130
131
132
133
134
ภาคผนวก ข
รายชือ่ ผ้เู ชย่ี วชาญ/ผทู้ รงคณุ วฒุ ิ
135
รายช่ือผู้เชี่ยวชายตรวจสอบเครื่องมอื ในการวจิ ัย
ที่ ช่อื – สกลุ ตาแหน่ง
1 ผ้ชู ่วยศาสตรจ์ ารย์ ดร.อบิ รอเฮ็ม ณรงณ์รักษาเขต อาจารย์ประจามหาวทิ ยาลัย
2 ผ้ชู ่วยศาสตรจ์ ารย์ ดร.อับดลุ เลาะ การนี า สงขลานครนิ ทร์(วทิ ยาเขตปัตตาน)ี
ประธานกรรมการหลกั สูตรอิสลาม
3 ผูช้ ่วยศาสตรจ์ ารย์ ดร.มฮู ามัสสกรี มนั ยูนุ ศึกษามหาวิทยาลยั สงขลานครนิ ทร์
(วทิ ยาเขตปัตตาน)ี
คณบดีคณะศึกษาศาสตร์
มหาลัยฟาตอนี
136
รายชอ่ื ผูเ้ ขา้ ร่วมประชุมสนทนากลุม่
กาหนดแนวทางในการพฒั นาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จงั หวดั นราธวิ าส
ท่ี ชือ่ – สกุล ตาแหน่ง
1 นายซาฟีอี เจ๊ะเลาะ ประธานกรรมการอสิ ลามประจาจงั หวดั นราธิวาส
2 นายนแิ วอาลี หะยีนเิ ลาะ รองประธานกรรมการอิสลามประจาจงั หวดั นราธิวาส
3 นายตว่ นดอเลาะ ต่วนกะจิ รองประธานกรรมการอสิ ลามประจาจงั หวดั นราธวิ าส
4 นายหะยีอับดุลรอซัก อาลี เลขานกุ ารกรรมการอสิ ลามประจาจงั หวดั นราธวิ าส
5 นายอับดลุ อาซซิ เจ๊ะมามะ กรรมการอิสลามประจาจงั หวัดนราธิวาส
6 นายบรอเฮง แวนาแว กรรมการอิสลามประจาจงั หวดั นราธวิ าส
7 นายแวอาแซ แวมามุ กรรมการอิสลามประจาจังหวัดนราธวิ าส
8 นายอบั ดุลฮาฟิซ ซีเซ็ง กรรมการอิสลามประจาจงั หวัดนราธวิ าส
9 นายสไุ ฮมี มะเกะ กรรมการอิสลามประจาจังหวัดนราธิวาส
10 นายรสุ ดยี ์ โดฮาร์ กรรมการอิสลามประจาจงั หวดั นราธิวาส
11 นายมูฮัมหมดั นอร์ สาและ รองประธานชมรมอมิ ่าม เคาะฏบี บลี าล อาเภอตากใบ
12 นายอบั ดลุ กอเดร์ สนิโช รองประธานชมรมอิม่าม เคาะฏบี บีลาล อาเภอตากใบ
13 นายบือราเฮง อุเซง็ เลขานุการชมรมอิม่าม เคาะฏีบ บลี าล อาเภอตากใบ
14 นายสไุ ฮมิง ตะตีนาลาฮา เหรัญญกิ ชมรมอิมา่ ม เคาะฏีบ บีลาล อาเภอตากใบ
15 นายอบั ดลุ รอศะ เสาะเลา๊ ะ หัวหน้าฝา่ ยวิชาการ
16 นายอับดลุ มาน๊ะ อุเซ็ง หัวหนา้ ฝ่ายกีฬาและเยาวชน
17 นายซารีปี รอนิง หัวหนา้ ฝ่ายประนปี ระนอม
18 นายยูโซ๊ะ ดาโอะ หวั หนา้ ฝา่ ยสวสั ดกิ าร
19 นายมะลเู ดง็ สารสนี า หวั หน้าฝา่ ยเศรษฐกจิ
20 นายอับดลุ ปาต้า แซยปู า หัวหน้าฝ่ายสมรส
137
ภาคผนวก ค
คา่ เทยี่ งตรงในการวิจัย
138
ค่าความเทย่ี งตรงดา้ นเนอื้ หาของแบบสอบถาม (Content Validity)
ตอนท่ี 1 บทบาทดา้ นต่างๆของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยดิ ในการพัฒนาเยาวชนมุสลิมในเขตอาเภอตากใบ
จังหวดั นราธิวาส
ขอ้ บทบาทของคณะกรรมการอิสลามประจา ผลการประเมนิ ของ IOC ผลการ
มัสยดิ ในการพัฒนาเยาวชนมสุ ลิม ผู้เชย่ี วชาญ ประเมิน
ในเขตอาเภอตากใบ จังหวัดนราธวิ าส คนที่ 1 คนท่ี 2 คนท่ี 3
บทบาทดา้ นศาสนา “ด้านการส่งเสรมิ ในเร่ืองหลักปฏบิ ตั (ิ รูกนู อสิ ลาม)”
1 ท่านได้มีการจัดการศึกษาเร่ืองหลักปฏิบัติใน +1 +1 +1 1 ใช้ได้
ภาพรวม
2 ท่านได้มีการจัดการศกึ ษาเรื่องความหมาย
ความสาคัญของซะฮาดะตัยน์และส่ิงที่ทาให้ซะฮา +1 +1 +1 1 ใช้ได้
ดะฮ์เป็นโมฆะ
3 ท่านได้มีการติดตามต่อความไม่เข้าใจในเรื่องซะฮา +1 +1 +1 1 ใช้ได้
ดะฮ์
4 ท่านไดเ้ ผา้ ระวงั ต่อการเปน็ มรุ ตัดของสปั บรุ ุษ +1 +1 +1 1 ใช้ได้
5 ท่ าน ได้ มี การ จั ด ก ารเรีย น การส อน ใน เรื่อ ง
ความหมาย +1 +1 +1 1 ใช้ได้
ของการละหมาด
6 ท่านได้มีการจัดการเรียนการสอนในความสาคัญ +1 +1 0 0.67 ใช้ได้
ของการละหมาด
7 ท่านได้มีการติดตามบุคคลท่ีไม่ปฏิบัติการละหมาด +1 +1 +1 1 ใช้ได้
วนั ศุกร์
8 ทา่ นได้มกี ารให้กาลงั ใจตอ่ ผทู้ ี่ขยนั ละหมาด +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
9 ท่านได้มีจดั การศกึ ษาเรอ่ื งการถือศิลอด +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
10 ท่านได้มีการติดตามบคุ คลทไี่ ม่ถอื ศิลอด +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
11 ทา่ นได้มกี ารตกั เตอื นบุคคลท่ีไม่ถอื ศิลอด +1 +1 0 0.67 ใชไ้ ด้
12 ทา่ นได้มีการจดั กจิ กรรมละศลิ อดร่วมกัน +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
13 ทา่ นได้มกี ารจดั การศกึ ษาเรอ่ื งซะกาต +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
14 ท่านได้ประชุมกรรมการในการหาบุคคลท่ีสามารถ +1 +1 +1 1 ใช้ได้
รบั ซะกาต
15 ท่านได้มีการแจกจ่ายซะกาตสาหรับผู้ท่ีมีสิทธิ์รับซะ +1 +1 +1 1 ใช้ได้
กาตทัง้ แปดประเภท
16 ท่านได้มกี ารประชาสัมพันธ์สรุปผู้ทมี่ ีสิทธ์ิรบั ซะกาต +1 +1 +1 1 ใช้ได้
139
ท้ังแปดประเภท +1 +1 0 0.67 ใชไ้ ด้
17 ทา่ นได้มีการสั่งสอนเรอ่ื งการประกอบพิธฮี ัจญ์
ข้อ บทบาทของคณะกรรมการอิสลามประจา ผลการประเมนิ ของ IOC ผลการ
มสั ยิดกับการสร้างเยาวชนมุสลิม ผเู้ ชย่ี วชาญ ประเมนิ
ในเขตอาเภอตากใบ จังหวัดนราธวิ าส คนท่ี 1 คนที่ 2 คนท่ี 3
บทบาทดา้ นศาสนา “ด้านการส่งเสรมิ ในเรือ่ งหลกั ศรัทธา(รูกูนอมี าน)”
18 ท่านได้มีการจัดการเรียนการสอนในเรื่องหลัก +1 +1 +1 1 ใช้ได้
ศรทั ธาในภาพรวม
19 ท่านได้มีจัดการศกึ ษาเรอ่ื งการศรัทธาตอ่ อลั ลอฮ +1 +1 +1 1 ใช้ได้
20 ท่านได้มีจัดการศึกษาเร่ืองการต้ังภาคีต่ออัลลอฮ +1 +1 +1 1 ใช้ได้
และโทษ
24 ท่านได้มีการจัดการศึกษาเร่ืองการศรัทธาต่อคัมภีร์ +1 +1 +1 1 ใช้ได้
ของอัลลอฮ
25 ทา่ นได้มีการจดั การศกึ ษาเรอ่ื งการศรทั ธาต่อ +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
วนั อาคิเราะฮ์
26 ท่านได้มีการจัดการศึกษาเรือ่ งการเตรยี มตวั ตอ่ +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
วันอาคิเราะฮ์
27 ท่านได้มีการจดั การศึกษาเรอื่ งการศรัทธาตอ่ +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
การกาหนดความดแี ละความช่วั จากอัลลอฮ
28 ท่านได้มีการจดั การศึกษาเรื่องการยอมรบั ต่อ +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
การกาหนดความดีและความช่วั จากอลั ลอฮ
บทบาทด้านศาสนา “ดา้ นการสง่ เสรมิ ในเรื่องหลกั อฮิ สาน”
29 ทา่ นได้มีการจดั การเรียนการสอนเกยี่ วกับ +1 +1 0 0.67 ใชไ้ ด้
วชิ าจรยิ ธรรม
30 ท่านได้มีการจดั กิจกรรมอบรมคุณธรรม จรยิ ธรรม +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
31 ท่านได้มกี ารตกั เตือนเรือ่ งคณุ ธรรม จรยิ ธรรม +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
32 ท่านได้มีการสง่ เสริมใหเ้ ยาวชนมีจติ อาสา +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
33 ท่านไดย้ กยอ่ งบคุ คลทมี่ คี ุณธรรม จรยิ ธรรม +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
34 ท่านไดม้ กี ารรณรงค์ในเรอื่ งคณุ ธรรม จริยธรรม +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
บทบาทด้านการศกึ ษา “ด้านการสง่ เสรมิ การศกึ ษาทีเ่ ปน็ รายบุคคล”
35 ท่านได้มีการส่งเสริมการจัดการเรียนการสอนฟัรฏู +1 +1 +1 1 ใช้ได้
140
อนี (ตาดีกา)
36 ท่านได้มีการส่งเสริมการจัดการเรียนการสอนใน +1 +1 +1 1 ใช้ได้
มัสยิด
37 ท่านได้มีการจัดกจิ กรรมทดสอบการอ่านสเู ราะฮฺ +1 +1 +1 1 ใช้ได้
อัลฟาติฮะฮ์
38 ท่านได้มีการจัดกิจกรรมการอ่านรูกูนเกาวลีย์(คา +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
อา่ น)ในละหมาด
39 ท่านได้มีการจัดกจิ กรรมกิรออาตี/อิกรออแฺ ละอนื่ ๆ +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
ขอ้ บทบาทของคณะกรรมการอิสลามประจา ผลการประเมินของ IOC ผลการ
มสั ยิดกับการสร้างเยาวชนมุสลมิ ผ้เู ช่ยี วชาญ ประเมิน
ในเขตอาเภอตากใบ จังหวดั นราธวิ าส คนท่ี 1 คนที่ 2 คนที่ 3
40 ทา่ นได้มีการจดั กจิ กรรมอ่านอัลกุรอานหลังละหมาด +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
ฟรั ฏู
41 ทา่ นได้มีการจัดกจิ กรรมอบรมกอ่ นแต่งงาน 0 +1 +1 0.67 ใช้ได้
บทบาทดา้ นการศึกษา “ดา้ นการสง่ เสรมิ การศึกษาที่เกดิ จากมสั ยดิ ”
42 ท่านได้มีการจดั การศึกษาทีเ่ ป็นรายสัปดาห์ +1 +1 +1 1 ใช้ได้
43 ทา่ นได้มีการจดั การศึกษาทเี่ ป็นรายเดือน +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
44 ทา่ นได้มีการจดั การศึกษาท่เี ป็นรายปี +1 +1 +1 1 ใช้ได้
45 ท่านได้มีการจัดการบรรยายตามสถานการณ์ท่ี +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
เกดิ ขน้ึ ในโลก
บทบาทดา้ นกิจกรรม “ดา้ นการสง่ เสรมิ กจิ กรรมเฉพาะเยาวชน”
46 ทา่ นไดม้ ีการจัดกิจกรรมจิตอาสา +1 +1 +1 1 ใช้ได้
47 ท่านได้มีการส่งเสริมให้เยาวชนเป็นผู้นาละหมาด +1 +1 +1 1 ใช้ได้
ฟัรฏู
48 ท่านไดม้ ีการสง่ เสรมิ ให้เยาวชนอ่านคตุ บะฮว์ นั ศุกร์ +1 +1 +1 1 ใช้ได้
49 ทา่ นได้มกี ารส่งเสรมิ ใหเ้ ยาวชนเป็นอมิ ามละหมาด +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
ตะรอเวยี ห์
50 ท่านได้มีการจัดกิจกรรมเฉพาะเยาวชนท่ีเป็นราย +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
สปั ดาห์
51 ท่านได้ประชาสัมพันธ์กิจกรรมรายสัปดาห์ของ +1 +1 0 0.67 ใช้ได้
เยาวชนในมสั ยิด
52 ท่านได้มีการจัดกิจกรรมเฉพาะเยาวชนท่ีเป็นราย +1 +1 +1 1 ใช้ได้
141
เดือน
53 ท่านได้ประชาสมั พนั ธก์ จิ กรรมรายเดอื นของเยาวชน +1 +1 0 0.67 ใช้ได้
ในมัสยิด
54 ทา่ นได้มีการจดั กิจกรรมเฉพาะเยาวชนที่เป็นรายปี +1 +1 +1 1 ใช้ได้
55 ท่านได้ประชาสัมพันธ์กิจกรรมรายปีของเยาวชนใน +1 +1 0 0.67 ใชไ้ ด้
มัสยดิ
56 ทา่ นได้มีการแนะนาและใหค้ าปรกึ ษากบั เยาวชน +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
57 ท่านได้มีการสนับสนุนงบในการส่งเสริมกิจกรรม +1 +1 +1 1 ใช้ได้
ของเยาวชน
ความรู้ความเข้าใจของคณะกรรมการ ผลการประเมนิ ของ ผลการ
ประเมนิ
ข้อ อสิ ลามประจามัสยดิ ต่อบทบาทในการ ผู้เชย่ี วชาญ IOC
ใชไ้ ด้
พฒั นาเยาวชนมุสลิมในเขตอาเภอ 1 ใช้ได้
1 ใชไ้ ด้
ตากใบ จงั หวดั นราธวิ าส คนท่ี 1 คนที่ 2 คนท่ี 3 1 ใช้ได้
1 ใช้ได้
1 ตามหลกั การอิสลามทกุ คนทม่ี ีบทบาทจะต้องถกู +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
สอบสวน 1 ใชไ้ ด้
1 ใชไ้ ด้
2 ตามหลกั การอิสลามทุกๆบทบาทขึน้ อย่กู ับผนู้ า +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
1 ใช้ได้
3 ตามหลักการอสิ ลามบทบาทของผ้นู าในชมุ ชน +1 +1 +1 1 ใชไ้ ด้
เป็นแคฟ่ รั ฏกู ีฟายะฮ์ 1
4 ตามหลักการอิสลามผูน้ าตอ้ งรับร้ใู นทกุ เร่อื งท่ี +1 +1 +1
เกดิ ข้ึนในชุมชน
5 ตามหลกั การอสิ ลามผู้นาตอ้ งแกไ้ ขปญั หาทุก +1 +1 +1
ปัญหาท่เี กิดข้นึ ในชุมชนตามความสามารถ
6 ตามหลักการอิสลามผู้นาต้องรับทราบทุกปัญหา +1 +1 +1
ที่เกดิ ขึ้นในชมุ ชน
7 ตามหลักการอิสลามผู้นาต้องมีการตักเตือนสัป +1 +1 +1
บรุ ษุ ในสง่ิ ทไ่ี มด่ ที ี่เกดิ ข้ึนอย่างสมา่ เสมอ
8 ผู้นาต้องรับผิดชอบตอ่ ปญั หาท่เี กิดข้นึ ในชุมชน +1 +1 +1
9 ปญั หาในชุมชนมมี ากมายแตป่ ัญหาการศึกษาถือ +1 +1 +1
เป็นปัญหาหลกั
10 ปัญหาในชุมชนมีมากมายแต่ปัญหาความไม่เข้า +1 +1 +1
ในศาสนาถือเป็นปญั หาหลกั
11 ปัญหาในชุมชนมีมากมายแต่ปัญหาเยาวชนถือ +1 +1 +1
เป็นปญั หาหลกั
142
12 การบริหารมัสยิดต้องยึดตามพระราชบญั ญัติการ +1 +1 0 0.67 ใช้ได้
บรหิ ารองค์กรศาสนาอสิ ลาม พ.ศ. 2540 เปน็ ทต่ี ัง้ 0.67 ใช้ได้
ใช้ได้
13 ตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนา +1 +1 0 0.67 ใช้ได้
0.67 ใช้ได้
อิสลาม พ.ศ. 2540 อิมามเป็นประธานของ 0.67
ผลการ
คณะกรรมการอสิ ลามประจามัสยิด IOC ประเมนิ
14 ตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนา 0.67 ใชไ้ ด้
0.67 ใชไ้ ด้
พทุ ธศักราช 2540 อมิ ามมหี นา้ ที่นาละหมาดอยา่ ง +1 +1 0 0.67 ใชไ้ ด้
0.67 ใชไ้ ด้
เดยี ว
15 ตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนา
พุทธศกั ราช 2540 เคาะฏบี มหี น้าท่ีอ่านคตุ บะฮว์ นั +1 +1 0
ศุกรเ์ ท่าน้ัน
16 ตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนา
พุทธศักราช 2540 บีลาลมีหน้าทเ่ี ชญิ ชวนในการ +1 +1 0
ปฏบิ ัติศาสนกจิ
ความรคู้ วามเข้าใจของคณะกรรมการ ผลการประเมนิ ของ
ขอ้ อสิ ลามประจามัสยดิ ต่อบทบาทในการ ผูเ้ ช่ียวชาญ
พัฒนาเยาวชนมสุ ลิมในเขตอาเภอ
ตากใบ จังหวดั นราธวิ าส คนที่ 1 คนที่ 2 คนท่ี 3
17 ตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนา
พุทธศักราช 2540 กรรมการมีหน้าที่ส่งเสริม +1 +1 0
การศึกษา
18 ตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนา
พุทธศักราช 2540 ไม่มีการระบุหน้าที่ของ +1 +1 0
กรรมการตอ่ เยาวชน
19 ตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนา
พุ ทธศักราช 2540 ไม่มีการระบุ ห น้าที่ ของ +1 +1 0
กรรมการในการแกป้ ัญหาของชมุ ชน
20 การไม่ปฏิบตั ติ ามพระราชบญั ญตั กิ ารบริหาร
องค์กรศาสนา พุทธศักราช 2540 ถือว่าผดิ ตาม +1 +1 0
กฎหมาย
143
ภาคผนวก ง
ค่า Reliability
144
คา่ Reliability ผลการทดลองใชแ้ บบสอบถาม(Try Out) จานวน 30 คน
รวมท้ังฉบบั เทา่ กบั .953 สามารถจาแนกเปน็ ด้าน รายข้อดงั น้ี
ตอนท่ี 1 บทบาทด้านศาสนา
ขอ้ บทบาทของคณะกรรมการอสิ ลามประจามสั ยดิ Reliability
ในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวดั นราธวิ าส
1 ท่านได้มกี ารจัดการศกึ ษาเรอ่ื งหลกั ปฏบิ ตั ใิ นภาพรวม .975
2 ทา่ นได้มีการจดั การศึกษาเรือ่ งความหมาย .974
ความสาคัญของซะฮาดะตยั น์และสงิ่ ท่ีทาให้ซะฮาดะฮฺเป็นโมฆะ
3 ทา่ นได้มีการติดตามตอ่ ความไม่เข้าใจในเรอื่ งซะฮาดะฮฺ .974
4 ท่านได้เผา้ ระวงั ต่อการเป็นมรุ ตดั ของสัปบรุ ุษ .974
5 ท่านไดม้ กี ารจดั การเรยี นการสอนในเรอื่ งความหมายของการละหมาด .974
6 ทา่ นได้มกี ารจัดการเรียนการสอนในความสาคญั ของการละหมาด .975
7 ทา่ นได้มีการติดตามบคุ คลทีไ่ ม่ปฏิบตั ิการละหมาดวนั ศกุ ร์ .974
8 ท่านได้มีการใหก้ าลงั ใจต่อผทู้ ี่ขยนั ละหมาด .976
9 ท่านได้มีจัดการศกึ ษาเร่ืองการถอื ศิลอด .974
10 ทา่ นได้มกี ารติดตามบุคคลที่ไม่ถอื ศิลอด .974
11 ท่านได้มีการตกั เตอื นบุคคลทไ่ี ม่ถือศิลอด .974
12 ท่านได้มีการจัดกิจกรรมละศลิ อดรว่ มกนั .974
13 ท่านได้มกี ารจัดการศึกษาเรื่องซะกาต .975
14 ทา่ นไดป้ ระชมุ กรรมการในการหาบุคคลทสี่ ามารถรับซะกาต .974
15 ทา่ นได้มีการแจกจา่ ยซะกาตสาหรับผทู้ ม่ี ีสิทธริ์ บั ซะกาตทั้งแปดประเภท .975
16 ท่านได้มีการประชาสัมพันธส์ รปุ ผ้ทู ม่ี สี ทิ ธริ์ บั ซะกาตท้งั แปดประเภท .974
17 ทา่ นได้มีการสง่ั สอนเรื่องการประกอบพิธีฮจั ญ์ .974
18 ท่านได้มีการจัดการเรยี นการสอนในเรอ่ื งหลกั ศรัทธาในภาพรวม .974
19 ทา่ นได้มีจดั การศึกษาเรอ่ื งการศรัทธาต่ออลั ลอฮ .974
20 ท่านได้มีจดั การศกึ ษาเรื่องการตง้ั ภาคีต่ออลั ลอฮและโทษ .974
21 ท่านได้มีการจดั การศึกษาเร่ืองการศรทั ธาตอ่ เราะสูล .974
22 ทา่ นได้มีการจดั การศกึ ษาเกย่ี วกับหะดษี นบมี ุหัมหมดั (ซ.ล.) .974
23 ทา่ นได้มีการจัดการศกึ ษาเรื่องการศรัทธาตอ่ มลาอิกะฮฺ .974
24 ท่านได้มีการจดั การศกึ ษาเรือ่ งการศรทั ธาตอ่ คัมภีร์ของอลั ลอฮ .974
25 ทา่ นได้มีการจัดการศกึ ษาเรื่องการศรัทธาต่อวันอาคเิ ราะฮฺ .974
145
ข้อ บทบาทของคณะกรรมการอสิ ลามประจามสั ยดิ Reliability
ในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวดั นราธวิ าส
.974
26 ท่านได้มีการจดั การศกึ ษาเรื่องการเตรียมตัวตอ่ วันอาคิเราะฮฺ .974
27 ทา่ นได้มีการจดั การศึกษาเรือ่ งการศรทั ธาต่อการกาหนดความดีและความช่วั จากอัลลอฮ .975
28 ท่านได้มีการจดั การศึกษาเร่อื งการยอมรับต่อการกาหนดความดแี ละความช่ัวจากอลั ลอฮ 974
29 ทา่ นได้มีการจัดการเรยี นการสอนเกย่ี วกับวชิ าจริยธรรม .974
30 ท่านได้มีการจัดกจิ กรรมอบรมคณุ ธรรม จริยธรรม .975
31 ท่านไดม้ กี ารตักเตือนเรอ่ื งคุณธรรม จริยธรรม .974
32 ท่านได้มีการสง่ เสริมใหเ้ ยาวชนมจี ติ อาสา .974
33 ทา่ นได้ยกย่องบุคคลทมี่ คี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม .974
34 ทา่ นไดม้ กี ารรณรงคใ์ นเรอ่ื งคุณธรรม จรยิ ธรรม .975
29 ท่านได้มีการจัดการเรยี นการสอนเก่ียวกับวชิ าจรยิ ธรรม .974
30 ทา่ นได้มีการจัดกิจกรรมอบรมคุณธรรม จริยธรรม .974
31 ทา่ นไดม้ ีการตักเตอื นเร่อื งคณุ ธรรม จรยิ ธรรม .974
32 ทา่ นได้มีการสง่ เสริมให้เยาวชนมจี ิตอาสา .974
33 ท่านได้ยกยอ่ งบุคคลทีม่ ีคณุ ธรรม จริยธรรม .975
34 ท่านไดม้ กี ารรณรงคใ์ นเรือ่ งคณุ ธรรม จริยธรรม .975
รวม Reliability ด้านศาสนา
ตอนที่ 2 บทบาทด้านการศึกษา Reliability
ข้อ บทบาทของคณะกรรมการอสิ ลามประจามสั ยดิ .939
ในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จงั หวัดนราธิวาส .944
.941
35 ทา่ นไดม้ ีการส่งเสริมการจัดการเรียนการสอนฟัรฏอู ีน(ตาดีกา) .941
36 ท่านได้มกี ารสง่ เสรมิ การจดั การเรียนการสอนในมสั ยิด .943
37 ท่านได้มีการจดั กจิ กรรมทดสอบการอ่านสเู ราะฮฺอลั ฟาติฮะห์ .941
38 ทา่ นได้มีการจดั กจิ กรรมการอา่ นรกู นู เกาวลยี (์ คาอ่าน)ในละหมาด .943
39 ทา่ นได้มีการจดั กจิ กรรมกริ ออาตี/อกิ รออฺและอื่นๆ .948
40 ท่านได้มีการจัดกจิ กรรมอา่ นอัลกุรอานหลังละหมาดฟรั ฏู .941
41 ท่านได้มีการจัดกิจกรรมอบรมกอ่ นแตง่ งาน
42 ท่านได้มีการจดั การศกึ ษาที่เป็นรายสปั ดาห์
43 ท่านได้มีการจัดการศึกษาทีเ่ ปน็ รายเดอื น
ข้อ บทบาทของคณะกรรมการอสิ ลามประจามสั ยดิ 146
ในการพฒั นาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จงั หวัดนราธิวาส
Reliability
44 ท่านได้มีการจดั การศึกษาที่เปน็ รายปี
.941
45 ท่านได้มีการจัดการบรรยายตามสถานการณ์ทีเ่ กดิ ขึ้นในโลก .944
.947
รวมค่า Reliability ด้านการศกึ ษา
ตอนที่ 3 บทบาทดา้ นกิจกรรม 147
ข้อ บทบาทของคณะกรรมการอสิ ลามประจามสั ยดิ Reliability
กับการสรา้ งเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส
.962
46 ท่านได้มกี ารจัดกจิ กรรมจิตอาสา .964
47 ทา่ นไดม้ กี ารสง่ เสริมใหเ้ ยาวชนเปน็ ผนู้ าละหมาดฟัรฏู .962
48 ท่านได้มกี ารสง่ เสริมใหเ้ ยาวชนอ่านคตุ บะห์วนั ศุกร์ .961
49 ทา่ นไดม้ ีการส่งเสรมิ ใหเ้ ยาวชนเป็นอมิ ามละหมาดตะรอเวยี ห์ .960
50 ทา่ นได้มีการจัดกจิ กรรมเฉพาะเยาวชนทเ่ี ปน็ รายสัปดาห์ .959
51 ท่านไดป้ ระชาสมั พันธ์กิจกรรมรายสปั ดาหข์ องเยาวชนในมสั ยดิ .960
52 ท่านได้มีการจัดกจิ กรรมเฉพาะเยาวชนทเ่ี ปน็ รายเดือน .960
53 ทา่ นได้ประชาสัมพนั ธก์ ิจกรรมรายเดอื นของเยาวชนในมัสยดิ .962
54 ท่านได้มีการจดั กจิ กรรมเฉพาะเยาวชนท่เี ปน็ รายปี .962
55 ท่านไดป้ ระชาสัมพนั ธก์ ิจกรรมรายปขี องเยาวชนในมสั ยดิ .962
56 ทา่ นได้มีการแนะนาและใหค้ าปรึกษากบั เยาวชน .961
57 ท่านได้มกี ารสนบั สนุนงบในการส่งเสริมกิจกรรมของเยาวชน .986
รวมคา่ Reliability ดา้ นกจิ กรรม
148
ภาคผนวก จ
แบบสอบถามและแบบทดสอบการวิจยั
149
เลขท่ีแบบสอบถาม
แบบสอบถามเพอ่ื การวิจยั
เร่ือง
บทบาทของคณะกรรมการอิสลามประจามสั ยิดในการพัฒนาเยาวชนมสุ ลมิ ในเขตอาเภอตากใบ จังหวดั
นราธิวาส
คาชแี้ จง
1. แบบสอบถามน้ีมีทั้งหมด 4 ตอน โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือศึกษาระดับบทบาทและความรู้ของ
คณะกรรมการอิสลามประจามสั ยิดในการพฒั นาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จงั หวัดนราธวิ าส
2. ขอความกรณุ าตอบใหค้ รบทกุ ตอน ตามสภาพความเป็นจริง
3. ข้อมลู ทง้ั หมดผวู้ ิจยั จะเก็บเปน็ ความลับ
แบบสอบถามตอนท่ี 1ข้อมลู ทว่ั ไป
√คาชี้แจง โปรดทาเคร่อื งหมาย ลงใน ( ) หน้าขอ้ ความทต่ี รงกับสถานภาพความเปน็ จรงิ
1. เพศ
( ) ชาย
( ) หญงิ
2. อายุ
( ) ไมเ่ กนิ 30 ปี
( ) 31- 40 ปี
( ) 41- 50 ปี
( ) 51 ปขี ้ึนไป
3. การศึกษาดา้ นสามญั
( ) ระดบั ต่าคือประถมศกึ ษา/มัธยมศึกษาตอนต้น
( ) ระดบั กลางคอื มัธยมตอนปลาย/ปวช/อนปุ ริญญา/ปวส.
( ) ระดับสูงคือปริญญาตรีขึ้นไป
4. การศึกษาดา้ นศาสนา
( ) ระดับตา่ คือตาดกี า/อบิ ตีดาอยี ์
( ) ระดบั กลางคือมุตาวัสสติ /ซานาวยี ์
( ) ระดบั สูงคือปริญญาตรีขน้ึ ไป
( ) สถาบนั ปอเนอะหรืออน่ื ๆ
5. ตาแหนง่ ที่ได้รับการแตง่ ต้งั
( ) อมิ าม ( ) เคาะฏบี
( ) บลี าล ( ) กรรมการ
150
6. ประสบการณ์ในการดารงตาแหน่ง
( ) น้อยกว่า 4 ปี ( ) 4 - 6 ปี
( ) 7 - 9 ปี ( ) 10 ปีขึ้นไป
แบบสอบถามตอนที่ 2 บทบาทด้านต่างๆของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดในการพัฒนา
เยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จงั หวดั นราธวิ าส
ระดับบทบาทของคณะกรรมการ สาหรบั
ขอ้ ที่ บทบาทของคณะกรรมการอิสลามประจา อิสลามประจามสั ยดิ ผ้วู จิ ัย
มัสยิด น้อย นอ้ ย ปาน มาก มาก
ทสี่ ดุ กลาง ทีส่ ุด
123 4 5
บทบาทดา้ นศาสนา
การส่งเสริมในเรื่องหลกั ปฏบิ ัติ(รูกนู อิสลาม)
1 ท่านได้มีการจัดการศกึ ษาเรอื่ งหลกั ปฏิบัติ
2 ท่านได้มีการจัดการศึกษาเรื่องความหมาย
ความสาคัญของซาฮาดาตัยน์และสิ่งที่ทาใหซ้ าฮา
ดะฮเ์ ปน็ โมฆะ
3 ท่านได้มีติดตามต่อความไม่เข้าใจในเร่ืองซาฮา
ดะฮ์
4 ทา่ นเผ้าระวงั ต่อการเปน็ มุรตัดของสัปบุรษุ
5 ท่านได้มีการจัดการเรียนการสอนในเรื่องของ
ความหมายของการละหมาด
6 ท่านได้มีการจัดการเรียนการสอนในเรื่องของ
ความสาคัญของการละหมาด
7 ท่านมีการติดตามบุคคลท่ีไม่ปฏิบัติการละหมาด
วนั ศุกร์
8 ทา่ นมีการให้กาลงั ใจตอ่ ผทู้ ข่ี ยันละหมาด
9 ทา่ นมีจดั การศกึ ษาเรอื่ งการถอื ศลิ อด
10 ท่านมกี ารตดิ ตามบุคคลทไี่ มถ่ ือศลิ อด
11 ทา่ นมกี ารตกั เตอื นบคุ คลท่ไี ม่ถอื ศิลอด
12 ทา่ นมีการจดั กจิ กรรมละศลิ อดร่วมกัน
13 ท่านมีการจดั การศึกษาเรื่องการจา่ ยซะกาต
14 ท่านได้ประชุมกับคณะกรรมการมัสยิดในการหา
151
บคุ คลที่มสี ทิ ธิ์รบั ซะกาต
15 ท่านได้มีการแจกจ่ายซากาตสาหรับผู้ที่มีสิทธ์ิรับ
ซะกาตท้ังแปดประเภท
16 ท่านได้มีการประชาสัมพันธ์สรุปผู้ที่มีสิทธ์ิรับซะ
กาตทง้ั แปดประเภท
17 ท่านได้มีการจัดการเรียนการสอนเรื่องการ
ประกอบพิธีฮจั ญ์
ระดบั บทบาทของคณะกรรมการ สาหรับ
ผู้วิจยั
ข้อที่ บทบาทของคณะกรรมการอสิ ลาม อิสลามประจามัสยดิ
ประจามัสยดิ น้อย นอ้ ย ปาน มาก มาก
ทส่ี ุด กลาง ที่สดุ
123 4 5
บทบาทด้านศาสนา
การส่งเสริมในเรอ่ื งหลักศรัทธา(รูกูนอีมาน)
18 ท่านมีการจัดการเรียนการสอนในเร่ืองหลัก
ศรัทธาในภาพรวม
19 ทา่ นมจี ัดการศกึ ษาเรื่องการศรัทธาต่ออลั ลอฮ
20 ทา่ นมีจดั การศึกษาเร่อื งการตั้งภาคตี อ่ อลั ลอฮ
และโทษ
21 ท่านมีการจัดการศึกษาเร่ืองการศรัทธาต่อ
เราะสลู
22 ท่านมีการจัดการศึกษาเก่ียวกับหะดีษนบี
มุหัมมดั (ซ.ล.)
23 ท่านมีการจัดการศึกษาเรื่องการศรัทธาต่อม
ลาอกิ ะฮ์
24 ท่านมีการจัดการศึกษาเร่ืองการศรัทธาต่อ
คาภรี ข์ องอลั ลอฮ
25 ทา่ นมีการจัดการศึกษาเร่ืองการศรัทธาต่อวัน
อาคิเราะฮ์
26 ท่านมีการจัดการศึกษาเรื่องการเตรียมตัวต่อ
วนั อาคิเราะฮ์
27 ท่านมีการจัดการศึกษาเร่ืองการศรัทธาต่อ
152
การกาหนดความดีและความช่ัวจากอลั ลอฮ
28 ท่านมีการจัดการศึกษาเรื่องการยอมรับต่อ
การกาหนดความดีและความช่ัวจากอัลลอฮ
1 หมายถึง ปฏบิ ตั ิน้อยทีส่ ดุ
2 หมายถึง ปฏิบตั ินอ้ ย
3 หมายถึง ปฏบิ ัตปิ านกลาง
4 หมายถงึ ปฏิบัตมิ าก
5 หมายถึง ปฏบิ ตั ิมากทสี่ ดุ
153
ระดบั บทบาทของคณะกรรมการ สาหรบั
ผ้วู ิจัย
ข้อที่ บทบาทของคณะกรรมการอิสลาม อสิ ลามประจามสั ยดิ
ประจามัสยดิ น้อย น้อย ปาน มาก มาก
ทส่ี ุด กลาง ท่สี ุด
123 4 5
บทบาทด้านศาสนา
การสง่ เสริมในเร่อื งหลักอิฮซาน
29 ทา่ นได้มีการจดั การเรยี นการสอนเก่ียวกบั วชิ า
จรยิ ธรรม
30 ท่านได้มีการจัดกิจกรรมอบรมคุณธรรม
จริยธรรม
31 ทา่ นมกี ารส่งั สอนในเรื่องคุณธรรม จริยธรรม
32 ท่านมีการส่งเสริมให้เยาวชนมจี ิตอาสา
33 ทา่ นไดย้ กย่องบุคคลท่มี ีคุณธรรม จริยธรรม
34 ท่านมกี ารรณรงคใ์ นเรอ่ื งคุณธรรม จริยธรรม
บทบาทด้านการศกึ ษา
การสง่ เสริมการศึกษาท่ีเป็นรายบุคคล
35 ท่านมีการส่งเสริมการจัดการเรียนการสอน
ฟรั ฏอู นี (ตาดกี า)
36 ท่านมีการส่งเสรมิ การจัดการเรียนการสอนใน
มัสยดิ
37 ทา่ นมีการจัดกิจกรรมทดสอบการอา่ นสูเราะฮ์
อัลฟาตฮิ ะฮ์และซูเราะฮ์ท่สี าคัญอ่นื
38 ท่านมีการจัดกิจกรรมการอ่านรูกูนเกาวลีย์
(คาอ่าน)ในละหมาด
39 ท่านมีการจัดกิจกรรมกิรออาตี/อิกรออฺและ
อื่นๆ
40 ท่านมีการจัดกิจกรรมอ่านอัลกุรอานหลัง
ละหมาดฟัรฏู
41 ท่านมีการจดั กิจกรรมอบรมก่อนแต่งงาน
1 หมายถึง ปฏิบัตนิ อ้ ยท่สี ดุ
2 หมายถึง ปฏบิ ตั นิ อ้ ย
154
3 หมายถึง ปฏบิ ตั ปิ านกลาง
4 หมายถงึ ปฏบิ ตั มิ าก
5 หมายถงึ ปฏิบัติมากทสี่ ุด
ระดับบทบาทของคณะกรรมการ สาหรบั
ผู้วิจัย
ข้อท่ี บทบาทของคณะกรรมการอิสลาม อสิ ลามประจามสั ยิด
ประจามสั ยดิ
นอ้ ย น้อย ปาน มาก มาก
ทส่ี ดุ กลาง ทีส่ ดุ
123 4 5
บทบาทดา้ นการศึกษา
การส่งเสรมิ การศึกษาทเี่ กดิ จากมสั ยิด
42 ท่านมีการจดั การศึกษาทเ่ี ปน็ รายสปั ดาห์
43 ทา่ นมีการจดั การศึกษาทเี่ ปน็ รายเดอื น
44 ท่านมีการจัดการศึกษาทเ่ี ปน็ รายปี
45 ท่านมีการจัดการบรรยายตามสถานการณ์ที่
เกิดขึ้นในโลก
บทบาทดา้ นกิจกรรม
การส่งเสริมกจิ กรรมเฉพาะเยาวชน
46 ทา่ นได้มีการจัดกิจกรรมจติ อาสา
47 ท่านได้มีการส่งเสริมให้เยาวชนเป็นผู้นา
ละหมาดฟรั ฏู
48 ท่านได้มีการส่งเสริมให้เยาวชนอ่านคุตบะฮ์
ศุกร์
49 ท่านได้มีการส่งเสริมให้เยาวชนเป็นอิมาม
ละหมาดตะรอเวียะห์
50 ท่านได้มีการจัดกิจกรรมเฉพาะเยาวชนที่เป็น
รายสปั ดาห์
51 ท่านได้มีการประชาสัมพันธ์กิจกรรมราย
สัปดาห์ของเยาวชนในมัสยดิ
52 ท่านได้มีการจัดกิจกรรมเฉพาะเยาวชนที่เป็น
รายเดอื น
53 ท่านได้มีการประชาสัมพนั ธก์ ิจกรรมรายเดอื น
ของเยาวชนในมัสยิด
155
54 ท่านได้มีการจัดกิจกรรมเฉพาะเยาวชนท่ีเป็น
รายปี
55 ท่านได้มีการประชาสัมพันธ์กิจกรรมรายปี
ของเยาวชนในมัสยดิ
56 ท่านได้มีการแนะนาและให้คาปรึกษากับ
เยาวชน
57 ท่านได้มีการสนับสนุนงบในการส่งเสริม
กิจกรรมของเยาวชน
แบบทดสอบตอนท่ี 3 ความรคู้ วามเข้าใจเกี่ยวกบั บทบาทของคณะกรรมการอิสลามประจามสั ยดิ ในการพฒั นา
เยาวชนมสุ ลมิ ในเขตอาเภอตากใบ จงั หวดั นราธวิ าส
คาชแ้ี จง โปรดทาเครือ่ งหมาย √ หน้าขอ้ ความท่ีเห็นว่าถกู และทาเคร่อื งหมาย x หน้าข้อความที่เหน็ ว่าผดิ
..............1. ตามหลักการอิสลามทุกคนท่มี ีบทบาทจะตอ้ งถูกสอบสวน
..............2. ตามหลกั การอสิ ลามทกุ ๆบทบาทข้ึนอยู่กับผนู้ า
..............3. ตามหลักการอสิ ลามบทบาทผู้นาในชุมชนเป็นแคฟ่ ัรฏกู ฟี ายะฮ์
..............4. ตามหลักการอิสลามผนู้ าต้องรบั รู้ในทกุ เร่อื งทีเ่ กิดขน้ึ ในชุมชน
..............5. ตามหลกั การอสิ ลามผู้นาต้องแก้ไขปัญหาทุกปัญหาทีเ่ กิดขึ้นในชมุ ชนตามความสามารถ
..............6. ตามหลกั การอิสลามผนู้ าต้องทราบทุกปญั หาทเี่ กิดข้ึนในชมุ ชน
..............7. ตามหลกั การอิสลามผู้นาต้องมีการตักเตอื นสปั บุรุษในสิง่ ทีไ่ ม่ดที เี่ กิดข้นึ อยา่ งสมา่ เสมอ
..............8. ผู้นาตอ้ งรบั ผิดชอบตอ่ ปญั หาท่ีเกดิ ขนึ้ ในชุมชน
..............9. ปัญหาในชุมชนมมี ากมายแต่ปญั หาการศึกษาถอื เป็นปัญหาหลัก
..............10. ปัญหาในชุมชนมมี ากมายแต่ปญั หาความไม่เขา้ ในในศาสนาถอื เป็นปญั หาหลัก
..............11. ปัญหาในชุมชนมมี ากมายแต่ปัญหาเยาวชนถอื เป็นปญั หาหลัก
..............12. การบริหารมัสยิดต้องยึดตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนา พทุ ธศกั ราช 2540 เป็นที่ตัง้
..............13. ตามพระราชบัญญัติการบรหิ ารองค์กรศาสนา พทุ ธศักราช 2540 อมิ ามเปน็ ประธาน
..............14. ตามพระราชบญั ญัตกิ ารบริหารองคก์ รศาสนา พทุ ธศักราช 2540 อมิ ามมหี น้าทีน่ าละหมาด
..............15. ตามพระราชบญั ญัติการบริหารองคก์ รศาสนา พทุ ธศกั ราช 2540 เคาะฏบี มหี น้าทีอ่ า่ นคตุ บะฮว์ นั ศกุ ร์
..............16. ตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนา พุทธศักราช 2540 บีลาลมีหน้าท่ีเชิญชวนในการปฏิบัติ
ศาสนกจิ
..............17. ตามพระราชบัญญตั กิ ารบริหารองคก์ รศาสนา พทุ ธศกั ราช 2540 กรรมการมหี น้าที่ส่งเสริมการศึกษา
..............18. ตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนา พุทธศักราช 2540 ไม่มีการระบุหน้าที่ของกรรมการต่อ
เยาวชน
..............19. ตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนา พุทธศักราช 2540 ไม่มีการระบุหน้าท่ีของกรรมการใน
การแก้ปัญหาของชมุ ชน
..............20. การไมป่ ฏบิ ตั ิตามพระราชบัญญัตกิ ารบรหิ ารองคก์ รศาสนา พุทธศกั ราช 2540 ถือวา่ ผดิ ตามกฎหมาย
156
แบบสอบถามตอนท่ี 4 ข้อเสนอแนะและความคดิ เหน็
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
ขอขอบคุณตอ่ การสละเวลาของทา่ นในการตอบแบบสอบถามและแบบทดสอบ
157
ภาคผนวก ฉ
แบบบันทกึ การสนทนากลุ่ม
158
แบบบนั ทึกการสนทนากลุม่ (focus groups)
เร่ือง บทบาทของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ
จังหวดั นราธวิ าส
ดาเนนิ การสนทนาเม่ือ วนั ท่ี........เดือน......................... พ.ศ.....................................
พิธีกร................................................... ผ้จู ดบนั ทกึ ....................................................
ผชู้ ว่ ยผูว้ จิ ยั ดาเนินการสนทนากลุม่ ............................................................................
คาชี้แจง แบบบันทึกการสนทนากลุ่มน้ีเป็นการศึกษาแนวทางการในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอ
ตากใบ จงั หวดั นราธิวาส
1. รายชื่อสมาชกิ ผเู้ ขา้ รว่ มสนทนา
ท่ี ชือ่ – สกุล ตาแหน่ง
1 นายซาฟีอี เจ๊ะเลาะ ประธานกรรมการอิสลามประจาจงั หวัดนราธวิ าส
2 นายนแิ วอาลี หะยีนเิ ลาะ รองประธานกรรมการอสิ ลามประจาจงั หวดั นราธวิ าส
3 นายตว่ นดอเลาะ ต่วนกะจิ รองประธานกรรมการอิสลามประจาจงั หวัดนราธิวาส
4 นายหะยอี บั ดุลรอซัก อาลี เลขานกุ ารกรรมการอสิ ลามประจาจังหวัดนราธิวาส
5 นายอับดุลอาซิซ เจ๊ะมามะ กรรมการอสิ ลามประจาจังหวัดนราธิวาส
6 นายบรอเฮง แวนาแว กรรมการอสิ ลามประจาจังหวัดนราธิวาส
7 นายแวอาแซ แวมามุ กรรมการอสิ ลามประจาจังหวัดนราธิวาส
8 นายอับดุลฮาฟิซ ซเี ซง็ กรรมการอสิ ลามประจาจงั หวดั นราธวิ าส
9 นายสุไฮมี มะเกะ กรรมการอิสลามประจาจังหวัดนราธิวาส
10 นายรสุ ดีย์ โดฮาร์ กรรมการอิสลามประจาจังหวดั นราธวิ าส
11 นายมูฮัมหมดั นอร์ สาและ รองประธานชมรมอมิ ่าม เคาะฏบี บลี าล อาเภอตากใบ
12 นายอบั ดลุ กอเดร์ สนโิ ช รองประธานชมรมอิม่าม เคาะฏีบ บลี าล อาเภอตากใบ
13 นายบือราเฮง อุเซง็ เลขานกุ ารชมรมอิมา่ ม เคาะฏบี บีลาล อาเภอตากใบ
14 นายสุไฮมิง ตะตนี าลาฮา เหรญั ญกิ ชมรมอมิ ่าม เคาะฏบี บลี าล อาเภอตากใบ
15 นายอับดุลรอศะ เสาะเล๊าะ หวั หน้าฝา่ ยวิชาการ
16 นายอับดลุ มาน๊ะ อเุ ซง็ หวั หน้าฝา่ ยกีฬาและเยาวชน
17 นายซารปี ี รอนิง หัวหน้าฝา่ ยประนีประนอม
18 นายยูโซะ๊ ดาโอะ หัวหน้าฝ่ายสวัสดิการ
19 นายมะลเู ดง็ สารสนี า หวั หน้าฝ่ายเศรษฐกจิ
20 นายอบั ดลุ ปาต้า แซยปู า หวั หน้าฝ่ายสมรส
159
ตอนที่ 2 แนวทางในการพฒั นาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส
1. ความสาคัญของเยาวชนในมมุ มองของผู้นาศาสนา
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ปัญหาเยาวชนมมี ากมายเช่น ปญั หาแรก เยาวชนไมใ่ ห้ความสาคญั กบั การปฏบิ ัติศาสนกจิ
ปญั หาที่สอง ความไม่เข้าใจในหลักศรทั ธาและยังมีการเข้าใจผิดเก่ียวกับการใช้ชวี ิตประจาวัน ปัญหาท่ี
สาม ไม่ปฏบิ ตั ิตามหลกั คาสอนของศาสนา ปญั หาท่สี ่ี การยุ่งเก่ียวกบั อบายมุข ปญั หาท่หี ้า เยาวชนไม่
สามารถเปน็ ผนู้ าได้และอะไรเป็นปัญหาหลักตอ่ เยาวชนตามมมุ มองของทา่ น
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. ปจั จยั ท่ีกอ่ ใหเ้ กิดปัญหา มาจากสาเหตุอะไร
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
160
4. แนวทางการแก้ปญั หา
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
5. บทบาทในการพฒั นาเยาวชนทไ่ี ด้ปฏบิ ัตมิ ามีอะไรบา้ งและผลงานที่มีความภมู ิใจบทบาทท่ี
ได้ปฏบิ ัติมากบั ปญั หาท่ีเกดิ ขึ้น
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6. ขอ้ เสนอเกีย่ วกับบทบาทในมมุ มองของท่านมอี ะไรบา้ ง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
161
7. ท่านทราบแนวอะไรบ้างท่ีสามารถพฒั นาเยาวชน
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
8. ทา่ นมแี นวทางการพฒั นาเยาวชนในรปู แบบใด
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
9. แนวการพัฒนาเยาวชนในรูปแบบใดทเ่ี ห็นสมควรท่ีจะนามาปฏบิ ตั ติ ่อเยาวชนตามมุมมอง
ของท่าน
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
162
10. แนวการพัฒนาเยาวชนในด้านศาสนาทีเ่ หน็ สมควรที่จะนามาปฏบิ ัตติ ่อเยาวชนตาม
มุมมองของทา่ น
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
11. แนวการพฒั นาเยาวชนในดา้ นการศึกษาที่เหน็ สมควรท่ีจะนามาปฏิบัติต่อเยาวชนตาม
มุมมองของท่าน
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
12. แนวการพัฒนาเยาวชนในดา้ นการจดั กิจกรรมทเ่ี ห็นสมควรทีจ่ ะนามาปฏิบัตติ อ่ เยาวชน
ตามมมุ มองของท่าน
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
13. แนวทางใดท่ีเกิดผลมากท่ีสุดตามมุมมองของท่าน
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
163
ตอนที่ 3 ขอ้ เสนอแนะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงช่อื ................................................ ผู้บันทกึ
(...........................................................)
164
ภาคผนวก ช
ข้อมลู เชงิ คุณภาพ
165
ขอ้ มลู เชงิ คณุ ภาพ (Focus Group)
เกย่ี วกบั แนวทางในการพฒั นาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวดั นราธิวาส
วันจันทร์ ที่ 12 เดอื นพฤศจิกายน พ.ศ. 2561
ณ หอ้ งประชุมสานกั งานคณะกรรมการอิสลามประจาจังหวดั นราธิวาส
ผทู้ รงคณุ วฒุ ิ จานวน 20 ทา่ น
ท่ี ช่อื – สกุล ตาแหน่ง
1 นายบรอเฮง แวนาแว กรรมการอสิ ลามประจาจงั หวดั นราธิวาส
2 นายมฮู มั หมัดนอร์ สาและ รองประธานชมรมอมิ ่าม เคาะฏีบ บลี าล อาเภอตากใบ
3 นายซาฟีอี เจะ๊ เลาะ ประธานกรรมการอสิ ลามประจาจังหวดั นราธวิ าส
4 นายหะยอี บั ดลุ รอซัก อาลี เลขานกุ ารกรรมการอิสลามประจาจังหวัดนราธิวาส
5 นายต่วนดอเลาะ ตว่ นกะจิ รองประธานกรรมการอสิ ลามประจาจังหวัดนราธวิ าส
6 นายอับดุลอาซซิ เจะ๊ มามะ กรรมการอิสลามประจาจงั หวัดนราธวิ าส
7 นายอับดลุ กอเดร์ สนิโช รองประธานชมรมอมิ ่าม เคาะฏบี บลี าล อาเภอตากใบ
8 นายนิแวอาลี หะยีนเิ ลาะ รองประธานกรรมการอิสลามประจาจงั หวัดนราธิวาส
9 นายบือราเฮง อุเซ็ง เลขานุการชมรมอิม่าม เคาะฏบี บลี าล อาเภอตากใบ
10 นายสไุ ฮมิง ตะตนี าลาฮา เหรัญญิกชมรมอิมา่ ม เคาะฏบี บีลาล อาเภอตากใบ
11 นายสุไฮมี มะเกะ กรรมการอสิ ลามประจาจังหวัดนราธิวาส
12 นายอบั ดุลปาตา้ แซยูปา หัวหนา้ ฝ่ายสมรส
13 นายแวอาแซ แวมามุ กรรมการอสิ ลามประจาจงั หวดั นราธิวาส
14 นายอบั ดลุ รอศะ เสาะเลา๊ ะ หัวหน้าฝา่ ยวิชาการ
15 นายอบั ดุลมาน๊ะ อเุ ซง็ หัวหนา้ ฝ่ายกีฬาและเยาวชน
16 นายอับดลุ ฮาฟิซ ซีเซง็ กรรมการอิสลามประจาจงั หวัดนราธิวาส
17 นายรสุ ดีย์ โดฮาร์ กรรมการอสิ ลามประจาจังหวัดนราธิวาส
18 นายซารีปี รอนิง หวั หน้าฝา่ ยประนีประนอม
19 นายยูโซะ๊ ดาโอะ หวั หนา้ ฝ่ายสวัสดกิ าร
20 นายมะลูเด็ง สารสีนา หัวหนา้ ฝ่ายเศรษฐกจิ
ขั้นตอนในการอภิปรายประเด็น เพ่ือกาหนดแนวทางในการพัฒนาเยาวชนในเขต
อาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาสดาเนินการโดยผู้วิจัยเปิดเวทีสนทนากลุ่มด้วยการอ่านสูเราะฮฺอัลฟาติ
ฮะฮฺและแนะนาผู้เข้าร่วมสนทนาหลังจากน้ันผู้วิจัยอธิบายความเป็นมา ความสาคัญในการวิจัย
166
ขอบเขตของการวิจัยและสรุปผลของการวิจัยท่ีได้เก็บข้อมูลจากแบบสอบถามหลังจา กน้ันก็อธิบาย
ขอ้ มูลในแบบสนทนากลุ่มท่ีผู้วจิ ัยแจกให้กบั ผู้รว่ มสนทนาและดาเนินการขอความคิดเห็นในแต่ละด้าน
โดยผลการสนทนากลุ่มมดี ังนี้
1.แนวทางในการพฒั นาเยาวชนดา้ นศาสนา
ผู้เข้าร่วมคนท่ี 1 ให้ความเห็นว่า “คณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดต้องจัดอบรม
ในเร่ืองของศาสนาเปน็ ระยะๆโดยเชิญวิทยากรจากภายนอกมาให้ความรู้เพ่ือสร้างบรรยากาศใหม่ๆต่อ
เยาวชนและสามารถสร้างความเข้าใจในหลักคาสอนของศาสนาต่อผู้เข้าอบรมเป็นอย่างมากซ่ึงในการ
อบรมนั้นทางคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดต้องมีคู่มือหรือหลักสูตรประกอบการอบรมที่ได้
เตรียมมาโดยเฉพาะคู่มือที่ทางคณะกรรมการอิสลามประจาจังหวัดได้จัดพิมพ์และแจกให้มัสยิดนามา
เป็นแนวทางในการอบรมหรือหลกั สูตรอ่นื ๆทีจ่ ะทาให้การอบรมน้นั บรรลตุ ามเป้าหมายท่ีไดว้ างไว้”
ผู้เขา้ รว่ มคนท่ี 2 ให้ความเห็นวา่ “คณะกรรมการอิสลามประจามัสยดิ ควรจัดคืนแห่ง
การบูรณะมัสยิดของเยาวชนท่ีเป็นรายเดือนเพ่ือให้เยาวชนมีความเข้าใจศาสนามากย่ิงข้ึนและเพื่อให้
เยาวชนสามารถสอบถามปัญหาในเรื่องศาสนาในรูปแบบท่ีเป็นกันเองและการจัดคืนแห่งการบูรณะ
มัสยิดที่มีชื่อเรียกอีกชื่อหน่ึงว่า อิมารอฮฺ มัสยิดซ่ึงเป็นรูปแบบหน่ึงที่มุสลิมได้ปฏิบัติมาแล้วในเดือน
เราะมะฏอนด้วยการเข้ามาในมัสยิดในเวลาก่อนละหมาดมัฆรบิ พร้อมกบั การปฏิบัติตามกาหนดการท่ี
ได้กาหนดไว้ซึ่งในกาหนดการน้ันจะเริ่มด้วยการบรรยาย การอ่านอัลกุรอาน การสนทนาในหลักคา
สอนของศาสนาในกลุ่มย่อยโดยมีพี่เล้ียงหรือคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดมาเป็นผู้ช่วยและจบ
ด้วยการฟังการนาศีฮะฮฺหลังละหมาดซุบฮีซึ่งการอิมารอฮฺ มัสยิดน้ันถือเป็นการต่อยอดรูปแบบที่
เกดิ ขึ้นในเดอื นเราะมะฏอนของทุกปี”
ผู้เข้าร่วมคนท่ี 3 ให้ความเห็นว่า “คณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดต้องให้เยาวชนมี
การเชิญชวนเยาวชนด้วยกันเข้ามัสยิดและเน้นให้เยาวชนปฏิบัติศาสนกิจได้อย่างสมบูรณ์ท่ีมัสยิด
เน่อื งจากการท่ีเยาวชนสามารถเข้ามัสยิดเพ่อื ปฏิบตั ิศาสนกจิ ถอื เป็นส่ิงท่ีมีความหมายยงิ่ ต่อชุมชนหน่ึง
ซึ่งทางมัสยิดก็ได้พยายามเชิญชวนอย่างสุดความสามารถแต่การตอบรับของเยาวชนมีน้อยเนื่องด้วย
การเชิญชวนจากบุคคลทตี่ า่ งวัย ตา่ งความคิดและการใช้ภาษาทีต่ ่างกนั จงึ เปน็ การดีถ้าการเชิญชวนนั้น
ได้ถูกปฏิบัติโดยเยาวชนทเี่ ป็นบุคคลในวัยเดียวกัน ความคิดคลา้ ยกันและภาษาท่ีใช้เหมือนกนั คงจะไม่
มกี ารปฏเิ สธต่อการเชิญชวนดงั กลา่ ว”
167
ผู้เข้าร่วมคนที่ 4 ให้ความเห็นว่า “ทางมัสยิดควรเอ้ือให้เยาวชนออกไปหาประสบการณ์
ข้างนอกในรูปแบบออกดะอฺวะฮฺในทุกเดือนโดยผ่านการสนับสนุนงบจากมัสยิดสาหรับบางคน การ
ออกไปหาประสบการณ์ในชุมชนอ่ืนของเยาวชนจากมัสยิดหน่ึงไปยังมัสยิดหน่ึง จากชุมชนหน่ึงไปอีก
ชุมชนหนึ่ง ถือเป็นประสบการณ์ใหม่ในการใช้ชีวิตและสร้างความรู้ใหม่ต่อเยาวชนซึ่งบางคร้ังการ
เปล่ียนแปลงน้ันจะเกิดข้ึนกับเยาวชนอย่างเป็นรูปธรรมโดยผ่านกระบวนการนั้นต้องมีกิจกรรมท่ีต้อง
ปฏบิ ัตริ ่วมกนั ตั้งแตก่ ารกาหนดกฎในการอยู่ร่วมกนั การแบ่งหน้าทท่ี จี่ ะต้องรับผิดชอบ การมอบหมาย
งานและการเรียนรู้ศาสนาพร้อมการศึกษาประวัติของบรรดานบี เศาะฮาบะฮฺ เพ่ือนาประสบการณ์
นน้ั ไปใช้ในการดาเนินชีวิต”
2.แนวทางการสร้างเยาวชนด้านการศกึ ษา
ผู้เข้าร่วมคนท่ี 5 ให้ความเห็นว่า “คณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดต้องก่อต้ัง
ชมรมเยาวชนที่มีโครงสรา้ งของชมรมต้ังแต่ประธาน รอง เลขา เหรญั ญิกพร้อมกับแต่งตั้งฝ่ายต่างๆใน
การแบ่งภาระงานท่ีต้องทาและฝ่ายท่ีสาคัญคือฝ่ายการจัดการศึกษาของเยาวชน การก่อตั้งชมรม
เยาวชนท่ีอยู่ภายใต้การกากับดูแลของมัสยิดเป็นเร่ืองที่ทางมัสยิดต้องให้ความสาคัญอย่างมาก
เนอื่ งจากบคุ คลเหล่าน้ันจะเป็นคนท่ีสามารถสานตอ่ กิจกรรมท่ีทางมัสยิดได้ปฏิบัตไิ วแ้ ละจะเป็นปัญหา
หลักของชุมชนถ้าบุคคลทไ่ี ด้มอบความหวงั ในการสานตอ่ ไมส่ ามารถให้ความหวงั ได้โดยเฉพาะกิจกรรม
ท่เี กี่ยวกับการศึกษาของเยาวชน การจัดการศึกษาของเยาวชนในมัสยิดต้องได้รับการดูแลจากเยาวชน
ด้วยกันซงึ่ เปน็ หนา้ ทีห่ น่งึ ของชมรมทไ่ี ดถ้ ูกแต่งตั้งและจะเป็นรูปแบบการศึกษาท่ีสามารถสอดคล้องกับ
ความต้องการของบคุ คลนนั้ ๆได”้
ผู้เข้าร่วมคนที่ 6 ให้ความเห็นว่า “คณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดต้องจัดสัปดาห์แห่ง
การเรียนรู้ของเยาวชนเพ่ือรับรู้ส่ิงท่ีสังคมมุสลิมกาลังเผชิญอยู่ การเรียนรู้ที่สม่าเสมอของเยาวชนเป็น
ส่ิงสาคัญท่ีมัสยิดต้องให้การสนับสนุนเนื่องจากการศึกษาน้ันถือเป็นสะพานเชื่อมระหว่างความเข้าใจ
ในหลักการของศาสนากับการนาไปปฏิบัติใช้ในชีวิตประจาวัน เมื่อเยาวชนไม่มีการศึกษาโดยปริยาย
เยาวชนจะไม่เข้าใจหลักคาสอนและจะส่งผลต่อการปฏิบัติในชีวติ ประจาวันที่ผิดหลักการอย่างส้ินเชิง
การจัดการการศึกษาท่ีเกิดขึ้นในมัสยิดท่ีไม่ได้วางกลุ่มเป้าหมายอย่างชัดเจนแต่เป็นการศึกษาใน
ภาพรวมบางครั้งไม่สามารถตอบสนองความต้องการของเยาวชนท่ีอยากจะศึกษาในประเด็นใหม่ๆ
ประเด็นที่กาลังเกิดขึ้นในโลกมุสลิมและประเด็นที่เยาวชนอยากเรียนรู้อย่างเจาะลึกกับสิ่งท่ีเกิดข้ึนใน
168
วัยของตน ดังน้ันการก่อต้ังชมรมก็สามารถสนองต่อความต้องการน้ันที่มีฝ่ายที่ดูแลการศึกษาของ
เยาวชนดาเนนิ การตามท่ีเยาวชนอยากไดต้ ามความต้องการ”
ผู้เข้าร่วมคนท่ี 7 ให้ความเห็นว่า “คณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดต้องจัดการศึกษา
ท่ีเป็นเรื่องๆ แบ่งเป็นหมวดหมู่พร้อมกับการสร้างความใกล้ชิดด้วยการกินอาหารร่วมกันบางม้ือ
การศึกษาท่ีเป็นหมวดหมู่ถือเป็นการศึกษาเฉพาะกิจท่ีไม่ต้องใช้เวลามากแต่สามารถสร้างความเข้าใจ
ในเร่อื งน้นั ๆได้อย่างดีโดยแบ่งเร่อื งที่ต้องการจะศกึ ษาเป็นหมวดหมูต่ ามความต้องการของเยาวชนหรือ
ตามสภาพปัญหาที่เกิดขนึ้ ในสังคมโดยเฉพาะในเร่ืองหลักปฏิบัตแิ ละหลักศรัทธาท่ียังมีเยาวชนบางคน
ที่ปฏิบัติไม่ถูกต้องและมีความเข้าใจผิดซ่ึงสามารถเปรียบเทียบรูปแบบการจัดการศึกษาท่ีเป็น
หมวดหมู่นนั้ เหมอื นการเรยี นพเิ ศษของเยาวชน
ผู้เข้าร่วมคนที่ 8 ให้ความเห็นว่า “คณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดควรเปิดช่องทาง
การศึกษาในช่องทางที่หลากหลายโดยเฉพาะช่องทางเทคโนโลยี ในเมื่อเยาวชนเป็นกลุ่มคนท่ีนา
เทคโนโลยีสมัยใหม่มาใช้ในการดาเนินชีวิตเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งเทคโนโลยีนั้นมีท้ังคุณประโยชน์และโทษ
การเปิดช่องทางการศึกษาในช่องทางเทคโนโลยีของคณะกรรมการอสิ ลามประจามสั ยิดก็เปน็ สง่ิ ท่ีดีอีก
รูปแบบหน่ึงทส่ี ามารถตอบคาถามของเยาวชนอยา่ งเรว็ โดยไม่ตอ้ งคานึงถึงเวลา สถานท่หี รือข้อคาถาม
ท่ีจะถามซึ่งบางครั้งการถามคาถามนั้นสามารถถามตรงประเด็นโดยไม่มีความรู้สึกอายหรือกลัวใน
คาถามท่ีออกมาพร้อมกับการสร้างความเข้าใจและสร้างการรับรู้ในสิ่งที่ถูกต้องตามหลักศาสนาอีก
ดว้ ย”
3.แนวทางในการพัฒนาเยาวชนด้านกิจกรรม
ผู้เข้าร่วมคนท่ี 9 ให้ความเห็นว่า “คณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดต้องให้มัสยิด
เป็นศูนย์กลางของชมุ ชนในทุกๆเรื่องโดยเฉพาะในเรือ่ งของกิจกรรม โดยปกตมิ ัสยิดเป็นสถานทีร่ วมตัว
กันของมุสลิมหรือเม่ือมีเร่ืองด่วนที่หน่วยงานต่างๆจะประชาสัมพันธ์ ซึ่งกิจกรรมเหล่าน้ันก็ได้
ดาเนินการเป็นเวลาอันยาวนาน จนทาให้ชุมชนนึกถึงมัสยิดโดยเฉพาะการประชาสัมพันธ์คนเสียชีวิต
ท่ีทางมัสยิดต้องประชาสัมพันธ์ให้ชุมชนทราบอย่างละเอียดโดยสามารถกล่าวได้ว่ามัสยิดเป็น
ศูนย์กลางในการประชาสัมพันธ์ ซึ่งการท่ีมัสยิดเป็นศูนย์กลางของการประชาสัมพันธ์ก็เป็นการง่ายใน
การที่จะทาให้มัสยิดเป็นศูนย์กลางของการจัดกิจกรรมมัสยิดเป็นศูนย์กลางของชุมชนถือเป็น
ศูนย์กลางของชมุ ชนทที่ ุกคนในชุมชนให้ความสาคัญ”
169
ผู้เข้าร่วมคนท่ี 10 ให้ความเห็นว่า “คณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดต้องสร้างความ
ใกล้ชิดและให้ความสาคัญต่อเยาวชนด้วยกิจกรรม การสร้างความใกล้ชิดและให้ความสาคัญต่อ
เยาวชนน้ันเป็นเรื่องท่ีสมควรตอ้ งได้รบั การตระหนักอย่างยิ่งจากผู้นาศาสนาโดยเฉพาะคณะกรรมการ
อิสลามประจามัสยิด ซ่ึงการสร้างความใกล้ชิดน้ันเป็นเร่ืองที่ทางมัสยิดต้องมีการประชุมในการวาง
รูปแบบหรือแนวทาง วัตถุประสงค์และเป้าหมายของเยาวชนอย่างชัดเจนและนามติการประชุมมา
ปฏบิ ัติในแนวทางเดียวกันตามที่ทกุ คนเห็นชอบโดยไมไ่ ด้มอบหมายความรบั ผิดชอบกับบุคคลใดบุคคล
หนึ่งแต่เป็นหน้าที่ของทุกคนท่ีเป็นคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดต้องปฏิบัติเช่นการสร้างความ
ใกล้ชิดด้วยกิจกรรมพูดคุย ถามทุกข์สุขและมอบความหวังต่อเยาวชน เมื่อการให้ความสาคัญของ
คณะกรรมการอิสลามประจามัสยดิ ต่อเยาวชนเกิดขึน้ โดยอตั โนมตั ิเยาวชนกจ็ ะมีความรู้สึกการมีคุณค่า
ของตนในสายตาสงั คมทกี่ าลงั มองอยูแ่ ละกาลงั มอบความหวังให้”
ผู้เข้าร่วมคนท่ี 11 ให้ความเห็นว่า “ความห่างเหินของเยาวชนกับมัสยิดที่ปรากฏใน
ชุมชนมุสลิมโดยภาพรวม การท่ีเยาวชนจะเข้ามัสยิดด้วยวัตถุประสงค์เพ่ือการปฏิบัติศาสนกิจมีน้อย
การท่ีจะมอบให้เยาวชนเป็นผู้นาละหมาด อ่านคุฏบะฮฺและอื่นๆก็เป็นไปได้ยาก ดังนั้นคณะกรรมการ
อิสลามประจามัสยิดต้องพยายามหากิจกรรมใหม่ๆท่ีสามารถสร้างความรู้สึกให้กับเยาวชนว่าตนเป็น
ส่วนหนึง่ ของชมุ ชนและเป็นความหวังของสังคม”
ผู้เข้าร่วมคนท่ี 12 ให้ความเห็นว่า “การจัดกิจกรรมพบปะครอบครัวในชุมชนคงจะ
เป็นกิจกรรมใหม่อีกกิจกรรมหน่ึงโดยให้ทุกครอบครัวมารวมตัวกันที่มัสยิด มีการเปิดพิธีด้วยการ
อ่านอัลกุรอานที่มาจากตัวแทนของครอบครัว เล่นเกมด้วยกัน ทานอาหารร่วมกัน บอกความรู้สึกถึง
กิจกรรมพบปะครอบครัว มอบรางวัลให้กับครอบครัวดีเด่นตามความเห็นชอบของผู้เข้าร่วมและ
ขอขอ้ เสนอแนะพรอ้ มกับเชิญผู้อาวโุ สในชุมชนเป็นผกู้ ลา่ วปดิ ”
ผเู้ ข้าร่วมคนท่ี 13 ให้ความเห็นว่า “รูปแบบการจัดกจิ กรรมเยี่ยมเยยี นผู้อาวโุ สในชุมชน
โดยท่ีเยาวชนได้เลือกบุคคลท่ีจะไปเยี่ยมเยียน แจ้งวนั เวลาให้ทราบ พาสิ่งของท่ีจะมอบ พบปะพูดคุย
ในประเด็นทเี่ ยาวชนตอ้ งการทราบและสุดทา้ ยขอคาแนะนาและมอบส่ิงของเพื่อเปน็ การขอบคณุ ”
ผเู้ ขา้ รว่ มคนท่ี 14 ให้ความเห็นว่า “รูปแบบการจัดกิจกรรมกีฬาสโี ดยเริม่ ด้วยการประชุม
คณะกรรมการอิสลามประจามัสยิด แต่งตั้งคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดให้เป็นหัวหน้าสี ร่าง
กาหนดการ แต่งตั้งคณะกรรมการในการจัดกิจกรรมกีฬาสี ประชาสัมพันธ์ให้ชุมชนทราบ แจ้งงบท่ี
170
ต้องใช้จ่าย ของบสนับสนุนงบจากผู้ที่มีจิตศรัทธาและดาเนินการกิจกรรม ซึ่งในกิจกรรมดังกล่าวจะ
มอบให้คณะกรรมการท่ีรบั ผิดชอบดแู ล”
หลังจากเสร็จสิ้นการนาเสนอแนวทางการสร้างเยาวชน ผู้วิจยั สรุปประเดน็ สาคัญใน
แต่ละด้านหลังจากนั้นผู้เข้าร่วมได้แสดงความคิดเห็นและเสนอข้อเสนอแนะอื่นๆและปิดการสนทนา
กลมุ่ ดว้ ยการอา่ นสูเราะฮฺ อลั อัศร
171
ภาคผนวก ซ
นพิ นธ์ต้นฉบับ
172
ช่ือวิทยานิพนธ์ นิพนธ์ต้นฉบบั
ผ้เู ขยี น บทบาทของคณะกรรมการอิสลามประจามสั ยดิ ในการพัฒนาเยาวชนมุสลิม
สาขาวิชา ในเขตอาเภอตากใบ จงั หวดั นราธิวาส
ปกี ารศึกษา นายมูหามะ แวนาซา
อิสลามศึกษา
2561
บทคดั ยอ่
การวิจัยคร้ังนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพ่ือศึกษาระดับความรู้ความเข้าใจของ
คณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส
(2) เพ่อื ศึกษาระดับบทบาทของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดในการพฒั นาเยาวชนในเขตอาเภอ
ตากใบ จงั หวดั นราธวิ าส (3) เพ่ือศกึ ษาแนวทางในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จงั หวัดนราธิวาส
กลุ่มตัวอย่างจะแบ่งออกเป็นสองกลุ่มคือกลุ่มตัวอย่าง ประกอบด้วยคณะกรรมการอิสลามประจา
จงั หวัดนราธิวาส จานวน 10 คน และคณะกรรมการชมรมอิมาม เคาะฏีบ บีลาลในเขตอาเภอตากใบ
จานวน10 คน และคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดในเขตพ้ืนท่ีอาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส
จานวน 230 คน โดยแบ่งการศึกษาออกเป็น 2 ข้ันตอน ข้ันตอนท่ี 1 เป็นการตอบแบบสอบถามเก่ียวกับ
บทบาทและความรู้ความเข้าใจของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิด ในการพัฒ นาเยาวชนในเขต
อาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาสและขั้นตอนที่ 2 เป็นการจัดสนทนากลุ่มโดยมีแบบบันทึกการประชุม
สนทนากลุ่มเป็นเคร่ืองมือและใช้สถิติ ในการวิจัยที่ประกอบด้วย ค่าความถ่ี ค่าร้อยละ ค่าเฉล่ียและ
ค่าเบ่ยี งเบนมาตรฐาน
ผลการวจิ ยั พบว่า
1) ระดับความรู้ความเข้าใจของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยดิ ในการพัฒนาเยาวชน
ในเขตอาเภอตากใบ จงั หวัดนราธิวาสอยู่ในระดบั มาก
2) ระดับบทบาทของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดในการพัฒนาเยาวชนในเขต
อาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาสอยู่ในระดับปานกลางโดยภาพรวม และรายด้านอยู่ในระดับดังนี้ คือ
ด้านศาสนาอยู่ในระดับ มาก ด้านการศึกษาอยู่ในระดับ มาก ส่วนระดับการจัดกิจกรรมอยู่ในระดับ
ปานกลาง
173
Thesis Title Role of Masjid Committee For Developing Muslim Youth in
Takbai Distric, Narathiwat Province
Author Mr.Mohammad Wainasa
Major Program Islamic Studies
Academic Year 2018
ABSTRACT
The objectives of the research were (1) to study the level of learning
and understanding of masjid committee for developing muslim youth in Takbai
Narathiwat province (2) to study the role of masjid committee for developing muslim
youth in Takbai Narathiwat province (3) to study approaches in developing muslim
youth in Takbai Narathiwat province.The study was divided into 2 steps. 1) survey
research step in which the questionnaire about the roles and learning Imam
developing muslim youth. 2) group discussion in which record form of group
discussion. The statistics used in the study were: frequency,percentage,average and
standard deviation.
The results
1) The level of learning and understanding of masjid committee for
developing muslim youth in Takbai Narathiwat province in “Very Much” level
2) The level of roles of masjid committee for developing muslim
youth in Takbai Narathiwat province in general were in the “Good” and in religion
were in the “Very Much” level. for islamic education were in the “Very Much” level
and for islamic activities were in the “Good” level
3) The are 3 approaches in developing the muslim youth in Takbai
Narathiwat province: such as training,meet up and sport day
174
1. บทนา
อิสลามเป็นศาสนาท่ีเอกองค์อัลลอฮ์ ได้ประทานลงมาเป็นเวลาอันช้านานพร้อม
กับการแต่งต้ังบรรดานบีในยุคๆน้ันในการบริหารจัดการโลกหรือเป็นเคาะลีฟะฮฺบนแผ่นดินน้ีและได้
วางแนวทางตับชีรและตันษีร16 ให้บรรดานบีเชิญชวนมนุษยชาติสู่สัจธรรมท่ีแท้จริงพร้อมกันน้ันยังมี
การประทานคาภีร์ในการเผยแพรส่ ัจธรรมในยคุ น้ันอีกด้วยและนบมี ฮุ มั มดั ได้ถกู ประทาน อัล
กุรอานซ่ึงในอัลกรุ อานนั้นมีการอธิบายถึงบทบาทท่ีสาคัญคือการเชิญชวนให้มนุษยชาติให้เคารพภักดี
ตอ่ อลั ลอฮ์
Ibn Kathīr, (1999,a.4 : 570) ได้กล่าวว่า “การเชิญชวนให้เคารพภักดีอัลลอฮ์
และหลีกห่างจากเจว็ดเร่ิมมีต้ังแต่มีการต้ังภาคีต่ออัลลอฮ์ ในสมัยนบีนุฮ ซึ่งเป็นเราะสูลคนแรก
บนพ้ืนแผน่ ดนิ นแี้ ละนบีมุฮมั มัด ก็ไดเ้ ชญิ ชวนบรรดามนษุ ย์และญนิ ในทกุ มมุ โลก”
การเชิญชวนของบรรดานบตี ้องใช้เวลาอนั ยาวนานและตอ้ งใช้วทิ ยปัญญาในการเชิญ
ชวนพร้อมทั้งต้องตระหนักถึงความรับผิดชอบท่ีจะต้องได้รับการสอบสวนจากอัลลอฮ์ ในโลกอะคี
เราะฮฺ
al-Qurṭubiy, (1964,a.10 : 259) ได้กล่าวว่า “หัวใจได้ถูกสอบสวนถึงความคิด
และความเช่ือ หูจะถูกสอบสวนถึงการฟัง ตาถูกสอบสวนถึงการเห็นและทุกส่วนของร่างกายจะถูก
สอบสวนจากอัลลอฮ์ ต่อหน้าทที่ ไ่ี ดป้ ฏิบตั ิมาบนโลกนใ้ี นวนั กิยามะฮฺ” ดังฮะดีษที่กลา่ วว่า
ความว่า จากอิบนุ อุมัร กล่าวว่า เราะสูลลุลอฮ กล่าวว่า “พวก
ท่านทุกคนล้วนเป็นผู้มีหน้าท่ีรับผิดชอบและต้องถูกสอบสวน
เกี่ยวกับหน้าท่ีท่ีอยู่ภายใต้การดูแลของตน ดังน้ันผู้นาเป็นผู้ที่มี
หน้าที่รับผิดชอบต่อผู้ตามและถูกสอบสวนเก่ียวกับหน้าที่ของเขา
ชายผู้หนึ่งมีหน้าที่รับผิดชอบในครอบครัวของเขาและต้องถูก
สอบสวนเก่ียวกับหน้าที่ของเขาและสตรีนั้นนางมีหนา้ ที่รับผิดชอบ
ในบ้านของสามีและบุตรและต้องถูกสอบสวนเกี่ยวกับหน้าท่ีของ
นาง คนรับใช้มีหนา้ ที่รับผิดชอบทรพั ยส์ มบัตรของเจา้ นายและต้อง
16 การแจ้งข่าวดีและข่าวรา้ ย
175
ถูกสอบสวนเก่ียวกับหน้าที่รับผิดชอบ ดังน้ันทกๆคนล้วนแต่มี
หนา้ ทรี่ บั ผิดชอบ...”
(Abu Dāwūd : 2928)17
al-Sa‘adiy, (2000 : 457) ได้กล่าวว่า “สาหรับบ่าวที่รู้ว่ามีการสอบสวนจากอัลลอฮ์
ในคาพูด การกระทาและพฤตกิ รรมต่างๆทม่ี าจากอวัยวะท่ีอัลลอฮ์ สร้างนนั้ ย่อมมกี ารเตรยี มคาตอบ
ดังน้ันควรใช้อวัยวะในการเป็นบ่าวของอัลลอฮ์ และมีความบริสุทธิ์ต่อพระองค์เท่านั้นพร้อมกับละ
ทิ้งสิ่งทอี่ ลั ลอฮ์ ไม่สนบั สนุน”
ดังนั้นการสร้างความตระหนักต่อหน้าที่จะเป็นบ่อเกิดของบทบาทกับทุกคนในเม่ือ
การสอบสวนจากอัลลอฮ์ เป็นเร่ืองที่มุสลิมไม่สามารถหลีกหนีได้ถึงเขาจะอยู่ในสถานะและสถานท่ี
ใดกต็ าม นบมี ฮุ ัมมัด ได้กล่าวในฮะดษี ที่มีรายงานจากกอบีบัรซะฮฺ อลั อสั ลามยี ์ ความวา่
จากอบีบัรซะฮฺ อัล อัสลามีย์กล่าวว่า เราะสูลลุลอฮ กล่าวว่า
“ในวันกิยามะฮฺน้ันก่อนท่ีเท้าทั้งสองของบ่าวของแต่ละคนจะ
เคลื่อนไหวเขาจะถกู ถามถงึ ส่ีประการ ประการทหี่ น่ึงเขาจะถูกถาม
เกี่ยวกับอายุขัยของเขาว่าเขาใช้มันไปอย่างไร ประการที่สอง
เก่ี ย ว กั บ ค ว า ม รู้ ข อ ง เข า ท่ี ได้ เรี ย น รู้ ม า ว่ า เข า น า ไป ก่ อ ให้ เกิ ด
ประโยชน์อย่างไร ประการท่ีสามเขาจะถูกถามเกี่ยวกับทรัพย์สินที่
เข าได้ ม าว่าได้ ม าจ าก ที่ ไห น เขาใช้ จ่าย ท างไห น แ ล ะ เพื่ ออะไร
ประการท่ีส่ีเขาจะถูกถามเก่ียวกับร่างกายของเขาว่าเขาใช้ไปใน
หนทางใด”
(al-Tirmidhiy : 2417) 18
al-‘Uthaimīn, (1957 : 300) ได้กล่าวว่า “การสอบสวนทุกอย่างบ่งบอกถึงความ
น่ากลัวของวนั กิยามะฮฺ ด้วยเหตุน้ันสาหรับผศู้ รทั ธาตอ้ งเกรงกลัวในวนั ทีย่ ่งิ ใหญ่นัน้ ”
ดังน้ันการสอบสวนของอัลลอฮ์ จะเกิดขึ้นในทุกกรณีและทุกรูปแบบไม่ว่าจะเป็น
หน้าท่ี การงาน ทรัพย์สิน ร่างกาย ความรู้ หรือแม้แต่บทบาททางสังคมก็ย่อมถูกสอบสวนจากอัลลอฮ์
17 อลั อัลบานยี ์ กล่าววา่ เป็นฮะดษี เศาะเหียฮฺ
18 อัล อัลบานีย์ กลา่ ววา่ เปน็ ฮะดษี เศาะเหียฮฺ
176
อย่างละเอียดถ่ถี ้วนและคณะกรรมการอสิ ลามประจามัสยิดก็ถอื วา่ ประชาชาตหิ นง่ึ ซึ่งมีหน้าที่ ท่ีตอ้ ง
รับผิดชอบและต้องได้รับการสอบสวนจากอัลลอฮ์ ต่อความรับผิดชอบน้ัน ไม่ว่าจะเป็นอิมาม
เคาะฏีบ บิลาลหรือแม้แต่คณะกรรมการท่านอื่นๆก็ตาม นอกจากการกาหนดบทบาทและหน้าท่ีใน
อัลกุรอานและอัลฮะดีษแล้วก็ยังได้มีการกาหนดหน้าที่ของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดใน
พระราชบัญญัตกิ ารบรหิ ารองค์กรศาสนาอิสลาม พ.ศ. 2540 ในการบรหิ ารงานมัสยดิ
หน้าทขี่ องคณะกรรมการอสิ ลามประจามสั ยิดถอื เป็นหน้าที่หนึง่ ทีส่ ามารถสรา้ งความ
เปลี่ยนแปลงของชุมชน โดยแบ่งบทบาทต่างๆตามโครงสร้างของแต่ละมัสยิดและกรอบงาน
ซึง่ โครงสร้างดังกล่าวคือ ประธาน รองประธาน เลขานุการ เหรัญญิก และฝา่ ยต่างๆและโดยปกติทาง
มัสยิดก็ได้แต่งตั้งฝ่ายท่ีดูแลเยาวชนไว้เพ่ือรับทราบปัญหาและหาทางแก้ปัญหาเป็นลาดับต่อไป
การดูแลเยาวชนของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดอาจจะมีความแตกต่างกันและหลากหลายแต่
ปัญหาของเยาวชนจะเหมือนกันจากการสังเกตสามารถสรุปปัญหาคือ ปัญหาแรก เยาวชนไม่ให้
ความสาคัญกับการปฏิบัติศาสนกิจ เช่น เยาวชนบางคนท่ีไม่ละหมาด ปัญหาที่สองความไม่เข้าใจใน
หลักศรัทธาและยังมีการเข้าใจผิดเกี่ยวกับการใช้ชีวิตประจาวัน อย่างเช่น การใช้ชีวิตครอบครัวตาม
หลกั ศาสนาท่ีถูกต้อง ปัญหาท่ีสามไม่ปฏิบัตติ ามหลักคาสอนของศาสนา เชน่ การถอื ศิลอด การจ่าย
ซะกาตและอ่ืนๆ ปัญหาที่ส่ีการยุ่งเกย่ี วกับอบายมุขและสุดท้ายคือปัญหาที่ห้า เยาวชนไม่สามารถเป็น
ผ้นู าได้ จากการสัมภาษณ์ผู้นาศาสนา บรอเฮง แวนาแว, (2016) พบว่าการเป็นผู้นาของเยาวชนเป็น
เร่ืองท่ีจาเป็นและต้องได้รับความสนใจจากคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดเป็นอย่างมากโดยใช้
มัสยิดเป็นฐานในการสร้างเยาวชน เพราะมัสยิดถือเป็นองค์ประกอบของมุสลิม Ahmad Yani,
(2000 : 2) ได้กล่าวว่า การมีมัสยิดของมุสลิม ก็เปรียบเสมือนน้าสาหรับปลา ซ่ึงหากปลาไม่มีน้าก็ไม่
สามารถดารงชีวิตอย่ไู ด้เฉกเช่นเดียวกันกับมุสลิมที่ขาดมัสยดิ และวินัย สะมะอุน, (1998 : 1) ได้กลา่ ว
ว่า มัสยิดไม่ได้มีความหมายเพียงสถานท่ีปฏิบัติศาสนาเท่าน้ัน แต่ตามประวัติ เป็นองค์การบริหาร
อิสลามโดยตรง โดยพร้อมเพรยี งด้วย การปฏิบัติศาสนา การปกครอง การเมือง การทูต การตัดสนิ คดี
ความและอื่นๆ
จากสภาพปัญหาของเยาวชนท่ีเกิดข้นึ ในสังคมและบทบาทท่ีคณะกรรมการอิสลาม
ประจามัสยิดควรปฏิบัติจึงเป็นผลให้ผู้วิจัยเห็นถึงความสาคัญในการศึกษาบทบาทของคณะกรรมการ
อิสลามประจามัสยิดกับการสร้างเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาสและสามารถเป็น
แนวทางหน่งึ ในการสร้างเยาวชนเปน็ ลาดบั ตอ่ ไป
177
2. วตั ถุประสงค์
2.1 เพื่อศึกษาระดับความรู้ความเข้าใจของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดต่อ
บทบาทในการพฒั นาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวัดนราธวิ าส
2.2 เพื่อศึกษาระดับบทบาทของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดในการพัฒนา
เยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จงั หวดั นราธิวาส
2.3 เพอื่ ศกึ ษาแนวทางในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวดั นราธวิ าส
3. ขอบเขต
3.1 ขอบเขตด้านเนอ้ื หา
ในการวิจัยครั้งนี้ผู้วิจัยมุ่งการศึกษาเก่ียวกับบทบาทของคณะกรรมการอิสลาม
ประจามัสยิดในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส เพื่อให้วิจัยคร้ังน้ีบรรลุ
วัตถปุ ระสงคผ์ ู้วจิ ยั ไดก้ าหนดเอกสารและงานวิจัยท่ีเก่ียวข้องดังนี้
3.1.1 บทบาทของผูน้ า
3.1.2 การสร้างเยาวชน
3.1.3 ความหมาย ความเป็นมาและคุณสมบัติของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิด
3.2 ขอบเขตด้านประชากรและกลมุ่ ตัวอยา่ ง
3.2.1.ประชากรที่ใช้ในการวิจัยบทบาทของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดใน
การพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาสคือเฉพาะคณะกรรมการอสิ ลามประจามสั ยิด
แต่ละมัสยิดจานวน 15 คน ซึ่งมีมัสยิดทั้งหมดจานวน 36 มัสยิดในพื้นท่ีอาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส
ที่ได้มีการจดทะเบียนกับสานักงานคณะกรรมการอิสลามประจาจังหวัดนราธิวาส ประกอบด้วย 8
ตาบล ได้แก่ ตาบลเจ๊ะเหจานวน 90 คน ตาบลศาลาใหม่จานวน 75 คน ตาบลไพรวันจานวน 90 คน
ตาบลบางขุนทองจานวน 15 คน ตาบลนานาคจานวน 60 คน ตาบลเกาะสะท้อนจานวน 90 คน
ตาบลโฆษติ จานวน 90 คนและตาบลพรอ่ นจานวน 30 คน รวมประชากรทงั้ หมด 540 คน
3.2.2.ส่วนกลุ่มตัวอย่างคือคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดในตาบลเจ๊ะเห ตาบล
เกาะสะท้อน ตาบลไพรวัน ตาบลโฆษิตในจานวนตาบลละ 38 คน ตาบลศาลาใหม่จานวน 32 คน
178
ตาบลนานาคจานวน 26 คน ตาบลพร่อนจานวน 13 คน ตาบลบางขุนทองจานวน 7 คน รวมกลุ่ม
ตวั อย่างท้ังหมด 230 คน
4. ความสาคญั และประโยชน์
4.1 สามารถนาระดับความรู้ความเข้าใจของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดมา
วิเคราะห์พรอ้ มกบั การพัฒนาต่อไป
4.2 สามารถนาผลของระดบั บทบาทจากคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดมาวเิ คราะห์
และศกึ ษาพรอ้ มด้วยการพฒั นาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวดั นราธิวาส
4.3 สามารถนาแนวทางการในการพัฒนาเยาวชนไปปฏิบัติใช้ในบริบทหรือเขตอาเภอ
อ่ืนๆ ในจังหวดั นราธวิ าส
5. วิธดี าเนินการวจิ ยั
การดาเนินการวิจัยครั้งนี้ ผู้วิจัยมุ่งศึกษาระดับบทบาท ความรู้ความเข้าใจของ
คณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาสและ
ศึกษาแนวทางการสร้างเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส ซ่ึงมีเน้ือหาและสาระสาคัญ
เก่ียวกับวิธีการดาเนินการวิจัยดังนี้โดยมีประชากรและกลุ่มตัวอย่างคือประชากรที่ใช้ในการศึกษา
ระดับบทบาท ความรู้ความเข้าใจและแนวทางในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวัด
นราธิวาสคือคณะกรรมการอิสลามประจามสั ยิดทไ่ี ดร้ บั การจดทะเบียนจานวน 36 มัสยดิ ใน 8 ตาบล
ในตาบลเจ๊ะเห อาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส โดยมีคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดท่ีเป็น
ประชากรรวมท้ังหมด 540 คน ส่วนกลุ่มตัวอย่างจะแบ่งออกเป็นสองกลุ่มคือ กลุ่มตัวอย่างด้านการ
วิจัยเชิงคุณภาพ คือคณะกรรมการอิสลามประจาจังหวดั นราธิวาส จานวน 10 คนและคณะกรรมการ
ชมรมอิมาม เคาะฏีบ บีลาลในเขตอาเภอตากใบจานวน10 คน สว่ นกลุ่มตวั อยา่ งดา้ นการวจิ ัยเชิงปริมาณ
ผ้วู ิจัยไดท้ าการเลือกคณะกรรมการอิสลามประจามสั ยดิ ในเขตพ้นื ท่ีอาเภอตากใบ จงั หวดั นราธิวาส
ดังน้ันกลุ่มตัวอย่างคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดในเขตอาเภอตากใบ จังหวัด
นราธิวาส ที่ผู้วิจัยนามาใช้มีจานวน 230 คนโดยแบ่งเป็นตาบลคือ ตาบลเจ๊ะเห ตาบลเกาะสะท้อน
ตาบลไพรวัน ตาบลโฆษิตในจานวนตาบลละ 38 คน ตาบลศาลาใหม่จานวน 32 คน ตาบลนานาค
จานวน 26 คน ตาบลพรอ่ นจานวน 13 คน ตาบลบางขุนทองจานวน 7 คน
179
6. ผลการวิจยั
การวิจัยเกี่ยวกับ บท บาท ของคณ ะกรรม การอิสลามประจามัสยิด ในการพั ฒ น า
เยาวชนในอาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส ผู้วิจัยดาเนินการวิเคราะห์ข้อมูลและเสนอผลการวเิ คราะห์
ขอ้ มลู ตามวตั ถุประสงค์ทีก่ าหนดดงั นี้
6.1 ผลการวเิ คราะหส์ ถานภาพผตู้ อบแบบสอบถาม
การวิเคราะห์ข้อมูลสถานภาพของผู้ตอบแบบสอบถามจาแนกตัวแปรแปร อายุ วุฒิ
การศึกษาประสบการณ์ของการเป็นคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิด พบว่า ผู้ตอบแบบสอบถาม
เป็นเพศชายทั้งหมด โดยส่วนใหญ่มีอายุระหว่าง 41 - 50 ปี ร้อยละ 46.5 รองลงมาอายุ 51 ปีขึ้นไป
ร้อยละ 26.1 ส่วนอายุ 31 - 40 ปี ร้อยละ 23.5 และอายุต่ากว่า 30 ปี ร้อยละ 3.9 มีวุฒิการศึกษา
ด้านสามัญส่วนใหญ่ในระดับมัธยมตอนปลาย/ปวช/อนุปริญญา ร้อยละ 61.3 รองลงมาในระดับ
ประถมศึกษา/มธั ยมศึกษาตอนต้น ร้อยละ 24.8 และในระดับปริญญาตรีขนึ้ ไป ร้อยละ 13.9 ส่วนวุฒิ
ทางการศึกษาด้านศาสนาส่วนใหญ่ในระดับมุตาวัสสิต/ซานาวีย์ ร้อยละ 47.4 รองลงมาคือสถาบัน
ปอเนาะหรืออื่นๆ ร้อยละ 27.4 ระดับปรญิ ญาตรีขึ้นไป รอ้ ยละ 18.7 และในระดับตาดกี าหรืออิบตีดาอีย์
ร้อยละ 6.5 มีตาแหน่งท่ีได้ดารงในคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิดส่วนใหญ่เป็นเคาะฎีบ ร้อยละ
34.3 รองลงมาคืออิมามร้อยละ 30 กรรมการในฝ่ายต่างๆ ร้อยละ 26.5 และตาแหน่งบิลาล ร้อยละ
9.1 มปี ระสบการณใ์ นการดารงตาแหน่งสว่ นใหญ่ 4 - 6 ปรี ้อยละ 36.1 น้อยกว่า 4 ปีและมากกวา่ 10
ปี รอ้ ยละ 24.3 และประสบการณ์ 7-9 ปี รอ้ ยละ 15.2
6.2 ผลการวิเคราะห์ระดับความรู้ความเข้าใจของคณะกรรมการอิสลามประจามัสยิด
ในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จงั หวดั นราธวิ าส
ผู้วิจัยเสนอสรุปผลการวิเคราะห์ระดับความเข้าใจของคณะกรรมการอิสลามประจา
มัสยิดในการพัฒนาเยาวชนในเขตอาเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส ผลการวิเคราะห์ระดับความเข้าใจ
พบว่า ผู้ตอบแบบทดสอบถามเป็นเพศชายท้ังหมด เม่ือพิจารณาเป็นรายข้อ ข้อท่ีตอบถูกทุกคนคือ
ตามหลักการอิสลามทุกคนที่มีบทบาทจะต้องถูกสอบสวน รองลงมาคือตามหลักการอิสลามผู้นาต้อง
ทราบทุกปญั หาท่ีเกิดข้ึนในชุมชน ร้อยละ 98.3 รองลงมาคอื ปญั หาในชุมชนมีมากมายแต่ปญั หาความ
ไม่เข้าในศาสนาถือเป็นปัญหาหลกั ร้อยละ 92.6 ส่วนข้อคาถามที่ตอบถกู น้อยท่ีสุดคอื ตามพระราชบัญญัติ
การบรหิ ารองค์กรศาสนา พุทธศกั ราช 2540 เคาะฏบี มหี น้าท่อี า่ นคุตบะห์วันศกุ รเ์ ท่านัน้ ร้อยละ 25.7