การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. ด้านความรู้: K 1.1อธิบายประวัติวันส าคัญทาง พระพุทธศาสนาตามที่กา หนดได้(K) ตรวจใบงานที่ 6.1 เรื่อง วันวิสาขบูชา และประเพณีส าคัญ , ใบงานที่ 6.2 เรื่อง วัน ธรรมสวนะ และ ประเพณีส าคัญ ,ใบ งานที่ 6.3 เรื่อง วัน เข้าพรรษา และ ประเพณีส าคัญ ,ใบ งานที่ 6.4 เรื่อง วัน ออกพรรษา และ ประเพณีส าคัญ ใบงานที่ 6.1 เรื่อง วันวิสาขบูชา และประเพณีส าคัญ ,ใบงานที่ 6.2 เรื่อง วันธรรมสวนะ และ ประเพณีส าคัญ ,ใบงานที่ 6.3 เรื่อง วันเข้าพรรษา และประเพณี ส าคัญ ,ใบงานที่ 6.4 เรื่อง วัน ออกพรรษา และประเพณีส าคัญ ร้อยละ 60 ผา่นเกณฑ์ 2. ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) วางแผนสาธิตและการปฏิบัติตน ในประเพณีที่เกี่ยวขอ้งเนื่องในวนั ส าคัญ (P) ประเมินการน าเสนอ ผลงาน แบบประเมินการน าเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผา่น เกณฑ์ 3. ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1 เห็นคุณค่าของวนัสา คญัทาง พระพุทธศาสนามากข้ึน (A) สังเกตความมีวินัย ใฝ่ เรียนรู้และมุ่งมนั่ใน การท างาน แบบประเมินคุณลักษณะอันพึง ประสงค์ ระดบัคุณภาพ 2ผา่น เกณฑ์ ข้อเสนอแนะ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................
ภาคผนวก
เฉลยใบงานท ี่6.1 เร ื่องวนัวสิาขบูชา ค าชี้แจงใหน้กัเรียนตอบคา ถามต่อไปน้ี 1. เพราะเหตุใด จึงต้องมีการประกอบพิธีกรรมในวันวิสาขบูชา 2. การเทศน์ปฐมสมโพธิกถาในวันวิสาขบูชาเริ่มในสมัยใด มีเนื้อความส าคัญอย่างไรบ้าง 3. เพราะเหตุใด วันวิสาขบูชาจึงถือว่าเป็นวันส าคัญระดับโลก
เฉลยใบงานที่ 6.2 เรื่อง วันธรรมสวนะ ค ำชี้แจง ให้นักเรียนตอบค าถามต่อไปนี้ 1. วันธรรมสวนะมีความส าคัญอย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… 2. ในการฟังธรรมมีหลักที่ควรปฏิบัติอย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… 3. การฟังธรรมมีผลดีอย่างไร ……………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………
เฉลยใบงานที่ 6.3 วันเข้าพรรษา และประเพณีส าคัญ ค ำชี้แจง ให้นักเรียนตอบค าถามต่อไปนี้ 1. พุทธศาสนิกชนควรปฏิบัติตนอย่างไรในวันเข้าพรรษา 2. ประเพณีแห่เทียนพรรษา มีเป้าหมายส าคัญอย่างไร 3. ข้อคิดที่นักเรียนได้รับจากการศึกษาประเพณีแห่เทียนพรรษา ได้แก่อะไรบ้าง 4. ประเพณีถวายผ้าอาบน ้าฝน คืออะไร และจัดท าเมื่อใด
เฉลยใบงานที่ 6.4 เรื่อง วันออกพรรษา และประเพณีส าคัญ ค าชี้แจงใหน้กัเรียนตอบคา ถามต่อไปน้ี 1. วนัออกพรรษามีความสา คญัอยา่งไร ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… 2. ประเพณีตักบาตรเทโวหรือ “เทโวโรหณะ” มีความสา คญัอยา่งไร ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… 3. ประเพณีทอดกฐินจดัทา เมื่อใด และมีลกัษณะสา คญัอยา่งไร ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… 4. ประเพณีเทศน์มหาชาติมีลกัษณะสา คญัอยา่งไร ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………
แผนการจัดการเรียนรู้รายวชิาสังคมศึกษา ศาสนาและวฒันธรรม แผนการจัดการเรียนรู้ที่3 หน่วยการเรียนรู้ที่6วันส าคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี เรื่องการปฏิบัติตนในวันส าคัญทางพระพุทธศาสนา ช้นัมธัยมศึกษาปีที่3 ภาคเรียนที่ 2 ปี การศึกษา 2566 เวลา 1 ชวั่ โมง ผู้สอน นายควรชัย สุพรม นกัศึกษาฝึกสอน กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวฒันธรรม มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วดั สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.2 เข้าใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเป็ นศาสนิกชนที่ดี และธ ารงรักษาพระพุทธศาสนา หรือ ศาสนาที่ตนนับถือ ตัวชี้วัด ม.3/5อธิบายประวตัิวนัสา คญัทางศาสนาตามที่กา หนดและปฏิบตัิตนไดถู้กตอ้ง การจัดการเรียนการสอนทสี่อดคล้องกบัยุทธศาสตร์ชาติพ.ศ. 2561 – 2580 -การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศ มาตรฐานการศึกษาข้ันพื้นฐานทสี่ามารถตอบสนองกจิกรรมการเรียนรู้ มาตรฐานที่1 คุณภาพผู้เรียน 1.1ผลสัมฤทธ์ิทางวชิาการของผเู้รียน 1)ความสามารถในการคิดวเิคราะห์คิดอยา่งมีวจิารณญาณ อภิปรายแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และแกป้ ัญหา 2) ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร 1.2 คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียน 1)การมีคุณลกัษณะและค่านิยมที่ดีตามสถานศึกษากา หนด โดยไม่ขดักบักฎหมายและ วัฒนธรรมอันดีของสังคม มาตรฐานที่3กระบวนการจัดการเรียนการสอนทเี่น้นผู้เรียนเป็ นส าคัญ 1)การมีกระบวนการเรียนการสอนที่สร้างโอกาสใหผ้เู้รียนทุกคนมีส่วนร่วม 2)การตรวจสอบและประเมินความรู้ความเขา้ใจของผเู้รียนอยา่งเป็นระบบ และมีประสิทธิภาพ
สาระการเรียนรู้ 1) ประวัติวันส าคัญทางพระพุทธศาสนาในประเทศไทย - วันวิสาขบูชา (วันส าคัญสากล) - วันธรรมสวนะและเทศกาลส าคัญ จุดประสงค์การเรียนรู้(K P A) 1) ด้านความรู้: K 1.1) อธิบายการปฏิบตัิตนในพิธีกรรมหรือกิจกรรมในวนัสา คญัทางพระพุทธศาสนาได้(K) 2) ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) ปฏิบตัิตนในพิธีกรรมหรือกิจกรรมในวนัสา คญัทางพระพุทธศาสนาไดถู้กตอ้ง เหมาะสม (P) 3) ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1) เห็นคุณค่าของวนัสา คญัทางพระพุทธศาสนามากข้ึน (A) คุณลกัษณะอนัพงึประสงค์สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน และทกัษะแห่งศตวรรษที่21 คุณลกัษณะอนัพงึประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่ เรียนรู้ 3. มุ่งมนั่ในการทา งาน สมรรถนะส าคัญ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด - ทักษะการน าความรู้ไปใช้ 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
กจิกรรมการเรียนรู้ ข้ันน าเข้าสู่บทเรียน 1. นกัเรียนสวดมนตบ์ูชาพระรัตนตรัยและทา สมาธิก่อนเรียน ขั้นสอน 1. ครูติดภาพพุทธประวตัิที่เกี่ยวเนื่องในวนัสา คญัทางพระพุทธศาสนาจา นวน 5 ภาพ ดงัน้ี - ภาพที่ 1 ภาพประสูติ - ภาพที่ 2 ภาพตรัสรู้ - ภาพที่ 3 ภาพการแสดงปฐมเทศนา - ภาพที่ 4 ภาพการแสดงโอวาทปาฏิโมกข์ - ภาพที่ 5 ภาพปรินิพพาน แลว้สุ่มนกัเรียนออกมาเขียนชื่อวนัสา คญัทางพระพุทธศาสนาใหส้อดคลอ้งกบัภาพ ครูและเพื่อนนกัเรียนช่วยกนั ตรวจสอบความถูกต้อง 2. สมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกนัอภิปรายเกี่ยวกบัวนัสา คญัทางพระพุทธศาสนาและประเพณีที่เกี่ยวขอ้ง 3. สมาชิกแต่ละกลุ่มออกมานา เสนอผลงานสาธิตการปฏิบตัิในพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนา สมาชิก กลุ่มอื่นซ่ึงเป็นผฟู้ ังร่วมกนัชื่นชมในการปฏิบตัิตนอยา่งถูกตอ้งครูตรวจสอบความถูกตอ้ง 4. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคิด ข้อ 1) -2) 1) นักเรียนสามารถเข้าร่วมกิจกรรมหรือพิธีกรรมต่างๆ ในวันส าคัญทางพระพุทธศาสนาได้ในวนัใดบ้าง 2) นักเรียนคิดว่า เมื่อนักเรียนเข้าร่วมพธิีกรรมหรือกจิกรรมต่างๆในวนัส าคัญทางพระพุทธศาสนาแล้วจะ เกิดประโยชน์อย่างไรบ้าง ข้ันสรุป ครูมอบหมายให้นกัเรียนประยกุตใ์ชค้วามรู้เกี่ยวกบัการปฏิบตัิตนในพิธีกรรมหรือกิจกรรมในวนัสา คญั ทางพระพุทธศาสนาในการดา เนินชีวิต จากน้นั ใหน้กัเรียนตอบคา ถามกระตุน้ความคิด ถ้านักเรียนไม่สามารถเข้าร่วมพธิีกรรมหรือกจิกรรมในวันส าคัญทางพระพุทธศาสนาทวี่ดั นักเรียนจะมีวิธีการปฏิบัติตนอย่างไร เพื่อแสดงว่ามีส่วนร่วมในกิจกรรมดังกล่าว
สื่อการเรียนรู้/แหล่งเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียน พระพุทธศาสนา ม.3 2) วัสดุ อุปกรณ์ที่ใช้ในการสาธิตการปฏิบัติตนในพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนา 3) บัตรภาพ การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. ด้านความรู้: K 1.1อธิบายการปฏิบัติตนใน พิธีกรรมหรือกิจกรรมในวนั ส าคัญทางพระพุทธศาสนาได้ (K) น าเสนอผลงานสาธิต การปฏิบัติในพิธีกรรม ทางพระพุทธศาสนา น าเสนอผลงานสาธิต การปฏิบัติในพิธีกรรม ทางพระพุทธศาสนา ระดับคุณภาพ 2 ผา่น เกณฑ์ 2. ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) ปฏิบัติตนในพิธีกรรม หรือกิจกรรมในวนัสา คญัทาง พระพุทธศาสนาได้ถูกต้อง เหมาะสม (P) น าเสนอผลงานสาธิต การปฏิบัติในพิธีกรรม ทางพระพุทธศาสนา น าเสนอผลงานสาธิต การปฏิบัติในพิธีกรรม ทางพระพุทธศาสนา ระดับคุณภาพ 2 ผา่น เกณฑ์ 3. ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1 เห็นคุณค่าของวนัสา คญั ทางพระพุทธศาสนามากข้ึน (A) สังเกตความมีวินัย ใฝ่ เรียนรู้และมุ่งมนั่ใน การท างาน แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผา่น เกณฑ์ ข้อเสนอแนะ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................
แผนการจัดการเรียนรู้รายวชิาสังคมศึกษา ศาสนาและวฒันธรรม แผนการจัดการเรียนรู้ที่4 หน่วยการเรียนรู้ที่6วันส าคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี เรื่องศาสนพิธี พิธีกรรม ช้นัมธัยมศึกษาปีที่3 ภาคเรียนที่ 2 ปี การศึกษา 2566 เวลา 1 ชวั่ โมง ผู้สอน นายควรชัย สุพรม นักศึกษาฝึ กสอน กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวฒันธรรม มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วดั สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.2 เข้าใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเป็ นศาสนิกชนที่ดี และธ ารงรักษาพระพุทธศาสนา หรือ ศาสนาที่ตนนับถือ ตัวชี้วัด ม.3/4 ปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรมได้ถูกต้อง การจัดการเรียนการสอนทสี่อดคล้องกบัยุทธศาสตร์ชาติพ.ศ. 2561 – 2580 -การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศ มาตรฐานการศึกษาข้ันพื้นฐานทสี่ามารถตอบสนองกจิกรรมการเรียนรู้ มาตรฐานที่1 คุณภาพผู้เรียน 1.1 ผลสัมฤทธ์ิทางวชิาการของผเู้รียน 1)ความสามารถในการคิดวเิคราะห์คิดอยา่งมีวจิารณญาณ อภิปรายแลกเปลี่ยนความคิดเห็น 2) ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร 1.2 คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียน 1)การมีคุณลกัษณะและค่านิยมที่ดีตามสถานศึกษากา หนด โดยไม่ขดักบักฎหมายและ วัฒนธรรมอันดีของสังคม มาตรฐานที่3กระบวนการจัดการเรียนการสอนทเี่น้นผู้เรียนเป็นส าคัญ 1)การมีกระบวนการเรียนการสอนที่สร้างโอกาสใหผ้เู้รียนทุกคนมีส่วนร่วม 2)การตรวจสอบและประเมินความรู้ความเขา้ใจของผเู้รียนอยา่งเป็นระบบ และมีประสิทธิภาพ
สาระการเรียนรู้ 1) ปฏิบัติตนในศาสนพิธี - พิธีท าบุญ งานมงคล และงานอวมงคล -การนิมนตพ์ระภิกษุการเตรียมที่ต้งัพระพุทธรูปและเครื่องบูชาการวงดา้ยสายสิญจน์ การปูลาดอาสนะ การเตรียมเครื่องรับรอง การจุดธูปเทียน -ขอ้ปฏิบตัิในวนัเล้ียงพระการถวายขา้วพระพุทธการถวายไทยธรรม การกรวดน้า จุดประสงค์การเรียนรู้(K P A) 1) ด้านความรู้: K 1.1) อธิบายข้นัตอนของพิธีทา บุญ งานมงคลและงานอวมงคลไดถู้กตอ้ง (K) 2) ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) ปฏิบตัิตนในพิธีทา บุญ งานมงคลและงานอวมงคลตามข้นัตอนไดถู้กตอ้ง (P) 3) ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1) เห็นคุณค่าของศาสนพิธี (A) คุณลกัษณะอนัพงึประสงค์สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน และทกัษะแห่งศตวรรษที่21 คุณลกัษณะอนัพงึประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่ เรียนรู้ 3. มุ่งมนั่ในการทา งาน สมรรถนะส าคัญ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด - ทักษะการน าความรู้ไปใช้ 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
กจิกรรมการเรียนรู้ ข้ันน าเข้าสู่บทเรียน 1.ครูใหน้กัเรียนดูภาพหรือวีดิทศัน์เกี่ยวกบัพิธีทา บุญข้ึนบา้นใหม่การทา บุญแต่งงาน และการทา บุญ คลา้ยวนัเกิด ขั้นสอน 1. ครูให้นักเรียนวิเคราะห์ภาพ แล้วตอบค าถามกระตุ้นความคิด พธิีการทา บุญมีความส าคัญอย่างไร 2. นกัเรียนกลุ่มเดิม (จากแผนการจดัการเรียนรู้ที่1)ร่วมกนัหาขอ้มูลเกี่ยวกบัศาสนพิธีในเรื่องพิธี ท าบุญ งานมงคลและงานอวมงคล จากหนังสือเรียน หนงัสือคน้ควา้เพิ่มเติม ห้องสมุด หรือแหล่งขอ้มูล สารสนเทศในหวัขอ้ต่อไปน้ี 1) การเตรียมศาสนพิธี 2) ขอ้พึงปฏิบตัิในวนัเล้ียงพระ จากน้นั ใหแ้ต่ละกลุ่มออกมาสาธิตการปฏิบตัิตนในหวัขอ้ที่ศึกษา 3. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคิด ข้อ 1) -2) 1) การท าบุญในงานมงคลไดแ้ก่การทา บุญในโอกาสใดบา้ง 2) การทา บุญในงานอวมงคลไดแ้ก่การทา บุญในโอกาสใดบา้ง 4. นกัเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกนัวเิคราะห์และตอบคา ถามตามหวัขอ้ที่กา หนดในใบงานที่6.5 เรื่อง ศาสนพิธี ข้ันสรุป นกัเรียนและครูช่วยกนัเฉลยคา ตอบในใบงานที่6.5แลว้ร่วมกนัสรุปหลกัการเตรียมศาสนพิธีและขอ้พึง ปฏิบตัิในวนัเล้ียงพระ สื่อการเรียนรู้/แหล่งเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียน พระพุทธศาสนา ม.3 2) วดีิทศัน์เกี่ยวกบัพิธีการทา บุญในงานมงคล 3) บัตรภาพ 4) ใบงานที่ 6.5 เรื่อง ศาสนพิธี
การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. ด้านความรู้: K 1.1อธิบายข้นัตอนของพิธี ท าบุญ งานมงคล และงาน อวมงคลได้ถูกต้อง (K) ตรวจใบงานที่ 6.5 เรื่อง ศาสนพิธี ใบงานที่ 6.5 เรื่อง ศาสนพิธี ร้อยละ60ผา่นเกณฑ์ 2. ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) ปฏิบัติตนในพิธีท าบุญ งานมงคล และงานอวมงคล ตามข้นัตอนไดถู้กตอ้ง (P) ประเมินการสาธิตการ ปฏิบัติตนในงานมงคล การสาธิตการปฏิบัติตน ในงานมงคล ระดับคุณภาพ 2 ผา่น เกณฑ์ 3. ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1 เห็นคุณค่าของศาสนพิธี (A) สังเกตความมีวินัย ใฝ่ เรียนรู้และมุ่งมนั่ใน การท างาน แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ ระดบัคุณภาพ 2ผา่น เกณฑ์ ข้อเสนอแนะ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................
ภาคผนวก
ใบงานที่ 6.5 เรื่อง ศาสนพิธี
แผนการจัดการเรียนรู้รายวชิาสังคมศึกษา ศาสนาและวฒันธรรม แผนการจัดการเรียนรู้ที่5 หน่วยการเรียนรู้ที่6วันส าคัญทางพระพุทธศาสนาและศาสนพิธี เรื่องการปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรม ช้นัมธัยมศึกษาปีที่3 ภาคเรียนที่ 2 ปี การศึกษา 2566 เวลา 1 ชวั่ โมง ผู้สอน นายควรชัย สุพรม นกัศึกษาฝึกสอน กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวฒันธรรม มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.2 เข้าใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเป็ นศาสนิกชนที่ดี และธ ารงรักษาพระพุทธศาสนา หรือ ศาสนาที่ตนนับถือ ตัวชี้วัด ม.3/4 ปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรมได้ถูกต้อง การจัดการเรียนการสอนทสี่อดคล้องกบัยุทธศาสตร์ชาติพ.ศ. 2561 – 2580 -การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศ มาตรฐานการศึกษาข้ันพื้นฐานทสี่ามารถตอบสนองกจิกรรมการเรียนรู้ มาตรฐานที่1 คุณภาพผู้เรียน 1.1ผลสัมฤทธ์ิทางวชิาการของผเู้รียน 1)ความสามารถในการคิดวิเคราะห์คิดอยา่งมีวจิารณญาณ อภิปรายแลกเปลี่ยนความคิดเห็น 2) ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร 1.2 คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียน 1)การมีคุณลกัษณะและค่านิยมที่ดีตามสถานศึกษากา หนด โดยไม่ขดักบักฎหมายและ วัฒนธรรมอันดีของสังคม มาตรฐานที่ 3กระบวนการจัดการเรียนการสอนทเี่น้นผู้เรียนเป็นส าคัญ 1)การมีกระบวนการเรียนการสอนที่สร้างโอกาสใหผ้เู้รียนทุกคนมีส่วนร่วม 2)การตรวจสอบและประเมินความรู้ความเขา้ใจของผเู้รียนอยา่งเป็นระบบ และมีประสิทธิภาพ
สาระการเรียนรู้ 1) ปฏิบัติตนในศาสนพิธี - พิธีท าบุญ งานมงคล และงานอวมงคล -การนิมนตพ์ระภิกษุการเตรียมที่ต้งัพระพุทธรูปและเครื่องบูชาการวงดา้ยสายสิญจน์ การปูลาดอาสนะ การเตรียมเครื่องรับรอง การจุดธูปเทียน -ขอ้ปฏิบตัิในวนัเล้ียงพระการถวายขา้วพระพุทธการถวายไทยธรรม การกรวดน้า จุดประสงค์การเรียนรู้(K P A) 1) ด้านความรู้: K 1.1) อธิบายข้นัตอนของพิธีทา บุญ งานมงคลและงานอวมงคลไดถู้กตอ้ง (K) 2) ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) ปฏิบตัิตนในพิธีทา บุญ งานมงคลและงานอวมงคลตามข้นัตอนไดถู้กตอ้ง (P) 3) ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1) เห็นคุณค่าของศาสนพิธี (A) คุณลกัษณะอนัพงึประสงค์สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน และทกัษะแห่งศตวรรษที่21 คุณลกัษณะอนัพงึประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่ เรียนรู้ 3. มุ่งมนั่ในการทา งาน สมรรถนะส าคัญ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด - ทักษะการน าความรู้ไปใช้ 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
กจิกรรมการเรียนรู้ ข้ันน าเข้าสู่บทเรียน 1.ครูใหน้กัเรียนดูภาพหรือวีดิทศัน์เกี่ยวกบัพิธีทา บุญข้ึนบา้นใหม่การทา บุญแต่งงาน และการทา บุญ คลา้ยวนัเกิด ขั้นสอน 1. ครูขออาสาสมัครนักเรียน 1-2 คน อธิบายความรู้เกี่ยวกบัพิธีทา บุญ งานมงคลและงานอวมงคล ในเรื่องการเตรียมศาสนพิธีและขอ้พึงปฏิบตัิในวนัเล้ียงพระแลว้ใหน้กัเรียนคนอื่นๆ ไดน้า เสนอเพิ่มเติม เพื่อ ทบทวนความรู้เดิม ครูตรวจสอบความถูกต้อง 2. สมาชิกในกลุ่มช่วยกนัเลือกและตดัสินใจสาธิตการเขา้ร่วมพิธีกรรมในพิธีทา บุญเล้ียงพระในงานมงค เช่น ทา บุญข้ึนบา้นใหม่ทา บุญแต่งงาน ทา บุญเนื่องในวนัคลา้ยวนัเกิด เป็นตน้หรือการทา บุญเล้ียงพระใน งานอวมงคลเช่น ทา บุญหนา้ศพ ทา บุญ 7วนั50วนัหรือ100วนัเป็นตน้ 3. นกัเรียนแต่ละกลุ่มวางแผนฝึกซอ้มการสาธิตเกี่ยวกบัศาสนพิธีตามหวัขอ้ที่กา หนด 4. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคิด การทา บุญในโอกาสต่างๆ น้ัน จะมีข้ันตอนในศาสนพธิีทคี่ล้ายกนัคืออะไร 5. นกัเรียนแต่ละกลุ่มสาธิตการปฏิบตัิตนในศาสนพิธีตามหวัขอ้ที่นกัเรียนเลือกและตดัสินใจ 6. นกัเรียนกลุ่มผชู้มช่วยกนัแสดงความคิดเห็น ครูตรวจสอบความถูกตอ้งและใหข้อ้เสนอแนะ ข้ันสรุป นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคิด นักเรียนคิดว่าการปฏิบัติตนอย่างถูกต้องในศาสนพธิีย่อมทา ให้เกดิประโยชน์อย่างไร สื่อการเรียนรู้/แหล่งเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียน พระพุทธศาสนา ม.3 2) วดีิทศัน์เกี่ยวกบัพิธีการทา บุญในงานมงคล 3) วัสดุ อุปกรณ์ที่ใช้ในการสาธิตการปฏิบัติตนในศาสนพิธี
การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. ด้านความรู้: K 1.1อธิบายข้นัตอนของพิธี ท าบุญ งานมงคล และงาน อวมงคลได้ถูกต้อง (K) ตรวจใบงานที่ 6.5 เรื่อง ศาสนพิธี ใบงานที่ 6.5 เรื่อง ศาสนพิธี ร้อยละ60ผา่นเกณฑ์ 2. ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) ปฏิบัติตนในพิธีท าบุญ งานมงคล และงานอวมงคล ตามข้นัตอนไดถู้กตอ้ง (P) ประเมินการสาธิตการ ปฏิบัติตนในงานมงคล การสาธิตการปฏิบัติตน ในงานมงคล ระดับคุณภาพ 2 ผา่น เกณฑ์ 3. ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1 เห็นคุณค่าของศาสนพิธี (A) สังเกตความมีวินัย ใฝ่ เรียนรู้และมุ่งมนั่ใน การท างาน แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ ระดบัคุณภาพ 2ผา่น เกณฑ์ ข้อเสนอแนะ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................
แผนการจัดการเรียนรู้รายวชิาสังคมศึกษา ศาสนาและวฒันธรรม แผนการจัดการเรียนรู้ที่6 หน่วยการเรียนรู้ที่7การบริหารจิตและการเจริญปัญญา เรื่องการบริหารจิต ช้นัมธัยมศึกษาปีที่3 ภาคเรียนที่ 2 ปี การศึกษา 2566 เวลา 1 ชวั่ โมง ผู้สอน นายควรชัย สุพรม นกัศึกษาฝึกสอน กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวฒันธรรม มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วดั สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเข้าใจประวัติ ความส าคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนา ที่ตน นบัถือและศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกตอ้งยดึมนั่และปฏิบตัิตามหลกัธรรมเพื่ออยรู่ ่วมกนัอยา่งสันติสุข ตัวชี้วัด ม.3/8 เห็นคุณค่าของการพฒันาจิตเพื่อการเรียนรู้และดา เนินชีวติดว้ยวธิีคิดแบบโยนิโสมนสิการ คือ วิธีคิดแบบอริยสัจ และวิธีคิดแบบสืบสาวเหตุปัจจัย หรือการพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือ ตัวชี้วัด ม.3/9 สวดมนต์แผเ่มตตา บริหารจิตและเจริญปัญญาดว้ยอานาปานสติหรือตามแนวทางของ ศาสนาที่ตนนับถือ การจัดการเรียนการสอนทสี่อดคล้องกบัยุทธศาสตร์ชาติพ.ศ. 2561 – 2580 -การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศ มาตรฐานการศึกษาข้ันพื้นฐานทสี่ามารถตอบสนองกจิกรรมการเรียนรู้ มาตรฐานที่1 คุณภาพผู้เรียน 1.1ผลสัมฤทธ์ิทางวชิาการของผเู้รียน 1)ความสามารถในการคิดวเิคราะห์คิดอยา่งมีวจิารณญาณ อภิปรายแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และแกป้ ัญหา 2) ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร 1.2 คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียน 1)การมีคุณลกัษณะและค่านิยมที่ดีตามสถานศึกษากา หนด โดยไม่ขดักบักฎหมายและ วัฒนธรรมอันดีของสังคม
มาตรฐานที่3กระบวนการจัดการเรียนการสอนทเี่น้นผู้เรียนเป็ นส าคัญ 1)การมีกระบวนการเรียนการสอนที่สร้างโอกาสใหผ้เู้รียนทุกคนมีส่วนร่วม 2)การตรวจสอบและประเมินความรู้ความเขา้ใจของผเู้รียนอยา่งเป็นระบบ และมีประสิทธิภาพ สาระการเรียนรู้ 1) สวดมนตแ์ ปลและแผเ่มตตา -รู้และเข้าใจวิธีปฏิบัติและประโยชน์ของการบริหารจิตและเจริญปัญญา -ฝึ กการบริหารจิตและเจริญปัญญาตามหลักสติปัฏฐานเน้นอานาปานสติ - น าวิธีการบริหารจิตและเจริญปัญญาไปใช้ในชีวิตประจ าวัน จุดประสงค์การเรียนรู้(K P A) 1) ด้านความรู้: K 1.1) อธิบายการบริหารจิตตามหลักอานาปานสติได้ (K) 2) ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) สวดมนตแ์ ปลแผเ่มตตาและบูชาพระรัตนตรัยได้(P) 3) ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1) เห็นคุณค่าการบริหารจิต (A) คุณลกัษณะอนัพงึประสงค์สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน และทกัษะแห่งศตวรรษที่21 คุณลกัษณะอนัพงึประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่ เรียนรู้ 3. มุ่งมนั่ในการทา งาน สมรรถนะส าคัญ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด - ทักษะการน าความรู้ไปใช้ 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
กจิกรรมการเรียนรู้ ข้ันน าเข้าสู่บทเรียน 1. นกัเรียนสวดมนตบ์ูชาพระรัตนตรัยและทา สมาธิก่อนเรียน ขั้นสอน 1. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคิด ข้อ 1) -3) 1) นักเรียนสวดมนต์แปลและแผ่เมตตาในเวลาใดบ้าง 2) การสวดมนต์มีผลดีอย่างไร 3) เพราะเหตุใด คนทวั่ไปจึงนิยมฝึกสมาธิแบบอานาปานสติ 2. ครูแจกใบความรู้เรื่องการสวดมนตแ์ ปลและแผเ่มตตา ใหน้กัเรียนใชส้วดตาม 3. นกัเรียนทุกคนกราบบูชาพระรัตนตรัย สวดมนตแ์ ปลและแผเ่มตตา พร้อมกบัเสียงสวดมนตจ์ากแถบ บันทึกเสียงที่ครูเปิ ดให้ฟัง 4. ครูใหน้กัเรียนฝึกสมาธิตามหลกัอานาปานสติแบบอยา่งจากวดีิทศัน์เกี่ยวกบการท าสมาธิที่ครูเปิ ดให้ดู ั 5.ครูอธิบายเพิ่มเติมใหน้กัเรียนเขา้ใจเกี่ยวกบัวธิีการแกไ้ขปัญหาอุปสรรคที่เกิดจากการทา สมาธิ ข้ันสรุป นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคิด ข้อ 1) -2) 1) เพราะเหตุใด จึงต้องกราบบูชาพระรัตนตรัยก่อนสวดมนต์ 2) นักเรียนมีอุปสรรคหรือปัญหาในขณะทา สมาธิอย่างไรบ้างและคิดว่าจะแก้ปัญหาอย่างไร
สื่อการเรียนรู้/แหล่งเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1) ใบความรู้เรื่องการสวดมนตแ์ ปลและแผเ่มตตา 2) แถบบันทึกเสียงการสวดมนต์ 3) วดีิทศัน์เกี่ยวกบัการบริหารจิตตามหลกัอานาปานสติ การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. ด้านความรู้: K 1.1อธิบายการบริหารจิตตาม หลักอานาปานสติได้ (K) ตอบค าถาม ค าถาม ระดับคุณภาพ 2 ผา่น เกณฑ์ 2. ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) สวดมนตแ์ ปลแผเ่มตตา และบูชาพระรัตนตรัยได้ (P) ประเมินการปฏิบัติ การปฏิบัติ ระดับคุณภาพ 2 ผา่น เกณฑ์ 3. ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1 เห็นคุณค่าการบริหารจิต (A) สังเกตความมีวินัย ใฝ่ เรียนรู้และมุ่งมนั่ใน การท างาน แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ ระดบัคุณภาพ 2ผา่น เกณฑ์ ข้อเสนอแนะ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................
แผนการจัดการเรียนรู้รายวชิาสังคมศึกษา ศาสนาและวฒันธรรม แผนการจัดการเรียนรู้ที่7 หน่วยการเรียนรู้ที่7การบริหารจิตและการเจริญปัญญา เรื่องการบริหารจิต 2 ช้นัมธัยมศึกษาปีที่3 ภาคเรียนที่ 2 ปี การศึกษา 2566 เวลา 1 ชวั่ โมง ผู้สอน นายควรชัย สุพรม นักศึกษาฝึ กสอน กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวฒันธรรม มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วดั สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเข้าใจประวัติ ความส าคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนา ที่ตน นบัถือและศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกตอ้งยดึมนั่และปฏิบตัิตามหลกัธรรมเพื่ออยรู่ ่วมกนัอยา่งสันติสุข ตัวชี้วัด ม.3/8 เห็นคุณค่าของการพฒันาจิตเพื่อการเรียนรู้และดา เนินชีวติดว้ยวธิีคิดแบบโยนิโสมนสิการ คือ วิธีคิดแบบอริยสัจ และวิธีคิดแบบสืบสาวเหตุปัจจัย หรือการพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือ ตัวชี้วัด ม.3/9 สวดมนต์แผเ่มตตา บริหารจิตและเจริญปัญญาดว้ยอานาปานสติหรือตามแนวทางของ ศาสนาที่ตนนับถือ การจัดการเรียนการสอนทสี่อดคล้องกบัยุทธศาสตร์ชาติพ.ศ. 2561 – 2580 -การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศ มาตรฐานการศึกษาขั้นพื้นฐานที่สามารถตอบสนองกิจกรรมการเรียนรู้ มาตรฐานที่1 คุณภาพผู้เรียน 1.1ผลสัมฤทธ์ิทางวชิาการของผเู้รียน 1)ความสามารถในการคิดวเิคราะห์คิดอยา่งมีวจิารณญาณ อภิปรายแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และแกป้ ัญหา 2) ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร 1.2 คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียน 1)การมีคุณลกัษณะและค่านิยมที่ดีตามสถานศึกษากา หนด โดยไม่ขดักบักฎหมายและ วัฒนธรรมอันดีของสังคม
มาตรฐานที่3กระบวนการจัดการเรียนการสอนทเี่น้นผู้เรียนเป็นส าคัญ 1)การมีกระบวนการเรียนการสอนที่สร้างโอกาสใหผ้เู้รียนทุกคนมีส่วนร่วม 2) การตรวจสอบและประเมินความรู้ความเขา้ใจของผเู้รียนอยา่งเป็นระบบ และมีประสิทธิภาพ สาระการเรียนรู้ 1) สวดมนตแ์ ปลและแผเ่มตตา -รู้และเข้าใจวิธีปฏิบัติและประโยชน์ของการบริหารจิตและเจริญปัญญา -ฝึ กการบริหารจิตและเจริญปัญญาตามหลักสติปัฏฐานเน้นอานาปานสติ - น าวิธีการบริหารจิตและเจริญปัญญาไปใช้ในชีวิตประจ าวัน จุดประสงค์การเรียนรู้(K P A) 1) ด้านความรู้: K 1.1) อธิบายการบริหารจิตตามหลักอานาปานสติได้ (K) 2) ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) สวดมนตแ์ ปลแผเ่มตตาและบูชาพระรัตนตรัยได้(P) 3) ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1) เห็นคุณค่าการบริหารจิต (A) คุณลกัษณะอนัพงึประสงค์สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน และทกัษะแห่งศตวรรษที่21 คุณลกัษณะอนัพงึประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่ เรียนรู้ 3. มุ่งมนั่ในการทา งาน สมรรถนะส าคัญ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด - ทักษะการน าความรู้ไปใช้ 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
กจิกรรมการเรียนรู้ ข้ันน าเข้าสู่บทเรียน 1. นกัเรียนสวดมนตบ์ูชาพระรัตนตรัยและทา สมาธิก่อนเรียน ขั้นสอน 1. นักเรียนสวดมนต์บูชาพระรัตนตรัย และฝึ กสมาธิตามหลักอานาปานสติ ตามข้นัตอนที่เคยฝึกปฏิบตัิดว้ย ตนเองครูสังเกตการฝึกสมาธิของนกัเรียนแต่ละคนและคอยใหค้า แนะนา 2. นกัเรียนร่วมกนัอภิปรายตามประเด็นของคา ถามกระตุน้ความคิด ขอ้ 1) -2) 1) การท าสมาธิอย่างสม ่าเสมอท าให้เกิดผลดีอย่างไรบ้าง 2) นักเรียนมีแนวทางพัฒนาตนในการท าสมาธิอย่างไรบ้าง 3.ครูมอบหมายใหน้กัเรียนแต่ละคนฝึกสมาธิอยา่งสม่า เสมอในเวลาที่เหมาะสม เช่น ก่อนนอน ตอนเชา้ก่อนเรียน เวลาพกักลางวนัหรือในช่วงเวลาที่นงั่รอครูรอเพื่อน เป็นตน้ ข้ันสรุป นกัเรียนร่วมกนัสรุปความรู้เรื่องการสวดมนตแ์ ปลและแผเ่มตตาและหลกัการฝึกสมาธิตามหลกัอานาปานสติ สื่อการเรียนรู้/แหล่งเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1) ใบความรู้เรื่องการสวดมนตแ์ ปลและแผเ่มตตา 2) แถบบันทึกเสียงการสวดมนต์ 3) วดีิทศัน์เกี่ยวกบัการบริหารจิตตามหลกัอานาปานสติ
การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. ด้านความรู้: K 1.1อธิบายการบริหารจิตตาม หลักอานาปานสติได้ (K) ตอบค าถาม ค าถาม ระดับคุณภาพ 2 ผา่น เกณฑ์ 2. ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) สวดมนตแ์ ปลแผเ่มตตา และบูชาพระรัตนตรัยได้ (P) ประเมินการปฏิบัติ การปฏิบัติ ระดับคุณภาพ 2 ผา่น เกณฑ์ 3. ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1 เห็นคุณค่าการบริหารจิต (A) สังเกตความมีวินัย ใฝ่ เรียนรู้และมุ่งมนั่ใน การท างาน แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ ระดบัคุณภาพ 2ผา่น เกณฑ์ ข้อเสนอแนะ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................
แผนการจัดการเรียนรู้รายวชิาสังคมศึกษา ศาสนาและวฒันธรรม แผนการจัดการเรียนรู้ที่8 หน่วยการเรียนรู้ที่7การบริหารจิตและการเจริญปัญญา เรื่องการบริหารจิต 3 ช้นัมธัยมศึกษาปีที่3 ภาคเรียนที่ 2 ปี การศึกษา 2566 เวลา 1 ชวั่ โมง ผู้สอน นายควรชัย สุพรม นกัศึกษาฝึกสอน กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวฒันธรรม มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วดั สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเข้าใจประวัติความส าคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนา ที่ตน นบัถือและศาสนาอื่น มีศรัทธาที่ถูกตอ้งยดึมนั่และปฏิบตัิตามหลกัธรรมเพื่ออยรู่ ่วมกนัอยา่งสันติสุข ตัวชี้วัด ม.3/8 เห็นคุณค่าของการพฒันาจิตเพื่อการเรียนรู้และดา เนินชีวติดว้ยวธิีคิดแบบโยนิโสมนสิการ คือ วิธีคิดแบบอริยสัจ และวิธีคิดแบบสืบสาวเหตุปัจจัย หรือการพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือ ตัวชี้วัด ม.3/9 สวดมนต์แผเ่มตตา บริหารจิตและเจริญปัญญาดว้ยอานาปานสติหรือตามแนวทางของ ศาสนาที่ตนนับถือ การจัดการเรียนการสอนทสี่อดคล้องกบัยุทธศาสตร์ชาติพ.ศ. 2561 – 2580 -การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศ มาตรฐานการศึกษาข้ันพื้นฐานทสี่ามารถตอบสนองกจิกรรมการเรียนรู้ มาตรฐานที่1 คุณภาพผู้เรียน 1.1ผลสัมฤทธ์ิทางวชิาการของผเู้รียน 1)ความสามารถในการคิดวเิคราะห์คิดอยา่งมีวจิารณญาณ อภิปรายแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และแกป้ ัญหา 2) ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร 1.2 คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียน 1)การมีคุณลกัษณะและค่านิยมที่ดีตามสถานศึกษากา หนด โดยไม่ขดักบักฎหมายและ วัฒนธรรมอันดีของสังคม
มาตรฐานที่3กระบวนการจัดการเรียนการสอนทเี่น้นผู้เรียนเป็ นส าคัญ 1)การมีกระบวนการเรียนการสอนที่สร้างโอกาสใหผ้เู้รียนทุกคนมีส่วนร่วม 2)การตรวจสอบและประเมินความรู้ความเขา้ใจของผเู้รียนอยา่งเป็นระบบ และมีประสิทธิภาพ สาระการเรียนรู้ 1) สวดมนตแ์ ปลและแผเ่มตตา -รู้และเข้าใจวิธีปฏิบัติและประโยชน์ของการบริหารจิตและเจริญปัญญา -ฝึ กการบริหารจิตและเจริญปัญญาตามหลักสติปัฏฐานเน้นอานาปานสติ - น าวิธีการบริหารจิตและเจริญปัญญาไปใช้ในชีวิตประจ าวัน จุดประสงค์การเรียนรู้(K P A) 1) ด้านความรู้: K 1.1) อธิบายการบริหารจิตตามหลักอานาปานสติได้ (K) 2) ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) สวดมนตแ์ ปลแผเ่มตตาและบูชาพระรัตนตรัยได้(P) 3) ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1) เห็นคุณค่าการบริหารจิต (A) คุณลกัษณะอนัพงึประสงค์สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน และทกัษะแห่งศตวรรษที่21 คุณลกัษณะอนัพงึประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝ่ เรียนรู้ 3. มุ่งมนั่ในการทา งาน สมรรถนะส าคัญ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด - ทักษะการน าความรู้ไปใช้ 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
กจิกรรมการเรียนรู้ ข้ันน าเข้าสู่บทเรียน 1. นกัเรียนสวดมนตบ์ูชาพระรัตนตรัยและทา สมาธิก่อนเรียน ขั้นสอน 1. ครูใหน้กัเรียนดูภาพการนงั่สมาธิและการเดินจงกรม แลว้ร่วมกนัแสดงความคิดเห็นวา่การทา สมาธิใน แต่ละวธิีน้นัมีความแตกต่างกนัหรือคลา้ยคลึงกนัอยา่งไร 2.ครูอธิบายเพิ่มเติมใหน้กัเรียนเขา้ใจวา่การทา สมาธิน้นัมีหลายวธิีโดยสามารถเลือกปฏิบตัิไดต้าม ความเหมาะสม แล้วให้นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคิด นักเรียนชอบวธิีการทา สมาธิแบบใด อธิบายเหตุผล 3.ครูใหน้กัเรียนกราบบูชาพระรัตนตรัย สวดมนตแ์ ปลและแผเ่มตตาพร้อมกนัตามที่เคยปฏิบตัิ ในแผนการจดัการเรียนรู้ที่1จากน้นัร่วมกนัฝึกสมาธิตามหลกัอานาปานสติ 4. ครูอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกบัวิธีการแกไ้ขปัญหาและอุปสรรคที่เกิดจากการนงั่สมาธิใหน้กัเรียนฟัง แล้วให้นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคิด นักเรียนคิดว่า การท าสมาธิมีประโยชน์อย่างไร 5. นกัเรียนฝึกสมาธิตามข้นัตอนดว้ยตนเองอีกคร้ังโดยไม่ตอ้งมีครูคอยบอกข้นัตอน เป็นเวลา20 นาที 6. นกัเรียนแต่ละคนผลดักนัเล่าปัญหาและอุปสรรคในการทา สมาธิโดยมีครูช่วยเสนอแนะในการแกไ้ข ปัญหา อุปสรรค และการพัฒนาตนในการท าสมาธิ ข้ันสรุป นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคิด ข้อ 1) -2) 1) นักเรียนมีปัญหาหรืออุปสรรคในการทา สมาธิอย่างไรบ้าง 2) นักเรียนท าสมาธิในเวลาใดบ้าง และผลที่ได้จากการท าสมาธิเป็ นอย่างไร สื่อการเรียนรู้/แหล่งเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้ 1) ใบความรู้เรื่องการสวดมนตแ์ ปลและแผเ่มตตา 2) แถบบันทึกเสียงการสวดมนต์ 3) วดีิทศัน์เกี่ยวกบัการบริหารจิตตามหลกัอานาปานสติ
การวัดและประเมินผล รายการประเมิน วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. ด้านความรู้: K 1.1อธิบายการบริหารจิตตาม หลักอานาปานสติได้ (K) ตอบค าถาม ค าถาม ระดับคุณภาพ 2 ผา่น เกณฑ์ 2. ด้านทักษะกระบวนการ : P 2.1) สวดมนตแ์ ปลแผเ่มตตา และบูชาพระรัตนตรัยได้ (P) ประเมินการปฏิบัติ การปฏิบัติ ระดับคุณภาพ 2 ผา่น เกณฑ์ 3. ด้านคุณลกัษณะ: A 3.1 เห็นคุณค่าการบริหารจิต (A) สังเกตความมีวินัย ใฝ่ เรียนรู้ และมุ่งมนั่ใน การท างาน แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึง ประสงค์ ระดบัคุณภาพ 2ผา่น เกณฑ์ ข้อเสนอแนะ....................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................