The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by mohamadfairuz178, 2021-12-11 11:47:17

ASAS TATABAHASA MELAYU

ASAS TATABAHASA MELAYU

Kata Kata Nama Kata Nama
Khas Am
Nama
Golongan Kata Kata Ganti
Kata Tugas
Nama

Kata

Kerja

Kata Kata Kerja Kata Kerja
Adjektif Pasif Aktif

Kata Nama Kata Nama Am Digunakan untuk menjelaskan nama benda
Kata Nama Khas hidup dan tidak hidup dan ditulis dengan
Peta dakap huruf kecil melainkan pada awal ayat

Contoh: kerusi, meja, polis, harimau

Nama yang digunakan secara khusus untuk
menyebut sesuatu. Ditulis dengan huruf besar

walaupun pada tengah-tengah ayat..

Contoh: Pulau Pinang, Encik Ali

Kata Ganti Nama Digunakan untuk menggantikan kata nama orang

Terbahagi kepada kata ganti diri pertama, kata ganti
diri kedua dan kata ganti diri ketiga

Kata Kerja

Kata kerja ialah golongan
kata yang menjadi inti dalam
frasa kerja, sama ada yang
berlaku atau dilakukan. Kata
kerja menunjukkan sesuatu
perbuatan atau keadaan
melakukan sesuatu.

Sumber: Wikipedia

Aktif Imbuhan Emak membasuh
Pasif baju.
awalan
Kata Kerja “Mem..”
Transitif

Kata Lazimnya Baju itu telah
Kerja dipakai
mendapat imbuhan semalam.
akhiran “…kan” dan

“…i”

Tak Boleh berdiri sendiri Wanita itu
berpelengkap tanpa penyambut menjerit.

Kata Kerja Dia menanak
Tak nasi.

Transitif

Berpelengkap Mesti diikuti sesuatu

Peta dakap

ASAS
MORFOLOGI

K ATA
ADJEKTIF

KATA ADJEKTIF

 Kata Adjektif , yang juga dikenali sebagai kata
sifat

 Perkataan yang menjadi unsur inti dalam
binaan frasa adjektif

 Contoh :

Adik saya tinggi .

FRASA ADJEKTIF

Terdiri daripada Mempunyai

hanya satu kata beberapa perkataan

adjektif yang lain seperti kata

Contoh : bantu dan kata

Orang muda itu baik penguat
. Contoh :

Ali sangat pandai .

JENIS KATA ADJEKTIF

o KATA ADJEKTIF SIFATAN ATAU KEADAAN
o KATA ADJEKTIF WARNA
o KATA ADJEKTIF UKURAN
o KATA ADJEKTIF BENTUK
o KATA ADJEKTIF WAKTU
o KATA ADJEKTIF JARAK
o KATA ADJEKTIF CARA

o KATA ADJEKTIF PERASAAN
o KATA ADJEKTIF PANCAINDERA

KATA ADJEKTIF SIFATAN ATAU KEADAAN

 Kata adjektif ini terdiri daripada perkataan yang
memberi pengertian sifatan atau keadaan sebagai
unsur keterangan nama .

 Contohnya :
Budak baik selalu dipuji .

Anak guru itu amat cerdik .

KATA ADJEKTIF WARNA

• Kata adjektif jenis ini terdiri daripada perkataan yang
membawa pengertian warna sebagai unsur
keterangan .

• Contoh :
Baju merah itu kepunyaanku .

Warna perang tidak begitu digemari orang .

KATA ADJEKTIF UKURAN

o Kata adjektif ukuran ialah jenis perkataan yang
membawa pengertian ukuran sebagai unsur
keterangan .

o Contoh :
Jambatan panjang itu baru didirikan .
Bilik kecil mudah diurus .

KATA ADJEKTIF BENTUK

Kata adjektif bentuk ialah jenis perkataan yang
membawa pengertian rupa bentuk sebagai unsur
keterangan

Contoh :

Kemerdekaan negara itu tercapai hasil
daripada satu perundingan meja bulat .

Bola ragbi berbentuk lonjong .

KATA ADJEKTIF WAKTU

Kata adjektif waktu ialah jenis perkataan yang
membawa pengertian konsep masa sebagai unsur
keterangan

 Contoh :
Ali ke kedai untuk membeli baju baharu .

Kanak-kanak suka makan makanan segera .

KATA ADJEKTIF JARAK

 Kata adjektif jarak ialah jenis perkataan yang
membawa pengertian konsep ruang antara dua
bentuk atau keadaan sebagai penerang kata nama .

 Contoh :

Rumah yang dituju itu sungguh jauh .

Rumahnya paling hampir dengan
sekolah .

KATA ADJEKTIF CARA

o Kata adjektif cara ialah jenis perkataan yang
membawa pengertian keadaan kelakuan atau ragam
, sebagai penerang kata nama

o Contoh :
Tindak balas orang tua itu sungguh cepat .
Pengaliran air sungai itu deras .

KATA ADJEKTIF PERASAAN

o Kata adjektif ini terdiri daripada perkataan yang
membawa pengertian konsep perasaan , sebagai
penerang kata nama dan diikuti oleh kata sendi
nama .

o Contoh :
Dia amat rindu akan emaknya .

Gadis itu amat segan untuk bertanya .

KATA ADJEKTIF PANCAINDERA

• Kata adjektif jenis ini terdiri daripada perkataan yang
membawa pengertian konsep rasa , pandang ,
dengar , bau , sentuh atau gabungan kelima-lima
indera , sebagai penerang kata nama .

• Contoh :

Minuman itu sungguh manis .
Gadis molek itu anak Pak Hanif

PEMBENTUKAN KATA ADJEKTIF

 Kata Adjektif Tunggal

- Terhasil daripada bentuk kata dasar , iaitu tanpa gabungan
dengan imbuhan , atau proses lain seperti penggandaan .

- Contohnya :
Warna kuning digemari oleh kakaknya .

Cara hidup seniman itu amat sederhana .

PEMBENTUKAN KATA ADJEKTIF

 Kata Adjektif Terbitan

- Awalan kata adjektif - Sisipan kata adjektif

i) Awalan ter- i) Sisipan –em-

Ali pelajar yang terkecil dalam kelas itu . Nyiur semantan sudah boleh dibuat gulai
. ii) Sisipan –el-

ii) Awalan se-

Aminah tidak sepandai abangnya . Kulit gelembung itu mula bernanah .

- Apitan kata adjektif iii) Sisipan –er-

Rupanya agak kecinaan . Masjid itu dihiasi lampu kerlip .
iv) Sisipan –in-

sinambung

PEMBENTUKAN KATA ADJEKTIF

 Kata Adjektif Ganda

- Penggandaan penuh kata adjektif
menggandakan kata adjektif tunggal untuk memberi makna yang
menyeluruh
contoh : Bentuk kuih buah melaka kecil-kecil

- Penggandaan separuh kata adjektif
menggandakan kata dasar adjektif tanpa gandakan imbuhannya
contoh : Sepandai-pandai penipu itu akhirnya tertangkap jua .

PEMBENTUKAN KATA ADJEKTIF

Kata Adjektif Ganda

- Penggandaan berentak kata adjektif
pengulangan kata dasar berasaskan rentak bunyi tertentu dalam kata
dasar .
contoh : Pesta pada malam itu gilang-gemilang .

- Kata adjektif majmuk
proses yang merangkaikan dua kata dasar atau lebih yang membawa
makna tertentu .
contoh : Pakaian pengantin itu berwarna putih telur .

PEMBENTUKAN KATA ADJEKTIF

 Kata adjektif dalam Bentuk Perbandingan
- Darjah Biasa

Kata adjektif jenis ini dapat digunakan bagi
menunjukkan darjah biasa .

Contoh : Hidup keluarga itu sederhana .

PEMBENTUKAN KATA ADJEKTIF

Kata adjektif dalam Bentuk Perbandingan
- Darjah Bandingan

Digunakan bagi menyatakan darjah bandingan dengan dua cara yang
berikut :

i)Bandingan yang sama , menggunakan kata adjektif dengan awalan se-

Rumah Ali sebesar rumah Ahmad .
ii) Bandingan yang berbeza , menggunakan kata penguat lebih atau kurang yang

berfungsi sebagai bandingan .
Murid itu kurang pandai daripada murid ini .

PEMBENTUKAN KATA ADJEKTIF

 Darjah penghabisan

-Penggunaan kata adjektif dalam ungkapan darjah penghabisan dapat

dilakukan dengan cara-cara yang berikut :

i) se- + kata adjektif + gandaan + kata nama

ii) ter- + kata adjektif vi) amat

iii) paling + kata adjektif sungguh + kata

iv) Kata adjektif + sekali sangat adjektif +

v) ter- + amat + kata adjektif sekali

sangat

Kata Hubung Kata Adverba Kata Penegas
Kata Seru Kata Nafi
Kata Tanya KATA
TUGAS Kata Pemeri
Kata Perintah Kata Sendi Nama
Kata Pangkal Ayat Kata Penekan Kata Pembenda Kata Pembenar

Kata Bantu Kata Arah
Kata Penguat Kata Bilangan

BAB 6
ASAS SINTAKSIS

PENGENALAN

 SINTAKSIS IALAH ISTILAH
YANG MERUJUK SATU
BIDANG DALAM ILMU

BAHASA YANG MENGKAJI
AYAT

 SEBAGAI AMSALNYA,KAJIAN
TENTANG:

i. BENTUK
ii. STRUKTUR

iii. BINAAN
iv. KONSTRUKSI AYAT

BENTUK AYAT

SINTAKSIS BUKAN KONSEP MERUPAKAN SRUKTUR AYAT
SAHAJA MENGKAJI SINTAKSIS CABANG KONSTRUKSI AYAT
PROSES PEMBINAAN
AYAT TETAPI JUGA ILMU YANG
HUKUM-HUKUM YANG MENGKAJI

MENENTUKAN
BAGAIMANA PERKATAAN

DISUSUN DALAM AYAT

BINAAN AYAT

UNIT KONSEP DIUCAPKAN
PENGUCAPAN AYAT DENGAN
INTONASI
YANG YANG
TERTINGGI
SEMPURNA
DALAM
SUSUNAN MENGANDUNGI
TATABAHASA MAKNA ATAU
IDEA YANG
LENGKAP

FRASA  FRASA IALAH BINAAN
YANG TERDIRI
PENGENALAN
DARIPADA SEKURANG-
KURANGNYA SATU
PERKATAAN YANG

DAPAT BERKEMBANG
MENJADI UNIT YANG
LEBIH BESAR,IAITU
DUA PERKATAAN ATAU

LEBIH

JENIS-JENIS FRASA

FRASA NAMA FRASA SENDI
NAMA
FRASA KERJA FRASA
ADJEKTIF

FRASA FRASA
KERJA TAK KERJA
TRANSITIF TRANSITIF

 BINAAN TATABAHASA  TERDIRI DARIPADA UNSUR INTI BOLEH
YANG TERDIRI KATA NAMA WUJUD SECARA
SEBAGAI UNSUR
DARIPADA SATU ATAU INTINYA BERSENDIRIAN ATAU
BEBERAPA DIIKUTI OLEH
FRASA PENERANG
PERKATAAN YANG NAMA
BERFUNGSI SEBAGAI
SATU KONSTITUEN

FRASA DALAM
BINAAN AYAT

PENERANG KATA INTI PENERANG
- KAYU JATI
- JAM
TANGAN
SANG HARIMAU -
HAJI AHMAD -

KATA NAMA INTI + PENERANG TERTENTU

BOLEH BERADA DI HADAPAN ATAU DI BELAKANG KATA KATA INTI

KATA INTI + PENERANG PENENTU HADAPAN KATA INTI+PENERANG PENENTU BELAKANG

FRASA NAMA FRASA NAMA

PENENTU HADAPAN KATA INTI KATA INTI PENENTU BELAKANG

BILANGAN PENJODOH RUMAH MENARA ITU
BILANGAN TANAH
NEGARA TERSEBUT

TIGA BUAH

DUA BIDANG

 SEKUMPULAN YANG TAK FRASA KERJA TAK
UNSUR PERKATAAN TRANSITIF TRANSITIF TANPA
UTAMANYA TERDIRI
DARIPADA KATA FRASA PELENGKAP
KERJA DAN KERJA
MERUPAKAN SATU FRASA KERJA TAK
DARIPADA UNSUR TRANSITIF TRANSITIF
BINAAN UTAMA
DALAM AYAT BERPELENGKAP

FRASA KERJA
TRANSITIF

DENGAN SATU
OBJEK

FRASA KERJA
TRANSITIF

DENGAN DUA
OBJEK

FRASA KERJA TAK TRANSITIF FRASA KERJA
TRANSITIF
TIDAK MEMERLUKAN OBJEK
MEMERLUKAN OBJEK

TANPA BERPELENGKAP SATU OBJEK DUA OBJEK
PELENGKAP
BERBAJU KEBAYA MENGHIAS KELAS MENGAJAR MEREKA
BARU BEKERJA MATA PELAJARAN
MEMBACA NOVEL SAINS
AKAN MUNCUL MERENDAH DIRI MEMBUATKAN AYAH
SECAWAN TEH

FRASA KERJA

FRASA KERJA DENGAN FRASA KERJA DENGAN
KATA BANTU ASPEK KATA BANTU RAGAM

JENIS ATAU MAKSUD FRASA KERJA JENIS ATAU MAKSUD FRASA KERJA DENGAN KATA
DENGAN KATA BANTU RAGAM
SUDAH BERLAKU BANTU ASPEK HENDAK
SEDANG BERLAKU KEMESTIAN MAHU PERGI
BELUM BERLAKU BARU TIBA KEIZINAN HENDAK MENDAKI
PERNAH DIJALANKAN KEUPAYAAN
MESTI MENJAWAB
SEDANG DIPROSES MUNGKIN TIBA
MASIH BERMESYUARAT
BOLEH MENYERTAI
BELUM MAKAN
AKAN DIKIRIMKAN DAPAT MENYAMBUNG

FRASA KERJA DENGAN UNSUR KETERANGAN

UNTUK MENERANGKAN KATA KERJA DENGAN LEBIH LANJUT

KATA KERJA UNSUR KETERANGAN

DIADAKAN a) FRASA SENDI NAMA
AKAN MELANCONG
PADA MINGGU HADAPAN
BERBAU KE LUAR NEGARA
KELIHATAN
b) FRASA ADJEKTIF
BERPANGKAT
BERALASKAN AGAK HARUM
SANGAT INDAH
BERMAIN
BERCAKAP c) FRASA NAMA

SARJAN
KAIN BATIK

d) KATA ADVERBA

HABIS-HABISAN
PERLAHAN-LAHAN

SUSUNAN PERKATAAN BERFUNGSI SEBAGAI UNSUR
YANG TERBINA DARIPADA SEBAGAI KETERANGAN,KATA
PREDIKAT
SATU ATAU BEBERAPA ADJEKTIF HADIR
PERKATAAN YANG FRASA SESUDAH KATA
ADJEKTIF
MENGANDUNGI KATA NAMA
ADJEKTIF ATAU KATA SIFAT

SEBAGAI KATA INTINYA

BINAAN SATU PERKATAAN BINAAN DUA PERKATAAN
GELAP KURUS KERING
MAHAL RIANG GEMBIRA
LEMAK MANIS
TERTINGGI LETIH LESU
KEUNGU-UNGUAN

UNSUR PENGUAT DALAM
FRASA ADJEKTIF

PENGUAT HADAPAN PENGUAT BELAKANG PENGUAT BEBAS

LEBIH CANGGIH MOLEK SEKALI SUNGGUH TERANG
PALING TINGGI LAZAT BETUL TERANG SUNGGUH
MAKIN CANTIK INDAH NIAN
SANGAT RAPUH
RAPUH SANGAT
AMAT TOHOR
TOHOR AMAT

FRASA SENDI NAMA KATA SENDI KATA SENDI
NAMA+FRASA NAMA+KATA
KATA SENDI ARAH+UNSUR
NAMA+KATA NAMA KETERANGAN
ARAH+FRASA
NAMA +UNSUR SATU BINAAN DALAM
KETERANGAN AYAT YANG TERBENTUK

APABILA SATU KATA
SENDI NAMA BERADA
DALAM KEDUDUKAN
MENDAHULUI FRASA

NAMA YANG
MERUPAKAN PELENGKAP

KEPADA KATA SENDI
NAMA TERSEBUT

KATA SENDI
NAMA+KATA
ARAH+FRASA

NAMA

UNSUR FRASA SENDI UNSUR
KETERANGAN NAMA KETERANGAN
FRASA NAMA FRASA ADJEKTIF
UNSUR
-MEMBAWA MAKNA KETERANGAN FRASA -MEMBAWA MAKNA
KETERANGAN KETERANGAN
KERJA
TEMPAT,ASAL,MASA, HAL,MASA,BANDINGAN
TUJUAN,KEGUNAAN -MEMBAWA MAKNA DAN TUJUAN
KETERANGAN
DAN PEMBUAT
MASA,TEMPAT,HAL,ALAT
,BANDINGAN DAN
PENYERTAAN

BINAAN FRASA SENDI NAMA

CONTOH 1 FRASA NAMA CONTOH 2 KATA ARAH UNSUR
MALAYSIA KETERANGAN
KATA SENDI NAMA PASAR RAYA KATA SENDI NAMA HADAPAN BALAI RAYA
DI HUJUNG
KE DI BULAN HADAPAN
PADA

CONTOH AYAT: CONTOH AYAT:

INTAN DAN KELUARGANYA MENETAP DI ABANG AKAN MENDAPAT GAJI PERTAMANYA
INDONESIA PADA BULAN JUN YANG LALU. SEBAGAI SEORANG GURU PADA HUJUNG
BULAN HADAPAN .

CONTOH 3

KATA SENDI NAMA KATA ARAH FRASA NAMA
DARI NEGARA SINGAPURA
DI BELAKANG
POKOK

CONTOH AYAT:

PRODUK YANG SEDANG DIUSAHAKAN OLEH
KILANG TERSEBUT DARI NEGARA SINGAPURA.

KATA SENDI KATA ARAH FRASA NAMA CONTOH 4
NAMA
DI BAWAH RUMAH UNSUR
HUJUNG MINGGU KEDUA KETERANGAN
PADA SETIAP PETANG

BULAN OGOS

CONTOH AYAT:
ADIK BERMAIN DENGAN KAWANNYA DI BAWAH
RUMAH SETIAP PETANG.

POLA
AYAT

SUBJEK PREDIKAT

FN FN
FN FK
FN FA
FN FS

BAB 7
ASAS SINTAKSIS

PENGENALAN

• Menduduki tempat di atas frasa dan di bawah ayat TERDIRI DARIPADA 2 FRASA
dalam hierarki atau tatatingkap bahasa Ayah sampai ketika kami sedang makan

• Klausa menjadi unsur/bahagian dalam ayat P S/FN

• Klausa terbina daripada frasa S/FN

MENJADI UNSUR DALAM PREDIKAT/FK PREDIKAT/FK
AYAT

ayah sampai ketika kami
sedang makan

Konsep klausa

● Rangkaian perkataan yang mengandungi
subjek dan predikat yang boleh menjadi
konsituen kepada ayat

● Contoh : adik makan
● Subjek : adik
● Predikat : makan

3.1 KLAUSA DAN AYAT

PERSAMAAN PERBEZAAN

Mempunyai subjek dan predikat Tidak diberikan intonasi
sebagaimana ayat
SUBJEK PREDIKET
Adik saya bermain tenis Klausa tidak dimulai oleh huruf
Makanan itu sedap sekali besar dan tidak diakhiri oleh noktah
Kipas angin berpusing laju sebagaimana ayat

Berpotensi menjadi ayat jika
ducapkan dengan intonasi yang betul

Adik saya bermain tenis
Makanan itu sedap sekali
Kipas angin berpusing laju

13.2 KLAUSA BEBAS DAN TIDAK BEBAS

KLAUSA BEBAS : boleh berdiri sendiri
KLAUSA TIDAK BEBAS : tidak boleh berdiri sendiri
walaupun ada subjek dan predikat (ditandai dengan
k.hubung pancangan

BEBAS Tidak bebas

-Kertas itu koyak -Kerana digigit kucing
-Ayah bekerja keras -Untuk menambah tabungan keluarga

-Rumah itu rosak -Akibat dilanda ribut

13.3 FUNGSI KLAUSA TAK BEBAS SUBJEK

PELENGKAP PREDIKET
OBJEK
ADVERBA/
PENERANG KETERANGAN


Click to View FlipBook Version