มนตพิธี - หนาท่ี 240
คำเกบ็ มานตั ต
วัตตัง นิกขปิ ามิ มานตั ตงั นิกขปิ ามิ
ทุติยมั ป วตั ตงั นกิ ขปิ ามิ มานัตตัง นิกขิปามิ
ตะตยิ มั ป วตั ตัง นิกขปิ ามิ มานตั ตงั นิกขปิ ามิ
คำขออพั ภาน
อะหัง ภนั เต สัมพะหลุ า สังฆาทิเสสา อาปต ติโย อาปชชิง
อาปตตปิ ะริยนั ตงั เอกจั จัง ชานามิ เอกจั จัง นะ ชานามิ
รัตตปิ ะริยนั ตัง เอกจั จงั ชานามิ เอกัจจงั นะ ชานามิ
อาปตติปะรยิ นั ตงั เอกจั จงั สะรามิ เอกัจจัง นะ สะรามิ
รตั ตปิ ะรยิ นั ตัง เอกัจจงั สะรามิ เอกจั จงั นะ สะรามิ
อาปตตปิ ะริยนั เต เอกจั จัง เวมะตโิ ก เอกจั เจ นิพเพมะตโิ ก
รัตตปิ ะริยนั เต เอกจั จงั เวมะตโิ ก เอกัจเจ นิพเพมะติโก
โสหัง สงั ฆงั ตาสงั อาปต ตินัง สทุ ธันตะปะริวาสัง ยาจิง
ตัสสะ เม สงั โฆ ตาสงั อาปตตีนัง สุทธนั ตะปะรวิ าสัง อาทาสิ
โสหัง ปะรวิ ุตถะปะริวาโส สงั ฆงั ตาสงั อาปตตีนัง ฉารัตตงั
มานัตตงั ยาจงิ
ตัสสะ เม สงั โฆ ตาสงั อาปต ตนี ัง ฉารตั ตัง มานัตตงั อะทาสิ
โสหงั ภันเต จณิ ณะมานตั โต สงั ฆงั อพั ภานัง ยาจามิ
มนตพธิ ี - หนาท่ี 241
อะหัง ภนั เต สมั พะหลุ า สังฆาทิเสสา อาปตติโย อาปชชงิ
อาปต ตปิ ะรยิ ันตัง เอกจั จงั ชานามิ เอกัจจัง นะ ชานามิ
รัตตปิ ะรยิ นั ตงั เอกจั จัง ชานามิ เอกัจจงั นะ ชานามิ
อาปต ตปิ ะรยิ นั ตงั เอกัจจงั สะรามิ เอกัจจะ นะ สะรามิ
รตั ติปะรยิ นั ตงั เอกจั จัง สะรามิ เอกัจจะ นะ สะรามิ
อาปต ตปิ ะรยิ นั เต เอกัจจงั เวมะตโิ ก เอกัจเจ นะ สะรามิ
รัตติปะริยนั เต เอกัจจัง เวมะติโก เอกัจเจ นิพเพมะติโก
โสหัง สังฆัง ตาสัง อาปต ตีนัง สทุ ธนั ตะปะริวาสงั ยาจิง
ตัสสะ เม สังโฆ ตาสงั อาปตตีนัง สุทธนั ตะปะริวาสัง อาทาสิ
โสหงั ปะริวตุ ถะปะริวาโส สังฆัง ตาสัง อาปตตนี ัง ฉารัตตัง
มานตั ตัง ยาจงิ
ตสั สะ เม สังโฆ ตาสงั อาปต ตีนัง ฉารัตตงั มานัตตงั อะทาสิ
โสหัง จณิ ณะมานตั โต ทตุ ยิ มั ป ภันเต สงั ฆัง อัพภานัง ยาจามิ
อะหงั ภันเต สัมพะหลุ า สังฆาทเิ สสา อาปต ติโย อาปช ชิง
อาปตติปะริยันตัง เอกัจจงั ชานามิ เอกัจจงั นะ ชานามิ
รัตตปิ ะริยนั ตัง เอกจั จัง ชานามิ เอกัจจงั นะ ชานามิ
อาปต ติปะรันตัง เอกจั จัง สะรามิ เอกัจจัง นะ สะรามิ
รัตติปะริยันตงั เอกัจจัง สะรามิ เอกจั จงั นะ สะรามิ
อาปตติปะรยิ ันเต เอกจั เจ เวมะตโิ ก เอกัจเจ นิพเพมะตโิ ก
รตั ตปิ ะริยันเต เอกจั เจ เวมะตโิ ก เอกัจเจ นพิ เพมะติโก
โสหัง สังฆงั ตาสัง อาปตตนี ัง สุทธนั ตะปะรวิ าสัง ยาจิง
มนตพธิ ี - หนาท่ี 242
ตัสสะ เม สังโฆ ตาสัง อาปต ตินัง สทุ ธนั ตะปะริวาสัง อะทาสิ
โสหัง ปะรวิ ุตถะปะริวาโส สังฆัง ตาสงั อาปตตนี งั ฉารัตตัง
มานตั ตงั ยาจงิ
ตัสสะ เม สงั โฆ ตาสัง อาปตตีนัง ฉารตั ตงั มานตั ตัง อะทาสิ
โสหงั จิณณะมานตั โต ตะตยิ ัมป ภนั เต สงั ฆงั อพั ภานงั ยาจามิ.
กรรมวาจาใหอัพภาน
สุณาตุ เม ภนั เต สงั โฆ อะยงั อิตถนั นาโม
ภกิ ขุ สัมพะหุลา สังฆาทิเสสา อาปตติโย อาปชชิ
อาปตตปิ ะรยิ ันตัง เอกจั จัง ชานาติ เอกัจจงั นะ ชานาติ
รัตตปิ ะริยนั ตัง เอกัจจงั ชานาติ เอกจั จงั นะ ชานาติ
อาปต ตปิ ะริยันตงั เอกัจจงั สะระติ เอกจั จงั นะ สะระติ
รัตติปะริยนั ตัง เอกจั จงั สะระติ เอกัจจงั นะ สะระติ
อาปต ตปิ ะริยนั เต เอกจั เจ เวมะติโก เอกจั เจ นิพเพมะติโก
รัตตปิ ะริยันเต เอกัจเจ เวมะติโก เอกัจเจ นพิ เพมะตโิ ก
โส สงั ฆงั ตาสงั อาปตตีนัง สทุ ธันตะปะรวิ าสัง ยาจิ
ตสั สะ สงั โฆ ตาสงั อาปตตีนัง สทุ ธนั ตะปะริวาสงั ยาจิ
โส ปะริวตุ ถะปะริวาโส สังฆัง ตาสัง อาปต ตีนัง ฉารัตตัง
มานตั ตงั ยาจิ ตสั สะ สงั โฆ ตาสงั อาปต ตนี ัง ฉารตั ตัง
มานตั ตัง อะทาสิ โส จิณณะมานตั โต สงั ฆงั อพั ภานัง ยาจะติ
มนตพธิ ี - หนาที่ 243
ยะทิ สงั ฆัสสะ ปต ตะกัลลงั สังโฆ อิตถันนามงั ภิกขุง อัพเภยยะ
เอสา ญตั ติ ฯ
สณุ าตุ เม ภนั เต สงั โฆ อะยัง อติ ถนั นาโม
ภิกขุ สัมพะหลุ า สังฆาทเิ สสา อาปตตโิ ย อาปชชิ
อาปตติปะริยนั ตงั เอกจั จัง ชานาติ เอกจั จงั นะ ชานาติ
รัตติปะริยันตัง เอกัจจัง ชานาติ เอกจั จงั นะ ชานาติ
อาปต ติปะรยิ นั ติ เอกัจจงั สะระติ เอกัจจัง นะ สะระติ
รตั ตปิ ะริยนั ตงั เอกัจจัง สะราติ เอกัจจงั นะ สะระติ
อาปต ตปิ ะริยันเต เอกจั เจ เวมะตโิ ก เอกัจเจ นิพเพมะติโก
รตั ติปะรยิ ันเต เอกจั เจ เวมะติโก เอกจั เจ นิพเพมะติโก
โส สังฆัง ตาสงั เอปตตีนงั สุทธนั ตะปะริวาสัง ยาจิ
ตสั สะ สงั โฆ ตาสงั อาปตตีนัง สุทธันตะปะรวิ าสัง อะทาสิ
โส ปะรวิ ตุ ถะปะรวิ าโส สงั ฆัง ตาสงั อาปต ตนี งั ฉารัตตงั
มานตั ตงั ยาจิ ตสั สะ สังโฆ ตาสัง อาปต ตนี ัง ฉารัตตงั
มานัตตัง อะทาสิ โส จณิ ณะมานัตโร สังฆัง อัพภานงั ยาจะติ
สงั โฆ อติ ถนั นามงั ภิกขุง อัพเภติ ยสั สายสั สมะโต ขะมะติ
อิตถันนามสั สะ ภิกขุโน อพั ภานงั โส ตณุ หัสสะ ยสั สะ
นักขะมะติ โส ภาเสยยะ ฯ
ทุตยิ มั ป เอตะมัตถงั วะทามิ สณุ าตุ เม ภันเต สังโฆ
อะยงั อิตถนั นาโม ภกิ ขุ สมั พะหลุ า สังฆาทิเสสา อาปต ติโย อาปช ชิ
อาปตติปะริยังตัง เอกจั จงั ชานาติ เอกัจจั ง นะ ชานาติ
รตั ติปะรยิ นั ตัง เอกจั จงั ชานาติ เอกจั จัง นะ ชานาติ
มนตพธิ ี - หนาที่ 244
อาปต ติปะริยันตงั เอกจั จัง สะระติ เอกัจจัง นะ สะระติ
รัตตปิ ะรยิ นั ตัง เอกจั จัง สะระติ เอกจั จงั นะ สะระติ
อาปตติปะรยิ นั เต เอกจั จัง เวมะติโก เอกจั เจ นิพเพมะตโิ ก
รัตตปิ ะริยันเต เอกจั จงั เวมะติโก เอกจั เจ นพิ เพมะติโก
โส สงั ฆงั ตาสัง อาปต ตนี งั สทุ ธันตะปะรวิ าสัง ยาจิ
ตสั สะ โส สังโฆ ตาสัง อาปต ตีนัง สุทธนั ตะปะรวิ าสัง อะทาสิ
โส ปะรวิ ุตถะปะริวาโส สังฆงั ตาสัง อาปตตนี งั ฉารตั ตงั
มานตั ตงั ยาจิ ตสั สะ สงั โฆ ตาสัง อาปตตีนงั ฉารัตตงั
มานัตตัง อะทาสิ โส จิณณะมานัตโต สงั ฆัง อพั ภานัง ยาจะติ
สงั โฆ อติ ถันนามงั ภกิ ขุง อัพเภติ ยัสสายัสมะโต ขะมะติ
อตั ถนั นามสั สะ ภิกขุโน อัพภานงั โส ตณุ หสั สะ ยัสสะ นักขะมะติ
โส ภาเสยยะ ฯ
ตะตยิ ัมป เอตะมตั ถงั วะทามิ สุณาตุ เม ภันเต สังโฆ
อะยัง อิตถันนาโม ภิกขุ สัมพะหลุ า สงั ฆาทเิ สสา อาปตตโิ ย อาปชชิ
อาปตติปะริยนั ตงั เอกจั จงั ชานาติ เอกัจจงั นะ ชานาติ
รตั ตปิ ะริยันตงั เอกจั จัง ชานาติ เอกจั จงั นะ ชานาติ
อาปตติปะรยิ ันตงั เอกัจจงั สะระติ เอกจั จัง นะ สะระติ
รตั ติปะริยนั ตัง เอกัจจัง สะระติ เอกัจจัง นะ สะระติ
อาปตตปิ ะริยันเต เอกจั จงั เวมะตโิ ก เอกจั เจ นพิ เพมะตโิ ก
รัตตปิ ะริยนั เต เอกจั จงั เวมะติโก เอกจั เจ นิพเพมะติโก
โส สังฆัง ตาสงั อาปตตนี งั สุทธันตะปะริวาสงั ยาจิ
มนตพธิ ี - หนา ที่ 245
ตสั สะ สงั โฆ ตาสัง อาปตตีนัง สทุ ธนั ตะปะรวิ าสงั อะทาสิ
โส ปะริวตุ ถะปะริวาโส สงั ฆงั ตาสงั อาปต ตนี งั ฉารัตตัง
มานตั ตงั ยาจิ ตสั สะ สงั โฆ ตาสงั อาปตตีนัง ฉารัตตงั
มานัตตงั อะทาสิ โส จณิ ณะมานตั โต สงั ฆัง อัพภานงั ยาจะติ
สังโฆ อติ ถนั นามัง ภกิ ขงุ อพั เภติ ยสั สายัสมะโต ขะมะติ
อัตถันนามสั สสะ ภิกขโุ น อพั ภานัง โส ตณุ หสั สะ ยสั สะ นกั ขะมะติ
โส ภาเสยยะ ฯ
อัพภโิ ต สังเฆนะ อติ ถันนาโม ภิกขุ ขะมะติ สงั ฆสั สะ
ตัสมา ตณุ หี เอวะเมตงั ธาระยามิ ฯ
คาถาทำนำ้ มนตใหขายของดี
พทุ ธงั พะหูชะนานงั
เอหิจติ ตัง เอหมิ ะนุสสานงั
เอหลิ าภัง เอหิเมตตา
ชมภูทเี ป มะนสุ สานงั
อติ ถิโย ปุรโิ ส จติ ตัง พนั ธงั เอหิ.
คาถานี สวดภาวนาทำนำ้ มนต ประพรมสง่ิ ของที่ขาย ขายของดนี ักแล
(จากปฏทิ นิ อเนกประสงค 336 ป)
มนตพ ธิ ี - หนาท่ี 246
คำสมาทานธดุ งค
๑. ถือทรงผา บงั สกุ ุลเปน วตั ร วา คะหะปะตจิ วี ะรัง ปะฏกิ ขปิ ามิ
ปง สุกลู ิกงั คงั สะมาทิยามิ แปลวา เรางดคหบดีจีวรเสยี สมาทานองคข อง
ผถู ือซึ่งผา บงั สุกุลเปน วตั ร
๒. ถอื ทรงเพยี งไตรจีวรเปนวตั ร วา จะตตุ ถะจีวะรัง ปะฏิกขปิ ามิ
เตจวี ะรกิ ังคงั สะมาทิยามิ แปลวา เรางดจวี รผืนที่สเี่ สยี สมาทานองคข อง
ผถู ือซงึ่ ไตรจวี รเปน วัตร
๓. ถือเท่ียวบิณฑบาตเปน วตั ร วา อะติเรกะลาภัง ปะฏกิ ขปิ ามิ
ปณฑะปาติกังคัง สะมาทยิ ามิ แปลวา เรางดอตเิ รกลาภเสยี สมาทาน
องคข องผูถ อื บิณฑบาตเปนวัตร
๔. ถือเที่ยวบณิ ฑบาตไปตามแถวเปนวตั ร วา โลลุปปะจารัง
ปะฏิกขปิ ามิ สะปะทานะจารกิ กังคงั สะมาทยิ ามิ แปลวา เรางดการเทยี่ ว
โลเลเสีย สมาทานองคข องผถู ือเท่ยี วบณิ ฑบาตไปตามแถวเปนวัตร
๕. ถือนงั่ ฉันอาสนะเดียวเปน วตั ร วา นานาสะนะโภชะนัง
ปะฏกิ ขิปามิ เอกาสะนกิ ังคงั สะมาทยิ ามิ แปลวา เรางดฉนั ตา งอาสนะเสีย
สมาทานองคของผถู ือนั่งฉันอาสนะเดียวเปนวัตร
๖. ถอื ฉนั เฉพาะใน บาตรเดยี วเปนวตั ร วา ทตุ ิยะภาชะนัง
ปะฏิกขปิ ามิ ปต ตะปณฑิกังคงั สะมาทิยามิ แปลวา เรางดภาชนะทีส่ องเสีย
สมาทานองคของผูถอื การฉันเฉพาะในบาตรเปน วัตร
มนตพิธี - หนาท่ี 247
๗. ถือหา มภตั อนั นกถวายเมอื่ ภายหลงั เปน วตั ร วา อะติรติ ตะ-
โภชะนงั ปะฏิกขิปามิ ขะลุปจฉาภัตตกิ งั คงั สะมาทยิ ามิ แปลวา เรางด
โภชนะอันเหลอื เฟอเสยี สมาทานองคแหงผหู ามภตั อันนำถวายเมือ่ ภายหลงั
เปน วัตร
๘. ถอื อยูป า เปนวัตร วา คามันตะเสนะสะนงั ปะฏิกขิปามิ
อารัญญิกงั คงั สะมาทิยามิ แปลวา เรางดเสนาสนะชายบา นเสีย สมาทาน
องคแหงผูถอื การอยูปาเปน วตั ร
๙. ถืออยูโคนไมเปน วัตร วา ฉนั นัง ปะฏิกขปิ ามิ รุกขะมูลกิ ังคงั
สะมาทยิ ามิ แปลวา เรางดที่มุงที่บังเสยี สมาทานองคของผูถือการอยูโคนไม
เปน วตั ร
๑๐. ถอื อยใู นทีแ่ จงเปนวัตร วา ฉันนญั จะ รกุ ขะมลู ญั จะ
ปะฏกิ ขปิ ามิ อพั โภกาสิกังคัง สะมาทยิ ามิ แปลวา เรางดทม่ี ุงทบ่ี ัง
และโคนไมเสีย สมาทานองคของผถู ือการอยูในที่แจง เปนวัตร
๑๑. ถอื อยูปาชา เปนวตั ร วา อะสสุ านงั ปะฏกิ ขิปามิ โสสานิกงั คัง
สะมาทิยามิ แปลวา เรางดทม่ี ใิ ชปาชา เสีย สมาทานองคข องผถู อื การอยปู าชา
เปนวัตร
๑๒. ถือการอยูใน เสนาสนะอนั ทา นจัดใหอ ยางไรเปนวัตร วา
เสนาสะนะโลลุปง ปะฏกิ ขิปามิ ยะถาสนั ถะตกิ งั คัง สะมาทิยามิ
แปลวา เรางดความโลเลในเสนาสนะเสยี สมาทานองคของผูอ ยใู นเสนาสนะ
อนั ทา นจัดใหอยางไร
๑๓. ถอื การนัง่ เปนวตั ร วา เสยยงั ปะฏิกขิปามิ เนสัชชิกงั คัง
สะมาทยิ ามิ แปลวา เรางดการนอนเสยี สมาทานองคข องผถู อื การน่งั เปน วตั ร
มนตพ ธิ ี - หนาท่ี 248
กรรมวาจาเน่ืองดว ยสีมา
คำสวดถอนติจีวราวิปปวาส
สณุ าตุ เม ภนั เต สังโฆ โย โส สงั เฆนะ ตจิ วี ะเรนะ
อะวปิ ปะวาโส สัมมะโต, ยะทิ สังฆสั สะ ปตตะกัลลงั , สงั โฆ ตงั
ติจีวะเรนะ อะวปิ ปะวาสัง สะมูหะเนยยะ. เอสา ญตั ติ.
สณุ าตุ เม ภันเต สงั โฆ. โย โส สงั เฆนะ ติจีวะเรนะ
อะวปิ ปะวาโส สัมมะโต, สังโฆ ตงั ติจีวะเรนะ อะวิปปะวาสงั
สะมหู ะปะต.ิ ยัสสายัสมะโต, ขะมะติ เอตัสสะ ตจิ วี ะเรนะ
อะวิปปะวาสัสสะ สะมุคฆาโต, โส ตุณหสั สะ, ยสั สะ นักขะมะติ
โส ภาเสยยะ.
สะมูหะโต โส สงเฆนะ ติจวี ะเรนะ อะวิปปะวาโส, ขะมะติ
สังฆสั สะ, ตสั มา ตณุ หี, เอวะเมตงั ธาระยาม.ิ
คำสวดถอนสมานสงั วาสสีมา
สุณาตุ เม ภนั เต สงั โฆ. ยา สา สงั เฆนะ สีมา สมั มะตา
สะมานะสังวาสา เอกโุ ปสะถา, ยะทิ สงั ฆสั สะ ปต ตะกลั ลัง, สงั โฆ
ตัง สมี งั สะมหู ะเนยยะ เอสา ญตั ต.ิ
สณุ าตุ เม ภนั เต สงั โฆ. ยา สา สังเฆนะ สมี า สมั มะตา
สะมานะสังวาสา เอกุโปสะถา, สงั โฆ ตัง สีมัง สะมูหะนะติ,
มนตพิธี - หนาที่ 249
ยสั สายัสมะโต ขะมะติ เอตสิ สา สีมายะ สะมานะสงั วาสายะ
เอกโุ ปสะถา สะมุคฆาโต, โส ตุณหสั สะ ยสั สะ นกั ขะมะติ โส
ภาเสยยะ,
สะมหู ะตา สา สมี า สังเฆนะ สะมานะสงั วาสา เอกุโกสะถา.
ขะมะตี สงั ฆสั สะ, ตัสมา ตณุ ห,ี เอวะเมตงั ธาระยามิ.
คำสมมติสมานสังวาสสีมา
สณุ าตุ เม ภันเต สงั โฆ. ยาวะตา สะมันตา นมิ ิตตา กิตตติ า
ยะทิ สงั ฆัสสะ ปตตะกลั ลงั . สงั โฆ เอเตหิ นมิ ติ เตหิ สมี ัง
สมั มนั เนยยะ สะมานะสังวาสัง เอกุโปสะถัง. เอสา ญัตติ.
สุณาตุ เม ภนั เต สงั โฆ. ยาวะตา สะมนั ตา นมิ ติ ตา
กติ ตติ า, สังโฆ เอเตหิ นิมิตเตหิ สีมงั สัมมนั ะติ สะมานะสงั วาสัง
เอกุโปสะถงั . ยสั สายสั มะโต ขะมะติ เอเตหิ นมิ ติ เตหิ สมี ายะ
สัมมะติ สะมานะสังวาสายะ เอกุโปสะถายะ, โส ตุณหัสสะ, ยัสสะ
นักขะมะติ โส ภาเสยยะ.
สัมมะตา สมี า สังเฆนะ เอเตหิ นิมติ เตมิ สะมานะสงั วาสา
เอกโุ ปสะถา. ขะมะติ สังฆสั สะ, ตสั มา ตณุ ห,ี เอวะเมตงั ธาระยามิ.
คำสมมติตจิ วี ราวปิ ปวาส
สุณาตุ เม ภันเต สงั โฆ. ยา สา สังเฆนะ สมี า สมั มะตา
สะมานะสงั วาสา เอกุโปสะถา ยะทิ สังฆัสสะ ปตตะกลั ลงั , สังโฆ
ตงั สีมงั ตจิ วี ะเรนะ อะวิปปะวาสัง สมั มันเนยยะ ฐะเปตวา
คามัญจะ คามปุ ะจารญั จะ, เอสา ญัตติ.
มนตพ ธิ ี - หนา ท่ี 250
สุณาตุ เม ภันเต สงั โฆ. ยา สา สังเฆนะ สีมา สัมมะตา
สะมานะสงั วาสา เอกุโปสะถา, สงั โฆ ตัง สมี ัง ตจิ ีวะเรนะ
อะวปิ ปะวาสัง สัมมนั นะติ ฐะเปตวา คามัญจะ คามปุ ะจารญั จะ
ยสั สายสั มะโต ขะมะติ เอตสิ สา สีมายะ ตจิ ีวะเรนะ อะวปิ ปะวาสัสสะ
สมั มะติ ฐะเปตวา คามญั จะ คามุปะจารัญจะ, โส ตณุ หสั สะ,
ยสั สะ นกั ขะมะติ โส ภาเสยยะ.
สัมมะตา สา สมี า สงั เฆนะ ติจีวะเรนะ อะวปิ ปะวาโส
ฐะเปตวา คามัญจะ คามปุ ะจารัญจะ. ขะมะติ สังฆัสสะ, ตัสมา ตุณหี,
เอวะเมตงั ธาระยามิ.
คำทกั นมิ ิต
ในทศิ ตะวันออก วา ปุรัตถมิ ายะ ทิสายะ กงิ นิมิตตงั
ในทศิ ตะวนั ออกเฉียงใต วา ปุรัตถมิ ายะ อะนุทิสายะ กงิ นิมิตตงั
ในทิศใต วา ทกั ขณิ ายะ ทิสายะ กงิ นมิ ติ ตัง
ในทศิ ตะวันตกเฉยี งใต วา ทักขณิ ายะ อะนทุ สิ ายะ กงิ นมิ ติ ตัง
ในทศิ ตะวันตก วา ปจฉมิ ายะ ทสิ ายะ กิง นิมติ ตัง
ในทิศตะวนั ตกเฉียงเหนอื วา ปจฉมิ ายะ อะนทุ สิ ายะ กิง นมิ ิตตงั
ในทศิ เหนอื วา อุตตะรายะ ทสิ ายะ กิง นิมติ ตัง
ในทิศตะวันออกเฉียงเหนือ วา อุตตะรายะ อะนุทิสายะ กงิ นิมติ ตัง
ซำ้ ในทศิ ตะวันออกอกี วา ปรุ ัตถมิ ายะ ทิสายะ กงิ นมิ ิตตัง
คำตอบ
แสดงศลิ านิมิตเปนตัวอยา ง วา ปาสาโณ ภนั เต
มนตพิธี - หนาท่ี 251
พระสะหัสสะนัย
สทุ ธิกะปะฏิปะทา
(กสุ ะลา ธมั มา อะกสุ ะลา ธัมมา อพั ยากะตา ธมั มา)
กะตะเม ธมั เม กสุ ะมา ยสั มงิ สะมะเย โลกุตตะรัง ฌานงั
ภาเวติ นยิ ยานิกงั อะปะจะยะคามิง ทิฏฐคิ ะตานัง ปะหานายะ
ปะฐะมายะ ภูมิยา ปต ตยิ า วิวจิ เจวะ กาเมหิ ปะฐะมัง ฌานงั
อปุ ะสัมปชชะ วิหะระติ ทกุ ขาปะฏปิ ะทงั ทันธาภญั ญัง ทุกขาปะฏปิ ะทัง
ขิปปาภกิ ญญัง สขุ าปะฏปิ ะทงั ทนั ธาภัญญงั สขุ าปะฏปิ ะทัง ขิปปาภญิ ญัง
ตสั มิง สะมะเย ผสั โส โหติ อะวิกเขโป โหติ อิเม ธัมมา กสุ ะลา
กะตะเม ธมั มา กุสะลา ยัสมงิ สะมะเย โลกุตตะรงั ฌานงั
ภาเวติ นิยยานิกัง อะปะจะยะคามงิ ทฏิ ฐคิ ะตานัง ปะหานายะ
ปะฐะมายะ ภูมยิ า ปต ตยิ า วติ กั กะวจิ ารานัง วูปะสะมา ทุตยิ ัง
ฌานัง ตะตยิ งั ฌานงั จะตตุ ถัง ฌานงั ปะฐะมงั ฌานัง ปญจะมงั
ฌานงั อุปะสัมปชชะ วิหะระติ ทุกขาปะฏิปะทัง ทันธาภญิ ญงั
ทุกขาปะฏิปะทงั ขิปปาภิญญัง สขุ าปะฏิปะทงั ทันธาภญิ ญงั สขุ าปะ-
ฏิปะทัง ขิปปาภิญญงั ตัสมิง สะมะเย ผสั โส โหติ อะวิกเขโป
โหติ อิเม ธมั มา กสุ ะลา
มนตพ ิธี - หนาที่ 252
สุญญะตะมูละกะปะฏิมา
กะตะเม ธัมมา กสุ ะลา ยสั มงิ สะมะเย โลกตุ ตะรัง ฌานงั
ภาเวติ นยิ ยานิกัง อะปะจะยะคามงิ ทิฏฐิคะตานงั ปะหานายะ
ปะฐะมายะ ภูมยิ า ปต ตยิ า ววิ จิ เจวะ กาเมหิ ปะฐะมงั ฌานงั
อปุ ะสมั ปช ชะ วหิ ะระติ ทุกขาปะฏปิ ะทงั ทันธาภิญญัง สญุ ญะตงั
ทุกขาปะฏปิ ะทัง ขปิ ปาภิญญัง สุญญะตัง สุขาปะฏิปะทงั ทันธา-
ภญิ ญัง สญุ ญะตัง สขุ าปะฏิปะทงั ขิปปาภัญญัง สุญญะตงั ตสั มงิ
สะมะเย ผสั โส โหติ อะวกิ เขโป โหติ อิเม ธัมมา กสุ ะลา
กะตะเม ธัมมา กุสะลา ยสั มงิ สะมะเย โลกตุ ตะรงั ฌานงั
ภาเวติ นยิ ยานกิ ัง อะปะจะยะคามงิ ทฏิ ฐิคะตานงั ปะหานายะ
ปะฐะมายะ ภมู ยิ า ปตติยา วิตกั กะวจิ ารานงั วปู ะสะมา ทตุ ิยงั
ฌานงั ตะตยิ ัง ฌานงั จะตตุ ถงั ฌานงั ปะฐะมงั ปญ จะมงั
ฌานัง อุปะสมั ปช ชะ วหิ ะระติ ทุกขาปะฏปิ ะทงั ทันธาภิญญงั
สุญญะตงั ทุกขาปะฏปิ ะทงั ขิปปาภญิ ญัง สญุ ญะตัง สุขาปะฏิปะทงั
ทันธาภิญญงั สุญญะตัง สุขาปะฏปิ ะทงั ขิปปาภญิ ญัง สุญญะตงั
ตสั มิง สะมะเย ผัสโส โหติ อะวิกเขโป โหติ อิเม ธมั มา กุสะลา
อปั ปะณิหติ ะปะฏปิ ะทา
กะตะเม ธมั มา กสุ ะลา ยัสมิง สะมะเย โลกุตตะรงั
มนตพธิ ี - หนาท่ี 253
ฌานัง ภาเวติ นยิ ยานิกงั อะปะจะยะคามงิ ทิฏฐคิ ะตานัง ปะหานายะ
ปะฐะมายะ ภูมยิ า ปตตยิ า วิวจิ เจวะ กาเมหิ ปะฐะมงั ฌานงั
อุปะสมั ปชชะ วิหะระติ ทกุ ขาปะฏิปะทงั ทันธาภญิ ญัง อัปปะ-
ณหิ ติ ัง ทกุ ขาปะฏิปะทงั ขปิ ปาภิญญัง อัปปะณหิ ิตงั สุขาปะฏปิ ะทัง
ทนั ธาภิญญัง อัปปะณิหิตงั สขุ าปะฏปิ ะทงั ขปิ ปาภิญญงั อปั ปะณหิ ติ ัง
ตัสมงิ สะมะเย ผัสโส โหติ อะวิกเขโป โหติ อิเม ธัมมา กสุ ะลา
กะตะเม ธมั มา กสุ ะลา ยสั มิง สะมะเย โลกุตตะรงั ฌานัง
ภาเวติ นิยยานกิ งั อะปะจะยะคามงิ ทฏิ ฐคิ ะตานัง ปะหายนายะ ปะฐะ-
มายะ ภูมยิ า ปต ติยา วติ ักกะวจิ ารานัง วปู ะสะมา ทตุ ยิ งั ฌานงั
ตะตยิ งั ฌานงั จะตตุ ถัง ฌานัง ปะฐะมงั ฌานงั ปญ จะมงั
ฌานัง อปุ ะสัมปช ชะ วิหะระติ ทุกขาปะฏิปะทัง ทันธาภิญญงั
อปั ปะณหิ ติ ัง ทกุ ขาปะฏปิ ะทงั ขปิ ปาภิญญัง อัปปะณหิ ิตัง สุขาปะฏิ-
ปะทงั ทนั ธาภญิ ญงั อปั ปะณหิ ติ งั สขุ าปะฏิปะทงั ขปิ ปาภญิ ญัง
อัปปะณหิ ติ งั ตัสมิง สะมะเย ผสั โส โหติ อะวกิ เขโป โหติ
อเิ ม ธมั มา กสุ ะลา
อะธิปะติ
กะตะเม ธมั มา กสุ ะลา ยสั มงิ สะมะเย โลกุตตะรัง
ฌานัง ภาเวติ นยิ ยานกิ งั อะปะจะยะคามงิ ทิฏฐคิ ะตานงั ปะหา-
นายะ ปะฐะมายะ ภูมิยา ปต ตยิ า วิวจิ เจวะ กาเมหิ ปะฐะหัง
มนตพ ิธี - หนา ที่ 254
ฌานัง อุปะสมั ปช ชะ วิหะระติ ทุกขาปะฏปิ ะทงั ทนั ธาภิญญงั
ฉนั ทาธปิ ตเตยยัง วิรยิ าธปิ ตเตยยงั จติ ตาธิปต เตยยัง วมิ งั สาธิปต เตยยัง
ทกุ ขาปะฏปิ ะทงั ขิปปาภิญญงั ฉนั ทาธิปต เตยยงั วิริยาธิปต เตยยงั
จติ ตาธิปต เตยยัง วิมังสาธิปตเตยยัง สุขาปะฏปิ ะทัง ทนั ธาภิญญงั
ฉันทาธปิ ตเตยยงั วิริยาธปิ ตเตยยัง จติ ตาธิปตเตยยัง วมิ ังสาธิปตเตยยัง
สุขาปะฏปิ ะทัง ขปิ ปาภญิ ญงั ฉนั ทาธปิ ต เตยยงั วิรยิ าธิปต เตยยงั
จติ ตาธิปต เตยยัง วิมังสาธติ เตยยัง ตสั มงิ สะมะเย ผสั โส โหติ
อะวิกเขโป โหติ อเิ ม ธมั มา กุสะลา
กะตะเม ธัมมา กสุ ะลา ยัสมิง สะมะเย โลกตุ ตะรงั ฌานงั
ภาเวติ นยิ ยานกิ ัง อะปะจะยะคามิง ทฏิ ฐิคะตานัง ปะหานายะ
ปะฐะมายะ ภมู ิยา ปต ตยิ า วิตกั กะวิจารนัง วปู ะสะมา ทตุ ยิ ัง
ฌานงั ตะตยิ งั ฌานงั จะตุตถงั ฌานัง ปะฐะมงั ฌานัง ปญจะมงั
ฌานัง อปุ ะสมั ปช ชะ วิหะระติ ทุกขาปะฏิปะทัง ทันธาภญิ ญงั
ฉันทาธปิ ต เตยยัง วิรยิ าธิปตเตยยงั จติ ตาธปิ ต เตยยัง วมิ งั สาธิปต เตยยัง
ทุกขาปะฏปิ ะทงั ขปิ ปาภิญญัง ฉนั ทาธิปต เตยยงั วิรยิ าธิปตเตยยัง
จติ ตาธปิ ตเตยยัง วิมังสาธิปต เตยยงั สขุ าปะฏปิ ะทงั ทนั ธาภญิ ญงั
ฉันทาธปิ ต เตยยงั วริ ยิ าธปิ ตเตยยงั จติ ตาธิปต เตยยัง วมิ ังสาธปิ ตเตยยัง
สขุ าปะฏปิ ะทัง ขิปปาภญิ ญัง ฉนั ทาธิปตเตยยงั วริ ิยาธปิ ต เตยยัง
จิตตาธปิ ต เตยยัง วมิ งั สาธปิ ต เตยยงั (อะทุกขะมะสุขาปะฏปิ ะทงั
ทนั ธาภิญญัง ฉนั ทาธปิ ตเตยยัง วิรยิ าธิปตเตยยัง จิตตาธปิ ต เตยยัง
วิมงั สาธปิ ตเตยยัง อะทุกขะมะสขุ าปะฏิปะทงั ขิปปาภญิ ญัง ฉนั ทาธิ-
ปตเตยยงั วิริยาธปิ ต เตยยัง จติ ตาธิปตเตยยัง วมิ ังสาธปิ ต เตยยัง) ตสั มิง
สะมะเย ผสั โส โหติ อะวกิ เขโป โหติ อเิ ม ธัมมา กุสะลา
มนตพ ธิ ี - หนาที่ 255
พธิ กี ารทำบญุ
ตามประเพณีของชาตทิ ่เี จรญิ แลว ยอมมพี ิธีการทำบญุ ตา ง ๆ กันตาม
คตินยิ มของชนหมูนน้ั ๆ ชาตนิ ้ัน ๆ ภาษานน้ั ๆ โดยเฉพาะพธิ ีการทางพระ
พุทธศาสนา เม่ือกลาวโดยปริยายแลว มมี ากดว ยกนั แตถ า จะกลา วโดยสรปุ
กค็ งมีเพยี ง ๒ ประการเทา น้นั คอื
๑. ทำบุญในงานมงคล
๒. ทำบญุ ในงานอวมงคล
การทำบญุ ในงานมงคลนน้ั ไดแ กการทำบุญเพ่ือความสขุ ความ
เจริญ โดยปรารภเหตทุ ีด่ ี ท่เี ปนมงคล เชน ทำบุญฉลองอายุครบ ๓ รอบ
๕ รอบ ๗ รอบ หรอื ทำบญุ วนั เกิด ทำบญุ ข้นึ บานใหม ทำบญุ ฉลองพระ
พุทธรูป ทำบุญฉลองพระธรรมที่สรา งข้ึน และฉลองพระสงฆท ่ีอปุ สมบท
ข้นึ ใหม หรือทำบญุ ในงานมงคลโกนผมไฟ โกนจุก มงคลสมรส เปนตน
เรยี กวา ทำบญุ ในงานมงคล
การทำบญุ ในงานอวมงคลน้ัน ไดแ กการทำบญุ เพอ่ื ความสขุ
ความเจรญิ โดยปรารภเหตุทีไ่ มสดู ี แลวจดั การทำบุญเพ่อื กลับรายให
กลายเปน ดี เชนปรารภการมรณกรรมของญาติมิตร หรอื ทำบุญ ๗ วนั
๕๐ วนั ๑๐๐ วนั หรือทำบุญเพือ่ อุทศิ กศุ ลตามธรรมเนยี ม หรือมลี าง
นมิ ติ รา ยอยางใดอยางหน่ึงเกดิ ขึน้ เชน อสนีบาตตกตองเคหสถาน
มนตพธิ ี - หนาท่ี 256
แรง จบั หลงั คาบานเรือน สตั วทถี่ อื วา ไมเปน มงคลขน้ึ บานเปนตน แลว จดั
การทำบุญเพื่อปด เปา อุบาทว หรอื ลางนิมติ รายเหลาน้นั ใหกลับเปนดี
อยา งนี้เรยี กวาทำบญุ ในงานอวมงคล
การทำบุญท้ัง ๒ อยางดังกลา งนี้ ตามประเพณีนิยมในพระพุทธ-
ศาสนา มวี ธิ กี ารทจ่ี ะตองจดั เตรยี มการอีกหลายอยาง ดงั จะกลา วเปน
ขอ ยอ ๆ ดังตอ ไปน้ี
การทำบญุ เลย้ี งพระ
๑. นมิ นตพระกอน
เมือ่ กำหนดแนน อนแลว วาจะทำบญุ ในวันนัน้ เดือนนั้น ปน ้ัน
เวลานน้ั กจิ เบือ้ งตนควรนมิ นตพ ระกอ น ดว การเขยี นฎีกานิมนตพระ
ลว งหนาอยา งนอ ย ๓ วนั ๗ วนั ฎีกาสำหรบั นิมนตพระน้นั มีตัวอยา งดังนี้
ขออาราธนาพระคุณเจา (พรอมดวยพระสงฆในวดั นี้อีก...รปู
เจรญิ พระพุทธมนต หรือสวดมนต หรอื รบั บิณฑบาต หรือแสดงธรรม
เทศนาแลว แตกรณยี ) ในงาน......................ท.ี่ ................ถนน...............
ตำบล...................อำเภอ.............................จงั หวดั .......................กำหนด
วนั ท.่ี ..............เดอื น...................พ.ศ........................เวลา.........................น.
รงุ ขนึ้ .............เวลา....................น. รับภตั ตาหาร.......................(เชา หรอื เพล)
ถา สวดมนตแ ละฉนั วนั เดียว หรอื เวลาเดียวกนั ไมต อ งใชค ำวา
รุงข้ึน เพียงแตบ อกวาเจรญิ พระพุทธมนต แลว รบั บิณฑบาตเชาหรือเพล
ถาจะตองใชบ าตรปน โต ใหเขยี นในทายฎีกา วา มีบาตรปน โตดว ย หากจะ
มนตพิธี - หนาท่ี 257
มีรถหรือเรอื รับสง กล็ งหมายเหตุในทา ยฎกี า กำหนดเวลาใหพ ระไดท ราบ
ลวงหนา
ถารูจักมกั คุน กับพระสงฆ จะนมิ นตโดยไมตอ งเขียนฎกี าก็ใชไ ด
แตข อเตือนวาการนิมนตพระสงฆมาฉันอาหารน้ัน จงอยางระบชุ ื่ออาหาร
เชน ขา วสกุ ขนมสด ขนมแหง ปลา เนื้อ ถาระบแุ ลว จะขดั กบั ทางพระ
วินยั ของสงฆ จงึ มีสมณโวหารสำหรบั นมิ นตพระมาฉันวา นมิ นตรับ
บิณฑบาตเชา หรือเพล ดังน้ี หรอื จะพดู วา นมิ นตพระคณุ เจา ฉนั เชาหรือ
ฉนั เพล ดงั นก้ี ใ็ ชได
งานมงคลสมรส นยิ มนมิ นตพระคู คือ ๖ รูป ๘ รูป ๑๐ รูป
เพราะคติโบราณเพื่อจะใหค ูบาวสาวนิมนตฝายละจำนวนเทาๆ กัน หรอื
รับเปน เจาภาพฝายละเทา ๆ กนั สว นงานมงคลอนื่ ๆ นิมนตพ ระ ๕ รูป
๗ รูป ๙ รปู คอื นิมนตพระค่ี ถาเปนงานทำบุญอายุ นยิ มนิมนตใ หเ กิน
กวาอายุขึน้ ไป ถา วาเปนการเพมิ่ อายุ
๒. เตรียมสถานท่แี ละจดั อาสนะ
สถานทที่ ีจ่ ะบำเพ็ญกุศลนัน้ ๆ จะเปนบานใหญ บานเลก็
บา นใหม หรอื บานเกา ก็ตาม ถา ไดจดั ทำใหถ กู สุขลกั ษณะแลว ก็
จะทำใหเ จริญตา เจริญใจได การจดั อาสนสงฆนั้นตองจดั ใหสงู กวา
คฤหสั ถ จดั ใหน ่งั หา งกันพอควร ใชพ รมหรอื ผาปนู ั่งเฉพาะองค ๆ ถาไม
สามารถจะจดั ทเ่ี ฉพาะองค ๆ ได กใ็ ชผ า ขาวปบู นพรมรองนั่งอกี ชัน้ หนงึ่
ก็ยง่ิ ดี เพราะผา ขาวเปน ของสูง เปน การแสดงความเคารพอยางสูงอกี ดวย
มนตพ ิธี - หนา ที่ 258
จัดสถานท่พี ระนัง่ เจรญิ พระพทุ ธมนตใหอยเู บ้อื งซายของพระพทุ ธรปู ถา สถาน
ที่ไมอำนวยหรือจำเปน จะตองจดั ใหพ ระสงฆนั่งทางขวาของพระพุทธ ก็ควรจดั
พระพทุ ธใหหันพระพักตรม าทางพระสงฆ โดยไมตอ งเขา แถวกบั พระสงฆ
๓. จัดภาชนะเครือ่ งใชสำหรับพระ
ถามีของมากก็จัดถวายองคล ะที่ โดยต้ังทางขวามือของพระ หาก
มีของนอ ยจะจัดเพยี ง ๒ องคตอ ๑ ท่กี ใ็ ชได สว นถว ยน้ำรอน แกว น้ำเยน็
ตอ งใชองคละท่ี ตั้งใจระหวาง ๆของที่จำเปน ตอ งใชคือ กระโถน ภาชนะ
นำ้ เย็น พานหมากพลบู หุ รี่ จัดต้งั กระโถนอยขู างใน ถดั ออกมาภาชนะ
นำ้ เยน็ แลว ถงึ หมากพลูบหุ รี่ เปนท่สี ุด สว นน้ำรอ นประเคนภายหลงั
๔. จัดเคร่อื งตงั้ สักการบชู า
อัญเชิญ พระพุทธรปู มาต้ัง บนโตะ บชู าท่เี ตรยี มไวอยางสะอาด
และสวยงาม ทางขวามือของอาสนพระสงฆ ดังกลา วแลว ถาเปนโตะ
หมูต อ งจดั ใหถกู ตองตามระเบียบ ถาไมม ีโตะหมูแตใ ชโตะ อืน่ แทนตอง
หาส่ิงประกอบตามสมควร เชน แจกนั เชิงเทยี น กระถางธูป สำหรบั กระถาง
ธูปหรอื เครื่องใชอน่ื ใดทจี่ ะประกอบกบั โตะบชู า พงึ ระวังใหดี ไมค วรใช
ภาชนะอันนา รังเกยี จ เชน กระโถน เปน ตน
๕. ภาชนะสำหรบั ใสน้ำมนต
จะใชบ าตรหรอื หมอน้ำมนต หรือขันนำ้ พานรองทองเหลอื ง หรอื
ขันมเี ชิงรองอยา งใดอยา งหนึง่ ก็ได ใสน ำ้ ประมาณครง่ึ หนึ่ง แตข ันเงนิ
มนตพ ิธี - หนา ที่ 259
ขันทองไมควรใช เพราะไมสะดวกแกการท่ีพระจะจับตอง เนอื่ งจากของ
เหลา นั้นเปนวตั ถุอนามาส ขัดกับพระวินยั สงฆ
๖. เครือ่ งประกอบน้ำพระพทุ ธมนต
เตรยี มเทยี นทำนำ้ มนตไ ว ๑ เลม ควรใชเทียนขี้ผึง้ อยา งดี หนกั
๑ บาท ไสเทียนใหญพอควร ติดไวท ี่ขอบขันน้ำมนตใ หแ นน เตรียมใบ
เงินใบทองใสล งในขันนำ้ มนตพอควร ถา หาไมไดจ ะใชด อกบัวแทนกไ็ ด
แตไ มควรจะใชด อกไมอ ่นื แทน สว นเครอ่ื งประพรมนำ้ พระพุทธมนต
ควรจะใชห ญาคามดั เปนกำแลวตัดปลายและรากท้งิ กะยาวประมาณ ๑
ศอก เพราะถือกันวาหญา คาเปนหญา มงคล พระสัมมาสมั พทุ ธเจาเมื่อจะ
ไดตรัสรูพระอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ ก็ทรงประทับนงั่ บนมดั หญาคา
ซ่ึงโสตถยิ พราหมณถ วายในวนั ทีพ่ ระองคจะไดต รสั รู อนั เรยี กวา รัตน-
บังลงั ก แมในศาสนาพราหมณ ก็ถอื กนั วาเปน หญา มงคลเหมือนกัน เกดิ
ขึ้นเมือ่ ครง้ั เทวดาแยง นำ้ อมฤตกับอสรู หกตกลงมาในมนุษยโลกจงึ เกิด
เปนหญา คาขึ้น เพราะฉะน้ันจึงใชห ญาคา ถาสดุ ความสามารถท่จี ะ
หาไดจ รงิ ๆ จงึ คอ ยใชอยา งอืน่ แทน.
๗. การโยงดา ยสายสญิ จน
โยงเปนทักษิณาวฏั คือเวยี นจากซา ยไปขวาอยา งเขม็ นากา
รอบเคหสถาน หรอื บรเิ วณบานเรอื น แลวนำเขา มาโยงท่โี ตะพระ-
พุทธรปู วงฐานพระพุทธรูปดว ย ตอ ลงมาก็ลงภาชนะนำ้ มนต โดยทกั ษิ-
ณาวฏั เชนกนั เสร็จแลวมวนสายสิญจนวางไวบ นพานทบ่ี ูชา หรอื ท่ี
พระสงฆ
มนตพ ธิ ี - หนา ที่ 260
๘. เมือ่ พระสงฆม าถงึ บาน
ฝายเจา ภาพตอจัดการตอนรับใหด ี ถา ทานไมไ ดส วมรองเทา
ตองคอยตักน้ำลา งเทา ใหท าน และหาผา เช็ดเทาเตรยี มไวด วย เมอื่ พระ
นัง่ บนอาสนะแลว ประเคนขนั น้ำ หมากพลู บุหรีท่ ่ีเตรียมไว เมื่อถงึ
เวลาทพี่ ระจะเจริญพระพทุ ธมนตห รือฉัน หรือเทศนตอ ไป ถาเปนงาน
มงคลสมรส ใหค บู า วสาวจุดเทียนธูปคนละชุด บชู าพระรัตนตรัย ถา ไม
ใชงานสมรสใหเ จาภาพเปน ผจู ดุ เม่อื จดุ เทียนธูปเสรจ็ แลว นำพานดา ย
สายสญิ จนถวายพระเถระผเู ปน ประธาน กลาวคำอาราธนาศลี รบั ศีล
จบแลว อาราธนาพระปริตร พระขดั สัคเค หรือชุมนุมเทวดา พอพระสงฆ
สวดมนตถงึ บท อะเสวะนา จะ พาลานงั เจา ภาพพึงจุดเทยี นน้ำมนต
นอมเขา ไปถวายพระเถระผเู ปน ประธาน ครน้ั ประสงฆสวดมนตจวน
จะจบพงึ เตรยี มน้ำรอ น นำ้ เย็น หรือเครื่องดืม่ เทาที่จัดไวคอยถวายทา น
พอพระสวดมนตจ บจะไดถวายไดทนั ที
๙. การถวายภตั ตาหาร
ถา ถวายภตั ตาหารพระสงฆในวันรงุ ข้ึน จะเปนเชาก็ตาม เพล
กต็ าม การเตรยี มเครือ่ งรับรองเมอื่ พระสงฆม าถึง พงึ จัดอยางวัน
สวดมนตเยน็ เม่ือพระสงฆม าพรอมแลว เจา ภาพจดุ เทียนธูปบชู าพระ
รตั นตรัย อาราธนาศลี รบั ศลี เหมือนตอนเยน็ เสรจ็ แลว ไมตอง
อาราธนาพระปริตร พระสงฆเ ริ่มสวดถวายพรพระเอง ถา มกี าร
มนตพ ธิ ี - หนา ที่ 261
ตักบาตรดวย เมอื่ พระสงฆสวดมนตถึงบท พาหุง พงึ เร่มิ ลงมือ
ตักบาตร เสรจ็ แลว เตรยี มไวใหพ รอมท้งั ขาวทัง้ กบั ทั้งทพ่ี ระพุทธและที่
พระสงฆ เมอ่ื พระสวดมนตจ บแลว ก็จัดถวายไดท ันที ทงั้ ท่ีพระพุทธ
และท่ีพระสงฆ
๑๐. งานวันเดียว
ถา เปน งานวนั เดยี ว คอื สวดมนตก อ นฉัน จะเปน ฉันเชา ก็ตาม
ฉันเพลากต็ าม การตระเตรียมตา ง ๆ ก็คงจดั ครงั้ เดยี ว พระสงฆเจริญพระ
พุทธมนตกอน แลวสวดถวายพรพระตอนทาย เจา ภาพพงึ นัง่ ประนม
มอื ฟง เมอื่ พระสงฆสวดมนตถ งึ บท พาหุง หรอื ถวายพรพระ พึงเตรียม
อาหารไวใ หพรอ ม พอพระสวดจบก็ยกประเคนไดด ังกลา ว และ ถา มี
ศิษยว ัดมาดวยกใ็ หจดั เลีย้ งเสียในระยะน้ี เพราะจะไดเสร็จและเดินทางกลบั
พรอมกับพระไมตอ งเสยี เวลาใหพ ระนั่งคอยรอ ถามพี าหนะรบั สง กเ็ ตรียม
ไวใ หพ รอม ตอนนี้เชนกนั เมอ่ื พระเสร็จจากอนุโมทนา แลว จะไดจดั สงทาน
สุดทา ยพิธี เมือ่ พระสงฆฉนั เสร็จแลว ถวายเคร่ืองไทยธรรม
ตอ จากน้ันพระองคอ นโุ มทนา ขณะพระวา บท ยะถา ใหเ รมิ กรวดน้ำ
พอพระวาบท สพั พี พึงประนมมือรับพรไปจนจบ ถา มกี ารจะใหพระ
สงฆประพรมนำ้ พระพุทธมนตห รือเจิม (โดยเจาภาพเตรียม แปง น้ำหอม หรือ
เครือ่ งเจมิ ไวแลว ) ก็กราบเรยี นใหท า นทราบในระยะน้ีเสรจ็ แลว สงพระกลบั
มนตพิธี - หนาที่ 262
การทำบุญเก่ียวกบั ศพ
ซงึ่ จดั วา เปนการทำบญุ ในงานอวมงคล มกี ิจกรรมท่คี วรตระเตรียมไว
เปน เบอ้ื งตน สวนใหญค ลา ยกบั ทำบญุ งานมงคลดงั กลาวแลว มขี อ แตกตา ง
กนั อยบู า งประการเทานัน้ คือ
๑. นิมนตพ ระ
การนมิ นตพ ระมาสวดมนตใ นงานอวมงคลนม้ี ีนิยมจำนวน ๘ รูป
๑๐ รปู หรอื กวานนั้ ขนึ้ ไปแลวแตก รณยี ในเร่อื งอาราธนาพระสงฆท ำ
บุญงานอวมงคลนั้น ใชค ำอาราธนาวา "ขออาราธนา สวด พระพุทธ-
มนตไ มใชค ำอาราธนาวา " "ขออาราธนา เจรญิ พระพุทธมนต" อยา ง
ทำบญุ งานมงคล มขี อแตกตางกันอยตู รงท่ี สวด กับ เจริญ เทานน้ั
เปน เรอ่ื งท่ีควรกำหนด
๒. ไมต ั้งขันนำ้ มนตไ มโยงดา ยสายสญิ จน
การทำบุญในงานอยา งนี้ ไมตอ งตง้ั ภาชนะสำหรบั ทำนำ้ พระ
พทุ ธมนตแ ละไมต อ งโยงดายสายสิญจน
๓. เตรียมสายโยงหรือภูษาโยง
สายโยงน้นั คอื สายสญิ จนนน่ั เอง ถา ใชใ นงานมงคลเรยี กวา
สายสิญจน แตเวลาใชกับศพเชนน้ีเรียกวา สายโยง ถาเปนแผนผา
มนตพ ธิ ี - หนาที่ 263
เรียกวาภษู าโยง ใชโยงตอจากศพไว เพ่อื ใชบงั สกุ ุล การเดนิ สายโยง
ภษู าโยงน้ัน ตอ งระวงั อยางหนึง่ คือจะโยงในท่ีท่ีสงู กวาพระพทุ ธรปู ที่ต้ัง
ในพิธีไมได และจะปลอ ยใหล าดมากบั พน้ื ทเ่ี ดินหรือนัง่ ก็ได เพราะ
สายโยงน้ีเปนสายทีโ่ ยงลามออกมาจากกระหมอ มศพ เปนสิ่งเนอื่ งดวย
ศพ จงึ ตอ งลา มหรอื โยงใหสมควร
สว นการปฏิบตั กิ ิจอื่น ๆ เมอื่ พระมาถงึ สถานทที่ ่ปี ระกอบพิธีแลว ก็
เหมือน ๆ กันกับงานมงคล
๔. การทอดผา
การทอดผาบังสุกุลที่ภษู าโยงหรอื สายโยงนน้ั มีไตร จวี ร สบง
ยาม ผา เชด็ หนา ผาเช็ดตัวเปน ตนการทอดผาตอ งทอดตามขวางสายโยง
หรอื ภูษาโยง อยา ทอดตามยาวขนานไปกับสายโยง ถาไมม ผี า พระทา น
กจ็ ะจับสายโยง หรือภูษาโยงบังสุกุลเอง สายโยงหรือภูษาโยงน้ีถือกนั
มาก หา มขามเปนเดด็ ขาด ถาขา มถอื เปน การหมิ่นประมาทผูตาย ขาด
คราวะ ควรระวงั ใหมาก.
๕. การจบั พดั จบั สายโยงของพระ
ถา เปนการอนุโมทนาเวลาปกติ ใชจับพัดดวยมือขา งขวา จับ
ดา มพดั ตำ่ จากใบพัดประมาณ ๕ นิ้วมอื ใชมอื กำดา มน้ิวทัง้ ๔ เวน
หวั แมม อื ใหยกขึ้นแตะทาบขนึ้ ไปตามดา มพดั ถา จบั พัดเวลาชักบงั สุกุล
มนตพ ิธี - หนา ที่ 264
ใหจัดพดั ดวยมอื ขางซาย ตำ่ จากใบพดั ประมาณ ๕ น้วิ มอื กำดา มดวย
นวิ้ ท้งั ๔ ยกหวั แมม ือทาบขนึ้ ไปตามดา มพัดเหมือนกบั มอื ขวาดังกลา ว
แลวใชมือขวาจับสายโยงหรือภษู าโยง หงายมือใชน วิ้ ท้งั ๔ เวน หวั
แมม ือสวดเขา ไปใตผา ท่ชี ัก แลวใชน ้ิวหวั แมม ือจับบนผา อยาควำ่ มอื
หรอื ทำอาการเพยี งใชนว้ิ แตะ ๆ ทผ่ี า เปนอนั ขาด ระวงั อยาจับ
พัด จับผา ใชผ ิดระเบียบ ผูรูเ ขาจะแยม สรวลเอาได เม่อื จับพรอ มกัน
แลว เรม่ิ วา บทชักบังสุกุล (อะนจิ จา) พรอ มกนั จบแลว ชักผา ออกจาก
สายโยงหรือภษู าโยง วางไวต รงหนา ผาที่เจาภาพทอดนน้ั ถาเปนผา ที่
พอจะใสย า มได ก็ใหใสย า มมาเวลากลับ หากเปนผาทใี่ สยามไมไ ด
เชน ผาไตร หรอื ไมมยี า ม พงึ ถือกอดมาดวยมือขางซาย.
การประเคนของพระ
การประเคนของพระ คือ การถวายของใหพ ระไดรบั ถึงมอื ของ
ท่ปี ระเคนนัน้ ตอ งเปน ของที่ไมขัดกับพระวินยั พอคนคนเดียวยกได
อยา งธรรมดา ๆ ไมใ ชของหนกั หรอื ใหญโ ตจนเกนิ ไป ไมม วี ตั ถุอนา-
มาสอยดู วย
พึงนำของท่จี ะประเคนเขาไปใหใกลพระผรู ับประมาณ ๑ ศอก
จะน่งั หรอื ยนื แลวแตส ถานท่ที ี่พระนงั่ อยูน ้นั จะอำนวย
จับของทจี่ ะประเคนดว ยมือท้ังสอง ยกใหสูงข้นึ เลก็ นอย แลว
นอมถวายพระซ่งึ ทา นจะยน่ื มอื ทงั้ สองออกรับ ถาผปู ระเคนเปนหญงิ
พงึ วางลงบนผาทพ่ี ระปูรบั อยูขางหนา เสร็จแลว พงึ ไหวห รือกราบหนหนง่ึ
แลว แตกรณี
มนตพ ธิ ี - หนาที่ 265
ฝา ยพระสงฆ เม่ือทอดผารบั ประเคน พึงคล่ีผาใหเ รยี บรอ ยจับ
ผาหงายมอื เหมอื นจบั ภษู าโยง ดังกลาวแลว คือหงายมอื ใชน วิ้ ท้ังส่ี
เวน หวั แมมอื สอดเขา ไปใตผา ทที่ อดรับของพรอมกนั ทงั้ สองมอื แลว ใช
นว้ิ หัวแมมอื จับบนผา อยา คว่ำมอื หรอื ทำอาการเพียงใชน วิ้ แตะ ๆ ที่ผา
เปน อนั ขาด
การแสดงความเคารพพระ
ปะนมมือ คือกระพุมมือทงั้ สองประนมมลี กั ษณะคลา ยดอก
บวั ตมู ตั้งไวระหวางอก เปน การแสดงความเคารพ เวลาสวดมนต
หรอื ฟง พระสวดพระเทศน เปนตน
ไหว คอื การยกมือท่ีประนมแลวดงั กลาวขน้ึ พรอมกบั กม
ศีรษะลงเล็กนอ ย ใหมอื ประนมจดหนาผาก นิ้วหวั แมม ือทั้งสองอยู
ระหวาวค้ิว ใชแ สดงความเคารพในขณะน่งั เกาอ้หี รือยินอยู
กราบ คือกราบลงกบั พ้นื ดวยเบญจางคประดิษฐ ไดแกกราบ
ดวยองคทง้ั ๕ คอื เขา ทั้งสอง ฝามือท้งั สอง หนา ผากหนึง่ ใชก ราบเม่ือ
น่งั อยูใ นสถานท่ที ่จี ะกราบได เปน การแสดงความเคารพอยา งสงู
มนตพิธี - หนาที่ 266
วธิ ีไหว ๕ คร้งั
คนเราทกุ คน ในวนั หนง่ึ ๆ จะตอ งไหวใ หไ ด ๕ ครงั้ เปน อยางนอ ย
คอื ในเวลาค่ำใกลจ ะนอน ตง้ั ใจระลกึ ถงึ พระรตั นตรัยอนั เปนสรณะอันสงู สุด
และทา นผูมีพระคุณแกต น คอื มารดาบดิ า และครอู าจารย โดยประนมมือ
(๑) นมสั การพระอรหนั ตสัมมาสมั พุทธเจา กลาววา อะระหงั สัมมา
สัมพุทโธ ภะคะวา พทุ ธัง ภะคะวนั ตงั อะภวิ าเทมิ กราบลงหนหนง่ึ
(๒) ไหวพระธรรมคำสอนของพระพทุ ธเจา วา สวากขาโต
ภะคะวะตา ธมั โม ธัมมัง นะมสั สามิ กราบลงหนหนึ่ง
(๓) ไหวพระสงฆสาวกของพระพทุ ธเจา วา สุปะฏปิ นโน ภะคะ-
วะโต สาวะกะสงั โฆ สงั ฆงั นะมามิ กราบลงหนหน่งึ
(๔) ไหวคุณมารดาบิดา วา มยั หงั มาตาปตนู งั วะปาเท วนั ทามิ
สาทะรัง กราบลงหนหนง่ึ
(๕) ไหวค รูอาจารย วา ปญ ญาวุฑฒกิ ะเร เต เต ทนิ โน วาเท
นะมามิหัง กราบลงหนหน่ึง
ตอจากนัน้ พงึ ตง้ั ใจแผเ มตตาจิตไปในเพื่อมนุษย และสัตวท ้งั หลาย
ทง้ั ปวง วา ขอทานท้งั หลายอยาไดม เี วรแกกันและกนั เลย อยาไดเ บียด
เบยี นซง่ึ กันเลย อยาไดม ีความทกุ ขก ายทุกขใจเลย จงมีความสุขกาย
สุขใจ รกั ษาตนใหพ นจากทกุ ขภ ัยดว ยกนั หมดทัง้ สิ้น เทอญ.
(เสร็จแลวหลับนอนความสบาย)
มนตพ ิธี - หนาที่ 267
พธิ ีรักษาอุโบสถศีล
เม่ือพระสงฆสามเณรทำวัตรเชา เสรจ็ แลว อบุ าสกอุบาสกิ พงึ ทำวัตร
เชา โดยเรม่ิ คำบูชาพระ วา
ยะมะหัง สัมมาสมั พทุ ธัง ภะคะวนั ตัง สะระณัง คะโต, (หญงิ วา
คะตา) พระผมู พี ระภาค, พระองคตรสั รูดแี ลว โดยชอบพระองคใ ด, ขา พเจา
ถงึ แลว วา เปน ทีพ่ ่ึงกำจดั ภัยจรงิ , อมิ นิ า สักกาเรนะ, ตงั ภะคะวันตงั ,
อะภปิ ูชะยาม,ิ ขาพเจา บูชา, ซงึ่ พระผูม พี ระภาคนน้ั , ดวยเครอื่ งสักการะอันนี้.
ยะมะหัง สวากขาตงั , ธมั มัง สะระณงั คะโต (หญิงวา คะตา)
พระธรรมที่พระผมู ีพระภาค, พระองคต รัสไวดแี ลว สง่ิ ใด, ขาพเจาถงึ แลว วา
เปน ท่ีพง่ึ กำจัดภัยจรงิ , อิมินา สักกาเรนะ, ตงั ธมั มงั , อะภิปูชะยาม,ิ
ขา พเจา บชู า, ซงึ่ พระธรรมน้ัน, ดว ยเครอื่ งสกั การะอนั นี้.
ยะมะหัง สุปะฏปิ นนงั , สังฆัง สะระณัง คะโต (หญงิ วา คะตา)
พระสงฆทท่ี านเปน ผูปฏบิ ตั ิดแี ลว หมใู ด, ขาพเจาถึงแลววาเปน ที่พงึ่ กำจัดภยั
จริง, อมิ นิ า สกั กาเรนะ, ตงั สังฆงั , อะภิปชู ะยาม,ิ ขา พเจาบชู า, ซึ่ง
พระสงฆหมูน้ัน, ดว ยเครื่องสักการะอันนี้.
อะระหงั สัมมาสมั พุทโธ ภะคะวา, พุทธงั ภะคะวันตัง อะภวิ าเทมิ
(กราบ)
มนตพ ิธี - หนา ท่ี 268
สวากขาโต ภะคะวะตา ธมั โม, ธัมมงั นะมสั สามิ (กราบ)
สปุ ะฏปิ นโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สงั ฆัง นะมามิ (กราบ)
(ตอจากน้ี ทำวัตรเชา จบแลวหัวหนา อบุ าสกหรอื อุบาสกิ าพึงคกุ เขา
ปะนมมอื ประกาศองคอ โุ บสถ ทั้งคำบาลแี ละคำไทย ดงั น้)ี
อชั ชะ โภนโต ปกขัสสะ อัฏฐะมีทิวะโส (ถาวันพระ ๑๕ ค่ำ วา
ปณณะระสีทวิ ะโส ๑๕ คำ่ วา จาตุททะสที วิ ะโส) เอวะรโู ป โข โภนโต
ทิวะโส พุทเธนะ ภะคะวะตา ปญ ญตั ตสั สะ ธมั มัสสะวะนัสสะ เจวะ
ตะทัตถายะ อุปาสะกะอปุ าสิกานัง อุโปสถสั สะ จะ กาโล โหติ หันทะ
มะยัง โภนโต สัพเพ อิธะ สะมาคะตา ตัสสะ ภะคะวะโต ธมั มาน-ุ
ธัมมะปะฏปิ ตติยา ปูชะนัยถายะ อิมญั จะ รัตติง อมิ ญั จะ ทวิ ะสัง
อัฏฐังคะสะมันนาคะตงั อโุ ปสะถงั อุปะวะสสิ สามาติ กาละปะรจิ เฉหัง
กตั วา ตัง ตัง เวระมะณิง อารมั มะณัง กะริตวา อะวกิ ขิตตะจติ ตา หุตวา
สกั กัจจัง อุโปสะถงั สะมาทิเยยยามะ อีทสิ งั หิ อุโปสะถงั สมั ปต ตานัง
อัมหากงั ชีวิตัง มา นิรตั ถะกงั โหตุ
คำแปล
ขอประกาศเร่มิ เรือ่ งความที่จะสมาทานรักษาอุโบสถ อันพรอ มไปดวย
องคแปดประการ ใหส าธชุ นทไ่ี ดต ้ังจิตสมาทานทราบทั่วกันกอ น แตสมาทาน
ณ บดั น้ี ดว ยวนั น้ี เปน วันอัฏฐะมดี ถิ ที ่ีแปด (ถาวันพระ ๑๕ ค่ำวา วันปณ-
ณะระสดี ิถีท่ีสบิ หา ๑๔ คำ่ วา วนั จาตทุ ทะสีดถิ ที ่ีสบิ สี)่ แหงปก ษมาถึงแลว
มนตพ ิธี - หนาที่ 269
ก็แหละวันเชน น้ี เปน กาลที่สมเด็จพระผมู ีพระภาคเจาทรงบัญญตั ิแตง ตง้ั ไวใ ห
ประชมุ กนั ฟงธรรมและเปนกาลทจี่ ะรักษาอโุ บสถของ อบุ าสกอบุ าสกิ า ทง้ั หลาย
เพอื่ ประโยชนแกการฟง ธรรมนัน้ ดว ย เชิญเถดิ เราท้ังหลายทัง้ ปวงท่ไี ดมา
ประชุมพรอมกัน ณ ที่น้ี พึงกำหนดกาลวาจะรกั ษาอุโบสถตลอดวันหนึ่งกับคนื
หนงึ่ น้ี แลว พึงทำความเวน โทษนน้ั ๆ เปนอารมณ คือ
- เวน จากฆาสตั ว ๑
- เวน จากลกั ฉอ สิง่ ที่เจา ของเขาไมให ๑
- เวน จากประพฤตกิ รรมทเ่ี ปนขา ศกึ แกพ รหมจรรย ๑
- เวน จากเจรจาคำเทจ็ ลอ ลวงผอู ื่น ๑
- เวนจากด่มื สุราเมรัยอันเปนเหตุทีต่ ัง้ แหง ความประมาท ๑
- เวนจากบริโภคอาหาร ตงั้ แตเวลาพระอาทติ ยเท่ยี งแลว ไปจน
ถึงเวลาอรุณข้นึ มาใหม ๑
- เวนจากฟอนรำขบั รอ งและประโคมเคร่ืองดนตรตี าง ๆ แต
บรรดาทีเ่ ปน ขาศกึ แกบ ุญกุศลทงั้ สิ้น และทดั ทรงประดบั ตก
แตง รา งกายดวยดอกไมของหอม เครอื่ งประดบั เคร่ืองทา
เครื่องยอ ม ผัดผิด ทำกายใหวิจติ รงดงามตางๆ อนั เปนเหตุ
ทตี่ ้ังแหง ความกำหนดั ยินดี ๑
- เวนจากนัง่ นอนเหนือเตยี งตั่งมาทมี่ ีเทาสงู เกินประมาณ และ
ท่นี ่ังทน่ี อนใหญ ภายในมีนมุ และสำสี และเครอ่ื งปลู าดที่
วิจิตรดวยเงนิ และทองตาง ๆ ๑
มนตพ ธิ ี - หนาท่ี 270
อยา ใหม ีจิตฟงุ ซา นสง ไปอ่นื พงึ สมาทานเอาองคอโุ บสถทงั้ แปดประการโดย
เคารพ เพอื่ จะบชู าสมเดจ็ พระผมู ีพระภาค พระพุทธเจานน้ั ดว ยธรรมมานุธรรม
ปฏิบัติ อนึ่ง ชวี ติ ของเราทัง้ หลายทีไ่ ดเ ปนอยรู อดมาถงึ วนั อโุ บสถเชนนี้ จงอยา
ไดล วงไปเสยี เปลา จากประโยชนเ ลย
(เม่อื หวั หนาประกาศจบแลว พระสงฆผแู สดงธรรมขึน้ นัง่ บนธรรมาสน
อุบาสกอุบาสกิ พงึ นงั่ คกุ เขากราบพรอมกนั ๓ ครั้ง แลว กลา วคำอาราธนา
อุโบสถศลี พรอมกนั วาดงั น)้ี
มะยัง ภันเต ตสิ ะระเณนะ สะหะ
อฏั ฐังคะสะมันนาคะตงั อโุ ปสะถัง ยาจามะ (วา ๓ จบ)
ตอน้ี คอยต้งั ใจรับสรณคมนแ ละศีลโดยเคารพ คอื ประนมมือ วาตาม
คำทีพ่ ระสงฆบ อกเปนตอน ๆ วา
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สมั มาสมั พุทธัสสะ (๓ จบ)
พุทธงั สะระณัง คจั ฉามิ
ธมั มัง สะระณัง คจั ฉามิ
สงั ฆงั สะระณงั คจั ฉามิ
ทุตยิ มั ป พุทธงั สะระณัง คจั ฉามิ
ทตุ ยิ มั ป ธมั มัง สะระณัง คจั ฉามิ
ทุติยัมป สงั ฆงั สะระณงั คจั ฉามิ
ตะตยิ ัมป พุทธงั สะระณงั คัจฉามิ
ตะติยัมป ธัมมัง สะระณัง คจั ฉามิ
ตะติยัมป สังฆงั สะระณัง คัจฉามิ
มนตพิธี - หนา ท่ี 271
เมอ่ื พระสงฆว า ตสิ ะระณะคะมะนงั นิฏฐิตงั พงึ รบั พรอมกันวา
อามะ ภันเต
๑. ปาณาติปาตา เวระมะณี สิกขาประทัง สะมาทยิ ามิ
๒. อะทินนาทานา เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทยิ ามิ
๓. อะพรัหมะจริยา เวระมะณี สิกขาปะทงั สะมาทิยามิ
๔. มสุ าวาทา เวระมะณี สกิ ขาปะทงั สะมาทยิ ามิ
๕. สรุ าเมระยะมชั ชะปะมาทัฏฐานา เวระมะณี สิกขาปะทงั
สะมาทยิ ามิ
๖. วิกาละโภชะนา เวระมะณี สกิ ขาปะทัง สะมาทยิ ามิ
๗. นจั จะคีตะวาทิตะึวสิ กู ะทสั สะนา มาลาคนั ธะวิเลปะนะ-
ธาระณะ มัณฑะนะวิภูสะนฏั ฐานา เวระมะณี สิกขาปะทงั
สะมาทยิ ามิ
๘. อุจจาสะยะนะมะสะยะนา เวระมะณี สกิ ขาปะทงั
สะมาทยิ ามิ
อมิ ัง อฏั ฐงั คะสะมันนาคะตัง, พทุ ธะปญ ญตั ตัง อโุ ปสะถงั , อิมัญจะ
รตั ตงิ อมิ ัญจะ ทวิ ะสัง, สัมมะเทวะ อะภิรักขติ งุ สะมาทิยามิ (หยุดรับ
เพียงเทาน)้ี ตอนน้ี พระสงฆจ ะวา อมิ านิ อฏั ฐะ สกิ ขาปะทานิ อุโปสะถะ-
วะเสนะ มะนะสิกะริตวา สาธกุ งั อัปปะมาเทนะ รักขติ พั พานิ (พึงรับ
พรอมกันวา ) อามะ ภันเต (พระสงฆว าตอ)
สเี ลนะ สุคะติง ยนั ติ สีเลนะ โภคะสมั ปะทา
สีเลนะ นพิ พุติง ยนั ติ ตัสมา สีลัง วโิ สธะเย
มนตพ ธิ ี - หนา ท่ี 272
พงึ กราบพรอ มกนั ๓ คร้งั ตอ น้นี ่งั รอบพับเพยี บประนมมือฟง ธรรม
เมื่อจบแลว พึงใหสาธุการและสวดประกาศตนพรอมกนั ดงั นี้
สาธุ สาธุ สาธุ
อะหัง พทุ ธญั จะ ธัมมญั จะ สังฆญั จะ สะระณัง คะโต (หญิงวา คะตา)
อปุ าสะกตั ตัง (หญงิ วา อปุ าสิกตั ตัง) เทเสสงิ ภิกขุสงั ฆัสสะ สัมมุขา
เอตัง เม สะระณงั เขมัง เอตัง สะระณะมตุ ตะมัง
เอตัง สะระณะมาคมั มะ สัพพะทุกขา ปะมุจจะเย
ยะถาพะลงั จะเรยยาหัง สัมมาสมั พุทธะสาสะนัง
ทุกขะนสิ สะระณสั เสวะ ภาคี อัสสงั (หญิงวา ภาคินิสสงั ) อะนาคะเต ฯ
กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา
พทุ เธ กกุ ัมมงั ปะกะตัง มะยา ยงั
พุทโธ ปะฏคิ คณั หะตุ อัจจะยันตัง
กาลนั ตะเร สังวะริตุง วะ พทุ เธ
กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะวา วา
ธัมเม กุกัมมัง ปะกะตงั มะยา ยงั
ธัมโม ปะฏิคคณั หะตุ อจั จะยนั ตัง
กาลันตะเร สงั วะริตงุ วะ ธัมเม
กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา
สงั เฆ กกุ มั มงั ปะกะตัง มะยา ยงั
สงั โฆ ปะฏคิ คัณหะตุ อัจจะยนั ตัง
กาลันตะเร สังวะรติ ุง วะ สังเฆ ฯ
มนตพ ธิ ี - หนา ที่ 273
คำอาราธนาธรรมพเิ ศษ
จาตุททะสี ปณณะระสี ยา จะ ปก ขสั สะ อัฏฐะมี
กาลา พุทเธนะ ปญญตั ตา สทั ธมั มัสสะวะนสั สิเม
อัฏฐะมี โข อะยนั ทานิ สัมปตตา อะภลิ กั ขิตา
เตนายงั ปะรสิ า ธัมมัง โสตงุ อิธะ สะมาคะตา
สาธุ อัยโย ภิกขสุ ังโฆ กะโรตุ ธัมมะเทสะนัง
อะยัญจะ ปะรสิ า สพั พา อฏั ฐกิ ัตวา สณุ าตุ ตนั ติ ฯ
หมายเหตุ ถา วนั พระ ๑๕ คำ่ วา ปณ ณะระสี ถา ๑๔ ค่ำ วา จาตทุ ทะสี
คำแผเ มตตา
สพั เพ สัตตา สัตวท ้งั หลาย ท่เี ปนเพ่อื นทกุ ขเ กิดแกเจบ็ ตายดว ยกนั
หมดทัง้ สิน้
อะเวรา จงเปนสขุ ๆ เถดิ อยาไดม ีเวรแกก นั และกันเลย
สัพเพ สัตตา สตั วท ้งั หลายท่เี ปนเพอ่ื นทกุ ขเ กดิ แกเ จบ็ ตายดวยกนั
หมดทงั้ สิน้
อพั ยา ปชฌา จงเปนสขุ ๆ เถิด อยาไดเบยี ดเบียนซึง่ กันและกัน
เลย
สัพเพ สตั ตา สัตวท งั้ หลาย ทเ่ี ปนเพอื่ นทุกขเ กิดแกเจบ็ ตายดว ยกนั
หมดท้งั ส้นิ
อะนีฆา จงเปน สขุ ๆ เถดิ อยา ไดมคี วามทุกขกายทกุ ขใจเลย
มนตพ ิธี - หนา ที่ 274
สพั เพ สตั ตา สตั วท ้งั หลายทีเ่ ปน เพอ่ื นทุกขเกดิ แกเจบ็ ตายดวยกนั
หมดท้งั สน้ิ
สขุ ี อตั ตานงั ปะริหะรันตุ จงมีความสขุ กายสุขใจ รักษาตนใหพ น
จากทุกขภ ยั ทงั้ ส้ินเถิด ทา นทง้ั หลาย ท่ีทา นไดท ุกขข อใหท านมคี วามสุข ทา น
ท้งั หลายที่ทานไดสุข ขอใหส ขุ ยงิ่ ๆ
สพั เพ สตั ตา สตั วทงั้ หลายที่เกิดเปน ชะลาพุชะ ท่เี กิดเปน อัณฑะชะ
ท่ีเกดิ เปน สงั เสทะชะ ทเี่ กดิ เปนโอปปาติกะ จงมารับกศุ ลผลบุญใหถ ว นทั่ว
ทุกตวั สัตว
อะภณิ หะปจ จะเวกขะณะ
ชะรา ธมั โมมหิ ชะรัง อะนะตีโต (หญิงวา อะนะตีตา) เรามี
ความแกช ราเปน ธรรมดา เราไมลวงพน ความแกชราไปได
พยาธิ ธมั โมมหิ พยาธิง อะนะตโี ต (หญงิ วา อะนะตตี า) เรามี
ความไขเจ็บเปนธรรมดา เราไมล ว งพนความไขเ จ็บไปได
มะระณะ ธมั โมมหิ มะระณงั อะนะตโี ต (หญิงวา อะนะตตี า)
เรามีความตายเปนธรรมดา เราไมลว งพนความตายไปได
สพั เพหิ เม ปเยหิ มะนา เปหิ นานาภาโว วินาภาโว คงมีแกเรา
ความเปน ตาง และความพลดั พรากจากสัตวแ ละสงั ขาร และความพลดั พราก
จากของท่นี ารักนาชอบใจของเราท้งั หลาย
กัมมสั สะโกมหิ เรามีกรรมเปนกรรมของตวั
กมั มะทายาโท เรามกี รรมเปน ผูนำมามอบให
มนตพธิ ี - หนา ท่ี 275
กัมมะโยนิ เรามกี รรมเปน ผนู ำไปเกดิ
กมั มะพันธุ เรามีกรรมเปนเผาพันธุ และพวกพอ ง
กมั มะปะฏิสะระโณ เรามีกรรมเปน เครอ่ื งยยุ งเปนเครอื่ งระลึก
ยงั กมั มัง กะริสสามิ กลั ยาณัง วา ปาปะกงั วา เราจะทำ
กรรมอนั ใด ๆ ไว จะเปนกรรมงามกรรมดีท่เี ปนกุศลหรอื หรือจะเปนกรรมชัว่
กรรมลามกที่เปนบาป
ตัสสะ ทายาโท ภะวิสสามิ เราจะตอ งเปน ผรู ับผลของกรรมน้ัน
อะจิรัง วะตะยัง กาโย บังสุกุล
ฉฑุ โฑ อะเปตะวญิ ญาโณ ปะฐะวงิ อะธเิ สสสะติ
อะนิจจา วะตะ สังขารา นิรัตถงั วะ กะลิงคะรงั
อุปปช ชติ วา นริ ุชฌนั ติ อุปปาทะวะยะธมั มิโน
เตสงั วูปะสะโม สุโข
คำลากลบั บาน
หันทะทานิ มะยัง ภนั เต อาปุจฉามะ
พะหุ กิจจา มะยงั พะหกุ ะระณยี า
พระสงฆผูร ับลากลาวคำวา ยสั สะทานิ ตุมเห กาลงั มัญญะถะ
ผูลาพงึ รับพรอมกนั วา สาธุ ภันเต แลว กราบ ๓ ครง้ั
มนตพิธี - หนา ที่ 276
คำอาราธนา บชู า ภาวนา ถวาย
(กอนอาราธนา บูชา ภาวนา ถวาย ตองภาวนาดวย นะโม ๓ จบกอนเสมอ)
คำบูชาพระรัตนตรยั
อิมนิ า สกั กาเรนะ พุทธงั ปเู ชมิ
อมิ นิ า สักกาเรนะ ธัมมงั ปูเชมิ
อิมนิ า สกั กาเรนะ สงั ฆัง ปูเชมิ
คำอาราธนาศลี ๕
มะยงั ภันเต วสิ งุ วิสุง รกั ขะณัตถายะ
ติสะระเณนะ สะหะ ปญ จะ สีลานิ ยาจามะ
ทุตยิ มั ป มะยงั ภนั เต วิสุง วิสุง รกั ขะณัตถายะ
ตสิ ะระเณนะ สะหะ ปญ จะ สลี านิ ยาจามะ
ตะตยิ ัมป มะยัง ภนั เต วิสงุ วสิ งุ รักขะณัตถายะ
ตสิ ะระเณนะ สะหะ ปญจะ สีลานิ ยาจามะ
หมายเหตุ ถา ศีล ๘ เปลี่ยน ปญจะ เปน อัฏฐะ
คำอาราธนาพระปรติ ร
วปิ ตติปะฏิพาหายะ สัพพะสัมปต ติสัทธิยา
สัพพะ ทุกขะ วินาสายะ ปะรติ ตงั พรถู ะ มงั คะลัง
วปิ ตตปิ ะฏิพาหายะ สพั พะสมั ปต ตสิ ทิ ธิยา
สัพพะ ภะยะ วินาสายะ ปะรติ ตัง พรถู ะ มงั คะลงั
วปิ ตตปิ ะฏิพาหายะ สพั พะสมั ปต ติสิทธิยา
สัพพะ โรคะ วนิ าสายะ ปะริตตัง พรูถะ มังคะลัง
มนตพธิ ี - หนา ที่ 277
คำอาราธานาธรรม
พรัหมา จะ โลกาธปิ ะตี สะหมั ปะติ
กตั อญั ชะลี อนั ธวิ ะรงั อะยาจะถะ
สนั ตธี ะ สัตตาปปะระชักขะชาติกา
เทเสตุ ธมั มัง อะนุกมั ปม งั ปะชงั
คำถวายขา วพระพุทธ
อมิ งั สปู ะพยญั ชะนะสมั ปน นัง สาลีนัง โอทะนัง
อุทะกงั วะรงั พุทธัสสะ ปเู ชมิ
คำลาขา วพระพุทธ
เสสัง มงั คะลา ยาจามิ
คำถวายสังฆทาน (สามญั )
อิมานิ มะนงั ภนั เต ภตั ตานิ สะปะรวิ ารานิ ภิกขสุ งั ฆสั สะ
โอโณชะยามะ สาธุ โน ภนั เต ภกิ ขสุ ังโฆ อมิ านิ ภัตตานิ
สะปะรวิ ารานิ ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากงั ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ
คำแปล
ขา แตพ ระสงฆผเู จรญิ ขาพเจา ท้ังหลาย ขอนอ มถวาย ภัตตาหาร
กับทั้งบริวารเหลา น้ี แกพ ระภิกษุสงฆ ขอพระภิกษสุ งฆจงรบั ภตั ตาหารกบั
ท้งั บรวิ ารเหลา นี้ ขอขาพเจา ท้ังหลาย เพอื่ ประโยชนและความสขุ แกขา พเจา
ท้งั หลาย สิ้นกาลนาน เทอญ ฯ
มนตพ ธิ ี - หนาที่ 278
คำอปโลกนส ังฆทาน
ยคั เฆ ภนั เต สงั โฆ ชานาตุ ขอพระสงฆทงั้ ปวงจงฟงคำ
ขาพเจา
บัดนี้ ทายก ทายกิ า ผมู จี ติ ศรทั ธา ไดน อ มยนำมาซ่ึงภตั ตาหาร
มาถวายเปนสงั ฆทานแกพ ระภิกษสุ งฆ อนั วา สงั ฆทาน้ี ยอ มมอี านสิ งส
อนั ย่ิงใหญ สมเด็จพระพทุ ธองคจ ะไดจำเพาะเจาะจงวาเปน ของภิกษุรปู หนง่ึ
รปู ใดก็หามิได เพราะเปน ของไดแกสงฆทว่ั สงั ฆมณฑล พระพุทธองค
ตรสั วาใหแจกกนั ตามบรรดาทมี่ าถึง
ฉะน้นั บดั นี้ขา พเจา จะสมมตติ นเปนผแู จกของสงฆ พระสงฆ
ทัง้ ปวงจะเหน็ สมควรหรอื ไมเ ห็นสมควร ถาเห็นวาไมเ ปน การสมควรแลวไซร
ขอจงไดทักทว งขน้ึ ในทามกลางสงฆอ ยา ไดเกรงใจ ถาเหน็ วาเปนสมควร
แลว กจ็ งเปนผูนิ่งอยู (หยุดนิดหนึ่ง) บดั นี้ พระสงฆท้ังปวงนง่ิ อยู ขา พเจา
จกั รูไดว าเปนการสมควรแลว จะไดท ำการแจกของสงฆต อไป ณ กาลบัดนี้
อะยงั ปะฐะมะ ภาโค มะหาเถรสั สะ ปาปณุ าติ สว นท่ี ๑
ยอมถึงแกพระเถระผูใหญผูอ ยเู หนอื ขาพเจา
อะวะเสสา ภาคา อมั หากงั ปาปณุ าติ สวนท่ีเหลือจากพระเถระ
ผูใหญแลว ยอ มถงึ แกขาพเจา ทงั้ หลาย ตามบรรดาที่มาถึงพรอมกันทกุ ๆ รูป
(ตลอดถงึ สามเณรดวย) เทอญ
สาธุ
หมายเหตุ มะหาเถรัสสะ นนั้ เปลย่ี นเปน เถรสั สะ บา ง มัชฌิมะ
บา ง ตามฐานะของหัวหนาในทน่ี น้ั ถาไมมสี ามเณรอยูดวย ก็ไมตองวา
ตลอดถงึ สามเณรดวย คำอปโลกนนีเ้ ปน หนา ท่ขี องรปู ที่ ๒ หรือท่ี ๓ กไ็ ด
มนตพ ิธี - หนาที่ 279
คำถวายสลากภตั ต
เอตานิ มะยัง ภนั เต สะลากะภัตตานิ สะปะริวารานิ อะสกุ ัฏฐาเน
ฐิ ะปต านิ ภิกขุสังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภกิ ขุสงั โฆ
เอตานิ สะลากะภัตตานิ สะปะริวารานิ ปะฏคิ คณั หาตุ อมั หากัง
ทฆี ะรัตตัง หิตายะ สุขายะ
คำแปล
ขา แตพ ระสงฆผูเจริญ สลากภตั ตาหารกบั ทงั้ บริวารท้งั หลาย ซ่งึ ตว้ั ไว
ณ ที่โนนนนั้ ขาพเจาทง้ั หลาย ขอนอมถวายแกพ ระภกิ ษสุ งฆ ขอพระภกิ ษุสงฆ
จงรับ ซ่ึงสลากภัตตาหาร กับทัง้ บรวิ ารเหลา นนั้ ของขา พเจา ท้ังหลาย เพ่อื
ประโยชนและความสุข แกขาพเจา ท้ังหลาย ส้นิ กาลนานเทอญ ฯ
คำถวายขา วสาร
อมิ านิ มะยงั ภันเต ตัณฑลุ านิ สะปะริวารานิ ภกิ ขสุ ังฆัสสะ
โอโณชะยามะ สาธุ โน ภนั เต ภิกขสุ ังโฆ อิมานิ ตัณฑลุ านิ
สะปะรวิ ารานิ ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากงั ทีฆะรตั ตงั หติ ายะ สขุ ายะ
คำแปล
ขาแตพ ระสงฆผ เู จริญ ขา พเจาทง้ั หลาย ขอนอมถวายขาวสารกับทง้ั
บรวิ ารเหลานี้ แกพระภกิ ษสุ งฆ ขอพระภิกษุสงฆจงรับ ขาวสารกบั ท้ัง
บริวารเหลา น้ี ของขา พเจาทัง้ หลาย เพอ่ื ประโยชนแ ละความสุข แกข า พเจา
ท้ังหลาย สิ้นกาลนาน เทอญ ฯ
มนตพ ธิ ี - หนาท่ี 280
คำถวายผาวสั สิกสาฎก (ผาอาบน้ำฝน)
อิมานิ มะยงั ภนั เต วสั สกิ ะสาฏิกานิ สะปะริวารานิ ภกิ ขุสังฆัสสะ
โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภกิ ขุสังโฆ อิมานิ วัสสิกะสาฏิกานิ
สะปะรวิ ารานิ ปะฏคิ คณั หาตุ อัมหากัง ทีฆะรัตตงั หิตายะ สขุ ายะ
คำแปล
ขาแตพระสงฆผเู จริญ ขาพเจา ท้งั หลาย ขอนอ มถวาย ผาอาบนำ้ ฝน
กบั ทง้ั บริวารเหลา น้ี แกพ ระภิกษุสงฆ ขอพระภกิ ษสุ งฆข อรบั ผา อาบนำ้ ฝน
กบั ทั้งบริวารเหลาน้ี ของขา พเจา ท้ังหลาย เพอื่ ประโยชนแ ละความสขุ แก
ขา พเจา ทัง้ หลาย สน้ิ กาลนาน เทอญ ฯ
คำถวายผา ปา
อิมานิ มะยงั ภนั เต ปง สุกลู ะจีวะรานิ สะปะริวารามิ ภิกข-ุ
สังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ อิมานิ ปง สกุ ูละ-
จีวะรานิ สะปะรวิ ารานิ ปะฏิคคณั หาตุ อัมหากงั ทีฆะรตั ตงั หิตายะ สุขายะ
คำแปล
ขา แตพ ระสงฆผเู จรญิ ขา พเจา ทงั้ หลาย ขอนอมถวาย ผาบงั สกุ ุลจีวร
กบั ท้ังบริวารเหลา นี้ แกพระภิกษสุ งฆ ขอพระภิกษสุ งฆจงรับ ผาบังสุกุลจวี ร
กบั ท้ังบรวิ ารเหลาน้ี ของขาพเจาท้ังหลาย เพื่อประโยชนแ ละความสขุ แก
ขา พเจาทั้งหลาย สนิ้ กาลนาน เทอญ ฯ
คำชกั ผา ปา
อิมงั ปงสกุ ูละจีวะรงั อสั สามกิ ัง มัยหงั ปาปุณาติ
มนตพิธี - หนา ที่ 281
คำถวายดอกไมธูปเทียนเพื่อบชู า
อมิ านิ มะยงั ภนั เต ทปี ะธปู ะปปุ ผะวะรานิ ระตะนัตตะยัสเสวะ
อะภปิ ูเชมะ อัมหากง ระตะนัตตะยัสสะ ปชู า ทฆี ะรตั ตัง หติ ะสขุ าวะหา
โหตุ อาสะวักขะยปั ปต ติยา
คำแปล
ขา แตพ ระคุณเจาท้ังหลายผเู จรญิ ขา พเจา ท้งั หลายขอบูชาธูปเทยี นและ
ดอกไมอนั ประเสรฐิ เหลานี้ แกพระรตั นตรัย กริ ิยาทบ่ี ูชาแกพ ระรตั นตรยั น้ี
จงเปน ผลนำมาซง่ึ ประโยชนและความสุข แกขา พเจาทง้ั หลาย สนิ้ กาลนาน จง
เปน ไปเพื่อใหถึงซึ่งพระนพิ พาน เปน ทีส่ น้ิ ไปแหงอาสวะกิเลส เทอญ ฯ
คำถวายกระทงสำหรับลอยประทปี
มะยงั อิมินา ปะทีเปนะ อะสกุ ายะ นมั มะทายะ นะทยิ า ปุลเิ น
ฐติ ัง มุนิโน ปาทะวะลญั ชงั อะภปิ เู ชมะ อะยัง ปะทเี ปนะ มนุ โิ น
ปาทะวะลัญชสั สะ ปูชา อมั หากัง ทฆี ะรัตตัง หิตายะ สขุ ายะ สงั วัตตะตุ.
คำแปล
ขาพเจาทงั้ หลาย ขอบชู า ซ่ึงรอยพระพุทธบาท ท่ีตง้ั อยเู หนอื หาดทราย
ในแมน ้ำชอ่ื นมั มทานทโี นน ดวยประทปี น้ี กิรยิ าทบี่ ูชารอยพระพทุ ธบาท
ดวยประทปี นี้ ขอจงเปนไปเพ่ือประโยชน และความสขุ แกขาพเจาทั้งหลาย
ส้ินกาลนาน เทอญ ฯ
มนตพ ธิ ี - หนาที่ 282
คำภาวนาเมือ่ ยกมือไหวพระ
(ยกมือไหวพ ระพทุ ธวา) สาธุ พุทธัง วันทามิ
(ยกมือไหวพ ระธรรมวา) สาธุ ธมั มงั วันทามิ
(ยกมอื ไหวพระสงฆวา) สาธุ สงั ฆงั วันทามิ
คำอธิษฐานเมื่อจบของตาง ๆ ถวายพระ
สทุ นิ นัง วะตะ เม ทานงั อาสะวกั ขะยาวะหงั นพิ พานงั โหตุ เม
อะนาคะเต กาเล
คำอาราธนาพระเคร่ือง
พทุ ธัง อาราธะนานัง
ธัมมงั อาราธะนานัง
สังฆัง อาราธะนานัง
พทุ ธงั ปะสทิ ธิ เม
ธัมมัง ปะสิทธิ เม
สงั ฆงั ปะสทิ ธิ เม
คำภาวนาเวลากอพระเจดียท ราย
อิมัง วาลุกัง เจตยิ งั อะธิฏฐามิ
มนตพิธี - หนาที่ 283
คำภาวนาเวลาไปเยย่ี มศพ
อะวสั สัง มะยา มะรติ ัพพงั
คำภาวนาเวลารดน้ำศพ
(แบบที่ ๑) กายะกัมมงั วะจีกมั มงั มะโนกัมมงั อะโหสิกมั มัง
สมั พะปาปง วนิ ัสสะตุ
(แบบที่ ๒) อิทัง มะตะกะสะรรี ัง อุทะกงั วิยะ สิญจิตงั อะโหสิ-
กมั มัง
คำถวายผาไตรอุทิศแกผ ูต าย
อมิ านิ มะยงั ภนั เต ตีจวี ะรานิ อยั ยสั สะ เทมะ สาธุ โน
ภันเต อะยงั ตจิ ีวะระปชู าวิปาโก อมั หากัง มาตาปตุอาทีนัง ญาตีนัง
กาละกะตานัง สงั วัตตะตุ อัมหากงั มาตาปตอุ าทะโย ญาตะกา
ทานะ ปตตงั ละภันตุ อัมหากัง เจตะสา ฯ
คำแปล
ขาแตพระผเู ปนเจาผเู จริญ ขาพเจาท้งั หลาย ขอถวายไตรจวี รนีแ้ กพ ระ
ผูเปนเจา ขา แตพ ระผเู ปน เจา ผเู จริญ อันวาผลวิบากของการบูชาดว ยไตรจวี ร
น้ี จงเปน ไปเพ่อื ญาติทง้ั หลาย มมี ารดาบดิ าของขา พเจาทั้งหลายเปน ตน จง
ไดส วนแหงทานนี้ ตามความประสงค ของพวกขา พเจา ทั้งหลาย เทอญ ฯ
คำภาวนาเวลาทอดผาหนาศพ
นามะรปู ง อะนจิ จัง นามะรูปง ทกุ ขัง นามะรูปง อะนัตตา
มนตพธิ ี - หนา ท่ี 284
คำภาวนาเวลาจดุ ศพ
(แบบท่ี ๑) อะสุจิ อะสภุ งั กัมมัฏฐานัง ภาเวติ
(แบบท่ี ๒) จุติ จตุ งั อะระหัง จุติ
(แบบท่ี ๓) อะยมั ป โข เม กาโย เอวงั ภาวี ธัมโม เอวัง อะนะตโี ต
คำกรวดน้ำแบบสนั้
อิทัง เม ญาตีนัง โหตุ สุขติ า โหนตุ ญาตะโย
ขอบุญน้ีจงสำเร็จ แกญ าตทิ ง้ั หลาย ของขาพเจาเถดิ
ขอญาตทิ ั้งหลายจงเปนสขุ ๆ เถดิ
คำบชู าพระพทุ ธเจา
ขาพระพุทธเจา ขอบชู าพระพทุ ธเจา ดวยดอกไม ธูปเทียน
เหลาน้ี ขอพระพทุ ธองคจงทรงรบั ซงึ่ ดอกไมธ ปู เทียนเหลา นี้ เพอ่ื
ประโยชนสขุ แกข าพระพทุ ธเจา สนิ้ กาลนาน เทอญ
(หมายเหตุ ถามีเพยี งดอกไม กค็ วรจะวา เฉพาะดอกไม หรือถา มสี ่งิ ใด
ก็วาเฉพาะส่ิงนั้น)
ปวารณาบตั ร
ขาพเจา ขอถวายจตุปจจยั แดพระคณุ ทา นเปน มลู คา.............บาท
หากพระคุณทานประสงคส ิ่งใดขอไดโปรดเรยี กจากไวยาวัจกร ดว ยเทอญ.
มนตพ ธิ ี - หนาที่ 285
คำจบขันขา วใสบาตร
ขาวของขา พเจา ขาวดงั ดอกบงั ยกข้ึนเหนือหวั ถวายแด
พระสงฆ จติ ใจจำนง ตรงตอ พระนพิ พาน
คำจบเงนิ ทำบญุ
ทรัพยของขาพเจา ไดมาโดยบรสิ ทุ ธิ์ ขอบชู าพระพุทธ บชู า
พระธรรม บูชาพระสงฆ จติ ใจจำนง ตรงตอ พระนพิ พาน ขอใหถ ึง
เมอื งแกว ขอใหแ คลว บว งมาร ขอใหพบพระศรีอารยิ ในอนาคตกาล
นน้ั เทอญ.
คำถวายเครอื่ งสังเวยพระภูมิ
นะโม เม พระภมู เิ ทวานัง ธปู ะทปี ะ จะ ปุปผัง สกั การะ-
วนั ทะนัง สปู ะพะยัญชะนะสัมปนนัง โภชะนานงั สาลนี ัง สะปะรวิ ารงั
อทุ ะกังวะรัง อาคจั ฉนั ตุ ปะริภญุ ชันตุ สัพพะทา หิตายะ สขุ ายะ
สนั ตเิ ทวา มะหทิ ธกิ า เตป อัมเห อะนรุ ักขันตุ อาโรคะเยนะ
สเุ ขนะ จะ.
คำลาเคร่อื งสงั เวยพระภูมิ
อายนั ตุ โภนโต อธิ ะ ทานะสีละ เนกขมั มะปญญา สะหะ
วริ ยิ ะ ขันตี สจั จาธฏิ ฐานะ เมตตุเปกขายทุ ธายะโว ทสิ สาวนิ ะติ
อะเสสะโต.
คำบูชาพระภูมิดวยดอกไมธ ปู เทยี นหรือพวงมาลัย
ภมุ มัสมงิ ทิสาภาเค สันติ ภุมมา มะหทิ ธิกา
เตป อัมเห อะนุรักขันตุ อาโรคะเยนะ สุเขนะ จะ ฯ
มนตพ ธิ ี - หนาท่ี 286
คำอธษิ ฐานปด ทองลูกนิมติ
ขอเดชะ บุญทาน การกุศล
ทศพล
ปด นมิ ติ อุโบสถ โชตติ ระการ
เร่มิ ลูกตน กลางโบสถ เสกประสาท
เสริมสัณฐาน
เปน นิมติ ลกู เอก สาธุการ
ผกู สีมา
งามโอภาส มาศเฉลิม ไดเปนใหญ
เปนนิมติ เตือนตา ดงั เลขา
บรู พา
ทา มกลางงาน บุญพิธี ปรากฏไกล
อาคเนย
เกิดชาติหนา อยารูเข็ญ พสิ มัย
ษณิ ศักดชิ ยั
รูปวไิ ล เปนเสนห วฒั นา
หรดี
ปดนิมิต ลูกทิศ
ชนั ษา
ใหกา วหนา เกียรตยิ ศ อิ่มอรุ า
ด่งั ใจปอง
ปดนมิ ิต ลูกทิศ ดับทุกขโศก
รายท้งั ผอง
ขอใหเ ท- วาประสทิ ธิ์
กรประคอง
ปด นมิ ติ ทศิ ทกั - ทกุ รายการ
ใหสมใจ สมบตั ิ
ปด นิมติ ลูกทิศ
ขอใหชี- วติ ม่ัน
ปด นิมิต ทิศประจิม
ปรารถนา ใดได
ปด นิมิต ทิศพายัพ
นริ าศโรค นิราศภัย
ปด นิมิต ทิศอุดร
ไดเ งนิ ทอง สมหมาย
มนตพธิ ี - หนาท่ี 287
ปด นมิ ิต ทศิ อีสาน ประการทาย
ใหส มหมาย ไดส ขุ ทุกสถาน
รวมเกาลกู สุกใส ใจเบกิ บาน
กวา จะถงึ ซงึ่ นพิ พาน เมื่อนนั้ เทอญ.
ธรรมสาธก
คำถวายคัมภีรพ ระธรรม
มะยัง ภันเต อมิ งั สะปะริวารงั โปฏฐะกะคนั ถงั พะหชุ ชะนะห-ิ
ตายะ พะหชุ ชะนะสขุ ายะ มะหาเถเรหิ ยุตตัปปะยตุ ตงั ธัมมกิ งั
ธัมมะลทั ธัง จาตทุ ทสิ ัสสะ ภกิ ขสุ ังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ
โน ภันเต ภิกขสุ ังโฆ อมิ งั สะปะรวิ ารงั โปฏฐะกะคนั ถงั พะหุชชะ-
นะหิตายะ พะหชุ ชะนะสขุ ายะ มะหาเถเรหิ ยตุ ตปั ปะยุตตัง ธัมมกิ ัง
ธัมมะลัทธัง ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากัง ทฆี ะรัตตงั หติ ายะ สุขายะ
คำแปล
ขาแตพระสงฆผูเจรญิ ขาพเจาทั้งหลาย ขอนอ มถวาย ซึ่งคมั ภรี พ ระ
ธรรม อันพระมหาเถระทง้ั หลาย ชำระสอบทานแลวอนั เกดิ ขึน้ โดยชอบธรรม
อนั ไดมาโดยชอบธรรม กับทั้งบริวารน้ี แกพ ระภิกษสุ งฆ ผมู ีในทศิ ทั้ง ๔ ขอ
พระภิกษสุ งฆจ ะรบั ซงึ่ คมั ภรี พระธรรม อนั พระมหาเถระทั้งหลาย ชำระ
สอบทานแลว อนั เกดิ ขึ้นแลวโดยชอบธรรม อันไดม าโดยธรรม กับทง้ั
บรวิ ารนี้ ของขา พเจาทัง้ หลาย เพอื่ ประโยชนแ ละความสขุ แกขาพเจา
ทั้งหลาย ส้นิ กาลนาน เทอญ.
มนตพธิ ี - หนา ที่ 288
คำถวายเวจกุฎี
มะยัง ภันเต, อมิ ัง, วัจจะกฏุ งิ , อาคะตานาคะตัสสะ, จาตทุ -
ทสิ ัสสะ ภิกขสุ ังฆัสสะ, โอโณชะยามะ, สาธุ โน ภันเต, ภกิ ขสุ งั โฆ,
อมิ ัง, วัจจะกฏุ ิง, ปะฏิคคัณหาตุ, อมั หากัง, ทีฆะรัตตัง, หติ ายะ,
สุขายะ
คำแปล
ขา แตพ ระสงฆผเู จรญิ ขา พเจา ท้งั หลาย ขอนอมถวาย เวจกฎุ ีหลงั น้ี
แกพ ระภิกษสุ งฆ ผมู ใี นทศิ ทั้ง ๔ ท่ีมาแลวกด็ ี ยังไมม ากด็ ี ขอพระภิกษุ
สงฆจ งรับ เวจกฎุ ีหลงั น้ี ของขาพเจา ท้ังหลาย เพื่อประโยชนและความสุข
แกข าพเจาทง้ั หลาย สิน้ กาลนาน เทอญ ฯ
คำถวายยาบำบดั ความปว ยไข
อมิ านิ มะยงั ภันเต, คลิ านะเภสัชชานิ สะปะรวิ าราน,ิ สงั ฆัสสะ
โอโณชะยามะ, สาธุ โน ภนั เต, สงั โฆ, อมิ านิ, คลิ านะเภสัชชาน,ิ
สะปะริวารานิ, ปะฏคิ คณั หาต,ุ อัมหากัญจะ, มาตาปตอุ าทีนัญจะ,
ญาตะกานัง, ทฆี ะรตั ตัง, หิตายะ สขุ ายะ.
คำแปล
ขาแตพ ระสงฆผเู จริญ ขา พเจา ท้งั หลาย ขอนอ มถวาย ยาบำบัดความ
ปว ยไข กบั ท้งั เวชภณั ฑทั้งหลายเหลานี้ แกพ ระสงฆ ขอพระสงฆจ งรบั ยา
บำบดั ความปวยไข และเวชภณั ฑทงั้ หลายเหลาน้ี ของขา พเจา ทัง้ หลายเพ่อื
ประโยชนและความสุข แกข า พเจา ทั้งหลายดวย แกญ าติท้งั หลาย มีมารดา
บดิ าเปน ตนดว ย สน้ิ กาลนาน เทอญ.
มนตพิธี - หนา ท่ี 289
ิ คำถวายพระพุทธรูป
อิมัง ภนั เต พทุ ธะรปู ง สงั ฆัสสะ โอโณชะยามะ อายะติง
สาสะนสั สะ อะติโรจะนายะ จะ ถาวะรายะ จะ สาธุ โน ภันเต สังโฆ
อิมงั พทุ ธะรปู ง ปะฏิคคัณหาตุ อมั หากัง ทฆี ะรตั ตงั หิตายะ. สุขายะ
คำแปล
ขา แตทานท้ังหลายผูเจรญิ ขาพเจา ท้ังหลาย ขอนอมถวาย ซึง่ พระ
พุทธรูปน้ี แกพระสงฆ เพอื่ ความรงุ เรอื ง และเพอ่ื ความถาวร แหง พระ-
ศาสนาตอ ไป ขาแตท า นทัง้ หลายผูเจรญิ ขอพระสงฆจ งรับ ซึง่ พระพทุ ธรปู
นี้ ของขาพเจา ทั้งหลาย เพ่อื ประโยชนและความสขุ แกขา พเจาท้งั หลาย
ส้ินกาลนาน เทอญ ฯ
คำถวายเสนาสนะ กุฏิ วหิ าร
อมิ านิ มะยงั ภนั เต, เสนาสะนาน,ิ อาคะตานาคะตัสสะ,
จาตุททิสสั สะ ภิกขุสงั ฆสั สะ, โอโณชะยามะ, สาธุ โน ภนั เต
ภกิ ขสุ ังโฆ อมิ านิ, เสนาสะนามิ, ปะฏคิ คณั หาตุ, อัมหากงั ทีฆะรตั ตัง,
หิตายะ, สุขายะ,
คำแปล
ขาแตพระสงฆผูเจรญิ ขา พเจาท้ังหลาย ขอนอมถวายเสนาสนะเหลา
น้ี แกพ ระภิกษสุ งฆ ผูมีในทิศทั้ง ๔ ทีม่ าแลว กด็ ี ยงั ไมม าก็ดี ขอพระภกิ ษุ
สงฆจ งรับเสนาสนะเหลา น้ี ของขาพเจา ทัง้ หลาย เพอื่ ประโยชนแ ละความสขุ ,
แกขา พเจา ท้ังหลาย สนิ้ กาลนาน เทอญ.