ประเพณีไหลเรือไฟหลวงพระบาง

ประเพณีไหลเรือไฟ

เมืองหลวงพระบาง ประเทศลาว

ความหมายของประเพณี

ประเพณี คือ ขนบธรรมเนียม แบบแผน (พจนานุกรมฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน, 2493 : 569)
ประเพณี (tradition) เป็นกิจกรรมที่มีการปฏิบตั ิสืบเน่ืองกนั มาเป็นเอกลกั ษณ์
และมีความสาคญั ต่อสงั คม
ประเพณี คือ ความประพฤติท่ีหมู่ชนหมู่หน่ึงถือเป็นธรรมเนียม หรือเป็นแบบ
แผนสืบต่อกนั มาจนเป็นพมิ พเ์ ดียวกนั ถา้ ใครในหมู่ประพฤตินอกแบบกเ็ ป็นการผิด
ประเพณี (เสถียร โกเศศ, 2500/ประเพณีไทย/บทนา)
โดยเน้ือหาสาระแลว้ ประเพณี คือ ส่ิงที่คนในสงั คมส่วนรวมสร้างข้ึนใหเ้ ป็น
มรดกที่ผเู้ ป็นทายาทจะตอ้ งรับไวแ้ ละปรับปรุงแกไ้ ขใหด้ ียงิ่ ๆ ข้ึนไป รวมท้งั การ
เผยแพร่ แก่คนในสงั คมอ่ืนอีกดว้ ย

ประเภทของประเพณี

1.จารีตประเพณี (Mores) คือ ประเพณีท่ีตอ้ งประพฤติเป็นเรื่องเกี่ยวกบั
ศีลธรรมและจรรยาของสงั คม ถือกนั วา่ มีคุณค่าต่อบุคคลในสงั คมน้นั ๆ

2. ขนบประเพณี (Institution) คือ ประเพณีที่วางเป็นระเบียบไว้ จะเป็น
โดยตรงหรือโดยออ้ มกต็ าม โดยตรง เช่น เขียนเป็นกฎหรือระเบียบใหก้ ระทา
ร่วมกนั มีขอ้ อา้ งอิงเป็นตวั บทกฏเกณฑ์ โดยออ้ มหรือโดยปริยาย คือ รู้กนั เอง
ถือสืบๆกนั มา

3. ธรรมเนียมประเพณี (Convention) คือ เรื่องเกี่ยวกบั ธรรมดาสามญั
ของสามญั ชน ไม่ถือเอาผดิ เอาถูก ไม่มีการลงโทษ ปรับไหมเหมือนจารีต
ประเพณี

ลกั ษณะของประเพณี

ประเพณีไหลเรือไฟในบุญออกพรรษาของหลวงพระบาง
เป็นประเพณีส่วนรวมท่ีวางไวเ้ ป็นระเบียบ ใหก้ ระทาร่วมกนั
ซ่ึงรู้กนั โดยทวั่ กนั ถือปฏิบตั ิสืบทอดต่อๆกนั มา

ประเพณไี หลเรือไฟหลวงพระบาง ประเทศลาว

ประเพณีไหลเรือไฟของเมืองหลวงพระบาง ประเทศลาว จะจดั หลงั จากวนั
ออกพรรษา 1 วนั ตรงกบั วนั แรม 1 คา่ เดือน 11ของทุกปี ซึ่งจะมีการลอยกระทงไป
พร้อมด้วย ชาวหลวงพระบางไม่ได้ลอยกระทงในวนั เพญ็ เดือนสิบสองเหมือนเช่นดงั
ประเทศไทย

ประเพณไี หลเรือไฟคล้ายๆกบั ทางภาคอสี านของเมืองไทย ซ่ึงมีเรือไฟ 2
รูปแบบ คือ เรือไฟบก และเรือไฟนา้

ความเชื่อของการไหลเรือไฟ

ชาวหลวงพระบางมีความใกลช้ ิดผกู พนั กบั แม่น้าโขงมาชา้ นาน
ดงั น้นั ประเพณีลอยกระทงไหลเรือไฟของชาวหลวงพระบางจึงเป็น
ประเพณีทีสาคญั โดยมีความเช่ือวา่ เป็นการบูชาแม่น้าดว้ ยการลอย
ประทีปและไหลเรือไฟ เป็นการบูชาคุณแห่งแม่น้าโขงท่ีเล้ียงดูมา และ
เพื่อบูชาพระพทุ ธเจา้ ซ่ึงเสดจ็ กลบั มาจากการเทศนาโปรดพทุ ธมารดา
บนสวรรคช์ ้นั ดาวดึงส์

รูปแบบและลกั ษณะเฉพาะของเรือไฟ

ในวนั แรม 1 คา่ เดือน 11 ซึ่งตรงกบั วนั ที่ 14 ตุลาคม 2562 จะเห็นเรือไฟ
มากมายหลายขบวน ปี นมี้ เี รือไฟท้งั หมด 52 ขบวน โดยมรี ูปแบบและลกั ษณะที่
คล้ายๆกนั นิยมทาในรูปแบบของสัตว์ 3 ชนิด ได้แก่

1. หงส์
2. นกหัสดลี งิ
3. พญานาค

ลาดบั ข้นั ตอนการทาเรือไฟ

การเตรียมตวั การประกอบพธิ ีกรรม

1. วางแผนงานแบ่งหน้าทร่ี ับผดิ ชอบแต่ละฝ่ าย 1. วางแผนงานแบ่งหน้าทรี่ ับผดิ ชอบแต่ละ
2. ลงมือปฏิบัติงานตามทไ่ี ด้รับมอบหมาย ฝ่ าย
3. ผู้ชายได้รับหน้าทที่ าเรือไฟ
4. ผ้หู ญิงทาหน้าทปี่ ่ันฝ้ายเอาไว้ใช้จุดในเรือไฟ 2. ลงมือปฏิบตั งิ านตามทไ่ี ด้รับมอบหมาย
3. ก่อนขบวนการแข่งเรือไฟจะเริ่ม จะมกี าร

สวด

วสั ดุ อุปกรณ์

ไม้ไผ่ ปั่นผ้าย กาบกล้วย พร้า

1.ผ่าไม้ให้เป็ นซีกๆ 2.นาไม้ทผ่ี ่าเสร็จแล้ว มาประกอบเป็ น 3. ขนึ้ โคลงไม้ให้เป็ นรูปร่าง
ตวั เรือ

4.นากาบกล้วยมารองเป็ นฐาน 5.นาเรือไฟทป่ี ระกอบทดลองในนา้ 6.นาเรือไฟทเ่ี สร็จสมบูรณ์แล้ว
เพ่ือใช้ในการต้ังฝ้าย ร่วมงานประเพณไี หลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ

กิจกรรมในประเพณีไหลเรือไฟ