบคีรีขัีนัธ์์ ที่่� พระครูสัูังฆรัักษ์์ เมื่ ่� อ พ.ศ. ๒๕๒๐ - ได้้รัับแต่่งตั้้�งเป็็นฐานานุุกรมใน พระราชธรรมาภรณ์์ (หวล สุุขิิโต) เจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ และเจ้้าคณะจัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์ ที่่� พระครููปลััด เมื่ ่� อ พ.ศ. ๒๕๒๓ - ได้้รัับพระราชทานสมณศัักดิ์์� เป็็นพระครููสััญญาบััตรผู้้ช่่วย เจ้้าอาวาสพระอารามหลวง ชั้้�นโท ในราชทิินนามที่่� พระครููปริิยััติิวรานุุยุุต เมื่ ่� อ พ.ศ. ๒๕๒๙ - ได้รั้บัพระราชทานเลื่อนส ่� มณศักดิ์์ ั � เป็น็พระครููสััญญาบััตรเจ้้าอาวาส พระอารามหลวง ชั้้�นเอก ในราชทิินนามเดิิม เมื่ ่� อ พ.ศ. ๒๕๓๐ - ได้้รัับพระราชทานตั้้�งสมณศัักดิ์์� เป็็นพระราชาคณะชั้้�นสามััญยกที่่� พระปริิยััติิวรากร วัันที่่� ๕ ธัันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๕ - ได้้รัับพระราชทานเลื่ ่� อนสมณศัักดิ์์� เป็็นพระราชาคณะชั้้�นราช ที่่� พระราชวิิสุุทธิิคุุณ สุุนทรปริิยััติิกิิจ มหาคณิิสสร บวรสัังฆาราม คามวาสีี วัันที่่� ๕ ธัันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๕
(25) - ได้้รัับพระราชทานเลื่ ่� อนสมณศัักดิ์์� เป็็นพระราชาคณะชั้้�นเทพ ที่่� พระเทพสิิทธิวิิมล โสภณศีีลาจาร บริิหารศาสนกิิจ มหาคณิสสิร บวรสัังฆาราม คามวาสีีวัันที่่� ๕ ธัันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ - ได้้รัับพระราชทานเลื่ ่� อนสมณศัักดิ์์� เป็็นพระราชาคณะชั้้�นธรรม ที่่� พระธรรมวชิิรสิิทธาจารย์์ ไพศาลธรรมกิิจโกศล วิิมลสัังฆกิิจบริิหาร ศาสนภารธุุราทร มหาคณิิสสร บวรสัังฆาราม คามวาสีี พ.ศ. ๒๕๖๖
(26) ประวัติวัดคลองวาฬ เมื่ ่�อกล่่าวถึึงเรื่ ่� องราวของอารามสถานแห่่งหนตำำบลใดก็็ตาม ควรกล่่าวย้้อนตั้้�งแต่่อดีีตมาจนถึึงปััจจุุบััน โดยยัังไม่่กล่่าวถึึงตััวบุุคคล หรืือผู้้เกี่่�ยวข้้อง น่่าจะช่่วยทำำ ให้้ท่่านผู้้อ่่านทั้้�งหลายได้้ความชััดเจนใน เรื่ ่� องราวของอารามสถานนั้้�นๆ เป็็นแน่่แท้้ ดัังนั้้�น เรื่ ่� องราวในช่่วงแรก ของประวััติิวััดคลองวาฬ จะขอกล่่าวถึึงวััดคลองวาฬในอดีีตจนกระทั่่�ง มาเป็็นวััดคลองวาฬในปััจจุุบัันเสีียก่่อน เมืองคลองวาฬ จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ถึงแม้คำว่า ”ประจวบคีรีขันธ์„ จะ เป็นชื่อเรียก (เมืองหรือจังหวัดในปัจจุบัน) ที่มีมานานกว่าร้อยปีแล้วก็ตาม แต่คำว่า ”คลองวาฬ„ กลับปรากฏว่าเป็นชื่อเรียกที่มีมานานกว่าเสียอีก เพราะคำวา ” ่คลองวาฬ„ เปนชื่อ ็ เรียกขานคลอง เมือง และวัด ทีมีมาแต่ ่ครัง้ กรุงศรีอยุธยา แต่เดิมชุมชนแห่งนี้ตั้งอยู่หลังคลอง เมื่อเป็นชุมชนใหญ่ จึงมีฐานะเป็นเมือง และเรียกชื่อเมืองตามชื่อคลอง วัดก็เหมือนกัน เมื่อ สร้างขึ้นเป็นศูนย์กลางของชุมชนเมืองนี้ วัดจึงมีชื่อเรียกตามชื่อเมือง แต่ ถึงกระนั้นเรื่องราวเกี่ยวกับที่มาของชื่อคลอง เมือง และวัดคลองวาฬนี้ มีเรื่องกล่าวไว้ต่างๆ กัน เพราะคลอง เมือง และวัดคลองวาฬนี้มีชื่อเรียก มาแต่โบราณนานแล้ว
(27) ส่วนเรื่องที่เป็นหลักฐานได้ คือ ครั้งหนึ่งมีปลาวาฬตายลอยมาที่ ชายทะเลชุมชนหลังคลองแห่งนี้ชาวบ้านจึงเอาเชือกผูกซากปลาวาฬ แล้ว ช่วยกันลากขึ้นจากทะเล คลองที่ลากปลาวาฬนั้น ต่อมาเรียกขานกันว่า ”คลองปลาวาฬ„ ภายหลังคำที่เรียกกันก็สั้นลงเป็น ”คลองวาฬ„ ส่วนคำเรียกว่า ”ประจวบคีรีขันธ์„ เป็นคำเรียกเมืองที่เกิดขึ้นโดย การรวมหัวเมืองต่างๆ คือ เมืองบางนางรมย์ เมืองกุยบุรี และเมืองคลอง วาฬเข้าเป็นเมืองเดียวกัน ดินแดนก่อนที่จะเป็นเมืองคลองวาฬนั้น ก็คงจะเป็นหมู่บ้านหรือ ชุมชนชายทะเล ที่มีประชากรไม่มากนัก แต่ต่อมามีผู้อพยพมาอาศัยอยู่ และทำมาหากินกันมากขึ้น อีกทั้งเป็นพื้นที่ที่สำคัญทางยุทธศาสตร์ เพราะ ใกล้กับช่องเขาที่ทั้งคนไทยและคนพม่าใช้เป็นหนทางเข้าสู่ดินแดนของกัน และกัน โดยเรียกกันว่า ”ด่านสิงขร„ สมเด็็จพระเจ้้าบรมวงศ์์เธอ กรมพระยาดำำรงเดชานุุภาพ ทรง บัันทึึกไว้้ในพระราชพงศาวดารรััชกาลที่่� ๒ ซึ่่�งพอสรุุปความที่่�เกี่่�ยวกัับ เมืืองคลองวาฬได้ว่่ ้า ในสมััยกรุุงศรีอยุีธุยาเป็น็ราชธานีนั้้ีน� เมืืองคลองวาฬ เป็็นเมืืองหน้้าด่่านที่่�สำำคััญเมืืองหนึ่่�งในจำำนวนหััวเมืืองปัักษ์์ใต้้ ๒๐ หััวเมืือง เช่่น เมืืองปราณ เมืืองกุุย เมืืองกำำเนิิดนพคุุณ เป็็นต้้น เมื่ ่� อกองทััพพม่่า เคลื่ ่� อนทััพเข้้ามาทางด่่านสิิงขรเพื่ ่� อจะไปโจมตีีกรุุงศรีีอยุุธยา”พระคลองวาฬ„ ผู้้เป็็นเจ้้าเมืืองคลองวาฬก็็จะเกณฑ์์คนในเมืืองคลองวาฬให้้ไปช่่วยรบ สกััดกั้้�นมิิให้้กองทััพพม่่าผ่่านไปโจมตีีกรุุงศรีีอยุุธยา อนึ่่�ง ตั้้�งแต่่สมััยของสมเด็็จพระนารายณ์์มหาราชเป็็นต้้นมา ยามเมื่ ่�อปลอดศึึกสงคราม จะมีีพ่่อค้้าชาวต่่างประเทศผ่่านพม่่าเข้้ามาทาง
(28) ด่่านสิิงขร แล้้วมาลงเรืือที่่�เมืืองคลองวาฬบ้้าง ที่่�เมืืองอู่่�ตะเภาบ้้างอยู่่�เป็็น ประจำำ เพื่ ่� อไปติิดต่่อค้้าขายที่่�กรุุงศรีีอยุุธยา ในสมััยกรุุงธนบุุรีี พ.ศ.๒๓๑๗ พม่่าได้้เคลื่ ่� อนทััพมาอีีกเพื่ ่� อไป โจมตีีกรุุงราชธานีีของไทย กองทััพหนึ่่�งบุุกเข้้าโจมตีีแถบเมืืองกาญจนบุุรีี อีีกกองทััพหนึ่่�งบุุกเข้้าโจมตีีแถบเมืืองราชบุุรีี ในขณะเดีียวกัันปรากฏว่่า มีีอีีกกองทััพหนึ่่�งมาทางเมืืองมะริิดเข้้าโจมตีีค่่ายทัับสะแกเมืืองกำำเนิิด นพคุุณ เจ้้าเมืืองคลองวาฬเกรงว่่า หากกองทััพพม่่านี้้บุ�กุมาถึึงเมืืองคลองวาฬ กำำลัังพลรบของเมืืองคลองวาฬซึ่่�งมีีน้้อยเกิินไป ก็็คงจะต้้านทััพพม่่าไม่่ได้้แน่่ จึึงให้้แจ้้งข่่าวแก่่เจ้้าเมืืองต่่างๆ ผ่่านไปถึึงกรุุงธนบุุรีี แต่่กองทััพหลวง ต้อ้งอยู่คุ้้ ่� มครองกรุุงราชธานีี และกำลัำ ังพลรบกองทััพหลวงบางส่่วนก็็ได้ถููก้ ส่่งไปช่่วยเหลืือเมืืองกาญจนบุุรีีกัับเมืืองราชบุุรีี ไม่่อาจส่่งกองกำำลัังรบ ทััพหลวงที่่�เหลืืออยู่่�ไปช่่วยเหลืือได้้ จึึงให้้แจ้้งข่่าวกลัับไปยัังเจ้้าเมืืองต่่างๆ รวมทั้้�งเจ้้าเมืืองคลองวาฬด้้วย โดยมีีคำำสั่่�งให้้ทุุกเมืืองรวบรวมคนต่่อสู้้ สกััดกั้้�นกองทััพพม่่านั้้�นไว้้ก่่อน และให้้เอาสิ่่�งของสกปรกหรืือยาพิิษใส่่ บ่่อน้ำำ� หนองน้ำ ำ� ตามรายทางที่่�คิิดว่่ากองทััพพม่่าจะใช้้เป็็นเส้้นทางไปโจมตีี กรุุงธนบุุรีี ต่่อมาประมาณ พ.ศ.๒๓๓๖ ซึ่่�งเป็็นช่่วงสมััยกรุุงรััตนโกสิินทร์์ ตอนต้น้ พระบาทสมเด็จ็พระพุุทธยอดฟ้้าจุุฬาโลกมหาราช ทรงโปรดเกล้้า ฯ ให้้สมเด็็จกรมพระราชวัังบวรมหาสุุรสิิงหนาทยกทััพไปตีีเมืืองเมาะตะมะ และเมืืองร่่างกุ้้ง การเคลื่ ่� อนกองกำำลงทััพเข้้าตีีเมืืองพม่่าในครั้้�งนี้้�ได้้ใช้้ เส้้นทางช่่องเขาด่่านสิิงขร เมื่ ่� อกองทััพยึึดหััวเมืืองต่่างๆ กลัับคืืนมาได้้
(29) พระองค์์ทรงแบ่่งเขตปกครองดิินแดนปัักษ์์ใต้้เป็็น ๒๐ หััวเมืือง ซึ่่�งเมืือง คลองวาฬก็็ยัังคงเป็็นหััวเมืืองหนึ่่�งใน ๒๐ หััวเมืืองเหล่่านั้้�นด้้วย ครั้น พ.ศ.๒๓๙๘ ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า เจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ พระองค์ทรงจัดตั้งเขตปกครองใหม่อีกครั้ง โดย การรวม ๓ หัวเมืองที่มีอาณาเขตติดต่อกัน คือ เมืองกุยบุรี เมืองบาง นางรมย์์ และเมืืองคลองวาฬเข้้าเป็็นหััวเมืืองใหญ่่ และให้้มีีชื่่�อเรีียกใหม่่ว่่า ”ประจวบคีีรีีขัันธ์์„ เมื่ ่� อวัันอัังคาร เดืือน ๘ ขึ้้�น ๑๓ ค่ำำ� ปีีเถาะ (จ.ศ.๑๒๑๗) ซึ่่�งเป็็นปีีที่่� ๕ แห่่งการขึ้้�นครองราชย์์ ส่่วนชื่่�อหััวเมืืองเดิิมว่่า ”คลองวาฬ„ ลดฐานะลงเป็น็ชื่่�อเรีียกหมู่่�บ้้านตำบำลหนึ่่�งของเมืืองประจวบคีรีขัีนัธ์์เท่่านั้้น� อย่่างไรก็็ตาม ถึึงจะเป็็นแค่่ดิินแดนระดัับตำำบลที่่�เรีียกขานกัันว่่า ”คลองวาฬ„ แต่่ก็็ยัังมีีชื่่�อปรากฏในประวััติิศาสตร์์อีีกครั้้�งเมื่ ่� อปีี พ.ศ. ๒๔๑๑ พระบาทสมเด็็จพระจอมเกล้้าเจ้้าอยู่่�หััวทรงเสด็็จประพาสมา ยัังเมืืองประจวบคีีรีีขัันธ์์ ได้้เสด็็จมาที่่�ตำำบลคลองวาฬ ทรงกล้้องทอด พระเนตรสุุริิยุุปราคาเต็็มดวงที่่�หมู่่�บ้้านหว้้าก้้อ เพราะพระองค์์เมื่ ่� อคำำนวณ ตามวัันเวลาแล้้วทรงเชื่่�อมั่่�นว่่า พื้้�นที่่�แถบชายทะเลหมู่่�บ้้านหว้้ากอ ตำำบล คลองวาฬนี้้�เป็็นจุุดทอดพระเนตรสุุริิยุุปราคาเต็็มดวงได้้ชััดเจนที่่�สุุด ซึ่่�งก็็เป็็นไปตามที่่�พระองค์์ทรงคำำนวณไว้้ทุุกประการ นอกจากนั้้�น เมื่ ่� อปีี พ.ศ.๒๕๐๘ พระบาทสมเด็็จพระเจ้้าอยู่่�หััว ภููมิิพลอดุุลยเดชมหาราช ได้้เสด็จ็พระราชดำำเนินิพร้อ้มสมเด็็จพระนางเจ้้า สิิริิกิิติ์์� พระบรมราชิินีีนาถ และพระบรมวงศานุุวงศ์์ เพื่ ่� อทอดพระเนตรปลา นวลจัันทร์์ทะเลซึ่่�งพบเห็็นเป็็นแห่่งแรกในประเทศไทยที่่� ”คลองปลาวาฬ„
(30) หรืือ ”คลองวาฬ„ (ปััจจุุบัันเป็็นพื้้�นที่่�ของสถานีีวิิจััยประมงคลองวาฬ หรืือ ศููนย์์วิิจััยและพััฒนาประมงชายฝั่่�งประจวบคีีรีีขัันธ์์) ดัังนั้้�น พื้้�นที่่� ของคลองวาฬจึึงเป็น็ดิินแดนที่่มี�คีวามสำคัำ ัญมาช้้านานทั้้�งในฐานะเมืืองเก่่า และเป็็นแหล่่งหลัักฐานทางประวััติิศาสตร์์ สร้างวัด เป็็นธรรมดาอย่่างหนึ่่�งของบรรพบุุรุุษไทยตั้้�งแต่่อดีีตมา เมื่ ่� อรวม กลุ่่�มกัันเป็็นชุุมชนได้้แล้้ว สิ่่�งหนึ่่�งที่่�ต้้องใส่่ใจนึึกถึึงเสมอนอกเหนืือจาก เรื่อ ่� งทำำมาหากินิ สิ่่�งนั้้นก็�คืือวั ็ดั ซึ่่�งจะเป็นส็ถานที่่ที่่� �เป็นจุ็ดศููนย์ ุ์รวมและเป็น็ ที่่�พึ่่�งพิิงเยี่่�ยวยาจิิตใจของคนในชุุมชน รวมทั้้�งเป็็นศููนย์์กลางทำำกิิจกรรม ต่่างๆ ของชุุมชน เพราะว่่าบรรพบุุรุุษไทยของเราได้้ยึึดเอาพระพุุทธศาสนา เป็็นศาสนาประจำำชาติิทางพฤติินััยมาแต่่โบราณ ดัังนั้้�น เมื่ ่� อโยกย้้ายหรืือ ไปตั้้�งรากฐานกัันใหม่่ในที่่�ไหนก็็ตาม จะต้้องสร้้างวััดขึ้้�นมาในชุุมชนนั้้�นๆ เพราะวััดในสมััยโบราณนั้้�นมิิได้้เป็็นเพีียงแค่่สถานที่่�สำำหรัับบำำเพ็็ญกุุศล หรืือเป็นที่่ ็ พึ่่� �งพิิงทางใจเท่่านั้้น�ยัังเป็น็แหล่่งเริ่่�มต้นขอ้งการเรีียนรู้้เขีียนอ่่าน ของคนในชุุมชนอีีกด้้วย ซึ่่�งการสร้้างวััดคลองวาฬก็็คงเป็็นไปเช่่นนั้้�น ถึึงแม้้ว่่าสถานที่่�ซึ่่�งถืือว่่าเป็็นวััดคลองวาฬแต่่เดิิมจะไม่่มีีหลัักฐาน ให้้สืืบค้้นได้้รายละเอีียด แต่่จากคำำบอกเล่่าของคนเฒ่่าคนแก่่ชาวคลองวาฬ หลายท่่าน ก็็พอได้้เค้้าความว่่า วััดคลองวาฬแต่่เดิิมนั้้�นน่่าจะมีีมาตั้้�งแต่่ ครั้้�งสมััยเป็็นเมืืองคลองวาฬ และมิิได้้ตั้้�งอยู่่�ในบริิเวณพื้้�นที่่�ปััจจุุบััน โดยมีี หลัักฐานที่่�พอจะยืืนยัันได้้ว่่า พื้้�นที่่�บริิเวณใกล้้เคีียงที่่�ตั้้�งวััดคลองวาฬ ในปััจจุุบััน ๒ แห่่งเคยเป็็นที่่�ตั้้�งวััดคลองวาฬในอดีีตมาก่่อน
(31) ที่่�ตั้้�งวััด พื้้�นที่่�อัันเป็็นที่่�ตั้้�งของโรงเรีียนบ้้านคลองวาฬในปััจจุุบััน คืือสถานที่่� แรกเริ่่�มสร้้างวััดคลองวาฬ โดยมีีต้้นกระเชาขนาดใหญ่่อายุุประมาณ ๒๐๐ ปีี และต้้นโพธิ์์�ขนาดใหญ่่ ๕ ต้้นที่่�บริิเวณใกล้้ทางเข้้าด้้านหน้้าของโรงเรีียน เป็็นหลัักฐานยืืนยัันให้้เชื่่�อได้้ว่่า พื้้�นที่่�บริิเวณนี้้�เคยเป็็นที่่�ตั้้�งวััดของชุุมชน ชาวคลองวาฬมาก่่อน นอกจากนั้นยังมีเรื่องราวทีเล่า่ สู่กนฟั ังในคนรุ่นปู่รุ่นยาว่ า มีพระภิ ่กษุ รูปหนึ่งเดินธุดงค์จากเมืองนครศรีธรรมราชจนกระทั่งมาถึงชุมชนเมือง คลองวาฬ ชาวบ้านก็ได้ถวายอาหารบิณฑบาตและสนทนาธรรมกับท่าน แล้วเกิดศรัทธาในภูมิธรรมของท่าน เลื่อมใสในศีลาจารวัตรของท่านเป็น อย่่างมาก จึึงตกลงพร้้อมใจกัันนิิมนต์์ให้้ท่่านจำำพรรษาอยู่่�ที่่�นี่่� ท่่านเมื่ ่� อ เห็็นศรััทธาและความเลื่ ่� อมใสรวมทั้้�งอััธยาศััยไมตรีีของชาวบ้้านก็็รัับ คำำนิิมนต์์ ชาวบ้้านได้้ช่่วยกัันสร้้างศาลาไม้้หลัังคามุุงจากเพื่ ่� อให้้ท่่านพััก อาศััยชั่่�วคราวไปก่่อน จากเรื่ ่� องราวที่่�เป็็นคำำบอกเล่่ากัันมานั้้�น เป็็นไปได้้ว่่า ต่่อมาพระภิิกษุุ ที่่�มาอยู่่�จำำพรรษาหรืือว่่าชาวบ้้านก็็นำำต้้นโพธิ์์�อ่่อนมาปลููกไว้้หลายต้้น ด้้วยกััน ซึ่่�งเป็็นที่่�รู้้กัันว่่าต้้นโพธิ์์�เป็็นพัันธุ์์ไม้้ที่่�นิิยมปลููกกัันเฉพาะแต่่ ในวััดเท่่านั้้�น และแทบทุุกวััดจะต้้องมีีต้้นโพธิ์์� ต้้นโพธิ์์� (ที่่�ปลููกไว้้) จึึง เป็็นสััญลัักษณ์์ที่่�มัักจะพบเห็็นกัันในบริิเวณพื้้�นที่่�ของวััด ดัังนั้้�น ที่่�ตั้้�งของ วัดคลองวาฬแต่แรกเริ่มจึงเหลือแต่เพียงต้นกระเชาและต้นโพธิ์ที่เจริญ งอกงามใหญ่โต ๕ ต้นเท่านั้น ที่พอยึดถือเป็นหลักฐานยืนยันว่า สถานที่ แห่งนี้เคยเป็นที่ตั้งของวัดคลองวาฬในอดีตแต่แรกเริ่ม
(32) อย่่างไรก็็ตาม เมื่ ่�อพื้้�นที่่�บริิเวณต้้นกระเชาและต้้นโพธิ์์�ใหญ่่ ๕ ต้้น เคยเป็็นที่่�ตั้้�งของวััดคลองวาฬในอดีีตมาก่่อน แล้้วทำำ ไมจึึงไม่่มีีหลัักฐาน ที่่�เป็็นเศษหรืือชิ้้�นส่่วนของถาวรวััตถุุคงเหลืืออยู่่�บ้้าง พระมหาเถระรููปหนึ่่�ง ซึ่่�งถืือว่่าท่่านเป็็นผู้้รััตตััญญููในวััดคลองวาฬ ให้้ความเห็็นไว้้ว่่า ก็็คงเป็็น เพราะเมืืองคลองวาฬในสมััยนั้้�นเป็็นเมืืองหน้้าด่่านที่่�จะต้้องมีีการสู้้รบ กัับกองทััพพม่่าอยู่่�เสมอ จนทำำ ให้้ชุุมชนเมืืองคลองวาฬไม่่มีีช่่วงเวลา ว่่างที่่�ยาวนานพอที่่�จะมาช่่วยกัันสร้้างถาวรวััตถุุต่่างๆ ให้้แก่่วััดได้้ แม้้แต่่ จวนที่่�พัักของเจ้้าเมืืองก็็ไม่่มีีหลัักฐานปรากฏชััดว่่า อยู่่�บริิเวณไหน มีีเพีียง แต่่คำำบอกเล่่ากัันมาว่่า พื้้�นที่่�บริิเวณสถานีีอนามััยตำำบลคลองวาฬซึ่่�ง อยู่่�ใกล้กั้บสัะพานปลา(เก่่า) เคยเป็นส็ถานที่่ตั้้� �งจวนเจ้้าเมืืองคลองวาฬ และ พื้้�นที่่�บริิเวณตลาดสดคลองวาฬก็็เคยเป็็นสุุสานประจำำเมืืองคลองวาฬ มาก่่อน มีีผู้้ขุุดพบเจอโครงกระดููกมนุุษย์์อยู่่�เสมอ เมื่ ่� อขุุดเจาะพื้้�นดิินเพื่ ่� อ ทำร่่อ ำงน้ำ ำ� หรืือขุดุหลุุมฝัังเสาเพื่อปลููกสร้ ่� ้างอาคารบ้้านเรืือน และท่่านเชื่่�อว่่า วัดคัลองวาฬเมื่อค ่� ราวตั้้�งอยู่บริ่� ิเวณพื้้นที่่�ต้�นก้ระเชาและต้น้ โพธิ์์�ใหญ่่ ๕ ต้น้ นั้้�นน่่าจะมีีฐานะถึึงขั้้�นเป็็นวััดประจำำเมืืองคลองวาฬในสมััยนั้้�น โยกย้ายวัด - สร้างใหม่ แต่โบราณมาการที่สร้างวัดแล้วปล่อยให้ร้างหรือโยกย้ายไปสร้างใน ทำเลใหมหร่ ือแม้กระทังย้าย่กุฏิไปปลูกในบริเวณอื่นก็เพราะมีเหตุอยางใ ่ด อย่างหนึ่งเกิดขึ้นในวัดนั้นหรือเกิดขึ้นกับพระภิกษุที่อยู่ในกุฏินั้น เช่น พระภิกษุที่อยู่ในวัดนั้นเจ็บป่วยบ่อยโดยหาสาเหตุไม่ได้เป็นต้น เรื่อง แบบนี้ถือว่าเป็นอาถรรพณ์ที่ไม่สามารถพิสูจน์ได้ด้วยวิทยาศาสตร์ เพราะ
(33) ฉะนั้น สร้างวัดในพื้นที่อันไม่เหมาะสมก็อาจมีอาถรรพณ์ทำให้พระภิกษุ อยู่จำพรรษาไม่ได้ จึงเป็นเหตุให้วัดต้องกลายเป็นวัดร้างหรือต้องย้ายหา ที่ตั้งวัดใหม่ ดัังนั้้�น จึึงเป็็นไปได้้ว่่าเหตุุอย่่างใดอย่่างหนึ่่�งได้้เกิิดขึ้้�นจนทำำ ให้้ต้้อง ย้้ายวััดคลองวาฬจากบริิเวณต้้นกระเชาและต้้นโพธิ์์�ใหญ่่ ๕ ต้้น เยื้้�องไป ทางทิิศตะวัันตกระหว่่างเมรุุกัับป่่าช้้าในปััจจุุบัันนี้้� โดยมีีศาลามุุงกระเบื้้�อง โบราณที่่�เก่่าแก่่ทรุุดโทรมใกล้้พัังเต็็มทีีและต้้นมะม่่วงขนาดใหญ่่ที่่�รายล้้อม อยู่่�ใกล้้ๆ ศาลานั้้�นเป็็นหลัักฐานยืืนยััน แต่่ปััจจุุบัันนี้้�ศาลาได้้ถููกรื้้�อถอน ไปแล้้วเพราะกลััวจะเป็็นอัันตรายพัังทัับผู้้ที่่�อยู่่�ใกล้้เคีียง วััดแห่่งใหม่่นี้้� ตั้้�งอยู่่�ได้้ประมาณ ๒๐ กว่่าปีีแล้้วก็็ย้้ายวััดอีีกย้้ายวััดครั้้�งนี้้�เยื้้�องไปทางทิิศ ตะวัันออกเฉีียงเหนืือแล้้วปลููกสร้้างกุุฏิิศาลาขึ้้�นใหม่่ ในกาลต่่อมาเมื่ ่� อ กุุฏิิศาลานั้้�นเก่่าผุุพัังก็็ปรัับปรุุงเปลี่่�ยนแปลงบ้้างสร้้างขึ้้�นใหม่่บ้้าง และ ก่่อสร้้างถาวรวััตถุุอื่ ่� นๆ เพิ่่�มเติิมขึ้้�นเรื่ ่� อยๆ อย่่างเป็็นแนวเป็็นแถว พื้นที่ของวัด บริิเวณพื้้�นที่่�ของวััดคลองวาฬแต่่เดิิมตามหลัักฐานมีีดัังนี้้� ๑) โฉนดที่่� ๑๕๕๗ เลขที่่�ดิิน ๖ หน้้าสำำรวจ ๔๕๓ เนื้้�อที่่� ๓ ไร่่ ๘๔ ตารางวา ๒) โฉนดที่่� ๑๓๐๓ เลขที่่�ดิิน ๒ หน้้าสำำรวจ ๒๖๔ เนื้้�อที่่� ๒๕ ไร่่ ๒๘ ตารางวา ๓)โฉนดที่่� ๔๖๕ เลขที่่�ดิิน ๑ หน้้าสำำรวจ ๓๑๒ เนื้้�อที่่� ๑๐ ไร่่ ๕๔ ตารางวา ๔) โฉนดที่่� ๔๒ เลขที่่� ๑๘ หน้้าสำำรวจ ๓๕๔ เนื้้�อที่่� ๑๕ ไร่่ ๘๙ ตารางวา และที่่�ดิินที่่�ชาวบ้้านถวายให้้วััดแต่่มิิได้้โอนกรรมสิิทธิ์์�ให้้แก่่วััด มีีเนื้้�อที่่�ทั้้�งหมด ๗๑ ไร่่ ๑ งาน ๙๔ ตารางวา ซึ่่�งต่่อมาในภายหลััง
(34) พื้้�นที่่�บางส่่วนที่่�ยัังมิิได้้โอนกรรมสิิทธ์์ให้้เป็็นที่่�ดิินของวััด ก็็เป็็นที่่�ตั้้�ง โรงเรีียนบ้้านคลองวาฬบ้้าง ชาวบ้้านมาอยู่่�อาศััยครอบครองปฏิิปัักษ์์บ้้าง เทศบาลตำำบลคลองวาฬขอพื้้�นที่่�บางส่่วนเป็็นที่่�ตั้้�งสำำนัักงานบ้้าง ปััจจุุบัันนี้้�วััดคลองวาฬมีีเนื้้�อที่่� ๕๓ ไร่่ ๒ งาน ๕๕ ตารางวา จััดแบ่่ง เป็็นเขตพุุทธาวาส เขตสัังฆาวาส เขตสถานที่่�บำำเพ็็ญกุุศล เขตเพาะปลููก ต้้นไม้้นานาพัันธุ์์ เขตอภััยทานและอนุุรัักษ์์พัันธุ์์สััตว์์ป่่าหาดููยาก ฯลฯ บริิเวณพื้้�นที่่�ทั่่�วไปของวััดที่่�ว่่างเปล่่าจากสิ่่�งก่่อสร้้างจะมีีต้้นไม้้ใหญ่่ หลายชนิิด ปลููกต้้นไม้้ที่่�มีีชื่่�อปรากฏในพุุทธประวััติิหรืือในวรรณคดีีไว้้ อย่่างเป็็นแนวเป็็นแถวซึ่่�งทำำ ให้้ทััศนีียภาพภายในวััดเกิิดความร่่มรื่ ่� น สมกัับ ความเป็็นอารามสถานวััดในพระพุุทธศาสนา อาณาเขตของวัด วัดคลองวาฬอยู่ทางทิศเหนือของชุมชนคลองวาฬ และไม่ห่างจาก ชายทะเลมากนักอาณาเขตพื้นที่ของวัดเป็นดังนี้ - ทิศเหนือ ติดกับที่ดินของเอกชน ใกล้พื้นที่กองบิน ๕ - ทิศใต้ ติดกับโรงเรียนบ้านคลองวาฬ ใกล้ตลาดคลองวาฬ - ทิศตะวันออก ติดกับถนนสายเมืองประจวบฯ-อุทยาน วิทยาศาสตร์พระจอมเกล้าฯ ณ หว้ากอ ประจวบคีรีขันธ์ ใกล้สถานีวิจัย และพัฒนาประมงชายฝั่ง ประจวบคีรีขันธ์ - ทิศตะวันตก ติดกับถนนสายเมืองประจวบฯ-สถานีรถไฟ หนองหิน และติดกับสำนักงานเทศบาลตำบลคลองวาฬ
(35) วัดคลองวาฬห่างจากตัวเมืองประจวบคีรีขันธ์ไปทางทิศใต้เพียง ๙ กม. การคมนาคมจึงสะดวกสบาย มีถนนผ่านทั้งหน้าวัดและหลังวัด ถนนที่ผ่านหน้าวัดเป็นเส้นทางจากตัวเมืองประจวบคีรีขันธ์ไปยังอุทยาน วิทยาศาสตร์พระจอมเกล้าฯ หว้ากอ ส่วนถนนที่ผ่านหลังวัดเป็นเส้นทาง จากตัวเมืองประจวบคีรีขันธ์ไปยังสถานีรถไฟหนองหินที่อยู่ห่างจากวัด เพียง ๑ กม.เท่านั้น และสามารถใช้เป็นเส้นทางผ่านหมู่บ้านหนองหินไปยัง ถนนเพชรเกษมได้อีกด้วย นอกจากนั้นยังมีถนนสายนาทองยาวประมาณ ๒ กม.ซึ่งเชื่อมจากถนนสายหลังวัดไปยังถนนเพชรเกษม อดีตเจ้าอาวาส วััดคลองวาฬตั้้�งหลัักปัักฐานสืืบทอดกัันมาจนถึึงทุุกวัันนี้้� ก็็เพราะ ได้้มีีปููชนีียบุุคคลที่่�ยอมเสีียสละ อุุทิิศตนให้้กัับพระศาสนา ทำำหน้้าที่่�ทั้้�ง จรรโลงและสร้้างสรรค์์ความเจริิญรุ่่�งเรืืองให้้แก่่วััดคลองวาฬสืืบต่่อกัันมา ดังนั้น จึงสมควรนำเอาเรื่องราวบางส่วนของอดีตเจ้าอาวาสมา กล่าวเป็นเกร็ดประวัติให้อนุชนรุ่นหลังได้ทราบกัน ซึ่งจากคำบอกเล่าและ หลักฐานเอกสารเท่าที่สืบค้นได้ พอจะสรุปได้ว่า หากนับย้อนถัดจาก เจ้าอาวาสรูปปัจจุบันไปถึงเจ้าอาวาสในอดีตเท่าที่ค้นคว้าได้ วัดคลองวาฬ มีอดีตเจ้าอาวาส ๙ รูปคือ ๑. พระอาจารย์รุ่ง ภู่ระหงษ์ พระอาจารย์รุ่ง ภู่ระหงษ์ หรือ หลวงพ่อรุ่ง นับเป็นเจ้าอาวาสรูปแรก ของวัดคลองวาฬที่สร้างขึ้นใหม่เป็นครั้งที่ ๓ ท่านชักชวนญาติโยมที่มีจิต
(36) ศรัทธามาร่วมด้วยช่วยกันหักร้างถางพงป่าละเมาะปรับพื้นที่ และรื้อถอน เคลื่อนย้ายอุปกรณ์ชิ้นส่วนสิ่งก่อสร้างต่างๆ จากวัดในที่ตั้งเดิม มาปลูก กุฏิให้พระภิกษุสามเณรได้มีที่พักอยู่จำพรรษาก่อน แล้วจึงสร้างศาลาที่ จะใช้เป็นที่ทำบุญ ฟังเทศน์ หรือบำเพ็ญกุศลต่างๆ ต่อจากนั้นท่านก็สร้าง เสนาสนะที่จำเป็นและปูชนียวัตถุที่ควรมีในวัดเป็นลำดับมา แต่ก็น่าแปลก คือวัดคลองวาฬในช่วงที่พระอาจารย์รุ่งเป็นเจ้าอาวาสนั้นมีพระภิกษุ สามเณรอยู่จำพรรษาน้อยมาก แม้แต่ท่านเองก็ลาสิกขา ๒. พระอาจารย์พุ่ม สอนสอบ พระอาจารย์์พุ่่�ม สอนสอบ หรืือ หลวงพ่่อพุ่่�ม เป็็นเจ้้าอาวาสรููปที่่� ๒ เมื่ ่� อหลวงพ่่อรุ่่�งลาสิิกขาไปแล้้ว ท่่านก็็ได้้รัับนิิมนต์์มาเป็็นเจ้้าอาวาส วััดคลองวาฬ มาเป็็นที่่�พึ่่�งทางใจให้้แก่่ญาติิโยมในชุุมชนคลองวาฬ และได้้ พััฒนาวััดให้้มีีทััศนีียภาพดีียิ่่�งขึ้้�น ท่่านเป็็นเจ้้าอาวาสครองวััดอยู่่�หลาย พรรษาก่่อนจะมรณภาพ ๓. พระอาจารย์เกี้ยน พระอาจารย์เกยี้น หรือ หลวงพ่อเกยี้นจากหลักฐานหรือคำบอกเลา่ ที่โยงถึงเจ้าอาวาสลำดับรูปที่ ๓ นี้สามารถระบุได้แต่เพียงชื่อและลำดับ การเปน็เจ้าอาวาสวา ท่า่นได้เปน็เจ้าอาวาสวัดคลองวาฬก่อนหลวงพ่อเหลือ เท่านั้นเอง
(37) ๔. พระอาจารย์เหลือ พูลสวัสดิ์ พระอาจารย์เหลือ พูลสวัสดิ์ หรือ หลวงพ่อเหลือ เป็นเจ้าอาวาส รููปที่่� ๔ เมื่ ่�อท่่านเป็็นเจ้้าอาวาสสืืบต่่อจากพระอาจารย์์เกี้้�ยนแล้้ว ก็็ได้้ทำำ หน้้าที่่�ปกครองพระภิิกษุุสามเณรและดููแลวััดเป็็นอย่่างดีี และได้้ขยาย เนื้้�อที่่�วััดออกไปอีีก นอกจากนั้้�นในช่่วงที่่�บ้้านเมืืองมีีศึึกสงครามกัับพม่่า ท่่านยัังได้้ให้้ความช่่วยเหลืือด้้านต่่างๆ แก่่ผู้้คนที่่�อพยพเข้้ามาพึ่่�งพิิงอาศััย วััดบ้้าง ให้้ความสะดวกแก่่ทางบ้้านเมืืองในการใช้้พื้้�นที่่�บางส่่วนของวััด เป็็นที่่�ฝึึกหััดการต่่อสู้้แก่่ชาวบ้้านบ้้าง คนทั้้�งหลายจึึงให้้ความเคารพนัับถืือ ท่่านมาก ซึ่่�งทำำ ให้้วััดคลองวาฬมีีชื่่�อเสีียงเป็็นที่่�รู้้จัักกัันในสมััยนั้้�น ๕. พระอาจารย์นิ่ม พระอาจารย์นิ่ม หรือ หลวงพ่อนิ่ม เป็นเจ้าอาวาสรูปที่ ๕ ถือว่าเป็น เจ้าอาวาสที่มีปฏิปทาเป็นที่เลื่อมใสศรัทธาของคนทั้งหลายเพราะเป็น พระนัักปฏิิบััติิเจริิญกรรมฐานอยู่่�เสมอ ซึ่่�งมีีเรื่ ่� องเล่่าลืือเกี่่�ยวกัับอภิินิิหาร ของท่่านหลายอย่่าง เช่่น เมื่ ่� อคราวที่่�ฝรั่่�งชาวต่่างชาติิมาสร้้างสนามบิินที่่� อ่่าวมะนาวหรืือกองบิิน ๕ ในปััจจุุบััน ชาวต่่างชาติิทราบกิิตติิศััพท์์ของ หลวงพ่่อนิ่่�มจากคนไทยที่่�ได้้ร่่วมงานกััน ก็็เกิิดความเลื่ ่� อมใสหลวงพ่่อนิ่่�ม เป็็นอย่่างมาก มานิิมนต์์หลวงพ่่อนิ่่�มไปโปรด (รัับบิิณฑบาต) บ้้าง นิิมนต์์ ไปสวดมนต์์เย็็นฉัันเช้้าที่่�บ้้านพัักใกล้้ๆ บริิเวณที่่�ก่่อสร้้างสนามบิิน ครั้้�งหนึ่่�งท่่านไปช่่วงเวลาที่่�มืืดค่ำำ� แล้้ว เมื่ ่� อเดิินผ่่านบริิเวณที่่�ก่่อสร้้าง สนามบิิน ก็็ได้้เห็็นพวกคนงานกำำลัังสาละวนอยู่่�กัับการจุุดตะเกีียงเจ้้าพายุุ หลายลููก ซึ่่�งมัันจุุดติิดยากเหลืือเกิินเพราะลมทะเลพััดมาแรงมาก
(38) หลวงพ่่อนิ่่�มจึึงบอกให้้คนงานเอาตะเกีียงทั้้�งหมดไปแขวนตามที่่�ต่่างๆ ได้้เลย แล้้วท่่านก็็จุุดไม้้ขีีดไฟก้้านหนึ่่�ง ปรากฏว่่าตะเกีียงที่่�แขวนไว้้ทั้้�งหมด นั้้�นเกิิดไฟลุุกติิดสว่่างขึ้้�นเอง เรื่ ่� องภิินิิหารเช่่นนี้้�เมื่ ่� อเล่่าสืืบๆ กัันมาก็็อาจ ถููกเสริิมเพิ่่�มเติิมจนคลาดเคลื่ ่� อนไปจากข้้อเท็็จจริิงแต่่เดิิมก็็เป็็นได้้ แต่่อย่่างไรก็็ตาม เรื่ ่� องเล่่าเกี่่�ยวกัับอภิินิิหารของหลวงพ่่อนิ่่�มนั้้�น หาก พิิจารณากัันให้้ถ่่องแท้้แล้้ว จะเห็็นได้้ว่่าเป็็นอภิินิิหารที่่�เกิิดขึ้้�นเพื่ ่� อต้้องการ สงเคราะห์์ช่่วยเหลืือผู้้อื่่� นมิิได้้เป็็นการอวดคุุณอวดตนแต่่ประการใดเลย ๖. พระอาจารย์จวง ส่วนน้อย พระอาจารย์์จวง ส่่วนน้้อย หรืือ หลวงพ่่อจวง เป็็นเจ้้าอาวาสรููปที่่� ๖จากหลัักฐานหรืือคำำบอกเล่่าที่่�โยงถึึงเจ้้าอาวาสลำำดัับรููปที่่� ๖ นี้้� สามารถ ระบุุได้้แต่่เพีียงชื่่�อนามสกุุลของท่่าน และลำำดัับเจ้้าอาวาสว่่า ท่่านเป็็น เจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬก่่อนหลวงพ่่อกรีี ๗. พระอาจารย์กรี คงหนุน พระอาจารย์์กรีี คงหนุุน หรืือหลวงพ่่อกรีี เป็็นเจ้้าอาวาสรููปที่่� ๗ ตั้้�งแต่่ พ.ศ.๒๔๖๐-๒๔๗๔ (๑๔ ปีี) เรื่ ่� องราวของหลวงพ่่อกรีีนี้้� พอสรุุปได้้ว่่า ท่่านเป็็นเจ้้าอาวาสเมื่ ่� อปีี พ.ศ. ๒๔๖๐ ได้้ขยายบริิเวณวััดให้้กว้้างออกไปอีีก สร้้างถาวรวััตถุุต่่างๆ เช่่น กุุฏิิไม้้มะค่่ามุุงกระเบื้้�อง โดยอาศััยญาติิโยมช่่วยเหลืือหาทุุนทรััพย์์ และให้้พระภิิกษุุสามเณรช่่วยเหลืือการก่่อสร้้างบ้้างในบางส่่วน ในปีี พ.ศ. ๒๔๖๖ หลวงพ่่อกรีีได้้หารืือกับคัณะกรรมการวัดัเพื่อจ ่� ะสร้้างอุุโบสถที่่�ถาวร
(39) โดยอาราธนาหลวงพ่่อเปี่่�ยมซึ่่�งจำำพรรษาอยู่่�ที่่�วััดนาห้้วย อำำเภอปราณบุุรีี ให้้มาช่่วยวางแปลนสร้้างอุุโบสถและอำำนวยการก่่อสร้้างจนแล้้วเสร็็จ อุุโบสถนี้้�ได้้รัับพระราชทานวิิสุุงคามสีีมา เมื่ ่� อ พ.ศ. ๒๔๖๙ ในกาลต่อมาทางคณะสงฆ์เมื่อพิจารณาเห็นว่า การปกครองวัด มีความเรียบร้อยด้วยดีเสมอมา และมีผลงานทั้งการก่อสร้างเสนาสนะ ทั้งการศึกษาที่ชัดเจน ได้แต่งตั้งให้หลวงพ่อกรีดำรงตำแหน่งเจ้าคณะ หมวดมีหน้าที่ปกครองคณะสงฆ์ภายในตำบลคลองวาฬ หลวงพ่อกรีจึงเปน็ เจ้าอาวาสวัดคลองวาฬรูปแรกทีไ่ด้ทำหน้าที่การปกครองระดบสูัง ซึ่งเทียบ ได้กับเจ้าคณะตำบลในปัจจุบัน เป็็นระยะเวลาถึึง ๑๔ ปีี ที่่�หลวงพ่่อกรีีเป็็นเจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ ก่่อนจะมรณภาพ ในปีี พ.ศ.๒๔๗๔ ๘. พระสุเมธีวรคุณ ( โถ ถาวรนันท์ พฺรหฺมสโร ) พระสุเมธีวรคุณ ( โถ ถาวรนันท์ พฺรหฺมสโร ) เป็นเจ้าอาวาสรูปที่ ๘ ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๗๔ - ๒๔๙๒ (๑๘ ปี) ประวัติโดยย่อของพระสุเมธีวรคุณ หรือ หลวงพ่อโถ มีดังนี้ ท่านบวชที่วัดนาห้วย อำเภอปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ โดยมีหลวงพ่อเปี่ยมเจ้าอาวาสวัดนาห้วยเป็นพระอุปัชฌาย์ หลวงพ่อโถ ระหว่างที่อยู่จำพรรษาที่วัดนาห้วยก็รับใช้ใกล้ชิดพระอุปัชฌาย์มาตลอด เมื่ ่� อหลวงพ่่อเปี่่�ยมได้้ย้้ายมาเป็็นเจ้้าอาวาสวััดเกาะหลััก อำำเภอเมืือง ประจวบคีีรีีขัันธ์์ หลวงพ่่อโถก็็ย้้ายติิดตามมาอยู่่�ที่่�วััดเกาะหลัักด้้วย ต่่อมาเมื่ ่� อหลวงพ่่อกรีี (เจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬรููปที่่� ๗) ล่่วงจากไปแล้้ว
(40) ญาติิโยมชาวคลองวาฬได้้พากันัไปหาหลวงพ่่อเปี่่�ยมที่่วั�ดัเกาะหลักั เพื่อขอ ่� พระเถระในวััดเกาะหลัักมาเป็็นเจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ หลวงพ่่อเปี่่�ยม จึึงให้้หลวงพ่่อโถไปเป็็นเจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ เรื่องราวก่อนทีหลวงพ่ ่อโถจะมาเปน็เจ้าอาวาสมีทีมาที่ ไ่ปชดัเจนมาก จนอาจกล่าวได้ว่า ”ที่มาของท่านเป็นประโยชน์ต่อที่ไป„ ที่มาของท่านเป็น ประโยชน์ต่อที่ไปอย่างไร คือ หลวงพ่อโถได้ประพฤติตนเป็นสัทธิวิหาริก ที่ดี รับใช้ใกล้ชิดพระอุปัชฌาย์ จึงเป็นเหตุทำให้ท่านได้รู้ได้เห็นวิธีการ ทีหลวงพ่ ่อเปยมใ ่ีช้ในการปกครองและพัฒนาวัด เมื่อทา่นมาเปน็เจ้าอาวาส วัดคลองวาฬก็นำมาปรับใช้ในการปกครองในการพัฒนาวัดคลองวาฬ จนทำให้วัดคลองวาฬเจริญก้าวหน้า และมีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักทั้งใน คณะสงฆ์และในหมู่พุทธศาสนิกชนว่า ท่านได้ส่งเสริมงานที่หลวงพ่อกรี อดีตเจ้าอาวาสองค์ก่อนได้ดำริสร้างสรรค์ไว้ และดำเนินงานการก่อสร้าง เสนาสนะที่ยังค้างคาอยู่ให้สำเร็จประชาชนจึงศรัทธาเลื่อมใสท่านมาก ดัังนั้้�น ในปีีแรกที่่�ได้้เป็็นเจ้้าอาวาสนั่่�นเอง คณะสงฆ์์ก็็ได้้แต่่งตั้้�ง ให้้ท่่านดำำรงตำำแหน่่งเจ้้าคณะหมวดสืืบต่่อจากหลวงพ่่อกรีีอดีีตเจ้้าอาวาส ผ้ลูวงลั ่บไปแล้ว ต่อมาเมื่อหลวงพ่อโถเห็นวา่ จำนวนของพระภิกษสุามเณร มีมากพอที่จะจัดการศึกษาให้เป็นระบบได้ จึงได้ปูพื้นฐานทางการศึกษา พระปริยัติธรรมแผนกนักธรรมขึ้น โดยทำการสอนนักธรรมเอง การศึกษา พระปริยัติธรรมของพระภิกษุสามเณรวัดคลองวาฬ จึงเริ่มขึ้นอย่างจริงจัง มีนักเรียนเข้าสอบในสนามหลวง และสอบได้หลายรูป ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๘๐ เป็นต้นมา
(41) ในปลายปี พ.ศ.๒๔๘๐ นั่นเอง คณะสงฆ์เมื่อพิจารณาเห็นว่า หลวงพ่อโถเป็นพระเถระที่มีความสามารถสูงมีผลงานเป็นที่ประจักษ์ชัด จึงได้เสนอประวัติและผลงานของทา่นเพื่อขอรับพระราชทานตัง้สมณศกดั ิ์ ท่านได้รับพระราชทานตั้งสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรที่พระครู ธรรมโสภิต และคณะสงฆ์ได้แต่งตั้งให้ท่านดำรงตำแหน่งเจ้าคณะแขวง มีอำนาจหน้าที่บริหารและรับผิดชอบงานคณะสงฆ์ในเขตอำเภอเมือง ทั้งหมด หลวงพ่อโถดำรงตำแหน่งเจ้าคณะแขวงนี้อยู่จนถึง พ.ศ.๒๔๙๒ เมื่อหลวงพ่อเปี่ยมแห่งวัดเกาะหลักมรณภาพ คณะสงฆ์ได้มีคำสั่งให้ท่าน ย้ายไปเป็นเจ้าอาวาสวัดเกาะหลัก และได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เปน็พระครูสัญญาบัตรทีพระ่ครูสุเมธีวรคุณ ดำรงตำแหน่งเจ้าคณะจังหวัด ประจวบคีรีขันธ์ ต่อมาได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่ พระสุเมธีวรคุณ เมื่อวันที่ ๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๙๖ เป็นเวลาถึง ๘ ปีที่ หลวงพ่อโถอยู่จำพรรษาที่วัดเกาะหลักก่อนจะมรณภาพในปี พ.ศ.๒๕๑๐ ๙. พระราชธรรมาภรณ์ (หวล หุ่นเก่า สุขิโต ) พระราชธรรมาภรณ์์ (หวล หุ่่�นเก่่า สุุขิิโต ) เป็็นเจ้้าอาวาสรููปที่่� ๙ ตั้้�งแต่่ พ.ศ. ๒๔๙๒ - ๒๕๒๙ (๓๗ ปีี) ประวัติัิโดยย่่อของพระราชธรรมาภรณ์์ หรืือหลวงพ่่อหวล มีีดัังนี้้� หลวงพ่อหวลเป็นชาวสามร้อยยอด ครอบครัวมีอาชีพทำนาและ เลียงวัว ้อยทีู่ หม่ ๒ ต ู่ ำบลศิลาลอย อำเภอปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขนธั ์ ท่านเกิดเมื่อวันที่ ๑๗ สิงหาคม พ.ศ.๒๔๖๐ ชีวิตในเยาว์วัยศึกษาจบชั้น
(42) ประถมศึกษาปีที่ ๔ แล้วช่วยบิดามารดาทำนาและเลี้ยงวัวจนกระทั่งเป็น หนุ่ม เมื่อเข้าสู่วัยหนุ่มท่านชอบการเล่นวัวลานและการชนวัว มีใจนักเลง ชนิดไม่ยอมลงให้ใครง่ายๆ ชีวิตฆราวาสวัยหนุ่มของหลวงพ่อหวลจึงเป็น ชีวิตที่เสี่ยงเป็นเสี่ยงตาย เมื่ ่�อท่่านอายุุครบที่่�จะบวชได้้ บิิดามารดาก็็หาอุุบายที่่�จะให้้ท่่าน บวชให้้ได้้ วัันและเวลาที่่�หลวงพ่่อหวลบวชนั้้�น ต้้องหลบเลี่่�ยงเหตุุร้้ายที่่� อาจจะเกิดิขึ้้�นได้้ ในที่่�สุุดต้อ้งอาศััยช่่วงเวลาที่่มืืด� ค่ำำ� ประกอบพิธีิอุีปสุมบท ให้้ท่่าน เมื่ ่� อวัันที่่� ๓ เดืือนมิิถุุนายน พ.ศ.๒๔๘๐ ณ วััดวัังยาว อำำเภอกุุยบุุรีี จัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์ โดยมีีหลวงพ่่อเปี่่�ยมเจ้้าอาวาสวััดเกาะหลัักเป็็น พระอุปัุชัฌาย์์ หลวงพ่่อโถ (พระสุุเมธีีวรคุุณ วัดคัลองวาฬ) กับัหลวงพ่่อเบิ้้�ม (พระวิิริิยากรโกศล วััดวัังยาว) เป็็นพระคู่่�สวด หลวงพ่่อหวลได้้รัับฉายาว่่า สุุขิิโต ซึ่่�งแปลว่่า ผู้้มีีความสุุขอยู่่�ในรสพระธรรม หลวงพ่อเปยมเห็่ีนแววหรือลักษณะอยางใ ่ดอยางห่ นึ่งของหลวงพ่อ หวล จึงพาหลวงพ่อหวลมาอยู่กับท่านที่วัดเกาะหลัก พระเทพสิทธิวิมล เจ้้าคณะจัังหวัดปัระจวบคีรีขัีนัธ์์ เจ้้าอาวาสวัดคัลองวาฬรููปปัจจุับัุนั ได้บอก้ เล่่าในหนัังสืือ ”พระราชวิิสุุทธิิคุุณ หลวงพ่่อเอีียด สุุทนฺฺโต : พระดีี ผู้้มีีแต่่ให้้„ ไว้้ว่่า ”พอบวชเสร็็จ หลวงพ่่อเปี่่�ยมพระอุุปััชฌาย์์ก็็เอาหลวงพ่่อหวลมาที่่� วััดเกาะหลัักด้้วย ท่่านบอกว่่านี่่�แหละช้้างเผืือก หลวงพ่่อหวลจึึงได้้มาอยู่่�ที่่� วััดเกาะหลััก มาปฏิิบััติิหลวงพ่่อเปี่่�ยม„ ซึ่่�งก็็หมายความว่่า หลวงพ่่อเปี่่�ยม ชอบคนใจนัักเลงจึึงได้้ขอพาหลวงพ่่อหวลไปอยู่่�กัับท่่าน หลวงพ่่อหวล เป็นที่โปรดปรานของหลวงพ่อเปี่ยม เรียกได้ว่า นี่แหละศิษย์เอกของ หลวงพ่่อเปี่่�ยม ในขณะที่่�อยู่่�กัับหลวงพ่่อเปี่่�ยมนั้้�นหลวงพ่่อหวลก็็ได้้ศึึกษา
(43) วิิชาอาคมคาถาต่่างๆ จากหลวงพ่่อเปี่่�ยมเป็็นจำำนวนมาก นอกจากนั้้�น ท่่านยัังได้้รัับผงพระสมเด็็จวััดระฆัังฯ จากหลวงพ่่อเปี่่�ยม ซึ่่�งเมื่ ่�อท่่าน นำำผงพระสมเด็็จวััดระฆัังฯ นั้้�นมาเป็็นมวลสารในการทำำพระสมเด็็จ กรุุวััดคลองวาฬพิิมพ์์ต่่างๆ เช่่นรุ่่�นเสาร์์ห้้า (ปลุุกเสกวัันเสาร์์แรมห้้าค่ำำ� เดืือนห้้า วัันที่่� ๒๕ เมษายน ๒๕๑๓) ก็็เป็็นที่่�โด่่งดัังมากในวงการนัักนิิยม พระเครื่ ่� อง ต่่อมา ชาวคลองวาฬได้้พากันัไปขอหลวงพ่่อหวลจากหลวงพ่่อเปี่่�ยม เพราะวััดคลองวาฬช่่วงนั้้�นขาดแคลนพระที่่�มีีความรู้้ความสามารถเป็็น ครููสอนนัักธรรม หลวงพ่่อหวลจึึงได้้ย้้ายมาอยู่่�ที่่�วััดคลองวาฬ เป็็นครููสอน นัักธรรมและช่่วยเหลืือทำำงานอื่ ่� นๆ ตามที่่�ได้้รัับมอบหมายหรืือเห็็น สมควรช่่วยเหลืือมาตลอด จนกระทั่่�งได้้รัับแต่่งตั้้�งเป็็นรองเจ้้าอาวาส เป็น็ระยะเวลาถึึง ๙ ปีีก่่อนที่่�หลวงพ่่อโถจะย้้ายไปเป็น็เจ้้าอาวาสวัดัเกาะหลักั และดำำรงตำำแหน่่งเจ้้าคณะจัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์ เมื่ ่� อหลวงพ่่อโถย้้ายไปอยู่่�ที่่�วััดเกาะหลััก หลวงพ่่อหวลก็็ได้้รัับ แต่่งตั้้�งเป็็นเจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ และเป็็นพระฐานานุุกรมที่่�พระปลััด ของเจ้้าคณะอำำเภอเมืืองประจวบคีีรีีขัันธ์์อีีกด้้วย วััดคลองวาฬภายใต้้การ ปกครองและการพััฒนาของหลวงพ่่อหวลมีีความเจริิญรุ่่�งเรืืองตามลำำดัับ ประชาชนก็็เคารพเลื่ ่� อมใสหลวงพ่่อหวลเป็็นอย่่างยิ่่�ง เพราะหลวงพ่่อหวล มีีปฏิิปทาแบบสมถะใช้้ชีีวิิตแบบเรีียบง่่าย ปีี พ.ศ.๒๔๗๖ หลวงพ่่อหวล ได้รั้บัพระราชทานสมณศักดิ์์ ั �เป็น็พระครููสััญญาบััตรที่่� พระครููศรััทธาโศภิิต และได้้รัับแต่่งตั้้�งเป็็นเจ้้าคณะอำำเภอเมืืองประจวบคีีรีีขัันธ์์
(44) ต่่อมาในปีี พ.ศ.๒๕๑๐ เมื่อ ่� พระสุุเมธีีวรคุุณ (หลวงพ่่อโถ) มรณภาพ หลวงพ่่อหวลก็็ได้้รัับแต่่งตั้้�งเป็็นเจ้้าคณะจัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์ ตามที่่� ปฏิิบััติิกัันมานั้้�นเจ้้าคณะจัังหวััดจะอยู่่�วััดเกาะหลัักพระอารามหลวง แต่่ หลวงพ่่อหวลยิินดีีที่่�จะอยู่่�เป็็นเจ้้าคณะจัังหวััดที่่�วััดคลองวาฬ ซึ่่�งในขณะนั้้�น วััดคลองวาฬยัังเป็็นวััดราษฎร์์ มิิใช่่พระอารามหลวงดัังเช่่นปััจจุุบััน เพราะ ท่่านดำำรงชีีวิิตสมถะเรีียบง่่ายและเอื้้�ออารีีต่่อสััตว์์โดยเฉพาะสุุนััข ภาพ ของท่่านที่่มั�กจัะปรากฏแก่่คนทั่่�วไปคืือแบกจอบเล่่มหนึ่่�ง เดิินดููบริิเวณวัดั หากพบมููลสุุนัขั (ขี้้�หมา) ก็จ็ะกลบฝััง ประชาชนหรืือแม้ก้ระทั่่�งพระอาคันตุักุะ ที่่�มาหาท่่านก็็มัักจะพบเจอท่่านในลัักษณะเช่่นนี้้�อยู่่�เสมอ เลา่กนัวา ่ครังห้ นึ่งมีพระจากตาง่จังหวัดเดนิทางมาวัดคลองวาฬ เพื่อ ติดต่อธุระกับหลวงพ่อหวลในฐานะเจ้าคณะจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เมื่อ เข้ามาในวัดคลองวาฬแล้ว ได้พบหลวงพ่อหวลในขณะกำลังแบกจอบยืน ดูบริเวณวัด พระอาคันตุกะเข้าใจว่าท่านเป็นพระหลวงตา (ลูกวัด) เท่านั้น จึงถามว่าเจ้าคณะจังหวัดอยู่ไหม หลวงพ่อหวลก็ตอบว่าอยู่ ไปคอยที่กุฏิ รับรองแขกโน้นซิ สักพักหนึ่งหลวงพ่อหวลก็ขึ้นไปบนกุฏิรับรองแขก แล้ว ก็บอกกล่าวกะพระอาคันตุกะว่า นี่แหละเจ้าคณะจังหวัดล่ะ มีธุระอะไร พระอาคนัตุกะรูปนั้นรีบกราบขอโทษทา่ นก่อนที่จะบอกกลาวถ่งึธุระของตน ซึ่งหลวงพ่อหวลก็ไม่ถือสาหาความแต่อย่างใด เรื่ ่� องการปกครองคณะสงฆ์์นั้้�น หลวงพ่่อหวลจะปกครองแบบ เป็็นพี่่�เป็็นน้้องกััน และให้้เคารพกัันโดยอาวุุโส จึึงได้้รัับความร่่วมมืือ จากเจ้้าคณะพระสัังฆาธิิการเป็็นอย่่างดีี กล่่าวได้้ว่่าคณะสงฆ์์จัังหวััด ประจวบคีีรีีขัันธ์์แทบไม่่มีีอธิิกรณ์์ใดๆ เกิิดขึ้้�นเลย และงานคณะสงฆ์์
(45) ทั้้�ง ๔ องค์ก์ ร (ปกครอง ศาสนศึึกษา เผยแผ่่ และสาธารณููปการ) ในปัจจุับัุนั ก็็ได้้รัับผลมาจากรากฐานที่่�หลวงพ่่อหวลได้้วางไว้้ อนึ่่�ง ยุุคของหลวงพ่่อหวลถืือว่่าเป็็นยุุคเริ่่�มต้้นความเจริิญรุ่่�งเรืือง ทางการศึึกษาของวัดคัลองวาฬ เพราะหลวงพ่่อหวลได้ก่่อตั้้ ้ �งสำนัำกัเรีียนบาลีี ขึ้้�นในปีี พ.ศ.๒๕๑๐ ส่่งเสริิมให้้มีีการเรีียนการสอนอย่่างจริิงจััง พยายาม หาครููสอนบาลีีจากกรุุงเทพฯ จััดหาอุุปกรณ์์และตำำราเรีียนที่่�ขาดแคลน บ้้าง เมื่อนั ่� กัเรีียนสอบได้ก็้จั็ดพิัธีิีฉลองและมอบรางวััลให้ทุ้กุปีี วัดคัลองวาฬ จึึงมีีชื่่�อเสีียงเป็็นที่่�รู้้จัักกััน ในแต่่ละปีีก็็จะมีีพระภิิกษุุสามเณรจากจัังหวััด ต่่างๆ มาสมัคัรเรีียนบาลีอยู่ี ่�เสมอ และมีนัีกัเรีียนสอบได้ชั้้้นป� ระโยคต่่างๆ ทุกุปีี ปีี พ.ศ.๒๕๒๐ หลวงพ่่อหวลได้้รัับพระราชทานเลื่ ่� อนสมณศัักดิ์์�เป็็น พระราชาคณะชั้้�นราช ที่่�พระราชธรรมาภรณ์์ ซึ่่�งนัับได้้ว่่าเป็็นพระราชาคณะ ชั้้�นราชรููปแรกของคณะสงฆ์์มหานิิกายจัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์ ถึึงแม้้ว่่า ท่่านจะมีีสมณศัักดิ์์�สููงเป็็นถึึงพระราชาคณะชั้้�นราช มีีอายุุพรรษากาล มากแล้้ว และมีีโรคภััยเบีียดเบีียนสัังขารร่่างกาย แต่่ท่่านก็ยั็ังมุ่่�งมั่่นส่่ �งเสริิม การเรีียนบาลีีและปฏิิบััติิภารกิิจต่่างๆ ตามหน้้าที่่�ทั้้�งในฐานะเจ้้าอาวาส วััดคลองวาฬและในฐานะเจ้้าคณะจัังหวััดประจวบคีีรีีขัันธ์์ ต่อมาในปี พ.ศ.๒๕๒๗ ปรากฏว่ามีนักเรียนสามารถสอบไล่ได้ เปรียญธรรม ๙ ประโยคคือพระมหาสมบูรณ์ ปญฺญาสมฺปุณฺโณ (ปัจจุบัน คือ พระศรีวราภรณ์ ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดปทุมคงคา กรุงเทพมหานคร) นัับเป็็นรููปแรกของสำำนัักเรีียนวััดคลองวาฬและของจัังหวััดประจวบคีีรีี ขัันธ์์ กรมการศาสนาจึึงได้้ยกย่่องให้้เป็็นสำำนัักเรีียนตััวอย่่าง ในปีีถััดมา วััดคลองวาฬก็็ได้้รัับการยกฐานะจากวััดราษฎร์์เป็็นพระอารามหลวง
(46) ขณะที่่วั�ดคัลองวาฬเจริิญรุ่่�งเรืืองด้้วยเกีียรติคุิุณและฐานะพระอาราม หลวงไม่่ทัันถึึงปีีเลย หลวงพ่่อหวลก็็อาพาธอย่่างหนัักและมรณภาพจากไป เมื่ ่� อวัันที่่� ๑๑ เมษายน พ.ศ.๒๕๒๙ สิิริิอายุุของท่่านได้้ ๖๙ ปีี ๔๙ พรรษา เมื่ ่� อได้้บำำเพ็็ญกุุศลครบ ๑๐๐ วัันแล้้ว คณะศิิษยานุุศิิษย์์ได้้เก็็บสรีีระสัังขาร ของท่่านตั้้�งประดิิษฐานไว้้ที่่�กุุฏิิเดิิมที่่�ท่่านอยู่่� และมีีการบำำเพ็็ญกุุศลสวด พระอภิิธรรมทุุกเดืือน (วัันพระขึ้้�น ๑๕ ค่ำำ� ) เป็็นประจำำเรื่ ่� อยมา ปีี พ.ศ.๒๕๓๑ พระครููปริิยััติิวรานุุยุุต ปััจจุุบัันคืือ พระธรรมวชิิรสิิทธาจารย์์ เจ้้าคณะภาค ๑๕ เจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ พร้้อมศิิษยานุุศิิษย์์ ได้้ทำำพิิธีีเททองหล่่อรููปเหมืือนของหลวงพ่่อหวลขนาดเท่่าองค์์จริิง เพื่ ่� อ ตั้้�งประดิิษฐานเป็็นคุุณานุุสรณ์์และสัักการบููชา และจััดสร้้างรููปหล่่อขนาด ๕ นิ้้�ว เพื่ ่� อให้้ประชาชนนำำ ไปสัักการบููชา ซึ่่�งได้้รัับความนิิยมจากประชาชน เป็็นอย่่างมาก คำำสอนของหลวงพ่่อหวลก็็เป็็นที่่�นิิยมนำำ ไปเป็็นคติิธรรม ดำำเนิินชีีวิิตตนและตัักเตืือนผู้้อื่่� น เช่่น บอกแก่่ลููกศิิษย์์ว่่า ”ซื่ ่� อกิินไม่่หมด คดกิินไม่่นาน„ บอกแม้้กระทั่่�งคนที่่�มาขอหวย ว่่า ”อยากจนให้้ซื้้�อหวย อยากรวยให้้ซื้้�อจอบ„ หากนัับวัันเวลาตั้้�งแต่่หลวงพ่่อหวลเกิิด (๑๗ สิิงหาคม ๒๔๖๐) จนถึึงปีี พ.ศ.๒๕๕๐ ก็็เป็็นระยะเวลา ๙๐ ปีี ดัังนั้้�น ในวัันที่่� ๑๗ สิิงหาคม พ.ศ.๒๕๕๐ คณะศิิษยานุุศิิษย์์โดยมีีพระราชวิิสุุทธิิคุุณ ปััจจุุบัันคืือ พระธรรมวชิิรสิิทธาจารย์์ เจ้้าคณะภาค ๑๕ เป็็นประธาน ได้้จััดงาน ๙๐ปีี ชาตกาลพระราชธรรมาภรณ์์ (หวล สุุขิิโต) บำำเพ็็ญกุุศลอุุทิิศถวายเป็็น อาจริิยบููชาแด่่พระเดชพระคุุณท่่าน
(47) ในปีี พ.ศ. ๒๕๕๒ พระราชวิิสุุทธิิคุุณ ปััจจุุบัันคืือ พระธรรมวชิิรสิิทธาจารย์์ พร้้อมศิิษยานุุศิิษย์์ทั้้�งบรรพชิิตและคฤหััสถ์์ ได้้จััดงาน พระราชทานเพลิิงศพพระเดชพระคุุณพระราชธรรมาภรณ์์ (หวล สุุขิิโต) เมื่ ่� อวัันที่่� ๑๐ - ๑๑ - ๑๒ เมษายน ๒๕๕๒ อย่่างสมเกีียรติิ และสมเจตนารมณ์์ ที่่�พระเดชพระคุุณพระราชวิิสุุทธิิคุุณ ปััจจุุบัันคืือพระธรรมวชิิรสิิทธาจารย์์ ตั้้�งใจไว้้ว่่า จะต้้องจััดทำำทุุกสิ่่�งทุุกอย่่างในการพระราชทานเพลิิงศพ พระอุุปััชฌาย์์อย่่างดีีที่่�สุุด ให้้สมกัับคุุณงามความดีีที่่�พระอุุปััชฌาย์์มีีต่่อ วัดคัลองวาฬ และให้ส้มกับอุั ปกุารคุุณที่่�พระอุปัุชัฌาย์มี์ต่่อท่่ ีานอย่่างยิ่่�งใหญ่่ ไพศาล เพราะฉะนั้้�น จากชีีวประวััติิของอดีีตเจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬตามที่่� กล่่าวมา จะเห็็นได้้ว่่า เพราะมีีอดีีตเจ้้าอาวาสยอมเสีียสละอุุทิิศตนให้้กัับ พระศาสนา ทำำหน้้าที่่�ทั้้�งจรรโลงและสร้้างสรรค์์ความเจริิญรุ่่�งเรืืองให้้แก่่ วัดคัลองวาฬ วัดคัลองวาฬจึึงได้ตั้้้ �งหลักปักัฐานสืืบทอดกันัมาจนถึึงปัจจุับัุนั และสามารถกล่่าวได้้อีีกว่่า ถึึงแม้้ว่่าท่่านปููชนีียบุุคคลเหล่่านั้้�นได้้มรณภาพ จากไปเป็็นเวลานานแล้้วก็็ตาม แต่่ผลงานและชื่่�อเสีียงของท่่านเหล่่านั้้�น ยัังคงอยู่่�ตลอดมา และจัักคงอยู่่�เป็็นเกีียรติิประวััติิแก่่วััดคลองวาฬ ตราบนานเท่่านาน ดัังนั้้�น เพื่ ่�อประกาศคุุณงามความดีีของอดีีตเจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ ที่่�ยอมเสีียสละอุุทิิศตนให้้กัับพระศาสนาให้้กัับวััดคลองวาฬ ตั้้�งแต่่ปีี พ.ศ.๒๕๕๓ เป็็นต้้นมา พระธรรมวชิิรสิิทธาจารย์์ เจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ เจ้้าคณะภาค ๑๕ จึึงจััดงานบำำเพ็็ญกุุศลทำำบุุญอุุทิิศถวายแก่่อดีีต เจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ และผู้้มีีอุุปการคุุณต่่อวััดคลองวาฬที่่�ล่่วงลัับ ไปแล้้วทุุกปีี
(48) เจ้้าอาวาสปััจจุบัุัน พระธรรมวชิิรสิิทธาจารย์์ (ละเอีียด วงษ์์เณร สุุทนฺฺโต) เป็็นเจ้้าอาวาส รููปที่่� ๑๐ ตั้้�งแต่่ พ.ศ. ๒๕๓๐ - ปััจจุุบัันนี้้� ประวััติิโดยย่่อของพระธรรมวชิรสิทธาจารย์ หรือ หลวงพ่อเอียด มีดังนี้ พระเดชพระคุุณหลวงพ่่อพระธรรมวชิิรสิิทธาจารย์์ เจ้้าคณะภาค ๑๕ เจ้้าอาวาสวััดคลองวาฬ พระอารามหลวง เป็็นเจ้้าคณะภาค ๑๕ ลำำดัับ รููปที่่� ๗ ของคณะสงฆ์์มหานิิกาย เป็็นเจ้้าอาวาสรููปที่่� ๑๐ ของวััดคลองวาฬ เกร็็ดประวััติิเรื่ ่� องราวโดยย่่อของพระเดชพระคุุณหลวงพ่่อมีีดัังนี้้� ชาติกำิำเนิิดของหลวงพ่่อ บิิดาชื่่�อว่่า นายวอน วงษ์์เณร มารดาชื่่�อว่่า นางแช่่ม วงษ์์เณร เกิิดเมื่ ่� อ วัันศุุกร์์ที่่� ๘ เดืือนพฤศจิิกายน พ.ศ. ๒๔๘๙ (ขึ้้�น ๑๕ คํ่่�า เดืือน ๑๒ ปีีจอ) แต่่ไปแจ้้งเกิิดล่่าช้้าสองปีี ( แจ้้งเกิิดปีี พ.ศ. ๒๔๙๑ ) เกิิดที่่�บ้้านทางหวาย หมทีู่ ๓ ต่ำบลคลองวาฬ อำเภอเมืองประจวบคีรีขนธั ์ จังหวัดประจวบคีรีขนธั ์ หลวงพ่่อเคยเล่่าว่่า โยมแม่่เล่่าให้้ฟัังว่่า ตอนที่่�เจ็็บท้้องใกล้้คลอด โยมแม่่เจ็็บท้้องอยู่่� ๓ วััน ๓ คืืน ไม่่ยอมคลอด สมััยนั้้�นใช้้หมอตำำแย เพราะอยู่่�ในถิ่่นกั�นดั าร ไม่่สะดวกกับกั ารไปโรงพยาบาล ก็ต้็อ้งใช้้หมอตำำแย หมอตำำแยมาเฝ้้าอยู่่� ๓ วันั ๓ คืืน ไม่่ยอมคลอด เลยบอกว่่า ขอนอนกลางวันั สักงีบหนึ่ง เพราะเฝ้ามาหลายคืนแล้ว ง่วงนอน ก็ขอนอนกลางวัน พอตื่น ขึ้นมา แกให้ทายว่า เด็กในท้องเป็นผู้หญิงหรือผู้ชาย คนโน้นก็ว่าหญิง คนนี้้ก็�ว่่ ็าหญิิง แกบอกว่่า ไม่่ใช่่ เด็กคนนี้้ ็ �เป็นผู้้ช ็าย เป็น็เด็กที่่ ็มี�สีกุุล ตระกููลสููง เด็็กมีีบุุญมาเกิิด ที่่�ต่ำ ำ� ๆ จะไม่่คลอด โยมแม่่ยัังพููดตลกๆ ว่่า แล้้วจะให้้
(49) ฉันัไปคลอดบนต้น้ไม้รึึ้ หมอตำำแยบอกว่่า ไม่่ใช่่ต้อ้งมีีเสื่อ ่� มารอง ถ้้าไม่่มีีเสื่อ ่� มา รอง ให้้เกิิดบนพื้้�นกระดาน จ้้างก็็ไม่่เกิิด เด็็กคนนี้้�เป็็นเด็็กมีีบุุญ โยมแม่่ ก็็เสีียดายเสื่ ่� อ ให้้เอาเสื่ ่� อเก่่าๆ มารอง ก็็ไม่่คลอด ต้้องไปเอาเสื่ ่� อใหม่่ๆ มา รอง พอเอาเสื่ ่� อใหม่่มารอง โยมแม่่ก็็คลอดคลอดแล้้วก็็เลี้้�ยงง่่าย เลี้้�ยงง่่าย ไม่่กวน ไม่่งอแงอะไร บิิดขี้้�เกีียจ เอี๊๊�ยด เอี๊๊�ยด เอี๊๊�ยด แล้้วก็็นอนหลัับ ก็็เลยได้้ชื่่�อว่่า เอีียด เพราะนอนบิิดขี้้�เกีียจ ไม่่กวน ไม่่งอแง ชีีวิิตวััยเด็็กของหลวงพ่่อ โยมพ่อของหลวงพ่อเสียชีวิตตั้งแต่หลวงพ่ออายุ ๓ ขวบ โยมแม่ ต้องหาเลี้ยงลูกทุกคนด้วยตัวของท่านเอง ชีวิตวัยเด็กของหลวงพ่อจึง เต็มไปด้วยความลำบาก ต้องทำงานช่วยโยมแมตั่งแต้ยังเล็ ่กดังนั้นการเปน็ คนขยันและอดทนจึงเปนน็สิัยติดตัวหลวงพ่อมาตลอดด้วยเหตุทีโยมแม ่ ่ เปนคน็ ใจบุญใจกศุลชอบทำบุญ หลวงพ่อจึงได้รับการถายท่อดความใจบุญ ใจกุศลนี้มาจากโยมแม่โดยตรง เมื่อหลวงพ่ออายุได้ ๗ ขวบ โยมแม่ก็นำไปฝากเป็นเด็กวัดอยู่รับใช้ หลวงพ่อหวล สขุิโต เจ้าอาวาสวัดคลองวาฬในสมัยนั้น เพื่อเข้าเรียนหนังสือ ที่โรงเรียนบ้านคลองวาฬ ซึ่งเป็นโรงเรียนประถมศึกษา ตั้งอยู่ในบริเวณ วัดคลองวาฬ หลวงพ่อจบการศึกษาชั้นประถมปีที่ ๔ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๕ และการศึกษาทางโลกของหลวงพ่อก็สิ้นสุดแค่นี้ จากนั้นหลวงพ่อก็กลับไปอยู่กับโยมแม่ ช่วยโยมแม่ทำงานหนักเอา เบาสู้ ทำนา ทำไร่ ทำสวน รับจ้างใช้แรงงานหารายได้พิเศษก็เอา งานที่บ้าน ก็ไม่ทอดทิ้ง ช่วยเหลือโยมแม่ ทำทุกอย่างที่ทำได้ หลวงพ่อจึงมีนิสัยเป็น