มนตพิธี - หนา ที่ 140
พละ, ยอ มเจรญิ แกบ ุคคลผมู ีปรกตไิ หวก ราบ, มีปรกติออ นนอม (ตอ ผูใหญ)
เปน นิตย ฯ
มงคลจักรวาฬนอ ยแปล
สพั พะพทุ ธานุภาเวนะ ดวยอานุภาพแหงพระพทุ ธเจา ท้งั ปวง
สัพพะธมั มานภุ าเวนะ ดว ยอานุภาพแหง พระธรรมทงั้ ปวง สพั พะสงั ฆา-
นุภาเวนะ ดวยอานภุ าพแหง พระสงฆท ั้งปวง พุทธะระตะนัง ธัมมะระตะนัง
สังฆะระตะนัง ติณณัง ระตะนานงั อานภุ าเวนะ ดวยอานุภาพแหง
ระตะนะสาม คอื พุทธรตนะ ธรรมรตนะ สังฆรตนะ จะตุรสีติสะหัสสะ-
ธมั มกั ขนั ธานุภาเวนะ ดว ยอานุภาพแหงพระธรรมขนั ธแ ปดหม่นื สพ่ี นั
ปฏะกัตตะยานภุ าเวนะ ดวยอานุภาพแหง พระไตรปฎ ก ชนิ ะสาวะกานุ-
ภาเวนะ ดว ยอานุภาพแหงพระสาวกของพระชินเจา สพั เพ เต โรคา สรรพ-
โรคทงั้ หลายของทาน สพั เพ เต ภะยา สรรพภัยทั้งหลายของทา น สพั เพ เต
อันตะรายา สรรพอนั ตรายทง้ั หลายของทาน สัพเพ เต อปุ ท ทะวา สรรพ
อุปท วะทัง้ หลายของทาน สพั เพ เต ทนุ นิมติ ตา สรรพนิมติ รา ยท้งั หลาย
ของทา น สพั เพ เต อะวะมงั คะลา สรรพอวมงคลทัง้ หลายของทาน วินัส-
สันตุ จงพินาศไป อายุวัฑฒะโก ความเจรญิ อายุ ธะนะวฑั ฒะโก ความ
เจริญทรพั ย สริ ิวัฑฒะโก ความเจรญิ ศริ ิ ยะสะวัฑฒะโก ความเจรญิ ยศ
พะละ วัฑฒะโก ความเจรญิ กำลัง วณั ณะวฑั ฒะโก ความเจรฐิ วรรณะ
สุขะวัฑฒะโก ความเจรญิ สุข โหตุ สพั พะทา จงมี (แกท าน) ในกาล
ท้งั ปวง ทกุ ขะโรคะภะยา เวรา ทุกขโ รคภัย แลเวรท้ังหลาย โสกา สตั ตุ-
จุปททะวา ความโศกศตั รูแลอปุ ท วะทัง้ หลาย อะเนกา อนั ตะรายาป ท้งั
อนั ตรายทง้ั หลายเปน อเนก วินัสสันตุ จะ เตชะสา จงพนิ าศไปดว ยเดช
มนตพ ิธี - หนาที่ 141
ชะยะสิทธิ ธะนงั ลาภัง ความชำนะความสำเรจ็ ทรพั ยลาภ โสตถิ ภาคยงั
สขุ งั พะลงั ความสวสั ดี ความมโี ชค ความสขุ กำลงั สริ ิ อายุ จะ
วัณโณ จะ ศริ อิ ายแุ ละวรรณะ โภคงั วฑุ ฒี จะ ยะสะวา โภคะความเจริญ
แลความเปน ผมู ียศ สะตะวสั สา จะ อายู จะ แลอายยุ นื รอยป ชวี ะสิทธี
ภะวันตุ เต แลความสำเร็จกิจในความเปน อยูจ งมแี กทา น ฯ
กาละทานะสตุ ตะคาถาแปล
กาเล ทะทันติ สะปญญา วะทญั ู วีตะมัจฉะรา, กาลนะ
ทินนัง อะรเิ ยสุ อุชภุ ูเตสุ ตาทิสุ วิปปะสันนะมะนา, ตสั สะ วิปุลา โหติ
ทกั ขิณา ทายกทง้ั หลายเหลาใด, เปน ผูม ปี ญญามีปรกตริ จู กั คำพูด ปราศจาก
ตระหน,่ี มใี จเล่ือมใสแลว ในพระอรยิ ะเจา ท้งั หลาย ซงึ่ เปน ผตู รงคงท,ี่ บริจาค
ทานทำใหเ ปนของท่ตี นถวายโดยกาลนิยมในกาลสมยั , ทักษิณาของทายกนน้ั
เปนคณุ สมบตั ิ มผี ลไพบลู ย เย ตัตถะ อะนโุ มทันติ เวยยาวจั จัง กะโรนติ
วา ชนทง้ั หลายเหลาใดอนุโมทนา หรอื ชวยกระทำการขวนขวายในทานน้ัน
นะ เตนะ ทักขิณา โอนา ทกั ษิณาทานของเขามไิ ดบกพรอ งไป ดวยเหตนุ ั้น
เตป ปุญญัสสะ ภาคิโน ชนทัง้ หลายแมเ หลานนั้ ยอ มเปนผมู ีสว นแหง บญุ นน้ั
ดว ย ตัสมา ทะเท อัปปะฏิวานะจติ โต ยัตถะ ทนิ นัง มะหัปผะลัง
เหตนุ ั้น ทายกควรเปนผมู ีจติ ไมท อถอย, ใหใ นทีใ่ ดมีผลมากควรใหในทีน่ ัน้
ปุญญานิ ปะระโลกสั มิง ปะติฏฐา โหนติ ปาณนิ นั ติ บุญยอ มเปน ทพ่ี ง่ึ
อาศยั ของสตั วท้งั หลายในโลกหนา ฉะน้ี
มนตพ ธิ ี - หนา ที่ 142
ตโิ รกุฑฑะกณั ฑะปจฉิมภาคแปล
อะทาสิ เม อะกาสิ เม ญาติมติ ตา สะขา จะ เม บคุ คลมา
ระลึกอปุ การะอนั ทา นไดทำแกตนในกาลกอนวา, ผูน ไ้ี ดใ หส ิง่ นี้แกเรา ผูน้ี
ไดทำกิจน้ขี องเรา ผูน้เี ปน ญาติ เปนมติ ร เปนเพ่อื นของเรา ดังนี้ เปตานัง
ทกั ขณิ งั ทชั ชา ปพุ เพ กะตะมะนสุ สะรัง กค็ วรใหทกั ษิณาทาน เพอื่ ผทู ่ี
ละโลกนไ้ี ปแลว นะ หิ รุณณัง วา โสโก วา ยาวญั ญา ปะรเิ ทวะนา
การรอ งไหก ด็ ี การเศรา โศกก็ดี หรอื การร่ำไรรำพนั อยางอน่ื กด็ ,ี บคุ คลไม
ควรทำทเี ดียว นะตัง เปตานะมตั ถายะ เพราะวาการรองไหเปน ตนนั้น,
ไมเ ปน ประโยชนแกญาตทิ ัง้ หลายผูละโลกนี้ไปแลว เอวัง ตฏิ ฐนั ติ ญาตะโย
ญาตทิ ้ังหลายยอมตัง้ อยอู ยางน้ัน อะยญั จะ โข ทักขิณา ทนิ นา กท็ ักษณิ า
นปุ ทานนี้แล อันทา นใหแลว สังฆัมหิ สุปะติฏฐิตา ประดิษฐานไวด แี ลวใน
สงฆ ทฆี ะรัตตัง หิตายัสสะ ฐานะโส อปุ ะกปั ปะติ ยอมสำเรจ็ ประโยชน
เก้ือกูลแกผ ูละโลกนไี้ ปแลวน้นั , ตลอดกาลนาน ตามฐานะ โส ญาติธมั โม
จะ อะยงั นทิ สั สโิ ต ญาติธรรมนน้ี น้ั ทานไดแ สดงใหปรากฏแลว เปตานะ
ปูชา จะ กะตา อุฬารา แลบูชาอนั ยง่ิ ทานกไ็ ดท ำแลว แกญาตทิ ัง้ หลายผู
ละโลกนีไ้ ปแลว พะลัญจะ ภิกขูนะมะนุปปะทนิ นงั กำลังแหงภกิ ษทุ ้ังหลาย
ชอื่ วาทานไดเพมิ่ ใหแลว ดวย ตมุ เหหิ ปุญญัง ปะสุตงั อะนปั ปะกนั ติ
บุญไมน อ ย ทา นไดขวนขวายแลว ดงั นีแ้ ล.
อัคคัปปะสาทะสุตตะคาถาแปล
อคั คะโต เว ปะสนั นานัง อคั คงั ธัมมัง วชิ านะตัง เมื่อ
บคุ คลรูจักธรรมอันเลิศ เลอื่ มใสแลว โดยความเปน ของเลศิ อคั เค พทุ เธ
ปะสันนานงั เลอื่ มใสแลวในพระพทุ ธเจา ผเู ลิศ ทักขิเณยเย อะนตุ ตะเร
มนตพธิ ี - หนา ท่ี 143
ซึ่งเปน ทักษิไณยบคุ คลอนั เย่ียมยอด อัคเค ธมั เม ปะสนั นานัง เล่อื มใสแลว
ในพระธรรมอนั เลิศ วริ าคปู ะสะเม สเุ ข ซึ่งเปน ธรรมปราศจากราคะแลสงบ
รำงบั เปน สุข อัคเค สังเฆ ปะสนั นานัง เลอ่ื มใสแลวในพระสงฆผเู ลศิ ปญุ -
ญักเขตเต อะนุตตะเร ซง่ึ เปนบญุ เขตอยา งยอด อคั คัสมงิ ทานัง ทะทะตัง
ถวายทานในทา นผูเลศิ นั้น อคั คัง ปุญญัง ปะวฑั ฒะติ บญุ ทเี่ ลิศก็ยอมเจรญิ
อัคคัง อายุ จะ วณั โณ จะ อายุ วรรณะ ท่ีเลศิ ยะโส กติ ติ สุขงั พะลัง
แลยศเกียรติคณุ สขุ ะ พละ ทเ่ี ลิศยอ มเจริญ อัคคสั สะ ทาตา เมธาวี
อคั คะธมั มะสะมาหิโต ผูม ปี ญ ญาตั้งมน่ั ในธรรมอนั เลศิ แลว , ใหทานแก
ทา นผูเ ปน บุญเขตอนั เลิศ เทวะภูโต มะนุสโส วา จะไปเกิดเปนเทพดาหรือ
ไปเกิดเปน มนุษยก็ตาม อคั คปั ปตโต ปะโมทะตตี ิ ยอ มถึงความเปน ผเู ลศิ
บันเทิงอยู ดงั น้ีแล
โภชนทานานโุ มทนาคาถาแปล
อายโุ ท พะละโท ธีโร ผูม ีปญญา ใหอายุ ใหก ำลัง วัณณะโท
ปะฏิภาณะโท ใหวรรณะ ใหป ฏภิ าณ สุขัสสะ ทาตา เมธาวี ผูม ปี ญญา
ใหความสขุ สุขัง โส อะธคิ ัจฉะติ ยอ มไดประสพสขุ อายงุ ทัตวา
พะลงั วัณณงั สขุ ัญจะ ปะฏภิ าณะโท บคุ คลผใู หอ ายุ พละ วรรณะ สขุ ะ
แลปฏภิ าณ ทฆี ายุ ยะสะวา โหติ ยตั ถะ ยัตถูปะปชชะตีติ บงั เกดิ ในที่
ใด ๆ ยอมเปนผูม ีอายุยืน มียศในท่ีนั้น ๆ ดงั น้ี
เทวะตาทิสสะทกั ขิณานุโมทนาคาถาแปล
ยสั มงิ ปะเทเส กัปเปติ วาสงั ปณฑติ ะชาติโย บัณฑติ ชาติ
สำเร็จการอยูใ นประเทศสถานทใี่ ด สลี ะวันเตตถะ โภเชตวา สญั ญะเต
มนตพ ธิ ี - หนา ท่ี 144
พรัหมะจารโิ น พงึ เชญิ เหลาทานท่ีมศี ีลสำรวมระวังประพฤติพรจรรยเ ลยี้ ง
ดูกนั ในทน่ี นั้ ยา ตัตถะ เทวะตา อาสุง เทพดาเหลา ใด มใี นทนี่ ั้น ตาสัง
ทกั ขิณะมาทิเส ควรอุทศิ ทักษิณาทานเพ่ือเทพดาเหลา นน้ั ดวย ตา ปูชิตา
ปชู ะยนั ติ เทพดาท่ไี ดบ ชู าแลว ทา นยอมบชู าบา ง มานติ า มานะยนั ติ นัง
ท่ีไดนับถอื แลว ยอมนับถอื บาง ตะโต นงั อะนกุ มั ปนติ แตน้ัน ทา นยอ ม
อนุเคราะหเ ขา มาตา ปุตตังวะ โอระสัง ประหน่ึงมารดาอนุเคราะหบตุ ร
อนั เปน โอรส เทวะตานุกมั ปโ ต โปโส บรุ ุษไดอาศยั เทพดาอนุเคระหแลว
สะทา ภัทรานิ ปสสะติ ยอ มเปนกจิ การอันเจรญิ ทกุ เม่ือ.
เทวะตาภิสัมมันตนคาถาแปล
ยานีธะ ภูตานิ สะมาคะตานิ ภมุ มานิ วา ยานวิ ะ อันตะลกิ เข
หมูภูตเหลาใดเปน ภุมเทวดาก็ด,ี เหลา ใดสถิตแลวในอากาศกด็ ,ี ซง่ึ มาประชมุ
กันแลว ในท่นี ้ี สพั เพวะ ภตู า สุมะนา ภะวันตุ ขอหมูภตู เหลา นัน้ ท้งั หมด
เทยี วจงเปน ผู มจี ติ โสมนสั อะโถป สกั กัจจะ สุณนั ตุ ภาสิตงั อนึง่ จงฟง
ภาษติ โดยเคารพ สุภาสิตงั กญิ จิป โว ภะเณมุ เราจะกลา วสภุ าษติ แม
บางประการแกทา นท้งั หลาย ปญุ เญ สะตุปปาทะกะรัง อะปาปง ไมเปน
บาป เปนเครื่องทำความเตอื นสตใิ นบญุ ธมั มูปะเทสงั อะนุการะกานัง
เปน อบุ ายเครื่องแนะนำอันชอบธรรมของบคุ คลผูกระทำตามทัง้ หลาย ตสั มา
หิ ภูตานิ สะเมนตุ สพั เพ เพราะเหตนุ นั้ แลหมแู ลหมภู ตู ท้ังปวงจงฟงเถดิ เมตตัง
กะโรถะ มานสุ ยิ า ปะชายะ ทา นทงั้ หลายจงกระทำไมตรจี ิตในหมูส ัตว
มนตพ ิธี - หนา ท่ี 145
มนษุ ยชาติ ภูเตสุ พาฬหงั กะตะภัตติกายะ ผูม ภี กั ดอี ันทำแลว ม่นั ในหมูภตู
ทวิ า จะ รตั โต จะ หะรนั ติ เย พะลิง มนษุ ยท ้งั หลายเหลาใด ยอ มนำ
กระทำพลีกรรม ในกลางวนั หรอื กลางคืน ปจ โจปะการัง อะภกิ ังขะมานา
มุงหวังอยูซ ง่ึ ความอุดหนุนตอบแทน เต โข มะนสุ สา ตะนุกานภุ าวา
มนุษยทั้งหลายเหลาน้นั แล เปนผมู อี านภุ าพนอ ย ภูตา วเิ สเสนะ มะหทิ ธิกา
จะ สวนภูตท้ังหลายเปน ผูม ีฤทธมิ์ ากโดยแปลกกนั อะทิสสะมานา มะน-ุ
เชหิ ญาตา เปน พวกอทิสสมานกาย ที่มนุษยท ั้งหลายรจู ัก ตัสมา หิ เน
รักขะถะ อปั ปะมัตตา เพราะเหตุนัน้ แล ทานทงั้ หลายจงเปน ผูไ มป ระมาท
รักษามนษุ ยเ หลา นัน้ เถิด.
อาทยิ ะสตุ ตะคาถาแปล
ภตุ ตา โภคา ภะตา ภัจจา โภคะทงั้ หลายเราไดบ ริโภคแลว
บคุ คลทง้ั หลายท่คี วรเลี้ยง เราไดเ ล้ยี งแลว วิตณิ ณา อาปะทาสุ เม อันตราย
ทัง้ หลาย เราไดขา มพน ไปแลว อุทธัคคา ทกั ขณิ า ทนิ นา ทกั ษิณาทเ่ี จริญ
ผล เราไดใหแ ลว อะโถ ปญ จะ พะลี กะตา อน่งึ พลีหา เราไดทำแลว
อุปฏ ฐติ า สลี ะวันโต สญั ญะตา พรัหมะจาริโน ทานผูมีศีลสำรวมแลว
ประพฤตพิ รหมจรรย เราไดบ ำรงุ แลว ยะทัตถัง โภคะมจิ เฉยยะ ปณ ฑโิ ต
ฆะระมาวะสัง บัณฑิตผคู รองเรอื น ปรารถนาโภคะเพ่ือประโยชนอนั ใด-
โส เม อัตโถ อะนุปปตโต ประโยชนน ั้น เราไดบรรลแุ ลว กะตงั อะนะ
นุตาปย งั กรรมไมเปนท่ตี ้งั แหงความเดือดรอนภายหลงั เราไดท ำแลว
เอตัง อะนสุ สะรงั มจั โจ อะริยะธัมเม ฐโิ ต นะโร นรชนผจู ะตอ งตาย
มนตพ ธิ ี - หนาที่ 146
เมือ่ ตามระลึกถึงคุณขอ น้อี ยู ยอมเปน ผูต ้งั อยูในอรยิ ธรรม อเิ ธวะ นงั ปะสงั -
สันติ เทวดาและมนษุ ยท ้งั หลายยอ มสรรเสรญิ นรชนนน้ั ในโลกน้ี เปจจะ
สัคเค ปะโมทะตีติ นรชนน้นั ละโลกนีไ้ ปแลว ยอ มบันเทิงในสรรคด ังนี้
วหิ าระทานะคาถาแปล
สตี ัง อุณหัง ปะฏหิ ันติ เสนาสนะยอมปองกันเยน็ แลรอ น
ตะโต วาฬะมคิ ามิ จะ แลสัตวร าย สิรงิ สะเป จะมะกะเส งู ยงุ สิสเิ ร
จาป วฏุ ฐโิ ย ฝนที่ต้งั ข้นึ ในสสิ ิระฤดู ตะโต วาตาตะโป โฆโร ลมแลแดด
อันกลา สัญชาโต ปะฏหิ ญั ญะติ เกิดขน้ึ แลว ยอ มบันเทาไป เลณัต-
ถัญจะ สขุ ตั ถัญจะ ฌายิตงุ จะ วิปสสติ ุง วิหาระทานงั สงั ฆัสสะ
อคั คัง พทุ เธหิ วณั ณติ งั การถวายวิหารแกส งฆ เพ่ือเรน อยู เพือ่ ความสขุ
เพ่ือเพง พจิ ารณา แลเพอื่ เหน็ แจง พระพุทธเจา ทรงสรรเสรญิ วาเปนทานเลศิ
ตสั มา หิ ปณฑิโต โปโส เพราะเหตนุ ั้นแลบุรุษบณั ฑติ สมั ปสสงั
อัตถะมัตตะโน เม่อื เล็งเห็นประโยชนตน วิหาเร การะเย รัมเม พึงสราง
วิหารอนั รืน่ รมย วาสะเยตถะ พะหุสสเุ ต ใหภ ิกษุทง้ั หลายผูเปน พหุสตู ร
อยูเถดิ เตสงั อันนญั จะ ปานัญจะ วตั ถะเสนาสะนานิ จะ ทะเทยยะ
อุชุภเู ตสุ วปิ ปะสันเนนะ เจตะสา อนง่ึ พึงถวายขา วนำ้ ผาเสนาสนะแก
ทานเหลา นน้ั ดวยนำ้ ใจอนั เล่ือมใสในทานผซู ื่อตรง เต ตัสสะ ธัมมัง
เทเสติ สัพพะทุกขาปะนทู ะนงั ยงั โส ธัมมะมธิ ัญญายะ ปะรินพิ -
พาตยะนาสะโวติ. เขารธู รรมอนั ใดในโลกนแี้ ลว จะเปน ผไู มม อี าสวะปร-ิ
นิพพาน ทา นยอ มแสดงธรรมนนั้ อนั เปนเครื่องบนั เทาทกุ ขทั้งปวงแกเ ขา
ดงั น.้ี
มนตพิธี - หนาที่ 147
ภะวะตุ สัพพะมงั คะลัง ขอสรรพมงคล จงมแี กท าน รกั ขันตุ
สัพพะเทวะตา ขอเหลาเทวดาทงั้ ปวงจงรกั ษาทา น สพั พะพทุ ธานภุ าเวนะ
ดว ยอานภุ าพ แหง พระพทุ ธเจา ทั้งปวง สะทา โสตถี ภะวันตุ เต
ขอความสวัสดีท้ังหลาย จงมแี กทา นทกุ เมอ่ื
ภะวะตุ สัพพะมงั คะลงั ขอสรรพมงคล จงมแี กท า น รกั ขนั ตุ
สพั พะเทวะตา ขอเหลา เทวดาท้ังปวงจงรักษาทาน สพั พะธมั มานภุ าเวนะ
ดวยอานุภาพแหง พระธรรมทั้งปวง สะทา โสตถี ภะวนั ตุ เต ขอความ
สวัสดที ้ังหลาย จงมีแกทา นทุกเมื่อ
ภะวะตุ สัพพะ มังคะลงั ขอสรรพมงคล จงมแี กท า น รักขนั ตุ
สพั พะ เทวะ ตา ขอเหลาเทวดาท้งั ปวงจงรักษาทา น สัพพะ สังฆานภุ า-
เวนะ ดว ยอานภุ าพแหง พระสงฆทัง้ ปวง สะทา โสตถี ภะวันตุ เต ขอ
ความสวสั ดีท้งั หลาย จงมีแกท า นทุกเมอื่ ,
คาถาปองกนั ภัย
ฆะเฏสิ ฆะเฏสิ กิงการะณา ฆะเฏสิ
อะหงั ป ตัง ชานามิ ชานามิ
คาถานี้ ใชภ าวนาเวลาจะไปไหน คุม ภยั ไดด ี
เวลาจะนอนใชเสกหมอนหนุนหวั จะไมมีภัยมา
ถึงตวั และคมุ ครองทรัพยส มบัติ ไดช งดั นักแล.
มนตพธิ ี - หนา ที่ 148
คาถาศราทธพรต
สำหรับสวดรับเทศนใ นงานพระราชพิธีเผาศพ
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพทุ ธัสสะ ฯ
ภาสติ า โข เตนะ ภะคะวะตา ชานะตา ปสสะตา อะระหะตา
สมั มาสมั พุทเธนะ อะยัง ปจฉมิ า วาจา หนั ทะทานิ ภิกขะเว อามันตะ-
ยามิ โว วะยะธมั มา สงั ขารา อปั ปะมาเทนะ สัมปาเทถาติ ฯ
สพั เพ สังขารา อะนิจจาติ ยะทา ปญญายะ ปส สะติ
อะถะ นพิ พินทะติ ทุกเข เอสะ มัคโค วสิ ุทธยิ า ฯ
สัพเพ สงั ขารา ทุกขาติ ยะทา ปญญายะ ปสสะติ
อะถะ นพิ พินทะติ ทกุ เข เอสะ มัคโค วิสทุ ธยิ า ฯ
สัพเพ ธัมมา อะนตั ตาติ ยะทา ปญญายะ ปสสะติ
อะถะ นพิ พินทะติ ทกุ เข เอสะ มัคโค วิสทุ ธยิ า ฯ
วิสทุ ธิ สพั พักเลเสหิ โหติ ทุกเขหิ นพิ พตุ ิ
เจตะโส โหติ สา สันติ นิพพานะมีติ วจุ จะติ ฯ
เย จะ โข สัมมะทักขาเต ธมั เม ธมั มานวุ ตั ตโิ น
เต ชะนา ปาระเมสสันติ มจั จเุ ธยยงั สุทตุ ตะรัง ฯ
อัปปะมาโท อะมะตงั ปะทงั ปะมาโท มัจจุโน ปะทงั
อัปปะมัตตา นะ มยี ันติ เย ปะมตั ตา ยะถา มะตา ฯ
มนตพ ธิ ี - หนาท่ี 149
อปั ปะมตั โต อโุ ภ อัตเถ อะธิคัณหาติ ปณฑิโต
ทิฏเฐ ธัมเม จะ โย อตั โถ โย จัตโถ สมั ปะรายโิ ก
อัตถาภสิ ะมะยา ธีโร ปณฑโิ ตติ ปะวุจจะติ ฯ
เอตตะกานัมป ปาฐานงั อตั ถัง อญั ญายะ สาธุกัง
ปะฏิปชเชถะ เมธาวี อะโมฆัง ชีวิตัง ยะถาติ
คาถาสวดมาฆะบชู า
มาฆะนกั ขตั ตถยตุ ตายะ ปุณณายะปุณณะมายังโย
อะระหงั สมั มาสมั พุทโธ ภะคะวา โคตะโมหะโย
สุทธานันตะทะยาญาโณ สัตถา โลเก อะนตุ ตะโร
วหิ ะรันโต ราชะคะเห มาฆะทานงั คิริพภะเย
วิหาเร เวฬุวันนมั หิ กะลันทะกะนวิ าปเย
สังฆัสสะสันนิปาตัมหิ อุตตะเม จะตุรงั คเิ ก
อฑั ฒะเตระสะหัสเสหิ ภกิ ขูหิ ปะรวิ าริโต
ตหี ิ คาถาหิ สงั ขปิ ปง สัพพัง พทุ ธานะสาสะนงั
สะโมสาเรหิ โอวาทัง ปาฏโิ มกขัง อะนตุ ตะรัง
ตะเมวมั ภตู ะสมั พทุ ธัง สกั ขีณาสะวะสาวะกงั
จริ ะการะมะตี ตัมป ปะสาเทนะ อะนุตตะรัง
อะยมั ป ปะริสา สัพพา ปะสันนา ธมั มะคามนิ ี
สมั ปต ตาตาทิสักการัง สนุ กั ขัตตัง สมุ ังคะลัง
ทีปะธปู าทสิ กั กาเร อะภสิ ัชชิ ยะถาผะลงั
มนตพ ธิ ี - หนาท่ี 150
เตหิ ปูเชตะเวหัตถะ ตุฏฐา อธิ ะ สะมาคะตา
อะภวิ ันทะติ ปูเชติ ภะคะวนั ตัง สะสาวะกงั
กาเลนะ สมั มขุ ภี ตู ัง อะตีตารมั มะนตั ตะนา
โอสาเรนตงั ปาฏิโมกขงั วิสทุ ธกั ขะมุโปสะเถ
อิโตชะเน สปุ ญุ เญนะ โสตถี โหนตุ สะทาปโน
สาสะนัง สัตถุ อมั หากงั จริ ัง ตฏิ ฐะตุตาทโิ น....ติ
บทขดั โอวาทปาฏโิ มกข
สตั ตันนงั ภะคะวนั ตานงั สมั พุทธานงั มะเหสนิ งั
โอวาทะปาฏโิ มกขสั สะ อทุ เทสตั เตนะ ทสั สิตา
มะหาปะทานะสตุ ตันเต ติสโส คาถาติ โน สุตัง
ตีหิ สกิ ขาหิ สังขิตตัง ยาสุ พุทธานะ สาสะนัง
ตาสัมปะกาสะกัง ธมั มะ- ปะริยายัง ภะณามะ เส.
โอวาทะปาฏโิ มกขาทปิ าโฐ
อุททิฏฐงั โข เตนะ ภะคะวะตา ชานะตา ปสสะตา
อะระหะตา สมั มาสมั พทุ เธนะ โอวาทะปาฏโิ มกขงั ตหี ิ คาถาหิ
ขันตี ปะระมงั ตะโป ตีตกิ ขา
นิพพานงั ปะระนัง วะทนั ติ พุทธา
นะ หิ ปพ พะชโิ ต ปะรปู ะฆาตี
สะมะโณ โหติ ปะรัง วเิ หฐะยนั โต
มนตพ ิธี - หนา ท่ี 151
สัพพะปาปสสะ อะกะระณงั กสุ ะลัสสูปะสัมปะทา
สะจติ ตะปะริโยทะปะนัง เอตงั พทุ ธานะ สาสะนงั
อะนปู ะวาโท อะนปู ะฆาโต ปาฏโิ มกเข จะ สงั วะโร
มตั ตัญญตา จะ ภตั ตสั มงิ ปน ตัญจะ สะยะนาสะนงั
อะธจิ ติ เต จะ อาโยโค เอตัง พทุ ธานะ สาสะนันติ
อะเนกะปะรยิ เยนะ โข ปะนะ เตนะ ภะคะวะตา ชานะตา
ปสสะตา อะระหะตา สัมมาสมั พทุ เธนะ สีลงั สมั มะทักขาตัง
สะมาธิ สัมมะทักขาโต ปญ ญา สมั มะทกั ขาตา
กะถัญจะ สีลัง สัมมะทกั ขาตัง ภะคะวะตา. เหฏฐเิ มนะป
ปะรยิ าเยนะ สีลงั สมั มะทกั ขาตัง ภะคะวะตา. อุปะรเิ มนะป
ปะริยาเยนะ สลี งั สัมมะทักขาตงั ภะคะวะตา. กะถัญจะ เหฏฐิเมนะ
ปะรยิ าเยนะ สลี งั สัมมะทกั ขาตัง ภะคะวะตา อธิ ะ อะริยะสาวะโก
ปาณาตปิ าตา ปะฏวิ ริ ะโต โหติ อะทินนาทานา ปะฏิวิระโต โหติ
กาเมสุ มจิ ฉาจารา ปะฏวิ ิระโต โหติ มุสาวาทา ปะฏวิ ิระโต โหติ
สุราเมระยะมัชชัปปะมาทัฏฐานา ปะฏิวิระโต โหตีติ. เอวงั โข
เหฏฐิเมนะ ปะริยาเยนะ สลี งั สมั มะทักขาตัง ภะคะตา กะถัญจะ
อุปะริเมนะ ปะรยิ าเยนะ สลี ัง สัมมะทกั ขาตัง ภะคะวะตา. อิธะ
ภิกขุ สีละวา โหติ ปาฏโิ มกขะสังวะระสงั วุโต วิหะระติ
อาจาระโคจะระสัมปน โน อะณุมัตเตสุ วัชเชสุ ภะยะทัสสาวี
สะมาทายะ สิกขะติ สกิ ขาปะเทสตู ิ เอวงั โข อปุ ะรเิ มนะ
ปะริยาเยนะ สีลัง สัมะทักขาตงั ภะคะวะตา.
มนตพธิ ี - หนาท่ี 152
กะถัญจะ สะมาธิ สัมมะทักขาโต ภะคะวะตา. เหฏฐเิ มนะป
ปะริยาเยนะ สมาธิ สัมมะทักขาโต ภะคะวะตา. อปุ ะริเมนะป
ปะริยาเยนะ สะมาธิ สัมมะทกั ขาโต ภะคะวะตา. กะถัญจะ
เหฏฐเิ มนะ ปะริยาเยนะ สะมาธิ สมั มะทักขาโต ภะคะวะตา. อิธะ
อะรยิ ะสาวะโก โวสสัคคารมั มะณงั กะริตวา ละภะติ สะมาธงิ
ละภะติ จิตตัสเสกคั คะตันติ. เอวัง โข เหฏฐเิ มนะ ปะริยาเยนะ
สะมาธิ สมั มะทกั ขาโต ภะคะวะตา. กะถัญจะ อปุ ะรเิ มนะ
ปะรยิ าเยนะ สะมาธิ สมั มะทักขาโต ภะคะวะตา. อิธะ ภกิ ขุ
วิวิจเจวะ กาเมหิ ววิ ิจจะ อะกุสะเลหิ ธมั เมหิ สะวติ ักกัง สะวิจารงั
วเิ วกะชัมปติสุขัง ปะฐะมัง ฌานงั อปุ ะสัมปช ชะ วิหะระติ วิตักกะ-
วจิ ารานัง วูปะสะมา อัชฌตั ตัง สัมปะสาทะนัง เจตะโส เอโกทิภาวงั
อะวิตกั กงั อะวจิ ารงั สะมาธชิ ัมปต สิ ขุ ัง ทตุ ิยงั ฌานงั อุปะสมั ปช ชะ
วิหะระติ ปต ิยา จะ วริ าคา อเุ ปกขะโก จะ วิหะระติ สะโต จะ
สัมปะชาโน สุขัญจะ กาเยนะ ปะฏิสงั เวเทติ ยันตัง อะริยา
อาจิกขันติ อุเปกขะโก สะติมา สขุ ะวหิ ารีติ ตะตยิ งั ฌานัง
อปุ ะสมั ปชชะ วหิ ะระติ. สุขสั สะ จะ ปะหานา ทุกขัสสะ จะ
ปะหานา ปพุ เพ วะ โสมะนัสสะโทมะนสั สานงั อัตถงั คะมา
อะทกุ ขะมะสขุ ัง อุเปกขาสะติปารสิ ุทธงิ จะตตุ ถงั ฌานงั อปุ ะสมั ปชชะ
วหิ ะระตีต.ิ เอวงั โข อุปะริะเมนะ ปะรยิ าเยนะ สะมาธิ สมั มะทักขาโต
ภะคะวะตา.
กะถญั จะ ปญญา สมั มะทักขาตา ภะคะวะตา. เหฏฐิเมนะป
ปะรยิ าเยนะ ปญ ญา สมั มะทกั ขาตา ภะคะวะตา. อปุ ะริเมนะป
มนตพ ิธี - หนาท่ี 153
ปะริยาเยนะ ปญญา สัมมะทักขาตา ภะคะวะตา. กะถัญจะ
เหฏฐเิ มนะ ปะรยิ าเยนะ ปญ ญา สมั มะทกั ขาตา ภะคะวะตา. อิธะ
อะรยิ ะสาวะโก ปญ ญะวา โหติ อุทะยตั ถะคามนิ ยิ า ปญ ญายะ
สะมันนาคะโค อะรยิ ายะ นพิ เพธกิ ายะ สัมมา ทุกขกั ขะยะคามินยิ าติ.
เอวงั โข เหฏฐิเมนะ ปะรยิ าเยนะ ปญ ญา สัมมะทักขาตา
ภะคะวะตา. กะถัญจะ อปุ ะริเมนะ ปะรยิ าเยนะ ปญญา สมั มะทักขาตา
ภะคะวะตา. อธิ ะ ภกิ ขุ อทิ ัง ทกุ ขันติ ยะถาภูตัง ปะชานาติ. อะยงั
ทุกขะสะมุทะโยติ ยะถาภูตัง ปะชานาต.ิ อะยงั ทุกขะนโิ รโธติ
ยะถาภูตงั ปะชานาต.ิ อะยงั ทกุ ขะนิโรธะคามินี ปะฏปิ ะทาติ
ยะถาภตู ัง ปะชานาต.ิ เอวงั โข อปุ ะริเมนะ ปะริยาเยนะ ปญ ญา
สมั มะทกั ขาตา ภะคะวะตา.
สลี ะปะรภิ าวิโต สะมาธิ มะหปั ผะโล โหติ มะหานิสงั โส
สะมาธปิ ะรภิ าวติ า ปญญา มะหปั ผะลา โหติ มะหานิสงั สา
ปญญาปะริภาวติ งั จติ ตัง สัมมะเทวะ อาสะเวหิ วิมจุ จะต.ิ เสยยะถที งั .
กามาสะวา ภะวาสะวา อะวชิ ชาสะวา. ภาสติ า โข ปะนะ ภะคะวะตา
ปะรนิ ิพพานะสะมะเย อะยัง ปจฉมิ ะวาจา หนั ทะทานิ ภกิ ขะเว
อามันตะยามิ โว วะยะธัมมา สงั ขารา อปั ปะมาเทนะ
สมั ปาเทถาติ. ภาสิตัญจทิ งั ภะคะวะตา เสยยะถาป ภกิ ขะเว
ยานิ กานิจิ ชังคะลานงั ปาณานงั ปะทะชาตานิ สัพพานิ ตานิ
หตั ถิปะเท สะโมธานงั คจั ฉันติ หตั ถิปะทัง เตสงั อัคคะมักขายะติ
ยะททิ ัง มะหนั ตัตเตนะ. เอวะเมวะ โข ภิกขะเว เย เกจิ กสุ ะลา
มนตพ ิธี - หนาท่ี 154
ธัมมา สัพเพ เต อปั ปะมาทะมลู ะกา อัปปะมาทะสะโมสะระณา
อปั ปะมาโท เตสัง อคั คะมคั ขายะตีติ. ตสั มาติหมั เหหิ สิกขิตัพพงั
ตพิ พาเปกขา ภะวิสสามะ อะธิสลี ะสิกขาสะมาทาเน อะธจิ ติ ตะสิก-
ขาสะมาทาเน อะธิปญญาสิกขาสะมาทาน อัปปะมาเทนะ สมั ปาเทส-
สามาติ. เอวัญหิ โน สกิ ขิตพั พงั
คาถาสวดวสิ าขะบชู า
วิสาขะปุณณะมายัง โย ชาโต อันตมิ ะชาตยิ า
ปตโต จะ อะภิสัมโพธงิ อะโถป ปะรนิ ิพพุโต
โลเก อะนตุ ตะโร สตั ถา ทะยาญาณัณณะวาสะโย
นายะโก โมกขะมัคคสั มิ ตวิ ธิ ัตถูปะเทสะโก
มะหาการณุ กิ งั พทุ ธัง มะยนั ตัง สะระณัง คะตา
อามิเสหิ จะ ปเู ชนตา ธมั เม จะ ปะฏปิ ต ตยิ า
อิมันทานิ สุนกั ขตั ตัง อะภิมังคะละสมั มะตงั
วิสาโขฬุกะยุตเตนะ ปณุ ณะจันเทนะ ลักขิตัง
สมั ปตตา อะนุกาเลนะ พุทธานุสสะระณาระหัง
ชาติ สมั โพธิ นพิ พานะ- กาละภูตัง สะยัมภโุ น
ตัง สมั มานุสสะระมานา สุจิรัง นิพพตุ ามะป
ปะสนั นาการัง กะโรนตา สักกาเร อะภิสัชชยิ ะ
ทณั ฑะทีเป ทีปะฆะเร มาลาวกิ ะตอิ าทะโย
ตัสเสวะ ปูชะนัตถายะ ยะถาสะติ ยะถาพะลัง
มนตพ ิธี - หนา ที่ 155
สะมาหะรติ วา เอกตั ตะ ฐะปะยิมหา ยะถาระหงั
นะรานะราหงั สัพเพสงั สัทธัมเม สัมปะสที ะตงั
ธัมมสั สะวะนงั กะริสสามะ สมั พุทธะคุณะทปี นงั
พุทธัสสุโพธติ าทีนงั ทปี ะนตั ถัง นะเหสโิ น...ติ
คาถาขอฝน
(สวดตามกำลงั วัน)
สุภูโต จะ มะหาเถโร มะหากาโย มะโหทะโร
นลี ะวัณโณ มะหาเตโช ปะวัสสนั ตุ วะลาหะกา
อะภติ ถะนะยัง ปะชนุ นะ นิธงิ กากสั สะ นาสะยะ
กากงั โสกายะ รนั เธหิ มัจเฉ โสกา ปะโมจะยะ ฯ
คาถาขอฝน
(อกี แบบหนง่ึ )
สภุ ูโต จะ มะหาเถโร มะหากาโย มะโหทะโร
นลี ะวณั โณ มะหาเตโช ปะวัสสันตุ วะลาหะกา
ฉนั นา เม กฏุ ิกา สขุ า นิวาตา
วสั สะ เทวะ ยะถาสุขงั
จิตตัง เม สสุ ะมาหติ ัง วมิ ตุ ตัง
อาตาป วหิ ะรามิ วสั สะ เทวาติ ฯ
มนตพธิ ี - หนา ที่ 156
คาถาสวดเมอ่ื จุดเทียนชัย
ในพระราชพิธีสมั พจั ฉรฉนิ ทแ ละพระราชพธิ ีอื่น ๆ
พทุ โธ สัพพญั ตุ ะญาโณ ธัมโม โลกุตตะโร วะโร
สังโฆ มัคคะผะลัฏโฐ จะ อิจเจตัง ระตะนัตตะยงั
เอตัสสะ อานุภาเวนะ สพั พะทุกขา อุปท ทะวา
อนั ตะรายา จะ นัสสันตุ สัพพะโสตถี ภะวันตุ เต
คาถาสวดเม่ือจดุ เทยี นชยั
พระราชพิธีพิรุณศาสตร
พุทโธ สัพพัญุตะญาโณ ธมั โม โลกุตตะโร วะโร
สงั โฆ มัคคะผะลฏั โฐ จะ อิจเจตัง ระตะนตั ตะยงั
เอตสั สะ อานุภาเวนะ เทโว วัสสะตุ กาละโต
วสั สนั ตะรายา มาเหสุง สพั พะโสตถี ภะวนั ตุ โน
คาถาสวดเมือ่ ดับเทียนชัย
ทุกพระราชพิธี
นตั ถิ เม สะระณัง อญั ญัง พุทโธ เม สะระณงั วะรงั
เอเตนะ สจั จะวชั เชนะ โหตุ เต ชะยะมงั คะลงั
นตั ถิ เม สะระณัง อัญญงั ธมั โม เม สะระณัง วะรัง
เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ โหตุ เต ชะยะมงั คะลงั
นตั ถิ เม สะระณงั อญั ญงั สงั โฆ เม สะระณงั วะรัง
เอเตนะ สจั จะวัชเชนะ โหตุ เต ชะยะมงั คะลัง
มนตพิธี - หนา ที่ 157
ยังกญิ จิ วติ ตัง อธิ ะ วา หรุ งั วา
สัคเคสุ วา ยงั ระตะนัง ปะณีตัง
นะ โน สะมงั อตั ถิ ตะถาคะเตนะ
อิทัมป พทุ เธ ระตะนัง ปะณตี งั
เอเตนะ สัจเจนะ สวุ ัตถิ โหตุ
ขะยงั วริ าคงั อะมะตงั ปะณตี งั
ยะทัชฌะคา สกั ยะมนุ ี สะมาหิโต
นะ เตนะ ธมั เมนะ สะมตั ถิ กิญจิ
อิทัมป ธมั เม ระตะนัง ปะณตี ัง
เอเตนะ สัจเจนะ สุวัตถิ โหตุ
ยมั พุทธเสฏโฐ ปะริวัณณะยี สุจงิ
สะมาธมิ านนั ตะรกิ ญั ญะมาหุ
สะมาธินา เตนะ สะโม นะ วิชชะติ
อิทมั ป ธมั เม ระตะนัง ปะณีตงั
เอเตนะ สัจเจนะ สวุ ัตถิ โหตุ
เย ปคุ คะลา อฏั ฐะ สะตัง ปะสตั ถา
จตั ตาริ เอตานิ ยคุ านิ โหนติ
เต ทกั ขเิ ณยยา สคุ ะตัสสะ สาวะกา
เอเตสุ ทินนานิ มะหปั ผะลานิ
อิทัมป สังเฆ ระตะนัง ปะณีตัง
มนตพิธี - หนา ที่ 158
เอเตนะ สัจเจนะ สุวัตถิ โหตุ
เย สุปปะยตุ ตา มะนะสา ทัฬเหนะ
นิกกามโิ น โคตะมะสาสะนมั หิ
เต ปต ติปต ตา อะมะตงั วิคัยหะ
ลทั ธา มุธา นิพพตุ งิ ภุญชะมานา
อิทมั ป สังเฆ ระตะนงั ปะณีตัง
เอเตนะ สจั เจนะ สวุ ัตถิ โหตุ
ขีณัง ปรุ าณงั นะวัง นตั ถิ สมั ภะวงั
วริ ตั ตะจิตตายะตเิ ก ภะวัสมิง
เต ขีณะพชี า อะวริ ฬุ หฉิ นั ทา
นพิ พนั ติ ชีรา ยะถายัมปะทีโป
อิทมั ป สงั เฆ ระตะนงั ปะณตี งั
เอเตนะ สัจเจนะ สุวัตถิ โหตุ
สัพพะโรคะวนิ มิ ตุ โต สพั พะสันตาปะวชั ชโิ ต
สัพพะเวระมะติกกันโต ยะถาทโี ป จะ นิพพโต
คำนำถวายดอกไมธ ปู เทียน
วนั วิสาขบูชา
ยะมมั หะ โข มะยงั ภะคะวนั ตัง สะระณัง คะตา, โย โน
ภะคะวา สตั ถา, ยัสสะ จะ มะยงั ภะคะวะโต ธมั มงั โรเจมะ, อะโหสิ
มนตพ ธิ ี - หนาที่ 159
โข โส ภะคะวา มัชฌิเมสุ ชะนะปะเทสุ อะรยิ ะเกสุ มะนสุ เสสุ
อปุ ปนโน, ขัตติโย ชาตยิ า โคตะโม โคตเตนะ, สกั ยะปุตโต สกั ยะกุลา
ปพพะชโิ ต สะเทวะเก โลเก สะมาระเก สะพรัหมะเก สัสสะมะณะ-
พราหมะณยิ า ปะชายะ สะเทวะมะนสุ สายะ อะนตุ ตะรัง สมั มาสมั โพธิ
อะภิสัมพทุ โธ, นสิ สังสะยงั โข โส ภะคะวา อะระหัง สมั มาสมั พุทโธ
วิชชาจะระณะสมั ปนโน สุคะโต โลกะวทิ ู อะนตุ ตะโร ปรุ สิ ะทมั มะ-
สาระถิ สัตถาเทวะมะนสุ สานงั พุทโธ ภะคะวา, สวากขาโต โข ปะนะ
เตนะ ภะคะวะตา ธัมโม, สนั ทิฏฐโิ ก อะกาลโิ ก เอหิปส สิโก โอปะนะ-
ยโิ ก, ปจจตั ตัง เวทติ ัพโพ วญิ หู ,ิ สปุ ะฏิปนโน โข ปะนัสสะ
ภะคะวะโต สาวะกะสงั โฆ, อุชุปะฏปิ น โน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ,
ญายะปะฏิปน โน ภะคะวะโต สาวะกะสงั โฆ, สามีจปิ ะฏปิ น โน
ภะคะวะโต สาวะกะสงั โฆ, ยะททิ งั จตั ตาริ ปรุ สิ ะยคุ านิ อฏั ฐะ ปุรสิ ะ-
ปคุ คะลา เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, อาหุเนยโย ปาหเุ นยโย
ทักขิเณยโย อญั ชะลีกะระณีโย อะนุตตะรัง ปญุ ญกั เขตตงั โลกสั สะ,
อะยัง โข ปะนะ ถโู ป
ปะฏิมา ตัง
ภะคะวันตงั อทุ ทิสสะ กะโต
วนั ตงั อุททิสสะ กะโต ยาวะเทวะ ทัสสะเนนะ ตงั ภะคะ
อะนุสสะรติ วา ปะสาทะ สังเวคะปะฏลิ าภายะ, มะยงั โข เอตะระหิ อิมงั
มนตพิธี - หนา ท่ี 160
วิสาขะปุณณะมกี ำลงั ตสั สะ ภะคะวะโต ชาตสิ ัมโพธนิ ิพพานะกาละ
สมั มะตัง (ถา วนั อฏั ฐมี เปลี่ยนขอ ความทข่ี ดี เสน ใตเ ปน เอตะระหิ อมิ ัง
วสิ าขะปณุ ณะมโิ ตปะรัง อัฏฐะมีกำลงั ตสั สะ ภะคะวะโต สะรีรชั ฌา-
ปะนะกาละ สัมมะตัง) ปตวา อมิ ัง ฐานัง สัมปต ตา, อเิ ม ทณั ฑะท-ี
ปะธูปาทิ สกั กาเร คะเหตวา อตั ตะโน กายัง สกั การปุ ะธานัง
กะรติ วา ตสั สะ ภะคะวะโต ยะถาภจุ เจ คุเณ อะนุสสะรนั ตา,
อมิ ัง ถปู ง
ปะฏมิ ัง ตกิ ขัตตุง ปะทักขณิ ัง กะริสสามะ
อิมัง ยะถา คะหเิ ตหิ สกั กาเรหิ ปชู ัง กุรุมานา, สาธุ โน ภนั เต
ภะคะวา สจุ ริ ะปะรินพิ พุโตป ญาตัพเพหิ คุเณหิ อะตีตารัมมะณะตายะ
ปญญายะ มาโน, อิเม อัมเหหิ คะหิเต สักกเร ปะฏคิ คณั หาตุ อมั หากัง
ทฆี ะรตั ตงั หติ ายะ สขุ ายะ.
(คำแปล)
เราทง้ั หลายถึงซ่ึงพระผูมีพระภาคพระองคใดวา เปน ทพี่ ่ึง, พระผมู ี
พระภาคพระองคใดเปนศาสดาของเราทง้ั หลาย แลเราทั้งหลายชอบซงึ่ ธรรม
ของพระผมู พี ระภาคพระองคใด, พระผมู พี ระภาคพระองคนนั้ แล ไดอบุ ตั ิ
แลว ในหมมู นษุ ย ชาวอริยกะในมชั ฌิมชนบท, พระองคเปน กษตั รยิ โดย
พระชาติ เปนโคดมโดยพระโคตร, เปนศากยบุตรเสดจ็ ออกบรรพชาแลว แต
มนตพ ิธี - หนาท่ี 161
ศากยสกุล เปน ผูต รสั รพู รอ มเฉพาะแลวซึง่ พระอนุตตรสมั มาสัมโพธญิ าณ
ในโลกท้งั เทวโลก มารโลก พรหมโลก ในหมูส ัตวทั้งสมณพราหมณเทวดาแล
มนุษย พระผูม ีพระภาคเจานน้ั เปน พระอรหนั ต เปน ผตู รัสรูช อบเอง เปนผู
ถึงพรอมดวยวชิ ชาและจรณะ เปน ผเู สด็จไปดีแลว เปน ผรู แู จง โลก เปนสารถี
แหงบุรุษควรฝก ได ไมมีผูอ่ืนย่งิ ไปกวา เปนศาสดาของเทวดาและมนุษยทั้ง
หลาย เปน ผูต ืน่ แลว เปนผเู บกิ บานแลว เปน ผูมโี ชค โดยไมต อ งสงสัยแล
อนง่ึ พระธรรมอันพระผูมพี ระภาคเจา นัน้ ตรัสดีแลว อันผูบรรลจุ ะพงึ เห็นเอง
ไมป ระกอบดว ยกาล ควรเรียกใหม าดู ควรนอ มเขา มา อนั วิญูชนพงึ รูเ ฉพาะ
ตน และพระสงฆสาวกของพระผูมพี ระภาคเจานั้น เปน ผูป ฏิบตั ดิ ีแลวแล เปน
ผูปฏบิ ตั ิตรงแลว เปน ผูปฏิบัตเิ ปนธรรม, เปน ผปู ฏิบัติสมควร, นี้คอื คแู หง
บรุ ุษสี่ บุรุษบุคคลแปด, น่พี ระสงฆสาวกของพระผูมพี ระภาค, เปนผคู วร
ของคำนบั เปน ผูควรของตอนรบั เปนผคู วรของทำบุญ เปนผูควรทำอญั ชลี
(ประนมมอื ไหว) เปนนาบุญของโลก ไมม นี าบญุ อนื่ ย่ิงกวา พระสถูป
พระ
ปฏมิ า น้แี ล
นกั ปราชญ ไดอทุ ศิ เฉพาะตอ พระผมู ีพระภาคเจาน้นั สรา งไวแ ลว เพียงเพอ่ื
ระลกึ ถึงพระผมู พี ระภาคเจา น้ันดวยทรรศนะแลว ไดค วามเลอ่ื มใสแลสงั เวช
บัดนี้เราทัง้ หลายมาถงึ กาลวสิ าขปุรณมี เปน ทร่ี ูก นั วา กาลเปน ทป่ี ระสตู ิ
ตรัสรู แลเสดจ็ ปรินพิ พานแหงพระผมู ีพระภาคเจา น้นั (ถาวนั อัฏฐมี เปลี่ยน
ขอความทข่ี ีดเสนใต เปน กาลท่ีครบ ๘ เบ้ืองหนา แตว นั วสิ าขปุรณมี เปนทรี่ ู
มนตพธิ ี - หนา ที่ 162
กนั วา กาลเปน ที่ถวายพระเพลิงพระสรรี ะ แหง พระผูมพี ระภาคเจานนั้ ) จึง
มาประชุมกันแลว ณ ทนี่ ้ี ถอื สกั การะมีประทปี ดา มแลธูปเปน ตนเหลา นี้ ทำ
กายของตนใหเปน ดงั ภาชนะรับเครอ่ื งสักการะ ระลกึ ถงึ พระคณุ ตามเปนจรงิ
ท้ังหลายของพระผูม พี ระภาคเจานนั้ บชู าดวยสักการะอันถอื ไวแ ลว อยา งไร
จกั ทำประทักษิณสน้ิ วาระสามรอบ ซง่ึ พระสถูป
พระปฏมิ ากร น้ี ขา แต
พระองคผ เู จริญ
ขอเชิญพระผูมพี ระภาคเจา แมเ สดจ็ ปรินิพพานนานมาแลว ยังปรากฏอยดู วย
พระคุณสมบัติอันขาพระพทุ ธเจา ท้งั หลาย จะพึงรโู ดยความเปน อตตี ารมณ
จงทรงรบั ซึง่ เคร่ืองสกั การะอันขาพระพทุ ธเจาท้ังหลายถือไวแลวน้ี เพื่อประ-
โยชน เพือ่ ความสขุ แกข าพระพทุ ธเจาทง้ั หลายสน้ิ กาลนาน เทอญ.
คำนำถวายดอกไมธ ูปเทยี น
วันมาฆบชู า
อัชชายัง มาฆะปณุ ณะมี สมั ปต ตา มาฆะนักขัตเตนะ ปณุ ณะ
จันโท ยุตโต ยัตถะ ตะถาคะโต อะระหัง สัมมาสมั พทุ โธ จาตุรังคิเก
สาวะกะสันนปิ าเต โอวาทะปาติโมกขัง อทุ ทสิ ิ ตะทา หิ อฑั ฒะเตระสานิ
สัพเพสงั เยวะ ขณี าสะวานัง สพั เพ เต เอหิภกิ ขกุ า สัพเพป เต อะนา-
มนั ติตาวะ ภะคะวะโต สันติกัง อาคะเต เวฬวุ ะเน กะลนั ทะกะนิวาเป
มาฆะปณุ ณะมิยงั วัฑฒะมานะภจั ฉายายะ ตัสมญิ จะสันนปิ าเต ภะคะวา
มนตพธิ ี - หนาที่ 163
วสิ ทุ ธโุ ปสะถงั อะกาสิ อะยงั อมั หากัง ภะคะวะโต เอโกเยวะ สาวะกะ-
สันนปิ าโต อะโหสิ จาตรุ งั คิโก อัฑฒะเตระสานิ ภกิ ขสุ ะตานิ สพั เพ-
สังเยวะ ขีณาสะวานัง มะยนั ทานิ อิมัง มาฆะปุณณะมี นักขัตตะสะมะยงั
ตักกาละสะทิสัง สัมปต ตา จิระปะรินพิ พุตัมป ตงั ภะคะวันตงั อะนสุ -
สะระมานา อมิ ัสมงิ ตสั สะ ภะคะวะโต สกั ขิภูเต เจติเย อิเมหิ
ทปี ะธูปะปปุ ผาทิสักกาเรหิ ตัง ภะคะวันตงั ตานิ จะ อัฑฒะเตระสานิ
ภกิ ขสุ ะตานิ อะภปิ ูชะยามะ สาธุ โน ภนั เต ภะคะวา สะสาวะกะสังโฆ
สจุ ิระปะรนิ ิพพุโต คเุ ณหิ ธะระมาโน อเิ ท สกั กาเร ทคุ คะตะปณ ณา-
การะภูเต ปะฏคิ คณั หาตุ อมั หากงั ทีฆะรตั ตงั หิตายะ สุขายะ
(คำแปล)
วันนีม้ าประจวบวันมาฆปรุ ณมี เพญ็ เดือน ๓ พระจันทรเพ็ญประกอบ
ดวยฤทธิม์ าฆะ ตรงกับวันที่พระตถาคตอรหนั ตสัมมาสัมพทุ ธเจา ไดท รงแสดง
โอวาทปาตโิ มกขข น้ึ ในทปี่ ระชมุ สาวกสงฆพรอ มดวยองค ๔ ประการ ครง้ั นั้น
พระภิกษุ ๑๒๕๐ องค ลว นแตพ ระขณี าสพ อุปสมบทดว ยเอหภิ กิ ขอุ ุปสมั ปทา
ไมมีผใู ดเรียก มาประชุมยังสำนกั พระผูมพี ระภาค ณ เวฬวุ นาราม เวลาตะวัน
บา ยในวนั มาฆปุรณม,ี แลสมเด็จพระผูม ีพระภาคเจา ไดท รงทำวสิ ทุ ธอุโบสถ
ทรงแสดงโอวาทปาตโิ มกขข นึ้ ณ ที่ประชมุ น้นั การประชมุ สาวกสงฆพรอม
ดว ยองค ๔ ของพระผูมีพระภาคเจาแหง เราทง้ั หลายน้ี ไดมีครั้งเดียวเทา น้ัน
พระภิกษุ ๑๒๕๐ องคลวนแตพ ระขีณาสพ บัดนเี้ ราทงั้ หลายมาประจวบ
มาฆปณุ มีนกั ขัตสมยั น้ี ซึง่ คลายกบั วนั จาตุรงคสนั นบิ าตน้ันแลว มาระลกึ ถงึ
มนตพิธี - หนา ท่ี 164
พระผมู ีพระภาคนัน้ แมป รนิ ิพพานนานมาแลว จะเคารพบชู าพระผมู พี ระภาค
แลภิกษุ ๑๒๕๐ องคน ้ัน ดวยสักการะทงั้ หลายมีเทียนธปู แลดอกไมเปนตน
เหลาน้ีในเจดยี ส ถานน้ี ซ่งึ เปน พยานของพระผมู ีพระภาคเจาน้ัน ขา แตพ ระ-
องคผ เู จริญ ขอเชญิ พระผมู ีพระภาคพรอ มดวยสาวกสงฆ แมป รนิ ิพพานนาน
มาแลว ดว ยดี ยงั เหลอื อยูแตพ ระคุณท้งั หลาย จงทรงรบั สักการบรรณการ
คนยากเหลานี้ของขา พระพทุ ธเจา ทัง้ หลาย เพือ่ ประโยชน เพื่อความสุข แก
ขาพระพุทธเจาทั้งหลายสนิ้ กาลนาน เทอญ.
คำนำถวายดอกไมธ ูปเทียน
วันอาสาฬหบชู า
ยะมัมหะ โข มะยัง ภะคะวนั ตัง สะระณงั คะตา โย โน
ภะคะวา สัตถา ยสั สะ จะ มะยัง ภะคะวะโต ธัมมัง โรเจมะ อะโหสิ โข
โส ภะคะวา อะระหงั สมั มาสมั พทุ โธ สัตเตสุ การญุ ญงั ปะฏจิ จะ
กะรุณายะโก หิเตสี อะนกุ ัมปง อปุ าทายะ อาสาฬหะปุณณะมิยงั พารา-
ณะสิยัง อสิ ิปะตะเน มิคะทาเย ปญจะวัคคยิ านงั ภิกขนู งั อะนุตตะรงั
ธมั มะจักกัง ปะฐะมัง ปะวัตเตตวา จัตตาริ อะรยิ ะสัจจานิ ปะกาเสสิ ฯ
ตัสมิญจะ โข สะมะเย ปญจะวัคคยานงั ภิกขูนงั ปะมโุ ข
อายัสมา อญั ญาโกณฑัญโญ ภะคะวะโต ธัมมงั สตุ วา วิระชัง วีตะมะลัง
ธัมมะจักขุง ปะฏิละภติ วา ยงั กญิ จิ สะมุทะยะธมั มัง สพั พนั ตัง
นโิ รธะธัมมันติ ภะคะวนั ตัง อุปะสมั ปะทงั ยาจติ วา ภะคะวะโต เยวะ
สันติกา เอหิภกิ ขุ อปุ ะสมั ปะทัง ปะฏิละภิตวา ภะคะวะโต ธมั มะวินะเย
มนตพิธี - หนาที่ 165
อะริยะสาวะกะสังโฆ โลเก ปะฐะมัง อุปปนโน อะโหสิ พทุ ธะระตะนัง
ธัมมะระตะนงั สังฆะระตะนันติ ตริ ะตะนงั สัมปุณณงั อะโหสิ ฯ
มะยัง โข เอตะระหิ อมิ งั อาสาฬหะปุณณะมีกาลงั ตสั สะ
ภะคะวะโต ธมั มะจักกปั ปะวตั ตะนะกาละสัมมะตงั อะรยิ ะสาวะกะสงั -
ฆะอุปปตติกาละสมั มะตญั จะ ระตะนตั ตะยะสมั ปุณณะกาละสมั มะตญั -
จะ ปตวา อมิ ัง ฐานงั สัมปต ตา อเิ ม สกั กาเร คะเหตวา อตั ตะโน
กายัง สกั การุปะธานงั กะรติ วา ตสั สะ ภะคะวะโต ยะถาภจุ เจ
คเุ ณ อะนุสสะรันตา อิมงั ถปู ง (อิมัง พุทธะปะฏิมัง) ติกขตั ตุง
ปะทักขณิ ัง กะริสสสามะ ยะถาคะหเิ ตหิ สักกาเรหิ ปชู งั กรุ มุ านา ฯ
สาธุ โน ภนั เต ภะคะวา สุจริ ะปะรินิพพุโตป ญาตัพเพหิ
คเุ ณหิ อะตีตารมั มะณะตายะ ปญ ญายะมาโน อิเม อมั เหหิ คะหเิ ต
สกั กาเร ปะฏคิ คณั หาตุ อมั หากัง ทีฆะรัตตัง หติ ายะ สขุ ายะ ฯ
(คำแปล)
เราทัง้ หลายถงึ ซง่ึ พระผมู ีพระภาคพระองคใ ดแลว วาเปน ทพ่ี ึง่ พระผู
มพี ระภาคพระองคใ ด เปน พระศาสดาของเราทั้งหลาย อน่งึ เราทั้งหลายชอบ
ใจซง่ึ พระธรรมของพระผูมพี ระภาคพระองคใด พระผูมพี ระภาคเจาพระองคน ั้น
เปน พระอรหันตต รสั รูชอบเอง ทรงอาศยั ความการุณในสัตวทัง้ หลาย ทรง
พระกรุณาแสวงหาประโยชนเ กื้อกูล ทรงอาศยั ความเอ็นดู ไดย ังพระธรรมจกั ร
อันยอดเยีย่ มใหเปนไป ทรงประกาศอรยิ สัจ ๔ เปนคร้ังแรกแกพระภกิ ษุ
ปญจวัคคีย ที่ปาอิสิปตนมฤคทายวัน ใกลก รงุ พาราณสีในวันอาสาฬหปณุ ณมี
มนตพ ิธี - หนา ที่ 166
อน่งึ ในสมัยน้นั แล ทา นพระอญั ญาโกณฑญั ญะผเู ปนหวั หนา ของ
พระภกิ ษุปญ จวัคคียฟ งธรรมของพระผูมีพระภาคเจา แลว ไดธ รรมจกั ษุอนั
บริสุทธป์ิ ราศจากมลทิน วา "สิง่ ใดส่ิงหนึ่งมีความเกดิ ขึ้นเปน ธรรมดา สงิ่
ทั้งปวงนนั้ มคี วามดับเปนธรรมดา" จงึ ทลู ขออปุ สมบทกะพระผมู พี ระภาค
เจาเปนองคแรกในโลก
อนงึ่ ในสมัยแมน ้นั แล พระสงั ฆรัตนะไดบังเกิดขึน้ เปนครงั้ แรก
พระรตั นตรยั คือ พระพทุ ธรัตนะ พระธรรมรัตนะ พระสังฆรัตนะ ไดส มบรู ณ
แลว ในโลก
บดั นี้ เราทัง้ หลายแล มาประจวบมงคลสมัยอาสาฬหปณุ ณมี วัน
เพญ็ อาสาฬหมาสทรี่ พู รอมกนั วา เปน วนั ทีพ่ ระผมู ีพระภาคเจาพระองคนน้ั
ทรงประกาศพระธรรมจกั รเปน วนั ท่เี กดิ ข้นึ แหง พระอรยิ สงฆสาวก และเปน
วันทพ่ี ระรัตนตรัยสมบูรณ คอื ครบ ๓ รัตนะ จึงมาประชมุ กนั แลว ณ ที่น้ี
ถือสักการะเหลา น้ี ทำกายของตนใหเปน ดงั ภาชนะรับเคร่อื งสกั การะ ระลึก
ถงึ พระคณุ ตามเปน จรงิ ทั้งหลายของพระผมู พี ระภาคเจานั้น จกั ทำประทักษณิ
สนิ้ วาระสามรอบซง่ึ พระสถปู (พระพุทธปฏิมา) นี้ บูชาอยดู ว ยสกั การะอัน
ถือไวแ ลว อยา งไร
ขา แตพ ระองคผ เู จรญิ ขอเชิญพระผมู พี ระภาคเจาแมเ สด็จปรินิพพาน
นานมาแลว ยังปรากฏอยดู วยพระคณุ สมบตั ิอันขาพระพทุ ธเจา ทงั้ หลายจะพึงรู
โดยความเปน อตตี ารมณ จงทรงรบั เคร่ืองสกั การะ อันขา พระพทุ ธเจา ท้ัง
หลายถอื ไวแลว น้ี เพือ่ ประโยชน เพือ่ ความสขุ แกขาพระพุทธเจาทง้ั หลาย
สิน้ กาลนาน เทอญ.
มนตพ ธิ ี - หนา ที่ 167
คาถาบูชาพระพทุ ธสิหิงค
มะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสมั พุทธัสสะ (๓ จบ)
(นำ) หันทะ มะยงั พุทธะปะสงั สา คาถาโย พุทธะสงิ หิงโค นามะ
ภะณามะ เส.
(รบั ) อติ ิ ปะวะระสหิ ิงโค อตุ ตะมะยะโสป เตโช
ยัตถะ กตั ถะ จิตโตโส สกั กาโร อุปาโท
สะกาละพทุ ธะสาสะนงั โชตะยันโตวะ ทีโป
สรุ ะนะเรหิ มะหโิ ต ธะระมาโนวะ พุทโธต.ิ
คำแปล
พุทธสหิ งิ คา อุบตั มิ า ณ แดนใด
ประเสริฐ ธ เกริกไกร ดุจกายพระศาสดา
เปนท่เี คารพนอม มนษุ ยพรอ มทัง้ เทวา
เปรยี บเชน ชวาลา ศาสนาที่ยืนยง
เหมือนหนง่ึ พระสัมพุทธ สวุ สิ ุทธิพ์ ระชนมคง
แดนใดพระดำรง พระศาสนคงก็จำรูญ
ดว ยเดชสิทธิศกั ดิ์ ธ พทิ ักษอ นกุ ูล
พระศาสนบมีสูญ พระเพม่ิ พูลมหิทธา
ขา ฯ ขอเคารพนอ ม วจีคอมขน้ึ บชู า
พทิ ักษ ธ รกั ษา พระศาสนมาตลอดกาล
ปวงขา ฯ จะประกาศ พทุ ธศาสนใหไ พศาล
ขอพระอภบิ าล ชนิ มารนริ นั ดร เทอญ.
สวดทกุ คำ่ เชา กอ นนอน กอนออกจากบาน จกั เกิดลาภผลอนั สุจรติ เปน ศิริมงคล
คุมครองปองกนั แคลวคลาดจากภยนั ตราย.
มนตพ ิธี - หนาที่ 168
พระคาถาชินบญั ชรสูตร
ของสมเดจ็ พระพุฒาจารย (โต พรหมรังสี) วดั ระฆงั โฆสิตาราม
๑. ชินะสะรากะตา พทุ ธา เชตวา มารัง สะวาหะนงั
จะตสุ จั จาสะภงั ระสัง เย ปว งิ สุ นะราสะภา
๒. ตณั หังกะราทะโญ พทุ ธา อฏั ฐะวสี ะติ นายะกา
สพั เพ ปะติฏฐิโต มัยหัง มตั ถะเก เต มะนุสสะรา
๓. สีเส ปะตฏิ ฐโิ ต มยั หงั พุทโธ ธัมโม ทะวโิ ลจะเน
สงั โฆ ปะตฏิ ฐิโต มัยหงั อเุ ร สพั พะคณุ ากะโร
๔. หะทะเย อะนุรุทโธ จะ สาริปตุ โต จะ ทักขเิ ณ
โกณฑญั โญ ปฏ ฐิภาคสั มงิ โมคคัลลาโน จะ วามะเก
๕. ทักขิเณ สะวะเน มัยหงั อาสงุ อานนั ทะราหลุ า
กัสสะโป จะ มะหานาโม อาภาสุง วามะโสตถะเก
๖. เกสนั เต ปฏ ฐิภาคสั มิง สุรโิ ยวะ ปะภงั กะโร
นสิ ินโน สิรสิ มั ปนโน โสภีโต มนุ ีปุงคะโล
๗. กุมาระกัสสะโป เถโร มะเหสี จิตตะวาทะโก
โส มยั หงั วะทะเน นิจจัง ปะตฏิ ฐาสิ คุณากะโร
๘. ปุณโณ องั คุลิมาโล จะ อุปาลีนันทะสีวะลี
เถรา ปญจะ อิเม ชาตา นะลาเต ตลิ ะกา มะมะ
๙. เสสาสีติ มะหาเถรา ชิตะวันโต ชโิ นระสา
ชะวันตา สลี ะเตเชนะ องั คะมังเคสุ สัณฐิตา
มนตพ ธิ ี - หนา ท่ี 169
๑๐. ระตะนัง ปุเรโต อาสิ ทักขิเณ เมตตะสตุ ตะกัง
ธะชคั คงั ปจ ฉะโต อาสิ วาเม อังคุลมิ าละกัง
๑๑. ขนั ธะโมระปะริตตญั จะ อาฏานาฏยิ ะสตุ ตะกัง
อากาเส ฉะทะนัง อาสิ เสสา ปาการะลงั กะตัง
๑๒. ชินา นานาวะระสงั ยุตตา สัตตะปาการะลังกะตา
วาตาปต ตะทสิ ัญชาตา พาหริ ชั ฌัตตุปท ทะวา
๑๓. อะเสสา วญิ ญงั ยันตุ อะนันตะชนิ ะเตชะสา
วะสะโต เม สะกจิ เจนะ สะทา สัมพุทธะปญ ชะเร
๑๔. ชนิ ะปญขะระมชั เฌหิ วิหะรันตัง มะหีตะเล
สะทา ปาเลนตุ มัง สพั เพ เต มะหาปรุ ิสาสะภา
๑๕. อจิ เจวะมนั โต สุคุตโต สุรกั โข
ชินานุภาเวนะ ชติ ปุ ท ทะโว
ธัมมานุภาเวนะ ชติ ารสิ งั โฆ
สังฆานภุ าเวนะ ชิตนั ตะรีโย
สทั ธัมมานภุ าวะ ปาลีโต จะรามิ ชินะปญ ชะเรตีติ.
พระคาถาชนิ บญั ชรของเจา ประคณุ สมเดจ็ ฯ ถาใครท องจำไดขึ้นใจ
ภาวนาทกุ คนื วนั มีคณุ านุภาพมากมาย มคี วามศักดส์ิ ทิ ธ์ิและทรงอานุภาพทุกบท
จะทำใหเกดิ โชคลาภ เปนสิริมงคลแกต ัวเอง ใชเสกทำน้ำมนตร ดแกสรรพ-
ทกุ ขโศกโรคภัย ไมว า จะถกู กระทำคณุ ไสย คุณผคี ุณคนท้งั ปวง ใชป ลุกเสก
พระเครอื่ งรางของขลงั จะเพม่ิ อิทธิฤทธป์ิ าฏหิ ารยิ ม ากย่ิงข้นึ แตถ าทอ งจำไมไ ด
หมด จะเลือกจำแตล ะบทกไ็ ด สดุ แตเจตนาจะใช ดงั นี้
มนตพิธี - หนา ท่ี 170
๑. อาราธนาพระสมเดจ็ ไปกับตัว ใชบ ทท่ี ๓ ภาวนา
๒. สำหรับนกั พูด นักแสดง กอนพดู กอ นแสดง " ๗ "
๓. สำหรบั เสกนำ้ ลา งหนา เสกแปง เจิม "๘"
๔. ถาตอ งการแคลว คลาดปลอดอันตราย " ๙"
๕. สำหรบั ปอ งกันโรคภัยไขเจบ็ " ๑๓ "
๖. อาราธนาขอใหคณุ พระคุม ครอง " ๑๔ "
(พระคาถาชนิ บญั ชรนเ้ี ปน คาถาที่ถกู ตอ งตรงตามท่ีสมเดจ็ บอกโดยวธิ ี
การเขา ทรง และถกู ตอ งตรงตามเจตนาของเจา ประคุณสมเดจ็ ฯ ซึ่งเปนผูแตง ,
โดยอาศัยเคา คาถาทีม่ ีมาแลวแตเดิม ไดรบั อนุญาตดวยความเออ้ื เฟอ จาก
อาจารยพ ร รตั นสุวรรณ แหงสำนกั วญิ ญาณ บางลำพ)ู
คาถาอาวุธ
สักกสั สะ วะชิราวธุ งั
ยะมสั สะ นยั มาวธัง
อาฬะวะกัสสะ ทสุ าวุธงั
เวสสวุ ณั ณสั สะ คะธาวธุ งั
จัตตาโร วา อาวธุ านงั
เอเตสงั อานภุ าเวนะ
สัพเพ ยักขา ปะลายนั ติ.
คาถานี้ ใชเสกมอื หรอื เสกศสั ตราอาวุธกไ็ ด เมอ่ื เวลาจะประจญั บานกบั ศัตรู
ใชเสกตน ขา ตน ไพลขบั ไล ตีผี ใหห นีกระเจิง ดีนกั แล.
มนตพิธี - หนาท่ี 171
คำพินทุผา
อิมงั พินทุกปั ปง กะโรมิ
คำอธิษฐาน
บาตร, อมิ ัง ปตตงั อะธฏิ ฐามิ
สงั ฆาฏิ, อิมงั สงั ฆาฏงิ อะธฏิ ฐามิ
จวี ร, อมิ งั อตุ ตะราสังคงั อะธิฏฐามิ
สบง, อมิ ัง อันตะระวาสะกงั อะธิฏฐามิ
ผา อาบนำ้ ฝน อิมัง วสั สิกะสาฏิกัง อะธิฏฐามิ
คำเสยี สละ
จวี รเปน นิสัคคียะ เพราะอยูปราศจากเขตลว งราตรี
อทิ งั เม ภนั เต จวี ะรงั รัตติวปิ ปะวุตถัง
อัญญตั ระ ภิกขสุ ัมมะติยา นสิ สัคคยิ งั
อมิ าหัง อายสั มะโต นสิ สชั ชามิ
(ถา ๒ ผืนวา ทวิจวี ะรัง ถาท้ัง ๓ ผืนวา ตจิ วี ะรัง)
คำคืน
อมิ งั จวี ะรัง อายัสมะโต ทมั มิ
คำวิกปั ป
อมิ งั จวี ะรัง ตุยหงั วกิ ปั เปมิ
หลายผืนวา อิมานิ จวี ะรานิ ตยุ หัง วิกัปเปมิ
มนตพิธี - หนา ท่ี 172
คำถอน
อิมงั จีวะมัง มัยหัง สนั ตะกัง ปะรภิ ุญชะ วา
วสิ ชั เชหิ วา ยะถาปจ จะยงั วา กะโรหิ
(ถาผถู อนออ นกวา วา )
อิมัง จวี ะรงั มยั หัง สันตะกงั ปะรภิ ญุ ชะถะ วา
วิสชั เชถะ วา ยะถาปจจะยงั วา กะโรถะ
คำอธษิ ฐานเขา พรรษา
อมิ สั มงิ อาวาเส อิมงั เตมาสัง วัสสงั อเุ ปมิ (วา ๓ จบ)
คำปวารณาออกพรรษา
สงั ฆมั ภนั เต ปะวาเรมิ ทิฏเฐนะ วา สุเตนะ วา
ปะรสิ งั กายะ วา วะทันตุ มัง อายัสมันโต อะนกุ ัมปง อปุ าทายะ
ปสสนั โต ปะฏิกกะริสสามิ ฯ
ทุตยิ มั ป ภนั เต ปะวาเรมิ ทิฏเฐนะ วา สเุ ตนะ
วา ปะริสงั กายะ วา วะทนั ตุ มงั อายสั มนั โต อะนกุ ัมปง อุปทายะ
ปสสนั โต ปะฏิกกะรสิ สามิ ฯ
ตะติยมั ป ภันเต สังฆัง ปะวาเรมิ ทฏิ เฐนะ วา สุเตนะ
วา ปะรสิ งั กายะ วา วะทันตุ มัง อายสั มนั โต อะนุกัมปง อปุ าทายะ
ปส สันโต ปะฏกิ กะริสสามิ ฯ
มนตพธิ ี - หนา ท่ี 173
คำขอขมาโทษ
(แบบทว่ั ไปทีแ่ กไ ขใชอยใู นปจจุบนั )
(ผขู อ) เถเร ปะมาเทนะ ทวารตั ตะเยนะ กะตงั สัพพัง อะปะราธงั
ขะมะถะ เม ภนั เต (ถาขอหลายรปู เปล่ียน ขะมะถะ เม เปน
ขะมะตุ โน)
(ผรู ับ) อะหัง ขะมามิ ตะยาป เม ขะมิตัพพงั (ถาผูข อมีหลายรูป
เปลี่ยน ตะยาป เปน ตมุ เหหปิ )
(ผูขอ) ขะมามิ ภนั เต (ถาขอหลายรูปเปลีย่ น มิ เปน มะ)
(แบบพเิ ศษนิยมใชถ วายพระมหาเถระ)
(ผูขอ) อัจจะโย มงั ภนั เต อจั จคั คะมา ยะถาพาลัง ยะถามฬู หัง
ยะถาอะกุสะลงั โยหงั ภนั เต กะทาจิ กะระหะจิ ปะมาทัง
วา อาคัมมะ อะโยนโิ สมะนะสิการัง วา อาคมั มะ มะหาเถเร
อะคาระวงั อะกาสิง กาเยนะ วา วาจายะ วา มะนะสา วา
สัมมขุ าป ปะรมั มุขาป ตัสสะ เม ภันเต มะหาเถโร อจั จะยัง
อัจจะยะโต ปะฏคิ คณั หาตุ อายะติง สังวะรายะ
(ผูรับ) ตัคฆะ ตัง อาวโุ ส อัจจะโย อัจจัคคะมา ยะถาพาลงั
ยะถามูฬหงั ยะถาอะกสุ ะลงั โย ตะวงั กะทาจิ กะระหะจิ
ปะมาทงั วา อาคมั มะ อะโยนิโสมะนะสกิ ารงั วา อาคมั มะ
มะยิ อะคาระวงั อะกาสิ กาเยนะ วา วาจายะ วา มะนะสา
วา สมั มขุ าป ปะรมั มุขาป ยะโต จะ โข ตะวัง
อัจจะยงั อัจจะยะโต ทสิ วา ยะถาธัมมงั ปะฏิกกะโรสิ
อายะตงิ สังวะรัง อาปช ชะสิ ตงั เต ปะฏิคคณั หามิ
มนตพ ิธี - หนา ท่ี 174
วฑุ ติ เหสา อาวโุ ส อะริยสั สะ วินะเย โย อจั จะยัง
อัจจะยะโต ทสิ วา ยะถาธัมมงั ปะฏิกกะโรติ อายะตงิ
สังวะรัง อาปช ชะติ
(คำอวยพรของผูรบั ) ยงั ยัง ปญุ ญัง มะยา กะตงั อปุ ะจติ ัง
กาเยนะ วา วาจายะ วา มะนะสา วา ตัง ตัง อายสั มะโต
อาทิสสามิ สาธายสั มา อัสมงิ อสั มิง ปญุ เญ ปตตโิ ต
หตุ วา อะนโุ มทะตุ เตนะ อะนุโมทะนามะเยนะป ปญุ เญนะ
สุขโิ ต โหตุ อะโรโค นิรุปท ทะโว จิรัง ทีฆะมัทธานัง
อมิ ัสมิง ตะถาคะตปั ปะเวทเิ ต ธมั มะวินะเย วุฑฒิง วริ ุฬหงิ
เวปุลลงั อาปชชะตุ
(ผูข อ) สาธุ ภนั เต
คำอนโุ มทนากฐนิ
อตั ถะตงั ภนั เต สังฆัสสะ กะฐนิ งั
ธัมมโิ ก กะฐนิ ตั ถาโร อะนุโมทามะ (วา ๓ จบ)
คำลาสิกขา
สกิ ขัง ปจ จักขามิ คิหีติ มัง ธาเรถะ
ขา พเจา ลาสกิ ขา ทา นท้งั หลายจงจำขาพเจา ไววา เปนคฤหัสถ
คำแสดงตนเปน อบุ าสก
เอสาหงั ภนั เต สุจิระปะรนิ ิพพุตมั ป ตงั ภะคะวนั ตงั สะระณัง
คัจฉามิ ธัมมัญจะ ภิกขุสังฆัญจะ อุปาสะกัตตัง สังโฆ ธาเรต.ุ
มนตพ ธิ ี - หนา ท่ี 175
วิธีแสดงอาบัติ
(พรรษาออนวา) สพั พา ตา อาปตตโิ ย อาโรเจมิ (วา ๓ หน)
สพั พา คะรุละหุกา อาปตติโย อาโรเจมิ (วา ๓ หน)
อะหงั ภนั เต สัมพะหุลา นานาวตั ถกุ าโญ อาปต ติโย
อาปช ชงิ ตา ตุมหะ มูเล ปะฏิเทเสมิ
(พรรษาแกรบั วา) ปส สะสิ อาวโุ ส ตา อาปตติโย
(พรรษาออ นวา ) อกุ าสะ อามะ ภนั เต ปสสามิ
(พรรษาแกรับวา) อายะติง อาวุโส สังวะเรยยาสิ
(พรรษาออ นวา) สาธุ สฏุ ุ ภนั เต สงั วะรสิ สามิ
ทุตยิ มั ป สาธุ สุฏุ ภนั เต สงั วะรสิ สามิ
ตะติยัมป สาธุ สฏุ ุ ภนั เต สงั วะริสสามิ
นะ ปุเนวัง กะรสิ สามิ
นะ ปุเนวงั ภาสสิ สามิ
นะ ปุเนวงั จนิ ตะยสิ สามิ
(จบพรรษาออน)
(พรรษาแกว า ) สพั พา ตา อาปตตโิ ย อาโรเจมิ (วา ๓ หน)
สัพพา คะรุละหกุ า อาปต ตโิ ย อาโรเจมิ (วา ๓ หน)
อะหงั อาวโุ ส สมั พะหุลา นานาวตั ถุกาโย อาปตตโิ ย
อาปช ชงิ ตา ตยุ หะ มเู ล ปะฏิเทเสมิ
(พรรษาออนรบั วา) อุกาสะ ปส สะถะ ภนั เต ตา อาปต ติโย
(พรรษาแกว า ) อามะ อาวโุ ส ปสสามิ
มนตพ ิธี - หนาท่ี 176
(พรรษาออนรบั วา ) อายะตงิ ภันเต สังวะเรยยาถะ
(พรรษาแกว า) สาธุ สุฏุ อาวุโส สังวะริสสามิ
ทุตยิ มั ป สาธุ สุฏุ อาวโุ ส สังวะริสสามิ
ตะตยิ ัมป สาธุ สุฏุ อาวุโส สังวะรสิ สามิ
นะ ปเุ นวัง กะรสิ สามิ
นะ ปุเนวงั ภาสิสสามิ
นะ ปุเนวงั จนิ ตะยสิ สามิ
(เสรจ็ พิธ)ี
วิธีแสดงอาบัตแิ บบใหม
ภิกษผุ ตู อ งอาบตั พิ ึงเขา ไปหาภกิ ษุรูปหนง่ึ แลวทำผาหมเฉวียงบา
นัง่ กระหยงประนมมอื กลาววา
อะหงั แกวา อาวุโส อติ ถนั นามัง อาปต ตงิ
ออ นวา ภนั เต
อาปน โน ตงั ปะฏเิ ทเสมิ
ผรู บั แกว า ปส สะสิ อาวโุ ส
ออ นวา ปส สะสิ ภนั เต
ผูแ สดง แกว า อามะ อาวุโส ปส สามิ
ออนวา อามะ ภนั เต ปส สามิ
ผูร ับ แกวา อายะตงิ อาวโุ ส สงั วะเรยยาสิ
ออ นวา อายะตงิ ภนั เต สงั วะเรยยาถะ
ผแู สดง แกวา สาธุ สฏุ ุ อาวโุ ส สงั วะรสิ สามิ
ออ นวา สาธุ สฏุ ุ ภนั เต สังวะรสิ สามิ
มนตพธิ ี - หนา ที่ 177
คำวา อติ ถันนามงั ใหเ ปลย่ี นเปน ชอื่ อาบัติท่ถี ูกตองดงั น้ี ถลุ ลจั -
จะยัง, นิสสัคคิยงั ปาจิตตยิ ัง, ปาจิตตยิ งั , ทกุ กะฏงั , ทุพภาสิตัง ถา
ตอ งอาบัติหลายตวั มีวัตถอุ ยางเดียวกนั เชน ปาจิตตยี เ ปน ตัวอยา งใช
สมั พะหลุ า ตอ เปน อะหัง ภันเต สัมพะหุลา ปาจติ ตยิ าโย
อาปตตโิ ย อาปนโน ตา ปะฏิเทเสมิ ฯลฯ เหมอื นขางตน ถาอาบตั ิ
หลายตวั มีวัถตตุ า ง ๆ กัน เชน ตอ งอาบัติปาจิตตยี ใ ช นานาวัตถกุ าโย
ตอ เปน อะหัง ภนั เต สัมพะหุลา นานาวตั ถกุ าโย ปาจิตตยิ าโย
อาปต ติโย อาปนโน ตา ปะฏิเทสมิ ฯลฯ เหมอื นขา งตน ถาอาบตั ิ
๒ ตวั ใช เทว ถา ๓ ตวั ข้ึนไปใช สมั พะหุลา
ถาสงสัยพงึ แสดงดงั นี้ อะหงั อาวโุ ส อิตถนั นามายะ อาปตตยิ า
เวมะติโก ยะทา นิพเพมะติโก ภะวสิ สามิ ตะทา ตงั
อาปต ตงิ ปะฏิกกะริสสามิ คำวา อาวโุ ส ถาผแู สดงออนกวา เปล่ียนเปน
ภันเต คำวา อติ ถนั นามายะ พึงเปล่ยี นเปนชือ่ อาบตั ิ ฯ
กจิ วตั ร ๑๐ อยาง
๑. ลงอุโบสถ ๖. อยูปริวาสกรรม
๒. บิณฑบาตเลย้ี งชีพ ๗. โกนผมปลงหนวดตัดเลบ็
๓. สวดมนตไ หวพ ระ ๘. ศกึ ษาสกิ ขาบทและปฏิบัตพิ ระอาจารย
๔. กวาดอาวาสวหิ ารลานพระเจดีย ๙. เทศนาบัติ
๕. รักษาผา ครอง ๑๐. พจิ ารณาปจ จเวกขณะทั้ง ๔ เปนตน
กจิ วัตร ๑๐ เหลา นีเ้ ปน กิจใหญค วรทภี่ ิกษจุ ะตอ งศึกษาใหทราบความชดั
และจำไวเพอ่ื ปฏบิ ัตสิ มควรแกส มณสารปู แหง ตน ฯ
มนตพ ธิ ี - หนา ท่ี 178
ภกิ ษุไมควรฉันเนอื้ ๑๐ อยาง
๑. เน้ือมนุษย ๖. เนือ้ ราชสีห
๒. เน้ือชา ง ๗. เน้อื หมี
๓. เนอ้ื มา ๘. เนอื้ เสือโครง
๔. เนือ้ สุนัข ๙. เน้อื เสือดาว
๕. เน้ืองู ๑๐. เน้ือเสอื เหลือง
มงั สะ ๑๐ อยา งนี้ หามฉันและหามรับประเคน
คำใหศีล
เมือ่ คฤหสั ถอาราธนาศีลแลว พระพงึ ใหศ ีลดังน้ี
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพทุ ธัสสะ (๓ จบ)
พุทธงั สะระณัง คัจฉามิ
ธมั มงั สะระณัง คจั ฉามิ
สงั ฆงั สะระณงั คจั ฉามิ
ทุตยิ มั ป พทุ ธงั สะระณัง คจั ฉามิ
ทตุ ิยัมป ธัมมงั สะระณัง คัจฉามิ
ทุตยิ มั ป สงั ฆัง สะระณงั คจั ฉามิ
ตะติยัมป พุทธงั สะระณัง คัจฉามิ
ตะติยมั ป ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ
ตะติยมั ป สังฆงั สะระณงั คัจฉามิ
ติสะระณะคะมะมงั นฏิ ฐิตงั
มนตพิธี - หนาท่ี 179
ปาณาติปาตา เวระมะณี สกิ ขาปะทงั สะมาทยิ ามิ
อะทนิ นาทานา เวระมะณี สิกขาปะทงั สะมาทิยามิ
กาเมสุมิจฉาจารา เวระมะณี สิกขาปะทงั สะมาทิยามิ
มสุ าวาทา เวระมะณี สิกขาปะทงั สะมาทิยามิ
สรุ าเมระยะมชั ชะปะมาทฏั ฐานา เวระมะณี สกิ ขาปะทงั สะมาทยิ ามิ
(สรุป)
อมิ านิ ปญจะ สิกขาปะทานิ
สีเลนะ สุคะติง ยนั ติ สเี ลนะ โภคะสมั ปะทา
สีเลนะ นิพพุตงิ ยนั ติ ตสั มา สีลงั วโิ สธะเย
ถาใหศ ลี ๘ ก็วา เหมือนกัน เปล่ียนแตข อ กาเม เปนอะพรหั มะจะริยา
เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทยิ ามิ เทา น้ัน แลวตอ จากขอ สุรา ไปดงั นี้
วกิ าละโภชะนา เวระมะณี สิกขาปะทงั สะมาทยิ ามิ
นจั จะคีตะวาทิตะวสิ กู ะทสั สะนา มาลาคนั ธะวเิ ลปะนะธาระณะ-
มณั ฑะนะวิภสู ะนัฏฐานา เวระมะณี สกิ ขาปะทัง สะมาทยิ ามิ
อจุ จาสะยะนะมะหาสะยะนา เวระมะณี สกิ ขาปะทัง สะมาทิยามิ
(สรุปเหมอื นศลี ๕ เปลย่ี นแต ปญจะ เปน อฏั ฐะ เทานั้น)
ถา ใหอ ุโบสถศีล ใชน ำวา ตอ จากขอสุดทาย ทลี ะตอน ดังน้ี
อิมัง อฏั ฐังคะสะมนั นาคะตงั , พทุ ธะปญ ญตั ตัง อโุ ปสะกงั ,
อมิ ัญจะ รัตตงิ อิมัญจะ ทวิ ะสงั , สัมมะเทวะ อะภริ กั ขิตงุ สะมาทยิ ามิ
(สรุป) อิมานิ อัฏฐะ สิกขาปะทานิ อุโปสะถะสลี ะวะเสนะ สาธกุ งั
กัตวา อัปปะมาเทนะ รกั ขติ พั พานิ ฯ
มนตพ ิธี - หนาที่ 180
สีเลนะ สคุ ะตงิ ยนั ติ สีเลนะ โภคะสัมปะทา
สีเลนะ นพิ พตุ ิง ยันติ ตัสมา สีลงั วโิ สธะเย
คำบอกศกั ราชเทศนา
อิทานิ ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสมั พทุ ธสั สะ
ปะรินพิ พานะโต ปฏฐายะ สตั ตะวีสตุ ตะระปญ จะสะตาธกิ านิ เทวสงั -
วัจฉะระสะหสั สานิ อะติกกนั ตานิ ปจ จุปปน นะกาละวะเสน อาสาฬหะ
มาสสั สะ ทวาทะสะมงั ทินงั วาระวะเสน ปะนะ คะรวุ าโร โหติ เอวงั
ตัสสะ ภะคะวะโต ปะรินิพพานา สาสะนายกุ าละคะณะนา สลั ลักเข
ตพั พาติ ฯ
(คำแปล) ศภุ มัสดุ พระพทุ ธศาสนายุกาล จำเดิมแตปรินิพพาน
แหง องคส มเดจ็ พระผมู ีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจา นน้ั บดั นี้ ลว ง
แลว ๒๕๒๗ พรรษา ปจจุบนั สมัย กรกฎาคมมาส สุรทนิ ที่ ๑๒ คะรุวาร
พระพุทธศาสนายกุ าลจำเดิมแตปร นิ ิพพาน แหงองคส มเด็จพระผูมพี ระภาคเจา
นั้น มีนยั อันจะพึงกำหนดนับดว ยประการฉะนี้
คำเปลย่ี น พ.ศ. เดือน วันท่ี วนั
พ.ศ. ๒๕๒๘ เปลย่ี น อัฏฐะวสี ุตตะระปญ จะสะตาธกิ านิ
พ.ศ. ๒๕๒๙ " อูนะติงสุตตะระปญ จะสะตาธิกานิ
มนตพิธี - หนา ที่ 181
พ.ศ. ๒๕๓๐ เปลีย่ นวา ติงสตุ ตะระปญจะสะตาธกิ านิ
" ๒๕๓๑ " เอกะติงสตุ ตะระปญ จะสะตาธกิ านิ
" ๒๕๓๒ " ทวัตติงสุตตะระปญ จะสะตาธิกานิ
" ๒๕๓๓ " เตตติงสุตตะระปญจะสะตาธกิ านิ
" ๒๕๓๔ " จตุตตงิ สตุ ตะระปญจะสะตาธิกานิ
" ๒๕๓๕ " ปญ จะตงิ สตุ ตะระปญ จะสะตาธกิ านิ
เดือน มกราคม เปลี่ยนวา ปสุ สะมาสัสสะ
" กุมภาพนั ธ " มาฆะมาสสั สะ
" มีนาคม " ผัคคณุ ะมาสัสสะ
" เมษายน " จิตตะมาสสั สะ
" พฤษภาคม " วสิ าขะมาสัสสะ
" มิถนุ ายน " เชฏะมาสัสสะ
" กรกฏาคม " อาสาฬหะมาสัสสะ
" สงิ หาคม " สาวะนะมาสัสสะ
" กนั ยายน " โปฏฐะปะทะ หรอื ภัททะปะทะมาสัสสะ
" ตลุ าคม " อัสสะยุชะมาสัสสะ
" พฤศจิกายน " กัตตกิ ะมาสสั สะ
" ธนั วาคม " มิคะสริ ะมาสสั สะ
วนั ท่ี ๑ เปลยี่ นวา มนตพ ิธี - หนา ท่ี 182 ทินงั
"๒ " ปะฐะมัง ทินงั
"๓ " ทุตยิ ัง ทนิ ัง
"๔ " ตะติยัง ทินงั
"๕ " จะตุตถงั ทินัง
"๖ " ปญ จะมงั ทนิ ัง
"๗ " ฉฏั ฐงั ทนิ งั
"๘ " สัตตะมงั ทินงั
"๙ " อฏั ฐะมัง ทินงั
" ๑๐ " นะวะมงั ทนิ งั
" ๑๑ " ทะสะมัง ทนิ ัง
" ๑๒ " เอกาทะสะมัง ทินงั
" ๑๓ " ทวาทะสะมัง ทนิ งั
" ๑๔ " เตระสะมัง ทินงั
" ๑๕ " จะตุททะสะมงั ทนิ งั
" ๑๖ " ปณณะระสะมัง ทินัง
" ๑๗ " โสฬะสะมัง ทินงั
" ๑๘ " สตั ตะระสะนัง ทินงั
" ๑๙ " อัฏฐาระสะมงั ทนิ งั
" ๒๐ " อนู ะวีสะติมัง ทินงั
วีสะติมงั
มนตพ ิธี - หนาท่ี 183
วนั ที่ ๒๑ เปล่ียนวา เอกะวีสะติมัง ทินงั
" ๒๒ " ทวาวีสะตมิ งั ทินัง
" ๒๓ " เตวสี ะตมิ ัง ทนิ งั
" ๒๔ " จะตุวสี ะตมิ ัง ทินัง
" ๒๕ " ปญจะวีสะตมิ งั ทินงั
" ๒๖ " ฉพั พีสะตมิ ัง ทนิ งั
" ๒๗ " สัตตะวสี ะตมิ งิ ทนิ ัง
" ๒๘ " อฏั ฐะวสี ะตมิ งั ทนิ งั
" ๒๙ " อูนะติงสะตมัง ทนิ งั
" ๓๐ " ตงิ สะติมงั ทินัง
" ๓๑ " เอกะตงิ สะตมิ ัง ทินัง
วนั อาทติ ย เปล่ียนวา ระววิ าโร
" จนั ทร " จันทะวาโร
" องั คาร " ภุมมะวาโร
" พธุ " วธุ ะวาโร
" พฤหสั บดี " คะรุวาโร
" ศกุ ร " สกุ กะวาโร
" เสาร " โสระวาโร
มนตพ ิธี - หนาท่ี 184
พธิ บี วช
คำวา บวช มาจากคำวา ป+วช แปลวา เวน ทว่ั คอื เวน จากกาม ใน
ท่ีนีห้ มายเพยี งบวชเปน สามเณรและบวชเปน พระภกิ ษเุ ทา นั้น จดุ มงุ หมายใน
การบวชก็คือการปฏบิ ัตติ นเพอ่ื รอื้ ถอนออกจากความทกุ ข และทำใหแจง ซ่งึ
พระนิพพาน คอื ความดบั ทกุ ข อยางไรก็ตาม การบวชไดแ มเพียงช่วั คราวก็
นับวา ดี เพราะนอกจากเปนการสบื ตอพระพุทธศาสนาแลว อยางนอ ยก็ยังเปน
เหตใุ หร จู กั ฝกหัดความอดทน และความเสยี สละอยา งมาก อาจทำใหเขา ถงึ
พุทธธรรมไดโดยใกลชิด
การบวชเปน สามเณร
สามเณร แปลวา ผเู ปนเชอ้ื สายแหงสมณะ เมอื่ เปน สามเณรแลว
ตองถอื ศลี ๑๐ คอื
๑. เวน จากการฆาสตั วท ง้ั มนุษยแ ละเดรัจฉาน
๒. เวน จากการลกั ทรัพย
๓. เวน จากเสพเมถนุ ธรรม
๔. เวน จากการพูดเทจ็
๕. เวนจากการด่มื สุราและเมรัย
๖. เวนจาการบริโภคอาหารในเวลาวกิ าล
๗. เวน จากการฟอ นรำขับรอ งและการบรรเลง ตลอดถึงการดู
การฟง สงิ่ เหลาน้ัน
มนตพ ธิ ี - หนา ท่ี 185
๘. เวนจากการทดั ทรงดอกไมการใชข องหอมเคร่อื งประเทอื งผิว
๙. เวนจาการนอนทส่ี ูงใหญและยัดนุนสำลีอนั มลี ายวิจิตร
๑๐. เวน จากการรับเงนิ ทอง
นอกจากนี้ ยงั ตองมี ปจ จเวกขณะ คือ การพจิ ารณา จีวร บิณฑบาต
เสนาสนะ คิลานเภสชั ตลอดถงึ วตั รท่คี วรศกึ ษา อนั เก่ยี วดว ยมารยาท คอื
เสขิยวตั ร อีก ๗๕ ขอ ดวย
สถานท่ีทำพธิ ี เปนกฎุ ขี องพระอุปช ฌายผ ูใหบวชกไ็ ด เปน โรง
อโุ บสถก็ได มพี ระอันดบั ต้ังแต ๔ รปู ขน้ึ ไปกไ็ ด ไมม ีก็ได
ของใชใ นพธิ คี ือ
๑. ไตรแบง (สบง ๑ ประคตเอง ๑ อังสะ ๑ จีวร ๑ ผา รัด
อก ๑ ผากราบ ๑)
๒. จวี ร สบง องั สะ (อาศยั หรอื สำรอง) ผาอาบ ๒ ผนื
๓. ยา ม ผาเชด็ หนา นากา
๔. บาตร (มเี ชิงรองและฝาพรอ ม)
๕. รองเทา รม
๖. ทน่ี อน เสือ่ หมอน ผาหม มงุ
๗. จานขาว ชอนสอม แกว น้ำ ผา เชด็ มอื ปนโต กระโถน
๘. ขันนำ้ สบู กลอ งสบู แปรง ยาสีฟน ผา เชด็ ตัว
๙. ธูป เทยี น ดอกไม สำหรับบูชาพระรัตนตรัย
๑๐. ธปู เทียน ดอกไม (หรือจะใชเทียนแพมกี รวยดอกไมกใ็ ชไ ด)
สำหรบั ถวายพระอุปช ฌายผ ูใหบวช
มนตพธิ ี - หนา ท่ี 186
และจะมีเครอ่ื งจตุปจ จยั ไทยธรรมสำหรับถวายพระอปุ ชฌายะและพระในพธิ ีนน้ั
อีกองคล ะชดุ ก็ได แลวแตกำลังศรัทธา
ผบู วชตองปลงผม โกนควิ้ โกนหนวด ตดั เลบ็ มือเล็บเทา ใหส ะอาด
หมดจด สว นพธิ กี ารวนั บวช มกี ลา วไวสวนหนึ่งแลว และขอ สำคัญตอ งวา
ไตรสรณคมน ใชชัดถอยชดั คำ เพราะความเปนสามเณรจะสำเรจ็ ไดก ด็ ว ยไตร
สรณคมนเ ทานั้น นอกจากนั้นกม็ ี
หัวขอทผ่ี ูจะบวชจะตองจดจำคือ
๑. ใหบดิ ามารดาหรือผูปกครอง พาไปหาเจา อาวาสและพระ
อุปชฌาย (ถาเจาอาวาสเปน พระอุปชฌายด วยกไ็ มตอ งไป ๒ แหง)
๒. ทอ งคำขอบวช สรณคมน และศีล ๑๐ ใหไดด ว ยตนเอง
๓. หมนั่ ฝกซอ มพิธี เชนการกราบ เปนตน
การบวชเปนพระภกิ ษุ
ภกิ ษุ แปลวา ผูเ ห็นภัยในวัฏฏสงสาร เม่ือเปนพระภกิ ษุแลว ตอง
ถอื ศลี ๒๒๗ และตอ งรกั ษาขอวตั รปฏิบตั ิอ่ืน ๆ อกี มาก
การบวชเปน สามเณรเปนเบ้อื งตน ของการบวชเปนพระภิกษุ กลา ว
คือจะบวชเปนพระภกิ ษุไดก ต็ อ งบวชเปน สามเณรกอน เพราะฉะนัน้ กลุ บตุ ร
ผจู ะบวชเปน พระภกิ ษุ จึงจำตองบวชเปน สามเณรกอน ซ่งึ มวี ิธกี ารดงั ท่ี
กลาวมาแลว แมผูเปน สามเณร ก็จำตอ งขอไตรสรณคมนแ ละศีลใหม เพอื่ ทำ
ใหแ นนแฟน ย่งิ ข้นึ จงึ ดำเนนิ การบวชเปน พระภิกษไุ ดตอ ไป แตท างทด่ี ีที่สดุ
ควรของบรรพชาแตเบอ้ื งตนไปใหม เพราะเมือ่ ตอนขอบรรพชาเปนสามเณร
ไดเ วนคำไว ละเภยยัง อุปะสัมปะทัง ไว
มนตพธิ ี - หนา ที่ 187
สถานท่ีทำพธิ ี คือ โรงอุโบสถ ประชมุ สงฆ ๒๘ รูป มพี ระอุปช-
ฌาย ๑ พระกรรมวาจาจารย ๑ พระอนุสาวนาจารย ๑ (สองรูปหลังน้เี รยี กวาพระ
คสู วด) อีก ๒๕ รูป เรยี กวาพระอนั ดบั (๑๐ รปู ข้นึ ไป ไมถึง ๒๕ รูปกใ็ ชได)
อัฏฐบรขิ ารและเครอ่ื งใชอืน่ ๆ ทจ่ี ำเปน และควรจดั หา
๑. ไตรครอง (สบง ๑ ประคตเอว ๑ องั สะ ๑ จีวร ๑
สังฆาฏิ ๑ ผารดั อก ๑ ผากราบ ๑ )
๒. บาตร (มเี ชิงรองและฝาพรอ ม) ถลกบาตร สายโยค ถุง
ตะเครียว
๓. มดี โกน พรอ มทัง้ หนิ ลบั มดี โกน
๔. เขม็ เยบ็ ผา พรอ มทั้งกลองเข็มและดาย
๕. เครอื่ งกรองนำ้ (ธมกรก)
๖. เสื่อ หมอน ผา หม มุง
๗. จีวร สบง อังสะ ผา อาบ ๒ ผืน (อาศัย)
๘. ตาลปต ร ยาม ผาเชด็ หนา รม รองเทา
๙. โคมไฟฟา หรือตะเกยี ง ไฟฉาย นาก าปลุก
๑๐. สำหรบั ปน โต คาว หวาน จานขา ว ชอ นสอม ผา เชด็ มือ
๑๑. ท่ีตมนำ้ กาตมน้ำ กาชงน้ำรอน ถวยน้ำรอน เหยือกน้ำ
และแกวน้ำเย็น กระตกิ นำ้ แขง็ กระตกิ น้ำรอน
๑๒. กระโถนบว น และโถนถาย
๑๓. ขันอาบน้ำ สบูและกลอ งสบู แปรงและยาสฟี น ผาขน-
หนู กระดาษชำระ
มนตพธิ ี - หนา ที่ 188
๑๔. สันถัต (อาสนะ)
๑๕. หบี ไมหรอื กระเปาหนังสำหรับเก็บไตรครอง
๑. ถงึ ๕. เปน ส่งิ จำเปน มาก เรียกวา อัฏฐบริขาร แปลวา บริขาร ๘
(มีผา ๕ อยา ง คือ สบง ๑ ประคตเอว ๑ จีวร ๑ สงั ฆาฏิ ๑ ผา กรองผา ๑ เหลก็ ๓
อยาง คือ
บาตร ๑ มีดโกน ๑ เขม็ เยบ็ ผา ๑) ของนอกนั้นมีความจำเปนลดนอยลง แลวแต
กำลงั ของเจา ภาพจะจัดหามาไดอ กี
ไตร วางไวบนพานแวน ฟา บาตร สวมอยูในถงุ ตะเครียว ภายใน
บาตรใสมีดโกนพรอมดว ยหนิ ลับมีดโกนเขม็ พรอ มทั้งกลองเขม็ และดาย และ
เครื่องกรองน้ำ นอกจากนั้นยังนิยมใสพระเครอื่ งรางตาง ๆ ลงในบาตร เพ่ือ
ปลกุ เสกใหขลงั ขึน้ อกี ดว ย
ถา มกี ระบวนแหง ควรจัดกระบวนดงั นี้
๑. การแสดงตา ง ๆ เชน หวั โต สงิ โต ฯ (ถามี)
๒. แตร หรอื เถิดเทิง (ถา มี)
๓. ของถวายพระอุปช ฌาย คสู วด
๔. ไตรครอง ซ่ึงมารดาของผูบ วชมักจะเปน ผูอมุ (มีสปั ทนกน้ั )
๕. ผบู วชพนมมือถือดอกบวั ๓ ดอก ธูป ๓ ดอก เทียน ๒ เลม
(มสี ปั ทนก้นั )
๖. บาตร และ ตาลปตร ซ่ึงบดิ าของผูบ วชเปนผสู ะพายและถือ
๗. ของถวายพระอนั ดับ
๘. บรขิ ารและเครื่องใชอ ยางอ่นื ของผบู วช
มนตพ ธิ ี - หนา ท่ี 189
ถา มีไตรถวายพระอุปช ฌายแ ละคสู วด กต็ อ งมีสมั ปทนก้นั อกี ๓ คนั
ของถวายพระอุปฌ ายม ีพิเศษอยูอยางหนึ่งคือกรวยขอนิสยั ซึง่ ภายในกรวยมี
หมากพลูหรอื เมย่ี งและบหุ รี่ นอกนัน้ แลว แตจะเหน็ สมควร ควรจัดของถวาย
สำหรับพระอปุ ช ฌายเ ปน พเิ ศษ รองลงมาคอื คสู วด รองลงมาอีกคือพระอันดับ
เมื่อจัดขบวนเรียบรอ ยแลว ก็เคลอื่ นไปสหู นาพระอโุ บสถ แลว เวยี น
ขวารอบนอกสมี า ๓ รอบ พรอมกนั เสยี ง โห - ฮวิ้ เปน ระยะ ๆ ไป เวยี นครบ
๓ รอบ ก็เขา ไปภายในพระอโุ บสถทง้ั หมด เวนไวแตการแสดงตาง ๆ เชน
แตร หรอื เถิดเทงิ สว นผูจะบวชกอนจะเขาโบสถตองวนั ทาเสมาหนา พระอโุ บสถ
เสียกอน วา วันทามิ อาราเม พทั ธะเสมายงั โพธริ ุกขงั เจติยัง สัพพะ
เม โทสงั ขะมะถะ เม ภันเต ฯ
คำวนั ทาเสมา (อกี แบบหนง่ึ )
อุกาสะ วนั ทามิ ภนั เต สพั พงั อะปะราธัง ขะมะถะ เม ภนั เต
มะยา กะตงั ปุญญัง สามินา อะนโุ มทติ ัพพงั สามินา กะตัง ปญุ ญัง
มัยหัง ทาตพั พงั สาธุ สาธุ อะนุโมทามิ ฯ
สัพเพ อะปะราธงั ขะมะถะ เม ภนั เต อกุ าสะ ทวารตั ตะเยนะ
กะตัง สพั พัง อะปะราธงั ขะมะถะ เม ภันเต ฯ อกุ าสะ ขะมามิ ภนั เต ฯ
วนั ทามิ ภนั เต สพั พงั อะปะราธัง ขะมะถะ เม ภันเต มะยา
กะตัง ปญุ ญัง สามนิ า อะนโุ มทติ พั พงั สามินา กะตัง ปุญญัง มัยหงั
ทาตัพพัง สาธุ สาธุ อะนโุ มทามิ ฯ