รายงานประจ�ำ ปี 2564
กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
ANNUAL REPORT 2021
MINISTRY OF TOURISM AND SPORTS
4 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
สารบญั สารจากรฐั มนตรีวา่ การกระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
สารจากปลัดกระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
หนา้ ประวตั ิ
6
8
12
หนา้
14 23 32 54
ส่วนที่ 1 สว่ นที่ 2 ส่วนที่ 3 สว่ นที่ 4
วิสัยทศั น์ พันธกจิ การบรหิ าร นโยบาย สรุปสถานการณ์
และอำ�นาจหนา้ ท่ี หนว่ ยงาน และยุทธศาสตร์ COVID-19
64 94 137 162
ส่วนท่ี 5 สว่ นท่ี 6 ส่วนท่ี 7 ส่วนที่ 8
ความสำ�เร็จ สรุปผล สรปุ ผล งบแสดงฐานะ
ดา้ นการทอ่ งเท่ยี ว การด�ำ เนนิ งาน การด�ำ เนนิ งาน
และกฬี า ตามแผนพฒั นา ตามแผนพฒั นา การเงนิ
การท่องเที่ยวแหง่ ชาติ การกีฬาแหง่ ชาติ
ที่สำ�คญั ที่ส�ำ คญั
กระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกฬี า 5
6 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
สารจากรฐั มนตรีวา่ การกระทรวง
การท่องเทยี่ วและกฬี า
พพิ ัฒน์ รชั กิจประการ
ปี 2564 สถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดของไวรสั โควดิ - 19 แนวทางให้ภาครัฐและภาคเอกชนเตรียมความพร้อมสู่การ
เรม่ิ ผอ่ นคลายลง ทำ� ใหท้ ว่ั โลกรวมทงั้ ประเทศไทยมแี นวโนม้ ท่องเที่ยวท่ีเน้นคุณภาพ เติบโตอย่างยั่งยืน และมีความ
ดีขึ้น หลายประเทศได้ผ่อนปรนมาตรการการเดินทาง ปลอดภัย สามารถเข้าถึงได้ รวมท้ังส่งเสริมการขับเคล่ือน
ระหว่างประเทศ ยกเลิกการปิดพรมแดน การล็อกดาวน์ การทอ่ งเทย่ี วสขี าวภายใตโ้ มเดลเศรษฐกจิ BCG ดำ� เนนิ การ
และการจ�ำกัดการประกอบธุรกิจท่ีมีความเสี่ยงต่อ ประชาสัมพันธ์ให้ผู้ประกอบการท่องเที่ยว ผู้ประกอบการ
การแพร่ระบาด ท�ำให้การเดินทางและท่องเที่ยวโลก โรงแรมเข้าร่วมมาตรฐาน SHA Extra Plus อยา่ งต่อเน่อื ง
เร่ิมฟื้นตัวดีข้ึนอย่างต่อเนื่อง โดยประเทศไทยได้ก�ำหนด เพื่อสร้างความมั่นใจแก่นักท่องเท่ียวในการใช้บริการ
พนื้ ทคี่ วบคมุ ในระดบั ตา่ งๆ เพอ่ื ใหก้ ารดำ� เนนิ มาตรการปอ้ งกนั ดา้ นการทอ่ งเทย่ี ว การยกระดบั แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วใหม้ คี ณุ ภาพ
และควบคุมโรคในแต่ละพ้ืนที่ มีความเข้มงวดเหมาะสม เพ่อื รองรบั การเปดิ ประเทศ ส�ำหรับโครงการทีแ่ สดงถึงการ
และดำ� เนนิ การไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ โดยภาครฐั ไดด้ ำ� เนนิ ขบั เคลอ่ื นดา้ นการทอ่ งเทย่ี ว คอื โครงการนำ� รอ่ ง การทอ่ งเทย่ี ว
โครงการ เพอื่ บรรเทาผลกระทบจากการแพรร่ ะบาดของโรค Phuket Sandbox ทีอ่ นญุ าตให้ผเู้ ดินทาง สามารถเดินทาง
โควดิ -19 และกระตนุ้ ใหเ้ กดิ การใชจ้ า่ ยในระบบเศรษฐกจิ เชน่ เข้าประเทศไทยได้ ตามเกณฑ์ของกระทรวงสาธารณสุข
โครงการเราชนะ โครงการ ม33เรารกั กนั โครงการคนละครง่ึ และโครงการส่วนขยายของ Phuket Sandbox 7+7
โครงการเพ่มิ ก�ำลงั ซ้อื ของผมู้ ีบัตรสวสั ดกิ ารแห่งรฐั เปน็ ต้น โดยสามารถเดินทางเช่ือมโยงระหว่างจังหวัดภูเก็ตกับพื้นที่
รวมถึงกระตุ้นการเดินทางภายในประเทศ ผ่านโครงการ น�ำร่องเพิ่มเติมในจังหวัดสุราษฎร์ธานี จังหวัดกระบี่
เราเทยี่ วดว้ ยกนั และโครงการทวั รเ์ ทยี่ วไทยซงึ่ ไดร้ บั การตอบรบั และจงั หวดั พงั งา ซง่ึ ในชว่ งปลายปี 2564 เรม่ิ มนี กั ทอ่ งเทยี่ ว
จากประชาชนและผู้ประกอบการเป็นอย่างดี นอกจากนี้ เดินทางเข้ามาในประเทศไทย รวมทั้งมีชาวไทยเดินทาง
มกี ารพฒั นาดา้ นความมนั่ คงและปลอดภยั ของนกั ทอ่ งเทยี่ ว ท่องเท่ียวในประเทศทุกภาคอย่างต่อเน่ือง นอกจากนี้
เพอ่ื เตรยี มการเปดิ ประเทศและรองรบั นกั ทอ่ งเทย่ี ว รวมทงั้ ยังบูรณาการร่วมกับหน่วยงานที่เก่ียวข้องในการเตรียม
ส่งเสริมให้เกิดความย่ังยืนในอุตสาหกรรมการท่องเท่ียว ความพร้อมและผลักดันการเปิดประเทศอย่างเต็มรูปแบบ
และการกีฬาท่ีปรับรูปแบบการด�ำเนินงานตามปัจจัย จนสามารถเริ่มเปิดรับนักท่องเท่ียวต่างชาติในรูปแบบ
ความท้าทายตา่ งๆ เพมิ่ มากขนึ้ Test & Go ได้ ตง้ั แตว่ นั ที่ ๑ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔ เปน็ ตน้ มา
ด้านการท่องเท่ียว ก�ำหนดนโยบายและแนวทาง ดา้ นการกฬี า มกี ารทบทวนบทบาท เพอื่ กำ� หนดทศิ ทาง
ดำ� เนนิ งาน ดา้ นการทอ่ งเทยี่ วเพอ่ื พลกิ โฉมประเทศ ในทกุ มติ ิ และขอบเขตของกิจกรรมด้านกีฬา การออกก�ำลังกาย
โดยมนี โยบายการฟน้ื ฟภู าคธรุ กจิ ในอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทยี่ ว และนันทนาการ ภายใต้การเปลี่ยนแปลงจากสถานการณ์
(Tourism Recovery Recommendations) เพื่อเป็น การแพร่ระบาดของเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19)
ทำ� ใหเ้ กดิ รปู แบบการจดั กจิ กรรมวถิ ใี หม่ รวมทง้ั ไดจ้ ดั ทำ�
คู่มือการปฏิบัติเพ่ือป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อ
ไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) กรณีปฏิบัติตาม
มาตรการปลอดภัยส�ำหรับองค์กร (COVID-free
Setting) สำ� หรบั การจดั การแขง่ ขนั กฬี าและมหกรรม
กีฬา ส�ำหรับสถานที่ออกก�ำลังกายประเภทฟิตเนส
คู่มือการปฏิบัติตามมาตรการผ่อนปรนกิจการ
และกิจกรรมด้านการกีฬา เพ่ือป้องกันการแพร่
ระบาดของโรคโควดิ -19 ดา้ นการแขง่ ขนั กฬี าแบบ
มผี ชู้ ม เปน็ ตน้ สง่ เสรมิ ใหป้ ระชาชนออกกำ� ลงั กาย
และดแู ลสขุ ภาพรา่ งกายโดยเนน้ ใหอ้ อกกำ� ลงั กาย
อยู่ท่ีบ้านของตนเอง เพื่อลดการรวมตัว
ของคนจ�ำนวนมาก รวมทั้งมุ่งเน้นส่งเสริม
การจัดการกิจกรรมและแข่งขันกีฬา
ทกุ ระดบั ตัง้ แต่กฬี าเปน็ เลิศ กฬี าอาชีพ
และกฬี าเพอ่ื การทอ่ งเทย่ี วและนนั ทนาการ
(Sport Tourism) โดยบรู ณาการรว่ มกบั
หน่วยงานท้ังภาครัฐและเอกชนเพื่อสร้าง
มลู คา่ ทางเศรษฐกจิ ใหก้ บั ชมุ ชนและประเทศ
มากขึน้
กระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี าใหค้ วามสำ� คญั
กับความส�ำเร็จที่เกิดข้ึน ซึ่งมาจากความร่วมมือ
ของผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายโดยเฉพาะคณะผู้บริหาร
และกลุ่มข้าราชการ เจ้าหน้าที่ ที่ได้ปฏิบัติงาน
อย่างเต็มความสามารถ โดยยึดมั่นในวิสัยทัศน์
พนั ธกิจ และมุง่ มนั่ บริหารงานด้วยหลกั ธรรมาภิบาล
มีความโปร่งใส ตรวจสอบได้ เพื่อให้เกิดประโยชน์
สงู สดุ ตอ่ ประชาชนและประเทศชาติ และสรา้ งคณุ คา่
ดา้ นการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า ควบคไู่ ปกบั การรว่ มผลกั ดนั
นโยบายและมาตรการของรัฐบาลเพ่ือให้เศรษฐกิจ
ท่องเท่ยี วและกีฬากลับมาฟ้นื ตวั และเติบโตก้าวหนา้
รว่ มกนั ตอ่ ไป
กระทรวงการทอ่ งเท่ยี วและกฬี า 7
8 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
สารจากปลดั กระทรวง
การท่องเท่ยี วและกฬี า
โชติ ตราชู
ในปี 2564 เปน็ ปที ี่ทวั่ โลกและประเทศไทยยังคงไดร้ ับ กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ยังได้ด�ำเนินการประสาน
ผลกระทบจากเหตกุ ารณก์ ารแพรร่ ะบาดของโรคตดิ เชอื้ ไวรสั หนว่ ยงานตา่ งๆ เพอ่ื บรรเทาความเดอื ดรอ้ นของผปู้ ระกอบการ
โคโรนา 2019 (โควดิ -19) กระทรวงการท่องเทีย่ วและกฬี า ทีไ่ ดร้ ับผลกระทบจากสถานการณโ์ ควิด-19 โดยมีมาตรการ
จึงได้ปรับบทบาท และทบทวนภารกิจการด�ำเนินงาน ช่วยเหลือเยียวยาผู้ประกอบการและบุคลากรที่ส�ำคัญ
ในมิติด้านการท่องเท่ียวและด้านกีฬาให้สอดคล้องกับ อาทิ มาตรการเยียวยามัคคุเทศก์ มาตรการเงินกู้สินเช่ือ
สถานการณ์ที่เปล่ียนแปลง โดยนอกจากการด�ำเนินงาน ดอกเบี้ยต�่ำ มาตรการลดภาระในการวางเงินหลักประกัน
ภายใต้แผนระดับต่างๆ ท่ีเกี่ยวข้องแล้ว ยังได้ด�ำเนินการ ของผู้ประกอบการธุรกิจน�ำเท่ียว การเตรียมความพร้อม
ปรับปรุงแผนพัฒนาการทอ่ งเทีย่ วแห่งชาติ ฉบบั ที่ 2 (พ.ศ. เปดิ ประเทศและกระตนุ้ การทอ่ งเทย่ี วอาทิการจดั งานทอ่ งเทยี่ ว
2560 - 2564) ให้เป็นแผนพัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติ จับคู่กเู้ ศรษฐกิจ และมาตรฐาน SHA (Amazing Thailand
(พ.ศ. 2564 - 2565) เพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั แผนแมบ่ ทเฉพาะกจิ Safety & Health Administration) เปน็ ต้น ในสว่ นของ
ภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติอันเป็นผลมาจากสถานการณ์ การขบั เคลอื่ นดา้ นการกฬี าของประเทศ กระทรวงการทอ่ งเทยี่ ว
โควิด-19 รวมถึงขับเคล่ือนงานให้เช่ือมโยงอย่างเป็นระบบ และกีฬาได้สนับสนุนให้เกิดการพัฒนาและน�ำเทคโนโลยี
กบั ทกุ ภาคสว่ น สนบั สนนุ มาตรการเพอื่ กระตนุ้ การทอ่ งเทย่ี ว สารสนเทศมาใช้ร่วมกับงานด้านกีฬาเพิ่มข้ึน เป็นส่ือกลาง
และกีฬาให้ฟื้นตัวเป็นปกติโดยเร็ว เกิดการจ้างงาน เชอ่ื มต่อระหวา่ งผู้ชมกฬี ากบั รายการแข่งขันกีฬา ซง่ึ ในช่วง
สรา้ งรายไดต้ อ่ ประเทศ บรู ณาการการทำ� งานทงั้ ในระดบั พนื้ ที่ คร่ึงปีหลังของปี 2564 เมื่อสถานการณ์โควิด-19
และหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องเพ่ือผลักดันการเปิดประเทศ เรม่ิ ผอ่ นคลายลง นกั กฬี าไทยมโี อกาสลงแขง่ ขนั ในเวทรี ะดบั
รับนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติซึ่งเป็นส่วนส�ำคัญที่จะผลักดัน นานาชาตหิ ลายรายการอาทิกฬี าโอลมิ ปกิ และพาราลมิ ปกิ เกมส์
ให้เศรษฐกิจ การเดินทาง และการท่องเท่ียวของประเทศ 2020 ที่ประเทศญ่ีปุ่น รวมไปถึงร่วมแข่งขันกีฬา
กลับมาอยใู่ นสภาวะทีด่ ีข้ึนตามลำ� ดบั ในระดบั อาชพี เชน่ กอลฟ์ เทนนสิ แบดมนิ ตนั และอกี หลาย
นอกจากให้ความส�ำคัญกับการปรับโครงสร้าง ชนิดกีฬา พร้อมสนับสนุนกิจกรรมกีฬาสีขาวเพื่อมุ่งเน้น
ภาคการทอ่ งเทย่ี ว ดว้ ยการสรา้ งความเขม้ แขง็ ใหก้ ารทอ่ งเทย่ี ว การจดั กจิ กรรมแบบรักษาความสะอาด สะดวก ปลอดภัย
ภายในประเทศ เพ่อื ลดการพ่งึ พานักท่องเทย่ี วชาวตา่ งชาติ และหว่ งใยส่งิ แวดล้อม
รายงานประจ�ำปีกระทรวงการท่องเท่ียว
และกีฬา ฉบบั นี้ ไดร้ วบรวมผลการด�ำเนนิ งาน
ที่เกิดจากความมุ่งมั่น ต้ังใจ ของบุคลากร
กระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกีฬา ท่จี ะพลกิ ฟ้ืน
เศรษฐกิจของประเทศผ่านการขับเคล่ือน
การท่องเท่ียวและการกฬี า ภายใต้ภารกจิ
แ ล ะ อ� ำ น า จ ห น ้ า ท่ี อ ย ่ า ง เ ต็ ม ก� ำ ลั ง
ความสามารถ โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือ
สง่ เสรมิ สนับสนุน ช่วยเหลือประชาชน
และผปู้ ระกอบการทไ่ี ดร้ บั ความเดอื ดรอ้ น
ใหผ้ า่ นพน้ วกิ ฤตการณน์ ไ้ี ปได้ ในโอกาสน้ี
ผมจึงขอแสดงความขอบคุณบุคลากร
กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา รวมถึง
หนว่ ยงานภาคีเครือขา่ ยทีเ่ ก่ยี วขอ้ ง ทง้ั ภาครัฐ
และเอกชน ทร่ี ว่ มฝา่ ฟนั รว่ มแรงรว่ มใจทำ� งาน
กันอย่างหนักตลอดปีท่ีผ่านมา และหวังว่า
ทุกท่านจะเป็นก�ำลังส�ำคัญในการพลิกฟื้น
เศรษฐกิจของประเทศให้กลับมาเข้มแข็ง
และเกดิ ความยง่ั ยนื ตอ่ ไป
กระทรวงการท่องเท่ยี วและกฬี า 9
12 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
ประวัติ
กระทรวงการท่องเทย่ี วและกฬี า
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา จัดต้ังข้ึนตามพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 หมวด 5
ตามมาตรา 14 ก�ำหนดให้กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา มีอ�ำนาจหน้าท่ีเกี่ยวกับการส่งเสริมสนับสนุน และพัฒนา
อุตสาหกรรมการท่องเที่ยว การกีฬา การศึกษา ด้านกีฬา นันทนาการ และราชการอ่ืนตามท่ีกฎหมายก�ำหนด ให้อ�ำนาจ
หนา้ ทขี่ องกระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกีฬา มสี ่วนราชการตามมาตรา 15 ดงั ตอ่ ไปนี้
(1) สำ� นกั งานรฐั มนตร ี
(2) สำ� นกั งานปลดั กระทรวง
(3) ส�ำนักงานพฒั นาการกฬี าและนันทนาการ
(4) ส�ำนักงานพฒั นาการทอ่ งเทย่ี ว
กระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี าไดร้ บั การโอนอตั รากำ� ลงั งบประมาณ และภารกจิ จาก 2 หนว่ ยงาน ไดแ้ ก่ กรมพลศกึ ษา
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร (ยกเวน้ กองยวุ กาชาดและกองการลกู เสอื ) และสำ� นกั นโยบายและแผนประชาสมั พนั ธ์ กรมประชาสมั พนั ธ์
สำ� นกั นายกรฐั มนตรี (เฉพาะงานสง่ เสรมิ อตุ สาหกรรมภาพยนตร)์ ทง้ั นี้ เพอ่ื ใหเ้ ปน็ ไปตามพระราชกฤษฎกี า โอนกจิ การบรหิ าร
และอำ� นาจหนา้ ทข่ี องสว่ นราชการ ใหเ้ ปน็ ไปตามพระราชบญั ญตั ปิ รบั ปรงุ กระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 สว่ นท่ี 4 มาตรา 22
ถงึ มาตรา 27 และมาตรา 28 ใหโ้ อนอำ� นาจหนา้ ทใ่ี นการกำ� กบั ดแู ลรฐั วสิ าหกจิ จำ� นวน 2 แหง่ ใหแ้ ก่ รฐั มนตรวี า่ การกระทรวง
การท่องเท่ยี วและกีฬา คอื การกฬี าแห่งประเทศไทย และการทอ่ งเที่ยวแหง่ ประเทศไทย นอกจากนี้ มาตรา 29 ได้กล่าวถึง
การโอนอ�ำนาจหน้าท่ีในการด�ำเนินการเกี่ยวกับกฎหมายมาเป็นของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา คือ
(1) พระราชบัญญัติกฬี ามวย พ.ศ. 2542 (2) พระราชบญั ญัตธิ รุ กจิ นำ� เทีย่ วและมัคคเุ ทศก์ พ.ศ.2535 (3) พระราชบญั ญัติ
สภาอุตสาหกรรมการท่องเทีย่ วแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2544
ปี พ.ศ.2548
o พระราชบัญญัติก่อต้ังสถาบันการพลศึกษา ซ่ึงมาตรา 7 ได้บัญญัติให้สถาบันการพลศึกษามีสถานะเป็นนิติบุคคล
ในกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า ตอ่ มา ในวนั ท่ี 28 สงิ หาคม 2553 ไดป้ ระกาศพระราชกฤษฎกี าเปลย่ี นชอ่ื “สำ� นกั งาน
พฒั นาการกฬี าและนนั ทนาการ” และ “สำ� นกั งานพฒั นาการทอ่ งเทย่ี ว”เปน็ “กรมพลศกึ ษา”และ “กรมการทอ่ งเทย่ี ว”
ตามล�ำดับ
ปี พ.ศ.2562
o พระราชกฤษฎกี าจดั ตง้ั องคก์ ารบรหิ ารการพัฒนาพ้นื ทีพ่ ิเศษเพือ่ การท่องเทยี่ วอยา่ งยัง่ ยนื (องคก์ ารมหาชน) (ฉบบั ท่ี 3)
พ.ศ.2562 ประกาศในราชกจิ จานุเบกษา เผยแพรเ่ มื่อวันท่ี 6 เมษายน 2562 เริม่ มผี ลใช้บงั คับในวันที่ 7 เมษายน 2562
มีผลให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬารักษาการตามพระราชกฤษฎีกานี้ ซ่ึงเป็นไปตาม มาตรา 4
ของ พ.ร.ฎ. ฉบบั ดงั กล่าว มผี ลให้ “อพท.” เขา้ ไปอยู่ ในก�ำกับดูแลของกระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา
o พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
ลงพระปรมาภไิ ธยในรา่ งพระราชบญั ญตั มิ หาวทิ ยาลยั การกฬี าแหง่ ชาติ พ.ศ. 2562 และออกประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา
เม่ือวนั ที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 ใหม้ ีผลบงั คบั ใช้ตั้งแต่วันท่ี 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 เป็นต้นไป โดยเปน็ การ
ยกฐานะสถาบันการพลศึกษา เป็นมหาวิทยาลัยการกีฬาแห่งชาติเพื่อจัดการศึกษาและการวิจัยด้านการกีฬา
การพลศกึ ษา วทิ ยาศาสตร์ การกฬี า การบรหิ ารจดั การกฬี า การประกอบธรุ กจิ และอตุ สาหกรรมการกฬี า รวมทงั้ สง่ เสรมิ
และสนับสนุนให้มีการพัฒนากีฬาภูมิปัญญาไทยให้เป็นท่ียอมรับในระดับภูมิภาคและระดับนานาชาติ เพื่อประโยชน์
ในการสรา้ งและพัฒนาบคุ ลากร ด้านการกีฬาของประเทศ
o ปัจจบุ นั กระทรวงการท่องเทีย่ วและกีฬามีหน่วยงานในสังกดั ประกอบดว้ ย
1. สำ� นักงานรฐั มนตรี (สร.)
2. สำ� นักงานปลัดกระทรวง (สป.กก.)
3. กรมพลศกึ ษา (กพล.)
4. กรมการท่องเที่ยว (กทท.)
5. มหาวทิ ยาลยั การกฬี าแหง่ ชาติ (มกช.)
6. กองบัญชาการต�ำรวจทอ่ งเท่ยี ว (บช.ทท.)
7. การกฬี าแหง่ ประเทศไทย (กกท.)
8. การทอ่ งเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.)
9. องค์การบรหิ ารการพฒั นาพนื้ ทพี่ ิเศษเพือ่ การทอ่ งเท่ยี วอย่างยั่งยนื (องคก์ ารมหาชน) (อพท.)
ตราสัญลักษณ์
ประจ�ำ กระทรวงการท่องเทย่ี วและกฬี า
ตราสัญลักษณ์ประจ�ำกระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา ได้รับการออกแบบโดย
นายพนิ จิ สวุ รรณะบณุ ย์ ศลิ ปนิ แหง่ ชาติ สาขาทศั นศลิ ป์ (การออกแบบประยกุ ตศ์ ลิ ป)์
โดยตราสญั ลักษณน์ ี้มีลกั ษณะเปน็ วงกลม ภายในประกอบดว้ ย
1. เรอื พระทน่ี งั่ สพุ รรณหงสท์ อดบลั ลงั กก์ ญั ญาทอดลอยอยตู่ รงกลางตราสญั ลกั ษณ์ หมายถงึ การเสดจ็ ประพาสอยา่ งมศี กั ดศ์ิ รี
สง่างามตามประเพณีและอวดศิลปวัฒนธรรมของชาติไทย
2. พระพลบดี (พระอินทร์) ทรงช้างเอราวัณลอยอยู่บนเมฆเบื้องบน พระหัตถ์ขวาถือวชิระ พระหัตถ์ซ้ายถือพระขรรค์
หมายถงึ พลังอนั ร่งุ โรจน์ และความเจริญกา้ วหน้านิรนั ดร
สองข้างซ้ายขวามีเมฆประกอบ และด้านลา่ งมีลายกนกระลอกคลื่นและมีตวั อกั ษรข้อความว่า “กระทรวงการทอ่ งเที่ยว
และกีฬา” โคง้ รบั โดยตลอด
กระทรวงการทอ่ งเท่ยี วและกีฬา 13
วสิ ัยทศั น์
พันธกิจ
และอ�ำ นาจหนา้ ที่
สว่ นที่ 1
วสิ ยั ทศั น์
มุ่งพัฒนาและบูรณาการดา้ นการท่องเทยี่ ว
และการกฬี า สรา้ งเสริมความเจริญเติบโต
ของเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ
“พันธกิจจดั ท�ำนโยบายและยุทธศาสตรเ์ พื่อการพัฒนาการท่องเท่ยี วและกฬี า
ท่สี อดคล้องกบั แนวทางการพฒั นาของประเทศ
๑ ก�ำหนดแนวทางในการจดั สรรทรัพยากรเพ่อื สนับสนนุ การด�ำเนินงาน
ของทุกภาคส่วนอย่างมปี ระสิทธภิ าพ และน�ำนโยบายและยทุ ธศาสตร์
ไปส่กู ารปฏิบตั จิ ริงอยา่ งไดผ้ ล
๒ พัฒนาปจั จยั สนับสนนุ ดา้ นการทอ่ งเท่ยี วและกฬี าท่จี �ำเปน็ ทัง้ ในดา้ นบคุ ลากร
โครงสรา้ งพ้ืนฐาน และปจั จัยสนบั สนุนอน่ื ๆ ทีจ่ �ำเป็นอย่างครบถว้ น
๔๓ ”และได้มาตรฐาน
พัฒนาระบบเทคโนโลยีและสารสนเทศเพ่ือการบรหิ ารและเพือ่ การใหบ้ รกิ าร
ตลอดจนองค์ความรแู้ ละนวัตกรรมต่างๆ ทสี่ ามารถเพิม่ มลู ค่าทางเศรษฐกิจ
ของอุตสาหกรรมการท่องเทยี่ วและกฬี า
สร้างใหเ้ กิดการท�ำงานร่วมกนั ระหว่างหน่วยงานในอตุ สาหกรรมการทอ่ งเท่ยี ว
๕ และกฬี าในแบบบรู ณาการรว่ มกนั กบั ทุกภาคส่วนทม่ี คี วามเก่ยี วขอ้ ง
กระทรวงการท่องเท่ยี วและกีฬา 15
16 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
ค่านิยมองค์กร
M O S
MORALITY SKILL
ORIENTATION หมายถึง
หมายถึง หมายถงึ การมีทกั ษะ
การประพฤติ ปฏิบัติ
โดยยดึ หลักคุณธรรม การปรบั ตัว
และจรยิ ธรรม T
TEAMWORK
หมายถึง
การท�ำ งานเป็นทีม
วัฒนธรรมองค์กร
“พฒั นาการทอ่ งเท่ียวและกฬี า
อย่างสรา้ งสรรค์ ผลักดนั นวัตกรรม
การทอ่ งเทีย่ วและกีฬาสู่ความเป็นเลศิ
”
การด�ำ เนินงานตามคำ�รบั รอง
การปฏิบัติราชการ
ของกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า
การจัดทำ�คำ�รับรองการปฏิบัติราชการเป็นการแสดงออกถึง
ความมงุ่ มนั่ หรอื ทา้ ทายทสี่ ว่ นราชการจะตอ้ งดำ�เนนิ การใหส้ ำ�เรจ็
โดยยดึ ผลการปฏบิ ตั งิ านเปน็ ตวั ตงั้ ซง่ึ มคี วามสอดคลอ้ งกบั ทฤษฎี
การบรหิ ารงาน แบบมงุ่ ผลสมั ฤทธ์ิ การดำ�เนนิ งานในขนั้ ตอนตา่ งๆ
เจ้าหน้าท่ีต้องมีความรู้ ความเข้าใจต่อแนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง
และต้องนำ�มาปรับใช้ให้เหมาะสม เช่น ความรู้และทักษะ
ในการกำ�หนดตวั ชว้ี ดั (KPI) แนวคดิ Balanced Scorecard รวมทง้ั
ความคิดเชิงกลยุทธ์ เพื่อให้ผลสรุปของการเจรจาตกลงตัวช้ีวัด
เกดิ ประโยชนก์ นั ทง้ั สองฝา่ ย ทงั้ การตงั้ เปา้ หมาย การพฒั นาระบบ
ราชการของ ก.พ.ร. และวิสัยทัศน์ของกระทรวงการท่องเที่ยว
และกฬี า
ความสำ�เร็จของการจัดทำ�คำ�รับรองการปฏิบัติราชการ
ประกอบดว้ ย 2 สว่ น (1) การจดั ทำ�คำ�รบั รองและ (2) การบรรลผุ ล
ในการนำ�คำ�รับรองการปฏิบัติราชการไปปฏิบัติ ซึ่งปัจจัย
แห่งความสำ�เร็จนั้น ผู้บริหารระดับสูงจะต้องให้ความสำ�คัญ
กบั ผทู้ เ่ี กย่ี วขอ้ ง และเจา้ หนา้ ทท่ี เ่ี กย่ี วขอ้ งจะตอ้ งมขี ดี ความสามารถ
ในการปฏิบัติงานสูง ต้องมีการพัฒนาศักยภาพ องค์ความรู้
อย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้หน่วยปฏิบัติจะต้องมีความเข้าใจ
ในเจตนารมณ์ของตัวชี้วัดอย่างถูกต้อง อีกทั้งจะต้องได้รับ
การสนบั สนนุ ทรพั ยากรทจ่ี ำ�เปน็ ตอ่ การปฏบิ ตั ริ าชการอยา่ งเพยี งพอ
ดังน้ัน คำ�รับรองการปฏบิ ตั ิราชการ จะเกิดประโยชน์ทั้งการเป็น
เคร่ืองมือในการกำ�กับงานและการประเมินผลงานขององค์กร
ซ่ึงจะส่งผลต่อทิศทางการพัฒนาองค์กรและความเชื่อมั่นศรัทธา
ของประชาชนผรู้ บั บรกิ ารยง่ิ ขน้ึ ทง้ั น้ี เพอ่ื ประโยชนใ์ นการนำ�ไปใช้
เป็นข้อมูลประกอบการประเมินผู้บริหารของส่วนราชการในมิติ
ด้านผลสมั ฤทธ์ิ
กระทรวงการท่องเทยี่ วและกฬี า 17
18 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
อำ�นาจหนา้ ที่
กระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกฬี า
มีอ�ำนาจหน้าท่ีเกี่ยวกับการส่งเสริมสนับสนุนและพัฒนาอุตสาหกรรมการท่องเท่ียว
การกีฬา การศึกษาด้านกีฬา นันทนาการ และราชการอ่ืนตามท่ีมีกฎหมายก�ำหนด
ให้เป็นอ�ำนาจหน้าท่ีของกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาหรือส่วนราชการสังกัดกระทรวง
การทอ่ งเท่ยี วและกฬี า ใหม้ ีการสว่ นราชการ ดังตอ่ ไปน้ี
ส�ำนกั งานปลดั กระทรวงการท่องเที่ยว 9. พัฒนาระบบและบริหารจัดการข้อมูลด้านเศรษฐกิจ
และกฬี า การท่องเท่ียวและกฬี า
มีอ�ำนาจหนา้ ท่ี ดังต่อไปน้ี 10. ดำ� เนินการตามกฎหมายวา่ ดว้ ยนโยบายการท่องเทย่ี ว
1. ศึกษา วิเคราะห์ จัดท�ำข้อมูล เพ่ือเสนอแนะ แห่งชาติ รวมทั้งกฎหมายและระเบียบที่อยู่
ในความรับผิดชอบของกระทรวง และกฎหมายอ่ืน
รัฐมนตรี ส�ำหรับใช้ในการก�ำหนดนโยบาย เป้าหมาย ที่เกี่ยวข้อง
และผลสัมฤทธิ์ของกระทรวง
2. จัดท�ำและพัฒนาแผนยุทธศาสตร์อันเป็นแผนแม่บท 11. ปฏิบัติการอื่นใดตามท่ีกฎหมายก�ำหนดให้เป็นอ�ำนาจ
ของกระทรวงในการพัฒนาการท่องเที่ยว กีฬา หนา้ ทข่ี องสำ� นกั งานปลดั กระทรวง หรอื ตามทรี่ ฐั มนตรี
และนนั ทนาการ ตามนโยบายของกระทรวงใหส้ อดคลอ้ ง หรอื คณะรัฐมนตรีมอบหมาย
กับนโยบายของรัฐบาล รวมท้ังประสานแผนปฏิบัติ
งานและเสนอแนะนโยบายในการต้ังและจัดสรร กรมพลศึกษา
งบประมาณประจำ� ปี
3. แปลงนโยบายเปน็ แนวทางและแผนการปฏบิ ตั ริ าชการ มอี �ำนาจหน้าที่ ดังต่อไปน้ี
4. จดั สรรและบรหิ ารทรพั ยากรของกระทรวง เพอ่ื ใหเ้ กดิ 1. ดำ� เนนิ การด้านการกีฬาขน้ั พนื้ ฐานและกฬี ามวลชน
การประหยัด คมุ้ ค่า และสมประโยชน์ 2. ด�ำเนินการด้านนนั ทนาการ
5. ด�ำเนินการเก่ียวกับการประซาสัมพันธ์และเผยแพร่ 3. ด�ำเนนิ การดา้ นวิทยาศาสตรก์ ารกฬี า
กิจกรรม ตลอดจนผลงานของกระทรวง 4. พัฒนาบุคลากรด้านการพลศึกษา สุขภาพ การกีฬา
6. ก�ำกับ เรง่ รัด ตดิ ตาม และประเมนิ ผล รวมทงั้ ประสาน
การปฏบิ ัติราชการของหนว่ ยงานในสงั กดั กระทรวง นนั ทนาการ วทิ ยาศาสตรก์ ารกฬี า และสาขาทเี่ กย่ี วขอ้ ง
7. พฒั นาระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ ใชใ้ นการบรหิ ารงาน 5. ส�ำรวจ จัดเก็บ รวบรวม และพัฒนาระบบข้อมูล
และการบริการของหนว่ ยงาน ในสงั กดั กระทรวง
8. ดำ� เนนิ การเกย่ี วกบั งานความชว่ ยเหลอื และความรว่ มมอื สารสนเทศ เพ่ือวางแผนและบริหารจัดการ และเผย
กับต่างประเทศและองค์การระหว่างประเทศ แพร่ข้อมูล สถิติและองค์ความรู้ด้านการพลศึกษา
ดา้ นการทอ่ งเทย่ี ว กฬี า และนันทนาการ สุขภาพ การกีฬา นันทนาการ วิทยาศาสตร์การกีฬา
และการพัฒนาบคุ ลากรสาขาท่เี ก่ยี วข้อง
6. อนุรักษ์ ส่งเสริม และเผยแพร่การละเล่นพ้ืนเมือง
และกฬี าพน้ื บ้าน
7. ด�ำเนินการประสานความร่วมมือกับองค์กรภาครัฐ 19
และเอกชนทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ เพื่อเป็น
เครอื ขา่ ยในการดำ� เนนิ งานดา้ นการพลศกึ ษา สขุ ภาพ การกฬี า
นันทนาการ วทิ ยาศาสตรก์ ารกีฬา และการพัฒนาบคุ ลากร
สาขาทีเ่ กีย่ วข้อง
8. จดั ทำ� แผนปฏบิ ตั งิ านและแผนพฒั นาคณุ ภาพและมาตรฐาน
ดา้ นการพลศกึ ษา สขุ ภาพ การกฬี า นนั ทนาการ วทิ ยาศาสตร์
การกีฬา และการพัฒนาบุคลากรสาขาท่ีเกี่ยวข้อง
ให้สอดคล้องกับนโยบาย แผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติ
และแผนพฒั นานันทนาการแหง่ ชาติ
9. ศึกษา ส�ำรวจ วิเคราะห์ วิจัย ให้ค�ำปรึกษา แนะน�ำ
และพฒั นางานด้านวิชาการการพลศกึ ษา สุขภาพ การกีฬา
นนั ทนาการ วิทยาศาสตร์การกฬี า และการพัฒนาบคุ ลากร
สาขาทเี่ กีย่ วขอ้ ง
10. ติดตาม และประเมินผลการด�ำเนนิ งานดา้ นการพลศึกษา สขุ ภาพ การกฬี า นนั ทนาการ วิทยาศาสตร์
การกีฬา และการพฒั นาบคุ ลากรสาขาทีเ่ ก่ียวขอ้ ง
11. ปฏิบัติการอื่นใดตามท่ีกฎหมายก�ำหนดให้เป็นอ�ำนาจหน้าที่ของกรม หรือตามท่ีรัฐมนตรี
หรือคณะรฐั มนตรมี อบหมาย
กรมการทอ่ งเทย่ี ว
มีอ�ำนาจหน้าที่ ดังตอ่ ไปน้ี
1. ด�ำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยนโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติ กฎหมายว่าด้วยธุรกิจน�ำเท่ียว
และมคั คเุ ทศก์ กฎหมายวา่ ดว้ ยภาพยนตรแ์ ละวดี ทิ ศั น์ เฉพาะในสว่ นทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั การสรา้ งภาพยนตร์
ตา่ งประเทศในราชอาณาจกั รและกฎหมายอน่ื ทีเ่ กย่ี วขอ้ ง
2. ประสานการส�ำรวจ วางแผน ออกแบบ และด�ำเนินการส่งเสริม อนุรักษ์ ฟื้นฟู บูรณะ ปรับปรุง
และพัฒนาแหล่งท่องเที่ยว ตลอดจนทรัพยากรทางการท่องเที่ยวและคุณภาพสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้
ภายใต้บังคับกฎหมายว่าด้วยการนั้น เพ่ือเป็นการน�ำมาตรฐานทางการท่องเที่ยวไปสาธิต
หรือเป็นต้นแบบปรับใช้กับแหล่งท่องเที่ยว
3. สำ� รวจ จดั เกบ็ รวบรวม และพฒั นาระบบข้อมลู สารสนเทศ เพ่อื วางแผนและบริหารจัดการ เผยแพร่
ขอ้ มลู สถติ ิ และองคค์ วามรดู้ า้ นบรกิ ารทอ่ งเทยี่ ว แหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว การประกอบธรุ กจิ นำ� เทย่ี ว มคั คเุ ทศก์
และผู้น�ำเที่ยว รวมท้ังข้อมูลสถิติด้านการท่องเที่ยวที่เกี่ยวข้องกับเครือข่ายการท่องเที่ยวชุมชน
และกจิ การภาพยนตรต์ า่ งประเทศในราชอาณาจักร
กระทรวงการท่องเทยี่ วและกีฬา
20 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
4. จดั ทำ� แผนพฒั นาแหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว แผนพฒั นาบรกิ ารทอ่ งเทยี่ ว แผนพฒั นาทะเบยี นธรุ กจิ นำ� เทยี่ วมคั คเุ ทศก์ และผนู้ ำ� เทย่ี ว
รวมทงั้ ประสาน ส่งเสรมิ และสนบั สนนุ ให้มกี ารปฏบิ ัติใหเ้ ปน็ ไปตามแผนมาตรฐาน และกฎหมาย ที่เกย่ี วขอ้ ง
5. ศึกษา วิเคราะห์ วิจัย และจัดท�ำมาตรฐานบริการท่องเที่ยว มาตรฐานแหล่งท่องเท่ียวมาตรฐานธุรกิจน�ำเท่ียว
และมคั คเุ ทศก์ และมาตรฐานอตุ สาหกรรมทอ่ งเทย่ี วทเ่ี ก่ียวข้อง รวมทั้งดำ� เนินการตรวจประเมินและรบั รองมาตรฐาน
6. ศึกษา วิเคราะห์ วิจัย ก�ำหนดนโยบายและแผนพัฒนาบุคลากรด้านการท่องเที่ยว จัดท�ำและพัฒนาหลักสูตร
การพฒั นาบคุ ลากรดา้ นการทอ่ งเทย่ี วใหส้ อดคลอ้ งตอ่ ความตอ้ งการดา้ นแรงงานของอตุ สาหกรรมทอ่ งเทยี่ ว ในประเทศ
และต่างประเทศ รวมทัง้ ด�ำเนินการรับรองมาตรฐานสมรรถนะสำ� หรับบุคลากรด้านการทอ่ งเทยี่ วอาเซียน
7. สนบั สนุนการด�ำเนนิ การเก่ยี วกับการรกั ษาความปลอดภยั ทางการทอ่ งเทยี่ ว
8. ติดตามและประเมนิ ผลงานดา้ นพฒั นาการทอ่ งเทยี่ ว
9. สง่ เสรมิ และสนับสนนุ ใหอ้ งค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถ่ินมสี ่วนร่วมในการพฒั นาการทอ่ งเที่ยวอย่างย่ังยืน รวมถึง ประสาน
และสนบั สนนุ การบรหิ ารจดั การเครอื ขา่ ยการทอ่ งเทย่ี วชมุ ชนใหส้ ามารถดำ� เนนิ การเพอ่ื พฒั นาการทอ่ งเทยี่ วอยา่ งยงั่ ยนื
10. ด�ำเนินการประสานความร่วมมือกับองค์กรภาครัฐและเอกชนท้ังภายในประเทศและต่างประเทศเพ่ือเป็นเครือข่าย
ในการด�ำเนินงานดา้ นการทอ่ งเที่ยว
11. ปฏบิ ตั กิ ารอนื่ ใดตามท่ีกฎหมายกำ� หนดใหเ้ ปน็ อ�ำนาจหน้าที่ของกรม หรอื ตามที่รัฐมนตรีหรือคณะรัฐมนตรมี อบหมาย
กองบญั ชาการต�ำรวจทอ่ งเทย่ี ว
มีอำ� นาจหนา้ ท่ี ดังต่อไปนี้
1. ก�ำหนดยุทธศาสตร์ วางแผน ควบคุม ตรวจสอบ ให้ค�ำแนะน�ำ
และเสนอแนะการปฏบิ ตั งิ านตามอำ� นาจหนา้ ที่ ของกองบญั ชาการ
ตำ� รวจทอ่ งเทีย่ วและหนว่ ยงานในสังกัด
2. ถวายความปลอดภัยส�ำหรับองค์พระมหากษัตริย์ พระราชินี
พระรชั ทายาท ผสู้ �ำเรจ็ ราชการแทนพระองค์ พระบรมวงศานุวงศ์
ผแู้ ทนพระองค์ และพระราชอาคนั ตุกะ
3. ปฏิบัติงานตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
และกฎหมายอื่นเกี่ยวกับความผิดทางอาญา ท่ัวราชอาณาจักร
ทั้งในกรณีท่ีผู้เสียหายหรือผู้ต้องหาเป็นคนต่างด้าวซ่ึงเข้ามา
ในราชอาณาจักรเป็นการช่ัวคราว เพื่อการท่องเที่ยวหรือเพื่อ
การอนื่ ตามกฎหมายวา่ ดว้ ยคนเขา้ เมอื ง หรอื ในกรณที ม่ี ผี ลกระทบ
ตอ่ อุตสาหกรรมการทอ่ งเท่ียวและความผดิ อื่นทเี่ กย่ี วขอ้ ง
4. ด�ำเนินการเกี่ยวกับการรักษาความสงบเรียบร้อย การป้องกัน
และปราบปรามอาชญากรรมทวั่ ราชอาณาจกั ร การใหค้ วามปลอดภยั
แก่บุคคลส�ำคัญและประชาชน และการให้บริการช่วยเหลือ
ประชาชน
5. ช่วยเหลอื อ�ำนวยความสะดวก และให้ความปลอดภัยแกน่ กั ทอ่ งเทีย่ ว
6. ปฏิบตั งิ านรว่ มกบั หรือสนบั สนุนการปฏบิ ัติงานของหน่วยงานอืน่ ท่เี ก่ยี วขอ้ งหรอื ทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย
มหาวทิ ยาลัยการกฬี าแห่งชาติ
มอี �ำนาจหน้าที่ ดงั ต่อไปนี้
พระราชบญั ญตั มิ หาวทิ ยาลยั การกฬี าแหง่ ชาติ พ.ศ. 2562 มาตรา 8 ใหม้ หาวทิ ยาลยั เปน็ สถานศกึ ษาทางวชิ าการและวชิ าชพี
ชน้ั สงู ดา้ นการกฬี า มวี ตั ถปุ ระสงคใ์ หก้ ารศกึ ษา สง่ เสรมิ วชิ าการและวชิ าชพี ทำ� การสอน วจิ ยั และพฒั นา บรกิ ารทางวชิ าการ
และวชิ าชพี แกส่ งั คม ทะนบุ ำ� รงุ ศลิ ปะและวฒั นธรรมทม่ี งุ่ เนน้ การสรา้ งองคค์ วามรดู้ า้ นการกฬี า การพลศกึ ษา การสรา้ งเสรมิ
สขุ ภาพ วทิ ยาศาสตรก์ ารกฬี า การบรหิ ารจดั การกฬี า การประกอบธรุ กจิ และอตุ สาหกรรมการกฬี า และสาขาวชิ าทเ่ี กย่ี วขอ้ ง
รวมท้งั เปน็ แหล่งสรา้ งและพัฒนาบคุ ลากรดา้ นการกีฬาของประเทศ
การกีฬาแห่งประเทศไทย
มีอ�ำนาจหนา้ ท่ี ดงั ตอ่ ไปนี้
1. ส่งเสรมิ กฬี า
2. ทำ� หน้าท่ีเปน็ ศนู ย์กลางในการประสานงานเกย่ี วกบั การกีฬา
3. ศึกษา วเิ คราะห์ วิจยั และจัดท�ำโครงการ แผนงาน และสถิติเกี่ยวกบั การส่งเสริมการกฬี ารวมท้ังประเมนิ ผล
4. จัด ชว่ ยเหลอื แนะนำ� และร่วมมือในการจัดและด�ำเนินกิจกรรมกีฬา
5. สำ� รวจ จัดสร้าง และบูรณะสถานท่สี ำ� หรบั การกีฬา
6. ตดิ ต่อรว่ มมอื กับองค์การหรอื สมาคมกีฬาทั้งในและนอกราชอาณาจักร
7. สอดสอ่ งและก�ำกับดูแลการด�ำเนนิ กิจกรรมกีฬา
8. รเิ รมิ่ พฒั นา สง่ เสริม และสนบั สนนุ การกฬี าคนพกิ าร
9. ประกอบกจิ การอนื่ ๆ อนั เกี่ยวแกห่ รือเพอื่ ประโยชนข์ องการกีฬา
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย
มอี ำ� นาจหนา้ ที่ ดังตอ่ ไปนี้
1. สง่ เสรมิ การตลาดและประชาสมั พนั ธใ์ นการขยายฐานตลาดคณุ ภาพและสรา้ งความเชอ่ื มนั่ เพอ่ื สง่ มอบคณุ คา่ การทอ่ งเทย่ี ว
ของประเทศไทย
2. สร้างสรรค์สนิ ค้าการท่องเที่ยวทม่ี ีคุณภาพ เพอ่ื เพิม่ มูลค่าการใชจ้ า่ ยของนักทอ่ งเทยี่ ว
3. บูรณาการการขับเคล่ือนห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain) ให้พร้อมรองรับนักท่องเที่ยวคุณภาพและกระจายรายได้
อย่างยั่งยนื
4. พัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศการตลาดและบริการข้อมูลด้านการตลาดการท่องเที่ยวที่ครบถ้วน เพ่ือตอบสนอง
ความต้องการของนักท่องเทย่ี วและผมู้ สี ว่ นได้ส่วนเสีย
5. เสรมิ สร้าง ททท. เป็นองค์กรสมรรถนะสงู (High Performance organization) ด้านตลาดการท่องเที่ยวบนพน้ื ฐาน
ของนวตั กรรมและธรรมาภบิ าล
กระทรวงการท่องเทีย่ วและกีฬา 21
22 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
องค์การบรหิ ารการพัฒนาพน้ื ท่พี ิเศษเพ่ือการท่องเทย่ี ว
อยา่ งย่ังยนื (องค์การมหาชน) (อพท.)
มีอ�ำนาจหน้าท่ี ดงั ตอ่ ไปนี้
1. ประสานงานการบริหารจัดการการท่องเท่ียวระหว่างส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ
องค์กรปกครองส่วนทอ้ งถ่ิน หรือหนว่ ยงานอ่นื ของรฐั ทีม่ อี �ำนาจหน้าที่ หรือไดร้ ับ
มอบหมายให้บริหารจัดการการท่องเท่ียวไม่ว่าในระดับชาติ ระดับภูมิภาค
หรอื ระดบั ทอ้ งถน่ิ
2. ประสานงานการใช้อ�ำนาจหน้าที่ของส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หรือหน่วยงานอื่นของรัฐ
ที่มีอ�ำนาจหน้าท่ีเกี่ยวกับการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม ชุมชน ผังเมือง ส่ิงแวดล้อม การท่องเที่ยว หรือการรักษา
ความสงบเรยี บรอ้ ย เพอ่ื บูรณาการการบรหิ ารจดั การการทอ่ งเท่ียวอย่างย่ังยืน
3. ส่งเสริมและสนับสนนุ ใหม้ ีการพัฒนาและรักษาสิ่งแวดล้อมเพอื่ การทอ่ งเท่ียวอย่างย่งั ยนื
4. ส่งเสริมการใชศ้ ักยภาพของหนว่ ยงานต่างๆ ทง้ั ภาครฐั และภาคเอกชนในการพฒั นาตลาดการทอ่ งเทย่ี ว
5. ส่งเสรมิ การพฒั นาการท่องเทย่ี วโดยชมุ ชนและพัฒนาแหล่งท่องเท่ยี วในพ้ืนทีช่ มุ ชนโดยการมสี ว่ นรว่ มของทุกภาคส่วน
ทเ่ี ก่ยี วข้อง
6. ส่งเสริมและสนับสนุนให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและชุมชนท้องถ่ินจัดให้มีการบ�ำรุงรักษาศิลปะ จารีต ประเพณี
ภูมิปัญญาทอ้ งถ่ิน หรอื วัฒนธรรมอันดีงามของทอ้ งถน่ิ
7. ส่งเสริมการจัดท�ำข้อมูลสารสนเทศและการวิจัยเก่ียวกับการท่องเที่ยวและพัฒนากลไกการบริหารจัดการองค์ความรู้
ดา้ นการทอ่ งเทย่ี วทัง้ ในและตา่ งประเทศ รวมทั้งพัฒนาต้นแบบหรอื ศนู ยเ์ รียนรดู้ ้านการพัฒนาการทอ่ งเท่ยี ว
8. สง่ เสรมิ การพฒั นาพนื้ ทท่ี ม่ี ศี กั ยภาพในดา้ นการทอ่ งเทย่ี วเพอ่ื ใหเ้ กดิ การจา้ งงานและยกระดบั คณุ ภาพชวี ติ และความเปน็ อยู่
ทอ้ งถนิ่ ใหด้ ขี น้ึ
9. ดำ� เนนิ การในเขตพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วหรอื แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วตามทคี่ ณะกรรมการนโยบายการทอ่ งเทยี่ วแหง่ ชาตมิ อบหมาย
การบรหิ ารหน่วยงาน
ส่วนที่ 2
24 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
คณะผู้บริหารงานรฐั มนตรี
4 2 1 35 1. นายพพิ ัฒน์ รชั กิจประการ
รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงการท่องเทย่ี วและกีฬา
2. นายนภินทร ศรีสรรพางค์
ผชู้ ว่ ยรฐั มนตรีประจ�ำกระทรวงการท่องเทย่ี วและกฬี า
3. นายสิรภพ ดวงสอดศรี
ทปี่ รึกษารัฐมนตรวี ่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
4. นายเขมพล อุ้ยตยะกุล
เลขานกุ ารรฐั มนตรวี า่ การกระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกฬี า
5. นายคณนาถ หมื่นหนู
โฆษกกระทรวงการท่องเท่ียวและกฬี า
คณะผบู้ รหิ าร
กระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า
1. นายโชติ ตราชู 6531 24
ปลัดกระทรวงการท่องเทย่ี วและกีฬา
2. นางสาวดารณี ลขิ ติ วรศักด์ิ
รองปลดั กระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกฬี า
3. นายอารัญ บุญชยั
รองปลดั กระทรวงการท่องเที่ยวและกฬี า
4. นายสนั ติ ปา่ หวาย
หวั หน้าผ้ตู รวจราชการกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า
5. นางสาววนั ทนา แจง้ ประจกั ษ์
ผตู้ รวจราชการกระทรวงการทอ่ งเท่ยี วและกฬี า
6. นายมงคล วิมลรตั น์
ผู้ชว่ ยปลัดกระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกฬี า
กระทรวงการทอ่ งเท่ยี วและกฬี า 25
26 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
คณะผบู้ ริหาร
กระทรวงการท่องเทย่ี วและกฬี า
6 4 5 1 237
1. นายนวิ ตั น์ ล้ิมสขุ นิรันดร์ 5. นายกอ้ งศักด ยอดมณี
อธบิ ดีกรมพลศกึ ษา ผูว้ า่ การการกีฬาแห่งประเทศไทย
2. นายทวศี ักดิ์ วาณิชย์เจรญิ 6. นายยทุ ธศกั ด์ิ สภุ สร
อธิบดีกรมการทอ่ งเท่ยี ว ผ้วู า่ การการท่องเท่ียวแห่งประเทศไทย
3. นายปริวฒั น์ วรรณกลาง 7. นาวาอากาศเอก อธคิ ุณ คงมี
อธกิ ารบดมี หาวิทยาลยั การกฬี าแห่งชาติ ผู้อ�ำนวยการองค์การบริหารการพัฒนา
4. พลต�ำรวจโท สุคุณ พรหมายน พนื้ ทพ่ี เิ ศษเพอ่ื การท่องเท่ยี วอยา่ งยั่งยืน
ผบู้ ัญชาการต�ำรวจท่องเที่ยว
โครงสร้าง
กระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า
กระทรวงการท่องเทยี่ วและกีฬา
สว่ นราชการ รัฐวสิ าหกิจ องค์การมหาชน
ส�ำนกั งานปลัด การท่องเท่ียว องคก์ ารบริหาร
กระทรวง แหง่ ประเทศไทย การพฒั นาพ้ืนทพ่ี เิ ศษ
การท่องเทยี่ วและกฬี า การกฬี า เพ่อื การท่องเทย่ี ว
แหง่ ประเทศไทย อยา่ งย่ังยนื
กรมการทอ่ งเท่ียว
กรมพลศกึ ษา
มหาวทิ ยาลยั
การกีฬาแห่งชาติ
กองบัญชาการต�ำรวจ
ทอ่ งเทย่ี ว
กระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกีฬา 27
28 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
อัตรากำ�ลังในภาพรวมของกระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกีฬา
หน่วยงานในสงั กดั จ�ำ นวน จ�ำ นวน จ�ำ นวน จ�ำ นวน จำ�นวน จำ�นวน จำ�นวน รวมทัง้ สิ้น
ข้าราชการ ลูกจา้ ง พนักงาน พนักงาน เจ้าหนา้ ที่ ลูกจ้าง ลกู จ้าง
สว่ นราชการ ประจำ� ราชการ รัฐวสิ าหกิจ เหมา
สำ�นักงานรัฐมนตรี 10 ของ ของ เอกชน
สำ�นักงานปลัดกระทรวงการท่องเทย่ี ว 419 - องค์การ องคก์ าร ดำ�เนนิ งาน
และกีฬา 177 52 มหาชน มหาชน
กรมพลศกึ ษา 148 23
กรมการทอ่ งเท่ียว 874 3 - - - - 12 22
มหาวทิ ยาลัยการกฬี าแห่งชาติ 98 44 - - - 117 632
- 15 - - - - 215
รฐั วสิ าหกจิ - - 132 - - - 148 431
การกีฬาแหง่ ประเทศไทย - - 49 - - - 1,032 2,053
การทอ่ งเท่ยี วแหง่ ประเทศไทย -
- 612 - - 695 1,307
องคก์ ารมหาชน - 1,031 - - - 1,031
องคก์ ารบรหิ ารการพฒั นาพน้ื ที่พิเศษ
เพ่อื การท่องเทย่ี วอยา่ งยัง่ ยนื - - 215 1 - 216
(องค์การมหาชน)
รวมทัง้ สน้ิ 1,628 176 240 1,643 215 1 2,004 5,907
กองบญั ชาการต�ำ รวจท่องเทยี่ ว อัตราตำ�แหน่ง อัตราอนญุ าต คนครองปัจจุบนั ต�ำ แหนง่ ว่าง
ผบช.
รอง ผบช. 1 1 1 -
ผบก. 3 3 3 -
รอง.ผบก 4 4 4 -
ผกก. 12 12 12 -
รอง ผกก. 19 19 19 -
สว. 35 35 35 -
รอง สว. 87 87 86 1
ผบ.หมู่ 442 236 170 272
ลูกจา้ งเหมาเอกชนดำ�เนินงาน 3,818 1,717 1,609 2,209
- - 280 -
รวมทัง้ สิ้น
4,421 2,114 2,219 2,482
เงนิ งบประมาณ
งบประมาณทไี่ ดร้ บั จดั สรรตามพระราชบญั ญตั งิ บประมาณรายจา่ ย ประจำ�ปงี บประมาณ พ.ศ. 2564 กระทรวงการทอ่ งเทย่ี ว
และกฬี า จำ�แนกตามหมวดงบรายจ่าย
งบประมาณรายจ่าย รายจา่ ยประจำ� รายจา่ ยลงทนุ จำ�นวนรวม
ประจ�ำ ปี พ.ศ. 2564 (หน่วย : ลา้ นบาท) (หน่วย : ล้านบาท) (หนว่ ย : ลา้ นบาท)
ส่วนราชการ 4,053.7136 1,598.5652 5,652.2788
สำ�นกั งานปลัดกระทรวงการท่องเทีย่ วและกฬี า 609.7594 59.5695 669.3289
กรมพลศึกษา 619.8618 588.5954
กรมการท่องเทีย่ ว 150.9692 1,208.4572
มหาวิทยาลัยการกีฬาแห่งชาติ 1,563.2356 799.4311 1,714.2048
1,260.8568 495.9779 2,060.2879
รัฐวสิ าหกิจ 7,062.5631 464.8651 7,558.5410
การกีฬาแห่งประเทศไทย 2,239.1219 31.1128 2,703.9870
การทอ่ งเท่ยี วแหง่ ประเทศไทย 4,823.4412 41.0157 4,854.5540
399.3833 41.0157 440.3990
องค์การมหาชน
องค์การบริหารการพฒั นาพน้ื ที่พิเศษเพ่ือการท่องเทย่ี ว 399.3833 440.3990
อย่างย่งั ยืน (องค์การมหาชน)
11,515.6600 2,135.5588 13,651.2188
รวมท้ังสน้ิ
ตารางเปรียบเทียบ งบประมาณ ่ทีไ ดรับ (ห นวย : ลานบาท) 5,000
งบประมาณทไี่ ดร้ บั การจัดสรร 3,750
ในหมวดงบรายจ่ายประจำ� 2,500
และรายจ่ายลงทนุ
ประจ�ำ ปีงบประมาณ
พ.ศ. 2564
จำ�แนกตามหน่วยงาน
(หน่วย : ลา้ นบาท)
1,250
รายจายประจำ
รายจายลงทุน
จำนวนรวม
สป.กก. กพล. กทท. มกซ. กกท. ททท. อพท.
กระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกีฬา 29
30 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
งบประมาณตามพระราชบัญญัตงิ บประมาณรายจ่าย
ประจ�ำปีงบประมาณ พ.ศ. 2564
กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬาได้รับการจัดสรรงบประมาณรายจ่ายประจำ�ปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 จำ�นวน
13,651,218,800 บาท ลดลงจากงบประมาณประจำ�ปี พ.ศ. 2563 จำ�นวน 1,385,892,200 บาท คิดเป็นร้อยละ 9.22
สามารถจำ�แนกงบประมาณดังน้ี
หนว่ ยงาน ปี 2563 ปี 2564 เพ่ิม/ลดลง รอ้ ยละ
จากปี 2563
ส่วนราชการ 5,455.8766 5,652.2788 +3.60
รัฐวสิ าหกิจ 9,148.2087 7,558.5410 +196.4022 -3.98
องค์การมหาชน -364.5844 +1.70
รวมทัง้ สิน้ 433.0257 440.3990 -9.22
15,037.1110 13,651.2188 +7.3733
-1,385.8922
ส่วนราชการ
สำ�นกั งานปลัดกระทรวงการท่องเท่ยี วและกฬี า 694.3910 669.3289 -25.0621 -3.61
กรมพลศกึ ษา 1,006.4226 1,208.4572 +202.0346 +20.07
กรมการท่องเท่ยี ว 1,714.2048 +50.5293 +3.04
มหาวิทยาลัยการกีฬาแห่งชาติ 1,663.6755 2,060.2879
2,091.3875 -31.0996 -1.49
รฐั วิสาหกิจ
การกฬี าแหง่ ประเทศไทย 2,711.3376 2,703.9870 -7.3506 -0.27
การทอ่ งเท่ียวแห่งประเทศไทย 6,436.8711 4,854.5540 -1,582.3171 -24.58
+1.70
องคก์ ารมหาชน
องค์การบรหิ ารการพฒั นาพนื้ ท่พี ิเศษเพื่อการท่องเทยี่ ว 433.0257 440.3990 +7.3733
อยา่ งย่งั ยืน (องคก์ ารมหาชน)
ตารางเปรียบเทยี บ งบประมาณ 10,000.000
งบประมาณรายจ่ายประจ�ำ ปี (หนวย : ลานบาท) 7,500.000
ระหว่างปงี บประมาณ 5,000.000
พ.ศ. 2563 และ พ.ศ. 2564 2,500.000
0.000
สว นราชการ
รัฐวิสาหกิจ
องคการมหาชน
ป2563 ป2 564
โ ค ร ง ก า ร เ งิ น กู้ ภ า ย ใ ต้ แ ผ น ฟ้ื น ฟู เ ศ ร ษ ฐ กิ จ แ ล ะ สั ง ค ม ท่ี ไ ด้ รั บ ผ ล ก ร ะ ท บ จ า ก ก า ร ร ะ บ า ด
ของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 และงบกลาง รายการค่าใช้จ่ายในการบรรเทาแก้ไขปัญหา
และเยียวยาผไู้ ด้รับผลกระทบจากการระบาดของโรคติดเช้ือไวรสั โคโรนา 2019
ท่ี โครงการ วตั ถปุ ระสงค์ หน่วยงาน วงเงิน (ล้านบาท)*
1 โครงการต้นแบบเพื่อยกระดับการให้บริการ อบรมยกระดับบคุ ลากร สนิ ค้า บริการ ดา้ นการ สป.กก. 3.0544
ของสถานประกอบการสมู่ าตรฐานความปลอดภยั ทอ่ งเทย่ี ว (ผปู้ ระกอบการทอ่ งเทยี่ ว 1,625 ราย)
ดา้ นสขุ อนามยั (SHA)
2 โครงการพฒั นาเนินทรายงาม Sand Dune - พัฒนาแหล่งทอ่ งเทีย่ วเนินทรายงาม กทท. 18.2603
- อบรมพฒั นายกระดบั มาตรฐานการใหบ้ รกิ าร กทท. 63.2122
ของบคุ ลากรการท่องเทีย่ ว
3 โครงการพฒั นายกระดบั มาตรฐานการใหบ้ รกิ าร การอบรมพัฒนายกระดับมาตรฐานการให้
ของบุคลากรท่องเท่ียวไทยเพ่ือรองรับ บรกิ ารของบคุ ลากรการทอ่ งเทยี่ ว (12,000 ราย)
การทอ่ งเท่ยี ววถิ ีใหม่ New Normal
4 โครงการพฒั นาอตั ลกั ษณน์ า่ น สเู่ มอื งสรา้ งสรรค์ สร้างการจ้างงาน สร้างอาชีพให้ประชาชน สป.กก 7.1050
Creative city : ยกระดบั มาตรฐานการอำ�นวย ไมน่ อ้ ยกวา่ 80 ราย
ค ว า ม ส ะ ด ว ก แ ล ะ ดู แ ล ค ว า ม ป ล อ ด ภั ย
แกน่ กั ทอ่ งเทยี่ วและสถานทที่ อ่ งเทย่ี ว (Amazing
Thai Host) เพอ่ื รองรบั การทอ่ งเทย่ี วตามวถิ ใี หม่
(New Normal)
5 โครงการเชฟชุมชนเพื่อยกระดับการท่องเที่ยว ยกระดับมาตรฐานการท่องเท่ียวชุมชน สินค้า สป.กก 5.0000
เชิงอาหารจังหวดั กาญจนบุรี OTOP
6 โครงการฝึกอบรมราษฎรชาวเล เกาะหลีเป๊ะ - สร้างการจ้างงาน สร้างอาชีพให้ประชาชน สป.กก 4.9570
ม.๗, ๘ ในการเพิ่มขีดความสามารถ ไมน่ อ้ ยกว่า 40 ราย
ในการประกอบอาชีพไลฟ์การ์ดเพ่ือยกระดับ - ย ก ร ะ ดั บ ม า ต ร ฐ า น ค ว า ม ป ล อ ด ภั ย
ความปลอดภยั เกาะหลีเป๊ะ โดยการฝกึ อบรมเจ้าหน้าที่ 40 ราย
7 โครงการพ้ืนท่ีท่องเท่ียวปลอดภัยสำ�หรับ พัฒนาพ้ืนท่ีต้นแบบด้านการท่องเท่ียว กทท. 15.0000
นกั ทอ่ งเทย่ี ว Safety Zone และบรกิ ารท่มี ีความปลอดภัยและมคี ุณภาพสูง
8 โครงการกำ�ลังใจ กระตนุ้ การท่องเท่ียวภายในประเทศ ททท. 1,370.0000
9 โครงการเราเที่ยวด้วยกัน กระตนุ้ การทอ่ งเท่ียวภายในประเทศ ททท. 15,000.0000
10 โครงการทวั รเ์ ทยี่ วไทย กระตุ้นการทอ่ งเทีย่ วภายในประเทศ ททท. 5,000.0000
หมายเหตุ : ลำ�ดบั ท่ี 1-3 โครงการภายใต้งบกลาง, ลำ�ดับที่ 4-10 โครงการภายใตง้ บเงินกู้ รวม 21,486.5889 31
*เป็นวงเงนิ ทีไ่ ด้รบั อนุมตั ิตามมติครม. กระทรวงการท่องเท่ยี วและกฬี า
สว่ นที่ 3
นโยบายและยุทธศาสตร์
นโยบายและยุทธศาสตร์
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาได้ด�ำเนินการจัดท�ำยุทธศาสตร์ด้านการท่องเท่ียว
และด้านกีฬา เพื่อใช้เป็นกรอบแนวทางการพัฒนาทั้งด้านการท่องเท่ียว และภายใต้บริบท
การเปลย่ี นแปลงทงั้ ดา้ นเศรษฐกจิ และสงั คม รวมทง้ั สามารถตดิ ตามประเมนิ ผลการปฏบิ ตั ิ
ราชการไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพอยา่ งแทจ้ รงิ เพอ่ื ใหส้ อดรบั กบั นโยบายของรฐั บาลทมี่ งุ่ เนน้
การพัฒนาประเทศไทยให้เป็นแหล่งท่องเท่ียวคุณภาพมีมาตรฐานความปลอดภัย
และมาตรฐานการบรกิ ารระดบั สากล เนน้ เอกลกั ษณแ์ ละวฒั นธรรมไทยควบคกู่ บั การอนรุ กั ษ์
ทรัพยากรธรรมชาติ ส่งเสริมตลาดท่องเท่ียวเชิงรุกทั้งในและต่างประเทศ เพื่อดึงดูด
นักทอ่ งเท่ียว และกระตุ้นการเดนิ ทาง (สำ� นกั เลขาธิการคณะรัฐมนตรี, 2554)
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาได้จัดท�ำยุทธศาสตร์เพ่ือรองรับการพัฒนาศักยภาพ
และขดี ความสามารถของการทอ่ งเทยี่ วและกฬี าของประเทศไทยซง่ึ มคี วามเชอ่ื มโยงกนั ดงั น้ี
นโยบายและยุทธศาสตร์
1. แผนพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วแห่งชาติ ฉบบั ท่ี 2 พ.ศ. 2560 - 2564
2. แผนพัฒนาการกฬี าแห่งชาติ ฉบับท่ี 6 พ.ศ. 2560 - 2564
3. ยทุ ธศาสตร์กระทรวงการท่องเที่ยวและกฬี า พ.ศ. 2560 - 2564
ประเทศไทยได้ก�ำหนดวิสัยทัศน์การพัฒนาการท่องเท่ียว 20 ปี และแผนพัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติ ฉบับท่ี 2
(พ.ศ. 2560 - 2564) ให้สอดคล้องกับสถานการณ์และก้าวทันการเปล่ียนแปลง เพื่อให้การท่องเที่ยวไทยยังคงบทบาท
การเปน็ สาขาหลกั ในการรกั ษาเสถยี รภาพและขบั เคลอ่ื นเศรษฐกจิ ของประเทศ การจดั ทำ� แผนพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วแหง่ ชาติ
ฉบบั ที่ 2 (พ.ศ. 2560 - 2564) จึงไดค้ ำ� นงึ ถึงบริบทของประเทศไทยในการพัฒนาภายใต้กรอบการวเิ คราะหแ์ บบองค์รวม
โดยไดส้ ำ� รวจความเหน็ จากผมู้ สี ว่ นเกย่ี วขอ้ ง ทง้ั ภาครฐั และเอกชน รวมถงึ ขอ้ มลู ทตุ ยิ ภมู จิ ากเอกสารและงานวจิ ยั ทเี่ กย่ี วขอ้ ง
โดยคำ� นึงถึงการมีสว่ นร่วมของทกุ ภาคส่วน ทงั้ ภาครฐั ภาคเอกชน และภาคประชาชน/ประชาสังคมในสาขาการทอ่ งเท่ยี ว
ตลอดจนการท�ำงานผ่านกลไกการมีส่วนร่วมจากผู้แทน ของหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องในรูปแบบของคณะอนุกรรมการ
จดั ท�ำแผนพัฒนาการทอ่ งเทย่ี วแห่งชาติ ฉบับท่ี 2 (พ.ศ. 2560 - 2564) ภายใตค้ ณะกรรมการนโยบายการท่องเทย่ี วแห่งชาติ
และคณะท�ำงานพัฒนาการท่องเท่ียวภายใต้กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา เพื่อให้ได้แผนพัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติ
ทเ่ี กิดจากกระบวนการมสี ว่ นรว่ มจากทุกภาคส่วนอยา่ งแทจ้ รงิ
กระทรวงการท่องเทย่ี วและกฬี า 33
34 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
แผนพฒั นาการทอ่ งเที่ยวแห่งชาติ ฉบับที่ 2
(พ.ศ. 2560 - 2564)
วสิ ยั ทศั น์
ประเทศไทยเปน็ แหล่งท่องเทย่ี วคุณภาพชั้นน�ำของโลก
ที่เตบิ โตอยา่ งมดี ลุ ยภาพบนพน้ื ฐานความเป็นไทย
เพอื่ สง่ เสรมิ การพฒั นาเศรษฐกจิ สงั คม และกระจายรายได้
“ ส่ปู ระชาชนทุกภาคส่วนอย่างยง่ั ยนื
เปา้ ประสงค์
”1. การเป็นแหล่งท่องเท่ียวคุณภาพเพ่ือยกระดบั ความสามารถดา้ นการท่องเทีย่ ว
2. การเพม่ิ มลู ค่าทางเศรษฐกจิ ของรายได้จากอุตสาหกรรมท่องเท่ียวของประเทศอยา่ งสมดุล
3. การกระจายรายได้และผลประโยชน์จากการท่องเทย่ี วสู่ทุกพ้ืนทีแ่ ละทกุ ภาคส่วน
4. การพัฒนาการทอ่ งเท่ียวอย่างยั่งยนื บนพื้นฐานอัตลักษณแ์ ละวิถไี ทยในเชงิ สังคม วฒั นธรรมและสงิ่ แวดล้อม
ยทุ ธศาสตร์
ยุทธศาสตรท์ ี่ 1 พฒั นาคณุ ภาพแหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว สนิ คา้ และบรกิ ารดา้ นการทอ่ งเทยี่ วใหเ้ กดิ ความสมดลุ และยงั่ ยนื
ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 2 การพฒั นาโครงสรา้ งพนื้ ฐานและสง่ิ อำ� นวยความสะดวก เพอื่ รองรบั การขยายตวั ของการทอ่ งเทยี่ ว
ยุทธศาสตรท์ ี่ 3 การพัฒนาบุคลากรด้านการท่องเที่ยวและสนับสนุนการมีส่วนร่วมของประชาชนในการพัฒนา
การทอ่ งเทยี่ ว
ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 4 การสร้างความสมดุลให้กับการท่องเที่ยวผ่านการตลาดเฉพาะกลุ่ม การส่งเสริมวิถีไทยและการสร้าง
ความเชือ่ ม่นั ของนักทอ่ งเทย่ี ว
ยุทธศาสตร์ที่ 5 การสง่ เสรมิ การบรู ณาการการบรหิ ารจดั การการทอ่ งเทยี่ วและสนบั สนนุ ความรว่ มมอื ระหว่างประเทศ
ส�ำหรับด้านการกีฬาของประเทศไทยได้มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องในช่วงท่ีผ่านมา โดยมีนักกีฬาอาชีพชาวไทยหลายคน
ที่ประสบความส�ำเร็จในเวทีระดับนานาชาติ และสามารถสร้างช่ือเสียงให้แก่ตนเองและประเทศ มีการตราพระราชบัญญัติ
หลายฉบับเพ่ือส่งเสริมการพัฒนาการกีฬาในประเทศ มีการส่งเสริมกีฬาอาชีพอย่างเป็นรูปธรรม มีการจัดสรรงบประมาณ
ที่เป็นระบบและมีความชัดเจนมากยิ่งขึ้น รวมไปถึงการขยายตัวอย่างต่อเน่ืองของอุตสาหกรรมการกีฬา และในแต่ละปี
มนี กั ทอ่ งเที่ยวทัง้ ชาวไทยและต่างชาตทิ เ่ี ข้ารว่ มเล่นและชมกจิ กรรมกีฬากว่า 3 ลา้ นคน
กระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี าซง่ึ มภี ารกจิ หลกั กำ� หนดนโยบาย และแผนยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาในทกุ ระดบั ทส่ี อดคลอ้ ง
กบั แนวทางพัฒนาของประเทศ รวมทั้งจดั ท�ำแผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาตเิ พือ่ เปน็ กรอบ และทิศทางการด�ำเนินการพฒั นา
การกฬี าใหแ้ กห่ นว่ ยงานทเี่ กย่ี วขอ้ ง ทงั้ นภ้ี ารกจิ ดา้ นกฬี านบั ไดว้ า่ มสี ว่ นสำ� คญั ตอ่ การพฒั นาสงั คมและเศรษฐกจิ ของประเทศ
ดังค�ำกล่าวที่ว่า “กีฬาสร้างคน คนสร้างชาติ” ซึ่งมีนัยส�ำคัญ คือการท่ีประเทศชาติจะพัฒนาได้นั้นจ�ำเป็นต้องมีบุคลากร
การกฬี า โครงสรา้ งพนื้ ฐานดา้ นการกฬี า กจิ กรรมดา้ นการกฬี า องคก์ รกฬี า องคค์ วามรแู้ ละนวตั กรรมทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การกฬี า
และนโยบายในการผลักดันกีฬาเพื่อความเป็นเลิศ นอกจากน้ีความส�ำเร็จด้านการกีฬาของประเทศสามารถเป็นดัชนีบ่งชี้
ถึงความส�ำเร็จ และความเจริญทางเศรษฐกิจของประเทศในภาพรวม จึงได้ด�ำเนินการจัดท�ำแผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติ
ฉบับท่ี 6 (พ.ศ. 2560 - 2564) เพ่ือเป็นกรอบทศิ ทาง การพัฒนาการกฬี าของประเทศ และเป็นกลไกส�ำคญั ในการปฏิรปู
การกฬี าของประเทศใหเ้ กดิ ผลอย่างเป็นรปู ธรรม อันจะนำ� ไปสู่การลดความเหล่อื มลำ�้ ของสงั คม พัฒนาสุขภาพคณุ ภาพชวี ติ
สร้างความสามัคคีและความภาคภูมิใจของคนในชาติ ตลอดจนสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจให้แก่ประเทศรวมถึงแนวทาง
การขบั เคลือ่ นแผนฯ สกู่ ารปฏิบัติใหก้ ้าวไปสกู่ ารเปน็ ประเทศทม่ี คี วาม “มนั่ คง มงั่ คงั่ และยัง่ ยนื ”
แผนพัฒนาการกีฬาแห่งชาติ ฉบบั ท่ี 6 35
(พ.ศ. 2560 - 2564)
วสิ ยั ทศั น์
การกฬี าเปน็ สว่ นส�ำคญั ของวถิ ีชีวิตประชาชน
ทกุ ภาคสว่ นและเป็นกลไกส�ำคัญในการสรา้ งมลู คา่
“ ”ทางสังคมและสง่ เสริมเศรษฐกิจของประเทศ
กระทรวงการทอ่ งเทีย่ วและกีฬา
36 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
เปา้ ประสงค์
1. ประชาชนทกุ ภาคสว่ นมคี วามสนใจในการออกกำ� ลงั กายและเลน่ กฬี าโดยมสี ดั สว่ นประชากรทอ่ี อกกำ� ลงั กาย และเลน่ กฬี า
สม�่ำเสมอ ไมน่ ้อยกวา่ รอ้ ยละ 30 ของประชากรทวั่ ประเทศ
2. นักกีฬาผู้แทนของประเทศไทยประสบความส�ำเร็จในการแข่งขันกีฬาระดับภูมิภาค ระดับทวีป และระดับโลกเพ่ือสร้าง
ความสมานสามัคคแี ละนำ� มาซ่งึ ความภมู ใิ จแกค่ นในประเทศไทย
3. อุตสาหกรรมการกีฬาของประเทศไทยสามารถช่วยสร้างมูลค่าเพ่ิมทางเศรษฐกิจของประเทศ และมีการเติบโต
อยา่ งต่อเนื่องอยา่ งยง่ั ยนื โดยมีอัตราการเตบิ โตของรายไดจ้ ากอุตสาหกรรมการกฬี าไม่ต�่ำกวา่ อัตราการเติบโตของมลู ค่า
ผลติ ภณั ฑ์มวลรวมภายในประเทศทกุ ปี
ยทุ ธศาสตร์
ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 1 สง่ เสรมิ ให้เกดิ ความรู้และความตระหนักด้านการออกก�ำลังกายและกฬี าข้นั พ้ืนฐาน
ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 2 การส่งเสริมใหม้ วลชนมกี ารออกกำ� ลงั กายและมสี ว่ นร่วมในกิจกรรมการกีฬา
ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 3 การพัฒนากีฬาเพ่ือความเปน็ เลศิ และตอ่ ยอดเพอ่ื ความสำ� เรจ็ ในระดบั อาชีพ
ยุทธศาสตร์ท่ี 4 การพัฒนาอตุ สาหกรรมการกีฬาเพอ่ื เปน็ ส่วนส�ำคัญในการเพมิ่ มลู ค่าทางเศรษฐกิจ
ยทุ ธศาสตร์ที่ 5 การพฒั นาองค์ความรแู้ ละนวัตกรรมท่ีเกี่ยวข้องกับการกีฬา
ยุทธศาสตรท์ ี่ 6 การยกระดบั การบรหิ ารจัดการด้านการกีฬาใหม้ ีประสิทธิภาพ
ยทุ ธศาสตร์กระทรวงการทอ่ งเที่ยวและกฬี า
พ.ศ. 2560 - 2564
นอกจากประเด็นด้านความสอดคล้องกันระหว่างแผนฯ ต่างๆ แล้ว กระทรวงการท่องเทยี่ วและกฬี า ยังให้ความส�ำคัญ
กับบริบทความเปล่ียนแปลงในด้านการท่องเท่ียวและกีฬา ทั้งในระดับนานาชาติ และระดับประเทศ ตลอดจนนโยบาย
ด้านการท่องเท่ียวของรัฐบาล และกฎระเบียบต่างๆ ท่ีเก่ียวข้องด้วย เนื่องจากกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาเล็งเห็นว่า
การศึกษา และวิเคราะห์ทิศทาง แนวโน้ม ตลอดจนความเปลี่ยนแปลงต่างๆ ทั้งในบริบทตลาดการท่องเท่ียวและการกีฬา
ในระดบั สากล และในระดบั ประเทศนน้ั ชใี้ หเ้ หน็ ถงึ ปจั จยั อนั เปน็ โอกาส และอปุ สรรคตอ่ การพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วและการกฬี า
ของประเทศ ซ่งึ ลว้ นแต่มีความสำ� คัญตอ่ การก�ำหนดยทุ ธศาสตร์ท่ีครบถว้ นและสมบูรณ์
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาจึงได้ท�ำการศึกษา และวิเคราะห์รายละเอียดในประเด็นข้างต้นอย่างถี่ถ้วน เพื่อให้
ยุทธศาสตร์กระทรวงการท่องเท่ียวและกีฬา พ.ศ. 2560 - 2564 เป็นยุทธศาสตร์ท่ีสามารถรองรับการพัฒนาศักยภาพ
และขีดความสามารถของการท่องเที่ยวและกีฬาของประเทศไทยได้อย่างแท้จริง สอดคล้องกับความเป็นไปในตลาด
การทอ่ งเทย่ี วและกีฬาระดับสากลและระดบั ประเทศ สอดคลอ้ งกับนโยบายของรฐั บาล และมีความเช่อื มโยงกบั ยทุ ธศาสตร์
และแนวทางอ่ืนๆ ที่ได้ก�ำหนดไว้ เพื่อให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน และเกิดการประสานงานเป็นความร่วมมือระหว่าง
หน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ทั้งด้านบุคลากร ส่ิงอ�ำนวยความสะดวก และงบประมาณ ท�ำให้เกิดเป็นประโยชน์สูงสุด
ในการสนับสนุนการท่องเท่ียวและกีฬาของประเทศอย่างแท้จริง และพัฒนาอย่างต่อเน่ืองจนสามารถแข่งขันได้อย่าง
มีประสิทธภิ าพในระดบั สากลต่อไป โดยมเี นือ้ หาดงั น้ี
วสิ ยั ทัศน์
มงุ่ ม่ันและบูรณาการดา้ นการท่องเที่ยวและกีฬา
สรา้ งเสรมิ ความเจรญิ เตบิ โตของเศรษฐกจิ
และสังคมของประเทศ
“พันธกจิ
1. จดั ทำ� นโยบายและยทุ ธศาสตรเ์ พือ่ การพฒั นาการทอ่ งเท่ียวและกฬี าทส่ี อดคลอ้ งกับแนวทางการพฒั นาประเทศ
”2. กำ� หนดแนวทางในการจดั สรรทรพั ยากรเพอื่ สนบั สนนุ การดำ� เนนิ งานของทกุ ภาคสว่ นอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ และนำ� นโยบาย
และยุทธศาสตรไ์ ปสกู่ ารปฏบิ ัตจิ รงิ อย่างไดผ้ ล
3. พัฒนาปัจจัยสนับสนุนด้านการท่องเท่ียวและกีฬาท่ีจ�ำเป็นทั้งด้านบุคลากร โครงสร้างพ้ืนฐานและปัจจัยสนับสนุนอ่ืนๆ
ท่จี ำ� เปน็ อย่างครบถ้วนและได้มาตรฐาน
4 พัฒนาระบบเทคโนโลยีและสารสนเทศเพื่อการบริหารและเพื่อการให้บริการ ตลอดจนองค์ความรู้และนวัตกรรมต่างๆ
ท่สี ามารถเพ่มิ มลู ค่าทางเศรษฐกิจของอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทีย่ วและกฬี า
5. สร้างให้เกิดการท�ำงานร่วมกันระหว่างหน่วยงานในอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวและกีฬาในรูปแบบบูรณาการร่วมกัน
ทกุ ภาคส่วนท่มี คี วามเก่ยี วข้อง
ยทุ ธศาสตร์
ยุทธศาสตรท์ ี่ 1 การพฒั นาแหลง่ สนิ คา้ บรกิ าร การอำ� นวยความสะดวกและการสรา้ งความสมดลุ ใหก้ บั การทอ่ งเทยี่ วไทย
ท่ผี า่ นการตลาด
ยทุ ธศาสตร์ท่ี 2 การพัฒนาศักยภาพบคุ ลากรและภาคเี ครือขา่ ยทกุ ภาคส่วนในอตุ สาหกรรมทอ่ งเท่ยี ว
ยทุ ธศาสตร์ท่ี 3 ส่งเสรมิ และสนับสนนุ การออกกำ� ลังกาย
กระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกีฬา 37
38 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
ความเชอ่ื มโยงดา้ นแผนงานตามยุทธศาสตร์ 20 ปี
ประจ�ำ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2564
จ�ำ นวน 3 ยทุ ธศาสตร์ 8 แผนงาน ดังนี้
1. ยทุ ธศาสตรด์ ้านความมน่ั คง
- แผนงานบรู ณาการขบั เคลือ่ นการแก้ไขปัญหาจงั หวดั ชายแดนใต้
2. ยทุ ธศาสตร์ดา้ นการสร้างความสามารถในการแขง่ ขัน
- แผนงานบูรณาการสร้างรายได้จากการท่องเท่ยี ว
- แผนงานบูรณาการพัฒนาพนื้ ที่ระดบั ภาค
- แผนงานพ้ืนฐานดา้ นการสรา้ งความสามารถในการแขง่ ขนั
- แผนงานบุคลากรภาครฐั ดา้ นการสร้างความสามารถในการแขง่ ขนั
3. ยุทธศาสตรด์ ้านการพัฒนาและเสรมิ สร้างศักยภาพ
ทรพั ยากรมนุษย์
- แผนงานยุทธศาสตร์เสริมสร้างศกั ยภาพการกฬี า
- แผนงานพน้ื ฐานดา้ นการพัฒนาและเสรมิ สร้างศกั ยภาพทรัพยากรมนษุ ย์
- แผนงานบคุ ลากรภาครฐั ดา้ นการพฒั นาและเสรมิ สรา้ งศกั ยภาพทรพั ยากรมนษุ ย์
ความเช่ือมโยงแผน 3 ระดบั กระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกฬี า (พ.ศ. 2564)
ยุทธศาสตรด านความมัน่ คง แผนระดับ 1 ยทุ ธศาสตรดานการพฒั นา
และเสรมิ สรา งศกั ยภาพทรพั ยากรมนษุ ย
ยุทธศาสตรดา นการสรา ง
ความสามารถในการแขง ขัน
แผนระดับ 2
แผนแมบ ทภายใตยุทธศาสตรชาติ
(1) (5) (6) (14)
ประเดน็ ความมัน่ คง ประเด็นการทอ งเทีย่ ว ประเดน็ พ้ืนทแ่ี ละเมอื งนาอยูอจั ฉรยิ ะ ประเดน็ ศักยภาพการกีฬา
+ การพัฒนาเมอื งนา อยอู ัจฉริยะ
+ การปองกนั + การทองเที่ยวเชิงสรางสรรคแ ละวัฒนธรรม + การสงเสริมการออกกำลังกาย
และแกไ ขปญ หา + การทองเท่ยี วเชิงธุรกิจ และกฬี าขน้ั พน้ื ฐานใหก ลายเปน วถิ ชี วี ติ
ทมี่ ผี ลกระทบ + การทองเทย่ี วเชิงสขุ ภาพ ความงาม และแพทยแ ผนไทย
ตอ ความมัน่ คง + การทองเทีย่ วสำราญทางน้ำ + การสง เสริมการกฬี า
+ การทองเทยี่ วเช่ือมโยงภูมภิ าค เพ่ือพัฒนาสรู ะดับอาชีพ
+ การพัฒนาระบบนเิ วศการทอ งเท่ยี ว
+ การพัฒนาบุคลากร
ดานการกีฬาและนนั ทนาการ
แผนแมบ ทเฉพาะกิจภายใตย ทุ ธศาสตรช าติอันเปน ผลมาจากสถานการณโ ควดิ -19 พ.ศ. 2564 - 2565
การยกระดับขีดความสามารถของประเทศเพื่อรองรบั
การเจรญิ เตบิ โตอยา งยงั่ ยืนในระยะยาว
(Future Growth)
การทอ งเท่ียวเชงิ สรางสรรคแ ละเนน คุณภาพ
แผนการปฏิรปู ประเทศ (ฉบับปรบั ปรุง)
(BR05) ดานเศรษฐกจิ (BR13) ดานวฒั นธรรม กฬี า แรงงาน
และการพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย
กจิ กรรมปฏริ ปู ที่ 2
การสงเสรมิ และพฒั นาการทองเทยี่ วคุณภาพสูง กจิ กรรมปฏิรปู ที่ 3
การสงเสรมิ ประชาชนเปน ศูนยกลางในการสรางวิถชี ีวติ ทางการกฬี า
และการออกกำลงั กายอยางทวั่ ถงึ และเทาเทย่ี ม
และการสรา งโอกาสทางการกฬี าและพัฒนานักกฬี าอาชีพ
แผนพฒั นาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับท่ี 12 พ.ศ. 2560 - 2564
ยุทธศาสตรที่ 3 ยุทธศาสตรที่ 9 ยทุ ธศาสตรที่ 1
การสรางความเขมแข็งทางเศรษฐกจิ และแขงขนั การพัฒนาภาคเมอื ง การเสริมสรา ง
และพัฒนาศักยภาพทนุ มนุษย
ไดอ ยางยั่งยนื (ภาคบรกิ ารและทอ งเทย่ี ว) และพนื้ ทเี่ ศรษฐกิจ
แผนระดบั 3
แผนพฒั นาการทอ งเทย่ี วแหง ชาติ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2560 - 2564)* แผนพัฒนาการกฬี าแหงชาติ ฉบับที่ 6
ไดดำเนนิ การปรบั ปรงุ แผนฯ ฉบบั ที่ 2 เปนแผนพฒั นาการทองเทย่ี วแหงชาติ (พ.ศ. 2560 - 2564)
(พ.ศ. 2564-2565) แลว ขณะนอี้ ยรู ะหวางการขับเคลอ่ื น
และติดตามประเมนิ ผล
แผนงานงบประมาณ
แผนงานบรู ณาการ แผนงานบรู ณาการ แผนงานพื้นฐาน แผนงานบูรณาการ แผนงาน แผนงานพ้นื ฐานดา นการ
ขบั เคล่อื น สรางรายได ดานการสรา ง พัฒนาพื้นท่ี ยทุ ธศาสตร พัฒนาและเสริมสรา ง
ความสามารถ ระดับภาค เสริมสราง
การแกไขปญ หา จากการทองเที่ยว ในการแขงขนั ศักยภาพ ศักภาพทรัพยากรมนษุ ย
จงั หวัดชายแดนใต
การกีฬา
กระทรวงการท่องเที่ยวและกฬี า 39
40 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
การขบั เคลอื่ นงานของคณะกรรมการนโยบายการทอ่ งเทย่ี วแหง่ ชาติ
ประจ�ำปี 2564
ส�ำนักงานปลัดกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ท�ำหน้าที่เป็นส�ำนักงานเลขานุการ
ของคณะกรรมการนโยบายการท่องเท่ียวแห่งชาติ ได้ด�ำเนินการขับเคลื่อนงาน
ของคณะกรรมการนโยบายการทอ่ งเที่ยวแหง่ ชาติ ดังน้ี
1. การจัดท�ำแผนพัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติ (พ.ศ. 2564 - 2565)
พระราชบญั ญตั นิ โยบายการทอ่ งเทยี่ วแหง่ ชาติ พ.ศ. 2551 และทแ่ี กไ้ ขเพมิ่ เตมิ มาตรา 10 (2) และมาตรา 15 ไดร้ ะบใุ ห้
คณะกรรมการนโยบายการทอ่ งเทยี่ วแหง่ ชาติ จดั ทำ� แผนพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วแหง่ ชาติ เสนอตอ่ คณะรฐั มนตรเี พอื่ พจิ ารณาอนมุ ตั ิ
และประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา โดยทผ่ี า่ นมาไดม้ กี ารจดั ทำ� แผนพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ 1 (พ.ศ. 2555 - 2559)
เปน็ แผนพฒั นาฉบบั แรกของประเทศ และไดม้ กี ารจดั ทำ� แผนพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี 2 (พ.ศ. 2560 - 2564)
เพื่อใช้เป็นกรอบแนวทางการพัฒนาการท่องเท่ียวในระยะ 5 ปีถัดมา ต่อมาคณะรัฐมนตรี ในคราวประชุมเม่ือวันท่ี
12 มนี าคม 2562 ไดม้ มี ตใิ หห้ นว่ ยงานรฐั ตอ้ งปรบั ปรงุ แผนระดบั ที่ 3 ใหส้ อดคลอ้ งกบั ยทุ ธศาสตรช์ าติ และแผนแมบ่ ทภายใต้
ยทุ ธศาสตรช์ าติ กอปรกบั เมอ่ื ปลายปี 2562 ไดเ้ กดิ วกิ ฤตการแพรร่ ะบาดของโรคไวรสั โคโรนา 2019 (โควดิ -19) สง่ ผลกระทบ
ตอ่ การท่องเทีย่ วทว่ั โลก จึงไดม้ กี ารปรับปรุงแผนพัฒนาการท่องเท่ียวแหง่ ชาติ ฉบับท่ี 2 (พ.ศ. 2560 - 2564) ใหเ้ ป็นแผน
พัฒนาการทอ่ งเท่ียวแห่งชาติ (พ.ศ. 2564 - 2565) เพ่ือใหส้ อดคลอ้ งตามยทุ ธศาสตร์ชาติ แผนแมบ่ ทภายใต้ยุทธศาสตรช์ าติ
แผนแม่บทเฉพาะกจิ ภายใตย้ ทุ ธศาสตร์ชาตอิ ันเป็นผลมาจากสถานการณโ์ ควดิ - 19 และแผนท่ีเกยี่ วข้องทกุ ระดบั รวมถงึ
สถานการณด์ า้ นการทอ่ งเทยี่ วทเ่ี ปลย่ี นแปลงไป โดยเมอ่ื วนั ท่ี 14 มกราคม 2564 คณะกรรมการนโยบายการทอ่ งเทยี่ วแหง่ ชาติ
ได้มมี ติเหน็ ชอบหลกั การจดั ท�ำ (ร่าง) แผนพฒั นาการท่องเทีย่ วแห่งชาติ (พ.ศ. 2564 - 2565) และคณะรัฐมนตรีในคราว
ประชมุ เมือ่ วนั ท่ี 30 พฤศจกิ ายน 2564 ได้มีมติอนมุ ัติ (ร่าง) แผนพฒั นาการท่องเทย่ี วแห่งชาติ (พ.ศ. 2564 - 2565) ตามท่ี
คณะกรรมการนโยบายการทอ่ งเทย่ี วแห่งชาตเิ สนอ และได้มีการประกาศใช้แผนพัฒนาฯ ดังกล่าว ในราชกจิ จานเุ บกษาแล้ว
เม่ือวันที่ 28 มกราคม 2565
แผนพัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติ (พ.ศ. 2564 - 2565) ให้ความส�ำคัญกับการปรับโครงสร้างภาคการท่องเท่ียว
ดว้ ยการสรา้ งความเขม้ แขง็ ใหก้ ารทอ่ งเทย่ี วภายในประเทศ เพอื่ ลดการพงึ่ พานกั ทอ่ งเทยี่ วตา่ งชาติ รวมถงึ การทำ� การตลาด
เจาะกลุ่มคุณภาพ และการพัฒนาและบริหารจัดการการท่องเที่ยวให้เกิดความยั่งยืน ด้วยการสร้างสมดุลระหว่าง
นกั ทอ่ งเทยี่ วไทยและนกั ทอ่ งเทย่ี วตา่ งชาติ โดยมวี สิ ยั ทศั น์ คอื “เขม้ แขง็ จากภายใน ฟน้ื ตวั อยา่ งมคี วามรบั ผดิ ชอบ จดุ เชอ่ื มโยง
การท่องเทยี่ วของภมู ิภาค” ประกอบด้วย ยุทธศาสตร์ ไดแ้ ก่ (1) พฒั นาคณุ ภาพแหลง่ ท่องเท่ยี ว ผผู้ ลติ และขายสินคา้ บรกิ าร
และผปู้ ระกอบการทอ่ งเทยี่ ว ใหม้ คี วามสามารถในการพรอ้ มรบั และปรบั ตวั ใหส้ อดคลอ้ งกบั บรบิ ททเี่ ปลย่ี นแปลงไป (2) พฒั นา
โครงสร้างพื้นฐาน ส่ิงอ�ำนวยความสะดวก และปรับปรุงปัจจัยเอ้ือให้สนับสนุนต่อการฟื้นตัวและเติบโตของอุตสาหกรรม
ท่องเท่ียว (3) พฒั นาบุคลากรท้ังภาครฐั และเอกชนเพ่ือเตรยี มพรอ้ มส�ำหรับการท่องเทยี่ วเชงิ คุณภาพ (4) ปรับภาพลักษณ์
การท่องเท่ยี ว เพอื่ รองรับนักท่องเที่ยวคุณภาพผ่านการตลาด และ (5) บริหารจัดการการท่องเทีย่ วอยา่ งยงั่ ยนื
กระทรวงการทอ่ งเท่ยี วและกฬี า 41
42 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
2. การประกาศเขตพัฒนาการทอ่ งเที่ยว 6 เขต (เพิม่ เตมิ )
ในปี พ.ศ. 2558 ได้มีการประกาศก�ำหนดเขตพฒั นาการท่องเทีย่ วจ�ำนวน 5 เขตพัฒนาการท่องเท่ียว ในกฎกระทรวง
ดงั ต่อไปน้ี
(1) เขตพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วฝง่ั ทะเลตะวนั ตก ประกอบดว้ ย เขตพนื้ ทจ่ี งั หวดั เพชรบรุ ี จงั หวดั ประจวบครี ขี นั ธ์ จงั หวดั ชมุ พร
และจงั หวดั ระนอง โดยมีจงั หวดั เพชรบุรเี ปน็ ศนู ยป์ ฏบิ ตั ิการของเขตพฒั นาการทอ่ งเทยี่ ว
(2) เขตพัฒนาการท่องเที่ยวฝั่งทะเลตะวันออก ประกอบด้วย เขตพื้นที่จังหวัดชลบุรี จังหวัดจันทบุรี จังหวัดตราด
และจงั หวัดระยอง โดยมจี งั หวัดชลบุรเี ปน็ ศูนย์ปฏบิ ัติการของเขตพัฒนาการท่องเท่ียว
(3) เขตพัฒนาการท่องเท่ียวอันดามัน ประกอบด้วย เขตพ้ืนที่จังหวัดภูเก็ต จังหวัดกระบ่ี จังหวัดตรัง จังหวัดพังงา
และจังหวัดสตูล โดยมีจังหวดั ภเู ก็ตเป็นศูนยป์ ฏบิ ัตกิ ารของเขตพัฒนาการท่องเท่ียว
(4) เขตพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วอารยธรรมลา้ นนา ประกอบดว้ ย เขตพน้ื ทจ่ี งั หวัดเชียงใหม่ จงั หวดั เชียงราย จังหวัดพะเยา
จงั หวัดลำ� ปาง และจงั หวดั ลำ� พนู โดยมีจังหวัดเชยี งใหม่เปน็ ศนู ยป์ ฏิบตั กิ ารของเขตพัฒนาการท่องเทยี่ ว
(5) เขตพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วอารยธรรมอสี านใต้ ประกอบดว้ ย เขตพนื้ ทจ่ี งั หวดั นครราชสมี า จงั หวดั บรุ รี มั ย์ จงั หวดั สรุ นิ ทร์
จงั หวัดศรีสะเกษ และจงั หวดั อบุ ลราชธานี โดยมจี งั หวดั นครราชสมี าเปน็ ศูนย์ปฏิบัติการของเขตพัฒนาการท่องเท่ยี ว
ในปี 2559 ได้มีการประกาศก�ำหนดเขตพัฒนาการท่องเที่ยวจ�ำนวน 3 เขตพัฒนาการท่องเที่ยวในกฎกระทรวง
ดังต่อไปน้ี
(1) เขตพัฒนาการท่องเท่ียวมรดกโลกด้านวัฒนธรรม ประกอบด้วย เขตพ้ืนที่จังหวัดสุโขทัย จังหวัดก�ำแพงเพชร
จังหวัดพิษณโุ ลก และจงั หวดั ตาก โดยมีจงั หวดั สุโขทัยเปน็ ศนู ย์ปฏิบตั ิการของเขตพัฒนาการท่องเท่ยี ว
(2) เขตพฒั นาการทอ่ งเทยี่ ววถิ ชี วี ติ ลมุ่ แมน่ ำ�้ โขง ประกอบดว้ ย เขตพน้ื ทจี่ งั หวดั หนองคาย จงั หวดั นครพนม จงั หวดั บงึ กาฬ
จังหวดั มกุ ดาหาร และจงั หวดั เลย โดยมจี งั หวดั หนองคายเปน็ ศูนยป์ ฏบิ ตั ิการของเขตพฒั นาการท่องเท่ียว
(3) เขตพัฒนาการท่องเท่ียววิถีชีวิตลุ่มแม่น้�ำเจ้าพระยาตอนกลาง ประกอบด้วย เขตพื้นที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
จงั หวดั นนทบรุ ี จงั หวดั ปทมุ ธานี จงั หวดั สงิ หบ์ รุ ี และจงั หวดั อา่ งทอง โดยมจี งั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยาเปน็ ศนู ยป์ ฏบิ ตั กิ าร
ของเขตพัฒนาการท่องเที่ยว
ในปี 2560 ได้มีการประกาศก�ำหนดเขตพัฒนาการท่องเท่ียวจ�ำนวน 1 เขตพัฒนาการท่องเท่ียวในกฎกระทรวง
คอื เขตพัฒนาการท่องเท่ยี วหมเู่ กาะทะเลใต้ ประกอบด้วย จงั หวัดสุราษฎร์ธานี เฉพาะพืน้ ทเ่ี กาะเต่า เกาะพะงนั เกาะสมยุ
และหมเู่ กาะอา่ งทอง โดยมีจังหวัดสรุ าษฎรธ์ านีเปน็ ศนู ย์ปฏบิ ัติการของเขตพัฒนาการท่องเทย่ี ว
และในปี 2563 ได้ประกาศเขตก�ำหนดพฒั นาการท่องเท่ียว จ�ำนวน 6 เขตพัฒนาการท่องเทย่ี ว ดังต่อไปนี้
(1) เขตพัฒนาการทอ่ งเทยี่ วเมอื งเก่ามีชวี ติ ประกอบด้วย เขตพ้นื ทจ่ี ังหวดั น่าน จังหวัดแพร่ จงั หวัดพะเยา และจงั หวดั
อุตรดติ ถ์ โดยมีจงั หวดั น่านเปน็ ศูนยป์ ฏบิ ัติการของเขตพฒั นาการทอ่ งเทีย่ ว
(2) เขตพัฒนาการท่องเที่ยววิถีชวี ิตชายฝง่ั อ่าวไทย ประกอบดว้ ย เขตพ้นื ที่จังหวัดสมุทรปราการ จังหวดั สมุทรสงคราม
จังหวดั สมุทรสาคร และจังหวัดฉะเชิงเทรา โดยมจี ังหวดั สมุทรปราการเป็นศูนย์ปฏิบตั กิ ารของเขตพัฒนาการทอ่ งเทยี่ ว
(3) เขตพัฒนาการท่องเที่ยวผืนป่ามรดกโลกดงพญาเย็น - เขาใหญ่ ประกอบด้วย เขตพ้ืนท่ีจังหวัดนครนายก จังหวัด
ปราจนี บุรี จงั หวดั สระแก้ว และจงั หวัดสระบุรี โดยมีจงั หวดั นครนายกเป็นศนู ย์ปฏบิ ัตกิ ารของเขตพัฒนาการท่องเทยี่ ว
(4) เขตพฒั นาการท่องเทีย่ วธรณีวิทยาถิน่ อีสาน ประกอบด้วย เขตพนื้ ทีจ่ ังหวัดขอนแก่น จังหวัดชัยภมู จิ งั หวดั กาฬสินธุ์
จังหวัดอุดรธานี และจังหวดั หนองบวั ลำ� ภู โดยมีจังหวดั ขอนแกน่ เป็นศนู ย์ปฏิบตั กิ ารของเขตพฒั นาการท่องเที่ยว
(5) เขตพัฒนาการท่องเทย่ี ววิถีชีวิตลมุ่ น้ำ� ทะเลสาบสงขลา ประกอบด้วย เขตพ้นื ทีจ่ ังหวดั สงขลา จงั หวัดพทั ลุง จงั หวัด
นครศรีธรรมราช โดยมจี งั หวดั สงขลาเปน็ ศูนย์ปฏบิ ัตกิ ารของเขตพฒั นาการทอ่ งเที่ยว
(6) เขตพฒั นาการทอ่ งเทย่ี วพหวุ ฒั นธรรมชายแดนใต้ ประกอบดว้ ย เขตพนื้ ทจ่ี งั หวดั ปตั ตานี จงั หวดั ยะลา จงั หวดั นราธวิ าส
และจงั หวัดสงขลา (อ�ำเภอจะนะ อ�ำเภอนาทวี อ�ำเภอเทพา อ�ำเภอสะบ้าย้อย) โดยมจี งั หวดั ปัตตานีเป็นศูนยป์ ฏิบตั กิ าร
ของเขตพฒั นาการทอ่ งเทีย่ ว
โดยประกาศฯ ก�ำหนดเขตพัฒนาการทอ่ งเทีย่ ว มผี ลใช้บงั คับตงั้ แตว่ นั ประกาศในราชกจิ จานุเบกษาเปน็ ต้นไป ส่งผลให้
ปจั จบุ นั ประเทศไทยมีเขตพัฒนาการทอ่ งเทีย่ ว ทง้ั สิน้ 15 เขตพฒั นาการท่องเท่ียว ครอบคลุมพน้ื ท่ี 59 จังหวดั
3. การประกาศคณะกรรมการนโยบายการท่องเท่ียวแห่งชาติ เร่ือง หลักเกณฑ์
และวิธีการจัดท�ำแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเท่ียว ประจ�ำเขตพัฒนาการท่องเที่ยว
พ.ศ. 2564
ประกาศก�ำหนดให้คณะกรรมการพัฒนาการท่องเท่ียว จะต้องด�ำเนินการจัดท�ำแผนปฏิบัติการท่องเท่ียวภายในเขต
พัฒนาการทอ่ งเทีย่ ว ตามหลกั เกณฑ์ ดงั ต่อไปนี้
(1) แผนปฏบิ ตั กิ ารพฒั นาการทอ่ งเทยี่ ว ตอ้ งสอดคลอ้ งกบั ยทุ ธศาสตรช์ าติ (พ.ศ. 2561 - 2580) แผนแมบ่ ทภายใตย้ ทุ ธศาสตรช์ าติ
ประเดน็ การท่องเท่ยี ว แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชาติ แผนพฒั นาการทอ่ งเท่ยี วแหง่ ชาติ ยทุ ธศาสตร์พฒั นา
การท่องเทยี่ วกล่มุ จงั หวัด และกฎหมายทใ่ี ชบ้ งั คบั อยภู่ ายในเขตพัฒนาการทอ่ งเทย่ี ว
(2) แนวคิดการพัฒนาของเขตพัฒนาการท่องเท่ียวควรอยู่บนพ้ืนฐานศักยภาพของพื้นที่ความโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์
ของแหล่งท่องเที่ยวและความต้องการของชุมชน โดยก�ำหนดทิศทางและเป้าหมายการพัฒนาร่วมกัน มีแนวทาง
การพฒั นาเมอื งท่องเทย่ี วหลกั เมอื งทอ่ งเที่ยวรอง และการเชื่อมโยงเสน้ ทางท่องเทย่ี วภายในเขตพฒั นาการทอ่ งเทีย่ ว
การสร้างความร่วมมือในการผลิตสินค้าและส่งเสริมกิจกรรมท่องเท่ียวร่วมกันในพ้ืนท่ี ตลอดจนการแลกเปล่ียนข้อมูล
ขา่ วสาร องคค์ วามรู้ และทรพั ยากรระหวา่ งกัน
(3) มีข้ันตอนการจัดท�ำแผนปฏิบัติการต้องให้ความส�ำคัญกับการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้เสียในการพัฒนาในเขตพัฒนา
การทอ่ งเทย่ี ว ทง้ั หนว่ ยงานภาครฐั ภาคเอกชน ภาคประชาชน เครอื ขา่ ยชมุ ชน สถาบนั การศกึ ษา และนกั วชิ าการในพนื้ ที่
แผนปฏิบัติการมีก�ำหนดระยะเวลาการด�ำเนินงาน 5 ปี หรือมีก�ำหนดระยะเวลาการด�ำเนินงานสอดคล้อง
กับยุทธศาสตร์ชาติ ซ่ึงต้องมีการจัดล�ำดับความส�ำคัญของโครงการ โดยแบ่งออกเป็นโครงการท่ีต้องด�ำเนินการ
ในระยะส้ัน 1 - 2 ปี ท้ังน้ีต้องเป็นไปตามพระราชบัญญัตินโยบายการท่องเท่ียวแห่งชาติ พ.ศ. 2551 และที่แก้ไข
เพมิ่ เติม มาตรา 17 เพื่อประโยชนใ์ นการรกั ษา ฟ้นื ฟแู หลง่ ท่องเทยี่ ว หรอื บรหิ ารและพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วให้สอดคลอ้ ง
กับแผนพัฒนาการท่องเท่ียวแห่งชาติ โดยเม่ือคณะกรรมการจัดท�ำแผนปฏิบัติการพัฒนาการท่องเท่ียวเสร็จแล้ว
ใหน้ �ำเสนอคณะกรรมการนโยบายการทอ่ งเทย่ี วแหง่ ชาตเิ พ่ือพิจารณาอนุมัติ และประกาศในราชกจิ จานเุ บกษาตอ่ ไป
กระทรวงการท่องเท่ยี วและกฬี า 43
44 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
4. การประกาศคณะกรรมการนโยบาย 5.การปรบั ปรงุ มาตรฐานการทอ่ งเทยี่ วไทย
การท่องเที่ยวแห่งชาติ เร่ืองหลักเกณฑ์ การปรับปรุงมาตรฐานการท่องเท่ียวไทย จ�ำนวน
วิ ธี ก า ร แ ต ่ ง ตั้ ง แ ล ะ ก า ร ป ร ะ ชุ ม 5 มาตรฐาน มีรายละเอยี ดดงั นี้
ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร พั ฒ น า ก า ร ท ่ อ ง เ ที่ ย ว (1) มาตรฐานที่พักเพ่ือการท่องเท่ียวประเภทโรงแรม
ประจ�ำเขตพฒั นาการทอ่ งเทย่ี ว พ.ศ. 2564
คณะกรรมการพฒั นาการทอ่ งเทยี่ ว มอี ำ� นาจและหนา้ ท่ี ในองค์ประกอบหลัก 3 ด้าน ได้แก่ ด้านบุคลากร
ดังต่อไปน้ี และการบรกิ าร ดา้ นระบบความปลอดภยั ในพนื้ ทท่ี วั่ ไป
(1) ติดตาม ตรวจสอบ และประเมินผลการด�ำเนินการ และด้านทรพั ยากรส่งิ แวดล้อม ชมุ ชน สังคม และส่วน
สนับสนุนการบริการ เพื่อให้เป็นไปตามสถานการณ์
ตามแผนปฏบิ ตั กิ ารพฒั นาการทอ่ งเทยี่ วของหนว่ ยงาน ปจั จุบนั และรองรับแนวโนม้ การทอ่ งเที่ยวในยคุ New
ของรัฐท่ีอยู่ในความรับผิดชอบให้สอดคล้องกับแผน Normal ที่มุ่งเน้นในเรื่องความสะอาด สุขอนามัย
ปฏิบัติการพัฒนาการท่องเที่ยว และรายงานต่อ และความปลอดภยั
คณะกรรมการนโยบายการทอ่ งเทย่ี วแห่งชาติ (2) มาตรฐานที่พักแบบพ�ำนักระยะยาว ให้สอดคล้อง
(2) รายงานสภาพปญั หาและอปุ สรรค พรอ้ มทง้ั ขอ้ เสนอแนะ กับนโยบายรัฐบาลที่ให้ความส�ำคัญในการท่องเที่ยว
แ ล ะ แ น ว ท า ง ใ น ก า ร แ ก ้ ไ ข ป ั ญ ห า แ ล ะ อุ ป ส ร ร ค เชงิ สขุ ภาพ โดยผ้ปู ระกอบการสามารถเขา้ สู่มาตรฐาน
ดังกล่าว ต่อคณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยว ได้มากข้ึนและรองรับการขยายตัวของกลุ่มเป้าหมาย
แห่งชาติเพื่อพจิ ารณา ในกรณีท่ีมีปญั หาและอปุ สรรค เช่น ผ้สู ูงอายุ นกั ศึกษาและนกั กฬี า
ที่ท�ำให้ไม่สามารถด�ำเนินการตามแผนปฏิบัติการ (3) มาตรฐานห้องน�้ำสาธารณะเพ่ือการท่องเที่ยว
พฒั นาการทอ่ งเท่ยี วได้ ให้สอดคล้องกับสุขอนามัย และเทคโนโลยีที่จะ
โดยใหม้ กี ารประชมุ คณะกรรมการพฒั นาการทอ่ งเทย่ี ว เกิดข้ึนภายหลังจากสถานการณ์การแพร่ระบาด
อย่างน้อยปีละส่ีคร้ัง เพื่อปรึกษาพิจารณาและด�ำเนินการ ของเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 ตามความจ�ำเป็น
ตามอ�ำนาจหน้าที่ท่ีก�ำหนดไว้ในพระราชบัญญัตินโยบาย และการเข้าถึงในสถานท่ี
การท่องเท่ียวเที่ยวแห่งชาติ พ.ศ. 2551 และที่แก้ไข (4) มาตรฐานรา้ นอาหารเพอื่ การทอ่ งเทยี่ ว ปรบั ปรงุ 5 ดา้ น
เพิ่มเติม โดยมีส�ำนักงานการท่องเท่ียวและกีฬาจังหวัด ไดแ้ ก่ ดา้ นสถานที่ ด้านอาหาร ด้านภาชนะ อปุ กรณ์
เป็นศูนย์ปฏิบัติการ ท�ำหน้าท่ีเป็นส�ำนักงานเลขานุการ ดา้ นความปลอดภยั และดา้ นการใหบ้ รกิ ารนกั ทอ่ งเทย่ี ว
ของคณะกรรมการฯ และเป็นศูนย์กลางประสานงาน เพอื่ ใหส้ อดคลอ้ งกบั สถานการณป์ จั จบุ นั และขอ้ กำ� หนด
และสนับสนุนการปฏิบัติงานตามนโยบายและแผนปฏิบัติ ตามกฎกระทรวงสาธารณสขุ
การพัฒนาการทอ่ งเท่ยี วของเขตพฒั นาการทอ่ งเท่ยี ว (5) มาตรฐานสถานทจ่ี ำ� หนา่ ยของทรี่ ะลกึ เพอ่ื การทอ่ งเทย่ี ว
ประเภทสินค้าอัญมณี ปรับปรุง (1) ด้านสินค้า/
ผลิตภัณฑ์ (2) ด้านสถานท่ีและสภาวะแวดล้อม
และ (3) ดา้ นการใหบ้ รกิ าร และปรบั เพมิ่ องคป์ ระกอบ
ด้านการส่งเสริมการตลาดและสร้างภาพลักษณ์สินค้า
เพอื่ ใหม้ าตรฐานครอบคลมุ ถงึ ผปู้ ระกอบการคา้ อญั มณี
รายเล็ก และสรา้ งความเช่ือมน่ั ในเลือกซ้อื สนิ คา้ ให้แก่
นักทอ่ งเท่ียว
6. การแต่งตั้งคณะอนุกรรมการภายใต้
คณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยว
แหง่ ชาติ
6.1 คณะอนุกรรมการด้านความปลอดภัยทางการ
ทอ่ งเทยี่ ว ซง่ึ จากสถติ กิ ารเกดิ อบุ ตั เิ หตแุ ละอบุ ตั ภิ ยั
กับนกั ทอ่ งเท่ยี วมีสาเหตุหลกั ๆ มาจาก
(1) การใช้ยานพาหนะประเภทรถจักรยานยนต์
และรถยนต์ให้เช่า รวมถึงรถบัสทัศนาจรที่ให้
บรกิ ารนักท่องเทย่ี ว
(2) การท่องเทย่ี วทางน�ำ้ แบง่ ออกเป็น 2 ประเภท
คอื อบุ ตั เิ หตทุ เ่ี กดิ จากการโดยสารยานพาหนะ
และอุบัติเหตุจากกิจกรรมการท่องเท่ียว
เชิงผจญภัย
(3) การกระทำ� ทกี่ อ่ ใหภ้ าพลกั ษณข์ องประเทศไทย
อยใู่ นดา้ นลบ คอื การหลอกลวงและเอาเปรยี บ
นักทอ่ งเที่ยว
(4) การกอ่ อาชญากรรม อาทิ การทำ� รา้ ยร่างกาย
ขม่ ขืน และการวง่ิ ราวทรัพย์ ปล้นทรพั ย์
(5) ดา้ นความสะอาดและสขุ อนามยั อาหารและนำ�้ ดมื่
คณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติจึงได้แต่งต้ังคณะอนุกรรมการด้านความปลอดภัยทางการท่องเที่ยว
เพื่อเป็นกรอบแนวทางในการป้องกันและแก้ไขปัญหา จากอุบัติเหตุและความปลอดภัยของนักท่องเที่ยว รวมทั้งสามารถ
บูรณาการความร่วมมือในการสร้างมาตรฐานความปลอดภัยกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลดี
กับความเชอื่ มน่ั ของนักทอ่ งเทยี่ วชาวไทยและชาวตา่ งชาติและสร้างภาพลักษณท์ ี่ดี ให้กบั ประเทศไทย
6.2 คณะอนุกรรมการการท่องเทย่ี วโดยชมุ ชน
เพ่ือให้คณะอนุกรรมการการท่องเท่ียวโดยชุมชนมีบทบาทหน้าท่ีท่ีชัดเจน สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบัน และมี
ความสมดุลในเชงิ องค์ประกอบกบั ภาคสว่ นต่างๆ มากขึ้น ประกอบดว้ ย หน่วยงานภาครัฐ หนว่ ยงานภาคเอกชน หนว่ ยงาน
ภาควิชาการ และหน่วยงานภาคประชาชน ซ่ึงก่อให้เกิดความต่อเน่ืองในการด�ำเนินภารกิจการส่งเสริมการพัฒนา
การท่องเท่ียวโดยชุมชนของประเทศไทย ตามแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (5) ประเด็นการท่องเท่ียว
(พ.ศ.2561-2580) อีกทั้งยังช่วยส่งเสริมให้ประเทศไทยมีแหล่งท่องเที่ยวคุณภาพระดับโลก ท่ีเติบโตบนพ้ืนฐาน
ของความเปน็ ไทยจากการส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจ สงั คม ให้สามารถกระจายรายไดส้ ชู่ มุ ชนได้อยา่ งย่งั ยนื
กระทรวงการท่องเท่ยี วและกีฬา 45
46 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
7.การศกึ ษาและจดั ท�ำแนวทางการจดั เกบ็ และการบรหิ ารจดั การคา่ ธรรมเนยี ม
การทอ่ งเท่ียวท่ีเรยี กเกบ็ จากนักทอ่ งเท่ยี วชาวต่างชาติ
การจัดเก็บค่าธรรมเนียมการท่องเท่ียวภายในประเทศของนักท่องเท่ียวชาวต่างชาติ เพื่อใช้จ่าย
ในการบรหิ ารและพฒั นาการทอ่ งเทย่ี ว รวมทงั้ ใชจ้ า่ ยในการจดั ใหม้ กี ารประกนั ภยั แกน่ กั ทอ่ งเทยี่ วชาวตา่ งชาติ
ในระหวา่ งทอ่ งเทย่ี วภายในประเทศ ตามแนวทางดังน้ี
(1) อัตราการจดั เก็บคา่ ธรรมเนยี มการท่องเทย่ี วทีเ่ หมาะสม
เมอื่ คำ� นวณอตั ราคา่ ธรรมเนยี มทเี่ หมาะสมทางเศรษฐมติ ิ ชว่ งอตั ราการจดั เกบ็ อยรู่ ะหวา่ ง 65 - 220 บาท
บนสมมติฐานจ�ำนวนนักท่องเที่ยว 40 ล้านคน แต่ในสภาวการณ์ปัจจุบันภายใต้สถานการณ์การแพร่
ระบาดของโรคอุบัติใหม่ จึงได้มีการทบทวนปรับเป้าหมายคาดการณ์สมมติฐานจ�ำนวนนักท่องเท่ียว
ชาวต่างชาติใหม่จากเดิม จำ� นวน 40 ลา้ นคน ปรับเปน็ 10 ล้านคน (รอ้ ยละ 25 ของภาวะปกติ) จงึ ได้
อตั ราการจัดเก็บคา่ ธรรมเนยี มท่ีเหมาะสมอยู่ท่ี 300 บาท
(2) แนวทางการจัดหาประกันภัยให้แกน่ ักทอ่ งเทีย่ ว
ส�ำนักงานคณะกรรมการก�ำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.) มีข้อเสนอแผน
ความคมุ้ ครอง 2 รปู แบบ ภายใตส้ มมตฐิ านจำ� นวนนกั ทอ่ งเทย่ี วชาวตา่ งชาติ จำ� นวน 10 ลา้ นคน ประกอบดว้ ย
- แผนความคุม้ ครองและเบย้ี ประกนั ภยั (Top Up) ค่าเบ้ียประกนั ภัย 27.74 บาท/คน
- แผนความคุ้มครองและเบี้ยประกันภัย (จ่ายต้ังแต่บาทแรก) ค่าเบ้ียประกันภัย 34.94 บาท/คน
ทั้งนี้ ในส่วนของความคุ้มครองเป็นการให้ความคุ้มครองแก่นักท่องเท่ียวชาวต่างชาติตามเกณฑ์
ของกองทุนช่วยเหลือเยยี วยานกั ท่องเทย่ี วชาวตา่ งชาติ
(3) ระบบและรปู แบบการจัดเก็บค่าธรรมเนียม มี 2 รูปแบบ ไดแ้ ก่
(3.1) การจดั เกบ็ ผา่ นตว๋ั เคร่ืองบนิ ตอ้ งดำ� เนินการผ่าน International Air Transport Association:
IATA หรือเรียกวา่ ไออาต้า สมาคมขนส่งทางอากาศระหว่างประเทศ
(3.2) การจัดเก็บคา่ ธรรมเนียมออนไลน์ Web Application / เครื่อง Kiosk
การจัดเก็บค่าธรรมเนียมออนไลน์มีข้อจ�ำกัดด้านการบริหารระบบท่ีน้อยกว่าการจัดเก็บ
คา่ ธรรมเนยี มผา่ นตวั๋ เครอื่ งบนิ จงึ เปน็ วธิ กี ารทเ่ี หมาะสมดา้ นประสทิ ธภิ าพในการจดั เกบ็ ทสี่ งู กวา่
โดยคณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติ ให้กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาด�ำเนิน
การจัดท�ำประกาศก�ำหนดอัตรา ค่าธรรมเนียม หลักเกณฑ์ วิธีการ และเง่ือนไขในการจัดเก็บ
และรายละเอยี ดทเ่ี กย่ี วขอ้ งต่อไป
กระทรวงการทอ่ งเท่ยี วและกฬี า 47
48 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
8. การจดั ท�ำแผนการเปิดประเทศเพือ่ รองรับนกั ทอ่ งเที่ยวต่างชาติ (ข้อมูล
ณ วนั ที่ 7 พฤษภาคม 2564)
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาได้จัดท�ำแนวทางการเปิดประเทศเพ่ือรองรับนักท่องเที่ยวต่างชาติ
และเพ่ือให้เป็นไปตามค�ำสั่งศูนย์บริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19)
(ศบค.) ท่ี 4/2564 เรื่อง แนวปฏิบัติตามข้อก�ำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548
(ฉบบั ที่ 9) โดยแบ่งเป็น 4 ระยะ ดังนี้
ระยะที่ 1 : น�ำรอ่ ง (1 เมษายน - 30 มถิ ุนายน 2564)
- นกั ทอ่ งเท่ยี วทฉ่ี ีดวัคซีนแล้วกักตัวเป็นระยะเวลาตามท่ี ศบค. กำ� หนด
ระยะท่ี 2 : Phuket Sandbox (1 กรกฎาคม - 30 กันยายน 2564)
- นำ� รอ่ งเปิดประเทศในบางพ้ืนท่ี คือ ภูเก็ต (ทั้งนเ้ี มอ่ื สามารถให้วคั ซีนแก่ประชาชนในภเู กต็ ครบ 2 โดส
ตามระยะเวลาที่ก�ำหนด)
- นกั ทอ่ งเทย่ี วทฉ่ี ดี วคั ซนี แลว้ เดนิ ทางเขา้ จงั หวดั ภเู กต็ โดยไมต่ อ้ งกกั ตวั โดยอยใู่ นพนื้ ทภ่ี เู กต็ อยา่ งนอ้ ย 7 วนั
- เม่ือครบ 7 วนั สามารถออกไปเท่ยี วในจงั หวัดอ่ืนได้
- กรณีเดนิ ทางเขา้ จงั หวัดอน่ื ยังตอ้ งกักตวั ในสถานกักกันตามมาตรการในระยะท่ี 1
ระยะที่ 3 : ผ่อนคลาย 10 จังหวัด คือ ภูเกต็ กระบี่ พงั งา สรุ าษฎร์ธานี เชยี งใหม่ ชลบรุ ี กรุงเทพมหานคร
เพชรบรุ ี ประจวบคีรขี ันธ์ บรุ ีรมั ย์ (1 ตุลาคม - 31 ธนั วาคม 2564)
- นำ� รอ่ งใหเ้ ปดิ ประเทศในบางพน้ื ท่ี คอื ภเู กต็ กระบี่ พงั งา สรุ าษฎรธ์ านี เชยี งใหม่ ชลบรุ ี กรงุ เทพมหานคร
เพชรบุรี ประจวบคีรีขนั ธ์ บรุ รี มั ย์ (เม่ือสามารถใหว้ คั ซีนประชาชนครบ 2 โดส)
- นกั ทอ่ งเทย่ี วทฉ่ี ดี วคั ซนี แลว้ เดนิ ทางเขา้ พน้ื ที่ 10 จงั หวดั โดยไมต่ อ้ งกกั ตวั โดยอยใู่ น พน้ื ทอี่ ยา่ งนอ้ ย 7 วนั
ระยะที่ 4 : เขา้ สภู่ าวะปกติ (1 มกราคม 2565 เปน็ ตน้ ไป)
- อนญุ าตนกั ทอ่ งเทยี่ วจากทกุ ประเทศ หรอื ผทู้ ฉี่ ดี วคั ซนี แลว้ เดนิ ทางเขา้ ประเทศไทยได้ โดยไมต่ อ้ งกกั ตวั
พืน้ ท่ี 10 จงั หวัดดงั กล่าวขา้ งต้น เปน็ พ้นื ทที่ ่มี ศี กั ยภาพ และมคี วามส�ำคัญต่อเศรษฐกิจการทอ่ งเท่ียว
ของประเทศ โดยท้งั 10 จังหวัด มีสัดส่วนรายไดจ้ ากการท่องเทยี่ วในปี 2562 รวม 1.5 ลา้ นล้านบาท
คิดเปน็ สัดส่วนร้อยละ 80 ของรายได้จากนกั ท่องเท่ยี วต่างชาติ
ทั้งน้ี หากจงั หวดั ภเู กต็ สามารถเปดิ ประเทศได้ภายในเดอื นกรกฎาคม 2564 และในพื้นทอี่ ีก 9 จังหวัด
เปิดประเทศได้ ภายในเดือนตุลาคม 2564 จะสามารถสร้างรายได้รวมประมาณ 2.98 แสนล้านบาท
ในปี 2564 และมนี ักท่องเทยี่ วตา่ งชาตจิ �ำนวน 3.5 ลา้ นคน และหากอนญุ าตให้นักทอ่ งเทีย่ วจากทุกประเทศ
หรือผู้ท่ีฉีดวัคซีนแล้วเดินทางเข้าประเทศไทยได้โดยไม่ต้องกักตัว ต้ังแต่ 1 มกราคม 2565 เป็นต้นไป
จะสามารถสรา้ งรายไดจ้ ำ� นวน 1.18 ลา้ นลา้ นบาท ในปี 2565 และมนี กั ทอ่ งเทยี่ วตา่ งชาติ จำ� นวน 20.52 ลา้ นคน
กระทรวงการทอ่ งเท่ยี วและกฬี า 49
50 รายงานประจำ�ปี ๒๕๖๔
การดำ�เนนิ งานแผนบรู ณาการสร้างรายได้
จากการท่องเท่ียว
กระทรวงการทอ่ งเทยี่ วและกฬี า เปน็ หนว่ ยงานเจา้ ภาพ ดา้ นการทอ่ งเทยี่ วของประเทศ ยงั ขาดฐานขอ้ มลู ทเ่ี ปน็ ระบบ
หลกั ในการจดั ทำ� งบบรู ณาการสรา้ งรายได้ จากการทอ่ งเทย่ี ว และเชื่อมโยงกันเพ่ือติดตามสถานการณ์ด้านการท่องเที่ยว
โดยในปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 มีหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง การตัดสินใจวางแผน และการแก้ไขปัญหา เป็นไปอย่าง
จ�ำนวน 11 กระทรวง 21 หน่วยงาน และ 2 รฐั วิสาหกิจ มีประสทิ ธิภาพ
มโี ครงการทงั้ สน้ิ 37 โครงการ วงเงนิ 6,774.9314 ลา้ นบาท ทงั้ นี้กระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี าในฐานะหนว่ ยงาน
เพ่อื ดำ� เนินการใน 6 แนวทาง ประกอบด้วย แนวทางที่ 1 เจ้าภาพหลักได้มีข้อเสนอแนะที่ได้จากการติดตาม
ทอ่ งเทยี่ วเชงิ สรา้ งสรรคแ์ ละวฒั นธรรมแนวทางท่ี 2 ทอ่ งเทยี่ ว และประเมนิ ผลการดำ� เนนิ งานตามแผนงานบรู ณาการสรา้ ง
เชิงธุรกิจ แนวทางท่ี 3 ท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ความงาม รายไดจ้ ากการท่องเทยี่ ว ดงั นี้ (1) นำ� เทคโนโลยีสารสนเทศ
และแพทยแ์ ผนไทย แนวทางท่ี 4 ท่องเทีย่ วส�ำราญทางนำ้� เขา้ มามีบทบาทตอ่ การท่องเท่ียวแบบวิถใี หม่มากข้ึน ดังนน้ั
แนวทางท่ี 5 ท่องเทยี่ วเชือ่ มโยงภูมภิ าค และ แนวทางท่ี 6 ฐานข้อมูลท่ีจะเข้ามาจ�ำนวนมากสามารถน�ำมาใช้ใน
ระบบนเิ วศการท่องเท่ียว การวางแผนการตัดสินใจเชิงนโยบายของภาครัฐได้
จากการติดตามและประเมินผลการด�ำเนินงาน (2) ให้ความส�ำคัญด้านการแพทย์และสุขภาพเพิ่มขึ้น
ตามแผนงานบรู ณาการสรา้ งรายไดจ้ ากการทอ่ งเทย่ี ว พบวา่ โ ด ย ใ น ช่ว ง ที่ ผ่าน ม า ก า ร อ อ ก ม า ต ร ฐ า น S H A
จากสถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา2019 เป็นเครื่องมือส�ำคัญที่เรียกความเช่ือม่ันให้กับนักท่องเที่ยว
(COVID-19) ท�ำให้การจัดกิจกรรมท่ีเป็นการรวมกลุ่มคน และเป็นมาตรฐานที่ผู้ประกอบการเห็นความส�ำคัญ
จ�ำนวนมากไม่สามารถด�ำเนินการได้ ท�ำให้มีการยกเลิก (3) วางแผนการจัดสรรงบประมาณและยุทธศาสตร์
หรอื เลอ่ื นการจดั งานออกไปบางสว่ น มกี ารปรบั รปู แบบกจิ กรรม การดำ� เนนิ การ โดยใหค้ วามสำ� คญั ในการผลกั ดนั การทอ่ งเทยี่ ว
โดยหลายหน่วยงานรอการตัดสินใจปรับแผนงานโครงการ กลมุ่ เปา้ หมายอาทิการขบั เคลอื่ นดา้ นการทอ่ งเทยี่ วเชงิ สขุ ภาพ
เน่ืองจากอยู่ระหว่างการพิจารณาสถานการณ์ ส่งผลให้ เปน็ นโยบายสำ� คญั และใชเ้ ปน็ จดุ ขายของการเปดิ ประเทศ
ผลการเบกิ จา่ ยงบประมาณโดยรวมมคี วามลา่ ชา้ ผลสมั ฤทธ์ิ เ พ่ิ ม ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ ก า ร บ ริ ห า ร ง า น ก า ร บู ร ณ า ก า ร
ของการด�ำเนินงาน โดยเฉพาะการมุ่งเป้าหมายท่ีจ�ำนวน ด้านการท่องเท่ียว โดยท�ำงานร่วมกับหน่วยงานภายใต้
นกั ทอ่ งเทยี่ วและรายไดจ้ ากการทอ่ งเทย่ี วไมบ่ รรลเุ ปา้ หมาย แผนบรู ณาการทงั้ ภาครฐั และเอกชนในพน้ื ทเ่ี พมิ่ ขนึ้ อยา่ งใกลช้ ดิ
ที่วางไว้ แม้จะด�ำเนินกิจกรรมได้ตามแผนการด�ำเนินงาน และบรู ณาการฐานขอ้ มลู ทจ่ี ะชว่ ยใหก้ ารตดั สนิ ใจและการแกไ้ ข
ส่งผลต่อมูลค่าทางเศรษฐกิจทั้งในระดับพื้นท่ีและประเทศ ปญั หาเปน็ ไปอยา่ งทนั ตอ่ สถานการณ์กจิ กรรมสง่ เสรมิ การตลาด
แคมเปญต่างๆ ท่ีออกมาเพื่อกระตุ้นด้านการท่องเท่ียว ต้องกระตุ้นส่งเสริมและสร้างภาพลักษณ์เพื่อดึงดูดลูกค้า
ยังไม่สามารถช่วยกระตุ้นการส่งเสริมการท่องเที่ยวได้ นกั ทอ่ งเทยี่ วโดยการนำ� ขอ้ มลู จาก Big DATA มาใชว้ เิ คราะห์
เน่ืองจากการเติบโตทางเศรษฐกิจเริ่มลดลง และต่�ำกว่า พฤตกิ รรมแนวโนม้ ของนกั ทอ่ งเทย่ี ว(4)เพม่ิ ขดี ความสามารถ
เป้าหมายที่วางไว้ ส่งผลกระทบต่อการท่องเที่ยว
การด�ำเนินการในบางโครงการของบางหน่วยงานขาด
ประสิทธิภาพในการบริหารจัดการ และการบริหารจัดการ