คู่มือการปฏิบัติงาน การบริหารสัญญาก่อสร้างในระหว่างการดำเนินการก่อสร้าง

คู่มือการปฏิบตั ิงาน การบรหิ ารสญั ญาก่อสร้างในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สร้าง 93

ขอ้ พิจารณาเก่ียวกับการปรบั และเรยี กคา่ ปรับ
ตวั อย่างคาพพิ ากษาทเ่ี กี่ยวขอ้ งกับค่าปรบั
กรณกี ารฟ้องเกยี่ วกับการหกั เงนิ ค่าจ้างไวเ้ ปน็ ค่าปรบั เนอ่ื งจากทางานลา่ ชา้ ไม่แลว้ เสร็จตามสัญญา

ข้อเท็จจริง ผู้ฟ้องคดีได้ทาสัญญากับผู้ฟ้องคดีเพ่ือรับจ้างก่อสร้าง กาหนดเวลาแล้วเสร็จวันท่ี
๑๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๙ แต่ได้มีการขยายเวลาออกไปอีก ๑๒๐ วัน ครบกาหนดวนั ท่ี ๑๖ ตลุ าคม ๒๕๓๙

วันที่ ๑๖ กันยายน ๒๕๓๙ ผู้ฟ้องคดีส่งมอบงานงวดสุดท้าย ต่อมาในวันที่ ๑๔ ตุลาคม ๒๕๓๙
ผู้ถูกฟ้องคดีมีหนังสือแจ้งให้ผู้ฟ้องคดีแก้ไขงานก่อสร้าง ๒๐ รายการ จากน้ันวันที่ ๑๕ ตุลาคม ๒๕๓๙ ผู้ฟ้องคดี
มีหนังสือถึงผู้ฟ้องคดีว่าได้แก้ไขงานจานวน ๒๐ รายการเรียบร้อยแล้ว ซ่ึงผู้ถูกฟ้องคดีได้รับหนังสือวันท่ี
๑๕ ตุลาคม ๒๕๓๙ ต่อมาคณะกรรมการตรวจการจ้างได้ตรวจงานแล้วพบว่ายังมีงานที่จะต้องแก้ไขบางรายการ
จึงแจ้งให้ผู้ฟ้องคดีแก้ไขในวันที่ ๒๔ และ ๒๗ ตุลาคม ๒๕๓๙ ต่อมาผู้ฟ้องคดีได้มีหนังสือ ลงวันท่ี ๓๑ ตุลาคม
๒๕๓๙ แจ้งว่าได้ดาเนินการแก้ไขงานเสร็จเรียบร้อยแล้ว และในวันท่ี ๓๑ ตุลาคม ๒๕๓๙ คณะกรรมการ
ตรวจการจ้างได้ตรวจรับงาน จากนั้นผู้ถูกฟ้องคดีได้ใช้สิทธิหักเงินค่าจ้าง เป็นค่าปรับจานวน ๑๕ วัน ต้ังแต่วันที่
๑๗ ตลุ าคม ๒๕๓๙ ถึงวันท่ี ๓๑ ตลุ าคม ๒๕๓๙

คาพิพากษา (อุทธรณ์) ศาลปกครองสูงสุด คดีหมายเลขแดงที่ อ. ๓๒/๒๕๔๖ ผู้ฟ้องคดีใช้วัสดุ
ก่อสร้างผิดจากแบบที่กาหนด การกระทาดังกล่าวมิใช่ข้อบกพร่องผิดพลาดในการทางานแต่เจตนาจงใจประพฤติ
ปฏิบัติผิดสัญญาจ้าง ผู้ฟ้องคดีจึงรู้ตั้งแต่ใช้วัสดุท่ีผิดแบบในการก่อสร้างว่าจะต้องแก้ไข หากคณะกรรมการ
ตรวจการจ้างตรวจพบ การท่ีผู้ฟ้องคดีส่งมอบงานงวดสุดท้ายในวันที่ ๑๕ ตุลาคม ๒๕๓๙ โดยรู้ว่างานของตน
ไม่ถูกต้องตามสัญญาแต่ไม่แก้ไข แม้ว่าคณะกรรมการตรวจการจ้างจะตรวจงานในวันท่ี ๒๔ ตุลาคม ๒๕๓๙
และส่ังให้แก้ไขงานที่ผิดแบบและบกพร่องล่าช้าไปบ้างก็ตาม ผู้ฟ้องคดีก็ไม่อาจอ้าง ได้ว่าคณะกรรมการ
ตรวจการจ้าง ตรวจรับงานล่าช้า เป็นเหตุให้ผู้ฟ้องคดีเสียค่าปรับได้ เพราะผู้ฟ้องคดีรู้ดีว่าตนปฏิบัติไม่ถูกต้อง
และมหี น้าทตี่ ้องแก้ไขให้ถูกต้องก่อนส่งมอบ มิใช่รอให้คณะกรรมการตรวจการจา้ งตรวจพบแลว้ จงึ แก้ไข เหตจุ ึงเกิด
จากการท่ผี ู้ฟอ้ งคดจี งใจประพฤติปฏบิ ัตผิ ิดสัญญา เมอ่ื กาหนดงานแล้วเสร็จภายในวันที่ ๑๖ ตลุ าคม ๒๕๓๙ การท่ีผู้
ฟอ้ งคดีได้แกไ้ ขและส่งมอบงานเมอื่ วันท่ี ๓๑ ตลุ าคม ๒๕๓๙ จึงตอ้ งถกู ปรบั ต้งั แต่วันที่ ๑๗ – ๓๑ ตลุ าคม ๒๕๓๙

ตวั อยา่ งกรณีทไ่ี ม่สามารถเรยี กคา่ ปรับได้
- กรณีผู้รับจ้างไม่เข้าดาเนินการก่อสร้างตามสัญญาจนถึงวันบอกเลิกสัญญา เนื่องจากมิใช่เร่ืองการ
ทางานล่าช้าจึงไมม่ ีชว่ งระยะเวลาความล่าช้าทจี่ ะนามาคานวณได้
- กรณีผู้รับจ้างใช้ระยะเวลาในการร้ือถอนสิ่งปลูกสร้างชั่วคราว กลบเกลี่ยพ้ืนดิน และการทา
ความสะอาดบริเวณก่อสร้างล่วงเลยกาหนดเวลาตามสัญญา แต่งานดังกล่าวไม่ได้กาหนดให้ผู้รับจ้างดาเนินการ
ตามรูปแบบรายละเอยี ดและขอ้ สัญญา
- กรณีที่มหาวิทยาลัยหรือคณะกรรมการตรวจรับพัสดุใช้ระยะเวลาในการตรวจรับงานท่ีผู้รับจ้าง
สง่ มอบภายในกาหนดสัญญา ลว่ งเลยระยะเวลาส้ินสุดสัญญา

คูม่ อื การปฏบิ ตั งิ าน การบริหารสญั ญากอ่ สร้างในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 94

- กรณีท่ีมหาวิทยาลัยขอนแก่นในฐานะผู้ว่าจ้าง อนุมัติให้ผู้รับจ้างเลิกสัญญาด้วยความสมัครใจ
ทั้งสองฝ่าย โดยมิได้สงวนสทิ ธเิ รียกค่าเสยี หายและค่าปรบั ไว้

3.10 การงดหรอื ลดคา่ ปรับ และการขยายระยะเวลาการทางาน

1) กฎหมาย ระเบยี บ หลกั เกณฑ์ และข้อกาหนดของสญั ญาทีเ่ กย่ี วข้อง
(1) พระราชบญั ญัตกิ ารจดั ซอื้ จดั จา้ งและการบริหารพัสดภุ าครฐั พ.ศ. 2560 มาตรา 102
(2) ระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซ้ือจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560

ข้อ 176 , 178 และ ๑๘๒
(3) ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ มาตรา 8 และ 205
(4) ข้อกาหนดของสัญญา ตามแบบสัญญาจ้างก่อสร้าง แนบท้ายประกาศคณะกรรมการนโยบาย

การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ เรื่อง แบบสัญญาเก่ียวกับการจัดซื้อจัดจ้างตามพระราชบัญญัติ
การจดั ซ้อื จดั จา้ งและการบรหิ ารพสั ดภุ าครัฐ พ.ศ. 2560 ขอ้ 14 , 15 , 16 และ 21

2) คาอธบิ าย
2.1) ขอ้ แตกตา่ งระหวา่ งการงดหรอื ลดคา่ ปรับ และการขยายระยะเวลาการทางาน
การลดหรอื งดคา่ ปรบั และการขยายระยะเวลาการทางาน แบง่ ออกเป็น 2 กรณี คอื
1) การขยายระยะเวลาการทางาน เป็นกรณีการพิจารณาในขณะที่ยังไม่ส้ินสุดระยะเวลา

การทางานตามสัญญาซึง่ ยงั ไม่มีค่าปรบั เกดิ ข้ึน
2) การงดหรือลดค่าปรับ เป็นกรณีการพิจารณาเกี่ยวกับระยะเวลาการทางานเมื่อสิ้นสุด

ระยะเวลาการทางานตามสัญญาและมีคา่ ปรับเกิดขึ้นแลว้
2.2) เวลาทจี่ ะแก้ไขเปลีย่ นแปลงสญั ญา
การแก้ไขเปลี่ยนแปลงสัญญาน้ัน สามารถกระทาได้ในระหว่างที่คู่สัญญายังคงมีนิติสัมพันธ์

ต่อกัน กล่าวคือ การแก้ไขสัญญานั้นจะทาในช่วงใดก็ได้ตราบเท่าท่ียังไม่ได้มีการบอกเลิกสัญญาหรือได้มีการ
ตรวจรับงานงวดสุดท้ายไว้แล้ว ดังน้ันแม้จะล่วงเลยกาหนดระยะเวลาแล้วเสร็จตามสัญญาแล้วแต่ยังไม่มีการ
บอกเลิกสัญญาหรือยังไม่มีการตรวจรบั งานงวดสดุ ท้าย กย็ ังสามารถทีจ่ ะแก้ไขสัญญาได้

2.3) เหตุทจี่ ะงดหรอื ลดค่าปรบั หรือขยายระยะเวลาการทางานตามสัญญา
1) เหตุตามมาตรา102 แห่งพระราชบัญญัติการจัดซ้ือจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ

พ.ศ. 2560 และข้อ 182 ของระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ
พ.ศ. 2560 ประกอบข้อกาหนดของสัญญาตามแบบสัญญาจ้างก่อสร้างแนบท้ายประกาศคณะกรรมการนโยบาย
การจัดซอ้ื จดั จ้างและการบริหารพสั ดภุ าครฐั ข้อ 21 มีดงั น้ี

(๑) เหตเุ กิดจากความผดิ หรอื ความบกพรอ่ งของหนว่ ยงานของรัฐ
(๒) เหตุสุดวสิ ัย
(๓) เหตเุ กดิ จากพฤตกิ ารณอ์ นั หนึง่ อันใดท่ีคู่สญั ญาไม่ต้องรบั ผิดตามกฎหมาย

คูม่ อื การปฏิบตั งิ าน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 95

(๔) เหตุอน่ื ตามทกี่ าหนดในกฎกระทรวง
โดยผู้รับจ้างจะต้องแจ้งเหตุให้มหาวิทยาลัยขอนแก่นทราบ เพ่ือของดหรือลดค่าปรับ
หรือขยายระยะเวลาการทางานออกไป ภายใน 15 วัน นับถัดจากวันท่ีสัญญาจ้างสิ้นสุดลง หรือตามที่กาหนด
ในกฎกระทรวงแล้วแต่กรณี หากผู้รับจ้างไม่แจ้งเหตุภายในกาหนดเวลาดังกล่าว ถือว่าผู้รับจ้างสละสิทธิเรียกร้อง
ในการงดหรือลดค่าปรับ เว้นแต่ กรณีท่ีเหตุเกิดจากความผิดพลาดบกพร่องของมหาวิทยาลยั ขอนแก่นท่ีมีหลักฐาน
ชัดแจ้งหรือมหาวิทยาลัยขอนแก่นทราบดีอยู่แล้วตั้งแต่ต้น โดยการงดหรือลดค่าปรับ หรือขยายระยะเวลา
การทางานให้อย่ใู นดลุ ยพินิจของมหาวิทยาลยั ขอนแก่นที่จะพจิ ารณาตามทีเ่ หน็ สมควร
2) เหตุตามข้อ 16 ของสัญญาตามแบบสัญญาจ้างก่อสร้าง แนบท้ายประกาศ
คณะกรรมการนโยบายการจัดซ้ือจดั จา้ งและการบริหารพสั ดุภาครัฐ
เป็นกรณีทม่ี หาวิทยาลยั ขอนแกน่ ในฐานะผวู้ า่ จ้าง ใชส้ ิทธิตามขอ้ 16 ของสญั ญาจ้าง โดย
การ
(1) สั่งให้ผู้รับจ้างทางานพิเศษซึ่งไม่ได้แสดงไว้หรือรวมอยู่ในเอกสารสัญญาหากงาน
ดังกลา่ วอย่ใู นขอบขา่ ยทว่ั ไปแห่งวัตถุประสงคข์ องสญั ญา
(2) สง่ั ใหผ้ ้รู บั จ้างเปลี่ยนแปลงหรือแก้ไขแบบรปู และข้อกาหนดต่างๆ ในเอกสารสญั ญา
มห าวิทย าลั ย ขอน แก่น และผู้ รับจ้ างจ ะต้องตกลงเรื่ องระย ะเวล าการทางานกัน ใหม่
เพ่อื ความเหมาะสมตามเหตทุ เ่ี กดิ ขนึ้ จรงิ
คาอธิบาย
เหตุที่จะสามารถนามาพิจารณาลดหรืองดค่าปรับ หรือขยายระยะเวลาการทางานได้นั้น
จะต้องเป็นเหตุท่ีเกิดข้ึนจริง และเหตุอุปสรรคดังกล่าวจะต้องมีส่วนสัมพันธ์และมีผลกระทบโดยตรงกับงาน
ตามสัญญาทาให้ผู้รับจ้างไม่สามารถทางานได้ท้ังโครงการ หรือเป็นเหตุให้ผู้รับจ้างไม่สามารถส่งมอบงานได้
ตามระยะเวลาทกี่ าหนดในสัญญาภายใต้หลกั เกณฑ์ ดงั นี้
(1) กรณีมีเหตุเกิดข้ึนแล้วจะต้องแจ้งเหตุภายใน 15 วัน นับถัดจากวันที่เหตุน้ันสิ้นสุดลง
คือเมื่อมีเหตุเกิดขึ้นแล้ว สามารถแจ้งเหตุได้ทันทีหรือในเวลาใดก็ได้ที่เหตุนั้นยังเกิดอยู่โดยไม่ต้องรอให้เหตุสิ้นสุด
ก่อน แต่หากจะแจ้งเหตุภายหลังจากเหตุน้ันสิ้นสุดลงแล้ว จะต้องแจ้งภายใน 15 วัน นับถัดจากวันที่เหตุน้ัน
สิ้นสุดลง หากผู้รับจ้างไม่แจ้งเหตุภายในกาหนดเวลาดังกล่าว ถือว่าผู้รับจ้างสละสิทธิในการของดหรือลดค่าปรับ
หรอื ขอขยายระยะเวลาการทางานตามสญั ญา โดยเหตทุ ่ีจะตอ้ งแจง้ ภายในกาหนดเวลาดงั กล่าว มดี ังนี้
(1.1) เหตสุ ดุ วสิ ยั

เหตุสุดวิสัย หมายถึง เหตุสุดวิสัยตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
มาตรา 8 กล่าวคือ เหตุใดๆ อันจะเกิดขึ้นก็ดี จะให้ผลพิบัติก็ดี เป็นเหตุที่ไม่อาจป้องกันได้ แม้ทั้งบุคคล
ผู้ต้องประสบหรือใกล้จะประสบเหตุนั้น จะได้จัดการระมัดระวังตามสมควรอันพึงคาดหมายได้จากบุคคลในฐานะ
และภาวะเช่นนั้น และจะต้องเป็นเหตุที่ไม่อาจป้องกันได้จึงจะถือเป็นเหตุในของดหรือลดค่าปรับ หรือขยาย
ระยะเวลาการทางานได้

ค่มู อื การปฏบิ ตั ิงาน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สร้างในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสร้าง 96

ตัวอย่างคาพิพากษาทีเ่ กีย่ วข้องกบั เหตุสดุ วสิ ัยและคา่ ปรับ
กรณีการฟอ้ งเกย่ี วกบั การปรับเกนิ กวา่ รอ้ ยละ ๑๐ ของวงเงินค่าจ้าง
คาพพิ ากษาศาลปกครองสูงสุด คดหี มายเลขแดงที่ อ.๔๔/๒๕๔๘
ประเด็นพิพาท กรณีปรับผู้ฟ้องคดีว่าทางานล่าช้าไม่แล้วเสร็จตามระยะเวลา
ที่กาหนดในสัญญา โดยไม่รวมวันที่มีน้าท่วมเพราะเป็นเหตุสุดวิสัย จึงนาคดีมาฟ้องเพ่ือขอให้ศาลมีคาพิพากษา
หรือคาสัง่ ใหผ้ ถู้ กู ฟอ้ งคดคี นื คา่ ปรบั ให้ผูฟ้ ้องคดี
ข้อเท็จจริง ผู้ถูกฟ้องคดีได้ทาสัญญาจ้างผู้ฟ้องคดี โดยกาหนดให้เริ่มดาเนินการ
ภายในวันที่ ๑๕ สิงหาคม ๒๕๔๕ และให้แล้วเสร็จภายในวันท่ี ๒๘ กันยายน ๒๕๔๕ ผู้ฟ้องคดีเริ่มเข้าทางาน
ในวันที่ ๒๕ สิงหาคม ๒๕๔๕ ในระหว่างการปฏิบัติงานตามสัญญาจ้าง ผู้ฟ้องคดีได้มีหนังสือถึงผู้ถูกฟ้องคดี
ขอขยายระยะเวลา ๒ คร้ัง ครั้งแรกอ้างว่าการทางานมีอุปสรรคจากฝนที่ตกติดต่อกันทาให้น้าท่วมบ่อดินและ
น้าในคลองมีระดับสูงขึ้น คร้ังท่ีสองอ้างว่ามีต้นไม้และสิ่งปลูกสร้างของชาวบ้านกีดขวางการทางานและยังมีน้าทว่ ม
ทาให้ไม่สามารถนาดินเข้าไปปรับปรุงเสริมแต่งส่วนท่ียังขาดอยู่ได้ แต่ผู้ถูกฟ้องคดีพิจารณาแล้วไม่อนุญาตให้ขยาย
ระยะเวลาการก่อสรา้ ง เนื่องจากสาเหตกุ ารลา่ ชา้ ไมไ่ ดเ้ กดิ จากความบอกพรอ่ งของผู้ถูกฟ้องคดีและไมม่ ีเหตุสุดวสิ ยั
ผู้ฟ้องคดีมีหนังสือ ลงวันที่ ๒๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๖ แจ้งผู้ถูกฟ้องคดีว่า
ไดด้ าเนนิ การก่อสร้างเสรจ็ เรยี บร้อยแลว้ และอุทธรณก์ ารไม่อนุมตั ิขยายระยะเวลาการก่อสร้าง โดยอา้ งว่าทท่ี างาน
ไม่แล้วเสร็จตามที่กาหนดในสัญญา เนื่องจากมีเหตุสุดวิสัยที่มีทั้งฝนตกและน้าท่วมรวม ๑๕๒ วัน จึงขอให้
งดค่าปรับในช่วงเวลาดงั กล่าว
วันท่ี ๒๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๖ คณะกรรมการตรวจการจ้าง ได้ไปตรวจรับงานจ้าง
แล้วปรากฏว่าการก่อสร้างยังไม่เสร็จสมบูรณ์ตามที่กาหนดในสัญญา ผู้ถูกฟ้องคดีจึงมีหนังสือลงวันที่ ๓ มีนาคม
๒๕๔๖ แจง้ ให้ผู้ฟอ้ งคดแี ก้ไขงานกอ่ สรา้ ง โดยมิได้แจ้งเกยี่ วกบั การขอขยายระยะเวลาตามสญั ญา
ผู้ฟ้องคดีมีหนังสือลงวันที่ ๒๑ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๖ แจ้งผู้ถูกฟ้องคดีว่าได้แก้ไขงาน
เรียบร้อยแล้ว จึงขอส่งมอบงาน และในวันที่ ๒๔ มีนาคม ๒๕๔๖ คณะกรรมการตรวจการจ้างได้ไปตรวจรับงาน
แล้วพบว่า งานก่อสร้างยังไม่ถูกต้อง ผู้ถูกฟ้องคดีจึงมีหนังสือลงวันท่ี ๒๕ มีนาคม ๒๕๔๖ แจ้งให้ผู้ฟ้องคดีแก้ไข
ต่อมาในวันที่ ๒๑ เมษายน ๒๕๔๖ ผู้ฟ้องคดีมีหนังสือแจ้งผู้ถูกฟ้องคดีว่าได้ดาเนินการแก้ไขแล้ว และในวันท่ี
๒๑ เมษายน ๒๕๔๖ คณะกรรมการฯ ได้ตรวจรับงานแล้วเห็นว่าถูกต้องผู้ถูกฟ้องคดีมีหนังสือลงวันท่ี
๒๑ เมษายน ๒๕๔๖ แจ้งผ้ฟู ้องคดวี า่ จะตอ้ งถูกปรบั กรณีทางานล่าช้า และไดห้ กั เงินค่าปรบั ไว้แลว้
คาวินิจฉยั ศาลปกครองสูงสดุ
กรณีการเกดิ ฝนตกทจี่ ะถือเปน็ เหตุสดุ วสิ ัยไดน้ ั้น จะต้องเปน็ กรณีทีฝ่ นตกหนักมาก
ผิดไปจากปกติท่ีเคยเกิดขึ้นตามฤดูกาลโดยผู้ที่เกี่ยวข้องทั่วไปไม่สามารถคาดหมายได้ล่วงหน้าเท่านั้น และการเกิด
น้าท่วมในบริเวณก่อสร้างต้องฟังได้ว่าไม่อาจหาทางป้องกันได้ แม้จะได้จัดการระมัดระวังตามสมควรแล้ว
ทง้ั นี้ ต้องไม่รวมถงึ กรณที ่ีผู้ฟ้องคดีมสี ว่ นผิดรว่ มอยดู่ ้วย

คมู่ อื การปฏบิ ัติงาน การบริหารสญั ญาก่อสรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 97

เมื่อผู้ฟ้องคดีเข้าดาเนินการก่อสรา้ งลา่ ช้าและหยุดดาเนนิ การเป็นระยะเวลาหลาย
วันทาให้ระยะเวลาในการทางานตามสัญญาจ้างไม่เพียงพอและเป็นเหตุให้เกิดความล่าช้าในการส่งมอบงาน และ
ในช่วงระหว่างวันที่ ๖ ตุลาคม ๒๕๔๕ ถึงวันที่ ๒๕ มกราคม ๒๕๔๖ ซ่ึงเป็นระยะเวลาท่ีพ้นกาหนดส่งมอบงาน
ได้เกิดฝนตกหนักและน้าท่วมจนไม่อาจดาเนินการก่อสร้างได้เป็นเวลา ๑๑๒ วัน ยังมิใช่เหตุสุดวิสัย เพราะหาก
เข้าดาเนินการก่อสร้างตั้งแต่วันเริ่มต้นสัญญาก็อาจทาให้งานแล้วเสร็จตามสัญญาได้ ประกอบกับผู้ฟ้องคดี
เป็นบคุ คลในท้องท่ยี ่อมตระหนักดวี ่าช่วงระยะเวลาดังกลา่ วเป็นฤดูฝน การมีฝนตกและนา้ ท่วมจงึ เปน็ กรณีปกติของ
ธรรมชาติ จึงควรเรง่ รัดดาเนนิ การใหแ้ ล้วเสรจ็ ตามสัญญา การส่งมอบงานลา่ ช้า จึงเปน็ ความบกพร่องของผฟู้ อ้ งคดี

ผู้ฟ้องคดีไม่ได้ไปดูสถานท่ีก่อสร้างและสภาพพื้นที่ก่อสร้างตามท่ีประกาศ
สอบราคาจ้างกาหนดไว้แต่อยา่ งใด จึงถือว่าผฟู้ ้องคดีได้ทราบสถานท่ีก่อสร้างแลว้ และเม่ือมีปัญหาเกยี่ วกับการมีส่ิง
กีดขวางในพ้ืนที่ท่ีก่อสร้าง ผู้ฟ้องคดีจึงไม่อาจนาเหตุดังกล่าวมาอ้างเพ่ือให้พ้นความรับผิดชอบไปได้ การท่ี
ผู้ฟ้องคดีอ้างว่าพื้นท่ีท่ีทาการก่อสร้างมีต้นไม้และส่ิงปลูกสร้างของชาวบ้านกีดขวางเป็นอุ ปสรรคทาให้การทางาน
ล่าช้าออกไป จึงไม่ถือเป็นเหตุที่เกิดจากความผิดหรือความบกพร่องของผู้ถูกฟ้องคดีอันจะทาให้ได้รับการงด
หรอื ลดค่าปรบั หรือขยายเวลาตามสญั ญา

การท่ีผู้ถูกฟ้องคดีไม่ได้ตรวจรับงานในคร้ังที่หนึ่งและคร้ังท่ีสอ งตามที่ผู้ ฟ้ อง คดี
ส่งมอบงานนั้น เน่ืองจากการก่อสร้างไม่เป็นไปตามแบบท่ีกาหนดในสัญญา ประกอบกับเม่ือผู้ถูกฟ้องคดีมีหนังสือ
แจ้งให้ผู้ฟ้องคดีแก้ไข ผู้ฟ้องคดีก็ไม่โต้แย้งและได้ดาเนินการแก้ไขตามข้อท้วงติงของคณะกรรมการฯ จนแล้วเสร็จ
คณะกรรมการฯ จึงมิได้มีพฤติการณ์กลั่นแกล้งผู้ฟ้องคดีโดยไม่ยอมตรวจรับงานท่ีส่งมอบจนทาให้งานเสร็จล่าช้า
แตอ่ ย่างใด แตเ่ กดิ จากความบกพร่องของผู้ฟ้องคดีเองทีไ่ ม่ดาเนินการกอ่ สร้างใหเ้ ปน็ ไปตามแบบทีก่ าหนดในสัญญา

อย่างไรก็ตามสัญญาจ้างนี้มีวงเงินค่าจ้าง ๒๐๑,๓๓๖ บาท มีกาหนดส่งมอบงาน
๔๕ วนั แตผ่ ้ถู กู ฟ้องคดียนิ ยอมให้ผู้ฟ้องคดีดาเนินการก่อสรา้ งเปน็ เวลาถึง ๒๕๐ วัน และปรับผู้ฟ้องคดีทางานล่าช้า
๒๐๕ วัน เป็นเงินจานวน ๔๑,๒๐๕ บาท หรือคิดเป็นร้อยละ ๒๐.๔๖ ของเงินค่าจ้าง จึงเป็นเงินค่าปรับ ท่ีสูง
เกินส่วน ซึ่งศาลมีอานาจลดให้ตามสมควรได้ ตามมาตรา ๓๘๓ วรรคหนึ่ง แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
โดยศาลปกครองสูงสุดเห็นว่า จานวนวันที่มีฝนตกและน้าท่วมจนเป็นอุปสรรคต่อการทางาน มีจานวน ๑๑๗ วัน
จงึ สมควรท่จี ะลดคา่ ปรับให้แก่ผฟู้ อ้ งคดเี ปน็ เงิน ๒๓,๕๑๗ บาท

(ก) ตัวอย่างเหตุสุดวิสัยท่ีไม่ถือเป็นเหตุในการลดหรืองดค่าปรับ หรือ
ขยายเวลาการทางาน

- กรณีฝนตกน้าท่วมบริเวณสถานท่ีก่อสร้างได้เกิดข้ึนในช่วงเวลาทาการ
ตามสญั ญาเป็นประจาทกุ ปี และผ้รู บั จา้ งสามารถป้องกนั ได้กม็ ิใชเ่ หตสุ ดุ วิสัย

- กรณฝี นตกน้าทว่ มบริเวณสถานท่ีก่อสร้างบางสว่ น แต่สามารถดาเนินการ
ก่อสรา้ งในส่วนอ่ืนๆ ได้ โดยไมไ่ ดร้ บั ผลกระทบจากการทน่ี ้าทว่ มนั้น ไมถ่ อื เปน็ เหตใุ นการขยายระยะเวลาการทางาน
หรือหากกรณีที่ฝนตกน้าท่วมบริเวณก่อสร้างบางส่วนซึ่งส่งผลกระทบต่อการก่อสร้างแต่ยังสามารถทางา นได้

คู่มอื การปฏบิ ตั ิงาน การบริหารสญั ญาก่อสรา้ งในระหว่างการดาเนนิ การก่อสร้าง 98

บางส่วนกรณีดังกล่าว อาจเป็นเหตุในการขยายระยะเวลาการทางานได้โดยต้องพิจารณาขยายได้เฉพาะวันท่ีได้รับ
ผลกระทบจริงเทา่ นน้ั

- กรณีผู้รับจ้างอ้างว่าขาดเงินทุนหมุนเวียน ขาดแรงงาน หรือส่วนราชการ
จ่ายเงินค่าจ้างล่วงหน้า กรณีดังกล่าวมิใช่เหตุสุดวิสัย เนื่องจากเป็นหน้าที่ของผู้รับจ้างที่จะต้องมีเงินทุนหมุนเวียน
หรอื ตระเตรยี มหาแรงงานให้พอก่อนเข้าทาสญั ญา

(ข) ตัวอย่างเหตุสุดวิสัยท่ีถือเป็นเหตุในการลดหรืองดค่าปรับ หรือขยายเวลา
การทางาน

- กรณฝี นตกฝนตกนัน้ เป็นอุปสรรคท่ีไม่สามารถทางานได้และเปน็ เร่ืองท่ีไม่
สามารถป้องกันได้ตามนัยประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 8 ก็นับได้ว่าเป็นเหตุสุดวิสัยเช่น การเกิด
ฝนตกน้าทว่ มในระหวา่ งการก่อสรา้ งในฤดรู ้อน เปน็ ต้น

(1.2) เหตจุ ากพฤตกิ ารณอ์ นั หน่ึงอนั ใดที่คูส่ ญั ญาไม่ตอ้ งรบั ผิดตามกฎหมาย
เหตุดังกล่าวเป็นไปตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 205

ซึ่งบัญญัติว่า “ตราบใดการชาระหน้ีน้ันยังมิได้กระทาลง เพราะพฤติการณ์อันใดอันหน่ึงซึ่งลูกหน้ีไม่ต้องรับผิดชอบ
ตราบนนั้ ลกู หนีย้ ังหาไดช้ ื่อว่าผิดนัดไม่”

โดยพฤติการณ์อันหนึ่งอันใดนี้ จะต้องเกิดข้ึนก่อนเวลาผิดนัด (ก่อนระยะเวลา
ส้ินสดุ สญั ญาจ้าง) มใิ ช่เหตทุ ี่เกดิ ภายหลังจากส้นิ สุดระยะเวลาทางานตามสญั ญาแลว้ และพฤติการณด์ ังกล่าวจะต้อง
ไมใ่ ช่ความผดิ ของผู้รับจ้างด้วย

(ก) ตัวอย่างพฤติการณ์ท่ีคู่สัญญาไม่ต้องรับผิดตามกฎหมายและของดหรือลด
ค่าปรบั หรอื ขยายระยะเวลาได้

- มีกลุ่มอิทธพิ ลขม่ ขเู่ รยี กคา่ คมุ้ ครองซง่ึ ทางราชการไมส่ ามารถคุ้มครองได้
- ผู้รับจ้างขุดที่ก่อสร้างแล้วพบซากอาคารเก่าฝังลึกต้องใช้ระยะเวลา
รอ้ื ถอนออก ซ่งึ งานดังกล่าวทง้ั สว่ นราชการและผู้รบั จ้างไมท่ ราบมาก่อนและไม่ได้รวมไว้ในงานท่จี ้างด้วย
(ข) ตัวอย่างพฤติการณ์ที่คู่สัญญาไม่สามารถของด ลดค่าปรับ หรือขยาย
ระยะเวลาได้
- กรณีดาเนินการก่อสร้างล่าช้ากว่าระยะเวลาตามสัญญา ระหว่างนั้น
เกิดฝนตกน้าท่วมจนไม่สามารถดาเนินการก่อสร้างได้ กรณีดังกล่าวผู้รับจ้างไม่สามารถของดหรือลดค่าปรับ หรือ
ขยายระยะเวลาได้ เนื่องจากเหตุเกิดภายหลงั จากผิดนดั ส่งมอบงานแลว้
(2) กรณที ี่จะต้องแจง้ เหตตุ ามทก่ี าหนดในกฎกระทรวง
ในกรณีท่ีมีกฎกระทรวงกาหนดเหตุใดๆ ให้หน่วยงานของรัฐ งดหรือลดค่าปรับ หรือ
ขยายระยะเวลาการทางาน และกาหนดระยะเวลาที่จะต้องแจ้งเหตุไว้ด้วย ผู้รับจ้างจะต้องแจ้ งเหตุภายใน
กาหนดเวลาดังกล่าว จึงจะมีสิทธิงด ลดค่าปรับ หรือขยายระยะเวลาออกไปได้ แต่ปัจจุบันยังไม่มีการกาหนด
ดังกล่าวไว้

คูม่ ือการปฏิบัตงิ าน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 99

(3) กรณที ่ีผู้รับจ้างไมต่ อ้ งแจง้ เหตุก่อน
กรณีเหตุเกิดจากความผิดพลาดหรือบกพร่องของหน่วยงานของรัฐ ซึ่งมีหลักฐานชัดแจ้ง

หรือหน่วยงานของรัฐทราบดีอยู่แล้วมาตั้งแต่ต้น ผู้รับจ้างไม่ต้องแจ้งเหตุก่อน ก็สามารถของด ลดค่าปรับ
หรือขยายระยะเวลาได้ เน่ืองจากเมื่อเป็นความผิดพลาดหรือบกพร่องของหน่วยงานของรัฐ จะต้องถือว่าหน่วยงาน
ของรฐั เป็นฝา่ ยผดิ สญั ญาซงึ่ จะตอ้ งขยายระยะเวลาการทางานให้

อน่ึง เหตุอันเกิดจากความผิดพลาดหรือบกพร่องของหน่วยงานของรัฐน้ัน หมายความ
รวมถึง หน่วยงานของรัฐท่เี ป็นคู่สญั ญา และหนว่ ยงานของรัฐอื่นดว้ ย

ตัวอย่างเหตุเกดิ จากความผิดพลาดหรือบกพรอ่ งของหน่วยงานของรัฐ
- มหาวิทยาลัยขอนแก่นไม่สามารถส่งมอบพ้ืนท่ีให้ผู้รับจ้างเข้าดาเนินการได้ภายใน
กาหนดเวลาวันเร่มิ งานตามสญั ญาหรือสัง่ หยุดงาน โดยมหี ลกั ฐานการท่ไี มส่ ามารถสง่ มอบพืน้ ทีห่ รือการสั่งหยดุ งาน
- การออกแบบผดิ พลาดทาใหต้ อ้ งแกไ้ ขเปล่ยี นแปลงรายละเอยี ดแบบรปู
- การใช้ระยะเวลาในการแกไ้ ขแบบรูป
- การใช้ระยะเวลาในการตรวจรบั งานจนลว่ งพ้นกาหนดเวลาตามสญั ญา
- ระยะเวลาทใ่ี ชใ้ นการตรวจรบั งาน เมือ่ สิ้นสดุ ระยะเวลาการทางานตามสญั ญาแล้ว
(4) เหตุทผ่ี ูร้ ับจ้างไมส่ ามารถของดหรอื ลดค่าปรับ หรอื ขยายระยะเวลาได้
1) กรณีแบบรูปรายละเอียดผิดพลาดคลาดเคล่ือนไปจากหลักการทางวิศวกรรม
หรือทางเทคนิค ซึ่งคณะกรรมการตรวจรับพัสดุหรือผู้ควบคุมงาน หรือบริษัทท่ีปรึกษาที่มหาวิทยาลัยขอนแก่น
แต่งต้ัง ได้มีคาสั่งหรือคาวินิจฉัยให้ผู้รับจ้างดาเนินการ เพ่ือให้งานแล้วเสร็จบริบูรณ์ (ข้อ 14 ของสัญญาจ้าง
ตามแบบแนบท้ายประกาศคณะกรรมการนโยบายฯ)
2) กรณีที่คณะกรรมการตรวจรับพัสดุ ผู้ควบคุมงาน หรือบริษัทที่ปรึกษาควบคุมงาน
สั่งหยุดงาน เน่ืองจากผู้รบั จา้ งไม่ดาเนินการแก้ไขเปล่ียนแปลง เพ่ิมเติม หรือตัดทอนงาน เพื่อให้เป็นไปตามแบบรปู
และสัญญาจ้าง (ข้อ 15 ของสัญญาจ้างตามแบบแนบท้ายประกาศคณะกรรมการ นโยบายฯ ประกอบข้อ 176
และ 178 ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจดั ซอื้ จดั จ้างฯ )
3) กรณีเกิดอุบัติเหตุ ความเสียหาย หรือภยันตรายใดๆ อันเกิดจากการปฏิบัติงานของ
ผู้รับจ้าง ลูกจ้าง หรือตัวแทนของผู้รับจ้าง และผู้รับจ้างช่วง (ข้อ 16 ของสัญญาจ้างตามแบบแนบท้ายประกาศ
คณะกรรมการนโยบายฯ)

คูม่ อื การปฏิบตั ิงาน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สร้างในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 100

3) ข้นั ตอนการปฏิบัติเกย่ี วกบั การงดหรือลดค่าปรับ หรอื ขยายระยะเวลาการทางาน
(1) ผ้รู ับจ้าง ตอ้ งยน่ื คารอ้ งขอดงั นี้
1.1) กรณีคาขอท่ีจะต้องมีการแจ้งเหตุภายใน 15 วัน นับถัดจากวันท่ีเหตุน้ันสิ้นสุดลง หรือ

ภายในกาหนดตามกฎกระทรวง ผู้รับจ้างจะต้องมีหนังสือแจ้งเหตุ หรือมีหนังสือของดหรือลดค่าปรับ หรือขยาย
ระยะเวลาการทางานภายในกาหนดเวลาดังกลา่ ว

1.2) กรณีคาขอที่ไม่ต้องแจ้งเหตุก่อน ผู้รับจ้างสามารถร้องขอในระยะเวลาใดก่อนสัญญาจ้าง
จะส้นิ สดุ ลง คอื ก่อนตรวจรับงานงวดสุดทา้ ย หรือกอ่ นการบอกเลกิ สัญญา

หมายเหตุ หากผู้รับจ้างไม่แจ้งเหตุหรือย่ืนคาร้องของดหรือลดค่าปรับ หรือขยายระยะเวลา
การทางาน ตอ่ มหาวทิ ยาลยั ขอนแก่น จะไม่สามารถยกเหตุใดๆ เพ่ือขยายระยะเวลาการทางานให้แก่ผูร้ ับจา้ งได้

(2) กองอาคารและสถานที่ (หน่วยบริหารสัญญาก่อสร้าง) รับเรื่องและแจ้งเรื่องดังกล่าวไปยัง
ประธานกรรมการตรวจรับพัสดุ

(3) คณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ ประชุมพิจารณาและเสนอความเห็นไปยังอธกิ ารบดี โดยพิจารณา
ขอ้ เทจ็ จรงิ ประกอบขอ้ กาหนดของสญั ญา กฎหมาย หลกั เกณฑ์ และระเบยี บวธิ ปี ฏบิ ตั ิ ดงั นี้

(1) จะต้องเป็นเหตุท่ีเกิดข้ึนจริงและพิจารณางดหรือลดค่าปรบั หรือขยายระยะเวลา ได้ไม่เกิน
กว่าจานวนวันทเี่ หตเุ กดิ ขนึ้ จริงเท่านน้ั

(2) เหตุดังกล่าวจะตอ้ งเกยี่ วเนือ่ งสัมพันธ์และมีผลกระทบโดยตรงกบั งานตามสญั ญา ทาให้ผูร้ ับ
จ้างไม่สามารถทางานได้ทั้งโครงการ หรือเป็นเหตุให้ผู้รับจ้างไม่สามารถส่งมอบงานได้ตามระยะเวลาที่กาหนดใน
สัญญา

(3) เหตุดังกล่าวเป็นความผิดพลาดหรือบกพร่องหรือเกิดจากการการกระทาของผู้รับจ้าง
หรือไม่ หากเป็นเหตุท่ีเกิดจากผู้รับจ้างจะไม่สามารถงด ลดค่าปรับ หรือขยายระยะเวลาได้ หรือกรณีที่ผู้รับจ้าง
มีสว่ นรับผดิ บางสว่ นให้หกั ลบระยะเวลาดงั กลา่ วออกด้วย

(4) กรณเี หตสุ ดุ วสิ ัย เหตุจากพฤติการณ์ทีผ่ ู้รบั จ้างไม่ต้องรับผิดตามกฎหมาย หรอื เหตอุ น่ื ตามท่ี
กาหนดในกฎกระทรวง ผู้รับจ้างได้แจ้งเหตุ หรือร้องขอภายในกาหนดระยะเวลาหรือไม่หากไม่แจ้งเหตุหรือร้องขอ
ภายในกาหนดเวลาจะไมส่ ามารถพิจารณางดหรือลดคา่ ปรับ หรือขยายระยะเวลาได้

(5) พิจารณาว่าคาร้องได้ย่ืนในระหว่างระยะเวลาทางานตามสัญญาหรือไม่ หากยื่นภายใน
ระยะเวลาทางานตามสัญญา จะเปน็ กรณีการขอขยายระยะเวลาการทางาน หากยื่นภายหลังจากล่วงเลยระยะเวลา
ตามสญั ญาและมีคา่ ปรบั แล้วจะเป็นกรณีการของดหรอื ลดคา่ ปรับ

(6) รับเอาข้อเท็จจริงและความเห็นของผู้ควบคุมงาน ผู้ออกแบบ และหรือผู้ท่ีเกี่ยวข้องกับ
เหตทุ ่ีเกดิ ข้ึน (ถ้ามี) มาประกอบการพิจารณา

(7) จัดทาบันทึกเสนอความเห็นไปยังอธกิ ารบดี ผ่านงานพัสดุ กองคลัง เพ่ือพิจารณา หากเป็น
กรณีที่จะต้องมีการแก้ไขเปลี่ยนแปลงสัญญา หรือแก้ไขเปล่ียนแปลงแบบรูปรายละเอียด ก็ต้องให้ดาเนินการ

ค่มู อื การปฏิบตั ิงาน การบริหารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหว่างการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 101

ตามขนั้ ตอนเกี่ยวกบั การขอแก้ไขเปลย่ี นแปลงสญั ญาและการแก้ไขเปล่ียนแปลงแบบรูปรายละเอียดด้วย (อธิบายไว้
แล้วในขอ้ 3.8 การแก้ไขเปลย่ี นแปลงสญั ญา)

(4) กองอาคารและสถานท่ี (หน่วยบริหารสัญญาก่อสร้าง) เมื่ออธิการบดีได้พิจารณาอนุมัติและ
งานพัสดุ กองคลัง แจ้งมายัง กองอาคารและสถานท่ีแล้ว ให้แจ้งเรื่องดังกล่าวไปยังคณะกรรมการตรวจรับพัสดุ
ผู้ควบคมุ งาน ผรู้ บั จา้ ง และผูเ้ กย่ี วข้อง (ถ้าม)ี ใหท้ ราบดว้ ย

3.11 การบอกเลกิ สัญญาและสทิ ธิของมหาวิทยาลัยขอนแกน่ ภายหลังบอกเลกิ สัญญา

1) กฎหมาย ระเบยี บ หลักเกณฑ์ และข้อกาหนดทเ่ี กีย่ วข้อง
1) พระราชบญั ญตั ิการจดั ซ้อื จดั จา้ งและการบรหิ ารพสั ดุภาครฐั พ.ศ. 2560 มาตรา 103
2) ระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซ้ือจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560

ขอ้ ๑๘๓
3) ข้อกาหนดของสัญญาตามแบบสัญญาจ้างก่อสร้าง แนบท้ายประกาศคณะกรรมการนโยบาย

การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ เรื่อง แบบสัญญาเกี่ยวกับการจัดซ้ือจัดจ้างตามพระราชบัญญัติ
การจดั ซอ้ื จดั จา้ งและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ข้อ 7 , 17 และ 18

2) คาอธบิ าย
ตามพระราชบัญญัติการจัดซ้ือจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560ระเบียบกระทรวง

การคลังว่าด้วยการจัดซ้ือจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 และข้อกาหนดของสัญญา กาหนดเหตุ
ท่ีจะสามารถพิจารณาบอกเลิกสัญญาไว้หลายประการ ซ่ึงสามารถแบ่งเหตุดังกล่าวออกตามช่วงเวลาในการทางาน
ตามสัญญาได้ ดังนี้

2.1) เหตุทจี่ ะบอกเลิกสญั ญาได้ทุกช่วงเวลาทสี่ ญั ญายงั คงมนี ิตสิ ัมพันธ์
เปน็ เหตุทมี่ หาวิทยาลยั ขอนแกน่ สามารถใชส้ ิทธิบอกเลิกสญั ญาได้ ทง้ั ภายในกาหนดระยะเวลา

ทางานตามสัญญาและหลังจากส้ินสุดระยะเวลาทางานตามสัญญา แต่การบอกเลิกสัญญาดังกล่าวจะต้องกระทา
กอ่ นการสง่ มอบงานงวดสดุ ท้าย มดี งั นี้

(1) เหตุตามที่กฎหมาย เช่น การท่ีกรณีผู้รับจ้างที่เป็นนิติบุคคลจดทะเบียนยกเลิกนิติบุคคล
หรือกรณีที่ผู้รับจ้างเป็นบุคคลธรรมดาแล้วตัวผู้รับจ้างตายลง อันเป็นเหตุตามมาตรา 606 แห่งประมวลกฎหมาย
แพ่งและพาณิชย์ ประกอบมาตรา 103 (1) แห่งพระราชบญั ญัติการจัดซือ้ จดั จา้ งฯ เปน็ ตน้

(2) เหตุตาม ขอ้ 7 ตามแบบสัญญาจ้างกอ่ สร้าง แนบทา้ ยประกาศคณะกรรมการนโยบายฯ
(2.1) ผู้รบั จ้างทาผดิ สัญญาขอ้ ใดข้อหนง่ึ
(2.2) ผู้รับจ้างเพิกเฉยไม่ปฏิบัติตามคาสั่งของคณะกรรมการตรวจรับพัสดุ หรือ

ผู้ควบคุมงาน หรือบริษัททป่ี รกึ ษาควบคมุ งาน
(2.3) ผู้รับจ้างตกเปน็ ผู้ถกู พิทักษท์ รพั ยเ์ ด็ดขาดหรือตกเปน็ ผู้ลม้ ละลาย

คูม่ ือการปฏบิ ตั ิงาน การบริหารสญั ญากอ่ สร้างในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 102

2.2) เหตุทจี่ ะบอกเลิกสญั ญาได้ในขณะท่ยี ังไมส่ ิน้ สุดเวลาตามสัญญา
(1) ผู้รับจ้างมิได้ลงมือทางานภายในกาหนดเวลาเร่ิมงานตามสัญญา (เหตุตามมาตรา 103

แห่งพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างฯ ประกอบข้อ 7 ตามแบบสัญญาจ้างก่อสร้าง แนบท้ายประกาศ
คณะกรรมการนโยบายฯ)

(2) มีเหตุให้เชื่อได้ว่าผู้รับจ้างไม่สามารถทางานให้แล้วเสร็จภายในกาหนดเวลา หรือจะ
แล้วเสร็จล่าช้าเกินกว่ากาหนดเวลา(เหตุตามมาตรา 103 แห่งพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างฯ ประกอบข้อ 7
ตามแบบสัญญาจ้างก่อสรา้ ง แนบท้ายประกาศคณะกรรมการนโยบายฯ)

2.3) เหตุท่ีจะบอกเลกิ สัญญาเม่ือส้ินสุดระยะเวลาตามสัญญา
ผู้รับจ้างไม่สามารถทางานให้แล้วเสร็จตามกาหนดเวลา (เหตุตาม มาตรา 103 แห่ง

พระราชบัญญัติการจัดซ้ือจัดจ้างฯ ประกอบ ข้อ 7 ตามแบบสัญญาจ้างก่อสร้าง แนบท้ายประกาศ
คณะกรรมการนโยบายฯ)

2.4) เหตทุ ่จี ะบอกเลิกสัญญาภายหลงั จากสิ้นสุดระยะเวลาตามสัญญา
เม่ือค่าปรับจะเกินร้อยละ 10 ของวงเงินค่าจ้าง (เหตุตาม มาตรา 103 แห่งพระราชบัญญัติ

การจดั ซื้อจัดจ้างฯ ประกอบข้อ 173 ของระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจดั จา้ งฯ และขอ้ 7 และ 17
ตามแบบสัญญาจ้างก่อสร้าง แนบท้ายประกาศคณะกรรมการนโยบายฯ)

3) กระบวนการและข้ันตอนการบอกเลิกสัญญา
คณะกรรมการตรวจรับพัสดุเป็นผู้มีหน้าท่ีเสนอความเห็นเพ่ือประกอบการพิจารณาบอกเลิกสัญญา

โดยมีหลักเกณฑป์ ระกอบการพจิ ารณา ดังนี้
1. เม่ือมีหรือรับทราบเหตุท่ีจะบอกเลิกสัญญาแล้ว จะต้องมีการประชุมเพื่อพิจารณาหารือและมีมติ

ในเรื่องดังกล่าวโดยรับฟังความเห็นของผู้ที่เกี่ยวข้องประกอบด้วย เช่น ผู้ควบคุมงาน ผู้ออกแบบ ผู้ใช้งานหรือ
เจา้ ของอาคาร เปน็ ต้น

2. จัดทาบันทึกเสนอความเห็นไปยังอธิการบดี ผ่านหัวหน้างานพัสดุ กองคลัง เพื่อพิจารณาบอกเลิก
สัญญา ซ่งึ จะตอ้ งประกอบด้วย

(1) ขอ้ เท็จจริงเก่ียวกบั เหตทุ จ่ี ะบอกเลิกสญั ญา
(2) ข้อกฎหมาย ระเบียบ หลักเกณฑ์ และข้อกาหนดของสญั ญา
(3) ขอ้ พจิ ารณาและความเหน็ ของคณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ
3. ผลของการพิจารณา
(1) กรณไี ดร้ บั อนุมัติใหบ้ อกเลิกสญั ญา เปน็ หนา้ ท่ีของงานพสั ดุ กองคลงั ในการแจ้งผู้รับจ้างและ
ดาเนนิ การในส่วนที่เก่ียวข้อง
(2) กรณีไม่ได้รับอนุมัติให้บอกเลิกสัญญา ผู้รับจ้างดาเนินการก่อสร้างและคณะกรรมการ
ตรวจรบั พัสดุดาเนินการบรหิ ารสญั ญาต่อไป

คู่มอื การปฏิบัติงาน การบริหารสญั ญาก่อสร้างในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 103

ภาพที่ 10 กระบวนการพจิ ารณาบอกเลกิ สัญญา

ผังกระบวนการ ผู้รับผดิ ชอบ รายละเอยี ด เอกสารทีเ่ ก่ียวขอ้ ง

จุดเร่มิ ตน้ 1.ผู้ควบคมุ งาน 1.ตรวจสอบระยะเวลาส้ินสดุ 1. สญั ญาจ้าง
2.กรรมการ สัญญา 2. รายงานสภาพการปฏบิ ตั งิ าน
ตรวจสอบ ตรวจรับพสั ดุ 2.ตรวจสอบผลการปฏบิ ตั ิงาน และเหตกุ ารณ์แวดล้อม
ผลการปฏบิ ตั ิงาน 3.กลุ วรรธ ประจาวัน
3. เอกสารหลกั ฐานอ่นื ๆ
สรุ ยิ ะศรี

1. ประเมนิ ผล ประสิทธิภาพใน 1. รายงานสภาพการปฏบิ ตั งิ าน

การทางาน และศักยภาพของผู้ และเหตกุ ารณ์แวดลอ้ ม

ตรวจสอบรายละเอยี ด รับจ้าง ประจาวนั
ผลการปฏบิ ตั งิ าน
และเสนอความเหน็ ผู้ควบคมุ งาน 2. มีบนั ทึกหรอื ให้ความเห็น 2. บันทึกผลการปฏบิ ตั งิ าน และ
เบอ้ื งตน้ เกีย่ วกับผลการ เสนอความเหน็ เบ้ืองตน้ ในการ
พจิ ารณารายละเอยี ดและจดั ทา
บนั ทึกเสนอความเหน็ ปฏิบตั ิงาน ระยะเวลาการ พจิ ารณาบอกเลิกสัญญา

พจิ ารณา ทางาน และความเหน็ เบ้อื งตน้
อนุมัติ ไม่อนุมตั ิ
แจง้ บอกเลิกสัญญา/ เกี่ยวกับการบอกเลิกสญั ญา
เก็บรวบรวมเอกสาร
1. พจิ ารณาสภาพการ 1. รายงานสภาพการปฏบิ ตั งิ าน

1.กรรมการ ปฏบิ ัตงิ าน ผลงาน และ และเหตุการณ์แวดลอ้ ม

ตรวจรับพสั ดุ ระยะเวลาในการทางานของ ประจาวนั

ผรู้ บั จา้ ง 2. บันทกึ ผลการปฏบิ ัติงาน และ

2.กุลวรรธ 2. พจิ ารณาความเห็นของ เสนอความเห็นเบือ้ งตน้ ในการ

สุรยิ ะศรี ผคู้ วบคมุ งาน พิจารณาบอกเลกิ สัญญาของ

3. ตรวจสอบขอ้ กฎหมายและ ผคู้ วบคมุ งาน

3.หนว่ ยบรหิ าร ข้อกาหนดสัญญาทเ่ี กย่ี วขอ้ ง 3. ทาบนั ทึกเสนอความเห็น

สญั ญาก่อสร้าง 4. ลงมตแิ ละจัดทาบนั ทึกเสนอ

ความเห็น

1. 1. หวั หนา้ งานพสั ดุ กองคลัง 1. บันทกึ ความเห็นของ
สภามหาวิทยาลัย/ พิจารณาเสนอความเห็น
คณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ
อธกิ ารบดี 2. อธิการบด/ี สภามหาวิทยาลยั พร้อมเอกสารประกอบ

2. หัวหนา้ งานพสั ดุ พจิ ารณาอนมุ ัตบิ อกเลกิ สญั ญา 2. เอกสารการอนุมตั ิใหบ้ อกเลิก
กองคลงั 3. อธิการบดลี งนาม สัญญา

1. งานพัสดุ 1. จัดทาเอกสารแจ้งบอกเลิก เอกสารการบอกเลิกสัญญา

กองคลงั สญั ญา

2. หนว่ ยบรหิ าร 2. เก็บรวบรวมเอกสารและแจง้

สัญญากอ่ สร้าง ผูเ้ กย่ี วขอ้ ง

ดาเนินการกอ่ สร้าง/ 1. ผรู้ บั จา้ ง ดาเนนิ การก่อสรา้ งตอ่ ไป
บรหิ ารสญั ญา 2. กรรมการ บริหารสัญญาต่อไป
ตรวจรับพสั ดุ
จุดสน้ิ สดุ 3.กลุ วรรธ

สุริยะศรี

คูม่ ือการปฏิบัตงิ าน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สร้างในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 104

4) สิทธขิ องมหาวิทยาลัยขอนแก่นภายหลังจากบอกเลิกสัญญา
4.1) มีสิทธิเข้าทางานนั้นเองหรือจ้างผู้รับจ้างรายใหม่เข้าทางานท่ียังไม่แล้วเสร็จต่อไปได้ (ข้อ 7 และ

18 ตามแบบสญั ญาจ้างกอ่ สร้างแนบทา้ ยประกาศคณะกรรมการนโยบายฯ)
4.2) มีสิทธิเรียกค่าใช้จ่ายท่ีเพิ่มขึ้นในการทางานที่ยังไม่แล้วเสร็จ รวมทั้งค่าควบคุมงานเพิ่ม (ถ้ามี)

(ขอ้ 18 ตามแบบสัญญาจา้ งกอ่ สรา้ งแนบท้ายประกาศคณะกรรมการนโยบายฯ)
4.3) มีสิทธิเรยี กค่าเสียหายจากผู้รับจ้างรายเดิม (ข้อ 7 และ 17 ตามแบบสัญญาจ้างก่อสร้างแนบท้าย

ประกาศคณะกรรมการนโยบายฯ)
4.4) มีสิทธิใช้เคร่ืองใช้ในการก่อสร้าง สิ่งที่สร้างขึ้นชั่วคราวสาหรับงานก่อสร้าง และวัสดุต่างๆ

ซ่ึงเห็นว่าจะต้องสงวนเอาไว้เพ่ือการปฏิบัติงานตามสัญญา (ข้อ 18 ตามแบบสัญญาจ้างก่อสร้างแนบท้ายประกาศ
คณะกรรมการนโยบายฯ)

4.5) มีสิทธิริบหรือบังคับเอาจากหลักประกัน สาหรับค่าเสียหาย ค่าปรับ ค่าใช้จ่ายในการทางาน
ให้แล้วเสร็จหรือจ้างผู้รับจ้างรายใหม่ ค่าควบคุมงาน และค่าอ่ืนๆ (ถ้ามี) (ข้อ 18 ตามแบบสัญญาจ้างก่อสร้าง
แนบทา้ ยประกาศคณะกรรมการนโยบายฯ)

3.12 การผ่อนปรนการบอกเลิกสญั ญา

1) กฎหมาย ระเบียบ หลกั เกณฑ์ และขอ้ กาหนดของสญั ญาท่ีเกีย่ วข้อง
ระเบียบกระทรวงการคลังวา่ ด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพสั ดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ขอ้ 183

2) กระบวนการและขน้ั ตอนการปฏิบัติงาน
(1) กองอาคารและสถานท่ี(หนว่ ยบริหารสัญญาก่อสร้าง)
เม่ือค่าปรับจะครบร้อยละ 10 ของวงเงินค่าจ้าง กองอาคารและสถานท่ี โดยหน่วยบริหารสัญญา

กอ่ สรา้ ง จะตอ้ งดาเนนิ การ ดังน้ี
(1.1) แจ้งสิทธิในการบอกเลิกสัญญา พร้อมสิทธิในการขอผ่อนปรนการบอกเลิกสัญญา ซ่ึงหาก

ผู้รับจ้างมีความประสงค์จะขอผ่อนปรนการบอกเลิกสัญญา จะต้องกาหนดเวลาให้ผู้รับจ้างย่ืนหนังสือเพ่ือขอผ่อน
ปรนการบอกเลิกสัญญา

(1.2) แจง้ เหตกุ รณกี ารใชส้ ิทธบิ อกเลิกสญั ญาและการผ่อนปรนการบอกเลิกสัญญา ไปยงั ประธาน
กรรมการตรวจรบั พสั ดุและผ้คู วบคุมงาน เพอื่ พิจารณาดาเนนิ การต่อไป

ค่มู ือการปฏิบัติงาน การบริหารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 105

(2) ผ้คู วบคมุ งาน
ต้องตรวจสอบรายละเอียดผลการปฏิบัติงานของผู้รับจ้าง รายงาน พร้อมเสนอความเห็น

เพ่อื ประกอบการพิจารณาของคณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ ดังน้ี
(2.1) ตรวจสอบวา่ มผี ลงานแลว้ เสร็จเพยี งใด และยงั ไมแ่ ล้วเสร็จเหลอื อยู่อกี เพียงใด
(2.2) รายงานพฤติการณ์แวดล้อมในการทางาน เช่น ผู้รับจ้างเข้าดาเนนิ การก่อสร้างสม่าเสมอ

หรอื ไดม้ ีการเร่งรดั งานหรือไมอ่ ยา่ งไร เคร่ืองมีเคร่อื งจักรหรอื เครอื่ งใช้ในการกอ่ สร้างมีเพียงพอหรอื ไม่ บคุ ลากรและ
แรงงานทเี่ ขา้ ดาเนนิ การก่อสร้างมเี พียงพอหรอื ไม่ เป็นต้น

(2.3) ประเมินผลการปฏบิ ัติงานว่างานที่ยังไม่แลว้ เสรจ็ จะต้องใช้ระยะเวลาทางานอีกประมาณ
เท่าใด

(2.4) เสนอความเห็นในเบ้อื งตน้ วา่ เหน็ ควรผ่อนปรนการบอกเลกิ สญั ญาหรือไม่
(3) คณะกรรมการตรวจรับพัสดุ

(3.1) ตรวจสอบสภาพการปฏิบัติงานและผลงานการก่อสรา้ ง ณ สถานท่กี อ่ สรา้ ง
(3.2) กรณีท่ีผู้รับจ้างไม่มีหนังสือแจ้งความยินยอมเสียค่าปรับให้แก่มหาวิทยาลัยขอนแก่น
โดยไม่มีเงื่อนไขใดๆท้ังสิ้น ให้พิจารณาเสนอความเห็นให้บอกเลิกสัญญา (อธิบายไว้ในข้อ 3.9 การบอกเลิกสัญญา
และสทิ ธขิ องมหาวิทยาลยั ขอนแกน่ ภายหลังบอกเลกิ สญั ญา)
(3.3) กรณีท่ีผู้รับจ้างมีหนังสือแจ้งความยินยอมเสียค่าปรับให้แก่มหาวิทยาลัยขอนแก่น
โดยไมม่ เี งื่อนไขใดๆท้งั สิน้ ใหพ้ ิจารณาคาร้องขอผอ่ นปรนการบอกเลกิ สัญญา โดยมหี ลักเกณฑ์ในการพิจารณา ดงั น้ี

(1) พิจารณาผลการดาเนินงานและเหตุการณ์แวดล้อมในการทางานของผู้รับจ้าง
โดยเปรียบเทียบสภาพผลงานท่ีคณะกรรมการตรวจรับพัสดุได้ตรวจสอบ ณ สถานที่ก่อสร้าง และผลงานที่
ผคู้ วบคมุ งานรายงาน

(2) พิจารณาความเห็นของผ้คู วบคมุ งาน
(2.1) รายงานการก่อสร้างและเหตกุ ารณ์แวดล้อมประจาวัน
(2.2) ความเห็นเกย่ี วกบั ประสทิ ธภิ าพและศกั ยภาพการทางานของผู้รบั จา้ ง
(2.3) ความเห็นเกี่ยวระยะเวลาดาเนินการและกาหนดเวลาแล้วเสร็จของงาน

ที่ยังไม่ไดด้ าเนนิ การ
(3) ประเมนิ ผลงาน ประสิทธิภาพ และศักยภาพการทางานของผู้รับจ้าง
ประเมินผลการปฏิบัติงาน ประสทิ ธิภาพ และศกั ยภาพการทางานของผู้รับจ้าง และ

พิจารณาว่าสมควรผ่อนปรนการบอกเลิกสัญญาหรือไม่ และพิจารณาระยะเวลาท่ีจะใช้ในการทางานให้แล้วเสร็จ
บริบรู ณ์

คมู่ อื การปฏิบตั งิ าน การบริหารสญั ญาก่อสร้างในระหวา่ งการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 106

(4) จัดทาบันทึกเสนอความเห็นเพื่อประกอบการพิจารณาของอธิการบดี ผ่านหัวหน้า
งานพสั ดุ กองคลงั ซง่ึ ตอ้ งประกอบดว้ ย

(4.1) ข้อกาหนดและระยะเวลาตามสัญญา จานวนระยะเวลาที่ล่าช้ากว่าสัญญา
และจานวนเงินค่าปรับ

(4.2) ข้อเท็จจริงเกยี่ วกบั การปฏิบตั งิ านและผลการปฏิบตั งิ านของผ้รู ับจา้ ง
(4.3) ผลการประเมินประสิทธิภาพและศักยภาพของผู้รับจ้างว่าจะสามารถ
ดาเนนิ การแลว้ เสร็จภายในระยะเวลาอันรวดเรว็ หรอื ไม่
(4.4) ระยะเวลาที่คาดหมายว่าผรู้ ับจ้างจะทางานแล้วเสรจ็ ได้
(4.5) ข้อกฎหมาย ระเบยี บ หลักเกณฑ์ และข้อกาหนดทเี่ กย่ี วขอ้ ง
(4.6) ขอ้ พจิ ารณา ความเห็น และข้อเสนอของคณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ

(ก) ควรให้ผอ่ นปรนการบอกเลิกสัญญาหรือไม่
(ข) ระยะเวลาท่ผี ่อนปรนการบอกเลกิ สญั ญาออกไป
(4) ผลของการพิจารณาของอธิการบดี
(4.1) อธกิ ารบดพี ิจารณาเห็นควรให้บอกเลิกสญั ญา
เป็นหน้าทีข่ องงานพัสดุ กองคลัง ในการแจง้ บอกเลกิ สญั ญา
(4.2) อธกิ ารบดพี ิจารณาอนมุ ตั ิผ่อนปรนการบอกเลิกสัญญา
กองอาคารและสถานท่ี โดยหน่วยบรหิ ารสัญญากอ่ สร้าง
(1) แจ้งผรู้ บั จ้างว่าไดร้ บั อนมุ ตั ใิ ห้ผอ่ นปรนการบอกเลกิ สญั ญา
(2) แจง้ กาหนดเวลาท่ีไดร้ ับอนมุ ตั ใิ ห้ผอ่ นปรนการบอกเลกิ สัญญาออกไป
(5) การบริหารสญั ญาในระยะเวลาที่ไดร้ ับอนมุ ัตใิ หผ้ ่อนปรนการบอกเลิกสญั ญา
คณะกรรมการตรวจรับพัสดุดาเนินการบริหารสัญญาต่อไป หากผู้รับจ้างไม่สามารถดาเนินการ
ก่อสร้างให้แล้วเสร็จในระยะเวลาอันรวดเร็วหรือภายในระยะเวลาท่ีได้มีการผ่อนปรน ให้คณะกรรมการ
ตรวจรบั พสั ดุ เสนอรายงานผลการดาเนนิ การและความเห็นต่ออธิการบดีเพ่ือพิจารณาต่อไป

คมู่ อื การปฏบิ ัตงิ าน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหว่างการดาเนนิ การก่อสร้าง 107

ภาพที่ 11 กระบวนการพิจารณาผอ่ นปรนการบอกเลิกสัญญา

ผังกระบวนการ ผูร้ บั ผดิ ชอบ รายละเอียด เอกสารทเี่ ก่ียวข้อง
1.หน่วยบรหิ าร 1.ตรวจสอบระยะเวลาส้ินสดุ 1. สญั ญาจ้าง
จุดเรม่ิ ตน้ สญั ญาก่อสรา้ ง สญั ญา และจานวนเงนิ คา่ ปรับ 2. หนงั สอื /เอกสารแจง้ สงวน
2.ผคู้ วบคุมงาน 2.เมอื่ เงินคา่ ปรบั จะครบ ร้อยละ สิทธกิ ารปรบั
ตรวจสอบรายละเอยี ด 3.กรรมการ 10 ของคา่ จ้าง ใหห้ น่วยบรหิ าร 3. หนังสอื /เอกสารแจ้งเร่งรดั
ตรวจรับพสั ดุ สัญญาก่อสรา้ ง แจ้งสทิ ธใิ นการ งาน
ยนื่ หนังสอื ขอผอ่ นปรน บอกเลิกสญั ญาและการ 4. หนังสอื แจ้งสิทธใิ นการบอก
การบอกเลกิ สญั ญา 4.กลุ วรรธ พิจารณาผ่อนปรนการบอกเลิก เลิกสญั ญากรณคี า่ ปรับจะเกนิ
สรุ ิยะศรี สญั ญาแกผ่ รู้ ับจา้ ง และรายงาน ร้อยละ 10 ของคา่ จ้าง พรอ้ ม
รบั เอกสาร คณะกรรมการตรวจรบั พสั ดุ สิทธทิ ี่จะขอผอ่ นปรนการบอก
ผรู้ บั จา้ ง เลกิ สญั ญา
ตรวจสอบ มีหนังสอื ขอผอ่ นปรนการบอก หนังสอื ขอผ่อนปรนการบอกเลิก
เสนอความเหน็ กองอาคารและ เลิกสญั ญา โดยมขี ้อความ สญั ญา
สถานที่ “ยนิ ยอมเสยี คา่ ปรับใหแ้ ก่
พจิ ารณา มหาวิทยาลยั ขอนแก่นโดยไมม่ ี หนงั สือขอผ่อนปรนการบอกเลิก
หนว่ ยบริหาร เงื่อนไขใดๆทง้ั ส้ิน” สญั ญา
สญั ญากอ่ สรา้ ง
ลงทะเบยี นรบั หนงั สอื ขอผอ่ น 1. หนงั สือขอผอ่ นปรนการบอก
ผูค้ วบคุมงาน ปรนการบอกเลิกสญั ญาโดยระบุ เลิกสญั ญา
วันและเวลาท่รี บั ไว้ใหช้ ัดเจน 2. รายงานสภาพการปฏิบตั ิงาน
1.กรรมการ แลว้ สง่ ไปยังหนว่ ยบรหิ ารสญั ญา และเหตกุ ารณแ์ วดล้อม
ตรวจรับพสั ดุ กอ่ สร้าง ประจาวัน
2.กลุ วรรธ 3. บันทึกเสนอความเห็น
ประสานงานและสง่ เอกสารไป เบื้องต้นเก่ยี วกับระยะเวลาท่ี
สุริยะศรี ยังประธานกรรมการตรวจรับ ต้องใช้ในการปฏิบตั งิ าน
พสั ดุ และแจ้งผู้ควบคมุ งาน 1. หนงั สอื ขอผอ่ นปรนการบอก
เลิกสญั ญา
1. ตรวจสอบรายละเอียดผล 2. บันทึกเสนอความเหน็ ของ
การปฏิบตั ิงาน ผคู้ วบคุมงาน
3. บนั ทึกเสนอความเห็น
2.ประเมินระยะเวลาทจี่ ะ ประกอบการพจิ ารณาของ
สามารถดาเนินการก่อสร้างให้ อธิการบดี
แลว้ เสร็จ

3.จดั ทาบันทึกเสนอความเห็น
ประกอบการพิจารณาของ
คณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ

1. พจิ ารณารายละเอยี ดผล
การปฏบิ ตั งิ าน ประสทิ ธภิ าพ
และศักยภาพในการปฏบิ ตั ิงาน
ของผู้รับจ้าง

2. พจิ ารณาระยะเวลาในการ
ปฏิบตั ิงานใหแ้ ลว้ เสรจ็

3. ลงมตแิ ละเสนอความเหน็

คมู่ อื การปฏิบัติงาน การบรหิ ารสญั ญาก่อสรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสร้าง 108

ผงั กระบวนการ ผูร้ บั ผดิ ชอบ รายละเอียด เอกสารที่เกี่ยวข้อง

เสนอความเหน็ เสนอความเหน็ ผ่อนปรน 1.กรรมการ 1. พจิ ารณาเหน็ ควรใหผ้ อ่ นปรน
บอกเลิกสัญญา การบอกเลิกสญั ญา ตรวจรับพัสดุ การบอกเลิกสญั ญา
2.กลุ วรรธ หรือ
สรุ ิยะศรี
2. พิจารณาใหบ้ อกเลกิ สญั ญา

พจิ ารณา 1. 1. หวั หน้างานพัสดุ กองคลงั บันทึกความเห็นของ
สภามหาวทิ ยาลัย/ พิจารณาเสนอความเหน็ คณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ
2. อธกิ ารบด/ี สภามหาวทิ ยาลัย พร้อมเอกสารประกอบ
อธกิ ารบดี พิจารณาอนมุ ัตบิ อกเลิกสญั ญา

2. หัวหนา้ งานพสั ดุ
กองคลงั

ไม่อนุมัตผิ ่อนปรน อนมุ ตั ิผ่อนปรน
การบอกเลิก การบอกเลิกสัญญา
สัญญา
1. งานพสั ดุ 1. จัดทาเอกสารแจ้งบอกเลิก เอกสารการบอกเลิกสัญญา

กองคลัง สัญญา

บอกเลกิ สญั ญา 2. ส่งเอกสารการบอกเลิก

สั ญ ญ า ม า ยั ง ก อ ง อ า ค า ร แ ล ะ

สถานที่

2. หนว่ ยบรหิ าร เก็บรวบรวมเอกสารและแจ้ง

สัญญากอ่ สรา้ ง ผู้เกย่ี วขอ้ ง

1. ผู้รบั จา้ ง ดาเนินการก่อสร้างต่อไปและ

ใ ห้ แ ล้ ว เ ส ร็ จ ภ า ย ใ น ก า ห น ด

ระยะเวลาท่ไี ดร้ บั การผอ่ นปรน

ดาเนินการกอ่ สรา้ ง/ 2. หน่วยบรหิ าร แจ้งผูร้ บั จา้ ง
บริหารสัญญาต่อไป สัญญาก่อสรา้ ง

จุดสน้ิ สดุ 3. กรรมการ บริหารสัญญาต่อไป และ
ตรวจรับพสั ดุ กากบั ควบคมุ ใหก้ ารก่อสรา้ งแลว้
เ ส ร็ จ ต า ม ร ะ ย ะ เ ว ล า ท่ี ไ ด้ รั บ
(กลุ วรรธ อนุมัติให้ผ่อนปรนการบอกเลิก
สรุ ยิ ะศร)ี สัญญา

คู่มือการปฏบิ ัติงาน การบริหารสญั ญาก่อสรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 109

3.13 การตกลงเลกิ สัญญา

1) กฎหมาย ระเบียบ หลกั เกณฑ์ และข้อกาหนดท่เี กีย่ วขอ้ ง
พระราชบญั ญตั กิ ารจัดซ้อื จัดจา้ งและการบรหิ ารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 มาตรา 103 วรรคสอง

2) เหตใุ นการตกลงเลกิ สัญญา
การตกลงเลิกสญั ญานั้น ใหส้ ามารถกระทาไดด้ ้วยเหตุผล เพียง 3 ประการ ดังน้ี
1) กรณที ่เี ปน็ ประโยชน์ตอ่ มหาวทิ ยาลัยขอนแกน่ โดยตรง
2) เพ่อื ประโยชนส์ าธารณะ
3) เพอื่ แกไ้ ขขอ้ เสยี เปรยี บของมหาวิทยาลัยขอนแกน่ ในการทีป่ ฏบิ ตั ติ ามสัญญา

3) แนวทางในการพจิ ารณา
(1) กรณีเหตุบอกเลิกสัญญาเพ่ือประโยชน์แก่มหาวิทยาลัยขอนแก่นน้ัน ให้หมายความรวมถึง

เพ่อื ความเปน็ ธรรมต่อค่สู ญั ญาด้วย
(2) ผลของการตกลงเลิกสัญญา คู่สัญญาแต่ละฝ่ายจาต้องให้อีกฝ่ายหน่ึงได้กลับคืนสู่ฐานะดังท่ี

เป็นอยู่เดิมตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๓๙๑ กล่าวคือ หากมีงานที่ผู้ว่าจ้างได้รับไว้
และใชป้ ระโยชนแ์ ล้ว มหาวทิ ยาลยั ขอนแก่นจะต้องชดใช้เงินคืนตามควรค่าแห่งงานนน้ั โดยจะตอ้ งมีการหักค่าปรับ
และค่าเสียหายอื่นๆ (ถ้ามี) ออกก่อนด้วย เว้นแต่งานท่ีรับไว้ไม่สามารถนาไปใช้ประโยชน์ในราชการตามสัญญา
หรือข้อตกลงได้ จึงต้องถอื ว่าไม่ควรค่าแห่งการชดใชเ้ งนิ คืน

คู่มือการปฏิบตั ิงาน การบริหารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสร้าง 110

สว่ นที่ 4 บทกาหนดโทษและความรับผิดของผู้ปฏบิ ตั งิ านด้านการบรหิ ารสญั ญากอ่ สรา้ ง

กระบวนการเกี่ยวกับการบริหารสัญญาก่อสร้าง เป็นกระบวนการปฏิบัติงานที่มีความสาคัญ ยุ่งยากซับซ้อน
และเก่ียวข้องกับข้ันตอนปฏิบัติตามข้อกฎหมาย ข้อกาหนดของสัญญา ระเบียบ หลักเกณฑ์ และวิธีการปฏิบัติ
เป็นจานวนมาก ทั้งในส่วนเทคนิคขั้นตอนงานก่อสร้าง ข้อกาหนดทางวิชาชีพและมาตรฐานท่ีเก่ียวกับการควบคุม
และปฏิบัติงานก่อสร้าง รวมตลอดท้ังกฎหมายและระเบียบขั้นตอนการปฏิบัติงานและการบริหารสัญญา
ของหน่วยงานของรัฐ โดยผู้ปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องจะต้องใช้ความระมัดระวังและความรอบครอบในการปฏิบัติงาน
เปน็ อย่างย่ิง ซงึ่ หากกระทาการอยา่ งใดๆ ใหเ้ กิดความผิดพลาดบกพร่องแล้ว อาจไดร้ บั โทษจากการปฏิบตั ิหน้าที่ได้

4.1 ความรับผิดตามพระราชบัญญัตกิ ารจดั ซอื้ จดั จา้ งและการบริหารพสั ดุภาครฐั พ.ศ. 2560
1) กฎหมาย ระเบยี บ หลกั เกณฑ์ และข้อกาหนดท่ีเกย่ี วขอ้ ง
พระราชบัญญตั ิการจดั ซือ้ จดั จ้างและการบริหารพัสดภุ าครฐั พ.ศ. 2560 มาตรา 120 และ 121
2) ลักษณะการกระทา องค์ประกอบ ฐานความผิดและโทษ
2.1) การปฏิบตั หิ รือละเว้นการปฏบิ ตั หิ นา้ ที่
องค์ประกอบความผดิ
(1) ผู้ใดเป็นเจ้าหน้าท่ีหรือเป็นผู้มีอานาจหน้าท่ีในการดาเนินการเกี่ยวกับการจัดซื้อจัดจ้าง

หรอื บริหารพสั ดุ
(2) ปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าท่ีในการจัดซ้ือจัดจ้างหรือการบริหารพัสดุ

ตามพระราชบัญญัติน้ี กฎกระทรวง ระเบยี บ หรือประกาศที่ออกตามความในพระราชบัญญตั นิ ้ี
(ก) โดยมชิ อบเพื่อให้เกดิ ความเสียหายแกบ่ คุ คลหนง่ึ บคุ คลใด หรอื
(ข) โดยทุจรติ

(3) ผู้ใช้หรือผู้สนับสนุน ให้มีการปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ หรือ
โดยทจุ รติ

อตั ราโทษ
(1) จาคุกตง้ั แตห่ นึ่งถึงสิบปี หรือ
(2) ปรับตง้ั แต่สองหม่นื บาทถงึ สองแสนบาท หรอื
(3) ท้งั จาทงั้ ปรบั

2.2) การไม่ปฏบิ ัตติ ามคาสงั่ คณะกรรมการวนิ จิ ฉยั และหรอื คณะกรรมการพจิ ารณาอุทธรณ์
องค์ประกอบความผดิ
(1) ผใู้ ดไม่ปฏิบัตติ ามคาส่ังของ
(ก) คณะกรรมการวินิจฉัย และหรือ
(ข) คณะกรรมการพจิ ารณาอทุ ธรณ์
(2) คณะกรรมการวินิจฉัยหรือคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ พิจารณาแล้วเห็นว่าเป็นการ

ไม่ปฏิบัตติ ามคาสง่ั โดยไม่มเี หตผุ ลอันสมควร

คู่มอื การปฏิบัติงาน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สร้างในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสร้าง 111

ฐานความผดิ และโทษ
เป็นกระทาผดิ ฐานขดั คาสัง่ เจา้ พนักงานตามประมวลกฎหมายอาญาใหล้ งโทษทางอาญา

บทกาหนดโทษ
ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 368
(1) จาคกุ ไมเ่ กิน 10 วัน หรอื ปรบั ไม่เกนิ 500 บาท หรือทงั้ จาทง้ั ปรับ
(2) จาคุกไม่เกิน 1 เดือน หรือ ปรับไม่เกิน 1,000 บาท หรือท้ังจาทั้งปรับ สาหรับกรณี

เปน็ คาสง่ั ให้ช่วยทากจิ การในหน้าท่ขี องเจา้ พนักงาน ซงึ่ กฎหมายกาหนดให้สั่งให้ช่วยได้

4.2 ความรบั ผดิ ทางวนิ ยั
ผู้ท่ีได้รับแต่งตั้งเป็นกรรมการตรวจรับพัสดุผู้ควบคุมงาน หรือผู้ปฏิบัติงานในส่วนอื่นที่เกี่ยวข้อง

กับกระบวนการบริหารสัญญาก่อสร้างต้องปฏิบัติหน้าท่ีด้วยความระมัดระวังรักษาผลประโยชน์ของทางราชการ
โดยรักษาวินัยและจรรยาบรรณในการปฏิบัติหน้าที่อย่างเคร่งครัด หากมิได้ดาเนินการให้เป็นไปตามกฎหมาย กฎ
ระเบยี บ ขอ้ กาหนด หรือหลักเกณฑท์ ี่เกีย่ วขอ้ ง หรือปฏบิ ตั ิงานดว้ ยความประมาทเลินเลอ่ อาจได้รบั โทษทางวนิ ัย

1) กฎหมาย ระเบียบ หลักเกณฑ์ และข้อกาหนดทเี่ กยี่ วข้อง
(1) พระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือนในสถาบันอุดมศึกษา พ.ศ. 2547 มาตรา 37 ,

39 , 40 , 42 และ 44
(2) ขอ้ บังคับมหาวทิ ยาลยั ขอนแกน่ ว่าดว้ ยการบริหารงานบคุ คล พ.ศ. 2558 ข้อ 4 และ 32

2) ลกั ษณะการกระทา องคป์ ระกอบ และฐานความผิด
1) ฐานความผดิ : ทจุ ริตตอ่ หน้าทีร่ าชการ
ลกั ษณะการกระทา/องคป์ ระกอบความผิด :
(1) ปฏิบัตหิ รอื การละเวน้ การปฏบิ ตั ิหน้าท่ีราชการโดยมชิ อบ
(2) เพ่ือให้ตนเองหรอื ผูอ้ ืน่ ได้รบั ประโยชน์ทีม่ คิ วรได้
ความผิด : เป็นความผดิ วินยั อยา่ งรา้ ยแรง
2) ฐานความผิด : จงใจ หรือประมาทเลินเล่อ หรือขาดการเอาใจใส่ระมัดระวังรักษาประโยชน์

ของทางราชการ
ลักษณะการกระทา/องคป์ ระกอบความผิด :
ปฏิบตั หิ น้าทีร่ าชการโดยจงใจ หรอื ประมาทเลินเลอ่
(1) ไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบแบบแผนของทางราชการ มติคณะรัฐมนตรี หรือ

นโยบายของทางราชการ
(2) ขาดการเอาใจใส่ระมดั ระวงั รกั ษาประโยชนข์ องทางราชการ

คูม่ ือการปฏิบตั งิ าน การบริหารสญั ญากอ่ สร้างในระหว่างการดาเนนิ การก่อสร้าง 112

ไมร่ ้ายแรง ความผิด :
ไม่รา้ ยแรง (1) ความผิดวินัยไม่ร้ายแรง : หากไม่เกิดความเสียหายหรือเกิดความเสียหาย

(2) ความผดิ วินัยร้ายแรง : หากเกิดความเสยี หายอย่างรา้ ยแรง
3) ฐานความผิด : รายงานเทจ็ ต่อผู้บังคบั บญั ชา

ลกั ษณะการกระทา/องค์ประกอบความผิด :
(1) รายงานเท็จต่อผ้บู งั คับบัญชา
(2) การรายงานโดยปกปิดขอ้ ความซึ่งควรต้องแจง้ ถือวา่ เปน็ การรายงานเท็จดว้ ย

ความผดิ ทางวินัย :
(1) ความผิดวินัยไม่ร้ายแรง : หากไม่เกิดความเสียหาย หรือเกิดความเสียหาย

(2) ความผิดวนิ ัยรา้ ยแรง : หากเกดิ ความเสยี หายอยา่ งร้ายแรง
3) การลงโทษ

กาหนดโทษทางวนิ ัยไว้ 5 สถาน คอื
(1) โทษสาหรบั ความผดิ วินยั ไม่รา้ ยแรง

(๑.1) ภาคทัณฑ์
(1.๒) ตัดเงินเดือน
(1.๓) ลดขนั้ เงนิ เดือน
(2) โทษสาหรบั ความผิดวินยั อยา่ งรา้ ยแรง
(2.1) ปลดออก
(2.2) ไลอ่ อก

4.3 ความรบั ผดิ ทางละเมดิ

เจ้าหน้าท่ีต้องรับผิดทั้งต่อบุคคลภายนอกหรือต่อหน่วยงานรัฐ ในกรณีท่ีได้กระทาโดยจงใจ

หรือประมาทเลินเล่ออย่างรา้ ยแรงจนก่อให้เกดิ ความเสยี หายต่อหนว่ ยงานของรัฐ

1) กรณกี ารตรวจการรบั งานไม่ถูกต้อง

(1) กรณีข้อเท็จจริงปรากฏเป็นที่ประจักษ์ชัดแจ้งว่า ผู้บังคับบัญชา มีเหตุน่าเชื่อว่าควรจะได้รู้ถึง

การตรวจรับงานทไ่ี มเ่ ป็นไปตามแบบรปู รายการ

(1.1) คณะกรรมการตรวจรบั พสั ดุ สัดส่วนรอ้ ยละ 30

(1.2) ผู้ควบคมุ งาน สดั สว่ นรอ้ ยละ 50

(1.3) ผู้บังคบั บัญชาช้นั ตน้ – กลาง สัดส่วนรอ้ ยละ 10

หรอื ผูผ้ ่านงาน

คมู่ อื การปฏบิ ตั ิงาน การบริหารสญั ญาก่อสรา้ งในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 113

(1.4) ผูบ้ งั คับบัญชาชน้ั สงู – ผอู้ นมุ ตั ิ สัดส่วนรอ้ ยละ 10

(2) กรณีผูบ้ ังคบั บัญชาไมน่ า่ จะรูว่ าการตรวจรับงานไม่เปน็ ไปตามแบบรูปรายการ

(2.1) คณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ สัดสว่ นร้อยละ 40

(2.2) ผู้ควบคมุ งาน สดั สว่ นร้อยละ 60

2) กรณไี ม่เรียกคา่ ปรับในการสง่ มอบงานล่าช้า

(1) กรณีข้อเท็จจริงปรากฏเป็นที่ประจักษ์ชัดแจ้งว่า เจ้าหน้าที่ฝ่ายพัสดุ ผู้บังคับบัญชา มีเหตุ

นา่ เช่ือว่าควรจะได้รู้ถงึ การสง่ มอบงานล่าช้า

(1.1) คณะกรรมการตรวจรบั พสั ดุ สัดส่วนรอ้ ยละ 70

(1.2) ฝา่ ยพัสดุ สดั ส่วนร้อยละ 10

(1.3) ผูบ้ งั คบั บญั ชาช้นั ตน้ – กลาง สัดส่วนร้อยละ 10

หรือผู้ผา่ นงาน

(1.4) ผู้บังคับบญั ชาชน้ั สงู – ผอู้ นมุ ัติ สดั ส่วนรอ้ ยละ 10

(2) กรณีท่ีเจ้าหน้าท่ีฝ่ายพัสดุหรือผู้บังคับบัญชาไม่อาจทราบข้อเท็จจริงได้ว่ามีการส่งมอบงาน

ล่าชา้

คณะกรรมการตรวจรับพัสดุ สัดส่วนร้อยละ 100

4.4 โทษตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ ว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต
พ.ศ. 2561

1) การทุจริตตามกฎหมายว่าดว้ ยการปอ้ งกันและปราบปรามการทจุ ริต
พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ ว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561

กาหนดความหมายของการทุจริตในความหมายแบบกว้าง กล่าวคือกาหนดให้การกระทาอันเข้าลักษณะ
องค์ประกอบความผิดตอ่ ไปนี้ เป็นการทุจริตต่อหนา้ ท่ี

(1) การปฏบิ ัตหิ รือละเว้นการปฏิบตั ิอยา่ งใดในตาแหนง่ หรอื หนา้ ที่ หรือ
(2) การปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติอย่างใดในพฤติการณ์ท่ีอาจทาให้ผู้อื่นเชื่อว่ามีตาแหน่ง
หรือหนา้ ที่ทงั้ ท่ีตนมไิ ดม้ ตี าแหน่งหรอื หนา้ ทน่ี ั้น หรือ
(3) ใชอ้ านาจในตาแหนง่ หนา้ ที่
หากการกระทาดังกลา่ วขา้ งต้น กระทาเพื่อ
(ก) แสวงหาประโยชน์ท่มี คิ วรไดส้ าหรับตนเองหรือผู้อ่ืนหรอื
(ข) กระทาการอนั เปน็ ความผดิ ต่อตาแหน่งหน้าทร่ี าชการหรือตาแหน่งหน้าทใี่ นการยตุ ิธรรม

คมู่ อื การปฏบิ ัตงิ าน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สร้างในระหว่างการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 114

บทที่ 5
ปัญหาอปุ สรรคและข้อเสนอแนะเพ่ือการพฒั นา

ในการจัดทาคู่มือการปฏิบัติงาน เร่ือง การบริหารสัญญาก่อสร้างในระหว่างการดาเนินการก่อสร้างเล่มน้ี

ผู้เขียนคู่มือได้รวบรวมปัญหาอุปสรรคจากการปฏิบัติงานที่ผ่านมาพบปัญหาอุปสรรค แนวทางแก้ไข

และข้อเสนอแนะเพือ่ พัฒนา ดังท่ีปรากฏในตารางที่ 2 ดังน้ี

ตารางท่ี 2 แสดงปญั หา/อปุ สรรค แนวทางการแกไ้ ข และขอ้ เสนอแนะเพือ่ การพฒั นา

การปฏิบตั งิ าน ปญั หา/อุปสรรค แนวทางการแกไ้ ข/ข้อเสนอแนะ

ส่วนท่ี 1 คณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ ผู้ควบคมุ งาน ฝา่ ยโครงสร้างพ้ืนฐานและ
ประเภทการใชบ้ งั คับ ผ้อู อกแบบ และผ้ปู ฏบิ ตั งิ านที่เก่ยี วขอ้ ง สิ่งแวดล้อม กองอาคารและ
กฎหมายเกย่ี วกบั ยงั ขาดความรู้ความเข้าใจ เก่ยี วกับหลกั สถานท่ี และกองกฎหมาย
สญั ญาก่อสรา้ ง กฎหมายแพ่งและกฎหมายปกครองที่เกย่ี วกบั
สญั ญาจา้ งก่อสร้างของหนว่ ยงานของรฐั ท่ีใช้ ควรจดั ให้มีโครงการเพิ่มพูน
ประกอบการปฏิบตั ิงาน ทาให้ไม่สามารถปรับ ความรดู้ า้ นหลกั กฎหมายแพ่งและ
ใช้หลักกฎหมายท่ีเกย่ี วข้องเพื่อประกอบการ หลักกฎหมายปกครองเกย่ี วกับ
ปฏบิ ัติงานได้อย่างถูกต้อง รอบคอบ สัญญาจา้ งก่อสรา้ งของหนว่ ยงาน
และมปี ระสิทธิภาพได้ ของรัฐ ซ่ึงจะทาให้ผ้ปู ฏิบตั ิ
ทเ่ี กยี่ วข้องมคี วามรู้ ความเข้าใจ
และสามารถนาเอาหลักการ
ของกฎหมายมาปรับใชใ้ นการ
ปฏบิ ัตงิ านให้อย่างถตู ้อง เรยี บร้อย
และมีประสทิ ธิภาพดยี ง่ิ ขน้ึ

สว่ นท่ี 2 1. การแต่งต้งั ผู้ควบคมุ งาน กองอาคารและสถานที่
ผู้มีอานาจและ เนอ่ื งด้วยตามข้อ 177 ของระเบียบ ก่อนการแต่งตั้งผูค้ วบคุมงาน
ผปู้ ฏิบตั ิงานเก่ยี วกับ จะตอ้ งทาการตรวจสอบคณุ สมบัติ
การบรหิ ารสญั ญา กระทรวงการคลงั วา่ ดว้ ยการจัดซ้ือจัดจ้างและ ของผูค้ วบคุมงาน และแต่งต้ัง
ก่อสร้างในระหว่างการ การบรหิ ารพสั ดภุ าครัฐ พ.ศ. 2560 กาหนด เฉพาะผู้ทม่ี ีคณุ สมบัติตามที่กาหนด
ดาเนนิ การก่อสร้าง คุณสมบตั ิของผู้ท่ีจะได้รบั การแตง่ ต้งั เปน็ ไวใ้ นกฎหมาย และระเบียบ
ผ้คู วบคุมงานไว้วา่ กระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจดั ซอื้
จดั จ้างและการบริหารพสั ดุภาครัฐ
(1) ต้องมีความรูค้ วามชานาญด้านช่าง พ.ศ. 2560 เท่านน้ั
ตามลกั ษณะงานก่อสร้าง

(2) ตอ้ งเป็นข้าราชการ ลูกจ้างประจา
พนกั งานราชการ พนักงานมหาวิทยาลยั
พนกั งานของรฐั

(3) ต้องมีคณุ วฒุ ติ ามท่ีผู้ออกแบบ
เสนอแนะ และต้องไมต่ ่ากว่าระดับ
ประกาศนียบัตรวชิ าชพี

คมู่ อื การปฏิบตั งิ าน การบรหิ ารสญั ญาก่อสรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การกอ่ สร้าง 115

การปฏบิ ัติงาน ปัญหา/อุปสรรค แนวทางการแก้ไข/ข้อเสนอแนะ

โดยการปฏบิ ัตหิ น้าทีด่ ังกลา่ วได้มีการ
กาหนดหน้าทีป่ ฏบิ ัติไว้ตามกฎหมายและ
ระเบียบอย่างชดั เจน โดยการปฏบิ ัติงาน
จะต้องปฏิบตั ติ ามอานาจหน้าท่ีท่กี าหนด
อยา่ งเคร่งครัด หากปฏิบตั ิฝา่ ฝนื จะต้องมสี ่วน
ได้รับโทษตามท่กี ฎหมายและระเบียบของ
ทางราชการกาหนด แตก่ ารแตง่ ตง้ั ผ้คู วบคุมงาน
บางโครงการ กลับมีการแต่งตั้งผู้มคี ณุ สมบัติ
ไม่เป็นไปตามทีก่ าหนดดังกล่าวทาหน้าทเ่ี ป็น
ผคู้ วบคุมงานด้วย

2. อานาจในการพจิ ารณาอนมุ ัตแิ กไ้ ขสัญญา เม่ือปรากฏวา่ กระบวนการ

เน่ืองจากตามข้อ 84 – 87 ของระเบียบ พิจารณาแก้ไขสญั ญา จะตอ้ งไดร้ ับ

กระทรวงการคลัง ว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและ การพจิ ารณาอนุมัตโิ ดยผู้มีอานาจ

การบริหารพัสดุภาครฐั พ.ศ. 2560 ได้กาหนด ตามกฎหมาย ซง่ึ อาจใชร้ ะยะ

อานาจการสงั่ ซ้อื ส่งั จ้างตามวิธกี ารจดั จ้าง ดังน้ี เวลานาน ดงั นัน้

(1) วิธปี ระกาศเชิญชวน 1. กรณที ่มี ีความจาเป็นจะต้อง

อธิการบดี ไม่เกินสองร้อยล้านบาท แกไ้ ขสัญญา คณะกรรมการ

สภามหาวิทยาลยั เกินสองร้อยล้านบาท ตรวจรบั พสั ดุ จะต้องเร่งรัด

(2) วธิ ีคดั เลอื ก กระบวนการพิจารณา จดั ทา

อธกิ ารบดี ไม่เกินหนงึ่ ร้อยลา้ นบาท เอกสารหลักฐาน และการขอ

สภามหาวทิ ยาลัย เกินหนึ่งร้อยล้านบาท อนมุ ตั แิ ก้ไข ใหแ้ ล้วเสร็จโดยเรว็

(3) วธิ ีเฉพาะเจาะจง 2. หากเหตุท่ีจะต้องแก้ไข

อธกิ ารบดี ไม่เกินห้าสิบลา้ นบาท สญั ญาเป็นเหตทุ ่ีเกิดขนึ้ กอ่ นสิ้นสดุ

สภามหาวทิ ยาลยั เกินหา้ สบิ ลา้ นบาท ระยะเวลาตามสญั ญา

ดังนั้น ในการแก้ไขสัญญา อานาจในการ คณะกรรมการตรวจรับพัสดุ

อนมุ ตั ิแกไ้ ขสัญญา บางโครงการจะตอ้ ง ควรขออนมุ ัติให้แล้วเสร็จ

นาเสนอต่อสภามหาวิทยาลยั เพอ่ื พิจารณา กอ่ นระยะเวลาสิน้ สุดสัญญา

อนุมัติซ่งึ จะต้องมีกระบวนการขัน้ ตอนและใช้

ระยะเวลาดาเนนิ การเพิ่มขนึ้ และจะกระทบ

ตอ่ กระบวนการในการบริหารสญั ญาและ

บรหิ ารจดั การโครงการก่อสร้างดว้ ย

คูม่ อื การปฏบิ ัตงิ าน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สร้างในระหว่างการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 116

การปฏิบตั ิงาน ปัญหา/อุปสรรค แนวทางการแก้ไข/ข้อเสนอแนะ

ส่วนที่ 3 1. กระบวนการรายงานการก่อสรา้ งประจา 1. กองอาคารและสถานท่ี
กระบวนการข้ันตอน งวดงาน กาหนดหลักเกณฑ์และแนวปฏบิ ัติ
และวธิ ีปฏบิ ัติ ให้ผู้ควบคมุ งานรายงานผลการ
เ กี่ ย ว กั บ ก า ร บ ริ ห า ร ตามระเบยี บกระทรวงการคลังวา่ ด้วยการ ปฏิบัติงานของผู้รบั จ้างเมื่อถงึ
สัญญากอ่ สรา้ ง จัดซ้อื จดั จ้างและการบริหารพัสดภุ าครฐั พ.ศ. กาหนดส่งงานในแตล่ ะงวด
ในระหว่างการ 2560 ขอ้ 178 กาหนดวา่ เม่ือถึง
ดาเนินการก่อสร้าง กาหนดเวลาสง่ มอบงานในแต่ละงวด 2. ผู้ควบคุมงาน จะต้องรายงาน
ผู้ควบคุมงานจะต้องรายงานผลการปฏบิ ตั ิงาน การปฏิบตั งิ านของผูร้ บั จา้ ง เมอื่ ถึง
ของผรู้ ับจา้ งวา่ ไดด้ าเนนิ การเปน็ ไปตามสัญญา กาหนดเวลาสง่ มอบงานในแต่ละ
หรือไม่ ซึ่งเป็นขั้นตอนการปฏิบัตงิ านและ งวด
เอกสารท่ีมีความสาคัญต่อการอานวยการ
การบรหิ ารจัดการ และการควบคมุ งาน 3. เมือ่ ผ้คู วบคุมงานรายงานผลก
โครงการก่อสร้าง อนั มีผลโดยตรงต่อ การปฏิบัตงิ านของผู้รบั จ้าง เมือ่ ถึง
ความสาเร็จของโครงการภายในระยะเวลา กาหนดเวลาส่งมอบงานในแต่ละ
ตามสญั ญา แต่ปจั จุบนั ผู้ควบคุมงานยงั ไม่ได้ งวดแลว้ หนว่ ยบรหิ ารสัญญา
มกี ารดาเนนิ การหรอื ปฏิบัตติ ามขอ้ กาหนด ก่อสร้าง จะต้องทาการตรวจสอบ
ดังกลา่ ว จงึ ทาใหก้ ารตดิ ตามและเร่งรดั งาน หากเห็นวา่ การดาเนินการก่อสรา้ ง
กอ่ สร้างไมต่ ่อเน่อื งและมีประสทิ ธิภาพ ไมเ่ ปน็ ไปตามกาหนดระยะเวลา
งวดงาน จะตอ้ งมหี นังสือแจง้ เรง่ รดั
งานหรือแจ้งสงวนสทิ ธิ์ปรบั
แล้วแตก่ รณีต่อไป

2. กระบวนการตรวจรับงาน 1. ผ้คู วบคมุ งาน
เนือ่ งจากกระบวนการตรวจรับงานนั้น กรณที ี่ไมส่ ามารถตรวจสอบ

มกี ารกาหนดระยะเวลาการดาเนินการไว้ ผลงานการก่อสร้างทผี่ รู้ บั จ้างส่ง
อย่างชดั เจน ดังนน้ั การปฏิบัตงิ านของ ให้แลว้ เสร็จภายในกาหนดเวลา
ผคู้ วบคุมงาน ในการตรวจสอบผลงานที่ 3 วันทาการ นับแต่วันทรี่ ับทราบ
ผรู้ ับจ้างสง่ มอบ และการพจิ ารณาตรวจรบั งาน การสง่ มอบงาน จะต้องมีบนั ทึก
ของคณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ จะตอ้ ง หรือรายงานสาเหตทุ ่ีไม่สามารถ
ปฏิบัติงานให้เปน็ ไปตามกรอบระยะเวลา ดาเนนิ การตามกาหนดระยะเวลา
ท่กี าหนดอย่างเคร่งครดั แต่ในการปฏบิ ัติงาน ดังกล่าวไว้ด้วย
บางคร้งั มีความจาเปน็ ท่ีไมส่ ามารถดาเนนิ การ 2. คณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ
ไดต้ ามระยะเวลาท่ีกาหนดได้ เช่น เร่อื งองค์
ประชมุ ของคณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ หรอื (1) กรณีท่ีไม่สามารถนดั
ระยะเวลาในการตรวจสอบรายละเอยี ดและ ประชมุ เพ่ือพิจารณาตรวจรับงานได้
คุณภาพงานของผู้ควบคุมงาน เป็นตน้ แต่กลับ ภายในกาหนดเวลา 3 วนั ทาการ
ไมม่ ีการจดบนั ทึก หรือรายงานปัญหาอปุ สรรค นบั แต่วันท่ไี ดร้ บั ทราบรายงานจาก
ผ้คู วบคุมงาน จะต้องมีการบนั ทกึ

คู่มอื การปฏิบตั ิงาน การบรหิ ารสญั ญาก่อสรา้ งในระหว่างการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 117

การปฏิบตั งิ าน ปญั หา/อุปสรรค แนวทางการแกไ้ ข/ข้อเสนอแนะ

ทไ่ี ม่สามารถปฏบิ ตั ิงานไดภ้ ายในระยะเวลา หรือรายงานสาเหตุที่ไมส่ ามารถ
ที่กาหนด ซง่ึ หากมีการตรวจสอบกรณีดงั กล่าว ปฏบิ ัติงานตามกาหนดระยะเวลา
อาจทาใหผ้ ูป้ ฏิบัตงิ าน ต้องรับผดิ ฐาน ดังกลา่ วไวด้ ว้ ย
ไมป่ ฏิบตั ิตามกฎหมายและระเบียบแบบแผน
ของทางราชการได้ (2) กรณีที่ไม่สามารถ
ตรวจสอบผลงานเพ่ือตรวจรบั งาน
ให้แล้วเสร็จภายในกาหนดเวลา
3 วนั ทาการ และ 5 วันทาการ
สาหรบั งวดงานสุดทา้ ย จะต้อง
บันทึกหรอื รายงานสาเหตุ
ที่ไม่สามารถปฏบิ ัตงิ าน
ตามกาหนดเวลาดังกลา่ วไว้ด้วย

3. กระบวนการแก้ไขสญั ญา การงดหรอื 1. กองอาคารและสถานท่ี

ลดคา่ ปรบั และการขยายระยะเวลา จงึ ควรกาหนดมาตรการหรอื สรา้ ง

เนือ่ งจากการแก้ไขสญั ญา โดยการ ความเขา้ ใจ ใหผ้ ู้ออกแบบและ

เปลยี่ นแปลงรายละเอยี ดแบบรูปรายการ ผู้ทาหนา้ ท่ีตรวจสอบแบบรปู

สงิ่ กอ่ สร้าง เปน็ สาเหตุหลกั ในการแก้ไขสัญญา กอ่ นการอนุมตั เิ พ่ือนาไปใช้ในการ

และสง่ ผลกระทบต่อเร่อื งอืน่ เช่น การขยาย ก่อสร้าง ให้ใช้ความละเอียด

ระยะเวลาการก่อสรา้ ง การเพิ่มเติมเงนิ ค่าจา้ ง รอบคอบและระมัดระวังในการ

และการแกไ้ ขเปลยี่ นแปลงรายละเอียดงวดงาน ออกแบบ การตรวจสอบ และ

เปน็ ตน้ อนั เป็นปจั จยั หลักทีส่ ่งผลต่อ อนุมตั แิ บบรูปเพ่ือก่อสร้าง ให้มี

กระบวนการและขั้นตอนในการบริหารสญั ญา ความเหมาะสม สอดคลอ้ งกับ

กอ่ สรา้ งในระหว่างการก่อสรา้ ง และ สภาพสถานท่ีก่อสรา้ ง ลกั ษณะงาน

ประสิทธิภาพในการบริหารโครงการก่อสร้าง ก่อสรา้ ง และลกั ษณะความต้องการ

ท้ังในสว่ นระยะเวลาแลว้ เสรจ็ ของโครงการ ในการใชง้ าน รวมทั้งประโยชน์

และสว่ นความเส่ยี งและความรบั ผดิ ของ ใช้สอยของส่ิงก่อสร้าง เพ่ือลด

ผคู้ วบคมุ งาน คณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ และ ปญั หาเรื่องระยะเวลาท่ีจะใช้ใน

ผู้บริหารซึง่ เป็นผ้พู จิ ารณาอนุมตั ติ ามสายบังคบั กระบวนการแก้ไขสัญญา ซึง่ จะ

บัญชา กระทบต่อระยะเวลาแลว้ เสร็จของ

โครงการ

2. ผู้ควบคุมงาน และ

คณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ

จะตอ้ งศึกษาและทาความ

เขา้ ใจ เก่ียวกบั หลักเกณฑ์และ

ขอ้ กาหนดของกฎหมาย ระเบียบ

และข้อสัญญา ในส่วนทเี่ ก่ยี วข้อง

คู่มอื การปฏบิ ัตงิ าน การบริหารสญั ญากอ่ สร้างในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 118

การปฏิบตั ิงาน ปัญหา/อุปสรรค แนวทางการแกไ้ ข/ข้อเสนอแนะ

กับการแก้ไขสญั ญา การงดหรือลด
คา่ ปรบั และการขยายระยะเวลา
ตามสญั ญา เพ่ือใหส้ ามารถใช้เป็น
แนวทางในการพจิ ารณาและ
ประกอบการใชด้ ุลยพินิจให้ถูกต้อง
ตามกฎหมาย ระเบียบ หลักเกณฑ์
และข้อกาหนดของสญั ญาต่อไป

4. กระบวนการแจ้งสงวนสทิ ธกิ ารเรียก หน่วยบริหารงานกอ่ สร้างและ

ค่าปรบั เมอ่ื สิน้ สุดระยะเวลาการทางาน กองอาคารและสถานที่ จะต้อง

ตามสญั ญา กาหนดมาตรการและกาหนดตัว

เนอ่ื งดว้ ยตามข้อ 181 ของระเบียบ ผู้มหี น้าท่รี บั ผิดชอบในการ

กระทรวงการคลงั วา่ ด้วยการจัดซ้ือจัดจา้ ง ปฏบิ ัตงิ านใหม้ คี วามชดั เจน และ

และการบริหารพสั ดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ผปู้ ฏบิ ตั ิงานจะตอ้ งใช้ความละเอียด

ได้กาหนดใหห้ นว่ ยงานของรัฐ จะต้องแจ้ง รอบคอบในการตรวจสอบ

การเรียกค่าปรับภายใน 7 วันทาการ นบั ถดั ระยะเวลาการทางานตามสญั ญา

จากวันครบกาหนดส่งมอบงานตามสัญญา โดยเมอื่ สนิ้ สดุ ระยะเวลาการทางาน

ซึ่งเป็นแนวปฏบิ ตั งิ านใหม่ และสอดคล้องกบั ตามสัญญาแล้ว จะต้องแจ้ง

แนวคาพิพากษาของศาล ตามหลักการวา่ สงวนสิทธกิ ารปรับไปยงั ผ้รู บั จ้าง

หากไม่แจง้ สงวนสิทธิการปรบั ไว้ ถือวา่ ได้มีการ ภายใน 7 วันทาการ โดยใหถ้ ือ

สละสิทธิทจ่ี ะเรียกร้องเอาค่าปรับในส่วน ปฏิบัติตามแนวทางดังกลา่ ว

ดังกลา่ ว ดงั น้นั หากเม่ือสิ้นสุดระยะเวลาการ อยา่ งเคร่งครดั

ทางานตามสัญญาแลว้ มิได้ดาเนินการแจง้ สงวน

สิทธกิ ารเรียกคา่ ปรับไว้ จะไม่สามารถเรยี ก

คา่ ปรับเอากบั ผรู้ บั จา้ งได้ ซงึ่ จะทาให้

มหาวิทยาลัยขอนแกน่ ได้รบั ความเสียหาย และ

ผปู้ ฏบิ ัตงิ านท่ีเก่ยี วข้องจะต้องรับผดิ ในความ

เสยี ดายดงั กลา่ ว

5. การสรา้ งองค์ความรูใ้ ห้แก่ ฝ่ายโครงสรา้ งพ้นื ฐานและ
ผปู้ ฏิบัติงานและผเู้ ก่ียวข้อง สิ่งแวดล้อม กองอาคารและ
สถานที่ และกองกฎหมาย ควรจัด
เนอื่ งจากผปู้ ฏิบัตงิ านที่เกยี่ วข้องกับ ใหม้ ีโครงการเพ่ิมพูนความรู้
กระบวนการบรหิ ารสัญญาก่อสร้างในระหวา่ ง ดา้ นหลกั กฎหมายและการ
การก่อสรา้ ง ท้งั กรรมการตรวจรับพัสดุ ปฏิบัติงาน ตามพระราชบัญญัติ
ผู้ควบคุมงาน เจา้ หน้าทผ่ี ู้ปฏิบัติงานในส่วน การจัดซ้ือจดั จ้างและการบรหิ าร
บรหิ ารสญั ญากอ่ สรา้ ง กองอาคารและสถานที่

คู่มือการปฏิบัติงาน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 119

การปฏิบัตงิ าน ปญั หา/อุปสรรค แนวทางการแกไ้ ข/ข้อเสนอแนะ

ส่วนที่ 4 รวมตลอดท้งั เจ้าของอาคารและผู้เกี่ยวข้องอ่ืนๆ พัสดภุ าครัฐ พ.ศ. 2560 และ
บทกาหนดโทษ
และความรับผดิ ซง่ึ เปน็ ผู้รับผดิ ชอบและมีสว่ นร่วมในการบรหิ าร ระเบยี บกระทรวงการคลัง ว่าดว้ ย
ของผู้ปฏบิ ัติงาน
ดา้ นการบรหิ าร สญั ญาก่อสร้างในระหว่างการก่อสรา้ ง ยงั ขาด การจัดซอื้ จดั จ้างและการบริหาร
สัญญาก่อสรา้ ง
ความรูค้ วามเข้าใจดา้ นหลักกฎหมาย พสั ดุภาครัฐ พ.ศ. 2560

หลักเกณฑ์ ระเบียบวธิ ปี ฏบิ ัติ รวมท้ัง หลักเกณฑ์ ระเบียบ รวมตลอดท้ัง

กระบวนการและเทคนิคในการปฏบิ ัตงิ าน กระบวนการและเทคนิคในการ

จึงยังไมส่ ามารถปฏิบตั ิงานได้อยา่ งถูกต้อง ปฏิบัตงิ านที่เก่ียวข้อง ซ่ึงจะทาให้

รวดเรว็ เรยี บร้อย และมีประสิทธภิ าพได้ ผู้ปฏิบตั งิ าน สามารถนามาใช้ใน

การปฏบิ ตั งิ าน ได้อยา่ ง ถูกต้อง

เรยี บรอ้ ย และมีประสทิ ธิภาพยิง่ ข้ึน

เนอ่ื งด้วยตามพระราชบัญญตั ิการจัดซอ้ื ฝา่ ยโครงสรา้ งพ้นื ฐานและ

จัดจา้ งและการบริหารพสั ดุภาครฐั พ.ศ. สงิ่ แวดล้อม กองอาคารและ

2560 ได้มบี ทกาหนดโทษสาหรับผู้ปฏิบตั ิ สถานท่ี และกองกฎหมาย

หรือละเวน้ การปฏิบตั ิหนา้ ทใ่ี นการบริหาร ควรจดั ใหม้ ีโครงการเพิม่ พนู ความรู้

สญั ญาไวด้ ้วย ซงึ่ เปน็ การกาหนดขึ้นใหม่ เกี่ยวกบั บทกาหนดโทษและความ

และยงั มีความผดิ ตามกฎหมายอ่นื ทัง้ ทางวนิ ยั รับผดิ จากการปฏิบตั ิงาน เพ่ือให้

ทางอาญา และทางละเมดิ ซ่ึงผปู้ ฏบิ ัตงิ าน ผู้ปฏิบตั ิงาน ได้เข้าใจและตระหนัก

ทีเ่ ก่ียวข้องกบั กระบวนการทางานควรจะต้อง ถงึ ความผิดที่จะเกดิ ขนึ้ และใช้

ทราบเพื่อให้ไดใ้ ชค้ วามรอบคอบระมดั ระวงั ความรอบคอบระมัดระวังในการ

ในการปฏบิ ัตงิ าน แตเ่ นื่องจากผ้ปู ฏบิ ัตงิ าน ปฏิบตั งิ านต่อไป

ท่เี กย่ี วข้อง ท้งั กรรมการตรวจรบั พัสดุ

ผคู้ วบคมุ งาน ผปู้ ฏิบัตงิ านสนับสนุนการบรหิ าร

สญั ญา และผเู้ กยี่ วข้องอน่ื ๆ ยังขาดความรู้

ความเข้าใจ และมิไดต้ ระหนกั ถงึ ความรับผิดท่ี

จะเกิดขนึ้ จากการปฏบิ ัติงาน จึงทาให้ใน

บางครั้ง ขาดความรอบคอบระมัดระวังในการ

ปฏิบัตงิ าน ซ่งึ อาจสง่ ผลให้มีความรับผิดจาก

การปฏบิ ัติงานตามมาด้วย

คมู่ อื การปฏบิ ตั ิงาน การบริหารสญั ญาก่อสร้างในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 120

บรรณานกุ รม

กฎหมาย
“กฎกระทรวง กาหนดหนา้ ท่ีและความรับผดิ ชอบของผ้อู อกแบบผคู้ วบคุมงาน ผดู้ าเนนิ การ ผคู้ รอบครองอาคาร

และเจา้ ของอาคารพ.ศ. ๒๕๖๑” (2561, 5 เมษายน 2561). ราชกจิ จานเุ บกษา. เล่มที่ 135 ตอนท่ี
23 ก. หนา้ 3-6.
“ประกาศคณะกรรมการนโยบายการจดั ซ้ือจดั จา้ งและการบริหารพัสดุภาครฐั เรอื่ ง แบบสญั ญาเกี่ยวกบั การจัดซ้ือ
จดั จา้ งตามพระราชบัญญตั ิการจดั ซื้อจัดจา้ งและการบรหิ ารพสั ดภุ าครัฐ ๒๕๖๐” (2560,
19 กมุ ภาพนั ธ์ 2561). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มท่ี 135 ตอนพิเศษ 37 ง. หนา้ 8-9. แบบสญั ญา
จา้ งก่อสร้าง.
“พระราชบญั ญตั กิ ารจดั ซือ้ จดั จา้ งและการบรหิ ารพัสดภุ าครัฐ พ.ศ. 2560” (2560, 24 กมุ ภาพันธ์ 2560).
ราชกจิ จานเุ บกษา. เล่มที่ 134 ตอนที่ 24 ก. หนา้ 13-54.
“พระราชบัญญัติการประกอบอาชพี งานก่อสรา้ งพ.ศ. 2522”(2522, 10 พฤษภาคม 2522).
ราชกิจจานุเบกษา.เลม่ ท่ี 96 ตอนที่ 75.หน้า 36.
“พระราชบญั ญัติจัดตงั้ ศาลปกครองและวิธีพจิ ารณาคดปี กครอง พ.ศ. 2542” (2542, 10 ตลุ าคม 2542).
ราชกิจจานเุ บกษา. เลม่ ท่ี 116 ตอนที่ 94 ก. หนา้ 1-40.
“พระราชบญั ญัติ ควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522” (2522, 14 พฤษภาคม 2522).
ราชกจิ จานเุ บกษา. เล่มท่ี 96 ฉบบั พิเศษ ตอนที่ 80.หนา้ 1.
“พระราชบญั ญัติ ความรับผิดทางละเมดิ ของเจ้าหนา้ ท่ี พ.ศ. 2539” (2539, 14 พฤศจิกายน 2539).
ราชกจิ จานุเบกษา. เล่มท่ี 113 ตอนที่ 60 ก. หนา้ 25-29.
“พระราชบัญญตั ิประกอบรฐั ธรรมนูญว่าดว้ ยการป้องกันและปราบปรามการทุจรติ พ.ศ. 2561” (2561,
21 กรกฎาคม 2561). ราชกิจจานุเบกษา. เลม่ ท่ี 135 ตอนท่ี 52 ก. หนา้ 1-80.
“พระราชบญั ญตั ิ ระเบยี บขา้ ราชการพลเรอื นในสถาบนั อุดมศกึ ษา พ.ศ. 2547” (2547, 12 พฤศจิกายน
2547). ราชกิจจานเุ บกษา. เล่มท่ี 121 ตอนพเิ ศษ ท่ี 70 ก. หน้า 1-24.
“พระราชบัญญตั ิวธิ ปี ฏบิ ตั ิราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539” (2539, 14 พฤศจกิ ายน 2539).
ราชกิจจานุเบกษา. เลม่ ที่ 113 ตอนท่ี 60 ก. หน้า 1-23.
“พระราชบญั ญัตใิ ห้ใชบ้ ทบัญญัติบรรพ 1 แหง่ ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ทีไ่ ดต้ รวจชาระใหม่
พ.ศ. 2535” (2535, 8 เมษายน 2535). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 196 ตอนท่ี 42. หน้า 1.
“ระเบียบกระทรวงการคลัง ว่าด้วยการจดั ซอ้ื จดั จา้ งและการบรหิ ารพสั ดภุ าครัฐ พ.ศ. 2560” (2560,
23 สิงหาคม 2560). ราชกิจจานเุ บกษา. เล่มที่ 134 ตอนพิเศษ 210 ง. หน้า 1-71.
“ระเบียบการกอ่ หนีผ้ ูกพันข้ามปีงบประมาณ พ.ศ. 2534 และทีแ่ ก้ไขเพ่ิมเตมิ (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2549”
(2549, 28 กุมภาพันธ์ 2549). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มท่ี 123 ตอนพเิ ศษ 31 ง. หน้า 26-27

คู่มอื การปฏิบตั งิ าน การบริหารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหว่างการดาเนนิ การก่อสร้าง 121

ขอ้ บังคับมหาวิทยาลยั ขอนแกน่
“ข้อบงั คบั มหาวิทยาลัยขอนแกน่ วา่ ดว้ ยการบรหิ ารงานบุคคล พ.ศ. 2558” (2558, 5 กนั ยายน 2558).

หนังสือราชการ
กระทรวงการคลัง.(2550, 25 กนั ยายน). หนงั สือ ดว่ นทส่ี ดุ ที่ กค 0406.2/ว.66 เรื่อง แนวทางการกาหนด

สดั ส่วนความรบั ผดิ ทางละเมิดของเจ้าหนา้ ที่.
คณะกรรมการวนิ ิจฉยั ปัญหาการจัดซอื้ จัดจา้ งและการบรหิ ารพัสดุภาครัฐกรมบญั ชกี ลาง.

(2561, 23 กรกฎาคม). หนังสอื ดว่ นทส่ี ุด ที่ กค(กวจ) 0405.2/030184
เรอ่ื ง ขอ้ หารือแนวทางปฏบิ ตั โิ ครงการ “งานกอ่ สร้าง”.
คณะกรรมการวินจิ ฉยั ปญั หาการจดั ซ้ือจดั จา้ งและการบริหารพสั ดุภาครัฐ กรมบญั ชกี ลาง. (2561, 4 มิถนุ ายน).
หนงั สือ ด่วนทสี่ ุด ที่ กค(กวจ) 0405.2/ว.259 เร่ือง ซอ้ มความเขา้ ใจนยิ ามความหมาย
“งานก่อสร้าง” ตามพระราชบัญญตั ิการจัดซอ้ื จัดจา้ งและการบริหารพสั ดุภาครฐั พ.ศ. 2560.
คณะกรรมการว่าด้วยการพสั ดุ กรมบัญชีกลาง. (2556, 24 มิถนุ ายน). หนังสือ ที่ กค (กวพ) 0421.3/ว.231
เรือ่ ง ซกั ซอ้ มความเขา้ ใจเก่ียวกับแนวปฏบิ ัตใิ นการติดต้ัง แผน่ ป้ายแสดงรายละเอยี ดเกี่ยวกบั
งานกอ่ สรา้ งของทางราชการ.
สานักงบประมาณ.(2554, 15 สงิ หาคม). หนังสอื ท่ี นร 0704/ว.78 เรอื่ ง ซ้อมความเข้าใจเก่ียวกบั วธิ ปี ฏิบัติ
ในการเปลีย่ นแปลงรายละเอียดของรายการก่อหน้ีผกู พันข้ามปีงบประมาณโดยไม่เพิ่มวงเงนิ
ก่อหนผี้ กู พนั .
สานักนายกรฐั มนตรี. (2544, 11 กรกฎาคม). หนงั สือที่ นร 1305/ว.5855เรือ่ ง ระยะเวลาในการตรวจ
การจ้างงานกอ่ สรา้ ง และการตรวจรับพสั ดุ

หนังสอื บทความ และวิจัยท่ีเกีย่ วข้อง
กิตติสุขวรสทิ ธิ์. บทความเผยแพร่วินัยทเี่ กยี่ วกบั การพัสดุ. กลมุ่ การพัฒนาระบบการบรหิ ารงานบคุ คล

สานักบรหิ ารงานกลาง สานักงานปลดั กระทรวงพม.
กุลวรรธ สรุ ยิ ะศร,ี ภริ มย์ กองผาพา, รุ่ง ภัทรอมรกลุ , และวัชร พัฒนาววิ ฒั นพร. (2557,ตลุ าคม).

รายงานวิจัย การศกึ ษาปัจจัยที่กอ่ ใหเ้ กดิ การเปล่ียนแปลงแก้ไขสัญญาก่อสร้างในมหาวิทยาลัยขอนแกน่ .
ขอนแก่น : กองอาคารและสถานท่ี สานักงานอธิการบดี มหาวทิ ยาลัยขอนแก่น.
ณัฐพลลือสิงหนาท. คาอธบิ าย เหตุสุดวสิ ยั อันอาจขอขยายระยะเวลาดาเนนิ การตามสญั ญาทางปกครอง.
กล่มุ เผยแพรข่ อ้ มลู ทางวิชาการและวารสารสานักวจิ ัยและวิชาการสานักงานศาลปกครอง.
บรม ศรีสขุ .(2549, พฤศจกิ ายน). คาบรรยาย. วิธพี ิจารณาวนิ ิจฉัยข้อหารอื ของ กวพ และหลกั เกณฑ์
ส่วนสาระสาคัญของการจัดหาพัสดขุ องระเบยี บสานกั นายกรัฐมนตรีว่าดว้ ยการพสั ดุ พ.ศ. 2535
กับการจัดทาและวธิ ีการบริหารสัญญาจดั ซื้อ – จัดจา้ ง ระเบียบสานกั นายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพสั ดุ

คมู่ ือการปฏบิ ัติงาน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สร้างในระหว่างการดาเนนิ การก่อสร้าง 122

พ.ศ. 2535. พมิ พค์ รง้ั ที่ 4. กรงุ เทพมหานคร : บรษิ ทั นวิ ไทยมิตรการพิมพ์ (1996) จากัด.
สานักมาตรฐานการจดั ซ้ือจัดจ้างภาครัฐกรมบญั ชีกลางกระทรวงการคลงั . (2553,กนั ยายน).

คมู่ อื เรอ่ื ง แนวทางการปฏิบตั ิงานสาหรับงานกอ่ สร้างตามระเบยี บสานักนายกรัฐมนตรีว่าดว้ ยการพัสดุ
พ.ศ. 2535 และทแี่ กไ้ ขเพิม่ เติม.
ศูนย์ศึกษาคดปี กครอง สานกั วิจัยและวชิ าการ สานกั งานศาลปกครอง. เอกสารทางวชิ าการ
เรือ่ ง หลักความเป็นกลางในการพจิ ารณาคดีทางปกครอง.
ศูนย์ศกึ ษาคดีปกครอง สานักวจิ ยั และวิชาการ สานกั งานศาลปกครอง. เอกสารทางวิชาการ
เรอื่ ง แนวคาวนิ ิจฉัยของศาลปกครองสงู สดุ ในคดีพิพาทเกย่ี วกับการพัสดุ.

ขอ้ มูลจากเวบ็ ไซต์
Wichianlaw. (2560). จา้ งทาของ. ค้นเมือ่ 5 มีนาคม 2562, จาก

https://wichianlaw.blogspot.com/2017/04/blog-post_24.html

คมู่ อื การปฏบิ ัตงิ าน การบริหารสญั ญาก่อสรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 123

ภาคผนวก

หมายเลข 1 รปู แบบป้ายประกาศโครงการกอ่ สรา้ ง
หมายเลข 2 ตวั อยา่ งเอกสารการตรวจสอบสถานท่กี ่อสรา้ ง ณ วนั เริม่ งาน
หมายเลข 3 แบบฟอร์ม การขออนุมัติใชว้ ัสดุ
หมายเลข 4 แบบฟอร์ม การขอคาวินิจฉัยเกีย่ วกบั รายละเอยี ดแบบรูปรายการก่อสรา้ ง
หมายเลข 5 แบบฟอรม์ รายงานการก่อสร้างและเหตุการณแ์ วดล้อมประจาวนั
หมายเลข 6 ตัวอย่างเอกสารการตรวจรบั งาน
หมายเลข 7 ตัวอย่างเอกสารการแก้ไขสญั ญาจ้าง กรณีที่ไม่มกี ารแก้ไขเปลี่ยนแปลงรายละเอียดแบบรปู
ประกอบด้วย บนั ทกึ ขออนุมตั ิ และข้อตกลงเพม่ิ เติมสัญญาจา้ ง
หมายเลข 8 ตวั อย่างเอกสารการแก้ไขสัญญาจา้ ง กรณีท่ีมกี ารแก้ไขเปล่ียนแปลงรายละเอยี ดแบบรปู
ประกอบด้วย แบบแสดงการรับรองรายการแก้ไขเปล่ียนแปลงรายละเอียดแบบรูป
หมายเลข 9 รายการก่อสรา้ ง, บันทกึ การขออนุมตั แิ ก้ไขรายละเอียดแบบรูปสิง่ ก่อสรา้ ง , บนั ทกึ
หมายเลข 10 การขออนุมัติแกไ้ ขสญั ญา และข้อตกลงเพ่มิ เติมสญั ญาจา้ ง
หมายเลข 11 ตัวอยา่ งหนังสอื แจ้งสงวนสิทธิการปรับเมื่อสน้ิ สดุ ระยะเวลาตามสญั ญาจา้ ง
ตัวอย่างหนงั สือแจ้งคา่ ปรับกรณที ่ีมีการหกั ค่าปรับไว้
หมายเลข 12 ตัวอย่างการขออนมุ ตั ผิ ่อนปรนการบอกเลิกสญั ญา
ประกอบด้วย บันทกึ รายงานของผู้ควบคมุ งาน และบันทกึ รายงานการขออนมุ ตั ิ
ผอ่ นปรนการบอกเลกิ สัญญา
สรปุ สาระสาคัญ พระราชบัญญัตกิ ารจดั ซ้อื จดั จา้ งและการบรหิ ารพสั ดุภาครฐั พ.ศ. 2560
และระเบียบกระทรวงการคลังวา่ ด้วยการจดั ซือ้ จัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครฐั พ.ศ. 2560

ค่มู ือการปฏิบตั ิงาน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 124

หมายเลข 1 ภาคผนวก

รปู แบบปา้ ยประกาศโครงการกอ่ สร้างแบบท่ี 1

ประกาศ

มหาวิทยาลัยขอนแก่น

เลขท่ี ๑๒๓ หมู่ที่ ๑๖ ถนนมิตรภาพ
ตาบลในเมือง อาเภอเมืองขอนแกน่ จังหวัดขอนแก่น

โครงการ กอ่ สรา้ ง......................................................................... ................................................................................
ลักษณะงานกอ่ สร้าง......................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
ผรู้ ับจ้าง..........................................................................................................................................................................
ท่อี ยู่..............................................................................................................................................................................
โทรศพั ท.์ .......................................................................................................................................................................
สัญญาเลขที่ ................................................ลงวันที่.......................................................................................................
ระยะเวลาการก่อสร้าง..........................วัน เร่มิ ต้น...........................................ส้นิ สุด.................................................
วงเงนิ ค่าก่อสรา้ ง ...................................................บาท (........................................................................................)
ผู้ควบคุมงาน ๑. ..........................................................................โทรศัพท์........................................................

๒. ...........................................................................โทรศัพท์.......................................................
๓. ...........................................................................โทรศัพท์.......................................................
๔. ...........................................................................โทรศัพท์.......................................................
สานักงานสนาม โทรศัพท์ ......................................................................................................................................
เจา้ หน้าท่บี รษิ ัท/วศิ วกรผรู้ ับจา้ ง ๑. .........................................................โทรศัพท์....................................................

๒. .........................................................โทรศพั ท.์ .....................................................
ก่อสร้างด้วยภาษีอากรของประชาชน

หมายเหตุ

๑. งานก่อสร้างขนาดใหญ่แผ่นป้ายขนาดไม่นอ้ ยกว่า ๒.๔๐x๓.๖๐ เมตร ขนาดอกั ษรให้สามารถเหน็ ได้ชัดเจน

๒. งานก่อสรา้ งขนาดเล็กแผ่นป้ายขนาดไมน่ อ้ ยกว่า ๑.๒๐x๒.๔๐ เมตร ขนาดอกั ษรใหส้ ามารถเหน็ ได้ชัดเจน

๓. งานก่อสรา้ งทาง คลอง หรอื ลานาใหต้ ดิ ต้ังป้ายรายละเอยี ดงานก่อสรา้ งไวอ้ ยา่ งน้อย ๒ จดุ คอื จุดเรมิ่ ต้นและจุดสิน้ สุด

คู่มอื การปฏิบัตงิ าน การบริหารสญั ญาก่อสรา้ งในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 125

หมายเลข 1 ภาคผนวก

รปู แบบป้ายประกาศโครงการกอ่ สรา้ งแบบที่ 2

ประกาศ

มหาวิทยาลยั ขอนแกน่

เลขท่ี ๑๒๓ หมู่ท่ี ๑๖ ถนนมติ รภาพ
ตาบลในเมือง อาเภอเมืองขอนแกน่ จงั หวัดขอนแกน่

โครงการ กอ่ สร้าง............................................................................................................................................................
ลักษณะงานก่อสรา้ ง.........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
ผู้รับจ้าง............................................................................................................................................................................
ทอี่ ยู่................................................................................................................................................................................
โทรศัพท.์ ........................................................................................................................................................................
สัญญาเลขที่ ................................................ลงวันที่.........................................................................................................
ระยะเวลาการกอ่ สรา้ ง..........................วนั เร่มิ ต้น...........................................สน้ิ สุด....................................................
วงเงินคา่ กอ่ สรา้ ง ...................................................บาท (........................................................................................)
ผคู้ วบคุมงาน ๑. ..........................................................................โทรศัพท์........................................................

๒. ...........................................................................โทรศัพท์.................................................. .....
๓. ...........................................................................โทรศัพท์.......................................................
๔. ...........................................................................โทรศัพท์.......................................................
สานักงานสนาม โทรศัพท์ ......................................................................................................................................
เจา้ หนา้ ท่ีบริษทั /วศิ วกรผู้รบั จ้าง ๑. .........................................................โทรศัพท์.......................................................

๒. .........................................................โทรศัพท์......................................................
ก่อสรา้ งดว้ ยภาษอี ากรของประชาชน

หมายเหตุ

๑. งานก่อสรา้ งขนาดใหญ่แผน่ ป้ายขนาดไมน่ อ้ ยกวา่ ๒.๔๐x๓.๖๐ เมตร ขนาดอักษรให้สามารถเหน็ ได้ชดั เจน

๒. งานกอ่ สร้างขนาดเลก็ แผน่ ป้ายขนาดไมน่ อ้ ยกว่า ๑.๒๐x๒.๔๐ เมตร ขนาดอักษรใหส้ ามารถเหน็ ไดช้ ัดเจน

๓. งานก่อสร้างทาง คลอง หรอื ลานาใหต้ ดิ ต้งั ปา้ ยรายละเอียดงานก่อสรา้ งไว้อยา่ งนอ้ ย ๒ จดุ คือ จุดเรมิ่ ต้นและจุดส้ินสดุ

คู่มือการปฏบิ ตั ิงาน การบรหิ ารสญั ญาก่อสร้างในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 126

ภาคผนวก

หมายเลข 2 ตัวอยา่ งเอกสารการตรวจสอบสถานท่ีก่อสร้าง ณ วนั เรม่ิ งาน

บันทึกข้อความ

ส่วนงาน กองอาคารและสถานที่ งานก่อสรา้ ง โทร.

ที่ อว 660201.1.5.2/ วันท่ี กรกฎาคม 2562

เรือ่ ง ขอความอนุเคราะห์ใชห้ อ้ งประชุมเพื่อประชุมกรรมการสอบสวน

เรยี น ผู้อานวยการกองพัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษา

ตามคาสง่ั มหาวิทยาลยั ขอนแก่น ท.ี่ ...................ลงวันท่ี...................................................แต่งต้ังให้
.......................................... เปน็ ประธานกรรมการตรวจรับพัสดพุ รอ้ มดว้ ยกรรมการรว่ มคอื

1. ………………………………………………….
2. ………………………………………………….
ใหท้ าการตรวจการจา้ ง โครงการ...................................................................... ตามสญั ญาเลขท่ี สธ. ........................
ลงวันท่ี .............................................................. คณะกรรมการตรวจรบั พัสดุได้ประชุมเพ่ือติดตามการก่อสรา้ งและ
ตรวจสถานท่ที ่จี ะทาการกอ่ สรา้ ง เมอ่ื วนั ที่ .............................................. จึงใครข่ อรายงานดังนี้
 ผูร้ บั จา้ งไดเ้ ข้าทาการกอ่ สรา้ งแลว้ โดยไดท้ าการ

............................................................................................ ...............................................
 ผรู้ ับจา้ งยงั ไมเ่ ข้าดาเนนิ การแต่ประการใดเน่อื งจาก

............................................................................................ ...............................................
 อยูใ่ นระหว่างเตรยี มการของผรู้ ับจา้ ง
 ผู้รับจ้างได้ส่งมอบแผนการกอ่ สรา้ งและรายช่ือผ้คู วบคุมงาน
 อน่ื ๆ .................................................................................................................................

จึงเรียนมาเพ่ือโปรดทราบ และจะได้ติดตามผลการก่อสร้าง บริหารสัญญา และตรวจรับงาน
ให้เป็นไปตามสญั ญา ข้อกฎหมาย และระเบยี บปฏิบัติของทางราชการตอ่ ไป

(ลงช่ือ) ประธานกรรมการ/กรรมการ
(.................................................)

คมู่ อื การปฏบิ ตั ิงาน การบริหารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 127

ภาคผนวก

หมายเลข 3 แบบฟอร์ม การขออนมุ ัติใช้วัสดุ

คมู่ อื การปฏบิ ัตงิ าน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหว่างการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 128

ภาคผนวก

หมายเลข 4 ตวั อยา่ งแบบฟอรม์ การขอคาวนิ ิจฉัย

ค่มู อื การปฏิบตั ิงาน การบริหารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 129

ภาคผนวก

หมายเลข 5 แบบฟอรม์ รายงานการก่อสร้างและเหตกุ ารณแ์ วดลอ้ มประจาวนั
5.1 รายงานประจาสปั ดาห์

คู่มือการปฏบิ ัตงิ าน การบริหารสญั ญาก่อสร้างในระหว่างการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 130

ภาคผนวก

หมายเลข 5 แบบฟอร์ม รายงานการก่อสรา้ งและเหตุการณ์แวดลอ้ มประจาวนั
5.2 รายงานการก่อสร้างและเหตกุ ารณ์แวดล้อมประจาวนั

คู่มือการปฏบิ ตั ิงาน การบริหารสญั ญาก่อสรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การกอ่ สร้าง 131

ภาคผนวก

หมายเลข 6 ตัวอยา่ งเอกสารการตรวจรับงาน
6.1 บนั ทกึ การตรวจรบั พัสดุ

บันทกึ การตรวจรบั พัสดุ
(สาหรบั คณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ)

วนั ที่..........................................................

เรยี น อธิการบดี

ตามคาส่งั ………………………….ท.ี่ ..............ลงวันท่ี ………………………. แตง่ ตงั้ ………………………..………

เปน็ ประธานกรรมการตรวจรบั พสั ดุ พร้อมดว้ ยกรรมการร่วม คือ
๑.
๒.
ใหท้ าการตรวจการจา้ ง โครงการ………………………….…………….ตามสัญญาจา้ งเลขที่ ………………….

ลงวนั ท่ี……………………………. นัน้
บัดนี้ ........................................ ผู้รับจ้างได้มีหนังสือ ท่ี ..........................ลงวันที่ ........................

ขอส่งมอบงานงวดท.ี่ ...........คณะกรรมการตรวจรบั พสั ดุไดด้ าเนนิ การตรวจรับงานงวดดงั กลา่ วแล้ว ปรากฏผลดงั น้ี
1. ความถกู ตอ้ งและครบถว้ นของงาน
 ถกู ตอ้ งตามแบบรูปและรายการก่อสรา้ ง
 ไม่ถูกต้องตามแบบรูปและรายการก่อสร้าง
เนื่องจาก ................................................................................................................... ....
2. ระยะเวลาแล้วเสรจ็ ของงาน
 แล้วเสร็จตามกาหนดเวลาของสญั ญา
 แล้วเสรจ็ ล่าชา้ กวา่ ระยะเวลาตามสัญญา

คณะกรรมการตรวจรบั พสั ดุ พิจารณาแลว้ เหน็ ว่า
ก. เมื่อผู้รับจ้างได้ทางาน แล้วเสร็จครบถ้วนตามข้อกาหนดสัญญาและแบบรูปรายละเอียดจึง
เห็นควรตรวจรับงานไว้ได้ /(กรณีมีค่าปรับ) แต่เน่ืองจากผู้รับจ้างทางานล่าช้ากว่าระยะเวลาตามสัญญาจึงต้อง
เสียคา่ ปรับให้แกม่ หาวทิ ยาลยั ขอนแก่นตามสัญญา
ข. เม่ือผู้รับจ้างดาเนินการก่อสร้างไม่แล้วเสร็จ/ไม่เป็นไปตามแบบรูปและรายการก่อสร้าง
จึงไม่สามารถตรวจรบั งานไวไ้ ด้

(ลงชือ่ ) ประธาน/กรรมการตรวจรบั พัสดุ
(...................................................)

คู่มือการปฏบิ ตั ิงาน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 132

ภาคผนวก

หมายเลข 6 ตัวอยา่ งเอกสารการตรวจรับงาน
6.2 รายงานการตรวจรับงาน

บันทึกขอ้ ความ

ส่วนงาน กองอาคารและสถานที่ โทร. ๔๒๓๗๙ , 42751 , ๔๒๙๐๔
ที่ อว 660201.1.5.2/ วนั ที่
เร่ือง การตรวจรับงานโครงการ

เรยี น อธกิ ารบดี

ตามสัญญาจ้างเลขที่.....................ลงวันที่............................................ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ได้วา่ จ้าง...................... ทางาน..........................ในวงเงินค่าจ้างจานวน.......................... บาท (...............................)

บัดนี้ ผู้รับจ้างได้มีหนังสือ ที่........................ลงวันที่........................ขอส่งมอบงานงวดท่ี......................................

และคณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ ไดก้ าหนดทาการตรวจรับงานครั้งนี้ ในวนั ท่ี...............................น้นั

บัดน้ี คณะกรรมการตรวจรับพัสดุ ได้ทาการตรวจรับงานในครั้งน้ีแล้ว ผลปรากฏว่าผู้รับจ้าง

ได้ก่อสรา้ งงานดงั นี้

งวดท.ี่ ............ เป็นจานวนเงิน...................บาท (.........................) เม่อื ผูร้ บั จา้ งไดป้ ฏิบัตงิ านดังนี้

- ........................................(ใส่รายละเอียดงวดงานตามสญั ญา).....................................
คณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ ได้ทาการตรวจรับงานงวดท่ี ...................................................... ไว้วา่
ก. “แล้วเสร็จเรียบร้อย”ตั้งแต่วันท่ี....................................ตามที่ผู้ควบคุมงานรายงาน พร้อมทั้ง
ไดล้ งลายมือช่ือไว้เป็นหลักฐาน เห็นสมควรเบิกจา่ ยเงนิ คา่ จ้างงานงวดท่ี...........เปน็ จานวนเงิน..........................บาท
(..........................................) ให้แกผ่ รู้ บั จา้ งตอ่ ไป
ข. “ไม่แล้วเสร็จ/ไม่ถูกต้องตามข้อกาหนดสัญญาและแบบรูปรายละเอียด” จึงไม่สามารถทาการ
ตรวจรบั งานงวดดงั กลา่ วไวไ้ ด้

จงึ เรยี นมาเพื่อโปรดพิจารณา

(ลงช่อื ) ประธานกรรมการ/กรรมการ
(....................................................)

คมู่ ือการปฏิบัติงาน การบริหารสญั ญาก่อสร้างในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สร้าง 133

ภาคผนวก

หมายเลข 7 ตัวอย่างเอกสารการแก้ไขสัญญาจ้าง กรณีทไ่ี ม่มีการแก้ไขเปลยี่ นแปลงรายละเอียดแบบรูป

บนั ทึกขอ้ ความ

ส่วนงาน กองอาคารและสถานที่ โทร. ๔๒๓๗๙ , 42751 , ๔๒๙๐๔
ท่ี อว660201.1.5/ วนั ที่
เรอ่ื ง ขออนมุ ตั ิขยายระยะเวลาการทางาน โครงการ

เรยี น อธิการบดี ผ่านหวั หนา้ งานพสั ดุ กองคลัง

ตามสัญญาจ้างเลขท่ี สธ..................... ลงวันท่ี ................................ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ไดว้ า่ จา้ ง.........................................................ทางาน..........................ในวงเงินค่าจ้าง จานวน ......................... บาท
(...............................) โดยกาหนดให้ผ้รู บั จา้ งเขา้ ดาเนินการก่อสรา้ งตัง้ แต่วันท่ี ........................... และจะต้องทางาน

ใหแ้ ล้วเสร็จภายในวันท่ี ................................... น้ัน

1. ข้อเทจ็ จริงของเรอื่ ง
เน่ืองด้วยตามสัญญาจ้าง กาหนดให้ผู้รับจ้างเข้าดาเนินการก่อสร้างตั้งแต่วันท่ี 10 มกราคม

2562 เปน็ ตน้ ไป แต่ในช่วงระหว่างกาหนดเวลาเร่ิมงานตามสัญญา มหาวิทยาลยั ขอนแก่น มีความจาเปน็ จะตอ้ งใช้
พ้ืนทใี่ นบริเวณทจี่ ะทาการกอ่ สร้าง เพ่ือจดั งานและอานวยความสะดวกในการจดั งาน ดังน้ี

1) พิธีพระราชทานเพลิงศพครูใหญ่และครูใหญ่พระเทพวิทยาคม (หลวงพ่อคูณ ปริสุทโธ)
เปน็ กรณีพเิ ศษ ในระหวา่ งวนั ที่ 21 – 30 มกราคม 2562

2) การแขง่ ขันขอนแกน่ มาราธอนนานาชาติ 2019 ในวนั ที่ 26 มกราคม 2562
3) งานวันเกษตรภาคอีสาน ประจาปี 2562 ในระหว่างวันท่ี 25 มกราคม – 3 กุมภาพันธ์
2562
เพื่อให้การจัดงานเป็นไปด้วยความเรียบร้อย จึงมีความจาเป็นจะต้องแจ้งให้ผู้รับจ้างหยุดงาน
เป็นการชั่วคราวในระหว่างช่วงเวลาท่ีมีการจัดงานดังกล่าว ในระหว่างวันท่ี 10 มกราคม 2562 ถึงวันที่
3 กุมภาพันธ์ 2562 และให้เข้าดาเนินการก่อสร้างนับแต่วันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2562 เป็นต้นไปโดยได้มีหนังสือ
ดว่ นทีส่ ดุ ท่ี ..................... ลงวันท่ี ..........................แจง้ ผู้รับจ้างแล้ว (เอกสารหมายเลข 1) และไดร้ ายงานปัญหา
อปุ สรรคดังกล่าว ตอ่ อธิการบดี ตามบันทกึ ดว่ นทีส่ ดุ ท่ี ............................ ลงวันท่ี ....................................................
(เอกสารหมายเลข 2) ซ่ึงต่อมาผู้รับจ้างได้มีหนังสือขอขยายระยะเวลาการก่อสร้างเนื่องจากเหตุดังกล่าวออกไป
(เอกสารหมายเลข 3)

คู่มือการปฏบิ ัตงิ าน การบริหารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 134

2. กฎหมาย ระเบียบ และขอ้ กาหนดของสญั ญาที่เกี่ยวข้อง

(1) พระราชบัญญัติการจดั ซอ้ื จดั จา้ งและบรหิ ารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560
มาตรา 97 บัญญัติว่า “สัญญาหรือข้อตกลงเป็นหนังสือท่ีได้ลงนามแล้วจะแก้ไขไม่ได้

เว้นแตใ่ นกรณีดงั ตอ่ ไปน้ี ให้อยใู่ นดุลยพนิ จิ ของผู้มอี านาจท่ีจะพิจารณาอนมุ ตั ิใหแ้ ก้ไขได้…

(2) ในกรณีท่ีมีความจาเป็นต้องแก้ไขสัญญาหรือข้อตกลง หากการแก้ไขน้ัน ไม่ทาให้

หน่วยงานของรฐั เสียประโยชน์

(3) เป็นการแกไ้ ขเพ่ือประโยชน์แก่หนว่ ยงานของรฐั หรือประโยชน์สาธารณะ...

(วรรคสาม) การแก้ไขสัญญาหรือข้อตกลงตามวรรคหน่ึงและวรรคสองจะต้องปฏิบัติตาม

กฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณหรือกฎหมายอื่นท่ีเก่ียวข้อง หากมีความจาเป็นต้องเพิ่มหรือลดวงเงิน หรือเพิ่ม

หรอื ลดระยะเวลาส่งมอบหรือระยะเวลาในการทางาน ให้ตกลงพร้อมกันไป”

มาตรา 102 บัญญัติว่า “การงดหรือลดค่าปรับให้แก่คู่สัญญา หรือการขยายเวลา

ทาการตามสัญญาหรือข้อตกลง ให้อยู่ในดุลยพินิจของผู้มีอานาจท่ีจะพิจารณาได้ตามจานวนวันที่มีเหตุเกิดขึ้นจริง

เฉพาะในกรณดี ังต่อไปนี้

(1) เหตเุ กิดจากความผดิ หรอื ความบกพร่องของหน่วยงานของรัฐ

(2) เหตสุ ุดวิสัย

(3) เหตุเกดิ จากพฤตกิ ารณอ์ นั หนึ่งอันใดที่คสู่ ญั ญาไม่ต้องรบั ผดิ ตามกฎหมาย

(4) เหตอุ นื่ ตามท่ีกาหนดในกฎกระทรวง...”

พ.ศ. 2560 (2) ระเบียบกระทรวงการคลัง ว่าด้วยการจัดซ้ือจัดจ้างและบริหารพัสดุภาครัฐ
ข้อ 182 กาหนดว่า “การงดหรือลดค่าปรับให้แก่คู่สัญญา หรือการขยายเวลาทาการ

ตามสัญญา หรือข้อตกลงตามมาตรา 102 ในกรณีที่มีเหตุเกิดจากความผิดหรือความบกพร่องของหน่วยงาน

ของรัฐ หรือเหตุสุดวิสัย หรือเกิดจากพฤติการณ์อันหนึ่งอันใดที่คู่สัญญาไม่ต้องรับผิดตามกฎหมาย หรือเหตุอื่น

ตามท่ีกาหนดในกฎกระทรวง ทาใหค้ สู่ ญั ญาไมส่ ามารถส่งมอบส่ิงของหรืองานตามเงื่อนไขและกาหนดแหง่ สัญญาได้

ให้หน่วยงานของรัฐระบุไว้ในสัญญาหรือข้อตกลงกาหนดให้คู่สัญญาต้องแจ้งเหตุดังกล่าวให้หน่วยงานของรัฐทราบ

ภายใน 15 วัน นับถัดจากวันที่เหตุนั้นได้สิ้นสุดลง หรือตามท่ีกาหนดในกฎกระทรวง หากมิได้แจ้งภายในเวลาที่

กาหนด คู่สัญญาจะยกมากล่าวอ้างเพื่อของดหรือลดค่าปรบั หรือขอขยายเวลาในภายหลังมไิ ด้ เว้นแต่กรณีเหตุเกิด

จากความผิดหรือความบกพร่องของหน่วยงานของรัฐซ่ึงมีหลักฐานชัดแจ้ง หรือหน่วยงานของรัฐทราบดี

อยู่แลว้ ตัง้ แตต่ น้ ”

(3) ข้อกาหนดสญั ญาจา้ ง
ข้อ 19 กาหนดว่า “...ในกรณีท่ีมีเหตุเกิดจากความผิดหรือความบกพร่องของฝ่าย

ผู้ว่าจ้าง...ทาให้ผู้รับจ้างไม่สามารถทางานให้แล้วเสร็จตามเง่ือนไขและกาหนดเวลาแห่งสัญญาได้...ผู้รับจ้างจะต้อง

แจง้ เหตุพรอ้ มหลกั ฐานเป็นหนงั สือให้ผวู้ ่าจา้ งทราบ เพอ่ื ...ขยายเวลาทางานออกไปภายใน 15 วัน...

คมู่ ือการปฏิบตั งิ าน การบริหารสญั ญาก่อสร้างในระหวา่ งการดาเนนิ การกอ่ สร้าง 135

ถ้าผู้รับจ้างไม่ปฏิบัติให้เป็นไปตามวรรคหน่ึง ให้ถือว่าผู้รับจ้างสละสิทธิเรียกร้องในการ
ท่ีจะขอ...ขยายเวลาทางานออกไปโดยไม่มีเง่ือนไขใดๆท้ังส้ิน เว้นแต่กรณีเหตุเกิดจากความผิดหรือความบกพร่อง
ของฝา่ ยผวู้ ่าจ้างซึง่ มีหลกั ฐานชดั แจ้งหรือผู้วา่ จ้างทราบดอี ยแู่ ล้วต้ังแตต่ ้น

การงดหรือลดค่าปรับ หรือขยายกาหนดเวลาทางานตามวรรคหน่ึง อยู่ในดุลยพินิจของ
ผูว้ า่ จา้ งที่จะพจิ ารณาตามท่เี ห็นสมควร”

3. ขอ้ พจิ ารณาและความเห็นของคณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ
เม่ือตามสัญญาจ้าง ข้อ 5 กาหนดให้ผู้รับจ้างจะต้องเข้าดาเนินการก่อสร้างต้ังแต่วันท่ี

10 มกราคม 2562 และจะต้องทางานให้แล้วเสร็จภายในวันท่ี 9 พฤษภาคม 2562 แต่ข้อเท็จจริงปรากฏว่า
ในระหว่างวันที่ 10 มกราคม 2562 – วันท่ี 3 กุมภาพันธ์ 2562 มหาวิทยาลัยขอนแก่นมีกาหนดจัดกิจกรรม
สาคัญ 3 รายการ คือ 1) พิธีพระราชทานเพลิงศพครูใหญ่และครูใหญ่พระเทพวิทยาคม (หลวงพ่อคูณ ปริสุทโธ)
เป็นกรณีพิเศษ 2) จัดการแข่งขันขอนแก่นมาราธอนนานาชาติ 2019 และ 3) งานวันเกษตรภาคอีสาน ประจาปี
2562 ซึ่งจาเป็นจะต้องใช้พื้นที่ในส่วนที่จะใช้ทาการก่อสร้างปรับปรุงถนนสีฐานถึงวงเวียนสนามกีฬากลาง
ตามสัญญานี้ ในการจัดงานและอานวยความสะดวกต่างๆ ในการจัดงานด้วย จึงได้สั่งให้ผู้รับจ้างหยุดงานก่อสร้าง
ไว้ช่ัวคราวในระหว่างการจัดงานดังกล่าว ต้ังแต่วันท่ี 10 มกราคม 2562 ถึงวันท่ี 3 กุมภาพันธ์ 2562
รวมจานวน 25 วัน จึงเป็นกรณีท่ีมหาวิทยาลัยขอนแก่นไม่สามารถส่งมอบพ้ืนท่ีให้ผู้รับจ้างเข้าดาเนินการภายใน
กาหนดเวลาตามสัญญาได้ ซ่ึงถือเป็นความบกพร่องของมหาวิทยาลัยขอนแก่น และเมื่อผู้รับจ้างร้องขอ
มหาวิทยาลัยขอนแก่นจะต้องขยายระยะเวลาการทางานให้แก่ผู้รับจ้างตามสัญญาจ้างข้อ 19 ประกอบมาตรา
102 แห่งพระราชบัญญัติการจัดซ้ือ จัดจ้างและบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 และข้อ 182 ของระเบียบ
กระทรวงการคลงั วา่ ด้วยการจัดซือ้ จดั จา้ งและบริหารพสั ดภุ าครัฐ พ.ศ. 2560

จึงเรียนมาเพ่ือโปรดพิจารณา หากเห็นชอบขอได้โปรดอนุมัติตามรายละเอียดข้างต้น ซ่ึงสามารถ
กระทาได้ตามสัญญาจ้างข้อ 19 โดยอยู่ในอานาจของอธิการบดีที่จะอนุมัติได้ตามพระราชบัญญัติ
มหาวิทยาลยั ขอนแก่น พ.ศ. ๒๕๕๘ มาตรา ๓๗ (๑) (๕) และมาตรา ๘๕ ประกอบมาตรา 102 แหง่ พระราชบญั ญัติ
การจัดซ้ือจัดจ้างและบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. ๒๕๖๐ และข้อ 182 ของระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการ
จดั ซ้อื จดั จ้างและบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560

(ลงชอ่ื ) ประธานกรรมการ
( )

(ลงช่อื ) กรรมการ
()

(ลงชอ่ื ) กรรมการ
()

คู่มือการปฏบิ ัตงิ าน การบริหารสญั ญาก่อสรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การกอ่ สร้าง 136

ภาคผนวก

หมายเลข 8 ตัวอยา่ งเอกสารการแก้ไขสัญญาจา้ ง กรณีท่มี ีการแก้ไขเปลี่ยนแปลงรายละเอียดแบบรปู
8.1 แบบแสดงการรบั รอง รายการแก้ไขเปลย่ี นแปลงรายละเอียดแบบรูปรายการก่อสรา้ ง

ค่มู ือการปฏิบัตงิ าน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสร้าง 137

ภาคผนวก

หมายเลข 8 ตัวอย่างเอกสารการแก้ไขสัญญาจ้าง กรณีที่มีการแก้ไขเปลยี่ นแปลงรายละเอียดแบบรูป
8.2 บันทกึ ขออนุมัตแิ กไ้ ขรายละเอยี ดแบบรปู

บันทกึ ขอ้ ความ

ส่วนงาน กองอาคารและสถานที่ โทร. ๔๒๓๗๙ , 42751 , ๔๒๙๐๔
ท่ี อว 660201.1.5/ วันท่ี

เรอ่ื ง ขออนมุ ัตแิ กไ้ ขแบบรปู รายละเอียด โครงการ สญั ญาจ้างเลขที่ สธ.

เรียน รองอธิการบดีฝ่ายโครงสรา้ งพ้นื ฐานและสงิ่ แวดลอ้ ม ผ่านผู้อานวยการกองอาคารและสถานท่ี

ตามสัญญาจ้างเลขท่ี สธ.......................ลงวันที่ ................................... มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ได้ว่าจ้าง .................................................... ทางาน................................... ในวงเงินค่าจ้างจานวน
................................ บาท (.............................................) โดยกาหนดให้ ผู้รับจ้างเข้าทางานภายในวันที่
................................ และจะต้องทางานให้แล้วเสร็จบริบูรณ์ภายในวันที่.............................โดยเป็นการปรับปรุง
ด้านสถาปตั ยกรรม ระบบไฟฟา้ สขุ าภบิ าล และติดตง้ั ครุภณั ฑ์ ภายในอาคาร นน้ั

เม่ือผู้รับจ้างเข้าดาเนินการก่อสร้างตามสัญญา ปรากฏว่ามีความจาเป็นจะต้องแก้ไขเปลี่ยนแปลง

และเพม่ิ เตมิ รายละเอียดแบบรูปรายการส่งิ ก่อสร้าง ดงั น้ี

1. การปรับปรุงช้ันดาดฟ้าและระเบียงชั้น 1 เน่ืองจากในขณะท่ีผู้รับจ้างเข้าดาเนินการก่อสร้าง
ตามสัญญาน้ัน อยู่ในระหว่างฤดูฝนและปรากฏว่าเมื่อฝนตกแล้วมีน้ารั่วซึมลงมาจากชั้นดาดฟ้า จึงได้มีการสารวจ
และพบว่าเป็นการร่ัวซึมจากบริเวณพ้ืนและรางน้าชั้นดาดฟ้าและระเบียงช้ัน 1 ซ่ึงตามสัญญาจ้างไม่ได้กาหนดให้
ผู้รับจา้ งจะตอ้ งทาการก่อสร้างและปรบั ปรุงงานในสว่ นดังกลา่ วไว้ และเมอ่ื พิจารณาจากรายละเอียดงานตามสัญญา
ท่ีกาหนดให้ผู้รับจ้ าง ทา ก ารร้ื อ ถ อนง านส ถ าปั ตย กรร ม แล ะร ะบ บ ไฟ ฟ้ า ภา ยใ นเ ดิม ท้ัง ในส่ว นฝ้า เ พด า น ผ นั ง
ระบบไฟฟ้า และระบบปรับอากาศ แล้วดาเนินการปรับปรุงรายละเอียดงานสถาปัตยกรรมภายในและงานระบบ
ท่ีเก่ียวข้องท้ังอาคาร ดังน้ันหากดาเนินการปรับปรุงตามรายละเอียดตามสัญญาแล้วเสร็จแต่ไม่ได้ทาการแก้ไข
ปัญหาน้ารวั่ ซึมจากหลังคา กจ็ ะทาใหง้ านในสว่ นท่ปี รับปรงุ แกไ้ ขไดร้ บั ความเสียหายจากนา้ ทีร่ ั่วซึม จึงมีความจาเปน็
จะต้องทาการปรับปรุงเพ่ือป้องกันมิให้น้ารั่วซึมจากชั้นดาดฟ้าและระเบียงช้ัน 1 โดยรอบอาคารไปพร้อมกับการ
ปรบั ปรุงอาคารตามสญั ญาจา้ งน้ี โดยดาเนินการ

(1) ชั้นดาดฟ้า เพิ่มเติมงานรางน้าฝน Stainless , อุดรอยรั่ว , เปล่ียนท่อระบายน้าฝน
เป็นขนาด 4 นิ้วและทาการปรับปรงุ ความลาดชันของพ้ืนในสว่ นท่ีไม่มีหลังคาคลมุ เพื่อระบายน้าได้เรว็ ข้ึน ทาน้ายา
กันซมึ และปดิ ขอบร่องระเบียงชน้ั 1

คมู่ อื การปฏิบัตงิ าน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหว่างการดาเนนิ การกอ่ สร้าง 138

(2) งานพนื้ ระเบียงรอบอาคารชน้ั 1 ทาการปรับปรงุ ความลาดชันของพ้ืนเพอื่ ระบายน้าได้เร็ว
ขึน้ ทากันน้ายากนั ซมึ และปิดขอบร่องระเบยี งชั้น 1

(3) งานเปลี่ยนน็อตยดึ หลงั คาพรอ้ มฉีดซิลิโคนเพือ่ อุดรอยร่ัวหลงั คาเดิม
2. งานปรับปรุงผนังห้องน้า เน่ืองจากผนังกั้นห้องน้า ชั้น 1 และ 4 เดิม ซ่ึงมีจานวน 6 ชุด
มีสภาพชารุดทรุดโทรมเป็นอย่างมากซ่ึงไม่เหมาะสมกับสภาพการใช้งาน จึงเห็นควรให้ร้ือถอนผนังก้ันห้องน้าเดิม
และตดิ ตง้ั ผนงั สาเร็จรปู โดยเป็นผนงั ที่สามารถกันน้าได้
ผู้ควบคุมงานได้ทาการตรวจสอบเหตุผลและความจาเป็นในการแก้ไขเปล่ยี นแปลงในเบื้องต้นแล้ว
เห็นวา่ มีความเหมาะสม คณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ ได้พิจารณาจากขอ้ เทจ็ จริง หลักการ เหตผุ ล และความจาเป็น
ท้ังหมดแล้ว เห็นว่า มีความจาเป็นจะต้องแก้ไขเปลี่ยนแปลงรายละเอียดแบบรูปส่ิงก่อสร้างดังกล่าวข้างต้น
ซ่ึงจะเกิดประโยชน์และเหมาะสมต่อการใช้งานย่ิงขึ้น จึงเห็นสมควรให้แก้ไขเปล่ียนแปลงรายละเอียดแบบรูป
รายการสิง่ กอ่ สรา้ ง ตามรายละเอียดดังกล่าวข้างต้น

จึงเรียนมาเพ่ือโปรดพิจารณา หากเห็นชอบขอได้โปรดอนุมัติให้แก้ไขเปล่ียนแปลงรายละเอียด
แบบรูปดงั กล่าวข้างต้นต่อไปดว้ ย

(ลงชือ่ ) ประธานกรรมการ
()

(ลงชอ่ื ) กรรมการ
()

(ลงชือ่ ) กรรมการ
()

คมู่ อื การปฏิบตั งิ าน การบรหิ ารสญั ญาก่อสรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 139

ภาคผนวก

หมายเลข 8 ตวั อย่างเอกสารการแก้ไขสญั ญาจา้ ง กรณีที่มีการแก้ไขเปล่ยี นแปลงรายละเอยี ดแบบรปู
8.3 บนั ทกึ ขออนุมตั ิแกไ้ ขสัญญา

บนั ทกึ ข้อความ

ส่วนงาน กองอาคารและสถานท่ี โทร. ๔๒๓๗๙ , 42751 , ๔๒๙๐๔

ที่ อว660201.1.5/ วันท่ี

เร่อื ง ขออนุมตั ิแก้ไขเปลย่ี นแปลงรายละเอยี ดสญั ญาจา้ ง โครงการ

เรียน อธิการบดี ผ่านหัวหน้างานพสั ดุ กองคลัง

1. เรอ่ื งเดมิ
ตามสัญญาจ้างเลขที่ สธ. ................... ลงวันที่ ..................... มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้ว่าจ้าง

................................ ทางาน............................. ในวงเงินค่าจ้างจานวน ....................... บาท (.............................)
โดยกาหนดให้ ผู้รับจ้างเข้าทางานภายในวันท่ี ...................... และจะต้องทางาน ให้แล้วเสร็จบริบูรณ์ภายในวันที่

.................... น้ัน
2. กฎหมาย ระเบยี บ และขอ้ กาหนดของสญั ญาท่เี ก่ยี วข้อง
(1) พระราชบญั ญตั ิการจัดซ้อื จัดจ้างและบริหารพสั ดุภาครัฐ พ.ศ. 2560
มาตรา 97 บัญญัติว่า “สัญญาหรือข้อตกลงเป็นหนังสือที่ได้ลงนามแล้วจะแก้ไขไม่ได้

เว้นแต่ในกรณีดงั ตอ่ ไปนี้ ใหอ้ ยูใ่ นดุลยพนิ จิ ของผมู้ อี านาจทีจ่ ะพิจารณาอนุมตั ิให้แก้ไขได้…
(2) ในกรณีท่ีมีความจาเป็นต้องแก้ไขสัญญาหรือข้อตกลง หากการแก้ไขน้ัน

ไม่ทาใหห้ น่วยงานของรัฐเสยี ประโยชน์
(3) เป็นการแก้ไขเพ่อื ประโยชนแ์ กห่ น่วยงานของรัฐหรอื ประโยชนส์ าธารณะ...

(วรรคสาม) การแก้ไขสญั ญาหรอื ข้อตกลงตามวรรคหนง่ึ และวรรคสองจะต้องปฏิบัติตาม
กฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณหรือกฎหมายอ่ืนที่เกี่ยวข้อง หากมีความจาเป็นต้องเพิ่มหรือลดวงเงิน หรือเพิ่ม
หรือลดระยะเวลาสง่ มอบหรือระยะเวลาในการทางาน ให้ตกลงพรอ้ มกันไป”

มาตรา 102 บัญญัติว่า “การงดหรือลดค่าปรับให้แก่คู่สัญญา หรือการขยายเวลา

ทาการตามสัญญาหรือข้อตกลง ให้อยู่ในดุลยพินิจของผู้มีอานาจที่จะพิจารณาได้ตามจานวนวันท่ีมีเหตุเกิดขึ้นจริง
เฉพาะในกรณดี ังตอ่ ไปนี้

คมู่ อื การปฏบิ ัตงิ าน การบริหารสญั ญาก่อสร้างในระหว่างการดาเนนิ การก่อสรา้ ง 140

(1) เหตเุ กิดจากความผิดหรือความบกพร่องของหน่วยงานของรฐั

(2) เหตสุ ดุ วสิ ัย

(3) เหตเุ กดิ จากพฤตกิ ารณอ์ ันหนงึ่ อนั ใดทคี่ ู่สญั ญาไมต่ ้องรับผิดตามกฎหมาย

(4) เหตุอน่ื ตามท่กี าหนดในกฎกระทรวง...”

(2) ระเบียบกระทรวงการคลัง ว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและบริหารพัสดุภาครัฐ

พ.ศ. 2560

ข้อ 165 กาหนดว่า “การแก้ไขสัญญาหรือข้อตกลงตามมาตรา 97 ต้องอยู่ภายใน

ขอบข่ายแห่งวัตถุประสงค์เดิมของสัญญาหรือข้อตกลงน้ัน โดยหน่วยงานของรัฐต้องพิจารณาเปรียบเทียบคุณภาพ

ของพัสดุ หรือรายละเอียดของงาน รวมทั้งราคาของพสั ดหุ รืองานตามสัญญาหรือข้อตกลงกับพัสดุท่ีจะทาการแก้ไข

นัน้ ก่อนแกไ้ ขสญั ญาหรือข้อตกลงดว้ ย

ในกรณีท่ีเป็นการจัดซ้ือจัดจ้างท่ีเกี่ยวกับความม่ันคงแข็งแรง หรืองานเทคนิคเฉพาะ

อย่างจะต้องได้รับการรับรองจากวิศวกร สถาปนิก และวิศวกรผู้ชานาญการ หรือผู้ทรงคุณวุฒิ ซ่ึงรับผิดชอบ

หรือสามารถรับรอง คุณลักษณะเฉพาะ แบบและรายการของงานก่อสร้าง หรืองานเทคนิคเฉพาะอย่างนั้น

แล้วแต่กรณดี ้วย...”

ข้อ 182 กาหนดว่า “การงดหรือลดค่าปรับให้แก่คู่สัญญา หรือการขยายเวลา

ทาการตามสัญญา หรือข้อตกลงตามมาตรา 102 ในกรณีท่ีมีเหตุเกิดจากความผิดหรือความบกพร่อง

ของหน่วยงานของรัฐ หรือเหตุสุดวิสัย หรือเกิดจากพฤติการณ์อันหนึ่งอันใดท่ีคู่สัญญาไม่ต้องรับผิดตามกฎหมาย

หรือเหตุอื่นตามที่กาหนดในกฎกระทรวง ทาให้คู่สัญญาไม่สามารถส่งมอบสิ่งของหรืองานตามเงื่อนไขและกาหนด

แหง่ สัญญาได้ ให้หนว่ ยงานของรฐั ระบไุ วใ้ นสัญญาหรือขอ้ ตกลงกาหนดให้คู่สญั ญาตอ้ งแจ้งเหตุดงั กลา่ วให้หน่วยงาน

ของรัฐทราบภายใน 15 วัน นับถัดจากวันท่ีเหตุนั้นได้สิ้นสุดลง หรือตามท่ีกาหนดในกฎกระทรวง

หากมิได้แจ้งภายในเวลาที่กาหนด คู่สัญญาจะยกมากล่าวอ้างเพื่อของดหรือลดค่าปรับ หรือขอขยายเวลาใน

ภายหลังมิได้ เว้นแต่กรณีเหตุเกิดจากความผิดหรือความบกพร่องของหน่วยงานของรัฐซ่ึงมีหลักฐานชัดแจ้ง

หรือหน่วยงานของรฐั ทราบดอี ยแู่ ล้วต้งั แตต่ น้ ”

(3) ข้อกาหนดสญั ญาจา้ ง
ข้อ 14 กาหนดว่า “...ผู้ว่าจ้างมีสิทธิท่ีจะส่ังเป็นหนังสือให้ผู้รับจ้างทางานพิเศษ

ซ่งึ ไมไ่ ด้แสดงไว้หรือรวมอยใู่ นเอกสารสญั ญาน้ี หากงานพเิ ศษน้ันๆ อยใู่ นขอบขา่ ยท่วั ไปแหง่ วัตถุประสงคข์ องสัญญา

น้ี นอกจากนี้ ผู้วา่ จา้ งยังมสี ิทธิสง่ั ให้เปล่ยี นแปลงหรือแกไ้ ขแบบรปู และข้อกาหนดตา่ งๆ ในเอกสารสัญญานด้ี ้วย...”

ข้อ 19 กาหนดว่า “...ในกรณีที่มีเหตุเกิดจากความผิดหรือความบกพร่องของ

ฝ่ายผู้ว่าจ้าง...ทาให้ผู้รับจ้างไม่สามารถทางานให้แล้วเสร็จตามเงื่อนไขและกาหนดเวลาแห่งสัญญาได้...ผู้รับจ้าง

จะตอ้ งแจ้งเหตุพรอ้ มหลักฐานเป็นหนังสอื ใหผ้ วู้ ่าจ้างทราบ เพอื่ ...ขยายเวลาทางานออกไปภายใน 15 วัน...

ถ้าผู้รับจ้างไม่ปฏิบัติให้เป็นไปตามวรรคหนึ่ง ให้ถือว่าผู้รับจ้างสละสิทธิเรียกร้อง

ในการท่ีจะขอ...ขยายเวลาทางานออกไปโดยไม่มีเง่ือนไขใดๆท้ังส้ิน เว้นแต่กรณีเหตุเกิดจากความผิดหรือ

ความบกพร่องของฝ่ายผู้ว่าจ้างซึง่ มีหลกั ฐานชัดแจ้งหรอื ผู้วา่ จ้างทราบดีอยู่แล้วตง้ั แตต่ ้น

คมู่ ือการปฏิบัตงิ าน การบรหิ ารสญั ญาก่อสร้างในระหว่างการดาเนนิ การก่อสร้าง 141

การงดหรือลดค่าปรับ หรือขยายกาหนดเวลาทางานตามวรรคหนึ่ง อยู่ในดุลยพินิจของ

ผู้วา่ จา้ งทจี่ ะพจิ ารณาตามทีเ่ ห็นสมควร”

3. เรอ่ื งทีเ่ สนอเพ่อื พิจารณา
3.1 การแก้ไขเปลยี่ นแปลงรายละเอยี ดแบบรูปสง่ิ ก่อสร้าง

เม่ือผู้รับจ้างเข้าดาเนินการก่อสร้างตามสัญญา ปรากฏว่ามีความจาเป็นจะต้องแก้ไข

เปล่ียนแปลงและเพ่มิ เติมรายละเอียดแบบรูปรายการส่งิ ก่อสรา้ ง ดงั นี้

3. การปรับปรุงช้ันดาดฟ้าและระเบียงชั้น 1 เนื่องจากในขณะที่ผู้รับจ้างเข้าดาเนนิ การ
ก่อสร้างตามสัญญาน้ัน อยู่ในระหว่างฤดูฝนและปรากฏวา่ เมื่อฝนตกแล้วมีน้ารว่ั ซึมลงมาจากชัน้ ดาดฟ้า จึงได้มีการ
สารวจและพบว่าเป็นการร่ัวซึมจากบริเวณพ้ืนและรางน้าชั้นดาดฟ้าและระเบียงช้ัน 1 ซึ่งตามสัญญาจ้างไม่ได้
กาหนดให้ผู้รับจ้างจะต้องทาการก่อสร้างและปรับปรุงงานในสว่ นดังกล่าวไว้ และเม่ือพิจารณาจากรายละเอียดงาน
ตามสัญญาที่กาหนดให้ผู้รับจ้างทาการรื้อถอนงานสถาปัตยกรรมและระบบไฟฟ้าภายในเดิม ทั้งในส่วนฝ้าเพดาน
ผนัง ระบบไฟฟ้า และระบบปรับอากาศ แล้วดาเนินการปรับปรุงรายละเอียดงานสถาปัตยกรรมภายในและ
งานระบบท่ีเกี่ยวข้องทั้งอาคาร ดังน้ันหากดาเนินการปรับปรุงตามรายละเอียดตามสัญญาแล้วเสร็จแต่ไม่ได้ทาการ
แก้ไขปัญหาน้ารั่วซึมจากหลังคา ก็จะทาให้งานในส่วนที่ปรบั ปรุงแก้ไขได้รับความเสียหายจากน้าที่รั่วซึม จึงมีความ
จาเปน็ จะต้องทาการปรับปรุงเพื่อป้องกันมิให้น้าร่ัวซึมจากชัน้ ดาดฟ้าและระเบยี งชน้ั 1 โดยรอบอาคารไปพร้อมกับ
การปรบั ปรุงอาคารตามสญั ญาจ้างน้ี โดยดาเนินการ

(4) ช้ันดาดฟ้า เพิ่มเติมงานรางน้าฝน Stainless , อุดรอยรั่ว , เปลี่ยนท่อระบาย
น้าฝนเป็นขนาด 4 นิ้วและทาการปรับปรุงความลาดชันของพื้นในส่วนที่ไม่มีหลังคาคลุมเพ่ือระบายน้าได้เร็วข้ึน
ทาน้ายากันซมึ และปดิ ขอบร่องระเบียงช้นั 1

(5) งานพ้ืนระเบียงรอบอาคารช้ัน 1 ทาการปรับปรุงความลาดชันของพื้น
เพื่อระบายน้าได้เร็วขน้ึ ทากนั น้ายากนั ซึมและปิดขอบรอ่ งระเบียงชั้น 1

(6) งานเปล่ียนนอ็ ตยดึ หลงั คาพร้อมฉดี ซิลโิ คนเพือ่ อดุ รอยรว่ั หลงั คาเดิม
4. งานปรับปรุงผนังห้องน้า เน่ืองจากผนังก้ันห้องน้า ชั้น 1 และ 4 เดิม ซึ่งมีจานวน
6 ชดุ มีสภาพชารดุ ทรุดโทรมเป็นอยา่ งมากซึ่งไม่เหมาะสมกบั สภาพการใช้งาน จึงเหน็ ควรให้รอื้ ถอนผนังกน้ั ห้องน้า
เดิม และติดต้งั ผนงั สาเรจ็ รปู โดยเปน็ ผนังทส่ี ามารถกันนา้ ได้
ผู้ออกแบบ ได้ตรวจสอบความม่ันคงแข็งแรงและรายละเอียดประกอบต่างๆ พร้อม

ลงนามรับรองในแบบรูปในส่วนที่แก้ไขเปล่ียนแปลง และผู้ควบคุมงานได้ทาการตรวจสอบเหตุผลและ

ความจาเป็นในการแก้ไขเปลี่ยนแปลงในเบื้องต้นแล้ว เห็นว่ามีความเหมาะสมคณะกรรมการตรวจรับพัสดุ

พิจารณาแล้วเห็นสมควรให้มีการแก้ไขเปลี่ยนแปลงรายละเอียดแบบรูปรายการส่ิงก่อสรา้ งตามรายละเอียดข้างตน้

จึงได้ขออนุมัติแก้ไขเปล่ียนแปลงแบบรูปสิ่งก่อสรา้ ง และได้รับอนุมัติให้แก้ไขเปลี่ยนแปลง ตามรายละเอียดข้างต้น

แล้ว รายละเอยี ดปรากฏตามบนั ทึก ที่ ........................................

จากการแก้ไขเปลย่ี นแปลงรายละเอียดแบบรูปรายการส่ิงก่อสร้างข้างตน้ ผู้ออกแบบและ

ผู้รับจ้างได้ทาการสรุปรายการและประมาณราคามูลค่างานส่วนท่ีจะต้องแก้ไขเปลี่ยนแปลง ซ่ึงสรุปรายการและ

ประมาณราคาไดด้ ังนี้

คู่มอื การปฏบิ ตั ิงาน การบรหิ ารสญั ญากอ่ สรา้ งในระหวา่ งการดาเนนิ การกอ่ สรา้ ง 142

ท่ี รายการ ประมาณราคา
ผอู้ อกแบบ ผรู้ บั จ้าง

ก. งานลด

ไม่มี 0.00 0.00

ข. งานเพมิ่

๑ งานปรบั ปรุงชัน้ ดาดฟ้าและระเบยี งชน้ั 1 374,057.00 376,057.00

2 งานเปล่ียนผนงั กนั้ หอ้ งนา้ สาเร็จรปู 120,000.00 122,300.00

ค. สรปุ ราคางานเพมิ่ -งานลด

งานเพ่ิมมากกวา่ งานลด 494,057 498,357.00

สาหรับราคามูลค่างานที่เพ่ิมข้ึนน้ัน ผู้รับจ้างเรียกร้องค่าจ้างในส่วนที่เพิ่มขึ้น เป็นเงิน

จานวน 490,000 บาท (สี่แสนเก้าหม่ืนบาทถ้วน) และขอขยายระยะเวลาการทางานออกไปอีก 45 วัน

รายละเอียดปรากฏตามหนังสือผ้รู บั จา้ ง ฉบบั ลงวนั ท่ี .................................

3.2 การขออนุมตั เิ พ่ิมเติมคา่ จา้ ง

เนื่องจากการเพ่ิมเติมรายละเอียดงานก่อสร้าง ทั้งการปรับปรุงช้ันดาดฟ้าและระเบียง

ช้ัน 1 และงานปรับปรุงผนังห้องน้า ช้ัน 1 และชั้น 4 ซ่ึงมีความจาเป็นจะต้องดาเนินการก่อสร้างไปพร้อมงาน

ส่วนอื่นๆ ที่กาหนดตามสัญญาจ้าง และงานดังกล่าวจะต้องใช้งบประมาณเพิ่มเติม จานวน 490,000 บาท

(สี่แสนเก้าหมื่นบาทถ้วน) จึงจะต้องขออนุมัติงบประมาณเพ่ือเพ่ิมเติมเงินค่าจ้างอีก จานวน 490,000 บาท

(ส่ีแสนเก้าหมื่นบาทถ้วน) ซึ่งจะรวมเป็นเงินค่าจ้างท้ังส้ิน 7,433,652.60 บาท (เจ็ดล้านสี่แสนสามหม่ืนสามพัน

หกร้อยห้าสิบสองบาทหกสิบสตางค์) เม่ือได้รับอนุมัติให้แก้ไขเปล่ียนแปลงและเพิ่มเติมรายละเอียดแบบรูปตาม

บันทึก ที่ .................................................. แล้ว แต่การแก้ไขเปลี่ยนแปลงและเพิ่มเติมรายเอียดแบบรูปดังกล่าวจะ

กระทบต่องบประมาณท่ีจะต้องจัดหาเพ่ิมเติม ระยะเวลาการทางานที่จะต้องใช้เพิ่มขึ้น และการแก้ไขเปล่ียนแปลง

รายละเอียดงวดงานให้สอดคล้องกับจานวนเงินและรายละเอียดงานที่เปลี่ยนแปลงไป ซึ่งจะต้อง ได้รับอนุมัติ

งบประมาณเพิ่มเติมก่อนคณะกรรมการตรวจรับพัสดุ จึงจะพิจารณาข้อเท็จจริงและเสนอความเห็น

เพื่อประกอบการพิจารณาในประเด็นดังกล่าวต่อไปได้ คณะกรรมการตรวจรับพัสดุ จึงได้รายงานเหตุดังกล่าว

ตอ่ อธิการบดี และได้รบั อนมุ ัติแล้ว ตามบนั ทึก ...............................................

ต่อมากองยุทศาสตร์ ได้ขออนุมัติงบประมาณปรับปรุงอาคารสถาบันวิจัยและพัฒนา

(เพ่ิมเติม) จานวน 490,000 บาท (ส่ีแสนเก้าหมื่นบาทถ้วน) จากงบประมาณเงินรายได้ สานักงานอธิการบดี

กิจกรรม : 1191 สมทบจ่ายค่าสาธารณูปโภคและพัฒนาระบบกายภาพ 5% และอธิการบดีอนุมัติงบประมาณ

ในส่วนดังกล่าวแลว้ รายละเอียดปรากฏตาม บันทกึ ที่ ....................................................

ด้วยเหตุดังกล่าวข้างต้น จึงขออนุมัติเพ่ิมเติมเงินค่าจ้างอีก จานวน 490,000 บาท

(สี่แสนเก้าหม่ืนบาทถ้วน) ซ่ึงจะรวมเป็นเงินค่าจ้างทั้งส้ิน 7,433,652.60 บาท (เจ็ดล้านสี่แสนสามหมื่นสามพัน

หกรอ้ ยหา้ สิบสองบาทหกสิบสตางค)์