ค ู ่ ม ื อนก ั ข ่ าวภาคสนาม รวมความรู้ และประสบการณ์ ที่จะเพิ่มความมั่นใจก่อนลงสู่ สนามข่าว -ข่าวเหมือนข้าว ถึงเวลาต้องกิน ได้เวลาต้องรายงาน - ปรากฏการณ์แห่งข่าว สะท้อนปรากฏการณ์สังคม - แปลงข้อมูลดิบ เป็ นข่าวโทรทัศน์ - ภาษาข่าวโทรทัศน์ - เทคนิคการน าเสนอ ลงเสียง เปิ ดหน้า รายงานสดนอก - ฯลฯ มนตรี อุดมพงษ์ พฤษภาคม –มิถุนายน ๕๓
คยุกนัก่อน เน้ือหาที่จะไดอ ้่านต่อไปน้ี ไม่ใช่เขียนข้ึนมาจากความคิด ความเห ็ น หรือ ประสบการณ ์ ตวัเองท้งัหมดครับ แต่ส่วนหน่ึงรวบรวม เรียบเรียงจากตา รา และ ประสบการณ ์ การเขียนข่าว ทา ข่าวของคนอื่น แต่เพราะมนักระจดักระจายกนัอยู่จึงเรียบ เรียงใหม่และใส่ความรู้ ที่ไดจากประสบการณ์ ้ ของตัวเองเข้าไปด้วย และเรียกวา่คู่มือ นกัข่าวภาคสนาม ซ่ึงเนน ้ ไปที่นกัข่าวโทรทศัน ์ เดิมทีเป้ าหมาย คือเพื่อใชเ ้ป็ นแนวทางอบรมใหน ้ กัศึกษาฝึกงาน แต่เพราะมี นกัข่าวหลายคนที่สนใจเน้ือหา อีกท้งัการรวบรวมตา รา เทคนิค แนวทางที่ดีของคนอื่นๆ ไวด ้ ว ้ ย กไ็ ม่เสียหาย เพราะนกัข่าวที่เป็ นมืออาชีพ รุ่นใหญ่กส ็ ามารถหยบิมาอ่านไดใ้ น ยามที่เผชิญกบั ปัญหาบางอยา่งในการทา ข่าว ดว ้ ยเหตุน้ีเน้ือหาจึงมีบางช่วงที่ให ้ รายละเอียดต้งัแต่การเริ่มตน ้ ประเดน ็ เรื่องข่าว ไปจนถึงแนวทางจากที่ไดจ ้ าก ประสบการณ์ อยา่งไรกต ็ าม นี่จะถือวา่เป็ นตา รา เป็ นหนงัสือ หรือหลกัสูตรที่สมบูรณ ์ แบบ ไม่ไดน ้ ะครับ เพราะยงัขาดการอา ้ งอิงที่ชดัเจน ซ่ึงถือเป็ นการละเมิดลิขสิทธ์ิทางปัญญา เพียงแต่ที่เรียบเรียงมา กเ ็ พื่อใหผ ้ สู้ นใจอ่านไดง ้่าย และคงตอ ้ งไปขวานขวายหา รายละเอียดเพิ่มเติมนะครับ มนตรี อุดมพงษ์ พฤษภาคม-มิถุนายน ๕๓
สารบัญ บทที่ ๑ รู้ จกัข่าว ๑.๑ ความหมายของข่าว ๒ ๑.๒ องคป์ ระกอบของข่าว ๒ ๑.๓ ลกัษณะของข่าว ๓ ๑.๔ นกัข่าวที่พึงเป็ น ๓ ๑.๕ ข่าวโทรทศัน ์ ๔ ๑.๖ การนา เสนอข่าวโทรทศัน ์ ๔ ๑.๗ ภาพข่าวโทรทศัน ์ ๖ บทที่ ๒ การรายงานข่าวที่เห็นและปรากฏ ๒.๑ ข่าวอ่าน ๙ ๒.๒ ข่าวลงเสียง ๑๐ ๒.๓ การรายงานสดนอกสถานที่ ๑๔ ๒.๔ ที่มาของประเดน ็ ข่าวรายงานสด ๑๗ ๒.๕ รูปแบบการน าเสนอรายงานสด ๑๙ ๒.๖ การรายงานโดยการเล่าข่าว ๒๓ บทที่ ๓ การฝึกเขียนข่าวจากขอ ้ มูลดิบ ๓.๑ บทข่าวภูมิภาคจุดเริ่มตน ้ การฝึกเขียนข่าว ๒๕ ๓.๒ ผลิตบทดิบใหเ ้ป็ นข่าวโทรทศัน ์ ๒๗ ๓.๓ ค้นหาความคิดรวบยอดของประเด็น ๒๘ ๓.๔ โครงสร ้ างข่าวบทข่าวโทรทศัน ์ ๒๙ บทที่ ๔ ภาษาในข่าวโทรทศัน ์ ๔.๑ การใชภ ้ าษาในข่าวโทรทศัน ์ ๔๑ ๔.๒ ความแตกต่างของภาษาในข่าวอ่าน กบัรายงานพิเศษ ๕๐
บทที่ ๕ แนวปฏิบตัิในสนามข่าว ๕.๑ ที่มาของประเดน ็ ข่าว ๕๓ ๕.๒ แนวปฏิบตัิเมื่อลงสนามข่าว ๕๖ ๕.๓ การเกบ ็ ขอ ้ มูลผา่นการสัมภาษณ ์ ๕๖ ๕.๔ การเกบ ็ ขอ ้ มูลผา่นการสังเกต ๕๘ ๕.๕ ขอ ้ มูลพ้ืนฐานของข่าวที่ควรรู้ ๕๙ บทที่ ๖ บทบาทผสู้ื่อข่าวภาคสนาม เมื่อลงสู่สนามข่าว ๖๐ ๖.๑ บทบาทการตดัสินในฐานะผนู้ า ทีมข่าว ๖๕ ๖.๒ บทบาทในการควบคุมประเดน ็ ข่าว ๖๖ ๖.๓ บทบาทผปู้ ระสานงานของทีมข่าว ๖๗ ๖.๔ สาเหตุความล้มเหลวของการท างานเป็ นทีม ๖๘ ๖.๕ ผสู้ื่อข่าวภาคสนาม ในโลกไร ้ พรมแดน ๖๙ ๖.๖ การนา เสนอประเดน ็ ข่าวต่อกองบรรณาธิการ ๗๑ ๖.๗ เทคนิคการขายข่าว ๗๑ บทที่๗ การคิดประเดน ็ ข่าวรายงานพิเศษ สืบสวนสอบสวน ๗.๑ ข่าวรายงานพิเศษ ๗๗ ๗.๒ ข่าวสืบสวนสอบสวน ๗๗ ๗.๓ ความหมายของข่าวเชิงสืบสวนสอบสวน ๗๘ ๗.๔ ลกัษณะข่าวเชิงสืบสวนสอบสวน ๗๙ ๗.๕ เทคนิคการทา ข่าวเชิงสืบสวนสอบสวน ๘๑ บทที่ ๘ แหล่งขอ ้ มูลกญุแจนา ไปสู่ประเดน ็ ข่าว ๘.๑ เบาะแสข่าว ๘๗ ๘.๒ แหล่งข่าว ๘๘ ๘.๓ การอ่าน คน ้ ควา ้ ๘๙ ๘.๔ เหตุการณ ์ ข่าว ๙๑ ๘.๕ การสังเกต ๙๓
๘.๖ การเสาะหาข่าว ๙๔ ๘.๗ ภาษาภาพเบ้ืองตน ้ ที่นกัข่าวควรรู้ ๙๕ บทที่๙ การนา เสนอผา่นการลงเสียง เปิดหนา ้ ๙.๑ การลงเสียง ๑๐๐ ๙.๒ การเปิดหนา ้ในข่าวลงเสียง ๑๐๓ ๙.๓ เทคนิคและลูกเล่นการเปิดหนา ้ ๑๑๐ บทที่ ๑๐ ทักษะการนา เสนอผา่นการรายงานสด ๑๐.๑ การรายงานสดทางโทรศัพท์ ๑๑๕ ๑๐.๒ การรายงานสด นอกสถานที่ ๑๑๙ ๑๐.๓ การรายงานสดโดยไม่มีบทข่าว ๑๒๒ ๑๐.๔ การรายงานสดโดยใช้ภาพเหตุการณ์สด ๑๒๒ ๑๐.๕ การฝึ กลงเสียง เปิ ดหน้า รายงานสด ๑๒๓ หนงัสืออา ้ งอิงและอ่านเพิ่มเติม
1 ค่มูื อนักข่าวภาคสนาม ๑ ร ู้จกัข่าว ข่าวเหมือนข้าว ถึงเวลาต้องกิน ได้เวลาต้องออกอากาศ ตำ แหน่งผปู้ระกำศข่ำวในปัจจุบนั ไดร้ับควำมนิยมและกำรยอมรับรำวกบัวำ่เป็น นักแสดง ดำรำ หรือนักร้อง ซึ่งอำจจะเป็ นเพรำะเป็ นสื่อมวลชนที่มีผู้ไดพ้บปะเห็นหนำ้ผำ่น จอทีวีทุกวัน ขณะเดียวกนัควำมโดดเด่นของผปู้ระกำศข่ำว ก็ทำ ใหม้ีมูลค่ำทำงกำรตลำด เพรำะธุรกิจโฆษณำจำ นวนมำก เลือกที่ใชป้ระกำศข่ำว เป็นผโู้ฆษณำสินค้ำ เพื่อสร้ำงควำม น่ำเชื่อถือหวังเพิ่มยอดขำยสินคำ้ไดท้ำ ใหร้ำยไดอ้ำชีพของผสู้ื่อข่ำวจึงใกลเ้คียงกบัดำรำมำก สำ หรับในโลกแห่งอุดมคติควำมเป็นผปู้ระกำศข่ำว หรือ นกัข่ำว กลบัมีฐำนะอีก แบบหนึ่ง แมว้ำ่ ไมไ่ดสู้งส่งกวำ่อำชีพอื่นๆ แต่กลบัไดร้ับกำรยอมรับจำกสังคมมำกในฐำนะ ผู้ที่เป็ นสื่อกลำง สื่อสำรที่เป็ นคุณหรือโทษ หรือเตือนภยัต่อสังคม ซึ่งถือเป็ นหน้ำที่และ ภำรกิจหลกัของสื่อ ด้วยเหตุ จึงมีคนหลำกหลำยอำชีพ โดยเฉพำะนกัศึกษำที่จบใหม่ตอ้งกำรจะทำ งำน ด้ำนสื่อสำรมวลชน หรือ ท ำข่ำว ไม่วำ่จะเป็นนกัข่ำวภำคสนำม หรือผปู้ระกำศข่ำว ประจำ สถำนีท้งัน้ีเพรำะเห็นวำ่เป็นอำชีพ ที่แมค้นหนำ้ตำไม่ดีระดบัดำรำ แต่ก็สำมำรทำ งำนดำ้นน้ี ได้ซ่ึงก็ถือเป็นสิ่งที่ทำ ได้และไม่เกี่ยวกบัคนที่ตอ้งกำรประกอบอำชีพน้ีเพรำะศรัทธำใน วิชำชีพ และรักควำมถูกต้อง ยุติธรรม เป็ นชีวิตจิตใจ อยำ่งไรก็ตำม เมื่อหลำยวชิำชีพที่เขำ้มำทำ งำนดำ้นข่ำว อำจจะผำ่นกำรฝึกงำน เรียนรู้หรือผำ่นกำรทดสอบใดเขำ้มำทำ ข่ำว แมว้ำ่จะสำมำรถปฏิบตัิงำนในวชิำชีพข่ำวได้ แต่หำกขำดกำรรับรู้พ้ืนฐำนแห่งควำมเป็นข่ำวอยำ่งแทจ้ริงแลว้จะทำ ใหบ้ำงช่วง บำงเวลำ เกิดควำมสับสนในบทบำทของตวัเอง หรืออำจทำ หนำ้ที่ไดไ้ม่สมบูรณ์ ผทู้ี่จะลงสนำมข่ำวเป็ น “นกัข่ำวภำคสนำม” จึงต้องหำโอกำสเรียนรู้ ปรัชญำหรือ แก่นของหลกัวชิำชีพน้ีใหม้ำก เพื่อใชย้ดึมนั่ และอธิบำยปรำกฏกำรณ์ เหตุกำรณ์ต่ำงๆที่ เกิดข้ึน ในมุมมองข่ำวได้
2 ๑.๑ เข้าใจความหมาย ไม่หลงประเด็น “ข่ำว” มีควำมหมำย แตกต่ำงกนัข้ึนอยกู่บัวำ่แต่ละคนจะมองแง่มุมของเหตุกำรณ์ อยำ่งไร เพรำะในขณะที่บุคคลหน่ึงใหค้ำ จำ กดัควำมของข่ำวไวอ้ยำ่งหน่ึง อีกคนหน่ึงอำจ กำ หนดควำมหมำยของข่ำวไวอ้ีกลกัษณะหนึ่งได้ข้ึนอยมูุ่มของเหตุกำรณ์เพรำะข่ำวมีตวั แปรอยหู่ลำยประกำรเช่น ๑. ข่ำวตอ้งเป็นขอ้เทจ็จริง ๒.ข่ำวไม่จำ เป็นตอ้งเป็นรำยงำนเพียงเหตุกำรณ์ที่เกิดข้ึนแลว้เท่ำน้นัแต่ เหตุกำรณ์ที่ยงัไม่เกิดและคำดวำ่จะเกิด ก็อำจนำ มำรำยงำนเป็นข่ำวได้ ๓.ข่ำวหน่ึงอำจมีควำมสำ คญัเตม็ไปดว้ยคุณค่ำข่ำวในสังคมหน่ึงแต่ข่ำว เดียวกนัไม่อำจจดัไดว้ำ่มีควำมสำ คญัเลยในอีกสังคมหน่ึงก็ได้ ๔. สิ่งที่เป็นข่ำวในวนัน้ีอำจไม่เป็นข่ำวในอีกวนัรุ่งข้ึน ๕. เหตุกำรณ์หน่ึงอำจปรำกฏเป็นข่ำวใหญ่ของหนงัสือพิมพฉ์บบัหน่ึงแต่ เหตุกำรณ์เดียวกนัอำจไม่ปรำกฏเป็นข่ำวของหนงัสือพิมพอ์ีกฉบบ ั ท้งัน้ีข้ึนอยกู่บันโยบำยและประเภทของหนงัสือพิมพด์ว้ย ๑.๒ รู้จักองค์ประกอบของข่าว (News Elements) กำรที่นกัข่ำว หรือ สถำนีโทรทัศน์ จะเลือกรำยงำนเหตุกำรณ์อะไรก็ตำมที่เกิดข้ึน มักมีหลกัพิจำรณำโดยยดึหลกัเกณฑด์ำ้นคุณค่ำและองคป์ระกอบของข่ำวในลกัษณะน้ี ๑.ควำมใหม่สดรวดเร็ว(Immediacy)ของเวลำเหตุกำรณ์ที่เกิดข้ึน หรือ ควำมรวดเร็วในกำรรำยงำนเหตุกำรณ์น้นัๆ ๒.ควำมใกล้ชิด (Proximity or Nearness) เป็ นเรื่องใกล้ตัวผู้รับสำร ๓.ควำมเด่นหรือควำมส ำคัญของเรื่อง (Prominence) ในที่นี่หมำยถึง ควำมเด่นของบุคคล สถำนที่วตัถุหรือสถำนกำรณ์ต่ำงๆเป็นตน้ ๔.ผลกระทบกระเทือน (Consequence) หมำยถึง เหตุกำรณ์ของข่ำวน้นั ส่งผลกระทบกระเทือนต่อคนในสังคมมำกนอ้ยเพียงไร ๕. เรื่องที่เป็นควำมสนใจของคนทวั่ ไป (Human Interest) ซ่ึงไดแ้ก่ เหตุกำรณ์ที่มีลกัษณะแปลกใหม่เป็นข่ำวที่น่ำตื่นเตน้และเป็นสิ่งที่คน ส่วนใหญ่อยำกรู้อยำกเห็น ๖. ควำมกำวหน้ำ ้ (Progress) นวตักรรม หรือกำรคน้พบใหม่ๆ
3 ๗. ควำมแปลก (Oddity/unusualness) ควำมไม่ปรกติธรรมดำ ๘. ควำมขัดแย้ง (Conflict) ๙. ควำมมีเงื่อนง ำ (Suspense) ๑๐.องคป์ระกอบเกี่ยวกบัเพศ(Sex) ๑.๓ หัวใจของข่าว “หวัใจของข่ำว” อยที่กำรเสนอข้อเท็จจริู่ งที่ถูกต้องเที่ยงตรง ไม่แสดงควำมคิดเห็น นกัข่ำวตอ้งมีควำมเป็นกลำง (Objectivity) ตำมลกัษณะข่ำวที่พึงประสงค์ ๑. ควำมถูกต้อง (Accuracy) ข้อเท็จจริงต้องมีควำมถูกต้อง เที่ยงตรงในข้อมูล มีกำรตรวจสอบก่อนรำยงำนออกไป รวมถึงกำรใชภ้ำษำก็ตอ้งเขำ้ใจง่ำยและชดัเจนดว้ย ๒. ควำมสมดุล (Balance) ตอ้งเสนอควำมจริงทุกดำ้นเพื่อใหผ้อู้่ำนเขำ้ใจ เหตุกำรณ์อยำ่งถูกตอ้งใหค้วำมเป็นธรรมกบับุคคลในข่ำวทุกฝ่ำย ๓. ควำมเป็ นกลำง (Objectivity) มีควำมตรงไปตรงมำ ไม่มีอคติหรือใส่ ควำมคิดเห็นส่วนตวันกัข่ำวไม่ควรเอำตวัเองเขำ้ไปผกูพนักบัเหตุกำรณ์อยำ่งสิ้นเชิง ๔. ควำมกระชับชัดเจน (Conciseness) กระจ่ำงชดัในตวัเอง รัดกุมเขำ้ใจง่ำย ใช้ภำษำไม่กำ กวม ภำษำข่ำวไม่ตอ้งกำรอรรถรส หรือควำมงำมแบบภำษำทำงวรรณคดี ๕. ควำมรวดเร็ว (Immediately) กำรรำยงำนข่ำวไปถึงผรู้ับสำรอยำ่งรวดเร็ว ทันเหตุกำรณ์เป็นสิ่งสำ คญัและจำ เป็น ๑.๔ นักข่าวที่พึงเป็ น ผู้สื่อข่ำว หรือ นกัข่ำว จำ เป็นตอ้งมีคุณลกัษณะบำงประกำรที่แตกต่ำงออกไปจำก วชิำชีพอื่น เพื่อใหก้ำรปฏิบตัิหนำ้ที่ของผสู้ื่อข่ำวเป็นไปอยำ่งมีประสิทธิภำพ เพรำะถือเป็ น ผู้ต้องค้นหำข้อเท็จจริงต่อสังคม และลักษณะที่เหมำะสม เช่น ๑. เป็ นผู้ฟังที่ดี รับฟังประเด็นข่ำวและแหล่งข่ำวอยำ่งมีประเด็น ๒. มีทักษะกำรเขียน กำรสื่อสำร ที่ดีและชัดเจน ๓. กำรมีควำมสำมำรถแยกแยะประเด็นข่ำว ๔. กำรท ำงำนภำยใต้สถำนกำรณ์ควำมตึงเครียด ๕. กำรมีควำมแม่นยำ ๖. กำรมีควำมชัดเจน
4 ๗. กำรมีควำมกล้ำ ๘. กำรมีควำมเชื่อมนั่ ๙. กำรมีควำมสำมำรถโน้มน้ำวใจ ๑๐. กำรมีควำมขมกัเขม่น ต่อกำรทำ งำน ๑๑. กำรปรับตวัเองให้เขำ้กบัสถำนกำรณ์ ๑๒. กำรใช้ภำษำถูกหลักไวยำกรณ์ ๑๓. กำรมีควำมซื่อสัตย์ ๑๔. กำรมีควำมกระตือรือร้น ๑๕. กำรมีนิสัยช่ำงสังเกต ๑๖. กำรทำ งำนอยำ่งเป็นระบบ ๑๗. กำรมีควำมอดทนอดกล้นั ๑๘. กำรตรงต่อเวลำ ๑๙. กำรยืนหยัดในกำรปฏิบัติงำน ๒๐. กำรไม่หวนั่งำนหนกั ผสู้ื่อข่ำวยงัตอ้งมีจมูกไวต่อข่ำว (Nose for News) มีทักษะกำรค้นหำและรวบรวม ข้อมูลที่ดี บริหำรเวลำที่ดีและกำรทำ งำนที่กดัไม่ปล่อย ซ่ึงจะทำ ใหผ้ สู้ื่อข่ำวเขำ้ถึงควำมจริง ๑.๕ ข่าวโทรทัศน์ “ข่ำวโทรทศัน์”เป็นข่ำวที่นำ เสนอดว้ยภำพและเสียง ท้งั๒ อยำ่งน้ี จึงเป็ น องคป์ระกอบสำ คญัที่นกัข่ำวจะตอ้งคำ นึงถึงเสมอในกำรทำ ข่ำวแต่ละข้นัตอน กำรเขียนข่ำว โทรทัศน์จึงตอ้งเป็นข่ำวที่ส้ันกระชบัแต่ชดัเจนในส่วนของประเด็น ส่วนของกำรใชภ้ำษำ ควรมีควำมสมบูรณ์ในตัวเอง เนื่องจำกข่ำวโทรทศัน์ต่ำงจำกข่ำวหนงัสือพิมพ์ที่ผอู้่ำน สำมำรถยอ้นกลบัไปอ่ำนเน้ือหำใหม่ไดท้ ้งัหมด ข่ำวที่เขียนออกมำจึงตอ้งเขำ้ใจง่ำยและ เข้ำใจได้เร็วสัมพนัธ์กบักำรเลือกใชภ้ำพข่ำว ๑.๖ การน าเสนอข่าวโทรทัศน์ หลงัจำกที่ผสู้ื่อข่ำวไดร้วบรวมเสำะหำขอ้มูลที่เกี่ยวกบัข่ำวมำไดแ้ลว้ผสู้ื่อข่ำว จะตอ้งทำ กำรจดัแต่ง หรือผลิตขอ้มูลเหล่ำน้นั ใหอ้อกมำในรูปของ “ข่ำว” ตำมลักษณะของ สื่อแต่ละประเภท เช่น สื่อสิ่งพิมพ์วทิยกุระจำยเสียง หรือข่ำวโทรทศัน์ซ่ึงตอ้งใชท้กัษะใน
5 กำรเขียนและนำ เสนอแตกต่ำงกนัไป โดยเฉพำะขอ้มูลที่ผสู้ื่อข่ำวเสำะหำรวบรวมมำไดน้ ้นั มีจ ำนวนมำกมำย บำงคร้ังมีประเด็นหลำกหลำย ซ่ึงนอกจำกผสู้ื่อข่ำวจะตอ้งคดัเลือก ประเด็นที่ดึงดูดใจมำน ำเสนอแล้ว ยงัตอ้งเขียนเน้ือหำน้นั ใหเ้ป็นข่ำวที่มีคุณภำพมำกที่สุด โดยหลักส ำคัญที่ผสู้ื่อข่ำวตอ้งคำ นึงถึงในกำรเขียนข่ำวคือหลกั 4 C ซึ่งประกอบด้วย ๑. Correct คือ มีควำมถูกต้อง ๒. Clear คือ มีควำมชัดเจน ๓. Consite คือ มีควำมกระชับ ๔. Complete คือ มีควำมสมบูรณ์ครบถ้วนของใจควำมหลัก ๑.๗ ภาพข่าวโทรทัศน์ “ภำพข่ำวโทรทศน์ ั ” หมำยถึง ภำพที่อธิบำยปรำกฏกำรณ์ของข่ำวน้นัๆ ถือเป็น หัวใจส ำคัญของ คำ วำ่ข่ำวโทรทศัน์นำ แต่มีววิฒันำกำรดำ้นกำรสื่อสำร ควำมสำ คญัของข่ำว โทรทศัน์จะลดลงไปในทนัทีไม่วำ่ข่ำวน้นัน้นัจะดีโดดเด่นเพียงใด หำกข่ำวน้นัไม่มีภำพ แมว้ำ่ ในควำมเป็นจริงเน้ือข่ำวเดียวกนั ประเด็นข่ำวเดียวกนัจะดูโดดเด่นน่ำสนใจติดตำม เมื่อนำ ไปตีพิมพใ์นหนงัสือพิมพ์แต่นนั่ ไม่อำจนำ มำใชก้บัข่ำวโทรทศัน์ได้เพรำะธรรมชำติ ของสื่อที่แตกต่ำงกนัเพรำะคนที่ดูข่ำวโทรทศัน์ต่ำงคำดหวงัวำ่จะเห็นภำพข่ำวเคลื่อนไหว ซึ่งถือเป็ นควำมคำดหวงัที่แตกต่ำงจำกหนงัสือพิมพท์ ี่ผอู้่ำนจะได้รำยละเอียดที่ลึกกวำ่ เหตุผลที่ภำพข่ำวโทรทศัน์มีควำมสำ คญัมำก จึงเป็นสิ่งที่ผนู้ำ เสนอข่ำวตอ้งนำ มำ พิจำรณำเพื่อใชภ้ำพข่ำวน้นันำ เสนอไปกบัเน้ือข่ำวไดอ้ยำ่งมำกเหมำะสม กองบรรณำธิกำร ข่ำวโทรทศัน์รวมไปถึงระดบัสูงอยำ่งนโยบำยของสถำนีโทรทศัน์จึงตอ้งใหควำมส ำคัญ ้ กบัทุกกระบวนกำรที่จะใหไ้ดม้ำซ่ึงภำพข่ำวโทรทศัน์ที่สมบูรณ์เพื่อข่ำวที่โดดเด่น ปรัชญาส าคัญของการผลิตข่าวโทรทัศน์ทผี่้สูื่อข่าวภาคสนาม พงึระลึกถงึเสมอ คือ ตั้งแต่กระบวนการคิดว่าจะท าข่าว ๑ เรื่อง ที่มีเนื้อหาความยาวเพียง ๑ นาที ไปจนถึง รายการโทรทัศน์ที่มีความยาวเป็ น ๑ ชั่วโมง สิ่งทผี่้สูื่อข่าวต้องคิด คือ จะสื่อสารออกมาเป็ น ภาพอย่างไร กระบวนการคิดดังกล่าวนี้ ต้องเริ่มต้นตั้งแต่การวางแผนในการถ่ายภาพข่าว นั้น ๆ การใช้อุปกรณ์ทเี่หมาะสมกบัการถ่ายภาพ การเลือกมุมภาพ ไปจนถงึการน าภาพข่าว นั้น ๆ มาใช้ในการอธิบายข่าว กระบวนการเหล่านี้ต้องคิดอย่างเป็ นขั้นตอน เป็ นระบบ และ มีส่วนงานอื่น ๆเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย
6 อยำ่งไรก็ตำม กำรนำ เสนอข่ำวโทรทศัน์มีหวัใจสำ คญัอยทู่ ี่ภำพข่ำว ภำพเป็น หวัใจของข่ำวโทรทศัน์เพรำะผดูู้ข่ำวโทรทศัน์ตอ้งกำรเห็นภำพที่ถูกนำ เสนอควบคู่ไปดว้ย และนี่คือนวตักรรมใหม่ของกำรสื่อสำรในโลกยคุปัจจุบนัแต่ถึงกระน้นั ปัญหำของผสู้ื่อข่ำว ที่ต้องกำรน ำเสนอข่ำว หลงัจำกไดข้อ้มูลมำแลว้ไม่ไดอ้ยทู่ ี่กำรไม่มีภำพ แต่อยทู่ ี่กำรไม่ สำมำรถเขียนบทใหเ้ขำ้กบัภำพ หรือ ใชภ้ำพข่ำวใหเ้กิดประโยชน์สูงสุดต่อกำรนำ เสนอข่ำว น้นัๆ วิธีกำรแกป้ ัญหำจึงตอ้งเริ่มที่ควำมเขำ้ใจต่อกำรนำ เสนอข่ำวที่เหมำะสม “ฉัตรรัศม์ิ ปิ ยทัศน์ศิริ”ครูแห่งวงกำรเขียนข่ำวของไอทีวีระบุวำ่ แม้ภำพจะ เป็นหวัใจสำ คญัของข่ำวโทรทศัน์แต่ข่ำวโทรทศัน์ที่ดีประกอบด้วยองค์ประกอบ ๓ ส่วน ๑. ภาพข่าว ๒. ประเด็นข่าว ๓. สคริปต์ หรือ บทที่ดี ท้งัสำมองคป์ระกอบดว้ยตอ้งไปดว้ยกนัเสมอ หำกองคป์ระกอบใด องคป์ระกอบ หน่ึงไม่สมบูรณ์จะทำ ใหข้ ่ำวดว้ยคุณภำพลงทนัที อยำ่งไรก็ตำม ถึงแมว้ำ่ผสู้ื่อข่ำวหลำยคน ที่ไปทำ ข่ำวเดียวกนั ไดภ้ำพเดียวกนั ประเด็นเดียวกนัแต่ก็ยงัสำมำรถทำ ใหข้ ่ำวโทรทศัน์มีควำมแตกต่ำงกนัได้ ด้วยกำรเขียนบท ที่แตกต่ำงกนัซ่ึงมีปัจจยัสำ คญัอยู่๒ ประกำรคือ ๑.กำรน ำเสนอภำพ และ ๒.กำรใช้ภำษำ บัญญัติ ๕ ประการส าหรับความสัมพันธ์ระหว่างภาพ และการใช้ภาษา คือ ๑. สคริปต์ และภาพข่าวต้องไปด้วยกันเสมอเช่น บทข่าว พนักงานดับเพลิงระดมฉีดน ้าเข้าใส่อาคารที่ถูกเพลิงไหม้ ภาพ เป็ นภาพของพนักงานดับเพลิง ฉีดน ้าเข้าใส่อาคารที่ถูกเพลิงไหม้ ๒. ต้องท าสคริปต์ให้เข้ากับภาพ ไม่ใช่ท าภาพให้เข้ากับสคริปต์ ข่ำวโทรทศัน์เป็นเหตุกำรณ์ที่เกิดข้ึนจริง เกิดข้ึนเอง ไม่ใช่กำรจดัฉำก ภำพข่ำวที่ ได้จึงเป็ นภำพตำมจริง ไม่สำมำรถจดัฉำกข้ึนมำได้ สิ่งที่ช่ำงภำพไดถ้่ำยภำพบนัทึกมำแลว้ ไม่สำมำรถเปลี่ยนแปลงได้แต่สำมำรถเลือกใชใ้หเ้หมำะสมได้
7 ขอ้แตกต่ำงระหวำ่งข่ำวกบัรำยกำร หรือ สำรคดีคือ รำยกำร หรือ สำรคดี สำมำรถ เขียนบทไดก้่อน แลว้จึงตำมถ่ำยภำพในภำยหลงัส่วนข่ำวน้นัคือเหตุกำรณ์ที่เกิดข้ึนพร้อมๆ กนัและภำพจะตอ้งถูกบนัทึกไวก้่อน ส่วนขอ้มูลสำมำรถตำมเก็บรำยละเอียดได้เช่น ภาพ เป็ นภาพขณะเจ้าหน้าที่กู้ภัย ก าลังใช้เครื่องตัดถ่าง ตัดซากรถเก๋ง เพื่อ น าคนเจ็บที่ร้ องครวญคราง ออกมาจากซากรถ ที่ถูกชนจนพังยับ บทที่เหมาะสมคือ เจ้าหน้าที่กู้ภัย ต้องใช้เวลานานกว่า ๑ชั่วโมง เพื่อใช้เครื่องตัดถ่างตัด เหล็กของรถเก๋ง ทะเบียน บก ๖๕๗๖ เพื่อช่วยชีวิตนายสุขใจ และ ภรรยา ออกจากรถ หลังจากถูกชนเมื่อเช้านี้ ที่ถนนมิตรภาพ กรณีบทที่ไม่เหมาะสมคือ กำรเขียนบทข้ึนมำก่อนแลว้ไปปรับภำพใหม่เพื่อหวงัจะใหเ้ขำ้ กบัสคริปต์เช่น บทที่เขียนวำ่ ญาติของนายสุขใจ ร ่าไห้อย่างหนัก ระหว่างก าลังรอลุ้นให้ เจ้าหน้าที่ช่วยกันน าร่ างนายสุขใจ ออกมาจากรถเก๋งทะเบียน บก ๖๕๗๖ เพื่อช่วยชีวิต กรณีที่บทไม่เหมำะสมคือ ช่ำงภำพไม่ไดถ้่ำยภำพญำติที่ร่ ำไห้หรือร้องไหเ้หล่ำน้นัมำดว้ย และไม่สำมำรถกลบัไปหำภำพเหล่ำน้นัมำได้เพรำะเหตุกำรณ์จบไปแล้ว ๓. อย่าพยายามอธิบายสิ่งที่ผ้ชูมเห็นได้บนจอ เพรำะสื่อโทรทศัน์สื่อสำรดว้ยภำพและผชู้มเห็นภำพน้นัอยแู่ลว้แต่ควรนำ เสนอรำยละเอียด ที่มำกกวำ่น้นัเพื่อประกอบกนัเช่น ภาพ เป็ นภาพไฟก าลังไหม้ตึก และมีคนวิ่งหนีออกจากห้าง บทที่ไม่เหมาะสมคือ นี่เป็ นภาพไฟที่ก าลังลุกไหม้ตึก ๒ ชั้น ท าให้มีคนวิ่งหนีออกมา บทที่เหมาะสมคือ ประชาชนที่อาศัยบนตึก ๒ ชั้นของอาคารสุขใจกว่า ๒๐๐ คน ต้องวิ่งหนีอย่างอลหม่านเพื่อเอาตัวรอด หลังจากเกิด เพลิงไหม้หนัก ที่ชั้น ๒ และไฟลามลงมาชั้นล่างอย่างรวดเร็ว ๔.อย่าบรรยายรายละเอียดในสิ่งทผี่้ชูมไม่เห็นหรือไม่ได้ยนิมากเกนิไป กรณีน้ีใกลเ้คียงกบั หัวข้อที่กล่ำวมำแลว้คือ หำกช่ำงภำพไม่ไดบ้นัทึกภำพข่ำวน้นัไวไ้ม่มี ภำพน้นัจะนำ เสนอก็ไม่ควรใหร้ำยละเอียดเน้ือหำที่ยดืยำวเกินไป
8 ๕.อย่าใช้ค ามากเกินไป สคริปต์หรือ บทที่ดีที่สุด ต้องใช้ค ำให้น้อยที่สุด ในกรณีที่มีภำพข่ำวสมบูรณ์ภำพข่ำวที่ เหมำะสม กำรเขียนบทแมเ้พียงนอ้ยนิด ก็ทำ ใหข้ ่ำวน้นัดูเขำ้ใจและประทบัใจได้ดงัคำ วำ่ “ภำพ ๑ ภำพ แทนค ำพูดได้พันค ำ ”
9 ๒ การรายงานข่าวที่เห็น และปรากฏ กำรนำ เสนอข่ำวทำงสถำนีโทรทัศน์ในรูปแบบที่เป็ นมำตรฐำนมีกำรน ำเสนอหลำย ลักษณะ ซ่ึงผสู้ื่อข่ำวภำคสนำมควรเรียนรู้ เพื่อจะได้น ำแนวทำงกำรนำ เสนอข่ำวที่ตวัเองลง ไปหำข่ำวเก็บขอ้มูลแลว้วำ่จะนำ เสนอ ประกอบด้วย ข่าวอ่าน ข่าวลงเสียง การรายงานสด การเล่าข่าว ๒.๑ ข่าวอ่าน เป็นภำษำเทคนิคของฝ่ำยข่ำว หรือ สถำนีข่ำว ซ่ึงหมำยถึง ข่ำวที่ผสู้ื่อข่ำว ภำคสนำมออกไปเก็บภำพ ขอ้มูลข่ำวอยำ่งครบถว้นสมบูรณ์แลว้เมื่อน ำมำผลิตเพื่อน ำเสนอ เป็นข่ำวจะถูกผลิตให้เป็นข่าวส าหรับผ้ปูระกาศข่าวอ่าน เพอื่สื่อสารไปยงัผ้ชูมโดยตรง เน้ือหำข่ำวท้งัหมด จะถูกเขียนข้ึนโดยผสู้ื่อข่ำวแลว้ส่งต่อบรรณำธิกำรประจำ โตะ๊ หรือกองบรรณำธิกำร หรือฝ่ำยรีไรตเ์พื่อตรวจสอบควำมถูกตอ้งสมบูรณ์ท้งัหมด จำกน้นั จึงแยกส่งไปยงัแผนกที่เกี่ยวขอ้ง เช่น แผนกตดัต่อ เพื่อนำ บทข่ำวที่ผำ่นกำรตรวจแลว้ ไป ตดัต่อภำพที่ถ่ำยมำประกอบกนั ใหภ้ำพตรงกบัเน้ือข่ำว แผนกออกอำกำศ ซ่ึงมีหลำยฝ่ำย เช่น ผกู้ำ กบัรำยกำร ผกู้ำ กบัเวทีผกู้ำ กบัเสียง ผกู้ำ กบัภำพ เป็นตน้เพื่อดูรำยละเอียดคำ สั่ง ที่ถูกกำ หนดมำในบทข่ำว หำกมีกำรเปลี่ยนภำพ ปล่อยเสียง ฯลฯ ที่ส ำคัญ คือ บทข่ำวอ่ำน จะถูกส่งไปใหผ้ ปู้ระกำศข่ำว เพื่อนำ ไปอ่ำนในรำยกำร ข่ำวโดยตรง ซ่ึงผปู้ระกำศจะตอ้งข่ำวอ่ำนข่ำวเขียนไปท้งัหมด ยกเวน้แต่จะไดร้ับคำ สั่งจำก ผกู้ำ กบั ใหต้ดัช่วงใดช่วงหน่ึงออก และส่วนมำกมกัจะเป็นช่วงทำ้ยของบทข่ำว เนื่องจำก เวลำในกำรน ำเสนอข่ำวไม่พอเรียกกนัวำ่ตดัข่ำว หรือยกข่ำว
10 ในรูปแบบกำรนำ เสนอข่ำวแบบ ข่ำวอ่ำน จะมีท้งัข่ำวที่อ่ำนเน้ือหำอยำ่งเดียวและ ข่ำวอ่ำนประกอบกบักำรปล่อยเสียง แหล่งข่ำว ซ่ึงเป็นรูปแบบปกติข้ึนอยกู่บักำรผลิตของ ผสู้ื่อข่ำว แต่ที่สำ คญัคือข่ำวอ่ำน จะไม่ใส่ดนตรีเพื่อเร้ำอำรมณ์ของข่ำว ๒.๒ ข่าวลงเสียง ข่ำวลงเสียง เป็นรูปแบบหน่ึงของกำรนำ เสนอข่ำว ที่ใหผ้ สู้ื่อข่ำวที่ลงพ้ืนที่เก็บ ขอ้มูล ภำพข่ำว หรือ ทำ ข่ำวท้งัหมดน้นันำ เสนอข่ำวน้ีต่อผชู้มดว้ยกำรบันทึกเสียงของ ตวัเอง เพื่อบรรยำยเหตุกำรณ์หรือเน้ือข่ำวน้นั ผปู้ระกำศข่ำวในสตูดิโอ หรือ ในรำยกำรข่ำว จะทำ หนำ้ที่เพียงผอู้่ำน ส่วนที่เป็น โปรยข่ำวน้นัๆจำกน้นัจะเชิญชวนใหผ้ชู้มข่ำว ไปติดตำมรำยละเอียดของข่ำวจำกรำยงำน ซึ่งหมำยถึงข่ำวลงเสียงน้นัและโดยควำมเป็นจริง ผทู้ี่จะลงเสียงข่ำวน้นัควรจะเป็นผสู้ื่อข่ำว ที่ลงพ้ืนที่ไปปฏิบตัิงำนข่ำวน้นัเอง เช่น ผู้ประกาศ เกิดเหตุสะเทือนขวัญขึ้น เมื่อต ารวจชุดปราบปรามยาเสพติดบุก จับพ่อค้ายาบ้ารายใหญ่ในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา และ เกิดการ ปะทะกันในบ้าน แต่เมื่อเหตุการณ์สงบก็พบว่าพ่อค้ายาบ้ารายนี้ เสียชีวิตพร้ อมภรรยา และ ลูกสาวอีก ๓ คน ในสภาพที่ทั้งหมด กอดกันเสียชีวิต คุณสุดที่รัก รักหมดใจ มีรายงาน จะเห็นวำ่ผปู้ระกำศข่ำว จะทำ หนำ้ที่อ่ำนเฉพำะโปรยของข่ำว จำกน้นัจะส่งต่อให้ ผชู้มข่ำวไปติดตำมรำยละเอียดของข่ำว ที่นำ เสนอโดยผสู้ื่อข่ำวภำคสนำม คือคุณสุดที่รัก รักหมดใจ อยำ่งไรก็ตำมปัญหำหน่ึงที่พบ คือผสู้ื่อข่ำวภำคสนำมไม่สำมำรถจะลงเสียง หรือ ใชเ้สียงของตวัเอง เพื่อนำ เสนอข่ำวน้ีได้อนัเนื่องมำจำกควำมไม่ชำ นำญ หรือ ควำม ไม่เหมำะสมในกำรลงเสียงข่ำว สำมำรถใหผ้ทู้ี่มีควำมสำมำรถในกำรอ่ำนข่ำวน้นัแทนได้ เพื่อนำ เสนอเป็นรำยงำนข่ำวลงเสียง แต่จะไม่เอ่ยชื่อผเู้ป็นเจำ้ของข่ำวเรื่องน้นัส่วนใหญ่มกั หลีกเลี่ยงดว้ยกำรใหผ้ ปู้ระกำศข่ำวระบุวำ่ “ติดตำมรำยละเอียดน้ีจำกรำยงำน” ลกัษณะของข่ำว ที่นำ มำใชเ้ป็นข่ำวลงเสียง มีไดห้ลำยแบบ ข้ึนอยกู่บักำรตดัสินใจ ของบรรณำธิกำรโดยมีหลกัเกณฑใ์นกำรตดัสินใจวำ่ - เป็นข่ำวที่มีเน้ือหำสำระดีมีคุณค่ำของข่ำวครบถว้น - เป็นข่ำวที่ให้เวลำในกำรนำ เสนอมำกกวำ่ข่ำวปกติ
11 - เป็นข่ำวที่มีภำพ เสียงครบสมบูรณ์เป็นตน้ ข่ำวลงเสียง ที่ถูกน ำเสนอในสถำนีโทรทัศน์ในปัจจุบันแยกออกเป็ น ๒ รูปแบบคือ ก.ข่าวลงเสียงประเภทรายงานพิเศษ ข.ข่าวลงเสียงประเภทข่าวรวมประเด็น ก. ข่าวลงเสียงประเภทรายงานพิเศษ หรือค ำที่เรียกกนัอีกแบบในวงกำรข่ำววำ่สก๊ปูหมำยถึง ข่ำวที่ผสู้ื่อข่ำวลงไป เกำะติด เจำะลึก ติดตำมข่ำวน้นัมำดว้ยตวัเอง มีเน้ือหำ ที่ลึก ละเอียด ครอบคลุม และมีภำพ ข่ำวที่สมบูรณ์มำกกวำ่ข่ำวอ่ำนปกติใชเ้วลำในกำรทำ งำนมำกกวำ่ข่ำวปกติและส่วนใหญ่ มกัเป็นข่ำวที่ตอ้งสืบสวนสวนสวน เจำะประเด็นจำกแหล่งข่ำวที่ใกลช้ิดมำกกวำ่ข่ำวที่ เกิดข้ึนรำยวนัเช่นรำยงำนพิเศษเรื่องขบวนกำรลักลอบตัดไม้เถื่อน ขบวนกำรลักลอบขน สินค้ำหนีภำษี หรือขบวนกำรค้ำยำเสพติด เป็ นต้น ลกัษณะข่ำวลงเสียง ประเภทรำยงำนพิเศษ จะเป็นรำยงำนที่จบภำยในตอนเดียว หรือ อำจจะนำ เสนอหลำยตอนต่อเนื่องกนัก็ได้ซ่ึงกรณีมีที่ข่ำวลงเสียง นำ เสนอหลำยตอน ต่อกนัมกัไดร้ับกำรเห็นชอบจำกกองบรรณำธิกำรแล้ว เพื่อวำงแผนในกำรน ำเสนอ และผู้ที่ จะลงเสียงข่ำวน้นัๆ จะตอ้งเป็นผสู้ื่อข่ำวคนเดิม หรือเสียงเดิมทุกตอน ส่วนประเด็นข่ำวน้นัถึงแมจ้ะเป็นข่ำวเรื่องเดียวกบัข่ำวอ่ำน ที่นำ เสนอร่วมกนั ในช่วงข่ำวเดียวกนัได้แต่รำยงำนพิเศษจะตอ้งมีเน้ือหำที่ลึกกวำ่ซบัซอ้นกวำ่หรือ อำจจะ เรียกไดว้ำ่เป็นขอ้มูลที่เด็ดกวำ่ข่ำวอ่ำนไม่ใช่เฉพำะข่ำวอ่ำนของสถำนีหรือ รำยกำรข่ำว ตวัเองเท่ำน้นัแต่ยงัมนั่ใจไดว้ำ่เป็นขอ้มูลที่มำกกวำ่รำยกำรข่ำว หรือ สถำนีข่ำวช่องอื่นดว้ย ซ้ำ เช่น ประเด็นข่าวการปล้นทอง ห้างทองเยาวราช ที่พัทยากลาง อ าเภอบางละมุง ชลบุรี ซึ่งต ารวจจับผู้ต้องหาปล้นทองได้ทั้งหมด พร้ อมของกลางและอาวุธสงครามอีกจ านวนมาก และต ารวจได้น าผู้ต้องหา พร้ อมของกลางมาแถลงก่อนท าแผนประกอบค ารับสารภาพ ตัวอย่าง กระบวนการผลิตข่าวนี้อาจจะแยกเป็ น ๒ ประเด็น คือ ข่าวอ่าน เป็ นประเด็นควำมคืบหน้ำของคดีปล้นทอง ที่ต ำรวจติดตำมผู้ต้องหำ ของกลำง และอำวุธสงครำมได้ครบ
12 ข่าวลงเสียงรายงานพิเศษ เป็นประเด็นเบ้ืองหลงักำรติดตำมแกะรอยคนร้ำยที่ ปลน้ทอง นบัต้งัแต่ผตู้อ้งหำท้งัหมดเป็นใคร วำงแผนกนัอยำ่งไร เหตุใดจึงเลือก ร้ำนทองน้ีในข้นัลงมือใคร ทำ หนำ้ที่อะไร หลบหนีอยำ่งไร เส้นทำงไหนทำงบ้ำง และอำวธุที่ไดม้ำน้นั ใครจดัหำและจำกที่ใด ประเด็นข่ำวเชิงลึกอีกดำ้นหน่ึงอำจมำ จำกต ำรวจ คือ กำรสืบหำขอ้มูลเชิงลึกวำ่ตำ รวจมีภำพวงจรปิดคนร้ำยหรือไม่และ เริ่มตน้ สืบจำกเบำะแสใด จึงทำ ใหท้รำบเบำะแสคนร้ำย ต ำรวจวำงแผนอยำ่งไรใน กำรติดตำมกลุ่มคนร้ำย ตำ รวจวำงแผนบุกเขำ้จบัอยำ่งไร ผต้องหำให้กำรซัดทอดู้ ใครหรือไม่เป็นตน้เหล่ำน้ีเป็นประเด็นที่ลึกและละเอียดมำกกวำ่ข่ำวอ่ำนปกติ เมื่อนำ ข่ำวท้งัหมดน้ีผลิตและนำ เสนอในรำยกำรข่ำว ผปู้ระกำศข่ำวจะนำ เสนอข่ำว ในลักษณะดงัตวัอยำ่งน้ี ข่าวที่ ๑ คืบหน้าคดีปล้นทอง เป็ นข่าวอ่าน ผู้ประกาศ ต ารวจชลบุรี จับผู้ต้องหาที่ร่ วมกันปล้นทองที่พัทยากลางได้แล้ว เมื่อครึ่งชั่วโมงที่ผ่านมาพร้ อมของกลางและอาวุธสงครามจ านวน มากทั้งหมดสารภาพว่าร่ วมกันวางแผนมากว่า ๑ เดือนเพื่อหาเงิน ไปเที่ยวช่วงสงกรานต์นี้ เทป-อ่านต่อ นายทองค า งามเด่น และพวก อีก ๓คน คือนาย..... ถูกต ารวจ ชลบุรี จับพร้ อมปื น เอ็ม 16 และระเบิด เมื่อเวลา 11 นาฬิกาที่ ผ่านมา หลังจากร่ วมกันปล้น.... ข่าวที่ ๒ เบื้องหลังปล้นร้านทอง ผู้ประกาศ ปฎิบัติการปล้นร้ านของผู้ต้องหากลุ่มนี้ใช้เวลาไม่ถึง 2 นาที แต่ ได้ทองรูปพรรณไปคิดเป็ นเงินกว่า 3 ล้านบาท แต่ต ารวจก็ใช้ เวลาไม่ถึง 2 วัน เพื่อตามจับผู้ต้องหากลุ่มนี้ได้ทั้งหมด โดยมี รอยนิ้วมือของผู้ต้องหา บนตู้กระจกเป็ นเบาะแส ติดตาม รายละเอียดการแกะรอยคนร้ ายกลุ่มนี้ จากรายงานของคุณสุดที่ รัก รักหมดใจค่ะ/ ครับ เทป-ลงเสียง ------------------ ปล่อยเสียงในเทป--------------------
13 ข. ข่าวลงเสียงประเภทข่าวรวมประเด็น หมำยถึงข่ำวรวมเน้ือหำ หรือประเด็นข่ำวที่เป็นเรื่องเดียวกนั ประเด็นเดียวกนัเพื่อ น ำมำร้อยเรียงและออกอำกำศ ซ่ึงข่ำวลงเสียงประเภทน้ีมีท้งัรูปแบบที่ง่ำย และค่อนขำ้งยำก ในรูปแบบที่ง่ำย คือข่ำวประเภทรวมเหตุกำรณ์หรือสถำนกำรณ์ซ่ึงมีหลำยเหตุกำรณ์และ ใหเ้วลำข่ำวนำน ไม่เหมำะที่ผปู้ระกำศจะอ่ำนเองท้งัหมด เช่น ข่ำวรวมบรรยำกำศเทศกำล สงกรำนตท์วั่ประเทศ / ข่ำวรวมบรรยำกำศฉลองเทศกำลปีใหม่/ ข่ำวรวมกำรท ำบุญในวัน ส ำคัญทำงศำสนำ ซ่ึงคดัเลือกเอำประเด็นจำกจงัหวดัที่มีกิจกรรมเด่นมำกที่สุดมำรวมกนั แลว้ใหผ้ สู้ื่อข่ำวลงเสียงเป็นตน้ ส่วนอีกรูปแบบที่ค่อนขำ้งยำก ข่ำวรวมประเด็นที่ไม่ใช่เทศกำล ประเพณี หรือ เหตุกำรณ์ทวั่ ไป แต่เป็นควำมเหตุกำรณ์เคลื่อนไหวที่ส ำคัญ และละเอียด แต่เพรำะมี รำยละเอียดค่อนขำ้งเยอะ ไม่เหมำะที่จะนำ มำผลิตเป็นข่ำวอ่ำนธรรมดำ จึงผลิตเป็นข่ำวลง เสียงแบบรวมประเด็น เช่นควำมเคลื่อนไหวทำงกำรเมือง ในประเด็นกำรเคลื่อนไหวของ กลุ่มคนเส้ือแดง ที่มีควำมเห็นและ ปฎิกิริยำจำกพรรครัฐบำล พรรคฝ่ำยคำ้น ตำ รวจ ทหำร และนกัธุรกิจ เป็นตน้ข่ำวรูปแบบน้ีจะยำกสำ หรับผสู้ื่อข่ำวที่เขียนรวมประเด็น เพรำะมี รำยละเอียดมำกเรียกไดว้ำ่รำยละเอียดเยอะไปหมด ขณะที่เวลำที่กำ หนดใหผ้ลิตน้นัมีนอ้ย ทำ ใหเ้กิดควำมสับสนในเวลำร้อยเรียงประเด็น เทคนิคกระบวนการผลิตข่าวรวมลงเสียง ๑. รวบรวมประเด็นข่าว ความเคลื่อนไหวทั้งหมด ๒.คัดเลือกประเด็นที่เด่นชัด มีความเหมาะสม และที่ต้องการน าเสนอที่สุด ๓.ตรวจสอบประเด็นที่คัดเลือกไว้เพื่อน าเสนอ ว่ามีส่วนใดเชื่อมต่อกัน เกี่ยวโยงกัน หรือ พาดพิง หรือ ส่งต่อไปหากัน เพื่อให้สะดวกต่อการวางแผนการเขียน ๔.ก าหนดโครงเรื่อง หรือล าดับเรื่องคร่ าวๆในสมอง หรือเขียนออกมาเพื่อป้ องกันความ สับสน เช่น จะเริ่มต้นเรื่องจากการเคลื่อนไหวของเสื้อแดง จากนั้นจะต่อด้วยปฏิกิริยาตอบ โต้จากกลุ่มธุรกิจที่ไม่เห็นด้วยกับการเคลื่อนไหว แล้วปล่อยเสียงนักธุรกิจ จากนั้นจะต่อ ด้วยปฏิกิริยาจากรัฐบาลว่า จะสลายการชุมนุมอย่างไร เพื่อยุติการเคลื่อนไหว จากนั้น จึงต่อ ด้วยปฏิกิริยาของพรรคฝ่ ายค้านว่า มีความเห็นต่อแนวทางของรัฐบาลอย่างไร เป็ นต้น ๕.เมื่อก าหนดโครงเรื่องแล้ว จึงลงมือเขียนเฉพาะเนื้อหา หรือประเด็นที่ส าคัญต่อเนื่องกัน ตามล าดับการเขียน ตามแนวทางนี้จะท าให้ง่ายต่อการเรียงล าดับ และหากจ าเป็ นต้องตัด ส่วนใดส่วนหนึ่งออก เพราะข่าวยาวเกินไป ก็ตัดออกได้
14 ๒.๓ การรายงานสดนอกสถานที่ เป็นรูปแบบหน่ึงของกำรรำยงำนข่ำว ที่ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำมตอ้งใชเ้พื่อรำยงำน เน้ือหำรำยละเอียดข่ำว ประเด็นข่ำวกลบัมำยงัสถำนทีหรือ รำยกำรข่ำว เพียงแต่เป็นกำร รำยงำนที่ด่วน รวดเร็ว โดยไม่ไดก้ลบัมำผลิตชิ้นงำนหรือเน้ืองำนในสถำนีแต่เป็นกำรผลิต ข่ำว หรือรำยงำนข่ำวจำกสถำนที่ซ่ึงเกิดประเด็นข่ำวน้นัๆ กำรรำยงำนสดที่พบในปัจจุบัน หำกยึดถือตำมพฒันำกำรของเทคโนโลยทีี่ใชใ้นกำรรำยงำนข่ำวอำจแยกได้เป็ น ก.การรายงานสดทางโทรศัพท์ ข. การรายงานสดผ่านเครือข่ายอินเตอร์ เน็ต ค. การรายงานสดนอกสถานที่ แยกได้อีกเป็ น -การรายงานสดนอกสถานที่แบบมีรันดาวน์ -.การรายงานสดนอกสถานที่แบบไม่มีรันดาวน์ ก.การรายงานสดทางโทรศัพท์ หมำยถึง กรณีที่ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำม ที่อยใู่นสนำมข่ำวที่เป็นข่ำวด่วน ข่ำว เหตุกำรณ์ ต้องรำยงำนสถำนกำรณ์เข้ำมำยังสถำนีโทรทัศน์ หรือ รำยกำรข่ำวที่ กำ ลงัออกอำกำศอยู่แต่ในขณะน้นัยงัไม่มีรถถ่ำยทอดสด หรือ รถดำวเทียมที่จะ รำยงำนสดเขำ้มำได้บรรณำธิกำรมกัจะใหผ้ สู้ื่อข่ำวภำคสนำมรำยงำนสดผำ่นทำง โทรศัพท์เพื่อแจ้งรำยละเอียดของเหตุกำรณ์เข้ำมำยังรำยกำร ที่กำ ลงัออกอำกำศ โดยสื่อสำรผำ่นผปู้ระกำศข่ำว ที่จะเป็นคนสอบถำมประเด็น หรือรำยละเอียดต่ำงๆ ของเหตุกำรณ์เพื่อใหผ้ สู้ื่อข่ำวภำคสนำมรำยงำนสถำนกำรณ์ผำ่นโทรศัพท์เช่น ผู้ประกาศ ขณะนี้เกิดเพลิงไหม้ที่อาคารพาณิชย์ ๕ ชั้น ย่านรังสิต และมี ข้อมูลว่ามีเด็กติดอยู่ในอาคาร เจ้าหน้าที่ก าลังพยายามช่วยชีวิต ออกมา สถานการณ์ล่าสุด เราจะไปติดตามกับผู้สื่อข่าวของเราที่ อยู่ในพื้นที่ คุณสุดที่รัก รักหมดใจ รายงานสดทางโทรศัพท์เข้ามา ค่ะ /ครับ ผปู้ระกำศถำมผสู้ื่อข่ำว “คุณสุดที่รักค่ะเจำ้หนำ้ที่ควบคุมเพลิงไดห้รือยงั” ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำมแจง้รำยละเอียด “..........................”
15 ข. .การรายงานสดผ่านเครือข่าย อินเตอร์เน็ต นบัแต่ปี ๒๕๕๑ เป็ นต้นมำ เป็ นปี ที่ได้ชื่อวำ่กำรสื่อสำรท้งัในระบบ โทรทศัน์ผำ่นดำวเทียม และช่องเคเบิลทีวีซ่ึงถือเป็นตลำดกำรสื่อสำรเฉพำะกลุ่ม หรือ Nice market เกิดข้ึนจำ นวนมำก และอำจจะมองไดว้ำ่มีพฒันำกำรมำ จำกโทรทศัน์หรือเฉพำะกิจเพื่อกำรเมือง เช่นสถำนีโทรทศัน์ผำ่นดำวเทียม ASTV ที่ออกอำกำศโทรทศัน์ผำนดำวเทียม จนมำถึง ่ D Station และ PTV หรือ People Channelซ่ึงก็ลว้นเป็นสื่อที่เกิดข้ึนจำกพฒันำกำรของ กำรเมือง แต่ในทำ้ยที่สุดไดก้ลำยเป็นสถำนีโทรทศัน์ทำงเลือกของประชำชนไดอ้ีก ทำงหน่ึง จำกน้นั ไดเ้กิดสถำนีโทรทศัน์ผำ่นดำวเทียมอีกจำ นวนมำก รวมถึงระบบ กำรสื่อสำรผำ่นดำวเทียมที่นำ มำใชส้ำ หรับกำรรำยงำนข่ำว ในวงกำรสื่อสำรงำนข่ำวของไทย สถำนีโทรทศัน์ต่ำงๆ เลือกใชร้ะบบกำร สื่อสำรผำ่นอินเตอร์เน็ตควำมเร็วสูงระบบเครือข่ำย 3G และระบบ CDMA ที่สำมำรถสื่อสำรจำกจุดรำยงำนข่ำว ดว้ยกลอ้งเดียวตวัเดียวต่อกบัสัญญำณ ดงักล่ำว แลว้นำ เสนอมำสู่สถำนีข่ำวไดท้นัทีและออกอำกำศไดโ้ดยตรง นบัเป็น ทำงเลือกที่กำ ลงัไดร้ับควำมนิยมอยำ่งมำก ข้อจ ากัดการรายงานข่าวผ่านระบบอินเตอร์เน็ต ๑. เป็ นการรายงานสดด้วยกล้อง ที่ฉายภาพหน้าของผู้ประกาศข่าวเพียงกล้องเดียว แม้จะมี่ความ สะดวกในการน าเสนอ แต่ก็ไม่สามารถใช้กล้องมากกว่านี้ได้ นั่นหมายถึงมุมกล้องจะมีได้เท่านี้ และไม่สามารถน าเสนอภาพข่าวได้ หากเทียบกับการรายงานสดโดย รถดาวเทียมแบบเต็ม รูปแบบ ๒.ความคมชัดของสัญญาณ ไม่เทียบเท่ากับการน าเสนอด้วยระบบดาวเทียม ๓.ในบางพื้นที่ ที่สัญญาณการสื่อสารไม่ชัดเช่นพื้นที่เชิงเขา ไกลจากพิกัดสัญญาณ ก็ไม่สามารถ สื่อสารได้สะดวก แต่หำกมองเฉพำะกำรแข่งขนัและโอกำสของกำรพฒันำต่อไปในอนำคต ระบบ ดงักล่ำวน้ีจะไดเ้ปรียบ และจะเป็นทำงเลือกใหม่ของกำรสื่อสำร และของกำรรำยงำนข่ำว เพรำะ
16 ๑.ใช้บุคลำกรน้อยมำก เพียง ๒ หรือ ๓ คน ก็นำ เสนอไดด้ว้ยกลอ้ง และ คอมพิวเตอร์พกพำ ขณะที่กำรสื่อสำรดว้ยรถดำวเทียมตอ้งใชท้ ้งับุคลำกรที่อยำ่งนอ้ยตอ้ง ๑๐ คน และอุปกรณ์ขนำดใหญ่ที่มีงบประมำณหลำยสิบลำ้นบำท ๒.ควำมคล่องตวัคล่องแคล่วในกำรเคลื่อนยำ้ยและกำรติดต้งัมีมำกกวำ่ ๓.เป็นช่องทำงที่กำ ลงัจะถูกพฒันำคุณภำพและศกัยภำพต่อไปในอนำคต ซ่ึงถือวำ่ มีทิศทำงที่มีโอกำสเติบโตไดม้ำกกวำ่หำกเทียบกบัระบบดำวเทียม ที่เกือบจะถือวำ่อิ่มตวั แลว้หรือโตเตม็ที่แลว้ สำ หรับกำรรำยงำนข่ำวในอนำคต -เทคนิคการรายงานสด ผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ต กำรรำยงำนสดผำ่นเครือข่ำยอินเตอร์เน็ต มีรูปแบบกำรนำ เสนอที่ไม่ต่ำงจำกกำร รำยงำนสดรูปแบบอื่นๆมำกนกัต่ำงกนัแต่เพียงวำ่ระบบน้ีจะไม่สำมำรถใชภ้ำพประกอบ หรือแพร่ภำพประกอบไดจ้ำกจุดที่นำ เสนอ ส่วนใหญ่แลว้จะเป็นกำรเปิดกลอ้ง เชื่อม สัญญำณ จำกน้นัผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำมที่อยใู่นจุดเกิดเหตุจะเริ่มบรรยำยสด เล่ำ รำยละเอียดของประเด็นเหตุกำรณ์ที่ตอ้งกำรนำ เสนอ ณ จุดน้นัๆไดเ้ลย แต่อยำ่งไรก็ตำม ก็ ยงัมีทำงเลือกสำ หรับทีมข่ำวที่ตอ้งกำรนำ เสนอภำพข่ำวประกอบ คือกำรส่งภำพที่ถ่ำยมำได้ ท้งัหมดก่อนหนำ้น้ี ไปยงัสถำนีโทรทศัน์แลว้ใหส้ถำนีโทรทศัน์เป็นศูนยก์ลำงในกำร เผยแพร่ภำพเหล่ำน้นั ประกอบกนัได้แต่ผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำม จะยงัคงยนืรำยงำนอยู่ เช่นน้นัแต่ดว้ยขอ้จำ กดัเช่นน้ีจึงมีเทคนิคที่ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำม ควรเตรียมตวัช่ำงภำพ และทีมงำนให้พร้อม คือ ๑.หำกตอ้งกำรใชภ้ำพที่ถ่ำยมำประกอบข่ำวอ่ำน ใหดู้ภำพข่ำวน้นั ใหเ้ขำ้ใจ แลว้ส่ง ภำพข่ำวน้นัไปยงัสถำนีจำกน้นัจึงเขียนบทข่ำว ใหต้รงหรือใกลเ้คียงกบัภำพที่ตอ้งกำร นำ เสนอจะทำ ใหร้ำยงำนสดข่ำวน้นัๆ ไดต้รงกบัภำพข่ำวที่ตอ้งกำรสื่อสำร ๒. หำกไม่ใชภ้ำพข่ำวประกอบ แต่ตอ้งกำรรำยงำนสดทนัทีสำมำรถทำ ใหก้ำร นำ เสนอโดยกำรรำยงำนสดกลอ้งเดียวกนัน้นัมีควำมน่ำสนใจ ดว้ยกำรตกลงกบัช่ำงภำพ เรื่องมุมกล้องที่โยกย้ำย แพนซ้ำย หรือแพนขวำ ซูมภำพเข้ำ หรือซูมภำพออก เพื่อหำควำม เคลื่อนไหวของเหตุกำรณ์และภำพข่ำวไดอ้ยำ่งเหมำะสม ๓.ลกัษณะภำษำและกำรอ่ำนข่ำว ควรเป็นกำรเล่ำข่ำว หรือเล่ำเหตุกำรณ์ใหฟ้ ัง โดยกำรมองกลอ้งอยเู่ป็นระยะ ไม่ใช่กำรกม้หนำ้อ่ำนสคริปตข์ ่ำว เนื่องจำกกำรนำ เสนอ ลกัษณะน้ีใชก้ลอ้งเพียงตวัเดียว และฉำยภำพผปู้ระกำศอยเู่ช่นน้นัหำกกม้หนำ้อ่ำนสคริปต์ จะทำ ใหผ้ชู้มเบื่อหน่ำยทนัทีเพรำะมุมกลอ้งน้ีถือเป็นกำรสื่อสำรสองทำง ท้งัดว้ยสำยตำ
17 และภำษำที่สื่อมำยงัผชู้ม แต่หำกกม้อ่ำน จะกลำยเป็นกำรสื่อสำรทำงเดียวที่ผอู้่ำนมุ่งจะเล่ำ เน้ือหำอยำ่งเดียวโดยไม่สนใจผชู้มเลย ๔.ไม่ควรนำ เสนอกำรรำยงำนสดในลกัษณะน้ีนำนเกิน ๕ นำทีต่อคร้ัง นอกจำกจะ มีเหตุกำรณ์โดดเด่น และมีควำมเคลื่อนไหวต่อเนื่องติดกนัเช่นภำพคนกำ ลงัจะกระโดดตึก หรือภำพไฟไหม้ ที่ได้ภำพเหตุกำรณ์กำ ลงัถึงจุดที่น่ำสนใจที่สุด ซ่ึงเหมำะที่จะรำยงำน ต่อเนื่อง และไม่จำ เป็นตอ้งใชค้ำ บรรยำยจำกผปู้ระกำศดว้ยซ้ำ แต่ใหภ้ำพข่ำวเล่ำน้นัเล่ำ เหตุกำรณ์ดว้ยตวัมนัเอง เป็นกำรถ่ำยทอดสด หำกภำพไม่มีจุดเด่นแต่ประเด็นน่ำสนใจ สำมำรถใชว้ธิีนำ เสนอหลำยคร้ังได้เช่น เขำ้ข่ำวรำยงำนสดรอบแรก 5นำทีจำกน้นั โยนกลบัไปยงัสถำนีเพื่อติดตำมข่ำวอื่นระยะ หน่ึงก่อน จึงกลบัมำติดตำมประเด็นคืบหนำ้ไดอ้ีกใน 10 นำทีต่อมำ ค.การรายงานสดนอกสถานที่ ควำมหมำยที่เขำ้ใจง่ำยที่สุด คือกำรรำยงำนข่ำวจำกสถำนที่ที่ซึ่งเกิดประเด็นข่ำว โดยผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำม หรือ ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำมจะตอ้งรำยงำนข่ำวน้นัๆ ผำ่นระบบ ดำวเทียมเขำ้มำยงัสถำนีโทรทศัน์เพื่อสื่อสำรกบัผปู้ระกำศข่ำวที่สถำนีหรือไม่ก็ได้จำกน้นั ก็นำ เสนออกอำกำศไปทวั่ประเทศ ในที่นี่กระบวนกำรถ่ำยทอดสดข่ำวนอกสถำนที่จำกจุดที่เกิดประเด็นข่ำว อำจมจำกระบบระบบดำวเทียม ระบบเครือข่ำยอินเตอร์เน็ต หรือระบบใดๆก็ตำม ที่จะถูก พฒันำข้ึนมำในอนำคต แลว้สำมำรถถ่ำยทอดกำรรำยงำนข่ำวจำกจุดเกิดเหตุถึงผรู้ับสำรได้ โดยตรง รวดเร็ว ซ่ึงภำษำข่ำวเรียกวำ่ โอบี(OB: Outside Broadcasting) แต่ โดยควำมหมำยแลว้หมำยถึงกำรรำยงำนข่ำวจำกจุดที่เป็นประเด็นข่ำว อยนู่อกสถำนที่ที่ เป็ นสถำนีออกอำกำศ ๒.๔ ที่มาของประเด็นการรายงานสดนอกสถานที่ กำรตดัสินใจให้รำยงำนสดนอกสถำนที่ข้ึนอยกู่บั ประเด็นข่ำว แต่โดยเน้ือหำแลว้ ก็คือกำรนำ เสนอข่ำวจำกจุดเกิดเหตุเหมือนกนัซ่ึงอำจแบ่งรูปแบบกำรตดัสินใจให้รำยงำน สดนอกสถำนที่ไว้ ๓ แบบใหญ่ คือ ๑.กรณกีารรายงานสดนอกสถานที่ที่รู้ล่วงหน้า
18 หมำยถึง เป็นประเด็นกำรรำยงำนข่ำวที่กองบรรณำธิกำรข่ำว รำยกำรข่ำว หรือสถำนีข่ำว รู้หมำยกำ หนดกำรล่วงหนำ้วำ่จะมีประเด็นข่ำวใดเกิดข้ึนจำก หมำยกำ หนดกำร หรือกำรแจง้ล่วงหนำ้จำกประเด็นข่ำว เช่น กำรประชุมรัฐสภำ กำรประชุมคณะรัฐมนตรีสัญจร กำรประชุมสุดยอดผู้น ำอำเซียน เป็ นต้น กรณีน้ีกองบรรณำธิกำรจะรู้ล่วงหนำ้วำ่จะมีหมำยกำ หนดกำรงำนที่ต้อง รำยงำนข่ำวกี่โมง มีประเด็นข่ำวที่จะสำมำรถบนัทึกเก็บภำพข่ำวขอ้มูลมำรำยงำน ไดใ้นช่วงเวลำใด ทำ ใหส้ะดวกต่อกำรวำงแผนงำน กองบรรณำธิกำรสำมำรถส่ง ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำม หรือผปู้ระกำศที่เหมำะสมไปสู่สนำมขำ่วได้รวมถึงผปู้ระกำศ ข่ำวสำมำรถเตรียมควำมพร้อมเก็บขอ้มูลของตวัเองไวไ้ด้ ๒.กรณีการรายงานสดนอกสถานที่ทไี่ม่รู้กา หนดการล่วงหน้า หมำยถึง ประเด็นกำรรำยงำนข่ำวที่กองบรรณำธิกำร ผสู้ื่อข่ำว หรือสถำนี ข่ำว ไม่อำจรู้ล่วงหนำ้วำ่จะมีประเด็นข่ำว หรือเหตุกำรณ์ใดเกิดข้ึน ท้งัหมดเป็นสิ่ง ที่เกิดข้ึนโดยธรรมชำติของข่ำวและกองบรรณำธิกำรของข่ำวต้องเตรียมพร้อมรับ สถำนกำรณ์เช่นเหตุกำรณ์ไฟไหมค้ร้ังใหญ่แผน่ดินไหว ตึกถล่ม สึนำมิเป็ นต้น กรณีน้ีกองบรรณำธิกำร จะไม่รู้รำยละเอียดของเหตุกำรณ์ล่วงหนำ้แต่จะ รู้ก็ต่อเมื่อเกิดเหตุกำรณ์ข้ึนแลว้และตอ้งอำศยักำรประเมินตดัสินใจจำกแหล่งข่ำว หรือนกัข่ำวที่มีประสบกำรณ์วำ่จะใหร้ำยงำนสดนอกสถำนที่หรือไม่ตำมปกติแลว้ ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำมจะเป็นผรู้ำยงำนข่ำวน้ีจำกที่เกิดเหตุเขำ้มำ ดว้ยเหตุน้ีกำร รำยงำนสดนอกสถำนที่จึงนับเป็ นทักษะหนึ่งที่ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำมทุกคนตอ้ง เตรียมพร้อม ๓.กรณกีารรายงานสดนอกสถานที่ที่รู้ล่วงหน้าเฉพาะประเด็น แต่ไม่รู้ พิกัดสถานที่และรายละเอียดทั้งหมด หมำยถึง เป็นหมำยข่ำวที่กองบรรณำธิกำรเฝ้ำติดตำมประเด็นข่ำวน้ี ต่อเนื่องแตประเด็นและจังหวะ ่อำจไม่เหมำะสมให้เป็ นกำรรำยงำนสดนอกสถำนที่ ท้งัหมด และหำกจะมีจุดที่เหมำะสม หรือ เป็นประเด็นรุนแรงที่ตอ้งรำยงำนสด ก็ ต้องอำศัยกำรประเมินสถำนกำรณ์จำกกองบรรณำธิกำร หรือ ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำมที่ เห็นรำยละเอียดของงำนน้นัจึงตดัสินใจให้รำยงำนสดนอกสถำนที่เช่น กำรชุมนุม
19 ประท้วงทำงกำรเมือง ซึ่งมีหลำยจุดที่อำจจะรุนแรง กองบรรณำธิกำร รับทรำบวำ่มี ประเด็นน้ีแต่กำรจะจดัใหม้ีกำรรำยงำนสด ณ จุดใด ต้องอำศัยกำรประเมิน สถำนกำรณ์หรือกรณีเกิดน้ำ ท่วมคร้ังใหญ่ในพ้ืนที่ใด พ้ืนที่หน่ึง ซ่ึงกอง บรรณำธิกำรรับทรำบวำ่มีประเด็นน้ีเกิดข้ึน แต่ไม่รู้ระดบัควำมรุนแรงวำ่หนกั เพียงใด เหมำะสมที่จะรำยงำนสดนอกสถำนที่หรือไม่ กรณีน้ี นอกจำกจะต้องอำศัยประสบกำรณ์ของกองบรรณำธิกำร ในกำร วเิครำะห์ประเด็นแลว้ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำม ยงิ่มีส่วนสำ คญั ในกำรวเิครำะห์ สถำนกำรณ์เหตุกำรณ์ภำพรวมวำ่มีควำมรุนแรงเหมำะสมเพียงใดที่จะให้มีรำยงำน สดนอกสถำนที่นนั่หมำยควำมวำ่กำรรำยงำนสดนอกสถำนที่ประเด็นข่ำวลกัษณะ น้ีจะประสบควำมสำ เร็จหรือลม้เหลว ข้ึนอยกู่บักำรประเมินสถำนกำรณ์ของกอง บรรณำธิกำรและผสู้ื่อข่ำวที่เกี่ยวขอ้ง ๒.๕ รูปแบบของการน าเสนอการรายงานสดนอกสถานที่ แบ่งได้เป็ น ๒ แบบหลัก คือ ๑.น าเสนอรายงานสดแบบ มีรันดาวน์ หมำยถึง กำรนำ เสนอข่ำวรำยงำนสดนอกสถำนที่ที่ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำม หรือ ผู้ ประกำศข่ำวภำคสนำม ไดเ้ตรียมเน้ือหำ สคริปตข์ ่ำว หรือมีคิวในกำรนำ เสนอเป็นลำ ดบั ข้นัตอนเรียบร้อยแลว้ โดยภำพเหตุกำรณ์ท้งัหมด ไดถู้กบนัทึกไวแ้ละนำ ไปสู่กำรตดัต่อให้ เขำ้กบับทข่ำว เหลือเพียงข้นัตอนกำรออกอำกำศอยำ่งเดียว ในรูปแบบกำรรำยงำนสดแบบ มีรันดำวน์ อำจแบ่งยอ่ยออกไปไดอ้ีกหลำยแบบ เช่น -รายงานสดข่าวอ่านโดยผ้ปูระกาศข่าวภาคสนามเพยีงผ้เูดียว เป็ นรูปแบบที่ผู้ ประกำศข่ำวภำคสนำมไดเ้ตรียมเน้ือหำ และภำพข่ำวไวเ้รียบตำมเรียบร้อยแลว้จำกน้นัเมื่อ ผปู้ระกำศข่ำวประจำ สถำนีอ่ำนข่ำวและส่งต่อไปผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำม ก็จะรำยงำนข่ำว น้นัตำมเน้ือหำที่เตรียมไว้ซ่ึงอำจจะมีเพียงข่ำวเดียว ประเด็นเดียว หรือหำกมีหลำยประเด็น ก็อำจแยกเป็นสองข่ำวก็ได้โดยกำรนำ เสนอจำกผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำมเพียงคนเดียว เมื่อ ครบถว้นทุกข่ำวแลว้จึงส่งกลบัมำยงัผปู้ระกำศที่สถำนี ในรูปแบบน้ียงัรวมถึงกรณีที่ทีมข่ำวภำคสนำม มีทีมงำนข่ำวที่จะทำ รำยงำนพิเศษ หรือ สก๊ปูข่ำวลงเสียงไวเ้พื่อออกอำกำศแลว้ก็สำมำรถนำ เสนอไดจ้ำกกำรวำงลำ ดบัคิวข่ำว ที่จะออกอำกำศโดยผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำมเอง โดยกำรจดัคิววำงลำ ดบัดงัตวัอยำ่งน้ี
20 ข่ำวที่๑ สถำนกำรณ์น้ำ ท่วมล่ำสุด (ข่ำวอ่ำน) ข่ำวที่๒ กำรช่วยเหลือจำกน้ำ จำกภำครัฐและเอกชน (ข่ำวอ่ำน) ข่ำวที่๓ น้ำ ตำชำวนำที่ถูกน้ำ ท่วม (สก๊ปูลงเสียง) -รายงานสดข่าวอ่าน ประกอบการสัมภาษณ์สดแหล่งข่าว เป็ นรูปแบบหนึ่งที่ผู้ ประกำศข่ำวภำคสนำม หรือผสู้ื่อข่ำวภำคสนำมสำมำรถนำ เสนอไดใ้นกำรรำยงำสด เพื่อให้ เน้ือหำข่ำวมีควำมเขม้ขน้และสมบูรณ์ครบถว้น ดว้ยกำรที่ผปู้ระกำศข่ำวจะสัมภำษณ์ แหล่งข่ำวในระหวำ่งกำรรำยงำนข่ำว วธิีกำรในรูปแบบน้ีไม่ต่ำงจำก กำรนำ เสนอในรูปแบบแรก คือมีข่ำวอ่ำน และ มีสก๊ปูลงเสียงนำ เสนอตำมมำ ตำมลำ ดบัคิวข่ำวที่ร่วมกนัวำงไว้เพียงแต่จะมีแหล่งข่ำวที่ ถูกเชิญใหม้ำร่วมสัมภำษณ์เพิ่มเติมในประเด็นน้นัเพื่อให้น่ำเชื่อถือมำกยงิ่ข้ึน หรือกำรเชิญ แหล่งข่ำวมำสัมภำษณ์อำจะเป็นกำรตอบคำ ถำม หรือโตแ้ยง้จำกประเด็นข่ำวที่นำ เสนอ พร้อมกนัน้นัได้เช่น ข่ำว ๑ สถำนกำรณ์น้ำ ท่วม (ข่ำวอ่ำน) ข่ำว ๒ ชำวบำ้นโวยเทศบำลปล่อยน้ำ ท่วมเมือง เพื่อรักษำโรงสีตวัเอง ข่ำว ๓ สัมภำษณ์สด นำยกเทศมนตรีเทศบำลกรณีถูกโวยปล่อยน้ำ ท่วมเมือง หำกเป็ นกำรน ำเสนอในรูปแบบน้ีผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำม นอกจำกจะเตรียม เน้ือหำข่ำวอ่ำนประกอบภำพ และประสำนงำนกบัทีมข่ำวเรื่องกำรทำ สก๊ปูข่ำวแลว้ยงัตอ้ง เป็นผสู้ ัมภำษณ์แหล่งข่ำวที่เชิญมำตอบคำ ถำมน้นัเองดว้ย ดงัน้นัจึงตอ้งเตรียมประเด็น คำ ถำมใหพ้ร้อม และตอ้งฝึกฝนกำรสัมภำษณ์ตอบโต้และสื่อสำรกบัแหล่งข่ำวให้ เหมำะสมดว้ย เพรำะมีผสู้ื่อข่ำวหรือผปู้ระกำศข่ำวจำ นวนมำก ที่แมจ้ะอ่ำนข่ำวภำคสนำม ไดด้ีแต่มกัไม่มีประสบกำรณ์ในกำรสัมภำษณ์สด ๒.น าเสนอรายงานสดแบบไม่มีรันดาวน์ กำรรำยงำนสดนอกสถำนที่เกือบท้งัหมด มีข้ึนเพื่อรองรับข่ำวเหตุกำรณ์ด่วน และ เพื่อควำมรวดเร็วในกำรส่งข่ำว รวมถึงประเด็นข่ำวสำ คญัที่ประชำชนควรจะไดร้ับรู้ รับทรำบทนัทีที่มีควำมคืบหนำ้หรือมีขอ้สรุป ดงัน้นัเหตุกำรณ์ข่ำว หรือสถำนกำรณ์ข่ำวที่ เป็นข่ำวด่วน จึงมีบ่อยคร้ังที่ผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำมไม่อำจเตรียมตวัไดท้นั ไม่มีเวลำใน
21 กำรเตรียมคิวข่ำว คิวภำพไดอ้ยำ่งสมบูรณ์และเพื่อควำมรวดเร็วทำ ใหบ้ำงคร้ังตอ้งนำ เสนอ ในทนัทีที่มีภำพข่ำวหรือขอ้มูล ตวัอยำ่งที่เห็นไดช้ดัเช่นกรณีกำรนำ เสนอข่ำว เหตุกำรณ์สึนำมิที่สถำนีโทรทศัน์ ทุกช่องต่ำงก็ตอ้งกำรภำพข่ำวมำนำ เสนอทนัทีที่ไดภ้ำพ โดยไม่รอกำรจดัคิวข่ำว หรือรัน ดำวน์ข่ำว ซึ่งอำจเรียกไดว้ำ่เป็นกำรรำยงำนสดแบบไม่มีโครงสร้ำง อำจแยกกำรนำ เสนอ รูปแบบน้ีออกไดเ้ป็น ๒ แบบ คือ ๒.๑ การน าเสนอรายงานสด จากภาพข่าวบันทึกเทป แต่ใช้การบรรยายสด รูปแบบน้ีหมำยถึง ผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำม มีภำพข่ำวเหตุกำรณ์ด่วนที่เหมำะสม เพียงพอจะออกอำกำศเผยแพร่ได้และตอ้งกำรเผยแพร่ทนัทีณ ขณะน้นัแต่ไม่มีเวลำ สำ หรับกำรนำ ไปตดัต่อ หรือผลิตเป็นชิ้นข่ำวลงเสียง หรือแมแ้ต่ข่ำวอ่ำนที่จะเขียนบทให้ ตรงกบัภำพ จึงตอ้งใชท้กัษะของผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำมเอง ที่ต้องอธิบำย หรือบรรยำยสด ภำพข่ำวน้นัๆ รูปแบบน้ีตอ้งใชค้วำมสำมำรถหรือทกัษะของผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำมเองที่ตอ้ง สรุปหรือบรรยำยเหตุกำรณ์ใหเ้ขำ้กบักำรน ำเสน จริงอยวู่ำ่อำจจะมีภำพที่มีเวลำจำ กดัเพียง ๒ หรือ ๓ นำทีแต่เมื่อบวกกบักำรอธิบำย หรือบรรยำยดว้ยแลว้จะทำ ใหเ้ขำ้ใจไดง้่ำย ผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำมจำ นวนมำกที่มีประสบกำรณ์ในกำรรำยงำนสดจะเลือกใช้ วธิีน้ีในกำรรำยงำนข่ำวด่วน เพรำะมีเสน่ห์อยำ่งหน่ึงกำรรำยงำนหรือกำรบรรยำยข่ำว จะ เป็นธรรมชำติลกัษณะเป็นกำรเล่ำเรื่อง แต่ตอ้งมนั่ใจไดว้ำ่มีขอ้มูลที่จะอธิบำยภำพน้นัๆได้ ดีพอเรียกกนัวำ่เป็นกำรรำยงำนข่ำวแบบไม่มีสคริปต์ มีเทคนิคอยำ่งง่ำย เมื่อผสู้ื่อข่ำวภำคสนำมต้องเผชิญกำรรำยงำนสดด้วยวิธีกำรแบบ น้ีคือ เมื่อไดภ้ำพข่ำวน้นัมำแลว้ใหต้รวจสอบวำ่รำยละเอียดของภำพมีจุดใดที่สำ คญั ต้องกำร นำ เสนอก่อน หรือ หลงัตำมลำ ดบัแลว้แจง้รำยละเอียดใหแ้ผนกตดัต่อ ตัดคัดเลือกภำพ ตำมที่ต้องกำรไว้โดยผสู้ื่อข่ำวจดรำยละเอียด หรือจำ เอำส่วนสำระสำ คญั ไว้เพียงเท่ำน้ีก็ สำมำรถบรรยำย อธิบำยปรำกฏกำรณ์น้ีได้แต่หำกยงัไม่มีควำมมนั่ใจท้งัในเชิงทกัษะ และ ข้อมูล ควรใช้วิธีกำรรำยงำนแบบมีสคริปต์ เหมำะที่สุด เพรำะจะท ำให้กำรรำยงำนไม่ติดขดั ๒.๒ การน าเสนอรายงานสด จากเหตุการณ์สดทกี่า ลังเกดิขึ้นขณะนั้น
22 จะวำ่ ไปแลว้นี่เป็นนิยำม หรือควำมหมำยของคำ วำ่รำยงำนสด มำกที่สุด เพรำะทุก รูปแบบก่อนหนำ้น้ีซ่ึงมีท้งักำรเตรียมเน้ือหำ ภำพข่ำว และกำรถ่ำยทอดสดไวพ้ร้อมแลว้ แทบจะเรียกไดว้ำ่ ไม่ต่ำงจำกกำรอ่ำนข่ำวในสถำนีเพียงแต่ยำ้ยสถำนที่มำอ่ำนที่ภำยนอกให้ อยจูุ่ดที่เกิดประเด็นข่ำวเท่ำน้นัที่เหลือจำกน้นั ไมไดต้่ำงกนัมำกนกัแต่กำรรำยงำนสดที่จะ กล่ำวต่อไปน้ีจะตอ้งใชท้กัษะ ไหวพริบ กำรนำ เสนอ และควำมพร้อมของทุกฝ่ำยที่ เกี่ยวขอ้ง ตรงตำมนิยำมรำยงำนสดมำกกวำ่ รูปแบบน้ีคือ กำรนำ เสนอภำพเหตุกำรณ์สดๆในขณะน้นัที่ท้งัผสู้ื่อข่ำว ช่ำงภำพ ทีมถ่ำยทอดสด ไดเ้ห็นภำพน้นัพร้อม ๆ กนัและจำกน้นัก็ถ่ำยทอดสดเหตุกำรณ์น้นัออกไป ยงัผรู้ับสำร ผชู้มข่ำวที่นงั่ดูรำยกำรข่ำวอยู่นี่จึงเรียกไดว้ำ่เป็นกำรรำยงำนสดนอกสถำนที่ โดยผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำมเป็ นผู้บรรยำยหรืออธิบำยปรำกฏกำรณ์ที่เกิดข้ึน รูปแบบน้ี ไม่ต่ำงจำกกำรถ่ำยทอดกำรชกมวย ฟุตบอล หรือกีฬำอื่นๆ หรือพิธีกำรทำงกำรอื่น ที่ผชู้ม ไดเ้ห็นพร้อมกนั โดยมีผปู้ระกำศข่ำวเป็นเสมือนผบู้รรยำย แตกต่ำงแต่เพียงวำ่นี่คือข่ำว กำร บรรยำยหรือนำ เสนอจึงตอ้งเป็นเน้ือหำ ภำษำและขอ้มูลที่เป็นข่ำวยกตวัอยำ่ง เช่น ภาพรถยนต์ทถีู่กเพลิงไหม้ทั้งคัน แต่เมื่อดูระเอียดแล้วพบว่ามีรูกระสุน หลายจุดที่ ประตูฝั่งคนขับ และผ้นูั่งคู่กัน คาดว่าถูกยงิก่อนแล้วเผารถอ าพรางคดี ผู้ประกาศข่าวภาคสนามน าเสนอข่าวนี้จากการรายงานสดด้วยกา หารือกับผู้ก ากับ ช่างเสียง และช่างภาพว่าจะใช้รายงานสด จึงเริ่มต้นด้วยการยืนที่หน้ารถยนต์คันนี้ แล้วผู้ประกาศข่าวซึ่งรับช่วงมาจากสถานีข่าวแล้ว จึงเริ่มบรรยายสภาพรถที่เห็นใน ขณะนี้ว่าเป็ นอย่างไร มีรายละเอียดอะไร และมีอะไรเป็ นพิรุธที่เจ้าหน้าที่สงสัย จน ต้องตรวจสอบมากเป็ นพิเศษ . รายงานเช่นนี้ไปจนครบประเด็น แล้วจึงส่งกลับไป ยังสถานีข่าว โดยไม่ต้องใช้ภาพข่าวที่บันทึกไว้ก่อนแต่อย่างใด ท้งัหมดที่นำ เสนอเป็นตวัอยำ่งแบบต่ำงของกำรรำยงำนข่ำวที่ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำม ตอ้งเตรียมพร้อมไวเ้สมอ เพรำะในโลกแห่งกำรสื่อสำร และชีวตินกัข่ำวภำคสนำมเมื่อตอ้ง ลงสู่สนำมปฏิบตัิงำนข่ำวแลว้มกัมีสิ่งเหนือควำมคำดหมำยเกิดข้ึนไดเ้สมอ ผสู้ื่อข่ำวที่ไม่ เคยคิดวำ่จะตอ้งรำยงำนข่ำวผำ่นหนำ้จอโทรทศัน์แต่เมื่อถึงโอกำสหน่ึงที่มีควำมจำ เป็น จะ ดว้ยเหตุผลใดๆก็ตำม จะตอ้งมีควำมพร้อมอยเู่สมอ เพรำะกำรรำยงำนข่ำวผำ่นโทรทศัน์ ไม่ใช่เรื่องโดดเด่น เด่นดงัหรือน่ำรังเกียจแต่ประกำร แต่ถือเป็นกระบวนกำรหน่ึงของกำร สื่อสำร ซ่ึงเป็นหนำ้ที่หลกัของนกัสื่อสำรมวลชนเท่ำน้นั
23 ๒.๖ การรายงานโดยการเล่าข่าว กระบวนกำรนำ เสนอรำยกำรข่ำว โดยลกัษณะกำรเล่ำข่ำว เกิดข้ึนคร้ังแรกจำกกำร นำ เสนอรำยกำรข่ำวทำงวทิยุซ่ึงผปู้ระกำศข่ำวทำงสถำนีวทิยจุะไม่นำ เสนอรำยกำรข่ำว แบบทำงกำร หรือก่ึงทำงกำร แต่มกัจะนำ เสนอแบบบอกเล่ำใหฟ้ ัง ซ่ึงมีปรมำจำรยใ์น วงกำรเล่ำข่ำววทิยเุช่น อำจำรยพ์ ิชยัวำสนำส่ง หรือคุณปรีชำ ทรัพยโ์สภำ นกัเล่ำข่ำวยำม เชำ้ของสถำนีวทิยกุระจำยเสียงแห่งประเทศไทย ที่จะบอกข่ำวเล่ำแจง้ใหผ้ ฟู้ ังไดท้รำบ ควำมแตกต่ำงของกำรเล่ำข่ำวลกัษณะน้ีเช่น หำกเป็นข่ำววทิยทุี่เป็นทำงกำร หรือ ก่ึงทำงกำรจะตอ้งอ่ำนตำมบท หรือตำมเน้ือหำที่เตรียมไวใ้ห้แต่สำ หรับกำรเล่ำข่ำวน้นั ผอู้่ำนข่ำว หรือผเู้ล่ำข่ำวจะทำ ควำมเขำ้ใจของเน้ือหำอยำ่งชดัเจน จำกน้นัจึงเล่ำเรื่องตำม แบบฉบบัและภำษำเป็นของตวัเอง ซ่ึงอำจมีลูกเล่นหรือเทคนิคทำงภำษำ มีกำรใช้หยอดมุข ตลก ข ำขัน หรือมีค ำพังเพยเปรียบเทียบให้ผู้ฟังเข้ำใจและเห็นภำพได้ ในดำ้นกำรนำ เสนอข่ำวโทรทศัน์น้นัมีรูปแบบกำรเล่ำข่ำว ที่พฒันำมำจำกรำยกำร ข่ำวภำคเชำ้หลำยรำยกำรจนกระทงั่เป็นที่นิยมนำ เสนอในปัจจุบนั กำรนำ เสนอดว้ยวธิีกำรเล่ำข่ำวจะไดร้ับควำมนิยม หรือประสบควำมสำ เร็จได้ก็ ดว้ยศกัยภำพ ควำมสำมำรถของผปู้ระกำศข่ำว ที่มีควำมรอบรู้ในเน้ือหำ และกลวธิีในกำร เล่ำเรื่อง แต่ขณะเดียวกนักำรเล่ำข่ำวก็มกัถูกตำ หนิจำกสังคมวำ่บำงประเด็น บำงเน้ือหำ เป็นกำรนำ เสนอจำกควำมรู้สึกของผปู้ระกำศข่ำวเอง ซ่ึงเสี่ยงที่จะทำ ใหข้ ่ำวน้นัไม่มีควำม เป็ นกลำงและนกัวชิำกำรดำ้นสื่อสำรมวลชนมกัไม่ส่งเสริมหรือสนบัสนุนใหใ้ชก้ำรเล่ำข่ำว อยำ่งไรก็ตำมกำรเล่ำข่ำวในบำงกรณีก็ยงัมีควำมจำ เป็นอีกท้งัสำ นกัข่ำต่ำงประเทศ หลำยแห่ง ก็ใชก้ำรเล่ำข่ำวมำกข้ึน แต่มกัเป็นกำรเล่ำเหตุกำรณ์จำกสนำมข่ำวหรือที่เกิดเหตุ โดยเฉพำะผสู้ื่อข่ำวอำวุโส ผรู้ำยกำรข่ำวที่มีอำยมุำก ซ่ึงมีผลต่อควำมน่ำเชื่อถือของข่ำว ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำม ควรเรียนรู้กำรเล่ำข่ำวไว้ในกรณีที่กำรรำยงำนสดนอกสถำนที่ ตอ้งใชก้ำรนำ เสนอแบบกำรเล่ำข่ำวเช่นข่ำวเหตุกำรณ์หรือข่ำวที่เป็นบรรยำกำศสีสัน หลกัการพนื้ฐานของผู้ประกาศข่าวภาคสนามหากต้องเล่าข่าวคือ
24 ๑ .ศึกษารายละเอียดประเด็นข่าวนั้น ให้ละเอียด ทั้งข่าวย้อนหลังและข้อมูลข่าวล่าสุด ๒.ท าความเข้าใจข่าวนั้นจนรู้ ที่มา ที่มา และสถานการณ์โดยรอบทั้งหมด ๓.ทดลองฝึ กเล่าเรื่อง โดยไม่ใช้บท ไม่ใช่สคริป แต่เป็ นการเล่าเรื่องจากความจ า และความ เข้าใจในเหตุการณ์ทั้งหมด ๔.ข้อมูลส าคัญเช่น ชื่อ –นามสกุล สถานที่ ต าแหน่ง ตัวเลข จ านวน เหล่านี้ เป็ นข้อมูล ส าคัญที่ไม่ควรผิดพลาด และไม่อาจจดจ าได้ละเอียด จึงเป็ นสิ่งที่ผู้ประกาศข่าวภาคสนาม ต้องจดบันทึกอย่างละเอียดและสามารถก้มอ่านระหว่างเล่าข่าวซึ่งเป็ นสิ่งที่ผู้ชมให้อภัยได้ ๕.การเล่าข่าวที่เหมาะควรอ้างที่มาของแหล่งข่าว และย ้าแหล่งข่าวให้ชัดเจนกรณีที่ต้องเน้น ย ้าประเด็น เพื่อป้ องกันไม่ให้ผู้ชมข่าวเข้าใจว่า เป็ นความคิดเห็นของผู้สื่อข่าวเอง ๖.ไม่ควรสันนิษฐาน หรือคาดการณ์ หรือเดาเอง ของผู้เล่าข่าว และหากเป็ นการคาดการณ์ ของแหล่งข่าว ที่จ าเป็ นต้องน าเสนอ ก็ให้อ้างอิงให้ชัดเจน ๗.หากเป็ นเพียงข่าวลือ ไม่มีความชัดเจน สุ่มเสี่ยงที่จะเกิดความคลาดเคลื่อน หรือผิดพลาด ในเนื้อหา ก็ไม่ควรน าเสนอข่าวนั้นในลักษณะการเล่าข่าว อยำ่งไรก็ตำม ถึงแมว้ำ่กำรเล่ำข่ำวไม่ใช่แนวทำงที่เหมำะสมในกำรรำยงำนข่ำวตำม รูปแบบทำงวชิำกำร แต่ควำมสะดวกของกำรเล่ำข่ำวประกอบภำพ กลบัไดร้ับควำมนิยมใน โลกแห่งกำรสื่อสำรตำมควำมเป็นจริง เมื่อมองแง่ดีของกำรเล่ำข่ำวแลว้ผสู้ื่อข่ำวภำคสนำม หรือผปู้ระกำศข่ำวภำคสนำม ควรเรียนรู้ไว้ โดยเฉพำะกำรทำ ข่ำวเขำ้ใจรำยละเอียดประเด็น เน้ือหำภำพรวมของ เหตุกำรณ์ท้งัเชิงลึกและกวำ้ง ซ่ึงสำมำรถนำ มำประยกุตใ์ชก้บันำ เสนอในข่ำวอ่ำน และกำร เขียนรำยงำนพิเศษได้.
๓ การฝึ กเขย ี นข่าวจากข ้ อมูลดบิ การเขียนข่าวมกัจะเป็นเรื่องยาก สา หรับผเู้ริ่มตน้เขา้สู่วงการข่าว เพราะภาษาที่ใช้ ในการเขียนเพื่อข่าวโทรทศัน์มกัเป็นภาษาที่แตกต่างจากข่าวหนงัสือพิมพท์วั่ ไปท้งัน้ีเพราะ หนงัสือพิมพเ์ป็นข่าวที่สื่อสารดว้ยเน้ือหา ตวัอกัษร ที่ต้องบรรยายอยา่งละเอียดใหผ้อู้่าน เขา้ใจ เห็นภาพ แต่สา หรับภาษาข่าวโทรทศัน์ไม่สามารถเขียนใหย้าว หรืออธิบายละเอียด ไดม้ากเท่ากนัเพราะข่าวโทรทศัน์มีภาพข่าวเป็นส่วนหลกัในการอธิบายใหผ้ชู้มเขา้ใจ ภาพข่าวบางภาพ มีความสา คญัมากถึงขนาดที่ไม่ตอ้งมีบทข่าว หรือมีบทนอ้ยมาก ก็สามารถสื่อสารใหผ้ชู้มเขา้ใจได้แต่ถึงจะมีท้งัภาพและเสียงแต่ก็ยงัเป็นเรื่องยากสา หรับผู้ ตอ้งการจะเขียนข่าวในช่วงเริ่มตน้ เพื่อใหก้ารฝึกเขียนข่าว เขา้ใจง่าย ไม่กดดนัและไม่ยากเกินไป การเขียนข่าว ๑ ประเด็น หรือ ๑ เรื่อง สามารถเริ่มตน้ฝึกไดจ้ากการทดลองเขียนข้ึนใหม่จากขอ้มูลข่าวหรือ ประเด็นข่าวที่มีอยแู่ลว้ โดยการรวบรวมไวข้องผสู้ื่อข่าวภูมิภาค ซึ่งเป็ นข้อมูลดิบ ที่ยัง ไม่ไดผ้า่นการผลิตหรือเขียนใหม่ใหเ้ป็นข่าวที่สมบูรณ์ โดยวิธีการน้ีจะทา ใหผ้เู้ริ่มตน้ สามารถหัดเขียนไดด้ีไม่กดดนั ในเรื่องขอ้มูลรวมถึงการใชภาษา และรูปแบบของการผลิต ้ ๓.๑ บทข่าวภูมภิาค – จุดเริ่มต้นการฝึกเขยีนข่าว ในองคก์รข่าว จะมีแผนกข่าวภูมิภาค หรือโตะ๊ข่าวภูมิภาค ที่จะคอยติดตาม ประเด็นข่าวในทุกจงัหวดัทวั่ประเทศ ยกเวน้กรุงเทพฯ เพื่อส่งข่าวน้นัเขา้มายงัองคก์รข่าว โดยโตะ๊ข่าวภูมิภาคส่วนใหญ่หรือท้งัหมด จะมีผสู้ื่อข่าวพิเศษ หรือ สตริงเกอร์ Stringer หมายถึงผู้ช านาญการพิเศษ หรือผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง ในที่นี้สตริงเกอร์ หมายถึง นักข่าวขององค์กรข่า ที่ถ่ายภาพข่าว) จะเก็บรายละเอียดทุกอยา่งในพ้ืนที่จงัหวดั น้นัแลว้ส่งมาใหส้ถานีข่าวเพื่อผลิตเป็นข่าวส าหรับออกอากาศ บทข่าวภูมิภาคที่ผสู้ื่อข่าวพิเศษส่งมา จะเป็นรายละเอียดของเหตุการณ์น้นัๆ ที่ เกิดข้ึน ที่ผสู้ื่อข่าวออกไปทา ข่าวและเก็บขอ้มูล รวมถึงถ่ายภาพมาดว้ย แต่ก็ไม่ได้
26 หมายความวา่ข่าวที่ผสู้ื่อข่าวเก็บรายละเอียดมา จะสมบูรณ์พร้อมทุกอยา่ง เพราะบางข่าว อาจจะขาดเน้ือหา หรือองคป์ระกอบไม่สมบูรณ์หรือบางคร้ังมีเน้ือหาที่สมบูรณ์พร้อม แต่ ขาดการเรียบเรียงเหมาะสม ที่ส าคัญ มักจะพบวา่บทข่าวภูมิภาคส่วนใหญ่เป็นเพียงการเขียนรายละเอียด และ ขอ้มูลของเหตุการณ์ทุกอยา่งไวใ้หค้รบ เพื่อประกอบภาพข่าวที่ถ่ายมาเท่าน้นัยงัไม่ใช่ ภาษาที่เหมาะสมกบัข่าวโทรทศัน์ท้งัหมด ดงัน้นั จึงเหมาะที่ผสู้ื่อข่าวที่จะเริ่มตน้ฝึกการ เขียนข่าวจากบทข่าวภูมิภาคเพราะมีขอ้มูลพร้อมแลว้เป็นส่วนใหญ่การเริ่มตน้ฝึกหดั เขียนข่าวจากบทข่าวภูมิภาคจึงมีลา ดบัข้นัตอนคร่าวๆคือ ๑.ตรวจสอบประเภทของข่าว ข่าวที่ผสู้ื่อข่าวภูมิภาคส่งมา ในแต่ละวนัจะมีบทข่าวจา นวนมาก เพราะผสู้ื่อข่าว ภูมิภาคมีท้งัทุกจงัหวดัทวั่ประเทศ และแต่ละจงัหวดัก็มีข่าวที่ถูกส่งมาหลายข่าว ฉะน้นัจึงมี ข่าวที่หลากหลายการฝึกเริ่มตน้เขียนข่าวจึงควรเริ่มจากการตรวจสอบวา่ข่าวน้นัๆ เป็นข่าว ประเภทใด เพราะแต่ละข่าวมีรูปแบบวธิีการเขียน หรือนา เสนอแตกต่างกนัไป เช่น -ข่าวการเมือง ซ่ึงหมายถึงข่าวการเมืองท้งัระดบัชาติและระดบัภูมิภาคที่ จะเกิดข้ึน เช่น การประชุมสุดยอดอาเซียน ที่หวัหิน ถือเป็นประเด็นการเมือง ที่ไปเกิดที่ ภูมิภาคซ่ึงนกัข่าวอาจจะทา ข่าวที่เกี่ยวขอ้งมาเช่น ประเด็นการรักษาความปลอดภยัเพื่อรับ การประชุม หรือนายกรัฐมนตรีไปประชุมที่หวัหิน เป็นตน้นอกจากน้ียงัอาจเป็นความ เคลื่อนไหวการเมืองอื่นๆ เช่นนกัการเมืองที่สุพรรณบุรีทา บุญข้ึนบา้นใหม่และเปิดใจเรื่อง อนาคตทางการเมืองของพรรค เป็นตน้เหล่าน้ีถือเป็นประเด็นการเมือง ขณะเดียวกนั ประเด็นการทุจริตเลือกต้งัองคก์ารบริหารส่วนตา บล องคก์ารบริหารส่วนจงัหวดั หรือ สมาชิกเทศบาลก็ถือเป็นประเด็นข่าวการเมือง ในภูมิภาคเช่นกนั -ข่าวสังคม ส่วนใหญ่มกัหมายถึงข่าวที่ก่อใหเ้กิดความสะเทือนใจ เป็ นภัยสังคม ภัยยาเสพติด ปัญหาครอบครัว หรือการไม่ไดร้ับความเป็นธรรม เป็นเหตุแห่ง ความเศร้า เช่นการฆ่าตวัตาย เพราะรันทดต่อชีวติที่ยากจน หรือคดีลูกฆ่าแม่เพราะโมโหที่ ไม่ใหเ้งินไปซ้ือยาบา้หรืออาจเป็นข่าวแม่ถูกลูกทอดทิ้งเพราะหนีไปแต่งงานใหม่เป็นตน้ -ข่าวอาชญากรรม อาจจะเป็นข่าวอุบตัิเหตุฆา่กนัตาย หรือเหตุฆาตกรรม
27 ทวั่ ไปซ่ึงในต่างจงัหวดัมกัส่งข่าวลกัษณะน้ีมามากเป็นพิเศษ นอจากน้ียงัมีข่าวประเภทอื่น ที่ถูกส่งมาเช่นข่าวกีฬา ข่าวเศรษฐกิจ เป็นตน้ข่าวเหล่าน้ีที่ผสู้ื่อข่าวภูมิภาคส่งมา จะไม่ได้ บอกประเภทของข่าว แต่ผสู้ื่อข่าวที่จะเขียนข่าว ควรรู้ไดด้ว้ยตวัเอง จากการอ่านขอ้มูล น้นัๆ ๒. ตรวจสอบภาพข่าว การตรวจสอบภาพข่าว คือการดูวา่ภาพที่ผสู้ื่อข่าวพิเศษ ส่งมาน้นัมีรายละเอียด อยา่งไรบา้งซ่ึงจะเป็นประโยชน์ต่อการเรียบเรียงเขียนบท อีกท้งัจะเป็นการฝึกวิเคราะห์วา่ ภาพข่าวที่ผสู้ื่อข่าวพิเศษส่งมาน้นัมีความสมบูรณ์มากน้อยเพียงไร หากเราต้องการจะผลิต ข่าวน้นัเอง เมื่อเห็นขอ้บกพร่องหรือจุดเด่นน้นัแลว้ก็จะทา ใหเ้รากา หนดทิศทางตวัเองได้ เมื่อตอ้งลงไปทา ข่าวน้นัเองจริง ในการตรวจสอบภาพข่าวที่จะนา เสนอน้นัมีหลักพิจารณา อยหู่ลายประเด็น เช่น -ดูคุณภาพในแง่ความตรงของภาพวา่ตรงตามที่น าเสนอมากบัเน้ือหา หรือไม่ หรือเป็นภาพที่ตรงตามประเภทของข่าวหรือไม่ -ดูคุณภาพ ในแง่การบนัทึกภาพ และเสียง ชดัจน ครบองคป์ระกอบของ ภาพหรือไม่เพียงพอต่อการนา เสนอข่าวหรือไม่ ๓.ตรวจสอบข้อมูลข่าว เป็นการตรวจสอบขอ้มูลที่ผสู้ื่อข่าวพิเศษส่งมา ก่อนจะลงมือทดลองเขียนข่าว ซ่ึง ประเด็นที่ตอ้งตรวจสอบขอ้มูลมีหลายประเด็นเช่น - ตรวจสอบความมีคุณค่าของข่าวความเหมาะสมที่จะนา เสนอ -ตรวจสอบความถูกตอ้งของขอ้มูลที่นา เสนอจริงหรือไม่เหตุการณ์มีที่มา ที่ไป อยางไร หลักการเหตุผล ่ หรือประเด็นข่าวน้นัมีความเป็นมาอยา่งไร สมจริงอยา่งไร - ตรวจสอบความถูกตอ้งของชื่อขอ้มูลพ้ืนฐานของแหล่งข่าวเช่น ชื่อยศ ตา แหน่ง ที่อยู่ภูมิลา เนา และขอ้มูลแวดลอ้มท้งัหมด ๓.๒ ผลิตข่าว จากต้นฉบับเดิม ให้เหมาะสมกับข่าวโทรทัศน์ เมื่อตรวจสอบ ท้งับทข่าว ภาพข่าวตามประเด็นดงักล่าวแลว้ลา ดบัต่อไป คือการ เขียน หรือผลิตบทข่าวน้นัซ่ึงอาจเริ่มตน้ ไดต้ามลา ดบัดงัน้ี
28 ๑. อ่านเก็บรายละเอียดของเหตุการณ์ท้งัหมด จนเขา้ใจลา ดบัข้นัตอน เหตุการณ์ยงิ่ สามารถอ่านแลว้เล่าใหฟ้ ังเป็นลา ดบัข้นัยงิ่ดีซ่ึงจะสะทอ้นใหเ้ห็นวา่ผอู้่าน สามารถจบั ประเด็นไดอ้ยา่งละเอียด และแม่นจา เขา้ใจเหตุการณ์อยา่งถูกตอ้ง ผอู้่านที่เขา้ใจเหตุการณ์และประเด็นอยา่งแตกฉาน จะสามารถเล่าเรื่องราว เหล่าน้นั ใหค้นอื่นๆไดฟ้ ังอยา่งเขา้ใจ ไม่วา่จะเริ่มเล่าจากจุดใด เช่น เล่าจาก จุดเริ่มตน้ ไปยงักลางเรื่อง และถึงจุดจบของเรื่อง และยงัสามารถตดัตอนเอาตอน จบ มาเล่าก่อน จากน้นัจึงยอ้นกลบัไปเล่าเรื่องที่เป็นจุดเริ่มตน้ ใหม่อีกคร้ัง ใหค้น ฟังเขา้ใจไดโ้ดยไม่สับสน และผเู้ล่าเรื่องเองก็ไม่สับสนเช่นกนั ๒. เมื่ออ่านรายละเอียดตามประเด็นจนเขา้ใจแลว้จึงนา มาเขียนเล่าเรื่องใหม่ตาม แบบฉบบัของตวัเอง ไม่วา่จะเป็นภาษาที่ใช้รูปแบบการเขียน หรือลา ดบัเรื่อง ก็ สามารถปรับเปลี่ยน ประยกุตใ์หม่ได้ตามความเหมาะสมของภาพข่าว ตามความ แรงของประเด็นข่าว ซ่ึงไม่มีสูตรสา เร็จตายตวัแต่ไม่วา่จะนา เสนอดว้ยการเขียน แบบใด รูปแบบใด ก็ควรอยใู่นกรอบของการเขียนข่าว ซ่ึงยงัคงความก่ึงทางการ ของภาษาข่าวโทรทศัน์และมีเน้ือหาที่ถูกตอ้ง สมบูรณ์ทุกประการ จากแนวทางดังกล่าวจะเห็นว่า การจัดระเบียบข้อมูล การสรุปความคิด รวบยอด หรือประเด็นจากการข้อมูลที่มีอยู่ เป็ นจุดเริ่มต้นของการเขียนข่าวที่ กระชับ ชัดเจน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการเขียนข่าวโทรทัศน์ ซึ่งมีเทคนิคการขึ้นต้น ด้วยภาพ และประเด็นที่แรงและใหม่ที่สุด แต่ความแรงและใหม่เหล่านี้ จะได้มา จากความคิดรวบยอด ของข้อมูลที่มีอยู่รวมกันทั้งหมด ๓.๓ ค้นหาความคิดรวบยอด ประสบการณ์หรือการติดตามข่าวหน่ึงอยา่งใดอยา่งใกลช้ิด จะทา ใหผ้ สู้ื่อข่าวเกิด ความคิดรวบยอด หรือการเข้าใจประเด็นสาระส าคัญ ได้โดยอัตโนมัติ นกัข่าวที่มาก ประสบการณ์จะเขา้ใจประเด็น หรือวิเคราะห์ประเด็นข่าวไดท้นัทีที่ทราบเหตุการณ์น้นั เหมือนดังแพทย์ที่วินิจฉัยอาการคนไข้ได้ เมื่อช านาญในการรักษา ความช านาญในการจับ ประเด็น และหาความคิดรวบยอด จะน าไปใช้ประโยชน์ได้มากในกรณีที่มีการแถลงข่าวใน ประเด็นข่าวน้นัๆ ซ่ึงใชเ้วลานานและตอ้งฟังรายละเอียดค่อนขา้งมาก
29 อยา่งไรก็ตาม สา หรับผสู้ื่อข่าวมือใหม่หรือแมจ้ะมือเก่าแต่เมื่อตอ้งพบขอ้มูลที่มี ความซบัซอ้นอยมู่าก ทา ใหเ้กิดความสับสนในขอ้มูล การทา ความเขา้ใจขอ้มูลที่จดไวก้่อน เริ่มตน้เขียน จะช่วยไดม้าก ก่อนเริ่มตน้เขียนบทข่าว ผสู้ื่อข่าวตอ้งชดัเจนในขอ้มูลที่มีเช่น ชื่อ นามสกุล สถานที่รายละเอียดลา ดบัเวลา ที่เกิดเหตุประเด็นที่จะนา เสนอเช่น ใครฆ่า ใคร ดว้ยเหตุผลมาจากเรื่องใด ในกรณีที่ประเด็นยงัไม่ชดัเจน ไม่รู้วา่ควรจะเริ่มตน้อยา่งไร ใหอ้่านทา ความเขา้ใจกบัขอ้มูลดิบที่มีอยตู่้งัแต่ตน้จนจบเพื่อหาประเด็น หรือเน้ือหาสา คญั ของข่าว โดยขีดเส้น หรือใส่เครื่องหมายเป็นที่สังเกตไวใ้นขอ้ความสา คญัการขีดเส้นใต้ วงรอบขอ้ความ หรือกาเครื่องหมายไวใ้ห้เป็นที่สังเกต จะช่วยใหม้องเห็นประเด็น ความสัมพันธ์ หรือความนัยที่ซ่อนอยใู่นข่าวไดง้่ายข้ึน และสามารถตรวจสอบกลบัไป กลบัมาไดเ้พื่อความถูกตอ้งแม่นยา การอ่านทบทวนขอ้มูลจะช่วยใหม้องเห็นความคิดรวบยอดของข่าวไดม้ากข้ึน ประเด็นเน้ือหาสา คญัของข่าวจะซ่อนอยใู่นขอ้มูลที่มีเสมอ ขอ้มูลส่วนใดที่คลุมเครือและ ไม่สามารถตรวจสอบไดใ้นเวลาที่มีอยู่ใหล้ะเวน้ไม่ตอ้งเขียนถึง อยา่เขียนถึงสิ่งที่ตวัเองไม่เขา้ใจ ขอ้มูลที่คลุมเครือ ตีความไม่ได้และไม่สามารถ ตรวจสอบไดใ้นเวลาที่มีอยู่ ใหต้ดัทิ้งไป เพื่อป้องกนั ปัญหาที่จะเกิดจากความผิดพลาด เมื่อมีประเด็นและข้อมูลส าคัญในมือแล้ว จึงลงมือเขียน ในการเขียนหรือผลิตบทข่าวโทรทัศน์ต้องเขียนตามโครงสร้างของบทข่าว ซึ่งทุก ขั้นตอนมีส่วนเกี่ยวข้องกัน ตั้งแต่การอ่าน เขียน ตัดต่อ และการออกอากาศ ๓.๔ โครงสร้างของบทข่าวโทรทัศน์ โครงสร้าง หรือรูปแบบการเขียนข่าวโทรทศัน์ มีหลายรูปแบบที่สถานีโทรทัศน์ แต่ละแห่งใช้และแตกต่างกนัไป แต่รูปที่นิยมใช้กนัมากคือ “บทแบบก่ึงสมบูรณ์(SemiCompleate Script)” ซ่ึงเป็นบทที่ไม่ไดบ้อกรายละเอียดของภาพ เช่น มุมกลอ้งหรือขนาด ของภาพ แต่จะบอกเพียงวา่เป็นภาพอะไรบา้ง ในส่วนของคา บรรยาย หากเป็นข่าวที่จะตอ้งอ่านโดยผปู้ระกาศข่าวท้งัหมด จะมีค าบรรยายท้งัหมด หากมีเสียงสัมภาษณ์ใหเ้ขียนเฉพาะประโยคเริ่มและประโยคทา้ย ของคา สัมภาษณ์และระบุเวลาเริ่มและจบเสียงสัมภาษณ์ดว้ย โดยการเขียนบทสา หรับข่าว
30 โทรทศัน์จะแบ่งหนา้กระดาษออกประมาณ 3 คอลัมน์หลัก ๆ คือ ภาพ เสียง และเวลา ซึ่ง ท้งั 3 ส่วนน้ีจะมีความสัมพนัธ์กนัภาพข่าว และเสียงหรือคา บรรยาย ตอ้งสอดคลอ้งกนั ขณะเดียวกนัตอ้งใหภ้าพและเสียงจะปรากฏพร้อมกนั ในแต่ละช่วงเวลาอยา่งถูกตอ้ง ถา้มีการปล่อยเสียงสัมภาษณ์ในเน้ือข่าวตอ้งระบุชื่อ ตา แหน่งของแหล่งข่าวไว้ ดว้ย ตอ้งบอกรายละเอียดของการปล่อยเสียงสัมภาษณ์วา่ ปล่อยที่เวลาใดของเทป เริ่มที่ ประโยคใด จบที่ประโยคใด ปล่อยเสียงสัมภาษณ์นานเท่าไหร่ถา้แหล่งข่าวใหส้ ัมภาษณ์ โดยใชภ้าษาชดัเจน ไม่กา กวม หรือเขา้ใจง่ายใหใ้ชก้ารปล่อยเสียง แต่ถา้สิ่งที่แหล่งข่าว กล่าวไม่ชดัเจน แต่ผสู้ื่อข่าวมีความเขา้ใจสามารถใชว้ธิีถ่ายทอดแทน (Paraphasing) โดย ไม่ตอ้งปล่อยเสียงแหล่งข่าวได้แต่ตอ้งระบุที่มาของแหล่งข่าว ส่วนการเชื่อมโยงเน้ือความกบัภาพข่าวผสู้ื่อข่าวตอง้ เรียงร้อยภาพ (Juxtaposition of images) เพื่อนา เสนอแก่ผชู้ม ท้งัน้ีข่าวโทรทศัน์เป็นการเอาภาพที่ถ่าย แลว้นา มาร้อยเรียง ให้เป็ นเรื่องราว การตีความภาพที่เรียงกนัไวน้้นัยอ่มข้ึนอยกู่บัวธิีการและบริบทของภาพ ที่ สา คญัตอ้งยดึมนั่ในหลกัของจรรยาบรรณ และไม่บิดเบือนความจริง นอกจากโครงสร้างหรือรูปแบบดงักล่าว ที่ใชใ้นการนา เสนอในการออกอากาศ แลว้ โครงสร้างที่สา คญัคือโครงสร้างของเน้ือหา หรือการเขียนเน้ือหาของข่าวโทรทศัน์ที่ แยกออกเป็นสองส่วนคือ ก.ส่วนโปรย ข.ส่วนเนื้อหา ก. โปรย.... คือบทนา ที่จะนา ผชู้มข่าวโทรทศัน์ไปติดตามรายละเอียดของข่าว นอกจากจะเป็นส่วนที่ผปู้ระกาศข่าว จะอ่านเพื่อนา การสื่อสารมายงัผรู้ับข่าวโทรทศัน์แลว้ โปรยยังเปรียบเสมือน หนังตัวอยา่ง เหมือนการอวดอา้งสรรพคุณของสินคา้ซ่ึงมีส่วน สา คญัอยา่งยงิ่ในการตรึงผชู้มข่าวใหต้ิดตามชมข่าวที่กา ลงันา เสนอยา่งใจจดจ่อ ไม่ละความ สนใจหรือเปลี่ยนช่องไปดูช่องอื่น บทโปรยทีดีจะตอ้งทา ใหผ้ชู้มรู้สาระสา คญัและรู้ได้ ทนัทีวา่มีเรื่องใดเกิดข้ึน
31 “ฉตัรรัศม์ิ ปิ ยทัศน์ศิริ”ครูวงการเขียนข่าวสถานีโทรทศัน์ไอทีวีถ่ายทอดบท โปรยที่ดีวา่ ๑. มีความยาวไม่เกิน ๑๕- ๑๘ วินาที หรือประมาณ ๔-๕ บรรทัดในสคริปต์ ๒. เน้ือหาสรุปความคิดรวบยอดของข่าวที่เกิดข้ึนท้งัหมด หรือประเด็นสา คญัที่สุด เพียงประเด็นเดียวอยา่งมากไม่เกิน ๒ ประเด็น ๓.ไม่ตอ้งใส่ทุกประเด็นไวใ้นโปรยเพราะบทโปรยที่ยาวเกินไปหรือมีประเด็น มากกวา่๒ ประเด็นจา ทา ใหอ้ืด ไม่เฉียบ ขาดแรงดึงดูดความสนใจจากผชู้ม ๔. ในกรณีที่มี๒ ประเด็น อยา่เอาประเด็นแรกไปไวใ้นยอ่หนา้สุดทา้ยเพื่อหลี เลี่ยงปัญหาการตัดข่าวกลางอากาศกรณีเวลาไม่พอ ๕. ประเด็นที่มีอยใู่นบทโปรยจะตอ้งปรากฏรายละเอียดในเน้ือข่าว ๖. ประเด็นในบทโปรย ตอ้งเป็นประเด็นที่แรง หรือใหม่ที่สุดของเหตุการณ์ที่เป็น ข่าว หรือส่งผลกระทบรุนแรงที่สุดต่อสาธารณชน ๗.ถา้เป็นข่าวตาม ข่าวต่อเนื่อง ใหข้้ึนดว้ยประเด็นที่คืบหนา้จากข่าวเมื่อวานน้ี หรือข่าวตน้ชวั่ โมง ที่นา เสนอไปก่อนหนา้น้ี ๘.ถา้เป็นเรื่องราวที่มีผลกระทบถึงประชาชน กลุ่มคน ใหโ้ปรยโดยช้ีใหเ้ห็นถึง ผลกระทบหรือความเดือดร้อนของผคู้น ซ่ึงจะดึงดูดความสนใจไดม้ากกวา่ เนื่องจากผู้ชมรู้สึกวา่เป็นเรื่องใกลต้วัเช่น แทนที่จะโปรยวา่ “ปี การศึกษาใหม่นี้ กระทรวงศึกษาธิการอนุญาตให้โรงเรียนเอกชน ขึ้น ค่าเล่าเรียนได้อีก 1 เท่าตัว ตามนโยบายค่าเล่าเรียนลอยตัว” แต่ควร เขียนใหม่เป็น “ปีการศึกษาใหม่นี้ผ้ปูกครองทมี่ีบุตรหลานเรียนอย่ใูนโรงเรียนเอกชน จะต้องจ่ายค่าเล่าเรียนเพิ่มขึ้นอีก 1 เท่าตัว เนื่องจากกระทรวงศึกษาธิการ เห็นด้วยกับนโยบายค่าเล่าเรียนลอยตัว”
32 ๙.อยา่เรียกร้องความสนใจจากผชู้มดว้ยการโปรยในลกัษณะเป็นคา ถาม ประเภท ทา ไม อยา่งไรอะไรเช่น เราไปติดตามกนัวา่ “อะไร ท าให้นายมหาเธร์ โมฮัม หมัด นายกรัฐมนตรีมาเลเซีย ต้องสั่งให้ควบคุมตัวนายอันวาร์ อิบราฮิม รัฐมนตรีคลัง”แต่ใหพ้ดูวา่ ความขัดแย้งในแนวทางแก้ปัญหาเศรษฐกิจอย่าง รุนแรงทา ให้นายมหาเธร์โมฮัมหมัด นายกรัฐมนตรีมาเลเซีย ต้องสั่งให้ควบคุม ตัวนายอันวาร์ อิบราฮิม รัฐมนตรีคลัง พึงระลึกวา่เมื่อผปู้ระกาศอ่านโปรย หรือพาดหวัขา้ว กลอ้งจะจบั อยทู่ ี่หนา้ผปู้ระกาศ ในนาทีน้นัผปู้ระกาศคือตวัแทนของสถานีโทรทศัน์ หรือรายการข่าว ที่กา ลงัสื่อสารกบัผชู้ม ผเู้ขียนข่าวจึงตอ้งทา ใหผ้ ปู้ระกาศ ดูทรงภูมิเป็นผรูู้้และน่าเชื่อถือมากที่สุดเท่าที่จะทา ได้การโปรยโดยต้งั คา ถาม ไม่เพียงเป็นการโปรยแบบขอไปที่หรือโปรยแบบข้ีเกียจเท่าน้นั แต่ยงัทา ใหผ้ ปู้ระกาศ ซ่ึงเป็นตวัแทนของสถานีหรือของรายการดูเป็นคน โง่ไม่มีภูมิรู้อีกดว้ย ๑๐.ไม่วา่บทโปรยจะมี1 หรือ2 ประเด็น ประเด็นหลกัจะอยหู่ลงัสุด ที่จะต้อง “ส่ง” ไปถึงประเด็นในยอ่หนา้แรกของเน้ือข่าวเสมอเช่น โปรยผู้ประกาศ นางนงนุช แม็กคาวินี่ ถูกต ารวจตั้งข้อหาฆ่าคน ตายทันทีที่เด็กชายเอเปก บุตรชายวัย 8 วัน ซึ่งอยู่ในความดูแลของแพทย์ โรงพยาบาลเด็กเสียชีวิต เทป-อ่านต่อ เพียง 1 ชั่วโมง หลังจากที่นางนงนุช แม็กคาวินี่ มารดาไปเยี่ยมเด็กชายเอเปก ซึ่งถูกน าไปทิ้งไว้ในถังขยะปากซอยสุขุมวิท เมื่อ 4วันก่อน ก็สิ้นลมเนื่องจากระบบการท างานของอวัยวะภายใน ล้มเหลว และนางนงนุชที่อยู่ในความควบคุมของต ารวจสถานีต ารวจนคร บาลลุมพินี ก็ถูกต้องข้อหาฆ่าคนตาย ๑๑. อยา่ ใชท้ ้งัคา เตม็และคา ยอ่ ในบทโปรยเพื่อ สงวน เวลาในส่วนน้ีไว้โดยให้ เลือกใชอ้ยา่งใดอยา่งหน่ึงแลว้จึงไปใส่คา เตม็และคา ยอ่ ในเน้ือข่าวตาม หลกัการเขียนข่าว
33 ในกรณีที่ตวัยอ่น้นัเป็นที่รู้จกักนัดีใหใ้ชต้วัยอ่ ไดเ้ช่น เลขาธิการ นายกรัฐมนตรียืนยันว่า จะใช้เวลา 10 วัน ในการสอบสวนว่าค าสั่ง ตรวจสอบทรัพย์สินของปปง.ชอบธรรมหรือไม่ // ประธานไอเอ็มเอฟ ไม่ เห็นด้วยที่ธนาคารแห่งประเทศไทย จะลดอัตราดอกเบี้ย ๑๒. ภาษาที่ใชใ้นโปรย มีความเป็นภาษาพดูไดม้ากกวา่ ในส่วนที่เป็นเน้ือข่าว เพราะมีความเป็นก่ึงกลางระหวา่งภาษาพดูกบัภาษาเขียน อนัเนื่องมาจากขอ้ความ น้ีเป็นส่วนที่ผปู้ระกาศพดูคุยกบัผชู้ม ข. เนื้อหา..คือ เน้ือความบทข่าวที่จะอธิบายรายละเอียดของประเด็นข่าวท้งัหมด เป็นการเล่าเรื่อง อธิบายประเด็น เรื่องราวของข่าวที่จะนา เสนอ ต่อเนื่องจากโปรยที่ไดเ้กริ่น ให้ผู้ชมไดร้ับทราบ ในส่วนของเน้ือหาน้ีก็จะละเอียดและสมบูรณ์มากที่สุด หลกัการใน การเขียนส่วนเน้ือหาข่าวมีแนวทาง ดงัน้ี ๑. หลงัจากบทโปรยเมื่อตดัเขา้สู่ “เทป-อ่านต่อ” ให้เข้าบทด้วยภาพและ ประเด็น ที่แรงและใหม่ที่สุดทนัทีโดยไม่ตอ้งเกริ่นหรืออารัมภบท เช่น ผ้ปูระกาศ ต ารวจสันนิษฐานว่าผู้สื่อข่าวจังหวัดพิจิตรถูกท าร้ ายก่อนยิง และ น่าจะมีสาเหตุมาจากการเปิ ดโปงเรื่องผลประโยชน์ในโรงโม่หิน เทป-อ่านต่อ รอยเขียวช ้าที่ข้อมือและรอยช ้าบริเวณชายโครงกับใบหน้าของ นายสมชาย วิจิตรวิทยาพงศ์ ผู้สื่อข่าวหนังสือพิมพ์ไทยรัฐประจ า จังหวัดพิจิตร ซึ่งถูกยิงเสียชีวิตเมื่อ 3 วันก่อน ท าให้ต ารวจ สันนิษฐานว่าก่อนตาย นายสมชัยอาจถูกท าร้ าย และถูกมัดมือ ไพล่หลังก่อนถูกยิง ๒. เป็นที่น่าสังเกตวา่ ประเด็นแรงที่สุด ก็คือความคิดรวบยอดที่ไดจ้ากการจดั ระเบียบขอ้มูลที่มีอยนู่นั่เอง เมื่อเราเริ่มตน้ความคิดรวบยอดหรือประเด็นที่ สา คญัที่สุดของขอ้มูลที่มีอยู่จะช่วยใหเ้รียงลา ดบัเหตุการณ์หรือวางพล็อตของ ข่าวแต่ละชิ้นไดง้่ายข้ึน
34 ๓. มีขอ้ยกเวน้ ใหข้้ึนตน้ดว้ยภาพเหตุการณ์เก่าได้ในกรณีที่เหตุการณ์น้นัมีโอกาส เกิดข้ึนไดยาก้เช่นภาพการยงิตวัเอง ภาพการจ้ีตวัประกนัการวางระเบิด ฯลฯ ในกรณีน้ีอาจะเปิดดว้ยภาพเก่าได้แต่ประเด็นตอ้งเป็นประเด็นใหม่เช่น การ จับกุมพันตรีเฉลิมชัย มัจฉากล ่า ผู้ต้องหาคดีสังหารนายปรีณะ ลีพัฒนะพันธุ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดยโสธรเมื่อ 3 สัปดาห์ก่อน ท าให้กระทรวงกลาโหม กับ ส านักงานต ารวจแห่งชาติต้องหารือกันเพื่อทบทวนระเบียบการจับกุม นายทหารในเครื่องแบบ ในที่นี่ประเด็นใหม่คือการหารือเพื่อทบวนระเบียบ แต่การใช้ ภาพการจบักุมพนัตรีเฉลิมชยัซ่ึงเกิดข้ึนเมื่อ 3 สัปดาห์ที่แล้ว เพราะเป็ นภาพที่ ตื่นเตน้และมีอารมณ์มากกวา่ภาพการนงั่ประชุมหารือ เนื่องจากมีการเผชิญหนา้ ระหวา่งผจู้บักุมในเครื่องแบบ และผถูู้กจบักุมซ่ึงก็อยใู่นเครื่องแบบเช่นเดียวกนั ๔.ขอ้ควรระวงัสา หรับการข้ึนตน้ดว้ยภาพ ที่“แรง”และ “ดึงดูด” ความสนใจ จากผชู้ม คือถา้ภาพน้นัเป็นภาพที่หวาดเสียวชนิดเลือดเตม็จอ ให้หลีกเลี่ยงที่จะ เสนอภาพอยา่งโจ่งแจง้แต่ใหใ้ชภ้าพที่เป็นสัญลกัษณ์ซ่ึงสามารถ สื่อถึง เหตุการณ์แทน เช่น แทนที่จะ close up ไปที่บาดแผลซึ่งถูกมีดปาดจนเป็ น แผลเหวอะหวะของศพ ใหใ้ชแ้ค่ภาพรอยเลือดที่เปรอะเป้ือนอยบู่นพ้ืนหรือมือ ที่เกร็งของศพก็พอ ๕.หลีกเลี่ยงด้วยการเขา้ข่าวดว้ยการปล่อยเสียงบุคคลในข่าวแต่สามารถทา ไดก้็ ต่อเมื่อเสียงส้ันสมบูรณ์ดว้ยความคมชดัและประเด็นที่พดูน้นัแรงจริง ๖.อยา่เริ่มตน้ข่าวดว้ยการเทา้ความถึงที่มา หรือปูมหลังของขาว โดยใช้ค าพูด ประเภท จากกรณีที่ / หลังจาก ฯลฯ โดยเฉพาะอยา่งยงิ่เมื่อภาพของเหตุการซึ่ง เป็นที่มาของปูมหลงัน้นั ไม่ดึงดูดความสนใจ ข่าวที่จา เป็นอธิบายดว้ยปูมหลงัหรือความเป็นมา ให้เริ่มตน้ดว้ย เหตุการณ์ที่ใหม่ที่สุดแลว้จึงใส่ที่มาหรือปูมหลงัในประโยคต่อไป หรือยอ่ หนา้ต่อๆไป หรือในตอนทา้ยของข่าวเช่น
35 ผู้ประกาศ กระทรวงการคลังเร่ งจัดท ารายละเอียดการปรับลด งบประมาณปี ๒๕๔๑ เพื่อขอความเห็นชอบจาก คณะรัฐมนตรีในสัปดาห์หน ซึ่งอาจจะลดลงถึง ๑ แสน ล้านบาท เทป-อ่านต่อ การปรับลดครั้งนี้จะปรับเฉพาะในส่วนของงบลงทุน ที่ตั้งไว้ประมาณ ๓แสนล้านบาท แต่งบประมาณที่ตั้ง ๕ แสนล้านบาท จะไม่ถูกตัดทอน พันต ารวจโททักษิณ ชินวัตร รองนายกรัฐมนตรีเปิ ดเผย ว่าการลดงบประมาณครั้งนี้ เป็ นไปตามเงื่อนไขของ กองทุนการเงินระหว่างประเทศ ซึ่งจะต้องปรับลดลง มาถึง ๑ แสนล้านบาท จากที่ก าหนดไว้ ๖ แสนล้าน บาท ๗. เน้ือหาของขอ้ความในยอ่หนา้แรกของบทข่าว ตอ้งไม่ซ้า กบับทโปรย แต่ตอ้งต่อเนื่องหรือขยายความเช่น ผู้ประกาศ นายมาหามะ สาแระ แกนน ากลุ่มเจไอในประเทศไทย ถูกจับพร้ อมกับสมุนมือขวาอีก ๒ คน ขณะไปเยี่ยมญาติ ที่จังหวัดปัตตานี เทป-อ่านต่อ นายมาหามะ สาแระ แกนน ากลุ่มยามิอะห์ อิสลามิยะห์ หรือเจไอในประเทศไทย ถูกจับพร้ อมกับสมุนอีกขวาอีก ๒ คน ขณะไปเยี่ยมญาติที่จังหวัดปัตตานี ในข้อนี้ข้อความในย่อหน้าแรกของบทควรจะเป็ น เทป-อ่านต่อ สมุน ๒ คน ที่ถูกจับพร้ อมกับนายมาหามะ สาแระ แกน น ากลุ่มยามิอะห์ อิสลามิยะห์ หรือเจไอในประเทศไทย คือนายซาเหร่ ม มะหะหมัด กับนายกอรี เป็ งตู
36 ๘. เมื่อเริ่มตน้บทข่าวดว้ยประเด็นที่เป็นหวัใจของข่าวน้นัๆแลว้ ประโยคหรือ ขอ้ความที่ตามมา จะตอ้งอธิบายขยายความเพิ่มเติม หรือมีความสัมพนัธ์กบั ประเด็นที่ต้งัไว้เช่น นายพอลพต นายซอนเซ็น และนายพลตาม็อก ผู้น า คนสา คญัของเขมรแดงล้ีภยัออกจากกมัพชูา (ประโยคที่๑)เขาทิ้งกองกา ลงัไวใ้หร้ัฐบาลของนายฮุนเซ็นกบัเจา้รณฤทธ์ิ (ประโยคที่๒)และกองกา ลงัส่วนน้ีกา ลงักลายเป็นเงื่อนไขทางการเมืองภายใน กมัพชูา (ประโยคที่ ๓)สาระจากตวัอยา่งที่ยกมาก็คือ ขอ้ความในประโยคแรกที่ทา ให้ เกิดที่ติดตามมาในประโยคที่๒// ประโยคที่ ๒ ทา ใหเ้กิดเหตุการณ์ใน ประโยคที่ ๓ หลกัการน้ีไม่เพียงแต่นา ไปใชไ้ดก้บัการเรียงลา ดบั ประโยค เท่าน้นัแต่สามารถนา ไปใชก้บัพล็อตหรือการนา เสนอไดด้ว้ย การเรียงลา ดบั ประโยคหรือโครงเรื่องที่มีความสัมพนัธ์ต่อเนื่อง และเป็นเหตุเป็นผลต่อกนัโดยการเรียงลา ดบัและจดัหมวดหมู่ของขอ้มูลตาม ประเด็น (ที่แนะนา ไวใ้นช่วงแรก) จะไม่ทา ใหเ้น้ือข่าวกระโดดไปมาก ซ่ึงทา ใหเ้อกภาพ น้า หนกัและความสมบูรณ์ของข่าวสูญเสียไปและผชู้มสับสน ดงั ตวัอยา่งต่อไปน้ี ผู้ประกาศ ตั้งแต่สัปดาห์หน้าเป็ นต้นไป คนไทยทุกครอบครัวจะมี ค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น เพราะค่าไฟก าลังจะขึ้นราคาตามน ้ามัน เบนซินซึ่งขึ้นราคาไปแล้วลิตรละ ๓๐ สตางค์ เนื่องจาก ค่าเงินบาทอ่อนตัวลง เทป-อ่านต่อ ส านักงานคณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติจะ พิจารณาปรับโครงสร้ างค่าไฟฟ้ า หลังจากขึ้นราคาน ้ามัน ไปแล้วอีกลิตรละ ๓๐ สตางค์ ซึ่งคาดว่าจะต้องขึ้นราคา แน่นอนประมาณหน่วยละ ๒๐ สตางค์ เนื่องจากไม่ได้ ขึ้นค่าไฟฟ้ ามานานถึง ๗ ปี แล้ว นายปิยสวสัดิ์อมระนันท์เลขาธิการสา นักงาน คณะกรรมการนโยบายพลังแห่งชาติเปิ ดเผยว่า จ าเป็ นต้องขึ้นราคาน ้ามัน เนื่องจากราคาน ้ามันในตลาด ปรับตัวตามค่าเงินบาทที่อ่อนตัวลง
37 การขึ้นราคาน ้ามันครั้งนี้เป็ นครั้งที่ ๒๒ หลังจากรัฐบาล ประกาศให้ค่าเงินบาทลอยตัวตั้งแต่กลางปี ที่แล้ว และ เป็ นที่น่าสังเกตว่า การขึ้นราคาน ้ามันครั้งนี้ เป็ นการขึ้น ตามอัตราส่วนของค่าเงินในสัปดาห์ที่แล้วซึ่ง อยู่ที่ ๕๒ บาท ต่อ ๑ ดอลลาร์ สหรัฐ แต่วันนี้ค่าเงินบาทอ่อนตัวลง ไปเกือบ ๕๘ บาท ต่อ ดอลลาร์ สหรัฐ การนา เสนอดว้ยการข้ึนตน้ดว้ยประเด็นที่แรงที่สุด และตามมาดว้ยประเด็นรอง หรือข้อมูลขยาย (ซึ่งมาจากการจัดระเบียบข้อมูล) ไม่เพียงแต่จะทา ใหข้ ่าวมีเอกภาพมี น้า หนกัเท่าน้นัแต่ในกรณีจา เป็นตอ้งตดัข่าวกลางอากาศเนื่องจากเวลามีไม่พอ ก็สามารถ ตดัจากยอ่หนา้สุดทา้ยไดโ้ดยไม่เสียใจความส าคัญ ๙. การน าเสนอด้วยประเด็นแรงที่สุด เป็ นการเขียนในแบบปิ รามิดหัวกลับ เพื่อ เรียกร้องความสนใจจากผชู้ม เนื่องจากการเขียนในแบบปิรามิดหวัต้งัซ่ึงเริ่ม ด้วยการอารัมภบท และตบท้ายด้วยประเด็นส าคัญ ดึงดูดความสนใจและ “ตรึง” ความสนใจของผู้ชมไดน้อ้ยกวา่ เคล็ดลบัง่ายๆในการกา หนดวางพล็อต หรือวธิีนา เสนอ ก็คือ ใหค้ิดวา่กา ลงัเริ่ม เขียนเรื่องส้ัน หรือบทละคร ซ่ึงโดยทฤษฎีแลว้ตอ้งมีClimax คือจุดสนใจเพียงจุดเดียว แต่ขณะที่ไคลแมก็ซ์ของเรื่องส้ัน หรือบทละครอยทู่ ี่ตอนจบ แต่ไคลแมก็ซ์ของข่าว ตอ้งอยู่ ที่ฉากแรกของบท แลว้จึงคลี่คลายดว้ยการขยายความ หรืออธิบายเพิ่มเติม ผเู้ขียนข่าวที่มีประสบการณ์หลายคน เห็นตรงกนัวา่การข้ึนยอ่หนา้แรกข่าวดว้ย ประเด็นที่เป็นแก่นของข่าว จะช่วยใหก้า้วไปสู่ยอ่หนา้ต่อไปไดง้่ายข้ึน เพราะเมื่อต้งัโจทย์ คือประเด็นส าคัญแล้ว ผู้เขียนจะมองเห็นแนวทางต่อไป ที่จะใส่ขอ้มูลขยายหรือที่เกี่ยวขอ้ง ต่อไป ซ่ึงก็คือการวางพล็อตเรียงร้อยขอ้มูลในข่าวอยา่งมีเอกภาพนนั่เอง การวางพล็อตหรือเรียงร้อยบท โดยเริ่มจากประเด็นที่เป็นหวัใจของข่าว และค่อย คลี่คลายหรือขยายความหรืออธิบายเพิ่มเติมดว้ยประเด็นที่มีความสา คัญรองๆลงมา นอกจากจะทา ใหบ้ททีเอกภาพมีความรื่นไหล น่าติดตาม ไม่กระโดดไปมาจนผชู้มเกิด ความสับสนแลว้ยงัสะดวกต่อการตดัทอน ในกรณีที่ข่าวน้นัมีความยาวเกินตอ้งการอีกดว้ย
38 โดยสามารถตดัไดต้้งัแต่ยอ่หนา้สุดทา้ยไล่ข้ึนมาเรื่อยๆ ซ่ึงการที่จะทา เช่นน้นัได้ผเู้ขียนตอ้ง มีความเขา้ใจอยา่งถ่องแทใ้นขอ้มูลที่มีอยู่และจดัหมวดหมู่ของขอ้มูลไดอ้ยา่งชดัเจน ๑๐.หลีกเลี่ยงการข้ึนตน้หรือเขา้ข่าวดว้ยภาพหนา้บุคคลยกเวน้วา่เป็นบุคคลที่มี บทบาทอยใู่นเหตุการณ์ที่มีความน่าสนใจเช่น พันจ่าโทปานเทพ ลายศรี ตัดสินใจยิงตัวเอง หลังจากจับเพื่อนร่ วมงานในบริษัท จีพีกรุ๊ ป จ ากัด 5 คน ไว้ เป็ นตัวประกันนานถึง 16 ชั่วโมง หรือ นายอดุลย์ผลจดัหรือบงัเลาะ เอเยน่ตค์า้ยาบา้รายใหญ่ยา่น หนองจอก มีนบุรีถูกตา รวจยงิเสียชีวติระหวา่งการปะทะกนัขณะเขา้ ตรวจค้นยาบ้า หรือ เด็กชายวัย 3 ขวบ ถูกพระสงฆล์ ่วงละเมิดทางเพศ ขณะวงิ่เล่นอยใู่นวดั ๑๑.อยา่เริ่มตน้ดว้ยประโยคที่แสดงถึงความคาดหวงัหรือการคาดการณ์ ๑๒.หลีกเลี่ยงการใชค้า วา่ “เมื่อวานน้ี”ของข่าววนัน้ี// ถ้าจ าเป็ นต้องรายงานโดย อา้งถึงเหตุการณ์ที่เกิดข้ึนต้งัแต่เมื่อวานน้ีหรือเดือนที่แลว้ ใหใ้ชรู้ปประโยคที่ เป็นกลางโดยไม่ตอ้งเอยถึงเวลาที่เกิดเหตุถา้จา เป็นที่จะตอ้งเอ่ยถึงเพราะมีผล ต่อเน้ือหาของข่าวให้เอ่ยถึงในประโยคถดัไปหรือยอ่หนา้ต่อไป เช่น เทป-อ่านต่อ สถานีรถไฟสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส ถูก ลอบวางเพลิง ต ารวจสันนิษฐานว่าเป็ นการตอบโต้ของขบวนการโจรก่อ การร้ าย หลังจากนายอาลียะ โต๊ะบาลา แกนน าคนส าคัญของขบวนการ เสียชีวิตระหว่างปะทะกับต ารวจเมื่อวานนี้ ๑๓. อยา่ ใส่ความรู้สึก หรือความเห็น หรือตัดสินผู้ใดผู้หนึ่ง หรือปรากฎการณ์ หน่ึงใด ลงไปในข่าวถา้ขอ้มูลที่มีอยยู่งัไม่มีการพิสูจน์ ผสู้ื่อข่าวมีหนา้ที่รายงานเหตุการณ์ที่เกิดข้ึนไม่ใช่ผตู้ดัสินใจหรือ ผชู้้ีนา ใหร้ายงานแต่ขอ้เทจ็จริงที่เกิดข้ึนที่น่าสนใจมากที่สุดเท่าที่จะทา ได้ โดยวิธีการนา เสนอ ไม่ตอ้งตดัสินวา่ถูกหรือผดิดีหรือเลว เพราะสิ่งที่ดี สา หรับผชู้มกลุ่มหน่ึงอาจจะไม่ดีสา หรับอีกกลุ่มหน่ึง การใส่ความเห็น หรือความรู้สึกลงไปในข่าว จะทา ใหผ้ชู้มรู้สึกไดว้า่ข่าวไม่เป็นกลาง ซ่ึงมี
39 ผลกระทบต่อความน่าเชื่อถือของข่าวและสถานียงิ่ ไปกวา่น้นัคือ หลีกเลี่ยงข้อปัญหาทางกฎหมาย ๑๔ .ความรู้สึกในที่น้ีไม่เพียงแต่เป็นการคาดคะเอาเองเท่าน้นัแต่ยงัรวมไปถึงการ ไม่ใชค้า พดูส่อเสียด เช่น “นายสมคัร สุนทรเวช ผวู้า่ราชการจังหวัด กรุงเทพมหานคร ตอบโตก้ลุ่มญาติวรีชน ๑๔ ตุลา ดว้ยท่าทีเดิมๆ (เพราะรู้ กนัวา่นายสมคัรเป็นคนที่พดูจาโผงผาง ตรงไปตรงมา) ไม่ล่วงละเมิดสิทธิส่วนบุคคล เช่น นายพรเทพ เตชะไพบูรณ์กบันายสุเทพ เทือก สุบรรณ ส.ส.พรรคประชาธิปัตย์ หันหลังให้กนัโดยสิ้นเชิง ในขณะน้ีเพราะนายสุเทพ ไม่ เพียงแต่แยง่ตา แหน่งนายพรเทพเท่าน้นัแต่ยงัแยง่ของรักของหวงของนายพรเทพดว้ย (เป็ น ที่รู้กนัวา่นางศรีสกุล พร้อมพนัธ์ภริยานายสุเทพ เป็นอดีตภริยาของนายพรเทพ) ๑๕. ถา้จา เป็นตอ้งใส่ความรู้สึกหรือความเห็น ให้เป็นความเห็นของบุคคลในข่าว โดยการปล่อยเสียงของบุคคลในข่าวไม่ใช่การเขียนลงในบทบรรยาย(ผู้ ประกาศตอ้งเป็นผอู้่าน) อยา่งนอ้ยบทข่าวจะไม่เป็นการช้ีนา หรือตดัสินใคร และยงัหลีกเลี่ยงปัญหาทางกฎหมายซ่ึงอาจจะเกิดข้ึนไดด้ว้ย ๑๖. อยา่จบข่าวหรือบทรายงานดว้ยการปล่อยเสียงแหล่งข่าว เพราะจะทา ใหภ้าพ ใบหนา้ของแหล่งข่าวที่ปล่อยเสียงถูกตดัออกมาชนกบัภาพของผปู้ระกาศที่ อ่านข่าวทนัทีเมื่อกลอ้งตดัเขา้หนา้ผปู้ระกาศ ซ่ึงเรียกกนัวา่หนา้ชนหนา้จะ ทา ใหใ้นทางเทคนิคแลว้เรียกวา่ภาพกระโดด กรณีเช่นน้ีอาจจะยกเวน้ไดใ้น ข่าวเบรกข่าวตน้ชวั่ โมง หรือข่าวด่วนที่มีเวลาไม่มากนกั ๑๗.มีข้อแนะน าที่เป็ นเรื่องของเทคโนโลยีในการใช้คอมพิวเตอร์ซ่ึงเอ้ือต่อการ เขียนข่าวการแกไ้ขการเพิ่มเติมบท และสุขภาพสายตาของผปู้ระกาศข่าวคือ ความยาวของแต่ละยอ่หนา้ไม่ควรเกิน ๘ บรรทัด ขอ้ความในแต่ละยอ่หนา้จะตอ้งมีเอกภาพ คือพดูในสิ่งเดียวกนั ประเด็นเดียวกนั เมื่อข้ึนเรื่องใหม่ประเด็นใหม่ใหข้้ึนยอ่หนา้ใหม่ ๑๘.ที่ตอ้งระวงัอีกเรื่องหน่ึงคือการวรรคตอน อยา่เวน้วรรคโดยไม่มีความหมาย
40 หรือเพียงเพราะ “นิ้วพาไป”แต่วรรคเมื่อจบประโยคการวรรคตอนที่ไม่ ถูกต้อง จะท าให้ความหมายของข้อความเปลี่ยนไป และเข้าได้ยาก เหมือน ตวัอยา่งที่เก่าแก่วา่ “ไมพ่บกนันาน นมเธอโตข้ึนเยอะ” ซึ่งแท้จริงคือ “ไม่พบ กนันานนม เธอโตข้ึนเยอะเชียว” การวรรคตอนให้ถูกต้อง เพื่อช่วยผปู้ระกาศในเบ้ืองตน้เพ ในทางปฏิบตัิแลว้ผปู้ระกาศมีเวลานอ้ยมากในการอ่านบทล่วงหนา้หรือไม่มีเวลาอ่านก่อนเลย เนื่องจากเงื่อนไขเวลาเพราะบทเสร็จช้า หรือถึงมือผู้ประกาศช้า ตัวอย่าง มาตรฐานการน าเสนอข่าวของสถานีโทรทศัน์ไอทวีีต้องอยู่ในมาตรฐาน 8 ข้อ -เที่ยงตรงถูกต้องตามความเป็ นจริง ปราศจากข้อผิดพลาด จึงต้องมีการ ตรวจแก้ไขเต้นฉบับอย่างละเอียด ไม่ให้ข้อเท็จจริงผิดพลาด เพราะเมื่อออกอากาศไปแล้ว ไม่มีทางแก้ไข - กระชับกะทัดรัด การด าเนินเรื่องและข้อความที่ใช้ต้องสั้น ไม่ใช้ค า ฟุ่ มเฟื อยโดยไม่จ าเป็ น ตัดรายละเอียดที่ไม่ส าคัญออกไป โดยไม่เปลี่ยนแปลงจุดส าคัญ ของเรื่อง - ง่าย ใช้ภาษาและส านวนที่ง่ายต่อการเข้าใจ ใช้ประโยคสั้นๆ การด าเนิน เรื่องราวัดเจน ใช้ถ้อยค าและภาษาธรรมดาที่ผู้ฟังส่วนใหญ่เข้าใจ - ตรงไปตรงมา เขียนให้ตรงจุด ไม่ต้องอ้อมค้อมและไม่ใส่รายละเอียดที่ ไม่จ าเป็ นมากเกินไป แต่ควรเสนอเพียงข้อเท็จจริงที่ส าคัญเท่านั้น - ไม่ใส่ความคิดเห็นส่วนตัวลงไปในข่าว ให้เขียนตามเหตุการณ์และ ข้อเท็จจริง - มีความยุติธรรมและเป็ นกลาง ต้องให้โอกาสทุกฝ่ ายในการโต้แย้ง เมื่อ เสนอความขัดแย้งเรื่องใด ต้องให้คู่กรณีได้ชี้แจงทั้งสองฝ่ าย - สีสันของข่าว สามารถสร้ างให้เกิดขึ้นได้ ตั้งแต่การจับประเด็น การ น าเสนอ การใช้ภาษา ไม่ใช่ใส่สีตีไข่ - ไม่สร้ างเรื่องราวให้เร้ าอารมณ์เกินจริง หรือเน้นแง่มุมหนึ่งแง่มุมใดของ ข่าวอย่างมีเจตนาให้ความส าคัญเกินจริง และอย่าแถลงหรือรายงานข่าวลือให้ดูเป็ นเรื่อง แน่นอน หรือเป็ นเรื่องจริง
41 ๔. การใช้ภาษาในข่าวโทรทัศน์ การนา เสนอข่าวตามโครงสร้างหรือบทที่ตรงไปตรงมาด้วยภาพ และประเด็นที่ กระตุน้ความสนใจ ความอยากรู้อยากเห็นของผชู้ม เป็นส่วนหน่ึงที่ทา ใหก้ารนา เสนอข่าว ไดร้ับความสนใจ แต่ที่ขาดไม่ไดค้ือภาษาในการเขียนข่าวซ่ึงมีส่วนสา คญัมากเพราะจะทา สร้างความน่าเชื่อถือของข่าวใหม้ากข้ึน ๔.๑ การใช้ภาษา สถานีโทรทศัน์ไอทีวีเป็นสถานีข่าวที่มีความโดดเด่นในการใชภ้าษา เพราะภาษา ที่ใชใ้นข่าวเป็นภาษาที่กะทดัรัด ง่าย ตรงไปตรงมา แต่ถึงอยา่งน้นัผสู้ื่อข่าวอาวุโสที่ทา หนา้ที่ตรวจสอบบทข่าวก่อนออกอากาศ หรือรีไรตข์ ่าวใหม่มีท้งัคา เตือน จากการพบ ปัญหาของผสู้ื่อข่าวและนกัเขียนข่าวทวั่ ไป รวมถึงคา แนะนา ต่าง ดงัต่อไปน้ี ๑. การเขียนข่าวต้องเป็ นประโยคตามหลักภาษาไทย มีความสมบูรณ์ในตัว ปัญหาของผสู้ื่อข่าวส่วนใหญ่เมื่อไดข้อ้มูลมาแลว้ ไม่สามารถร้อยเรียงขอ้มูล เหล่าน้ีเพื่อนา เสนอใหเ้ป็นภาษาเขียน หรือภาษาก่ึงทางการได้เช่น “การแข่งขันฟุตบอลหุ่นยนต์ชิงแชมป์ ประเทศไทยครั้งที่ 2 ความร่ วมมือระหว่าง สมาคมวิชาการหุ่นยนต์ไทย สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง และ บริษัทซีเกทเทคโนโลยี ประเทศไทย จ ากัด ที่ต้องการทีมชนะเลิศเป็ นตัวแทนประเทศไทย ไปชิงแชมป์ โลกที่ปอร์ ตุเกสในปี หน้า” ประโยคเหล่าน้ีจะเขา้ใจง่ายมากข้ึนถา้เรียบเรียงใหม่วา่ “การแข่งขันฟุตบอลหุ่นยนต์ชิงแชมป์ประเทศไทยครั้งที่ 2 เป็ นความร่วมมือ ระหว่างสมาคมวิชาการหุ่นยนต์ไทย กบัสถาบันเทคโนโลยพีระจอมเกล้า เจ้าคุณทหาร ลาดกระบัง และบริษัทซีเกทเทคโนโลยี ประเทศไทย จ ากัด เพื่อค้นหาตัวแทนประเทศไทย ไปแข่งขันที่ระดับโลกที่ปอร์ตุเกสในปีหน้า”
42 ปัญหาการเขียนที่สับสนมาจาก การเขียนไม่เป็นประโยค ซ่ึงตามหลกัภาษาแลว้ ต้องมีประธาน- กริยา-กรรม ในกรณีที่เป็นสกรรมกิริยา เช่น ตา รวจ/ควบคุมตัว/ผตู้อ้งหาฆ่า คนตาย/ไปท าแผนประกอบค ารับสารภาพ สาเหตุที่ประโยคไม่เป็นประโยค เพราะใชป้ระโยคขยาย “มาก”เกินไปจนสับสน จนลืมประโยคหลกัหรือความตอ้งการที่จะสื่อสารออกไปวา่ตอ้งการสื่อสารอะไรแน่ เนื่องจากไม่ไดจ้ดัระบบขอ้มูลหรือไม่เขา้ใจในขอ้มูลที่จะเขียนอยา่งดีพอ การจัดระบบความคิด หรือท าความเข้าใจในข้อมูลที่ได้มา จะท าให้ผู้เขียนข่าวมี ความชดัเจนวา่ตอ้งการสื่อสารอะไรออกไปยงัผรู้ับสาร และหากผสู้ื่อข่าวเขียนข่าวมาโดย ไม่เขา้ใจในสิ่งที่เขียน เพียงเพราะจา ไดว้า่แหล่งข่าวพดูอยา่งน้ีๆ และวางเรียงขอ้มูลอยา่ง กระจดักระจายก็จะทา ใหป้ระโยคข่าวไม่เป็นประโยคเช่นเดิม ๒. อย่าใช้ค าฟุ่มเฟือย ท าให้ข้อความเยิ่นเย้อ และเปลืองเวลาข่าวที่ได้มา เช่น สมาชิกหอการค้าไทยได้แสดงความเห็นเกี่ยวกับรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่ ก าลังอยู่ระหว่างการพิจารณาของรัฐสภาขณะนี้ โดยสมาชิกของหอการค้าไทย ได้ลง ความเห็นสนับสนุนร่ างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่นี้ เพื่อใหเ้ขา้ใจง่ายและกระชบัมากข้ึน สามารถเขียนไดใ้หม่ไดว้า่ “สมาชิกหอการค้าไทยเห็นว่าควรสนับสนุนร่างรัฐธรรมนูญ ใหม่ทกี่า ลังอย่ใูนระหว่างการพจิารณาของรัฐสภา” พึงระลึกวา่ภาษาในข่าวโทรทศัน์เขียนผชู้มไดช้ม ตอ้งเขา้ไดด้ว้ยการฟังเพียงคร้ัง เดียวจึงตอ้งกระชบัตรงไปตรงมาไม่ใช่ภาษาที่อลงัการจนเกินไป ๓ ภาษาทใี่ช้อยู่กงึ่กลางระหว่างภาษาพูดกบัภาษาเขียน การใชถ้อ้ยคา ที่เป็นภาษาพดูมากเกินไปในสคริปตข์ ่าว ทา ใหค้วามน่าเชื่อถือลดลง ขณะเดียวกนัภาษาที่เป็นทางการมากเกินไปก็ทา ใหข้ ่าวน่าเบื่อ ดงัน้นัที่เหมาะสมจะเป็น ภาษาพดูไดก้็เฉพาะในโปรยใหผ้ ปู้ระกาศอ่าน เพราะเป็นช่วงที่กลอ้งตดัเขา้หาหนา้ผู้ ประกาศเพื่อสื่อสารออกไปยงัผชู้มไดช้ม และสร้างความเป็นกนัเองความผอ่นคลาย มีบางคา ที่ตอ้งระวงัในการใช้เพื่อไม่ใหข้ ่าวเป็นภาษาพูดมากเกินไป เช่นคา วา่ โดน เจอ บอก และอาจเลี่ยงดว้ยการใชค้า แทนเช่น โดน อาจจะใชค้า วา ถูก ่// คา วา่เจอ ควรใชค้า วา่พบ //คา วา่บอกอาจจะใชค้า วา่กล่าว เป็นตน้
43 ผสู้ื่อข่าวควรเลือกใชค้า ที่เหมาะสมกบัสถานการณ์หรือเน้ือหาของข่าว เพราะคา แมจ้ะมีความหมายเหมือนกนัแต่อาจสื่ออารมณ์ไดต้่างกนัเช่น บอก หมายถึง บอก แจ้ง พูด เล่า หมายถึง พูดหรือบอกเรื่องราวอยา่งเป็นลา ดบั ใหผ้อู้ื่นฟัง ระบุ หมายถึง เจาะจง ช้ีใหเ้ห็น เปิ ดเผย หมายถึง ทา สิ่งที่ปิดบงัอยใู่หเ้ผยออกมา,เผยให้รู้ อธิบาย หมายถึง ไขความ ขยายความ ช้ีแจง ช้ีแจง หมายถึง พูดหรือเขียนขยายความข้อสงสัย ย้า หมายถึง พดูหรือทา ซ้า ๆ เพื่อเนน้ ให้แน่น กระชบัมนั่คง ยืนยัน หมายถึง พดูคงคา เดิมยนืยนัมนั่ใจในเจตนาของตวัเอง ยืนกราน หมายถึง ยนืคา พดูของตวัเองอยา่งใดอยา่งหน่ึง (ไม่เปลี่ยนความเห็น) ผสู้ื่อข่าวภาคสนามตอ้งเลือกใชค้า เหล่าน้ีใหถู้กตอ้ง และเหมาะสมกบัอารมณ์ของ แหล่งข่าว เพราะกริยาเหล่าน้ีจะบ่งบอกถึงอารมณ์ของแหล่งข่าว และเน้ือข่าวไดอ้ยา่ง ชดัเจน โดยไม่ตอ้งใส่คา วเิศษขยายกิริยาของแหล่งข่าวให้เปลืองพ้ืนที่ข่าวและเวลาอีก ๔. ใช้รูปประโยคทไี่ม่ซับซ้อน ด้วยการเสนอเพียง 1 ประโยค ต่อ 1 ความคิด อยา่สร้างความประทบัใจดว้ยการใชถ้อ้ยคา อลงัการ หรูหรา ให้ใช้ค าหรือรูป ประโยคส้ันๆ หรือประโยคเดี่ยวอยา่งที่ใชใ้นชีวิตประจา วนัการใชป้ระโยคซ้า ซอ้น มี โอกาสที่เขียนบทจะหลงประเด็นไดง้่าย ทา ให้ “สาร” ที่ถูกสื่อออกไปมีโอกาสที่จะ ผดิพลาดข้ึนมาได้โดยเฉพาะอยา่งยงิ่ในสถานการณ์ที่ผเู้ขียนข่าว ไม่ชดัเจนในประเด็นหรือ ความคิดที่ต้องการเสนอ “แม้หอการค้าไทยจะเห็นด้วยกับการปล่อยค่าเงินบาทให้ลอยตัว เพราะจะส่งผลดี ต่อการส่งออกให้กระเตื้องขึ้น แต่ก็ส่งผลกระทบต่อผู้ส่งออกเช่นกัน และเพื่อบรรเทา ปัญหาความเดือดร้ อนของประชาชนที่อาจเกิดขึ้นจากราคาสินค้าอาจปรับราคา รัฐบาลควร ลดภาษีเก็บวัตถุดิบ ภาษีบุคคลธรรมดา และนิติบุคคล แต่ก็เห็นใจที่รัฐบาลต้องขาดรายได้ เพิ่ม ซึ่งปี นี้ก็เก็บรายได้ไม่เป็ นไปตามเป้ าหมาย”
44 ขอ้ความน้ีแมว้า่ผรู้ับสารจะเขา้ใจไดว้า่ผรู้ายงานตอ้งการบอกผชู้มดว้ยเรื่องอะไร แต่ก็อ่านมากกวา่ 1 เที่ยวจึงจะทา ความเขา้ใจไดท้ ้งัหมด จากตวัอยา่ง สามารถเขียนใหม่ให้ เขา้ใจไดง้่ายกวา่ โดยการฟังเพียงคร้ังเดียว “หอการค้าไทยเห็นด้วยกับการปล่อยให้ค่าเงินบาทลอยตัว เพราะเป็ นผลดีต่อการ ส่งออก และถึงแม้ว่าจะเห็นใจที่รัฐบาลต้องขาดรายได้มากขึ้นเพราะการจัดเก็บรายได้ในปี นี้ ไม่เป็ นไปตามเป้ าหมาย แต่ก็เห็นว่ารัฐบาลควรลดภาษีวัตถุดิบ ภาษบีุคคลธรรมดา และนิติ บุคคลเพอื่บรรเทาความเดือดร้อนของประชาชน เนื่องจากสินค้าขึ้นราคา” วิธีการลดความสับสน ความคลุมเครือของข้อความได้โดยการใช้ประโยคเดี่ยว ถ้า หาก “แม่น” ในขอ้ความที่จะสื่อสารและวางเรียงส่วนประกอบของคา เหล่าน้นให้ถูกที่ คือ ั ประธาน -กริยา – กรรม- หรือประธาน-กริยา ท้งัประธาน กริยา และ กรรม อาจมีส่วนขยายได้เช่น ประธาน –คุณศัพท์ –กริยา –วิเศษณ์-กรรม-คุณศพัท์เช่น นายกรัฐมนตรี //แถลง// ผลการประชุม นายกรัฐมนตรี //ลังเลที่จะแถลง //ผลการประชุมที่สรรหาตัวบุคคล ที่จะมาเป็ น รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข นายกรัฐมนตรี//ลังเลที่จะแถลง//ผลการประชุมเพื่อสรรหาตัวบุคคลที่จะมาเป็ น รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขแทนนายรักเกียรติ สุขธนะ ซึ่งลาออกเพื่อยุติ ปัญหาในกระทรวงสาธารณสุข และความขัดแย้งในพรรคกิจสังคม หรือ ผู้น าสหรัฐ/เรียกร้ อง/ให้มีการประชุมรัฐมนตรีคลังของกลุ่มอาฟตา ผู้น าสหรัฐซึ่งก าลังมีปัญหาเรื่องอื้อฉาวทางเพศ/เรียกร้ อง/ให้มีการประชุมรัฐมนตรี คลังของกลุ่มอาฟตา เพื่อคลี่คลายปัญหาจากวิกฤตเศรษฐกิจ ผู้น าสหรัฐซึ่งก าลังมีปัญหาเกี่ยวกับเรื่องอื้อฉาวทางเพศ//ยังพยายามแสดงบทบาท ในการเป็ นผู้น าของโลก//โดยเรียกร้ องให้มีการประชุมรัฐมนตรีคลังของกลุ่มอาฟ ตา เพื่อคลี่คลายปัญหาจากวิกฤตเศรษฐกิจ
45 ตวัอยา่งเหล่าน้ีแสดงใหเ้ห็นวธิีการใส่ส่วนขยายลงในประโยคหลกัโดยไม่หลง ความหมาย ซ่ึงมีหลกัอยวู่า่ส่วนขยายจะตอ้งติดอยกู่บัคา หรือประโยคที่ต้องการขยาย ส่วนที่ขยายน้นัจะเป็นคา วลีหรือประโยคก็ได้แต่จะตอ้งวางไวใ้หถู้กที่คือใกล้ กบัคา หรือขอ้ความที่ตอ้งการขยายเสมอ การวางส่วนขยายผดิที่จะมีผลอยา่งมากต่อความ เขา้ใจของผปู้ระกาศข่าวและผรู้ับฟัง แมว้า่การใชป้ระโยคเดี่ยว จะทา ใหผ้ชู้มผเู้ขา้ใจสิ่งที่ตอ้งการนา เสนอไดโ้ดยง่ายแต่ บางคร้ังก็จา เป็นตอ้งใชป้ระโยคขยาย เพื่อรวบความให้ส้ันข้ึน และหลีกเลี่ยงการใชค้า ซ้า ซอ้นเพื่อสละสลวยของใจความท้งัหมด เมื่อใดก็ตามที่ต้องใช้ประโยคขยาย ต้องตั้งสติ และจ าให้มั่นว่า ประโยคหลักคืออะไร ส่วนใดคือส่วนขยาย เคล็ดลับการเขียน ที่ตอ้งการตรึงอารมณ์ผชู้มใหส้นใจรับฟังข่าวที่กา ลงันา เสนอ สามารถท าได้ด้วยการจบประโยคด้วยค ากริยา ที่เป็ นหัวใจ ของเหตุการณ์ที่ต้องการจะบอก เล่า เช่น รัฐบาลยอมรับวา่ โครงการทา ดีมีอาชีพที่ใชเ้งินงบประมาณของรัฐลงทุนไปกวา่ 3 หมื่นล้านบาท ล้มเหลว // นักศึกษา มหาวทิยาลยัอสัสัมชญัแกป้ ัญหาการเรียนและความรัก ด้วยการกระโดดตึก ฆ่าตัวตาย ๕. หลกีเลยี่งการใช้ค าฟุ่มเฟือยหรือค าทไี่ม่มีความหมายต่อบทข่าว ตวัอยา่งง่ายๆของการใชค้า ฟุ่มเฟือยที่พบบ่อยในบทข่าว คือการใชค้า กริยาซอ้น กริยา ใชค้า ขยายหรือคา เชื่อมโดยไม่จา เป็น ใส่คา ที่เป็นความเคยชินในภาษาพดูซ่ึงไม่มี ความหมายและไม่มีผลต่อบทข่าวโดยไม่จา เป็น เช่น นายบิล คลินตัน ประธานาธิบดีสหรัฐ กล่าวขอโทษชาวอเมริกัน ในกรณีที่เขามี ความสัมพันธ์ทางเพศที่ไม่เหมาะสมกับนางสาวโมนิก้า ลูวินสกี้ อดีตเจ้าหน้าที่ฝึ กงานใน ท าเนียบขาว สามารถเขียนใหม่ใหก้ระชบัไดว้า่ “นายบิล คลินตัน ประธานาธิบดีสหรัฐ ขอโทษชาวอเมริกันที่เขามีความสัมพันธ์ ทางเพศที่ไม่เหมาะสมกับนางสาวโมนิก้า ลูวินสกี้ อดีตเจ้าหน้าที่ฝึ กงานในท าเนียบข่าว”