SKOP ESEI 2020

100 SOALAN ESEI
dengan cadangan

jawapan.

____

Bantu Anda Kuasai
Isu Semasa &
Isu Buku Teks.

____

CONFIRM RUGI
KALAU TAK BACA!

____

BAHAN BACAAN Stay Focused!
HADAPI SOALAN ESEI Stay Positive!
PENDIDIKAN MORAL Stay Strong! And
SPM 2020 NEVER GIVE UP!

KOMPILASI INI DITUJUKAN KHAS BUAT TATAPAN ____
PELAJAR-PELAJAR SPM 2020
SMK METHODIST TELOK DATOK, BANTING. READING is a
basic tool

in the living of
A GOOD LIFE.

INISIATIF

V.T. SURESH

GURU
MATA PELAJARAN
PENDIDIKAN MORAL

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 1

KANDUNGAN

BIL ISU MUKASURAT
1 Kempen Anti Rasuah Kerajaan 4
2 Punca Kes Pembuangan Bayi 5
3 Rasuah Bola Sepak 6
4 Pilihan Antara Keluarga Nukleus dan Keluarga Kembangan 7
5 Ciri-ciri Keluarga Bahagia 8
6 Penempatan Ibu Bapa di Rumah Orang-Orang Tua 9
7 Peranan Untuk Kukuhkan Institusi Kekeluargaan 10
8 Tanggungjawab Anak Terhadap Ibu Bapa 11
9 Langkah Ibu Bapa Bentuk Keluarga Bahagia 12
10 Langkah Ibu Bapa Bendung Isu Gajet 13
11 Cara dan Kepentingan Hijaukan Bumi 14
12 Isu Pembinaan Stesen Tenaga Nuklear 15
13 Kebaikan Wujudkan Sekolah dalam Taman 16
14 Cara Laksanakan Pembangunan Tanpa Rosakkan Alam Sekitar 17
15 Dasar Pengasingan Sisa di Punca 18
16 Bantahan Pertubuhan Greenpeace 19
17 Usaha Selamatkan Hidupan Liar Pupus 20
18 Peranan Elakkan Kejadian Tanah Runtuh 21
19 Tujuan Kerajaan Wartakan Taman Laut 22
20 Peranan Tangani Masalah Pencemaran Alam Sekitar 23
21 Langkah Kurangkan Kesan Pemanasan Global 24
22 Cara Praktikkan Amalan Berkonsepkan Teknologi Hijau 25
23 Kesesuaian Malaysia Sebagai Destinasi Ekopelancongan 26
24 Langkah Jayakan Kempen Pengasingan Sisa Pepejal 27
25 Amalan Konsep 5R Dalam Kehidupan Seharian 28
26 Peranan Elakkan Kejadian Banjir Lumpur 29
27 Cara Menjayakan Kempen Cintailah Sungai Kita 30
28 Isu Kebakaran Hutan Amazon 31
29 Usaha Pelihara Terumbu Karang 32
30 Lima Prinsip Rukun Negara 33
31 Kepentingan Prinsip Rukun Negara Kepada Rakyat 34
32 Kewajaran Berkhidmat Dalam Negara
33 Langkah Pupuk Semangat Patriotisme Kalangan Remaja 35-36
34 Cara Tunjukkan Semangat Cinta Akan Negara 36
35 Cara Hargai Jasa Pasukan Keselamatan Negara 37
36 Cara Pihak Kerajaan Tangani Pemerdagangan Kanak-Kanak 38
37 Kesan Penggunaan Gadget Kepada Kanak-Kanak 39
38 Peranan Tangani Kes Penderaan Kanak-Kanak 40
39 Sebab Kerajaan Jaga Hak Wanita 41
40 Cara Majikan Iktiraf Jasa Pekerja 42
41 Isu Ketetapan Gaji Minimum oleh Kerajaan 43
44

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 2

42 Kesan Penyediaan Kemudahan Kepada Golongan OKU 45
43 Cara Menghargai Golongan OKU Dalam Masyarakat 46
44 Pengajaran Daripada Kejayaan Pelajar OKU 47
45 Punca dan Tindakan Bagi Elakkan Pengguna Tertipu 48
46 Tindakan Pengguna Untuk Pelihara Hak Mereka 49
47 Langkah Pengguna Atasi Penipuan Beli Dalam Talian 50
48 Langkah Elakkan Jadi Mangsa Sindiket Penipuan Scammer 51
49 Sebab Kerajaan Banteras Skim Cepat Kaya 52
50 Sebab Kita Tidak Boleh Mengambil Dadah 53
51 Kepentingan Pelaksanaan Akta Dadah Berbahaya 54
52 Peranan Tangani Isu Pemandu Mabuk 55
53 Tindakan Kurangkan Kemalangan Jalan Raya 56
54 Tindakan Kurangkan Kemalangan Jalan Raya Ketika Perayaan 57
55 Kebaikan Keluarkan Pendapat Mengikut Saluran Yang Betul 58
56 Peranan NGO di Negara Kita 59
57 Isu Pengurangan Subsidi Di Negara Kita 60
58 Alasan Makanan Ringan dan Segera Diharamkan di Sekolah 61
59 Kewajaran Larangan Pelajar Bawa Telefon Bimbit ke Sekolah 62-63
60 Kebaikan Projek Mega Kerajaan Kepada Rakyat 64
61 Isu Warga Emas Dipukul Oleh Anak Sendiri 65
62 Cara Kekalkan Perpaduan 66
63 Faedah Sertai Program 1 Murid 1 Sukan di Sekolah 67
64 Alasan Mahkamah Buat Perbicaraan Terbuka 68
65 Cara Remaja Manfaatkan Masa Lapang 69
66 Kewajaran Malaysia Tangani Isu Pemerdagangan Manusia 70
67 Cara Kerajaan Bendung Isu Pemerdagangan Manusia 71
68 Langkah Untuk Mencegah Wabak Demam Denggi 72
69 Langkah Penduduk Taman Banteras Nyamuk Aedes 73
70 Peranan Kerajaan Untuk Jayakan Sukan SEA 74
71 Faedah Negara Anjur Sukan Bertaraf Antarabangsa 75
72 Kepentingan Jalin Hubungan Kerjasama Antarabangsa 76
73 Isu Tidak Keseimbangan Pelajar Dalam KOKO dan Akademik 77
74 Kewajaran Aktiviti Perkhemahan Badan Beruniform Diadakan 78
75 Kesan Kelekaan Remaja Dalam Penggunaan Media Sosial 79
76 Kewajaran Kerajaan Perkenalkan Hari Sukan Negara 80
77 Peranan Ibu Bapa Pupuk Budaya Membaca Di Kalangan Remaja 81
78 Kebaikan Sertai Kempen Derma Darah 82
79 Peranan Ibu Bapa Lindungi Anak Jadi Mangsa Penculikan 83
80 Kelebihan Penggunaan e-Wallet kepada Pengguna 84
81 Faktor Tingkah Laku Bunuh Diri Di Kalangan Pelajar Sekolah 85
82 Cara Kekalkan Warisan Permainan Tradisional di Malaysia 86
83 Manfaat Pembelajaran Dalam Talian Kepada Pelajar dan Guru 87-88
84 Cara Rakyat Malaysia bantu kerajaan tangani Covid-19 89
85 Kepentingan Program Ziarah Cakna 90-91
86 Kempen Pinggan Sihat Malaysia Suku-Suku Separuh 91-92
87 Usaha Rakyat Untuk Menjaga Kesihatan Diri 92-93
88 Usaha Rakyat Untuk Atasi Masalah Obesiti 93-94

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 3

89 Langkah Untuk Mengurangkan Masalah E-Waste 94-95
90 Cara Bahan Sisa Pertanian Ditebus Guna 95-96
91 Kebaikan Pertanian Organik 96-97
92 Kesan Kebanjiran Pendatang Asing Tanpa Izin (PATI) 97-98
93 Langkah Rakyat Malaysia Tangani Penjajahan di Alaf Baharu 98-99
94 Kepentingan Hidup Berjiran
95 Kewajaran Budaya Berbasikal Lajak Di Kalangan Remaja 99
96 Usaha Semua Pihak Untuk Atasi Masalah Basikal Lajak 100
97 Kepentingan Mengadakan Rumah Terbuka 101-102
98 Cara Pelajar Perolehi Kecemerlangan Akademik 102
99 Langkah Atasi Masalah Vandalisme 103
100 Kelebihan Perniagaan Atas Talian Kepada Pengguna 104
105

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 4

1 Maklumat berikut berkaitan dengan kempen antirasuah di Malaysia.

Kempen Wira Anti Rasuah (WAR) bertujuan menerapkan nilai-nilai integriti dari
bangku sekolah lagi. Kempen ini juga memberikan pendedahan kepada murid
tentang bahaya serta kesan buruk rasuah kepada masyarakat dan negara.

Kerajaan mengambil tindakan tegas terhadap pemberi dan penerima rasuah serta
menjalankan kempen kesedaran terhadap orang ramai. Mengapakah kerajaan
bertindak demikian ?

Berikan hujah anda berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai amanah.[1]
Nilai penglibatan diri dalam pembangunan negara.[1]

Kerajaan tegas dalam perangi rasuah di negara kita.[1]
Kerajaan ingin pupuk keyakinan rakyat terhadap pemimpin negara.[1]
Kerajaan ingin tingkatkan kecekapan dan integriti pentadbiran.[1]
Kerajaan ingin menjaga imej negara di persada antarabangsa.[1]
Kerajaan dapat menarik pelabur asing masuk melabur dalam negara.[1]
Kerajaan ingin lahirkan rakyat Malaysia yang cemerlang dan berintegriti tinggi.[1]
Kerajaan ingin mencapai tahap amalan rasuah sifar di kalangan rakyat jelata.[1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 5
2 Kes pembuangan bayi merupakan satu bentuk penganiayaan terhadap kanak-kanak.

Pada pendapat anda, apakah punca-punca berlakunya kes pembuangan bayi?
Jawapan anda hendaklah berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari. [10 markah]
Cadangan Jawapan
Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai melindungi hak kanak-kanak.[1]
Nilai kasih sayang.[1]
Pergaulan bebas antara lelaki dan perempuan.[1]
Perempuan mengandung anak luar nikah. [1]
Pasangan muda tidak fikir secara matang dan takut maka bertindak buang bayi. [1]
Bayi yang dilahirkan cacat maka dibuang selepas dilahirkan. [1]
Pasangan ibu bapa muda menghadapi masalah kesempitan wang. [1]
Kekurangan didikan agama di kalangan mereka. [1]
Mereka tidak takut pada balasan Tuhan dan dosa. [1]
Mereka tiada sifat kasih sayang dan tidak berperikemanusiaan. [1]
[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 6

3 Rakan anda seorang pemain bola sepak profesional. Dia telah ditawarkan oleh
seorang bookie sebanyak RM 30 000 untuk satu permainan bola sepak. Dia telah
bersetuju menerima rasuah kerana sangat memerlukan wang untuk membiayai
rawatan ibunya. Ibunya perlu menjalani pembedahan pemindahan jantung dalam
kadar segera atau dia akan meninggal dunia. Setujukah anda dengan tindakan
rakan anda?

Bincangkan alasan untuk menyokong jawapan anda. [10 markah]

Cadangan Jawapan 1

Setuju. [1] Alasan saya.

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab / tanggungjawab terhadap keluarga. [1]
Nilai kasih sayang / kasih sayang terhadap keluarga. [1]

Rakan saya ingin selamatkan nyawa ibunya. [1]
Jika nak kumpul wang sendiri rakan saya tidak boleh segerakan pembedahan ibu. [1]
Rakan takut nanti ibu akan meninggal dunia. [1]
Keadaan ibu rakan sangat kritikal dan tenat. [1]
Keadaan situasi terdesak maka rakan terpaksa langgar prinsip hidup tidak mahu
terima rasuah. [1]
Rakan sayangkan ibu sehingga tidak peduli nasib diri akan dipenjara jika
tertangkap.[1]

[10 markah] .....................atau......................

Cadangan Jawapan 2

Tidak setuju. [1] Alasan saya.

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai harga diri. [1]
Nilai amanah. [1]
Nilai mematuhi peraturan dan undang-undang. [1]

Rakan sedar amalan menerima rasuah salah di sisi undang-undang. [1]
Jika sabit kesalahan rakan akan dipenjara dan dikenakan denda. [1]
Rakan akan digantung atau dibuang daripada pasukan bola sepak. [1]
Imej diri rakan selaku pemain dan imej pasukannya akan terjejas. [1]
Rakan boleh gunakan cara lain untuk selamatkan ibu. [1]
Rakan boleh minta bantuan daripada ahli parlimen atau dewan undangan negeri atau
NGO. [1]
Rakan juga boleh mohon pinjaman peribadi daripada institusi kewangan. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 7

4 Berikut adalah perbandingan antara keluarga nukleus dan keluarga kembangan.

Keluarga nukleus
Ibu bapa dan anak-anak sahaja tinggal bersama-sama serumah.

Keluarga kembangan
Ibu bapa, anak-anak, datuk, nenek dan anggota keluarga lain

tinggal bersama-sama serumah.

Apakah jenis keluarga pilihan anda dalam perancangan kehidupan dewasa dan

berkeluarga?

Berikan alasan untuk pilihan anda berdasarkan nilai-nilai murni. [10 markah]

Cadangan Jawapan 1

Keluarga kembangan. [1] Alasan saya.

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab / tanggungjawab terhadap keluarga. [1]
Nilai kasih sayang / kasih sayang terhadap keluarga. [1]
Nilai hormat dan taat kepada anggota keluarga. [1]

Orang tua berpengalaman dapat didik ibu bapa muda bagaimana jaga anak. [1]
Anak-anak muda dapat belajar amalkan adat tradisi dalam keluarga. [1]
Anak-anak muda dapat belajar menghormati anggota keluarga kembangan. [1]
Masalah pengabaian warga tua dan uzur dapat dielakkan. [1]
Anggota keluarga mudah dapat bantuan pada saat kecemasan. [1]
Keluarga kembangan wujudkan suasana hidup berkeluarga yang lebih meriah dan
seronok. [1]

[maks 10 markah] ................ atau..........................

Cadangan Jawapan 2
Keluarga nukleus. [1] Alasan saya.

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab / tanggungjawab terhadap keluarga. [1]
Nilai kasih sayang / kasih sayang terhadap keluarga. [1]
Nilai berdikari. [1]
Nilai hormat dan taat kepada anggota keluarga. [1]

Dapat memperkukuhkan hubungan ibu bapa dan anak dalam keluarga asas. [1]
Ibu bapa dapat buat semua keputusan untuk anak-anak mereka dengan sendiri. [1]
Tiada campur tangan daripada orang lain. [1]
Ibu bapa belajar cara mendidik anak-anak sendiri. [1]
Anak-anak lebih berdikari dalam soal uruskan diri . [1]
Ibu bapa dapat rancang perbelanjaan ikut pendapatan mereka yang kecil. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 8
5 Setiap individu mengimpikan sebuah keluarga yang bahagia. Pada pendapat anda,

apakah ciri-ciri sebuah keluarga bahagia ?
Jelaskan jawapan anda secara terperinci berdasarkan nilai-nilai murni. [10 markah]
Cadangan Jawapan
Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab / tanggungjawab terhadap keluarga. [1]
Nilai kasih sayang / kasih sayang terhadap keluarga. [1]
Anggota keluarga mempunyai didikan agama dan moral yang kukuh. [1]
Anggota keluarga berkomunikasi dan berinteraksi secara positif sesama mereka. [1]
Anggota keluarga sentiasa meluangkan masa bersama. [1]
Anggota keluarga sentiasa saling membantu antara satu sama lain. [1]
Anggota keluarga saling menyayangi antara satu sama lain. [1]
Anggota keluarga amalkan gaya hidup sihat seperti bebas dadah, alkohol dan
sebagainya. [1]
Anggota keluarga berkongsi suka dan duka dalam kehidupan bersama keluarga
tersayang. [1]
Anggota keluarga memiliki persefahaman dan sikap bertolak ansur. [1]
Anggota keluarga saling menghargai dan saling menghormati antara satu sama
lain.[1]
[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 9

6 Terdapat sesetengah anak yang mengambil keputusan untuk menempatkan ibu bapa
mereka di rumah orang-orang tua.

Wajarkah tindakan anak-anak tersebut ? [10 markah]
Huraikan alasan anda berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari.

Cadangan Jawapan

Tidak wajar. [1] Alasan saya.

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab / tanggungjawab terhadap keluarga. [1]
Nilai kasih sayang / kasih sayang terhadap keluarga. [1]
Nilai hormat dan taat kepada anggota keluarga. [1]
Nilai harga diri. [1]

Anak harus laksanakan tugas menjaga ibu bapa ketika tua dan uzur. [1]
Anak harus menyediakan tempat tinggal yang selesa untuk ibu bapa. [1]
Anak harus memenuhi segala keperluan ibu bapa ketika mereka tidak bermaya. [1]
Anak harus mengenang dan menghargai jasa ibu bapa mereka.[1]
Tindakan anak hantar ibu bapa ke rumah orang tua akan menjatuhkan imej mereka
sendiri.[1]
Selain itu, ibu bapa akan berasa sangat sedih dan kecewa dengan anak mereka.[1]
Ibu bapa akan hilang tempat menumpang kasih. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 10

7 Ilustrasi berikut menunjukkan sebuah keluarga bahagia.

Pada pendapat anda, bagaimanakah anggota keluarga dapat memainkan peranan
untuk mengukuhkan institusi kekeluargaan?

Huraikan hujah-hujah anda berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab / tanggungjawab terhadap keluarga. [1]
Nilai kasih sayang / kasih sayang terhadap keluarga. [1]
Nilai hormat dan taat kepada anggota keluarga. [1]
Nilai toleransi. [1]
Nilai saling membantu dan bekerjasama. [1]

Anggota keluarga mempunyai didikan agama dan moral yang kukuh. [1]
Anggota keluarga berkomunikasi dan berinteraksi secara positif sesama mereka. [1]
Anggota keluarga sentiasa meluangkan masa bersama. [1]
Anggota keluarga sentiasa saling membantu antara satu sama lain. [1]
Anggota keluarga saling menyayangi antara satu sama lain. [1]
Anggota keluarga amalkan gaya hidup sihat seperti bebas dadah, bebas alkohol dan
sebagainya. [1]
Anggota keluarga berkongsi suka dan duka dalam kehidupan bersama keluarga
tersayang. [1]
Anggota keluarga memiliki persefahaman dan sikap bertolak ansur. [1]
Anggota keluarga saling menghargai dan saling menghormati antara satu sama
lain.[1]
Anggota keluarga bekerjasama dalam sebarang aktiviti kekeluargaan yang
dilakukan.[1]
Anggota keluarga harus mendengar nasihat ahli keluarga yang tua untuk
meningkatkan keperibadian diri dan imej keluarga. [1]
Anggota keluarga harus sentiasa jaga imej dan maruah keluarga di mata
masyarakat.[1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 11

8 Ibu bapa merupakan insan yang sanggup berkorban demi kesejahteraan anak-anaknya.

Huraikan tanggungjawab seorang anak terhadap ibu bapanya berdasarkan nilai-

nilai murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab / tanggungjawab terhadap keluarga. [1]
Nilai kasih sayang / kasih sayang terhadap keluarga. [1]
Nilai hormat dan taat kepada anggota keluarga. [1]

Anak perlu belajar bersungguh-sungguh.[1]
Semua ibu bapa akan berasa gembira apabila melihat anaknya belajar bersungguh-
sungguh dan berjaya dalam kehidupan.[1]
Anak perlu mentaati segala perintah dan nasihat ibu bapa.[1]
Anak harus laksanakan segala tugasan yang diberi oleh ibu bapa misalnya mengemas
rumah dengan penuh ikhlas. [1]
Anak menghulurkan bantuan kepada ibu bapa sekiranya sudah berjaya.[1]
Anak perlu kirimkan wang kepada ibu bapa agar mereka dapat beli barangan
keperluan di hari tua mereka.[1]
Anak harus menghormati ibu bapa.[1]
Anak perlu bercakap dengan ibu bapa secara sopan-santun dan bersuara sederhana.[1]
Anak harus menjaga nama baik ibu bapa.[1]
Anak tidak lakukan perkara-perkara yang menjatuhkan imej ibu bapa seperti
menghisap dadah , terlibat dalam jenayah dan sebagainya. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 12

9 Ibu bapa ialah insan yang bertanggungjawab dalam pembentukan keluarga bahagia
dalam sesebuah masyarakat.

Huraikan langkah-langkah yang perlu dilakukan oleh ibu bapa untuk membentuk

keluarga bahagia berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab / tanggungjawab terhadap keluarga. [1]
Nilai kasih sayang / kasih sayang terhadap keluarga. [1]
Nilai hormat dan taat kepada anggota keluarga. [1]

Ibu bapa perlu lengkapkan diri dengan ilmu keibubapaan. [1]
Pasangan muda iaitu bakal-bakal ibu dan bapa perlu ikuti kursus pra-perkahwinan
agar mereka dapat ilmu berumah tangga yang berharga. [1]
Ibu bapa perlu menjadi suri teladan dan tunjukkan teladan baik untuk dicontohi oleh
anak-anak. [1]
Ibu dan bapa saling interaksi secara sopan dan lemah lembut dan hal ini akan diikut
oleh anak-anak nanti. [1]
Ibu bapa perlu menerapkan didikan agama dan moral yang mantap.[1]
Ibu bapa bawa anak-anak ke rumah ibadat dan program keagamaan supaya mereka
terdidik dengan nilai-nilai yang baik. [1]
Ibu bapa perlu beri perhatian serta kasih sayang secukupnya kepada anak-anak
mereka.[1]
Ibu bapa perlu meluangkan masa bersama-sama dengan anak-anak mereka.[1]
Ibu bapa perlu bawa anak-anak beriadah atau melancong. [1]
Ibu bapa perlu awasi dan memantau kegiatan anak-anak mereka.[1]
Ibu bapa harus pastikan anak-anak mereka tidak bergaul dengan rakan sebaya yang
buruk akhlak. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 13

10 Keratan akhbar berikut adalah merujuk kepada isu berkaitan kekeluargaan.

Kemajuan teknologi pada hari ini menyebabkan ramai kanak-kanak seawal usia tujuh
tahun sudah memiliki telefon pintar sendiri yang pada awalnya untuk perhubungan
dengan keluarga, namun akhirnya berubah kepada ketagihan permainan video dan
menonton pornografi secara sengaja. Memberi anak gajet sehingga mereka ketagih,
tidak ubah seperti memberi mereka dadah. Masalah ini perlu ditangani segera kerana
jika tidak diberi perhatian, keadaan ini akan mencalit seribu satu sejarah hitam kepada
institusi kekeluargaan.

Sumber: Adab Dengan Guru Semakin Dilupakan.
Berita Harian, Julai 2016.

Berdasarkan pernyataan di atas, huraikan langkah-langkah yang harus dilakukan

oleh ibu bapa dalam membendung isu ini agar tidak menjadi lebih serius. Jawapan

anda hendaklah disokong dengan nilai-nilai murni. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab / tanggungjawab terhadap keluarga.[1]
Nilai kasih sayang / kasih sayang terhadap keluarga. [1]
Nilai hormat dan taat kepada anggota keluarga. [1]
Nilai kesederhanaan. [1]

Ibu bapa tidak membeli gajet untuk anak-anak mereka dalam usia yang begitu muda
iaitu ketika mereka belum mencapai tahap kematangan. [1]
Ibu bapa harus mengehadkan masa penggunaan gajet di rumah. [1]
Misalnya, ibu bapa hanya benarkan anak-anak gunakan gajet pada hari sabtu dan ahad
untuk tempoh jam yang terhad. [1]
Ibu bapa mengawasi anak-anak semasa menggunakan gajet. [1]
Ibu bapa perlu periksa kandungan gajet anak mereka. [1]
Ibu bapa perlu menyekat laman sesawang lucah dan negatif dalam gajet anak
mereka.[1]
Ibu bapa perlu beri didikan agama yang sempurna agar tidak mudah terpengaruh
dengan anasir-anasir negatif.[1]
Ibu bapa menasihati dan mengajar anak-anak untuk menggunakan gajet secara
bijak.[1]
Ibu bapa perlu galakkan anak-anak gunakan gajet memudahkan proses pembelajaran
mereka. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 14
11 Poster yang berikut tentang Program Hijaukan Bumi di negara kita.

Hijaukan Kembali Untuk
Masa Depan Bumi Kita
HARI BUMI: 22-04-2020

Berdasarkan poster di atas, huraikan cara berserta kepentingan hijaukan bumi di

negara kita. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Penghutanan semula selepas pembalakan.[1]
Kaedah ini dapat kembalikan keseimbangan ekosistem.[1]

Melaksanakan pembangunan terancang dengan melandskapkan semula bentuk
muka bumi.[1]
Kaedah ini dapat tangani hakisan tanah dan kejadian tanah runtuh. [1]

Mengawal selia pokok-pokok yang ditanam dan pokok-pokok berpenyakit
dirawat oleh pakar botani.[1]
Kaedah ini dapat pelihara kepelbagaian spesies pokok daripada mengalami
kepupusan.[1]

Memantau dan menyelenggara pokok-pokok yang ditanam dengan melakukan
pencantasan.[1]
Kaedah ini dapat mengelakkan risiko pokok tumbang dan menghalang lalu lintas.[1]

Memilih spesies pokok yang sesuai ditanam.[1]
Kaedah ini seimbangkan suhu bumi dan menambahkan keindahan kawasan
persekitaran.[1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 15

12 Berikut ialah pernyataan tentang isu pembinaan stesen tenaga nuklear.

Stesen tenaga nuklear harus ditambah untuk menampung keperluan sumber tenaga
setiap negara yang menghadapi krisis sumber tenaga fosil.

Pada pandangan anda, wajarkah saranan di atas? [10 markah]
Huraikan alasan anda.

Cadangan Jawapan

Tidak wajar. [1] Alasan saya.

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Kesan radioaktif akan berlaku. [1]
Pembebasan zarah-zarah radioaktif tidak dapat dielakkan. [1]
Maka, ini akan menjejaskan kesihatan penduduk persekitaran. [1]

Penyalahgunaan tenaga nuklear akan berlaku. [1]
Pihak yang tidak bertanggungjawab akan mencipta senjata nuklear untuk tujuan
peperangan.[1]
Kesannya telah dilihat apabila Hiroshima dan Nagasaki dibom semasa Perang Dunia
Kedua.[1]

Risiko kemusnahan loji nuklear. [1]
Contohnya, tragedi kebocoran loji nuklear Chernobyl di Ukraine akibat kecuaian
manusia yang menyaksikan salah satu reaktornya meletup dan terbakar.[1]
Natijahnya, bahan radioaktif berterbangan sehingga negara jiran Belarus dan Rusia
serta beberapa negara Eropah Timur. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 16

13 Gambar yang berikut tentang Program Sekolah Dalam Taman yang dilancarkan
baru-baru ini.

Berdasarkan program di atas, huraikan kebaikan usaha sekolah mewujudkan

Sekolah dalam Taman. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Dapat merealisasikan Program Hijaukan Bumi. [1]
Warga sekolah dapat memulihara persekitaran sekolah. [1]

Dapat memupuk kesedaran sivik. [1]
Warga sekolah dapat memahami kepentingan menanam pokok.[1]

Dapat mewujudkan persekitaran sekolah yang kondusif. [1]
Warga sekolah dapat menikmati suhu yang nyaman dan sedut udara yang bersih dan
segar. [1]

Dapat galakkan interaksi antara guru dengan murid. [1]
Untuk menjayakan usaha ini, guru dan murid perlu bersatu tenaga dan ini dapat
membantu memperkukuhkan hubungan di antara mereka. [1]

Dapat memupuk amalan 'Sekolahku Tanggungjawabku'. [1]
Pelajar dapat kesedaran bahawa Sekolah Dalam Taman adalah tanggungjawab
bersama semua pihak untuk direalisasikan. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 17

14 Walaupun pembangunan merupakan pengukur kepada kemajuan sesebuah negara,
namun pembangunan yang tidak terancang boleh memberi kesan buruk kepada
manusia dan alam sekitar.

Setujukah anda dengan pernyataan di atas ? Huraikan cara melaksanakan

pembangunan tanpa memberi kesan buruk terhadap alam sekitar.

Jawapan anda mestilah berdasarkan nilai-nilai murni. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Setuju. [1]

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Melakukan pembangunan yang terancang. [1]
Membina zon perindustrian jauh daripada kawasan penempatan dan sumber bekalan
air. [1]

Membina parit sebagai saliran air untuk mengelakkan banjir kilat di kawasan
perumahan.[1]
Menanam tanaman tutup bumi di kawasan lereng bukit bagi mengelakkan kejadian
tanah runtuh.[1]

Mematuhi undang-undang berkaitan dengan alam sekitar. [1]
Misalnya, ikut peruntukkan Akta Kualiti Alam Sekeliling. [1]
Merancang pembangunan berdasarkan Penilaian Kesan Alam Sekitar. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 18

15 Terdapat banyak negara-negara maju yang telah mengamalkan dasar pengasingan sisa
di punca. Peningkatan jumlah penduduk di negara kita menyebabkan bertambahnya
penghasilan sampah. Justeru itu, penguatkuasa dasar pengasingan sisa di punca telah
dibentuk oleh kerajaan melalui Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam
2007 di mana ia mewajibkan pengasingan sampah oleh setiap isi rumah.

Setujukah anda dengan dasar pengasingan sisa di punca yang dibentuk oleh

kerajaan dan jelaskan manfaat dasar berkenaan. Huraian anda mestilah terperinci

berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari. [10 markah ]

Cadangan Jawapan

Setuju. [1]

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Dapat merealisasikan program 3R. [1]
Apabila bahan buangan seperti kertas, plastik , kaca dan tin diasingkan maka ia
mudah dihantar untuk dikitar semula. [1]

Sisa organik seperti sisa makanan, sayur-sayuran dan buah-buahan mudah
dijadikan baja kompos. [1]
Baja kompos yang dihasilkan boleh digunakan untuk membaja taman-taman bunga
dan juga dalam industri pertanian. [1]

Memudahkan pengurusan sisa pepejal dengan memanjangkan jangka hayat
tapak pelupusan sampah. [1]
Jika kita tidak melakukan pengasingan sisa pepejal dan kitar semula, tapak pelupusan
sampah di negara kita tidak mampu menampung jumlah sampah yang dihasilkan pada
masa akan datang.[1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 19

16 Maklumat berikut berkaitan dengan contoh bantahan-bantahan Pertubuhan
Greenpeace di peringkat global.

Membantah ujian nuklear Membantah tindakan
yang dilancarkan oleh beberapa negara
beberapa negara yang menjalankan
yang terlibat dengan industri memproses
penciptaan senjata nuklear. daging ikan paus
untuk dieksport.

Membantah pemusnahan hutan untuk kegiatan pembalakan , pembinaan empangan
dan industri.

Setujukah anda dengan bantahan-bantahan yang dikemukakan oleh Pertubuhan
Greenpeace?

Bincangkan jawapan anda berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan
Setuju.

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Dapat lindungi alam tercemar akibat sisa ujian nuklear. [1]
Dapat elakkan kepupusan flora dan fauna akibat ujian nuklear. [1]
Dapat elakkan tanah hilang kesuburan akibat bahan nuklear. [1]
Dapat lindungi ikan paus daripada pupus. [1]
Dapat elakkan fungsi hutan sebagai kawasan tadahan air hujan musnah. [1]
Dapat elakkan kejadian bencana alam seperti hakisan tanah , tanah runtuh dan banjir
lumpur.[1]
Dapat elakkan pemanasan global akibat kemusnahan hutan. [1]
Dapat kekalkan keseimbangan ekosistem. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 20

17 Permintaan tinggi daripada masyarakat dunia terhadap barangan berasaskan kulit ,
perhiasan daripada gading gajah dan makanan eksotik menyebabkan kepupusan
hidupan liar.

Berdasarkan nilai-nilai murni , huraikan usaha semua pihak untuk menyelamatkan

hidupan liar daripada pupus. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Kerajaan perlu menggubal undang-undang yang ketat. [1]
Kerajaan perlu mengenakan hukuman berat ke atas pemburu haram. [1]
Kerajaan perlu mewartakan taman negara dan bina taman perlindungan hidupan
liar.[1]
Kerajaan menerusi Kementerian Pelajaran perlu ajar murid-murid sekolah selaku
generasi akan datang kepentingan memelihara hidupan liar menerusi mata pelajaran
agama , moral , sivik , sains dan sebagainya. [1]

NGO dengan kerjasama kerajaan perlu menganjurkan kempen kesedaran cintai
hidupan liar. [1]

Pihak media massa perlu membuat dan siarkan dokumentari tentang pemeliharaan
hidupan liar untuk menyedarkan semua pihak. [1]

Masyarakat perlu sertai dan menjayakan kempen anjuran NGO dan kerajaan.[1]
Masyarakat boleh kongsi info kempen kepada kenalan rapat melalui media sosial.[1]
Masyarakat perlu berani membuat laporan tentang kes pemburuan haram atau
penyeludupan haiwan liar kepada pihak berkuasa. [1]
Masyarakat perlu henti beli dan guna barangan berasaskan kulit haiwan dan hentikan
pengambilan makanan eksotik. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 21

18 Kejadian tanah runtuh kerap berlaku terutama di kawasan tanah tinggi.

Pada pendapat anda , apakah peranan semua pihak bagi mengelakkan berlakunya

bencana alam tersebut di negara kita? Jawapan anda hendaklah berdasarkan nilai-

nilai murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Kerajaan perlu menguatkuasa undang-undang berkaitan dengan alam sekitar. [1]
Kerajaan perlu ambil tindakan tegas ke atas individu atau pihak yang merosakkan
kawasan tanah tinggi. [1]
Kerajaan boleh melakukan aktiviti pembinaan benteng di lereng bukit. [1]

NGO dan kerajaan perlu mengadakan kempen kesedaran 'Sayangi Alam Sekitar'. [1]
NGO perlu lantang membantah aktiviti pembangunan yang boleh mengancam alam
sekitar.[1]

Masyarakat perlu sertai dan menjayakan kempen anjuran NGO dan kerajaan. [1]
Masyarakat perlu berkongsi maklumat kempen dan program penjagaan alam sekitar
dengan rakan dan saudara mara melalui media sosial. [1]
Masyarakat perlu laporkan kepada pihak berkuasa jika ternampak aktiviti merosakkan
alam sekitar oleh pihak yang tidak bertanggungjawab. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 22

19 Berikut ialah maklumat ringkas tentang taman laut di Malaysia.

Antara lokasi taman laut yang terkenal:
* Pulau Payar
* Pulau Perhentian
* Pulau Redang
* Pulau Tioman

Antara hidupan yang terdapat di taman laut:
* Terumbu karang
* Penyu
* Ikan

Huraikan tujuan kerajaan mewartakan taman laut berdasarkan nilai-nilai murni

yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Kerajaan ingin memberi perlindungan kepada flora dan fauna akuatik.[1]
Kerajaan ingin meningkatkan kemandirian hidupan akuatik yang hampir pupus
dengan menguruskan tapak pembiakan semulajadi. [1]
Kerajaan dapat menggalakkan kajian dan penyelidikan saintifik tentang hidupan laut
dijalankan. [1]
Kerajaan dapat mengekalkan keseimbangan ekosistem. [1]
Kerajaan dapat menjalankan aktiviti eko-pelancongan. [1]
Kerajaan dapat terapkan kefahaman masyarakat kepentingan melindungi hidupan
akuatik. [1]
Kerajaan memberi peluang kepada generasi akan datang untuk melihat dan kagumi
hidupan akuatik. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 23

20 Masyarakat Malaysia memainkan peranan penting dalam menangani masalah

pencemaran alam sekitar yang berlaku di negara kita. Berikan hujah anda

berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Masyarakat tidak melakukan sebarang aktiviti yang merosakkan alam sekitar.[1]
Masyarakat tidak melakukan pembakaran terbuka.[1]
Masyarakat mengamalkan amalan pengasingan sampah.[1]
Masyarakat menyertai dan menjayakan kempen cintai alam sekitar.[1]
Masyarakat kongsi info kempen kepada ahli keluarga, sahabat dan saudara mara.[1]
Masyarakat perlu membudayakan amalan 5R dalam kehidupan mereka.[1]
Masyarakat melaporkan kepada pihak berkuasa apabila ternampak kes merosakkan
alam sekitar yang dilakukan oleh pihak yang tidak bertanggungjawab.[1]
Masyarakat harus memberi pendidikan alam sekitar kepada anak-anak mereka selaku
generasi akan datang.[1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 24

21 Pemanasan global ialah peningkatan suhu atmosfera bumi secara berterusan akibat
daripada kesan rumah hijau yang melibatkan pertambahan gas karbon dioksida,
klorofluorokarbon dan bahan-bahan pencemar yang lain.

Huraikan langkah yang perlu diambil oleh semua pihak untuk mengurangkan

kesan pemanasan global. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Kerajaan harus kuatkuasa undang-undang ketat.[1]
Kerajaan harus kenakan hukuman berat ke atas pesalah alam sekitar.[1]
Contoh mereka yang lakukan aktiviti pembalakan tanpa kawalan dan pengusaha
kilang yang tidak uruskan pembebasan asap dan gas dengan baik.[1]
Kerajaan beri pendidikan alam sekitar di peringkat sekolah.[1]
Kerajaan membuat kempen kesedaran tangani pemanasan global secara agresif.[1]

Masyarakat harus sertai dan menjayakan kempen kesedaran anjuran kerajaan dan
NGO.[1]
Masyarakat harus kongsi info kempen kepada kenalan rapat melalui media sosial.[1]
Masyarakat menanam pokok.[1]
Masyarakat berkongsi kenderaan.[1]
Masyarakat gunakan pengangkutan awam.[1]
Masyarakat menggunakan barangan elektrik jimat tenaga seperti ada inverter.[1]
Masyarakat gunakan lampu pendaflour dan lampu LED.[1]
Masyarakat menanggalkan plag daripada soket apabila tidak digunakan.[1]
Masyarakat membudayakan amalan 5R dalam kehidupan harian mereka.[1]
Masyarakat meminimumkan penggunaan penyaman udara.[1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 25

22 Amalan berkonsepkan teknologi hijau boleh mengatasi masalah kemusnahan alam
sekitar, meningkatkan tahap kehidupan dan memelihara ekosistem.
Sejauh manakah anda mempraktikkan amalan tersebut dalam kehidupan
seharian anda. Jawapan anda hendaklah disokong dengan contoh yang sesuai.
[10 markah]
Cadangan Jawapan
Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]
Saya amalkan penggunaan pengangkutan awam atau perkongsian kereta ke
sekolah.[1]
Saya menggunakan basikal ke sekolah.[1]
Saya utamakan penggunaan bahan mesra alam iaitu biodegradasi.[1]
Saya tutup suis dan cabut plag peralatan elektrik yang tidak digunakan.[1]
Saya tetapkan suhu penyaman udara minimum pada 24ºC.[1]
Saya menadah air hujan untuk digunakan semula bagi cuci halaman rumah dan
menyiram tumbuhan.[1]
Saya bawa bekas makanan sendiri semasa beli dan isi makanan di restoran.[1]
Saya membudayakan amalan 5R dalam kehidupan harian saya.[1]
[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 26

23 Maklumat berikut berkaitan dengan konsep ekopelancongan.
Konsep Ekopelancongan diasaskan oleh Ceballos – Lascurin pada tahun 1978.
Konsep ini merupakan usaha memajukan sektor pelancongan dengan memanfaatkan
alam sekitar supaya tidak berlaku kerosakan teruk. Konsep tersebut diminati oleh
pelancong luar negara yang cinta akan kehijauan alam sekitar semulajadi.

(Sumber: Buku Teks Pendidikan Moral, Tingkatan 5)

Konsep ekopelancongan memberikan pelbagai manfaat kepada negara dan alam

sekitar. Bincangkan sebab-sebab Malaysia sesuai untuk dimajukan sebagai

industri ekopelancongan. Jawapan anda hendaklah berdasarkan nilai-nilai murni

yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Malaysia kaya dengan sumber alam sekitar yang masih belum diterokai. [1]
Malaysia miliki keindahan hutan hujan tropika yang didiami hidupan liar dan kaya
dengan herba. [1]
Keindahan flora dan fauna yang dimiliki Malaysia sukar ditandingi negara lain.[1]
Malaysia mempunyai pulau-pulau dan taman laut yang indah dan dipenuhi khazanah
laut seperti Pulau Tioman.[1]
Laut cetek, jernih, terumbu karang dan sebagainya jadi daya tarikan untuk aktiviti
menyelam.[1]
Terdapat banyak tasik semula jadi dan buatan di Malaysia yang sesuai untuk aktiviti
perkhemahan, perkelahan atau memancing.[1]
Malaysia memiliki banyak kawasan paya bakau yang indah yang mempunyai
keistimewaan tersendiri.[1]
Malaysia juga miliki kawasan pantai yang cantik dan asli seperti Pantai Desaru. [1]
Malaysia mempunyai gua-gua batu kapur yang unik seperti Gua Niah. [1]
Malaysia miliki kawasan tanah tinggi yang indah pemandangannya seperti Tanah
Tinggi Cameron, Tanah Tinggi Kundasang dan Tanah Tinggi Genting. [1]
Malaysia menawarkan konsep inap desa yang mencuri tumpuan pelancong asing yang
suka menikmati keindahan alam dengan tinggal dalam kampung dan rasai suasana
luar bandar. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 27

24 Demi mencintai alam sekitar, kerajaan Malaysia telah nengambil inisiatif
menganjurkan Kempen Pengasingan Sisa Pepejal Bermula Dari Rumah.

Huraikan langkah-langkah yang boleh anda lakukan dalam usaha memastikan

kempen tersebut berjaya. Hujah anda hendaklah berdasarkan nilai-nilai murni yang

telah dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Saya perlu pastikan sisa pepejal diasingkan kepada sisa yang boleh dikitar semula
dan sisa yang tidak boleh dikitar semula iaitu sisa baki. [1]
Sisa pepejal yang boleh dikitar semula perlu diasingkan ikut jenis kategori spesifik
seperti kertas, plastik , kaca , tin aluminium dan sebagainya. [1]
Ia harus diletakkan di tepi tong sampah pada hari kutipan yang ditetapkan.[1]
Manakala, sisa baki perlu diikat kemas untuk dihantar ke tapak pelupusan sampah.[1]
Saya harus menyertai aktiviti kempen yang dianjurkan oleh pihak majlis tempatan.[1]
Saya harus menyebarkan maklumat kempen tersebut kepada rakan-rakan, keluarga
dan jiran tetangga.[1]
Saya juga boleh kongsi kebaikan kempen ini melalui media sosial dengan membuat
video demonstrasi tunjuk ajar cara pengasingan sisa pepejal boleh dilaksanakan. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 28

25 Gaya hidup lestari adalah gaya hidup mesra alam yang perlu diaplikasi dalam semua
aktiviti kehidupan seharian. Satu cara mengamalkan gaya hidup lestari adalah dengan
mengamalkan konsep 5R aiatu Fikir Semua (Rethink), Kurangkan (Reduce), Perbaiki
(Repair), Guna Semula (Reuse) dan Kitar Semula (Recycle) dalam kehidupan.

Bagaimanakah anda mengamalkan konsep 5R dalam kehidupan seharian?

Jawapan anda hendaklah disokong dengan contoh yang sesuai. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Saya akan berfikir sejenak dengan mengenal pasti kategori bahan sisa yang bakal
saya buang.[1]
Maka, saya akan mengasingkan sampah di rumah saya.[1]

Saya akan mengurangkan penggunaan plastik. [1]
Maka, saya akan membawa beg sendiri semasa saya pergi membeli barang di pasar
raya. [1]

Saya akan usaha baiki sesuatu peralatan yang rosak dan hanya bertindak buang
peralatan berkenaan jika kerosakannya tidak dapat dibaiki lagi.[1]
Dengan ini, saya dapat kurangkan pembuangan sisa pepejal ke persekitaran. [1]

Saya akan mengguna semula barang yang terbuang untuk dimanfaatkan menjadi
barangan lain. [1]
Misalnya, saya akan mengubah botol plastik terbuang menjadi bekas meletak alat
tulis. [1]

Saya akan menghantar bahan buangan untuk dikitar semula menjadi produk
baharu.[1]
Misalnya, surat khabar lama dan buku-buku lama akan saya jual agar ianya boleh
diproses semula menjadi kertas baharu. [1]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 29

26 Banjir lumpur telah menghanyutkan kayu-kayu balak dari kawasan bukit sehingga
mengorbankan nyawa dan memusnahkan kediaman penduduk. Banjir lumpur ini tidak
berlaku sekiranya semua pihak menjalankan tanggungjawab untuk menjaga flora dan
fauna.

Pada pendapat anda , apakah peranan semua pihak bagi mengelakkan kejadian

banjir lumpur daripada terus berulang di negara kita? Jawapan anda hendaklah

berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Masyarakat harus menyertai dan menjayakan kempen kesedaran mencintai alam
sekitar. [1]
Masyarakat harus kongsi info kempen kepada kenalan rapat dalam media sosial.[1]
Masyarakat harus elakkan aktiviti membuang sampah ke dalam longkang dan
sungai.[1]
Masyarakat harus berani membuat laporan kepada pihak berkuasa sekiranya
terserempak dengan kes pembalakan haram.[1]
Masyarakat harus elakkan aktiviti penerokaan hutan untuk kegiatan pertanian. [1]

Kerajaan harus menguatkuasa undang-undang yang lebih ketat untuk elakkan aktiviti
pembalakan dan kemusnahan hutan. [1]
Kerajaan harus gunakan peralatan canggih seperti kamera dron bagi memantau
aktiviti pembalakan haram di lereng-lereng bukit. [1]
Kerajaan harus menjatuhkan hukuman yang berat terhadap pihak yang melakukan
aktiviti pembalakan haram dan pembuangan sampah serta sisa industri ke dalam
sungai. [1]
Kerajaan harus mempergiatkan usaha menyediakan sistem perparitan yang lebih
efisyen dan melakukan projek pendalaman sungai dengan korek semua lumpur dan
kekotoran yang terdapat di sungai.[1]
Kerajaan harus bekerjasama pihak NGO untuk mengadakan kempen kesedaran
mencintai sungai dan alam sekitar bagi mempertingkatkan tahap kesedaran rakyat
Malaysia. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 30
27 Gambar di bawah berkaitan dengan kempen alam sekitar.

Kempen Cintailah Sungai Kita bertujuan mendidik orang ramai tentang kepentingan

sungai dan alam sekitar dalam kehidupan kita. Bagaimanakah anda dapat

menjayakan kempen tersebut? Jawapan anda hendaklah berdasarkan nilai-nilai

murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Saya harus menghadiri kempen bersama-sama dengan anggota keluarga saya. [1]
Saya harus mengambil bahagian secara aktif dalam pelbagai aktiviti yang disediakan
oleh pihak penganjur kempen. [1]
Misalnya, saya boleh turut serta dalam aktiviti gotong-royong pembersihan sungai.[1]
Saya harus kongsi info tentang kempen tersebut kepada kenalan rapat saya menerusi
media sosial. [1]
Saya harus elakkan perbuatan membuang sampah ke dalam sungai dan longkang. [1]
Saya akan menceritakan kepentingan menjaga kebersihan sungai kepada adik-adik
saya selaku generasi muda negara. [1]
Saya akan berani membuat laporan kepada pihak berkuasa jika ternampak kes
pembuangan sampah dan sisa industri ke dalam sungai. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 31
28 Gambar berikut menunjukkan kebakaran Hutan Amazon baru-baru ini.

Hutan Amazon digelar sebagai paru-paru dunia dan dikenali sebagai penghasil
terbesar oksigen dengan menghasilkan sekitar 20% bekalan oksigen dunia. Musim
kering yang berlaku dan akibat daripada kegiatan manusia dikenalpasti sebagai punca
kebakaran hutan Amazon. Negara-negara G7 yang terdiri daripada United Kingdom,
Amerika Syarikat, Jerman, Perancis, Itali, Jepun dan Kanada memberi bantuan secara
teknikal dan kewangan untuk memadam api di Hutan Amazon, Brazil.

Mengapakah negara-negara G7 tampil memberi bantuan untuk memadam api

di Hutan Amazon, Brazil? Jelaskan jawapan anda berdasarkan nilai-nilai yang telah

anda pelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]
Nilai saling membantu dan bekerjasama. [1]
Nilai saling menghormati antara negara. [1]

Negara-negara G7 ingin selamatkan Hutan Amazon daripada terus musnah akibat
kebakaran. [1]
Negara-negara G7 sedar akan kepentingan Hutan Amazon sebagai peparu dunia yang
sumbang sebanyak 20% bekalan oksigen dunia.[1]
Oksigen sangat penting untuk sistem pernafasan manusia.[1]
Kekurangan oksigen dalam udara boleh mengundang pelbagai implikasi buruk
terhadap tahap kesihatan penduduk dunia.[1]
Negara-negara G7 sedar akan fungsi Hutan Amazon sebagai penstabil iklim dunia
yang memperlahankan kelajuan pemanasan global. [1]
Negara-negara G7 prihatin akan kepupusan pelbagai flora dan fauna di Hutan
Amazon jika kebakaran berlanjutan. [1]
Negara-negara G7 berusaha sedaya-upaya untuk menyelamatkan keseimbangan
ekosistem daripada terjejas.[1]
Negara-negara G7 menghargai hubungan diplomatik antara negara dengan
menawarkan bantuan kemanusiaan dan kepakaran untuk memadam api di Hutan
Amazon. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 32
29 Gambar berikut berkaitan dengan terumbu karang.

Pada pendapat anda, apakah usaha yang boleh dilakukan oleh semua pihak untuk

memelihara terumbu karang daripada mengalami kemusnahan? Jawapan anda

perlu disokong dengan nilai-nilai murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kemapanan alam sekitar. [1]
Nilai menyayangi dan menghargai alam sekitar. [1]
Nilai keharmonian antara manusia dengan alam sekitar. [1]
Nilai peka terhadap isu-isu alam sekitar. [1]

Kerajaan harus mewartakan lokasi terumbu karang sebagai taman laut untuk
memastikan ianya sentiasa dipelihara. [1]
Kerajaan harus menguatkuasa undang-undang marin yang ketat. [1]
Kerajaan harus mengenakan hukuman berat ke atas pihak yang merosakkan terumbu
karang. [1]
Kerajaan melalui Jabatan Alam Sekitar (JAS) perlu membuat rondaan dan
pemantauan yang lebih kerap untuk tumpaskan aktiviti pencerobohan lokasi terumbu
karang.[1]
Kerajaan melalui Kementerian Pendidikan perlu memastikan pelajar-pelajar diberi
pendedahan akan kepentingan terumbu karang. [1]
Kerajaan dan NGO boleh jalin kerjasama untuk mengusahakan program restorasi
iaitu penanaman anak terumbu karang di pusat taman laut di seluruh negara.[1]
Kerajaan dan NGO boleh menganjurkan kempen kesedaran menghargai dan
melindungi terumbu karang.[1]

Masyarakat harus menyertai dan menjayakan kempen kesedaran anjuran kerajaan
dan NGO. [1]
Masyarakat harus kongsi maklumat kempen kesedaran kepada semua kenalan rapat
melalui media sosial. [1]
Masyarakat harus berani melaporkan aktiviti pencerobohan terumbu karang. [1]
Masyarakat harus elakkan membuang sampah ataupun sisa ke dalam sungai dan
laut.[1]
Masyarakat harus henti aktiviti membeli barangan perhiasaan yang diperbuat daripada
batu karang. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 33

30 Rukun Negara memainkan peranan penting dalam usaha mewujudkan perpaduan
yang erat dalam kalangan rakyat Malaysia. Huraikan lima prinsip Rukun Negara.
[10 markah]
Cadangan Jawapan
Nilai rasional.
Nilai bertanggungjawab.
Nilai kepercayaan kepada Tuhan.
Nilai mematuhi peraturan dan undang-undang.
Nilai cinta akan negara.
Nilai taat setia kepada raja dan negara.
Nilai sanggup berkorban untuk negara.
Nilai hemah tinggi.
Kepercayaan kepada Tuhan. [1]
Rakyat Malaysia harus mempunyai keyakinan wujudnya Tuhan mengikut
kepercayaan agama masing-masing. [1]
Kesetiaan kepada Raja dan Negara. [1]
Rakyat Malaysia harus menunjukkan kesetiaan berkekalan kepada Raja dan negara
dengan menghormati raja, para pemimpin negara dan berusaha membangunkan
negara mengikut acuan dasar kerajaan Malaysia.[1]
Keluhuran Perlembagaan. [1]
Rakyat Malaysia harus sedar bahawa tiada undang-undang lain yang melangkaui
Perlembagaan Malaysia dan kita harus akui kekebalannya.
Kedaulatan undang-undang. [1]
Rakyat Malaysia harus mematuhi undang-undang sepanjang masa tanpa mengira di
mana mereka berada. [1]
Kesopanan dan kesusilaan. [1]
Rakyat Malaysia harus beradab soapan dan menunjukkan tahap budi perkerti mulia
apabila berinteraksi dengan individu lain. [1]
[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 34

31 Rukun Negara asas kewibawaan negara Malaysia. Huraikan kepentingan prinsip

Rukun Negara diperkenalkan kepada rakyat. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai kepercayaan kepada Tuhan. [1]
Nilai cinta akan negara. [1]
Nilai hemah tinggi. [1]
Nilai mematuhi peraturan dan undang-undang. [1]

Dapat melahirkan rakyat Malaysia yang mempunyai pegangan hidup yang
unggul.[1]
Kepercayaan wujudnya Tuhan mengikut kepercayaan agama masing-masing dapat
membentuk rakyat yang memiliki prinsip hidup positif untuk menghadapi semua
cabaran hidup.[1]

Dapat melahirkan rakyat Malaysia yang mempunyai tahap kesetiaan yang tinggi
kepada raja dan negara.[1]
Rakyat akan terus mempertahankan warisan kesultanan yang diwarisi sejak sebelum
era kemerdekaan dan terus pertahankan negara dari ancaman musuh negara.[1]

Dapat melahirkan rakyat Malaysia yang dapat memelihara kemurniaan
Perlembagaan Malaysia.[1]
Rakyat akan terus akur dan mematuhi aspek kebebasan dan hak individu yang
disebut dengan jelas dalam Perlembagaan Malaysia selaku sumber perundangan
negara yang tertinggi negara.[1]

Dapat melahirkan rakyat Malaysia madani yang sentiasa mematuhi peraturan
dan undang-undang.[1]
Rakyat akan terus yakin dan memastikan institusi kehakiman negara bebas dan
berwibawa dalam memberi keadilan kepada setiap rakyat di negara ini.[1]

Dapat melahirkan rakyat Malaysia yang mementingkan perlakuan yang sopan
untuk menjaga hubungan baik masyarakat pelbagai kaum di negara ini.[1]
Rakyat akan terus mengamalkan sikap bersopan-santun, berbudi bahasa dan
bertoleransi sebagai amalan hidup mereka.[1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 35

32 Berikut adalah pernyataan tentang Dr. Hemanika.
Dr. Hemanika adalah pakar ICT dari Malaysia. Dia telah lama bertugas di
Australia. Baru-baru ini, kerajaan Malaysia telah menawarkannya untuk
berkhidmat di Malaysia. Dr. Hemanika tahu bahawa pendapatan yang
ditawarkan itu kurang daripada apa yang sedang dia nikmati sekarang.

Pada pendapat anda, wajarkah Dr. Hemanika terima tawaran kerajaan Malaysia?
Beri hujah anda secara terpenci berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari.

[10 markah]
Cadangan Jawapan 1

Wajar. [1] Hujah saya.

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai cinta akan negara. [1]
Nilai sanggup berkorban untuk negara. [1]

Dr. Hemanika perlu berasa bangga untuk berkhidmat dalam negara tercinta. [1]
Dr. Hemanika perlu mengutamakan kepentingan negara tercinta melebihi kepentingan
diri walaupun diberi pendapatan yang lebih lumayan di luar negara.[1]

Dr. Hemanika perlu rela untuk kembali ke tanahair terutamanya apabila
perkhidmatannya benar-benar diperlukan oleh kerajaan. [1]
Dr. Hemanika perlu sedar bahawa tawaran kerajaan itu merupakan peluang keemasan
kepada dia untuk mencurahkan kebaktian kepada tanahair. [1]

Dr. Hemanika perlu menunjukkan kesetiaan berkekalan kepada negara di mana
dia menuntut ilmu. [1]
Dr. Hemanika kini perlu berjasa kepada negara sendiri atas dasar terhutang budi
lagipun dia sudah lama berkhidmat di Australia dan kini giliran di negara sendiri.[1]

[maks 10 markah]

Cadangan Jawapan 2

Tidak wajar. [1] Hujah saya.

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab / tanggungjawab terhadap keluarga. [1]
Nilai cinta akan negara. [1]

Dr. Hemanika boleh berfikir akan kepentingan mengutamakan aspek pembangunan
kerjaya yang dimilikinya sekarang dari aspek kekananan atau senioriti. [1]
Dr. Hemanika sudah selesa dengan pendapatan lumayan sekarang yang mampu untuk
menampung semua komitmen kewangan yang dimilikinya buat masa kini.[1]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 36

Dr. Hemanika boleh menunjukkan rasa sayang kepada negara dengan memberi
sumbangan kepada negara melalui kaedah lain. [1]
Antaranya, Dr. Hemanika boleh bertindak mengirimkan sebahagian kecil pendapatan
yang diperolehinya di Australia balik ke Malaysia. [1]

Dr. Hemanika perlu melaksanakan kewajipan terhadap keluarga dengan mencari
rezeki di luar negara. [1]
Dr. Hemanika terpaksa bekerja di Australia demi menampung keperluan diri dan seisi
keluarga yang ingin hidup mewah.[1]

[maks 10 markah]

33 Langkah yang perlu diambil oleh semua pihak untuk memupuk semangat

patriotisme dalam kalangan remaja. [10 markah]

Cadangan Jawapan
Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai cinta akan negara.[1]

Ibu bapa bawa anak-anak melawat tempat bersejarah seperti Kota A'Famosa di
Melaka.[1]
Ibu bapa ceritakan kepada anak-anak tentang kisah bagaimana tokoh zaman dahulu
berjuang untuk dapatkan kemerdekaan negara.[1]
Ibu bapa bawa anak-anak ke lokasi sambutan hari kebangsaan seperti Dataran
Merdeka.[1]

Guru menerapkan elemen patriotisme semasa mengajar subjek sejarah, sivik, bahasa
melayu, moral dan sebagainya.[1]
Guru mengajak pelajar sertai sambutan bulan kemerdekaan dan perayaan Hari
Malaysia di sekolah.[1]

Media massa harus jalankan kempen secara besar-besaran beri kesedaran kepada
remaja erti kemerdekaan yang sebenar.[1]
Televisyen dan radio perlu siarkan lagu patriotik, filem dan drama berkaitan semangat
cintakan negara seperti Bukit Kepong dan Leftenan Adnan.[1]

Kerajaan menerusi agensinya perlu jalankan aktiviti menarik yang sesuai untuk
tingkatkan semangat patriotik di kalangan remaja.[1]
Antaranya pertandingan nyanyian lagu patriotik, ekspedisi berbasikal keliling negara,
pertandingan swafoto bertemakan kemerdekaan dan sebagainya.[1]
Kerajaan bina galeri yang pamerkan fakta sejarah serta memperkasakan peranan
muzium dalam negara.[1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 37

34 Semangat patriotik penting untuk melahirkan warganegara yang cinta akan negaranya
lebih-lebih lagi dalam negara Malaysia.
Huraikan cara anda menunjukkan semangat cinta akan negara. [10 markah]
Cadangan Jawapan
Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai cinta akan negara.[1]
Nilai sanggup berkorban untuk negara.[1]
Nilai taat setia kepada raja dan negara. [1]
Saya harus belajar bersungguh-sungguh untuk menuntut ilmu dan memperluaskan
kemahiran saya.[1]
Saya dapat menyumbangkan segala ilmu dan kemahiran yang saya miliki untuk
bersama-sama membangunkan negara tercinta. [1]
Saya harus bekerja dalam negara setelah tamat pengajian saya. [1]
Saya akan menyertai pasukan Angkatan Tentera Malaysia sebagai pilihan kerjaya
saya. [1]
Saya akan hormati lambang kebesaran negara seperti Jalur Gemilang. [1]
Saya akan hormati lagu kebangsaan dan nyanyi lagu Negaraku dengan penuh
semangat. [1]
Saya akan mematuhi undang-undang negara. [1]
Saya tidak akan melibatkan diri dalam aktiviti subversif.[1]
Saya harus berpegang teguh kepada prinsip Rukun Negara. [1]
Saya akan hidup bertolak ansur dengan rakyat berbilang bangsa dan kekalkan
perpaduan dalam negara. [1]
Saya akan turut serta dalam menjayakan majlis sambutan hari kemerdekaan
negara.[1]
Saya akan mewakili negara dalam bidang yang saya minati dan rajin berusaha untuk
menempah kejayaan di peringkat antarabangsa bagi mengharumkan nama negara. [1]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 38
35 Poster di bawah tentang kutipan derma untuk Tabung Wira Lahad Datu.

Huraikan cara-cara kita menghargai jasa dan sumbangan pasukan keselamatan

negara untuk mempertahankan kedaulatan negara kita. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai saling membantu dan bekerjasama. [1]
Nilai penglibatan diri dalam pembangunan negara. [1]

Memberi sumbangan derma kepada Tabung Wira Negara. [1]
Dengan ini, kita dapat meringankan sedikit beban yang terpaksa ditanggung ahli
keluarga wira negara yang terkorban. [1]

Menjadikan semangat perjuangan wira negara sebagai teladan. [1]
Dengan ini, kita juga harus sedia berkorban untuk menentang anasir subversif dan
musuh-musuh negara.[1]

Menerbitkan buku biografi. [1]
Kita boleh menulis riwayat kehidupan wira negara yang disegani agar hasil penulisan
itu dapat dijadikan sebagai panduan hidup rakyat jelata. [1]

Menyertai sambutan Hari Pahlawan. [1]
Kita boleh turut serta memeriahkan sambutan Hari Pahlawan yang diasanya diraikan
pada tanggal 31 Julai setiap tahun. [1]

Memperkukuhkan jati diri sebagai rakyat Malaysia. [1]
Kita harus bertolak ansur , bersatu padu dan sedia berkorban untuk mempertahankan
kemerdekaan dan kedaulatan negara kita sebagaimana yang dilakukan oleh pejuang
dan wira negara kita. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 39

36 Pemerdagangan kanak-kanak merupakan isu global yang perlu ditangani oleh

semua pihak. Bagaimanakah pihak kerajaan membendung permasalahan ini?

Berikan hujah anda berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan
Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai melindungi hak kanak-kanak.[1]
Nilai saling membantu dan bekerjasama. [1]

Kerajaan harus menguatkuasakan undang-undang.[1]
Kerajaan harus kenakan hukuman yang lebih berat kepada pesalah.[1]
Kerajaan harus kenakan kawalan keselamatan yang ketat di pintu masuk utama
negara.[1]
Kerajaan harus gunakan sistem keselamatan yang moden dan berteknologi tinggi di
lapangan terbang, perairan dan sempadan negara.[1]
Kerajaan harus menjalin kerjasama dengan negara jiran untuk menumpaskan aktiviti
sindiket-sindiket terbabit.[1]
Kerajaan harus mengadakan kempen kesedaran anti pemerdagangan kanak-kanak.[1]
Kerajaan boleh mewar-warkan info kempen melalui media sosial dan media massa.[1]
Kerajaan harus menjalankan operasi untuk banteras sindiket secara berterusan
sepanjang masa.[1]
Kerajaan harus memperketatkan kemasukan pelancong asing bagi menutup peluang
penyeludupan kanak-kanak daripada berlaku.[1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 40

37 Maklumat berikut merujuk perkembangan gadget dalam kalangan kanak-kanak.

Perkembangan gadget yang pesat membawa perubahan besar ke
atas kehidupan manusia. Sesetengah ibu bapa juga turut
memberikan gadget kepada kanak-kanak dengan alasan untuk
kegunaan kecemasan. Namun tanpa disedari, penggunaan
gadget tanpa kawalan memberikan kesan yang negatif,
terutamanya kepada kanak-kanak.

Pada pandangan anda, apakah kesan negatif penggunaan gadget tanpa kawalan

kepada kanak-kanak? Ulaskan. Jawapan anda hendaklah berdasarkan nilai-nilai

murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan
Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kasih sayang.[1]
Nilai kesederhanaan. [1]

Penggunaan gadget boleh mengganggu perkembangan otak kanak-kanak.[1]
Kanak-kanak yang kerap guna gadget miliki risiko alami pertumbuhan tumor pada
otak dan telinga. [1]
Kulit kanak-kanak yang nipis menyebabkan mereka terdedah kepada penyerapan
kesan radiasi dua kali ganda berbanding orang dewasa.[1]
Kanak-kanak terdedah kepada risiko obesiti kerana penggunaan gadget berlebihan
akan mengurangkan aktiviti fizikal yang mengeluarkan peluh. [1]
Kanak-kanak yang ketagihan dengan gadget akan hilang semangat belajar. [1]
Kanak-kanak cenderung bertindak kasar dan biadap apabila ibu bapa ambil gadget
dari tangan mereka.[1]
Skrin gadget keluarkan bluelight yang boleh jejaskan kualiti tidur kanak-kanak.[1]
Kanak-kanak mengadap gadget lazimnya menunduk sedikit dan kedudukan postur
badan tidak betul beri masalah kepada perkembangan sendi dan tulang mereka. [1]
Postur mata kanak-kanak yang tidak betul seperti main gadget dalam keadaan
berbaring dan meniarap untuk jangka masa lama boleh menyebabkan risiko rabun
mata. [1]
Bila terlalu ketagih gadget, kanak-kanak akan kurang berinteraksi dengan ibu bapa
dan adik beradiknya sendiri. [1]
Hal ini mengurangkan kemahiran komunikasi mereka. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 41
38 Gambar di bawah tentang kes penderaan kanak-kanak.

Huraikan peranan pelbagai pihak dalam menangani kes penderaan kanak-kanak

yang kian meningkat. [10 markah]

Cadangan Jawapan
Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kasih sayang.[1]
Nilai melindungi hak kanak-kanak. [1]

Kerajaan perlu menguatkuasakan undang-undang untuk melindungi kanak-kanak.[1]
Kerajaan harus menambah hukuman berat kepada pendera. [1]
Kerajaan harus mewajibkan kursus pra-perkahwinan kepada bakal ibu bapa sebelum
mendirikan rumahtangga. [1]
Kerajaan dengan kerjasama NGO melancarkan kempen kesedaran anti penderaan
kanak-kanak.[1]
Kerajaan dengan kerjasaamaa NGO perlu menyediakan rumah kebajikan atau rumah
perlindungan bagi melindungi kanak-kanak yang didera dan terabai. [1]
NGO perlu mendidik kanak-kanak dengan pengetahuan cara mengelakkan diri
daripada menjadi mangsa penderaan seksual. [1]
Masyarakat perlu sertai dan menjayakan kempen kesedaran anjuran kerajaan dan
NGO.[1]
Masyarakat perlu berkongsi info kempen kesedaran kepada kenalan rapat melalui
media sosial. [1]
Masyarakat perlu berani membuat aduan kepada pihak berkuasa jika mengetahui ada
kes penderaan kanak-kanak. [1]
Masyarakat boleh memberi bantuan dengan menyelamatkan kanak-kanak daripada
terus didera. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 42

39 Maklumat di bawah ini adalah berkenaan dengan hak-hak wanita di negara kita.

Kerajaan Malaysia memberi peluang kepada kaum wanita di negara ini untuk
belajar di Institusi Pengajian Tinggi. Kaum wanita juga turut diberi peluang
menyandang jawatan tinggi dan digalakkan untuk terus memberi sumbangan
dalam pembangunan negara.

Mengapakah kerajaan Malaysia bertindak demikian? [10 markah]
Huraikan alasan anda.

Cadangan Jawapan

Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai keadilan.[1]
Nilai menghormati hak wanita.[1]

Kerajaan mengiktiraf wanita sebagai insan yang boleh memberi sumbangan signifikan
terhadap pembangunan ekonomi negara.[1]
Kerajaan sentiasa memberi wanita yang berjasa dengan Anugerah Tokoh Wanita. [1]

Kerajaan bertindak tidak berat sebelah dengan beri layanan yang sama kepada kaum
wanita.[1]
Kerajaan tidak menyokong mana-mana aktiviti bersifat diskriminasi jantina di
Malaysia. [1]

Kerajaan ingin melaksanakan kewajian mereka dalam membela nasib wanita.[1]
Kerajaan ingin wanita lanjutkan pelajaran ke peringkat tinggi bagi meningkatkan taraf
hidup mereka.[1]
Kerajaan juga membuka peluang kepada wanita untuk menjawat jawatan tinggi dalam
kabinet dan agensi kerajaan.[1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 43

40 Maklumat berikut berkaitan dengan pengiktifan terhadap pekerja.

Semua pekerja diberi cuti pada 1 Mei setiap tahun sebagai mengingati jasa dan
sumbangan mereka yang telah bertungkus-lumus menyumbang masa dan
tenaga kepada pembangunan negara. Sambutan pada peringkat kebangsaan
akan memberi pengiktirafan kepada tokoh pekerja yang banyak berjasa.

Terangkan cara majikan mengiktiraf jasa dan pengorbanan pekerja. Jawapan

anda hendaklah berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai melindungi hak pekerja. [1]

Majikan bayar gaji yang setimpal mengikut sumbangan pekerja. [1]
Majikan memberi bonus tahunan kepada pekerja. [1]
Majikan melayan semua pekerja secara adil tanpa mengira keturunan dan pangkat. [1]
Majikan memberi peluang kenaikan gaji dan pangkat kepada pekerja yang layak. [1]
Majikan menyediakan tempat bekerja yang selesa kepada pekerja. [1]
Majikan sediakan tempat makan, tempat bersolat dan ruang rehat kepada pekerja. [1]
Majikan menyediakan faedah perubatan kepada pekerja iaitu klinik panel dan
tanggung rawatan pakar. [1]
Majikan sediakan kuarters dan faedah peranginan. [1]
Majikan perlu membuat caruman KWSP dan PERKESO untuk pekerja mereka.[1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 44

41 Keratan akhbar yang berikut tentang ketetapan gaji minimum oleh kerajaan yang
perlu dipatuhi oleh majikan.

Kerajaan umum gaji minimum

Kadar gaji minimum yang seragam bagi seluruh negara termasuk Sabah dan Sarawak
ialah RM 1 050 sebulan / RM5.05 sejam berkuatkuasa 1hb Januari 2019.

Ketetapan gaji minimum pekerja harus dilaksanakan sepenuhnya untuk meningkatkan
taraf hidup golongan pekerja berpendapatan rendah.

Huraikan alasan anda untuk menyokong tindakan tersebut. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai rasional. [1]
Nilai melindungi hak pekerja. [1]
Nilai penglibatan diri dalam pembangunan negara. [1]

Dapat melindungi hak pekerja kolar biru. [1]
Misalnya, kepentingan para pekerja kilang, pekerja ladang dan pekerja pembinaan
dapat dilindungi. [1]

Dapat menjaga kebajikan pekerja terbabit. [1]
Dengan ini, pekerja-pekerja terbabit akan mempunyai sumber pendapatan mencukupi
untuk menampung perbelanjaan asas keluarga mereka.[1]

Dapat meningkatkan taraf hidup pekerja. [1]
Dengan ini, pekerja dapat meringankan beban kos hidup mereka yang kian
meningkat. [1]

Dapat mewujudkan hubungan harmonis antara majikan dengan pekerja. [1]
Dengan pelaksanaan gaji minima masalah piket dan mogok untuk menuntut kenaikan
gaji dapat diatasi. [1]

Dapat merealisasikan agenda kerajaan. [1]
Dengan ini, agenda kerajaan untuk mensifarkan golongan rakyat miskin tegar dalam
arus negara maju dapat direalisasikan. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 45

42 Maklumat berikut merujuk kepada pelbagai kemudahan yang disediakan bagi
membantu golongan Orang Kelainan Upaya (OKU).

Ulaskan kesan kemudahan tersebut kepada golongan OKU. Jawapan anda

hendaklah berdasarkan nilai-nilai murni yang dipelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai rasional. [1]
Nilai berdikari. [1]
Nilai menghormati hak golongan kurang berupaya. [1]

Golongan OKU dapat meneruskan kehidupan mereka seperti insan normal lain.[1]
Golongan OKU berpeluang untuk tuntut ilmu pengetahuan dan bina kemahiran serta
kepakaran mereka dalam bidang yang diminatinya. [1]
Dengan ini, mereka dapat mengasah bakat dan potensi diri untuk berjaya. [1]
Hal ini akan buka peluang pekerjaan kepada golongan OKU. [1]
Mereka dapat menjana sumber pendapatan sendiri. [1]
Ini membantu mereka agar dapat hidup berdikari tanpa bergantung kepada pihak
lain.[1]
Rawatan perubatan percuma dapat menjamin tahap kesihatan golongan OKU
terpelihara.[1]
Bantuan kewangan dapat membolehkan mereka memulakan perniagaan dan jual hasil
pertukangan mereka. [1]
Kemudahan pengangkutan awam membantu mereka bergerak secara aktif dari satu
destinasi ke destinasi yang lain dengan mudah.[1]
Kemudahan alat sokongan membantu mereka membuat kerja dan juga menyertai
bidang sukan. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 46
43 Gambar berikut berkaitan golongan Orang Kelainan Upaya (OKU).

Golongan OKU memerlukan sokongan daripada pelbagai pihak untuk menyesuaikan

diri dalam kehidupan masyarakat. Pada pendapat anda, bagaimanakah cara yang

sesuai untuk menyokong serta menghargai golongan OKU dalam masyarakat?

Huraian jawapan anda hendaklah berdasarkan nilai-nilai murni yang telah anda

pelajari. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai rasional. [1]
Nilai kasih sayang. [1]
Nilai menghormati hak golongan kurang berupaya. [1]

Kita harus menyediakan kemudahan asas yang sesuai untuk OKU seperti kerusi roda,
tandas khas, tempat letak kereta dan tempat duduk khas dalam pengangkutan awam
dan sebagainya. [1]
Kita harus menyediakan sekolah pendidikan khas bagi OKU untuk memudahkan
mereka menuntut ilmu pengetahuan. [1]
Kita harus menyediakan kemudahan latihan kemahiran untuk OKU yang mempunyai
masalah pembelajaran agar mereka berpeluang untuk tingkatkan kemahiran dan
kepakaran dalam bidang yang diminati.[1]
Kita harus mewujudkan peluang pekerjaan kepada OKU supaya mereka dapat
memperolehi sumber pendapatan.[1]
Kita harus menyediakan peluang kenaikan pangkat bagi OKU yang berkelayakan
seperti pekerja normal yang lain. [1]
Kita harus menjaga kebajikan pekerja OKU sama seperti pekerja normal yang lain.[1]
Kita juga harus menyediakan bantuan modal dan pinjaman agar OKU yang berminat
dapat memulakan perniagaan mereka. [1]
Kita perlu memberi peluang kepada OKU untuk menyertai sukan paralimpik di
peringkat kebangsaan dan antarabangsa. [1]
Kita perlu menyediakan rawatan kesihatan percuma di hospital dan klinik kerajaan
untuk OKU. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 47

44 Gambar berikut menunjukkan kejayaan pelajar kurang upaya dalam bidang akademik.

Huraikan pengajaran yang boleh anda contohi daripada kejayaan pelajar OKU.
[10 markah]

Cadangan Jawapan
Nilai rasional.[1]
Nilai bertanggungjawab.[1]
Nilai kerajinan.[1]
Saya harus mencontohi usaha berterusan yang dicurahkan oleh pelajar OKU untuk
membaiki taraf hidupnya.[1]
Saya harus mencontohi kesanggupan pelajar OKU memikul dan melaksanakan
kewajipan untuk berjaya dalam kehidupannya.[1]
Saya harus mencontohi sikap pelajar OKU yang boleh berfikir akan kepentingan
menuntut ilmu dalam usaha membangunkan diri dan seterusnya menyumbang
kepada pembangunan negara.[1]
Saya harus mencontohi sikap berdikari mereka.[1]
Saya harus mencontohi kebolehan dan kesanggupan pelajar OKU belajar sehingga
mendapat ijazah tanpa bergantung kepada orang lain.[1]
Saya harus mencontohi sikap ketabahan hadapi cabaran mereka.[1]
Saya harus mencontohi sikap pelajar OKU yang tidak gentar untuk menghadapi
pelbagai dugaan, halangan dan rintangan dalam usaha untuk maju dalam
hidupnya.[1]
[10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 48

45 Ramai pengguna seringkali tertipu dengan jualan
murah terutama sekali menjelang musim perayaan.

Nyatakan punca utama berlakunya kejadian di atas dan jelaskan tindakan yang
perlu diambil oleh para pengguna bagi mengelakkan diri mereka daripada tertipu.

[10 markah]
Cadangan Jawapan
Punca utama berlakunya kejadian di atas adalah kekurangan ilmu
kepenggunaan.[1]
Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai kesederhanaan. [1]
Membuat perbandingan harga.[1]
Pengguna perlu memeriksa harga di beberapa kedai sebelum membeli. [1]
Dengan ini, pengguna dapat miliki barangan pada harga yang berpatutan.[1]
Memeriksa tarikh luput barangan. [1]
Pengguna perlu berbuat demikian bagi memastikan barangan masih boleh
digunakan.[1]
Dengan ini, pengguna dapat mengelakkan insiden seperti mengalami keracunan
makanan.[1]
Meneliti label barangan. [1]
Pengguna perlu berbuat demikian untuk mengetahui kandungan bahan yang
digunakan dalam usaha pengeluaran sesuatu produk. [1]
Dengan ini, pengguna dapat mengetahui sama ada sesuatu produk itu selamat atau
halal untuk digunakan atau dimakan. [1]
[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING

BAHAN BACAAN HADAPI SOALAN ESEI PENDIDIKAN MORAL SPM 2020 Page | 49

46 Berikut adalah lapan hak pengguna universal.

Hak Pengguna

* Hak untuk mendapat keperluan asas.
* Hak untuk mendapatkan keselamatan.
* Hak untuk mendapatkan maklumat.

* Hak untuk menyuarakan pendapat.
* Hak untuk mendapatkan ganti rugi.

* Hak untuk membuat pilihan.
* Hak untuk mendapatkan pendidikan kepenggunaan
* Hak untuk mendapatkan alam sekitar yang sihat yang selamat.

Berdasarkan contoh yang sesuai , huraikan tindakan pengguna untuk memastikan

hak-hak mereka terpelihara. [10 markah]

Cadangan Jawapan

Nilai rasional. [1]
Nilai bertanggungjawab. [1]
Nilai kesederhanaan. [1]

Pengguna perlu bandingkan harga sebelum beli barang. [1]
Pengguna mesti baca label barang sebelum membeli. [1]
Pengguna perlu periksa tarikh luput terutamanya makanan. [1]
Pengguna perlu dapat resit rasmi dan simpan. [1]
Pengguna boleh tuntut ganti rugi jika barangan yang dibeli rosak. [1]
Pengguna perlu berani buat laporan kepada pihak berkuasa jika mereka ditipu oleh
peniaga. [1]
Pengguna perlu membuat aduan jika ada pihak pengeluar yang mencemarkan alam
sekitar. [1]
Pengguna mesti baca majalah pengguna untuk mengetahui hak mereka. [1]

[maks 10 markah]

INISIATIF CIKGU V.T. SURESH – SMK METHODIST TELOK DATOK BANTING