หนังสือสำนักนายกฯ รอขึ้นแท่นพิมพ์

สร้า้ งความมั่่น� คงน้ำำ�ผ่่านนวัตั กรรมใหม่่
ในโลกยุคโควดิ -19

สำำ�นัักงานทรัพั ยากรน้ำำ�แห่ง่ ชาติิ

เพราะ “น้ำำ��” คืือทรััพยากรน้ำ�ำ� อัันล้ำ��ำ ค่่าที่�หล่่อเลี้�ยงและขัับเคลื่�อนทุุกชีีวิิต ความมั่�นคงของ “ทรััพยากรน้ำ��ำ ”
จึึงเป็็นหนึ่่�งในปััจจััยสำ�ำ คััญที่่�จะบ่่งบอกถึึงความมั่�นคงของชาติินั้้�น ๆ สำ�ำ นัักงานทรััพยากรน้ำำ�� แห่่งชาติิ
หรืือ สทนช. หน่่วยงานนโยบายด้้านการบริิหารจััดการทรััพยากรน้ำำ��ของประเทศ สัังกััดสำำ�นัักนายกรััฐมนตรีี
ซึ่่�งก่่อตั้�งขึ้�นเมื่�อปีี พ.ศ. 2561 จึึงมีีวิิสััยทััศน์์การดำำ�เนิินงานในการเป็็นองค์์กรหลัักในการบริิหารจััดการ
เพื่่�อสร้้างความมั่�นคงของทรััพยากรน้ำ�ำ�ชาติิ (A Water-Secure Nation) โดยตลอดระยะเวลาที่่�ผ่่านมา
สำ�ำ นัักงานทรััพยากรน้ำ�ำ� แห่่งชาติิ ได้้ปฏิิบััติิหน้้าที่่�ตามภารกิิจด้้วยความตั้�งใจและมุ่�งมั่�น เพื่่�อขัับเคลื่�อน
การดำ�ำ เนิินงานให้้บรรลุุตามเป้้าหมายที่่�วางไว้้ เพื่่�อประโยชน์์สููงสุุดแก่่ประชาชนชาวไทยและประเทศชาติิ

๙๐ ปี 201

ส�ำ นกั นายกรฐั มนตรี

แม้้ว่่าในช่่วง 2 ปีี ที่่�ผ่่านมา นานาประเทศทั่่�วโลก รวมถึึงประเทศไทย จะต้้องประสบกัับสภาวะความยาก
ลำำ�บากจากสถานการณ์์การแพร่่ระบาดของโรคติิดเชื้้�อไวรััสโคโรนา 2019 (โควิิด-19) แต่่เนื่่�องจาก “ปััญหา
ด้้านน้ำำ�� ” เป็็นปััญหาที่่�ส่่งผลต่่อทุุกข์์สุุขและวิิถีีชีีวิิตของประชาชนโดยตรง ซึ่�่งไม่่อาจรีีรอได้้ ดัังนั้้�น สทนช.
จึึงยัังคงมุ่�งหน้้าดำ�ำ เนิินงานต่่อไปอย่่างไม่่หยุุดยั้�ง เพื่่�อบููรณาการความร่่วมมืือจากทุุกหน่่วยงานด้้านน้ำ�ำ�
ในประเทศไทย ในการแก้้ไขปััญหาอุุทกภััย ภััยแล้้ง ปััญหาคุุณภาพน้ำ��ำ และปััญหาน้ำ��ำ อื่่�น ๆ อีีกมากมาย
รวมถึึงขัับเคลื่�อนงานตามพระราชบััญญััติิทรััพยากรน้ำ��ำ พ.ศ. 2561 ให้้เป็็นไปตามแผน เพื่่�อให้้การบริิหาร
จัดั การทรัพั ยากรน้ำ�ำ�ของประเทศ เป็น็ ไปอย่า่ งมีีระบบและมีีเอกภาพ รวมถึงึ มีปี ระสิิทธิภิ าพสููงสุุด

ขณะเดีียวกััน สทนช. ยัังตระหนัักถึึงความสำำ�คััญอย่่างยิ่�งของการปรัับตััว รวมถึึงการปรัับเปลี่่�ยน
รููปแบบวิิธีีการดำำ�เนิินงาน ให้้มีีความสอดคคล้้องกัับสถานการณ์์โรคระบาด ตามนโยบายของรััฐบาล
เพื่่�อลดความเสี่�ยงในการแพร่่กระจายของเชื้�้อโควิิด-19 และส่่งเสริิมให้้การดำำ�เนิินงานเป็็นได้้อย่่างราบรื่�น
และเหมาะสม จึึงได้้เร่่งพััฒนานวััตกรรมและเทคโนโลยีีอัันทัันสมััย ซึ่่�งนอกจากจะช่่วยให้้สามารถขัับเคลื่�อน
การบริิหารจััดการทรััพยากรน้ำ��ำ ของประเทศให้้มีีประสิิทธิิภาพยิ่�งขึ้�นแล้้ว ยัังสามารถช่่วยลดอุุปสรรค
ในการดำำ�เนิินงานท่่ามกลางการแพร่ร่ ะบาดของโรคโควิิด-19 ในยุุคปัจั จุุบัันด้้วย

ขับั เคลื่�่อนแผนงานโครงการด้้านน้ำำ�ในยุุคดิิจิทิ ััลด้้วย Thai Water Plan

แผนปฏิิบััติิการด้้านทรััพยากรน้ำ��ำ คืือ แผนงานโครงการด้้านน้ำำ��ของหน่่วยงานของรััฐและองค์์กร
ปกครองส่่วนท้้องถิ่�น ที่่�แสดงกิิจกรรมที่่�จะดำ�ำ เนิินการ ตำำ�แหน่่งที่่�ตั้�ง ระยะเวลา วงเงิิน และผลประโยชน์์
ซึ่�่งจะต้้องสอดคล้้องกัับเป้้าหมายของแผนแม่่บทการบริิหารจััดการทรััพยากรน้ำ��ำ 20 ปีี ทั้้�ง 6 ด้้าน ได้้แก่่
1. การจััดการน้ำำ�� อุุปโภคบริิโภค 2. การสร้้างความมั่ �นคงของน้ำ��ำ ภาคการผลิิต 3. การจััดการน้ำ��ำ ท่่วม
และอุุทกภััย 4. การจััดการคุุณภาพน้ำ�ำ� 5. การอนุุรัักษ์์ฟื้้�นฟููสภาพป่่าต้้นน้ำ�ำ�ฯ 6. การบริิหารจััดการ ภายใต้้
ยุุทธศาสตร์์ชาติิ 20 ปีีของประเทศไทย โดยพระราชบััญญััติิทรััพยากรน้ำ�ำ� พ.ศ. 2561 ได้้กำ�ำ หนดให้้

202 ๙๐ ปี

ส�ำ นกั นายกรัฐมนตรี

คณะกรรมการทรััพยากรน้ำำ�� แห่่งชาติิ ให้้ความ
เห็็นชอบต่่อแผนปฏิิบััติิการของหน่่วยงานของรััฐ
และองค์์กรปกครองส่่วนท้้องถิ่�น ที่่�เกี่�ยวกัับ
ทรััพยากรน้ำำ�� และแผนงบประมาณการบริิหาร
ทรััพยากรน้ำ�ำ�แบบบููรณาการให้้สอดคล้้องกัับ
นโยบายและแผนแม่่บทฯ และเสนอคณะรััฐมนตรีี
เพื่่�อพิิจารณาในการจััดทำำ�งบประมาณประจำ�ำ ปีี
อย่่างไรก็็ตาม เมื่�อพิิจารณาจากการเสนอแผนงานโครงการที่่�ผ่่านมา สำ�ำ นัักงานทรััพยากรน้ำ�ำ�
แห่่งชาติิ ในฐานะเลขานุุการคณะกรรมการทรััพยากรน้ำ��ำ แห่่งชาติิ ซึ่�่งเข้้ามารัับผิิดชอบการจััดทำำ�แผนงาน
โครงการด้้านน้ำำ�� ตั้้�งแต่่ปีี พ.ศ. 2561 พบว่่า มีีปััญหาและอุุปสรรคที่่�จำ�ำ เป็็นต้้องมีีการปรัับปรุุงแก้้ไข
เนื่่�องด้้วยประเทศไทยมีีหน่่วยงานถึึง 48 หน่่วยงาน 13 กระทรวง และองค์์กรปกครองส่่วนท้้องถิ่�นอีีกกว่่า
7,800 หน่่วยงาน ที่่�ดำ�ำ เนิินการเกี่�ยวข้้องด้้านน้ำ��ำ แต่่การจััดทำำ�และการเสนอโครงการ ยัังคงอาศััย
กระบวนการและเทคโนโลยีีแบบเดิิม คืือ การทำำ�งานผ่่านโปรแกรม Microsoft Office เช่่น Microsoft Excel และ
Microsoft Word เป็็นต้้น ซึ่�่งนัับเป็็นอุุปสรรคที่่�ทำำ�ให้้การรัับ - ส่่งข้้อมููลแผนงานจำำ�นวนมาก และหลายขั้้�นตอน
เกิิดปััญหาข้้อมููลตกหล่่น มีีความล่่าช้้า มีีข้้อมููลบางส่่วนไม่่ถููกต้้องครบถ้้วน การตรวจสอบข้้อมููลทำ�ำ ได้้ยาก
อีีกทั้้�งยัังมีีแผนงานที่่�ซ้ำำ��ซ้้อน รวมถึึงไม่่สามารถจััดทำ�ำ เป็็นระบบฐานข้้อมููลกลาง เพื่่�อบููรณาการแผนงาน
โครงการและใช้้งานได้้อย่่างต่่อเนื่่�อง สำ�ำ นัักงานทรััพยากรน้ำ��ำ แห่่งชาติิ จึึงเล็็งเห็็นถึึงความจำำ�เป็็นในการพััฒนา
เครื่�องมืือในการทำ�ำ งานด้้วยการประยุุกต์์ใช้้เทคโนโลยีีและระบบฐานข้้อมููล เพื่่�อรองรัับปััญหาดัังกล่่าว
จึึงได้้จััดทำำ�ระบบบริิหารจััดการแผนงานโครงการและฐานข้้อมููล สำำ�หรัับบููรณาการแผนเพื่่�อการบริิหาร
จััดการทรััพยากรน้ำ��ำ ของประเทศ หรืือระบบ “Thai Water Plan” ขึ้�น

“Thai Water Plan” คืือ แอปพลิิเคชัันที่่�นำ�ำ เทคโนโลยีีด้้านดิิจิิทััลและระบบสารสนเทศสื่�อสาร
อิินเทอร์์เน็็ต ซึ่�่งมีีความก้้าวหน้้าและใช้้กัันอย่่างกว้้างขวาง มาประยุุกต์์ใช้้ โดยระบบมีีความสามารถในการ
รวบรวม รัับ - ส่่งข้้อมููล ตรวจสอบความถููกต้้อง และวิิเคราะห์์จััดทำ�ำ แผนปฏิิบััติิการด้้านน้ำ�ำ�ของประเทศ

๙๐ ปี 203

ส�ำ นักนายกรฐั มนตรี

รวมทั้้�งติิดตามตรวจสอบและประเมิินผล ตั้�งแต่่ขั้�นตอนการจััดสรรเงิิน ความก้้าวหน้้าในการดำำ�เนิินงาน
ผลลััพธ์์ และผลสััมฤทธิ์์�จากการดำำ�เนิินงาน มาใช้้ในการรวบรวม วิิเคราะห์์ และจััดทำ�ำ แผนปฏิิบััติิการ
ด้้านน้ำำ��ของประเทศ รวมทั้้�งการติิดตามประเมิินผลโครงการด้้านน้ำำ�� โดยมีีเป้้าหมายในการเป็็นเครื่�องมืือที่่�ทำ�ำ ให้้
เกิิดเป็็นระบบฐานข้้อมููลกลาง ในการจััดทำำ� วางแผน ติิดตาม และตรวจสอบแผนงานโครงการด้้านน้ำำ��
ของประเทศ มีีระบบที่่�สามารถมองภาพรวมและวิิเคราะห์์เชิิงวิิทยาศาสตร์์ได้้ เพื่่�อให้้แผนงานโครงการต่่าง ๆ
ที่่�จะเกิิดขึ้�น สามารถแก้้ไขปััญหาด้้านน้ำ��ำ ของประเทศได้้อย่่างตรงจุุด รวมทั้้�งช่่วยลดปััญหาความซ้ำ��ำ ซ้้อน
ของแผนงาน เพิ่่�มการกระจายตััวของแผนงานได้้ตรงตามเป้้าหมายของพื้้�นที่่� และเพิ่่�มประสิิทธิิภาพของการ
ใช้้จ่่ายงบประมาณของประเทศ ซึ่�่งเมื่�อเปรีียบเทีียบแล้้วจะพบว่่า ระบบ “Thai Water Plan” คืือ เครื่�องมืือ
ที่่�ได้้รัับการพััฒนาผ่่านการถอดบทเรีียนจากปััญหาอุุปสรรคและช่่องว่่างต่่าง ๆ จากการทำ�ำ งานด้้วย
กระบวนการและเทคโนโลยีีเดิิม เพื่่�อเข้้ามาช่่วยเพิ่่�มประสิิทธิิภาพในการกลั่�นกลองแผนงานโครงการ
ด้า้ นทรััพยากรน้ำำ��ของประเทศ

นอกจากนี้ � ระบบ “Thai Water Plan” ยัังเป็็นรููปแบบการดำำ�เนิินการผ่่านระบบออนไลน์์ โดยผู้้�ใช้้งาน
สามารถเข้้าสู่�่ระบบได้้ทั้้�งบนคอมพิิวเตอร์์ โดยเข้้าผ่่านทางเว็็บไซต์์ (twp.onwr.go.th) และผ่่านโทรศััพท์์มืือถืือ/
แท็็บเล็็ต โดยโหลดแอปพลิิเคชััน Thai Water Plan ได้้ทั้้�งระบบปฏิิบััติิการ iOS และ Android โดยผู้้�นำำ�เข้้า
ข้้อมููลต้้องเป็็นผู้�ที่�หน่่วยงานและจัังหวััดกำำ�หนด ซึ่่�งระบบจะบัันทึึกชื่�อ ตำ�ำ แหน่่ง รวมทั้้�งกำำ�หนดรหััส
ผู้�ใช้้งาน (User) รหััสผ่่าน (Password) รวมทั้้�งสิิทธิิในการจััดการระบบตามขอบเขต ดัังนั้้�น เจ้้าหน้้าที่่�
จากหน่่วยงานราชการต่่าง ๆ ซึ่่�งเป็็นผู้�เสนอแผนงานโครงการ จึึงสามารถปฏิิบััติิงานได้้อย่่างไม่่จำ�ำ กััด
สถานที่่�และเวลา ผ่่านการกรอกข้้อมููลและอััปโหลดไฟล์์เข้้าสู่�่ระบบด้้วยตนเอง เช่่นเดีียวกัับหน่่วยงาน
กำ�ำ กัับหรืือคณะกรรมการต่่าง ๆ ที่่�สามารถรวบรวมข้้อมููลแผนงานโครงการ ผ่่านระบบออนไลน์์ได้้อย่่าง
รวดเร็็ว โดยไม่่จำ�ำ เป็็นต้้องเดิินทางเข้้าสำำ�นัักงาน ซึ่่�งสอดคล้้องกัับแนวปฏิิบััติิในช่่วงสถานการณ์์โควิิด-19
ที่่�เน้้นการทำำ�งานในลัักษณะการทำำ�งานจากที่่�บ้้าน หรืือ Work from Home เพื่่�อเลี่�ยงการเดิินทางออกนอก
เคหะสถาน รวมถึึงการรวมกลุ่�มของบุุคคล เพื่่�อลดการแพร่่กระจายของเชื้้�อไวรััส ไม่่เพีียงแต่่ประโยชน์์
ต่่อการทำำ�งานของภาครััฐเท่่านั้้�น แต่่ระบบ “Thai Water Plan” ยัังเป็็นประโยชน์์ต่่อภาคประชาชน

204 ๙๐ ปี

ส�ำ นักนายกรฐั มนตรี

ในการเยี่�ยมชมหน้้าเว็็บไซต์์หรืือแอปพลิิเคชััน เพื่่�อตรวจสอบรายชื่่�อแผนงานโครงการด้้านน้ำ��ำ ที่่�ได้้รัับอนุุมััติิ
งบประมาณแล้้ว ทั้้�งในพื้�้นที่่�ของตนเอง รวมถึึงพื้้�นที่่�อื่�น ๆ ทั่่�วประเทศ ได้้อย่่างสะดวกรวดเร็็ว โดยไม่่จำำ�เป็็น
ต้้องเดิินทางไปติิดต่่อยังั หน่ว่ ยงานราชการเพื่่อ� ขอข้อ้ มููลอีีกด้้วย

ระบบ “Thai Water Plan” จึึงถืือเป็็นนวััตกรรมใหม่่ ที่่�สำ�ำ นัักงานทรััพยากรน้ำ�ำ� แห่่งชาติิพััฒนาขึ้�น
เพื่่�อส่่งเสริิมประสิิทธิิภาพการดำำ�เนิินงานในการกลั่�นกรองแผนงานโครงการด้้านน้ำำ�� ให้้ได้้มาซึ่�่งข้้อมููล
ที่่�ถููกต้้องมีีมาตรฐาน มีีฐานข้้อมููลแผนงานด้้านน้ำ��ำ ที่่�เป็็นระบบ ลดขั้�นตอนการทำ�ำ งาน ช่่วยให้้มีีระบบ
ฐานข้้อมููลกลางในการวางแผน ติิดตาม และตรวจสอบแผนงานโครงการด้้านน้ำ�ำ� รวมทั้้�งมีีเครื่�องมืือ
ช่่วยวิิเคราะห์์เชิิงพื้�้นที่่�เพื่่�อตรวจสอบความซ้ำำ��ซ้้อน ทั้้�งยัังเป็็นวิิธีีการทำ�ำ งานที่่�สอดคล้้องกัับสถานการณ์์
การแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 ส่่งเสริิมหน่่วยงานราชการในการปรัับตััวเข้้ากัับการทำำ�งานในรููปแบบใหม่่
และปััจจุุบััน สำ�ำ นัักงานทััพยากรน้ำ��ำ แห่่งชาติิ ก็็ยัังคงมีีการพััฒนาระบบอย่่างต่่อเนื่่�องเพื่่�อให้้ก้้าวทััน
กัับเทคโนโลยีีใหม่่ ๆ ที่่�ไม่่หยุุดนิ่่�ง โดยในอนาคตจะมีีการเปิิดโอกาสให้้ประชาชนสามารถให้้ข้้อมููลแสดง
ความเห็็นต่่อแผนงานต่่าง ๆ เพื่่�อให้้ภาครััฐได้้นำำ�มาประกอบการพิิจารณา รวมถึึงมีีแผนจะเชื่�อมโยง
“Thai Water Plan” เข้้ากัับระบบอื่�น ๆ เช่่น ระบบฐานข้้อมููลทะเบีียนแหล่่งน้ำ��ำ เพื่่�อต่่อยอดการทำำ�งาน
ต่่อไปด้้วย

คาดการณ์์น้ำำ�ท่่วม - ภััยแล้้ง ยุุคใหม่ผ่ ่่านข้อ้ มููลฝน ONE MAP

นอกเหนืือจากการกลั่�นกรองแผนงานโครงการด้้านน้ำ��ำ ต่่าง ๆ แล้้ว สำำ�นัักงานทรััพยากรน้ำ�ำ� แห่่งชาติิ
ยัังมีีอีีกบทบาทหน้้าที่่�สำ�ำ คััญ คืือ การบููรณาการข้้อมููลสารสนเทศทรััพยากรน้ำ�ำ� เพื่่�อประเมิินถึึงผลกระทบ
ที่่�จะเกิิดขึ้�นในปััจจุุบัันและอนาคต โดยเฉพาะปััญหาอุุทกภััยและภััยแล้้ง ที่่�เป็็นปััญหาระดัับชาติิ ซึ่�่งรััฐบาล
ให้้ความสำำ�คััญเป็็นอย่่างมาก เนื่่�องจากเป็็นปััญหาที่่�ส่่งผลกระทบและสร้้างความเดืือดร้้อนให้้แก่่ประชาชน
ในวงกว้้าง ทั้้�งยัังสร้้างความเสีียหายทั้้�งในแง่่ของเศรษฐกิิจและสัังคม ซึ่่�งส่่งผลโดยตรงต่่อประเทศ ดัังนั้้�น
การคาดการณ์์ภััยล่่วงหน้้า จึึงจะช่่วยให้้หน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้องสามารถเตรีียมพร้้อมรัับมืือกัับสถานการณ์์
ที่่�คาดว่่าจะเกิิดขึ้�นในอนาคตได้้อย่่างทัันท่่วงทีี อัันจะช่่วยลดความเสีียหายต่่อทั้้�งชีีวิิตและทรััพย์์สิิน
ของประชาชน อย่่างไรก็็ตาม เนื่่�องจากการคาดการณ์์คืือการคาดคะเนสถานการณ์์ที่่�จะเกิิดขึ้�นในอนาคต
ดัังนั้้�น ข้้อมููลที่่�ได้้จากการคาดคะเนย่่อมสามารถเกิิดความคลาดเคลื่�อนได้้จากปััจจััยต่่าง ๆ เช่่นเดีียว
กัับการคาดการณ์์ฝนของประเทศไทยในอดีีต ที่่�แต่่ละหน่่วยงานต่่างใช้้แบบจำ�ำ ลองของตนเอง เพื่่�อให้้ได้้มา
ซึ่�่งข้้อมููลฝนในอนาคต จึึงทำ�ำ ให้้เกิิดเป็็นข้้อมููลคาดการณ์์หลายชุุด ที่่�อาจจะมีีความคลาดเคลื่�อนและ
ไม่่สอดคล้้องกััน เนื่่�องจากขาดขั้�นตอนในการบููรณาการ สำำ�นัักงานทรััพยากรน้ำ��ำ แห่่งชาติิซึ่่�งเป็็นหน่่วยงานหลััก
ที่่�ดููแลกำำ�กัับนโยบายด้้านน้ำำ��ของประเทศ จึึงมีีการทำำ�งานร่่วมกัับกรมอุุตุุนิิยมวิิทยา และสถาบัันสารสนเทศ
ทรััพยากรน้ำำ�� (องค์์การมหาชน) เพื่่�อจััดทำำ�ข้้อมููลฝน “ONE MAP” ซึ่�่งเป็็นการบููรณาการข้้อมููลจาก
หลายแบบจำำ�ลอง ผ่่านการวิิเคราะห์์และสัังเคราะห์์โดยผู้้�เชี่�ยวชาญ เพื่่�อให้้ได้้มาซึ่่�งข้้อมููลชุุดเดีียวที่่�มีีความเป็็น
เอกภาพ สำำ�หรัับใช้้ในการคาดการณ์์ฝนและสถานการณ์์น้ำ��ำ ทั่่�วประเทศ ซึ่�่งไม่่ใช่่การทำำ�งานแบบซ้ำ��ำ ซ้้อน

๙๐ ปี 205

ส�ำ นกั นายกรฐั มนตรี

แต่่เป็็นการตรวจสอบยืืนยัันความถููกต้้อง
ของข้้อมููลแต่่ละชุุดที่่�ได้้มา เพื่่�อช่่วยให้้การ
คาดการณ์์มีีความเสถีียรและแม่่นยำ�ำ สููงสุุด
ปััจจุุบัันข้้อมููลฝน “ONE MAP” แบ่่งออกเป็็น
2 ชุุดข้้อมููล ดัังนี้้�

1 . ค า ด ก า ร ณ์์ ฝ น O N E M A P
ในระยะสั้�น 1 วััน 3 วััน 7 วััน โดยกรมอุุตุุนิิยม-
วิิทยา และสถาบัันสารสนเทศทรััพยากรน้ำ��ำ
(องค์์การมหาชน) ใช้้แบบจำำ�ลองของแต่่ละ
หน่่วยงานในการวิิเคราะห์์ข้้อมููลฝน บููรณาการ
จััดทำำ�เป็็นข้้อมููลฝน ONE MAP ก่่อนจะนำ�ำ
ข้้อมููลที่่�ได้้ส่่งต่่อมายัังสำ�ำ นัักงานทรััพยากรน้ำ�ำ�
แห่่งชาติิ เพื่่�อนำำ�ข้้อมููลดัังกล่่าวใส่่ลงใน
แบบจำำ�ลอง เพื่่�อคาดการณ์์ปริิมาณน้ำำ��ท่่าที่่�ไหล
ลงแม่่น้ำ�ำ� และวิิเคราะห์์พื้้�นที่่�เสี่�ยงอุุทกภััย
ของประเทศไทย เพื่่�อแจ้้งเตืือนหน่่วยงาน
และประชาชนได้้ทันั ต่่อสถานการณ์์

2. คาดการณ์์ฝน ONE MAP ในระยะยาว 6 เดืือนล่่วงหน้้า โดยกรมอุุตุุนิิยมวิิทยา
และสถาบัันสารสนเทศทรััพยากรน้ำ��ำ (องค์์การมหาชน) วิิเคราะห์์ข้้อมููลฝนรายเดืือนด้้วยแบบจำ�ำ ลองของหน่่วยงาน
แล้้วนำำ�ข้้อมููลที่่�ได้้จากแต่่ละหน่่วยงานมาผสานให้้มีีความสอดคล้้องกััน โดยการวิิเคราะห์์ของผู้�เชี่�ยวชาญ
เพื่่�อให้้ได้้ข้้อมููลฝนภายใต้้ข้้อมููลฝน ONE MAP ในแต่่ละเดืือน ซึ่�่งจะช่่วยให้้สามารถคาดการณ์ถ์ ึึงปริิมาณน้ำ��ำ
และอุุทกภััยที่่�จะเกิิดขึ้�นในอนาคตได้้ในระยะยาวถึึง 6 เดืือนล่่วงหน้้า และยัังใช้้จััดทำ�ำ เป็็นแผนที่่�แสดงพื้�้นที่่�
เสี่�ยงอุุทกภััยระดัับตำ�ำ บล อำำ�เภอ จัังหวััด และจััดทำ�ำ เป็็นอิินโฟกราฟิิก สื่�อสารประชาชนให้้เข้้าใจได้้ง่่าย ๆ
โดยมีีการอััปเดต ข้้อมููลพื้�้นที่่�เสี่�ยงอุุทกภััยที่่�แสดงในแผนที่่� และอิินโฟกราฟิิก ตามข้้อมููลฝน ONE MAP
ในทุกุ เดืือนเพื่่�อให้ม้ ีีความทัันสมัยั ทันั เวลาถููกต้้องตามข้้อมููลที่่ม� ีอี ยู่�่ ตลอดเวลา

206 ๙๐ ปี

สำ�นักนายกรฐั มนตรี

สำำ�นัักงานทรััพยากรน้ำ�ำ� แห่่งชาติิ นำ�ำ ข้้อมููลปริิมาณฝนที่่�ได้้จากข้้อมููลฝน “ONE MAP” มาใช้้กัับ
แบบจำ�ำ ลองคาดการณ์์ปริิมาณน้ำ�ำ� เพื่่�อแปลงฝนที่่�ตกเป็็นน้ำ�ำ�ท่่าที่่�ไหลลงในแม่่น้ำำ��สายหลััก อัันจะช่่วยให้้สามารถ
คาดคะเนพื้้�นที่่� เวลา และระดัับความสููงของน้ำำ�� ที่่�จะเกิิดสภาวะน้ำ��ำ ล้้นตลิ่่�งในแม่่น้ำ��ำ โดยจากกระบวนการ
ดำ�ำ เนิินงานทั้้�งหมดที่่�กล่่าวข้้างต้้น ล้้วนแล้้วแต่่มีีการนำ�ำ เทคโนโลยีีต่่าง ๆ มารองรัับและสนัับสนุุน
เพื่่�อส่่งเสริิมให้้เกิิดประสิิทธิิภาพสููงสุุด ทั้้�งขั้�นตอนการส่่งต่่อข้้อมููลระหว่่างหน่่วยงาน โดยการใช้้วิิธีีดึึงข้้อมููล
ผ่่านระบบออนไลน์์ ดำ�ำ เนิินการผ่่าน API (Application Programming Interface) ซึ่�่งเป็็นเทคโนโลยีีสื่�อกลาง
ในการเชื่�อมต่่อข้้อมููลจากระบบหนึ่่�งสู่�่ อีีกระบบหนึ่่�ง ภายใต้้ข้้อมููลที่่�มีีรููปแบบมาตรฐานเดีียวกััน เพื่่�อให้้สามารถ
นำ�ำ ข้้อมููลมาใช้้ประโยชน์์ได้้อย่่างสะดวกและรวดเร็็ว ไปจนถึึงขั้�นตอนการใช้้แบบจำำ�ลองในการประมวลผล
ข้อ้ มููลให้ก้ ลายเป็็นข้้อมููลคาดการณ์์ โดยการทำ�ำ งานในระหว่า่ งนั้้�นจะมีกี ารปรึึกษาหารืือและวิเิ คราะห์์ร่ว่ มกััน

๙๐ ปี 207

สำ�นักนายกรฐั มนตรี

ระหว่่างผู้�เชี่�ยวชาญและเจ้้าหน้้าที่่�จากหน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้อง เพื่่�อให้้ได้้มาซึ่่�งการคาดการณ์์ที่่�แม่่นยำำ�มากที่่�สุุด
ซึ่่�งในปััจจุุบัันจะใช้้วิิธีีการสื่�อสารผ่่านสื่�ออิิเล็็กทรอนิิกส์์เป็็นหลััก โดยสำำ�นัักงานทรััพยากรน้ำำ�� แห่่งชาติิ
ใช้้ข้้อมููลคาดการณ์์ในการออกประกาศแจ้้งเตืือนเฝ้้าระวัังสถานการณ์์ล่่วงหน้้าในนามของกองอำ�ำ นวยการน้ำ�ำ�แห่่งชาติิ
(กอนช.) ซึ่่�งมีีพลเอก ประวิิตร วงษ์์สุุวรรณ รองนายกรััฐมนตรีี เป็็นผู้้�อำ�ำ นวยการกองอำ�ำ นวยการน้ำ�ำ� แห่่งชาติิ
เพื่่�อให้้หน่่วยงานผู้้�ปฏิิบััติิในพื้�้นที่่�นำำ�ข้้อมููลเหล่่านี้้� ไปใช้้สำ�ำ หรัับคาดการณ์์สถานการณ์์และเตรีียมพร้้อมรัับมืือ
รวมถึึงแจ้้งเตืือนประชาชน โดยอาศััยประสบการณ์์ ความชำ�ำ นาญ และองค์์ความรู้้�ด้้านภููมิิประเทศ
ในแต่่ละท้้องที่่�ที่่�รัับผิิดชอบ เพื่่�อป้้องกัันและบรรเทาความเดืือดร้้อนแก่่ประชาชนได้้อย่่างทัันต่่อสถานการณ์์

ดัังนั้้�น จะเห็็นได้้ว่่าการคาดการณ์์สถานการณ์์ภััยด้้านน้ำำ��ในปััจจุุบััน ได้้มีีการบููรณาการข้้อมููลและ
ใช้้เทคโนโลยีีเข้้ามาช่่วยในการวิิเคราะห์์ นอกจากนี้้� สำำ�นัักงานทรััพยากรน้ำ��ำ แห่่งชาติิ ยัังได้้เชื่�อมโยงข้้อมููลและ
ผลการวิิเคราะห์์จากหน่่วยงานต่่าง ๆ ที่่�เกี่�ยวข้้อง เผยแพร่่ผ่่านทางเว็็บไซต์์ “nationalthaiwater.onwr.go.th”
และแอปพลิิเคชััน “National Thai water” เพื่่�อใช้้เป็็นเครื่�องมืือในการบริิหารจััดการน้ำ�ำ� ซึ่่�งถืือได้้ว่่า
เป็็นการใช้้เทคโนโลยีีเข้้ามาช่่วยสนัับสนุุนการทำ�ำ งานได้้เกืือบครอบคลุุมในทุุกด้้าน ซึ่�่งนอกจากจะช่่วยให้้ได้้มา
ซึ่�่งข้้อมููลที่่�มีีความเป็็นเอกภาพและมีีความแม่่นยำ�ำ มากขึ้�นแล้้ว ยัังสอดคล้้องกัับวิิถีีการทำ�ำ งานในยุุค
การแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 เนื่่�องจากช่่วยให้้บุุคลากรของหน่่วยงานสามารถปฏิิบััติิงานจากที่่�บ้้าน
ได้้ในเกืือบทุุกขั้�นตอน แต่่ยัังคงดำ�ำ เนิินงานได้้อย่่างมีีประสิิทธิิภาพ หรืืออาจเรีียกได้้ว่่ามีีประสิิทธิิภาพยิ่�งขึ้�น
เมื่�อเทีียบกัับวิิธีีการทำ�ำ งานในยุุคก่่อน และในปััจจุุบััน สำ�ำ นัักงานทรััพยากรน้ำ��ำ แห่่งชาติิ ยัังคงมีีการพััฒนา
ระบบการคาดการณ์์อย่่างต่่อเนื่่�อง โดยจะมีีการใช้้ผัังน้ำ��ำ ที่่�ขณะนี้้�ยัังอยู่่�ในระหว่่างการจััดทำำ� มาเป็็น
ฐานข้้อมููลประกอบในระดัับพื้้�นที่่� ซึ่่�งเมื่ �อจััดทำำ�ผัังน้ำ��ำ เสร็็จสมบููรณ์์ จะช่่วยให้้มีีข้้อมููลระบบผัังน้ำ��ำ ครอบคลุุม
ทั้้�งประเทศไทย ประกอบด้้วย ทิิศทางของน้ำำ�� ขีีดความสามารถในการรองรัับน้ำ��ำ ของแม่่น้ำ�ำ� ลำำ�คลองต่่าง ๆ
และมีีแผนที่่� GIS (Geographic Information System) และฐานข้้อมููล MIS (Management Information
System) ผังั น้ำ�ำ� ซึ่�ง่ มีีมิติ ิิของระดับั ความลึกึ ด้้วย เป็น็ ต้น้

อาจกล่่าวได้้ว่่า ความรุุดหน้้าของเทคโนโลยีีและนวััตกรรมต่่าง ๆ ในปััจจุุบััน มีีส่่วนสำ�ำ คััญอย่่างยิ่�ง
ในการอุุดช่่องว่่างของปััญหาและอุุปสรรคของการบริิหารจััดการทรััพยากรน้ำ�ำ� ในอดีีต รวมถึึงสนัับสนุุน
การดำำ�เนิินงานให้้สามารถขัับเคลื่�อนไปข้้างหน้้าได้้ แม้้ต้้องตกอยู่่�ในสถานการณ์์การแพร่่ระบาดของ
โรคโควิิด-19 ที่่�ทั่่�วโลกต่่างกำำ�ลัังพยายามต่่อสู้�อย่่างหนััก แม้้ว่่าปััจจุุบัันจะยัังคงไม่่สามารถใช้้งาน
เทคโนโลยีีและนวััตกรรมในการทำำ�งานทุุกด้้านได้้อย่่างครอบคลุุมร้้อยละ 100 เนื่่�องจากการตััดสิินใจ
ของมนุุษย์์ยัังคงเป็็นสิ่่�งจำำ�เป็็น แต่่สำำ�นัักงานทรััพยากรน้ำำ�� แห่่งชาติิ จะยัังคงพััฒนาการดำ�ำ เนิินงาน
ด้้านการบริิหารจััดการทรััพยากรน้ำ��ำ ของประเทศต่่อไปในทุุกมิิติิ เพื่่�อสร้้าง “ความมั่่�นคงน้ำ�ำ�” อัันหมายถึึง
“ความมั่่�นคงของประเทศ” เพราะ“น้ำำ�� ” คืือหััวใจของทุกุ ชีวี ิิต

208 ๙๐ ปี

ส�ำ นกั นายกรัฐมนตรี

ผลการดำ�เนินงานที่สำ�คัญของ
สำ�นักงานคณะกรรมการนโยบายที่ดินแหง่ ชาติ

สำ�นักงานคณะกรรมการนโยบายท่ีดินแหง่ ชาติ

“มุ่�งสู่�่เอกภาพการบริิหารจััดการที่่�ดิินและทรััพยากรดิินอย่่างยั่�งยืืน” จากพัันธกิิจ
ที่่�สะท้้อนภารกิิจหลัักที่่�สำ�ำ คััญของสำ�ำ นัักงานคณะกรรมการนโยบายที่่�ดิินแห่่งชาติิ หรืือ สคทช. ในฐานะเป็็น
ส่่วนราชการระดัับกรมภายใต้้สัังกััดสำ�ำ นัักนายกรััฐมนตรีี และเป็็นส่่วนราชการที่่�อยู่่�ในบัังคัับบััญชาขึ้�นตรงต่่อ
นายกรััฐมนตรีี จััดตั้�งขึ้�นเมื่�อวัันที่่� 11 กุุมภาพัันธ์์ 2564 ตามพระราชบััญญััติิปรัับปรุุงกระทรวง ทบวง กรม
(ฉบัับที่่� 20) พ.ศ. 2564 ทำ�ำ หน้้าที่่�รัับผิิดชอบในการดำ�ำ เนิินงานของคณะกรรมการนโยบายที่่�ดิินแห่่งชาติิ
ในการดำำ�เนิินการบริิหารจััดการที่่�ดิินและทรััพยากรดิินของประเทศ ตามที่่�กำำ�หนดไว้้ในพระราชบััญญััติิ
คณะกรรมการนโยบายที่่�ดิินแห่่งชาติิ 2562 เพื่่�อทำ�ำ หน้้าที่่�กำำ�หนดนโยบายและแผนการบริิหารจััดการ
ที่่�ดิินและทรััพยากรดิินของประเทศ เพื่่�อประโยชน์์ด้้านเศรษฐกิิจ สัังคม วััฒนธรรม สิ่�งแวดล้้อม และ
ความมั่�นคง โดยการบููรณาการการกระจายอำ�ำ นาจ การมีีส่่วนร่่วมของประชาชน ชุุมชน ภููมิิสัังคม ซึ่�่งจะทำำ�ให้้
การบริิหารจััดการที่่�ดิินและทรััพยากรดิินของประเทศที่่�มีีอยู่่�อย่่างจำ�ำ กััด มีีประสิิทธิิภาพ เกิิดประโยชน์์สููงสุุด
สมดุุล เป็็นธรรม และยั่�งยืืน แก้้ไขปััญหาความเดืือดร้้อนของประชาชนและลดความเหลื่�อมล้ำ�ำ�ในสัังคม
โดย สคทช. มีีภารกิิจที่่�สำ�ำ คัญั และเร่่งด่ว่ นตามนโยบายของรััฐบาล ดังั นี้้�

๙๐ ปี 209

ส�ำ นักนายกรัฐมนตรี

การแก้้ไขปัญั หาการลดความเหลื่�่อมล้ำำ�การถืือครองที่่�ดิิน

การบุุกรุุกที่่�ดิินของรััฐของผู้้�ยากไร้้ที่่�ดิินทำ�ำ กิินและการกระจายการถืือครองที่่�ดิิน ตามมติิ
คณะรััฐมนตรีี เมื่�อวัันที่่� 22 ธัันวาคม 2558 เรื่�อง การจััดที่่�ดิินทำำ�กิินให้้ชุุมชนตามนโยบายรััฐบาล
โดยผลการดำำ�เนิินงานการจััดที่่�ดิินทำำ�กิินให้้ชุุมชน ปีีงบประมาณ พ.ศ. 2558 - 2564 พื้�้นที่่�เป้้าหมาย จำ�ำ นวน
ทั้�งสิ้�น 1,442 พื้้�นที่� 70 จัังหวััด เนื้้�อที่�ประมาณ 5,566,576 - 3 - 31.09 ไร่่ ครอบคลุุมที่�ดิินของรััฐ 9 ประเภท
คืือ 1. ป่่าสงวนแห่่งชาติิ 2. ป่่าตามพระราชบััญญััติิป่่าไม้้ พุุทธศัักราช 2484 3. ป่่าไม้้ถาวร 4. ป่่าชายเลน
5. ที่่�ดิินในเขตปฏิิรููปที่่�ดิิน 6. ที่่�ดิินสาธารณประโยชน์์ 7. ที่่�ราชพััสดุุ 8. ที่่�ดิินนิิคมสหกรณ์์ (13 นิิคม 14 ป่่า
ในเขตป่่าสงวนแห่่งชาติิ) 9. ที่่�ดิินสงวนเพื่่�อกิิจการนิิคมในนิิคมสร้้างตนเอง การดำ�ำ เนิินงานตามมติิ
คณะรััฐมนตรีี เมื่�อวัันที่� 26 พฤศจิิกายน 2561 เรื่�อง พื้้�นที่�เป้้าหมายและกรอบมาตรการแก้้ไขปััญหาการอยู่�่อาศััย
และทำำ�กิินในพื้้�นที่่�ป่่าไม้้ (ทุุกประเภท) ซึ่่�งเป็็นภารกิิจมอบหมายที่่�ได้้รัับเพิ่่�มเติิมตามนโยบายเร่่งด่่วนของรััฐบาล
ในการลดความเหลื่ �อมล้ำำ��และแก้้ไขปััญหาการไร้้ที่่�ดิินทำำ�กิินของเกษตรกรและผู้ �ที่ �ยากจนไร้้ที่่�ดิินทำำ�กิินที่่�อาศััย
อยู่่�ในเขตป่า่ สงวนแห่ง่ ชาติิ ป่่าอนุุรักั ษ์์ อุุทยานแห่่งชาติิ เขตรักั ษาพัันธุ์์�สัตว์์ป่่า และป่่าชายเลน

พื้นที่เปา้ หมายประเภท พื้นท่ีเป้าหมาย เหน็ ชอบขอบเขตพื้นที่แลว้ ผลการดำ�เนินงาน จัดคนเขา้ ใชป้ ระโยชน์ พื้นที่ส่งเสรมิ และ
ที่ดินทำ�กนิ (รอ้ ยละ) (ร้อยละ) ออกหนงั สืออนุญาตแล้ว ในที่ดนิ พัฒนาอาชีพแล้ว

ปา่ สงวนแห่งชาติ เนื้อท่ี (ไร่-งาน-ตรว.) เนื้อท่ี (ไร่-งาน-ตรว.) (รอ้ ยละ) 69,368 ราย (ร้อยละ)
ป่าสงวนแห่งชาติ 375 พื้นที่ 363 พื้นท่ี (97) เนื้อที่ (ไร-่ งาน-ตรว.) 85,103 แปลง ใน 307 พื้นที่ 118 พื้นที่ (31)

(เชิงรุก) 1,881,397-3-91.91 1,829,740-0-55.91 180 พื้นท่ี (48) (รอ้ ยละ 21) -
279 พื้นท่ี 219 พื้นที่ (78) 808,856-1-03.06 -
-
1,897,082-3-04.29 1,561,702-3-04.29 - 14 พื้นที่ (02)
21 พื้นที่ (28)
ป่าตาม พ.ร.บ. ป่าไม้ 2484 1 พื้นท่ี 1 พื้นที่ (100) - 15 พื้นที่ (16)
1,456-0-20 1,456-0-20 1 พื้นที่ (14)
-
ปา่ ไม้ถาวร 1 พื้นท่ี - - 16 พื้นท่ี (16)
1,456-0-20 185 พื้นท่ี (13)

ปา่ ชายเลน 566 พื้นที่ 386 พื้นท่ี (86) 71 พื้นท่ี (13)
24,537-2-10 19,191-1-34 15,050-3-16.20

ที่ดนิ ในเขตปฏริ ปู ที่ดนิ 747,2562พ-ื้1นท-5่ี 0 4501,5พ1ื้น2ท-่ี 2(6-980) 2213,5พ4ื้น5ท-ี่ 1(3-314)

ท่ี ดนิ สาธารณประโยชน์ 91 พื้นที่ 62 พื้นท่ี (68) 11 พื้นท่ี (12)
ที่ดนิ ราชพสั ดุ 37,492-2-56.70 23,067-2-72.30 4,716-0-05
24พ1ื้-นท3ี่-(0209)
6,8722พ-ื้3นท-9่ี 4 76,พ8ื2้นท2่ี -(31-0904)

(13นคิ นมคิ สมห1กร4ณป์ า่ ) 1,5210530พ0ื้น-ท3่ี -20 - -

ที่ดนิ สงวนเพื่อกจิ การ 8,43616พ-2ื้น-ท8่ี 5 62,291พ1-ื้1นท-ี่0(19.49)3 262,7พ6ื8้นท-1ี่ (-7611)
นิคมสร้างตนเอง 5,5616,,454726-พ3ื-้3นท1ี่ .09 3,14,7191,825พ3ื้-น1ท่ี-2(738.5) 0 85340,997พ8ื้-นท2ี่-(1291.2) 6
รวม

210 ๙๐ ปี

สำ�นักนายกรฐั มนตรี

การปรบั ปรงุ แผนที่แนวเขตที่ดินของรฐั แบบบูรณาการ มาตราส่วน ๑ : ๔๐๐๐ (One Map)
และแก้ไขปั ญหาแนวเขตที่ดินของรฐั

เป็็นการดำ�ำ เนิินการเพื่่�อกำำ�หนดแนวทางการแก้้ไขปััญหาแนวเขตที่่�ดิินของรััฐทั้้�งระบบ รวมทั้้�งเสนอ
มาตรการที่่�เหมาะสมในการดำ�ำ เนิินการกัับผู้�ที่�ได้้รัับผลกระทบจากการปรัับปรุุงแนวเขตที่่�ดิินของรััฐ
และดำำ�เนิินการตรวจสอบเส้้นแนวเขตที่่�ดิินของรััฐแบบบููรณาการ มาตราส่่วน 1 : 4000 (One Map)
ให้้เป็็นไปตามมติิคณะรััฐมนตรีี และกฎหมายที่่�เกี่�ยวข้้อง โดยในการประชุุมคณะกรรมการนโยบายที่่ด� ิินแห่่งชาติิ
ครั้�งที่่� 2/2564 เมื่�อวัันที่่� 13 กัันยายน 2564 ที่่�ประชุุมมีีมติิเห็็นชอบปรัับปรุุงแผนที่่�แนวเขตที่่�ดิินของรััฐ
แบบบููรณาการ มาตราส่่วน 1 : 4000 (One Map) และแนวทางการแก้้ไขปััญหาของพื้้�นที่่�กลุ่�มจัังหวััดที่่� 1
จำำ�นวน 11 จัังหวััด ประกอบด้้วย จัังหวััดนนทบุุรีี นครปฐม อ่่างทอง สิิงห์์บุุรีี สมุุทรสงคราม กรุุงเทพมหานคร
สมุุทรปราการ ปทุุมธานีี พระนครศรีีอยุุธยา สมุุทรสาคร และสุุพรรณบุุรีี ซึ่่�งคณะรััฐมนตรีีมีีมติิเมื่�อวัันที่่�
8 กุุมภาพัันธ์์ 2565 เห็็นชอบผลการดำำ�เนิินการปรัับปรุุงแผนที่่�แนวเขตที่่�ดิินของรััฐแบบบููรณาการ มาตราส่่วน
1 : 4000 (One Map) และรัับรองเส้้นแนวเขตที่่�ดิินของรััฐ กลุ่�มจัังหวััดที่่� 1 จำำ�นวน 11 จัังหวััด
ทั้้�งนี้้� ในคราวประชุมุ คณะกรรมการนโยบายที่่ด� ินิ แห่ง่ ชาติิ ครั้�งที่่� 1/2565 เมื่อ� วันั ที่่� 12 มกราคม
2565 ที่่ป� ระชุุมได้้มีมี ติิเห็น็ ชอบการปรัับปรุงุ แผนที่่�แนวเขตที่่ด� ิินของรััฐแบบบููรณาการ มาตราส่่วน 1 : 4000
(One Map) ของพื้้น� ที่่�กลุ่�มจัังหวััดที่่� 2 จำ�ำ นวน 11 จัังหวัดั ประกอบด้ว้ ย จัังหวััดจันั ทบุุรีี ฉะเชิงิ เทรา ชลบุรุ ีี
ชัยั นาท ตราด นครนายก นครสวรรค์์ ระยอง ลพบุรุ ีี สระบุรุ ีี และศรีสี ะเกษ และให้เ้ สนอคณะรัฐั มนตรีี
พิิจารณาให้ค้ วามเห็็นชอบในการรัับรองเส้้นแนวเขตที่่ด� ินิ ของรััฐต่่อไป ทั้้ง� นี้้� คทช. ได้เ้ ห็น็ ชอบข้้อเสนอแนะ/
แนวทางการแก้้ไขปััญหาของหน่่วยงานกรณีีที่่�ปรัับปรุุงมีีผลกระทบกัับประชาชนในพื้้�นที่่�และเห็็นชอบการ
ปรับั ปรุุงหลักั เกณฑ์ก์ ารปรับั ปรุงุ แผนที่่แ� นวเขตที่่�ดินิ ของรััฐแบบบููรณาการ มาตราส่่วน 1 : 4000 (One Map)
เพื่่�อให้้สอดคล้้องกับั พระราชบัญั ญััติอิ ุุทยานแห่ง่ ชาติิ พ.ศ. 2562 และมติคิ ณะรััฐมนตรีี เมื่�อวัันที่่� 25 ธัันวาคม
2561 และมติิคณะรัฐั มนตรีี เมื่อ� วัันที่่� 24 เมษายน 2562

๙๐ ปี 211

สำ�นักนายกรฐั มนตรี

การพิสูจน์สิทธิการครอบครองที่ดินของบุคคลในเขตที่ดินของรฐั

เป็็นการดำำ�เนิินการเพื่่�อแก้้ไขข้้อโต้้แย้้งเกี่�ยวกัับที่่�ดิินระหว่่างหน่่วยงานของรััฐกัับประชาชนให้้ได้้ข้้อยุุติิ
หรืือสามารถหาแนวทางคลี่�คลายปััญหาให้้บรรเทาลงได้้ โดยมีีการดำำ�เนิินงานใน 2 กิิจกรรมหลััก โดยผ่่านกลไก
คณะอนุุกรรมการพิิสููจน์์สิิทธิิในที่่�ดิินของรััฐจัังหวััด (คพร.จัังหวััด) และคณะอนุุกรรมการอ่่านภาพถ่่ายทางอากาศ
โดยจะพิิจารณาเฉพาะกรณีีการพิิสููจน์์สิิทธิิที่่�คณะอนุุกรรมการพิิสููจน์์สิิทธิิในที่่�ดิินของรััฐจัังหวััด (คพร.จัังหวััด)
มีีมติิส่่งเรื่�องให้้ สคทช. โดยคณะอนุุกรรมการอ่่านภาพถ่่ายทางอากาศจะดำำ�เนิินการอ่่าน แปล ตีีความภาพถ่่าย
ทางอากาศ เพื่่�อนำำ�ผลการอ่า่ นภาพถ่า่ ยทางอากาศไปใช้้ประกอบการพิิสููจน์์สิทิ ธิิในที่่�ดิินของรััฐ

212 ๙๐ ปี

สำ�นกั นายกรัฐมนตรี

คณะอนุุกรรมการอ่่านภาพถ่่ายทางอากาศ
ดำ�ำ เนิินการอ่่าน แปล ตีีความภาพถ่่ายทางอากาศด้้วยสายตา
โดยการมองภาพถ่่ายทางอากาศคู่่�ซ้้อน ๓ มิิติิ เพื่่�อพิิจารณา
คุุณลัักษณะที่่�ปรากฏอยู่บ่� นภาพถ่่ายทางอากาศ ได้้แก่่ รููปร่่าง
ขนาด ลัักษณะเนื้้�อภาพ รููปแบบ เงา สีี (โทนสีี) มิิติิความสููง
และที่่�ตั้�ง เพื่่�อทำ�ำ การจำ�ำ แนกสภาพพื้้�นที่่�ตามลัักษณะที่่�
ปรากฏในภาพถ่่ายทางอากาศ

ทั้้�งนี้้�ได้้ดำ�ำ เนิินการตรวจสอบลัักษณะภููมิิประเทศ สภาพพื้�้นที่่�จริิงในปััจจุุบััน และร่่องรอยสภาพพื้้�นที่่�
ในอดีีตรวมถึึงการสััมภาษณ์์บุุคคลที่่�อาศััยภายในพื้้�นที่่�ในปีีที่่�ทำำ�การอ่่านภาพถ่่ายทางอากาศ โดยบุุคคล
ที่่�ให้ส้ ัมั ภาษณ์์ต้อ้ งมีีความสามารถในการจดจำ�ำ สภาพแวดล้อ้ มได้เ้ ป็น็ อย่่างดีี
ภายหลัังการลงตรวจสอบพื้้�นที่่�ภาคสนามแล้้วจึึงดำำ�เนิินการปรัับปรุุงผลการอ่่านภาพถ่่ายทางอากาศ
เพื่่�อเสนอที่่�ประชุุมคณะทำำ�งานกลั่�นกรองผลการอ่่านภาพถ่่ายทางอากาศ และนำ�ำ เสนอคณะอนุุกรรมการ
อ่า่ นภาพถ่่ายทางอากาศเพื่่�อพิิจารณารัับรองผลการอ่่านภาพถ่่ายทางอากาศต่่อไป

การกลั่นกรองกฎหมายบรหิ ารจดั การที่ดินและทรพั ยากรดิน

คณะอนุุกรรมการกลั่�นกรองกฎหมายบริิหารจััดการที่่�ดิินและทรััพยากรดิิน ในคราวประชุุม
ครั้�งที่่� 3/2564 เมื่อ� วันั ที่่� 18 พฤศจิิกายน 2564 โดยที่่�ประชุมุ ได้พ้ ิจิ ารณาและมีีมติิเห็น็ ชอบ

- ร่่างระเบีียบสำำ�นัักนายกรััฐมนตรีี เรื่�อง ยกเลิิกระเบีียบสำ�ำ นัักนายกรััฐมนตรีี ว่่าด้้วยการแก้้ไข
ปััญหาการบุุกรุกุ ที่่�ดินิ ของรััฐ พ.ศ. ๒๕4๕

- ร่่างคำ�ำ สั่่�งแต่่งตั้�งคณะทำ�ำ งานศึึกษาการตรา แก้้ไข ปรัับปรุุง หรืือยกเลิิกกฎหมายที่่�เกี่�ยวกัับ
การบริิหารจัดั การที่่�ดิินและทรัพั ยากรดิิน

๙๐ ปี 213

สำ�นักนายกรฐั มนตรี

การพัฒนาระบบฐานขอ้ มูลสารสนเทศที่ดินและทรพั ยากรดิน

ดำ�ำ เนิินการจััดทำำ�บััญชีีข้้อมููล (Data Catalog) ด้้านที่่�ดิินและทรััพยากรดิิน เพื่่�อให้้ทราบรายการ
ข้้อมููลที่่�ดิินและทรััพยากรดิินที่่�มีีอยู่�่ รวมทั้้�งจััดหมวดหมู่�่และกำำ�หนดมาตรฐานของข้้อมููล โดยมีีเป้้าหมาย
ในการพััฒนาระบบ การเชื่�อมโยงแลกเปลี่่�ยนข้้อมููล เพื่่�อบููรณาการข้้อมููลระหว่่างหน่่วยงานและใช้้สนัับสนุุน
การดำ�ำ เนิินงานของคณะกรรมการนโยบายที่่�ดินิ แห่ง่ ชาติิ (คทช.)

ทั้้�งนี้้� การส่่งเสริิมและพััฒนาการบริิหารจััดการข้้อมููลที่่�ดิินและทรััพยากรดิินของประเทศ สคทช.
ได้้มีีการจััดพิิธีีลงนามบัันทึึกความเข้้าใจ (MOU) เมื่�อวัันที่่� ๑๑ กุุมภาพัันธ์์ ๒๕๖๕ โดยมีีหน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้อง
เข้้าร่่วม รวมจำำ�นวน ๑๑ หน่่วยงาน ได้้แก่่ สำ�ำ นัักงานคณะกรรมการนโยบายที่่�ดิินแห่่งชาติิ สำ�ำ นัักงาน
คณะกรรมการป้้องกัันและปราบปรามการทุุจริิตในภาครััฐ กรมป่่าไม้้ กรมที่่�ดิิน กรมธนารัักษ์์ กรมอุุทยาน
แห่่งชาติิ สััตว์์ป่่า และพัันธุ์์�พืืช กรมทรััพยากรทางทะเลและชายฝั่่�ง กรมพััฒนาที่่�ดิิน กรมส่่งเสริิมสหกรณ์์
กรมพััฒนาสัังคมและสวััสดิิการ และสำ�ำ นัักงานการปฏิิรููปที่่�ดิินเพื่่�อเกษตรกรรม โดยสาระสำำ�คััญ
ของความร่่วมมืือจะเป็็นในเรื่�องการสนัับสนุุนการพััฒนาระบบบริิหาร เชื่�อมโยง การให้้บริิการข้้อมููลกลาง
ด้้านที่่�ดิินและทรััพยากรดิินของประเทศ การแลกเปลี่่�ยนข้้อมููลอิิเล็็กทรอนิิกส์์ด้้านที่่�ดิินทรััพยากรดิิน และข้้อมููล
ที่่�เกี่�ยวข้้องการแลกเปลี่่�ยนความรู้�และประสบการณ์์ การให้้บริิการข้้อมููลกลาง การควบคุุมและพััฒนา
คุุณภาพข้้อมููล ตลอดจนการรัักษาความปลอดภััยของข้้อมููล การคุ้�มครองข้้อมููลส่่วนบุุคคล ให้้เป็็นไปตาม
มาตรฐานสากล

214 ๙๐ ปี

ส�ำ นักนายกรัฐมนตรี

นวตั กรรมเพ่ือการปฏิบัติราชการในยุคสถานการณ์
การแพรร่ ะบาดของเช้อื ไวรสั โคโรนา 2019

ศูนยอ์ �ำ นวยการรกั ษาผลประโยชน์ของชาติทางทะเล

ภายใต้้สถานการณ์์ยุุคโควิิด-19 ศููนย์์อำำ�นวยการรัักษาผลประโยชน์์ของชาติิทางทะเล (ศรชล.)
ได้้รัับมอบหมายให้้เป็็นคณะทำ�ำ งานในศููนย์์ปฏิิบััติิการ ศููนย์์บริิหารสถานการณ์์โควิิด-19 (ศปก.ศบค.)
และได้้รัับมอบหมายให้้ทำำ�หน้้าที่่�ในการป้้องกัันและควบคุุมการแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 โดยการบููรณาการ
หน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้องดำำ�เนิินการควบคุุมการคมนาคมทางน้ำ�ำ� ระหว่่างประเทศด้้วยการตรวจสอบเรืือที่่�เดิินทาง
เข้้าออกประเทศผ่า่ นระบบ National Single Window ของกรมเจ้้าท่่าให้้เป็น็ ไปตามข้้อกำำ�หนด

ระบบ National Single Window

ศรชล. ได้้ดำ�ำ เนิินการควบคุุมลููกเรืือและผู้�โดยสารที่่�จะเข้้าไทยผ่่านด่่านทางน้ำ�ำ� และเก็็บรวบรวม
ข้้อมููลจำำ�นวนคนขอลงทะเบีียนเข้้าไทยผ่่านด่่านทางน้ำ��ำ ในระบบฐานข้้อมููลขนาดใหญ่่ (BIG DATA) ของ ศรชล.
ซึ่�่งสามารถแสดงข้้อมููลของเรืือและลููกเรืือผู้�โดยสารได้้แบบ Real Time โดยหน่่วยปฏิิบััติิของ ศรชล.

๙๐ ปี 215

สำ�นกั นายกรัฐมนตรี

ระบบ National Single Window
ในระดัับพื้�้นที่่�ทั้้�ง ศรชล.จัังหวััด และศููนย์์ควบคุุมความมั่�นคงท่่าเรืือจัังหวััดทั้้�ง ๒๓ จัังหวััดชายทะเลบููรณาการ
หน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้องในพื้้�นที่่� ดำ�ำ เนิินการตรวจคััดกรองโรคโควิิด-19 ลููกเรืือของเรืือสิินค้้าที่่�ได้้รัับอนุุญาต
ให้้เข้้ามารัับส่่งสิินค้้าในประเทศที่่�ท่่าเรืือต่่าง ๆ ตามจัังหวััดชายทะเล รวมถึึงการดำ�ำ เนิินการตรวจคััดกรอง
ลููกเรืือประมงของเจ้้าหน้้าที่่�ชุุดสหวิิชาชีีพศููนย์์แจ้้งเข้้าออกเรืือประมงหรืือศููนย์์ PIPO จนสามารถควบคุุม
ไม่่ให้โ้ รคโควิิด-19 จากภายนอกเข้า้ มาภายในประเทศทางน้ำ��ำ ได้อ้ ย่่างเป็น็ รููปธรรม

การแสดงข้อ้ มููลแบบ Real Time เก็็บสถิิติิ BIG DATA

216 ๙๐ ปี

ส�ำ นกั นายกรฐั มนตรี

ศรชล. ได้้ดำ�ำ เนิินการควบคุุมเรืือสำำ�ราญและกีีฬา (เรืือยอร์์ช) ในช่่วงการแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19
ตามที่่�คณะรััฐมนตรีีมีีมติิอนุุญาตให้้เรืือสำำ�ราญและกีีฬา (เรืือยอร์์ช) เข้้ามาในราชอาณาจัักร โดยมอบหมาย
ให้้ ศรชล. ควบคุุมดููแลความปลอดภััยการปฏิิบััติิในพื้้�นที่�ฝั่�งทะเลอัันดามััน โดยมีี ศรชล.ภาค ๓ เป็็นหน่่วยงานหลััก
ในการบููรณาการการปฏิิบััติิร่่วมกัับหน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้องในจัังหวััดภููเก็็ต ตั้�งแต่่ทะเลสู่่�ฝั่�ง และในพื้�้นที่่�
ทางบก จัังหวััดภููเก็็ต รวมทั้้�งดำำ�เนิินการอำำ�นวยการและบููรณาการการกำำ�กัับดููแลการเดิินทางทางน้ำ��ำ
โครงการ Phuket Sandbox ตามที่่�รััฐบาลมอบหมาย ซึ่่�งผลการดำำ�เนิินงานเป็็นไปด้้วยความเรีียบร้้อย
สามารถควบคุุมการแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 จากการเข้้าออกราชอาณาจัักรทางน้ำ�ำ� ได้้อย่่างมีี
ประสิิทธิิภาพ

๙๐ ปี 217

สำ�นักนายกรฐั มนตรี

“ภารกิจถ่ายทอดสดงาน
พิธีวางศิลาฤกษ์แท่นฐานพระบรมราชานุสาวรยี ์
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร

”มหาภมู ิพลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร

ผ่าน Facebook Live กรมประชาสัมพันธ์

กรมประชาสัมพันธ์

พระบาทสมเด็็จพระเจ้้าอยู่�่ หััว และสมเด็็จพระนางเจ้้าฯ พระบรมราชิินีี ทรงประกอบพิิธีีวางศิิลาฤกษ์์
แท่่นฐานพระบรมราชานุุสาวรีีย์์ พระบาทสมเด็็จพระบรมชนกาธิิเบศร มหาภููมิิพลอดุุลยเดชมหาราช
บรมนาถบพิิตร ณ อุุทยานเฉลิิมพระเกีียรติิ พระบาทสมเด็็จพระบรมชนกาธิิเบศร มหาภููมิิพลอดุุลยเดชมหาราช
บรมนาถบพิติ ร ในวัันที่่� ๕ ธัันวาคม ๒๕๖๔ เวลา ๑๖.๐๐ น.
กรมประชาสััมพัันธ์์ รัับทราบถึึงภารกิิจดัังกล่่าว จึึงได้้ดำำ�เนิินการวางแผนการประชาสััมพัันธ์์
สร้้างการรัับรู้�ให้้กัับประชาชนในรููปแบบที่่�เข้้าใจง่่าย เข้้าถึึงประชาชน เพื่่�อให้้ประชาชนสามารถรัับทราบข้้อมููล
ที่่�เป็็นประโยชน์์ทั้้�งก่่อนวัันงาน วัันงาน และหลัังวัันงาน รวมทั้้�งเผยแพร่่ภาพความประทัับใจ
วัันแห่่งประวััติิศาสตร์์นี้้�อีีกด้้วย ผ่่านสื่�อของกรมประชาสััมพัันธ์์ในทุุกช่่องทาง โดยเฉพาะอย่่างยิ่�งสำ�ำ หรัับ
ประชาชนที่่�ไม่่ได้้มาร่่วมงาน สามารถรัับชมการถ่่ายทอดสดผ่่านสถานีีวิิทยุุโทรทััศน์์แห่่งประเทศไทย (NBT)
สถานีีวิทิ ยุกุ ระจายเสีียงแห่่งประเทศไทย เอฟเอ็็ม ๙๒.๕ เมกะเฮิิรตซ์์

218 ๙๐ ปี

ส�ำ นกั นายกรัฐมนตรี

โดยในครั้�งนี้้�กรมประชาสััมพัันธ์์ได้้เพิ่่�มช่่องทางการถ่่ายทอดสดผ่่านเฟซบุ๊๊�กไลฟ์์ (Facebook Live)
กรมประชาสััมพัันธ์์ ซึ่่�งเป็็นการถ่่ายทอดสดในรููปแบบใหม่่ พลโท สรรเสริิญ แก้้วกำำ�เนิิด
อธิิบดีีกรมประชาสััมพัันธ์์ มีีแนวคิิดให้้การถ่่ายทอดสดผ่่านเฟซบุ๊๊�กไลฟ์์กรมประชาสััมพัันธ์์คู่่�ขนานกัับการ
ถ่่ายทอดสดรููปแบบเดิิม ซึ่่�งจะทำำ�ให้้ผู้้�ชมได้้สััมผััสบรรยากาศภายในงาน เสมืือนได้้มาร่่วมงานในสถานที่่�จริิง
ให้้มีีการรายงานสดจากจุุดต่่าง ๆ ที่่�หลากหลาย ครอบคลุุมทั่่�วงาน จะทำำ�ให้้ประชาชนสามารถเข้้าถึึง รัับชม
การถ่่ายทอดสดได้้มากยิ่�งขึ้�น สะดวกมากขึ้�น นัับเป็็นภารกิิจที่่�ท้้าทาย ซึ่�่งกรมประชาสััมพัันธ์์ยัังไม่่เคย
ดำำ�เนินิ การมาก่่อน

อธิิบดีีกรมประชาสััมพัันธ์์ กล่่าวภายหลัังตรวจศููนย์์ปฏิิบััติิการถ่่ายทอดสดงานพิิธีีวางศิิลาฤกษ์์
แท่่นฐานพระบรมราชานุุสาวรีีย์์ พระบาทสมเด็็จพระบรมชนกาธิิเบศร มหาภููมิิพลอดุุลยเดชมหาราช
บรมนาถบพิิตร ว่่า “ตั้�งแต่่กรมประชาสััมพัันธ์์รัับทราบถึึงกิิจกรรมพิิธีีฯ กรมประชาสััมพัันธ์์ก็็ได้้เริ่�ม
ประชาสััมพัันธ์์สร้้างการรัับรู้�ให้้กัับประชาชนมาโดยตลอด ทั้้�งความเป็็นมาและประโยชน์์ ตลอดจนเชิิญชวน
เฝ้้ารัับเสด็็จ การถ่่ายทอดสััญญาณ มีีการถ่่ายทอดพระราชพิิธีีผ่่าน NBT และ TGN ช่่อง ๕
ปกติิจะมีีการถ่่ายทอดสดพระราชพิิธีีเป็็นปกติิอยู่่�แล้้ว แต่่งานในครั้�งนี้้�พิิเศษกว่่าครั้�งไหน ๆ เพราะประชาชน
จะได้้มีีโอกาสหวนรำำ�ลึึกถึึงพระมหากรุุณาธิิคุุณของรััชกาลที่่� ๙ ด้้วย พระเจ้้าอยู่่�หััวรััชกาลที่่� ๑๐ จะเป็็น
ผู้้�ทรงนำำ�พี่่�น้้องประชาชนให้้ร่่วมรำำ�ลึึกถึึงพระมหากรุุณาธิิคุุณของรััชกาลที่่� ๙ กรมประชาสััมพัันธ์์จึึงต้้องการให้้
พี่่�น้้องประชาชนได้้มีีโอกาสสััมผััสถึึงงานต่่าง ๆ ที่่�เกิิดขึ้�น กรมประชาสััมพัันธ์์จึึงได้้ดำ�ำ เนิินการ Live
เพื่่�อให้้ประชาชนได้้รู้้�สึึกถึึงบรรยากาศทุุกจุุดที่่�เกิิดขึ้�นในงาน พื้�้นที่่�จอดรถ การเดิินทาง กระบวนการ
ขั้�นตอนต่่าง ๆ หากต้้องการเดิินทางเข้้าร่่วมงาน บรรยากาศต่่าง ๆ ในงานเป็็นอย่่างไร การอำำ�นวยความสะดวก
ต่า่ ง ๆ เช่่น จุุดตรวจ ATK โรงครััวพระราชทานมีีอาหารอะไรอร่่อยบ้้าง”

๙๐ ปี 219

ส�ำ นักนายกรฐั มนตรี

จากข้้อกำ�ำ หนดต่่าง ๆ กรมประชาสััมพัันธ์์ได้้ดำ�ำ เนิินการวิิเคราะห์์ทรััพยากรที่่�มีี คืือ ทางด้้านบุุคลากร
อุุปกรณ์์ และงบประมาณ นัับเป็็นภารกิิจที่่�มีีความท้้าทายและมีีความยากของงานเป็็นอย่่างมาก จึึงได้้บููรณาการ
การทำ�ำ งานร่่วมกัันของหน่่วยงานต่่าง ๆ ในกรมประชาสััมพัันธ์์ ได้้แก่่ สำำ�นัักพััฒนาการประชาสััมพัันธ์์ สำำ�นัักข่่าว
สำ�ำ นัักประชาสััมพัันธ์์เขต ๓ เชีียงใหม่่ สำ�ำ นัักประชาสััมพัันธ์์เขต ๗ จัันทบุุรีี และ NBT โดยได้้ดำ�ำ เนิินการศึึกษา
ค้้นคว้้าเพิ่่�มเติิมเกี่�ยวกัับกระบวนการทำ�ำ งานในด้้านต่่าง ๆ ด้้านการเชื่�อมโยงสััญญาณ Facebook Live ที่�จะมาจาก
หลายจุุด ในรููปแบบเช่่นเดีียวกัับการถ่่ายทอดโดยรถถ่่ายทอดนอกสถานที่่� (OB) ของโทรทััศน์์ปกติิ จากผู้้�ปฏิิบััติิ
งานด้้านเทคนิิคของกรมประชาสััมพัันธ์์และบุุคคลภายนอก และได้้ออกแบบการทำ�ำ งานเพื่่�อเป็็นคู่่�มื อปฏิิบััติิงาน
ร่่วมกัันของบุุคลากร จััดประชุุมเตรีียมความพร้้อมของทุุกฝ่่าย พร้้อมทั้้�งจััดทำำ�สคริิปต์์เพื่่�อให้้การทำำ�งานเป็็นไป
ตามแผนงานที่่ว� างไว้้ร่่วมกันั ดังั นี้้�
๑. ดำ�ำ เนิินการคััดเลืือกบุุคลากรที่่�มีีความสามารถ ความชำ�ำ นาญทางด้้านการถ่่ายทอดสดผ่่าน
Facebook Live ทั้้�งส่่วนของการเป็็นผู้้�ดำ�ำ เนิินรายการและทีีมเทคนิิคถ่่ายทอดสดของกรมประชาสััมพัันธ์์
ทั้้�งจากส่่วนกลาง ภููมิิภาค และ NBT เพื่่�อเป็็นทีีมย่่อยในการปฏิิบััติิงานตามจุุดต่่าง ๆ โดยคััดเลืือกบุุคคล
ที่่�มีีประสบการณ์์ในการนำำ�เสนอเพื่่�อสามารถสร้้างสีีสัันในการถ่่ายทอดสด และขณะเดีียวกัันต้้องเป็็น
ผู้้�มีีประสบการณ์์สามารถแก้้ปััญหาเฉพาะหน้้าขณะดำำ�เนิินการได้้ โดยคััดเลืือกจำำ�นวนทั้้�งสิ้�น ๔ ทีีม
ประจำำ�จุุดต่่าง ๆ ที่่�ได้้ออกแบบไว้้ตามสคริปิ ต์์
๒. ดำ�ำ เนิินการวางแผนป้้องกัันความเสี่�ยงหากเกิิดการผิิดพลาดด้้านต่่าง ๆ ขณะถ่่ายทอดสด
เนื่่�องจากเป็็นการถ่่ายทอดผ่่านระบบอิินเทอร์์เน็็ต จึึงได้้วางแผนสำำ�รอง คืือ จััดทำำ�ศููนย์์กลางรัับสััญญาณโดยมีี
พิิธีีกรมืืออาชีพี หลััก ๑ คู่่� เพื่่�อสามารถนำ�ำ เสนอได้อ้ ย่า่ งต่อ่ เนื่�องหากเกิดิ ข้อ้ ผิิดพลาดต่่าง ๆ พร้้อมคลิิปสำ�ำ รองต่า่ ง ๆ
๓. ดำ�ำ เนิินการรวบรวมอุุปกรณ์์ทั้้�งหมดที่่�มีี และจััดซื้้�อจััดจ้้างเพิ่่�มเติิมในส่่วนที่่�ไม่่มีี คืือ อุุปกรณ์์
เชื่�อมโยงหลััก ซึ่่�งทำ�ำ หน้้าที่่�เสมืือนห้้องควบคุุมการถ่่ายทอดสด ดำำ�เนิินการซ้้อมเสมืือนจริิงก่่อนวัันงาน ๑ วััน
เพื่่�อจะได้้แก้ไ้ ขข้้อบกพร่อ่ งที่่ม� ีี

ทำ�ำ ให้้ในการดำำ�เนิินการถ่่ายทอดสดพิิธีีวางศิิลาฤกษ์์
แท่่นฐานพระบรมราชานุุสาวรีีย์์ พระบาทสมเด็็จพระบรม-
ชนกาธิิเบศร มหาภููมิิพลอดุุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิิตร
ณ อุุทยานเฉลิิมพระเกีียรติิ พระบาทสมเด็็จพระบรมชนกาธิิเบศร
มหาภููมิิพลอดุุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิิตร ในวัันที่่�
๕ ธัันวาคม ๒๕๖๔ กรมประชาสััมพัันธ์์สามารถปฏิิบััติิงานสำำ�เร็็จ
ลุุล่ว่ งตามแผนงานที่่ก� ำำ�หนดไว้้

220 ๙๐ ปี

สำ�นักนายกรัฐมนตรี

ผลการดำ�เนินงานที่สำ�คัญ
ของสำ�นักงานคณะกรรมการค้มุ ครองผู้บรโิ ภค
ประจ�ำ ปี พ.ศ. ๒๕๖๔

สำ�นักงานคณะกรรมการค้มุ ครองผู้บรโิ ภค

สำ�ำ นัักงานคณะกรรมการคุ้�มครองผู้�บริิโภค หรืือ สคบ. เป็น็ หน่ว่ ยงานในกำ�ำ กัับของสำ�ำ นักั นายกรัฐั มนตรีี
มีีภารกิิจหลัักในการคุ้�มครองสิิทธิิผู้�บริิโภค ในเรื่�องสิินค้้าและบริิการ ได้้แก่่ ด้้านโฆษณา ด้้านสััญญา
ด้้านฉลาก ด้้านความปลอดภััย ด้้านธุุรกิิจขายตรงและตลาดแบบตรง และในกรณีีที่่�ไม่่มีีหน่่วยงานใดดููแล
เรื่อ� งการละเมิดิ สิิทธิขิ องผู้�บริโิ ภค

๑. การดำ�เนินงาน ของ สคบ. ในปี พ.ศ. ๒๕๖๔

๑.๑ แก้้ไขปััญหาให้้ผู้�บริิโภคทั่่�วประเทศ จำำ�นวน ๓,๑๑๗ เรื่�อง ผู้�บริิโภคได้้รัับการเยีียวยา
ความเสีียหาย เป็็นเงิินจำ�ำ นวน ๒๘๔,๖๐๖,๗๑๔.๗๕ บาท (สองร้้อยแปดสิิบสี่�ล้้านหกแสนหกพัันเจ็็ดร้้อย
สิิบสี่�บาทเจ็ด็ สิบิ ห้า้ สตางค์์)
๑.๒ ดำ�ำ เนิินคดีีแทนผู้�บริิโภค จำำ�นวน ๑๑๙ คดีี ผู้�บริิโภคได้้รัับการเยีียวยาความเสีียหาย เป็็นเงิิน
จำ�ำ นวน ๑๒๙,๙๗๖,๔๘๐.๖๓ บาท (หนึ่่�งร้้อยยี่่�สิิบเก้้าล้้านเก้้าแสนเจ็็ดหมื่�นหกพัันสี่�ร้้อยแปดสิิบบาท
หกสิิบสามสตางค์์)

๙๐ ปี 221

ส�ำ นกั นายกรัฐมนตรี

๑.๓ เปรีียบเทีียบความผิิดผู้้�ประกอบธุุรกิิจที่่�ละเมิิดสิิทธิิผู้�บริิโภค จำำ�นวน ๗๐ คดีี เป็็นเงิิน
จำ�ำ นวน ๑๑,๑๘๐,๐๐๐ บาท (สิบิ เอ็็ดล้า้ นหนึ่่ง� แสนแปดหมื่น� บาทถ้้วน)

๒. การพัฒนานวตั กรรม

สคบ. ได้้นำ�ำ นวััตกรรมและเทคโนโลยีีดิิจิิทััลมาประยุุกต์์ใช้้ในการให้้บริิการประชาชน ได้้แก่่ ระบบ
ร้้องทุุกข์์ออนไลน์์ ไกล่่เกลี่�ยออนไลน์์ การจดทะเบีียนขายตรงและตลาดแบบตรงออนไลน์์ การนำ�ำ แอปพลิิเคชััน
มาใช้้ให้้บริิการประชาชนผ่่าน OCPB Connect และ Chat Bot “พี่่�ปกป้้อง” เพื่่�อเป็็นแพลตฟอร์์มกลาง
เชื่�อมโยงข้้อมููลต่่าง ๆ ด้้านการคุ้�มครองผู้�บริิโภค ซึ่่�งเป็็นการลดขั้�นตอนการทำำ�งาน ตลอดจนการเชื่�อมโยงข้้อมููล
ภาครััฐ หรืือ Big Data อัันเป็็นจุุดเริ่�มต้้นที่่�สำ�ำ คััญที่่�จะก้้าวไปสู่่�การพััฒนานวััตกรรมการให้้บริิการรููปแบบใหม่่
เพื่่�อผู้�บริิโภคจะได้้รัับความสะดวก รวดเร็็ว และมีีประสิิทธิิภาพมากยิ่�งขึ้�น อีีกทั้้�งสามารถนำำ� Big Data
มาใช้้ในการวิิเคราะห์์แนวโน้้มและทิิศทางของปััญหาการร้้องทุุกข์์ในมิิติิต่่าง ๆ ได้้อย่่าง ถููกต้้อง แม่่นยำ�ำ
เพื่่�อนำ�ำ ไปใช้้ในการวางแผน กำ�ำ กัับ ติิดตาม แก้้ไขปััญหาด้้านการคุ้�มครองผู้�บริิโภคอย่่างมีีประสิิทธิิภาพต่่อไป

222 ๙๐ ปี

สำ�นักนายกรัฐมนตรี

๓. การดำำ�เนิินงานเชิิงรุุกภายใต้้สถานการณ์์การแพร่่ระบาดของโรคติิดเชื้้� อไวรััส
โคโรนา 2019

ด้้วยสถานการณ์์การแพร่่ระบาดของโรคติิดเชื้้�อไวรััสโคโรนา 2019 ในประเทศไทย ทำ�ำ ให้้ผู้�บริิโภค
ปรัับเปลี่่�ยนพฤติิกรรมการใช้้จ่่ายทางช่่องออนไลน์์มากขึ้�น รััฐบาลพลเอก ประยุุทธ์์ จัันทร์์โอชา นายกรััฐมนตรีี
ได้้ให้้ความสำ�ำ คััญ โดยมอบหมายให้้ นายอนุุชา นาคาศััย รััฐมนตรีีประจำำ�สำำ�นัักนายกรััฐมนตรีี สั่�งการ สคบ.
คุุมเข้้มการขายสิินค้้าทางสื่�อออนไลน์์ เน้้นการทำ�ำ งานเชิิงรุุกอย่่างครอบคลุุม ให้้หน่่วยงานภาครััฐ
และภาคเอกชนร่่วมมืือป้้องกัันแก้้ปััญหา และให้้ความรู้้�กัับผู้�บริิโภคได้้รู้�เท่่าทัันกลโกงใหม่่ ๆ ที่่�เกิิดขึ้�น
รวมถึึงให้้เฝ้้าระวัังสิินค้้าที่่�ผิิดกฎหมาย คััดกรองผู้�ขายสิินค้้าเพื่่�อสร้้างความเชื่�อมั่�นป้้องกัันไม่่ให้้ผู้�บริิโภค
ถููกหลอกลวง โดยมีผี ลการดำ�ำ เนินิ การดัังนี้้�

๓.๑ การโฆษณาที่่�อวดอ้า้ งสรรพคุุณผลิิตภััณฑ์์ถั่ง� เช่า่ ที่่อ� าจเป็็นเท็็จหรืือเกินิ ความจริงิ
สคบ. ร่่วมกัับหน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้อง ประชุุมหารืือมาตรการการกำ�ำ กัับดููแลการโฆษณา

ผลิิตภััณฑ์์สุุขภาพ เมื่�อวัันที่่� ๑๒ มกราคม ๒๕๖๔ โดยจััดทำำ�แผนบููรณาการในการโฆษณาสิินค้้าและบริิการ
การเฝ้้าระวัังการโฆษณา ได้้แก่่ การโฆษณาถั่�งเช่่า การโฆษณาผลิิตภััณฑ์์เสริิมอาหาร โดยให้้หน่่วยงาน
ที่่�เกี่�ยวข้้องบัังคัับใช้้กฎหมายที่่�อยู่่�ในกำำ�กัับดููแลอย่่างเคร่่งครััด จััดทำำ�ระบบเชื่�อมโยงข้้อมููลระหว่่างหน่่วยงาน
มอบหมายให้้มีีผู้้�ประสานงานหลัักระหว่่างหน่่วยงาน (Sharing information center) และร่่วมกัันส่่งเสริิม
และสนัับสนุุนให้้ผู้ �บริิโภคมีีส่่วนร่่วมในการแจ้้งข้้อมููลการโฆษณาที่่�อาจฝ่่าฝืืนกฎหมายผ่่านแพลตฟอร์์ม
งานภาครััฐและภาคเอกชน ส่่งผลทำ�ำ ให้้การเอารัดั เอาเปรียี บผู้�บริิโภคลดลง

๙๐ ปี 223

ส�ำ นักนายกรฐั มนตรี

๓.๒ การแก้ไ้ ขปััญหาการสั่ง� ซื้้�อสินิ ค้้าออนไลน์แ์ ละการให้้บริิการขนส่ง่ สิินค้า้
นายอนุุชา นาคาศััย รััฐมนตรีีประจำำ�สำ�ำ นัักนายกรััฐมนตรีี ได้้มีีนโยบายให้้ สคบ. ร่่วมกัับ

ผู้้�ประกอบธุุรกิิจตลาดแบบตรงและผู้�ให้้บริิการขนส่่งสิินค้้า เช่่น บริิษััท ชอปปี้้� ประเทศไทย จำ�ำ กััด
บริิษััท ลาซาด้้า จำำ�กััด เป็็นต้้น ประชุุมหารืือแนวทางการแก้้ไขปััญหาการสั่�งซื้้�อสิินค้้าออนไลน์์และการให้้บริิการ
ขนส่่งสิินค้้า เมื่�อวัันที่่� ๒๙ มิิถุุนายน ๒๕๖๔ เพื่่�อแก้้ไขปััญหาให้้กัับผู้�บริิโภค กรณีีไม่่ได้้รัับสิินค้้า สิินค้้าที่่�ได้้รัับ
ไม่่ตรงตามคำำ�สั่่�งซื้้�อ สิินค้้าไม่่มีีคุุณภาพตามที่่�เสนอขาย และการสั่�งซื้�้อสิินค้้าผ่่านช่่องทางออนไลน์์ เช่่น
แอปพลิิเคชััน Line Instagram และ Facebook โดยเลืือกวิิธีีชำ�ำ ระเงิินปลายทาง เมื่�อสิินค้้ามีีปััญหาผู้�บริิโภค
ไม่่สามารถติิดต่่อขอคืืนสิินค้้า หรืือขอคืืนเงิินจากผู้�ขายสิินค้้าได้้ เนื่่�องจากไม่่มีีชื่�อ ที่่�อยู่่�ของผู้�ขายสิินค้้า
โดยผู้้�ประกอบธุุรกิิจตลาดแบบตรงจะคััดกรองผู้�ขายและสิินค้้าให้้เข้้มงวดมากยิ่�งขึ้�น รวมถึึงช่่องทางการติิดต่่อ
ผู้้�ประกอบธุุรกิิจในกรณีีที่่�มีีปััญหาจากการซื้�้อสิินค้้าหรืือบริิการ ส่่วนผู้�ให้้บริิการขนส่่งจะให้้ความร่่วมมืือ
ในเรื่อ� งการยืืนยันั ตััวตนของผู้้�ส่ง่ สินิ ค้้าให้ส้ ามารถติิดตามได้้

๓.๓ การแก้้ไขปััญหาการใช้บ้ ริิการขนส่่งพัสั ดุหุ รืือสินิ ค้้าที่่ม� ีีการเรียี กเก็บ็ เงิินปลายทาง
สคบ. ร่่วมกัับผู้�ให้้บริิการขนส่่งสิินค้้า ประชุุมหารืือแนวทางการแก้้ไขปััญหาการใช้้บริิการ

ขนส่่งพััสดุุหรื อสิินค้้าที่ ม� ีีการเรีียกเก็็บเงิินปลายทาง เมื่�อวัันที่ � ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๖๔ เพื่่�อแก้้ไขปััญหาให้้กัับผู้�บริิโภค
จากกรณีี สิินค้้าสููญหาย หรืือชำำ�รุุดระหว่่างการขนส่่ง ไม่่สามารถติิดต่่อหรืือแจ้้งปััญหาร้้องเรีียนต่่อบริิษััท
ขนส่่งได้้ ฯลฯ โดยผู้้�ให้้บริิการขนส่่งจะมีีแนวทางการชดเชยให้้แก่่ผู้�บริิโภคในวงเงิินประกัันสิินค้้า หากกรณีีที่่�อยู่�่
นอกเหนืือเงื่�อนไขการรัับประกัันที่่�ผู้�ให้้บริิการขนส่่งสิินค้้ากำำ�หนด จะมีีการตรวจพิิสููจน์์ความชำำ�รุุดบกพร่่อง
เพื่่อ� ประเมินิ ราคาความเสียี หายอีีกครั้�ง

224 ๙๐ ปี

ส�ำ นักนายกรฐั มนตรี

๓.๔ ศึึกษาแนวทางในการกำ�ำ กัับดููแลการซื้�อ้ ขายออนไลน์์
สคบ. จััดโครงการศึึกษาแนวทางในการกำำ�กัับดููแลการซื้้�อขายออนไลน์์ เมื่ �อวัันที่่�

๑๐ กัันยายน ๒๕๖๔ โดยประชุุมทางไกลผ่่านสื่�ออิิเล็็กทรอนิิกส์์ มีีผู้�เข้้าร่่วมประชุุมประกอบด้้วย
ผู้้�ประกอบธุุรกิิจตลาดแบบตรง และเครืือข่่ายคุ้้�มครองผู้�บริิโภคภาคประชาชน จำ�ำ นวน 200 คน
เพื่่�อวิิเคราะห์์ทิิศทางและสถานการณ์์การซื้�้อขายออนไลน์์ในปััจจุุบััน สภาพปััญหาเรื่�องร้้องทุุกข์์ของผู้�บริิโภค
จากการซื้้�อสิินค้้าหรืือบริิการผ่่านตลาดแบบตรง และการโฆษณาสื่ �อสารข้้อมููลเพื่่�อเสนอขายสิินค้้าหรืือบริิการ
โดยจะนำำ�ข้้อมููลไปจััดทำำ�ร่่างกฎกระทรวงเกี่ �ยวกัับการสื่�อสารข้้อมููลเพื่่�อเสนอขายสิินค้้าหรืือบริิการ
ตามมาตรา 28 แห่่ง พระราชบัญั ญััติิขายตรงและตลาดแบบตรง พ.ศ. 2545

๓.๕ การขัับเคลื่่�อนการดำ�ำ เนินิ งานเกี่ย� วกัับการขายสินิ ค้้าผ่่านสื่อ่� ออนไลน์์
สคบ. และ สมอ. ประชุุมหารืือและแลกเปลี่่�ยนความคิิดเห็็นเพื่่�อขัับเคลื่�อนการดำำ�เนิินงาน
เกี่�ยวกัับการขายสิินค้้าผ่่านสื่�อออนไลน์์ เมื่�อวัันที่่� ๒๘ กัันยายน ๒๕๖๔ ในเรื่�องการบัังคัับใช้้กฎหมาย
ของการขายสิินค้า้ บนแพลตฟอร์์มต้อ้ งเป็น็ สิินค้้าที่่�ถููกกฎหมายและมีีความปลอดภััยแก่ผู่้�บริโิ ภค

๓.๖ การเฝ้า้ ระวังั การตรวจสอบการโฆษณาสินิ ค้้าและบริิการทางสื่อ�่ ต่า่ ง ๆ
สคบ. ร่่วมกัับหน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้อง ประชุุมหารืือร่่วมกัันเพื่่�อเร่่งดำ�ำ เนิินการตรวจสอบ
การโฆษณาสิินค้้าและบริิการทางสื่�อต่่าง ๆ เมื่�อวัันที่่� 8 ตุุลาคม 2564 เพื่่�อแก้้ไขปััญหาเกี่�ยวกัับ
การโฆษณาสิินค้้าและบริิการที่่�เป็็นการฝ่่าฝืืนกฎหมาย ที่่�มีีลัักษณะอวดอ้้างสรรพคุุณที่่�อาจเกิินความจริิง
และการโฆษณาจััดรายการส่่งเสริิมการขายที่่�เป็็นเท็็จหรื อเกิินจริิง เอาเปรีียบผู้�บริิโภค รวมทั้ �งการรัับรองคุุณภาพ
และมาตรฐานความปลอดภััยของสิินค้้าที่่�มีีการเสนอขายแก่่ผู้�บริิโภค โดยจะมีีการจััดทำำ�แผนบููรณาการเกี่ย� วกัับ
การโฆษณาสิินค้้าและบริิการ การเฝ้้าระวัังตรวจสอบโฆษณาร่่วมกััน และจััดทำำ�ระบบเชื่�อมโยงข้้อมููลเกี่�ยวกัับ
การโฆษณาระหว่่างหน่่วยงาน เพื่่�อกำำ�กัับดููแลการโฆษณาจากต้้นทางและสร้้างมาตรการการคุ้�มครองผู้�บริิโภค
อย่่างยั่ �งยืืน
๙๐ ปี
225
สำ�นักนายกรฐั มนตรี

๓.๗ การกำำ�กัับดููแลการโฆษณาขายกล่อ่ งสุ่�มทางสื่อ่� ออนไลน์์
สคบ. ร่่วมกัับหน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้อง จััดประชุุมคณะอนุุกรรมการป้้องกัันหรืือระงัับยัับยั้�ง

ความเสีียหายหรืืออัันตรายอัันจะเกิิดขึ้�นแก่่ผู้�บริิโภค กรณีีโฆษณาขายสิินค้้าประเภทกล่่องสุ่�ม เมื่�อวัันที่่�
22 ธัันวาคม 2564 เพื่่�อออกข้้อกำำ�หนดหรืือเงื่�อนไขในการโฆษณาขายสิินค้้าประเภทกล่่องสุ่�ม
หรืือกำ�ำ หนดมาตรฐานการขายสิินค้้า ซึ่�่งการโฆษณาขายกล่่องสุ่�มเข้้าข่่ายเป็็นการเสี่�ยงโชค ต้้องขออนุุญาตจาก
เจ้้าพนัักงานตามกฎหมายว่่าด้้วยการพนััน โดย สคบ. จะเฝ้้าระวัังและตรวจสอบการโฆษณาขายสิินค้้าประเภท
กล่่องสุ่�มทุุกช่อ่ งทาง และบููรณาการทำำ�งานร่่วมกับั หน่่วยงานที่่�เกี่ย� วข้้องเพื่่�อให้ผู้้�บริิโภคได้้รัับความเป็น็ ธรรม
ในการซื้้�อสินิ ค้้าประเภทดัังกล่่าว

๓.๘ การบัังคัับใช้้กฎหมาย
(๑) สคบ. ร่่วมกัับหน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้อง การลงพื้้�นที่่�ตรวจสอบการลัักลอบจำ�ำ หน่่ายบุุหรี่�ไฟฟ้้า
และอุุปกรณ์์ผ่่านช่่องทางเฟซบุ๊๊�ก ณ จัังหวััดสมุุทรปราการ เมื่�อวัันที่่� ๙ มีีนาคม ๒๕๖๔ ซึ่�่งตรวจพบ
เครื่�องบุุหรี่�ไฟฟ้้า น้ำ��ำ ยาสำ�ำ หรัับเติิมบุุหรี่�ไฟฟ้้า อุุปกรณ์์บุุหรี่�ไฟฟ้้า มููลค่่าของกลางประมาณ ๒๕๐,๐๐๐ บาท
และได้้ดำำ�เนิินการยึึดสิินค้้าห้้ามขาย พร้้อมสอบปากคำ�ำ ผู้้�ลัักลอบจำ�ำ หน่่ายสิินค้้าดัังกล่่าว เพื่่�อดำ�ำ เนิินคดีี
ตามกฎหมายต่่อไป

226 ๙๐ ปี

ส�ำ นกั นายกรฐั มนตรี

(๒) สคบ. ร่่วมกัับหน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้อง กวาดล้้างสิินค้้าออนไลน์์จากเว็็บไซต์์ขายสิินค้้าราคาถููก
แบบเก็็บเงิินปลายทาง ณ โกดัังกระจายสิินค้้า จำำ�นวน ๒ แห่่ง ในพื้�้นที่�กรุุงเทพมหานครและจัังหวััดสมุุทรปราการ
เมื่�อวัันที่่� ๒๑ มิิถุุนายน ๒๕๖๔ เช่่น หััวต่่อเครื่�องฉีีดน้ำ�ำ� แรงดัันสููง หลอดไฟพร้้อมแผงโซล่่าเซลล์์ ฯลฯ
ซึ่�่งเป็็นสิินค้้าไม่่มีีคุุณภาพ มีีการเวีียนกลัับมาขายซ้ำ�ำ� ไม่่มีีการจััดทำำ�ฉลากให้้ถููกต้้องครบถ้้วนตามกฎหมาย
และไม่่ปรากฏข้้อมููลของผู้�ผลิิต ผู้�ขายหรืือผู้้�นำำ�เข้้าที่่�แท้้จริิงว่่าเป็็นบุุคคลใด และมีีการโฆษณาสรรพคุุณอัันเป็็นเท็็จ
หรืือเกิินจริิงที่่�ทำ�ำ ให้้ผู้�บริิโภคเข้้าใจผิิดในสาระสำ�ำ คััญเกี่�ยวกัับสิินค้้า มููลค่่าของกลางกว่่าสิิบล้้านบาท โดย สคบ.
ได้้มีีการประชาสััมพัันธ์์กลโกง ข้้อแนะนำำ� เพื่่�อสร้้างภููมิิคุ้�มกัันให้้กัับผู้�บริิโภคผ่่านสื่�อทุุกช่่องทาง
ส่่วนคดีีอาญา นั้้�น สคบ. ได้้ส่่งเรื่�องให้้ กองบัังคัับการปราบปรามการกระทำ�ำ ความผิิดเกี่�ยวกัับการคุ้�มครอง
ผู้�บริโิ ภค (บก.ปคบ.) ดำำ�เนินิ คดีตี ามกฎหมายกับั ผู้�ที่�เกี่ย� วข้้องแล้้ว

๓.๙ การปรัับปรุุง แก้้ไข เพิ่่�มเติิมประกาศคณะกรรมการว่่าด้้วยสััญญา เรื่่�อง ให้้ธุุรกิิจให้้เช่่าซื้�้อ
รถยนต์์ และรถจัักรยานยนต์์เป็น็ ธุรุ กิิจที่่�ควบคุมุ สััญญา พ.ศ. ๒๕๖๑

สคบ. หารืือร่่วมกัับหน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้อง เพื่่�อหามาตรการช่่วยเหลืือ และบรรเทาความเดืือดร้้อน
ของลููกหนี้้ส� ิินเชื่อ� เช่า่ ซื้้�อที่่ไ� ด้้รับั ผลกระทบจากสถานการณ์ก์ ารแพร่ร่ ะบาดของโรคติดิ เชื้อ�้ ไวรัสั โคโรนา 2019
โดยเสนอให้้มีีการกำ�ำ หนดอััตราดอกเบี้้�ยค่่าเช่่าซื้�้อรถยนต์์และรถจัักรยานยนต์์ให้้เป็็นธรรม การเพิ่่�มเงื่�อนไข
ให้้สิิทธิิผู้�บริิโภคในการคืืนรถ ในกรณีีที่่�ไม่่สามารถผ่่อนชำำ�ระได้้ การแก้้ไขภาระหนี้้�คงค้้างหลัังการขายทอดตลาด
(ติ่�งหนี้�) และการเพิ่่�มสิิทธิิประโยชน์์เกี่�ยวกัับส่่วนลดกรณีีผู้�เช่่าซื้้�อปิิดบััญชีีก่่อนกำำ�หนด ซึ่่�งอยู่่�ระหว่่างการพิิจารณา
ของคณะกรรมการว่า่ ด้้วยสััญญา

สคบ. ในฐานะองค์์กรกลางในการคุ้�มครองผู้�บริิโภค มีีจุุดมุ่�งหมายในการดำ�ำ เนิินงานที่่�สำ�ำ คััญที่่�สุุด
คืือ “การพััฒนาสัังคมแห่่งการบริิโภคให้้มีีคุุณภาพ” โดยพััฒนาทั้้�งฝ่่ายผู้้�บริิโภคและผู้้�ประกอบธุุรกิิจ
ให้้มีีคุุณธรรม มีีความเข้้าใจในหน้้าที่่�ของตนเอง ปฏิบิ ััติิตามกฎหมาย เพื่่�อเป้้าหมายที่่ส� ำำ�คััญ ในการสร้้างสัังคม
การบริโิ ภคที่่�เป็น็ ธรรมและยั่ง� ยืืน

๙๐ ปี 227

ส�ำ นักนายกรฐั มนตรี

สำ�นักงานคณะกรรมการสุขภาพแหง่ ชาติ
กับนวตั กรรมเพ่ือการปฏิบตั ิราชการในยุคโควดิ -19

สำ�นักงานคณะกรรมการสุขภาพแหง่ ชาติ

สำ�ำ นัักงานคณะกรรมการสุุขภาพแห่่งชาติิ หรืือ สช. ให้้ความสำ�ำ คััญกัับการพััฒนาและขัับเคลื่�อน
นโยบายสาธารณะแบบมีีส่่วนร่่วมบนพื้�้นฐานทางปััญญา (Participatory Public Policy Process based on
Wisdom : 4PW) โดยเน้้นการมีีส่่วนร่่วมจากหลายภาคส่่วนทั้้�งภาคราชการและการเมืือง ภาควิิชาการ
และวิิชาชีีพ และภาคประชาสัังคมและประชาชน ตามยุุทธศาสตร์์สามเหลี่�ยมเขยื้้�อนภููเขา เพื่่�อนำำ�ไปสู่่�เป้้าหมาย
ในการสร้้างเสริิมสุุขภาพและสามารถดููแลแก้้ไขปััญหาสุุขภาพของประชาชนได้้อย่่างมีีประสิิทธิิผล
และประสิิทธิิภาพ มีีเครื่�องมืือสำ�ำ คััญภายใต้้พระราชบััญญััติิสุุขภาพแห่่งชาติิ พ.ศ. ๒๕๕๐ ประกอบด้้วย
ธรรมนููญว่่าด้้วยระบบสุุขภาพแห่่งชาติิ สมััชชาสุุขภาพ (สมััชชาสุุขภาพแห่่งชาติิ สมััชชาสุุขภาพเฉพาะพื้�้นที่่�
และสมััชชาสุุขภาพเฉพาะประเด็็น) การประเมิินผลกระทบด้้านสุุขภาพ และสิิทธิิและหน้้าที่่�ด้้านสุุขภาพ
อีีกทั้้�งกลไกสำำ�คััญ ประกอบด้้วย คณะกรรมการสุุขภาพแห่่งชาติิ (คสช.) ทำำ�หน้้าที่่�ในการกำ�ำ หนดนโยบาย
และยุุทธศาสตร์์ด้้านสุุขภาพ และคณะกรรมการบริิหารสำำ�นัักงานคณะกรรมการสุุขภาพแห่่งชาติิ (คบ.)
ทำ�ำ หน้า้ ที่่�ควบคุุมกำ�ำ กัับการบริหิ ารงานของสำ�ำ นัักงาน

228 ๙๐ ปี

สำ�นักนายกรฐั มนตรี

จากสถานการณ์์วิิกฤตการแพร่่ระบาดของโรคโควิิด-19 ตั้�งแต่่ปลายปีี พ.ศ. ๒๕๖๓ จนถึึงปััจจุุบััน
สช. ได้้ปรัับวิิธีีการทำ�ำ งานให้้สอดคล้้องกัับสถานการณ์์ดัังกล่่าว โดยเฉพาะการนำำ�เอานวััตกรรม
และเทคโนโลยีีสารสนเทศมาใช้้เพื่่�อสนัับสนุุนการทำำ�งานร่่วมกัับหน่่วยงานภาคีีเครืือระดัับชาติิ ภาคีีเครืือข่่าย
ระดัับพื้�้นที่่� ภาคีีเครืือข่่ายนานาชาติิ และการสนัับสนุุนงานด้้านวิิชาการ การสื่�อสารทางสัังคม รวมถึึง
การปรับั ตััวภายในองค์์กร โดยมีกี ารดำ�ำ เนินิ การ ดัังนี้้�
๑. การขับั เคลื่่�อนเพื่อ�่ แก้ไ้ ขปััญหาโควิดิ -19 ประกอบด้้วยกิจิ กรรม ดังั นี้้�
๑. ๑ ร่่วมผลัักดัันให้้เกิิดระบบ thai care และระบบการแลกเปลี่�ยนข้้อมููลระหว่่างหน่่วยงาน
ของรััฐ โดย สช. ได้้ดำ�ำ เนิินงานร่่วมกัับหน่่วยงานภาคีียุุทธศาสตร์์ตามแผนงาน “รวมพลัังพลเมืืองตื่�นรู้�
ช่่วยชาติิสู้้�ภััยโควิิด-19” ร่่วมกัับบริิษััท บััณฑิิต เซ็็นเตอร์์ จำ�ำ กััด และกลุ่�มจิิตอาสาไทยแคร์์ ในการพััฒนา
ระบบ thai care เพื่่�อสนัับสนุุนภาคประชาสัังคมในการดููแลกลุ่�มเปราะบางที่่�เข้้าไม่่ถึึงบริิการ ระบบ
การพิสิ ููจน์์ตััวตนในกลุ่�มบุคุ คลที่่�ไม่ม่ ีีเลขประจำ�ำ ตัวั ๑๓ หลััก และกลุ่�มเปราะบางในชุุมชน ในการยืืนยัันตััวตน
ของคนต่่างด้้าวและคนไร้้สิิทธิิ เพื่่�อการควบคุุมโรคระบาด และการเบิิกจ่่ายค่่ารัักษาพยาบาล โดยประสานงาน
ผ่่านศููนย์เ์ ทคโนโลยีสี ารสนเทศและการสื่�อสาร สำ�ำ นัักงานปลัดั กระทรวงสาธารณสุขุ
๑. ๒ พััฒนาระบบข้้อมููลสนัับสนุุนการควบคุุมโรคโดยชุุมชน เพื่่�อรองรัับสถานการณ์์การแพร่่ระบาด
ของโรคโควิิด-19 โดย สช. ได้้บููรณาการการแลกเปลี่่�ยนข้้อมููลระหว่่างหน่่วยงานรััฐ ร่่วมกัับสำำ�นัักงาน
พััฒนารััฐบาลดิิจิิทััล (องค์์การมหาชน) และสถาบัันส่่งเสริิมการวิิเคราะห์์และบริิหารข้้อมููลขนาดใหญ่่
ภาครััฐสำำ�นัักงานส่่งเสริิมเศรษฐกิิจดิิจิิทััล ในการสนัับสนุุนเทคโนโลยีีดิิจิิทััลมาประยุุกต์์ใช้้ที่่�เป็็นประโยชน์์
กัับคนในพื้�้นที่่� ตลอดจนกำำ�กัับติิดตามโดยให้้สอดคล้้องกัับระบบการบริิหารจััดการด้้านธรรมาภิิบาลข้้อมููล
ภาครััฐ และการคุ้�มครองสิิทธิิข้้อมููลส่่วนบุุคคล เพื่่�อให้้ชุุมชนหรืือภาคประชาสัังคมมีีระบบข้้อมููลเพื่่�อจััดการ
ปัญั หาโควิดิ -19 โดยปราศจากการเลืือกปฏิบิ ัตั ิิ
๑. ๓ จััดการอบรมออนไลน์์เพื่�่อสร้้างเครืือข่่ายนัักสื่่�อสารโควิิด-19 โดย สช. ร่่วมกัับทางเครื อข่่าย
อาสาสมััครไทยแคร์์ จััดอบรมเพื่่�อให้้ความรู้�เกี่�ยวกัับการผลิิตสื่่�อรููปแบบต่่าง ๆ เช่่น การทำำ�อิินโฟกราฟิิก
คลิิปสั้้�น ให้้กับั นักั เรีียน นักั ศึกึ ษา และภาคีีเครืือข่่ายที่่�สนใจ เป็น็ ต้น้
๑. ๔ จััดการเสวนาออนไลน์์ร่่วมกัับภาคีีเครืือข่่ายนานาชาติิ โดย สช. ปรัับบทบาทการเป็็นพื้้�นที่่�
เรีียนรู้�ออนไลน์์ (Online Platform) เพื่่�อเป็็นพื้้�นที่่�กลางในการแลกเปลี่่�ยนบทเรีียนการจััดการปััญหาโควิิด-19
ในชุุมชนของประเทศไทย ตลอดจนสร้้างองค์์ความรู้�เรื่�องการมีีส่่วนร่่วมแบบหลายภาคส่่วนเพื่่�อรัับมืือวิิกฤต
โควิดิ -19 ร่ว่ มกัับภาคีีเครืือข่่ายนานาชาติิ และร่่วมเป็็นวิทิ ยากรในการประชุมุ ที่่�เกี่ย� วข้อ้ ง
๒. การจััดสมััชชาสุุขภาพแห่่งชาติิ ครั้�งที่่� ๑๔ พ.ศ. ๒๕๖๔ โดย สช. ได้้มีีการนำำ�เทคโนโลยีีดิิจิิทััล
มาสนัับสนุุนตลอดกระบวนการจััดสมััชชาสุุขภาพแห่่งชาติิ ครั้�งที่่� ๑๔ พ.ศ. ๒๕๖๔ ทำำ�ให้้สามารถขยาย
การมีีส่่วนของทั้้�งหน่่วยงานเจ้้าภาพหลััก ภาคีีเครืือข่่าย ประชาชน และเยาวชนคนรุ่�นใหม่่ในวงกว้้าง
มากยิ่�งขึ้�น ผ่า่ นกิจิ กรรมหลััก ๆ ดังั นี้้�

๙๐ ปี 229

ส�ำ นักนายกรัฐมนตรี

๒.๑ จััดประชุุมออนไลน์์ผ่่านระบบ Zoom Meeting เพื่่�อชี้�แจงทำ�ำ ความเข้้าใจและรัับฟััง
ความคิิดเห็็นต่่อร่่างระเบีียบวาระการประชุุมฯ พร้้อมทั้้�งเปิิดรัับความคิิดเห็็นทางเอกสารอิิเล็็กทรอนิิกส์์
ร่ว่ มกัับสมาชิิกสมััชชาสุุขภาพแห่ง่ ชาติิ และภาคีเี ครืือข่า่ ยที่่�เกี่�ยวข้้องทั่่ว� ประเทศ
๒.๒ จััดเวทีีเสวนาออนไลน์์ผ่่าน Webinar และ Clubhouse ร่่วมกัับเครืือข่่ายเยาวชน นัักศึึกษา
คนรุ่�นใหม่่ เพื่่�อร่่วมถกแถลงและนำ�ำ ไปสู่่�การขัับเคลื่�อนสัังคมในประเด็็น “การคุ้�มครองการเข้้าถึึงบริิการ
สุุขภาพของกลุ่�มประชากรเฉพาะในภาวะวิิกฤตอย่่างเป็็นธรรม” และ “การจััดการการสื่�อสารอย่่างมีี
ส่ว่ นร่่วมในวิกิ ฤตสุขุ ภาพ”
๒.๓ จััดประชุุมสมััชชาสุุขภาพแห่่งชาติิ ครั้�งที่่� ๑๔ พ.ศ. ๒๕๖๔ ในรููปแบบผสมผสาน (Hybrid
Assembly) ซึ่่�งเป็็นการจััดประชุุมทั้้�งระบบ On site และ Online โดยใช้้สถานที่่�ของหน่่วยงานเจ้้าภาพหลััก
ในพื้้�นที่่�เพื่่�อจััดงาน เช่่น สำ�ำ นัักงานสาธารณสุุขจัังหวััด ศาลากลางจัังหวััด เป็็นต้้น เพื่่�อเชื่�อมต่่อกัับ
การประชุุมออนไลน์์ของส่่วนกลาง โดยจััดขึ้ �นในระหว่่างวัันที่่� ๑๕ - ๑๖ ธัันวาคม ๒๕๖๔ ภายใต้้ประเด็็นหลััก
“พลังั พลเมืืองตื่�นรู้�...สู้้�วิิกฤตสุุขภาพ”
๒.๔ จััดนิิทรรศการออนไลน์์ (Virtual Exhibition) พร้้อมเผยแพร่่กิิจกรรมของสมััชชาสุุขภาพ
แห่่งชาติิ สู่่�สาธารณะผ่่านทางสื่�อออนไลน์์หลายรููปแบบ รวมทั้้�งในทาง FB Live Streaming บนเพจ
ของ “สำำ�นักั งานคณะกรรมการสุขุ ภาพแห่่งชาติ”ิ เพื่่�อสร้้างการรัับรู้�ในวงกว้้าง
๓. การนำำ�เทคโนโลยีีสารสนเทศเพื่�่อการสื่�่อสารมาใช้้สนัับสนุุนการดำำ�เนิินงานภายในองค์์กร
โดย สช. ได้้ปรัับการบริิหารจััดการภายในสำำ�นัักงาน โดยได้้ยกระดัับงานเทคโนโลยีีสารสนเทศ
เพื่่�อตอบสนองการพััฒนาระบบข้้อมููลให้้เป็็นดิิจิิทััลสู่่�การเปิิดเผยข้้อมููลภาครััฐ (Open Data) และพััฒนา
ปรัับปรุุงกฎ ระเบีียบ ข้อ้ บังั คับั ให้้เอื้อ้� อำ�ำ นวยต่่อการทำ�ำ งานในช่่วงวิิกฤติโิ ควิดิ -19 ได้้แก่่
๓.๑ ปรัับระบบด้้านการจ่่ายเงิินผ่า่ นระบบอิเิ ล็็กทรอนิกิ ส์์ (e-Payment)
๓.๒ พััฒนาระบบการยืืม/คืืนเงิิน ระบบการเบิิก/จ่่าย พร้้อมจััดทำ�ำ คู่�่ มืืออนุุมััติิเอกสารการเงิิน
ในระบบ e-Office ที่่ส� ามารถดำ�ำ เนินิ การได้้จากภายนอกสำำ�นักั งาน
๓.๓ ปรัับกระบวนการทำำ�งานของงานบริิหารทั่่�วไป เพื่่�อให้้สามารถรองรัับการทำำ�งานจากที่่บ� ้้าน
(Work from Home : WFH) ได้้อย่่างเต็็มรููปแบบ ทำำ�ให้้พนัักงานสามารถปรัับตััวเข้้าสู่�่สถานการณ์์
New Normal มากขึ้�น โดยได้้เริ่�มตั้ง� แต่เ่ ดืือนพฤษภาคม ๒๕๖๔ เป็็นต้้นมา
๓.๔ ปรัับปรุุงระบบงานสารบรรณ ในการรัับ - ส่่งหนัังสืือราชการผ่่านระบบไปรษณีีย์์อิิเล็็กทรอนิิกส์์
ผ่่าน [email protected] และการมอบหมาย/สั่�งการ ในระบบ e-Office พร้้อมจััดทำ�ำ คู่่�มืือ
การใช้ง้ านระบบงานสารบรรณ
๓.๕. จััดระบบการประชุุมภายในองค์์กรเพื่่�อติิดตามการดำำ�เนิินงานร่่วมกัันผ่่าน Zoom Meeting
โดยมีีการจัดั หาอุุปกรณ์์ ปรับั ปรุุงห้อ้ งประชุุมให้้สามารถดำ�ำ เนิินการประชุมุ ออนไลน์ไ์ ด้้อย่า่ งมีีประสิิทธิิภาพ

230 ๙๐ ปี

ส�ำ นักนายกรฐั มนตรี

ผลการดำ�เนินงานที่สำ�คัญ

ราชวทิ ยาลัยจฬุ าภรณ์

๑. ดููแลประชาชนในสถานการณ์์แพร่่ระบาดโควิิด-19 โดยเป็็นผู้้�นำำ�ในการจััดหาและกระจายวััคซีีน
สู่�่ ประชากรทุุกกลุ่�มทั่่�วประเทศอย่่างต่่อเนื่่�องและเท่่าเทีียม จััดตั้�งศููนย์์บริิการและหน่่วยแพทย์์เคลื่�อนที่่�
เพื่่�อดำ�ำ เนิินการฉีีควััคซีีนให้้แก่่ประชาชนอย่่างต่่อเนื่�องตั้�งแต่่เดืือนพฤษภาคม ๒๕๖๔ จนปััจจุุบัันกว่่า ๑๕ ล้้านโดส
ซึ่่�งในจำำ�นวนนี้้�เป็็นกลุ่�มเปราะบาง (ผู้้�พิิการ ผู้้�ด้้อยโอกาส พระสงฆ์์ แรงงานต่่างด้้าว และประชาชนชายขอบ)
จำำ�นวน ๙๙๖,๓๐๕ โดส

๒. ดำำ�เนิินการจััดหาเวชภััณฑ์์และการรัักษาพยาบาลรููปแบบอื่่�น ๆ สำำ�หรัับผู้้�ป่่วยโควิิด-19
โดยร่่วมกัับคณะเภสััชศาสตร์์ จุุฬาลงกรณมหาวิิทยาลััย ดำำ�เนิินการพััฒนาและคิิดค้้นสููตร “ตำ�ำ รัับยาน้ำำ��เชื่�อม
ฟาวิิพิิราเวีียร์์” ต้้านเชื้้�อไวรััสสำำ�หรัับผู้้�ป่่วยที่่�เป็็นเด็็กและผู้้�ป่่วยที่่�มีีความลำ�ำ บากในการกลืืน และจััดหายา
Antibody Cocktails สำำ�หรัับใช้้ในการรัักษาผู้�ติิดเชื้�้อที่่�อาการยัังไม่ร่ ุุนแรง รวมถึึงริิเริ่�มให้้บริิการคลิินิิกล้้างไต
สำ�ำ หรัับผู้้�ป่่วยโควิิด-19 เป็็นแห่่งแรก รวมไปถึึงคลิินิิกรัักษาอาการเรื้้�อรัังจากโควิิด-19 ด้้วย นอกจากนั้้�น
ยัังสรรหาและประสานงานกัับพัันธมิิตรเพื่่�อการสนัับสนุุนเวชภััณฑ์์และอุุปกรณ์์ทางการแพทย์์ อาทิิ วััคซีีน
เข็็มกระตุ้�นจากสาธารณรัฐั ประชาชนจีีน เป็น็ ต้้น

๙๐ ปี 231

ส�ำ นกั นายกรัฐมนตรี

๓. ส่่งเสริิมการศึึกษาวิิจััยเพื่่�อสร้้างองค์์ความรู้�ใหม่่ในการรัักษา ทำำ�การวิิจััยการให้้วััคซีีนในเด็็ก
โดยการนำำ�ร่่องฉีีดวััคซีีนให้้เยาวชนกว่่า ๗๐,๐๐๐ โดส และยัังทำ�ำ การวิิจััยเรื่�องการพยาบาลรัักษาผู้้�ป่่วย
โควิิด-19 อีกี กว่่า ๕๐ เรื่�อง

๔. สร้้างเครืือข่่ายความร่่วมมืือเพื่�่อพััฒนาศัักยภาพของบุุคลากรด้้านสาธารณสุุขและ
ประสิิทธิิภาพในการทำ�ำ งาน โดยจััดโครงการความร่่วมมืือแลกเปลี่่ย� นบุุคลากรระหว่่างโรงพยาบาลจุุฬาภรณ์์
กัับโรงพยาบาลในสัังกััดกระทรวงสาธารณสุุข และภาคีีเครืือข่่ายทั่่�วประเทศ ใน ๓ วิิชาชีีพหลัักด้้านการแพทย์์
ได้้แก่่ แพทย์์ พยาบาล และเภสััชกร เพื่่�อให้บ้ ุคุ ลากรเกิิดการพััฒนาทัักษะ และเรียี นรู้�เกี่�ยวกัับระบบสาธารณสุุขไทย
ตลอดจนร่ว่ มสร้้างความเข้ม้ แข็็งให้แ้ ต่ล่ ะส่ว่ นงานในพื้น้� ที่่ภ� าคีเี ครืือข่า่ ย

๕. พััฒนาความร่่วมมืือด้้านบริิการทางการแพทย์์ โดยร่่วมมืือกัับโรงพยาบาลสัังกััดกระทรวง
สาธารณสุุข ใน ๖ จัังหวััด คืือ จัังหวััดนครราชสีีมา น่่าน ยะลา ร้้อยเอ็็ด นครปฐม และเพชรบููรณ์์
เพื่่�อพััฒนาระบบบริิการทางการแพทย์์ ๔ สาขา ได้้แก่่ สาขามะเร็็ง สาขาหััวใจ งานอััลตราซาวด์์
ทางการแพทย์์ และด้้านแพทย์์ทางไกล (Tele Medicine) และร่่วมกัับโรงพยาบาลมกุุฏคีีรีีวััน จััดตั้�งศููนย์์
การดููแลผู้�สู งอายุุราชวิิทยาลััยจุุฬาภรณ์์ เพื่่�อแก้้ปััญหาด้้านสุุขภาพที่่�สำำ�คััญด้้วยระบบบริิการดููแลผู้�สู งอายุุ
ให้้มีคี ุณุ ภาพชีวี ิิตที่่�ดีขีึ้�นแบบบููรณาการและการจััด Service Package ที่่�เน้น้ ปัญั หาเฉพาะทางของผู้�สูงอายุุ

๖. จััดการศึึกษาด้้วยหลัักสููตรที่่�แตกต่่าง เพื่่�อพััฒนาศัักยภาพของนัักศึึกษาให้้ทัันความเปลี่่�ยนแปลง
ของโลกและตรงตามความต้้องการของประเทศ ด้้วยการสร้้างเครืือข่่ายพัันธมิิตรในระดัับประเทศ และ
ระดัับนานาชาติิ โดยทำำ�บัันทึึกความร่่วมมืือกัับหน่่วยงานต่่าง ๆ ทั้�งภาครััฐและเอกชนในประเทศกว่่า ๔๐ สถาบััน
และต่่างประเทศอีีก ๑๙ สถาบััน โดยในปีีการศึึกษา ๒๕๖๔ มีีนัักศึึกษาของวิิทยาลััยวิิทยาศาสตร์์การแพทย์์
เจ้้าฟ้้าจุุฬาภรณ์์สำำ�เร็็จการศึึกษา เป็็นปีีแรกจำำ�นวน ๒๙ คนนัักศึึกษาของวิิทยาลััยแพทยศาสตร์์
ศรีีสวางควััฒน สำ�ำ เร็็จการศึึกษาเป็็นปีีแรก จำำ�นวน ๓๙ คน และนัักศึึกษาของสถาบัันบััณฑิิตศึึกษา
จุุฬาภรณ์์สำำ�เร็็จการศึึกษาจำ�ำ นวน ๗๖ คน

๗. พััฒนาศัักยภาพชุุมชนสู่�่ วิิสาหกิิจเพื่�่อสัังคมด้้านการบริิการทางการแพทย์์ เพื่่�อเพิ่่�มรายได้้ให้้แก่่
ท้้องถิ่�น โดยดำำ�เนิินการจััดหลัักสููตรการอบรมนัักบริิบาลผู้�สู งอายุุที่่�จัังหวััดนครราชสีีมา มีีผู้้�สำ�ำ เร็็จการฝึึกอบรม
รุ่�นที่่� ๑ จำ�ำ นวน ๒๖ คน และร่่วมกัับวิิทยาลััยสงฆ์์นครน่่าน มหาวิิทยาลััยมหาจุุฬาลงกรณราชวิิทยาลััย
จััดหลัักสููตรการเรีียนการสอนผลิิตบััณฑิิตในสาขาวิิชานวััตกรรมการบริิหารจััดการสถานพยาบาล
และหลัักสููตรอบรมนัักพยาบาลผู้�สูงอายุุ (หลัักสููตร ๑ ปีี)

๘. ส่่งเสริิมงานวิิจััยและพััฒนาผลิิตภััณฑ์์เทคโนโลยีีการแพทย์์และสุุขภาพสู่่�ภาคธุุรกิิจ โดยร่่วมกัับ
ศููนย์์ความเป็็นเลิิศด้้านชีีววิิทยาศาสตร์์ (องค์์การมหาชน) ร่่วมกัันผลัักดัันให้้เกิิดผลิิตภััณฑ์์และบริิการที่่�เกิิด
จากการวิิจััยและพััฒนาด้้านเทคโนโลยีีฯ ที่่�มีีศัักยภาพเชิิงพาณิิชย์์ พร้้อมสู่�่ ตลาดหรืือรองรัับงานบริิการ
เพื่่�อสร้้างโอกาสให้้กัับประเทศ สามารถแข่่งขัันได้้ในเชิิงธุุรกิิจและมีีศัักยภาพเพิ่่�มขึ้�นในการขยายธุุรกิิจต่่อไป
ในอนาคต

232 ๙๐ ปี

ส�ำ นกั นายกรฐั มนตรี

๙. บููรณาการองค์์ความรู้�ใหม่่และสร้้างสรรค์์นวััตกรรมทางการแพทย์์ ตามหลัักการ “สุุขภาพ
หนึ่่�งเดีียว” (One Health) โดยดำ�ำ เนิินการพััฒนาโครงการอุุทยานวิิทยาศาสตร์์สุุขภาพหนึ่่�งเดีียว และ
โรงพยาบาลสััตว์์ศรีีสวางควััฒน บนพื้้�นที่่�กว่่า ๒๓๐ ไร่่ ณ บริิเวณพื้�้นที่่�อำ�ำ เภอปากช่่อง จัังหวััดนครราชสีีมา
ซึ่�่งเป็็นพื้้�นที่่�ยุุทธศาสตร์์สำ�ำ คััญในภาคเกษตรกรรม อุุตสาหกรรมอาหารและชีีวภััณฑ์์ การปศุุสััตว์์ ตลอดจน
การอนุุรัักษ์์ทรััพยากรความหลากหลายทางชีีวภาพของประเทศ เพื่่�อสร้้างวิิวััฒนาการทางการแพทย์์เชื่�อมโยง
ระหว่่างสิ่�งมีีชีีวิิตทั้้�งคน สััตว์์ และสิ่�งแวดล้้อมในมิิติิของการส่่งเสริิมสุุขภาพ และการป้้องกัันโรคที่่�ไม่่มีีข้้อจำ�ำ กััดอยู่่�
เฉพาะมนุุษย์์

๑๐. ขยายการให้้บริิการทางการแพทย์์ด้้วยเทคโนโลยีีทัันสมััยที่่�ประชาชนเข้้าถึึงได้้อย่่างเท่่าเทีียม
โดยดำ�ำ เนิินการจััดสร้้าง ศููนย์์การแพทย์์ภััทรมหาราชานุุสรณ์์ในโครงการเฉลิิมพระเกีียรติิ ๙๐ ปีี พระบาท
สมเด็็จพระบรมชนกาธิิเบศร มหาภููมิิพลอดุุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิิตร ปีี ๒๕๖๐ ซึ่�่งเริ่�มก่่อสร้้างตั้�งแต่่
ปีี ๒๕๖๑ ปััจจุุบัันดำำ�เนิินการก่่อสร้้างไปแล้้วกว่่าร้้อยละ ๗๐ และมีีกำำ�หนดเปิิดให้้บริิการในเดืือนธัันวาคม
๒๕๖๕ ซึ่�่งมีีการเตรีียมความพร้้อมด้้านบุุคลากรทางการแพทย์์ที่่�เชี่�ยวชาญเฉพาะทาง ตลอดจนเครื่�องมืือ
เทคโนโลยีีและอุุปกรณ์์ทางการแพทย์์ที่�ทัันสมััย อาทิิ เครื่�องฉายรัังสีีรัักษามะเร็็งรุ่�น Ethos และเครื่�องใส่่แร่่ฉายรัังสีี
รุ่�น Ethos ซึ่�่งเป็็นเครื่�องมืือใหม่่ล่่าสุุดที่่� ที่่�มีีความแม่่นยำำ�รัักษาได้้ตรงสุุด โดยเปิิดให้้บริิการเป็็นแห่่งแรก
ในอาเซีียน และบริิการ “เพทเอ็็มอาร์์ไอ PET/MRI Biograph mMT3 Tesla” นวััตกรรมด้า้ นภาพวิินิิจฉัยั ครบจบ
ในที่่�เดียี วเป็น็ แห่่งแรกในประเทศไทย

๙๐ ปี 233

สำ�นกั นายกรฐั มนตรี

สสปน.ขบั เคล่ือนอตุ สาหกรรมไมซ์
ใชน้ วตั กรรมและเทคโนโลยใี นการจดั งานยุคโควดิ -19

สำ�นักงานส่งเสรมิ การจดั ประชมุ และนิทรรศการ (องค์การมหาชน)

ภาพประกอบจาก www.thaimiceconnect.com

๑. โครงการ “Thai MICE Connect : e-MICE Marketplace”

โครงการ Thai MICE Connect www.thaimiceconnect.com คืือ แพลตฟอร์์มที่่�รวบรวม
ฐานข้้อมููลสิินค้้า บริิการ สถานที่่� บริิษััท ในทุุกรููปแบบที่่�เกี่�ยวข้้องกัับอุุตสาหกรรมไมซ์์ทั้้�งหมด ๑๒ หมวดหมู่�่
คืือ สถานที่่จ� ััดงาน ออแกไนเซอร์์ ท่่องเที่่ย� ว/นำำ�เที่่ย� ว ที่่�พััก อาหารและเครื่�องดื่�ม บริิการสำำ�หรัับผู้้�จััดงาน ธุุรกิิจ
บริิการอื่�น ๆ วิิทยากร โชว์์/การแสดง ร้้านค้้า/สิินค้้า โลจิิสติิกส์์ หน่่วยงานที่่�เกี่�ยวข้้อง (ภาครััฐ/สมาคม)
เพื่่�อสนัับสนุุนการจััดงานไมซ์์ให้้เข้้าถึึงง่่ายภายในเว็็บไซต์์เดีียว โดยมุ่่�งหวัังให้้เป็็นศููนย์์กลางรวบรวมข้้อมููล
จากทั้้�งแหล่่งข้้อมููลที่่�น่่าเชื่ �อถืือในภาษาไทยและภาษาอัังกฤษที่่�สามารถเป็็นประโยชน์์ต่่อผู้้�ประกอบการไมซ์์
พร้้อมอำำ�นวยความสะดวกให้ผ้ ู้้�จัดั งาน ผู้�เข้า้ ร่ว่ มงาน ทั้้ง� ชาวไทยและชาวต่่างชาติิ

234 ๙๐ ปี

ส�ำ นกั นายกรัฐมนตรี

Thai MICE Connect เป็็นแพลตฟอร์์มที่่�ทำ�ำ หน้้าที่่�เชื่�อมโยงธุุรกิิจและผู้้�ประกอบการที่่�เกี่ย� วข้้องกัับ
อุุตสาหกรรมไมซ์์แบบครบจบในที่่�เดีียว โดยพััฒนาให้้เป็็น e-Marketplace ของธุุรกิิจไมซ์์ที่่�สมบููรณ์์แบบที่่�สุุด
ครั้�งแรกของไทย เชื่�อมโยงระหว่่างผู้�ที่�ต้้องการจััดงานกัับธุุรกิิจที่่�ให้้บริิการ โดยเฉพาะกลุ่�มองค์์กรที่่�มองหาสถานที่่�
จััดประชุุม หรื อธุุรกิิจที่�ต้้องการสถานที่�จััดงาน ไปจนถึึงโรงแรมสำำ�หรัับจััดประชุุม สััมมนา ตลอดจนการพาพนัักงาน
ไปทำำ�กิิจกรรมเชื่�อมสััมพัันธ์์ (Outing) ให้้สามารถวางแผนการจััดกิิจกรรมไมซ์์ได้้ง่่าย ๆ เพีียงกรอกรายละเอีียด
เพื่่�อค้้นหาสถานที่่�จััดงาน และบริิการได้้ตามประเภทธุุรกิิจ หรืือจะเลืือกจากรููปแบบกิิจกรรมที่่�ต้้องการจััด ระบบ
จะประมวลผลให้้ทัันทีี และยัังพููดคุุยผ่่านแชตหรืือวิิดีีโอคอลกัับผู้้�ประกอบการได้้โดยตรง ส่่วนผู้้�ประกอบการ
ที่่�มีีอยู่่�กว่่า ๑๐,๐๐๐ รายในระบบ ก็็เพิ่่�มโอกาสที่่�จะได้้ทั้้�งคู่�่ ค้้าและลููกค้้า สร้้างมููลค่่าทางเศรษฐกิิจท้้องถิ่�น
กระจายรายได้้สู่�่ ชุุมชนเมื่อ� เกิดิ การจัดั งานในพื้�้นที่่�

ภาพประกอบจาก www.thaimiceconnect.com

๒. โครงการ MICE Intelligence Center

สสปน. จััดทำำ�ศููนย์์ข้้อมููลที่่�รวบรวมองค์์ความรู้�เกี่�ยวกัับอุุตสาหกรรมไมซ์์ในมิิติิต่่าง ๆ ของประเทศไทย
และต่่างประเทศ โดยนำำ�เสนอเนื้�้อหาภาพรวมและโอกาสทางธุุรกิิจของผู้้�ประกอบการในอุุตสาหกรรมไมซ์์
รวมไปถึึงข้้อมููลการวิิเคราะห์์แนวโน้้มด้้านเทคโนโลยีี และนวััตกรรมที่่�จะเข้้ามาช่่วยยกระดัับการจััดงานไมซ์์
ในประเทศไทย ในรููปแบบบทวิิเคราะห์์ที่่�กระชัับเข้้าใจง่่ายและน่่าสนใจ เพื่่�อเผยแพร่่แก่่ผู้้�ประกอบการ
ภาคีีเครืือข่า่ ยในอุุตสาหกรรมไมซ์์ ทั้้�งภาษาไทยและภาษาอัังกฤษ

๙๐ ปี 235

ส�ำ นักนายกรฐั มนตรี

โดยข้อ้ มููลใน MICE Intelligence Center ประกอบด้้วย
๑. ข้้อมููลความเคลื่อ� นไหวของอุตุ สาหกรรมไมซ์ใ์ นระดัับโลก (World Movement Analysis)
๒. ข้้อมููลวิิเคราะห์์ความเคลื่�อนไหวในอุุตสาหกรรมไมซ์์ ทั้�งในประเทศ และต่่างประเทศ (MICE Industry
Related Analysis)
๓. ข้้อมููลวิิเคราะห์์ความเคลื่�อนไหวในภาคอุุตสาหกรรม (Real Sectors Analysis) และแนวโน้้ม
การเติิบโตของอุุตสาหกรรมเป้้าหมายตามยุทุ ธศาสตร์ช์ าติิ (S-Curve)
๔. ข้้อมููลสถิิติิตััวเลขนัักเดิินทางไมซ์์ที่่�เข้้ามาในประเทศไทยแบ่่งเป็็นรายประเทศ รายได้้ในการใช้้จ่่าย
ต่่อคนต่่อทริิป จำำ�นวนงานไมซ์์ที่่�เกิิดขึ้�นในแต่่ละปีี รวมถึึงคาดการณ์์ตััวเลขในอนาคต นำ�ำ เสนอในรููปแบบ
Interactive Dashboard เพื่่อ� สนับั สนุนุ การวางแผนธุุรกิจิ ของผู้้�ประกอบการไมซ์์
๕. ข้้อมููลองค์์ความรู้�จากบุุคคลที่่�เป็็นผู้้�นำำ�ทางความคิิด (Thought Leader) หรืือผู้�ที่�ประสบความ
สำำ�เร็็จในสายงานต่่าง ๆ ที่่�เกี่�ยวข้้องกัับไมซ์์ เพื่่�อให้้ผู้้�ประกอบการไมซ์์ทั่่�วประเทศได้้เกิิดการเรีียนรู้�และพััฒนา
ไปพร้อ้ มกััน
๖. ข้้อมููลนวััตกรรมจาก สสปน. เพื่่�อผู้้�ประกอบการในอุุตสาหกรรมไมซ์์ได้้สามารถต่่อยอดธุุรกิิจ
ซึ่�่งนำำ�ไปสู่�่การยกระดัับการจััดงานไมซ์์ รวมถึึงการช่่วยสนัับสนุุนให้้ผู้้�ประกอบการสามารถเข้้าถึึงบริิการและ
การส่่งเสริิมของภาครััฐได้้สะดวกยิ่�งขึ้�น โดยสามารถเลืือกบริิการให้้ตรงกัับความต้้องการของผู้้�ประกอบการเอง
MICE Intelligence Center ถืือเป็็นแหล่่งค้้นคว้้าข้้อมููล เพื่่�อเสริิมสร้้างความรู้�ความเข้้าใจ
พร้้อมอััพเดตข่่าวสารใหม่่ๆ และเผยแพร่่ข้้อมููลที่่�เกี่�ยวข้้องกัับอุุตสาหกรรมไมซ์์ ให้้แก่่กลุ่�มเป้้าหมาย
ทั้้ง� ภาครััฐ ภาคเอกชน และภาคการศึกึ ษา รวมถึงึ ผู้�ที่ส� นใจทั่่ว� ไปอย่่างต่อ่ เนื่่�อง

236 ๙๐ ปี

ส�ำ นกั นายกรฐั มนตรี

ภาพประกอบจาก https://intelligence.businesseventsthailand.com/th

๓. โครงการ MICE Winnovation : Winning with the Innovation

สสปน. ได้้จััดทำ�ำ โครงการสนัับสนุุนเงิินทุุนเพื่่�อการจััดหานวััตกรรมในการเพิ่่�มประสิิทธิิภาพหรืือยกระดัับ
การจััดงานไมซ์์ หรืือ MICE Winnovation - Winning with the Innovation โดยโครงการนี้้�ได้้รัับ
ความร่่วมมืือและการสนัับสนุุนจากพัันธมิิตรภาครััฐและสมาคมในอุุตสาหกรรมไมซ์์ อาทิิ สำ�ำ นัักงานส่่งเสริิม
เศรษฐกิิจดิิจิิทััล (ดีีป้้า) สำ�ำ นัักงานนวััตกรรมแห่่งชาติิ (องค์์การมหาชน) (สนช.) สำำ�นัักงานพััฒนา
วิิทยาศาสตร์์และเทคโนโลยีีแห่่งชาติิ (สวทช.) สมาคมที่่�เกี่�ยวข้้องกัับอุุตสาหกรรมไมซ์์ อาทิิ สมาคมการแสดง
สิินค้้า (ไทย) (TEA) สมาคมส่่งเสริิมการประชุุมนานาชาติิ (ไทย) (TICA) และสมาคมการค้้าส่่งเสริิม
การจััดมหกรรมและเทศกาลนานาชาติไิ ทย (TIEFA)

โดยมีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อรวบรวมนวััตกรรมที่่�ใช้้ในอุุตสาหกรรมไมซ์์และเชื่�อมโยงเป็็น Marketplace
สำ�ำ หรัับผู้้�ประกอบการไมซ์์ให้้พบปะกัับผู้�ให้้บริิการนวััตกรรมและเทคโนโลยีี อัันเป็็นการสร้้างเครืือข่่ายธุุรกิิจ
ที่่�ใช้้เทคโนโลยีีและนวััตกรรมเป็็นฐานราก สร้้างความเข้้มแข็็งให้้เศรษฐกิิจไทย เพื่่�อต่่อยอดธุุรกิิจ
ให้้มีีความแตกต่่างเหนืือคู่่�แข่่งและมีีความเป็็นสากลมากยิ่�งขึ้�น รวมถึึงช่่วยสนัับสนุุนให้้ผู้้�ประกอบการ
สามารถเข้้าถึึงบริิการการส่่งเสริิมของภาครััฐได้้อย่่างสะดวก และสามารถเลืือกบริิการให้้ตรง
ความต้้องการของผู้้�ประกอบการ โดยมีีเป้้าหมายมุ่่�งส่่งเสริิมให้้เกิิดการใช้้นวััตกรรมและเทคโนโลยีี
เพื่่�อยกระดัับอุุตสาหกรรมไมซ์์และบรรเทาผลกระทบของการจััดงานไมซ์์จากสถานการณ์์โควิิด-19
ให้้มีีประสิิทธิภิ าพมากยิ่�งขึ้�นอีีกด้ว้ ย

แนวทางการดำ�ำ เนิินงานของโครงการนี้้ป� ระกอบไปด้้วย ๔ กิิจกรรมหลักั คืือ
๑. MICE Innovation Catalog เป็็นแพลตฟอร์์มออนไลน์์ที่่�รวบรวมผู้�ให้้บริิการนวััตกรรม
และเทคโนโลยีี (Tech Entrepreneurs) กว่่า ๗๐ บริิษััท ครอบคลุุม ๑๐ ประเภทเทคโนโลยีีที่่�เกี่�ยวข้้องกัับไมซ์์
สามารถแก้้ปััญหาหรืือต่อ่ ยอดการทำ�ำ งานให้ก้ ับั อุตุ สาหกรรมไมซ์์
๒. Technomart กิิจกรรมเพื่่�อสร้้างโอกาสทางธุุรกิิจและแสดงศัักยภาพของผู้�ให้้บริิการนวััตกรรม
และเทคโนโลยีี (Tech Entrepreneurs) ผ่่านการจัับคู่่�ทางธุุรกิิจ (Business Matching) และการนำ�ำ เสนอผลงาน
บริิการให้้กับั ผู้้�ประกอบการไมซ์ด์ ้้านต่า่ ง ๆ ในทุุกภููมิภิ าค
๓. Inno-Voucher มุ่�งส่่งเสริิมให้้ผู้้�ประกอบการนำ�ำ นวััตกรรมไปใช้้ในการจััดงานโดยจัับคู่่�กัับผู้�ให้้บริิการ
นวััตกรรมและเทคโนโลยีี (Tech Entrepreneurs) ผ่่านแพลตฟอร์์มออนไลน์์ MICE Innovation Catalog

๙๐ ปี 237

สำ�นกั นายกรฐั มนตรี

เพื่่�อขอรัับการสนัับสนุุนจาก สสปน. ในรููปแบบคููปองนวััตกรรม โดยช่่วงปีีแรกของการสนัับสนุุน ได้้มีีการพิิจารณา
ให้้การสนับั สนุนุ ถึงึ ๒๖ งาน ที่่น� ำ�ำ นวััตกรรมเข้า้ มาประยุุกต์ใ์ ช้้

๔. Digital Literacy of MICE ส่่งเสริิมให้้ผู้้�ประกอบการไมซ์์ได้้แลกเปลี่่�ยนองค์์ความรู้�
ด้้านนวััตกรรม และเทคโนโลยีีที่่�เกี่�ยวข้้องกัับอุุตสาหกรรมไมซ์์ในหััวข้้อที่่�น่่าสนใจกัับวิิทยากรผู้�เชี่�ยวชาญ
ผ่่านการพููดคุุย และกิิจกรรมเวิิร์์คชอปทั้้�งในรููปแบบออนไลน์์และออฟไลน์์ รวมถึึงการจััดทำำ� Podcast
ให้้ความรู้�เกี่�ยวกัับอุุตสาหกรรมไมซ์์ตั้�งแต่่พื้้�นฐานไปจนถึึงความรู้�ด้านการตลาดดิิจิิทััล เพื่่�อนำ�ำ ไปใช้้ในการพััฒนา
ต่อ่ ยอดธุรุ กิิจ ที่่�จัดั ขึ้น� ทุุกไตรมาสตลอดปีี ๒๕๖๔

โครงการนี้้�จึึงช่่วยส่่งเสริิมให้้เกิิดความรู้� ความเข้้าใจ สร้้างความมั่�นใจให้้กัับผู้้�ประกอบการไมซ์์
ในการนำ�ำ เอาเทคโนโลยีีและนวััตกรรมมาใช้้พััฒนาธุุรกิิจ ยกระดัับการจััดงานในยุุคดิิจิิทััล อีีกทั้้�งยัังสามารถ
ลดอััตราการยกเลิิกหรืือเลื่�อนการจััดงาน เพื่่�อบรรเทาผลกระทบจากโควิิด และเตรีียมความพร้้อมของ
ผู้้�ประกอบการไมซ์์ไทยต่่อการเปลี่่�ยนแปลงในอนาคตที่่�เทคโนโลยีีจะเข้้ามามีีบทบาทต่่อวิิถีีชีีวิิตของผู้ �คน
บนโลกนี้้ม� ากขึ้น� ในทุุกมิติ ิิ

238 ๙๐ ปี

สำ�นักนายกรัฐมนตรี

ภาพประกอบจาก https://www.thaimiceoss.com
๔. โครงการ Thailand MICE One Stop Service

สสปน. จััดตั้�งศููนย์์ประสานงานเพื่่�ออำ�ำ นวยความสะดวกอุุตสาหกรรมไมซ์์ Thailand MICE One Stop
Service ในรููปแบบออนไลน์์ https://www.thaimiceoss.com ซึ่่�งเกิิดขึ้�นจากความคิิดริิเริ่�มและการทำ�ำ งาน
ร่่วมกัันระหว่่าง สสปน. และหน่่วยงานภาครััฐ จำำ�นวน ๑๔ หน่่วยงาน ภายใต้้คณะอนุุกรรมการประสานงานภาครััฐฯ
โดยทำ�ำ การสร้้างแพลตฟอร์์มดิิจิิทััล (Digital Platform) เพื่่�อบริิการข้้อมููลด้้านกฎระเบีียบ ขั้�นตอน
การดำ�ำ เนิินการขอใบอนุุญาตและใบรัับรองที่่�เกี่�ยวข้้องกัับเรื่�องการอำ�ำ นวยความสะดวกด้้านไมซ์์ไทย ในรููปแบบ
ภาษาไทยและภาษาอัังกฤษ เช่่น การขอวีีซ่่า การขอใบอนุุญาต พิิธีีการศุุลกากร การชำ�ำ ระภาษีี ฯลฯ
เพื่่�อช่่วยลดขั้�นตอนการติิดต่่อ ลดระยะเวลา และลดความผิิดพลาดที่่�อาจจะเกิิดขึ้�นได้้ในการจััดงานไมซ์์
ในช่่วงก่่อนการจััดงาน ระหว่่างการจััดงาน และหลัังจากที่่�งานเสร็็จสิ้�นลงได้้อย่่างสะดวก และรวดเร็็วตามนโยบาย
Ease of Doing Business ของรััฐบาล พร้้อมเผยแพร่่ประชาสััมพัันธ์์และให้้บริิการด้้านข้้อมููลต่่าง ๆ
แก่่ผู้้�ประกอบการไมซ์์ทั้้�งชาวต่่างชาติิและชาวไทยให้้สามารถทราบถึึงข้้อมููล ขั้�นตอนการดำ�ำ เนิินงานสำ�ำ หรัับการ
จััดกิิจกรรมไมซ์์ในประเทศไทยได้้อย่่างราบรื่�น เป็็นเครื่�องมืือที่่�ช่่วยเสริิมสร้้างขีีดความสามารถในการแข่่งขััน
ของอุุตสาหกรรมไมซ์์ไทยให้้แข็็งแกร่่งยิ่�งขึ้�น นำ�ำ ไปสู่่�การขยายโอกาสทางธุุรกิิจของผู้้�ประกอบการไมซ์์
ทั้้ง� ในประเทศและต่่างประเทศได้เ้ พิ่่ม� มากขึ้�น

โดยการจััดตั้�งศููนย์์ประสานงานเพื่่�ออำ�ำ นวยความสะดวกอุุตสาหกรรมไมซ์์ นัับเป็็นก้้าวใหม่่ของไมซ์์ไทย
ในการปรัับเปลี่่�ยนบทบาทครั้�งสำำ�คััญของ สสปน. จากการเป็็นผู้�ให้้การสนัับสนุุน ไปสู่่�การเป็็นผู้้�อำำ�นวยความสะดวก
สำำ�หรัับการจััดงานไมซ์์ เพื่่�อเสริิมสร้้างขีีดความสามารถในการแข่่งขัันของอุุตสาหกรรมไมซ์์ไทย และสอดคล้้อง
กัับยุุทธศาสตร์์ชาติิ โดยมีีเป้้าหมายเพื่่�อให้้ประเทศไทยเป็็นจุุดหมายปลายทางของการจััดงานไมซ์์ที่่�สำ�ำ คััญ
ในระดัับโลกต่อ่ ไป

๙๐ ปี 239

สำ�นักนายกรฐั มนตรี

ผ่ลการดำาเนินงานที่สำาคัญของ
สำานักงานบรหิ ารและพัฒนาองค์ความรู้

สำานักงานบรหิ ารและพัฒนาองค์ความรู้

240 ๙๐ ป

สาํ นักนายกรัฐมนตรี

ตลอดระยะเวลาการดำ�ำ เนิินงานที่่�ผ่่านมา สำ�ำ นัักงานบริิหารและพััฒนาองค์์ความรู้� หรืือ สบร. ยัังคงมุ่�งมั่�น
ที่่�จะพััฒนาศัักยภาพการเรีียนรู้�ของคนไทย โดยให้้ความสำ�ำ คััญกัับการพััฒนาและเสริิมสร้้างศัักยภาพ
ทรััพยากรมนุุษย์์ ผ่่านการพััฒนา ให้้บริิการ และขยายผลต้้นแบบแหล่่งเรีียนรู้� ซึ่�่งประกอบด้้วย อุุทยาน
การเรีียนรู้� (TK Park) ต้้นแบบห้้องสมุุดมีีชีีวิิต และมิิวเซีียมสยาม (Museum Siam) ต้้นแบบพิิพิิธภััณฑ์์การเรีียนรู้�
โดย สบร. ส่่วนงานกลาง ทำ�ำ หน้้าที่่�ในการพััฒนานวััตกรรมการเรีียนรู้้�รููปแบบใหม่่ที่่�สอดรัับกัับโลก
ในศตวรรษที่่� 21 และจััดกิิจกรรมการเรีียนรู้�สร้้างสรรค์์ในรููปแบบที่่�หลากหลาย นอกจากนี้้� สบร. ยัังให้้บริิการ
ความรู้้�ผ่่านดิิจิิทััลแพลตฟอร์์ม เช่่น TK Park Online Library/ Virtual Museum และการพััฒนาระบบ
OKMD Knowledge Portal เพื่่�อตอบสนองความต้้องการเรีียนรู้�ของประชาชนที่่�เปลี่่�ยนแปลงไป รวมทั้้�งอบรม
บุุคลากรหน่่วยงานเครืือข่่ายในพื้�้นที่่�จัังหวััดต่่าง ๆ เพื่่�อพััฒนาทัักษะและกระบวนการเรีียนรู้� เพิ่่�มพููนความรู้�
ตลอดจนพััฒนาธุุรกิิจชุุมชนและเศรษฐกิิจฐานราก เผยแพร่่และถ่่ายทอดให้้ความรู้�แก่่ประชาชนทุุกช่่วงวััย
ซึ่่�งมีีกิิจกรรมส่่งเสริิมการเรีียนรู้�ในรููปแบบที่่�หลากหลาย และยัังสามารถเข้้าถึึงความรู้�ได้้ทุุกที่่�ทุุกเวลาในช่่องทาง
ดิิจิิทััลแพลตฟอร์ม์

โดย สบร. ได้้ดำ�ำ เนิินงานใน 3 ยุทุ ธศาสตร์์ ซึ่่�งมีีส่่วนช่่วยในการยกระดัับศัักยภาพการเรีียนรู้�ของคนไทย
อย่่างยั่�งยืืน ประกอบด้้วย (1) พััฒนานวััตกรรมการเรีียนรู้� (2) พััฒนาต้้นแบบแหล่่งเรีียนรู้� และ (3) พััฒนา
เครืือข่า่ ยการเรีียนรู้� โดยมีีผลการดำ�ำ เนินิ งานตามยุุทธศาสตร์์ ดังั นี้้�

๑. พัฒนานวตั กรรมการเรยี นรู้

1. งานพััฒนาเชื่�่อมโยงห้้องสมุุดออนไลน์์แห่่งชาติิ
สถาบัันอุุทยานการเรีียนรู้� (สอร.) ได้้พััฒนาและให้้บริิการระบบ TK Public Online Library

เพื่่�อเป็็นช่่องทางในการขยายโอกาสการเข้้าถึึงหนัังสืือและสื่ �อการเรีียนรู้ �สร้้างสรรค์์ที่่�เป็็นประโยชน์์ต่่อเยาวชน
และประชาชนทั่่�วไปให้้ทั่่�วถึึงมากยิ่�งขึ้�น โดยผู้้�ใช้้บริิการสามารถดาวน์์โหลดแอปพลิิเคชัันเพื่่�อยืืม - คืืน e-Book,
Audio Book, VDO-Streaming ในระบบ IOS และ Android บนอุุปกรณ์์ Smart Device และคอมพิิวเตอร์์
ส่่วนบุุคคล ซึ่�่งมีีการเข้้าใช้้บริิการเรีียนรู้้�จำ�ำ นวน 205,686 คน/ครั้�ง จำำ�นวนการยืืม 400,135 ครั้�ง
สมััครสมาชิิก 28,864 คนจำำ�นวนสมาชิิก (สะสม) 302,042 คน และมีีหนัังสืือ/สื่�อการเรีียนรู้�ให้้บริิการ
21,611 เล่ม่ /รายการ

๙๐ ปี 241

ส�ำ นักนายกรฐั มนตรี

2. งานสัังเคราะห์์และเผยแพร่่ความรู้�ด้านประวััติิศาสตร์์ วััฒนธรรมและพิิพิิธภััณฑ์์วิิทยาสู่�่ สาธารณะ
สถาบัันพิิพิิธภััณฑ์์การเรีียนรู้�แห่่งชาติิ (สพร.) ได้้ดำำ�เนิินการศึึกษารวบรวมองค์์ความรู้�ที่�เกี่�ยวกัับ
พิิพิิธภััณฑ์์ เพื่่�อเป็็นเครื่�องมืือในงานปฏิิบััติิการพิิพิิธภััณฑ์์ เผยแพร่่องค์์ความรู้�ที่�เป็็นปััจจุุบัันเกี่�ยวกัับแนวคิิดการทำำ�งาน
พิิพิิธภััณฑ์์สู่่�ผู้้�ปฏิิบััติิงานพิิพิิธภััณฑ์์ และบุุคลากรในแวดวงการศึึกษา ผ่่านระบบทรััพยากรการศึึกษาแบบเปิิด
(Open Educational Resources) โดยมีีผลการดำำ�เนินิ งานดังั นี้้�
งานรวบรวมและสร้้างองค์์ความรู้้�ด้้านประวััติิศาสตร์์สัังคม วััฒนธรรม และพิิพิิธภััณฑ์์วิิทยา
สู่่�สาธารณะ โดยดำำ�เนิินการวิิจััยด้้านการอนุุรัักษ์์วััตถุุพิิพิิธภััณฑ์์ เรื่�องการแต่่งเติิมสีีและลวดลายบน
เครื่�องปั้้�นดิินเผา โดยปฏิิบััติิการแต่่งเติิมสีีและลวดลาย (Retouching) บนเครื่�องปั้้�นดิินเผาที่่�อยู่่�ในความดููแล
ของห้้องคลังั โบราณวัตั ถุุและห้้องปฏิบิ ัตั ิกิ าร จำำ�นวน 5 รายการ
งานสัังเคราะห์์และเผยแพร่่องค์์ความรู้้�ด้้านประวััติิศาสตร์์สัังคมและวััฒนธรรมเพื่่�อสื่�อสาร
ออนไลน์์ (Museum Core) ดำ�ำ เนิินการจััดทำำ�บทความเพื่่�อเผยแพร่่บนเว็็บไซต์์มิิวเซีียมสยามจำำ�นวน 93 เรื่�อง
ทั้้�งนี้้ม� ีียอดการรับั รู้�ผ่านช่่องทางออนไลน์์ จำ�ำ นวน 827,507 คน/ครั้ง�
งานบรรยายวิิชาการด้้านพิิพิิธภััณฑ์์และประวััติิศาสตร์์ (Museum in focus) การบรรยายวิิชาการ
ด้้านพิิพิิธภััณฑ์์ Museum inFocus 2021 ครั้�งที่่� 1 - 6 มีีผู้�เข้้าร่่วมรัับการอบรมทั้้�งสิ้�น จำ�ำ นวน 536 คน

3. โครงการพัฒั นาศููนย์ก์ ารเรียี นรู้้�ออนไลน์์ของประเทศ (Knowledge Portal หรืือ KP)
สำ�ำ นัักงานบริิหารและพััฒนาองค์์ความรู้� (สบร.) ส่่วนงานกลาง พััฒนาแพลตฟอร์์มเพื่่�อการเรีียนรู้�ออนไลน์์
ของประเทศ ที่่�ประชาชนทุุกคนสามารถเข้้าถึึงได้้ โดยมีีการบริิหารจััดการอย่่างเป็็นมืืออาชีีพ สามารถให้้บริิการ
อย่่างมีีประสิิทธิิภาพแก่่ประชาชน มีีความยั่�งยืืน และบริิหารจััดการความรู้�ที่�จำ�ำ เป็็นสำำ�หรัับประชาชน ประกอบด้้วย
กระบวนการในการชี้�ชััด รวบรวม แบ่่งหมวดหมู่�่ และประมวลความรู้� รวมถึึงการพััฒนาสื่�อการเรีียนรู้�
ที่่�มีีคุุณภาพ และถ่่ายทอดความรู้�ผ่านแพลตฟอร์์มการเรีียนรู้�ออนไลน์์ รวมทั้้�งสร้้างต้้นแบบการบููรณาการ
ความร่่วมมืือระหว่า่ งหน่่วยงานรัฐั เอกชน และผู้�ที่�เกี่�ยวข้้อง โดยมีผี ลการดำ�ำ เนินิ งานดังั นี้้�
พััฒนาแพลตฟอร์์ม Knowledge Portal สำ�ำ หรัับการให้้บริิการ อยู่่�ระหว่่างการพััฒนา
แพลตฟอร์์มในส่่วนของ ระบบบริิหารจััดการข้้อมููล (CMS) , ระบบ Library for all, ระบบ Online Learning
Center ตาม Prototype ที่่�ได้้ออกแบบไว้้
ดำำ�เนิินการจััดหาระบบคอมพิิวเตอร์์เพื่่�อการให้้บริิการระบบ Knowledge Portal และ
ระบบสำ�ำ รองข้้อมููล

242 ๙๐ ปี

สำ�นักนายกรฐั มนตรี

ดำาเนินการจัดทำำาระบบฐานข้อม่ล ระบบการค้นหาข้อม่ล และการเชื้้�อมโยู่งกับหน่วยู่งาน
เคร้อขา่ ยู่ สบร.

4. โครงการพัฒนิาอิงคค์ วามร่้ให่ม่ ๆ ในิร่ปแบบส์่อ� ิดำิจทิ ลั ็เพ่�อิเผยแพร่ส์่ประช้าช้นิในิวงกวา้ ง
สบร. ส่วนงานกลาง ได้พัฒนาองค์ความร่้ในร่ป็แบบดิจิทำัล เพ้�อให้ป็ระชื้าชื้นสามารถเข้าถึงความร้่

ได้อยู่่างสะดวก โดยู่เน้นการนำาเสนอทำ�ีทำันสมัยู่และหลากหลายู่ เพ�้อติอบสนองความติ้องการและพฤติิกรรมการเรียู่นร้่
ทำี�เป็ล�ียู่นแป็ลงไป็ อีกทำั�งป็ระชื้าชื้นยู่ังสามารถเข้ามาส้บค้นข้อม่ลความร้่ทำ�ีจำาเป็็นและอยู่่ในกระแสความสนใจ
ไดโ้ ดยู่มีผลการดำาเนนิ งานดงั นี�

OKMD Career Bootcamp กจิ กรรมอบรมเชื้งิ ป็ฏิิบัติกิ าร
ออนไลน์ เก�ียู่วกับองค์ความร่้ทำักษะทำ�ีจำาเป็็นในการติ่อยู่อดส่อาชื้ีพ
โดยู่อบรมทำางออนไลน์ผ่าน Zoom / FB Live และ Youtube Live
โดยู่ผ้่เข้าร่วมกิจกรรมจะได้รับ e-Certificate ทำางอีเมลทำ�ีทำำาการ
ลงทำะเบียู่นไว้

OKMD Talk คุยกับคนิส์ร้างความร่้ การเผยู่แพร่
องค์ความร้่ในร่ป็แบบดิจิทำัล ผ่านคลิป็วิดีโอทำ�ีมีเน้�อหาเก�ียู่วข้องกับ
การเรียู่นร่้ การพัฒนาตินเอง การป็ระกอบอาชื้ีพ ในร่ป็แบบการสนทำนา
สัมภาษณ์์ และการสาธิิติ โดยู่ได้เชื้ิญผ่้ทำรงคุณ์วุฒิ นักวิชื้าการ นักวิจัยู่
ป็ราชื้ญ์ชื้าวบ้าน ผ้่ป็ระกอบการ ซึ่�ึงเป็็นผ่้มีความร้่และความเชื้�ียู่วชื้าญ
ในเน�้อหาทำ�ีเก�ียู่วข้องมาเป็็นวิทำยู่ากร/ผ้่ให้ข้อม่ล ในรายู่การ “OKMD
Talk” ซึ่�ึงจะออกอากาศในชื้่องทำางแพลติฟื้อร์มออนไลน์ของ OKMD
เด้อนละ 2 คร�ัง

Knowledge Box แหล่งความร่้ออนไลน์สำาหรับคนรุ่นใหม่
และผ่้สนใจป็ระกอบอาชื้ีพอิสระ ในร่ป็แบบคลิป็วิดีโอผ่านเว็บไซึ่ติ์ สบร.
ส่วนงานกลาง นำาเสนอมุมมองทำ�ีเป็็นโอกาสใหม่ ๆ ในการป็ระกอบอาชื้ีพ
ผนวกกับองค์ความร้่ด้านติ่าง ๆ ทำี�จำาเป็็นในป็ัจจุบัน ซึ่ึ�งจะเป็็นพ�้นฐาน
ในการค้นหาความชื้อบและความถนัดของตินเอง

๙๐ ป 243

สํานกั นายกรัฐมนตรี

นิิตยส์าร The Knowledge เพ้�อเพ�ิมศักยู่ภาพทำุนมนุษยู่์ผ่าน
กระบวนการเรียู่นร้่สาธิารณ์ะ โดยู่มี QR code ทำ�ีสามารถดาวน์โหลด
ภาพเคล้�อนไหว กราฟื้ิก และเสียู่งบรรยู่ายู่ อันมีส่วนชื้่วยู่เพิ�มป็ระสิทำธิิภาพในการเรียู่นร้่

๒. พัฒนาต้นแบบแหล่งเรยี นรู้

1. งานิพฒั นิาอิทุ ยานิการเรียนิร่ต้ น้ ิแบบแล็ะบริการ
สอร. พัฒนาติ้นแบบแหล่งเรียู่นร่้ทำ�ีเอ้�อติ่อการเรียู่นร้่ติลอดชื้ีวิติ และเป็็นส่วนหน�ึงของการพัฒนา

ระบบนิเวศการเรียู่นร้่ให้กับสังคมไทำยู่ และเป็็นติ้นแบบแหล่งเรียู่นร่้ในร่ป็แบบห้องสมุดมีชื้ีวิติให้สร้างสรรค์และ
ทำันสมัยู่สำาหรับคนทำุกชื้่วงวัยู่ เพ้�อสนับสนุนการดาำ เนินงานป็ระชื้าสัมพันธิ์ติามแผนการติลาดเชื้ิงรุก เสริมสร้าง
ทำัศนคติิทำ�ีดีในเร้�องการส่งเสริมการอ่านการเรียู่นร่้ให้กับสมาชื้ิกและผ้่ใชื้้บริการ เพ�้อจุดป็ระกายู่และขยู่ายู่แนวคิด
หอ้ งสมุดมีชื้ีวติ ิ โดยู่มีผลการดาำ เนนิ งาน ดังนี�

สถิติิการยู่้ม - ค้น หนังส้อและส้�อ จาำ นวน 118,008 คร�ัง และจาำ นวนป็ระชื้าชื้นทำ�ีเข้ามา
ใชื้้บริการ จำานวน 19,594 คน และจัดกิจกรรม TK Lockdown Learning ติอน ห้องแห่งความลับกับโควิด-19
มีผ่เ้ ขา้ ร่วม Workshop จำานวน 36 คน

ดาำ เนินการจัดซึ่�้อส�้อการเรียู่นร้่ภาษาอังกฤษและภาษาไทำยู่ จาำ นวน 5,910 เล่ม/ชื้�้อเร้�อง/ชื้�ิน
และดาำ เนินการจดั ซึ่อ้� วารสารภาษาไทำยู่และภาษาติา่ งป็ระเทำศ จำานวน 143 รายู่ชื้อ้�

ป็ระชื้าชื้นทำั�วไป็ทำ�ีได้ได้รับร้่เน�้อหา (Impression) ผ่าน Social Media ทำาง Facebook
44,567,166 คร�งั , Instagram 105,903 ครั�ง และ Line 98,311 ครัง�

2. งานิบริห่ารจัดำการแล็ะพัฒนิาพิพิธภัณ์ฑ์ก์ ารเรียนิร่้
สพร. พัฒนาติ้นแบบพิพิธิภัณ์ฑ์์การเรียู่นร้่ (มิวเซึ่ียู่มสยู่าม) ให้เป็็นแหล่งเรียู่นร้่ติามอัธิยู่าศัยู่

นอกห้องเรียู่นแนวใหม่ภายู่ใติ้แนวคิด “พิพิธิภัณ์ฑ์์การเรียู่นร่้” (Discovery Museum) และเพิ�มป็ระสิทำธิิภาพ
การให้บริการทำ�ีได้มาติรฐานสากล สามารถรองรับผ้่ใชื้้บริการทำุกกลุ่ม และพัฒนางานบริการด้านพิพิธิภัณ์ฑ์์
ทำี�สนับสนุนให้เกิดกระบวนการเรียู่นร้่ และได้รับข้อม่ลความร่้ทำี�เป็็นป็ระโยู่ชื้น์ติ่อกลุ่มเป็้าหมายู่
โดยู่มีจำานวนผ้่เข้ามาใชื้้บริการในพิพิธิภัณ์ฑ์์การเรียู่นร่้ รวมทำั�งสิ�นจำานวน 106,454 คน ป็ระกอบด้วยู่
(1) ผ้่เข้าใชื้้บริการนิทำรรศการหลัก งานกิจกรรมการเรียู่นร้่ และการให้บริการพ�้นทำี�จัดงานกิจกรรมสร้างสรรค์ติ่าง ๆ
จากหน่วยู่งานภายู่นอก โดยู่มีจำานวนผ่้ข้ามาใชื้้บริการในพิพิธิภัณ์ฑ์์การเรียู่นร่้ จาำ นวน 99,320 คน

244 ๙๐ ป

สํานกั นายกรัฐมนตรี

และ (2) งานห้้องคลัังความรู้� (ห้้องสมุุดเฉพาะทางประวััติิศาสตร์์) มีีผู้�มาใช้้บริิการจำำ�นวน 7,134 คน
โดยผู้้�เข้า้ มาใช้้บริิการในพิพิ ิธิ ภััณฑ์ก์ ารเรียี นรู้้�มีีความพึงึ พอใจในการให้บ้ ริกิ าร ร้้อยละ 85.2

3. งานพัฒั นาสื่อ่� การเรีียนรู้้�ดิิจิิทัลั ผ่า่ นแพลตฟอร์์มออนไลน์์
สอร. ได้้พััฒนาเว็็บไซต์์ Digital TK ภายใต้้แนวคิิด “อุุทยานการเรีียนรู้�เสมืือน” ให้้มีีเนื้้�อหาสาระ
ที่่�น่่าสนใจและทัันสมััย และได้้จััดทำำ�และเผยแพร่่เนื้้�อหาสาระที่่�เป็็นประโยชน์์ภายในเว็็บไซต์์ Digital TK
เชื่�อมโยงผ่่านสื่�อสัังคมออนไลน์์อย่่างต่่อเนื่่�อง ทั้้�งนี้้� มีีผู้�เข้้ามาใช้้บริิการผ่่าน Digital TK จำำ�นวน Page View
3,089,912 Views มีีจำำ�นวน Unique IP รวมทั้้�งสิ้�น 667,420 IPs ตลอดจนเผยแพร่่ข้้อมููลข่่าวสาร
ผ่่านช่่องทางออนไลน์์ เพื่่�อสื่�อสารและสร้้างความเข้้าใจไปสู่�่กลุ่�มเยาวชน ทั้้�งนี้� ณ วัันที่่� 30 กัันยายน ๒๕64
มีีผู้�เข้้าใช้้บริิการเว็็บไซต์์ และเฟซบุ๊๊�ก มีีจำำ�นวนผู้�เข้้าถึึงข้้อมููลและองค์์ความรู้้�ต่่าง ๆ ผ่่านช่่องทางดัังกล่่าว
จำ�ำ นวน Post Reach รวม 40,452,938 คน/ครั้�ง มีีจำ�ำ นวน Engagement ของ Fanpage (สะสม) ที่่�เข้้ามา
ใช้้บริิการ 245,790 คน

4. งานส่ง่ เสริิมการเรียี นรู้้�ทุกุ ช่่วงวััยผ่่านพิิพิิธภััณฑ์์
สพร. จััดงานเทศกาล Night at the Museum ซึ่่�งถืือได้้ว่่าเป็็นงานประจำำ�ปีีที่่�มิิวเซีียมสยาม
จััดทำำ�ขึ้้�นเพื่่�อแลกเปลี่่�ยนมุุมมองและประสบการณ์์การไปกัับการชมพิิพิิธภััณฑ์์ยามค่ำำ��คืืนในช่่วงเดืือนธัันวาคม
ของทุุกปีี โดยจััดขึ้�นเป็็นครั้�งที่่� 10 ภายใต้้ชื่�อตอน “รวมพลคนหลงแมว” หรืือ The Cat Society ระหว่่าง
วัันที่� 18 - 20 ธัันวาคม ๒๕63 โดยร่่วมกัับหน่่วยงานภาครััฐและเอกชน จำำ�นวน 8 แห่่ง และเครื อข่่ายพัันธมิิตร
พิิพิิธภััณฑ์์และแหล่่งเรีียนรู้�ที่�อยู่�่ในพื้้�นที่่�รอบเกาะรััตนโกสิินทร์์ ในกรุุงเทพฯ และในต่่างจัังหวััดจำำ�นวน 10 แห่่ง

๙๐ ปี 245

สำ�นักนายกรฐั มนตรี

๓. พัฒนาเครอื ข่ายการเรยี นรู้

1. งานพัฒั นาแหล่ง่ เรียี นรู้้�เครืือข่า่ ย
สอร. พััฒนาแหล่่งเรีียนรู้�เครืือข่่าย เพื่่�อเป็็นการขยายโอกาสและลดความเหลื่�อมล้ำ�ำ�ในการเข้้าถึึง
แหล่่งเรีียนรู้�/ห้้องสมุุดที่่�มีีความทัันสมััยไปสู่่�เด็็ก เยาวชนและประชาชนทั่่�วไปในทุุกภููมิิภาคของประเทศไทย
สอร. จึึงได้้ร่่วมมืือกัับหน่่วยงานท้้องถิ่�นอย่่างต่่อเนื่่�อง มีีหน่่วยงานเครืือข่่ายที่่�ร่่วมมืือกัับ สอร. ในการพััฒนา
ห้้องสมุุด/แหล่่งเรีียนรู้� จำำ�นวน 59 แห่่ง ในพื้�้นที่่� 33 จัังหวััด นอกจากนี้้� ยัังได้้ดำ�ำ เนิินการกิิจกรรมอื่�น ๆ อาทิิ
จััดฝึึกอบรมเชิิงปฏิิบััติิการและระดมความคิิด เพื่่�อยกร่่างต้้นฉบัับสาระท้้องถิ่�นในหััวข้้อ
“สร้า้ งสรรค์ส์ื่�อสาระท้้องถิ่น� จัังหวัดั นครศรีธี รรมราช”
ร่่วมจัดั งานมหกรรมการอ่่านแห่่งชาติิ ครั้ง� ที่่� 4 ณ ห้อ้ งประชุุมนานาชาติิหาดใหญ่่ จังั หวััดสงขลา
จััดประชุุมสััมมนา (Re-Union) “ร่่วมสร้้างสรรค์์เครืือข่่ายสู่�่เป้้าหมายเดีียวกััน” ซึ่่�งมีีเครืือข่่าย
อุทุ ยานการเรีียนรู้�เข้า้ ร่ว่ มงาน จำำ�นวน 38 แห่่ง ผู้�เข้้าร่ว่ มจำำ�นวน 174 ท่า่ น

2. โครงการบริิหารจัดั การฐานข้้อมููลกลางด้้านพิพิ ิธิ ภััณฑ์์และแหล่่งเรีียนรู้้�ของประเทศ
สพร. ดำำ�เนิินงานบริิหารจััดการฐานข้้อมููลกลางด้้านพิิพิิธภััณฑ์์และแหล่่งเรีียนรู้�ของประเทศ
(Museum Thailand) ถืือเป็็นระบบเครืือข่่ายข้้อมููลสารสนเทศเชื่�อมโยงพิิพิิธภััณฑ์์และแหล่่งเรีียนรู้�
ของประเทศไทย โดยมีีจุุดมุ่�งหมายในการรวบรวมข้้อมููลของพิิพิิธภััณฑ์์และแหล่่งเรีียนรู้�จากทุุกภาคส่่วน
ของประเทศมาดำ�ำ เนิินงานร่่วมกััน ปััจจุุบัันมีีข้้อมููลพิิพิิธภััณฑ์์และแหล่่งเรีียนรู้�ที่�ได้้รวบรวมและพััฒนา
จำ�ำ นวน 1,579 แห่่ง และกำำ�ลัังดำ�ำ เนิินการให้้ฐานข้้อมููลมีีความสมบููรณ์์ยิ่�งขึ้�น ขณะนี้ �มีียอดผู้�เข้้าชมผ่่านช่่องทาง
ออนไลน์์ จำำ�นวนทั้้�งสิ้�น 12,540,460 ครั้�ง รวมถึึงจััดงาน Museum Thailand Awards ซึ่�่งจััดเป็็น
ประจำ�ำ ทุุกปีี โดยในปีี 2564 ได้้ปรัับแผนมาจััดกิิจกรรมในรููปแบบออนไลน์์ มีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อกระตุ้�น
ให้้พิิพิิธภััณฑ์์และแหล่่งเรีียนรู้ �เกิิดการพััฒนาให้้เป็็นแหล่่งท่่องเที่่�ยวเชิิงเรีียนรู้ �ที่ �มีีทั้้�งคุุณภาพและมาตรฐาน
ของพิพิ ิิธภัณั ฑ์์ จำำ�นวน 15 รางวััล

246 ๙๐ ปี

สำ�นักนายกรัฐมนตรี

3. โครงการพัฒนิาต้นิแบบธุรกิจ เพ�่อิส์ง่ เส์ริมการท่อิงเท�ียวพิพิธภัณ์ฑ์แ์ ล็ะแห่ล็่งเรียนิร้่
สพร. ได้ดำาเนินงานแบ่งออกเป็็น 2 ส่วน ได้แก่ (1) กิจกรรมพัฒนาธิุรกิจและการติลาด

พิพิธิภัณ์ฑ์์ สนับสนุนและเป็ิดโอกาสให้นักออกแบบหน้าใหม่ ผ้่ป็ระกอบการรายู่ยู่่อยู่ ผ้่เริ�มติ้นธิุรกิจทำ�ีคิด
และผลิติสินค้าโดยู่ใชื้้ติ้นทำุนทำางวัฒนธิรรมนำาสินค้ามาฝ่ากจำาหน่ายู่ในร้าน Muse Shop จำานวน 37 รายู่
และมีรายู่ได้จากการจาำ หน่ายู่สินค้าและกิจกรรมการติลาดทำั�งส�ิน 1,255,698.14 บาทำ และการจัดกิจกรรม
ส่งเสริมธิุรกิจและการติลาดพิพิธิภัณ์ฑ์์ พร้อมทำ�ังหาผ้่สนับสนุน ภารกิจติ่าง ๆ มีรายู่ได้รวมทำั�งส�ิน
2,686,999.19 บาทำ (2) กิจกรรมส่งเสริมการทำ่องเทำี�ยู่วเชื้ิงแหล่งเรียู่นร้่และพิพิธิภัณ์ฑ์์ร่วมกับเคร้อข่ายู่
(บัติรทำ่องเทำ�ียู่วพิพิธิภัณ์ฑ์์ : Thailand Museum Pass) เป็็นการกระติุ้นให้เกิดการเข้ามาใชื้้บริการ
พิพิธิภัณ์ฑ์์และส่งเสริมเศรษฐกิจการทำ่องเทำี�ยู่ว โดยู่ในป็ี 2564 มีความร่วมม้อกับพิพิธิภัณ์ฑ์์และแหล่งเรียู่นร้่
จำานวน 66 หน่วยู่งาน และผ้่สนับสนุนโครงการฯ 4 หน่วยู่งาน เป็็นม่ลค่ารวม 2.53 ล้านบาทำ ทำั�งน�ี
มียู่อดการเผยู่แพร่ผ่านส้�อติ่าง ๆ และยู่อดการใชื้้งานของบัติร จาำ นวน 76,437,849 คร�ัง ยู่อดขายู่บัติร TMP
จาำ นวน 3,075 ใบ

4. โครงการจัดำการอิงค์ความร่้เพ่อ� ิเพมิ� ศกั ยภาพเศรษฐกจิ ฐานิราก
สบร. ส่วนงานกลาง ดาำ เนินการพัฒนากระบวนการเรียู่นร่้และองค์ความร่้เก�ียู่วกับการพัฒนา

ผลิติภัณ์ฑ์์ด้วยู่การนำากระบวนการจัดการความร่้มาใชื้้เพ้�อพัฒนาผลิติภัณ์ฑ์์โดยู่การนำาติ้นทำุนทำ้องถ�ิน
มาเพ�ิมม่ลค่าและเชื้�้อมติ่อกับนวัติกรรม เทำคโนโลยู่ี งานวิจัยู่ และองค์ความร่้สมัยู่ใหม่และนำามาพัฒนาเป็็นสินค้า
และบริการทำี�สอดคล้องกับแนวโน้มการเป็ลี�ยู่นแป็ลงของโลก ซึ่ึ�งมีการดำาเนินงานโครงการ มีกิจกรรม
ทำ�ีสำาคัญ ดังน�ี (1) พัฒนา/ออกแบบกระบวนการและส้�อองค์ความร่้สำาหรับการจัดอบรมเชื้ิงป็ฏิิบัติิการ
เพ้�อการพัฒนาผลิติภัณ์ฑ์์ทำ�ีสอดคล้องกับแนวโน้มการเป็ลี�ยู่นแป็ลงของโลกและความติ้องการของผ่้บริโภค
(2) ศึกษาและป็ระเมินศักยู่ภาพผลิติภัณ์ฑ์์ของวิสาหกิจชืุ้มชื้นในภาคกลาง ภาคติะวันออก และภาคใติ้
(3) จัดอบรมเชื้ิงป็ฏิิบัติิการ “การพัฒนาผลิติภัณ์ฑ์์ให้สอดคล้องกับความติ้องการของติลาด”
(4) พัฒนาผลิติภัณ์ฑ์์ติ้นแบบ จำานวน 10 ผลิติภัณ์ฑ์์ (5) พัฒนาเคร้อข่ายู่การผลิติและพัฒนาสินค้า
หรอ้ บรกิ ารทำ้องถน�ิ ระดับภ่มิภาค 3 เคร้อขา่ ยู่

๙๐ ป 247

สาํ นักนายกรฐั มนตรี

สถาบันั คุณุ วุุฒิวิ ิชิ าชีพี ไม่ห่ ยุุดนิ่่�ง ปรับั ตััวให้ต้ อบโจทย์์
การบริหิ ารงานในโลกสัังคมดิิจิทิ ััล

สถาบันั คุณุ วุุฒิวิ ิชิ าชีพี (องค์์การมหาชน)

เป็็นเวลามากกว่่า 2 ปีีแล้้วที่่�ประเทศไทย และทั่่�วโลกเผชิิญกัับวิิกฤติิโรคระบาด “โควิิด-19”
ก่่อให้้เกิิดผลกระทบในมิิติิทางเศรษฐกิิจและสัังคมภายในประเทศ เป็็นผลทำำ�ให้้ทุุกภาคส่่วนต้้องบููรณาการ
ร่่วมกัันในการวางมาตรการทั้้�งรุุกและรัับ เพื่่�อให้้เศรษฐกิิจของประเทศเดิินต่่อไปได้้ รััฐบาลภายใต้้การนำำ�ของ
พลเอก ประยุุทธ์์ จัันทร์์โอชา นายกรััฐมนตรีี ได้้มีีแนวนโยบายรองรัับภััยคุุกคามต่่าง ๆ มาอย่่างต่่อเนื่่�อง
รวมถึึงการมุ่ �งสู่�่การเป็็นรััฐบาลดิิจิิทััลซึ่่�งออกแบบทิิศทางการขัับเคลื่ �อนประเทศให้้สามารถรองรัับสภาวะ
วิิกฤติิต่่าง ๆ ที่่�อาจจะเกิิดขึ้�นด้้วย ทั้้�งนี้้� การบริิหารงบประมาณรายจ่่ายทุุกอย่่างต้้องเป็็นไปด้้วยความ
ประหยััด คุ้�มค่่า มีีประสิิทธิิภาพ และสอดคล้้องกัับความจำำ�เป็็นในสถานการณ์์ปััจจุุบััน เพื่่�อให้้ทุุกหน่่วยงาน
สามารถดำ�ำ เนินิ การได้้โดยไม่ห่ ยุุดชะงักั

248 ๙๐ ปี

ส�ำ นกั นายกรัฐมนตรี

สถาบัันคุุณวุุฒิิวิิชาชีีพ (องค์์การมหาชน) หรืือ สคช. ในฐานะหน่่วยงานภาครััฐภายใต้้การกำ�ำ กัับของ
นายกรััฐมนตรีี ที่่�ปััจจุุบัันได้้มอบหมายให้้นายดอน ปรมััตถ์์วิินััย รองนายกรััฐมนตรีี ทำ�ำ หน้้าที่่�กำ�ำ กัับดููแล
ได้้ดำ�ำ เนิินการขัับเคลื่�อนระบบคุุณวุุฒิิวิิชาชีีพให้้เป็็นที่่�รู้�จักและยอมรัับในสัังคม เพื่่�อยกระดัับความสามารถของ
กำำ�ลัังแรงงาน ให้้เป็็นแรงงานคุุณภาพที่่�ตอบสนองต่่อความต้้องการของตลาดแรงงาน ด้้วยการรัับรอง
มาตรฐานอาชีีพให้้แก่่กำำ�ลัังแรงงานของประเทศ และนำ�ำ ไปสู่่�การมอบประกาศนีียบััตรคุุณวุุฒิิวิิชาชีีพ
ซึ่�่งมีีศัักดิ์�และสิิทธิ์์�เทีียบเท่่าคุุณวุุฒิิการศึึกษา โดยตลอดการดำ�ำ เนิินงานที่่�ผ่่านมา สคช. ได้้ตอบรัับนโยบาย
การเลิิกใช้้กระดาษ มุ่�งสู่่�การออกเอกสาร หลัักฐานทางราชการผ่่านระบบดิิจิิทััล เพื่่�อนำำ�ไปสู่่�การเป็็นส่่วนหนึ่่�ง
ของรััฐบาลดิิจิิทััลอย่่างเต็็มรููปแบบ ด้้วยการนำ�ำ ระบบเทคโนโลยีีมาใช้้ในการดำำ�เนิินงาน บริิหารงานในรููปแบบ
อิเิ ล็ก็ ทรอนิกิ ส์์ตามนโยบายประเทศไทย 4.0 (Thailand 4.0)

สคช. ได้้มีีการพััฒนาระบบสำำ�นัักงานอิิเล็็กทรอนิิกส์์ หรืือ e-Office มาตั้�งแต่่ปีี 2559 และได้้มีี
การปรัับปรุุงพััฒนาการใช้้งานให้้ครอบคลุุมการบริิหารจััดการภายในปีี 2563 จนกระทั่่�งสามารถใช้้งานได้้จริิง
อย่่างเต็็มรููปแบบในปีี 2564 ระบบ e-Office ช่่วยลดภาระค่่าใช้้จ่่ายในการใช้้กระดาษ สามารถ
แลกเปลี่่�ยนข้้อมููลผ่่านระบบอิิเล็็กทรอนิิกส์์ ช่่วยสนัับสนุุนการทำำ�งานภายใน สคช. ด้้วยการประมวลผล
ได้้ในทัันทีี (Real Time) ทำำ�ให้้การทำำ�งานมีีความรวดเร็็ว ช่่วยให้้ประหยััดเวลา และมีีความคล่่องตััวมากขึ้�น
เมื่�อเทีียบกัับวิิธีีการทำ�ำ งานแบบดั้�งเดิิมที่่�ใช้้การรัับ - ส่่งข้้อมููลแบบกระดาษ ซึ่�่งต้้องใช้้ระยะเวลาในการนำ�ำ ส่่ง
เอกสาร และรอการตอบกลัับ เสี่�ยงต่่อการสููญหาย ระบบยัังรองรัับการยืืนยัันความถููกต้้องของข้้อมููล
บนเอกสารด้้วยลายมืือชื่�ออิิเล็็กทรอนิิกส์์ สามารถใช้้เพื่่�อแลกเปลี่่�ยนข้้อมููลข่่าวสาร ประมวลผลการจััดเก็็บ
การค้้นหา และส่่งต่่อข้้อมููลภายในองค์์กร สามารถติิดตาม และรายงานผลการดำำ�เนิินงานได้้ทุุกขั้�นตอน
ช่่วยลดการทำำ�งานที่่�ซ้ำ�ำ� ซ้อ้ น

นอกจากนี้้� ยัังช่่วยคำำ�นวณการบริิหารจััดการของระบบการเงิิน การบััญชีีภายใน ระบบการซื้้�อจ้้าง
บริิหารงานพััสดุุ และการควบคุุมการเบิิก - จ่่ายครุุภััณฑ์์ รวมไปถึึงการวางแผน - จััดทำ�ำ โครงการ ติิดตาม
ความคืืบหน้้าโครงการ และเมื่ �อต้้องเผชิิญวิิกฤตโรคระบาด หรืือภััยคุุกคามอื่�นใด ระบบ e-Office
จะสามารถช่่วยสนัับสนุุนการทำำ�งานภายในองค์์กรได้้อย่่างเป็็นรููปธรรม เพราะไม่่ว่่าจะอยู่่�พื้้�นที่่�ใด สถานที่่�ใด

๙๐ ปี 249

สำ�นักนายกรัฐมนตรี

เพีียงมีีสััญญาณเชื่ �อมต่่ออิินเทอร์์เน็็ตบุุคลากรในองค์์กร
ก็็สามารถเข้้าใช้้งานได้้ ทำ�ำ ให้้สามารถขัับเคลื่�อนงาน
ภายในองค์์กรได้้อย่่างคล่่องตััว ขณะที่่�บรรยากาศ
ภายในการทำำ�งานของ สคช. ก็็ได้้มีีการวางสััดส่่วน
พื้�้นที่่� Co-working Space เพื่่�อให้้บุุคลากรสามารถ
ใช้้งานได้้ในหลายจุุดของสำ�ำ นัักงาน เป็็นการกระจาย
บุุคลากร ลดการรวมกลุ่�ม แต่่ยัังคงสามารถทำำ�งาน
ได้้อย่า่ งมีปี ระสิทิ ธิิภาพ

สคช. ยัังพััฒนาเทคโนโลยีีในการบริิหารงานภาครััฐ เพื่่�อให้้เกิิดมิิติิใหม่่ในการบริิการประชาชน
โดยไม่่ต้้องเตรีียมเอกสารจำ�ำ นวนมาก ลดการใช้้สำ�ำ เนาเอกสาร สามารถให้้บริิการผ่่านช่่องทางออนไลน์์
จากระบบบริิการข้้อมููลคุุณวุุฒิิวิิชาชีีพและมาตรฐานอาชีีพ (TPQI-NET) ซึ่่�งเป็็นระบบฐานข้้อมููลที่่�ให้้บริิการ
แบบ One Stop Services รองรัับผู้�ใช้้งานตั้�งแต่่ระดัับบุุคคลทั่่�วไปที่่�มีีความสนใจในระบบคุุณวุุฒิิวิิชาชีีพ
เจ้้าหน้้าที่่�ขององค์์กรที่่�มีีหน้้าที่่�รัับรองสมรรถนะของบุุคคลตามมาตรฐานอาชีีพ กลุ่�มผู้้�มีีส่่วนได้้ส่่วนเสีีย
ในระบบคุุณวุุฒิิวิิชาชีีพระดัับต่่าง ๆ ทั้้�งภาครััฐ ภาคเอกชน และภาคการศึึกษา ช่่วยในการสืืบค้้นข้้อมููล
ที่่�เกี่�ยวกัับคุุณวุุฒิิวิิชาชีีพ ค้้นหาองค์์กรที่่�มีีหน้้าที่่�รัับรองสมรรถนะของบุุคคลตามมาตรฐานอาชีีพ เพื่่�อเข้้าสู่�่
การทดสอบหรืือประเมิิน เพื่่�อรัับมาตรฐานอาชีีพหรืือคุุณวุุฒิิวิิชาชีีพ การออก Pay-in Slip สำ�ำ หรัับการชำ�ำ ระเงิิน
รวมทั้้�งการออกประกาศนีียบััตรคุุณวุุฒิิวิิชาชีีพ นอกจากนี้้� ผู้�ใช้้งานยัังสามารถทำ�ำ การประเมิินตนเอง
(Self-Assessment) การวิิเคราะห์์ช่่องว่่าง (Gap Analysis) และหาเส้้นทางความก้้าวหน้้าในสายอาชีีพ
(Career Path) เพื่่�อนำ�ำ ไปสู่่�การพััฒนาตัวั เองให้เ้ ป็น็ กำ�ำ ลังั แรงงานคุุณภาพได้อ้ ีีกด้้วย

ระบบบริิการข้้อมููลคุุณวุุฒิิวิิชาชีีพและมาตรฐานอาชีีพ (TPQI-NET) ยัังทำำ�หน้้าที่่�เป็็นคลัังข้้อมููล
ที่่�หน่่วยงานภาครััฐสามารถใช้้เป็็นแหล่่งอ้้างอิิงในการวางแผนยุุทธศาสตร์์ นโยบาย กิิจกรรม แนวทาง
ในการพััฒนายกระดัับทรััพยากรบุุคคล และทิิศทางของการดำำ�เนิินกิิจกรรมทางเศรษฐกิิจของประเทศ
สามารถนำ�ำ ข้้อมููลไปใช้้ประกอบเพื่่�อการวิิเคราะห์์ด้้านความต้้องการของตลาดแรงงาน โดยเฉพาะกลุ่�ม
ของกำำ�ลัังแรงงานที่่�ผ่่านการรัับรองมาตรฐานอาชีีพ หรืือได้้รัับประกาศนีียบััตรคุุณวุุฒิิวิิชาชีีพ ซึ่่�งนัับเป็็น

250 ๙๐ ปี

สำ�นักนายกรัฐมนตรี