TIKME END_new-5

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

Kürdü. Qarabağ, Azərbaycan. XIX əsrin sonu.
Məxmər, pambıq, xəz. Təkəlduz, qaragöz. Uz-49 sm.
5 aprel 1972-ci ildə muzeyə daxil olmuşdur. İnv. № 1637
Kurdu (sleeveless jacket). Karabakh, Azerbaijan. Late 19th century.
Velvet, cotton, fur. Chain stitch embroidery, garagez. L-49 cm.
Acquisition date: April 5, 1972. Inv. No. 1637
Кюрдю (стеганая безрукавка). Карабах (Азербайджан). Конец XIX века.
Бархат, хлопок, мех. Тамбурная вышивка, шнур «гарагёз». Длина 49 см.
Дата поступления: 5 апреля 1972 года. Инв. № 1637

201E M B R O I D E R Y F R O M T H E A Z E R B A I J A N C A R P E T M U S E U M C O L L E C T I O N / Х У Д О Ж Е С Т В Е Н Н А Я В Ы Ш И В К А И З К О Л Л Е К Ц И И А З Е Р Б А Й Д Ж А Н С К О Г О М У З Е Я К О В Р А

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

Azərbaycan milli kostyumunda Accessories played a prominent Видную роль в азербайджанском
bütün geyim ansamblının simasını role in Azerbaijani national costume, национальном костюме играли
tamamlayan və ona vəhdət verən complementing and completing the аксессуары, дополняющие облик
aksessuarlar mühüm rol oynayırdı. entire ensemble. This applies mainly всего ансамбля и придающие ему
Bu müddəa əsasən, qadın geyiminə to women’s dress, for a man’s attire, законченность. Это утверждение
aiddir. Kişi geyiminə, hətta even in young people, was sparing in касается в основном женского
gənclərinkinə belə dekor və əlavələr decoration and adornments, which костюма – мужской наряд, даже у
yad idi, aksessuarlar zərif cinsin were considered to be the prerogative молодых людей, был скуп на декор
müstəsna hüququ hesab edilirdi. Təbii of the so-called weaker sex. Of course, и дополнения, которые считались
ki, geyim elementlərinin seçimində not only age and gender mattered in прерогативой слабого пола. Разуме-
insanın yaş həddi və cinsi ilə yanaşı, the choice of costume elements, but ется, в выборе элементов костюма
onun həm də maddi və ailə vəziyyəti also one’s financial and family status, имели важное значение не только
əhəmiyyət kəsb edirdi. Ətrafdakılar and all these nuances were reflected возраст и пол, но и финансовое, и
üçün sosial status göstəricisi rolunu by clothing that indicated one’s social семейное положение человека – и
oynayan geyim, bütün bu nüansları status to others. все эти нюансы отражала одежда,
özündə əks etdirirdi. служившая индикатором социаль-
One of the most notable ного статуса для окружающих.
Ən nəzərəçarpan aksessuarlardan accessories was the belt. It could be
biri kəmər idi. O, metal və ya made of metal or fabric (for example, Одним из наиболее заметных
parçadan (məsələn, yumşaq qurşaq) a soft sash), since not everyone аксессуаров был пояс. Он мог быть
ola bilərdi. Çünki bahalı metaldan could afford belts of precious metals. из металла или ткани (например,
olan kəmər, qiymətinə görə hər kəsə Women’s belts were more elegant than мягкий кушак), поскольку пояса
əlçatan deyildi. men’s, regardless of the material. из благородных металлов были до-
ступны по цене далеко не каждому.

202 EMBROIDERY FROM THE AZERBAIJAN CARPET MUSEUM COLLECTION / ХУДОЖЕСТВЕННАЯ ВЫШИВКА ИЗ КОЛЛЕКЦИИ АЗЕРБАЙДЖАНСКОГО МУЗЕЯ КОВРА

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

Kəmər. Azərbaycan. XIX əsr.
Pambıq. Muncuq, bafta, qaragöz. 75x3 sm.
22 avqust 1988-ci ildə muzeyə daxil olmuşdur. İnv. № 7391

Belt. Azerbaijan. 19th century.
Cotton. Embroidery with beads, lace, garagez. 75x3 cm.
Acquisition date: August 22, 1988. Inv. No. 7391

Пояс. Азербайджан. XIX век.
Хлопок. Вышивка бисером, тесьма, шнур «гарагёз». 75х3 см.
Дата поступления: 22 августа 1988 года. Инв. № 7391

Qadın kəməri materialından asılı Notably, a belt in a woman’s outfit Женские пояса были наряднее муж-
olmayaraq kişi kəmərindən yaraşıqlı clearly reflected her marital status, as ских вне зависимости от материала.
idi. Maraqlıdır ki, kəmər qadın it was worn only by married women. Примечательно, что в женском
kostyumunda onun ailə vəziyyətini костюме пояс четко отражал семей-
dəqiq əks etdirirdi. Çünki kəməri In the museum collection there is ное положение женщины, так как
yalnız ərli qadınlar bağlayırdılar. a thin women’s belt (75x3 cm) from его носили только замужние.
the 19th century, embroidered with
Muzeyin kolleksiyasında XIX əsrə beads and garagez (inv. No. 7391). В коллекции музея есть тонкий
aid eksponat – muncuq və qaragözlə This cotton belt is decorated with женский пояс (75х3 см) – экспонат
işlənmiş 75х3 sm ölçüdə incə qadın braid. Its beautiful ornamentation XIX века, расшитый бисером и
kəməri (inv. № 7391) saxlanılır. attracts attention, which is all the «гарагёзом» (инв. № 7391). Основу
Bu toxuma kəmərin əsasını lentlə more valuable because it is not wide, этого тканевого пояса составляет
bəzədilmiş pambıq parça təşkil so it was difficult to fit in its intricate хлопчатобумажная ткань, украшен-
edir. Eksponat gözəl ornamenti pattern. This is one of those rare items ная тесьмой. Экспонат привлекает
ilə fərqlənir. Ornamentin dəyəri where the beauty of its decorative внимание красивым орнаментом,
həm də ondadır ki, məmulat ensiz gold-embroidery braid – garagez – as который тем более ценен, что
olduğundan, onun səthinə təmtəraqlı an independent element is manifested ширина изделия невелика, так что
naxış yerləşdirmək olduqca çətin idi. in full force. вписать туда затейливый узор было
Bu həmin nadir əşyalardan biridir сложно. Это одна из тех редких
ki, onda güləbətin qaragöz qaytanın вещей, где в полную силу прояв-
bəzək gözəlliyi müstəqil dekor ляется красота отделочного золо-
elementi kimi tam gücü ilə özünü тошвейного шнура «гарагёз» как
göstərir. самостоятельного элемента декора.

203E M B R O I D E R Y F R O M T H E A Z E R B A I J A N C A R P E T M U S E U M C O L L E C T I O N / Х У Д О Ж Е С Т В Е Н Н А Я В Ы Ш И В К А И З К О Л Л Е К Ц И И А З Е Р Б А Й Д Ж А Н С К О Г О М У З Е Я К О В Р А

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

Muzeyin kolleksiyasında daha Another interesting accessory Еще один интересный
bir maraqlı aksessuar – iriölçülü baş in the museum’s collection is an аксессуар в коллекции музея –
yaylığı olan örpəkdir (inv. № 6811). orpek – a large headscarf крупный головной платок орпек
Açıq rəngli ipək parçadan tikilmiş (inv. No. 6811) – sewn from light (инв. № 6811), сшитый из светлого
örpək, saya üsulu ilə konturlu tikmə silk and embroidered with contour шелка и украшенный контурной
və piləklərlə bəzədilmişdir. Onun satin stitch embroidery and paillettes вышивкой гладью и пайетками
ölçüsü bu tipli yaylıqlarda olduğu (pilek). Its dimensions, like all shawls (пилек). Размеры его, как и у всех
kimi kifayət qədər böyükdür: of this type, are quite large: платков такого типа, довольно
144х134 sm. Örpək XIX əsrə aid 144x134 cm. It dates back to the велики – 144х134 см. Он датируется
edilir, lakin onun işləmələri bir çox 19th century; however, in many XIX веком, однако его отделка
cəhətdən bu cür baş geyimlərinin hələ respects its decoration was made выполнена во многом в традициях
orta əsrlərdə formalaşmış tərtibat in the design traditions of similar оформления таких головных
ənənələrində yerinə yetirilmişdir. Bəzi headdresses created during the уборов, сформировавшихся еще в
xüsusilə qalın və bahalı parçadan Middle Ages. Средневековье. Некоторые орпеки,
olan örpəklərə qızıl və gümüşlə особенно из плотных и очень
zəngin naxış vurur, hətta onları əlvan Some orpeks, especially those дорогих тканей, богато расшивали
daşlarla bəzəyirdilər. Burada isə made of dense and very expensive золотом и серебром и даже
material nazik olduğundan (ola bilər fabrics, were richly embroidered with украшали самоцветами.
ki, sahibinin maliyyə imkanlarının gold and silver and even adorned
məhdudluğundan) güləbətin əvəzinə with gems. Here, in view of the Здесь же ввиду тонкости
rəngli saya tikmə naxış, əlvan daşlar thinness of the material (and, most материала (и, скорее всего,
əvəzinə isə piləklər vurulmuşdur. likely, because of the paltry income скромных доходов владелицы) в
of the owner), the color satin stitch роли золотошвейной вышивки
Ornamentin işlənmə səviyyəsi embroidery acts as gold embroidery, выступает цветная гладь, а в
də bədii tikmə emalatxanalarına and the paillettes serve as gemstones. роли самоцветов – пайетки. Да и
sifariş verilən peşəkar işlərdən geri And the quality of the ornamentation исполнение орнамента по уровню
qalır. Buna baxmayaraq, örpək is inferior to the professional уступает профессиональным
kifayət qədər səliqəli işlənmişdir. custom-made works of embroidery заказным работам из вышивальных
Burulan şaxələr şəklində olan incə, workshops, though neat enough. A мастерских, являясь, тем не менее,
nəfis ornament, butadan çıxan thin, delicate openwork ornament in достаточно аккуратным. Тонкий,
şüaların əhatəsində günəşi xatırladan the form of climbing twigs fills the нежный ажурный орнамент в виде
mərkəzi dəyirmi medalyonla elə entire field around the central round вьющихся веточек заполняет все
həmin butalardan yaradılmış haşiyə medallion that resembles the sun, поле между центральным круглым
arasındakı sahəni bütünlüklə with rays emanating from the butas медальоном, напоминающим
doldurur. Yaylığın küncündə fondakı that comprise the band. Luxuriant солнце с лучами из буты, и каймой,
şaxələr arasında gur palmetlər palmettes rest in the corners of the образованной все теми же бутами.
vurulub. Bütün bunlar birlikdə shawl among the background twigs. В углы платка среди веточек фона
əşyanın nəfis dekorunu yaradır. All together, they delicately decorate вписаны пышные пальметты.
Yaylıq rəngindən göründüyü kimi, the object, which, judging by its color, Все вместе создает нежный декор
gənc qız və ya qadına məxsus olmuş belonged to a young girl or предмета, принадлежавшего,
və ola bilsin ki, onun öz əlləri ilə woman, and was possibly made судя по цвету, молодой девушке
hazırlanmışdır. by her own hand. или женщине, и, возможно,
собственноручно изготовленного ею.

204 EMBROIDERY FROM THE AZERBAIJAN CARPET MUSEUM COLLECTION / ХУДОЖЕСТВЕННАЯ ВЫШИВКА ИЗ КОЛЛЕКЦИИ АЗЕРБАЙДЖАНСКОГО МУЗЕЯ КОВРА

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

Örpək. Azərbaycan. XIX əsr. İpək. Pilək, örtmə. 144x134 sm.
25 avqust 1986-cı ildə muzeyə daxil olmuşdur. İnv. № 6811
Orpek (headscarf). Azerbaijan. 19th century.
Silk. Embroidery with sequins, satin stitch embroidery.
144x134 cm. Acquisition date: August 25, 1986. Inv. No. 6811
Орпек (головной платок). Азербайджан. XIX век.
Шелк. Вышивка блестками, вышивка гладью. 144х134 см.
Дата поступления: 25 августа 1986 года. Инв. № 6811

205E M B R O I D E R Y F R O M T H E A Z E R B A I J A N C A R P E T M U S E U M C O L L E C T I O N / Х У Д О Ж Е С Т В Е Н Н А Я В Ы Ш И В К А И З К О Л Л Е К Ц И И А З Е Р Б А Й Д Ж А Н С К О Г О М У З Е Я К О В Р А

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

Araqçın. Qarabağ, Azərbaycan. XIX əsrin əvvəli.
Tirmə, pambıq. Güləbətin, cülmə. Dm-16, h-6 sm.
16 aprel 1971-ci ildə muzeyə daxil olmuşdur. İnv. № 1426
Arakhchyn (skull cap). Karabakh, Azerbaijan.
Early 19th century. Termeh, cotton.
Gold embroidery, julma (“Bird’s Eye”). D-16 cm, h-6 cm.
Acquisition date: April 16, 1971. Inv. No. 1426
Аракчин (тюбетейка). Карабах (Азербайджан).
Начало XIX века. Тирме, хлопок.
Золотое шитье, вышивка «птичий глаз».
Диаметр 16 см, высота 6 см.
Дата поступления: 16 апреля 1971 года. Инв. № 1426

206

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

Araqçın uzun müddət – ən geci For a long time – since at least the На протяжении долгого
XVI əsrdən başlayaraq XX əsrin 16th century and until the first quarter времени – самое позднее с XVI
birinci rübünə qədər Azərbaycan of the 20th century – the arakhchyn века и вплоть до первой четверти
milli geyiminin ən yayılmış represented one of the most common XX столетия – одним из самых
aksessuarlarından biri olmuşdur. O, accessories of Azerbaijani national распространенных аксессуаров
yanları ensiz, tərki isə yastı dəyirmi costumes. It was a short round cap азербайджанского национального
papaq idi. Camaat arasında kişilər with a flat bottom. In public, men костюма был аракчин. Он
araqçının üstündən papaq və ya wore a papakha or turban on top of it, представлял собой невысокую
əmmamə qoyur, qadınlar isə yaylıq while women a kerchief; only children круглую шапочку с плоским
bağlayırdılar. Yalnız uşaqlara evdən were allowed to wear arakhchyn as an донышком. На людях мужчины
bayıra çıxanda başlarına ayrıca baş independent head-dress. носили поверх него папаху или
geyimi kimi araqçın qoymağa icazə чалму, женщины – платок, и
verilirdi. Arakhchyns were sewn from только детям разрешалось носить
different fabrics, from termeh to аракчин вне помещения в качестве
Araqçını tirmədən tutmuş velour. There were also a lot of самостоятельного головного убора.
məxmərə qədər müxtəlif parçalardan decorations, especially in women’s
tikirdilər. Onun bəzədilmə variantları, arakhchyns (men’s arakhchyns were Аракчины шили из разных
xüsusilə qadın araqçınlarında more austere). Very often embroidery, тканей, от тирме до бархата. Вари-
çox idi (kişi araqçınları daha sadə appliqué work, and decorations антов украшений тоже было много,
olurdu). Bəzək tərtibatında çox vaxt with braid, bands, beads, pearls, and особенно в женских аракчинах
bədii tikmə, qurama, habelə şərid, metal plates appeared. In this case, (мужские были более строгими).
muncuq, mirvari, metal lövhəciklərlə the ornamentation performed as Очень часто использовались вы-
işləmə üsulu tətbiq olunurdu. Bu an amulet, since the arakhchyn was шивка, аппликация, а также отдел-
zaman ornamentlər çox vaxt amulet considered to be not only a headdress, ка тесьмой, шнуром, бисером, жем-
əhəmiyyəti daşıyırdı. Belə ki, but also a talisman against the evil eye. чугом, металлическими бляшками.
araqçın baş geyimi olmaqla yanaşı, Орнаменты при этом часто имели
göz dəyməkdən qoruyan talisman One of the oldest arakhchyns in значение оберегов, так как аракчин
sayılırdı. the Azerbaijan Carpet Museum’s считался не только головным убо-
collection (inv. No. 1426) dates back ром, но и талисманом от сглаза.
Azərbaycan Xalça Muzeyinin to the beginning of the 19th century
kolleksiyasında ən qədim and was made in Karabakh. It is sewn Один из самых старых аракчи-
araqçınlardan biri (inv. № 1426) from termeh and has a cotton lining. нов в коллекции Азербайджанского
Qarabağda hazırlanmış və XIX On the lower edge and at the junction музея ковра (инв. № 1426) датирует-
əsrin əvvəlinə aid edilir. Bu pambıq point of the bottom and sides there is ся началом XIX века и изготовлен в
astarlı araqçın tirmədən tikilmişdir. a rim in which alternating triangles Карабахе. Он сшит из тирме и име-
Araqçının dəyirmi əsası ilə kənarları (from the top downwards), gold- ет хлопчатобумажную подкладку.
arasındakı tikiş yeri boyu haşiyə embroidery elements, and embroidery По нижнему краю и в месте стыка
vurulmuşdur. Həmin haşiyədə with white threads in julma technique донышка и стенок проходит кайма,
əvəzlənən üçbucaqlar zirvələri (“bird’s eye”) are combined in a в которой по принципу чередую-
yuxarı-aşağı prinsipi üzrə mürəkkəb complex form. On the side crown щихся треугольников (вершинами
formalı güləbətin naxış elementləri və above the lower band, the pattern вверх-вниз) сочетаются сложной
“cülmə” (“quş gözü”) texnikasında of termeh fabric from which this формы золотошвейные элементы и
ağ saplarla işlənmiş bədii tikmə arakhchyn is made is visible, while on вышивка белыми нитями в технике
uyğunluq təşkil edir. Araqçının the bottom of the drawing the fabric is джульмя («птичий глаз»). На стен-
qıraqlarının aşağısı boyu papağın almost invisible – a large four-petalled ках над нижней каймой виден узор
tikildiyi tirmə parçasının naxışı gold-embroidered ornament occupies ткани тирме, из которой сделан
görünür, halbuki onun iç altlığında almost the entire surface. The artistic этот аракчин, тогда как на доныш-
həmin rəsm sezilmir, iri dördləçəkli resolution of the decoration attracts ке самого рисунка ткани почти не
güləbətin ornament onu tamamilə the eye due to its harmonious видно – почти все место занимает
örtür. Dekor tərtibatın bədii həllində combination of a white and gold band крупный четырехлепестковый
ağ-qızılı haşiyə ilə parçanın ornamenti with the ornamentation of the fabric золотошвейный орнамент. Худо-
arasında yaranan ahəngdarlıq diqqəti itself. жественное решение декора при-
cəlb edir. влекает гармоничным сочетанием
бело-золотой каймы с орнаментом
самой ткани.

207E M B R O I D E R Y F R O M T H E A Z E R B A I J A N C A R P E T M U S E U M C O L L E C T I O N / Х У Д О Ж Е С Т В Е Н Н А Я В Ы Ш И В К А И З К О Л Л Е К Ц И И А З Е Р Б А Й Д Ж А Н С К О Г О М У З Е Я К О В Р А

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

Muzeyin kolleksiyasında Another arakhchyn from the Еще один аракчин из коллекции
saxlanılan, XX əsrin əvvəllərində museum’s collection, created in музея, созданный в Нахчыване в
Naxçıvanda yaradılmış daha bir Nakhchivan in the early 20th century начале XX века (инв. №471), отлича-
araqçın (inv. № 471) rənglərin (inv. No. 471), is distinctive because ется сплошной вышивкой гладью
ziddiyyəti sayəsində rəngarəng noxud of its solid satin stitch embroidery с вкраплениями джульмя, которые
dənələri kimi görünən cülmə əlavələri with droplets of julma which, за счет контраста цветов смотрятся
olan başdan-başa saya tikməsi ilə due to the contrast of colors, look цветными горошинами. Геометри-
fərqlənir. Romb, üçbucaq, dördbucaq like colored peas. The geometric ческий орнамент, состоящий из
və zolaqlardan ibarət həndəsi ornamentation, consisting of rhombi, ромбов, треугольников, четыреху-
ornament rəngarəngliyi ilə fərqlənir: triangles, quadrilaterals, and strips, гольников и полосок, отличается
burada sapların səkkiz çaları istifadə is variegated: it uses eight shades of пестротой: в нем использовано
edilmişdir (limon, sarı, narıncı, thread (lemon, yellow, orange, pink, восемь оттенков нитей (лимонный,
çəhrayı, qırmızı, firuzəyi, bənövşəyi, red, turquoise, purple, and black). желтый, оранжевый, розовый,
qara). Lakin həndəsi naxışların But the mosaic of geometric patterns красный, бирюзовый, фиолетовый,
mozaikası tikmə ustası tərəfindən elə is chosen by an embroideress with черный). Но мозаика геометриче-
incə zövqlə seçilmişdir ki, bu ala- such delicate taste that this diversity ских узоров подобрана вышиваль-
bəzəklik qurama və ya hətta şəbəkə of colors looks very beautiful, like щицей с таким тонким вкусом, что
kimi çox gözəl görünür. Fraqmentləri gurama (patchwork) or even stained эта пестрота выглядит очень кра-
ayıran nazik qara xətlər isə bu glass, an impression reinforced by сиво, как лоскутное шитье гурама
təəssüratı gücləndirir. Araqçının the thin black lines separating each или даже витраж – это впечатление
altlığındakı naxış modulları mərkəzə fragment from the other. Modules усиливают тонкие черные линии,
doğru yönəlir, onun kənarlarında isə of the pattern at the bottom head отделяющие один фрагмент от
bir-birinə oxşamayan, bir neçə paralel toward the center, and along the side другого. Модули узора на донышке
xətt boyu müxtəlif endə haşiyələr crown of the arakhchyn there are устремляются к центру, а по стенке
şəklində uzanır. Haşiyələrin ritmik several parallel dissimilar bands of аракчина они идут несколькими
deyil, ixtiyari yerləşdirilməsi dərindən different widths placed at random, параллельными, непохожими друг
düşünülmüş mürəkkəb koloritin accentuating the apparent chaos of the на друга, каймами разной ширины,
yaratdığı nizamsızlıq təəssüratını deeply thought out complex color. расположенными не ритмично, а
əslində daha da gücləndirir. произвольно, что еще усиливает
кажущуюся хаотичность глубоко
продуманного сложного колорита.

208 EMBROIDERY FROM THE AZERBAIJAN CARPET MUSEUM COLLECTION / ХУДОЖЕСТВЕННАЯ ВЫШИВКА ИЗ КОЛЛЕКЦИИ АЗЕРБАЙДЖАНСКОГО МУЗЕЯ КОВРА

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

Araqçın. Naxçıvan, Azərbaycan. XX əsrin əvvəli.
Pambıq. Örtmə, cülmə. Dm-13 sm, h-4 sm.
25 dekabr 1968-ci ildə muzeyə daxil olmuşdur.
İnv. № 471
Arakhchyn (skull cap). Nakhchivan, Azerbaijan.
Early 20th century. Cotton. Satin stitch embroidery,
julma (“Bird’s Eye”). D-13 cm, h-4 cm.
Acquisition date: December 25, 1968. Inv. No. 471
Аракчин (тюбетейка). Нахчыван (Азербайджан).
Начало XX века. Хлопок. Вышивка гладью,
вышивка «птичий глаз». Диаметр 13 см, высота 4 см.
Дата поступления: 25 декабря 1968 года. Инв. № 471

209

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

Araqçın. Şamaxı, Azərbaycan. XIX əsr.
İpək. Təkəlduz. Dm-15 sm, h-5 sm.
28 yanvar 1995-ci ildə muzeyə daxil olmuşdur. İnv. № 8446

Arakhchyn (skull cap). Shamakha, Azerbaijan. 19th century.
Silk. Chain stitch embroidery. D-15 cm, h-5 cm.
Acquisition date: January 28, 1995. Inv. No. 8446

Аракчин (тюбетейка). Шемаха (Азербайджан). XIX век.
Шелк. Тамбурная вышивка. Диаметр 15 см, высота 5 см.
Дата поступления: 28 января 1995 года. Инв. № 8446

210 EMBROIDERY FROM THE AZERBAIJAN CARPET MUSEUM COLLECTION / ХУДОЖЕСТВЕННАЯ ВЫШИВКА ИЗ КОЛЛЕКЦИИ АЗЕРБАЙДЖАНСКОГО МУЗЕЯ КОВРА

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

XIX əsrdə Şamaxıda tikilmiş A 19th-century arakhchyn from Столь же сложным цветовым
araqçın (inv. № 8446) eyni qaydada Shamakha (inv. No. 8446) is also решением отличается аракчин из
mürəkkəb rəng həlli ilə fərqlənir. remarkable for its complex resolution Шемахи, датируемый XIX веком
Tünd parça fonunda rəngli ipək of color. The embroidery, made with (инв. № 8446). На темном фоне
saplarla təkəlduz tikişi aydın seçilir. a tambour stitch using multicolored ткани четко выделяется вышивка
Araqçının kənarları boyu zolaqlı silk threads, clearly stands out against тамбурным швом разноцветными
və müxtəlif növ romblardan ibarət the fabric’s dark background. On the шелковыми нитями. По стенке
bir neçə cərgə haşiyə uzanıb gedir. side crown of the arakhchyn there аракчина идет несколько рядов
Araqçının altlığında konsentrik are several rows of bands, striped каймы – полосатой или с ромбами
dairələr şəklində incə haşiyə or with rhombi of different kinds. разного вида. На донышке –
uzanır, mərkəzində isə rəngbərəng On the bottom are concentric thin- концентрические круги тонкой
ləçəkşəkilli şüalar əhatəsində dairə banded circles, and in the center, a каймы, а в центре – круг с
yerləşir. Ağ, çəhrayı, narıncı, sarı, circle with multi-colored beams with разноцветными лучами-лепестками
yaşıl rəngli, al-qırmızı, bənövşəyi petals inside. The shades of the silk внутри. Оттенки шелковых
ipək sapların rəng çalarları parlaq threads – white, pink, purple, yellow, нитей – белые, розовые, пурпурные,
naxış yaradır. Ornamentdə Şamaxı mint, orange, violet – are woven into a желтые, мятные, оранжевые,
ustalarının yaradıcılığı üçün səciyyəvi bright ornament that announces, even фиолетовые – сплетаются в яркий
olan təkəlduz tikiş üslubu şəksiz- before the eye sees the characteristic орнамент, в котором безошибочно,
şübhəsiz dərhal özünü büruzə verir. tambour seam, the distinctive еще до того как глаз разглядит
methodology of Shamakha masters. характерный тамбурный шов,
можно узнать «фирменный»
почерк шeмахинских мастеров.

211E M B R O I D E R Y F R O M T H E A Z E R B A I J A N C A R P E T M U S E U M C O L L E C T I O N / Х У Д О Ж Е С Т В Е Н Н А Я В Ы Ш И В К А И З К О Л Л Е К Ц И И А З Е Р Б А Й Д Ж А Н С К О Г О М У З Е Я К О В Р А





Mündəricat 4
Content / Содержание 25
77
Azərbaycanda bədii tikmə sənətinin ənənələri 183
Traditions of art embroidery in Azerbaijan
Традиции художественной вышивки в Азербайджане

İnteryer bəzəkləri
Interior Decoration
Интерьерные украшения

Aksessuarlar
Accessories
Аксессуары

Geyim əşyaları
Garments
Предметы одежды



Tiraj: 500 ədəd
Mətbəə: PoliArt
Çapa imzalanıb: 10.12.2017

Print run: 500
Published at PoliArt
Signed for print:10.12.2017

Тираж: 500 экз.
Издательство: PoliArt
Подписано к печати: 10.12.2017

ISBN: 00 00000 0000 00

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

217E M B R O I D E R Y F R O M T H E A Z E R B A I J A N C A R P E T M U S E U M C O L L E C T I O N / Х У Д О Ж Е С Т В Е Н Н А Я В Ы Ш И В К А И З К О Л Л Е К Ц И И А З Е Р Б А Й Д Ж А Н С К О Г О М У З Е Я К О В Р А

AZƏRBAYCAN XALÇA MUZEYİ KOLLEKSİYASINDAN BƏDİİ TİKMƏLƏR

218 EMBROIDERY FROM THE AZERBAIJAN CARPET MUSEUM COLLECTION / ХУДОЖЕСТВЕННАЯ ВЫШИВКА ИЗ КОЛЛЕКЦИИ АЗЕРБАЙДЖАНСКОГО МУЗЕЯ КОВРА