ODNOKLASSNIKI kniga 2020

безнең балаларыбызга һәм оныкларыбызга тормышларын никах белән
башларга кирәклеген искә төшереп торырга тиеш. Шулай эшләмәсәк,
үзебезгә зур гөнаһ алабыз.

1971 елның 1 августыннан мин Алабуга шәһәренә эшкә киттем. Ми-
нем ике туганым: Эмиль абый белән Иршат анда эшли иделәр. Алар мине
чакырды. Ул вакытта студентларны распределение белән җибәрәләр иде.
Безнең институтны бетергән 70 кешене төзүчеләр итеп КамАЗга – Чаллы-
га, 60 кешене Түбән Камага җибәрделәр. Ул вакытта яшь белгечләргә өч ел
эчендә квартир бирү бар иде. Әйткәнемчә никахтан соң 9 айда 9 көннән 1
нче кызыбыз - Венера туды. Шулай итеп 1972 елда, Алабугага хатыным За-
рия, кызым Венера, әби дә килде. Безгә 3 бүлмәле фатир бирделәр.

1973 елның ахырында икенче кызыбыз Гүзәл туды. Ул вакытта 2 бала
норма иде. Хатыным Зария математикадан укыта, әби өйдә Зариягә булы-
ша. Ә мин көне-төне эштә. Башта мастер булып эшләдем. Бер елдан про-
раб итеп күчерделәр. Ике елдан участок начальнигы булдым. 1978 елда
зур төзү оешмасына баш инженер итеп куйдылар. 1986 елга кадәр шул
оешмада эшләдем. Алабуга районын икегә бүлгәч, мин Менделеев райо-
нында калдым. Шулай да теләгем Алабугада төпләнү иде. Шулай булды да.
Аллаһы Тәгаләнең рәхмәте белән мине Алабуга авыл хуҗалыгы төзелеш
оешмасының җитәкчесе итеп күчерделәр. 1982 елда малаебыз туды. Хә-
зер инде Нурисламның үзенең 6 баласы бар: 3 малай, 3 кыз. Нурислам
улым шәһәрдә мунча, халыкның сәламәтлеген саклау йөзеннән спортзал-
лар ачты. Аллага шөкер, ике мәртәбә Хаҗ кылды, үзе, хатыны, балалары
намазда. Барлык балаларына да Акика корбаны чалды. Яңа туган балага –
малай булса, ике сарык корбан чалынса, кыз балага бер сарык корбан ча-
лына. Пәйгамбәребез исламга килгәч, үзенә үзе һәм балаларына Акика
корбаны чалган. Мин дә исламга килгәч, үземә, хатыныма, балаларыма
Акика корбаны чалдым. Исламга кадәр дин өлкәсендә надан идем әле.
Хәзер менә акыл керә башлады. Биш вакыт намаз уку, елга 1 ай ураза тоту,
һәр елны корбан чалу – болар һәммәсе дә Аллаһы Тәгаләнең әмерләре.

Әйткәнемчә 198б елда мине авыл хуҗалыгы төзелеш оешмасына
(МСО) күчерделәр. Миңа кадәр бу оешма алты елда җиде начальник алыш-
тырган булган. Мин эшли башлагач, Аллаһының ярдәме белән халыкка
өйләр төзелде, аларның хезмәт хакларын арттыру юнәлешендә дә зур эш-
ләр эшләнде. Нефтяниклар өчен базалар төзү, 9-10 катлы өйләр төзү, Тата-
гропромстрой оешмасында 1-2-3 урыннар алу, байракларга лаек булу,
зур уңышларга ирешү нигезендә 1994 елда миңа «Татарстанның атказан-
ган төзүчесе» исеме бирелде. Шул елда унбер җитәкчене бушлай Дубайга
җибәрделәр. Дубай ярымутрауның уң ягына урнашкан, анда ял итү миңа
бик ошады. Һәм мин1995 елда шул ярымутрауның икенче ягына урнашкан
Мәккә шәһәренә ял итәргә барырга дип ният кылдым. Шул елны Мәрҗани
мәчетенең имам Хатибы Мансур хәзрәт Мәккәгә барырга дип халык җыя
башлады. Мин аны табып акчасын түләдем. Безне май айларында җыеп
алдылар. Госел коендырып, өсләребезгә 2 ак простыня ябырга куштылар.
Бабайлар намаз укый башлады, ә мин утырып торам. Шунда бер бабай:
«Син нигә намаз укымыйсың?», ди. «Мин намаз укый белмим», – дим, ул,
әйдә, мин нәрсә эшлим, шуны эшләрсең, ди.

199

Алар хаҗга баралар икән, ә минем уйларым былтыргы кебек ял итеп
кайту иде. Шулай итеп, мин хаҗ кылу группасына эләккәнмен. Бусы да
Аллаһы Тәгаләнең бер рәхмәте булды. Аллаһы Тәгалә үзе юлын ачты, хаҗга
җибәрде, намазга бастырды. Шулай итеп, Алабуга районының беренче
хаҗие булдым. 1991 елда, Алабуга шәһәренең татар бистәсендә өй салып,
шунда яши башладым.

Ул вакытта гаилә зур иде инде. Үзем, зур кызым Венера, киявебез Ро-
берт, аларның балалары, кече кызым Гүзәл, малаем Нурислам яшәдек.
Безнең өебез татар битсәсенең уртасында иде. Өйгә күчкәч, 2 сыер, ат, 10
сарык, умарталар тота башладым. Барысын да авылча булдырырга уйла-
дым. Ул вакытта үзем төзелеш оешмасының җитәкчесе идем. Сыер көтүгә
йөргәч, үзем көтүен дә көтә идем. Ул вакытта безнең мәхәлләдә 90 сыер
исәпләнде. Хәзерге вакытта нибары 15 сыер калды.

Әйтеп үткәнемчә, 1995 елда, хаҗ кылып кайткач, яшәү рәвеше үзгәрде.
Анда безгә бер ай буе һәр көнне вәгазь сөйләделәр. Анда укучы шәкертләр
безнең белән бер бүлмәдә яшәделәр. Гел безне озатып, аңлатып йөрделәр.
Безнең җитәкче Мансур хәзрәт – бүген мөфтинең ярдәмчесе, Госман
хәзрәт 12 ел Татарстан мөфтие булып эшләде, Әлфәс хәзрәт күп еллар Чал-
лы шәһәренең имам Мөхтәсибе булды. Вәлиулла хәзрәт вафат инде. Мәлик
хәзрәт ул вакытта шәкерт иде әле.

Хаҗдан кайткач, Аллаһы Тәгалә башка мәчет төзергә кирәк дигән уй
салды. Бу уй көндез дә, төнен дә баштан чыкмый иде. Мәчет төзер өчен
урын кирәк иде. Ә мәчет кеше яши торган урыннан ерак булмаска тиеш.

Татар бистәсенең уртасындагы бер мәйданга 1860 елда мәчет салган-
нар мөселман бабайларыбыз. Совет чорында ул мәчетне кибет иткәннәр,
аннары торак йорт булып хезмәт иткән. 1974 елда мәчетне сүтеп, аның
урынына фонтан ясап кольцевое движение оештырдылар. Минем мәчет
төзергә ниятем барлыгын белгәч, татар иҗтимагый үзәге җитәкчеләре ис-
ке мәчет урынын тәкъдим иттеләр. Кайберәүләр каршы булды, анда маши-
налар күп йөри, кешеләрне таптарлар һ.б. Шулай да халык белән киңәш-
ләшеп шул урында мәчет төзергә килештек. Архивлардан элеккеге мәчет-
нең схемасын табып кайтып миңа тапшырдылар. Шулай итеп, 1995 елның
көзендә иске мәчет зурлыгындагы фундаментны салып калдырдык. 1996
елда, май башларында 10 көн ял бирделәр. Шул вакытта аерым бригада
куеп 10 көн эчендә мәчетнең диварларын төзеп бетердек. Халык яңадан
эшкә чыкканда, безнең мәчетнең диварлары әзер иде инде, халыкның исе
китте. Шул елның октябрь аенда мәчетебез эшли башлады. Шул елны ук
үзем мәчеттә җомга намазлары да үткәрә башладым. Шул ук 1996 елда
Мөхәммәдия мәдрәсәсенә укырга кердем. Дүрт ел дәвамында укып бете-
реп, диплом алып кайттым. 1996 елда мине Алабуга шәһәре һәм районы
имам мөхтәсибе итеп сайладылар. Үзем оешма җитәкчесе, үзем имам мөх-
тәсиб булгач, мәчетләр төзү эше миңа күчте. Шул вакытта татар бистәсенең
уртасында «Кадыйр» мәчете ачылды. Поспелово авылы бабайлары мәчет
сорадылар, аларга да мәчет төзеп бирдек, Илмәт авылында мәчет юк иде.
Безнең оешма фундамент салып бирде, Алабуга электр челтәрләре төзеп
бетерде. Алабуганың Җәмигъ мәчетенең диварлары бар, әмма төзүчеләр
эшне ташлап киткәннәр иде. Шунда мәчеткә безнең оешма төзү эшләрен

200

яңадан башлап җибәрде. Һәм 2003 елда Җәмигъ мәчетен сафка бастыр-
дык. Мәчетләребез бар, хәзер инде бу мәчетләрдә уку-укыту эшләрен
оештырырга кирәк иде. Ул вакытта Госман хәзрәт Татарстан мөфтие иде.
Аңа мөрәҗәгать иттем. Мәчетләр әзер, җибәрегез гыйлем таратучы имам
мөхтәсиб дип. Казаннан яшь, гыйлемле Рөстәм хәзрәтне җибәрделәр. Ал-
ты елдан соң имам мөхтәсиб вазифаларын Рөстәм хәзрәткә тапшырып,
аның белән бергә тагы җиде ел дус, тату булып эшләдек.

Бүгенге көндә Алабугада биш мәчет, биш татар авылында шулай ук
биш мәчет эшләп килә. Поспелово авылы янында М-7 федераль юл кыры-
енда сәфәрдә булган мөселманнар өчен мәчет төзелә, Аллага шөкер.

Авылда Сафа бабайның дүрт малае бер урамда яши иде. Бабай карт-
лык көнендә таякка тотынып балаларының өйләренә барып хәлләрен бе-
леп кайта иде. Унсигез оныгы шунда яшәделәр, үстеләр. Бабай кайтып чәй
эчә иде, намаз укып, өйлә намазыннан соң бераз йоклап ала иде. Аның
шул яшәү рәвеше миңа күчкәндәй булды. Мин үзем дә балаларны, оны-
кларны үземнән ерак урнаштырмадым. Алар безнең өйдән ерак түгел генә
гомер итәләр. Мәчеткә намазга йөриләр. Әйткәнемчә, 1986 елдан төзелеш
оешмасында җитәкче булып эшләдем. Балаларым, оныкларым Аллаһының
миңа биргән бүләге. Бүгенге көндә 4 оныкка әтиләре безнең өй янында гы-
на өйләр төзиләр. Инша Алла шул оныклар, шушы өйләрдә яшәп, бергә-
бергә мәчетләргә йөрергә ниятебез бар.

1995 елда беренче хаҗдан соң, 21 тапкыр хаҗ кылдым. Аллаһының
рәхмәте белән кызым Венера да, улым Нурислам да хаҗ кылды. Хәләл
җефетем Зария 17 тапкыр хаҗга барды. Кем хаҗ кыла, мәчетләргә намаз-
ларга йөри, болар Аллаһы Тәгаләнең кунаклары, ике дөньяны бергә алып
барырга кирәк. Бу дөньяда да яхшы яшәргә һәм ахирәт дөньясына да
әзерләнергә кирәк. Аллаһы Тәгалә безгә Коръән китабын кулланма итеп
җибәрде. Аны укып (татарча), аңлап аның белән гамәл кылырга кирәк.

Аллаһы Тәгаләдән сорыйм, классташларыма, аларның җәмәгать-
ләренә, балаларына тән сихәтлеге һәм иман байлыгы бирсен. Үзебезгә до-
гачы балалар тәрбияләп калдырырга насыйп итсен. Үзебезгә озын гомер
бирсен. Калганнарыбызга Аллаһы Тәгаләгә буйсынып, биш вакыт намаз
укып, елга бер ай ураза тотып, зәкать-сәдакаларын биреп, корбаннар ча-
лып, балаларыбызга хаҗга барырга насыйп булсын. Озын гомер бирсә дә,
тиз үлем бирсен, авырып ятмыйча, балалар кулына калмыйча дөнья белән
саубуллашырга насыйп итсен.

Әс-сәләәму галайкум вә рахмәтуллаһи вә бәрәкатүһү.

201

АББАРОВА
Рушания Зәйдулла кызы

1949 елда Кече Чынлы авылында
туганмын. Әтиебез – Бөек Ватан су-
гышы ветераны, миңа да 4 яшь тул-
ганда өч баласын ятим калдырып ва-
фат булды. Әни безне заман авырлы-
кларын җиңеп, җил-яңгыр тидерми-
чә аякка бастырды.

1964 елны Кече Чынлы сигезьел-
лык мәктәбен бик яхшы билгеләргә
тәмамлап бер төркем классташла-
рым белән Иске Шәйморза авылын-
дагы урта мәктәпнең IX нчы классы-
на укырга килдем. Ул вакытта бөтен
тирә-як авыллардан балалар урта
белемне Иске Шәйморза мәктәбендә
алалар иде. Мәктәп безне бик яра-
тып үз кочагына алды, укытты, тәр-
бияләде. Иң мөһиме гомуми белем
бирү генә түгел, күп укытучылар без-
гә профессия алырга этәргеч ясады-
лар.

Мин Нурми абый Ильясов турында аерып әйтер идем. Ул безгә химия
фәнен генә укытып калмады, безне югары уку йортларын керергә
әзерләде. Институтка кергәндә нинди сораулар булырга мөмкин, ничек
дөрес итеп җавап тотарга өйрәтә иде. Һәм дә институтта укыганда нинди
кыенлыклар көтәсен, аларны җиңеп чыгу юлларын аңлатты. Мәсәлән,
лекциядә ничек конспект язарга, ничек экзаменнарга әзерләнергә һ.б.

Зиннур абый Сәмигуллин физика фәнен укытты. Без бер класста 30дан
артык кыз балалар укыдык. Кыз балалар өчен бик гади булмаган ул фәнне
шундый кызыклы итеп безгә аңлата иде. Физика законнарын тормышта
куллану юлларын күп мисалларда күрсәтте. Ул оештырган физика һәм
астрономия түгәрәкләренә бик теләп йөрдек.

Тарих фәнен Насыйх абый укытты. Ул сугыш ветераны иде. Күп вакый-
галарны сугышта катнашкан кеше күзлегеннән чыгып аңлата иде.

Менә инде безнең Иске Шәйморза урта мәктәбен тәмамлаганга да яр-
ты гасырдан артык вакыт үтеп китте. Шуңа карамастан, ул мәктәптә уку ел-
лары күңелләрдә кадерле истәлек булып саклана. Без – мәктәпне 1966 ел-
да тәмамлаучылар «Бөтенсоюз комсомол төзелешенә» Түбән Камага эшкә
килдек. Ул вакытта «Түбән Кама» әле поселок дип атала иде. Шул ук елны
поселокка шәһәр статусы бирделәр. Һәм минем хезмәт юлым шушы шәһәр
белән бәйле булды. Иң башта «Түбән Кама нефтехим» комбинаты төзел-
ешендә эшләдем. Шул ук вакытта Түбән Кама Нефтехимия техникумының
кичке бүлеген тәмамладым. Һәм «Түбән Кама Нефтехим» комбинатына ап-

202

паратчик булып эшкә урнаштым. 1970-1976 елларда Казан химико-тех-
нология институтының Түбән Кама филиалының кичке бүлеген тәмам-
ладым. 1979 елдан алып 1986 елга кадәр «Түбән Кама Нефтехим» акцио-
нерлык җәмгыятенең уйлап табучылар һәм рационализаторлар оешма-
сының рәисе вазифасын үтәдем. 1983 елда җитәкчеләрнең һәм белгеч-
ләрнең патент эше буенча белемнәрен күтәрү Мәскәү Үзәк институтында
(ИПК) белем алдым. 1986 елдан 2005 елга кадәр (пенсиягә чыкканчы)
«Түбән Кама Нефтехим» акционерлык җәмгыятенең патент эше бүлегендә
әйдәп баручы инженер булып эшләдем.

2006 елдан Казан шәһәрендә яшим. 2017 елда «Мөхәммәдия» мәд-
рәсәсен тәмамладым. Бик күп еллар «Социалистик ярышта җиңүче бил-
геләренә, «За трудовое отличие» билгесенә Россия, профсоюзларының
100 еллыгы уңаеннан юбилей медаленә лаек булдым. Хезмәт ветераны-
мын.

203

ШӘРӘФЕТДИНОВА
Миләүшә Гаяз кызы

Мин Яңа Чынлы авылында 1951 ел-
да туганмын. Сигезьеллык мәктәпне
Яңа Тинчәледә тәмамлап,1966 елда Ис-
ке Шәйморза урта мәктәбенә укырга
килдек. Үзебезнең авылдан бишәү
идек. Мәктәптә укыган еллар һәр кеше
күңеленә уелып каладыр, минем дә уку
еллары еш күңелгә килә. Беренчедән,
Яңа Чынлы белән Иске Шәйморза ара-
сын тугыз километр. Яз-көз көн саен
җәяү йөрдек. Юллар әйбәтрәк чакта
укырга велосипедлар белән барып
кайтыр идек. Кыш көне чаңгыда бар-
ган чаклар да булгалады, юл маҗара-
ларын язып тормыйм инде, анысы ае-
рым бер хикәя...

Иске Шәйморза мәктәбе безне бик
матур каршы алды. Төрле авыллардан
җыелган классташлар белән бик тиз
уртак тел таптык. Укытучылар безгә
таләпчән булсалар да, без аларны бик
хөрмәт итеп, яратып дөресләргә йөри
идек. Шул елларда мәктәпләрдә русча укыту турында закон кергән иде.
Предметларны русча укуны да бик тиз үзләштердек.

Рус теленнән Хөрия апа укытты. Ул безне әкренләп рус теленә дә га-
шыйк итте. Русча диктантларны, иншаларны яза-яза остарып беттек. Шуңа
институтка укырга кергәндә дә җиңел булды. Мин Хөрия апага күңелемнән
гел рәхмәтләр укып, аны еш искә алам.

Математикадан Азизов Зәкәрия абый укыта. Көчле укытты дисәм, бик
дөрес булыр. Ул, нәкъ сәхнәдәге артистлар кебек, оста сөйләп, оста аңлата
иде. Өйгә бирелгән эшләрне барыбыздан да бик нык сорый иде. Без дә ты-
рыш булдык, сынауларга бирешмәдек.

Татар теленнән Рәйсә апа укыта иде. Ул да бик әйбәт укытучы булды.
Һәрбер укучыга җаен таба белде.

Мин Иске Шәйморза урта мәктәбен яхшы билгеләр белән тәмамлап
Казан инженер-төзелеш институтында (КИСИ) укып, инженер-төзүче ди-
пломы алдым. 40 ел дәвамында Казан шәһәрен төзүгә дә үз өлешемне
керттем. Соңгы елларда шәһәр администрациясенең реконструкция ида-
рәсендә «главный специалист» булып, Казанның 1000 еллыгына рекон-

204

струкция буенча федераль Программага кергән объектларда админи-
страция кураторы эшен алып бардым. Бик «кызу» вакытлар иде. Кайчак
эшкә төнлә дә чыгып китәр идек. Менә хәзер Казан шәһәре танымаслык
булып үсте, матурайды, чын мегаполиска әйләнде. Мин шул зур эштә кат-
нашуым белән горурланам. Хәзер лаеклы ялда – пенсиядә.

205

Хикәяләр, шигырьләр язу белән дә мавыгам.
Мәктәптә укыган елларда «Ялкын» журналында хи-
кәяләрем басылып чыккалады. Буа районы газета-
сында да шигырьләрем басылды. Соңгы елларда
«Ватаным Татарстан» газетасы да берничә шигы-
ремне бастырып чыгарды. Әлеге истәлек китабына
да берничә шигыремне тәкъдим итәм:

Миләүшә ТАТАР БУЛЫП ЯШӘР
ШӘРӘФЕТДИНОВА

«Мишәрләрне теркәү кирәк аерым!..» – Телен, динен һәм сөйләмен аның
Имеш, фәрман килгән үзәктән; Татарлардан аерып карарга!
Белергә дип: мишәр нинди халык,
Чыгышлары кайсы төбәктән? Мишәрләрнең кыйблалары кайда,
Нинди серләр йөртә һәммәсе?
Мишәрләрне, янә, дөнья буйлап Милли сәясәтнең дулкынында
Ут яндырып эзләп табарга! Үзен кем дип саный, янәсе...

ҖӘЙГЕ КОЯШ

Җәй буена кояш көлде, кояш көлде, Хисләремне ирексезләп өрә-өрә,
Яфракларны манчып-манчып нурга күмде. Бер яндырды, бер көйдерде, бер сөйдерде.
Чәчәкләрнең таҗларында уйный-уйный,
Бер яндырды, бер көйдерде, бер сөйдерде. Җәй буена кояш көлде, кояш көлде,
Күңелләрем әй абынды, әй сөртенде.
Җәй буена кояш көлде, кояш көлде, ...Һич сораусыз килеп кергән бу мәхәббәт
Йөрәгемә учлап-учлап дәртен бирде. Бер яндырды, бер көйдерде, бер сөйдерде.

МЕҢ ЯШЬ СИҢА БҮГЕН!

Йөрәгемнең иң түрендә ята Язмышыңның колы булмадың, юк,
Әй борынгы Казан каласы. Рухың үсте һәрбер сынаудан.
Мең яшь сиңа бүген, бәйрәмеңә Авырлыклар килгән минутларда
Җыру яза татар баласы. Шуңа, бәлки, сиңа сыенам.

Мең дә бер сер йөргән урамнарың Мең яз хисе, мең җәй көче синдә,
Күңелемдә ямьле бизәктер. Сабырлыгы көз һәм кышларның.
Һәр иртәдә, Казан сөйли, диеп Барыр юллар алда әле безнең,
Сәламләвең миңа кирәктер. Рәхмәтләрен телик Ходайның.

Сөйлә, Казан, сөйлә: мин генәме Йөрәгемнең иң түрендә ята
Синдә тапкан яшәү мәгънәсен! Әй мең яшьлек Казан каласы.
Мең чакрымнар аша хәбәр җибәр, Сиңа атап язган җыруларны
Мең як газиз телен ишетсен. Укый бүген татар баласы.

206

ЗИЯРӘТ КЫЛГАНДА...

Бихисап күп монда «халык», Бөтен нәрсә җитеш монда,
Юк тик төртеш, юк бер тавыш. Кирәк түгел мең алтын да...
Хөрмәт итәләр тәртипне, Тик өйләре чардуганлы,
Үзара һич булмас сугыш. Тик кошлары моңлы таңда.

Юктыр монда үпкәләшү, Баш очындагы агачлар,
Юк көнләү, әрепләшү. Таң алдыннан шаулый башлар.
Юк күршедән гаеп эзләп, Хәтер көтәләр сездән дип,
Шыпырт кына әләкләшү. Бар дөньяга хәбәр ташлар.

Сыкрап еламыйдыр кем дә, Онытмагыз, диләр тагы,
Я, ни файда күз яшендә. Һәркем монда ялварулы.
Итәгатьле булу күркәм, Көтә хәтер исәннәрдән,
Әйбәт сыйфат һәр кешедә. Көтә дога-дога бары...

ТАССРның 100 еллыгына

ТАТАРСТАН – МИНЕМ РЕСПУБЛИКАМ!

Татарстан – минем республикам, Халыклар дуслыгы, бердәмлеге
Татарстан – туган илебез. Зур уңышлар белән бүләкли.
Без уллары һәм кызлары синең, Эшкә батыр, батыр мәйданнарда.
Монда безнең газиз җиребез! Әләмебез горур җилферди.

Татар теле, бөек Тукай теле, Гасырлардан килгән яшәү көче,
Мәңге җуймый саклар әманәт. Әйди безне яңа үрләргә.
Сөйләшсәк тә без төрле телләрдә, Бәхет гөле булып чәчәк ат син,
Юк, туган телдән кадерлерәк! Татарстан – гомер-гомергә!

207

ВӘЛИУЛЛИН
Фоат Мостафа улы

Гыйлем ияләре: «Китаплар кешелекнең хәтере», – ди-
гән. Классташым, авылдашым Марс яшьлек елларыбызны,
мәктәп чорын чагылдыртан истәлек китабы әзерлибез, ди-
гәч чын әгәр, бик нык шатландым. Шулай күңелдәге хәтер
бүген бар, иртәгә - юк. Китап исә -мәңгелек. Китап битләренә
салынган хәтер ул - үткәнне барлау гына түгел, киләчәккә дә
күз ташлау да.

Минем балачак та чордашларыныкы кебек үк шаулап
- гөрләп, хәтергә уелырдай мизгелләр белән узды. Туган
авылым Яңа Шәйморзада сигез класс белем алгач, укуны
кайда дәвам итәргә инде, дип йөргәндә Марс дустым Иске
Шәйморза мәктәбенә барырга киңәш итте. Ул анда бер ел
укыган иде инде, Яңа Шәйморзада кичке мәктәп ачыла
икән, дигән хәбәр таралгач, безнең авылдан йөреп укучы-
ларның барысы да диярлек Иске Шәйморзага барудан-
баш тарттты. Марсның исә теләге укуын шундадәвам итү
иде һәм мин аңа иптәш булдым. Ун километр араны кы-
шын чаңгыда, җәен велосипедта җилдерә идек. Юлда ба-
тып азапланган вакытларыбыз да еш булды, яшьлек исә үзенекен итте,
өйдәгеләргә дә, укыйтучыларга да зарланмадык.

Урта белемгә ия булгач, мин укуымны авыл хуҗалыгы институтында
дәвам итәргә булдым. Әмма теләк гамәлгә ашмады: конкурстан үтә алмадым.
Ул елда унберенче һәм унынчы классларда чыгарылыш булган иде. Югары
белем алырга теләүчеләр дә бик күп булды. Казанда органик синтез заводы-
на эшкә урнаштым һәм менә шушы минем киләчәк тормышымны билгеләде
дә. 1966 елных 9 ноябре иде бу. 1967 елда армиягә алындым. Ике елда армия
хезмәтендә булганнан соң яңадан заводка кайттым, химия – технология тә-
мамладым, хезмәтем үзагымына, матур гына барды. Алексеевск районының
Зур Тигәнәле авылында туып-үскән Роза исемле кыз белән гаилә корып җир-
бәрдек, 1974 елда малаебыз, 1983 елда кызыбыз туды.

Минем бөтен хезмәт эшчәнлегем Оргсинтез белән бәйле. Оргсинтез
эшле-ашлы итте, илдә абруй казанды. 2013 елда лаеклы ялга чыктым, хез-
мәт ветераны. Тормышыбыз матур, ипле. Хәзер инде балаларыбызның,
оныкларыбызның уңышына сөенеп, аларга уңышлар теләп гомер итәбез.
Бер үк ил – көнебез тыныч, якты, аяз була күрсен. 2020 елда коронавирус
дигән зәхмәт белән куркытып алдылар бит әле. Берүк шундый афәт кабат-
лана күрмәсен.

Әлбәттә, гомер узган саен яшьлек еллары сагындыра. Хезмәтне яратыр-
га, үз көчебез белән тормыш алып барырга өйрәтеп үстерделәр безне менә
шул тәрбиянең җимешләре дә, Алланың биргәненә шөкер, мул һәм куаныр-
лык булды.

P.S.: Марс Шәрип улы Алиев Фоат Мостафа улына бик рәх-

мәтле. 1964 елны сентябрь аенда Яңа Шәйморзадан алар бары
тик икәү Иске Шәйморза урта мәктәбенә укырга киләләр. Ике
авыл арасындагы 10 чакрымны яңгырда да, буранда да бергә уза-

208 лар, юлсызлык та аларга киртә була алмый.

209

СУЛЕЙМАНОВ
Растем Загитович

Родился 8 ноября 1948 года в деревне
Малая Цильна Дрожжановского района
(бывший Буденновский район) в семье кол-
хозников Загита и Камарии Сулеймановых.

В 1956 году поступил в первый класс Ма-
лоцильнинской восьмилетней школы. В 1963
году, окончив восемь классов, поступил в де-
вятый класс Старошаймурзинской средней
школы второго этапа. В 1966 году, успешно
окончив десятый класс данной школы, посту-
пил в Казанский сельскохозяйственный ин-
ститут им. М.Горького, на факультет «Эконо-
мика и организация сельского хозяйства».

Во время учебы в школе был членом Все-
союзной пионерской организации, членом
ВЛКСМ и в дальнейшем членом партии.

После окончания Казанского сельскохо-
зяйственного института (КСХИ) им. М.Горько-
го в 1971 году вернулся в родное село и стал
работать экономистом в колхозе «Цильна».

В 1973 году призвался в ряды Советской
Армии, где служил до 5 ноября 1974 года, и вновь вернулся в родное село.
Продолжил работать главным экономистом в колхозе «Цильна».

В 1980 году Сулейманова Р.З. избрали освобожденным секретарем пар-
тийной организации колхоза «Цильна». На этой должности он проработал
до 1986 года, затем перешел на работу в Старо-Шаймурзинское отделение
дорожно-строительной организации (ХДСУ). Там он занимал должность
главного бухгалтера до августа 1996 года. 25 августа 1996 года скоропо-
стижно ушел из жизни в возрасте 47 лет.

Жена – Сулейманова (Шарафутдинова) Дильбяр Гареевна, (1948-2013),
уроженка села Старое Шаймурзино, работала в отделе кадров колхоза
«Цильна», затем до ухода на пенсию, секретарем Малоцильнинского сель-
ского совета.

У Сулеймановых Растема и Дильбяр трое сыновей.
Старший сын – Рамиль, 1975 года рождения, окончил Казанский госу-
дарственный университет, женат, имеет троих детей, живет в г. Казани.
Второй сын – Ильдар, 1979 года рождения, тоже выпускник Казанского
государственного университета, женат, имеет двоих детей, живет в г. Каза-
ни.
Третий сын – Ильдус, 1983 года рождения, окончил Казанский государ-
ственный технологический университет (КХТИ), женат, живет в г. Казани.

210

211

ШАЙДУЛЛИН
Альберт Алеевич

Я родился 1 июня 1949 года в деревне Старое Шаймурзино. В 1956-м
поступил учиться в среднюю школу и окончил ее в 1966 году. Затем посту-
пил в Казанский кооперативный техникум и окончил его по специальности
«бухгалтер». После окончания техникума работал главным бухгалтером в
Старошаймурзинском сельпо. В 1972-м году переехал на жительство в Бу-
инск, где работал главным бухгалтером и заместителем председателя по
экономике в торговле в течение сорока лет. Женат, с супругой вырастили
двоих детей. В данное время живу в Казани.

Альберт – Румия, уллары Айрат, Альберт – Румия
кызлары Гөлнара янәшәсендә

Ирле – хатынлы Альберт – Румия кызлары Гөлнара,

212кияүләре Илназ белән

ШАКИРОВ
Фариз Алимзянович

Родился 13 февраля 1949 года в
селе Малая Цильна Дрожжановского
района Татарской АССР. Малоциль-
нинскую восьмилетнюю школу окон-
чил в 1964 году. Далее продолжил
учебу в Старошаймурзинской сред-
ней школе. Закончив учебу, работал
в колхозе «Цильна», Дрожжановско-
го района механизатором. С января
1967 по май 1968 года работал в шах-
те «Капитальная-2» г.Осинники Кеме-
ровской области.

В мае 1967 года был призван в ря-
ды Советской Армии. После демоби-
лизации из рядов Советской Армии в
октябре 1970 года начал работать
мастером производственного обуче-
ния, преподавателем начальной во-
енной подготовки Дрожжановского
ПУ-90.

В мае 1977 года был избран заве-
дующим отделом райкома ВЛКСМ. В
апреле 1979 года бюро Дрожжановского райкома КПСС рекомендовало
его в Саратовскую высшую партийную школу на очное отделение. В июне
1983 года был утвержден инструктором организационного отдела райко-
ма КПСС.

В апреле 1984 года бюро обкома КПСС рекомендовало Фариза Алимзя-
новича заместителем начальника по политической части Дрожжановского
РОВД Республики Татарстан, где он работал до декабря 1997 года. Ушел на
пенсию по достижении предельного возраста в звании майора милиции.

В июне 1998 года назначен на должность исполнительного директора
Фонда безопасности дорожного движения ОГИБДД Дрожжановского РОВД
РТ. C января 2008 г. по август 2015 г. работал преподавателем – организато-
ром Дрожжановского техникума отраслевфх технологии. С февраля 2016 г.
специалист группы по работе с личным составом отдела МВД России по
Дрожжановскому району. Более двадцати лет возглавляет общественную
ветеранскую организацию сотрудников внутренних дел и внутренних во-
йск отдела МВД России по Дрожжановскому району.

Награжден медалью «За безупречную службу» 3-й степени, знаками «За
отличную службу в органах МВД», «Почетный сотрудник МВД» и «За заслуги
в образовании».

Женат, воспитали троих детей.

213

65 яшемне билгеләп үтү истәлеге. 2014 ел.

Сын Шакиров Инсаф Фаризович – 26.07.1975 года рождения, про-
живает в с.Старое Дрожжаное Дрожжановского районы РТ, образование
высшее. Проходит военную службу в системе Министерства по чрезвы-
чайным ситуациям в должности старшего инженера МЧС по Буинск. и
Дрожжановского районам в звании майора внутренней службы.

Дочь Шакирова (Зарипова) Резида Фаризовна – 26.05.1977 года
рождения, проживает в г. Буинск Буинского района РТ, образование выс-
шее, работает в Агропромышленном комплексе ООО «Авангард» Буин-
ского района в должности старшего специалиста по учету и анализа сель-
скохозяйственной продукции.

Дочь Шакирова (Алимова) Гульназ Фаризовна – 20.09.1985 года
рождения проживает в г.Казани, образование высшее, проходит военную
службу в системе Министерство внутренних дел информационного цен-
тра МВД РТ в должности инспектора ИЦ, военное звание – лейтенант по-
лиции.

214

ЗАББАРОВ
Завит Халилрахманович

Родился 10 марта 1949 года в де-
ревне Новые Тинчали Буинского райо-
на. В 1964-м поступил учиться в 9-й
класс Старошаймурзинской средней
школы. После окончания школы, посту-
пил учиться в Казанский химико-техно-
логический институт. Получив диплом,
по распределению поехал в Уфу и начал
работать технологом на Уфимском за-
воде резино-технических изделий. Че-
рез год женился, у них с супругой роди-
лись два сына. До конца своей жизни
Завит Халилрахманович работал на
этом заводе начальником цеха. Награж-
ден грамотами, медалями за трудовые
заслуги, удостоен звания заслуженного
химика БАССР. Умер 14 сентября 2013
года.

ЗАББАРОВ
Завид Сагитович

8 января 2006 года на 58-ом году жиз-
ни безвременно ушел из жизни директор
ПУ №81 З.С. Заббаров.

Завид Сагитович Заббаров родился 3
января 1949 г. в с. Малая Цильна Дрожжа-
новского района ТАССР.

Трудовую деятельность начал после
окончания средней школы бетонщиком
Нижнекамского СМУ-8 треста «Татэнер-
гострой». С 1968 по 1970 гг. служил в ря-
дах Советской Армии. Отслужив, вернул-
ся в родное село и стал преподавать исто-
рию в Малоцильнинской средней школе.
Окончил Казанский госуниверситет.

С 1973 года 3. С. Заббаров живет и ра-
ботает в Лениногорском районе: учитель
истории Куакбашской восьмилетней

215

школы, секретарь парткома колхоза им. К. Маркса, директор Горкинской
средней школы одновременно секретарь парткома совхоза «Путь к ком-
мунизму».

В 1990-1992 гг. он трудится управляющим делами Лениногорского
райисполкома, в 1992-1996 гг. – директором совхоза «Путь к коммуниз-
му», затем два года – первым заместителем начальника Лениногорского
управления сельского хозяйства и продовольствия. С 2000 года и до са-
мой кончины Завид Сагитович возглавлял коллектив ПУ №81.

3.С.Заббарова отличали высокий профессионализм, внимательное
отношение к окружающим.

За многолетнюю и плодотворную работу награжден Почетными гра-
мотами соответствующих министерств и администрации района и горо-
да.

Светлая память о Завиде Сагитовиче навсегда сохранится в наших
сердцах.

И.А.САДРИЕВ, Р.Г.ХУСАИНОВ, Е.И.РОСЛОВА, В.П.КУЗЬМИЧЕВ,
А.А.ХИСМАТУЛЛИН, Р. X. ХАМИДУЛЛИН, Н. Л. ХАЙРУТДИНОВ.

; ЗАББАРОВ Завид Сагитович служил в рядах Советской Ар-

мии в 1968-1970гг. Отслужив, вернулся в родное село и стал преподавать
историю в Малоцильнинской средней школе.

С 1973 года жил и работал в Лениногорском районе: учитель истории
Куакбашской средней школы (здесь он встретил свою судьбу – нашу маму,
Замилю Шакирзяновну), секретарь парткома колхоза им.К.Маркса.

В 1980 году окончил Казанский госуниверситет и в этом же году с се-
мьей переехали в деревню Новая Чершила. Здесь построена школа, для
своего времени это была, как сейчас сказали бы, инновационная школа –
двухэтажное, лингафонный кабинет английского языка, кабинет физики и
химии с лабораторией, первый кабинет ЭВМ для информатики, простор-
ный спортзал плюс волейбольная и футбольная площадки, бильярдный
зал, тир и много другое, чего нет и в современных сельских школах. А
главное – преподавательский состав: это и выпускники Московского пе-
динститута, Казанского университета, которых папа умудрялся замани-
вать к себе (тогда еще действовала система направления молодых ка-
дров), затем в костях укрепился своими бывшими выпускниками. Коллек-
тив был молодой, рабочий день в школе начинался в 7 утра и заканчивал-
ся в 10 вечера, школу папа возглавлял до 1990 года. В 1989 году получил
звание отличника просвещения РСФСР.

В 1990–1992гг. трудился управляющим делами Лениногорского рай-
исполкома, 1992–1996г. – директор совхоза «Путь к коммунизму». 1996–
1998 – первый заместитель начальника Лениногорского управления
сельского хозяйства и продовольствия.

С 2000 года и до самой кончины возглавлял коллектив ПУ № 81. До са-
мого последнего дня строил планы и рассказывал о своем новом детище
– закладке фундамента профессионального образования на базе рабоче-

216

го поселка Шугурово. Это должен был быть межрайонный центр подго-
товки кадров для села и рабочих специальностей для нефтяной промыш-
ленности. Фактически в этом своем начинании он опередил время на 10
лет. К сожалению, данный проект даже сегодня не нашел реализацию. А
актуальность этого признали везде.

;ЗАББАРОВА Замиля Шакирзяновна

В трудовой книжке мамы всего три записи: учитель русского языка и
литературы, директор Куакбашской средней школы и директор Горкин-
ской средней школы. Сентябрь 1968г – сентябрь 2010 года. Заслуженный
учитель РТ. А сколько за этими скупыми строками прожито лет, выпущено
классов, где каждый второй выпускник – филолог. Не счесть грамот, рега-
лий, благодарностей! Образование высшее – Елабужский пединститут.

;ЗАББАРОВА (Гареева) Резеда Завидовна

1992 – 1997 – учеба в Елабужском пединституте по специализации
«Учитель английского и немецкого языков». Кандидат филологических
наук.

1997 – 2010г. – ассистент, доцент, зав.кафедрой английского языка в
ЛФЕГПИ.

С 2010 по настоящее время – доцент в Лениногорском филиале КАИ.

;ЗАББАРОВА Римма Завидовна

1992–1995 гг. учеба в ННК, специализация «Экономист по бухучету».
В учебном портфеле КГСХА (1996–2000), МВА КФЭИ (при КГУ) (2009–2011).

1995 – 2000 гг. – главный экономист совхоза «Новочершилинский».
С 2008 года по настоящее время директор «Shifa».

217

Хәтерләрдә гомер озыная

ХАЛКЫБЫЗ җырында нәкъ шулай: «Хәтердә гомер озыная», – дие-
лә. Якты фикер. Юатырдай бу фикер белән килешми мөмкин түгел.
Менә аның «Хезмәт китабы» (кенәгәсе). Еллар һәм эш урынының
атамасы – исеме. Аерым Юллардагы бүләкләр. Мактау грамоталары ту-
рында белешмәләр.

Кайсы гына язуны укысаң да, бер үк мактау сүзләре: тырыш, оста оеш-
тыручы, һәркемгә игътибарлы.

Акыллы (Дус) гаилә башлыгы, балаларының яраткан әтисе, һәр оныгы
өчен кадерле бабай бүген Җаббаров Җәвид Сәгыйд улы. Һәр исемгә игъ-
тибар итик әле. 1965 елны Татарстан китап нәшриятында чыккан сүзлек
шулай аңлата: Җаббар – бик көчле, бик куәтле, зур көч (куәт) иясе. Җәвид
– мәңге, мәңгелек (үлми) бетми торган. Сәгыйд – бәхетле, уңышлы, рәхәт.

Исемнәрнең һәркайсы ни-нәрсә аңлату турында аңа тәфсилләп сөй-
ләделәрме икән бик тә яшьли вафат булган әти-әнисе?! Ятимлек әрнүе ни
явыз булса да, басып китә алмаган аны! Туган авыл мәктәбен тәмамлаганнан
соң Казан университетында белем туплаган, белемен гомерлек юлдаш та
итә алган.

Лениногорск районында гаилә кора ул. Хәләле Җәмилә белән бергә
яшь буынга белем бирә алар. Җәвид белән Җәмиләнең исемнәрендә ох-
шашлык та бар бит. Җәмилә – матур, гүзәл, яхшы, чибәр дип аңлата сүзлек.
Исемең җисемеңә, ә җисемең исемеңә туры килсен, гыйлем эстә, дип
яшәгән халкыбыз.

Халкымның матур гадәтләре, яшәешне тулы мәгънәсендә мәгъри-
фәтле итүгә юнәлтелгән мәкаль-әйтемнәре сүздә генә түгел, гамәлдә бул-
сын өчен тырышып Яңа Чыршылы мәктәбен урта мәктәп итә алар. Күпме
бала читкә йөрмичә үз авылларында урта белем – гыйлем алды!

Республикабыздагы гәзитләр – алар бит тарихыбызны барлаучылар.
Лениногорск районында чыгучы «Заман сулышы» оешма җитәкчесе, мәк-
тәп директоры, педагог Җәвид Сәгыйд улы турында ниләр яза? Укыйк әле
бергәләп:

218

18 ФЕВРАЛЬ, 1993 ЕЛ.

«Заман сулышы» үзенең 19(7094) нчы санын «Путь к коммунизму» сов-
хозына, Яңа Чыршылы авылы хезмәтчәннәренә багышлаган. Совхоз ди-
ректоры Җ.С.Җаббаров.

...Урамның уң ягындагы ике катлы бина – мәктәбем булыр. Аның салы-
нуына да әле күптән түгел. Баксаң, мәктәпнең эшли башлавына 10 ел вакыт
узган. Ә бит аны торгызу өчен күпме михнәт чигеп йөрергә, күпме расход
чыгарырга, үз мәнфәгатеңне артка куеп, кемнәргәдер көн-төн шул
мәшәкатьне кабул итәргә туры килгән. Ул чагындагы мәктәп директоры
Җәвид Җаббаровка боларның бөтенесен үз җилкәсендә күтәрергә туры
килгән икән.

(Мәкалә авторы – Гөлфирә Мәҗит кызы Рафикова).

«ЗАМАН СУЛЫШЫ» 2009 ЕЛ.

Рифат Каюмов язмасыннан:
...1986 елның 5 сентябрендә безнең районга «Социалистик Татарстан»
газетасы фотокорреспонденты Мидхәт Шакирҗанов килеп төште. Теләге
– берәр алдынгы пропагандистны фотога алу. Мин ул вакытта КПССның
шәһәр комитетында политик мәгариф кабинетында эшли идем. Кая ба-
рырга, кайсы пропагандистны күрсәтергә андый сорау булмады да төсле.
Әлбәттә, Яңа Чыршылының «Путь к коммунизму» (исеме нинди иде бит)
совхозы пропагандисты, мәктәп директоры Җәвид Сәгыйть улы
Җаббаровны республикага күрсәтү бик кирәк иде. Шулай эшләнде дә.

ШУЛ УК ГӘЗИТТӘ ГАЛИЯ РӘХИМОВА ЯЗМАСЫННАН:

...Тарих укытучысы буларак, мәктәп директоры буларак та ул авылны,
аның киләчәген кайгыртып яшәде. Чыгышларында илнең нигезе – авыл
икәнлегенә дә басым ясый иде. Һәр яңалыкны яклар, һәр уңышка куана бе-
лер иде. Шуңадыр, үзе совхоз җитәкчесе булган Яңа Чыршылыда мәктәп
булдыруда җан җылысын биреп эшләде. Ә инде анда ана телендә укыячак
татар сыйныфы ачылуга багышланган беренче уку көнендә – сентябрь
иртәсендә Наҗар Нәҗми шигырен укуы бер дә юкка түгел иде:

Беләбез, күрәбез: күпчелек
Авыллар инешләр янында.
Шәһәрләр калыккан һәм калка
Зур сулар, елгалар ярында.

Елга киң, шәһәр зур, шулай да
Бар тарих гыйбрәтен аласы:
Елгалар – инешләр баласы,
Авыллар – шәһәрнең анасы.

Хәзер инде Җәвид Җаббаровның оныклары да – мәктәп укучылары.
Китапка, татар китабына алар да бабалары кебек үк битараф түгелләр. Ба-

219

баларына рәхмәт сүзен күпләр исеменнән язам һәм ышанам: Аяз да, Ай-
дар да, Илһам да укырлар, шатланырлар. Җан үлемсез булган кебек, үзең
мәңгелеккә күчкәч, кешеләргә кылган яхшылыкларың хәтерләрдә саклан-
ганлыгын бала-оныкларына да аңлата алырлар. Һәрберсенең туган көненә
Җәвид бабалары бүләк иткән китапларның муллыгына сөенерләр дә ана
телендә белем алу, әдипләрнең киңәшләрен аңлау, төпле гыйлем алуның
нигезе булуына кабат ышанырлар. Алай гына да түгел, шулай ук өмет-
хыяллар белән ачылган татар мәктәбе укучылары да чиксез куаныр.

Күп еллар бергә аралашып яшәгән иң хөрмәтле шәхес турындагы яз-
мамны Әзһәр Габиди юллары белән тәмамлыйм:

Заманалар авыр, елар кырыс,
Кара чәчебезне бәсәртә.
Ләкин киләчәккә өметле без,
Өмет безне җирдә яшәтә.

Барлык кыенлыкны җиңә килгән,
Монысын да җиңәр кешелек.
Бер-береңә рәхим-шәфкать артыр,
Җирдә чәчәк атар кешелек.

Әйе, чыннан да хәтерләрдә гомер озая. Халкыбызның тиңдәшсез гали-
ме Ризаэддин Фәхреддин әйткәнчә: «Үзегезне яхшы исем берлә искә алыр-
лык эшләр калдырырга тырышыгыз».

Галимебезнең «Инсан булу өчен гыйлем һәм күркәм холык кирәктер»
дигән сүзләре дә гел-гел искә төшә.

Әйе, Җәвид Сәгыйд улының вафатына инде шактый вакыт. Очрашкан-
да аның хезмәттәшләренең, укучыларының сагынып искә алулары, биргән
киңәшләр турында сөйләүләре шатландыра да, әрнүне дә яңарта. Әйе,
мәңгелек түгел кеше, әмма куелган хезмәте биниһая.

Мәңгелеккә күчкәннәрне бала-оныклары истә тота. Матур итеп дога-
лар белән искә ала. Киткәннәрнең эшләрен, матур гамәлләрен алар дәвам
итә. Алар горурланып искә ала. Тормыш шулай дәвам итә.

Римма ҖАББАРОВА

220

ЮНЫСОВ
Зөфәр Адиҗан улы

1949 елның 25 ноябрендә Яңа Тинчәле авылында туганмын. Урта
мәктәпне тәмамлагач, Апас районының «Йолдыз» газетасында фотокор-
респондент, аннан Буа районы «Байрак» газетасында фотокорреспон-
дент булып эшләдем.

1969 – 1970 елларда армия сафларында ракета гаскәрләрендә хезмәт
иттем. Армиядән соң авылда – Яңа Тинчәледә калдым. Төрле хезмәттә бу-
лырга туры килде: мәктәптә, авыл советында эшләдем. Тәтеш авыл хуҗа-
лыгы техникумын тәмамладым. Озак еллар колхозда эшләдем. 1975 елда
авылыбыз кызы Мөсфирә белән тормыш кордык. Бер кыз, бер малаебыз
бар. Икесе дә югары белем алдылар. Дүрт оныгыбыз бар. Тормышның ка-
дерен белеп, исән-сау гомер итәбез.

221

ШӘЙХАТТАРОВ
Ансар Гарифулла улы

1949 елның 4 июлендә Яңа Тинчәле авылында
дөньяга килгәнмен. Урта мәктәпне бетергәннән соң
1968 елдан диңгез флотында 3 ел хезмәт иттем. 1971
нче елда очучылар әзерләүче техник училищеда
укып, 1974 елда Магадан шәһәренә юллама алдым.
Анда очучы булып хезмәт иттем. 1979 елда Сенего-
рье шәһәрендә аэропортта авиадиспетчер, соңрак
очуларны идарә итү җитәкчесе булып эшләдем.

1997-2002 елларда аэропорт начальнигы идем.
2003 елда гаилә белән Буага кайттык.

P.S. Ни аяныч, Ансар Гарифуллович бүгенге

көндә безнең арабызда юк инде. Ул 2006 елда фа-
җигале төстә һәлак булды.

АХМЕТОВ
Олег Анварович

Родился 10 января 1950 года. В
селе Малая Цильна Дрожжановского
района ТАССР.

В 1956 году поступил в Малоциль-
нинскую восмилетнюю школу. По
окончании восмилетней школы по-
ступил в Старошаймурзинск среднею
школу II этапа.

В 1966 году окончил Старо-Шай-
мурзинскую среднюю школу.

Своеобразным был Ахметов Олег
(ныне покойный). Очень способный
парень. Сильный математик. Домаш-
нее задание по математике он никогда не делал, но учитель математики
Азизов Закария Насыбуллович, человек принципиальный и весьма стро-
гий, никогда замечания Олегу не делал, но когда весь класс не справлялся
с заданием, к доске вызывал Ахметова и он с ходу решал все задачи лю-
бой сложности. Олег любил составлят кроссворды, посылал их в изда-
тельства, но печатался или нет – не знаю. Характер был у него сложный,
упрямый, всегда настаивал на своем прав он или не прав. После оконча-
нии школы поступил в ВУЗ, но через год бросил учебу. После обосновался
на Дальнем Востоке, плавал на рыболовецких траулерах. К сожалению,
последние лет тридцать с ним не встретились.

222

ХӘСӘНОВ
Фоат Зиатдин улы

1949 елның 16 июнендә Яңа Тинчәле авы-
лында туган. Урта мәктәпне тәмамлагач «Ис-
кра» колхозында эшләде. 1968 елда армиягә
китеп, ике ел хезмәт итте. Армиядән соң Пермь
шәһәрендә шофер булып ерак араларга йөк та-
шыды. Авыру сәбәпле, 1998 елда авылга – Яңа
Тинчәлегә кайтты. Авырудан терелә алмыйча
2010 елның 5 февралендә вафат булды.

Авыр туфрагы җиңел булсын!

ЮНЫСОВ
Ирек Әхмәт улы

1949 елның 1 маенда Яңа Тинчәле авылында туган. Урта мәктәпне тә-
мамлаганнан соң, «Искра» колхозында эшләде. 1968 елда Якутия АССРга
эшкә китте. 1975 елның 31 августында туган төбәгендә чираттагы ял вакы-
тында фаҗигале төстә һәлак булды. Авыр туфрагы җиңел булсын!

223

КАМАЛЕТДИНОВ
Рафик Арифович

224

225

226

АХТЯМОВ
Ильгиз Закиевич

Родился 10 апреля 1949 года. Закончил Старо-
Шаймурзинскую школу в 1966 году. После окончания
школы отслужил в рядах Советской Армии в ГДР до
1969 года. Во время службы пришлось ему участвовать
на военных действиях в Чехословакии (1968 г). Вернув-
шись, он начал работать фрезировщиком в г. Сызрани
Самарской области на заводе «Сызраньсельмаш», гор-
дился своей работой. У него в трудовой книжке только
одна запись: «Принят на работу» в этот завод. Уволил-
ся по состоянию здоровья в 2012 году. Он награжден
Почетными грамотами, стал ветераном автомобиль-
ного и сельскохозяйственного машиностроения.

Они с женой Сагадат воспитали двоих детей – Ма-
рата и Альфию. К сожалению, Марат рано ушел из жиз-
ни, в 28 лет, случилось несчастный случай.

После смерти жены, Ильгиз абый жил до конца
своей жизни с дочкой Альфией и внуками. Он умер 22
июня, 2016 года, похоронен в г. Сызране.

ЮСУПОВ
Фариз Калимуллович

Родился в 1948 году 29 июля в деревне Сарсаз Буин-
ского района. Старо-Шаймурзинскую среднею школу
2го этапа. Образование высшее, по профессии строи-
тель автомобильных дорог.

Трудовую деятельность начал с 1971 года в Управле-
ние авто дорог Омск - Новосибирск - Кемерово. В городе
Новосибирске, мастером. Проработал мастером до
1978года в разных должностях мастер, прораб, инженер
ПТО, главный инженер.

В 1979 году вернулся на Урал, участвовал на строи-
тельстве самой крупной тепловой электростанции Реф-
тинской ГРЭС до 1986года. С 1987 работал в Свердловск
Автодоре в качестве директора ДРСУ в городе Полев-
ском. После реорганизации предприятия был приглашен
в администрацию города Полевского на должность пер-
вого заместителя главы городского округа. Являлся депутатом городской
Думы 5ти созывов. Создал свой коллектив по ремонту и содержание автодо-
рог. Стаж работы 49 лет. Награжден знаком «Почетный Дорожный» Р Ф.

В настоящее время на заслуженном отдыхе.

227

ХАЛИКОВ
Харис Салахович

Я родился 8 января 1949 года в семье кол-
хозника Халикова Салаха Сафиулловича в де-
ревне Малое Шаймурзино Буденовского (ныне
Дрожжановского) района Татарской АССР.

В 1956 году поступил учится в М.Шаймур-
зинскую начальную школу, затем продолжил
учебу в Старо Шаймурзинской средней школе.
В период летних каникул работал в колхозе на
разных работах.

После получения аттестата о среднем обра-
зовании уехал в г. Ульяновск, учился в ГПТУ-6 по
специальности модельщика. По окончании уче-
бы в 1967 году поступил на работу в станкостро-
ительный завод г. Ульяновска. 5 мая 1968 года
был призван в ряды Советской Армии для про-
хождения срочной службы. Службу начал в учеб-
ной бригаде ракетчиков, выучился на электрика
оперативно-тактических ракет на танковом шасси. В ноябре, окончив уче-
бу был направлен в военную часть, которая подчинялась Военной акаде-
мии химвойск. По прибытии в часть был назначен старшим электромехани-
ком части по автотранспортной техники. Одновременно исполнял обязан-
ности командира технического взвода. Перед демобилизацией попал в
учебное курсы и сдал экзамены заранее военное училище по специально-
сти «командир взвода химразведки» с присвоением военного звания млад-
ший лейтенант. После службы вернулся в г. Ульяновск. Проработал до по-
ступлении на юридический факультет Казанского Государственного уни-
верситета, модельщиком в модельном цехе механического завода.

В 1974 году параллельно начал учебу на вечернем отделении Универ-
ситета марксизма-ленинизма Приволжского военного округа. 1980 году
успешно завершил оба учебных заведении, получил специальность пра-
воведа и педагога для работы с офицерским составом. Юридическую де-
ятельность начал следователем спецпрокуратуры учреждения ВВ-201
Кизелевского гарнизона, где прослужил до осени 1984 года. Потом был
направлен Кизелевским ГК КПСС замполитом ИТК строгого режима.. По
штатной должности приходилось исполнять много «общественных» по-
ручений – секретарь партбюро подразделения, правовое и политиче-
ское образование (обучение) среди личного состава; председатель изби-
рательных комиссий. В сентябре 1992 года поступил на учебу в заочное
отделение Свердловской высшей партийной школы. Однако на послед-
нем курсе обучения по указу Б.Н.Ельцина данная школа была закрыта.

В сентябре 1995 года в звании майор внутренней службы ушел в от-
ставку и переехал в г. Новоульяновск на постоянное место жительство.

...Мое детство и юность прошли в деревне Малое Шаймурзино. Свою
малую родину, людей живущих там, природу очень люблю. Среди наших

228

ребят у меня, как и у всех детей, было много друзей и товарищей. Больше
всех дружил с Сиразиевым, который остался другом на всю жизнь.

Хочу сказать несколько слов о своих родителях. Мой отец - Халиков Са-
лах Сафиуллович – родился в 1910 году в деревне Малое Шаймурзино в
многодетной семье (4 брата и 2 сестры). Хотя отец мало что говорил, но я
думаю они жили в материальном достатке. В детстве слышал от него, что
когда объявили в создании колхоза в нашей деревне мой дед Сафиулла от-
вел в колхозный двор 5 лошадей и 6 коров, несколько плугов, жатку, сеялки
и другой сельскохозяйственный инвентарь. Из семьи отца 4 брата ушли на
фронт в Великую Отечественную войну. Дядя Афзал погиб, трое вернулись
домой. Отец вернулся в конце 1945 года, был ранен в бедро осколком авиа
бомбы. Всю войну служил в авиачастях. Был механиком по вооружению, а
так же имел несколько боевых вылетов в качестве бортстрелка. За службу
был награжден орденом «Красной Звезды», медалями «За боевые заслуги»,
«За оборону Сталинграда», «За взятие Вены», «За взятие Кинегсберга», «За
победу в ВОВ» и другие. Кроме того, у отца хранились благодарности от
маршалов СССР И.В. Сталина – 1 шт., И.В. Конева - 2 шт. Они были отпечата-
ны на плотной бумаге цветными красками. В детстве их читал часто. После
войны отец работал в колхозе на разных работах, умер в возрасте 70 лет в
сентябре 1980 года.

Моя мама – Халикова Сания Шарифзяновна с 1914 года рождения,
уроженка деревни Сарсаз Буинского района. Они в 1932 году создали се-
мью и начали жить в нашей деревне. Они работали в колхозе на разных
работах. Вырастили восьмирых детей, была награждена «Орденом мате-
ринства» всех Зх степеней. Последние годы жизни в 1974 году тяжело за-
болела и в июне 1975 года ушла из жизни.

У меня трое детей:
– сын Алик 1973 года рождения, семейный, проживает в г. Ульяновск,
имеет средне-специальное образование. Руководит своей строительной
фирмой;
– сын Борис 1981 года рождения, окончил техникум, работает в Рязан-
ской области на стройке;
– дочь – Кадрия 1986 года рождения, семейная. Окончила Ульянов-
ского государственного университета (таможенный факультет), прорабо-
тала около 8 лет по специальности. Получила второе высшее юридиче-
ское образование в этом же учебном заведении. В настоящее время слу-
жит в УВД Ульяновской области. Воспитывает сына.
В конце хочу поблагодарить весь педколлектив школы и однокласс-
ников просто за то, что вы есть – без Вас не было бы и меня. Желаю вам
крепкого здоровья, благополучия, мирного неба над головой, оптимизма
и веру в хорошее будущее!

P.S.: Харис Сәләх улы Халиков 2020 елның 11 ноябрендә ба-

кыйлыкка күчте. Ульян шәһәрендә җирләнде. Урыны җәннәт
түрләрендә булсын!

229

БАГАУТДИНОВ
Ансар Хамитович

230

Заманында республиканы шаулаткан Буа районы «Искра» колхозы
рәисе, сугыш ветераны Шәүкәт ага Хәсәнов, аның кызы Гөлинә һәм
туганы Ансар Баһаветдинов.

Ансар Баһаветдиновның 70 яшьлек юбилей көнендә кодасы Энгель

Траыһ–иАрлоив,мк,оИдбаргаыһеиВме,нТеарһаиТра, Аһилриоя,вТаа, лхәиляә, лкоҗдеафсыетные Әң ольнфыигыя һКәамюомнбыек2лл3әа1н-.

ЦЫФАРКИН
Виталий Степанович

Родился 1949 года 22 сентября в д. Ма-
лые Убеи Дрожжановского районов в мно-
годетной семье, национальность чуваш,
образование среднее. Учился в Малоубе-
евской начальной школе, Новоубеевской
семилетней школе, В 1966 году закончил
Старо-Шаймурзинскую среднюю школу.

Цыфаркин В.С. работал:
1) с 1962года по 1991 год в колхозе
имени В.И.Чапаева.
2) С 1962 года по 1996 год работал ря-
довым колхозником.
3) С 1967 года по июнь 1991 года рабо-
тал на гусеничном тракторе ДТ-54, ДТ-75,
ДТ-75М, ДТ-75Н.
4) 1976 года по 1988 год в уборочной
страде работал комбайнёром на комбай-
нах СКД-5»Сибиряк», СК-5 «Нива».
5) С 1991 года по 2002 год работал АКХ «Восход» механизатором
6) С 2003-2004 г.г. работал ООО «Восход» заведующим машинно- трак-
торной мастерской.
7) Проходил военную службу с 16 ноября 1969 по 10 декабря 1971 го-
да в качестве старшего инструктора механика водителя средних танков.
8) С 8 октября 1975 года по 5 июня 1976 года проходил стажировку
Ульяновской Государственной с/х опытной станции.
9) В 1975 году женился на Гусеву Е.Д. У них 12 детей.
Перед посевной компанией каждый год в апреле месяце ремонтиро-
вал трактор, с/х машины, комбайны. Бороновал зябь, культивация с вне-
сением водного аммиака, сеял зерновые и однолетних трав протравле-
ние химикатом, семенами одновременно внесли минеральные удобре-
ния. Далее, навесив бульдозерную навеску ПБ-35, ПФП-1,2 на трактор,
окручивал навоз в территории МТФ, КРС,СТФ и хранилище компоста. Гру-
зил перегной и компост для вывозки в поле. Разбрасывал навозные кучи
в поле. Прудил пруды, рыли траншеи для сенажа и силоса. Поднимал по-
лотно подъездных путей. Ни одна стройка без его участия не строилась.
Укладывал сенажную и силосную массу в траншеи и производил трамбов-
ку, сеял озимые культуры, пахал зябь и многие другие работы выполнял.
После завершения полевых работ опять прицеплял бульдозерную
навязку, окучивал навозы в территории МТФ, КРС, СТФ, очищал дороги,
скирды в поле от снежных заносов. Грузил перегноя и компост на авто-
кран. Во время буранов работал почти круглосуточно.
Работал добросовестно, наряды выполнял аккуратно. В хозяйстве он
был примером для всех, выполнял любую работу не жалея сил и времени

232

в жару и в слякоть. Вверенная ему техника была всегда в исправном, в ра-
бочем состоянии. Много раз участвовал на слёте «Передовиков С/Х»

За добросовестный труд был награждён ценными подарками и почёт-
ными грамотами:

1. 1979 г. – Почётная грамота за достигнутые успехи в выполнении
принятых соцобязательств 1979 года десятой пятилетки и в честь 62-ой
годовщины Великой Октябрьской Социалистической Революции.

2. 1980 г. – «Ударник десятой пятилетки» Постановление коллегии
МСХ ТАССР и Президиума обкома профсоюза работников с/х .

3. 1980 г. – 30 декабря 1980 г. Занесён в книгу почёта за высокие пока-
затели на уборке урожая и за достигнутые успехи в соцсоревновании
1980 г.

4. 1980 г. – Почётная Ленинская грамота «За самоотверженный труд и
выполнение пятилетнего задания к 110 летию со дня рождения В.И. Лени-
на.

5. 1981 г. – Награждён орденом Трудовой Славы 3 степени. Указом
Президиума Верховного Совета СССР от 13 марта 1981 г.

6. 1983 г. – Почётная грамота за обеспечения выполнения планов про-
изводства и продажи продуктов растениеводства.

7. 1984 г. Присвоено звание «Ударник коммунистического труда»
8. 1988 г. Почётная грамота за ударный труд в честь достойной встре-
чи 19-ой партийной конференции.
9. 1989 г. Почётная грамота «Победитель соц.соревнований»
10. 1991 г. Почётная грамота за достигнутые высшие показатели в кол-
хозном производстве.
11. 1995 г. Диплом «Почётное звание «Лучший тракторист – 95»
12. 2000 г. Почётная грамота «За высокие производственные показа-
тели по итогам 2000 г. и активное участие при решении производствен-
ных задач».
13. 2001 г. – Почётная грамота «За высокие производственные показа-
тели и в связи 10-летием образования АКХ «Восход».
14. Ветеран труда

233

ХӨСӘЕНОВ
әүдәт Абдулла улы

һәр төбәк үзенең мактауга лаеклы шә-
хесләре белән күренекле. Бездә дә бик күп
алар. Бөек акыл ияләре дә, тиңдәшсез
батырлыклар күрсәткән каһарманнар да,
әдәбият, мәдәният, сәнгать әһелләре дә
бар. Шундыйларның берсе, педагогика
фәннәре докторы, КФУ профессоры Җәүдәт
Абдулла улы Хөсәенов.

Аның бар гомере, хезмәте, милләтебез,
аеруча укытучылар, тәрбиячеләр, бигрәк тә
география фәне мөгаллимнәре өчен теоре-
тик-гамәли материаллар әзерләп, дәреслек-
ләр эшләп үтә. Татар балалары үз ана теллә-
рендә белем алсын өчен олуг хезмәтләр куй-
ган шәхесләрнең дә берсе ул.

Якташыбызның язмышы бөек шагыйре-
без Габдулла Тукай үткән тормыш юлына ох-
шаш. 1948 елда Кече Чынлы авылында туа ул. Салкын кыш аеның кырыс-
лыгы бала чагында ук чагылыш таба. Әле җиде ай гына тулган сабыйны
әти-әни дигән кешеләр үзләренең туганнары тиешле Нурулла абый һәм
Бибинур апага тапшыралар.
Нурулла абый һәм Бибинур апаның бала-чагалары булмый, шул сә-
бәпле ятим Җәүдәт аларга сыена. Алар аны үз балаларыннан да якын итеп
күрәләр.
Шулай булуга карамастан, Җәүдәт ятимлекне үз күңеле, йөрәге белән
тоеп яши. Матди яктан аңа абыйсы һәм җиңгәсе барысын да булдырырга
тырышалар. Ләкин баланың рухи дөньясы китек була, моны ул башкалар-
га белдермәсә дә авыр кичерә.
Ятимлекнең, ялгызлыкның, туганнар булмауның әче җимешләрен та-
тый. Үз балалары шикелле якын иткән Нурулла абыйсын – әти, җиңгәсен –
әни дип ихлас күңелдән шатланып йөри. Үз чиратында аларга да бурычлы
булып калмый, хәл кадәренчә кадер- хөрмәтен күрсәтә. Аларның яхшылы-
гын, мәрхәмәтен, кешелеклелеген әле дә олы ихтирам белән искә ала.
Кече Чынлы, Иске Шәйморза мәктәпләрендә укып, аларны тәмамла-
гач, читтән торып Казан дәүләт педагогика институтының география бү-
легенә укырга керә. Ул 1967 елдан алып гомерен балаларга, яшь буынга
белем һәм тәрбия бирүгә багышлый. Педагогика, география һәм эколо-
гия шикелле фәннәрне төрле яклап тирәнтен өйрәнә. Озак еллар дә-
вамында туган мәктәбе, Чүпрәле районы Кече Чынлы урта мәктәбендә,
Казан шәһәре, Киров районы 4 нче номерлы татар гимназиясендә гео-
графия фәнен укыта, директор урынбасары, гимназия директоры да бу-
лып эшли. Үзе эшләгән елларда да фәнни-педагогика эшләре белән даи-

234

ми рәвештә шөгыльләнә. Шуның нәтиҗәсе буларак, фәнни-педагогик
хезмәте барлыкка килә:

«Татар халкынын табигать турындагы белемнәре нигезендә милли
мәктәп укучы-ларында экологик мәдәният формалаштыру». Әлеге фәнни
хезмәтне диссертация итеп 1998 елда яклый һәм шуның нигезендә педа-
гогика фәннәре кандидаты дигән гыйльми дәрәҗәгә ия була. Соңынан ул
докторлык диссертациясен дә яклый һәм профессор дәрәҗәсенә күтәрелә.

Ул – педагогика фәннәре докторы, Казан Идел буе федераль универ-
ситнетының Идарә, икътисад һәм финанс институтында география һәм
экология теориясен укыту-өйрәтү методикасы кафедрасы профессоры,
35 китап, шул исәптән 7 дәреслек, 6 монография, югары уку йортлары
өчен 5 электрон-фәнни белем бирү ресурслары һәм бик күп санлы мә-
каләләр авторы. Ул Россия Федерациясенең Халык мәгарифе отличнигы,
Россия Табигать белеме фәннәре академиясенең атказанган фән һәм
мәгариф эшлеклесе, Россия табигать фәннәре академиясенең мөхбир-
әгъзасы.

Җәүдәт Хөсәеновның педагогик-фәнни хезмәтләреннән, татар милли
мәктәпләре өчен чыгарылган уку ярдәмлеге китабы – «Кызыклы геогра-
фия» (1982, 2015), «Географиядән русча-татарча аңлатмалы – белешмә
сүзлек» (2003), югары уку йортлары студентлары өчен чыгарылган «Крае-
ведение» (2011), «Чүпрәле районының географиясе һәм экологиясе»
(2008), «Русча- татарча география сүзлеге» (2017). Соңгы вакытта Россия-
неңңң танылган дәреслек авторлары А.А. Плешаков, М.Ю. Новицкая белән
берлектә иҗат ителгән, башлангыч 2 – (2017), 3 – (2018), 4 – (2019) сыйныф-
лар өчен нәшер ителгән федераль дәрәҗәдәге дәреслекләр – татар те-
лендәге «Әйләнә-тирә дөнья» дәреслекләрен һ.б. санап китеп була.

Җәүдәт Хөсәенов татар мәктәпләре, гимназияләре өчен «Татарстан
географиясе программалары» (1994), татар милли мәктәпләренең I-V
сыйныфлары өчен чыгарылган «Экология фәне программалары» да
дөнья күрде (1995). Әлеге программалар республика күләмендә үткә-
релгән конкурсларда катнашып лаеклы урыннар алалар. Аның геогра-
фия, экология һәм тәрбия эшләренә багышланган хезмәтләре даими
рәвештә республика,

Россия матбугатында, ә соңгы вакытта чит ил мәгълүмати чараларын-
да – журналларда, альманахларда да басылып киләләр.

Аның фәнни хезмәләреннән иң танылганнарын искә алып үтү урынлы
булыр. Шулардан монографияләр: «Укучыларда экология культурасын
формалаштыруның региональ моделе» (2002), «Укучыларның экология
культурасы» (2004) «Милли мәктәп укучыларының экология культурасы»
(2005). Аның «Мәктәп укучыларының экология культурасы» монография-
се (2012) һәм «Татарстан географиясен һәм экологиясен укыту методика-
сы» (2013), «Краеведение» (2012) исеме астындагы хезмәтләре Германия
Федератив Республикасының Саарбрюккен шәһәрендәге Palmarium
Academic Publishing нәшрияты тарафыннан басылып чыкты.

Моннан тыш аның туган як географиясе – «Чүпрәле районының гео-
графиясе һәм экологиясе» (2008) уку ярдәмлеге район мәктәпләре укучы-
лары һәм укытучылар өчен зур бүләк булды.

235

Республиканың география укытучылары аның остаз-мөгаллим булу-
ын инде күптән беләләр. Аның мәгариф өлкәсендәге хезмәтләре аерым
бәяләнә. Ул укытучы булып эшләгән елларда ук «Россиянең халык мәга-
рифе казанышы» билгесенә лаек була, укытучы-тикшеренүче баскычына
күтәрелә. Югары уку йортында эшләгән чорда, Россия табигать белеме
фәннәре академиясе аның фәнни хезмәтләренә югары бәя бирде һәм ул
аерым исем, дәрәҗәләргә лаек булды: «Россия фәннәр акдемиясенең
мөхбир-әгъзасы», «Фән һәм белем бирүдә атказанган эшлекле», «Фәнни
мәктәпне нигезләүче» (2010); Россия табигать белеме фәннәре академия-
се тарафыннан бирелгән медальләре: «Ватан фәнен үстерүгә керткән
уңышлары өчен В.И. Вернадский исемендәге» көмеш медаль, (2010), «Юга-
ры белем бирү өлкәсенә яңалык керткән өчен» алтын медаленә лаек бул-
ды (2012).

Соңгы елларда аның фәнни хезмәтләре чит илләрдәге фәнни китап
конкурсларында да даими рәвештә катнашалар. Мәсәлән, 2015 елның
мартында Парижда үткән Халыкара китаплар конкурста катнашып, гому-
ми белем бирү мәктәпләренең 2 сыйныф өчен язылган «Окружающий
мир» дәреслеге «Алтын медаль» алды. Югары уку йортлары өчен чыга-
рылган «Краеведение» уку ярдәмлеге 2017 елның мартында, Бөекбри-
таниянең Лондон шәһәрендә шундый ук конкурста катнашып «Алтын
медаль»гә лаек булды.

Галим Татарстан укытучылар белемен үстерү институтына килгән яшь
укытучылар белән даими очраша, алар белән үз белемнәрен, методик
осталыгын бик теләп уртаклаша, фикер алыша, хәзерге заман педагогик
технологияләре кулланып укыту-тәрбия эшен тагын да камилләштерү ха-
кында яңа планнар кора.

Соңгы елларда аның педагогик эшчәнлеге Казан федераль универси-
теты белән бәйле. Ул «География һәм экология фәннәре теориясе һәм аны
укыту методикасы» кафедрасы профессоры. Ел саен аның җитәкчелегендә
Казан шәһәре Яңа-Савин районындагы 155 номерлы гимназиясендә
Дөнья һәм Бөтенроссия күләмендә, полибилингваль белем бирү кысала-
рында, география һәм экология фәннәрен эченә алган конференцияләр
уза. Бер үк вакытта «Мәгариф» журналы тарафыннан укытучылар өчен
оештырылган«Яшелбишек«бәйгесендә«Әйләнә-тирә»номинациясендәге
язмаларның эксперты һәм жюри әгъзасы булып тора.

Ул булачак башлангыч сыйныф, география мөгаллимнәре һәм мө-
галлимәләрен фән серләренә өйрәтүче олы мөгаллим һәм тәрбияче.

236

237Хәләл җәфетем Мәсхудә, улым Динар, киленнәрем: Миләүшә,
Лилия, оныкларым: Диләрә, Артур, Әмир, Эмилия, Энҗе.

2016 елдагы очрашу –
истәлекләр

23А8ш-су осталары бик тәмле итеп сыйлады

мул өстәл табынында
дәвам итте

239

240

241

242

243

244

245

246

247

Җылы очрашу бер мизгел кебек узып та китте.
Күңелләрдә якты истәлекләр, сагынганда карарга
фоторәсемнәр калды. Шунысы да мөһим: элеккеге
сыйныфташларның бүгенге көндә дә үзара
элемтәдә торулары, ярдәмләшеп, шатлык-
кайгыларны бүлешеп яшәүләре хөрмәткә лаек. Тор-
мыш сынаса да (әлбәттә, сынауларсыз гына бул-
мый), барысы да шул ук саф, самими, чиста күңелле
калганнар. «Очрашуларның соңгысы булмасын,
киләчәктә дә аралашып, хәлләрне белешеп, кунак-
ка йөрешеп яшәргә насыйп итсен», - дип таралыш-
ты алар. Амин! Шулай була күрсен!

248