การขดั กนั ระหวางประโยชนสวนตนและประโยชนสว นรวม
เปนพฤติกรรมที่อยูระหวางจริยธรรม
กับการทุจริต ท่ีจะกอใหเกิดประโยชนสวนตน
ผลประโยชนทับซอนบางอยางก็มีการบัญญัติ
เปนความผิดไวชัด แตหลายพฤติกรรมก็มิได
บัญญัติไวเปนขอหามในกฎหมาย ผลประโยชน
ทับซอนจึงเปนเรื่องท่ีเกี่ยวของกับเจาหนาที่
ของรัฐ มีหนาที่ มีตําแหนงหนาที่ ในวันนี้
เราจะใชระบบคิดฐานสอง Digital มาเปน
แนวทางคิด แยกเร่ืองสวนตัวกับตําแหนง
หนาที่วาส่ิงใดทําได สิ่งใดทําไมได
จากการท่ีวิเคราะหถึงประโยชน
ทับซอนในการบริหารงานในโรงเรียนสุจริต
โดยใชระบบคิดฐานสอง พบวาภาพความสําเร็จ
โรงเรียนสุจริตควรมีภาพสําเร็จ ดังน้ี
92 สุจรติ คดิ ฐานสอง
ระดบั โรงเรยี น (เจาหนาที่ของรัฐ)
ครู
1) ไมรบั เงนิ ของขวญั หรือของกาํ นลั จากผูปกครอง หรือผูม ีสวนไดส ว นเสียท่มี ีผลตอ
การตดั สินใจในการดาํ เนินการตามอาํ นาจหนา ท่ี
2) ไมร บั ส่งิ ของหรอื ผลประโยชนอนื่ ใดเพอื่ แลกกบั การตัดสนิ ใจเกีย่ วกับจดั ซอ้ื จัดจา ง
ของโรงเรียน
3) ไมร บั บรกิ ารใดๆ จากผปู กครองหรอื บคุ คลภายนอกโดยมเี งอ่ื นไขเพอื่ ประโยชนอ นื่ ใด
4) ไมจัดซอ้ื จดั จา ง จากหา งรา น หรือบรษิ ัททีเ่ ปน ของคนในครอบครัวและเครอื ญาติ
5) ไมใชอิทธิพลหรือความสัมพนั ธส วนตัว เพื่อชวยเหลอื ใหคนใกลชดิ ไดร ับประโยชน
อยา งใดอยางหนึ่งในโรงเรียนของตนหรือโรงเรียนอืน่
6) ไมแสวงหาประโยชนจากศิษยของตน โดยการจัดสอนพิเศษท่ีเรียกรับเงิน
คา ลงทะเบียนหรือคา เสยี เวลา คา ชวั่ โมงสอน
7) ไมร ับจา งทําผลงานทางวชิ าการแกค รูหรอื บุคลากรเพื่อใหไ ดเ ลื่อนวทิ ยฐานะตา งๆ
8) ไมนําขอ มูลลบั ของทางราชการไปเปด เผยใหแกบุคคลใดบคุ คลหนึ่ง เพ่ือใหไ ดรับ
ประโยชน
9) ไมน าํ วสั ดุ ครภุ ณั ฑข องทางโรงเรยี นไปใชเ พอ่ื อาํ นวยความสะดวกหรอื เกดิ ประโยชน
สวนตน
10) ไมใชโ ทรศพั ทของโรงเรยี นเพื่อติดตอธุระสวนตวั หรอื แสวงหาผลประโยชน
11) ไมใชเ วลาราชการเพื่อแสวงหาผลประโยชนส ว นตนทง้ั ในและนอกโรงเรยี น
12) มาโรงเรยี นเชา ตรงตอ เวลา มงุ มนั่ ตง้ั ใจสงั่ สอนศษิ ย เสยี สละ อทุ ศิ เวลาใหแ กร าชการ
13) ไมน าํ บตุ รหลานมาเลยี้ งดขู ณะปฏิบตั หิ นาทร่ี าชการ
14) ไมใชส ิทธิในการรกั ษาพยาบาลของตนเองเพือ่ นํายาไปใหญ าติพีน่ อง
15) เปนแบบอยางของครดู ี ปลอดจากการทุจริตคอรรปั ชัน
สจุ ริต คิดฐานสอง 93
ระดบั โรงเรียน (เจา หนาท่ีของรฐั )
ผบู รหิ ารสถานศกึ ษา
1) ไมรับเงิน ของขวัญ ของกํานัลจากผูปกครองหรือบริษัทหางราน ที่มีผลตอ
การตัดสนิ ใจในการดําเนนิ การตามอาํ นาจหนา ที่
2) ไมร ับสงิ่ ของหรอื ผลประโยชนอื่นใดจากการจัดซ้ือจดั จางของโรงเรียน
3) ไมขอรบั บริการใด ๆ จากผูปกครองหรอื บคุ คลภายนอกโดยมเี ง่ือนไขแลกเปล่ียน
4) ไมจ ัดซือ้ จัดจา ง จากหางราน หา งหุนสวน หรือบรษิ ัทที่ครอบครวั ถอื หนุ รวมถึง
หางราน หางหุนสวน หรือบริษัทท่ีเปนของเครือญาติตนโดยไมเปนไปตามระเบียบวาดวย
การพัสดุ
5) ไมใชอิทธิพลหรือความสัมพันธสวนตัว เพ่ือใหตนหรือพวกพองไดรับประโยชน
อยา งใดอยางหนึง่ หรือหลายอยา ง
6) ไมนําบุคลากรของหนวยงานไปชวยงานหรือประกอบกิจอันใดเพ่ือธุรกิจสวนตัว
7) ไมร บั จา งทาํ ผลงานทางวชิ าการใหแกค รหู รอื บคุ ลากรเพอ่ื ใหม แี ละเลอ่ื นวทิ ยฐานะ
8) ไมน าํ ขอ มลู ลบั ของทางราชการไปเปด เผยเพอ่ื ใหบ คุ คลใดบคุ คลหนงึ่ ไดร บั ประโยชน
9) ไมน าํ วัสดุ ครภุ ณั ฑข องทางโรงเรียนไปใชเ พ่อื ผลประโยชนสว นตน
10) ไมใ ชโทรศพั ทข องโรงเรียนแสวงหาผลประโยชนสวนตวั
11) ไมใ ชตาํ แหนงหนาท่ีในการแสวงหาผลประโยชนอนั มชิ อบ
12) ไมนาํ รถยนตข องโรงเรียนไปใชเ พือ่ ทําธุระหรอื ธุรกิจสว นตัว
13) ไมใชไ ฟฟาของโรงเรยี นเพ่อื ประโยชนสว นตนหรอื เอื้อประโยชนต อ บุคคลอ่ืน
14) ไมรบั สินบนคาแปะ เจ๊ียะในการชว ยรับนกั เรียนเขา เรยี นประจาํ ปการศกึ ษา
15) ไมร บั สนิ บนหรอื สงิ่ ตอบแทนอนื่ ใดทชี่ ว ยใหบ คุ คลอนื่ ไดร บั การแตง ตงั้ หรอื โยกยา ย
16) ไมรบั สินบนในการสอบเขา รบั ราชการ อัตราจาง หรอื ตําแหนงอนื่ ของโรงเรยี น
17) ไมใชเครอื ขา ยโรงเรยี นเปน ตัวกลางในการเรียกรบั ประโยชนจ ากบรษิ ทั /หา งรา น
18) ไมใ ชน ํ้าประปาของโรงเรยี นมาลางรถยนตข องตนเอง
19) นํางบประมาณท่ีไดรับจากการบริจาคเขาสูระบบและบริหารจัดการเปนไป
ตามระเบยี บและวัตถปุ ระสงค
94 สจุ ริต คิดฐานสอง
ระดบั โรงเรยี น (ผรู ับบรกิ าร)
นกั เรยี น
1) ปฏิบัติตามขอ ตกลง กฎ ระเบยี บของโรงเรยี น
2) ไมทาํ ลายโตะ เกาอี้ หรอื ทรพั ยส นิ ของโรงเรียน
3) ไมนําสงิ่ ของหรอื สมบัติของคนอน่ื มาเปน ของตน
4) ไมร ับจางทํารายงาน หรือทําการบา น ใหแกบคุ คลอ่ืน
5) ไมลอกขอ สอบ หรอื นาํ ผลงานของคนอ่นื มาเปน ของตนเอง
6) ไมเ รียกรับคาคุม ครองจากนักเรียนรุนนองหรือผูออ นแอกวา
7) ไมรับสิ่งของหรอื สิ่งตอบแทนเพือ่ แลกกับคะแนนเสียงในการเลอื กตั้งตา งๆ ใน
โรงเรยี น
8) แตง กายถกู ตอ งตามระเบยี บ ปฏบิ ตั ติ ามขอตกลงของหองเรียนหรอื โรงเรียน
9) ใชส งิ่ ของตนเองหรอื ของสว นรวมอยา งประหยดั และรจู กั พอประมาณในการใชจ า ย
10) รบั ผิดชอบหนาทีแ่ ละมีจติ สาธารณะเพื่อประโยชนสวนรวมโดยไมหวังสิ่งตอบ
แทนใดๆ
11) เขาแถวเพ่ือรับบรกิ ารตางๆ ของโรงเรียน เปนไปตามลาํ ดบั กอนหลงั
สจุ ริต คิดฐานสอง 95
ระดบั โรงเรยี น (ผรู บั บรกิ าร)
โรงเรียน (องคก ร)
1) บริหารจัดการสถานศกึ ษาโดยใชหลักธรรมาภิบาล โปรงใสตรวจสอบได
2) บริหารจัดการดานงบประมาณที่ถูกตอง โปรงใสเปนไปตามกฎหมาย ระเบียบ
ทีเ่ ก่ยี วขอ ง
3) ผลการประเมินระดับคณุ ธรรมและความโปรง ใสในการดาํ เนนิ งานของหนว ยงาน
ภาครัฐ ไมนอยกวารอ ยละ 80 และเพิ่มขึน้ เปนลาํ ดบั
4) สภาพแวดลอมที่สะอาด รมร่ืน สวยงาม เปนระเบียบ เอื้อตอการเรียนรูและ
พรอ มใหบริการ
5) บริหารจัดการในเรื่องการใชวัสดุ ครุภัณฑ และสถานที่เกิดประโยชน คุมคา
6) การจดั เกบ็ วสั ดุ อุปกรณของโรงเรยี นทกุ รายการถูกนํามาใชประโยชนอยางคุม คา
7) อาคารเรียน อาคารประกอบและสิ่งปลูกสรางไดรับการดูแล เอาใจใส ใหอยู
ในสภาพทเี่ หมาะสม ใชก ารไดด ี
8) บริหารจัดการพ้ืนท่ีในบริเวณโรงเรียนใหเปนแหลงเรียนรูเอ้ือตอการใหบริการ
นกั เรียนและชุมชน
9) ไมม ีเร่ืองรองเรยี นเกี่ยวกบั ความประพฤติมชิ อบของผูบรหิ ารสถานศกึ ษา ครู
บุคลากรทางการศกึ ษา
10) เปน โรงเรยี นท่ีปลอดจากการทุจริต “ใสสะอาด ปราศจากคอรร ัปชนั ”
11) เปนโรงเรยี นตนแบบ มบี คุ ลากรหรอื หนวยงานตางๆ มาศกึ ษาดงู าน แลกเปลยี่ น
เรียนรูอยางตอเน่อื ง
12) คา นํา้ คาไฟฟา คา ประปา ของโรงเรียนมอี ัตราการใชลดลง
96 สจุ รติ คดิ ฐานสอง
ระดบั ชมุ ชน
ผปู กครอง
1) มสี ว นรวมในการจัดหาและบาํ รุงรกั ษาสมบัติของทางโรงเรียน
2) มีจิตสาธารณะชวยปฏบิ ัติงานในโรงเรยี นโดยไมหวงั สงิ่ ตอบแทนใดๆ
3) ไมใ ชค วามสมั พนั ธส ว นตวั หรอื ตาํ แหนง หนา ทท่ี างสงั คมเพอ่ื แสวงหาผลประโยชน
ในโรงเรยี น
4) ไมมอบสิ่งของ ปจจัย หรือการใหบริการใดๆ แกทางโรงเรียนโดยมีเงื่อนไข
เพอื่ หวงั ผลประโยชนในอนาคต
5) มีความเปนธรรม ไมแสวงหาประโยชนจากโรงเรียนโดยการเอารัดเอาเปรียบ
เสียสละทรัพยส วนตนเพ่ือผลประโยชนต อ สวนรวม
6) ผปู กครองไมกระทาํ ความผิดในเรอื่ งของการบุกรกุ ท่สี าธารณะประโยชน
ชุมชน
1) เขา มามีสว นรวมในการรกั ษาสมบตั ิของทางโรงเรยี น
2) มีสวนรวมในการระดมทรัพยากรเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียน
3) ใชท รัพยส นิ หรือสมบตั ิของโรงเรียนเพื่องานของชมุ ชนเปนไปตามระบบระเบยี บ
หรอื ขอ ตกลงของโรงเรยี น
4) ไมนําการเมืองในทองถ่ินเขามาเพ่ือแสวงหาผลประโยชนต อตนเองและพวกพอง
6) ชมุ ชนเปนสว นหนึ่งท่ีสําคญั ในการพัฒนาโรงเรยี นใหไ ดมาตรฐาน
7) ชุมชนรวมกนั อนรุ กั ษน าํ้ อนรุ กั ษป า ซึ่งเปน สมบตั ขิ องสว นรวม
สุจริต คิดฐานสอง 97
ระดบั ประเทศ 01
02
ผลการประเมินคุณธรรมและ 03
ความโปรง ใสในการดําเนนิ งาน 04
ของหนว ยงานภาครฐั มคี า รอยละ 80 05
ขึน้ ไป
ปญหาการบกุ รกุ ปา ไม บุกรกุ แมน าํ้
จะตอ งลดลง
คดรี อ งเรยี นทางดา นการศกึ ษา
จะลดนอยลง
ปญหาการคอรร ัปชนั ของประเทศลดลง
คา CPI ของประเทศสงู ขน้ึ
98 สุจรติ คดิ ฐานสอง
คณะทํางาน
ที่ปรกึ ษา รองเลขาธกิ ารคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พ้ืนฐาน
ทปี่ รึกษา สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน
1. นายพะโยม ชิณวงศ ผูเช่ยี วชาญสาํ นักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้นื ฐาน
2. นายพธิ าน พน้ื ทอง ผชู วยเลขาธกิ ารคณะกรรมการปอ งกันและปราบปราม
3. นายชวลิต โพธ์นิ คร การทุจรติ แหง ชาติ
4. นายอทุ ศิ บวั ศรี
คณะทาํ งานภาครัฐ ขาราชการบาํ นาญ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร
ขา ราชการบาํ นาญ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร
1. นางสาวสรรเสรญิ สุวรรณ ผูอาํ นวยการสาํ นกั ปอ งกันการทุจรติ ภาครัฐ
2. นางสาวไพรวลั ย พิทักษสาลี สํานกั งาน ป.ป.ช.
3. นายธติ ิ เมฆวณิชย เจาพนักงานปอ งกันการทุจริต สาํ นักงาน ป.ป.ช.
4. นายเฉลิมชยั วงค บริรกั ษ เจา พนักงานปอ งกนั การทุจริต สํานักงาน ป.ป.ช.
5. นายสราวุฒิ เศรษฐกร เจาพนกั งานปองกันการทุจรติ สาํ นักงาน ป.ป.ช.
6. นายเทอดภมู ิ ทัศนพิมล นติ ิกร สพป.นครศรธี รรมราช เขต 4
7. นายแสนศกั ด์ิ มสี ทิ ธ์ิ ศึกษานเิ ทศก สพม. เขต 29
8. นายอานนท วงศว ศิ ิษฏรงั สี ศกึ ษานเิ ทศก สพป.อุบลราชธานี เขต 3
9. นายเฉลมิ พล สายหอม ศึกษานเิ ทศก สพป.กาญจนบรุ ี เขต 1
10. นายนิวัฒน โชติสวัสดิ์ ศึกษานิเทศก สพป.นครสวรรค เขต 3
11. นางวนั เพ็ญ ศริ ิคง ศึกษานิเทศก สพป.นครสวรรค เขต 3
12. นายธนบดีพิพัฒน ดาํ นลิ ศกึ ษานเิ ทศก สพป.อดุ รธานี เขต 1
13. นายวินัย อสณุ ี ณ อยุธยา ศึกษานเิ ทศก สพม.เขต 32
14. นายพีระวฒั น เศวตรพชั ร ศกึ ษานเิ ทศก สพม.เขต 32
15. นายทองคูณ หนองพราว นกั วิชาการศกึ ษา สพป.มหาสารคาม เขต ๓
16. นายณฐั พล คุม วงศ ผอู ํานวยการโรงเรียนวดั เจา มลู สพป.กทม.
17. นางนิรมล บัวเนียม
สุจรติ คดิ ฐานสอง 99
18. นายวโิ รจน ฉายชูวงษ ผอู าํ นวยการโรงเรียนดา นขุนทด
สพป.นครราชสีมา เขต 5
19. นายธนกฤติ พรมบตุ ร ผอู ํานวยการโรงเรยี นบานโคกเฟอ ง
สพป.บรุ รี มั ย เขต 3
20. นายไกรสร พิมพประชา ผอู าํ นวยการโรงเรยี นบา นแบง
สพป.หนองคาย เขต 2
21. นายประเสริฐ รจุ ิรา ผอู าํ นวยการโรงเรียนอนุบาลเพชรบุรี
สพป.เพชรบุรี เขต 1
22. นางปราณี ทัยคุปต ผูอาํ นวยการโรงเรียนอนบุ าลราชบรุ ี
สพป.ราชบรุ ี เขต 1
23. นายเสวก บญุ ประสพ ผอู ํานวยการโรงเรียนตากสนิ ราชานุสรณ
สพป.ตาก เขต 1
24. นายกมั พล ผลพฤกษา ผูอาํ นวยการโรงเรียนสฤษดเิ ดช
สพป.จันทบุรี เขต 1
25. นายนฤพงษ พิมพทอง รองผอู าํ นวยการโรงเรยี นวัดใหญช ัยมงคล
สพป.พระนครศรอี ยุธยา เขต 1
26. นายเฉลมิ ชัย พันธุเ ลศิ ผูอาํ นวยการสถาบันสงั คมศกึ ษา สพฐ.
27. นายภูธร จันทะหงษ ปุณยจรสั ธํารง ผูอ าํ นวยการกลมุ บริหารทวั่ ไป สนก.
28. นายจักรพงษ วงคอา ย นกั วชิ าการศกึ ษา สนก.
29. นางสาวสวุ รรณา กลนิ่ นาค นกั วชิ าการศึกษา สนก.
30. นายสพลกิตติ์ สังขทิพย ครูโรงเรียนตากฟา วิชาประสิทธ์ิ
สพม. เขต 42 ชวยราชการ สนก.
31. นายฐาปณฐั อดุ มศรี ครูโรงเรียนตาคลปี ระชาสรรค
สพม. เขต 42 ชวยราชการ สนก.
32. นางสาวณฐั ริน เจริญเกียรตบิ วร ครูโรงเรยี นทีปงกรวทิ ยาพฒั น (ทววี ฒั นา)
ในพระราชูปถมั ภ สพม. เขต 1
33. นายเตชนิ ทพฒั น โชตวิ ชั รธนานนท ครโู รงเรียนวดั เจา มลู สพป. กทม.
100 สจุ ริต คดิ ฐานสอง
34. นางพิชชาภา วรวทิ ยาการ เจาพนกั งานธรุ การอาวุโส สนก.
35. นางสจุ ติ รา พิชัย เจา พนักงานธรุ การ สนก.
36. นายชัยสิทธ์ิ วิจิตร นักจดั การงานทั่วไป สนก.
37. นางสาวณฐั รดา เนตรสวา ง นกั จดั การงานทั่วไป สนก.
38. นายบุญชว ย เสมศักด์ิ พนกั งานธุรการ สนก.
39. นางสมลติ ร ไพรเถอื่ น พนกั งานธรุ การ สนก.
40. นางอรพณิ ไกรดษิ ฐ พนกั งานธุรการ สนก.
41. นางสาวศรัญญา โชติ พนักงานบนั ทึกขอมลู สนก.
42. นางสาวปยทศั น แซเ จียม พนักงานพิมพดดี สนก.
43. นายสหสั พล ษรบัณฑติ เจาหนา ทบ่ี รหิ ารทัว่ ไป สนก.
44. นายภรู ิตะ ปราศกาเมศ เจาหนาทบ่ี รหิ ารทว่ั ไป สนก.
45. นางสาวอรอมุ า เสอื เฒา เจา หนาทบี่ รหิ ารทั่วไป สนก.
46. นายพลรตั น เขียวคําปน นักศกึ ษาฝกประสบการณ สนก.
***********************************
สจุ ริต คิดฐานสอง 101
โรงเรยี นสจุ ริตคิดฐานสอง
พิมพค์ รง้ั ท่ี 1 พ.ศ. 2560
จ�ำ นวนพิมพ ์ 3,000 เลม่
ผู้จัดพิมพ์ สำ�นักพฒั นานวัตกรรมการจดั การศกึ ษา
ส�ำ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ
พมิ พ์ที่ โรงพิมพช์ มุ นมุ สหกรณก์ ารเกษตรแหง่ ประเทศไทย จำ�กัด
79 ถนนงามวงศว์ าน แขวงลาดยาว เขตจตจุ กั ร กรุงเทพมหานคร 10900
โทร. 0-2561-4567 โทรสาร 0-2579-5101 นายโชคดี ออสวุ รรณ
นายโชคดี ออสวุ รรณ ผพู้ ิมพ์ผโู้ ฆษณา