การผูกผ้าระบายแบบง่านในงานพิธีการต่าง ๆ

คู่�ม่ ือื การผูกู ผ้า้ ระบายแบบง่า่ ยในพิิธีีต่า่ ง ๆ

งานทำ�ำ นุุบำ�ำ รุุงศาสนา ศิิลปะและวััฒนธรรม
สถาบันั ภาษา ศิิลปะและวััฒนธรรม มหาวิทิ ยาลััยราชภัฏั สกลนคร

คู่ม่� ือื การผูกู ผ้้าระบายแบบง่่ายในพิธิ ีีต่่าง ๆ

ISBN : กันั ยายน 2563
พิมิ พ์์ครั้�งที่่� 1 : สำำ�นัักพิมิ พ์ม์ หาวิทิ ยาลัยั ราชภััฏสกลนคร
จััดพิิมพ์์โดย : Sakon Nakhon Rajabhat University Press
Publishey : ผู้ช�้ ่่วยศาสตราจารย์์ปรีีชา ธรรมวินิ ทร
ที่่�ปรึึกษา : อาจารย์์สุรุ สิทิ ธิ์� อุ้�ยปััดฌาวงศ์์
ผู้�้ช่ว่ ยศาสตราจารย์์ ดร.สถิิตย์์ ภาคมฤค
เรีียบเรียี ง : อาจารย์ว์ ิิชญานกานต์์ ขอนยาง
บรรณาธิิการบริหิ าร : ผู้้ช� ่่วยศาสตราจารย์์ ดร.พุุฑฒจักั ร สิทิ ธิิ
นายเกรีียงสิทิ ธิ์� ไชยเทศ
นางนงเยาว์์ จารณะ นายอัศั วินิ จันั ทร์์ส่่อง
จััดเล่่ม : นางสาวกนกพร นวลอึ่�่ง นางสาวมััลลิิกา พรหมดีี
ออกแบบปก : นายนรากร เจริญิ สุขุ นางสาวศุภุ พิชิ ญ์์ ประเสริิฐนูู
ภาพ : นายเกรียี งสิทิ ธิ์� ไชยเทศ
พิิสููจน์อ์ ัักษร : นายวาทิิน ไชยเทศ
นายเกรียี งสิทิ ธิ์� ไชยเทศ
นางสาวกนกพร นวลอึ่่ง�

พิิมพ์ท์ ี่่� : นิติ ิธิ รรมการพิิมพ์์
76/ 251-3 หมู่่� 15 ต.บางม่ว่ ง อ.บางใหญ่่ จ.นนทบุุรีี 11140
โทร. 0-2403-4567-8, 0-2449-2525, 08-1309-5215
E-mail : [email protected], [email protected]


2

คำำ�นำำ�

หนัังสืือคู่่�มืือการผููกผ้้าระบายแบบง่่ายในงานพิิธีีต่่าง ๆ เป็็นงานศิิลปะอีีกงานหนึ่่�งที่่�
คณะผู้จ�้ ัดั ทำ�ำ ขึ้้น� โดยมีวี ัตั ถุปุ ระสงค์เ์ พื่่อ� เผยแพร่ค่ วามรู้จ�้ ากประสบการณ์์ และการสร้้างสรรค์์
งานใหม่่ ๆ ซึ่่�งมีีรายละเอีียดสำำ�หรัับศึึกษาทั้้�งภาคทฤษฎีี ภาคปฏิิบััติิ ตามขั้�นตอนไว้้อย่่าง
ชัดั เจน อาทิคิ วามรู้เ�้ บื้้อ� งต้้นเกี่�ยวกับั การผููกผ้้าระบาย เครื่�องมืืออุปุ กรณ์ผ์ ้้าที่่�ใช้้ในการผููกผ้้า
อีีกทั้้ง� ยังั ได้้แนะนำ�ำ เทคนิคิ การผููกผ้้าลวดลายเบื้้อ� งต้้นเพื่่อ� เป็น็ พื้้น� ฐานสำ�ำ หรับั การสร้้างสรรค์์
ลวดลายอื่น� ๆ เริ่ม� จากลวดลายพื้้น� ฐานง่า่ ย ๆ เช่น่ ลายดอกไม้้ ลายระย้้า ลายเฟื่อ�่ งชนิดิ ต่า่ ง ๆ

ขอขอบคุณุ นายปััญญาวััฒน์์ คำำ�สงค์์ นายพิิทยา พึ่่�งเย็็น ที่่�ได้้เป็็นผู้้�ถ่่ายทอดความรู้้�
ประสบการณ์เ์ ทคนิคิ วิธิ ีีการ และสาธิิตการผููกผ้้าระบายลวดลายต่่าง ๆ

คณะผู้จ�้ ัดั ทำ�ำ หวังั ว่า่ หนังั สือื คู่่�มือื การผููกผ้้าระบายแบบง่า่ ยในงานพิธิ ีีต่า่ ง ๆ เล่ม่ นี้้�
สามารถใช้้เป็็นคู่่�มืือในการประกอบอาชีีพ หรืือใช้้เป็็นแนวทางในการผููกผ้้าระบายรููป
แบบอื่่�น ๆ สำำ�หรัับผู้้�ที่่�สนใจได้้ต่่อไป

คณะผู้�จััดทำ�ำ
งานทำ�ำ นุบุ ำำ�รุงุ ศาสนา ศิิลปะและวัฒั นธรรม


3

สารบััญ
เรื่�อง หน้า้
ค�ำน�ำ 3
สารบญั 4
ความรู้เกี่ยวกับการท�ำผ้าระบาย 5
เคร่อื งมอื และอุปกรณ์ในการผูกผ้า 7
ลวดลายต่่างๆ ที่่�ใช้้ประกอบในการผููกผ้้า 10
- ลายดอกไม้้ 14
- ลายดอกชั้้น� เดีียว 6 กลีบี 16
- ลายดอกชั้้�นเดียี ว 7 กลีีบ 18
- ลายดอกชั้้�นเดียี ว 2 สีี 6 กลีบี 20
- ลายดอกชั้้น� เดียี ว 2 สีี 7 กลีบี 22
- ลายดอก 3 ชั้น� 3 สีี 24
- ลายระย้้า 26
- ลายระย้้าสีเี ดีียวหลายชั้น� 28
- ลายระย้้า 2 สีี หลายชั้น� 30
- ลายเฟื่่�องชั้น� เดียี ว 32
- ลายเฟื่อ�่ งท้้องช้้าง 34
- ลายเฟื่�่อง 2 ชั้�น 2 สีี 36
- ลายเฟื่อ่� ง 3 ชั้น� 3 สีี ตกแต่่งระย้้า 38
- ลายเฟื่อ�่ งเกล็็ดปลา 2 สีี 40
- ลายเฟื่อ�่ งเกล็็ดปลา 2 สีี ตกแต่่งด้้วยดอกไม้้ 42
- ลายเฟื่่อ� งท้้องช้้างไขว้้ 44
- ลายเฟื่่�องท้้องช้้างไขว้้ 2 สีี 46
- ลายเฟื่�่องท้้องช้้างไขว้้ 2 สีี ตกแต่่งด้้วยลายดอกไม้้ 48
- ลายเฟื่อ�่ งท้้องช้้างไขว้้ 3 ชั้�น 3 สีี ตกแต่ง่ ด้้วยระย้้า 50
- ลายเฟื่่อ� งท้้องช้้างไขว้้ 3 ชั้�น 3 สีี ตกแต่ง่ ด้้วยลายดอกไม้้ 53
อ้า้ งอิิง 56

4

ความรู้�เบื้้�องต้น้ เกี่ย� วกับั การผูกู ผ้้าระบาย

ประเทศไทยเป็็นประเทศที่่ม� ีธี รรมชาติิ สวยงาม มีพี รรณไม้้ดอก ไม้้ประดับั หลากหลาย
ซึ่ง�่ คนไทยนิิยมนำำ�ทรััพยากรธรรมชาติเิ หล่า่ นั้้น� มาใช้้ประดัับตกแต่ง่ สถานที่่ใ� นงานพิธิ ีี หรืือ
งานเทศกาลและการจัดั งานต่า่ ง ๆ แต่ป่ ัจั จุบุ ันั ทรัพั ยากรเหล่า่ นั้น� มีจี ำ�ำ นวนลดน้้อยลงหายากขึ้้น�
เนื่่�องจากความเจริิญทางวัตั ถุไุ ด้้รุกุ ล้ำ��ำ พื้้น� ที่่ท� ี่่�เป็็นธรรมชาติิมากขึ้้�นจึึงมีีการนำำ�วััสดุุอื่่�นๆ
มาใช้้ในการตกแต่ง่ ทดแทน เช่น่ การใช้้ลููกโป่่ง การใช้้ผ้้า เป็็นต้้น

สำำ�หรัับการใช้้ผ้้าเป็น็ วัสั ดุทุ ี่่ใ� ช้้ในการตกแต่่งสถานที่่� กำำ�ลัังเป็น็ ที่่�นิิยมในปััจจุบุ ันั
เพราะเป็็นวััสดุุที่่�สามารถนำำ�กลัับมาใช้้ได้้ในภายหลัังสามารถเลืือกสีีของผ้้า และรููปแบบ
ของการตกแต่่งได้้ตามลัักษณะของงาน จึึงทำำ�ให้้มีีผู้้�ศึึกษาวิิธีีการตกแต่่งสถานที่่�ด้้วย
การผููกผ้้าและจัับจีีบผ้้าเพิ่่ม� มากขึ้้�น

ปัจั จุุบันั ผ้้าเป็น็ วัสั ดุทุ ี่่เ� ข้้ามามีีบทบาทสำำ�คััญในงานพิธิ ีีหรืือราชพิธิ ีีการต่า่ ง ๆ ทั้้ง� ใน
รููปแบบของโครงสร้้างใหม่่ ๆ เช่่น ฉากและม่่านหรืือในรููปแบบของเครื่�องประดัับตกแต่่ง
เป็็นระบายดอก เฟื่อ�่ ง และระย้้าเป็น็ ต้้น ทั้้ง� นี้้อ� าจเป็น็ เพราะผ้้ามิใิ ช่ว่ ัสั ดุสุิ้น� เปลือื ง เมื่อ� เสร็จ็ สิ้น�
ประโยชน์์ใช้้สอยแต่่ละครั้�งก็็สามารถนำำ�มาทำำ�ความสะอาดและเก็็บรัักษาไว้้ใช้้ ในงาน
ครั้�งต่่อ ๆ ไปนานหลาย ๆ ครั้ �ง ต่่างจากวััสดุุธรรมชาติิที่่�ถููกนำำ�มาดััดแปลงประดิิษฐ์์
ใช้้ในการประดัับตกแต่่ง เช่่น ดอกไม้้สด ใบ กิ่่�งก้้าน และลำำ�ต้้น เหล่่านี้้�ล้้วนมีีขีีดจำำ�กััด

ทางกายภาพ การนำำ�มาใช้้งานจะอยู่�ได้้ภายในระยะเวลาจำำ�กัดั สิ้�นเปลืืองค่่าใช้้จ่า่ ย
ต้้องคอยดููแลรัักษาอย่่างสม่ำ��ำ เสมอให้้คงสภาพอยู่�ได้้นัับเป็็นความยุ่�งยากและสิ้�นเปลืืองกว่่า
เมื่�อเทียี บกัับการใช้้ผ้้า

ความหมายของการผูกู ผ้า้ ระบาย

การผููกผ้้าระบาย ( Bind Down) หมายถึึง การปฏิิบัตั ิงิ านในการสร้้างสรรค์ร์ ููปแบบ
ของผลงานด้้วยมััดและการจัับดอก เพื่่�อสร้้างงานและเพิ่่�มมููลค่่าของผลงานให้้เกิิด
ความสวยงาม

5

รููปแบบของการผููกผ้้าระบาย มีี 3 รููปแบบ คืือ

1. ดอก คือื ส่่วนสำำ�คััญขององค์์ประกอบการทั้้ง� หมด ถููกกำ�ำ หนดให้้เป็น็ จุดุ เด่น่ ลายดอก
มีลี ักั ษณะน้ำ�ำ�ผ้้ามาผููกเป็น็ กลีีบ ๆ เข้้าด้้วยกันั แล้้วคลี่�กลีีบดอกออกทีีละกลีบี จนเป็็นดอกผ้้า
ที่่ส� วยงาม

2. ระย้้า คืือ ลายที่่�ผ้้ามีีลัักษณะผููกเป็็นพวง ช่อ่ หรืือพู่� อยู่่�ภายใต้้ดอกหรืือเฟื่อ่� ง
3. เพื่่�อง คืือ องค์์ประกอบในการผููกผ้้าเพื่่�อแก้้ปััญหาด้้านพื้้�นที่่� เวลา และโครงสร้้าง
มีลี ัักษณะผ้้าที่่�เป็น็ ครึ่่�งวงกลม โค้้งตามความยาวที่่�เหมาะ

โอกาสที่่ใ� ช้้ในการผููกผ้้าและจับั จีีบผ้้า

การผููกผ้้านิยิ มใช้้ในงานเทศกาลและงานพิธิ ีใี นโอกาสต่่าง ๆ ดัังนี้้� งานพระราชพิิธีี
( Royal Ceremony) หมายถึึง งานที่่�อยู่�ในขนบธรรมเนีียมและราชประเพณีขี องพระมหา
กษัตั ริยิ ์ม์ ีีระเบียี บแบบแผนและขั้�นตอนมีีหมายกำ�ำ หนดการอย่า่ งเป็น็ พิธิ ีกี าร เรียี บร้้อยรัดั กุุม
และคำำ�นึึงถึึงความปลอดภัยั ซึ่ง่� การประดับั ตกแต่ง่ สถานที่่� นิยิ มใช้้ผ้้าเป็็นส่่วนประกอบ

การจััดงานพิิธีี (Ceremony ) คืือ งานที่่�กำ�ำ หนดรููปแบบ โดยมีีกำำ�หนดการที่่ช� ััดเจน
ทราบจุุดมุ่�งหมายและวััตถุุประสงค์์ของงาน เช่่น งานแห่่เทีียนพรรษา งานวัันมาฆบููชา
งานศพ พิิธีีมอบใบประกาศนีียบััตร

การจัดั งานทางธุุรกิิจ คืือ การที่่�ใช้้สถานที่่�ตกแต่่ง เพื่่�อให้้เกิิดความสวยงาม
โดยมีีวััตถุุประสงค์์ของเจ้้าของงานเป็น็ หลักั เช่่น งานแต่ง่ าน การประชุุม งานแถลงข่า่ ว
งานจััดเลี้ �ยง

ประโยชน์์ของการผูกู ผ้้าระบาย

ประโยชน์์ของการผููกผ้้า คือื ประโยชน์ท์ ี่่�ใช้้ในการตกแต่ง่ สถานที่่�ที่่ต� ้้องการเน้้นให้้
เป็็นจุุดเด่่นอัันมีีประธานและรองประธาน โดยเรีียงลำำ�ดัับตามความสำำ�คััญ ใช้้ตกแต่่ง
โครงสร้้างเคลื่ �อนที่่�และโครงสร้้างถาวร โดยใช้้การตกแต่่งด้้วยการผููกผ้้า ด้้วยดอก,เฟื่่�อง,
ระย้้า ใช้้ในการจััดตกแต่่งสถานที่่ใ� นงานประเภทต่า่ ง ๆ เช่น่ งานแต่่งงาน งานสาธิิตต่่าง ๆ
การประชุุมสัมั มนา การจัดั เลี้ย� งแบบบุฟุ เฟ่่ต์ก์ ารจัดั เลี้�ยงโต๊๊ะจีนี โต๊๊ะลงทะเบียี น ซึ่่�งถือื เป็็น
องค์ป์ ระกอบของการจัดั งานที่่ส� ำ�ำ คัญั เพราะถืือเป็น็ โครงสร้้างพื้้�นฐาน ( Structure Stand-
dard) ก่่อนที่่�ส่่วนต่่าง ๆ จะลงมืือตกแต่่งได้้ ปััจจุุบัันได้้มีีวิิวัฒั นาการมาเป็น็ ส่่วนหนึ่่ง� ของ
การจััดตกแต่่งสถานที่่�ในโรงแรม และการบริิการจัดั เลี้ย� งโต๊๊ะจีีน

6

เครื่�องมืือและอุปุ กรณ์ใ์ นการผููกผ้า้

กรรไกร

มีหี ลายชนิดิ ในเล่ม่ นี้้�ใช้้ 2 แบบ คืือกรรไกรตัดั ผ้้า และกรรไกรตััดเชืือก

เชือื กหรือื ลวด

งานผููกผ้้าระบายสามารถเลืือกใช้้เชืือกได้้หลายชนิิด ส่่วนลวดเลืือกใช้้ขนาดเล็ก็ เบอร์์
21 แบบไม่่ชุุปแข็็งหรืือขนาดที่่�สามารถบิิดงอได้้ง่่ายใช้้สำำ�หรัับมัดั ดอกไม้้เป็น็ ช่อ่ หรือื มััดผ้้าให้้
ติิดกัับตะปูู ก่่อนใช้้ควรตััดเป็็นเส้้นยาวตามขนาดที่่�ต้้องการและมัดั รวมกันั ไว้้เพื่่อ� สะดวก
ในการหยิิบใช้้งาน

ครีีมตััดลวด

เป็็นอุปุ กรณ์ท์ ี่่�ใช้้ตััดลวด และจัับลวดบิดิ พันั เป็็นเกลีียว
7

ตะปูู

ตะปููใช้้ 2 ชนิิดคือื ตะปููสำ�ำ หรับั ตอกไม้้ และตะปููสำำ�หรัับตอกพื้้น� หรืือผนังั คอนกรีตี
เพื่่�อใช้้ยึึดผ้้าให้้ติิดกัับโครงต่่าง ๆ ที่่�ต้้องการ ขนาดที่่�เลืือกใช้้ คืือ ประมาณ 1 นิ้้�ว หรืือ
2 นิ้้�ว

ค้้อน

ใช้้สำำ�หรับั ตอกยึึดตะปููกับั ผนััง หรืือตอกติิดกัับโครงสร้้าง

ตลัับเมตร

ใช้้สำำ�หรับั วัดั ความยาวของโครงสร้้าง และความยาวของผ้้า
8

เข็็มหมุดุ

ใช้้สำำ�หรัับยึึดติดิ ชิ้�นงานที่่�ทำ�ำ สำำ�เร็จ็ เช่น่ ส่่วนของดอกให้้ติดิ กัับอุปุ กรณ์์อื่�น ๆ หรืือ
เพื่่อ� ยึึดผ้้าให้้ติิดกัับที่่เ� พื่่�อความสวยงาม

ผ้า้

ผ้้าเป็็นอุุปกรณ์์หลัักในงานผููกผ้้า ซึ่่�งมีีเนื้้�อผ้้าหลายชนิิดหลายแบบหลายสีีสััน
เช่่น ผ้้าโทเร ผ้้าตาดทอง ผ้้าตาดเงินิ เป็็นต้้น ให้้เลืือกใช้้ผู้้�ปฏิิบัตั ิคิ วรเลืือกให้้เหมาะสมกัับ
งานและโอกาสต่่าง ๆ หลัังจากใช้้งานผู้้�ปฏิิบััติิควรม้้วนหรืือพัับเก็็บให้้เรีียบร้้อยเพื่่�อไม่่ให้้
ยัับและสะดวกในการใช้้งานครั้�งต่่อ ๆ ไป

9

ลวดลายต่่างๆ ที่่�ใช้้ประกอบในการผููกผ้้า

1. ลายดอก

คืือ การผููกผ้้าเป็น็ ลายดอกใช้้สำ�ำ หรับั ตกแต่ง่ ส่่วนต่่าง ๆ ของลายเพื่่�อให้้การผููกผ้้า
ลายต่า่ ง ๆ มีคี วามสมบููรณ์์และสวยงาม มีีหลายประเภทดังั นี้้�

ลายดอกไม้้ ลายดอกชั้้�นเดียี ว 6 กลีีบ

ลายดอกชั้้น� เดีียว 2 สีี ลายดอก 3 ชั้้�น 3 สีี เดียี ว

10

2. ลายระย้า้

คือื ลายที่่�ผ้้ามีีลัักษณะผููกเป็็นพวง ช่อ่ หรืือพู่� อยู่่�ภายใต้้ดอกหรืือเฟื่�อ่ งใช้้
ประกอบลวดลายหรือื ใช้้ระหว่า่ งต่อ่ ลายให้้มีีการเชื่�อมต่่อเป็น็ ตอน ๆ มีลี ัักษณะดัังนี้้�

ระย้้าสีเี ดีียวหลายชั้้�น ระย้า้ 2 สีหี ลายชั้้�น

3. ลายเฟื่�่อง

เพื่่�อง คือื องค์์ประกอบในการผููกผ้้า ลัักษณะโค้้งเป็น็ ครึ่่ง� วงกลมหรือื เป็น็ ท้้องช้้าง
ใช้้เพื่่�อแก้้ปััญหาด้้านพื้้น� ที่่� เวลา และโครงสร้้าง มีลี ักั ษณะดัังนี้้�

ลายเฟื่อ�่ ง 1 ชั้้�น ลายเฟื่�อ่ ง 2 ชั้้�น

11

ลายเฟื่อ�่ ง 3 ชั้้น�

ลายเฟื่�อ่ งเกล็ด็ ปลา 2 สีี
ลายเฟื่่อ� งเกล็ด็ ปลา 2 สีี
ลายเฟื่่อ� งไขว้ท้ ้้องช้า้ ง 2 สีี

12

ลายเฟื่อ่� งไขว้ท้ ้อ้ งช้า้ ง 2 สีี ตกแต่ง่ ดอกไม้้
ลายเฟื่�่องไขว้้ 3 สีี ตกแต่่งลายดอกไม้้
ลายเฟื่อ�่ งไขว้้ 3 สีี ตกแต่่งระย้า้

13

ลายดอกไม้้

วิิธีที ำำ�

1. ตััดลวดยาวประมาณ 16 นิ้้�ว มััดยึึดกัับตะปููที่่�ตอกไว้้ จากนั้้�นเริ่�มด้้วยการนำำ�ผ้้ามาจัับจีีบ
ส่่วนหน้้ากว้้างของผ้้า จัับจีีบผ้้าจากด้้านขวามืือเข้้าหากึ่่�งกลางผ้้า แล้้วจัับจีีบผ้้าจากด้้าน
ซ้้ายมืือไปจดกัับด้้านขวามืือที่่�กึ่่�งกลางของผ้้า

14

2. ใช้้ลวดผููกส่ว่ นปลายผ้้าให้้แน่น่ แล้้วนำำ�ไปผููกกัับตะปููตรงบริเิ วณที่่�ต้้องการตกแต่่งอีีกครั้�ง
ดึึงผ้้าให้้ตึึงแล้้วค่่อย ๆ จัับจีีบผ้้ารอบเข้้าหากััน พัับผ้้าให้้เป็็นสัันทบ ความยาวตาม
ต้้องการจากนั้้�นผููกติิดกัับตะปููตัวั เดิมิ ให้้แน่่น

3. คลี่ก� ลีบี ดอกที่่�ทำำ�ไว้้ออกเป็็นดอกในลักั ษณะวงกลมโดยดึึงผ้้าในลัักษณะซิิกแซ็ก็ ไปมา

4. จัดั ตกแต่ง่ ดอกและระย้้าให้้สวยงาม
15

ลายดอกชั้้น� เดียี ว 6 กลีบี

วิิธีที ำ�ำ

1.ตััดลวดยาวประมาณ 16 นิ้้ว� มัดั ยึึดกัับตะปูู
ที่่� ต อ ก ไ ว้้นำำ� ม า มัั ด ช า ย ผ้้ า ใ ห้้ แ น่่ น โ ด ย ใ ห้้
ปลายลวดทั้้�ง 2 ด้้านยาวเท่่ากััน และมััดผ้้า
ทำำ�เป็็นระย้้า 1 ชั้�น

2. ทำ�ำ กลีบี ดอกที่่� 1 โดยพับั ทบผ้้าให้้มีคี วามยาว
ประมาณ 6 นิ้้ว� มััดด้้วยลวดให้้แน่่น

16

3.ทำำ�ซ้ำำ��ตามขั้้�นตอนที่่� 2 ให้้ได้้กลีีบดอก
จำำ�นวน 6 ดอก จัดั เรีียงกลีบี ให้้เข้้าที่่�
4. มัดั กลีบี ทั้้�ง 6 ให้้เป็็นวงกลม โดยคลี่�กลีบี
ดอกที่่� 1 โดยการดึึงผ้้าซิกิ แซ็็กไปมาจนหมด
5. คลี่�กลีบี ดอกที่่� 2 ในลัักษณะเดีียวกลีบี ที่่� 1

6. คลี่�กลีบี ดอกที่่�เหลืือเช่่นเดียี วกับั กลีีบดอก
ที่่� 1 และ 2 จากนั้้�นดึึงตกแต่่งกลีีบดอกให้้ได้้
รููปทรงสวยงาม ใช้้สำำ�หรัับตกแต่่งเฟื่่�อง และ
ระย้้าเพื่่�อเพิ่่�มความสวยงาม
17

ลายดอกชั้้น� เดียี ว 7 กลีบี

วิธิ ีีทำำ�

1.ตัดั ลวดยาวประมาณ 16 นิ้้ว� มัดั ยึึดกับั ตะปูู
ที่่ต� อกไว้้ นำำ�มามััดชายผ้้าให้้แน่่นให้้ปลาย
ลวดทั้้�ง 2 ด้้านยาวเท่่ากััน และมััดผ้้าทำำ�เป็็น
ระย้้า 1 ชั้น�

2. ทำ�ำ กลีบี ดอกที่่� 1 โดยพับั ทบผ้้าให้้มีคี วามยาว
ประมาณ 6 นิ้้�ว มััดด้้วยลวดให้้แน่่น

18

3. ทำำ�ซ้ำำ�� ตามขั้�นตอนที่่� 2 ให้้ได้้กลีีบดอกจำ�ำ นวน 7 ดอก จัดั เรียี งกลีบี ให้้เข้้าที่่�มััดกลีีบดอก
ทั้้�ง 7 ดอกให้้เป็็นวงกลม ยกกลีบี ดอกไว้้ด้้านบน (ตรงกลาง) 1 กลีบี

4. คลี่�กลีบี ดอกที่่� 1 จากกลีีบดอกตรงกลางก่่อน ดึึงผ้้าซิกิ แซ็็กไปมาจนหมดกลีบี และทำำ�ซ้ำ��ำ
กับั กลีบี ดอกอีกี 7 กลีบี

5. ดึึงตกแต่่งกลีีบดอกให้้ได้้รููปทรงสวยงาม
ใช้้สำ�ำ หรัับตกแต่่งเฟื่�่องและระย้้าเพื่่�อเพิ่่�ม
ความสวยงาม
19

ลายดอกชั้้น� เดียี ว 2 สีี 6 กลีีบ

วิธิ ีีทำำ�

1.ตััดลวดยาวประมาณ 16 นิ้้�ว มัดั ยึึดกัับตะปูู
ที่่�ตอกไว้้ นำำ�มามัดั ชายผ้้าทั้้�ง 2 สีี เข้้าด้้วยกันั
ให้้แน่น่ โดยให้้ปลายลวดทั้้ง� 2 ด้้านยาวเท่่ากััน
และมัดั ผ้้าทำ�ำ เป็็นระย้้า 2 ชั้น� ให้้ความยาวของ
ระย้้าลดหลั่น� กััน (สีีม่ว่ งและสีีขาว)
2. ทำำ�กลีบี ดอกผ้้าผืนื ที่่� 1 (สีขี าว) พับั ทบผ้้าให้้
มีคี วามยาวประมาณ 6 นิ้้ว� มัดั ด้้วยลวดให้้แน่น่

20

3. ทำำ�ซ้ำ��ำ ตามขั้�นตอนที่่� 2 ด้้วยผ้้าพื้้น� ที่่� 2 (สีีม่ว่ ง) ความยาวเท่า่ กันั กัับกลีบี แรก ทำ�ำ สลับั กันั
จนได้้ทั้้ง� หมด 6 กลีีบจากนั้้�นจัดั เรียี งกลีบี ดอกให้้เข้้าที่่�

4. มััดให้้เป็น็ วงกลม คลี่ก� ลีีบดอกทุกุ กลีบี ในลักั ษณซิิกแซ็ก็ ไปมาจนหมดทั้้ง� 6 กลีีบ

5. ดึึงกลีบี ดอกให้้ตึึง ตกแต่ง่ กลีีบดอก และระย้้าให้้ได้้รููปทรงสวยงาม
21

ลายดอกชั้้�นเดียี ว 2 สีี 7 กลีบี

วิิธีที ำำ�

1. ตััดลวดยาวประมาณ 16 นิ้้�ว มัดั ยึึดกับั ตะปูู
ที่่ต� อกไว้้ นำ�ำ มามััดชายผ้้าทั้้ง� 2 สีี เข้้าด้้วยกััน
ให้้แน่น่ โดยให้้ปลายลวดทั้้�ง 2 ด้้านยาวเท่่ากันั
และมัดั ผ้้าทำ�ำ เป็น็ ระย้้า 2 ชั้น� 2 สีี ให้้ความยาว
ของระย้้าลดหลั่น� กันั (สีีเหลืืองและสีีชมพูู)
2.ทำ�ำ กลีบี ดอกที่่� 1 กลีบี ที่่� 2 โดยพับั ผ้้า(สีชี มพูู)
ให้้มีีความยาวประมาณ 6 นิ้้�ว มััดด้้วยลวดให้้
แน่่น

22

3. ทำ�ำ กลีบี ดอกที่่� 3 โดยใช้้ผ้้าอีีกสีี(สีเี หลืือง)
พัับทบให้้มีีความยาวเท่่ากัับ 2 กลีีบแรก
มััดด้้วยลวดให้้แน่่น

4. ทำำ�กลีบี ดอกสลับั กัันสีลี ะ 1 กลีบี ให้้ได้้สีีชมพููจำ�ำ นวน 4 กลีบี และสีีเหลือื งจำำ�นวน 3 กลีีบ
จากนั้้น� จัดั เรียี งให้้เรียี บร้้อย มัดั กลีบี ดอกทั้้�ง 7 กลีีบให้้เป็็นวงกลมให้้กลีบี ดอกที่่� 1 (สีีชมพูู)
อยู่ �ตรงกลาง
5. แล้้วคลี่ �กลีีบดอกในลัักษณะซิิกแซ็็กไปมา
โดยเริ่�มจากกลีีบดอกชั้้�นที่่� 1 (สีีชมพูู) จากนั้้�น
ดึึงตกแต่่งกลีบี ดอกให้้สวยงาม

23

ลายดอก 3 ชั้้�น 3 สีี

วิิธีที ำ�ำ

1. ตััดลวดยาวประมาณ 16 นิ้้ว� มััดยึึดกับั
ตะปููที่่�ตอกไว้้ นำำ�มามััดชายผ้้าทั้้�ง 3 สีี
เข้้าด้้วยกันั ให้้แน่น่ ให้้ปลายลวดทั้้ง� 2 ด้้านยาว
เท่า่ กััน และมััดผ้้าทำำ�เป็น็ ระย้้า 3 ชั้�น 3 สีี ให้้
ความยาวของระย้้าลดหลั่ �นกััน(สีีม่่วงเข้้ม
สีีขาว สีีม่ว่ งอ่อ่ น)
2. ทำำ�กลีีบดอกที่่� 1 โดยพัับทบผ้้าผืืนที่่� 1
(สีมี ่ว่ งอ่อ่ น) 1 กลีีบ ให้้ยาวประมาณ 6 นิ้้�ว
มััดด้้วยลวดให้้แน่่น

24

3. ทำำ�กลีีบดอกที่่� 2 โดยพับั ทบผ้้าผืนื ที่่� 2 (สีีขาว)ให้้ยาวประมาณ 6 นิ้้ว� มัดั ด้้วยลวดให้้แน่่น
และทำำ�การพัับด้้วยผ้้าผืืนที่่� 2 (สีีขาว) ให้้ได้้จำำ�นวนกลีีบ 5 กลีีบ จััดเรีียงกลีีบให้้เข้้าที่่�
มััดกลีีบทั้้�งหมดให้้เป็็นวงกลม โดยจััดให้้กลีีบดอกที่่� 1 (สีีม่่วงอ่่อน)อยู่�ตรงกลาง
ส่่วนกลีีบดอกที่่�เหลืืออีีก 5 กลีีบอยู่�นอกเป็น็ ชั้น� ที่่� 2

4. ทำำ�กลีีบดอกชั้้�นที่่� 3 โดยพัับทบผ้้าผืืนที่่� 3
(สีีน้ำำ��เงิิน) ให้้ยาวประมาณ 6 นิ้้�ว มััดด้้วย
ลวดให้้แน่่น ทำำ�ตามขั้้�นตอนที่่� 4 จนครบ
7 กลีีบ แล้้วจััดเรีียงให้้เรีียบร้้อย

5. มััดกลีบี ให้้เป็็นวงกลมเป็น็ ชั้�นที่่� 3 จะได้้กลีีบดอกชั้้�นที่่� 1 (สีมี ่ว่ งอ่่อน) จำ�ำ นวน 1 กลีีบ
กลีีบดอกชั้้�นที่่� 2 (สีีขาว) จำ�ำ นวน 5 กลีบี และกลีีบดอกชั้้น� ที่่� 3 (สีมี ่่วงเข้้ม) จำำ�นวน 7 กลีีบ
และคลี่ �ด อ ก จ า กกลีี บ ที่่� อ ยู่ � ต ร ง กล า ง ใ น ลัั ก ษ ณ ะ ซิิ ก แซ็็ ก ไ ป ม า จ น ห ม ด ทุุ กกลีี บ แ ล้้ว
จััดตกแต่่งกลีีบดอก และระย้้า 3 ชั้น� ให้้ได้้รููปทรงสวยงาม

25

ลายระย้้า

วิธิ ีที ำ�ำ

1. ตััดลวดยาวประมาณ 12 นิ้้ว� นำำ�มามััดชาย
ผ้้าให้้แน่น่ โดยให้้ปลายลวดทั้้ง� 2 ด้้านยาวเท่า่ กันั
นำำ�ไปผููกติิดกัับตะปููตรงบริิเวณที่่�ต้้องการ
ตกแต่่งดึึงผ้้าให้้ตึึงแล้้วจัับจีีบผ้้าจากด้้านซ้้าย
ขวาเข้้าหากันั

2. พัับผ้้าให้้เป็็นสัันทบ ความยาวตามต้้องการ แล้้วทำำ�ระย้้าช่อ่ ที่่� 2 เริ่ม� จากการจัับจีีบผ้้า
จากด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากัันเช่่นเดีียวกับั ช่อ่ ที่่� 1

26

3. พัับผ้้าให้้เป็็นสัันทบให้้มีีความยาวลดหลั่ �นกัับช่่อแรกตามต้้องการ จากนั้้น� นำ�ำ ผ้้าช่อ่ ที่่� 2
ไปผููกติิดกับั ตะปูู

4. ค่่อยๆ คลี่ป� ลายผ้้าช่่อที่่� 1 และช่อ่ ที่่� 2 ออก

5. ตกแต่่งระย้้าให้้เรีียบร้้อยสวยงาม
27

ลายระย้้าสีีเดียี วหลายชั้้น�

วิิธีที ำ�ำ

1. ตอกตะปููเป็็นจุุด ๆ โดยเว้้นระยะห่่างระหว่่างจุุดเท่่า ๆ กัันตามจำำ�นวนระย้้าที่่�ต้้องการ
ตััดลวดหรืือเชืือกยาวประมาณ 12 นิ้้�ว เท่่ากัับจำำ�นวนตะปูู แล้้วนำำ�ไปมััดติิดกัับตะปูู
จุุดต่า่ ง ๆ ให้้ปลายลวดทั้้ง� สองข้้างเท่า่ กันั แล้้วมัดั ชายผ้้าติดิ กับั ตะปููตัวั ที่่� 1 (นับั จากล่า่ งขึ้น� บน)

28

2. ดึึงผ้้าให้้ตึึงจัับจีบี รวบผ้้าเข้้าหากััน แล้้วพัับผ้้าเป็็นสัันทบ ความยาวตามต้้องการนำ�ำ ผ้้า
ไปผููกกับั ตะปููตัวั เดิมิ ทำำ�เป็็นระย้้าชั้�นที่่� 1

3. ดึึงผ้้าไปผููกกับั ตะปููตััวที่่� 2 มััดให้้แน่่นแล้้วทำำ�ซ้ำำ��ตามขั้น� ตอนที่่� 2 ไปเรื่ �อย ๆ ก็็จะได้้
ระย้้าหลายชั้น� ตามต้้องการ

4. คลี่�ผ้้าเริ่�มจากชั้้�นบนลงล่่าง แล้้วดึึงตกแต่ง่ ให้้สวยงาม
29

ลายระย้้า 2 สีหี ลายชั้้น�

วิิธีีทำ�ำ

1. ตอกตะปููเป็็นจุุด ๆ โดยเว้้นระยะห่่างระหว่่างจุุดเท่่า ๆ กัันตามจำำ�นวนระย้้าที่่�ต้้องการ
ตััดลวดยาวประมาณ 12 นิ้้ว� เท่า่ กับั จำำ�นวนตะปูู แล้้วนำำ�ไปมััดติิดกัับตะปููจุดุ ต่า่ ง ๆ โดยให้้
ปลายลวดทั้้ง� สองข้้างเท่า่ กันั มัดั ชายผ้้าผืนื ที่่� 1 (สีมี ่ว่ ง)ติดิ กับั ตะปููตัวั ที่่� 1(นับั จากล่า่ งขึ้น� บน)
ดึึงผ้้าให้้ตึึงจัับจีีบรวบผ้้าเข้้าหากัันพัับผ้้าเป็็นสัันทบความยาวตามต้้องการ นำำ�ผ้้าไปผููก
กัับตะปููตัวั เดิิมทำำ�เป็็นระย้้าชั้�นที่่� 1 ดึึงผ้้าไปผููกกัับตะปููตัวั ที่่� 2 มัดั ให้้แน่่น

30

2. มัดั ชายผ้้าผืนื ที่่� 2 (สีีขาว)ติดิ กัับตะปููตัวั ที่่� 2 แล้้วดึึงผ้้าให้้ตึึงจับั จีบี รวบผ้้าผืนื ที่่� 2 (สีขี าว)
เข้้าหากันั พับั ผ้้าเป็็นสัันทบความยาวตามต้้องการนำ�ำ ผ้้าไปผููกกัับตะปููตัวั ที่่� 2 ทำ�ำ เป็น็ ระย้้า
ชั้�นที่่� 2 ดึึงผ้้าไปผููกกัับตะปููตัวั ที่่� 3 มัดั ให้้แน่่น

3. ทำำ�ซ้ำ�ำ�ตามขั้�นตอน 2 กัับผ้้าผืืนที่่� 1 (สี่�ม่่วง) ผ้้าผืนื ที่่� 2 สลัับกกัันจนได้้ระยะตามต้้องการ

4. คลี่ผ� ้้าโดยเริ่ม� จากชั้้�นบนลงล่่าง แล้้วดึึงตกแต่ง่ ให้้สวยงาม
31

ลายเฟื่�อ่ งชั้้�นเดีียว

วิิธีที ำำ�

1. ตอกตะปููตรงบริเิ วณที่่ต� ้้องการตกแต่ง่ ด้้วย
ผ้้าเป็็นจุุด ๆ โดยเว้้นระยะระหว่่างจุุด
ให้้เท่า่ ๆ กันั (เพื่่�อความสวยงามระยะระหว่่าง
จุุดยาวประมาณ 100-120 เซนติิเมตร)
จ า กนั้้� น เริ่ � ม ด้้ว ย ก า ร ร ว บ ช า ย ผ้้ า ด้้ า น ห นึ่�่ ง
เข้้าหากัันและมัดั ลวดให้้แน่่น นำำ�ไปผููกติดิ กัับ
ตะปููตรงบริิเวณที่่ต� ้้องการตกแต่ง่ จับั ผ้้าด้้วย
มืื อ ซ้้ า ย ดึึ ง ผ้้ า ใ ห้้ตึึ ง เ ว้้ น ร ะ ย ะ ใ ห้้ เ ท่่ า กัั บ
ความยาวของจุดุ ที่่ต� อกตะปููไว้้
2. ใช้้มืือขวาค่่อย ๆ จัับจีีบโดยเริ่�มจากด้้าน
ล่่างขึ้ �นบน โดยใช้้ชายผ้้าส่่วนกลางทิ้้�งตััวให้้
เป็็นลัักษณะคล้้ายแตงโมผ่่าซีีก

32

3. รวบชายผ้้าขึ้�นมาจนสุุด จัดั ผ้้าให้้มนโค้้ง
สวยงาม
4. ผููกชายผ้้าบริเิ วณที่่ร� วบไว้้ด้้วยลวดให้้แน่น่
แล้้วนำำ�ไปผููกกัับตะปููตัวั ที่่� 2 อีีกครั้�ง
5. ทำ�ำ ตามขั้�นตอนที่่� 2-4 จะได้้ลายเฟื่�อ่ ง
ชั้น� เดีียว
6. ตกแต่่งลายเฟื่่อ� งให้้เรียี บร้้อยสวยงาม

33

ลายเฟื่อ�่ งท้้องช้้าง

วิธิ ีีทำ�ำ

1. ตอกตะปููตรงบริิเวรที่่�ต้้องการตกแต่่ง
ด้้วยผ้้าเป็็นจุุด ๆ โดยเว้้นระยะระหว่่างจุุด
ให้้เท่า่ ๆ กันั เพื่่�อความสวยงามระยะระหว่่าง
จุดุ ยาวประมาณ 100-120เซนติิเมตร)
จ า กนั้้� น เริ่ � ม ด้้วย การรวบชาย ผ้้ าด้้ านหนึ่่� ง
เข้้าหากันั และมััดลวดให้้แน่่น นำำ�ไปผููกติิด
กัับตะปููตรงบริิเวณจัับผ้้าด้้วยมืือซ้้ายดึึงผ้้าให้้
ตึึงเว้้นระยะให้้เท่่ากัับความยาวของจุุดที่่�ตอก
ตะปููไว้้
2. ใช้้มืือขวาค่่อย ๆ จัับจีีบโดยเริ่�มจากด้้าน
ล่า่ งขึ้ �นบน โดยใช้้ชายผ้้าส่่วนกลางทิ้้�งตััวให้้
เป็็นลัักษณะคล้้ายท้้องช้้าง

34

3. รวบชายผ้้าขึ้ �นมาจนสุุด จััดผ้้าให้้มนโค้้ง
สวยงาม
4. ผููกชายผ้้าบริิเวณที่่�รวบไว้้ด้้วยลวดให้้แน่่
แล้้วนำำ�ไปผููกกัับตะปููอีกี ครั้ง�
5. ทำำ�ตามขั้น� ตอนที่่� 2-4 ตกแต่ง่ ให้้สวยงาม
จะได้้ลายเฟื่อ่� งท้้องช้้าง
6. ตกแต่่งลายเฟื่่�องท้้องช้้างให้้เรีียบร้้อย
สวยงาม

35

ลายเฟื่อ�่ ง 2 ชั้้น� 2 สีี ตกแต่่งด้ว้ ยระย้า้

วิิธีที ำ�ำ

1. ตอกตะปููตรงบริิเวณที่่ต� ้้องการตกแต่่งด้้วย การผููกผ้้าเป็็นจุดุ ๆ โดยเว้้นระยะห่่างระหว่า่ ง
จุุดเท่่า ๆ กัันตามความยาวที่่�ต้้องการ ตััดลวดยาวประมาณ 12 นิ้้�ว เท่่ากัับจำำ�นวนตะปูู
และนำำ�ไปมััดติิดกัับตะปููตามจุุดต่่าง ๆ ให้้ปลายลวดทั้้�ง 2 ด้้านยาวเท่่ากััน นำำ�ผ้้าผืืนที่่� 1
(สีีชมพูู) มามัดั ติดิ เข้้ากับั ตะปููตัวั ที่่� 1

36

2. จากนั้้น� เริ่ม� ทำ�ำ ระย้้า โดยการดึึงปลายผ้้าผืืนที่่� 1 ให้้ตึึงแล้้วค่อ่ ย ๆ จับั จีบี ผ้้าด้้านซ้้ายขวา
เข้้าหากันั พับั ผ้้าให้้เป็น็ สันั ทบทำ�ำ ระย้้า 1 ชั้น� ความยาวตามต้้องการจากนั้้น� นำำ�ไปผููกติดิ กัับ
ตะปููตััวเดิมิ นำำ�ผ้้าผืืนที่่� 2 (สีีเหลืือง) ทำำ�ระย้้าอัันที่่� 2 การดึึงปลายผ้้าผืืนที่่� 2 ให้้ตึึง
แล้้วจัับจีีบผ้้าด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากัันพัับผ้้าให้้เป็็นสัันทบให้้มีีความยาวลดหลั่ �นจากระย้้า
อัันแรกเล็็กน้้อย จากนั้้�นมัดั ติิดตะปููตัวั เดิมิ

3. นำำ�ผ้้าผืืนที่่� 2 (สีีเหลืือง) ทำำ�ลายเฟื่่�องชั้ �นที่่� 1 โดยใช้้มืือจัับผ้้าเป็น็ ชั้�นในลัักษณะโค้้ง
ครึ่ง� วงกลมเป็น็ เฟื่อ�่ งแล้้วปลายผ้้าดึึงไปมัดั ที่่ต� ะปููดอกที่่� 2 ให้้แน่น่ ทำำ�เช่่นเดีียวกับั ผ้้าผืนื ที่่� 1

4. ทำำ�ระย้้าและเฟื่่�องไปเรื่ �อย ๆ ทำำ�ซ้ำำ��ตามขั้้�นตอนที่่� 2-3 ตามความยาวที่่�ต้้องการ
แล้้วจัดั ตกแต่่งกลีบี เฟื่่�อง และคลี่ร� ะย้้าออกให้้เรียี บร้้อยสวยงาม

37

ลายเฟื่่อ� ง 3 ชั้้น� 3 สีี ตกแต่่งด้้วยระย้า้

วิธิ ีที ำำ�

1. ตอกปะตููตรงบริิเวณที่่ต� ้้องการตกแต่ง่ ด้้วย
การผููกผ้้าเป็น็ จุดุ ๆ โดยเว้้นระยะห่่างระหว่า่ ง
จุุดเท่า่ ๆ กัันตามความยาวที่่�ต้้องการ ตัดั ลวด
ยาวประมาณ 12 นิ้้�ว เท่่ากัับจำำ�นวนตะปูู
นำำ�ไปมััดติิดติิดกัับตะปููตามจุุดต่่าง ๆ มััดให้้
แน่น่ ให้้ปลายลวดทั้้ง� 2 ด้้านยาวเท่่ากันั แล้้ว
นำำ�ผ้้า 3 ผืนื 3 สีี มารวบชายผ้้าด้้านหนึ่่�งเข้้า
ด้้วยกัันแล้้วมััดลวดให้้แน่่น นำำ�ไปมััดติิดกับั
ตะปููตััวที่่� 1
2. จากนั้้�นเริ่ �มทำำ�ระย้้า โดยการดึึงปลายผ้้า
ผืนื ที่่� 1 (สีนี ้ำ��ำ ม่ว่ งเข้้ม)ให้้ตึึงแล้้วค่อ่ ย ๆจัับจีบี
ผ้้าด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากัันแล้้วพัับผ้้าให้้เป็็น
สัันทบความยาวตามต้้องการ นำำ�ไปผููกติิด
กับั ตะปููตัวั เดิมิ จากนั้้น� ทำ�ำ เช่น่ เดิมิ กับั ผ้้าผืนื ที่่� 2
(สีีขาว) และผืืนที่่� 3 (สีมี ่ว่ งอ่่อน)ให้้ความยาว
ของระย้้าลดหลั่ �นกััน
38

3. นำ�ำ ผ้้าผืนื ที่่� 3 (สีีม่่วงอ่อ่ น) ทำำ�ลายเฟื่่�องชั้�นที่่� 1 โดยใช้้มือื จัับผ้้าเป็็นชั้�นในลัักษณะโค้้ง
ครึ่ง� วงกลมเป็น็ เฟื่อ�่ งแล้้วปลายผ้้าดึึงไปมัดั ที่่ต� ะปููดอกที่่� 2 ให้้แน่น่ ทำ�ำ เช่น่ เดียี วกับั ผ้้าผืนื ที่่� 2
(สีขี าว) และผ้้าผืนื ที่่� 1 (สีมี ่่วงเข้้ม)

4. ระย้้าและเฟื่่�องไปเรื่�อย ๆ ทำ�ำ ซ้ำ��ำ ตามขั้�นตอนที่่� 2-3 ตามความยาวที่่�ต้้องการ

5.จััดตกแต่่งกลีบี ดอกเฟื่่�อง เและคลี่�ระย้้าออกให้้สวยงาม
39

ลายเฟื่�อ่ งเกล็ด็ ปลา 2 สีี

วิิธีีทำำ�

1. ตอกตะปููตรงบริเิ วณที่่�ต้้องการตกแต่่งด้้วยการผููกผ้้าเป็็นจุุดๆ โดยเว้้นระยะห่่างระหว่่าง
จุุดเท่่าๆ กัันตามความยาวที่่�ต้้องการ ตััดลวดยาวประมาณ 12 นิ้้ว� เท่่ากับั จำ�ำ นวนตะปูู และ
นำ�ำ ไปมัดั ติดิ กัับตะปููตามจุดุ ต่่าง ๆ โดยให้้ปลายลวด 2 ด้้านยาวเท่่ากัันมัดั ให้้แน่น่

40

2. มััดปลายผ้้าผืืนที่่� 1(สีเี หลือื ง) ติิดกัับตะปูู
ตัวั ที่่� 1 ให้้แน่่น ดึึงผ้้าไปมััดกัับตะปููตัวั ที่่� 1
ทำ�ำ ลายเฟื่่�องไปยังั ตะปููตัวั ที่่� 3
3. รวบผ้้าแล้้วผููกด้้วยเชืือกให้้แน่่น นำำ�ไป
ผููกติิดกัับตะปููตััวที่่� 3
4. มัดั ผ้้าผืนื ที่่� 2 (สีขี าว)กับั ตะปููตัวั ที่่� 2 ให้้แน่น่
แล้้วจับั ผ้้าเป็็นเฟื่อ่� งไปมัดั กับั ตะปููตัวั ที่่� 4
6. ทำำ�ซ้ำ�ำ� ตามขั้�นตอนที่่� 2- 4 ไปเรื่อ� ย ๆ จนได้้
ความยาวตามต้้องการ
7. ตกแต่่งเฟื่อ่� งให้้เรีียบร้้อยสวยงาม
41

ลายเฟื่อ่� งเกล็็ดปลา 2 สีี
ตกแต่่งด้้วยลายดอกไม้้

วิธิ ีีทำำ�

1. ตอกตะปููตรงบริเิ วณที่่�ต้้องการตกแต่ง่ ด้้วยการผููกผ้้าเป็็นจุุดๆ โดยเว้้นระยะห่่างระหว่า่ ง
จุดุ เท่่า ๆ กัันตามความยาวที่่ต� ้้องการ ตััดเชืือกยาวประมาณ 12 นิ้้�ว เท่า่ กับั จำำ�นวนตะปูู
และนำ�ำ ไปมัดั ติดิ กับั ตะปููตามจุดุ ต่า่ ง ๆ โดยให้้ปลายลวด 2 ด้้านยาวเท่า่ กันั มัดั ปลายผ้้าผืนื ที่่� 1
(สีเี หลืือง) ติดิ กับั ตะปููตัวั ที่่� 1 ให้้แน่น่ ดึึงผ้้าให้้ตึึงแล้้วจัับจีีบผ้้าจากด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากััน
พัับผ้้าให้้เป็็นสันั ทบไว้้เพื่่�อทำ�ำ ลายดอกไม้้

42

2. นำ�ำ ผ้้าผืืนที่่� 2 (สีีขาว) มามัดั ติดิ กับั ตะปููตัวั ที่่� 2 ดึึงผ้้าให้้ตึึงแล้้วจัับจีบี ผ้้าจากด้้านซ้้ายขวา
เข้้าหากันั พับั ผ้้าให้้เป็น็ สันั ทบไว้้เพื่่�อทำ�ำ ลายดอกไม้้

3. ดึึงผ้้าไปมัดั กัับตะปููตัวั ที่่� 1 ทำ�ำ ลายเฟื่�่องรอดผ้้าผืนื ที่่� 2 (สีขี าว)ไปมัดั ติดิ ยัังตะปููตััวที่่� 3
ดึึงผ้้าให้้ตึึงแล้้วจับั จีบี ผ้้าจากด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากันั พับั ผ้้าให้้เป็น็ สันั ทบไว้้เพื่่อ� ทำ�ำ ลายดอกไม้้
แล้้วนำำ�ผ้้าผืืนที่่� 2 (สีีขาว) จับั ผ้้าเป็น็ เฟื่่�อง รอดผ้้าผืนื ที่่� 1 ไปมััดกับั ตะปููตัวั ที่่� 4 ดึึงผ้้าให้้ตึึง
แล้้วจับั จีีบผ้้าจากด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากััน พัับผ้้าให้้เป็็นสันั ทบไว้้เพื่่อ� ทำำ�ลายดอกไม้้

4. ทำ�ำ ซ้ำ��ำ ตามขั้�นตอนที่่� 2- 4 ไปเรื่�อย ๆ จนได้้ความยาวตามต้้องการ คลี่�ผ้้าทำ�ำ ลายดอกไม้้
ตกแต่ง่ เฟื่�อ่ งให้้เรีียบร้้อยสวยงาม

43

ลายเฟื่่�องท้อ้ งช้้างไขว้้

วิธิ ีีทำ�ำ

1. ตอกตะปููตรงบริเิ วณที่่ต� ้้องการตกแต่ง่ ด้้วย
การผููกผ้้าเป็น็ จุดุ ๆ โดยเว้้นระยะห่า่ งระหว่า่ ง
จุดุ เท่า่ ๆ กันั ตามความยาวที่่ต� ้้องการ ตัดั ลวด
ยาวประมาณ 12 นิ้้ว� เท่า่ กัับจำำ�นวนตะปูู
และนำำ�ไปมััดติิดกัับตะปููตามจุุดต่่างๆโดยให้้
ปลายลวดทั้้�ง 2 ด้้านยาวเท่่ากััน แล้้ว
มััดปลายผ้้าติดิ กัับตะปููตััวที่่� 2 ให้้แน่น่
2. ดึึงผ้้าไปมัดั กัับตะปููตัวั ที่่� 1

44

3. ทำ�ำ ลายเฟื่�่องท้้องช้้างไปยัังตะปููตัวั ที่่� 3

4. ดึึงผ้้าย้้อนไปผููกกับั ตะปููตัวั ที่่� 2 แล้้ว จับั ผ้้าที่่�ทำำ�เฟื่อ่� งท้้องช้้างไปมััดกัับตะปููตััวที่่� 4
5. ทำ�ำ เช่น่ เดิมิ ไปเรื่อ� ย ๆ ตามความยาวที่่ต� ้้องการ
จากนั้้น� ตกแต่ง่ เฟื่่�องให้้สวยงาม

45

ลายเฟื่่�องท้้องช้า้ งไขว้้ 2 สีี

วิธิ ีีทำำ�

1. ตอกตะปููตรงบริเิ วณที่่ต� ้้องการตกแต่ง่ ด้้วย
การผููกผ้้าเป็็นจุุดๆ โดยเว้้นระยะห่่างระหว่า่ ง
จุดุ เท่่าๆ กัันตามความยาวที่่ต� ้้องการ ตััดลวด
ประมาณ 12 นิ้้ว� เท่า่ กับั จำำ�นวนตะปูู และนำำ�
ไปมัดั ติิดกับั ตะปููตามจุดุ ต่่าง ๆ ให้้ปลายลวด
ทั้้ง� 2 ด้้านยาวเท่่ากััน
2. มััดปลายผ้้าผืืนที่่� 1 (สีเี หลืือง) ติดิ กับั ตะปูู
ตัวั ที่่� 2 ให้้แน่่น จีบี ผ้้าด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากันั
ดึึงไปมัดั กัับตะปููตัวั ที่่� 1

46

3. จีบี ผ้้าผืืนที่่� 2 (สีขี าว) มัดั ตะปููตััวที่่� 3 ให้้แน่น่ จีีบผ้้าด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากััน ดึึงไปมััดกัับ
ตะปููตััวที่่� 2

4. ดึึงผ้้าผืืนที่่� 1 (สีีเหลืือง)ทำำ�เฟื่่�องท้้องช้้างลอดใต้้ผ้้าผืืนที่่� 2 (สีีขาว) ไปยัังตะปููตััวที่่� 4
มัดั ให้้แน่น่ แล้้วจีบี ผ้้าด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากันั ดึึงไปมัดั กัับตะปููตัวั ที่่� 3

5. ผููกผ้้าผืนื ที่่� 1(สีีเหลือื ง) กัับตะปููตััวที่่� 4 ให้้แน่น่ แล้้วจับั ผ้้าผืืนที่่� 2 (สีขี าว) ทำ�ำ เฟื่�่องท้้อง
ช้้างลอดใต้้ ผ้้าผืนื ที่่� 1 (สีีเหลืือง)ไปมััดติิดกับั ตะปููตััวที่่� 5 ให้้แน่น่ แล้้วจีบี ผ้้าด้้านซ้้ายขวา
เข้้าหากััน ดึึงไปมััดกัับตะปููตััวที่่� 4 ทำำ�ตามขั้้�นตอนที่่� 3-4 ไปเรื่ �อย ๆ จนได้้ความยาว
ตามต้้องการ จากนั้้�นก็็ตกแต่่งเฟื่่�องท้้องช้้างให้้สวยงาม

47

ลายเฟื่่�องท้อ้ งช้า้ งไขว้้ 2 สีี
ตกแต่่งด้ว้ ยลายดอกไม้้

วิิธีีทำำ�

1. ตอกปะตููตรงบริเิ วณที่่ต� ้้องการตกแต่ง่ ด้้วยการผููกผ้้าเป็น็ จุุด ๆ โดยเว้้นระยะห่่างระหว่่าง
จุดุ เท่า่ ๆ กัันตามความยาวที่่�ต้้องการ ตััดลวดยาวประมาณ 12 นิ้้�ว เท่่ากับั จำ�ำ นวนตะปูู และ
นำ�ำ ไปมัดั ติิดติดิ กัับตะปููตามจุดุ ต่่าง ๆ โดยให้้ปลายลวดทั้้�ง 2 ด้้านยาวเท่่ากััน มััดปลาย
ผ้้าผืืนที่่� 1 (สีีม่่วงเข้้ม) ติดิ กัับตะปููตัวั ที่่� 1 จับั จีบี แล้้วทบปลายผ้้าติิดกัับตะปููตััวเดิมิ ทำ�ำ ดอก
ตกแต่ง่ 48

2. จัับจีีบแล้้วมัดั ทบปลายผ้้าผืนื ที่่� 2 (สีีม่่วงอ่อ่ น) ติดิ กัับตะปููตััวที่่� 2 แล้้วทำำ�ดอกตกแต่่ง

3. จัับผ้้าผืนื ที่่� 1 (สีีม่่วงเข้้ม) ทำำ�เฟื่่อ� งท้้องช้้างลอดใต้้ผ้้านผืนื ที่่� 2 (สีีม่ว่ งอ่อ่ น)ไปมััดกัับตะปูู
ตััวที่่� 3 จัับจีีบผ้้าแล้้วพัับทบให้้มีีความยาวเท่่ากัับอัันแรกจากนั้้�นมััดติิดกัับตะปููตััวเดิิม
เตรียี มไว้้สำ�ำ หรับั ทำ�ำ ดอกตกแต่่ง แล้้วจัับผ้้าผืืนที่่� 2 (สีีม่่วงอ่่อน) ทำำ�เฟื่่�องท้้องช้้างลอดใต้้
ผ้้าผืืนที่่� 1 (สีมี ่่วงอ่่อน) ไปมััดกัับตะปููตัวั ที่่� 4 จับั จีบี ผ้้าแล้้วพับั ทบให้้มีคี วามยาวเท่า่ กับั อันั
แรกจากนั้้น� มีชี ัดั ติดิ กัับตะปููตัวั เดิิมเตรีียมไว้้สำำ�หรับั ทำ�ำ ดอกตกแต่ง่

4. ทำำ�ซ้ำำ�� ตามขั้น� ตอนที่่� 3 ไปเรื่ �อย ๆ จนได้้ความยาวตามต้้องการ ค่่อยๆ คลี่่�กลีบี ดอก
ทุกุ อันั ที่่�ทำำ�ไว้้ออกเป็น็ กลีบี ดอกโดยการดึึงผ้้าในลักั ษณะซิิกแซ็็กไปมาจนหมดผ้้า จากนั้้�น
ดึึงปลายผ้้าทั้้�ง 2 ด้้านมาชนเป็น็ วงกลมแล้้วตกแต่่ง เฟื่่�องท้้องช้้าง กลีีบดอกให้้สวยงาม

49