เอกสารการเตรียมประเมินรพ.สต.ติดดาว สสจ.ชัยภูมิ ฉบับ New Normal-13สค63

หวั ขอ้ ประเด็นการประเมิน รายการประเมนิ ว
ข้อสรุปร่ว

๓.๖ตเู้ ย็นเกบ็ ยาตามมาตรฐาน ๑. อุณหภูมขิ ณะตรวจ ๒-๘0Cและ -ควรอธบิ า

(ข้อละ ๑คะแนน) อณุ หภูมิช่องแช่แข็ง อยู่ระหวา่ ง -๑๕ถงึ - ความตระห
๒๕0C (เฉพาะตเู้ ยน็ เกบ็ วัคซนี )

๒. การจัดเก็บยาเป็นไปตามหลักวชิ าการ

๓. บนั ทึกอณุ หภูมสิ ม่าเสมอ เป็นปัจจบุ นั

๔. เทอร์โมมเิ ตอร์ได้มาตรฐาน มี

สติ๊กเกอรร์ ับรองผ่านการสอบเทยี บและ

ไม่หมดอายุ

๕. เก็บยาและวคั ซนี เป็นสดั ส่วนไมป่ ะปน

กนั และเปน็ ระเบียบเรียบร้อย

๖. ไมม่ อี าหารและเครื่องด่มื

๗. ฝาตู้เยน็ มีขวดน้าสีหรอื เตมิ เกลอื

หรอื ปดิ โฟม เพ่อื ควบคุมอุณหภูมิ
๓.๗ตู้เยน็ เกบ็ วคั ซีนตามมาตรฐา ๑. อณุ หภมู ขิ ณะตรวจ ๒-๘0Cและ

น อุณหภมู ิช่องแช่แข็ง อยรู่ ะหว่าง -๑๕ถงึ
-๒๕0C (เฉพาะตเู้ ย็นเกบ็ วคั ซนี )
(ข้อละ ๑คะแนน)

๒. การจัดเก็บยาเป็นไปตามหลกั วชิ าการ

๓. บนั ทกึ อณุ หภูมิสม่าเสมอ เป็นปัจจุบัน

๔. เทอร์โมมิเตอร์ได้มาตรฐาน มี

สต๊ิกเกอรร์ บั รองผ่านการสอบเทียบและ

ไม่หมดอายุ

๕. เกบ็ ยาและวัคซีนเปน็ สดั ส่วนไม่ปะปน

กนั และเป็นระเบียบเรยี บร้อย

๖. ไมม่ อี าหารและเครอ่ื งดม่ื

วตั ถุประสงคข์ องเกณฑ์/ เกณฑ์การใหค้ ะแนน หมายเหตุ
วมในการนาเกณฑ์ไปถา่ ยทอด

ายทาความเข้าใจมาตรฐาน -สามารถเก็บยาเย็นในตู้เย็นวคั ซนี ได้ แต่
หนกั และปฏบิ ตั ิตามเกณฑ์ ต้องไม่เปดิ ตู้เย็นบ่อยๆ และมีการ label
zoneชัดเจน

-บันทกึ อุณหภมู ติ ้งั แต่1ต.ค.61-วนั ตรวจ
ประเมนิ
-เทอรโ์ มมิเตอร์(ประเมินตามจรงิ )

-อาหาร เคร่ืองดืม่ (ประเมินตามจริง)

หนา้ 5

หวั ขอ้ ประเดน็ การประเมนิ รายการประเมิน ว
ขอ้ สรปุ รว่

๗. ฝาตเู้ ย็นมีขวดน้าสหี รือเตมิ เกลือ

หรือปิดโฟม เพ่อื ควบคมุ อณุ หภมู ิ

๔ การใช้ยาอยา่ งปลอดภยั และมีความสมเหตุผล

๔.๑มีการส่งมอบยาให้ผ้ปู ว่ ย ๑ .มกี ารส่งมอบยาทถ่ี กู ตอ้ งตาม -เพ่ือใหผ้ ู้ป

อยา่ งถูกต้องและเหมาะสม และ มาตรฐาน -รพ.สต.เรีย

มกี ารเฝา้ ระวังการเกิดอุบัตกิ ารณ์ ๒.ยาทีส่ ่งมอบมขี อ้ มลู ครบถ้วน ระบุ ส่วนขาดตา

ความคลาดเคลื่อนทางยา สถานท่บี ริการ ชื่อผปู้ ว่ ย วนั ท่ีจา่ ยยา

(Medication Error)เพอื่ ส่งเสรมิ ชอ่ื ยา วิธใี ช้ ข้อควรระวังในการใช้ยา

ความให้เกดิ ความปลอดภยั แกผ่ ู้ ๓ .มกี ารบนั ทกึ อุบตั กิ ารณค์ วาม

มารับบริการ คลาดเคล่อื นทางยา ( Medication

Error)

๔.มีแนวทางป้องกนั ความคลาดเคล่อื น

ทางยาใน รพ.สต.

๔.๒มีการจัดทาเครอ่ื งมือเพ่ือ ๑.ฉลากยาเปน็ ไปตามมาตรฐาน

สง่ เสริมการใชย้ าอยา่ งสมเหตผุ ล ๒.มฉี ลากเพอ่ื ส่งเสรมิ การใช้ยาอยา่ งสม

เพ่อื ให้ผปู้ ว่ ยได้รับยาถูกต้อง เหตผุ ลไดแ้ ก่ มีฉลากยาภาษาไทย และ มี

ปลอดภยั ฉลากยาเสรมิ

๓.มีฉลากช่วยในการใช้ยา

๔.มสี อื่ ส่งเสริมการใช้ยาท่ีปลอดภยั

๔.๓มีการสง่ เสรมิ การใชย้ าอย่าง ๑. มีแนวทางการใช้ยาปฏิชวี นะในโรคติดเช-อื้ -มแี นวทาง

สมเหตผุ ล ทางเดินหายใจ

๒. มีแนวทางการใช้ยาปฏชิ วี นะในโรคทอ้ งรว่ ง

เฉียบพลนั

๓. มีแนวทากงารใชย้ าปฏชิ ีวนะในบาดแผลสด

วตั ถปุ ระสงคข์ องเกณฑ์/ เกณฑก์ ารให้คะแนน หมายเหตุ
วมในการนาเกณฑไ์ ปถ่ายทอด

ปว่ ยปลอดภยั จากการใช้ยา -เปน็ ข้อมลู จากสว่ นกลาง ทมี พ่ีเลยี้ ง

ยนรูก้ ารบันทกึ รายงานเตมิ เตม็

ามศักยภาพ -ประเมนิ ใหค้ ะแนน แตต่ ้องมขี อ้ มุลครบ

-ME (ประเมนิ ตามจรงิ )

-แนวทางME (ประเมนิ ตามจรงิ )

-ฉลากมาตรฐานสามารถทาการบ้านเพิ่ม
ได้
-ฉลากเสริม ถ้ารพ.สต.ไม่มี สามารถไปทา
มาเพ่มิ ได้ อยา่ งนอ้ ย 3 รายการบังคบั ให้มี
-ฉลากช่วยอยา่ งนอ้ ย 3 รายการ

งและการใช้ประโยชนอ์ ยา่ งเข้าใจ -แนวทางตา่ งๆ เป็นข้อมูลจากสว่ นกลาง
ทีมพ่ีเล้ยี ง

หนา้ 6

หวั ขอ้ ประเดน็ การประเมนิ รายการประเมิน ว
ข้อสรุปรว่

จากอุบตั เิ หตุ
๔. ร้อยละของการใชย้ าปฏชิ ีวนะในโรคตดิ เชือ้
ทาง เดนิ หายใจไมเ่ กินร้อย2ล0ะ
๕. ร้อยละของการใชป้ ฏิชีวนะในโรคในโรค
ทอ้ งร่วงเฉียบพลัน ไมเ่ กนิ ร้อย2ล0ะ
๖. แนวทางการใช้ยาในกลุ่มโNรCคD
๗. มีแนวทางการเฝา้ ระวังการใช้ยาในหญงิ
ต้ังครรภ์ หญิงให้นมบตุ ร
๘ .มีแนวทางการเฝา้ ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยไต
เร้ือรงั ระดับ3ขนึ้ ไปกับการใช้ยNาSAIDs
๙มีแนวทางการเฝ้าระวังการใกชลย้ มุ่าNSAIDs
ซ้าซ้อน

๔.๔มกี ารติดตามการใช้ยาและ ๑.มีการกาหนดกลมุ่ เปา้ หมายในการ -

ผลติ ภณั ฑส์ ขุ ภาพของผ้ปู ่วยโรค ติดตามการใช้ยาและผลติ ภัณฑส์ ุขภาพ

เรอื้ รงั ทบ่ี ้าน โรคเรื้อรงั ของผูป้ ่วย

๒.มกี ารตดิ ตามเยย่ี มหรือการให้

คาปรกึ ษาทางโทรศพั ทห์ รอื ทางไลนแ์ ละ

แนะนาการใช้ยาโรคเรอื้ รงั และ

ผลิตภณั ฑ์สุขภาพตอ่ เนื่องทีบ่ า้ นโดย

เภสัชกร

๓.มีการบันทกึ ข้อมูลการเยยี่ มบา้ นผู้ป่วย

ใน Family folder หรือ วิธกี ารอื่นใด

คะแนนรวม -

วตั ถุประสงค์ของเกณฑ์/ เกณฑ์การใหค้ ะแนน หมายเหตุ
วมในการนาเกณฑ์ไปถา่ ยทอด

-ร้อยละของRDU เปน็ ขอ้ มลู จาก
HDC(ประเมินตามจริง)

-ผู้ป่วยไตเรอื้ รงั ระดบั3(ประเมินตามจริง)

-การใชย้ กาลุ่มNSAIDs ซา้ ซอ้ น
(ประเมนิ ตามจรงิ )

-การกาหนดกลมุ่ เปา้ หมาย
(ประเมินตามจริง)

-การใหค้ าปรกึ ษา(ประเมินตามจรงิ ) ถ้ามี
ภาพถ่ายมาแสดง ให้ ๑ คะแนน

หนา้ 7

๔.๖.๒ งานคุ้มครองผูบ้ ริโภคด้านสขุ ภาพ (คบส.)

หัวข้อ ประเด็นการประเมิน รายการประเมิน วัต
ข้อสรปุ รว่
(จากการ

๑ งานคุ้มครองผบู้ ริโภค

๑.๑การบรหิ ารจัดการงาน ๑. มีคณะทางานคมุ้ ครองผบู้ ริโภคระดบั -บรู ณาการ
ค้มุ ครองผ้บู รโิ ภคระดับอาเภอ อาเภอ อาเภอ ตาม
โดยการมสี ว่ นรว่ มของเภสัชกร ๒. มีแผนการปฏิบตั ิการและแผน
รพ.แม่ขา่ ยร่วมกับโรงพยาบาล ดาเนินการมีการออกปฏิบตั ิงานจริง
ส่งเสริมสขุ ภาพตาบล ๓. มกี ารวางแผนขบั เคลอ่ื นงาน คบส. - คบส. 5 เ
โดยการมสี ว่ นรว่ มของภาคีเครือข่าย วตั ถอุ นั ตรา
๑.๒มกี ารดาเนนิ การตรวจสอบ ๔. มกี ารติดตามประเมนิ ผล และการคืนข้อมลู
เฝ้าระวงั อาหารสด อาหารแปร งาน คบส ใหค้ ณะกรรมการประสานงาน
รูป ในรา้ นค้า รา้ นชา ตลาดนัด สาธารณสขุ ระดบั อาเภอ
รถขายอาหารสด
๑. มีการดาเนนิ การตรวจสอบเฝา้ ระวงั อาหา-รสสาดมารถใช
อาหารแปรรูป โดยชุดทดสอบอย่างง่าย
๒. ใหค้ วามรู้หรือคาแนะนากบั ผปู้ ระกอบการ
รา้ นค้า รา้ นชา รถขายอาหารสด
๓.มกี ารแกไ้ ขปญั หาอยา่ งน้อย 1 ประเด็น
ปญั หา เช่นตรวจสอบเชงิ รุก ทาประชาคมแกไ้ ข
ปญั หา, จัดโครงการอบรม
๔. มกี ารมีสว่ นร่วมของภาคีเครือขา่ ย เช่น,อสม
ผปู้ ระกอบกา,รคร/ู นักเรียน อย. น้อย

ตถุประสงค์ของเกณฑ์/ เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน หมายเหตุ
วมในการนาเกณฑ์ไปถา่ ยทอด (จากการประชุมระดบั จงั หวัดครั้งที่ ๒)
รประชมุ ระดับจงั หวดั ครั้งท่ี ๑)

รกบั คณะกรรมการPTCระดับ -เชือ่ มโยงกบั คณะกรรมการPTCระดับ
มบรบิ ทของพน้ื ท่ี อาเภอ
-แผนการปฏบิ ัติการ(ประเมินตามจรงิ )

เรื่อง ยา อาหาร เครอื่ งสาอาง -ประเมินตามจรงิ
ายในครวั เรือน และการโฆษณา

-ประเมนิ ตามจริง

ช้ผลตรวจจากmobile unit ได้ -ประเมินตามจรงิ สามารถทางานรว่ มกบั ใคร
กไ็ ด้
-แค่ตรวจ+ใหค้ วามรู้ ก็ได้ ๑ คะแนน

-ประเมินตามจรงิ

-ประเมนิ ตามจรงิ

หนา้ 8

๑.๓รา้ นค้า/รา้ นชา และบ้าน ๑.ไม่พบผลิตภัณฑ์ผิดกฎหมาย ทง้ั รา้ นค้า/รา้-เนปน็ การวดั

ผู้ปว่ ยโรคเรอ้ื รัง ไมพ่ บผลติ ภณั ฑ์ ชา -บ้าน1 รา้ น

สุขภาพ ผดิ กฎหมาย ๒.ไม่พบยากลมุ่ เสย่ี งที่บา้ นผู้ปว่ ยโรคเรอื้ รงั

๓.ไม่พบผลติ ภัณฑผ์ ดิ กฎหมายท่ีบ้านผ้ปู ่วย

โรคเร้อื รงั

๑.๔ผู้จาหน่ายในร้านคา้ รา้ นชา ๑.ผจู้ าหน่ายในรา้ นค้า ร้านชามอี งคค์ วามรู้ดา้ น

มอี งคค์ วามรู้ด้านผลติ ภัณฑ์ ผลิตภณั ฑ์ สขุ ภาพคร๓บขอ้

สขุ ภาพ ๒.ผู้ป่วยโรคเรอ้ื รังมีความรเู้ กี่ยวกบั ยากลมุ่ เส่ียง

และผลิตภัณฑส์ ขุ ภาพผดิ กฎหมาย

๑.๕มกี ารพฒั นาศักยภาพ ๑.มีการจดั อบรมให้แกก่ ลมุ่ เปา้ หมาย๔ -กลุม่ ใดกล่มุ

ผู้บริโภค เชน่ อสม. คร/ู นกั เรยี น กลุ่มไดแ้ ก่

อย.นอ้ ย ผ้ปู ระกอบการรา้ นค้า ๑.๑ นกั เรียน

แผงลอยจาหน่ายอาหาร ผปู้ ว่ ย ๑.๒ผูป้ ระกอบการ

โรคเรื้อรงั เครอื ข่ายเจ้าหนา้ ท่ีที่ ๑.๓ผู้ปว่ ยโรคเร้อื รงั

ปฏบิ ตั ิงานคุ้มครองผูบ้ รโิ ภคใน ๑.๔เครอื ขา่ ย คบส

ระดับอาเภอ

๑.๖เครอื ขา่ ยคุ้มครองผบู้ ริโภคใน ๑.มโี ครงการหรอื กจิ กรรมเชิงรุก เพ่ือ -โครงการห

พื้นที่ มสี ว่ นรว่ มในการแกไ้ ข แก้ไขปญั หาด้าน คบส.ในพน้ื ท่จี านวน ๒ ร่วมกบั เคร

ปัญหาด้านการคุ้มครองผบู้ ริโภค กลมุ่ ขน้ึ ไป สอดคลอ้ งก

ทีส่ อดคลอ้ งกับ OTOP ๒.มีการมีส่วนร่วมของเครอื ข่ายค้มุ ครอง

ผู้บริโภค

๓.ประเด็นการแกไ้ ขปญั หาสอดคล้องกับ

OTOP

คะแนนรวม

หมายเหตุ : 1. ขอ้ ท่ีเปน็ The Must จะทาเปน็ Highlight สีเหลอื ง

2. สว่ นขอ้ อน่ื ๆ หมายถงึ ต้องทาแตส่ ่วนใหญ่สามารถเสนอเป

ดผลลพั ธ์จากการทางาน -ประเมนิ ตามจริง
นชา1 เหมอื นเดิม
-ประเมินตามจริง
-ประเมนิ ตามจริง รายละเอียดตาม
แบบบนั ทกึ การ
-ถ้าไมล่ งพนื้ ท่ี จะไมใ่ ห้คะแนน สุม่ ตรวจร้านค้า
แนบท้าย
มหนึ่งใน ๔กลุ่ม ก็ได้
พิจารณา
หลกั ฐานปีงบ
ปัจจบุ ันและ
ปีงบท่ีผา่ นมา

หรอื กิจกรรมเชงิ รกุ เพ่อื แกป้ ญั หา พจิ ารณา
รอื ข่ายหรือรว่ มกับ จนท. ให้ หลักฐานปงี บ
กบั OTOP ปจั จบุ นั และปงี บ
ท่ผี ่านมา

๑๗

ปน็ ไฟลเ์ อกสาร

หนา้ 9

The must หมวด 4

1. OTOP ชัดเจน สอดคลอ้ งปัญหาพ้ืนที่
- นาํ เสนอใหเ้ ห็นภาพของกระบวนการทํางานตามเกณฑ์ (หลกั ฐานเชงิ ประจกั ษ)์
- ยกตวั อยา่ ง 1 case แสดงถงึ การดูแลแบบเวชศาสตร์

2. นวัตกรรม ให้สอดคล้องกบั OTOP วดั /ประเมนิ ผลได้

สรุปแนวทางการเยี่ยมประเมิน รพ.
ผา นระบบ VDO

(ขอ 4.6 การจดั บริการเภสัชกรรม
วันศกุ ร ที่ 7 สิงหาคม 256

ณ หองประชมุ เตชะธมั โม ชน้ั ๓ ส

.สต. ตดิ ดาว จังหวัดชยั ภูมิ ป 2563
O Conference
ม RDU และงานคุม ครองผูบรโิ ภค)
63 เวลา 13.30 - 16.30 น.
สาํ นกั งานสาธารณสุขจังหวัดชัยภมู ิ



ไฟลเ อกสารตา งๆ ของ
รพ.สต. ติดดาว จงั หวัดชัยภมู ิ ป 2563
(ขอ 4.6 การจดั บรกิ ารเภสัชกรรม RDU

และงานคุมครองผบู ริโภค)

เกณฑการค

คดิ คะแนน

เกณฑการค

คดิ คะแนน

รปู แบบการเย่ยี มประเมนิ รพ.สต. ตดิ ดาว ป2

2563

เทคนคิ การต้งั คําถาม/ขอสงสยั



หวั ขอ ท่ีเปน THE MUST รพ.สต. ติดดาว ป2

1. ขอ ทเ่ี ปน The Must จะทาํ เปน H

2. สว นขอ อืน่ ๆ หมายถึง ตองทําแตส ว นใหญ

*** เอกสาร อยูใน QR CODE

2563

Highlight สีเหลือง

ญสามารถเสนอเปน ไฟลเ อกสาร

E ชือ่ สรปุ THE MUST ***

ขอ เสนอเพิ่มเติมเพอ่ื ใชป ระเมนิ รพ.สต. ติดดาว
1. ใหแ ตละพนื้ ทีส่ งแบบประเมินตัวเองพรอมกับ
รูปภาพในแตละหวั ขอ และแตล ะขอ ทพี่ จิ ารณา
2. ในวันท่ีนําเสนออยากใหพจิ ารณาหวั ขอ วา เข
ผูบรโิ ภค (คบส) เอาลงิ คอยางไรใหเ ปนอันหนึ่ง

ป2 563
บแนบไฟลอาจจะเปน ไฟลขอ มลู หรือไฟล
ามาอยา งละเอยี ด กอ นที่จะนาํ เสนอ
ขาทาํ ระบบยา RDU และงานคมุ ครอง
งอันเดยี วกันกับงาน OTOP ของรพ. สต

4-คู่มอื รพ.สต.ติดดาว(ฉบบั ใหพ้ ้ืนท่ีศึกษา)

ฉบบั สำหรับใหพ้ น้ื ท่นี ำไปศกึ ษา

ฉบบั สำหรบั ใหพ้ ื้นท่นี ำไปศกึ ษา

ค่มู อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 ก

คานา
ระบบสุขภาพของประเทศไทยขยายการเข้าถึงบริการสุขภาพ โดยมีการสร้างสถานีอนามัย
ครอบคลุมในทุกพื้นที่ท่ัวประเทศ ในปี 2551 ยกระดับสถานีอนามัยเป็นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล
(รพ.สต.) และพัฒนาเครือข่ายการส่งต่อในทุกระดับอย่างมีประสิทธิภาพ เช่ือมโยงกันท้ังภาครัฐและเอกชน
เพื่อให้ระบบหลักประกันสุขภาพมีคุณภาพอย่างเพียงพอทั่วถึง มีทางเลือกหลากหลายรูปแบบ และครอบคลุม
ได้ถึงการรักษาพยาบาลในสถานพยาบาลเอกชนทเ่ี ข้ารว่ มโครงการ
กระทรวงสาธารณสุขกาหนดยุทธศาสตร์พัฒนาความเป็นเลิศใน 4 ด้าน (PP&P, Service,
People, Governance) และจากคารับรองการปฏิบัติราชการของปลัดกระทรวงสาธารณสุขกับรัฐมนตรีว่าการ
กระทรวงสาธารณสุข (Performance Agreement: PA) ปี 2563 ในส่วนของระบบปฐมภูมิ (Primary Care)
ได้ผนวก 3 ประเด็นหลัก คือ การพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอาเภอ (พชอ.) การพัฒนาระบบการแพทย์ปฐมภูมิ :
คลินิกหมอครอบครัว ท้ังประเภท หน่วยบริการปฐมภูมิ (Primary Care Unit) และเครือข่ายหน่วยบริการปฐมภูมิ
(Network of Primary Care Unit) และ การพัฒนาระบบธรรมาภิบาลและองค์กรคุณภาพ : รพ.สต.ติดดาว การ
พัฒนาคุณภาพ รพ.สต. เป็นประเด็นสาคัญในยุทธศาสตร์ท่ี 4 แผนยุทธศาสตร์บริหารเป็นเลิศด้วยธรรมาภิบาล
(Governance Excellence) หนังสือเล่มนี้ถูกจัดทาขึ้นเพื่อเป็นคู่มือให้บุคลากรสาธารณสุขนาไปใช้ประโยชน์ใน
การพัฒนาคุณภาพ รพ.สต. ตามเกณฑ์คุณภาพ รพ.สต.ติดดาว ซึ่งเนื้อหาหลักประกอบด้วยเกณฑ์คุณภาพ
รพ.สต.ตดิ ดาว แนวทางการพัฒนาและการประเมินคณุ ภาพ รพ.สต. ปี 2563
หวังเป็นอย่างยิ่งว่าคู่มือแนวทางการพัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว
(รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 เล่มน้ีจะเป็นประโยชน์แก่ผู้อ่านท่ีเป็นเจ้าหน้าท่ีสาธารณสุข เพ่ือให้การบริการ
ปฐมภูมิมีคณุ ภาพมาตรฐาน และเปน็ พืน้ ฐานสกู่ ารพัฒนาคุณภาพอื่นๆตอ่ ไป

คณะทางานพฒั นาคุณภาพ
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตาบลติดดาว

ธนั วาคม 2562

สานกั สนบั สนนุ ระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คมู่ อื แนวทางการพัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 ข

สารบัญ หนา้
ค
คานิยมปลัดกระทรวงสาธารณสุข 1
3
บทที่ 1 แนวคิดการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตาบลตดิ ดาว 12

บทท่ี 2 ภาพรวมของเกณฑค์ ุณภาพโรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตาบลตดิ ดาว 12
23
บทที่ 3 เกณฑ์คุณภาพโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว 25
แบบประเมินโรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตาบลติดดาว ปี 2563 28
หมวด 1 บริหารดี 101
การนาองคก์ รและการจัดการดี 106
หมวด 2 ประสานงานดี ภาคีมีส่วนร่วม 115
การให้ความสาคญั กบั ประชากรเปาู หมาย ชมุ ชน และผู้มสี ่วนได้ส่วนเสีย 117
หมวด 3 บุคลากรดี
การมุง่ เน้นทรัพยากรบุคคล
หมวด 4 บรกิ ารดี
การจัดระบบบริการครอบคลุมประเภทและประชากรทุกกลุ่มวยั
หมวด 5 ประชาชนมีสขุ ภาพดี
ผลลัพธ์
แบบสรปุ คะแนนประเมินโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว ปี 2563

บทท่ี 4 แนวทางการประเมนิ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว

ภาคผนวก

สานกั สนบั สนนุ ระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ

คู่มือแนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 ค

คานิยมปลัดกระทรวงสาธารณสุข

โครงการพัฒนาองค์กรคุณภาพ ประกอบด้วยการพัฒนาคุณภาพหน่วยบริการสาธารณสุข
ระดับปฐมภูมิอยู่ในแผนงานที่ 11 การพัฒนาระบบธรรมาภิบาลและองค์กรคุณภาพ ในแผนยุทธศาสตร์
กระทรวงสาธารณสขุ 20 ปี คอื แผนยุทธศาสตร์ที่ 4 ยทุ ธศาสตรบ์ ริหารเป็นเลิศด้วยธรรมาภิบาล(Governance
Excellence) ท้ังน้ีหากประชาชนที่อยู่ในพ้ืนที่รับผิดชอบของหน่วยบริการสุขภาพท่ีผ่านเกณฑ์คุณภาพหน่วย
บริการสาธารณสุขระดับปฐมภูมิ หรือเรียกว่า รพ.สต.ติดดาว จะได้รับบริการท่ีได้มาตรฐานใน 5 ประเด็น
(5 ดาว 5 ด)ี ไดแ้ ก่ หมวด 1 การบรหิ ารดี หมวด 2 ประสานงานดี ภาคมี สี ว่ นรว่ ม หมวด 3 บุคลากรดี หมวด 4
บริการดี และ หมวด 5 ประชาชนมสี ุขภาพดี

จากการดาเนนิ งานการพฒั นาคุณภาพหน่วยบริการปฐมภูมิ รพ.สต.ติดดาว ซ่ึงเร่ิมดาเนินงาน
ในปี 2560 เปูาหมายคือ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล (รพ.สต.) ท่ัวประเทศ ทั้งในสังกัดกระทรวง
สาธารณสุขและนอกสังกัดกระทรวงสาธารณสุข จานวน 9,806 แห่ง ซ่ึงในปี 2560 – 2562 มีหน่วยบริการ
ปฐมภูมิผ่านเกณฑ์ ระดับ 5 ดาว ร้อยละ 70.10 โดยเกินเปูาหมายท่ีตั้งไว้ในปี 2562 คือ รพ.สต. ผ่านเกณฑ์
ระดับ 5 ดาว ร้อยละ 60.00 และกระทรวงสาธารณสุขเห็นความสาคัญและประโยชน์ของโครงการน้ี จึงได้
ดาเนนิ การตอ่ เนอ่ื ง ในปี 2563 โดยต้งั เปูาหมาย รพ.สต. ผ่านเกณฑ์คุณภาพ ระดับ 5 ดาว ทั่วประเทศ ร้อยละ
75.00 (สะสมปี 2561 – 2563) และ รพ.สต. ผา่ นเกณฑ์คณุ ภาพ ระดบั 5 ดาว ทุกแหง่ ภายในปี 2564

ผมขออวยพรและเป็นกาลังใจให้ รพ.สต. ทุกแห่ง เจ้าหน้าที่ รพ.สต. ทุกท่านดาเนินงาน
พัฒนาคุณภาพ รพ.สต.ติดดาว ด้วยใจมุ่งหวังให้ประชาชนสุขภาพดี เจ้าหน้าที่มีความสุข ระบบสุขภาพย่ังยืน
และขอขอบคณุ เจา้ หน้าที่สาธารณสุขทุกท่านท่ใี ห้ความรว่ มมอื เปน็ อยา่ งดีตลอดมา และตลอดไป

นายแพทย์สุขมุ กาญจนพมิ าย
ปลดั กระทรวงสาธารณสขุ

สานักสนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

ค่มู ือแนวทางการพัฒนาโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 1

บทท่ี 1

แนวคิดการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว

การพัฒนาระบบสุขภาพของประเทศไทย มีความเจริญก้าวหน้ามากข้ึนกว่าเดิม สามารถขยาย
การเข้าถึงบริการสุขภาพ โดยมีการสร้างโรงพยาบาลอาเภอและสถานีอนามัยครอบคลุมในทุกพื้นท่ีทั่วประเทศ
ปัจจุบนั สถานอี นามัยได้มกี ารยกระดบั มาเป็นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล (รพ.สต.) มีการให้บริการเพ่ิมมากข้ึน
ในทกุ ดา้ น ทงั้ ดา้ นการรกั ษา ส่งเสริม ปูองกัน ฟื้นฟู รวมถึงงานคุ้มครองผู้บริโภค ทาให้ประชาชนได้รับบริการสุขภาพ
ที่จาเป็นได้ ในหน่วยบริการสุขภาพใกล้บ้าน ถึงแม้ว่ามี รพ.สต. ครอบคลุมทุกพื้นที่ และสามารถเข้าถึงบริการได้
สะดวกมากขึ้น แต่สัดส่วนบุคลากรยังไม่สอดคล้องกับภาระงานและจานวนประชากรท่ีรับผิดชอบตามการแบ่งขนาด
รพ.สต. S M L โดยระดับ S รับผิดชอบดูแลประชากรน้อยกว่า 3,000 คน มีบุคลากรประมาณ 5 คน ระดับ M
รับผิดชอบดูแลประชากร 3,000 - 8,000 คน มีบุคลากรประมาณ 8 คน ระดับ L รับผิดชอบดูแลประชากรมากกว่า
8,000 คน มีบุคลากรประมาณ 11 คน (อ้างอิงจากกองยุทธศาสตร์และแผนงาน กระทรวงสาธารณสุข) จึงได้มี
การกาหนดเกณฑ์คุณภาพ รพ.สต.ติดดาว เพื่อการจัดบริการให้สอดคล้องกับขนาดของ รพ.สต. และจานวนบุคลากร
ท่มี ีอยู่

กระทรวงสาธารณสุขจึงได้กาหนดนโยบายการพัฒนาคุณภาพหน่วยบริการสุขภาพทุกระดับ
โดยเฉพาะ การพฒั นาคณุ ภาพในโรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตาบล โดยมีเปาู หมายใหป้ ระชาชนมีสุขภาพดี เจ้าหน้าที่
มีความสุข ระบบสุขภาพย่ังยืน อันจะนาไปสู่วิสัยทัศน์ของกระทรวงสาธารณสุข คือ เป็นองค์กรหลักด้านสุขภาพ
ที่รวมพลังสังคม เพ่ือประชาชนสุขภาพดีในท่ีสุด โดยมียุทธศาสตร์ในการพัฒนาความเป็นเลิศใน 4 ด้านต่อไปน้ี
คือ 1. การส่งเสริมสุขภาพและการปูองกันโรค (PP&P Excellence) 2. ระบบบริการ (Service Excellence)
3. การพัฒนาคน (People Excellence) และ 4. ระบบบริหารจัดการ (Governance Excellence) ในขณะเดียวกัน
บุคลากรกระทรวงสาธารณสุขก็มีค่านิยมในการขับเคล่ือนงานร่วมกัน 4 ด้าน โดยนาตัวย่อจากช่ือกระทรวง
สาธารณสุข คือ MOPH ประกอบด้วย M คือ Mastery คือบุคลากรเป็นนายของตัวเอง ที่ต้องเอาชนะโลภ โกธร หลง
ใหไ้ ด้ O คือ Originality สร้างสรรคส์ ่งิ ใหม่ๆ P คือ People Centered Approach เอาประชาชนเป็นศูนย์กลาง และ
H คอื Humility ออ่ นน้อมถ่อมตน

ดังนั้น จึงได้มีการพัฒนาเครื่องมือการพัฒนาคุณภาพหน่วยบริการสุขภาพในระดับ รพ.สต. ข้ึน
คือ เกณฑ์พัฒนาคุณภาพโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ซึ่งการพัฒนาเกณฑ์คุณภาพ
(Approach) มีเน้ือหาผสมผสานอ้างอิงจากเกณฑ์คุณภาพ Primary Care Award เพื่อพัฒนาคุณภาพของหน่วย
บริการปฐมภูมิ ในรูปแบบของเครือข่ายบริการ โดยมุ่งเน้นเช่ือมโยงระบบบริการ กระบวนการบริการ รวมทั้ง
การบริหารจัดการ ซ่ึงจะทาให้เกิดการจัดการเป็นระบบทั้งองค์กร เกณฑ์ข้ึนทะเบียน หน่วยบริการประจาและหน่วย
บริการปฐมภูมิของสานกั งานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) มุ่งเน้นพัฒนาศักยภาพการจัดบริการ (ทรัพยากร
บุคคล อาคารสถานที่ วัสดุอุปกรณ์ เครื่องมือ) และการบริหารจัดการ เพ่ือให้เกิดการพัฒนาขีดความสามารถและ
คุณภาพบริการสาธารณสุขของหน่วยบริการเกิดการสร้างและพัฒนาเครือข่ายของระบบบริการที่มีการส่งต่อและการ
ดูแลอย่างต่อเนื่อง โดยสอดคล้องกับการบริหารงบประมาณกองทุน มีระบบการทางานด้านสุขภาพระดับอาเภอ
ร่วมกันของทุกภาคส่วนด้วยการบูรณาการทรัพยากรภายใต้บริบทของพื้นท่ีผ่านกระบวนการชื่นชมและการจัดการ
ความรู้ ส่งเสริมใหป้ ระชาชนและชุมชนพึ่งตนเองได้ และไม่ทอดทิ้งกัน โดยมีเปูาหมายร่วมเพื่อสุขภาวะของประชาชน
(DHS) และอาศัยการมสี ว่ นร่วมของ สหวิชาชีพทเ่ี กีย่ วข้องกบั เกณฑ์ รวมถึงผู้ปฏิบัตงิ านซ่ึงเปน็ ผทู้ ี่ต้องนาเกณฑ์ไปใช้ใน
การทางานใน รพ.สต. (Participation) ทาให้เกณฑ์คุณภาพมี ความเป็นรูปธรรมท่ีวัดได้ สามารถนาไปปฏิบัติได้จริง
ตามบริบทของพื้นท่ี (Deployment) เป็นงานประจาท่ีทาอยู่ลดความซ้าซ้อน ไม่เป็นภาระเพ่ิมเติมให้กับผู้ปฏิบัติงาน

สานักสนบั สนนุ ระบบสขุ ภาพปฐมภูมิ

คู่มอื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 2

และให้ความสาคัญกับเกณฑ์มาตรฐานการทางานร่วมกับชุมชน ดูแลสุขภาพประชาชนทุกกลุ่มแบบผสมผสานเป็น
องคร์ วมอย่างใกลช้ ิดและตอ่ เนื่องตัง้ แตร่ ะดับบุคคลครอบครวั และชมุ ชน (Integration)

นอกจากน้ันกระบวนการกากับและติดตาม (Monitor and Evaluation) และกระบวนการประเมิน
รับรอง รพ.สต.ติดดาว (Accreditation) จะช่วยกระตุ้น สนับสนุน และเสริมพลังให้ทีมงานในพ้ืนท่ีให้ทางานประสบ
ความสาเร็จโดย ใช้กระบวนการเย่ียมผู้ปฏิบัติงานด้วยการดูแล (Caring) จากสหวิชาชีพ เครือข่ายบริการหรือ
โรงพยาบาลแม่ข่าย มีการให้คาแนะนาในการดาเนินงาน (Coaching)ให้ได้ตามเกณฑ์มาตรฐานวิชาชีพและการให้
คุณคา่ (Appreciation) กับทีมงานพื้นท่ีหลังการประเมินมีการถอดบทเรียนเกิดการเรียนรู้ร่วมกัน (Learning) เพ่ือให้
ทกุ ส่วนท่เี กยี่ วขอ้ งเกิดกระบวนการเรียนรรู้ ว่ มกัน สามารถนาไปใชอ้ ยา่ งเป็นรปู ธรรมและย่งั ยนื

ทีมสหวิชาชีพประกอบด้วยแพทย์ ทันตแพทย์ เภสัชกร พยาบาล นักเทคนิคการแพทย์
กายภาพบาบัด สาธารณสุขอาเภอ นกั วิชาการสาธารณสขุ นกั วชิ าการคอมพิวเตอร์ แพทย์แผนไทย ฯลฯ มีบทบาทใน
การพัฒนาลงเยี่ยมเสริมพลังและประเมินคุณภาพ เพราะสามารถให้คาแนะนาได้อย่างถูกต้องตามมาตรฐานวิชาชีพ
และเป็น การลดข้อจากดั ด้านบุคลากรท่ีเป็นวิชาชีพเฉพาะที่ขาดแคลนใน รพ.สต. ได้ โดยอาศัยการแบ่งปันทรัพยากร
จากโรงพยาบาลแม่ข่าย ผลพลอยได้ท่ีเกิดข้ึนคือความสามัคคีในทีมงาน มีการแลกเปล่ียนเรียนรู้และสร้าง
ความสัมพันธ์อันดีในเครือข่ายบุคลากรด้านสุขภาพ เกิดการเรียนรู้และเข้าใจกันในทีมงาน เข้าถึงและพัฒนางานให้
เหมาะสมกบั พนื้ ทไ่ี ดเ้ ป็นอย่างดี ซึง่ การประเมนิ มใี นท้งั 3 ระดบั คือ ระดับอาเภอ ระดบั จงั หวัด และระดับเขต

ผลท่ีจะได้รับจากการเย่ียมเสริมพลังและการประเมินคุณภาพ คือ เกิดการกระตุ้นให้ รพ.สต.
มีกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันระหว่างผู้ปฏิบัติ ผู้บริหารและผู้เก่ียวข้องในเครือข่ายที่เป็นระบบสนับสนุน (CUP)
ตลอดจนหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องและชุมชน เพ่ือพัฒนาคุณภาพบริการใน รพ.สต. ให้ตอบสนองความต้องการ
ความจาเป็นดา้ นสุขภาพของประชาชน และนาไปส่กู ารมสี ขุ ภาพดี ชุมชนพ่งึ ตนเองไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ

สานักสนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คมู่ อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 3

บทท่ี 2

ภาพรวมของเกณฑ์คณุ ภาพโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลติดดาว

กระทรวงสาธารณสุขได้กาหนดนโยบายการพัฒนาสถานบริการสาธารณสุขทุกระดับให้ได้มาตรฐาน
โดยยกระดับสถานีอนามัยทุกแห่งเป็นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล (รพ.สต.) ที่เน้นการพัฒนาคุณภาพระบบ
บริการและกระบวนการบริการสุขภาพ เพ่ือตอบสนองความต้องการและความจาเป็นด้านสุขภาพของประชาชนมี
การจดั บรกิ ารเพ่ือดูแลสขุ ภาพประชาชนทุกกลุ่มแบบผสมผสานเป็นองค์รวมอย่างใกล้ชิดและต่อเนื่องต้ังแต่ระดับบุคคล
ครอบครัวและชุมชน ตามองค์ประกอบ UCCARE (U : Unity Team, C : Customer focus, C : Community
Participation A : Appreciation, R : Resource Sharing and human development, E : Essential care)

เพ่ือให้การดาเนินงานเป็นไปในทิศทางเดียวกันท้ังประเทศ ตั้งแต่ ระดับ รพ.สต. เกณฑ์คุณภาพ
รพ.สต.ติดดาว มีการพัฒนาความสอดคล้องกับแผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี กระทรวงสาธารณสุข ซึ่งมียุทธศาสตร์ใน
การพัฒนาความเป็นเลิศใน 4 ด้านต่อไปนี้ คือ 1. การส่งเสริมสุขภาพและการปูองกันโรค (PP&P Excellence)
2. ระบบบริการ (Service Excellence) 3. การพัฒนาคน (People Excellence) และ 4. ระบบบริหารจัดการ
(Governance Excellence)

การพัฒนาคุณภาพโรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตาบลตดิ ดาว แผนยุทธศาสตรช์ าติ
(รพ.สต.ติดดาว) ระยะ 20 ปี
4 Excellence
Strategies

มีการกาหนดทิศทาง แนวทางการกากับดูแลตนเองท่ีดี ถ่ายทอด ส่ือสารทิศทาง Governance
และแผนไปสู่การปฏิบัติท่ัวทั้ง รพ.สต. และกาหนดวิธีการทบทวนผลการดาเนินการ excellence
ของ รพ.สต. เพ่ือให้บรรลุพันธกิจของ รพ.สต. อย่างต่อเนื่องและยั่งยืน ดาเนินการ
อย่างมีส่วนร่วมที่แสดงความรับผิดชอบต่อสังคมอย่างมีจริยธรรมและเป็น รพ.สต.
ท่ีคานึงถึงประโยชน์ส่วนรวม ซ่ึงสอดคล้องกับความต้องการและความคาดหวังของ
สังคม วางแผนเชิงกลยุทธ์ โดยใช้ข้อมูลสถานการณ์ รพ.สต. ร่วมกับสภาพปัจจัย
ภายนอก ในการกาหนด ยุทธศาสตร์ระยะส้ัน ระยะยาว และกลยุทธ์การดาเนินงานให้
เป็นไปตามพนั ธกจิ และวิสัยทัศนข์ อง รพ.สต. รวมท้ังการนาแผนไปสู่การปฏิบัติ และมี
การวัด วิเคราะห์ และการจัดการความรู้ ในด้านการวัด การเลือก รวบรวม วิเคราะห์
และจัดการข้อมูล สารสนเทศ เพ่ือผลักดันให้เกิดการประเมินผล ทบทวนผลการ
ดาเนินงาน และนามาใช้ในการวางแผนพัฒนาการจัดการและกระบวนการดาเนินงาน
ของ รพ.สต. ใหม้ ปี ระสิทธภิ าพเพือ่ เพม่ิ ขีดความสามารถ

รพ.สต. รับรู้ เข้าใจ สถานการณ์สุขภาพของประชากร กลุ่มเปูาหมายและ PP&P
สถานการณ์ชุมชนที่รับผิดชอบ เข้าใจ รับรู้ ความต้องการ ความคาดหวัง และความนิยม excellence
ของประชากรเปูาหมาย ผู้รับบริการ และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียท่ีทันสมัย เพ่ือให้มั่นใจว่า
จัดการดาเนินงานได้ตอบสนอง และสอดคล้องกบั ความต้องการได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ท้ังในปัจจุบันและอนาคต สร้างความสัมพันธ์ท่ีดีและความประทับใจต่อประชากร
เปูาหมาย ชุมชนผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ท่ีก่อให้เกิดความความเชื่อม่ัน
ศรัทธาการยอมรับและความพึงพอใจในระบบบริการของ รพ.สต. โดยมีการจัดระบบ
บรกิ ารสขุ ภาพ ดงั น้ี

สานกั สนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คูม่ อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 4

การพัฒนาคณุ ภาพโรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตาบลติดดาว แผนยทุ ธศาสตร์ชาติ
(รพ.สต.ตดิ ดาว) ระยะ 20 ปี
4 Excellence
1. การจัดระบบบริการสุขภาพโดยรวมท่ีเอ้ือต่อการเข้าถึงบริการ และบริการท่ี Strategies
เป็นองค์รวมต่อเนือ่ ง
People
2. การบรกิ ารปฐมภมู ิระดบั บคุ คลและครอบครัวแบบผสมผสานเป็นองค์รวมและ excellence
ต่อเน่ือง
Service
3. การดแู ลสุขภาพของกลุ่มประชากรเชงิ รกุ อย่างครอบคลมุ ทนั การณ์ excellence
4. การสร้างกระบวนการเรียนรรู้ ว่ มกบั ชุมชน

ตรวจประเมินระบบงาน ระบบการเรียนรู้ของบุคลากร การสร้างแรงจูงใจให้
บุคลากรพัฒนาตนเอง และใช้ศักยภาพอยา่ งเตม็ ทเ่ี พือ่ ให้มุ่งไปในแนวเดียวกันการสร้าง
และรักษาสภาพแวดล้อมในการทางาน สร้างบรรยากาศที่เอื้อต่อการปฏิบัติงานของ
บคุ ลากร ซึ่งจะนาไปสู่ผลการดาเนนิ งานที่เป็นเลิศและความเจรญิ กา้ วหน้าของบุคลากร
ใน รพ.สต.

1. การจดั ระบบสนบั สนุนบริการ (ควบคุมคุณภาพตามมาตรฐานวชิ าชีพ)
1.1 การจดั การสิ่งแวดล้อม
1.2 ระบบเฝูาระวังการปอู งกันและควบคุมการติดเช้อื (IC)
1.3 การบรหิ ารยาและเวชภัณฑท์ ี่มใิ ช่ยา คุ้มครองผู้บริโภค และการใช้ยาอย่างสม
เหตผุ ล (Rational Drug Use: RDU)
1.4 การจดั ระบบมาตรฐานทางห้องปฏิบตั กิ ารด้านการแพทย์ (LAB)
1.5 การจดั หา บารงุ รกั ษา สอบเทยี บ การซอ่ ม เคร่อื งมือ วัสดแุ ละอุปกรณ์

2. การสนับสนุนและมีส่วนร่วมของท้องถิ่น ชุมชน หน่วยงานต่างๆ การตรวจ
ประเมินผลการปฏิบัติงาน/วิเคราะห์ ในมิติด้านประสิทธิผลมิติด้านคุณภาพ
การให้บริการ มิติด้านประสิทธิภาพของการให้บริการ และมิติด้านการพัฒนา
รพ.สต. เพอื่ การปรับปรงุ และพฒั นาอย่างตอ่ เนอ่ื ง ย่ังยนื

สานักสนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คู่มอื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 5

โดยมาตรฐานประกอบด้วย 5 หมวด ต่อไปน้ี คือ หมวด 1 การบริหารดี หมวด 2 ประสานงานดี
ภาคีมีส่วนร่วม หมวด 3 บุคลากรดี หมวด 4 บริการดี และ หมวด 5 ประชาชนมีสุขภาพดี จึงเป็นที่มาของคาว่า
รพ.สต.ตดิ ดาว (5 ดาว 5 ด)ี

ในกระบวนการพัฒนาคุณภาพ รพ.สต.ติดดาว ได้ใช้ค่านิยมของกระทรวงสาธารณสุข MOPH ใน
การขับเคล่ือนการดาเนนิ การ โดยใน

M คือ Mastery การมีภาวะผู้นาในทุกระดับ ทาให้การนาองค์กรและการจัดการดี มีประสิทธิภาพ
เพม่ิ ขึ้น เช่น ผู้บริหารทุกระดับกาหนดทิศทางการพัฒนาที่ชัดเจน ต้องมีการทางานร่วมกันของคณะกรรมการสุขภาพ
อาเภอ (DHS) คณะกรรมการสุขภาพตาบล โรงพยาบาลแม่ข่ายต้องทางานร่วมกับ รพ.สต. เพื่อจัดบริการที่ได้
มาตรฐานให้กับประชาชน เป็นต้น ถ้าส่วนนี้ไม่สาเร็จอาจทาให้การพัฒนาในส่วนอ่ืนไม่สาเร็จตามมาได้ O คือ
Originality การสรา้ งสรรค์สงิ่ ใหม่ๆ เกณฑ์คุณภาพ ในหมวด 3 รพ.สต. มีระบบการพัฒนาการเรียนรู้ สร้างนวัตกรรม
งานวิจัยที่ส่งผลให้ประชาชนในพน้ื ท่สี ุขภาพดี เปน็ ต้น

P คือ People Centered Approach เอาประชาชนเป็นศูนย์กลาง เกณฑ์คุณภาพ ในหมวด 4
เนน้ ให้มีการจัดบริการทีจ่ าเป็นเหมาะสม(Essential care) ใหส้ อดคล้องกับปัญหาสาคัญของพื้นที่ (OTOP) ครอบคลุม
ทกุ ประเภทและกลุ่มวยั

H คือ Humility บุคลากรต้องออ่ นนอ้ มถ่อมตน เกณฑ์คุณภาพ ในหมวด 2 การประสานเครือข่ายได้
ต้องการการทางานเปน็ ทีม มคี วามออ่ นน้อมถ่อมตน ทาให้การทางานราบรืน่

สุดท้ายผลการพัฒนาก็จะทาให้บรรลุเปูาหมาย คือประชาชนมีสุขภาพดี เจ้าหน้าที่มีความสุข
ระบบสุขภาพยง่ั ยืน อนั จะนาไปสวู่ สิ ยั ทัศนข์ องกระทรวงสาธารณสุข คือ เป็นองค์กรหลักด้านสุขภาพ ที่รวมพลังสังคม
เพ่อื ประชาชนสขุ ภาพดใี นทส่ี ุด

สานกั สนบั สนนุ ระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ

คู่มือแนวทางการพัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 6

เอกสารอ้างอิงอ่ืนๆ ในการพัฒนาเกณฑ์ประเมินคุณภาพโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว
เพอ่ื ลด ความซา้ ซ้อน สอดคลอ้ งกบั งานประจาท่ีทาอยู่แลว้ เช่น

1. กระบวนการพฒั นาคุณภาพระบบสุขภาพระดับอาเภอ (DHS-PCA)
2. เกณฑ์การประเมนิ คัดเลอื ก โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล(รพ.สต.) ดีเด่น/

สานกั งานสาธารณสุขอาเภอ(สสอ.) ดีเด่น ปี 2559
3. เกณฑ์ประเมิน รพ.สต.ตดิ ดาว เขตสขุ ภาพท่ี 8 / จงั หวัดสิงห์บุร/ี จังหวดั อุทยั ธานี ปี 2559
4. ตาบลจดั การสขุ ภาพแบบบูรณาการ 5 กล่มุ วยั เขตสุขภาพที่ 9 ประจาปี 2559
5. 4 Excellence Strategies
6. การตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข ปี 2560
7. คู่มือแกนนาสุขภาพประจาครอบครัว (กสค.) เพื่อการส่งเสริมบทบาทของครอบครัวในการดูแล

สขุ ภาพตนเอง ปี 2558
8. เกณฑข์ ้นึ ทะเบยี น “หนว่ ยบรกิ ารประจาและหนว่ ยบรกิ ารปฐมภูมิ” ปี 2561 (สปสช.)
9. เกณฑ์คณุ ภาพ เครือขา่ ยบรกิ ารปฐมภมู ิ (Primary Care Award : PCA)
10. ตวั ช้วี ดั ผลการดาเนินงานดา้ นสง่ เสรมิ สุขภาพและปอู งกันโรค (PP) กระทรวงสาธารณสขุ
11. การพัฒนาคณุ ภาพชวี ิตและระบบสขุ ภาพอาเภอ (District Health Board : DHB)
12. การใชย้ าอยา่ งสมเหตุผล (Rational Drug Use: RDU) (ระดบั รพ.สต.)
13. Green and Clean กรมอนามัย (ระดับ รพ.สต.)
14. คมู่ อื การใหบ้ รกิ ารของโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบล ปี 2552

การพัฒนาคุณภาพโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาวมีวัตถุประสงค์ ดงั ต่อไปน้ี
1. เพ่ือพัฒนาเครือข่ายสุขภาพระดับอาเภอ (District Health System : DHS) ให้เกิดการบริหาร

จัดการท่ีมีความร่วมมือจากทุกฝุายที่เกี่ยวข้องในการจัดการปัญหาสุขภาพ อันจะส่งผลให้ประชาชนได้รับบริการ
อย่างท่ัวถึงและเป็นธรรม ด้วยการขับเคล่ือนการพัฒนาคุณภาพชีวิตในระดับพื้นท่ีท่ีอยู่ใกล้ชิดกับประชาชน เกิดการ
บรู ณาการเปาู หมายทศิ ทางและยุทธศาสตร์รว่ มกนั ระหวา่ งหน่วยงานของรัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชนอย่างเป็น
องค์รวม เนน้ การมสี ่วนรว่ มของทุกภาคส่วน โดยมีพ้ืนที่เป็นฐานและประชาชนเป็นศูนย์กลาง มีความเป็นเจ้าของและ
ภาวะการนาร่วมกัน เพ่ือแก้ไขปัญหาสาคัญที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของประชาชน โดยบูรณาการและประสาน
ความร่วมมือในการนาไปสู่การสร้างเสริมให้บุคคล ครอบครัว และชุมชน มีสุขภาวะทางกาย จิต และสังคม
เพื่อคุณภาพชีวิตท่ีดีและเกิดความย่ังยืนสืบไป โดยคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอาเภอ (พชอ.) ขับเคล่ือน
ด้วยกระบวนการ UCCARE

2. เพื่อพัฒนาระบบบริการปฐมภูมิให้ได้มาตรฐานตามเกณฑ์ และมีเคร่ืองมือในการกากับและ
ประกนั คุณภาพของระบบต่าง ๆ

3. เพ่ือพัฒนาคุณภาพบริการของโรงพยาบาลและหน่วยบริการปฐมภูมิ เพื่อตอบสนอง
ความต้องการและความจาเปน็ ด้านสขุ ภาพของประชาชน

สานักสนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คู่มือแนวทางการพัฒนาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 7

โดยมีความคาดหวังว่า ประชาชนท่ีอยู่ในพ้ืนที่รับผิดชอบของหน่วยบริการสุขภาพที่ผ่านการพัฒนา
คุณภาพโรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตาบลติดดาวจะไดร้ ับบรกิ ารท่ีได้มาตรฐานใน 5 ประเด็น (5 ดาว 5 ดี) ต่อไปน้ีเป็น
อยา่ งนอ้ ยคือ

1. ประชาชนได้รับบริการในสถานบริการที่มีการบริหารจัดการที่ดี มีส่วนร่วม สามารถจัดการ
เร่ืองระบบบริการ การเงิน โครงสร้าง สถานที่ และอุปกรณ์ รวมถึงระบบสนับสนุน ทาให้หน่วยบริการทางานเพ่ือ
ประชาชนไดอ้ ย่างมีคุณภาพและประสทิ ธภิ าพ

2. หน่วยบริการสุขภาพให้ความสาคัญกับประชากรกลุ่มทุกเปูาหมาย ทางานโดยอาศัยการมี
สว่ นร่วมของภาคีเครือข่าย เพ่ือตอบสนองความต้องการของประชาชนในพืน้ ที่ได้อย่างแทจ้ รงิ

3. บุคลากรท่ีใหบ้ รกิ ารมีเพยี งพอเหมาะสม มีศกั ยภาพ และมีความสุขในการให้บริการ รวมถึงมี
กลไกทาให้ประชาชนมคี วามเขม้ แขง็ มคี วามสามารถดแู ลตนเอง ครอบครัว และชุมชนทต่ี นเองอาศัยอย่ไู ด้

4. ประชาชนจะได้รับบริการท่ีดี ตอบสนองกับปัญหาในพื้นที่ การบริการในและนอกหน่วย
บริการ มีครบถ้วนตามความจาเป็น ท้ังด้านการรักษา ส่งเสริม ปูองกัน ฟ้ืนฟู ควบคุมโรคและการคุ้มครองผู้บริโภค
ด้านสขุ ภาพ โดยมบี ริการครอบคลุมประชากรทุกกลุม่ วัย

5. ประชาชนมีสุขภาพดี มีกลไกสนับสนุนให้เกิดการดูแลสุขภาพตนเองและครอบครัวมี
การติดตามผลการดาเนินงานด้านสุขภาพ เพ่ือนาไป พัฒนานวัตกรรม การจัดการความรู้ นาไปสู่การพัฒนาระบบ
บรกิ ารสขุ ภาพอย่างต่อเนอื่ งและยั่งยนื ตอ่ ไป

6. พัฒนาคณุ ภาพ รพ.สต. และภาคเี ครือข่าย ด้วยเกณฑค์ ุณภาพ 5 ดาว เพ่ือนาไปสู่การบริการ
ทม่ี คี ณุ ภาพ ระบบทมี่ มี าตรฐาน ทมี หมอครอบครัวท่ีเข้มแข็ง (FCT ท้ังระดับอาเภอ ตาบลและชุมชน) ภาคีเครือข่ายที่
ร่วมมือร่วมใจในบทบาทของคลินิกหมอครอบครัว ท้ังประเภท หน่วยบริการปฐมภูมิ (Primary Care Unit) และ
เครอื ข่ายหนว่ ยบรกิ ารปฐมภูมิ (Network of Primary Care Unit)

สานักสนบั สนนุ ระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ

คมู่ อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 8

เนือ้ หาของมาตรฐานในแต่ละหมวดมดี ังตอ่ ไปน้ี

ผบู้ รหิ ารมสี ่วนสาคัญในการพัฒนา แต่การมีภาวะผนู้ ามสี ่วนสาคัญเช่นกันแม้ไม่ได้เป็นผู้บริหารก็ตาม
เช่น สามารถประสานงาน ผู้บริหาร ภาคีเครือข่าย ให้เห็นความสาคัญในการแก้ปัญหาในพื้นท่ี จนสามารถขับเคล่ือน
งานให้ประสบความสาเร็จ เป็นต้น ผู้นาหรือทีมนา มีนโยบายที่ชัดเจนและมีช่องทางการส่ือสารให้ทีมงานเข้าใจ
สามารถปฏบิ ตั ิตามได้ ทาใหก้ ารทางานเปน็ ไปในทิศทางเดยี วกัน ผูน้ าของภาคีเครือข่าย มีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนใน
การพัฒนาระบบสุขภาพในพื้นท่ีตนเอง มีการวางแผนการทางานที่ชัดเจน ตรงตามวัตถุประสงค์ มีการติดตาม
ผลการทางาน มีค่านิยมในการทางาน เป็นนายตนเอง ยึดมั่นในกฎหมาย ระเบียบราชการ รับผิดชอบต่อสังคม
โดยการเสริมสร้างความเข้มแข็งให้ประชาชนสามารถดูแลสุขภาพตนเองได้ ร่วมกันจัดการส่ิงแวดล้อมท่ีส่งผลต่อ
สุขภาพ ดูแลกันในชมุ ชนให้มสี ุขภาพดี

นอกจากนั้นระบบการบริหารจัดการที่ดี มีประสิทธิภาพ ท้ังด้านการเงิน การจัดการสิ่งแวดล้อม
พัฒนาระบบสนับสนนุ ใหก้ ารบริการมคี ุณภาพไดม้ าตรฐาน เชน่ การปอู งกันและควบคุมการติดเช้ือ (IC) มาตรฐานทาง
ห้องปฏิบัติการด้านการแพทย์ (LAB) เภสัชกรรม/คุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพ (คบส.) การใช้ยาอย่างสมเหตุผล
(Rational Drug Use: RDU) ระบบขอ้ มูลสารสนเทศด้านสุขภาพ (IT) สหวิชาชีพจากโรงพยาบาลแม่ข่ายมีส่วนสาคัญ
ในการให้คาแนะนาการพัฒนาให้ได้ตามมาตรฐานวิชาชีพของตน เป็นการเพิ่มศักยภาพการให้บริการในหน่วยบริการ
ใหป้ ระชาชนไดร้ ับบรกิ ารท่มี คี ณุ ภาพมากขึ้นและสอดคล้องกบั การพัฒนาคลนิ ิกหมอครอบครวั

* ในปี 2562 ท่านปลัดกระทรวงสาธารณสุข มีหนังสือสั่งการ“แจ้งให้นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัด
ได้มอบหมายให้ผู้อานวยการโรงพยาบาลและสาธารณสุขอาเภอทุกแห่ง ดาเนินการแต่งต้ังทีมพี่เลี้ยงและสนับสนุนทีม
พี่เลี้ยงในการพัฒนาคุณภาพ รพ.สต.ติดดาว เพื่อทีมพ่ีเลี้ยงคอยให้คาแนะนาและสนับสนุนทรัพยากรในส่วนท่ีขาด
แคลน” ด้วยเห็นเป็นปัจจัยแห่งความสาเร็จในการพัฒนาคุณภาพ รพ.สต. ปี 2563 จึงให้ความสาคัญในหมวด 1
บรหิ ารดี ข้อ 1.4 การสนบั สนุนทีมพ่ีเลี้ยงเพ่ือพฒั นาตามเกณฑ์ รพ.สต.ติดดาว ที่กาหนดให้มีการแต่งต้ังทีมพี่เล้ียงเพื่อ
ลงพัฒนา ใหย้ ึดตามบริบทพนื้ ท่ี ไมจ่ ากดั จานวนบุคลากรในทีมพ่ีเล้ียง มีบทบาทการพัฒนาเชิงประจักษ์ ร่วมวิเคราะห์
ปัญหา สว่ นขาด ร่วมวางแผนปรบั ปรงุ แกไ้ ข ดาเนนิ การพัฒนาตามส่วนขาด และสรุปผลการพัฒนาตามเกณฑ์

* หากไม่มกี ารแต่งต้งั ทีมพเ่ี ลี้ยงระดับอาเภอไปรว่ มวิเคราะหส์ ่วนขาด วางแผนการพัฒนา ดาเนินการ
พัฒนา และประเมนิ ผลการพฒั นาคณุ ภาพตามเกณฑ์ รพ.สต.ตดิ ดาว จะไม่มีการประเมินในหมวดอืน่ ๆ

สานกั สนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

ค่มู อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 9

ในการทางานร่วมกับชุมชน ภาคีเครือข่าย ต้องอาศัยความอ่อนน้อมถ่อมตน ประสานงานใน
เครือข่ายและภาคีเครือข่าย มีช่องทางการส่ือสารที่ชัดเจน มีกลไกสร้างสัมพันธ์กับชุมชนและสร้างความร่วมมือ
รว่ มกนั คิด คน้ หาความจาเป็นด้านสุขภาพในพื้นที่ จากน้ันมาวางแผนโครงการแก้ปัญหา ร่วมกันทา ร่วมกันแก้ปัญหา
รวมถงึ ประเมินผลและเรียนรไู้ ปด้วยกนั สง่ ผลใหป้ ระชาชนมีสขุ ภาพดีและพงึ พอใจ ไม่เกดิ ข้อร้องเรียน

นอกจากการประสานงานกับภาคีเครือข่ายแล้วการประสานภายใน คปสอ. หรือ รพ.สต. มีแนวทาง
ชัดเจน นาไปปฏิบัติได้อยา่ งเป็นรปู ธรรม เหมาะสมตามบริบท

สานกั สนบั สนนุ ระบบสุขภาพปฐมภูมิ

คมู่ อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 10

เพอ่ื ใหเ้ กิดการบรกิ ารทด่ี ี ตอ้ งมีการวิเคราะห์องค์กร มีการวางแผนเรื่องอัตรากาลัง สารวจส่วนขาด
วางแผนการสรรหาบุคลากรให้ตรงตามความต้องการ มีการมอบหมายความรับผิดชอบท่ีชัดเจน มีการพัฒนาคุณภาพ
บุคลากร สร้างแรงจูงใจ สร้างความก้าวหน้าในหน้าท่ีการงาน ให้รางวัล ประเมินผลอย่างเป็นธรรม การสร้าง
ส่งิ แวดล้อมเอ้ือต่อการทางาน ทาให้บุคลากรในองค์กรมีความพึงพอใจ อันเป็นเปูาหมายของกระทรวงสาธารณสุข คือ
ประชาชนสุขภาพดีแล้วเจ้าหน้าท่ีต้องมีความสุขในการทางานด้วยและเพ่ือให้เกิดระบบสุขภาพยั่งยืน ในการพัฒนา
บุคลากร รวมถงึ การพฒั นาศักยภาพให้ประชาชนสามารถดแู ลสุขภาพตนเอง และครอบครวั ได้

หน้าท่ีสาคัญของ รพ.สต. คือ การจัดระบบบริการครอบคลุมประเภทและประชากรทุกกลุ่มวัย
จึงควรมีการพัฒนาคุณภาพการบริการ ทั้งในเชิงรุก และเชิงรับ มีระบบการบริการและข้อมูลสุขภาพที่เช่ือมโยงกับ
โรงพยาบาลแมข่ า่ ยอย่างเหมาะสม

การพัฒนางานเชิงรับในสถานบริการ รพ.สต. เป็นหน่วยบริการด่านหน้า สามารถให้บริการท่ีเป็น
ความจาเป็นขั้นพื้นฐานให้ได้ตามมาตรฐาน ครบทุกมิติทั้งด้านการรักษา ส่งเสริม ปูองกัน ฟื้นฟู และทุกกลุ่มวัย ได้แก่
การบริการตรวจรักษาโรคแบบผู้ปุวยนอก การให้บริการงานอุบัติเหตุฉุกเฉิน การฝากครรภ์ คลินิกส่งเสริมสุขภาพ
เด็กดี งานทันตกรรม การฟื้นฟูโดยแพทย์แผนไทย กายภาพบาบัด และเภสัชกรรม การใช้ยาอย่างสมเหตุผล
(Rational Drug Use: RDU) มเี ครือ่ งมือ อุปกรณใ์ ห้เพียงพอ พร้อมใชส้ าหรบั การใหบ้ ริการประชาชน

การพัฒนาบริการเชิงรุกในพ้ืนที่ มีระบบการดูแลต่อเน่ือง Continuing of Care : COC) ครอบคลุม
อย่างน้อย 4 กลุ่ม ได้แก่ผู้สูงอายุกลุ่มเตียง 3 – 4 ผู้พิการท่ีต้องดูแลเป็นพิเศษ เด็กพัฒนาการล่าช้าที่ต้องได้รับ
การกระตุ้นรักษา และกลุ่มผู้ปุวยระยะสุดท้าย (Palliative care) การเฝูาระวัง ปูองกัน ควบคุม และสอบสวนโรค
(SRRT) และการคุ้มครองผูบ้ รโิ ภค (คบส.)

สานกั สนบั สนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คมู่ อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 11

ในการบริการต้องมีการทางานร่วมกับโรงพยาบาลแม่ข่าย จึงอาศัย Clinical Practice Guidelines
(CPG) จากโรงพยาบาลแม่ข่ายเป็นแนวทางการใหบ้ ริการและสามารถปฏิบัติได้จริง สร้างช่องทางการส่ือสาร ระบบให้
คาปรึกษา ระบบส่งต่อผู้ปุวยกรณีเกินขีดความสามารถ เพ่ือให้เกิดการบริการที่ไร้รอยต่อ มีการบันทึกข้อมูลบริการ
อย่างครบถ้วน ถูกต้อง เก็บรักษาในฐานข้อมูลที่มีความปลอดภัย ซึ่ง รพ.สต. ทั้งขนาด S M L ต้องสามารถจัดบริการ
ให้ไดต้ ามมาตรฐานของ รพ.สต. แตล่ ะขนาดท่กี าหนดไว้ โดย

- การจดั บรกิ ารใน รพ.สต. ขนาด S เน้นการจดั บริการแบบเครอื ข่าย
- การจัดบริการใน รพ.สต. ขนาด M เน้นการจัดบริการแบบเครือข่ายและเป็นพี่เลี้ยงให้ รพ.สต.

ขนาด S
- การจัดบริการใน รพ.สต. ขนาด L เน้นการจัดบริการแบบเครือข่ายและเป็นพ่ีเลี้ยงให้ รพ.สต.

ขนาด S, M
เพื่อให้ประชาชนในพื้นที่รับผิดชอบได้รับบริการครอบคลุมตามชุดสิทธิประโยชน์ที่ควรได้รับ
ไม่ว่าจะอย่ใู นพืน้ ทร่ี บั ผดิ ชอบของ รพ.สต. ขนาดใด

สุดท้ายผลลัพธ์ในการทางานคือ ประชาชนมีสุขภาพดี ประชาชนสามารถดูแลสุขภาพตนเอง
และครอบครัวได้ รวมถึงร่วมกันดูแลกันในชุมชนที่ตนเองอาศัยอยู่ ได้รับบริการด้านสุขภาพครบถ้วนเหมาะสม
มีการติดตามผลการดาเนินงานตัวชี้วัดจากแหล่งข้อมูลกลาง คือ HDC และนาข้อมูลมาวิเคราะห์สร้างนวัตกรรม
งานวจิ ยั สอดคล้องกบั ปัญหาชมุ ชน เพ่อื หาโอกาสพฒั นาคณุ ภาพการทางานอยา่ งตอ่ เนื่อง ตอ่ ไป

เนือ่ งจาก รพ.สต. แต่ละพ้ืนท่ีมีบริบทท่ีแตกต่างกันไปตามลักษณะประชากร ภูมิศาสตร์ วัฒนธรรม
ประเพณี เศรษฐกิจ สังคม การเมือง ศาสนา รวมทั้งจานวนประชากรท่ีรับผิดชอบ ดังน้ันเกณฑ์การพัฒนาคุณภาพ
รพ.สต.ติดดาว นี้จึงเป็นเกณฑ์ขั้นพื้นฐานท่ีพึงประสงค์ สาหรับเป็นแนวทางสาหรับการพัฒนาคุณภาพใน รพ.สต. ให้
สามารถตอบสนองความต้องการและความจาเป็นด้านสุขภาพของประชาชนได้อย่างเหมาะสม ทีมพัฒนา/ทีมประเมิน
และผรู้ ับการประเมินต้องทาความเข้าใจเกณฑ์ รพ.สต.ติดดาว อย่างละเอียด มีข้อตกลงในการประเมินร่วมกัน เพื่อให้
การพฒั นาบรรลุวัตถุประสงค์ท่ีต้องการอย่างแท้จริง นอกจากน้ันพ้ืนที่สามารถพัฒนาคุณภาพ เพ่ิมเติมจากเกณฑ์น้ีได้
อนั เป็นการพัฒนาตอ่ ยอด ต่อเนอื่ ง เป็นการพัฒนาตามวงล้อ PDCA ทีไ่ มม่ ีสนิ้ สุด

สานกั สนบั สนนุ ระบบสุขภาพปฐมภูมิ

ค่มู อื แนว

บ

เกณฑค์ ณุ ภาพโรงพยาบา

แบบประเมนิ โรงพยาบาลสง่ เ
หมวด

การนาองค์ก
หน่วยบริการ......................................................

1.1 ภาวะผนู้ า การนา ธรรมาภบิ าล
1.1.1 ภาวะผูน้ าของผบู้ รหิ ารองค์กร

เกณฑ์ 1 คะแนน
23

มกี ารทางานร่วมกัน 1. มีแนวทางทจ่ี ะ 2. มีข้อ 1 และ 3. มีข้อ 1, 2

ของคณะกรรมการ ทางานรว่ มกัน และ มกี ารกาหนด และมกี าร

ประสานงาน ดาเนนิ งานตาม และ ดาเนนิ การ

สาธารณสุขระดบั หน้าท่ใี นส่วนที่ การถา่ ยทอด รว่ มกันเปน็

อาเภอ(คปสอ.) และ รบั ผดิ ชอบ ทศิ ทางทางาน ทมี อยา่ งมี

มีการสนบั สนุน รว่ มกนั เป็นทีม จรยิ ธรรม

การดาเนินงานของ และ มกี าร

คณะกรรมการพัฒนา สนบั สนนุ ต่อ

รพ.สต. หรือ ชมุ ชน

คณะกรรมการกองทนุ

หลกั ประกนั สขุ ภาพ

ระดับท้องถิ่นหรือพน้ื ท่ี

วทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 12

บทที่ 3

าลส่งเสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว

เสรมิ สขุ ภาพตาบลตดิ ดาว ปี 2563
ด 1 บริหารดี
กรและการจัดการดี
.อาเภอ............................. จงั หวดั ...............................

คาสาคญั

45 และนยิ ามปฏิบตั กิ าร

4. มขี ้อ 1, 2, 5. มีข้อ 1, 2, คณะกรรมการประสานงานสาธารณสขุ ระดับอาเภอ
3 และ 3, 4 และมี (คปสอ.) เป็นคณะกรรมการทบี่ รหิ ารจดั การสุขภาพ
มีการกากับ การทบทวน ระดับอาเภอ ประกอบด้วย คณะกรรมการจากหน่วยงาน
น ติดตามดแู ล ผลการ รพช. รพท. หรือ รพศ. สานักงานสาธารณสขุ อาเภอ
โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบล ศูนยส์ ขุ ภาพชุมชน
อย่างเป็น ดาเนนิ งาน และภาคีเครือขา่ ยท่ีเกี่ยวข้อง มหี นา้ ทีใ่ นการบริหาร
ระบบ และวางแผน จัดการสุขภาพในระดบั อาเภอ ประกอบด้วย
แกไ้ ขอย่าง การวางแผน ควบคุมกากบั นเิ ทศติดตาม สนบั สนุน และ
อ ตอ่ เนอื่ ง ประเมินผลสาเรจ็ ในการดาเนนิ งานสาธารณสขุ ในอาเภอ

คณะกรรมการพัฒนา รพ.สต. หรือคณะกรรมการบริหาร
รพ.สต. เป็นคณะกรรมการสร้างความร่วมมือให้ รพ.สต.
สามารถดาเนนิ การไดต้ ามเปาู หมายบริการ การประสาน
เช่ือมตอ่ กับหน่วยงาน องค์กรเครือข่ายตา่ งๆ ให้บริการ

สานักสนับสนุนระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ

คมู่ อื แนว

เกณฑ์ 1 คะแนน
23

เอกสารทเี่ กี่ยวข้อง มีคาสงั่ แต่งตง้ั รายงานการประชมุ รปู ภาพกจิ กรรม
คณะกรรมการ คณะกรรมการ การบนั ทกึ
คะแนนที่ได้ ประสานงานสาธารณสุข ประสานงาน การให้
ระดบั อาเภอ (คปสอ.) สาธารณสขุ ระดบั การสนบั สนนุ
คณะกรรมการพฒั นา อาเภอ (คปสอ.) ชุมชน
รพ.สต. หรอื คณะ คณะกรรมการ
กรรมการแก้ไขปญั หา พัฒนา รพ.สต. หรอื
ระดบั พน้ื ที่ และมี คณะกรรมการแกไ้ ข
บทบาทหน้าทีท่ ช่ี ดั เจน ปญั หาระดับพ้นื ท่ี

วทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 13

4 คาสาคัญ
5 และนิยามปฏิบัติการ
ม/ สัมภาษณ/์
สอบถาม ร่วมกัน รวมถงึ สนับสนนุ ดา้ นทรพั ยากรจากทกุ ภาคสว่ น
ผ้เู กี่ยวขอ้ ง อาทิ บุคลากร หรอื งบประมาณภาครัฐ องคก์ รปกครอง
ส่วนทอ้ งถ่นิ องคก์ รเอกชน ชมุ ชน ในการเขา้ มาร่วมกนั
สร้างสขุ ภาพของประชาชนในเขตบรกิ ารของ รพ.สต

คณะกรรมการแกไ้ ขปญั หาระดับพ้ืนท่ี หมายถึง
คณะกรรมการทเ่ี กี่ยวขอ้ งกับการแก้ไขปญั หาระดบั พนื้ ท่ี
ประกอบดว้ ย ตวั แทนแต่ละกลมุ่ ตามความเหมาะสมของ
แต่ละพ้ืนที่ เชน่ ตัวแทนประชาชน/ อสม./ ผู้นาชมุ ชน/
องค์กรปกครองส่วนทอ้ งถน่ิ / ราชการส่วนภูมิภาค และ
องคก์ รเอกชน เพอ่ื ให้มสี ว่ นร่วมในการบริหารจัดการ
สนบั สนนุ การดาเนนิ งาน ตลอดจนการกากับดแู ล ให้เกดิ
ความรสู้ กึ ความเปน็ เจา้ ของ เพอ่ื รว่ มพิจารณาแก้ไข
ปัญหาในพนื้ ท่ี
- สมั ภาษณ/์
สอบถาม
ผู้เกี่ยวข้อง
- เอกสารสรุปผล
การดาเนินงาน
และแผนแกไ้ ข
- รปู ภาพ
กิจกรรม

สานกั สนบั สนนุ ระบบสขุ ภาพปฐมภูมิ

คมู่ ือแนว

แบบประเมนิ โรงพยาบาลส่งเ
หมวด

การนาองค์ก
หน่วยบรกิ าร......................................................อา
1.2 แผนปฏบิ ัติการดา้ นสุขภาพ

เกณฑ์ รายการตรวจประเมนิ

1.2 แผนปฏิบตั กิ ารดา้ นสขุ ภาพ
1.2.1 การจัดทาแผนปฏิบัตกิ าร
เปาู ประสงค์แผนปฏบิ ตั ิการ
มีการกาหนดเปูาประสงค์ ตัวช้ีวัด เปูาหมาย ระยะเวลาท่ีจะบรรลุ
เปูาประสงค์ กลวิธีเพ่ือให้บรรลุผลท่ีมีความชัดเจนและเป็นรูปธรรมท้ัง
เชงิ ปรมิ าณและเชิงคณุ ภาพ
(1) มีการกาหนดเปูาประสงค์
(2) มีข้อ (1) และมีตัวชว้ี ดั
(3) มขี ้อ (1) (2) และมเี ปูาหมาย
(4) มีข้อ (1), (2), (3) และมรี ะยะเวลาท่จี ะบรรลเุ ปาู ประสงค์
(5) มีข้อ (1), (2), (3), (4) และมีกลวิธีเพ่ือให้บรรลุผลท่ีมีความชัดเจน
และเป็นรูปธรรมทง้ั เชิงปรมิ าณและเชิงคุณภาพ

วทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 14

เสรมิ สุขภาพตาบลตดิ ดาว ปี 2563
ด 1 บรหิ ารดี
กรและการจดั การดี
าเภอ............................. จังหวัด.........................................

คะแนน คะแนน แนวทางการพจิ ารณา คาช้แี จง/คานิยาม
เตม็ ทไ่ี ด้
แผนปฏิบตั กิ าร (Action plan)
5 - แผนปฏบิ ัติการของ CUP หมายถงึ แผนทร่ี ะบกุ ิจกรรม
และแผนปฏบิ ัติการ รพ.สต. เพอื่ ตอบสนองตอ่ วัตถุประสงค์
ท่ีสอดคล้องกัน (เอกสาร) รวมทัง้ รายละเอยี ดทรัพยากร
- ภาพกิจกรรมการประชมุ / ท่ีตอ้ งใช้ในชว่ งเวลาที่ตอ้ งทาให้
ถ่ายทอดแผนปฏิบตั ิการ สาเร็จ

1 - สอบถาม/สัมภาษณ์วิธกี าร
2 จัดทาแผนปฏิบตั ิการของ
3 CUP และแผนปฏบิ ตั ิการ
4 ของ รพ.สต.

5

สานกั สนับสนุนระบบสขุ ภาพปฐมภูมิ