การผูกผ้าระบายแบบง่านในงานพิธีการต่าง ๆ

ลายเฟื่�อ่ งท้้องช้้างไขว้้ 3 ชั้้น� 3 สีี
ตกแต่่งด้ว้ ยระย้า้

วิิธีที ำำ�

1.ตอกตะปููตรงบริิเวณที่่�ต้้องการตกแต่่งด้้วย
การผููกผ้้าเป็็นจุดุ ๆ โดยเว้้นระยะห่่างระหว่่าง
จุดุ เท่า่ ๆ กัันตามความยาวที่่�ต้้องการ ตััดลวด
ยาวประมาณ 12 นิ้้ว� เท่า่ กับั จำ�ำ นวนตะปูู และ
นำำ�ไปมััดติิดกัับตะปููตามจุุดต่่าง ๆ โดยให้้
ปลายลวดทั้้ง� 2 ด้้านยาวเท่่ากันั

2. นำำ�ผ้้าผืืนที่่� 1 (สีีน้ำ�ำ�เงินิ ) มาผููกติดิ กัับตะปูู
ตััวที่่� 1 ให้้แน่่น ดึึงผ้้าให้้ตึึงแล้้วจัับจีีบผ้้า
จากด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากััน พัับผ้้าให้้เป็็น
สัันทบความยาวตามต้้องการ จากนั้้�นผููกติิด
กัับตะปููตััวเดิิมทำำ�ระย้้า 1 ชั้ �น

50

3. นำ�ำ ผ้้าผืนื ที่่� 2 (สีีเหลืือง) ผููกเข้้ากัับตะปููตัวั ที่่� 1 ดึึงผ้้าให้้ตึึงแล้้วจัับจีีบผ้้าจากด้้านซ้้ายขวา
เข้้าหากััน พัับผ้้าให้้เป็็นสัันทบความยาวให้้สั้้�นกว่่าผืืนแรกเล็็กน้้อย จากนั้้�นผููกติิดกัับ
ตะปููตัวั เดิมิ ทำำ�ระย้้า 1 ชั้�น

4. นำ�ำ ผ้้าผืนื ที่่� 3 (สีขี าว) ผููกติิดกัับตะปููตัวั ที่่� 2 ให้้แน่่นดึึงผ้้าให้้ตึึงแล้้วจัับจีบี ผ้้าจากด้้านซ้้าย
ขวาเข้้าหากัันพัับผ้้าให้้เป็็นสัันทบความยาวตามต้้องการจากนั้้�นผููกติิดกัับตะปููตััวเดิิม
ทำำ�ระย้้า 1 ชั้น� จับั ผ้้าผืนื ที่่� 2 (สีเี หลืือง) ทำ�ำ เป็็นเฟื่�่องไปผููกกัับตะปููตััวที่่� 2 แล้้ว ดึึงผ้้าให้้ตึึง
แล้้วจัับจีบี ผ้้าจากด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากััน พัับผ้้าให้้เป็็นสัันทบความยาวให้้สั้้น� กว่า่ ผืืนที่่� 3
เล็็กน้้อย

5. จับั ผ้้าผืืนที่่� 1 (สีีน้ำ�ำ� เงิิน) ทำำ�เป็น็ เฟื่่อ� งท้้องช้้างไปผููกกัับตะปููตัวั ที่่� 3 ดึึงผ้้าให้้ตึึงแล้้วจัับจีบี
ผ้้าจากด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากััน พับั ผ้้าให้้เป็น็ สันั ทบความยาวตามต้้องการทำำ�ระย้้า 1 ชั้�น
จากนั้้น� จัับผ้้าผืืนที่่� 2 (สีีเหลืือง) ทำำ�เฟื่่�องไปผููกกัับตะปููตััวที่่� 3 อีีกครั้ �ง ทำำ�ระย้้า 1 ชั้ �น
จับั ผ้้าผืืนที่่� 3 (สีีขาว)ทำำ�เป็็นเฟื่่�องท้้องช้้างลอดใต้้ผ้้าผืืนที่่� 1 (สีีน้ำำ��เงิิน)ไปยัังตะปููตััวที่่� 4
แล้้วพัับทบเป็็นระย้้า
51

6. จัับผ้้าผืืนที่่� 2 (สีเี หลือื ง) ทำำ�เป็็นเฟื่่อ� งไปผููกกับั ตะปููตััวที่่� 4 แล้้ว ดึึงผ้้าให้้ตึึงแล้้วจัับจีีบผ้้า
จากด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากััน พับั ผ้้าให้้เป็็นสัันทบความยาวให้้สั้้น� กว่า่ ผืืนที่่� 3 เล็็กน้้อย

7. จัับผ้้าผืืนที่่� 1 (สีนี ้ำ�ำ� เงิิน) ทำำ�เป็็นเฟื่�่องท้้องช้้างไปผููกกัับตะปููตััวที่่� 5 ดึึงผ้้าให้้ตึึงแล้้วจัับจีบี
ผ้้าจากด้้านซ้้ายขวาเข้้าหากััน พัับผ้้าให้้เป็็นสัันทบความยาวตามต้้องการทำำ�ระย้้า 1 ชั้ �น
จากนั้้น� จัับผ้้าผืนื ที่่� 2 (สีีเหลือื ง) ทำำ�เฟื่�อ่ งไปผููกกับั ตะปููตััวที่่� 5 อีกี ครั้�ง ทำำ�ระย้้า 1 ชั้น� ทำ�ำ ไป
เรื่อ� ย ๆ ตามความยาวที่่ต� ้้องการ

10. ตกแต่ง่ เฟื่อ่� ง และระย้้าให้้เรีียบร้้อย
สวยงาม

52

ลายเฟื่่�องท้้องช้า้ งไขว้้ 3 ชั้้น� 3 สีี
ตกแต่่งด้ว้ ยลายดอกไม้้

วิิธีที ำ�ำ

1. ตอกตะปููตรงบริเิ วณที่่�ต้้องการตกแต่่งด้้วย
การผููกผ้้าเป็น็ จุดุ ๆ โดยเว้้นระยะห่่างระหว่า่ ง
จุดุ เท่า่ ๆ กัันตามความยาวที่่ต� ้้องการ ตััดลวด
ยาวประมาณ 12 นิ้้ว� เท่่ากับั จำ�ำ นวนตะปูู และ
นำำ�ไปมััดติิดกัับตะปููตามจุุดต่่าง ๆ โดยให้้
ปลายลวดทั้้�ง 2 ด้้านยาวเท่่ากัันแล้้วนำำ�
ผ้้าผืืนที่่� 1 (สีีน้ำำ��เหลืือง) มาผููกติิดกัับตะปูู
ตััวที่่� 1 ให้้แน่่น

2. นำ�ำ ผ้้าผืืนที่่� 2 (สีีน้ำ�ำ�เงินิ ) มามัดั ติกิ กัับตะปูู
ตััวที่่� 1 ให้้แน่น่ พัับผ้้าให้้เป็็นสัันทบความยาว
ตามต้้องการ จากนั้้�นผููกติิดกัับตะปููตััวเดิิม
แล้้วทำำ�ลายดอกไม้้
53

3. นำำ�ผ้้าผืืนที่่� 3 (สีีขาว)มาผููกติิดกัับตะปููตััวที่่� 2 ให้้แน่่น แลััวจัับผ้้าผืืนที่่� 2 (สีีเหลืือง)
เป็็นลายเฟื่่อ� งมััดกับั ตะปููตัวั ที่่� 2

4. จับั ผ้้าผืืนที่่� 2 (สีีน้ำ�ำ�เงินิ ) ทำ�ำ เป็น็ เฟื่อ�่ งท้้องช้้างไปผููกกัับตะปููตััวที่่� 3 ให้้แน่น่ จัับผ้้าผืนื ที่่� 3
(สีขี าว) เป็น็ ลายเฟื่�อ่ งมััดกัับตะปููตัวั ที่่� 3 พับั ผ้้าให้้เป็น็ สันั ทบ ความยาวตามต้้องการจากนั้้�น
ผููกติดิ กัับตะปููตัวั เดิิม เพื่่�อทำ�ำ ลายดอกไม้้

5. จับั ผ้้าผืนื ที่่� 1 (สีีเหลือื ง) ทำ�ำ เป็็นเฟื่อ�่ งท้้องช้้างไปผููกกับั ตะปููตััวที่่� 4 ให้้แน่่น จัับผ้้าผืนื ที่่� 2
(สีีน้ำ��ำ เงินิ ) เป็น็ ลายเฟื่อ�่ งมัดั กับั ตะปููตััวที่่� 4 พัับผ้้าให้้เป็็นสัันทบ ความยาวตามต้้องการ
จากนั้้น� ผููกติดิ กับั ตะปููตัวั เดิมิ เพื่่อ� ทำ�ำ ลายดอกไม้้

54

6. จัับผ้้าผืืนที่่� 3 (สีีขาว) ทำำ�เป็็นเฟื่่�องท้้องช้้างไปผููกกัับตะปููตััวที่่� 5 ให้้แน่่น จัับผ้้าผืืนที่่� 1
(สีีเหลืือง) เป็็นลายเฟื่่�องมััดกัับตะปููตััวที่่� 5 พัับผ้้าให้้เป็็นสัันทบความยาวตามต้้องการ
จากนั้้น� ผููกติิดกัับตะปููตัวั เดิมิ เพื่่�อทำ�ำ ลายดอกไม้้

7. จัับผ้้าตามขั้น� ตอนที่่� 4,5,6 ซ้ำ��ำ จนได้้ความยาวตามต้้องการ

8. คลี่ผ� ้้าออกจััดตกแต่ง่ ลายดอกไม้้ และเฟื่่อ� งให้้เรีียบร้้อยสวยงาม
55

อ้า้ งอิิง

ปัญญาวัฒน์ ค�ำสงค์. สัมภาษณ์. วันที่ 1 กันยายน 2563.
พิทยา พึ่งเย็น. สัมภาษณ์. วันที่ 7 กันยายน 2563.
พงษ์พันธ์ บุญสอน เพียร หอมหวล. (2556). การผูกผ้า จับดอก. กรุงเทพฯ.

: บริษัทวี พร้ินท์ (1991) จ�ำกัด.
รััชนีีวรรณ เพ็็งปรีีชา สัันชนย์์ นิิยาโส. (2545). เทคนิิค การผููกผ้้างานพิิธีีต่่าง ๆ . กรุุงเทพฯ

: เพชรการเรือน.

56