รูปเล่มนวัต14092565

97

6. กำรมสี ่วนรว่ มในกำรจัดทำนวตั กรรม
การจัดทาโครงการออกแบบระบบนาโซล่าเซลล์เพ่ือใช้ในการเกษตรและฝึกวิชาชีพผู้ต้องขัง

จุดประสงค์หลักของโครงการ คือใหผ้ ้ตู ้องขงั ไดค้ วามรจู้ ากการออกแบบระบบนาดว้ ยโซล่าเซลล์ เพราะโครงการ
นีเปน็ โครงการใหมย่ งั ไม่มีใครทา เรอื นจาชั่วคราวคลองโพธิ์ สงั กดั เรอื นจากลางนครสวรรค์ จงึ ได้จัดทาโครงการ
นขี ึนมาโดยมีผตู้ ้องขงั เข้าร่วมฝกึ วชิ าชีพจานวน 10 คน มเี จ้าหนา้ ทจี่ านวน 2 คน และผทู้ เ่ี ก่ยี วขอ้ ง ดงั นี

6.1 นายพยอม สกลุ รกั ษ์ ตาแหนง่ เจา้ พนักงานราชทณั ฑ์ปฏิบตั ิงาน ผูเ้ ขียนโครงการและฝึกวิชาชพี ฯ
6.2 นายนพคุณ นาจติ รไทย ตาแหนง่ นักทัณฑวทิ ยาปฏบิ ัติการ ผ้ฝู กึ วิชาชพี ผูต้ อ้ งขงั
6.3 นายเอกธนชั นวลละออง ตาแหนง่ หวั หน้าเรือนจาชว่ั คราวคลองโพธิ์ ผู้เสนอโครงการ
6.4 นายจกั รี โฉมงาม ตาแหนง่ หวั หนา้ ฝา่ ยฝกึ วิชาชีพฯ ผ้ตู รวจสอบโครงการ
6.5 นายชาญยุทธ พุดอาพร ตาแหน่งผอู้ านวยการส่วนพฒั นาผู้ตอ้ งขัง ผเู้ หน็ ชอบโครงการ
6.6 นายศภุ โชค ควรฦาชยั ตาแหน่งผบู้ ญั ชาการเรือนจากลางนครสวรรค์ ผอู้ นมุ ัตโิ ครงการ
การฝกึ วิชาชพี ผู้ต้องขงั ไปแล้วนัน กจ็ ะเปน็ การพัฒนาตอ่ ยอดและให้ผตู้ ้องขังไดใ้ ชร้ ะบบโซลา่ เซลล์
เพ่ือใชใ้ นแปลงเกษตรสาธิต และให้บุคคลภายนอกได้มาศึกษาดงู าน ตามโครงการเรือนจาทอ่ งเท่ียวเชงิ เกษตร
ตอ่ ไป

นายศุภโชค ควรฦาไชย
ผู้บัญชาการเรอื นจากลางนครสวรรค์

98

นวัตกรรมประเภทสิ่งประดิษฐ์
ลำดบั ที่ 15

คอนโดผกั สวนครวั
เรือนจำกลำงนครสวรรค์

1. หลกั กำรและเหตผุ ลที่
ตามท่ีกรมราชทัณฑ์ ได้มีนโยบายให้เรือนจา/ทัณฑสถาน ดาเนินการอบรมผู้ต้องขัง อาทิเช่น ปลูก

พืชผักสวนครัว ,ปลูกสมุนไพรฟ้าทะลาย ,ปลูกต้นกระบองเพชร เป็นต้น แต่เนื่องจากเรือนจากลางนครสวรรค์
เป็นเรือนจาขนาดเล็กและไม่มีพืนดิน ทาให้ไม่สามารถดาเนินการฝึกอบรมหลักสูตรท่ีเกี่ยวกับการเพาะปลูก
ใหแ้ กผ่ ูต้ อ้ งขงั ภายในเรือนจาได้ ฝา่ ยฝึกวิชาชีพ ส่วนพัฒนาผตู้ อ้ งขงั จึงได้คิดค้นนวตั กรรม คอนโดผกั สวนครัว
เพื่อใช้จาลองเป็นแปลงสาธิตให้ผู้ต้องขังได้ทดลองปลูกพืชผักสวนครัว โดยไม่ต้องใช้ดิน ใช้พืนที่น้อย และ
สามารถเคลอื่ นย้ายได้

2. รำยละเอียดนวตั กรรม และภำพประกอบ
วิธกี ำรจดั ทำ/ขันตอนกำรผลิต/วิธกี ำรใชง้ ำน .

1) นาถังสเี ก่า จานวน 6 ถัง เจาะรทู ีฝ่ าปดิ และกน้ ถัง เพ่ือวางต่อกันสรา้ งเปน็ คอนโด 6 ชัน
2) เจาะรูด้านข้างถังสี ชนั ที่ 2 – 5 เพ่ือวางขอ้ งอท่อพีวีซี 45 องศา ขนาด 1.5 นิว สาหรบั ใชเ้ ปน็

กระถางปลกู พืชผกั สวนครวั
3) ต่อท่อสง่ นาเขา้ กับป๊ัมดดู นา (ไดร์โว่) ในถงั ชันที่ 1 เพื่อส่งนาผ่านสปรงิ เกอร์ขนาดเล็กใน ถังชันท่ี

6 ระบบสปริงเกอร์จะกระจายนาจากชนั ที่ 6 ไหลผ่านชอ่ งทเ่ี จาะรฝู าถังและกน้ ถัง ไหลหยดลงมาเปน็ ชัน ๆ
4) ปลูกเมลด็ พันธุ์พืชผกั สวนครวั คละชนดิ ตามที่ตอ้ งการ ลงในกระถางข้องอท่อพีวีซี รองก้น

กระถางด้วยฟองนา
5) หม่ันตรวจสอบระดบั นาในถงั ชันที่ 1 หากระดับนาเหลือน้อย ใหเ้ ติมนาผ่านถงั ชันที่ 6 และผสม

ปุ๋ยนา เพื่อใหส้ ารอาหารกบั พชื สปั ดาหล์ ะ 1 – 2 ครัง

ภำพถำ่ ยตัวอยำ่ งโมเดลนวตั กรรม.

99

3. ปัญหำอปุ สรรคในกำรใช้นวัตกรรม
เน่ืองจากเป็นชว่ งทดลองใชง้ านนวัตกรรมจงึ ยังตอ้ งปรบั ปรุงเทคนิคการปลูกใหเ้ หมาะสมกบั พชื ผกั ใน

แต่ละชนิดอาทเิ ช่นความชนื ของนา,ปริมาณการผสมปยุ๋ นา,สภาพอากาศที่มีผลต่อการปลูกพืชผักในแต่ลฤดูกาล
4. งบประมำณในกำรจัดทำนวัตกรรม

ราคาประมาณการจัดทา 1,900 บาท ตอ่ 1 คอนโด ประกอบด้วย
4.1 ถงั สี (หรอื ถังเก่าเหลือใช้) 480 บาท
4.2 ท่อพีวีซ,ี ข้องอ, สปริงเกอร์ 665 บาท
4.3 ปั๊มนา ขนาดเล็ก (ไดร์โว่) 550 บาท
4.4 ฟองนา 100 บาท
5. ประโยชน์ทไ่ี ด้รับจำกกำรนำนวัตกรรมมำใช้
5.1 ประหยัดพืนท่ี เนื่องจากเปน็ การปลูกพืชผักในแนวตัง
5.2 ไม่จาเปน็ ต้องใช้ดิน เหมาะสาหรับเรือนจาที่ไม่มีพืนทท่ี าแปลงผัก

5.3 สามารถเคล่อื นย้ายได้สะดวก (เคลอื่ นย้ายไปรับแสงแดด หรอื หลบแสงแดดได้)
5.4 ผู้ต้องขังในเรือนจาขนาดเล็กหรือเรือนจาที่ไม่มีพืนดิน ได้รับโอกาสในการฝึกอบรม เรียนรู้ใน
วชิ าชพี ท่เี กีย่ วกบั การเพาะปลูกพืชผัก (ขนาดเลก็ ) ชนดิ ตา่ ง ๆ ซงึ่ คอนโดสามารถปรับขนาดตามความเหมาะสม
กบั พืชผกั ได้

100

6. กำรมสี ่วนร่วมในกำรจัดทำนวตั กรรม
6.1 นายสรุ ินทร์ พรหมมนิ ทร์ นกั ทณั ฑวทิ ยาชานาญการพิเศษ
6.2 นายจักรี โฉมงาม นักทัณฑวิทยาชานาญการ
6.3 นายศิวาวุธ ชาวมลู นักวิชาการอบรมและฝกึ วิชาชีพชานาญการ
6.4 นายสมั ภาษณ์ ภมู ผิ ล เจา้ พนกั งานราชทัณฑช์ านาญงาน

101

นวัตกรรมประเภทสิ่งประดิษฐ์
ลำดับท่ี 16

“Robo Officer (ผู้คมุ หุ่นยนต์)”
กล่มุ งำนพัฒนำระบบด้ำนทัณฑวิทยำ กองทัณฑวิทยำ

1. หลักกำรและเหตผุ ล

ด้วยสถานการณ์ในปัจจุบันที่ประเทศไทยประสบปัญหาการแพร่ระบาดของโรคติดเชือไวรัสโคโรนา
2019 เปน็ วงกว้าง จงึ ทาให้บคุ ลากรทางการแพทย์ของกรมราชทณั ฑ์ต้องรับภาระอยา่ งหนักและมีความเส่ียงสูง
ในการรับเชือจากปฏิบัติหน้าท่ีตรวจรักษาผู้ต้องขังป่วย ดังนัน จึงมีความจาเป็นต้องมีอุปกรณ์ที่เพ่ิมความ
ปลอดภัยและลดความเส่ียงในการสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วย ซึ่งจากการที่กรมราชทัณฑ์และสถาบันเทคโนโลยี
ป้องกนั ประเทศ (สทป.) ไดร้ ว่ มกันจัดทาบันทึกความเข้าใจ (MOU) วา่ ดว้ ยการบรู ณาการผลงานวิจยั และพัฒนา
เพ่ือเสริมสร้างประสิทธิภาพการบริหารจัดการเรือนจา ระหว่างกรมราชทัณฑ์และสถาบันเทคโนโลยีป้องกัน
ประเทศ (สทป.) ส่งผลให้เม่ือวันท่ี 28 ตุลาคม 2564 สทป. ได้มอบหุ่นยนต์ “D-EMPIR CARE” สาหรับช่วย
สนับสนุนการปฏิบัติงานในกรมราชทัณฑ์ เพ่ือช่วยแก้ปัญหาและลดความเส่ียงของเจ้าหน้าท่ีและบุคลากร
ทางการแพทย์ จากโรคติดเชือไวรัสโคโรนา 2019 ซ่ึงหุ่นยนต์ดังกล่าวมีความสามารถในการลาดตระเวนตรวจ
ตราและนาส่งสิ่งของ เช่น ยารักษาโรคให้แก่ผู้ต้องขัง และสามารถรองรบั การปฏิบัตงิ านตามความเหมาะสมใน
ภารกิจต่าง ๆ

ในเบืองต้นกรมราชทัณฑ์เห็นชอบให้นาไปทดลองใช้ปฏิบัติงานในภารกิจโรงพยาบาลสนามของทัณฑ
สถานโรงพยาบาลราชทัณฑ์ เพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงานของบุคลากรทางการแพทย์ ซ่ึงหุ่นยนต์นี มีขีด
ความสามารถในการควบคมุ แบบไร้สายระยะไกล บรรทกุ ยา อาหาร หรือสง่ิ ของเพอ่ื ส่งใหผ้ ู้ป่วย พร้อมติดกล้อง
และไมโครโฟน รวมถึงจอมอนิเตอร์เพ่ือเป็นการส่ือสารระหว่างผู้ป่วยและบุคลากรทางแพทย์ ทังนี การนา
เทคโนโลยีมีการสนับสนุนภารกิจทางการแพทย์และภารกิจอ่ืน ๆ ของกรมราชทัณฑ์เป็นนวัตกรรมที่เพิ่ม
ประสิทธิภาพการควบคุมผู้ต้องขัง รวมถึงการดูแลผู้ต้องขังในสถานการณ์แพร่ระบาดของโรคอุบัตใิ หม่ที่อาจจะ
เกดิ ขึนในอนาคต อกี ทังกอ่ ให้เกดิ ประโยชนแ์ ละความคุ้มคา่ ในการทดแทนอัตรากาลังเจ้าหนา้ ท่ีอีกด้วย

2. รำยละเอยี ดนวัตกรรมและรูปภำพประกอบ
ดำ้ นวัสดอุ ปุ กรณ์

หุน่ ยนต์ “D-EMPIR CARE” มีสว่ นประกอบดงั นี
1. ดา้ นหุ่นยนต์ ประกอบดว้ ย
(1) ฐานขับเคลื่อนแบบสี่ล้อ พร้อมมอเตอร์และแบตเตอร่ี สามารถใช้งานได้ไม่ต่ากว่า 2

ช่วั โมง ตอ่ การชารจ์ 1 ครงั
(2) ถาด 3 ชัน สาหรับใส่อาหาร ยา หรอื ส่งิ ของ สามารถรับนาหนักได้ 20 กิโลกรมั
(3) กลอ้ งดจิ ิตอล Webcam จานวน 3 ตวั
(4) ไมโครโฟนและลาโพง
(5) จอ HDMI ขนาด 10 นวิ
(6) กลอ่ ง Router บรรจุ Sim Card

2. ดา้ นอุปกรณค์ วบคมุ ประกอบดว้ ย
(1) จอและคอมพวิ เตอร์ พร้อมกล้อง Webcam
(2) Joystick สาหรับควบคุมการเคล่อื นท่ีของหุน่ ยนต์
(3) ไมโครโฟนและลาโพง

102

3. ด้านการบังคับควบคุมและสอื่ สาร - ใช้ระบบการสื่อสารแบบ 5G สามารถควบคุมได้ในระยะไกล
ผ่านทางสัญญาณโทรศพั ท์

ดำ้ นกำรใช้งำน
1. ภารกจิ ดา้ นการพยาบาลท่ีไดร้ บั มอบหมาย ได้แก่
(1) เพ่ือการรักษา เช่น ตดิ ตอ่ สื่อสารระหวา่ งแพทย/์ พยาบาล กบั ผ้ปู ว่ ย
(2) เพ่ือการดูแลผู้ป่วย เช่น การส่งยารักษาโรค หรืออาหาร
2. ภารกจิ ดา้ นการสนับสนนุ ไดแ้ ก่
(1) เพอ่ื การส่งเอกสาร/พัสดใุ นพืนที่
(2) เพ่อื การลาดตระเวนตรวจตราในพนื ที่

103

3. ปญั หำอปุ สรรคในกำรใช้นวตั กรรม
3.1 เนื่องจากในเรือนจาบางแห่งมีเคร่ืองตัดสัญญาณโทรศัพท์ ซึ่งส่งผลกับการรับ - ส่งสัญญาณของ

อุปกรณ์ในการควบคุมและการแสดงภาพของหุ่นยนต์ ทาให้ในบางพืนที่ไม่สามารถควบคุมหุ่นยนต์ได้ ทาให้ใช้
งานหนุ่ ยนต์ไดไ้ ม่เต็มประสิทธิภาพ

3.2 พืนที่ของเรือนจามีสภาพพืนผิวในและนอกอาคารไม่เรียบเสมอกันและมีพืนต่างระดับขันบันได
อันเป็นอุปสรรคในการเคลื่อนที่ของหุ่นยนต์ เน่ืองจากหุ่นยนต์ไม่ได้ออกแบบมาเพื่อข้ามส่ิงกีดขวางขนาดใหญ่
รวมถงึ ไม่มรี ะบบลดการสั่นสะเทือนเมื่อเคลื่อนไปบรเิ วณที่พืนผวิ ไม่เรียบ ทาให้เวชภณั ฑ์ที่ขนส่งอาจไดร้ ับความ
เสยี หาย

4. งบประมำณในกำรจดั ทำนวตั กรรม
ไมม่ ีการใชง้ บประมาณ

5. ประโยชน์ที่ไดจ้ ำกกำรนำนวัตกรรมมำใช้
5.1 กรมราชทัณฑ์สามารถยกระดับการควบคุมดูแลและการให้บริการทางการแพทย์แก่ผู้ต้องขังด้วย

การนาเทคโนโลยมี าใช้ในการสนบั สนุนภารกจิ
5.2 บุคลากรกรมราชทัณฑ์ได้รับการพัฒนาทักษะและองค์ความรดู้ ้านเทคโนโลยี ตลอดจนได้ทราบถึง

บทบาทและความสาคญั ของการนาเทคโนโลยมี าช่วยในการปฏบิ ตั ภิ ารกจิ ของเรือนจา

6. กำรมีส่วนร่วมในกำรจัดทำนวตั กรรม
6.1 ด้ำนกำรดำเนนิ กำร
1) กองทัณฑวิทยาจัดทาและเสนอขออนุมัติโครงการนาหุ่นยนต์ “D-EMPIR CARE” สาหรับ

ชว่ ยสนับสนนุ การปฏบิ ตั ิงานในกรมราชทณั ฑ์
2) กองทัณฑวิทยาศึกษาข้อมูลจากแหล่งข้อมูลต่างๆ ทังภายในประเทศและต่างประเทศ

ถึงรายละเอียดและคุณลักษณะของเทคโนโลยีด้านหุ่นยนต์ มาใช้ควบคุมดูแลผู้ต้องขังภายนอกเรือนจา
ท่ีมปี ระสทิ ธภิ าพและเหมาะสมกบั ภารกจิ ของเรือนจา

3) กองทัณฑวิทยาและทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทัณฑ์ ลงพืนท่ีและจัดเกบ็ ข้อมลู ท่เี กีย่ วข้อง
และเตรยี มความพรอ้ มในการใชง้ านหุ่นยนต์

4) ดาเนินการส่งมอบห่นุ ยนต์ ให้แก่ทณั ฑสถานโรงพยาบาลราชทัณฑ์ เพอื่ ดาเนนิ การทดลอง
5) ดาเนนิ การอบรมการใชง้ านหนุ่ ยนต์ ใหแ้ ก่เจ้าหน้าท่ีของทณั ฑสถานโรงพยาบาลราชทณั ฑ์
6) ทณั ฑสถานโรงพยาบาลราชทณั ฑ์ นาไปใชใ้ นการดูแลผู้ตอ้ งขงั พร้อมจัดเก็บข้อมลู ในการใช้
งาน
7) ตดิ ตามและประเมินผลการใช้งาน และสรปุ ผลการดาเนนิ โครงการเสนอกรมราชทัณฑ์
6.2 ด้ำนบุคลำกรทีเ่ ก่ียวขอ้ ง
1) ขา้ ราชการและเจา้ หน้าทก่ี องทัณฑวทิ ยา
2) ข้าราชการและเจ้าหน้าที่ ทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทัณฑ์ ได้แก่ แพทย์ เภสัชกร
พยาบาล และเจ้าหน้าทอ่ี ืน่ ๆ

นายอัสนีย์ สังขเนตร
ผู้อานวยการกองทณั ฑวิทยา

104

นวตั กรรมประเภทสิ่งประดิษฐ์
ลำดับท่ี 17

ทำงำน ทำงำน ทำงำน
กองทณั ฑวิทยำ

1. แรงบันดำลใจ สำเหต/ุ ปัญหำ หลกั กำรและเหตผุ ลที่นำนวตั กรรมมำใช้
ด้วยฝ่ายศูนยข์ อ้ มูลกองทัณฑวิทยา ไดม้ องเห็นถงึ ปญั หาการตดิ ตามงานภายในฝ่าย เน่อื งจากมปี ริมาณ

หัวข้องานท่ีเพ่ิมมากขึน ทาให้ไม่สามารถทราบถึงสถานะของงานแต่ละเร่ืองได้อย่างถูกต้อง เม่ือเจ้าหน้าที่
ต้องการทราบถึงสถานะของงานที่ได้ทานาเสนอ และต้องคอยถามถึงสถานะของงาน ทาให้เกดิ ความล่าช้า และ
การรอคอยขึน ดังนัน ฝ่ายศูนย์ข้อมูล กองทัณฑวิทยา จึงมีความคิดริเร่ิมท่ีจะนาGoogle sheets มาบันทึก
ข้อมูล สถานะของงานที่ได้นาเสนอเพ่ือง่ายต่อการติดตามสถานะงานของเจ้าหน้าที่แต่ละท่าน โดยสามารถเปิด
Google sheets เช็คได้ด้วยตนเอง ไม่ต้องสอบถามที่บุคคลใดบุคคลหนึ่ง และยังเป็นการเว้นระยะ ใน
สถานะการณC์ OVID-19 นีด้วยเชน่ กนั
2. รำยละเอียดนวัตกรรม

ขนั ตอนกำรดำเนนิ กำร
1) ขอ้ มลู เชน่ วนั ท่ี เรือ่ ง สถานะของงาน มาตงั เปน็ หวั ของตาราง
2) นาข้อมลู มาใสร่ ายละเอียดตามหวั ขอ้ ให้ถกู ต้อง
3) เพ่มิ สตี ามช่องสถานะของงาน เพอ่ื ให้ทราบถึงขนั ตอนการดาเนนิ งาน
4) บันทึกไฮเปอร์ลิงก์ และสง่ ใหเ้ จา้ หนา้ ท่ีเพ่ือติดตามสถานะของงานดว้ ยตนเอง

3. ปัญหำอปุ สรรคในกำรใชน้ วตั กรรม
การใชง้ านต้องมีอินเทอรเ์ นต็

4. งบประมำณในกำรจัดทำนวัตกรรม
ไม่มีค่าใช้จา่ ย

5. ประโยชน์ทไี่ ดร้ บั จำกกำรนำนวตั กรรมมำใช้ 105
5.1 สามารถเช็คสถานะของงานด้วยตนเองได้อยา่ งรวดเรว็
5.2 ไมม่ ีคา่ ใชจ้ ่าย (นายอัสนยี ์ สงั ขเนตร
5.3 เกิดการเวน้ ระยะ ในสถานะการณ์COVID - 19 ผอู้ านวยการกองทัณฑวทิ ยา
5.4 ลดการติดตอ่ สื่อสาร

6. กำรมีส่วนรว่ มในกำรจดั ทำนวัตกรรม
ร่วมกนั แก้ไข้ข้อมลู ในตารางงานได้

106

นวัตกรรมประเภทสิ่งประดิษฐ์
ลำดับที่ 18

กำรใชเ้ ทคโนโลยอี ำกำศยำนไรค้ นขบั Unmanned Aerial Vehicle (UAV) ในงำนควบคมุ ดำ้ น
กำรระงับเหตุรำ้ ยภำยในเรือนจำ/ทัณฑสถำน
สว่ นปฏบิ ตั กิ ำรพิเศษ กองทัณฑวิทยำ

1. หลักกำรและเหตุผล

เรือนจาและทัณฑสถาน เป็นหน่วยงานท่ีมีภารกิจในการควบคุมดูแลผู้ต้อง รวมถึงการกาหนด
มาตรการต่าง ๆ เพื่อใช้เป็นแนวทางในการควบคุมผู้ต้องขัง ในด้านการควบคุมผู้ต้องขัง น้ัน มีภารกิจ
สาคญั ดา้ นการจู่โจมตรวจค้นเรือนจาและทัณฑสถาน การป้องกันและปราบปรามระงับเหตุรา้ ยในเรือนจา
การป้องกันการแหกหักหลบหนี การป้องกันและปราบปรามการกระทาผิดในเรือนจา และสืบเน่ืองถึง
ภายนอกเรือนจา ซึ่งหมายถึง การดาเนินการควบคุมให้ผู้ต้องขังอยู่ในความสงบ ไม่ก่อเหตุกระทาผิด
กฎหมาย กฎระเบยี บต่าง ๆ นั่นเอง

จากภารกิจอันหลากหลายที่ได้กล่าวถึงแล้วข้างต้น โดยเฉพาะภารกิจด้านการป้องกันการ
กระทาผิดภายใน เรือนจาหรือทัณฑสถาน นั้น ถือเป็นภารกิจท่ีมีความสาคัญย่ิง ด้วยจานวนผู้ต้อง
ราชทัณฑ์มีมากจนเกินอัตราความจุ ประกอบกับเจ้าหน้าท่ีมีไม่เพียงพอ อาจส่งผลให้การควบคุม และ
ติดตามพฤตกิ ารณข์ องผูต้ ้องขังเป็นไปได้อย่างไม่ท่ัวถึง ซึ่งอาจสง่ ผลใหผ้ ู้ตอ้ งขังก่อเหตตุ ่างๆภายในเรือนจา
จนก่อเกดิ ความเสียหายแก่ทางราชการได้

โดยเฉพาะการเกิดเหตุจลาจลในเรือนจานั้น เป็นส่ิงที่สามารถก่อความเสียหายร้ายแรงท้ังแก่
ชีวิต ท้ังในส่วนของเจ้าหน้าท่ีและ/หรือผู้ต้องขัง จนถึงความเสียหายต่อทรัพย์สินของทางราชการได้ ซึ่ง
เปน็ สง่ิ ทต่ี อ้ งให้ความระมดั ระวังอย่างยง่ิ เพ่ือไม่ใหเ้ กิดเหตดุ ังกล่าวข้นึ ได้

อย่างไรก็ดีแม้จะมีความพยายามในการป้องกันเหตุร้ายดังกล่าว เช่น การมีมาตรการการข่าว
การแจ้งข่าวจากสายข่าวภายในเรือนจา เพ่ือสามารถระงับเหตุของปัญหาก่อนจะลุกลามข้ึน เป็นต้นว่ามี
การเรยี กผตู้ ้องขังท่ีอาจมีสว่ นเกี่ยวข้องมาเจรจา หรือยา้ ยแกนนาไปยังเรือนจาอ่ืนก่อนจะลงมือก่อเหตุ แต่
มีหลายคร้ังท่ีการข่าวผิดพลาดไม่ทราบความเคล่ือนไหวของผู้ก่อเหตุ การเจรจาไม่เป็นผล หรือแม้จะย้าย
แกนนาไปแลว้ ก็ยงั เกิดเหตจุ ลาจลในเรือนจาได้

ในการนี จึงมีการเตรียมความพร้อมรับมือกับสถานการณ์การก่อจลาจลในเรือนจา มีการการ
กาหนดแผนพระยม 56 เป็นแผนแม่บทในการดาเนินการระงับเหตุร้ายในเรือนจา และมีขันตอนการ
ปฏิบัติงาน (SOPs) ในการกาหนดวิธีการในการระงับเหตุร้ายในเรือนจา ตลอดจนการฝึกทบทวนทาง
ยุทธวิธีการระงับเหตุร้ายให้แก่เจ้าหน้าท่ีผู้ปฏิบัติงานอย่างสม่าเสมอ ตลอดจนมีการจัดหาอุปกรณ์ระงับ
เหตุ และเคร่อื งมอื อุปกรณท์ ีจ่ าเปน็ ในการระงับเหตุใหแ้ กเ่ จา้ หน้าที่เรือนจาอยา่ งต่อเน่ือง

ในปัจจุบันมีเทคโนโลยีท่ีเข้ามาช่วยให้ภารกิจดังกล่าวมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล มากยิ่งขนึ้
กล่าวคอื ระบบเทคโนโลยีอากาศยานไรค้ นขับ Unmanned Aerial Vehicle (UAV) เพื่อใชใ้ นภารกิจด้าน
การควบคุมผตู้ ้องขัง เชน่ การนาเครอ่ื งข้นึ บนิ สอดสอ่ งพฤตกิ รรมผู้ตอ้ งขงั งานลาดตระเวนบริเวณรอบแนว
กาแพง หรอื ภายในบริเวณเรือนจา โดยเฉพาะเรือนจาทม่ี ีพืน้ ท่กี วา้ ง เชน่ เรอื นจาช่ัวคราว หรอื ทณั ฑสถาน
เปิดก็สามารถประยุกตใ์ ชเ้ ครอื่ ง UAV ในการตรวจการณใ์ นลกั ษณะตา่ งๆได้เป็นอยา่ งดี ซึ่งจะสามารถเสริม
และเพ่ิมประสิทธิภาพในงานควบคุม และลดความเสี่ยง หรือความตรากตราในการปฏิบัติงานของ
เจ้าหน้าท่ไี ด้อกี ประการหน่ึง

107

โดยเฉพาะในส่วนของการปราบจลาจลในเรือนจา ซ่ึงจาเป็นอย่างย่ิงท่ีจะต้องทราบข้อมูล
ความเคลอ่ื นไหวของกลุ่มผู้ก่อเหตุอย่างเป็นปัจจุบนั เพื่อสามารถกาหนดสถานการณว์ างแผนการเข้าระงับ
เหตุ การใช้เครื่อง UAV บินตรวจการณ์ในระดับสูง เพ่ือให้ไม่เป็นที่สังเกตของผู้ก่อเหตุ สามารถส่ง
ภาพเคล่ือนไหวพฤติกรรมการรวมตัวจุดที่เกิดเหตุ สามารถบันทึกภาพน่ิงและภาพวีดิทัศน์เพ่ือใช้ระบุตัว
หรอื บันทกึ เป็นหลกั ฐานในการดาเนินคดเี มือ่ สถานการณ์คลค่ี ลายได้อีกดว้ ย

นอกจากน้ี เครื่อง UAV ยังสามารถติดตั้งอุปกรณ์เสริม เช่น เครื่องขยายเสียงในการเจรจา
ต่อรอง การทาปฏิบัติการจิตวิทยา หรือสามารถติดกล้องตรวจจับความร้อน เพ่ือค้นหาผู้ที่หลบซ่อนใน
พ้ืนที่แสงสว่างนอ้ ยได้อีกดว้ ย ทาให้เจา้ หน้าท่ที เ่ี ข้าปฏบิ ตั ิการสามารถใชย้ ุทธวธิ ที ี่เหมาะสมในการเขา้ ระงับ
เหตุ ปอ้ งกนั ความสญู เสียบาดเจบ็ ทั้งในส่วนของเจา้ หนา้ ที่ หรือผู้ต้องขงั จนถึงทรพั ยส์ ินของทางราชการได้
เป็นอย่างดีและสามารถเพ่ิมประสิทธิภาพในการควบคุมผู้ต้องขัง โดยเฉพาะด้านการระงับเหตุร้ายใน
เรือนจากรณีผู้ต้องขงั กอ่ จลาจลได้เปน็ อยา่ งดี

จากที่กล่าวมาแล้วถึงคุณประโยชน์อันหลากหลายของเทคโนโลยีดังกล่าว จึงสมควรจัดทา
ขอ้ เสนอ แนวคิดในการนาเทคโนโลยมี าใชใ้ นงานราชทณั ฑ์ เพือ่ ประโยชนแ์ ก่ทางราชการตอ่ ไป

2. รำยละเอียดนวตั กรรม และภำพประกอบ

เครื่อง UAV ในงานด้านพลเรือนสามารถนามาประยุกต์ใช้ในภารกิจของกรมราชทัณฑ์ได้

ปจั จุบนั มผี ู้ผลิตจาหนา่ ยในเชิงพาณชิ ยส์ ามารถเลือกให้เหมาะสมกบั ภารกจิ ได้ โดยเฉพาะระบบปีก

หมุน ปฏิบัติการด้วยระบบไฟฟ้า เป็นเคร่ืองที่มีสมรรถนะสูง สามารถติดอุปกรณ์เสริมได้หลากหลาย เช่น

เครื่องขยายเสียง กลอ้ งประสทิ ธิภาพสูง กลอ้ งจบั ภาพความร้อน เป็นต้น ระยะเวลาทาการโดย

ปกติประมาณ 30 นาที โดยสามารถเปล่ียนแบตเตอรี่สารองและขึนทาการบินต่อได้ทันที

สามารถบินสูงประมาณ 300 เมตร ตามกฎหมายกาหนด (ตัวเคร่ืองบินได้สูงกว่านีในบาง

ยี่ห้อ) และบินได้ในระยะทางประมาณ 8 กิโลเมตร ซ่ึงแตกต่างกันตามผู้ผลิตซึ่งขึนอยู่กับ

วตั ถปุ ระสงค์ของผใู้ ช้งานว่าตอ้ งการใชใ้ นภารกจิ ประเภทใด

ภาพตัวอย่างลักษณะของ UAV ประเภทปีกหมุน

108

ภาพตวั อยา่ งภาพถ่ายของ UAV ที่ติดกล้องจับภาพความร้อน

ภาพตวั อย่างการนาภาพถา่ ยทางอากาศของ UAV ในการปรบั ใช้ในการระงับเหตุรา้ ยในเรือนจา/ทณั ฑสถาน
3. ปญั หำอปุ สรรคในกำรใชน้ วัตกรรม

ข้อจากัดด้านระเบียบกฎหมาย ปจั จบุ ันการใชเ้ ครอ่ื ง UAV ในการถา่ ยภาพหรือขนึ บินมีระเบียบหรอื
กฎหมายท่ีเก่ียวข้อง ซึ่งอยู่ภายใต้การกากับดูแลของ 2 หน่วยงานคือ สานักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศ
ไทย ในด้านการขึนทะเบียน และใบอนุญาตการบิน และ กสทช.ด้านการใช้คลื่นความถ่ี ซ่ึงหากจะนาเครื่อง
UAV มาใชใ้ นภารกจิ ตอ้ งขออนญุ าตจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และปฏบิ ตั ิตามระเบียบกฎหมายข้อบังคบั

ข้อจากัดด้านเทคนิค เครื่อง UAV ในทางพาณิชย์ส่วนมากมีข้อจากัดทางเทคนิค เช่น ภูมิอากาศมีลม
แรง หรือฝนตก ฝนฟ้าคะนอง เคร่ืองอาจขึนทาการบินไม่ได้ เนื่องจากเครื่องบินด้วยระบบระบุพิกัดด้วย
ดาวเทียม เมื่ออากาศปิดมีเมฆปริมาณมากเคร่ืองไม่สามารถค้นหาสัญญาณดาวเทียมได้ เคร่ืองจะไม่
สามารถขึนทาการบนิ ในระบบระบุพกิ ัด ตอ้ งบนิ ดว้ ยระบบบังคบั ดว้ ยมือ ซ่ึงมีความเสย่ี งสงู และควบคมุ เคร่ืองได้
ยาก ในวันที่มีลมแรงเครื่องอาจเสียการทรงตัวและตกได้ หรือมีฝนตกเคร่ืองจะไม่สามารถขึนบินได้ เป็นต้น
เหล่านคี อื ข้อจากดั เบืองต้นในการใช้ UAV ในทางเทคนคิ

109

ระยะเวลาในการบินขึนอยู่กับปริมาณความจุแบตเตอรี่ โดยเฉลี่ยประมาณ ๓๐ นาที ขึนกับนาหนัก
บรรทุก โหมดการบิน สภาพอากาศ หากจะทาการบินต่อเน่ืองต้องจัดหาแบตเตอรี่สารอง และทาการชาร์ตไฟ
สลับการใชง้ าน โดยทว่ั ไปควรมีแบตเตอร่สี ารองอย่างน้อย ๒ กอ้ น และมแี ท่นชาร์ตทีส่ ามารถชารต์ ได้พร้อมกัน
มากกวา่ หน่ึงก้อน ระยะเวลาการชาร์ตประมาณ ๒ ชว่ั โมง

4. งบประมำณในกำรจัดทำนวตั กรรม

ปัจจุบันเครื่อง UAV แบบปีกหมุนในเชิงพาณิชย์ มีผู้ประกอบการหลายบริษัท ราคาจะขึนกับต้องการ
เครอ่ื งทม่ี สี มรรถนะสูงเพียงใด ในระดับราคาที่พอใช้ในการถ่ายภาพทางอากาศได้อย่างชัดเจนเพียงพอ จะอยู่ท่ี
ประมาณ 12,000 - 30,000 บาท หากต้องการติดตังอุปกรณ์เสริมเช่น เครื่องขยายเสียง กล้องจับภาพความ
รอ้ น ก็สามารถเพม่ิ วงเงินงบประมาณตามความตอ้ งการของแต่ละภารกิจ

5. ประโยชน์ที่ไดร้ ับจำกกำรนำนวตั กรรมมำใช้
5.1 กรมราชทัณฑ์ และเรือนจา/ทัณฑสถาน ได้เคร่ืองมือใหม่ ๆ มาใช้ในการเพ่ิมประสิทธิภาพในงาน
ควบคมุ ผู้ตอ้ งขงั
5.2 กรมราชทัณฑ์ และเรือนจา/ทัณฑสถาน ได้เคร่ืองมือทางเทคโนโลยีใหม่ๆมาใช้เพื่อลดการสูญเสีย
ทงั ฝา่ ยเจ้าหน้าที่ และผตู้ ้องขงั และเพือ่ เพ่มิ ประสิทธภิ าพในภารกิจระงับเหตุร้ายในเรือนจา
5.3 กรมราชทณั ฑ์ และเรือนจา/ทัณฑสถาน ไดน้ าเทคโนโลยีใหม่ๆปรบั ใช้ในภารกจิ ดา้ นอนื่ ๆ

6. กำรมสี ่วนรว่ มในกำรจัดทำนวตั กรรม
เจา้ หน้าที่สว่ นปฏิบตั ิการพิเศษ กองทัณฑวทิ ยา

นายอสั นยี ์ สังขเนตร
ผูอ้ านวยการกองทัณฑวิทยา

110

นวตั กรรมประเภทสิ่งประดิษฐ์
ลำดับที่ 19

กระเปำ๋ สำนฝัน (6 ล้ำน)
กองทณั ฑวิทยำ

1. หลักการและเหตผุ ล
ดว้ ยฝ่ายบรหิ ารท่ัวไป กองทณั ฑวทิ ยา ไดม้ องเห็นถึงวสั ดุเหลือใชท้ เ่ี ป็นวสั ดอุ ยู่รอบ ๆ ตัวเรา เช่น สลาก

กินแบง่ รฐั บาล ซงึ่ ลกั ษณะพิเศษของกระดาษของสลากกินแบ่งรฐั บาล มคี วามเหนียวแน่น คงทน สามารถนามา
สานในรูปแบบต่าง ๆ ได้ ดังน้ัน ฝ่ายบริหารท่ัวไป กองทัณฑวิทยา จึงมีความคิดริเร่ิมท่ีจะนาสลากกินแบ่ง
รัฐบาล มาสานเป็นกระเป๋าถือ เพื่อนาวัสดุเหลือใช้กลับมาใช้ใหม่ อีกท้ังยังเป็นการปลูกจิตสานึกในการรัก
สิ่งแวดล้อมให้กบั เจา้ หน้าทก่ี องทณั ฑวิทยา และกรมราชทัณฑอ์ กี ทางหน่งึ

2. รำยละเอยี ดนวตั กรรม

ขันตอนกำรดำเนนิ กำร

2.1 ใช้สลากกินแบ่งรฐั บาล มาตัดให้มขี นาดความกวา้ ง 5 เซนติเมตร
2.2 พบั สลากกนิ แบ่งรัฐบาล ตามแนวยาวใหม้ ขี นาด 1.2 เซนติเมตร (พบั 2 ครัง)
2.3 ม้วนสลากกนิ แบง่ รฐั บาล เข้าหากนั แล้วติดด้วยเทปใสให้แน่
2.4 นาสลากกินแบง่ รฐั บาล มาสานตอ่ กนั ตามขนาดที่ผ้ใู ชต้ อ้ งการ
2.5 เมอ่ื เสรจ็ แล้ว นาสายยางทีเ่ หลอื ใชม้ าทาเปน็ หูกระเป๋า
2.6 ตกแต่งดว้ ยรบิ บนิ เพือ่ ความสวยงาม

111

3. ปัญหำอปุ สรรคในกำรใช้นวตั กรรม
อายุการใช้งาน ขนึ อยู่กบั การดแู ลรักษาของผู้ใช้

4. งบประมำณในกำรจัดทำนวตั กรรม
4.1 สลากกินแบ่งรฐั บาลได้รับบริจาค
4.2 คา่ รบิ บิน 25 บาท
4.3 ค่าสายยาง 5 บาท

5. ประโยชน์ที่ได้รับจำกกำรนำนวตั กรรมมำใช้
5.1 สามารถนาไปใหผ้ ู้ตอ้ งขังใชป้ ระกอบอาชพี ได้
5.2 เกดิ ความรเิ รม่ิ สรา้ งสรรค์
5.3 ลดภาวะปญั หาโลกร้อน
5.4 ปลูกจิตสานึกการนาสง่ิ ของเหลอื ใชม้ าพัฒนาต่อยอด

6. กำรมสี ่วนรว่ มในกำรจดั ทำนวัตกรรม
ไดร้ ับการสนับสนนุ สลากกินแบง่ รฐั บาล จากการบริจาคของกองฯ ต่างๆ เพ่อื นามาผลติ เปน็ กระเป๋า

นายอัสนยี ์ สังขเนตร
ผูอ้ านวยการกองทณั ฑวิทยา

112

นวตั กรรมประเภทสิ่งประดิษฐ์
ลำดบั ท่ี 20

กำรนำระบบ Intranet (ระบบ LAN) มำใชใ้ นกำรบรหิ ำรจดั กำรขอ้ มลู ผ้ตู ้องขัง
ทณั ฑสถำนหญิงเชียงใหม่

1. หลกั กำรและเหตุผล

ตามท่ีอธิบดีกรมราชทัณฑ์ ได้กาหนดนโยบายเน้นหนักในปีงบประมาณ พ.ศ.2565 โดยมี
เป้าหมาย 5 ด้านสาคัญ Next Normal “ลดความแออัดในเรือนจา ป้องกันการกระทาผิดซา สร้างโอกาส
กลับสู่สังคมพัฒนาสิทธิผู้ต้องขัง พัฒนาบุคลากร นาเทคโนโลยีสมัยใหม่มาใช้ แก้ไขปัญหาทุจริตในระบบ
ราชทัณฑ”์ โดยเฉพาะด้านการนาเทคโนโลยแี ละดจิ ทิ ัลมาใชใ้ นงานราชทัณฑ์ นนั

ทัณฑสถานหญิงเชียงใหม่ เป็นเรือนจามีอานาจควบคุมผู้ตอ้ งขังโทษสูง อัตราโทษถึงประหารชีวิต
ทาให้การปฏิบัติต่อผู้ต้องขังรายบุคคล (Sentence Plan) จะต้องมีการบันทึกข้อมูลและติดตามผล
การปฏิบัติต่อผู้ต้องขังเป็นระยะเวลานานซึ่งมีข้อมูลจานวนมาก ระบบการจัดเก็บข้อมูลผู้ต้องขัง ระบบการ
ติดตามประเมินผลการปฏิบัติต่อผู้ต้องขังมีการแยกดาเนินการในแต่ละส่วน แต่ละฝ่าย ทาให้การจัดการด้าน
วัดผลสัมฤทธ์ิของการปฏิบตั ิต่อผู้ต้องขังรายบคุ คล (Sentence Plan) ทาได้ยากและมีผู้ต้องขังบางรายไม่ไดร้ บั
การปฏิบัติตามโปรแกรมท่ีวางไว้ ซึ่งมีโอกาสส่งผลต่อการกระทาซาหากไม่ได้รับการพัฒนาพฤตินิสัยตามที่
คณะกรรมการจาแนกลักษณะผู้ต้องขังมีมติให้ดาเนินการ รวมทังการนาข้อมูลผู้ต้องขังมาวิเคราะห์เพ่ือการ
พัฒนาปรับปรงุ การพัฒนาพฤตินิสัยเป็นรายบุคคลก็ไมส่ ามารถดาเนินการได้ เน่อื งจากข้อมูลผู้ต้องขังรายบุคคล
มีความกระจัดกระจายแยกส่วนการดาเนินการ ดังนัน เพื่อให้ได้ข้อมูลผู้ต้องขังเป็นรายบุคคลอย่างครบถ้วน
ตังแต่กระบวนการรับตัว การปฏิบัติต่อผู้ต้องขังในระหว่างต้องโทษ และการเตรียมความพร้อมก่อนปล่อย
จนกระทั่งการปล่อยตัวผู้ต้องขังคืนสู่สังคม และ การส่งต่อให้แก่เครือข่ายในกรณีต่าง ๆ เช่น เจ็บป่วย
สมัครเข้าทางาน ส่งต่อเพ่ือการสงเคราะห์ ซ่ึงการดาเนินการดังกล่าวทุกส่วนฝ่ายจะต้องบูรณาการทางาน
ร่วมกัน เพื่อบันทึกข้อมูลผู้ต้องขังให้ครบถ้วนและมีการติดตามผลการดาเนินการโดยฝ่ายจาแนกลักษณะ
ผูต้ อ้ งขงั

ประกอบกับจากสถานการณ์การแพร่ระบาด ของโรคติดเชือไวรัสโคโรนา 2019 (COVID - 19)
ทัณฑสถานหญิงเชียงใหม่ ได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดในปี 2565 โดยเริ่มพบมีผู้ติดเชือ
ตังแต่เดือนตุลาคม 2564 จนถึงเมษายน 2565 ทาให้ต้องมีการบริหารจัดการผู้ต้องขัง ออกเป็นกลุ่มต่าง ๆ
(Bubble Zone) เพ่ือป้องกันมิให้มีการแพร่ระบาดในกลุ่มผู้ต้องขังเข้าใหม่และกลุ่มผู้ต้องขังในแดนท่ียังปลอด
เชือ ซ่ึงการแบ่งโซนในการควบคุมผู้ต้องขัง ต้องมีข้อมูลเกี่ยวกับผู้ต้องขังแ ละมีเอกสารจานวนมาก
ทัณฑสถานหญิงเชียงใหม่ ซึ่งมีลักษณะพิเศษมีเรือนนอนทังหมด 5 ชัน ใช้เรือนนอนเป็นกาแพงเรือนจา
และเป็นสถานที่ในการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ให้แก่ผู้ต้องขัง ดังนัน การใช้เรือนนอนผู้ต้องขังเป็นพืนท่ีในการแบ่ ง
โซนควบคุมผู้ต้องขังตามกลุ่มต่าง ๆ ซึ่งมีจานวนทังหมด 80 ห้อง การค้นหาผู้ต้องขังติดเชือ/ผู้ต้องขังกลุ่มเส่ียง
สมั ผสั ใกล้ชิด มคี วามจาเปน็ ตอ้ งดาเนนิ การอยา่ งรวดเร็ว จึงจะสามารถแยกกลุม่ ผูต้ ดิ เชอื /ผสู้ ัมผสั ใกลช้ ดิ เส่ียงสูง
ได้ เพื่อลดการแพร่ระบาดของเชือไวรัสโคโรนา 2019 มิให้ลุกลามไปยังกลุ่มผู้ต้องขังอื่น ๆ จาเป็นจะต้องมี
ข้อมูลและมีประวัติของผู้ต้องขัง อาทิเช่น ทางานหน่วยงานใด/เรือนนอนอะไร/เป็นผู้ต้องขังกลุ่ม 608 หรือไม่
เพื่อแยกผู้ต้องขังออกเป็นกลุ่มต่าง ๆ ได้อย่างรวดเร็ว ขณะเดียวกันในช่วงของการแพร่ระบาด ได้จัดชุด
เจ้าหนา้ ทเ่ี ข้าปฏบิ ตั ิหน้าทภี่ ายในทัณฑสถานฯ ตามแผนบริหารกาลังพลทาใหเ้ กิดการจากัดพืนท่ีของเจ้าหน้าท่ี
และผู้ต้องขัง เพื่อระมัดระวังมิให้ปะปนและติดต่อกัน เพราะพบว่าการแพร่ระบาดเกิดจากผู้ช่วยงานท่ีนาส่ง
เอกสารหรอื ติดต่อประสานงานระหวา่ งหน่วยงาน

113

ดังนัน จึงเปล่ียนมาใช้การรับ - ส่ง เอกสาร ผ่านระบบ LAN แทนการรับ - ส่ง เอกสารระหว่าง
บุคคล เพื่อลดการติดต่อและสัมผัสกัน ซึ่งสามารถบริหารจัดการข้อมูลผู้ต้องขังอย่างรวดเร็ว รวมทังได้จัดเก็บ
ข้อมูล และบริหารจัดการข้อมูลผู้ต้องขัง สามารถติดตามผลการปฏิบัติต่อผู้ต้องขังเป็นรายบุคคล (Sentence
Plan) เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ทุกส่วน/ฝ่ายที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมผู้ต้องขังและการพัฒนาพฤตินิสัย
ผู้ต้องขัง สามารถนาข้อมูลผู้ต้องขังมาใช้ได้ตามท่ีโปรแกรมกาหนดไว้ ทัณฑสถานหญิงเชียงใหม่ จึงได้จัดทา
โครงการติดตังระบบ Intranet (ระบบ LAN) เพ่ือเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการข้อมูลผู้ต้องขังขึนโดย
ใช้เงินงบประมาณ ในการดาเนินการจากร้านสงเคราะห์ผู้ต้องขัง จานวน 65,800 บาท (หกหมื่นห้าพันแปด
รอ้ ยบาทถว้ น)
2. รำยละเอียดนวตั กรรม และภำพประกอบ

จากนโยบายเน้นหนักในปีงบประมาณ พ.ศ.2565 สู่การปฏิบัติ โดยมีเป้าหมายเพื่อใช้ฐานข้อมูล
ผู้ต้องขังในการควบคุมและแก้ไขพัฒนาพฤตินิสยั ผูต้ ้องขัง และการติดตามการปฏิบัติต่อผูต้ ้องขังเป็นรายบุคคล
(Sentence Plan) ให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลที่คาดหวัง และเพื่อความสะดวกรวดเร็ว ครอบคลุม
ในการบันทกึ ตรวจสอบ จัดเกบ็ และตดิ ตามพฤตกิ รรมขอ้ มูลผูต้ อ้ งขงั โดยมขี นั ตอนการดาเนินงาน ดงั นี

1. แต่งตังคณะทำงำนด้ำนนวัตกรรมกำรพัฒนำงำนรำชทัณฑ์ เพ่ือจัดทำแผนพัฒนำ
นวัตกรรม กำกับ ติดตำมและรำยงำนผลกำรดำเนินกำรทุก 6 เดือน รวมทังสร้ำงกำรรับรู้ และควำมเข้ำใจ
ต่อกำรพัฒนำนวตั กรรมใหแ้ ก่ส่วน/ฝ่ำยตำ่ ง ๆ ได้รับทรำบ และเพอ่ื นำนวตั กรรมมำใช้ในกำรทำงำน

คำสั่งแต่งตังคณะทำงำนด้ำนนวัตกรรมกำรพัฒนำงำนรำชทัณฑ์

2. จดั ใหม้ กี ำรประชมุ เพ่อื ใหเ้ กดิ กำรบรู ณำกำรกำรทำงำนรว่ มกันในทกุ สว่ น/ฝ่ำย

114

3. จัดทำโครงกำรติดตังระบบ Intranet (ระบบ LAN) เพื่อเพ่ิมประสิทธิภำพในกำรบริหำร
จัดกำรข้อมลู ผูต้ ้องขงั

4. ดำเนินกำรติดตังระบบ Intranet (ระบบ LAN)

115

5. ส่วน/ฝำ่ ยตำ่ ง ๆ ดำเนินกำรบนั ทึกข้อมลู ผตู้ อ้ งขงั ลงในระบบฐำนข้อมูลผตู้ ้องขังของระบบ LAN
กำรตดิ ตงั ระบบ LAN ครบทุกส่วน/ฝำ่ ย

o แดนแรกรับ

116

บันทึกและจัดเก็บข้อมูลผู้ต้องขัง การรับตัวผู้ต้องขังเข้าใหม่ ให้ความรู้ผู้ต้องขังเข้าใหม่
เก่ียวกับการปฏิบัติตน การใช้ชีวิตประจาวันในเรือนจา การฝึกวินัยพืนฐาน ให้คาแนะนาการพัฒนาพฤตินิสัยใน
รูปแบบตา่ ง ๆ ท่เี รอื นจาจัดให้ รวมถงึ สวสั ดกิ ารต่าง ๆ ท่ีรัฐจดั ให้ระหว่างต้องโทษ

o ฝ่ำยปกครอง
บันทึกและจัดเก็บข้อมูลผู้ต้องขัง ด้านการควบคุมพฤติกรรมผู้ต้องขัง ด้านระเบียบ วินัย

ผตู้ อ้ งขัง สงั กดั เรอื นนอน สังกัดหน่วยงาน ตลู้ ็อคเกอร์ผตู้ อ้ งขงั ข้อมลู ผ้รู า้ ยรายสาคญั

o ฝำ่ ยจำแนกลกั ษณะผ้ตู อ้ งขัง
บันทึกและจัดเก็บข้อมูลผู้ต้องขัง ด้านการจาแนกลักษณะผู้ต้องขัง การติดตามผู้ต้องขัง

ตามแผนการปฏิบัติต่อผู้ต้องขังเป็นรายบุคคล (Sentence Plan) นาข้อมูลผู้ต้องขังเข้ารับการสอบถาม
ประวัติสว่ นตัว สภาพสังคมรอบขา้ ง สุขภาพ ความสนใจในการประกอบอาชีพ ความสามารถพิเศษ พฤติการณ์
การกระทาความผดิ เพ่ือวางแผนและกาหนดวธิ ีแก้ไขพัฒนาพฤตินิสัยใหเ้ หมาะสมเป็นรายบุคคล

o ฝ่ำยกำรศกึ ษำและพัฒนำจติ ใจ
บันทึกและจัดเก็บข้อมูลผู้ต้องขัง ด้านประวัติการศึกษาตังแต่ไม่รู้หนังสือ จนถึงปริญญาตรี

ปริญญาโท และสาขาวิชาชีพ ด้านการอบรมโปรแกรมต่าง ๆ เพื่อกล่อมเกลาจิตใจและเสริมสร้างทัศนะคติ
ต่อตนเองและสังคมในทางทด่ี ี

o ฝ่ำยฝกึ วชิ ำชีพ
บันทึกและจัดเก็บข้อมูลผู้ต้องขัง ด้านการฝึกวิชาชีพด้านต่าง ๆ ทังภายในและภายนอก

เรือนจาการอบรมด้านการฝึกวิชาชีพตามความถนัดและเหมาะสมต่อผู้ต้องขังแต่ละบุคคล เพ่ือนาไปประกอบ
อาชีพ เชน่ นวด ทอผ้า เสรมิ สวย แม่บ้านมอื อาชีพ เป็นต้น

o ฝ่ำยสงเครำะหผ์ ู้ตอ้ งขัง
บันทึกและจัดเก็บข้อมูลผู้ต้องขัง ด้านการให้การสงเคราะห์และการช่วยเหลือด้านต่าง ๆ

ด้านการอบรมเตรียมความพร้อมก่อนปล่อยหลักสูตรระยะสัน เพ่ือเตรียมตัวกลับสู่สังคม ทังด้านจิตใจ อาชีพ
ความรใู้ นการดารงชีวติ หนา้ ท่พี ลเมอื ง ด้านการใหค้ วามช่วยเหลือภายหลังพ้นโทษ การติดตามภายหลงั พ้นโทษ
โดยส่งต่อขอ้ มูลผ้พู น้ โทษแก่เครือข่ายภาคสงั คม

o สถำนพยำบำล
บันทึกและจัดเก็บข้อมูลผู้ต้องขัง ด้านสุขภาพผู้ต้องขัง ประวัติการรักษาพยาบาล การได้รับ

วคั ซนี การพัฒนาสขุ ภาพพลานามัย

117

ภำพประกอบ

ฐำนข้อมลู ผู้ต้องขังเพือ่ กำรติดตำมกำรปฏิบตั ติ อ่ ผู้ต้องขงั เปน็ รำยบุคคล Sentence Plan

118

ฐำนขอ้ มูลผ้ตู ้องขัง แยกตำมเรือนนอน กองงำนตำ่ ง ๆ กำหนดโทษ และคดี
โฟลเดอร์งำนของฝ่ำยต่ำง ๆ

119

3. ปัญหำอปุ สรรคในกำรใชน้ วตั กรรม

ปัญหาอุปสรรคในการนาระบบ LAN มาใช้ในการบริหารงานราชทัณฑ์อาจเกิดจากการที่ส่วน/ฝ่าย
ตา่ ง ๆ ไมบ่ ันทกึ ขอ้ มูลในความรับผิดชอบของตนเองทาใหข้ ้อมลู ไม่เป็นปัจจุบนั และไมส่ ามารถติดตามขอ้ มูลได้

กำรแกไ้ ขปัญหำ

กาหนดผูร้ ับผิดชอบในการบนั ทึกข้อมลู โดยจดั ทาเป็นคาส่งั และกาหนดเปน็ ตัวชวี ดั ในการปฏบิ ตั งิ าน

4. งบประมำณในกำรจัดทำนวตั กรรม

ใช้งบประมาณ ในการติดตังระบบ Intranet (ระบบ LAN) เป็นเงินจานวน 65,800 บาท (หกหม่ืนห้า
พันแปดร้อยบาทถว้ น)

5. ประโยชน์ทไ่ี ดร้ ับจำกกำรนำนวัตกรรมมำใช้

5.1 ประโยชนต์ อ่ ผู้ต้องขัง
1) ทาให้ฝ่ายจาแนกลักษณะผู้ต้องขังสามารถติดตามผลการปฏิบัติต่อผู้ต้องขังเป็นรายบุคคลได้

ตังแต่การรับตัว การปฏิบัติต่อผู้ต้องขังระหว่างต้องโทษ จนกระทั่งปล่อยตัวได้ อย่างมีประสิทธิภาพ
และ สามารถนาข้อมูลผู้ต้องขังมาวิเคราะห์ เพื่อการควบคุมและพัฒนาพฤตินิสัยให้สอดคล้องกับความถนัด
และความเหมาะสมของผู้ต้องขัง สามารถส่งต่อผู้ต้องขังไปยังเครือข่ายต่าง ๆ เพื่อคืนคนดีมีสุขภาพแข็งแรง
สู่สังคมอย่างมปี ระสทิ ธิภาพลดการกระทาผิดซา

2) ทาให้ผู้ต้องขังท่ีต้องการสอบถามข้อมูลของตนเอง เช่น การเล่ือนชัน โทษคงเหลือจากส่วน/
ฝ่ายตา่ ง ๆ ได้รับความสะดวกเร็ว ส่งผลต่อดีต่อการใหบ้ รกิ ารแก่ผตู้ อ้ งขงั

3) ทาให้ลดการแพร่ระบาดของโรคติดเชอื ไวรัสโควดิ - 19 ในด้านการติดต่อระหว่างบุคคลและ
เอกสารเกิดความรวดเร็วในการรับส่งเอกสารภายในส่วน/ฝา่ ย ต่าง ๆ ส่งผลต่อการดาเนินงานท่ีมีประสิทธิภาพ
ในการบรหิ ารงานราชทัณฑ์

5.2 ประโยชน์ต่อองค์กร
1) ทาให้เกิดการบูรณาการการทางานร่วมกัน ทุกส่วน/ฝ่าย โดยสามารถดาเนินการตามแผนการ

ปฏบิ ตั ิ ตอ่ ผตู้ อ้ งขังเปน็ รายบุคคลได้อย่างมีประสิทธภิ าพ
2) ทาให้ทุกส่วน/ฝ่าย มีฐานข้อมูลผู้ต้องขังครบถ้วนและมีความสะดวก รวดเร็ว ในการค้นหา

ข้อมลู บันทึก ติดตาม การควบคมุ และพฒั นาพฤตินสิ ยั ในงานที่รับผิดชอบไดอ้ ย่างมปี ระสทิ ธิภาพ สอดคล้องกับ
นโยบายกรมราชทณั ฑใ์ นการนานวตั กรรมใหม่ ๆ มาใช้ในการบริหารงานราชทัณฑ์

3) ทาให้การคน้ หาข้อมลู ผู้ต้องขงั ภายในทัณฑสถานฯ เป็นไปได้อยา่ งรวดเรว็ ลดระยะเวลาในการ
ค้นข้อมูล เม่ือเกิดเหตุฉุกเฉิน เช่น กรณียอดผู้ต้องขังไม่ครบ การก่อเหตุร้าย หรือการคัดกรองผู้ต้องขัง
ตามมาตรการปอ้ งกนั การแพร่ระบาดของเชือไวรสั โควดิ - 19 เปน็ ต้น

4) ทาให้ประหยัดงบประมาณในการจัดซือวัสดุสานักงาน เช่น กระดาษปรินท์เอกสาร ตู้จัดเก็บ
เอกสาร ลดกาลงั คนในการทางาน

5.3 ประโยชนต์ อ่ สงั คม
1) สังคมมีความเชื่อม่ันต่อการบริหารงานราชทัณฑ์ สร้างภาพลักษณ์ที่ดีต่อองค์กร ในการพัฒนา

ทรัพยากรมนุษย์
2) สังคมและครอบครัวผู้ต้องขัง ได้บุคคลท่ีผ่านการพัฒนาพฤตินิสัยมีสุขภาพที่แข็งแรง พร้อมท่ี

จะเปน็ กาลังสาคัญในการชว่ ยเหลือตนเองและครอบครัว มสี ่วนในการพัฒนาประเทศชาตติ อ่ ไป

120

6. กำรมีสว่ นรว่ มในกำรทำนวัตกรรม ผอู้ นมุ ัติโครงการ
ผรู้ ่วมดำเนินกำรประกอบดว้ ย ผตู้ รวจสอบโครงการ (ผูอ้ านวยการส่วนฯ)
คณะผจู้ ัดทำโครงกำร ผตู้ รวจสอบโครงการ (หัวหน้าฝ่าย)
1. นางอาจารี ศรีสุนาครัว ผเู้ ขียนโครงการ
2. นางสาวพิมพ์บุญ พันสวสั ดวิ ง ผเู้ ขียนร่วมโครงการ
3. นางสาวมนสั วี บุญมาก ผ้เู ขียนรว่ มโครงการ
4. นางสาวรจนา ยาตรา ผเู้ ขียนร่วมโครงการ
5. นางสาวลักขณา กางโหลน
6. นางสาวมุขธิดา กันทะโฮ้ง ประธานกรรมการ
7. นางสาวสุพิชญา ลีภที ตราภรณ์ กรรมการ
คณะทำงำนตำมคำสัง่ แตง่ ตงั กรรมการ
1. นางสาวพิมพบ์ ญุ พนั สวสั ดวิ ง กรรมการ
2. นางศศิสุรยี ์ แสนวเิ ศษกุล กรรมการ
3. นางสาวมนสั วี บญุ มาก กรรมการ
4. นางสาวยคุ ล นามศรอี ุน่ กรรมการ
5. นางสาวสกุ ญั ญา พ่ึงพา กรรรการ
6. นางสาวนพรัตน์ ธิโนชัย กรรมการ
7. นางสาวเตือนใจ พรหมมา กรรมการ
8. นางสาวสลลิ ลาวัลย์ ปลกู เพาะ กรรมการ
9. นายจรลั นามวริ ยิ ะ เลขานุการ
10. นางสาวมาริสา ใจช่มุ
11. นางสาวสพุ ิชญา ลีภทั ตราภรณ์ นกั สงั คมสงเคราะห์ชานาญการ
12. นางสาวธญั ญาภรณ์ ยัญศรี เจ้าพนักงานราชทณั ฑช์ านาญงาน
เจ้ำหน้ำทบ่ี ันทกึ ข้อมลู ในระบบ LAN เจ้าพนักงานอบรม แล ะฝึกวิ ช า ชี พ
1. นางสาวมนัสชนก นนั ทะชัย
2. นางรวงทิพย์ สภุ าวงค์ นักทัณฑวิทยาชานาญการ
3. นางสาวพชั รี เลศิ กิจกร เจ้าพนักงานอบรม แล ะฝึกวิ ช า ชี พ

ปฏิบัตงิ าน นักทณั ฑวทิ ยาชานาญการ
4. นางสาวกรณ์กนก ระหงส์ นั ก วิ ช า ก า ร อ บ ร ม แ ล ะ ฝึ ก วิ ช า ชี พ
5. นางสาวพัชรา เทือกธรรมมา
เจ้าพนักงานราชทณั ฑ์ชานาญงาน
ปฏบิ ัตงิ าน เจ้าพนักงานอบรม แล ะฝึกวิ ช า ชี พ
6. นางสาวดรนุ ยี ์ กนั ทมาโนช
7. นางสาววาทนิ ี ทองคา

ปฏิบตั กิ าร
8. นางสาวปวณี ชนุตม์ โชคเกิดนันทพงศ์
9. นางสาวสุพชิ ญา ลีภัทตราภรณ์

ปฏิบัตงิ าน

10. นางสาวธญั ญาวรรณ วงคโ์ ปน 121

เจ้าพนักงานอบรม แล ะฝึกวิ ช า ชี พ

ปฏบิ ัตงิ าน

11. นางสาวภัทรยี ณ์ ิช บญุ เอกอัครวินท์ เจา้ พนกั งานราชทัณฑช์ านาญงาน

12. นางสาวสกุ ญั ญา พง่ึ พา นกั จัดการงานทัว่ ไปชานาญการ

นางอาจารี ศรสี ุนาครวั
ผ้อู านวยการทณั ฑสถานหญิงเชยี งใหม่

122

นวัตกรรมประเภทสิ่งประดิษฐ์
ลาดับที่ 21

โปรแกรมการจัดรายการอาหารสาหรบั ผูต้ ้องขัง (Diet Program for Thai Prisoners)
กองบรกิ ารทางการแพทย์ กรมราชทณั ฑ์

1. หลักกำรและเหตุผล :
ผู้ต้องขังเป็นกลุ่มท่ีมีข้อจากัดในการเลือกรับประทานอาหารตามความต้องการของตนเอง เน่ืองจาก

กฎระเบยี บที่เข้มงวด จึงเปน็ หน้าทขี่ องกรมราชทัณฑ์ท่ตี ้องรับผดิ ชอบจัดหาอาหารท่ีมีความเหมาะสมต่อผู้ต้องขัง โดย
มีรายการอาหารท่ีหลากหลาย คุณค่าโภชนาการ ในปริมาณท่ีเหมาะสม กองบริการทางการแพทย์ได้จัดทาตัวอย่าง
รายการอาหาร รอบ 31 วัน 4 ภาค ท่ีคานวณปรมิ าณพลังงาน สดั สว่ นพลังงานและปรมิ าณโซเดยี มใหเ้ หมาะสม กับ
การจัดเลียงผู้ต้องขัง เพื่อให้เรือนจาใช้เป็นแนวทางจัดเลียงอาหาร อย่างไรก็ตาม จากการปฏิบัติงานท่ีผ่านมา พบว่า
เรือนจาและทัณฑสถานหลายแห่ง ไม่สามารถจัดรายการอาหารได้ตามตัวอย่างรายการอาหารที่กรมราชทัณฑ์กาหนด
ทังหมด ด้วยข้อจากัดทางงบประมาณ วัตถุดิบบางอย่างหายากในแต่ละท้องท่ี ราคาสูง ทาให้ราคาวัตถุดิบ ที่
แตกต่างกัน รวมถึงวัฒนธรรมการบริโภคที่แตกต่างกันในแตล่ ะท้องถ่ิน และรสชาติอาหารของเรือนจามีรสชาติ ไม่
ถูกปากผู้ต้องขัง ทาให้ต้องมีการปรับเปล่ียนรายการอาหารหรือวัตถุดิบ หรือเปลี่ยนไปใช้รายการอ่ืนในการจัดเลียง
เพ่ือให้สามารถทาการจัดเลียงได้ในงบประมาณที่กาหนด ซ่ึงการปรับเปลี่ยนรายการอาหาร ควรได้รับการประเมิน
จากนักโภชนาการก่อน จึงทาให้เกิดความยุ่งยากในการปฏิบัติงาน หลายแห่งไม่สามารถประสานกับนักโภชนาการ
เพ่ือให้ประเมินรายการอาหารได้ทันท่วงที จึงจาเป็นต้องจัดเลียงตามรายการอาหารท่ีได้ปรับเปล่ียน โดยไม่ได้รับ
การประเมินจากนักโภชนาการ จึงส่งผลให้ผู้ต้องขังอาจไม่ได้รับการจัดรายการอาหารที่ถูกต้องตามหลักโภชนาการได้
ดังนัน โปรแกรมการจัดรายการอาหาร จะสามารถทาให้เรือนจาสามารถจัดรายการอาหารให้มีพลังงานและสัดส่วน
พลังงานจากสารอาหารท่ีเพียงพอได้เองในเบืองต้น และหากเรือนจามีการปรับปรุงแก้ไขปริมาณ/สัดส่วนของวัตถุดิบ
และเคร่ืองปรุง หรือเพ่ิมเติมเมนูอ่ืนๆ สามารถส่งเมนูและรายละเอียดมายังกองบริการทางการแพทย์ เพ่ือคานวณ
ปริมาณพลังงานและสารอาหารเพ่ิมเติมได้ เมนูท่ีเรือนจาส่งมาให้ เรือนจานาไปใช้กับโปรแกรมการจัดรายการอาหาร
และจะอัพเดทข้อมูลของเมนูอาหารที่เรือนจาส่งมาให้เป็นประจา ใน Google Sheet และใช้เป็นฐานข้อมูลของ
โปรแกรมต่อไป หรือสามารถใช้เมนูอ่ืนที่ได้มีการคานวณพลังงานและสารอาหารไว้แล้ว ร่วมกับโปรแกรมการจัด
รายการอาหารได้ (ระบุอ้างอิง) และส่งรายละเอียดเมนูมายังกรมราชทัณฑ์ เพ่ือใช้เป็นฐานข้อมูลโปรแกรมต่อไป
(เรือนจาอ่ืนสามารถนาไปใช้ด้วยได้) อีกทังเรือนจายังสามารถรายงานผลการจัดรายการอาหาร โดยส่งข้อมูลเป็นไฟล์
กลบั มายังกองบริการทางการแพทย์ได้

2. รายละเอียดนวตั กรรม และภาพประกอบ
คำแนะนำกำรใชโ้ ปรแกรมกำรจัดรำยกำรอำหำร
ส่งิ ที่ใชใ้ นกำรจดั รำยกำรอำหำร ประกอบด้วย
1. เมนูอาหาร แสดงพลังงานและปรมิ าณสารอาหารในแต่ละเมนู (Excel file)
2. เมนูอาหาร แสดงวัตถุดิบและเครอื่ งปรุงในแตล่ ะเมนู
3. โปรแกรมคานวณพลงั งานและสัดสว่ นพลงั งานจากสารอาหาร (Excel file)

123

วธิ ีกำรคำนวณปรมิ ำณพลังงำนและสัดสว่ นพลังงำนจำกสำรอำหำร
1. เลือก เมนอู าหารทีต่ ้องการนามาจดั เลยี ง จากไฟล์เมนูอาหาร แสดงพลังงานและปรมิ าณสารอาหารในแตล่ ะ
เมนู และเมนูอาหาร แสดงวตั ถุดบิ และเคร่ืองปรงุ ในแต่ละเมนู

เมนูอาหาร แสดงพลังงานและปรมิ าณสารอาหารในแตล่ ะเมนู เมนอู าหาร แสดงวัตถดุ ิบและเครือ่ งปรุงในแต่ละเมนู

124

2. นาเมนูอาหารท่ีต้องการ จัดลงในตาราง ในไฟล์โปรแกรมคานวณพลังงานและสัดส่วนพลังงาน โดยการจัด
เลียงอาหารควรคานงึ ถึง

1) ควรจัดเลยี งอาหารใหม้ คี วามหลากหลาย ไม่ชามากจนเกนิ ไป
2) ควรจดั เลยี งอาหารประเภทปลา อยา่ งน้อยสปั ดาหล์ ะ 3 ครงั
3) ควรจัดเลยี งอาหารประเภทไข่ อย่างน้อยสปั ดาห์ละ 3 ครงั หรือ 3 ฟอง
4) ควรจัดเลียงอาหารประเภทผลไม้วันละ 3 - 5 ส่วน 5 - 6 วันต่อสัปดาห์ โดยจัดสลับกับของหวาน
สปั ดาห์ละ 1 - 2 ครัง

125

3. โปรแกรมจะคานวณปริมาณพลงั งาน สารอาหาร สัดส่วนพลังงาน และปริมาณโซเดียมในแตล่ ะวนั
โดยการจัดเลียงทเี่ หมาะสม พลังงาน สดั สว่ นพลงั งาน และปรมิ าณโซเดยี ม ต้องอยใู่ นชว่ งท่ีกาหนด ดงั นี

1) พลังงาน ควรจัดให้ผู้ต้องขังได้รับพลังงาน 2,000 - 2,400 กิโลแคลอร่ีในแต่ละวัน หากเป็นเรือนจาหญิง
สามารถลดพลังงานเหลอื 1,600 - 2,000 กโิ ลแคลอร่ีได้ตามความเหมาะสม

2) สดั ส่วนพลงั งานของคาร์โบไฮเดรต: โปรตนี : ไขมัน เทา่ กบั 45 - 65: 10 - 15: 20 - 35
3) ปริมาณโซเดยี ม ไม่ควรเกนิ 2,000 มลิ ลิกรมั ตอ่ วนั

พลงั งาน ปรมิ าณโซเดยี ม

สัดสว่ นพลงั งานจากสารอาหาร

4. หากมีการปรับปรุงแก้ไขปริมาณ/สัดส่วนของวัตถุดิบและเครื่องปรุง หรือเพ่ิมเติมเมนูอ่ืนๆ สามารถส่งเมนู
และรายละเอียดมายังกองบริการทางการแพทย์ เพื่อคานวณปริมาณพลังงานและสารอาหาร และระบุโค้ด
ของเมนอู าหารทมี่ ีการคานวณเพิ่มเติม ลงในช่องหมายเหตุ
หมายเหตุ:

1) กองบริการทางการแพทย์ จะระบุโค้ด ของแต่ละเมนูที่เรือนจาส่งมาให้ เพ่ือให้เรือนจานาไปใช้กับ
โปรแกรมการจัดรายการอาหาร และจะอัพเดตข้อมูลของเมนูอาหารท่ีเรือนจาส่งมาให้เป็นประจา ใน Google
Sheet และใชเ้ ปน็ ฐานขอ้ มูลของโปรแกรมตอ่ ไป (เรือนจาอื่นสามารถนาไปใชด้ ว้ ยได้)

2) สามารถใช้เมนูอ่ืนที่ได้มีการคานวณพลังงานและสารอาหารไว้แล้ว ร่วมกับโปรแกรมการจัดรายการ
อาหารได้ โดยระบุอ้างอิงไว้ในช่องหมายเหตุ และส่งรายละเอียดเมนูมายังกรมราชทัณฑ์ เพื่อใช้เป็นฐานข้อมูล
โปรแกรมตอ่ ไป (เรือนจาอืน่ สามารถนาไปใช้ด้วยได้)

5. รายงานผลการจดั รายการอาหาร โดยส่งข้อมลู เป็นไฟล์ข้อมูลกลับมายังกองบรกิ ารทางการแพทย์ได้

126

6. ปัญหาอุปสรรคในการใชน้ วตั กรรม
ผู้ใช้งานต้องมีความรู้พืนฐานการใช้งานคอมพิวเตอร์ และมีความรู้ในด้านโภชนาการเบืองต้น โดยทางกองบริการ

ทางการแพทย์จะต้องจัดทาคู่มอื ประกอบการใชง้ านไปพรอ้ มกันด้วย หรือต้องมกี ารอบรมให้ความรู้กบั ผูป้ ฏบิ ตั ิงานก่อน

7. งบประมำณในกำรจดั ทำนวัตกรรม
- ไม่มี -

8. ประโยชน์ท่ไี ด้รับจำกกำรนำนวัตกรรมมำใช้
1) เรือนจาสามารถจัดรายการอาหารหรือปรับเปล่ียนรายการอาหารได้เอง โดยที่ยังมีคุณค่าทางโภชนาการที่

เหมาะสม โดยคาแนะนาของนกั โภชนาการ กองบริการทางการแพทย์
2) กองบริการทางการแพทย์ ได้ทราบถึงข้อมูลการจัดเมนูอาหารท่ีเรือนจาสนใจ และสามารถปฏิบัติได้จรงิ และทา

ใหม้ ฐี านข้อมูลของเมนอู าหารมากขึน (Database) เพือ่ ใชพ้ ฒั นาโปรแกรมการจัดรายการอาหารตอ่ ไป
3) นักโภชนาการ กองบรกิ ารทางการแพทย์ สามารถช่วยเหลือเรือนจาในการปรบั แกไ้ ขเมนไู ด้ง่ายขึน
4) ลดภาระงานของเรอื นจาในการติดต่อประสานงานกับหน่วยงานภายนอก

9. กำรมสี ่วนร่วมในกำรจดั ทำนวตั กรรม
1) กองบริการทางการแพทย์ ได้รวบรวมข้อมูลตารับอาหาร คานวณพลังงานและสารอาหาร และจัดทาร่าง

โปรแกรมการจัดรายการอาหาร
2) พัฒนาโปรแกรมการจัดรายการอาหาร โดยได้รับความอนุเคราะห์ช่วยเหลือด้านข้อมูลและคาแนะนาเพิ่มเติม

จากสานักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข และอาจารย์จากสาขามนุษยนิเวศศาสตร์ มหาวิทยาลัย
สโุ ขทัยธรรมธริ าช

127

นวตั กรรมประเภทส่ิงประดิษฐ์
ลาดบั ที่ 22
เคร่ืองสบั ผกั

เรือนจำกลำงนครรำชสมี ำ

4.หลักกำรและเหตผุ ล

แรงบันดาลใจ - จากคาแนะนาของนายชัยบญุ ชัยสิริเจริญพันธ์ ผบู้ ญั ชาการเรือนจากลางนครราชสีมา ให้
คาแนะนาว่าควรสัมผัสวัตถุดิบประกอบอาหาร ท่ีปลอกเปลือกแล้วให้น้อยท่ีสุดเพ่ือลด
โอกาสการบนเป้ือนและเพอ่ื สขุ ภาพอนามัยท่ีดีของผตู้ ้องขัง

สาเหต/ุ ปญั หา - 1.จากสถาการณ์การแพรร่ ะบาด ของโรคตดิ เชือไวรสั โคโรนา 2019 การประกอบอาหาร
เพอื่ จัดเลยี งผู้ตอ้ งขัง ต้องมีความใส่ใจทกุ ขนั ตอนของการประกอบอาหาร , การจดั เตรยี ม
วตั ถดุ ิบเพื่อลดโอกาสการปนเปอื้ นใหน้ ้อยทส่ี ุด
- 2.ในการประกอบอาหารจดั เลียงผู้ตอ้ งขัง ขนั ตอนการจดั เตรียมวตั ถดุ บิ ต้องใชผ้ ้ตู อ้ งขงั
จานวน 10-15 คน ในการจดั เตรยี ม โดยเฉพาะการหน่ั / สับผกั ประเภท ฟกั เขยี ว , แค
รอท , แตงกวาหวั ไชเท้า , มันเทศ และยงั ตอ้ งจดั เตรียมวตั ถุดิบประเภท เนอื สัตว์ ซงึ่ มี
ปริมาณมากทาใหใ้ ช้เวลาและใชค้ นในการจัดเตรยี มจานวนมาก

หลกั การ/เหตุผล - งานสูทกรรม เปน็ แดนท่ีประกอบอาหารจดั เลยี ง ผตู้ ้องขงั จานวนมากกว่า 3,500 คน มี
ขนั ตอนการจัดเตรยี มวตั ถุดบิ ทใ่ี ช้เวลามาก และใช้ผตู้ อ้ งขังทีผ่ ่านการคดั เลือกมาชว่ ย
ประกอบอาหารจานวนมาก ดังนัน หากมอี ปุ กรณ์ท่สี ามารถลดการใช้จานวนคนมาช่วยห่นั
และสับผักได้ ทาให้สามารถลดจานวนคนและเวลา รวมถงึ การปนเป้ือนอาหารได้ สง่ ผลให้
การประกอบอาหารมคี วามรวดเรว็ ขนึ วัตถดุ ิบปนเปื้อนน้อยลงผู้ต้องขังที่ช่วยงานทางานได้
เรว็ ขนึ สามารถทางานได้อยา่ งมคี วามสุข เจ้าหน้าที่ผู้รบั ผดิ ชอบสามารถควบคุมการทางาน
ของผู้ตอ้ งขัง ไดอ้ ย่างมปี ระสิทธิภาพมากขึน

5.รำยละเอียดนวตั กรรม

วิธีการจดั ทา - ออกแบบและคานวณวัสดุอุปกรณ์ ให้ไดใ้ นราคาที่พอเหมาะและเนน้ วัสดุอุปกรณท์ ่ีมีอยู่แล้ว

เพอ่ื ประหยัดในการจัดทาให้งบประหยดั และนอ้ ยที่สุด

ขนั ตอนการผลติ - โต๊ะสแตนเลสทม่ี ีอยแู่ ล้ว นามาวัดตามขนาดที่กาหนดขนึ ตามเหมาะสม และใช้แผ่นสแตน
เลส

ตดั ให้ได้ตามแบบแล้วขนึ รูป ตามแบบท่ีกาหนดไว้ (ภาพถา่ ยประกอบตามท่แี นบมา)

รูปแบบ 128
วิธใี ช้
- ภาพประกอบตามทแี่ นบมา

- ใช้สาหรบั หน่ั ผกั แข็งที่มีเปลือกและเมล็ดในปริมาณมาก เช่น ฟกั เขยี ว , ฟักทอง , แตงกวา
, มนั

เทศ , แครอท ฯลฯ (ผักท่ีมีเปลือกให้ปลอกเปลือกและขูดเมล็ดออก และใช้มีดสับเป็นชิน
พอ

ชอ่ งสับ กอ่ นนาเข้าเคร่อื งสับผกั )

129

130

131

132

6.ปญั หาอุปสรรคในการใช้นวัตกรรม
ปญั หาของการใช้เคร่อื งสับ เนื่องจากผกั แข็งที่เปลอื กหนารบั ประทานไม่ได้ และมีเมล็ดแข็ง ตอ้ งปลอกเปลอื ก

และเอาเมล็ดออกก่อน จากนนั้ สับใหเ้ ปน็ ชิ้น กอ่ นนาเข้าเคร่อื งสบั ผกั ได้

การแก้ไขปัญหา -ใช้แรงงานผู้ต้องขังในการปลอกเปลอื กและแคะเมลด็ ออกก่อนนาเข้าเคร่ืองสบั ผักให้ได้
ขนาดออกมาท่ีพอเหมาะ

7.งบประมาณในการจัดทานวัตกรรม

1.ใช้โต๊ะสแตนเลสเกา่ หรือท่ีมอี ยแู่ ลว้ หรอื ซอ้ื ใหม่ จานวน 1 แผ่น ราคา 2,000 บาท

2.แผ่นตัดสแตนเลส 4” จานวน 4 ใบ ราคา 100 บาท

3.มูเลย่ ์ ขนาด 8 นิว้ จานวน 1 ตวั ราคา 150 บาท

4.มูเลย่ ์ ขนาด 2 นิ้ว จานวน 1 ตัว ราคา 80 บาท

5.มอเตอร์ปม๊ั นา้ ½ 4P จานวน 1 ตัว ราคา 1,800 บาท

6.ต๊กุ ตาลกู ปนื จานวน 2 ตวั ราคา 400 บาท

7.ตะกร้ารองรบั ผกั ทส่ี ับ จานวน 1 ใบ ราคา 100 บาท

8.แกว้ น้าสแตนเลส จานวน 2 ใบ ราคา 40 บาท

9.เบรคเกอร์ จานวน 1 ตัว ราคา 120 บาท

10.ทอ่ กาวาไนท์ ขนาด 6 น้วิ จานวน 1 เสน้ ราคา 60 บาท

11.สกรู เกลยี วปลอ่ ย จานวน 50 ตัว ราคา 30 บาท

งบประมาณรวมทงั สิน 4,880 บาท (สพ่ี นั แปดร้อยแปดสิบบาทถว้ น)

8.ประโยชนท์ ี่ได้รบั จากการนานวตั กรรมมาใช้

ประโยชนก์ ารนาเคร่ืองสบั ผักมาใช้งาน

1. ประหยดั แรงงานและประหยัดไฟฟ้า เน่อื งจากใช้มือหมนุ เป็นพลงั งานทดแทนได้

2. สะอาด และลดการสัมผัสใหม้ ากทส่ี ุด

133

3. รวดเรว็ ในการทางาน ใช้แรงงานผู้ตอ้ งขังเพียง 1 คน คุมเคร่ือง และสับผกั ตามปกตใิ ช้แรงงานผ้ตู ้องขงั
ช่วยกันสับประมาณ 10 คน ช่วยประหยัดเวลา ทาให้งานได้ผลดีชิ้นผักท่อี อกมาได้ขนาดทพ่ี อเหมาะ
ตามความต้องการ ประหยดั เวลาได้มากขนึ้

4. ถกู หลกั สขุ อนามยั
5. ใช้งานไดจ้ ริง เปน็ ท่ยี อมรับของหน่วยงาน
6. สามารถนาแรงงานผู้ต้องขังไปทางานอยา่ งอน่ื ได้ ซ่ึงได้งานเพ่มิ
7. รวดเรว็ ประหยดั เวลา

นายชยั บญุ ชยั สริ ิเจรญิ พันธ์

ผู้บัญชาการเรอื นจากลางนครราชสีมา

134

นวัตกรรมประเภท ส่ือประชำสมั พันธ์
ลำดบั ท่ี 1

FAMILY AND FRIENDS GUIDE
โดย ทณั ฑสถำนโรงพยำบำลรำชทณั ฑ์

1. หลกั กำรและเหตุผล
ทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทัณฑ์เป็นโรงพยาบาลที่ให้บริการทางการแพทย์ให้กับ ผู้ต้องขังป่วยจาก

เรือนจาลูกข่ายทั้งหมด 7 แห่งในเขตกรุงเทพมหานคร ซ่ึงดูแลผู้ต้องขังป่วยท้ังชาวไทยและชาวต่างชาติ และ
จากสถานการณก์ ารแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 สง่ ผลใหเ้ กิดข้อจากดั ในการเดนิ ทางมาติดต่อ
เย่ยี มผู้ต้องขงั ป่วย การซื้อสนิ ค้า และการฝากเงนิ ให้กับผู้ต้องขัง ทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทัณฑจ์ ึงได้ส่งเสริม
ให้มีการดาเนินงานด้านการบริการญาติผู้ต้องขังผ่านทางช่องทางออนไลน์ โดยจัดให้มีการเย่ียมญาติออนไลน์
การส่ังซื้อสินค้าออนไลน์ การส่งจดหมายออนไลน์ เพื่อเป็นการอานวยความสะดวกให้กับญาติลดความตึง
เครยี ดของผตู้ ้องขงั และเพื่อปอ้ งกนั การแพรร่ ะบาดของโรคติดเช้ือไวรสั โคโรนา 2019

ทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทัณฑ์ ได้มีการประชาสัมพนั ธ์การดาเนินการดงั กล่าวทางสื่อออนไลน์ทั้งใน
facebook และ website ของทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทัณฑ์ เพื่อให้ญาติได้ทราบถึงชอ่ งทางการติดต่อเพอ่ื
รับบริการเย่ียมญาติออนไลน์ การส่ังซ้ือสินค้าออนไลน์ การส่งจดหมายออนไลน์ แต่ท้ังนี้เน่ืองจากมีผู้ต้องขัง
ป่วยส่วนหนง่ึ ท่ีเป็นชาวตา่ งชาติ จึงได้เกดิ แนวคิดท่ีจะจัดทาสื่อประชาสัมพนั ธเ์ ป็นภาษาอังกฤษ เพ่ือใหญ้ าติของ
ผตู้ ้องขงั ท่เี ป็นชาวต่างชาติไดเ้ ข้าถึงข้อมูลและได้รับบริการต่าง ๆ ผา่ นทางออนไลนไ์ ด้เช่นเดียวกนั และเป็นการ
สง่ เสริมการติดต่อส่ือสารระหว่างครอบครวั ในชว่ งสถานการณ์การแพรร่ ะบาดของโรคติดเชื้อไวรสั โคโรนา 2019

2. รำยละเอียดนวัตกรรม

จัดทาสื่อประชาสัมพันธ์เป็นภาษาอังกฤษ เพื่อเป็นการสื่อสารให้กับญาติผู้ต้องขังชาวต่างชาติได้ทราบ

ถึงช่องทางการติดต่อเพื่อรับบริการเย่ียมญาติออนไลน์ การสั่งซือสินค้าออนไลน์ การส่งจดหมายออนไลน์

โดยประชาสมั พันธ์ลงใน facebook และ website ของทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทัณฑ์ใน 2 รูปแบบ ได้แก่

1) วดี ที ศั น์ ความยาว 1.48 นาที

2) infographic จานวน 3 หนา้

135

136

137

138

3. ปัญหาอุปสรรคในการใช้นวตั กรรม
วิธีการดาเนินงานเป็นการประชาสัมพันธ์สื่อลงใน facebook และ website ของทัณฑสถาน

โรงพยาบาลราชทณั ฑ์
ปัญหาและอุปสรรค : หากมีการนาช่ือภาษาอังกฤษของหน่วยงานไปค้นหาจะไม่เจอ facebook และ

website ของทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทณั ฑ์
แนวทางการป้องกันแก้ไขปัญหาและอุปสรรค : เพ่ิมชื่อภาษาอังกฤษของหน่วยงานลงใน facebook

และ website ของทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทณั ฑ์
4. งบประมำณในกำรจัดทำนวตั กรรม

ไม่ใชง้ บประมาณในการจดั ทา
5. ประโยชน์ที่ไดร้ บั จำกกำรนำนวตั กรรมมำใช้

5.1 ญาติผ้ตู ้องขังท่ีเป็นชาวต่างชาติสามารถเข้าถงึ ขอ้ มูลได้
5.2 เพ่มิ ภาพลักษณ์ท่ีดใี นด้านการบริการของหน่วยงาน

6. กำรมีส่วนร่วมในกำรจัดทำนวตั กรรม
6.1 นางสาววรัญญา โชตพิ งศ์ ร้อยละ 90
6.2 นางสาวศิริรตั น์ สาชลวจิ ารณ์ รอ้ ยละ 10

นายวฒั นช์ ยั มิง่ บรรเจิดสุข
ผอู้ านวยการทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทัณฑ์

139

นวตั กรรมประเภท สือ่ ประชาสมั พนั ธ์
ลาดับท่ี 2

“โคกหนองนาแอพพลเิ คชัน่ (Khok Nong Na Application)”
โดย เรอื นจากลางระยอง

1. หลกั การและเหตุผล

ตามท่ีได้มีพระราชกฤษฎีกาพระราชทานอภัยโทษ กาหนดให้ต้องมีการอบรมเตรียมความพร้อมก่อน
ปลอ่ ยนกั โทษเด็ดขาด และพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจา้ อยหู่ วั ทรงเหน็ วา่ ผตู้ ้องขงั ท่ีจะพ้นโทษจากเรือนจา
ออกไปอาจได้รับผลกระทบจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19)
ที่ส่งผลกระทบในวงกว้างต่อการใช้ชีวิตของประชาชนทั่วประเทศในขณะน้ี กรมราชทัณฑ์จึงได้รับพระมหา
กรุณาธคิ ุณ ในการพระราชทานโครงการ "โคกหนองนาแห่งน้าใจและความหวงั กรมราชทณั ฑ์" ทมี่ กี ารน้อมนา
สืบสานและต่อยอดหลักเกษตรทฤษฎีใหม่ของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศรมหาภูมิพลอดุลยเดช
มหาราชบรมนาถบพิตร เป็นการประยุกต์ทฤษฎีใหม่แบบชาวบ้าน ปั้นโคก ขุดหนอง ทานา เป็นการสร้าง
ต้นแบบเกษตรทฤษฎีใหม่ในพื้นที่ขนาดเล็ก โดยมุ่งเน้นการปรับเปล่ียนพ้ืนฐานแนวความคิด ฝึกวินัย ลงมือ
ปฏิบัติ แก้ปัญหาจริง เพ่ือให้ผู้เข้าอบรมสามารถพึ่งพาตนเองได้ อย่างมั่นคง และยั่งยืน เมื่อพ้นโทษออกไป
ภายนอก และช่วยเหลือผู้อ่ืนท่ีได้รับความเดือดร้อน และทาให้ผู้ผ่านการอบรมมีความรู้ไปใช้ในการพัฒนา
ตนเอง พฒั นาชมุ ชน พัฒนาสังคม และเปน็ กาลงั ในการพฒั นาประเทศชาติต่อไป

เรอื นจากลางระยอง ฝา่ ยควบคมุ แดน 7 ได้รับมอบหมายจากผบู้ ังคับบญั ชา ในการดาเนินการจดั พิธีเปิด
โครงการฯ, พิธีรับมอบสิ่งของพระราชทาน, และพิธีมอบประกาศนียบัตร ตลอดจนการจัดการอบรมตาม
หลักสูตร 14 วัน โดยเจ้าหน้าท่ีและครูพาทา ซึ่งในปัจจุบันยังไม่มีการรวบรวมองค์ความรู้ต่าง ๆ ท้ังเอกสาร
หลกั สตู ร คู่มือ รปู ภาพ และส่อื วีดที ัศน์ประกอบการอบรม ตลอดจนการประชาสมั พันธส์ ่ือรายงานการอบรมท้ัง
ภาพนิง่ และภาพเคล่ือนไหว ซง่ึ มีเนอ้ื หาสาระท่ีเปน็ ประโยชน์ต่อท้ังผเู้ ขา้ อบรม ผู้ผา่ นการอบรม และผทู้ สี่ นใจใน
เร่ืองเกษตรทฤษฎีใหม่ คณะผู้จัดทาจึงได้เกิดแนวความคิดในการจัดทาโปรแกรมคอมพิวเตอร์ในลักษณะเว็บ
แอพพลิเคช่ันข้อมูล โดยต้ังช่ือว่า "โคกหนองนาแอพพลิเคช่ัน" เพื่อเป็นแหล่งรวบรวมข้อมูลสาหรับการเรียนรู้
อบรม ทบทวน สืบค้น ประชาสัมพันธ์ และศึกษาปฏิบัติ ที่สะดวก รวดเร็ว ง่ายต่อการเข้าถึง พร้อมท้ังสามารถ
ปรับปรุงข้อมูลให้ทันสมัยตอ่ สถานการณ์ในโลกดิจติ อลยุคปัจจบุ ันไดต้ ลอดเวลา เหมาะสาหรับเจา้ หน้าท่ี ครูพา
ทา ผู้เข้ารับการอบรม หรือบุคคลท่ัวไปผู้สนใจศึกษาการทาเกษตรทฤษฎีใหม่ในพื้นท่ีขนาดเล็ก ได้นาไปเรียนรู้
ได้ทุกเวลา ซ่ึงนอกจากการใช้งานโปรแกรมน้ีเป็นแหล่งข้อมูลแล้ว ยังสามารถใช้งานโคกหนองนาแอพพลิเคช่ัน
ประกอบการติดตามผู้ผ่านการอบรม โดยภายในแอพมีเอกสาร "แบบรายงานการติดตามผู้ผ่านการอบรม"
ให้ผู้ใช้สามารถดาวน์โหลดเอกสารแล้วกรอกข้อมูล เพ่ือส่งกลับมายังศูนย์แคร์ภายในพ้ืนท่ีได้อีกด้วยท้ังนี้คณะ
ผู้จัดทายังได้วางแผนการพัฒนาโปรแกรมนี้เป็นแอพพลิเคชั่นสาหรับใช้งานบนโทรศัพท์เคลื่อนที่เพ่ือความ
สะดวกรวดเร็วในการเข้าถึง และเพ่ิมประสิทธิภาพในการประชาสัมพันธ์นวัตกรรมใหม่มาใช้พัฒนาการ
ปฏบิ ตั งิ านของกรมราชทัณฑ์ ตามนโยบายอธบิ ดกี รมราชทณั ฑ์ Next Normal ด้านเทคโนโลยแี ละดจิ ิทัลตอ่ ไป

2. รายละเอียดนวตั กรรม
"โคกหนองนาแอพพลิเคชั่น" สร้างขึ้นจากโปรแกรมเขียนเว็บไซต์ Dreamweaver ซ่ึงเป็นโปรแกรม

พื้นฐานท่ีติดตั้งอยู่ในคอมพิวเตอร์ท่ัวไป โดยใช้ภาษา html มีลักษณะการใช้งานบนคอมพิวเตอร์แบบออฟไลน์ ซ่ึงเป็น

แอพใหข้ อ้ มลู เกีย่ วกับการทาโคก หนอง นา ซ่ึงเป็นตน้ แบบการเกษตรทฤษฎีใหม่ในพ้ืนท่ีขนาดเล็ก ภายในแอพ

ประกอบด้วยเอกสาร รปู ภาพ คลปิ วีดีโอ และขอ้ มลู จาแนกเป็น 12 เมนู ดังต่อไปน้ี

140

2.1 ความเปน็ มา
2.2 คู่มือ โคก หนอง นา โมเดล
2.3 การใหค้ วามช่วยเหลือผเู้ ข้ารบั การอบรม
2.4 ศนู ย์ประสานงานอาสา โคกหนองนาแหง่ นาใจและความหวัง
2.5 ศูนยป์ ระสานและสง่ เสริมการมงี านทาตน้ แบบประจาภาค (CARE Model)
2.6 โคกหนองนา CARE Model
2.7 แผนในการติดตามการดาเนินชีวิตและการใหค้ วามชว่ ยเหลอื
2.8 แบบรายงานการติดตามผู้ผา่ นการอบรม (เอกสาร)
2.9 คลิปรายงานโครงการโคกหนองนาแห่งนาใจและความหวัง (คลิปวีดีโอ)
2.10 โครงการหลวง (คลปิ วีดีโอ)
2.11 หลักสูตร/เนือหา
2.12 กสกิ รรมธรรมชาติ
ขัน้ ตอนการจัดทาโคกหนองนาแอพพลเิ คชั่น โดยใช้โปรแกรม Dreamweaver

1. พิมพ์ขอ้ มลู 2. ใส่รูปภาพ 3. ใส่ลงิ คเ์ พือ่ เชื่อมโยงข้อมลู

4. ใสร่ ูปภาพทจ่ี ะนามาทาปุ่มกด 5. ใสล่ ิงคไ์ ปยงั หนา้ แอพท่ีต้องการ 6. ใส่คลปิ วดี โี อ

รายละเอียดการใชง้ านโคกหนองนาแอพพลิเคชั่น

141

3. ปญั หาอปุ สรรคในการใช้นวัตกรรม

ปัญหาอุปสรรคเมื่อมีการปรับปรุงข้อมูลในแอพพลิเคช่ันเวอร์ช่ันใหม่ (UPDATE) ผู้ใช้ที่ต้องการ

จะปรบั ปรงุ ข้อมูลในแอพกจ็ ะต้องดาเนนิ การตดิ ตัง้ แอพใหม่แทนแอพเดิมจงึ อาจเกดิ ความผดิ พลาดข้ึนได้

เน่ืองจากโปรแกรมทางานไม่สมบูรณ์เพราะการติดต้ังซ้าซ้อนแนวทางแก้ไขลบแอพพลิเคช่ันเดิมออกจาก

คอมพวิ เตอรอ์ อกก่อนแล้วจึงเร่มิ ติดตั้งเอพพลเิ คชน่ั เวอร์ชน่ั ใหม่ .

4. งบประมาณในการจดั ทานวัตกรรม
ไมม่ คี า่ ใชจ้ า่ ยในการจัดทานวตั กรรม และไมม่ คี ่าใช้จา่ ยในการใชง้ านนวัตกรรม

142

5. ประโยชนท์ ่ไี ดร้ ับจากการนานวตั กรรมมาใช้

5.1 ประโยชนด์ ้านรปู ธรรม
1) น้อมนา สืบสาน และต่อยอดหลักเกษตรทฤษฎีใหม่ของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกา

ธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชบรมนาถบพิตร
2) น้อมนา สืบสาน และต่อยอด โครงการพระราชทานในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้า

เจา้ อยูห่ ัว "โคก หนองนาแหง่ นาใจและความหวังกรมราชทัณฑ"์
3) ประชาสมั พันธ์ เผยแพรอ่ งค์ความรู้ต้นแบบเกษตรทฤษฎีใหม่ในพนื ท่ีขนาดเล็ก
4) เพ่มิ ช่องทางในการประกอบอาชพี
5) เพม่ิ ชอ่ งทางในการสนับสนุน แนะนา ใหค้ วามชว่ ยเหลือ รวมทงั ติดตามการประกอบอาชีพของ

ผพู้ น้ โทษ
6) สนับสนุนข้อมูลสาหรับการต่อยอดนาองค์ความรู้ท่ีได้รับการฝึกวิชาชีพในเรือนจา/

ทัณฑสถานไปประยกุ ตใ์ ชใ้ ห้เกิดประโยชน์
7) ประชาสัมพันธ์เชิงรุกในแนวคิดและนวัตกรรมใหม่ของเรือนจา/ทัณฑสถาน (เผยแพร่ผลงานของ

กรมราชทัณฑ)์
5.2 ประโยชน์ดา้ น
1) เสริมสร้างทักษะ ความรู้ ความเข้าใจ การปฏิบัติการประกอบอาชีพด้านกสิกรรม

และเกษตรกรรม
2) เพิ่มความสะดวก รวดเรว็ ในการเข้าถงึ แหล่งขอ้ มลู องค์ความรูด้ า้ นการเกษตรที่หลากหลายภายใน

แอพเดยี ว
3) สร้างราชทัณฑ์ภาพลักษณ์ใหม่ (สร้างการรับรู้กระบวนการพัฒนาพฤตินิสัยผู้ต้องโทษของ

กรมราชทัณฑ)์
4) ส่งเสริมนวัตกรรมซึ่งเกิดผลเป็นรูปธรรมท่ีสามารถบรรลุผลสาเร็จในการผลักดันนโยบายอธิบดี

กรมราชทัณฑ์ Next Normal ในด้านเทคโนโลยีและดิจิทลั
5) เสริมสร้างการยอมรับ และให้โอกาสผู้พ้นโทษ ช่วยให้การกลับคืนสู่สังคมของผู้พ้นโทษ

มคี วามต่อเน่อื ง และยั่งยนื การมีสว่ นรว่ มในการจัดทานวัตกรรม
ตามท่ีกรมราชทัณฑ์ ได้ส่งเสริมให้หน่วยงานในสังกัดได้คิดค้น และนานวัตกรรมใหม่มาใช้พัฒนาการ

ปฏิบัติงานให้มีประสิทธิภาพมากข้ึน โดยจัดกิจกรรมการประกวดนวัตกรรมในโครงการประกวดนวัตกรรม
การพัฒนางานราชทัณฑ์ ประจาปีงบประมาณ พ.ศ.2565 ซ่ึงเรือนจากลางระยองได้เข้าร่วมกิจกรรมนี้
โดยจัดส่งนวัตกรรม "โคกหนองนาแอพพลิเคชั่น" เข้าร่วมประกวด ในประเภทนวัตกรรมสื่อประชาสัมพันธ์
ซ่ึงพัฒนาข้ึนจากแนวคิดเก่ียวกับต้นแบบการทาเกษตรทฤษฎีใหม่ในพ้ืนท่ีขนาดเล็กตามโครงการพระราชทาน
ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว โครงการ “โคกหนองนาแห่งน้าใจและความหวัง กรมราชทัณฑ์”
ภายใต้ความร่วมมือในการจัดทานวัตกรรมของคณะผู้บริหาร เจ้าหน้าท่ี ครูพาทา รวมถึงผู้ต้องขัง ซึ่งมีความรู้
ความสามารถในด้านการเขียนโปรแกรมได้ร่วมมือกันพัฒนานวัตกรรมนี้ข้ึนโดยหวังเป็นอย่างย่ิงว่านวัตกรรมน้ี
จะสร้างประโยชน์ให้แก่กรมราชทัณฑ์ และสร้างสรรค์สิ่งท่ีดีสู่สังคมเป็นอย่างมาก บรรลุวัตถุประสงค์
ของโครงการประกวดนวัตกรรมฯ หากเกิดความผิดพลาดประการใด ทางคณะผู้จัดทาต้องขออภัยมา
ณ ทีน่ ี้ และขอน้อมรับข้อเสนอแนะไปปรบั ปรงุ นวตั กรรมให้มีประสิทธิภาพทด่ี ีขน้ึ ตอ่ ไป

นายวัฒน์ชยั มงิ่ บรรเจดิ สขุ
ผูอ้ านวยการทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทณั ฑ์

143

นวตั กรรมประเภท สื่อประชำสัมพนั ธ์
ลำดับที่ 3

“TikTok แอปพลเิ คชั่นสรำ้ งสรรค์กบั งำนประชำสัมพนั ธ์”
โดย ประชำสัมพนั ธ์ กรมรำชทณั ฑ์

1. หลกั การและเหตุผลทนี่ านวตั กรรมมาใช้

งานประชาสัมพันธเ์ ป็นงานสื่อสมั พันธท์ ี่มีความสาคัญ และเป็นงานที่มีขอบเขตกว้างขวาง มีระบบงาน
ท่ีซับซ้อนแต่งานประชาสัมพันธ์จะช่วยส่งเสริมลักษณะความเป็นผู้นาขององค์การและบุคคล ทั้งยังช่วยให้เกิด
ความเข้าใจ ความร่วมมือทั้งจากพนักงานภายในและจากประชาชนภายนอกด้วย นับว่างานประชาสัมพันธ์
มีคุณค่าต่อสถาบันต่าง ๆ เป็นอย่างย่ิง TikTok แอปพลิเคชั่นสร้างสรรค์คลิปวิดีโอที่ได้รับความนิยมเป็นอย่าง
มากไปท่ัวโลก ตอบโจทย์พฤติกรรมผู้ใช้งานสมาร์ทโฟนในปัจจุบันท่ีมักจะชอบเสพคอนเทนต์ในรปู แบบท่ีเข้าใจ
ง่าย ไม่ซับซ้อน ในช่วงเวลาส้ัน ๆ ในความเป็นจริงแล้ว TikTok เองก็ไม่ใช่แค่แพลตฟอร์มท่ีเปิดตัวมาเพื่อให้
ผใู้ ช้งานไดเ้ ลน่ สนุกสนานเท่านั้น แต่ยงั เป็นเครื่องมือทางการตลาดท่ีทรงพลงั มากเชน่ กัน สาหรบั ผู้ประกอบการ
SMEs ที่อยากหาช่องทางออนไลน์ชว่ ยโปรโมทธุรกิจ มาดูกันว่าต้องทาการตลาดบน TikTok อย่างไรเพ่ือสรา้ ง
ยอดขายให้กับธุรกิจ ทางกลุ่มงานประชาสัมพันธ์เล็งเห็นว่าหากเรานา TikTok แอปพลิเคช่ันสร้างสรรค์มาใช้
ชว่ ยในงานประชาสมั พันธอ์ งคก์ รจะช่วยให้การเขา้ ถึงกลุม่ เปา้ หมายได้มากข้นึ

2. รายละเอียดนวัตกรรม

นายมานะ วนิ ทะไชย
เลขานกุ ารกรม

144

นวัตกรรมประเภท สื่อประชำสัมพันธ์
ลาดับที่ 4

แผ่นพับกลับบ้านขา้ มประเทศ
โดย กลุ่มงานราชทณั ฑต์ า่ งประเทศ กองทัณฑวทิ ยำ

1. หลกั กำรและเหตผุ ล
กลุ่มงานราชทัณฑ์ต่างประเทศ กองทณั ฑวทิ ยา มีภารกจิ เกีย่ วกับการดาเนนิ กจิ การด้านการตา่ งประเทศ

ของกรมราชทัณฑ์ ต้ังแต่การติดต่อประสานงานกับหน่วยงานราชการ องค์การระหว่างประเทศ สถาน
เอกอัครราชทูต/สถานกงสุล ในประเด็นเก่ียวกับผู้ต้องขังชาวต่างประเทศ และการโอนตัวนักโทษระหว่าง
ประเทศ ซ่ึงเป็นการส่งเสริมความร่วมมือทางอาญาระหว่างประเทศ อันจะเป็นประโยชน์ต่อตัวผู้ต้องขัง
ชาวต่างประเทศ ใหก้ ลบั ไปรับโทษต่อยังประเทศที่ตนมีสัญชาติได้อยู่ใกล้ชิดกับครอบครวั ภายใตส้ ภาพแวดล้อม
และวัฒนธรรมท่ีคุ้นเคย เพื่อนาไปสู่การเป็นพลเมืองดีกลับสู่สังคมต่อไป อย่างไรก็ดี ในห้วงเวลาที่ผ่านมา
กลุ่มงานราชทัณฑ์ต่างประเทศ ได้ประสบปัญหาเก่ียวกับกระบวนการโอนตัวนักโทษเด็ดขาด ที่ต้องรวบรวม
เอกสารที่เกี่ยวข้องอย่างมากมาย ประกอบกับเจ้าหน้าที่สถานเอกอัครราชทูตซึ่งส่วนมากจะขอรับข้อมูลเป็น
ภาษาองั กฤษ

ดังนัน้ กลุ่มงานราชทัณฑ์ตา่ งประเทศ จงึ ทาเอกสารเผยเผยแพร่ข้อมูลเก่ียวกับการโอนตัวนักโทษเด็ดขาด
ชาวต่างประเทศในรูปแบบแผ่นผับ เพ่ือความกระชับและเข้าใจง่าย เพ่ือให้ทุกส่วนท่ีเก่ียวข้องกับกระบวนการ
โอนนักโทษนักโทษชาวต่างประเทศ สถานเอกอัครทูต/สถานกงสุลใหญ่ ที่สนใจดาเนินการโอนนักโทษเด็ดขาด
กลับไปรับโทษต่อยังประเทศท่ีตนมีสัญชาติ ได้รับทราบข้อมูลเก่ียวกับการดาเนินการโอนนักโทษฯ ถูกต้อง
สมบูรณ์ และเป็นปัจจุบัน ตลอดจนเป็นฐานข้อมูลอ้างอิงสาหรับการปฏิบัติงานด้านการโอนนักโทษเด็ดขาด
ระหว่างประเทศ (ภาคภาษาอังกฤษ) และสาหรับการเผ ยแพร่แก่บุคคลและหน่วยงานที่สนใจ

2. รายละเอียดนวตั กรรม

145

2.1 มีการเผยแพร่โดยการจัดส่งไปยังสถานทูตจานวน 116 แหง่

2.2 มีการเผยแพร่ใหเ้ รอื นจา 143 แหง่ เพ่ือเผยแพรใ่ ห้เจ้าหน้าทีแ่ ละผู้ต้องขงั รับทราบ
2.3 มกี ารเผยแพร่ใหไ้ ปยังในสถานศกึ ษาระดับมหาวิทยาลัยทังรฐั และเอกชน
2.4 มีการเผยแพรผ่ า่ นเวบ็ ไซต์ http://en.correct.go.th/itp-international-transfer-of-prisoners-
in-a-nutshell/ สาหรับผู้สนใจ

3. ปัญหำอุปสรรคในกำรใช้นวตั กรรม
3.1 การเผยแพร่ท่มี ีจานวนจากัด เนอ่ื งจากการจัดพิมพม์ ีคา่ ใช้จ่ายทสี่ งู
3.2 ข้อมลู ขาดการอัพเดทเนื่องจากมสี นธิสัญญากับประเทศโรมาเนียมีผลบงั คบั ใช้

4. งบประมำณในกำรจัดทำนวัตกรรม
จานวน 26,000 บาท (สองหม่ืนหกพนั บาทถ้วน)

5. ประโยชน์ทีไ่ ด้รบั จำกกำรนำนวัตกรรมมำใช้
5.1 ต่อกรมรำชทัณฑ์
1) เจ้าหน้าท่ีผู้ปฏิบัติงาน สามารถลดระยะเวลาการตรวจสอบเอกสาร สาหรับการโอนตัวนักโทษได้รวดเร็ว

ย่ิงขึน
2) เสริมสร้างภาพลักษณ์และความสัมพันธ์อันดีระหว่างประเทศ และอานวยความสะดวกต่อ

หน่วยงานที่เก่ียวข้องลดระยะเวลาการติดต่อประสานราชการ ที่เกยี่ วกบั กรณดี ังกล่าว
3) สามารถสนับสนุนข้อมูลสาหรับตอบข้อซักถามของหน่วยงานภายนอก และสามารถใช้อ้างอิงได้

อยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพและรวดเร็วขึน
5.2 ต่อหน่วยงำนภำยนอก
เจ้าหน้าท่ีสถานเอกอัครราชทูตและสถานกงสุลใหญ่ ที่ดาเนินการเร่ืองการโอนตัวนักโทษเด็ดขาด

ระหว่างประเทศมีความเข้าใจ ข้อมูลท่ีสาคัญ กระบวนการขันตอนการโอนตัวนักโทษ และสามารถจัดเตรียม
เอกสารได้อย่างถูกตอ้ ง

5.3 ต่อผู้ต้องขังชำวต่ำงประเทศ
ผู้ต้องขังชาวต่างประเทศ สามารถเข้าใจและสามารถตรวจสอบคุณสมบัติของตนเองในเบืองต้นว่ามี

คณุ สมบัตหิ รอื ไม่ ก่อนการยน่ื คาขอโอนตวั กลบั ไปรบั โทษต่อประเทศทีต่ นมีสัญชาติ

6. กำรมสี ่วนร่วมในกำรจดั ทำนวัตกรรม
6.1 นางสาวสุริวสั สา ธัญญาณฐั วทิ ย์ ผ้เู รียบเรยี งเนอื หาแผ่นผับ และเขยี นโครงการ
6.2 นางสาวพมิ พ์พร เนตรพุกกณะ ตรวจสอบเนือหาความถกู ต้อง
6.3 กลุ่มงานราชทัณฑ์ กองทัณฑวิทยา ดาเนนิ การเผยแพร่ทังทางอเิ ลก็ ทรอนิกสผ์ า่ นเว็บไซต์ และการ

จดั สง่ แผน่ พับไปยังกลุ่มเป้าหมาย

นายอสั นยี ์ สงั ขคเนตร
ผอู้ านวยการกองทัณฑวทิ ยา

146

นวัตกรรมประเภท สื่อประชำสัมพนั ธ์
ลำดบั ท่ี 5

Chiang Mai Happy Center Shared - Clip
โดย ทัณฑสถำนหญิงเชียงใหม่

1. หลกั กำรและเหตุผล
ทัณฑสถานหญิงเชียงใหม่ เล็งเห็นความสาคัญในการบาบัดแก้ไขฟื้นฟูผู้ต้องขังหญิงซ่ึงสอดคล้องกับ

ข้อกาหนดสหประชาชาติว่าด้วยการปฏิบัติต่อผู้ต้องขังหญิงและมาตรการท่ีมิใช่การคุมขังสาหรับผู้กระทาผิดหญิง
(United Nations Rules for the Treatment of Women Prisoners and Non – custodial Measures for
Women offenders) หรือ ข้อกาหนดกรุงเทพฯ (The Bangkok Rules) เพ่ือให้ผู้ต้องขังหญิงได้ตระหนักรู้คุณค่า
ตนเอง เขา้ ใจตนเองและผู้อ่ืน มวี ธิ กี ารดแู ลตนเองสามารถปรับตัวใชช้ ีวิตอยู่รว่ มกบั ผู้อืน่ ในสงั คมได้

ทัณฑสถานหญิงเชียงใหม่ ดาเนินโครงการแก้ไขฟื้นฟูผู้ต้องขังหญิงด้วยกระบวนการ Happy Center
โดยมีเครือข่ายภาคประชาชนทีมของขวัญจากผู้หญงิ หลงั กาแพงเปน็ ผู้ถ่ายทอดกระบวนการเรียนรู้ใหแ้ ก่ จิต
อาสา นักจัดกิจกรรมซึ่งเป็นผู้ต้องขังและเจ้าหน้าท่ี ฝึกฝนเป็นระยะเวลา 8 เดือน เม่ือผ่านการอบรมจึงเริ่ม
ดาเนนิ กิจกรรมตงั แต่ 19 ตลุ าคม 2560 จนถงึ ปัจจุบนั มผี ้เู ข้าร่วม 2,663 คน ไดร้ ับการประเมนิ สภาพจติ ใจจาก
นกั จิตวิทยาคลนิ ิกทังก่อนและหลงั เข้ารว่ มกิจกรรมด้วยแบบประเมนิ ภาวะสุขภาพจิตสาหรับผตู้ ้องขังในเรือนจา
(Prisoner Mental Health Questionnaire : PMHQ – Thai) แบ่งกิจกรรมออกเป็นแบบกลุ่ม มีผู้เข้าร่วม
จานวน 1,542 คน และกิจกรรมเป็นรายบุคคล มีผู้เข้าร่วมจานวน 1,121 คน หลังเข้าร่วมกิจกรรมรายบุคคล
ผา่ นการประเมินครงั ท่ี 1 จานวน 890 คน คดิ เปน็ รอ้ ยละ 79.39% สาหรบั ผ้ทู ่ีไม่ผ่านการประเมนิ ในครังท่ี 1 ได้
เข้าร่วมกิจกรรมซาอีกครังจานวน 231 คน นักจิตวิทยาคลินิกได้การประเมินซาผลปรากฏว่าผ่านการประเมิน
คิดเป็นร้อยละ 20.61% ประสิทธิผลจากการดาเนินงานท่ีเกิดขึนจึงมีความคิดสร้างสรรค์ พัฒนางานและ
แลกเปล่ียนรูปแบบวิธีจัดกิจกรรมฟ้ืนฟูจิตใจผู้ต้องขังหญิงด้วยกระบวนการ Happy Center ในรูปแบบคลิป
วีดีโอให้แก่เรือนจาและทัณฑสถานฯ อื่น ที่เป็นเครือข่ายซึ่งมีความสนใจในการจัดกิจกรรม ในเบืองต้นได้
ประสานเจ้าหน้าท่ีผู้เกี่ยวข้องกับการพัฒนาจิตใจผู้ต้องขังในเรือนจาจังหวัดลาพูนและทัณฑสถานหญิงธนบุรี
วัตถุประสงค์เพื่อให้เจ้าหน้าที่และผู้ต้องขังท่ีสนใจสามารถเรียนรู้วิธีการจัดกิจกรรมและจัดกิจกรรมให้แก่
ผู้ต้องขงั ในเรือนจาและทณั ฑสถานได้

2. รำยละเอยี ดนวตั กรรม
การจัดกิจกรรมในโครงการแก้ไขฟ้ืนฟูผู้ต้องขังหญิงด้วยกระบวนการ Happy Centerให้ความสาคัญ

กับการเคารพคุณค่าและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของทุกคน การฟ้ืนฟูกาลังใจ การดูแลตนเองทังร่างกาย
และจิตใจในการจัดการเรียนรู้เร่ิมแรกจึงปูพืนด้วยการภาวนาฝึกรู้เนือรู้ตัว (สติ) การรู้จักตนเอง เข้าใจตนเอง
ก่อน หลังจากเรียนรู้เพ่ือเข้าใจและเปล่ียนแปลงตนเองแล้ว กิจกรรมของโครงการฯ ยังพาให้ผู้เข้าร่วมทา
ความเข้าใจผ้อู นื่ ไปจนถึงการเข้าใจอทิ ธพิ ลของสังคมทสี่ ่งผลต่อตนเองด้วย